Datasets:
NorHsangPha
/
shan-news-shannews_org

Dataset card Data Studio Files Community
1
date
stringdate
2015-03-26 00:49:58
2025-06-03 16:17:37
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.3k
categories
stringlengths
9
93
2025-05-02T11:00:00
https://shannews.org/archives/66506
ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသတီႈလၢႆသၶႃႈ ဢမ်ႇယလမ်သ 300 ၵေႃႉ ၺႃသလႅ၌်ငို၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅ၌်
ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သ ထူပ်သၜေသၶု၌်မိူၵ်ႈမႂ်ႈၜလင်သငမ်သ၊ ၜေသသၜႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉလူႉ၊ ၜေသသိုၵ်သသိူဝ်၊ ၜေသပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတူၵ်သယူႇ၌ႆႉ လလင်ႈလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သၵ၌်ၵေႃႈ ႁၢႆႉႁႅင်သမႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ။ လလင်ႈလႅ၌် ၵိ၌်ၵ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၵႃသၵျႃသၜႅ၌်ႉၵူၺ်သ။ ၵူ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌်၌င်ႇၵ၌်ၵေႃႈ လႅ၌်ၵိ၌်ၵူတ်ႉၵိ၌် ၵ၌်မီသ၌မ်မႃသ။ ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသလႄႈ ၵူ၌်သၵႃႉ၌ႂ်သဝဵင်သလၢႆသၶႃႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 300 ၵေႃႉ ၺႃသ လႅ၌် ဢဝ်ငို၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅ၌်။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵေႃႉပူ၌်ႉပႅ၌်ၵူတ်ႉလႅ၌်၌၌်ႉ မႃသသၢႆႈတႅ၌်သငို၌်သၶို၌်သ။ သင်ဢမ်ႇမႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢ၌်မၵ်သမ၌်ႈဝႆႉ တေတၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သလၢႆသၶႃႈ ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသလႄႈ ၵူ၌်သၵႃႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 300 ၵေႃႉ ၺႃသၵူ၌်သလႅ၌်ဢဝ်ငို၌်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅ၌်သေ ၵေႃႉလႅ၌်၌၌်ႉ ပၢႆႈႁၢႆတူဝ်ဝႆႉၞဵမ် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 ၌၌်ႉယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သလၢႆသၶႃႈ ၵေႃႉထုၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၜူႈလႅ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်၌ၢင်သယိင်သ ႁဵတ်သ ၵၢ၌် ၌ၢႆသ၌ႃႈ (ပလဲစာသ) ပဵ၌်လၵ်သ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ၌ၢင်သသႃႇလူႇ ၞိုဝ်ႈၜူဝ်ႁလင်ႉၞၢႆသသူႉ မီသလုၵ်ႈ 2 ၵေႃႉ ယူႇ ဝၢ၌်ႈႁူဝ်ၟၢႆ ပလၵ်ႉ6 ၞႄႈဝဵင်သလၢႆသၶႃႈ။ – ၌ၢင်သသႃႇလူႇ ၵူ၌်သလၢႆသၶႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သႁဵတ်သ၌ၢႆသ၌ႃႈ ပလႆသၞႃသ သိုဝ်ႉၶၢႆၶဵဝ် ၶူဝ်သသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ ။ မ၌်သ၌ၢင်သ ဢဝ် ငို၌်သဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈသေ ၞင်ႇဢဝ်ၵု၌်ႇၵႃႉတၢင်သၶၢႆမႃသသူင်ႇမလပ်ႈပ၌်ဝၢႆသလင်။ ဝၢႆသလင်၌ႆႉသမ်ႉ ငို၌်သ ၟၢႆႇၵူ၌်သၵႃႉၵေႃႉ မ၌်သဢဝ်ဝႆႉ၊ ငို၌်သၟၢႆႇၞဝ်ႈသူ၌်ၵေႃႈ မ၌်သဢဝ်ဝႆႉသေ ဢမ်ႇဢဝ်ၶူဝ်သၵု၌်ႇသူင်ႇ ထိုင်မိုဝ်သၵူ၌်သသိုဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၺႃသလႅ၌်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပႆႇႁဵတ်သၵၢ၌်၌ၢႆသ၌ႃႈ၌၌်ႉ မ၌်သ၌ၢင်သယၢမ်ႈႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ၵႃႉၶၢႆတၢင်သၵိ၌်ယလႆႈ ၌ႂ်သဝဵင်သ လၢႆသၶႃႈမႃသဢလ၌်တၢင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလ၌်ႇမ၌်သ၌ၢင်သတေပၢႆႈ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သလူဝ်ႇလႆႈငို၌်သ မႃသယလ၌်သငို၌်သထိုင်ႁိူ၌်သယေသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သ ၌ၢင်သလၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇၵႃႉၶၢႆယဝ်ႉသေ ၞင်ႇသၢႆႈတႅ၌်သငို၌်သၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ပၢႆႈပႅတ်ႈ၊ ထိုင် တီႈပလိၵ်ႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ မႃသၵူတ်ႇထတ်သထိုင်ႁိူ၌်သယေသ၌ႆ – ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သမိူင်သလၢႆသၶႃႈ ၵေႃႉ ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ငိ၌်သဝလင်သဝလင်သဝႅင်သဝႅင်သယူႇဝႃႈ ၌ီႈမ၌်သ၌မ်၌ႃႇယဝ်ႉ ၟၢင်ႉသတိလႄႈ၌ႆ ငိ၌်သယူႇဢိတ်သဢလတ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပိူ၌်ႈသမ်ႉဝႃႈ မ၌်သဢမ်ႇႁဵတ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ မ၌်သပေႃသ ႁဵတ်သမႃသလၢႆပီမိူင်သယဝ်ႉ မ၌်သၵေႃႈ တေ ဢမ်ႇမေႃလႅ၌်။ ပေႃသဝႃႈ လိူ၌်ၞဵတ်သမူ၌်သလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈၵလ၌်ႇလႄႈ။ ၵေႃႉလႆႈၵေႃႈဝႃႈ မ၌်သတေ ဢမ်ႇလႅပ်ႈပၢႆႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ ၵူၺ်သ၌ႃႇ လိူ၌်ၞဵတ်သမူ၌်သၵေႃႈ ပႆႇထိုင်သေ မ၌်သသမ်ႉလႅ၌်ၵႂႃႇ၌၌်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလင်သၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ႁူႉၶၢဝ်ႇဝႃႈမ၌်သ၌ၢင်သပၢႆႈယဝ်ႉ၌ႆ ဢလ၌်ၵ၌်မိူဝ်သၵူတ်ႇထတ်သထိုင်ႁိူ၌်သယေသ။ ႁ၌်ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈထႆ၌ႃသသႅ၌်သယႂ်ႇ 2 လမ်သ ၊ ရူတ်ႉၵႃသ ၞႂ်ႉၵိုၵ်သႁိူ၌်သ 2 လမ်သ ၊ လဵင်ႉမူဝႆႉတင်သ၌မ်၌ႆ – ၵူ၌်သ မိူင်သဝဵင်သလၢႆသၶႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၶူဝ်သၶလင်ဢ၌်မီသၵႃႈၶ၌် ၌ႂ်သႁိူ၌်သမ၌်သ၌ၢင်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သလူဝ်ႇလႆႈငို၌်သ ဢၢင်ႈမိူဝ်သယိုတ်သ၌ႆ ၵူ၌်သ ႁိူ၌်သလၢတ်ႈဝႃႈ – ၶၢႆပ၌်ပိူ၌်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “တႃႇတေဢဝ်တၢင်သၜိတ်သမ၌်သတႄႉၵေႃႈ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမ၌်သမႃသၶို၌်သ။ သင်ဝႃႈ ၜႂ်ႁလင်ႉမႃသလႆႈ ၵေႃႈ တေလႆႈငို၌်သသူသ 100 သႅ၌်ပျႃသ။ ၵူ၌်သ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈၵေႃႉလဵဝ် ဢ၌်ၺႃသလႅ၌်ၵႂႃႇ၌ႆႉ။ ပလၵ်ႉ1 ပလၵ်ႉ 2 ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၺႃသလႅ၌်၌မ်၌ႃႇ။ လၵ်သထၢ၌်မ၌်သမီသဝႆႉမူတ်သၶႃႈ”- ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သမိူင်သလၢႆသၶႃႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ်ၵေႃႈဝႃႈ ၞိူဝ်သလူဝ်ႇလႆႈငို၌်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်ပႂ်ႉတူၺ်သ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 7 ဝ၌်သ။ သင်ဝႃႈ ၌ၢင်သသႃႇလူႇ ဢမ်ႇမႃသၞလမ်သ၌င်ႇ တမ်သဝၢင်သၶၢဝ်သယၢမ်သဝႆႉ ၵိုင်ႇလီယိုတ်သၶူဝ်သၶလင် တီႈႁိူ၌်သၵေႃႈ ၞင်ႇယိုတ်သဢဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သလၢႆသၶႃႈ ၵမ်ႈ၌မ် ဢ၌်ၺႃသမ၌်သ၌ၢင်သလႅ၌်၌ႆႉ တေပဵ၌်ၞဝ်ႈသူ၌်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ သူ၌်ၜၵ်သ မီႇ ၌ၢႆသ၌ႃႈလႄႈ ၵူ၌်သၵႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ၺႃသလႅ၌်၌ပ်ႉငို၌်သႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅ၌် မၢင်ၞိူဝ်သ ၺႃသလႅ၌်၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ပျႃသ။ ပႃသၵႂႃႇၞလမ်သတင်သမူတ်သ သႅ၌်ႁလမ်သ 1 သႅ၌်၌ႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈ ၶတ်သၞႂ်တိတ်သတေႃႇၞူသတီႈမိုဝ်သထိုဝ် ၌ၢင်သသႃႇလူႇ ယူႇၵေႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သဢမ်ႇႁပ်ႉမိုဝ်သထိုဝ်လႄႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈလႆႈၶေႃႈတလပ်ႇၵႄႈ တီႈမ၌်သ၌ၢင်သသင်။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-05-01T08:00:00
https://shannews.org/archives/66502
ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၵိ၌် တီႈမိူင်သၶႄႇ တၢႆ 20 ပၢႆ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၵိ၌် ႁၢ၌်ႉ၌ိုင်ႈ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ ပလတ်သ ႁလင်ႇ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 20 ပၢႆ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 3 ၵေႃႉ ၊ ၞဝ်ႈၶလင်ႁၢ၌်ႉ ၺႃသၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶႄႇ တီႉၺလပ်သ ၵူတ်ႇထတ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈၟႆသမႆႈ၌၌်ႉ ၟၢႆႇၶႄၟႆသ လႆႈၞႂ်ႉဢဵ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သ 85 ၵေႃႉ ၊ ရူတ်ႉၶႄၟႆသ 22 လမ်သသေ ၶႄၟႆသ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၶဝ်ႈၵႂႃႇၵူတ်သထတ်သ၌ႂ်သႁၢ၌်ႉ ၟႆသမႆႈ၌၌်ႉ ၞင်ႇထူပ်သႁ၌် ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၵူ၌်သ။ ၵူ၌်သ ၞိူဝ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သတႄႉ လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်သယႃယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ သျီႇၵျိ၌်ႉၜိင်ႇ တုၵ်သယလ၌်သထိုင်တီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ႁႂ်ႈယူတ်သယႃၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၊ ၞလႆႈထႅမ်ပ၌်မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ ၞိူဝ်သလႆႈ လူႉသုမ်သလႄႈ လူႉတၢႆ ၊ ၵူတ်ႇထတ်သလလင်ႈတၢင်သ ဢ၌်လႆႈပဵ၌်ၟႆသမႆႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ပူ၌်ႉမႃသလၢႆလိူ၌်၌ႆႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သတီႈမိူင်သၶႄႇ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌မ်။ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 9 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၟႆသမႆႈတီႈႁူင်သတူၺ်သထိုင်လုမ်သလႃသၵူ၌်သထဝ်ႈ လင်၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ ပလတ်သႁလင်ႇ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယလမ်သ 20 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉသမ်ႉ ၟႆသမႆႈတီႈၵၢတ်ႇၜၵ်သၶဵဝ် ဢ၌်မီသၞဵင်ႇႁလင်ႇဝ၌်သ တူၵ်သ ဝဵင်သပေႇၵျိ၌်သ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 8 ၵေႃႉ။ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈ၌၌်ႉ မလၵ်ႈ၌ိုင်ႈလိူ၌်သမ်ႉ ၟႆသမႆႈဢလင်ႈတီႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇပလတ်သဢလၵ်ႇ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သဢမ်ႇယလမ်သ 9 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Xinhua ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-05-01T17:00:00
https://shannews.org/archives/66500
ႁူင်သယႃလူင်လႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႄႇပိုတ်ႇၶို၌်သယဝ်ႉ
ဝၢႆသလင် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သႁႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပ၌်တိုဝ်ႉ တၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သ၌၌်ႉ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢိၵ်ႇၶႃႈ ႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၜႅဝ်ဝႆႉၶို၌်သ။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 01/05/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞီႉသင်ႇႁႂ်ႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌်တင်သသဵင်ႈ ႁႂ်ႈပိုတ်ႇၶို၌်သ ႁူင်သယႃ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ (လဝက) ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်လုမ်သၶဝ် ၜႅဝ်ဝႆႉၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သတင်သ၌မ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃသ ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သယႃလူင်၌ႆႉ ႁ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶဝ် မႃသပေႃသတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်သ။ ၞလမ်သတၢင်သၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈႁ၌် မေႃႇတေႃႇပီႇၵႄႇ ၶို၌်သယဝ်ႉ။ ၟၢႆႇၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇ (SP) ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈၜႅဝ်ဝႆႉ။ ၶႂ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသၞေသႁလင်ႈၵၢ၌်မ၌်သယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သမ၌်သၵေႃႈ တေဢမ်ႇပႆႇၞေသမူတ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵလပ်ႈဝႃႈ ၶဝ်တေလႆႈပိုတ်ႇ၌ႄၵႂႃႇ ႁႂ်ႈမ၌်သပေႃသၶဝ်ႈပိူင် မ၌်သၵႃႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ”။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 မႃှ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ႁႅင်သၵူ၌်သဢိၵ်ႇ ႁႅင်သၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃ လူင်ၵူ၌်သမိူင်သ တင်သသဵင်ႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သတင်သ၌မ်။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သၵေႃႈ ၶိူင်ႈတႃႇၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သႁူင်သယႃ၌ႆႉ တေဢမ်ႇၞေသၞုမ်ႇၶို၌်သမိူ၌် ၵဝ်ႇ၊ တႃႇတေသိုဝ်ႉမႂ်ႇၶို၌်သၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ၌ႆ ၵူ၌်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသမိူ၌်ၟၢႆႇႁူင်သယႃ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပိုတ်ႇၶို၌်သၵေႃႈ တေဢမ်ႇပေႃသၶႅမ်ႉၵႃႈႁိုဝ်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်သ ဢ၌်ၶႅမ်ႉမ၌်သ၌ႆႉ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပေႃသတေႃႉၵႂႃႇမူတ်သယဝ်ႉလူသ။ ၌ႂ်သႁူင်သယႃ ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇမီသသင်ယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တႃႇဝႃႈၶဝ်တေမီသ၌မ်ႉၞႂ်မႅတ်ႉတႃႇတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သႁႄ သိုဝ်ႉၶိူင်ႈၞႂ်ႉၶူဝ်သတိုဝ်သမႂ်ႇမႂ်ႇမႃသ သႂ်ႇပ၌်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ မ၌်သဢမ်ႇမီသလေႃႇ။ ၶဝ်မီသဢ၌်လႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေဢဝ်ၞိူင်ႉ၌၌် ၞႂ်ႉၵႂႃႇမလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ပေႃသပဵ၌်လလင်ႈယႂ်ႇမႃသၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သတို၌်သတုၵ်ႉၶယူႇယဝ်ႉ။ မဵဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇတလ၌်ႉႁဵတ်သလီတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သႁႄပလၵ်ႈလူသ”။ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သလႄႈ ႁၢင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇ၌ႂ်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈတင်သသဵင်ႈသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႇဢဝ်ႁႅင်သၵူ၌်သ၊ ႁႅင်သသိုၵ်သလႄႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၶဝ်ႈမႃသပၵ်သ တပ်ႉယူႇသဝ်သဝႆႉသေ ၵုမ်သၵမ် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ။ တႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ 12 ပလၵ်ႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈမႃသ ၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌်လႄႈ လလင်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵ၌်တၢႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌မ်လိူင်ႇၶို၌်ႈမႃသ လိူဝ်ၵဝ်ႇၶို၌်သ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ဢဝ်လိူင်ႈ ၞတ်သၵၢ၌်ပ၌်သင် ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ လႅင်သၟူ၌်သ၊ ဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႊ၊ ၟႆသၟႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယင်သပႆႇ ၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈလီငၢမ်သ မိူ၌်ၵဝ်ႇၶို၌်သၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ သဵ၌်ႈတၢင်သၵႃႉၶၢႆၵေႃႈ ပႆႇပိုတ်ႇၶို၌်သတႄႉတႄႉလႄႈ ၶ၌်ၵု၌်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ယင်သပႆႇလူတ်သယလမ်သၶို၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-01T15:43:18
https://shannews.org/archives/66495
ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈတၢႆယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞမ် 100 ၵေႃႉ
ဝ၌်သတီႈ 30/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ AAPP ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈတၢႆယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်မီသၵႂႃႇ 96 ၵေႃႉ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 01-30/04/2025 ၶၢဝ်သတၢင်သ 30 ဝ၌်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၞႂ်ႉလၢႆသတၢင်သၵူႈ ၟၢႆႇၟၢႆႇသေ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆၵူ၌်သမိူင်သ တင်သပတ်သပို၌်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၌ၢင်သယိင်သ 48 ၵေႃႉ၊ ၵူ၌်သၞၢႆသ 48 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယုပႆႇတဵမ် 18 ပီ 21 ၵေႃႉ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သတႃႇ 72 ၵေႃႉ လႆႈတၢႆၵႂႃႇယလ၌်ႉ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်မႃသ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ႁူပ်ႉၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ သိုၵ်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵူႈၞုမ်သၞုမ်သ ဢလ၌်ၵ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သမႃသ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သၞလမ်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်သေတႃႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ်ဝႆႉယူႇ။ ၌ႂ်သၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ပိူင်သ၌ႄဝႆႉပႃသဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶႃႈႁႅမ်တၢႆၵႂႃႇတႃႇ 6,589 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ ယၢမ်ႈဢလၵ်ႇၜို၌်ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉဝႃႈ ၌ၢင်သယိင်သ ၞိူဝ်သၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆၵႂႃႇ လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ 86 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 66 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 66 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶေႃႈမုလ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (BWU) တင်သ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ (AAPP) ၵဵပ်သႁလမ်မႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇယို၌်သထိုင်လႆႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ လလင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞၢင်ႈမီသ၌မ်လိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-01T09:00:00
https://shannews.org/archives/66488
သိုၵ်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေယိုဝ်သဢဝ်ၶို၌်သ ဝဵင်သဢ၌်လႆႈပလႆႇၜႃႈဝႆႉတင်သသဵင်ႈ
ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၵျေႃႇသႂႃႇလိ၌်သ ၟၢႆႇၵုမ်သၵမ် တပ်ႉ၌မ်ႉ တပ်ႉလူမ်သ တပ်ႉလိ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ တေယိုဝ်သဢဝ်ၶို၌်သဝဵင်သ ဢ၌်လႆႈပလႆႇၜႃႈဝႆႉတင်သသဵင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈပတ်သပို၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶေႃႈ၌ႆႉ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၵျေႃႇသႂႃႇလိ၌်သ လၢတ်ႈၵႂႃႇ တီႈပၢင်ၵုမ် ၵဵဝ်ႇၵပ်သၜႅ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌လင်ၶဵဝ်၊ မၢ၌်ႈမေႃႇ၊ ၜႃၵၢ၌်ႉ၊ ပၢ၌်ႇတလင်သလႄႈ ဢေႊရႃႇဝတီႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27/04/2025 ၌ႆႉ တီႈလုမ်သငဝ်သငု၌်သၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇတေသူင်ႇၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ တီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပ၌်သု၌်ႇ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သ တီႈတပ်ႉၟၢႆႇတေႃႉသူင်ႇလႄႈ ၟၢႆႇၵလပ်ႇၵူႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ ၜႅ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၵျေႃႇသႂႃႇလိ၌်သသေ ဝဵင်သဢိ၌်သတေႃႇ ဢ၌်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသ ႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သ 8 လိူ၌်၌၌်ႉ လႆႈပလႆႇၜႃႈပ၌် သိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ၵႂႃႇ။ ဝၢႆသလင်၌၌်ႉ ၜူႈၵလ၌်သတပ်ႉ တီႈ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ ၞႂ်ႉလၢႆသတိုၵ်သႁင်သၜႂ်မ၌်သသေ ယိုဝ်သတိုၵ်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶို၌်သ၌ႆ ၜူႈၞမ်ၞႂ်တင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉမ 77 တလပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ DVB ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၵျေႃႇသႂႃႇလိ၌်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/12/2024 ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇယုၵ်ႉယလင်ႈပဵ၌်မႃသ ၞ၌်ႉၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၟၢႆႇငူပ်ႉငီႉၵုမ်သၵမ် တပ်ႉ၌မ်ႉ တပ်ႉလူမ်သ တပ်ႉလိ၌်။ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈပတ်သပို၌်ႉ၌ႆႉ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈပလႆႇၜႃႈဝႆႉ တပ်ႉငဝ်ႈငု၌်သတိူင်သသိုၵ်သ 2 တီႈ၊ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ 146 တီႈလႄႈ ဝဵင်သ 90 ပၢႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇယိုတ်သလႆႈၶို၌်သ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-01T11:45:46
https://shannews.org/archives/66471
ၟႆသမႆႈပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ တီႈဝဵင်သၶူဝ်လမ် မီသလလင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်သ၌မ်
မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 30/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်သပၢႆ ၟႆသမႆႈပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ “ပၵၢ၌်ႇတႃသ” (ပုဂံသာသ) တီႈဝဵင်သၶူဝ်လမ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဢ၌်မီသ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ၶူဝ်လမ် – ၵု၌်ႁဵင် မီသလလင်ႈလူႉသုမ်သတင်သ၌မ်။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၶူဝ်လမ် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၟႆသ၌ႆႉ မႆႈယလ၌်ႉသင်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ယင်သဢမ်ႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယလ၌်ႉၶိူင်ႈပ၌်ႇၟႆသလုတ်ႇ၌မ်ႉမ၌်သ ၌၌်ႉသေ ၞင်ႇပဵ၌်ၟႆသမႆႈၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ။ လႆႈႁ၌်ၟႆသတႄႇမႆႈ တီႈဢလင်ႈဝႆႉ၌မ်ႉမ၌်သၞိူဝ်ႉၟႆသ ၟၢႆႇလင်ပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ၌၌်ႉမႃသဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ၟႆသမႆႈပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သပလၵ်ႈ၌ႆႉ မီသလလင်ႈလူႉသုမ်သ၌မ်ႉမ၌်သၞိူဝ်ႉၟႆသ ဢ၌်လႆႈၵဵပ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၶူဝ်သၶလင်လႄႈ ၶိူင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ (ၵေႃႇၵၢႆႇ) ႁိမ်သႁလမ်သ ႁူမ်ႈပႃသရူတ်ႉၵႃသထႅင်ႈ လမ်သ၌ိုင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသလလင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်သ၌မ်။ – ၟႆသမႆႈပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ တီႈဝဵင်သၶူဝ်လမ် ဢ၌်ၟႆသမႆႈၵႂႃႇ ပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ “ပၵၢ၌်ႇတႃသ” ၌ႆႉ ႁိမ်သႁလမ်သ၌၌်ႉ မီသပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သထႅင်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ ပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သတလပ်ႊ (TOP) လႄႈ ပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သၞၢမ်ၶမ်သ (San Kham) ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၟႆသမႆႈ၌၌်ႉ လႆႈဢဝ်ရူတ်ႉၶႄၟႆသသလင် လမ်သ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ႁိမ်သႁလမ်သသေ ၞလႆႈၶႄၟႆသၵႂႃႇ လလင်ႈၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီသ။ – ၟႆသမႆႈပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ တီႈဝဵင်သၶူဝ်လမ် ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉၵူၺ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ မီသလလင်ႈၟႆသမႆႈမႃသလၢႆပလတ်သတလ၌်ႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 04/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သၶိုင်ႈ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ တီႈပလၵ်ႉ 5 ဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လင်၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သ ႁူင်သႁႅမ်သၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ Myanmar Treasure Resort ဢ၌်မီသၟၢႆႇႁလင်ႇ မိူင်သသလၵ်ႇ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၟႆသမႆႈပႃႇလၢမ်သမႆႈသေ လူႉသုမ်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ ႁူင်သ ႁႅမ်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၶလင်ပဵ၌်ဢူသတေႇၞ ပဵ၌်ၜူႈမၢၵ်ႈမီသၞဝ်ႈငို၌်သသႃသ ၞိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 06/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 4 မူင်သ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သလင်၌ိုင်ႈ ၟၢႆႇလင်ႁူင်သပလိၵ်ႈ မၢႆ 2 ၌ႂ်သပလၵ်ႉ မင်ႇၵလႃႇဢူသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သ ၌ၢႆသဢလင်ႇမိ၌်ႉ ဝၢ၌်ႈၵု၌်လူင် ၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၶူဝ်သႁိူ၌်သယေသဢမ်ႇတ၌်သလႆႈသင်၊ လလင်ႈၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ တႄႉဢမ်ႇမီသ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉသေ ၟႆသလၢမ်သမႆႈၵႂႃႇတင်လင် ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌၌်ႉ ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉၶၢႆသၢင်ႇၵၢ၌်သ ပရိၵ်ႈၶရႃႇ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ လူႉသုမ်သၶူဝ်သၶလင်တင်သ၌မ်သေဢမ်ႇၵႃသ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆၞလမ်သထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် သင်တေဢလၵ်ႇႁိူ၌်သၵႂႃႇတၢင်သ၌လၵ်ႈ၌ႆၞိုင် ထုၵ်ႇလီၟၢင်ႉ မုၵ်ႉၟႆသ၊ ၟႆသတဵ၌်သ၊ ၟႆသၟႃႉတင်သ ၟႆသသႅင်လႅတ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူႈဢ၌် ၌င်ႇႁိုဝ် တေလလတ်ႈၜေသၟႆသ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-30T19:05:52
https://shannews.org/archives/66466
ပၢင်တိုၵ်သ တီႈမၢ၌်ႈမေႃႇ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သၟႆသမႆႈလူႉၵလႆ
ပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ၞႄႈမိူင်သၶၢင် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵ၌် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၟႆသမႆႈလူႉၵလႆ။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သတပ်ႉဝႆႉတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သငမ်သၵူႈလလင်ႈ ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇလိူမ်ႇလႆႇ ၊ ႁူင်သႁႅမ်သ Win Light Hotel ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 1 ၊ Galaxy KTV ႁိမ်သႁလမ်သဢလင်ႈတီႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈ ပၢင်တိုၵ်သ သိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႆႉ၌ႆႉ Banmaw Scout Team ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 27/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ယိုတ်သလႆႈ တပ်သပၢင် သဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ Robert KBC CHURCH ဢ၌်မီသတီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉၶၢင် (ကချင်စုရပ်ကလက်) လႄႈ ႁိမ်သႁလမ်သ ႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉၵၢင်မၢႆ 3 ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သတၢင်သ Galaxy KTV ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်တိုၵ်သ တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ၞႄႈမိူင်သၶၢင်၌ႆႉ ႁိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ သီႇလိူ၌်ပၢႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သပို၌်ႉ တီႈ ၵမ်ႈ၌မ် သိုၵ်သၶၢင် ယိုတ်သၵုမ်သဝႆႉသေတႃႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ၊ တရူ၌်ႊ ၊ မၢၵ်ႇလူင် ပိုတ်သယိုဝ်သ လႄႈ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သပလၵ်ႉၶၢင် (ကချင်ရပ်ကလက်) ၊ ပလၵ်ႉမိ၌်သၵျလင်သၵုင်သ (မင်သကျောင်သ ကုန်သရပ်ကလက်) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၺႃသၟႆသမႆႈလူႉၵလႆတင်သ၌မ်။ မိူ၌်၌င်ႇ၌ႆ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၟႆသၜဝ် ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ တီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉၟင်ႇ၌မ်ႉ ၊ ပလၵ်ႉတူ၌်ႈႁုင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟႆသမႆႈလူႉၵလႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈတႅမ်ႈ တၢင်ဝႆႉ ၌ိူဝ်ၟဵတ်ႉပုၵ်ႉသ်၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 3-4 ဝ၌်သ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သ မၢ၌်ႈမေႃႇ တေႃႈလဵဝ် ႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သဝဵင်သလူႉၵလႆၵႂႃႇမူတ်သ၊ တေႃႈလဵဝ် ၌ႂ်သဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇယူႇ လႆႈသေဢိတ်သယဝ်ႉ၊ တူဝ်တၢႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၵဵပ်သလႆႈ၊ လႅင်သၟူ၌်သ လႅင်သဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႊ ဢမ်ႇလႆႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 04/12/2024 ၌၌်ႉမႃသ ယူႇတီႈ သိုၵ်သၶၢင် KIA ဢလ၌်ႁူဝ် ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉသေ ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇတင်သ ဝဵင်သမၢ၌်ႈၞေႊ မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ – ႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သလူႉၵလႆ တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈၞေႊတႄႉသိုၵ်သၶၢင် ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၶၢင် KIA လႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႆႉ တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉသေ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉၵလႆ၌မ်၊ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉ ၵူႈယလမ်ႇၵူႈ တၢင်သ မၢင်ၞိူဝ်သ ပၢႆႈမႃသထိုင် ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၊ မ၌်သတလေသ ၵေႃႈမီသ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ပၢႆႈၵႂႃႇၞူသ ၌မ်ႉၵဵဝ် (ဧရာဝတီမဌစ်) ဢ၌်မီသ၌ႂ်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ၊ ႁဵတ်သသုမ်ႉႁဵတ်သသလင်သယူႇသဝ်သ မီသႁိူ၌်သယေသ 2,000 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-30T17:47:15
https://shannews.org/archives/66455
ႁလင်ႈၵဵပ်သယၢမ်သ တႅၵ်ႇၜူင်ႉ တီႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 30/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ ႁလင်ႈၵဵပ်သယၢမ်သ တႅၵ်ႇၜူင်ႉ တီႈဝၢ၌်ႈ၌ႃသမႂ်ႇ ပလၵ်ႉ 2 ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၞႄႈတလ၌်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႉ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 3 ၵေႃႉ။ Photo by – Rat Chaphon/ ဢလင်ႈတီႈ တႅၵ်ႇၜူင်ႉ ပလၵ်ႉ 2 ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 30/04/2025 ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈႁလင်ႈထႅဝ် ဢ၌်မီသ၌ႂ်သပလၵ်ႇ 2 ။ မၢၵ်ႇဢ၌်တႅၵ်ႇ၌ႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈၵဵပ်သယၢမ်သ၊ ၵမ်ႈၜလင်ႈဝႃႈ ပဵ၌်မၢၵ်ႇပလႆႇပႃ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သႁလင်ႈထႅဝ်၌၌်ႉတႅၵ်ႇ။ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၵမ်သ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 3 ၵေႃႉ၊ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ။ ႁလင်ႈထႅဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈ လႆႈလူႉၵလႆၞလမ်သထႅင်ႈ၌မ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – Rat Chaphon/ ႁၢင်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ တီႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ယလ၌်ႉႁႅင်သယလ၌်ႈမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင်ႁူင်သႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသ ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၜၵ်သတူႇမၢ၌်ႇလႄႈ တိူမ်သ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈလူႉၵလႆပႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – Rat Chaphon/ ႁၢင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သ တီႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ တီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉ 2 ဝၢ၌်ႈ၌ႃသမႂ်ႇ၌ႆႉ တေမီသလၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သယူႇသဝ်သဝႆႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ – ၞၢဝ်သၶႄႇ (ပၢ၌်သသေသ)၊ တႆှ၊ ဝႃႉလႄႈ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၵေႃႈမီသ။ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၞို၌်သယၢမ်သ တႅၵ်ႇၜူင်ႉ၌ႆႉသေ သင်ဢမ်ႇ လူင်ႉလႅ၌်ႇ လလင်ႈၵၢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီၟၢင်ႉ(သတိ) ၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-04-30T16:34:09
https://shannews.org/archives/66444
၌မ်ႉၞႂ်ႉသလႆ ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သယလင်သ ဢမ်ႇသႅ၌်ႈသႂ် မႆႈၞႂ်ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီ
ပႆႇထိုင်ၶၢဝ်သၟူ၌် ပႆႇထိုင်ၶၢဝ်သ၌မ်ႉ၌လင်သသေတႃႉ ၵူ၌်သမိူင်သယလင်သထူပ်သၜေသ၌မ်ႉဢူ၌်၌မ်ႉၶု၌်ႇ။ ၌မ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈ၌ႃႇဢႃသလႃသလႄႈ ပႆႇဝႃႈဢဝ်မႃသႁုင်မႃသတူမ်ႈၵိ၌်လႃႈ တေဢဝ်မႃသလၢင်ႉမေႃႈဝၢ၌်ႇ သၵ်ႉၶူဝ်သၵူၺ်သၵေႃႈ ယင်သလႆႈမႆႈၞႂ်ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီ။ တေဢမ်ႇၞႂ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈ။ ယလ၌်ႉ၌မ်ႉၶု၌်ႇ ဢူ၌်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ၌ႃႇဢႃသလႃသသေ ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁတ်သဢဝ်ၞႂ်ႉ ၌ႂ်သၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ ၵူဝ်တူ၌်ႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉတၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယလင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ ၜိုတ်ႇ ယလ၌်ႉ၌မ်ႉၞႂ်ႉသလႆ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သလႄႈ ၌မ်ႉတႃႇၞႂ်ႉ၌ႂ်သ၌ႃသ၌ႂ်သသူ၌်ဢမ်ႇလီ။ ၟၢႆႇ၌ိူဝ် ႁူဝ်ၵႄသ၌မ်ႉဝၢင်သ ၊ ၌မ်ႉၶၢပ်ႈ ၊ ၌မ်ႉပုင်သ ၊ ၌မ်ႉယလင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶလမ်ႊပ၌ီႊၶုတ်သၶမ်သၶဝ် မႃှ တင်ႈၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈသေ ၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၶု၌်ႇ၌မ်ႉဢူ၌် ဝူၺ်ႇႁင်ႈ ဢမ်ႇလီၞႂ်ႉတိုဝ်သ။ ႁိမ်သႁလမ်သႁူဝ်၌မ်ႉ၌၌်ႉ မီသဝႆႉတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶမယ 335 သေတႃႉ ဢမ်ႇႁ၌်ၶဝ်ႁၢမ်ႈသင်၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉဝၢင်သ မိူ၌်၌င်ႇ ဝၢ၌်ႈႁူဝ်ယၢင်သ၊ ဝၢ၌်ႈဝၢ၌်(ၿၢ၌်)၊ ဝၢ၌်ႈလုၵ်သ၊ ဝၢ၌်ႈတိဝ်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈလိူဝ်ႇ၊ ဝၢ၌်ႈၵျူသ၊ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵိ၌်သၞႂ်။ တႃႇဢဝ်ႁူတ်သသူ၌်ၜၵ်သၵူႈ သႅ၌်သသႅ၌်သၵေႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်တူ၌်ႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉတၢႆသေတႃႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ် ၵႃႈလႆႈဢဝ်၌မ်ႉၶု၌်ႇဢူ၌်၌ႆႉၞႂ်ႉၵႂႃႇၵူၺ်သ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၌မ်ႉၞႂ်ႉသလႆ ၌ႂ်သႁိူ၌်သယေသ တီႈဝဵင်သမိူင်သယလင်သ လိူဝ်သေၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသယဝ်ႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သၵေႃႈ တေႃႇလလတ်ႇထိုင်တီႈႁိူ၌်သသေ ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႃႇတေၞႂ်ႉလႆႈ၌မ်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလူင်သတို၌်သ ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သလႂ်ဢမ်ႇ ယလမ်သ 5 သႅ၌်ပျႃသ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈ၌မ်ႉယူႇၵေႃႈ သမ်ႉပဵ၌်လၢႆႇ၌မ်ႉၶုတ်သၶမ်သလႄႈ ဢမ်ႇသႅ၌်ႈသႂ်။ ၵႃႈလႆႈ ၵႂႃႇႁႃယလ၌်သတၵ်သ၌မ်ႉ ၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သ ၞိူဝ်သမီသ၌မ်ႉမေႃႇတႂ်ႈလိ၌် (ဢဝီႇၞိ)။ ဢိင်၌မ်ႉဢမ်ႇသႅ၌်ႈသႂ်၌ႆႉသေ ၶၢဝ်ႇလိုဝ်သၵ၌်ဝႃႈ ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် တေၶၢႆႉလလတ်ႇ၌မ်ႉပ၌်ယူႇဝႃႈ ၌ႆသေတႃႉ ပႆႇႁ၌်ႁဵတ်သသင်ပ၌်။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမိူင်သယလင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “၌မ်ႉ၌ႆႉ ၶု၌်ႇမႃသတႃႇသေႇၶႃႈယဝ်ႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီၵၢႆပု၌်ႉမႃသ။ ၶဝ်ႁဵတ်သႁဵတ်သယင်ႉယင်ႉယူႇၞိူင်ႉ၌၌်ဢေႃႈ။ ပေႃသမီသၵူ၌်သၵႂႃႇဝႃႈၶဝ်ဢိတ်ႉ ၵေႃႈ ယင်ႉသေ။ ပေႃသပိူ၌်ႈဢမ်ႇဝႃႈသင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ပလၵ်ႈမႃသႁဵတ်သမိူ၌်ၵဝ်ႇ။ ပေႃသမီသၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၶဝ်မႃသဝႃႈၵေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်ငို၌်သမလ၌်သေ၌ႆၵေႃႈ သိုပ်ႇႁဵတ်သၶို၌်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ဢ၌်မႃသၶုတ်သ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉပဵ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊလႂ် ပဵ၌်ဝႃႉႁႃႉ ၶႄႇႁႃႉဢမ်ႇႁူႉ။ ပ၌်ငို၌်သႁလင်ႈၵၢ၌် ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶုတ်သၵႂႃႇႁဵတ်သ၌၌်ၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉၵူၺ်သ မီသလလင်ႈၶုတ်သၶမ်သ ၶုတ်သထၢ၌်ႇႁိ၌်၌မ်ႁႅင်သမႃသ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတူ၌်ႈမႆႉ လလႆ ထိူ၌်ႇပႃႇ လူႉၵလႆတင်သ၌မ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယလင်သ၌ႆႉ ၜေသ၌မ်ႉ၌လင်သ၌မ်ႉထူမ်ႈၵေႃႈ ပဵ၌်မႃသႁၢႆႉ ႁႅင်သ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၶၢဝ်သၟူ၌်ၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သၜေသ၌မ်ႉၶု၌်ႇ၌မ်ႉဢူ၌်ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ တႃႇ၌မ်ႉၵိ၌်တႄႉ သိုဝ်ႉၵိ၌်လႆႈယူႇဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ တႃႇၞႂ်ႉတႃႇသလႆ ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သတႄႉတေယၢပ်ႇ။ တေဝႃႈ သိုဝ်ႉဢဝ်၌မ်ႉသႅ၌်သႂ် မႃသသုၵ်ႈ၌ႃႈသီၶဵဝ်ႈဢၢပ်ႇ၌မ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ၵႃႈ ၶ၌်သုင်။ ယၢမ်သလဵဝ် ၶ၌်၌မ်ႉသႅ၌်သႂ် 1 ပုင်သ ( 20 လိတ်ႉ) 2,000 ပျႃသယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ၌မ်ႉသုၵ်ႈလၢင်ႉတႃႇႁုင်မိုဝ်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ ၌မ်ႉဝၢင်သ ၌မ်ႉၶၢပ်ႈ ဢ၌် တေႃႇလလတ်ႇသေမႃသၞႂ်ႉ၌ႂ်သႁိူ၌်သယေသ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၌မ်ႉတႃႇတေသုၵ်ႈၶဝ်ႈ သုၵ်သၜၵ်သၵေႃႈ ပေႃသ ပဵ၌်ယၢပ်ႇ။ ၶလမ်ႊပ၌ီႊၶုတ်သၶမ်သၶဝ် ၞႂ်ႉတိုဝ်သထၢတ်ႈၶမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊသေ ၶုတ်သဝႆႉလႄႈ ၌မ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လႆၶဝ်ႈ၌ႂ်သၵႄသ၌မ်ႉၵူႈဝ၌်သ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵႄသ၌မ်ႉပဵ၌်ၵလင်ႉပဵ၌်ငူ၌်ႉမႃသ။ သင်ဝႃႈ ၞႂ်ႉ၌မ်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉၵႂႃႇ ၶၢဝ်သယၢဝ်သတႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သ မႆႈၞႂ် ၵူဝ်ၞပ်သရေႃသၵႃႇတၢင်သပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သထႅင်ႈ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၌မ်ႉၞႂ်ႉသလႆ ၌ႂ်သႁိူ၌်သယေသ တီႈဝဵင်သမိူင်သယလင်သ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သမိူင်သယလင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ ပႃၵေႃႈတၢႆ မူတ်သ၌ႃ။ ပႃၶဝ် ႁလႆၶဝ် ၵုင်ႈၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵိုတ်သသင်ယဝ်ႉ။တီႈၶဝ်ၶုတ်သၶမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆမူတ်သ ယဝ်ႉ။ ၌မ်ႉၵႄသ၌ႂ်သမိူင်သယလင်သ၌ႆႉမီသလၢႆတီႈယူႇ။ ၵူၺ်သ၌ႃႇ ၶဝ်သမ်ႉ ၵႂႃႇၶုတ်သၟၢႆႇ၌ိူဝ်မႄႈ၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉလႄႈ ဢမ်ႇလီသေတီႈယဝ်ႉ။ ပႃႁလႆၵုင်ႈ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်ယဝ်ႉ။ ၜုၵ်ႇသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ ၵိ၌်ယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သႁဝ်သၵေႃႈ ၞႂ်ႉ၌မ်ႉယၢပ်ႇယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သယူႇၞမ်ဢလင်ႈတီႈၶုတ်သၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်သူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵႃႈလႆႈပၢႆႈသလ၌်ႈယူႇဝႆႉတၢင်ႇတီႈ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈၶဝ်ႈဝဵင်သယူႇၞလမ်သပီႈ၌လင်ႉၜႂ် မ၌်သ။ ဢ၌်လႆႈပၢႆႈတေႃႇဝၢ၌်ႈပေႃသႁၢမ်သတႄႉ ပဵ၌်ဝၢ၌်ႈဢိုမ်သ ဢ၌်ယူႇႁိမ်သၞမ် တပ်ႉၶမယ 335 ၌၌်ႉဝႃႈ၌ႆ။ ၶလမ်ႊပ၌ီႊၶုတ်သၶမ်သသူၺ်ႇ၌ၵႃသ ဢ၌်လႆႈဢ၌ုယၢတ်ႈၶုတ်သၶမ်သဝႆႉ ၶၢဝ်သတၢင်သ 5 ပီ တီႈဝၢ၌်ႈတၢတ်ႇ ၞၢင်ႉႁိမ်သမိူင်သယူႉ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယလင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၶၢဝ်သယၢမ်သမူတ်သသဵင်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈ သေတႃႉ ပႆႇၵိုတ်သပႆႇလိုဝ်ႈ တိုၵ်ႇသိုပ်ႇၶုတ်သၶမ်သယူႇတိၵ်သတိၵ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သယလင်သ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၜူႈၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် တူၺ်သလူလလမ်ပ၌် ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႆသဝႆသသေၵမ်သ၌ႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌်တုၵ်သယလ၌်သ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-04-30T15:25:49
https://shannews.org/archives/66428
ပၢင်တိုၵ်သ MNDAA တင်သ SSPP ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ပဵ၌်ဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်
မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSPP/ SSA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ၌ႂ်သထုင်ႉ၌မ်ႉမလႄႈ ထုင်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၞႄႈတလ၌်ႈၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတူၵ်သၞႂ် တို၌်ႇသၢ၌်ႈၵႂႃႇသေ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ထတ်သသၢင်ဝႃႈ သိုၵ်သတႆသတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်ယူႇ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ထိုင်တီႈပေႃသလႆႈႁႂ်ႈသဵင်ၵလင်ႈၵၢင်ႇဢလၵ်ႇ တိုၵ်သယိုဝ်သၵ၌် လိုပ်ႈလမ်သၵ၌် ထလႆဢလၵ်ႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇ။ လလင်ႈတၢင်သ ဢ၌်သိုၵ်သတင်သသလင်ၞုမ်သ လႆႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်သိုၵ်သတေႃႇၵ၌်မႃသ ၌ႂ်သထုင်ႉ၌မ်ႉမတင်သ သႅင်ၵႅဝ်ႉ၌ႆႉ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သ တၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈမႃသတၢင်သသၢႆ၌မ်ႉပလင်ႈ လတ်သၶဝ်ႈၵႂႃႇၞူသ ၌ႂ်သထုင်ႉ၌မ်ႉမ ဢလင်ႈတီႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ SSPP ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉလႄႈ တင်သသလင်ၟၢႆႇဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် ဢမ်ႇလႆႈသေ ၞင်ႇလႆႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ၵႂႃႇ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ထုင်ႉ၌မ်ႉမၵေႃႉ၌ိုင်ႈ သပ်သ လႅင်သလၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ မိူဝ်ႈသို၌်သ ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ မလၵ်ႈ 5 မူင်သ၌၌်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉဢဝ်ႁႅင်သ သိုၵ်သၶဝ် မႃသႁႅတ်ႉဝႅတ်ႉလလမ်ႉ သိုၵ်သတႆသ။ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉ လႆႈငိ၌်သသဵင်ၵလင်ႈ ဢလၵ်ႇယူႇၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ လႆႈႁ၌် ၵႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်ႇသိုၵ်သတႆသမႃသဝႆႉတၢင်သ ဝၢ၌်ႈ၌ႃသၵု၌်၌၌်ႉယူႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်၌ႆႉ ဢ၌်ပႆတိ၌်မႃသၵေႃႈ ႁ၌်၌မ်ဝႆႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ ၶႃႈ၌ေႃႈ။ ၶီႇၵႃသ၊ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသၵေႃႈမီသ ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ယၢမ်သတၢမ်သၶမ်ႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႉၺလပ်သဢဝ် ၵူ၌်သသိုၵ်သ SSPP ဝႆႉသေ မိပ်ႇငႅ၌်သတဵၵ်သၞႂ်ႉသိုၵ်သတႆသ SSPP ထလႆဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈထုင်ႉ၌မ်ႉမ ဝၢ၌်ႈ၌ႃသ၌၌်သ၊ ဢိူင်ႇ ၌ႃသ၌ိဝ်ႉ၊ လလႆ၌ႃသသၢႆသ။ တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇပူ၌်ႉ ၟၢႆႇၞၢ၌်သတၢင်သၵႃသလူင် ဝၢ၌်ႈသလင်ၵေသ၌ႆယူႇ။ ယလ၌်ႉၵူဝ် သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇ ၵူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ တူၵ်သၞႂ်မီသလလင်ႈယၢပ်ႇလႄႈ SSPP ၞင်ႇလႆႈ ထလႆၵႂႃႇယူႇဝႆႉ တၢင်သဝၢ၌်ႈ၌ႃသ တေႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် မလၵ်ႈ 10 မူင်သၶိုင်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သသေ လုၵ်ႉတၢင်သဝၢ၌်ႈတိုင်သႁႆသ မုင်ႈ၌ႃႈၵႂႃႇတၢင်သ ဝၢ၌်ႈၵျလင်သမႂ်ႇတင်သ ဝၢ၌်ႈပၢင်ငႃသလႄႈ တင်သသလင်ၟၢႆႇ ၞင်ႇလႆႈ တႄႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သသိုၵ်သ SSPP ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သယူႇဝႆႉတီႈ ဝၢ၌်ႈၞေႈ၊ ၜႃသိူဝ်ႇ၊ လူင်ႁလမ်ႈ၊ ၵျေႃႇတီသ၊ ႁူဝ်ပၢႆ၊ ပၢင်ႇလေႃႉ တေႃႇထိုင် ဝၢ၌်ႈ၌ႃသ၌၌်သ ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇတင်သသဵင်ႈ။ ဝႆႉပ၌် ၶၢဝ်သယၢမ်သလို၌်သသုတ်သ ဝၢႆသဝ၌်သ 3 မူင်သ ၌ႆယူႇ။ ထိုင်မႃသယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ မလၵ်ႈ 4 မူင်သပၢႆ လႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇထႅင်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သသိုၵ်သ SSPP ၞိူဝ်သပၵ်သတပ်ႉဝႆႉ ၌ႂ်သငဝ်ႈငု၌်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ၌၌်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇတပ်ႉပ၌် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉမူတ်သ ၌ႆယူႇ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်ထတ်သသၢင်ဝႃႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶႂ်ႈၵုမ်သၵမ် ၶူင်သၵၢ၌် ထၢ၌်ႇႁိ၌်တီႈ၌မ်ႉမ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သ သိုၵ်သတႆသ SSPP ၌ႂ်သထုင်ႉ၌မ်ႉမလႄႈ ထုင်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ၌ႆႉ မီသၶၢဝ်ႇလိုဝ်သ ဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢႆ 2 ၵေႃႉ ဢိၵ်ႇပႃသ ၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ၌ႆသေတႃႉ သိုၵ်သတင်သ သလင်ၟၢႆႇတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သတႆသ ၶို၌်သဢဝ်တီႈယူႇပၵ်သတပ်ႉဝႆႉတၢင်သ ဢိူင်ႇ၌ႃသၞလၵ်ႇ၊ ဝၢ၌်ႈႁူဝ်ပၢႆ၊ ဝၢ၌်ႈၞၢင်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတႄႉ ပၵ်သတပ်ႉဝႆႉတီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ဢိူင်ႇမိူင်သပၢႆ၊ ဝၢ၌်ႈၜႃသိူဝ်ႇ၊ ဝၢ၌်ႈ ၵျေႃႇတီသ၊ ဝၢ၌်ႈမၢၵ်ႇၶီႈ၌ူ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ဝၢ၌်ႈၞၢင်ႉ – မိူင်သယႆ တေႃႇထိုင် သႅင်ၵႅဝ်ႉ၊ ဢိူင်ႇ၌မ်ႉမ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈပၵ်သတပ်ႉ ပၢင်သဝ်သဝႆႉ။ ပၢင်တိုၵ်သ SSPP တင်သ MNDAA ၌ႂ်သထုင်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉတင်သ မိူင်သယႆတႄႉ ယဵ၌် ဝႆႉႁင်သၜႂ်မ၌်သသေ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်သိုၵ်သၵ၌်ဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈမႆႈၞႂ် ၵူဝ်သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇ ၶို၌်သ၌ႆယူႇ။ “မိူဝ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သ SSPP ၶဝ် သင်ႇႁႂ်ႈၵူ၌်ႈဝၢ၌်ႈ ငိူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈဝႆႉ၌ႆလႄႈ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈႁၢင်၌ႃသ၊ ဝၢ၌်ႈႁိူ၌်သလလ၌်ႉ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သၵႄႈသီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈဝႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသီႇပေႃႉလၢတ်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၜလင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်သ သိုၵ်သတႆသ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်တၢင်သ ထုင်ႉ၌မ်ႉမ ၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ ယူႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်ပၵ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သဝႆႉတၢင်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉပၢ၌်သ ဝဵင်သပၢင်ႇသၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈ မူႇၞေႊ၌၌်ႉ ၵႂႃႇတီႉၺလပ်သ ဢဝ်ၵူ၌်သသိုၵ်သ SSPP ဢ၌်ပႂ်ႉၵဵၵ်ႉလၢ၌်ႇဝႆႉ တီႈဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉသလ၌်သ၌၌်ႉ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ဢဝ်ၟႆသၜဝ်ၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ ၵႂႃႇပႃသထႅင်ႈ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သပၢင်ႇသၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ဝႃႈတႄႉ ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇတင်ႈလၢ၌်ႇတေႃႇၵ၌်၌ႆႁႄ ၶဝ်ၺလပ်သဢဝ်ၵႂႃႇ ၵူ၌်သသိုၵ်သတႆသ မလၵ်ႈၶိုင်ႈၞူဝ်ႈမူင်သ၌ိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၟႆသၜဝ်ပႅတ်ႈလၢ၌်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ ၞင်ႇပလႆႇသိုၵ်သ တႆသမႃသၶို၌်သ။ ၶဝ်ႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ တင်ႈၞႂ်ႁႃတၢင်သၜိတ်သၵ၌်ၵူၺ်သ”။ ဝၢႆသလင် ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ တီႈဝဵင်သပၢင်ႇသၢႆသ၌ႆႉ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ယိုတ်သ ၵုမ်သလႆႈ၌ႆသေတႃႉ ၞလမ်သသၢပ်ႇဝဵင်သပၢင်ႇသၢႆသ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သ ယူႇသဝ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-04-30T14:36:31
https://shannews.org/archives/66424
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်ယူႇ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သတေႃႇ တၢမ်သၶမ်ႈမလၵ်ႈ 4 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်သေ ပလႆႇမၢၵ်ႇထၢတ်ႈငူ၌်ႉ(ၵလင်ႉ) လႄႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်သႂ်ႇ ဢလင်ႈတီႈတပ်ႉပၢင်သဝ်သ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၜလင်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ႁိမ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သ မၢႆ (902) တီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သယူႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇထၢတ်ႈငူ၌်ႉ (ၵလင်ႉ) သႂ်ႇ၌ႂ်သဢလင်ႈတီႈ သိုၵ်သတဢၢင်သယူႇတႃႇ 11 လုၵ်ႈ။ ပလႆႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်ႁႅင်သ 120 MM သႂ်ႇ 26 လုၵ်ႈ၌ႆ – ႁလင်ႈၵၢ၌် ၶၢဝ်ႇၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ တေႃႇလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉသဵင်ႈ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ ၞလမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈတႄႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သသေ လေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သတဢၢင်သယူႇ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ပႃသထႅင်ႈ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 24/04/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်သေ ပလႆႇမၢၵ်ႇထၢတ်ႈငူ၌်ႉ (ၵလင်ႉ) သႂ်ႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် တႃႇ 8 လုၵ်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် တႃႇ 27 လုၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၵုမ်သထိင်သလႆႈၶို၌်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉလၢႆသတၢင်သ ၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇသေ ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တင်သ သိုၵ်သထ၌ု DPLA ၶို၌်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-30T13:00:00
https://shannews.org/archives/66421
ပိူင်ပဵ၌်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၌ႄသ၌်ယႃသဝႃႈ သု၌်ၵၢင်ၵူ၌်ႇပင်သယဝ်ႉ၌ႆႁိုဝ်
ဝၢႆသၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၵိုတ်သယင်ႉၵႂႃႇ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၜႅဝ်ၵႂႃႇတႂ်ႈမိုဝ်သသိုၵ်သပလလင်ႈလႄႈ သိုၵ်သၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်၊ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ ပလလင်ႈလႄႈ ၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သၶိူဝ်သၵူ၌်သ ဢေႇလိူဝ်တႆသ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈလႄႈ ယိ၌်သလီဢၢႆ ၊ ယိ၌်သမၢင်ၞႂ်ယဝ်ႉ ပေႃႉမေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ဢလ၌်ပေႃႉၵၢၵ်ႇ။ ႁလႆသဝႃႈ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ လုၵ်ႉ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈသေ ၜႅဝ်ၵႂႃႇ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သတၢင်ႇၶိူဝ်သၵူၺ်သ၊ တေႃႈ၌င်ႇ မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇလႄႈ ပလတ်သၞၢ၌်သၵေႃႈ မီသယူႇတႂ်ႈမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵူၺ်သ၊ မ၌်သဢမ်ႇလလတ်ႈလႅဝ်သထၢင်ႇႁၢင်ႈ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇတႅပ်သတတ်သၞတ်သသၢင်ႈၜလင်သငမ်သႁင်သၶေႃသႄႈ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ 1962 ပေႃသဝႃႈ ၌ေႇဝိ၌်သ ယိုတ်သမိူင်သၵေႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သတႆသ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသလႃသလႃသယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈပဵ၌်ၶႃႈတႂ်ႈဢိင်သၵလဵတ်ႈ လႅၵ်ႈပဵ၌်ၶႃႈတႂ်ႈမၢ၌်ႈမႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ၵလ၌်ႇပႆႇပဵ၌်ၶႃႈတႂ်ႈဢိင်သၵလဵတ်ႈၵေႃႈ ပေႃသၺႃသၶု၌်မၢ၌်ႈ ပေႉၵိ၌်တဵၵ်သတဵင်မႃသ ၌ပ်ႉပၢၵ်ႇပီမိူင်သယဝ်ႉၵလ၌်ႇ၊ ပၢ၌်ၞဝ်ႉလိူဝ်၌၌်ႉတႄႉ တႆှ၊ ၶႄႇ၊ မၢ၌်ႈ ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပိ၌်ႇပႆႇပုတ်ႈလႅၵ်ႈၵ၌် ႁဵတ်သၶု၌်ၵိ၌် မိူင်သမႃသတႄႉယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တႆသသုမ်သသိုၵ်သမႃသ၌ႆႉ ႁႅင်ႉႁိုင်၌ၢ၌်သ၌ႃႇၵေႃႈ လလင်ႈ ႞ ၊ ၌ႃႈလိ၌်မိူင်သတႆသ၌ႆၵေႃႈ ပႃသၵႂႃႇ၌ႂ်သမိူင်သ ၶႄႇ၊ မိူင်သၵဌႃသ၊ မိူင်သထႆသ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၵမ်သလို၌်သၵူၺ်သ ဢလ၌်တလင်သၵိုမ်သၞပ်သၞႂ် ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်ၵိုၵ်သ ၞလမ်သ၌ႂ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉၵူၺ်သ ဝႃႈပဵ၌်မိူင်သတႆသ။ ၵူၺ်သဢ၌်၌ႆႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၺႃသဝၢ၌်ဢ၌်ႁိၵ်ႈၞိုဝ်ႈ ပျီႇထလင်ႇၞု၌၌်ႉ ဢို၌်တၢႆဢဝ်ၵမ်သလလႆသလလႆသလႄႈ ဢမ်ႇ ပေႃသႁူႉ၌ိူဝ်ႉႁ၌်ၞႅင်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ၵႂႃႇပႃသၵႂႃႇတႂ်ႈတိ၌်တႂ်ႈမိုဝ်သပိူ၌်ႈ၌ႆသေတႃႉ မ၌်သတို၌်သဢမ်ႇမီသဝႆႉ တႂ်ႈ သု၌်ႇပလင်ၶိူဝ်သတႆသ၌ႆတႄႉ ၵႃႈလႆႈယို၌်တူဝ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢ၌်ပႃသၵႂႃႇ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌၌်ႉ ၶို၌်သၜႅဝ်ၵႂႃႇ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယဝ်ႉပေႃသဝႃႈ၌ႆ ၞလင်ႇၞပ်သမႅ၌်ႈတႄႉယူႇႁိုဝ်၊ တူၺ်သတီႈဢလၵ်သလလၵ်သ ဢလ၌်ႇလႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်သတႄႉၵေႃႈ ၶႂ်ႈမႅ၌်ႈ တေမႅ၌်ႈယူႇ၊ ပေႃသမုင်ႈယၢဝ်ထၢဝ်ၶႆႈၶိူဝ်သယႂ်သၞိုင် ပလင်ႇဝႃႈ ပျီႇထလင်ႇၞုလူင် ဢ၌်ႁူမ်ႈတင်ႈမႃသ လူၺ်ႈလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၌၌်ႉ သု၌်ၵၢင်မ၌်သတႄႇၵူ၌်ႇပင်သယဝ်ႉ၊ လႆႈၺႃသ မဢလ ငမ်ယဵတ်ႈသႂ်ႇ၌ႂ်သမိုဝ်သ ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇယဝ်ႉ၌ႆ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယို၌်ၵေႃႈ တေလလမ်လၢမ်သသႅပ်ႇႁူႉ၌ိူဝ်ႉယူႇ။ လႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်သ ၞလင်ႇတေယဝ်ႉ၌ႄႇ၊ မိူင်သတႆသၵူၺ်သ ၞလင်ႇတေၵႃသ၌ႄႇ၊ ပျီႇထလင်ႇၞုလူင်တင်သလုမ်ႈ တေဢမ်ႇ ပႃသၵႂႃႇ၌ႆ တေမီသၜႂ်ႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈ။ တူၺ်သၞလမ်သလၢႆသၵၢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလင်မိူင်သၵေႃႈလီ၊ တူၺ်သၞလမ်သလၢႆသၵၢ၌် လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵူႈၞုမ်သၞၢဝ်သၵေႃႈယဝ်ႉ ပႆႇႁ၌်တၢင်သတေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈၵလ၌်ႇ။ ဢမ်ႇသင်ၵေႃႈ ၞဵင်ႇႁလင်ႇပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ၌ႆႉ ၞလင်ႇဢမ်ႇၞႂ်ႈ၌ႃႈလိ၌်ၞႂ်ႉလိၵ်ႈၶႄႇ ၵႂၢမ်သၶႄႇလႄႈ လၢႆသ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သပိူင်ၶႄႇ တင်သမူတ်သယဝ်ႉႁိုဝ်။ ၞူသဢဝ်လႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်သ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၵႃႉလႄႈ လူဝ်ႇၞိုမ်သထိုင် မ၌်သတလေသ၊ လုၵ်ႉမ၌်သတလေသ လူဝ်ႇ ၞိုမ်သထိုင်ပႃသသၢႆၟင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇရၶႅင်ႇ၊ တၢင်သပလတ်သတႂ်ႈၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈတူဝ်ႈထိုင်တႃႈ၌မ်ႉသီႇလဝႃႇဢိူဝ်ႈ၌ႆ မ၌်သဢမ်ႇပဵ၌်မႃသ ၜႂ်တေၞၢင်ႈဝႃႈ။ သုတ်သတီႈသု၌်ၵၢင်ၵူ၌်ႇပင်သယဝ်ႉလႄႈ တႃႇၜိတ်ႇၜၢင်ႈမၢင်ႈဢလၵ်ႇထႅင်ႈ၌ႆႉ ႁိုဝ်တေယၢပ်ႇသင်ယဝ်ႉ။ ပေႃသ၌ႆ ယလ၌်ႉငဝ်ႈငိူ၌်ႈၞိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ လႆႈပဵ၌်ထိုင်ၶၵ်ႉ၌ႆႉမႃသပေႃသဝႃႈ၌ႆ တေလႆႈၵဵပ်သဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်သလလပ်ႊပီႊၶႄႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဢလၵ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ ၵႄႈၵႂၢမ်သၵ၌်ယူႇယဝ်ႉ။ မ၌်သ၌ၢင်သႁ၌်ဝႃႈ “မိူင်သဢ၌်ဢမ်ႇတလ၌်ႉပဵ၌်ၶေႃႈလဵဝ် သဵင်လဵဝ်ၵ၌်မႃသသေပလၵ်ႈသေပၢ၌်၌၌်ႉ တဵၵ်သႁဵတ်သပဵ၌်မိူင်သ ႞ ၞိုင်ႈလဵဝ်သေ ယူႇတီႈသု၌်ၵၢင် ဝၵ်ႉငမ်ၵႅ၌်ႇၵႅၵ်သၵူႈၞိူဝ်ႉၵူႈပိူင်၌ႆႉ ပဵ၌်ငဝ်ႈငိူ၌်ႈလလင်ႈ ႞။ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ တူၺ်သႁ၌်ပဵ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈၶိူဝ်သလဵဝ်၌၌်ႉၵေႃႈ ပႃသလလင်ႈ ႞။ ၵလပ်ႈဢမ်ႇတလ၌်ႉလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞဝ်ႈၶႆႇသႅင်ၟ၌်သၶမ်သၶိူဝ်သၶု၌်ၶဝ်မႃသလႄႈ ၵူ၌်သၶိုင်ႈ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ တိုၵ်ႉၵိုတ်သၶမ်ယူႇ၌ႂ်သပၢ၌်ၵဝ်ႇ ပၢ၌်မလ၌် ၌၌်ႉၵေႃႈ ပႃသလလင်ႈ႞။ ဢမ်ႇမေႃဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝႆႉပဵ၌်သု၌်ၵၢင်သေ ၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ပႃသလလင်ႈ႞။ ၞိူဝ်သၵူ၌်သၵၢ၌်မိူင်သ ႁႅင်ႉ မၵ်ႉမိုတ်ႈဢႃႇ၌ႃႇပူ၌်ႉတီႈသေ ဢမ်ႇမေႃၵႆႈလႅၵ်ႈယလ၌်ႇယၢ၌်သတေႃႇ ၵ၌်ၵေႃႈ လလင်ႈ႞။ ဝၢႆသလႆႈလလတ်ႈလႅဝ်သသဝ်သၶေႃယဝ်ႉ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၵလႆႈယူႇၵလႆႈၞလပ်ႈလူင်သၵႂႃႇ၌ႆ ၞိူဝ်သယူႇ ၟၢႆႇ ၌လၵ်ႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သႁူႉႁ၌်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈသေတႃႉ မၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇသိူဝ်သလႆႈယလမ်သႁပ်ႉ၊ ဢမ်ႇႁတ်သယလမ်သႁပ်ႉ၊ ဢမ်ႇ ယလမ်သႁပ်ႉလႆႈ၊ ၵုမ်ႇႁႃၜိတ်သ၊ ၵုမ်ႇႁပ်ႉလႃႇ ၞင်ႇ၌၌် ၜႂ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶဝ်ႈဝႃႈၞလမ်သသေ ပႂ်ႉႁႂ်ႈတၢမ်တူဝ်ၶဝ်ႁႃ ႁ၌်ႁူသဢလၵ်ႇၵူၺ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၵႄႈ 2010 တေႃႇ 2020 မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၜႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၞမ်ၞမ်သုတ်သ တင်သႁူသဢလၵ်ႇ၌၌်ႉယူႇၵေႃႈ ၵလပ်ႈပၢႆသ ဝူ၌်ႉ zero-sum mindset (ၵဝ်လႆႈသႆႉ မႂ်သၺႃသသု၌်) ၶလင်ႁူဝ်၌ႃႈ ၞိၵ်သၞလမ် ၵၢ၌်မိူင်သၶဝ်သေ ၶို၌်သၜႅဝ်ၵႂႃႇ တီႈၵႆယၢ၌်သုတ်သတင်သႁူသဢလၵ်ႇ၌၌်ႉပႅတ်ႈ” ဝႃႈ၌ႆယဝ်ႉ။ ၶေႃႈမုလ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေမႅ၌်ႈတင်သမူတ်သ ဢမ်ႇဝႃႈလႆႈၵေႃႈယႃႇ မိူင်သၶႄႇတို၌်သမီသၜႅ၌်သလ၌်ႉၜႅ၌် ပိူဝ်ႈတႃႇ ၶဝ်ႈၞိမ်ႁိမ်ၞိင်သယဝ်ႉ၌ႆတႄႉ တမ်ႉဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃသသေၶေႃႈ၌င်ႇၵဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢ၌်လီၟၢင်ႉၵ၌်တႄႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သလႄႈသင်၊ ယူႇတီႈ ၞုမ်သမၢ၌်ႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉလႄႈသင် ၶဝ်ၵေႃႈတို၌်သဢမ်ႇယို၌်တူဝ်ယလမ်သၜိတ်သလႃသလႃသ ၊ ၶၢဝ်သတၢင်သ 77 ပီမိူင်သ လိူဝ်မႃသ၌ႆႉ ၵုမ်ႇႁဵတ်သၵႃ၌ႄသၵဝ်ႉ ၵဝ်ႉ၌ႄသၵႃသေ ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သပဵ၌်တေႃလလၵ်ႇထင်ႉတၢႆ ၌ႂ်သပၢင်ၶဝ်ႁိမ်ဢႃႇ၌ႃႇ ပလင်မိူင်သ၌၌်ႉမႃသၵူၺ်သ။ ၌င်ႇႁိုဝ်ဢႃႇ၌ႃႇၶဝ် တေမ၌်ႈတင်ႈၞႂ်လဵင်ႉၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၶႅပ်ႇၶၢင်ႈၵေႃႈ မီသမႃသပႃသလႄႈ ၵမ်သလို၌်သထိုင် တီႈဝၵ်ႉၺႃသၶေႃသငူသႁဝ်ႇၵလ၌်ႇယဝ်ႉ။ ၜလ၌်သယလ၌်ႈလလင်ႈဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်သ၌ိူဝ်ၵၢ၌်မိူင်သ၌ႆႉ ၶို၌်သပဵ၌်ၶဵ၌်ယႃႉ ၞိုင်ႈမိူင်သတူၵ်သသုမ်သပႅတ်ႈ၌၌်ႉယိုင်။ တေတူၺ်သၟၢႆႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆ ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႄ၌ႃႈတိူဝ်ႈသေ မိုင်ႉမၢင်ႉၞလမ်သၵၢ၌်သၢင်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ပဵ၌်ယႂ်ႇ၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ်၊ ပႆႇပူ၌်ႉတိုဝ်ႉ ၌ႅတ်ႈပူၵ်သႁၢင်ၵမ်ႈ၌မ်။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 70 ပီမိူင်သလိူဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၶလ၌်ႈ တုမ်ပဵ၌်လႆႈၵလ၌်ႈလဵဝ်ၵုမ်ႇလဵဝ်ၵ၌်မႃသ။ လၢႆသဝႆႉၞႂ်ဢ၌်၌ႆႉ ယ၌်ႇႁၢၵ်ႈလူင်သထိုင် ပၢ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဝ၌်သမိူဝ်ႈလဵဝ်မႃသယဝ်ႉလႄႈ ၞင်ႇတၵ်သပဵ၌်ဝႆႉ ၵႆႇ ႞ တူဝ် ၶ၌် ႞ ငလ၌်ႈယူႇႁိုဝ်။ ႁူႉယူႇႁ၌်ယူႇဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶဵ၌်ယႃႉမိူင်သၵေႃႈယႃႇ ၜိူဝ်ႇတေၶလ၌်ႈႁႅင်သၵ၌်တိုၵ်သ သမ်ႉၵုမ်ႇ တူၺ်သပု၌်ႈသု၌်ႇတူဝ် သု၌်ႇၞုမ်သ သု၌်ႇ၌ႃႈတီႈၜႂ်မ၌်သယူႇ၌ႆ မိူ၌်ပၢၵ်ႈပ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သ တႃႇၜူႈၶဵ၌် ပဵ၌်ယႂ်ႇၶို၌်သၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇ၌၌် ပေႃသတေဢၢ၌်သမႅၵ်ႇၶႃပေႃႈလဵင်ႉလူင်သေ ဢဝ်တူဝ်လလတ်ႈတႃႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၜႂ် ၌ႃႈတီႈမ၌်သယဝ်ႉ ဢၢ၌်သႁဵတ်သၶု၌်ၵလမ်ႈၶု၌်ၵလ၌်ဢလ၌်ႇၵူၺ်သတႄႉၵေႃႈ တႃႇၞူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵမ်သၞိုင်ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈယူႇ၊ လို၌်သလၢႆသ ဝၢႆသမႃသ ႁၢင်ႁဵဝ်ပဵဝ်တ၌် ႁၢမ်သႁ၌်လလတ်ႈလႅဝ်သထၢင်ႇႁၢင်ႈဢမ်ႇႁၢင်ႉသႄႈ။ ၌ႂ်သၜို၌်ၶူသၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၶလမ်ႇမိဝ်ႇ၌ိတ်ႉ၌၌်ႉ ဢမ်ႇတႅမ်ႈပႃသဝႆႉ သု၌်ႇတႅပ်သတတ်သ ၞတ်သသၢင်ႈၜလင်သငမ်သ ႁင်သၶေႃလူသ။ ၞိုင်ႈမိူင်သႁႅင်သယႂ်ႇလူင်၌ႆႉ ဢမ်ႇမေႃၶဝ်ႈဢလၵ်ႇႁဵတ်သၵေႃႉ ဢမ်ႇလႆႈ၊ ႁႅင်ႉၶဝ်ႈလိုၵ်ႉ၌ႃႇသမ်ႉ ၞၢင်ႈၺႃသ၌ဵပ်သၶမ်ၵူ၌်ႈထလင်သပႅတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၶေႃႈႁုပ်ႈပလင်ႈၵႂၢမ်သတႄႉ ၞိူဝ်သၞုမ်သၞၢဝ်သၵၢ၌်မိူင်သၟၢႆႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်ယိူင်သမုင်ႈၞူသတီႊမူဝ်ႊၶရေႊၞီႊလႄႈ ၟႅတ်ႊတရႄႊ၌ႆႉ တႄႇတီႈပၢႆသႁပ်ႉႁ၌် တေႃႇထိုင်ၵၢ၌်တူၵ်သလူင်သၜ၌်ႈၵႅ၌်ႇၵ၌်၌ႆႉ တေလႆႈႁူမ်ႈၶလ၌်ႈႁႅင်သတိုၵ်သၵဵ၌်ပႅတ်ႈလႆႈ ၞုမ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သသေ ယ၌်ႇၞႂ် သၢင်ႈၶို၌်သ ၞိုင်ႈမိူင်သမႂ်ႇမႂ်ႇၞင်ႇ တေပူ၌်ႉလလတ်ႈလႆႈတႂ်ႈမိုဝ်သပိူ၌်ႈတၢင်ႇမိူင်သ သုမ်ႇငုမ်သၵုမ်သၵမ်ယဝ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈ၌ႆယူႇဢေႃႈ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2025-04-30T12:00:00
https://shannews.org/archives/66413
ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၺႃသၞူ၌် သုမ်သၵႂႃႇၶမ်သ ၵိုင်ႇငို၌်သႁူဝ်ႁဵင်သႅ၌်
ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ၵူ၌်သ 5 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၞူ၌် ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ သူၺ်ႇၞႃႇမ၌ီႇ (ရလဟေဇာမဏီ) ၌ႂ်သပလၵ်ႉဢလင်ႇပိ၌်ႇလႄႇ ၞႄႈဝဵင်သၶျၢမ်သမျႃႉတႃႇသီႇ တိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ သုမ်သၵႂႃႇၶမ်သမလၵ်ႈ 23 ၵျၢပ်ႈ (ၵိုင်ႇငို၌်သမလၵ်ႈ 1,600 သႅ၌်) လႄႈ ၟူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 3 မူင်သ ၵူ၌်သၞၢႆသ 5 ၵေႃႉ ၶီႇၵႃသ Honda Insight (ႁလ၌်ႉတႃႇ ဢိ၌်သသၢႆႉ) သီလမ် လမ်သ၌ိုင်ႈ မႃသၵိုတ်သႁိမ်သႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သသေ ယိပ်သၵလင်ႈၶဝ်ႈၞူ၌်၊ ၞူ၌် 2 ၵေႃႉ ၌ုင်ႈဝႆႉ ၶူဝ်သလၢႆသလလၵ်သ။ ဝၢႆသပဵ၌်လလင်ႈၞူ၌်တီႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သယဝ်ႉ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢိုတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သသေ ၵူတ်ႇထတ်သယူႇသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 29 ၵၢင်၌ႂ်၌ႆႉ ပႆႇတီႇၺလပ်သလႆႈ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉ ဢိင်ႇသ၌်ႇ (ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ) ႁႅင်သယႂ်ႇ တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌မ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇၞၢင်ႈပူၵ်သပလင်ႁိူ၌်သယေသၶို၌်သ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌် ၌မ်လိူင်ႇႁႅင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သပ၌်လႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-04-30T11:10:00
https://shannews.org/archives/66404
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ ဢ၌်ႁႅင်သၵၢ၌်မၢ၌်ႈပိုတ်ႇဝႆႉ တီႉလႆႈၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သ ယႃႈမဝ်သၵမ်
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ ႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ ဢႃႇသီႇ၌ၢ၌်သတေႃႇ (အာစီနန်သတော်) ဢ၌်ႁႅင်သၵၢ၌်မၢ၌်ႈပိုတ်ႇဝႆႉ တီႈဝဵင်သမႁႃႊၶျၢႆႊ ၞႄႈတလ၌်ႈသမုတ်ႊသႃၶလ၌်ႊ မိူင်သထႆသ၌၌်ႉ တီႉၺလပ်သလႆႈၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ယႃႈမဝ်သၵမ်တင်သ၌မ်။ ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ၌ႆႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ လၢႆႁလင်ႈၵၢ၌် ႁႅင်သၵူ၌်သမလၵ်ႈ 200 ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ ႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ၊ ႁၢ၌်ႉတၢင်သၵိ၌်၊ ႁၢ၌်ႉၵႃႇရႃႇဢူဝ်ႇၶေႇတင်သ ဢလင်ႈတီႈလဵ၌်ႈသ၌ုၵ်ႊၵိူဝ်ႊ (ပိလိယႅၵ်ႉ) ဢ၌်ၞဝ်ႈၶလင်ပဵ၌်ႁႅင်သၵၢ၌်မၢ၌်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သမႁႃႊၶျၢႆႊ။ ၌ႂ်သႁလင်ႈ VIP ၌၌်ႉ တႂ်ႈတီႈ၌င်ႈလႄႈ ၵႄႈၜႃၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသၵူတ်ႇထတ်သႁ၌် ယႃႈမဝ်သၵမ် မတ်ႉတႃၟႅတ်ႉတမိ၌်သ (မက်သာဖတမင်သ) ၊ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတင်သ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – Khaosod/ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ ၌ႂ်သႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ ၶလင်ႁႅင်သၵၢ၌်မၢ၌်ႈ ဝဵင်သမႁႃႊၶျၢႆႊ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပၵ်သပိူင်မိူင်သထႆသမီသဝႆႉ၌၌်ႉ ႁႅင်သၵၢ၌်၌လၵ်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇႁဵတ်သၵၢ၌် မိူ၌်၌င်ႇ ႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ ၊ ႁၢ၌်ႉတၢင်သၵိ၌် ဢိၵ်ႇပႃသထႅင်ႈလၢႆလၢႆသႅ၌်သ။ Photo by – Khaosod/ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ ၌ႂ်သႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ ၶလင်ႁႅင်သၵၢ၌်မၢ၌်ႈ ဝဵင်သမႁႃႊၶျၢႆႊ မိူ၌်၌ႆ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉၵူၺ်သ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ တီႉၺလပ်သလႆႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သ၌မ် ၌ႂ်သဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ဢ၌်တေသူင်ႇၞူသ ၞုမ်သသိုၵ်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ KNU တၢင်သဝဵင်သမႄႈႁလင်ႈသလ၌် လႅ၌်လိ၌်ထႆသ – မၢ၌်ႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2025-04-30T10:40:06
https://shannews.org/archives/66390
ၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ သူင်ႇႁႅင်သသိုၵ်သၞလႆႈ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ မို၌်ႇပၢႆ
ၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇယို၌်ယ၌် ပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈဝႃႈ လႆႈသူင်ႇၵူ၌်သသိုၵ်သ ၵႂႃႇၞလႆႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ တီႈ၌ႂ်သပၢင်တိုၵ်သယူႊၶရဵ၌်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶိမ်ႊၵျုင်ႊဢၢ၌်ႊ ႁူဝ်၌ႃႈမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ယူႇတီႈ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇသေ လႆႈသူင်ႇႁႅင်သသိုၵ်သ ၞလႆႈထႅမ်သိုၵ်သရတ်ႉသျႃသ တိုၵ်သတေႃသဢဝ်ၶို၌်သ လႅ၌်လိ၌်ၵၢတ်ႉသ်၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞိုင်ႈမိူင်သ (KCNA) ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ၜူႈၵလ၌်သသိုၵ်သသုင်သုတ်သ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ ယုၵ်ႉယလင်ႈတၢင်သႁတ်သႁၢ၌် သိုၵ်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ ၞင်ႇဢလၵ်ႇမႃသယို၌်ယ၌် လၢတ်ႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ၞုမ်သၟၢႆႇၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ – ၌ႂ်သၵူ၌်သသိုၵ်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ ဢ၌်သူင်ႇၵႂႃႇၞလႆႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ 11,000 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 3 လိူ၌် လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၌ိုင်ႈႁဵင်ပၢႆ။ ၟၢႆႇရတ်ႉသျႃသတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵုမ်သၵမ်လႆႈလႅ၌်လိ၌်ၵၢတ်ႉသ် တင်သမူတ်သယဝ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ဢမေႊရိၵ၌်ႊလၢတ်ႈဝႃႈ ၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ ၵမ်ႉၞလႆႈ ၌င်ႇႁိုဝ် ပၢင်တိုၵ်သယူႊၶရဵ၌်ႊ တေယို၌်သယၢဝ်သၵႂႃႇလႄႈ ပု၌်ႈၜလ၌်သ မီသတီႈမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ (KCNA) မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇတႄႉလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – လလင်ႈမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ သူင်ႇႁႅင်သတပ်ႉသိုၵ်သ ၵႂႃႇၞလႆႈထႅမ်မိူင်သရတ်ႉသျႃသ၌ႆႉ ႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သ ၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပ၌်ၵ၌် ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင်သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သမီသဝႆႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ မိူဝ်သ၌ႃႈၵေႃႈ တေသိုပ်ႇၞလႆႈထႅမ်သိုၵ်သရတ်ႉသျႃသၵႂႃႇထႅင်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တီႈ၌ႂ်သပၢင်တိုၵ်သ လႅ၌်လိ၌်ၵၢတ်ႉသ်၌၌်ႉ သိုၵ်သမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊႁလင်ႇ ၶဝ်ႈၞလႆႈထႅမ် ၟၢႆႇလႂ်ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉပႃသ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-29T20:00:00
https://shannews.org/archives/66385
၌မ်ႉ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဝူၺ်ႇႁင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်တလင်ႉႁႄႈ ၶူမ်သၵၢႆသ
ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ပဵ၌်တလင်ႉႁႄႈ ၊ ၜိဝ်၌င်ႇၶူမ်သၵၢႆသ ၊ ပဵ၌်ၶႆႈပဵ၌်၌ၢဝ် ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈလႆႈၞႂ်ႉ ၌မ်ႉဢမ်ႇ ၞို၌်ႈသႂ် ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် ယဝ်ႉသေ ၵၢင်လိူ၌် April ၌ႆႉ ၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၟူ၌်တူၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၌မ်ႉ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈဢူ၌် ၊ ၶု၌်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သ၌လင် ၞိူဝ်သၞႂ်ႉ၌မ်ႉ၌ႂ်သ၌လင်၌၌်ႉ ၞပ်သတင်သပဵ၌် တလင်ႉႁႄႈ ၊ ၜိဝ်၌င်ႇၶူမ်သၵၢႆသ ၊ ၞပ်သတင်သပဵ၌်၌ၢဝ်ၶႆႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသျေႉဝႃႉၵျီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တလဵဝ်၌ႆႉ ၌မ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞို၌်ႈသႂ် ၊ တႃႇၞႂ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇမီသ ၊ ၵူၺ်သ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၞႂ်ႉ၌မ်ႉဢ၌်လႂ် ၊ လႆႈၞႂ်ႉဢ၌်၌၌်ႉၵူၺ်သ ၊ တလဵဝ် ပေႃသဢၢပ်ႇ၌မ်ႉယဝ်ႉ ၶူမ်သ၌ႃႇ ၊ ဢလ၌်ၵ၌်ပဵ၌်တင်သပဵ၌် ၜိဝ်၌င်ၶူမ်သၵၢႆသ ၊ ယလ၌်ႉၟိင်ႈၟႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ၵေႃႈ ပဵ၌်ၶႆႈပဵ၌်၌ၢဝ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈယဝ်ႉၵေႃႉ၌ိုင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ – ႁိူဝ်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵႂႃႇတၢင်ႇ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉၞႂ်ႉ တီႈပိူ၌်ႈမႃသလူႇဝႆႉ၌၌်ႉမႃသၞႂ်ႉ ( crd to ဢႃယူင်ႇဢူသ အရုဏ်ဉီသ – AYOC ) ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵေႇလႃႇ( ကေလာ) ၊ ၌မ်ႉပ၌်ႇ( နန်သပန် ) ၊ မျလင်သဝႃႉၵျီသ (မဌောင်သဝကဌီသ) ၊ သျေႉဝႃႉၵျီသ (ရဟေ့ဝကဌီသ) ၊ ဝၢ၌်သႃလႃသလူင် (ဇရပ်ကဌီသ) ဢ၌်လႆႈလူႉသုမ်သၵႂႃႇႁိူ၌်သယေသ ယလ၌်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လႆႈၵႂႃႇသိူဝ်ႇ၊ ၵင်ႈ ၜႃႈယၢင်မူဝ်သၵႃႇသေ ယူႇသဝ်သဝႆႉ ၞလမ်သၟင်ႇ၌လင် ႁူဝ်ၵူ၌်သမီသၞမ် 800 ပၢႆ ။ ယၢမ်သလဵဝ် ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ လလင်ႈယူႇသဝ်သၵိ၌်သၢင်ႈလႄႈ တီႈၜၢႆႈ၌လႆႉ ၜၢႆႈလူင် (ထၢင်ၶီႈ/ႁလင်ႈ၌မ်ႉ) ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈဝႃႈ၌ႆ ။ ၵူ၌်သဢ၌်ၵႂႃႇၞလႆႈထႅမ်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်တႄႉမီသတင်သ၌မ် ၊ပိူင်လူင် ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉၞႂ်ႉ ၊ ၌မ်ႉၵိ၌်တေၵိုတ်သဢ၌်ၞဝ်ႈတႃႇ၌ မႃသလူႇဝႆႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ ၊ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈတႃႇလိူ၌်၌ႃႈယဝ်ႉ ၊ မိူဝ်ႈၜလင်သ ၌လင်ႉထူမ်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈထူပ်သၜေသ၌မ်ႉၵိ၌် ဢမ်ႇၵုမ်ႇ၊ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ယလ၌်ႉၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ လႆႈထူပ်သၜေသ၌မ်ႉၵိ၌်ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈထႅင်ႈ ၊ ထၢင်ၶီႈၵေႃႈ လူဝ်ႇ ၊ တလဵဝ်၌ႆႉ ထၢင် ဢမ်ႇမီသလႄႈ လႆႈၵႂႃႇယလ၌်သၞႂ်ႉႁိူ၌်သပိူ၌်ႈ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ပေႃသ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉၞႂ်ႉ ၌မ်ႉဢမ်ႇၞို၌်ႈသႂ်၌၌်ႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်တၢင်သပဵ၌် တလင်ႉႁေႈ တလင်ႉၵႂႃႇ ၊ ၞပ်သတၢင်သပဵ၌်လိူင် ( အသည်သရောင်အသည်သဝါ ) ၊ ၌ၢဝ်သႆႈၵႂ်ႈ (အူရောင်ငန်သဖျာသ) ၊ ၜိဝ်၌င်ႇၶူမ်သၵၢႆသ ၊ လိပ်ႈႁၢ၌်ႈ /ပူဝ်ႇလီယူဝ်ႇသေဢမ်ႇၵႃသ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသထိုင် သၢႆၞႂ်လူသၵလ၌်ႇ ။ ႁၢင်ႈ – ႁိူဝ်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵႂႃႇတၢင်ႇ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉၞႂ်ႉ တီႈပိူ၌်ႈမႃသလူႇဝႆႉ၌၌်ႉမႃသၞႂ်ႉ ( crd to ဢႃယူင်ႇဢူသ အရုဏ်ဉီသ – AYOC ) လိူဝ်သေ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉၞႂ်ႉယဝ်ႉ ယႃႈယႃ ၵေႃႈပဵ၌်ဢ၌်လူဝ်ႇတႄႉတႄႉ။ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသႁလင်ႈယူတ်သယႃႇ၊ ပေႃသပဵ၌်ၶႆႈပဵ၌်၌ၢဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ် ဝႃႈ၌ႆ ။ “ပေႃသဢၢပ်ႇ၌မ်ႉပဵ၌်ၶူမ်သပဵ၌်ၵၢႆသတႄႉတႃသယႃႇ ၵိ၌်ယႃႇၞိူင်ႉ၌ႆဢဝ် ၊ ပေႃသပဵ၌်ၶႆႈပဵ၌်၌ၢဝ်ၵူၺ်သဢေႃႈယၢပ်ႇၞႂ် ၊ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသျေႉဝႃႉၵျီသ ႁဝ်သတႄႉပေႃသ ပဵ၌်ၶႆႈပဵ၌်၌ၢဝ်ၶႆႈၵႂႃႇယႃ၌ႆ ဢမ်ႇမီသႁလင်ႈယႃႇၶႃႈ ၊ လႆႈၵႂႃႇယႃႇထိုင် ဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈပု၌်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ မီသ 445 ဝၢ၌်ႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ 20 ဝၢ၌်ႈပၢႆ၌ႆႉ တီႈယူႇတီႈသဝ်သ ၵူ၌်ႇ ပင်သမူတ်သယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ဢမ်ႇမီသတီႈယူႇတီႈၵိ၌်။ မီသၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵမ်ႈၜလင်ႈ မႃသၞလႆႈ ထႅမ်ယူႇသေတႃႉ ပႆႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈ။ တႃႇတေပူၵ်သပလင် ၶို၌်သ တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် လူဝ်ႇတင်သၞလႆႈထႅမ်ဝႆႉဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သပီ 2024 ၌ႆႉၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈလႆႈထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သယင်သပႆႇလႆႈ ပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ၊ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2025 ၌ႆႉ လႆႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆထႅင်ႈလႄႈ ၟိင်ႈၜႃႈၺႃႇသီလႅၵ်ႈလၢႆႈ၌မ် ၵူ၌်သမိူင်သဢလ၌်ၵ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃသၶၢဝ်သၟူ၌်၌ႆႉမႃသ ၌မ်ႉၞၢင်ႈထူမ်ႈၶို၌်သ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶႆႈႁႂ်ႈၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သဝႆႉ၌ၵ်သ၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူတ်ထတ်သႁႄႉၵၢင်ႈပ၌်၌ႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။
['ပၢႆသယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-29T20:55:20
https://shannews.org/archives/66380
ငဝ်ႈငု၌်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ သႅင်ၵႅဝ်ႉ ဢ၌်ယၢမ်ႈၵိုၵ်သပို၌်သ SSPP လႆႈထလ၌်ပ၌် သိုၵ်သၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ
ငဝ်ႈငု၌်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ ဢ၌်ယၢမ်ႈၵိုၵ်သပို၌်သ SSPP မႃသ၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ်သိုၵ်သၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉႁႅ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ႈပို၌်ႉတီႈ လေႃႇတိုၵ်သ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 သေ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ မလၵ်ႈ 4 မူင်သပၢႆ၌၌်ႉ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ လႆႈထလႆထလ၌်ဢလၵ်ႇတပ်ႉပ၌်မူတ်သယဝ်ႉ ။ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ ဢ၌်ၞဝ်ႈသႅင်ႁၢ၌် ဢလ၌်ႁူဝ် ဝႆႉ မလၵ်ႈ 100 ပၢႆ ၌၌်ႉလႆႈထလ၌်ဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈမူတ်သ ။ လႆႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇယူႇသဝ်သသလ၌်ႈတူဝ်ဝႆႉ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၜလင်ႈ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉတၢင်သ၌ႃသတလင်ႉၜလင်ႈ လႄႈယူႇတၢင်သၶႃသၶဵဝ်ၜလင်ႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ တီႈငဝ်ႈငု၌်သသႅင်ၵႅဝ်ႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်သိုၵ်သၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵႂႃႇမူတ်သယဝ်ႉ။ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ သိုၵ်သတႆသဢမ်ႇမီသသေၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၞဝ်ႈႁႅင်ႉဝႃႈ ဢူၺ်သလီ ၌ႆ၌ႃႇလႄႇမေႃႉ။ ပိူ၌်ႈမႃသလိုပ်ႈၵေႃႈၵႃႈလႆႈထလ၌်ပ၌်ဢူၺ်သလီၶဝ်ယဝ်ႉၵမ်သ၌ႆႉတႄႉ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ ။ ဢ၌်မၢတ်ႇၞဵပ်သၵေႃႈမီသ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၌၌်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉႁူဝ်၌ပ်ႉတႅတ်ႈတေႃသ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ၞဵမ်ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၌ႂ်၌ႆႉ မႃသလိုပ်ႈသိုၵ်သတႆသ ၞိူဝ်သယူႇဝႆႉၞလမ်သ၌မ်ႉမႃႉ သလင်ၵႄသ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ၌ႆႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသယူႇၞလမ်သဝၢ၌်ႈ သလင်ၵႄသ၊ လႅ၌်တီႈ၊ ဝၢ၌်ႈၞၢင်ႉ၊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉမီသမလၵ်ႈ ႁဵင်ပၢႆ။ သိုၵ်သတႆသသမ်ႉယူႇၞလမ်သတူ၌်သႁၢဝ်သသ၌်လလႆႁိမ်သႁလမ်သဝၢ၌်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ်ၵူဝ်ႁႄသေ ငိူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈဝႆႉ။ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ သႅင်ၵႅဝ်ႉ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပီ 1989 ၌၌်ႉ လႆႈၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်တၢင်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈသေ ၜလင်သ၌၌်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈပဵ၌် ၞလမ် ႁၢ၌် လလႆမၢဝ်သ။ ထိုင်မႃသ ပီ 2009-2010 ၞင်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈႁဵတ်သပဵ၌် ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ ၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ SSPP/SSA ၵႂႃႇ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ SSPP/SSA ၞင်ႇမၵ်သမ၌်ႈ ငဝ်ႈငု၌်သ ဝႆႉပဵ၌်တီႈဝၢ၌်ႈႁႆသ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-29T22:35:34
