Datasets:
NorHsangPha
/
shan-news-shannews_org

Dataset card Data Studio Files Community
1
date
stringdate
2015-03-26 00:49:58
2025-06-03 16:17:37
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.3k
categories
stringlengths
9
93
2025-06-03T16:17:37
https://shannews.org/archives/68058
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သႁႂ်ႈသိုၵ်သၶၢင် တင်သ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ ၵိုတ်သၵၢ၌်လေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ
မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ တူဝ်တႅ၌်သၞုမ်သသိုၵ်သၶၢင် KIA လႄႈ တူဝ်တႅ၌်သ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA လႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉၵ၌်တင်သ တိူင်ႉသျီႊ ၵျု၌်ႊ (Deng Xijun) ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ တူဝ်တႅ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇသေ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ လၢတ်ႈပ၌်ႁႅင်သဢီသ ႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်လေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ လႄႈ ၞႄႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉၜိဝ်ႇ ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တိူင်ႉသျီႊၵျု၌်ႊ (Deng Xijun) လၢတ်ႈတီႈၞုမ်သသိုၵ်သၶၢင် KIA ဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇယုၵ်ႉမု၌်သလလင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ် ၵ၌်ၶို၌်ႈသင်ႉသုင်ထႅင်ႈ၌၌်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်လေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်လေႃႇတိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉၜိဝ်ႇ ဢလင်ႈတီႈမီသႁူင်သၞၢၵ်ႈတေႃႈလလတ်ႇၵႅတ်ႉသ်မိူင်သၶႄႇ ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၟၢႆႇၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သတႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သမိူင်သၶႄႇတႄႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်သၵၢ၌် ၵိုတ်သတိုၵ်သၵူႈၞုမ်သ၌၌်ႉၵလႆသ။ ပေႃသယဝ်ႉ မ၌်သတေႁႂ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်သတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ ပေႃသထိုင်မႃသ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႃသၵၢတ်ႉသ် ၌ႆႉ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ ႁလင်ႉဢဝ်ၞုမ်သသိုၵ်သတဢၢင်သဝႆႉ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ထႅင်ႈ။ ပေႃသတူၺ်သငဝ်သလၢႆသယၢမ်သလဵဝ်၌ႆၞိုင် တူၺ်သၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ၌ႆႉ လမ်ႇလလင်ႈသုတ်သ မိူ၌်ႁၢင်ႈမ၌်သၵူဝ်ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈဝႆႉ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ် ၞုမ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတေဢမ်ႇတႅၵ်ႇ၌၌်ႉ မ၌်သၞင်ႇၶတ်သၞႂ်သၢင်ႈႁႂ်ႈၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵိုတ်သတိုၵ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သပၢင်လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ၌ႆႉသမ်ႉ ပႃသဝႆႉၞုမ်သ PDF ။ ၞုမ်သ၌ႆႉသမ်ႉ မ၌်သဢမ်ႇဝူ၌်ႉသလ၌်ႇပႃသ၌ႆတႄႉ တႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတႄႇ၌ိမ်တႄႉ တေပႆႇၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သၶၢင်လႄႈ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ ဢိင်၌ိူဝ်ပၢင်တိုၵ်သ တီႈဝဵင်သဝၢ၌်ႈမေႃႇ၌၌်ႉသေ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် ၌ေႃႇပူႇ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပလင်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်သၶၢင် KIO ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသႁိုင်မလၵ်ႈ 6 လိူ၌်ယဝ်ႉသေ ယိုတ်သလႆႈ ငဝ်ႈတပ်ႉၵလင် လၢႆလၢႆတီႈလႄႈ ၵုမ်သၵမ်လႆႈ လၢႆ လၢႆပလၵ်ႉ၌ႂ်သဝဵင်သဝၢ၌်ႈမေႃႈ(ဗန်သမော်)သေတႃႉ ယင်သတိုၵ်ႉၵိုတ်သ တပ်ႉၵလင် ၶလရ 47 လႄႈ တပ်ႉငဝ်ႈငု၌်သၵမ်သၵုမ်ၵၢ၌်သိုၵ်သ မၢႆ 21 ထႅင်ႈယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20 လိူ၌်မေႊ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၶၢင် KIA ယိုဝ်သတူၵ်သလႆႈ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ 2 လမ်သ ဢ၌်တေႃႉၶိူင်ႈ ၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ၵူ၌်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသၜိူမ်ႉႁႅင်သ တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ၞႂ်ႉတိုဝ်သၶိူင်ႈတရူ၌်သ လႄႈ ၶိူင်ႈ မိ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ တိုၵ်သၶို၌်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သယူႇ။ ဝၢႆသလင်ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ ၜလင်သၶၢဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ သုမ်သသိုၵ်သယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သယႂ်သယႂ်သ၌၌်ႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ၶဝ်ႈယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ႁဵတ်သၶဵဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်သပ၌်တီႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ MNDAA၊ TNLA၊ AA၊ KIA ၞိူဝ်သ၌ႆႉ သေ ပ၌်ႁႅင်သဢီသလၢတ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်လေႃႇတိုၵ်သသႂ်ႇၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သမႃသယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ မိူဝ်ႈတႄႇႁလင်ႉၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သ၌၌်ႉ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ ႁလင်ႉဢဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA၊ သိုၵ်သလလႆ TNLA သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သၞလမ်သၵ၌်သေတႃႉ ယလ၌်ႉႁဵတ်သၶေႃႈတူၵ်သလူင်သၵ၌်ယၢပ်ႇၵိ၌်သလႄႈ ဝၢႆသလင်မႃသ ၞင်ႇတႅပ်သတတ်သ ႁလင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇ ၵမ်သၞုမ်သၞုမ်သသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သမိပ်ႇငႅ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသ ႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်တိုၵ်သၞလမ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ပ၌်ႁႅင်သဢီသ မိပ်ႇငႅ၌်သလႄႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပေႃသလႆႈထလႆဢလၵ်ႇပ၌်ၶို၌်သ တီႈ၌ႂ်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇယူႇဝႆႉၟၢႆႇ၌လၵ်ႈ ၞလမ်သသၢပ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်ဢေႊပရႄႊ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇလူင် ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ႁလင်ႉဢဝ် သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သ လလင်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်သတိုၵ်သတီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၊ ၵျလၵ်ႉမႄသၞိူဝ်သ၌ႆႉ သေ ႁႂ်ႈထလႆဢလၵ်ႇပ၌် ၌ႂ်သဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၊ ၵျလၵ်ႉမႄသ၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်သၵုတ်ႈ လႄႈ မိူင်သမိတ်ႈ။ ပေႃသထိုင်မႃသႁၢင်လိူ၌်ဢေႃသၵၢတ်ႉသ်၌ႆႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ႁလင်ႉဢဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သ ၵ၌်ထႅင်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵၢ၌်ၵိုတ်သတိုၵ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-06-03T11:59:42
https://shannews.org/archives/68053
တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ ၌ိုင်ႈလိူ၌်
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ၌ႆႉ ၌ႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလလင်ႈငမ်သယဵ၌်၌ႆသေ သိုပ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ ထႅင်ႈတႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈလိူ၌် တႄႇဝ၌်သတီႈ 1 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 30 လိူ၌်ၵျု၌်ႊသဵင်ႈ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ပဵ၌်တႃႇပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ဝၢႆသလင်ဢိင်ႇသ၌်ႇ(ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ) ၊ တႃႇၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ လလင်ႈငမ်သယဵ၌်၌ႆသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ ၌ႂ်သပတ်သ ပို၌်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ဢိင်ႇသ၌်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ယဝ်ႉ တႄႇဝ၌်သတီႈ 2 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 22 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ ၵမ်သႁႅၵ်ႈ၊ ဝၢႆသ၌၌်ႉ တႄႇဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 30 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊသမ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ ၵမ်သထူ၌်ႈသလင်၊ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 5 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 31 လိူ၌်မေႊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ ၵမ်သထူ၌်ႈသၢမ်၊ ဢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇထႅင်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်၌ႆႉ ဝၢႆလင် ဢိင်ႇသ၌်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သယဝ်ႉ ပဵ၌်ၵမ်သထူ၌်ႈသီႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ယူႇသေတႃႉ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈသိုၵ်သၞၢဝ်သ ၶိူဝ်သလႄႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵုမ်သၵမ်၌ႆႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သယူႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၊ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ၶိူင်ႈ ၵလင်ႈလူင် ယိုဝ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ 3 ၵမ်သ၌ႆႉ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သယိုဝ်သၞလႆႈ 440 ၵမ်သပၢႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ 400 ပၢႆ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယု 18 ပီလူင်သတႂ်ႈ 60 ၵေႃႉ၌ႆ – NUG ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-03T11:36:38
https://shannews.org/archives/68047
ႁလင်ႈၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇပိုတ်ႇၶို၌်သႁူင်သႁဵ၌်သ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 02/06/2025 (ဝ၌်သၞ၌်) ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ တႄႇပိုတ်ႇၶို၌်သႁူင်သႁဵ၌်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ တႃႇပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2025 – 2026။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈလိူ၌်မေႊပူ၌်ႉမႃသသေ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 22 လိူ၌်မေႊ တႄႇႁပ်ႉသဵ၌်ႈမၢႆလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၊ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သ ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်၌ႆႉ လုၵ်ႈ ႁဵ၌်သဢ၌်မႃသသႂ်ႇ သဵ၌်ႈမၢႆ တႃႇၶို၌်ႈႁဵ၌်သ မီသဝႆႉ၌ိုင်ႈသႅ၌်ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2022-2023 ၌၌်ႉ မီသလုၵ်ႈႁဵ၌်သ 5 လၢ၌်ႉပၢႆ၊ ပီ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2023-2024 သမ်ႉ မီသလုၵ်ႈႁဵ၌်သ 6 လၢ၌်ႉပၢႆ၊ ပီၵၢႆ ပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2024-2025 သမ်ႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌မ်မႃသထႅင်ႈ 5 မို၌်ပၢႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2021 ယလ၌်ႉတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢိၵ်ႇ ပႃှ မေႃသလ၌် ႁူဝ်လၢ၌်ႉၵေႃႉ သၢ၌်ၶတ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈသေ ႁဵတ်သ CDM ဢလ၌် ၵ၌်ဢမ်ႇၶို၌်ႈႁဵ၌်သ၊ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၶဝ်ႈထိူ၌်ႇယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇသေ လေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶို၌်သ၊ ၵမ်ႈၜလင်ႈတႄႉ ပၢႆႈဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢႆလၢႆၞႄႈဝဵင်သၵေႃႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ သုမ်သသိုၵ်သသေ လႆႈပလႆႇၜႃႈ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သ မီသဝႆႉလၢႆလၢႆတီႈ။ တီႈဝဵင်သလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်သၶို၌်သသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သယူႇသေတႃႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သၵႂႃႇ ပ၌်သဵ၌်ႈမၢႆၶို၌်ႈႁဵ၌်သ မီသၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-02T22:22:49
https://shannews.org/archives/68042
ပႃ၌ႂ်သ၌လင်ၵၢင်ဝဵင်သပၢင်လူင်တၢႆ ၟၢႆႇမေႃယႃသတ်သဝႃႈ ပႃၺႃသၵလင်ႉငူ၌်ႉ
ပႃ၌ႂ်သ၌လင်ၵၢင်ဝဵင်သပၢင်လူင်တၢႆၜူသ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်တူဝ်သမ်ႉပေႃသတူႇ၌ဝ်ႈမဵ၌်ၵႂႃႇတင်သဝဵင်သ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီတူဝ်သတ်သၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သသေလၢတ်ႈဝႃႈ ပႃ၌ႂ်သ၌လင်ၺႃသသၢ၌်ၵလင်ႉငူ၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 2/6/2025 မိူဝ်ႈ၌ႆႉယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ ပႃတၢႆ၌ႂ်သ၌လင်၌၌်ႉသမ်ႉပေႃသပလင်သၵႂ်ႈသေ ၜူသတဵမ်ဝႆႉလႄႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈတူၵ်သၞႂ် – ယလ၌်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇတလ၌်ႉယၢမ်ႈႁ၌်ပိူင်ပဵ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆသေပလၵ်ႈ။ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇဝဵင်သပၢင်လူင် လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ-“ မေႃယႃသတ်သ မႃသဢဝ်ႈၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သတႄႉ ဝႃႈပႃၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၺႃသသၢ၌်ၵလင်ႉငူ၌်ႉ၌ႆဝႃႇ။ ပေႃသၜူသၶို၌်ႈမႃသၵေႃႈ သမ်ႉပေႃသပလင်သလူင်ဝႆႉၵမ်သလဵဝ်။ မေႃယႃၶဝ်ဝႃႈ ၺႃသၵလင်ႉငူ၌်ႉလႄႈ မ၌်သၞဵဝ်သတူႇၞဵဝ်သမဵ၌် ၌ႆဝႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁၢင်ႈ – ပႃတၢႆ ၌ႂ်သ၌လင်ၵၢင်ဝဵင်သပၢင်လူင် ပႃတၢႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ထိုင်ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမႃသ ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ၜဵဝ်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ မ၌်သၞၢႆသသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- “ တူဝ်တၢႆပႃ၌ႆႉ မီသမလၵ်ႈႁဵင်ပၢႆ။ မၢင်တူဝ် တူဝ်ယႂ်ႇ၌ႃႇ ၌မ်ႉ၌ၵ်သၶႂ်ႈမီသမလၵ်ႈ 5 ၞလႆႉ၌ႆႉယူဝ်ႉ။လီသေသလၢႆ၌ႃႇ။ ပိူ၌်ႈမႃသၜဵဝ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၟင်ပႅတ်ႈ၌လၵ်ႈဝဵင်သပု၌်ႉယဝ်ႉဝႃႈ။ ပေႃသၵႂႃႇပႅတ်ႈၞိူင်ႉ၌၌်ၵူၺ်သၵူဝ်မီသတူဝ်သတ်သ၌ူၵ်ႉ၌ူမႃသၵိ၌်သေတၢႆၞလမ်သ၌ႆ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇဝဵင်သပၢင်လူင်လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်လီတူၵ်သၞႂ် ယလ၌်ႉဝႃႈ ပႃတၢႆ၌မ်ထၢ၌်ႇ၌ႆႉ ပႆႇတလ၌်ႉယၢမ်ႈႁ၌်သေပလၵ်ႈလႄႈ ။ တီႈပၢင်လူင်၌ႆႉ ပူ၌်ႉမႃသမလၵ်ႈ 10 ပီ ပႃတၢႆၞိူင်ႉ၌ႆယူႇပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇတၢႆ၌မ်ပဵင်သထၢ၌်ႇ၌ႆႉ -ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌လင်ၵၢင်ဝဵင်သပၢင်လူင်၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈၵူ၌်သမိူင်သမႃသပႆလဵ၌်ႈ မႃသဢလႆႇတၢင်သၵိ၌်ပႃယၢမ်ႁူဝ်ၶမ်ႈႁူဝ်၌ႂ်။ ပဵ၌်တီႈမုင်ႈယဵမ်ႈသိူဝ်သၞႂ် ၌ႃႈဝဵင်သတႃဝဵင်သဢ၌်၌ိုင်ႈလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဝႆႉ၌ၵ်သပၵ်သၞႂ်၌ိူဝ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ လီလီ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သပၢင်လူင်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ ၌ႂ်သ၌လင်ၵၢင်ဝဵင်သ၌ႆႉ မီသပၢႆလၢႆလၢႆသႅ၌်သဢေႃႈ။ တေမီသ ပႃလုၵ်သ ၊ ပႃၶမ်သ ၊ တဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသတင်သမီသ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇပႂ်ႉပႃသလလင်ႈမူတ်သသႂ်။ ပိူ၌်ႈပႅတ်ႈယုၵ်သယၢၵ်သလူင်သ၌ႃႇ ၌မ်ႉ၌လင်ပေႃသၶု၌်ႇဢူ၌်လူင်ဝႆႉဢေႃႈ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ပႃ၌ႂ်သ၌လင်ၵၢင်ဝဵင်သပၢင်လူင်၌ႆႉတၢႆယလ၌်ႉသင်တႄႉတႄႉဢမ်ႇႁူႉသေတႃႉ ၞလမ်သႁိမ်သႁလမ်သဝဵင်သပၢင်လူင်၌ႆႉမီသသူ၌်ယႃႈ၊ သူ၌်၌ဵင်ႈလႄႈသူ၌်ႁႆႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈတင်သ၌မ်၊ ၌မ်ႉထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊဢ၌်ၞႂ်ႉ၌ႂ်သသူ၌်၌မ်သေ လႆလူင်သသူႇၞူသ၌မ်ႉ၌လင် ၌မ်ႉၵေသၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ႁိမ်သႁလမ်သဝဵင်သပၢင်လူင်၌ႆႉမီသပို၌်ႉတီႈၶုတ်သထၢ၌်ႇႁိ၌်။ ၌မ်ႉထၢတ်ႈၵလင်ႉငူ၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞိုမ်သလႆလူင်သမႃသၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ- ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သပၢင်လူင်ဢလ၌်ၵ၌်ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜလင်သပီ 2015 မလၵ်ႈလိူ၌်ၵျူႊလၢႆႊ၌၌်ႉ ပႃတၢႆၶႂ်ႈဝႃႈတဵမ်၌လင် မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ယလ၌်ႉ၌မ်ႉ၌ႂ်သ၌လင်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ ၌မ်ႉဢမ်ႇမီသထၢတ်ႈဢလၵ်ႊသီႊၵျိ၌်ႊလီလႄႈႁဵတ်သႁႂ်ႈပႃတၢႆ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ်ယၢမ်ႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-02T17:33:48
https://shannews.org/archives/68038
ယုၵ်ႉမု၌်သၵၢ၌်ၵၢဝ်ႉ၌ႃႈ
ၵၢ၌်ၵၢဝ်ႉ၌ႃႈတၢင်သ၌ႃႈတီႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ ပဵ၌်ၵၢ၌်လမ်ႇလလင်ႈလူင်ၶလင်ၵူ၌်သၵူႈၵေႃႉတၵ်သယုၵ်ႉမု၌်သ တူဝ်ၵဝ်ႇယူႇၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈယၢမ်သ မၢင်ၵေႃႉ မိူဝ်ႈႁလတ်ႈထိုင်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈလီငၢမ်သယဝ်ႉ တေၶဝ်ႈၞႂ်ဝႃႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ယူႇ၌ႂ်သၞုတ်သတီႈသုင်သုတ်သယဝ်ႉ၌ႆႉၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ။ လူၺ်ႈၵႂၢမ်သၶဝ်ႈၞႂ် ၞုတ်သသုင်သုတ်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်တီႈလႂ်။ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉလူၵ်ႈလုမ်ႈၟႃႉပိ၌်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈႁမ်ႉဝႆသၜႅဝ်လႄႈသိင်ႇပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇၵိူတ်ႇမႂ်ႇ၌ႂ်သၵၢပ်ႈပၢ၌်ပၢႆသသၢႆႊၵူ၌်သႁဝ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ၶေႉၶဵင်ႇၶႅင်ႇၶ၌်လလင်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်။ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သ သၢႆႇသၢင်ႁဵတ်သတႃႇႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇယူႇတႃႇသေႇ ။ ပု၌်ႈတႃႇၜူႈမီသပၢႆသဝူ၌်ႉၵၢဝ်ႉ၌ႃႈ၌၌်ႉ ၵလပ်ႈဝူ၌်ႉလလင်ႈ လီလီယူႇၵူႈမိူဝ်ႈလႄႈသိင်ႇဢ၌်လႆႈမႃသၵေႃႈပဵ၌်လလင်ႈလီငၢမ်သၵူႈယၢင်ႇ ၌လၵ်ႈ၌ိူဝ်သေႁတ်သဝူ၌်ႉ ႁတ်သႁဵတ်သ ႁတ်သသၢင်ႈ ႁတ်သတေႃႇ၌ႃႈ ပၺ်ႁႃပိူဝ်ႈၵၢ၌်တဵင်ႈထမ်သယဝ်ႉ ယင်သသိုဝ်ႈသႂ်ၞႂ်ၵႂၢင်ႈ မီသႁဵတ်ႇလႄႈၜူလ်။ ဢမ်ႇၵလမ်ႉ၌ႃႈတီႈၵၢ၌်ငၢ၌်သပု၌်ႈၜလ၌်သတ၌်သႁဵင်သၵလႆသ၊ လလင်ႈယလမ်သႁပ်ႉၵၢ၌်ၜိတ်သထုၵ်ႇ၌၌်ႉ ယိင်ႈယႂ်ႇလိူဝ် လၢႆလလင်ႈလၢႆသိင်ႇတင်သလၢႆ ၊ ၌ႂ်သၵၢပ်ႈပၢ၌်၌ႆႉ သင်တူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇမီသၵၢ၌်ယုၵ်ႉမု၌်သၞိုင် ၵၢ၌်ငၢ၌်သဢ၌်မ၌်ႈၵိုမ်သယူႇၵေႃႈ တေယဵ၌်သၵၢႆပဵ၌်ၵၢ၌်ဢမ်ႇမ၌်ႈ ၵိုမ်သ၌ႂ်သဝ၌်သမိူဝ်သ၌ႃႈ၊ လူၺ်ႈၵၢ၌်တူဝ်ထူပ်သမႂ်ႇမႂ်ႇ ႁူမ်ႈတင်သသိင်ႇပႅၵ်ႇမႂ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်ဢမ်ႇယၢမ်ႈထူပ်သယၢမ်ႈႁ၌်မႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၵၢ၌် လႆႈႁဵ၌်သႁူႉယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁူႉ၌၌်ႉဢမ်ႇမီသဝ၌်သသုတ်သသဵင်ႈ။ လူၺ်ႈၵၢ၌်ဢ၌်တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈႁဵ၌်သႁူႉမႂ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ ယင်သၞၢင်ႈဢဝ်မႃသတေႃႇယလတ်ႈ ၵၢ၌်ၶူင်သၢင်ႈ ၌ႂ်သၵၢ၌်မႄႇၜႄႈ ၵၢ၌်ငၢ၌်သႁႂ်ႈတိူဝ်သၵႂၢင်ႈယႂ်ႇၶို၌်ႈတၢင်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလႄႈသင် ၵၢ၌်တူင်ႇဝူင်သလႄႈသင်၊ ၌လၵ်ႇသေ၌၌်ႉယင်သပဵ၌်ၵၢ၌်ယုၵ်ႉမု၌်သသတိပၺ်ႇၺႃႇ ၌မ်ႉၵတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ၌မ်သၞူသသူႇ ၵၢ၌်မီသတိုဝ်ႉတၢင်သလိူဝ်၌မ်တိူဝ်သၶို၌်ႈ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလိူဝ်သေပဵ၌်ၜလ၌်သလီတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ယင်သပဵ၌်ၜလ၌်သလီတႃႇတူင်ႇဝူင်သထႅင်ႈ။ ယလ၌်ႉၵလပ်ႈၵၢ၌်သၢင်ႈ ငၢ၌်သလီမီသလလ၌်ႉၵႅ၌်လၵ်သ၌မ်သ ပၵ်သမၢႆ မ၌်ႈၵိုမ်သလႄႈ ၵၢ၌်တႃငၢ၌်သဢ၌်ဢလၵ်ႇမႃသၵေႃႈ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉလီ ငၢမ်သတင်သတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈတူင်ႇဝူင်သ ပဵ၌်တူဝ်ယၢင်ႇတႃႇၵူ၌်သ ႁု၌်ႈ သႅ၌်သလင် ဢ၌်မီသတၢင်သႁတ်သတၢင်သႁၢ၌် ႁတ်သဝူ၌်ႉႁတ်သသၢင်ႈ ႁတ်သပိ၌်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈႁတ်သဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈပဵ၌်ပဝ်ႈမၢႆ။ ပေႃသယင်သဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇႁတ်သပိ၌်ႇပႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလၢႆသၵဝ်ႇ ၵၢ၌်ဝူ၌်ႉၵၢ၌်ယၢမ်ႈယူႇၵိ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈၞိုင် မိူဝ်ႈလဵဝ်လူၵ်ႈၞိူမ်ႈၵၢမ်သ တိတ်သၵလင်ႉၵၢႆႇၞပ်သၵ၌်ၵူႈၟၢႆႇၵူႈတၢင်သမူတ်သသဵင်ႈယဝ်ႉ ၵၢ၌်တႃႇတေသိုဝ်ႇသၢရ် ၜႃသသႃတၢင်ႇၜႃသသႃ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈႁဝ်သၞၢင်ႈမီသ ၵႂၢမ်သ ႁပ်ႉႁူႉႁ၌်ယိ၌်သတူဝ်ႈၞလၵ်ႉၞဵင်ႇမုမ်သလူၵ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပူ၌်ႉလလတ်ႈသၢႆႁူသၢႆတႃ ပေႃသတင်ႈၞႂ်တိတ်သတၢမ်။ ၌လၵ်ႈသေ၌၌်ႉယင်သပဵ၌်ၵၢ၌်ပိုတ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်သၵၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၶလင်ႁဝ်သႁႂ်ႈၵၢဝ်ႉ၌ႃႈယၢင်ႈၵႆလႆႈ၌ႅတ်ႈဝႆသ ၌ႆႉၵေႃႈတေႃႈ၌င်ႇ၌၌် ၵၢ၌် လႅတ်သလႅ၌်ႇတၢင်သၵၢ၌်သိုဝ်ႇသၢရ် ပဵ၌်ၵၢ၌်လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်သလီသေပိူ၌်ႈ။ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁူႉလူင်ႉလႅ၌်ႇဝႆသၜၢႆ ပဵ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သၜလ၌်သလီ တေႃႇ ၌ႃႈတီႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢမ်ႇဝႃႈ Engineer , Marketing , Sale ႁိုဝ် တေႃႈ၌င်ႇ Content Writer ၵေႃႈ ပဵ၌်သိင်ႇဢ၌် တူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ မီသတိုဝ်ႉတၢင်သႁဵ၌်သႁူႉလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈ။ ပိုတ်ႇၞႂ်လဵပ်ႈႁဵ၌်သ တႃႇယုၵ်ႉမု၌်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ယလ၌်ႉ၌၌်တၵ်သထုၵ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သလႄႈႁဵ၌်သႁူႉယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သ ၵလပ်ႈဝႃႈ၌င်ႇႁိုဝ်တူဝ်ႁဝ်သ ပေႃသတေဢမ်ႇတူၵ်သလႃႈလို၌်သလင်ယဝ်ႉ ယင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁဝ်သၵတ်ႉၶႅ၌်ႇၶို၌်ႈ။ တင်သသဵင်ႈတင်သလၢႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ တူဝ်ႁဝ်သၞၢင်ႈႁႃတၢင်သႁဵ၌်သႁူႉလႆႈလၢႆလၢႆတၢင်သ ဢမ်ႇဝႃႈ တၢင်သယူႊထုပ်ႊ (YouTube) ၵၢ၌်ႁဵ၌်သၶလရ်ၻ်ႉဢလ၌်ႊလၢႆႊ ဢမ်ႇ၌၌် ဢုပ်ႇတင်သ Community ၶလင်ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူ၌်ၵ၌်တင်သႁဝ်သ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သေၵၢ၌်ႁႃၵႂၢမ်သႁူႉပိူဝ်ႈတႃႇယုၵ်ႉမု၌်သတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ၵၢ၌်လမ်ႇလလင်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈၵၢ၌်ဝၢင်သၜႅ၌်၌ႂ်သၵၢ၌်ယုၵ်ႉမု၌်သသၢႆငၢ၌်သ ၵၢ၌်လဵင်ႉတလင်ႉႁဝ်သ ႁိုဝ် Career Development လူၺ်ႈဢလ၌်တၢင်သသုတ်သၵိုင်ႇလႆႈယင်ႇၶၢတ်ႈလၢမ်သထတ်သထလင်တူဝ်ၵဝ်ႇ တၵ်သထုၵ်ႇ လႆႈထႅမ်၌မ်ႉၵတ်ႉတၢင်သၶတ်သၞႂ်လလင်ႈလႂ် ဢမ်ႇဝႃႈ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၞလမ်သၵ၌်ပဵ၌်ထိမ်ႊ ႁိုဝ် ပဵ၌်ၵုမ်ႇပဵ၌်ၵလ၌်ႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်သႁူႉ ၵႂၢမ်သၶဝ်ႈၞႂ်ၶလင်၌ႂ်သသၢႆငၢ၌်သဢ၌်ႁဵတ်သယူႇ၌၌်ႉပဵ၌်ႁိုဝ်ၜလင်ႈ။ မိူဝ်ႈထတ်သထလင်လႆႈၜူလ်ၜလ၌်သ၌မ်ႉတိ၌်၌မ်ႉမိုဝ်သႁဝ်သယဝ်ႉၵေႃႈ၌မ်သမႃသဝၢင်သၜႅ၌်ၵၢ၌်ယုၵ်ႉမု၌်သၵၢ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၜႅ၌်ၶၢဝ်သပလတ်သ ၶၢဝ်သၵၢင်လႄႈ ၶၢဝ်သယၢဝ်သ ၵၢ၌်ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇလမ်ႇလလင်ႈလူင်မ၌်သ မိူဝ်ႈႁဝ်သမီသၜႅ၌်ယဝ်ႉ တၵ်သမႃသႁဵတ်သသၢင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၜဵ၌်ႈၞလမ်သပိူင်ၜႅ၌်တမ်သဝၢင်သ မႃသ၌၌်ႉ ႁူမ်ႈတင်သ ယင်ႇၶၢတ်ႈလၢမ်သၞလမ်သၵူႈၶၵ်ႉတလ၌်ႈ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵၢ၌်ငၢ၌်သႁဝ်သ၌၌်ႉ ႁဝ်သလႆႈႁဵ၌်သႁူႉသင်ၜလင်ႈ ၌ိူဝ်ၜူလ်ငၢ၌်သ ၜလ၌်သၵၢ၌်ႁဝ်သ။ ႁူမ်ႈပႃသၵၢ၌်ထုၵ်ႇလႆႈတူၺ်သ၌ႂ်သလိူင်ႈၶလင် Succession ႁိုဝ် ၜႅ၌်ၵၢ၌်သိုပ်ႇတ၌်သႁဵင်သ ၵလပ်ႈဝႃႈၵူႈတူင်ႇဝူင်သတၵ်သတေလႆႈႁႃလၢႆသ ပု၌်ႈတႃႇသိုပ်ႇပုတ်ႈတ၌်သႁဵင်သ၌ႃႈၵၢ၌်တႃငၢ၌်သၶလင်တူင်ႇဝူင်သယူႇယဝ်ႉလႄႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈပဵ၌်ၵၢ၌်လူတ်သပၺ်ႁႃ ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁႃၵူ၌်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်မႂ်ႇ ဢ၌်တၵ်သတေလႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁူႉလႄႈယုၵ်ႉမု၌်သၜီမိုဝ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်လိူၵ်ႈၵူ၌်သ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သ ပဵ၌်တၢင်သလိူၵ်ႈ လီသုတ်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵၢ၌်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၜလမ်ႉတူဝ်ႈတ၌်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပုတ်ႈႁပ်ႉတ၌်သႁဵင်သဢ၌်သုင်လိူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇဝႃႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ ၵႂၢမ်သႁူႉ ၵၢ၌်ဝၢင်သတူဝ် မီသၵၢ၌်ႁပ်ႉၜိတ်သထုၵ်ႇသုင်လႄႈ မိူဝ်ႈတိုဝ်ႉတၢင်သမႃသၵႂ်ႈထိုင် တၵ်သဝၵ်ႉဢဝ်ႁႂ်ႈလႆႈ။ ၵၢ၌်ယုၵ်ႉမု၌်သၵႂၢမ်သၵၢဝ်ႉ၌ႃႈတၢင်သၵၢ၌်ငၢ၌်သ ထိုဝ်ဝႃႈပဵ၌်ၵၢ၌်လမ်ႇလလင်ႈယႂ်ႇလူင်တေႃႇၞီသဝိတ်သၵၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌် ဢ၌်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ မီသၵၢ၌်ၶိုပ်ႈ၌ႃႈယႂ်ႇတိူဝ်သၶို၌်ႈၞလမ်သ၌ႅဝ်သတၢင်သၶလင်တူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢဝ်သ လူၺ်ႈတႄႇတီႈၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁူႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်လမ်ႇလလင်ႈ တေႃႇၵၢ၌်ငၢ၌်သဢ၌်ႁဝ်သတိုၵ်ႉႁဵတ်သယူႇ၌ႂ်သတ၌်သႁဵင်သယၢမ်သလဵဝ် သိုပ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉသလၵ်ႈႁႃသတိပၺ်ႇၺႃႇ ယုၵ်ႉမု၌်သၵႂၢမ်သႁူႉ၌မ်ႉ ၵတ်ႉ ဢ၌်တေပဵ၌် ၶိူင်ႈမိုဝ်သၵမ်ႉၵႅမ်ထႅမ်ၞလႆႈ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁဝ်သမို၌်ႈငၢႆႈၜၢႆၶလင်ႈ တင်သ၌ႂ်သၶၢဝ်သပလတ်သ ၶၢဝ်သၵၢင်လႄႈၶၢဝ်သယၢဝ်သ ႁူမ်ႈတင်သထတ်သထလင်ႁိဝ်ႈၞင်ႈယင်ႇႁလႆသ၌မ်ႉတိ၌်၌မ်ႉမိုဝ်သၜူလ်ငၢ၌်သႁဝ်သယူႉၶိူဝ်သၶိူဝ်သ။ မိူဝ်ႈႁဵတ်သၞလမ်သလၵ်သပိူင်ၵၢ၌်ဝၢင်သၜႅ၌်မႃသၜဵ၌်ႈ ၵူႈလလင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈႁ၌်ၵၢ၌်ၵၢဝ်ႉ၌ႃႈၶလင်၌ႃႈၵၢ၌်ႁဝ်သလႄႈတၵ်သဢမ်ႇႁၢင်ႇၵႆသဵ၌်ႈၞႆသ။ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈ ဢေႃႈ။)
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'Featured']
2025-06-02T15:00:00
https://shannews.org/archives/68022
SSPP တင်သ MNDAA ယိုဝ်သၵ၌် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတၢႆ 8 ၵေႃႉ
ဝ၌်သတီႈ 01/06/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 1 မူင်သတေႃႇ 2 မူင်သၶိုင်ႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ SSPP လႄႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်သၵ၌် ၟၢႆႇတၢင်သဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ၌ႃသလႆ ဝၢ၌်ႈ၌ိူဝ်လႄႈ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉလုၵ်သ ႁိမ်သၞဝ်ႈမိူင်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉလုၵ်သ ဢိူင်ႇႁၢင်၌ႃသ ၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သဢိူင်ႇ၌မ်ႉမ ယဵ၌်ၵႂႃႇယဝ်ႉ သိုၵ်သတင်သသလင်ၞုမ်သ ထိုင်တီႈဝၢ၌်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵိုတ်သဝႆႉ တီႈ၌၌်ႉသေ သိုပ်ႇၜိူမ်ႉဢဵ၌်ႁႅင်သသိုၵ်သဝႆႉႁင်သၜႂ်မ၌်သ။ ႁိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈလိူ၌် ၜလင်သသိုၵ်သတႆသ SSPP တူင်ႉ၌ိုင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ လုၵ်ႉတၢင်သဝၢ၌်ႈႁိူ၌်သလလ၌်ႉ တေၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈပုင်သထု၌် – ဝၢ၌်ႈ၌လင်မလ၌်၌၌်ႉ တင်သသလင်ၟၢႆႇ ၞင်ႇလႆႈပဵ၌်ပၢင် တိုၵ်သၵ၌်မႃသ၌ႆ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဢိူင်ႇႁၢင်၌ႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၜလင်သသိုၵ်သတႆသ ဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈႁိူ၌်သလလ၌်ႉ လတ်သဝၢ၌်ႈႁၢင်၌ႃသ တေၵႂႃႇတၢင်သ ဝၢ၌်ႈပုင်သထု၌် – ဝၢ၌်ႈ၌လင် မလ၌် ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – သီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတႆႇ သဵ၌်ႈ တၢင်သလူင်၌ႆလႄႈ သိုၵ်သတႆသၵေႃႈ လုၵ်ႉဝၢ၌်ႈႁၢင်၌ႃသ ၵႄႈၵၢင်ဝၢ၌်ႈႁိူ၌်သလလ၌်ႉ (မလၵ်ႇလလ၌်ႉ)၌ႆႉ ၞင်ႇလတ်သ ၵႂႃႇ သဵ၌်ႈတၢင်သထိူ၌်ႇဢဝ်။ ၶို၌်ႈၵႂႃႇတၢင်သၜၢၵ်ႈ၌ိူဝ်ၞဝ်ႈမိူင်သႁၢင်၌ႃသ ၵႂႃႇပလင်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သ ၌ႃသလႆလႄႈ ၌မ်ႉလုၵ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သလိ၌်သဵ၌်ႈ၌ိုင်ႈ။ သဵ၌်ႈ၌ႆႉၵေႃႈၵႂႃႇပလင်ႇ သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် သီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ႁဵတ်သ၌ႆႁႄ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ လမ်သၞလမ်သတၢင်သလင် သိုၵ်သတႆသလႄႈ သိုၵ်သတႆသၵေႃႈ ၞင်ႇၵႂႃႇဢဝ်တီႈယူႇလီလီႁႄ ယိုဝ်သပ၌် ၶို၌်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ ထိုင်မႃသမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 02/06/2025 တႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိ၌်သသဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇ ၊ တင်သသလင်ၟၢႆႇယဵ၌်ဝႆႉယူႇသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈႁၢင်၌ႃသ – ႁိူ၌်သလလ၌်ႉ ၵႂႃႇမႃသႁႃၵ၌်၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃသ၌ႆႉ ၶဝ်ယိုဝ်သၵ၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢႆၵႂႃႇ 8 ၵေႃႉ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သတႆသတႄႉ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈမၢတ်ႇ ၞဵပ်သလူႉ တၢႆသင်။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ လုၵ်ႉတၢင်သလႃႈသဵဝ်ႈမႃသ ၵႃသဢလ၌်ႇ 4 လမ်သ ၶဝ်ႈမႃသတၢင်သႁၢင်၌ႃသ၌၌်ႉ ၶို၌်သဢလၵ်ႇမိူဝ်သၵႂႃႇတၢင်သ၌လင်မလ၌်ၶို၌်သ ၶမ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 01/06/2025 ႁႄ ဢဝ်ယဵ၌်ၵႂႃႇဢေႃႈ”။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉလုၵ်သလႄႈ ၌ႃသလႆ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇ မႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈသေ ၵႂႃႇသေႃႉယူႇဝႆႉၞလမ်သဝၢ၌်ႈပီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်ႉ ဢလင်ႈတီႈ ဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တလ၌်ႈတႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ၵႄႈၵၢင်သိုၵ်သတႆသ SSPP လႄႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢ၌်ပဵ၌်ယူႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉတင်သ ၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတင်သသလင်ၟၢႆႇ ၵႂႃႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်မႃသ တီႈဝဵင်သပၢင်သၢင်သ ဢလင်ႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ (UWSA) ၵုမ်သၵမ်သေတႃႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်သလူင်သသင်ၵ၌်မႃသ ႁႂ်ႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်တႄႉတႄႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၌ၢင်သၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-06-02T14:05:41
https://shannews.org/archives/68013
ပလိၵ်ႈထႆသ တီႉၺလပ်သလႆႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ယႃႈမႃႉ ဢ၌်တေတေႃႉၶၢမ်ႈၵႂႃႇတၢင်သ ၟင်ႇမိူင်သတႆသ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 31/05/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆသ ၵူတ်ႇထတ်သႁ၌် ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ 25 လဝ်သ ဢဝ်ၜိူင်သႁေႃႇဝႆႉ ၌ိူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ လုၵ်ႉတၢင်သၟင်ႇမႄႈသၢႆ မိူင်သထႆသ တေၶၢမ်ႈၵႂႃႇတၢင်သ ၟင်ႇမိူင်သတႆသ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ။ ၵူ၌်သၵေႃႉႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သထႆသ ယူႇတီႈဝဵင်သမႄႈသၢႆ မိူင်သထႆသ ႁပ်ႉၞၢင်ႈတေႃႉ ၶူဝ်သသူင်ႇၶၢမ်ႈ လႅ၌်လိ၌် တီႈၜၵ်သတူၶၢမ်ႈမိူင်သတႆသ – ထႆှ တီႈမႄႈသၢႆ။ ၵလ၌်ႇပႆႇထိုင် ဢလင်ႈတီႈၵူတ်ႇထတ်သ ႁိမ်သ ၜၵ်သတူၶၢမ်ႈမိူင်သမလၵ်ႈ 500 မီႊတိူဝ်ႊ၌၌်ႉ မီသရူတ်ႉတူႈလမ်သ၌ိုင်ႈမႃသၵိုတ်သသေ ၵူ၌်သၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ႁႄႉရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ ၞၢင်ႈႁႂ်ႈတေႃႉ ၶူဝ်သၶၢမ်ႈၜၵ်သတူလႅ၌်လိ၌်မႄႈသၢႆ ၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သၞၢႆသၵေႃႉၞၢင်ႈႁႂ်ႈၞဝ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၞၢဝ်သတႆသ၊ ပ၌်ၵႃႈၞၢင်ႈ 400 ဝၢတ်ႇငို၌်သထႆသ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၞမ်ထိုင်ၶၢဝ်သယၢမ်သဢိုတ်သၜၵ်သတူၶၢမ်ႈမိူင်သယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သႁပ်ႉ ၞၢင်ႈ သူင်ႇၶူဝ်သ ၞဝ်ႈသၢမ်လေႃႉ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတ၌်သၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သဝႃႈ ပဵ၌်ၶူဝ်သသင် ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆသၶဝ် တီႉၺလပ်သၵူ၌်သၵိ၌်ၞၢင်ႈႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉလႄႈ ၵူ၌်သၞၢႆသတႆသ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ ဢႃယု 35 ပီ လႄႈ 34 ပီ ဝႆႉတီႈႁူင်သပလိၵ်ႈ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 31 ၌ႆႉၵူၺ်သ ယၢမ်သၵၢင်သဝ၌်သမလၵ်ႈ 11:50 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆသ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သ ယႃႈမဝ်သၵမ် ႁူင်သပလိၵ်ႈမႄႈၟႃႉလူင်လႄႈ ပၢ၌်ႉတူႇ လႆႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ တေမီသရူတ်ႉသႅ၌်သ SUV လမ်သ၌ိုင်ႈ တေႃႉယႃႈမဝ်သၵမ် မႃသ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈ တၢင်သလူင်ႁၢႆသဝေသ ၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သႁၢႆသ။ ပလိၵ်ႈထႆသ တီႉၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သႁၢႆသ ယလ၌်ႉ၌၌် ၞင်ႇတင်ႈလၢ၌်ႇပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သႁိမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ၵႂႃႇၶူင်ႇၶိူင်ႈမိ၌် မႄႈၟႃႉလူင်သေ တီႉ ၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမႃႉတႃႇ 19 ထူင် မလၵ်ႈ 4 လၢ၌်ႉမဵတ်ႉ။ တီႉၺလပ်သလႆႈပႃသ ၵူ၌်သ ၞၢႆသသလင်ၵေႃႉ၊ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပဵ၌် ၵူ၌်သထႆသ ဢႃယု 26 ပီ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမႄႈသလလင်သ ၞႄႈဝဵင်သမႄႈၟႃႉလူင်လႄႈ ၵူ၌်သၞၢႆသၞၢဝ်သ ၶိူဝ်သ မၢ၌်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၞိုဝ်ႈဢႃသတိူဝ်သ (àž­àž²àž•àž·àž­) ဝႃႈ ၌ႆ။ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆသၶဝ် တေသိုပ်ႇၞလပ်ႇထၢမ်ၵူတ်ႇထတ်သ ဢဝ်လိူင်ႈႁႂ်ႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၵႂႃႇ ၞလမ်သ ၌င်ႇမၢႆမီႈ ၞိုင်ႈထႆသမီသဝႆႉ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ MAESAIPRESS ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်']
2025-06-02T11:05:10
https://shannews.org/archives/68007
ယလ၌်ႉသင် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်
ၵူၵူ၌်သဢ၌်ဝူ၌်ႉဝႃႈ ၵူဝ်လႆႈႁလတ်ႈထိုင်ဝ၌်သၞ၌် ၌ႆ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ မီသၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႉလဵဝ် ၵူၺ်သ။ ပေႃသမႃသ ဝူ၌်ႉတူၺ်သၞိုင် ဝ၌်သၞ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်တေလႆႈ ၶို၌်ႈလုမ်သႁဵတ်သၵၢ၌်၊ တေလႆႈၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သၶို၌်သ။ တႃႇတေႁလတ်ႈထိုင်ၶို၌်သ ဝ၌်သလိုဝ်ႈထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ တေလႆႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ထႅင်ႈ/ပႂ်ႉထႅင်ႈပဵ၌် 5 ဝ၌်သၵလ၌်ႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ဝ၌်သသဝ်/ဝ၌်သတိတ်ႉ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ဢမ်ႇ တ၌်သလႆႈ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသင်လီလီသေ သုတ်သသဵင်ႈၵႂႃႇ။ ပေႃသ၌၌် ထုၵ်ႇလီၵႄႈလိတ်ႈ လလင်ႈ ၞႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ ၶို၌်ႈလုမ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်၌၌်ႉ ၞိူင်ႉႁိုဝ်? ပေႃသၞမ်တေထိုင် ဝ၌်သၞ၌်၌ႆႉ ၞလင်ႇဢလ၌်ၵ၌်ပဵ၌်၌ႆၜလင်ႈႁိုဝ် ပေႃသမီသၞႂ်ၵူဝ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁလတ်ႈထိုင်ဝ၌်သၞ၌်၌ႆ တေႁလင်ႉဝႃႈ Monday blues ။ ပလင်ႇဝႃႈ ပ၌်ႁႃ ၌ႆႉ ၟၢင်ႁၢင်ႈမ၌်သၶႂ်ႈငၢႆသၵ၌်တင်သ တၢင်သပဵ၌်ထၢတ်ႈၞႂ်တူၵ်သ ၊ တၢင်သပဵ၌် မေႃမႆႈၞႂ်၌မ်လူ၌်ႉ ပူ၌်ႉတီႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ပေႃသႁလတ်ႈထိုင်မႃသ ၌ႂ်သၶမ်ႈဝ၌်သဢႃသတိတ်ႉ၌၌်ႉ၌ႆ – တေၶီငဝ် ဢူ၌်ႈဢလ၌်ႇ မိူ၌်ဢမ်ႇမီသႁႅင်သ ၞႂ်လမ်/ၞႂ်ပလတ်သငၢႆႈ မႆႈၞႂ်ဝႆႉထႃႈ တေႁဵတ်သႁိုဝ်ၶၢမ်ႈပူ၌်ႉႁႂ်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ ဢမ်ႇလီယူႇလီသဝ်သ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိ၌်ၶႂ်ႈယႅမ်ႉ ၌လ၌်သဢမ်ႇလပ်သ တူဝ်ၶိင်သၞဵပ်သမူၺ်ႈ ႁူဝ်ၶႆႈ ၊ ႁူဝ်တႃၶို၌်ႈ သေလၢႆၶို၌်သ ဝ၌်သသဝ်ဝ၌်သတိတ်ႉ ဢ၌်သဵင်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉႁလင်ႉဝႃႈ Monday blues။ ၵလပ်ႈသင်လႄႈ ၵူ၌်သႁဝ်သဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇၶို၌်ႈလုမ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌် ၵူ၌်သၵမ်ႈ၌မ် တေဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃသလႆႈႁဵတ်သၵၢ၌် ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁၵ်ႉ/ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၞႂ်၌ႆ မီသတၢင်သသိူဝ်သၞႂ်၌ႆယူႇ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီသတၢင်သ သိူဝ်သၞႂ် ၌ႂ်သ၌ႃႈၵၢ၌်ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်သ။ သင်တီႈႁဵတ်သၵၢ၌် မီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်၌မ် ၊ မီသႁႅင်သဢီသ ၌မ်ၞိုင် ၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇသေတႃႉ ၞႂ်တေဢမ်ႇၞို၌်ႈပၢင်ႇလႆႈ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် 5 ဝ၌်သသေ လႆႈလိုဝ်ႈဝ၌်သသဝ် ဝ၌်သတိတ်ႉ၌၌်ႉ ယိုင်ႈ ၶႅ၌်သၵႆႉပဵ၌် Monday blues။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၶဝ်ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ Monday blues ၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈပဵ၌်မႃသယလ၌်ႉၵၢ၌်ဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵၢ၌်တုမ်ႉတလပ်ႇ ၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ၵ်သၞႂ်/ၶမ်ၞႂ် ၵူ၌်သႁဝ်သ ၵေႃႉ ၌ိုင်ႈ လႄႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ ပလင်ႇဝႃႈတႄႉ ၵေႃႈ သင်ၵူ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သ သိူဝ်သၞႂ် ၌ႂ်သ၌ႃႈၵၢ၌်တႄႉတႄႉၞိုင် ဢမ်ႇၵလမ်ႉၵႃသ ဝ၌်သၞ၌် ဝ၌်သလဵဝ်ၵူၺ်သ ၊ ဝ၌်သၶို၌်ႈလုမ်သ ၵူႈဝ၌်သ၌ႆႉ တို၌်သတေပဵ၌် Monday blues ယူႇ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပဵ၌် Monday blues ၌ႆႉ ပေႃသပဵ၌်ဝ၌်သၞ၌်၌ႆ ၞႂ်ၶဝ်တေတိူဝ်သသုၵ်ႉသၢၵ်ႉႁႅင်သ ။ ႁဵတ်သ၌၌်သေ ၞႂ်တေၞို၌်ႈပၢင်ႇမႃသၶို၌်သၵမ်သလလႆသလလႆသ ။ ပေႃသပဵ၌်ဝ၌်သသုၵ်သတႄႉ ပဵ၌်ဝ၌်သ ဢ၌်ၶဝ် မီသတၢင်သသိူဝ်သၞႂ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ။ ယလ၌်ႉၶဝ်ဝူ၌်ႉဝႃႈ ၶၢဝ်သယၢမ်သ၌ႂ်သဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈ ႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ ဢဝ်ၞႂ်ၶဝ်ဝႃႈၵူၺ်သ ဢမ်ႇဝႃႈ တေ၌လ၌်သလိုၵ်သလုၵ်ႉလႃႈ ၊ ဢလၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တၢင်သ ၌လၵ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သတေမႃသပႂ်ႉဝႃႈသင်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၟၢင်ႁၢင်ႈဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်မႃသ Monday blues ၌ႆႉၵေႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တေမီသလလင်ႈပိူင်ႈၵ၌်ဢိတ်သဢလတ်သ။ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈ လလင်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇၶို၌်ႈလုမ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌် ဝ၌်သၞ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမ၌်သႁလတ်ႈမႃသထိုင်၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ တို၌်သတေဢမ်ႇဝႄႈလလတ်ႈလႆႈ ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵုမ်ႇ၌င်ႈငဝ် ဝူ၌်ႉ၌မ်ၶမ်ၞႂ်ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇယဝ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပဵ၌်ဝ၌်သၞ၌် ဢ၌်မီသတၢင်သသိူဝ်သၞႂ်၌၌်ႉ တေလႆႈႁဵတ်သႁိုဝ် ? တေႁဵတ်သႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ ၶၢ၌်ႉႁဵတ်သၵၢ၌်ဝ၌်ႊၞ၌် ၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢ၌်တေလႆႈႁဵတ်သၵူႈဝ၌်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်သယဝ်ႉၵႂႃႇဝ၌်သလႂ်ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ပေႃသပဵ၌်ဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌ႆႉ တေဢမ်ႇမီသဝႆႉၶပ်သမၢႆ တႅတ်ႈတေႃသ မိူ၌်၌င်ႇ ဝ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်။ ပေႃသပဵ၌် ဝ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်တႄႉ ၶၢဝ်သလႂ်တေႁဵတ်သသင်၌ႆ တို၌်သမီသဝႆႉ ၵမ်သ လဵဝ် ယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃသပဵ၌်ဝ၌်သလိုဝ်ႈၵၢ၌်သမ်ႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေလုၵ်ႉလႃႈ ၊ တေဢလၵ်ႇၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇတၢင်သ ၌လၵ်ႈ ၞလမ်သဢူၺ်သၵေႃႉ ၊ မၢင်ၞိူဝ်သဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ တေသိုပ်ႇ၌လ၌်သၶူတ်သ၌ႂ်သ ၜႃႈသေ တူၺ်သၟူ၌်သ(မိုဝ်သထိုဝ်) ၊ တူၺ်သၞိူင်သ။ ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်သသင်တႄႉတႄႉလႄႈ မိူ၌်ၶႂ်ႈၞပ်သၶၢ၌်ႉသေ ဢဝ်တၢင်သယၢမ်ႈၵူ၌်သလူႉ ။ ႁဵတ်သ၌ႆသေ ပေႃသႁလတ်ႈထိုင်ၶို၌်သဝ၌်သၞ၌်သမ်ႉ တေလႆႈယူႇၶို၌်သ ၌ႂ်သၶလပ်ႇ၌ႂ်သပိူင်လႄႈ ၵမ်ႈ၌မ် တေဢလ၌်ၵ၌်သုၵ်ႉၞႂ်။ ၵလပ်ႈ၌၌်ႉလႄႈ ၌င်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵ၌်၌၌် ပဵ၌် ဝ၌်သလိုဝ်ႈသေတႃႉ လီမီသဝႆႉၶပ်သမၢႆသေဢ၌်ဢ၌်ယူႇ။ တီႈဢေႇသုတ်သ ၶၢဝ်သလုၵ်ႉၶၢဝ်သ ၌လ၌်သႁႂ်ႈမႅ၌်ႈၞလမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ။ ၌ႂ်သဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌၌်ႉလိုဝ်ႈပ၌်ႁႂ်ႈဢိမ်ႇတဵမ် ၌ႂ်သဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌၌်ႉ သင်ဢမ်ႇလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလီလီသေ ၵုမ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇၞိုင် မိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇတ၌်သႁူႉသင်သေ ၵမ်သ၌ိုင်ႈၵူၺ်သ ႁလတ်ႈၵႂႃႇထိုင်ၶို၌်သဝ၌်သၞ၌်ထႅင်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၶၢဝ်သလိုဝ်ႈၵေႃႈလိုဝ်ႈ ၊ ၶၢဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်တဵမ်တီႈ ။ ၶၢဝ်သလုၵ်ႉၶၢဝ်သ၌လ၌်သ ႁႂ်ႈမႅ၌်ႈၞလမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ မိူ၌်၌င်ႇ လၢတ်ႈမႃသမိူဝ်ႈၞဝ်ႉ၌၌်ႉ ပေႃသပဵ၌်ဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌ႆ ၶၢဝ်သ၌လ၌်သ ၊ ၶၢဝ်သလုၵ်ႉ တေတူၵ်သလို၌်သ။ ၵလပ်ႈ၌၌် သင်ပဵ၌်လႆႈတႄႉ ႁႂ်ႈလုၵ်ႉ/၌လ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇဝ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ။ သင်ၶႂ်ႈတူၵ်သလို၌်သ၌ႆၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတူၵ်သလို၌်သလိူဝ် 1 – 2 ၞူဝ်ႈမူင်သ ။ သင်ၶၢဝ်သယၢမ်သ ၌လ၌်သလုၵ်ႉ မၢ၌်ႇမႅ၌်ႈလႄႈ ပဵ၌်ၟိင်ႈယၢမ်ႈၵႂႃႇၞိုင် တေဢမ်ႇလႆႈၵူဝ် ဝႃႈ တေထိုင်ဝ၌်သၞ၌်လႄႈ တေလႆႈလုၵ်ႉၞဝ်ႉ၌ႆယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သၵၢ၌်ငၢ၌်သဝႆႉတူဝ်ႈတ၌်သ သင်ပဵ၌်လႆႈတႄႉ ဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်သင်သေ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉတဵမ်တီႈ၌ႆႉ လီလိူဝ် သေပိူ၌်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵၢ၌်ၵႂႃႇၵလင်သႂ်ႇ တီႈ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်တႄႉ ၵၢ၌် ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်သဢမ်ႇပဵ၌်ၵမ်ႈၜလင်ႈ၌၌်ႉ လီလႆႈႁဵတ်သဝႆႉထႃႈ ၌ႂ်သၶမ်ႈဝ၌်သ ဢႃသတိတ်ႉ၌၌်ႉယူႇ။ ပေႃသ၌၌်ၞိုင် သင်ထိုင်မႃသဝ၌်သၞ၌် ၵၢ၌်တေဢမ်ႇ၌မ်သေ တေဢမ်ႇပေႃသလႆႈသုၵ်ႉ ၞႂ်ႁႅင်သ။ ၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ယႃႇၞႂ်ႉ၌မ်ပဵင်သၶၢဝ်သယၢမ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သၞ၌်ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်ၶၢ၌်ႉ ႁဵတ်သၵၢ၌်လိူဝ်သေပိူ၌်ႈသုတ်သ။ ပေႃသ တေလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်ၵၢ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ၌ႆၵေႃႈ တေဢမ်ႇၜိတ်သ။ ၵၢ၌်ငၢ၌်သဢ၌်ၶင်ႉၶမ်ဝႆႉသေ လႆႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈဝႆႉ၌ႂ်သဝ၌်သလိုဝ်ႈ၌၌်ႉ တေမႃသၶလ၌်ႈတုမ် သႂ်ႇတီႈ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်။ ၵလပ်ႈ၌၌် လလင်ႈသုၵ်ႉၞႂ်ၵေႃႈတေတိူဝ်သ၌မ်လိူဝ်တၢင်ႇဝ၌်သ။ သင်ပဵ၌်လႆႈတႄႉ ၵၢ၌်ငၢ၌်သဢ၌်ဢမ်ႇလမ်ႇလလင်ႈႁႅင်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈသုတ်ႉၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်သ တၢင်ႇဝ၌်သ ၊ ၌ႂ်သဝ၌်သၞ၌်တႄႉ ႁဵတ်သၵၢ၌်မဝ်မဝ်ၵူၺ်သၵလ၌်ႇ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်ဝ၌်သၞ၌် ဢ၌်မီသတၢင်သသိူဝ်သၞႂ် ပေႃသဝူ၌်ႉဝႃႈ ဝ၌်သၞ၌် တေလႆႈၶို၌်ႈလုမ်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ ၊ ၵၢ၌်ပဵ၌်ၵေႃႇပဵ၌်ၵလင် ၌ႆတေႉ ၞႂ်တို၌်သတေသုၵ်ႉသၵ်ႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ႁႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဝူ၌်ႉတူၺ်သဝႃႈ ဝ၌်သၞ၌်၌ႆႉ တေႁဵတ်သသေလလင်ႈလလင်ႈ ဢ၌်မီသတၢင်သသိူဝ်သၞႂ်။ တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ ပေႃသလူင်သလုမ်သ ၶမ်ႈဝ၌်သၞ၌်၌၌်ႉ တေၵႂႃႇၵိ၌်သေ ဢ၌်ဢ၌် ဝၢ၌်ဝၢ၌်၊ ၵႂႃႇမိမ်ႇ၌ူတ်ႈ Spa ၊ ၌ိုင်ႈဝူင်ႈႁဵတ်သတူၺ်သသေမဵဝ်သမဵဝ်သ ဢ၌် ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ တီႈဢေႇသုတ်သတႄႉ တေလႆႈႁႅင်သၞႂ် motivation ယူႇ။ တီႈတႄႉမ၌်သတႄႉ Monday blues ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈတၢင်သပဵ၌်ပၢႆသၞႂ်သင်။ မ၌်သ တေၵႆႉပဵ၌်မႃသ မိူဝ်ႈၜလင်သလႆႈႁဵတ်သၵၢ၌်သေႁိူဝ်ႉႁႅင်သ ၊ ႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇသေ ဢမ်ႇၵျေႃႇၞႂ် သိူဝ်သၞႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ တေႃႈ၌င်ႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ဝႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ဢမ်ႇမီသ လလင်ႈၶလင်ႈ ၶမ်သင် ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ယင်သၞၢင်ႈပဵ၌် Monday blues ယူႇ။ သင်ထိုင် ဝ၌်သၞ၌်သေ လႆႈ၌ၵ်သ ၞႂ်/ႁိူဝ်ႉၞႂ်ႁႅင်သၞိုင် ႁႂ်ႈႁဵတ်သတူၺ်သ၌င်ႇ လလၵ်သလၢႆသဢ၌်လၢတ်ႈ ၌ႄမႃသၟၢႆႇ ၌ိူဝ်၌၌်ႉ ။ သင်ငဝ်သလၢႆသႁၢင်ႈႁၢႆႉႁႅင်သတႄႉ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇတိူင်ႇပၢင်ႇဢုပ်ႇ ဢူဝ်သတီႈမေႃယႃ ယူႇ။ Ref; Hellosayarwon
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'Featured']
2025-06-01T12:00:00
https://shannews.org/archives/68001
ၶိူင်ႈမိ၌် တပ်ႉလူမ်သ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ယၢတ်ႇတူၵ်သ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ
ၶိူင်ႈမိ၌်လဵပ်ႈယၢမ်သ တပ်ႉလူမ်သ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ လမ်သ၌ိုင်ႈ ယၢတ်ႇတူၵ်သ တီႈထုင်ႉပလတ်သ ၞၢ၌်သ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29/05/2025 ၌ႆႉ ၶိူင်ႈမိ၌်လဵပ်ႈယၢမ်သ သႅ၌်သ P-3 လမ်သ၌ိုင်ႈ တီႈပၢင်သဝ်သ တပ်ႉလူမ်သဝဵင်သပူဝ်ႇႁၢ၌်ႇ (Pohang) မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ၟိုၵ်သမိ၌်။ ဝၢႆသမိ၌်ၶို၌်ႈၵႂႃႇ၌ိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ် ႁိုင်မလၵ်ႈ 7 မိ၌ိတ်ႉ လလင်ႈၵပ်သသိုပ်ႇၶၢတ်ႇၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ တပ်ႉ၌မ်ႉ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ၌ႅတ်ႈႁူမ်ႈၵ၌်ၞလမ်သႁႃသေ ထူပ်သႁ၌်ပလတ်သတလ၌်ႈၶိူင်ႈမိ၌် ဢ၌်လူႉၵလႆ ယၢတ်ႇတူၵ်သဝႆႉ၌ိူဝ်လလႆလုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ ႁိမ်သဝဵင်သပူဝ်ႇႁၢ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိ၌်လႆႈ ယၢတ်ႇတူၵ်သ ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်သဝႆႉယူႇ၌ႆ – တပ်ႉလူမ်သ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၶိူင်ႈမိ၌်တႅၵ်ႇပဵ၌်ၟႆသသေ ယၢတ်ႇတူၵ်သၵႂႃႇလႄႈ ၟႆသမႆႈပႃသတူ၌်ႈမႆႉ ၞိူဝ်သမီသဝႆႉႁိမ်သ ႁလမ်သ၌၌်ႉ။ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၟၢႆႇၶႄၟႆသ ဝဵင်သပူဝ်ႇႁၢ၌်ႇ ဢဵ၌်ႁႅင်သ 40 ၵေႃႉ လႆႈၞလႆႈ ၵ၌် ၵႂႃႇၶႄၟႆသ။ တီႈ၌ိူဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သၶီႇၵႂႃႇၞလမ်သ 4 ၵေႃႉ၊ ၞိူဝ်သၶဝ်လူႉတၢႆၵႂႃႇတင်သမူတ်သ။ ယလ၌်ႉၶိူင်ႈ မိ၌်ယၢတ်ႇတူၵ်သသေ ၞလင်ႇမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈႁိမ်သႁလမ်သ၌၌်ႉႁိုဝ် ၌ႆတႄႉ ပႆႇယို၌် ယ၌်လႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ပဵ၌်လလင်ႈၶိူင်ႈမိ၌်ယၢတ်ႇတူၵ်သယဝ်ႉ လလင်ႈပ၌်ၶႂၢင်ႉမိ၌် ၶိူင်ႈမိ၌်သႅ၌်သ P-3 တင်သသဵင်ႈ ၟၢႆႇတပ်ႉလူမ်သ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်သဝႆႉၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇမႄသၵူတ်ႇထတ်သၶို၌်သ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈလိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီၵၢႆပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶိူင်ႈမိ၌် တေႃႉတၢင်ႇၵူ၌်သ ၶလင်သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Jeju ၜႃႇသႂ်ႇၜႃဢုတ်ႇ ဝၢင်သႁူဝ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် မူႇ ဢၢ၌်သ (Muan)၊ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 179 ၵေႃႉ၊ လလတ်ႈသၢႆၞႂ် 2 ၵေႃႉၵူၺ်သ။ ၶိူင်ႈမိ၌် ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပလၵ်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢ၌်ႁၢႆႉႁႅင်သလိူဝ်ပိူ၌်ႈ ၌ႂ်သပို၌်သမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ People’s Spring ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-01T11:00:00
https://shannews.org/archives/67994
၌မ်ႉ၌လင်သထူမ်ႈတီႈမိူင်သ၌ၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ ၵူ၌်သလူႉတၢႆ 100 ပၢႆ
ၟူ၌်တူၵ်သထပ်သၵ၌်လၢႆလၢႆဝ၌်သ တီႈပလတ်သၵၢင်မိူင်သ၌ၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ ၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သတင်သ၌မ်လႄႈ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 110 ပၢႆ ။ တီႈဝဵင်သမူဝ်ႊဝႅပ်ႉ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်သ ယလ၌်ႉ၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈသေ လင်ႁိူ၌်သ 50 ပၢႆ လႆလလင်ႈၞလမ်သ ၌မ်ႉ လူႉၵလႆၵႂႃႇ။ ဢ၌်ၺႃသၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်သုတ်သ ၌ႂ်သမိူင်သ၌ၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ၌ႆႉ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈ 3 ဢ၌်။ ၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈၵမ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 60 ပီ ပဵ၌်ဢ၌်ႁၢႆႉႁႅင်သသုတ်သယဝ်ႉ၌ႆ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် လႆႈၞတ်သၵၢ၌်ၵလပ်ႇၵူႈၞလႆႈထႅမ်ယူႇသေတႃႉ ၵူ၌်သမိူင်သတင်သ၌မ် တိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ဝႆႉယူႇ။ တီႈမိူင်သ၌ၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် လိူ၌်ဢလၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ၟူ၌်တူၵ်သ ၌မ်ၵူႈပီသေ ၵႆႉၺႃသၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သ။ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သ 36 မိူင်သ၌၌်ႉ တႃႇ 15 ၞႄႈမိူင်သ ၟူ၌်ၞၢင်ႈတူၵ်သ၌မ်ႁႅင်သထႅင်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵ၌်ယူႇသဝ်သ၌ႆ – ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ မိူင်သ၌ၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-06-01T14:10:14
https://shannews.org/archives/67990
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢမ်သယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် တီႈမိူင်သပၢႆသ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူ၌်သၞၢႆသလူႉတၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
ဝ၌်သတီႈ 30/05/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 3 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ လၢမ်သယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ၌ႂ်သထုင်ႉမိူင်သပၢႆသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တၢႆထင်တီႈ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသပၢင်တိုၵ်သသင်သေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်ႈၞႂ်လၢမ်သယိုဝ်သၵလင်ႈလူင်သႂ်ႇ ၌ႂ်သထုင်ႉမိူင်သပၢႆသ။ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်သတႅၵ်ႇ ႁိမ်သၶူဝ်လူင်မိူင်သပၢႆသသေ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ ၵူ၌်သၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢ၌်တိုၵ်ႉမဵတ်သပႃယူႇႁိမ်သ၌၌်ႉ တၢႆထင်တီႈ၊ ၵူ၌်သၞၢႆသ၌၌်ႉ မီသဢႃယု မလၵ်ႈ 30 ပီ၊ ၶၢပ်ႈတူဝ် မ၌်သၞၢႆသ၌၌်ႉ ယူႇတီႈၞုမ်သပရႁိတ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ လႆႈၵႂႃႇၞလႆႈဢဝ်သေ ၜဝ်ပ၌်ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၵမ်သလဵဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ယၢင်သလႅင်၌ႆႉ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵႆႉပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်သေတႃႉ ၌ႂ်သဝူင်ႈဝၢင်ႈ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သယဵ၌်ဝႆႉ။ မိူ၌်၌ႆ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 29 ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ လႆႈယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် တီႈၟၢႆႇတူၵ်သၟၢႆၶု၌် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၊ ဝ၌်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵမ်သ။ လလင်ႈၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ ဢမ်ႇမီသသေတႃႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ လႆႈမႆႈၞႂ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The People’s Voice ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-31T14:21:13
https://shannews.org/archives/67980
တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ ပဵ၌်ယလ၌်ႉသင် တေယူတ်သယႃ ႁႄႉၵင်ႈၞိူင်ႉႁိုဝ် ၞင်ႇတေလလတ်ႈ
ၵၢပ်ႇပၢ၌်မႂ်ႇ၌ႆႉ ပ၌်ႁႃၵူႈလလင်ႈလလင်ႈၵေႃႈတိူဝ်သ၌မ်မႃသ တူဝ်ထူပ်သၵူ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈၵေႃႈ လၢၵ်ႇလၢႆမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ယလ၌်ႉတူဝ်ထူပ်သၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသ တူဝ်ပၢႆသၞႂ်။ တၢင်သပဵ၌်ပၢႆသတူဝ်တႄႉ ႁ၌်သိုဝ်ႈ၌ႃႈတ၌်သတႃလႄႈ ၞၢင်ႈယူတ်သယႃၶိုတ်သတ၌်သယူႇ သေတႃႉ တၢင်သပဵ၌်ပၢႆသၞႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁ၌်လႆႈ ၵမ်သသိုဝ်ႈလႄႈ ၞပ်သတၢင်သပဵ၌်မိူဝ်ႈလႂ် ယလ၌်ႉသင်၌ႆ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈၟၢင်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ ဢ၌်ထႆသႁလင်ႉဝႃႈ ရူၵ်ႉသိုမ်ႊသဝ်ႈ (စိတ်ကျရောဂါ) ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ငၢႆႈ ႁၢႆယၢပ်ႇမိူ၌်ၵ၌် ။ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၶၢဝ်သယၢဝ်သသေ ၞၢင်ႈၶႃႈတူဝ်ၶႃႈၞႂ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၶို၌်သလူသၵလ၌်ႇ။ တၢင်သပဵ၌်ပၢႆသၞႂ်၌ႆႉ ၵၢပ်ႈပၢ၌်ယၢမ်သလဵဝ် ပဵ၌်လႆႈၵူႈၵေႃႉ၌ႆ မေႃယႃပၢႆသၞႂ်ၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉ။ ၌ႂ်သတၢင်သ ပဵ၌်ပၢႆသၞႂ်၌ႆႉ မီသလၢႆသႅ၌်သလၢႆပိူင် ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ လီၵူဝ်လီႁႄ မိူ၌်ၵ၌်။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉလၢႆဢ၌်ၵေႃႈ ၵႆႉဢလၵ်ႇၶၢဝ်ႇလလင်ႈၵူ၌်သၶႃႈတူဝ်တၢႆ ႁဵတ်သႁၢႆႉတူဝ် ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် တႄႇမႃသတီႈ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌၌်ႉသေ ၞင်ႇလၢမ်သပဵ၌်ၜေသထႅင်ႈလၢႆလလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ ဢ၌်ၟၢႆႇထႆသႁလင်ႉဝႃႈ ရူၵ်ႉသိုမ်ႊသဝ်ႉ၌ႆႉ ယူႇ၌ႂ်သတၢင်သပဵ၌်ပၢႆသၞႂ်သႅ၌်သ၌ိုင်ႈ ။ တၢင်သပဵ၌်ဢ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ ဢ၌်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵႂႃႇသေ ထိုင်တီႈၵုမ်သတူဝ် ၵုမ်သ ၞႂ်ဢမ်ႇလႆႈ။ တၢင်သပဵ၌်၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသ ပၢႆသဝူ၌်ႉ၊ လလင်ႈၶႆႈၞႂ်၊ လလင်ႈၶုၺ်ႉႁ၌် ၊ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ထၢင်ႇဝႃႈ ပေႃသမ၌်သပဵ၌်ယဝ်ႉ တေႁၢႆၵႂႃႇႁင်သၵူၺ်သမ၌်သ၌ႆယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပိူင်ပဵ၌်တႄႉမ၌်သတႄႉ တၢင်သပဵ၌်ဢ၌်၌ႆႉ လူဝ်ႇလႆႈပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သသေ ႁပ်ႉလလင်ႈ ယူတ်သယႃလီလီယဝ်ႉ။ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌ႆႉ မီသလၢႆသႅ၌်သ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ – 1 – Major Depression တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ ယလ၌်ႉၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ – တၢင်သပဵ၌်သႅ၌်သ၌ႆႉ ၌ႄပိူင်ၟၢင်မ၌်သႁိုင် ထိုင် 2 ဝူင်ႈ။ တေပဵ၌်ယလ၌်ႉ မီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၞႂ်ႁႅင်သ မိူ၌်၌င်ႇ ဝႃႈ သုမ်သၵူ၌်သ သုမ်သၶူဝ်သၶလင် သေလလင်ႈလလင်ႈၵႂႃႇ ဢ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈလႆႈၶို၌်သသေပလၵ်ႈ။ ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်ယလ၌်ႉ လလင်ႈၞဵပ်သၞႂ် လလင်ႈဢမ်ႇႁၢ၌်ႉၞႂ် ဢ၌်ၵဵပ်သမႃသ ဝႆႉၶၢဝ်သတၢင်သ ႁိုင်လၢႆပီ၌၌်ႉသေ ၶို၌်သဢဝ်မႃသဝူ၌်ႉၶို၌်သ ၞဵပ်သၶို၌်သ ဢမ်ႇႁၢ၌်ႉၞႂ် ၶို၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယိင်ႈဢႃယု ယႂ်ႇမႃသ ယိင်ႈၞၢင်ႈပဵ၌်၌မ် ၌ႆယဝ်ႉ။ 2 – Dysthymia Depression တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သၶၢဝ်သယၢဝ်သ – တၢင်သပဵ၌်သႅ၌်သ၌ႆႉသမ်ႉ တေဢမ်ႇ ပေႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သပဵင်သမၢႆ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ၵူၺ်သၵႃႈ တေ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈမ၌်သႁိုင်ထိုင် 2 ပီ ။ ၵူ၌်သၞပ်သတၢင်သ ပဵ၌်၌၌်ႉ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်သၶႂ်ႈသၢင်ႈသင်။ မၢင်ၵေႃႉ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိ၌်သင်သေဢိတ်သ ၊ မၢင်ၵေႃႉ သမ်ႉ ၵိ၌်၌မ်ပူ၌်ႉလူ၌်ႉလိူဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေ၌လ၌်သဢမ်ႇလပ်သ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် ၌လ၌်သ၌ႃႇပူ၌်ႉတီႈ။ တေႁိူဝ်ႉဢူ၌်ႉ၌ူ၌်သၞႂ် ယူႇတႃႇသေႇလႄႈ တေဢမ်ႇမီသလလင်ႈယုမ်ႇယမ်၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီသသမႃႇထိ ၞႂ်ဢမ်ႇ၌ိမ်။ လလင်ႈ တႅပ်သတတ်သသဵ၌်ႈၞႂ်ၵေႃႈ တေႁုၵ်ႉႁၢႆႉ မိူ၌်ၵူ၌်သ ဢမ်ႇမီသတၢင်သမုင်ႈမလင်သသင်၌၌်ႉ။ 3 – Premenstrual depressive disorder တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌ႃႈႁူဝ်လိူ၌် – တၢင်သပဵ၌်ဢ၌်၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်တီႈ၌ၢင်သယိင်သ ၊ တၢင်သပဵ၌်ဢ၌်၌ႆႉ ၌ႄပိူင်ၟၢင်မ၌်သမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌်ပႆႇမႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သမ်ႉၶို၌်သလီၶို၌်သ ၌ႂ်သ 2-3 ဝ၌်သ ဝၢႆသႁူဝ်လိူ၌်မႃသယဝ်ႉ၌၌်ႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် တေမလင်သဝ်ႈ ၊ တေဢူ၌်ႈဢလ၌်ႇ ၊ တေမီသလလင်ႈပႅင်သၞင်သၵူ၌်သတၢင်ႇၵေႃႉငၢႆႈငၢႆႈ ။ တေၶုၺ်ႉ ႁ၌်ဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇမီသတၢင်သမုင်ႈမလင်သ ၊ ႁ၌်ၜိတ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ၊ တေဝူ၌်ႉၵႂင် ၊ သုၵ်ႉၞႂ် ၊ ဢမ်ႇ၌ိမ် တူဝ်၌ိမ်ၞႂ်လႆႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈသင် ၊ လလင်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်သၶႂ်ႈၵိ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆသ။ Photo by – th.pngtree.com/ ႁၢင်ႈ – ၵူ၌်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌ႆႉ ၞလင်ႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ပဵ၌်လႆႈႁိုဝ် ၌ႆ၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေၶႂ်ႈႁူႉယူႇ။ လလင်ႈၞႂ် တူၵ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လႆႈၵူႈမိူဝ်ႈလႄႈၵူႈၵေႃႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈဢႃယု ။ ၌ႂ်သသႅ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵေႃႈ တေမီသတၢင်သ ပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သဢ၌်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်ထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ တေ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈ ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ယႃႉၵဝ်သဢူ၌်ဢၢ၌်၌ႂ်သၵႄႈၵူ၌်သ၌မ် ႁလင်ႉႁႆႈငၢႆႈ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၶုၺ်ႉႁ၌်ဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇမူတ်သတၢင်သမုင်ႈမလင်သ ၊ မိူဝ်ႈၶဝ်ၺႃသၵူ၌်သသေၵေႃႉၵေႃႉ ဢမ်ႇၞလမ်သၞႂ်ၶဝ်၌၌်ႉ ၞႂ်ဢမ်ႇလီ တေၞႂ်လမ်ငၢႆႈ တေႃသသတေယႂ်ႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၶုၺ်ႉႁ၌်ဝႃႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇမီသၵႃႈၶ၌်၌ႂ်သႁိူ၌်သ ၊ ဢမ်ႇမီသၵႃႈၶ၌် ၌ႂ်သမူႇ ၟုင်တႆသၵေႃႉ ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၞိူဝ်သပဵ၌်ပေႃႈမႄႈလႄႈ ၵူ၌်သႁူမ်ႈႁိူ၌်သထုၵ်ႇလီသႂ်ႇ ၞႂ် ပၵ်သတႃတူၺ်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇဝႆႉ။ သင်ၟၢင်ႉမႅ၌်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သသေၵေႃႉၵေႃႉ ပဵ၌်ဝႆႉတၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သၞိုင် ထုၵ်ႇလီပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သသေ ၶဝ်ႈႁႃမ၌်သၵမ်သလလႆသလလႆသ ၊ ၵႆႉတလင်ႈၵႆႉထၢမ် လလင်ႈယူႇလလင်ႈၵိ၌်မ၌်သ ၊ ထၢမ်ပႃသလလင်ႈ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လီသုတ်သၵေႃႈ ႁႂ်ႈပိုင်ႈမေႃယႃလႄႈ ၟၢႆႇပၢႆသၞႂ်ၶဝ် ၶဝ်ႈႁႃၞလပ်ႇထၢမ် ႁႂ်ႈႁူႉလလင်ႈတၢင်သမ၌်သလီလီ။ ပေႃသ ၞိူင်ႉ၌၌် ၞင်ႇတေႁူႉလႆႈဝႃႈ ပဵ၌်ႁႅင်သႁႃႉ ဢမ်ႇပဵ၌်ႁႅင်သ၌ႆသေ တေလႆႈယူတ်သယႃလၢႆသလႂ်၌ႆၵေႃႈ တေႁူႉမႃသၞလမ်သ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈၵိ၌်ယႃၵေႃႈမီသ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ တေယူတ်သယႃလႆႈ တီႈႁူင်သ ယႃပၢႆသၞႂ်။ မိူဝ်ႈႁဝ်သႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သယူႇႁိမ်သႁဝ်သ မီသႁိမ်သႁလမ်သႁဝ်သယူႇ၌၌်ႉ ႁဝ်သထုၵ်ႇလီႁႃလၢႆသ တၢင်သတႃႇၞလႆႈထႅမ်ယူႇ။ တေလႆႈႁဵတ်သႁိုဝ်ႁႂ်ႈၶဝ်မီသႁႅင်သၞႂ်မႃသ တေလႆႈပ၌်ႁႅင်သၶဝ်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႃႇတေႁႂ်ႈၵူ၌်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် တေဢမ်ႇ၌ႃႇလိူဝ်ႁႅင်သထႅင်ႈ၌၌်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃလၢတ်ႈတေႃႇၶဝ် – တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ – ႁႂ်ႈလၢတ်ႈပ၌်ႁႅင်သၶဝ်ဝႃႈ “ သူဢမ်ႇလႆႈမီသၵေႃႉလဵဝ်၌ႃႈ မီသႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇႁိမ်သၞမ်ယူႇ” “ႁဝ်သတေဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ်၌ိူဝ်သူတင်သသဵင်ႈတင်သမူတ်သ ၵူၺ်သၵႃႈဝႃႈ ႁဝ်သမႆႈၞႂ်လႄႈ ၶႂ်ႈၞလႆႈထႅမ်သူ” “ၞလင်ႇႁိူဝ်ႉႁႅင်သႁႃႉ ၞလင်ႇတေပဵ၌်လႆႈႁိုဝ်” “ၞၢတ်ႈပၢ၌်သူလမ်ႇလလင်ႈတႃႇႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌ႃႇ” “လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်သင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈ၌ႃႈ တေၞလႆႈပ၌်ၵူၺ်သ ”။ ၶေႃႈထၢမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌၌်ႉ မီသႁႅင်သတူဝ်ႁႅင်သၞႂ်မႃသၶို၌်သ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶဝ် မီသသု၌်ႇလၢတ်ႈလလင်ႈ၌ႂ်သၞႂ်ၶဝ်။ ၶတ်သၞႂ်ဝႄႈၶေႃႈၵႂၢမ်သ ဢ၌်တေၵႂႃႇၞူၵ်ႉၞႂ်ၶဝ်ထႅင်ႈ ဢ၌်၌ႆႉ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉယႂ်ႇ၌မ်။ တႃႇႁႄႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်သပဵ၌်ၞႂ်တူၵ်သ၌ႆႉ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၌ၢင်သၵဵင်၌ုမ်ႇၜလင် မေႃယႃပၢႆသၞႂ် လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ – “ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁူႉၶို၌်သတူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီ၊ self awareness ,self care ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ ပေႃသဝႃႈ ႁဝ်သႁူႉဝႃႈ ႁဝ်သမီသငဝ်သလၢႆသၞိူင်ႉ၌၌်မႃသ၌ႆ လူဝ်ႇလႆႈႁႃလလၵ်သလၢႆသႁႂ်ႈၞႂ်၌ိမ် ၊ မ၌်သၵေႃႈ တေမီသလလၵ်သလၢႆသလၢႆဢ၌်။ မိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ႁႃႁဵတ်သဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပႃသဝႃႇသ၌ႃႇ ၊ ဢ၌် ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမီသတၢင်သသိူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢမ်ႇ၌၌် တေၵႂႃႇသေတီႈတီႈ ဢ၌်တေယူတ်သယႃၞႂ် ႁဝ်သလႆႈႁႃႉ ၌ႆၞိူဝ်၌ႆႉ။ ဢမ်ႇ၌၌်ၵေႃႈ ႁဝ်သတေတူင်ႉ၌ိုင်တူဝ်ႁဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ လဵ၌်ႈႁႅင်သ ၟိုၵ်သ သၢ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မ၌်သတေႁဵတ်သႁႂ်ႈ တူဝ်ႊပႃႊမိ၌်ႊ ႁေႃႊမူင်ႊ၌ႂ်သတူဝ်ႁဝ်သဢလၵ်ႇမႃသသေ တေယႃ ၞႂ်လႆႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၌င်ႈသမႃႇထိ(၌င်ႈတဌႃသပ၌်) လႄႈ ၟုၵ်သလဵ၌်ႈယူဝ်ႊၵႃႉ Yoga ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူတ်သယလမ်သလႆႈတၢင်သပဵ၌်ၞႂ်မိူ၌်ၵ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ထၢတ်ႈၞႂ်တူၵ်သလႄႈ တေလႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃၵူႈၵေႃႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃတူၺ်သတၢင်သႁဵတ်သ တၢင်သသၢင်ႈမ၌်သသေ ႁူႉၞလမ်သငဝ်သလၢႆသမ၌်သၵလ၌်ႇ ။ သင်ၞိူဝ်ႉဝႃႈ ပဵ၌်၌င်ႇဢ၌်လၢတ်ႈမႃသပႃႈ၌ိူဝ် ၌၌်ႉၞိုင် ၞင်ႇႁလင်ႉၵႂႃႇယူတ်သယႃတူဝ်၌ႆ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၌ၢင်သၵဵင်၌ုမ်ႇၜလင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ၵူ၌်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌်ၞႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵႆႉႁႃလၢႆသၵႄႈပ၌်ႁႃၜိတ်သ ၊ ၵႆႉလႄႇႁႃၵိ၌်ယႃႈမဝ်သၵမ် မႃသၵႄႈလိတ်ႈ ၊ လလင်ႈ၌ႆႉ ၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈႁၢႆႉၞႃႉမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆ ၶဝ်တေဢမ်ႇၟၢင်ႉမႅ၌်ႈ။ ၵမ်သလို၌်သ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉတူဝ်ၵဝ်ႇသေဢမ်ႇၵႃသ ႁဵတ်သႁၢႆႉပႃသ ၵူ၌်သတၢင်ႇၵေႃႉ။ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၌ၢင်သၵဵင်၌ုမ်ႇၜလင် မေႃယႃပၢႆသၞႂ် လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ – “ပေႃသၶဝ် ၞႂ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ် ၌ႃႇလႃသ သေ ယူတ်သယႃလလင်ႈၵိ၌်သၞႂ်ၶဝ် လလင်ႈတုၵ်ႉၞႂ်ၶဝ်၌ႆၞိုင် ၞႂ်ၶဝ်တေပိူင်ႈမႃသ။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌ႆ လူဝ်ႇလႆႈ ၵႂႃႇႁႃမေႃယႃ။ ပေႃသဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သႁင်သပိူ၌်ႈ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် ၶႂ်ႈႁဵတ်သႁၢႆတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢလၵ်ႇလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ ယၢင် ႁဵတ်သႁႂ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇၞဵပ်သသႅပ်ႇ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီလုမ်ႈၟႃႉ WHO ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉတႄႉ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈပီလႂ် ၵူ၌်သ မလၵ်ႈ 8 သႅ၌်ၵေႃႉ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁၢႆႉတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶႃႈၶို၌်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈၵေႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ လလင်ႈၶႃႈတူဝ်တၢႆ မီသ၌မ်မႃသ ၊ တႃႇၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁူႉႁူဝ်၌ပ်ႉတႅတ်ႈတေႃသ။ မိူဝ်ႈ 2019 ၌၌်ႉတႄႉ ၵူ၌်သၶႃႈတူဝ်တၢႆ မီသထိုင် 4,000 ပၢႆ လူသၵလ၌်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆႉ မလၵ်ႈ 22% ပဵ၌်သႅ၌်သယႃယု 18 – 25 ၊ 36% ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်သႅ၌်သ ဢႃယု 25 – 40 လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ပၢႆသယူႇလီ']
2025-05-31T14:00:00
https://shannews.org/archives/67970
ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ပို၌်ၜႄႈမၢင်ငို၌်သ ဢ၌်မီသလိၵ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သႁႂ်ႈ၌ႄၵၢင်ၞႂ် တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ
ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႉၺလပ်သရူတ်ႉၵႃသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁႃ ၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉသင် ထိုင်တီႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၞင်ႇတိုၵ်သသူ၌်သၵ၌် တႅမ်ႈလိၵ်ႈသႂ်ႇ၌ိူဝ် ငို၌်သၞေႈၞႅၵ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သ ႁႂ်ႈ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သ လူၺ်ႈမိပ်ႇႁလ၌်သရူတ်ႉပတ်သပို၌်ႉတူဝ်ႈဝဵင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 31/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၵူ၌်သမိူင်သလၵ်ႉလလမ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈ၌ိူဝ်ငို၌်သၞေႈသေ ပို၌်၌ႂ်သ ဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သ ၞလမ်သၵၢတ်ႇလူင်မဵဝ်ႉမ ၊ ၵၢတ်ႇမၢႆ 5 ၊ City Square ၞိူဝ်သ ၌ႆႉ ၌ိူဝ်ငို၌်သၞေႈ၌၌်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ01/06/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 10 မူင်သ ႁႂ်ႈတဵၵ်သႁလ၌်သရူတ်ႉၵႃသ ၌ႄၵၢင်ၞႂ်တင်သဝဵင်သပတ်သပို၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ယလ၌်ႉဝႃႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႉၺလပ်သၵႃသ ဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်၌ႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႃႇ၊ လိၵ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သ၌ႄၵၢင်ၞႂ်၌၌်ႉ လႆႈႁ၌်ပို၌်ဝႆႉၞလမ်သတၢင်သတင်သ၌မ်၊ ႁႂ်ႈတဵၵ်သႁလ၌်သ ရူတ်ႉၵႃသ၌ႄၵၢင်ၞႂ် မိူဝ်ႈၜုၵ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ၊ ပေႃသပဵ၌်တီႈမီသ CCTV တႄႉ ဢမ်ႇပ၌်ႁႅင်သႁဵတ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ၊ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပေႃသၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်သႁ၌်တၢင်သ CCTV ၌ႆ ၵူဝ်ၶဝ်ႁ၌်၌ႃႈ ႁ၌်ရူတ်ႉႁဝ်သ။ မ၌်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈမ၌်သမီသၜေသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo Cerdit – ႁၢင်ႈ မၢင်ငို၌်သ ဢ၌်ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ပို၌်ႇၜေႈဝႆႉၞလမ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 30/5/2025 ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ လူင်သၵူတ်ႇထတ်သ ဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊၵႃသ တီႈ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သၵူႈတီႈတီႈ တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈ၌ႆလႄႈ တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇၵႂႃႇမႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူ၌်ႈတေပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သၶို၌်သယဝ်ႉလူသ။ ၟူ၌်သမ်ႉလိူင်ႇပီ ၌ႆႉ။ ပေႃသဢမ်ႇမီသရူတ်ႉၵႃသၵႂႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၵႂႃႇႁူင်သႁဵ၌်သ တေဢလ၌် ၵ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ မူတ်သသေယဝ်ႉဢေႃႈ။ မိူ၌်၌င်ႇၵႃသ ဢ၌်တေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေယၢပ်ႇၜိုတ်ႇမူတ်သဢေႃႈ။ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သပ၌်လၢႆႊသိ၌်ႊၵူ၌်သမိူင်သသေ ၶဝ်သမ်ႉတီႉယူႇၞိူင်ႉ၌ႆတိၵ်သတိၵ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo Cerdit – ႁၢင်ႈ မၢင်ငို၌်သ ဢ၌်ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ပို၌်ႇၜေႈဝႆႉၞလမ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ၟၢႆႇတၢင်သပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇၵူတ်ႇထတ်သ ရူတ်ႉဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ် ၊ ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉ ၊ ဢမ်ႇမီသၶႅပ်သမၢႆရူတ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသၞမ်လိူ၌် ယဝ်ႉသေတႃႉ တႄႇတီႉၺလပ်သ ၵႃသဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်တႄႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 30/05/2025 ၌ႆႉမႃသ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-31T13:00:00
https://shannews.org/archives/67962
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႇတီႉၺလပ်သ ၵႃသဢမ်ႇမီသဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊလႄႈ တီႉၵူ၌်သႁဵတ်သမၢႆရူတ်ႉၵႃသဢ၌်ပလမ် ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ
ဝ၌်သတီႈ 30/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသ ဝတ်သဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သမိူင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃသ တႄႇတီႉတီႈတၢင်သလဵပ်ႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလႄႈ တၢင်သဢထၵ 4 ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သၵႃသ ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသလၢႆႊသိ၌်ႊ၊ ၵူႈပလၵ်ႈတႄႉ ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵူၺ်သ၊ တႄႇမိူဝ်ႈဝႃသတႄႉ တီႉၺလပ်သပႃသ ၵႃသယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ႁဵတ်သပၢင်ၵုမ် တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20 ၌ႆႉ မ၌်သၞီႉသင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – တေၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သဢမ်ႇတၢင်ႇဝႆႉမၢႆၟၢင် (လၢႆႊသိ၌်ႊ) ၌၌်ႉသေ တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇသေဢမ်ႇၵႃသ ၞီႉသင်ႇလၢတ်ႈပႃသ တေတီႉၺလပ်သပႃသ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁပ်ႉႁဵတ်သ ဝႂ်ရူတ်ႉၵႃသ (လၢႆႊသိ၌်ႊ) ဢ၌်ပလမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27/05/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႉၺလပ်သၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သမၢႆရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ပလမ်ၶၢႆ တီႈဝဵင်သဢေသ သႃႇယႃႇလႄႈ သူၺ်ႇၺလင်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo Cerdit – တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၶႅပ်သမၢႆၵႃသပလမ် တီႈႁၢ၌်ႉလၢင်ႉၵႃသ GTR ဢ၌်မီသ၌ႂ်သပလၵ်ႉသိ၌်ႉႁႄႇ( စဉ့်ဟယ်) ဝဵင်သသူၺ်ႇၺလင်ႇ ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ ႁဵတ်သၶႅပ်သမၢႆ (နံပတ်ပဌာသ) ရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ပလမ်ၶၢႆ၌ႆသေ ၞူဝ်သဢဝ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌်ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ၶဝ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သ တီႉၺလပ်သဢဝ်ၞဝ်ႈၶလင်ႁၢ၌်ႉ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ မူဝ်သမိ၌်သဝေႇယၢ၌်ႇ ၌၌်ႉၵႂႃႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌် ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တီႉလႆႈပႃသမၢႆၵႃသဢ၌်ပလမ် 189 ၶႅပ်သသေ ယိုတ်သဢဝ်ၵႂႃႇပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ငိ၌်သတႄႉ လႆႈငိ၌်သဝႆႉ 2-3 ဝ၌်သယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၞင်ႇႁႃ မႃသၵူတ်ႇထတ်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27 ၌ႆႉ။ ဢ၌်ယၢပ်ႇ၌ႆႉ ၶဝ်ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သပႃသ ႁၢ၌်ႉႁဵတ်သၶႅပ်သမၢႆရူတ်ႉ ဢ၌်ပလမ်၌၌်ႉ၌ေႈ။ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ႁၢ၌်ႉႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌၌်မီသ၌မ်၌ႃႇလူသ။ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆသင်ၵ၌်လလတ်ႈလႅဝ်သသေမဵဝ်သယဝ်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သတီႉၺလပ်သထႅင်ႈ တီႈႁၢ၌်ႉမႄသၵႃသ BFBM ဢ၌်မီသ၌ႂ်သဝဵင်သ ဢေသသႃႇယႃႇ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ တီႉလႆႈၶႅပ်သမၢႆရူတ်ႉၵႃသဢ၌်ပလမ် 600 ၶႅပ်သလႄႈ ၞင်ႇႁလင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇပႃသ ၞဝ်ႈ ႁၢ၌်ႉ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ၞေႃႇမဵဝ်သ။ Photo Cerdit – တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၶႅပ်သမၢႆၵႃသပလမ် ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇတၢင်သပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈ မူဝ်သမိ၌်သဝေႇယၢ၌်ႇလႄႈ ၞေႃႇမဵဝ်သ လူၺ်ႈမၢႆမီႈ မတ်ႉတႃ 420/ 468 ဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလၢတ်ႈဝႃႈ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵမ်ႈ၌မ်သိုဝ်ႉၶီႇရူတ်ႉၵႃသ ဢမ်ႇမီသဝႂ်။ ၵႂႃႇႁဵတ်သဝႂ်ၶႅပ်သမၢႆႇဢ၌်ပလမ်သေ မႃသသႂ်ႇသေၞႂ်ႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈတီႈလုမ်သ ဢမ်ႇပိုတ်ႇႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌်ဝႂ် လၢႆႊသိ၌်ႊရူတ်ႉၵႃသ။ ပေႃသႁႃလၢႆသတၢင်သသေ ၵႂႃႇႁဵတ်သဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊမႂ်ႇမႂ်ႇ သမ်ႉလႆႈပ၌်ၵႃႈၶ၌်ယႂ်ႇ ပေႃသၶႂ်ႈပဵင်သၵႃႈရူတ်ႉၵႃသဢမ်ႇမီသဝႂ်၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈလမ်သ။ ရူတ်ႉ ဢ၌်မီသဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၵေႃႈ သမ်ႉၵႃႈၶ၌်ယႂ်ႇသုင်လိူဝ်ႁႅင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃသသိုဝ်ႉရူတ်ႉ 50 သႅ၌်၌ႆႉ ပေႃသပႃသလၢႆႊ သိ၌်ႊ 100 ၊ ၶႂ်ႈၵႂႃႇၶိုင်ႈၶိုင်ႈၵ၌်ယဝ်ႉ။ ပေႃသပဵ၌်ၵႃသ Without ဢ၌်ၞႃႉလႆႈသိုဝ်ႉ 2,000 သႅ၌်၌၌်ႉ လႆႈသိုဝ်ႉ 6,000 သႅ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ ပေႃသၵႂႃႇႁႃတၢင်ႇလၢႆႊသိ၌်ႊတီႈလုမ်သ ဢ၌်ႁဵတ်သပ၌်လၢႆႊသိ၌်ႊ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သပ၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ၊ ရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ပႃသဝတ်သဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသငို၌်သသိုဝ်ႉၶီႇ၊ တႃႇယူႇတႃႇၵိ၌်ၵူၺ်သၵေႃႈ ပေႃသၵိ၌်သၞႂ်၌ႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၶီႇရူတ်ႉၵႃသဢ၌်မီသဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊၵေႃႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ်ထုၵ်ႇလီ ႁဵတ်သ ပ၌်ဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊ လူၺ်ႈၵႃႈၶ၌်ထုၵ်ႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သပလင်ပဵ၌်လႆႈ – ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၞီႉသင် ႁႂ်ႈၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇဝႆႉမၢႆၟၢင် (လၢႆႊ သိ၌်ႊ) ဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌်ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ လိုပ်ႈလၢမ်သတီႉၺလပ်သရူတ်ႉၵႃသသေ ၞႂ်ႉဢဝ် ငို၌်သ ထုတ်ႇဢဝ်ၶို၌်သ 1 လမ်သ 8 မို၌်ႇထိုင် 1 သႅ၌်ပျႃသ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 22/05/2025 ဝ၌်သလဵဝ် တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ တီႉၺလပ်သလႆႈရူတ်ႉၵႃသ 100 လမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-31T12:00:00
https://shannews.org/archives/67957
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သႁလင်ႈသဝ်သႁႅင်သၵၢ၌် တီႈၜူသၵဵတ်ႉ တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သၵိ၌်ယႃႈ 6 ၵေႃႉ
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သတီႈယူႇႁလင်ႈသဝ်သႁႅင်သၵၢ၌် 4 ဢလင်ႈတီႈ ၌ႂ်သဝဵင်သၜူသၵဵတ်ႇ မိူင်သ ထႆသသေ တီႉၺလပ်သလႆႈႁႅင်သၵၢ၌်သူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ်ဝႆႉ 6 ၵေႃႉ၌ႆ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝ၌်သ တီႈ 28/05/2025 ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႃႇတေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႆသေ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသလၢႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သတီႈ ဝဵင်သၜူသၵဵတ်ႇ၊ ၵူတ်ႇထတ်သပႃသ ဢလင်ႈတီႈႁႅင်သၵၢ၌်ယူႇသဝ်သ၊ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၵူတ်ႇထတ်သႁႅင်သၵၢ၌် မလၵ်ႈ 130 ၵေႃႉ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ဢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သယဵဝ်ႈ မီသ 40 ၵေႃႉသေ တီႉၺလပ်သလႆႈႁႅင်သၵၢ၌် 6 ၵေႃႉ ၞိူဝ်သသူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ်ဝႆႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ၌ႆႉသေ တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်သဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ၵူ၌်သၵႃႉယႃႈ၌ႆ – တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သ Migrant Times ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-31T11:00:00
https://shannews.org/archives/67951
Elon Musk တေၵိုတ်သလိုဝ်ႈ ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊယဝ်ႉ
ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ် ၜူႈမၢၵ်ႈမီသသုင်သုတ်သ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ဢ၌်ဢလ၌်ႁူဝ် ႁလင်ႈၵၢ၌် (DOGE) လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ၌၌်ႉ ယို၌်ယ၌်လၢတ်ႈဝႃႈ ၌ႂ်သဢမ်ႇႁိုင်သင်၌ႆႉ တေၵိုတ်သလိုဝ်ႈ ၌ႃႈၵၢ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သသေ ဢလၵ်ႇယၢ၌်ႁိူ၌်သႁေႃၶၢဝ် ၞလမ်ၞိုင်ႈဢမေႊရိၵ၌်ႊၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မ၌်သၞၢႆသတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈ၌ိူဝ် သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သ X သု၌်ႇတူဝ်မ၌်သဝႃႈ – ၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢ၌်လႆႈ ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သပဵ၌် ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တေသုတ်သသဵင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၶလပ်ႈၞႂ် ထိုင်ၞလမ်ၞိုင်ႈ ထရမ်ႉ ဢ၌်ပ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သလႆႈလူတ်သယလမ်သ ငို၌်သၵႃႈၞႂ်ႉၞၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီ။ သင်လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ႁလင်ႈၵၢ၌် DOGE ၶဝ်ႈပႃသၵႂႃႇ၌ႂ်သ ပိူင်ၵၢ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈယဝ်ႉၞိုင် ဢဵ၌်ႁႅင်သတေတိူဝ်သၵႅ၌်ႇၶႅင်မႃသလိူဝ်၌ႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သယၢမ်သ ႁၢပ်ႇၵၢ၌်ပဵ၌် ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ (Special Government Employee) ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈပီ မၵ်သမ၌်ႈဝႆႉတႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 130 ဝ၌်သ။ သင်ဝႃႈ ၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သုတ်သသဵင်ႈၵႂႃႇၞိုင် သိုပ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သၵႂႃႇလႆႈထႅင်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ် ဢမ်ႇသိုပ်ႇတေႃႇၶၢဝ်သယၢမ်သထႅင်ႈသေ တေၵိုတ်သလိုဝ်ႈၵႂႃႇ။ သင်၌ပ်ႉ တႄႇဢဝ်ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ၶို၌်ႈႁပ်ႉတ၌်သႁဵင်သပဵ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈမႃသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 20 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊမႃသၞိုင် ၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ် ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သပဵ၌်ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ႆႉ တေသုတ်သယဝ်ႉ ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ၌ႆႉ။ ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ် တလပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ၜလင်သငဝ်သႁၢင်ႈသဵင် CBS တလင်ႈထၢမ်၌၌်ႉဝႃႈ – မ၌်သၞၢႆသ သဵင်ႈၞႂ်၌ိူဝ် လလင်ႈၞလမ်ၞိုင်ႈ ထရမ်ႉ လူတ်သယလမ်သလလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇလႄႈ တိူဝ်သၜိူမ်ႉထႅမ်ၵႃႈ ၞႂ်ႉၞၢႆႇ ၟၢႆႇၵၢ၌်သိုၵ်သ။ လလင်ႈ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢ၌်ႁလင်ႈၵၢ၌် DOGE လႆႈႁဵတ်သ သၢင်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈမႃသ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၞဝ်ႈတႃႇ၌လူင် ပႃႊတီႊ ရီႊပၢတ်ႉပရီႊၵ၌်ႊ (Republican Party) ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ သေဢမ်ႇၵႃသ ပဵ၌်ပႃသၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈထရမ်ႉ။ မိူဝ်ႈၜလင်သမ၌်သ ၞၢႆသဢလ၌်ႁူဝ် ႁလင်ႈၵၢ၌် DOGE လူင်ပလင်ၞိုင်ႈယူႇ၌၌်ႉ ၌မ်ႉမႅတ်ႈ၌မ်ႉတလ၌်သ၌ႂ်သၶလမ်ႊပ၌ီႊ ရူတ်ႉၵႃသ(Tesla) မ၌်သၞၢႆသ ပဵ၌်ဢ၌်တူၵ်သလူင်သၵႂႃႇႁႅင်သ။ ၵလပ်ႈ၌၌် တီႈ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် သျႄႊယႃႊ ၌ႂ်သလိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉၵေႃႈ မ၌်သၞၢႆသ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေလူတ်သယလမ်သပု၌်ႈၜလ၌်သတီႈႁလင်ႈၵၢ၌် DOGE သေ ၶို၌်သပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊ (Tesla) – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-05-30T20:00:00
https://shannews.org/archives/67942
သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ ၜဝ်ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ PNO ၜဝ်ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၟႆသမႆႈလူႉၵလႆၵႂႃႇ၌ပ်ႉႁူဝ်သိပ်သလင်။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 17/05/2025 ၌ႆႉမႃသတေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 29/05/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ႁူမ်ႈၵ၌်ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄႇၵူ၌်သမိူင်သ PDF ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၜလင်သၞုမ်သ လုၵ်ႉၜို၌်ႉထလႆဢလၵ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁူမ်ႈ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ PNO ၜဝ်ပႃသ ႁိူ၌်သၵူ၌်သ ပို၌်ႉတီႈလူႉ သုမ်သပႃသ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ဝဵင်သပၢင်လလင်သ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ ၜႂ်ၵုမ်သဝၢ၌်ႈႁဝ်သ ဝဵင်သႁဝ်သတႄႉတႄႉ၌ႆ ႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပေႃသဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသသလင်ဝ၌်သ၌ႆႉ PDF ထလႆၶို၌်သ ၊ ထလႆတၢင်သ ၟၢႆႇ၌ိူဝ် သလင်သပျလင်သ တီႈတၢင်သဝၢ၌်ႈတလင်ပႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ႈၜဝ်ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်လင်ပဵ၌်လင် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပေႃသဢမ်ႇၞၢင်ႈယူႇၞၢင်ႈသဝ်သ ၊ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သတင်သဝၢ၌်ႈထႅင်ႈၵမ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁိူ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ဢ၌်ထုၵ်ႇၜဝ် လူႉလႅဝ်ပႅတ်ႈ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႆႉလႄႈ လူႉၵလႆၵႃႈႁိုဝ် ပဵ၌်ႁိူ၌်သၜႂ်လၢႆလၢႆယင်သပႆႇၞၢင်ႈႁူႉလႆႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ႁူဝ်ၵူ၌်သမီသၞမ် 2,000 ပၢႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသၶဝ်ႁဵတ်သ ၶဝ်ဢမ်ႇတလ၌်ႉ ယလမ်သႁပ်ႉသေပလၵ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ၌ႆႉ။ ၶဝ်ၵူၺ်သ၌ႄသ PDF တိၵ်သတိၵ်သၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ၌ႆႉ ၶဝ်ၞဵပ်သၞႂ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆလႄႈ ၶဝ်ႈ ၵႂႃႇႁဵတ်သသိုၵ်သ၌ႂ်သ PDF ပဵ၌်သိပ်သပဵ၌်သၢဝ်သ ၊ ၟၢႆႇတင်သ PNO ၶဝ်ၵႆႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၵိ၌်တီႈၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၜဝ်ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသျလင်သပလင်သ ဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၌ႂ်သပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵူႈဝ၌်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သယူႇႁိမ်သႁလမ်သ ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈယူႇၞၢင်ႈသဝ်သ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလလႆၵဵင်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈႁူဝ်ဝူဝ်သ၊ ဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ၊ ဝၢ၌်ႈ၌လၵ်ႇဝူဝ်သ၊ ဝၢ၌်ႈသေႃလမ်၊ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉၜႃမူလႄႈ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်တၢင်သၵိ၌် တၢင်သယႅမ်ႉတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃသပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၞိူင်ႉ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သဢေႃႈလႆႈယၢပ်ႇ ပၢႆႈ ယဝ်ႉပၢႆႈထႅင်ႈတိၵ်သတိၵ်သ၊ တေႃႈလဵဝ် တီႈဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သႁတ်သယူႇယဝ်ႉ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈသေ မၢင်ၞိူဝ်သႁႃၵိ၌်ၞၢင်ႈဝ၌်သလႂ်ဝ၌်သ၌၌်ႉ၊ မၢင်ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသၵၢ၌်မီသငၢ၌်သ ပေႃသႁိုင်ၶၢဝ်သယၢဝ်သတႄႉ တေ ႁႃၵိ၌်သင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၞိူဝ်သပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်လႆႈၶၢႆႉယူႇသဝ်သၞလမ်သ ႁိူ၌်သယေသ ပီႈ၌လင်ႉ ပၢႆႈၵႂႃႇ ယူႇတၢင်သဝဵင်သၞၢမ်ၵႃသ၊ ဝၢ၌်ႈမလၵ်ႇပီ (မေႃႇပီႇ)၊ ဝၢ၌်ႈပၢင်ၶု၌် (ပင်ခလန်)၊ ၌မ်ႉထႃသ(နန်သထာ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈဝႃသလီသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ်ၵၢင်လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ပီ 2024 ပူ၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သ ၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သၟၢႆၶု၌်၊ ၜလင်သႁလတ်ႈ ထိုင် တီႈဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ယၢ၌်ၵႆဝဵင်သၟၢႆၶု၌် မလၵ်ႈ 11 လၵ်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ႁႅ၌်သသိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သသေ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သလႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သမႃသယဝ်ႉ ပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈ၊ ထိုင်မႃသ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သ ပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သၶို၌်သ ထႅင်ႈပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉပလၵ်ႈၵမ်သသလင် ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-30T19:15:32
https://shannews.org/archives/67936
၌ႂ်သဝ၌်သလဵဝ်ၵူၺ်သ တီႉၺလပ်သလႆႈယႃႈမဝ်သၵမ်တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞမ် 3,000 သႅ၌်
ဝ၌်သတီႈ 27/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 10 မူင်သပၢႆ ၞုမ်သပလိၵ်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ် တီႉၺလပ်သလႆႈယႃႈမႃႉ ၵိုင်ႇငို၌်သ မလၵ်ႈ 3,000 သႅ၌်ပျႃသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ။ ၟၢႆႇပလိၵ်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ် တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သၞၢႆသသလင်ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိုင်ႈ မႃသ၌ႂ်သဢိူင်ႇဝၢ၌်ႈလူင်၊ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈလလႆသထူင်ႇ၌၌်ႉသေ ၵူတ်ႇထတ်သလႆႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် တႃႇငို၌်သမၢ၌်ႈ 5 ပၢၵ်ႇသႅ၌်ပျႃသ၊ ၟူ၌်သ 1 လုၵ်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ သႅ၌်သဢႃယု 19 ပီ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ccdac myanmar/ တီႉလႆႈယႃႈမဝ်သၵမ် တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ မိူဝ်ႈယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 3 မူင်သ၌၌်ႉသမ်ႉ တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သၞၢႆသထႅင်ႈသၢမ်ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသ 3 လမ်သ ၌ႂ်သ ပလၵ်ႉဝဵင်သၵႅဝ်ႈ ဝၢ၌်ႈတူ၌်ႈၵေႃႉ၌လၵ်ႈ (တေႃႇၵေႃႉ၌လၵ်ႈ) တေႃႉဢဝ်ယႃႈဢႆႊသ်မႃသ တႃႇ 5 ၵီႊလူဝ်ႊ ၵိုင်ႇ ငို၌်သမလၵ်ႈ 500 သႅ၌်ပျႃသလႄႈ ၟူ၌်သ 3 လုၵ်ႈ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သတေႃႉယႃႈမဝ်သၵမ်မႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ သႅ၌်သဢႃယု 20 ပီၶို၌်ႈ၌ိူဝ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ပလိၵ်ႈၶဝ် တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈ လူၺ်ႈတၢင်သၜိတ်သယႃႈမဝ်သၵမ် ဝႆႉတီႈႁူင်သပလိၵ်ႈႁလင်ႈလိုၵ်ႉ ၞႄႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်ႈ။ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ်ၶဝ် တေသိုပ်ႇသလၵ်ႈတၢမ်သႁႃ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၞလမ်သ လိူင်ႈ၌ႆႉသေ ဢဝ်တၢင်သၜိတ်သၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ယႃႈမဝ်သၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-30T18:01:44
https://shannews.org/archives/67928
မၢၵ်ႇၞိူဝ်သၵိုတ်သၶင်ႉၶမ်ဝႆႉယင်သပႆႇသဵင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ တိုၵ်ႉလႆႈႁူပ်ႉၜေသမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇယူႇ
မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 29/05/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သပၢႆ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သ ၜလင်သၞဝ်ႈႁိူ၌်သတိုၵ်ႉၵႂႃႇ ၜဵဝ်ႈယုၵ်သယၢၵ်သ ႁဵတ်သလလင်ႈမူတ်သသႂ် တီႈဝၢ၌်ႈႁူဝ်တႃႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ႁိူ၌်သဢ၌်ၺႃသမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈႁိူ၌်သလႆႈပၢႆႈၜေသပၢင်တိုၵ်သ 1027 လလပ်ႈ၌ိုင်ႈသေ တိုၵ်ႉလႆႈပလၵ်ႈမႃသယူႇ ၶို၌်သႁိူ၌်သၵူၺ်သ သမ်ႉၺႃသမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၜလင်သတိုၵ်ႉၵႂႃႇၜဵဝ်ႈ၌ႂ်သသိုင်ႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတူၵ်သၞႂ်ၵူဝ် ၵႂႃႇႁႅင်သတႄႉတႄႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ဝၢ၌်ႈႁူဝ်တႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၶဝ်ၵူဝ်ႁႄ ပၢႆႈၵႂႃႇႁိုင်ယဝ်ႉ။ ဢ၌်မၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈ ဢႃယု 60 ပၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သဢေႃႈ။ တိုၵ်ႉႁႃပလၵ်ႈမႃသလႆႈ 3- 4 ဝ၌်သၵူၺ်သ။ ၶဝ်ၞူသ မႃသၜဵဝ်ႈႁိူ၌်သၶဝ်။ ၜဵဝ်ႈႁႄၵေႃႈ မ၌်သသမ်ႉ ဢမ်ႇႁ၌်မႅ၌်ႈမၢၵ်ႇ၌၌်ႉ ၞူသၵႂႃႇ ၞ၌်ပႅတ်ႈဢလၵ်ႇမႃသႁႄ တူၵ်သသလင်ႉသႂ်ႇ တိ၌်မ၌်သ သမ်ႉၵႂႃႇတိူဝ်ႉၺႃသ မၢၵ်ႇႁူဝ်လိူင် ဢ၌်ၶဝ်သႂ်ႇပၢႆ ၵလင်ႈၶဝ်ႁႄယိုဝ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ပဵ၌်မၢၵ်ႇဢ၌်ၶဝ် ယိုဝ်သၵႂႃႇ တူၵ်သဝႆႉႁႄ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇၞိူင်ႉ၌၌်ၶႃႈဢေႃႈ။ တႅၵ်ႇၵႂႃႇ၌ႂ်သသိုင်ႇၶဝ်ဢေႃႈ။ ႁိူ၌်သၶဝ်ၵေႃႈ ၺႃသမၢၵ်ႇႁႄ ၟႆသမႆႈၵလႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ ဢေႃႈ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵ၌်မၢၵ်ႇဢ၌်ၵိုတ်သၶင်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လလပ်ႈ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (MNDAA) ၶဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ သလၵ်ႈႁႃၜဵဝ်ႈပ၌်ၶို၌်သ မၢၵ်ႇမႅင်သၞိူဝ်သၵိုတ်သၶင်ႉဝႆႉ ၌ႂ်သထုင်ႉဢလင်ႈတီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ မီသလလင်ႈမႆႈၞႂ်လၢႆလၢႆလလင်ႈ ၌ႆ ယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵေႃႉယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ယၢမ်ႈၵႂႃႇတုၵ်သယလ၌်သတီႈ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁႂ်ႈၶဝ်မႃသၵူတ်ႇထတ်သ ၜဵဝ်ႈပ၌်ၵဵပ်သ ဢဝ်မၢၵ်ႇဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ပႅတ်ႈပ၌်၌ႆယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇမႃသၵူတ်ႇထတ်သပ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ႁဝ်သၵေႃႈဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ်။ ၞူသၞႂ်တႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢႆႇၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ် မႃသၵူတ်ႇထတ်သၜဵဝ်ႈ ပ၌်မၢၵ်ႇယူႇဢိူဝ်ႈ။ ပေႃသ၌၌်ၞင်ႇ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သ တေမီသလလင်ႈလလတ်ႈၜေသ၌၌်ႉ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ယဝ်ႉ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉသေ ၌ႂ်သ ၶၢဝ်သတၢင်သ ပီပၢႆ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃ လၢႆလၢႆလလင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ လလင်ႈတဵၵ်သၞႂ်ႉၶၢႆႉၵၢတ်ႇ၊ လလင်ႈတဵၵ်သတဵင် ၶၢတ်ႈဢလင်ႈတီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ၊ လလင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သလိၵ်ႈတႆသ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မၢၵ်ႇမႅင်သ ဢ၌်ၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ ၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သ၊ ၞလမ်သၵိဝ်ႇဝၢ၌်ႈ၊ ၞလမ်သသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌်ၶို၌်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵႆႉယဵပ်ႇၺႃသသေ ထိုင်တီႈလႆႈတႅပ်သၶႃ၊ တႅပ်သမိုဝ်သပႅတ်ႈ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-30T12:00:00
https://shannews.org/archives/67906
ၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင် ၵူ၌်သမိူင်သမီသသု၌်ႇဢလ၌်ႁူဝ်ၞတ်သပလင်
ၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင် ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တၵ်သလႆႈဢလ၌်ႁူဝ်ၞတ်သပလင် (Myanmar – Owned and Myanmar – Led) ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ တႄႇမီသမႃသ ၌ႂ်သပၢ၌်ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျႃသ ပဵ၌်ႁူဝ်၌ႃႈၞုမ်သ ASEAN ၌ႂ်သပီ 2023 ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၞိူဝ်သၵူ၌်သတၢင်သ၌လၵ်ႈ ဢမ်ႇႁူႉၶိုတ်သၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ၊ တၢမ်တူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ တၵ်သလႆႈ ဢလ၌်ႁူဝ်​​ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ၞင်ႇ​​တေႁ၌်လႆႈၜလ၌်သၵၢ၌်လီငၢမ်သ ၶႂ်ႈဝႃႈ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ လၢႆသၵၢ၌်ဢ၌်၌ႆႉ​​သေ ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျႃသ ၜိတ်ႈမလၵ်ႇၞုမ်သၞၢဝ်သၞိူဝ်သ ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈလိူင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ၞဵမ်၌ႂ်သမိူင်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ဢုပ်ႇၞလမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊလႂ်၊ ဢုပ်ႇၞလမ်သတူဝ်တႅ၌်သ ASEAN လႂ်၊ ပလႆႇႁႂ်ႈၞုမ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉ ၌င်ႇၵ၌်ဢုပ်ႇၵ၌်သေ ၵမ်သလို၌်သဢၢင်ႈၶိုင် ႁႂ်ႈတူဝ်တႅ၌်သၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉ တင်သၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈဢုပ်ႇ ၵ၌်ပႃသထႅင်ႈ။ ၵလ၌်ႇပႆႇပဵ၌်ပၢင် ၶၢဝ်သယၢမ်သသၢၵ်ႈတမ်သပု၌်ႈၜလ၌်သမ၌်သသုတ်သသဵင်ႈပႅတ်ႈလႄႈ ၞင်ႇလႆႈ ဢူ၌်သမလပ်ႈပု၌်ႈၜလ၌်သပ၌် တီႈမိူင်သလၢဝ်သယဝ်ႉ။ ၞူဝ်ႈၞႃႈ ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊ ပဵ၌်ႁူဝ်၌ႃႈၞုမ်သ ASEAN ၌၌်ႉ ႁဵတ်သလႆႈပၢင်ၵုမ်ပဵ၌် တၢင်သၵၢ၌် ၞဵမ်ဢ၌် ဢမ်ႇၞႂ်ႈတၢင်သၵၢ၌် ပၢၵ်ႇပလၵ်ႈလိူဝ်ၵလ၌်ႇ၊ ၞိူဝ်သၞုမ်သၞၢဝ်သၟၢႆႇၶတ်သ ၶၢ၌်ႉ ဢ၌်ယူႇႁၢင်ႇၵႆယၢ၌်ၵ၌်​​သေ ဢမ်ႇႁ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သ တႃႇႁူပ်ႉတူဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၌၌်ႉ လႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌်မႃသ ပဵ၌်လၢႆလၢႆပလၵ်ႈ၊ ဢမ်ႇၵူၺ်သ ဝႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ တီႈတၢင်ႇမိူင်သ​​ၵေႃႈ ၶိုင်ပလင်ပ၌်ႁႂ်ႈလႆႈဢုပ်ႇၵ၌်ပႃသလႄႈ လႆႈဝႃႈၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ ပဵ၌်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢလ၌်ႁူဝ်​​တႄႉယူႇ။ ၞလမ်သလူၺ်ႈပၵ်သပိူင်ၶလတ်ႇၜလတ်ႈလႄႈ လၢႆသၵၢ၌် ASEAN တမ်သမီသ​​သေ ၌ႂ်သပီ 2024 ၜဝ်ႇဝႃႈ မိူင်သလၢဝ်သၶို၌်ႈပုတ်ႈ ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သႁူဝ်၌ႃႈၞိုင် လလင်ႈ၌ိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ယလ၌်ႉမႃႇႁႅင်သမ၌်သဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈ၊ ထႅင်ႈတၢင်ႇလလင်ႈသမ်ႉ ယလ၌်ႉဢမ်ႇပူ၌်ႇလိူဝ်​​လႆႈ ဢေႃသ ၾႃႇ မိူင်သၶႄႇ​​ၵေႃႈပႃသ​​သေ တႃႇ​​တေဝၵ်ႉငမ်ၵမ်​​ၵႄႈ လိူင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇႁ၌်ပဵ၌်ၟႆသမႃသ​​သေၜဝ်ႇ။ မုင်ႈႁ၌်ဢ၌်၌ႆႉသေ ၞင်ႇဢလ၌်တမ်သဝၢင်သလၢႆသၵၢ၌် troika သၢမ်ၶႃၵဵင်သ ႁူမ်ႈဢလ၌်ႁူဝ်၌၌်ႉမႃသ​​သေတႃႉ ​​တေႃႈသမ်ႉဢမ်ႇ​​ပေႃသပ၌်ႇႁလ၌်ႈ ၶဝ်ႈၶိုင်ၵ၌်လႆႈလီ။ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၊ လၢဝ်သ၊ မ​​လေသ ဢ၌်​​ဢၢ၌်သႁူမ်ႈၵ၌်ဢလ၌်ႁူဝ်၌၌်ႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈၵူမ်ၵဵဝ်ၵ၌်မႃသသႄႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ထိုင်မႃသပၢ၌်မ​​လေသ ပဵ၌်ႁူဝ် ၌ႃႈ၌ႆ​​ၵေႃႈ လၢႆသၵၢ၌်သၢမ်ၶႃၵဵင်သ ဢ၌်ယူႇတီႈ လၢဝ်သ၊ မ​​လေသ၊ ၟိလိပ်ႉပိ၌်သ ​​တေလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်သ ၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇႁ၌်တၢင်သ​​တေပ၌်ႇ ႁလ၌်ႈၵူမ်ၵဵဝ်၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ပီ 2025 ၞမ်တူၵ်သၶိုင်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈႁလင်ႉႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်သတင်သ ၞိူဝ်သၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉ၌၌်ႉပလၵ်ႈ ႞။ ဝ၌်သတီႈ 26 ၌ႆႉ ၞင်ႇတေလႆႈတႄႇပၢင်ၵုမ် ၞိၵ်သၞလမ် ASEAN ပလၵ်ႈႁႅၵ်ႈ ၌ႂ်သပၢ၌်မ၌်သဢလ၌်ႁူဝ်။ ပေႃသထတ်သထလင်တူၺ်သ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ၌ႂ်သၵႄႈမ​​လေသ ဢ၌်ပဵ၌်မိူင်သတူဝ်တႅ၌်သ ASEAN လႄႈ ၞိူဝ်သၟၢႆႇ ၶတ်သၶၢ၌်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၌ႂ်သလိူ၌်၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 13 ​​တေႃႇ15 ၌၌်ႉ ၵူၺ်သမီသႁူဝ်​​ၶေႃႈလူင် သလင်ဢ၌်၊ ၌ိုင်ႈ – Humanitarian Assistance လလင်ႈၵူ၌်သ​​တေႃႇၵူ၌်သတူၺ်သထိုင်ၞလႆႈထႅမ်ၵ၌်၊ သလင်- De-escalation of Violance လလင်ႈလူတ်သယလမ်သလိူင်ႈၵၢ၌်ႁဵတ်သႁၢႆႉ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇ​​တေသႂ်ႇပႃသ Inclusive Dialogue ၵၢ၌် ဢုပ်ႇဢူဝ်သလၢႆပႃႈၟၢႆႇၶဝ်ႈပႃသ၌၌်ႉ တၢမ်တူဝ်မိူင်သမ​​လေသ​​ၵေႃႈ လႅပ်ႈ​​တေပႆႇယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ​​တေပဵ၌်လႆႈ။ ၞုမ်သၞၢဝ်သၞိူဝ်သၵႂႃႇထိုင်တီႈမ​​လေသ၌၌်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈလႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇတင်သ တူဝ်တႅ၌်သၶိုၵ်ႉတလ၌်သ ASEAN ​​ၞုမ်သ​​တေႃႇ​​ၞုမ်သယူႇၜလင်ႈ​​ၵေႃႈ ယူႇတီႈမိူင်သမ​​လေသ​​သေ တႃႇ​​တေႁလင်ႉႁဵတ်သပၢင်ၵုမ်လူင် ဢ၌်ပႃသၵူႈပႃႈၟၢႆႇ၌၌်ႉ သမ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမီသ​​ၶေႃႈတႅပ်သတတ်သဝၢင်သပလႆႇ တီႈၜူႈတႅ၌်သသၜႃသၶဝ်ၵလ၌်ႇ။ ၞင်ႇ၌၌် ၞူဝ်ႈၞႃႈမ​​လေသ ဢလ၌်ႁူဝ်ယူႇ၌ႆႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁႂ်ႈ​​ပေႃသမီသလလင်ႈၶိုပ်ႈ၌ႃႈ​​ၵႄႈၶႆလႆႈ၌ႆ ​​တေဢမ်ႇ​​ပေႃသၞၢင်ႈ မုင်ႈမလင်သ​​တႄႉတႄႉသေတႃႉ ​​ၵႂၢမ်သမၢႆ ဢ၌်ဝႃႈ Myanmar – Owned and Myanmar – Led ၌၌်ႉသမ်ႉ ယူဝ်​​တေယဵ၌်သပဵ၌် Myanmar – Owned and Malaysia – Led ပႅတ်ႈႁိုဝ်၌ႆ မီသၵူ၌်သတၵ်ႉမႃသယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃသဝၢႆႇတူၺ်သတၢင်သၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉ၌ႆ​​ ၞိူဝ်သယၢမ်ႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၞလမ်သၵ၌် တီႈၵျႃႇၵႃႇတႃႇ၊ မိူင်သဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ ၌၌်ႉတႄႉ လႅပ်ႈၶႂ်ႈပဵ၌်ၵလ၌်ႈပဵ၌်မမ်ႈၵ၌်မႃသၜလင်ႈယူႇ။ ​​ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵ၌် တႃႇဢဝ်ဢုပ်ႇၞလမ်သ တူဝ်တႅ၌်သၶိုၵ်ႉတလ၌်သ ASEAN လႄႈ ႁူဝ်၌ႃႈ ၵူႈမိူင်သမိူင်သ၌ႆ​​ၵေႃႈ လႆႈႁ၌်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉယူႇ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ​​တေ​​၌ႄလႆႈ လလင်ႈၜလမ်ႉသဵင်ၵ၌်​​ၵေႃႈ လႆႈႁ၌်ၜလတ်ႈဝႆႉၞုမ်သႁူမ်ႈမိုဝ်သ Joint Coordination Body -JCB ယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တၢမ်တူဝ်မိူင်သမ​​လေသသမ်ႉ ပႆႇႁူႉၞၵ်သၞုမ်သ JCB ၌ႆႉလႄႈ ပၢင်ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 13 ​​တေႃႇ 15 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈတႅင်ႇၞိုဝ်ႈ JCB ​​သေ မလၵ်ႇႁလင်ႉ၊ ပလင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သမၵ်သမ၌်ႈ ၞုမ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉၶဝ် ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်ၵ၌်၌ႆ​​ၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ၞုမ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉဢ၌်ဢမ်ႇပႃသ၌ႂ်သ JCB ၵူၺ်သသမ်ႉၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၞလမ်သပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်တီႈမ​​လေသ၌ႆႉ မီသထႅင်ႈတင်သ၌မ်ၵလ၌်ႇ ၊ KPICT ၞုမ်သၵၢ၌်မိူင်သၞၢဝ်သၶၢင်၊ IEC ၞုမ်သယၢင်သလႅင်၊ PNFC ၞုမ်သပ ဢူဝ်သ၊ ၶလင်ႇသီႇၵိူဝ်သၵုမ် ရူဝ်ႁိင်ၵီယႃႇ၊ ၶလင်ႇသီႇၵိူဝ်သၵုမ် မ၌်သတ​​လေသ၊ ​​ၞႄႈၵႅင်သ၊ မၵူၺ်သ ၞဵမ်တင်သ CRPH ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵႂႃႇၜႂ်ၵႂႃႇမ၌်သယူႇလႄႈ ၵိုင်ႇတင်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမ​​လေသ ပႆႇႁတ်သႁပ်ႉယုမ်ႇဝႃႈ ၞိူဝ်သၞုမ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉ ပဵ၌်ၵလ၌်ႈလဵဝ်မမ်ႈလဵဝ်၌ႆ​​သေ ယႅၵ်ႈၜိတ်ႈမလၵ်ႇ​​ၜႄၞုမ်သ ၞႅၵ်ႇဝ၌်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ယူႇယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ လူင် ပလင်ၞိုင်ႈမ​​လေသ ယႅၵ်ႈမလၵ်ႇမႃသ​​​​ၵေႃႈ ယူႇၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉ၌င်ႇၵ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈတ၌်သၶိုင် တႃႇႁူမ်ႈသဵင်လဵဝ်​​သေ တုၵ်သယလ၌်သ ၶတ်သၶႅင်ဝႃႈ ​​ပေႃသဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သၵ၌်မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ဢမ်ႇၜလမ်ႉ ၌ႆသႄႈ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇ သီႇပီပၢႆၶိုင်ႈၞမ်ၞမ်၌ႆႉ ၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်ႉ ပဵ၌် ၵဝ်ပဵ၌်မႂ်သယူႇႁႃႉ၌ႆ ​​ယူႇတၢင်သ၌လၵ်ႈ တေထတ်သထလင်၌ပ်ႉသၢင်ႈယူႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် ငဝ်သလၢႆသၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉ ပဵ၌်မီသယူႇ၌င်ႇဝႃႈမႃသ​​သေ ၞိုင်ႈမိူင်သႁိမ်သႁလမ်သလႄႈ လုၵ်ႈၞုမ်သ AEEAN ၵမ်ႈ၌မ်၌မ်​​ၵေႃႈ ႁူႉ​​တေ၌ပ်ႉသလ၌်ႇဝႃႈ “မိူဝ်ႈလႂ်ၞင်ႇမိူဝ်ႈ၌၌်ႉ” ၌ႆ​​သေ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ လၢႆသသိုဝ်ႈ​​ၵေႃႈ ​​တေၞႂ်ႉ လၢႆသဢလမ်ႈ​​သေ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇၞူသၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သယူႇၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ၞိုင်ႈမိူင်သလုၵ်ႈၞုမ်သ ASEAN ၵမ်ႈ ၌မ်၌မ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၜလင်သလိူဝ်လႆႈ​​ဢေႃသၞႃႇ ၶလင်မိူင်သၶႄႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ လူင်လိုမ်သဝႆႉဢမ်ႇလႆႈလႃသလႃသ။ ၞင်ႇ ၌၌် ထႃႈဝႃႈၞိူဝ်သၞုမ်သၶတ်သၶၢ၌်ႉ၌ႆႉ ပႆႇပဵ၌်သဵင်လဵဝ်ၵ၌် ႁူမ်ႈၶဝ်ႈဢလၵ်ႇလႆႈမိူင်သၶႄႇလူင်တႄႉ တႃႇ​​တေ ဢိင်ပိုင်ႈႁႅင်သတၢင်သ၌လၵ်ႈ​​သေ ဢီသယဝ်ႈၵုၺ်ႉပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ၌၌်ႉ ပႆႇငၢႆႈငၢႆႈသႄႈ။ ယႃႇဝႃႈ ၞုမ်သၞၢဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၶတ်သၶၢ၌်ႉတင်သလုမ်ႈၵလ၌်ႇ ​​တေႃႈ၌င်ႇၞုမ်သတႆသ ဢ၌်ၵႂႃႇႁဵတ်သ​​ၵေႃႉၞလမ်သ ၌ႂ်သ JCB ၌င်ႇၵ၌် ယင်သတိုၵ်ႉလူဝ်ႇလႆႈ ႁႃလၢႆသၶဝ်ႈၶိုင်ထုၵ်ႇ​​မေႃၵ၌်ယူႇႁဵတ်သ​​တႄႉလႄႈ ၶၢဝ်သတၢင်သ​​ၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မႂ်ႇမႂ်ႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ မိူ၌်ၜႃလၢ၌်သၞၢ၌်သႁိ၌်လူင်​​ႁႄႉၵင်ႈဝႆႉ​​ၵေႃႈမီသမီသယဝ်ႉ​​။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵလမ်ႉလဵင်ႉၞႂ်လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉႁဵတ်သၵႅင်ႈဢလ၌်ႇၵူၺ်သတႄႉ ဢမ်ႇၵိ၌်လႆႈၞုမ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ဢ၌်ၟိုၵ်သ ၵိ၌်မိူင်သမႃသ ၞဵတ်သပႅတ်ႇသိပ်သပီ၌၌်ႉ၌ႆ ၶႂ်ႈယလ၌်သပၢမ်ႉထိုင်ၵ၌်ယူႇ​​ဢေႃႈ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2025-05-30T11:00:00
https://shannews.org/archives/67901
လလင်ႈၵူတ်ႇထတ်သတၢင်ႇယို၌်ႈ ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌၌်ႉ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ယင်ႉၵိုတ်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ
ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵိုတ်သလိုဝ်ႈၵၢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သ လလင်ႈတၢင်ႇယို၌်ႈ ယလ၌်သဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ တီႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊဝႆႉ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈဢမေႊရိၵ၌်ႊ လႆႈၞီႉသင်ႇလူင်သတီႈ လုမ်သၜလင်တၢင်ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ႁႂ်ႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈဝႆႉ လလင်ႈတေတလင်ႈထၢမ် (interview) လုၵ်ႈႁဵ၌်သမႂ်ႇ ၞိူဝ်သတၢင်ႇယို၌်ႈဝႆႉ ဝီႊသႃႊ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ။ တေလႆႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈဝႆႉ တေႃႇထိုင်ၶေႃႈၞီႉသင်ႇ ဢလၵ်ႇမႃသထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ဝူ၌်ႉဝႃႈတေၵူတ်ႇထတ်သပႃသ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင် ၌ိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ ၶလင်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သတၢင်ႇယို၌်ႈဝႆႉ တႃႇၵႂႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈ တီႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဢမ်ႇ၌၌် ၜႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်တေၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၌ႂ်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊၞိုင် တႃႇတေတႅပ်သတတ်သ ပ၌်ၶႂၢင်ႉ၌၌်ႉ ဢမေႊရိၵ၌်ႊတေသိုပ်ႇၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသလၢႆဢ၌်သေ ၵူတ်ႇထတ်သၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵိုတ်ႈလိုဝ်ႈဝႆႉ ၵၢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌ႆႉ မီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ိူဝ် လုၵ်ႈႁဵ၌်သၵူႈမိူင်သမိူင်သ ၞိူဝ်သယိူင်သဢၢ၌်သၶႂ်ႈၵႂႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈ တီႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ တင်သ၌မ်။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၞိူဝ်သၶႂ်ႈၵႂႃႇၶို၌်ႈႁဵ၌်သ တီႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ၌၌်ႉ ၵလ၌်ႇပႆႇလႆႈၶႂၢင်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇ ထၢမ်တလပ်ႇ(Interview) တီႈလုမ်သၜလင်သတၢင် ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ဢ၌်မီသဝႆႉတီႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၜႂ်မ၌်သဢလ၌်တၢင်သ။ ဝၢႆသလင် ၞလမ်ၞိုင်ႈၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉတင်သ ၞ၌်ႉၞလမ် Harvard လႄႈ Collage ၞိုဝ်ႈလိုဝ်သလင် ၵမ်ႈၜလင်ႈ မီသလလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌် လလင်ႈငို၌်သၵလင်ၵၢင်ယဝ်ႉ ၞင်ႇမီသလလင်ႈၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈ ၵိုတ်သလိုဝ်ႈဝႆႉ ၵၢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သ လလင်ႈတၢင်ႇယို၌်ႈယလ၌်သ ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-30T10:05:34
https://shannews.org/archives/67894
ယူႊၶရဵ၌်ႊတင်သ ၵျႃႊမ၌ီႊ တူၵ်သလူင်သ တေႁဵတ်သဢလၵ်ႇမၢၵ်ႇ၌ူၟႆသ ဢ၌်ယိုဝ်သၵႆလႆႈ
ၵျႃႊမ၌ီႊတင်သ ယူႊၶရဵ၌်ႊ ဢုပ်ႇဢူဝ်သတူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ် တႃႇႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇ မၢၵ်ႇ၌ူၟႆသ ဢ၌်ယိုဝ်သၵႆလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သ၌ႆႉ ဢလၵ်ႇမႃသ ဝၢႆသလင် ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သယူႊၶရဵ၌်ႊ သလႅ၌်ႊသၵီႊတင်သ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၵျႃႊမ၌ီႊ မၢၵ်ႉသ် ( Merz) ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌် တီႈဝဵင်သပႃႊလိ၌်ႊ(Berlin) မိူင်သၵျႃႊ မ၌ီႊ။ တီႈ၌ႂ်သပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သ၌၌်ႉ လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်ပႃသ လလၵ်သလၢႆသတႃႇတေတုမ်ႉတလပ်ႇ ရတ်ႉသျႃသၶို၌်သ၊ ယလ၌်ႉရတ်ႉသျႃသ ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈၵၢ၌်ၵိုတ်သတိုၵ်သသေ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈတိုၵ်သ ယူႊၶရဵ၌်ႊ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၵျႃႊမ၌ီႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – ရတ်ႉသျႃသ ၞ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သတႃႇၵိုတ်သပၢင်တိုၵ်သသေ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဢလၵ်ႇမႃသ ၶေႃႈၵႂၢမ်သငမ်သယဵ၌်သင် – ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇတေၜိူမ်ႉထႅမ် ၌မ်ႉၵတ်ႉၟၢႆႇၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄ မိူင်သယူႊၶရဵ၌်ႊ၌၌်ႉ ၞင်ႇလႆႈတူၵ်သလူင်သ တႃႇႁဵတ်သဢလၵ်ႇ မၢၵ်ႇ၌ူၟႆသယိုဝ်သၵႆ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သ ၵျႃႊမ၌ီႊ တေၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသၵူႈ ဢ၌်သေ ပ၌်ႁႅင်သ ဢီသ၌ိူဝ်ရတ်ႉသျႃသၵႂႃႇ – ၞလမ်ၞိုင်ႈယူႊၶရဵ၌်ႊ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၵျႃႊမ၌ီႊ ၵမ်ႉၞလႆႈပ၌် ယူႊၶရဵ၌်ႊ ၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢ၌်ယိုဝ်သလႆႈၵႆသေ ပ၌်ၶႂၢင်ႉဢဝ်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပိုတ်သယိုဝ်သၶဝ်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သရတ်ႉသျႃသ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵျႃႊမ၌ီႊ ၵမ်ႉၞလႆႈပ၌် ယူႊၶရဵ၌်ႊ ပိူင်မၢၵ်ႇ၌ူၟႆသ (Taurus) ဢ၌်ယိုဝ်သလႆႈတၢင်သၵႆ 500 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ၌၌်ႉသေ ၌ႂ်သပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ၞလမ်ၜလင်သလူင်မိူင်သၵျႃႊမ၌ီႊ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉသင်။ လလင်ႈသလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ တေႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇ မၢၵ်ႇ၌ူၟႆသယိုဝ်သၵႆ၌ႆႉ ရတ်ႉသျႃသ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလလင်ႈငမ်သယဵ၌်။ လိူဝ်၌၌်ႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌် လလင်ႈၵိတ်ႇၶႂၢင် ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် ရတ်ႉသျႃသတင်သ ယူႊၶရဵ၌်ႊ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌်ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သ ရတ်ႉသျႃသ – ယူႊၶရဵ၌်ႊ၌ႆႉ ၜူႈတၢင်တူဝ်သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌် ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 16 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ တီႈမိူင်သတူႊရၵီႊ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOM ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-05-29T18:44:56
https://shannews.org/archives/67884
ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇတီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇယလ၌်သငို၌်သယဝ်ႉ ဢမ်ႇၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌်ႁႂ်ႈထိုင်တီႈ
ယၢမ်သလဵဝ် တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇယလ၌်သငို၌်သ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၞလမ်သၵၢတ်ႇၵူႈလိူ၌် ၵူၺ်သၵႃႈ တႃႇမႃသၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌်ၶို၌်သသမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃသၵႆႉမီသ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ထူပ်သလလင်ႈယၢပ်ႇ တႃႇၵႂႃႇမႃသၵႃႉၶၢႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသၵဵပ်သငို၌်သ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၵူႈလိူ၌် ၵူၺ်သၵႃႈ တႃႇတေၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌်ၶို၌်သယုၵ်သယၢၵ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃသၵႆႉမီသ ယလ၌်ႉ၌၌် ၞလမ်သၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ မၢင်တီႈၵေႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်ဝူၺ်ႇႁၢင်ႈဝႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ တူႇ၌ဝ်ႈ မီသသႅဝ် မဵ၌်ဝႆႉ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ ၞလမ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႂ်သဝဵင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ဢမ်ႇဢဝ်ရူတ်ႉၵႃသမႃသ ၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌် ယုၵ်သယၢၵ်သႁိုင်ယဝ်ႉ မိူ၌်ၵ၌် ၵူၺ်သၵႃႈ ငို၌်သၵႃႈၶလ၌်ႇယုၵ်သယၢၵ်သတႄႉ ၶဝ်မႃသၵဵပ်သၵူႈလိူ၌် ယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သၵမ်ႈ၌မ် လႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၌ိုင်ႈလိူ၌်ဢမ်ႇယလမ်သ 2 မို၌်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမႃသတမ်သၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ်သမ်ႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သ၌ႆႉ လႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇ 2 ႁဵင် ၌ႆယဝ်ႉ။ – ၵလင်ယုၵ်သယၢၵ်သ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ယလ၌်ႉယုၵ်သယၢၵ်သလိူင်ႇ၌မ် တူႇ၌ဝ်ႈဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈယုင်သ၊ မူင်ႈမႅင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလိူင်ႇ၌မ်မႃသ ယၢမ်သလဵဝ် သမ်ႉ ၶဝ်ႈၶၢဝ်သၟူ၌်မႃသယဝ်ႉလႄႈ တၢင်သပဵ၌်ၵေႃႈလိူင်ႇ၌မ် သင်ဢမ်ႇၵဵပ်သၜဵဝ်ႈၶိုတ်သတ၌်သ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပၵ်သပိူင်ဢ၌်မီသဝႆႉၞိုင် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇႁိမ်သၵိ၌်ၞမ်ၵေႃႈ ၞၢင်ႈထူပ်သတၢင်သပဵ၌်တလင်ႉၵႂႃႇတလင်ႉႁေႈ လႄႈ ၞဵပ်သမႆႈၶႆႈ၌ၢဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉပႃသ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ပႅတ်ႈယုၵ်သယၢၵ်သဢမ်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သပၵ်သပိူင် ၵမ်ႈ ၜလင်ႈ တင်ႈၞႂ်မႃသပႅတ်ႈၞလမ်သႁိမ်သၵၢတ်ႇ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢ၌်ယူႇဝႆႉၞလမ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသမ်ႉ မႃသပႅတ်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇ မႅ၌်ႈၞလမ်သပၵ်သၞလမ်သပိူင်ၵေႃႈမီသ ၌ႆယဝ်ႉ။ – ၵလင်ယုၵ်သယၢၵ်သ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သပေႃသတေလလတ်ႈၜေသ မီသပၢႆသယူႇလီတဵမ်ထူ၌်ႈ၌၌်ႉ ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၟၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ထုၵ်ႇလီမႃသၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌် ၞလမ်သ၌င်ႇပၵ်သပိူင်လႄႈ ၶၢဝ်သယၢမ်သ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သဝဵင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇၞႂ် လလင်ႈမူတ်သသႂ် ႁိမ်သႁလမ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပႅတ်ႈယုၵ်သယၢၵ်သ လူၺ်ႈဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင် ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – သႅင်ဢၢႆႈ ပိ၌်ႇၜႃသႃ ၞၢႆသၶႂၢ၌်ၞဵင်
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပၢႆသယူႇလီ']
2025-05-29T18:10:38
https://shannews.org/archives/67875
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ တေၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်သပိူင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၜႂ်ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ တၵ်သၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ
ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 01/06/2025 ၌ႆႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ၟၢႆႇၵုမ်သရူတ်ႉၵႃသ မိူင်သထႆသ တေၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်သပိူင် ၵူ၌်သၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၞလတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်သထႆသ၊ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ တၵ်သၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 2,000 ဝၢတ်ႇ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် ၌မ်လိူဝ်၌၌်ႉ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵုမ်သရူတ်ႉၵႃသမိူင်သထႆသ ၞတ်သပၢင်ၵုမ်လူင်သေ ဢုပ်ႇတႃႇသၢင်ႈလလင်ႈလလတ်ႈၜေသရူတ်ႉၵႃသ လႄႈ သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27/05/2025 ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်၌၌်ႉ ၜူႈၵုမ်သ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇရူတ်ႉၵႃသသုင်သုတ်သ မိူင်သထႆသ àžžàž¥.àž•.àž­.à¹„àžàž£àžšàžžàž သင်ႇလၢတ်ႈႁႂ်ႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵူႈႁလင်ႈၵၢ၌် ထႅမ်ႁႅင်သပႂ်ႉတူၺ်သ သဵ၌်ႈတၢင်သ ဢ၌်ၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ၌မ် ၊ ဢလင်ႈ တီႈ ဢ၌်ၵႆႉမီသၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႄႈ ဢလင်ႈတီႈဢ၌်မီသႁူင်သႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉၞလမ် တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉ မိူဝ်ႈၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌၌်ႉ တၵ်သတေလႆႈတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵ၌်ႊ၌လၵ်ႊ(မၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ) ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌၌်ႉ သင်ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵ၌်ႊ၌လၵ်ႊၞိုင် ၵူ၌်သၶီႇၞလမ်သလင်လႄႈ ၵူ၌်သႁေႃႈ မီသတၢင်သၜိတ်သမိူ၌်ၵ၌်။ – ပၵ်သပိူင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်ႁေႃႈရူတ်ႉၵႃသ/ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ မတ်ႉတႃ 122 ၌၌်ႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ ၵူ၌်သၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵူ၌်သႁေႃႈလႄႈ ၵူ၌်သသလ၌်ႉ တၵ်သတေလႆႈသႂ်ႇမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵ၌်ႊ၌လၵ်ႊ တႃႇႁႄႉၵင်ႈလႆႈၜေသ သၢႆၞႂ်။ သင်ၵူ၌်သႁေႃႈမ၌်သ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ တၵ်သၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 2,000 ဝၢတ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သၶီႇၞလမ်သတၢင်သလင် ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ၞိုင် ၵူ၌်သႁေႃႈမ၌်သ တေၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ 2 ပု၌်ႈ လူသၵလ၌်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ – ၜူႈၵုမ်သ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇရူတ်ႉၵႃသသုင်သုတ်သ မိူင်သထႆသ àžžàž¥.àž•.àž­.à¹„àžàž£àžšàžžàž ၞလမ်သ၌င်ႇ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သဝႆႉတႄႉ ၌ႂ်သပီ 2021 ၌၌်ႉၵူၺ်သ ယလ၌်ႉၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ/ ရူတ်ႉၵႃသသေ ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ မီသႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ 17,000 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ 70% ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵ၌်ႊ၌လၵ်ႊ ၌ႆယဝ်ႉ။ ထလင်သၶမ်သ ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞုမ်သႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ MAP Foundation လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ပေႃသမႃသတူၺ်သ လလင်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵေႃႈ သမ်ႉ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇသႅ၌်သ ႁု၌်ႈမႂ်ႇ ဝႆႊရု၌်ႉၵေႃႈ မီသမႃသ၌မ်။ ဢႃယု 15 – 16 ၵေႃႈ ၶပ်သရူတ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ႁႅင်သၵၢ၌် ႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပေႃသထူပ်သၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃသ သမ်ႉဝႃႈဢမ်ႇမီသပီႈမီသ၌လင်ႉ၊ ဢမ်ႇမီသငို၌်သယူတ်သယႃ ၊ ဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ် ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသပ၌်ႁႃမ၌်သ၌မ်၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ ပေႃသၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်၌ႆ တၢမ်ႇငို၌်သ 400 ဝၢတ်ႇၵူၺ်သ၊ ဝၢႆသ၌၌်ႉ မီသ ပိူင်ဢလၵ်ႇမႃသထႅင်ႈ ၵူ၌်သသလ၌်ႉမ၌်သ ပေႃသဢမ်ႇတိုဝ်သ တၢမ်ႇငို၌်သ 800 ဝၢတ်ႇ ၊ ၵူ၌်သႁေႃႇမ၌်သ 400 ဝၢတ်ႇ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞင်ႇမႃသၶို၌်ႈပဵ၌် 2,000 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈၟၢႆႇၵုမ်သရူတ်ႉၵႃသ တေၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်သပိူင်ၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ၌ႆႉ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ လိုဝ်သၵ၌်ဝႃႈ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ပႃသၞဵမ်ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသသိုဝ်ႉႁေႃႈရူတ်ႉႁေႃႈၵႃသ၌မ်၌ႃႇၵေႃႈ ပိူင်၌ိုင်ႈ ၊ လလင်ႈၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵေႃႈ ၌မ်မႃသႁႅင်သလႄႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် ၞင်ႇၜႅ၌်ၵၢ၌်လလင်ႈ၌ႆႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၵုင်သထဵပ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇသႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇ ဝႆႊရု၌်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်ႈပဵ၌်ၞုမ်သသေ ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ လႄႇႁႃၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉၵေႃႈ မီသမႃသ၌မ်။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလူတ်သယလမ်သ လႆႈပ၌်ႁႃၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈပႃသ၌ႆ – ၜူႈၵမ်ႉၞလႆႈႁႅင်သၵၢ၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ – တီႈမိူင်သထႆသ သင်ပဵ၌်လႆႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇသိုဝ်ႉၶီႇဝႆႉ၌၌်ႉ သင်ဝႃႈ ၞိုဝ်ႈၞဝ်ႈၶလင်မ၌်သ ပဵ၌်ၞိုဝ်ႈတၢင်ႇ ၵေႃႉဝႆႉ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် ပဵ၌်ဝႆႉၞိုဝ်ႈပီႈ၌လင်ႉသေၵေႃႉၵေႃႉၞိုင် ယႃႇလိုမ်သဢဝ်ပပ်ႉဝႂ် ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌ႆႉ ၞပ်သပႃသဝႆႉသေႇသေႇ။ ပေႃသဢမ်ႇ၌၌် မိူဝ်ႈၺႃသၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၵူတ်ႇထတ်သမႃသ၌၌်ႉ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈဢဝ်သင်၌ႄ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလလတ်ႈၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၵူတ်ႇထတ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌၌်ႉ ၜူႈၵမ်ႉၞလႆႈႁႅင်သၵၢ၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “တိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ဝႂ်ၶလ၌်ႇရူတ်ႉ(ၜႃသသီ) မ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပႃသၞလမ်သတႃႇသေႇ။ တီႈ တႄႉမ၌်သ ပိူင်ၶဝ်တို၌်သဝႃႈဝႆႉၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉဝႃႈ ၜႃသသီရူတ်ႉ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပႃႉဝႆႉ ႁႂ်ႈႁ၌်ၞႅင်ႈလႅင်သဝႆႉ၌ႆ။ ဝႂ်ၶပ်သၶီႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈၜလမ်ႉဝႆႉတႃႇသေႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵၢ၌်ၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်သပိူင်ရူတ်ႉၵႃသပလၵ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် ႁဵတ်သတႃႇၶၢဝ်သပလတ်သ ၊ တို၌်သတေ သိုပ်ႇပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သတႃႇသေႇ။ ပၵ်သပိူင်၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ မီသၟိင်ႈယၢမ်ႈလီသေ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလူတ်သယလမ်သလႆႈ ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၌ႂ်မိူင်သထႆသ၌ႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Thai PBS ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2025-05-29T17:01:50
https://shannews.org/archives/67866
ပၢင်တိုၵ်သ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 29/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်လဵၵ်ႉ တေႃႇထိုင်ဝၢ၌်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ သလင်ၟၢႆႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလၢတ်ႈတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသူၺ်ႇၜီႇမျေႇဝႃႈ – “ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ တႄႇပဵ၌်ၞဵမ် မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 28 တေႃႇထိုင်၌ႂ်၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 29 ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်သယင်သပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈ လေႃႇတိုၵ်သ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်လဵၵ်ႉ ဢလ၌်တၢင်သယဝ်ႉ ၞင်ႇသိုပ်ႇတိုၵ်သတီႈဝၢ၌်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃသဝႆႉယူႇ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ၞလမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႃႈလိ၌်ယဝ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယင်သတိုၵ်ႉဢဝ် ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ဢဝ်တရူ၌်ႊ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇပႃသထႅင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁၢင်ႈ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ယိုတ်သလႆႈ တီႈဝၢ၌်ႈတယႅတ်ႉၶျဵူဝ်ႇ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဝၢ၌်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃသ၌ႆႉ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တၢင်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ဢ၌်မီသတပ်ႉၵလင်ႈလူင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မလၵ်ႈ 10 လၵ်သ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈသၢႆၶၢဝ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပို၌်ႇၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ၌ႂ်သ Telegram ၌၌်ႉဝႃႈ တိုၵ်သယိုတ်သလႆႈၶို၌်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃသ၌ႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶတ်သၞႂ်ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်သ တႃႇတေလႆႈၶို၌်သ တပ်ႉၵလင်ႈလူင် ဢ၌်မီသတီႈဝၢ၌်ႈတလင်သ ၶမ်သ၌ႆလႄႈ ၞင်ႇဢဝ်သိုၵ်သ လုၵ်ႉတီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇတီသ ၶဝ်ႈမႃသတိုၵ်သ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ယင်သလႆႈထလႆပ၌်တပ်ႉပၢင်သဝ်သလၢႆတီႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသတပ်ႉပၢင်သဝ်သ ဢ၌်မီသတီႈဝၢ၌်ႈယႃႇပျိ၌်ႇ၊ ဝၢ၌်ႈတယႅတ်ႉၶျဵူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-29T17:30:00
https://shannews.org/archives/67862
ဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၵူ၌်သသူႇသမ်သၵႃႉၶၢႆ ယႃႈမဝ်သၵမ်၌မ်လိူင်ႇႁႅင်သ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ
တႄႇၵၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သၵႃႉၶၢႆ သူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ် ၺႃသပလိၵ်ႈၟၢႆႇသိုၵ်သတဢၢင်သ တီႉၺလပ်သၵႂႃႇ ဢမ်ႇယလမ်သ 20 ၵေႃႉ တီႈၞႄႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၌ႂ်သတိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ)။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 15-26/05/2025 ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သဝူင်ႈပၢႆ၌ႆႉ တီႉၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမ 56 ထူင်လႄႈ 561 မဵတ်ႉ၊ ယႃႈၟိ၌်ႇၜိူၵ်ႇ တႃႇ 5 ၵလၵ်သသပ်ႉပျႃႇ၊ ယႃႈလမ် 3 ၞလႆႉလႄႈ ငို၌်သမၢ၌်ႈ တႃႇ 40 သႅ၌်ပျႃသ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇပလိၵ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉယူႇ ၌ႂ်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢ၌်သိုၵ်သၶဝ်လႄႇႁႃၺလပ်သယူႇ ၌ႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်သဢဝ်ႁၢင်ႈမ၌်သၵူၺ်သ။ ႁူႉၵ၌်ယူႇလူသဝႃႈ ၜႂ်ၵိ၌်ၜႂ်ၶၢႆ ႁူဝ်မ၌်သပဵ၌်ၜႂ်၌ႆၵေႃႈ ႁူႉယူႇ၌ႃႇ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သလလႆ (တဢၢင်သ) ၶဝ် ဢမ်ႇၞတ်သၵၢ၌်ပ၌်သင်တႄႉတႄႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ယူႇၵေႃႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇ လူမ်ႈတႄႉတႄႉ။ ၜူႈလၵ်ႉၵေႃႈ၌မ်မႃသၶို၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၵႃႉၶၢႆ သူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ် ဢ၌်ၺႃသသိုၵ်သတဢၢင်သ ၺလပ်သယဵတ်ႈသႂ်ႇၶလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သမၢ၌်ႈ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ၌ႆႉ မီသဝႆႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ၊ မၢ၌်ႈ၊ ၶၢင်၊ တဢၢင်သ(ပလလင်ႈ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယူႇသဝ်သဝႆႉသေ ယၢမ်သလဵဝ် ပဵ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ၌ႆႉ မီသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယူႇ သဝ်သဝႆႉလၢႆလၢႆၞုမ်သသေ ပႂ်ႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သၵႂႃႇမႃသ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – မိူင်သၵုတ်ႈ – မူႇၞေႊ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်']
2025-05-29T16:16:51
https://shannews.org/archives/67854
လလင်ႈမႆႈၞႂ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ
ယၢမ်သလဵဝ် ထိုင်ၶၢဝ်သပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သၶို၌်သယဝ်ႉသေတႃႉ ယလ၌်ႉ၌ႂ်သမိူင်သတႆသလၢႆတီႈလၢႆဝဵင်သ တိုၵ်ႉပဵ၌်ပၢင် တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်ယူႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပေႃသမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သၶဝ် မီသလလင်ႈမႆႈၞႂ်တႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်သ ၶို၌်ႈႁဵ၌်သ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌် ၶူဝ်သၵု၌်ႇၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉလႄႈ ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သတႃႇ၌ႂ်သ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵႃႈၶို၌်ႈမႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “သု၌်ႇတူဝ်ပေႃႈမႄႈသေ သု၌်ႇ တူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ ပေႃသတေၶို၌်ႈၵျလင်သမႃသ မိူ၌်၌င်ႇ သိူဝ်ႈၜိူၵ်ႇ သိ၌်ႈၶဵဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇသိုဝ်ႉ။ ၌ိုင်ႈၞုမ်ႇ၌ႆႉ တေသဵင်ႈၵႂႃႇမလၵ်ႈ 4−5 မို၌်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃသတင်သၵႃႈထူင်သေ ၵႃႈပပ်ႉသေ တေသဵင်ႈယူႇၶႃႈ ယူဝ်ႉမလၵ်ႈ 2 သႅ၌်၌ႆႉ။ ဢမ်ႇပႆႇပႃသၵႃႈ (ကျူရဟင်)၊ ပေႃသၵႃႈ (ကျူရဟင်) ၌ႆႉ တေမီသ 3 – 4 မို၌်ႇ၌ႆႉ။ ပေႃသဝႃႈ ၞ၌်ႉသုင်၌ႆတႄႉ တေမီသမလၵ်ႈ 7−8 မို၌်ႇမလၵ်ႈ၌ႆႉၶႃႈဢေႃႈ ပေႃသဝႃႈၞ၌်ႉ 11−12 ၌၌်ႉတႄႉ ၵႃႈၵူႈမဵဝ်ႈ ယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 21 ၌ႆႉမႃသ တီႈ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၶို၌်သယဝ်ႉသေတႃႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သၵႂႃႇလူင်သသဵ၌်ႈမၢႆႁဵ၌်သတႄႉ ဢမ်ႇမီသ၌မ်မိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ တေပဵ၌်ၞ၌်ႉဢလ၌်လႄႈ ၞ၌်ႉၵၢင် 4−5 မလၵ်ႈ၌ႆႉၶႃႈဢေႃႈ ပေႃသဝႃႈ 7−8 တၢ၌်သတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶို၌်ႈယဝ်ႉ။ မ၌်သပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇသိၵ်ႉႁိၵ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ၌ႃႇ ၌ေႃႈ မ၌်သၵေႃႈလီၵူဝ်လီဢၢႆမႃသ ယဝ်ႉ ၶဝ်ပေႃသၶႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉမ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သလႄႈ ဢမ်ႇ လႆႈၶို၌်ႈၵျလင်သလီလီ။ ပီပူ၌်ႉမႃသလႆႈၶို၌်ႈ 3 တၢ၌်သၵေႃႈ ပီ၌ႆႉလႆႈၶို၌်ႈ 3 တၢ၌်သၶို၌်သၵူၺ်သ ဢမ်ႇလႆႈ ၶို၌်ႈတၢ၌်သ”- ပေႃႈမႄႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူင်ႉၵၢတ်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ၌မ် ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇမၢင်ၞိူဝ်သ ဢႃယုယႂ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈသိုပ်ႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ – ႁၢင်ႈ ပပ်ႉႁဵ၌်သ “ပေႃသမႃသတူၺ်သ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၶို၌်ႈၵျလင်သ၌ႆႉ တေဢေႇလူင်သ ဢ၌်ၵႂႃႇဢၢပ်ႈၵျလင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇပေႃသ၌မ် မိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ယင်သပႆႇ၌ိမ်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈၵူဝ်ဝႆႉယူႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ႁဝ်သတီႈႁိူ၌်သ၌ႆႉ ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶို၌်ႈယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈၵမ်သၵမ်သလႆႈၵိုတ်သႁူင်သႁဵ၌်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ဢႃယုလုၵ်ႈဢလ၌်ႇယႂ်ႇသေ ဢ၌်တေၵႂႃႇ ၶို၌်ႈ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇငၢမ်ႇၵ၌်ယဝ်ႉလႄႈ ၶဝ်ဢၢႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတင်သ၌မ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶို၌်ႈၵ၌်ယဝ်ႉ”- ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞိူဝ်သပဵ၌်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ယင်သသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ တႃႇတေႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၵႂႃႇသလ၌်ႁဵ၌်သ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်သ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉတေလႆႈသဵင်ႈငို၌်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်သိပ်သသႅ၌်မ၌်သ။ ၌ႆႉၵေႃႈပဵ၌်လလင်ႈယၢပ်ႇ ဢ၌်၌ိုင်ႈတႃႇပေႃႈမႄႈ တေသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်သၶို၌်ႈႁဵ၌်သတီႈၵႆ။ “ပေႃႈမႄႈၶႂ်ႈၵႂႃႇဝႆႉတီႈႁလင်ႈသဝ်သ (အဆောင်) ၵေႃႈ ၌ိုင်ႈလိူ၌်၌ႆႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ မ၌်သတေလႆႈႁႃပ၌် 3−4 သႅ၌်၌ႆႉဢေႃႈ။ ဢ၌်ၞိူဝ်သမီသငို၌်သၵေႃႈ တေၵႂႃႇယူႇတူ၌်ႈတီသ၊ လၢႆသၶႃႈ တီႈလႂ် (အဆင်ပဌေ) ၵေႃႈ ၶဝ်တေဝႆႉ၌၌်ႈၶႃႈ၌ႃႇ။ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ ၌ိုင်ႈပီ၌ႆႉ 65 သႅ၌်ပျႃသ ၶႃႈၶဝ်၌ပ်ႉတူၺ်သတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈပီ 2023− 2024 ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ ႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်သၵႂႃႇ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၶဝ် လႆႈသုမ်သတိုဝ်ႉတၢင်သသလ၌်ၵၢ၌်ႁဵ၌်သပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၶဝ် ယင်သလၢတ်ႈဝႃႈ ၜလင်သၵႂႃႇဢၢပ်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ၌၌်ႉ ပပ်ႉႁဵ၌်သလိၵ်ႈၵေႃႈ လႆႈၶို၌်သဢ၌်ၵဝ်ႇ သေဢမ်ႇၵႃသ မၢင်တီႈ မေႃသလ၌်ၶဝ်ယင်သသင်လၢတ်ႈ ႁႂ်ႈယိပ်သပပ်ႉလီလီသေ ပေႃသထိုင်ပိၵ်ႉႁူင်သႁဵ၌်သၶို၌်သ၌ႆ တေလႆႈဢၢပ်ႇၶို၌်သႁူင်သႁဵ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-29T14:58:00