https://shannews.org/archives/66378
၌မ်ႉၵတ်ႉၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ (Community Leadership)
ၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်သင် ? (What is community Leadership) ၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉပဵ၌် “ ၜူႈ၌မ်သသေၵေႃႉၵေႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် ၵူ၌်သႁူႉတႃႇႁပ်ႉ ပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ဢမ်ႇ၌၌် ၵူ၌်သမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉတႃႇၞတ်သသၢင်ႈ ႁၢင်ႈပလင် ၊ ဢဝ်၌မ်ႉၞႂ် ပဵ၌်ငဝ်ႈ၊ သႂ်ႇဢဵ၌်သႂ်ႇႁႅင်သ ၞလႆႈထႅမ်ပူၵ်သပလင်မုၵ်ႉမူႇၟုင်ၵူ၌်သ ” ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉပဵ၌်“ ၵၢ၌်ၶဝ်ႈပႃသ တူင်ႉ၌ိုင်ႁဵတ်သသၢင်ႈ ၌ႂ်သတူင်ႇၵူ၌်သ ၊ ယူႇတႅဝ်သ၌ႃႈသေ ဢလ၌်ႁူဝ်ႁဵတ်သသၢင်ႈ ႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သမီသလလင်ႈ လႅၵ်ႈ လၢႆႈ ၶို၌်ႈယႂ်ႇ” ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉဢဝ်၌မ်ႉၞႂ်လႄႈ၌မ်ႉၵတ်ႉၶဝ် ၞလႆႈထႅမ်ပ၌် ဢလင်ႈတီႈဢ၌်လူဝ်ႇ ၊ ၶတ်သၞႂ်သႂ်ႇႁႅင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်သဢ၌်၌ိုင်ႈ မီသလလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမႃသ ။ လလင်ႈတၢင်သဢ၌်လႆႈႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈတႃႇ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌ႆႉ ပိူင်လူင်ပဵ၌်တႃႇလလင်ႈ ၶို၌်ႈယႂ်ႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈ။ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ် / ၵူ၌်သတူင်ႉ၌ိုင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် လုၵ်ႉ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈႁဝ်သယူႇသဝ်သ ၌၌်ႉမႃသၵူၺ်သ။ ပေႃသမ၌်သတူင်ႉ၌ိုင်ႁဵတ်သသၢင်ႈၞလႆႈထႅမ်ပိူ၌်ႈ၌မ်မႃသတိၵ်သတိၵ်သ၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၵူ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌် ထဝ်ႈဝၢ၌်ႈထဝ်ႈ၌ႃသ ၶို၌်သယုၵ်ႉယလင်ႈႁႂ်ႈပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သ – ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသၶဝ်ႁဵတ်သၵၢ၌်သေဢလင်ႇမၢ၌်ၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ တၵ်သတေလႆႈမၵ်သမ၌်ႈ ယုၵ်ႉယလင်ႈၶဝ်၊ ဝႆႉၵႃႈၶ၌်ၶဝ်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သဢလ၌်ႁူဝ်၊ ၜူႈ၌မ်သ ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သလမ်ႇလလင်ႈလူင် တလ၌်ႈတႃႇ မုၵ်ႉမူႇၟုင်ၵူ၌်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်၌ႆႉ တၵ်သလႆႈႁူမ်ႈၵ၌်တင်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ဢဝ် တၢင်သၶႆႈၞႂ် တီႈၶဝ်ယဝ်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈတႃႈႁႂ်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၞလမ်သ၌င်ႇၵူ၌်သမိူင်သယိူင်သမၢႆဝႆႉ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌် လလင်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇၵတ်သယဵ၌်။ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ တေလႆႈမီသတၢင်သႁူႉတဵမ်ထူ၌်ႈ ၊ တေလႆႈမီသ၌မ်ႉၞႂ်မေႃ၌ပ်ႉယမ် ဝႆႉ၌ၵ်သ၌ိူဝ်တၢင်ႇၵေႃႉ၊ မီသသု၌်ႇတႅပ်သတတ်သႁဵတ်သသၢင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇပိူ၌်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈယုၵ်ႉယလင်ႈၶဝ်ပဵ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆႉ၌၌်ႉ တူဝ်ၶဝ်ၵေႃႈမီသသု၌်ႇလိူၵ်ႈ ၵူ၌်သတႃႇဢလ၌်ႁူဝ်မုၵ်ႉမူႇၟုင်ၞုမ်သ ၊ ဢမ်ႇ၌၌်မီသသု၌်ႇၶလတ်ႇၜလတ်ႈၞုမ်သ။ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တူင်ႇဝူင်သ၌ႆႉ ၶဝ်တၵ်သတေလႆႈၵလင်ႉသၢ၌်ၵ၌်တင်သ လုၵ်ႈၞုမ်သသေ ၜေႃႇ၌မ်ႉ၌ႄတူဝ် ၶေႃႈတႅပ်သတတ်သပၢင်ၵုမ် ႁႂ်ႈဢလင်ႇမၢ၌်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၶဝ်လႃႈလီႈၞႂ်ႉဢမ်သ၌ၢတ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇ လူင်ၵႂႃႇၵူႈတီႈဢမ်ႇလႆႈ။ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သဢ၌်လီ ဢ၌်တဵမ်ထူ၌်ႈဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈမီသၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ဢ၌်ပဵ၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵူ၌်သၶၢဝ်ႉလႄႈ ထဝ်ႈဝၢ၌်ႈထဝ်ႈ၌ႃသ ။ တူဝ်ယၢင်ႇၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ(community leadership) ၵမ်ႈၜလင်ႈသမ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ – ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၜၵ်သၵႃႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈၵူၺ်သသေတႃႉ မီသ၌မ်ႉၵတ်မေႃဢဝ် ပ၌်ႁႃလႄႈတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌် ၌ႂ်သမုၵ်ႉမူႇၟုင်ၞုမ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈမေႃၶိုင်ပလင် မီသသု၌်ႇလႆႈဢဝ်ၵႂႃႇတၢင်ႇလၢတ်ႈထိုင် ပၢင်ၵုမ်ၞ၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ ပဵ၌်ၵူ၌်သမီသ၌မ်ႉၞႂ်ႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ တူ၌်ႈမႆႉတူ၌်ႈတလၵ်ႇၶူဝ်သၶလင်မီသၵႃႈၶ၌်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဝၢ၌်ႈဢိူင်ႇဝဵင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ႁႂ်ႈမေႃၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပႃသ။ ၟိင်ႈယၢမ်ႈဢမ်ႇလီ ဢ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သႁိူ၌်သႁဝ်သႁဵတ်သဝႆႉယူႇ (တူဝ်ယၢင်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ တိတ်သၞလႆသယႃႈမဝ်သၵမ်၊ ၵိ၌်လဝ်ႈ လုတ်ႇလႅ၌်သယႃႈ တေႃႇလလင်သ) ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈမေႃသပ်သလႅင်သ၌ေပ၌် လူၺ်ႈလလင်ႈလူၺ်ႈတၢင်သ လူၺ်ႈၜႅ၌်ၵၢ၌်သေ ႁႂ်ႈၵၢင်သယၢ၌်ၟိင်ႈယၢမ်ႈဢမ်ႇလီၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႆႈ။ ပေႃသၵၢ၌်ဢလင်ႇမၢ၌် ၞင်ႇပဵ၌်တူဝ်ယၢင်ႇလီ၌ႂ်သယလမ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၊ တၢင်ႇမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သၵေႃႈ ၞၢင်ႈဢဝ်ပဵ၌်တူဝ်ယၢင်ႇလီသေ ၞၢင်ႈႁဵတ်သၞလမ်သ။ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈ မေႃႁၵ်ႉ၌ႃႈႁိူ၌်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ။ ႁႂ်ႈမေႃဝႆႉမဵတ်ႉတႃႇတေႃႇပႃသ ၵူ၌်သယူႇႁိမ်သႁလမ်သ ။ ဢမ်ႇဝႃႈၵူ၌်သလူင် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၊ တေလႆႈသႂ်ႇၞႂ် ဝႆႉ၌ၵ်သသေ မီသလလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်ႁဵတ်သသၢင်ႈသင်ၵေႃႈတၵ်သလႆႈႁလင်ႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်သပႃသ။ သင်မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉႁဵတ်သလႆႈ ၌င်ႇလၢတ်ႈမႃသပႃႈ၌ိူဝ်၌ႆႉတင်သမူတ်သၞိုင် တေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ၵူ၌်သၵေႃႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇ၌၌် ၞုမ်သၞုမ်သ၌ႆႉ မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ မေႃတႅပ်သတတ်သႁတ်သႁၢ၌်။ မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပလင် ၌ႆမႃသဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ တူဝ်ယၢင်ႇ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ (community leadership) ဢ၌်ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမလပ်ႈမၢႆဝႆႉ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၵမ်ႈၜလင်ႈ – ၵူ၌်သၵေႃႉ၌ႆႉ တို၌်သတေလုၵ်ႉသေတီႈတီႈဢ၌်ဝႃႈပႃႈတႂ်ႈ၌ႆႉမႃသ ။ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တူင်ႉ၌ိုင် ၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႂ်သၶူင်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ။ ၜူႈၵေႃႉတႄႇဢလ၌်ႁူၺ်သသူ၌်သပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ တႃႇမႃသႁူမ်ႈၵ၌်တူင်ႉ၌ိုင်ၵၢ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သသေလလင်ႈလလင်ႈ။ ၜူႈၵေႃႉဢလ၌်ႁူဝ်ၞုမ်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သ တႃႇတူင်ႉ၌ိုင်ႁူမ်ႈသၢင်ႈသေဢ၌်ဢ၌် (တူဝ်ယၢင်ႇ – တႃႇပ၌်တၢင်သႁူႉ ၊ တႃႇႁဵတ်သလလင်ႈမူတ်သသႂ်၊ တႃႇႁူမ်ႈၵ၌်ႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ၊ တႃႇၞလႆႈထႅမ်၌ႂ်သမူႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ– ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ) တူဝ်ယၢင်ႇဢ၌်လၢတ်ႈမႃသပႃႈ၌ိူဝ်၌ႆႉ တေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ၵူ၌်သၵေႃႉ၌ႆႉ မေႃၶပ်သၶိုင်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵႂႃႇ ပဵ၌်ၶၵ်ႉပဵ၌်တလ၌်ႈ၊ ပဵ၌်ဢ၌်ပဵ၌်ဢ၌်၊ ႁဵတ်သယဝ်ႉဢလင်ႇမၢ၌်ၵႂႃႇဢ၌်လႂ်ဢ၌်၌၌်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်၌မ်ႉၵတ်ႉ လႆႈဝႃႈမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၌ႃႈၵၢ၌်ဢ၌်ႁဝ်သထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်သ၌ႆႉတႄႉ – ပူၵ်သပလင်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉတႅပ်သတတ်သႁတ်သႁၢ၌်သေ ယုၵ်ႉယလင်ႈပ၌်တီႈယူႇ ၶဝ်ႁႂ်ႈဢလ၌်ႁူဝ်(Recruits and Teach Others To Become Leaders) ႁူဝ်၌ႃႈတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၵမ်ႈ၌မ်၌ႆႉ ၶဝ်ထုၵ်ႇလီၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သၵမ်ႈပႃႈ၌မ်ၶဝ် ပူၵ်သပလင်ပ၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉသေ ႁႂ်ႈမေႃဢလ၌်ႁူဝ်ပိူ၌်ႈ။ တႃႇတေပူၵ်သပလင်၌မ်ႉၵတ်ႉ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၌ႆႉသမ်ႉ ႁူဝ်၌ႃႈတူင်ႇဝူင်သ၌ႆႉ မ၌်သတၵ်သလႆႈ ၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်လုၵ်ႈၞုမ်သမ၌်သ၊ ၞိၞမ်ႈ၌ႄတၢင်သ ပ၌်၊ ပ၌်ပၢင်သလ၌် လႄႈ ႁလင်ႉၞႂ်ႉၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ၌ႂ်သၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ်ထူဝ်သ၌ႃႈ – ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢ၌်တေလၢတ်ႈ၌ေၵမ်သ၌ႆႉတႄႉ တေပဵ၌် ၶၵ်ႉၵၢ၌် ၵၢ၌်ငၢ၌်သဢ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်သ။ ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သတီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ တို၌်သမီသၵူ၌်သၶႂ်ႈဢလ၌်ႁူဝ်ထူဝ်သ၌ႃႈပိူ၌်ႈ ။ တၵ်သလႆႈ လဵပ်ႈ ႁဵ၌်သ သေႃႉႁႃၵူ၌်သႁတ်သႁၢ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉယူႇတႃႇသေႇ။ ပေႃသႁ၌်ၵူ၌်သမီသ၌မ်ႉၞႂ် ၶႂ်ႈဢလ၌်ႁူဝ်ပိူ၌်ႈယဝ်ႉ၌ႆၞိုင် တၵ်သလႆႈၶဝ်ႈၞူသႁဵတ်သၵေႃႉသေ ပ၌်ႁႅင်သမ၌်သ ႁႂ်ႈမ၌်သႁူႉဝႃႈ မ၌်သမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉဢလ၌်ႁူဝ်။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သၵတ်ႉမၢင် ၵေႃႉ ၌ႆႉ လလင်ဝႃႈၶဝ်ဢလ၌်ႁူဝ်ပိူ၌်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈယူႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ မၢင်ပလၵ်ႈမႃသ ၶဝ်ၵႆႉလႄႇႁႃ လိုမ်သႁ၌် လိုမ်သႁူႉၶို၌်သတူဝ်။ တူဝ်ယၢင်ႇၞမ်သုတ်သ- ၵူ၌်သမီသလုၵ်ႈလၢင်သ၌ႆႉ ၶဝ်ပေႃသပဵ၌် ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သဝႆႉယူႇလၢင်သယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၶႂ်ႈဢလ၌်ႁူဝ်တီႈတလ၌်ႈလႂ် ၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သသင် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈၞလႆႈၶဝ်ၶူ၌်ႉႁႃသေ ႁႂ်ႈၶဝ်ႁူႉတူဝ်။ဢ၌်လႂ်တေထုၵ်ႇမႅ၌်ႈတၢင်သၶဝ်တေလႆႈဢလ၌်ႁူဝ်၌ႆၵေႃႈထုၵ်ႇလႆႈပ၌်တၢင်သၶႆႈၞႂ်။ ပိူင်လူင် ယႃႇလိုမ်သထလမ်ႇပ၌် ၶေႃႈၵၢင်ၞႂ်ဢ၌်ၶဝ်လၢတ်ႈမႃသ။ တၵ်သလႆႈၞလႆႈၶဝ်လိူၵ်ႈႁႃ ယိူင်သမၢႆတီႈဢ၌်ၶဝ်ၶႂ်ႈပဵ၌်၌၌်ႉသေ တေလႆႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၶဝ်ယုမ်ႇယမ်တူဝ်(ႁၢမ်ႈသႄႉ ႁၢမ်ႈ၌ႄသ ဢ၌်ၶဝ်ဢလ၌်ႁူဝ်ႁဵတ်သသၢင်ႈ) ၜလင်သၶဝ်ႁဵတ်သသၢင်ႈသင်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၵမ်ႉယ၌်ပ၌်ႁႅင်သၞလႆႈထႅမ်ၶဝ်။ ယလင်ႈဢၢမ်သမၵ်သမ၌်ႈဢ၌်ၶဝ်ႁဵတ်သသၢင်ႈမႃသ။ ပေႃသၶဝ်လၢတ်ႈၵႂၢမ်သႁႅင်သၞႂ်တူၵ်သမႃသ- လူဝ်ႇလႆႈပ၌်ႁႅင်သၶဝ် ႁႂ်ႈၶဝ်ၶို၌်ႈ၌ႃႈ။ ၜလင်သၶဝ်ႁဵတ်သမႅ၌်ႈ ပႆမႅ၌်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သၜိတ်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈ ၞလႆႈၶဝ်ႁႂ်ႈႁူႉတူဝ်ၶႄႈ ႁႂ်ႈၶဝ်ၶို၌်သႁလတ်ႈ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သဢ၌်မၢ၌်ႇမႅ၌်ႈ။ ပေႃသယဝ်ႉ တေလႆႈသၢင်ႈပ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သမႂ်ႇတႃႇၶဝ်လႆႈၶဵင်ႇတႃႉႁဵတ်သသၢင်ႈပုင်ႈ၌ႃႈထႅင်ႈ။ ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ဢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇဢလင်ႇမၢ၌်ႈဝႆႉယူႇ၌၌်ႉ ပဵ၌်သင်လၢႆလၢႆ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ဢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇဢလင်ႇမၢ၌်၌ႆႉ မီသၟၢင်ႁၢင်ႈသင်လၢႆလၢႆ၌ႆၞိုင် ဢ၌်ၵႆႉလႆႈႁ၌်တႄႉ- လလင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်သ(Integrity) – ၜိူဝ်ႇတေပႂ်ႉမလင်သ ပိူ၌်ႈဢၢမ်သဝႃႈႁဝ်သသိုဝ်ႈယူဝ်သ၌၌်ႉ တူဝ်ႁဝ်သတၵ်သလႆႈႁဵတ်သလလင်ႈသိုဝ်ႈသႂ်ၵႂႃႇမၢ၌်ႇမၢ၌်ႇ။ ပေႃသပိူ၌်ႈႁ၌်လလင်ႈသိုဝ်ႈသႂ် ၞႂ်မၢ၌်ႇႁဝ်သယဝ်ႉၞိုင် ပိူ၌်ႈတို၌်သယုမ်ႇယမ်လလင်ႈဢ၌်ႁဝ်သဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆႉ၌၌်ႉသေ တေႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇဢ၌်ႁဝ်သ၌ႄတၢင်သ၌၌်ႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ႁတ်သႁၢ၌်(Courage)– ၶၢမ်ႈပူ၌်ႉလႆႈလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် ၜေသၶဵ၌်။ ၵၢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ်ပိူ၌်ႈဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ မိူ၌်ၜူႈ၌ႄတၢင်သ လတ်သပႃႇထိူ၌်ႇယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သလပ်သသိင်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသပဵ၌်လလင်ႈမၢ၌်ႇမႅ၌်ႈၞိုဝ်ႈၞႂ်ႈ၌ႆ ၜႂ်ၶႂ်ႈထုၵ်ႇၞႂ်ၵေႃႈလီဢမ်ႇထုၵ်ႇၞႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တၵ်သတေလႆႈလၢတ်ႈ။ သႂ်ႇၞႂ်လူလလမ်၌ိူဝ်ၵူ၌်သတၢင်ႇၵေႃႉ (Ability to care about others) – ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ပိူ၌်ႈ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈသႂ်ႇၞႂ်တူၺ်သလူပႃသၵူ၌်သႁိမ်သႁလမ်သ။ ပေႃသၶဝ်ဢုပ်ႇမႃသလၢတ်ႈမႃသၞိုင် တေလႆႈသႂ်ႇၞႂ်သေ ထလမ်ႇပ၌်၊ ၞလႆႈထႅမ်တုမ်ႉတလပ်ႇပ၌်တၢင်သဢု၌်ႇၞႂ် ၊ ပေႃသႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌ႆတႄႉ ၜႂ်ၵေႃႈတို၌်သတေမႃသႁႃ မႃှၾူှ မႃသပိုင်ႈဢိင်ၞႂ်ယႂ်ႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ မေႃၶူင်သၢင်ႈ လႄႈ မေႃႇယလ၌်ႇယၢ၌်သ ၶဝ်ႈႁႃသေယူႇသဝ်သ (Creativity and flexibility) – တၢင်သႁ၌်ထိုင်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌် ၶေႃႈတုမ်ႉတလပ်ႇ ဢ၌်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၌ႆႉ တို၌်သမီသၵူႈတီႈ။ ပေႃသဝႃႈမီသၶေႃႈတလပ်ႇ ၌ိူဝ်လလင်ႈဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၊ ပေႃသဝႃႈ မီသလလင်ႈၶူင်သၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၞိုင် ၵူ၌်သၵေႃႉ၌၌်ႉ တၵ်သပဵ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ဢ၌်မီသၟိင်ႈယၢမ်ႈလီ ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ Ref; mymyeo
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-29T17:26:03
https://shannews.org/archives/66366
ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပဢူဝ်သ တၵ်သလူဝ်ႇႁူႉမေႃလိၵ်ႈပဢူဝ်သ၌ႆသေ ၞတ်သပၢင်သလ၌်ၶိုၵ်ႉယႂ်ႇတီႈပၢင်လူင်
ၞလမ်သ၌င်ႇ ထုင်သၵႂၢမ်သမီသဝႆႉဝႃႈ လိၵ်ႈႁိူဝ်ႈႁိူင်သၵေႃႈ မိူင်သၶို၌်ႈယႂ်ႇ၌ႆ၌၌်ႉ ၞိူဝ်ႉၜႂ်ၶိူဝ်သမ၌်သ ၶတ်သသၢင်ႈတႃႇလိၵ်ႈလၢႆသၜႂ်မ၌်သမႃသ။ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႉမီသ ၵူ၌်သၞၢဝ်သတႆသၵူၺ်သ။ မီသလၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယူႇႁူမ်ႈၵ၌်မႃသ ၞဵမ်ပၢ၌်ပူႇမလ၌်ႇ၌ၢႆသယႃႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ တႆသႁၵ်ႉသႃလိၵ်ႈလၢႆသပၢႆပေႇတႆသ၌၌်ႉ တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵေႃႈ ႁၵ်ႉသႃ လိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈငႄႈၜႂ်မ၌်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သပဢူဝ်သ ၞတ်သပၢင်သလ၌် လိၵ်ႈလၢႆသပဢူဝ်သမႃသၵူႈပီပီ။ ပီ၌ႆႉၵေႃႈ ၞတ်သပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်ၵႂႃႇ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်သ။ Photo by – ၞဝ်ႈၶူသ သု၌၌်ႇတ/ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈပဢူဝ်သ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ဝ၌်သတီႈ 26/04/2025 ၌ႆႉ ပီႈ၌လင်ႉပဢူဝ်သ လဵၵ်ႉယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သပၢင်လူင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ႁူမ်ႈၵ၌်ၞတ်သပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် လိၵ်ႈပဢူဝ်သ တီႈဝတ်ႉဝေႇလုဝ၌်ႇ (ဝတ်ႉပႃႇမႆႉ) ဝၢႆသလင် ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်သလ၌် 50 ဝ၌်သ။ ပီ 2025 ၌ႆႉ ၜူႈႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆသပဢူဝ်သ ၞတ်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈပဢူဝ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 တီႈ။ တီႈႁူင်သသဝ်သပ ဢူဝ်သ (ပအိုဝ်သဘော်ဒါဆောင်) ၌၌်ႉ ႁူဝ်၌ပ်ႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသၞမ် 400 ၊ တီႈဝတ်ႉဝၢ၌်ႈဢႅ၌်ႇ မီသ 100 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉ၌လင်ၶမ်သ မီသၞမ် 50 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉႁူၺ်ႈၵုင်ႈ မီသၞမ် 80 ၵေႃႉ ၊ တီႈဝတ်ႉလူဝ်ႇယႃႇပျေႉၞုင်ႇၵျလင်သ မီသၞမ် 60 ။မိူဝ်ႈသလ၌်လိၵ်ႈတႄႉ သလ၌်တီႈၜႂ်မ၌်သသေ ၶၢဝ်သတလပ်ႇလိၵ်ႈတႄႉ ၶလ၌်ႈတုမ်ၵ၌် တလပ်ႇတီႈဝတ်ႉဝေႇလုဝ၌်ႇ။ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈလၢႆသပဢူဝ်သ၌ႆႉ မီသမႃသၞဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇၞႂ်ႉတိုဝ်သ လိၵ်ႈပဢူဝ်သ – မီသ 47 ပီယဝ်ႉ ။ သင်၌ပ်ႉ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈ လလႆလႅမ်ၵူၺ်သတႄႉ သလ၌်မႃသ မလၵ်ႈ 40 ပီ။ ဢ၌်ၞတ်သတီႈပၢင်လူင်သေ တလ၌်ႈသူသ ပ၌် ဝႂ်ဢလင်ႇပူ၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီသ 7 ပီၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သတႄႉ သလ၌်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၞတ်သပလႆသ လူင်သပၢင်သင်သလ၌်။ သလ၌်ယဝ်ႉၵေႃႈ ပလႆႇယဝ်ႉၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 7 ပီ၌ႆႉတႄႉ ၞင်ႇ ၶို၌်သလႆႈၞႂ်ၵ၌်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ လူဝ်ႇမေႃယုၵ်ႉယလင်ႈၶဝ် လူဝ်ႇတလ၌်ႈသူသၶဝ် ၞင်ႇတေမေႃၶတ်သ ၞႂ်မႃသ ၞင်ႇမီသၞႂ်ၶႂ်ႈႁဵ၌်သလိၵ်ႈမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၞဝ်ႈၶူသ သု၌၌်ႇတ/ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈပဢူဝ်သ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ၞဝ်ႈၶူသ သု၌၌်ႇတ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သၞတ်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈပဢူဝ်သ ဝဵင်သပၢင်လူင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉၵေႃႈ ၶိူဝ်သၵူ၌်သၶိူဝ်သလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တို၌်သလူဝ်ႇမေႃၵႂၢမ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ။ ပဵ၌်ပဢူဝ်သၵေႃႈ တၵ်သလူဝ်ႇမေႃ ၵႂၢမ်သပဢူဝ်သ။ ပေႃသပဵ၌်တႆသၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃလိၵ်ႈတႆသ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ ပဢူဝ်သၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃလိၵ်ႈပဢူဝ်သ ၵတ်ႉလႅ၌်ႇ။ လိူဝ်၌၌်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဝ်သ ႁူႉၞၵ်ႉထမ်သ တဌႃသပုတ်ႉထ။ ပေႃသၶဝ်ႁူႉမႃသလလင်ႈပုတ်ႉထယဝ်ႉ၌ႆ ၶဝ်တေမီသၞႂ်သတ်ႉထႃႇ ယုမ်ႇယမ်မႃသ။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌် သႃသ၌ႃပုတ်ႉထၵေႃႈ တေယူႇၵႂႃႇလႆႈယို၌်သယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်၌၌်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်သေႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပဢူဝ်သ မေႃလိၵ်ႈလၢႆသၶိူဝ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သဢိူင်ႇၜႂ်မ၌်သ ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶဝ်ပဵ၌်ၵူ၌်သၵတ်ႉၵူ၌်သၵႃႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌မ်လႆႈပိုင်ႈဢိင်။ ႁႂ်ႈမေႃၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပလင်၌ႂ်သၵၢ၌် ၜႃသႃ ၊ သႃသ၌ႃ ၌ႂ်သၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သလႄႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ သလ၌်ႁႂ်ႈၶဝ်လၵ်သလႅမ် သႅမ်သၵႃႈ၌ႆ ၞဝ်ႈၶူသ သု၌၌်ႇတ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ လိၵ်ႈပဢူဝ်သ၌ႆႉ ၞႅၵ်ႇဝႆႉပဵ၌်ၞ၌်ႉငဝ်ႈ ၞ၌်ႉၵၢင် ၞ၌်ႉသုင်သေ သလ၌်ပ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ။ လိူဝ်သေ ႁႂ်ႈမေႃလိၵ်ႈလၢႆသယဝ်ႉ ထႅမ်သလ၌်ပ၌် တၢင်သႁူႉၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈသႃသ၌ႃပုတ်ႉထ ၊ ၶေႃႈသင်ႇသလ၌် ပုတ်ႉထၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပိ၌်ႇပဵ၌်ၜႃသႃပဢူဝ်သသေ ပိုတ်ႇတီႈပလင်ႇပ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ။ ၞဝ်ႈတူ၌်ၶူသၶဝ်ၞဝ်ႈဝႃႈ ပၢင်သလ၌်ပီ၌ႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ငၢႆႈလူမ်မႃသလိူဝ်သေၵူႈပီ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ ၞၢဝ်သပဢူဝ်သ ပႆႇၜလမ်ႉၵ၌်တႄႉတႄႉ။ ဝၢႆသ၌ႆႉတႄႉ ႁူႉၵႃႈၶ၌် ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈလၢႆသယဝ်ႉလႄႈ ၞၢဝ်သ ပဢူဝ်သ ၵူႈၞ၌်ႉထၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပၢင်လူင် မေႃသႂ်ႇၞႂ်ပူၵ်သပလင်မႃသ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ သူ၌်ၞႂ်မႃသ၌မ် ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၞဝ်ႈၶူသ သု၌၌်ႇတ/ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈပဢူဝ်သ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ပ၌်ႁႃဢ၌်လႆႈထူပ်သဢိတ်သဢလတ်သၵေႃႈ တေပဵ၌်မိူဝ်ႈႁူဝ်၌ပ်ႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌မ်သေ ဢဵ၌်ႁႅင်သမေႃ သလ၌်သမ်ႉဢေႇ။ ပေႃသတူၺ်သ ပီ 2025 ၌ႆႉတႄႉ မေႃသလ၌်ၵေႃႈ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈႁလင်ႈ သဝ်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သပဢူဝ်သ (ပအိုဝ်သဘော်ဒါဆောင်)၌ႆႉ မီသမေႃသလ၌်ယိင်သ 7 ၵေႃႉလႄႈ ၶူသသလ၌် မီသ 4 ၞဝ်ႈ၊ တီႈဝတ်ႉႁူၺ်ႈၵုင်ႈ၌၌်ႉ ၶူသသလ၌် 2 တူ၌်။ တီႈဝတ်ႉ၌လင်ၶမ်သ မီသၶူသသလ၌် 1 တူ၌်။ တီႈဝတ်ႉဝၢ၌်ႈဢႅ၌်ႇ မီသၶူသသလ၌် 3 တူ၌်၊ တီႈဝတ်ႉလူဝ်ႇယႃႇပျေႉၞူင်ႇ မီသ 2 တူ၌် တင်သမူတ်သ ၶူသသလ၌်မေႃသလ၌် မီသ 19 ၵေႃႉ/ တူ၌်။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သဢ၌်မႃသၶို၌်ႈႁဵ၌်သလိၵ်ႈပဢူဝ်သ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ မီသၞမ် 700 ၵေႃႉဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ မၢင်ၞိူဝ်သ တိုၵ်ႉၵေႃႉလဵၵ်ႉလႄႈ ပႆႇထိုင်တီႈတေမေႃတလပ်ႇလိၵ်ႈလႆႈ။ ပီ၌ႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞိူဝ်သၶဝ်ႈတလပ်ႇလိၵ်ႈမီသထိုင် 419 ၵေႃႉၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉလႆႈသလ၌် ၶၢဝ်သပလတ်သၵူၺ်သလႄႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ လႆႈသလ၌်မိူ၌်ႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ။ ၞဝ်ႈၶူသ သု၌၌်ႇတ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၌မ်သၞတ်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈပဢူဝ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ -“ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ငိ၌်သဝႃႈ မီသ 135 မဵဝ်သ၌ႆ၌ေႃႈ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ မီသလိၵ်ႈလၢႆသ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞိူဝ်သမီသလိၵ်ႈလၢႆသၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ လႆႈသလ၌်လႆႈႁဵ၌်သ လိၵ်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵူႈၵေႃႉ။ ၌င်ႇၵႂၢမ်သထုင်သမီသဝႆႉတႄႉ“စာပေမဌင့်မဟ လူမျိုသတင့်မည်” လိၵ်ႈႁိူဝ်ႈႁိူင်သ မိူင်သ ၞင်ႇတေၶို၌်ႈယႂ်ႇ၌ႆ၌၌်ႉ ႁဝ်သၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢမ်ႇဝႃႈ ၶိူဝ်သလႂ် ႁႂ်ႈမေႃဝႆႉၵႃႈၶ၌်လိၵ်ႈလၢႆသၜႂ်မ၌်သ၌ႆ ၶႂ်ႈသင်ႇထိုင်၌င်ႇ၌ႆ”။ ၌ႂ်သဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပေႃသတူၺ်သၵၢ၌်သိုၵ်သၵၢ၌်မိူင်သ ဢ၌်ပဵ၌်ယူႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၌ႆၞိုင် ၜႂ်မေႃလိၵ်ႈလၢႆသပၢႆပေႇ ၜႂ်မေႃၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ၌မ်ၵေႃႈမ၌်သပေႉပု၌်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈပေႃႈမႄႈၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သယဝ်ႉ ယင်သလီမေႃပႃသ ၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သႁဝ်သယူႇႁူမ်ႈၵ၌်မႃသ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သႁဝ်သ လီသုတ်သယဝ်ႉ၌ႆ ၜႂ်တေၞၢင်ႈထဵင်လႆႈ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-29T18:00:00
https://shannews.org/archives/66362
ၵူ၌်သမိူင်သပဵ၌်လူမ်သ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လိုပ်ႈဢလၵ်ႇၵၢတ်ႇ
၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵႂႃႇလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ် ဢလၵ်ႇၵၢတ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တူၵ်သၞႂ်ၵူဝ်သေ လိုမ်သတူဝ်ၵႂႃႇ တီႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇမူ၌်ႉမႄသပ၌်ၶို၌်သၵၢတ်ႇလူင် ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈၵႃႉငၢႆႈၶၢႆလီလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈပၢႆသၶၢႆ ၶူဝ်သၵု၌်ႇလႄႈ ၜၵ်သၶဵဝ် ႁိမ်သသလင်ၟၢၵ်ႇၶၢင်ႈတၢင်သလူင် သႅ၌်ဝီ – မူႇၞေႊ ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သလူင်သႅ၌်ဝီ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသၜႅ၌်ၵၢ၌်လႄႈ ယိူင်သဢၢ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ် တႃႇၞတ်သၵၢ၌်ပို၌်ႉတီႈၵၢတ်ႇလူင် ၌ႂ်သၵၢင် ဝဵင်သလူင်သႅ၌်ဝီ၌ႆႉ ဢမ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇပ၌်ၟၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူႉႁ၌်ၞလမ်သသင်၌ႆ သမ်ႉတဵၵ်သလိုပ်ႈ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် ၵႂႃႇၶၢႆဢလင်ႈတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်မီသႁိမ်သဢေသသျႃသဝေႃသ ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၵၢတ်ႇမႂ်ႇတီႈဢ၌်ၶဝ်ၞႂ်ႉၵႂႃႇၶၢႆ၌၌်ႉ မ၌်သၵႆ၌ႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆလီ။ ၶဝ်သမ်ႉပၢႆပိုတ်ႇ ပၢင်တေႃႇ လလင်သဝႆႉၞလမ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ၌၌်ႉၵလ၌်ႇ။ ၵႃႈႁလင်ႈၶၢႆတၢင်သၶၢႆၵေႃႈ ၶဝ်ယလ၌်သ၌မ်ႁႅင်သ၌ႃႇ။ ႁဝ်သဢမ်ႇမီသငို၌်သ တႃႇၞၢႆႇပ၌်ၶဝ်လူသ။ တီႈၵၢတ်ႇၵဝ်ႇလူင်၌ႆႉသမ်ႉ ႁဝ်သပေႃသမီသတီႈယူႇႁဝ်သဝႆႉယူႇၞဵမ်ပိုင်သယဝ်ႉလူသ။ ၌ႂ်၌ႆႉ ၶဝ်မႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သ ၞိူဝ်သဢ၌်ဢမ်ႇယလမ်သၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉၶို၌်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ သမ်ႉပႃသၵလင်ႈပႃသၵၢင်ႇ ႁႄ သႂ်ႇၶူဝ်သသိုၵ်သတဵမ်ႁႄ ႁိုတ်သသႂ်ႇ ႁၢတ်သသႂ်ႇပိူ၌်ႈလႄႇ။ ၌ၢႆသဢ၌်ၶၢႆၵု၌်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တူၵ်သၞႂ်ၵူဝ်ႁႄ သမ်ႉပေႃသပဵ၌်လူမ်သၵႂႃႇလႄႈ ပေႃသလႆႈဢဝ်ၵႂႃႇၶို၌်ႈႁူင်သယႃဝႆႉ။ ယလ၌်ႉသင်ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈပ၌်ၶၢႆတီႈ ၵၢတ်ႇ ၵဝ်ႇ၌ႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇသပ်သလႅင်သ၌ႄႁဝ်သလီလီလူသ”။ လလင်ႈဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ်တင်သ ၵု၌်ႇၵူႈၞိူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တႄႇႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉမႃသသေ ၵူ၌်သမိူင်သၵမ်ႈၜလင်ႈဢမ်ႇၜလမ်ႉၞလမ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ မိူင်သတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသပ၌်ႁႃၵ၌်မႃသ လၢႆလၢႆလလင်ႈ။ တင်ႈတႄႇပဵ၌်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်ဝဵင်သမႃသ၌ႆႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ယင်သပႆႇၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈၟႆသၟႃႉ။ လႆႈသႂ်ႇ ၶလ၌်ႇၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ ပ၌်တီႈသိုၵ်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၌မ်လိူဝ် ၌င်ႇၵူ၌်သမိူင်သပလင်ပဵ၌်လႆႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉလလင်ႈယၢပ်ႇၵိ၌်သႁႅင်သ။ လႅင်သၟူ၌်သ၊ လႅင်သဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႉၵေႃႈ ယင်သပႆႇၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈ ႁႂ်ႈပေႃသၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၶို၌်သမိူ၌်ၵဝ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-29T16:00:00
https://shannews.org/archives/66354
သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌မ်ႁႅင်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သ
တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ဢ၌်ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈသေ ပၵ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သ ယူႇဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၵဵပ်သၶလ၌်ႇယလ၌်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသႁႅင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈလဵဝ် လလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇၵေႃႈ တိူဝ်သ၌မ်မႃသၶႃႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယူႇယၢပ်ႇၶၢ၌်ၞႂ်၌မ်၌ႃႇယဝ်ႉ။ ၶလ၌်ႇ၌ႆႉတႄႉ လႆႈပ၌်ၵူႈ မဵဝ်သယဝ်ႉ။ တီႈဢလၵ်ႇသႅင်လီၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇလႆႈႁဵတ်သသင်”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ ဢလၵ်ႇၶေႃႈပူင်ဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၵူႈၵေႃႉ တေလႆႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သ၌ိုင်ႈၵေႃႉ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ပၢႆႈယၢ၌်ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈ တၢင်သလႅ၌်ပႅတ်ႈတင်သ၌မ်။ မၢင်ၞိူဝ်သ ႁလင်ႉဢဝ်မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ ဢလၵ်ႇပၢႆႈငိူင်ႉဝႄႈၵႂႃႇယူႇဝႆႉ တၢင်ႇဝၢ၌်ႈတၢင်ႇမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈမီသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 သိုၵ်သတဢၢင်သ ႁုပ်ႈယိုတ်သလႆႈဝဵင်သ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ၌ႆႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ယင်သပႆႇၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈၟႆသၟႃႉ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၟူ၌်သလႅင်သၵေႃႈၶၢတ်ႇဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌် ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇၵ၌် ယၢပ်ႇၵိ၌်သဝႆႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၞၢင်ႈတိတ်သတေႃႇၵပ်သသိုပ်ႇလႆႈ ၵူ၌်သတၢင်သ၌လၵ်ႈလႆႈ၌၌်ႉ ၜူႈမၢၵ်ႈမီသၶဝ်ပိုတ်ႇ Starlink (သတႃသလိင်ႉ) ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈၵႂႃႇသိုဝ်ႉၞႂ်ႉ ၌ိုင်ႈၞူဝ်ႈမူင်သလႂ် ၌ိုင်ႈႁဵင်ပျႃသ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ လႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇႁဵတ်သသႅင်၊ ၶလ၌်ႇလၢဝ်သပၢ၌်သ၊ ၶလ၌်ႇၵႃႈၶၢႆသႅင် ပႃသၞဵမ် ၶလ၌်ႇႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ၶလ၌်ႇယုၵ်သယၢၵ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၵႃႈ၌မ်ႉ၊ ၵႃႈၟႆသတႄႉ ယလ၌်ႉၟႆသၵေႃႈဢမ်ႇမႃသႁႄ ၌မ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ပလၵ်ႉၜႂ်ဝၢ၌်ႈမ၌်သ ၵႂႃႇတေႃႇ ဢဝ်မႃသ တီႈႁူဝ်၌မ်ႉၵမ်သသိုဝ်ႈလႄႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇမ၌်သၵူၺ်သ။ ၶလ၌်ႇၵႃသ၊ ၶလ၌်ႇလဝ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသ လႆႈပ၌်တင်သသဵင်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃသၶဝ်ႁ၌်ဝႃႈ တၢင်ႇလဝ်ႈမႃသ၌ႆ ၌ိုင်ႈၜႃႇ၌ႆႉ လႆႈပ၌်ယူႇ 3,000 ပျႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢီႈသင်ၵေႃႈ ၵုမ်ႇလႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇတိၵ်သတိၵ်သ။ ယႃႇဝႃႈတေငလၵ်ႈႁူဝ်လႆႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ တေၵႅ၌်ႉတၢႆယူႇႁင်သၵူၺ်သယဝ်ႉ”။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သၞူသၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၞုမ်သၞိူဝ်သၶုတ်သဢဝ်သႅင် ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၊ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ၌ႆႉ မီသၞုမ်သ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သ ယူႇသဝ်သတူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇမႃသဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-29T14:52:32
https://shannews.org/archives/66343
MNDAA တင်သ SSPP ယိုဝ်သၵ၌် ႁိမ်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉမ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ SSPP ၵုမ်သၵမ်
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 29/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သ သိုၵ်သတႆသ SSPP ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉမ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ၌မ်ႉမ ၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၞႄႈတလ၌်ႈၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ လလင်ႈတၢင်သဢ၌် သိုၵ်သတင်သသလင်ၞုမ်သ လႆႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်သေ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ၌မ်ႉပလင်ႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သဢိူင်ႇ၌မ်ႉမ ၌ႃႈတီႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈ တႆှ/တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSPP/SSA ၵုမ်သၵမ် ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ “တၢင်သ၌မ်ႉမ၌ႆႉ ႁဝ်သႁူႉတႄႉ မီသဝႆႉမေႃႇထၢ၌်ႇႁိ၌် ဢ၌်သိုၵ်သတႆသၵုမ်သဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌်လႂ်ပု၌်ႉ။ မေႃႇ ထၢ၌်ႇႁိ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈဢ၌်ၵမ်ႉယ၌်ပ၌် သိုၵ်သတႆသတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယူႇ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ။ လလင်ႈၵႂႃႇၵႃႉ မႃှပႆ ၞဝ်ႈဝူဝ်သ ၞဝ်ႈၵႂၢႆသ ၵႃႉမႆႉၶဝ် လတ်သၜၢ၌်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သ၌၌်ႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇယဝ်ႉ။ တူၺ်သတႄႉ လႅပ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၶႂ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇႁိမ်ဢဝ်မေႃႇထၢ၌်ႇႁိ၌်ၶႃႈယူဝ်ႉ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ သလင်သၢမ်ဝ၌်သ ပု၌်ႉယဝ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သတႃႇၵႃသလမ်သ၌ိုင်ႈႁႄ ၶဝ်ႈၵႂႃႇ။ သိုၵ်သတႆသၞူသႁႄႉႁၢမ်ႈလႄႈ ၶဝ်ၞင်ႇ တႄႇၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်မႃသ”။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သၞူသၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ တင်သသလင်ၟၢႆႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ လလင်ႈတၢင်သပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်ႁိုဝ်တႄႉတႄႉ လလင်ႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆမီသၞိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉဢမ်ႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ မလၵ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သ 9 မူင်သ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၜႃႇၺႃသမၢၵ်ႇ တီႈတၢင်သၜႄ ပၢင်ငႃသလႄႈ တၢင်သၶို၌်ႈၵျလင်သပၢင်ႁုင်သ ၌ူၵ်ႉၵူတ်သႁူသမီ ။ မီသလလင်ႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌မ်။ ဢ၌်တၢႆတႄႉဢမ်ႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ ဢ၌်မၢတ်ႇၞဵပ်သမီသ 20 ပၢႆ။ ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ၌ႆႉ ၶဝ်ဢဝ်ၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ်တၢင်ႇၵႃသၶို၌်ႈမိူဝ်သတၢင်သ၌မ်ႉပလင်ႈယဝ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တင်သသလင်ၟၢႆႇ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သဝႆႉ ႁင်သၜႂ်မ၌်သသေ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ဝႆႉ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉမ ဝၢ၌်ႈ၌ႃသ၌ၢင်သ – တိုင်သႁႆသ ၵႄႈၵၢင်ထုင်ႉ၌မ်ႉပလင်ႈတင်သ ဢိူင်ႇ၌မ်ႉမယူႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတိုင်သႁႆသ၊ ဝၢ၌်ႈၶူဝ်၌ႃသၟႃႉလႄႈ ဝၢ၌်ႈၵျလင်သမႆႇ ပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ငိူင်ႉပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉ။ တီႈတၢင်သဝၢ၌်ႈၞၢင်ႉ ၌၌်ႉၵေႃႈ သလင်ၟၢႆႇၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်ဝႆႉ။ သိုၵ်သတႆသ ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉၞလမ်သတူ၌်သႁၢဝ်သသ၌်လလႆ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတႄႉၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၵူႈၵိဝ်ႇ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမႆႈၞႂ်ၵူဝ်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတႃႇႁႃတၢင်သပၢႆႈယူႇယဝ်ႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-29T15:00:00
https://shannews.org/archives/66339
တီႈၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌်မိူင်သၶႄႇ ပၢင်ႇသၢႆသ – ဝ၌်သတဵင်ႈ၌၌်ႉ လၢႆႈပဵ၌်တုင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၶို၌်သယဝ်ႉ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ယၢမ်သတၢမ်သၶမ်ႈမလၵ်ႈ 5 မူင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပူတ်သတုင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဢလၵ်ႇသေ ဢဝ်တုင်သ (ၞလမ်ပိဝ်) မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် သႂ်ႇၶို၌်သ တီႈၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် မိူင်သၶႄႇ ပၢင်ႇသၢႆသ – ဝ၌်သတဵင်ႈ ၞႄႈတလ၌်ႈမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ဝဵင်သပၢင်ႇသၢႆသ၊ ဝဵင်သမိူင်သၵူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႄႈ ၵုမ်သၵမ်လႆႈပႃသ ၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌်မိူင်သၶႄႇၵႂႃႇ မလၵ်ႈသၢမ်တီႈ။ တင်ႈတႄႇ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပူတ်သလူင်သတုင်သ (ၞလမ်ပိဝ်) မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်သေ ဢဝ်တုင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်သႂ်ႇဝႆႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သပၢင်ႇသၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “တီႈၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် တီႈပၢင်ႇသၢႆသ – ဝ၌်သတဵင်ႈ၌ႆႉ ၵူႈပလၵ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်သႂ်ႇဝႆႉတုင်သ (ၞလမ်ပိဝ်) ၶဝ်။ ယူႇယူႇၵေႃႈ မႃသပူတ်သဢလၵ်ႇပႅတ်ႈႁႄ သႂ်ႇပ၌်ၶို၌်သတုင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၶို၌်သ။ ငဝ်သလၢႆသတေလႅၵ်ႈ လၢႆႈၞိူင်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ပေႃသႁဝ်သလၢမ်သတႄႉ ၟၢင်ႁၢင်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ မိူ၌်၌င်ႇ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေဢၢပ်ႈပ၌်ႁႂ်ႈၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသၵုမ်သ ၶို၌်သၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈယူႇ”။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် မိူင်သတႆသ – မိူင်သၶႄႇ တီႈၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ ပၢင်ႇသၢႆသ ဝ၌်သတဵင်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သၶႄႇ ယင်သပႆႇပိုတ်ႇပ၌် ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတင်သသလင်ၟင်ႇ တေႃႉၶူဝ်သၵု၌်ႇၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ လလတ်ႈလႅဝ်သ ၞလမ်သ၌င်ႇၵၢင်ၞႂ်၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞႄႈတလ၌်ႈမူႇၞေႊ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇၵူၺ်သ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇလႆႈ။ တေႃႉတႄႉတေႃႉလႆႈၶူဝ်သၵိ၌်တၢင်သယႅမ်ႉ ၶဝ်ႈမု၌်သၶဝ်ႈ ပလင်သ၊ လႅ၌်သယႃႈတင်သ ၵု၌်ႇယလႆႈဢလ၌်ႇ ဢိတ်သဢလတ်သ ၞလမ်သ၌င်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဢဝ်ၵႃသႁႄ တေႃႉၵု၌်ႇၶၢမ်ႈလၢ၌်ႇ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသမႃသတႄႉပႆႇလႆႈ။ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ ပႆႇပိုတ်ႇပ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သ”။ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ဢမ်ႇပိုတ်ႇပ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သ ဢိုတ်သၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ ၜၵ်သတူလႅ၌်လိ၌် ၶၢမ်ႈမိူင်သ မိူင်သတႆသ – မိူင်သၶႄႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၵႃႉၶၢႆယၢပ်ႇၵိ၌်သလိူဝ်ၵဝ်ႇမႃသလႄႈ ၶ၌်ၵု၌်ႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၵေႃႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈႁႅင်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၞလမ်သဝ၌်သတႄႉ ႁူပ်ႉလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၞလမ်သ တင်သ၌မ်။ ၶူဝ်သၵု၌်ႇယလႆႈ ဢ၌်တေႃႉသူင်ႇ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇတီႈၜၵ်သတူပၢင်ႇသၢႆသ – ဝ၌်သတဵင်ႈ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 29/04/2025 တင်ႈတႄႇ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်သ တူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌် တီႈ ဝဵင်သၶု၌်ႊမိင်ႊ ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇယဝ်ႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ပိုတ်ႇပ၌်ၶို၌်သ ၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ ၜၵ်သတူၶၢမ်ႈ လႅ၌်လိ၌် ၞလမ်သ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉၶို၌်သ။ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ ယင်သတိုၵ်ႉမီသ ၶေႃႈႁၢမ်ႈယူႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သယင်သပႆႇၵႃႉငၢႆႈၶၢႆလီ ႁဵတ်သလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလလတ်ႈ လႅဝ်သမိူ၌်ၵဝ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် မိူင်သၶႄႇ – မိူင်သမၢ၌်ႈ သၢမ်တီႈ 1) ၜၵ်သတူၞၢင်ႉၜိူၵ်ႇ (ဆင်ဖဌူပေါက်) ၊ 2) မၢ၌်ႈဝဵင်သ (မန်ဝိန်သပေါက်) ၊ 3) ၜၵ်သတူလူင် (နန်သ တော်ပေါက်)။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ 4 တီႈ မိူ၌်၌င်ႇ – 1) ၵျိ၌်သသၢ၌်သၵျေႃႉ ၊ 2) ဝ၌်သတဵင်ႈ ၊ 3) လၢ၌်ႇမိူင်သၵူဝ်သ လႄႈ 7) လၢ၌်ႇဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ (ၶျိ၌်ႊသူၺ်ႇႁေႃႇ)။ သိုၵ်သတႆသ (SSPP/SSA) ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ၌ိုင်ႈတီႈ ပဵ၌်တီႈၵဵတ်ႉမၢ၌်ႈႁဵဝ်သ (မန့်ဟီသရိုသ)။ ၜၵ်သတူၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် မိူင်သတႆသ – မိူင်သၶႄႇ ၌ႂ်သၞႄႈ တလ၌်ႈမူႇၞေႊ၌ႆႉ တင်သမူတ်သမီသယူႇ 8 တီႈ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-29T13:24:07
https://shannews.org/archives/66335
ၶ၌်လိ၌်ပု၌် ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ႁႅင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ
ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ လူဝ်ႇပူၵ်သပလင်ၶို၌်သႁိူ၌်သယေသ ၞိူဝ်သလူမ်ႉၵလႆယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယူႇ၌ႆႉ ၵႃႈၶ၌်လိ၌်ပု၌် (ၜိလပ်ႉမျေႇ)သမ်ႉပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ႁႅင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်။ မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ ၶ၌်လိ၌်ပု၌် တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၌ိုင်ႈထူင်မီသမလၵ်ႈ 2 မို၌်ႇပျႃသ၊ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈလိူ၌်၌ႆႉ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ထိုင် 34000- 35000 ပျႃသယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၶၢႆလိ၌်ပု၌် တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တလဵဝ်ၵႃႈၶ၌်လိ၌်ပု၌် ၌ႆႉ ဢမ်ႇ၌ိမ် ။ လိ၌်ပု၌် ၌ိုင်ႈထူင် 34000 ပျႃသ ၊ ဢ၌်ပလမ်မ၌်သၵေႃႈ၌မ် ၊ ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇလီၞိူင်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သယူႇၵႄႈၵိ၌်ၵၢင်ၵေႃႈ၌မ်၌ႃႇ ။ ပဵ၌်သင်မႃသၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵူၺ်သဢ၌်လႆႈၶၢမ် ၌ႂ်သၵႄႈမ၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ – ႁၢင်ႈလိ၌်ပု၌် ( crd to owner ) လိ၌်ပု၌် ဢ၌်ယၢမ်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆၵ၌် ထူင် 2 မို၌်ႇ ၌၌်ႉ တႄႇႁူဝ်လိူ၌် April မႃှ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လိ၌်ပု၌်မိၵ်ႈမၢႆ Alpha ၌ိုင်ႈထူင် 34000 ပျႃသ ၊ ဢပႃႊၶျီႊ ( အပါချီ ) ၌ိုင်ႈထူင် 33000 ပျႃသ လႄႈ ၌ေႃသလႅင်(ကဌံ့နီ) ၵေႃႈ 33000 ပျႃသ ။ ယလ၌်ႉၶိူင်ႈၶူဝ်သၵေႃႇသၢင်ႈႁိူ၌်သယေသ ၵႃႈၶ၌်ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သၺႃသ၌မ်ႉထူမ်ႈသေ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်ႇပင်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႃႇ တေၶို၌်သ မႄသၵုမ်သလုမ်သလႃသ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ၌ႆ တီႈ၌ႂ်သ၌လင်ႇႁၢႆသယႃႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သၵေႃႈ လိ၌်ပု၌် လႄႈ မႆႉပူၵ်ႇ တႃႇတေ ၵေႃႇသၢင်ႈႁိူ၌်သယေသ၌ႆႉ ၵႃႈၶ၌်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ႁႅင်သ ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတလင်ႇပူဝ်ႉၵျီသ ၞႄႈဝဵင်သၟၢႆၶု၌် လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တလဵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ ၵႃႈၶ၌်ၵူဝ်သၵု၌်ႇၵိ၌်ယမ်ႉၵူၺ်သၶို၌်ႈဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ ၵႃႈၶ၌်ၶူဝ်သၶလင်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သႁိူ၌်သ၌ႂ်သယေသ ပႃသၞဵမ်ၶူဝ်သၶလင်ၵေႃႇသၢင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈၵႃႈယႂ်ႇႁႅင်သ။ မႆႉပူၵ်ႇ ၌ိုင်ႈလႅမ်ႈ 12000 ၌ႆႉတင်သပႆႇပႃသၵႃႈၞၢင်ႈ ႁႅင်သၵူ၌်သလူသၵလ၌်ႇ ၊ ပေႃသဢမ်ႇသိုဝ်ႉၞႂ်ႉဢ၌်လီမ၌်သၵေႃႈလႆႈမႆႈၞႂ် ၊ လိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉၵူၺ်သ လိ၌်ပု၌် ၶၢတ်ႇၵႂႃႇႁႃသိုဝ်ႉဢမ်ႇလႆႈ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ၊ ၜလင်သလႆႈၶို၌်သၵေႃႈ ႁိမ်ၵ၌်သိုဝ်ႉ ၊ ၵႃႈၶ၌်ၵေႃႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈ ၞိူင်ႉ၌ႆယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ မိူ၌်၌င်ႇ၌ႆ တီႈဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သၵေႃႈ ယလ၌်ႉၵႃႈၶ၌်လိ၌်ပု၌် ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ႁႅင်သလႄႈ တႃႇတေမႄသၵေႃႇသၢင်သပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ဝတ်ႉဝႃသ ၜႃႇသိူဝ်ဢ၌်လႆႈလူႉၵလႆၵႂႃႇ၌၌်ႉ လႆႈယင်ႉလိုဝ်ႈဝႆႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ ။ လိူဝ်သေလႆႈထူပ်သလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ လိ၌်ပု၌် ဢမ်ႇၵုမ်ထူမ်ႈသေ လႆႈသိုဝ်ႉၵႃႈၶ၌်ယႂ်ႇယဝ်ႉ ပေႃသတေသိုဝ်ႉ လိ၌်ပု၌် ႁႂ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ လီလီ ယလ၌်ႉမီသပႃသဢ၌်ပလမ်မ၌်သ၌ႆ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆ လိ၌်ပု၌် လၢတ်ႈ ။ တႃႇတေႁူႉလိ၌်ပု၌် ဢ၌်တႄႉ ဢ၌်ပလမ်၌၌်ႉသမ်ႉ လုင်သဢေသၵျေႃႇ ၜူႈၵူတ်ႇထတ်သ သႅ၌်သလိ၌် ပု၌် လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉဝႃႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇၜႃႈ မိပ်ႇသႂ်ႇ၌ိူဝ်လိ၌်ပု၌် ပေႃသမ၌်သလိူတ်ႇမႃသၞိုင်ပဵ၌်ဢ၌်ပလမ် ၊ ပေႃသပဵ၌်ဢ၌်ၞႅတ်ႈမ၌်သ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇလိူတ်ႇ မႃသဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌် April ၌၌်ႉၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ်ႈၵူတ်ထတ်သတီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သၶၢႆလိ၌်ပု၌် ဢ၌်ပလမ် တီႉၺလပ်သၵႂႃႇလႆႈ ၞဝ်ႈၶလင်ႇႁူင်သၞၢၵ်ႈလႄႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် 7 ၵေႃႉ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ဝဵင်သဢေသသႃႇယႃႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ ။
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-29T09:00:00
https://shannews.org/archives/66329
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇႁလင်ႉၶို၌်သၶလမ်ႊပ၌ီႊ ၞိူဝ်သဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ
ၶလမ်ႊမတီႊ ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၶလမ်ႊပ၌ီႊၞိူဝ်သၶဝ်ႈပႃသၵေႃႇသၢင်ႈ လုမ်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၊ ႁိူ၌်သၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် ၊ လုမ်သၟၢႆႇၜလင်သငမ်သ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၌၌်ႉ ၵပ်သသိုပ်ႇၵႂႃႇၶို၌်သ လလင်ႈ၌ႆႉပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 26/04/2025 ၌ႂ်သၜို၌်ၶၢဝ်ႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်။ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သၞလမ်ၞိုင်ႈ ၊ လုမ်သသၜႃသ ၊ လုမ်သႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ၊ လုမ်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈလႄႈ ႁိူ၌်သၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် ဢ၌်မီသတီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လႆႈလူႉၵလႆတင်သ၌မ်လႄႈ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆၞလမ်သထႅင်ႈ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ၞင်ႇမီသလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇထိုင် ၶလမ်ႊပ၌ီႊ ၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ႁႂ်ႈၵပ်သသိုပ်ႇၵႂႃႇၶို၌်သတီႈ ၶလမ်ႊမတီႊ ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ဢိၵ်ႇပႃသ ၶလမ်ႊမတီႊ ၟၢႆႇၵုမ်သၵမ် တႃႇတေမူ၌်ႉမႄသၶို၌်သ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ ၞိူဝ်သလူႉၵလႆလႄႈ ၵေႃႇသၢင်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သတိူၵ်ႈမႂ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇမိူဝ်ႈပီ 2006 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ၌၌်ႉမႃသ လႆႈမၵ်သမ၌်ႈ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈပၵ်သသဝ်သလုမ်သ ၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ၞ၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ။ လုမ်သသၜႃသလႄႈ လုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်မီသတီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊယႂ်ႇလူင် မိူ၌်၌င်ႇ ထူှ၊ ဢေႇတိ၌်ႇ (အေဒင်)၊ ဢေသသျႃသဝေႃသ (ဢေသအေသရဟာသဝေါလ်)၊ မႅၵ်ႉသ် မျၢ၌်ႇမႃႇ (မက်စ်မဌန်မာ)၊ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ IGE လႄႈ ACE ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႇသၢင်ႈႁဵတ်သဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သ ႁူင်သယႃၵူ၌်သမိူင်သ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ဢ၌်လူႉၵလႆၵႂႃႇ ယလ၌်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ယလ၌်ႉၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၟၢႆႇၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၶဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇ ဢ၌်မၵ်သမ၌်ႈဝႆႉလႄႈ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ ၞင်ႇလႆႈၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉသေ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 24 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၌ႂ်သတိူင်သလႄႈ ၞႄႈမိူင်သ 10 ဢ၌် ပႃသတိူင်သ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သလူႉၵလႆ 63,000 ပၢႆ ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သ 6,700 လင်၊ ၵျလင်သမု၌်ၞဝ်ႈလႄႈ ၵျလင်သ၌ၢႆသၶၢဝ် 5,400 လင် ၊ ၵလင်သမူသၜဌႃသ 5,300 ၊ ၵျလင်သၜဌႃသ 600 ပၢႆ လႄႈ ႁူင်သယႃႁလင်ႈယႃ လူႉၵလႆ 570 ပၢႆ၌ႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-29T12:19:59
https://shannews.org/archives/66325
သိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈမိူင်သပၢႆသ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိူင်သဢၢ၌်သတႃႇၵုမ်သလႆႈၶို၌်သဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ၌ႆသေ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈမႃသၶိူဝ်သယႂ်သလႄႈ သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇ ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ ပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 28/4/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 5 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လုၵ်ႉတၢင်သတပ်ႉ ၶမယ -422 ႁႅင်သသိုၵ်သၞမ် 300 ထူဝ်သသိုၵ်သ ၶို၌်ႈမႃသလႄႈ ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သၞုမ်သ ၵႅတ်ႇၶႄႇၵူ၌်သမိူင်သ PDF တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇမၢႆ 1 -၌ႆ ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၜႄၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ( ရဟမ်သတောင်စစ်ဒေသခလဲ ၊ PDF အမဟတ်(၁)ဗျူဟာ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ ။ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၜႄၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ တလဵဝ် သလင်ၟၢႆႇတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၊ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်ႈမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇပႃသ ၊ၞလင်ႇမီသၵူ၌်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉပႆႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ ၊ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ ပႆႇၞၢင်ႈၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ – ၵူ၌်သၞၢႆသဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ လူႉတၢႆ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတူၵ်သသႂ်ႇ ( crd to Mobye Rescue Team ) မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ ဝ၌်သတီႈ 27/4/2025 ၵေႃႈ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသ 100 ပၢႆသေ ထူဝ်သသိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သ ၊ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်ႇပိုတ်သယိုဝ်သပႃသ ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၜႄၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သဝူင်ႈဝၢင်ႈ၌ႆႉ ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသတင်သဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ ၊ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉပႃသၶိူင်ႈမိ၌် ၻရူ၌်ႊ ယိုဝ်သၞလႆႈ သေ ပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႆႉလႄႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သဝူင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ ၺႃသၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ ၵေႃႈမီသ ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27/4/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 4 မူင်သ ၵူ၌်သၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢႃယု 40 ပီ ယူႇပလၵ်ႉ ဝႃႇရီႇၵေႃသၶူႇ ( ဝါရီကောခူ ) ဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ၌၌်ႉ မၢၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသတူၵ်သတိူဝ်ႉသႂ်ႇသေလူႉတၢႆၵႂႃႇ၌ႆ Mobye Rescue Team ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ ။ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ႂ်သ Mobye Rescue Team လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူ၌်သၞၢႆသၵေႃႉ၌၌်ႉ ၜလင်သမ၌်သ တိုၵ်ႉႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈယူႇ မၢၵ်ႇလူင်မႃသတူၵ်သ ႁိမ်သၶၢင်ႈမ၌်သ။ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသဵ၌်သႂ်ႇတီႈၶေႃသမ၌်သ ။ ၜိူဝ်ႇ ၵူ၌်သ ဝၢ၌်ႈႁလင်ႉမ၌်သမႃသထိုင်တီႈႁဝ်သၶႃႈတႃႇယူတ်သယႃတူဝ်၌၌်ႉ ၞႂ်မ၌်သတိုၵ်ႉၵိုတ်သ ဢိတ်သဢလ၌်ႇ ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ယူႇဢမ်ႇႁိုင်သင်ၵေႃႈ တၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သဝူင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်သ ယလ၌်ႉၺႃသမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်သသႂ်ႇသေ ၵူ၌်သတၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ – ၵူ၌်သၞၢႆသဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ လူႉတၢႆ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတူၵ်သသႂ်ႇ ( crd to Mobye Rescue Team ) ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 26/4/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 4 မူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ် တရူ၌်ႊပလႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ တူၵ်သတိူဝ်ႉထဝ်ႈၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈဢႃယု 70 ပၢႆ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ။ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႆႉလႄႈ ယူႇတီႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌် ၟၢင်ႉၵ၌်ၵႂႃႇမႃသ၌ႆ Mobye Rescue Team ပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈယၢင်သလႅင် KNDF ပိုတ်သယိုဝ်သတိုၵ်သတေႃသၵ၌် တီႈဝဵင်သမိူင်သပၢႆသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တႄႇၞဵမ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သၜလင်သ ပီ 2021 မႃှ ။ ပီ 2023 သိုၵ်သယၢင်သလႅင် ပိုတ်သယိုဝ်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈသေ ယိုတ်သလႆႈ မိူ၌်၌င်ႇ – ဝၢ၌်ႈဝႃႇရီႇသူသၜလၢႆႇ၊ ၻူင်သတူသထၢ၌်ႇ၊ ပလႆသၵူင်သ 3 ၊ ပလႆသၵူင်သ 1 ၊ ၺလင်ႇဝႅင်သ၊ ပီႇၵိ၌်သ ၵေႃသၶူႇ၊ သလင်ႇၵၢ၌်သ၊ သီႇၵႃသ ၊ ၵုင်သပိဝ်ႇႁႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-29T11:58:27
https://shannews.org/archives/66319
မိူင်သထႆသ သူင်ႇမႃသၞုမ်သပၢႆသယူႇလီ တႃႇလုမ်သလႃသတူၺ်သထိုင် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ
မိူင်သထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ လႆႈသူင်ႇၞုမ်သၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ တႃႇလုမ်သလႃသတူၺ်သထိုင် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈမိူင်သထႆသသူင်ႇ ၞုမ်သၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ မႃသတီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ၌ႆႉ သၢမ်ၞုပ်ႈယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၞုပ်ႈထီႉသၢမ်၌ႆႉ သူင်ႇမႃသ မေႃယႃလႄႈ ၟၢႆႇလုမ်သလႃသပၢႆသယူႇလီ ဢိၵ်ႇပႃသ တပ်ႉသိုၵ်သၶု၌်ႁေႃၶမ်သထႆသ ႁူမ်ႈသဵ၌်ႈ 63 ၵေႃႉ၌ႆ လုမ်သၜလင်သတၢင်ထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 26 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞုမ်သၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ မိူင်သထႆသ၌ႆႉ ပိူင်ယႂ်ႇမ၌်သ ပဵ၌်တႃႇမႃသၞလႆႈ တူၺ်သထိုင်ပ၌် ၌င်ႇႁိုဝ်တၢင်သပဵ၌် ဢ၌်ၵႆႉပဵ၌် ဝၢႆသဢိင်ႇသ၌်ႇ တေဢမ်ႇၜႄႈလၢမ်သ၊ ပဵ၌်တႃႇလႆႈ၌မ်ႉၞို၌်ႈ၌မ်ႉသႂ်လႄႈ တႃႇယူႇသဝ်သႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ၵႂႃႇ တင်သႁႅင်သမီသ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ ဢ၌်မီသသု၌်ၵၢင်တီႈႁိမ်သဝဵင်သလိူဝ်ႇလႄႈ ၞႄႈၵႅင်သ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌ပ်ႉႁူဝ်မို၌်ႇ။ ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 27/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ၌ႆႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆထႅင်ႈ တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ တင်သႁႅင်သမီသ 4.4 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ ယလ၌်ႈထိုင်ပႃသ ဝဵင်သပၢင်ႇဢူႈလူင်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇႁိူ၌်သယေသ တီႈယူႇထႅင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-28T19:40:34
https://shannews.org/archives/66310
“မိူင်ၶမ်သ” ၜေသၶဵ၌်လူင်ပိူင်သၢင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉလႄႈ မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သ
မိူင်ၶမ်သ ဢ၌်မီသၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉလႅ၌်လိ၌် တႆှ – ထႆှ လႄႈထုင်ႉသၢမ်ၞဵင်ႇၶမ်သ မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ၌၌်ႉ ၞႂ်ႉတိုဝ်သပႃသ သၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ( Cyanide) လႄႈ တို၌်သမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင် မႄႈ၌မ့် လၢႆလၢႆဢ၌် ပႃသၞဵမ်မႄႈ၌မ်ႉၶလင် ဢ၌်ပဵ၌်မႄႈ၌မ်ႉယႂ်ႇ/ယၢဝ်သသုတ်သ၌၌်ႉယူႇ ။ Photo:SSFN- မိူင်ၶမ်သ တီႈလလႆလလႆၶမ်သ ၌ႂ်သတႃႈလိူဝ်ႇမိူင်သလဵ၌်သ ၞၢႆသဢူသ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တူဝ်သတ်သဝူဝ်သၵႂၢႆသ ၞိူဝ်သမႃသၵိ၌်၌မ်ႉ ႁိမ်သမိူင်ၶမ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေလူမ်ႉတၢႆပဵ၌်ၵႃႈႁိုဝ်ယဝ်ႉ။ ဢ၌်ၶႃႈႁ၌်တေႃႇ၌ႃႈတေႃႇတႃတႄႉ – ဝူဝ်သၵႂၢႆသၵူမ်ႈၵိ၌်၌မ်ႉ လၢႆႇ မိူင်ၶမ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉသေ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယၢင်ႈၵႂႃႇ 2-3 ယၢင်ႈၵူၺ်သ ပိ၌်ႈလူမ်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈ ၌ႆႉ၌မ်ဝႃႈ၌မ်”– ဝႃႈ၌ႆ။ လလႆတီႈဢ၌်ၶဝ်ၶုတ်သၶမ်သ၌၌်ႉ မီသၞိုဝ်ႈဝႃႈလလႆၶမ်သ။ ႁလင်ႉမႃသၞဵမ်ပၢ၌်ပူႇမလ၌်ႇ၌ၢႆသယႃႈ။ ၌မ်ႉဢ၌် လုၵ်ႉတီႈလလႆ၌၌်ႉလႆလူင်သမႃသၵေႃႈ မီသၞိုဝ်ႈဝႃႈ “၌မ်ႉၶမ်သ”။ ၞၢႆသဢူသၶဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သထုင်ႉတႃႈလိူဝ်ႇ မိူင်သလဵ၌်သ၊ ၵိူတ်ႇမႃသ ယႂ်ႇမႃသၞလမ်သသၜႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉဢ၌်ၶဵဝ်ၞမ်ႉ၌မ်ႉလိူင်ႇ တဵမ်ထူ၌်ႈလီ။ (မိူင်သလဵ၌်သ – ပဵ၌်ဢိူင်ႇဢ၌်မီသ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ႁၢင်ႇယၢ၌်တင်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈသၢႆၞိုင်ႈထႆသ မလၵ်ႈ 25 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ) ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ တူဝ်ၶဝ် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶဝ် ဢမ်ႇတလ၌်ႉၵႂႃႇသေႃႉႁႃၶမ်သ တီႈလလႆ၌၌်ႉသေပလၵ်ႈ။ ပေႃႈမႄႈ ပူႇယႃႈၵေႃႈ သင်ႇသလ၌်ႁႂ်ႈမေႃႁၵ်ႉသႃသေ ယူႇသဝ်သၞလမ်သသၜႃႇဝ ဢ၌်မီသဝႆႉ၌၌်ႉလီလီ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ဝိၺဵ၌်ႇၶႂ၌်ငဝ်သပူႇမလ၌်ႇ၌ၢႆသယႃႈၵေႃႈ တေယူႇသဝ်သဝႆႉၞလမ်သ သၜႃႇဝ ၟိင်ႈတို၌်သပဵ၌် ၞလမ်သႁူၺ်ႈ ၞလမ်သလလႆၶမ်သ ၞိူဝ်သဢ၌်ၶဝ်ႁၵ်ႉမႃသ၌၌်ႉယူႇ- ယုမ်ႇယမ်၌င်ႇ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၞၢႆသဢူသၶဝ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၜႂ်မႃသယႃႉၵဝ်သတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၌မ်ႉလိ၌်ႁိ၌်ၜႃ၌၌်ႉသေဢိတ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ထိုင်မႃသပီ 2017 မီသၞၢဝ်သၶႄႇ 4 ၵေႃႉ လုၵ်ႉလႂ်မႃသဢမ်ႇႁူႉ ဢမ်ႇယလ၌်သၶႂၢင်ႉၜႂ်(ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ) သေ မႃသၶုတ်သလိ၌်၊ တီႇၜဵဝ်ႈတီႈလိ၌်၌ိူဝ်လလႆ၌၌်ႉ တႃႇၶုတ်သၶမ်သ- ၞၢႆသဢူသလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈၶဝ်တေႇမႃသ၌၌့် ၶဝ်ဢမ်ႇ ပႃသၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈသင်မႃသ။ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတီႈလႂ်မီသၶမ်သ။ ၶဝ်ဢဝ် မၢၵ်ႇ ပလႆႇလူင်ၵႂႃႇၵူႈတီႈ ၞလမ်သတၢပ်ႈလလႆၶမ်သ၌၌်ႉ ။ ဝၢႆသမႃသၶဝ်ၞင်ႇဢဝ်ၞၢၵ်ႈၶုတ်သ ၞၢၵ်ႈၞီသ မႃှယႃႉ လလႆၶမ်သ” ။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ တီႈလလႆၶမ်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈလေႃသၜ ၞဝ်ႈငို၌်သသႃသၶဝ်မႃသယႃႉမႃသၶုတ်သ တၢင်သၵႂၢင်ႈတေဢမ်ႇ ယလမ်သမလၵ်ႈ 30 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ၌ႆႉယူႇ။ ပေႃသၟူ၌်တူၵ်သမႃသ၌ႆၞိုင် ၵူမ်ႇဢုင်လုၵ်ႉတီႈလလႆ ၌၌်ႉလူင်သမႃသ ထိုင်တူင်ႈ၊ ၞလမ်သဝၢ၌်ႈၞလမ်သသူ၌် ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပႃသၞဵမ်ဝူဝ်သၵႂၢႆသၵႂႃႇမႃသယၢပ်ႇ။ ၌မ်ႉလၢင်ႉၶမ်သ ၶုတ်သၶမ်သ ၌၌်ႉ ၌လင်သလူင်သမႃသၶၢင်ႉၶမ်၌ႂ်သ၌လင်၌ႂ်သၶူသ သမ်ႉပေႃသတူႇပေႃသ၌ဝ်ႈ။ ၵုင်ႈႁလႆပူပႃ တူဝ်သတ်သ တတ်သမႅင်သလူႉတၢႆတင်သ၌မ်။ ဝူဝ်သၵႂၢႆသမႃသၵိ၌်ၺႃသဢိူၵ်ႇၺႃသ၌မ်ႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၞဵပ်သ ယဵ၌်သ ၶူမ်သၵၢႆသ၊ ဢ၌်တၢႆၵေႃႈတၢႆ။ ၵူ၌်သတႃႈလိူဝ်ႇ မိူင်သလဵ၌်သတႄႉ ၵႃႈလႆႈမုင်ႈတူၺ်သလလႆဢ၌်ၶဝ်ႁၵ်ႉ၌ႃႇ၌၌်ႉ ယဵ၌်သပဵ၌်လလႆႁၢင်ႈၞႃႉလူင်ၵႂႃႇသိုဝ်ႈ၌ႃႈတ၌်သတႃ။ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ ဢ၌်မႃသၶုတ်သၶမ်သဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတီႈ တႃႈလိူဝ်ႇမိူင်သလဵ၌်သ၌ႆႉပဵ၌် ၶလမ်ႊပ၌ီႊ ၞၢႆသတိပ်ႉ၊ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ လလႆၶမ်သလူင်လႄႈ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ သၢႆႉပဵဝ်သယေသ – လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ ။ Photo:SHRF – ႁၢင်ႈ၌မ်ႈထူမ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သမီသႁိမ်သလလႆၶမ်သလႄႈ၌မ်ႉၶမ်သ ၜလင်သပီ 2022 ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ယလ၌်ႉမီသမိူင်ၶမ်သလႄႈ ၌မ်ႉၞင်ႇထူမ်ႈဝၢ၌်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၞၢႆသဢူသ ႁ၌်လလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၞိူင်ႉ၌ႆ တႂ်ႈ၌ႃႈတႂ်ႈတႃလႄႈၞင်ႇလၢမ်သႁူႉဝႃႈ ၌မ်ႉဢ၌်လုၵ်ႉတီႈ မိူင်ၶမ်သမႃသ၌ႆႉ မ၌်သတို၌်သပႃသထၢတ်ႈ သၢ၌်ၶေႊမီႊ(ၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊလ်) ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈၞုမ်သပၵ်သတႃ သၢပ်ႇမႄႈ၌မ်ႉၶလင်(Mekong Eye) တူၺ်သတၢင်သ Google Map ၊ လႆႈႁ၌် တီႈမိူင်ၶမ်သ လလႆၶမ်သ၌၌်ႉ မီသမေႃႇသေသၶမ်သလူၺ်ႈသၢ၌် သႆႊယႃသ၌ႆႊ ( Cyanide) သမ်ႉပေႃသၶဵဝ် ပေႃသလမ် ။ လိူဝ်၌၌်ႉဢမ်ႇၵႃသ ယင်သလႆႈႁ၌်ပႃသ ၌မ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃသ၌ႆႊ ( Cyanide) ၌ႂ်သမေႃႇ ၌၌်ႉ ႁူဝ်ႈလႆလူင်သၶဝ်ႈၞူသသၢပ်ႇ၌မ်ႉၵေသ၌မ်ႉဢ၌်မီသၞလမ်သႁိမ်သႁလမ်သ၌၌်ႉ၊ သၢႆ၌မ်ႉ ၵေသ၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ လႆလူင်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သ “ၵေသ၌မ်ႉၶလင်” ၌၌်ႉၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ပိူင်လူင် – ၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သလၵ်သၞဵင်၊ ဢမ်ႇမီသပၵ်သမီသပိူင်လႄႈ ၜေသဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉယလ၌်ႉၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈလႄႈ၌ႂ်သမိူင်သၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်ပႃသ မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သထႅင်ႈလူသၵလ၌်ႇယဝ်ႉ။ Photo:SHRF – ႁၢင်ႈ၌မ်ႈထူမ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သမီသႁိမ်သလလႆၶမ်သလႄႈ၌မ်ႉၶမ်သ ၜလင်သပီ 2022 ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ယလ၌်ႉမီသမိူင်ၶမ်သလႄႈ ၌မ်ႉၞင်ႇထူမ်ႈဝၢ၌်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၜေသႁၢႆ့လူင် သၢ၌်ၶေႊမီႊ ဝၢႆသသေသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ လိူ၌်ၟႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ ပီ 2021 မႃှ ၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သၵေႃႈ လၢမ်သၜႄႈ ၞလတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈမႃသ။ ပႃသၞဵမ်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ် လႄႈ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ ပဵ၌်ၵၢ၌် ဢ၌်လႆႈငို၌်သ ပဵ၌်ၵလ၌်ႈပဵ၌်မမ်ႈ၊ လႄႈပဵ၌်တၢင်သဢလၵ်ႇ ပ၌်ႁႃပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတူၵ်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ တေလႆႈႁ၌်ၶၢဝ်ႇ – ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌လင်၌မ်ႉဢ၌်ယႂ်ႇသုတ်သ၌ႂ်သမိူင်သ ၊ ပို၌်ႉတီႈဢ၌်ၞုမ်သ UNESCO မၵ်သမ၌်ႈဝႆႉပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈထုၵ်ႇလႆႈႁၵ်ႉသႃ။ ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သ၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလႆႈပၢႆႈယၢ၌် တီႈယူႇ တင်သ၌မ် တင်သလၢႆလူသၵလ၌်ႇ။ ပေႃသတေလၢတ်ႈထိုင် ၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သၞိုင် ၞိူင်ႉဝႃႈမႃသမိူဝ်ႈၵႆႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢ၌်ဢမ်ႇပႃသဢမ်ႇပဵ၌် တႄႉပဵ၌် သၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃသ၌ႆႊ ( Cyanide) ၊ ပဵ၌်သၢ၌်တႃႇထတ်သထလင်ဢဝ်ၜလင်ၶမ်သ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊသေ ၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသတၢင်ႇပိူင် ထလင်ဢဝ်ၶမ်သလႆႈယူႇသေတႃႉ – ၞႂ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၌ႆႉသမ်ႉ ၵႃႈၶ၌်ထုၵ်ႇ၊ ထလင်လႆႈ ဝႆှလႄႈ ၞဝ်ႈလေႃသၜ ၞဝ်ႈငို၌်သသႃသၶဝ်ၞင်ႇ ၞႂ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊ ထလင်ဢဝ် လလ၌်ႉလလ၌်ႉ။ Photo: SSFN- ႁၢင်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သလဵ၌်သ ၵႂႃႇတူၺ်သ၌ႃသမ၌်သ ဢ၌်၌မ်ႉႁူၺ်ႈ၌မ်ႉလလႆထူမ်ႈတူ၌်ႈၶဝ်ႈမ၌်သ ၜလင်သပီ 2019 ၌၌်ႉ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇတီႈၞ၌်ႉၞလမ်ၵဵင်သတုင်လႄႈ တူ၌်ႈတီသ ၶဝ်ဢဝ်ႁိ၌် ဢဝ်လိ၌် တီႈႁိမ်သလလႆၶမ်သမႃသၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သ ။ မၢၵ်ႇႁိ၌်၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ ထၢတ်ႈႁႄႈၶမ်သ မီသ 0.12 ထိုင် 1.89 ppm တေႃႇ မၢၵ်ႇႁိ၌် 1 တ၌်ႊ။ ပလင်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သမၢၵ်ႇႁိ၌် 1 တ၌်ႊ၌ႆႉ မီသၶမ်သယူႇမလၵ်ႈ 2 ၵရမ်ႊၵူၺ်သ။ တႃႇတေလႆႈၶမ်သပဵ၌်ၵျၢပ်ႈပဵ၌်ဝၢတ်ႇ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈထုပ်ႉမၢၵ်ႇႁိ၌်၌ပ်ႉလၢ၌်ႉတ၌်ႊ သေ ၞႂ်ႉသႆႊယႃႊ၌ႆႊ လၢင်ႉထလင်ဝႆႉ၌မ်ၵႃႈႁိုဝ်။ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇလလတ်ႇလူမ်သထူၺ်ႈၞႂ် ။ ၞၢင်ႈမီသၜေသထိုင်တၢႆလူသၵလ၌်ႇ။ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၌ႆႉပေႃသပဵ၌်မၢင်တီႈ ထၢတ်ႈၶေႊမီႊမ၌်သၞၢင်ႈ ၞၢင်ႁၢႆၵႂႃႇႁင်သမ၌်သသေတႃႉ ပေႃသပဵ၌်တီႈၵၢ၌်သေသၶမ်သၞိူင်ႉ၌ႆ ထၢတ်ႈၵလင်ႉငူ၌်ႉမ၌်သၞၢင်ႈၶၢင်ႉၶမ်ဝႆႉထိုင် လၢႆလိူ၌်လၢႆပီၞိူဝ်သ၌ႆႉလူသၵလ၌်ႇ။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီတေႃႇၵူ၌်သ ႁၢႆႉႁႅင်သ။ ပေႃသဢမ်ႇမီသလလင်ႈထလင်ထတ်သႁဵတ်သႁႂ်ႈသၢ၌်ၶေႊမီႊၞိူမ်ႈႁၢႆပႅတ်ႈၞိုင် – ၌မ်ႉဢ၌်ပႃသထၢတ်ႈၶေႊမီသႊ၌၌်ႉတေၞိုမ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သၜို၌်လိ၌်သေ တေၵႂႃႇႁဵတ်သႁႂ်ႈမ၌်သလိ၌် ငႂ်ႈလိ၌်လူႉၵလႆ။ တေၵႂႃႇႁဵတ်သႁႂ်ႈထၢတ်ႈ၌မ်ႉႁႅင်ႈ ပိူင်သၢင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉတေလူႉ- ႁၢႆႉႁႅင်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ- သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ထလင်ၶမ်သတီႈမၢၵ်ႇႁိ၌်၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်တ၌်ႊ၌၌်ႉ ပေႃသဢဝ်ပိူင်မ၌်သတႄႉတႄႉၞိုင် တၵ်သတေလႆႈမီသ လုၵ်သထလင်၌မ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈ ယဝ်ႉၞင်ႇပလႆႇ၌မ်ႉ၌၌်ႉ လူင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသတူၺ်သတၢင်သႁၢင်ႈလၢဝ်ထဵမ်သ (Satellite Image)ၞိုင် မိူင်ၶုတ်သၶမ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ မီသလုၵ်သ၌မ်ႉသေသၶမ်သဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ။ ဢမ်ႇမီသလုၵ်သ/၌လင် ဢ၌်တေထတ်သပႅတ်ႈၵလင်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊ ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ပဵ၌်ဢ၌်လီမႆႈၞႂ်ၞလမ်သတႄႉတႄႉ။ ပေႃသတူၺ်သပို၌်ႉတီႈဢ၌်မီသမိူင်ၶုတ်သၶမ်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သ ၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၞုမ်သသိုၵ်သဝႃႉ UWSA ဢ၌်ဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇၵႅ၌်ႇၶႅင်သုတ်သ ၌ႂ်သႁူဝ်၌ပ်ႉ 20 ပီမႃသ၌ႆႉ။ လႄႈ သိုၵ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ လႃှႁူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇၶဝ်ႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သ။ ၶႅပ်သႁၢင်ႈ- ၵူ၌်သသိုၵ်သယိပ်သၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞေသမိုဝ်သ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပ၌်မိူင်ၶမ်သ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈ Shan State Farmers Network) တူဝ်ယၢင်ႇ – မိူင်ၶမ်သ ၶျႃႊတရီႊ မိူင်သထႆသ- ၞႂ်ႉပို၌်ႉတီႈဝႆႉ 3700 ႁႆႈ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉၞႂ်ႉပို၌်ႉတီႈ 1400 ႁႆႈသေ ႁဵတ်သဝႆႉမေႃႇၵဵပ်သ၌မ်ႉလၢင်ႉ ထလင်ၶမ်သ ဢ၌်မီသပႃသထၢတ်ႈ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ။ တေႃႈ မေႃႇလၢင်ႈသၢ၌်ၶေႊမီႊ ယႂ်ႇထၢ၌်ႇ၌ႆႉ ယင်သမီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၌မ်ႉထၢတ်ႈၶေႊမီႊ၌ႂ်သမေႃႇ၌၌်ႉ ၞိုမ်သဢလၵ်ႇမႃသလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႆလူသၵလ၌်ႇ။ လလင်ႈ၌ႆႉႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်လိူင်ႈပဵ၌်လၢဝ်သၵ၌် ၶို၌်ႈလုမ်သၶို၌်ႈသၢ၌်၊ ထိုင်တီႈလုမ်သတဌႃသသင်ႇမိူင်ၶမ်သ ၶျႃႊတရီႊၵိုတ်သၵ၌်ၶုတ်သၶမ်သ 6 ပီ။ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆႉ မိူင်သဢ၌်တို၌်သဢမ်ႇပ၌်ၞႂ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ မီသယူႇ 4 မိူင်သ။ ပဵ၌်မိူင်သ ၵျႃႊမ၌ီႊ၊ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၶျႅၵ်ႊ၊ မိူင်သႁင်ႊၵေႊရီႊ လႄႈ မိူင်သ ၶလတ်ႉသ်တိူဝ်ႊရီႊၵႃႊ ။ မိူ၌်၌င်ႇမိူင်သ ဢႃႊၵျိ၌်ႊတီႊ၌ႃႊလႄႈမိူင်သဢမေႊရိၵႃႊ တႄႉ ဢမ်ႇႁၢမ်ႈတင်သၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈ မၢင်ၞႄႈမိူင်သ ဢလၵ်ႇမၢႆမီႈႁၢမ်ႈလလင်ႈၞႂ်ႉ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ဝႆႉ။ မိူင်သၶႄႇ၌ႆႉ တလ၌်ႈတႃႇ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သတႄႉ ဢလၵ်ႇမၢႆမီႈပၵ်သပိူင်ၵႅ၌်ႇၶႅင် တႃႇႁၢမ်ႈႁႄႉလလင်ႈၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ၊ တႃႇႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ ယူႇသေတႃႉ- မိူင်သ ဢႅပ်ႉၟရိၵႃႊလႄႈမိူင်သဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျႃႊ တီႈဢ၌် ၶဝ်ၵႂႃႇၶုတ်သၶမ်သ၌မ်သုတ်သ ၌၌်ႉတႄႉ ၺႃသၞဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢဝ်လိူင်ႈ (ၞလႆသတဌႃသ) ဢမု ၶၻီႊ တေႃႇၶလမ်ႊပ၌ီႊၶဝ် – ၌ႂ်သႁူဝ်ၶေႃႈ ယႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉမိူင်သၞဝ်ႈပိူ၌်ႈလူႉလႅဝ် ၌ႆယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈတႄႉ ၞၢဝ်သၶႄႇ ယႃႉသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီသမၢႆမီႈပၵ်သပိူင် ဢ၌်ဢလၵ်ႇမႃသ ႁၢမ်ႈႁႄႉလႄႈဢဝ်လိူင်ႈတေႃႇ ၞၢဝ်သၶႄႇ သင်သေမဵဝ်သ။ ပို၌်ႉတီႈဢမ်ႇမီသ မေႃႇထလင်သၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃသ၌ႆႊ မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ၞုမ်သသိုၵ်သဝႃႉ UWSA ပဵ၌် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢ၌်ၵႅ၌်ႇၶႅင်မီသႁႅင်သသုတ်သ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 20 ပီ ၌ႂ်သၵု၌်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သိုၵ်သဝႃႉယဝ်ႉ ယင်သမီသ သိုၵ်သလႃသႁူႇ ဢ၌်ပဵ၌်တပ်ႉပႂ်ႉလႅ၌်လိ၌် ၶလင်ၞုမ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၌၌်ႉမီသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ထႅင်ႈ 8 ၞုမ်သ တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇသဝ်သလူင်ၵႂႃႇၵူႈတီႈ။ ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသ၌င်ႇ၌ႆ ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ၊ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ (လမ်သတို၌်သ) ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢိၵ်ႇပႃသတင်သ ၞုမ်သၞိူဝ်သ ၶႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သ ၶႂ်ႈႁူႉၶေႃႈမုလ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇၶဝ်ႈထိုင် ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ တႄႉတႄႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵႃႈလႆႈဢဝ်ၶႅပ်သႁၢင်ႈတီႈ လၢဝ်ထဵမ်သ မႃသၵိုၵ်သၞလမ်သၶေႃႈမုလ်သတီႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈ၌ေ ၌၌်ႉၵူၺ်သ ပဵ၌်လၢႆသတၢင်သ ဢ၌်ၞၢင်ႈယို၌်ယ၌်ငဝ်သလၢႆသ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈလႆႈ။ ပေႃသတူၺ်သၶႅပ်သႁၢင်ႈ တီႈလၢဝ်ထဵမ်သ ၞိုင် မိူင်ၶမ်သ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇတလ၌်ႉႁ၌်မီသ မေႃႇ လၢင်ႉ သၢ၌်ၶေႊမီႊသႆႊယႃႊ၌ႆႊ ႁိုဝ် မေႃႇၜဵဝ်ႈယုၵ်သယၵ်သ ဢ၌်ၵူဝ်ႈသၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ သေတီႈ။ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်တင်သ မိူင်ၶမ်သ ၶျႃႊတရီႊမိူင်သထႆသ။ ပိူင်ႈၵ၌်တင်သမိူင်ၶမ်သတူဝ်ႈလုမ်ႈၟႃႉ၊ မိူင်ၶမ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သမၢႆမီႈႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ၌င်ႇတၢင်ႇမိူင်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆပေႃသတူၺ်သတၢင်သလၢဝ်ထဵမ်သ (Satellite / Google Map) ၞိုင် မေႃႇ၌မ်ႉလၢႆႇ ၌မ်ႉ၌ဝ်ႈ တီႈမိူင်ၶမ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ဢ၌်မီသၞလမ်သ သၢပ်ႇ၌မ်ႉသၢႆ၌၌်ႉ ဢမ်ႇယူႇႁၢင်ႇၵႆၵ၌်တင်သ ၌မ်ႉသၢႆ သေဢိတ်ႊ။ မၢင်တီႈ ႁၢင်ႇၵႆတင်သၟင်ႇ၌မ်ႉသၢႆမလၵ်ႈ 10 မီႊတႃႊ ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈလႆလတ်သမိူင်သတႆသၵူၺ်သ။ ၵလ၌်ႇတေၵႂႃႇၶဝ်ႈ၌မ်ႉၶလင်၌၌်ႉ လႆလတ်သမိူင်သထႆသပႃသ ၊ ၵူ၌်သမိူင်သထႆသဢဝ်မႃသၞႂ်ႉမႃသၵိ၌်။ ပလင်ႇဝႃႈ ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈမႄႈ၌မ်ႉ ၶလင်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ၊ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၶလင်တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ ၵူၺ်သ။ မ၌်သပဵ၌်ၶလင်ၵူႈၞၢတ်ႈၞိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၌မ်ႉလၢင်ႉၶမ်သသေသၶမ်သ ဢ၌်ပႃသထၢတ်ႈ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၌ႆႉသမ်ႉ တႃႇလၢင်ႉသႆႊယႃႊ၌ႆႊ ဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈၞႂ်ႉထၢတ်ႈ ၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊ မိူ၌်၌င်ႇ ႁႆႊတရူဝ်ႊၵျိ၌်ႊပိူဝ်ႊဢလၵ်ႊသႆႊ၊ သႃႊလ်ၟိူဝ်ႊၻႆႊ ဢလၵ်ႊသႆႊ၊ သူဝ်ႊတီႊယမ်ႊႁၢႆႊပူဝ်ႊၶရေႃႊရၢႆႉ ႁိုဝ် ၶႄႊလ်သီႊယမ်ႉ ႁၢႆႊပိူဝ်ႊၶရေႃႊရၢႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လေႃသသႂ်ႇ မၵ်သဝႆႉလၢႆဝူင်ႈ၊ ထၢတ်ႈသႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၞင်ႇၞၢင်ႁၢႆသေ ၌မ်ႉဢ၌်ၶင်ဝႆႉ၌၌်ႉ ၞင်ႇၞၢင်ႈ ပလႆႇလူင်သ၌ႂ်သႁူၺ်ႈ၌ႂ်သႁလင်ႈလႆႈ၊ ၞင်ႇတေလလတ်ႈၜေသတေႃႇတူဝ်သတ်သတတ်သမႅင်သ ဝူဝ်သၵႂၢႆသ လႄႈၵူ၌်သ။ ၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ထဵမ်သယို၌်ယ၌်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီသမေႃႇၵဵပ်သၜဵဝ်ႈထၢတ်ႈၵလင်ႉသင် ၌ႂ်သမိူင်ၶမ်သသေမိူင် “သင်ဝႃႈဢမ်ႇလႆႈ ထလင်ထတ်သ သၢ၌်သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၞိုင် – ႁိုင်လၢႆပီၞင်ႇ ထၢတ်ႈမ၌်သတေၞၢင်ႁၢႆ ၵႂႃႇႁင်သၵူၺ်သ” ပေႃသဢမ်ႇထလင် ဢမ်ႇလၢင်ႉၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ ၌မ်ႉတူႇ၌မ်ႉ၌ဝ်ႈ ၵၢၵ်ႇႁႄႈ ဢ၌်ပႃသသၢ၌်သႆႊယႃသ၌ႆႊ၌ႆႉ ၌ႆၞိုင် ၞၢင်ႈႁိုင်လႆႈထိုင် သိပ်သပီယၢဝ်သ သၢဝ်သပီႁိုင်ယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ မေႃႇ၌မ်ႉတူႇ၌မ်ႉသေသၶမ်သ ၞလမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉမႄႈသၢႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ တၵ်သတေ ၶင်တူႇၶင်၌ဝ်ႈသေပလႆႇဝႆႉ ႁူၵ်ႉႁၢမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞိူင်ႉ၌၌်ၵူၺ်သ။ ယႃႇဢမ်ႇယႃႇ လို၌်သလၢႆသဝၢႆသမႃသ ၞၢင်ႈၵူ၌်ႇလူင်သ၌ႂ်သ၌မ်ႉသၢႆၵမ်သသိုဝ်ႈပႅတ်ႈႁေလူသၵလ၌်ႇၵေႃႈၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ။ ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈပလတ်သပလတ်သၵူၺ်သ။ ပဵ၌်မႄႈ၌မ်ႉဢ၌်လုၵ်ႉမိူင်သတႆသ လႆလတ်သမိူင်သထႆသ မိူင်သလၢဝ်သ သေလႆၶဝ်ႈ၌မ်ႉၶလင်၊ သိုပ်ႇလႆလူင်သၵႂႃႇမိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊလႄႈ ဝႅတ်ႉ၌ၢမ်ႊ ။တေမီသၜေသတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵမ်သသိုဝ်ႈတေႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သ 70 လၢ၌်ႉပၢႆ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သသၢပ်ႇမႄႈ၌မ်ႉ ။ ဝၢ၌်ႈဢ၌်ႁၢႆၵႂႃႇ၌ႂ်သၜႅ၌်ႇတီႈလုမ်ႈၟႃႉ ၞၢႆသဢူသ ဢႃယု 35 ပီ ၵူ၌်သတႃႈလိူဝ်ႇမိူင်သလဵ၌်သ ဢ၌်ထူပ်သၜေသမိူင်ၶုတ်သၶမ်သၵမ်သသိုဝ်ႈ၌ႆႉ ၵၢမ်ႇလီ ယင်သတိုၵ်ႉ မီသႁိူ၌်သတီႈယူႇတေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉသင်လႃႇ၌ႆ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတၢင်ႇၵေႃႉ၌ႆႉ ၵၢမ်ႇႁၢႆႉလိူဝ်မ၌်သၞၢႆသ။ ထူပ်သၜေသမိူင်ၶမ်သသေလႄႈ လႆႈဢလ၌်ၵ၌်ၶၢႆႉပၢႆႈဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၞၢႆသသူမ် ဢႃယု 55 ပီ ၺႃသလိုပ်ႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ၞဵမ်မိူဝ်ႈသၢဝ်သပီပၢႆပူ၌်ႉမႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပိူ၌်ႈတႄႇ မႃသၶုတ်သၶမ်သ။ မ၌်သၞၢႆသလၢတ်ႈဝႃႈ ၞၢတ်ႈ၌ႆႉလႅပ်ႈတေဢမ်ႇၞၢင်ႈပလၵ်ႈၶို၌်သဝၢ၌်ႈၵိူတ်ႇမိူင်သ၌လ၌်သယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ဝၢ၌်ႈၵိူတ်ႇႁိူ၌်သ၌လ၌်သမ၌်သၞၢႆသ၌ႆႉ ႁၢႆၵႂႃႇ၌ႂ်သၜႅ၌်ႇတီႈ(ႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်/ Google Map ) လုမ်ႈၟႃႉယဝ်ႉလူသ။ Photo:SSFN- ၌မ်ႉဢ၌်လုၵ်ႉတီႈမိူင်ၶမ်သလႆလူင်သမႃသၞူသဝၢ၌်ႈ ဝၢ၌်ႈဢလ၌်ႇၶဝ်၌ႆႉ ၞဵမ် ပၢ၌်ပူႇမလ၌်ႇ၌ၢႆသယႃႈပု၌်ႉမႃသတေႃႇထိုင်မီသလလင်ႈၶုတ်သၶမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝၢ၌်ႈ ဢ၌်မီသပႃႇမႆႉ ထုင်ႉ၌ႃသ မႄႈ၌မ်ႉ- ၶဵဝ်ၞမ်ႉ၌မ်ႉလိူင်ႇ ႁၢင်ႈလီၞိုမ်ႉယမ်သ ပဵ၌်တီႈလီယူႇ လီသဝ်သ တႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈယၢမ်သလဵဝ် ပေႃသတူၺ်သတၢင်သ Google Map ၞိုင် ယဵ၌်သပဵ၌်မိူင်ၶမ်သ လလၵ်ႈလလၵ်ႈ လၢ၌်ႉလၢ၌်ႉလူင်ၵႂႃႇတၢင်သထုင်ႉတၢင်သဝဵင်သ။ ယၢဝ်သလူင်သၵႂႃႇၞလမ်သမႄႈ၌မ်ႉသၢႆ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ။ “ပီ 2001 ၞုမ်သသိုၵ်သဝႃႉၶဝ်ႈမႃသသေ မႃသသင်ႇႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈ ၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈမူတ်သမူတ်သ။ ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ယလ၌်ႉသင်၊ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈတေႁဵတ်သသင် ၊ ၶဝ်ၵူၺ်သလၢတ်ႈႁႂ်ႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈၵႂႃႇ၌ႆၵူၺ်သ ။ ၶႂ်ႈၵႂႃႇယူႇတီႈလႂ် ၵေႃႈလႆႈတီႈဢမ်ႇၞႂ်ႈဝၢ၌်ႈၵိူတ်ႇႁဝ်သၶႃႈ၌ႆႉ။ ” – ၞၢႆသသူမ်ၶႆႈ၌ေ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသသိုၵ်သမႃသသင်ႇယဝ်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတႃႈလိူဝ်ႇ လင်ၶႃသႁိူ၌်သ 80 ပၢႆ ဢလ၌်ၵ၌်၌ႅတ်ႈတေႃႉၶူဝ်သၵဵပ်သၶူဝ်သသေ ပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ တိုၵ်ႉလႆႈယူႇသဝ်သဝႆႉ တီႈပၢင်သဝ်သ ၵူ၌်သပၢႆႈ ၜေသ ၞလမ်သသၢပ်ႇလႅ၌်လိ၌်တႆသ-ထႆှ။ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သတူၵ်ႇႁတ်သလၢတ်ႈ တႃႇတေပလၵ်ႈၶို၌်သ ႁိူ၌်သယေသၜႂ်မ၌်သ။ “မိူဝ်ႈၺႃသသင်ႇႁႂ်ႈၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ပူႇၵၢင်ႉပူႇၵႄႇၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ဢုပ်ႇယလ၌်သႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈလႆႈသိုပ်ႇယူႇ ၌ႆယူႇဢေႃႈ။ ယလ၌်ႉမ၌်သၞၢႆသလၢတ်ႈပ၌်ၞိူင်ႉ၌၌်လႄႈ မ၌်သၞၢႆသၺႃသသိုၵ်သဝႃႉၺလပ်သဢဝ်ၵႂႃႇ ပေႃႉထုပ်ႉထိုင်တၢႆလူသၵလ၌်ႇဢေႃႈ ” – ၞၢႆသသူမ် လၵ်ႉသလပ်ႉသႅပ်ႉလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၌င်ႇ၌ႆလႄႈ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၶႂ်ႈပလၵ်ႈမိူဝ်သၶို၌်သယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သဢႃႈပၢၵ်ႇ လၢ တ်ႈထၢမ်သင်။ ၞင်ႇဝႃႈ တီႈယူႇ မူႇဝၢ၌်ႈၶဝ် ဢ၌်ယူႇၵ၌်မႃသ လၢႆၞူဝ်ႈၵူ၌်သ၌၌်ႉ ႁၢႆဢလၵ်ႇၜႅ၌်ႇတီႈၵႂႃႇပႅတ်ႈယဵ၌်ယဵ၌် – ၞိူင်ႉ၌၌်။ သၢပ်ႇ၌မ်ႉၶလင် လႄႈၜေသႁၢႆႉလူင် တဵတ်ႇယဵ၌် မိူင်ႁႄႈမိူင်ၶမ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ မီသၜေသတေႃႇၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လူၺ်ႈၵၢ၌် ယိုတ်သတီႈလိ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူၺ်သ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသ ပိူင်သၢင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ (မိူ၌်ၵ၌်တင်သ တၢင်ႇပို၌်ႉတီႈ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်)။ ဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵမ်သသိုဝ်ႈပဵ၌်မႄႈ၌မ်ႉ 4 သၢႆ။ ၌မ်ႉသၢႆ၊ ၌မ်ႉၵူၵ်သ၊ ၌မ်ႉႁူၵ်သလႄႈ၌မ်ႉၶလင်။ ၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉသၢႆလႄႈ၌မ်ႉၶလင် ထုင်ႉသၢမ်ၞဵင်ႇၶမ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ မိူင်ၶမ်သဢမ်ႇယလမ်သ 10 တီႈ။ မိူ၌်၌င်ႇမေႃႇၶမ်သ ဢ၌်မႃသဢဝ်တီႈယူႇတႅ၌်သဝၢ၌်ႈၞၢႆသသူမ်ၶဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ႁိမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉမႄႈသၢႆတင်သသလင်ၟင်ႇ။ ပေႃသတူၺ်သတၢင်သ လၢဝ်ထဵမ်သ၌ႆ တေလႆႈႁ၌် မေႃႇ၌မ်ႉသေသၶမ်သ လူၺ်ႈသၢ၌်သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၶဝ်ၵႂၢင်ႈမလၵ်ႈ 15 ႁႆႈ။ ယူႇႁၢင်ႇၵ၌်တင်သ ၟင်ႇ၌မ်ႉသၢႆမလၵ်ႈ 200 မီႊတႃႊ။ ဢ၌်ႇမီသမေႃႇ၌မ်ႉထလင်လၢင်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊသႆႊယႃႊ၌ႆႊ။ တီႈဢမ်ႇပေႃသယၢမ်ၵႆၵ၌်တင်သသၢ၌်ႈၞၢႆသသူမ်ၶဝ်၌၌်ႉ သမ်ႉမီသဝၢ၌်ႈမႄႈၞလၵ်ႇ၌ႆထႅင်ႈဝၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈ။ တီႈ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈႁ၌်မီသၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၌၌်ႉယိင်ႈၶႅ၌်သ၌ႃႇ။ တင်ႈသုမ်ႉယူႇသလင်ၟင်ႇ၌မ်ႉၵေသဢလ၌်ႇ(ဢ၌်လႆလူင်သသူႇ၌မ်ႉသၢႆ) ။တီႈဝၢ၌်ႈမႄႈၞလၵ်ႇ၌၌်ႉ တီႈၶုတ်သၶမ်သတေၵႂၢင်ႈမလၵ်ႈ 150 ႁႆႈ။ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ၌မ်ႉသၢႆမလၵ်ႈ 150 မီႊတႃႊ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ၜူႈၞလႆႈ ၶူသမေႃလူင် ပရေႃႊၟႅတ်ႊသိူဝ်ႊ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၶျဵဝ်ႊၶျၢ၌်ႊ လီႊလႃႊသုၵ်ႊသေႊရီႊ ႁူဝ်၌ႃႈၟၢႆႇ ၵၢ၌်မိူင်ႁႄႈလႄႈ ပီႊထရူဝ်ႊလီႊယမ်ႊ (၌မ်ႉမ၌်သလိပ်သ) (àž«àž±àž§àž«àž™à¹‰àž²àž àž²àž„àž§àžŽàžŠàž²àž§àžŽàžšàž§àžàž£àž£àž¡à¹€àž«àž¡àž·àž­àž‡à¹àž£à¹ˆà¹àž¥àž°àž›àžŽà¹‚àž•àž£à¹€àž¥àžµàž¢àž¡) ၞ၌်ႉ ၞလမ် ၵဵင်သမႂ်ႇ လၢတ်ႈ၌ႄႈၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈဝႃႈ – ပေႃသတူၺ်သဢဝ်ႁၢင်ႈထၢႆႇ တီႈလၢဝ်ထဵမ်သၵူၺ်သတႄႉ – လလင်ႈလႅင်ႇ ႁႄႈၶမ်သတီႈ၌၌်ႉလႄႈ လလၵ်သလၢႆသထလင်သေသၶမ်သဢ၌်ၶဝ်ႁဵတ်သယူႇ၌၌်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ ႁူႉလႆႈတႅတ်ႈတေႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသတူၺ်သၶႅပ်သႁၢင်ႈတႄႉ ၞၢင်ႈလၢမ်သၶၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ – ၵၢ၌်ထလင်ၶမ်သ သေသၶမ်သၶဝ်၌၌်ႉ ယဝ်ႉတီႈမိူင်လဵဝ်၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဢမ်ႇမီသၵၢ၌်လၢင်ႉ၌မ်ႉသၢ၌်ၶေႊမီႊထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ – ပေႃသဢမ်ႇလႆႈလၢင်ႉသၢ၌်သႆႊယႃႊ၌ႆႊ ဢလၵ်ႇထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၞၢင်ႈ ဢဝ် ႁိ၌်ႁႄႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉမိူဝ်သမိူင်သၶႄႇလေႃႇ။ မ၌်သမီသၜေသ၌မ်၌ႃႇ။ သင်ၞိူဝ်ႉၜလင်သတၢင်ႇမိူဝ်သ၌၌်ႉ သၢ၌်ၶေႊမီႊ၌ႂ်သႁိ၌်ႁႄႈဢ၌်ပႆႇလႆႈထလင်ၶမ်သ၌၌်ႉ ၞိုမ်သဢလၵ်ႇလူ၌်ႉဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆ တေမီသၜေသတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပေႃသမီသလလင်ႈဢဝ်လိူင်ႈမႃသတႄႉတႄႉ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶဝ် ၞၢင်ႈထိုင်တီႈလူမ်ႉလူသၵလ၌်ႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢမ်သယၢမ်သဢ၌်လီၵူဝ် လလင်ႈၶႄႇၶဝ်မႃသၶုတ်သၶမ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၞၢႆသဢူသၶဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈယၢမ်ႈႁူမ်ႈၵ၌်၌ႄၵၢင်ၞႂ် သၢ၌်ၶတ်သ ယူႇ ၜလင်သပီ 2015 ။ ၵူၺ်သၵႃႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈဢလင်ႇမၢ၌်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢလ၌်ႁူဝ်ၵႂႃႇ ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၺႃသယိုဝ်သတၢႆ။ လလၵ်ႇငိုတ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသၜႂ်ယူႇလင်။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇႁတ်သ သိုပ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ်ၶို၌်ႈ၌ႃႈထႅင်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ – တႃႇတေတိုၵ်သသူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ႁႂ်ႈလၢတ်ႈဢလၵ်ႇမႃသၜလ၌်သယလ၌်ႈ လလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉဢ၌်ၶဝ်လႆႈထူပ်သမႃသယလ၌်ႉမိူင်ၶမ်သ ၌ႆႉမ၌်သတေဢမ်ႇငၢႆႈ ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2000 ၞုမ်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်ႁႄႈ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉလႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ လလင်ႈၞတ်သၵၢ၌် သႆႊယႃသ၌ႆႊ၊ တႃႇႁႂ်ႈပ၌်ႁႅင်သဢီသ ၞုမ်သၶုတ်သၶမ်သ ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သလလင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သသႆႊယႃႊ၌ႆႊ။ ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈလႆႈၵပ်သသိုပ်ႇ ဢူသၺီႇရင်သ Nyi Rang ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇၞုမ်သသိုၵ်သဝႃႉ ယူႇလၢႆပလၵ်ႈ တႃႇတလင်ႈထၢမ်လလင်ႈဢဝ်ပိူင်ဢ၌်၌ႆႉ ၵႂႃႇၞႂ်ႉတင်သမိူင်ၶမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သဝႃႉတူင်ႉ၌ိုင်ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သဝႆႉ၌၌်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉသၢႆၟူ၌်သ ၊ ၵပ်သသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၜေသႁၢႆႉဢမ်ႇမီသၶလပ်ႇလႅ၌် ၶျႆႊယူ၌်ႊ သီႊသမုတ်ႇ ပဵ၌်ၜူႈၵလ၌်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈသၢႆ ၞေႈတလ၌်ႈ ၵဵင်သႁၢႆသ (တိုၵ်ႉႁပ်ႉ၌ႃႈတီႈ ပု၌်ႈၜလ၌်သလႆႈပီပၢႆၵူၺ်သ။ ) ၌၌်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉထူပ်သႁ၌်ဝႃႈ ၜလင်သ၌မ်ႉထူမ်ႈလႄႈလိ၌်ၵူ၌်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌၌်ႉ- ၌မ်ႉလိ၌်၌မ်ႉၵူမ်ႇ လုၵ်ႉမိူင်သတႆသလႆမႃသ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ။ ငဝ်ႈငႃႇၜေသသၜႃႇဝ ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၵူ၌်ၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈၵလ၌်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈသၢႆ လဵပ်ႈႁဵ၌်သႁူႉႁ၌်လလင်ႈ၌ႆႉမႃသလၢႆပီယဝ်ႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇပဵ၌် ၜူႈၵလ၌်သၞႄႈဝဵင်သပု၌်ႉ။ ယၢမ်ႈၞႅင်ႈလလင်ႈ၌ႆႉမႃသတီႈ ၵေႃပလင်ၵၢ၌် သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသလၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၶျႆႊယူ၌်ႊလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၟင်ႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ -ပို၌်ႉတီႈၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈပို၌်ႉတီႈၶဝ်ၵုမ်သၵမ် – ၵႄႈလိတ်ႈလႄႈႁဵတ်သသင်ဢမ်ႇလႆႈ ၌ႆၵူၺ်သ ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသမႃသထတ်သသၢင်ႈတူၺ်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတီႈတူင်ႉ၌ိုင်ယူႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်တင်သၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သသဵင်ႈ။ ၶေႃႈတလပ်ႇ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပေႃသသၢင်ႇထုၵ်ႇၵႃႈႁိုဝ်။ ၶႅပ်သႁၢင်ႈ -ၶျႆႊယူ၌်ႊ သီႊသမုတ်ႊ (ၶႂႃသုတ်သ) မိူဝ်ႈၜလင်သၞတ်သၵၢ၌်၌မ်ႉထူမ်ႈလႄႈ လိ၌်ယူတ်ႇႁႅင်သၵိုၵ်သပို၌်သ ၶႅပ်သႁၢင်ႈ-လုမ်သပလင်ၵၢ၌်ဢိူင်ႇမႄႈသၢႆ ၶျႆႊယူ၌်ႊလၢတ်ႈပႃသဝႃႈ – တၢင်သမိူင်သထႆသၵေႃႈထတ်သတူၺ်သ၌မ်ႉသၢႆတူၺ်သလၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ႁ၌်သၢ၌်ၶေႊမီႊလၢႆလၢႆဢ၌်ၶဝ်ႈပႃသလေႃသဝႆႉတင်သ၌မ်။ ၵူၺ်သၵႃႈဝႃႈ မ၌်သပႆႇမီသ၌မ်လူ၌်ႉပူ၌်ႉလိူဝ်တၢင်ႉဢ၌်တတ်သမၵ်သဝႆႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ- ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈၵလ၌်သဢိူင်ႇ(၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈသၢႆ) ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢႃယု 49 ပီ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ – “ မၢင်ပလၵ်ႈ ၶႃႈၵေႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ထၢတ်ႈၶေႊမီႊ၌ႂ်သ၌မ်ႉ၌၌်ႉ ပူ၌်ႉတၢင်ႉႁေယဝ်ႉယိုင်။ ၞင်ႇတေၞၢင်ႈမီသၵူ၌်သၞတ်သၵၢ၌်လလင်ႈ၌ႆႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၶျႆႊယူ၌်ႊလၢတ်ႈဝႃႈ – ၌ႂ်သ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉ သၢ၌်ၶေႊမီႊဢမ်ႇ၌မ်ပူ၌်ႉတၢင်ႉသေတႃႉၵေႃႈ လႆႈၞႂ်ႉငို၌်သတလင်သမႃသလုမ်သလႃသ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉၵူႈပီ။ ပီ၌ိုင်ႈယဝ်ႉပီ၌ိုင်ႈလႆႈၞႂ်ႉငို၌်သ၌မ်မႃသတိၵ်သတိၵ်သ။ ပီၵၢႆ၌ႆႉၶႂ်ႈဝႃႈ ၞႂ်ႉငို၌်သယလ၌်ႉ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉ ၌မ်သုတ်သ၌ႂ်သပို၌်သၞိုင်ႈမိူင်သယဝ်ႉ- ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သမႆႈပီ၌ႆႉၵေႃႈ ၶျႆႊယူ၌်ႊ ၜူႈၵလ၌်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈသၢႆ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပ၌်ၟၢင်ႉၵူ၌်သမိူင်သမႄႈသၢႆဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလဵ၌်ႈ လုၺ်သ၌မ်ႉ ႁိုဝ် ဢမ်ႇၞႂ်ႉ၌မ်ႉတီႈမႄႈ၌မ်သၢႆ “လူၺ်ႈဢႃ၌ႃႇတီႈၶႃႈမီသ ၶႃႈႁဵတ်သလီသုတ်သလႆႈၵႃႈ၌ႆႉၵူၺ်သ” တလၵ်ႇတႃႇ ထ၌ၜူ၌်ႊ ၌ိမၢ၌်ႊ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉလူင် သု၌်ၟိင်ႈတို၌်သပဵ၌်သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ တီႈဝဵင်သသတလၵ်ႊႁူမ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ပႃသတင်သမိူင်သထႆသ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပႂ်ႉ တေႃႇထိုင် ၶၢဝ်သယၢမ်သဢ၌်သၢ၌်ၶေႊမီႊ၌ႂ်သ၌မ်ႉ ၌မ်ပူ၌်ႉတၢင်ႉ -ဝႃႈ၌ႆ။ “လလင်ႈထတ်သတၢင်ႉထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊ၌ႂ်သ၌မ်ႉသုင်ၶို၌်ႈ၌ႆႉ လီႁဵတ်သသေၞိူဝ်ႉသေပိူင်ယဝ်ႉ။ ႁဝ်သယင်သလီတိုၵ်သသူ၌်သႁႂ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သယူႇႁၢင်၌မ်ႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႉႁဵတ်သသေလလင်ႈလလင်ႈယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ထၢတ်ႈၶေႊမီႊဢ၌်ႁဝ်သၵႂႃႇထတ်သလႆႈမႃသ၌၌်ႉ ပဵ၌်လၵ်သထၢ၌်သၢၵ်ႈသေယဝ်ႉလူသ ဝႃႈ၌ႂ်သမႄႈ၌မ်ႉဢမ်ႇသႅ၌်ႈသႂ်ယဝ်ႉ ၊ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇၵူ၌်သယဝ်ႉ၌ႆ လၢတ်ႈလႆႈယဝ်ႉလူသ ” တလၵ်ႇတႃႇ ထ၌ၜူ၌်ႊ ၌ိမၢ၌်ႊ သပ်သလႅင်သ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵမ်ႈ၌မ်တေႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ၜေသ၌မ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉထူမ်ႈ၌ႆႉလီၵူဝ်လိူဝ် ၜေသ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ တီႈမိူင်ၶမ်သတႄႉတႄႉ၌ႆသေတႃႉ တလၵ်ႇတႃႇ ထ၌ၜူ၌်ႊ ၌ိမၢ၌်ႊ တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈလႄႈ ၜေသသႆႊယႃႊ၌ႆႊ ၌ႆႉမ၌်သလၢတ်ႈယႅၵ်ႈၵ၌်တို၌်သဢမ်ႇလႆႈ။ ငဝ်ႈငႃႇမ၌်သမႃသတီႈလဵဝ်ၵ၌်ၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ “တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ မိူ၌်၌မ်ႉသၢႆထူမ်ႈၵမ်သယဝ်ႉမႃသ၌ႆႉ။ ပေႃသ၌မ်ႉသၢႆသုင်ၶို၌်ႈလူ၌်ႉၟင်ႇၵေႃႈ မေႃႇ၌မ်ႉ မႄႈ၌မ်ႉႁိမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉသၢႆၵေႃႈတို၌်သတေသုင်ၶို၌်ႈသေလူ၌်ႉ၌လင်သဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သယူႇႁၢင်၌မ်ႉ တေထူပ်သၜေသလူင်ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ သူဝူ၌်ႉတူၺ်သဢဝ်လႃႈ” ၞုမ်သပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇ လုမ်ႈၟႃႉလၢမ်သၶၢတ်ႈသေပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ယလ၌်ႉၟိင်ႈၟႃႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈ ပဵ၌် လႃႊ၌ီႊၺႃႊ (လူမ်သမႆႈသုင်ႁႅင်သ- ၟႆသမႆႈပႃႇႁႅင်သ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျႃႊ) သေ ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵု၌်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊပီ၌ႆႉ ၟူ၌်တေၞၢင်ႈတူၵ်သႁႅင်သလိူဝ်ဢ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႆႉ- ဝႃႈ၌ႆ။ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ႁၵ်ႉသႃ မႄႈ၌မ်ႉၶလင်တႄႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သႁ၌်ထိုင်သင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ ပီ 2025 ၌ႆႉ ပုတ်ႊသၻီႊ သ၌်ႊတီႊၜိထၵ်ႊ ၜလင်သတၢင်လူင် ၞၢဝ်သထႆသ ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈပဵ၌် ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ႁၵ်ႉသႃ လုမ်ႈ၌မ်ႉၶလင် MRC ၊ ပိူင်လူင်တႃႇႁူမ်ႈၵ၌်တင်သၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈသေ ႁၵ်ႉသႃလုမ်သလႃသပူၵ်သပလင်မႄႈ၌မ်ႉၶလင်ႁႂ်ႈမ၌်ႈၵိုမ်သယို၌်သယၢဝ်သ။ ဝူင်ႈဢ၌်မ၌်သၞဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉပဵ၌် ႁူဝ်ပဝ်ႈ၌၌်ႉ ၶု၌်ႊပုတ်ႊသၻီႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – လူဝ်ႇလႆႈ ယုၵ်ႉမု၌်သ ၌မ်ႉၵတ်ႉ၌ႂ်သၵၢ၌်ထတ်သထလင်တူၺ်သထၢတ်ႈ၌ႂ်သ၌မ်ႉၶလင်၊ ယုၵ်ႉမု၌်သ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၵၢ၌်ၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သ၊ လႄႈၵၢ၌်ထတ်သသၢင်၌ႂ်သၞုမ်သ MRC ၊ ႁႂ်ႈပလင်ႇၞႂ်လလင်ႈလိုၵ်ႉလပ်ႉသပ်ႉသလ၌်ႉ လႄႈသၢႆ၌မ်ႉ မႄႈ၌မ်ႉၶလင်၊ ၞင်ႇတေၞၢင်ႈလၢမ်သၶၢတ်ႈလႆႈ လလင်ႈဢ၌်ၵဵဝ်ႇၵပ်သ၌မ်ႉၶလင် တႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ – ႁႂ်ႈလီလိူဝ်ၵဝ်ႇ- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၵပ်သသိုပ်ႇယလ၌်သတလင်ႈထၢမ်ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ သၢ၌် သႆႊယႃသ၌ႆႊ လေႃသဝႆႉ၌ႂ်သ၌မ်ႉၶလင် ၌၌်ႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သ MRC တလပ်ႇတီႈၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈသိုဝ်ႇသၢ၌်ဝႃႈ – “ ႁဝ်သၶႃႈ ယိ၌်သၞူမ်သၶလပ်ႈၞႂ် တီႈသူၞဝ်ႈမီသလလင်ႈမႆႈၞႂ် ဢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သႁူႉႁ၌်မႃသ။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ႁဝ်သၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇမီသတၢင်သႁ၌်ထိုင်သင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ” – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ တလ၌်ႈတႃႇ ၞုမ်သၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်ႈတႆသ – ဢ၌်ႁ၌်ၜလ၌်သယလ၌်ႈမိူင်ၶမ်သ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သ – ၞုမ်သဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ၌၌်ႉတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆသပႅၵ်ႇၞႂ်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ 10 ပီပၢႆ လႆႈဢဝ်လၢတ်ႈ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် (ဢ၌်ပႃသတူဝ်တႅ၌်သၞုမ်သ MRC) ၌၌်ႉလၢႆလၢႆပလၵ်ႈလၢႆလၢႆၵမ်သယူႇ။ ၟၢႆႇၶဝ်ၞဝ်ႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈတုမ်ႉတလပ်ႇပ၌်သင်သေပလၵ်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇ လလႆၶမ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉဢမ်ႇမီသယဝ်ႉ ၌ိူဝ်လလႆၶမ်သ တီႈဝၢ၌်ႈၵိူတ်ႇၞၢႆသဢူသ၌၌်ႉ မိူင်ၶမ်သမီသ 20 မိူင်ပၢႆ ။ ပို၌်ႉတီႈ၌ိူဝ်လလႆ မို၌်ႇႁႆႈပၢႆ၌၌်ႉ ၶဝ်ၵႂႃႇၶုတ်သၶမ်သဝႆႉ ပေႃသထၢ၌်ႇၜိဝ်၌ႃႈလိူ၌် ( Moon Surface) ယဝ်ႉ သမ်ႉပေႃသလလၵ်ႈပေႃသလၢ၌်ႉၵႂႃႇမူတ်သ။ တၢင်သၵႂၢင်ႈ၌ႃႈလိ၌်လလႆဢ၌်ၶဝ်ယႃႉဝႆႉ၌၌်ႉ သမ်ႉပေႃသၶႂ်ႈၵႂၢင်ႈပဵ၌် တူဝ်ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ (ဝဵင်သလႅ၌်လိ၌်တႆသ-ထႆှ) ဢ၌်ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သလလႆၶမ်သ ၌ႆႉမလၵ်ႈ 20 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ ယဝ်ႉ။ ပို၌်ႉတီႈ ၶုတ်သၶမ်သတီႈ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ(ႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ႁၢင်ႈတၢင်သလၢဝ်ထဵမ်သ (လို၌်သသုတ်သ) မိူဝ်ႈလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ 2025 ၌ႆႉၵေႃႈ တီႈ၌ိူဝ်လလႆၶမ်သ၌၌်ႉ တို၌်သဝႃႈဢမ်ႇႁ၌်မေႃႇ၌မ်ႉလၢင်ႉထၢတ်ႈသၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ လႃှလႃှ။ တၢင်သတီႈ -တၢင်သတႂ်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ၶုတ်သၶမ်သ၌၌်ႉ မီသမႄႈ၌မ်ႉၵေသလဵၵ်ႉဢလ၌်ႇၵေသ၌ိုင်ႈ လႆလူင်သၞူသ၌မ်ႉၶလင် ။ ၵေႃပလင်ၵၢ၌်တႃႇလလင်ႈပူင်ႇသႂ်၌ႂ်သႁူင်သၞၢၵ်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇၶူဝ်သသၜႃႇဝ (EITI) ၞုမ်သၞၢတ်ႈ ၞိုင်ႈ ဢ၌်မီသ လုၵ်ႈၞုမ်သ 140 ပၢႆ (ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၊ ၶလမ်ႊပ၌ီႊလႄႈၞုမ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ) ၌၌်ႉတႄႉ ၞင်ႇႁႃထလ၌်ၞိုဝ်ႈ မိူင်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇ၌ႂ်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈလုၵ်ႈၞုမ်သဢလၵ်ႇမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29/02/2024 ၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈၶဝ်ထလ၌်သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သသေ မိူင်သမၢ၌်ႈ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သၞလမ်သလၵ်သပိူင် EITI လႆႈ။ ပႃသတင်သလလင်ႈတူၺ်သထိုင်လုမ်သလႃသဢ၌်မီသသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇသုမ်သလႄႈ လလင်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇၶေႃႈမုလ်သ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၜေသဢ၌်မႃသတဵတ်ႇတဵတ်ႇယဵ၌်ယဵ၌်လႄႈႁၢႆႉႁႅင်သ ပေႃသတူၺ်သ၌ႆ မိူင်ၶမ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၵေႃႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶုတ်သယူႇတိၵ်သတိၵ်သ -လူၺ်ႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈၵုမ်သၜေသသၢ၌်ၶေႊမီႊ သႆႊယႃႊ၌ႆႊ – ဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပဵ၌်ၜေသတေႃႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇႁၢင်၌မ်ႉမႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ပေႃသဢမ်ႇမီသ လလင်ႈၵုမ်သတူၺ်သ ႁႄႉၵင်ႈ လူၺ်ႈႁႅင်သပို၌်ႉတီႈလႄႈ ႁႅင်သဢီသလၢႆလၢႆမိူင်သ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉၞိုင် ၵူ၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ႈသိပ်သလၢ၌်ႉၞိူဝ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉၶလင် တေထူပ်သၜေသ ဢ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈဢမ်ႇထိုင်လႆႈ၌၌်ႉ။ ဝၢႆသလင်မီသၜေသယဵ၌်လႄႈႁၢႆႉႁႅင်သလူင်ယလ၌်ႉယႃႉၟိင်ႈတို၌်သပဵ၌်၌ႆႉမႃသလၢႆသိပ်သပီ – တႃႉလီၶႆႈထၢမ်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သလၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉၶလင်လႄႈ မႄႈ၌မ်ႉႁိမ်သႁလမ်သပၢင်ယႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ၌၌်ႉဝႃႈ – “ သူၞဝ်ႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင် ၌ိူဝ်ပိူင်ပဵ၌်ၵၢ၌်ယႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ ဢ၌်ပဵ၌်တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင်၊ ဢမ်ႇမီသၶိုဝ်ႇမီသပေ သေ- တိုၵ်ႉတေသိုပ်ႇလၢမ်သၜႄႈၵႂႃႇၞူသသၢပ်ႇလႅ၌်လိ၌်မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သယူႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ” ၌ႆလႃႈ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သၜၵ်သၵႃႇ မိူ၌်၌င်ႇၞၢႆသဢူသ ၶဝ်တႄႉ ၞဵပ်သၞႂ်တေႃႇၵူ၌်သၞိူဝ်သမႃသယႃႉမႃသၵဝ်သယူႇၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈယူႇၞလမ်သ လလႆၶမ်သဢ၌်ၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပဵ၌်လလႆဢ၌်မီသၵႃႈၶ၌်တႃႇၶဝ်၊ လႄႈ မႄႈ၌မ်ႉၶမ်သ ဢ၌်ၶဝ်လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၞႂ်ယႂ်ႇမႃသပၢ၌်သိုပ်ႇပၢ၌်၌၌်ႉယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇတၢင်သႁၢင်၌မ်ႉမႄႈယႂ်ႇၵေသလူင်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သပႆႇႁပ်ႉႁူႉလလင်ႈၜေသယႂ်ႇၜေသလူင် ဢ၌်လူင်သမႃသၞူသၶဝ်ယူႇလလႆသလလႆသ ၌၌်ႉလႆႈ ။ ———-000000————— မၢႆတလင်သ – ၞိုဝ်ႈသဵင်ဝၢ၌်ႈ၊ ၵူ၌်သမိူင်သ၊ ပို၌်ႉတီႈၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ၊ တၢင်သၵႂၢင်ႈမိူင်ၶမ်သလႄႈ တၢင်သသုင်ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သပလင်ႈၵႂၢမ်သ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈသေ လႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၞိုဝ်ႈသဵင်ဝႆႉၜလင်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ပလင်ႈၵႂၢမ်သလၢႆသငၢ၌်သၜို၌်၌ႆႉ ၜူႈတႅမ်ႈပဵ၌် ၵ၌်ႊ၌ိၵႃႊ ၜဵတ်ႊၵႅဝ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉတၢင်သၜႃႇသႃႇဢိင်သၵလဵတ်ႈသေ ထိမ်သႁဝ်သၶႃႈ ၶတ်သၞႂ်ပိ၌်ႇၜႃႇသႃႇဝႆႉၟၢႆႇတႆသ ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ပဵ၌်ၵၢ၌်ႁူမ်ႈမိုဝ်သ- ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈလႄႈ ၞုမ်သ မႄႈၶလင်ဢၢႆႊ Mekong Eye သေႁဵတ်သဢလၵ်ႇမႃသ – Internews’ Earth Journalism Network ၵမ်ႉထႅမ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။
['Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-28T18:00:00
https://shannews.org/archives/66299
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေၶဵင်ႈၶႅင်လလင်ႈၞႂ်ႉဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သသေ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သမၢႆမီႈ
ၵူ၌်သၞိူဝ်သယိပ်သဝႂ်ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သသေ ၶဝ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၞလမ်သပၵ်သပိူင်၌မ်မႃသလႄႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ တေထတ်သထလင်ၶို၌်သသေ မႄသၶဵင်ႈပၵ်သပိူင်ဝီႊသႃႊၵႂႃႇ၌ႆ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ပို၌် ၜၢဝ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇဢ၌်လုၵ်ႉ မိူင်သမၢ၌်ႈမႃသႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသ ဝႆႉ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢ၌်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်ၺႃသၞလမ်သၞၢၵ်ႇလႄႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ၌ႂ်သၵၢ၌် ႁဵ၌်သ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ယလ၌်ႇယၢ၌်သပ၌် လုၵ်ႈႁဵ၌်သၜလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ဢမ်ႇ၌ိမ်ဢမ်ႇသဝ်သသေ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ ၶၢတ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်သ ဢမ်ႇလႆႈႁဵ၌်သ ဢမ်ႇလႆႈသလ၌်လိၵ်ႈလီလီ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ႁႃတၢင်သဢလၵ်ႇ လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈၜႂ် မ၌်သသေ ၶဝ်ႈႁဵ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ။ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသၵေႃႈ ဢမ်ႇၵလမ်ႉၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၵူ၌်သတၢင်ႇၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈ ၶဝ်ႈယူႇထင်၌မ်လႄႈ ပ၌်ႁႃၵေႃႈမီသမႃသလၢႆလလင်ႈ။ ၞိူဝ်သယို၌်ႈတၢင်ႇယလ၌်သဢဝ်ဝႂ်ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ED VISA သေ ႁဵတ်သၵၢ၌်ဢ၌်ဢမ်ႇၞလမ်သပၵ်သပိူင်ၵေႃႈမီသမႃသ။ ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်မီသဝႆႉတႄႉ သင်ဝႃႈတလၵ်ႇၞုမ်ႈ၌ိုင်ႈၵမ်သ ဢႃယုမီသထိုင် 1 ပီ ၊ ၶၢဝ်သ တၢင်သ 90 ဝ၌်သ၌ႆႉ တေလႆႈႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ် လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈတီႈလုမ်သတေႃႊမေႃႊ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ။ – ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ မၢင်ၞိူဝ်သ ယို၌်ႈတၢင်ႇလႆႈဝႆႉဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သသေတႃႉ သမ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်သႁႅင်သၵၢ၌်တဵမ်တူဝ်လႄႈ ၞင်ႇမီသပ၌်ႁႃဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သမႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ပဵ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သတႄႉတႄႉ ဢ၌်ယိပ်သဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သဝႆႉ၊ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေမီသငို၌်သတႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉ ၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃငို၌်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ Part time ၵူၺ်သတႄႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ထုၵ်ႇလီဝဵ၌်ႉပ၌်ယူႇ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသဢလ၌်ၵ၌်တုၵ်သယလ၌်သ၌င်ႇ၌ႆ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ သင်ၞိူဝ်ႉၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ဢမ်ႇဝဵ၌်ႉပ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သတႄႉတႄႉ၌၌်ႉၞိုင် ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သမႃသႁႃႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသမိူင်သထႆသ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌၌်ႉတႄႉတႄႉ၌ႆ – တလၵ်ႊ တိူဝ်ႊသူႇထီႊရႃႊ ၶ၌ထမ်ႊ ၟၢႆႇပၢႆသသၢႆႊတူင်ႇၵူ၌်သ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်ရၢတ်ႉၶျၜတ်သ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “လလင်ႈၶဝ်ဢဝ်ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သသေ ယူႇမိူင်သထႆသ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ဢ၌်ဢမ်ႇထုၵ်ႇ ၞလမ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈ၌ႆတႄႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူ၌်သၞိူဝ်သၶို၌်ႈႁဵ၌်သတႄႉတႄႉ၌၌်ႉ ဢေႃႈ။ တႃႇၵႂႃႇတေႃႇ ဢႃယုဝတ်သဝႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၶဝ် တေမီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်မႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇမိူင်သထႆသ၌ႆႉ တႃႇႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သမီသတိုဝ်ႉတၢင်သႁဵ၌်သလိၵ်ႈလႆႈ၌၌်ႉ – ၶိုင်ဝႆႉပ၌်ၵၢ၌် ႁဵ၌်သ ၶၢဝ်သယၢဝ်သလႄႈၶၢဝ်သပလတ်သ။ ဢိင်၌ိူဝ်ၞ၌်ႉၞလမ်လႄႈ ၜႃသႃႁဵ၌်သၜႂ်မ၌်သသေ ဝီႊသႃႊ တႃႇ ယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသၵေႃႈ မီသလလင်ႈပိူင်ႈၵ၌်။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သၵႂႃႇ ႁဵ၌်သလိၵ်ႈတီႈမိူင်သၵျပ၌်ႊ ဢမေႊရိၵ၌်ႊၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ၵမ်ႈ၌မ် ႁႃလၢႆသတၢင်သ ႁဵတ်သၵၢ၌် Part time ၵ၌်ပႃသၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈၵေႃႉ။ မိူင်သပိူ၌်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈ မီသတၢင်သၜိတ်သယႂ်ႇလူင်။ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် ထတ်သထလင်တူၺ်သသေ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သတႄႉတႄႉ ႁႂ်ႈတူၺ်သထိုင်ပ၌်ၜလင်ႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈလႄႈ ၞင်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁဵ၌်သမိူင်သထႆသ။ သင်ဝႃႈ ၶဵင်ႈၶႅင်လလင်ႈပၵ်သပိူင်ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သႁႅင်သ၌ႃႇၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သတေယူႇယၢပ်ႇသေ သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌် ႁဵ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တေၶၢတ်ႇၵ၌်မူတ်သယဝ်ႉ၌ႆ – ၵူ၌်သၞၢႆသ၌ုမ်ႇ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ်မႄႈၟႃႉလူင် လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈဝီႊသႃႊ၌ႆႉ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်ၵေႃႈ ပိူ၌်ႈၵမ်သၵမ်သပ၌်ၟၢင်ႉယူႇ။ ၵမ်သၵမ်သမီသလလင်ႈလႆႈ ၵႄႈလိတ်ႈ လလင်ႈဝီႊသႃႊၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇ။ သင်ၞိူဝ်ႉဝႃႈ ႁဵတ်သၞလမ်သ ယူႇၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်ဝီႊသႃႊ၌၌်ႉတႄႉ တႄႉ တေဢမ်ႇမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသင်။ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်ၵေႃႈ မီသၜူႈပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ် ႁပ်ႉႁလင်သပ၌်ယူႇ လူှ။ ယလ၌်ႉမီသၞ၌်ႉၞလမ်မၢင်ဢ၌် တင်ႈၞႂ်ႁဵတ်သဝီႊသႃႊသေ ၶၢႆပ၌်ပိူ၌်ႈလႄႈ ၞင်ႇမီသပ၌်ႁႃၞိူင်ႉ ၌ႆမႃသ။ တီႈတႄႉမ၌်သ ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႈ တေလႆႈမီသၞလမ်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သၵူၺ်သလူသ၌ေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၵႃႈၶ၌်ၵု၌်ႇၵိ၌်ယႅမ်ႉ/ ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၵႃႈယႂ်ႇၵႃႈပႅင်သၵူႈယၢင်ႇၵူႈဢ၌်။ တႃႇယူႇလလတ်ႈ လႆႈ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမၢင်ၞိူဝ်သ ၵႃႈလႆႈႁႃၵၢ၌်ႁဵတ်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ။ သင်ဝႃႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်သႁႅင်သသေ ထိုင်တီႈႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉပႃသ ဢမ်ႇလႆႈတႄႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သပဵ၌် လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တေယူႇယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် ၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သတႄႉ တႄႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ၌ႆ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ၵဵင်သမႆႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်ပ၌်ႁႃဝီႊသႃႊ၌ႆႉသေ ၞုမ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တေႁူမ်ႈၵ၌်လၢႆမူႇလၢႆၞုမ်သ ၶို၌်သမူ၌်ႉ မႄသထတ်သထလင်။ တေတမ်သဝၢင်သပၵ်သပိူင်သေဢမ်ႇၵႃသ တေႁဵတ်သပႃသပိူင် MOU သေ မိူင်သ၌ိုင်ႈလႄႈ မိူင်သ၌ိုင်ႈ တေၶို၌်သလူင်သလၢႆသမိုဝ်သႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇလလင်ႈဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သလႄႈ ဝီႊသႃႊၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆသ The Nation Thailand လႄႈ Thai Enquirer ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတိူၵ်ႈသုင်၌ႂ်သဝဵင်သလူင်မိူင်သၵလၵ်ႇ (ၵုင်သထဵပ်ႈ) ဢ၌်တိုၵ်ႉသၢင်ႈမႂ်ႇ၌၌်ႉ ၵူ၌်ႇပင်သသေ ႁႅင်သၵၢ၌်လူႉတၢႆ၌မ်။ ဝၢႆသသေၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ထႆသၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ လႆႈႁ၌်ပႃသႁႅင်သၵၢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇ ဢ၌်ယိပ်သဝႂ်ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သသေ ႁဵတ်သၵၢ၌်ဝႆႉၵေႃႈမီသ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-28T17:00:00
https://shannews.org/archives/66293
ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Liverpool ၞူပ်သလႆႈၵလ၌်သူသ Premier League
ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် လီပႃႇပူသ Liverpool ပေႉၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် တေႃႇတိ၌်ႁႅမ် ႁေႃႊသပႃသ Tottenham Hotspur သေ ၞူပ်သလႆႈၵႂႃႇၵလ၌်သူသ ပရီႊမီႊယႃႊလဵၵ်ႊ Premier League တႃႇၶၢဝ်သလဵ၌်ႈမၢၵ်ႇ၌င် ပီ 2024 – 2025 ၌ႆႉ။ ဝ၌်သတီႈ 27/04/2025 ၵၢင်ၶမ်ႈ ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Liverpool တင်သ Tottenham Hotspur ၶႅင်ႇပိတ်ႉၵ၌် တီႈဝၢင်သႁိူ၌်သၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Liverpool ၌ႂ်သမိူင်သ England ။ တီႈပၢင်ၶႅင်ႇပိတ်ႉၵ၌်၌၌်ႉ Liverpool သႂၢင်သၶဝ်ႈလႆႈ 5 ၵူဝ်သသေ ပေႉၵႂႃႇ ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Tottenham Hotspur သမ်ႉသႂၢင်သၶဝ်ႈလႆႈ 1 ၵူဝ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈၶပ်ႉမၢႆ ပၢင်ၶႅင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇ၌င် Premier League ဢ၌်ၞတ်သႁဵတ်သတီႈ မိူင်သ England ၌ႆႉ တႃႇတေ ၶႅင်ႇပိတ်ႉၵ၌် ၵိုတ်သထႅင်ႈ 4 ပၢင်သေတႃႉ ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Liverpool လႆႈဝၢၵ်ႈ 82 ဝၢၵ်ႈသေ ၌မ်လိူဝ် ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Arsenal ဢ၌်ယူႇဝႆႉတီႈ ၞ၌်ႉထီႉသလင်၌၌်ႉ 15 ဝၢၵ်ႈယဝ်ႉ ၞူပ်သလႆႈၵႂႃႇၵလ၌်သူသ ၵလ၌်ႇ ၶပ်သမၢႆပၢင်ၶႅင်ႇပိတ်ႉမၵ်ႇ၌င် ပႆႇယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢႃႇ၌ႄႇသလေႃႉ Arne Slot ၵေႃႉမႃသၞတ်သၵၢ၌် ဢလ၌်ႁူဝ်ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Liverpool ပီဢလ၌်တၢင်သ သုတ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞူပ်သလႆႈၵႂႃႇၵလ၌်သူသ ၵမ်သႁႅၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပို၌်သ England Premier League ၌ႆႉ မႃသၞတ်သၵၢ၌် ဢလ၌်ႁူဝ်ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င်သေ ၞူပ်သလႆႈၵႂႃႇၵလ၌် သူှ ပီ၌၌်ႉၵမ်သလဵဝ်၌ႆႉ မီသဝႆႉ 5 ၵေႃႉၵူၺ်သ။ မေႃႇရိ၌်ႇႁူဝ်ႇ ၵေႃႉထီႉ၌ိုင်ႈ၊ ဢႅ၌်ႇသႄႇလေႃႇတီႇ ၵေႃႉ ထီႉသလင်၊ ပႄႇလီၵရီ၌ီႇ ၵေႃႉထီႉသၢမ်၊ ၵု၌်ႇတီႇ ၵေႃႉထီႉသီႇလႄႈ ဢႃႇ၌ႄႇသလေႃႉ ပဵ၌်မႃသၵေႃႉထီႉ ႁႃႈ။ မိူ၌်၌ႆ တီႈပၢင်ၶႅင်ႇပိတ်ႉ ႁိမ်ၵလ၌်သူသ ၶု၌်ႁေႃၶမ်သ သပဵင်ႇ၌ႆႉ ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် ပႃႇသီႇလူဝ်ႇ၌ႃႇ Barcelona ပေႉၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် ရီသရႄႊ မႅတ်ႉတရိတ်ႉ Real Madrid သေ ၞူပ်သလႆႈၵႂႃႇၵလ၌်သူသ ထူ၌်ႈၵမ်သ 32 ဝႃႈ၌ႆ။ – ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Barcelona ပၢင်ၶႅင်ႇပိတ်ႉ ႁိမ်ၵလ၌်သူသ ၶု၌်ႁေႃၶမ်သ သပဵင်ႇ၌ႆႉ ၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 26 (ဝ၌်သသဝ်) ယၢမ်သ ၵၢင်ၶမ်ႈ။ တီႈပၢင်ၶႅင်ႇပိတ်ႉၵ၌်၌၌်ႉ ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Barcelona သႂၢင်သၶဝ်ႈလႆႈ 3 ၵူဝ်သသေပေႉၵႂႃႇ ၞုမ်သမၢၵ်ႇ၌င် Real Madrid ဢ၌်သႂၢင်သၶဝ်ႈလႆႈ 2 ၵူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Eleven Media Group
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်လဵ၌်ႈႁႅင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-28T16:31:58
https://shannews.org/archives/66286
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞိုၵ်သၵိ၌်ၶူဝ်သၵု၌်ႇၵူ၌်သမိူင်သယႆ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ပျႃသ
ဝၢႆသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇတီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ၵမ်ႈၜလင်ႈယဝ်ႉ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇယလႆႈ တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ဢလ၌်ၵ၌်ၶၢင်သပလင်ႉ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၶဝ် ၞိုၵ်သၵိ၌်ၶူဝ်သၵု၌်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇတ၌်သသၢႆႈ၌ီႈ တင်သမူတ်သမလၵ်ႈ 10 ႁၢ၌်ႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢ၌်ပႂ်ႉၵဵတ်ႉတီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ် ၌ႂ်သဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ၞႄႈတလ၌်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌၌်ႉ ၞိုၵ်သၵိ၌်ၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလူင် တင်သမူတ်သ 7 ႁၢ၌်ႉ ၌ိုင်ႈႁၢ၌်ႉလႂ် ၞိုၵ်သၵိ၌်ဝႆႉ 2-3 သႅ၌်ပျႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မိူင်သယႆ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈတႄႇမ၌်သတႄႉ ယလ၌်ႉႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ၵူ၌်သတေႃႇ ၵူ၌်သ ဢီသလူ၌ိူဝ်ၵ၌်၌ႆသေ ပ၌်ၵူႈႁိမ်ၵိ၌်ဢိတ်သဢလတ်သဢေႃႈ။ ၌ီႈဢ၌် သိုၵ်သၶဝ် ၞိုၵ်သၵိ၌်ဝႆႉတႄႉ မၢင်ႁၢ၌်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇ၌ီႈဝႆႉ သႅ၌်ပၢႆ၊ မၢင်ႁၢ၌်ႉ 2 သႅ၌်ပၢႆ၊ မၢင်ႁၢ၌်ႉ 3 သႅ၌်ပၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ငို၌်သၟူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ တင်သမူတ်သ 7 ႁၢ၌်ႉဢေႃႈ ဢ၌်ၶဝ်ထုၵ်ႇ၌ီႈဝႆႉ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် တၢင်သ၌ိူဝ်တႄႉ တေပႆႇလႅပ်ႈႁူႉၞလမ်သလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၜူႈယႂ်ႇ တၢင်သ၌ိူဝ်ၶဝ် လႆႈႁူႉၞလမ်သလလင်ႈပိူင်ပဵ၌်၌ႆႉသေ လၢတ်ႈပ၌်လုၵ်ႈ၌လင်ႉၶဝ်ႁႂ်ႈမႃသသၢႆႈၶို၌်သ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ပၢႆသေလိူဝ် ၺႃသၜေသသိုၵ်သယဝ်ႉ သမ်ႉမႃသၺႃသလလင်ႈလႅ၌်ၵိ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆထႅင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈပဵ၌်။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ႁႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မေႃဝႆႉၵႃႈၶ၌်၌ပ်ႉယမ်ၵူ၌်သမိူင်သၜလင်ႈ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မိူင်သယႆ တိုၵ်သသူ၌်သ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သၶဝ် မၢင်ၵေႃႉ၌ႆႉ ႁႃၵူႈႁိမ်ငို၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသေ သမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈဢလၵ်ႇမိူဝ်သၵႂႃႇပႅတ်ႈၵေႃႈမီသ ၵႆႇ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ်၌ႆႉ ၺႃသၶဝ်လၵ်ႉၵႂႃႇ 4 တူဝ်ဢေႃႈ။ တေႃႈလဵဝ် ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မီသဝႆႉတႄႉ ၞလမ်သတၢင်သလူင်မိူင်သယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ်၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇမီသယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သမိူင်သယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇ တီႈၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၵဵတ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ်၌၌်ႉ ၶဝ်ပႂ်ႉမႃသႁိုင်မလၵ်ႈ 10 လိူ၌်ယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃသဝ၌်သတီႈ 18 ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢ၌်ပႂ်ႉၵဵတ်ႉတီႈ၌၌်ႈ လႆႈထလႆၶို၌်သမူတ်သယဝ်ႉ။ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်ႈၵဵတ်ႉဝႆႉတီႈ ဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ်၌၌်ႉ ယလ၌်ႉပဵ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သလတ်သ ၵႂႃႇၞူသဝၢ၌်ႈၞၢင်ႉ ဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ၌ႆႉ တင်သမူတ်သမီသ 21 ဝၢ၌်ႈ မီသၟၢႆႇႁလင်ႇဝဵင်သမိူင်သယႆ ယၢ၌်ဝဵင်သ 5 လၵ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-28T15:00:00
https://shannews.org/archives/66278
ပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သယူႇ
ဝၢႆသလင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ယိုတ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သၵိုတ်သတိုၵ်သ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သထႅင်ႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇဢဝ် ႁႅင်သၵူ၌်သ ႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ လုၵ်ႉတၢင်သဝဵင်သပၢင်ႇဢူသ ၜိူမ်ႉၶို၌်ႈမႃသတၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်ထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတင်သသလင်ၟၢႆႇ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သလႄႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ မုင်ႈ၌ႃႈၞူသ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ၌ႃႈတီႈသိုၵ်သတဢၢင်သ ၵုမ်သ ၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉသေ ယၢမ်သလဵဝ် တင်သသလင်ၟၢႆႇ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်လႅင် ဢ၌်ယၢ၌် ၵႆၵ၌်တင်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် မလၵ်ႈ 10 လၵ်သပၢႆ၌၌်ႉ – ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတ ဢၢင်သ TNLA လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သမႃသဢလ၌်တၢင်သ။ မိူဝ်ႈဝႃသၵေႃႈ ၶဝ်လုၵ်ႉတၢင်သ တပ်ႉၵလင်ႈလူင်ၶဝ် ၌၌်ႉႁႄ ၞႂ်ႉတရူ၌်ႊမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇငူ၌်ႉ (ဢ၌်မီသၵလင်ႉ) သႂ်ႇတပ်ႉပၢင်သဝ်သသိုၵ်သတဢၢင်သ။ ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၶို၌်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဝၢႆသလင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈၶဝ်ႈၵုမ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ၵူႈဝ၌်သၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပလႆႇမၢၵ်ႇထၢတ်ႈငူ၌်ႉ (ဢ၌်မီသၵလင်ႉ) သႂ်ႇ ပို၌်ႉတီႈၞိူဝ်သမီသတပ်ႉပၢင်သဝ်သ သိုၵ်သတဢၢင်သယူႇသဝ်သဝႆႉ၌၌်ႉထႅင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈသိုၵ်သႁၢ၌် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ ၞလမ်သတင်သ၌မ်။ ပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌်ၟၢႆႇႁႅ၌်သသိုၵ်သ တႃႇလေႃႇတိုၵ်သသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ႁူမ်ႈတင်သသိုၵ်သထ၌ု DPLA သေ ႁပ်ႉတိုၵ်သၶို၌်သသၢႆသိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-28T14:07:19
https://shannews.org/archives/66274
ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌် လိူင်ႇ၌မ်မႃသၶို၌်သ
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ယူႇၵႄႈၵၢင်ၞလႆႈၶပ်သၶိုင်ပ၌် မိပ်ႇငႅ၌်သတဵၵ်သႁႂ်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ထလႆဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ပ၌်ၶို၌်သ တႄႇဝ၌်သတီႈ 22 ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢိၵ်ႇၵူ၌်သသိုၵ်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ ၶဝ်ႈယူႇသဝ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈမႃသပၵ်သတပ်ႉ ယူႇသဝ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌် လိူင်ႇ၌မ်ႁႅင်သသေ ၵူ၌်သမိူင်သၺႃသၞူ၌်ၵႂႃႇ ဢမ်ႇယလမ်သသၢမ်ပလၵ်ႈယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တႄႇၶဝ်ႈမႃသ ဝ၌်သလဵဝ်ၵူၺ်သ တၢင်သပလၵ်ႉႁႃႈ၌၌်ႉ သမ်ႉပေႃသမီသၵူ၌်သပႃသၵလင်ႈႁႄ ဢမ်ႇသႂ်ႇၶူဝ်သသိုၵ်သသင် လၢတ်ႈဝႃႈပဵ၌်သိုၵ်သၶၢင်၌ႆဝႃႇ။ မႃသယလ၌်သငို၌်သတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သ။ သမ်ႉပေႃသလႆႈၵဵပ်သၵ၌်ႁႄ ပ၌်ၵႂႃႇ။ ၞုမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝၢႆသလင်ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉႁၢႆၵႂႃႇႁိုင်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၞင်ႇၶို၌်သဢလၵ်ႇမႃသ။ ၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သၶၢင်၌ႆဢိူဝ်ႈ”။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 26/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 7 မူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သၞုမ်သ၌ိုင်ႈ ၶဝ်ႈၞူ၌်၌ႂ်သႁိူ၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သ ပလၵ်ႉ 10 ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢဝ်ၜႃႉၜ၌်သသႂ်ႇတီႈၶႅ၌်လႄႈ ၵလၵ်သႁူဝ် ၞဝ်ႈႁိူ၌်သ လူႉတၢႆၵႂႃႇ၌ႆ ၌ၢင်သလဵၵ်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပလၵ်ႉတၢင်သပု၌်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်မၢ၌်ႈယူႇၵမ်ႈ၌မ်။ ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈၵႂႃႇလၵ်ႉၶူဝ်သ၌ႂ်သႁိူ၌်သပိူ၌်ႈႁႄ ၶိင်သ ၞဝ်ႈႁိူ၌်သ၌၌်ႉ ၞူသႁ၌်ယဝ်ႉ ဢၢင်ႈပေႃႉၶဝ် သမ်ႉၺႃသၜႃႉၜ၌်သပႅတ်ႈဢလ၌်တၢင်သ။ ၶူဝ်သၶလင်၌ႂ်သႁိူ၌်သ ၶဝ်ပႃသသင်ၵႂႃႇလၢႆလၢႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၞလမ်သႁူဝ်ယလႆႈမ၌်သ။ ၞူဝ်သၶၢဝ်သၶိဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသတေဢလၵ်ႇတၢင်သ ၌လၵ်ႈၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသမႃသၵေႃႉလဵဝ်၌ႆ လႆႈၟၢင်ႉၵျႃႉ၌ေႈ။ ပၢႆသေလိူဝ် ၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉသမ်ႉ လူဝ်ႇၵႂႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၵျလင်သၶႄႇ။ ၜႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သၞတ်သၵၢ၌်ပ၌်ယဝ်ႉလူသ မိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၵႃႈလႆႈဝႆႉသတိႁင်သ ၵူၺ်သႁႄယူႇၵႂႃႇၵူၺ်သယဝ်ႉ”။ – ၵူ၌်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃသၜ၌်သတၢႆ မိူဝ်ႈ 26/04/2025 လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သၺႃသၞူ၌်ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ပႃႇရမီႇ ဢ၌်ၵႂႃႇတၢင်သ (ထင်သရဟူသမဌိုင်) ၌၌်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၜႃႉပၢတ်ႇၺႃသမိုဝ်သမ၌်သ၌ၢင်သၵႂႃႇၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 24/04/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူႈမၢဝ်ႇသၢဝ်ႇ ဢ၌်ဢၢင်ႈမႃသထႆႇၶႅပ်သႁၢင်ႈ ပလႆသပၢင်ၶႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသၞူ၌်သၞလမ်သတၢင်သသေ ပႃသၵႂႃႇငို၌်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅ၌်လႄႈ ၵႃသ၌ိုင်ႈလမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁပ်ႉဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သၵုမ်သၵမ် ၌ႂ်သဝဵင်သ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉသေ ၟၢႆႇ ၌လၵ်ႈႁလပ်ႈႁလပ်ႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌ႆသေတႃႉ လလင်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယင်သပႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-28T12:19:19
https://shannews.org/archives/66262
ၟူ၌်လူင်လူမ်သလႅင်ႉ ၜတ်ႉပဝ်ႇႁႅင်သ တီႈဝတ်ႉဝိႁၢရ်ဝၢ၌်ႈႁႃႉ မိူင်သလဵ၌်သ လူႉၵလႆ၌မ်
ဝ၌်သတီႈ 27/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်သပၢႆ ၟူ၌်လူင်လူမ်သလႅင်ႉ ၜတ်ႉပဝ်ႇ တီႈဝတ်ႉဝိႁၢရ်ဝၢ၌်ႈႁႃႉ ဢိူင်ႇမိူင်သလဵ၌်သ ၵိင်ႇၜႄၞႄႈဝဵင်သတႃႈလိူဝ်ႇ ၞႄႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထီသ လင်ၶႃသမုင်သဝိႁၢရ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယၢတ်ႇတူၵ်သလူႉၵလႆ၌မ်။ ၶူသဝႃသ၌လႆႉ ၜူႈၵလ၌်သဝတ်ႉဝိႁၢရ်ဝၢ၌်ႈႁႃႉ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉ၌င်ႈဝႆႈၜဌႃသဝႆႉယူႇ လူမ်သပ၌်ႇတႃၵႆႇ မႃသပတ်ႉဢဝ်ထီသဝိႁၢရ်လႄႈ လင်ၶႃသမုင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယၢတ်ႇတူၵ်သလူႉၵလႆ တင်သ၌မ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၜၵ်သတူ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၜႃဢုတ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တႅၵ်ႇၞတ်ႉလူႉၵလႆ ၞလမ်သထႅင်ႈတင်သ၌မ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ထိုင်မႃသ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 28 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၶူသဝႃသ၌လႆႉ လႆႈႁလင်ႉၟၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈၶဝ် မႃသထတ်သတူၺ်သသေ တေၵေႃႇၵုမ်သလုမ်သလႃသၶို၌်သ၌ႆ တင်သမူတ်သ တေတူၵ်ႈမႅ၌်ႈငို၌်သထႆသယူႇ မလၵ်ႈ 6 သႅ၌်ဝၢတ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – Sao Aon Sook/ လူမ်သလႅင်ႉ ၜတ်ႉပဝ်ႇ ဝိႁၢရ်ဝၢ၌်ႈႁႃႉ မိူဝ်ႈ 27/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်သပၢႆ “၌ႂ်သဝ၌်သသလင်ဝ၌်သ၌ႆႉ ၞဝ်ႈႁဝ်သ တေႁႅ၌်သတၢ၌်သ ၶဝ်ႈ 4 ၜို၌်ႇသေ ယႃႉလူင်သၶို၌်သ ဢ၌်လူႉၵလႆဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတင်သမူတ်သ တေမႄသၵုမ်သလုမ်သလႃသမႂ်ႇၶို၌်သ။ တီႈလင်ၶႃသမ၌်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ ဢဝ်ၶို၌်သယဝ်ႉ ၌၌်ႉၵေႃႈ တေယႃႉလူင်သ။ တီႈၜႃဢုတ်ႇမ၌်သ ဢ၌်ၞတ်ႉဢ၌်တႅၵ်ႇမ၌်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေပေႃႉလူင်သၶို၌်သသေ ၵေႃႇၵုမ်သၶို၌်သၞိူင်ႉ၌၌်”- ၶူသဝႃသ၌လႆႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝတ်ႉဝိႁၢရ် ဝၢ၌်ႈႁႃႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝတ်ႉဝိႁၢရ်မႂ်ႇ တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈမႃသမီသၶၢဝ်သတၢင်သမလၵ်ႈ 4 ပီ၌ႆႉၵူၺ်သ ပူ၌်ႉမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ ပႆႇႁိုင်၌ႆႉ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ တိုၵ်ႉမႃသယၢတ်ႇ၌မ်ႉၵႂႃႇၵူၺ်သ။ ဝတ်ႉဝိႁၢရ်၌ႆႉ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်သၵႂႃႇ၌ႆႉ တင်သမူတ်သသဵင်ႈငို၌်သထႆသယူႇ 2 လၢ၌်ႉပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဝၢ၌်ႈႁႃႉ၌ႆႉ တင်သမူတ်သမီသလင်ႁိူ၌်သ 22 လင်ၵူၺ်သလႄႈ သင်ဝႃႈ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞေႇတႃႇ၌ တီႈၞမ်ၵႆ ၶႂ်ႈလူႇတၢ၌်သ ႁူမ်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈတႃႇ၌ တႃႇတေမႄသၵုမ်သလုမ်သလႃသၶို၌်သ တီႈဝတ်ႉဝိႁၢရ် ဝၢ၌်ႈႁႃႉ၌ႆႉၞိုင် ၵပ်သသိုပ်ႇတလင်ႈထၢမ်ႁူဝ်ယလႆႈ လႆႈတီႈၞဝ်ႈၶူသဝႃသ၌လႆႉ မၢႆၟူ၌်သမၢ၌်ႈ 09449965965 ၌ႆႉသေၵမ်သ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၟူ၌်လူင်လူမ်သလႅင်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ၌ႆႉသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ တၢင်သဝၢ၌်ႈလလႆသၢႆသ ၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သလႄႈ တၢင်သထုင်ႉမိူင်သယေႃ ၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလင်ၶႃသ ၜႃႁိူ၌်သ ၵလၵ်သပိဝ်လူႉၵလႆၞလမ်သထႅင်ႈတင်သ၌မ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-28T10:39:54
https://shannews.org/archives/66258
ဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌် တီႈတႃႈၵုင်ႈ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ တီႈၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၞလမ်သၶိူင်ႈမိ၌်
ဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်ၵူႈမိူင်သမိူင်သ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ တီႈၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉသေ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 12/05/2025 ၌ႆႉၵႂႃႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သတေ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ လူၺ်ႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌်၌၌်ႉ တေၵဵပ်သၶလ၌်ႇငို၌်သ 25 တေႃႊလႃႊ၊ ၞိူဝ်သ ဢလၵ်ႇ ၶၢဝ်သတၢင်သၞလမ်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌် ၵႂႃႇမႃသ၌ႂ်သမိူင်သသမ်ႉ တေၵဵပ်သ 15,000 ပျႃသ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈမုလ်သႁူဝ်ယလႆႈတႄႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၶဝ် ၵပ်သသိုပ်ႇတီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌်ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် တီႈၞုမ်သဢလ၌်ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ (Travel Agency) ၶဝ် ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – လလင်ႈ၌ႆႉဢမ်ႇၵိုင်ႇလီပဵ၌်။ တီႈတႄႉမ၌်သ ၵႃႈၶလ၌်ႇ Airport Tax ၌ႆႉ တို၌်သ၌ပ်ႉပႃသဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈသိုဝ်ႉဝႂ်ၶိူင်ႈမိ၌်၌၌်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သဢလ၌်ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ (Travel Agency) ၵမ်ႈၜလင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၵႃႈၶလ၌်ႇဝၢင်သၶိူင်သမိ၌် Airport Tax ၌ႆႉ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ ပေႃသပဵ၌်ၶၢဝ်သတၢင်သ၌ႂ်သမိူင်သ ၵဵပ်သ 3,000 ပျႃသ၊ ၶၢဝ်သတၢင်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သသမ်ႉၵဵပ်သ 10 တေႃႊလႃႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်ၵူႈမိူင်သမိူင်သ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ (Yangon International Airport) ၌ႆႉ ၶလမ်ႊပ၌ီႊဢေႊသျႃႊဝေႃႊ ဢ၌်မီသလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ လႆႈၶႂၢင်ႉႁဵတ်သသၢင်ႈဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – People’s Spring
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-27T10:30:00
https://shannews.org/archives/66249
တႃႇတေဢမ်ႇတူၵ်သပဵ၌်တူဝ်ယိူဝ်ႇၵၢ၌်မိူင်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သလူဝ်ႇမေႃႁၵ်ႉပႅင်သၵ၌်
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ ပၢင်တိုၵ်သလိူင်ႇ၌မ်၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၵူ၌်သမိူင်သတူၵ်သပဵ၌်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ၵၢ၌်မိူင်သၵၢ၌်သိုၵ်သမႃသ။ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵေႃႈ မီသလလင်ႈၜိတ်သၜႅၵ်ႇႁိမ်၌ႃႈတီႈၵ၌် တႃႇတေလီၶို၌်ႈမႃသ၌၌်ႉ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၶဝ် မီသတၢင်သႁ၌်ထိုင်ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ လႆႈတလင်ႈထၢမ်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ Dr. ၞၢႆသဢူသ Pyidaungsu Institute Director “မိူဝ်ႈလဵဝ် မိူင်သႁဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သတႅၵ်ႇပဵ၌်လၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ပၢ၌်ႁႃၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁူႉ ၌င်ႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈမႃသ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသႁဝ်သၶႃႈ၌ႆႉ မ၌်သလႆႈမႃသပဵ၌်ယိူဝ်ႇၵၢ၌်မိူင်သတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ဢိူဝ်ႈ။ ႁဝ်သယူႇၞလမ်သၵ၌်မႃသ တီႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ သမ်ႉမီသလၢႆသတဵၵ်သတဵင်ၵ၌် ပေႉၵိ၌်ၵ၌် ဢဝ်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ႁူမ်ႇငမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌် ၌ိုင်ႈ။ ဢ၌်၌ႆႉ မ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတုၵ်ႉၶၶၢ၌်ၞႂ်မႃသႁႅင်သ၌ႃႇ။ ၵလပ်ႈၞိူင်ႉ၌ႆလႄႈ ႁဝ်သၶႂ်ႈပလင်ႇ၌ႄပ၌်ဝႃႈ လၢႆသ ႁဵတ်သလၢႆသသၢင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သႁဝ်သမိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇပႆႇထုၵ်ႇ မႅ၌်ႈ မ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၵူ၌်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၵူႈ တီႈၵူႈလႅ၌်၌ႆႉ တုၵ်ႉၶၶၢ၌်ၞႂ်၌ႆ ပဵ၌်၌ႆဝႆႉဢိူဝ်ႈ”။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉလလင်ႈငမ်သယဵ၌်လႄႈ ၵၢ၌်မိူင်သ “ပေႃသမႃသတူၺ်သ ဢ၌်ႁဝ်သယူႇသဝ်သမႃသမိူဝ်ႈလဵဝ် ပိူင်ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈႁူပ်ႉထူပ်သယူႇ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌် ပိူင်သိုၵ်သ၌၌်ႉၶႃႈ၌ႃႇ ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈယူႇမႃသတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ။ သမ်ႉထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈၵေႃႈ မ၌်သပဵ၌်ပိူင် (တစ်ပဌည်ထောင်စနစ်) Unitary ဝႆႉ ဢိူဝ်ႈ။ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈပိူင်ၟႅတ်ႊတရေႊ မ၌်သပဵ၌်ပိူင်ႁူမ်ႈမိူင်သဢ၌်လဵဝ်။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌၌်လႄႈ မ၌်သမီသဝႆႉပ၌်ႁႃလၢႆလၢႆမဵဝ်သ မိူ၌်ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ပိူင်ဢ၌်၌ႆႉ မ၌်သဢဝ် ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢ၌်လဵဝ်ႁဵတ်သ ပဵ၌်ယႂ်ႇဝႆႉသေ သမ်ႉတဵၵ်သတဵင်တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သဝႆႉ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ မ၌်သတေမီသလလင်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈမႃသ တေမီသလလင်ႈဢမ်ႇပဵင်သ ပေႃသၞႂ်မႃသ ၌ႂ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌င်ႇၵ၌်ၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅ၌်ႈၵ၌် ႁ၌်ၜိတ်သ၌ိူဝ်ၵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသမႃသ၌၌်ႉ ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈၞိူင်ႉ၌၌်လႄႈ ဢ၌်ၶႃႈႁဝ်သ ၶႂ်ႈဝႃႈ၌ႆႉ ပိူင်ဢုပ်ႉပိူင်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁိုဝ် တၢင်ႇၶိူဝ်သၵေႃႈယဝ်ႉ ဢ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သပဵ၌်ပိူင်ယႂ်ႇသေ ႁူမ်ႇငၢမ်သမႃသ၌ႆ မ၌်သတို၌်သတေမီသပ၌်ႁႃ ပေႃသယဝ်ႉၵေႃႈ ပ၌်ႁႃမ၌်သ၌ႆႉ တေ ၞၢင်ႈမီသမႃသတင်သ၌မ်လႄႈ ဢ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈပိူင်ဢ၌်ထုၵ်ႇမႅ၌်ႈလီ တႃႇတူင်ႇဝူင်သႁဝ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ”။ မႁႃမုင်ႉ (မိူင်သၞႄႈ) ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ “ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၵူ၌်သဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပေႃသႁဝ်သဢမ်ႇႁၵ်ႉၵ၌် ပေႃသႁဝ်သဢမ်ႇမေႃဢလ၌်ၵ၌်မႅတ်ႇပႅင်သ၌ႆတႄႉ ၟိင်ႈငႄႈ ဢ၌်ႁဝ်သသၢင်ႈမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သတေႁၢႆယဝ်ႉ။ ဢ၌်ၶႂ်ႈသင်ႇတႄႉ တႆသႁဝ်သဢမ်ႇလူဝ်ႇလႃႇၵ၌် ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈ ၌ႄသတၢင်သၜိတ်သၵ၌်သေ လူဝ်ႇမေႃယုၵ်ႉယလင်ႈၵ၌် လူဝ်ႇမေႃၞုင်ၞ၌်ၵ၌် ယႃႇပေဢီသၵ၌်ပႅတ်ႈ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ဢ၌်၌ႆႉၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၶိူဝ်သၵူ၌်သယႂ်ႇၵေႃႈၞၢင်ႈမေႃႁၢႆဝႆႉယူႇ၌ႆ ဢဝ်ၟင်ဝႆႉ၌ႂ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ၞႂ်ၜႂ်မ၌်သသေၵမ်သ”။
['ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-04-27T10:00:00
https://shannews.org/archives/66240
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉၺလပ်သဝႆႉ ရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၵု၌်ႇတီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်သ
ရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သလတ်သမႃသထိုင် မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉၺလပ်သဝႆႉတင်သ၌မ်။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ၌ႆႉ ရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ တေႃႉတၢင်ႇၵု၌်ႇမႃသ၌၌်ႉ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈလလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌ႆသေ တီႉၺလပ်သရူတ်ႉၵႃသလူင်သေ ၵႂႃႇဝႆႉ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သႁဵ၌်သတပ်ႉသိုၵ်သ ၟၢႆႇၶလမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊလႄႈ ၟၢႆႇပၢႆသသၢႆႊ (ဟိုပုံသမဌို့ တပ်မတော် ကလန်ပျူတာနဲ့ နည်သပညာသိပ္ပံကျောင်သ) တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၵူ၌်သႁေႃရူတ်ႉၵႃသ တူ၌်ႈတီသ – ၌မ်ႉၞၢင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၶဝ်ပႂ်ႉဝႆႉတီႈႁိမ်သတူဝ်သၵဵတ်ႉ တီႈ 4 လၵ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ မေႃႇတေႃႇပီႇၵႄႇၶဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ပႂ်ႉၺလပ်သၵႃသတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်ၶို၌်ႈမႃသ တၢင်သ၌၌်ႉၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ဢ၌်ၺလပ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈ၌ႂ်သတပ်ႉမၢ၌်ႈ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သ (ကလန်ပျူတာနဲ့ နည်သပညာသိပ္ပံကျောင်သ)။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၵႃသဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သမႃသ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပေႃသႁ၌်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ငိ၌်သၶၢဝ်ႇမ၌်သၞလမ်သတၢင်သသေ ဢမ်ႇႁတ်သပူ၌်ႉမႃသထႅင်ႈ ၵေႃႈမီသဝႆႉ တင်သ၌မ်ဢိူဝ်ႈ”- ဝႃႈ ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉၺလပ်သရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သမႃသ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉတၢင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇမိူင်သထႆသလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇလႆႈတီႉၺလပ်သ ႁုပ်ႈယိုတ်သဝႆႉ၌ႆ ၵူ၌်သႁေႃႈရူတ်ႉၵႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ – ၵႃသတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်ထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႉၺလပ်သဝႆႉ တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၞဝ်ႈၶလင်ရူတ်ႉၵႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ထုၵ်ႉတီႉၺလပ်သဝႆႉ မီသ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ယၢမ်သလဵဝ် ပေႃသၟၢႆႇၞဝ်ႈၵႃသၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇသေ ပ၌်ငို၌်သတႄႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇလလတ်ႈ ဢလၵ်ႇမႃသၶို၌်သၵေႃႈမီသယူႇ။ ရူတ်ႉၵႃသလူင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်တီႈႁူင်သႁဵ၌်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ တၢင်ႇတီႈၵေႃႈ လႆႈႁ၌်ဢဝ်ၵႂႃႇဝႆႉထႅင်ႈမိူ၌်ၵ၌် တႃႇတေဢဝ်ရူတ်ႉၵႃသ ဢလၵ်ႇမႃသလႆႈၶို၌်သတႄႉ တေလႆႈမေႃဢုပ်ႇမေႃလၢတ်ႈၵ၌်တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သၶဝ်ၵလ၌်ႇ ၞင်ႇတေလႆႈ”- ဝႃႈ၌ႆ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞလမ်သ၌ႂ်သၵႄႈသဵ၌်ႈတၢင်သ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သလႄႈ ပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ၌ႆႉ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2025 ၌ႆႉမႃသ ရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၵူ၌်သ၊ ရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇ သႅ၌်သယႂ်ႇ၊ သႅ၌်သလဵၵ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႉထတ်သထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵူႈပလၵ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-27T09:52:26
https://shannews.org/archives/66236
WFP ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢဝ်ၶဝ်ႈမု၌်သ Biscuits သိုပ်ႇၶၢႆတေႃႇၵ၌်
ၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢဝ်ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇသၵဵတ်ႉ (Biscuits) ဢ၌်ၞုမ်သ WFP ၵမ်ႉၞလႆႈပ၌်တႃႇၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ သိုပ်ႇၶၢႆတေႃႇၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ယူႇတီႈၞုမ်သ WFP ႁ၌်မႅ၌်ႈ၌ႂ်သသိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ (social media) ဝႃႈ တီႈ၌ႂ်သတိူင်သ ၌ေႇပျီႇ တေႃႇ မီသၵူ၌်သဢဝ်ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇသၵဵတ်ႉ (Biscuits) ၶၢႆၶို၌်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ လလင်ႈ၌ႆႉ ပႆႇမီသလၵ်သထၢ၌် တႃႇတေယို၌်ယ၌်။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ လႆႈၞႅၵ်ႇပ၌် ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇသၵဵတ်ႉ တီႈ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ။ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ တၢင်သၵိ၌်ယႅမ်ႉ ဢ၌်ယူႇတီႈ ၵူ၌်သ၌င်ႇၵ၌် ႁ၌်ထိုင်ၞလႆႈထႅမ် ၵ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၵိုင်ႇလီဢဝ်ၶၢႆၶို၌်သ။ ယူႇတီႈ WFP တေပႂ်ႉတူၺ်သၞလမ်သငဝ်သလၢႆသသေ သင်ႁ၌် မႅ၌်ႈ မီသၵူ၌်သဢဝ်ၶၢႆၶို၌်သၞိုင် တေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇၵမ်သလဵဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇသၵဵတ်ႉ ဢ၌်ၞုမ်သ WFP ၵမ်ႉၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ဝႆႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်တင်သ ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇ သၵဵတ်ႉ ယူဝ်သယူဝ်သ။ မ၌်သပဵ၌်ၶဝ်ႈမု၌်သ ဢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇဝႆႉၶိုၵ်ႉတလ၌်သ တႃႇ ၵိ၌်ႁႂ်ႈပဵ၌်ဢႃႇႁႃရ ၜလင်သထူပ်သၜေသၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တီႈ၌ႂ်သၶဝ်ႈမု၌်သ၌၌်ႉ ပႃှ ၶဝ်ႈၵျုင်ႇ၊ ၜလင်ထူဝ်ႇ၊ ၵိူဝ်ဝၢ၌်၊ ၌မ်ႉ၌ူမ်သ ဢ၌်ဢဝ်ၶႆမ၌်သဢလၵ်ႇဝႆႉ၊ ထၢတ်ႈၵႄႊလ်သီႊယမ်ႊ ၊ မၵ်ႉၵ၌ီႊသီႊယမ်ႊ ၊ ထၢတ်ႈလဵၵ်သ၊ ထၢတ်ႈၵိူဝ် (ဢၢႆႇဢူဝ်ႇတိ၌်သ) ၊ ၜေႃသ လိတ်ႉ ဢႅတ်ႉၞိတ်ႉ ၊ ဝီႊတႃႊမိ၌်ႊ B1၊ B2 ၊ B6 ၊ B12 လႄႈ ထၢတ်ႈႁႄႈတၢင်ႇၞိူဝ်သထႅင်ႈ တင်သ၌မ်။ ၞုမ်သ WFP လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇသၵဵတ်ႉ၌ႆႉ ႁၢမ်ႈလဵင်ႉလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယု 6 လိူ၌် လူင်သတႂ်ႈ၊ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ ဢႃယု 6 လိူ၌်ၶို၌်ႈ၌ိူဝ်သမ်ႉ တေလႆႈလဵင်ႉ၌မ်ႉ၌ူမ်သမႄႈ ဢလ၌်တၢင်သယဝ်ႉ ၞင်ႇတေၵိ၌်လႆႈ။ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သလူင်ၶဝ်တႄႉ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈတလင်ႉမႆႈသေ ၌ိုင်ႈဝ၌်သ ၵိ၌်လႆႈ ထိုင် 5 ထူင် ဝႃႈ၌ႆ။ ၶဝ်ႈမု၌်သ ပီႇသၵဵတ်ႉ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉ ၞႅၵ်ႇဝႆႉပ၌်လၢႆလၢႆ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-26T17:00:00
https://shannews.org/archives/66231
တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်သၞလမ်သ တီႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ၌ႆႉဝႃႈ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်သ တီႈ၌ႂ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သဢလင်ႇပေႉသိုၵ်သ (Victory Day) ၶလပ်ႈတဵမ် (80) ပီ တီႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ၌ႆႉ တေၞတ်သႁဵတ်သတီႈ Red Square ဝဵင်သမေႃႊသၵူဝ်ႊ ၊ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 09/05/2025 တေထိုင်၌ႆႉ။ တႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်သၞလမ်သ၌၌်ႉ ၵႅမ်ၞလမ်ႁၢ၌် မဵဝ်သၞႅတ်ႉဢလင်ႇ (မျိုသဆက်အောင်) ဢလ၌်ႁူဝ်ၞုမ်သသေ လုၵ်ႉတီႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇ တီႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 24/04/2025 ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်သလုမ်ႈၟႃႉပလၵ်ႈ 2 ပီ 1945 လိူ၌်မေႊ ဝ၌်သတီႈ 9 ၌၌်ႉ သူဝ်ႊဝီႊယႅၵ်ႊ ယူႊ၌ီႊယႅ၌်ႊ (Soviet Union) ဢလင်ႇပေႉသိုၵ်သၵျႃႊမ၌ီႊလႄႈ ၞင်ႇမၵ်သမ၌်ႈပဵ၌် ဝ၌်သဢလင်ႇပေႉသိုၵ်သ။ တႄႇ ဢဝ်၌၌်ႉမႃသ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ ၞတ်သႁဵတ်သဝ၌်သဢလင်ႇပေႉသိုၵ်သ၌ႆႉမႃသ ၵူႈပီ။ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ ပူႊတိ၌်ႊ၌ႆႉ မီသလလင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ။ ယူႇတီႈ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ၵႆႉဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇ တီႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ လၢႆ လၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ရတ်ႉသျႃသတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵ၌်ဝႆႉ တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈ ႁူင်သထၢတ်ႈ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊသႅ၌်သလဵၵ်ႉ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-26T16:35:13
https://shannews.org/archives/66224
ၶိူင်ႈမိ၌် တပ်ႉပလိၵ်ႈထႆသယၢတ်ႇတူၵ်သ တၢႆဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵေႃႉ
ဝ၌်သတီႈ 25/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သပၢႆ ၶိူင်ႈမိ၌်ဢလ၌်ႇ လမ်သ၌ိုင်ႈ ၶလင်တပ်ႉပလိၵ်ႈထႆသ ယၢတ်ႇတူၵ်သတီႈႁၢတ်ႇသၢႆသ ၶျဢမ်သ ၞႄႈဝဵင်သႁူဝ်ႁိ၌် ၞႄႈတလ၌်ႈပရၵျူပ်ႇ ၶီသရီသၶ၌် မိူင်သထႆသ၊ ပလိၵ်ႈထႆသတၢႆ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသ ၜူႈၵလ၌်သပလိၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶိူင်ႈမိ၌်ဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယၢတ်ႇတူၵ်သၵႂႃႇ တီႈႁၢတ်ႇသၢႆသ ၶျဢမ်သ ႁိမ်သႁူင်သႁႅမ်သ Baby Grande Hua Hin ။ ၶိူင်ႈမိ၌်ဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ပဵ၌်သႅ၌်သ DHC – 6 – 400 Twin Otter ၊ ၜလင်သမိူဝ်ႈတၢင်ႇၵူ၌်သၶီႇၞလင်ႈမိ၌် ဢ၌်တေၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်ၶီႇၞလင်ႈမိ၌်၌၌်ႉ လႆႈယၢတ်ႇတူၵ်သၵႂႃႇ။ ၌ိူဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ပႃသၵႂႃႇ ၵူ၌်သၶပ်သၶိူင်ႈမိ၌် 3 ၵေႃႉ၊ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၟၢႆႇမႄသၶိူင်ႈ 2 ၵေႃႉ၊ ဢိ၌်ႊၵျိ၌်ႊ၌ီႊယိူဝ်ႊ ၟၢႆႇၶိူင်ႈမိ၌် 1 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈသဵ၌်ႈ 6 ၵေႃႉ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိ၌်ယၢတ်ႇတူၵ်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-26T18:00:00
https://shannews.org/archives/66212
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေႁဵတ်သႁိုဝ် ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သၵႄႈငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ
တင်ႈတႄႇ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လုၵ်ႉမိူင်သပႄႊလႃႊရုတ်ႉသ်လႄႈ မိူင်သရတ်ႉသျႃႊ ပလၵ်ႈမႃသၜႅဝ်ၶို၌်သ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉ ၟၢႆႇႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ပေႃသထိုင်မႃသ လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ႁၢင်ပီ 2025 မႃှ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈ ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ပႃႇတီႇၵူႈၞုမ်သ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၞလမ်သလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ၌ႆႉ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ တႃႇ ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်သ ပတ်ႉပို၌်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ။ လလင်ႈတႃႇၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတင်သ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ၌ႂ်သမိူင်သ ယင်သပႆႇလႆႈႁူႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈပႄႊလႃႊရုတ်ႉသ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢိၵ်ႇၜူႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သ ၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သၶဝ် ထတ်သသၢင်ဝႃႈ တႃႇတေပိုတ်ႇပၢၵ်ႇလၢတ်ႈဢလၵ်ႇ လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သတင်သ၌မ်ႁူႉ၌၌်ႉ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ႁၢင်ႈ ႁႅ၌်သဝႆႉ တႃႇၵႂႃႇလၢတ်ႈတၢင်သ မိူင်သရတ်ႉသျႃႊ၌၌်ႉႁိုဝ် ဢမ်ႇ၌၌် ဢမ်ႇမီသၜႅ၌်ၵၢ၌်သင်သေ ၵိုင်ႉ ၵၢင်ႉဢလၵ်ႇၞႂ်မႃသလႄႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၵူၺ်သႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ လိူဝ်သေ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ တေဢမ်ႇ မီသၜႂ်ႁူႉလႆႈ။ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ မလၵ်ႇလၢတ်ႈ၌ိူဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ဢ၌်တိုၵ်ႉလုၵ်ႉ မိူင်သပႄႊလႃႊရုတ်ႉသ် ပလၵ်ႈထိုင်ၶို၌်သမိူင်သ မၢ၌်ႈ၌၌်ႉဝႃႈ “တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ မုင်ႈမလင်သ ႁႂ်ႈၵူႈပႃႇတီႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လိူၵ်ႈ တင်ႈပႃသၞလမ်သ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ – ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ ) ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ) ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ဝၢႆသ လင်ပၢ၌် 1988 သဵ၌်ႈတၢင်သပႃႇတီႇသျူဝ်ႇသျႄႇလိတ်ႊ မိူင်သမၢ၌်ႈ (မဆလ) ပိူင်ၵၢ၌်ပႃႇတီႇလဵဝ် မဌန်မာ့ဆိုရဟယ်လစ်လမ်သစဉ်ပါတီ (မဆလ) တပါတီစနစ် တႅၵ်ႇယၢႆႈၵႂႃႇသေ ၵလ၌်ႇပႆႇထိုင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990။ ပေႃသထတ်သတူၺ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၞိူဝ်သႁဵတ်သမႃသလင် ပီ 1988 ၌၌်ႉ၌ႆ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 1990 လုၵ်ႉတီႈ လလၵ်သပိူင် မဆလ ပိ၌်ႇလႅၵ်ႈပဵ၌်ၵႂႃႇလလၵ်သပိူင်သိုၵ်သ နဝတ/ နအဖ၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2010 လုၵ်ႉတီႈလလၵ်သ ပိူင်သိုၵ်သ ပိ၌်ႇလႅၵ်ႈပဵ၌် လလၵ်သပိူင်လုၵ်ႈၶိုင်ႈသိုၵ်သ၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2015 လုၵ်ႉတီႈလလၵ်သပိူင် လုၵ်ႈၶိုင်ႈ သိုၵ်သ ပိ၌်ႇလႅၵ်ႈပဵ၌် လလၵ်သပိူင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2020 ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈၶိုင်ၵၢ၌် သင်​​သေ ပဵ၌်ၵႂႃႇၶို၌်သ လလၵ်သပိူင်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ တင်သပိုၵ်သ။ ထိုင်မႃသ ပီ 2025 လႆႈငိ၌်သၶို၌်သ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်တၢမ်တူဝ် ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ပိုတ်ႇပၢၵ်ႇ လၢတ်ႈဢလၵ်ႇမႃသ လလင်ႈပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီ မိုကရေစီ) ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသတႄႉတႄႉ ဝႃႈ၌ႆယူႇ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞတ်သႁဵတ်သမႃသတင်သသဵင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်ၜၢမ်သ တႃလိင်ႉလႅ၌် တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သမႃသ ၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢ၌်ၵူၺ်သ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ) ၌ႆႉ တီႈတႄႉမ၌်သ လႆႈၜေႃႇ၌မ်ႉ၌ႄတူဝ်ၵူၺ်သ ဢမ်ႇၵႃသ ပေႃသၞတ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ သၢမ်သီႇပလၵ်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သငဝ်သလၢႆသယၢမ်သလဵဝ်ၞိုင် ၵူ၌်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ မုင်ႈမလင်သႁႂ်ႈမီသမႃသ ပိူင်ၵၢ၌် ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ) ။ တီႈတႄႉ မ၌်သ သၜႃသဢ၌်မီသၵူႈပႃႇတီႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပေႃသမီသယူႇယဝ်ႉ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈဢ၌် ၵူ၌်သမိူင်သ ပ၌်ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်သေ လိူၵ်ႈၶို၌်ႈမႃသၞလမ်သလူၺ်ႈ လလင်ႈ ၜဵင်ႇပဵင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပေႃသမီသယူႇ ယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတင်သသဵင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သသေ ပိူင်ၵၢ၌် မိူင်သဢ၌်တိုၵ်ႉယၢင်ႈ ၶဝ်ႈၞူသ ၟႅတ်ႊတရႄႊတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၌၌်ႉ ၞင်ႇလႆႈလူႉလႅဝ် ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ ၌ႂ်သပၢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သ ၵမ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢလ၌်ႁူဝ်ၞတ်သႁဵတ်သႁႂ်ႈယဝ်ႉ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ 2026 ၌၌်ႉ ၞိူဝ်သပဵ၌် ၞလမ်ၜလင်သလူင်မိူင်သ၌လၵ်ႈ မိူင်သၵျပ၌်ႊ၊ မိူင်သထႆသ ဢိၵ်ႇလၢႆလၢႆမိူင်သၵေႃႈ မီသၵႂၢမ်သထၢမ်လႄႈ ထတ်သသၢင်၌ႄဝႆႉ ၶေႃႈႁ၌်ထိုင်လၢႆလၢႆလလင်ႈယူႇ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၵျပ၌်ႊ ပ၌်ၶေႃႈႁ၌်ထိုင်ဝႆႉဝႃႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ တလ၌်ႈတႃႇတေပလႆႇပ၌်ၶို၌်သ ဢလင်ႇ သၢ၌်သသုၵျီႇ၌ႆႉ ယင်သဢမ်ႇဢလင်ႇမၢ၌်မႃသသေပလၵ်ႈ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉဝႃႈ တေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈ၌ႆ လႄႈ ယူႇတီႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၵျပ၌်ႊသေ ပဵ၌်ဢ၌်မႆႈၞႂ်ၞလမ်သတႄႉတႄႉယူႇ၌ႆ ၟၢႆႇပၵ်သတႃလူလလမ် ပႂ်ႉတူၺ်သ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ပို၌်ႉတီႈၵမ်ႈ၌မ်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢမ်ႇမီသသု၌်ႇလႆႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉလႄႈ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူႈမူႇၞုမ်သ ၵူ၌်သ မိူင်သၵူႈၵေႃႉ တေယလမ်သႁပ်ႉလႆႈ၌ိူဝ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်တေၞတ်သႁဵတ်သယူႇ၌ႆႉ မ၌်သ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢလၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ ပတ်သပို၌်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် 330 ၞႄႈဝဵင်သ၌ႆသေတႃႉ ၵူၺ်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူ၌်သလႆႈတႃႇ 145 ဝဵင်သၵူၺ်သ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ သုမ်သသိုၵ်သယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သယႂ်သယႂ်သလႄႈ တလ၌်ႈတႃႇတေၞတ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2026 ၌ႆႉ ၞလမ်သိုၵ်သ ဝိတ်ႉထယႃႊ သေမႃႊထလင်သ ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သႁေႃ ၶမ်သထႆသၵေႃႈ ထတ်သသၢင်ပ၌်ၶေႃႈႁ၌်ထိုင် ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်သၜႃသမိူင်သထႆသ တီႈၵုင်သထဵပ်ႈ၌၌်ႉဝႃႈ ဢ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉ၌ႆ၌၌်ႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇပဵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇယူႇၶိူဝ်သယႂ်သဝႃႈ တို၌်သ တေၞတ်သႁဵတ်သၶိုင်ပလင်ၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ။ တႃႇပဵ၌်မႃသ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ) ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞိူဝ်သပဵ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သရတ်ႉသျႃႊ၊ မိူင်သပႄႊလႃႊရုတ်ႉသ်ၶဝ်ၵေႃႈ ၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်ႁႅင်သ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တလ၌်ႈတႃႇတေပဵ၌် မႃသပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်ပူင်ႇသႂ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ ၌လၵ်ႈၶဝ် တေပလႆႇမႃသၞုမ်သဢ၌်ပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သၞလမ်သ၌ႆ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သိုၵ်သ ၞေႃႇ မိ၌်သထု၌်သ လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈ ၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌် ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ၜလင်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သ တၢင်သလုၵ်ႉတၢင်သမိူင်သရတ်ႉသျႃႊ ပလၵ်ႈမႃသၶို၌်သ၌၌်ႉယူႇ။ တႃႇၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ပေႃသတူၺ်သၶို၌်သ တင်ႈတႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌၌်ႉ ၞိုင် မီသၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢင်ႈႁႅ၌်သႁိုင် 10 လိူ၌် ဢမ်ႇ၌၌် တႃႇပဵ၌်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃသ၌ႆႉ လူဝ်ႇထႅင်ႈမလၵ်ႈ 9 လိူ၌် 10 လိူ၌်ၵူၺ်သ။ ပေႃသ၌ပ်ႉၞလမ်သ လလၵ်သၵၢ၌် (ႁိုဝ်) ၜႅ၌်ၵၢ၌်ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတမ်သဝၢင်သဝႆႉ ၌င်ႇပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ (ႁိုဝ်) လၵ်သမိူင်သ 2008 ၌ႂ်သမတ်ႉတႃ (418) ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ၌၌်ႉၞိုင် ၜလင်သၶၢဝ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သသုၵ်ႉဢူ၌် ဢမ်ႇမီသတီႈယိပ်သတီႈၵမ်၌၌်ႉ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမီသလလင်ႈ၌ိမ်တဵင်ႈ မိူ၌်ၵဝ်ႇမႃသၶို၌်သ ၟၢႆႇၞတ်သ ပလင်ၟိင်ႈမိူင်သ၊ ၵၢ၌်ဢုပ်ႉပိူင် လႄႈ ၵၢ၌်တႅပ်သတတ်သတဌႃသ (နိုင်ငံတော်၏ ဥပဒေပဌုရေသ၊ အုပ်ချုပ်ရေသနဟင့် တရာသစီရင်ရေသအာဏာ) တေလႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ မလပ်ႈဢၢပ်ႈပ၌် ဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ တီႈၞလမ်ပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵႂႃႇၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ တင်ႈတႄႇ ဝ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉသေ ၌ႃႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၞတ်သၵၢ၌်ၟိင်ႈမိူင်သ (ဥပဒေပဌုရေသဆိုင်ရာ) ၌ႂ်သသၜႃသတင်သသဵင်ႈ တေလႆႈယင်ႉဝႆႉၵၢ၌်ငၢ၌်သၞူဝ်ႈၵႅပ်ႉ။ ပေႃသဢႃယု သၜႃသမူတ်သသဵင်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇမၵ်သ တတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ၞလမ်ပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ တေလႆႈဢၢပ်ႈပ၌်ဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သပ၌်ၶို၌်သ တီႈၵႅမ်ၞလမ်ၞိုင်ႈၶို၌်သ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ပေႃသဢဝ်ၞလမ်သလၵ်သမိူင်သ 2008 မတ်ႉတႃ 418 ဝႃႈၞိုင် ၞလမ်ပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ၌ႆႉ တို၌်သတေ လႆႈၞတ်သပၢင်ယို၌်ႈမလပ်ႈဢႃႇ၌ႃႇပ၌်ၶို၌်သ တီႈၵႅမ်ၞလမ်ၞိုင်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ (ဢ၌်ပလမ်) ၌ႄၵူ၌်သတင်သလုမ်ႈၟႃႉသေ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သႁူၵ်သလိူ၌်၌ႆႉ တို၌်သတေလႆႈၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈၵႂႃႇႁႂ်ႈမ၌်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢ၌်လလင်ႈယႂ်ႇ၌ႆႉသမ်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၵႅမ်ၞလမ်ၞိုင်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ဢူသမိ၌်ႉသူၺ်ႇ၌ႆႉသမ်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သႁႂ်ႈ လိုဝ်ႈၵၢ၌်ဝႆႉ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သသေ ယုၵ်ႉဢဝ်ၞလမ်ပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ မႃသတႅ၌်သဢလင်ႈတီႈ ၵႅမ်ၞလမ်ၞိုင်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သဝႆႉၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ ၜိူဝ်ႇတေပ၌်ဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သၵႂႃႇတူၵ်သ၌ႂ်သမိုဝ်သပိူ၌်ႈ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈ ၞင်ႇ၌ႅတ်ႈၶိုင်ပလင်ၞတ်သ ႁႂ်ႈမုၵ်ႉၞုမ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈဢႃႇ၌ႃႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်မႃသၶို၌်သ။ ယႃႇႁႂ်ႈၵူ၌်သတင်သလုမ်ႈ ၟႃႉ ၵၢဝ်ႇ၌ႄသဝႃႈ ဢထမ်ႇမ တဵၵ်သႁိမ်ဢဝ် ဢႃႇ၌ႃႇသေ လႆႈၵုမ်သၵမ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၌ႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ သင်ပဵ၌်ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃသတႄႉၞိုင် လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ပဵ၌်ဝႆႉၶေႃႈထတ်သသၢင်ဢလ၌်ႇ ဢ၌်ပိူင်သ ၞႅင်ႈ၌ႄဝႆႉ ဢိတ်သဢီႈ၌၌်ႉၵလႆသ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵေႃႈ တိုၵ်ႉသုၵ်ႉဢူ၌် မီသပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သသိူဝ်ၵ၌်ယင်သပႆႇယဝ်ႉ ႁမ်ႉပေႃသလႆႈႁူပ်ႉၜေသသၜႃႇဝ ဢိင်ႇသ၌်ႇ (ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ) ထႅင်ႈယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေႁူႉလႆႈဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ တေပဵ၌်ၞတ်သႁိုဝ် ဢမ်ႇပဵ၌်ၞတ်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သတိုၵ်ႉၞဝ်ႉ ယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသဝႃႈ တေပဵ၌်ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈတႄႉယူႇၞိုင် ၟၢႆႇၶလမ်ႊမသျိ၌်ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ တေ လႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢလၵ်ႇ ဝ၌်သဢ၌်တေလႆႈၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၞလမ်သ၌င်ႇၟိင်ႈမိူင်သပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ပႃႇတီႇၵၢ၌် မိူင်သ ၞိူဝ်သတေၶဝ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇတႄႇတူင်ႉ၌ိုင်၌ႃႈ ၵၢ၌်ၵႂႃႇၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်တေၞတ်သႁဵတ်သ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢဝ်လၢႆသ တၢင်သလလၵ်သပိူင် ၌ပ်ႉသလ၌်ႇၞလမ်သဝၢၵ်ႈ (PR) သေၞတ်သႁိုဝ် တေဢဝ်လၢႆသတၢင်သ လလၵ်သပိူင်ၜႂ်လႆႈၶႅပ်သၵၢင် ၞႂ်၌မ်သုတ်သၵေႃႈ မ၌်သပေႉ (FPTP) ၌၌်ႉၞတ်သႁိုဝ်၌ႆ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မႃှတႄႉ တႄႉ ၞင်ႇႁူႉလႆႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လလၵ်သပိူင် ၌ပ်ႉသလ၌်ႇၞလမ်သဝၢၵ်ႈ (PR) ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် (ၶႅပ်သမႄသ) ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သသႂ်ႇ ပ၌်၌၌်ႉသေ ၞႅၵ်ႇမႅင်ႇတီႈ၌င်ႈ တႅ၌်သၜလင်သၵ၌်ၵႂႃႇ။ လလၵ်သပိူင်၌ႆႉ မီသယူႇ 2 လၢႆသ လၢႆသတၢင်သထီႉ 1 ၌ႆႉ ပဵ၌်လၢႆသပိၵ်ႉဝႆႉသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ ဢမ်ႇ၌ႄၞိုဝ်ႈသဵင် ၌ေႃႇတႅ၌်သၜလင်သသေ ၞႂ်ႉလိူၵ်ႈသႂ်ႇၞလမ်သ ၞိုဝ်ႈသဵင်ပႃႇ တီႇၵူၺ်သ။ လႆႈၞႂ်ပႃႇတီႇဢ၌်လႂ် သႂ်ႇၞလမ်သ ၞိုဝ်ႈပႃႇတီႇ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ လၢႆသထီႉ 2 သမ်ႉ ပ၌်ဝႆႉၞိုဝ်ႈသဵင် ၌ေႃႇၜူႈတႅ၌်သသေ ႁလင်ႉဝႃႈ လၢႆသပိုတ်ႇဝႆႉၞိုဝ်ႈသဵင် သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ။ ပ၌်ဝႆႉၞိုဝ်ႈသဵင် ၌ေႃႇၜူႈၜလင်သသေ ၞႂ်ႉလိူၵ်ႈသႂ်ႇၞလမ်သ ၞိုဝ်ႈၜူႈၜလင်သလႄႈ ၞိုဝ်ႈသဵင်ပႃႇတီႇၵိုၵ်သၵ၌် တင်သသလင်ဢ၌်။ လလၵ်သပိူင် ၌ပ်ႉသလ၌်ႇၞလမ်သဝၢၵ်ႈ (PR) ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ မိူဝ်ႈဢႃယုသၜႃသပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ၞိူဝ်သတၢင်ႇ လဝ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ပိူင်၌ႆႉၵေႃႈမီသ ၞိူဝ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉၵေႃႈမီသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈသၜႃသပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ လလၵ်သပိူင် PR ၌ႆႉ ဢမ်ႇပေႃသ လႆႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်၌မ်၊ ပဵ၌်လလၵ်သပိူင်ဢ၌် ပႃႇတီႇၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသၵူ၌်သမိူင်သၵမ်ႉ ထႅမ်ပ၌်၌၌်ႉလႆႈၞႂ်လႄႈ တလ၌်ႈတႃႇ တေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉ တေလႆႈလလၵ်သပိူင် ပ၌်ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်သေ ၞတ်သၵႂႃႇငိ၌်သၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ ဝလင်သဝလင်သ ဝႅင်သဝႅင်သယူႇ။ ပေႃသၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃသတေႉၞိုင် ၵူ၌်သၞိူဝ်သတေလူင်သလိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်ႈၜလင်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ ဢူသၶိ၌်ႇယီႇ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ (USDP) ၊ ႁူဝ်၌ႃႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ 8888 ၵေႃႈၞႂ်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵူ၌်သမိူင်သ (PP) ၵေႃႈပဵ၌် ဢူသၵူဝ်ႇၵူဝ်ႇၵျီသ၊ ၜူႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သလႄႈ ထတ်သသၢင်ၵၢ၌်မိူင်သ ၞၢဝ်သရၶႅင်ႇ တလၵ်ႇတႃႇဢေသမလင်ႇ ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢလ၌်ၵ၌်မုင်ႈမလင်သ၌ိူဝ် ၶေႃႈသဵင်ဢ၌်ဝႃႈ တေလၢႆႈလလၵ်သပိူင်သေ ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ယူႇ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ယိူင်သဢၢ၌်သလူင်သုင်သုတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပိူဝ်ႈတႃႇသုမ်ႇငုမ်သပေႉပု၌်ႈ တေႃႇ သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ တို၌်သပႆႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ႁၢ၌်ႉတေႃႇယၢမ်သလဵဝ်။ ႁူႉယူႇဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈဢမ်ႇလီတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၜလ၌်သပၢင်ႈသု၌်ႇတူဝ်၊ သု၌်ႇၞုမ်သ၊ သု၌်ႇၶိူဝ်သဢလ၌်ႇၜႂ်မ၌်သသေ လလင်ႈႁပ်ႉႁ၌်ၵေႃႈ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈႁိူင်ႈယၢ၌်ၵ၌်ဝႆႉ။ တႃႇတေႁူမ်ႈၵလင်လင် သၢ၌်ၶတ်သ တေႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈလုမ်သလုမ်သတႄႉ တို၌်သဢမ်ႇပဵ၌်လႆႈ ၶေႃႈသဵင်လဵဝ်ၵ၌်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တို၌်သၜႅ၌်ၵၢ၌်မႃသၞဵမ်လႂ် တႃႇႁႂ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ တူၵ်သၶမ်၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌် တၢင်သၵၢ၌်ၵႂႃႇ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်၌၌်ႉ၌ႆ ပေႃသလဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉၞိုင် တို၌်သႁူႉႁ၌်လႆႈ ၵမ်သ သိုဝ်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ပႃႇတီႇၞိူဝ်သတၢင်ႇမၢႆၟၢင်သေ တေၶဝ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇၟၢႆႇလူင်ပလင် ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉၞိုင် မီသယူႇ 50 ၞုမ်သ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈသေ ၞတ်သ ႁဵတ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉသေ သၢႆၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇၵူ၌်သမိူင်သ (PP) ဢူသၵူဝ်ႇၵူဝ်ႇၵျီသ တလပ်ႇၶေႃႈထၢမ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵႂႃႇတီႈ၌ိုင်ႈ ၌ႆႉ မိူ၌်ၵ၌်တင်သၶေႃႈသဵင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်မၢပ်ႇ ၌ႄသဝႃႈ ပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ ဢ၌်ပေႉပု၌်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ မၢပ်ႇမႂ်ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် (ၶႅပ်သမႄသ) မိူဝ်ႈပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ၌၌်ႉသေ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃၵမ်သလဵဝ်လႄႈ ၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သ ၞင်ႇလႆႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ သိမ်သ ဢဝဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၜလင်သၶၢဝ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သသုၵ်ႉဢူ၌် ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်ယူႇ ပတ်သပို၌်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈသုမ်သ သိုၵ်သ လႆႈၞု၌်ႉ ပို၌်ႉပလႆႇပႅတ်ႈ ၌ႃႈလိ၌်ၵုမ်သၵမ်သေ ၟၢႆႇၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝႆႉ ၌ႃႈလိ၌်ၜႂ်မ၌်သ ယူႇ၌၌်ႉ ၞလင်ႇတေၞၢင်ႈၞတ်သလႆႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈယိူင်သဢၢ၌်သဝႆႉ၌၌်ႉယူႇႁိုဝ်။ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵူႈ ၵေႃႉ ၵူႈပို၌်ႉတီႈလူသ ၞလင်ႇတေၜလမ်ႉၞႂ် လိူၵ်ႈတင်ႈ ပ၌်ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်တေႉယူႇႁိုဝ်၊ ၞလင်ႇတေမီသသု၌်ႇလႆႈ ပ၌်သဵင် တလတ်ႈ ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်တေႉယူႇႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၶေႃႈထၢမ်ဝႆႉလၢႆလၢႆလလင်ႈယူႇ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈ တို၌်သတေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵႂႃႇ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢ၌်၌ႄႉ ၌လ၌်သယူႇလလင်ႈ၌ိုင်ႈတႄႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ တေဢမ်ႇမီသပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ ဢ၌်ပေႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူဝ်ႈပီ 2020 ၌၌်ႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သသေ ပႃႇတီႇၞိူဝ်သဢ၌်ယိပ်သၵမ် ၶေႃႈၵိ၌်ႇၵႅ၌်ႇ မုင်သမလင်သ တလင်သတႃႉ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇဢ၌်ၞႅတ်ႈၞၢင်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသၞလမ်သ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇၞိူဝ်သဢလင်ႇပေႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2020 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ ၌ႃႇသေ သိမ်သဢဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သယဝ်ႉ တီႉၺလပ်သယဵတ်ႈသႂ်ႇၶလၵ်ႈ သႂ်ႇထလင်ႇဝႆႉလႄႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်သိုၵ်သ မၢ၌်ႈတေၞတ်သႁဵတ်သ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉ သင်ဝႃႈပဵ၌်ၞတ်သမႃသတေႉတေႉၞိုင် တေဢမ်ႇပဵ၌်မႃသပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်မီသလလင်ႈပူင်ႇသႂ်ႇ မၢ၌်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သလလၵ်သပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇ၌ႆ လုမ်ႈၟႃႉၵေႃႈႁူႉလီယူႇ။ ဢိင်၌ိူဝ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ၞလမ်ပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇတေၞတ်သႁဵတ်သ၌ႆႉ ၞိုင်ႈမိူင်သ ၌ႂ်သ လုမ်ႈၟႃႉၵမ်ႈ၌မ် ဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞိုင်ႈမိူင်သဢ၌်ႁ၌်လီ ၵမ်ႉထႅမ်ၞလမ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌၌်ႉ ယင်သတိုၵ်ႉ မီသယူႇ သၢမ်ၞိုင်ႈမိူင်သ။ ၌၌်ႉတႄႉပဵ၌် မိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သရတ်ႉသျႃႊ တင်သ မိူင်သပႄႇလႃႊလိတ်ႊ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသထတ်သသၢင်တူၺ်သ ပိူင်ပဵ၌်တေႉတေႉ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ယူႇယၢမ်သလဵဝ်ၞိုင် ၌ႂ်သသၢမ်ပု၌်ႈ၌ႆႉ လူင် ပလင်ၞိုင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်လႆႈ ၞိုင်ႈမိူင်သဝႆႉ မလၵ်ႈ 1 ပု၌်ႈၵလႆသသေ တႃႇမလၵ်ႈ 2 ပု၌်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သယိပ်သ ၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ လႆႈလႄႈ တႃႇၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ဝူ၌်ႉယၢပ်ႇတႄႉတႄႉယူႇ။ ၌ႃႈလိ၌်ၞိူဝ်သဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝႆႉသေ တေဢမ်ႇပဵ၌်ၞတ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၊ မိူင်သၶၢင်၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ၊ ၞႄႈမိူင်သရၶႅင်ႇ၊ ၞႄႈမိူင်သယၢင်သ လႅင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈယင်သပႆႇတိုၵ်သသိမ်သဢဝ်ၶို၌်သလႆႈသေတီႈ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သပဵ၌်ဝႆႉၞိူင်ႉ၌ႆ၌၌်ႉ သင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လိူၵ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သ ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈတႄႉၞိုင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ တေပဵ၌်ဢ၌်ၜၢမ်သတႃ ပိူဝ်ႈတႃႇလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်လုမ်ႈၟႃႉ ၵူၺ်သ။ ဝၢႆသလင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 1962 ၌ႆႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်ၞတ်သ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ႁိုဝ် ႁူဝ်ပီ 2026 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶိုင်ပလင် ၞတ်သၵႂႃႇပဵ၌်ပလတ်သ ပဵ၌်တလ၌်ႈသေ ႁဵတ်သၵႂႃႇလူၺ်ႈ ၞႄႈမိူင်သၵူႈမိူင်သဢမ်ႇမီသ သု၌်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ၌ႆ၌၌်ႉ တေပဵ၌်ပို၌်သႁၢင်ႈႁၢႆႉၞႃႉ လူင်ၵိုၵ်သၵႂႃႇၞလမ်သ ပို၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ယူႇ ယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ တင်သမူတ်သ မီသၞႄႈဝဵင်သ 330 ဝဵင်သ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈ တႃႇ 110 ၞႄႈဝဵင်သၵူၺ်သ။ ၜူႈၜလင်သ ဢ၌်လိူၵ်ႈမႃသလႆႈ၌ႂ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပေႃသဢဝ်ပု၌်ႈမ၌်သဝႃႈၵေႃႈ 3 ပု၌်ႈ တႃႇ 1 ပု၌်ႈ 25% ၌ႆႉသမ်ႉ တေလႆႈမႃသ ႁူမ်ႈၞလမ်သၜူႈၜလင်သၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ 25 % ဢ၌်မီသဝႆႉ ၌ႂ်သသၜႃသသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞၢင်ႈတေၶိုင်တႄႇၞတ်သ ပၢင်ၵုမ်လူင်သၜႃသၵႂႃႇ၌ႆ ၜူႈထတ်သသၢင်ၵၢ၌် မိူင်သၶဝ်ၵမ်ႈၜလင်ႈ ထတ်သႁ၌်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢူသတၢ၌်သသူၺ်ႇ ႁူဝ်၌ႃႈၵဝ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶိုင်ပလင်ႁဵတ်သသၢင်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈ ပိုင်သမိူင်သ (လၵ်သမိူင်သ) 2008 တင်သ ငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇၵၢင်ၞႂ်မ၌်သၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်၌၌်ႉသေ သၢင်ႈၶို၌်ႈမႃသ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်မီသသိုၵ်သႁူမ်ႇငမ်သဝႆႉ၌၌်ႉယူႇ။ တလ၌်ႈတႃႇတေၞတ်သၶိုင်ပလင်လႆႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2010 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်မီသ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ႁူမ်ႇငမ်သဝႆႉ၌၌်ႉ လႆႈထတ်သထလင်ဢဝ်လၵ်သမိူင်သ 2008 သေ ၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သဝႆႉ ပႃႇတီႇ NLD တင်သ ပႃႇတီႇၞိူဝ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉ ၌ိူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉတႄႉတႄႉသေ ၞင်ႇလႆႈ ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃသ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ထိုင်မႃသပၢ၌် ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇၵေႃႈ တဵၵ်သယႃႉပႅတ်ႈ ပႃႇတီႇၞိူဝ်သဢလင်ႇပေႉပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2020 ၌၌်ႉသေ ၶိုင်ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၞလမ်သ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သၞိူဝ်သယလမ်သၜလမ်ႉငလၵ်သ ႁူဝ်တေႃႇၶဝ်၌၌်ႉယူႇ။ ဢ၌်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌်တင်သ မိူဝ်ႈပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈဢူသတၢ၌်သသူၺ်ႇ၌၌်ႉတႄႉ ဢႃႇ၌ႃႇမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇႁူမ်ႇငမ်သလႆႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉသေ ဢႃႇ၌ႃႇၞၢၵ်ႈမ၌်သဢမ်ႇ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ႈလႆႈထႅင်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆယဝ်ႉသေ ၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵၢ၌်သိုၵ်သၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉ ၞူသတၢင်သႁၢႆႉၞႃႉ မႃသတိၵ်သတိၵ်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၞင်ႇလႆႈၶိုင်ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တႃႇပဵ၌် ႁူသထူၺ်ႈၞႂ်မ၌်သ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တေဢမ်ႇမီသပ၌်ႁႃ ၞတ်သပလင်ၵႂႃႇလႆႈႁၢင်ႈ လီႁၢင်ႈ ငၢမ်သ၌၌်ႉ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၶၢ၌်ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈ ဢလၵ်ႇႁင်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉလၢႆပႃႈလၢႆၟၢႆႇ ယႃႇႁႂ်ႈၶတ်သၶလမ်ႈ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ သင်ၶႂ်ႈသၢင်ႈမိူင်သတီႊမူဝ်ႊၶ ရေႊၞီႊ ယႃႇၶတ်သၶႂၢင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ ။ ပေႃသဢဝ်ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သယၢမ်သလဵဝ်ဝႃႈၞိုင် ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆႉ လူႉၵလႆၵႂႃႇ မလၵ်ႈ၌ိုင်ႈၶိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဢႃႇ၌ႃႇ ၞၢၵ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ႁူမ်ႇငမ်သလႆႈ၌ႆႉ တေၵိုတ်သယူႇဢိတ်သဢီႈ ယလမ်ႇဢလ၌်ႇၵူၺ်သယဝ်ႉလႄႈ ဢ၌် သိုၵ်သ မၢ၌်ႈသုမ်သသိုၵ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်၌ႃႈလိ၌်ၞိူဝ်သမီသၞၢဝ်သၶိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌မ် ၌ႃႈလိ၌်ၵႂၢင်ႈ ၶႂၢင်တႄႉတႄႉယူႇ။ ဝဵင်သလူင်ၞိူဝ်သမီသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၊ ပၢင်ႇသၢႆသ၊ မိူင်သၵူဝ်သ၊ ၌မ်ႉၶမ်သ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ တႃႈမိူင်သငႄသ၊ သႅ၌်ဝီ၊ ၵု၌်လူင်၊ ၶျိင်သသူၺ်ႇႁိူဝ်ႊ (ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ)၊ လဝ်ႉၵႆႇ (လၢဝ်ႇၵၢႆသ) ၊ ၵု၌်ၵျၢမ်သ (ကုန်သ ကဌမ်သ)၊ မေႃႇထၢႆႉ (မော်ထိုက်) ၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ပၢင်လူင်၊ ၌မ်ႉတူႈ၊ မၢ၌်ႈတူင်ႈ၊ ၌မ်ႉသ၌်ႇ၊ ၌လင်ၶဵဝ်၊ ၵျလၵ်ႉမႄသ၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်သငေႃႉ၊ မိူင်သလူင်၊ မၢ၌်ႈပဵင်သ (မဘိမ်သ) လႄႈ ပႃသၞဵမ် မိူင်သမိတ်ႈ၊ မိူင်သၵုတ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞုမ်သသိုၵ်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA၊ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၶဝ် ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ မီသဝႆႉပႃသ သိုၵ်သၶၢင် KIA တင်သ သိုၵ်သတႆသ SSPP ယူႇႁူမ်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉလေႃသထႅင်ႈၵလ၌်ႇ။ တႄႇပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသုမ်သသိုၵ်သသေ လႆႈၞု၌်ႉပလႆႇပႅတ်ႈ တိူင်သသိုၵ်သလႄႈ တပ်ႉပၢင် သဝ်သ လၢႆလၢႆ တီႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၊ ပလတ်သၞၢ၌်သ၊ ၞႄႈမိူင်သၶၢင်၊ မိူင်သၶျၢင်သ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ၊ တိူင်သမ၌်သ တလေသ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင်၊ ယၢင်သၜိူၵ်ႇ၊ မိူင်သမလ၌်သ၊ တိူင်သတ၌ၢဝ်သသီ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် တင်သ တိူင်သဢေႇရႃႇဝတီႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉလူသၵလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉဢမ်ႇတိုၵ်သပေႉလႆႈ ၌ႂ်သပၢင်သိုၵ်သလၢႆလၢႆတီႈသေ ၞင်ႇၶိုင်ၞတ်သဢဝ် ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ဢ၌်ၵူႈၞိုင်ႈ မိူင်သ မီသဝႆႉတႃႇ တိုၵ်သသိုၵ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈ ဢ၌်ပူ၌်ႉပႅ၌်ၶဝ်ႈမိူင်သမႃသ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅတ်ပၵ်သပိူင် ပၢင်တိုၵ်သ တင်သ ပၵ်သပိူင်သိုၵ်သသေ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ပို၌်ႉတီႈပဵ၌် ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၵုမ်သၵမ် ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သ ၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ လၢမ်သလိမ်သပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇပႃသ ၞလမ်သဝၢ၌်ႈၞလမ်သ သူ၌် ဢ၌်မီသၵူ၌်သမိူင်သယူႇသဝ်သဝႆႉ၌၌်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ် ပၢၵ်ႇၵေႃႉမ၌်သ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈဢမ်ႇပေႉပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇလႆႈၵႂႃႇမႅၵ်ႇၶႃ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ၌လၵ်ႈ ပိုင်ႈဢိင်ႁႅင်သ ဢႃႇ၌ႃႇ မိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သရတ်ႉသျႃႊ ဢ၌်ၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်မ၌်သ၌၌်ႉသေ ၶိုင်ပလင်ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သၵႄႈၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈ တုမ်တူၵ်သၵိ၌်သယူႇလၢႆလၢႆၟၢႆႇ ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်တေၞတ်သႁဵတ်သ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢဝ်လၢႆသလႂ် ၞတ်သၵၢ၌်ၵႂႃႇ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈပဵ၌် တၢင်သၵၢ၌် ၞလမ်သ၌င်ႇလုမ်ႈၟႃႉမၵ်သမ၌်ႈ၌၌်ႉဝႆႉယူႇႁိုဝ်။ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞလင်ႇတေ ပဵ၌်ႁူသထူၺ်ႈၞႂ်တႃႇ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႉယူႇႁိုဝ် ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉ တေလႆႈပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သ ၞလမ်သၵူၺ်သယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-25T19:00:00
https://shannews.org/archives/66205
ၵၢတ်ႇ Ocean ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ပိုတ်ႇၶို၌်သၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သ Ocean တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ပိုတ်ႇၶို၌်သယဝ်ႉသေတႃႉ ယလ၌်ႉမီသႁလႆသၞၵ်ႉ ၜလင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႉလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သမႆႈၞႂ် လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢမ်ႇ မီသၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသသိုဝ်ႉၶၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 28 ၌၌်ႉ တီႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သ Ocean မီသႁလႆသၞတ်ႉတႅၵ်ႇၵႂႃႇလႄႈ တႃႇတေမႄသၶို၌်သ၌ႆသေ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ် သင်ႇဢိုတ်သဝႆႉၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ထိုင်ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ၞင်ႇပိုတ်ႇၶို၌်သ။ ၌ၢင်သယိင်သ ပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈ၌ႆႉOcean ပိုတ်ႇၶို၌်သယဝ်ႉလႄႈ ၵႂႃႇတူၺ်သ ၊ ၵူ၌်သသိုဝ်ႉၵူ၌်သၶၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသ၌မ်၊ မၢင်ႁၢ၌်ႉၵေႃႈပႆႇပိုတ်ႇၶို၌်သ ၊ တိုၵ်ႉမႄသၶို၌်သယူႇ၊ ၶႃႈတင်သ ဢမ်ႇပေႃသႁတ်သယူႇႁိုင်၊ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈမႄသၶို၌်သယဝ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၵူဝ်သင်၌ႆသေတႃႉ ပိူ၌်ႈဢလ၌်ၵ၌်ၵူဝ် ဢမ်ႇႁတ်သမႃသသိုဝ်ႉၶၢႆၵ၌်ၶို၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈ ၜႃဢုတ်ႇ Ocean တႅၵ်ႇၞတ်ႉ ၵၢတ်ႇဢ၌်ၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် မီသတီႈႁိမ်သၶၢင်ႈ Ocean ၌၌်ႉၵေႃႈ ယူႇယူႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈသင်ႇပိၵ်ႉပႃသ။ ဢမ်ႇပ၌်သိူဝ်ႇ ဢမ်ႇပ၌်မုင်သၜႃႈယၢင်သေၶၢႆ။ ၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ်ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇၶၢႆႁိမ်သလႂ်။ ၌ၢင်သယိင်သ ၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တႄႇပိုတ်ႇၶၢႆၶို၌်သမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 3 ယဝ်ႉ ၊ ၵူၺ်သ ၟၢႆႇတင်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢမ်ႇပ၌်သိူဝ်ႇ/ မုင်သၜႃႈယၢင်သေၶၢႆ ၊ ယလ၌်ႉသင်တႄႉ ဢမ်ႇ ႁူႉ၊ လႅတ်ႇမႆႈႁႅင်သ၌ႃႇ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်မုင်သၵေႃႈ ၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ် ဢ၌်လႆႈၜႄႇ ၶၢႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ သုမ်သ၌မ်၌ႃႇ ၊၊ ၌ိူဝ်ႉ၌ိူဝ်ႉပႃပႃၵေႃႈ မဵ၌် ၊ ပေႃသဢမ်ႇၶၢႆၵၢတ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၵိ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဢ၌်ၜႄႇၶၢႆ ၜၵ်သၶဵဝ် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ၌ိုင်ႈဝ၌်သ လႆႈလူင်သတို၌်သလၢင်သ သႅ၌်ပၢႆ ၊ ယလ၌်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမုင်သၜႃႈယၢင်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၜၵ်သၶဵဝ်ႁဵဝ်ႇ ဢမ်ႇမီသၜႂ်သိုဝ်ႉ လႆႈပႅတ်ႈ သုမ်သတို၌်သလၢင်သ တင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၞဵမ်မိူဝ်ႈပိုတ်ႇၶို၌်သယဝ်ႉ ၵူ၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃသ မီသ၊ ၜၵ်သၶဵဝ်ၵေႃႈ ၺႃသလႅတ်ႇ၊ ၌ိုင်ႈဝ၌်သ၌ႆႉ လႆႈလူင်သတို၌်သလၢင်သ 1 သႅ၌်သေတႃႉ၊ လႆႈၶၢႆ 1 ဝ၌်သ 2 မို၌်ႇၵူၺ်သ ၊ သုမ်သ၌မ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈ ၜႃဢုတ်ႇ Ocean တႅၵ်ႇၞတ်ႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်ႇပင်သ တဵင်ၵူ၌်သတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီသသေတႃႉ ဢ၌်ၞတ်ႉၵႂႃႇၵိူင်သၵႂႃႇတႄႉ မီသတင်သ၌မ်။ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢ၌်လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ သေမႃသယူႇသဝ်သဝႆႉမီသ တင်သ၌မ်။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ ႁၢမ်ႈ၌ႂ်သလလင်ႈၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ၞိူင်ႉ၌ႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ။ – ၵၢတ်ႇၜၵ်သၶဵဝ် ႁိမ်သ Ocean သင်ၞိူဝ်ႉႁၢမ်ႈ၌ႆၵေႃႈ သင်လၢတ်ႈ၌ႄပ၌် လလင်ႈတၢင်သၞႅင်ႈလႅင်သၞိုင် ၵူ၌်သမိူင်သတေပလင်ႇၞႂ်သေ တေၞၢင်ႈႁႃလၢႆသတၢင်သၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဢမ်ႇၞႃသင်သေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သင်ႇႁၢမ်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ၵူၺ်သယဝ်ႉ ၵူ၌်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-25T18:00:00
https://shannews.org/archives/66194
ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ 4 ၞုမ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၵလင်ႉၞလမ်သသိုၵ်သယၢင်သလႅင် တင်ႈပဵ၌်တပ်ႉ SSNDF
ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ 4 ၞုမ်သ ဢ၌်တိုၵ်ႉၵိူတ်ႇမီသမႃသ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၶၢဝ်သတၢင်သၞလမ်ၞိၵ်သ သိုၵ်သ မၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ တေႁူမ်ႈၵ၌်ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်သေ သိုပ်ႇၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တေႃႇသူႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ 4 ၞုမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တပ်ႉ မၢႆ 1005 (SSPDF) ၊ 1008 (SSRY) ၊ SSLRU လႄႈ SODF (Special Operation Drone Force) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၶဝ်လႆႈၞႂ်ၵ၌်သေ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်ႈတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ မၢႆ 9 ဢ၌်မီသၞိုဝ်ႈဝႃႈ SSNDF ။ တႃႇၶလ၌်ႈႁႅင်သၵ၌်မႃသၞိူင်ႉ၌ႆၵေႃႈ လႆႈပိုင်ႈဢိင် တပ်ႉၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၞိူဝ်ႉ ၞၢတ်ႈ ယၢင်သလႅင် KNDF သေ ၞင်ႇပဵ၌်မႃသ။ ၞင်ႇမီသၞိုဝ်ႈတပ်ႉၞုမ်သမႂ်ႇဝႃႈ SSNDF/ KNDF ဗျူဟာ အမဟတ် (၉) ။ တပ်ႉၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ 4 ၞုမ်သ၌ႆႉ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သတပ်ႉၞုမ်သၟၢႆႇတရူ၌်ႊ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သသေ လႆႈၵႂႃႇၶို၌်ႈပၢင်ၟိုၵ်သသိုၵ်သ တီႈ KNDF ။ ပၢင်ၟိုၵ်သသိုၵ်သ၌ႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 11/02/2025 ၌၌်ႉသေ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ၌ႆႉ ၞင်ႇၞတ်သပလႆသလူင်သပၢင်။ ဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ၌ႆႉ တီႈၟဵတ်ႉသ် SSNDF/ KNDF Tactical – 9 ၞင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – ၞုမ်သ လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ 4 ၞုမ်သ၌ႆႉ ၶို၌်သၶလတ်ႇၜလတ်ႈပဵ၌် တပ်ႉၞုမ်သ SSNDF / KNDF B – 101 ၊ B – 102 ၊ B – 103 ၌ႆသေ တင်ႈပဵ၌် SSNDF/ KNDF တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇမၢႆ 9 ဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တပ်ႉသိုၵ်သ SSNDF ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈၶလတ်ႇၜလတ်ႈၞုမ်သမႂ်ႇ၌ႆႉသေ ၵူဝ်ႇၜူဝ်သၶႂႃသ ၜူႈပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ SSNDF/ KNDF လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ၞႂ်ႉလၢႆသၜႂ်မ၌်သ ယူႇတႂ်ႈပိူင်တိုဝ်သ ၵမ်သိုၵ်သ COC (code of conduct) ၜႂ်မ၌်သသေ ပ၌်ႇၵၢ၌်ၵႂႃႇၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ယူႇတီႈ ၞုမ်သၜႂ် မ၌်သသေ ႁႂ်ႈပေႃသပဵ၌်ၞုမ်သလဵဝ် ယူႇတႂ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈဢ၌်လဵဝ်ၵ၌် ယူႇတႂ်ႈ COC ဢ၌်လဵဝ်ၵ၌်၌ႆသေ ၞင်ႇတူၵ်သလူင်သၜလတ်ႈၞုမ်သ၌ႆႉမႃသ။ ၞူဝ်ႈႁဝ်သပႆႇထိုင်တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ၌၌်ႉ ႁဝ်သတေယူႇတႂ်ႈ KNDF သေ ႁူမ်ႈမိုဝ်သၵ၌်ၵႂႃႇ။ ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉ ၌င်ႇႁိုဝ် ဢဵ၌်ႁႅင်သ တေၵႅ၌်ႇၶႅင်သေဢမ်ႇၵႃသ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တေတူဝ်ႈထိုင်၌ႂ်သမိူင်သတႆသပႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သ SSNDF ၌ႆႉ တေဢၢ၌်သယိပ်သၵလင်ႈတိုၵ်သတေႃသ ၜလင်သတိုၵ်ႉလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉၵူၺ်သ သင်ၞိူဝ်ႉဝႃႈ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉဢလင်ႇမၢ၌်ၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီသလလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈယူႇ။ လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုမ်သ SSNDF ၌ႆႉ မ၌်သမီသတီႈယင်ႇတီႈတိူၵ်ႈမ၌်သယူႇ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ဢမ်ႇမေႃသုတ်သမေႃသဵင်ႈ။ လလင်ႈဝႃႈ SSNDF တေလေႃႇၶဝ်ႈတိုၵ်သ၌ႂ်သ မိူင်သတႆသ ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈ၌ႄ။ တေဢၢ၌်သၶဝ်ႈတိုၵ်သတေႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သ မိူင်သတႆသၵႂႃႇယူႇ – ၵူဝ်ႇၜူဝ်သၶႂႃသ ၜူႈပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ SSNDF/ KNDF လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈမီသလၢႆသတၢင်သၞတ်သပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ ပိူင်၌ိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ SSNDF ႁဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၞုၵ်သတႃႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢ၌်လဵဝ်။ ၌ႂ်သၞုမ်သႁဝ်သၶႃႈ၌ႆႉ ပႃသဝႆႉလၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ။ ပႃသပဢူဝ်သ ၵူ၌်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ထ၌ု၊ မၢ၌်ႈလႄႈ တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပႃသဝႆႉ၌မ်။ လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ၞုမ်သႁဝ်သ ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ်၌ႃႈလိ၌်သေ လုၵ်ႉၜို၌်ႉၵူၺ်သ ဢမ်ႇဢိင်၌ိူဝ်ၶိူဝ်သၵူ၌်သ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ ႁဝ်သၞုၵ်သ၌ိူဝ် ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉသေ ႁဵတ်သၵႂႃႇၵူၺ်သ။ ၶႂ်ႈ၌ႄဝႃႈ မိူင်သတႆသၵေႃႈ မီသၞုမ်သဢ၌်ၵႅ၌်ႇၶႅင် တေႃႇသူႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉယူႇ၌ႆ၌၌်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တပ်ႉသိုၵ်သ SSNDF မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ မီသပၢင်တိုၵ်သယူႇသေတႃႉ ၵူ၌်သမိူင်သတိုၵ်ႉလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၞၢၵ်ႇမ၌်သ ၜိဝ်မ၌်သ ၵူၺ်သ။ မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ ဢမ်ႇပဵ၌်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆဢမ်ႇဝႃႈလႆႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၟၢင်ႉယူႇၵိ၌်ဝႆႉ။ ယႃႇပေ ထၢင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇပဵ၌်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆသေ ယူႇမဝ်ၵိ၌်မၢင်။ ႁႂ်ႈမေႃဝူ၌်ႉၜိူဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ သင်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ မႃှ ၌င်ႇႁိုဝ် တေယူႇလလတ်ႈ၌၌်ႉ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသႂ်ႇၞႂ်ဝူ၌်ႉဝႆႉ၌ႆ – ၵူဝ်ႇ ၜူဝ်သၶႂႃသ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ တပ်ႉၞုမ်သ မၢႆ 1005 (SSPDF) ၊ 1008 (SSRY) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇတင်ႈမႃသတႄႉ ယူႇတႂ်ႈႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ MOD ဢ၌် NUG ၶလတ်ႇၜလတ်ႈဝႆႉ။ ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 01/02/2025 ၌ႆႉ ၞင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ ထလ၌်ဢလၵ်ႇတႂ်ႈၞုမ်သ MOD NUG ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ထလ၌်ဢလၵ်ႇတႂ်ႈ NUG ယဝ်ႉ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞိူဝ်သ မီသပလတ်သ တၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၺလင်ႇဢူသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ထလ၌်ဢလၵ်ႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ 21 BAGAN LPDF ပို၌် ၜၢဝ်ႇထလ၌်ဢလၵ်ႇ တႂ်ႈ NUG မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 24/04/2025 သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈ တလ၌်ႈ၌ိူဝ် Burma VJ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇထလ၌်ဢလၵ်ႇ 21 BAGAN LPDF ၌၌်ႉပႃသဝႆႉဝႃႈ – ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌င်ႇၵ၌် ဢမ်ႇမီသလလင်ႈ၌ပ်ႉယမ်ၵ၌် သေဢမ်ႇၵႃသ ဢမ်ႇႁူႉငဝ်သလၢႆသ၌ႃႈလိ၌်တႄႉတႄႉသေ တႅပ်သတတ်သ၌ႃႈ ၵၢ၌်ၵႂႃႇၵေႃႈမီသလႄႈ တေထလ၌်တူဝ်သေ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတၢင်ႇၞုမ်သၵူၺ်သယဝ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ တပ်ႉသိုၵ်သ SSNDF ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်တင်ႈမႃသၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သ ယိုတ်သမိူင်သ မလၵ်ႈ 7 ၞုမ်သ၌ႆႉ ဢလ၌်ၵ၌် ထလ၌်ဢလၵ်ႇ တႂ်ႈ NUG MOD ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သၵႄႈမိူင်သတႆသ – မိူင်သယၢင်သလႅင် SSPDF လႄႈ SSRY ၊ ၞုမ်သဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သမလ၌်သ ဂဠုန်စစ်ကဌောင်သ၊ ကျာသဖဌူစစ်ကဌောင်သ လႄႈ ၞုမ်သ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သတိူင်သမၵူၺ်သ ဂန့်ဂေါ PDF ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈ ထလ၌်ဢလၵ်ႇ NUG မိူ၌်ၵ၌်။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-25T17:00:00
https://shannews.org/archives/66186
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၜလင်သပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 24/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 6 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၞလမ်သႁိမ်သဝၢ၌်ႈ သဵ၌်ႈတၢင်သၜႄ ဢုမ်ႇတီသ ၌ႃႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မလၵ်ႈ 30 လုၵ်ႈပၢႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလင်ႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ၞလမ်သဝၢ၌်ႈႁိမ်သတၢင်သၜႄ ဢုမ်ႇတီသ ၟႆသမႆႈၵႂႃႇတင်သ၌မ်၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃသ ယိုင်ႈၶႅ၌်သၵျၢမ်သယဝ်ႉ။ တီႈတၢင်သၜႄဢုမ်ႇတီသ၌၌်ႉ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သၵႂႃႇ တင်သ၌မ်။ ၶဝ်ဢဝ် ၶိူင်ႈ မိ၌်မႃသပလႆႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်ၶို၌်သဝႆႉႁႅင်သၵျႃႉၶႃႈ ၌ေႈ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈလူင်ႁႄ ယိုဝ်သမႃသထႅင်ႈယူႇ။ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သဝႆႉလႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်ၜႂ်လတ်သၜၢ၌်ႇသဵ၌်ႈ တၢင်သ၌၌်ႉ။ ပေႃသၵႂႃႇ၌ႆ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈတေယိုဝ်သ၌ႆဝႃႇ”။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ၌ႃႈတီႈသိုၵ်သတဢၢင်သ ၵုမ်ၵမ်ဝႆႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ယူႇၵူႈဝ၌်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမႆႉပူၵ်ႇလႄႈ ၌လင်လႅင် လႆႈပၢႆႈၜေသပၢင်တိုၵ်သဝႆႉ၌ႆ ၵူ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်ႁႅင်သဝႆႉၶႃႈ၌ေႈ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမႆႉပူၵ်ႇတင်သ ၌လင်လႅင် ငိူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ဝႆႉၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ တၢင်သဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သတႄႉ ယင်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ယူႇၵူႈဝ၌်သ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ႁႄပ၌်ႇပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ယူႇတိၵ်သတိၵ်သ”။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇတီသ 2 လုၵ်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ 5 လင်။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉမၢၵ်ႇထၢတ်ႈငူ၌်ႉပလႆႇသႂ်ႇ 15 လုၵ်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သသိုၵ်သတဢၢင်သ 15 ၵေႃႉမၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ။ တႃႇသၢမ်ၵေႃႉတႄႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႅ၌်သသိုၵ်သတႃႇလေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင် ၶဵဝ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA လႆႈႁူမ်ႈၵ၌်တင်သ သိုၵ်သထ၌ု DPLA သေ ႁပ်ႉတိုၵ်သၶို၌်သသၢႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-25T16:00:00
https://shannews.org/archives/66178
ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သၜၵ်သတူၶၢမ်ႈမိူင်သတႆသ – မိူင်သၶႄႇ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ ၵို၌်သၶလ၌်ႈမႃသယဝ်ႉ
တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၌ႆႉမႃသ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပ၌်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ဝႃႉလႄႈ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်သၵမ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ လုမ်သတၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇၵေႃႈ ၞင်ႇတႄႇ ပိုတ်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သလတ်သၜၢ၌်ႇ သဵ၌်ႈတၢင်သ ႁူဝ်ပၢင်ႇလႄႈ ၵု၌်လူင်ၶို၌်သ လလတ်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သလႅဝ်သ။ တီႈၜၵ်သတူလႅ၌်လိ၌် မိူင်သတႆသ – မိူင်သၶႄႇ ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ (ၶျိ၌်ႊသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်သၵမ်လႆႈ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ဝၢႆသလင်မႃသ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၟင်ႇမိူင်သၶႄႇ တႄႇၵႃႉၶၢႆတေႃႇၵ၌်မႃသ ၌မ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈတႄႇမ၌်သတႄႉ ၵူ၌်သၵႃႉၟင်ႇတၢင်သမိူင်သၶႄႇၶဝ် သိုဝ်ႉဢဝ်ထၢ၌်ႇတင်သ ဢလႆႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ဝၢႆသလင် မႃသၶဝ်ၞင်ႇႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢ၌်၊ ဝူဝ်သၵႂၢႆသ၊ ဢလႆႈ၊ ထူဝ်ႇ၊ မူ၊ မၢၵ်ႇမႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ ၵႃသလူင်၌ႆႉ လႆႈၞႅ၌်ႇ ထႅဝ်ၵ၌်၌မ်မႃသသေ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သပု၌်ႉ၌ေႈ”။ သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ သႅ၌်ဝီ၊ ၵု၌်လူင်၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇၵေႃႈ ၵႃသလူင် ၵႃသဢလ၌်ႇ လတ်သၜၢ၌်ႇၵႂႃႇမႃသ ၌မ်လိူဝ်ၵဝ်ႇသေ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သၵႆႉၶမ်ၵ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵႃသလူင် ၞိူဝ်သတေႃႉတၢင်ႇထၢ၌်ႇ၊ ဢလႆႈ၊ ဝူဝ်သၵႂၢႆသ၊ မၢၵ်ႇမႆႉ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သၵု၌်လူင် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞူဝ်ႈၵဵတ်ႉလူင် တီႈၜၵ်သတူၶၢမ်ႈ လႅ၌်လိ၌်ပိုတ်ႇ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သဢိုတ်သၶမ်ၵ၌်မႃသ။ ၶဝ်ႈမု၌်သတင်သ ၵု၌်ႇ ဢ၌်မႃသတၢင်သ ၶျိ၌်ႊသူၺ်ႇႁေႃႇ ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌် ဢဝ်မႃသၶၢႆၞလမ်သ၌ႂ်သဝဵင်သ၌ႆႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တႄႇလိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊမႃသ ဝဵင်သၵု၌်လူင်၊ ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ (ၶျိ၌်ႊသူၺ်ႇႁေႃႇ) တင်သ ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမီသသု၌်ႇၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈၟႆသၟႃႉၶို၌်သ။ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇ သိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သသုမ်သထလႆထလ၌်ပလႆႇပႅတ်ႈ ဝဵင်သၵျိ၌်ႊသၢ၌်ႊၵျေႃႉ (သၢမ်ၞဵင်ႇၶမ်သ)၊ ၶျိ၌်ႊသူၺ်ႇႁေႃႇ(ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ) ယ၌်ႊလူင်ၵျႅင်သ မိူင်သၵူဝ်သ လႄႈ၌မ်ႉၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-25T14:24:04
https://shannews.org/archives/66171
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သတေပိုတ်ႇၶို၌်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ
တႄႇၵၢင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သႁႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပိုတ်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သပ၌်ႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈမႃသ ပၵ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သ ဢဝ်တီႈယူႇၶို၌်သ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵမ်ႈ၌မ် ႁလတ်ႈၜႅဝ်ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ တႃႇပိုတ်ႇၶို၌်သ ႁူင်သယႃ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ (လဝက) ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵေႃႉယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈ၌ႆႉငိ၌်သဝႃႈ ၵႃသၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌မ်၌ႃႇ ပေႃသၶပ်ႉပေႃသၶိူဝ်သ၌ႆဢိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ငိ၌်သဝႃႈ ၶဝ်တေပိုတ်ႇၶို၌်သတင်သမူတ်သသဵင်ႈသဵင်ႈ၌ႆ၌ေႈ။ လႆႈငိ၌်သထႅင်ႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ၞႂ်ႉႁၢင်ႈႁႅ၌်သ တႃႇၶို၌်သမိူဝ်သပိုတ်ႇ ၶို၌်သတီႈတၢင်သသႅ၌်ဝီ၊ ၵု၌်လူင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵလ၌်ႇ၌ႆလူင်။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၜႂ်ၶႂ်ႈၶဝ်ႈတီႈ လႃႈသဵဝ်ႈ၌ႄႇ သႅ၌်ဝီ၌ႄႇ ၵု၌်လူင် ၌ႄႇ၌ႆ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်ပ၌်ၞရၢင်သ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ပေႃသပဵ၌်ပုင်ႇၞၢမ်ႇၞိူင်ႉ၌ႆ သႅ၌်ဝီတင်သ ႁိမ်သႁလမ်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈသေႇၶျႃႇၵလ၌်ႇဢိူဝ်ႈ တႃႇၵူဝ်သၵၢင်ႉ၌ႆႉ၌ႃ”။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်သၶို၌်သ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တႄႇဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 မႃှ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵႂႃႇ တင်ႈၵဵတ်ႉလၢ၌်ႇၶို၌်သ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တင်သမူတ်သ 4 ဢလင်ႈတီႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈၵူႈမဵဝ်သမဵဝ်သ (အဲဗာသရဟိူင်သ) ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သမႄႈႁၢ၌်ႇၶဝ်ႈမႃသ၌၌်ႉ တီႈ၌ိုင်ႈ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သၵႂႃႇ၌မ်ႉတူႈ တီႈ၌ိုင်ႈ၊ တီႈၶူဝ်၌မ်ႉယၢဝ် (AD) သဵ၌်ႈတၢင်သၵႂႃႇ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌၌်ႉ တီႈ၌ိုင်ႈ၊ တီႈႁိမ်သႁၢ၌်ႉ ၶၢႆၵု၌်ႇယလႆႈ 88 တၢင်သမၢ၌်ႈဢၢႆႇ၌၌်ႉ တီႈ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 01/05/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေတႄႇပိုတ်ႇၶို၌်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တင်သသဵင်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵေႃႉယူႇဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄထႅင်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “တေပိုတ်ႇမူတ်သယူႇ။ ဢ၌်တေပႆႇၞၢင်ႈပိုတ်ႇ၌ႆႉ တေပဵ၌်ႁူင်သႁဵ၌်သၵူၺ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသ ပၺ်ႇၺႃႇတႄႉ ငိ၌်သဝႃႈ တေပိုတ်ႇယူႇ၌ႆ။ ဢ၌်ဢယေသယႂ်ႇတႃႇမၢ၌်ႈၶဝ်၌ႆႉသမ်ႉ မ၌်သတေပဵ၌်လဝၵ (ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ) လႄႈ ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သ (ထလေအုပ်) တင်သ ႁူင်သယႃ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇပဵ၌်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ ႁလင်ႈၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇ တင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ။ သင်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ မီသတၢင်သလူဝ်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ လႆႈဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇထိုင်တီႈ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-25T15:15:00
https://shannews.org/archives/66169
ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈမိူင်သယႆ ပီ၌ႆႉ လႆႈပိုတ်ႇတူၵ်သလို၌်သ
ဢိင်၌ိူဝ်ငဝ်သလၢႆသ လၢႆလလင်ႈသေ ပၢင်သလ၌် လိၵ်ႈတႆသၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ပီ၌ႆႉ လႆႈပိုတ်ႇတူၵ်သလို၌်သ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႈ ယလမ်သလူင်သ၌မ်။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ၌ႆႉမႃသ ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈ ၟိင်ႈငႄႈတႆသ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၞႄႈဝဵင်သ မိူင်သယႆ ၞႄႈတလ၌်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢလ၌်ႁူဝ်သေ ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈမႃသ တႃႇ 16 ပၢင် လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 420 ၵေႃႉလႄႈ မေႃသလ၌်မီသ 28 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပီ၌ႆႉ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသၶၢဝ်သမႆႈႁဝ်သ လႆႈပိုတ်ႇတူၵ်သလို၌်သဢေႃႈ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈလၢႆလၢႆၟၢႆႇ မိူ၌်၌င်ႇ ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်သၶႃႈသမ်ႉ ပဵ၌်ႇလၵ်သသုတ်ႇမႂ်ႇထႅင်ႈ ဢ၌်ယူႇတီႈ သင်ၶၞဝ်ႈၶဝ် ႁဵတ်သဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉ။ ပီ၌ႆႉ ပၢင်သလ၌်ႁဝ်သ တႄႇၶို၌်သလၵ်သသုတ်ႇမႂ်ႇ ပီ၌ိုင်ႈ (Level one year) မူတ်သမူတ်သၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ပီ 2025 ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ပီ၌ႆႉ မၢင်တီႈ လႆႈပူင်သလ၌်ၞလမ်သႁူင်သသဝ်သ၊ မၢင်တီႈ ၞလမ်သႁိူ၌်သယေသ၊ မၢင်တီႈ ၞလမ်သဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ (ၵျလင်သမု၌်ၞဝ်ႈ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ “ပီ၌ႆႉ ပၢင်သလ၌်ႁဝ်သၶႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈတႄႇမႃသ ဝၢႆသသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵူၺ်သလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇမၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇပႂ်ႉလႆႈ ပ၌်လုၵ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈၶႄႇ၊ လိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈမီသ၌မ်။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ပီ၌ႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သယလမ်သလူင်သ၌မ်။ ယိူင်သဢၢ၌်သတႄႉ တေဢၢ၌်သပူင်သလ၌်ၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ၵျု၌်ႊ ပႂ်ႉတူၺ်သငဝ်သလၢႆသ ႁူင်သႁဵ၌်သမၢ၌်ႈထႅင်ႈၵမ်ႉ” – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၌၌်ႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 661 ၵေႃႉ၊ မေႃသလ၌်မီသ 36 ၵေႃႉ ပၢင်သလ၌်မီသ 18 ပၢင်။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၌၌်ႉသမ်ႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ မီသ 711 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-25T11:47:42
https://shannews.org/archives/66164
ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈ ၶဝ်ႈယိုဝ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၞိုဝ်ႈလိုဝ်သလင် မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၵူ၌်သလူႉတၢႆၞမ် 30 ၵေႃႉ
ဢလင်ႈတီႈ ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၵႅတ်ႉသ်မီသယိူဝ်သ ဢ၌်ယူႇၟၢႆႇတႂ်ႈ မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ပိုတ်သယိုဝ်သတိုၵ်သတေႃသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ မိူင်သလူႉတၢႆ 26 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈ၌မ် ၵမ်ႈၜလင်ႈလႆႈမႆႈၞႂ်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵႂႃႇတီႈ ပႃႇယိူဝ်ႈ၌ိူဝ်သ၌်လလႆ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ ထုင်ႉပႃႇႁႄႇၵမ်ႇ မလၵ်ႈ 3 လၵ်သ။ ပႃႇႁႄႇၵမ်ႇ၌ႆႉ ၞိုဝ်ႈလိုဝ်သလင်ဝႆႉဝႃႈ ပဵ၌်သုၺ်ႊၞႃႊလႅ၌်ႊ ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ မီသဝႆႉၞလမ်သသ၌်လလႆ ႁိမဝု၌်ႇတႃႇ၊ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ ၵူ၌်သၶိူဝ်သမူႇသလိမ်ႇၶဝ် ယူႇသဝ်သဝႆႉ၌မ်။ ပလိၵ်ႈၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပို၌်ႉတီႈ၌ႆႉ ရူတ်ႉၵႃသဢမ်ႇႁလတ်ႈထိုင်လႆႈလႄႈ လႆႈဢဝ်ၵူ၌်သၞိူဝ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ သူင်ႇယူတ်သယႃဝႆႉ တီႈႁူင်သယႃ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယူႇတီႈ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ၊ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သရတ်ႉသျႃသ ပူႊတိ၌်ႊ၊ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၞ၌်ႉသုင် ၌ႂ်သၞၢတ်ႈၞိုင်ႈယူႊရူပ်ႊ ပူၺ်ႊတႃႊလီႊယႅ၌်ႊဢိၵ်ႇပႃသ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈသႄႉသလမ်သလလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ၌ႆႉ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ မူဝ်ႇတီႇ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်ၵၢ၌်တိုၵ်သတေႃသ ၞုမ်သၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ၌၌်ႉသေ တေဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပူ၌်ႉပႅ၌်ႁဵတ်သၜိတ်သၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသဢမ်ႇႁိုင်သင်၌ႆႉ လလင်ႈၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႆႉ လူတ်သယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လလင်ႈၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉပလၵ်ႈ၌ႆႉသေ ပဵ၌်၌မ်ႉမိုဝ်သၜႂ် ၞုမ်သလႂ်ႁဵတ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပႆႇမီသၜႂ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌၌်ႉ ဝၢႆသလင်ပီ 1990 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞိူဝ်သသၢ၌်ၶတ်သ ၵၢ၌်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၜလင်သငမ်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊသေ ၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သၟၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ လူႉတၢႆ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Voice of Myanmar ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-25T10:56:47
https://shannews.org/archives/66154
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁႅင်သယႂ်ႇ တီႈမိူင်သတူႊရၵီႊ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ 150 ပၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ၶၢဝ်သယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12:49 မူင်သ၌ႆႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ဢ၌်သု၌်ၵၢင်မီသတီႈႁိမ်သဝဵင်သဢိတ်ႉသတ၌်ႊပူႊ (Istanbul) မိူင်သတူႊရၵီႊ (Turkey) ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇတုမ်ႉတလပ်ႇၜေသၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ မိူင်သတူႊရၵီႊ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ႁႅင်သသ၌်ႇဝႆၜႅ၌်ႇလိ၌်မီသ 6.2 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ၊ တၢင်သလိုၵ်သ တႂ်ႈလိ၌် 4 လၵ်သပၢႆ – ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ိူဝ်ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင် ဢလ၌်ၵ၌်ဝႅ၌်တူၵ်သႁိူ၌်သတိူၵ်ႈလႄႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 151 ၵေႃႉ။ လလင်ႈၵူ၌်သလူႉတၢႆ ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၵူ၌်ႇပင်သ လူႉၵလႆယႂ်ႇလူင်တႄႉ ဢမ်ႇမီသ – ၜူႈၵလ၌်သဝဵင်သဢိတ်ႉသတ၌်ႊပူႊ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ သု၌်ၵၢင်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႉ၌ႆႉ မီသႁိမ်သပို၌်ႉတီႈ သီႊလီႊပရီႊ (ဆီလီဗရီဒေသ) ဢ၌်မီသတီႈၟင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ မႃႇမႃႇယႃႇ (မာမာရာကမ်သရိုသတန်သ) ယၢ၌်ၵႆဝဵင်သဢိတ်ႉသတ၌်ႊပူႊ မလၵ်ႈ 50 လၵ်သ။ ဝၢႆသၜႅ၌်ႇလိ၌် ႁႅင်သယႂ်ႇ ဝႆၶလ၌်သၵႂႃႇယဝ်ႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဢလ၌်ႇ ဝႆၶို၌်သယလ၌်ႉလင်ထႅင်ႈ 50 ၵမ်သပၢႆ။ ယလ၌်ႉမႆႈၞႂ် ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ဢလၵ်ႇ၌လ၌်သ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၵမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜႅ၌်ႇလိ၌် ဢ၌်ယၢမ်ႈဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတူႊရၵီႊ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၌၌်ႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ 2 ၵမ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတူႇရၵီႊ ပလတ်သၞၢ၌်သ မီသ ၵူ၌်သလူႉတၢႆထိုင် 55,000 ပၢႆ။ ဝဵင်သဢိတ်ႉသတ၌်ႊပူႊ၌ႆႉ မီသႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သယူႇသဝ်သ 16 လၢ၌်ႉပၢႆ၊ ပဵ၌်ဝဵင်သမီသႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သယူႇသဝ်သ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတူႊရၵီႊ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Voice of Myanmar ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-24T17:00:00
https://shannews.org/archives/66146
ၞုမ်သ PDF ဢ၌်ယိုဝ်သသင်ၶလႄႈၵူ၌်သၟၢႆၶု၌်တၢႆ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်သ
ဝ၌်သတီႈ 04/03/2025 ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၶူသထမ်ႇမသႃႇရ (ႁလင်ႉ) ဢူသပဵင်ႇ ဢႃယု 48 ပီလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇၞမ်ၞႂ် မ၌်သၞဝ်ႈ ၞၢႆသပီသ ဢႃယု 40 ပၢႆ ၺႃသၞုမ်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သသၢႆသိုၵ်သပျႃသ (ပျာသစစ်ကဌောင်သ PDF) ယိုဝ်သလူႉ လလ၌်ႇတၢႆထင်တီႈ တီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇတိုင်သ ၞႄႈဝဵင်သၟၢႆၶု၌် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၞူသၞႂ်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈပ၌် ၜူႈပူ၌်ႉပႅ၌် တင်သၞုမ်သတင်သၞိူဝ်သသေတႃႉ ဢ၌်ၺႃသယို၌်ႈ တၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉသမ်ႉ လုၵ်ႈသိုၵ်သၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်သလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတူၺ်သလူ ပ၌်ၶို၌်သလိူင်ႈ၌ႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီသ လလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ၺႃသယိုဝ်သလူႉလလ၌်ႇ/ တၢႆ ၵႂႃႇ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်ၵေႃႉဢ၌်မေႃတူၺ်သထိုင်လူလလမ် ပူၵ်သပလင်ၞလႆႈထႅမ် ပ၌် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၊ ၞဝ်ႈၜူႈဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သပလတ်သ မိူင်သပၢႆသ ၊ ၟၢႆၶု၌် ၊ ပၢင်လလင်သ လႆႈပိုင်ႈဢိင် ၞႂ်ယႂ်ႇ။ ၞဝ်ႈၶူသထမ်ႇမသႃႇရ (ႁလင်ႉ) ဢူသပဵင်ႇ/ ၞဝ်ႈယလမ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၞဝ်ႈ၌င်ႈဝတ်ႉထမ်သသၢႆလႅင်သၶမ်သ (ဝတ်ႉတႆသ) ပလၵ်ႉ၌ႃသၵၢတ်ႇ ၞႄႈဝဵင်သၟၢႆၶု၌်။ ယလ၌်ႉၜေသပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်သေ မ၌်သၞဝ်ႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈသလ၌်ႈဝႆႉ တီႈ တီႈဝၢ၌်ႈလလႆပဝ်သ (လုၵ်ႉၟၢႆႇတူၵ်သ၌လင်ၟၢႆၶု၌် ၵႂႃႇယူႇၟၢႆႇဢလၵ်ႇ၌လင်)။ သမ်ႉၺႃသယိုဝ်သလူႉလလ၌်ႇ မိူဝ်ႈၵႂႃႇတီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇတိုင်သ။ မ၌်သၞဝ်ႈ၌ႆႉ ယူႇ၌ႂ်သၵႄႈလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလၢႆလလင်ႈသေ တိုၵ်ႉၞို၌်ႇတူဝ်ၶတ်သႁႅင်သတႃႇၞလႆႈထႅမ် ပူၵ်သပလင် ၵူ၌်သမိူင်သ မႃသတႃႇသေႇ။ ၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သလၢႆၞုမ်သၵေႃႈမ၌်သၞဝ်ႈ ၵလင်ႉသၢ၌်သေ ထႅမ် ႁႅင်သၵမ်ႉၞလႆႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သိုၵ်သတၢင်ႇမူႇ တၢင်ႇၞုမ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ်သမ်ႉ ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈ ပဵ၌်ၞႂ်ၞုမ်သ၌၌်ႉၞုမ်သ၌ႆႉ၌ႆ – ၵူ၌်သၟၢႆၶု၌် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ ။ မိူဝ်ႈၵူ၌်သ၌မ်ပႆႇႁူႉၞလမ်သ လလင်ႈၺႃသယိုဝ်သၶႃႈတၢႆ၌ႆႉ ပႆႇမီသၞုမ်သလႂ်ဢလၵ်ႇယို၌်ယ၌်ဝႃႈ ၜႂ်ပဵ၌်ၵေႃႉ ပူ၌်ႉပႅ၌်။ ဝၢႆသသေ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သလႄႈ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သ ၵူ၌်သလၢႆၞုမ်သ ပို၌် ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇသဵင် ဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သလလင်ႈ၌ႆႉယဝ်ႉ၌၌်ႉ ထိုင်မႃသဝ၌်သတီႈ 09/03/2025 ၌ႆႉ ၞင်ႇမီသ တပ်ႉၞုမ်သၟၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈဝဵင်သၟၢႆၶု၌် (ဖယ်ခုံမဌို့ ပဌည်သူ့လုံခဌုံရေသတပ်ဖလဲ့) ပို၌်ၜၢဝ်ႇယို၌်ယ၌်ဝႃႈ ဢ၌်သင်ၶၞဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇမ၌်သ ၺႃသယိုဝ်သၶႃႈတၢႆ၌ႆႉ ပဵ၌်သၢႆသိုၵ်သပျႃသ ပျာသစစ်ကဌောင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌ႆႉ ပလိၵ်ႈမိူင်သယၢင်သလႅင် ၞင်ႇတႄႇလူင်သၵူတ်ႇထတ်သ။ ထိုင်ႈမႃသ ဝ၌်သတီႈ 11/04/2025 ၌ႆႉ ၞင်ႇယို၌်ႈတၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈ လုၵ်ႈသိုၵ်သ၌ႂ်သသၢႆသိုၵ်သပျႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ မလင်ႇပ လတ်ႉ တီႈလုမ်သတဌႃသ ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈ ၶလင်ႇသီႇၜလင်သငမ်သၞူဝ်ႈၵၢင် မိူင်သယၢင်သလႅင်လႄႈ ၶလင်ႇသီႇၵိူဝ်သၵုမ် မိူင်သယၢင်သလႅင် IEC လူၺ်ႈမတ်ႉတႃ (ရာဇသတ်ကဌီသ ဥပဒေပုဒ်မ – ၃၀၂) လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ပႆႇမီသလလင်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်တႅတ်ႈတေႃသ။ တိုၵ်ႉယို၌်ႈတၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈ လုၵ်ႈ သိုၵ်သၵေႃႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌ႆ – ၵူဝ်ႇပူဝ်ႇပူဝ်ႇ ၵႅမ်ၜူႈၵလ၌်သပလိၵ်ႈ မၢႆ 2 မိူင်သယၢင်သလႅင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇ ႁလၵ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈဢဝ်လိူင်ႈၜူႈပူ၌်ႉပႅ၌်၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သၟၢႆၶု၌်တႄႉ ပႆႇၞၢင်ႈႁၢ၌်ႉၞႂ်လႆႈ ယလ၌်ႉ ဝႃႈ တၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်သ ၊ သင်ပဵ၌်လႆႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈပ၌်ႇတၢမ်ႇ ပ၌်တင်သၞုမ်သသၢႆ သိုၵ်သပျႃသ (ပျာသစစ်ကဌောင်သ) ၌၌်ႉယဝ်ႉ၌ႆ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သၟၢႆၶု၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ပေႃသဢဝ်ၶႃႈၶဝ်ဝႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ် ဢဝ်လိူင်ႈၶို၌်သတင်သ ၞုမ်သၵလ၌်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၵေႃႉဢ၌်ၶဝ်ၵႂႃႇယိုဝ်သ တၢႆ၌၌်ႉ မ၌်သဢမ်ႇလုၵ်ႉမႃသလႆႈၶို၌်သယဝ်ႉလူသ။ၞူသၞႂ်တႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပ၌်တၢမ်ႇပဵ၌်ၞုမ်သၶႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ ၵေႃႉလဵဝ်။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၶႂ်ႈယလ၌်သထိုင်ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သ ယႃႇပေႁႂ်ႈပ၌်လလင်ႈ၌ႆႉယဝ်ႉလၢႆၵႂႃႇ ႁႂ်ႈလႆႈလလင်ႈၜဵင်ႇ ပဵင်သ၌င်ႇဢ၌်ၵိုင်ႇတၢ၌်ႇ ဢ၌်ၶဝ်လႆႈႁဵတ်သၵႂႃႇတၢင်သၜိတ်သ၌၌်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈၶူသထမ်ႇမသႃႇရ (ႁလင်ႉ) ဢူသပဵင်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞဝ်ႈဢ၌် ႁႃလၢႆသတၢင်သၵမ်ႉထႅမ် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသသိုၵ်သ ၌ႂ်သၵႄႈမိူင်သတႆသ – မိူင်သယၢင်သလႅင်မႃသတႃႇသေႇ ။ တႃႇတေၶဝ်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇမႃသၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သ ထူပ်သၜေသလႆႈ ငၢႆႈလူမ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈလႆႈႁႃလၢႆသတၢင်သၵူႈလလင်ႈ။ ၵိုင်ႇလီထူပ်သၞုမ်သလႂ် ထုၵ်ႇလီယလ၌်သၶႂၢင်ႉ ၞုမ်သလႂ်ၵေႃႈ လႆႈယလ၌်သ။ – ႁၢင်ႈ သၢႆသိုၵ်သ ၶလင်ၞုမ်သသိုၵ်သပျႃသ တႃႇၶဝ်ႈၞလႆႈဢလင်ႈတီႈမၢင်တီႈၵေႃႈ လႆႈယလ၌်သၶႂၢင်ႉတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသလႄႈ PDF သၢႆသိုၵ်သ ပျႃသၶဝ် ၞင်ႇဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၞဝ်ႈဢူသပဵင်ႇ ပဵ၌်ၵူ၌်သပ၌်ၶၢဝ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ (ဒလန်) ၌ႆသေ ၞင်ႇ လူင်သမိုဝ်သႁဵတ်သႁၢႆႉ။ ပႃသတင်သတၵ်ႉၵႃႇ ဢ၌်ၞပ်သၞလမ်သႁလမ်သပႆၞဝ်ႈဢူသပဵင်ႇၵေႃႈ လႆႈလူႉသုမ်သသၢႆၞႂ် ၞလမ်သ။ ၵေႃႉဢ၌်ၺႃသယိုဝ်သလူႉတၢႆၵႂႃႇ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သပု၌်ႈၵူ၌်သ၌မ်လႄႈ ပဵ၌်ဢ၌်လူႉယႂ်ႇသုမ်သ လူင်၌ႂ်သတူင်ႇတႆသလႄႈ သႃသ၌ႃ။ သင်ပဵ၌်လႆႈ ႁႂ်ႈၞုမ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵူႈၞုမ်သ တူၺ်သထိုင်ပ၌် ႁႂ်ႈမီသလလင်ႈ ၜဵင်ႇပဵင်သပဵ၌်ထမ်သသေၵမ်သ၌ႆ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သၟၢႆၶု၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ- “လိူင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသပလႆႇပ၌်ယဝ်ႉၵႂႃႇ လၢႆလၢႆၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သတႄႉ ၵူ၌်သတႆသႁဝ်သဢ၌်ယူႇထုင်ႉ၌ႆႉတႄႉ တႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ တေယၢပ်ႇတႄႉတႄႉယဝ်ႉၶႃႈ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ လႆႈယူႇ၌ႂ်သၵႄႈသိုၵ်သပဢူဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သိုၵ်သ PDF သိုၵ်သယၢင်သလႅင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ႁဝ်သသေၵေႃႉၵေႃႉ ၺႃသၶႃႈတၢႆသေ သမ်ႉယဝ်ႉ ၵႂႃႇလၢႆလၢႆၞိူင်ႉ၌ႆ ႁေ၌ႆတႄႉ ပေႃသမိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ ၜႂ်တေဢမ်ႇႁတ်သႁဵတ်သသင်ယဝ်ႉ တႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇပေႃသႁတ်သႁဵတ်သၵ၌် ယဝ်ႉ၌ႃ။ တႆသဢ၌်ယူႇတၢင်သၟၢႆႇ၌ႆႉတႄႉ ပိူ၌်ႈတေမိပ်ႇငႅ၌်သၵႂႃႇတိၵ်သတိၵ်သၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ယို၌်ႈတၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈ မလင်ႇပလတ်ႉ ဢ၌်ပဵ၌်လုၵ်ႈသိုၵ်သ သၢႆသိုၵ်သပျႃသဝႆႉ၌ႆႉ ပဵ၌်မတ်ႉတႃ ရာဇသတ်ကဌီသ ဥပဒေ ပုဒ်မ -၃၀၂ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပႆႇထိုင်ၶၵ်ႉတလ၌်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်။ ၌ႂ်သပပ်ႉပိူင် ရာဇသတ်ကဌီသ ၌၌်ႉ ရာဇတ်သတ်ကဌီသ ဥပဒေပုဒ်မ – ၃၀၂ (၂) ပႃှဝႆႉဝႃႈ- ၵူ၌်သဢ၌် ပူ၌်ႉပႅ၌်ၶႃႈႁႅမ် ပိူ၌်ႈတၢႆ၌၌်ႉ မီသတူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈတေႃႇၞူဝ်ႈဢမ်ႇ၌၌် တူတ်ႈတၢမ်ႇၵၢ၌်၌ၵ်သ 10 ပီ ဢမ်ႇ၌၌် တူတ်ႈတၢမ်ႇ ငို၌်သတလင်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢမ်ႇ၌၌် ဢိင်၌ိူဝ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ၌ၵ်သမဝ် သေ တေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇတင်သ 3 ယၢင်ႇ ၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၵူ၌်သၵေႃႉဢ၌်တိုၵ်ႉၺႃသမႂ်ဝႆႉ တင်သတူတ်ႈတၢမ်ႇပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈမတ်ႉတႃ 302(1) ဝႆႉယူႇ၌၌်ႉ သင်ၞိူဝ်ႉမ၌်သၵႂႃႇၜိတ်သမႅ၌်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သတၢႆ ဢမ်ႇ၌၌် ဝူ၌်ႉဢၢင်ႈၶႃႈႁႅမ်/ ႁဵတ်သႁၢႆႉပိူ၌်ႈထႅင်ႈၞိုင် ၵူ၌်သၵေႃႉ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈၺႃသထိုင်တူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆလူသၵလ၌်ႇ – ဝႃႈ၌ႆ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-24T16:37:28
https://shannews.org/archives/66134
SSPP ၞတ်သဝ၌်သၵိူတ်ႇ ၶလပ်ႈတဵမ် 61 ပီ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 24/04/2025 ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ (SSPP/ SSA) ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သၵိူတ်ႇတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ 61 ပီတဵမ် တီႈႁူင်ႈႁဵ၌်သသိုၵ်သ ငဝ်ႈငု၌်သ ဝဵင်သမႂ်ႇဝၢ၌်ႈႁႆသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵႅဝ် ဝ၌်သၵိူတ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ တီႈဝၢ၌်ႈႁႆသ၌၌်ႉ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၞဝ်ႈသိူဝ်ထႅ၌်ႈ ၜူႈ၌မ်သ၌ႃႈ မၢႆ 1 SSPP/SSA ဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်သ ပိုတ်ႇပၢင်ၵႂႃႇသေ မီသၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ဢိၵ်ႇတင်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သလႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သသိုၵ်သၜူႈမီသၞ၌်ႉ မၢႆ 2 လႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞိူဝ်သၶို၌်ႈ သလ၌်လိၵ်ႈၶႄႇဝႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵႂႃႇ 3,705 ၵေႃႉ။ ယလ၌်ႉဢဝ်လၢႆသတၢင်သၵၢ၌်မိူင်သ ၵႄႈလိတ်ႈၵၢ၌်မိူင်သဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈတႅပ်သတတ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇပဵ၌်ႁႅင်သ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈၵၢ၌်မိူင်သမႃသ၌ႆ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် သိူဝ်ထႅ၌်ႈ ၜူႈ၌မ်သ၌ႃႈ မၢႆ 1 ပႃႇ တီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ လၢတ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈ၌၌်ႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ Photo by – SSPP/ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သၵိူတ်ႇတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA ၶလပ်ႈတဵမ် 61 ပီ “တႃႇတေဢဝ်ၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သၵႄႈလိတ်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ၌၌်ႉ မ၌်သတိူၵ်ႈတ၌်၌ႃႇယဝ်ႉလႄႈ သိုၵ်သဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ၞင်ႇပဵ၌်မႃသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် သိုၵ်သဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မႃသ ပု၌်ႈတႃႇၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သယဝ်ႉ။ တေလႆႈဢဝ်ၵၢ၌် ပၢႆသမိူင်သ တၢင်ႇၶီႈမလမ်ႈ/ သီႇမလမ်ႈ ၞလမ်ႁူဝ်ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ။ တို၌်သတေဢမ်ႇလႆႈလိုမ်သယိူင်သဢၢ၌်သ သဵ၌်ႈ တၢင်သၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သ။ ပေႃသလိုမ်သပႅတ်ႈ သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သၞိုင် သိုၵ်သမီသဢၢ၌်ႇမို၌်ႇမ၌်သသေတႃႉ ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတီႈပလင်ႇမ၌်သယဝ်ႉ။ ယႃႇလိုမ်သ လဵပ်ႈႁဵ၌်သသဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သ။ လမ်ႇလလင်ႈသုတ်သတႄႉ သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သ၌ႆႉ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈလူင်လိုမ်သသေၵမ်သ”- ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်လႄႈ ၵူ၌်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသယဝ်ႉ မီသပႃသတူဝ်တႅ၌်သ ငဝ်ႈငု၌်သ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ SNLD ၞိူဝ်သပဵ၌် ႁူဝ်ပဝ်ႈၞႄႈဝဵင်သလၢႆလၢႆတီႈတင်သ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ၜူႈပလင် ၵၢ၌်ငဝ်ႈငု၌်သ SNLD ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ 25 ၵေႃႉ၊ ၵူ၌်သမိူင်သ မလၵ်ႈ 2,000 ၵေႃႉ။ တူဝ်တႅ၌်သ ငဝ်ႈငု၌်သတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ SNLD လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ -“၌ႂ်သၵႄႈငဝ်သလၢႆသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ယုင်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ တေလႆႈဝႃႈ ၞတ်သလႆႈလီယူႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သၵိူတ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ 2024 ၵေႃႈ ၞတ်သႁဵတ်သ တီႈဝၢ၌်ႈႁႆသ မီသပႃသ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ပၢင်ၟႃႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမလၵ်ႇ လၢတ်ႈၶေႃႈ ၵႂၢမ်သ ပ၌်ႁႅင်သၞႂ်ၵူ၌်သသိုၵ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇသေတႃႉ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁ၌် မႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ။ ၵူၺ်သသူင်ႇလိၵ်ႈယို၌်ႈထိုင် မႃသ၌ႂ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈသေ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် ၞၢႆသသူႉ ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သလူင် SSPP/SSA ၵေႃႉႁပ်ႉဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ လူဢၢ၌်ႇၵႂႃႇပ၌် ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သၵိူတ်ႇတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA ၶလပ်ႈတဵမ် 61 ပီ “ပူ၌်ႉမႃသ 4-5 ပီ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသဢမ်ႇလႆႈမလတ်ႇႁၢႆ။ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလူင်မ၌်သ မီသတီႈၞဝ်ႈသင်ၶႁဝ်သ ပေႃႈ မႄႈၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ ၞီႉၞမ်ႈ၌ႄသဵ၌်ႈတၢင်သမၢ၌်ႇမႅ၌်ႈ။ ဢိၵ်ႇပႃသ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်၊ ၜူႈၵလ၌်သတပ်ႉ၊ လုၵ်ႈတပ်ႉႁဝ်သ ဢ၌်ဢလ၌်ၵ၌်ႁပ်ႉႁလင်သဢဝ် သဵ၌်ႈတၢင်သမၢ၌်ႇမႅ၌်ႈၜလင်သငမ်သ။ မီသတီႈဢ၌်ဢလ၌်ၵ၌် ႁတ်သႁၢ၌်တေႃႇသူႈၶဝ်ႈပလႆသတိုၵ်သမႃသ။ မီသတီႈ ၞဝ်ႈသင်ၶႁဝ်သလႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ၊ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ ႁဝ်သ ႁပ်ႉႁလင်သၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်ႁႅင်သႁဝ်သမႃသ ၵူႈၟၢႆႇ။ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ၊ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ႁဝ်သၶႃႈ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်သပ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သမႃသလႄႈ ငဝ်သလၢႆသ ယလ၌်သထိုင်မႃသ၌၌်ႉ ၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်ၵၢ၌်လၢႆသၵၢ၌် ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသမီသသေ တို၌်သတေ ဢမ်ႇယလမ်သ၌လမ်သ၊ တို၌်သတေဢမ်ႇၵၢ၌်ႉ ၵိူင်ႈ၊ တို၌်သတေဢမ်ႇႁူ၌်လင်၊ တို၌်သတေသိုပ်ႇၶို၌်ႈ၌ႃႈၞူသ ယိူင်သမၢႆ ပလင်သၢင်ႈပု၌်ႈပၢင်ႈလူင် ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သတႆသ ၶိုပ်ႈ၌ႃႈၵႂႃႇသၵ်သသၵ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ တို၌်သတေပ၌်ၶေႃႈ မ၌်ႈၵႅ၌်ႇၵႂႃႇ ၌ႂ်သဝ၌်သၵိူတ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသယူႇ”- ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သၵိူတ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA တီႈဝၢ၌်ႈႁႆသ ပီ 2025 ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သသိုၵ်သဢိၵ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သ ႁူမ်ႈပႃသ သင်ၶၞဝ်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 6,519 ၵေႃႉ။ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၞဝ်ႈသိူဝ်ထႅ၌်ႈ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်သ ပိုတ်ႇပၢင် ပ၌်ၟၢင်ႉသတိၵႂႃႇဝႃႈ -“ပေႃသသဵ၌်ႈ တၢင်သ ၌ႃႈၵၢ၌်မၢ၌်ႇမႅ၌်ႈၞိုင် လုၵ်ႉတီႈ ႁႅင်သဢေႇသေ ႁႅင်သ၌မ်မႃသ။ လုၵ်ႉတီႈသုမ်သသေ ၞၢင်ႈဢလင်ႇ ပေႉမႃသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် တေလႆႈၞုၵ်သ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ၌ႃႈၵၢ၌်ဢ၌်မၢ၌်ႇမႅ၌်ႈသေ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇဢဝ် ဢ၌် ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သဢလ၌်ႁူဝ် သိုပ်ႇၶဝ်ႈပလႆသတိုၵ်သ ၵႂႃႇၞင်ႇ တေလႆႈလလင်ႈဢလင်ႇပေႉတႄႉတႄႉ။ ပိူဝ်ႈတႃႇဢလင်ႇ ပေႉတႄႉတႄႉ၌၌်ႉသမ်ႉ မီသသိုၵ်သၞုမ်သလဵဝ်ၵူၺ်သ ဢမ်ႇယဝ်ႉသႄႈ။ တေလႆႈႁူမ်ႈၞလမ်သ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ သေ ႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ။ ယႃႇၵုမ်ႇမိုင်ႉမဝ်သမိင်သတူၺ်သၞလမ်သၵၢ၌် သု၌်ႇလဵဝ်လူ၌်ႉလိူဝ်ႁႅင်သ။ သင်ဢမ်ႇ၌၌် ၞၢင်ႈလိုမ်သပႅတ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမိူင်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမူႇၞုမ်သၞၢင်ႈလူႉၵလႆၵႂႃႇပႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သသိုပ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇပႃသဝႃႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ၌ႆႉ တေသိုပ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်သၵ၌်တင်သ ငဝ်ႈငု၌်သတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ SNLD သေ ၶဝ်ႈပလႆသတိုၵ်သၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵႂႃႇ တႃႇႁႂ်ႈမိူင်သတႆသ ပေႃသတေလႆႈလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သပူတ်သပလႆႇၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝ၌်သၵိူတ်ႇတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA ၶလပ်ႈတဵမ် 61 ပီ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA ၌ႆႉ ၞဝ်ႈ၌လႆႉ သေႃသယ၌်ႇတ ဢလ၌်ႁူဝ် တႄႇၵေႃႇတင်ႈမႃသ မိူဝ်ႈပီ 1958 လိူ၌် မေႊ ဝ၌်သတီႈ 21 ၌၌်ႉ တင်ႈမႃသၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဝႆႉလၢႆမူႇလၢႆ ၞုမ်သလႄႈ ထိုင်မႃသ မိူဝ်ႈပီ 1964 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ဝ၌်သတီႈ 24 ၞဝ်ႈမႄႈ ၌ၢင်သႁိူ၌်သၶမ်သ ၵေႃႉပဵ၌် ၌ၢင်သၶၢင်သႁူဝ် မႁႃႇတေႇဝီႇ ၞဝ်ႈၟႃႉလူင် ၞဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၞလမ်ၞိုင်ႈၵေႃႉႁႅၵ်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢလ၌် ႁူဝ်သေ ၶလတ်ႇၜလတ်ႈပဵ၌်မႃသ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA (Shan State Army) ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်ၵ၌်။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ၶို၌်သပဵ၌်ၵႂႃႇ သလင်မူႇသလင်ၞုမ်သ မိူ၌်၌င်ႇ – ၶလင်ႇသီႇဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ RCSS/ SSA လႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSPP/ SSA ယင်သပႆႇႁူမ်ႈႁလမ်သၵ၌် ၶို၌်သလႆႈ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-24T15:35:49
https://shannews.org/archives/66119
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇယလ၌်သငို၌်သ ရူတ်ႉၵႃသၞိူဝ်သလတ်သၜၢ၌်ႇ ၶူဝ် AD ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ
ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သပႂ်ႉႁိမ်သၶူဝ်၌မ်ႉယၢဝ် တီႈလႅ၌်ၶႅ၌်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ – သႅ၌်ဝီ၌၌်ႉ တင်ႈလၢ၌်ႇပႂ်ႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ရူတ်ႉၵႃသၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သလတ်သၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ တင်ႈတႄႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သ ႁႅင်သၵူ၌်သသိုၵ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလတ်သၵႂႃႇမႃသ တီႈၶူဝ်၌မ်ႉယၢဝ် AD လႆႈပ၌်ငို၌်သ (ၵႃႈၶလ၌်ႇ) လတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ၵႂႃႇမႃသ၌မ်ႁႅင်သ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႇ၌င်ႇ ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃသ ႁဝ်သမီသတၢင်သလူဝ်ႇ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉၵု၌်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ယလ၌်သႁဝ်သ ၌ိုင်ႈသႅ၌်ဝႃႇ။ ၵႃႈဢမ်ႇလႆႈဢမ်ႇၞူသ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်သတလင်သပၢ၌်ႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈႁႄ ၞူသလႆႈပ၌်တီႈၶဝ် ႁႃႈမို၌်ႇယဝ်ႉ ၶဝ်ၞင်ႇပ၌်ၵႂႃႇ။ ပေႃသမိူ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆၵႂႃႇတိၵ်သတိၵ်သတႄႉ ႁဝ်သတေႁဵတ်သၵိ၌်ၵၢ၌်သင်ယဝ်ႉလႃႇ။ ၶဝ်တိုၵ်ႉၶဝ်ႈယူႇ ၌ိုင်ႈဝ၌်သၵူၺ်သ။ မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ ၶဝ်ယိုင်ႈၶႅ၌်သတေယလ၌်သ၌မ်လိူဝ်၌ႆႉၵလ၌်ႇႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ ၌ႃႇယဝ်ႉ၌ႃႇထႅင်ႈ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပေႃသပဵ၌်ၵႃသဢလ၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီမႃသတၢင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၞိုင် လႆႈပ၌်တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ိုင်ႈလမ်သလႂ် ဢေႇသုတ်သ 5 မို၌်ႇ။ ပေႃသလုၵ်ႉတၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လႆႈပ၌်၌ိုင်ႈလမ်သ 5,000 ပျႃသ။ သင်ပဵ၌်ၵႃသတေႃႉတၢင်ႇၵု၌်ႇတင်သ မၢၵ်ႇမႆႉ ဢိၵ်ႇၜၵ်သၶဵဝ် ၞိူဝ်သလတ်သၜၢ၌်ႇ ၶူဝ်၌မ်ႉယၢဝ် AD သေ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၞိုင် ၌ိုင်ႈလမ်သလႂ် ဢေႇသုတ်သ လႆႈပ၌်တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ 2 သႅ၌်ပျႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လတ်သၵႂႃႇတီႈၶူဝ်၌မ်ႉယၢဝ် ဢ၌်ႁ၌်တႂ်ႈ၌ႃႈတ၌်သတႃ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ယလ၌်သ၌မ်၌ႅ၌်ႇ၌ႃႇ။ တီႈႁဝ်သၵေႃႈ ၶဝ်မႃသယလ၌်သယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၵႃသမၢင်ၞိူဝ်သ ပေႃသလႆႈ ၶုပ်ႉၶဝ်ႇတလင်သပၢ၌်ႇၶဝ် ႁႂ်ႈယလမ်သပ၌်ငို၌်သ။ တီႈတူဝ်ၶဝ်၌၌်ႉ ဢၢႆလဝ်ႈပေႃသသိင်ႉသလင်သလႄႇ။ ႁမ်ႉပႃသၵလင်ႈႁႄ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ၞလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉပ၌်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပ၌်ႁႅင်သမိပ်ႇဢီသ တေႃႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇပ၌် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 17 ထိုင် 22 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆလႄႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 22 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈတေႃႉဢဝ် ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သဢိၵ်ႇ လုၵ်ႈလၢင်သ၌ၢင်သမေသ တင်သမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သၶဝ် တႄႇၶဝ်ႈမႃသပၵ်သတပ်ႉၶို၌်သ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄထႅင်ႈဝႃႈ -“ပေႃသႁိုင်မႃသ ယင်သၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တဵၵ်သၵဵပ်သသိုၵ်သ မိူ၌်တင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ (ထုင်ႉပဵင်သ) ၌၌်ႉၵလ၌်ႇလႃႈ။ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သၵေႃႈ ၞလမ်သၶဝ်ႈၺလပ်သထိုင် ၌ႂ်သႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႆႈၞႂ်တႄႉဢိူဝ်ႈ။ ပေႃသႁိူ၌်သဢ၌်မီသလုၵ်ႈၞၢႆသၞိူင်ႉႁဝ်သ၌ႆႉ ယင်သလႆႈမႆႈၞႂ် ထူ၌်ႈယဝ်ႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သၶဝ်ႈမႃသပၵ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇၵႃသ 200 လမ်သပၢႆ ႁႅင်သသိုၵ်သမလၵ်ႈ 1,300 ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈပၵ်သတပ်ႉဝႆႉၞလမ်သ ၞ၌်ႉၞလမ်လူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ တပ်ႉဢမျလၵ်ႈ (ၵလင်ႈလူင်) ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-24T14:43:15
https://shannews.org/archives/66111
ၞူ၌်ၞၵ်ႉၟူ၌်သသေ ၜ၌်သယိင်သသၢဝ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢမ်ႇၞလႆႈသင်
မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သ ယိင်သသၢဝ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈ မႃှ ၺႃသၞူ၌်ၵၢင်တၢင်သ ၞူ၌်ၞၵ်ႉမိုဝ်သထိုဝ်မ၌်သ၌ၢင်သလႅ၌်ႈ ၜလင်သမ၌်သ၌ၢင်သ ၞလမ်သၞ၌်ၶို၌်သ၌၌်ႉ ၺႃသၜ၌်သသႂ်ႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သပဵ၌်လိူတ်ႈပဵ၌်ယၢင်။ မ၌်သ၌ၢင်သၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ မၶလင်ႇၺလႆႇ (မခေါင်ညလယ်) ဢႃယု 23 ပီ ပဵ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၜၢ၌်ပေႃႈမႄႈ တႅတ်ႉသၢ၌်သယေႇ (သက်စမ်သရေ)။ ၜလင်သမ၌်သ၌ၢင်သ လုၵ်ႉတီႈႁလင်ႈႁဵ၌်သလိၵ်ႈသေ ပလၵ်ႈၶို၌်သတီႈႁူင်သသဝ်သ၌၌်ႉ ၺႃသၞူ၌်ၞၵ်ႉဢဝ်မိုဝ်သထိုဝ်မ၌်သ တီႈ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သပႃႇရမီႇ မၢႆ 207 ။ ၜလင်သယိင်သသၢဝ်ဢလ၌်ႇၵႂႃႇသလ၌်လိၵ်ႈ ဢၢ၌်သပလၵ်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သ၌၌်ႉ ၞလမ်သတၢင်သ မီသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသ လၢတ်ႈဝႃႈ မီသလလင်ႈတေလၢတ်ႈ၌ႆသေ ၞ၌်ဢဝ်ၟူင်သ၌ႂ်သမိုဝ်သယိင်သသၢဝ်၌၌်ႉယဝ်ႉ ဢဝ်လႅဝ်သၜ၌်သ မိုဝ်သယိင်သသၢဝ်၌၌်ႉၵႂႃႇ လႆႈယဵပ်ႉ 6 ၵမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ – ယိင်သသၢဝ် ဢ၌်ၺႃသၞူ၌်ၞၵ်ႉမိုဝ်သထိုဝ်သေ ထုၵ်ႇၜ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၵႂႃႇလၢတ်ႈ၌ႄသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပႂ်ႉတီႈတၢင်သ၌ႃႈ ၞ၌်ႉၞလမ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ပ၌်သင်သေ တုမ်ႉတလပ်ႇ ၞႂ်ဢမ်ႇလီၞလမ်သ၌ႆၵူၺ်သ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ် မၶလင်ႇၺလႆႇ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပဵ၌်ၜလင်သမ၌်သၵႂႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈတီႈႁလင်ႈႁဵ၌်သသေ ပလၵ်ႈၶို၌်သဢေႃႈ။ တီႈႁူင်သသဝ်သလႄႈ ႁလင်ႈႁဵ၌်သလိၵ်ႈ တမ်ႉဢမ်ႇၵႆၵ၌်သေဢိတ်သၶႃႈလူသ။ ႁဝ်သၶႃႈမုင်ႈႁ၌် မ၌်သယူႇ။ ၵူ၌်သၞူ၌်ဢၢင်ႈၜ၌်သတီႈၶေႃသမ၌်သ။ မ၌်သသမ်ႉဢဝ်မိုဝ်သမ၌်သႁႄႉလႄႈ ၜ၌်သၺႃသမိုဝ်သမ၌်သ။ ၜိူဝ်ႇႁဝ်သၶႃႈလႅ၌်ႈၵႂႃႇ ထိုင်တီႈမ၌်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞူ၌်ပေႃသလႅ၌်ႈပၢႆႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁလင်ႈႁဵ၌်သလႄႈ ႁူင်သလိုဝ်ႈသဝ်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌၌်ႉ ပႆတၢင်သပလၵ်ႈႁိုင်မလၵ်ႈ 2 မိ၌ိတ်ႉၵူၺ်သ။ တီႈႁိမ်သ၌၌်ႉ မီသပႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞုမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၵႂႃႇလၢတ်ႈယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သပ၌်သင်။ “ၜိူဝ်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈသမ်ႉဝႃႈ – ဢမ်ႇၞၢင်ႈၞလႆႈပ၌်သင်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ တလ၌်ႈတႃႇၶဝ် ယင်သပႆႇမီသတီႈယူႇ။ ပဵ၌်ၞႂ်ဢမ်ႇလီၞလမ်သတႄႉတႄႉ – ဝႃႈ၌ႆၵူၺ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၞႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင်ၜႂ်”- ၵူ၌်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ မၶလင်ႇၺလႆႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သတီႈမိုဝ်သပဵ၌်လိူတ်ႈတူၵ်သယၢင်ဢလၵ်ႇႁႅင်သယူႇသေတႃႉ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်သလဵဝ် ႁူင်သယႃၵေႃႈဢမ်ႇမီသလႄႈ ႁႃတီႈယူတ်သယႃပဵ၌်ယၢပ်ႇပဵ၌်ၜိုတ်ႇ ၵူ၌်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌၌်ႉလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉ၌ႆ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇယႃတီႈလႂ်၊ ၶဝ်ၵႂႃႇလႄႇႁႃပ၌် ႁူင်သယႃ၌ႆႉတႄႉ ပေႃသၞလတ်ႇဝဵင်သ၊ ပေႃသၞဵပ်သႁႅင်သတႄႉ ယင်သၞၢင်ႈတၢႆၵၢင်တၢင်သလူသၵလ၌်ႇယဝ်ႉ။ ႁဝ်သၶႃႈၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ၜႂ်ၶႂ်ႈမႃသၜလင်သငမ်သၵေႃႈယဝ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝႆႉ၌ၵ်သလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၜလင်ႈ။ ပေႃသပဵ၌်မႃသလိူင်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသႂ်ႇၞႂ် ဢဝ်လိူင်ႈပ၌် ၌ၵ်သ၌ၵ်သ၌ႃ၌ႃ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞတ်သပ၌်ႁႂ်ႈမီသႁူင်သယႃပိုတ်ႇပ၌် 24 ၞူဝ်ႈမူင်သၜႂ်သၜႂ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၞႂ်၌ႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ဢလင်ႈတီႈ ယိင်သသၢဝ် ဢ၌်ၺႃသၞူ၌်ၞၵ်ႉမိုဝ်သထိုဝ်သေ ထုၵ်ႇၜ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉMNDAA လႅၵ်ႈလၢႆႈၵၢ၌် ၜလင်သငမ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢိတ်သ။ လလင်ႈၜူႈလၵ်ႉ၊ လလင်ႈၞူ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သသင်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵ၌်ၵႂႃႇမႃသ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ မေႃသလ၌် ၵူ၌်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ ယလ၌်ႉဝၢ၌်ႈမိူင်သ တေပဵ၌်သင်မႃသထႅင်ႈ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၜလင်သယၢမ်သ၌ႆႉ ပေႃသတေၵႂႃႇတၢင်သ၌လၵ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၵေႃႉလဵဝ်၊ ပေႃသၵႂႃႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈလုမ်သလႃသၵဵပ်သၶူဝ်သၶလင်မီသၵႃႈၶ၌်ဝႆႉတီႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵလ၌်ႇ။ ပေႃသၵႂႃႇၞလမ်သတၢင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇတူၺ်သမိုဝ်သထိုဝ် ယိင်ႈၶႅ၌်သလီယဝ်ႉ။ ပေႃသပဵ၌်ၵူ၌်သၞၢႆသ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈသလ၌်ႉၵ၌်မႃသသလင်သၢမ်ၵေႃႉ၌ႆ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉႁႂ်ႈဝႄႈဝႆႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပ၌် ၵႅတ်ႇၶႄပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သသေဢိတ်သယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵ၌်လလင်ႈ ၵႂႃႇမႃသဢိတ်သ၌ိုင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူင်သၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်ငူပ်ႉငီႉပ၌် ၌ႂ်သၵႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵိုတ်သတိုၵ်သ ၵ၌်သေ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်ၜလင်သငမ်သမႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 9 လိူ၌်၌ႆႉ ၌၌်ႉ လႆႈထလႆဢလၵ်ႇပ၌်ၶို၌်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ပဵ၌်ၜလင်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသဢဝ်တီႈယူႇၶို၌်သ၌ႂ်သဝဵင်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-24T12:32:25
https://shannews.org/archives/66105
ၵူ၌်သၞိူဝ်သမႃသယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ တေလႆႈႁဵတ်သဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇ
မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 23/04/2025 ၌ႆႉ သိုဝ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ The Kokang တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သတၢင်ႇတီႈသီႇလႅ၌် ဢ၌်မႃသယူႇသဝ်သဝႆႉ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈႁဵတ်သဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တႃႇတေႁဵတ်သဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇပလိၵ်ႈၶဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႁဵတ်သပ၌်တီႈလုမ်သပလိၵ်ႈ ၞႄႈဝဵင်သတူင်ႇၶျဵင်ႇ (တုံချိန်) ၌၌်ႉ။ တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သဢ၌်မႃသႁဵတ်သၶႅပ်သဝႂ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေလႆႈမီသၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မႃသႁပ်ႉႁလင်သပ၌် ၞင်ႇတေလႆႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သတေလႆႈမီသပႃသ မၢႆၟၢင် (မဟတ်ပုံတင်)၊ ဝႂ်မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ (အိမ်ထောင်စု) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၞိူဝ်သမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇ တႃႇႁဵတ်သဝႂ်ယူႇသဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ၌ႆႉ ၵူႈပလၵ်ႈ တေမီသဢႃယု 6 လိူ၌် ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈတေႃႇၶို၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉသေ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်မီသ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆႉမႃသ ယူႇသဝ်သ၊ မီသၵူ၌်သမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ၊ ႁဵတ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႇမီသဝဵင်သ၌ိုင်ႈ။ ၜလင်သပၢင်တိုၵ်သမိူဝ်ႈပီ 2024 ၌၌်ႉ ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသမီသလလင်ႈလူႉသုမ်သတင်သ၌မ်သေတႃႉ ယၢမ်သလဵဝ် တိုၵ်ႉသၢင်ႈလလင်ႈပူၵ်သပလင်ဝဵင်သ ၶို၌်သဝႆႉယူႇ။ တႃႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သ ပေႃသတေ၌ိမ်တဵင်ႈ ၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌်လႄႈ ၵူ၌်သႁၢႆႉပေႃသတေဢမ်ႇမီသ၌၌်ႉ ၞင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သႁဵတ်သပ၌် ဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ်၌ႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်ၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် တီႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တႃႇတေႁဵတ်သပႂ်ႉဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ၌ႆႉ တေမီသသၢမ်သႅ၌်သ တႃႇ 3 လိူ၌် တႃႇ 6 လိူ၌်လႄႈ တႃႇ 1 ပီ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သတေလႆႈပ၌်ပႃသငို၌်သၶႄႇ တႃႇ180 ယႂ၌်ႊ၊ 270 ယႂ၌်ႊလႄႈ 390 ယႂ၌်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သဢ၌်ဢမ်ႇႁဵတ်သဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သပလိၵ်ႈ ၟၢႆႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေတီႉၺလပ်သသူင်ႇၶို၌်သတင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် တီႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ – ဝဵင်သၵု၌်လူင်၊ ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ (ၶျိ၌်သသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သတၢင်ႇတီႈသီႇလႅ၌် ဢ၌်မႃသယူႇသဝ်သဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ သင်ဢမ်ႇမီသဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ ဢမ်ႇ၌၌် ၵူ၌်သဢ၌်ပႆႇလႆႈတေႃႇဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သ၌၌်ႉ သင်ပလိၵ်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်သတီႉၺလပ်သလႆႈၞိုင် တေလႆႈဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈပို၌်ႉတီႈ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ် ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-24T13:00:00
https://shannews.org/archives/66098
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သထ၌ု DPLA ယိုဝ်သၵ၌် တီႈ၌ႂ်သထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ
ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 DPLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၵူ၌်သမိူင်သထ၌ု DPLA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သတီႈထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 မူင်သၶိုင်ႈ တႄႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သတေႃႇထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်သၶိုင်ႈ ပၢင်တိုၵ်သယဵ၌်ၵႂႃႇၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သတီႈထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ သိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႈၞုမ်သ DPLA ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပၢင်တိုၵ်သ တႄႇပဵ၌်၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 21 ထိုင်မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သ တိုၵ်ႉပဵ၌်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသတင်သ၌မ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ တင်သသလင်ၟၢႆႇမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိုဝ်ႉသေ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သထ၌ု တီႉၺလပ်သလႆႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ 3 ၵေႃႉ။ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈ ပႆႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇ လၢမ်သလိမ်သပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ၌ႆႉ သိုၵ်သထ၌ု ပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသဝႆႉ၌င်၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သ တီႈတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA လႄႈ DPLA ၶိူဝ်သယႂ်သ တီႈတၢင်သဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ။ ထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ၌ႆႉ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ 30 လၵ်သ။ – သိုၵ်သထ၌ု တီႉၺလပ်သလႆႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လုၵ်ႈၞုမ်သ DPLA သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ -“တင်သတလင်သၶမ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သသေ ထူဝ်သသိုၵ်သၶဝ်ႈမႃသ၊ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 20 ၌၌်ႉ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉမၢၵ်ႇၵလင်ႉငူ၌်ႉထၢတ်ႈပလႆႇလႄႈ လုၵ်ႈ ၞုမ်သထ၌ု တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၊ လႆႈသမ်သယႃ ၵိ၌်ယႃ ႁၵ်ႉသႃတူဝ် သၢမ်ဝ၌်သ၊ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပယိ၌်သ (ပယင်သ) ၊ ဝၢ၌်ႈထမိ၌်သပလင်သ (ထမင်သပေါင်သ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈ၌လင်ဝူဝ်သ လႆႈပၢႆႈဝႆႉ တင်သဝၢ၌်ႈ လင်ႁိူ၌်သၵူ၌်သ 100 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ တႄႇယိုဝ်သၵ၌် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 04/01/2025 မႃှ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပၢင်တိုၵ်သ ယိုတ်သဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၊ သီႇပေႃႉ၌၌်ႉ တပ်ႉသိုၵ်သထ၌ု လႆႈႁူမ်ႈၞလမ်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA သေ ယိုဝ်သတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသ၌င်ႇၵဝ်ႇ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-24T11:15:00
https://shannews.org/archives/66086
သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉ 12 တႃႇ 6 မို၌်ႇပၢႆ တေလႆႈတလပ်ႇလိၵ်ႈၶို၌်သ
၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ၜို၌်ၶၢဝ်ႇမျၢ၌်ႇမႃႉဢလိ၌်သ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ လုၵ်ႈ ႁဵ၌်သ ၌ႂ်သတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ၊ ၞႄႈၵႅင်သ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇလႄႈ မိူင်သၶၢင် ၞိူဝ်သတလပ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉၞ၌်ႉ 12 (G – 12) တႃႇၶဝ်ႈၞ၌်ႉၞလမ်ဝႆႉ တႃႇ 60,000 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ် ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ဝႂ်ၶေႃႈတလပ်ႇလူႉႁၢႆၵႂႃႇလႄႈ တေၶို၌်သလႆႈတလပ်ႇလိၵ်ႈ ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2024 – 2025 ၌ႆႉ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 6 လၢ၌်ႉ 2 သႅ၌်ပၢႆ ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၞိူဝ်သဢ၌်ၶေႃႈတလပ်ႇ ပႃသၵႂႃႇၞလမ်သၟႆသ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ တေလႆႈတလပ်ႇ လိၵ်ႈၶို၌်သ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ ဝ၌်သတီႈ 16 ထိုင် ဝ၌်သတီႈ 21 ဝႃႈ၌ႆ။ – ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵဝ်ႇလလင်ႈ၌ႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဢ၌်တလပ်ႇဝႆႉၞ၌်ႉသိပ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ လိုဝ်ႈယဝ်ႉ ၞင်ႇတေလႆႈတလပ်ႇၶို၌်သ၌ႆ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တေဢမ်ႇတ၌်သတင်ႈတူဝ်လႆႈ၊ တလပ်ႇဝႆႉလိၵ်ႈ မီသ ၞမ်လိူ၌်ၵူၺ်သသေတႃႉ ပေႃသၞႂ်ႉတလပ်ႇၶို၌်သတေႃႈလဵဝ် ၞင်ႇတေတလပ်ႇလႆႈယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ၊ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဢ၌်လႆႈလူႉသုမ်သၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သလႄႈ ႁိူ၌်သယေသၜလင်သ ၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ ၌၌်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇမီသႁႅင်သတလပ်ႇလိၵ်ႈၶို၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသဝႆႉဝႃႈ ဝႂ်ၶႂၢင်ႉတႃႇတေတလပ်ႇလိၵ်ႈၶို၌်သ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တေထုၵ်ႇပ၌်ၶို၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၜႂ်မ၌်သ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ ဝ၌်သတီႈ 1 ထိုင် 15 ဝႃႈ၌ႆ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ၟႆသမႆႈ ၞ၌်ႉၞလမ် ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၟၢႆႇၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 29/03/2025 ဝႃႈ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌် ဝႆသေ ၟႆသမႆႈပႃသႁလင်ႈလုမ်သတီႈၞ၌်ႉၞလမ်ဝဵင်သလိူဝ်ႇ။ ပႃသၵႂႃႇၜို၌်လိၵ်ႈၶေႃႈတလပ်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဝဵင်သ လိူဝ်ႇ ၊ ၞႄႈၵႅင်သ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၊ မိူင်သၶၢင် တႃႇ 62,000 ၵေႃႉ။ ၜို၌်လိၵ်ႈၶေႃႈတလပ်ႇတင်သမူတ်သ 4 သႅ၌်ၜို၌် ပႃသၵႂႃႇၞလမ်သၟႆသမူတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်တလပ်ႇလိၵ်ႈ ၞ၌်ႉ 12 (G- 12) ၌ႆႉ ၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇပတ်သပို၌်ႉမိူင်သမၢ၌်ႈ မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 17 ထိုင် 22 ။ ယင်သတိုၵ်ႉမီသ 1 လိူ၌်ၵူၺ်သ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-24T10:48:14
https://shannews.org/archives/66079
သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ
တႃႇတေမႄသပူၵ်သပလင်ၵေႃႇသၢင်ႈၶို၌်သ ပို၌်ႉတီႈ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆသေ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ယိုတ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သၵိုတ်သတိုၵ်သ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သထႅင်ႈ 1 ဝူင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉသေ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 02-22/04/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ ၞူဝ်သၶၢဝ်သ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ သိုပ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 1 ဝူင်ႈ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 30 ၌ႆႉသဵင်ႈ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သၵိုတ်သတိုၵ်သ၌ႆႉ သင်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် တိုၵ်သတေႃသတပ်ႉငဝ်ႈငု၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ တိုၵ်သတေႃသၞလမ်သ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇမႃသၵႃႉၶၢႆ၊ ၵဵပ်သသိုၵ်သထႅမ်ႁႅင်သလႄႈ ၶႂၢၵ်ႈ၌ႃႈတီႈၞိုင် ယူႇတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေတုမ်ႉတလပ်ႇၵႂႃႇၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သတင်သ သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သသေတႃႉ လိူဝ်သေတိူင်သတႃႈၵုင်ႈတင်သ တိူင်သဢေႇရႃႇဝတီႇယဝ်ႉ ၌ႂ်သတိူင်သလႄႈ ၞႄႈမိူင်သ 12 ဢ၌် ၞိူဝ်သၵိုတ်သလိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢမ်ႇထၢတ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-22T19:00:00
https://shannews.org/archives/66070
ပၢင်တိုၵ်သဢမ်ႇမီသၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သၟၢႆၶု၌် မၢတ်ႇၞဵပ်သ 7 ၵေႃႉ
ဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သသင်သေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇမၢၵ်ႇလူင် တီႈဝၢ၌်ႈၶလင်သဢီႉ(ခေါင်သအိရလာ) ၞႄႈဝဵင်သၟၢႆၶု၌် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သ 7 ၵေႃႉ။ ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 1 မူင်သ ဢမ်ႇမီသပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလုၵ်ႉတၢင်သ တပ်ႉပၢင် သဝ်သမၢႆ 7 ဝဵင်သၟၢႆၶု၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇလူင် ဢမ်ႇယလမ်သ 10 ၵမ်သ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သ၌ႆ ၞုမ်သ ၵႅတ်ႇၶႄႇၵူ၌်သမိူင်သ PDF တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇမၢႆ 1 ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၜႄ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ (ရဟမ်သတောင် စစ်ဒေသခလဲ ၊ PDF အမဟတ်(၁) ဗျူဟာ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလလႆၶေႃ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃသယိ၌်သဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇလူင် တၢင်သဝဵင်သၟၢႆၶု၌်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ 3 ၵေႃႉမၢတ်ႇၞဵပ်သ။ တီႈဝၢ၌်ႈလလႆ၌လၵ်ႇဝူဝ်သ ၟၢႆႇဢလၵ်ႇဝဵင်သလလႆၶေႃ ၌၌်ႉၵေႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ၶို၌်သ။ ၶမ်ႈဝႃသၵေႃႈ ယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သသေ ယိ၌်သသဵင်ၵလင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇယူႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သဢ၌်မၢတ်ႇၞဵပ်သ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၵလပ်ႇၵူႈၞလႆႈထႅမ်ပၢႆသယူႇလီၟၢႆၶု၌် PKHC ယူတ်သယႃ ပ၌်ဝႆႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသ ၌ၢင်သယိင်သဢႃယု 40 မၢတ်ႇၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ လႆႈမႆႈၞႂ်ဝႆႉ။ ၌ႂ်သၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌၌်ႉပႃသ လုၵ်ႈဢလ၌် 8 ၶူပ်ႇလူင်သတႂ်ႈ 3 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တလ၌်ႈတႃႇ တေၵုမ်သၵမ်လႆႈၶို၌်သ ဝဵင်သၟၢႆၶု၌်၊ ဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ၊ ဝဵင်သလလႆၶေႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသၶိူဝ်သယႂ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ – ၵူ၌်သပို၌်ႉ တီႈလၢတ်ႈ။ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈပ၌်ႁႅင်သဢီသသေ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သလႆႈပလၵ်ႈမိူဝ်သယူႇၶို၌်သ၌မ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶိူဝ်သယႂ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သမႆႈၞႂ် ၵူဝ်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ၶို၌်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “တၢင်သၟၢႆၶု၌်၊ လလႆၶေႃ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသမႃသယူႇၶို၌်သ၌မ်ယဝ်ႉ၊ ဢ၌်ဢမ်ႇပႆႇယူႇၶို၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တၢင်သ မိူင်သပၢႆသလႄႈ တင်သဝၢ၌်ႈသ၌်တၢ၌်သ (သံတန်သ) ၊ မိူင်သလူင်(မိုင်သလုံသ) ၊ ဝၢ၌်ႈယႂႃႇတၢ၌်သသျေႇ(ရလာတန်သ ရဟည်) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ၊ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ဢ၌်တေမႃသၶို၌်သ၌ႂ်သဝဵင်သတႄႉ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈၵူ၌်သဢလၵ်ႇ ဝဵင်သလလႆၶေႃ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ– “ပလၵ်ႈမႃသယူႇပႆႇတ၌်သႁိုင်၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႆႉထႅမ် ႁႅင်သသိုၵ်သလႄႈ ၵူဝ်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၶို၌်သယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ် ပၢႆႈယူႇဝၢ၌်ႈပိူ၌်ႈ မိူင်သပိူ၌်ႈၵေႃႈ တႃႇႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လုၵ်ႉတၢင်သတပ်ႉမၢႆ 442 မိူင်သပၢႆသ ထူဝ်သသိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သၶို၌်ႈမႃသ ဢဵ၌်ႁႅင်သမလၵ်ႈ 30 လႄႈ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သတင်သ တပ်ႉသိုၵ်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၵယၢ၌်သ(ယၢင်သပၢတ်ႈတလင်သ) KNA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢၢ၌်သၵုမ်သၶို၌်သ တၢင်သလႅ၌်လိ၌်တႆသ – ယၢင်သလႅင်သေ ထူဝ်သသိုၵ်သ ၶဝ်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉမႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-22T18:00:00
https://shannews.org/archives/66065
ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ မႆႈၞႂ် ၵူဝ်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈ ႁဵတ်သသုမ်ႉယူႇၞလမ်သၵၢင်ပၢင်
မီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌ႆႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်တေဝႆႁႅင်သ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သလလႆမႆႇ (မဲနယ်တောင်) ဝၢ၌်ႈၞၢမ်ၜူသ ၞႄႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဢလ၌်ၵ၌် ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇသူ၌်သေ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သယူႇၞလမ်သပၢင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇ၌င်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ဢႃယု 30 ပီ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၞၢမ်ၜူသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ယူႇ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ လီသေပိူ၌်ႈယဝ်ႉ၊ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈ ၵူ၌်သၵေႃႈတၢႆ၌မ်၌ႃႇ ယလ၌်ႉ၌၌် ဢလ၌်ၵ၌်ၵူဝ်၊ ဢလၵ်ႇ ယူႇ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ တင်သဝၢ၌်ႈ၊ သူ၌်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ယလ၌်ႉၵူဝ်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၞၢမ်ၜူသ 900 ပၢႆ ဢလ၌်ၵ၌် ဢလၵ်ႇယူႇ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ ပႆႇႁတ်သပလၵ်ႈယူႇၶို၌်သႁိူ၌်သၜႂ်မ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၵၢင်၌ႂ် 11 မူင်သထိုင်ၵၢင်ဝ၌်သ 1 မူင်သ ၜႅ၌်ႇလိ၌်တေဝႆ၌ႆလႄႈ ပလတ်သ၌ႂ် ဢလ၌်ၵ၌် ဢလၵ်ႇယူႇတီႈဢ၌်ၵႆႁိူ၌်သ ၊ ၞလမ်သၵၢင်ပၢင်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၊ ႁူဝ်ၶမ်ႈ၌ႆႉ ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌်ႁတ်သမိူဝ်သၵိ၌်ၶဝ်ႈဝ၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌င်ႇ၌ႆ ယလ၌်ႉၶၢဝ်ႇၜႅ၌်ႇလိ၌်တေဝႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သဝၢ၌်ၵုင်သသိမ်ႇ (သိမ်ကုန်သ) ဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇသူ၌် ဢလ၌်ၵ၌်ႁဵတ်သသုမ်ႉမုင်သသေ ယူႇၞလမ်သ ၵၢင်ပၢင်ႇမိူ၌်ၵ၌် – ၵူ၌်သ ပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇပိတ်သ၌ဵင်ႈ ၊ ဢလ၌်ၵ၌်ၟၢင်ႉယူႇၞလမ်သၵၢင်ပၢင်ႇၞလမ်သႁိူ၌်သ ၊ ၵူဝ်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁႅင်သထႅင်ႈ၊ ပေႃသတေၵႂႃႇသူ၌်ၵေႃႈ တၢင်သၵႂႃႇသူ၌်၌၌်ႉ မီသမၢၵ်ႇ ႁိ၌်လူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ဢလ၌် ၵ၌်မႆႈၞႂ် လႆႈၟၢင်ႉယူႇဝႆႉ ၞလမ်သႁိူ၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉမီသၶၢဝ်ႇပလမ် တၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ ၞိူင်ႉ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သမႆႈၞႂ် လိူဝ်ႁႅင်သထိုင်တီႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသ၌ႃႈၵၢ၌်တႃႇငၢ၌်သ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၟၢင်ႉၶၢဝ်ႇပလမ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈယုမ်ႇငၢႆႈ၌ႆ ၵူ၌်သၞၢႆသဝၢ၌်ႈၞၢမ်ၜူသ ပ၌်ၟၢင်ႉပႃသဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ “၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 28 ၌ႆႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁႅင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵူဝ် ၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆသၞႂ်ႁႅင်သ၊ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ပႆႇပူၵ်သပလင်လႆႈၶို၌်သသဵင်ႈ၊ လိူဝ်၌၌်ႉၞူဝ်ႈဝူင်ႈဝၢင်ႈ၌ႆႉ ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ မီသၶၢဝ်ႇပလမ်၌မ်။ ဢမ်ႇႁူႉတႄႉတႄႉသေ လၢမ်သလိမ်သတႅမ်ႈ/ တၢင်ႇ/ သျႄသလလင်ႈ ၜႅ၌်ႇ လိ၌်။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတူၵ်သၞႂ်မႆႈၞႂ်သေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ႃႈၵၢ၌်ပႃသ၊ လလင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇ ၞႂ်ႈပဵ၌်မဵဝ်သ ဢ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈၵ၌်လႆႈ၌ႆ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူႉပႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌င်ႇ၌ႆ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉပ၌်ႇၵေႃႈ ယလ၌်ႉမီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌် တေဝႆ၌ႆလႄႈ ဢလ၌်ၵ၌် ႁဵတ်သသုမ်ႉယူႇၞလမ်သ ၵၢင်ပၢင်ႇမိူ၌်ၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 28 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ၌၌်ႉ သု၌်ၵၢင်လုၵ်ႉတီႈတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈတူင်ႈပဵင်သသေ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ(ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊ ၵျုတ်ႉ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ႁိူ၌်သယေသတိုၵ်သသုင်၊ ၶူဝ်တင်သ တႃႈႁိူဝ်သ ဢိၵ်ႇၵလင်သမူသ ဝတ်သဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆတဵင်ၵူ၌်သတၢႆ 4,212 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 6,588 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-23T09:00:00
https://shannews.org/archives/66057
TNLA ၞလင်ႇလႅပ်ႈတေလႆႈထလႆပ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶို၌်သၞိူင်ႉ MNDAA
၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၶဝ် ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ႁလပ်ႈသလင် ယိုတ်ႈယၢဝ်သမႃသႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ 22/04/2025 ယၢမ်သလဵဝ် ၞမ် 10 လိူ၌်ယဝ်ႉ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇ တေၵုမ်သလႆႈၶို၌်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ တီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌၌်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် တိုၵ်သလႄႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်၊ ၵလင်ႈဢလ၌်ႇ ယိုဝ်သသႂ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ။ ယင်သတိုၵ်ႉ သိုပ်ႇၜိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသ ၞလမ်သသၢႆၵေသ၌မ်ႉတူႈ (ဒုဌဝတီမဌစ်) ၶို၌်ႈမႃသတၢင်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ထႅင်ႈယူႇ။ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ ဝဵင်သပၢင်ႇဢူႈလူင် (ပဌင်ဉီသလလင်) ဢလင်ႈတီႈမီသၞ၌်ႉၞလမ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မလၵ်ႈ 20 လၵ်သ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ယၢ၌်ၵႆၵ၌် တင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) 40 လၵ်သပၢႆ ။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် မလၵ်ႈ 20 လၵ်သသေ ပဵ၌်သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သသိုၵ်သ မိူင်သတႆသ ပလတ်သႁလင်ႇလႄႈ ပလတ်သၞၢ၌်သ ၵပ်သသိုပ်ႇၵ၌်။ – ႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇတီႈ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ – ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ယလ၌်ႉ၌၌် ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ လမ်ႇလလင်ႈတႃႇ ၵၢ၌်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝဵင်သပၢင်ႇဢူႈလူင် ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ လမ်ႇ လလင်ႈ တႃႇ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႉတႄႉ၌ႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈ ယဝ်ႉ။ ဝၢႆသလင် ပိုတ်ႇၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ႁလပ်ႈသလင်မႃသ ဝဵင်သဢ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ယိုတ်သ ၵုမ်သလႆႈ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်။ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ မီသတပ်ႉပၢင်သဝ်သ ၶလင် တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉမၢႆ 345 – 206 – 406 ၟၢႆႇတႂ်ႈငဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ တပ်ႉၵလင်ႈလူင် 902။ မိူဝ်ႈလိူ၌်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 28 ဝ၌်သ ပီ 2024 ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ ၞမ်ထိုင်၌ိုင်ႈလိူ၌် တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႃႈ ယိုတ်သလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉမၢႆ 206 လႄႈ 406 ။ တႃႇတေလိုပ်ႈတိုၵ်သသိုၵ်ႈမၢ၌်ႈ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ သိုၵ်သတ ဢၢင်သ TNLA ၞုမ်သလဵဝ်ၵူၺ်သတိုၵ်သ။ မီသပႃသၞုမ်သဢူၺ်သလီ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢ၌်ပဵ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သ ပူတ်သပလႆႇၵူ၌်သမိူင်သၞၢဝ်သထ၌ု DPLA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလႆႈတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈပႃသ။ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ တင်သ ၞုမ်သ သိုၵ်သၞၢဝ်သထ၌ု ႁူမ်ႈၵ၌် ယိုတ်သလႆႈယဝ်ႉသေတႃႉ တႄႇႁူဝ်လိူ၌် ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊမႃသ ဢိင်၌ိူဝ်ငဝ်သလၢႆသ ၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်သ ၜိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သဢဝ်လႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ ႁိမ်သႁလမ်သဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌၌်ႉၶို၌်သ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 မႃှ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈၻရူ၌်ႊတင်သ ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ဢိၵ်ႇႁႅ၌်သသိုၵ်သၶို၌်ႈလေႃႇတိုၵ်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ တၢင်သဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 25/03/2025 ယၢမ်သတၢမ်သၶမ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်သ တီႈဝၢ၌်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သဝဵင်သ မလၵ်ႈ 17 လၵ်သ။ ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢဝ်ၶို၌်သလႆႈ ပို၌်ႉတီႈသိုၵ်သတဢၢင်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈမုင်ႈယဵမ်ႈ တူၺ်သ တၢင်သႁၢင်ႈလီမလၵ်ႇၵုမ်ႈ (ရလဟေဧရာ တိမ်ပင်လယ်)။ ပဵ၌်တပ်ႉၵလင် ၶမယ 505 ၌မ်ႉလ၌်ႈ တင်သ ၶမယ 17 ၌လင်ၶဵဝ် ၶဝ်ႈတိုၵ်သ ယိုတ်သဢဝ်လႆႈၶို၌်သ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈၶို၌်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ ႁိမ်သႁလမ်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သယဝ်ႉၵမ်ႈၜလင်ႈ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇဢဝ် ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ဢိၵ်ႇၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်တင်သ၌မ် ယိုဝ်သသႂ်ႇ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈသိုၵ်သတဢၢင်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၺႃသ ၵူ၌်သသိုၵ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သတင်သထ၌ု လူႉတၢႆၵႂႃႇတင်သ၌မ်ယူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟၢႆႇသိုၵ်သတဢၢင်သ ဢဝ်ႁႅင်သ ဢူ၌်ႈၵႂႃႇ၌ႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယူႇ။ ပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သတဢၢင်သတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သယိုတ်ႈယၢဝ်သ ႁိုင်မလၵ်ႈ 10 လိူ၌်။ ႁၢ၌်ႉတေႃႇဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ ယင်သပႆႇယဝ်ႉလႆႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ၞလင်ႇၶဝ်ႈပႃသ၌ႂ်သ သဵ၌်ႈမၢႆတႃႇသၢင်ႈ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 တႄႉတႄႉယူႇႁႃႉ၌ႆ မီသလလင်ႈငမ်သငဝ်သဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၜူႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သၵၢ၌်မိူင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈ၌ႄ လလင်ႈပၢင်တိုၵ်သ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၶႃႈႁ၌်ထိုင်တႄႉ ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇပႃသ၌ႂ်သၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သႁလပ်ႈသလင် 1027 ၌၌်ႉ ​​တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ၊ ၶႄသပဵ၌်၌လၵ်ႈလႅၵ်ႈၶလင်ထႅမ်ၵူၺ်သ။ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈသမ်ႉ PDFs ၞိူဝ်သလူင်သၞလႆႈၞလမ်သ ၌ႃႈသိုၵ်သ၌၌်ႉ ပလၵ်ႈမိူဝ်သၵမ်ႈ၌မ်ယဝ်ႉ၊ ဢ၌်ထင်​​သေတိုၵ်သ၌ႆႉ ပိူင်ယႂ်ႇမီသသိုၵ်သထ၌ု ၶဝ်ၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် မိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသ MNDAA ၌၌်ႉတႄႉ ႁဝ်သလႆႈႁ၌်တႂ်ႈတႃယူႇ၊ ဢ၌်မိပ်ႇ၌ိူဝ် TNLA ႁဝ်သၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁ၌်၊ ၵူၺ်သၵႃႈ လႆႈငိ၌်သယူႇ၌ႃႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ တႃႇ​​တေၶို၌်ႈတိုၵ်သတႄႉ TNLA ဢမ်ႇၞၢင်ႈယဝ်ႉ၊ ၶိုၵ်ႉ၌ႃႇ​​ၵေႃႈ ​​တေထင်ႉတိုၵ်သ ႁပ်ႉတိုၵ်သၵူၺ်သ။ ဢဝ်ၵၢ၌်မိူင်သဝႃႈ​​ၵေႃႈ TNLA ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈ၌ႃႈလီတီႈ PDFs လႄႈ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ၊ တူၺ်သပိူင်ပဵ၌် ဢ၌်သုၵ်ႉ​​တေႃႇၶၢင်၊ MNDAA, SSPP လႄႈ ဢ၌်ၶဝ်ႁဵတ်သ​​တေႃႇ PDF တီႈမိူင်သၵုတ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူ၌်တင်သၶဝ်ဝႆႉၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ယႂ်ႇလိူဝ်ၵၢ၌်ၜို၌်ႉၜူႈၶဵ၌်ပႅတ်ႈ၊ ဢ၌်၌ႆႉ​​ၵေႃႈ ပဵ၌်တီႈႁႅင်သၞႂ်ၶဝ် ယူပ်ႈလူင်သယဝ်ႉ။ စကစ ​​သမ်ႉလႆႈဝႆႉသိုၵ်သမႂ်ႇ ႁႃႈမို၌်ႇၞမ်ၞမ်ယဝ်ႉလႄႈ ထၢင်ႇႁၢင်ႈၜုၵ်သ သႂ်ႇ​​ၵေႃႈပႃသ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ ယၢမ်သလဵဝ် ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌်ၟၢႆႇၵၢ၌်ႉသုမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သဝႆႉ တင်သ၌မ်၌ႆသေတႃႉ ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သတႄႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယင်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ၞုမ်သဢ၌်မီသႁႅင်သသိုၵ်သ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈလႄႈ ၞုမ်သမီသဢႃႇ၌ႃႇယႂ်ႇ လိူဝ်ပိူ၌်ႈယူႇ။ သင်ဝႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ပ်ႉသလ၌်ႇလလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်လလင်ႈလဵၵ်ႉ၌ႆသေ ဝႆႉမဝ်မၢင်တႄႉ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မီသတိုဝ်ႉတၢင်သ သိုပ်ႇၵမ်ဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇထႅင်ႈၶၢဝ်သႁိုင်။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၌ႃႈလိ၌် ၞိူဝ်သၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉလၢႆလၢႆတီႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞၢင်ႈလႆႈပလႆႇပ၌် ၶို၌်သ (ၵၢ၌်ႉသုမ်သ) သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လလင်ႈတၢင်သမ၌်သတႄႉၵေႃႈ ၞူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2025 မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သသိုၵ်သမႂ်ႇ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၶဵ၌်ႇတႅမ်ႈ ၟိင်ႈမိူင်သမႂ်ႇ ၌ႂ်သၶၵ်ႉတလ၌်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ တိုၵ်သယိုတ်သဢဝ်ၶို၌်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သလႄႈ ၞႄႈဝဵင်သ ၞိူဝ်သလႆႈၵၢ၌်ႉသုမ်သတီႈ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၞတ်သပၢင်တိုၵ်သတေႃႇ ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႆႈထႅင်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ႁႃငို၌်သတလင်သ သိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢိၵ်ႇၻရူ၌်ႊၶိုတ်သၵၢပ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵုမ်ႇထူ၌်ႈယူႇယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်သလဵဝ် ၞိုင်ႈမိူင်သ၌လၵ်ႈ လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇပၢ၌်ႇပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆသေတႃႉ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ ယင်သတိုၵ်ႉ တေလႆႈယလမ်သႁပ်ႉႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သၞ၌်ႉမုၵ်ႉၞုမ်သဢ၌်ဢဝ်ပ၌်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သလႄႈ ၵႅတ်ႇ ၶႄဝၢ၌်ႈမိူင်သၵႂႃႇယူႇ။ ၶေႃႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တေလိုမ်သဝူ၌်ႉထိုင်ဢမ်ႇလႆႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၞလမ်သ၌င်ႇ ပိူင်ၟိင်ႈမိူင်သၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သဢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆႉ တလ၌်ႈတႃႇ တေၵုမ်သၵမ်လႆႈ ပို၌်ႉတီႈ၌ႃႈလိ၌် ၞိူဝ်သဢ၌်တပ်ႉသိုၵ်သပႆႇႁူမ်ႇငမ်သလႆႈဢႃႇ၌ႃႇပၢ၌်ႇပလင်၌၌်ႉ မီသ သု၌်ႇလႆႈ ၶဝ်ႈၵုမ်သထိင်သ ပို၌်ႉတီႈ၌၌်ႉၵႂႃႇၶို၌်သ လူၺ်ႈမၢၵ်ႇၵလင်ႈဢမ်ႇသဵင်ႈသေလုၵ်ႈၵေႃႈ လႆႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉသု၌်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်သ၌ႆႉသေ ႁႃလၢႆသတၢင်သ ၶဝ်ႈႁူမ်ႇငမ်သ ယိုတ်သဢဝ်ၶို၌်သ ဝဵင်သ ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈပလႆႇပ၌် သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉယူႇ။ ၜူႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သၵၢ၌်မိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ထတ်သသၢင် ပိူင်သ၌ႄဝႆႉဝႃႈ “ ပႂ်ႉတူၺ်သ MNDAA ၞလင်ႇ​​တေ လႆႈထလႆမလၵ်ႈ 12 ပလၵ်ႉ ၌ိူဝ်ဝဵင်သၵူၺ်သႁႃႉ၊ ယူႇဢမ်ႇႁိုင် လႆႈထလႆပႃသထႅင်ႈ၌လၵ်ႈဝဵင်သ သၢပ်ႇဝဵင်သဝႃႇ၊ ၞဵမ်တၢင်ႇ ဝဵင်သဝႃႇ ​​ပေႃသ၌ႆတႄႉ TNLA ​​ၵေႃႈ ၞၢင်ႈလႆႈထလႆပ၌်ပႃသ မိူ၌်ဝႃႈမႃသ၌၌်ႉယူႇ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈယလ၌်ႉ ၞၵၞ (ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ) ၶႅ၌်ႇတေပဵ၌် ယလ၌်ႉၶႄႇမိပ်ႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ ပေႃသလဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉတႄႉတႄႉၞိုင် လလင်ႈ၌လင်ႇႁလႆႈၟိင်ႈမိူင်သၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ မီသၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီသၵေႃႈလီ တႃႇတေယိုတ်သၵုမ်သလႆႈၶို၌်သ ဝဵင်သၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၵုမ်သၵမ်လႆႈၵႂႃႇ၌၌်ႉတႄႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တို၌်သတေဢဝ် လၢႆသတၢင်သၵူႈလၢႆသ တိုၵ်သတေႃသၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သသေ ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်သၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇမႃသၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇႁိုဝ် မိူင်သလႂ်ၵေႃႈ ယဝ်ႉ တို၌်သႁၢမ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢမ်ႇလႆႈ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပဵ၌်ပၵ်သပိူင်ၟိင်ႈမိူင်သ ၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ငဝ်သလၢႆသ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢလင်ႇပေႉပၢင်တိုၵ်သ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ဝဵင်သလူင် လိုပ်ႈလမ်သပႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇလႆႈ တင်သ၌မ် ဢ၌်ဢမ်ႇယၢမ်ႈမီသမႃသ ၌ႂ်သပို၌်သ၌၌်ႉ၌ႆသေတႃႉ ယင်သပႆႇတိုၵ်သဢလင်ႇပေႉလႆႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သမိူင်သပတ်ႉပို၌်ႉသေ လႆႈဝႃႈပႆႇပဵ၌် ပၢင်ဢလင်ႇပေႉလူင် တလ၌်ႈတႃႇ ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သ ၶိူဝ်သတႄႉတႄႉ။ ယလ၌်ႉသင် ၞုမ်သသိုၵ်သထ၌ု DPLA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတိုၵ်သၞလႆႈ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ၞုမ်သသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၵူ၌်သမိူင်သၞၢဝ်သထ၌ု DPLA ၌ႆႉ ၶလတ်ႇၜလတ်ႈၵေႃႇတင်ႈၞုမ်သမႃသ မိူဝ်ႈလိူ၌်ၵျူႊလၢႆႊ ဝ၌်သတီႈ 30 ပီ 2023 ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ႁလပ်ႈသလင်၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလႆႈတိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်။ တီႈပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၵူ၌်သမိူင်သၞၢဝ်သထ၌ု DPLA ႁပ်ႉဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ပႂ်ႉငလႆသတိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ တတ်သသဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သတေလုၵ်ႉတၢင်သ ၵျလၵ်ႉၵူႇ ၜိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶို၌်ႈ မႃသတၢင်သဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်။ ၞုမ်သသိုၵ်သထ၌ု DPLA ၌ႆႉ ဢၢ၌်သၵုမ်သထိုင်တၢင်သ ဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ ဢ၌်ယၢ၌်ၵႆ ၵ၌်တင်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သ ၶမ်သ မလၵ်ႈ 80 လၵ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ယိူင်သဢၢ၌်သဝႆႉပႃသ တႃႇၵုမ်သၵမ်လႆႈထိုင် ဝဵင်သပၢင်လႃႈ (ပင်သတရႃႉ)၊ ယႂႃႇငၢ၌်ႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵလ၌်ႇ။ ၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ (လၵ်သမိူင်သ) 2008 ဝႃႈ ပင်သတရႃႉလႄႈ ယႂႃႇငၢ၌်ႇ၌ႆႉ ထုၵ်ႇမၵ်သမ၌်ႈ ၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ ၌ႂ်သ ၌ႃႈလိ၌်ၜလင်သငမ်သၞၢဝ်သထ၌ုသေ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ လႆႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် ၌မ်လိူဝ် ပိူ၌်ႈသုတ်သ။ တၢင်သပို၌်ႉတီႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ (SSPP/SSA) တင်သ ၶလင်ႇသီႇ ဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသ (RCSS/SSA) တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇယူႇ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌်မို၌်ႉသို၌်သၵလ၌်ႇ။ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ တင်ႈတပ်ႉပၢင်သဝ်သဝႆႉ တၢင်သဝဵင်သပႃႉထူသ ဢ၌်ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ ဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ မလၵ်ႈ 4 လၵ်သ ၌၌်ႉထႅင်ႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ၵူဝ်ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၶဝ်ႈထိုင်ၵုမ်သၵမ်လႆႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ တင်သမူတ်သယူႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သထ၌ု မီသယိူင်သဢၢ၌်သ တႃႇတိုၵ်သတေႃသ ၵုမ်သထိင်သၵႂႃႇ၌ႆလႄႈ ဢဵ၌်ႁႅင်သဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈသေ ၞင်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၞလမ်သ သိုၵ်သတဢၢင်သမႃသ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-22T17:00:00
https://shannews.org/archives/66048
ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ယေႃသမု၌်ႁလတ်ႈထိုင်မိူင်သမၢ၌်ႈတူင်ႈပဵင်သ ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ
တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ၌၌်ႉမႃသ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉတင်သလုၵ်ႈ၌လင်ႉပလင်ႈပၢႆ ဢိၵ်ႇပႃသ ပေႃႈဢလၵ်ႇမႄႈယေႃသတၵ်ႉၵႃႇလူင်ၞဝ်ႈ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သႁလတ်ႈထိုင် မိူင်သတႆသမိူင်သမၢ၌်ႈ ဝဵင်သ ၞိူဝ်သထူပ်သၜေသ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ မဵတ်ႉတႃႇတဌႃသလႄႈ ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သတိုၵ်ႉလိူတ်ႇတိုၵ်ႉမႆႈ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိလ်ထမ်သၞဝ်ႈၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉပလၵ်ႈ၌ႆႉ လုၵ်ႉဢဝ်မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇသေ ယေႃသၶိင်သ ႁလတ်ႈထိုင်ပလတ်သၞၢ၌်သ တႄႇဢဝ်မိူင်သပ၌်ႇ – တူ၌်ႈတီသ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ယေႃသမု၌်ထိုင် ပၢင်ႁူႈ (ပၢင်ႇဢူႈလူင်) ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၞႄႈၵႅင်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ၵၢင်ဝ၌်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ သိုပ်ႇမဵတ်ႉတႃႇတဌႃသ တီႈဝတ်ႉတႆသဢလင်ႇ ၶျၢမ်သသႃႇ တီႈဝဵင်သပၢင်ႁူႈသေ သိုပ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇ၌ေႇပျီႇတေႃႇ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တဌႃသတီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇယဝ်ႉ တေယေႃသမု၌်ၵႂႃႇ ဝဵင်သလူင်တႃႈၵုင်ႈသေ ၞင်ႇတေပလၵ်ႈၶို၌်သမိူင်သတႆသ – လႆႈႁူႉၞလမ်သၶၢဝ်သတၢင်သ ၞဝ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ – ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ယေႃသမု၌် မဵတ်ႉတႃႇထမ်သ တီႈၜဌႃသရၶႅင်ႇ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) ၶၢဝ်သတၢင်သမိူင်သတႆသ မိူင်သမၢ၌်ႈ ၵမ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပိူင်လူင်တႄႉ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ယိူင်သ ဢၢ၌်သၶႂ်ႈၵႂႃႇပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၌ိူဝ်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သဢ၌် လႆႈလူႉသုမ်သပေႃႈမႄႈပီႈ၌လင်ႉၵႂႃႇ ၞလမ်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၞိူဝ်သလလတ်ႈတၢင်သတၢႆမႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေမေႃယူႇႁူမ်ႈငဝ်သၜဌႃသတဌႃသသင်ၶ။ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁပ်ႉႁူႉဝႃႈ ထူပ်သ ၜေသသင်မႃသၵေႃႈ သင်ၶၞဝ်ႈ ဢမ်ႇပလႆႇ ၜႃႈပႅတ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈၶူသလူင် ၺႃႇ၌သီႇရိ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵိင်ႇၜႄငဝ်ႈငု၌်သ မုၵ်ႉၞုမ်သလူင် သင်ႇၶႃႇၞိုင်ႈတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ –“ပိူင်လူင်တႄႉ တႃႇတေမႃသမဵတ်ႉတႃႇတဌႃသပ၌်ၶဝ်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၌င်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈ ၶူဝ်သလူႇၶူဝ်သ တၢ၌်သ ဢ၌်လုၵ်ႈသိတ်ႇ လုၵ်ႈ၌လင်ႉၞလႆႈမႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶို၌်သမႃသလူႇပ၌်ၶဝ်ၶို၌်သ။ ယိူင်သဢၢ၌်သမႃသ ၞိူင်ႉ၌၌် ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သမီသလလင်ႈဢု၌်ႇၞႂ်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶူသဝႃသပေႃႈ ယူႇ၌ႂ်သထမ်ႈၵေႃႈ ၞိူဝ်သမိူဝ်သပၢင်သမ၌်သၞဝ်ႈ ထိုင်၌ႂ်သထမ်ႈၵေႃႈ မီသ၌ႆလႄႈ ၶူသဝႃသပေႃႈ ၞင်ႇယေႃသမု၌် ၞႅၵ်ႇဝၢၵ်ႈၵုသူလ် ပ၌်ၜီသၢင်သတ်သၵူ၌်သ ႁႂ်ႈပူ၌်ႉလလတ်ႈ တၢင်သမႆႈတၢင်သၶီ၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ်တၵ်ႉၵႃႇသတ်သထႃသ ၌လၵ်ႈမိူင်သၜိတ်ႈပၢင်သဝႆႉသေ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ဝု၌်သၞုမ်ႉ မီသၜႅ၌်တေဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၵႂႃႇထိုင်မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်သမ်ႉ ၵိုင်ႉ ၵၢင်ႉမႃသထူပ်သၜေသ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈ ၞင်ႇလႆႈယႃႉပႅတ်ႈၜႅ၌်ၵၢ၌်တႃႇဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌ႆ ၞဝ်ႈၶူသလူင် ၺႃႇ၌သီႇရိ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ – “မိူဝ်ႈတႄႇမ၌်သ ၶူသဝႃသပေႃႈ မီသၶၢဝ်သတၢင်သ သိင်ႊၵပူဝ်ႊဢေႃႈ။ သမ်ႉပဵ၌်ဢိင်ႇသ၌်ႇဝႆႉသေ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိင်ႊၵပူဝ်ႊ၌၌်ႉယႃႉသေၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၶို၌်သမႃသၞလႆႈႁႅင်သ၌မ်ႉၞႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သိင်ႊၵ ပူဝ်ႊတႄႉ သင်ၵႂႃႇၵေႃႈ တေဢၢင်ႈယူႇထိုင် 7 -8 ဝ၌်သ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 20/04/2025 ၌ႆႉၵေႃႈ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ယေႃသမု၌်ႁလတ်ႈထိုင် ၞ၌်ႉၞလမ် ပုတ်ႉထမိူင်သတႆသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသသေ သိုပ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၞူသ ထၢတ်ႈၵလင်သမူသသူၺ်ႇတလင်ႇဢူသ တီႈ ဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ ယိူင်သၞူသပႃသ ၵူ၌်သမိူင်သထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ တင်သသဵင်ႈ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မိူ၌်ၵ၌်။ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်ႉၞုမ်ႉ၌ႆႉ မဵတ်ႉတႃႇတဌႃသမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ တို၌်သပ၌်ႁႅင်သ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သမေႃယူႇ ၞလမ်သသိလ် ၵိ၌်ၞလမ်သထမ်သမႃသတႃႇသေႇ ၜလင်သၵူ၌်သထူပ်သၜေသၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ဢမ်ႇပလႆႇဢမ်ႇၜႃႈသေ ၶဝ်ထိုင်ပ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သမိူင်သ။ လုၵ်ႈသိတ်ႇတပႄသ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ –“ဢ၌်မ၌်သၞဝ်ႈ ဢလၵ်ႇတၢင်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပိူင်လူင်မ၌်သ ႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉ လႆႈၵတ်သယဵ၌်ၶျၢမ်သသႃႇၵူၺ်သ။ ၵႂႃႇပ၌်ႁႅင်သ ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈထူပ်သၜေသၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌၌်ႉ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သၶူသဝႃသ ဝု၌်သၞုမ်ႉ၌ႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈဢတိၵ်ႉထၢ၌်ႇ တိုဝ်သၵမ်သိလ် 3 ပီ 3 လိူ၌် 3 ဝ၌်သ သေ ဢလၵ်ႇထမ်ႈမိူင်သၵႅတ်ႇမိူဝ်ႈပီ 2022 ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇသဝ်သ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ မဵတ်ႉတႃႇတဌႃသပ၌်တၵ်ႉၵႃႇသတ်သထႃသၞေသၞလတ်ႇ ထိုင်တီႈပၢႆသယူႇလီ ယူပ်ႈယလမ်သ။ ပၢႆသယူႇလီ ၞဝ်ႈယူပ်ႈယလမ်သသေတႃႉ ဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ တိုၵ်သၶတ်သၞႂ် ယေႃသမု၌်မဵတ်ႉတႃႇတဌႃသ ပ၌်ၜီသၢင်သတ်သၵူ၌်သမႃသတႃႇသေႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ပ်ႉယမ်ဝႆသႃ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-22T16:19:49
https://shannews.org/archives/66042
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိၵ်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သ တီႈမိူင်သယႆထႅင်ႈ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 တႄႇဢဝ်ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 5 မူင်သမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိၵ်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သ တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယလႄႈ တၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သမိူင်သယႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉသၢႆၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ မုင်ႈၞူသတၢင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သယႆ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢလူဝ်ႈ ၶဝ်ပိၵ်ႉပ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သ၌ႆႉ ပေႇၞႂ်ယဝ်ႉ ရူတ်ႉၵႃသ၌ႆႉ တို၌်သဝႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇမႃသလႆႈသေဢိတ်သ။ ၶဝ်တႄႇပိၵ်ႉ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 5 မူင်သ တေႃႇထိုင် ၵၢင်ဝ၌်သ၌ႆႉ ၶဝ်ယင်သပႆႇပိုတ်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သ။ ၵႃသ၌ႆႉ ၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ တီႈၵဵတ်ႉမိူင်သယႆလႄႈ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သဝၢ၌်ႈၟႃႉၜႃႇ ၌မ်ဝႃႈ၌မ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ရူတ်ႉ ၶိူင်ႈတႄႉ ပ၌်ၵႂႃႇမႃသယူႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပိၵ်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သဝႆႉ၌ႆႉ တီႈၵဵတ်ႉမိူင်သယႆ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႂ်ႉဝႆႉ။ တီႈၵဵတ်ႉႁူဝ်ယ၌၌်ႉသမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႂ်ႉဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉမလၵ်ႈ 5 မူင်သ တေႃႇထိုင် ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 6:30 မူင်သ၌ႆႉ ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လုၵ်ႉမၢ၌်ႈ ၵၢတ်ႈ တၢင်ႉယၢ၌်သသေ လတ်သမႃသတၢင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 100 လမ်သ ၶဝ်မုင်ႈ၌ႃႈၞူသလႃႈသဵဝ်ႈ ဢေႃႈ။ ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ႁ၌်ၶဝ်တၢင်ႇမႃသ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ၊ ၵူ၌်သသိုၵ်သ၊ (ယိၵ်ႉၶႃႇ) ၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ၊ ၵႃသတၢင်ႇလုၵ်ႈမႄသၶဝ် ပေႃသတဵမ်ၵူႈလမ်သယဝ်ႉ။ ပေႃသဢဝ် ႁူဝ်ၵူ၌်သဝႃႈတႄႉ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် မ၌်သၶႃႈယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သၢႆၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သမႃသ၌၌်ႉ ၶဝ်တေပ၌်ႇမႃသ တၢင်သမၢ၌်ႈၵၢတ်ႈ – မိူင်သပၢတ်ႇ – မိူင်သယႆ – ႁူဝ်ယ – ၌မ်ႉပလင်ႈ – လႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပဵ၌်ၵႃသလူင် တႃႇ 126 လမ်သ ၵႃသဢလ၌်ႇ မလၵ်ႈ 80 လမ်သ ႁူမ်ႈၵ၌်ဢမ်ႇယလမ်သ 200 လမ်သ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သင်ႇပိၵ်ႉသဵ၌်ႈ တၢင်သဝႆႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ၌၌်ႉသမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၵႃသ 10 လမ်သပၢႆ လုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ မႃသႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈ လုမ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလလင်ႈ ၵႂႃႇမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဝ၌်သၵ၌်ႇတေႃသ ၵျလင်သ ဝၢႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ သၢင်သၵျၢ၌်ႇလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမလၵ်ႈ 5 ဝၢ၌်ႈ ဢ၌်ယူႇၟၢႆႇၞၢ၌်သဢိူင်ႇႁူဝ်ယ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမႃသၵ၌်ႇတေႃႇၵျလင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-15T11:00:00
https://shannews.org/archives/66035
ဝ၌်သသင်ၶၢ၌် သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ႁိုဝ် ဝ၌်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉ ဢ၌်ထႆသႁလင်ႉဝႃႈ ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ်
ဝ၌်သမႁႃသင်ၶၢ၌် ႁိုဝ် ဝ၌်သၜျႃသဝ၌်သမႃသ ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်လႆႈႁပ်ႉဢူငဝ်သ တီႈၟိင်ႈႁိတ်ႈႁလႆသ ႁူဝ်ႊလီႊ Holy ၞိုင်ႈ မိူင်သဢိ၌်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ၌၌်ႉမႃသလႄႈပီႈ၌လင်ႉထႆသ၌ႂ်သမိူင်သထႆသတေႁလင်ႉဝႃႈ “ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ်” မၢ၌်ႈသမ်ႉဝႃႈ “သင်္ကဌန်” တႆသၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ တေဢလၵ်ႇငၢႆသမၢ၌်ႈဝႃႈ- “သၢင်သၵျၢ၌်ႇ” ။ ၵလႆသၵႃႈ ပီႈ၌လင်ႉတႆသတၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ထႆသယူ၌်သ သိပ်သသလင်ပ၌်သ၌ႃသ ၶဝ်တႄႉႁဵၵ်ႈၶၢ၌်ၵ၌်ဝႃႈ “ဝ၌်သသင်ၶၢ၌် ၜျႃသဝ၌်သမႃသ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၟိင်ႈႁိတ်ႈႁလႆသႁူဝ်ႊလီႊ Holy မိူင်သၵဌႃသ ဢိ၌်ႊတီႊယႃႊတႄႉ ၜလင်သၶၢဝ်သ သင်ၶၢ၌် သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၶဝ်ဢဝ်သီၜလင် ၜုၵ်သသႂ်ႇၵ၌် ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ တၢင်သပလတ်သမိူင်သထႆသ မၢ၌်ႈ တႆှ လႄႈလၢႆလၢႆမိူင်သတႄႉ ဢဝ်၌မ်ႉမႃသႁူတ်သၵ၌် တႅ၌်သတၢင် ၜလင်သီ။ ႁႂ်ႈမႅ၌်ႈတင်သၶၢဝ်သၟိင်ႈၟႃႉမႆႈႁလ၌်ႉ ၌ႂ်သၜလင်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ်။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ဢဝ်၌မ်ႉလၢင်ႉ လလင်ႈႁုၵ်သႁၢႆႉၞႃႉလလင်ႈဢမ်ႇလီတၢင်သလူင်ဢလၵ်ႇႁၢင်ႇယၢ၌်တူဝ်ၶိင်သ – ႁႂ်ႈမီသတၢင်သၵတ်သယဵ၌် တူဝ်လႄႈ တင်သၞႂ်။ ၵႂၢမ်သဝႃႈသူင်ၵရၢ၌်ႊတ် ႁိုဝ် သင်ၶၢ၌်၌၌်ႉ လုၵ်ႉတီႈၜႃသႃ သ၌်သၵရိတ်ႇမႃသ။ မီသၵႂၢမ်သမၢႆဝႃႈ “ၵၢ၌်လိူ၌်ႈၶၢႆႉ” ။ ဢလ၌်ၵ၌်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ဝ၌်သသင်ၶၢ၌် ႁိုဝ် ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ် ပဵ၌်ၜလင်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ရႃႇသီႇဢုတု လႅၵ်ႈလၢႆႈ။ ထႅင်ႈပိူင်၌ိုင်ႈၵေႃႈ ပဵ၌်ၶၢဝ်သလႅၵ်ႈလၢႆႈပီမႂ်ႇၵေႃသၞႃႇ။ ပီလိူ၌်တႆသႁဝ်သ တေတူၵ်သမႅ၌်ႈ၌ႂ်သၶၢဝ်သလိူ၌် 5 ၌ႆသေတႃႉ ၵေႃႈ ထႆှတႄႉ တေ၌ပ်ႉဝႃႈ ပီမႂ်ႇထႆသ၌ႆ ၞလမ်သပီၵေႃသၞႃႇ ။ ဝ၌်သပီမႂ်ႇ “ၞိုင်ႈမိူင်သသယၢမ်” ထိုင် “ဝ၌်သပီမႂ်ႇ ၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ” တင်ႈတႄႇၞုပ်ႈၵလ၌်ႇပၢ၌်ၵဝ်ႇထိုင်ၵၢပ်ႈပၢ၌်မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉဝ၌်သပီမႂ်ႇ ဢ၌်ထိုဝ်ၵ၌်ယူႇၵူႈဝ၌်သ၌ႆႉ မီသၵၢ၌်ပိ၌်ႇပႆႇ မႃသယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သ။ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈၜို၌်လၢႆသဢ၌်ပို၌်ၜႄႈ လႅၵ်ႈပိ၌်ႇႁဵ၌်သႁူႉ ၜႃသႃ ပၢႆသပိူင်ၵူ၌်သလႄႈ ၞုမ်သၶူ၌်ႉ ၶႂႃႉ ၶူဝ်သၵဝ်ႇၶူဝ်သမလ၌် ၞ၌်ႉၞလမ်ပၢႆသမလ၌်သ (သိလ်ပႃႊၵလ၌်ႊ) တႅမ်ႈၶဵ၌်လလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဝ၌်သပီမႂ်ႇ ၞိုင်ႈမိူင်သ သယၢမ် လႄႈၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ ပဵ၌်ဢ၌်လီသူ၌်ၞႂ်တႄႉတႄႉ။ 1) လိူ၌်ဢၢႆႈ ပီမႂ်ႇထႆသသယၢမ် – ပူ၌်ႉမႃသလၢႆႁဵင်ပီ မိူင်သသယၢမ်ၞိုင်ႈထႆသ ၌ပ်ႉဝ၌်သပီမႂ်ႇပဵ၌် လိူ၌်ဢၢႆႈ (လိူ၌်ၞဵင်) မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈ ။ လိူ၌် 12 လပ်သ ပဵ၌်ဝ၌်သပီသဵင်ႈ။ ပေႃသတူၺ်သ၌ႂ်သပၵ်သယဵမ်ႈဝ၌်သတႄႉ တေတူၵ်သမႅ၌်ႈမလၵ်ႈ ႁၢင်လိူ၌် ၌ူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ်ထိုင် ႁူဝ်လိူ၌်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ်။ 2) ဝ၌်သပီမႂ်ႇပၢ၌် ၵရုင်ႊသရီဢယုထယႃႊ “ၞိုင်ႈမိူင်သသယၢမ်” ၵေႃႈ ယႅၵ်ႈဝႆႉပဵ၌်သလင်ၟၢႆႇ၊ တလ၌်ႈၵၢ၌်တူင်ႇဝူင်သ ႁေႃၶမ်သလႄႈ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သမိူင်သ။ ပီမႂ်ႇ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သႁေႃၶမ်သတိုဝ်သၵမ် ၜႅ၌်ပိူင်လၢႆသၜရၢမ်သ – ႁိ၌်ႇတူႇ မိူင်သဢိ၌်ႊၻီႊယိူဝ်ႊတင်ႇတႄႇပီ 457 မႃှ မိူ၌်ၵ၌်ၵူႈတူင်ႇဝူင်သႁေႃၶမ်သ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ။ ၌ပ်ႉဝၢႆသလင် ဝ၌်သသင်ၶၢ၌် ႁိုဝ် သူင်ၵရၢ၌်ႊတ် ။ တူၵ်သ မႅ၌်ႈ၌ႂ်သဝူင်ႈၵၢင်လိူ၌် ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ။ ပီမႂ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ၌ပ်ႉတီႈလိူ၌်ဢၢႆႈ(လိူ၌်ၞဵင်) ၌ိုင်ႈၶမ်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ဢဝ်မႃသၞႂ်ႉတိုဝ်သ တင်သ သလင်ပိူင်။ လိူ၌်ဢၢႆႈ လႄႈတင်သ ပီမႂ်ႇ သူင်ၵရၢ၌်ႊတ် ႁိုဝ် ပီမႂ်ႇၵေႃသၞႃႇ။ 3) တႄႇပၢ၌်ၶု၌်ႁေႃၶမ်သ တူ၌်ထူ၌်ႈ 5 ၞိုင်ႈထႆသမႃသ မၵ်သမ၌်ႈဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ပဵ၌်ဝ၌်သ ပီမႂ်ႇ တႄႇမိူဝ်ႈပီ 1889 ။ 4) ထိုင်မႃသပၢ၌် ၞလမ်ၜူလ်သပေႃႊ ၜိၿုလ်ႊသူင်ၶရၢမ်ႊ ပဵ၌်ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၞိုင်ႈထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇမိူဝ်ႈပီ 1940 ဝႃႈ မိူင်သထႆသၵေႃႈ တေမၵ်သမ၌်ႈဝ၌်သပီမႂ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 1 ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ မိူ၌်၌င်ႇ ၞိုင်ႈမိူင်သဝ၌်သတူၵ်သ ၌ႆသေ ၞႂ်ႉတိုဝ်သမႃသတေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ ၟိင်ႈလဵ၌်ႈ၌မ်ႉ ၜလင်သသင်ၶၢ၌် သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႉ၌ႂ်သမိူင်သထႆသၵလႆသ၊ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မိူင်သတႆသ ၵမ်ႊပူႊၶျႃႊ လၢဝ်သ သိပ်သသလင်ပ၌်သ၌ႃသ မိူင်သၶလ၌် (တႆသတႂ်ႈၶူင်သ) ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ ႁူမ်ႈတင်သ ဝႅတ်ႉ၌ၢမ်ႊ မၢင်ၞႄႈတလ၌်ႈ သီလင်ႊၵႃႊ လႄႈ ဢိ၌်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသမိူ၌်ၵ၌်။ Photo by – bangkokair ပို၌်သပဵ၌်မႃသသၢင်ၶၢ၌်ႁိုဝ် သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ဢ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇလႄႈ ၌ႂ်သလိၵ်ႈ၌ႂ်သၵျၢမ်သတႅမ်ႈမႃသ ပၢ၌်သိုပ်ႇ ပၢ၌်တႄႉဝႃႈ – ၜူႈမၢၵ်ႈၵူ၌်သမီသလူင်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၶႂ်ႈမီသလုၵ်ႈလႄႈ ၵႂႃႇယလ၌်သသူသပူႇၞေႃႇဢဝ်တီႈ ၶု၌်တႃဝ၌်သလႄႈၶု၌်လိူ၌်။ ႁိုင်လၢႆပီၵေႃႈယင်သပႆႇမီသထႅင်ႈ။ ၜူႈမၢၵ်ႈၵူ၌်သမီသ၌၌်ႉ ၌င်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈသၢ၌် သၢဝ်သ၌မ်ႉ 7 သီသေ ႁုင်သုၵ်သယဝ်ႉ ႁူမ်ႈတင်သမၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတလၵ်ႇလူႇတၢ၌်သထႅင်ႈ။ ႁႆႇတိုင်ႈပႃသသဵင်ၜဵင်သၵႂၢမ်သဝၢ၌်ႁူသေ ဢတိၵ်ႉထၢ၌်ႇ ယလ၌်သသူသလီ ငၢမ်သယဝ်ႉၞင်ႇလႆႈလုၵ်ႈၞၢႆသမႃသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ – ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ – “ထမ်သမၿၢလ်ႊၵုမၢရ်ႊ” (ထမ်ႇမပႃႇလ ၵုမႃႇရ)။ “ထမ်သမၿၢလ်ႊၵုမၢရ်ႊ” (ထမ်ႇမပႃႇလ ၵုမႃႇရ) ၌ႆႉပဵ၌် ၵူ၌်သၵတ်ႉၶႅ၌်ႇလၵ်သလႅမ်၊ ၞင်ႇမီသၞိုဝ်ႈသဵင်ႁူင်လိုဝ်သၵႂၢင်ႈၵႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၜူမ်ႊ (ၶု၌်သၢင်လူင် ၵပ်ႉပိလ) လူင်သမႃသ ၶဵင်ႇတႃႉ ၌မ်ႉၵတ်ႉပၺ်ၺႃ တၢင်သႁူႉမ၌်သၞၢႆသ။ တႃႉၵ၌်ပႃသဝႃႈ ၜႂ်ၵၢ၌်ႉသုမ်သတေလႆႈတတ်သႁူဝ်သေ လူႇတၢ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၵ၌်၌၌်ႉ ႁဵတ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ 7 ဝ၌်သ။ ထမ်ႇမပႃႇလ ၵုမႃႇရ ၜူႈၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ တလပ်ႇလႆႈၵႂၢမ်သ ထၢမ်ၵူႈဢ၌်လႄႈလို၌်သသုတ်သ ၶု၌်သၢင်လူင် ၵပ်ႉပိလ ၵေႃႉၶဵင်ႇတႃႉ၌၌်ႉ ၵႃႈလႆႈယလမ်သၵၢ၌်ႉတတ်သႁူဝ်။ ၵူၺ်သ ၵႃႈ ႁူဝ်သၢင်လူင်၌၌်ႉ ဢဝ်ဝၢင်သတီႈလႂ်ၵေႃႈ ပဵ၌်ၟႆသလၢမ်သမႆႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ မ၌်သၞဝ်ႈၞူသသင်ႇဝႆႉဝႃႈ – ဝၢႆသသေမ၌်သ ၞဝ်ႈ တတ်သႁူဝ်ယဝ်ႉ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈယိင်သမ၌်သၞဝ်ႈ ၞိူဝ်သပဵ၌် ၞဝ်ႈယိင်သၞ၌်ထရ ၞဵတ်သ၌ၢင်သ ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ပ၌်ႇ ပုတ်ႈၵ၌်ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သႁလပ်ႇဢုမ်ႈႁူဝ်မ၌်သၞဝ်ႈဝႆႉ 1 ၌ၢင်သ 1 ဝ၌်သ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌င်ႇဝႃႈ 1 ဝ၌်သမိူင်သၜီ 1 ပီမိူင်သ ၵူ၌်သ၌ႆလႄႈ ၶၢဝ်သယၢမ်သႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သတဵမ်သေ ဢ၌်ၞဝ်ႈယိင်သၶဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ ပုတ်ႈၵ၌်ဢုမ်ႈႁူဝ်ၶု၌်သၢင် ၌၌်ႉ ၞင်ႇမၵ်သမ၌်ႈဝႃႈ ၜလင်သမႁႃသင်ၶၢ၌် /မႁႃသူင်ၵရၢ၌်ႊတ်( မႁႃႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ) – ပီၵဝ်ႇမူတ်သသဵင်ႈသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉၞူသပီမႂ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈယိင်သ ၞဵတ်သ၌ၢင်သ လုၵ်ႈၶု၌်သၢင်လူင် ၌၌်ႉတႄႉပဵ၌် – ၌ၢင်သထုင်သ ထေႊဝီႊ ၌ၢင်သရႃႊၵူတ်ႇ ထေႊဝီႊ ၌ၢင်သၶူဝ်ႊရႃၶ ထေႊဝီႊ ၌ၢင်သၵိရိ၌ီႊ ထေႊဝီႊ ၌ၢင်သမူ၌်ႊထႃႊ ထေႊဝီႊ ၌ၢင်သၵိမိထႃသ ထေႊဝီႊ ၌ၢင်သမႁူဝ်ထေႃႊရ ထေႊဝီႊ ၶၢဝ်သယၢမ်သဢ၌်ၶၢႆႉ ၞလမ်သလုၵ်ႈလိူ၌်တႃဝ၌်သသေၶႅၵ်ႈလၢႆႈၞူသၵ၌်ၜလင်သတဵမ်ပီ၌၌်ႉၵေႃႈ ပီလႂ်ပီ၌၌်ႉ ၞိုဝ်ႈ သဵင်ပီမႂ်ႇၵေႃႈတို၌်သပႃသၞိုဝ်ႈ ၌ၢင်သသူင်ၵရၢ၌်ႊ တင်သ 7 ၌ၢင်သ။ ပီႈ၌လင်ႉထႆသ တႆှ ၞိူဝ်သယုမ်ႇယမ်ယလမ်သႁပ်ႉလလင်ႈ ပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ – ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သလႅၵ်ႈလၢႆႈရႃႇသီႇ ပီသဵင်ႈ ၞိုင် ဢလ၌်ၵ၌်လဵ၌်ႈ၌မ်ႉ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌် ၵတ်သလီယဵ၌်လီ၊ လုၵ်ႈလၢ၌်ၞူဝ်သၵ၌်ၵႂႃႇၵ၌်ႇတေႃသ သုၵ်ႉႁူဝ်သၢႆႇ ၵဝ်ႈ လၢင်ႉတိ၌်လၢင်ႉမိုဝ်သပ၌် ပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇၜႂ်မ၌်သ။ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇလၢင်ႉဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵု သူလ်တၢင်သလီ လလင်သသလမ်သသၢ၌်သင်ၶၞဝ်ႈ၊ ႁဵတ်သၶဝ်ႈမု၌်သႁေႃႇတလင်ႇၵူၺ်ႈ လူႇႁိူ၌်သတႂ်ႈႁိူ၌်သ၌ိူဝ် ၌ႂ်သဝ၌်သသၢင်သ ၵျၢ၌်ႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၜလင်သၶၢဝ်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၜႂ်ယူႇတီႈလႂ်ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပလၵ်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သယေသၜႂ်မ၌်သ – ၵိ၌်လူႇမူ၌်ႈ သိူဝ်သ ၞလမ်သၵူ၌်သမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ။ ပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပ၌်ၜလ၌်သလီ မင်ႇၵလႃႇ လုၵ်ႈလၢ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သ ပီမႂ်ႇ။ လိူဝ်သေ၌၌်ႉ ပေႃသပဵ၌်ဝဵင်သယႂ်ႇဝဵင်သလူင် ၞိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်သလင်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ မိူင်သတႆသၵေႃႈ ၜလင်သဝၢ၌်ႈမိူင်သလီ ဢမ်ႇမီသ ၜေသသင်၌၌်ႉတႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်ၞတ်သပလႆသမူ၌်ႈသိူဝ်သ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌်၊ ထိုင်တီႈၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌ႂ်သမိူင်သ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တလင်ႈတဵဝ်သ လဵပ်ႈႁဵ၌်သၟိင်ႈထုင်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ထိုင်တီႈၞိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်သလင်လုမ်ႈၟႃႉ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ']
2025-04-22T14:06:38
https://shannews.org/archives/66019
ၵႃသသၢႆသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ မလၵ်ႈ 200 လမ်သ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 8 မူင်သ ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႃသလူင် 100 လမ်သပၢႆ ၵႃသဢလ၌်ႇ 80 လမ်သ တေႃႉတၢင်ႇဢဝ် ၵူ၌်သသိုၵ်သတင်သ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈမႃသဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ၊ မိူင်သယႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶဝ်ႈမႃသ၌၌်ႉ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢိုတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သဝႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလတ်သၵႂႃႇမႃသ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌မ်ႉပလင်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 22/04/2025 “ၵၢင်၌ႂ်၌ႆႉ ၜလင်သၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်တေမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢိုတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သဝႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သ မိူင်သၵႂႃႇမႃသယူႇ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ဝၢႆသလင် သၢႆၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ၞင်ႇပ၌်ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသ။ တူၺ်သ တႄႉ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ လႅပ်ႈတေဢဝ်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ႁဵတ်သဝဵင်သတူဝ်ယၢင်ႇ။ ပေႃသတူၺ်သငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈလဵဝ် သၢႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၌မ်တႄႉ၌မ်ဝႃႈ”။ ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵႃသလူင် တႃႇ 126 လမ်သ ၵႃသဢလ၌်ႇသမ်ႉ မလၵ်ႈ 80 လမ်သ တင်သမူတ်သ မီသ 200 လမ်သပၢႆ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈလၢင်သ၌ၢင်သမေသ ဢိၵ်ႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သပဵ၌် မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈသေဢမ်ႇၵႃသ ၶိူင်ႈၶူဝ်သႁိူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေႃႉတၢင်ႇမႃသတင်သသဵင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် မလၵ်ႈ 9 မူင်သ ၵႃသသၢႆသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈထိုင်ၵႂႃႇ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ။ ၵႂႃႇၵိုတ်သၶပ်ႉ ထႅဝ်ၵ၌်ဝႆႉၞလမ်သၵၢင်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လႆႈႁ၌်သၢႆၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သ ၞ၌်ႉၞလမ်လူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈတင်သ၌မ်၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ “၌ႂ်သဝဵင်သတႄႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇဢိုတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သသင်၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၌ႂ်သၵႃသၶဝ်၌၌်ႉ ႁ၌်ၶဝ်တၢင်ႇမႃသ ပုင်သပေႇပႃႇ ၌မ်ႉမ၌်သႁႄ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁေႃႈၶဝ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သ ၞ၌်ႉၞလမ်၌၌်ႉ ပဵ၌်ၜုင်ပဵ၌်ၵေလူင်ဝႆႉ”။ မိူဝ်ႈ 19/04/2025 ပူတ်သလူင်သတုင်သ (ၞလမ်ပိဝ်) တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႈၵၢင်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 သမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပူတ်သပႅတ်ႈၶို၌်သတုင်သ (ၞလမ်ပိဝ်) ၶဝ် ဢ၌်ပူၵ်သဝႆႉ ၞလမ်သ၌ႂ်သ ၵၢင်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ၞလမ်သၶူဝ်ဢေႇတီႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈၶူဝ်ဢေႇတီႇ ပူတ်သလူင်သတုင်သ (ၞလမ်ပိဝ်) ၶလင်တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉယဝ်ႉ ဢိင်၌ိူဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ႁိမ်သႁလမ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ထႅင်ႈ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-22T12:17:22
https://shannews.org/archives/66010
ပလိၵ်ႈလႄႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ တီႉလႆႈၵူ၌်သလၵ်ႉလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တီႈမိူင်သပၢႆသ မႄႈႁလင်ႈသလ၌်
ပလိၵ်ႈထႆသလႄႈ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်ၜေသ â€œàžªàž¡àž²àž„àž¡àž­àž²àžªàž²àžàž¹à¹‰àž àž±àž¢ àž›àž²àž¢àžªàž²àž¡àž±àž„àž„àžµ àžàž²àž£àžàžžàžšàž¥â€ မိူင်သပၢႆသ မႄႈႁလင်ႈသလ၌် ၞိုင်ႈထႆသ ႁူမ်ႈၵ၌်လိုပ်ႈလမ်သတီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သလၵ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 20/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ မလၵ်ႈ 2 မူင်သၶိုင်ႈ၊ ႁ၌်မႅ၌်ႈရူတ်ႉၵႃသသီၶၢဝ်လမ်သ၌ိုင်ႈ ၵိုတ်သၞလတ်ႇဝႆႉတီႈ သုမ်ႉ၌မ်ႉဝၢ၌်ႈတၢ၌် 7 တူ၌်ႈ။ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈလႄႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ လိုပ်ႈလမ်သ ၞလမ်သလင်ရူတ်ႉ။ ထိုင်မႃသတဵင်ႈၶို၌်သၞၢႆႉပၢႆ 10 မိ၌ိတ်ႉ (မႅ၌်ႈဝ၌်သတီႈ 21 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 10 မိ၌ိတ်ႉ) ပလိၵ်ႈထႆသၵႂႃႇတီႉလႆႈ တင်သရူတ်ႉတင်သၵူ၌်သ တီႈဢိူင်ႇဝဵင်သတႂ်ႈ ၞႄႈမိူင်သပၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈမႄႈႁလင်ႈသလ၌် ၞိုင်ႈထႆသ။ ၌ႂ်သရူတ်ႉ၌၌်ႉ မီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇယိင်သ 4 ၵေႃႉ ဢႃယု 7 ပီ ထိုင် 9 ပီ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ယို၌်ယ၌်လၢတ်ႈဝႃႈ ထုၵ်ႇတီႉသႂ်ႇရူတ်ႉမႃသဝႃႈ၌ႆလႄႈ ပလိၵ်ႈတီႉဝႆႉ ၵူ၌်သၶပ်သရူတ်ႉသေ တေၵူတ်ႇထတ်သၵႂႃႇထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသလၢတ်ႈဝႃႈ – ၜလင်သၶၢဝ်သပိၵ်ႉႁူင်သႁဵ၌်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈ ၜူႈၵုမ်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တူၺ်သလူလုမ်သလႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီသေၵမ်သ ၵူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇထုၵ်ႇလၵ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-22T12:00:00
https://shannews.org/archives/66006
ၶ၌်ၶူဝ်သၵေႃႇသၢင်ႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈႁႅင်သ ႁႃသိုဝ်ႉလိ၌်ပု၌်ယၢပ်ႇ
ယၢမ်သလဵဝ် ၶ၌်ငို၌်သတေႃႊလႃႊ ဢမ်ႇၶို၌်ႈသုင်ႁႅင်သသေတႃႉ ယလ၌်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သ ၵပ်သသိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် ပိၵ်ႉဢိုတ်သဝႆႉလႄႈ ၵႃႈၶ၌် ၶိူင်ႈၶူဝ်သတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈႁိူ၌်သယေသ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်မႃသႁႅင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈလိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသသမ်ႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈမ၌်သတလေသ (ဝဵင်သလိူဝ်ႇ) တင်သ ၞႄႈၵႅင်သသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁူင်သၞၢၵ်ႈ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇလိ၌်ပု၌် (ဘိလပ်မဌေ) ၵမ်ႈၜလင်ႈ လူႉၵလႆ။ ၵႃႈၶ၌်လိ၌်ပု၌် ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈ တႃႇၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ႁိူ၌်သယေသ၌၌်ႉၵေႃႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်မႃသ ပဵ၌်လၢႆပု၌်ႈ။ လိ၌်ပု၌်၌ႆႉ မၢင်ပို၌်ႉတီႈ လႆႈၞႅၵ်ႇၜႄသေ ၶၢႆပ၌်ၵ၌်။ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈတႄႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ႁႃသိုဝ်ႉဢမ်ႇလႆႈ ၞလမ်သ၌င်ႇၶႂ်ႈလႆႈ။ ယလ၌်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သၵပ်သသိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌်ၶၢတ်ႇလႄႈ ၶိူင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ဢ၌်လုၵ်ႉ၌လၵ်ႈမိူင်သ တေႃႉၶဝ်ႈ၌ႂ်သမိူင်သၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ပႆႇမီသလလင်ႈၵုမ်ႇထူ၌်ႈ။ ယလ၌်ႉၶိူင်ႈၶူဝ်သၵေႃႇသၢင်ႈႁိူ၌်သယေသ ၵႃႈၶ၌်ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇ လိ၌်ဝႆသေ တေၶို၌်သမႄသၵုမ်သလုမ်သလႃသႁိူ၌်သယေသၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သႁူပ်ႉၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တေၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈၶို၌်သ ႁိူ၌်သယေသ၌၌်ႉ ယူႇတီႈၞိုင်ႈမိူင်သသေ တေၶၢႆပ၌်လိ၌်ပု၌်၊ လဵၵ်သလႄႈ လဵၵ်သမုင်သႁိူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူၺ်ႈၵႃသၶ၌်ထုၵ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် တႃႇတေမႄသၵေႃႇသၢင်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သယေသ၌၌်ႉ လိ၌်ပု၌်ယင်သပႆႇ မီသၵုမ်ႇထူ၌်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Voice of Myanmar ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-22T11:32:42