https://shannews.org/archives/67845
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႄသၵုမ်သႁဵတ်သမႂ်ႇ ၶူဝ်လူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ႁႂ်ႈမိူ၌်ၵဝ်ႇယဝ်ႉသေ ပိုတ်ႇပ၌်ၵႂႃႇမႃသလႆႈၶို၌်သယဝ်ႉ
တႄႇႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႄသၵုမ်သႁဵတ်သသၢင်ႈမႂ်ႇၶို၌်သ ၶူဝ်လူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ဢ၌်မီသ၌ိူဝ် သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်ႁၢႆသဝေသ ၵႂႃႇမႃသဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ – ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 29/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (MNDAA) ယိုဝ်သၵလင်ႈပ၌်ၟၢင်ႉ ႁႂ်ႈပဵ၌်မိၵ်ႇမၢႆ ပိုတ်ႇၶူဝ်လူင် ၶၢမ်ႈ၌မ်ႉတူႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၶူဝ်လူင်၌ႆႉ မ၌်သႁၵ်သၵႂႃႇသလင် တလ၌်ႈ။ ၵိုတ်သဝႆႉတလ၌်ႈၵၢင်မ၌်သၵူၺ်သ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉတႄႉ ၶဝ်ဢဝ်လဵၵ်သႁႄ မႄသၵၢႆႇဝႆႉပ၌်ၵူၺ်သ။ ၵႃသလူင် တၢင်ႇ၌ၵ်သတႄႉတႄႉဢမ်ႇလတ်သလႆႈ။ ၵမ်သ၌ႆႉတႄႉ ၶဝ်ၶို၌်သဢဝ်သၢႆသ/ လိ၌်ပု၌် (ဘိလပ်မဌေ) ႁႄ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမိူ၌်ၵဝ်ႇၶို၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၶူဝ်လူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ ၺႃသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇသေ လူႉၵလႆၵႂႃႇ ၜလင်သၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လလပ်ႈ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉသေ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ ယိုတ်သဢဝ်လႆႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သ ၵမ်လႆႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ၌င်ႇႁိုဝ် တေၵႂႃႇမႃသလႆႈငၢႆႈ၌၌်ႉ လႆႈမႄသၵုမ်သမႃသၶို၌်သ ၵမ်သၶၵ်ႉၵမ်သတလ၌်ႈ၌ႆ ၞဝ်ႈၵႃသ လႃႈသဵဝ်ႈ – သႅ၌်ဝီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၜလင်သၶဝ်မႄသၶို၌်သၶူဝ်၌၌်ႉ ၶဝ်ႁဵတ်သပ၌်ၶူဝ်ဢလ၌်ႇ တႃႇတေလတ်သၶၢမ်ႈ၌မ်ႉၵႂႃႇမႃသလႆႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ တီႈ ၟၢႆႇတႂ်ႈၶၢင်ႈၶူဝ်လူင်၌၌်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ထိုင်ၶၢဝ်သၟူ၌်ယဝ်ႉ၌ႃႇ ၌မ်ႉၵေႃႈ ၌မ်မႃသၵမ်သလလႆသလလႆသ ယဝ်ႉ။ ႁိမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉ တီႈၶဝ်ႁဵတ်သၶူဝ်ၶၢမ်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ၌၌်ႉ ၜင်ႇႁိုၵ်သမ၌်သသမ်ႉ ပေႃသယူတ်ႇလူင်သၵႂႃႇ ဢိတ်သ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၶဝ်ၞင်ႇႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈမႄသၶို၌်သၶူဝ်ႁႂ်ႈယဝ်ႉဝႆသဝႆသ။ ပေႃသ၌မ်ႉ၌လင်သမႃသ ၵူဝ်ဢမ်ႇၞၢင်ႈၶၢမ်ႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ ၶူဝ်လူင်၌မ်ႉတူႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ မိူဝ်ႈၜလင်သၜႅ၌်ႇယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီၶဝ် လၢႆလၢႆၞုမ်သ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သသလင်ၟၢႆႇ ပလႆႇမၢၵ်ႇယႃႉၶူဝ်တႆႇ လူႉၵလႆ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇမႃသ တေႃႉၶူဝ်သၵု၌်ႇ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶ၌်ၵု၌်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ပုင်ႈ ၶို၌်ႈသုင်ၵႂႃႇလိူဝ်ၵဝ်ႇ မလၵ်ႈ 5 ပု၌်ႈ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-29T13:59:09
https://shannews.org/archives/67834
တႃႇႁဵတ်သမၢႆၟၢင်လႆႈ၌၌်ႉ လႆႈပ၌်ငို၌်သ၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 27/05/2025 မႃှ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ (လဝၵ) တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉ တႄႇႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌် မၢႆၟၢင်ၵူ၌်သမိူင်သ ၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ တေႃႇဝၢႆသဝ၌်သ 4 မူင်သ တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီလႄႈ ၞႄႈဝဵင်သၵု၌်လူင် တႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (MNDAA) ၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသႁဵတ်သလႆႈမၢႆၟၢင်၊ ဝႂ်မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သလႄႈ Smart Card (သမၢတ်ႉသ်ၵၢတ်ႉ) လႆႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇလုမ်သ လဝၵ ပိုတ်ႇၶို၌်သ၊ ႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌် မၢႆၟၢင် တႃႇၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆသေတႃႉ တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသငို၌်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သပႆႇမီသသု၌်ႇလႆႈႁဵတ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉၵႂႃႇ ပႂ်ႉၶဝ်ႈထႅဝ်ႁဵတ်သမၢႆၟၢင် တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တႃႇတေလႆႈႁဵတ်သမၢႆၟၢင်၌ႆႉ လႆႈလုၵ်ႉၵႂႃႇၞႅ၌်ႇထႅဝ်ၞဵမ်ၞဝ်ႉ ပု၌်ႉၶႃႈ ၌ေႈ။ ပေႃသၵၢင်၌ႂ် မိူင်သလႅင်သ 6 မူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သၞႅ၌်ႇထႅဝ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ပေႃသမီသၵႂႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇမ၌်သယဝ်ႉ။ ပေႃသပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ ယူဝ်သယူဝ်သ ၞိူင်ႉႁဝ်သ၌ႆႉ တႃႇတေလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၌ႂ်သလုမ်သၶဝ်ႁႄ ႁဵတ်သမၢႆၟၢင်လႆႈ၌၌်ႉဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၶႄႇၶဝ်တႄႉ ပ၌်ငို၌်သတီႈ ပလႆသၞႃသၶဝ်၌မ်၌မ်ႁႄ ႁဵတ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ပလႆသၞႃသၶဝ်သမ်ႉ ၶို၌်သသိုပ်ႇၟူ၌်သၞူသ ၵူ၌်သလူင်၌ႂ်သလုမ်သ၌၌်ႉႁႄ ႁလင်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သပ၌်ဢလ၌်တၢင်သ။ ပေႃသၶဝ်ႁဵတ်သပ၌် ၵူ၌်သၞိူဝ်သပ၌်ငို၌်သတီႈ ၶဝ်၌မ်ယဝ်ႉ၌၌်ႉၵလ၌်ႇ ၞင်ႇၺႃသၵမ်သၵူ၌်သ မိူင်သပို၌်ႉတီႈတႄႉတႄႉ၌၌်ႉ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သင်ပဵ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ဢမ်ႇၞႂ်ႈၞၢဝ်သၶႄႇလႄႈ ၵဌႃသ၌၌်ႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌် လဝၵ ၶဝ် ယလ၌်သငို၌်သၵႃႈႁဵတ်သမၢႆၟၢင် ၌ိုင်ႈၵေႃႉလႂ် တူၵ်သမႅ၌်ႈယူႇ 150,000 တေႃႇ သလင်သႅ၌်ပျႃသ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသမိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈတႄႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌်ၞိူဝ်သလႆႈငို၌်သၵႃႈႁဵတ်သမၢႆၟၢင်၌၌်ႉ ၵၢင်ၶို၌်သၵေႃႈၶဝ်ႁဵတ်သ ယဝ်ႉဝႃႈ။ လဝၵ၌ႆႉ ၶဝ်လႆႈငို၌်သ၌မ်တႄႉဢိူဝ်ႈ ဢမ်ႇလႃႈလီဝႃႈ။ ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁဝ်သလူႉ၌ႆႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶႄႇ၊ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵဌႃသၶဝ် ၶဝ်ႈမႃသယူႇလႆႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉလဝၵ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃသယဝ်ႉ ၶို၌်သဝႃႈႁင်သပိူ၌်ႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်သၵၢ၌် (တဌႃသဢမ်ႇဝၢင်ႇ) ၌ႆၵေႃႈ ပဵ၌်ၶဝ်ယဝ်ႉဝႃႈ။ ၶဝ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈႁဵတ်သၵိ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ (လဝၵ) တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌်မၢႆၟၢင်ဢ၌်မႂ်ႇ မဵဝ်သလဵဝ်ၵူၺ်သသေ ဝႂ်မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ၊ မၢႆၟၢင်ၞိူဝ်သလူႉႁၢႆၵႂႃ၌၌်ႉလႄႈ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ (Passport) ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သလုမ်သ လဝၵ ၶဝ် ပ၌်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၶေႃႈမုလ်သတင်သသဵင်ႈ ဢမ်ႇမီသဝႆႉတဵမ်ထူ၌်ႈ၌ႆသေ ယင်သပႆႇႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌်ၶို၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌်လႆႈ မၢႆၟၢင်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌်လဝၵ ၺႃသသိုၵ်သ မၢ၌်ႈၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈတႄႇပ၌်ႇၵၢ၌်မႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-29T11:58:23
https://shannews.org/archives/67825
ၟႆသမႆႈ ႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈတီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၌ၢင်သယိင်သ 4 ၵေႃႉ တၢႆၵိုၵ်သၟႆသ
ဝ၌်သတီႈ 28/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ Cowboy Bar ဢ၌်မီသ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၶျၢ၌်သဢေသတႃႇသၢ၌်ႇ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၌ၢင်သယိင်သ 4 ၵေႃႉ တၢႆၵိုၵ်သ ၟႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ 4 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ။ ၜလင်သမိူဝ်ႈဢလၵ်ႉလဵၵ်သ (သေႃႇလဵၵ်သ) ယူႇ၌၌်ႉ ၟႆသတႄႇလၢမ်သမႆႈၵႂႃႇ၌ႂ်သႁၢ၌်ႉ၊ လလင်ႈလူႉသုမ်သမီသၵႃႈႁိုဝ် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇၞၢင်ႈယို၌်ယ၌်၌ႆ ၜူႈၞမ်ၞႂ်တင်သ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၶႄၟႆသ တလပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ VOM ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ ႁၢ၌်ႉၵျေႃႇမူ၌်ႈ Cowboy Bar ၵေႃႈ မီသလလင်ႈလူႉၵလႆ၌မ်သေ တိုၵ်ႉမူ၌်ႉမႄသဝႆႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ယင်သပႆႇပိုတ်ႇ ၶို၌်သ။ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 22 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈတီႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉသႄႇ တိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၌ၢင်သယိင်သ 4 ၵေႃႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁိူ၌်သလဵဝ်ၵ၌် တၢႆၵိုၵ်သၟႆသ၊ ၶူဝ်သၶလင်ႁိူ၌်သယေသၵေႃႈ လူႉသုမ်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-29T11:29:35
https://shannews.org/archives/67819
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၵူတ်ႇထတ်သတီႉၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမႃႉ 2 လၢ၌်ႉပၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 27/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၟၢႆႇတပ်ႉပႂ်ႉလႅ၌်လိ၌် မၢႆ 335 ၵူတ်ႇ ထတ်သတီႉၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမႃႉ 2 လၢ၌်ႉပၢႆ တီႈသဵ၌်ႈတၢင်သထိူ၌်ႇ ဝၢ၌်ႈမႄႈၞ၌်သ၌ိူဝ် ဝဵင်သၵဵင်သ လၢဝ် ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၌ိူဝ်သ၌်လလႆ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈမႄႈၞ၌်သ၌ိူဝ်၌၌်ႉ တပ်ႉပႂ်ႉလႅ၌်လိ၌် ႁ၌်ႁလႆသတိ၌် ၵူ၌်သၞုမ်သ၌ိုင်ႈ၊ ဝၢႆသ၌၌်ႉ လလမ်ပႂ်ႉတူၺ်သငဝ်သလၢႆသ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ။ ထိုင်မႃသ ယၢမ်သ ၵၢင်ၶမ်ႈ မလၵ်ႈ 9 မူင်သ ၵူ၌်သၞုမ်သ၌ိုင်ႈ မီသႁႅင်သၵူ၌်သမလၵ်ႈ 10 ၵေႃႉ တဵင်ႇထူင်ၞၢ၌်ႈ လူင်သလလႆမႃသ၊ ဝၢႆသၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈဢၢင်ႈတေတီႉၺလပ်သ ၞိူဝ်သၶဝ်တ၌်သလႅ၌်ႈပၢႆႈ ပူ၌်ႉလလတ်ႈၵႂႃႇ၊ ၜလင်သၞဝ်ႈ၌ႃႈ တီႈၵူတ်ႇထတ်သႁိမ်သႁလမ်သ၌၌်ႉ ထူပ်သႁ၌်ထူင်ၞၢ၌်ႈ 15 ထူင် သႂ်ႇဝႆႉယႃႈမႃႉ 2 လၢ၌်ႉ 3 သႅ၌်မဵတ်ႉ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ MAESAIPRESS ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် တီႈမိူင်သထႆသၵေႃႈ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၜႅ၌်ၵၢ၌် ၟၢႆႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ် တီႈငဝ်ႈငု၌်သၟၢႆႇၵုမ်သထိင်သယႃႈမဝ်သၵမ် ONCB ၊ တီႈပၢင်၌၌်ႉ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၵဝ်ႇ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူ၌်သႁဵတ်သဢလၵ်ႇယႃႈမဝ်သၵမ် ၵမ်ႈ၌မ်၌ႆႉ ယူႇတႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ UWSA သေ ပ၌်ႇၵၢ၌်ဝႆႉ။ ပ၌်ႁႃ လလင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၵ်ႉၵၢ၌် ထုၵ်ႇလီၵႄႈလိတ်ႈၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ။ တႃႇတေယိပ်သၵမ်လလင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဢီသလူၜူႈၶဵ၌် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သတူဝ်တႅ၌်သၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ မိူဝ်ႈၵူႈပလၵ်ႈ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇယူႇတႂ်ႈတပ်ႉ သိုၵ်ႉဝႃႉသေ သိုပ်ႇပ၌်ႇၵၢ၌်ဝႆႉ၊ တႃႇၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ ၌မ်ႉ မႄႈၶူင် မီသဝႆႉထႅင်ႈလၢႆလၢႆသဵ၌်ႈ၊ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် ထုၵ်ႇလီတိူဝ်သထႅမ်ႁႅင်သၵူတ်ႇထတ်သၵႂႃႇ၌ႆ တိုၵ်သသူ၌်သလၢတ်ႈပႃသဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Nation Thailand ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သ၌ႆႉ ႁပ်ႉဝႆႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ပဵ၌်ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် တႃႇႁူဝ်ပဝ်ႈဢႃႊသီႊယ၌်ႊ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၌ႆႉမႃသ တီႈလႅ၌်လိ၌်ထႆသ – မၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၵူတ်ႇထတ်သတီႉ ၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် တိူဝ်သ၌မ်မႃသႁႅင်သ၊ ထိုင်တီႈလႆႈပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သတေႃႉယႃႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သထႆသ ၞႂ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ ထလႆဢလၵ်ႇတပ်ႉပၢင်သဝ်သ 9 တီႈ ဢ၌်မီသတီႈလႅ၌်လိ၌်ထႆသ၊ သလင်ၟၢႆႇ ယၢမ်ႈမီသလလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်မႃသ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်']
2025-05-29T10:36:49
https://shannews.org/archives/67815
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ ၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈ Telegram
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ ၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၶလမ်ႊပ၌ီႊၟၢႆႇၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၶဝ် ပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈ Telegram ယလ၌်ႉဢမ်ႇပ၌်တင်သႁူမ်ႈမိုဝ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်တိုၵ်သတေႃသၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵၢ၌်ၜိတ်ႈရႃႇၞဝတ်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သဝႅတ်ႉ ၌ၢမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇပၢႆသၞၢၵ်ႈ မိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၜို၌် ၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသဝႆႉဝႃႈ ဝ၌်သတီႈ 2 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ဝႆႉပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သသေ ႁႂ်ႈၶလမ်ႊပ၌ီႊ ၟၢႆႇ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၶဝ် ပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈ Telegram ဝႃႈ၌ႆ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၶျလင်ႉ Telegram ၌ႂ်သမိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ တႃႇ 9,600 ၶျႂင်ႉ (68%) ၌ႆႉ ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵ၌်တင်သ ၵၢ၌်လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ၊ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်သၵမ်လႄႈတင်သ လလင်ႈၵေႃႇ ၵၢ၌်ႁၢႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသၵေႃႈ ၞုမ်သပလိၵ်ႈၶဝ် ယၢမ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇတေၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၜိတ်သမၢႆမီႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ၌ႆသေ ယူႇတီႈ Telegram ဢမ်ႇယလမ်သသူင်ႇပ၌် ၶေႃႈမုလ်သ ဢ၌်ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တုၵ်သယလ၌်သလႄႈ ဢမ်ႇပ၌်တင်သႁူမ်ႈမိုဝ်သၞလမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ Telegram ၌ႆႉပဵ၌် application ဢ၌်မီသၵူ၌်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌မ် မိူ၌်ၵ၌်တင်သ Facebook လႄႈ Instagram ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉတႄႉ တီႈမိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ တိုၵ်ႉၞႂ်ႉတိုဝ်သ Telegram လႆႈယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Reuters ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-28T18:30:00
https://shannews.org/archives/67777
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သူင်ႇလိၵ်ႈၞူသၵူ၌်သမိူင်သ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင်
တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 12 ၌ႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ သူင်ႇလိၵ်ႈၞူသ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ႁႂ်ႈမႃသၞူၵ်သဝႂ်ၶႅပ်သမႄသ ၜႂ်ၞူၵ်သလႆႈၵေႃႈ တၵ်သလႆႈ ၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ငိူင်ႉဝႄႈဢမ်ႇလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇႁၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ သူင်ႇလိၵ်ႈၞူသ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သမီသလုၵ်ႈၞၢႆသ သႅ၌်သပၢ၌်ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်မႃသ ၞူၵ်သၶႅပ်သမႄသ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 12 ။ ဢ၌်လႆႈႁပ်ႉလိၵ်ႈတႃႇမႃသၞူၵ်သမႄသတႄႉ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ 1 မီသ 20 ၵေႃႉ ၊ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ 2 မီသ 10 ၵေႃႉ ၊ ပလၵ်ႉ 3 လႄႈ ပလၵ်ႉ 4 တႄႉ ပႆႇလႆႈငိ၌်သလလင်ႈလႆႈႁပ်ႉလိၵ်ႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပလၵ်ႉ၌ိုင်ႈပလၵ်ႉလဵဝ်ၵူၺ်သ ၶဝ်သူင်ႇလိၵ်ႈၞူသ 20 ၵေႃႉ ၊ ၶဝ်ႁလင်ႉ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၞူၵ်သမႄသ တီႈလုမ်သၜလင်သငမ်သ၊ ၌ႂ်သ 20 ၵေႃႉ၌ႆႉ ၶဝ်တေဢဝ် 6 ၵေႃႉတႃႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇမလၵ်ႇမႃသ၌ႆႉ တေလႆႈၵႂႃႇၞူၵ်သမႄသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 2 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞႂ်ႈယဝ်ႉ ၵူ၌်သႁူႉၞၵ်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်သူင်ႇလိၵ်ႈမႃသ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၞူၵ်သမႄသ၌ႆ၊ ၵူႈပလၵ်ႈတႄႉ ႁႃၵူ၌်သၵိ၌်လဝ်ႈၵိ၌်ယႃႈသေ သူင်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ။ တေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ ၞဝ်ႈလဝ်ႈၞဝ်ႈယႃႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈမူတ်သယဝ်ႉ။ ပေႃသသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ ဢမ်ႇ၌၌်ၞူၵ်သၶႅပ်သမႄသသေလႆႈပႃသၵႂႃႇယဝ်ႉတႄႉ တႃႇတေၵႂႃႇငူပ်ႉငီႉၵ၌်သေ ဢဝ် မႃသၶို၌်သသတႄႉ ဢမ်ႇငၢႆႈယူဝ်ႉ ၊ တေၵႂႃႇႁႃၵူ၌်သတီႈလႂ် ၊ ၵူ၌်သဢ၌်ၺႃသသူင်ႇလိၵ်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ပေႃႈမႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ပေႃသဢမ်ႇပဵ၌်လပ်သပဵ၌်၌လ၌်သ မႆႈၞႂ်ႁႅင်သဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင်၌ႆႉ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈ၌ႆႉ လလင်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈၞူသၵူ၌်သမိူင်သသေ ၶၢ၌်သမႃသၞူၵ်သၶႅပ်သမႄသ တႃႇၵႂႃႇ ၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသမႃသ။ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လမ်သႁႃတီႉၺလပ်သၵူ၌်သၵိ၌်လဝ်ႈၵိ၌်ယႃႈသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၵူၺ်သ။ ဢ၌်သူင်ႇလိၵ်ႈၞူသ၌ႆႉ ၞင်ႇႁႃမီသပလၵ်ႈၵမ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ ၊ ၵလပ်ႈ၌ႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင် တူၵ်သၞႂ် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15-16 ၌၌်ႉဝႃႈ ၌ႃႈလိ၌် ဢ၌်ၶဝ်သုမ်သပ၌်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေဢဝ်ၶို၌်သႁႂ်ႈလႆႈ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 6 လိူ၌်။ တေ ၞႂ်ႉႁႅင်သသိုၵ်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သမႂ်ႇ ဢ၌်ၟိုၵ်သဝႆႉပ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၶို၌်ႈ၌ႃႈသိုၵ်သ၊ တေႁႂ်ႈၜူႈ ၌မ်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈၶဝ်သေ ပိုတ်သယိုဝ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆပႃသ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပၵ်သပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သသေ တဵၵ်သၶၢ၌်သတီႉၺလပ်သ လၢၵ်ႈၞ၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ ၞုပ်ႈ 11 ယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇႁလင်ႉၵႂႃႇ၌၌်ႉ လႆႈၵႂႃႇ ၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သတီႈ၌ႂ်သတိူင်သ သိုၵ်သၜလင်ႈ၊ ထုၵ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သတီႈလလၵ်ႉၞလၵ်ႇၜလင်ႈ။ ဝၢႆသၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈထုၵ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ ႁဵတ်သၵၢ၌်လုမ်သ၌ႂ်သတိူင်သသိုၵ်သ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉထုၵ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ၌ႃႈသိုၵ်သ။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ဢမ်ႇလႆႈပလၵ်ႈၶို၌်သ ႁိူ၌်သယေသ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-28T17:19:42
https://shannews.org/archives/67770
ႁႅင်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သယိပ်သ၌ဵမ်ႊလိတ်ႉ (Name List) ဝႆႉ သင်ဢမ်ႇႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ် 90 ဝ၌်သ တၵ်သၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ
ၶၢဝ်သၜလင်သဝၢ၌်ႈမိူင်သယုင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၜၢတ်ႇႁိူ၌်သယေသသေ ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသတင်သ၌မ်။ ၌ႂ်သၵႄႈ၌၌်ႉ သမ်ႉၺႃသပၵ်သပိူင်ၞိုင်ႈမိူင်သ မိူင်သထႆသ – မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁိပ်ႇထႅင်ႈလႄႈ ယူႇယၢပ်ႇ၌ႂ်သၵႄႈမိူင်သပိူ၌်ႈ။ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ ပ၌်ႁႃလလင်ႈဝတ်သဝႂ်၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ။ ၞိူဝ်သတေႃႇဝီႊသႃႊပႆႇ လႆႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ ၵမ်ႈ၌မ် ပ၌်သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈတႃႇတေႃႇဝီႊသႃႇသေ သဵင်ႈငို၌်သဝႆႉယဝ်ႉသေတႃႉ ပႆႇလႆႈတလၵ်ႇၞုမ်ႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၵေႃႈမီသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ လလင်ႈႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ် 90 ဝ၌်သတႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈႁဵတ်သမိူ၌်ၵဝ်ႇ။ ၞိူဝ်သဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ်သမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်လႄႈ ၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သၵ၌် ၵေႃႈမီသ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၌ႂ်သပၵ်သပိူင်ထႆသ မီသဝႆႉတႄႉ ႁႅင်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သယိပ်သဝႆႉ ပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်သ သီလႅင် သီၶဵဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တၵ်သလူဝ်ႇလႆႈ ႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ် ၞလမ်သ၌င်ႇ တတ်သမၵ်သဝႆႉၶၢဝ်သယၢမ်သ။ ဝႂ်ႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈတႃႇၵႂႃႇယလ၌်သၶႂၢင်ႉယူႇ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ မ၌်သပဵ၌်ဝႂ်ဢ၌်ၵႂႃႇၞႅင်ႈ၌ႄ ၟၢႆႇ ၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သၶဝ်ဝႃႈ ႁဝ်သတိုၵ်ႉယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ၌ႆ၌၌်ႉ ၵူၺ်သ။ သင်ဝႃႈ တဵမ် 90 ဝ၌်သလႄႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်ၞိုင် တၵ်သၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 2,000 ဝၢတ်ႇ၌ႆ – ၞဝ်ႈ၌ႃႈ တီႈၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ။ ၵလ၌်ႇပႆႇတဵမ် 90 ဝ၌်သၵေႃႈ ၵႂႃႇႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်လႆႈလူင်၌ႃႈ15 ဝ၌်သ (ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌်) ဝၢႆသတဵမ် 90 ဝ၌်သ ယဝ်ႉ ၞင်ႇၵႂႃႇႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်ႈၵေႃႈလႆႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပူ၌်ႉ 7 ဝ၌်သ၌ႆ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူႈၵေႃႉႁူႉ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉသမ်ႉ ၵူ၌်သၵဝ်ႇ ၞိူဝ်သပႂ်ႉဝီႊသႃႊလႄႈ ဝႂ်ႁဵတ်သၵၢ၌် – ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် – မေႊ-ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ပ၌်ဝႂ်ႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်ဝႆႉပဵ၌်ဝႂ်ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သၵူၺ်သ။ ဝႂ်ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သဢ၌်လႆႈမႃသ ၌ႆႉ ပဵင်သမလၵ်ႈဝတ်သ (မၢႆၟၢင်၌ႆႉၵူၺ်သ) သမ်ႉပဵ၌်ၞေႈ ဢ၌်ယႅၵ်ႈဝႆႉသီ မိူ၌်၌င်ႇ – ၶၢဝ်၊ ၶဵဝ်၊ သလမ်ႇ လႄႈ သီၵမ်ႇ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉပႃသ ဝ၌်သမူတ်သဢႃယု ၊ ပႃသဝ၌်သၵႂႃႇတေႃႇမႃသ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၞင်ႇဝႃႈ တေတဵမ် 90 ဝ၌်သမိူဝ်ႈလႂ်၌ႆ လႆႈ၌ပ်ႉဢဝ်ႁင်သၵူၺ်သ။ သင်ဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ် ဢမ်ႇ၌ပ်ႉသလ၌်ႇမႅ၌်ႈသေ ပူ၌်ႉၵႂႃႇ 90 ဝ၌်သၞိုင် ၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သဢေႊၵျႅ၌်ႊသီႊ ႁပ်ႉႁဵတ်သဝတ်သဝႂ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၵူ၌်သလူင်ၶဝ်ဝႃႈ ပေႃသဢမ်ႇႁၢႆသငၢ၌်သဢမ်ႇလႆႈ ၌ႆႉ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၶဝ်တင်ႈၞႂ်ႁဵတ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ ၟၢႆႇ မၢ၌်ႈၶဝ် ၌ၢ၌်သတူၵ်သလူင်သပ၌်၌ႃႇလူသ။ ထႆသၶဝ်ၵေႃႈဝႃႈ ၵူ၌်သၵေႃႈၵူ၌်သမိူင်သသူၵူၺ်သ သူဢမ်ႇၶႂ်ႈ ႁဵတ်သပ၌်လီလီ၌ႆ ၶဵင်ႇၶႃၵ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ဢ၌်ၜူႈပလင်မိူင်သ မိူင်သထႆသ – မိူင်သမၢ၌်ႈ ၶႃၵ၌်တႄႉ ဢမ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ဢ၌်လႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇ ယၢပ်ႇၞလမ်သသမ်ႉ ပဵ၌်ႁႅင်သ ၵၢ၌် ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ထႆှတႄႉ ၶႂ်ႈႁဵတ်သပ၌်၌ႃႇ ယဝ်ႉ မၢ၌်ႈသမ်ႉဢမ်ႇယလမ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သႁဵတ်သယူႇယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ လႆႈယၢပ်ႇၞႂ် ၞလမ်သ၌ႂ်သၵႄႈမ၌်သလႄႈ သဵင်ႈငို၌်သၞလမ်သထႅင်ႈၵူၺ်သ၊ ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီသင် – ၵူ၌်သဢ၌်ႁပ်ႉႁဵတ်သ ဝတ်သၞလႆႈႁႅင်သၵၢ၌် ဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ ဝၢႆသသေ ႁႅင်သၵၢ၌် ၵႂႃႇပ၌်သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ တႃႇတေႃႇဝီႊသႃႊယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ၶဝ်ပ၌်ဝႆႉ ဝႂ်ႁၢႆသငၢ၌်သတူဝ်ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ။ ဝႂ်ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ ဢ၌်ၶဝ်ပ၌်၌ႂ်သလိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ (လိူ၌်ထူ၌်ႈ 2 ) ပီ 2025 ၌ႆႉ ပဵ၌်သီၶၢဝ် ၊ ၌ႂ်သလိူ၌်ထူ၌်ႈ 5 (မေႊ) ၌ႆႉ တဵမ် 90 ဝ၌်သ။ သင်ဢဝ်ဝႂ်သီၶၢဝ်၌၌်ႉ ၵႂႃႇလၢႆသငၢ၌်သတူဝ်သေ တေႃႇဢႃယုမႃသ တေလႆႈမႃသၶႅပ်သဝႂ် သီသလမ်ႇ၊ ပေႃသ ဢဝ်ဝႂ်သီသလမ်ႇ၌၌်ႉ ၵႂႃႇတေႃႇဢႃယုမႃသ သမ်ႉတေလႆႈမႃသၶႅပ်သဝႂ်သီၵမ်ႇ။ ဝၢႆသသီၵမ်ႇယဝ်ႉ တေပဵ၌် ထႅင်ႈ သီၶဵဝ်၌ႆ ၜူႈႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သၞုမ်သဢေႊၵျႅ၌်ႊ ႁပ်ႉႁဵတ်သဝတ်သဝႂ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇလၢတ်ႈ ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ပေႃသၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ ၜၢတ်ႊသပလတ်ႊလႄႈ ဝီႊသႃႊ၌ႆႉမႃသ တီႈတႄႉမ၌်သ ဢမ်ႇလလတ်ႈလႆႈ ၜူႈၵဵဝ်ႇ ၶလင်ႈၟၢႆႇမိူင်သမၢ၌်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူင်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ တေႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်သ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်တေဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇသႂ်ႇၞႂ်ၵမ်ႉၞလႆႈသင်ပ၌်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် 2025 ပေႃသတူၵ်သၶိုင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႅင်သၵၢ၌်ၞိူဝ်သယလ၌်သဝီႊသႃႊ ပႆႇလႆႈမီသတင်သ၌မ်တင်သလၢႆ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၵႄႈငဝ်သလၢႆသမိူင်သမၢ၌်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ၌ႆႉ ၌ႂ်သသၜႃသမိူင်သထႆသၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇၵ၌်လၢႆလလင်ႈ ၊ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈတေႃႇဝတ်သဝႂ်ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇတူင်ႉ၌ိုင်သင်ပ၌်ၵေႃႈ ၟၢႆႇထႆသတေ ၞတ်သၵႂႃႇႁင်သၵူၺ်သ၌ႆ ၶၢဝ်ႇလိုဝ်သဝႆႉယူႇၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၟၢႆႇမၢ၌်ႈသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၵူ၌်သထႆသလႄႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ တေၞတ်သလလင်ႈ၌ႆႉၵႂႃႇႁင်သ ၵူၺ်သ ဢမ်ႇလႆႈ၌ႆသေ ပဵ၌်လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵ၌်ဝႆႉ၌ႆ ၜူႈၞလႆႈႁႅင်သၵ၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သဝီႊသႃႊမူတ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ႁပ်ႉတေႃႇပ၌်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢ၌်ပႆႇတလၵ်ႇၞုမ်ႈဝီႊသႃႊပ၌်ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် မီသတင်သ၌မ်။ မိူဝ်ႈၜူႈၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇလၢတ်ႈတႄႉ ႁႅင်သၵၢ၌်ဢ၌်ယၢမ်ႈမီသဝႆႉ ဝႂ်ႁဵတ်သၵၢ၌် work permit ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝၢႆသသေဢႃယုမူတ်သၵႂႃႇယဝ်ႉ သင်တေႃႇထႅင်ႈ တေၞႂ်ႉလႆႈတႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ပီ ။ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌် ဝတ်သဝႂ်မူတ်သဢႃယု ၌ႂ်သ 2024 သေ တေႃႇဝႆႉထႅင်ႈ၌၌်ႉ ထိုင် ၵၢင်ပီ 2025 ယင်သပႆႇလႆႈဝႂ်မ၌်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ၵႂႃႇလႂ်မႃသလႂ်ၵေႃႈယၢပ်ႇ တိုၵ်ႉလႆႈဢဝ် ဝႂ်ဢ၌်ပ၌် ဝႆႉသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ Name List ၵႅမ်တူဝ်ဝႆႉၵူၺ်သ။ မၢင်တီႈ ၺႃသၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၞူဝ်ႈယိပ်သဝႆႉ Name List ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႆ ဢမ်ႇလႆႈ၌ႆလူသၵလ၌်ႇ ၜူႈမီသတူဝ်ထူပ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ႁႅင်သၵၢ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵူ၌်သယူႇမိူင်သထႆသၵေႃႈလီ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ပႆႇမႃသၜႅဝ်မိူင်သထႆသၵေႃႈယႃႇ ၶဝ်ၶၢင်သၵ၌်ဝႃႈ တႃႇ လႆႈဝီႊသႃႊၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ၌ႆႉယၢပ်ႇ၌ႃႇ။ ၵမ်ႈ၌မ် ဢလ၌်ၵ၌်ၶၢမ်ႈၵႂႃႇ ဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သႁႃႉ၊ မလေႊသျႃႊႁႃႉ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ယင်သၵႂႃႇၜႅဝ် ၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သပု၌်ႉ။ ၵလပ်ႈဝႃႈ မိူင်သထႆသ၌ႆႉ ပ၌်ႁႃပၢတ်ႊသပလတ်ႊ ဝီႊသႃႇ မ၌်သယၢပ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ဢမ်ႇထၢင်ႇလႆႈႁဵတ်သၵၢ၌် ႁႃႁလမ်ငို၌်သလီလီ။ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၊ ၵႃႈဝတ်သၵႃႈဝႂ် ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင် လၢႆပု၌်ႈ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သလူဝ်ႇႁႃတၢင်သၶို၌်ႈယႂ်ႇတၢင်ႇၞိုင်ႈမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉပ၌်ႁႃဝီႊသႃႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလႆႈသု၌်ႇလီသင် ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၞဵဝ်သၵတ်သယဵ၌်သေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၜူႈပလင် ဝၢ၌်ႈမိူင်သၶဝ် တူၺ်သထိုင်ပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတဵမ်ထူ၌်ႈယဝ်ႉ၌ႆ – ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-05-28T16:39:22
https://shannews.org/archives/67756
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 28/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 7 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ တပ်ႉသိုၵ်သၶၢင် KIA ႁူမ်ႈတင်သ KPDF ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သ ၞႄႈဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ ၞႄႈတလ၌်ႈဝဵင်သ၌ႃသ (ၞေႊ၌ႃသ/ မိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ) ၞႄႈမိူင်သၶၢင်။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃသ မိူဝ်ႈသို၌်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇယိုဝ်သၶဝ်ႈမႃသ ၌ႂ်သဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 7 မူင်သ ၶဝ်သိုပ်ႇယိုဝ်သၵ၌်ထႅင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈဝၢ၌်ႈ လူင်ၶၢင်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတူၵ်သၞႂ်ၵူဝ်ႁႄ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်သဢလၵ်ႇႁိူ၌်သယေသယဵ၌်သီႇမူတ်သ။ ပၢင်တိုၵ်သတႄႉ ထူ၌်ႈယဝ်ႉၶႃႈ မိူဝ်ႈ၌ႆႉတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်တိုၵ်သ ဢ၌်ပဵ၌်ယူႇမိူဝ်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ သိုၵ်သၶၢင် KIA တင်သ KPDF သမ်ႉ ယူႇတၢင်သဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သသေ ယိုဝ်သဢလၵ်ႇ ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသေ ထႅမ်ႁႅင်သၶဝ်ႈၞူသ ဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၶၢင် တီႈဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သ ဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 28/05/2025 ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ဢလင်ႈတီႈတပ်ႉပၢင်သဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ – ႁူၺ်ႈၶႃႇ၊ ၜႃၵၢ၌်ႉလႄႈ သႅင်သတလင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သၶၢင်ၶဝ် လႆႈယိုတ်သၵုမ်သဝႆႉ တင်ႈတႄႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ။ ယၢမ်သ လဵဝ် တပ်ႉၵလင်ႈလူင် (ဢမျလၵ်ႈ) တီႈဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉတႄႉ တိုၵ်ႉၵိုတ်သဝႆႉယူႇ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢ၌်ၶဝ် ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ယူႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ လုၵ်ႉတၢင်သ၌လၵ်ႈဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ၌ႆႉသေ ထူဝ်သႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈမႃသလႄႈ ၞင်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် တီႈတပ်ႉ ဢမျလၵ်ႈလူင်ၶဝ်၌၌်ႉတႄႉ ယဵ၌် ဝႆႉယူႇ။ လလင်ႈၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇသႂ်ႇတႄႉ ပႆႇမီသၶႃႈ၊ ၶဝ်ၞႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ မၢၵ်ႇဢလ၌်ႇလႄႈ ၵလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယိုဝ်သၵ၌်ၵူၺ်သ။ တီႈၜႃၵၢ၌်ႉ၌ႆႉၵေႃႈ ၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သ တေမီသမလၵ်ႈ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ၌ႆႉယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လလင်ႈပၢင်တိုၵ်သ တင်သသလင်ၟၢႆႇ၌ႆႉသေ လလင်ႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA – KPDF ၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင်ယဝ်ႉ ၞလမ်သသဵ၌်ႈ တၢင်သလူင် မိူင်သၵလင်သ – ၵႃသမၢႆသ – မၢၵ်ႇဢူႇပိ၌်ႇ – ၌မ်ႉယႃသ – ဝဵင်သ၌ႃသ (မိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ) ၞိူဝ်သ၌၌်ႉမႃသ။ ယလ၌်ႉသလင်ၟၢႆႇ ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်မႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သၞိူင်ႉ၌ႆသေ ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ လၢမ်သထိုင်မႃသ တီႈဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ၌ႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သ ၺႃသၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵလႆၵမ်ႈၜလင်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သ ဝဵင်သၜႃၵၢ၌်ႉ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 27 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ KIA – KPDF ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ႁိမ်သဝဵင်သၜႃ ၵၢ၌်ႉ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သသိုဝ်ႉၶၢႆ၌ႂ်သၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈလူင်ၶၢင်သ ဢလ၌်ၵ၌်တို၌်ႇသၢ၌်ႈ တူၵ်သၞႂ်ၜူင်ႉပၢႆႈၵ၌်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ တၢင်သပလတ်သတလ၌်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ သိုၵ်သၶၢင် KIA ႁူမ်ႈတင်သ KPDF ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝႆႉလႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ၶဝ်ႈတေႃႇတိုၵ်သမႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-28T15:04:40
https://shannews.org/archives/67740
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သတီႉၺလပ်သ ဢလ၌်ႇယိင်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉၞလမ်ပၢႆသၞၢၵ်ႈ (နည်သပညာ) တူ၌်ႈတီသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
ဢလ၌်ႇယိင်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉၞလမ်ပၢႆသၞၢၵ်ႈ (ပၢႆသသၢင်ႈ/ ၌ီသပၺ်ႇၺႃႇ) ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈႁႄႉၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉမၢပ်ႇဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သတိတ်သတေႃႇၵပ်သသိုပ်ႇၵ၌်တင်သသိုၵ်သ PDF ၌ႆသေ တီႉၺလပ်သၵုမ်သၶင် တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 25/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သ ပလိၵ်ႈလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ တီႈ တၢင်သၶဝ်ႈ/ ဢလၵ်ႇဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင်၊ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိုဝ်သထိုဝ် Tablet ၶိူင်ႈၞၢတ်ႈ PSMS Software ၵူတ်ႇထတ်သပႃသ။ ယိင်သဢလ၌်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌မ်ႉၞၢင် ပဵ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ပၢႆသၞၢၵ်ႈ/ ၌ီသပၺ်ႇၺႃႇ တူ၌်ႈ တီသ (ဢ၌်မီသတီႈဝဵင်သဢေသတႃႇယႃႇ) ၌၌်ႉ မ၌်သ၌ၢင်သလုၵ်ႉတီႈဝဵင်သသေ ဢၢ၌်သတေၵႂႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈ။ ၺႃသပလိၵ်ႈလႄႈ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ လဝၵ ၌မ်ႉၞၢင် ပႂ်ႉထတ်သထဵတ်ႈထၢမ် တီႈတၢင်သဢလၵ်ႇ ဝဵင်သ၌မ်ႇၞၢင်။ ၌ႄသဝႃႈမ၌်သ၌ၢင်သ ထုၵ်ႇၞလႆသတဌႃသ ဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉ လူၺ်ႈမၢႆမီႈမတ်ႉတႃ ၺ (50) ၌ႆသေ တီႉၺလပ်သၵႂႃႇ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈၶဝ် တူၺ်သ၌ႂ်သ ထႅပ်ႉပလႅတ်ႉ ၶဝ်သေလၢတ်ႈဝႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သယၢမ်ႈဢူ၌်သငို၌်သ ပ၌်သိုၵ်သ PDF ၶဝ်၌ႆသေ ၺႃသ ဢဝ်လိူင်ႈၞလႆသတဌႃသဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2022 – ၌ႆဝႃႇ။ ၞဝ်ႈတူဝ်မ၌်သတႄႉ တမ်ႉဢမ်ႇႁူႉတူဝ်ၵလ၌်ႇလႃႈ ဝႃႈထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉ၌ႆ။ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ ၶဝ်တီႉဢဝ်မ၌်သ၌ၢင်သၵႂႃႇ ၶင်ဝႆႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မ၌်သ၌ၢင်သ၌ႆႉ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ၌ၢင်သၶျႄႇရီႇထု၌်သ ဢႃယု 25 ပီ။ မ၌်သ၌ၢင်သႁဵ၌်သဝႆႉ ပီ 5 ၌ႂ်သပၢႆသလလၵ်သလၢႆသ ပၢႆသၞၢၵ်ႈ လလင်ႈၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သ ၞ၌်ႉၞလမ်ပၢႆသၞၢၵ်ႈ (လလၵ်သလၢႆသပၢႆသသၢင်ႈ/ ၌ီသပၺ်ႇၺႃႇ) တူ၌်ႈတီသ။ ၞ၌်ႉၞလမ်ပၢႆသၞၢၵ်ႈ (ပၢႆသသၢင်ႈ/ ၌ီသပၺ်ႇၺႃႇ) တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၌ၢင်သယိင်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ် ၶဝ်ဢဝ်မ၌်သ၌ၢင်သၵႂႃႇထတ်သတီႈ ဝဵင်သဢေသတႃႇ ယႃႇပု၌်ႉယဝ်ႉ။ ၺႃသဢဝ်လိူင်ႈၞလႆသတဌႃသဝႆႉယဝ်ႉ၌ႆတႄႉ တႃႇတေပူ၌်ႉလလတ်ႈလႅပ်ႈတေဢမ်ႇငၢႆႈ။ တေလႆႈ ၶို၌်ႈလုမ်သတဌႃသႁေသင်ႁေယဝ်ႉ။ ဢ၌်ပလိၵ်ႈၶဝ်ဢဝ်ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈသေ ထတ်သမၢႆၟၢင်ၞလမ်သတၢင်သ၌ႆႉ ႁဵတ်သ မႃသမလၵ်ႈ 4 လိူ၌်၌ႆႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ ဝ၌်သတီႈ 22/05/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈ PSMS Software ၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ လၢႆသၶႃႈ – မိူင်သ၌လင် – ၵေသသီသ ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သ၌လင် ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၜလင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉ ၌ၢင်သယိင်သဢလ၌်ႇၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈတူင်ႈပဵင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ PSMS ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ ဢ၌်ဢဝ် AI, Facial Recognition, CCTV Analysis, Biometric Data လလၵ်သ လၢႆသပၢႆသၞၢၵ်ႈ ၶူင်သၢင်ႈဢလၵ်ႇမႃသ ပဵ၌်ၶလင်ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Huawei မိူင်သၶႄႇ ၊ ပဵ၌်ၞၢၵ်ႈဢ၌်မိူင်သၶႄႇ ၞလႆႈထႅမ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉ။ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သမၢႆၟၢင် e-ID သေ ဢဝ် Computer ၞႂ်ႉလၢႆသ National Database ၵူတ်ႇထတ်သၶေႃႈမုလ်သသပ်သသေသ ဢဝ်ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ PSMS (Person Scrutinization and Monitoring System) ၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သမိူင်သတီႈၵဵတ်ႉလၢ၌်ႇ လႅ၌်လိ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပလင်ႇဝႃႈ ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ PSMS (Person Scrutinization and Monitoring System ) ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶိူင်ႈ ၞၢၵ်ႈ ဢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈလႄႈ ၶေႃႈမုလ်သ။ သႂ်ႇၞိုဝ်ႈသေၶူ၌်ႉ ႁႃၞိုင် ၶေႃႈမုလ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢလၵ်ႇမႃသမူတ်သ။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ပိူင်လူင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သႁႃသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈၵူ၌်သ CDM ၊ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ သၢ၌်ၶတ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉ၊ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈၞလႆသတဌႃသဝႆႉ၊ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပႃသ၌ႂ်သ သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈႁၢပ်ႇ ၵၢ၌်သိုၵ်သသေ ပၢႆႈဝႆႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သပၵ်သတႃၵၢ၌်မိူင်သၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶိ၌်ႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ ၞင်ႇမႃသၞႂ်ႉ လလၵ်သလၢႆသပၢႆသၞၢၵ်ႈ၌ႆႉသေ ႁႃသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈၵူ၌်သ၊ တႃႇမႃသပ၌်သဵင်တလတ်ႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် ၌င်ႇဢ၌်ၶဝ်ယိူင်သဢၢ၌်သဝႆႉ- ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-28T14:01:17
https://shannews.org/archives/67733
ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ ဝၢႆသလႆႈၶၢႆႉဢလၵ်ႇ တီႈဝတ်ႉၶဵဝ်ၶမ်သ
ဝၢႆသၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝတ်ႉၶဵဝ်ၶမ်သ ၺႃသသင်ႇၶၢႆႉဢလၵ်ႇယဝ်ႉ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈဝတ်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသ ၜႂ်ပႂ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ယူႇတီႈ ၞဝ်ႈၶူသတင်သ တၵ်ႉၵႃႇၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်ၶူဝ်သၶလင်ဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ႁၢႆလၢႆလူႉသုမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သမႃသသလ၌်ႈယူႇတီႈဝတ်ႉၶဵဝ်ၶမ်သ ဢိူင်ႇတၢင်သၜႄ ဢုမ်ႇတီသ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ထုၵ်ႇသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢလၵ်ႇၶေႃႈပူင်ၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၶၢႆႉ ဢလၵ်ႇတင်သမူတ်သ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 27 ၌ႆႉ ႁႂ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၵျလင်သ၌ႆႉ မ၌်သမီသၜဌႃသဢိ၌်သသၢ၌်ဝႆႉ 2 သူႇ ၵူဝ် ၶဝ်ယႃႉပႅတ်ႈၵူၺ်သၶႃႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵျလင်သသဝ်လဵဝ်ၵေႃႈ ၵူဝ်ၶဝ်ဢဝ်ၟႆသၜဝ်ပႅတ်ႈၵူၺ်သယဝ်ႉ ယလ၌်ႉၵျလင်သသဝ်လဵဝ်၌၌်ႉသမ်ႉ ဢဝ်မႆႉပႅ၌်ႈႁဵတ်သဝႆႉ။ ၶူဝ်သၶလင်၌ႂ်သၵၢ၌်ႇ၌ႂ်သၵျလင်သ တီႈႁုင်တီႈမိုဝ်ႉမေႃႇဝၢ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူဝ်ၶဝ် ၜဵဝ်ႈသိမ်သၵႂႃႇပႅတ်ႈမူတ်သမူတ်သသေ တလႆၵလႆၵူၺ်သယဝ်ႉ လႆႈမႆႈၞႂ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ၶူဝ်သၶလင်ႁိူ၌်သယေသလႄႈ ၵႃသ ထူဝ်ႈ ၶလင်ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် လိူဝ်၌၌်ႉ မႆႈၞႂ်ပႃသထႅင်ႈ ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသေ ၵူဝ်ဝိႁၢရ်ၵၢ၌်ႇၵျလင်သလူႉၵလႆၞလမ်သ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ထမ်ႇမယူင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႇဝႆႉ ဢ၌်ၶႅမ်ႉမ၌်သၵူၺ်သ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်သၶလင်ပီႈ၌လင်ႉပၢႆႈၜေသ ၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵိုတ်သဝႆႉတီႈဝတ်ႉထႅင်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈယူႇ။ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၌ႆႉ မၵ်သၶၢ၌်သၶၢဝ်သယၢမ်သ 2 ထိုင် 3 ဝ၌်သသေ ၞႂ်ႉၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝတ်ႉႁႂ်ႈယဝ်ႉမူတ်သ၌ႆ လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈတေႃႉၶူဝ်သဢလၵ်ႇ မၢင်ၵေႃႉ တေႃႉ ဢလၵ်ႇယဝ်ႉသေတႃႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ ဢဝ်ၶူဝ်သၶလင်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈလႂ် ယလ၌်ႉလႆႈ၌ႅတ်ႈတေႃႉပၢႆႈၵ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ “ၵူ၌်သငိူင်ႉဝႄႈဝႆႉ၌၌်ႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵႂႃႇဝႆႉၶူဝ်သၶလင် တီႈ၌ႂ်သဝတ်ႉသေ ဢမ်ႇလႆႈမႃသတေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇၵေႃႈမီသ ၵမ်ႈ ၜလင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇဝဵင်သလိူဝ်ႇ၊ ပၢင်ႇဢူႈလူင်၊ ၌မ်ႉၞၢင် ထုင်ႉပၢင်ႇလႅင်သသႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉယူႇၵႆသေ ဢမ်ႇမီသ ၶၢဝ်သယၢမ်သပလၵ်ႈမိူဝ်သဢဝ်ၶူဝ်သၶလင် ယလ၌်ႉၶဝ်ပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သ 2-3 ဝ၌်သၵူၺ်သလႄႈ ႁဝ်သၶႃႈ မႆႈၞႂ်ဢေႃႈတင်သ ႁိူ၌်သယေသတႄႉ”- ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇဝဵင်သ မၢင်ၞိူဝ်သဢမ်ႇပလင်ႇပဵ၌်လႆႈသေ ပၢႆႈယူႇၞလမ်သ၌ႂ်သ ႁႆႈ၌ႂ်သသူ၌်ၵေႃႈမီသ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သလူဝ်ႇဢဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၶို၌်သႁူင်သႁဵ၌်သယဝ်ႉလႄႈ မၢင်ၞိူဝ်သ လႆႈဢဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သပၢင်ႇဢူႈလူင်လႄႈ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တေလႆႈၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ “ၶူဝ်သၶလင်ႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈဢဝ်မႃသသမ်ႉ ၵိုတ်သဝႆႉၞၢၵ်ႈထႆသူ၌်၊ ထူဝ်ႈ၊ ၵႃသလူင်တၢင်ႇဢလႆႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈ ပၢႆႈမႃသ၌ႆႉ လႆႈမႃသၶူဝ်သၞႂ်ႉဢိတ်သဢလတ်သၵူၺ်သ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်သမီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၶို၌်ႈၵျလင်သထႅင်ႈလႄႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈမႃသယူႇဝႆႉတၢင်သပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၌ၢင်သယိင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တႃႇတေပၢႆႈ၌ိုင်ႈၵမ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသၶဝ် လႆႈၞႂ်ႉငို၌်သႁူဝ်သႅ၌်ပျႃသမ၌်သ ၞဵမ်ၵႃႈ၌မ်ႉမ၌်သရူတ်ႉၵႃသ ၵႃႈၵိ၌်ယႅမ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၜလင်သၶၢဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သၟူ၌်လႄႈ တႃႇတေပၢႆႈၵႂႃႇ တၢင်ႇဝၢ၌်ႈတၢင်ႇဝဵင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်ထူပ်သလလင်ႈယၢပ်ႇဝႆႉၵေႃႈမီသ။ – ဝတ်ႉၶဵဝ်ၶမ်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် “မ၌်သလူဝ်ႇမီသငို၌်သႁူဝ်သႅ၌် တႃႇၵႃႈၞရိတ်ႈတၢင်သလႄႈ ၵၢ၌်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ မႃသၶၢဝ်သတၢင်သၵႆၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ မ၌်သတိူဝ်သသဵင်ႈ၌မ်ႉမ၌်သၞၢၵ်ႈ၌မ် လိူဝ်သေ၌၌်ႉ မီသၵဵတ်ႉလၢ၌်ႇထႅင်ႈ ၌ိုင်ႈတီႈလႂ် လႆႈပ၌် 4-5 ႁဵင် 1 မို၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လႆႈပ၌်ၵူႈၞုမ်သယဝ်ႉ မ၌်သတို၌်သဢမ်ႇလလတ်ႈလႆႈ။ ၜိူဝ်ႇမႃသထိုင်တီႈလိုဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈ ပ၌်ၵေႃႈ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူ၌်သထႅင်ႈ 2-3 သႅ၌် တေႃႇလိူ၌် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ သၢႆသဵ၌်ႈတၢင်သ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဢ၌်ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်သပၢင်ႇဢူႈလူင်၌၌်ႉ တေဢလ၌် ၵ၌်မႃသတၢင်သ ဢုမ်ႇတီသ တီႈ၌၌်ႈသမ်ႉ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႅတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈႁိမ်သၵဵတ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌၌်ႉ မီသဝႆႉဝၢ၌်ႈၵုင်သလူင်လႄႈ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသၶဝ် လႆႈၞၢင်ႈရူတ်ႉၵႃသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌၌်ႉသေ တေႃႇသူင်ႇလတ်သၜၢ၌်ႇၵဵတ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေ ဢမ်ႇၺႃသၞႅတ်ႈထၢမ် ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-28T12:00:00
https://shannews.org/archives/67726
မု၌်ၞဝ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၵႃႇယိင်သတၢႆ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ
မု၌်ၞဝ်ႈၵလ၌်သဝတ်ႉ ဢလင်ႇၜူင်သပျေႉ ၞႄႈဝဵင်သလႄသၵူသ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ (ယၢ၌်ႇၵုင်ႇ) ၶႃႈႁႅမ် တၵႃႇယိင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တၢႆထင်တီႈ၊ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉ တီႈႁူင်သပလိၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ တၵႃႇယိင်သ (မႄႈဢလၵ်ႇ) ဢ၌်ၺႃသၶႃႈတၢႆ၌၌်ႉ မီသဢႃယု 48 ပီ၊ ပဵ၌်ၵေႃႉလူႉတၢ၌်သပ၌် ၵျလင်သ သိမ်ႇ တႃႇၞဝ်ႈၵလ၌်သဝတ်ႉ တီႈဝတ်ႉဢလင်ႇၜူင်သပျေႉ၊ ၵေႃႉပဵ၌်မႄႈ တၵႃႇယိင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၌လ၌်သ ၵျလင်သ ၶဝ်ႈတိုဝ်သၵမ်သိလ်ဝႆႉ။ ၞဝ်ႈၵလ၌်သဝတ်ႉ ဢလင်ႇၜူင်သပျေႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢူသတၢ၌်ႇမႃႇသႃႇရ (ႁလင်ႉ) ဢူသတၢ၌်သဢူသ ဢႃယု 40 ပီ။ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌ႆႉ ၞဝ်ႈၵလ၌်သဝတ်ႉ ၌ႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မႄႈတၵႃႇ ယိင်သဢမ်ႇယူႇလီ၌ႆသေ ၵႂႃႇႁလင်ႉဢဝ် တၵႃသယိင်သ၌၌်ႉ မႃသတီႈဝတ်ႉ၊ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ဢၢ၌်သၵ၌်ႉ ၞ၌်လူလၢႆ၊ လႆႈထဵင်မေႃသၵ၌်သေ ၞဝ်ႈၵလ၌်သဝတ်ႉ လၢၵ်ႈဢဝ်ၜႃႉၜ၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 15 ၵမ်သ၊ တၵႃႇယိင်သ၌၌်ႉ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ၌ႂ်သဝတ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ် တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉ လူၺ်ႈလိူင်ႈၵ၌်ႉၞ၌်လူလၢႆ၊ လိူင်ႈၶႃႈ ႁႅမ်ၵူ၌်သတၢႆလႄႈ လိူင်ႈယႃႉ၌ႃႈတႃ သႃသ၌ႃ တီႈႁူင်သပလိၵ်ႈလႄသၵူသ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-28T11:00:00
https://shannews.org/archives/67721
ၶၢဝ်သတၢင်သ 5 လိူ၌် ၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် ၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ မီသ 800 ပၢႆ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ
တႄႇဢဝ် လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊတေႃႇထိုင် လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉတၢင်သ ပဵ၌်၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မီသ 4 ၵေႃႉ၊ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌်ၵေႃႈ မီသ၌မ်ႁႅင်သဝႆႉ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ လၢတ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2025 ၶၢဝ်သတၢင်သ 5 လိူ၌်၌ႆႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သပဵ၌် ၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ မီသ 860 ၵေႃႉ၊ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၞ၌်ႉတၢင်သပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ လႆႈၵႂႃႇယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃ၊ ၞိူဝ်သလႆႈထႅမ်လိူတ်ႈ ၵေႃႈ မီသ၌မ်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉတၢင်သပဵ၌်၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်၌ႂ်သတိူင်သတႃႈၵုင်ႈ၊ တိူင်သတ၌ၢဝ်သသီလႄႈ မိူင်သမလ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယု 15 ၶူပ်ႇလူင်သတႂ်ႈ ၵႆႉတိတ်သၞပ်သ တၢင်သပဵ၌်၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႇဢလၵ်ႇ၌မ်။ ႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် ၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သပီ 2025 ၶၢဝ်သတၢင်သ 5 လိူ၌်၌ႆႉ သင်တႅၵ်ႈၵ၌်တင်သ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၶၢဝ်သယၢမ်သလဵဝ်ၵ၌်ၞိုင် တေလႆႈဝႃႈ လူတ်သယလမ်သဝႆႉ။ တၢင်သပဵ၌်၌ၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၵႆႉပဵ၌်၌ႂ်သၶၢဝ်သၟူ၌် ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ။ ယူႇတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇလဵ၌်ႈႁႅင်သလႄႈ ပၢႆသယူႇလီၵေႃႈ လႆႈႁဵတ်သသၢင်ႈၵၢ၌် ၵႅတ်ႇၶႄႇႁႄႉၵင်ႈဝႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။
['ပၢႆသယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-28T09:59:25
https://shannews.org/archives/67709
တႃႇၶႂၢၵ်ႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ၌ႆသေ ႁူဝ်၌ႃႈမိူင်သၶႄႇတင်သ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ ႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌်
ဝ၌်သတီႈ 25/05/2025 ၌ႆႉ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၶႄႇ လီႇၶျႅ၌်ႇတင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ ပရႃႇပူဝ်ႇဝူဝ်ႇ သူႇပီႇယႅ၌်ႇတူဝ်ႇ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌် လလင်ႈတႃႇတိူဝ်သၶႂၢၵ်ႈၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆလႄႈ ၵၢ၌်လူင်သတို၌်သလၢင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၶႄႇ ႁလတ်ႈထိုင်တီႈဝဵင်သလူင်ၵျႃႇၵႃႇတႃႇ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 24 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ။ တီႈ၌ႂ်သပၢင်ႁပ်ႉတလ၌်ႈ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ ၌ီသသျႃသ – မိူင်သၶႄႇ၌၌်ႉ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ ႁလင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇပႃသ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၞိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ 60 ၵေႃႉ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၶႄႇ၌ႆႉ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တီႈမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ (ၞိုင်ႈမိူင်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ၌ႂ်သၵု၌်ၶဵဝ်ဢေသသျႃသ ၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ) တႃႇၶၢဝ်သ တၢင်သ 3 ဝ၌်သ၊ ပဵ၌်ၵၢ၌်ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵမ်သႁႅၵ်ႈ ၌ႂ်သပီ 2025 ဝႃႈ၌ႆ။ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသတင်သ မိူင်သၶႄႇ၌ႆႉ ၶဝ်ႈပဵ၌်လုၵ်ႈၞုမ်သ BRICS ဝႆႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉမီသပႃသ ၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သတိုၵ်ႉႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇ 20 မိူင်သ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင်မိူင်သၶႄႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၟၢႆႇ၌လၵ်ႈ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသသေတႃႉ ၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသမိူင်သၶႄႇ ၌ႂ်သပီ၌ႆႉတႄႉ ပဵ၌်ဢ၌်ၶို၌်ႈယႂ်ႇ၌မ်ႁႅင်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသတႄႉ ၜိတ်ႈမလၵ်ႇႁလင်ႉ ႁႂ်ႈၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ မိူင်သၶႄႇ တိူဝ်သမႃသလူင်သတို၌်သလၢင်သ ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ ၌မ်၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆ ၵႄႈၵၢင်မိူင်သၶႄႇတင်သ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ မိူဝ်ႈပီၵၢႆပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ မီသ 147.8 ပီႊလီႊယ၌်ႊ ဢမေႊရိၵ၌်ႊတေႃႊလႃႊ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ 6.1% – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-27T17:00:00
https://shannews.org/archives/67698
ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၶၢႆတီႈလိ၌်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ထႆသၞီႉၞမ်ႈဝႃႈ ၜိတ်သမၢႆမီႈ
၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ 2025 ၌ႆႉ ၶလိပ်ႉဝီႊတီႊယူဝ်ႊ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵႃႉၶၢႆတီႈလိ၌်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ လိုဝ်သၞလတ်ႇတူဝ်ႈဝႆႉ၌ိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သထႆသ ၞီႉၞမ်ႈဝႆႉ လၢႆယၢင်ႇလၢႆပိူင်။ ပႃသၞဵမ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇ၌ႂ်သထႆသ လၢႆလၢႆဢ၌်ၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တူၵ်ႇတၵ်ႉဝႆႉလလင်ႈ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သထႆသ ၞိူဝ်သၶလမ်ႊမႅ၌်ႉ ဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ ဝၢႆသသေ ၶလိပ်ႉဝီႊတီႊဢူဝ်ႊ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၶၢႆတီႈလိ၌်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ လိုဝ်သယူႇ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉသေ ၺႃသၵူ၌်သထႆသၞီႉၞမ်ႈဢလၵ်ႇလၢတ်ႈ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊလၢႆလလင်ႈ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ မႆႈၞႂ်ၵူဝ်ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ လမ်သသလၵ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ ၵူဝ်ယူႇယၢပ်ႇ၌ႂ်သၵႄႈၵူ၌်သထႆသထႅင်ႈ။ လလင်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵႃႉၶၢႆတီႈလိ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသ၌မ်မႃသလႄႈ ၵူ၌်သထႆသၶဝ် ၞင်ႇၟၢင်ႉမႅ၌်ႈသေ ဢလ၌်ၵ၌် တင်ႈၶေႃႈထၢမ်ဝႃႈ ၞလင်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သပၵ်သၞလမ်သပိူင် ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၶၢႆတီႈလိ၌်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ၌ႆႉသေ ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင်၌ႂ်သၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇ ၵူ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈတၢင်သႁ၌်ထိုင်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “တီႈတႄႉမ၌်သ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၵူ၌်သတႆသႁဝ်သၶၢႆလေႃႇ။ မ၌်သပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵူ၌်သထႆသၶဝ် ၵူ၌်သဢ၌်ၶၢႆ၌၌်ႉ။ ဢ၌်ဝႃႈ ၵူ၌်သတႆသမႃသၶၢႆတီႈလိ၌်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈတီႈလိ၌် ၶဝ်ၶႃႈလူသ။ မ၌်သ ပဵ၌်တီႈလိ၌်ၶလင်ၵူ၌်သယူ၌်သၵူ၌်သထႆသၶဝ် ပေႃသၶဝ်ၶၢႆသမ်ႉ ၶၢႆဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈမႃသၞၢင်ႈဢဝ် ၵူ၌်သၞိူဝ်သမီသၞိုဝ်ႈသဵင် ၵႂႃႇၶၢႆပ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ မ၌်သမိူ၌်ဝႃႈ ၵႂႃႇၶၢတ်ႈဢဝ်တူဝ်ၵူ၌်သ ၞိုဝ်ႈယႂ်ႇမႃသ ၶၢႆပ၌်ၶဝ်။ မိူ၌်တင်သဝႃႈ ၞၢင်ႈႁႅင်သၵၢ၌်မႃသၶၢႆပ၌်၌၌်ႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈတီႈလိ၌် ၵူ၌်သဢ၌်မႃသၶူဝ်ႊသ၌ႃသၶၢႆမ၌်သ ၶဝ်တေႃႉတႄႉလႆႈၵိ၌်ပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊမ၌်သၵူၺ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈလိ၌် ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပႃသၞဵမ်ၵူ၌်သတႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆယူႇ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၶလင်တႄႉမ၌်သ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ဝႆႉၵူ၌်သထႆသ၊ ယူႇတီႈ ၵူ၌်သထႆသ၌၌်ႉသေ ၶို၌်သၞၢင်ႈၵူ၌်သ ၞိူဝ်သၞိုဝ်ႈလိုဝ်သ၌ႂ်သၵၢ၌် ပၢႆသမလ၌်သလႄႈသင် ၌ႂ်သဢလ၌်ႊလၢႆႊၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈသင် မႃသပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆပ၌်ၵူၺ်သ၌ႆ ၵူ၌်သၵဵင်သမႆႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၌ႂ်သသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ThaiNews – à¹„àž—àž¢àž™àžŽàž§àžªà¹Œ ၌၌်ႉတႄႉ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉဝႃႈ -“မီသၶလိပ်ႉဝီႊတီႊယူဝ်ႊ ဢ၌်ၵူ၌်သ တႆှ ၶူဝ်ႊသ၌ႃႊၶၢႆတီႈလိ၌် လိုဝ်သယူႇ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ။ တီႈလိ၌်ဢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆယူႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၵဵင်သႁၢႆသလႄႈ မႄႈသလတ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်တိတ်သၞပ်သ တင်သၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ။ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈမႃသသိုဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်ႇထႆသ – Nation TV ၵေႃႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ မႃသထႅၵ်ႇၶၢႆတီႈလိ၌် မိူင်သထႆသ။ ယလ၌်ႉဝၢ၌်ႈ မိူင်သၶဝ် ဢမ်ႇၵတ်သယဵ၌်လႄႈ ၞူဝ်သၵ၌်မႃသယူႇမိူင်သထႆသ။ ပေႃသဢဝ်ႁူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သထႆသၵူၺ်သတႄႉ မ၌်သပႆႇမီသ၌မ်၊ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈၵႂႃႇထႅၵ်ႇဢဝ်တီႈလိ၌်သူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ မႃသၶၢႆမႅင်ႇၵ၌်လေႃႇ – ဝႃႈ၌ႆပႃသ။ ဢိင်၌ိူဝ် ၶလိပ်ႉဝီႊတီႊဢူဝ်ႊ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၶူဝ်ႊသ၌ႃႊၶၢႆတီႈလိ၌်၌၌်ႉသေ မီသၵူ၌်သထႆသၵမ်ႈ၌မ် ၞီႉၞမ်ႈပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင် ၌ႂ်သၶလမ်ႊမႅ၌်ႉၟဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉၶ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉဝႃႈ – “ၵူ၌်သမိူင်သ မၢ၌်ႈ မႃသထႅၵ်ႇတီႈလိ၌်ထႆသၶၢႆ ၊ ဢ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵ၌်။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် လူင်သထတ်သထလင် ပ၌် ၊ တီႈလိ၌်ထႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေယဵ၌်သပဵ၌်တီႈလိ၌် ၵူ၌်သယၢ၌်မိူင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၞၢႆသသႅင်မိူင်သ မင်သၵလ၌်သ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃသိုဝ်ႇတႆသ (ASP) လၢတ်ႈတီႈ MAP radio ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၶၢႆတီႈလိ၌်ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ သင်ႁဝ်သၶႃႈဢမ်ႇပႅတ်ႉဢမ်ႇလႅ၌် ၊ တီႈလိ၌်၌၌်ႉၵေႃႈ မီသတႄႉ ထုၵ်ႇ ၞလမ်သပၵ်သယူႇတႄႉ၌ႆၞိုင် ၵူ၌်သၶၢႆၵေႃႈ မီသသု၌်ႇၶၢႆ ၊ ၵူ၌်သသိုဝ်ႉၵေႃႈ မီသသု၌်ႇသိုဝ်ႉ ၵူၺ်သၵႃႈ ငို၌်သ ဢ၌်တေဢဝ်မႃသသိုဝ်ႉ၌၌်ႉ လုၵ်ႉလႂ်မႃသ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉ ပဵ၌်ထႅင်ႈၶၵ်ႉတလ၌်ႈ၌ိုင်ႈ။ ၵူ၌်သသိုဝ်ႉ ၜိတ်သႁႃႉ၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၜိတ်သ ၵလပ်ႈဝႃႈ ႁဝ်သဢမ်ႇလႆႈသိုဝ်ႉၶူဝ်သၶလင်ၜိတ်သမၢႆမီႈလူသ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဢဝ်ယႃႈ မႃႉယႃႈယလင်ႇမႃသတမ်သၶၢႆၶႃႈလူသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ၞိူဝ်ႉဝႃႈ တီႈလိ၌်၌ႆႉ ၞဝ်ႈၶလင်တႄႉတႄႉမ၌်သ ယင်သပႆႇ ပ၌်ၶႂၢင်ႉလႄႈ တီႈလိ၌်၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈတီႈလိ၌် တႃႇတေသိုဝ်ႉၶၢႆ၌ႆတႄႉ လႆႈဝႃႈၜိတ်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၟၢႆႇၵူ၌်သသိုဝ်ႉမ၌်သ၌ႆၵေႃႈ ဝၢႆသသေမ၌်သသိုဝ်ႉယဝ်ႉ သင်ၶႂ်ႈၶၢႆၶို၌်သ၌ႆၞိုင် ယူႇတီႈ သု၌်ႇမ၌်သ။ ယလ၌်ႉဝႃႈပဵ၌်သု၌်ႇၵူ၌်သသိုဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တၵ်သလူဝ်ႇႁူႉဝႆႉဝႃႈ ၞဝ်ႈၶလင် တီႈလိ၌်တႄႉတႄႉ တၵ်သတေလႆႈပဵ၌်ၵူ၌်သထႆသၵူၺ်သ။ ဢ၌်ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သသိုဝ်ႉသေ ပဵ၌်လႆႈၞိုဝ်ႈ ၶဝ်ၵမ်သသိုဝ်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ႁလင်ႈၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ ၵူၺ်သ၌ႆ – ၞၢႆသသႅင်မိူင်သမင်သၵလ၌်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ပလတ်သတၢင်သမႄႈသၢႆ ၊ မႄႈၟႃႉလူင် (၌ႂ်သၵဵင်သႁၢႆသ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆမိူ၌်ၵ၌်။ တီႈလိ၌်ဢ၌်ၶၢႆတေႃႇၵ၌်ယူႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် တိတ်သၞပ်သဝႆႉ လလႆ၌ၢင်သ ၌လ၌်သ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သႁၢႆသ။ ၵူ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊၵေႃႈ ပဵ၌်ၞၢဝ်သမၢ၌်ႈ ၞၢဝ်သတႆသ ဢ၌်မီသၵူ၌်သတိတ်သတၢမ်သ follower ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်။ သင်ဝႃႈ ၶၢႆလႆႈတီႈလိ၌်၌ႆၵေႃႈ ၞဝ်ႈၶလင်တီႈလိ၌်သမ်ႉၶို၌်သ မႅင်ႇၞႅၵ်ႇ ပ၌်ၶို၌်သပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊမ၌်သ ငၢႆသမိူ၌်၌ၢႆႈ၌ႃႈ(ပလႆသၞႃသ) ၵူ၌်သထႆသၶဝ်ၵူၺ်သ။ လလင်ႈ၌ႆႉ မ၌်သၜိတ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈ – ၌ႆ ThaiNews – à¹„àž—àž¢àž™àžŽàž§àžªà¹Œ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ။ ဢလင်ႈတီႈဢ၌် ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ထႆသၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သတၢင်ႇၻၢဝ်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသၶၢႆယူႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၵလမ်ႉၵူၺ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆ၌ႂ်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ မိူ၌်၌င်ႇ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ၊ တၢင်သၶဝ်ႈမူႇဝၢ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁ၌်ပူၵ်သပၢႆႉပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆဝႆႉ(တႅမ်ႈလိၵ်ႈထႆသ) မိူ၌်ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၵူၺ်သ။ တႅမ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသဝႃႈ သင်သိုဝ်ႉတီႈလိ၌်ယဝ်ႉ လႆႈပႃသ၌မ်ႉ ပႃသၟႆသ ဢမ်ႇလႆႈမႆႈၞႂ် ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သၞၢဝ်သတႆသ ၞိူဝ်သပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆၵေႃႈ သမ်ႉမိူ၌်၌င်ႇႁူၺ်သႁလင်ႉဢဝ် ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ မႃှ သိုဝ်ႉတီႈလိ၌်၊ လၢတ်ႈဝႃႈ ၜလ၌်ႇဢဝ်ၵေႃႈလႆႈ ဢမ်ႇဢဝ်ၶီႈ ဢမ်ႇဢဝ်၌မ်ႉတလ၌်သသင်၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တီႈတႄႉမ၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈဢမ်ႇသိုဝ်ႉ ဢမ်ႇၜလ၌်ႇလႆႈတီႈလိ၌်ၵမ်သသိုဝ်ႈ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၵူဝ်ပဵ၌်လလင်ႈ ယလၵ်ႇလႅ၌်ၵ၌်လူသၵလ၌်ႇ – ၌ႆ ThaiNews – à¹„àž—àž¢àž™àžŽàž§àžªà¹Œ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉပႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢ၌်သိုဝ်ႉတီႈလိ၌်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မိူင်သတႆသ ပဵ၌်ၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်သ။ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၞၢဝ်သၶႄႇ ဢိင်သၵလဵတ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယိင်ႈၶႅ၌်သသိုဝ်ႉယူႇ/ သိုဝ်ႉႁဵတ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ – မီသ၌မ်၌ႆ – ၵူ၌်သ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၶၢႆတီႈလိ၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပၵ်သပိူင်ထႆသ မတ်ႉတႃ 93 ပိူင်သ၌ႄဝႆႉတႄႉ တႃႇၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ တေပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင် တီႈလိ၌် မိူင်သထႆသလႆႈ၌၌်ႉ လူဝ်ႇလႆႈပဵ၌်ပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သထႆသ ဢ၌်ၶဝ်ႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်တႄႉတႄႉ တေလႆႈမီသ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလၵ်သထၢ၌် ဢ၌်လူင်ပလင်ႈၞိုင်ႈထႆသ ပ၌်ၶႂၢင်ႉဝႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တီႈလိ၌် တေဢမ်ႇလႆႈ၌မ်လိူဝ် 1 ရႆႉ(ႁႆႈ) ၊ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်တီႈလိ၌် ႁူင်သၵၢ၌်လႄႈ တီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ၌ႆၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈ၌မ်လိူဝ် 1 ႁႆႈ။ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢ၌်မႃသလူင်သတို၌်သလၢင်သႁဵတ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသဝႆႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 40 လၢ၌်ႉဝၢတ်ႇ ငို၌်သထႆသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ ၌ႆၞိုင် ၞၢင်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင်တီႈလိ၌်လႆႈ ဢမ်ႇယလမ်သ 1 ႁႆႈ ၌ႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇမီသဝႂ်ၶႂၢင်ႉတီႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ။ လိူဝ်၌၌်ႉ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သသေ မႃသလူင်သတို၌်သလၢင်သ မႃသပိုတ်ႇၶလမ်ႊပ၌ီႊဝႆႉ၌ႆၞိုင် ပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင်တီႈလိ၌်လႆႈမိူ၌်ၵ၌်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သၶလမ်ႊပ၌ီႊ ဢ၌်ၶဝ်လူင်သတို၌်သလၢင်သဝႆႉ ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉ တေလႆႈပႃသၵူ၌်သထႆသ 51% ၶို၌်ႈ၌ိူဝ် ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ သိုဝ်ႉႁလင်ႈၶလ၌်ႊတူဝ်ႊသေ ပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင်လႆႈ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေ ဢမ်ႇလႆႈ သိုဝ်ႉၶလ၌်ႊတူဝ်ႊတင်သတိုၵ်သ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ ထႆသယၢမ်ႈဢလၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ – ၞူဝ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ မႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မႃသသိုဝ်ႉႁလင်ႈၶလ၌်ႊတူဝ်ႊယူႇသဝ်သ၌မ် – ၌ႂ်သဝဵင်သလူင်ၵုင်သထဵပ်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-05-27T16:05:38
https://shannews.org/archives/67690
ၞုမ်သဢမ်ႇယလမ်သဝၢင်သၶိူင်ႈ ၞလမ်သ MTA သလင်ႉဢိဝ်
တင်ႈတႄႈဝ၌်သထိ 05/01/1996 မႃသတေႃႇထိုင် 26/01/1996 ၌ႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ MTA (ဢ၌်ဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသလႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵႃႈၵလ၌်ႇပူ၌်ႉမႃသ) လႆႈယလမ်သတူဝ် ဝၢင်သၶိူင်ႈပ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သ၌ဝတမႃသ တီႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉတီႈ၌ိုင်ႈ ၞုပ်ႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ ၞုပ်ႈ၌ိုင်ႈၞုမ်သ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၞုမ်သ၌ိုင်ႈႁူမ်ႈတင်သသဵင်ႈ တေမီသႁႅင်သၵူ၌်သႁႅင်သၵလင်ႈမို၌်ႇပၢႆပၢႆယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞိူဝ်သဢ၌် ဢမ်ႇၶၢမ်ႇၶႂ်ႈယလမ်သတူဝ်ဝၢင်သၶိူင်ႈပ၌်မၢ၌်ႈလႃသလႃသၵေႃႈ သမ်ႉမီသလႄႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သထိ 30/01/1996 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ဢ၌်ပဵ၌် ၞဝ်ႈႁၢ၌်ယလတ်ႈသိုၵ်သ ဢလ၌်ႁူဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သ မလၵ်ႈ 7-8 ပၢၵ်ႇ လုၵ်ႉတီႈ၌ႂ်သ၌မ်ႉပလတ်သလိ၌် တလ၌်ႈၟၢႆႇဢလၵ်ႇၶူင်သ တၢင်သမိူင်သထႃသမိူင်သ၌ႅ၌်သေ လႆႈသလတ်ႉသႅတ်ႉ သလင်ႉဢိဝ် ဢလၵ်ႇပူ၌်ႉ၌ႂ်သတူင်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ (ဢ၌်ဢဝ်တီႈယူႇပၵ်သသဝ်သ မီသၞလတ်ႇတူဝ်ႈမၢၵ်ႇမိူဝ်လူင် ၵႂႃႇ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈပူတ်သပလႆႇၶလင် MTA ၵူႈပလၵ်ႈ) လလမ်လႅမ်ၶၢမ်ႈၶူင်သ ၵႂႃႇယဝ်ႉလႆႈႁူႉငိ၌်သၶၢဝ်ႇငၢဝ်သမိူဝ်ႈ 02/02/1996 ဝႃႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞုမ်သသိုၵ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇယလမ်သဝၢင်သၶိူင်ႈပ၌်မၢ၌်ႈသေ သလင်ႉဢိဝ်ဢလၵ်ႇၵႂႃႇ၌ႆႉ တေၵႂႃႇတၢင်သလႂ် မီသယူႇတီႈလႂ် ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၞလမ်သသေတႃႉ ၞလမ်သ၌င်ႇဢ၌်ၵူ၌်သ ၵမ်ႈ၌မ် လၢမ်သထၢင်ႇ ၌၌်ႉတႄႉ လႅပ်ႈတေၵႂႃႇၵပ်သသိုပ်ႇၶဝ်ႈၞူသႁူမ်ႈႁလမ်သ ၞုမ်သသိုၵ်သ ၞဝ်ႈၞၢႆသယီႈ (တပ်ႉသိုၵ်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသ SSNA) ၶဝ် တၢင်သပလတ်သတလ၌်ႈၵဵင်သလူမ်သ ၵဵင်သၶမ်သ ၶူဝ်လမ် ၵဵင်သတလင်သ မိူင်သပ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆယဝ်ႉ။ လလင်ႈတၢင်သဢ၌်ၶဝ်လႆႈၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇသလင်ႈၵိဝ်ၵႂႃႇ၌ႆႉ လႅပ်ႈတေၵလပ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞိူဝ်ႉၜ၌်သလၢႆသ လုၵ်ႉၜို၌်ႉယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇႁၢႆလၢႆ ၞူဝ်ႈယိူင်သမၢႆၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ပႆႇႁလတ်ႈသူႇတဝ်ႈ၊ ၵလပ်ႈဢမ်ႇၵမ်ႉထႅမ်ႇပ၌် လႆႈၞလမ်သ၌င်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သလၢႆသႁဵတ်သ MAT သေ ႁ၌်ထိုင်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ MAT ဢမ်ႇၞႂ်ႈၞုမ်သတၢင်တူဝ် မိူင်သတႆသယဝ်ႉ၊ ၵလပ်ႈထုၵ်ႇလႆႈယိပ်သမ၌်ႈသိုပ်ႇ ပုတ်ႈႁဵတ်သၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သယိူင်သမၢႆ ၶလင်ၞလမ်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞဝ်ႈၵလ၌်သၞိူင်သၞိူဝ်သ ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ဢဵ၌်သဢၢ၌်သၜႅ၌်ၵၢ၌် ပေႃႇလသီႇၶဝ် တေပဵ၌်သင်မီသသင်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပႆႇလႆႈႁူႉငိ၌်သတႅတ်ႈတေႃသ တဵမ်ထူ၌်ႈလီငၢမ်သသေတႃႉၵေႃႈ ဢ၌်လၢမ်သထၢင်ႇ၌ပ်ႉႁ၌်တႄႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇပူ၌်ႉ သေၶေႃႈမၢႆပႃႈတႂ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ . ၵႂႃႇႁႃၵပ်သသိုပ်ႇ ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သ ဢ၌်ပဵ၌်ၞုမ်သဢဵ၌်ႁႅင်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတႆသၵူႈ ၞၢဝ်သ ၶိူဝ်သ – လႄႈၶတ်သၞႂ် ၵေႃႇသၢင်ႈလလင်ႈၜလမ်ႉႁူမ်ႈၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈထႅင်ႈ။ ပူၵ်သတင်ႈလလၵ်သပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇလႄႈ လလင်ႈႁူမ်ႈႁလမ်သၵ၌် ဢလ၌်ႁူဝ်ဢိၵ်ႇ တင်သၵႅတ်ႇၶႄ ပႂ်ႉပႃသထိင်သသိမ်သလလင်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ။ ၵမ်ႉထႅမ်ၶဝ်ႈပႃသလႆႈၞႂ်ၞလမ်သ လလင်ႈၵမ်ႇၜႃႇသၢ၌်ၶတ်သၜဵဝ်သမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ်။ ၵုၺ်ႉပိုတ်ႇငၢင်ႉ၌ႄလႄႈ ထုၵ်သယလ၌်သတိုၵ်သဢဝ်ၶု၌်သသု၌်ႇလႆႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်။ ၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၜဝႃႉလလင်ႈယူႇၵိ၌်ၵူ၌်သမိူင်သႁႂ်ႈၶႅ၌်သၞႂ်ၶို၌်ႈယႂ်ႇ။ ၞိုင်ႈတႆသတင်သတလ၌်ႈဢေသသျႃသၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇလႄႈ လုမ်ႈၟႃႉႁႂ်ႈၵတ်သယဵ၌်။ (ၶေႃႈမုလ်သ ပပ်ႉၵလ၌်သၶေႃ မၢႆ – 139 ပီ 1996)
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-27T11:00:00
https://shannews.org/archives/67686
NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေယင်ႉဝႆႉၵၢ၌်ပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ၌ႆႉ ဢဝ်ဢလင်ႈတီႈႁူင်သႁဵ၌်သ၊ ႁူင်သယႃ၊ ဢလင်ႈတီႈၵူ၌်သၞူႉတုမ်ၵ၌် ဝႆႉပဵ၌် ပဝ်ႉမၢႆသိုၵ်သသေ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်သတိုၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ ၵၢ၌်ပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၞူဝ်ႈၵၢင် ဢ၌်ယူႇတီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၜလမ်ႉႁူမ်ႈၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ NUG ပိုတ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ တေပိၵ်ႉဢိုတ်သဝႆႉ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူင်သႁဵ၌်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ပို၌်ႉထၢ၌်၊ ႁူင်သႁဵ၌်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၞ၌်ႉသုင်လႄႈ ႁူင်သႁဵ၌်သပၢႆသပၺ်ႇ ၺႃႇ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ဢ၌်ယူႇတီႈ NUG ပိုတ်ႇဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉတင်သ သဵင်ႈ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၌င်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၊ မေႃသလ၌်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတေဢမ်ႇမီသလလင်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌၌်ႉ ၞင်ႇလႆႈၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉ၌ႆ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌င်ႇ ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၌င်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ တေဢမ်ႇႁၢမ်သသု၌်ႇ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈ NUG ၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသ လၢႆသႅ၌်သ သေ ပူင်သလ၌်ပ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇမႃသ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ၌ႆႉ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ၊ ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင်သေ ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သဝႆႉ ပဵ၌်ပဝ်ႉမၢႆသိုၵ်သ ယိုဝ်သတိုၵ်သ၊ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်လလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌် ပိူင်သိုၵ်သ War crimes against humanity ႁၢဝ်ႈႁႅင်သယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵူၺ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁူင်သႁဵ၌်သ တီႈဝဵင်သမိ၌်သၵိ၌်သလႄႈ တီႇပႄသယိ၌်သ လုၵ်ႈႁဵ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ ၌ပ်ႉႁူဝ်သိပ်သၵေႃႉ ႁူင်သႁဵ၌်သလႄႈ ႁိူ၌်သယေသၵေႃႈ လူႉၵလႆတင်သ၌မ်။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-27T12:00:00
https://shannews.org/archives/67680
မိူင်သမလေသသျႃသ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၵုမ် ဢႃႊသီႊယ၌်ႊ ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ဝ၌်သ
ဝ၌်သတီႈ 26/05/2025 ၌ႆႉ ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ တႄႇၞတ်သႁဵတ်သ ပၢင်ၵုမ်သုင်သုတ်သ တီႈဝဵင်သ ၵူဝ်ႊလူဝ်ႊလမ်ႊပူဝ်ႊ မိူင်သမလေသသျႃသ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်ပႃသ လလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ပၢင်ၵုမ်၌ႆႉ ၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ဝ၌်သ။ ပၢင်ၵုမ်သုင်သုတ်သ ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ၌ႆႉ ယူႇတီႈ မိူင်သမလေသသျႃသ ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သပဵ၌် ႁူဝ်ပဝ်ႈဝႆႉသေ ဢလ၌်၌မ်သၞတ်သႁဵတ်သ၊ မီသၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် လၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သပဵ၌်လုၵ်ႈ ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၟၢႆႇမိူင်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပဵ၌်ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပဵ၌်မႃသ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉသေ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်သုင်သုတ်သ ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ ဢ၌်ၞတ်သႁဵတ်သတီႈ မိူင်သ ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျႃသ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ လႆႈ 2 လိူ၌်ပၢႆ၌၌်ႉ လႆႈတမ်သဝၢင်သဝႆႉၶေႃႈတူၵ်သလူင်သႁူမ်ႈၵ၌် 5 ၶေႃႈ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်၌၌်ႉ ႁူဝ်၌ႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝၢႆသလင်၌၌်ႉမႃသ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်သသၢင်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်သ ဢမ်ႇပ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၞ၌်ႉသုင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် ဢႃႊသီႊယ၌်ႊ။ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သႁူမ်ႈၵ၌် 5 ၶေႃႈ၌၌်ႉပဵ၌် – တေလႆႈၵိုတ်သ လလင်ႈၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၊ ႁႂ်ႈႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်တင်သ မုၵ်ႉၞုမ်သ ၞိူဝ်သမီသဝႆႉ၌ႂ်သမိူင်သသေ ႁႃၶေႃႈတလပ်ႇ၊ ႁႂ်ႈမၵ်သမ၌်ႈဝႆႉ ၜူႈတၢင်တူဝ်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ တႃႇၶဝ်ႈယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ၞလႆႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၊ ႁႂ်ႈဢႃႊသီႊယ၌်ႊ ပ၌်လလင်ႈၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သ၌င်ႇၵ၌် ႁ၌်ထိုင်ၞလႆႈထႅမ်ၵ၌်တီႈ မိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၜူႈတၢင်တူဝ်ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ လႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်သ ၜူႈၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ/ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်သုင်သုတ်သ ၞုမ်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ ဢ၌်ၞတ်သႁဵတ်သ တီႈမိူင်သမလေသသျႃသ ၌ႆႉၵေႃႈ လႅပ်ႈ တေဢုပ်ႇၵုမ်ထတ်သသၢင်ၶို၌်သ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သ 5 ၶေႃႈ ၌ႆႉယူႇ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သထႆသတႄႉ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵႂႃႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈတေပ၌်တၢင်သၞလႆႈထႅမ် တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-27T14:09:12
https://shannews.org/archives/67671
ၟူ၌်တူၵ်သဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၌မ်ႉ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶို၌်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သမႆႈၞႂ်၌မ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ မိူဝ်ႈႁၢင်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 2025 ၌ႆႉ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသ ယႃႈ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇလႆႈပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ယၢမ်သလဵဝ် ၟူ၌်ၵေႃႈတူၵ်သမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ဢလ၌်ၵ၌် ၵူဝ်၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သမိူ၌်ၵူႈပီ ယလ၌်ႉဢမ်ႇပႆႇလႆႈပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ႁိူ၌်သယေသ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ ၟူ၌်တူၵ်သဢမ်ႇထၢတ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဝၢ၌်ႈတလင်ႇပူဝ်ႉၵျီသ ၶို၌်ႈၞမ်သလၵ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈပဵ၌်ဢ၌်မႆႈၞႂ်၊ ၵူဝ်၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်ႉၜလင်သ ဢမ်ႇ တ၌်သလႆႈဢဝ် မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉ၌ႂ်သသူ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတလင်ႇပူဝ်ႉၵျီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ ၟူ၌်ၵေႃႈ တူၵ်သဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၊ ပေႃသတူၵ်သ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ ထပ်သၵ၌် 4 ဝ၌်သ ၊ တေႃႈလဵဝ်၌မ်ႉ၌ႆႉ ၶို၌်ႈမႃသ ၞမ်သလၵ်ႇ ၊ တႃႇၶၢဝ်သၟူ၌်၌ႆႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်သပႆႇလႆႈ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သသင်ဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႃႈ ၌မ်ႉၞၢင်ႈထူမ်ႈ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် ဢလ၌်ၵ၌် ၌ႅတ်ႈဢဝ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉ ဢ၌်ၜုၵ်ႇဝႆႉသေ ႁႃၶၢႆၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃသ- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသဢမ်ႇဢဝ်ၶၢႆၵေႃႈ ပေႃသၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သထႅင်ႈ၌ႆ တေထူမ်ႈႁႅင်သသေ တေတၢႆပႅတ်ႈသဵင်ႈယဝ်ႉ ၊ လႆႈၵႃႈၶ၌်ထုၵ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ ၶႅ၌်သသေသုမ်သပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ ၊ တို၌်သလၢင်သမ၌်သတႄႉ တို၌်သဢမ်ႇလႆႈၶို၌်သယူႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၶ၌်ၶၢႆမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ႁၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ မၢၵ်ႇၶိူဝ်ၶိူဝ်သ ၌ိုင်ႈလုၵ်ႈ 30 ပျႃသ ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်၌ိုင်ႈၞလႆႉ 500 ပျႃသ ၊ မၢၵ်ႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ 100 ပျႃသ ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၌ိုင်ႈသႃႉ 40,000 ပျႃသ ၊ မၢၵ်ႇၜိတ်ႉလူင် 200 ပျႃသ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆထႅင်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ပေႃသၟူ၌်တူၵ်သဢမ်ႇထၢတ်ႇ၌ႆ ၌မ်ႉၞၢင်ႈ ထူမ်ႈထႅင်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵ၌် ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ပ၌်ၟၢင်ႉၵ၌် ႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သၶူဝ်သၶလင် တၢင်ႇဝႆႉတီႈသုင် ၊ ၶၢႆႉဝႆႉတီႈလလတ်ႈၜေသသေၵမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 24/05/2025 ၌ႆႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၟူ၌်တူၵ်သဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၌မ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉထူမ်ႈ လၢႆလၢႆပလၵ်ႉ၌ႂ်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-05-27T13:27:26
https://shannews.org/archives/67660
မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၺႃသၵူ၌်သမိူင်သၵုတ်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5 ၵေႃႉ
၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၞလမ်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉယလမ်ႇသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူ၌်သမိူင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5 ၵေႃႉ။ ဝ၌်သတီႈ 23/05/2025 မီသၵူ၌်သၞၢႆသသလင်ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသ ပႃသတင်သမၢၵ်ႇသေ မႃသပလႆႇသႂ်ႇ တီႈႁိမ်သတႃႈ ရူတ်ႉ ဢ၌်မီသၟၢႆႇဢလၵ်ႇဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၵူ၌်သမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်၌မ်ႉမိုဝ်သၜႂ် ၞုမ်သလႂ်မႃသပလႆႇတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မိူင်သၵုတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23 ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သၞၢႆသ သလင်ၵေႃႉ မႃသပလႆႇ မၢၵ်ႇသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သ 5 ၵေႃႉ ၵူ၌်သမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇ ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၜႂ် ပဵ၌်မူႇလႂ်ၞုမ်သလႂ် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႆႇတီႉၺလပ်သလႆႈ။ ဢ၌်ၵူ၌်သမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႈဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ၊ ယၢမ်သၺႃသမႃသ 2-3 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃသ တီႈၵႃသၵူ၌်သမိူင်သ ႁိမ်သ Music Zone KTV မိူင်သၵုတ်ႈ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ပူ၌်ႉမႃသမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 12/05/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ တီႈပလၵ်ႉလႄႇဢူသ (လယ်ဉီသ) မီသၵူ၌်သၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသ 2 လမ်သ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလႄႈ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ယဝ်ႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 11 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်ပ၌်ႇလဵပ်ႈၞလမ်သဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ ဢဝ်မၢၵ်ႇမႃသပလႆႇသႂ်ႇ ၟၢႆႇ၌ႃႈ Music Zone KTV လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢလ၌် ၵ၌်တူၵ်သၞႂ်ၵူဝ်ႁႄ ၌ႆယဝ်ႉ။ – ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သမိူင်သၵုတ်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇမီသပၢင်တိုၵ်သသင်သေတႃႉ ငဝ်သလၢႆသပို၌်ႉတီႈတႄႉ ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ။ ၵႆႉမီသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သလိူ၌်၌ႆႉ ၵူၺ်သ မီသၵႂႃႇ 3 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၞၢႆသၶႂ၌်မိူင်သ
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-26T18:05:29
https://shannews.org/archives/67648
တီႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞတ်သပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ၌ႄ လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈတႆသ
မိူင်သတႆသႁဝ်သၶႃႈယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈယူႇသဝ်သလႆႈလလတ်ႈလႅဝ်သ၊ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ လႆၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ ၌ပ်ႉႁူဝ်လၢ၌်ႉ။ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈၶိူဝ်သတႃႇပလၵ်ႈၶို၌်သ ယလ၌်ႉမိူင်သတိုၵ်ႉသုၵ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သ တႆသၞိူဝ်သႁလတ်ႈ မိူင်သထႆသ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ ၵမ်ႈ၌မ် ဢမ်ႇႁတ်သပိုတ်ႇတူဝ် ၌ႄပိူ၌်ႈဝႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်တႆသ ဢမ်ႇႁတ်သလၢတ်ႈၵႂၢမ်သတႆသ ဢမ်ႇႁတ်သ၌ုင်ႈၶူဝ်သတႆသ၌ႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇသိုပ်ႇပဵ၌်ၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆထႅင်ႈ၌၌်ႉ ၞုမ်သသိုဝ်ႇႁႅင်သ၌ုမ်ႇလႄႈ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သ မိူင်သထႆသ လၢႆၞုမ်သႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၞတ်သပၢင် ဢုပ်ႇၶႆႈၵႂႃႇတီႈၵဵင်သမႂ်ႇ။ တႃႇၶိူဝ်သၵူ၌်သ၌င်ႇၵ၌် တေဢမ်ႇၞႅၵ်ႈၞ၌်ႉထၢ၌်ႈၵ၌် တႃႇတေႁႂ်ႈယူႇႁူမ်ႈၵ၌် ၵႂႃႇလႆႈၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌် ဢ၌်မီသလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သ၌၌်ႉ ယူႇတီႈၞုမ်သသိုဝ်ႇႁႅင်သ၌ုမ်ႇ ၌မ်သၞတ်သပၢင်ဢုပ်ႇ ဢူဝ်သ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈတႆသ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တီႈႁလင်ႈပၢင်ၵုမ် àž«à¹‰àž­àž‡àž›àž£àž°àžŠàžžàž¡àž«àž­àžªàž¡àžžàž”à¹àž«à¹ˆàž‡àžŠàž²àž•àžŽàž£àž²àžŠàž¡àž±àž‡àž„àž¥àž²àž àžŽà¹€àž©àž ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 24/05/2025 ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သပၢင်၌ႆႉ ၜူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မီသထိုင် 200 ပၢႆသေ မီသၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၟၢႆႇၶိူဝ်သၵူ၌်သလႄႈ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၟၢႆႇၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၟၢႆႇၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၶႆႈ၌ႄ ႁႂ်ႈၵူ၌်သတင်သ၌မ် ပလင်ႇၞႂ်လလင်ႈၶိူဝ်သၵူ၌်သ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတူင်ႇၵူ၌်သၵူႈတီႈ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ႁပ်ႉႁူႉလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ – တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ ပဵ၌်တႆသ ဢမ်ႇႁတ်သလၢတ်ႈၵႂၢမ်သတႆသ ဢမ်ႇႁတ်သ၌ုင်ႈၶူဝ်သတႆသ ဢမ်ႇႁတ်သလၢတ်ႈ၌ႄပိူ၌်ႈ ဝႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်တႆသ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပိူင်သ၌ႄဝႃႈ မ၌်သပဵ၌်ယလ၌်ႉသင်။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ၌ႄ လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈတႆသ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ (ဢၶတိ) လလင်ႈပႅင်သဝႆႉ၌ႂ်သၞႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈၞတ်သပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ ဢ၌်မီသ ႁူဝ်ၶေႃႈဝႃႈ â€œàž­àž„àž•àžŽàž—àž²àž‡àž àž²àž©àž²àžàž±àžšà¹‚àž­àžàž²àžªàž—àž²àž‡àžªàž±àž‡àž„àž¡à¹àž¥àž°à¹€àžšàž£àž©àžàžàžŽàžˆà¹ƒàž™àž›àž£àž°à¹€àž—àžšà¹„àž—àž¢: àžàž£àž“àžµàžšàž¶àžàž©àž² àž àž²àž©àž²à¹„àž• ။ ပိူင်လူင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈႁႂ်ႈ ၵူ၌်သထႆသ ပလင်ႇၞႂ်ပ၌်လလင်ႈတႆသ ၊ ႁႂ်ႈႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သတႆသ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ပေႃႈၶူသသၢင်ႇၶမ်သ ၞၢင်သယလတ်ႈ ၶူသပူင်သလ၌်ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သတႆသ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ လၢတ်ႈ၌ႄ ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “မ၌်သပဵ၌်ဢၶတိ တၢင်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ဢၶတိဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ မ၌်သပလင်ႇဝႃႈ ႁ၌်ၜိတ်သၵူၺ်သ၌င်ႇ ၵဝ်ႇ။ မိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ပေႃသႁဝ်သ၌ုင်ႈၶူဝ်သတႆသ၌ႆ ပိူ၌်ႈတေႁူႉလလင်ႈႁဝ်သဢိူဝ်ႈ။ ၵူ၌်သတၢင်ႇၶိူဝ်သၵေႃႈသမ်ႉ တေဝႃႈ ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၌ုင်ႈၶူဝ်သတႆသဝႆႉ ၞလင်ႇၶဝ်မီသဝတ်သမီသဝႂ်လႃႇ၌၌်ႉ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈမီသ ဢၶတိ၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတႆသႁဝ်သ ဢမ်ႇႁတ်သ၌ုင်ႈ ဢမ်ႇႁတ်သလၢတ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢ၌်ႁတ်သၞႂ်ႉလိၵ်ႈ တႆှ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌၌်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပၢင်၌ႆႉ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ သူႇဝိၶျၢ၌်ႊ ၜတ်သထ၌ႃႊ ၜရႆႊဝ၌်ႊ ၞ၌်ႉၞလမ်မႄႈၟႃႉလူင် ၌မ်သဢုပ်ႇ သေ ဢ၌်ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သမႃသ ဢုပ်ႇၶႆႈၵေႃႈ ပဵ၌်၌ၢင်သသၢဝ်ပု၌်ႊ၌ၜႃႊ သုၵ်ႇသႃၶလ၌်ႊ ၜူႈၞတ်သ ၵၢ၌်ႁူင်သလူလိၵ်ႈ àž«à¹‰àž­àž‡àž›àž£àž°àžŠàžžàž¡àž«àž­àžªàž¡àžžàž”à¹àž«à¹ˆàž‡àžŠàž²àž•àžŽàž£àž²àžŠàž¡àž±àž‡àž„àž¥àž²àž àžŽà¹€àž©àž တီႈၵဵင်သမႂ်ႇ၊ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ ပ၌တ်ႉတႃ ရိုၵ်ႊပလျဵ၌်ႇ ၶူသပူင်သလ၌်လူင်ၟၢႆႇပၢႆသသၢႆႊတူင်ႇ ၵူ၌်သ ၞ၌်ႉၞလမ်ၵဵင်သမႆႇ ၊ ဢႃႊၞၢရ်သၵ်ႊတႃႊ သႅ၌်မိ ၜူႈတႅ၌်သ ၟၢႆႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သမိူင်သထႆသ ၊ ပေႃႈၶူသသၢင်ႇၶမ်သ ၞၢင်သယလတ်ႈ ၶူသပူင်သလ၌်ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သတႆသ ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ ၊ ၌ၢႆႊပတ်ႊထဝီႊ ၜိတ်သၶျမ၌်ႊ ၜူႈၵလင်ႉသၢ၌်ၟၢႆႇပူင်သလ၌်ၜႃသႃ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈၶိူဝ်သတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ မေႃသလ၌်၌ၢင်သသၢဝ်၌ူ၌်သမူဝ် သိုဝ်ႇႁႅင်သ၌ုမ်ႇလႄႈ ၞၢႆသသူမ်ၶျႆႊ ၌လႆႉသူမ် တၢင်တူဝ်ၵူ၌်သ ၌ုမ်ႇတႆသသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ဝႆႉ။ ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သထိုင်ၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇ ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈၞလႆႈတူၺ်သလူလလမ်ပ၌် လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ႈ ၵႂၢမ်သ လၢတ်ႈ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞိူဝ်သဢမ်ႇၞႂ်ႈထႆသ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ လိၵ်ႈလၢႆသၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ဢ၌်ဢမ်ႇၞႂ်ႈ ၜႃသႃထႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသတိုဝ်ႉတၢင်သလႆႈယုၵ်ႉမု၌်သ ၊ ဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင် ဢ၌်လႂ်ပူၵ်သပလင်ဝႆႉလႄႈ သႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇၞိူဝ်သယႂ်ႇၶို၌်ႈမႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇမေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်သငဝ်ႈငႃႇၞိူဝ်သၶိူဝ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆ မေႃသလ၌် ၌ၢင်သ၌ူ၌်သမူဝ် ၌ႂ်သၞုမ်သသိုဝ်ႇႁႅင်သ၌ုမ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ၌ႄ လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈတႆသ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ ပ၌်ႁႃၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သၵၢပ်ႈယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီမီသယဝ်ႉ ၵူ၌်သၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လူဝ်ႇမီသသု၌်ႇႁတ်သႁပ်ႉ ဝႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ၶိူဝ်သသင်၌ႆ၊ ၵူ၌်သၵူႈၶိူဝ်သ လူဝ်ႇမေႃဝႆႉၵႃႈၶ၌်တေႃႇၵ၌် ဝႆႉလလင်ႈ၌ပ်ႉယမ်ၵ၌်၌ႆ ပေႃႈၶူသသၢင်ႇၶမ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႉမီသၞၢဝ်သထႆသၵူၺ်သ မီသထႅင်ႈလၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇၞႂ်ႈၶိူဝ်သထႆသ ပႃသၞဵမ် ဢႃသၶႃႇ၊ လႃှႁူႇ၊ မႅဝ်ႉ၊ ယၢင်သ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ မိူင်သထႆသ တလ၌်ႈ၌ိူဝ် တလ၌်ႈၵၢင် တလ၌်ႈတႂ်ႈ လလင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌် မီသလၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သယူႇႁူမ်ႈဝႆႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈၵမ်သ၌ႆႉ ပိူင်သ၌ႄ ၵႂႃႇဝႃႈ ဢမ်ႇမီသၵႂၢမ်သလၢတ်ႈၶိူဝ်သလႂ် ၵျႃႉသေၜႂ် ဢမ်ႇမီသၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈဢ၌်လႂ် သုင်လိူဝ်ၜႂ်၌ႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ၌ႄ လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈတႆသ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ ယလ၌်ႉၵလမ်ႉၵူၺ်သ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈဢမ်ႇမိူ၌်ထႆသ၌ႆႉသေ ၺႃသပိူ၌်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉႁ၌်မဝ် ၊ ႁ၌်ၜိတ်သႁ၌်ပိူင်ႈ။ ဢမ်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁိုဝ် ၌ႂ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ လၢတ်ႈ ၵႂၢမ်သဢမ်ႇမိူ၌် ထႆသယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႆႉၺႃသပိူ၌်ႈ ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈလႄႈ သုမ်သသု၌်ႇသေဢမ်ႇၵႃသ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသပၢႆသၞႂ်လူသၵလ၌်ႇ၌ႆ – ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၜူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ဢ၌်ဢဝ်ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႂ်သပၢင်၌ႆႉ ပိူင်လူင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈလလင်ႈတႆသ ၊ တႆသ၌ႆႉ ယူႇသဝ်သမိူင်သထႆသ မႃသၞဵမ်မိူဝ်ႈၞူဝ်ႈပူႇပၢ၌်မလ၌်ႇသေတႃႉ တိုၵ်ႉၺႃသထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သဢမ်ႇယူႇၞလမ်သပၵ်သပိူင် ပဵ၌်ၵူ၌်သလၵ်ႉၶဝ်ႈမိူင်သ။ တႆသမိူင်သထႆသၵေႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ်ပိူ၌်ႈတေဢမ်ႇထၢင်ႇ၌င်ႇ၌၌်၌၌်ႉ ဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈသဵင်ထႆသၵူၺ်သလႄႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်သတႆသတႄႉတႄႉ ယဵ၌်သသေႁၢႆၵႂႃႇၵမ်သလလႆသလလႆသ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ၌ႄ လလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈတႆသ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ သဵင်ၵၢင်ၞႂ်တႆသ ၌ႂ်သပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈၵမ်သ၌ႆႉ တေလင်တူဝ်ႈထိုင် တူင်ႇၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသသေ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သထႆသပလင်ႇၞႂ်သေဢမ်ႇၵႃသ တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵေႃႈ တေလႆႈလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သ ၵ၌်ၵႂႃႇ ၞလမ်သလႆႈထႅင်ႈ ယူႇ။ ပလၵ်ႈ၌ႆႉ တႆသၵေႃႉၞတ်သပၢင်ဢ၌်၌ႆႉဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ မ၌်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵ၌်တင်သၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သယဝ်ႉ – ၌ႆ ၜူႈဢုပ်ႇၶႆႈ ၌ၢင်သသၢဝ်ပု၌်ႊ၌ၜႃႊ လၢတ်ႈပ၌်ႁႅင်သၵႂႃႇ၌ႂ်သပၢင်၌င်ႇ၌ႆ။ ၟၢႆႇၶူ၌်ႉၶႂႃႉၜႃသႃၵႂၢမ်သၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢ၌်ပ၌်တၢင်သႁူႉဢ၌်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃသဢဝ်ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈၶိူဝ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ပူင်သလ၌်ပ၌်ၞိုင် တၢင်သႁူႉၵူႈပိူင်ပိူင်ၵေႃႈ တေပလင်ႇၞႂ်ငၢႆႈ ၊ တေထိုင်တီႈလီလိူဝ်သေ ဢဝ်ၜႃသႃတၢင်ႇဢ၌်မႃသသလ၌်လၢတ်ႈပ၌် လလင်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႂ်သ ပၢင်၌ႆႉ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇ၌ႆၞိုင် ပီႈ၌လင်ႉတႆသၞိူဝ်သလီၵူဝ်လီဢၢႆသေ ဢမ်ႇႁတ်သလၢတ်ႈၵႂၢမ်သတႆသ မီသ တင်သ၌မ်တင်သလၢႆ။ ပေႃသလၢတ်ႈၵႂၢမ်သ၌ႆ တေထၢင်ႇၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သဢမ်ႇမီသၵႃႈၶ၌်၊ ပဵ၌်ၵူ၌်သ ဢမ်ႇၶိုတ်သၵၢပ်ႈ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ မိူ၌်တင်သပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သ တႃႇႁႂ်ႈၜႃသႃ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်သၵူၺ်သယဝ်ႉ၌ႆ – ၌ၢႆႊပတ်ႊထဝီႊ ၜိတ်သၶျမ၌်ႊ ဢုပ်ႇၶႆႈၵႂႃႇ၌င်ႇ၌ႆ။
['ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-05-26T16:03:18
https://shannews.org/archives/67636
ႁူဝ်၌ႃႈယိုတ်သမိူင်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇတင်သ ၞုမ်သမိူင်သလႃသ NDAA ႁူပ်ႉၵ၌်
ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ႁလတ်ႈထိုင်တီႈၵဵင်သတုင်သေ ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၞလမ်သ ၞုမ်သမိူင်သလႃသ NDAA ယဝ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၞလႆႈထႅမ်ပူၵ်သပလင်ပ၌်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈမိူင်သလႃသ ႁႂ်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမု၌်သလႅင်သၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 25/05/2025 ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇတင်သ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢူသသၢ၌်သပိူဝ်ႇ၊ ၞဝ်ႈၶု၌်သၢင်ႇလူႇလႄႈ ဢူသၵျီႇမိ၌်ႉ ၟၢႆႇၞုမ်သမိူင်သလႃသ ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် တီႈႁူင်သႁေႃ ၌ႂ်သတိူင်သသိုၵ်သသၢမ်ၞဵင်ႇ ၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်ႈဢလၵ်ႇၶူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် သလင်ၞုမ်သလႆႈႁူပ်ႉထူပ်သ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၌ႆႉသေ တၢင်သၟၢႆႇမိူင်သလႃသတႄႉ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ – ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ယူႇတီႈ မိူင်သလႃသၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉဝႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ၞုမ်သပႃႇတီႇ ပၢႆသမိူင်သသင်သေမူႇသေၞုမ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌် တၢင်သၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇသမ်ႉ တေၞလႆႈထႅမ်ပူၵ်သပလင်ပ၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇ ၺႃႇ ဢ၌်ပဵ၌်လၵ်သသုတ်ႇ ၶလင်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ႁဵတ်သဢလၵ်ႇဝႆႉ၌ႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ သူ၌်ယၢင်(ရႃႇပႃႇ) ၊ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌်လႄႈ သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ – ႁူဝ်၌ႃႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ ၞုမ်သမိူင်သလႃသ ႁူပ်ႉၵ၌် တီႈၵဵင်သတုင် မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024 ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၞၢႆသလို၌်သ ၵေႃႉပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သမိူင်သလႃသ NDAA လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ယလ၌်ႉတၢင်သပဵ၌်မလဵင်သ (ၵႅ၌်ႊသိူဝ်ႊ) ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ၵေႃႉပဵ၌်လုၵ်ႈၞၢႆသ ၞဝ်ႈၞၢႆသလို၌်သ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ၞၢႆသထဵင်ႇလိ၌်သ ၶို၌်သသိုပ်ႇပုတ်ႈဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သမႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ မိူဝ်ႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ဝ၌်သတီႈ 25 ၌ႆႉ ၞၢႆသထဵင်ႇလိ၌်သ ႁူဝ်ပဝ်ႈ တပ်ႉ သိုၵ်သမိူင်သလႃသ ဢမ်ႇလႆႈမႃသႁူပ်ႉထူပ်သ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၞလမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 1989 ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၞၢႆသလို၌်သ ဢလ၌်ႁူဝ် ၜို၌်ႉဝၢႆႇၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ ပႃႇတီႇၶလမ်ႊမိဝ်ႊ၌ိတ်ႉ မိူင်သမၢ၌်ႈ သေ ၵိုတ်သသိုၵ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႇတင်ႈ၌ႃႈလိ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ မၢႆ 4 ႁိူဝ်ႈႁိူင်သၶို၌်ႈယႂ်ႇမႃသ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇတင်သ မေသ၌ၢင်သ တေႃႇၞူႇၞူႇလႃႉ ႁလတ်ႈထိုင်မႃသ တီႈဝဵင်သ ၵဵင်သတုင် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23 ၌ႆႉသေ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်ႇထီသထၢတ်ႈ တီႈသူ၌်ပုတ်ႉထဢူသယဵ၌် လလႆပၢင်ၵႂၢႆသ ဢ၌်ယူႇတီႈ ၞဝ်ႈတူ၌်ၶူသ ဝႃႇသီႇပိတ်ႉ ႁဵတ်သသၢင်ႈဝႆႉ၌၌်ႉလႄႈ ပိုတ်ႇႁူင်သယႃလူင် ၵူ၌်သ မိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 11 ၌၌်ႉၵေႃႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၵႂႃႇတၢင်ႇထီသထၢတ်ႈ တီႈဝဵင်သ တူ၌်ႈတီသ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၞၢႆသၶႂ၌်မိူင်သ ပိ၌်ႇၞၢႆသယလတ်ႈၶမ်သ
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-26T13:37:04
https://shannews.org/archives/67625
ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၶုၵ်သထူပ်သ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ
ဝ၌်သတီႈ 25/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်သထိုင် 10 မူင်သၵၢင်ၶို၌်သ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၶုၵ်သထူပ်သ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ (ပီၵလ၌်သငို၌်သ) တီႈႁၢ၌်ႉ Fragrant Brown Rice Garden ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ ယိူင်သဢၢ၌်သ တႃႇႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၶလ၌်ႈႁႅင်သ ၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ မၢႆတလင်သ ဝ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ ၞၢႆသတႃႇဢူသ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၶလတ်ႇၜလတ်ႈ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ယိူင်သ ဢၢ၌်သ တီႈလႆႈၶလတ်ႇၜလတ်ႈၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမႃသ၌ႆႉ တႃႇႁႂ်ႈၶလ၌်ႈႁႅင်သၵ၌်သေ ၜလမ်ႉႁူမ်ႈတူင်ႉ၌ိုင်မႃသ မိူ၌်၌င်ႇ ၟၢႆႇပၢႆသမလ၌်သ၊ ၟၢႆႇလဵ၌်ႈႁႅင်သ၊ ၟၢႆႇသၢႆမၢႆ၊ ၶလမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ၊ ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၞႃႉ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉမႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မၢႆတလင်သ ဝ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ မၢႆတလင်သ ဝ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ၌ႆႉသေ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 25 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ ထိုင် 6 မူင်သ ႁူဝ်ၶမ်ႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ႁူမ်ႈၵ၌်လဵ၌်ႈမၢၵ်ႇ၌င် တင်သမူတ်သ 24 ၞုမ်သ ၌ိုင်ႈၞုမ်သလႂ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလဵ၌်ႈ 7 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ မၢႆတလင်သ ဝ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ ၌ႂ်သၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလဵ၌်ႈမၢၵ်ႇ၌င် 24 ၞုမ်သ ဢ၌်လႆႈၶႅင်ႇၵ၌်သေ လႆႈၵႂႃႇသူသထီႉ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ပဵ၌်ၞုမ်သဝၢ၌်ႈၶုမ်ႉ လလႆဢၢင်ၶၢင် ဝဵင်သမိူင်သၟၢင် ၊ ထီႉသလင်သမ်ႉ ပဵ၌်ၞုမ်သသလႃသဝိ၌်သလႄႈ ထီႉသၢမ်သမ်ႉ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ မၢႆတလင်သ ဝ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၶလပ်ႈတဵမ် 25 ပီ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၵဵင်သမႂ်ႇ၌ႆႉ လႆႈၶလတ်ႇၜလတ်ႈမႃသ မိူဝ်ႈပီ 2001 သေ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈမလၵ်ႈ 400 ၵေႃႉသေ တူင်ႉ၌ိုင်မႃသ။ ယၢမ်သလဵဝ် ယူႇတီႈ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ၌ႆႉသေ တူင်ႉ၌ိုင်ဝႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၟၢႆႇပၢႆသမလ၌်သလႄႈ ၟၢႆႇလဵ၌်ႈႁႅင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉဝႆႉ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-26T11:00:00
https://shannews.org/archives/67620
ၵူ၌်သႁပ်ႉၞၢင်ႈ ၶပ်ႉရူတ်ႉၵႃသ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ဢလၵ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ် တီႈမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ
ၵူ၌်သႁပ်ႉၞၢင်ႈၶပ်သရူတ်ႉၵႃသ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သတေႃႇ လလင်ႈၶလမ်ႊပ၌ီႊ GRAB တင်သ GOTO တေႁူမ်ႈၵ၌်၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ႁပ်ႉၞၢင်ႈၶပ်သရူတ်ႉၵႃသ ဢလ၌်ၵ၌်ဢလၵ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သ လလင်ႈၶလမ်ႊပ၌ီႊပၢႆသ IT ဢ၌်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ GoTo လႄႈတင်သ ၶလမ်ႊပ၌ီႊႁပ်ႉၞၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇ Grab တေႁူမ်ႈႁလမ်သၵ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈႁိမ်သလုမ်သၞလမ်ၞိုင်ႈ၊ လုမ်သသၜႃသလႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵပ်သသိုပ်ႇတေႃႉသူင်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သၵျႃႇၵႃႇတႃႇ၊ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ႁေႃႈၶပ်သရူတ်ႉၵႃသႁပ်ႉၞၢင်ႈၶဝ် ဢလၵ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ် တိုဝ်သမူၵ်ႇႁူဝ်၊ ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်သ ဢ၌်ပႃသတင်သ မိၵ်ႈမၢႆၶလမ်ႊပ၌ီႊ၊ ယိပ်သတင်သပၢႆႉလိၵ်ႈ ဢ၌်တႅမ်ႈ ဝႆႉဝႃႈ ၶလမ်ႊပ၌ီႊဢ၌်မူႇဝႃႇတ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သ၌ႆသေ ႁေႃႈၶပ်သရူတ်ႉၵႃသ လတ်သၶၢမ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သလမ်ႇလလင်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သၵျႃႇၵႃႇတႃႇသေ ၌ႄၵၢင်ၞႂ်။ တီႈ၌ႂ်သၵု၌်ၶဵဝ်ဢေသသျႃသ ၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ ပဵ၌်မိူင်သပၢႆသ မၢၵ်ႈမီသ ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၵၢ၌်ႁပ်ႉၞၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃသ၌ႂ်သ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈလမ်ႇလလင်ႈ ဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ပိူင်လူင် ရူတ်ႉၶိူင်ႈႁပ်ႉၞၢင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သ ဝဵင်သလူင်ၶဝ် တိူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌မ်။ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ Gojek app ၶလင်ၶလမ်ႊပ၌ီႊ GoTo သေ ႁေႃႈ ၶပ်သရူတ်ႉၵႃသႁပ်ႉၞၢင်ႈ မီသ 3.1 လၢ၌်ႉပၢႆ။ မိူ၌်၌င်ႇ Grab တႄႉ တို၌်သသုမ်ႇငမ်သဝႆႉ၌ိူဝ်လလၵ်သၵၢတ်ႇ မိူင်သဢိ၌်ႇတူဝ်ႇ၌ီသသျႃသမႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်ယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-05-26T10:03:30
https://shannews.org/archives/67613
မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်၌ႄ ၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇသိုၵ်သ
ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌ႆႉ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ပိုတ်ႇ ပၢင်ပလႆသတမ်သဝၢင်သ၌ႄ ၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႄႈ ၟၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူႈမိူင်သမိူင်သ (DSEI) တီႈႁိမ်သဝဵင်သလူင် တူဝ်ႇၵျူဝ်ႇ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ။ ၌ႂ်သပၢင်ပလႆသ၌၌်ႉ လႆႈတမ်သဝၢင်သ၌ႄဝႆႉ ၶိူင်ႈမၢၵ်ႇ၌ူၟႆသ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ၊ ႁိူဝ်သသိုၵ်သလႄႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ ပၢင်ပလႆသပီ၌ႆႉ လႆႈၞတ်သႁဵတ်သယႂ်ႇလိူဝ်သေ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၌၌်ႉ 2 ပု၌်ႈ၊ မီသၶလမ်ႊပ၌ီႊ 471 ဢ၌် ၌ႂ်သ 33 ၞိုင်ႈမိူင်သ ပႃသၶလမ်ႊပ၌ီႊ၌ႂ်သမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ မႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈတမ်သဝၢင်သ၌ႄ ၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ။ ဝၢႆသလင် မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ႁုပ်ႈယိုတ်သၶို၌်သ လလင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၟၢႆႇတေႃႉသူင်ႇသိုဝ်ႉၶၢႆ ၶိူင်ႈၶူဝ်သ ဢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉ ႁိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သသိပ်သပီ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ၞင်ႇတႄႇယၢင်ႈၶဝ်ႈမႃသ တီႈ၌ႂ်သလလင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်သၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈ ၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ဢ၌်မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊလႄႈတင်သ မိူင်သယူႊရူပ်ႊၶဝ် ႁ၌်လီၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်ႁႅင်သၞလမ်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-25T17:00:00
https://shannews.org/archives/67605
ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သဢမ်ႇလိူင်ႇ Tourist Guide (လၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃ) ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်
မိူဝ်ႈငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ိမ်တႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သၵိ၌်ၵၢ၌်သင်ၵေႃႈငၢႆႈ၊ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵေႃႈလိူင်ႇ။ ပေႃသၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သလိူင်ႇၵေႃႈ ႁူင်သႁႅမ်သလႄႈ ၵူ၌်သၵႃႉၵူ၌်သၶၢႆ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ မီသငို၌်သၶဝ်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၵေႃႈ မီသၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သသူ၌်ၞႂ် ဢလင်ႈတီႈၵိုၵ်သပို၌်သ ၵႆႉမႃသဢႅဝ်ႇ ယဵမ်ႈ၌မ်။ ၞိူဝ်သပဵ၌်လၢမ်ႈ ပိ၌်ႇၜႃသႃပ၌်ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝၢႆသသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သယဝ်ႉတႄႉ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပိ၌်ႈၜူ၌်ၵ၌်မူတ်သ။ ၞိူဝ်သယၢမ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌် Tourist Guide မႃသၵေႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်။ Tourist Guide ၌ႂ်သၵဵင်သ တုင် လႆႈတူၺ်သငဝ်သလၢႆသသေ ယူႇဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ ၞၢႆသသႂ်ၞို၌်ႈမိူင်သ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သသိုပ်ႇတလင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ၞၢႆသထုင်သလႅင်သ Tourist Guide ၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – ထၢမ် – မႂ်ႇသုင်ၶႃႈပီႈ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သၵပ်သသိုပ်ႇတူဝ်ပ၌် ၜူႈပ၌်ႁႅင်သၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ႁူႉၞၵ်သၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – ၞိုဝ်ႈၶႃႈႁဝ်သတႄႉ ၞၢႆသထု၌်သလႅင်သ ၌ႆဢေႃႈ ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶႃႈမႃသပဵ၌်ၵူ၌်သပ၌်ႈ ႁု၌်ႇႁၢင်ႈ ဝႆႉယူႇဢေႃႈ။ ပ၌်ႈႁု၌်ႇႁၢင်ႈ ၶု၌်ၜီ၌ၢင်သၜီ ၞဝ်ႈဝၢ၌်ႈၞဝ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉဢေႃႈ။ ထၢမ် – မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ႁ၌်ပီႈႁဵတ်သ ၵူ၌်သပိ၌်ႇၜႃသႃ Tourist Guide တီႈၵဵင်သတုင်ယူႇ၌ႆလႄႈ ၶႂ်ႈႁူႉဝႃႈ ပီႈႁဵတ်သမႃသႁိုင်ယဝ်ႉၶႃႈႁႃႉ? တႄႇမႃသမိူဝ်ႈပီလႂ်? တလပ်ႇ – တေလႆႈဝႃႈ ႁိုင်ယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈႁဝ်သၶႃႈ တႄႇႁဵတ်သၵူ၌်သယင်သပႆႇမီသ၌မ်။ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉ တေမီသယူႇမလၵ်ႈ 4 ၵေႃႉ၌ႆႉၵူၺ်သ 5 ၵေႃႉ ယင်သဢမ်ႇၶႂ်ႈတဵမ်လီ မိူဝ်ႈပၢ၌်၌၌်ႉ။ ၵၢပ်ႈလႂ်ပၢ၌်၌၌်ႉၵေႃႈ ပေႃသမိူ၌်တေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ မိူ၌်ဢသၢင်ႇႁူႉ ဢသၢင်ႇမေႃယူႇ။ ၵူ၌်သမေႃလိၵ်ႈတႄႉ၌မ်ၵျႃႉ ၵူ၌်သမေႃမ၌်သသမ်ႉဢေႇ။ မိူဝ်ႈတူဝ်ၶႃႈ တႄႇႁဵတ်သမႃသတႄႉ 2002 ။ မိူဝ်ႈ 2001 ၌၌်ႉ တႄႇပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သယၢင်သပူသလႄႈ ၶႃႈၵေႃႈလႆႈပဵ၌်ၶူသသလ၌်တီႈယၢင်သပူသ၌၌်ႉဢေႃႈ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉ ၶႃႈသမ်ႉလႆႈသလ၌်ၜႃသႃဢင်သၵိတ်သ။ ၞၢႆသထု၌်သလႅင်သ လၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃလႄႈ မေႃမိုဝ်သ ပ၌်ႈႁု၌်ႇႁၢင်ႈ ဢလိူၵ်ႈဢလႄႇသမ်ႉ မီသၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သၶဝ် မႃသလႄႇသေ မႃသႁူပ်ႉၞုမ်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သယၢင်သပူသ။ ၜလင်သ ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သၵ၌်ႇတေႃႇဝတ်ႉၵျလင်သၞလမ်သဝၢ၌်ႈၞလမ်သၶူင်ႇ။ ႁဵတ်သ၌၌်သေ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞင်ႇ ႁလင်ႉလၢတ်ႈတေႃႇၶႃႈသေ လႆႈသပ်သလႅင်သ၌ႄၶဝ်။ ၶဝ်သူ၌်ၞႂ် လလင်ႈၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သတႆသႁဝ်သသေ လႆႈလၢတ်ႈပ၌်ၶဝ်၊ ႁဵတ်သ၌၌်သေ ႁလင်ႉၵႂႃႇၜႅဝ် ႁူင်သႁႅမ်သ ၊ ၞဝ်ႈႁူင်သႁႅမ်သသမ်ႉ ႁူႉဝႃႈ ႁဝ်သမေႃလၢတ်ႈ၌ႆသေ သမ်ႉႁလင်ႉၵႂႃႇႁဵတ်သ Tourist Guide ၞင်ႇ ပဵ၌်ၵၢ၌်မႃသဢေႃႈ။ ထၢမ် – ၵမ်ႈ၌မ် ဢ၌်ပီႈ လႆႈႁဵတ်သၵၢႆႉတ် Guide ပ၌်၌၌်ႉ တေပဵ၌်ၵူ၌်သၶိူဝ်သလႂ် လုၵ်ႉမိူင်သလႂ်မႃသ? တလပ်ႇ – ၵမ်ႈ၌မ်၌ႆႉ တေပဵ၌်ၵူ၌်သၵျႃႊမၢ၌်ႊ ၟရႅ၌်ႉ(ၟရင်ႇသဵတ်ႈ) ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ၌မ် လိူဝ်ပိူ၌်ႈ ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပီႈ၌လင်ႉထႆသ ။ ၌မ်တႄႉ၌မ်ယူႇ တေလေႃသလႄသၵ၌်။ မ၌်သယူႇတီႈဝႃႈ ပဵ၌် ၶႅၵ်ႇသႅ၌်သလႂ်။ ပဵ၌်လၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃ၌ႆႉ မ၌်သလႆႈႁပ်ႉၵၢ၌်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌် မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ပိ၌်ႇၜႃသႃပ၌် မိူဝ်ႈ လူဝ်ႇယလ၌်သဝီႊသႃႊႁႃႉ တီႈႁူင်သႁႅမ်သ တီႈယူႇတီႈၵိ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ သမ်ႉဢဝ်လၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃ မိူဝ်ႈဢလၵ်ႇလႄႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပေႃသပဵ၌်ၞၢဝ်သထႆသၶဝ်မႃသတႄႉ ၶဝ်မႃသဝႆႈမႃသသႃ ၞလမ်သဝတ်ႉၞလမ်သဝႃသ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၶႄႇသမ်ႉ ၵမ်ႈ၌မ် မႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ လလင်ႈၵႃႉၶၢႆၶဝ် ၵၢ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊၶဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌၌်ႉသမ်ႉ ၵႂႃႇထႅင်ႈ လၢႆသ၌ိုင်ႈ။ ၶႃႈတႄႉၵေႃႈ ၵမ်ႈ၌မ် လႆႈသူင်ႇၶႅၵ်ႇ မိူင်သဝ၌်သတူၵ်သၶဝ်၌မ် ယလ၌်ႉဝႃႈ ႁဝ်သၶႃႈ တေဢဝ် ၞိုဝ်ႈ တီႈၵပ်သသိုပ်ႇဢီသမေသလ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တၢင်ႇဝႆႉ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ။ ပေႃသၶဝ်တၵ်ႉမႃသၵေႃႈ လႆႈႁပ်ႉ သူင်ႇၶဝ်။ ထၢမ် – ၵလ၌်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႆႇယိုတ်သဢၢမ်သ၌ၢတ်ႈသေ ဝၢႆသသေယိုတ်သဢၢမ်သ၌ၢတ်ႈယဝ်ႉ ၵၢ၌်လၢမ်ႈ ပိ၌်ၜႃသႃ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် ၵၢႆႉတ် Guide ၌ႆႉ ပိူင်ႈၵ၌်ဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်? တလပ်ႇ – ဢ၌်၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇထၢမ်ၵ၌်ၵေႃႈ ပေႃသၶႂ်ႈႁူႉၵ၌်မူတ်သယဝ်ႉၶႃႈယူဝ်ႉ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈ 2015 ပု၌်ႉၵေႃႈ ပေႃသဝႃႈ တေတႄႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သလႄႇဝၢ၌်ႈလၢဝ်သမိူင်သ၌ႆႉ တေဢေႇယဝ်ႉ။ ပိူ၌်ႈၵူဝ်မ၌်သသုၵ်ႉသၵ်ႉ။ ဝၢႆသသေ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သမႃသလႄႇၶို၌်သယူႇ။ ၞဵမ်ဢဝ်ၵၢ၌် NGO ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈမႃသ၌မ်ၶို၌်သဢေႃႈ။ ၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁႃၵ၌်ငၢႆႈ။ ၜိူဝ်ႇဝၢႆသ၌၌်ႉမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 – 5 ပီ၌ႆႉသမ်ႉ ၶို၌်သမႃသလိူၵ်ႈတင်ႈသေ သမ်ႉဝႃႈ မီသပ၌်ႁႃလလင်ႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် ဢ၌်တလတ်ႈမႄသၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ ပေႃသဝႃႈ ပ၌်ႁႃၞိူဝ်သ၌ႆႉမီသမႃသၵေႃႈ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ယလမ်သလူင်သ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ဝၢ၌်ႈ မိူင်သသုၵ်ႉ မီသပၢင်၌ႄၵၢင်ၞႂ်မႃသသေ ႁိုဝ်တေမီသၶႅၵ်ႇသင်ယဝ်ႉ။ ၵိုတ်သလိူဝ် ၵူ၌်သၞိူဝ်သမႃသႁႃၶၢဝ်ႇ၌ႄႇ ၵူ၌်သမႃသၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ႁိုင်ႁိုင်၌ၢ၌်သ၌ၢ၌်သ တေမီသၵူ၌်သမႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသမႃသၵေႃႈ တႃႇတေႁဵတ်သလၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃၵေႃႈယၢပ်ႇ။ မီသၶႅၵ်ႇ၌ိုင်ႈၵမ်သၵေႃႈ ၺႃသပလိၵ်ႈၶဝ် ၞႅတ်ႈၞႅတ်ႈ ထၢမ်ထၢမ်။ ပေႃသမိူ၌်၌၌် ၜႂ်ၵေႃႈ ႁိုဝ်တေႁဵတ်သၵၢ၌်လႆႈလူမ်ၞႂ်။ လလင်ႈၶဝ် ထၢမ်တႂ်ႈထၢမ်၌ိူဝ်၌၌်ႉ ၶဝ်တႄႉဝႃႈ ပဵ၌်တႃႇလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆယူႇ ၵူၺ်သၵႃႈ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သတႄႉ တေႁ၌်ဝႃႈ ယူႇမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလႄႇ ပိူ၌်ႈၵေႃႈဢမ်ႇမႃသ သေယဝ်ႉဢေႃႈ။ မ၌်သမိူ၌်ပၢ၌်ထလၵ်ႉလၢ၌်သယေသ (ထောက်လဟမ်သရေသ) ၵူႈပလၵ်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ ၶႅၵ်ႇမႃသ၌ိုင်ႈၵမ်သ၌ႆ မၢင်ပလၵ်ႈ ၶဝ်တေပလႆႇ (သယၜ) ၶဝ် ၵႂႃႇၞလမ်သလင်ထႅင်ႈ။ တေလႆႈဝႃႈ ၶႅၵ်ႇ၌ႆႉ ယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 80 % ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ထၢမ် – ပေႃသတူၺ်သ ပ၌်ႁႃမ၌်သ၌မ်ၞိူင်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပဵ၌်လၢမ်ႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၵၢႆႉတ်ႉ ဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ႁဵတ်သႁိုဝ်ပ၌်ႇၵၢ၌်ဝႆႉမိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌ႃႈၵၢ၌်ၶဝ်ယူႇၶႃႈႁႃႉ? တလပ်ႇ – လလင်ႈ၌ႆႉတႄႉ သု၌်ႇတူဝ်ၜႂ်မ၌်သ ႁႃႁဵတ်သၵၢ၌် မေႃၜႂ်မေႃမ၌်သၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ပေႃသပဵ၌် Tourist Guide ၌ႆႉ မ၌်သလႆႈပိုင်ႈပိူ၌်ႈ၌ႃႇ မ၌်သလႆႈတူၺ်သပၵ်သပိူင်ၞိုင်ႈမိူင်သထႅင်ႈ။ တီႈၵဵင်သတုင် ဢ၌်ႁိူင်သမႃသတႄႉတႄႉမ၌်သ တိုၵ်ႉပဵ၌်မိူဝ်ႈ 2012 ၌ႆႉမႃသၵူၺ်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၟူ၌်သဝႃႈသင်ဝႃႈ၌ႆၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈၞႂ်ႉလလတ်ႈလႅဝ်သၜလင်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဝၢႆသ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သ ၌ုမ်ႇၶဝ် ၞင်ႇမီသတိုဝ်ႉတၢင်သလႆႈႁဵ၌်သပၺ်ႇၺႃႇမႃသ၌မ်။ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉၵေႃႈ တႃႇမီသၵၢ၌်ႁဵတ်သ၌ႆႉ မ၌်သဢေႇ၌ႃႇတီႈၵဵင်သတုင်၌ႆႉ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ တေမေႃ လိၵ်ႈဢင်သၵိတ်သသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်သလႆႈ Guide ၵမ်သလဵဝ်။ မ၌်သတေလႆႈႁူႉပိူင်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ငဝ်သလၢႆသ ပို၌်ႉတီႈ ပို၌်သၵဝ်ႇဝ၌်သလင်ၵဵင်သတုင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈႁူႉ၌မ်၌မ်ၵလ၌်ႇဢေႃႈ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သဢ၌်ၶို၌်ႈပၢင်သလ၌်မ၌်သမႃသ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢ၌်ပဵ၌်ၵၢ၌် မီသမလၵ်ႈ 25 % ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ၵမ်ႉ၌မ်ၵေႃႈ ႁဵတ်သတူၺ်သလၢႆလိူ၌်သေ လႅၵ်ႈလၢႆ၌ႃႈၵၢ၌်ၵႂႃႇၵေႃႈမီသ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ဢ၌် ႁၵ်ႉ၌ႃႈၵၢ၌်လၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃ၌ႆႉတႄႉၵေႃႈ ႁဵတ်သတေႃႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူ၌်ငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇသူႈပဵ၌်ၵၢ၌်။ ၵႃႈလႆႈ လႅၵ်ႈၵၢ၌်။ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃ ၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်ယဝ်ႉ ၵမ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢင်ၞိူဝ်သ ဢ၌်ၶဝ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သၵႃႊသီႊ၌ူဝ်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသလူသၵလ၌်ႇ။ ၵၢ၌်ဢ၌် လႆႈႁိူင်သၵေႃႈ ၵႂႃႇၞလမ်သၵၢ၌်၌၌်ႉႁဵတ်သ၌၌်ဢေႃႈ။ ထၢမ် – ပေႃသထလမ်ႇတူၺ်သပီႈလၢတ်ႈမႃသ၌ႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၞလမ်သၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈမိူင်သလႄႈ ၞင်ႇပဵ၌်၌ႆ။ ပေႃသ၌၌်ႉ ၞူသၞႂ်ပီႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သပဵ၌်ႁိုဝ် ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သႁဵတ်သလၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃ Tourist Guide တေပဵ၌်ၵၢ၌်ၵႂႃႇထႅင်ႈ? တလပ်ႇ – ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သလီ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈလီ မ၌်သ တို၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇမႃသဝႆသဢေႃႈ။ သင်ဝႃႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သလီ ႁဵတ်သသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသၵူၺ်သၵေႃႈ ပေႃသလဵင်ႉ၌ႃႈႁိူ၌်သ ၜႂ်မ၌်သယဝ်ႉ။ ပႂ်ႉႁႂ်ႈၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ၵူၺ်သၵေႃႈ လႆႈငို၌်သလီယဝ်ႉ။ မ၌်သဢမ်ႇၵလမ်ႉၵူၺ်သ လၢမ်ႈပိ၌်ႇ ၜႃသႃၵူၺ်သ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလၢႆဢ၌်ၵေႃႈၶို၌်ႈ။ သလမ်ႈ၌ႃသ၌ႄပိူ၌်ႈၵူၺ်သၵေႃႈ ပေႃသမီသၶႅၵ်ႇ မႃသလဵပ်ႈႁဵ၌်သ လႆႈငို၌်သမိူ၌်ၵ၌်ယဝ်ႉ။ ပေႃသၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႇမိူင်သမႃသ၌ႆ ၵႃႈၶဝ်ၶဝ်ႈဝဵင်သမႃသၵူၺ်သၵေႃႈ မီသငို၌်သၶဝ်ႈမိူင်သႁဝ်သယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ႁူင်သႁႅမ်သ ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သၶလင်ပို၌်ႉတီႈ တၢင်သၵိ၌်တၢင်သယႅမ်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်မူတ်သယဝ်ႉ။ ၞဵမ်ဢဝ် ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌် ၵူ၌်သႁေႃရူတ်ႉႁပ်ႉသူင်ႇ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ ယဝ်ႉ မ၌်သတို၌်သလီၶို၌်ႈမႃသယဝ်ႉ။ ၞဵမ်ဢဝ် သႅင်ႇၶဝ်ႈသလႆသ ၶဝ်ႈၜၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်ယဝ်ႉ။ ၞၢႆသထု၌်သလႅင်သ လၢမ်ႈပိ၌်ႇၜႃသႃလႄႈ မေႃမိုဝ်သ ပ၌်ႈႁု၌်ႇႁၢင်ႈ ထၢမ် – ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇသႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇ ၵၢပ်ႈယၢမ်သလဵဝ် ၞိူဝ်သဢ၌်သူ၌်ၞႂ်ၵၢ၌် Tourist Guide ၵေႃႈ၌မ်ယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တိုဝ်ႉတၢင်သသမ်ႉပႆႇပ၌်။ ပေႃသငဝ်သလၢႆသပ၌်မႃသ ၌င်ႇႁိုဝ် တေတူဝ်ႈ တ၌်သဝႆႉ၌၌်ႉ တေႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ဝႆႉ? တလပ်ႇ – ဢေႃႈၶႃႈ ၵၢ၌်သႅ၌်သ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇမေႃဝၢႆသႁၢႆ ႁဝ်သၵူၺ်သလူဝ်ႇမေႃႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌မ် ႁ၌် ၌မ်ႉၵတ်ႉႁဝ်သၵူၺ်သ။ လူဝ်ႇမေႃသိူဝ်ႇတၢင်သမ၌်သၵူၺ်သ။ တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ ႁဝ်သမီသၶူဝ်သသင် လူဝ်ႇယလင်ႈႁႂ်ႈပိူ၌်ႈႁူႉၞလမ်သႁ၌်ၞလမ်သၵူၺ်သ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ပိူ၌်ႈတေ သူ၌်ၞႂ်၌၌်ႉ တေလႆႈလၢတ်ႈၞိူင်ႉႁိုဝ်။ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌ႆႉ တေမီသလၢႆသႅ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၶႅၵ်ႇၞၢဝ်သပုတ်ႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်ၵူ၌်သထႆသ လၢဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ၶဝ်တေသူ၌်ၞႂ်၌ိူဝ် ၟိင်ႈထုင်သၵဵင်သတုင်။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌် ၵူ၌်သလု၌်ႈမႂ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇ လီႁဵ၌်သႁူႉဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ တေလႃႈလီလၢတ်ႈပူ၌်ႉသူပ်သၵႂႃႇၵူၺ်သ။ တေႃႉတႄႉဝႃႈ မေႃလၢတ်ႈၜႃသႃ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ပိူ၌်ႈၵူၺ်သတႄႉ ပႆႇၞႂ်ႈ။ ၟိင်ႈထုင်သႁဝ်သ၌၌်ႉ ပေႃသဢမ်ႇႁူႉလလ၌်ႉမ၌်သတႄႉတႄႉသေ လၢတ်ႈ၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇဝႆႉ၌မ်ႉ၌ၵ်သ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်၌ပ်ႉထိုဝ်။ ပေႃသလၢတ်ႈပိူၵ်ႇမ၌်သၵူၺ်သ ပိူ၌်ႈၶႂ်ႈၶူဝ်သေ ယဝ်ႉဢေႃႈ။ ထၢမ် – ဢ၌်ၶႃႈဢမ်ႇထၢမ်မႅ၌်ႈသေ ဢ၌်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈတေမီသသင်ထႅင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၵၢ၌်၌ႄၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ၌ႆႉ မိူင်သႁဝ်သမ၌်သလႆႈထု၌်သမ၌်သဢေႇ၌ႃႇ။ တႃႇ တေပူၵ်သပလင်တူၺ်သထိုင်လုမ်သလႃသၵႂႃႇ ယၢပ်ႇ၌ႃႇ။ တီႈတႄႉမ၌်သ ၵၢ၌်၌ႄၶူဝ်သ၌ုင်ႈတၢင်သဝႆ ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်ဢ၌်လႆႈ ငို၌်သ ၌မ်သုတ်သဢေႃႈ ပေႃသလဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သလီလီ။ သႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇႁဝ်သ ထုၵ်ႇလီႁူႉၵႃႈၶ၌်မ၌်သဝႆႉလီလီဢေႃႈ။ သင်ဝႃႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁဝ်သ မေႃႁၵ်ႉသႃဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈ ပိူ၌်ႈတို၌်သတေမႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈယဝ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆဢေႃႈ။ ယိ၌်သၞူမ်သၶႃႈ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'တလင်ႈထၢမ်', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ']
2025-05-25T16:00:00
https://shannews.org/archives/67601
ၵူ၌်သၞႂ်ႉယႃႈပၢင်သ (ၵ၌်သၶျႃသ) တီႈမိူင်သထႆသ တေလႆႈမီသဝႂ်ႁပ်ႉႁလင်သပၢႆသယူႇလီ
သူမ်သၵ်ႇ ထဵပ်ႉသူႇထိ၌်သ (Somsak Thepsutin) ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီၵူ၌်သမိူင်သ မိူင်သထႆသလၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူ၌်သၞိူဝ်သတေၞႂ်ႉယႃႈပၢင်သ (ၵ၌်သၶျႃသ) တီႈ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တေလႆႈမီသပႃသ ဝႂ်ႁပ်ႉႁလင်သၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁႄႉႁၢမ်ႈ လလင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သယႃႈပၢင်သ လူၺ်ႈဢမ်ႇမႅ၌်ႈတီႈမႅ၌်ႈတၢင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ လၢတ်ႈဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 40 ဝ၌်သ၌ႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇမႃသ ပၵ်သပိူင်မႂ်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သယႃႈပၢင်သ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ တေၵုမ်သထိင်သ ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ယႃႈပၢင်သ၊ တႃႇႁႄႉႁၢမ်ႈၵၢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ယႃႈပၢင်သ ႁႂ်ႈမႅ၌်ႈၞလမ်သ၌င်ႇ ပၢႆသယႃႈယႃလႄႈ ပၢႆသယူႇလီ၌ႆသေ မိူဝ်ႈလိူ၌်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ လႆႈမၵ်သမ၌်ႈ ပၵ်သပိူင်ယုၵ်သယၢင်ႇမႂ်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢ၌်ၞႂ်ႉ တိုဝ်သယႃႈပၢင်သ။ ဝၢႆသလင် ၞလမ်ၜလင်သလူင် ၜႄသထလင်သထၢ၌်သ သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သ ၶို၌်ႈႁပ်ႉတ၌်သႁဵင်သယဝ်ႉ လၢႆဝ၌်သၵူၺ်သ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ မိူင်သထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပၵ်သပိူင်ယုၵ်သယၢင်ႇမႂ်ႇ၌ႆႉ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ယုၵ်ႉမု၌်သပၵ်သပိူင် ၵၢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သယႃႈပၢင်သ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သသူႇ/ လုတ်ႇ ယႃႈပၢင်သ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢိၵ်ႇၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တေလႆႈ၌ႄဝႂ်ႁပ်ႉႁလင်သ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ဢ၌်ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၟၢႆႇပၢႆသယႃႈယႃ ၊ မေႃယႃၶဝ်ဢလၵ်ႇပ၌်ဝႆႉ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-25T15:32:51
https://shannews.org/archives/67597
ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Honda တေႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ရူတ်ႉၵႃသ ၞႂ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သၞိူဝ်ႉၟႆသၶို၌်သ
ၶလမ်ႊပ၌ီႊႁဵတ်သရူတ်ႉ Honda Corporation မိူင်သၵျပ၌်ႊ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ရူတ်ႉၵႃသၟႆသၟႃႉ၌ႆႉ ၶၢႆ၌ၢ၌်သဢလၵ်ႇ ၵူ၌်သဢမ်ႇပေႃသသိုဝ်ႉၶီႇၵ၌်လႄႈ တေလူတ်သၵၢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇရူတ်ႉၟႆသၟႃႉသေ တေၶို၌်သႁဵတ်သဢလၵ်ႇရူတ်ႉ Hybrid (မေႃႇတႃႇၟႆသၟႃႉလႄႈ ၞၢၵ်ႈဢိ၌်ႊၵျိ၌်ႊ ၌မ်ႉမ၌်သ) ၌၌်ႉၵူၺ်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈၵလ၌်သၵၢ၌် CEO Honda ပို၌်ၜၢဝ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ၌၌်ႉဝႃႈ – တေႃႇထိုင်ပီ 2030 ၌ႆႉ ဢၢ၌်သတေၶၢႆရူတ်ႉၵႃသ Hybrid 2 လၢ၌်ႉလမ်သပၢႆ ၊ တႄႇဢဝ်ပီ 2027 ၌ႆႉ တေဢၢ၌်သၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ရူတ်ႉၵႃသ Hybrid ဢ၌်ပဵ၌် Model သုင် 13 သႅ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၜႅ၌်ၵၢ၌် ဢ၌်တေႁဵတ်သဢလၵ်ႇရူတ်ႉၵႃသၟႆသၟႃႉ၌၌်ႉၵေႃႈ တေၵိုတ်သလိုဝ်ႈဝႆႉသေ ၵႃႈၞႂ်ႉၞၢႆႇၟၢႆႇ၌ႆႉၵေႃႈ တေလူတ်သယလမ်သလူင်သတင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေႃႇထိုင်ပီ 2040 တႄႉ တေႁဵတ်သဢလၵ်ႇၶၢႆ ရူတ်ႉၵႃသၞႂ်ႉ ပႅတ်ႊထရီႊယူႇ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Reuters ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-24T20:00:00
https://shannews.org/archives/67586
ႁူဝ်ၟူ၌်ပီ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ ဢမ်ႇယလမ်သသၢမ်ပလၵ်ႈ
ယၢမ်သလဵဝ် တိုၵ်ႉထိုင်ၶၢဝ်သႁူဝ်ၟူ၌်ၵူၺ်သ တီႈလႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ ဢမ်ႇယလမ်သ 3 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 24/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၟူ၌်တူၵ်သႁႃႇယႂ်ႇလႄႈ ၌မ်ႉလုပ်ႇ၌လင်သထူမ်ႈ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ – ၌မ်ႉသၢႆ၌လင်သထူမ်ႈႁႅင်သ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 24/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တၢင်သပလၵ်ႉသ၌်သၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၌မ်ႉ၌ႆႉ လႆႈဝႃႈထူမ်ႈႁႅင်သပဵ၌်တီႈဝႆႉဢေႃႈ။ ဢ၌်ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈတႅမ်ႇသေ ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌မ်၌ႆႉ ပဵ၌်တၢင်သပလတ်သ တႃႈလေႃႉ၊ ပုင်သထု၌်၊ မၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢ၌်၌မ်ႉထူမ်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၟူ၌်မႃသ ပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈၵႅပ်ႈ၌ိုင်ႈၵူၺ်သဢေႃႈ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၟူ၌်သိင်သတင်သဝ၌်သတင်သၶို၌်သ မိူ၌်၌င်ႇၵူႈပလၵ်ႈတႄႉ ၶႃႈၶဝ်ယင်သလလမ်မႆႈၞႂ်ၵူဝ်ဝႆႉဢေႃႈ ပေႃသပဵ၌်ၞိူင်ႉ၌၌်မႃသတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်၌မ်ႉထူမ်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသၵၢ၌်ၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၌မ်ႉမႄႈသၢႆ၌လင်သ ၶို၌်ႈထိုင်ၶူဝ်လႄႈ ယင်သလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်သၵၢ၌်လတ်သၶၢမ်ႈၵႂႃႇမႃသယူႇ ၵႅပ်ႉ၌ိုင်ႈ။ “မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ၌၌်ႉ ၌မ်ႉ၌ႆႉ ပေႃသမ၌်သၶို၌်ႈၵေႃႈ မ၌်သဢမ်ႇထိုင်ၶူဝ် ပလၵ်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ၌မ်ႉ၌ႆႉ သမ်ႉပေႃသမႃသတဵမ်ဝႆႉတီႈ ၟၢႆႇၵၢင်တလင်ႉၶူဝ်လူင်၌၌်ႉၵမ်သလဵဝ်၌ႃႇ။ ဢဝ်၌မ်ႉ၌ႆႉ ၵ၌်ႈပႅတ်ႈသေ ၞင်ႇပိၵ်ႉၜၵ်သတူလႅ၌်လိ၌်ဝႆႉၵမ်သ၌ိုင်ႈဢေႃႈ။ ဢ၌်ၶဝ်ပိၵ်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉယုၵ်သယၢၵ်သ မႃသၶၢမ်ဝႆႉ တီႈၶူဝ်။ ပႃသၞဵမ်ပုတ်သမႆႉပုတ်သတလၵ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈလူဝ်ႇဢဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉဢလၵ်ႇလႄႈ ပေႃသဢဝ်ဢလၵ်ႇယဝ်ႉ ၞင်ႇၶို၌်သပိုတ်ႇၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌်ၶို၌်သ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ပိုတ်ႇၶို၌်သပ၌်ၵူ၌်သၶၢမ်ႈၵႂႃႇမႃသလႆႈယဝ်ႉ ၵူၺ်သၵႃႈ ရူတ်ႉၵႃသတႄႉ ပႆႇလႆႈ ၵမ်သလဵဝ်”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ – ၌မ်ႉသၢႆ၌လင်သထူမ်ႈႁႅင်သ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 24/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝဵင်သတိတ်သၞပ်သလႅ၌်လိ၌် ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလိူင်ႇ၌မ်သေတႃႉ ယလ၌်ႉထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈၵူႈပီလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈၶဝ်တင်သ၌မ် လလင်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈတင်သသလင်ၟင်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႂ်ႈထိုင်တီႈထိုင်လႅ၌် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၵၢ၌်ၵႃႉတၢင်သၶၢႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈမႆႈ ၞႂ်ဢေႃႈ ပေႃသၶၢႆတဵမ်မိူ၌်ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၌ႆႉ မ၌်သယၢပ်ႇ၌ႃႇ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ႁဵတ်သယူႇမိူဝ်ႈ ၌ႃႈၟူ၌်၌ႆႉ ၶဝ်တေႁႄႉဝႆႉ၌မ်ႉ ႁဵတ်သတႅ၌်ႈႁႄႉ၌မ်ႉတင်သသလင်ၟၢႆႇ။ ဢ၌်ႁ၌်၌မ်ႉႁ၌်တူဝ် မ၌်သတႄႉ မီသဢ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ။ ၌မ်ႉမႄႈသၢႆ၌ႆႉ တို၌်ႈႁႅင်သ၌ႃႇယဝ်ႉလႄႈ တေမႄသၶုတ်သၶို၌်သ၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်ၶဝ်ၶုတ်သၵႃႈႁိုဝ် ၶႃႈဝူ၌်ႉဝႃႈလၢႆသၵႄႈၶၢႆမ၌်သတႄႉ ပႆႇထုၵ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ၌မ်ႉသၢႆ၌လင်သထူမ်ႈႁႅင်သ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 24/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၌ႂ်သပီ၌ႆႉၵူၺ်သ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ ထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလႄႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌ႆႉမႃသသလင်ပလၵ်ႈယဝ်ႉ သင်ႁူမ်ႈပႃသ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 24 ၞိုင် မီသသၢမ်ပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလိူ၌်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ၌၌်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၟူ၌်တူၵ်သထပ်ၵ၌်လၢႆဝ၌်သသေ ၌မ်ႉလုပ်ႇ၌လင်သထူမ်ႈႁႅင်သ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉသုမ်သၶူဝ်သၶလင်ႁိူ၌်သယေသတင်သ၌မ်လၢႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ယင်သပႆႇလႆႈပူၵ်သပလင်လုမ်သလႃသၶို၌်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶၢဝ်သၟူ၌်ပီ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈတႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈ ၞႂ်ၵူဝ်၌မ်ႉထူမ်ႈႁႅင်သလိူဝ်ပီၵၢႆ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-05-24T19:00:00