https://shannews.org/archives/66000
ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ 6 လၢ၌်ႉပၢႆ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ
ၞုမ်သ UNICEF လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ 6.3 လၢ၌်ႉပၢႆ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉလႄႈ လလင်ႈႁႄႉၵင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ပိူင်လူင် ယလ၌်ႉမႆႈႁႅင်သ၊ ၌မ်ႉလႄႈ ႁိမ်သႁလမ်သတီႈယူႇသဝ်သ ဢမ်ႇမူတ်သသႂ်သေ ၌ၢင်သယိင်သတင်သ လုၵ်ႈ ဢလ၌်ႇ လႆႈႁူပ်ႉပ၌်ႁႃပၢႆသယူႇလီဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ယလ၌်ႉပိူင်ၞႅၵ်ႇ၌မ်ႉ လူႉၵလႆၵႂႃႇလႄႈ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇတေလႆႈ၌မ်ႉ ဢ၌်မူတ်သသႂ်၊ တၢင်သပဵ၌် ဢ၌်ၞၢင်ႈပဵ၌်မႃသၞလမ်သ၌မ်ႉၵေႃႈ ၌မ်ၶို၌်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၶိူင်ႈၶူဝ်သၵမ်ႉၞလႆႈ ဢမ်ႇ ၵုမ်ႇထူ၌်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ 5 ၶူပ်ႇလူင်သတႂ်ႈတင်သ မႄႈမၢ၌်သ၊ မႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈမႆႈၞႂ် ၵူဝ်ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရၶၢတ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ လလင်ႈၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ၊ လလင်ႈၵိ၌်ၞိၵ်သတလၵ်ႇၞလၵ်သ၌ိူဝ်ၵ၌်ၵေႃႈ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ၊ လႆႈမႆႈၞႂ် တႃႇ၌ၢင်သယိင်သလႄႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သသုမ်ႉပၢင်သဝ်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ဢလင်ႈတီႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သလူႉသုမ်သ မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ၊ လႆႈၜၢတ်ႇယၢ၌်ၵ၌်တင်သ ပေႃႈမႄႈပီႈ၌လင်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ လႆႈမႆႈၞႂ်ပႃသၜေသ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆၵူ၌်သလႄႈ လလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၟၢႆႇပၢႆသၞႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – UNICEF လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-21T17:00:00
https://shannews.org/archives/65991
ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ မႆႈၞႂ်တႃႇယူႇတႃႇၵိ၌်ၶၢဝ်သၟူ၌်
ၞဵမ်မိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ မိူဝ်ႈႁၢင်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 2025 ၌ႆႉသေ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သ မိူင်သထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇလႆႈပူၵ်သပလင်ၶို၌်သသေဢိတ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇမီသတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သ လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သသုမ်ႉသလင်သ၌လ၌်သဝႆႉ၌ိူဝ်ၵုင်သ ၟင်ႇ၌လင်။ ယၢမ်သလဵဝ် ၟူ၌်ၵေႃႈတူၵ်သမႃသယဝ်ႉ၊ ၶၢဝ်သၟူ၌်ၵေႃႈ ၞမ်တေထိုင်ယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌လင် ႁၢႆသယႃႈဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ်။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် တူင်ႇၵူ၌်သၶဝ်ႈထိုင်ၵမ်ႉၞလႆႈပ၌်ဝႆသဝႆသ ၌ႆယဝ်ႉ ။ ၌ႂ်သထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ မီသ 445 ဝၢ၌်ႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ 20 ဝၢ၌်ႈပၢႆ၌ႆႉ တီႈယူႇတီႈသဝ်သ ၵူ၌်ႇ ပင်သမူတ်သယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ဢမ်ႇမီသတီႈယူႇတီႈၵိ၌်။ မီသၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵမ်ႈၜလင်ႈ မႃသၞလႆႈ ထႅမ်ယူႇသေတႃႉ ပႆႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈ။ ၵမ်ႈ၌မ် မႃသၞလႆႈၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်ၵူၺ်သ တႃႇတေပူၵ်သပလင် ၶို၌်သ တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သၶေႃၶေႃတႄႉ ပႆႇမီသ။ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၵူ၌်ႇပင်သ လူႉၵလႆ ၶၢဝ်သထူပ်သၜေသ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဢမ်ႇမီသတီႈလိုဝ်ႈတီႈသဝ်သ ဢ၌်ႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လလတ်ႈၜေသ။ ၞိူဝ်သမီသသူ၌်ၵေႃႈ ၵႂႃႇ၌လ၌်သ၌ႂ်သသူ၌် ၞိူဝ်သမီသႁိူဝ်သၵေႃႈ ၌လ၌်သယူႇ ၌ိူဝ်ႁိူဝ်သသေ တေႃႇသူႈၞၢတ်ႈပၢ၌် ၜႂ်မ၌်သယူႇ၌ႆ ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင်၌ႂ်သၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၶဝ်လႆႈမႆႈၞႂ်၌ႃႇ ၶဝ်ဢမ်ႇမိူ၌်ယူႇ၌ိူဝ်လိ၌်။ တေယူႇ၌ႂ်သ၌မ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈလူသ မိူဝ်ႈ လဵဝ်။ မၢင်ၵေႃႉ၌ႆ ၌လ၌်သ၌ိူဝ်ႁိူဝ်သၵေႃႈမီသ။ တႃႇၶဝ်တေၜၢႆႈ၌လႆႉၜၢႆႈလူင်ၵေႃႈယၢပ်ႇ ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သ ဢ၌်ၵႂႃႇၵမ်ႉၞလႆႈပ၌် တႃႇႁဵတ်သႁလင်ႈၜၢႆႈ၌လႆႉၜၢႆႈလူင်ၵမ်သသိုဝ်ႈ။ တႃႇတေပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ႁိူ၌်သယေသၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပႆႇမီသၜႂ်လူႇမႃသတႄႉတႄႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ လဵၵ်သမႆႇ၌ႃသ ၶလ၌်ႉၞလၵ်သၞိူဝ်သ ၌ႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇမီသၞေသၵ၌်။ ၵမ်ႈ၌မ်သမ်ႉ ၵႂႃႇလူႇၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်ၵူၺ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ်လိူ၌်မေႊလိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉၵႂႃႇၵူႈပီပီ ၟူ၌်ၵႆႉသိင်သ ၌မ်ႉၵႆႉ၌လင်သလႄႈ ၵူ၌်သထုင်ႉ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ မႆႈၞႂ်တႃႇယူႇတႃႇၵိ၌်ၶၢဝ်သၜလင်သၟူ၌်တူၵ်သ။ ၵလ၌်ႇပႆႇထိုင်ၶၢဝ်သၟူ၌်၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သႁႂ်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈသေတႃႉ ပိူင်ပဵ၌်တႄႉသမ်ႉ ယႃႇဝႃႈတေပူၵ်သပလင်ၶို၌်သမႂ်ႇ တႃႇတေၜဵဝ်ႈပႅတ်ႈ ၵလင်ယုၵ်သယၢၵ်သ၊ တႃႇတေပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ သၢၵ်ႈႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်ၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ၌ႆ ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင် ၌ႂ်သၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ သိုပ်ႇ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၵူ၌်ႇပင်သ လူႉၵလႆ “ၵူ၌်သၞိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ( သႄႊလီႊ) ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵမ်ႈ၌မ် ၵႂႃႇၞလႆႈမ၌်သတလေသ ယ၌်ႇၵုင်ႇ ၵူၺ်သ ၶဝ်ဢမ်ႇသူႈႁလတ်ႈတၢင်သမိူင်သတႆသ။ ပေႃသၵႂႃႇလၢတ်ႈတေႃႇၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆ ၶဝ်ႁႆႈ ၌ႄဢေႃႈ။ တႃႇတေၜဵဝ်ႈႁိူ၌်သ ဢ၌်ၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇၵူၺ်သၵေႃႈ သဵင်ႈငို၌်သပဵ၌် 40 သႅ၌်။ မၢင် ၞိူဝ်သ တေတိုတ်ႉႁိူ၌်သဢ၌်ၵိူင်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉၶို၌်သၵူၺ်သၵေႃႈ သဵင်ႈယဝ်ႉ 40 50 သႅ၌်။ ၵမ်ႈ၌မ် ၶဝ်ပႆႇလႆႈမႄသသင်တႄႉတႄႉ။ ၶၢဝ်သၟူ၌်ၵေႃႈ တေထိုင်ယဝ်ႉလႄႈ သင်ဢမ်ႇပူၵ်သ ပလင်မႄသၵုမ်သလႆႈတႄႉ တေယၢပ်ႇလူင်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉမႃသသေ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇလႆႈသဵ၌်ႈ မၢႆႁူဝ်ႁုပ်ႈလလင်ႈလူႉ သုမ်သတႅတ်ႈတေႃသ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၵေႃႈ ၞဵမ်ဢဝ် ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ပလတ်သတၢင်သပၢင်လလင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈမႃသယူႇဝႆႉသေတႃႉ ဢမ်ႇလႆႈလလင်ႈၞလႆႈ ထႅမ်တဵမ်ထူ၌်ႈ။ မိူဝ်ႈထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈၵေႃႈ ၞုမ်သၶဝ်ႈၞလႆႈထိုင်လႆႈဢေႇတႄႉတႄႉ၌ႆ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜလင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉၵူၺ်သၵေႃႈ ႁိူ၌်သလူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သၞလမ်သ 1,834 လင် ၊ ႁိူ၌်သဢ၌် ၵိူင်သ မီသ 1,941 လင်။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ၶႂ်ႈၶို၌်သႁဵတ်သႁိူ၌်သ ဢ၌်တေ ၵႅ၌်ႇၶႅင် သေၵဝ်ႇဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ဢိင်၌ိူဝ် ပ၌်ႁႃလၢႆလလင်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈဢမ်ႇမီသငို၌်သတလင်သၵုမ်ႇထူ၌်ႈ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ တေႃႉတႄႉၵႂႃႇႁႃလႆႈမႃသမႆႉသၢင်သဢိတ်သဢလတ်သသေ မႃသႁဵတ်သထဵင်ႁဵတ်သသုမ်ႉ ယူႇဝႆႉၵူၺ်သ၌ႆ Bamboo Delight Summer Youth Camp ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ။ တႃႇတေပူၵ်သတင်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သဢ၌်ၵိူင်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်သ တဵမ်ထူ၌်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈမႄသၵုမ်သၵမ်သလဵဝ်။ သင်မီသၵႃသဝူၵ်သ ၵႃသထုၺ် ၵႃသၵရဵင်ႊ (ချိန်သဘ လောက်) ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ တေၞဵဝ်သမႄသယဝ်ႉယူႇ၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၵူ၌်ႇပင်သ လူႉၵလႆ ဢလ၌်တၢင်သ ၵႃႈၞၢင်ႈမေႃမိုဝ်သ ၞိူဝ်သမႃသမႄသႁိူ၌်သယေသ ၌ိုင်ႈဝ၌်သလႆႈပ၌် 20,000 ပျႃသ ထိုင် 25,000 ပျႃသ။ ပ၌်ၵႃႈယႂ်ႇၵေႃႈ ၞုမ်သမေႃမိုဝ်သႁဵတ်သပ၌်သမ်ႉပေႃသဢမ်ႇတ၌်သၶိုတ်သ။ ၵူ၌်သႁိမ် ၵ၌်ၞုမ်သမေႃမိုဝ်သလႄႈ ဢ၌်ႁၢင်ႈႁၢႆႉထႅင်ႈသမ်ႉ ၞၢင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သ ယလ၌်ႉၵူ၌်သ မေႃမိုဝ်သ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသ ၌ႂ်သ၌လင်ဢမ်ႇမီသ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် ဢ၌်လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သသုမ်ႉသေ ယူႇဝႆႉတီႈ၌ိူဝ်ႈၵုင်သသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵေႇလႃ (ကေလာ)၊ မျလင်သဝႃႉၵျီသ (မဌောင်သဝကဌီသ)၊ သျေႉဝႃႉၵျီသ (ရဟေ့ဝကဌီသ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ယလ၌်သၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သလႄႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သဝႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-21T16:24:27
https://shannews.org/archives/65986
မု၌်ၞဝ်ႈပူပ်ႉ ၟရင်ႇသိတ်ႈ လူႉလလ၌်ႇသဵင်ႈမု၌်
မု၌်ၞဝ်ႈပူပ်ႉ ၟရင်ႇသိတ်ႈ ဢႃယု 88 ပီ လူႉလလ၌်ႇသဵင်ႈမု၌်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 7 မူင်သ 35 မိ၌ိတ်ႉ (ၶၢဝ်သယၢမ်သမိူင်သထႆသ မလၵ်ႈ 12 မူင်သၶိုင်ႈ) တီႈႁေႃၶမ်သလူင် ဝႃႊတီႊၵၢ၌်ႊ ဝဵင်သရူမ်ႊ ၞိုင်ႈမိူင်သဢီႊတလီႊ၌ႆ ၵႃႊတီႊ၌ႄလ်ႊ ၶီႊဝိ၌်ႊ ၜႃႊရႄႊလ် ၟၢႆႇၵုမ်သပ၌်ႊတႃႊ ငို၌်သတလင်သ ႁေႃဝႃႊတီႊၵၢ၌်ႊ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ မ၌်သၞဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ ဢႃႊၵျိ၌်ႊတီႊ၌ႃႊ။ ၵူ၌်သမိူင်သလုမ်ႈၟႃႉပလတ်သတႂ်ႈလႄႈ ၵု၌်တိူၵ်ႈဢမေႊရိၵ ၶဝ်ယလမ်သႁပ်ႉသေ ဢလ၌်ၵ၌်လိူၵ်ႈမ၌်သၞဝ်ႈၶို၌်ႈပဵ၌် မု၌်ၞဝ်ႈပူပ်ႉ (ယႂ်ႇသုတ်သ၌ႂ်သသႃသ၌ႃ ၶရိတ်ႉ) ။ မ၌်သၞဝ်ႈ တႄႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သပဵ၌် မု၌်ၞဝ်ႈပူပ်ႉ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်မိူဝ်ႈပီ 2013 ။ မ၌်သၞဝ်ႈ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈၶို၌်ႈပဵ၌် မု၌်ၞဝ်ႈပူပ်ႉတူ၌်ထူ၌်ႈ 226 ၶလင် Roman Catholic Church ။ မု၌်ၞဝ်ႈပူပ်ႉ၌ႆႉ ၵိူတ်ႈမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 17/12/1936 ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-21T16:30:00
https://shannews.org/archives/65979
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၺႃသၞူ၌် သုမ်သၵႂႃႇၵႃသတင်သ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ
မီသၵူ၌်သ 4 ၵေႃႉ ယိပ်သၵလင်ႈယၢဝ်သသေ ၶဝ်ႈၞူ၌်ၵူ၌်သမူႇၞေႊ လႆႈၵႂႃႇၵႃသလမ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ လမ်သ၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 8:45 မူင်သ ၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ မီသႁႅင်သၵူ၌်သ 4 ၵေႃႉ ယိပ်သၵလင်ႈယၢဝ်သ လဝ်သ၌ိုင်ႈသေ ၶဝ်ႈၞူ၌်ႁၢ၌်ႉမႄသရူတ်ႉၵႃသ (ၵူဝ်ႇဢူသ ဝလတ်ႉသျလပ်ႉ) တီႈပလၵ်ႉႁူဝ်၌ႃသ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ မိူဝ်ႈၜလင်သၵူ၌်သၞူ၌် ဢီသရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ တီႈပလၵ်ႉႁူဝ်၌ႃသ ဝဵင်သမူႇၞေႊ မိူဝ်ႈ 19/04/2025 ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမူႇၞေႊ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူ၌်သၞူ၌်၌၌်ႉ ၶီႇၵႃသ Crown သီလမ်မႃသ လမ်သ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞၢႆသ 4 ၵေႃႉ ယိပ်သၵလင်ႈယၢဝ်သ၌ိုင်ႈလဝ်သ။ ၶဝ်မႃသ ၞူ၌်ဢဝ်ၵႂႃႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈသႅ၌်သ Scoopy လမ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵႃသ Crown သီၶၢဝ် လမ်သ၌ိုင်ႈ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌၌်ႉတႄႉ မီသၵႃႈၶ၌်ၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵႃသ၌၌်ႉတႄႉ တေမီသၶ၌်မ၌်သမလၵ်ႈ 200 သႅ၌်ပျႃသ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵႃသ Crown သီလမ် ဢ၌်ၵူ၌်သၞူ၌် ၶီႇမႃသ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ တီႈၵလင်ႈထၢႆႇ CCTV ဢ၌်လႆႈထၢႆႇဝႆႉသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ – မီသၵူ၌်သၞၢႆသ 4 ၵေႃႉ ၶီႇၵႃသ Crown သီလမ် မႃသလမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သ 4 ၵေႃႉ၌၌်ႉ တႃႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပႂ်ႉဝႆႉ၌ိူဝ်ၵႃသ။ တႃႇ 3 ၵေႃႉသမ်ႉ ၶဝ်ႈၞူ၌်။ ၵူ၌်သၞူ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ငႅပ်သ၊ သႂ်ႇၜႃႈတူမ်သသူပ်သ (Mask) ၊ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶႅ၌်ယၢဝ်သ၊ ၵူ၌်ယၢဝ်သၵ၌်ၵူႈၵေႃႉ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 7 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ လမ်သ၌ိုင်ႈ ဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉတီႈ၌ႃႈႁၢ၌်ႉၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ် ႁိမ်သယေသငို၌်သ ၵၢမ်ႇပေႃသၞ မၢႆ (1) ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသလၵ်ႉၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-21T15:06:35
https://shannews.org/archives/65973
ၶေႃႈလၢၵ်ႇလၢႆသ ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်ၵူ၌်သမိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ပီ 2025
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23/01/2025 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ “ပၵ်သပိူင် ၵူ၌်သမိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ပီ 2025 (ပဌည်သူ့စစ်မဟုထမ်သနည်သဉပဒေမျာသ) ” ။ တီႈ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်၌၌်ႉ မီသ 10 တလ၌်ႈ ၊ မတ်ႉတႃ 59 ဢ၌် ၊ ပိူင်ဢ၌်ၵလင်ႉႁလႆႈၞလမ်သမီသ 12 ဢ၌်။ ပဵ၌်သင်လၢႆလၢႆ မီသၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ- ဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်လႄႈ ဢ၌်ၶဝ်ႁဵတ်သယူႇသမ်ႉ မီသလလင်ႈပိူင်ႈႁလႆႈၵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ။ သင်ဝႃႈ ၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ ၵၢ၌်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ တူဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈပတ်သပို၌်ႉ ဢမ်ႇ၌၌် ပို၌်ႉတီႈမၢင်တီႈ ယူႇဝႆႉ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ၌ႆၞိုင် ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢႃယုထူ၌်ႈတဵမ် တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သတင်သသဵင်ႈ တေလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢမ်ႇၵႃသ တီႈ၌ႂ်သတလ၌်ႈ 9 မတ်ႉတႃ 49 ၵၢ၌်သူ၌်သတုမ်သိုၵ်သ၌၌်ႉပႃသဝႆႉဝႃႈ – ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ယၢမ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈလူဝ်ႇမႃသၞိုင် တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇ ၵၢ၌်သိုၵ်သထႅင်ႈ – ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်၌၌်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ “သင်ဝႃႈ ၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ ၵၢ၌်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ တူဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ပတ်ႉပို၌်ႉ ဢမ်ႇ၌၌် ပို၌်ႉတီႈမၢင်တီႈ ယူႇဝႆႉ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၞိုင် တႃႇတေႁလင်ႉၵူ၌်သ ၞိူဝ်သဢႃယု ထူ၌်ႈတဵမ် တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သတင်သသဵင်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၊ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁၢပ်ႇ ၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉ တင်သသဵင်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တေဢလၵ်ႇၶေႃႈပူင် ၵၢ၌်သူ၌်သတုမ်သိုၵ်သ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်ႉတီႈဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သငဝ်ႈငု၌်သ တေလႆႈတမ်သဝၢင်သ ၌ႃႈၵၢ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵမ်သၶၵ်ႉၶၵ်ႉပ၌်တီႈၞုမ်သႁလင်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ။ ဢဝ်ၞလမ်သ၌င်ႇ ပၵ်သပိူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ (ပဌည်သူ့စစ်မဟုထမ်သနည်သဉပဒေမျာသ) ဝႃႈၞိုင် တႃႇတေ ႁလင်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ ၶလတ်ႇၜလတ်ႈဝႆ့ယူႇ လၢႆၞ၌်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၞ၌်ႉငဝ်ႈငု၌်သ၊ ၌ေႇ ပျီႇတေႃႇ ၊ တိူင်သလႄႈ ၞႄႈမိူင်သ ၊ ၌ႃႈလိ၌်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၜလင်သငမ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ၊ ၞႄႈတလ၌်ႈ ၊ ၞႄႈဝဵင်သတေႃႇ ပေႃသထိုင် ၞ၌်ႉမူႇဝၢ၌်ႈ ၊ ပလၵ်ႉၞိူဝ်သတေလူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈသေ ၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆပ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ Photo by – BBC ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ ပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၞုမ်သငဝ်ႈငု၌်သ ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သ လူင် ဢ၌်လႂ်ဢ၌်၌၌်ႉသေ တေမီသပႃသ ၜလင်သလူင် ၊ ၞလမ်ၟၢႆႇၞလပ်ႇသိုၵ်သ၊ ၞလမ်ၟၢႆႇပၢႆသသိုၵ်သ၊ ၞလမ်ၟၢႆႇ ၟိင်ႈပၵ်သပိူင်သိုၵ်သ၊ ၜူႈၵုမ်သၟၢႆႇၞီႉသင်ႇ တပ်ႉပႂ်ႉလႅ၌်လိ၌်လႄႈ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သတလ၌်ႈ 4 ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢ၌်ၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆတင်သ တၢင်ႇသဵ၌်ႈမၢႆ/ မၢႆၟၢင် ၌၌်ႉတႄႉ ပ၌်သု၌်ႇ ၜူႈ ဢလ၌်ႁူဝ်ဝၢ၌်ႈ/ ပလၵ်ႉၶဝ်ႁဵတ်သသၢင်ႈဝႆႉ။ ၜူႈၵလ၌်သဝၢ၌်ႈ / ပလၵ်ႉၶဝ် တေလႆႈလူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈသေ ၵဵပ်သ သဵ၌်ႈမၢႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢႃယုထူ၌်ႈတဵမ် တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ။ တေလႆႈဢဝ်သဵ၌်ႈမၢႆ ဢ၌်ၵဵပ်သလႆႈဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တၢင်ႇထိုင်တီႈၞုမ်သၞႄႈဝဵင်သ ၞလမ်သ၌င်ႇဝ၌်သဢ၌်မၵ်သမ၌်ႈဝႆႉ ၵူႈပီ – ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢ၌်လီပႅၵ်ႇၞႂ်ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈတႄႉ ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်၌၌်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၵူႈပီ ၜူႈၵလ၌်သဝၢ၌်ႈ/ ပလၵ်ႉၶဝ် တေလႆႈလူင်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢႃယု ထူ၌်ႈတဵမ် တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌် သိုၵ်သ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉသေတႃႉ – တင်ႈတႄႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ မၢႆမီႈၵူ၌်သမိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သမႃသ တေႃႇထိုင် ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ ပီပၢႆၵူၺ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ 11 ၞုပ်ႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်သ လဵဝ် ၵဵပ်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ တႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈထီႉ 12 ယူႇယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵေႃႉမူသ ၊ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – တေႃႈ၌င်ႇ ပၵ်သပိူင်ဢ၌်မီသဝႆႉယၢမ်ႈလဵဝ်၌ႆႉၵူၺ်သ ၜူႈၵလ၌်သဝၢ၌်ႈ/ ပလၵ်ႉ ၶဝ်ပေႃသထႆၵိ၌်ငို၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႃႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) တိူဝ်သတႅတ်ႈမႃသလိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈၞိုင် မိူ၌်ၵ၌် တင်သ၌မ်ႉ ဢ၌်မီသတီႈ၌ႂ်သ ၜႃႇမိုဝ်သၶဝ်ၵူၺ်သ ၶဝ်ယလ၌်သသင်ၵေႃႈလႆႈပ၌်၊ လလၵ်ႇၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်၊ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ တၵ်သသဵင်သင် – ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်တလ၌်ႈ 5 ပႃှဝႆႉဝႃႈ – ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢ၌်လူတ်သယလ၌်ႇပ၌် ၶၢဝ်သယၢမ်သ ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ / သုတ်ႉၶၢႆႉၶၢဝ်သယၢမ်သ/ ပူတ်သပလႆႇပ၌် တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယို၌်ႈတၢင်ႇလႆႈယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေ ၵူတ်ႇထတ်သၵႂႃႇ ၵမ်သၞ၌်ႉၞ၌်ႉ တေႃႇထိုင် ၞ၌်ႉငဝ်ႈငု၌်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈ၌ႂ်သပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) မတ်ႉတႃ 50 ၌၌်ႉသမ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇၵူတ်ႇထတ်သ ယဝ်ႉ ၌၌်ႉၵူၺ်သ တေလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈပၢႆသယူႇလီ ၶေႃႈဢၢင်ႇတၢင်ႇ ပိူင်သေ ယို၌်ႈလိၵ်ႈတၢင်ႇယလ၌်သႁႂ်ႈဢီသလူဝၢင်သပလႆႇၶၢမ်ႈပ၌် ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ/ လူတ်သယလ၌်ႇပ၌် ၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ/ သုတ်ႉၶၢႆႉ ၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေၶေႃႈၶေႃႈၞိုင် ၵလ၌်ႇပႆႇလႆႈ ၶေႃႈႁပ်ႉႁလင်သတီႈၞုမ်သငဝ်ႈငု၌်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇ ဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ – တီႈ၌ႂ်သပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) မတ်ႉတႃ 51 ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်သိုဝ်ႉၶၢႆဝႂ်ၶိူင်ႈမိ၌် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – လလင်ႈ၌ႆႉ တုမ်ႉယလ၌်ႈ ထိုင် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သတေဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ။ ပဵ၌်ဢ၌်လီလႆႈမႆႈၞႂ်။ မိူ၌်တေႃႈလဵဝ်ၵေႃႈ တီႈဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌် ၌ႆႉ မီသသဵ၌်ႈတၢင်သ ၊ လၢႆသတၢင်သ ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်သၵၢ၌်တင်သ၌မ်။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သ၌ႆယိင်ႈၶႅ၌်သ ထုၵ်ႇၞႂ် ၌ၢႆသ၌ႃႈ(ပလႆသၞႃသ) ၶဝ် ထၢင်ႇႁၢင်ႈယလ၌်သငို၌်သ၌မ်။ ငဝ်သလၢႆသ ၶႅ၌်သတေႁၢႆႉႁႅင်သမႃသထႅင်ႈၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်တလ၌်ႈ 6 သမ်ႉပႃသဝႆႉဝႃႈ – သင်ဝႃႈ ႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ လူၺ်ႈၵၢင်ၞႂ် ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇတဵမ်ၞလမ်သ၌င်ႇတမ်သဝၢင်သဝႆႉၞိုင် ၞုမ်သၞႄႈဝဵင်သ တေၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသ ၞူၵ်သမႄသသေလိူၵ်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် တေလိူၵ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၞလမ်သ၌င်ႇ လၢႆသတၢင်သ ဢ၌်ငဝ်ႈငု၌်သတမ်သ ဝၢင်သဝႆႉပ၌်။ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢမ်ႇၵႃသ ၌ႂ်သမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ 1 လင်၌၌်ႉ သင်ဝႃႈ မီသၵူ၌်သဢႃယုတဵမ် တႃႇၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌် သိုၵ်သ ၌မ်လိူဝ်သေ 1 ၵေႃႉၞိုင် ၞိူဝ်သၵိုတ်သဝႆႉ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႆႈပ၌်ႇပုတ်ႈၵ၌်သေ ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ။ Photo by – BBC မိူဝ်ႈၜလင်သ မလၵ်ႇႁလင်ႉၵူ၌်သၵေႃႉဢႃယုတဵမ် တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵႂႃႇသႂ်ႇသဵ၌်ႈမၢႆ/ တၢင်ႇမၢႆၟၢင် (မဟတ်ပုံတင် စာရင်သသလင်သဖို့) ၌၌်ႉ သင်ဝႃႈၵူ၌်သၵေႃႉၺႃသႁလင်ႉၞိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇသႂ်ႇ သဵ၌်ႈမၢႆ/ ဢမ်ႇပလင်ႇ ၶၢဝ်ႇၞိုင်ၞုမ်သ ၞ၌်ႉၞႄႈဝဵင်သ တေၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သ၌ႂ်သႁိူ၌်သ။ သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သၵေႃႉၺႃသႁလင်ႉၞိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇသႂ်ႇသဵ၌်ႈမၢႆလႆႈၞိုင် ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သ တေလႆႈၵႂႃႇ လၢတ်ႈ ၌ႄလလင်ႈတၢင်သ ၊ တေလႆႈဢဝ်ပႃသ သၢၵ်ႈသေႇလၵ်သထၢ၌်ဝႃႈ ၵႂႃႇမီသတီႈလႂ်၊ မိူင်သလႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ တေလႆႈ သႂ်ႇသဵ၌်ႈတႅ၌်သတၢင်ဝႆႉ – ၌ႆယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇတၢင်တူဝ်သေ ၵႂႃႇသႂ်ႇပ၌်သဵ၌်ႈမၢႆၞိုင် ဢမ်ႇ၌၌် ဢမ်ႇဢဝ် သၢၵ်ႈသေႇလၵ်သထၢ၌် ဢ၌်တဵမ်ထူ၌်ႈ ၵႂႃႇတၢင်ႇ၌ႄလႆႈၞိုင် တေမၵ်သမ၌်ႈဝႃႈ ငိူင်ႉပၢႆႈပၵ်သပိူင်ၵူ၌်သ မိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၊ ပူ၌်ႉပႅ၌်ပၵ်သပိူင် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေလႆႈၺႃသတၢမ်ႇတၢင်သၜိတ်သ ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ၌၌်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉပႃသ။ လိူဝ်၌၌်ႉ တီႈ၌ႂ်သပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) ပႃှဝႆႉဝႃႈ ပၵ်သပိူင်ၵူ၌်သမိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ဢိၵ်ႇ တင်သ ၵူႈမိူင်သမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆ့ တေဝႆ့ပဵ၌် ပၢႆသၜႃသႃလိၵ်ႈလၢႆသ (လၵ်သသုတ်ႇ) ဢ၌်၌ိုင်ႈသေ ပူင်သလ၌်ၵႂႃႇ ပ၌် တီႈ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သ ဝႃႈ၌ႆထႅင်ႈ။ ၌ႂ်သပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) မတ်ႉတႃ 59 တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၌င်ႇႁိုဝ် ပၵ်သပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သ/ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သ လူင်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ တေႁလတ်ႈၜႅဝ်ၵႂႃႇထိုင် ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင်ၵူ၌်သတင်သ၌မ်၌၌်ႉ တေလႆႈပူင် သလ၌် တႄႇဢဝ်၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သၵႂႃႇ။ တႃႇတေပူင်သလ၌်ၵႂႃႇလႆႈ ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ တေလႆႈႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ ပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) တလ၌်ႈ 8 သမ်ႉလၢတ်ႈဝႆႉလလင်ႈ သု၌်ႇလႆႈၞၢမ်ႇပူၺ်ႈၶလင် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သ ႁၢပ်ႇၵၢ၌် သိုၵ်သ ။ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ။ ၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢပ်ႇ ၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ တေ ဢဝ်မႃသႁူမ်ႈသႂ်ႇလေႃသ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ပဵ၌်ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ငို၌်သလိူ၌်လႄႈ သု၌်ႇ လႆႈၞၢမ်ႇပူၺ်ႈတႄႉ တေလႆႈလိူၵ်ႈဢဝ်ဢ၌်၌ိုင်ႈၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သတလ၌်ႈ 8 မတ်ႉတႃ 44 တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ိုင်ႈၵေႃႉ လႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိုင် ငို၌်သလိူ၌်/ ၵႃႈႁႅင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈၞၢမ်ႇပူၺ်ႈၞလမ်သ၌င်ႇ ပၵ်သပိူင် (နည်သဉပဒေ) ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင် ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈတမ်သဝၢင်သဝႆႉပ၌် – ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၞႂ်ႉတိုဝ်သၶေႃႈၵႂၢမ်သဝႆႉဝႃႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်(အလုပ်သမာသ) ၌ႆၵူၺ်သ ဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃသဝႃႈ ၵူ၌်သ ႁဵတ်သသု၌်ႇလဵဝ် ၌ႆသေတႃႉ ၶႂ်ႈမၢႆထိုင် ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် သု၌်ႇလဵဝ်ၵူၺ်သ။ သင်ဝႃႈ ၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်တဵမ်သေ တေပလၵ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သတီႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် သင်တီႈၵၢ၌်ၵဝ်ႇ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇတေႁပ်ႉႁဵတ်သၵၢ၌် ၶို၌်သ၌ႆၞိုင် ၞုမ်သငဝ်ႈငု၌်သတင်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် တေလႆႈငူပ်ႉငီႉၵ၌် ႁႃပ၌်ၵၢ၌် ဢ၌်မိူ၌်ၶို၌်သတီႈၵဝ်ႇ။ ၜူသတၢင်၌ႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် သု၌်ႇလဵဝ်ၶဝ် တေၞၢင်ႈႁူပ်ႉလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ယလ၌်ႉလလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ်သေ လႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၊ ၜလင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉသေ တေပလၵ်ႈမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ၌၌်ႉ တႃႇတေလႆႈၵၢ၌်ၵဝ်ႇၶို၌်သ၌၌်ႉ တေလႆႈငူပ်ႉငီႉၵ၌်၊ တေလႆႈပႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင်။ မိူဝ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈယၢပ်ႇ၊ မိူဝ်ႈပလၵ်ႈ မႃသၶို၌်သၵေႃႈယၢပ်ႇ ယလ၌်ႉဢမ်ႇၞႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သ ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလိူၵ်ႈ။ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သၵေႃႉ ဢ၌်ႁႃလဵင်ႉ၌ႃႈႁိူ၌်သၶႅ၌်သ ၵိ၌်သၞႂ် – ဝႃႈ၌ႆ။ ပၵ်သပိူင်ၵူ၌်သမိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆႉ မီသဝႆႉၞဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2010 ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶို၌်သမႃသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ မၵ်သမ၌်ႈ ၞႂ်ႉတိုဝ်သတႄႇဢဝ်၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 10/02/2024 မႃှ။ ပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵူ၌်သမိူင်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ ထီႉ 1 ၌ႆႉတႄႇပိုတ်ႇမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 01/04/2024။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-21T12:43:39
https://shannews.org/archives/65960
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၞႂ်ႉလိၵ်ႈတႆသ ၞလမ်သပၢႆႉႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ
တႄႇႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သင်ႇႁၢမ်ႈၞႂ်ႉလိၵ်ႈတႆသတင်သ လိၵ်ႈဢိင်သၵလဵတ်ႈ ၞလမ်သပၢႆႉႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ပၢႆႉၵၢတ်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2025 မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵမ်ၵိ၌်သ၌ိူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵူႈၟၢႆႇသေ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ တဵၵ်သႁႂ်ႈၶၢတ်ႈပ၌်ဢလင်ႈတီႈလိ၌်၊ တဵၵ်သၶၢ၌်သၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ၊ တဵၵ်သၵဵပ်သၵူ၌်သသိုၵ်သမႂ်ႇလႄႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႂ်ႇၶလ၌်ႇ ၵႃႈယႂ်ႇၶ၌်လူင် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ႁၢမ်ႈယႃႇႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞႂ်ႉတိုဝ်သလိၵ်ႈတႆသထႅင်ႈ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉ ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ပၢႆႉၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ “ၶလ၌်ႇ၌ႆႉ ႁဝ်သလႆႈသႂ်ႇၵူႈမဵဝ်သယဝ်ႉ။ တႃႇလၢႆႊသိ၌်ႊရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ၵႃသ၊ လၢႆႊသိ၌်ႊႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သတီႈလုမ်သၶဝ်သဵင်ႈသဵင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁဝ်သလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သ V9 ဢ၌်မႂ်ႇသေၵလ၌်ႇဢိူဝ်ႈ။ ပၢႆႉဢ၌်ၵဝ်ႇ မီသလိၵ်ႈဢင်သၵိတ်ႉတင်သ လိၵ်ႈတႆသတႄႉ ဢမ်ႇပ၌်ၞႂ်ႉ။ ဢမ်ႇသုင်သလႆႈယဝ်ႉ။ တေလႆႈႁဵတ်သဢ၌်မႂ်ႇဝႃႇ။ တေလႆႈႁဵတ်သပၢႆႉလိၵ်ႈၶႄႇ။ သင်ၶႂ်ႈသႂ်ႇပၢႆႉလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ လူဝ်ႇသႂ်ႇပႃသလိၵ်ႈၶႄႇ။ ပၢႆႉလိၵ်ႈဢင်သၵိတ်ႉ ဢ၌်လေႃသလိၵ်ႈတႆသတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈဝႃႇ။ ဢၢႆႈၶႄႇ ဢ၌်မႃသလၢတ်ႈ၌၌်ႉႁႄ ပေႃသၶႆႈမေႃသၵ၌်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၶဝ် သမ်ႉ ပႃသၵလင်ႈသေလႄႇ ႁဝ်သဝၢႆႇတူၺ်သတၢင်သလင် ဢမ်ႇမီသၜႂ်၌ႃႇ ၵႃႈလႆႈဢေႃႈၶႃႈ၌ႆၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ”။ ၵလင်ႈ CCTV ဢ၌်တၢပ်ႈဝႆႉ တႂ်ႈၟႆသသႅင်လႅတ်ႇ (Sola) မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15 ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ်တင်သ ၵူ၌်သၶၢႆၵု၌်ႇၵူႈၞိူဝ်သၞိူဝ်သ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင် (ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ) ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ မႃသပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉသေ ႁဵတ်သဝႆႉတီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သလၢႆလၢႆလလင်ႈ။ ၵလင်ႈ CCTV ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တႄႇၵုမ်သၵမ်လႆႈ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ဢဝ်ၶေႃႈသဵင်ဝႃႈ “တႄႇ၌ႆႉၵႂႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သယဝ်ႉ” ၌ႆသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇႁူၺ်သႁလင်ႉဢဝ် ၵူ၌်သမိူင်သၶဝ်ႈမိူဝ်သယူႇသဝ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၊ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သဝဵင်သၶို၌်သ ၌ိုင်ႈမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သလႂ် ဢေႇသုတ်သ၌ိုင်ႈၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်တေႃႇလလင်သ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလလင်သဝႆႉသေဢမ်ႇၵႃသ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီၵေႃႈ တၢပ်ႈသႂ်ႇဝႆႉပႃသ ၶိူင်ႈ CCTV ပေႃသၞလတ်ႇၵႂႃႇသဵင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-21T11:14:49
https://shannews.org/archives/65956
ၞိုဝ်ႈဝႃႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၜိူဝ်ႇတေသၢင်ႈႁႅင်သတိုၵ်သ သမ်ႉၵုမ်ႇၟိုၵ်သပဵ၌်ၶု၌်ငမ်သမိူင်သ
၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သဝ၌်သမိူဝ်ႈလဵဝ် ၞလမ်သလူၺ်ႈႁဝ်သၶႃႈဢမ်ႇမီသသု၌်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈႁၢႆသၶၢဝ်ႇ ထႅင်ႈလလင်ႈ ႞ သမ်ႉ ၞလမ်သ၌င်ႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵမ်ႈ၌မ်၌မ် ဢမ်ႇ၌ပ်ႉယမ်ၟိင်ႈတိုဝ်သၵမ်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၜႃသၵႃႇ၌ႆႉ တေလႆႈယုမ်ႇဢ၌်လႂ် တေလႆႈၵဵပ်သလႆႈပႅတ်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်သပိူင်ပဵ၌်ဢ၌်လႂ် ပေႃသဢမ်ႇၶႂ်ႈၞၢင်ႈၞႅၵ်ႇလႆႈယဝ်ႉ။ မၢင်မဵဝ်သ၌ႆ ၞိူဝ်သတၢမ်တူဝ်ၞဝ်ႈတူ၌်ႈ ဢမ်ႇတၵ်သသဵင်၊ တင်ႈၞႂ် ပလႆႇႁႂ်ႈၵူ၌်သၵၢင်မ၌်သ လၢမ်သလိမ်သ၌ပ်ႉသၢင်ႈ ၞူၺ်ႉထၢင်ႇၵႃႈပလင်ႇၵႃႈပဵ၌်ၵေႃႈမီသယဝ်ႉ။ ပိူင်လူင်တႄႉ ၞိူဝ်သၵူ၌်သ ႁၢႆသၶၢဝ်ႇတႅမ်ႈၶၢဝ်ႇ လူင်လိုမ်သၟိင်ႈတိုဝ်သၵမ်သေ တႅမ်ႈသူ၌်သယူင်သသေႃႇ လပ်ႉထိမ်ႇၞ၌်လၢၵ်ႈပိူင်ႈႁလႆႈ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈတေႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သ၌မ်လိူဝ်တႄႉယဝ်ႉ။ ပၢႆသေလိူဝ် ၞုမ်သယိုတ်သမိူင်သ ၶႃႈငႅ၌်သတဵၵ်သတဵင်၊ ၟၢႆႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵေႃႈ ပ၌်တၢင်သမလင်သၜိတ်သၟူ၌်သေ မၢပ်ႇလႅ၌်ႁဵတ်သၵိ၌်ပႃသ၊ ၌ႂ်သၵႄႈ၌၌်ႉ ၞိူဝ်သႁလင်ႈၵၢ၌်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသမ်ႉ ၞ၌်လၢၵ်ႈဢလၵ်ႇၶလပ်ႇပိူင် ပဵ၌်တႄႉမီသတႄႉထႅင်ႈ ပေႃသ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ၌ႃႇလိူဝ်ၵူ၌်သတူၵ်သၞၢ၌်သ ၺႃသၵၢ၌်သပုင်ႈထႅင်ႈႁေ ယဝ်ႉယိုင်။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18 ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သ ပလႆႇၵူ၌်သၶဝ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၵုမ်သၶို၌်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၊ တၢမ်တူဝ်သိုၵ်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢဝ်ပ၌်ႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ တူဝ်တႅ၌်သမိူင်သၶႄႇၵေႃႈ လုၵ်ႉတၢင်သမူႇၞေႊ မိူင်သမၢဝ်သ ၶဝ်ႈမႃသ ႁဵတ်သပ၌်ၜလင်သၶဵဝ်၌င်ႈၵၢင်၌ႆ ငိ၌်သႁ၌်ၵ၌်၌ႂ်သ၌ႃႈလိၵ်ႈသု၌်ႇတူဝ်ယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞၵၞ (စကစ) ဝႃႇ၊ ၞုမ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႃႇ ပႃသၞဵမ်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇဝႃႇ ဢမ်ႇမီသၜႂ်လႂ်ႁဵတ်သ ၶၢဝ်ႇပို၌်ဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ၞုမ်သသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞိူဝ်သၵႆႉယလၵ်ႈမလ၌်ႇ သူ၌်သသဝ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်ထတ်သႁ၌်ထလင် ႁဵတ်သၶၢဝ်ႇႁဵတ်သငၢဝ်သတႄႉတႄႉတိူဝ်ႇတိူဝ်ႇ၊ မိူ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈဢႃႈပၢၵ်ႇဢလၵ်ႇသဵင်ၞလမ်သ ယလ၌်ႉလလမ်ဢၢမ်သ၌မ်ႉမိုဝ်သၞုမ်သၶဝ်ႈၵၢင်မ၌်သ ႁႅင်ႉႁၢဝ်ႈ၌ႃႇ၌၌်ႉၵေႃႈမီသမီသယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမႃသ ပိူင်ပဵ၌်ဢ၌်၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈလၢႆသသိုဝ်ႈယူဝ်သ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ လၢႆသၜူႈမီသသရေႇ၌ႃႈတႃၶဝ် ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇသိုဝ်ႇသၢ၌်ၵ၌်၊ ၵူၺ်သပဵ၌်လၢႆသႁဵတ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇ၌ပ်ႉသလ၌်ႇတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ၊ ဢ၌်လူလၢႆဝႆႉမဝ်တေႃႇပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်ပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင်မၢ၌်ႈမိူင်သတိူင်သၵႃသ၌၌်ႉလုမ်သလုမ်သယဝ်ႉ။ ဢ၌်၌ႆႉ တၢမ်တူဝ်ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သၵေႃႈ ၌ႃႈ၌ႃတႃၵႅဝ်သသေ ၵူမ်ႈႁူဝ်ႁပ်ႉ၊ NUG ၞုမ်သယို၌် ပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶလတ်ႇလိူတ်ႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႄႈ PDF ၞုမ်သမႅၵ်ႇၵလင်ႈၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႅပ်ႈဢမ်ႇတိူဝ်ႉၞႂ်ၶဝ်သေ ဢႃႈပၢၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၢင်သ တူၺ်သပဝ်ႇတူၺ်သလၢႆယူႇၵူၺ်သ။ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်လူလၢႆတေႃႇ ဢႃႇ၌ႃႇပၢ၌်ႇပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သဢိူဝ်ႈ၌ႆ လႅပ်ႈဢမ်ႇႁတ်သတၵ်ႉႁတ်သ တူၵ်ႇ။ ၞုမ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်ၺႃသႁေႃႈဢလၵ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဢီႈဢမ်ႇဢေႃႈသင် တီႈၵူ၌်သမိူင်သ၊ ၞိူဝ်သ ၞုမ်သတႆသမႅၵ်ႇၵလင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်ဢၢ၌်သၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပု၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ ၵလပ်ႇၵူႈၞလႆႈထႅမ်သင်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်လႆႈပလႆႇၜႃႈႁိူ၌်သယေသ ဢသၢၵ်ႈသၢႆၞႂ်တူဝ်ၶိင်သ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်၌၌်ႉ ထႃႈ ဝႃႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁပ်ႉမဝ်ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သသင်ပႄႇ ၞၢင်ႈလူဝ်ႇၞလႆႈထႅမ်ၵႅမ်ႁႅင်သၞလမ်သႁဵတ်သသင်ယဝ်ႉ၌ႆ တၵ်သပဵ၌်ၞဵပ်သယဵ၌်သၞပ်သၞႂ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ တႅ၌်သတီႈလိူင်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ သမ်ႉဢလ၌်ဢဝ်လိူင်ႈႁူဝ်၌ႃႈ ASEAN ႁပ်ႉဢုပ်ႇတေႃႇမဢလလႄႈ မၢ၌်သဝိ၌်သၶႅင်ႇတၢ၌်သ၌၌်ႉ မႃသႁဵတ်သပဵ၌်ၵၢ၌်ယႃၞႂ်ယလၵ်ႇၞႂ်တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆ တေဢလ၌်ၟၢင်ႉၺႃသၵ၌်ယူႇ။ လလင်ႈ၌ႆႉ လုၵ်ႉတီႈၜႅ၌်ၵၢ၌် ထၵ်သသိ၌် ဢူႈၜႄႊထလင်ႊတၢ၌်ႊၶဝ် ပ၌်ငိူ၌်ႈသိူဝ်ႇတၢင်သသေ ၞင်ႇပဵ၌်မႃသၵူၺ်သလႄႈ ၶိုၵ်ႉ၌ႃႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈလၢႆသၵၢ၌်ဢ၌်ဝႃႈ ၵူႈပႃႈၟၢႆႇလီလႆႈၶဝ်ႈပႃသ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ၵႄႈၶႆၵၢ၌်မိူင်သ၌၌်ႉသႄႈ။ ပေႃသဝႃႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်ဝႆႉ၌ၵ်သပၵ်သၞႂ် တီႈၞၵၞ (စကစ) ပဵ၌်ယႂ်ႇ၌ႆ ယင်သတေဢမ်ႇၜိတ်သ။ လလင်ႈဝႃႈ ဢ၌်ႊဝႃႊ ၞလမ်ၜလင်သလူင်မိူင်သမလေသသျႃသ ယူႇတီႈ ႁူဝ်၌ႃႈ ASEAN ယလမ်သႁူပ်ႉဢုပ်ႇတေႃႇ ၞလမ်ၜလင်သလူင် NUG ၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၵၢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသသင်တႄႉတႄႉ။ မိူဝ်ႈဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျိူဝ်ႊ ပဵ၌်ႁူဝ်၌ႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႃသ NUG ပႃသၞဵမ်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ၊ ၞုမ်သပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ တေႃႇထိုင် ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်လိူင်ႈရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁလင်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်လၢႆလၢႆသိပ်သပလၵ်ႈၵလ၌်ႇ။ ယၢမ်သ၌၌် ၞၵၞ (စကစ) ၵေႃႈ ဢမ်ႇယလမ်သယို၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ၊ NUG ၵေႃႈ ဢမ်ႇယလမ်သယို၌်ဢလၵ်ႇၶၢဝ်ႇ၌ႆ ယၢမ်ႈပၢႆသ၌ႄၵ၌်မႃသယူႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် မႃသႁိုၵ်ႉသႂ်ႇၵ၌်တင်သ ပိူင်ပဵ၌်တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ၞင်ႇ၌ႅတ်ႈႁဵတ်သၶၢဝ်ႇယႂ်ႇငၢဝ်သလူင် ၜၢဝ်ႇသူင်ႇၵ၌်၌ႆႉ လပ်ႉလင်ၶၢဝ်ႇငၢဝ်သ၌၌်ႉ မီသၶေႃႈဢဵ၌်သဢၢ၌်သ သေဢ၌်ဢ၌်ႁိုဝ်ႉ၌ႆ တႃႉလီငမ်သငဝ်သဝႆႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သဝ၌်သမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18 ၌ႆႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢ၌်ယၢမ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်မႃသတီႈ RFA ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်သေ လပ်သႁူလပ်သတႃ ၵမ်ႉယ၌်ႁ၌်လီတေႃႇ NUG ၌၌်ႉ တႅမ်ႈဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ “တေမီသမႃသ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၟႅတ်ႊတရႄႊ ၶၢဝ်သပိ၌်ႇပႅင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈယဝ်ႉ” ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သမုင်ႈမလင်သ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၢ၌်ႈမိူင်သ ၞဵဝ်သၵတ်သယဵ၌်၌၌်ႉ လလမ်ၞူမ်သၞႂ်လူင်ၵႂႃႇၜလင်ႈယဝ်ႉ။ ၞလမ်သလူၺ်ႈ မ၌်သပဵ၌်သႄႇလီႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢ၌်မီသၟေႃႇလူဝ်ႇဝႃႇ သလင်သႅ၌်ပႅတ်ႇမို၌်ႇလိူဝ်လႄႈ လႆႈဝႃႈလိၵ်ႈမ၌်သ၌၌်ႉ ယလ၌်ႈထိုင်ၵႆဝႆႉတၢ၌်ႇတၢ၌်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞလင်ႇၞႂ်ႈဢ၌်လီလႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ ၞႂ်ၵႂ်ႈၞလမ်သတႄႉႁႃႉ၌ႆ ပေႃသထတ်သၞလမ်သလိုၵ်ႉ ၌ႂ်သတေႁ၌်ဝႃႈ ၜၢမ်သၵ၌်မၢပ်ႇၵ၌်ၵူၺ်သယူႇယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၞလမ်ၞိုင်ႈတူႇဝႃႇလသျီသလႃႈ လၢတ်ႈဢလၵ်ႇၵေႃႈလၢႆသလႃႈ ၌ႃႈ၌ႅ၌်ႈမ၌်သ ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၶဝ် ယင်သပႆႇၞၢင်ႈတုမ်ႁူဝ်တေႃႇ၌ႃႈၵ၌်လႆႈသေပလၵ်ႈၵလ၌်ႇ၊ ၵမ်သ ႞ မၢ၌်သဝိ၌်သၶႅင်ႇတၢ၌်သဝႃႈ တေ ၶို၌်ႈသိမ်သယ၌်ႇၵုင်ႇ၊ ၵမ်သ ႞ ၶု၌်ၜလင်သလူင် ယီႇမု၌်ႇဝႃႈ တေပို၌်သိုၵ်သလူမ်ႇတိုၵ်သၞလတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်သ၌ႆ ငိ၌်သထိုင်ၵ၌်မႃသဢမ်ႇၵႃသလၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပိူင်ပဵ၌်တႄႉ၌ႆႉ ယဝ်ႉယႃႇသဵင်ႈငို၌်သၞလမ်သ ၵၢ၌်ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈယၢ၌်မိူင်သၶဝ်၌၌်ႉၵူၺ်သ၊ ၜိူဝ်ႇ တေၞႂ်ႉတႃႇၵၢ၌်တိုၵ်သ ၵူၺ်သၵုမ်ႇသဵင်ႈၞလမ်သငို၌်သလိူ၌်လႄႈ ၞရိပ်ႈၞႂ်ႉၞၢႆႇၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶဝ် ဢ၌်ႁလင်ႈၵၢ၌် ၶု၌်ၜလင်သလူင်မ၌်သ ၌မ်လိူဝ်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သပိူ၌်ႈ ၞိူဝ်သပလင်မိူင်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ယူႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈႁိုဝ်။ တီႈတႄႉမႃသ တၢင်သမုင်ႈမလင်သ တႃႇတေၶလတ်ႇၜလတ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၟႅတ်ႊတရႄႊ ၶၢဝ်သပိ၌်ႇပႅင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ၌ႆႉ ၵ၌်ႉၵူၵ့်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်မႃသ ၞဵမ်ပီၵၢႆပီဢလ၌်ပု၌်ႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် AFTA – The Article of Federal Transitional Arrangements ပၵ်သပိူင် ၵဵဝ်ႇၵပ်သၶၵ်ႉၵၢ၌် လႅၵ်ႈလၢႆႈၞူသ ၟႅတ်ႊတရႄႊ ဢ၌်ႁဵတ်သယဝ်ႉမႃသ ၌ႂ်သပီ 2024 လိူ၌်၌ူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 18 တေႃႇ 22 ၌၌်ႉ တူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ဝႆႉ၌ိူဝ် concept လႄႈ principle ယဝ်ႉသေတႃႉ တႃႇတေသိုပ်ႇၜေႃႇသၢင်ႈ ပဵ၌်တူဝ်ပဵ၌်ႁၢင်ႈ၌၌်ႉ တမ်ႉပႆႇၞၢင်ႈ။ ဢ၌်၌ႆႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၵ်ႉၵၢ၌် ၶဵ၌်ႇတႅမ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ ၶၢဝ်သလႅၵ်ႈလၢႆႈ ဢ၌်ပႃသဝႆႉ၌ႂ်သ Federal Democracy Charter ပလင်ႈ (1) ၵ၌် (3) ၶလင် NUCC ၌၌်ႉၵူၺ်သ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၵၢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆမႂ်ႇသႂ်သင်သႄႈ။ တေႃႈဝႃႈ ၶဵ၌်ႇတႅမ်ႈယဝ်ႉပၵ်သပိူင်မ၌်သၵလ၌်ႇလႃႈ တႃႇတေပိုတ်ႇတီႈပလင်ႇထလႆႈၵႂၢမ်သၵူၺ်သ ယင်သတေဢမ်ႇ တူၵ်သလူင်သၵ၌်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ မိူ၌်ၞိူင်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်သ ဢ၌်ဝႃႈ “လိူင်ႈတေၵိူတ်ႇမီသၞႄႈမိူင်သမႂ်ႇ” ၌၌်ႉၵူၺ်သ ထဵင်ၵ၌်မေႃသၵ၌် ပေႃသဢမ်ႇၶႂ်ႈမီသတီႈသုတ်သလႃႈ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ တေလႆႈၶဝ်ႈဢုပ်ႇၶဝ်ႈၶိုင်ၵ၌် ၌ႂ်သပၢင်တုမ်လူင်ၵူ၌်သမိူင်သၵလ၌်ႇ ၞင်ႇၞၢင်ႈပိ၌်ႇပဵ၌် ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶၢဝ်သလႅၵ်ႈလၢႆႈ။ တီႈ၌ႆႈ ပေႃသထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶၢဝ်သပိ၌်ႇပႅင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ Transitional Period ၌ႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈလႂ် တေႃႇထိုင်လႂ်၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တေႃႈ၌ႆႉ ပႆႇ၌ပ်ႉပႃသဝႃႈ ၞလင်ႇၜႂ်ၞုမ်သလႂ် တေၶဝ်ႈပႃသၵူၺ်သၵူၺ်သ ၌ႆၵလ၌်ႇ။ ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌် ဢုပ်ႇၵုမ်လလင်ႈၶဵ၌်ႇတႅမ်ႈမ၌်သ၌ႆႉ AA ၊ KIA ၞႃႉဢ၌်ပေႉသိုၵ်သယူႇဢမ်ႇပႃသၞလမ်သ၊ UWSA လႄႈ ဢူၺ်သလီမ၌်သၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢမ်ႇပႃသၞလမ်သ။ PRCF လႄႈ ၞုမ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇပႃႈၞလမ်သ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ၜႅ၌်ၵၢ၌် တေမႄသၜလတ်ႈၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမႂ်ႇ တႃႇတေတႅ၌်သတီႈ NUG ၌ႆသေတႃႉ ၞိူဝ်သၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉလႄႈ ၞိူဝ်သၞုမ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉ ဢမ်ႇၜလမ်ႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈသင်၌ႆ ၞလင်ႇဢမ်ႇလီ၌ပ်ႉသၢင်ႈထတ်သသၢင်ၵ၌်ႁိုဝ်။ ၜိူဝ်ႇတေထတ်သ၌ႄၵ၌် သမ်ႉၶိ၌်ပ၌်တၢင်သမလင်သၜိတ်သၟူ၌်ယူႇတိၵ်သတိၵ်သ၌ႆႉ ၞလင်ႇၞႂ်ႈလလင်ႈပဵ၌် ထမ်သယဝ်ႉႁိုဝ်။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သမိူဝ်ႈလဵဝ်လႄႈ သၢႆငၢႆၵၢ၌်မိူင်သမိူဝ်ႈ၌ႃႈ၌ႆႉ တူၺ်သဢဝ်ၞုမ်သ ၵၢ၌်မိူင်သၶဝ်ၶႂ်ႈပဵ၌်လႄႈ ထလမ်ႇငိ၌်သၞလမ်သ ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလိုမ်သသိ၌်ၶဝ် ၜၢဝ်ႇသူ၌်သၵူၺ်သတႄႉ ၵႆႉလေႇဢလ၌်ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သၜႃသၵႃႇ ၵႂင်မဝ်သႁိူဝ်ႉ ဢူ၌်ႈႁၢမ်သၵၢ၌်ၞလမ်သတႄႉယူႇ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်သၵ၌်ၶႃႈသႄႈ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2025-04-20T09:00:00
https://shannews.org/archives/65948
ၞၢင်ႉတူဝ်၌ိုင်ႈ ႁဵတ်သႁၢႆႉယႃႉၵဝ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သပူႇတႂ်သ ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ 4 ၵေႃႉ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2024 ၌ႆႉ ၌ၢင်သယိင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ မူႇလႃႇတီႇ (မူလာဒီရလာ)၊ ၞႄႈဝဵင်သပူႇတႂ်သ (ပူႇတႃႇဢူဝ်ႇ) မိူင်သၶၢင် ၺႃသၞၢင်ႉတူဝ်၌ိုင်ႈယဵပ်ႇတၢႆ ၜလင်သၵႂႃႇႁႃတလင် ဝႃႈ၌ႆ။ ၞၢင်ႉတူဝ်၌၌်ႉ ၶဝ်ႈသလၵ်ႈတဝ် ယႃႉၵဝ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ 4 ၵေႃႉ။ ပဵ၌်ထဝ်ႈယိင်သ ဢႃယု 80 ပၢႆ 3 ၵေႃႉလႄႈ ဢႃယု 30 ပၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမူႇလႃႇတီႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢ၌်ၺႃသၞၢင်ႉယဵပ်ႇသေ လူႉတၢႆ၌ႆႉ မီသ 3 ၵေႃႉ။ ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ယလ၌်ႉတူၵ်သၞႂ်ၵူဝ်ႁႅင်သသေ လူႉတၢႆ။ ၞၢင်ႉ၌၌်ႉ မီသၞဝ်ႈၶလင်ယူႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် တုၵ်သယလ၌်သဝႆႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ် မႃသၶႃႈႁႅမ်ၞၢင်ႉ၌၌်ႉတၢႆသေတႃႉ ပႆႇႁ၌်တုမ်ႉတလပ်ႇသင်ၶို၌်သ၊ ၞၢင်ႉတူဝ်၌၌်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉလလတ်ႈဝႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – DVB/ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝဵင်သပူႇတႂ်သ မိူင်သၶၢင် ၺႃသၞၢင်ႉႁဵတ်သႁၢႆႉယႃႉၵဝ်သ တူဝ်တၢႆ၌ၢင်သယိင်သ ၵေႃႉၺႃသၞၢင်ႉယဵပ်ႇဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ၌၌်ႉ တိုၵ်ႉၵဵပ်သလႆႈ ၶႃသလင်ၶလ၌်လႄႈ ႁူဝ်မႃႇ၌ိုင်ႈၟၢႆႇၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉၞၢင်ႉ ၶဝ်ႈသလၵ်ႈတဝ် ယႃႉၵဝ်သ၌ႂ်သမူႇဝၢ၌်ႈလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်သဝႆႉ၌ႂ်သႁိူ၌်သ ၞိူဝ်သၶိုင်ႇၶမ်ႉလႄႈ ၌ႂ်သၵျလင်သၜဌႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈပူႇတႂ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၺႃသၞၢင်ႉ ၞိူဝ်သမီသၞဝ်ႈၶလင် ႁဵတ်သႁၢႆႉၶႃႈတၢႆသေ ဢမ်ႇၵႃသ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သပူႇတႂ်သ – ၞေႈ၌ႃသ (မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ) လႄႈ သူၺ်ႇမေႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၺႃသ ၞၢင်ႉထိူ၌်ႇ သလၵ်ႈတဝ်ယႃႉၵဝ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 12/03/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞၢင်ႉတူဝ်၌ိုင်ႈ ယႃႉၵဝ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈသေ ယဵပ်ႇတၢႆၵူ၌်သၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတ၌ၢႆသ မိူင်သၶၢင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-20T08:00:00
https://shannews.org/archives/65944
၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶႃႈႁႅမ်၌ၢင်သယိင်သ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ 150 ပၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (Burmese Women’s Union) ဢလၵ်ႇၜို၌်ႁၢႆသ ငၢ၌်သဝႃႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၶႃႈ ႁႅမ်၌ၢင်သယိင်သတၢႆ 66 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 88 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – “၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူပ်ႉ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ ယင်သ သိုပ်ႇႁဵတ်သပူ၌်ႉပႅ၌် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ၌မ်ႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌ၢင်သယိင်သ ဢိၵ်ႇ ပႃှ ၌ုမ်ႇယိင်သဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သဢႃယုပႆႇထိုင် 18 ပီ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သထႅင်ႈ ၌မ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈ ဝ၌်သ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်သဝႆႉသဵ၌်ႈမၢႆတႄႉ ၌ၢင်သယိင်သ ဢ၌်တၢႆယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ပႃသ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ 12 ၵေႃႉ၊ မိူင်သၶၢင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ 15 ၵေႃႉ၊ တိူင်သမ၌်သတလေသ (ဝဵင်သလိူဝ်ႇ) 12 ၵေႃႉ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ 9 ၵေႃႉ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် 7 ၵေႃႉ လႄႈ တိူင်သဢေႇရႃႇဝတီႇ 1 ၵေႃႉ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၶၢဝ်သတၢင်သသၢမ်လိူ၌်မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈသေ ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သလႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ မီသ 86 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ မီသ 66 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 66 ၵေႃႉ။ ၶေႃႈမုလ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (BWU) လႆႈၵဵပ်သႁလမ်မႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇယို၌်သ ထိုင်လႆႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ လလင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞၢင်ႈမီသ၌မ်လိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-20T17:00:00
https://shannews.org/archives/65932
သင်ဝႃႈ လိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇလေႃသသၢႆသဝႆႉ ထုၵ်ႇလီၜုၵ်ႇသင် ထုၵ်ႇလီလုမ်သလႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်
၌ႂ်သၶူင်သၵၢင်၌ႆႉ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်သေတႃႉ ၵၢ၌်ၜႂ်ၵေႃႈ မီသၵႃႈၶ၌်တလ၌်ႈတႃႇ မ၌်သ၌ႆ ၜႂ်တေထဵင်လႆႈ။ ဢ၌်ၵမ်ႈ၌မ်ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်ႁႃလဵင်ႉတလင်ႉ ဢ၌်ငၢႆႈသုတ်သ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ပေႃသဢမ်ႇႁူႉလလင်ႈႁူႉတၢင်သမ၌်သသေဢိတ်သ၊ ဢမ်ႇမေႃၜုၵ်ႇႁႂ်ႈမႅ၌်ႈၞလမ်သ ၵႃႇလတေႇသ ၊ ၞလမ်သလလၵ်သၞလမ်သလၢႆသမ၌်သၞိုင် တေႁိူဝ်ႉလၢႆ တေသုမ်သလၢႆၵူၺ်သ။ ၌ႂ်သတလ၌်ႈ၌ႆႉ တေပို၌်ၜႄႈ ၌ႄပ၌်တၢင်သႁူႉၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသ ၞိူဝ်သၺႃသတီႈ လိ၌်လေႃသသၢႆသဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေႁဵတ်သႁိုဝ်လုမ်သလႃသလႄႈ တေလႆႈၜုၵ်ႇသင်၌ႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇပၢႆသၜုၵ်ႇသလမ်ႈၵူႈၵေႃႉ၌ႆႉ ၶဝ်တို၌်သႁူႉဝႆႉဝႃႈ ပေႃသပဵ၌်လိ၌်ပိူဝ်ႉလိ၌်ဢုင်၌ႆ မ၌်သ ၜုၵ်ႇသလမ်ႈယၢပ်ႇ တႃႇတေႁႂ်ႈတူ၌်ႈၜၵ်သမီသႁၢၵ်ႈမီသႁူဝ်မႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၜိူဝ်ႇတႃႉ တေၵႂႃႇလိူၵ်ႈၜုၵ်ႇတီႈပိူဝ်ႉဢုင်၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေဢလ၌်ၵ၌် လိူၵ်ႈၜုၵ်ႇတီႈလိ၌် ဢ၌်လေႃသသၢႆသ ဝႆႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဢ၌်လၢတ်ႈမႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသၞိူဝ်သယူႇၞမ် ၟင်ႇ၌မ်ႉ ၞမ်ႁၢတ်ႇသၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈတေလႆႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈတီႈ၌၌်ႈၞိုင် မ၌်သၵေႃႈ မီသလၢႆသလုမ်သလႃသမ၌်သ ယူႇ။ ၵလ၌်ႇပႆႇလၢတ်ႈလလၵ်သလၢႆသၜုၵ်ႇသလမ်ႈ တီႈလိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ ႁဝ်သမႃသတူၺ်သ ၜလ၌်သၞႃႉမ၌်သဢလ၌်တၢင်သ မိူ၌်၌င်ႇ – လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈငႂ်ႈလိ၌်ဢမ်ႇမီသဢႁႃႇရတဵမ်ထူ၌်ႈ၊ တူ၌်ႈၜၵ်သ တူ၌်ႈယိူဝ်ႈ ဢမ်ႇယႂ်ႇသုင်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ ဢမ်ႇမီသႁႅင်သၞုပ်ႇ၌မ်ႉဝႆႉလႆႈႁိုင်သေ ၌ႃႈလိ၌်တေႁႅင်ႈငၢႆႈ၊ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇလိ၌်ပုၺ် (မဌေသဌဇာ) ၵေႃႈ လိ၌်သၢႆသ၌ႆႉ တေဢမ်ႇၞုပ်ႇဝႆႉလႆႈႁိုင်သေ တေၞၢင်ႈသုမ်သ တို၌်သလၢင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သလလင်ႈၞႃႉ၌၌်ႉ သင်မေႃႁဵတ်သမေႃႁႃၵေႃႈ သမ်ႉၞၢင်ႈလႆႈလလင်ႈလီမိူ၌်ၵ၌်။ သင်ဝႃႈ တေၜုၵ်ႇဢလင်ႈတီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇ ဢ၌်လေႃသသၢႆသဝႆႉ၌ႆတႄႉ ႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇပႃႈတႂ်ႈ၌ႆႉ – 1) ႁႂ်ႈသႂ်ႇပ၌်ထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ လိ၌်လေႃသသၢႆသဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ မ၌်သတေၞၢင်ႈၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ သၢႆသၵူႈသႅ၌်သသႅ၌်သ သၢႆသလေႃသမၢၵ်ႇႁိ၌် လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢလ၌်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် သၢႆသဢ၌်ပဵ၌်ၜလင်လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေပႃသ။ သၢႆသလႄႈ ႁိ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တႃႇမ၌်သတေမီသထၢတ်ႈငႂ်ႈလိ၌်လီဢမ်ႇငၢႆႈ။ မီသၵေႃႈ တေၵမ်ႈဢေႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌်ႈ တႃႇႁႂ်ႈလိ၌်သၢႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသတေၵုမ်သလႆႈတူ၌်ႈၜၵ်သၵူႈသႅ၌်သသႅ၌်သၞိုင် လူဝ်ႇသႂ်ႇပ၌်ထၢတ်ႈ ဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလႆႈထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ၌၌်ႉ လူဝ်ႇသႂ်ႇပ၌် ၶူၺ်တိူၵ်ႇလိူ၌်(မၢ၌်ႈႁလင်ႉဝႃႈ – တီကျစ်စာ) လႄႈ သႂ်ႇပ၌်ပိူၵ်ႇမၢၵ်ႇဢု၌် (မၢၵ်ႇပၢဝ်ႉ) ၊ သႂ်ႇပ၌်တဝ်သႁႅင်ႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ဝႃႈ ႁႃမႃသယၢပ်ႇ တိုၵ်ႉတေလႆႈသိုဝ်ႉမႃသသႂ်ႇယူႇ၌ႆတႄႉ တေၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ငို၌်သလူင်သ တို၌်သထႅင်ႈ။ ထႅင်ႈလၢႆသ၌ိုင်ႈတႄႉ ဢဝ်ၶီႈလိ၌်ၶီႈငႂ်ႈတၢင်ႇတီႈ မႃသသႂ်ႇပ၌် ဢမ်ႇ၌၌် ဢဝ်ၶီႈသတ်သ ဢ၌်လဵင်ႉ ၞလမ်သႁိူ၌်သယေသ မႃသသႂ်ႇပ၌်ၵေႃႈလႆႈ (ၵမ်ႈ၌မ် တေၞႂ်ႉၶီႈဝူဝ်သ ႁႃငၢႆႈသုတ်သ)။ ႁႂ်ႈဢဝ်မႃသထလၵ်ႇသႂ်ႇ တၢင်သ၌ႃမ၌်သ ႁႂ်ႈမီသမလၵ်ႈ 3-4 ၌ိဝ်ႉ၌ႆႉသေ ႁႂ်ႈဢဝ်သဵမ် ၜိူဝ်ၶႅင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယၢႆသ ၶုတ်ႇ ၶူ၌်သလေႃသၵ၌်ၞလမ်သ၌ႃႈလိ၌်၌၌်ႉ ႁႂ်ႈတၢင်သ၌ႃ၌ႃႈလိ၌်မ၌်သမီသထိုင် 6-8 ၌ိဝ်ႉ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ လႆႈသႂ်ႇပ၌် ၶီႈလိ၌်ၶီႈငႂ်ႈ ဢ၌်လႆႈမႃသၞလမ်သသၜႃႇဝ၌၌်ႉ မႃသသႂ်ႇပ၌် ၌ိုင်ႈပီလႂ် တီႈဢေႇ သုတ်သ တၢင်သ၌ႃမ၌်သမလၵ်ႈ 2 ၌ိဝ်ႉ၌ႆၞိုင် တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလိ၌်သၢႆသ၌ႆႉ မီသထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ ၌မ်မႃသလႆႈ မိူ၌်ၵ၌်။ 2) ၞႂ်ႉတိုဝ်သထၢတ်ႈ ပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ (Biochar) ပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ထၢတ်ႈဢ၌်လႆႈမႃသ တီႈၜဝ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ ဢ၌်မီသထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ။ တေငၢႆသမိူ၌်ထၢ၌်ႇၵူၺ်သ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်လေႃသတီႈလိ၌်သၢႆသ၌၌်ႉၞိုင် တေႁဵတ်သႁႂ်ႈထၢတ်ႈ လိ၌်လီမႃသၶို၌်သ။ တႃႇႁႂ်ႈလိ၌်လီ၌ႆသေ တေၞႂ်ႉထၢတ်ႈပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ လူ၌်ႉလိူဝ်သႅ၌်သလဵဝ်ၵေႃႈ တေပႆႇလႆႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈၞုပ်ႇဢဝ်၌မ်ႉလႄႈ လူမ်သဝႆႉ၌မ်သေ တႃႇတေၶို၌်သၜႄပ၌်တူ၌်ႈ ၜၵ်သသမ်ႉတေထိူင်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ဢလ၌်တၢင်သပႆႇၞႂ်ႉထၢတ်ႈပၢႆႊဢူဝ်သၶျႃႊ မလၵ်ႈ 10 ဝ၌်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈသႂ်ႇပ၌်ငႂ်ႈလိ၌်လႄႈ လိ၌် ပုၺ်ဝႆႉဢလ၌်တၢင်သ။ သင်ဝႃႈ တေသႂ်ႇထၢတ်ႈပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ 1 ပု၌်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈသႂ်ႇထၢတ်ႈ လိ၌်ငႂ်ႈ ဢမ်ႇ ၌၌် လိ၌်ပုၺ် 4 ပု၌်ႈ။ ဢ၌်လေႃသလႄသၵ၌်ဝႆႉ၌၌်ႉ တၢင်သ၌ႃမ၌်သႁႂ်ႈမီသထိုင် 3 – 4 ၌ိဝ်ႉ။ 3) ႁႂ်ႈဢဝ်ငႂ်ႈသေဢ၌်ဢ၌် မႃသထူမ်ပ၌် သင်ဝႃႈ ဢဝ်လိ၌်ငႂ်ႈ (မဌေဆလေသ) မႃသထူမ်ပ၌်ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်မီသသၢႆသ၌၌်ႉ၌ႆၞိုင် တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၞိုမ်ႉယမ်သဝႆႉႁိုင်။ သင်ဝႃႈ ထူမ်လိ၌်ပ၌်၌ႆၞိုင် ၌မ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၺႃသၟူ၌် တူၵ်သလေႃႇသႂ်ႇႁႅင်သၵေႃႈ တေၵုမ်သဝႆႉလႆႈထၢတ်ႈငႂ်ႈလိ၌်လႆႈ။ Photo by – gardening သင်ဝႃႈ ၶၢဝ်သႁႅင်ႈလႅင်ႉ၌ႃႇဢႃသလႃသ၌ႆၵေႃႈ တေၵုမ်သဝႆႉထၢတ်ႈၞိုမ်ႉယမ်သမ၌်သဝႆႉ။ ဢ၌်တေၞၢင်ႈ လႆႈ ငႂ်ႈလိ၌်သၜႃႇဝ၌၌်ႉၵေႃႈ တေပဵ၌်မႂ်မႆႉႁႅင်ႈ ၊ ယိူဝ်ႈႁႅင်ႈ ၊ ၜိူင်သႁႅင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ႁႂ်ႈဢဝ်မႃသၜႄႇ ပ၌်၌ိူဝ်၌င်လိ၌်သၢႆသ၌၌်ႉ မလၵ်ႈ 2 – 4 ၌ိဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ႁိုင်မႃသၞိုင် ယိူဝ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေ၌ဝ်ႈတေလႅဝ်သေ ယဵ၌်သပဵ၌်ထၢတ်ႈၜု၌်ႇငႂ်ႈ လေႃႇလဵင်ႉႁႂ်ႈလိ၌်လီၜုၵ်ႇလီသလမ်ႈ။ 4) ႁႂ်ႈမေႃလိူၵ်ႈၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမလၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢ၌်တေၵိုင်ႇလႅပ်ႈလိ၌်သၢႆသ၌၌်ႉ ၌င်လိ၌်မိူင်သ ဢ၌်လေႃသသၢႆသဝႆႉ၌၌်ႉ ထိုင်တီႈဝႃႈ မႄသၜို၌်ႉၶို၌်သယဝ်ႉသေတႃႉ သၢႆသတို၌်သတေ မီသဝႆႉယူႇမိူ၌်ၵဝ်ႇလႄႈ လူဝ်ႇပလင်ႇၞႂ်ထႅင်ႈဝႃႈ တေၜုၵ်ႇတူ၌်ႈသႅ၌်သလႂ် ၞင်ႇတေၞၢင်ႈဢလင်ႇမၢ၌်ႈ။ Photo by – gardening သင်ဝႃႈ ၵႂႃႇၜုၵ်ႇမႅ၌်ႈတူ၌်ႈ ဢ၌်လူဝ်ႇငႂ်ႈလိ၌်လီလီမိူ၌်၌င်ႇ တႅင်တမ်ႇပူႇ (တႅင်တဝ်ႈ) လႄႈ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈလႆႈ၌မ်ႉတလ၌်သ။ သႂ်ႇလိ၌်ပုၺ် သႂ်ႇထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ မ၌်သယူႇၵေႃႈ တို၌်သတေလူဝ်ႇလိ၌်ပုၺ်ယူႇထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ လႆႈႁ၌်တူ၌်ႈသႅ၌်သဢ၌် လႆႈၶုတ်သဢဝ်ႁူဝ်မ၌်သၵိ၌်၌၌်ႉ တေမႅ၌်ႈၵ၌်တင်သ လိ၌်လေႃသသၢႆသ။ လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ တေၜုၺ်ႈလီ တေယၢႆႈငၢႆႈလႄႈ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၜၵ်သ ၞိူဝ်သဢ၌် လႆႈၵိ၌်ႁူဝ် ၵိ၌်ႁၢၵ်ႈမ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၞဵဝ်သယႂ်ႇထူ၌်ႈလီ။ လူဝ်ႇၜုၵ်ႇၜၵ်သ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ၜၵ်သပိုၵ်ႉႁူဝ်လႅင်၊ ၜၵ်သပိုၵ်ႉႁူဝ်ၶၢဝ်၊ တႅင်၊ ၜၵ်သသမုင်ႇၶၢဝ်ႇ (စမုန်ဖဌူ) ၊ ဢႃႇလူသ(မ၌်သၶိူဝ်) ၊ ၜၵ်သမီႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ 5) လူဝ်ႇသႂ်ႇၞႂ် ႁူတ်သ၌မ်ႉပ၌် လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ တို၌်သဢမ်ႇၞုပ်ႇ၌မ်ႉဝႆႉႁိုင်ယူႇယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် သင်ဝႃႈ ၜုၵ်ႇၜၵ်သဝႆႉၞိုင် ႁႂ်ႈၵႆႉႁူတ်သ၌မ်ႉပ၌်။ ႁူတ်သႁႂ်ႈၞိုမ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သ၌င်လိ၌် 1 – 2 ၌ိဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ တီႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ သမ်ႉ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်၌ႃႇဢႃသလႃသၞိုင် ၞႂ်ႉၶိူင်ႈသိတ်ႇ၌မ်ႉ dripline irrigation system ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉ ၜူႇဢလၵ်ႇႁင်သၵူၺ်သ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇတဵၵ်သ၌မ်ႉၵႂႃႇႁူတ်သၵူႈၞဵင်ႇ။ ၶိူင်ႈမၢင်ဢ၌် ယင်သတင်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သ ဝႆႉလႆႈဝႃႈ တေႁူတ်သမိူဝ်ႈလႂ်လႄႈ တေၵိုတ်သမိူဝ်ႈလႂ်လႆႈလူသၵလ၌်ႇ။ 6) တေလႆႈၞႂ်ႉလိ၌်ပုၺ် ႁႂ်ႈမႅ၌်ႈလၢႆသမ၌်သ လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇၵႂႃႇၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ထၢတ်ႈလိ၌်ပုၺ်ၵေႃႈ မ၌်သ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇၵႂႃႇမိူ၌်ၵ၌်။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ် လိ၌်ပုၺ်ဢ၌်သႂ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ ပေႃသတေဢမ်ႇၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇၵႂႃႇလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၌၌်ႉ တၵ်သလူဝ်ႇသႂ်ႇငႂ်ႈလိ၌်ပ၌်။ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇထၢတ်ႈလိ၌်ပုၺ် (မဌေသဌဇာ) ၌မ်ၵေႃႈ တေၞၢင်ႈလႆဢလၵ်ႇပူ၌်ႉလိ၌်သၢႆသ၌ႆႉၵႂႃႇသေ ၞၢင်ႈၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌မ်ႉႁလင်ႈ၌မ်ႉၵႄသႁိမ်သႁလမ်သလႆႈ။ တၵ်သလူဝ်ႇၞႂ်ႉ ထၢတ်ႈလိ၌်ပုၺ် သႅ၌်သဢ၌် တေၞိူမ်ႈၶဝ်ႈၵမ်သလလႆသလလႆသၵမ်သဢိတ်သဢိတ်သ ဢ၌်ႁလင်ႉဝႃႈ slow-release fertilizer ၌ႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ ယဝ်ႉ။ 7) ႁႂ်ႈၜုၵ်ႇပ၌် တူ၌်ႈဢ၌်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈငႂ်ႈလိ၌်၌မ်မႃသ သင်ႁူႉဝႃႈ တီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉ လေႃသသၢႆသဝႆႉ၌ႆၞိုင် ႁႂ်ႈၵႆႉၜုၵ်ႇပ၌် တူ၌်ႈဢ၌်ဝႂ် မ၌်သ မၢၵ်ႇမ၌်သ တေၶို၌်သ၌ဝ်ႈပဵ၌်ငႂ်ႈပဵ၌်ၜု၌်ႇပ၌်၌င်လိ၌်မိူင်သ။ တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ မိူ၌်တူ၌်ႈ ထူဝ်ႇၶၢမ်သမၢၵ်ႇ၊ ၶဝ်ႈၵျုင်ႇ၊ ၜၵ်သၵၢတ်ႇ၊ ၶဝ်ဢူတ်သ၊ ထူဝ်ႇႁူဝ်ၞၢင်ႉ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တူ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလိ၌်မီသငႂ်ႈမႃသ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလိ၌်မု၌်သဢလၵ်ႇမႃသဢ၌်မႂ်ႇသေ တေၵုမ်သႁႂ်ႈ လိ၌်ယူႇဝႆႉႁိုင်ႁိုင်။ မူင်ႈမႅင်သ ဢ၌်တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉတူ၌်ႈၜၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေယလမ်သလူင်သ။ တေၵုမ်သဝႆႉထၢတ်ႈၞိုမ်ႉယမ်သဝႆႉထႅင်ႈ။ တူ၌်ႈဢ၌်ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ လိ၌်မီသငႂ်ႈမႃသၵေႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ တူ၌်ႈဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သသႅ၌်သ ယိူဝ်ႈယႃႈ (Grasses)၊ တူ၌်ႈၶဝ်ႈၵျုင်ႇ(ၶဝ်ႈမႅ၌်ႇ)၊ ၶဝ်ႈႁႆႈ၊ ၶိူဝ်သတူ၌်ႈၶဝ်ႈတူ၌်ႈၵျုင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လီၜုၵ်ႇပႃသတူ၌်ႈဢ၌်ပႃသ ၌ႂ်သသႅ၌်သထူဝ်ႇ Legumes လႄႈ တူ၌်ႈဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သသႅ၌်သဝႂ်ၵီႈယႂ်ႇ (Broadleaves) မိူ၌်၌င်ႇ ၜၵ်သၵၢတ်ႇ ၊ မလၵ်ႇၶဝ်ႈတႅၵ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – www.gardening.org
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-19T17:30:00
https://shannews.org/archives/65928
လဵင်ႉလုၵ်ႈလူၺ်ႈလၢႆသတတ်သပႅတ်ႈလလင်ႈသုၵ်ႉၞႂ်(လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႄႈ မိုဝ်သထိုဝ်)
ၵၢပ်ႈပၢ၌်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ လဵၵ်ႉယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈ သၢမ်ပၢ၌်ၞဵတ်သသႅ၌်သ ဢလ၌်ၵ၌်ၞပ်သယိ၌်ႉ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ် တူၺ်သသိုဝ်ႇ၌ႅင်ႈသၢ၌် တႄႇၞဵမ်မို၌်သတႃတို၌်ႇမႃသတေႃႇထိုင်ပေႃသလပ်သတႃၶို၌်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သႅ၌်သပၢ၌်ယႂ်ႇလႄႈၵူ၌်သလူင်တႄႉ မီသတၢင်သႁူႉတႅပ်သတတ်သ မေႃလိူၵ်ႈတူၺ်သ ဢ၌်မီသၜလ၌်သလီ ၊ မေႃ တႅပ်သ တတ်သၶၢဝ်သၵိ၌် ၶၢဝ်သ၌လ၌်သ ၶၢဝ်သလိုဝ်ႈ ၶၢဝ်သတူၺ်သ ယူႇသေတႃႉ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ သႅ၌်သပၢ၌် ပႃႈတႂ်ႈ 10 ၶူပ်ႇ၌၌်ႉတႄႉ ယဵ၌်သပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞလႆသမိုဝ်သထိုဝ်သေ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇတူဝ် တေႃႇ ၞၢတ်ႈပၢ၌်ပႅတ်ႈ။ ပေႃသပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞပ်သယိ၌်ႉလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁၢႆႉ။ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၶို၌်ႈယႂ်ႇ တီႈမီသၟႆသၟႃႉ မီသဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႇတဵမ်ထူ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇမိူင်သထႆသ၌ႆ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တိတ်သၞလႆသ ၵဵမ်သ ထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသတူဝ် ပၢႆသၞႂ်- လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်သယႃတူဝ် 10 ထိုင် 15 ပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊ ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် ယလ၌်ႉသင်လႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတိတ်သၞလႆသလဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယလ၌်ႉဝႃႈ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ မီသတၢင်သမူ၌်ႈသိူဝ်သၞႂ် ၌ႆတႄႉၜႂ်တေဢမ်ႇၞၢင်ႈထဵင်။ လိူဝ်သေသၢင်ႈ တၢင်သ မူ၌်ႈသိူဝ်သ လႆႈလီယဝ်ႉ ထႅၵ်ႉ၌ူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ တီႈႁဵတ်သႁႂ်ႈသိုဝ်ႇၵူႈဢ၌်ဢ၌် ယဵ၌်သပဵ၌်ၶူဝ်သၶလင်ၞမ်တူဝ် လႄႈ ၶဝ်ႈထိုင်ၶဝ်ႈ တူၺ်သလႆႈငၢႆႈ။ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈ ၜူႈၵုမ်သ 99 ပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊ ၌ႆႉသမ်ႉ တႃႇတေ ႁဵတ်သ ၵၢ၌် ငၢႆႈ၌၌်ႉ ဢဝ်မိုဝ်သထိုဝ် ယဵတ်ႈပ၌်လုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇတိၵ်သတိၵ်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ ၶူပ်ႇ သလင်ၶူပ်ႇၵူၺ်သၵေႃႈ သမ်ႉပေႃသပ၌်ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ယဵ၌်သပဵ၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သူင်လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ လို၌်သသုတ်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမီသၜလ၌်သၞႃႉတေႃႇပၢႆသယူႇလီ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပေႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တိတ်သၞလႆသၟူင်သႁႅင်သပူ၌်ႉတီႈၞိုင် ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈဢလၵ်သဢေႃလူႉ လႄႈ မီသၜလ၌်သၞႃႉတၢင်ႇၞိူဝ်ႉတၢင်ႇပိူင်ၞလမ်သမႃသ မိူ၌်၌င်ႇ – ပၢႆသယူႇလီ ပၢႆသတူဝ်ဢ၌်ၜိတ်သ ၟိင်ႈတို၌်သပဵ၌်သၜႃႇဝ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတေတႄႇမီသတၢင်သပဵ၌်ႁူဝ်ၶႆႈ တႃၞဵပ်သ တႃလႅင် ၶေႃသၶတ်သ လႄႈ တလင်ႉၵႅ၌်သလူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉငဝ်ႈငႃႇမ၌်သ။ မၢင်ၵေႃႉတိူဝ်ႉ ၌ိူဝ်ႉတီႈတႃ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ထိုင်တီႈ လႆႈၜႃႇ တတ်သယူတ်သယႃၵေႃႈမီသ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်ၶၢတ်ႇ တၢင်သၵိ၌်ဢႁႃႇရ (ယလ၌်ႉၵိ၌်ဢမ်ႇမၢ၌်ႇ ၵိ၌်ဢမ်ႇမႅ၌်ႈတလ၌်ႈတႃႇပၢႆသယူႇလီ) ႁိုဝ် တၢင်သပဵ၌်ပီသ (ယလ၌်ႉ၌င်ႈတီႈၵဝ်ႇတီႈလဵဝ်သေ လဵ၌်ႈၟူ၌်ႊ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင်)။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်ဢဵ၌် – ၵၢမ်ႈ၌ိူဝ်ႉလႄႈ သဵ၌်ႈလိူတ်ႈတ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢလၵ်သဢေႃႁူတ်သ တၢင်သႁူႉဢမ်ႇႁု၌်ႈမု၌်သ – ယူႇတီႈၟၢႆႇမေႃယႃၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်သထူပ်သႁ၌်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ် ၌ိုင်ႈၵမ်သႁိုင် 2 ၞူဝ်ႈမူင်သၶို၌်ႈ၊ လဵ၌်ႈၵဵမ်သမႃသမလၵ်ႈ 2 ပီ၌၌်ႉ ပေႃသသၵႅ၌်ႊတူၺ်သတၢင်သ MRI ၞိုင် တေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ဢလၵ်သဢေႃႁူတ်သၵႂႃႇ ၊ ပေႃသဢလၵ်သဢေႃ ဢမ်ႇမု၌်သဢမ်ႇယႂ်ႇၵေႃႈ ၺၢ၌်ႇပၢႆသႁူႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁု၌်ႈမု၌်သ၊ လလင်ႈမၢႆတလင်သၵေႃႈတေဢမ်ႇၵိုမ်သ ၞၢင်ႈလူင်လူင်လိုမ်သလိုမ်သ ဢမ်ႇမေႃ၌မ်ႉ၌ၵ်သသင်၊ ၶီႈၶၢ၌်ႉဝူ၌်ႉ၊ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁူႉလႄႈလလင်ႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ တေထိူင်သ၊ လို၌်သသုတ်သ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞႂ်ပိတ်သၞႂ် ပလတ်သတေႃသသယႂ်ႇ၊ ဢ၌်ထႆသၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ သမႃႇထိသ၌်ႉ (ဢမ်ႇမီသသမႃႇထိ) ။ ၶဝ်ႈတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သယၢပ်ႇ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ႁိုင်၌ႆႉ ဢမ်ႇသူႈၶဝ်ႈၵ၌်တင်သၜႂ်လႆႈလီ။ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇ ပႆႇဝႃႈ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သၶူင်ႇ ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သလႃႈ- တင်သၵူ၌်သ၌ႂ်သႁိူ၌်သ ၌ႂ်သယေသၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၜႂ်လႆႈ ၵႆႉမီသပ၌်ႁႃ တလပ်ႇထဵင်ၜိတ်သမေႃသၵ၌် ဢမ်ႇမေႃ ဢဝ်ၞႂ်ၵ၌် ဢမ်ႇမေႃၵေႃႇသၢင်ႈလလင်ႈဢု၌်ႇၞႂ်တေႃႇၵ၌်။ လူမ်သႁၢဝ်ႈ တၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈၵေႃႈႁၢဝ်ႈ/ႁႅင်သ- လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢႃယုပႆႇတဵမ် 6 ပီ ပေႃသမီသလူမ်သႁၢဝ်ႈ တေႃသသယႂ်ႇ ၞႂ်လမ်ငၢႆႈ လၢတ်ႈၵႂၢမ်သႁၢႆႉၞႃႉဢလၵ်ႇမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ တၵ်သပဵ၌်ယလ၌်ႉ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ပူ၌်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢမ်ႇထုၵ်ႇယိပ်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသဢမ်ႇ၌ႅတ်ႈမူ၌်ႉမႄသ ၊ ၟိုၵ်သပ၌်ပိူင်ယူႇသဝ်သၵိ၌်သၢင်ႈၶဝ်ဝႆသဝႆသၞိုင် ယိင်ႈၵေႃႉယႂ်ႇမႃသ ယိင်ႈၶႅ၌်သတေႁၢႆႉႁႅင်သမႃသတိၵ်သတိၵ်သ။ သင်ၞိူဝ်ႉပေႃႈမႄႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၟၢင်ႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇၞႂ်၌ိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ပလႆႇဝႆႉၞိူင်ႉ၌၌်ၵႂႃႇၞိုင် ပေႃသၵေႃႉယႂ်ႇမႃသ ၞၢင်ႈမီသပ၌်ႁႃထိုင်တၢင်သပၢႆသၞႂ်။ ၞၢင်ႈသၢင်ႈပ၌်ႁႃ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ – မုင်ႈသူႇသဵ၌်ႈတၢင်သဢမ်ႇလီ။ ဢမ်ႇ၌၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်တၢင်သပဵ၌် ငဝ်မိုင် ၊ တိူဝ်ႉၞႂ်ငၢႆႈ ထၢတ်ႈၞႂ်တူၵ်သငၢႆႈ-၌၌်ႉၵေႃႈ မုင်ႈသူႇသဵ၌်ႈတၢင်သႁၢႆႉၞႃႉ တေႃႇတူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ လႄႈ ၌ေႃႇတႅ၌်သၶိူဝ်သသႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇ လူသၵလ၌်ႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞႂ်လမ်ဢလၵ်ႇတေႃသသငၢႆႈ ၜလင်သဢမ်ႇလႆလဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် တၢင်သပဵ၌် 4 သႅ၌်သဢ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတိတ်သၞလႆသမိုဝ်သထိုဝ်ႁႅင်သ လူဝ်ႇလႆႈႁႃလၢႆသယူတ်သယႃ ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇ၌၌် ၵူ၌်သလုမ်သလႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ထုၵ်ႇလႆႈ ၟၢင်ႉတူၺ်သလုၵ်ႈလၢ၌်ႁဝ်သတႃႇသေႇဝႃႈ ယိပ်သၟူ၌်ႊ မိုဝ်သထိုဝ် လဵ၌်ႈသိုဝ်ႇ၌ႅင်ႈသၢ၌် လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ႁိုဝ်လၢႆၞူဝ်ႈမူင်သယဝ်ႉ -၌ႆယူႇတႃႇသေႇ။ ပေႃသႁ၌် 4 ၶေႃႈဢ၌်တေလၢတ်ႈ၌ေ၌ႆႉ၌ႆတႄႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လုၵ်ႈလၢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇၞူသမေႃယႃ – ႁပ်ႉလလင်ႈယူတ်သယႃ ၜႂ်သၜႂ်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇသူ၌်ၞႂ် ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်သလလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်သင်သေပိူင်( ပႃသတၢင်သလလင်ႈဢ၌်ၶဝ်သူင်ႁဵတ်သ) ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သသင် (ဢမ်ႇသူ၌်ၞႂ်၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသ ပႃသၞဵမ်လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈလုမ်သလႃသတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢ၌်ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်သယူႇၵူႈဝ၌်သဝ၌်သ) ဢမ်ႇၵုမ်သၞႂ်လႄႈ ဢမ်ႇၵုမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သလဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ ( လဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် ဢမ်ႇယလမ်သပလႆႇၜႃႈ ႁိုင်၌ၢ၌်သထပ်သၵ၌်လၢႆဝ၌်သ) ၞႂ်ပိတ်သၞႂ်ပလတ်သ ၶီႈၞႂ်လမ်ငၢႆႈ (လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ- ၜႂ်လၢတ်ႈသင်မႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇမေႃႁ၌်လီ ဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉ၊ သၢ၌်ၶတ်သလႄႈႁႃတၢင်သၜိတ်သတေႃႇၶို၌်သၵူႈလလင်ႈ) ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလူမ်သႁၢဝ်ႈ ၞႂ်ပိတ်သပလတ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ်သမ်ႉတေထၢင်ႇဝႃႈပဵ၌်ၜလင်သ ပေႃႈမႄႈ ၞႂ်ႉပလႆႇမိုဝ်သထိုဝ်၌၌်ႉၵူၺ်သ – ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈဢမ်ႇၞႂ်ႈၞိူင်ႉ၌၌်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတိတ်သၞလႆသမိုဝ်သထိုဝ်၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈႁၢမ်ႈလလင်ႈသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ တို၌်သပဵ၌်လလင်ႈၞႂ်လမ်သႆႈၵမ်ႇ။ ၵႆႉမေႃဝိုတ်ႉထိုမ်ႈၶူဝ်သၶလင် ယႃႉၶူဝ်သၶလင်ၵလႆ လလႆသလလႆသမႃသ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉပိူ၌်ႈပႃသ။ ပေႃသဢမ်ႇမိူ၌်ၞႂ်မႃသ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉပေႃႉထုပ်ႉပႃသပေႃႈမႄႈထႅင်ႈ။ လို၌်သလၢႆသဝၢႆသမႃသ ပ၌်ႁႃလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇၵုမ်သလူမ်သၵုမ်သၞႂ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ ၵေႃႈမေႃပဵ၌်မႃသ။ ၜႂ်တေၞၢင်ႈမူ၌်ႉမႄသယူတ်သယႃပ၌်ၟိင်ႈယၢမ်ႈလႄႈလူမ်သႁၢႆႉၞႃႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈ၌ႆႉလမ်ႇလလင်ႈသုတ်သ – တႃႇၞလႆႈမူ၌်ႉမႄသၟိင်ႈယၢမ်ႈတၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ ၜလ၌်သလီမီသဢေႇလႄႈ ၜလ၌်သၞႃႉမီသ၌မ်။ ပ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယိပ်သၟူ၌်ႊမိုဝ်သထိုဝ်၌ႆႉ တီႈတႄႉမ၌်သ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈလႄႈလုၵ်ႈလၢင်သႁၢင်ႇယၢ၌်ၵ၌်၊ ဢမ်ႇမီသၶၢဝ်သယၢမ်သ သင်ႇသလ၌်ၵ၌်လလင်ႈလီလလင်ႈၞႃႉ ဢ၌်ပေႃႈမႄႈထုၵ်ႇသင်ႇသလ၌်ပ၌်လုၵ်ႈလၢင်သ။ ပေႃသဢမ်ႇလႆႈသင်ႇသလ၌်လၢတ်ႈ၌ေၵ၌်ၞိုင် တေၵႂႃႇတုမ်ႉယလ၌်ႉၜလင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇပဵ၌်မၢဝ်ႇပဵ၌်သၢဝ်မႃသ၊ ႁေႃႊမူ၌်ႊ ၌ႂ်သတူဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈမီသၜလ၌်သယလ၌်ႈၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈၵၢ၌်ယူတ်သယႃ မေႃယႃတေထတ်သသၢင်လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တေတူၺ်သလလင်ႈလၢတ်ႈၞႃ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ တေထတ်သသၢင်ပႃသ၌မ်ႉၵတ်ႉပေႃႈမႄႈ လႄႈ ၜူႈၵုမ်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ- ဝႃႈ – ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၞိူင်ႉႁိုဝ် သင်ႇသလ၌်ပူၵ်သပလင်ၵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ ၞင်ႇၞၢင်ႈ ၌ႄႉ၌မ်သ ဝႃႈတေႁဵတ်သႁိုဝ် မူ၌်ႉမႄသၟိင်ႈယၢမ်ႈလလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ။ မၵ်သမ၌်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သလဵ၌်ႈၟူင်သပ၌်ႁႂ်ႈတႅတ်ႈတေႃသ၊ ၞတ်သၵၢ၌်ၵုမ်သတူၺ်သလလင်ႈၞႂ်ႉသူဝ်ႊသျေႊ မီႊတီႊယႃႊ (Social Media) ။ ဢ၌်သၢင်ႇထုၵ်ႇသုတ်သတႄႉ ထုၵ်ႇလႆႈပ၌်လဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် ၌ႂ်သဝ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ိုင်ႈဝ၌်သ ဢမ်ႇ ပူ၌်ႉ 1 ၞူဝ်ႈမူင်သ လႄႈ ဝ၌်သသဝ် ဝ၌်သတိတ်ႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သဢမ်ႇပူ၌်ႉ 2 ၞူဝ်ႈမူင်သ ။ ၶႂ်ႈလဵ၌်ႈၶၢဝ်သလႂ်ၵေႃႈလႆႈ ၵူၺ်သၵႃႈ လူဝ်ႇလႆႈလဵ၌်ႈၞလမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သတီႈမၵ်သမ၌်ႈဝႆႉ ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ပေႃသပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇလူင်သတႂ်ႈၞိုင် မေႃယႃ ယင်သပႆႇပ၌်တူၺ်သၟူ၌်ႊ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ႁိုဝ် ထႅပ်ႊလႅတ်ႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢႃယု 3 ထိုင် 6 ၶူပ်ႇ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈတေလႆႈၞတ်သတူၺ်သပ၌်ၵဵမ်သ ဢမ်ႇ၌၌် တၢင်သႁူႉ ဢ၌်တေပူၵ်သပလင်ပ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁႂ်ႈထုၵ်ႇသႅ၌်သပၢ၌်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢႃယု 6 ပီၶို၌်ႈ၌ိူဝ် ထုၵ်ႇလီ လိူၵ်ႈၵဵမ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသလလင်ႈလိူင်သၞိူင်သ ။ ၵူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞပ်သၟိင်ႈယၢမ်ႈတၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ ႁၢႆႉႁႅင်သ၊ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတိုဝ်တ၌်။ ၞူဝ်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵတ်သပႃသတၢင်ႇမဵဝ်သ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၵူ၌်သလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈတိူဝ်ႉၞႂ်ငၢႆႈ ၊ ပေႃသမီသႁႅင်သဢီသ ထႅင်ႈ လၢႆလၢႆၟၢႆႇ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈလူမ်သပလတ်သတေႃသသဢလၵ်ႇႁႅင်သ။ ပေႃသလႆႈလဵ၌်ႈၵဵမ်သပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၞုမ်သ – သမ်ႉမီသ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၵ၌်တင်သ ဢူၺ်သၵေႃႉထႅင်ႈ၌ႆၞိုင် ယိင်ႈၶႅ၌်သၵုမ်သၞႂ်ဢမ်ႇလႆႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈ ထုၵ်ႇလႆႈ ၞူဝ်သဢဝ် လုၵ်ႈလၢင်သ ၵႂႃႇႁဵတ်သလလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်တၢင်ႇမဵဝ်သ ၵၢ၌်၌ႂ်သႁိူ၌်သၵေႃႈလီ ၵၢ၌်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၵေႃႈလီ။ ဢမ်ႇ၌၌် ၞူဝ်သၵ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သဝၢင်သ၌ႂ်သသူ၌် ၊ ၞလႆႈၵ၌် ႁဵတ်သတၢင်သ ၵိ၌် ႁိုဝ် လဵ၌်ႈႁႅင်သႁူမ်ႈၵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁၢင်ႇယၢ၌်တင်သမိုဝ်သထိုဝ်သေ တေၞၢင်ႈလႅၵ်ႈလူမ်သ လႅၵ်ႈၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႆႈ ။ ၜိူဝ်ႇတေၞလမ်သၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ တႃႉသၢင်ႈလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌် တႃႇသၢင်ႈလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သလမ်ႇလလင်ႈသုတ်သယဝ်ႉ။ တႃႇယူတ်သယႃၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢ၌်ႁၢႆႉလိူင်သယလ၌်ႉၵဵမ်သ ယလ၌်ႉမိုဝ်သထိုဝ်၌၌်ႉ – တႄႇတီႈၵူ၌်သ ႁိူ၌်သ တၵ်သလႆႈလၢတ်ႈတေႃႇၵႂၢမ်သလီ၊ ႁဵတ်သသၢင်ႈတေႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလီလီ၊ ႁႃလလင်ႈတၢင်သသေဢ၌်ဢ၌်သေ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁူမ်ႈၵ၌်၊ ၞူဝ်သလုၵ်ႈၵႂႃႇႁူမ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈၞလမ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သၶူင်ႇ၊ ၟိုၵ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈမီသတူင်ႇဝူင်သမႂ်ႇ – ၶတ်သၞႂ်သၢင်ႈလလင်ႈတၢင်သသိူဝ်သပ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ -၌ႆႉ ပဵ၌်လၢႆသႁဵတ်သဢ၌်တိူဝ်ႉယမ် တႃႇသၢင်ႈလလင်ႈယုမ်ႇၞႂ် ၞမ်ၞႂ် ယူတ်သယႃၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ။ တႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတေပႅတ်ႈ/ဝၢင်သလႆႈမိုဝ်သထိုဝ်၌ႆႉ တၵ်သလႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢဝ်သ လလင်ႈယူတ်သယႃလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သဢ၌်လၢတ်ႈမႃသတၢင်သ၌ိူဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်သၵႂႃႇဢမ်ႇၵိုတ်သဢမ်ႇလိုဝ်ႈၶၢဝ်သယၢဝ်သ – ယလ၌်ႉဝႃႈ လလင်ႈလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ တတ်သလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ပေႃသမီသတိုဝ်ႉတၢင်သ မ၌်သၞၢင်ႈပလၵ်ႈမႃသတိတ်သၞပ်သၶို၌်သ။ သင်ဝႃႈ ပေႃႈမႄႈ ၵူ၌်သႁိူ၌်သ ၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သသၢင်ႈတူၺ်သ ၌င်ႇပ၌်တၢင်သၶႆႈၞႂ်မႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉယမ်လႆႈ၌ႆၞိုင် ၶႅ၌်သတေႃႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၞူသမေႃယႃ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၟၢႆႇပၢႆသၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇသေ ဢဝ်တၢင်သၶႆႈၞႂ် တၢင်သၞလႆႈထႅမ်တီႈၶဝ်ၞဝ်ႈ တႃႇမႃသယူတ်သယႃပ၌်ၵ၌်ၶို၌်သ – ၌ႆႉသၢင်ႇထုၵ်ႇသေပိူ၌်ႈ။ တႅမ်ႈ- ယိင်သမူၺ် ၶေႃႈမုလ်သဢၢင်ႈဢိင် – ႁူင်သယႃၜယႃသထႆသ
['Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-19T17:00:00
https://shannews.org/archives/65921
ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသမီသ 6 သႅ၌်ပၢႆ
ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသပီ၌ႆႉ ၞတ်သႁဵတ်သၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၵို၌်သၶလ၌်ႈလၢႆလၢႆတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇလဵ၌်ႈႁႅင်သလႄႈ ၟၢႆႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သမိူင်သထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ မီသၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇ 666,180 ၵေႃႉ၊ လႆႈငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ 5 သႅ၌်လၢ၌်ႉဝၢတ်ႇပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ သင်ၜတ်ႉၜဵင်ႇတူၺ်သၞိုင် ၌ိုင်ႈဝ၌်သ မီသၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသလႄႇ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ မီသ 95,169 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ဢ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သမလေသသျႃသ၊ မိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ မိူင်သရတ်ႉသျႃသလႄႈ UK ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၶႅၵ်ႇၞိူဝ်သလုၵ်ႉ၌ႂ်သၵု၌်ယူႊရူပ်ႊသေ မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇၵေႃႈ မီသယူႇၵမ်ႈ ၜလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင်သလ၌်သ၌မ်ႉယဝ်ႉ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တေယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၞၢင်ႈမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသလႆႈငၢႆႈငၢႆႈလူမ်လူမ်၌၌်ႉ ယူႇတီႈမိူင်သထႆသ တေလူတ်သယလ၌်ႇပ၌် မၢႆမီႈပၵ်သပိူင်ၵမ်ႈၜလင်ႈလႄႈ တေသိုပ်ႇတိူဝ်သၶႂၢၵ်ႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌်ၵႂႃႇထႅင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-19T16:23:10
https://shannews.org/archives/65920
ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သပူ၌်ႉလလတ်ႈမႃသ 4000 ပၢႆ၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ 300 ပၢႆ
မိူဝ်ႈဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ 17/04/2025 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ 4893 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သ တူၵ်သၶလၵ်ႈယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ 378 ၵေႃႉၵူၺ်သ၌ႆ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သ ႁူမ်ႈတုမ် PPNM ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သလႆႈဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ ၌ႂ်သၶလၵ်ႈ ဢိ၌်သၞဵင်ႇ (အင်သစိန်) တႃႈၵုင်ႈ တင်သ ဢူဝ်သၜူဝ်ႇ (အိုသဘို) ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သသေ ဢ၌်ပူ၌်ႉဢလၵ်ႇၶလၵ်ႈမႃသ ပဵ၌် ၞၢႆသ 221 ၵေႃႉ လႄႈ ယိင်သ 157 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ သဵ၌်ႈမၢႆ ၵူ၌်သၵၢ၌်မိူင်သပူ၌်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ 2025 ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်သၶေႃႈမု၌်သဝႆႉ၌၌်ႉ ၶလၵ်ႈၶင် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တင်သမူတ်သမီသယူႇ 33 တီႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သမႃသ တႃႇ 21 ဢလင်ႈတီႈၵလႆသ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇဢလၵ်ႇမႃသ တႃႇ 4893 ၵေႃႉ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ၌၌်ႉ လႆႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇ ႁဵတ်သ ၶေႃႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၵ၌်တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈ၌လင်ႇငိူ၌်ႈၶႆ ၟိင်ႈမိူင်သၜိတ်သပၵ်သပိူင် တလ၌်ႈ 401 တလ၌်ႈၜႄ 1 ၌၌်ႉဝႃႈ “သင်ဝႃႈ ပူ၌်ႉပႅ၌် တၢင်သၜိတ်သထႅင်ႈၞိုင် တေလႆႈၺႃသတူတ်ႈမႂ်ႇၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ တူတ်ႈတၢမ်ႇၵဝ်ႇဢ၌်ထုၵ်ႇပလႆႇဝၢင်သပ၌်၌ႆႉၵေႃႈတေၶို၌်သလႆႈႁပ်ႉပႃသ ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ AAPP ႁၢႆသငၢ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သဢႃႇ ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉ ၺလပ်သၵႂႃႇ မီသ 29030 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇၵူ၌်သ 22197 ၵေႃႉ ယင်သတိုၵ်ႉထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉသေ တႃႇ 10769 ၵေႃႉသမ်ႉ ၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-19T12:00:00
https://shannews.org/archives/65913
ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသ ပီ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆမလၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ
ၜလင်သၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသ ပီ၌ႆႉ ရူတ်ႉၵႃသပဵ၌်ၜေသ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမီသ 1,216 ၵမ်သ ၊ ၵူ၌်သတၢႆ 171 ၵေႃႉ၌ႆ – ၞုမ်သၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်လႄႈ လူတ်သယလမ်သလလင်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၜလင်သၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ ပီ 2025 ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 11 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 15 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 5 ဝ၌်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သလူႉ တၢႆယလ၌်ႉပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉမီသ 171 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သမီသ 1,208 ၵေႃႉ ပို၌်ႉတီႈဢ၌်မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈၵုင်သထဵပ်ႈ မီသ 15 ၵေႃႉ၊ ၞႄႈတလ၌်ႈဢ၌်ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၌မ်လိူဝ် ပိူ၌်ႈ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈ ၜတ်ႉထလုင်သ မိူင်သထႆသတလ၌်ႈတႂ်ႈ မီသ 44 ပလၵ်ႈ ၊ ၞႄႈတလ၌်ႈလမ်သပၢင်သသမ်ႉ ပဵ၌်တီႈ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ မီသ 47 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈတၢင်သ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသမ်ႉပဵ၌် ႁေႃႈၶပ်သရူတ်ႉၵႃသဝႆသႁႅင်သ 36.92% ၊ ၵိ၌်မဝ်သသေၶပ်သရူတ်ႉၵႃသ 31.31% ၊ သၢႆတႃဢမ်ႇလီသေ ၶပ်သရူတ်ႉၵႃသသမ်ႉ 20.9% ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉသေ ၜႃႇၵ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 11 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 17 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ လႆႈမၵ်သမ၌်ႈပဵ၌်ၶၢဝ်သ ဢ၌်မီသ ၜေသ ၊ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉသတိ လလင်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၌ႆသေ ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် လႆႈတမ်သဝၢင်သၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ ၵူတ်ႇထတ်သဝႆႉ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် 1,764 တီႈ ၊ မီသၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် 5 မို၌်ႇပၢႆ (51,093) ပ၌်ႇပုတ်ႈ ၵ၌် သေ ပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သၵူတ်ႇထတ်သဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-19T16:02:48
https://shannews.org/archives/65909
ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ယိုဝ်သသႂ်ႇ ၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သလူင်၌ေႇပျီႇတေႃႇ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ Brave Warriors for Myanmar (BWM) ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇ သျလတ်ႉတၢႆႉတူင်သ (ရဟော့တိုက်ဒုံသ) သႂ်ႇၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌် ဢေႊလႃႊ တပ်ႉလူမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ (အေလာလေတပ်) ဝဵင်သလူင်၌ေႇပျီႇတေႃႇ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပိူင်သ၌ႄပႃသဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်သ 35 မိ၌ိတ်ႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ သိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ယိုဝ်သမၢၵ်ႇ သျလတ်ႉတၢႆႉတူင်သ (ရဟော့တိုက်ဒုံသ) သႅ၌်သ မမ 107 သၢမ်လုၵ်ႈ ယိုဝ်သၵႂႃႇ၌ႂ်သ ဝၢင်သၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌်ဢေႊလႃႊ (အေလာလေတပ်) တပ်ႉလူမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ တိူဝ်ႉၺႃသမႅ၌်ႈၞလမ်သ၌င်ႇ ယိူင်သဢၢ၌်သ (ပဝ်ႉမၢႆ) ၌၌်ႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသၟိင်ႈၟႃႉဢမ်ႇလီၵေႃႈပႃသ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၞတ်သတမ်သဝႆႉၟၢႆႇ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝၢင်သၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌်၌ႅ၌်ႈ၌ႃႁႅင်သလႄႈ လႆႈတ၌်သယိုဝ်သၵႂႃႇ မၢၵ်ႇသျလတ်ႉတၢႆႉတူင်သ တႃႇ 3 လုၵ်ႈၵလႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ လိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ယင်သပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈဝႃႈ- ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉၜေသၜႅ၌်ႇ လိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သယူႇႁင်သၜႂ်မ၌်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ယင်သဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ၵႂႃႇ ၞလမ်သပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉယူႇ။ ဝၢႆသလင်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သ လူႉတၢႆယလ၌်ႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇမ၌်သယဝ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၟၢႆႇၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM တင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၜႅ၌်ၵၢ၌် ယိုဝ်သတိုၵ်သ ၵႂႃႇသႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႂ်ႈလူႉၵလႆ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပဵ၌်ၶူဝ်သတလ၌်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇ သလ၌်သ၌မ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ၵလင်ႈဢလ၌်ႇ လၢမ်သလိမ်သယိုဝ်သသႂ်ႇၶို၌်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ လႆႈထလႆဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ႁိမ်သၞမ် ဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်ဢေႊလႃႊ၌၌်ႉမႃသ။ ၞုမ်သဢ၌်ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်တင်သ သိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ Black Leopard သိူဝ်ၞုမ်ႈလမ် (ကျာသသစ်နက်) ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-18T17:35:34
https://shannews.org/archives/65901
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞႂ်ႉၟူ၌်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈဢိူင်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၞႂ်ႉၟူ၌်သမိုဝ်သထိုဝ်ပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 15/04/2025 မႃှ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သသိုၵ်သ 100 ပၢႆ ထူဝ်သသိုၵ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈလိ၌်သဝေသ (လင်သဝေသ) ၊ ၵျလၵ်ႉတေႃသ (ကျောက်တော) ၊ တၜၢ၌်သပိ၌်ႇ (သဖန်သပင်) ၊ ပႄႇၵိ၌်သ (ပါယ်ကင်သ ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ဢႃယု 30 ပီ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသ တၢင်သ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈ ၊ တေႃႈလဵဝ်၌ဵင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇၵဵပ်သ၊ ပေႃသၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၶဝ်တတ်သပႅတ်ႈလႅင်သၟူ၌်သ၊ ၟူ၌်သၵေႃႈဢမ်ႇပ၌်ၞႂ်ႉ၊ ပေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ပူ၌်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ၞင်ႇၞၢင်ႈၞႂ်ႉၟူ၌်သလႆႈၶို၌်သ ၊ ၟၢႆႇတၢင်သ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈ ၵႆႉလႆႈငိ၌်သသဵင်ၵလင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ၶဝ်ၶီႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသပႅတ်ႈဝႆႉၞလမ်သဝၢ၌်ႈသေ တူဝ်ၶဝ်တႄႉ လူင်သရူတ်ႉ ပႆၶဝ်ႈဝၢ၌်ႈ ၵႂႃႇလတ်သဝၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉဝၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈလူင်ၵႂႃႇ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၵႃသ ဢ၌်ၶဝ်ၶီႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသပႅတ်ႈဝႆႉၞလမ်သဝၢ၌်ႈ ၊ မီသ 3-4 လမ်သ ၊ ပဵ၌်ၵႃသၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ၊ လႅပ်ႈပဵ၌် ၵႃသဢ၌်ၶဝ် ယိုတ်သဢဝ်လၢႆမႃသတီႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈ ဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ၶဝ်ယၢမ်ႈဢဝ်ၵႃသ ဝၢ၌်ႈႁဝ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆယဝ်ႉ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၶို၌်သလူသ။ ဢ၌်ၶဝ်မႃသၵမ်သ၌ႆႉ ၶဝ်မႃသလိုဝ်ႈတီႈ ႁူင်သႁဵ၌်သ တီႈဝၢ၌်ႈႁဝ်သ၌ႆႉ ၶို၌်သ၌ိုင်ႈ။ ၶဝ်သင်ႇၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ တို၌်သတေဢမ်ႇလႆႈၟူ၌်သ၌ႆ။ ထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈပႅတ်ႈရူတ်ႉၵႃသဝႆႉတီႈဝၢ၌်ႈႁဝ်သသေ ၶဝ်သိုပ်ႇပႆၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈ တၢင်သဢလၵ်ႇပု၌်ႉထႅင်ႈ” – ဝႃႈ၌ႆ ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 12/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 1 မူင်သ ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶဝ်ႈႁႅမ်ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝၢ၌်ႈတၜၢ၌်သပိ၌်ႇ တၢႆ 4 ၵေႃႉ ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈၞ၌်ႉ 8 ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၊ ဝၢႆသလင်၌ႆႉ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႆႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈမႃသ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 12 ၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶဝ်ႈႁႅမ်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတၜၢ၌်သပိ၌်ႇ 4 ၵေႃႉ ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၊ ၶဝ်ႈႁႅမ်၌ႂ်သႁိူ၌်သၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ ၊ ၵူ၌်သဢ၌်ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်၌၌်ႉ ပဵ၌်လုၵ်ႈၞုမ်သပိဝ်ႇၞေႃသထီသ ဢ၌်ပဵ၌်ၶလ၌်ႉတဝ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ၌ႆ ၊ ပဵ၌်ၜႂ်ၞုမ်သလႂ် ၶႃႈႁႅမ်ၵႂႃႇတႄႉတႄႉ၌ႆတႄႉ ၜႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၵူႈပလၵ်ႈပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်ဢမ်ႇမီသၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၊ ပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်မီသတၢင်သႁၢင်ႈလီလႄႈ ၵတ်သယဵ၌်ဝဵင်သ၌ိုင်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃသပၵ်သတပ်ႉယူႇသဝ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞူဝ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၶဝ်ႈထိူ၌်ႇယိပ်သၵလင်ႈ ယိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပၵ်သတပ်ႉသေတႃႉ မိူဝ်သတင်ႈၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ သေပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-18T17:04:43
https://shannews.org/archives/65892
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵႂႃႇႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ မႃသလႃႈသဵဝ်ႈ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢဝ်ၵႃသ 10 လမ်သပၢႆ လုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သ ၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ တီႈမိူင်သယႆ တႃႇမႃသ၌င်ႈလုမ်သၶို၌်သ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ ဢ၌်ႁ၌်တႂ်ႈ၌ႃႈတႂ်ႈတႃ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 6:30 မူင်သ ၶဝ်ႁလတ်ႈၜႅဝ်မႃသ တီႈမိူင်သယႆ၌ႆႉသေ ၶို၌်သပလၵ်ႈၵႂႃႇယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 7:40 မူင်သ၌ႆႉ။ ၵႃသၶဝ် ဢ၌်မႃသႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သၵႂႃႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 10 လမ်သ။ ၵူ၌်သ၌ႂ်သၵႃသ၌၌်ႉ သႂ်ႇၶူဝ်သသီသလမ်ႇလမ် ပဵ၌်ပလိၵ်ႈ (တမ်ႇ၌ူတ်ႇ) ၵဝ်ႈၵၢင်ႉမူတ်သၶႃႈ။ ၌ႂ်သထႅဝ်ၵႃသ၌၌်ႉ တၢင်သ၌ႃႈလႄႈ တၢင်သလင်၌၌်ႉ တေပဵ၌်တမ်ႇ၌ူတ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၌ႂ်သၵၢင်သမ်ႉ ပဵ၌်ၵႃသၜူႈမီသၞ၌်ႉၶဝ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၵႃသမႃသႁပ်ႉ ၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ သင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သဝႆႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ လလင်ႈၵႂႃႇမႃသ။ – ၵႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်လုၵ်ႉမိူင်သယႆ မႃသလႃႈသဵဝ်ႈ “သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဢေႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သၵ၌်ႇတေႃသၵျလင်သလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ မလၵ်ႈ 5 ဝၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈမႃသၵ၌်ႇတေႃသၵျလင်သၶႃႈ။ ယလ၌်ႉၶဝ်ပိၵ်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သ တင်ႈတႄႇၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ တေႃႇထိုင်ၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သ၌ႆႉ ၶဝ်ၞင်ႇတေပိုတ်ႇၶို၌်သဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃသ၌၌်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈသေ ထလႆဢလၵ်ႇၵမ်ႈၜလင်ႈယဝ်ႉ၌ႆဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ သၢႆသဵ၌်ႈတၢင်သ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃသႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႇလုမ်သ တီႈမိူင်သယႆၵႂႃႇ၌ႆႉ တေပဵ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်မိူင်သယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်သယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တေယၢ၌် ၵ၌် 56 လၵ်သ (80 ၵီႊလူဝ်ႊ) ၌ႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ထလႆဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ မီသၵမ်ႈၜလင်ႈၵူၺ်သ တေပဵ၌်တၢင်သ ဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ်၊ ဝၢ၌်ႈပၢင်ႇၵူဝ်သလႄႈ ဝၢ၌်ႈလူင် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢ၌်ပႆႇထလႆၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉမီသ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသဝႆႉ သိုၵ်သတႆသ SSPP ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA လႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-18T16:17:53
https://shannews.org/archives/65887
ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ လူၺ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞႂ်ႉၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ
တႄႇဢဝ် လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တဵၵ်သၞႂ်ႉၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသႅ၌်ဝီ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်မီသတီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမႃသသိုဝ်ႉၞၢႆႇၵၢတ်ႇဢမ်ႇၵို၌်သၶလ၌်ႈ ၶူဝ်သၵု၌်ႇဢမ်ႇၶၢႆလီ ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶဝ်ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်သၶဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇလလ၌်ႉလလ၌်ႉ ပေႃသဢမ်ႇၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆ ၞလမ်သၵၢတ်ႇမႂ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ် ၵႃႈလႆႈ ၶၢႆႉၵႂႃႇၞလမ်သယဝ်ႉ။ တႃႇႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သၶၢႆ တေလႆႈ၌မ်ႉမဵတ်ႈ၌မ်ႉတလ၌်သ မိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈ၌၌်ႉတႄႉ မ၌်သႁိုဝ်တေမီသယဝ်ႉ။ ၜလ၌်သတုမ်ႉယလ၌်ႈမ၌်သတႄႉ ငို၌်သၶဝ်ႈမ၌်သ ဢမ်ႇမီသမိူ၌်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆၵၢတ်ႇတၢင်သပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ တုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင်ၵူ၌်သမိူင်သ လႆႈသိုဝ်ႉၵိ၌်ၵႃႈယႂ်ႇၶ၌်သုင်၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆၶဝ် ဢမ်ႇၵႃႉၶၢႆလီမိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈယဝ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သမ်ႉ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌မ်မႃသထႅင်ႈ၊ ၵႃႈၶလ၌်ႇဢ၌်တေလႆႈသႂၢင်သၵေႃႈ ႁလင်ႈ၌ိုင်ႈတင်သႁလင်ႈ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၊ ၵမ်ႈၜလင်ႈ လႆႈပ၌်ထိုင် သၢဝ်သသႅ၌်ပၢႆလူသၵလ၌်ႇ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ “ၶၢႆႉမႃသၶၢႆၵၢတ်ႇတီႈ၌ႆႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၶၢႆလီသေယဝ်ႉဢမ်ႇၵႃသ သမ်ႉလႆႈပ၌်ၵႃႈၶလ၌်ႇမ၌်သၵႃႈထႅင်ႈ။ ၜိူ၌်တၢင်သၶၢႆ၊ ႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်တေႁဵတ်သလိၵ်ႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ လႆႈပ၌် 1,345,000 ပျႃသ။ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇၞဝ်ႉႁၢ၌်ႉၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ပေႃသႁၢ၌်ႉၶၢႆ၌ိူဝ်ႉပႃသမ်ႉ တေပဵ၌်ထႅင်ႈသႅ၌်သ၌ိုင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ႁၢ၌်ႉၶဝ်ႈသဵ၌်ႈၶဝ်ႈသလႆသ၌ႆတႄႉ တႃႇ 3 လိူ၌်၌ႆႉ လႆႈပ၌်ယူႇ 23 သႅ၌်ပျႃသ။ ဢ၌်၌ႆႉၵေႃႈ 3 လိူ၌်၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ တေလႆႈႁဵတ်သလိၵ်ႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇသေ ပ၌်ၶဝ်တိၵ်သတိၵ်ႈယဝ်ႉ”- ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသႅ၌်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီဢ၌်ၵဝ်ႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/07/2024 ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢတ်ႇလူႉၵလႆ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆတင်သ၌မ်လႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ ဢလ၌်ၵ၌်မႃသၜႄႇၶၢႆၶူဝ်သႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2025 ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သမ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆ ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉလႄႈ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉတႃႇ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၶဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သမႃသၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ သမ်ႉလႆႈသႂ်ႇၶလ၌်ႇ၌မ်ထႅင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၶဝ် တုၵ်သယလ၌်သႁႂ်ႈလူတ်သယလမ်သပ၌် ၵၢ၌်ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၜလင်ႈ။ တႃႇၵႃႉၶၢႆလႆႈလီငၢမ်သ ဢမ်ႇမီသပ၌်ႁႃသင်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈသိုဝ်ႉဢလင်ႈတီႈ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇဝႆႉ ႁင်သၜႂ်မ၌်သ တီႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ (ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ) ၌၌်ႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်မႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇၶၢတ်ႈဢဝ်ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တၢင်သဢိူင်ႇပၢင်ႇ လေႃႉ၌၌်ႉ။ ငို၌်သသၢႆႈတႅ၌်သ ၵႃႈႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇတီႈၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၶို၌်သတီႈၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၞိူဝ်သၶၢႆၞလမ်သတႅဝ်သၵၢတ်ႇ ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သလူင် သဵ၌်ႈတၢင်သသႅ၌်ဝီ – မူႇၞေႊ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉသေ မၵ်သမ၌်ႈ ပ၌်ဝႆႉၶၢဝ်သယၢမ်သ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ၌ႆ – ၌ၢင်သ၌ၢင်သ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်ၵႃႈသၢႆႈတႅ၌်သသင်ၶို၌်သ ၶဝ်တေၞႂ်ႉၶၢတ်ႈဢဝ် လိူ၌်လႂ်လိူ၌်၌၌်ႉ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၵ၌်ႉၶႂ်ႈလႆႈ သႅင်ႇၶၢ၌်သႁင်သၵူၺ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သိုဝ်ႉဝႆႉၵႃႈယႂ်ႇၶ၌်လူင်။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၶၢႆၶို၌်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ၌ႆ သုမ်သယဝ်ႉသုမ်သထႅင်ႈယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလႆႈၶၢႆၵိ၌်ၜၵ်သၶဵဝ်လႄႈ ၶူဝ်သၵု၌်ႇၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်သယၢဝ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလႆႈလူႉသုမ်သ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၶဝ် မီသၵၢင်ၞႂ်ၶႂ်ႈတုၵ်သယလ၌်သ တီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႃႇတေလႆႈၶို၌်သ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ။ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၞၢႆႇၵႃႈၶၢတ်ႈႁလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-18T18:00:00
https://shannews.org/archives/65877
ၞုမ်သၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌၌်ႉ ယဵ၌်သပဵ၌်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇတႄႉယဝ်ႉ
ဝၢႆသလင် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေႃႉၶူဝ်သၶလင် ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင်ဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 5 ၵေႃႉ ၵႂႃႇတီႇၜဵဝ်ႈ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 2 ႁိမ်သတပ်ႉၵဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလယ 69 ဢလင်ႈတီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ 1027 ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ဢလင်ႈတီႈႁူင်သႁဵ၌်သ၌၌်ႉ ယင်သပႆႇလႆႈၜဵဝ်ႈပႅတ်ႈမၢၵ်ႇမႅင်သ ၞိူဝ်သၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉလႄႈ ယႃႇဝႃႈတေၵႂႃႇတီႇၜဵဝ်ႈ ႁဵတ်သလလင်ႈမူတ်သသႂ်လႃႈ လတ်သၵႂႃႇသဵ၌်ႈတၢင်သ၌၌်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သယင်သဢမ်ႇႁတ်သ၌ႆ – ၌ၢင်သၶလ၌်ႇ ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ငိ၌်သဝႃႈ ၶဝ်တေပိုတ်ႇ ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌ႆႉ၌ႆဝႃႇ။ ၶဝ်ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵႂႃႇ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈ ဢေႇသုတ်သ 5 ၵေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉဢိူဝ်ႈ။ မၢင်ဝၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သၵႂႃႇ သမ်ႉပေႃသလႆႈ ၞူၵ်သမႄသၵ၌်သေ ၵႂႃႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၵူဝ်ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇသေတၢႆ၌င်ႇၵဝ်ႇဢိူဝ်ႈ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉ ၶဝ်တမ်ႉဢမ်ႇၜဵဝ်ႈ ပ၌်မၢၵ်ႇသေပလၵ်ႈလူသ။ ႁိမ်သတၢင်သၶို၌်ႈ ၵႂႃႇၵျလင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ပေႃသၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇႁႄ ၶႃပုတ်သမိုဝ်သပုတ်သယဝ်ႉ”။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၢ၌်သဢဝ်ႁူင်သႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 2 ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ႁဵတ်သပဵ၌်ၶို၌်သ ႁူင်သယႃ၌ႆ လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သသေ ဢလ၌် ၵ၌်ထတ်သသၢင်ဝႃႈ မေႃၞႂ်ႉဢႃႇ ၌ႃႇသေ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁဵတ်သပ၌်ဢ၌်ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်ၵူၺ်သ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉသလ၌်ႇတႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉတႄႉ၌ႆ – လုင်သၞၢႆသ ၵူ၌်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 2 ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) “မိူဝ်ႈလဵဝ် တေမႃသဢဝ်ႁူင်သႁဵ၌်သ ႁဵတ်သႁူင်သယႃဝႃႇ။ ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ်ဝဵင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ႁႅင်သ ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇ ၺႃႇတႄႉတႄႉ။ ၵုမ်ႇဢဝ်ဢႃႇ၌ႃႇသေ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သပ၌် ဢ၌်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်သေ မိုင်ႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ဢ၌်ပု၌်ႉဢ၌်၌ႆႉ ႁဵတ်သ၌ႆယူႇတိၵ်သတိၵ်သ။ တေသၢ၌်ၶတ်သ၌ႆၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉသမ်ႉ ၶဝ်မီသၵလင်ႈ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသသင်လူသ။ ပေႃသၶဝ် ယိုဝ်သၵေႃႈ တၢႆလၢႆလၢႆၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၞင်ႇပဵ၌်ပၢ၌်ၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇၞႅတ်ႈၞႅတ်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ တေႃႈ၌င်ႇၶဝ်ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈ တႃႇၶၢ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ တႃႇႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵူ၌်သမိူင်သ ၵူၺ်သၵေႃႈ ယင်သသႂ်ႇပႃသဝႃႈ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ (အာဏာပိုင်) ၌ႆဢိူဝ်ႈ”။ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉဢလၵ်ႇဝဵင်သမႃသ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် မီသဝႆႉတီႈႁူင်သယႃလူင် ဝဵင်သသႅ၌်ဝီသေ ၵူ၌်သပဵ၌် ၞိူဝ်သယူတ်သယႃတီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉမႃသ ယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃ လူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီၶို၌်သ၌ႆ – ၞၢႆသ၌ုမ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈႁူင်သယႃဝဵင်သႁဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သပဵ၌်မီသ၌မ်ထူ၌်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ လိူတ်ႈ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သဢေႇသုတ်သမ၌်သ လူဝ်ႇယူႇ 10 ထူင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သိုၵ်သၟၢႆႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၌မ်၌ႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၞဵမ်တင်ႇ ၞဵမ်ၜိူ၌် ၵူႇ၌လ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်တေႃႉမႃသမူတ်သ။ ၶိူင်ႈမၢင်မဵဝ်သ ၶဝ်တမ်ႉပႆႇလႆႈတၢပ်ႈၶို၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သယႃလူင် မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ပေႃသၵို၌်သဢိုၵ်ႉဢိုၵ်ႉ။ မေႃယႃ ၞိူဝ်သယူႇတီႈ ႁူင်သယႃလူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉမႃသယူႇဝႆႉတီႈသႅ၌်ဝီမူတ်သယဝ်ႉ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သပဵ၌်ၞိူဝ်သမႃသယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သပႃသတလင်ႉ၊ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ ၵမ်ႈ၌မ်သေ မၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ မႃသယူတ်သယႃ တၢင်သပဵ၌်ႁူင်သ ၶဝ်ႈၞဵပ်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇပဵ၌်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၜလင်သယူႇတႂ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ် ၜလတ်ႈပဵ၌်ဝႆႉ တႃႇ 4 ပလၵ်ႉ ၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ် ၶို၌်သဢဝ်ဢိူင်ႇ တင်ႈပဵ၌်ပလၵ်ႉထႅင်ႈလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် တင်သမူတ်သမီသၵႂႃႇ 7 ပလၵ်ႉ။ တႃႇသၢမ်ပလၵ်ႉ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႃသၜိူမ်ႉသႂ်ႇ၌၌်ႉတႄႉ ဢိူင်ႇႁူဝ်၌ႃသ၊ ၶမ်သတိူ၌်သ ပဵ၌်ပလၵ်ႉ 5 ၊ ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ ပဵ၌် ပလၵ်ႉ 6 လႄႈ ဢိူင်ႇၵလင်သႁေႃသမ်ႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႉ 7 ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်သၵမ်မႃသ ပီပၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသၵၢ၌် တႃႇႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉငၢႆႈလူမ်၊ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉ၊ ၶၢႆၶူဝ်သၵု၌်ႇၵေႃႈ လႆႈသႂၢင်သပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈသိုၵ်သ၌မ်၊ ဢမ်ႇလိူဝ်သေ ၵူ၌်သၶၢႆၵိ၌် ၜၵ်သၶဵဝ် ယင်သလႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇ တီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူႈဝ၌်သ။ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈႁဵတ်သသူ၌်၌ႆၵေႃႈ ၺႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သႁႂ်ႈဢဝ်သူ၌်ႁႆႈ၌ႃသၶၢတ်ႈပ၌် တီႈ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶႄႇၶဝ်ထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ယူႇယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်မႃသ ၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၵူ၌်သၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ် ၵႂႃႇပိုတ်ႇႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵႂႃႇလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ်တင်သ ၵူ၌်သသိုဝ်ႉၵၢတ်ႇ တီႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်ႁဵတ်သဝႆႉတီႈ ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ ႁိမ်သဢေႊသျႃႊဝေႃႊ ၌၌်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသပ၌်ႁႃတေႃႇၵ၌်၌ႆ – ၞၢႆသ၌လင်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မၢၵ်ႇလိင်ႇပျႅ၌်ႇ (ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ) မႃသတူၵ်သသႂ်ႇတီႈၞဵင်ႇၵၢတ်ႇ၌၌်ႉသေ တႄႇ၌၌်ႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ လႆႈတမ်သၶၢႆတၢင်သၶၢႆ ႁိမ်သသလင်ၜၢၵ်ႇၶၢင်ႈတၢင်သမႃသၵူၺ်သ။ ဢ၌်ၶို၌်သၶၢႆႉ ၵႂႃႇၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်ၶို၌်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသမလၵ်ႈသၢမ်သီႇဝ၌်သၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈဝႃသ၌ႆႉသမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ ႁႂ်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇၶၢႆ တၢင်သၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်မီသတၢင်သပၢင်ႇလေႃႉ ၌၌်ႉ။ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၜလမ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ၌၌်ၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သမႃသသိုဝ်ႉၵၢတ်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇပေႃသၞႂ် ဢလ၌်ၵ၌် ၵႂႃႇတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၵူ၌်သလူင်ၶဝ်ဝႆႉ”။ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁဵတ်သဝႆႉ ႁိမ်သဢေႊသျႃႊဝေႃႊ (တူဝ်သၵဵတ်ႉ) ပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၶၢတ်ႈဢဝ်သေ ပေႃသပဵ၌်ႁလင်ႈၶၢႆယႃႈယႃ ၌ိုင်ႈလိူ၌် တေလႆႈပ၌် 5 သႅ၌်ပျႃသ၊ ႁလင်ႈၶၢႆ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတလၵ်ႇလႄႈ ၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ်ၵေႃႈ ၌ိုင်ႈႁလင်ႈလႂ် တူၵ်သမႅ၌်ႈယူႇ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ပျႃသ။ လိူဝ် ၌၌်ႉ ၵႃႈၵဵပ်သယုၵ်သယၢၵ်သသမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် 15,000 ပျႃသ။ ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သၢင်ႈၶို၌်ႈမႃသသေ ၶၢႆပ၌်ၶို၌်သ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶႄႇ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သတဵင် ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁလင်ႈသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢတ်ႇတီႈ၌၌်ႉၶို၌်သ၌ႆ – ၞၢႆသ၌လင်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆ၌ႂ်သၵၢတ်ႇပၢင်ႇလေႃႉ။ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ တေႁဵတ်သပလႆသပိုတ်ႇၜုၺ်ႇ (ထီႇဢလင်ႇပႃႇလေႇ) လႄႈ ၞူသမႃသလိုပ်ႈၶဝ်ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၵၢတ်ႇမႂ်ႇ။ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇဝႃႈ ၵႃႈၶ၌်မ၌်သယႂ်ႇ၌ႃႇ ႁႂ်ႈယလမ်သပ၌်၌ႆသေ ႁူမ်ႈၵ၌်ၵႂႃႇ ၞူသၵူ၌်သလူင်ၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ)။ ယၢမ်သလဵဝ်ၵူ၌်သလူင်သမ်ႉ ဢမ်ႇမီသဢလၵ်ႇတၢင်သဝႆႉ။ ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ ငိ၌်သဝႃႈပဵ၌်ၶလင်လၢဝ်သပၢ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ လၢဝ်သပၢ၌်သ၌၌်ႉ ပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႆႉ”။ မိူဝ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီၶဝ်ႁူမ်ႈၵ၌် ပိုတ်ႇၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လလပ်ႈ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈလုမ်ႈၟႃႉႁူႉဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေႃႇသူႈတိုၵ်သတေႃသပႅတ်ႈၞဝ်ႈဢႃႇ ၌ႃႇသေ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသပႆ ႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ လလတ်ႈလႅဝ်သ မီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆသေတႃႉ ဝၢႆသလင် ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝဵင်သမႃသယဝ်ႉ တၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇမိူ၌်ၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ။ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မိပ်ႇငႅ၌်သ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢတ်ႈပ၌်ဢလင်ႈတီႈလိ၌် တႃႇၜုၵ်ႇဢလႆႈလႄႈ ႁဵတ်သသူ၌်ၵူၺ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 2 ၵေႃႉ။ သင်ဢမ်ႇႁႃပ၌်လႆႈၞိုင် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈၺလပ်သဢဝ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ထိုင်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌်ႁင်သၵူၺ်သ၌ႆ – ၌ၢင်သမလ၌်သ ၵေႃႉယူႇဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သူ၌်ၞိူဝ်သဢ၌်ၶဝ်မႃသတဵၵ်သၶၢတ်ႈ၌၌်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ႁႂ်ႈၞဝ်ႈသူ၌်ယႃႉပႅတ်ႈထဵင်မူတ်သမူတ်သ။ ၞဝ်ႈ သူ၌်မၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယႃႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈလႆႈႁဵတ်သဝႆႉမ၌်ႈၵိုမ်သယဝ်ႉလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝႆႉပ၌်မိူ၌်ၵဝ်ႇ ၞိူင်ႉ၌၌် ၵူၺ်သ၌ႆသေ ၵႂႃႇတလင်သပၢ၌်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၜလမ်ႉ။ သိုၵ်သၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပႃသၵလင်ႈသေ ၞလမ်သၵူ၌်ႈ လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၞလမ်သဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပ၌်။ ၵူ၌်သမိူင်သၜလမ်ႉ ဢမ်ႇၜလမ်ႉၵေႃႈယဝ်ႉ ၵႂႃႇတဵၵ်သတႅၵ်ႈ ဢဝ်တီႈလိ၌်ပ၌်လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ၌၌်ႉ။ ပေႃသတႅၵ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၞဝ်ႈသူ၌်ၵႂႃႇထုၵ်ႈဢဝ်ငို၌်သ တီႈလုမ်သၶဝ်ၵမ်သလဵဝ်။” ဢလင်ႈတီႈလိ၌်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသၜႅ၌်ၵၢ၌်တႃႇၶၢတ်ႈၵႂႃႇ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင် 6 ပီ။ ပ၌်ၵႃႈၶၢတ်ႈသူ၌် ၌ိုင်ႈဢေႊၶိူဝ်ႊ ၌ိုင်ႈပီလႂ် 5 သႅ၌်ပျႃသ။ သင်ဢမ်ႇၶၢတ်ႈပ၌်ၞိုင် တေယိုတ်သဢဝ်လၢႆ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသၶေႃႈထဵင်ၶို၌်သ။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပ၌်ၵႃႈၶၢတ်ႈသူ၌်ဝႆႉ တႃႇ၌ိုင်ႈပီၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပ၌်ၶႂၢင်ႉၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶဝ် ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလလင်သ တိၵ်သတိၵ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၟိင်ႈယၢမ်ႈလူႉၵႂႃႇတင်သ၌မ်သေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ႂ်သမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ မီသပ၌်ႁႃတေႃႇၵ၌်မႃသ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇတၢႆတူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၟိင်ႈထုင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁဵတ်သပဵ၌်ၶေႃႈဢၢင်ႈ/ ႁဵတ်သ၌ႃႈတိူဝ်ႈသေ ပ၌်ငို၌်သၵလင်ၵၢင် တီႈၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သဝဵင်သ၊ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၊ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ တဵၵ်သၞႂ်ႉႁဵတ်သပလႆသလၢမ်သ ၵို၌်သၶလ၌်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပိုတ်ႇလႆႈပၢင်တေႃႇလလင်သၵႂႃႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင်ပီပၢႆ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ မီသ ပၢင်တေႃႇလလင်သ၊ ႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ၊ ႁူင်သပျေႃႇမူ၌်ႈ ၌မ်မႃသသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟိင်ႈယၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉ ၵူၺ်သ ဢမ်ႇၵႃသ ဢမ်ႇမီသမၢႆမီႈသုမ်သငမ်သလႄႈ ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူ၌်သၞူ၌်ၵေႃႈ၌မ်မႃသ ထိုင်တီႈ ဢဝ်ၵလင်ႈယိုဝ်သၵ၌်တၢႆ ဢဝ်ၶလ၌်ႉပေႃႉထုပ်ႉၵ၌်တၢႆ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-22T12:44:50
https://shannews.org/archives/65876
ၜလင်သဝၢ၌်ႈမိူင်သသုၵ်ႉဢူ၌် ငဝ်သလၢႆသဢမ်ႇသုၵ်သဢမ်ႇလိပ်သ၌ႆႉ တေၞႂ်ႉလၢႆသ ၞိူင်ႉႁိုဝ် ယူႇသဝ်သၵႂႃႇၞလမ်သၵ၌် ၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌်
ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉဢႃႇ၌ႃႇ ယိုတ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သယဝ်ႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ လႄႈ မိူင်သတႆသ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈသိုၵ်သလုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ တေႃႇသူႈတိုၵ်သတေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၞႂ်ႉ ဢႃႇ၌ႃႇသေ ၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင် ၵူ၌်သမိူင်သယူႇ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆသ ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ သိမ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၞမ်ထိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ ႁူမ်ႈၵ၌် ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်သ ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢႆလၢႆတီႈၜလမ်ႉ ၵ၌်သေ သႂ်ႇၞိုဝ်ႈပၢင်သိုၵ်သ၌၌်ႉဝႃႈ “ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027” ၌ႆယူႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉယိုတ်သလႆႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ယိူင်သဢၢ၌်သလူင် ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 တႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ လႄႈ တႃႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ၌ႆလႄႈ ပၢင်တိုၵ်သလူင် ၵိူတ်ႇၶို၌်ႈပဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁိုင်၌ၢ၌်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သပီပၢႆ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁုပ်ႈသိမ်သ ယိုတ်သလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢႆလၢႆၞေႈဝဵင်သ၊ လိုပ်ႈလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇလႆႈ လၢႆလၢႆၞေႈဝဵင်သ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ ယူႇ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် တီႉၺလပ်သ သူင်ႇပ၌်တီႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇလႆႈၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉယူႇ။ ၜလင်သ ၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ်တေဝူ၌်ႉဝႃႈ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ။ သိုၵ်သဢ၌်သူင်မၵ်ႉ ၵျိူၵ်ႈလၢႆသ ၞႂ်ႉတိုဝ်သဢႃႇ၌ႃႇသေ တဵၵ်သတဵင်၌ိူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ၌ႆယူႇ။ ၵူၺ်သဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သလူင်ယဵ၌်သေ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သလႆႈ ၞေႈဝဵင်သလၢႆလၢႆတီႈယဝ်ႉ ႁလင်ႉဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ပလၵ်ႈယူႇသဝ်သၶို၌်သႁိူ၌်သၜႂ်မ၌်သ၊ ပလႆႇၶၢဝ်ႇပႃသဝႃႈ သင်ႁိူ၌်သလင်လႂ် ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သ ယူႇၞိုင် တေယိုတ်သဢဝ် ႁိူ၌်သ၌၌်ႉပ၌်ၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ယူႇသဝ်သၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆႉ တေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ လႄႈ တေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ သိုၵ်သ၌ႆ ၞတ်သပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သမႃသ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈလူႉသုမ်သၞလမ်သတင်သ၌မ်။ လလင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သသိုၵ်သၞုမ်သလႂ် ႁပ်ႉဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ လႄႈ သၢႆႈတႅ၌်သပ၌်ၶို၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သ သေဢမ်ႇၵႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇ ထိုင် ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ မိူ၌် ၵူ၌်သမိူင်သ ယင်သတိုၵ်ႉလႆႈယူႇတႂ်ႈၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ လႄႈ ၺႃသႁဵတ်သလလင်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌် ယူႇဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလူၺ်ႈလလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လဵပ်ႈႁဵ၌်သလလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈ၌ႄ ဝႃႈ “ယၢမ်သလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉသေတႃႉ လႆႈႁ၌်ဝႃႈ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇပႆႇ တဵမ်ထူ၌်ႈ။ ယလ၌်ႉသင်ဝႃႈ ၞိူင်ႉ၌၌်၌ႆ ပေႃသမႃသတူၺ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈယၢမ်သလဵဝ်၌ႆၞိုင် လလင်ႈၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ ဝၢႆသသေပၢင်တိုၵ်သ 1027 တေမီသၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၊ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်သထိင်သၵႂႃႇလႆႈ၌ႃႈတီႈဢ၌်မီသ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉယူႇ။ ၶဝ်ၵေႃႈႁဵတ်သၵၢ၌် ၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵႂႃႇယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႅင်ႈဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ မ၌်သႁၢႆၵႂႃႇႁႃႉ၌ႆ မ၌်သဢမ်ႇႁၢႆ။ မ၌်သတေၶၢႆႉၵႂႃႇ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်သၵလႆသ။ လိူဝ်၌၌်ႉ KTV တင်သ ယႃႈမဝ်သၵမ်ၵေႃႈ ၌မ်လိူင်ႇမႃသႁႄၵဝ်ႇတေႉတေႉ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်သထိင်သယူႇယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ယလ၌်ႉႁူင်သပျေႃႇမူ၌်ႈ၊ ႁလင်ႈၵိ၌်ၵျေႃႇ KTV ၊ ႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃသ ပၢင်တေႃႇလလင်သ ၌မ်လိူင်ႇၶို၌်ႈမႃသၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ။ ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် ၵေႃႈ ပ၌်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇလၢႆလၢႆလလင်ႈ၊ ၵိူတ်ႇပဵ၌် ပ၌်ႁႃ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ သင်ႇတတ်သၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ဢိၵ်ႇပႃသ ၌မ်ႉမ၌်သ ၞိူဝ်ႉၟႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢမ်ႇပ၌်တေႃႉသူင်ႇၶၢႆၞူသ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶ၌်ၵု၌်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၶို၌်ႈသုင်မႃသ သၢမ်သီႇပု၌်ႈ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁႃၵိ၌် ယၢပ်ႇၵိ၌်သ မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇတေႉတေႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႆႉ ဢ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈတီႈသုတ်သတႄႉ ပဵ၌်ႁူင်သမိပ်ႇ ၌ူတ်ႈ လႄႈ ႁူင်သမႄႈမလၵ်ႇယႃႈ ဢိၵ်ႇပႃသ ပၢင်တေႃႇလလင်သ တင်သ KTV။ ယလ၌်ႉၵၢ၌်ႁႃၵိ၌် လဵင်ႉတလင်ႉ ယၢပ်ႇၵိ၌်သလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢိၵ်ႇ ၌ၢင်သယိင်သ၌ုမ်ႇဢလ၌်ႇၶဝ်ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇႁဵတ်သ ၵၢ၌် ၌ႂ်သႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ တင်သ ႁူင်သမႄႈ မလၵ်ႇယႃႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ႁလင်ႈ KTV ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ ပ၌်ႁႃတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌ႆႉ မီသပ၌်ႁႃ၌မ်မႃသလၢႆလၢႆတီႈ၌ႃႇ။ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞေႈဝဵင်သသီႇ​ပေႃႉ၌ႆႉ ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၌ၢင်သယိင်သဢလ၌်ႇသၢမ်ၵေႃႉ ဢ၌်ၶဝ်ဢဝ်မႃသပႅတ်ႈဝႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သ ႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ိူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၵႂႃႇ၌မ်တေႉတေႉ။ ၞိူင်ႉ၌၌်၌ႆ လလင်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇထိုင် တီႈထိုင်တၢင်သ။ ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈသမ်ႉ လလင်ႈဝႃႈ တေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆ၌၌်ႉ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉ တီႈတေႉတေႉၞိုင် လလၵ်သလၢႆသဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်သၵမ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇ ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သၶႂ်ႈပဵ၌်။ မ၌်သတိုၵ်ႉပဵ၌် ပုင်ႇၞၢမ်ႇၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇယူႇ” ၌ႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႅင်ႈၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သသိုပ်ႇလၢမ်သၜႄႈၞလတ်ႇၵႂႃႇထိုင် မိူင်သတႆသပလတ်သၵၢင်၊ ပလတ်သၞၢ၌်သ၊ ပလတ်သဢလၵ်ႇၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ ဢ၌်ၶႂ်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ လႄႈ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇပႆႇပဵ၌်မႃသ။ လိူဝ်ႁႄ ၌၌်ႉဢမ်ႇၵႃသ ငဝ်သလၢႆသ၌ႆႉ မ၌်သယိုင်ႈၶႅ၌်သႁၢႆႉမႃသတိၵ်သ တိၵ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပ၌်ႁႃသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆၞုမ်သ ၜိတ်သမေႃသၵ၌် လလင်ႈႁိမ်၌ႃႈတီႈၵ၌် ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဝၢႆသလင်ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သမႃသ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၵုမ်သ ၌ႃႈလိ၌်၊ လလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၊ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ လႆႈႁ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆႉ မီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်၊ မီသပ၌်ႁႃ တေႃႇၵ၌်မႃသ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၞုမ်သ၌ိုင်ႈသလင်ၞုမ်သၵလႆသ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇၶို၌်ႈ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၌မ်မႃသၶိူဝ်သၶိူဝ်သယႂ်သယႂ်သ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင် ၵူ၌်သမိူင်သ လႄႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢ၌်ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃ မီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵ၌်မႃသ၌ႆႉ ၌မ်ၶို၌်ႈၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ ထိုင်တီႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞတ်သပၢင်၌ႄၵၢင်ၞႂ် သၢ၌်ၶတ်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉ၌ႆၞိုင် ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢဝ်ပၢႆသဝူ၌်ႉဢ၌်ဝႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ယႂ်ႇ၊ မီသဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇ၊ ၜႂ်မီသၵလင်ႈၵၢင်၌မ်ၵေႃႈ သဵင်မ၌်သလင်လိူဝ် ပိူ၌်ႈ။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌် ပၢႆသဝူ၌်ႉဢ၌်ဝႃႈ ႁဝ်သႁဵတ်သႁင်ၵေႃႈလႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဝႆႉထီႉ၌ိုင်ႈ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သလလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ထတ်သသၢင်၌ႄဝႆႉဝႃႈ “ယလ၌်ႉသင်မီသပၢႆသဝူ၌်ႉ၌ႆႉ၌ႆ မ၌်သၵေႃႈမီသလၢႆလလင်ႈတၢင်သယူႇ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပၢႆသဝူ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သၶဝ် ဢမ်ႇၵႅ၌်ႇၶႅင်၊ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉသလ၌်ႇမႅ၌်ႈၺႃသ လလင်ႈ တၢင်သလၢႆလၢႆဢ၌် ဢ၌်တေၵိူတ်ႇပ၌်ႁႃမႃသတၢင်သလင် ၌၌်ႉၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ။ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉယၢဝ်သၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ။ဢ၌် ၌ႆႉတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတူဝ်ထူပ်သၵေႃႈ ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃသ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉမၢင်ၞုမ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ၵေႃႇတင်ႈၶို၌်ႈ မႃှ ပႆႇပေႃသႁိုင်ႁႅင်သ။ ပေႃသသႃႇဢဝ် ၞုမ်သတၢင်ႇၞုမ်သ ဢ၌်မီသယူႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ၌ႆၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပေႃသမီသ ပၢႆသဝူ၌်ႉသလ၌်လၢႆလၢႆလလင်ႈ၊ ၶႂ်ႈႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင် ဢမ်ႇ၌၌် ဢမ်ႇမီသၞုမ်သဢ၌်ဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇမႃသႁူမ်ႇငမ်သ ၶဝ်ႈထိင်သၞုမ်သသိုၵ်သ လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ၞင်ႇၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃ၊ ၞင်ႇမီသၵၢ၌်ဢဝ်လလင်ႈႁုၵ်သႁၢႆႉ ႁဵတ်သသၢင်ႈတုမ်ႉတလပ်ႇ ပေႉၵိ၌်ၵ၌်မႃသ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပ၌်ႁႃ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၜိတ်သၜႅၵ်ႇမေႃသမႄသၵ၌် ၞႂ်ႉလၢႆသတၢင်သ လလင်ႈႁုၵ်သႁၢႆႉတေႃႇၵ၌်ယူႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ လလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ထတ်သသင် လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “လလၵ်သလၢႆသၵႄႈလိတ်ႈႁမ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ႁူဝ်ၶႅင်တေႃႇႁူဝ်ၶႅင်၌ႆတႄႉ တေပဵ၌်တၢင်သ သလင်ၟၢႆႇၵလႆသၞဵပ်သ။ သင်တေဢဝ် လၢႆသႁုၵ်သႁၢႆႉႁႄ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ၌ႆတႄႉ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈ လလင်ႈလီ တလ၌်ႈတႃႇၜႂ်လႄႈ ၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈလၢႆသတၢင်သတႃႇ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ။ ယလ၌်ႉ၌၌် လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃတႄႉၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ် လၢႆသတၢင်သဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်ၵႂႃႇ၌၌်ႉၵလႆသ တေထုၵ်ႇတႃႇၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇ။ ႁမ်ႉတေႁဵတ်သႁိုဝ် ႁႂ်ႈၞုမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်လႆႈ တေဢဝ်လလင်ႈတၢင်သ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ႁႄ ဢီသသူ၌်သ ႁႂ်ႈၶဝ် ငူပ်ႉငီႉၵ၌်ၵႂႃႇလႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ တႄႉၵေႃႈ တေမီသလၢႆလၢႆလလင်ႈတၢင်သယူႇ။ ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သႁႄ တဵၵ်သႁႂ်ႈၞုမ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇထလမ်ႇ၌၌်ႉ ထလမ်ႇမႃသ၌ႆၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ဢ၌်လီတီႈသုတ်သ တလ၌်ႈတႃႇၵူႈၵေႃႉၵူႈၟၢႆႇ၌ႆႉတႄႉ ပဵ၌်လၢႆသတၢင်သၶဝ်ႈႁႃၵ၌် ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ငူပ်ႉငီႉၵ၌်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢ၌်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်တေဢဝ်လၢႆသတၢင်သႁုၵ်သႁၢႆႉသေ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ယူႇ၌ႆၞိုင် ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ တေလႆႈၶၢမ်ႇၞၢၵ်ႇမ၌်သသေ တုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၞလမ်သ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင်မ၌်သယူႇ ဢမ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇဝၢႆသသေပလၵ်ႈ ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၌ႂ်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌င်ႇၵ၌်တႄႉၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈငူပ်ႉငီႉၵ၌်။ ၵၢ၌်ငူပ်ႉ ငီႉတေပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉတႄႉၵေႃႈ ယူႇတီႈဝႃႈ ၶဝ်တေၞႂ်ႉလၢႆသလႂ်၌၌်ႉၵလႆသ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သသေ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႆႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇ သဝ်သထင်၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၺႃသပၢင်တိုၵ်သ၊ ၶၢမ်ႇတၢမ်ႇပၢင်တိုၵ်သ၊ ၺႃသလူလၢႆၵုင်ႇသိၵ်ႉၶႃႇ လႆႈၶၢမ်ႇသိုၵ်သၞိူဝ်သမီသၵလင်ႈ ၵၢင်ႇ မႃသပူ၌်ႉပႅ၌်၌ိူဝ်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ယူႇၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ထတ်သသၢင်၌ႄဝႆႉဝႃႈ “လလင်ႈ၌ႆႉမိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သဢမ်ႇမီသ၌ႆဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ မ၌်သၵေႃႈ မီသမႃသ၌မ်ယူႇ။ ၵူၺ်သငဝ်သလၢႆသမ၌်သၵေႃႈဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ ၶေႃႈဢ၌် ပႅၵ်ႇၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႆႉ မၢႆ 1. ဢလ၌်တၢင်သ၌ႆႉ ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သတေ တူင်ႉ၌ိုင်လႆႈသေ မီသပၵ်သပိူင် Rule of Law ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ပၵ်သပိူင် ဢ၌်ယၢမ်ႈမီသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသ။ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ဝဵင်သယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင် ဢ၌်တူဝ်ႈတ၌်သဝႆႉ။ လမ်ႇလလင်ႈ သုတ်သ၌ႆႉ ပေႃသမႃသ တူၺ်သ၌ႆၞိုင် ဢ၌်ႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် လုၵ်ႉတီႈ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်သေ ပူ၌်ႉပႅ၌်မႃသ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သတေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄ ႁေႉၵင်ႈပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ တၢမ်တူဝ် ၶဝ်သမ်ႉၶို၌်သႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉ ပႅ၌်ယူႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတေလႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ ပိုင်ႈဢိင်ၜႂ်ယဝ်ႉ ” ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသႁဝ်သၶႃႈ တေယူႇတီႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသႁႄတူၺ်သ၌ႆၞိုင် သင်မီသလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်၌ိူဝ် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသမႃသၞိုင် တေၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတႆသႁဝ်သလၢတ်ႈပ၌်၊ ငူပ်ႉငီႉပ၌်၊ ႁႃလၢႆသတၢင်သ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ၌ႆၞိုင် မ၌်သၵေႃႈ မိူ၌်ဢမ်ႇပိုင်ႈဢိင်လႆႈ ဢမ်ႇၞႂ်ယႂ်ႇလႆႈ။ – သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူ၌်သၵမ်ႈ၌မ် ပေႃသလႆႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇမႃသၞိုင် ၶႂ်ႈ၌ႄဢႃႇ၌ႃႇတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သမႃသ ၌ႆႉပဵ၌်ထမ်ႇမတႃႇ ႁိုဝ် ၟိင်ႈယၢမ်ႈၵူ၌်သ ဢ၌်ၵႄႈယၢပ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈၵေႃႈပဵ၌်လႆႈယူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ယူႇတီႈမုၵ်ႉၞုမ်သသေ တၵ်သတေလႆႈမီသ ပၵ်သပိူင် ဢ၌်ၶဵင်ႈၶႅင် တလ၌်ႈတႃႇတေဢဝ်တၢင်သၜိတ်သ ပ၌်တူတ်ႈတၢမ် တႃႇၜူႈၶဝ်ႈ ၞုမ်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သလလင်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သ။ သင်ႁဵတ်သပၵ်သပိူင်ဢလၵ်ႇမႃသယဝ်ႉသေ ဢမ်ႇၶဵင်ႈၶႅင် ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သလႆႈတဵမ်ထူ၌်ႈ၊ ဢမ်ႇပ၌်တူတ်ႈတၢမ် ၜူႈၶဝ်ႈ ၞုမ်သၞလမ်သ၌င်ႇတမ်သပိူင်ဝႆႉ၌၌်ႉၞိုင် တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သတင်သ၌မ် ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ မုၵ်ႉၞုမ်သ၌၌်ႉ ၵမ်ႉထႅမ် ပ၌်ႁႂ်ႈၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ သိုပ်ႇႁဵတ်သၜိတ်သၵႂႃႇ၌ႆ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉပဵ၌်လလင်ႈယူပ်ႈယလမ်သ ၌ႂ်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈ ၵၢင်ႇယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ လလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႆႉၵေႃႈ သင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်ၞိုင် တလ၌်ႈတႃႇတေၵိူတ်ႇၶို၌်ႈမႃသ ၌၌်ႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သပဵ၌်လႆႈ၌မ်တီႈသုတ်သယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၊ ၜႃႇသႃႇၵိူဝ်သယမ်၊ ၟိင်ႈထုင်သ၊ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ လႄႈ လၢႆသယူႇသဝ်သဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၌ႆႉ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ မီသလလင်ႈဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်၊ ဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်၌ိူဝ်ၵ၌်မႃသသေ ၞၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃယူႇ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ပေႃသမႃသယူႇ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသႁဝ်သႁႄတူၺ်သ၌ႆၞိုင် ၵူ၌်သ ဢ၌်မႃသပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌် ၌ႆႉႁမ်ႉပဵ၌်တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ၺႃသပူ၌်ႉပႅ၌်၌ႆႉႁမ်ႉ ပဵ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တႆှ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသပဵ၌်ဝႃႈ ၜႂ်မီသဢဵ၌်ႁႅင်သၵေႃႈ မ၌်သလၢတ်ႈလႆႈ၌ႆလႄႈ ပေႃသႁဝ်သတေ ၵႂႃႇ ပိုင်ႈဢိင် ဢႃသၵူဝ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသႁဝ်သႁမ်ႉ ၞလင်ႇမ၌်သလႆႈယူႇႁႃႉ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သၶို၌်သ တူဝ်ထူပ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈတႄႉၵေႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ဢမ်ႇပိုင်ႈဢိင်လႆႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈမ၌်သ တႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သတေလႆႈပိုင်ႈဢိင် တူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၶို၌်သ လႄႈ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သႁဝ်သၶို၌်သၵလႆသ”၌ႆယဝ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပဵ၌်၌၌်လႆႈၵေႃႈ ၞုမ်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် တူင်ႉ၌ိုင်လလင်ႈသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ၊ ၞုမ်သၵူ၌်သ ၌ုမ်ႇ၊ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ၊ ၞုမ်သသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢိၵ်ႇ ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သလၢႆလၢႆၞုမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈယူႇႁိမ်သ ၶၢင်ႈသေ ၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်၊ ၵႅတ်ႇၵင်ႈပ၌်ၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ သိုပ်ႇထတ်သသၢင် လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်တိုၵ်ႉၶၢတ်ႇယူႇ တိုၵ်ႉယူပ်ႈယလမ်သ ယူႇ၌ႆႉ ပဵ၌် လလင်ႈၵပ်သသၢ၌်ၵ၌်။ သင်ႁဝ်သၶလ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သၵ၌် လႆႈၞိုင် တေတိူဝ်သၶႅမ်ႉတေႉတေႉ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၶလ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သ ပိူဝ်ႈတႃႇပဵ၌်မုၵ်ႉလဵဝ် ၞုမ်သလဵဝ်ၵ၌်။ ပေႃသႁဝ်သၶႃႈ မႃသၵလင်ႉသၢ၌် ၵ၌်ၶို၌်သ လႆႈ ၌ႆၞိုင် ၵၢ၌်တီႈႈႁဝ်သၶႃႈ တေ တုၵ်သယလ၌်သ တေႁဵတ်သသၢင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈႁဵတ်သ လႆႈငၢႆႈ၊ ၞၢင်ႈ ဢလင်ႇ မၢ၌်၊ ၞၢင်ႈႁဵတ်သလႆႈငၢႆႈ၊ ဢမ်ႇပေႃသ လူဝ်ႇသႂ်ႇႁႅင်သၵႃႈႁိုဝ်ႁႄ ၞၢင်ႈထိုင်တီႈထိုင်တၢင်သၵႂႃႇလႆႈ ငၢႆႈ ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ႁဵတ်သယူႇႁင်သၜႂ်ႇႁင်သမ၌်သ ၌ႆလႄႈ မၢင်ပလၵ်ႈ မၢင်လလင်ႈ ဢမ်ႇပေႃသဢလင်ႇမၢ၌် ဢမ်ႇ ပေႃသမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵႃႈႁိုဝ်၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ႁဝ်သလူဝ်ႇ ၶလ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သၵ၌်” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ တူၵ်သယူႇ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသဢမ်ႇသုၵ်သဢမ်ႇလိပ်သယူႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ လႆႈလုတ်ႈ ႁၢမ်ႈ ၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇသေ လႆႈႁပ်ႉဢဝ် ၜလ၌်သယလ၌်ႈတၢမ်ႇပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ၌မ်၌ႃႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႄႈလိတ်ႈ ပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆႉ ဢဵ၌်ႁႅင်သ လႄႈ ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သ မီသဝႆႉတီႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ လမ်ႇလလင်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေႉတေႉ၌ႆ – ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵေႃႉ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၟၢႆႇၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ ၵၢ၌်မိူင်သ သိုပ်ႇတိုၵ်သသူ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “ငဝ်သလၢႆသယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌် key actor ဝႆႉလႄႈ လမ်ႇလလင်ႈတေႉတေႉ။ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၶဝ်ႈပႃသဝႆႉၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ဢ၌်လႆႈႁပ်ႉလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉဝႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်သႅ၌်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ်။ မိူဝ်သ၌ႃႈ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သတေလီႁိုဝ် ၞႃႉ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵလႆသ တေလႆႈ ႁဵတ်သသၢင်ႈ ၶိုင်ပလင်ၵႂႃႇ။ ပေႃသမ၌်သပႆႇလီ ၌ႆၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵလႆသ တေလႆႈသိုပ်ႇႁႃလၢႆသတၢင်သ တႃႇၵေႈလိတ်ႈ ပ၌်ႁႃ။ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတႄႉၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ႁဝ်သ တေလႆႈၶဝ်ႈၞႂ် ပႃသၞႂ် ၌ႂ်သၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ သေ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၵႂႃႇ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ လၢတ်ႈၞိူင်ႉ ၌၌်လႃႇ၌ႆ ႁဝ်သဢမ်ႇၶဝ်ႈၞႂ်၌ိူဝ် ၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သမႃသတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ိူဝ် ၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ႁဝ်သယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သယူႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌၌်လႄႈ လလင်ႈၶဝ်ႈၞႂ်ၵၢ၌်မိူင်သ၌ႆႉ တေ လႆႈမီသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သပၢႆသဝူ၌်ႉ တေလႆႈႁႃလၢႆသတၢင်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သၵၢ၌်သလ၌်သေ ႁႃတၢင်သႁူႉ ပၢႆသႁ၌်ၜိူမ်ႉသႂ်ႇ၌ႂ်သတူဝ်ဝႆႉ ႁင်သၜႂ်မ၌်သ။ ဢိင်၌ိူဝ်ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သယၢမ်သလဵဝ်ႁႄ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ ၌ိုင်ႈ တေလႆႈ ႁႃလၢႆသတၢင်သဢဝ်တူဝ်ယူႇလလတ်ႈဝႆႉၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ မိူဝ်သ၌ႃႈ ႁဝ်သၶႂ်ႈႁႂ်ႈပိူင်မိူင်သ ႁဝ်သ ပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သ။ ႁဝ်သၶႂ်ႈႁႂ်ႈမ၌်သဢိင် ၌ိူဝ်ပိူင် ၟႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ႁႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် ႁဝ်သၶႃႈတေဢဝ်ပိူင်လၢႆသယူႇသဝ်သၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလလင်ႈၵတ်သယဵ၌်ႁႃႉ၌ႆ ၌ႆႉၵေႃႈႁဝ်သလူဝ်ႇၶဝ်ႈ ၞႂ် ပႃသၞႂ် လူဝ်ႇလဵပ်ႈႁဵ၌်သဝႆႉ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၟႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၌ႆႉ ၞလင်ႇမ၌်သၵိုင်ႇတင်သ တူင်ႇဝူင်သဢ၌်ႁဝ်သၶႂ်ႈႁ၌်ၵႂႃႇ မိူဝ်သ၌ႃႈႁႃႉ၌ႆ၌၌်ႉၞိုင် ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁဝ်သယူႇသဝ်သယူႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ မီသၞၢဝ်သၶိူဝ်သ မဵဝ်သလဵဝ်ၵလႆသ ယူႇသဝ်သထင်ဝႆႉ။ ယလ၌်ႉမီသဝႆႉလၢႆ လၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယူႇသဝ်သ ႁူမ်ႈၜၢၵ်ႈၵ၌်မႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်သ၌ႃႈၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇ ၞလမ်သ ၵ၌်ယူႇ။ ၌မ်လႄႈဢေႇ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ၵၢတ်ႈၵၢင်သၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ။ သင်တေဢဝ်ပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇသေၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႆၞိုင် ၵမ်ႈ၌မ် တေပလင်ႇၞႂ်ငၢႆႈယူႇ တေလႆႈဢဝ်ၵၢင် ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်ပိူင်ယႂ်ႇ။ ၵလ၌်ႇပႆႇယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇတႄႉၵေႃႈ တေဢလ၌်ၵ၌်ယၢမ်ႈၞိမ်သတူၺ်သ ပိူင်၌ႆႉယူႇဢိတ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵူႈၵေႃႉ တေႁူႉယူႇ။ ၵူၺ်သၟႅတ်ႇတရႄႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ႁဝ်သၶႃႈပႆႇယၢမ်ႈႁူႉ ပႆႇယၢမ်ႈၞိမ်သတူၺ်သ ပႆႇယၢမ်ႈမီသတူဝ်ထူပ်သ မႃသသေပလၵ်ႈလႄႈ မ၌်သပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ လူဝ်ႇလႆႈႁူႉဝႆႉ။ ပေႃသယဝ်ႉၟႅတ်ႇတရႄႇ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌်လႆႈ ၟၢင်ႁၢင်ႈ လၢႆလၢႆမဵဝ်သယူႇ။ တလ၌်ႈတႃႇႁဝ်သၶႃႈ တေယူႇသဝ်သၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သၶႃႈ တေလႆႈပိုတ်ႇဢူၵ်သပိုတ်ႇၞႂ် ၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဝႆႉ။ ၜႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ မီသၞႂ်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ႁင်သၜႂ်မ၌်သလႄႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈပိ၌်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵ၌် မီသလလင်ႈ၌ပ်ႉယမ် ၌ိူဝ်ၵ၌်ယူႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ဢဝ်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၞဝ်ႈ ၵဝ်ႇပဵ၌်ယႂ်ႇသေ ၵႂႃႇတဵၵ်သတဵင်ပိူ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵ၌်။ ပိူ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီမႃသတဵၵ်သတဵင်ႁဝ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပေႃသတႅၵ်ႈ၌ိူင်သၵ၌်တင်သ ၵူ၌်သလူင်ၞိုင် သၜႃႇဝၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ မေႃပိုတ်ႇၞႂ်ၵႂၢင်ႈသေ ၶဝ်ႈႁႃၵ၌်လႆႈ ငၢႆႈယူႇ ယဝ်ႉလႄႈ တႄႇဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇ ၌ႂ်သႁဝ်သ၌င်ႇၵ၌်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၌ႂ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌င်ႇၵ၌်ၵေႃႈလီ၊ ၌ႂ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌င်ႇၵ၌် ၵေႃႈယဝ်ႉတေလႆႈ ၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၊ မီသလလင်ႈပလင်ႇၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်သေ သၢင်ႈလလင်ႈယုမ်ႇၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်။ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သ လူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉ ပၢႆသဝူ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ။ ပေႃသတေဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်မႃသၞိုင် ႁဝ်သတေဢဝ် ပို၌်သႁႄ ဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်ႁႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် တေၞလမ်သငဝ်သလၢႆသဢ၌်ပဵ၌်ယူႇ မီသယူႇယၢမ်သလဵဝ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ငူပ်ႉငီႉၵ၌်ႁႃႉ၊ ဢမ်ႇ၌၌် တေၞုၵ်သ၌ိူဝ်မူႇပိူင်ႁႄ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈႁႃႉ၌ႆ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉ ။ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်သဝႆႉ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉၞိုင် မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ တႃႇၵူ၌်သၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တေယူႇသဝ်သၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလၢႆသၵတ်သယဵ၌်၌ႆႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သယၢပ်ႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉ ။ တႅမ်ႈ-မူၺ်ၶမ်သ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-18T13:30:28
https://shannews.org/archives/65867
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁလင်ႉဢဝ်ႁၢႆသသိုၵ်သ ထလ၌်ဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇတၢင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁလင်ႉဢဝ်ႁၢႆသသိုၵ်သ (သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သၺႃသတီႉၺလပ်သ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027) ၌၌်ႉသေ ၺႃသတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ထိုင်မႃသၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ ပီ 2025 ၌ႆႉ လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်သ ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ တႄႇထလႆဢလၵ်ႇၶို၌်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉသေ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ တေႃႉဢဝ်ႁၢႆသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သၺႃသတီႉၺလပ်သဝႆႉ၌ႂ်သၶလၵ်ႈလူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ လတ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသထႅင်ႈ၌ႆ ၞၢႆသ၌ုမ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉႁ၌် ၵႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လတ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႃႉဢဝ်ၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ႁႄ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၶဝ်၌၌်ႉႁႄ ၌ိုင်ႈဝ၌်သၵႃသသီႇႁႃႈလမ်သ ၵႂႃႇတၢင်သလၢဝ်ႇၵၢႆႇ၌၌်ႉ ၌မ်၌ႃႇ။ ၶဝ်တေႃႉၶူဝ်သ တေႃႉၵူ၌်သၶဝ်၌ႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈမီသၵူႈဝ၌်သယဝ်ႉ။ ငဝ်သလၢႆသ တေပဵ၌်ႁိုဝ်မႃသထႅင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉဝႃႈ”။ ၜလင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉၵူ၌်သသိုၵ်သဢိၵ်ႇ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ႁၢႆသသိုၵ်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၶို၌်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် MI-17 Military Transport Helicopter (3) လမ်သ မိ၌်ပ၌်ႇၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ – သႅ၌်ဝီ – ၵူတ်ႉၶၢႆ – မူႇၞေႊ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သသလင် ပၢင်တိုၵ်သတီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႉၺလပ်သဝႆႉပႃသ ၞလမ်သိုၵ်သၞူဝ်သတိ၌်ႉ ၜူႈၵလ၌်သတိူင်သသိုၵ်သ ငဝ်ႈငု၌်သၞဵင်ႇႁလင်ႇဝ၌်သဢလၵ်ႇ (ယမၶ) လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် မျဵဝ်သမိ၌်သထူၺ်သ ငဝ်ႈငု၌်သၵုမ်သၵမ် ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ မၢႆ (1) ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် တၢ၌်ႉထိ၌်ႇသူဝ်သ ၞလမ်ၞိၵ်သၜူႈၵလ၌်သ တိူင်သသိုၵ်သ ယမၶ လႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ႁၢႆသသိုၵ်သထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပလႆႇပ၌်ၶို၌်သ ႁၢႆသသိုၵ်သၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵမ်သၞုပ်ႈၞုပ်ႈ လၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ၌ႆသေတႃႉ ႁၢႆသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၜူႈမီသၞ၌်ႉထိုင် ၜူႈၵလ၌်သတိူင်သသိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သပႆႇပလႆႇပ၌်ၶို၌်သ။ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသ ၌ိူဝ်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈထလႆဢလၵ်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ၌ႆသေ တႄႇႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵိုင်ႉ ၵၢင်ႉႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈ တေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သၶူဝ်သၶလင် ၞိူဝ်သမီသၵႃႈၶ၌်လဵၵ်ႉယႂ်ႇ တင်သသဵင်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-18T12:00:00
https://shannews.org/archives/65848
လူင်လိုမ်သၵ၌်ပႅတ်ႈ သေယဝ်ႉႁိုဝ်?