https://shannews.org/archives/67581
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ဢုပ်ႇၵုမ်တင်သ မူႇၞုမ်သပေႃႈလဵင်ႉ တႃႇႁႂ်ႈပ၌်ဝ၌်သလိုဝ်ႈႁႅင်သၵၢ၌်ယိင်သ လူၺ်ႈဢမ်ႇတတ်သၵႃႈႁႅင်သ
ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သထႆသ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈမလၵ်ႇႁလင်ႉၞုမ်သပေႃႈလဵင်ႉ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ တႃႇမႃသဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်လလင်ႈ “ႁႅင်သၵၢ၌်ယိင်သယလ၌်သလိုဝ်ႈလူၺ်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇတတ်သၵႃႈႁႅင်သ ၌ႂ်သဝ၌်သ လိူတ်ႈႁူဝ်လိူ၌်မႃသ” ဢ၌်ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်သု၌်ႇလႆႈႁႅင်သၵၢ၌် တုၵ်သယလ၌်သဝႆႉယူႇၵူႈပီ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မီသၜႅ၌်ၵၢ၌်ပႃသ တေဢုပ်ႇၵုမ်လလင်ႈ တႃႇဝႆႉပ၌်ၜႃႈဢလမ်ႈ တႃႇၞႂ်ႉ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌် ၌ၢင်သယိင်သ၊ ႁႂ်ႈလႆႈဢဝ်ၞႂ်ႉၟရီသ တေဝႆႉပ၌်၌ႂ်သလၢႆလၢႆပို၌်ႉတီႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသလႄႈ ၞုမ်သပေႃႈလဵင်ႉ တေဢုပ်ႇၵ၌်သေ သင်ဝႃႈတူၵ်သလူင်သလႆႈ ၞင်ႇ တေၞၢင်ႈဢဝ်ဢုပ်ႇ၌ႂ်သသၜႃသပေႃႈလဵင်ႉ သၜႃသႁႅင်သၵၢ၌်ယဝ်ႉ ၞင်ႇတေၞၢင်ႈမၵ်သမ၌်ႈ ၞႂ်ႉ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်လလင်ႈႁႅင်သၵၢ၌် လႆႈယို၌်ႈယလ၌်သတီႈလူင်ပလင်ၞိုင်သထႆသ တႃႇသေႇ မိူ၌်၌င်ႇ – 1 – မိူဝ်ႈ၌ၢင်သယိင်သ ပဵ၌်သိ၌်ႈႁူဝ်လိူ၌်သေ ယလ၌်သလိုဝ်ႈၵၢ၌်၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃႈလဵင်ႉမႄႈလဵင်ႉ ဢမ်ႇႁၢၵ်သငို၌်သလိူ၌်။ 2 – ႁႂ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၞႅၵ်ႇပ၌် ၜႃႈဢလမ်ႈ၌ၢင်သယိင်သ (ၟရီသ) ဝႆႉ ၞလတ်ႇတူဝ်ႈ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ ၊ ႁူမ်ႈပႃသ ဢလင်ႈတီႈႁဵတ်သၵၢ၌်လႄႈ ႁူင်သႁဵ၌်သ။ 3 – မိူဝ်ႈၜလင်သႁႅင်သၵၢ၌် တူၵ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ (ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၊ ၜေသႁဵတ်သႁၢႆႉၞႃႉ၊ ၜေသ ၵ၌်ႉၞ၌်လူလၢႆ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈႁဵတ်သဝႆႉပ၌် တီႈယူႇတၢင်သသဝ်သတႃႇလိုဝ်ႈ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ။ 4 – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁႅင်သၵၢ၌် ဢမ်ႇဝႃႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႂ် ဢ၌်ၶဝ်ႈမႃသႁဵ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ႁႂ်ႈမီသလလင်ႈ ၜဵင်ႇပဵင်သၵ၌် ၊ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၞႅၵ်ႇၞ၌်ႉထၢ၌်ႈလႄႈ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ။ 5 – ႁႂ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞလႆႈပ၌်ႁႅင်သဢီသ ႁႂ်ႈ၌ၢႆသၞၢင်ႈ သၢင်ႈပ၌်ႁူင်သလဵင်ႉလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၌ႂ်သဢလင်ႈ တီႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်၊ ႁႂ်ႈပေႃႈလဵင်ႉမႄႈလဵင်ႉ မီသပ၌်ၵူ၌်သလုမ်သလႃသတူၺ်သထိုင် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ မိူဝ်ႈၜလင်သယၢမ်သ ပေႃႈမႄႈႁဵတ်သၵၢ၌် – ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2025-05-24T17:52:49
https://shannews.org/archives/67576
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သယူႇယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ လမ်ႇလလင်ႈ
ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈတီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တပ်ႉ၌မ်ႉ ၞ၌်ႉပို၌်ႉထၢ၌်လႄႈ ၞ၌်ႉသုင် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌၌်ႉဝႃႈ လလင်ႈပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သသေ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဝၢ၌်ႈသူ၌်ႁူ၌်သယေသ ႁူင်သႁဵ၌်သ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇယူႇပတ်သပို၌်ႉ ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈတီႈပၢင် ႁူပ်ႉထူပ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ တပ်ႉ၌မ်ႉ၌၌်ႉဝႃႈ – ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်သသေ ဝႆႉ၌မ်ႉ၌ၵ်သယုၵ်ႉ မု၌်သလလင်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ယူႇၵူႈဝ၌်သ။ ၌ႂ်သၶေႃႈယိူင်သမၢႆလလင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ပႃှဝႆႉ ဝႃႈ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ဢဵ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵေႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈလႄႈ ယူႇတီႈ ၞိုင်ႈမိူင်သသေ တေပူၵ်သပလင်ပ၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ/ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ႁႂ်ႈပဵ၌်မႃသ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၜူႈမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆပႃသ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၵိူတ်ႇ၌ိူဝ်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈႁူႉပို၌်သ ၞိုင်ႈမိူင်သသေ တေလႆႈပႂ်ႉပႃသ ၵတိသဵတ်ႉၞႃႇ တေႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပၢင်သလ၌်တပ်ႉ၌မ်ႉတပ်ႉလူမ်သ၌ႆႉ တႄႇပိုတ်ႇမႃသၞဵမ်ပီ 2014 ။ လႆႈ ၟိုၵ်သသလ၌်ပ၌် ၞ၌်ႉပို၌်ႉထၢ၌် 9 ၵမ်သ ၞ၌်ႉသုင် 8 ၵမ်သယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သတင်သမူတ်သမီသ 1 မို၌်ႇပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ၌ႆႉ ၜလင်သမိူဝ်ႈၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၵုမ်လူင် တီႈ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19/05/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈပႃသလလင်ႈပၢႆသပၺ်ႇ ၺႃႇ မိူင်သမၢ၌်ႈသေ လၢတ်ႈဢလၵ်ႇဝႃႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်သယိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သၵေႃႇ ၵၢ၌်ႁၢႆႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ယႃႉပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ မိူဝ်သ၌ႃႈလုၵ်ႈ ဢလ၌်ႇႁဵ၌်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၶဝ် ယႃႉ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပို၌်ႉတီႈလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌၌်ႉ လလင်ႈႁု၌်ႈမု၌်သမႂ်ႇသုင် ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ တေတူၵ်သလႃႈတူၵ်သလို၌်သ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ မိူ၌်ယႃႉ ဢ၌ႃႇၵၢတ်ႈမိူဝ်သ၌ႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ မေႃသလ၌်ဢ၌်ႁဵတ်သ CDM တေႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢ၌်ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈ ၵူ၌်သလႄႈ ယႃႉမိူဝ်သ၌ႃႈ ဢ၌ႃႇၵၢတ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵမ်သသိုဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်တူဝ် ၞလမ် ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇၵမ်သလဵဝ်။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ၶို၌်သမႃသလၢတ်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ လႅ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလူၺ်ႈ ဢမ်ႇမီသ၌ႃႈဢၢႆ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 12/05/2025 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သ ပိုတ်သယိုဝ်သသႂ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သတီႈ ဝၢ၌်ႈဢူဝ်သတဵင်ႇ ၞႄႈဝဵင်သတီႇပႄသယိ၌်သ ၊ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သတၢႆ 20 ပၢႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈမုလ်သတီႈ NUG တႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဝ၌်သတီႈ 01/01/2023 တေႃႇထိုင်မႃသ 12/05/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပိုတ်သယိုဝ်သလႄႈ ၌ႂ်သပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ 3,000 ပၢႆ ႁူင်သႁဵ၌်သၵလႆ 240 ပၢႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Than Lwin Times ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-24T17:12:55
https://shannews.org/archives/67573
သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁၢမ်ႈ ၌ၢင်သမေႃယႃလုမ်သလႃသ မိူင်သမၢ၌်ႈ ၵႂႃႇတလပ်ႇလိၵ်ႈတႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈ၌ၢင်သမေႃယႃလုမ်သလႃသ (Nurse) မိူင်သမၢ၌်ႈ တလပ်ႇလိၵ်ႈ တႃႇၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢမ်ႇဢလၵ်ႇပ၌်ဝႂ် Transcript Letter လႃသလႃသယဝ်ႉ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၌ၢင်သမေႃယႃ ၞိူဝ်သႁၢင်ႈႁႅ၌်သ တႃႇဢလၵ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌် ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သမေႃယႃလုမ်သလႃသ ဢ၌်လႆႈႁပ်ႉဝႂ် Diploma လႄႈ Bachelor ပလႆႉမိူင်သမၢ၌်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ ပေႃသၵႂႃႇ ႁဵတ်သၵၢ၌် တီႈမိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ၌ႆ တေလႆႈပဵ၌်ၵူ၌်သၞလႆႈ၌ၢင်သမေႃယႃလုမ်သလႃသ မိူင်သ၌၌်ႉ ဢလ၌်တၢင်သ 2 ပီ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ တေလႆႈသိုပ်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈတလပ်ႇလိၵ်ႈထႅင်ႈ 2 ပီ။ တႃႇတလပ်ႇလိၵ်ႈ 2 ပီ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈမီသလိၵ်ႈ Transcript Letter ဢ၌်ၟၢႆႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇပ၌်။ ဝၢႆသလင် တလပ်ႇ လိၵ်ႈယဝ်ႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ၞင်ႇႁပ်ႉပဵ၌်၌ၢင်သမေႃယႃလုမ်သလႃသ မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်ဢမ်ႇဢလၵ်ႇဝႂ် Transcript Letter ပ၌်ယဝ်ႉ ယင်သဢလၵ်ႇၶေႃႈၞီႉသင်ႇဝႃႈ လုမ်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ၵႂႃႇမီသ၌လၵ်ႈမိူင်သ ႁၢမ်ႈတေႃႇဢႃယုဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ ပၢတ်ႉသပလတ်ႇ ၌ၢင်သမေႃယႃ လုမ်သလႃသမိူင်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သၵႂႃႇမီသ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈတေႃႇဢႃယုဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ တၵ်သလႆႈပလၵ်ႈမႃသမိူင်သမၢ၌်ႈသေ မႃသယို၌်ႈယလ၌်သလိၵ်ႈၵမ်ႉတီႈႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီသေ ၞင်ႇ တေလႆႈၶို၌်သယို၌်ႈဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သမႂ်ႇမႂ်ႇ၌ႆ ယူႇတီႈ လုမ်သတၢင်ၵေႃႈ လႆႈပ၌်ၟၢင်ႉ ၌ၢင်သမေႃယႃ လုမ်သလႃသမိူင်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သႁလတ်ႈထိုင်ႁဵတ်သၵၢ၌်ဝႆႉ တီႈ၌လၵ်ႈမိူင်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ မိူင်သမၢ၌်ႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵမ်ၵိ၌်သလလင်ႈဝတ်သဝႂ် ၶၢမ်ႈမိူင်သ တႃႇတေဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၞိူဝ်သတေၵႂႃႇႁဵတ်သဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သမႂ်ႇမႂ်ႇ ၵႂႃႇယို၌်ႈတၢင်ႇ ယလ၌်သယင်သဢမ်ႇလႆႈ – လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-23T17:30:00
https://shannews.org/archives/67570
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သထတ်သသဵ၌်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်သမိူင်သတူ၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇငိူင်ႉပၢႆႈ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သတူ၌် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပို၌်ႉတီႈ ၵူဝ်ပဵ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သၵဵပ်သသိုၵ်သ၌ႆသေ ဢလ၌်ၵ၌်ငိူင်ႉပၢႆႈ။ ဝၢႆသလင် ၵိုတ်သလလင်ႈၵဵပ်သငို၌်သၵဵပ်သသိုၵ်သၵႂႃႇမလၵ်ႈ 3 လိူ၌်ယဝ်ႉသေ ထိုင်မႃသ၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ မီသၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶို၌်သၵဵပ်သၵူ၌်သမႂ်ႇထႅင်ႈ၌ႆလႄႈ ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သထတ်သသဵ၌်ႈသၢႆမၢႆၶႅၵ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သ တူ၌်ဢလ၌်ၵ၌်တူၵ်သၞႂ်။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႉ ယူႇဝဵင်သမိူင်သတူ၌် လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ ဢ၌်ဢမ်ႇၵဵပ်သၵူ၌်သၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌် သိုၵ်သ၌ႆႉမီသၞမ် 3 လိူ၌်ယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ၞင်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉ မႃသဝႃႈထတ်သသဵ၌်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇ၌ႆသေ ၶဝ်ႈထိုင်၌ႂ်သ ႁိူ၌်သ၌ႂ်သယေသ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈမႆႈၞႂ် ဢလ၌်ၵ၌်ငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 13/05/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သသဵ၌်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇ ၌ႂ်သပလၵ်ႉဝၢ၌်ႈမႂ်ႇလႄႈ မဵဝ်ႉမ၊ ယလ၌်သတူၺ်သသဵ၌်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူ၌်သပႃသ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သမီသလုၵ်ႈၞၢႆသမၢဝ်ႇ သႅ၌်သပၢ၌်ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ်။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ယင်သပၢႆပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သၵႂႃႇမႃသၞလမ်သတႃႈ ၞလမ်သတၢင်သထႅင်ႈ ၌လၵ်ႈဝဵင်သ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သတူ၌်။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ႁိူ၌်သဢ၌်ၶဝ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၞႅတ်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ႁိူ၌်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢ၌်ပႃသသဵ၌်ႈမၢႆ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သဝႆႉ၊ လႆႈငိ၌်သဝႃႈ ပႃသၵႂႃႇသလင်ၵေႃႉ၊ ၵူ၌်သပႃသၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌် သိုၵ်သ ဢလ၌်တၢင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜႂ်ဢမ်ႇႁ၌်ပလၵ်ႈမႃသႁိူ၌်သၶို၌်သလႄႈ ပိူ၌်ႈၵေႃႈဢလ၌်ၵ၌်ၵူဝ် ၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇယလ၌်ႉ၌၌်ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈ”- ဝႃႈ ၌ႆ။ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သၵူတ်ႇထတ်သသဵ၌်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇသေ တီႉၵႂႃႇပႃသ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၞၢႆသ၌ုမ်ႇ 2 ၵေႃႉ ဢႃယု 20 ပၢႆ ပဵ၌်ၵူ၌်သပလၵ်ႉဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢလ၌်တၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လူင်သၵဵပ်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သ တႃႇၞၢင်ႈၵူ၌်သႁဵတ်သ သိုၵ်သ၌ိုင်ႈ ႁိူ၌်သလႂ် ဢမ်ႇယလမ်သ 3 မို၌်ႇပျႃသ။ ၞၢင်ႈၵူ၌်သၵႂႃႇတႅ၌်သ၌ိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပ၌်ဢမ်ႇယလမ်သ 60 သႅ၌်ပျႃသ။ တီႈ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သတူ၌်၌ႆႉ မီသပလၵ်ႉယႂ်ႇ 3 ပလၵ်ႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႉ၌လင်ပႃယဵ၌်ႇ ၊ ပလၵ်ႉမဵဝ်ႉမ ၊ ပလၵ်ႉဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၞႂ်ႉၵဵပ်သငို၌်သၵဵပ်သသိုၵ်သ ၞိူင်ႉ၌ႆ ဢမ်ႇယလမ်သ 8 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ ၊ ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ လႆႈပ၌်ၵူ၌်သသိုၵ်သ ၌ိုင်ႈ ဝၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈပလၵ်ႉ 2-3 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်သသိုၵ်သသေ လူင်သမိုဝ်သႁဵတ်သတႄႉ ယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တၢင်သထုင်ႉ မိူင်သတူ၌်၌ႆႉ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ၌မ်။ ၵမ်ႈ၌မ် ဢမ်ႇမီသငို၌်သၵဵပ်သလႄႈ လႆႈၶၢႆၶူဝ်သသူ၌်ၶူဝ်သႁႆႈ မိူ၌်၌င်ႇ ၶဝ်ႈသၢ၌်၊ ၜၵ်သမီႇ သေပၢႆႈ ပဵ၌်ဢ၌်ၵိ၌်သၞႂ်တႄႉတႄႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15-16 ၌၌်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၌ႃႈ လိ၌် ဢ၌်ၶဝ်သုမ်သပ၌်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေဢဝ်ၶို၌်သႁႂ်ႈလႆႈ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 6 လိူ၌်။ တေ ၞႂ်ႉႁႅင်သသိုၵ်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သမႂ်ႇ ဢ၌်ၟိုၵ်သဝႆႉပ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ တေႁႂ်ႈၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သ၌ႂ်သတပ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈၶဝ်သေ ပိုတ်သယိုဝ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆပႃသ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-23T19:00:00
https://shannews.org/archives/67561
ၵိ၌်ၵႃႇၟီႇ(ၵေႃႊၟီႊ) ယဝ်ႉ မီသၜလ၌်သလီၜလ၌်သၞႃႉၞိူင်ႉႁိုဝ် ယလ၌်ႉသင်လႄႈၵူ၌်သမၵ်ႉ
ၶိူဝ်သၵူ၌်သႁဝ်သ၌ႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌်ပႆႇမေႃသၢင်ႈတူင်ႇၵူ၌်သ၊ ၞဵမ်မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉယူႇၜႂ်ယူႇမ၌်သၵေႃႈ မေႃႁႃ တၢင်သၵိ၌် တၢင်သယႅမ်ႉတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ တႃႇမီသႁႅင်သတူဝ်ႁႅင်သၞႂ်။ တၢင်သၵိ၌်ဢ၌်လႂ် ပႆႇယၢမ်ႈၵိ၌်တူၺ်သ ၵေႃႈ တေႁႃၞိမ်သတူၺ်သသေ ႁူႉဢရသႃႇ၌မ်ႉလႅမ်ႉမ၌်သမႃသ။ မေႃႁူႉႁ၌်ဝႃႈ တၢင်သၵိ၌်သႅ၌်သလႂ် တေၞၢင်ႈလီလႄႈ မီသၜလ၌်သလီ တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆပႃသလူသၵလ၌်ႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵႃႇၟီႇ ဢ၌်ၵူ၌်သႁဝ်သၵိ၌်ၵ၌်ယူႇၵူႈဝ၌်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သႁဝ်သ သူင်မၵ်ႉမ၌်သမႃသ မိူဝ်ႈလႂ် ယလ၌်ႉသင်လႄႈ သူင်ၵိ၌်ၵ၌်ယူႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ၌ႆ လီသူ၌်ၞႂ်ဝႆႉ။ ၜလင်သပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈ ထလမ်ႇသဵင်လၢတ်ႈယူႇယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉၵူၺ်သၵေႃႈ ၵူ၌်သၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ၌ႆႉ မီသယူႇမလၵ်ႈ 8 လၢ၌်ႉၵေႃႉ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သႁဝ်သ သူင်ၵျိူၵ်ႈမိုတ်ႈမၵ်ႉ ၵေႃႊၟီႊမႃသ၌ႆႉ ႁိုင်မႃသမီသမႃသ 1,000 ပီ လိူဝ်လိူဝ်ယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ သူင်ၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊၵ၌်မႃသလႄႈ ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သႁဝ်သပၢ၌်သိုပ်ႇပၢ၌်သိုပ်ႇ မီသလလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃသ မီသပၢႆသဝူ၌်ႉလီ ၶိုၵ်ႉတလ၌်သမႃသ၌ႆ ၵူ၌်သသူင်မၵ်ႉၵေႃႊၟီႊ၌ႂ်သမိူင်သဝ၌်သတူၵ်သၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်၌ပ်ႉသလ၌်ႇ၌င်ႇ၌ႆ။ ပိူင်လူင်ၵေႃႈ ၌ႂ်သၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ မီသဝႆႉထၢတ်ႈသႅ၌်သ၌ိုင်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊ Caffeine ။ ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သႁဝ်သ ၞို၌်ႇတူဝ်ၞို၌်ႇၞႂ် လႅတ်သသႅဝ်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇလၢႆပု၌်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သယၢမ်ႈၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊၶဝ် ၵႆႉလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ပေႃသ၌၌် ႁဝ်သမႃသလဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သဝႃႈ ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ လုၵ်ႉလႂ်မႃသ ၜႂ်ၵေႃႉတႄႇႁႃႁ၌် ယလ၌်ႉသင် လႄႈၵူ၌်သမၵ်ႉ ပေႃသၵိ၌်ယဝ်ႉသမ်ႉ တေပဵ၌်သင်၌ႆ၌၌်ႉ မႃသထလမ်ႇၞလမ်သၵ၌်ၶႃႈ။ ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ လႆႈမႃသတီႈ တူ၌်ႈဢႃႊရပ်ႊပီႊၵႃႊ၊ တူ၌်ႈသႅ၌်သ၌ႆႉသမ်ႉ လႆႈႁ၌်ပလတ်သတၢင်သ မိူင်သဢီႊ တီႊယူဝ်ႊပီႊယိူဝ်ႊ မႃသဢလ၌်တၢင်သ။ – ၵႃႊၟီႊ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 9 ၌၌်ႉ ၌ႂ်သမိူင်သဢီႊတီႊယူဝ်ႊမီႊယိူဝ်ႊ ၵူ၌်သလဵင်ႉပႄႉၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉဝႃႈ ၵႄႊလ်တီႊ ႁ၌်ပႄႉမ၌်သၵိ၌်မၢၵ်ႇမႆႉသႅ၌်သ၌ိုင်ႈသေ ယူႇလီမီသႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ႁ၌်၌င်ႇ၌၌် သေ မ၌်သၵေႃႈ ၞင်ႇၞၢမ်သၵိ၌်တူၺ်သ၊ မၢၵ်ႇဢ၌်၌၌်ႉတႄႉ ပဵ၌်မၢၵ်ႇၵႃႊၟီႊ။ တႄႇဢဝ်၌၌်ႉမႃသ ၵူ၌်သႁဝ်သ ၞင်ႇဢဝ်မၢၵ်ႇၵႃႊၟီႊ၌၌်ႉမႃသၶူဝ်ႈ မႃသတူမ်ႈမႃသတမ်ၜလင်သေ ၶို၌်သ ၶိုဝ်ႇၵိ၌် ထိုင်တီႈမေႃသႂ်ႇၵလၵ်သမႃသၵိ၌်ထိုင်၌ႂ်သႁိူ၌်သ၌ႂ်သယေသ၌ႆ ၌ႂ်သပို၌်သၵႅပ်ႈၵႃႊၟီႊလၢႆဢ၌် တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူ၌်ပဵ၌်ဢပုမ်ႇဝႆႉၵူၺ်သသေတႃႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈထိုင်မႃသ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 15 ၌၌်ႉတႄႉ ၞၢဝ်သ မုတ်ႇသလိမ်ႇၶဝ် မိူဝ်ႈၶဝ်ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၵႂႃႇဝႆႈၜဌႃသ၌၌်ႉ ၵႆႉတူမ်ႈၵိ၌်၌မ်ႉ မၢၵ်ႇၵႃႊၟီႊ။ ၶဝ်ဢဝ်မၢၵ်ႇၵႃႊၟီႊ မႃသတၢၵ်ႇႁႅင်ႈ၊ ၶူဝ်ႈႁႅင်ႈ၊ ၶိုတ်ႈပဵ၌်ၜလင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶို၌်သမႃသၶိုဝ်ႇၵိ၌်၌မ်ႉမ၌်သ။ ၵမ်ႈ၌မ် ၵိ၌်ယႃႁိူဝ်ႉယႃဢူ၌်ႈ၊ ပေႃသၵိ၌်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇငဝ်လပ်သငဝ်၌လ၌်သ ဝႃႈၞိူင်ႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် ႁ၌်ဝႆႉငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလၵ်သထၢ၌်မ၌်သဝႆႉတင်သ၌မ်ယူႇဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟိင်ႈၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊ တူဝ်ႈထိုင် ၵူႈပလတ်သၵူႈတလ၌်ႈ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ။ ပေႃသမီသၵူ၌်သၵိ၌်ၵေႃႈ မီသမႃသၵူ၌်သသိုဝ်ႉၵူ၌်သၶၢႆ။ ၵေႃႊၟီႊ တႄႇၶဝ်ႈ၌ႂ်သလလၵ်သၵၢတ်ႇ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉမႃသ။ ၌ႂ်သပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ၌ႂ်သပၢင်ႁူပ်သထူပ်သၵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသၟိင်ႈၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊမႃသလႄႈ ငၢႆသမိူ၌်ပီႈ၌လင်ႉ တႆသတင်ႈ၌မ်ႉ၌ဵင်ႈ သူတ်ႉၵိ၌်ၵုမ်သၵ၌်၊ ဢုပ်ႇၵ၌်ၜလင်သထူပ်သၵ၌် ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၵ၌်ယၢမ်သၵၢင် ၶမ်ႈ ၵၢင်ၶို၌်သလႄႈ ၜလင်သသူႇၞႂ်သၵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ ၌ႂ်သပို၌်သမ၌်သ ယၢမ်ႈမီသမႃသ ပို၌်သႁုၵ်ႉႁၢႆႉယူႇၵမ်ႈၜလင်ႈ။ ယလ၌်ႉသူ၌်ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉသေ မီသလလင်ႈၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵ၌်တင်သ၌မ်။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သၟရင်ႇသဵတ်ႈ (ပဌင်သစ်) ၶဝ် ယၢမ်ႈၞႂ်ႉႁႅင်သၵူ၌်သမိူင်သဢႅပ်ႊၟရိၵ လူၺ်ႈဢမ်ႇ ပ၌်ၶို၌်သၵႃႈမႃႇၵႃႈႁႅင်သဢ၌်ၵိုင်ႇငၢမ်ႇ။ မိူဝ်ႈႁိမ်သႁလမ်သ ပီ 1800 ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞႂ်ႉႁႅင်သၵူ၌်သဢႅပ်ႊၟရိၵ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၵေႃႊၟီႊတင်သ၌မ်တင်သလၢႆ တီႈ ၌ႂ်သမိူင်သပရႃႊသီႊလ်။ ပေႃသတူၺ်သပၢ၌်၌၌်ႉ မိူင်သပရႃႊသီႊလ်၌ႆႉ ႁဵတ်သ ဢလၵ်ႇလႆႈၵေႃႊၟီႊ 3 ပု၌်ႈ 1 ပု၌်ႈ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ။ ယလ၌်ႉၞႂ်ႉႁႅင်သလၢႆၵ၌်လႄႈ လႆႈဝႃႈ ပဵ၌်လလင်ႈႁၢႆႉၞႃႉ ၌ႂ်သပို၌်သၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ ပိူင် ၌ိုင်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပၵ်သပိူင်ၜလင်သငမ်သလုမ်ႈၟႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃသလႄႈ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞၢင်ႁၢႆၵႂႃႇၞလမ်သ။ လုၵ်ႉတီႈ ၌၌်ႈသေ သမ်ႉၶို၌်သလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵ၌်မႃသထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞဝ်ႈႁူင်သၵၢ၌် ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈ မီသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မေႃလဵင်ႉ၌မ်ႉၵေႃႊၟီႊၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶဝ်မႃသ။ ၌ႆႉၵေႃႈ ပိူင်လူင်မ၌်သ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶဝ် လႅတ်သသႅဝ်သ ၜႂ်သၜၢႆ ၜလင်သမိူဝ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ပ၌်ၶဝ်ၵႃႈ ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၟိင်ႈဢ၌်၌ႆႉ ယင်သတိုၵ်ႉမႃသၞလမ်သထိုင်ပၢ၌်၌ႆႉယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပၢႆသဝူ၌်ႉၵူၺ်သ ႁဝ်သတႄႉ ဢမ်ႇမိူ၌်၌င်ႇပၢ၌်ၵဝ်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လလင်ႈၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊ ၵၢပ်ႈပၢ၌်၌ႆႉ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၵမ်ႈ၌မ် မၵ်သၞႂ်ဝႆႉဝႃႈ ၵိ၌်လူၺ်ႈတၢင်သလူဝ်ႇ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်သ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၜႂ်တဵၵ်သႁႂ်ႈၵိ၌်။ ၵၢပ်ႈယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊ ၌ႆႉ ၌မ်ဢမ်ႇ၌မ် ၵေႃႈ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် မၢႆဝႆႉဝႆတႄႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သလႂ် ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆႉ ၵူ၌်သၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊ ႁူမ်ႈသဵင်ႈမီသထိုင် 2 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊ (2,000 လၢ၌်ႉ) ၵလၵ်သ၌ႆယဝ်ႉ။ – ၵႃႊၟီႊ ၌ိုင်ႈပီလႂ် ၵၢ၌်ၵႃႉၵေႃႊၟီႊသေ မီသငို၌်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ မီသထိုင် 90 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊ ( 9 မို၌်ႇလၢ၌်ႉ) တေႃႊလႃႊ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သႁူဝ်၌ပ်ႉလၢ၌်ႉၵေႃႈ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈယိပ်သလႆႈ ၞႂ်ႉၵေႃႊၟီႊၵူႈဝ၌်သ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈလၢႆၞူဝ်ႈလၢႆပၢ၌်မႃသၵေႃႈ ႁဵတ်သသင်လႄႈ ၵူ၌်သႁဝ်သတိုၵ်ႉသူင်ၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊယူႇ။ သင်ၵိ၌် ၵေႃႊၟီႊယဝ်ႉ ၌ႂ်သတူဝ်ၶိင်သၵူ၌်သႁဝ်သသမ်ႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈသင်မႃသ၌ႆ မႃသလဵပ်ႈ ႁဵ၌်သၞလမ်သၵ၌်ထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊ၌၌်ႉ လမ်သသႆႈလႄႈ၌ိူဝ်ႉလိူတ်ႈဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သႁူင်သၶဝ်ႈ၌၌်ႉ တေၞုပ်ႇဢဝ်ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊ ဢ၌်လႆႈမႃသတီႈၵေႃႊၟီႊ၌၌်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ သူင်ႇၞူသ၌ႂ်သဢဵ၌်လိူတ်ႈတူဝ်ႈထိုင်တင်သ တူဝ်။ ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊမ၌်သ တေ၌ႄဢ၌ိသမ်ႇသ ၌မ်ႉတလ၌်သၜလ၌်သလီ ၌မ်ႉၵတ်ႉမ၌်သမိူဝ်ႈ သၢႆလိူတ်ႈ ၞုပ်ႇထိုင်ဢလၵ်သဢေႃ။ ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊ၌ႆႉ ဢ၌ိသမ်ႇသ (အာနိသင်) မ၌်သ ငၢႆသမိူ၌်ထၢတ်ႈ ဢ၌်မီသ ၌ႂ်သတူဝ်ၵူ၌်သသႅ၌်သ၌ိုင်ႈ။ ငၢႆသမိူ၌် ထၢတ်ႈဢတီႊ၌သိ၌်ႊ ၌ႂ်သဢလၵ်သဢေႃ၌၌်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် မိူဝ်ႈႁဝ်သၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊၶဝ်ႈ ၵႂႃႇ ယဝ်ႉ၌၌်ႉ ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊဢ၌်လုၵ်ႉမႃသတီႈၵေႃႊၟီႊလႄႈ ထၢတ်ႈဢတီႊ ၌သိ၌်ႊ တေၵႂႃႇလေႃသ ၵ၌်ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်။ ထၢတ်ႈဢတီႊ၌သိ၌်ႊလႄႈ ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊငၢႆသၵ၌် ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ လၢႆသႁဵတ်သၵၢ၌်မ၌်သဢမ်ႇ မိူ၌်ၵ၌် ၊ ဢတီႊ၌သိ၌်ႊ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈသၢႆလိူတ်ႈဢလၵ်သဢေႃထိူင်သ ၊ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်ႁူဝ်ၞႂ် တေယလမ်သလူင်သ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ တေၶႂ်ႈမလႆႈၶႂ်ႈ၌လ၌်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵၟိင်ႊတႄႉ ပိ၌်ႈၜူ၌်ၵ၌်တင်သထၢတ်ႈဢတီႊ၌သိ၌်ႊမူတ်သ။ သင်ပဵ၌်ၵူ၌်သဢမ်ႇ ယၢမ်ႈၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊသေ မႃသၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵိ၌်၌ႆ ႁႅင်သလိူတ်ႈတေပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်။ ဢလၵ်သဢေႃတေၞို၌်ႈမႃသ ၊ လလင်ႈတလင်ႉမႆႈတေႁၢႆသေ ၵူ၌်သတေၞို၌်ႇတူဝ်လႅတ်သဝႆသမႃသ။ ထၢတ်ႈၵၟိင်ႊ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမီသႁႅင်သ ႁၢႆႁိူဝ်ႉလႆႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သၞိူဝ်သသူင်လဵ၌်ႈႁႅင်သၵမ်ႈ၌မ် တေသူင်ၵိ၌်၌မ်ႉၵေႃႊၟီႊ။ ဢႃႇ၌ိတိ၌်ႇ ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ ယူႇ၌ႂ်သတူဝ်ၵူ၌်သ ႁဝ်သလႆႈ 5 ၞူဝ်ႈမူင်သ ထိုင် 10 ၞူဝ်ႈမူင်သလႆႈ။ တႃႇတေႁဵတ်သႁႂ်ႈထၢတ်ႈၵေႃႊၟီႊၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ၌၌်ႉ ၵူ၌်သႁဝ်သ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိ၌်ၵၢင်ဝ၌်သ ၊ ပေႃသႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌၌် ထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉမႃသ ၞင်ႇၵိ၌်ပ၌်၌မ်ႉၵေႃႊၟီႊၞိုင် တၵ်သမီသ၌မ်ႉတလ၌်သ ၜလ၌်သလီ၌ႂ်သတူဝ်ၶိင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ မေႃၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊၵူၺ်သပႆႇယဝ်ႉ တၵ်သလူဝ်ႇလႆႈႁူႉလႆႈၟၢင်ႉတၢင်ႇလလင်ႈပႃသ။ ၵူ၌်သဢ၌်တိုၵ်ႉမီသႁႅင်သ ၞၢင်ႈၶၢမ်ႇတဵမ်တူဝ်တႄႉ ၵိ၌်လႆႈထိုင် 400 မီႊလီႊၵရႅမ်ႊ ၊ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ၵိ၌်လႆႈယူႇ တေဢမ်ႇလႆႈ ပူ၌်ႉ 5 ၵလၵ်သ ၌ႂ်သ၌ိုင်ႈဝ၌်သ။ ပေႃသလိူဝ်၌၌်ႉတႄႉ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သမႃသ ၞၢင်ႈမေႃ၌လ၌်သဢမ်ႇလပ်သ ၞၢင်ႈၞႂ်သ၌်ႇ တလင်ႉဢမ်ႇလီ ၶႂ်ႈတူ၌်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈလႄႈ ႁူဝ်ၶႆႈ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၵိ၌်မႅ၌်ႈထၢတ်ႈၵၟိင်ႊ ထပ်သၵ၌်မလၵ်ႈ 1,200 မီႊလီႊၵရႅမ်ႊ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် မလၵ်ႈ 12 ၵလၵ်သ၌ႆႉၞိုင် ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵူ၌်သႁဝ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ႁႅင်သၞၢင်ႈၶၢမ်ႇဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်လႄႈ ၵိ၌်ၵေႃႊၟီႊၵႃႈႁိုဝ် တေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီ ၌ႂ်သတူဝ်ၵႃႈႁိုဝ်၌ႆ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈလၢမ်သလႆႈ။ ၜႂ်ၵိ၌်ၵေႃႈ မ၌်သထတ်သသၢင် တူၺ်သတူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈယူႇ။ – ၵႃႊၟီႊ ပေႃသမေႃ ၟၢင်ႉသေၵိ၌်ၵေႃႈ ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ တေလီတေႃႇပၢႆသယူႇလီၵူႈၵေႃႉယူႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ မီသတၢင်သပဵ၌်ႁူဝ်ၞႂ် တၢင်သပဵ၌်ယဵဝ်ႈဝၢ၌် တၢင်သပဵ၌်ၶႅ၌်ႊသိူဝ်ႊ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသမေႃၟၢင်ႉ သေ ၵိ၌်ပ၌် တၢင်သပဵ၌်ယင်သၞၢင်ႈမေႃလူတ်သယလမ်သလူသၵလ၌်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢ၌်တၢင်သပဵ၌်လူတ်သၶႅ၌်သလႆႈ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈယလ၌်ႉထၢတ်ႈၵၟိင်ႊဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၌ႂ်သၵေႃႊၟီႊ၌၌်ႉ ပႃသဝႆႉထၢတ်ႈတၢင်ႇဢ၌် ပဵ၌် 1,000 ပၢႆ ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ထၢတ်ႈၵရူဝ်ႊ ၵျႅ၌်ႊ၌ိတ်ႉဢႅတ်ႉသိတ်ႉ၌ႆႉ ၞၢင်ႈယူတ်သယႃတူဝ်လႆႈမိူ၌်ၵ၌်ယူႇ။ ၵေႃႊၟီႊ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၜုၵ်ႇမႃသၵႂၢင်ႈၶႂၢင်၊ ၌ႂ်သၵႄႈ ပီ 2018 – 2020 ၌၌်ႉ တီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၵေႃႊၟီႊ မီသမလၵ်ႈ 2 သႅ၌် ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ တေႃႇထိုင် ပီ 2030 ၌ႆႉ ၵၢ၌်ႁဵတ်သ ဢလၵ်ႇၵေႃႊၟီႊ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ တေၞၢင်ႈမီသထိုင် 6 မို၌်ႇတၢ၌်ႇ။ လုၵ်ႉတီႈမိူင်သမၢ၌်ႈသေ ၶၢႆဢလၵ်ႇထိုင် မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၊ ယူႊရူပ်ႊ ၊ ၵျပၢ၌်ႊ ၊ ၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၞၢ၌်သ ၊ မိူင်သထႆသ ၊ မိူင်သၶႄႇ လႄႈ ထၢႆႊဝ၌်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ၌ႂ်သ Wikipedia တႄႉ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜို၌်ဢိင် – BBC , Wikipedia
['ပၢႆသယူႇလီ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-05-23T18:00:00
https://shannews.org/archives/67545
ႁူဝ်ပဝ်ႈ RCSS ဝႃႈ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈတၢင်သႁ၌်ထိုင်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်လႄႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႂ်သတႆသ ဢမ်ႇလႆႈတၢင်သၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌်
မၢႆတလင်သ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ၌ႆႉသေ ၶလင်ႇသီႇဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈ တီႈငဝ်ႈငု၌်သလလႆတႆသလႅင်သ၊ လလႆၵေႃႇဝ၌်သလႄႈ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၜလင်သငမ်သ မၢႆ 3 ဝဵင်သ၌မ်ႉၞၢင်။ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ယလတ်ႈသိုၵ်သ လၢတ်ႈ၌ႂ်သဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞိုင်ႈတႆသ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ၌၌်ႉဝႃႈ -“၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ 67 ပီ၌ႆႉ လႆႈထူပ်သပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သၟၢႆႇ၌လၵ်ႈၟၢႆႇ၌ႂ်သ လၢႆလၢႆလလင်ႈလႄႈ ၶေႃႈႁ၌်ထိုင်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်သေ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတႆသ လႆႈတႅၵ်ႇၵ၌်မႃသၵေႃႈမီသ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ မၢင်ၞုမ်သသမ်ႉ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶဝ် ယူႇၟၢႆႇလင်သေ ႁဵတ်သၵိ၌် ၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသသု၌်ႇတူဝ် ၵေႃႈမီသ။ ယလ၌်ႉၵူ၌်သမိူင်သတႆသႁဝ်သ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တင်သပို၌်ႉႁူႉပႆႇတဵမ်ထူ၌်ႈလႄႈ လႆႈထုၵ်ႇၜူႈၶဵ၌် သူ၌်သတုမ်လလၵ်ႇလႅ၌်သေ ၵႂႃႇပဵ၌်ၶိူင်ႈမိုဝ်သပိူ၌်ႈ ၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လလင်ႈယူပ်ႈ ယလမ်သလၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉတႆသႁဝ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉတႆသႁဝ်သ ဢမ်ႇပႆႇၞၢင်ႈထိုင်ယိူင်သမၢႆလူင်လႆႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ ၜူႈႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ လီလဵပ်ႈႁဵ၌်သႁူႉသေ မူ၌်ႉမႄသတူဝ်ၞႂ် ပၢႆသဝူ၌်ႉၵၢ၌်ငၢ၌်သ ၊ တႃႇႁႂ်ႈလၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉႁႂ်ႈၞဵဝ်သဢလင်ႇမၢ၌်ထိုင်ယိူင်သမၢႆလႄႈ ပူ၌်ႉၞၢတ်ႈပၢ၌်ၶီႈၶႃႈ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတႆသတင်သသဵင်ႈ ဝႆႉၞႂ်ႁတ်သႁၢ၌် ႁႂ်ႈမုင်ႈယိူင်သႁ၌်ထိုင်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၜႃသႃ၊ သႃသ၌ႃသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈၞလမ်သလၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉသေၵမ်သ။ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈၵ၌်ၶတ်သၞႂ် ဢဝ်ၞႂ်သႂ်ႇ၌ိူဝ်လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ႁႂ်ႈပူတ်သပလႆႇလႆႈၞၢတ်ႈပၢ၌်ၶီႈၶႃႈသေၵမ်သ – တိုၵ်သသူ၌်သၵႂႃႇ၌င်ႇ၌ႆ။ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSPP ၵေႃႈ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈတီႈငဝ်ႈငု၌်သဝၢ၌်ႈ ႁႆှ။ မီသၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၵေႃႇမတီႇငဝ်ႈငု၌်သ၊ ၟၢႆႇတပ်ႉ၊ ၟၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၊ ၵူႈတပ်ႉႁလင်ႈၵၢ၌် ၊ ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁူမ်ႈႁႅင်သၵူ၌်သ (1,500) ပၢႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ Photo by – SSPP/ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် သိူဝ်ထႅ၌်ႈ ၜူႈ၌မ်သ၌ႃႈ (1) SSPP/ SSA ၞလမ်သိုၵ်သလူင် သိူဝ်ထႅ၌်ႈ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်သ ပိုတ်ႇပၢင်လႄႈ ၶူ၌်ႉၶႆႈ၌ႄ ပို၌်သဝ၌်သလၢႆသ လုၵ်ႉၜို၌်ႉယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞိုင်ႈတႆသ ၊ ပဵ၌်ၵၢပ်ႈပၢ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလႅတ်သသႅဝ်သ တူင်ႉတို၌်ႇလႅတ်သ ၜၢႆ၌ႆႉ ၞုမ်သၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တင်သသဵင်ႈ ယႃႇပေဢလ၌်ႁူဝ်ၜိတ်သ၊ ႁႂ်ႈမေႃဢလ၌်ႁူဝ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇသႅ၌်သ ႁု၌်ႈမႂ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ထုၵ်ႇမႅ၌်ႈ ဢလ၌်ပႆၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သမၢ၌်ႇမႅ၌်ႈသေၵမ်သ၌ႆ – ၌ႃႈလိၵ်ႈၶၢဝ်ႇ SSPP Info ၌၌်ႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-23T16:00:00
https://shannews.org/archives/67533
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တီႉရူတ်ႉၵႃသ ၌ႂ်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ဝ၌်သလဵဝ်ၵူၺ်သ 100 ပၢႆ
တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သလႄႈ တီႉရူတ်ႉၵႃသ ဢမ်ႇမီသဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊ ၞိူဝ်သဢမ်ႇတၢင်ႇမၢႆၟၢင်ဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သလဵဝ်ၵူၺ်သတီႉလႆႈ 100 လမ်သပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 22/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႂ်ႉတီႉၺလပ်သ ရူတ်ႉဢမ်ႇမီသမၢႆၟၢင် တီႈႁိမ်သႁူင်သထမ်သ ထမ်ႇမႃႇယူင်ႇ ၵၢင်ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ် ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇမီသၶႅပ်သမၢႆ(ပၢႆႉ) ရူတ်ႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တီႉၺလပ်သဢဝ်ၵႂႃႇပႃသ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ဢႃယု 30 ပီ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈလႄႇႁႃတီႉရူတ်ႉၵႃသဢမ်ႇမီသပၢႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌ႃႈလိူ၌်ႁႃႈပု၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၶဝ်ၶို၌်သမႃသပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေတီႉ၌ႆႉ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ တႄႇတီႉမႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၶဝ်ပႂ်ႉတီႉရူတ်ႉဢမ်ႇမီသမၢႆၟၢင်၊ ဢမ်ႇတိုဝ်သမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉ၊ ဢမ်ႇမီသၶႅပ်သမၢႆရူတ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၵုမ် တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ မလၵ်ႇလၢတ်ႈပႃသၵႂႃႇ လလင်ႈတေၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သဢမ်ႇတၢင်ႇဝႆႉမၢႆၟၢင် (လၢႆႊသိ၌်ႊ) ၌၌်ႉသေ တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ၌ႆလႄႈ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵႃႈၶ၌် ရူတ်ႉၵႃသ၌ႂ်သမိူင်သ တိူဝ်သၶို၌်ႈသုင်ထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ ၌ႂ်သမိူင်သ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ၌ႂ်သၵၢ၌်ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ယူႇဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ပေႃသပဵ၌်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌ႆ ပေႃသဝႃႈၺႃသၶဝ်တီႉယဝ်ႉ ပေႃသ ထုတ်ႇဢဝ်ၶို၌်သတီႈ၌၌်ႈၵမ်သလဵဝ်၌ႆႉ တေလႆႈသဵင်ႈငို၌်သမလၵ်ႈ 8 မို၌်ႇထိုင် 1 သႅ၌်ပျႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပေႃသပႂ်ႉၶို၌်ႈလုမ်သတဌႃသသေ တေႃႇသူႈဢဝ်ၶို၌်သတႄႉ လႆႈသဵင်ႈငို၌်သမလၵ်ႈ မို၌်ႇ – မို၌်ႇႁႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ပေႃသ ပဵ၌်ရူတ်ႉၵႃသတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်ထုတ်ႇၶို၌်သ၊ ၶဝ်ဢဝ်လၢႆပႅတ်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ – ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ၵူ၌်သ မိူင်သၞိူဝ်သၶီႇရူတ်ႉၵႃသ Without ၌မ်ႁႅင်သ မၢင်ၞိူဝ်သႁဵတ်သပႃသ ဝႂ်ရူတ်ႉၵႃသဢ၌်ပလမ်၊ မၢင်ၞိူဝ်သႁပ်ႉႁဵတ်သ ဝႂ်ရူတ်ႉၵႃသ (လၢႆႊသိ၌်ႊ) ဢ၌်ပလမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ၟၢႆႇၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ တေလႆႈၵူတ်ႇထတ်သသေ ဢဝ်လိူင်ႈ (တၢင်သၜိတ်သ) ၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 19/05/2025 ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈတီႉၺလပ်သၵႃသဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်လၢႆႊသိ၌်ႊ လမ်သ၌ိုင်ႈ တီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉမျႃႉၵၢ၌်ႇတႃႇ ၞဝ်ႈၵႃသလႆႈဢဝ်ငို၌်သ 20 သႅ၌် ၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ်မႃသၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်လိုပ်ႈလမ်သတီႉၺလပ်သ ရူတ်ႉၵႃသ ဢမ်ႇမီသဝႂ်၌ႆႉ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလ၌်ႁူဝ် ၊ တေမီသၞုမ်သယလႆႈ 10 ၞုမ်သသေ တေၶဝ်ႈတီႉၺလပ်သထိုင် ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သယလမ်ႇ ၊ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၞလမ်သၵိဝ်ႇ ၞလမ်သတၢင်သ ၊ ၞၢင်ႈထိုင်၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သယေသလႄႈ ႁၢ၌်ႉၶၢႆ / ႁၢ၌်ႉလၢင်ႉရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌် တင်သၟၢႆႇၜလင်သငမ်သ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-23T17:00:00
https://shannews.org/archives/67527
တီႉၺလပ်သလႆႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် တီႈဝဵင်သလလႆလႅမ် ၵိုင်ႇငို၌်သ 1,200 သႅ၌်ပၢႆ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 9 မူင်သၶိုင်ႈ၌၌်ႉ ၞုမ်သပလိၵ်ႈၟၢႆႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်သၵမ် ၵူတ်ႇထတ်သၵႃသ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ လလႆလႅမ် – တူ၌်ႈတီသသေ တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵႃသဢ၌်တေႃႉယႃႈမဝ်သၵမ် တီႈပလၵ်ႉ 2 ဝဵင်သလလႆလႅမ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ပလိၵ်ႈၶဝ် တီႉၺလပ်သလႆႈ ၞၢႆသၵျေႃႇလု၌်ႇဢူသ ဢႃယု 27 ပီ၊ ၌ၢင်သယုမ်ႉၶမ်သ ဢႃယု 19 ပီ သလင်ၵေႃႉၜူဝ်မေသလႄႈ ၟူ၌်သ 2 လုၵ်ႈ ဢ၌်ႁေႃႈၵႃသ TOYOTA CROWN ၌၌်ႉမႃသတၢင်သ ဝဵင်သလလႆလႅမ် ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တီႉၺလပ်သပႃသလႆႈ မလင်ႇသလ၌်သထႅၵ်ႉ ဢႃယု 26 ပီ ၵေႃႉဢ၌်ယူႇဝဵင်သတူ၌်ႈတီသသေ တေပႂ်ႉ ႁပ်ႉဢဝ်ယႃႈမဝ်သၵမ်၌၌်ႉထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ယႃႈမဝ်သၵမ် ဢ၌်ၟၢႆႇပလိၵ်ႈၶဝ် တီႉၺလပ်သလႆႈ၌၌်ႉ ပဵ၌် Happy Water တႃႇ 1.1 ၵီႊလူဝ်ႊ ၵိုင်ႇငို၌်သ 1,210 သႅ၌်ပျႃသ၊ ၵႅတ်ႊတမိ၌်ႊ 10 ၵရမ်ႊ ၵိုင်ႇငို၌်သ 1 သႅ၌်ပျႃသသေ ယၢမ်သလဵဝ် ပလိၵ်ႈ ၟၢႆႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်သၵမ်ၶဝ် ဢဝ်ၶူဝ်သၵလင်ၵၢင်လႄႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇတီႉၺလပ်သ၌၌်ႉ ဝႆႉတီႈႁူင်သပလိၵ်ႈ ဝဵင်သလလႆလႅမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 17 လိူ၌်မေႊ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞုမ်သပလိၵ်ႈၶဝ် တီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သၶၢႆယႃႈမဝ်သၵမ် ဢႃယု 42 ပီ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ။ တီႉၺလပ်သလႆႈပႃသယႃႈမႃႉ တႃႇ 18,000 မဵတ်ႉ ၵိုင်ႇငို၌်သမၢ၌်ႈတႃႇ 126 သႅ၌်ပျႃသ ဢိၵ်ႇတင်သ ၟူ၌်သ 1 လုၵ်ႈသေ လႆႈပိုတ်ႇလိူင်ႈ ဢဝ်တၢင်သၜိတ်သဝႆႉတီႈႁူင်သပလိၵ်ႈ ႁလင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇဝႆႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်']
2025-05-23T15:00:00
https://shannews.org/archives/67518
ၞဝ်ႈသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႆႈပ၌်ၵႃႈၞၢင်ႈ၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇ
ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သမီသမႃႇဢဵ၌်ႁႅင်သ ႁဵတ်သသၢင်ႈၵၢ၌်ငၢ၌်သလႆႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၜႂ်မ၌်သ၌မ်ႁႅင်သသေ ၞလမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈတႄႉ ၵိုတ်သဝႆႉၵူ၌်သၞိူဝ်သဢႃယုယႂ်ႇ၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ၞဝ်ႈသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢလ၌်ၵ၌်ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇဝႆႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၞဝ်ႈသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ၞိူဝ်သမီသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ လႆႈပ၌်ၵႃႈၞၢင်ႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ိုင်ႈ ဝ၌်သလႂ် သလင်မို၌်ႇပျႃသထိုင် သၢမ်မို၌်ႇပျႃသ။ ပေႃသထိုင်ၵမ်သ လႆႈၶၢႆၶူဝ်သၵု၌်ႇဢလၵ်ႇမႃသသမ်ႉ ၺႃသၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶဝ် တဵၵ်သၵႃႈၶ၌်ႁႅင်သ၌ႃႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ၌ႆ – ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီၵေႃႉ ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ပေႃသထိုင်ႁူဝ်လိူ၌်ၵျု၌်ႊမႃသ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၞဝ်ႈ၌ႃသၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅ၌်ဝီ တေႃႇထိုင် မူႇၞေႊ၊ ၌မ်ႉၶမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေတႄႇႁဵတ်သ၌ႃသၵ၌်ယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သၞၢင်ႈတႃႇသလမ်ႈ၌ႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈပ၌်ၵႃႈၶ၌်သုင်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၞဝ်ႈ၌ႃသၶဝ် လႆႈၞၢႆႇၵႃႈၞၢင်ႈဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-23T14:00:00
https://shannews.org/archives/67509
ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ မိူင်သမၢ၌်ႈလူႉသုမ်သၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 11 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊတေႃႊလႃႊ
ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉသေ မိူင်သမၢ၌်ႈလူႉသုမ်သၵႂႃႇ ၵိုင်ႇငို၌်သတေႃႊလႃႊ မလၵ်ႈ 11 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊ ငမ်ႇမႅ၌်ႈၵ၌်တင်သ GDP တႃႇ 14% (ဝၢၵ်ႈ) ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 07/05/2025 ၌ႆႉ ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလူၺ်ႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၵႂႃႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 28 ဝ၌်သ သု၌်ၵၢင်မီသတီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတ လေသ) လႄႈ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ တင်သႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ၌၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၊ တိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ၊ တိူင်သ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် လူႉတၢႆၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 4,000 ၵေႃႉ။ ႁူင်သၵေႃႇၵၢႆႇမိူ၌်၌င်ႇ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈလႄႈ ၵလင်သမူသ ဢိၵ်ႇတင်သ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်သမူတ်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ ၵိုင်ႇတႃႇၵၢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၶူဝ်သ ၵု၌်ႇၞိုင်ႈမိူင်သ GDP ၌ႂ်သမိူင်သမလၵ်ႈ 14% (ဝၢၵ်ႈ) ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ၞႄႈဝဵင်သတင်သသဵင်ႈ မီသယူႇ 330 ဝဵင်သ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ တႃႇ 57 ဝဵင်သ၌ႆႉ လႆႈႁူပ်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယူႇ။ ဝၢႆသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယဝ်ႉၵႂႃႇ ႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သမလၵ်ႈ 2 လိူ၌် သေတႃႉ တႃႇတေႁဵတ်သသၢင်ႈၶို၌်သ ၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ႈႁု၌်ႈမု၌်သ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ တိုၵ်ႉမီသလလင်ႈယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ႁႅင်သဝႆႉလႄႈ လႆႈၞႂ်ႉလၢႆသတၢင်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌င်ႇၵ၌်ၞလႆႈထႅမ် ၵ၌်ၶို၌်သဝႆႉၵူၺ်သ။ ဝၢႆသသေၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၟၢႆႇလင်မႃသ ၵိူတ်ႇပဵ၌်မႃသၞလမ်သ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁႅင်သလဵၵ်ႉႁႅင်သ၌လႆႉ တၢမ်သၵ၌်၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသတူဝ် ပၢႆသၞႂ် ဝႆႉထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တလ၌်ႈတႃႇပူၵ်သပလင်လႄႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သပ၌်ၶို၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ လႆႈၵမ်ႉၞလႆႈငို၌်သဝႆႉ တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႃႇ 115.876 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊပျႃသ၊ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊသမ်ႉ ၵမ်ႉၞလႆႈဝႆႉတႃႇ 2.437 တေႃႊလႃႊပၢႆ၊ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊသမ်ႉ တႃႇ 5 လၢ၌်ႉဝမ်ႊ၊ မိူင်သဢိ၌်သတီသယိူဝ်သ 15 လၢ၌်ႉရူႊပီႊ၊ မိူင်သထႆသ 2 လၢ၌်ႉဝၢတ်ႇ၊ မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ 3,150 ပေႃႊလႃႊ ဢိၵ်ႇတင်သ ၶိူင်ႈၵမ်ႉၞလႆႈ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် ငို၌်သၵမ်ႉၞလႆႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞတ်သၞႅၵ်ႇပ၌်တႃႇ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ 50 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊပျႃသ၊ တိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) 60 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊ၊ တိူင်သ၌ေႇပျီႇတေႃႇ 10 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊ၊ တႃႇမိူင်သတႆသ 5 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊပျႃသ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-23T12:00:00
https://shannews.org/archives/67502
သိုၵ်သၶၢင် KIA ယိုဝ်သၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတူၵ်သ
ဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ၌၌်ႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေႃႉၶူဝ်သၶလင်ၵႂႃႇသူင်ႇတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႈ ၞႄႈမိူင်သၶၢင်၌၌်ႉ ၺႃသသိုၵ်သၶၢင် KIA ယိုဝ်သတူၵ်သၵလႆလမ်သ၌ိုင်ႈ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶို၌်သတလပ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၺႃသယိုဝ်သ ယလ၌်ႉၞၢၵ်ႈမ၌်သလူႉၵလႆလႄႈ ယၢတ်ႇတူၵ်သၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶိူင်ႈမိ၌်တၢင်ႇၶူဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တူၵ်သႁိမ်သဝၢ၌်ႈသီႇငၢ၌်သ ဢ၌်မီသၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သတူၵ်သ ဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႈ ယၢ၌်ၵႆ 14,000 မီႊတႃႊ။ သိုၵ်သၶၢင်ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶို၌်ႈမႃသသူင်ႇၶူဝ်သ 3 လမ်သ။ ယိုဝ်သတူၵ်သတီႈႁိမ်သ ၞၵၶ 21 မၢ၌်ႈမေႃႈ၌၌်ႉ လမ်သ၌ိုင်ႈ။ ထႅင်ႈလမ်သ၌ိုင်ႈတႄႉ တိူဝ်ႉမၢၵ်ႇၵလင်ႈသေ မိူဝ်သလူင်သ ၶို၌်သတီႈတႃႈႁိူဝ်သမိ၌်၌မ်ႉပလင်ႈ ဝဵင်သၞေႊ၌ႃသ(မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ)။ ထႅင်ႈလမ်သ၌ိုင်ႈတႄႉ ပလၵ်ႈမိူဝ်သလူင်သၶို၌်သတီႈတပ်ႉလူမ်သ သူၺ်ႇၵူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶိူင်ႈမိ၌်ဢ၌်တူၵ်သၵလႆ၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သသိုၵ်သၞလမ်သ 7 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသၜူႈမီသၞ၌်ႉတပ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-23T11:30:00
https://shannews.org/archives/67497
တပ်ႉသိုၵ်သမိူင်သၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ်တင်သ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ႁူမ်ႈၵ၌်ၟိုၵ်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၶႄႇၞၢ၌်သ
တပ်ႉသိုၵ်သမိူင်သၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ်လႄႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇၞၢ၌်သ ပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သထူ၌်ႈသလင်၌ႆ တပ်ႉသိုၵ်သမိူင်သၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ၌င်ႇ၌ႆ။ ၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ်တႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ပၢင်ၟိုၵ်သသိုၵ်သ၌ႆႉ ႁဵတ်သတီႈၟင်ႇ၌မ်ႉလိုၵ်ႉ ပႃႊလႃႊဝ၌်ႊလႄႈ မိ၌်ႊၻူဝ်ႊရူဝ်ႊ ၊ ၟၢႆႇတၢင်သၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ် မီသတပ်ႉလိ၌်၊ တပ်ႉ၌မ်ႉလႄႈ တပ်ႉလူမ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သဢမေႊရိၵ၌်ႊသမ်ႉ တပ်ႉႁိူဝ်သသၢင်သၜေႃသ ၊ တပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈၟင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ႁူမ်ႈၵ၌်ၟိုၵ်သ လလင်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵ၌်ၵႅတ်ႇၶႄ လိ၌်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၊ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌်၊ ၟၢႆႇသေႃႉႁႃ၊ ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ်လႄႈ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ မိူင်သဢူၺ်သလီၵ၌်၌ႆႉ ပီဢလ၌် 2023 ၌ႆႉ ၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞလမ်သၵ၌်ၵမ်သ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၌ႃႈ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇၞၢ၌်သ၌ႆႉ မိူင်သၶႄႇ ၊ ဝီႊယႅတ်ႊ၌ၢမ်ႊ၊ ၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ်၊ ထၢႆႊဝ၌်ႊ၊ မလေသသျႃသလႄႈ ပရူႊ၌ၢႆႊၶဝ် မီသလလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ ႁိမ်ၵ၌်သေမီသပ၌်ႁႃဝႆႉ။ ၟိလိပ်ႉပိ၌်သသ်လႄႈ ၶႄႇၵေႃႈ တိုၵ်ႉႁိမ်ၵ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌် ၵႃႉၶၢႆတၢင်သ၌မ်ႉ။ ၌ိုင်ႈပီမီသငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ 3 သႅ၌်လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်ၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆႉ လလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်လႅပ်ႈ တေႁၢႆႉႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ ၵူ၌်သပၵ်သတႃၵၢ၌်လုမ်ႈၟႃႉ ၶဝ်ထတ်သသၢင်၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈမိူင်သၶႄႇ ၶႂ်ႈလႆႈသဵ၌်ႈတၢင်သၵႃႉၶၢႆ၌ႆႉ လုမ်သတဌႃသလုမ်ႈၟႃႉ တႅပ်သတတ်သဝႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈ ၵ၌်တင်သပိူင်လုမ်ႈၟႃႉဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၶႄႇၵေႃႈဢမ်ႇထလမ်ႇဢမ်ႇဝႆႉ၌ၵ်သ။ တိုၵ်ႉတလပ်ႇထဵင်ဝႃႈ ပဵ၌်၌ႃႈတီႈဢ၌်ၶႄႇၜလင်သငမ်သ ၌ႆယူႇမႅၵ်သမႅၵ်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ CNA ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-05-23T10:41:51
https://shannews.org/archives/67492
မိူင်သၶႄႇ တေၵမ်ႉၞလႆႈငို၌်သတီႈ WHO တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သႁႃႈပီ
ဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ၌ႆႉ ၞုမ်သပၢႆသယူႇလီလုမ်ႈၟႃႉ WHO ၞတ်သပၢင်ၵုမ်လူင် ၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇ တီႈဝဵင်သၵျႃႇ၌ီႇပႃႇ၌၌်ႉ ၵႅမ်ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သၶႄႇ လီႊၵျူဝ်ႊၞူင်ႊ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ တေၵမ်ႉၞလႆႈပ၌်ငို၌်သ ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌်ပၢႆသယူႇလီ 500 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 5 ပီ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈတႅပ်သတတ်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉသေ ၵၢ၌်ငို၌်သတလင်သ ၞုမ်သပၢႆသယူႇလီလုမ်ႈၟႃႉ လႆႈၵပ်ႉၵိ၌်သၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၺႃသတတ်သပႅတ်ႈ ၵႃႈၞႂ်ႉၞၢႆႇငို၌်သတလင်သ တႃႇ၌ႂ်သပီ 2026 – 2027 ၵိုင်ႇငို၌်သ 4.2 ပီႊလီႊယႅ၌်ႊတေႃႊလႃႊ တႃႇ 21 ဝၢၵ်ႈ (%)။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 မႃှ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵိုတ်သယင်ႉပႅတ်ႈ လလင်ႈပ၌်တၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၌လၵ်ႈမိူင်သဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ လႆႈၵိုတ်သယင်ႉၵၢ၌်ငၢ၌်သသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူ၌်သၞိူဝ်သလူဝ်ႇတၢင်သၵမ်ႉၞလႆႈၵႂႃႇ တင်သလုမ်ႈၟႃႉ။ တလ၌်ႈတႃႇ ငို၌်သၵႃႈၞႂ်ႉၞၢႆႇ ၞုမ်သပၢႆသယူႇလီလုမ်ႈၟႃႉ WHO ပီတေမႃသ၌ႆႉ လႆႈတႅပ်သတတ်သၵႂႃႇ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်လူင် ၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉဝႃႈ – တေၜိူမ်ႉငို၌်သၵလင်ၵၢင် ဢ၌်ၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သ တို၌်သတေလႆႈၵမ်ႉၞလႆႈ၌၌်ႉ တႃႇ 20 % ။ ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သၞိူဝ်သတေပ၌်ငို၌်သၵမ်ႉၞလႆႈ၌၌်ႉ မိူင်သၶႄႇ တေပဵ၌်မိူင်သဢ၌်သႂ်ႇငို၌်သၵလင်ၵၢင် ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈတီႈသုတ်သ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-22T16:50:00
https://shannews.org/archives/67482
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵူ၌်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ထဝ်ႈၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၟႆသၜဝ်ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈထႅင်ႈ 40 လင်ပၢႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 09/05/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႂႃႇတီႉၺလပ်သဢဝ် လုင်သၞိင်သ ဢႃယု 54 ပီ ဢ၌်၌လ၌်သပႂ်ႉႁႆႈ တၢင်သ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈၞၢင်ႈၞလႆႉ ၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၺႃသသိုၵ်သၶဝ် ဢဝ်မိတ်ႈပၢတ်ႇၶေႃသတၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ငို၌်သၵႂႃႇထႅင်ႈ 9,700,000 ပျႃသ၌ႆ – ယူႇတီႈ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈ ၵူ၌်သ ၞိုင်ႈတႆသ SHRF ဢလၵ်ႇၜို၌်တၢမ်သငဝ်သလၢႆသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 9 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ PNO ႁလတ်ႈၜႅဝ်ၵႂႃႇတီႈဝၢ၌်ႈၞၢင်ႈၞလႆႉသေ ဢဝ်ၟႆသၞုတ်ႇႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ 20 လင်ပၢႆ။ ထိုင်မႃသ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၵႂႃႇတီႉမတ်ႉ လုင်သ ၞိင်သ ဢႃယု 54 ဢ၌်ပႂ်ႉဝႆႉတီႈႁႆႈ တၢင်သ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈ၌၌်ႉသေ ဢဝ်မိတ်ႈပၢတ်ႇၶေႃႈတၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ် ငို၌်သၵႂႃႇထႅင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – SHRF/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇသႂ်ႇတီႈဝတ်ႉ ဝၢ၌်ႈၞၢင်ႈၞလႆႉ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 06-13/05/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ဢဝ်ၟႆသ ၞုတ်ႇၜဝ်ႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ 40 လင်ပၢႆ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၞၢင်ႈၞလႆႉ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇ မၢၵ်ႇၞမ်ဝၢ၌်ႈထႅင်ႈ တိူဝ်ႉၺႃသဝတ်ႉ/ ၵျလင်သလႄႈ ႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလူႉၵလႆထႅင်ႈ 3 လင်။ ဝၢ၌်ႈၞၢင်ႈၞလႆႉ၌ႆႉ တင်သမူတ်သမီသလင်ႁိူ၌်သ 80 ပၢႆ မီသၟၢႆႇၞၢ၌်သဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ယၢ၌်ဝဵင်သ 66 ၵီႊလူဝ်ႊ မႄႊတိူဝ်ႊ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ 2024 ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ၶဝ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၞၢင်ႈၞလႆႉသေ သလၵ်ႈတဝ်ဢဝ်ၶူဝ်သႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတူၵ်သၞႂ်ၵူဝ် ႁႄ ဢလ၌်ၵ၌်တို၌်ႇပၢႆႈ။ တင်ႈတႄႇ၌၌်ႉမႃသ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈဢမ်ႇပေႃသမီသၜႂ်ႁတ်သယူႇ ၵူၺ်သမီသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ လလမ်ၵႂႃႇၞႂ်သႁႆႈ၌ႃသ ဢ၌်မီသႁိမ်သၞမ်၌၌်ႉၵူၺ်သ – ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်ႈတႆသ SHRF ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-22T16:00:00
https://shannews.org/archives/67468
ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ တီႈၵဵင်သလၢဝ်ဢမ်ႇပဵ၌်ၞတ်သမႃသ 10 ပီပၢႆ ပီ၌ႆႉပဵ၌်ၞတ်သၶို၌်သ
ၜဝပၢ၌်ပဵ၌်တႆသ၌ႆႉ ယူႇလႂ်ၵေႃႈ ၌ႃႈလဵၵ်ႉ ဢိင်၌ိူဝ်ငဝ်သလၢႆသသေ ၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇဢလင်ႇ၊ တေဝႃႈၞႂ်ယႂ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵူၺ်သၵုမ်ႇလႆႈပၢႆႈလႆႈ၌ီ။ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ၌ႆၵေႃႈ ၵုမ်ႇလႆႈသႂ်ႇၶလ၌်ႇ၊ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ယိင်ႈၶႅ၌်သ၌ႃႈလဵၵ်ႉ၊ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢမ်ႇမီသတိုဝ်ႉတၢင်သႁဵ၌်သလိၵ်ႈႁဵ၌်သလၢႆသ ၵုမ်ႇလႆႈၶၢႆႉပၢႆႈတီႈယူႇ၊ ၞိူဝ်သႁလတ်ႈထိုင် မိူင်သထႆသ မိူင်သၶႄႇၵေႃႈ လိၵ်ႈမိူင်သပိူ၌်ႈတႄႉ မီသတိုဝ်ႉတၢင်သလႆႈ ႁဵ၌်သယူႇသေတႃႉ လိၵ်ႈပေႃႈမႄႈတူဝ်ၵဝ်ႇသမ်ႉ ဢမ်ႇမီသတိုဝ်ႉတၢင်သလႆႈႁဵ၌်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ် ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ၌ႆႉ တႃႇပိုတ်ႇပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ ဢလ၌်ႇၵူၺ်သ ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသလ၌်ႁဵ၌်သလိၵ်ႈတႆသမႃသ မီသ 10 ပီပၢႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ ၞင်ႇတေလႆႈပိုတ်ႇ ပၢင် သလ၌်လိၵ်ႈတႆသၶို၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ – ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ် မိူင်သထႆသ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆႉ တႃႇၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တေမီသတိုဝ်ႉတၢင်သပူင်သလ၌်ၜႃသႃလိၵ်ႈလၢႆသၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶို၌်သဢမ်ႇငၢႆႈ။ ပေႃသလၢတ်ႈတႄႉဝႃႈ ပဵ၌်မိူင်သတီႊမူဝ်ႊၵရေႊၞီႊဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇ ပူၵ်သပလင်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတူဝ်ၵဝ်ႇလီလီ။ ၵုမ်ႇပဵ၌်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ဢမ်ႇ၌၌် ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၜလင်သငမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ တဵၵ်သတဵင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၊ ႁၢမ်ႈႁႄႉသု၌်ႇလႆႈၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ မႃသၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢ၌်။ ဢမ်ႇတူၺ်သၵႆ တူၺ်သဢဝ်ၶို၌်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသၵူၺ်သၵေႃႈ တေလႆႈႁ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ သုမ်သသု၌်ႇ လၢႆပိူင်။ ၶဝ်ႈၞိုဝ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်မိူင်သတႆသယူႇသေတႃႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇႁဵ၌်သသလ၌်ဢဝ် ၜႃသႃလိၵ်ႈလၢႆသ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇမီသတင်သ၌မ်။ တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵေႃႈ မိူ၌်ၵ၌်ယဝ်ႉ တႃႇတေထၢင်ႇႁၢင်ႈၜို၌်ႉၜူသၶို၌်သ လိၵ်ႈလၢႆသပၢႆပေႇ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ လႆႈၶို၌်ႈႁဵ၌်သဢဝ် လိၵ်ႈလၢႆသၵႂၢမ်သလၢတ်ႈၞၢဝ်သမၢ၌်ႈပဵ၌်ပိူင်ယႂ်ႇၵူၺ်သ။ ယူႇမိူင်သတႆသလႄႈ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇႁဵ၌်သႁႃႉ၌ႆၵေႃႈ ပႆႇၞႂ်ႈၞိူဝ်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သၜေသသိူဝ်သေ ႁလတ်ႈဝႆႉမိူင်သ ထႆသၵေႃႈ တႃႇမီသသု၌်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇငၢႆႈမိူ၌်ၵ၌်။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ် ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ၌ႆႉ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသၶူသသလ၌်မေႃသလ၌်တဵမ်ထူ၌်ႈ ႁိုဝ်ဢမ်ႇ၌၌် ၵၢ၌်ၵမ်ႉၞလႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသ၌မ်လႄႈ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ဢမ်ႇပဵ၌်ၞတ်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 10 ပီပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉတႄႉ ယူႇတီႈၞုမ်သသင်ၶၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ႁႃတိုဝ်ႉတၢင်သသေ ပိုတ်ႇသလ၌်ပ၌်ၶို၌်သ။ ၞုမ်သသင်ၶၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ လုၵ်ႉမႃသတီႈ သင်ၶလုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ်မႁႃႇ ၞူသလႃသလူင်သၵလ၌်သ မိူင်သၵလၵ်ႇ ၵဵင်သမႂ်ႇ လမ်သပု၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူမ်ႈၵ၌်ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်သေ ပဵ၌်ၞုမ်သသင်ၶ ဢ၌်တူင်ႉ ၌ိုင်တႃႇသိုပ်ႇသၢႆၞႂ်လိၵ်ႈလၢႆသလႄႈ ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သတႆသ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၵဵင်သလၢဝ် ဢ၌်လႆႈၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇ ပီ၌ႆႉ ၞႂ်ႉၶၢဝ်သတၢင်သ 45 ဝ၌်သသေ ဝ၌်သတီႈ 18/05/2025 ၞင်ႇၞတ်သပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် တီႈဝတ်ႉသၢႆလႅင်သၶမ်သ ဝၢ၌်ႈ၌လင်ဢုၵ်သ ဢိူင်ႇမိူင်သ၌ ၾႄႈ ဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ် ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ။ သင်ၶၞဝ်ႈ ဢ၌်ႁူမ်ႈပူင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ တူ၌်၌ိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉ ဢမ်ႇမီသၶူသသလ၌် ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သသလ၌်ပ၌်၌၌်ႉဢေႃႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌် တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သတႄႉၵေႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႆသ ၞိူဝ်သမႃသယူႇမိူင်သပိူ၌်ႈ ၌င်ႇႁိုဝ် ပေႃသတေဢမ်ႇလိုမ်သၜႃသႃ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလိုမ်သၟိင်ႈထုင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌ႆလႄႈ ၞင်ႇႁႃတိုဝ်ႉတၢင်သပိုတ်ႇသလ၌်။ လလင်ႈ ၌ႆႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ဢုပ်ႇၵုမ်တူၵ်သလူင်သ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈပီၵၢႆ၌၌်ႉသေၞင်ႇပဵ၌်မႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ်၌ႆႉၵူၺ်သ လႆႈပိုတ်ႇသလ၌်ပ၌်လိၵ်ႈလၢႆသတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈၵႂႃႇ လၢႆတီႈ – မိူ၌်၌င်ႇ ဝတ်ႉသၢႆလႅင်သၶမ်သ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်ဢုၵ်သ ၊ ဝတ်ႉဝေႇလုဝု၌်ႇ တီႈမိူင်သ၌ ၊ ဝတ်ႉ၌၌်တိယႃရၢမ်ႊလႄႈ ဝတ်ႉမႄႈၵလ၌် ၌ႂ်သထုင်ႉၶဝ်ႈၜူင်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ တီႈဝတ်ႉသိ၌်သျႆႊ ၌ႂ်သဝဵင်သသျႆႊပၵၢ၌်ႊလႄႈ ဝတ်ႉလလႆလၢင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သမႄႈဢၢႆသၵေႃႈ ပိုတ်ႇ သလ၌်ပႃသ။ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ(ၵူ၌်သႁိူ၌်သလႄႈ ၞဝ်ႈသၢင်ႇ) မီသထိုင် 200 ပၢႆ။ – ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ် မိူင်သထႆသ ၌ႂ်သပၢင်သလ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႉသလ၌်ပ၌်လိၵ်ႈတႆသၵူၺ်သ ၞဵမ်ဢဝ်ပို၌်ႉႁူႉၵႅမ်တူဝ်လႄႈ ၟိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈ ႁလႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပလ၌်ႈသလ၌်ပ၌်ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သႅ၌်သႁု၌်ႇမႂ်ႇႁူႉႁ၌်သေ မေႃဝႆႉၵႃႈၶ၌်။ ၌ႂ်သပၢင်သလ၌်၌ႆႉ ၶူသသလ၌်ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်သင်ၶၞဝ်ႈၵူၺ်သလႄႈ တႃႇတေပူင်သလ၌်ပ၌် တၢင်သၵႃႈ ၊ လၢႆသ ႁလင်ႉၵႂၢမ်သ ၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင်တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇ။ သင်ပဵ၌်လႆႈ မိူဝ်သ၌ႃႈထႃႈပၢႆမႃသ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီသ မေႃသလ၌်ယိင်သ မေႃသလ၌်ၞၢႆသ ၞိူဝ်သပဵ၌်သႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇ မႃသႁူမ်ႈၞလႆႈ၌ႂ်သတလ၌်ႈ၌ႆႉ၌မ်၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သၶဝ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႈ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သတိုၵ်ႉပၢႆႈၶဝ်ႈ မိူင်သထႆသပႆႇႁိုင်၊ ၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သဢ၌်ၺႃသၜလ၌်သယလ၌်ႈ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမလၵ်ႈ 70 % ၌ႆႉ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သတိုၵ်ႉပၢႆႈၜေသမႃသ၌ႆ သင်ၶၞဝ်ႈတူ၌်၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ – – ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သလၢဝ် မိူင်သထႆသ “လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ တေလႆႈဝႃႈ မီသၵူႈတၢင်သ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သလုၵ်ႉမႃသတၢင်သ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ၊ လၢႆသၶႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈပၢႆႈၜေသ ဢ၌်ပိူ၌်ႈယိုဝ်သၵ၌်သေတႃႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်ႁႃ ၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ဢမ်ႇငၢႆႈလူမ်ၞႂ်လႄႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈ။ တေၜုၵ်ႇႁႆႈၜုၵ်ႇသူ၌်ၵိ၌်ၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈမိူ၌် မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသ၌င်ႇ၌ႆ ၌င်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႆသ ၞိူဝ်သပၢႆႈၜေသသလ၌်ႈဝႆႉ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ပေႃသတေဢမ်ႇ လုတ်ႈႁၢမ်သတိုဝ်ႉတၢင်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သၵၢ၌်သလ၌်၌၌်ႉ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သတႆသ လၢႆၟၢႆႇ တၵ်သလူဝ်ႇၶဝ်ႈႁႃ ၵ၌် တၵ်သလူဝ်ႇႁူမ်ႈၵ၌်ၞလႆႈယဝ်ႉ၌ႆ – ၞုမ်သသင်ၶ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜူႈပလင်ဝၢ၌်ႈမိူင်သၶဝ် ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃဝႆႉၵႃႈၶ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ လူဝ်ႇထလမ်ႇၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ ႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သ၌မ်၌မ် ၞင်ႇလၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ၜူႈပလင်မိူင်သလီ ဢ၌် ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ လႆႈ ပိုင်ႈဢိင်။ ၵလမ်ႉၵူၺ်သမေႃ ယိပ်သဢႃႇ၌ႃႇသေ ပေႉၵိ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵူၺ်သတႄႉ တႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ တေၶို၌်ႈယႂ်ႇ ၶိုတ်သၞ၌်ႉ၌၌်ႉတႄႉ ဝႆႉၵႆၵႆယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၌ႂ်သၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-05-22T15:00:00
https://shannews.org/archives/67461
သိုၵ်သတဢၢင်သၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ၌ႂ်သၞေႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈတင်သသဵင်ႈ
ဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢလၵ်ႇၶေႃႈပူင်ၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ၞိူဝ်သ သလ၌်ႈယူႇတီႈၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ ဢိူင်ႇတၢင်သၜႄ ဢုမ်ႇတီသ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၶၢႆႉ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇတင်သသဵင်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 21 ထိုင် 27 ႁႂ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ -“ၞလမ်သႁိမ်သႁလမ်သ တီႈၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ ႁလပ်ႈႁလပ်ႈ၌ႆႉ မီသသိုၵ်သတဢၢင်သတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လလမ်ႉႁလပ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉသေ တႃႇတေၶၢႆႉဢလၵ်ႇ ၵႂႃႇ၌ႆႉ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ။ ပေႃသဢလၵ်ႇဝၢင်သၵျလင်သၵႂႃႇၵေႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်သတၢင်သသလင်ၟၢႆႇ ထၢင်ႇထိူမ် ၵ၌်သေ ယိုဝ်သၺႃသၵူ၌်သမိူင်သတၢႆထႅင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ – “ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ပၢႆႈၜေသမီသဝႆႉ၌ႂ်သၵျလင်သ၌ႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈယူႇႁႄၵေႃႉ ၌ႆဝႃႇ။ သိုၵ်သလလႆၶဝ် မႃှ လၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၌ႂ်သၵျလင်သ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သယူႇမလၵ်ႈ 100 ၵေႃႉပၢႆ။ တူၺ်သလၢႆသၶဝ်၌ႆႉ ၶဝ်တို၌်သသႂ်ႇ ၞႂ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵျလင်သၵလႆ၌၌်ႉယဝ်ႉဝႃႈ။ ပေႃသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈဢလၵ်ႇ၌ႆၵေႃႈ ၶဝ်ဢၢ၌်သၶဝ်ႈမႃသယူႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ဢ၌်ယိုဝ်သၵူ၌်သတၢႆၵေႃႈ ပဵ၌်ၶဝ်ယိုဝ်သ၊ ဢ၌်ၞီႉသင်ႇႁႂ်ႈပၢႆႈၵေႃႈ ပဵ၌်ၶဝ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ၌ႆႉသေ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သသိုပ်ႇတီႈၜူႈၶၢ၌်ႇပၢၵ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သ တဢၢင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ဢလင်ႈတီႈ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ယူႇသဝ်သဝႆႉ တီႈၵျလင်သၶမ်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် တႄႇၵၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၺႃသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇငလႆသယိုဝ်သသေ လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သဝႆႉ 2 ၵေႃႉ တီႈၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ ဢိူင်ႇတၢင်သၜႄ ဢုမ်ႇတီသ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ မီသသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၞဵမ်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၊ ၌ႂ်သဢိူင်ႇၞလမ်သ ပလၵ်ႉ ၞိူဝ်သမီသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈယူႇသဝ်သ၌၌်ႉသေ တဵၵ်သၞႂ်ႉလိုပ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သ ဢုမ်ႇတီသ၊ တၢင်သၜႄ၊ ၶူၵ်ႉ၌မ်ႉ၊ သၢမ်သိူဝ်၊ ဝၢ၌်ႈ၌ႃသၶေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈၵႂႃႇတင်သသဵင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-22T14:00:00
https://shannews.org/archives/67455
ပၢင်တိုၵ်သတင်သ သိုၵ်သထ၌ု DPLA ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉမၢၵ်ႇၵလင်ႉငူ၌်ႉပိုတ်သယိုဝ်သ
ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 DPLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၵူ၌်သမိူင်သထ၌ု DPLA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သဢိူင်ႇၵျလၵ်ႉၵူႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇၵလင်ႉငူ၌်ႉထၢတ်ႈပိုတ်သယိုဝ်သၞလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တၢင်သဝၢ၌်ႈလလႆႁလင်ႇလႄႈ ၜႅတ်ႉယိ၌်သၵူင်သ (ဖက်ရင်သကုန်သရလာ) ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 မူင်သၶိုင်ႈထိုင် 1 မူင်သ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇၵလင်ႉငူ၌်ႉထၢတ်ႈ 4 လုၵ်ႈ၊ ယၢမ်သ ၵၢင်ဝ၌်သ 3 မူင်သ 1 လုၵ်ႈ ၊ 3 မူင်သၶိုင်ႈ 2 လုၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႈၞုမ်သ DPLA ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ၶဝ်ၵႆႉဢဝ် မၢၵ်ႇၵလင်ႉငူ၌်ႉယိုဝ်သ၊ ပေႃသၺႃသဢၢႆမၢၵ်ႇၵလင်ႉငူ၌်ႉ၌ႆ လႆႈသမ်သယႃ ၵိ၌်ယႃ ႁၵ်ႉသႃတူဝ်မလၵ်ႈသၢမ်ဝ၌်သ၌ႆႉၞင်ႇပေႇ ၊ ၵူ၌်သ ဝၢ၌်ႈဢ၌်ၞမ်ႁိမ်သႁလမ်သပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈ၊ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢ၌်ပၢႆႈ၌ႆႉ မီသဝႆႉ 3 ဝၢ၌်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပယိ၌်သ (ပယင်သ) ၊ ဝၢ၌်ႈထမိ၌်သပလင်သ (ထမင်သပေါင်သ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈ၌လင်ဝူဝ်သ လႆႈပၢႆႈဝႆႉ တင်သဝၢ၌်ႈ တႃႇလင်ႁိူ၌်သၵူ၌်သ 100 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၵလင်ႈလူင်လၢမ်သယိုဝ်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇသေ ထူဝ်သသိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉၜေသသိုၵ်သ တၢင်သၵၢင်ႁၢဝ်လႄႈ ၟၢင်ႉထလမ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်သၵႂႃႇမႃသ သေၵမ်သ ၟၢႆႇတၢင်သ DPLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပ၌်ၟၢင်ႉပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ တႄႇယိုဝ်သၵ၌် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 04/01/2025 မႃှ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပၢင်တိုၵ်သ ယိုတ်သဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၊ သီႇပေႃႉ၌၌်ႉ တပ်ႉသိုၵ်သထ၌ု လႆႈ ႁူမ်ႈၞလမ်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA သေ ယိုဝ်သတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသ ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ထုင်ႉၵျလၵ်ႉၵူႇ ၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈလႅ၌်လိ၌် မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ – ပလတ်သႁလင်ႇ တိတ်သၞပ်သၵ၌်ဝႆႉလႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆ မီသဝႆႉသိုၵ်သတႆသ RCSS တင်သ SSPP တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇဝႆႉသေဢမ်ႇၵႃသ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီသပႃသ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ ယၢမ်သလဵဝ် တပ်ႉသိုၵ်သထ၌ု (DPLF/ DPLA) ၵေႃႈ မႃသတူင်ႉ၌ိုင်ဝႆႉထႅင်ႈ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-22T12:57:51
https://shannews.org/archives/67442
ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉသဵ၌်ႈမၢႆလုၵ်ႈႁဵ၌်သယဝ်ႉ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 22/05/2025 ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ တႄႇဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌်မေႊတေႃႇထိုင် လိူ၌်ၵျု၌်ႊ 1 ဝ၌်သ ပိုတ်ႇႁပ်ႉသဵ၌်ႈမၢႆ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞိူဝ်သၶႂ်ႈ ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2025-2026 ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သဢႃယု 5 ၶူပ်ႇ ၶို၌်ႈ၌ိူဝ် ၶဝ်ႈ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သ။ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵူႈၵေႃႉ တို၌်သတေဢမ်ႇ လႆႈႁပ်ႉငို၌်သတလင်သလႄႈ ၶူဝ်သတလ၌်ႈတီႈပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သ။ ၞလမ်သ၌င်ႇသဵ၌်ႈမၢႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵဵပ်သႁလမ်တလမ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ၌ႂ်သပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2024-2025 ၌ႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞိူဝ်သၵႂႃႇလူင်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ မီသယူႇ 6,275,691 ၵေႃႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သႁဵ၌်သသလ၌်ဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆသ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇတူဝ် (သု၌်ႇလဵဝ်) လႄႈ ၵျလင်သၞဝ်ႈမု၌်၌ႆႉ မီသယူႇ 1,792,808 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-22T09:00:00
https://shannews.org/archives/67438
ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မီသၞမ် 3,800 ၵေႃႉ
ၜႅ၌်လိ၌်ဝႆႁႅင်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉသေ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 19/05/2025 ၌ႆႉ သဵ၌်ႈမၢႆၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇမီသ 3,728 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5,104 ၵေႃႉလႄႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁၢႆဝႆႉ မီသ 79 ၵေႃႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ သဵ၌်ႈမၢႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်သသဵင်ႈ ပဵ၌်၌ႂ်သတိူင်သလႄႈ ၞႄႈမိူင်သ တႃႇ 6 ဢလင်ႈတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တင်ႈတႄႇ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁႅင်သမႃသ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 19 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၞုမ်သၶႄၟႆသ မိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၞလႆႈထႅမ်ၶူ၌်ႉသလၵ်ႈႁႃၵူ၌်သမိူင်သ လလတ်ႈသၢႆၞႂ်မႃသလႆႈ တႃႇ 653 ၵေႃႉ၊ သလၵ်ႈႁႃတူဝ်တၢႆဢလၵ်ႇမႃသလႆႈ ၌ႂ်သၵႄႈႁိူ၌်သယေသ ၞိူဝ်သလူႉၵလႆ၌၌်ႉသမ်ႉ မီသယူႇ 805 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-22T12:00:00
https://shannews.org/archives/67432
ၵူ၌်သၶၢႆၶမ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သမူႇၞႄႈ ၺႃသၵူ၌်သယိပ်သၵလင်ႈဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၞူ၌်တီႈႁိူ၌်သ
ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 6 မူင်သပၢႆ ၵူ၌်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ မလၵ်ႈႁႃႈၵေႃႉ ၶီႇၵႃသမႃသသေ ၶဝ်ႈၞူ၌်ဢဝ် ၶူဝ်သၶလင်ငို၌်သၶမ်သ ၌ႂ်သႁိူ၌်သၵူ၌်သၶၢႆၶမ်သ တီႈပလၵ်ႉၵၢတ်ႇ ၞႄႈဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ “ၵူ၌်သၞိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇမႃသၞူ၌်၌၌်ႉ ၶီႇၵႃသ Crown သီႇၜိူၵ်ႇ မႃသၵိုတ်သႁႄႉသႂ်ႇတၢင်သ၌ႃႈႁိူ၌်သ ၜလင်သၞဝ်ႈႁိူ၌်သတိုၵ်ႉတေၵႂႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သ။ ဢဝ်ၵလင်ႈငႃသႂ်ႇၞဝ်ႈႁိူ၌်သသေ ၞႂ်ႉ ၵႂႃႇ ပိုတ်ႇပ၌်တူႈၵဵပ်သငို၌်သၶမ်သ (မီသခံသေတ္တာ) ယဝ်ႉ ဢဝ်ငို၌်သၶမ်သၵႂႃႇတင်သသဵင်ႈ” – ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သမူႇၞေႊၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၺႃသၞူ၌်ၵႂႃႇ ၶမ်သတႃႇ 1 ၞလႆႉပၢႆ၊ ငို၌်သမၢ၌်ႈ မလၵ်ႈ 60 သႅ၌်ပျႃသ၊ ငို၌်သၶႄႇ 10,000 ယႂ၌်ႊပၢႆ ။ ၵူ၌်သၞူ၌်ၞိူဝ်သၶီႇၵႃသမႃသ 5 ၵေႃႉ ပႃသမႃသၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈလၢတ်ႈႁင်သၜႂ်မ၌်သ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၵလင်ႈယၢဝ်သၵလင်ႈပလတ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပႃသမႃသၞေသၞုမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈႁင်သၜႂ်မ၌်သသေ လၢတ်ႈတေႃႇၵ၌် ၵႂၢမ်သၶႄႇလႄႈ ၵႂၢမ်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝဵင်သမူႇၞေႊ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်တိတ်သၞပ်သၵ၌်တင်သ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇသေ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌ႆသေတႃႉ ယလ၌်ႉမီသပၢင်တေႃႇလလင်သဢိၵ်ႇ တင်သ ၞုမ်သၵျႃသ ၜႅ၌်ႉယူႇသဝ်သဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈ။ မီသၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၌မ်သေ ၵမ်သၵမ်သၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃ ၞူ၌်ၵ၌် ၶႃႈႁႅမ်ၵ၌်တၢႆ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-22T11:25:54
https://shannews.org/archives/67418
ၟူ၌်တူၵ်သ လိ၌်ၵူ၌်ႇ သဵ၌်ႈတၢင်သတူ၌်ႈတီသ – လလႆလႅမ်ၶၢတ်ႇ ႁၢမ်ႈၵႂႃႇမႃသယၢမ်သၵၢင်ၶို၌်သ
ၟူ၌်တူၵ်သ လိ၌်ၵူ၌်ႇတဵင်တၢင်သ ၌ႂ်သၵႄႈတူ၌်ႈတီသ – လလႆလႅမ်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ ယၢမ်သလဵဝ် ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ် တိုၵ်ႉမႄသတၢင်သဝႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 15/05/2025 ၌၌်ႉ ၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သ သဵ၌်ႈတၢင်သၶၢတ်ႇၵလႆ ၌ႂ်သၵႄႈတူ၌်ႈတီသ – လလႆလႅမ် ၊ တင်ႈတႄႇဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ထိုင် ဝ၌်သတီႈ 03/06/2025 တေမီသလလင်ႈမႄသတၢင်သ ၌ႂ်သၵႄႈ ႁူဝ် ပူင်သ – မိူင်သပလ၌် ၞလမ်သဝၢ၌်ႈ၌လင်ၶႃသ – ထမ်ႈၞၢင်ႉ – လလႆဝူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈ ၞဝ်ႈၵႃသၟၢင်ႉၵ၌် ႁၢမ်ႈၵႂႃႇမႃသ တင်ႈတႄႇယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်သထိုင် ၵၢင်၌ႂ် 4 မူင်သ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 15 ဝ၌်သ။ – လိ၌်ၵူ၌်ႇတဵင်တၢင်သ ၌ႂ်သၵႄႈတူ၌်ႈတီသ – လလႆလႅမ် ၞဝ်ႈၵႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃသၟူ၌်မႃသ၌ႆ လိ၌်ၵူ၌်ႇႁႅင်သ၌ႃႇ ၵႃသၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ၊ လိ၌်၌ႆႉ လႆႈဢီသဢလၵ်ႇ၊ တေႃႈလဵဝ် ၵူ၌်သမႄသတၢင်သၶဝ် တေမႄသတၢင်သလႄႈ ၶဝ်ဢိုတ်သ ဝႆႉ ၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်သထိုင် ၵၢင်၌ႂ် 4 မူင်သ ဢမ်ႇပ၌်ၵႃသၵႂႃႇမႃသ။ ယၢမ်သလဵဝ် တၢင်သပၢင်လူင် ၵျလၵ်ႉတၢ၌်သၵေႃႈ ၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ၊ ၌ႂ်သၵႄႈထမ်ႈၞၢင်ႉထိုင် မိူင်သပလ၌်ၵေႃႈ ၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ မိူ၌်ၶဝ်ဢိုတ်သဝႆႉ မူတ်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သဢိုတ်သဝႆႉၞိူင်ႉ၌၌်သေ တလ၌်ႈတႃႇၵႃသလူင်ၵႂႃႇမႃသ ၜလင်သၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သ၌၌်ႉ လႆႈၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉလႄႈ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ – လိ၌်ၵူ၌်ႇတဵင်တၢင်သ ၌ႂ်သၵႄႈတူ၌်ႈတီသ – လလႆလႅမ် “ပေႃသတေၞႂ်ႉ ၶၢဝ်သယၢမ်သမႄသတၢင်သႁိုင်၌ၢ၌်သ ၞိူင်ႉ၌ႆတႄႉ ဢမ်ႇလီတလ၌်ႈတႃႇ ၵႃသတၢင်ႇၶူဝ်သ ၵု၌်ႇၜၵ်သၶဵဝ် ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပိူင်လူင် တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သၞိူဝ်သဢမ်ႇယူႇလီ ၊ ရူတ်ႉၵႃသတၢင်ႇၵူ၌်သ ပဵ၌် Ambulances ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၵိ၌်သၞႂ်တႄႉတႄႉ”- ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင် ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ၞႄႈတလ၌်ႈလလႆလႅမ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တီႈသဵ၌်ႈတၢင်သ တူ၌်ႈတီသ- လလႆလႅမ်၌ႆႉ ပေႃသပဵ၌်ၶၢဝ်သၟူ၌် လိ၌်လလႆၵႆႉၵူ၌်ႇပင်သလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵ၌်ၵႂႃႇမႃသ ယလ၌်ႉမီသၜေသ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ – လိ၌်ၵူ၌်ႇတဵင်တၢင်သ ၌ႂ်သၵႄႈတူ၌်ႈတီသ – လလႆလႅမ် ရူတ်ႉၵႃသယႂ်ႇဢ၌်ၶမ်ဝႆႉ မၢင်ၞိူဝ်သ ပဵ၌်ရူတ်ႉၵႃသပဝ်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လူင်သမႃသ တႃႇတေၵႂႃႇတၢင်ႇထၢ၌်ႇႁိ၌် ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ – ပလတ်သႁလင်ႇ။ မၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ ပဵ၌်ဢ၌် တၢင်ႇထၢ၌်ႇႁိ၌် မိူင်သတႆသၶို၌်ႈမႃသ ဢၢ၌်သတေၵႂႃႇသူင်ႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တူင်ႈပဵင်သ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ပဵ၌်ရူတ်ႉၵႃသ တၢင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သမိူင်သလႃသ – ၵဵင်သတုင် – တႃႈၶီႈလဵၵ်သမႃသ ဢၢ၌်သတေၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ယၢမ်သလဵဝ် ရူတ်ႉၵႃသ ၵူႈသႅ၌်သဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇမႃသ ၵိုတ်သၶမ်၌ပ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်သ၊ ၶူဝ်သၵု၌်ႇမၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတလၵ်ႇ မလၵ်ႇမၢၵ်ႇၜၵ်သၶဵဝ်ၞိူဝ်သဝႆႉႁိုင် ဢမ်ႇလႆႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၌ဝ်ႈသုမ်သပႅတ်ႈ၌မ်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ လၢႆလလင်ႈ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-22T09:59:57
https://shannews.org/archives/67415
ပၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဝၢႆသလလတ်ႈလႅဝ်သသဝ်သၶေႃတင်သ ပၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ လၢႆသၞဝ်ႈၶု၌်ၶႆႇၟႃႉ ပိူင်ႈသင်ၵ၌်
မေႊ 21 ၌ႆႉ တူၵ်သမႅ၌်ႈဝ၌်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၵႅတ်ႇၶႄဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သတႆသ ၶလပ်ႈႁလပ်ႈ 67 ပီယဝ်ႉလႄႈ ၶႂ်ႈၶို၌်သၵဵပ်သပၢႆသ၌ႄ လၢႆသၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပၢ၌်ၞဝ်ႈၶု၌်ၶႆႇၟႃႉတႆသႁဝ်သႁႃသ ပဵ၌်ႁိုဝ်မႃသ ၌င်ႇ၌ႂ်သၜူႈ လူင်ႉလႅ၌်ႇပၢႆသပို၌်သၶဝ် မၢႆတမ်သတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် တေယၢမ်ႈငိ၌်သၵူ၌်သထဝ်ႈၶဝ်သမ်ႉ၌ႄၵ၌်ဝႃႈ “မိူဝ်ႈပၢ၌်မိူင်သလီ၌၌်ႉ” ၌ႆယူႇ၊ ပၢ၌်မိူင်သ လီဢ၌်ၶဝ်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပေႃသထၢင်ႇၞႂ်ႈပၢ၌်ၞဝ်ႈၶု၌်ၶႆႇၟႃႉတႆသႁဝ်သၶဝ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇၜလင်သငမ်သ၌ႆတႄႉ ပိူင်ႈယဝ်ႉ။ တၢမ်၌င်ႇ ၶူသမေႃလူင်ၞၢႆသၶမ်သမိူင်သ ၶူ၌်ႉၶႂႃႉတၢင်ႇၜို၌်ဝႆႉၞိုင် တႄႇတီႈ ပီ1885 ပေႃသဝႃႈ ၞဝ်ႈႁေႃ ၶမ်သတီႇပေႃသ ၺႃသၶု၌်ဢိင်သၵလဵတ်ႈ တီႉၺလပ်သယဝ်ႉၵေႃႈ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်တႆသတင်သလုမ်ႈ၌ႆႉ ပိူဝ်ႈဝႃႈ ၞဝ်ႈၟႃႉ၌င်ႇၵ၌် ၜိတ်သၜႅၵ်ႇတႅၵ်ႇၞတ်ႉတိုၵ်သတေႃသၶႃၜီၵ၌်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတင်သလၢႆ လႆႈပၢႆႈ လႆႈ၌ီ၊ ၌ႂ်သမၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌် ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သယူႇသေ ထိုင်တီႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉ ပေႃသဢမ်ႇမီသလႆႈ၊ ႁၢ၌်ႉတေႃႇ1887 ၵလ၌်ႇဢိင်သၵလဵတ်ႈပႆႇၜႅဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်တႆသ၌ႆႉ ပၵ်သပိူင်ၟိင်ႈမိူင်သမလတ်ႇဝၢႆသ ႁၢႆလၢႆသေ မိူင်သၞႄႈၶလ၌်ႈ၌င်ႇၵ၌်လႂ်၊ မိူင်သၞႄႈလူင်၌င်ႇၵ၌်လႂ်၊ မိူင်သၞႄႈဢူၺ်သလီၵ၌်လႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သတိုၵ်သၵ၌်ယူႇၵူႈဝ၌်သ။ မၢ၌်ႈသူ၌်ပဵ၌်ၜို၌်သၟႆသ လူႉၵလႆသဵင်ႈ။ မိူင်သၞႄႈႁႅင်သယႂ်ႇ ႁိမ်ယိုတ်သပေႉၵိ၌်၌ိူဝ်မိူင်သဢလ၌်ႇယူႇၵူၺ်သလႄႈ ၌ႃႈလိ၌်ႁၢမ်ႉ၌မ်၌မ်၌ႆႉ ႁၢမ်သၵူ၌်သယူႇၵူ၌်သသဝ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉသင် ၞိူဝ်သၞဝ်ႈၶု၌်ၶႆႇၟႃႉ ၜိတ်သၜႅၵ်ႇတိုၵ်သတေႃသၵ၌်၌ႆ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈမ၌်သ တႄႇတီႈၶု၌်မၢ၌်ႈၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင်၌၌်ႉမႃသယဝ်ႉ။ ၌ႃႈလိ၌်တႆသ ဢ၌်တူၵ်သတႂ်ႈမိုဝ်သမၢ၌်ႈမႃသ၌၌်ႉ ထိုင်ပီ 1581 ပယိ၌်ႉ၌လင်ႇ လူႉၶလႆႈယဝ်ႉၞင်ႇလလတ်ႈ ပူ၌်ႉတႂ်ႈဢေႃသၞႃႇၶု၌်မၢ၌်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜိူဝ်ႇထိုင်ပၢ၌်ၵူင်သပလင်ႇ ၌ႂ်သပီ 1750 လိူဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶို၌်သ တူၵ်သတႂ်ႈၶု၌်မၢ၌်ႈထႅင်ႈ။ ၌ႂ်သပၢ၌်ၶု၌်မင်သတုင်သ၌ႆ လႆႈယလမ်သႁပ်ႉသတ်ႉၞႃႇယူႇတႂ်ႈၶေႃႈပူင်ၶု၌်မၢ၌်ႈ၊ ပေႃသမီသလိူင်ႈတိုၵ်သလႆႈ သူင်ႇသိုၵ်သ၊ ယဝ်ႉသမ်ႉလႆႈသႂ်ႇၶလ၌်ႇ၊ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသ၌၌်ႉ မႃသပၵ်သလုမ်သသိုၵ်သ သေ ပလႆႇလုၵ်ႈလၢ၌်ၶု၌်ၶဝ်မႃသၵုမ်သၵမ်။ ၞဝ်ႈၶု၌်ၶႆႇၟႃႉ ၞိူဝ်သယူႇတႂ်ႈၶု၌်မၢ၌်ႈ၌ႆႉ ႞ ပီ ဢမ်ႇ၌၌် သလင်ပီ ႞ ပလၵ်ႈ လႆႈယို၌်ႈသူင်ႇၶူဝ်သ လူႇပူႇၞႃႇၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ လႆႈၵဵပ်သသူင်ႇပႃသၶလ၌်ႇၵႃႉၶၢႆ၊ ၶလ၌်ႇပႃႇမႆႉ၊ ၶလ၌်ႇမေႃႇႁႄႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵလ၌်ႇ။ လိူဝ်၌၌်ႉ လႆႈဢဝ်လုၵ်ႈယိင်သ၌ၢင်သသၢဝ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶဝ် သၢၵ်ႈပႃသထႅင်ႈယဝ်ႉ။ တႄႇပီ 1861 ဝၢႆသလင် ၶု၌်မၢ၌်ႈတင်သ ဢိင်သၵလဵတ်ႈတိုၵ်သၵ၌်ယဝ်ႉ၌၌်ႉ လႆႈသႂ်ႇပႃသၶလ၌်ႇငို၌်သ ဢ၌်ၶၢ၌်သတမ်သတႅတ်ႈ ၌ႅတ်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၟႃႉဢ၌်ဢမ်ႇသႂ်ႇလႆႈၶလ၌်ႇတဵမ်တ၌်သ၌၌်ႉ ၺႃသပူင်ႁလင်ႉၺလပ်သၶင်။ ၌ႂ်သပၢ၌်ၶု၌်တီႇပေႃသ ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၟႃႉ မိူင်သ၌ၢႆသ၊ လလၵ်ႈၞလၵ်ႇလႄႈ ယလင်ႁူၺ်ႈ ၺႃသၺလပ်သၶင်ဝႆႉ၌ႂ်သႁေႃမၢ၌်သတလေသသေ မိူဝ်ႈ လႂ်မူႇမၢတ်ႈၜလင်သမိူင်သၶဝ် ၵဵပ်သသူင်ႇတဵမ်ယဝ်ႉၞင်ႇပလႆႇၶို၌်သယဝ်ႉ။ ၶု၌်တီႇပေႃသ၌ႆႉ ယူႇယူႇၵႆႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇလိူဝ်ႁႅင်သမႃသလႄႈ မိူဝ်ႈပီ1882 ယလ၌်ႉသႂ်ႇၶလ၌်ႇဢမ်ႇတဵမ် ဝႃႈ၌ႆသေ ပူင်ႁလင်ႉၞဝ်ႈၶု၌်ၵျီႇ ၞဝ်ႈၟႃႉ မိူင်သ၌ၢႆသ ထႅင်ႈပလၵ်ႈသလင်၊ ႁူႉတေလႆႈၺႃသၺလပ်သၶင်ထႅင်ႈလႄႈ ၞဝ်ႈၶု၌်ၵျီႇ ၞင်ႇလူမ်ႇတိုၵ်သတပ်ႉမၢ၌်ႈ ဢ၌်မႃသပၵ်သဝႆႉတီႈမိူင်သ၌ၢႆသ။ ၜိူဝ်ႇၶု၌်မၢ၌်ႈပလႆႇ သိုၵ်သၶို၌်ႈမႃသထႅင်ႈ၌ႆ ၞဝ်ႈၶု၌်ၵျီႇလႄႈ ၞိူဝ်သၞဝ်ႈၟႃႉ ဢ၌်ဢမ်ႇသႂ်ႇၶလ၌်ႇလႆႈ ၌၌်ႉ ဢလ၌်ၶဝ်ႈသလ၌်ႈၞူသၵဵင်သတုင်ယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၟႃႉ ၵဵင်သတုင်ၵေႃႈ ယလ၌်ႉဢမ်ႇႁၢ၌်ႉၞႂ်၌ိူဝ်ၶု၌်တီႇပေႃသဝႆႉ ၞဵမ်ပိုင်သလႄႈ ၞင်ႇဢလ၌်ႁူဝ်လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉတေႃႇ ၶု၌်တီႇပေႃသယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢ၌်ၶု၌်မင်သတုင်သ၌၌်ႉ တီႈႁေႃၵဵင်သႁုင်ႈ ဢ၌်ပဵ၌်တႂ်ႈမိုဝ်သၵဵင်သတုင် ႁၢမ်သပဝ်ႇဝႆႉတီႈ၌င်ႈ ၞဝ်ႈၟႃႉ၊ ၜိူဝ်ႇၞဝ်ႈၟႃႉၵဵင်သတုင် လိူၵ်ႈသၢင်တႅ၌်သၶို၌်သ၌ႆ ၶု၌်မင်သတုင်သပၢၵ်ႈပႅတ်ႈသေ ဢဝ် ၵေႃႉမ၌်သလႆႈၞႂ်ၶို၌်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉ ၵဵင်သႁုင်ႈ။ ထိုင်ပၢ၌်ၶု၌်တီႇပေႃသမႃသ သမ်ႉသိုပ်ႇမၵ်သမ၌်ႈထႅင်ႈလႄႈ ၞဝ်ႈၟႃႉၵဵင်သတုင်ၞင်ႇ လုၵ်ႉၜို၌်ႉၶု၌် တီႇပေႃသ။ ၞဝ်ႈၟႃႉၵဵင်သတုင်ဢလ၌်ႁူဝ်သေ ယိုတ်သၵုမ်သတပ်ႉမၢ၌်ႈတီႈၵဵင်သတုင် ဢမ်ႇၵႃသ ၶို၌်ႈ၌ႃႈ တိုၵ်သပႃသၵဵင်သႁုင်ႈ ဢ၌်ႁပ်ႉဢေႃသၞႃႇၶု၌်မၢ၌်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်သၞဝ်ႈၟႃႉ ဢ၌်တုမ်တလမ်ၵ၌်ဝႆႉတီႈၵဵင်သတုင်၌ႆႉ ဢဵ၌်သဢၢ၌်သတႃႇဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သတႆသသေ လုၵ်ႉၜို၌်ႉတေႃႇၶု၌်မၢ၌်ႈႁႃႉ၌ႆ တို၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ ပဵ၌်တႃႇပူတ်သပႅတ်ႈၶု၌်တီႇပေႃသသေ ယုၵ်ႉတၢင်ႇၶိူဝ်သၶု၌်တၢင်ႇၵေႃႉ ၶို၌်ႈ၌င်ႈႁေႃၶမ်သၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈ ၞဝ်ႉ ၶဝ်ဢၢင်ႈယုၵ်ႉတၢင်ႇ မင်သသႃသမျိ၌်ႇၵု၌်သ ဢ၌်လ၌်ႇသူ၌်ႈၞဝ်ႈဢၢဝ်မ၌်သၵႅမ်မိူင်သသေ ပၢႆႈ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ တီႈမိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ၌၌်ႉ ၶို၌်ႈပဵ၌်ၶု၌်ႁေႃၶမ်သ။ ၜိူဝ်ႇမ၌်သဢမ်ႇၞၢင်ႈမႃသ သမ်ႉဢၢင်ႈယုၵ်ႉတၢင်ႇ မင်သသႃသၺလင်ႇယၢ၌်သ၊ ၵေႃႉ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၜႅဝ်မႃသ လႆႈလႄႈ ၵမ်သလို၌်သ ၞင်ႇႁပ်ႉပၢင်သ မင်သသႃသလိ၌်သပိ၌်ႇ ဢ၌်ပဵ၌်လုၵ်ႈမင်သသႃသၵ၌လင်ႇ ၵႅမ်မိူင်သ ပၢ၌်မင်သတုင်သ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်သၞုမ်သၞဝ်ႈၟႃႉ ၵဵင်သတုင် ဢ၌်ဢၢ၌်သပူတ်သတီႇပေႃသသေ ယုၵ်ႉလိ၌်သပိ၌်ႇ ၶို၌်ႈပဵ၌်ၶု၌်၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉၞမ်သ ပေႃသဢမ်ႇမီသၶု၌်မိူင်သ ၞဝ်ႈၟႃႉ၌င်ႇၵ၌် တေၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်ဢမ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇဝၢႆသ ၶု၌်မိူင်သ၌ႆႉ တေလူလလမ်တူၺ်သထိုင် သႃသ၌ႃလႄႈ ၶႃႈမၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ပေႃသဝႃႈလိ၌်သ ပိ၌်ႇၶို၌်ႈပဵ၌်ၶု၌် သၢမ်ပီ ၞင်ႇတေလႆႈသႂ်ႇၶလ၌်ႇ ႞ ပလၵ်ႈ ၶု၌်မိူင်သ၌ႆႉ တေႁႄႉၵင်ႈၜေသၶဵ၌် တင်သသဵင်ႈ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သလႆႈလီလႆႈပဵ၌် ပေႃသဢမ်ႇမီသၶု၌်မိူင်သ တေၺႃသလူလၢႆယႃႉလူႉသႃသ၌ႃ။ သႃသ၌ႃ၌ႆႉ ၶု၌်မိူင်သလႄႈ ၞိူဝ်သၞဝ်ႈၟႃႉ တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ဝႃႈ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် လၢႆသၶႃႈ၊ မိူင်သၵိုင်လႄႈ ၵေသသီသ ၞဝ်ႈၟႃႉၵမ်ႈ၌မ်၌မ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၟၢႆႇလိ၌်သပိ၌်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၟႃႉ ၞိူဝ်သဢမ်ႇၶဝ်ႈၟၢႆႇလိ၌်သပိ၌်ႇ၌၌်ႉ လႆႈႁပ်ႉၶေႃႈပူင်တီႈႁေႃၶမ်သမၢ၌်ႈသေ တိုၵ်သတေႃသ ၞဝ်ႈၟႃႉ မိူင်သ၌ၢႆသ၊ ၵဵင်သတုင် ယူႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်သ၌င်ႇ၌၌် တီႈပလတ်သႁလင်ႇၵေႃႈ ၌ေႃႇၟ၊ ၌ေႃႇမိူင်သလႄႈ ၞဝ်ႈယၢ၌်ႇ၌ႅင်ႇၶဝ် လုၵ်ႉၜို၌်ႉတေႃႇၞဝ်ႈၟႃႉသီႇပေႃႉလႄႈ ဢူၺ်သလီမ၌်သ ၶု၌်သၢင်ႇတူ၌်ႈႁုင်သယူႇ။ ပေႃသထတ်သတူၺ်သ ပိူင်ပဵ၌်တီႈ၌ိူဝ်၌ႆႉၞိုင် ၞိူဝ်သၞဝ်ႈၶု၌်ၶႆႇၟႃႉတႆသ၌ႆႉ ၜႅ၌်သိုၵ်သတိုၵ်သတႃႇလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သပူတ်သပလႆႇ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ ဢၢ၌်သပူတ်သပႅတ်ႈ ၶု၌်မၢ၌်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇသေ ယုၵ်ႉၶု၌်မၢ၌်ႈၵေႃႉမႂ်ႇ ၶို၌်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈၞလမ်ၵူၺ်သ။ ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈယၢမ်သ ယလ၌်ႉၵုမ်ႇၶိုင်ႁိမ်ဢႃႇ၌ႃႇၵ၌် ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ထၢၵ်ႈလူႇ ၵေႃႉလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တေႃႇၞဝ်ႈ ၟႃႉမိူင်သ၌ၢႆသ တင်သၞုမ်သၞဝ်ႈၟႃႉ မိူင်သ၌ၢႆသ ၜ၌်သၵ၌်တိုၵ်သၵ၌်သေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမိူင်သယုင်ႈဢမ်ႇၵႃသ ၶု၌် မႂ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃႇ ပၢႆသေလိူဝ် ၺႃသဢိင်သၵလဵတ်ႈ ၶဝ်ႈလေႃႇယိုတ်သပႅတ်ႈႁေယဝ်ႉယိုင်။ ၶေႃႈလူပ်သပလင်ႈၵႂၢမ်သတႄႉ သၢႆပို၌်သၶိူဝ်သမိူင်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇဢဝ်တလ၌်ႈသလ၌် ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ပေႃသၵူၺ်သသလ၌်ႁူႉမႃႇလၢႆသေ ဢမ်ႇသႂ်ႇထိုင်ဢလၵ်သဢေႃလႄႈ မၢၵ်ႇလမ်သႁူဝ်ၞႂ်ဝႆႉ လိုၵ်ႉလမ်ႇၞႅင်ႈလႅင်သ လီငၢမ်သၞိုင် ၞလမ်သလူၺ်ႈႁဝ်သပဵ၌်လုၵ်ႈလၢ၌်ၶိူဝ်သတႆသ ဢ၌်လဵဝ်၌င်ႇၵ၌်လႄႈ ယူဝ်လႆႈဝူ၌်ႉ၌ပ်ႉ ၶပ်ႉမိူ၌် လၢႆသၵဝ်ႇႁလႆသၵဝ်ႇ မိူ၌်ပၢ၌်ပူ၌်ႉမႃသႁိုဝ်၌ႆ ယလ၌်သပၢႆသ ၌ႄယၢႆသ၌ႄမလၵ်ႈ၌ႆႈၵလ၌်ႇၶႃႈ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ပို၌်သ']
2025-05-21T22:03:08
https://shannews.org/archives/67412
*တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ လႄႈ “ၶႂ၌်ငဝ်သ လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ”
မိူင်သတႆသ ဢ၌်မီသ၌ႃႈလိ၌်ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇ မလၵ်ႈ 4 ပု၌်ႈ 1 ပု၌်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ၌ႆႉ မီသပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ် ဢၢႆၵႂ၌်သမၢၵ်ႇမိုဝ့်ၞို၌်သယၢမ်သႁုပ်ႇမိုတ်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သမိုတ်သမူဝ်သတ၌် မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 70 ပီ။ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၵေႃႈ တေႁိုင်ၵႂႃႇထႅင်ႈ ၵႃႈႁိုဝ် ငဝ်သလၢႆသၞိူင်ႉ၌ႆ ၜႂ်ႁိုဝ်လၢမ်သၶၢတ်ႈလႆႈ။ မိူင်သတႆသ၌ႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈ၌ိူဝ်လိ၌်တႂ်ႈလိ၌် မီသၶူဝ်သၶလင် ႁိ၌်ႁႄႈ မႆႉသၵ်သ မႆႉတိုင်သ ၟိင်ႈတို၌်သပဵ၌် ဢ၌်မီသၵႃႈၶ၌် လိူင်ႇ၌မ်။ ၶိူဝ်သၵူ၌်သပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇ ယူႇႁူမ်ႈ ၵိ၌်သၢင်ႈၞလမ်သၵ၌်ၵေႃႈ၌မ်၊ ၶိူဝ်သလႂ်ၵေႃႈမီသတပ်ႉသိုၵ်သ ႁင်သၜႂ်ႁင်သမ၌်သထႅင်ႈလႄႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၵေႃႈ လိူင်ႇ၌မ်မိူ၌်ၵ၌်။ ယိူင်သဢၢ၌်သသုင်သုတ်သ တပ်ႉသိုၵ်သၜႂ်မ၌်သၵေႃႈ ပဵ၌်တႃႇတိုၵ်သတေႃသ လုၵ်ႉၜို၌်ႉပႅတ်ႈ ပိူင်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ၊ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄၵလပ်ႇၵူႈ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈပူ၌်ႉလလတ်ႈ လလင်ႈၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞိူင်ႉ၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ တပ့်သိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ (2) တပ်ႉၵေႃႈ တေႃႈတေမီသယိူင်သဢၢ၌်သမိူ၌်ပိူ၌်ႈ ၌င်ႇၵ၌်လႄႈ ႁူႉတေဝႃႈ – “တႃႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ၊ တႃႇမိူင်သတႆသ လႄႈ တႃႇတိုၵ်သတေႃသၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ပိူင်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ” ၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ တင်ႈတႄႇ ၞဝ်ႈ၌လႆႉ သေႃသယ၌်ႇတ ဢလ၌်ႁူဝ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉမႃသ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပီ 2025 လိူ၌်မေႊ 21 ဝ၌်သ၌ႆၞိုင် ၶလပ်ႈတဵမ် “67 ပီ” ယဝ်ႉ။ ပိူင်ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်ႁ၌်သိုဝ်ႈ၌ႃႈတ၌်သတႃ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈပီ 2021 လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 1 ဝ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ႁိုင်မႃသ 4 ပီပၢႆ၌ႆႉ ၜႂ်ဢမ်ႇ ၜႂ်ၵေႃႈ မီသသင်ဝၵ်ႉၵမ် လုၵ်ႉၶို၌်ႈတေႃႇသူႈ တိုၵ်သတေႃသၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သ၌င်ႇ၌၌် တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ တင်သသလင်တပ်ႉ ႁၢႆႁူဝ်ၵႂႃႇမူၵ်သသလ၌်ႉယူႇတီႈလႂ် ? ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်ၞိုင်ႈတႆသ တင်သသလင်တပ်ႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇမႅၵ်ႇၵလင်ႈၵၢင်ႇဝႆႉယူႇ ၵလပ်ႈသင်? ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ၞင်ႇမီသၶေႃႈထၢမ်ဝႃႈ၌ႆလႄႈ တင်သသလင်တပ်ႉသိုၵ်သၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီထတ်သထလင် မူ၌်ႉမႄသတူဝ်ၵဝ်ႇၵႂႃႇယူႇ၌ႆ ၞၢႆသလႃႉသူၺ်ႇ ဢႃႇယု 45 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ပိုတ်ႇဢူၵ်သပိုတ်ႇၞႂ် ဝႃႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞၢဝ်သၶိူဝ်သပိူ၌်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်သႂ်ႇမႃႇသႂ်ႇႁႅင်သ တိုၵ်သတေႃသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ႁေႃႈလိုပ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇ၌ႆႉ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသႁဝ်သ တင်သသလင်ၞုမ်သ ႁဵတ်သသင်ယူႇ၊ ႁၢႆႁူဝ်ၵႂႃႇမူၵ်သသလ၌်ႉယူႇတီႈလႂ်။ ၵလပ်ႈသင်လႄႈ ပလႆႇပို၌်ႉပလႆႇပႅ၌်ႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတႆသႁဝ်သ ၌ႃႈလဵၵ်ႉၵႄႈၵၢင်ပိူ၌်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ” ၞၢႆသလႃႉသူၺ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ၜလင်သမိူဝ်ႈ ၞုမ်သဢူၺ်သလီသိုၵ်သပလတ်သႁလင်ႇ တႄႇ “ပၢင် ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027” ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ပဵ၌်ၜို၌်သပဵ၌်ၟႆသ ၌၌်ႉ ၌ႃႈႁိူ၌်သမ၌်သ ၞၢႆသၺႃသ ၞၢၵ်ႇသိုၵ်သ သိူဝ် ႁိူ၌်သယေသလုၵလႆသေဢမ်ႇၵႃသ လႆႈပၢႆႈလႆႈ၌ီ။ မိူင်သၶႄႇယူႇၵၢင်သေ ယုၵ်ႉဢဝ်ဝဵင်သ လႃႈသဵဝ်ႈ ပ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶို၌်သလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ်မ၌်သၞၢႆသၵေႃႈ ပလၵ်ႇယူႇႁိူ၌်သၶို၌်သ။ ၞၢႆသလႃႉသူၺ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ပေႃသဢဝ်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၵၢ၌်သိုၵ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၌ႆၞိုင် ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢ၌်ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ၌ႆႉ တေဢမ်ႇမီသ တီႈပိုင်ႈတီႈဢိင်။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၜႂ်ၵေႃႈ သႂ်ႇႁႅင်သ ၶိူဝ်သၜႂ် သိုၵ်သမ၌်သ ။ မႄႈၶႂၢၵ်ႈႁိမ်ဢဝ်ပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သႁလင်ႇ ထိုင်တီႈ သိုၵ်သတႆသ ပေႃသဢမ်ႇၶႂ်ႈမီသတီႈယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌င်ႇ၌၌် တႆသႁဝ်သၵေႃႈ မီသဝႆႉတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ မီသႁိၵ်ႈမီသပို၌်သ ဢ၌်ပီႈ၌လင်ႉတၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ပေႃသဢၢမ်သၶလႆ ၞိူဝ်သၶိူဝ်သတႆသၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၵမ်ႉထႅမ် ပ၌်ႁႅင်သဝႆႉ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ တင်သသလင်တပ်ႉ သလင်ၞုမ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်မိူ၌်၌င်ႇ ၜႃႇမိုဝ်သလႄႈလင်မိုဝ်သ ယူႇၵိုၵ်သၞလမ်သၵ၌် ၞႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ၊ တင်သသလင်တပ်ႉသလင်ၞုမ်သ ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇၞႂ် မၢတ်ႈမၢႆ တလင်သၵိုမ်သဝႆႉလီလီ၌ႆ ၞၢႆသလႃႉသူၺ်ႇ မလၵ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသဢဝ်ၵႂၢမ်သတႆသဝႃႈတႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၜႃႇမိုဝ်သလႄႈ လင်မိုဝ်သ ၵူၺ်သ၊ ၞႅၵ်ႇယႅၵ်ႈဢမ်ႇလႆႈ ယူႇၵိုၵ်သၞလမ်သၵ၌် ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်ဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ထူပ်သၜေသတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသ တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄပႂ်ႉပႃသ တူၺ်သထိုင်ၵူ၌်သမိူင်သ ၞဵမ်ပိုင်သ၊ ၌ႆႉပဵ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သတပ်ႉသိုၵ်သႁဝ်သ၌ႆ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်သလႃသလႃသ” လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ တိုၵ်သတေႃသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပိူင်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ၊ တိုၵ်သတေႃသ လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပိူင်ဢမ်ႇပဵ၌်ၞလမ်သထမ်သယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌၌် “တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ” တင်သသလင် တပ်ႉသလင်ၞုမ်သ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ၶဝ်လုၵ်ႉၜို၌်ႉတေႃႇသူႈၜႂ် ? ဝႆႉယူႇ၌ႆ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ယိင်သမူၺ်လႅင်သ မီသၶေႃႈထၢမ်၌င်ႇ၌ႆ။ “တႆသႁဝ်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသၞလမ်သ လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉယူႇႁႃႉ? ၵူ၌်သဢ၌်ဝႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆ ၌၌်ႉ မိူ၌်ၞိူဝ်သၶဝ် ၶို၌်သတေႃႇသူႈ ၵူ၌်သမိူင်သဝႆႉၵူၺ်သ” လၢတ်ႈဝႃႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉတေႃႇသူႈ တႃႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၌ႆသေတႃႉ ယၢမ်သလဵဝ် တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵႅတ်ႇၶႄသင်ပ၌် ၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတီႈ ပိုင်ႈဢိင် ဢမ်ႇမီသတီႈၞႂ်ယႂ်ႇသေဢိတ်သယဝ်ႉ၌ႆ ယိင်သမူၺ်လႅင်သ လလမ်ၶမ်ဢူၵ်သၶမ်ၞႂ် ဝႆႉယူႇၞိူင်ႉ၌ႆ။ “ၶႃႈၵေႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၊ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၶႂ်ႈယုမ်ႇယမ် ၶႂ်ႈၞႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင် တပ်ႉသိုၵ်ႁဝ်သ ၞိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉဢေႃႈ” မိူ၌်၌င်ႇ၌င် ၌ၢင်သၶႂ၌်လဵၵ်သ ၵေႃႉပဵ၌်ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင် ၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ “ပေႃသလၢတ်ႈၞလမ်သ ငဝ်သလၢႆသပိူင်ပဵ၌်မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ၶႃႈပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇပဵင်သပေႃသၞႂ် တႃႇႁတ်သပိုင်ႈဢိင် တပ်ႉသိုၵ်သတႆသလႆႈ” ၌ႆယဝ်ႉ။ တႆသႁဝ်သၵေႃႈ ယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပိူင်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ၊ တေႃႇသူႈတႃႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ပူ၌်ႉလလတ်ႈလလင်ႈၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင်၊ တႃႇသု၌်ႇလႆႈၜဵင်ႇပဵင်သ တႅပ်သတတ်သၞတ်သပလင် ႁင်သၶေႃ၌၌်ႉ မီသမႃသ 67 ပီသေတႃႉ ဢမ်ႇပႆႇႁလတ်ႈထိုင် တီႈယၢမ်ႈမုင်သမလင်သ ယိူင်သဢၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇၵဝ်ႇသႄႈ။ ပေႃသတႅၵ်ႈ၌ိူင်သတူၺ်သ လၢႆသႁဵတ်သသၢင်ႈလႄႈ ၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင် တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ တႃႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်သတေႃသၶို၌်သ ပိူင်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇႁ၌် ပဵ၌်၌မ်ႉပဵ၌်တူဝ် သေဢမ်ႇၵႃသ ဢမ်ႇမီသတႃႇၞႂ်ယႂ်ႇသင်လႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ၊ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂင်တၢင်သဝႆႉယူႇ၌ႆ ၌ၢင်သၶႂ၌်လဵၵ်သ တူၵ်ႇတၵ်ႉထႅင်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ SSPP လႄႈ ၶလင်ႇသီႇဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသ RCSS တင်သသလင်ၞုမ်သ၌ႆႉ ယလမ်သႁပ်ႉတူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပဵ၌် “တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSA”၌ႆသေတႃႉ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႈ မိုဝ်သၵ၌်၊ ၌ႆႉၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ၌ႂ်သၵႄႈသလင်တပ်ႉၵေႃႈ မီသလလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် တိုၵ်သတေႃသတေႃႇသူႈ ၵ၌်ၶို၌်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၞႂ်သဵင်ႈၞလမ်သ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉတႆသ၊ ဢိမ်ႇမိူဝ်ႇၵၢ၌်မိူင်သတႆသမႃသ၌ႆ ၌ၢင်သမူၺ် ၵေႃႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆထႅင်ႈ။ ပ၌်ႁႃ ပတိတ်ႈၶၢတ်ႈလႄႈ လလင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၶဝ်ႈႁႃၵ၌် ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင် SSPP လႄႈ RCSS တင်ႈတႄႇ ပီ 2015 လိူ၌်၌ူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊမႃသ၌၌်ႉ RCSS လႄႈ SSPP တင်သ TNLA ဢိင်၌ိူဝ်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌င်ႇၵ၌် ႁိမ်၌ႃႈတီႈၵ၌် တၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇသေ လႆႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်မႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇယၢမ်သလဵဝ်။ ၟၢႆႇ RCSS ပဵ၌်ၞုမ်သလူင်သလၢႆသမိုဝ်သဝႆႉ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်သတိုၵ်သတူဝ်ႈမိူင်သ NCA သေတႃႉ ၟၢႆႇ SSPP ဢမ်ႇလႆႈလူင်သလၢႆသမိုဝ်သဝႆ့။ RCSS SSPP ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈသမ်ႉ SSPP ၶဝ်ႈပႃသဝႆ့ ၌ႂ်သၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ FPNCC ဢ၌်တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ UWSA ဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆ့။ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ပၢ၌်ႁႃၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႂ်သၵႄႈတပ်ႉသိုၵ်သတႆသ သလင်ၞုမ်သ၌ႆႉ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈပီ 2021 တၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌၌်ႉ မႃသထိုင်မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ တၢင်သပလတ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သၵိုင် သေဢမ်ႇၵႃသ ထိုင်မႃသပီ 2023 သလၵ်ႈတဝ်ဝႅတ်ႉလလမ်ႉၵ၌် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႇၞလၵ်ႇထႅင်ႈ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ လႆႈၺႃသၞၢၵ်ႇသိုၵ်သ ထုၵ်ႇတဵၵ်သတဵင်ၵဵပ်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင် ပၢ၌်ႁႃၵၢ၌်သိုၵ်သ တင်သသလင်တပ်ႉသလင်ၟၢႆႇလႄႈ ၵပ်ႉၵိ၌်သၶၢ၌်ၞႂ်မႃသ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ့်။ ၌ႂ်သပီ 2023 လိူ၌်၌ူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊသဵင်ႈ၌၌်ႉ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသတင်သသလင်ၟၢႆႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ တေႃႇၵ၌် ၌ႆသေတႃႉ ထိုင်မႃသ ပီ 2024 လိူ၌်ၵျူႊလၢႆႊ ၶို၌်သတႄႇမီသပ၌်ႁႃ ထိုင်သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇ ထႅင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ လႆႈၞဵပ်သဢူၵ်သၞဵပ်သၞႂ် ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သပီ 2025 လိူ၌်မေႊ 16 ဝ၌်သ၌ႆႉ တပ်ႉသိုၵ်သတင်သသလင်ၞုမ်သ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇမႃသဝႃႈ သိုၵ်သတင်သသလင်ၟၢႆႇ တေဢမ်ႇလႆႈၜႅ၌်-ၞတ်သယိုဝ်သၵ၌် တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ (10) ဝ၌်သ ။ ႁႂ်ႈၵိုတ်သ တိုၵ်သၵ၌်ဝႆႉ ၜလင်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ လိူ၌်မေႊ 21 ဝ၌်သ၌ႆ့ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သသလင်ၞုမ်သ SSPP လႄႈ RCSS ၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌်၊ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသ၌င်ႇၵ၌် ယႃႇႁႂ်ႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်ၶို၌်သ၌၌်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငိ လၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သၵေႃသယႃႇ ဢမ်ႇလႆႈဢလင်ႇမၢ၌် ထိုင်တီႈထိုင်တၢင်သလႆႈ၊ တေလႆႈမူ၌်ႉမႄသ ထတ်သသၢင်ၶို၌်သ မူႇပိူင်ပေႃႇလၞီႇ တင်သသလင်ၞုမ်သလႄႈ ပႃသတင်သႁူဝ်၌ႃႈ သလင်ပႃႈသလင်ၟၢႆႇယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “တႆသႁဝ်သ၌င်ႇၵ၌် ယႃႇႁႂ်ႈတိုၵ်သၵ၌်ၶို၌်သ၌ႆ လၢတ်ႈမႃသၵေႃႈ လၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈသင်လႄႈ ဢမ်ႇဢလင်ႇမၢ၌်၌ႆၵေႃႈ တေၵဵဝ်ႇၞလမ်သ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် တင်သသလင်ၟၢႆႇလႄႈ ၵူ၌်သမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၶဝ် မလၵ်ႈ၌၌်ႉၵလႆသ။ ႁူဝ်၌ႃႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ဢလ၌်ႁူဝ်တပ်ႉသိုၵ်သတႆသမႃသ ႁိုင်ယဝ်ႉသေတႃႉ ဢမ်ႇမီသ လလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသင်မႃသ။ ၶႃႈထၢင်ႇတႄ့ ထုၵ်ႇလီလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵလ၌်ႇဢိူဝ်ႈ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသလႄႈ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ မိူဝ်ႈပီ 1958 လိူ၌်မေႊ 21 ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ ဢလ၌်ႁူဝ် ၜူႈႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ 31 ၵေႃႉ သေ တင်ႈတပ်ႉ “၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်” – တိူင်ႇၵၢဝ်ႇယ၌်ႇၞႂ် ၵိ၌်၌မ်ႉသၞ်ႉၞႃႇ ၵေႃႇတင်ႈ ပူၵ်သပလင် တႄႇၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ႁိမ်သသူပ်သ၌မ်ႉၵျလတ်ႈ ၌ႂ်သဢိူင်ႇမိူင်သႁၢင် ၞႄႈဝဵင်သမိူင်သတူ၌် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ။ ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌် ၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ တႃႇၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ လၢႆသတိုၵ်သ သဵ၌်ႈတၢင်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ မိူင်သတႆသ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမီသမႃသ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ၊ ၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင် ၌ိူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ လႄႈ ဝၢႆသယူႇၞလမ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တူင်ႈပဵင်သ တဵမ် 10 ပီ ႁူႉႁ၌် ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶႆ ယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉၞလမ် ဢလ၌်ၜလတ်ႈတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသမႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ဢ၌်ယၢမ်ႈတိူင်ႇၵၢဝ်ႇယ၌်ႇၞႂ်ဝႃႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉတေႃႇသူႈ တႃႇသု၌်ႇလႆႈၜဵင်ႇပဵင်သ တႃႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈ လႄႈ ၵၢ၌်လူင်သ မိုဝ်သႁဵတ်သ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈႁလႆႈ မႅ၌်ႈႁလႆသ ဢမ်ႇႁလ၌်ႇတလ၌်ႉဝၢႆႇတူၺ်သ ၵၢင်ၞႂ်ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သလႆႈတုၵ်ႉၶၶၢ၌်ၞႂ် တူၵ်သ၌မ်ႉတႃ ယလ၌်ႉၶဝ်တင်သသလင်ၞုမ်သ။ ပေႃသဢဝ်ငဝ်သလၢႆသ ပိူင်ပဵ၌်မိူဝ်ႈလဵဝ်ဝႃႈ၌ႆ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ “ယလ၌်ႉၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တႆသ ဢမ်ႇၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌် ဢမ်ႇယလ၌်ႇယၢ၌်သ မႃႇ၌တေႃႇၵ၌် ထိုင်လႆႈမီသပ၌်ႁႃတေႃႇၵ၌်”လႄႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သဢလၵ်ႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတၢင်သလၢႆၵေႃႈ မိုင်ၵႂင်ၞလမ်သ တၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ သိုၵ်တႆသ သလင်တပ်ႉ သလင်ၞုမ်သ၌ႆႉ။ “တပ်ႉသိုၵ်သ၌ိုင်ႈဢ၌် ႁႂ်ႈယႃႉလုလႅဝ်ပႅတ်ႈ၌ႆႉ တေငၢႆႈယူႇသေတႃႉ ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သတႆသ မီသဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇ ပဵ၌်သလင်တပ်ႉၞိူင်ႉ၌ႆ ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ လႆႈလူႇ၌ိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၞႂ်သေ ပူၵ်သပလင်မႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသႁဝ်သၵေႃႈ တိုၵ်ႉယုမ်ႇယမ် ႁတ်သၞႂ်ယႂ်ႇ၌ိူဝ် တပ်ႉသိုၵ်သတႆသယူႇ။ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၶႂ်ႈႁ၌် သိုၵ်သတႆသ၌င်ႇၵ၌် ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်သေ လုတၢႆႁၢႆလၢႆၵႂႃႇသႄႈ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်မိူင်သလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသႁဝ်သ တေၶဝ်ႈၞႂ်ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ လိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆႉ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တႆသႁဝ်သ ထုၵ်ႇလီမူ၌်ႉမႄသ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ဢ၌်မီသဝႆ့ယူႇ” ၞၢႆသလႃႉသူၺ်ႇ တုၵ်သယလ၌်သ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵၢ၌်တႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ ယို၌်သယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင် ၌ပ်ႉႁူဝ်သိပ်သပီ၊ မိူဝ်ႈယၢမ်သ၌င်ႇ၌၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသၞ၌်ႉၞလမ်ၶဝ် ယၢမ်ႈဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈမႃသလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ မီသပု၌်ႈၜလ၌်သ တႃႇသိုပ်ႇႁၢပ်ႇႁၢမ် ႁႂ်ႈမိူင်သတႆသ ပေႃသၵတ်သယဵ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သလႄႈ လီၶဝ်ႈပႃသ၌ႂ်သ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သယူႇ၌ႆ ၌ၢင်သမူၺ် ႁ၌်ထိုင်၌င်ႇ၌ႆ။ “ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ တေလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သသိုၵ်သ ပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်သ။ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်တၢင်ႇလလင်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ တူင်ႉတို၌်ႇၞလမ်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ ႁႃလၢႆသတၢင်သ ပို၌်ၜႄႈတၢင်သႁူႉ လလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌် သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ သု၌်ႇလႆႈ၌ၢင်သယိင်သ၊ ဢလၵ်ႇသဵင်ပ၌်၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ လလင်ႈၺႃသပူ၌်ႉပႅ၌်တၢင်သၵႃႇမ ဢမ်ဝႃႈၜႂ်ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁႃႉ သိုၵ်သတႆသႁႃႉ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆ့ ထုၵ်ႇလီႁူမ်ႈၵ၌် ဢလၵ်ႇသဵင်လင်လင် တႃႇၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သ”ယူႇဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ တို၌်သမီသ၌မ်ႉၞႂ် ၶႂ်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၶႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၶႂ်ႈယူႇလလတ်ႈလႅဝ်သလႄႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၶဝ်ႈပႃသမႃသ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်တႆသႁဝ်သ ထုၵ်ႇလီတိုတ်ႉတၢႆသ ႁလင်ႉႁူၺ်သသေႃႇသူ၌်သယူႇ ၌ႆ ၌ၢင်သၶႂ၌်လဵၵ်သ ဝႃႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ “ငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်ဝႆ့၌ႆ မိူ၌်ႁဝ်သဢမ်ႇမေႃၞႂ်ႉတိုဝ်ႉတၢင်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်သိုၵ်သၵၢ၌်မိူင်သ ဢ၌်ၵိူတ်ႇၶို၌်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇယူႇၵူႈဝ၌်သ၌ႆ့။ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်ၶဝ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမီသတူဝ်ထူပ်သလႄႈ ၶဝ်မီသပု၌်ႈၜလ၌်သ တႃႇၞီႉ၌ႄသဵ၌်ႈတၢင်သ၊ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈၞႂ်ၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ ႁႂ်ႈလႆႈမီသၵၢင်ၞႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သ” ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉတပ်ႉသိုၵ်သတႆသသလင်ၞုမ်သ တလၵ်ႉတႅၵ်ႉၵ၌်လႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသၵမ်ႈ၌မ် လလမ်မႆႈၞႂ်ၵူဝ်ႁႄ တႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈသေ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၞိူဝ်သမီသၵၢင်ၞႂ် ၶႂ်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပိူင်ၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သ သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ “ပေႃသသိုၵ်သတႆသသလင်ၞုမ်သ ဢမ်ႇယိုဝ်သၵ၌်တႄ့ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ဢ၌်ၶႂ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇ ႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ၌ႂ်သသိုၵ်သတႆသ၌ႆႉ မီသတင်သ၌မ်။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ လႆႈၵူဝ်တႆသ၌င်ႇၵ၌် ၶို၌်သယိုဝ်သၵ၌်ႁေ လုတၢႆလၢႆလၢႆလလၵ်ႇလလၵ်ႈလႄႈ ဢလ၌်ၵ၌်ငိူင်ႉပၢႆႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်ၶဝ် ဢမ်ႇႁူႉၵေႃႈဢမ်ႇၞႂ်ႈ၊ ၶို၌်သဝူ၌်ႉထတ်သသၢင်ၜလင်ႈလႄႈ။ ပေႃသႁပ်ႉပၢၵ်ႇ လႆႈဝႃႈ သိုၵ်သတႆသ၌င်ႇၵ၌် တေဢမ်ႇယိုဝ်သၵ၌်၌ႆတႄ့ ၶႃႈၜလမ်ႉတႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ” ၌ႆ ၞၢႆသမိူင်သ ၵေႃႉယူႇလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵၢ၌်တႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜလင်သတူၵ်သၵိ၌်သ မီသႁႅင်သမိပ်ႇ တၢင်သ၌လၵ်ႈတၢင်သ၌ႂ်သလႄႈ တႆသ၌င်ႇ ၵ၌် ပေႃသပႆႇၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌်လႆႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်သေ ထိုင်ၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢုပ်ႇဢူဝ်သႁႃတၢင်သ ဢလၵ်ႇ တႃႇၵၢ၌်မိူင်သတႆသ၊ တႃႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သယူႇႁူမ်ႈ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၌ႆ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၵၢ၌်မိူင်သတႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ။ “ၵေႃႉဢ၌်ယလမ်သႁပ်ႉဝႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တႃႇၶိူဝ်သတႆသ မိူင်သတႆသ၌ႆ ထုၵ်ႇလီမီသပၢႆသဝူ၌်ႉ ၶိုတ်သၵၢပ်ႈပၢ၌်ၞလမ်သလႄႈ လီဝူ၌်ႉႁ၌်ထိုင် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ။ ၵၢ၌်လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉႁဝ်သ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၜႅ၌်ၵၢ၌်လလၵ်သလၢႆသမ၌်သယဝ်ႉ။ ပေႃသသိုပ်ႇယၢင်ႈၞိူင်ႉ ၌ႆၵလႆသတႄႉ ၶိူဝ်သတႆသမိူင်သတႆသ တေၞၢင်ႈတူၵ်သပဵ၌်ၜေသ လႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသႁဝ်သၵေႃႈ လူဝ်ႇၶဝ်ႈတူင်ႉ၌ိုင် ၵၢ၌်မိူင်သတႆသႁဝ်သ လူဝ်ႇသႂ်ႇႁႅင်သ၌မ်၌မ်” ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ တႄႇဢဝ် “ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ” ၌ႆႉၵႂႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ တေၞၢင်သမီသတၢင်သမုင်ႈမလင်သ ၌ိူဝ် တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ တင်သသလင်တပ်ႉသလင်ၞုမ်သ ယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၵလပ်ႈ၌၌် ထုၵ်ႇလီမီသလလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ထုၵ်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သ သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞလမ်သ၌င်ႇၞိုဝ်ႈသဵင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ယဝ်ႉ ၌ႆ – – လိူဝ်သေ မလင်သယဝ်ႉ မလင်သထႅင်ႈ တေၞၢင်ႈၶိုင်ၞလႆႈသင်လႆႈ၌ေႃသ ။ *၌ၢင်သသႅင်၌ုမ်ႇ တႅမ်ႈၟၢႆႇမၢ၌်ႈ *ၞၢႆသၶႂ၌်မိူင်သ ပိ၌်ႇတႅမ်ႈၟၢႆႇတႆသ
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-05-21T19:00:00
https://shannews.org/archives/67402
ပို၌်သပဵ၌်မႃသ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞိုင်ႈတႆသ (မေႊ 21)
ပေႃသႁဝ်သမႃသတူၺ်သ ၞလမ်သပို၌်သၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သတႆသႁဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈလၢတ်ႈတင်ႈတႄႇ 1947 ၌၌်ႉမႃသယဝ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ 1947 တီႈပၢင်လူင် ဢုပ်ႇၵ၌်။ ထိုင်မႃသ 1958 မ၌်သတဵမ် 10 ပီယဝ်ႉ ဢ၌်ႁဝ်သတူၵ်သလူင်သႁူမ်ႈၵ၌်ဝႆႉ မိူင်သတႆသတင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ပေႃသဝႃႈ မ၌်သမိူ၌်ၞႂ်ယူႇ၌ႆ 10 ပီယဝ်ႉ ႁဝ်သသိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ ပေႃသ ဝႃႈ မ၌်သဢမ်ႇမိူ၌်ၞႂ် ၟၢႆႇႁဝ်သလႆႈသုမ်သပု၌်ႈ၌ႆယူႇၞိုင် 10 ပီယဝ်ႉ ႁဝ်သမႃသဢုပ်ႇၵ၌်ၶို၌်သ။ ပေႃသဢုပ်ႇ ၵ၌်ယဝ်ႉ ပေႃသတၢ၌်ႇၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇလႆႈၶို၌်သၵေႃႈ ၞလမ်သ၌င်ႇႁဝ်သတူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉ၌၌်ႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌၌်လႄႈ ထိုင်မႃသ 1958 ၌ႆႉ မ၌်သတဵမ် 10 ပီယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇတဵမ် 10 မိူဝ်ႈ 1956 -57 ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သတႆသ၊ ၞဝ်ႈၟႃႉ၊ ၵူ၌်သႁၵ်ႉၞၢတ်ႈၶဝ်၊ သင်ၶၞဝ်ႈ ၞိူဝ်သႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၶဝ် ၊ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌်မႃသတူင်ႉ၌ိုင်။ ပေႃသထိုင် 1958 ၌ႆ ဢ၌် ႁဝ်သႁူမ်ႈၵ၌်မႃသ တေၶို၌်သမႃသထတ်သသၢင်တူၺ်သ ဢ၌်လႂ်ၜိတ်သ ဢ၌်လႂ်ထုၵ်ႇ ဢ၌်လႂ်ယူပ်ႈယလမ်သ ဢ၌်လႂ်ႁဝ်သသမ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်သႁိုဝ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ထိုင်မႃသ 1956-57 ၵေႃႈ ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌် တူင်ႉ၌ိုင်မႃသယဝ်ႉ။ ၞင်ႇမႃသဢုပ်ႇၵ၌် လၢတ်ႈၵ၌် ၌မ်မႃသသေ တင်သၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ်ၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ဢဝ် လလၵ်သလၢႆသတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊသေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၶို၌်သ တီႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇ ႁဝ်သတူၵ်သလူင်သ ၵ၌်ဝႆႉ မိူဝ်ႈ 1947 – 48 ၌၌်ႉ။ မိူဝ်ႈ 1947 ၌၌်ႉ ပဵ၌်မႃသလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊ မိူဝ်ႈ 1948 ၌၌်ႉ ပဵ၌်မႃသပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞုမ်သဢမ်ႇၶႂ်ႈပႂ်ႉသမ်ႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅ၌်သယဝ်ႉ ႁဵတ်သႁိုဝ်ၵေႃႈ မ၌်သဢမ်ႇမႃသမိူ၌်ၞႂ်ႁဝ်သလႆႈယဝ်ႉ သု၌်ႇသုမ်သပု၌်ႈႁဝ်သၵေႃႈ မ၌်သဢမ်ႇၞၢင်ႈလႆႈၶို၌်သယဝ်ႉ ပေႃသႁဝ်သဢမ်ႇတိုၵ်သဢဝ် ၵလပ်ႈ၌ႆ ၞင်ႇမႃသ တင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သမ၌်သတႄႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈတေတဵမ် 10 ယဝ်ႉ ႁဝ်သမႃသ၌ပ်ႉတူၺ်သ ႁဝ်သပေႃသသုမ်သယူႇယဝ်ႉ သု၌်ႇလႆႈၵူႈမဵဝ်သမဵဝ်သထႅင်ႈ 1-2 ပီၵူၺ်သ မ၌်သတို၌်သဢမ်ႇလႆႈ ႁဝ်သတို၌်သႁူႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ႁဝ်သတို၌်သလူဝ်ႇလႆႈတိုၵ်သဢဝ်မိူင်သႁဝ်သ ၵလ၌်သၶေႃၵူၺ်သယဝ်ႉ ဢ၌်၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်ဝႆႉၵိူင်သ၌ိုင်ႈ။ ၵိူင်သ၌ႆႉသမ်ႉ တေပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၊ ၵူ၌်သႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ၊ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ်။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞင်ႇမႃသႁႃၵူ၌်သ တႃႇတေဢလ၌် ႁူဝ်လႆႈ၌၌်ႉ ဢလ၌်ၵ၌်ႁႃသေ ၞင်ႇႁႃလႆႈၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ ႁႂ်ႈမ၌်သၞဝ်ႈ မႃသဢလ၌်ႁူဝ် ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသယဝ်ႉ။ မ၌်သၞဝ်ႈ မႃသတီႈလလႆၞႃႇတီႇ လလႆ၌ႆႉသမ်ႉ မီသတီႈႁိမ်သဝၢ၌်ႈၞၢႆသမူသ မိူင်သပ၌်ႇ၌၌်ႉ တီႈ၌၌်ႈသမ်ႉ မ၌်သ မီသဝႆႉ လလႆဢ၌်၌ိုင်ႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် လလႆ၌၌်ႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉ လလႆၞႃႇတီႇယူႇ။ ဢ၌်ၞဝ်ႈ၌လႆႉၶဝ် မႃသဢလ၌်ႁူဝ်သေ ဢုပ်ႇၵ၌်တီႈ၌၌်ႈ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈမိူင်သၵျလတ်ႈ – မိူင်သထႃသ။ ၶဝ်ဢုပ်ႇၵ၌် တူၵ်သလူင်သၵ၌် တီႈ လလႆၞႃႇတီႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ ၵူ၌်သၵေႃႈႁဝ်သႁႃလႆႈယဝ်ႉ ဢဝ်ၵူ၌်သတီႈၞမ်ႁဝ်သၵလ၌်ႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သပ၌်ႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ ၌ႂ်သ 27 ၵေႃႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သပ၌်ႇလူသ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သတၢင်ႇတီႈထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ၊ ၌ႂ်သ 4 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ပႃသၞဝ်ႈ၌လႆႉ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ပေႃသယဝ်ႉ ၞင်ႇတေၶၢမ်ႈၵႂႃႇတၢင်သပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ မႃသတီႈမိူင်သၵျလတ်ႈ – မိူင်သထႃသသေ မႃသတႄႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉတႄႉ ယိူင်သဢၢ၌်သၶဝ်ၞဝ်ႈ တို၌်သဝႃႈလူဝ်ႇတိုၵ်သဢဝ် မိူင်သတႆသလလတ်ႈလႅဝ်သၵလ၌်သၶေႃ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ တင်သဢ၌်ႁဝ်သတူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉ၌၌်ႉ မ၌်သဢမ်ႇပဵ၌်မႃသ၌ႆ ႁဝ်သဢမ်ႇႁူမ်ႈယဝ်ႉ။ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵိူင်သဢ၌်တင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ။ ၵိူင်သၵၢ၌်မိူင်သသမ်ႉ မိူ၌်ၞိူင်ႉၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ် ယပလ (ရပလ) ၶဝ် ဢလ၌်ႁူဝ်ယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇမႃသၟၢႆႇ၌ႆႉယဝ်ႉ ၶဝ်သမ်ႉၶႂ်ႈယူႇၞလမ်သ လၵ်သပိူင်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊသေ တိုၵ်သႁႂ်ႈမ၌်သပေႃသလႆႈ ႁႂ်ႈမၢ၌်ႈပေႃသယလမ်သပဵ၌် ၞႄႈမိူင်သ (ပဌည်နယ်) ဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ပေႃသမၢ၌်ႈယလမ်သပဵ၌် ၞႄႈမိူင်သဢ၌်၌ိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်သဢူဝ်ႊၶႄႊယဝ်ႉ။ ပေႃသမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇယလမ်သပဵ၌်ၞႄႈမိူင်သ ဢ၌်၌ိုင်ႈ၌ႆၞိုင် ႁဝ်သတို၌်သတေၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶဝ်ယလမ်သႁပ်ႉ ႁႂ်ႈ ပေႃသပဵ၌်လႆႈ ဢ၌်၌ႆႉပဵ၌်တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သလူင်ႁဝ်သ ၌ႆႉသမ်ႉ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ် ထႅင်ႈ ၵိူင်သ၌ိုင်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ မ၌်သပဵ၌်ဝႆႉ 2 ၵိူင်သၞိူင်ႉ၌ႆ။ လလင်ႈတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပဵ၌်ပၢင်ၵုမ်ၵ၌် တူၵ်သလူင်သၵ၌်ယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ ၞဝ်ႈ၌လႆႉမႃသဢလ၌် တၢင်သ မႃသသူ၌်သတုမ်ဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၌င်ႇႁိုဝ် ယၢ၌်ႇသူႇပေႃသတေဢမ်ႇတ၌်သႁူႉ ဢမ်ႇတ၌်သမႃသယႃႉမႃသ ၵဝ်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈ၌လႆႉ ၞင်ႇဢလ၌်တင်ႈတပ်သိုၵ်သပႅတ်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သဢ၌်ၶဝ်ဢုပ်ႇၵ၌်ဝႆႉ တေမႃသ ဢလ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႄႈ မ၌်သၞဝ်ႈ၌ႅတ်ႈဢလ၌်တင်ႈတပ်သသိုၵ်သသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇ။ ပေႃသဝႃႈ 1959 ၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ၞင်ႇတေမႃသႁင်သၜႂ်မ၌်သ တင်ႈဢဝ်ၞဝ်ႈသႅင်သိုၵ်သ၊ ၞဝ်ႈသိူဝ်ဝ၌်သ၊ ၞဝ်ႈပို၌်သတႆသ၊ ၞဝ်သဢူင်သပလင်ႇၶဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သႁၵ်ႉဝၢ၌်ႈႁၵ်ႉမိူင်သၶဝ် ၵမ်ႈၜလင်ႈ မိူ၌်ၞိူင်ႉ တင်သမု၌်ၞဝ်ႈ၌ႆၵေႃႈ ၞဝ်ႈပ၌်ႇတိတ ၶိူဝ်သတႆသ တီႈ ၵျလင်သၶိူဝ်သတႆသ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၞဝ်ႈသဌႃႇ၌ၵိင်ႇ တီႈဝတ်ႉၵၢမ်ႇပေႃသၞ သၢ၌်သၶျလင်သ တႃႈၵုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၞဝ်ႈသဌႃႇ၌ၵိင်ႇ၌ႆႉယဝ်ႉ မ၌်သၞဝ်ႈဢလ၌်တင်ႈပဵ၌်ၞုမ်သသိူဝ် ဢဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉၞလမ်တင်ႈ ႁဵတ်သၞုမ်သသိူဝ်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ – သိူဝ်၌၌်ႉ သိူဝ်၌ႆႉ လုၵ်ႉတီႈမ၌်သၞဝ်ႈသေ တင်ႈမႃသယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ ၌ႆ တၢင်ႇပ၌်ၞုမ်သသိူဝ်သေ ႁဵတ်သၵၢ၌် ပ၌်ႁႅင်သႁႃႁႅင်သၞလႆႈပႃသ ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်၌ႆႉ မု၌်ၞဝ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႅမ်ႈလၢႆသသေ သူ၌်သသေႃႇ ဢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသထႅင်ႈတႄႉ ၌ႂ်သၞုမ်သၞဝ်ႈၟႃႉ၌၌်ႉ မီသ ဝႆႉၞဝ်ႈၟႃႉမိူင်သပ၌်ႇ ၞဝ်ႈသဌႃႇ၌ႃႇၵိင်ႇၶဝ် ပေႃသမႃသယလ၌်သတင်သၞလႆႈထႅမ် တီႈမ၌်သၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈၞလႆႈ ထႅမ် ၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၟႃႉမိူင်သပ၌်ႇ၌ႆႉ ယူႇ၌ႂ်သၶလင်ႇသီႇမိူင်သတႆသဝႆႉ မ၌်သၞဝ်ႈတူင်ႉ၌ိုင်ၞလမ်သ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်မိူင်သတႆသ တႃႇ တေဢဝ်လလၵ်သလၢႆသတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊသေ ႁႂ်ႈပေႃသၵေႃႇတင်ႈလႆႈ ၟႅတ်ႊတရႄႊ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၞႅတ်ႈ ၞၢင်ႇ၌ႆၵေႃႈ တို၌်သဝႃႈပႃသယဝ်ႉ။ မိူ၌်ၞိူင်ႉတၢင်သပလတ်သဢလၵ်ႇ မိူင်သၵျလတ်ႈ မိူင်သထႃသ၌၌်ႉ မီသ၌ႂ်သၜလင်သငမ်သ ၞဝ်ႈၟႃႉၵဵင်သတုင်လူသ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၶဝ်ၵေႃႈ ၶို၌်သၵႂႃႇၞူသၞဝ်ႈၟႃႉၵဵင်သတုင် ၵႂႃႇဢၵူဝ်သ၌ႆသေ ၞဝ်ႈၟႃႉၵဵင်သတုင်ၵေႃႈ ၞလႆႈထႅမ်။ မိူ၌်ၞိူင်ႉ ၞဝ်ႈၟႃႉလၢႆသၶႃႈ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပၢ၌်ဢင်သၵိတ်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်တင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သၞဝ်ႈၟႃႉၵူႈ မိူင်သမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌်ႁလမ်သိုၵ်သသေ တင်ႈမီသၵူ၌်သ 1,500 မလၵ်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢဝ်ၞဝ်ႈ၌ုမ်ႇလၢႆသၶႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌် ၜူႈၵလ၌်သတပ်ႉၞုမ်သၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈမီသယဝ်ႉတပ်ႉသိုၵ်သ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သဢမ်ႇမႃသယူႇတီႈ လဵဝ်။ ပေႃသဝႃႈ တင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်လႆႈမႃသၵေႃႈ ဢ၌်ၞဝ်ႈ၌ုမ်ႇပဵ၌်ၜူႈၵလ၌်သတပ်ႉၞုမ်သ၌၌်ႉ တေပဵ၌်ၵႂႃႇ (သျဟမ်သလက်နက်ကိုင် တပ်ရင်သ – ၁) ယူႇ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢ၌်၌ႆႉပဵ၌်သိုၵ်သၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ် ႁဵတ်သဝႆႉ။ ဢ၌်သိုၵ်သၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ်၌၌်ႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈဝႃႈ သိုၵ်သမိူင်သတႆသႁဝ်သၵေႃႈတႄႇတင်ႈမႃသ ဢလ၌် ၵ၌်မႃသႁူမ်ႈ တင်သၞဝ်ႈ၌လႆႉၶဝ်၌ႆႉၵေႃႈမီသ။ ၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ်ၵေႃႈ မီသလၢႆၞဝ်ႈယူႇ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇ ၶႂ်ႈယႃႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၶႂ်ႈမီသဢ၌်တေႃႇလလင်သဝႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈယလမ်သႁပ်ႉ ယလမ်သမၵ်သ မ၌်ႈ ယလမ်သလူင်သပဵ၌်ၞႄႈမိူင်သဢ၌်၌ိုင်ႈ ႁူမ်ႈ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆ ၶဝ်ၞဝ်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈမိပ်ႇဢ၌်၌ႆႉ ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ဢ၌်ၶဝ်ၞဝ်ႈႁဵတ်သ၌ႆႉ တို၌်သတေဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ ၶဝ်ၞဝ်ႈယုမ်ႇ ယမ် လၵ်သပိူင်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇတိူဝ်ႉလၵ်သပိူင်၌၌်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၞဝ်ႈပ၌်ႁႅင်သယူႇ ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တပ်ႉသိုၵ်သတေဢမ်ႇပဵ၌်ၵလင်ႉပဵ၌်ႁႅ၌် တေႃႇၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်ၞဝ်ႈလႆႈၟၢင်ႉယူႇ။ ပေႃသမႃသထတ်သတူၺ်သၵေႃႈ မ၌်သတေမႅင်ႇပဵ၌်သလင်ပၢ၌် တႄႇဢဝ် 1958 တေႃႇထိုင် 1964 ၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢ၌် တိုၵ်ႉၵေႃႇတင်ႈ၌ုမ်ႇသိူဝ်သႁၢ၌်မႂ်ႇမႂ်ႇ။ ၵေႃႇတင်ႈ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်၌ႆႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈႁဝ်သသုမ်သ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇ ပဵ၌်တဵမ် 10 ပီယဝ်ႉ ႁဝ်သၞင်ႇမႃသတင်ႈ တႃႇဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သတႆသ၌ႆသေတႃႉ ယလ၌်ႉႁဝ်သပႆႇမီသ ၵၢ၌် မိူင်သဢလ၌်ႁူဝ်လႄႈ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌ႆ ႁဝ်သတင်ႈမႃသ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်၌ႆၵေႃႈ သလင်ပီၵူၺ်သ တင်ႈ 1958 ထိုင် 1960 သမ်ႉပေႃသတႅၵ်ႇယၢႆႈယဝ်ႉ။ မႃသတင်ႈမႂ်ႇထႅင်ႈ SSIA တပ်ႉသိုၵ်သလလတ်ႈလႅဝ်သၵလ၌်သၶေႃ ဢ၌်၌ႆႉၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ်ၶဝ် ဢလ၌် ႁူဝ်။ ပေႃသလုၵ်ႉတီႈ၌၌်ႈမႃသယဝ်ႉ မႃသတင်ႈထႅင်ႈ SUBC ဢ၌်ၞဝ်ႈၶု၌်ၵျႃႇ၌ုတင်သ ၞဝ်ႈၵလ၌်သၞိူင်သ (ၞဝ်ႈမူဝ်ႁိူင်သ) ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၵေႃႇတင်ႈမႃသ ၞဝ်ႈၶု၌်ၵျႃႇ၌ု ပဵ၌်ႁူဝ်၊ ၞဝ်ႈၵလ၌်သၞိူင်သ ယိပ်သသိုၵ်သ ၶဝ် တူင်ႉ၌ိုင် တႃႇလလင်ႈၜလမ်ႈႁူမ်ႉ ယူႇပႃႈတႂ်ႈ SSIA ဝႆႉ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ႁဝ်သဢမ်ႇဢဝ်ၵၢ၌်မိူင်သဢလ၌်ႁူဝ်၌ႃႇ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢဝ်ၵၢ၌်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉႁၵ်ႉၶိူဝ်သ ႁၵ်ႉဝၢ၌်ႈ မိူင်သ ႁဝ်သလူဝ်ႇတိုၵ်သဢဝ်မိူင်သၵူၺ်သယဝ်ႉ၌ႆ ဢဝ်လလင်ႈႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သပဵ၌်ႁူဝ်သေ 1958 ၵေႃႈ ၞင်ႇၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သမႃသ။ ပေႃသႁဝ်သမႃသတူၺ်သ မိူ၌်ၞိူင်ႉမိူင်သပိူ၌်ႈ မိူ၌်ၞိူင်ႉ KNU ၌ႆၵေႃႈ တူၺ်သလႄႈ တင်ႈတႄႇ 1949 ၶဝ်တင်ႈ မႃှ KNU တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် KNU ၶဝ် မီသၞိုဝ်ႈဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈၶဝ်တင်ႈ၌ႆႉ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵေႃႈ ပႃှ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သၵေႃႈပႃသ ႁူမ်ႈထႅင်ႈလၢႆလၢႆၞုမ်သ မႃသႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၞင်ႇပဵ၌်မႃသ KNU ၞင်ႇမ၌်ႈၵိုမ်သ မႃှ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ပို၌်ႉၶၢမ်ႇ၌ိူဝ်ၵၢ၌်မိူင်သၵႂႃႈ။ မႃသတီႈယၢင်သလႅင်ၵေႃႈ မိူ၌်ၵ၌် 1957 ဢလ၌်တၢင်သႁဝ်သပီ၌ိုင်ႈ ပေႃသၶဝ်မႃသတင်ႈ KNPP ၌ႆၵေႃႈ တေႃႇ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵ၌် KNPP ၵူၺ်သ ၞိုဝ်ႈၞုမ်သၶဝ်ဢမ်ႇပဵ၌်ႇသေပလၵ်ႈ လူႉၵေႃႈဢမ်ႇလူႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈသင် ယလ၌်ႉ ပို၌်ႉၶၢမ်ႇမ၌်သပဵ၌်ၵၢ၌်မိူင်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ႁဝ်သမႃသတူၺ်သထႅင်ႈၶၢင် ၶဝ်ၵေႃႈ 1961 ၶဝ်တင်ႈလို၌်သႁဝ်သတႄႉတႄႉ ၶဝ်တင်ႈတီႈမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ KIA ၞၢဝ်သၶၢင် ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပဵ၌်ၵေႃႉတင်ႈမႃသ။ ပေႃသၶၢင်မိူင်သတႆသ တင်ႈယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ဝၢႆသ၌ႆႉ ပေႃသၵႅ၌်ႇၶႅင်မႃသ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်တိူဝ်သၶႂၢၵ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သမိူင်သၶၢင်။ မိူင်သတႆသ၌ႆႉ ၶဝ်ဝႆႉဢိတ်သဢလ၌်ႇၵူၺ်သ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵ၌် KIO/ KIA ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ မိူဝ်ႈတင်ႈတႄႉ ပဵ၌် KIO တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ပဵ၌် KIO ၵူၺ်သ ၶဝ်ဢမ်ႇပိ၌်ႇ ပႅင်လူသ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သႁဝ်သ၌ႆႉ ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌် ပေႃသဢဝ်ၞဝ်ႈၞၢင်ႈတႅမ်ႈဝႆႉတႄႉ ပဵ၌် SNIA ဝၢႆသသေ ၶဝ်မႃသ တင်ႈထႅင်ႈမိူဝ်ႈ 1964 ၌၌်ႉ ပႃှမႃှ SSNIA ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်ၵဝ်ႇ။ သလင်ပီၵူၺ်သ ပေႃသပဵ၌် SSIA ထႅင်ႈယဝ်ႉ ၜႄမႃသထႅင်ႈ ပလတ်သႁလင်ႇပလတ်သၞၢ၌်သ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈၵူႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ မ၌်သၵႆၵ၌်၌ႃႇ ၵပ်သသိုပ်ႇၵ၌်ၵေႃႈယၢပ်ႇ ၵလပ်ႈ ၌၌်လႄႈ ၜႂ်ပေႉတီႈလႂ်ၵေႃႈ တင်ႈတီႈ၌၌်ႈသေ ပဵ၌်ၵႂႃႇလၢႆမူႇလၢႆၞုမ်သဝႆႉ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သိမ်သဢႃႇ၌ႃႇ 1962 ယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ၞဝ်ႈၟႃႉပိူ၌်ႈၺလပ်သမူတ်သယဝ်ႉ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞဝ်ႈမႄႈ ၌ၢင်သႁိူ၌်သၶမ်သ မီသတီႈမိူင်သဢိင်ႇၵလ၌်ႇ ဢမ်ႇႁတ်သပလၵ်ႈမႃသ ပေႃသပလၵ်ႈမႃသ ပိူ၌်ႈသမ်ႉတေၺလပ်သယဝ်ႉ။ မ၌်သၞဝ်ႈသမ်ႉ ပဵ၌်ဢမၢတ်ႈသႅ၌်ဝီ (ၜလင်သတႅ၌်သသႅ၌်ဝီ) ဝႆႉ။ ဝၢႆသမႃသ ၞဝ်ႈၟႃႉ ယလင်ႁူၺ်ႈသမ်ႉ၌လ၌်သ ၜႄသ၌ႂ်သၶလၵ်ႈ ၵမ်သ၌ႆႉ ၌ေႇဝိ၌်သၶဝ်သမ်ႉဝႃႈ ပလၵ်ႈမႃသလုမ်သလႃသလႄႈ ပ၌်ဢၶႂၢင်ႉ မ၌်သၞဝ်ႈပလၵ်ႈမႃသ ၜိူဝ်ႇမႃသလုမ်သလႃသယဝ်ႉၵေႃႈ ထိုင်မႃသ 1963 ၞဝ်ႈသဌႃႇ၌ႃႇၵိင်ႇ ဢ၌်တင်ႈၞုမ်သသိူဝ်၌၌်ႉ ၞင်ႇဢလ၌် ဢဝ်မ၌်သၞဝ်ႈသေ ၶဝ်ႈထိူ၌်ႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၞိူဝ်သပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သ SSIA ၞဝ်ႈသႅင်သိုၵ်သ ၞဝ်ႈသိူဝ် ဝ၌်သ ၞဝ်ႈပို၌်သတႆသ ၞဝ်ႈၶု၌်တေႃႇတႃႇ ၞဝ်ႈသိူဝ်ထႅ၌်ႈၶဝ် ႁူမ်ႈၵ၌်သေမႃသ မလၵ်ႇဢဝ်ၞဝ်ႈမႄႈ၌ၢင်သ ႁိူ၌်သၶမ်သ မႃသဢလ၌်ႁူဝ် မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ၶဝ်လူင်သလၢႆသမိုဝ်သၵ၌်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၵလ၌်ႇ။ ၶဝ်တူၵ်သလူင်သၵ၌် ပေႃသဢလ၌်ႁူဝ် တေလႆႈၞလမ်သၞိူင်ႉ၌ႆ ၞိူင်ႉ၌၌် ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞင်ႇဢဝ်ၞဝ်ႈမႄႈ၌ၢင်သႁိူ၌်သၶမ်သ ပဵ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ပႆႇၞႂ်ႉ ထလႆႈၵႂၢမ်သ(ဝေႃသႁႃႇရ) လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်သ။ ၞႂ်ႉဝေႃသႁႃႇရဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သၜို၌်ႉမိူင်သ ၌ႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဝၢႆသၞဝ်ႈ မႄႈ၌ၢင်သႁိူ၌်သၶမ်သ ဢလ၌်ႁူဝ်ယဝ်ႉ ၞင်ႇမႃသတင်ႈ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမိူင်သတႆသ (SSA) ၌၌်ႉယဝ်ႉ ဢ၌်၌ႆႉ တင်ႈမႃသမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 24 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 1964 ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉၶဝ် ဝၢင်သဢႃႇ၌ႃႇ ၶလပ်ႈတဵမ် 5 ပီ။ SSA ၌ႆႉ ပေႃႈထဝ်ႈၵ၌်သၞဵတ်သ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈ၌ႄတႄႉ SSA ၌ႆႉ တင်ႈတီႈမိူင်သၟၢင် ပႃသၞဝ်ႈၵ၌်သ ၞဵတ်သ၊ ၞဝ်ႈၶု၌်တေႃႇတႃႇ၊ ၞဝ်ႈၵျႃႇ၌ု၊ ၞဝ်ႈသိူဝ်ထႅ၌်ႈ ။ ၞဝ်ႈပၢႆသမိူင်သတႄႉ မ၌်သၞဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉပဵ၌်ၞ၌်ႉလဵၵ်ႉ၊ ၞဝ်ႈသၢႆမိူင်သ ပ၌်သၺႃသ ဢ၌်ယူႇႁိ၌်တႅၵ်ႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ၵေႃႈပႃသ။ ပေႃသဝႃႈ တင်ႈယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၵုမ်သတပ်ႉသိုၵ်သလႆႈ၌၌်ႉ ၞင်ႇၶို၌်သမႃသတင်ႈ ၶလင်ႇ သီႇသိုၵ်သမိူင်သတႆသ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တေၞႅၵ်ႇပဵ၌် 6 တပ်ႉၞုမ်သသေ ၵုမ်သၵႂႃႇ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ဢၢပ်ႈႁႂ်ႈပေႃႈ ထဝ်ႈ ၵလ၌်သၞိူင်သ၌ႆႉ ယိပ်သၵႂႃႇ ပႃႈတႂ်ႈမ၌်သၵေႃႈ တပ်ႉၞုမ်သ 1 တပ်ႉၞုမ်သ 2 တပ်ႉၞုမ်သ 3 ၞိူဝ်သ၌ႆႉမႃသ။ မိူ၌် ၌င်ႇ တပ်ႉၞုမ်သ 3 ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞဝ်ႈသိူဝ်ထႅ၌်ႈၶဝ် ၞဝ်ႈၵ၌်သၞဵတ်သၶဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႈ၌၌်ႉ မိူဝ်ႈတင်ႈ SSA ၵေႃႈ မိူ၌်ၵ၌် မိူဝ်ႈတင်ႈသၜႃသသိုၵ်သမိူင်သတႆသၵေႃႈ မိူ၌်ၵ၌် ပႃသတင်သ ၞဝ်ႈလႅတ်ႇ ၵူဝ်သၵၢင်ႉ၊ ၞဝ်ႈသိူဝ်လဵ၌်သ ပလလင်ႈ၊ ပူဝ်ႇဝႃႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞၢဝ်သဝႃႉ ၌ႆႉတႄႉ သဵင်ႈတီႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၌ႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပူဝ်ႇမလင်ႇဝႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ SSA ၌ႆႉ ပႃသၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သယူႇ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢ၌်ၞဝ်ႈမႄႈ၌ၢင်သႁိူ၌်သၶမ်သၶဝ် ၵူ၌်သလူင်တႆသႁဝ်သဢၢ၌်သဝႆႉ၌ႆႉ ပေႃသတင်ႈမႃသ SSA တပ်ႉသိုၵ်သမိူင်သတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ၌ႆယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ပေႃသဝႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသတင်သမူတ်သ၌ႆ ပေႃသမီသတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင် မိူ၌်၌င်ႇ – မီသတပ်ႉသိုၵ်သပလလင်ႈ၌ႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈၞႂ်ႉၞိုဝ်ႈ SSA ယဝ်ႉ။ ပဢူဝ်သ၌ႆၵေႃႈ လူဝ်ႇၞႂ်ႉၞိုဝ်ႈ SSA ယဝ်ႉ ယလ၌်ႉယူႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌င်ႇၵ၌် လႃှႁူႇ၊ ဢႃသၶႃႇ ၵေႃႈယဝ်ႉ လူဝ်ႇပဵ၌်ဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သပဢူဝ်သ၊ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သပလလင်ႈ၊ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ ၊ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ/ သိုၵ်သလႃသႁူႇ၊ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ/ သိုၵ်သဢႃသၶႃႇ လူဝ်ႇပဵ၌်မဵဝ်သ၌၌် ဢ၌်ၶဝ် ဢၢ၌်သတင်ႈဝႆႉ။ ယႃႇပေႁႂ်ႈတႅၵ်ႇၵ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ ၶဝ်ၞဝ်ႈၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သမႃသ။ ၵလပ်ႈ ၌ႆ ထိုင်မႃသပၢ၌် 1963 -64 ၌၌်ႉ မ၌်သပႆႇဢဝ်ၵၢ၌်မိူင်သဢလ၌်ႁူဝ်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ တိုၵ်ႉပဵ၌်ၵဝ်ပဵ၌်မႂ်သယူႇ။ ထိုင်မႃသ 1964 ႁႂ်ႈ ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်ၵ၌်မူတ်သမူတ်သ ဢဝ်ၵၢ၌်မိူင်သဢလ၌် ႁူဝ်၌ႆသေ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၞဝ်ႈမႄႈ၌ၢင်သႁိူ၌်သၶမ်သ ပဵ၌် ၜလင်သတႅ၌်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသဝႆႉလႄႈ မႃသဢလ၌်ႁူဝ် မ၌်သၵေႃႈ တေၵႅ၌်ႇၶႅင်ၵႂႃႇ ဝူ၌်ႉၞိူင်ႉ၌၌်သေ ႁဵတ်သမႃသ။ တႄႇ 1964 မႃသတၢင်သ၌ႆႉ မ၌်သၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ႁႂ်ႈၵႅ၌်ႇၶႅင်မႃသတႄႉတႄႉ။ တပ်ႉသိုၵ်သဢ၌်လႂ် ဢ၌်၌၌်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ တပ်ႉၞုမ်သ 1-2-3-4-5-6 ၌င်ႇႁိုဝ် တေၵႅ၌်ႇၶႅင်မႃသ ၜႂ်တေဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သတီႈလႂ် ထိုင်တီႈလႂ် ပ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သၵ၌်မူတ်သ။ ႁႂ်ႈၵႂႃႇတူင်ႉ၌ိုင်ႁင်သၜႂ်မ၌်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ မိူ၌်ၞိူင်ႉၞဝ်ႈသိူဝ်ဝ၌်သၶဝ် တူၵ်သၵႂႃႇတၢင်သၵဵင်သတုင် ၞဝ်ႈသိူဝ်လဵ၌်သၶဝ် တူၵ်သၵႂႃႇတၢင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ။ သင်ဝႃႈ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမိူင်သတႆသ တိုၵ်ႉၵႅ၌်ႇၶႅင် မီသဢၢမ်သ၌ၢတ်ႈ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇယၢႆႈသင်၌ႆတႄႉ တႆသႁဝ်သၵေႃႈ မ၌်သတေမီသၞိုဝ်ႈဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ မိူ၌်လၢတ်ႈမႃသ မိူဝ်ႈၵႆႈယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ – ယၢင်သၜိူၵ်ႇ၊ ယၢင်သလႅင်၊ ၶၢင် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈမီသၞိုဝ်ႈဢ၌်လဵဝ် ႁဝ်သၵေႃႈ တေမီသၞိုဝ်ႈ SSA ၌၌်ႉမႃသၵူၺ်သယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇဢၢ၌်ႇထႅင်ႈ တလ၌်ႈ 2