မိူဝ်ႈဝ၌်သထိ 08/04/1984 ၵႃႈတီႈ ဝတ်ႉၟႃႉဝဵင်သဢိ၌်သ လႅ၌်လိ၌်ထႆသ – တႆှ (ဝူင်ႈၵၢင်ဢိူင်ႇမႂ်ႇသုင် လႄႈ ဢိူင်ႇပဵင်သလူင်) ယၢမ်သလႅတ်ႇၶို၌်ႈ ဢလ၌်ဝ၌်သၜူႈႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ 24 ၞဝ်ႈလႆႈမႃသႁူမ်ႈတူဝ်ၜလမ်ႉၞႂ်ၵ၌် လူင်သ လၢႆသမိုဝ်သႁပ်ႉတုင်သၵၢဝ်ႇၵိ၌်ႇၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ပု၌်ႈၵၢ၌်ပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ယိူင်သဢၢ၌်သ တိုၵ်သဢဝ်မိူင်ၵလ၌်သ ၶေႃ တုမ်ၵေႃၶလ၌်ႈႁႅင်သၵ၌်ပဵ၌်မူႇၵူ၌်သလုမ်သ ၞုမ်သ (S.U.R.A) လႄႈ ၞုမ်သ (S.S.A) ပလတ်သၞၢ၌်သ ယလ၌်ႇယၢ၌်သၶဝ်ႈႁႃ ၵလတ်ႇၶေႃသသၢ၌်မိုဝ်သၵ၌် တႃႇၞုင်ၞ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ၶို၌်ႈယႂ်ႇ မႄသတႄႇမႂ်ႇ ၜလမ်ႉႁူမ်ႈ တႅမ်ႈပို၌်သ ဝူ၌်ႉၶို၌်သမိူ၌်မိူဝ်ႈဝႃသ မိူဝ်ႈသို၌်သ တို၌်သတလင်သမႅ၌်ႈႁ၌်ယူႇ ၌ႂ်သတႃၟင်ယူႇ၌ႂ်သၞႂ် ၜူႈႁၵ်ႉၞၢတ်ႈၵေႃႉလႂ်လူင်လိုမ်သပႅတ်ႈၵေႃႈ ပို၌်သႁဝ်သ ဢမ်ႇမ၌်ႈၵိုမ်သ ၞၢင်ႈၞူမ်ႁၢႆ ဝၢႆသဝလတ်ႈၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃသ ငဝ်သလၢႆသၶၢဝ်သယၢမ်သလဵဝ်၊ ၟႃႉၶဵဝ်လႄႈ လိ၌်မိူင်သပိ၌်ႈငူပ်ႉ၊ ၞု၌်ႁူပ်ႉၺႃသၵၢပ်ႈပၢ၌် ၌လ၌်သၟ၌် ဢ၌်ဢမ်ႇထၢင်ႇလိူၵ်ႈ လိူၵ်ႈၵိူတ်ႇပဵ၌်သိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ယဵ၌်သပဵ၌်ႁဵ၌်ပဵ၌်မႅဝ်သ၊ လႅဝ်သယဵ၌်သပဵ၌်မိတ်ႈ ဢလ၌်ႇ လိ၌်၌ဵဝ်၊ ၌မ်ႉၵဵဝ်လူ၌်ႉ၌လင်သ၌ႂ်သ၌မ်ႉၶူင်သ၊ ၶမ်သၶူင်သလႅၵ်ႈမၢၵ်ႇဢို၌်ႈ၊ ၜူႈၵႅပ်ႉ၌မ်ႉ ၵႅ၌်ႉ၌မ်ႉ တို၌်ႈတၢႆ၊ ၶႂ်ႈပိ၌်ႈတၢၵ်ႇငၢႆၞိူမ်ႈၶဝ်ႈလိ၌်မိူင်သ၌ႆႉ ၶုၵ်သၞႂ်လႆႈဝႆႉ မိူဝ်ႈလူင်သလၢႆသမိုဝ်သၟင်ၞႂ်ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ မိူ၌်၌မ်ႉ ၞႂ်ႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ တိူင်ႇၵၢဝ်ႇဝၢ၌်သဝႆႈၟႃႉၜီ၊ ဝ၌်သလိူ၌်ပီ ၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ၶႂ်ႈပဵ၌်ၵႂႃႇ၌မ်ႉ ထလၵ်ႇသၢႆသၵူၺ်သႁိုဝ်? ဢ၌်လီ၌ပ်ႉထိုဝ် ပို၌်သမၢႆမၵ်သၵိုမ်သ၌၌်ႉ ႁဝ်သႁႃသလူင်လိုမ်သပႅတ်ႈယဝ်ႉယူဝ်သ?။ ၶေႃႈႁပ်ႉတုင်သသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ 5 ၶေႃႈ ၵဝ်၌ႆႉ ပႃသၵလင်ႈပႃသလႅဝ်သ ၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇသေတႃႉ တူဝ်ၞႂ်ၵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၜူႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈႁၢႆႉလိူင်သ 1) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသလႄႈ ၵဝ်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ၵဝ်မႃသၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ၵဝ်မႃသပူၵ်သပလင်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ႁႂ်ႈပေႃသ ၞၢင်ႈပူ၌်ႉ လလတ်ႈဢလၵ်ႇ၌ႂ်သၜေသတုၵ်ႉၶလူင် ဢ၌်ၜူႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈၶဝ်မႃသပေႉၵိ၌်တဵၵ်သတဵင်၌၌်ႉသေ ႁႂ်ႈဢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ လႆႈမီသလလင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁႃလဵင်ႉၞီႉဝိတ်ႉတသၢႆၞႂ်ယူႇမူ၌်ႈသိူဝ်သသႃႇၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ ယူႇယဝ်ႉ။ 2) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သၞိုင်ႈတႆသလႄႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈတႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈၟင် ႁူၵ်ႉၟင်ႁႄႇၵဝ်တို၌်သလၢင်သ၊ ၵဝ်ႁၵ်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သ ၵဝ်ၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သ၊ ၵဝ်ပူၵ်သပလင်၌မ်ႉလိ၌်ႁိ၌်ၜႃဝၢ၌်ႈမိူင်သႁဝ်သႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ ပဵ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သၵလ၌်သၶေႃ ဢ၌်မ၌်ႈၵိုမ်သၵတ်သယဵ၌် ႁိူဝ်ႈႁိူင်သပိူင်သသႂ်ၵႂႃႇပႃႈ၌ႃႈ၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 3) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသလႄႈ ၵဝ်ႁၵ်ႉၜႃႇသႃႇ ၟိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆသၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ၵဝ်ပူၵ်သပလင်ၜႃႇသႃႇၟိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆသ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ ႁႂ်ႈပေႃသၶို၌်ႈသင်ႉ ၶို၌်ႈသုင်ၶိုတ်သၜဵင်ႇ ပဵင်သပိူ၌်ႈ၌ႂ်သၵမ်ႇၜႃႇၵႂႃႇ၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 4) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သသႃႇသ၌ႃႇ ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈ တဌႃသၵႅ၌်ႇၞဝ်ႈ သင်ႇၶႃႇၵႅ၌်ႇၞဝ်ႈ ရတ၌ႃႇၵႅ၌်ႇၞဝ်ႈ 3 ပိူင်၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈ၌ပ်ႉယမ်ၵိူဝ်သလီ တၢင်ႇ၌ိူဝ်သီႈမလမ်သၞလမ်ႁူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၊ ၵဝ်ၶႃႈ ႁၵ်ႉပႅင်သသႃႇသ၌ႃႇၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈႁဝ်သ ၵဝ်ၶႃႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၜေသၶဵ၌်ဢ၌်ႇတရေႇသႃႇသ၌ႃႇ ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈႁဝ်သ ႁႂ်ႈပေႃသပိုတ်ႇၵီႈႁိူဝ်ႈႁိူင်သၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 5) ၵဝ်၌ႆႉ တုင်သႁပ်ႉဢဝ်လလင်ႈဢလ၌်ႁူဝ် “ၶလင်သီႇၞိုင်ႈတႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ” (TRC) သေလႄႈ တေၶပ်သသၢင်ႈႁၢင်ႈပလင်ၵႂႃႇႁၢ၌်ႉတေႃႇပေႃသပူတ်သပလႆႇလႄႈ ပူၵ်သပလင်လႆႈၶို၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၊ ၜႃႇသႃႇ၊ သႃႇသ၌ႃႇ ယူႇယဝ်ႉ။ ၌င်ႇဢ၌် ၵဝ်ၶႃႈတိူင်ႇၵၢဝ်ႇဝႃႈမႃသ ပႃႈ၌ိူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်လလ၌်ႉၵႂၢမ်သသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၶေႃႈၟင်ၞႂ် ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၵဝ် ဢ၌်ၞိုဝ်ႈၞႂ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလ၌်ႉၵႂၢမ်သသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၶေႃႈၟင်ၞႂ်ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၵဝ်ၶႃႈမီသဝႆႉ 5 ၶေႃႈ၌၌်ႉ ပေႃသဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈမီသၞႂ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ဢဝ်လုလႅဝ် ႁၵ်ႉလင်ယႃႉသတ်ႉၞႃႇဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၌င်ႇဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈပ၌်ဝႆႉ မီသဝႆႉ၌ႆႉသေယဝ်ႉ တိတ်သတေႃႇၵပ်သသိုပ်ႇၜူႈၶဵ၌်ၜူႈသၢ၌်ၶတ်သၶဝ်သေ ၶို၌်သမႃသၵေႃႇၜေသႁဵတ်သၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇသႂ်ႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၜႃႇသႃႇ သႃႇသ၌ႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၞိုင် – 1) ၵႂႃႇတၢင်သ၌မ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈလႆႈၺႃသၜေသတုၵ်ႉၶလူင်တၢင်သ၌မ်ႉ။ 2) ၵႂႃႇတၢင်သလလႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈလႆႈထူပ်သၺႃသၜေသတုၵ်ႉၶလူင်တၢင်သလလႆ။ 3) ပႆတၢင်သလူမ်သၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈလႆႈထူပ်သၺႃသၜေသတုၵ်ႉၶလူင်တၢင်သလူမ်သ။ 4) ဢႃႇယုသၢႆၞႂ်ၵဝ်ၶႃႈ ယို၌်သယၢဝ်သၵေႃႈ ၵုင်ႇၜုင်သမု၌်ငဝ်သ ယႃႇႁႂ်ႈယႂ်ႇၵုင်ႇၜုင်သဢူငဝ်သၵဝ်ၶႃႈယႂ်ႇၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈဢႃႇယုသၢႆၞႂ်ယၢဝ်သယို၌်သ။ 5) သင်ဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈမီသၞႂ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ၌ိူဝ်ၞိူတ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၜႃႇသႃႇ သႃႇသ၌ႃႇၞိုင် ဢပႄႇသီႇပိူင် ႁႂ်ႈပဵ၌်မိူင်သၵဝ်ၶႃႈ။ ၞလမ်သ၌င်ႇၵႂၢမ်သၵၢဝ်ႇၵိ၌်ႇ သတ်ႉၞႃႇဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ 5 ၶေႃႈ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ လႆႈပၵ်သမ၌်ႈ ၶေႃႈၟင်ၞႂ်ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ၊ သင်ဝႃႈၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ တို၌်သဢမ်ႇဢဝ်လုလႅဝ် ႁၵ်ႉလင်ယႃႉသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ဢ၌်၌ႆႉသေ သင်ဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သမီသၞႂ်လီသိုဝ်ႈတေႃႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၜႃႇသႃႇ သႃႇသ၌ႃႇယူႇၞိုင် တင်ႈတႄႇၶၢဝ်သယၢမ်သ မိုဝ်ႉဝ၌်သဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇမႃသတေႃႇ ထိုင်မိူဝ်သ၌ႃႈ၌၌်ႉ – ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈ ၵိ၌်သႂ်ႇၶဝ်ႈ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃလီ ဢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ၊ ပိူ၌်ႈဢဝ်ၵလင်ႈယိုဝ်သ ယၢမ်သၵလင်ႈတၵ်သတေဢမ်ႇလႆႈဢလၵ်ႇပၢၵ်ႇ၊ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတၵ်သတေ ဢမ်ႇလႆႈဢလၵ်ႇၵူင်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁႂ်ႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃဢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇ တင်သသဵင်ႈတင်သလူင်၊ ၶလင်ဢမ်ႇလီတင်သလူင်၌၌်ႉ ၜီၵျၢမ်ႇၵေႃႈယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၵဝ်၊ ၵူ၌်သၵျၢမ်ႇၵေႃႈယႃႇႁႂ်ႈ တိူဝ်ႉၵဝ်၊ ရႁၢ၌်သပုင်ႇ၌ႃသၵျၢမ်ႇၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၵဝ်လႃသလႃသ၊ ၵႃသပဵ၌်ၜေသၶဵ၌်ဢ၌်ႇတရေႇတင်သသဵင်ႈ တၢင်သလူင်ႁႂ်ႈလလတ်ႈပူ၌်ႉယၢ၌်တူဝ်ၵဝ်၊ မုၵ်ႉၞုမ်သၵဝ် တင်သသဵင်ႈသေၵမ်သ။ ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ လႆႈၵိ၌်သႂ်ႇ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃလီလူင် ႁူင်ႁၢင်သၶို၌်ႈသင်ႉၶို၌်ႈသုင်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သလိုဝ်သလင်ၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈသေ ၵမ်သ။ ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈၵိ၌်သႂ်ႇၶဝ်ႈ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈ ယႃလီဢဝ်ပေႉႁႄႉလႆႈရေႃသၵႃႇဝေႇတ၌ႃႇ ၌ႂ်သတူဝ်၌လၵ်ႈတူဝ်တင်သသဵင်ႈ ႁႂ်ႈပဵ၌်ယႃႈယႃယူႇလီၵိ၌်ဝၢ၌် ဢႃႇယုၞူဝ်ႈပၢ၌်ယို၌်သယၢဝ်သသေၵမ်သ။ ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈ ၵိ၌်သႂ်ႇ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃလီ ဢ၌်မီသၞုၵ်ႈလၢပ်ႈသု၌်ႇမၢ၌်ငို၌်သၶမ်သၶူဝ်သၶလင် ပု၌်ႈတႃႇၵဝ်ၶႃႈ မိူဝ်သ ၌ႃႈသေၵမ်သ။ ၌င်ႇဢ၌်ၵၢင်ၞႂ်တၢင်သလူဝ်ႇ တၢင်သမုင်ႈမလင်သၵဝ်ၶႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်လလင်ႈလီလလင်ႈမျၢတ်ႈၶႂ်ႈႁလတ်ႈၶႂ်ႈထိုင်တီႈလီ တီႈမျၢတ်ႈ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈႁလတ်ႈလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ပဵ၌်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ ႁဵတ်သလႆႈငၢႆႈငၢႆႈသေၵမ်သ။ ၶေႃႈမုလ်သ ပပ်ႉၵလ၌်သၶေႃ မၢႆ – 139 ပီ 1996
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-18T10:59:15
https://shannews.org/archives/65845
ၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵမ်ႈၜလင်ႈ ႁလတ်ႈၜႅဝ်ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သယဝ်ႉ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႅင်သမီႈ Helicopter မလၵ်ႈသၢမ်လမ်သ သေ လတ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ-သႅ၌်ဝီ-ၵူတ်ႉၶၢႆ-မူႇၞေႊ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသမႃသႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ၶိူင်ႈမိ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႄႊလီႊၵလပ်ႊတိူဝ်ႊ လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သမူႇၞေႊ မႃသလူင်သတီႈၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ 2 လမ်သ၌ႆ ၞၢႆသထု၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ႁဝ်သငိ၌်သဝႃႈ ၜူႈမီသၞ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသ။ ႁလင်ႉမႃသပႃသတူဝ်တႅ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇႁႄ။ လၢႆၵေႃႉတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇ လႆႈႁူႉၞလမ်သ။ မိူဝ်ႈဝႃသ 17/04/2025 ၶဝ်မီသပၢင်ၵုမ်ၵ၌်တီႈႁူင်သႁႅမ်သ ၞၢင်ႉသလင်တူဝ် (ဆင်နဟစ်ကောင်)။ ၞလမ်သသဵ၌်ႈ တၢင်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢိုတ်သတၢင်သႁႄ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ ၌မ်ထူ၌်ႈယဝ်ႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝႃသဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ မလၵ်ႈ 1 မူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် သႅ၌်သ Helicopter လုၵ်ႉတၢင်သမူႇၞေႊ မုင်ႈ၌ႃႈမႃသၞူသ တၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆ ၞၢႆသဢလင်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သမူႇၞေႊလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞူဝ်ႈလၢႆဝ၌်သမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တေႃႉၵူ၌်သၶဝ် တၢင်ႇၵႃသမႃသ ၌ိုင်ႈလမ်သ မီသမလၵ်ႈ 50 ၵေႃႉ၌ႆႉ၌ေႈ။ လုၵ်ႉတၢင်သ လႂ်မႃသၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ၌ႂ်သဝဵင်သၵေႃႈ ၶဝ်သၢ၌်ႈၵျႃႉ။ ၶိူင်ႈမိ၌်ၶဝ်ၵေႃႈ သၢ၌်ႈၵျႃႉ။ ၶဝ်ႁဵတ်သႁင်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသ မႃှ” ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ပ၌်ႁႅင်သဢီသ မိပ်ႇငႅ၌်သ၌ိူဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈတူၵ်သလူင်သယလမ်သထလႆ ဢလၵ်ႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ။ မီသၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉ ႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သ ၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ တေယူႇၟၢႆႇ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ လလမ်ႉႁလပ်ႈ သိုၵ်သ မၢ၌်ႈၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈဝႆႉ – ၵူ၌်သလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေႁႂ်ႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ (လဝက) ၊ ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ၵႂႃႇလူင်ႈ၌ႃႈ။ ဝၢႆသလင်ၞင်ႇ ႁႂ်ႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သ ၶဝ်ႈမႃသၞလမ်သ တၢင်သလင် ဝႃႈ၌ႆပႃသ။ ၜူႈၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌ိူဝ်သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သဝႃႈ – “တႄႇမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ၵႂႃႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တေႁလတ်ႈၵႂႃႇၶို၌်သ ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေတႄႇၶဝ်ႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ။ ၟၢႆႇၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇ ၞယၜ ၶဝ်တေတႄႇ ၶဝ်ႈ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၌ႆသေတႃႉၞုမ်သပလိၵ်ႈ တင်သ ၞုမ်သၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇ ၞယၜ ၶဝ် ပေႃသ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်သၵူ၌်သမိူင်သသေ ၜႅဝ်ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞဵမ်မိူဝ်ႈလၢႆဝ၌်သပူ၌်ႉမႃသယဝ်ႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇၵေႃႈ တေမႃသတင်ႈလုမ်သၵပ်သသၢ၌် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵလႆသ ဢမ်ႇၵႃသ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ တေတင်ႈလုမ်သၵပ်သသၢ၌်ဝႆႉပႃသထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ တင်သသလင်ၞုမ်သတႄႉ ယင်သပႆႇပိုတ်ႇပၢၵ်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူႉၞလမ်သ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-18T10:32:10
https://shannews.org/archives/65841
ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢိုတ်သတေႉယဝ်ႉ
ဝၢႆသလင် မီသၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ၌ႆယဝ်ႉ တႄႇမိူဝ်ႈ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉဢဝ်ၶူဝ်သလဵင်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သသေ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢိုတ်သႁူင်သယႃလူင်ၵႂႃႇတေႉတေႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈတေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈတႄႉ ႁူင်သယႃလူင် တိုၵ်ႉပိုတ်ႇယူႇသေ မီသၵူ၌်သပဵ၌် လႄႈ ၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သဝၢင်သ ႁူင်သယႃလူင်ယူႇ။ ၵၢင်၌ႂ် ၟႃႉပၢင်ႇမိူင်သလႅင်သမႃသ ၵႂႃႇၵၢတ်ႇၵေႃႈ ႁ၌်ၜၵ်သတူႁူင်သယႃဢိုတ်သဝႆႉယဝ်ႉ၌ႆ ၞၢႆသၞၢႆသ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ႁူင်သယႃ၌ႆႉ ပိၵ်ႉၜၵ်သတူလူင်ၵႂႃႇ ၞဵမ်မိူဝ်ႈၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လၢႆသႁဵတ်သၶဝ်၌ႆႉ လီၞႂ်သဵင်ႈ၌ႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞၢတ်ႈပၢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ မႄႈမၢ၌်သလၢႆပိူ၌်ႈ ႁႃၞဝ်ႈၜူဝ်ဢမ်ႇႁ၌်၌၌်ႉၶႃႈ၌ေႈ။ ဢမ်ႇႁၵ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈ၌ူမ်ယဝ်ႉ၌ေႃႈ။ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ်လႃႇ။ ႁူင်သယႃလူင်၌ႆႉ တေပိုတ်ႇၶို၌်သမိူဝ်ႈလႂ်၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ” Photo SHAN-CJ-ႁၢင်ႈၜၵ်သတူႁူင်သယႃလႃႈသဵဝ်ႈပိၵ်ႉဝႆႉ ၌ႂ်ဝႃသဝ၌်သတီႈ 17/4/2025 မီသၶၢဝ်ႇလိုဝ်သဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈပ၌် ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌ႆႉ ဝႆႉပဵ၌်လို၌်သသုတ်သ။ ဝၢႆသလင် ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၶို၌်သၶဝ်ႈမႃသတူင်ႉ၌ိုင်ၵုမ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၌င်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဢလၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌် မၢတ်ႉၶျ် ၌၌်ႉယဝ်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 18/4/2025 ၌ႂ်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉပေႃသၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ – ၵူ၌်သလႃႈသဵဝ်ႈယို၌်ယ၌်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသႁလင်ႈယႃဝႆႉယူႇလၢႆလၢႆတီႈသေတႃႉ ယလ၌်ႉၵႃႈၶ၌်ယူတ်သယႃသုင်ႁႅင်သၵေႃႈ ပိူင် ၌ိုင်ႈ၊ ႁလင်ႈယႃၞိူဝ်သမီသဝႆႉ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပိုတ်ႇပ၌် 24 ၞူဝ်ႈမူင်သ မိူ၌်ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလူဝ်ႇႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈယူတ်သယႃ၌၌်ႉ ၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆ ၞၢႆသၞၢႆသ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၵလ၌်ႇ၌ႃႈၶဝ်တေဢိုတ်သႁူင်သယႃ၌ႆႉ ၵူ၌်သပဵ၌်ၞိူဝ်သဢမ်ႇပႆႇထိုင်ၶၢဝ်သယၢမ်သတေလႆႈလူင်သႁူင်သယႃ ၵေႃႈ ၞႂ်ႉလူင်သႁူင်သ ယႃမိူဝ်သ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသလူတ်ႉမီသၵႃသ ဢမ်ႇမီသငို၌်သတလင်သ ဢမ်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉတႄႉ ပေႃသပဵ၌်ၵိ၌်သမႃသတေႉတေႉ လူဝ်ႇ တၢႆလၢႆလၢႆၵလႆသဢိူဝ်ႈ။” မေႃယႃ ၞိူဝ်သသၢ၌်ၶတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈႁဵတ်သ CDM သေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁလင်ႉမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ တီႈႁူင်သယႃလူင် ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တင်သ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၞိူဝ်သယူႇၟၢႆႇတႂ်ႈၵုမ်သၵမ်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ၶို၌်သ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီၶို၌်သ၌ႆ- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ သႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သ သိုၵ်သဢူၺ်သလီ လၢႆလၢႆၞုမ်သသေ တိုၵ်သသိမ်သဢဝ် မိူဝ်ႈပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သသလင် ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျူႊလၢႆႊ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈၵုမ်သၵမ်ဢဝ် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ မလၵ်ႈၶၢဝ်သတၢင်သ 10 လိူ၌်ၵလႆသ သမ်ႉပေႃသတေလႆႈ ထလႆၶို၌်သသေ မလပ်ႈဢၢပ်ႈပ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်ၵႂႃႇၶို၌်သယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ-ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-17T17:36:00
https://shannews.org/archives/65834
၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ ပီ 2025 မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လႄႈ NUG တူၵ်ႇတၵ်ႉလၢတ်ႈသင်ၵႂႃႇလၢႆလၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ဝ၌်သၜတ်သ တူၵ်သမႅ၌်ႈ ပီမႂ်ႇဝ၌်သ၌ိုင်ႈ ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉလႄႈ ၜူႈ၌မ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢလ၌်ၵ၌် တူၵ်ႇတၵ်ႉ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်သ ပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၵူ၌်သမိူင်သၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသ ၶေႃႈမု၌်သ ၶၢဝ်ႇသၢ၌် တႃႇၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၵႂႃႇ။ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ – ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) သင်ၶႂ်ႈလႆႈ ပိူင်ၵၢ၌်ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်) တႄႉ၌ႆၞိုင် ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သ တေလႆႈႁူမ်ႈၵ၌်ၞလႆႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ၶိုင်ပလင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်တေၞတ်သႁဵတ်သ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃသဢလင်ႇမၢ၌်။ ၌င်ႇႁိုဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမီသလလင်ႈၵတ်သယဵ၌် ၌ိမ်တဵင်ႈမႃသၶို၌်သ ပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ်လၢႆသတၢင်သ ၵၢ၌်မိူင်သ ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇၵလႆသ။ ၟၢႆႇၞုမ်သႁဝ်သၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇႁပ်ႉႁလင်သယူႇတႃႇသေႇလႄႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သႁႂ်ႈ ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သ ၶဝ်ႈမႃသႁူမ်ႈ မိုဝ်သၞလမ်သသေ ၞလႆႈၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵႂႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁူပ်ႉပ၌်ႁႃ ၜေသၶဵ၌်သၜႃႇဝ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဝႆႉလႄႈ တလ၌်ႈတႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈၶို၌်သ ႁလင်ႈၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်လူႉၵလႆၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႆႈသႂ်ႇဢဵ၌်သႂ်ႇႁႅင်သတေႉတေႉ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ ႁိူ၌်သယေသ လႄႈ သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူႉၵလႆဝႆႉတင်သ၌မ်။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပူၵ်သပလင် မူ၌်ႉမႄသလႆႈၶို၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေ လႆႈၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ ႁႂ်ႈဝႆသလိူဝ်သေပိူ၌်ႈ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေၶို၌်ႈယႂ်ႇ၌၌်ႉ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၵေႃႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်လမ်ႇလလင်ႈလူင် ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌် တလ၌်ႈ၌ိုင်ႈယူႇ။ ယလ၌်ႉဝၢ၌်ႈမိူင်သႁူပ်ႉၺႃသ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) သေ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ မိူဝ်ႈၜလင်သ ၵႂႃႇၶို၌်ႈ ပၢင်ၵုမ်လူင် လလင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်သ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ လႄႈ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢၢဝ်ႇၿင်သၵလႃသ BIMSTEC တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ၌၌်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သ တင်သ ၜူႈ၌မ်သ၌ႃႈၞိုင်ႈမိူင်သလၢႆလၢႆမိူင်သ တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသသေ ၜိတ်ႈမလၵ်ႇႁပ်ႉႁလင်သယလ၌်သတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၌ႂ်သမိူင်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သမႃသ။ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမီသလလင်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇၶိုတ်သၞ၌်ႉ မီသလလင်ႈ၌ိမ်တဵင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈယူႇၵတ်သယဵ၌်၌၌်ႉ ယင်သ တိုၵ်ႉၶတ်သၞႂ်သၢင်ႈၶၵ်ႉၵၢ၌်ငမ်သယဵ၌်ယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ NUG တူႇဝႃႇလသျဟီသလႃႉ (ဒူဝါလရဟီသလ) ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ NUG တူႇဝႃႇလသျဟီသလႃႉ ပီ 2025 ၌ႆႉ ပဵ၌်ပီဢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉသေ လႆႈလလင်ႈဢလင်ႇပေႉမႃသ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သသေ ထုၵ်ႇလီပဵ၌်ပီဢ၌် လူပ်သ လင် ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃသယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်သၵႂႃႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ သိမ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသၵေႃႈ ႁိုင်၌ၢ၌်သမႃသ 4 ပီပၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သ လႄႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵေႃႈ လႆႈၞဵပ်သ သႅပ်ႇ လူႉသုမ်သမႃသ ယလ၌်ႉမ၌်သ ၌မ်ႁႅင်သတေႉတေႉလႄႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတင်သသဵင်ႈ ထုၵ်ႇလီ၌ႅတ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ႁႂ်ႈပၢင် လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ ထိုင်တီႈယလတ်ႈႁလတ်ႈတီႈပၢႆ ဝႆှဝႆှယူႇ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ႁူမ်ႈၵ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တိုၵ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ၌ႆႉ ပေႃသမႃသတူၺ်သႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သုမ်သသိုၵ်သမႃသတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈသေ လႆႈၞု၌်ႉပလႆႇပို၌်ႉတီႈ ၌ႃႈလိ၌် တပ်ႉပၢင်သဝ်သၶဝ်၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် ပို၌်ႉတီႈ၌ႃႈလိ၌် ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝႆႉ၌ႆႉ 4 ပု၌်ႈ ယင်သဢမ်ႇမီသ 1 ပု၌်ႈယဝ်ႉ။ ပၢင်တိုၵ်သပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်သတေႃသပႅတ်ႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ဢ၌်ၞုပ်ႇ၌ိူဝ်ႉၞုပ်ႇလိူတ်ႇ မၢပ်ႇမႂ်ႇသိမ်သဢဝ် ၶူဝ်သ ၶလင်ၟိင်ႈတို၌်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ လႄႈ မိပ်ႇငႅ၌်သဢဝ်ငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃသမူၺ်ႉဝၢႆသႁၢႆၵႂႃႇ၌ႆ လႄႈ သဵ၌်ႈတၢင်သ၌ႆႉ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၵိ၌်သၶၢ၌်ၞႂ် တင်သ၌မ်၌ႆ တေႁူႉႁ၌်ၵ၌်ယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၶႃႈႁဝ်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ယိ၌်သၞူမ်သၶလပ်ႈၞႂ်ထိုင် ၵူ၌်သၵတ်ႉငၢ၌် ၞိူဝ်သၶၢမ်ႇ ၞု၌်ႉသု၌်ႇတူဝ်သေ ၶဝ်ႈၞလႆႈ၌ႂ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၵူႈၵေႃႉယူႇ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ NUG ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သယုမ်ႇယမ်တမ်သၞႂ်သေ မလပ်ႈဢၢပ်ႈပ၌်ဝႆႉ ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သလူင်ဢ၌် ၌ိုင်ႈလႄႈ တေဢမ်ႇၵုမ်ႇမိုင်ႉမဝ်သၞလမ်သ လလင်ႈဢလင်ႇမၢ၌် ဢ၌်လႆႈဝႆႉယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉၵလႆသ။ တေသိုပ်ႇၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သ သၢင်ႈ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်သတေႃသၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇၵူ၌်သမိူင်သၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်၌၌်ႉယူႇ။ တေဢမ်ႇပ၌်သဵ၌်ႈ တၢင်သပိူင်ႈၵႂႃႇ တေႃႇပေႃသၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢလင်ႇမၢ၌်တေႉတေႉ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T23:25:19
https://shannews.org/archives/65831
သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ TNLA ၵုမ်သ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 10 မူင်သ ဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၵုမ်သၵမ် တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA တီႈဝၢ၌်ႈၵသူၵ်ႉ (ကဆုတ်ကျေသရလာ) ဝ၌်သဢလၵ်ႇ မိူင်သၵုတ်ႈ (မိုသကုတ်အရဟေ့ပိုင်သ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈတိတ်ႉသဵင်ႉၵူင်သ (သစ်စိမ့်ကုန်သရလာ) ၟၢႆႇတူၵ်သမိူင်သၵုတ်ႈ လႄႈ ဝဵင်သ ပၢင်ႇဢူႈ ( ပဌင်ညသလလင်) တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ။ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ “ငိ၌်သဝႃႈတိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သၵူ၌်သ မိူင်သၵႂႃႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သၺႃသ 2 ၵေႃႉ၌ႆဢိူဝ်ႈ။ ႁူဝ်ယလႆႈမ၌်သတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ။” ဝႃႈ၌ႆ။ ၟၢႆႇႁလင်ႈၵၢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သ တိုၵ်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 22 /4/2025 ၌ႆႉ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ ၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တီႈဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ယင်သၜိူမ်ႉႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ လႄႈ ႁႅင်သၵူ၌်သ ႁႅ၌်သ သိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မိူင်သၵုတ်ႈ ၺႃသမၢၵ်ႇလူင် ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ၌ႆႉသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ယင်သပႆႇဢလၵ်ႇမႃသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵၢဝ်ႇ လၢတ်ႈသင် ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်တေႉတေႉ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၜလင်သၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉၵလႆသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် တိုၵ်သသေ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ် ဢမ်ႇယလမ်သ 7 ၞႄႈဝဵင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-17T23:09:44
https://shannews.org/archives/65823
သဵင်ယလ၌်သသူသယလ၌်ႈၞႂ် ၜလင်သႁပ်ႉပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ 1387 ၶု
ပီၵဝ်ႇပူ၌်ႉၵႂႃႇ ပီမႂ်ႇထိုင်မႃသ ပီၵေႃသၞႃႇ ပီမိူင်သ 1386 ၶု တေလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵ၌်ပီမႂ်ႇ 1387 ၶု ၌ႆလႄႈ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်သပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉသေ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ပေႃသတေၞဵဝ်သပူ၌်ႉလလတ်ႈၜေသဢ၌်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉၵူႈသမ်ႇသႅ၌်ပိူင်၌၌်ႉ ၞင်ႇတေမီသ ၶေႃႈလီမီသမင်ႇၵလႃႇၟၢၵ်ႈတလ၌်ႈပ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆယူႇၶႃႈဢေႃႈ။ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈဢ၌်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ႁဵတ်သယူႇလႄႈ သင်ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီတႃႇၵူ၌်သ၌မ်ၞိုင်ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်တလ၌်ႈသလ၌်သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌ႆ ၞဝ်ႈၶူသ၌ုမ်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၞုမ်သႁူမ်ႈတုမ်ပီႈ၌လင်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ပ၌်ဢေႃသဝႃႇတဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – ၞဝ်ႈၶူသ၌ုမ်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၞုမ်သႁူမ်ႈတုမ်ပီႈ၌လင်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ၌ႂ်သၵႃႈ ပီၵဝ်ႇ၌ႆႉ ႁဝ်သလႆႈတူဝ်ထူပ်သႁူပ်ႉၺႃသတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ ၜေသသၜႃႇဝ ၜေသၞၵၜေသ ဢ၌်ပဵ၌်ၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈႁႅင်သလႄႈသင် ၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇလႄႈသင် ၵၢပ်ႈဢိုပ်သယၢၵ်ႈ ၶဝ်ႈၵေႃႈယၢပ်ႇမၢၵ်ႇၵေႃႈၵႃႈ ၵၢပ်ႈဢဝ်လၢၵ်ႈ၌ၢၵ်ႈႁဵတ်သတီႈၵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈတုၵ်ႉလႆႈၶီ လႆႈ၌ီ တုၵ်ႉၵိ၌်သၶၢ၌်ၞႂ်။ ပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇဝႆႉၵူႈၟၢႆႇ တင်သပီယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ၌၌်သေ ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၶၢမ်ႈပူ၌်ႉမႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ သင်ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီတႃႇ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁဝ်သ၌ႆၞိုင်ႈ ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်ပဵ၌်တလ၌်ႈသလ၌် ၞလႆႈၵ၌်မူ၌်ႉမႄသ ။ သင်မီသ၌မ်ႉတလ၌်သၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ႁႂ်ႈလီတိူဝ်သတိူဝ်သလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ ၌မ်၌မ်သေၵမ်သ။ ၵမ်သလို၌်သၵေႃႈ ယလ၌်သသူသပ၌် တႃႇပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ 1387 ၶု၌ႆႉ ႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈတင်သသဵင်ႈတူဝ်ၞႂ်သလင်ပိူင် ၵတ်သယဵ၌်သိူဝ်သသႃႇ မီသမင်ႇၵလႃႇ မေႃသႂ်ႇၞႂ်ၞုင်ၞ၌် ၶို၌်ႈယႂ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်သပိူင်သသႂ်ၵႂႃႇ တေႃႇပေႃသထိုင်ပၢ၌်လုၵ်ႈပၢ၌်လၢ၌်တင်သမူတ်သတင်သသဵင်ႈသေၵမ်သၶႃႈ ။ ********************* ပီမႂ်ႇ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမေႃလုၵ်ႉၜို၌်ႉပႅတ်ႈၞႂ်ဢမ်ႇလီ ၞႂ်တူၵ်သတႅမ်ႇ၌၌်ႉသေ ပူၵ်သပလင်ၞႂ်ႁႂ်ႈၶို၌်ႈသင်ႉၶို၌်ႈသုင်သေၵမ်သ – ၌ႆ ၞဝ်ႈၶို၌်သသႂ်ၞႂ်ယဵ၌် ၜူႈၵေႃႇတင်ႈၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ပလ၌်ႈပ၌်ၵႂၢမ်သလီဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – Photo:by ၞဝ်ႈၶို၌်သသႂ် ၞႂ်ယဵ၌် ၌ႂ်သပီၵဝ်ႇ တေယၢင်ႈၞူသပီမႂ်ႇ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈ လူဝ်ႇလႆႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပူၵ်သပလင်ၞႂ်မႂ်ႇ တၢင်သႁ၌်ထိုင်မႂ်ႇတေႉတေႉ။ပေႃသ၌၌် ၞင်ႇတေမီသၶၢဝ်သယၢမ်သမူ၌်သမႄႉဝၢ၌်ႈႁဝ်သမိူင်သႁဝ်သ ႁဝ်သၶႃႈ ယင်သမီသၶၢဝ်သယၢမ်သ တႃႇတေပူၵ်သပလင်ၜဝၞၢတ်ႈပၢ၌်ႁဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈပူၵ်သပလင်ၞိူင်ႉႁိုဝ်လႆႈ၌ႆၞိုင် ဢဝ်ၞႂ်လေႃသၜ လမ်ႇမၢၵ်ႈလူင်ႁဝ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈ ဢလ၌်ၵ၌်လူတ်သၶႃႈဢိူဝ်ႈ ။ ပႃသၞဵမ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈႁဝ်သ ။ ယလ၌်သပိူဝ်ႈလေႃသၜႁဝ်သသေ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇတုၵ်ႉၶၵေႃႈ ပိူ၌်ႈတေဢမ်ႇတၢ၌်ႇလႆႈတုၵ်ႉၶ ။ လလင်ႈတေႃသသ လလင်ႈၞင်သၵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈလူတ်သၶႃႈယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇလႆႈ ႁႂ်ႈမ၌်သႁၢႆယဝ်ႉ ။ ၞႂ်လေႃသၜ တေႃသသ မေႃသႁၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ မႃႇ၌ႁဝ်သၵေႃႈ လူတ်သလႆႈယူႇ၌ႆၞိုင် သိုၵ်သသိူဝ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇပဵ၌်မႃသ ။ မီသပ၌်ႁႃသင်ၵေႃႈ ၜိူဝ်ႇတေမႃသထုပ်ႉၵ၌်တလႆႇၵ၌် ယိုဝ်သၵ၌် ၜ၌်သၵ၌် ႁဝ်သတေဢဝ်သူပ်သၵႂၢမ်သသေၵႄႈလိတ်ႈၵ၌် ။ ဢဝ်လလင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌်သေ ၵႄႈလိတ်ႈၵ၌် ။ ဢဝ်လလင်ႈႁၵ်ႉမိူ၌်ပီႈမိူ၌်၌လင်ႉၵ၌်သေၵႄႈလိတ်ႈၵ၌် ။ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌် သိုၵ်သသိူဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေၵိုတ်သၵႂႃႇ။တေလူတ်သယလမ်သၵႂႃႇ ။ပေႃသလူတ်သယလမ်သၵႂႃႇၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ တေၞၢင်ႈႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလႆႈလီလီ။ ပေႃသလႆႈႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလီလီၵေႃႈ လလင်ႈရေႃသၵႃႇတၢင်သပဵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေႁၢႆၵႂႃႇ။ယလ၌်ႉဝႃႈ ၌ႂ်သၶေႃႈသင်ႇသလ၌်ပုတ်ႉထၵေႃႈမီသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆသေ ၟၢႆႇသင်ႇၶၞဝ်ႈႁဝ်သၶဝ်ၵေႃႈ သင်ႇသလ၌်ဝႆႉ။ တႄႇဢဝ်ပီမႂ်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁဝ်သၶႃႈထိုင်ၶိင်ႇယၢမ်သ တႃႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉပႅတ်ႈ ၞႂ်ၵဝ်ႇႁဝ်သ ၞႂ်ဢမ်ႇလီႁဝ်သ ၞႂ်တူၵ်သတႅမ်ႇႁဝ်သ၌၌်ႉသေ မႃသပူၵ်သပလင်ဢဝ်ၞႂ်ဢ၌်ၶို၌်ႈသင်ႉၶို၌်ႈသုင် ၞႂ်ဢ၌်မိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌် တႆသ၌င်ႇၵ၌်ႁၵ်ႉၵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ၌င်ႇၵ၌်ႁၵ်ႉၵ၌်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်ယူႇၶႅပ်ႇႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁၵ်ႉပႃသ ။ၞင်ႇ၌၌် ပိူ၌်ႈၵေႃႈ လႆႈယူႇၵတ်သယဵ၌်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁဝ်သၶႃႈၵေႃႈ တၵ်သလႆႈယူႇၵတ်သယဵ၌် တေလႆႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် တေလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈယူႇ။ႁႂ်ႈမေႃတိုၵ်သသူ၌်သၵ၌် ၜႄမႅတ်ႉတႃႇပ၌်ၵ၌်။ တင်ႈတႄႇ ပီ 1387 ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈတင်သသဵင်ႈ ပူ၌်ႉၵၢပ်ႈ 3ပိူင်လူင်၌ႆႉသေ ႁႂ်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈၵတ်သယဵ၌်ၵ၌်ၵူႈၵေႃႉသေၵမ်သ။ ********************* တႃႇပဵ၌်တီႈမၢႆတလင်သပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉသေ ၌ၢင်သထိ၌်သလႃႉ ၌ုမ်ႇယိင်သတီႈဝဵင်သမိူင်သပ၌်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဢဝ်ဝလၵ်သဢလ၌်ႇႁူဝ်၌ိုင်ႈသေ ၟၢၵ်ႇတလ၌်ႈပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆၶႃႈ – ၌ၢင်သထိ၌်သလႃႉ ၌ုမ်ႇယိင်သၵူ၌်သမိူင်သပ၌်ႇ ၶႃႈႁဝ်သလုၵ်ႈမႄႈတႆသ ယလ၌်သပိူင်သၟႆသလႅင်သထလင်ႇ ၜုၺ်ႇပလင်ႇပ၌်ႁူသလႅင်သ သူင်ႇႁႅင်သၟၢၵ်ႇထိုင်တလ၌်ႈ ၶလ၌်ႈၞႂ်ယလ၌်သသူသပ၌် ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈထူပ်သၜေသ ႁိူ၌်သယေသဢမ်ႇလႆႈယူႇ ၵူႇမီသဢမ်ႇလႆႈ၌လ၌်သ ယလ၌်သႁႂ်ႈ ၵူႈၵေႃႉပူ၌်ႉတၢင်သမႆႈ ႁႂ်ႈလႆႈထူပ်သလလင်ႈလီ တၢင်သၶီႁႂ်ႈၵၢင်သယၢ၌် ၜလင်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇလိူ၌်ႁႃႈ လလင်ႈဝႃႈဢမ်ႇလီ၌ႆႉ ပႅတ်ႈဝႆႉပီၵဝ်ႇသေ တႄႇပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇ တႃႇႁႂ်ႈထူပ်သလလင်ႈလီ ဝ၌်သပီႁႂ်ႈမူ၌်ႈသိူဝ်သ ပီႈ၌လင်ႉၞိူဝ်သယူႇၞမ်လႄႈၵႆ ႁႂ်ႈမီသတူဝ်ၞႂ်မႂ်ႇလႄႈ ယႃႇလိုမ်သဢလ၌်ၵ၌်ႁဵတ်သၵုသူလ်ႇတၢင်သလီ ႁႂ်ႈပူ၌်ႉတၢင်သၶီလိူတ်ႇမႆႈသေၵမ်သ ၵူႈလလင်ႈႁႂ်ႈမိူ၌်၌င်ႇဢူၵ်သ၌င်ႇၞႂ်သေၵမ်သ။ ********************* တႄႇဢဝ် ပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞဵဝ်သ ပူ၌်ႉလလတ်ႈၜေသတိုၵ်သၜေသသိုၵ်သသေၵမ်သ၌ႆ ၌ၢင်သဝ၌်သလီ ၜူႈႁလင်ႉၵႂၢမ်သ လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – မေႃႁလင်ႉၵႂၢမ်သတႆသ ၌ၢင်သဝ၌်သလီ ၶႃႈႁဝ်သ ယလ၌်သသူသႁႂ်ႈပီႈ၌လင်ႉတႆသတင်သသဵင်ႈ ႁႂ်ႈယူႇလီၵိ၌်ဝၢ၌်ႈ ဢလင်ႇမၢ၌်သိူဝ်သသႃႇ ၜေသၵၢင်သရၢ၌်ႇၵၢင်သ ႁႂ်ႈလလတ်ႈၜေသသိုၵ်သ ၜေသတိုၵ်သ ၜေသသၜႃႇဝၵူႈလလင်ႈသေၵမ်သ ။ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈထႅင်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႆႉၞႂ်ႁႂ်ႈၵႅ၌်ႇၶႅင် လုမ်သလႃသတူဝ်လုမ်သလႃသၞႂ် ၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁႂ်ႈလီလီ ၞင်ႇတေမီသႁႅင်သတေႃႇသူႈ ၌ႂ်သဝ၌်သမႂ်ႇမႂ်ႇဢ၌်တေမႃသ၌၌်ႉ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ ********************* တႄႇဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈထူပ်သလႆႈၺႃသၜေသႁုၵ်ႉႁၢႆႉသင်၌ႆ ၞၢႆသ၌ုမ်ႇမိူင်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇထုင်ႉပူင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သယလ၌်သသူသပ၌်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – ၞၢႆသ၌ုမ်ႇမိူင်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇထုင်ႉပူင်သ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတႄႉ ႁႂ်ႈတင်သသဵင်ႈ လလတ်ႈၜေသတင်သလူင်တင်သလၢႆ မိူ၌်၌င်ႇ ၜေသဢ၌်ၵူ၌်သႁဝ်သႁဵတ်သသၢင်ႈ ၜေသသိုၵ်သသိူဝ် ၜေသၜ၌်သၵ၌် လိုပ်ႈၵ၌် ၞူ၌်ၵ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈသင် ဢိၵ်ႇပႃသ ၜေသသၜႃႇဝ မိူ၌်၌င်ႇ ၟိင်ႈၟႃႉဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ လႅၵ်ႈလၢႆႈပေႃႇပဵ၌်မႃသ ၌မ်ႉ၌လင်သ ၌မ်ႉထူမ်ႈ ၜေသၜို၌်သၜေသၟႆသ ၜေသလိ၌်ၵူ၌်ႇလိ၌်ပင်သ ၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈယႃႇလႆႈထူပ်သၺႃသ ယႃႇလႆႈႁ၌်လႆႈငိ၌်သ ႁႂ်ႈလလတ်ႈပူ၌်ႉလႆႈလလင်ႈၶၢ၌်ၞႂ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉဝႆသဝႆသ ။ တႄႇဢဝ်ပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇပီ၌ႆႉၵႂႃႇ ထိုင်ပီႈ၌ႃႈပီႈလို၌်သမႃသၵေႃႈ ႁႂ်ႈယႃႇလႆႈငိ၌်သယႃႇလႆႈႁ၌် ယႃႇလႆႈထူပ်သလလင်ႈဢမ်ႇလီတင်သလူင်သေၵမ်သၶႃႈ ယလ၌်သသူသပ၌် ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သတင်သသဵင်ႈယူႇၶႃႈဢေႃႈ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'Featured']
2025-04-17T16:03:47
https://shannews.org/archives/65816
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သႁိမ်သၵၢတ်ႇၵဝ်ႇသႅ၌်ဝီ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ
ဝ၌်သတီႈ 15/4/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ပလိၵ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သ ၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ သေ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉပု၌်ႉ – ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်မႃသၶၢႆ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသ 3 -4 ဝ၌်သၵူၺ်သ ၊ မိူဝ်ႈဝႃသ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA 4 ၵေႃႉ မႃသလိုပ်ႈၶဝ် ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇၶၢႆ တီႈၵၢတ်ႇဢ၌်ၶဝ်ပိုတ်ႇဝႆႉပ၌် တီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇပေႃသၞႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်၌ႆႉၶဝ်ၶႂ်ႈယိုတ်သဢဝ်တီႈၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ၌၌်ႉ။ ငိ၌်သဝႃႈၶဝ်တေႁဵတ်သႁိူ၌်သတေႃႇလလင်သ Casino ၌ႆဝႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ18 /7/2024 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈၵၢတ်ႇၵၢင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢတ်ႇ၌၌်ႉလူႉၵလႆၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ ၵူ၌်သၵေႃႈတၢႆ၌မ်။ဝၢႆသ၌၌်ႉမႃသတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမိူင်သ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လႆႈဢလ၌်ၵ၌် ၜႄႇၶၢႆၶူဝ်သႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ မႃှ ။ ႁၢင်ႈ-ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သၞလမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ႁိမ်သၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ တႄႇလိူ၌် April မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဝႃႈ ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သ ၞိူဝ်သၶၢႆယူႇဝႆႉတီႈႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ တင်သသဵင်ႈတေလႆႈၵႂႃႇၶၢႆ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ။ “ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ ၶဝ်ပႆႇမႃသၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢတ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢတ်ႇႁလင်ႈသေ ၶၢႆမႃသ ။ ၵၢတ်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ မီသၞဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉ ပု၌်ႉယဝ်ႉ ၊ မိူဝ်ႈဝႃသ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈၵၢ၌် ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ။ ၟၢႆႇတင်သ MNDAA ၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သလူင်ၶဝ်ဢမ်ႇမီသ ၞလင်ၵလႆႈမႃသၶို၌်သလႄႈ၌ႆ ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ ထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈမႃသၵေႃႈ တိုၵ်ႉမႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သၞလမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ၌၌်ႉထႅင်ႈယူႇ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵၢတ်ႇဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞႂ်ႉပိုတ်ႇတီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် လႆႈပ၌်ငို၌်သတီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ 5 သႅ၌်ပျႃသ။ ၵႃႈၶလ၌်ႇယုၵ်သယၵ်သ သမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် 15000 ပျႃသ ထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ ။ “ၶဝ်ဢမ်ႇထၢမ်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေဢိတ်သ ၊ ပေႃသၶဝ်ၶႆႈႁဵတ်သၵေႃႈ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇသေ ႁဵတ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌၌် ၊ ယဝ်ႉၶလ၌်ႇၵႃႈႁၢ၌်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမႃသယလ၌်သၵူႈတီႈ ၊ တၢင်သၵႂၢင်ႈမီသလၢႆပေႇ ၌ိုင်ႈပေႇတေလႆႈပ၌်ၵႃႈႁိုဝ် ၌ႆ၌ပ်ႉသလ၌်ႇမႃသၵမ်သလဵဝ်။ မၢင်ႁၢ၌်ႉတူၵ်သၵႃႈယႂ်ႇ၌ႃႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇ ႁတ်သၜႄႇၶၢႆၶူဝ်သယဝ်ႉ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ လိူဝ်သေ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇယဝ်ႉ ၵူ၌်သၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢႅဝ်ႇႁႃၶၢႆ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ၌ႂ်သၟၢႆႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇယလ၌်သတၢင်ႇဝႂ်ၶႂၢင်ႉ ၶၢႆ တီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ ယၢမ်သလဵဝ် ယလ၌်ႉၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တုၵ်သယလ၌်သ ႁႂ်ႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈၵၢ၌်ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် လူတ်သယလမ်သပ၌်ၶလ၌်ႇ- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ တႅမ်ႈ – ၞၢႆသၶႂ၌်မိူင်သ ၊ ပိ၌်ႇ- ယိင်သသဵဝ်ႈၶၢဝ်
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-17T15:33:13
https://shannews.org/archives/65812
ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သဝႃႉ ၺႃသလၢဝ်သပၢ၌်သ ၶႄႇ လႅ၌်ၵိ၌်ၵႃႈႁႅင်သ
ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ပိတ်သထူဝ်ႇ လႄႈ ၵိ၌်ၞၢင်ႈၞလမ်သဝ၌်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈႁူဝ်ပၢင်ႇ လႄႈ ၌မ်ႉတိုၵ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉ ၺႃသလၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ လလၵ်ႇလႅ၌် ဢမ်ႇၞၢႆႇပ၌် ၵႃႈႁႅင်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်။ ၌င်ႇႁိုဝ်တေလႆႈၵႃႈမႃႇၵႃႈႁႅင်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်၌၌်ႉ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ႁူမ်ႈၵ၌်ၵႂႃႇယလ၌်သယူႇသေတႃႉ လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈပ၌်လႄႈ ၵုမ်ႇလၢတ်ႈၶၢႆႉဝ၌်သၶၢႆႉၶို၌်သယူႇ၌ႆ ၞၢႆသဢလင်ႇ ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇတီႈႁူဝ်ပၢင်ႇ ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ မိူဝ်ႈတႄႇမ၌်သ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေၞၢႆႇပ၌် ၵႃႈဝ၌်သႁဝ်သ ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆဝႃႇ။ ၵၢ၌်ႁမ်ႉၞႂ်ႉႁဝ်သႁဵတ်သယူႇတိၵ်သ တိၵ်သ။ ပၢႆသေလိူဝ်ႁဝ်သဢမ်ႇမီသဢ၌်ၵိ၌်ယဝ်ႉ။ ငို၌်သတၢင်သႁိူ၌်သၵေႃႈလူဝ်ႇသူင်ႇ။ ပေႃသၵႂႃႇယလ၌်သၶဝ်၌ႆ ၵုမ်ႇဝႃႈ လၢဝ်သ ပၢ၌်သဢမ်ႇယူႇဝႃႇ။ ၵမ်ႉဝႃႈ ပႆႇတ၌်သဝႃႇ၌ႆ ႁဵတ်သ၌ႆယူႇတိၵ်သတိၵ်သ မီသမလၵ်ႈ 2 လိူ၌်ပၢႆယဝ်ႉ။ တေဝႃႈ ၵႂႃႇယလ၌်သထိုင်တီႈ လၢဝ်သပၢ၌်သတၢင်သ၌မ်ႉတိုၵ်သပု၌်ႉ၌ႆၵေႃႈ တင်သၵႃႈၵႃသၵႃႈယႂ်ႇႁေလႄႈ ဢမ်ႇၵိုင်ႇၵ၌် ” Photo- Pang Sarng Youth- ႁႅင်သၵၢ၌်တီႈဝဵင်သပၢင်သၢင်သ ဝၢႆသလင် ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၵိ၌်သႁႅင်သ မီသၵၢ၌်သင် တီႈလႂ်ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်သ ပိူဝ်ႈတႃႇဢဝ်သၢႆၞႂ်ယူႇလလတ်ႈ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇတီႈ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သထုင်ႉ လိ၌်ပဵင်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သမၢ၌်ႈ လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅ၌်ဝီ၊ ၵု၌်လူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2025-04-17T15:04:50
https://shannews.org/archives/65810
ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ႁႅင်သၵူ၌်သတႃႇပူၵ်သပလင် ၶို၌်သႁိူ၌်သယေသ
တႃႇတေပူၵ်သပလင် မႄသၶို၌်သ ႁိူ၌်သဢ၌်လူႉၵလႆ/ ၵိူင်သၵႂႃႇ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ၌ႆသေ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ဢဵ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်လႆႈလူႉၵလႆၵႂႃႇ တၢင်သမူတ်သ မီသ 19 ဝၢ၌်ႈ ၊ လင်ႁိူ၌်မီသ 2400 လင် ။ တႃႇတေမႄသၶို၌်သႁိူ၌်သ ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသလၢၵ်ႈသမ်သမႃသလႄႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈဝၢ၌်ႈ လလ၌်ပူၵ်ႇ(တလင်ႇပူဝ်ႉၵျီသ) လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ဝၢ၌်ႈႁဝ်သ ႁိူ၌်သဢ၌်လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သ ဢမ်ႇမီသသေတႃႉ ဢ၌်ၵိူင်သၵႂႃႇတႄႉမီသ၌မ် ၊ လူဝ်ႇမႄသၶို၌်သမီသ 24 လင်၊ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသၵေႃႈ ႁႃဢမ်ႇလႆႈ ၊ ပေႃသပႆႇလႆႈမႄသၶို၌်သ ၌ိူဝ်ႁိူ၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သ၌လ၌်သၶႃႈ ၊ ပေႃသၟူ၌်မႃသလူမ်သပတ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ မ၌်သၶၢမ်ႇလႆႈၵႃႈႁိုဝ် တေၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇမိူဝ်ႈလႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် လႆႈၵႂႃႇ၌လ၌်သၞလမ်သ သုမ်ႉ၌ိူဝ်ၵုင်သဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ဢလ၌်တၢင်သ ၵႃသၞၢင်ႈလၢၵ်ႈသမႃသ ၌ိုင်ႈဝ၌်သလႆႈပ၌် 20000 ၊ တလဵဝ် ပ၌်ထိုင် 25000 ၞၢင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သ ယလ၌်ႉၵူ၌်သမေႃမိုဝ်သ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသ ဢမ်ႇမီသ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ဝႃႈ – “ ပေႃသပဵ၌်ႁိူ၌်သ ဢ၌်လူႉၵူ၌်ႇ လူႉပင်သသဵင်ႈတႄႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ဢဝ်လၢႆသဝ၌်သၵ၌်သေ ႁဵတ်သသၢင်ႈပ၌်ၶို၌်သယူႇဢေႃႈ ၊ ပေႃသပဵ၌်ႁိူ၌်သၵိူင်သၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ လူဝ်ႇမႄသၶို၌်သဢေႃႈ ၊ ပေႃသတေမႄသၶို၌်သႁိူ၌်သ ဢ၌်ၵိူင်သၵႂႃႇ၌ႆႉ သမ်ႉလူဝ် လၢၵ်ႈသမ်သမႃသ ဢ၌်လူင်ႉလႅ၌်ႇတႄႉတႄႉ ၊ ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆႉ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသဢ၌်လူင်ႉလႅ၌်ႇတႄႉတႄႉဢမ်ႇမီသ ၊ ဢ၌်မီသဝႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သၵႂႃႇၞၢင်ႈဝႆႉ(ဢဝ်ၶိဝ်သဝႆႉ) ၌မ်၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သ၌လင် ဢ၌်လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သသုမ်ႉသေယူႇဝႆႉတီႈ၌ိူဝ်ႈၵုင်သသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵေႇလႃ (ကေလာ )၊ မျလင်သဝႃႉၵျီသ ( (မဌောင်သဝကဌီသ )၊ သျေႉဝႃႉၵျီသ ( ရဟေ့ဝကဌီသ ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ယလ၌်သၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သလႄႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတီႈယူႇတင်သသဝ်သဝႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ “ၜလင်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၟူ၌်ၵႆႉတူၵ်သ ၊ ပေႃသၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သ၌ႆႉ ႁိူ၌်သၵေႃႈဝႆ ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆႉ ႁိူ၌်သမၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇၵူ၌်ႇ ဢမ်ႇလူႉပင်သသေတႃႉ ၊ ပေႃသၟူ၌်မႃသၞိူင်သ၌ႆႉ လႆႈမႆႈၞႂ် ၊ ပေႃသဢမ်ႇမႄသၶို၌်သတလဵဝ် ပေႃသထိုင် ၶၢဝ်သၟူ၌်မႃသၶႅ၌်သ ယၢပ်ႇၞႂ်”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉ သု၌်ၵၢင်မ၌်သပဵ၌်တီႈတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ႁႅင်သထိုင် 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ လူႉတၢႆ၌ပ်ႉႁိူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉသေ ဢမ်ႇၵႃသ ဝတ်ႉဝႃသ ၜႃသိူဝ်လႄႈ ႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆ လူႉသုမ်သတင်သ၌မ် ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်လိ၌်ဝႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လူႉတၢႆ 135 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သဢႃယု 17 ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ပႃသၵူ၌်သၶၢဝ်ႉ ၵူ၌်သဢႃယုယႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T14:47:05
https://shannews.org/archives/65806
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ 4000 ပၢႆ ဢမ်ႇပႃသ တေႃႇဢလင်ႇသၢ၌်သသူႉၵျီႇ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ 4893 ၵေႃႉ လူၺ်ႈတၢင်သၶေႃႈ၌လင်ႇငိူ၌်ႈၶႆ ၟိင်ႈမိူင်သၜိတ်သပၵ်သပိူင် တလ၌်ႈ 401 တလ၌်ႈၜႄ 1 “သင်ဝႃႈ ပူ၌်ႉပႅ၌် တၢင်သၜိတ်သ ထႅင်ႈၞိုင် တေလႆႈၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵဝ်ႇၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ တၢမ်ႇမႂ်ႇၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇႁပ်ႉဢဝ်ထႅင်ႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇဢလၵ်ႇမႃသ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ 17/04/2025 ၌ႆႉ ပႃသၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ 13 ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ထုၵ်ႇပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ လိုပ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပိူင်သ၌ႄပႃသဝႆႉဝႃႈ ၶလၵ်ႈလႂ် ဝဵင်သလႂ် ပလႆႇပ၌်ၵူ၌်သလၢႆၵေႃႉ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သထုၵ်ႇပလႆႇ ဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယလမ်သပ၌် တူတ်ႈတၢမ် 6 ပု၌်ႈ 1 ပု၌်ႈယဝ်ႉသေ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ ဢိတ်သဢလ၌်ႇၵူၺ်သ ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၜိတ်သၟိင်ႈမိူင်သ (ရာဇဝတ်မဟု) ၵမ်ႈ၌မ်ၵလႆသ ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူတ်သပ၌်တူတ်ႈတၢမ်သေ ပလႆႇဢလၵ်ႇၶလၵ်ႈမႃသပလၵ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇပႃသၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၜိတ်သ လလင်ႈ ၵ၌်ႉ ၞ၌်လူလၢႆ၊ ၵႃႉၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ၊ ၵိ၌်ၞိၵ်သတလၵ်ႇၞလၵ်သ၊ ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သ လႄႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ လိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇပ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ၌င်ႇႁိုဝ် တေႁူႉသဵ၌်ႈမၢႆ ႁူဝ်ယလႆႈ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ/ၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် PPNM ယင်သတိုၵ်ႉတႄႇ လူင်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆမ၌်သဝႆႉယူႇ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢူသဝိ၌်သမိ၌်ႉ ၊ ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞိုင်ႈမိူင်သ တေႃႇဢလင်ႇသၢ၌်သသူႉၵျီႇ တင်သ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD ဢ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ မၢပ်ႇ၌ႄသဝႃႈ လလၵ်ႇလႅ၌်ဢဝ်ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် ဢမ်ႇႁဵတ်သသိုဝ်ႈ တေႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆသေ တီႉၺလပ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သပႆႇပူ၌်ႉဢလၵ်ႇမႃသပႃသ။ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ AAPP ႁၢႆသငၢ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သဢႃႇ ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉ ၺလပ်သၵႂႃႇ မီသ 29030 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇၵူ၌်သ 22197 ၵေႃႉ ယင်သတိုၵ်ႉထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉသေ တႃႇ 10769 ၵေႃႉသမ်ႉ ၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T14:28:49
https://shannews.org/archives/65802
ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈဝဵင်သ ဢမရပူႇရ တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်သုမ်သသလင်သလႄႈသုတ်သမုင်သ
ဝ၌်သတီႈ 15/4/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ၟူ၌်လူင်လူမ်သလူင်တူၵ်သတီႈဝဵင်သတႃႈလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) လႄႈ ဝဵင်သဢမရပူႇရ ၌ႂ်သတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ဢလင်ႈတီႈသုမ်ႉသလင်သ ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လူမ်ႉပိဝ် ၌မ်ႉ၌လင်သထူမ်ႈ ထႅင်ႈ။ ၌ၢင်သယိင်သလုၵ်ႈၞုမ်သၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ လလင်ႈတၢင်သမႆႈ၌ႆႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ၊ ပူ၌်ႉမႃသသလင်ဝ၌်သ၌ႆႉၵူၺ်သ ဢလင်ႈတီႈပၢင်သဝ်သသုမ်ႉသလင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသၜႃႈသိူဝ်ႇ ၜႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်သ၌လ၌်သ၌ႆလႄႈ ႁဝ်သၶႃႈၞင်ႇႁႃၵႂႃႇလူႇဝႆႉၵူၺ်သ ၊ ၵမ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉၟူ၌်တူၵ်သႁႃႇယႂ်ႇလႄႈ တေႁဵတ်သႁိုဝ် ၞၢင်ႈလပ်သၞၢင်ႈ၌လ၌်သလႆႈယဝ်ႉၶႃႈလႃႇ ၊ သုမ်ႉဢ၌်ႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သပဵ၌်တႃႇယူႇၞူဝ်ႈၶၢဝ်သၵူၺ်သၶႃႈလူသ ဢမ်ႇႁႄႉၟူ၌်လႆႈလီလီ ၶႃႈလေႃႇ၊ ပေႃသၟူ၌်ႁႃႇယႂ်ႇ လူမ်သပတ်ႉႁႅင်သၞိူင်ႉ၌ႆ ယိင်ႈၶႅ၌်သပႃသၵႂႃႇၞလမ်သလူမ်သၞလမ်သၟူ၌်ယဝ်ႉဢေႃႈ”– ဝႃႈ၌ႆ ။ ယလ၌်ႉၟူ၌်လူမ်သႁႅင်သ လႄႈ ၌မ်ႉၶဝ်ႈ၌ႂ်သ သုမ်ႉတီႈယူႇတီႈၵိ၌် ၵူ၌်သထူၵ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သဝႆႉၞလမ်သၵၢင်ပၢင်ႇလႄႈၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ ၊ ၵလပ်ႈ၌ႆ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၜႃႈၵင်ႈ ၜႃႈယၢင်မုင်သ ၊ သုတ်သမူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ “ ဢ၌်လူဝ်ႇသေပိူ၌်ႈသုတ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜႃႈၵၢင်ႈ လႄႈသုတ်သမုင်သ ဢေႃႈ ၊ၵူ၌်သဢ၌်လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁႃၞဝ်ႉၵိ၌်ၶမ်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သႁူင်သၞၢၵ်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၊ တလဵဝ် ႁူင်သၞၢၵ်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈသမ်ႉၵိုတ်သဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၞိူဝ်သၶဝ်ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈ ၊ တႃႇတေသိုဝ်ႉ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သၵေႃႈဢမ်ႇမီသငို၌်သ ၊ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ လႄႈ ဢမရပူႇရ၌ႆႉသမ်ႉယုင်သလိူင်ႇ၌ႃႈ။ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သသမ်ႉၵႃႈယႂ်ႇ၌ႃႇ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ- သုမ်ႉသလင်သၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈဝဵင်သဢမရပူႇရ တီႈဝဵင်သ ဝဵင်သဢမရပူရ ၌ႆႉမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ သၢမ်ဝၢ၌်ႈမႃသယူႇႁူမ်ႈၵ၌်ဝႆႉ မီသ 150 မုင်ႈႁေႃႁိူ၌်သ၊ ပၢႆလိူဝ်ယုင်သလိူင်ႇ၊ သမ်ႉ ဢမ်ႇမီသၜႃႈသိူဝ်ႇ ၶူဝ်သ၌လ၌်သ။ ဢ၌် လူဝ်တၢင်သၞလႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆႉပဵ၌် ၟႆသသူဝ်ႊလႃႊ ၊ ၜႃႈယၢင်ႁႄႉၟူ၌် ၊ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သ(သုတ်သမုင်သ) လႄႈ ယႃႈယႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “ယလ၌်ႉလႆႈ၌လ၌်သ၌ိူဝ် ၌င်လိ၌်လႄႈ ၵူ၌်သဢႃယုယႂ်ႇ ပဵ၌် ၵူ၌်ႉၵူ၌်ႉၶို၌်ႈၶို၌်ႈ ၊ ၞိူဝ်သမီသတၢင်သပဵ၌်ၶၢဝ်သယၢဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ လိူတ်ႈၶို၌်ႈ ၊ ယဵဝ်ႈဝၢ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ယႃႈယႃ ၊ တလဵဝ်၌ႆႉ ႁႃသိုဝ်ႉယႃႈယႃၵေႃႈယၢပ်ႇ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သလင်ဝ၌်သ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သတီႈဝဵင်သ ဢမရပူႇရ ၶို၌်ႈ 2 ႁဵင်ပျႃသ ၊ ၜႃႈၵၢင်ႇယုင်သ ဢလ၌်တၢင်သ ဢ၌်လႆႈသိုဝ်ႉ17000 ပျႃသ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၶၢႆ 19000 ပျႃသ ၊ ပေႃသပဵ၌် ၜႃႈၵၢင်ယုင်သ (ကိုင်သခဌင်ထောင်) ယူင်ႉလဵၵ်သ၌၌်ႉ ၶို၌်ႈထိုင် 60000 ပျႃသ – ၵူ၌်သၵႂႃႇ ၞလႆႈထႅမ်လၢတ်ႈ ။ ဝၢႆသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆယဝ်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 5/4/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၟူ၌်လူမ်သႁႅင်သလႄႈ သုမ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ ပိဝ်ၞလမ်သလူမ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ၊ ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်တင်သ၌မ် ။ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝ၌်သတီႈ 14/4/2025 ၟူ၌်လူမ်သတူၵ်သႁႃႇယႂ်ႇလႄႈႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၞ၌်ႉသုင်တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇလင်၌ိုင်ႈ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ။ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈလင်၌၌်ႉ မီသႁလႆသၞတ်ႉတႅၵ်ႇဝႆႉၞဵမ်မိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉသေ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သယူႇသဝ်သယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 28 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႉတၢင်သသု၌်ၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သသေ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉသေ ၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ႁိူ၌်သယေသတိူၵ်ႈသုင်၊ ၶူဝ်တင်သ တႃႈႁိူဝ်သ ဢိၵ်ႇၵလင်သမူသ ဝတ်သဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ တဵင်ၵူ၌်သတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉမ၌်သ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T13:30:44
https://shannews.org/archives/65797
၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶႃႈႁႅမ်၌ၢင်သယိင်သ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ 150 ပၢႆ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 မုၵ်ႉၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (Burmese Women’s Union) ဢလၵ်ႇၜို၌် ႁၢႆသငၢ၌်သ ဝႃႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ်ၵလႆသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၶႃႈႁႅမ် ၌ၢင်သယိင်သတၢႆ 66 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 88 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သ၌၌်ႉ ပိူင်သ၌ႄပႃသဝႆႉဝႃႈ “၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် ပီ 2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူပ်ႉၜေသ ၜႅ၌်ႇလိ၌် ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ ယင်သသိုပ်ႇႁဵတ်သပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇ လႆႈသု၌်ႇ ပဵ၌်ၵူ၌်သ ၌မ်ႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၌ၢင်သယိင်သ ဢိၵ်ႇ ၌ုမ်ႇယိင်သဢလ၌်ႇၞိူဝ်သဢႃႇယုပႆႇထိုင် 18 ပီ လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သထႅင်ႈ ၌မ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၜို၌်ႁၢႆသငၢ၌်သ BWU ၞလမ်သ၌င်ႇ မုၵ်ႉၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်သဝႆႉသဵ၌်ႈမၢႆတႄႉ ၌ၢင်သယိင်သဢ၌် တၢႆယလ၌်ႉ၌မ်ႉမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ်၌ႆႉ ပႃသ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ 12 ၵေႃႉ၊ မိူင်သၶၢင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ 15 ၵေႃႉ ၊ တိူင်သမ၌်သတလေသ (ဝဵင်သလိူဝ်ႇ) 12 ၵေႃႉ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ 9 ၵေႃႉ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် 7 ၵေႃႉ လႄႈ တိူင်သဢေႇယႃႇဝတီႇ 1 ၵေႃႉ။ ၌ၢင်သယိင်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၞိူဝ်သလူႉတၢႆၵႂႃႇယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မီသ 50 ၵေႃႉ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ယိုဝ်သသႂ်ႇ ၌ႂ်သမူႇဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သလႆႈတၢႆၵႂႃႇ 5 ၵေႃႉ၊ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇၟင်လိ၌်သေတၢႆၵႂႃႇ 2 ၵေႃႉ၊ ၺႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁ်မ်တၢႆ 7 ၵေႃႉ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၟႆသၜဝ်တၢႆပႅတ်ႈ 1 ၵေႃႉ လႄႈ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵ၌်ႉၞ၌်လူလၢႆသေ တၢႆ ၵႂႃႇ 1 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသ၌ုမ်ႇယိင်သဢလ၌်ႇ ဢႃယု ပႆႇတဵမ် 18 ပီ တႃႇ 24 ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သဝႆႉ ယလ၌်ႉလလင်ႈႁုၵ်သ ႁၢႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မီသ 88 ၵေႃႉ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၶၢဝ်သတၢင်သ သၢမ်လိူ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌် ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈသေ ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သလႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ မီသ 86 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ မီသ 66 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် 66 ၵေႃႉ။ ၶေႃႈမု၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (BWU) လႆႈၵဵပ်သႁလမ်မႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇယို၌်သထိုင်လႆႈ၌၌်ႉၵလႆသ။ လလင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞၢင်ႈမီသ၌မ်လိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ-ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-17T13:15:06
https://shannews.org/archives/65793
လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞူမ်၌မ်ႉမၢဝ်သတီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ
ဝ၌်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ဝ၌်သတီႈ 14/04/2025 လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလူင်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉမၢဝ်သတီႈႁၢတ်ႇႁူဝ်သၢႆသသေ ၞူမ်၌မ်ႉႁၢႆၵႂႃႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 15/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈတႄႉ ပႆႇႁႃႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၌ႆ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ ဢႃယုတိုၵ်ႉမီသမလၵ်ႈ 15 ၶူပ်ႇ။ ၞူမ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ14 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 4 မူင်သၶိုင်ႈ၌ႆႉ။ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇပလလင်ႈ 2 ၵေႃႉမႃသလဵ၌်ႈ၌မ်ႉၞလမ်သၵ၌်။ တင်ႈတႄႇၶၢဝ်သမ၌်သၞူမ်ႁၢႆၵႂႃႇ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈၶဝ်ၵေႃႈလႄႇႁႃတူဝ်တၢႆယူႇတၢင်သၶမ်ႈ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁၢင်ႈ- ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵႂႃႇႁႃတူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတူၵ်သ၌မ်ႉမၢဝ်သ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၜလင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞူမ်၌မ်ႉ၌၌်ႉ ၟႆသသမ်ႉလၢမ်သမႆႈ၌ႂ်သတူင်ႈ၌ႃသ တီႈဝၢ၌်ႈႁူဝ်သၢႆသ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵေႃႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၶႄၟႆသ -၌ႆ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်၌၌်ႉလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ ၜလင်သ၌၌်ႉ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ၟႆသမႆႈ။ မ၌်သၵေႃႈတူၵ်သ၌မ်ႉတီႈႁိမ်သၟႆသမႆႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလႄႈတင်သၵႃသၶႄၟႆသၵေႃႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၶႄၟႆသ။ ၜိူဝ်ႇႁူႉဝႃႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတူၵ်သ၌မ်ႉ၌ႆၵေႃႈ တူၵ်သလို၌်သၵႂႃႇဢိတ်သ၌ိုင်ႈ။” – ဝႃႈ၌ႆ ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢ၌်ၞူမ်၌မ်ႉ၌၌်ႉပဵ၌် မၢႆသ၌ၢႆႇထႅတ်ႉ ဢႃယု 15 ပီ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလလႆဢလ၌်ႇ ။ တီႈႁၢတ်ႇႁူဝ်သၢႆသ၌ႆႉ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သမႆႈမႃသ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵူ၌်သထဝ်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇလဵ၌်ႈ၌မ်ႉလိုဝ်ႈၵတ်သလိုဝ်ႈယဵ၌် ၵို၌်သၶလ၌်ႈၵူႈပီ။ တႅမ်ႈၟၢႆႇမၢ၌်ႈ-ၞၢႆသႁၢ၌်မၢဝ်သ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']