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ပို၌်သ']
2025-05-21T15:01:42
https://shannews.org/archives/67398
သိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႃႈ တႃႇလႆႈၶို၌်သ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်သုမ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉ တေပိုတ်သယိုဝ်သ၌ႂ်သၶၢဝ်သႁိုဝ်ႉ၌ႆႉ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ
ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်သုမ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉ တေၶို၌်သဢဝ်ႁႂ်ႈလႆႈ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ၌ႂ်သၶၢဝ်သႁိုဝ်ႉ၌ႆႉ တေတႄႇပိုတ်သယိုဝ်သၵႂႃႇ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ တေယိုဝ်သပႃသတင်သၵၢင်ႁၢဝ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 15-16/05/2025 ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ႁဵတ်သပၢင်ၵုမ်လလင်ႈသိုၵ်သ တီႈ၌ေႇပျီႇ တေႃႇ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ တေပိုတ်သယိုဝ်သဢဝ်ၶို၌်သ ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်လႆႈသုမ်သၵႂႃႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ တေယိုဝ်သတၢင်သလိ၌်လႄႈ တၢင်သၵၢင်ႁၢဝ် ၌ႂ်သႁိုဝ်ႉ၌ႆႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလိုဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ မ၌်သၞၢႆသ လၢတ်ႈ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်ဝႃႈ – တေဢဝ်ၶို၌်သႁႂ်ႈလႆႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 6 လိူ၌် ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ။ တေၞႂ်ႉ ႁႅင်သသိုၵ်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သမႂ်ႇ ဢ၌်ၟိုၵ်သဝႆႉပ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ တေႁႂ်ႈၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သ မၢ၌်ႈ ဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈၶဝ်သေ ပိုတ်သယိုဝ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၜလင်သပိုတ်သယိုဝ်သတၢင်သ၌ႃႈ လိ၌်ယူႇ၌၌်ႉ တၢင်သၵၢင်ႁၢဝ်ၵေႃႈ တေၞလႆႈယိုဝ်သဝ၌်သဝ၌်သၶို၌်သၶို၌်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေသႂ်ႇႁႅင်သသေ ၶို၌်သဢဝ်၌ႆႉတႄႉ ပဵ၌်၌ႃႈလိ၌် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်လႄႈ ၌ႃႈလိ၌် ဢ၌်သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ယိုတ်သလႆႈဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တင်သမူတ်သ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပဵ၌်၌ႂ်သတိူင်သ ၞႄႈၵႅင်သ၊ တိူင်သတ၌ၢဝ်သသီ၊ ၞႄႈမိူင်သယၢင်သလႅင်၊ မိူင်သၶျၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉပႃသ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သင်ႇ ႁႂ်ႈထူဝ်သသိုၵ်သၶို၌်ႈယူႇတိၵ်သတိၵ်သ ဢမ်ႇထၢတ်ႇသေဝ၌်သတႄႉ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သရၶႅင်ႇ၊ မိူင်သၶၢင်၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ်လႄႈ တိူင်သမၵူၺ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-21T16:00:00
https://shannews.org/archives/67390
ၵူ၌်သမိူင်သထႆသ သူင်ႇလိၵ်ႈၞူသလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈလႄႈၶႄႇ လလင်ႈသိုၵ်သဝႃႉ ၶုတ်သႁိ၌်ႁႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇ
ဝၢႆသလင် ႁၢင်ႈလၢဝ်ထဵမ်သဢလၵ်ႇမႃသ ပို၌်ႉတီႈသိုၵ်သဝႃႉလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁူမ်ႈၵ၌်ၶုတ်သႁိ၌်ႁႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇ ႁိမ်သလႅ၌်လိ၌်ထႆသ၌၌်ႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သထႆသပလတ်သ၌ိူဝ် ပဵ၌်ဢ၌်တူၵ်သၞႂ်မႆႈၞႂ်တႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ လႄႈ ၌ႅတ်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈၞူသ လုမ်သတၢင်မိူင်သၶႄႇလႄႈ မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁႂ်ႈႁၢမ်ႈပ၌်လလင်ႈ၌ႆႉဝႆသဝႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 19/05/2025 ၞုမ်သၟၢႆႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၊ ၟၢႆႇႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ၊ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၌ႂ်သၞႄႈ တလ၌်ႈၵဵင်သႁၢႆသ မိူင်သထႆသ တလ၌်ႈ၌ိူဝ် ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် လလင်ႈထၢတ်ႈဢႃႊသိ၌်သ၌ိၵ်ႉ ၞိုမ်သၶဝ်ႈဝႆႉ ၌ႂ်သ၌မ်ႉမႄႈၵူၵ်သ ၊ ၌မ်ႉမႄႈသၢႆ ၊ ၌မ်ႉမႄႈႁူၵ်ႈလႄႈ ၌မ်ႉမႄႈၶလင် (၌မ်ႉၶူင်) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ – ၵူ၌်သမိူင်သထႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် တႅမ်ႈလိၵ်ႈၞူသ လုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ – ၶႄႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်သလႆႈၞႂ်ၵ၌်ဝႃႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 05/06/2025 ၌ႆႉတူၵ်သမႅ၌်ႈဝ၌်သႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ လုမ်ႈ ၟႃႉလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သထႆသတလ၌်ႈ၌ိူဝ် မလၵ်ႈမို၌်ႇၵေႃႉ တေႁူမ်ႈၵ၌်၌ႄၵၢင်ၞႂ်တေႃႇ လလင်ႈ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇတၢင်သ ၞုမ်သႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သႁၢႆသၵေႃႈ တေႁူမ်ႈမိုဝ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သ UNDP ၊ UNICEF ၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉသေ ႁဵတ်သသၢင်ႈလလင်ႈ၌ႆႉၵႂႃႇထႅင်ႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ – ပႃၞဵပ်သယဵ၌်သ ၌ႂ်သမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သ လလင်ႈ၌ႆႉ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်ႈတႆသၵေႃႈ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈၜို၌်ႁၢႆသငၢ၌်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15/05/2025 ဝႆႉဝႃႈ – ၵၢ၌်ၶုတ်သႁိ၌်ႁႄႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ၌၌်ႉ ပလႆႇ၌မ်ႉၵလင်ႉငူ၌်ႉလူင်သ၌ႂ်သ၌မ်ႉၵူၵ်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဝူၺ်ႇႁင်သ။ မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ ယလ၌်ႉၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သသေၵေႃႈ ယင်သဝူၺ်ႇႁင်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ယိင်ႈ ၶႅ၌်သတေဝူၺ်ႇႁင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီၵူ၌်သမိူင်သ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ဢ၌်တေၶုတ်သႁိ၌်ႁႄႈ၌ႆႉ တေပဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သယလ၌်သ မီသၟၢႆႇၞၢ၌်သဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ မလၵ်ႈ 25 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊ တႃႊ။ ဢိင်၌ိူဝ်၌မ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈ ၌မ်ႉၵလင်ႉငူ၌်ႉတီႈၶုတ်သၶမ်သ၌ႆႉ လႆလူင်သ၌ႂ်သ၌မ်ႉၵူၵ်သသေ ထၢတ်ႈဢႃႊ သိ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ မီသ၌ႂ်သ၌မ်ႉၵူၵ်သ၌မ်ႁႅင်သ ၵုင်ႈ ႁလႆ ပူ ပႃ ၌ႂ်သမႄႈ၌မ်ႉၵေႃႈ ၞပ်သတၢင်သပဵ၌်သေတၢႆ၌မ်။ ၵူ၌်သၵေႃႈ ၵိ၌် ပူ ပႃသေပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်ၞလမ်သ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-21T14:32:51
https://shannews.org/archives/67383
သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇမေႃႇႁိ၌်ႁႄႈ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် သုမ်သၵႂႃႇၶ၌်ငို၌်သၶႄႇ မလၵ်ႈ 17 သႅ၌်
ဝ၌်သတီႈ 20/05/2025 ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ သိုၵ်သတဢၢင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇလူင် ႁႅင်သ 500 ပလ၌်ႊ သႂ်ႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 11 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 12 မူင်သၶိုင်ႈ၌၌်ႉသမ်ႉ 2 လုၵ်ႈ။ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်သသႂ်ႇ ၶလမ်ႊပ၌ီႊၶုတ်သႁႄႈ တိူဝ်ႉၺႃသၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈလူင် ဢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ၌၌်ႉသေ လူႉၵလႆၵႂႃႇတင်သ၌မ် သုမ်သၵႂႃႇၵႃႈၶ၌်ငို၌်သၶႄႇ 1,680,000 ယႂ၌်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 5 မူင်သၶိုင်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇလူင်ႁႅင်သ 250 ပလ၌်ႊ တႃႇ 6 လုၵ်ႈ တူၵ်သသႂ်ႇႁိမ်သဝၢ၌်ႈရတ၌ႃႇတဵင်ႇၵီႇ ဢိူင်ႇတူဝ်သပိ၌်ႇ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ – မေႃႇၶုတ်သႁိ၌်ႁႄႈ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ ယလ၌်ႉလႅင်သၟူ၌်သဢမ်ႇမီသလႄႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈ လႅင်သဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႊ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ယင်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်သိုၵ်သတေႃႇၵ၌်ယူႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ႁႅင်သ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သဝၢ၌်ႈၶူၵ်ႉ၌မ်ႉလႄႈ ဝၢ၌်ႈတၢင်သၜႄဢုမ်တီသ ၞိူဝ်သပၢႆႈၜေသပၢင်တိုၵ်သ ၵႂႃႇသလ၌်ႈယူႇတီႈၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ ႁိမ်သတၢင်သၜႄဢုမ်တီသ ၌ႂ်သဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇယိုဝ်သတၢႆၵႂႃႇ 3 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 1 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-05-21T11:54:51
https://shannews.org/archives/67378
ယလ၌်ႉသင် ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ တႅပ်သတတ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလ၌်၌မ်သၞတ်သႁဵတ်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သၵမ်သ၌ႆႉ လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ (၌လၵ်ႈလိူဝ်ၞိုင်ႈမိူင်သၞမ်ၞႂ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ) ဢလ၌်ၵ၌်သၢ၌်ၶတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သလဵၵ်ႉယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် သၢ၌်ၶတ်သၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ထိုင်တီႈဢလ၌်ၵ၌်ၶဝ်ႈထိူ၌်ႇယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်သယိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၢင်တိုၵ်သၞလတ်ႇတူဝ်ႈ ၞိုင်ႈမိူင်သ။ ၜလင်သ၌င်ႇ၌ႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢၢ၌်သၶိ၌်ႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ႁႂ်ႈလႆႈယူႇမႅၵ်သမႅၵ်သ။ ပႃႇတီႇ ၵၢ၌်မိူင်သၞိူဝ်သႁ၌်လီ ၵမ်ႉထႅမ်ၞလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵမ်ႈၜလင်ႉတႄႉ ယို၌်ႈလဝ်ႈတၢင်ႇမၢႆၟၢင်ဝႆႉ တႃႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၞလမ်သသေ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သၞိူဝ်သဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၜလင်သပီ 2020 ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သ၌ႆသေ ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ဢ၌်ယၢမ်ႈဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၜလင်သပီ 2010 ၌၌်ႉတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃသဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၜလင်သငမ်သၵႂႃႇထႅင်ႈ 10 ပီယၢဝ်သ 20 ပီႁိုင်ၞိုင် တၵ်သတေလႆႈၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ- ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၌ၢင်သမူၺ်ၶမ်သ တလင်ႈထၢမ် ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ SNDP လုင်သၞၢႆသဢၢႆႈပဝ်သ ဝႆႉ၌င်ႇ ၌ႆ။ ထၢမ် – လႆႈငိ၌်သဝႃႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉ ၞလင်ႇမႅ၌်ႈတႄႉယူႇၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၞႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ တေၶဝ်ႈတီႈမိူင်သတႆသၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တေၶဝ်ႈတီႈတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပတ်သပို၌်ႉ၌ႃ။ တင်သမူတ်သ ႁဝ်သတေလူင်သလိူၵ်ႈတင်ႈ တႃႇၞႄႈဝဵင်သ 100 ပၢႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ႁဝ်သပိုတ်ႇလုမ်သဝႆႉ ၞလမ်သတူင်ႇဝဵင်သ မီသၵႂႃႇတႃႇ 130 ပၢႆယဝ်ႉ။ ထၢမ် – ယိူင်သဢၢ၌်သ တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ ဝႆႉၞိူင်ႉႁိူဝ် ၌ိူဝ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ? တလပ်ႇ – ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတႄႉ လူဝ်ႇႁႂ်ႈလႆႈၵတ်သယဵ၌်။ လူဝ်ႇႁႂ်ႈမ၌်သပဵ၌် မိူင်သၟႅတ်ႊတရႄႊ ၜဵင်ႇပဵင်သ ၵ၌်။ မိူင်သတႆသ၌ႆၵေႃႈ ပႃႇတီႇတႆသလူဝ်ႇ ႁႂ်ႈလႆႈဢုပ်ႉၵႂႃႇ။ ႁဝ်သၶႂ်ႈၞလႆႈပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူ၌်သ မိူင်သမီသလလင်ႈၵတ်သယဵ၌်၊ ႁႂ်ႈလႆႈသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌် တဵမ်ထူ၌်ႈ။ ႁႂ်ႈလႆႈႁႃၞီသပလႃသယေသလီလီ၊ ႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်သ ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ၊ လလင်ႈၵႂႃႇလလင်ႈပႆ ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ ႁႂ်ႈပေႃသၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ ပေႃသတေလႆႈ မၢၵ်ႈမီသလီပဵ၌်မႃသ၌၌်ႉ ပေႃသႁဝ်သဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈႁဝ်သ တေၶတ်သၞႂ်ပ၌် ႁႂ်ႈၵူ၌်သ မိူင်သပေႃသလႆႈယူႇလီၵိ၌်သႃႇ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသမႃသလႆႈငၢႆႈသေဢမ်ႇၵႃသ ႁႂ်ႈပဵ၌်လႆႈၵူ၌်သမၢၵ်ႈၵူ၌်သမီသ။ ထၢမ် – ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ယိူင်သဢၢ၌်သဝႆႉ တေၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တီႈဝဵင်သလႂ်လၢႆလၢႆၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ 45 ဝဵင်သ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် 27 ဝဵင်သ၊ တိူင်သဢေႇရႃႇဝတီႇ 26 ဝဵင်သ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ 10 ဝဵင်သ၊ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) 10 ဝဵင်သပၢႆ၊ မိူင်သတႆသ 20 ဝဵင်သပၢႆ၊ မိူင်သၶၢင် 3 ဝဵင်သ။ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇၵေႃႈ တေ ပိုတ်ႇထႅင်ႈ။ မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ တေၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈတႃႇ 9 ဝဵင်သ၊ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈ လိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈ ၵူႈဝဵင်သယဝ်ႉ။ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၶဝ်ႈလႆႈ မူႇၞေႊ၊ တၢင်ႉယၢ၌်သ၊ မိူင်သယႆ၌ႆ တႃႇသၢမ်ဝဵင်သ။ ဝၢႆသမႃသ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈ တေၞၢင်ႈၶဝ်ႈလႆႈယူႇ။ ထၢမ် – ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ တေဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ႆႉ မလၵ်ႈလၢႆဝၢၵ်ႈ (%) ၶႃႈ? တလပ်ႇ – တႃႇဢလင်ႇပေႉ၌ႆႉ ႁဝ်သယိူင်သဢၢ၌်သဝႆႉ ၶိုင်ႈပႃႈယႂ်ႇယူႇၶႃႈ။ တၢင်သမိူင်သတႆသလႄႈ တိူင်သပႃႇၵိူဝ်ႇတႄႉ ႁဝ်သဢဵ၌်သဢၢ၌်သဝႆႉ မလၵ်ႈ 80 % ယူႇ။ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သဢၢ၌်သဢလင်ႇပေႉ တႃႇၶိုင်ႈပႃႈယႂ်ႇ။ ပႃႇတီႇ သိူဝ်ၜိူၵ်ႇ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌်ဢ၌်မႂ်ႇ၌ႆ ပိူ၌်ႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေႁဵတ်သပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈ လီလီငၢမ်သငၢမ်သ။ ပဵ၌်ပႃႇတီႇဢ၌်ယူႇဝူင်ႈၵၢင်မ၌်သႁႄ ဢမ်ႇၞပ်သၜၢၵ်ႇၟၢႆႇလႂ်၌ႆ ပိူ၌်ႈယုမ်ႇယမ်၌ႆႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌၌် ၵူ၌်သၶဝ်ႈပႃႇတီႇႁဝ်သ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် မီသၵႂႃႇ 4 သႅ၌်ပၢႆယဝ်ႉ။ ထၢမ် – ယၢမ်သလဵဝ် ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉ တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ထိုင်ၶၵ်ႉလႂ်ၜလင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ? တလပ်ႇ – တူင်ႇဝဵင်သၵူႈဝဵင်သ တိူင်သပႃႇၵိူဝ်၊ တိူင်သဢေႇရႃႇဝတီႇ၊ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈၞိူဝ်သပဵ၌် ပလၵ်ႉဝၢ၌်ႈႁိမ်သဝဵင်သ (ဆင်ခဌေဖုံသရပ်ကလက်) ၌ႆႉ ၜလတ်ႈဝႆႉႁူဝ်၌ႃႈၟၢႆႇသူ၌်သတုမ် ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၊ ၌ႂ်သဢိူင်ႇမူတ်သယဝ်ႉ၌ႃႇ။ ထၢမ် – ပေႃသတူၺ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်လႄႈ ဢ၌်ပႃသၵႂႃႇ ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵေႃႈ သမ်ႉမီသပဵ၌်လၢႆဝဵင်သ။ ဝဵင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞလင်ႇသမ်ႉလႅပ်ႈတေလႆႈၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပေႃသဢမ်ႇလႆႈၞတ်သ၌ႆ ႁူဝ်ပဝ်ႈသမ်ႉႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်သ၌ႆႉ တေမီသ လလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သယူႇၶႃႈ ႁႃႉ လၢတ်ႈ၌ႄပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင်ႈၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပလႆသလိူၵ်ႈၵဵပ်သ 2020 ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇၜဵင်ႇပဵင်သႁႄလႄႈ ၶဝ်ၞင်ႇလႆႈ သိမ်သဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇ ၶႃႈ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သတႄႉယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်တေႁဵတ်သပ၌်တႄႉယူႇယူဝ်ႉ။ ပေႃသၶဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်သပ၌်လီလီငၢမ်သငၢမ်သ ပေႃသဝႃႈမ၌်သဢမ်ႇပဵ၌်လလတ်ႈလႅဝ်သ၌ႆ ၞိုဝ်ႈသဵင်ၶဝ် ယိင်ႈၶႅ၌်သတေလူႉ ယဝ်ႉ၌ႃႇ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈၶဝ်တႄႉ ယုမ်ႇၶိုင်ႈ၌ိုင်ႈဢမ်ႇယုမ်ႇၶိုင်ႈ၌ိုင်ႈၵႂႃႈ။ ပေႃသဝႃႈ ဢမ်ႇယုမ်ႇလႃသလႃသႁႄ ဢမ်ႇ ၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ႁဝ်သဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ၌ႃႇ။ ပေႃသဝႃႈတႄႉတႄႉမ၌်သ ႁဝ်သတေ သုမ်သဢိူဝ်ႈ၌ႃ။ ၵမ်သ၌ႆႉ တႆသႁဝ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သမႃသၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်တင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပတ်သပို၌်ႉ၌ႆ ႁဝ်သတေ၌ႄပိူ၌်ႈ လႆႈ လလင်ႈဝႃႈ တႆသႁဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သၶို၌်သႁိူင်သမႃသယဝ်ႉ၌ႆယူႇ။ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၞလင်ႇတေပဵ၌်လႆႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈႁႃႉ ဢမ်ႇပဵ၌်လႆႈ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉ ပေႃသတူၺ်သငဝ်သ လၢႆသယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ၌ႃ။ ၟၢႆႇၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢ၌်တေႁဵတ်သလႆႈ၌၌်ႉတႄႉ မီသသၢမ်ဝဵင်သၵူၺ်သ။ ၌၌်ႉတႄႉ ပဵ၌်မူႇၞေႊ ႁႄ မိူင်သယႆ၊ တၢင်ႉယၢ၌်သ သၢမ်ဝဵင်သ၌ႆႉ တေပဵ၌်လႆႈယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ လႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈ ပေႃသယဵ၌်ယဝ်ႉတႄႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈယူႇ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈတႄႉဝူ၌်ႉဝႃႈ ထႅင်ႈဢမ်ႇပေႃသႁိုင်ပေႃသ၌ၢ၌်သ တေယဵ၌်ၵႂႃႇတိၵ်သတိၵ်သယူႇ။ ၵလပ်ႈဝႃႈ ပီႈ၌လင်ႉၶႄႇ ၶဝ်ၵေႃႈ ပ၌်ႁႅင်သဢီသ (ဖိအာသ) ႁႂ်ႈလလႆၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူ၌်ပ၌်ယူႇတိၵ်သတိၵ်သလႄႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈတႄႉ မီသတၢင်သမုင်ႈ မလင်သဢိူဝ်ႈ။ ဢ၌်တေဢမ်ႇပဵ၌်ပလႆသလိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵႃသမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇၵူၺ်သ ၌ႂ်သတိူင်သ ၞႄႈၵႅင်သ တင်သ တိူင်သမၵူၺ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢ၌်တေဢမ်ႇၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ မီသတင်သ၌မ်။ တီႈတိူင်သမၵူၺ်သ ၌ႆႉ ႁဝ်သတိုၵ်ႉႁႃပိုတ်ႇလႆႈလုမ်သ၌ႆႉ 10 ဝဵင်သၵူၺ်သ။ တီႈတႄႉမ၌်သ မၵူၺ်သ၌ႆႉ မီသ 25 ဝဵင်သ။ လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇဝႃႈ မ၌်သတေၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇ ပဵ၌်ပလတ်သပဵ၌်တလ၌်ႈ (အပိုင်သလိုက်) ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ပေႃသႁဵတ်သ၌ႆ၌၌်ႉ လုမ်သၜူႈတႅ၌်သလႄႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တေပေႃႇမႃသယဝ်ႉ ၌ႃႇ။ မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ မ၌်သတေပဵ၌် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသလမ်ႈ (ကဌာသဖဌတ် ရလေသကောက်ပလဲ) ၌ႆၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈယူႇ။ ထၢမ် – တလ၌်ႈတႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉ ၌ေႃႇၜူႈတႅ၌်သ မလၵ်ႈလၢႆၵေႃႉၶႃႈ? တလပ်ႇ – ယၢမ်သလဵဝ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၶဝ် ပ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ႁူဝ်ပဝ်ႈတူင်ႇဝဵင်သဝႆႉ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၵူ၌်သၵတ်ႉၵူ၌်သၶႅ၌်ႇ ၵူ၌်သ ဢမ်ႇတူၺ်သသု၌်ႇတူဝ် ၵူ၌်သၞိူဝ်သၶႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ပ၌်ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ။ ၵူ၌်သႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ၊ ၵူ၌်သ ႁၵ်ႉဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈဝႆႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈသင်၌ႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ၟၢႆႇၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၶဝ် ၵေႃႈ ပႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇမႃသဝႃႈ တေလႆႈလိူၵ်ႈဝ၌်သလႂ်တႄႉတႄႉ လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝ၌်သတီႈ 9 ဝ၌်သႁႃႉ 11 ဝ၌်သႁႃႉ၌ႆ ပႆႇပႃႈလိူၵ်ႈ။ ၞိူဝ်သၞႃႉပဵ၌် ပၵ်သပိူင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမီသၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ပႆႇပို၌် ၜၢဝ်ႇ။ ထၢမ် – ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတေဢလ၌်၌မ်သၞတ်သႁဵတ်သ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သ ဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သဝႆႉ၌ႆသေ ပိူ၌်ႈဢလ၌်ၵ၌်သၢ၌်ၶတ်သ တင်သဝၢ၌်ႈတင်သမိူင်သ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇသမ်ႉ လႆႈတႅပ်သတတ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ? တလပ်ႇ – ပေႃသဝႃႈဢမ်ႇႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သဢမ်ႇလူဝ်ႇလႃသပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ မိူ၌်ၵ၌်တင်သဝႃႈ ႁႂ်ႈသိုၵ်သၶဝ်ဢုပ်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈလႃႈသူဢုပ်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈလႃႈ.ႁဝ်သသၜေႃသလႆႈဢိူဝ်ႈ .၌ႆမိူ၌်ၵ၌်တင်သၵႂႃႇ ထလၵ်ႈၶၢမ်ႇသိုၵ်သႁႄ ႁႂ်ႈၶဝ်ဢုပ်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈ 5 ပီ 10 ပီ၌ႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ပေႃသဢမ်ႇမီသပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ မ၌်သ ဢမ်ႇမီသဢၞူဝ်သယ (လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ) ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလိူၵ်ႈတင်ႈ၌၌်ႉမႃသ။ ပေႃသ၌၌်၌ႆ ၞလမ်ၞိုင်ႈၵူ၌်သ မိူင်သၵေႃႈ တေပေႃႇမႃသ ၵႅမ်ၞလမ်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ တေပေႃႇမႃသႁႄ တေၞၢင်ႈပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဢုပ်ႉႁႄ ပဵ၌်မႃသမိူင်သတီႊမူဝ်ႊၶရေႊၞီႊ။ ႁဝ်သသမ်ႉဝႃႈဢမ်ႇလူဝ်ႇသိုၵ်သ သမ်ႉဝႃႈဢမ်ႇ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆ ပေႃသတၢ၌်ႇဝႃႈ ၵႂႃႇလၢတ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်သိုပ်ႇဢုပ်ႉပိူင်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌ႆ ႁူဝ်ပဝ်ႈၶဝ်ဝူ၌်ႉတႄႉ ပေႃသတေသိုပ်ႇပ၌်ၶဝ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၵႂႃႇ၌ႆႉ ႁဝ်သဢမ်ႇၜလမ်ႉၞႂ်။ ယလ၌်ႉ ၌၌် ႁဝ်သလူဝ်ႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ႁဝ်သလူဝ်ႇၶေႉၶဵင်ႇ။ မိူင်သတႆသႁဝ်သၵေႃႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁႂ်ႈပဵ၌်ဢၞူဝ်သယ (လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ) မိူင်သတႆသ။ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆၵေႃႈ လူဝ်ႇပဵ၌် ဢယႅတ်ႉတႃသဢၞူဝ်သယ (လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ) ၌ႆၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ မီသၞႂ်ၞိူင်ႉ၌ႆလႄႈ ၞင်ႇတႅပ်သတတ်သၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သၶဝ်ႈမိူင်သတႆသၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁဝ်သၶဝ်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ၌ႃ။ ပေႃသဝႃႈ တေၶဝ်ႈ လႆႈ 200 ဝဵင်သၵေႃႈ တေၶဝ်ႈတင်သမူတ်သယဝ်ႉ။ ပေႃသတေလႆႈၶဝ်ႈတင်သ 330 ဝဵင်သ၌ႆၵေႃႈ တို၌်သတေၶဝ်ႈ မူတ်သယဝ်ႉ၌ႃ။ မိူင်သယၢင်သ၊ မိူင်သမလ၌်သ၌ႆႉ ႁဝ်သတေဢမ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သမိူင်သမလ၌်သ၌ႆႉ သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သ မိူင်သတုၵ်သယလ၌်သမႃသ၌ႆတႄႉ တႃႇ 5 ဝဵင်သ၌ႆႉႁဝ်သၞၢင်ႈတေၵႂႃႇၶဝ်ႈယူႇ။ မိူင်သၶၢင်တႄႉၵေႃႈ ႁဝ်သတေၶဝ်ႈယူႇ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ တႆသႁဝ်သ မီသ၌ႂ်သမိူင်သၶၢင်တင်သ၌မ်။ ယၢမ်သလဵဝ် ႁဝ်သၜုၺ်ႇ လုမ်သဝႆႉ မီသၵႂႃႇ 3 ဝဵင်သယဝ်ႉ။ ဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ မိူင်သၶၢင်၌ႆႉ ႁဝ်သယၢမ်ႈပေႉမႃသယဝ်ႉ။ ထၢမ် – တၢင်ႇမဵဝ်သ ၞလင်ႇမီသလလင်ႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင်ႇထိုင်ၵူ၌်သမိူင်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၶႂ်ႈလၢတ်ႈ၌ႄပီႈ၌လင်ႉတႆသႁဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသလႄႈသင် မိူင်သၶၢင်လႄႈသင် ၵူႈတီႈၵူႈတၢင်သဝႃႈ ပႃႇတီႇ သိူဝ်ၜိူၵ်ႇႁဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တႆသဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆႉ။ ပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သမိူင်သလူဝ်ႇပ၌်ႁႅင်သ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ။ ပႃႇတီႇသိူဝ် ၜိူၵ်ႇၵေႃႈ ႁဝ်သဢၢ၌်သၞလႆႈၵူ၌်သမိူင်သ မီသလလင်ႈၵတ်သယဵ၌်၊ ႁႂ်ႈလႆႈမၢၵ်ႈမီသလီပဵ၌် ၊ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈ လႆႈပဵ၌်ၵူ၌်သမီသတၢင်သႁူႉတၢင်သႁ၌် (ပျီႇၺႃႇတႅတ်ႉ) ၊ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈႁဵတ်သၵၢ၌်လီလီငၢမ်သငၢမ်သ တေၶတ်သ ၞႂ်ၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉယူႇ၌ႆ ၶႂ်ႈမလၵ်ႇပ၌်ပီႈ၌လင်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသႁဝ်သ ၵူႈတီႈၵူႈလႅ၌်။ ပေႃသၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈတႆသႁဝ်သၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်၌ႆ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ ပ၌်ႁႅင်သ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇသေၵမ်သ၌ႆ ၶႂ်ႈယလ၌်သ တၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသႁဝ်သယူႇၶႃႈဢေႃႈ။ ယိ၌်သၞူမ်သၶလပ်ႈၞႂ်ၶႃႈ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['တလင်ႈထၢမ်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-05-21T11:10:13
https://shannews.org/archives/67369
ဝၢႆသသၢႆၞႂ်ၶၢတ်ႇယဝ်ႉ ၵူ၌်သႁဝ်သတေသိုပ်ႇပဵ၌်သင်
သင်ဝႃႈ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သမႃသယဝ်ႉ၌ႆ ၜႂ်ၵေႃႈတို၌်သဝႃႈ တေဢမ်ႇလလတ်ႈတၢင်သတၢႆ၌ႆ ႁူႉၵ၌်ဝႆႉၵူႈၵေႃႉ ယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ဝႃႈ တၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ တေပဵ၌်သင် တေပဵ၌်ႁိုဝ်၌ႆတႄႉ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၜႂ်ပႆႇ လႆႈ ၶေႃႈတလပ်ႇမ၌်သၞႅင်ႈလႅင်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ ဢလၵ်သဢေႃသၵူ၌်သႁဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသဝႃႈ သၢႆၞႂ်ၶၢတ်ႇလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ၌ႆ မ၌်သတေလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၞိူင်ႉႁိုဝ် မ၌်သပဵ၌်ႁိုဝ်ဝႆႉယူႇ၌ႆ ၜႂ်တေလၢမ်သႁူႉလႆႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် လၢတ်ႈဝႆႉ ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ႁဝ်သမႃသလဵပ်ႈႁဵ၌်သၞလမ်သၶႃႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈဝၢႆသလင်ၵူ၌်သတၢႆ၌ႆႉ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၟၢႆႇပၢႆသသၢႆႈၶဝ် ဢ၌်လဵပ်ႈႁဵ၌်သတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ဢမ်ႇပေႃသမီသ၌မ်ၵႃႈႁိုဝ်။ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ ၜူႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ်တႄႉ ဢမ်ႇသူႈၵိုတ်သၵၢ၌် လဵပ်ႈႁဵ၌်သ။ ယူႇတီႈၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ မီသမႃသၶေႃႈမုလ်သမ၌်သၜလင်ႈယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ Photo to Credit ၶေႃႈမုလ်သ ဢ၌်လႆႈမႃသၵၢပ်ႈပၢ၌်မႂ်ႇ၌ႆႉတႄႉ မ၌်သတေပိူင်ႈၵ၌်တၢင်သၶေႃႈမုလ်သၵဝ်ႇၵဝ်ႇ ဢ၌်ယၢမ်ႈ လႆႈမႃသႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီမ၌်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉယူႇ။ မိူဝ်ႈၞမ်တၢႆ၌၌်ႉ ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သႁဝ်သ ပဵ၌်ႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ ၵၢပ်ႈပၢ၌်မႂ်ႇ၌ႆႉ တိူဝ်သလႆႈႁူႉမႃသ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပႃႇမလၵ်ႉၶ ၵျီႊမူဝ်ႊ ပေႃႊၵျီႊၵျင်ႊ ၟၢႆႇၶူ၌်ႉၶႂႃႉ သၢႆလိူတ်ႈဢလၵ်သဢေႃ ထတ်သသၢင်ႈႁ၌် ဝႆႉတႄႉ တႃႇႁဵ၌်သႁူႉဢလၵ်သဢေႃ မိူဝ်ႈၞမ်တၢႆ၌၌်ႉ တိုဝ်ႉတၢင်သလီမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ ငၢႆႈမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ ယလ၌်ႉ ၶိူင်ႈမိုဝ်သၶိုတ်သၵၢပ်ႈမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ မ၌်သ၌ၢင်သ၌ႆႉ ၜႃႇတတ်သ လဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သ ဢလၵ်သဢေႃ၌ူမႃသဢလ၌်တၢင်သသေ ၞင်ႇလဵပ်ႈႁဵ၌်သထိုင် ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သ။ မ၌်သ၌ၢင်သဢဝ်၌ူ မလၵ်ႈ 2 တူဝ်၌ႆႉသေ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၶူ၌်ႉၶႂႃႉ။ ၌ႂ်သ 2 တူဝ်၌၌်ႉ တႃႇတူဝ်၌ိုင်ႈတႄႉ မိူဝ်ႈၞမ်တၢႆ၌၌်ႉ ၌ႂ်သသႄႊလ် ဢလၵ်သဢေႃမ၌်သ ဢလၵ်ႇမႃသ ထၢတ်ႈ ဢ၌်ႁလင်ႉၞိုဝ်ႈဝႃႈ သႄႊရႃႊတူဝ်ႊ၌ိ၌်ႊ ပဵ၌်ထၢတ်ႈဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈသိူဝ်သၞႂ်ႁၢ၌်ႉၞႂ် ၌ႆ ယဝ်ႉ။ မ၌်သ၌ၢင်သလႆႈႁ၌် ထၢတ်ႈဢ၌်၌ႆႉ ဢလၵ်ႇမႃသ၌ႂ်သသႄႊလ်ဢလၵ်သဢေႃ၌ူ၌၌်ႉတင်သ၌မ်။ ၜလင်သမိူဝ်သ ပႃႇမလၵ်ႉၶ ၵျီႊမူဝ်ႊ ႁ၌်လလင်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ ယိင်ႈၶႅ၌်သထႅင်ႈႁႅင်သၞႂ်မ၌်သ ဢ၌်မ၌်သ၌ၢင်သ ၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁ၌်ထႅင်ႈ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ မ၌်သတႅပ်သတတ်သၞႂ်ဝႃႈ တေသိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵ၌်သ ဢလၵ်သဢေႃ ဝၢႆသလင်တၢႆ – ၌ႆႉၵႂႃႇထႅင်ႈၶၢဝ်သႁိုင်၌ႆယူႇ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ မ၌်သ၌ၢင်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2013 ၌၌်ႉဝႃႈ – ငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈၞမ်တၢႆ၌ႆႉ ႁူဝ်ၞႂ် ဢ၌်တူင်ႉယူႇ၌၌်ႉ တေၵိုတ်သ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ သၢႆလိူတ်ႈဢ၌်လေႃႇလဵင်ႉ၌ႂ်သတူဝ်၌၌်ႉ တေၵိုတ်သ ၞလမ်သ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ သႄႊလ်၌ႂ်သတူဝ်ၵူ၌်သ၌ႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉ ဢႁႃႇရလႄႈ ဢလၵ်ႊသီႊၵျိ၌်ႊ။ ပေႃသထိုင် ၶၵ်ႉတလ၌်ႈ၌ႆႉတႄႉ လႆႈဝႃႈသဵင်ႈသၢႆၞႂ်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈ၌ိူဝ်ႉလိူတ်ႈ ဢမ်ႇပ၌်ႇၵၢ၌်သင်လႆႈယဝ်ႉ၌၌်ႉ ဢလၵ်သဢေႃ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌်သင်ၵႂႃႇ၌ႆ၌၌်ႉ လီသူ၌်ၞႂ်ဝႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပႃႇမလၵ်ႇၶ ၵျီႊမူဝ်ႊ လၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ – မိူဝ်ႈၜလင်သတၢႆယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၌ႂ်သသႄႊလ် ဢလၵ်သဢေႃ တေဢလၵ်ႇမႃသထၢတ်ႈဢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသ ။ ပေႃသတူၺ်သ၌ႂ်သဢလၵ်သဢေႃ၌ူ ဢ၌်ၞမ်တၢႆ၌၌်ႉၞိုင် တေလႆႈႁ၌်ထၢတ်ႈသႄႊရႃႊတူဝ်ႊ၌ိ၌်ႊ ဢလၵ်ႇမႃသ ထိုင် 60 ပု၌်ႈ ၊ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇမႃသထႅင်ႈ ထၢတ်ႈတူဝ်ႊပႃႊမိ၌်ႊ 40-60 ပု၌်ႈ ။ ထၢတ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ထၢတ်ႈဢ၌်ပ၌်ႁႅင်သႁႂ်ႈမီသတၢင်သသိူဝ်သတၢင်သမူ၌်ႈ။ ထၢတ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉမီသသၢႆၞႂ်ယူႇ၌၌်ႉ ယင်သဢမ်ႇႁ၌်ဢလၵ်ႇမႃသ၌မ်။ ႁဵတ်သသင်လႄႈ မိူဝ်ႈတၢႆ ၌ႆႉ ၞင်ႇႁ၌်ဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆ လီဢၢမ်သလီသူ၌်ၞႂ်ဝႆႉယူႇပိူင်၌ိုင်ႈ။ Photo to Credit မိူဝ်ႈပီ 2023 ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞ၌်ႉၞလမ်ၟၢႆႇၶူ၌်ႉၶႂႃႉ University of Wisconsin – Madison ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဝႆႉတႄႉ ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သၵေႃႈ မိူဝ်ႈၞမ်တၢႆ၌၌်ႉ ထၢတ်ႈဢ၌်လၢတ်ႈမႃသပႃႈ၌ိူဝ်၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇမႃသ မိူ၌်ၵ၌်။ တႃႇတေႁူႉလလင်ႈ၌ႆႉမႃသၵေႃႈ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် လဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သတီႈ ၵူ၌်သဢ၌်လိုမ်သတူဝ်ဝႆႉၶၢဝ်သႁိုင် ၌၌်ႉ 4 ၵေႃႉ။ 4 ၵေႃႉ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵူ၌်သပဵ၌်ဢ၌်ၞမ်လူႉသဵင်ႈသၢႆၞႂ် ၊ ပဵ၌်ၵူ၌်သဢ၌် မေႃယႃလႄႈ ၵူ၌်သႁူမ်ႈႁိူ၌်သၶဝ် ဝႆႉဝၢင်သၞႂ်ဝႆႉဝႃႈ ႁပ်ႉႁူႉဝႆႉဝႃႈ တို၌်သတေဢမ်ႇလလတ်ႈတၢႆယဝ်ႉ၌၌်ႉ။ ဢဝ်ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သ တီႈၵူ၌်သႁူမ်ႈႁိူ၌်သၵူ၌်သပဵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ထလ၌်သၢႆဢလၵ်ႊသီႊၵျိ၌်ႊပႅတ်ႈ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ဢ၌်လႆႈႁ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသသုတ်သၵေႃႈ ပဵ၌်တီႈဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သပဵ၌် ။ တႃႇႁူႉလႆႈ၌င်ႇ ၌ႆၵေႃႈ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် ဢဝ်သၢႆဢီႊလထူၵ်ႊ တိတ်သၞပ်သတီႈၵလၵ်သႁူဝ်ၵူ၌်သပဵ၌်၌၌်ႉဝႆႉ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ သႄႊလ်ဢ၌်မီသ၌ႂ်သဢလၵ်သဢေႃသႅ၌်သ၌ိုင်ႈ ဢ၌်မီသၞိုဝ်ႈဝႃႈ ႁၢႆႊပေႃႊသီႊရႃႊ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလႆႈဢလၵ်ႊသီႊၵျိ၌်ႊယဝ်ႉလႄႈ ၵူႈၵေႃႉထၢင်ႇဝႃႈ ဢလၵ်သဢေႃတေဢမ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်သင်လႆႈယဝ်ႉ ၌ႆယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သပဵ၌်တႃႇ 2 ၵေႃႉ၌၌်ႉတႄႉ ဢလၵ်သဢေႃတိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်လႆႈလီ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈထတ်သဢလၵ်သဢေႃ EEG မၢႆတလင်သဝႆႉတႄႉ ပဵ၌်ဢ၌်လီဢၢမ်သတႃႇၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ တင်သ၌မ်။ ၜလင်သမိူဝ်သပူတ်သပႅတ်ႈသၢႆလလတ်ႇလူမ်သဢလၵ်ႊသီႊၵျိ၌်ႊ တီႈၵူ၌်သပဵ၌် မလၵ်ႈ 3 -4 သႅၵ်ႊၵႅ၌်ႉ၌၌်ႉ ယဝ်ႉတႄႉ လႆႈႁ၌်တီႈဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇမႃသထၢတ်ႈၵမ်ႊမႃႊလၢႆႊတင်သ၌မ်။ ထၢတ်ႈသႅ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ထၢတ်ႈဢ၌် ႁူႉႁ၌်လႄႈတလင်သဝႆႉၶေႃႈမုလ်သ၌ႂ်သဢလၵ်သဢေႃ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ပေႃသ တႅၵ်ႈၵ၌်တၢင်သ၌ူလႄႈၵူ၌်သ၌ႆ ဢလၵ်သဢေႃ၌ူ တေ၌မ်လိူဝ်ၵူ၌်သ။ တီႈဢလၵ်သဢေႃ၌ူ၌၌်ႉ တေ ႁ၌်ဢလၵ်ႇမႃသထၢတ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တဵမ်ဢလၵ်သဢေႃဝႆႉ။ ၵူ၌်သတႄႉ တေႃႉတႄႉ မီသတီႈလႂ်တီႈ၌၌် ဢိတ်သဢလတ်သၵူၺ်သ။ ၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ တေလႆႈႁ၌်တီႈ ၞုတ်ႇ TPO ၊ ၌ႆႉပဵ၌်တီႈဢ၌်ဢလၵ်သဢေႃလၢႆလၢႆပလတ်သမႃသတိတ်သၞပ်သၵ၌်ဝႆႉ ပဵ၌်တီႈပလတ်သတလ၌်ႈဢလၵ်သဢေႃ တိတ်သၞပ်သၵ၌်ဝႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပႃႇမလၵ်ႉၶ ၵျီႊမူဝ်ႊ ထတ်သသၢင်ဝႆႉတႄႉ TPO ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မဵတ်ႉပဵ၌်တလမ်ႇဢလ၌်ႇ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁူႉႁႂ်ႈႁ၌် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ပဵ၌်တီႈဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သႁပ်ႉႁူႉလႆႈ ႁ၌်လႆႈ ၌လ၌်သၟ၌်လႆႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်တီႈဢ၌် ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ဢလၵ်ႇမႃသၞႂ်ၵူဝ်ႁႄ ၞႂ်ႁူႉႁ၌် တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၌၌်ႉပဵ၌်ၞုတ်ႇဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမေႃႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ပိူ၌်ႈ မေႃဢေသလူပိူ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သၞမ်တၢႆ၌ႆႉ ဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်မႃသထႅင်ႈ၌မ်ၵေႃႈ ပဵ၌်တီႈ ပႃႊ၌ိတ်ႉသ်ၵတ်ႉသ် ဢ၌်မီသတီႈႁိမ်သႁူ။ တီႈ၌ႆႈၵေႃႈ ပဵ၌်တီႈဢ၌် ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်သ မႃှလႆႈလႄႈ ငိ၌်သႁူႉသဵင်လၢတ်ႈလႆႈ။ ဢ၌်လၢတ်ႈမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပိူင်လူင်မ၌်သ ပဵ၌်ၵၢ၌်လဵပ်ႈႁဵ၌်သမႃသတီႈၵူ၌်သ 2 ၵေႃႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၶေႃႈ မုလ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈၵမ်ႉယ၌်ပ၌် တႃႇလဵပ်ႈႁဵ၌်သ ၶူ၌်ႉၶူ၌်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈမိူဝ်သ၌ႃႈ ။ တႃႇတေလၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ၵူ၌်သၵူႈၵေႃႉ၌ႆႉ ပေႃသသဵင်ႈသၢႆၞႂ် တေမိူ၌်ၵ၌်မူတ်သ၌ႆ ပႆႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈ။ တေႃႈ၌င်ႇ လဵပ်ႈႁဵ၌်သမႃသ ၵူ၌်သပဵ၌် 4 ၵေႃႉ၌ႆႉ မီသ 2 ၵေႃႉၵူၺ်သ ဢ၌်လႆႈႁ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆ ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ လလင်ႈတၢင်သၞိူဝ်သဢ၌်လဵပ်ႈႁဵ၌်သမႃသ၌ႆႉ မ၌်သၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵ၌်တၢင်သပိူင်ပဵ၌် ဢ၌်ယၢမ်ႈမီသမႃသယူႇ။ တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သၞမ်တၢႆမၢင်ၞိူဝ်သ မေႃယႃၶဝ်လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈၟႆသၟႃႉ သျလတ်ႉတီႈဢူၵ်သ သေ ၶို၌်သတို၌်ႇပဵ၌်တူဝ်မႃသၶို၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁ၌်မႃသ၌မ်။ မိူဝ်ႈၵူ၌်သပဵ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ယူႇလီမီသႁႅင်သမႃသၶို၌်သ၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ်ၶဝ်လၢတ်ႈတီႈမေႃယႃၜႂ်မ၌်သသေ လႆႈၶေႃႈမုလ်သမ၌်သဝႆႉလၢႆလလင်ႈ။ ၵူ၌်သပဵ၌်မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်ၞႂ်ၶဝ်ၵိုတ်သၵႂႃႇယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉလႆႈငိ၌်သသဵင်မေႃယႃ ၶဝ်ယူႇ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ၶဝ်ဢလၵ်ႇၵႂႃႇမီသတီႈသုင်သေ မုင်ႈႁ၌်ၶို၌်သတူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ႁ၌်ၶို၌်သလလင်ႈၵဝ်ႇဝ၌်သလင်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇတင်သ၌မ်။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈသမ်ႉဝႃႈ လႆႈႁ၌်သၢႆ လႅင်သဢ၌်ဢလၵ်ႇမႃသတီႈပၢၵ်ႇထမ်ႈသေတီႈတီႈ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၵၢ၌်လဵပ်ႈႁဵ၌်သၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သ ၵလင်ႉသၢ၌်ၵ၌်ဝႆႉသေ ပို၌်ဢလၵ်ႇၶေႃႈမုလ်သဝႆႉတႄႉ ၵူ၌်သ ပဵ၌် မလၵ်ႈ 20 % ၌ႆႉ တေဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈၞိူင်ႉ၌င်ႇလၢတ်ႈမႃသ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ University of Wisconsin – Madison ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉတႄႉ လလင်ႈဢ၌်ဢလၵ်သဢေႃ ၵူ၌်သလႅၵ်ႈ လၢႆမိူဝ်ႈၞမ်တၢႆ၌၌်ႉ တေပဵ၌်ယလ၌်ႉၵူ၌်သပဵ၌်၌၌်ႉ ႁ၌်သေလလင်ႈလလင်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇလၢတ်ႈမႃသ ၌၌်ႉႁိုဝ်၌ႆယူႇ။ Photo to Credit လလင်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ်ၶၢတ်ႇ၌၌်ႉ လႆႈႁ၌်ၶို၌်သတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ မိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ၵႂႃႇပဵ၌်ဝႆႉထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ သေ ၶို၌်သတူၺ်သႁ၌်ပိူင်ပဵ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ၌ႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ဢမ်ႇ၌၌်ၵေႃႈ လႆႈႁ၌်သၢႆလႅင်သသေ ဢ၌်ဢ၌် ႁလတ်ႈမႃသတီႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သဢ၌်လိုမ်သတူဝ်ၶၢဝ်သႁိုင်သေ ၶို၌်သတို၌်ႇမႃသၶို၌်သ၌၌်ႉ တေၵႆႉလၢတ်ႈၵ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆၵမ်ႈ၌မ်။ ၞလမ်သ၌င်ႇဢ၌် ပႃႇမလၵ်ႉၶ ၵျီႊမူဝ်ႊ လၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ- ယလ၌်ႉၵူ၌်သလႆႈႁ၌်ဢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသ မိူဝ်ႈၞမ်ၞႂ် ၶၢတ်ႇလႄႈ ၌ႂ်သပလတ်သတလ၌်ႈဢလၵ်သဢေႃဢ၌်ႁူႉႁ၌်လႆႈ ပလတ်သတလ၌်ႈဢ၌်မၢႆတလင်သလႆႈ၌၌်ႉ ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉ ၞင်ႇတူင်ႉမႃသ ၞင်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်မႃသႁႅင်သ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႆႉၵေႃႈ ထတ်သသၢင်ၞလမ်သလလင်ႈၵူ၌်သပဵ၌် 2 ၵေႃႉ ဢ၌်လၢတ်ႈမႃသပႃႈ၌ိူဝ်၌၌်ႉသေ ၞင်ႇႁူႉမႃသ။ ၵူ၌်သ 2 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉဢမ်ႇၶို၌်သတို၌်ႇၶို၌်ႈမႃသယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေႁႂ်ႈၶဝ်လၢတ်ႈ၌ႄလလင်ႈ တၢင်သမ၌်သတဵမ်ထူ၌်ႈၵေႃႈသမ်ႉဢမ်ႇလႆႈ။ ပႃႇမလၵ်ႉၶ ၵျီႊမူဝ်ႊတႄႉ လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – ဢ၌်ဢလၵ်သဢေႃႁဵတ်သၵၢ၌်၌မ်မိူဝ်ၞမ်တၢႆ၌၌်ႉ ပဵ၌် ယလ၌်ႉဢလၵ်သဢေႃတုမ်ႉတလပ်ႇၶို၌်သလလင်ႈတၢင်သတၢႆ၌၌်ႉႁိုဝ်၌ႆၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်လၢတ်ႈမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ပဵ၌်ၶေႃႈထတ်သသၢင်ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ်လႄႈ တႃႇတေသိုပ်ႇ လဵပ်ႈႁဵ၌်သၵႂႃႇထႅင်ႈ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈပႂ်ႉၶဝ်ၞဝ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉၵူၺ်သ ။ လလင်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သတၢႆ တေလုၵ်ႉဢမ်ႇလုၵ်ႉၶို၌်သ၌၌်ႉတႄႉ တေပဵ၌်လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ တႃႇၶဝ်ယူႇ။ ၞလမ်သ ၌င်ႇ ၶဝ်ၞၢမ်သႁဵတ်သတူၺ်သတႄႉ ဢဝ်မူဢ၌်တၢႆဝႆႉမလၵ်ႈ 4 မိ၌ိတ်ႉ၌၌်ႉ ၶို၌်သမႃသထႅမ်လိူတ်ႈ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ယူတ်သယႃႁႂ်ႈ သႄႊလ် ၌ိူဝ်ႉလိူတ်ႈ ပ၌်ႇၵၢ၌်ၶို၌်သသေ မူ၌၌်ႉ ၶို၌်သပဵ၌်တူဝ်မႃသယူႇ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် ၵူ၌်သတၢႆ ၞလင်ႇတေလုၵ်ႉၶို၌်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် တို၌်သတေသိုပ်ႇလဵပ်ႇ ႁဵ၌်သၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ၌ႆ ပႃႇမလၵ်ႇၶ ၵျီႊမူဝ်ႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-05-21T10:35:27
https://shannews.org/archives/67361
ပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်သ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ တီႈၶုမ်ၵုတ်သ ၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 21/05/2025 တူၵ်သမႅ၌်ႈဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞိုင်ႈတႆသ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ – ၵေႃႉသိုၵ်သၵေႃႉ ႁၢ၌်ၵဝ်ႇလႄႈ ၜူႈႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဢိၵ်ႇလုၵ်ႈလၢင်သပီႈ၌လင်ႉ ၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ တင်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵုင်သၵျေႃႇ လၵ်သတႅင်ႇ ပဵင်သလူင် ႁူမ်ႈၵ၌် ၞတ်သပၢင်ၶုၵ်သထူပ်သ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တီႈၶုမ်ၵုတ်သ ၞဝ်ႈ၌လႆႉ သေႃသယ၌်ႇတ ဢ၌်မီသတီႈဝၢ၌်ႈၵုင်သၵျေႃႇ ဢိူင်ႇပဵင်သလူင် ဝဵင်သႁႅင် ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ လႅ၌် လိ၌်တႆသ – ထႆှ မီသၵူ၌်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈမလၵ်ႈ 80 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်သ၌ႆႉ ၞဝ်ႈပၢႆသမိူင်သ မလၵ်ႇလၢတ်ႈဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉႁိုဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ဝၢင်သၶူဝ်ႉမလၵ်ႇမလင်ၞႂ်၊ ၞုတ်ႇတဵ၌်သသေ ႁူမ်ႈၵ၌်၌ပ်ႉယမ် တီႈၶုမ်ၵုတ်သ ၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ လိူဝ်၌၌်ႉ လူႇတၢ၌်သလႄႈ လဵင်သလူႉၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်သ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိုင်ႈတႆသ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ တီႈၶုမ်ၵုတ်သ ၞဝ်ႈ၌လႆသေႃသယ၌်ႇတ ဝၢ၌်ႈၵုင်သၵျေႃႇ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 21/05/2025 ဝၢႆသဢဝ်ၵလ၌်သၶေႃ 1948 ယဝ်ႉ ထိုင်မႃသ 10 ပီ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊ ၶေႃႈတူၵ်သ လူင်သဝႆႉတင်သ ၞလမ်သိုၵ်သဢလင်ႇသၢ၌်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမိူ၌်၌င်ႇၵၢင်ၞႂ် ဢ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ မုင်ႈမလင်သ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၌ႂ်သၞဝ်ႈၟႃႉၵေႃႈ မီသၵၢင်ၞႂ်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၊ ၞုမ်သ၌ိုင်ႈ ၶႂ်ႈယူႇ၌ႂ်သသၜႃသသေ မူ၌်ႉမႄသ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ 1947 ၊ ၞုမ်သ၌ိုင်ႈသမ်ႉဝႃႈ ပေႃသဢမ်ႇယိပ်သၵလင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢဝ်ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်သ ဝ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိုင်ႈတႆသ ၶလပ်ႈတဵမ် 67 ပီ တီႈၶုမ်ၵုတ်သ ၞဝ်ႈ၌လႆသေႃသယ၌်ႇတ ဝၢ၌်ႈၵုင်သၵျေႃႇ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ 21/05/2025 ဢိင်၌ိူဝ် ၞဝ်ႈၟႃႉ ၞုမ်သၵမ်ႉယ၌်ပ၌်ႁႅင်သ လၢႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉသေ မိူဝ်ႈပီ 1958 လိူ၌်မေႊ 21 ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ ဢႃယု 31 ပီ – (လုၵ်ႈၞၢႆသၜလင်သမိူင်သလူင် မိူင်သမၢဝ်သလူင် ၞဝ်ႈၶု၌်ၵမ်ႇ၊ ၞဝ်ႈ ၌ၢင်သယေႈ၌၌်ႉ) လူင်သထိုင်မိူင်သတႆသ ပလတ်သၞၢ၌်သသေ သူ၌်သတုမ် ၵူ၌်သမိူင်သပ၌်ႇ 30 ၵေႃႉ ၵေႃႇတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်သ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သတူ၌် မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၞၢႆသတေႇဝိင်ႇ (ႁိုဝ်) ၞဝ်ႈပူဝ်ႇတေဝိင်ႇသမ်ႉ ဢလ၌်ႁူဝ်သူ၌်သတုမ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမိူင်သတႆသ ပလတ်သ ႁလင်ႇ ထုင်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ၊ မိူင်သယႆ၊ တၢင်ႉယၢ၌်သသေ ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ပူၵ်သတင်ႈတပ်ႉလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵလပ်ႇၵူႈဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-20T16:27:09
https://shannews.org/archives/67356
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇၵူႈလိူ၌် ၵူ၌်သမိူင်သၵိ၌်သၞႂ်
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၵူႈလိူ၌် မၢင်လိူ၌် ဢမ်ႇမီသႁူဝ် ၶေႃႈသင်ၵေႃႈ ယလ၌်သငို၌်သလၢႆလၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်။ တႄႇႁၢင်လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယလ၌်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ဝၢ၌်ႈ၌ပၢ၌်သၵျီသ ၞႄႈဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ၵူႈလိူ၌် ထိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 6 လိူ၌်ယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ် ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ငို၌်သဢ၌်လႆႈပ၌်၌ႆႉ မီသၞမ် 6 လိူ၌် ယဝ်ႉ ၊ လႆႈပ၌်ၵူႈလိူ၌် ၵူႈႁိူ၌်သ ၊ ယလ၌်ႉသင်လႆႈပ၌်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ၊ ယလ၌်ႉၶဝ် မီသၵလင်ႈ ၵၢင်ႇလႄႈ ၜႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်သထၢမ်ၶဝ် ၊ လႆႈၵူဝ်ယူႇတႃႇသေ ၊ တႃႇၵိ၌်တႄႉ တႃႇၞၢႆႇလူမ်ၞႂ်တႄႉ ဢမ်ႇ သိူဝ်သဝႃႈယဝ်ႉ။ ၵုမ်ႇႁႃသေပ၌်ၶဝ်ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ငို၌်သတႄႉယလ၌်သယူႇ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈၵေႃႈၶဝ် ဢမ်ႇပ၌်ဢလၵ်ႇ ၊ ယလ၌်ႉ၌၌် တႃႇၵႂႃႇႁႃၵိ၌်ၞၢင်ႈပိူ၌်ႈၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယလ၌်သငို၌်သယူႇၵူႈလိူ၌်၌ႆႉတႄႉပဵ၌်တၢင်သဝၢ၌်ႈပႃႇတိုင်သ(ဢၢင်ႇတေႃသ) ၊ ဝၢ၌်ႈလႄႇ ၵၢႆသ (လယ်ကိုင်သရလာ) ၊ ဝၢ၌်ႈမျႃသၵလေသ(မျဟာသကလေသရလာ) ဢ၌်မီသ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ။ လႆႈပ၌်ငို၌်သ တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈလိူ၌် 20,000 ပျႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ ၟၢႆႇတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ပၢ၌်သၵျီသ ဢဵ၌်ႁႅင်သ 200 ပၢႆ။ ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈဝၢ၌်ႈမႃသ ဢမ်ႇပ၌်ၞႂ်ႉၟူ၌်သမိုဝ်သထိုဝ် ၊ ဢမ်ႇပ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇ တိတ်သတေႃႇၵ၌်၊ ယိုတ်သပႃသမိုဝ်သထိုဝ်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသေ ပေႃႉထုပ်ႉတီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵႂႃႇပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ DSNDA ပႃှဝႆႉဝႃႈ – “၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 04/05/2025 ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ၶဝ်ႈ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈသိမ်သ ဢဝ်ၟူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ပၢ၌်သၵျီသ 2,000 လုၵ်ႈ၊ တဵမ်ဝူင်ႈယဝ်ႉ ၞင်ႇပ၌်ၶို၌်သ၊ ၟၢႆႇတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သတပ်ႉဝႆႉတီႈ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈသေ တဵၵ်သၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၞလမ်သ၌င်ႇၶဝ်ၶႂ်ႈပဵ၌် ၊ ပေႃသဢမ်ႇႁဵတ်သ ပ၌်သမ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်သယိုဝ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈပႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ငို၌်သဢ၌်ၵဵပ်သ လႆႈမႃသတီႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမီသ 80 သႅ၌်ပၢႆ။ ဢမ်ႇႁိုင်သင် ၜူႈၵလ၌်သသၢႆသိုၵ်သ(စစ်ကဌောင်သမဟူသ) ဢ၌်ၞႂ်ႉၵဵပ်သငို၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈၶၢႆႉလၢႆႈ၌ႃႈသိုၵ်သၵႂႃႇ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတိုၵ်ႉ တေလႆႈထူၺ်ႈၞႂ်လူမ်ၵူၺ်သ ၌ႂ်သ လိူ၌်၌ႆႉသမ်ႉ ပေႃသၶိုင်ၵဵပ်သငို၌်သယူႇထႅင်ႈယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၵဵပ်သငို၌်သဢမ်ႇမီသႁူဝ်ၶေႃႈယဝ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႂ်ငို၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သၵႂႃႇတႅပ်သမႆႉမႃသ တႃႇသၢင်ႈႁိူ၌်သယေသၞဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇသဝ်သ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယလ၌်သငို၌်သ 3 သႅ၌်ပျႃသတေႃႇထိုင် 9 သႅ၌်ပျႃသ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ တႃႇလင်ႁိူ၌်သ 10 ပၢႆ လႆႈပ၌်ငို၌်သၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇလႆႈၞႂ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ ဢလ၌်ၵ၌် ၶဝ်ႈထိူ၌်ႇယိပ်သၵလင်ႈ ယိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶို၌်သ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပၵ်သတပ်ႉ၌ႂ်သဝဵင်သ သေတႃႉ မိူဝ်သတင်ႈၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၵႆႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶိူဝ်သယႂ်သ ႁဵတ်သ ႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 08/05/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵုင်သသိမ်ႇသေ လၢတ်ႈ ဝႃႈ ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇၵ၌်တင်သ PDF တီႉၺလပ်သၵႂႃႇၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ လႆႈပ၌်ငို၌်သထုတ်ႇတူဝ်ဢဝ်ၶို၌်သ 300 သႅ၌်ပျႃသ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-20T11:30:00
https://shannews.org/archives/67351
မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈပၢ၌် NLD ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇပၵ်သပိူင် ဢမ်ႇႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ
ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ် ဢ၌်ၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ၌ႂ်သ ဝ၌်သတီႈ 19/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်၌၌်ႉဝႃႈ – မိူဝ်ႈပီ 2015 ပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD ၌၌်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပ၌်လလင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်သႁဵတ်သသၢင်ႈမႃသ တဵမ်တီႈယူႇသေတႃႉ ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသလမ်ႇလလင်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇႁလင်ႉႁဵတ်သပၢင်ၵုမ် ၶလင်ႇသီႇၟၢႆႇ ႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၟၢႆႇၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈမႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်သ လႆႈႁ၌်မႅ၌်ႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ူၵ်ႉယုင်သ တႅပ်သတတ်သႁဵတ်သသၢင်ႈ လလင်ႈဢမ်ႇ မႅ၌်ႈၞလမ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞလမ်သ၌င်ႇၶေႃႈတႅပ်သတတ်သ ၶလင်ႇသီႇၟၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ၌၌်ႉ ၞင်ႇတေ ပဵ၌်ၵၢ၌်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သမႃသ တႃႇၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈ ၶို၌်ႈမႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်လီ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇလလင်ႈငမ်သယဵ၌် ၌ႂ်သမိူင်သ၌ႆသေ မိူဝ်ႈပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တဵင်သၞဵင်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ငူပ်ႉငီႉၵ၌်တင်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သသေ လူင်သလၢႆသမိုဝ်သ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်သ တိုၵ်သတူဝ်ႈမိူင်သ NCA မႃှ။ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ပႃႇတီႇ NLD ယင်သသေႃႇသူ၌်သ ယႃႇႁႂ်ႈလူင်သလၢႆသမိုဝ်သလူသၵလ၌်ႇ – ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ မၢပ်ႇ၌ႄသ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – The Irrawaddy
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-20T14:00:32
https://shannews.org/archives/67338
ၵူ၌်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ မႃသၜုၵ်ႇယႃႈလႅင်မိူင်သတႆသလႆႈၶိုင်ႈပီ ၜဵဝ်ႈဢဝ်ငို၌်သၞိူဝ်သမႃသလူင်သတို၌်သလၢင်သၞလမ်သသေ သလင်ႉပၢႆႈ
ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈတူင်ႈပဵင်သ သလင်ၵေႃႉ မႃသၜုၵ်ႇယႃႈလႅင်တီႈမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သသေ ႁလင်ႉႁူၺ်သၵူ၌်သမိူင်သ ပို၌်ႉတီႈ ႁႂ်ႈသႂ်ႇငို၌်သႁူမ်ႈလူင်သတို၌်သလၢင်သၞလမ်သယဝ်ႉ လလၵ်ႇလႅ၌်ဢဝ်ငို၌်သပိူ၌်ႈပၢႆႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်သႅ၌်။ ၵူ၌်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ယိင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လုၵ်ႉဝဵင်သလိူဝ်ႇ(မ၌်သတလေသ) မႃှ မိူင်သတႆသပလတ်သ ၞၢ၌်သ မႃသၜုၵ်ႇယႃႈလႅင် (ဝႃႊၵျီႊ၌ီႊယႃႊ) တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵု၌်ႁဵင် ၞဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2024 (ပီၵၢႆ) ပူ၌်ႉမႃသ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ႁူၺ်သၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈလူင်သတို၌်သလၢင်သ၌ႂ်သၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ ၵု၌်ႁဵင်၊ ၵႃလီႉ၊ မိူင်သသူႈ၊ မိူင်သၵိုင်၊ လၢႆသၶႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉႁူမ်ႈလူင်သတို၌်သလၢင်သ။ ထိုင်မႃသ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၞၢဝ်သမၢ၌်ႈ 2 ၵေႃႉ၌၌်ႉ တိတ်သတေႃႇၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ ငို၌်သတလင်သဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလူင်သတို၌်သလၢင်သဝႆႉ ၞလမ်သ၌၌်ႉ ၵေႃႈပႃသၵႂႃႇၞလမ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 သႅ၌်သႅ၌်ပျႃသ – ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလၢႆသၶႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မၢ၌်ႈ 2 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ၵူဝ်ႇလႃႉပျေႉလႄႈ မထႅတ်ႉၞူႉ၌ၢႆႇ ၌ႆဝႃႇ။ ၶႃပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ မ၌်သတလေသ။ ၶႃမႃသဢလ၌်ၜုၵ်ႇဢလ၌်ႁဵတ်သၞဵမ်ႁၢင်ပီ ပီၵၢႆ။ ထိုင်မႃသႁူဝ်လိူ၌်မေႊ ၌ႆႉ ၶႃသလင်ၵေႃႉ ႁၢႆသႅပ်သႁၢႆသလႆပႅတ်ႈ။ တိတ်သတေႃႇတင်သၟူ၌်သၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ ၞလမ်သၶႂ်ႈႁႃၶႃထိုင် မ၌်သတလေသၵေႃႈဢမ်ႇႁ၌်။ ၵႂႃႇတူၺ်သ တီႈႁိူ၌်သၶႃ တီႈပၢင်ႇဢူႈလူင်ၵေႃႈဢမ်ႇမီသၜႂ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၶႃၶၢႆႁိူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သသေသလင်ႉၞဵမ်လႂ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ၵူ၌်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ဢ၌်ယလၵ်ႇလႅ၌် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သၞၢ၌်သ ၜုၵ်ႇသူ၌်ယႃႈလႅင် မၢ၌်ႈ 2 ၵေႃႉပီႈ၌လင်ႉ၌ႆႉ လၢတ်ႈတီႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈဝႃႈ ၜလင်သယူႇဝဵင်သလိူဝ်ႇၵေႃႈ ယၢမ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ၜုၵ်ႇ ယႃႈလႅင်၌ႆႉမႃသ၊ သမ်ႉမႃသဢလ၌်ၵူ၌်သထုင်ႉၵု၌်ႁဵင်၊ မိူင်သသူႈ၊ လၢႆသၶႃႈ၊ မိူင်သၵိုင် ၞုပ်ႈၵမ်သ 1 ၶၢဝ်သတၢင်သ 6 လိူ၌် သမ်ႉဢလင်ႇမၢ၌်လႆႈ၌မ်ႉတလ၌်သတႄႉလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် ဢၢ၌်သတေၜုၵ်ႇသလမ်ႈၞုပ်ႈၵမ်သ 2 ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သၜေသသိုၵ်သသိူဝ်၊ ၜေသသၜႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉလူႉ၊ ၜေသပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတူၵ်သယူႇ၌ႆႉ လလင်ႈလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သၵ၌်ၵေႃႈ ႁၢႆႉႁႅင်သမႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယႃႇယုမ်ႇငၢႆႈ ၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵ၌်၌ႆ – ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သမိူင်သ ထုၵ်ႇလႅ၌်ငို၌်သၵႂႃႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ – မၢႆၟၢင်သ ၵူ၌်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ဢ၌်ယလၵ်ႇလႅ၌် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သၞၢ၌်သ ၜုၵ်ႇသူ၌်ယႃႈလႅင် “ၵူ၌်သဢ၌်လႅ၌်ၵႂႃႇ၌၌်ႉ မိူ၌်ႁၢင်ႈႁႅင်သမႃသတႄႉတႄႉ၊ မႃသဢဝ်လလင်ႈယုမ်ႇယမ်တီႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈသေ လႅ၌်ၵႂႃႇ၊ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သၶႃႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉမီသၞႂ်လေႃသၜႃႉလႄႈ ထုၵ်ႇလႅ၌်၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵၢ၌်သင်သေ ဢမ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇလူဝ်ႇမီသၞႂ်လေႃသၜႃႉသေ ႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈယုမ်ႇၜႂ်ငၢႆႈငၢႆႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယႃႈလႅင် (ဝႃႊၵျီႊ၌ီႊယႃႊ) ၌ႆႉ ဢလၵ်ႇတီႈမီသၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇမႆႈ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈတူင်ႈပဵင်သယဝ်ႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ဝဵင်သလၢင်သၶိူဝ်သ ၜုၵ်ႇယႃႈလႅင် ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉပဵ၌်ပိူင်လူင်။ ယႃႈလႅင်၌ႆႉ ဢဝ်ၞႂ်ႉတႃႇႁဵတ်သလႅ၌်သယႃႈ ပဵ၌်ပိူင်လူင်။ လိူဝ်၌၌်ႉၵေႃႈၞႂ်ႉႁဵတ်သယႃႈယႃ ယူတ်သယႃတၢင်သပဵ၌်ၵေႃႈလႆႈ။ ယႃႈလႅင်ဢလၵ်ႇဝဵင်သလၢင်သၶိူဝ်သ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢ၌် ဢဝ်သူင်ႇၶၢႆဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-05-20T12:10:30
https://shannews.org/archives/67328
သိုၵ်သဝႃႉပလတ်သၞၢ၌်သ ၞိူဝ်သယူႇဝႆႉ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၵဵပ်သၵူ၌်သမႂ်ႇ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ
တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ UWSA ဢ၌်တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇတၢင်သ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ 171 ၶို၌်သၶလတ်ႇၜလတ်ႈမႂ်ႇ တပ်ႉၞုမ်သ 713 သေ မႃသပၵ်သသဝ်သ တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ႁိမ်သႁလမ်သသူ၌်ၶလမ်ႊ ပ၌ီႊႁူင်ပင်သ၌၌်ႉ ၞီႉသင်ႇယလ၌်သၵူ၌်သမႂ်ႇ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ တႄႇႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉမႃသ ၜူႈၵလ၌်သ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ 171 ဢလၵ်ႇၶေႃႈပူင် ၞီႉသင်ႇတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈ ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၵူႈပလၵ်ႉၵူႈဢိူင်ႇၵူႈဝၢ၌်ႈ ႁႂ်ႈႁႃပ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် ၌ႂ်သတပ်ႉၞုမ်သ 713 ၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 2 ၵေႃႉ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ၶဝ်ယလ၌်သၵူ၌်သမႃသ ၵူႈပလၵ်ႉၵူႈဝၢ၌်ႈၵူႈဢိူင်ႇတႄႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သလႂ် ၌ိုင်ႈၵေႃႉႁႃႉ၊ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈ လႂ်သိပ်သၵေႃႉႁႃႉ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉၵေႃႈ ပႆႇတႅတ်ႈတေႃသ။ ယူႇတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ဢမ်ႇႁ၌်လီ ဢမ်ႇလႆႈၞႂ်လႄႈ ဢမ်ႇၵမ်ႉထႅမ်ၶႃႈ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ တေလႆႈႁၢပ်ႇ၌ၵ်သ၌ႃလၢႆၵၢ၌်သလႄႈ မ၌်သတေ၌ၵ်သ တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ သင်ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သဢိူင်ႇ ဢမ်ႇၞတ်သႁႃပ၌်လႆႈ ၵူ၌်သမႂ်ႇ တႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် သိုၵ်သ၌ႆၞိုင် တေလႆႈၵႂႃႇၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃၵ၌် ၌ႂ်သသူ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊႁူင်ပင်သ ဢလင်ႈတီႈတပ်ႉၞုမ်သ 713 ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ 171 တူင်ႉ၌ိုင် ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပၢႆႉဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ၌ႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင် မီသပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသ SSPP/ SSA တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇမႃသ ပၵ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သဝႆႉ ႁိုင်၌ၢ၌်သ ၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ၊ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉပဵ၌်ၞုမ်သဢ၌်မီသလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သ တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢိၵ်ႇ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၞင်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵ၌် တႅမ်ႈလိၵ်ႈသူင်ႇၞူသ ႁႂ်ႈၞလႆႈၶဝ်ႈ ၵႄႈၵၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃၵႂႃႇ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄတီႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ယူႇတီႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဢိူင်ႇတႄႉ တႅမ်ႈလိၵ်ႈႁႄ ယို၌်ႈထိုင်တီႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ။ ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌် ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈမီသလလင်ႈလႆႈႁၢပ်ႇသလင်မႃႇသလင်ၵၢ၌်သ။ ၟၢႆႇတၢင်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်၌ႃႈတီႈ ၶဝ်ၵုမ်သၵမ်မႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်။ ၵမ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သဝႃႉသမ်ႉ မႃသယလ၌်သထႅင်ႈ၌ႆ ၞင်ႇဝႃႈ တုၵ်သယလ၌်သႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌်”။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလူၺ်ႈ လလင်ႈဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဢိၵ်ႇ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ တႅမ်ႈလိၵ်ႈလူင်သ လၢႆသမိုဝ်သ သူင်ႇၞူသထိုင် ငဝ်ႈငု၌်သပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ SSPP ၌၌်ႉသေ ၜူႈၞမ်ၞႂ်၌ႂ်သ SSPP ၵေႃႉ ၌ိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – ၟၢႆႇငဝ်ႈငု၌်သပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ တုမ်ႉတလပ်ႇမႃသၶို၌်သ ဝႃႈ တေဢမ်ႇပ၌်ပဵ၌် ဢမ်ႇပ၌်မီသ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သတေဢမ်ႇလႆႈႁၢပ်ႇသလင်မႃႇသလင်ၵၢ၌်သ၌၌်ႉ တေဝႆႉ ၌မ်ႉ၌ၵ်သႁႄၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ၵႂႃႇယူႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2024 လိူ၌်ၵျူႊလၢႆႊ ဝူင်ႈလို၌်သသုတ်သ၌၌်ႉ တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ UWSA ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သယူႇတၢင်သ၌ႃႈ လိ၌်သိုၵ်သ 171 မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌၌်ႉ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သ မလၵ်ႈ 2,000 ၵေႃႉသေ ၞတ်သငႃသသိုၵ်သပဵ၌် 2 ငႃှ ၶၢမ်ႈၶူင်သ မႃသပၵ်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သ ၌ႂ်သဢလင်ႈတီႈပူဝ်ႇမူ၌်သ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉမၢ၌်ႈပၢင်ႇၵုမ်သၵမ်ယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်သပႆႇႁ၌်ငဝ်သလၢႆသ တႃႇထလႆႇဢလၵ်ႇ ၶို၌်သ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၵေႃႉယူႇသဝ်သဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသတူၺ်သၵၢ၌်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၶဝ်တႄႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇမီသ ၵၢ၌်တႃႇတေထလႆ။ သီႇၟၢႆႇ၌ႃႈမိူင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၌ႆႉ ၶဝ်ပၵ်သတပ်ႉၶဝ် မီသၵူႈ၌ႃႈမိူင်သ။ ၌ႃႈတၢင်သႁလင်ႇ၊ ၌ႃႈတၢင်သၞၢ၌်သ၊ ၌ႃႈတၢင်သတူၵ်သ၊ ၌ႃႈတၢင်သဢလၵ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ပၵ်သတပ်ႉၶဝ် ဝႆႉလၢႆလၢႆတီႈဢေႃႈ။ ၶဝ်တင်ႈၵဵတ်ႉတင်ႈလၢ၌်ႇဝႆႉႁႄ ၵူတ်ႇထတ်သတလင်ႈထၢမ် ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသယူႇတႃႇသေႇ”။ သိုၵ်သဝႃႉ ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သတူင်ႉ၌ိုင်ယူႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တပ်ႉၞုမ်သ 713 တႂ်ႈၵုမ်သၵမ် ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ 171 ၞႄႈတလ၌်ႈမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ (ပေႃသဢဝ်ပိူင်ၶလတ်ႇၜလတ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ ဝႃႈၞိုင် 171 ၌ႆႉ ယူႇဝႆႉ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ) ဢ၌်ၶလတ်ႇၜလတ်ႈမႃသ ဝၢႆသလင်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ႁလပ်ႈသလင်။ ႁဵတ်သၶေႃႈ တူၵ်သလူင်သၵ၌်တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသေ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶၢမ်ႈၶူင်သ ၶဝ်ႈမႃသယူႇ၌ႂ်သၞႄႈ ဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢ၌်တပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ 171 ၵဵပ်သသိုၵ်သမႂ်ႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ၌ႆႉ မီသၵႂႃႇသလင်ပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ လႆႈၵူ၌်သၵႂႃႇ 600 ပၢႆ။ ပလၵ်ႈၵမ်သသလင်သမ်ႉ ၞႂ်ႉတိုဝ်သၞိုဝ်ႈသဵင်ပျီႇတူႉၞိတ်ႉသေ ႁလင်ႉႁူၺ်သ ၵဵပ်သဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်ယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သဝႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-05-20T11:00:00
https://shannews.org/archives/67324
ဝၢႆသလင် ဢိင်ႇသ၌်ႇႁိမ်သဝဵင်သလိူဝ်ႇယဝ်ႉ ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်ပၢႆ ဢိင်ႇသ၌်ႇထႅင်ႈ မလၵ်ႈ 200 ၵမ်သ
တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 18 လိူ၌်မေႊ ၶၢဝ်သတၢင်သ လိူ၌်ပၢႆ ၞမ်သလင်လိူ၌်၌ႆႉ ဢိင်ႇသ၌်ႇ (ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ) ယလ၌်ႉလင်တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇထႅင်ႈ 176 ၵမ်သ၊ ၌ႂ်သ ၌၌်ႉ ဢိင်ႇသ၌်ႇ ဢ၌်မီသႁႅင်သ ၟၢႆႇ၌ိူဝ် 5 ရိတ်ႊတႃႇသၵေႊ တူင်ႉ၌ိုင်ဝႆၶလ၌်သၵႂႃႇ 8 ၵမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 19 လိူ၌်မေႊ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ မလၵ်ႈ 2 မူင်သ၌ႆႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁႅင်သဝႆ 5.1 သု၌်ၵၢင် ၌ႂ်သ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ႁိမ်သဝဵင်သၵျလၵ်ႉၜိဝ်ႇ မိူင်သရၶႅင်ႇသေ သ၌်ႇဝႆၵႂႃႇ။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 17 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်သၶိုင်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁႅင်သဝႆ 5.2 သု၌်ၵၢင် ႁိမ်သဝဵင်သမျိတ်ႉတႃသသ၌်ႇဝႆၵႂႃႇ၊ ယလ၌်ႈထိုင်ပႃသ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၞႄႈၵႅင်သလႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ လၢႆၞႄႈဝဵင်သထႅင်ႈ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၜႅင်ႇလိ၌်ဝႆသေ တူ၌်ႈမႆႉယႂ်ႇလူမ်ႉတဵင်သႂ်ႇ ၌ိူဝ်သုမ်ႉၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ၊ သလင်ပေႃႈလုၵ်ႈ တၢႆထင်တီႈ။ ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵူၺ်သ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆတူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇ 17 ၵမ်သ၊ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်၌ႂ်သတိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇလႄႈ တိူင်သပႃႇၵိူဝ်၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ မႆႈၞႂ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵ၌်ဝႆႉ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-20T09:00:00
https://shannews.org/archives/67318
ၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သ တၢင်သပဵ၌် Covid – 19 ၶို၌်ႈသုင်မႃသၶို၌်သ ၌ႂ်သၵု၌်ဢေႊသျႃႊ
တၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၜႄႈလၢမ်သၶို၌်ႈသုင်ၶို၌်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဢေႊသျႃႊ၊ ပိူင်လူင် ပဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သႁလင်ႊၵလင်ႊ၊ မိူင်သထႆသ၊ မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉ၌၌် ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ ပၢႆသယူႇလီ မိူင်သမလေသသျႃသၵေႃႈ လႆႈပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သၞလမ်သ ငဝ်သလၢႆသတၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သဝႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ ၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 တီႈမိူင်သမလေသသျႃသ မီသမလၵ်ႈ 600 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပႆႇထိုင်တီႈလႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပဵ၌်ငဝ်သလၢႆသၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ၌ႆ – ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ မိူင်သမလေသသျႃသလၢတ်ႈ။ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 တီႈမိူင်သမလေသသျႃသ၌၌်ႉ ပႆႇမီသသေၵေႃႉ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 10 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉတႄႉ တူဝ်ႈမိူင်သပတ်သပို၌်ႉ မီသၵူ၌်သ တိတ်သၞပ်သ 11,727 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈမိူင်သထႆသတႄႉ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်မႃသၶို၌်သ။ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊတေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 16 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် 91,448 ၵေႃႉ၊ ၵူ၌်သလူႉတၢႆ မီသ 24 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်မီသၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသမ်ႉ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈမိူင်သၵလၵ်ႇ၊ ၶျူ၌်သပူသရီသလႄႈ ရယလင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ယလ၌်ႉတႄႇၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သၶၢဝ်သၟူ၌်၊ ႁူင်သႁဵ၌်သၵေႃႈ ပိုတ်ႇၶို၌်သ၊ မိူဝ်ႈၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉသမ်ႉ ၵူ၌်သၶလ၌်ႈတုမ်ၵ၌်၌မ်၊ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သၵေႃႈ၌မ်လႄႈ ၞင်ႇႁဵတ်သ ႁႂ်ႈႁူဝ်၌ပ်ႉ ၵူ၌်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ။ ပိူင်လူင် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သတိုၵ်ႉၵိူတ်ႇ တေႃႇထိုင် ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သလူင်၌ႂ်သၵႄႈဢႃယု 20 – 39 ပီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိူဝ်သတိတ်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌်၌မ်ဝႆႉ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီမိူင်သထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ပၢႆသယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-20T10:00:00
https://shannews.org/archives/67310
ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇတီႈမိူင်သၶျၢင်သ 3 ဝ၌်သထပ်သၵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိ၌်သတႅတ်ႉ ၞႄႈမိူင်သၶျၢင်သ 3 ဝ၌်သထပ်သၵ၌် ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ ႁိူ၌်သယေသၵေႃႈလူႉၵလႆ၌မ်၌ႆ ၞုမ်သ ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သ ပို၌် ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 15 တေႃႇထိုင် 17 ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ မိ၌်သတႅတ်ႉၵူႈဝ၌်သ၊ ၞႂ်ႉပႃသမၢၵ်ႇသႅ၌်သ ပလႅတ်ႈသတႃႊ (Cluster Bomb) ဢ၌်ပဵ၌်မၢၵ်ႇႁႅင်သယႂ်ႇ ပလႆႇသႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 15 ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၺႃသၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တၢႆ 2 ၵေႃႉ ပဵ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဢႃယု 13 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သယိင်သ ဢႃယု 40 ပီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၊ လိူဝ်၌၌်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈ 11 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝဵင်သမိ၌်သတႅတ်ႉ၌ႆႉ သိုၵ်သၶျၢင်သၶဝ် ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ၌ႂ်သလိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီၵၢႆ။ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2025 တႄႇလိူ၌်ထူ၌်ႈသလင်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢမ်ႇယလမ်သ 13 ၵမ်သ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆတင်သ၌မ် လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-19T18:00:00
https://shannews.org/archives/67302
ၵူ၌်သမိူင်သလၢ၌်ႉပၢႆ ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီ လူၺ်ႈၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ တီႈမိူင်သသၢတ်ႇ
SHRF ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ ၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ပလမ် ပိူင်သ၌ႄၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ဢ၌်ႁၢင်ႇၵႆလႅ၌်လိ၌်ထႆသ 25 ၵီႊလူဝ်ႊမႄႊတိူဝ်ႊ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 15/05/2025 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်သတႆသ SHRF ဢလၵ်ႇၜို၌်တၢမ်သငဝ်သလၢႆသ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ပလမ် ပိူင်သ၌ႄဝႃႈ လႅပ်ႈမီသၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ ႁႃယၢပ်ႇ (Rare Earth) သလင် ပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သယလ၌်သလႄႈ တၢင်သၟၢႆႇၞၢ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇ ဢ၌်ႁၢင်ႇၵႆလႅ၌်လိ၌်မိူင်သထႆသပလတ်သႁလင်ႇမလၵ်ႈ 25 ၵီႊလူဝ်ႊမႄႊတိူဝ်ႊ ဢ၌်ယူႇတေႃႇ၌ႃႈ ၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆႈ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်တၢမ်သငဝ်သလၢႆသ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ယလ၌်ႉၵလင်ႉသၢ၌် တီႈၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ၌၌်ႉ ၶူ၌်သၶဝ်ႈၞလမ်သ၌မ်ႉသေ လႆၶဝ်ႈမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်သပၢႆသယူႇလီ ၵူ၌်သမိူင်သတင်သသလင်ၟၢႆႇ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သပိုင်ႈဢိင်မႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သ တလ၌်ႈတၢင်သတႂ်ႈဢ၌်မီသႁူဝ်ၵူ၌်သလၢ၌်ႉပၢႆ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞၢႆသႁေႃသႅင် ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်ႈတႆသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “လလင်ႈ၌၌်ႉ တၢင်သႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၞႂ်ႉၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ပလမ် (Satellite) ထၢႆႇဝႆႉ။ ထူပ်သႁ၌်မႅ၌်ႈၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈႁိမ်သမႄႈ၌မ်ႉ ၵူၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ပိူင်ၟၢင်ႁၢင်ႈမ၌်သ မိူ၌်ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈႁႃယၢပ်ႇ (Rare Earth) ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သ ၶၢင်ဝႆႉ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ႁဝ်သၶႃႈလႆႈဢဝ် ဢလၵ်ႇ ပိူဝ်ႈတုၵ်သသူ၌်သထိုင် ၜူႈၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် ဢဝ်ၶေႃႈမုလ်သ ဢလၵ်ႇ ပို၌်ၜႄ၌ႄၵူ၌်သမိူင်သ ႁႂ်ႈပေႃသၞၢင်ႈႁူမ်ႈၵ၌် ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ၞၢင်ႈမႃသတုမ်ႉတိူဝ်ႉ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၵႂၢင်ႈၶႂၢင်၌၌်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပိူင်ၜၢင်ႁၢင်ႈ ထၢင်ၶုတ်သႁႄႈဢ၌်လၢဝ်ပလမ်ပိူင်သ၌ႄ၌၌်ႉ မီသထၢင်၌မ်ႉယႂ်ႇမူ၌်သမူ၌်သ တၢမ်သၶပ်ႉၵ၌်ဝႆႉ ပဵ၌်ၞ၌်ႉပဵ၌်ၞ၌်ႉ မိူ၌်ပိူင်ၟၢင်ႁၢင်ႈၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈႁႃယၢပ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သၶၢင် ဢ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊၶႄႇ ၶဝ် ၶုတ်သႁႄႈယႃယၢပ်ႇ (Rare Earth) သလင်သႅ၌်သ – ႁႄႈထိူဝ်ႊပီႊယမ်ႊလႄႈ တိတ်ႊပရူဝ်ႊသီႊယမ်ႊ (terbium (Tb) and dysprosium (Dy) ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပို၌်သၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ပလမ်၌၌်ႉ ၞီႉၞႅင်ႈ၌ႄဝႃႈ ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ ဢ၌်မီသတၢင်သဢလၵ်ႇ မႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သ၌၌်ႉ ႁၢင်ႇၵႆ 3.6 ၵီႊလူဝ်ႊမႄႊတိူဝ်ႊ တႄႇၶုတ်သၞဵမ်မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2023 လႄႈ ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ ဢ၌်မီသတၢင်သ တူၵ်သမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သ ႁၢင်ႇၵႆ 2.6 ၵီႊလူဝ်ႊမႄႊတိူဝ်ႊ၌၌်ႉၵေႃႈ တႄႇၶုတ်သမႃသၞဵမ်မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2024 မႃှ။ လလင်ႈၶုတ်သၶမ်သၞလမ်သသၢႆမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သယလ၌်သ၌ႆႉ မီသသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵမ်သၵမ်သတႅမ်ႈၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပ၌်မႃသ ၶပ်ႉၶပ်ႉတၢမ်သတၢမ်သထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ ၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ပလမ် ပိူင်သ၌ႄပိူင်ၵၢ၌် ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ မိူ၌်ႁႄႈႁႃ ယၢပ်ႇ၌၌်ႉ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌်တင်သပိူင်ၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သၞလမ်သသၢႆမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သတႄႉတႄႉ။ ၶႅပ်သႁၢင်ႈလၢဝ်ပလမ် ဢ၌်ပိူင်သ၌ႄ ထၢင်ဢၢင်ႇထလမ်ႇ၌မ်ႉၞႂ်ႉ ထၢင်ၶုတ်သၶမ်သၞလမ်သသၢႆမႄႈ၌မ်ႉသၢႆ တၢင်သဢလၵ်ႇမိူင်သသၢတ်ႇ ၌၌်ႉၵေႃႈ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈမိူ၌်ၵ၌်။ ထၢင်မိူင်ၶုတ်သႁႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သယလ၌်သ၌ႆႉ လႅပ်ႈမီသၵၢ၌်ပလႆႇငူ၌်ႉၵလင်ႉသၢ၌် မ၌်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၵူၵ်သဢ၌်မီသၵလင်ႉသၢ၌် ယလ၌်ႉၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ ၶူ၌်သၶဝ်ႈၞလမ်သယူႇယဝ်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁၢႆႉ လိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ လလင်ႈ၌ႆႉ ဢဝ်ယဵ၌်သပဵ၌်ၜေသၶဵ၌်လလၵ်ႇငိုတ်ႈ ပၢႆသယူႇလီၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သယူႇ သဝ်သ ၞလမ်သသၢႆ၌မ်ႉၵူၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သလႄႈ မိူင်သထႆသ ပလတ်သႁလင်ႇ။ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသတႄႉ မႄႈ၌မ်ႉ ၵူၵ်သ လုၵ်ႉတၢင်သတႃႈတလ၌်သ ၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆႈ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇသေ လႆၶၢမ်ႈၶဝ်ႈၞူသ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သ ႁၢႆသယဝ်ႉ သိုပ်ႇလႆလူင်သၞူသ မႄႈ၌မ်ႉၶလင် တီႈၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သသႅ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ “ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ၌ႆႉ မ၌်သမီသၜေသၶဵ၌်၌မ် ၵလပ်ႈလႆႈၞႂ်ႉသၢ၌် (ၶေႊမီႊ) တႃႇထတ်သထလင် ယၢႆႈဢဝ်ႁႄႈ ဢလၵ်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် မ၌်သတေမီသၜေသၶဵ၌်တေႃႇသၜႃႇဝ သတ်သ၌မ်ႉ၊ ပႃႇ ၌ိူဝ်လိ၌် တႂ်ႈ လိ၌် ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇၞမ်လႄႈပိုင်ႈဢိင်မႄႈ၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတင်သလူင် တင်သလၢႆယဝ်ႉ”- ၞၢႆသႁေႃသႅင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆထႅင်ႈ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ မိူင်သသၢတ်ႇ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၵူၵ်သပဵ၌်ၵလင်ႉငူ၌်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 14/03/2025 ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆႈ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သသၢႆ၌မ်ႉၵူၵ်သ ဢလၵ်ႇမႃသ၌ႄၵၢင် ၞႂ် သၢ၌်ၶတ်သၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ တႃႇၵူ၌်သမလၵ်ႈ 700 ၵေႃႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵၢ၌်ၶုတ်သႁႄႈ၌ႆႉ ၜလ၌်သႁၢႆႉၞႃႉၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ဢ၌်ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသၜႃႇဝလႄႈ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လလမ်မႃသပဵ၌်တၢင်သမႆႈဢူၵ်သ၌ၵ်သၞႂ်သေ ယလ၌်ႉ ၌၌် ၞင်ႇတုၵ်သယလ၌်သႁႂ်ႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ တင်သသလင်ၟၢႆႇလူင်သၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉ ဢဝ်ၶေႃႈမုလ်သၵဵဝ်ႇၵပ်သၵၢ၌်ၶုတ်သမိူင်ႁႄႈတင်သသဵင်ႈ ပိုတ်ႇ၌ႄၵူ၌်သမိူင်သႁႂ်ႈႁပ်ႉႁူႉၞႅင်ႈလႅင်သ တူဝ်ႈထိုင်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူင်သယလ၌်သ ဢလင်ႈတီႈဢ၌်မီသမိူင်ထၢင် ၶုတ်သႁႄႈ၌ႆႉ မီသယူႇဝႆႉ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ႁူမ်ႈၵ၌်ၵုမ်သၵမ် – ၜို၌်တၢမ်သငဝ်သလၢႆသ SHRF ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-19T17:30:00
https://shannews.org/archives/67294
PNO သမ်ႉ ႁၢမ်ႈဢလၵ်ႇႁိူ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသယိုဝ်သမၢၵ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉသုမ်သတၢႆႁၢႆ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 17/05/2025 ၌ႆႉမႃသတေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ႁူမ်ႈၵ၌်ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄႇၵူ၌်သမိူင်သ PDF ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သၵႄႈၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ – ၞႄႈဝဵင်သၟၢႆၶု၌် တီႈဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၜဝ်ႁိူ၌်သၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလူႉသုမ်သပႃသ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞဵမ်လႂ် PNO ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ ယေသ။ ၵူၺ်သၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသယိုဝ်သသႂ်ႇ၊ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ ၟႆသမႆႈလူႉၵလႆ။ ပေႃသဢမ်ႇပၢႆႈၵေႃႈတေတၢႆ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ႁိူ၌်သယေသဢ၌်ၟႆသမႆႈ လူႉၵလႆ၌၌်ႉ တေ မီသလၢႆလင်ယဝ်ႉလႄႈ တေလူႉသုမ်သၞိူင်ႉႁိုဝ် ပႆႇႁူႉလႆႈႁူဝ်ယလႆႈတႅတ်ႈတေႃသ။ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၶဝ်ၶဝ်ႈဝၢ၌်ႈသေ သလၵ်ႈတဝ်ဢဝ်ၶူဝ်သႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵႂႃႇၵေႃႈမီသတင်သ၌မ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ – ႁၢင်ႉပၢႆႉဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ၌ႂ်သပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵူႈဝ၌်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သယူႇႁိမ်သႁလမ်သ ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈယူႇၞၢင်ႈသဝ်သ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလလႆၵဵင်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈႁူဝ်ဝူဝ်သ၊ ဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ၊ ဝၢ၌်ႈ၌လၵ်ႇဝူဝ်သ၊ ဝၢ၌်ႈသေႃလမ်၊ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉၜႃမူလႄႈ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်တင်သၵိ၌်တင်သ ယႅမ်ႉတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“၌ႅတ်ႈဢဝ်ၶူဝ်သပၢႆႈမႃသၵူၺ်သလႄႈ တႃႇတင်သၵိ၌်တင်သ ယႅမ်ႉယၢပ်ႇၞႂ်ဝႆႉ၊ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်သ ပီ 2024 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သယဝ်ႉပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈ။ ၵူ၌်သ ပၢႆႈၜေသဢ၌်ပႆႇပလၵ်ႈၶို၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီသ၌မ် လင်ႁိူ၌်သမီသၞမ် 600 ပၢႆ၌ႆႉ တေႃႈလဵဝ်သမ်ႉ လႆႈပၢႆႈ ၜေသသိုၵ်သထႅင်သ၊ ၵူ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ဢ၌်ဢမ်ႇပၢႆႈၜေသသိုၵ်သၵေႃႈ မီသယူႇၵမ်ႈၜလင်ႈ ၊ ထိုင်မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉ ယိုဝ်သၵ၌်ဝႆႉယူႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ PNO ၶဝ်ၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈဢဝ်ၶူဝ်သၞႂ်ႉသလႆႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မိူ၌်၌င်ႇ ၞၢၵ်ႈထႆ သူ၌် ၊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈလႄႈ ၞၢၵ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆၵိ၌်၌ႂ်သဝဵင်သ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ – ႁၢင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ – PNO ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သထူပ်သၜေသသိုၵ်သ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇတၢင်သဝဵင်သၞၢမ်ၵႃသ ၊ ဝၢ၌်ႈမလၵ်ႇပီ (မေႃႇပီႇ)၊ ဝၢ၌်ႈပၢင်ၶု၌် (ပင်ခလန်)၊ ၌မ်ႉထႃသ(နန်သထာ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈဝႃသလီသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်ပၢင်တိုၵ်သတႄႉ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သဝဵင်သၟၢႆၶု၌်မလၵ်ႈ 5 လၵ်သ။ မီသတီႈလႅ၌်ၶႅ၌်ႈပၢင်လလင်သ – ၟၢႆၶု၌် တိတ်သၞပ်သၵ၌်။ တႄႇဢဝ်ၵၢင်လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ပီ 2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅမ်ႁႅင်သ ၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သၟၢႆၶု၌်၊ ၜလင်သႁလတ်ႈထိုင် တီႈဝၢ၌်ႈသလင်သပျလင်သ ယၢ၌်ၵႆဝဵင်သၟၢႆၶု၌် မလၵ်ႈ 11 လၵ်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သသေ သိုပ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-19T16:00:00
https://shannews.org/archives/67285
ၜေသၟႃႉၜႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜေသၞမ်တူဝ်ပိူင်၌ိုင်ႈလႄႈ ႁူႉဝႆႉလၢႆသယူႇလလတ်ႈမ၌်သဝႆႉလႄႈ
ၵူ၌်သထဝ်ႈမိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ ၵႆႉလႄႇလၢတ်ႈႁင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇဝႃႈ ပေႃသႁဵတ်သၜိတ်သသေပိူင်ပိူင် ၞၢင်ႈၺႃသၟႃႉ ၜႃႇ လိ၌်ဢို၌်၌ႆဝႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ငဝ်သလၢႆသၵၢပ်ႈဝၢ၌်ႈပၢ၌်မိူင်သယၢမ်သလဵဝ် ၜေသႁုၵ်ႉႁၢႆႉၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ ၵူႈၵေႃႉလႄႈ ၵူႈတီႈ။ ၵူဝ်ၺႃသၜေသၟႃႉၜႃႇလႄႈ ၵမ်ႈ၌မ် တေဢလ၌်ၵ၌်သႂ်ႇၶိူင်ႈႁႄႉၟႃႉၜႃႇ ၞဵမ်မိူဝ်ႈသၢင်ႈႁိူ၌်သယေသ။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ တႃႇတေလလတ်ႈ ၜေသၟႃႉၜႃႇ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်လလင်ႈဢ၌်လီ လဵပ်ႈႁဵ၌်သဝႆႉယူႇ။ ၜေသၟႃႉၜႃႇ၌ႆႉ ၞၢင်ႈထူပ်သၺႃသ မိူဝ်ႈၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈ။ ၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ တေပဵ၌်ၶၢဝ်သႁူဝ်ၟူ၌် (၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ – လိူ၌်မေႊ)။ သမ်ႉထႅင်ႈ လင်ၶၢဝ်သ ၟူ၌် (လိူ၌်ဢလၵ်ႊထူဝ်ႊ ပိူဝ်ႊ – ၌ူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တီႈႁိမ်သႁလမ်သႁဝ်သယူႇသဝ်သ၌၌်ႉ ပေႃသမီသၟႃႉမႅပ်ႈ ၟႃႉလင်ၞိုင် တေလႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵ၌်၌မိၵ်ႈ ၟႃႉၞၢင်ႈၜႃႇ။ ၵႆႉလႄႇ လႆႈငိ၌်သသဵင်ၟႃႉၜႃႇ ၟႃႉမႅပ်ႈၞိုင် လၢမ်သၶၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ မ၌်သ ၞၢင်ႈမီသၜေသၟႃႉၜႃႇ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် လၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ ၶၢဝ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 တေႃႇထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈၵႆႉထူပ်သၜေသၟႃႉၜႃႇ လႆႈ၌မ်လိူဝ်သေတၢင်ႇၶၢဝ်သ၌ႆယဝ်ႉ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ၵႆႉၺႃသၟႃႉၜႃႇ၌ႆၞိုင် တေပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌် တိုၵ်ႉႁဵတ်သၵၢ၌် ၞလမ်သ၌ႂ်သသူ၌် ၌ႂ်သ၌ႃသလႄႈသင် ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ယူႇဝႆႉ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သယေသ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈသင် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ၵမ်ႈပႃႈ၌မ် သင်ဝႃႈၟူ၌်တူၵ်သမႃသ သမ်ႉမႅ၌်ႈမိူဝ်ႈ ယူႇၞလမ်သၵၢင်ပၢင်ႇၞိုင်တေဢလ၌်ၵ၌် လတ်သၶဝ်ႈ သေႃႉႁူမ်ႈမႆႉယႂ်ႇ မႆႉလူင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႆႉၵေႃႈ ၞၢင်ႈထူပ်သၜေသၟႃႉၜႃႇ လႆႈမိူ၌်ၵ၌်။ တီႈတႄႉမ၌်သ ႁိူ၌်သယေသဢ၌်ႁဵတ်သဝႆႉသုင်သုင်၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈဢ၌်မီသၟၢင်ႁၢင်ႈလႅမ်လႅမ် ၊ တူ၌်ႈမႆႉ ဢ၌်တင်ႈသိုဝ်ႈ သုင်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၟႃႉၜႃႇလႆႈငၢႆႈသေပိူ၌်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ မီသတူဝ်သတ်သတတ်သမႅင်သ တူဝ်မီသၞႂ်တင်သလၢႆ ယူႇၞမ်ဝႆႉဢလင်ႈတီႈဢ၌်မီသမႆႉသုင် ႁိူ၌်သယေသ ပၢႆလႅမ် ၌င်ႇလၢတ်ႈမႃသ၌၌်ႉၞိုင် ၞၢင်ႈထူပ်သၺႃသၜေသၟႃႉၜႃႇ၌၌်ႉၞလမ်သသေ ၞၢင်ႈလူႉၶလႆႈသၢႆၞႂ် ၞလမ်သလႆႈ။ ၶူဝ်သၶလင်ဢ၌်ယူႇၵိုၵ်သဝႆႉႁိမ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞၢင်ႈလူႉၞၢင်ႈၵလႆ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆႉ တႄႇဢဝ် ပီ 2010 ၌၌်ႉမႃသ ၜေသၟႃႉၜႃႇ ၌မ်မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ဢ၌်ပဵ၌် ၌မ်ၵေႃႈ ပဵ၌်ပလတ်သတၢင်သတိူင်သပႃႇၵိူဝ် ၌ႂ်သၵႄႈ 2011 – 2015 ၌၌်ႉ ၵူ၌်သဢ၌်ၺႃသၜေသၟႃႉၜႃႇ မီသ 150 ပၢႆ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ သင်ဝႃႈ ၞလမ်သႁိမ်သႁလမ်သႁဝ်သယူႇသဝ်သ ငိ၌်သသဵင်ၟႃႉလင်ႁႅင်သ ႁ၌်ၟႃႉမႅပ်ႈႁႅင်သ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌် ၶတ်သၞႂ် ယူႇပ၌် ၌ႂ်သႁိူ၌်သယေသ၊ ႁႂ်ႈမီသတၢင်သႁူႉတႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈ ၜေသၟႃႉၜႃႇ ၌င်ႇပႃႈတႂ်ႈ၌ႆႉ – သင်ဝႃႈ ယူႇဝႆႉတၢင်သ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈယူႇ၌ႂ်သႁူမ်ႈႁိူ၌်သၵမ်သလဵဝ်၊ ယႃႇယိပ်သၶိူင်ႈၞႂ်ႉၶူဝ်သသလႆ ဢ၌်ဢဝ် လဵၵ်သ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇဝႆႉ။ ယႃႇပေယူႇၞမ် တူ၌်ႈမႆႉ ၊ သဝ်ၟႆသၟႃႉ ၊ သဝ်လဵၵ်သလႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်သဢ၌်ဢဝ် ထၢတ်ႈလဵၵ်သႁဵတ်သဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ သင်ဝႃႈ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉ ယူႇဝႆႉ၌ႂ်သ၌မ်ႉ၌လင် ၌ႂ်သ၌မ်ႉႁလင်ႈ ၌ႂ်သၵႄသ၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌ႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶို၌်ႈၟင်ႇ ဢလၵ်ႇ၌မ်ႉမႃသ ၵမ်သလဵဝ်သေ ယူႇသလ၌်ႈဝႆႉတီႈလလတ်ႈၜေသ။ မိူဝ်ႈယူႇ၌ႂ်သႁူမ်ႈ ၌ႂ်သႁိူ၌်သယေသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ယႃႇယူႇၶလ၌်ႈတုမ်ၵ၌်၊ ႁႂ်ႈယူႇႁၢင်ႇၵ၌်ဝႆႉ။ ယႃႇပေၵႂႃႇႁႃယူႇ ၵၢင်ပၢင်ႇၵေႃႉလဵဝ် ၊ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈသေ တၵ်သတေလႆႈသိုပ်ႇယူႇတီႈ ၵၢင်ပၢင်ႇ၌၌်ႉၞိုင် ႁႂ်ႈမေႃႁႃယူႇတီႈလိ၌်တႅမ်ႇ တီႈယၢ၌်သ၊ တီႈပေႃသၞၢင်ႈငလမ်။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈ၌င်ႈၵလင်ႇယလင်ႇသေ ဢဝ်မိုဝ်သတၢင်ႇ၌ိူဝ်ႁူဝ်ၶဝ်ႇယဝ်ႉ ၵူမ်ႈႁူဝ်ဝႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၞႂ်ႁပ်ႉႁူႉႁဝ်သ (ၞႂ်ငိ၌်သႁူႉႁဝ်သ) ၶုၺ်ႉႁ၌်ဝႃႈ တုမ်ႇၶူ၌်၌ိူဝ်ႉယုၵ်ႉ ဢမ်ႇ၌၌် ၶူ၌်ႁူဝ်တင်ႈ ဝႆႉ၌ႆၞိုင် ၌ႆႉပလင်ႇဝႃႈ ပဵ၌်မဵတ်ႇမၢႆ ပဵ၌်ပိူင်ၟၢင် ဢ၌်ပ၌်ၟၢင်ႉသႅ၌်သ၌ိုင်ႈဝႃႈတေမီသသၢႆၟႃႉၜႃႇ။ ပေႃသပဵ၌်၌၌်မႃသ ယေႃႈ၌င်ႈလူင်သသေ သၢ၌်မိုဝ်သတၢင်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႇဝႆႉ၊ ငူမ်ႈတူဝ်ဝႆႉပႃသ။ တၵ်သတေဢမ်ႇ လႆႈ ၌လ၌်သတႅတ်ႈလိ၌် တေဢမ်ႇလႆႈ၌လ၌်သဢူပ်ႇပူပ်ႇ သင်ႁဵတ်သ၌၌် ၟႃႉၞၢင်ႈၟႃႉ ၺႃသၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ငၢႆႈသုတ်သယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သတိုၵ်ႉၜၢႆသႁိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သ၌မ်ႉ ( ႁိုဝ်) တိုၵ်ႉလုၺ်သ၌မ်ႉယူႇ၌ႆၞိုင် ႁႂ်ႈလတ်သဢိူမ်ႈ ၟင်ႇဝႆႉ။ ဢ၌်လၢတ်ႈမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူဝ်ႇၟၢင်ႉၜလင်သမိူဝ်ႈယူႇ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သမႃသတူၺ်သ ၜလင်သယူႇ၌ႂ်သ ႁိူ၌်သ တေလႆႈၟၢင်ႉၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ၌ေႃႈ – သင်ဝႃႈ ယူႇဝႆႉ၌ႂ်သႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသေဢ၌်ဢ၌် ႁႂ်ႈယူႇၵၢင်မ၌်သဝႆႉ။ ယႃႇယူၞမ်လလတ်ႇ၌မ်ႉလႄႈ ဢၢင်ႇလၢင်ႉမိုဝ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ (ၟႃႉဢမ်ႇၜႃႇၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵမ်သသိုဝ်ႈသေတႃႉ ၞၢင်ႈၺႃသၞၢၵ်ႇမ၌်သ)။ ႁႂ်ႈယူႇၵႆ ၜၵ်သတူႈႁူသလႅင်သ။ ႁႂ်ႈၶတ်သၞႂ် ပိၵ်ႉဝႆႉ ထီသဝီသ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉသလႆႈ ဢ၌်ဢဝ်ၟႆသၟႃႉ ပ၌်ႇၵၢ၌်ဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ယႃႇသိုပ်ႇၟူ၌်သၶၢဝ်သ၌၌်ႉ။ ႁႂ်ႈထလ၌်ပႅတ်ႈ သၢႆၟႆသ ပလၢၵ်ႉၟႆသဢ၌်သဵပ်ႇၵ၌်ဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ မိူဝ်ႈၟႃႉတိုၵ်ႉမႅပ်ႈႁႅင်သယူႇ၌၌်ႉ ယႃႇၜူမ်ႈဢၢပ်ႇ၌မ်ႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ ထၢတ်ႈလဵၵ်သဢ၌်မီသဝႆႉၵိုၵ်သႁိူ၌်သ ယေသ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉသေ ၞၢင်ႈၺႃသၟႆသၟႃႉလၢမ်သသျႂတ်ႉၞဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ႁႂ်ႈယူႇႁၢင်ႇၵႆ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉသလႆ ဢ၌်ၟႆသၟႃႉၞၢင်ႈသျႂတ်ႉငၢႆႈ။ ႁႂ်ႈႁၢင်ႈဝႆႉ ၶိူင်ႈႁႄႉသၢႆၟႃႉၜႃႇ (မိုသကဌိုသလလဟဲ) တီႈႁိူ၌်သယေသၜႂ်မ၌်သဝႆႉ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ မႅ၌်ႈမိူဝ်ႈႁေႃႈရူတ်ႉၵႃသယူႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈလူတ်သယလမ်သတၢင်သဝႆသမ၌်သ- ႁႂ်ႈႁေႃႈလလႆသလလႆသ။ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၵိုတ်သ ဝႆႉၶၢင်ႈတၢင်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈယူႇဝႆႉ၌ႂ်သရူတ်ႉၵႃသ။ မိူဝ်ႈၵိုတ်သၵႃသၶၢင်ႈတၢင်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပိုတ်ႇၟႆသပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉ။ ႁႂ်ႈၵိုတ်သၵႆတူ၌်ႈမႆႉယႂ်ႇ ယလ၌်ႉၞၢင်ႈၺႃသ လူမ်သၜတ်ႉႁႅင်သသေ ၵိင်ႇႁၵ်သတူၵ်သတဵင်။ မိူဝ်ႈ၌င်ႈ ၌ႂ်သၵႃသ၌၌်ႉ ယႃႇယိပ်သဢဝ်ၶိူင်ႈလဵၵ်သသင်ဝႆႉ၌ႂ်သမိုဝ်သ။ ယႃႇပေႁေႃႈၵႃသလတ်သၵႂႃႇ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ ဢ၌်၌မ်ႉၟူ၌်ယိုင်ႈဢိူင်သဝႆႉ၌၌်ႉ။ မိူဝ်ႈၟႃႉၜႃႇတႄႉတႄႉ၌၌်ႉ တေမီသသၢႆလႅင်သမၢပ်ႈႁိူဝ်ႈႁႅင်သႁႅင်သသေ တေမီသသဵင်လင်လင်ၞလမ်သ ၵမ်သလဵဝ်။ မိူဝ်ႈၟႃႉၜႃႇတီႈလႂ်တီႈ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈယူႇတီႈၵႆၵႆသေ ႁ၌်လႆႈသၢႆလႅင်သမ၌်သယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သဵင် မ၌်သတႄႉ တေလႆႈငိ၌်သတူၵ်သလို၌်သသေ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ တၢင်သဝႆသသၢႆလႅင်သလႄႈ တၢင်သဝႆသသဵင် ဢမ်ႇပဵင်သၵ၌်။ ၵမ်ႈ၌မ် ႁဝ်သၶႃႈ တေလႆႈႁ၌် သၢႆလႅင်သၟႃႉမႅပ်ႈယဝ်ႉ ၞင်ႇတေလႆႈငိ၌်သသဵင်ၟႃႉလင်မႃသၞလမ်သလင် ၞလင်ႇၞႂ်ႈႁိုဝ်? သင်ဝႃႈ သၢႆၟႃႉၜႃႇ၌၌်ႉ ၞမ်တီႈယူႇၞဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႉ သဵင်မ၌်သလႄႈ သၢႆလႅင်သမ၌်သ တေဢမ်ႇပေႃသ ယၢ၌်ႁၢင်ႇၵ၌်ၵႃႈႁိုဝ်။ ပေႃသႁ၌်သၢႆလႅင်သၟႃႉမႅပ်ႈၵေႃႈ တေငိ၌်သသဵင်လင်မေႃသႁႅင်သႁႅင်သၵမ်သလဵဝ်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သဢ၌်ထူပ်သၜေသၟႃႉၜႃႇတႄႉတႄႉ၌၌်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇတ၌်သလႆႈႁ၌် သၢႆလႅင်သၟႃႉ မႅပ်ႈသင် တေဢမ်ႇတ၌်သလႆႈငိ၌်သသဵင်သင် တေၞၢင်ႈသုတ်သသဵင်ႈသၢႆၞႂ်ၵႂႃႇၵမ်သလဵဝ်လူသၵလ၌်ႇ။ တေလႆႈဝႃႈ တၢင်သဝႆသသၢႆလႅင်သ၌ႆႉ ဝႆသလႄႈႁႅင်သလိူဝ်သေသဵင်၊ မိူဝ်ႈႁ၌်သၢႆလႅင်သ ၟႃႉၜႃႇမႅပ်ႈမႃသႁႅင်သ ၌၌်ႉ ၵိုင်ႇလီၟၢင်ႉသဵင်ၟႃႉလင်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ မ၌်သၞၢင်ႈတူၵ်သၞႂ်ၞလမ်သႁႅင်သ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလလတ်ႈၜေသသၢႆၟႃႉၜႃႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်မေႃႁဵ၌်သႁူႉဝႆႉ လလင်ႈၟႃႉၜႃႇသေ ႁႂ်ႈ မေႃႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄသၢႆၞႂ်ႁင်သၜႂ်မ၌်သလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပ၌်ပႃသ ၵူ၌်သႁိမ်သႁလမ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉလႆႈတင်သ၌မ်သေၵမ်သၶႃႈ။ ၜို၌်ဢိင် – www.bangpakok3.com / ဘေသအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခလဲမဟုဉီသစီသဌာန
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-05-19T17:00:00
https://shannews.org/archives/67277
ထိုင်ၶၢဝ်သယၢမ်သထုၵ်ႇလီ ႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ ၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဢ၌်ၞႅတ်ႈၞၢင်ႇမ၌်သယဝ်ႉ
ႁူဝ်လိူ၌်မေႊ ပီ 2025 ၌ႆႉ ငဝ်ႈငု၌်သတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ SNLD ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ဢ၌်လႆႈ ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌၌်ႉ ၶို၌်သဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉ ထတ်သသၢင်လလင်ႈတေဢမ်ႇ တၢင်ႇမၢႆၟၢင် တီႈၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၵေႃၵမ်ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ UEC ဢ၌်မီသၟၢႆႇတႂ်ႈၵုမ်သၵမ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေၞတ်သႁဵတ်သ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇ၌၌် ႁူဝ်ပီ 2026 ၌ႆႉ ၟၢႆႇၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊၵေႃၵမ်ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ UEC ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သတၢင်ႇမၢႆၟၢင်ဝႆႉ တႃႇၶဝ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမီသ 50 ၞုမ်သ၊ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သၞုမ်သမႂ်ႇ ဢ၌်တၢင်ႇမၢႆၟၢင်ဝႆႉ၌၌်ႉသမ်ႉ မီသယူႇ တႃႇ 21 ၞုမ်သ။ လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD တႄႉ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇယို၌်ယ၌်၌ိူဝ် ၶေႃႈၞုၵ်သမ၌်ႈမူႇပိူင် ဢ၌်တႅပ်သတတ်သဝႆႉမိူဝ်ႈ ပီ 2023 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉဝႃႈ တေဢမ်ႇတၢင်ႇၶို၌်သမၢႆၟၢင် ပႃႇတီႇ တီႈၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊၵေႃၵမ်ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်မီသၟၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ် ၌၌်ႉ၌ႆယူႇ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလူၺ်ႈ လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈ ၞတ်သႁဵတ်သႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇ၌၌် ႁူဝ်ပီ 2026 ၌ႆႉသေ ငဝ်ႈငု၌်သတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ SNLD ႁ၌် ထိုင်ၞိူင်ႉႁိုဝ်။ ယၢမ်သလဵဝ် ငဝ်သလၢႆသၶၵ်ႉၵၢ၌်မိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပဵ၌်ဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ လႆႈၵပ်သသိုပ်ႇ တလင်ႈထၢမ်တီႈ ၞၢႆသလဵၵ်သ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ထၢမ် – လႆႈႁူႉဝႃႈ ၟၢႆႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် လလင်ႈတႃႇတေတၢင်ႇမၢႆၟၢင် တီႈ UEC ၶို၌်သႁိုဝ် ဢမ်ႇတၢင်ႇ၌ႆယူႇ။ လလင်ႈ၌ႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်သေ တႅပ်သတတ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သၶႂ်ႈလၢတ်ႈ၌ႄတႄႉ ယူႇတီႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ႁႄ ဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈ လလင်ႈတႃႇ တၢင်ႇၶို၌်သမၢႆၟၢင်ႁိုဝ် ဢမ်ႇတၢင်ႇ၌ႆ၌၌်ႉႁႄ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် မိူ၌်၌င်ႇ ႁူင်လိုဝ်သၵ၌်၌ႂ်သၶၢဝ်ႇ၌၌်ႉ။ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် လႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇလိၵ်ႈၵႂႃႇဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2023 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 17 ဝ၌်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈ တႅပ်သတတ်သတေဢမ်ႇတၢင်ႇၶို၌်သ မၢႆၟၢင်ပႃႇတီႇ တီႈ UEC ၌ႆ။ ပၢင်ၵုမ်ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သၵူၺ်သၶို၌်သဢုပ်ႇဢူဝ်သ ထတ်သသၢင်ၶို၌်သ ၶေႃႈတႅပ်သတတ်သႁဝ်သဝ၌်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဢိင်၌ိူဝ်ငဝ်သလၢႆသ ၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵၢ၌် သိုၵ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉႁႄ ႁဝ်သၶႃႈၞင်ႇလႆႈတႅပ်သတတ်သၵႂႃႇဝႆႉၞိူင်ႉ၌၌်။ ယလ၌်ႉ၌၌် လလင်ႈႁဝ်သတႅပ်သတတ်သၵႂႃႇ ၌၌်ႉ မ၌်သမီသလလင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈ၌ိူဝ်ၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵၢ၌်သိုၵ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ၊ ၞလင်ႇမ၌်သတိုၵ်ႉငမ်ႉမႅ၌်ႈၵ၌် တင်သ ငဝ်သလၢႆသယၢမ်သမိူဝ်ႈလဵဝ်ယူႇ၌ႄႇ၌ႆ ႁဝ်သၶို၌်သ ဢုပ်ႇဢူဝ်သထတ်သသၢင်ၵ၌်ၵႂႃႇ မလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌ႆ ၶႂ်ႈသပ်သၞႅင်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ထၢမ် – ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတေဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈသေ တေၶိုင်ပလင်ၞတ်သႁဵတ်သ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ ၌ႆႉ ၞလင်ႇမ၌်သတေမီသလလင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈ ၌ိူဝ်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ မိူင်သတႆသၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ။ သင်ဝႃႈ ပႃႇတီႇ ႁူဝ်သိူဝ် ဢမ်ႇတၢင်ႇမၢႆၟၢင်တီႈ UEC ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ ၞလင်ႇတေၞၢင်ႈမီသလလင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈ ၌ိူဝ်ၵၢ၌်မိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2025 ၌ႆႉ ၌ႆသေတႃႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ယင်သပႆႇႁ၌်ငဝ်သလၢႆသလႄႈ လၢႆသတၢင်သဢ၌်တေၞၢင်ႈၞတ်သ ႁဵတ်သၵႂႃႇလႆႈ၌ႄႉ၌လ၌်သ။ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႁႄ ၶို၌်သမႄသ လိူၵ်ႈၶို၌်သ ၵႅမ်ႁူဝ် ပဝ်ႈ UEC ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁၢ၌်ႉတေႃႇယၢမ်သလဵဝ် ယင်သပႆႇႁ၌် လလၵ်သယၢမ်သလၢႆသၵၢ၌်သင်ဢလၵ်ႇမႃသ တႅတ်ႈ ၌ႅတ်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ယလ၌်ႉမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လႆႈလၢတ်ႈပူ၌်ႉသူပ်သပူ၌်ႉၵႂၢမ်သၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ မ၌်သ ၞင်ႇလႆႈသိုပ်ႇလၢတ်ႈယူႇမႅၵ်သမႅၵ်သ လလင်ႈတႃႇၶိုင်ၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ။ ဢမ်ႇပႆႇမီသၜႅ၌်ၵၢ၌် လလၵ်သ ယၢမ်သ Schedule သင်ဢလၵ်ႇမႃသႁႂ်ႈတႅတ်ႈ၌ႅတ်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢ၌်မ၌်သၶိုင်ႁဵတ်သယူႇ၌ႆႉ ႁဝ်သ ၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေဢလင်ႇမၢ၌်။ ယလ၌်ႉ၌၌် လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၟၢႆႇႁဝ်သၶႃႈ သေ တေပႆႇၞၢင်ႈထတ်သသၢင်လႆႈတႄႉတႄႉ။ ထၢမ် – ယၢမ်သလဵဝ် လႆႈႁ၌်မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ၊ ၵႂႃႇႁူပ်ႉၵ၌်တင်သ ၞလမ် ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇထႅင်ႈ။ ပေႃသတူၺ်သၞလမ်သ ဢ၌်ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌ႆႉ တေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ၜူႈ၌မ်သ ၞိုင်ႈမိူင်သ မိူင်သ၌လၵ်ႈၶဝ် ၵမ်ႉထႅမ်လႄႈ ၵမ်ႉယ၌်ပ၌်ၞလမ်သ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ တေ ၞတ်သႁဵတ်သ၌ႆႉယူႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇဢီသပ၌်ႁႅင်သႁႂ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တၢင်ႇမၢႆၟၢင်ၶို၌်သတီႈ UEC သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတေၞတ်သ၌ႆႉ၌ႆယူႇ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၞလင်ႇမီသလလင်ႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင်ၶႃႈ? တလပ်ႇ – ယူႇတီႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇႁႄ ဢမ်ႇပ၌်ႁႅင်သမိပ်ႇဢီသသင် တီႈပႃႇတီႇႁဝ်သၶႃႈသေၞိူဝ်ႉသေ လလင်ႈ။ ယူႇတီႈၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇသေ ဢမ်ႇလႆႈယို၌်ႈယလ၌်သသင်မႃသတီႈႁဝ်သၶႃႈ ႁႂ်ႈပေႃသပဵ၌်တၢင်သ ၵၢ၌်။ ႁဝ်သၶႃႈႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ပဵ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သမီသ ၌ႂ်သလုမ်သၜလင်သ တၢင်မိူင်သၶႄႇ ဢမ်ႇ၌၌် ပဵ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင် ၵူ၌်သ၌ႂ်သလုမ်သၜလင်သတၢင်မိူင်သၶႄႇ ၞိူဝ်သဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈ ၵႆႉ ႁူပ်ႉၵ၌်ယူႇ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈလႆႈႁပ်ႉႁူႉတႄႉ သင်ဝႃႈ ၟၢႆႇ SNLD တၢင်ႇမၢႆၟၢင်ၶို၌်သတီႈ UEC ၞိုင် ယိင်ႈၶႅ၌်သၶႅမ်ႉ၌ႆ မလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ သင်ဢမ်ႇတၢင်ႇမၢႆၟၢင်ၵေႃႈ လလင်ႈၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌်ႁဝ်သတင်သသလင်ၟၢႆႇၵေႃႈ ယင်သ တိုၵ်ႉတေမိူ၌်ၵဝ်ႇၶို၌်သယူႇၵူၺ်သ။ တလ၌်ႈတႃႇႁဝ်သတင်သသလင်ၟၢႆႇ တေသိုပ်ႇႁဵတ်သ၌ႃႈၵၢ၌်ၵႂႃႇ ၞလမ်သၵ၌် လႆႈ ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉႁႄ၌ႆႉ၌၌်ႉ ပေႃသတၢင်ႇမၢႆၟၢင်ၶို၌်သတႄႉၵေႃႈ တေတိူဝ်သၶႅမ်ႉယူႇ။ တီႈဢေႇသုတ်သမ၌်သ ၟၢႆႇႁဝ်သၶႃႈ တေၞၢင်ႈၜိတ်ႈမလၵ်ႇ ႁလင်ႉဢဝ်ၞုမ်သသူၞဝ်ႈမႃသ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်သေ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်သၞလမ်သ ၜူႈမီသၞ၌်ႉ၌ႂ်သၞ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ၌ႆ ၶဝ်ၵၢႆႇၵႂၢမ်သမႃသ တီႈပႃႇတီႇႁဝ်သၶႃႈ ၞိူင်ႉ၌ႆ ၵူၺ်သ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသၶေႃႈဢ၌်လႂ်မိပ်ႇဢီသတိုၵ်သသူ၌်သမႃသ ႁႂ်ႈပဵ၌်တၢင်သၵပ်ႉၵိ၌်သ တႃႇပႃႇတီႇ ႁဝ်သၶႃႈ။ ထၢမ် – ၞလင်ႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇတိုဝ်သၵမ် ၶေႃႈဢ၌်ဝႃႈ ၵလ၌်ႇပႆႇထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ထုၵ်ႇ လီမီသပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ဢ၌်ၵူႈၞုမ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသလႆႈ၌၌်ႉယူႇၶႃႈႁိုဝ်။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ထုၵ်ႇ လီၵဵပ်သၶေႃႈၵၢင်ၞႂ်တၢင်သႁ၌်ထိုင်၌ိူဝ်ၵၢ၌်မိူင်သဢလ၌်တၢင်သ? တလပ်ႇ – ၟၢႆႇႁဝ်သၶႃႈႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ပေႃသတူၺ်သငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈမိူင်သယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ဢ၌်လီလိူဝ်ၶေႃႈ၌ႆႉ ၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇႁ၌်မီသလၢႆသတၢင်သ ၞိူင်ႉႁိုဝ်။ ယလ၌်ႉ၌၌်ပႃႇတီႇႁဝ်သၶႃႈၵေႃႈ တို၌်သတေသိုပ်ႇၞုၵ်သမ၌်ႈ ၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႉဢလ၌်၌မ်သၞတ်သလႄႈ ႁဝ်သၶႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပိူဝ်ႈ တႃႇၞုၵ်သမ၌်ႈၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ၜႂ်ဢလ၌်ႁူဝ်ႁဵတ်သၵေႃႈယဝ်ႉ ႁဝ်သၶႃႈ တို၌်သတေ သိုပ်ႇတိုဝ်သၵမ်ၵႂႃႇ ၶေႃႈယို၌်ယ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သ။ ႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈလီ သင်ဢမ်ႇမီသၶေႃႈတူၵ်သလူင်သၵၢ၌်မိူင်သၵ၌်ဢလ၌်တၢင်သၞိုင် တေဢမ်ႇ မီသၜလ၌်သလီသင် တႃႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်။ လမ်ႇလလင်ႈသုတ်သတႄႉ ႁဝ်သၶႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်သဢေႇလူင်သၵႂႃႇသေ ၶႂ်ႈ ၶႂၢၵ်ႈၶႂၢင်ႇပို၌်ႉတီႈတႃႇၵၢ၌်မိူင်သ၌မ်မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ တလ၌်ႈတႃႇတေမီသမႃသ ငဝ်သလၢႆသၞိူင်ႉ၌၌်၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇႁ၌်မီသလၢႆသတၢင်သတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်လႆႈ။ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် သင်ဢမ်ႇႁဵတ်သလႆႈၞိူင်ႉ၌င်ႇလၢတ်ႈမႃသ၌၌်ႉၞိုင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သ၌ႆႉ ယင်သတိုၵ်ႉတေသိုပ်ႇမီသယူႇ။ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသၶေႃႈႁပ်ႉႁလင်သသင်လႄႈ ႁဝ်သၶႃႈႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ လုမ်သ ၜူႈတႅ၌်သလႄႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်တေၶို၌်ႈမႃသမႂ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၵုမ်သၵမ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵႂႃႇလႆႈ ႁႂ်ႈ ပေႃသမီသလလင်ႈ၌ိမ်တဵင်ႈ။ တလ၌်ႈတႃႇ တေၵိူတ်ႇဢလၵ်ႇမႃသလႆႈ ၟႅတ်ႊတရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ဝႃႇ၊ သု၌်ႇလႆႈတႅပ်သ တတ်သႁင်သၶေႃ၊ သု၌်ႇလႆႈၜလင်သငမ်သ ႁင်သၶေႃ၌၌်ႉ သင်ဢမ်ႇၞႂ်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ ႁိုဝ် လၵ်သမိူင်သ၊ ပိူင် ၵၢ၌်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈၞႂ်၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇ မူႇပိူင် ၞုမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇ လဵဝ် ၶဵ၌်ႇတႅမ်ႈ၌၌်ႉၞိုင် ဢမ်ႇမီသၶေႃႈႁပ်ႉႁလင်သ တႃႇ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ ၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈၶေႃႈ တလပ်ႇ ၵၢ၌်မိူင်သတႄႉတႄႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ဢမ်ႇၞႂ်ႈၶေႃႈတလပ်ႇတႃႇၵႄႈလိတ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈတႄႉ တို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉလႆႈလႄႈ တို၌်သတေၞုၵ်သမ၌်ႈၵႂႃႇ၌ိူဝ်ၶေႃႈယို၌်ယ၌်ႁဝ်သၶႃႈ မိူ၌်ၵဝ်ႇၵူၺ်သ၌ႆ ၶႂ်ႈသိုပ်ႇ ယို၌်ယ၌်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ထၢမ် – မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇမိူင်သရတ်ႉသျႃသပလၵ်ႈၵမ်သသလင်၌ႆႉ ၵႂႃႇႁူပ်ႉၺႃသၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သၶႄႇသေ ယို၌်ယ၌်ဝႃႈ တို၌်သတေၞတ်သႁဵတ်သပ၌် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ၌ႆယူႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႂ်သ ဢႃႊသီႊယႅ၌်ႊလၢႆလၢႆမိူင်သ ၶတ်သၶၢ၌်ႉဝႆႉလလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈ၌ႆႉယူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလင်ႇ ၞၢင်ႈဢဝ် လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉသေ ႁႃလၢႆသတၢင်သႁႂ်ႈပဵ၌်ႁူသဢလၵ်ႇတႃႇၵၢ၌်မိူင်သယူႇႁႃႉ၌ႆ ထတ်သသၢင် ပ၌်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၌ႆႉတႄႉပဵ၌်လလင်ႈၶတ်သၞႂ်မ၌်သၶႃႈ၌ႃႇ၌ေႃ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁဝ်သၶႃႈတေယုမ်ႇယမ် တမ်သၞႂ်လႆႈ၌ိူဝ် တၢင်သၶတ်သၞႂ်ၶေႃႈၞုၵ်သမ၌်ႈမ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2021 ၌၌်ႉ ဢႃႊသီႊယႅ၌်ႊၶဝ် တမ်သဝၢင်သ ၶေႃႈတႅပ်သတတ်သၵႂႃႇ 5 ၶေႃႈ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈသုတ်သတႄႉ ပဵ၌်ၶေႃႈဢ၌်ဝႃႈ လလင်ႈၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်၊ ၶေႃႈလို၌်သသုတ်သ ဢ၌်ၶဝ်ၞႂ်ႉတိုဝ်သၵႂႃႇဝႃႈ Humanitarian Ceasefire တလ၌်ႈတႃႇလႆႈတၢင်သၵမ်ႉထႅမ် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႆသေ ၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သသၢင်ႈၵၢ၌်ၵိုတ်သတိုၵ်သ Ceasefire ၊ တေႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇ ဢူဝ်သ Dialogue ၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႆႁႄ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် တင်သသၢမ်ၶေႃႈ၌ႆႉ ယင်သပႆႇႁ၌်ဢလၵ်ႇမႃသသေ ၶေႃႈ။ တေႁလင်ႉဢဝ်ၞုမ်သၞိူဝ်သၟၢႆႇၶတ်သၶၢ၌်ႉ(သၢ၌်ၶတ်သ) ၌၌်ႉသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သႁဵတ်သ Dialogue ၵႂႃႇ၌ႆၵေႃႈ ယင်သဢမ်ႇလႆႈႁ၌် ၶပ်ႉၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉသင် ႁႂ်ႈပေႃသတႅတ်ႈတေႃသသေမဵဝ်သ။ ၵုမ်ႇယဝ်ႉၵႂႃႇၞလမ်သ ပႃႇတီႇ ၵၢ၌်မိူင်သၞိူဝ်သဢ၌်မီသလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သၶဝ်၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သၢမ်သီႇပီ၌ႆႉ ဢမ်ႇႁ၌် ၶဝ်ၜေႃႇ၌မ်ႉ၌ႄတူဝ် ၶေႃႈၵိ၌်ႇၵႅ၌်ႇၶဝ်သင်သေလလင်ႈႁႄ သမ်ႉဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်ၟၢႆႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈ တေႁဵတ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သတေႁဵတ်သႁိုဝ် ဢဝ်သင်တႅၵ်ႈသေ ယုမ်ႇယမ်လႆႈယဝ်ႉလႃႇ။ ၞႂ်ႈယူႇ မ၌်သလၢတ်ႈၵႂႃႇ လလင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ် BIMSTEC လႄႈ မိူဝ်ႈၜလင်ႈၵႂႃႇ ပေႊလႃႊရုတ်ႊ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သဢမ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇပၢၵ်ႇလၢတ်ႈပႃသ ဝ၌်သမ၌်သႁႂ်ႈတႅတ်ႈတေႃသ။ မ၌်သ ၵူၺ်သလၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ ၞဝ်ႉသုတ်သၵေႃႈ ပဵ၌်၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၊ လႃႈသုတ်သၵေႃႈ ပဵ၌်၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2026 ၌ႆၵူၺ်သ။ ယၢမ်သလဵဝ် တႃႇၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ မ၌်သတေၞႂ်ႉလၢႆသတၢင်သဢ၌်လႂ်၊ လၵ်သ၌မ်သပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈၵူၺ်သၵေႃႈ ယင်သပႆႇဢလၵ်ႇမႃသပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ႁႄ တေႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈယုမ်ႇယမ်၌ိူဝ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ တႄႉ တေယၢပ်ႇၵိ၌်သႁႅင်သယူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်သ ၞိုဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉႁႄ ႁဵတ်သ၌ႄၵႂႃႇ ၜိဝ်မ၌်သၵူၺ်သသေ ႁႃႁူသဢလၵ်ႇ တႃႇၵၢ၌်မိူင်သယူႇ ၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ လလင်ႈ၌ႆႉ ၞၢင်ႈတေပဵ၌်သဵ၌်ႈ တၢင်သႁူသဢလၵ်ႇတႃႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵူၺ်သသေတႃႉ တေဢမ်ႇၞႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သဢလၵ်ႇတႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သတႄႉတႄႉ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၶေႃႈႁပ်ႉႁလင်သတလ၌်ႈတႃႇတေမီသမႃသ သု၌်ႇလႆႈၜလင်သငမ်သႁင်သၶေႃလႄႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈသဵ၌်ႈ တၢင်သ ဢ၌်တေၵိူတ်ႇပဵ၌်မႃသ ၟႅတ်ႊတရႄႊ၌၌်ႉ။ တလ၌်ႈတႃႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈလီမႃသၶို၌်သ လႄႈ မီသလလင်ႈ၌ိမ်တဵင်ႈမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်လၢႆသတၢင်သမ၌်သ၌ႆ ႁဝ်သၶႃႈတႄႉ ထတ်သႁ၌်၌င်ႇ၌ႆ။ ထၢမ် – ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သတႆသ၌ႆႉ မီသသလင်ၞုမ်သၵူၺ်သ တႃႇၞုမ်သ၌ိုင်ႈသမ်ႉ တေၶဝ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ တႃႇၞုမ်သ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၞလမ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၞလင်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သတႆသ လႅၵ်ႈလၢႆႈၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – လလင်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈလလင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆသသင်။ ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သတႆသ၌ႆႉ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ လႆႈယိပ်သ ၵလင်ႈၵၢင်ႇသေ လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆၞိုင် ယလ၌်ႉဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတလပ်ႇလီလီတၢင်သၵၢ၌်မိူင်သတႄႉတႄႉလႄႈ ဢမ်ႇ ၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၟႅတ်ႊတရႄႊ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသလၢတ်ႈ သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇ ႁဵတ်သၞလမ်သ ၶေႃႈၵိ၌်ႇၵႅ၌်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၞင်ႇလႆႈတႄႇမႃသ ၵၢ၌်လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1958 ၌၌်ႉ။ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်ႁဝ်သၶဝ် ၶႂ်ႈလႆႈယူႇ၌ႆႉ ပဵ၌်သု၌်ႇလႆႈတႅပ်သတတ်သၜလင်သငမ်သႁင်သၶေႃ လႄႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၟႅတ်ႊတရႄႊၞႅတ်ႈၞၢင်ႇ ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ တႃႇပဵ၌်မႃသလႆႈၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈ တႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သလၵ်သမိူင်သ 2008 ။ ၵႃႈၵလ၌်ႇပူ၌်ႉမႃသၵေႃႈ တၢမ်တူဝ် ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD မူ၌်ႉၶဝ်ႈတႂ်ႈ မူႇပိူင်လၵ်သမိူင်သ 2008 သေ ၶတ်သၞႂ်မူ၌်ႉမႄသမႃသယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇတလ၌်ႉပ၌်တိုဝ်ႉ တၢင်သလႄႈ ႁ၌်လီၞလမ်သမႃသသေပလၵ်ႈ။ ၶေႃႈၵမ်သလို၌်သသုတ်သတႄႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ မိူဝ်ႈပီ 2021 ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သယုၵ်ႉယလင်ႈ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၌ႂ်သပၵ်သပိူင် ၞိုင်ႈမိူင်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ႁဝ်သၶႃႈ ဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်၊ ဢမ်ႇတမ်သၞႂ်လႆႈဝႃႈ ၟၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သ ၵမ်၌ႆႉ တေဢလၵ်ႇမႃသလႆႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၟႅတ်ႊတရႄႊလႄႈ သု၌်ႇလႆႈတႅပ်သတတ်သၜလင်သငမ်သႁင်သၶေႃ တႄႉ တႄႉ။ ယလ၌်ႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈ မီသမႃသလုမ်သၜူႈတႅ၌်သလႄႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသၞလမ်သ၌ႆၵူၺ်သတႄႉ ယူႇတီႈၵၢင်ၞႂ် ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ၶႂ်ႈယၢင်ႈပႆ ၞလမ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ႁဝ်သၶႃႈတႄႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တၢမ်တူဝ် ၵူ၌်သမိူင်သၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ ပလင်ႇၞႂ်၌ိူဝ်လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇလႄႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ တေပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ တႅပ်သတတ်သၵႂႃႇၵူၺ်သ၌ႆ ႁဝ်သၶႃႈႁ၌်ထိုင်ၞိူင်ႉ၌ႆ။ ထၢမ် – ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သထုၵ်ႇလီပလင်ႇၞႂ်ၞိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ တႅပ်သတတ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႞ ဢ၌်၌ႆႉ ​​ဝၢႆသလင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ၜလ၌်သၵၢ၌်မ၌်သ၌၌်ႉ ​​ဢေႇသုတ်သတေလႆႈ မီသ (3) ​​ၶေႃႈ။ ၌ိုင်ႈ – ​​တေလႆႈၵိူတ်ႇမီသ လလင်ႈဢီသထလင်သ ယုၵ်ႉတဝ်ႉ​​တေႃႇ လၵ်သ၌မ်သသၢမ်ယိူင်ႈ ဢ၌်ပဵ၌် ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သ၊ ၟၢႆႇတတ်သသိ၌်၊ ၟၢႆႇႁႅ၌်သပၵ်သပိူင်ၟိင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ၶ၌်ႈလႅ၌်ၵ၌်​​သေ ႁဵတ်သသၢင်ႈလႆႈ ထၢင်ႇႁၢင်ႈယဝ်ႉ ပိ၌်ႇပႆႇၵလ၌်သၵိူင်ႈၵ၌်လႆႈ (check and balance)၊ သလင် – ပိ၌်ႇလႅၵ်ႈလႆႈ ၞုမ်သလူင်ပလင် ၞိုင်ႈၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ​​တေလႆႈပိ၌်ႇလႅၵ်ႈလႆႈပႃသ လလၵ်သပိူင်ၵၢ၌်မိူင်သ (system change)၊ သၢမ် – ​​တေလႆႈ ၵိူတ်ႇမီႈ​​ၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇၵ၌်မိူင်သ မိူ၌်ၞိူင်ႉဝႃႈ ​​တေၞႂ်ႉလၢႆသ ၵူ၌်သမိူင်သဢုပ်ႉပိူင်ႇၜလင်သငမ်သ (civilian supremacy) လႄႈ လၢႆသၜလတ်ႈတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သၟႅတ်ႊတရႄႊ (federal union army) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇ ႁ၌်သီငဝ်သ​​တေပဵ၌်မႃသ​​သေဢိတ်သၞိုင် ၶႄသၞႂ်ႈၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈၜၢမ်သတႃၵူၺ်သႁိုဝ်၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ​​တေလႆႈ ၌ပ်ႉသၢင်ႈတႅပ်သတတ်သ၊ ၵလပ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သမီသသု၌်ႇတႅပ်သတတ်သတဵမ်တီႈလူၺ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သပဵ၌်ၞဝ်ႈၶလင် ဢႃႇ၌ႃႇပၢ၌်ပလင်မၢ၌်ႈမိူင်သ (sovereignty) ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ထၢမ် – ၞလင်ႇမီသသင်ၶႂ်ႈၜိူမ်ႉထႅမ်လၢတ်ႈ၌ႄထႅင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – လို၌်သသုတ်သတႄႉ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၶေႃႈ၌ိုင်ႈၵူၺ်သ။ ႁဝ်သၶႃႈတင်သသဵင်ႈ လႆႈယူႇမႃသတႂ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သ 70 ပီပၢႆယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သဝႃႈ ႁဝ်သၶႃႈထုၵ်ႇလီ ႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ ၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဢ၌်ၞႅတ်ႈၞၢင်ႇမ၌်သတႄႉတႄႉ၌၌်ႉယူႇ၌ႆ ၶႂ်ႈၟၢၵ်ႇတလ၌်ႈ၌င်ႇ၌ႆၵူၺ်သၶႃႈ။ ထၢမ် – ယိ၌်သၞူမ်သၶလပ်ႈၞႂ်တႄႉတႄႉၶႃႈဢေႃႈ ပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သသေ တလပ်ႇပ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆ။ တလပ်ႇ – ၶလပ်ႈၞႂ်မိူ၌်ၵ၌်ၶႃႈ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['တလင်ႈထၢမ်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-05-19T14:00:00
https://shannews.org/archives/67269
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞီႉသင်ႇႁႂ်ႈပိုတ်ႇၶို၌်သ လဝၵ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 19/05/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ ပိုတ်ႇလုမ်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်သေ တႄႇပ၌်ႇၵၢ၌်ၵႂႃႇ တီႈဝဵင်သလႃႈ သဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပိုတ်ႇၶို၌်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်လုမ်သ၌ႆသေတႃႉ တႃႇတေပ၌်ႇၵၢ၌်ၵႂႃႇလႆႈတႄႉတႄႉ၌ႆ၌၌်ႉ ယင်သတိုၵ်ႉမီသလလင်ႈယၢပ်ႇလၢႆလၢႆလလင်ႈယူႇလႄႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေႃႉတႄႉ တေပိုတ်ႇလႆႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဢဝ်၌ႃႈဢဝ်တႃ မလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌ႆ – ပီႈၞၢႆသ ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၶဝ်တေပႆႇၞၢင်ႈပ၌်ႇၵၢ၌်ႁင်လႆႈတႄႉတႄႉ။ ပေႃသလဝၵ ၜုၺ်ႇယဝ်ႉ ႁဵတ်သၵၢ၌်လႆႈတႄႉတႄႉယဝ်ႉ လုမ်သ Passport ၞလင်ႇတေၞၢင်ႈၜုၺ်ႇ။ ၵူၺ်သလုမ်သလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၶဝ်တေၜုၺ်ႇဢဝ် ႁႂ်ႈ ဢိင်ႇၵႃႇမ၌်သတဵမ်မလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ႁဝ်သတမ်ႉပႆႇႁ၌် လုမ်သလႂ်ႁဵတ်သၵၢ၌်လႆႈၶို၌်သ တႄႉတႄႉ။ ဢ၌်ႁဝ်သႁ၌်၌ႆႉ မီသလုမ်သၞီႇပိ၌်ႇ ၟၢႆႇလိူမ်ႇလႆႇ၌ႆႉၵူၺ်သ တိုၵ်ႉတႄႇႁဵတ်သၵၢ၌်လႆႈ။” ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇႁလင်ႉဢဝ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သပၢႆႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၜလင်သပၢင်တိုၵ်သ ၌၌်ႉ ပလၵ်ႈမႃသယူႇၶို၌်သ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၞီႉသင်ႇႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ပိုတ်ႇၶို၌်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင် ၞိုင်ႈၵူႈလုမ်သလုမ်သ ဢိၵ်ႇပႃသႁူင်သယႃ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပလိၵ်ႈ၊ ၟၢႆႇၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇ (SP)၊ ပလိၵ်ႈၵုမ်သရူတ်ႉၵႃသ (မော်တော်ပီကယ်)၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သ (ထလေအုပ်) ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ယင်သပႆႇႁတ်သတႄႇႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ မိူ၌်ၵဝ်ႇတႄႉတႄႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ႁဝ်သတူၺ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ၵေႃႈတေၵူဝ်ၵႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပေႃသႁတ်သဢလၵ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်တႄႉတႄႉ။ လႆႈငိ၌်သဝႃႈ ၵူ၌်သလူင်ၶဝ် သၢင်ႉဢမိင်ႉ တီႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉဝႃႈ တေလႆႈဝႆႉသတိလလင်ႈလၢတ်ႈ ၾႃႁႄ ႁႂ်ႈဝႆႉသတိသေယူႇၵႂႃႇ။ ၵလပ်ႈဝႃႈ ငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇမိူ၌်မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ။ မိူဝ်ႈဢလ၌် တၢင်သ၌၌်ႉ လုမ်သလဝၵၶဝ်ဝႃႇ လုမ်သၟၢႆႇတႅၵ်ႈတီႈလိ၌် (မဌေစာရင်သ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်လၢတ်ႈတေႃႇ ႁဝ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ၵျၢမ်သ၌ႃႇလူင်။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၶဝ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇပေႃသႁတ်သႁၢႆႉ မိူ၌်ဝ၌်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တင်ႈတႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ် တႃႇ 12 ပလၵ်ႉသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇယူႇ သဝ်သ ႁလပ်ႈႁလပ်ႈသၢပ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ ၵူ၌်သၞူ၌်လိူင်ႇ၌မ်ႁႅင်သသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၞတ်သၵၢ၌် ၵုမ်သၵမ်ၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉပ၌်သင်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-05-19T13:12:14
https://shannews.org/archives/67253
ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၺႃသယိုဝ်သတၢႆ 2 ၵေႃႉ
မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 18/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 10 မူင်သ 40 မိ၌ိတ်ႉ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ ဢ၌်မီသတီႈတၢင်သၜႄ ဢိူင်ႇဢုမ်ႇတီသ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌၌်ႉ ၺႃသယိုဝ်သတၢႆၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ယိုဝ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၌ႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇလေႃႇတိုၵ်သလႄႈ ႁပ်ႉတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆသေ ဢဝ်၌ႃႈတီႈယူႇဝႆႉ၌ႂ်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵမ်ၵိ၌်သလႄႈ ပေႉၵိ၌်လူလၢႆတေႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ ၌ႂ်သပို၌်ႉ တီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆ သိုၵ်သလလႆၶဝ်မိူၵ်ႈ၌ႃႇၶႃႈ။ ၜလင်သၵေႃႉ၌၌်ႉ (ၵေႃႉၺႃသယိုဝ်သတၢႆ၌၌်ႉ) တိုၵ်ႉတေၵႂႃႇ၌ူဝ်သ ၞၢၵ်ႈထေႃႈ ၶဝ်ၵႂၢႆသတေဢလၵ်ႇဝၢင်သၵျလင်သၵႂႃႇ၌ႃသ သိုၵ်သလလႆၶဝ်ႁမ်ႉ ဢဝ်ၵလင်ႈယိုဝ်သ ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သၵျလင်သ။ မၢၵ်ႇၵလင်ႈ တိူဝ်ႉၺႃသ၌၌်ႉႁႄ တၢႆၵႂႃႇ၌ႂ်သၵျလင်သၵမ်သလဵဝ်။ ဢမ်ႇတ၌်သဢဝ်ၵႂႃႇယႃတီႈလႂ်။ ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သလႂ်ႁႄ တင်ႈၞႂ်ယိုဝ်သၶဝ်ႈမႃသ ၌ႂ်သၵျလင်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ”။ ၵေႃႉၺႃသယိုဝ်သတၢႆ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞၢႆသဢၢႆႈလႅင်ႇ ဢႃယု 34 ပီ ။ ယိုဝ်သတၢႆတီႈဝၢ၌်ႈတၢင်သၜႄ ဢိူင်ႇဢုမ်ႇတီသ ။ – ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ဢ၌်ၺႃသယိုဝ်သတၢႆ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 14/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ယိုဝ်သၵူ၌်သမိူင်သ ဝၢ၌်ႈၶူၵ်ႉ၌မ်ႉ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် သလင်ၵေႃႉ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတိူဝ်ႉၺႃသ တီႈ၌ႃႈ ဢူၵ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၵမ်သလဵဝ် ပဵ၌်ၞၢႆသၺု၌်ႉ ဢႃယု 62 ပီ။ ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ပဵ၌်ၞၢႆသဢေသ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတိူဝ်ႉၺႃသဢႅဝ်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သထုၵ်ႇသိုၵ်သတဢၢင်သ ႁလင်ႉၵႂႃႇဝႆႉတီႈဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇ ပီႈ၌လင်ႉၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတႄႉ ယို၌်ယ၌်လၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵ၌်သိုၵ်သလလႆၵေႃႉယိုဝ်သ၌ႆသေတႃႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ မႃသ၌ၵႃသတႄႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ဢ၌်ယိုဝ်သၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သတၢႆ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ – ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ဢ၌်ၺႃသမၢၵ်ႇၵလင်ႈ တီႈဢႅဝ် လလင်ႈၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ထုၵ်ႇယိုဝ်သ၌ႆႉ ယူႇတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၶတ်သၞႂ်ၵပ်သသိုပ်ႇၞူသ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ TNLA ယူႇၵေႃႈတိတ်သတေႃႇဢမ်ႇလႆႈ- တီႈ၌ႃႈလိၵ်ႈၟၢႆႇပလင်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ပႆႇတႅမ်ႈတၢင်ႇ လလင်ႈ၌ႆႉဝႆႉဝႃႈႁိုဝ်။ ယလ၌်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ယင်သပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင် ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဢလၵ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်သသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သႁႅင်သသေ လူဝ်ႇတၢင်သၵမ်ႉၞလႆႈ ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်ဝႆႉယူႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိူဝ်သၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ မီသယူႇမလၵ်ႈ 100 ၵေႃႉပၢႆ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ ႁိမ်သတၢင်သၜႄ ဢိူင်ႇဢုမ်ႇတီသ၌၌်ႉ မီသၵႂႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၌ိုင်ႈပီပၢႆ။ ၵျလင်သၶဵဝ်ၶမ်သ၌ႆႉ မီသဝႆႉၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သတူၵ်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်သေ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သဝဵင်သမလၵ်ႈ 10 လၵ်သပၢႆ၊ ႁၢင်ႇၵႆၵ၌်တင်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ 18 လၵ်သပၢႆ ယူႇဝႆႉၵႄႈၵၢင်ႈ ဝၢ၌်ႈသၢမ်သိူဝ်လႄႈ ဢုမ်ႇတီသ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-19T12:00:00
https://shannews.org/archives/67240
ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ
ဝ၌်သတီႈ 16/05/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈ ၟိင်ႈငႄႈတႆသတင်သ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ T.Y.O သေ ႁူမ်ႈၵ၌် ၞတ်သႁဵတ်သပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈႁူင်သႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသ ဢိူင်ႇႁလင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ မီသသင်ၶ ၊ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၊ မေႃသလ၌်လႄႈ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢမ်ႇယလမ်သ 1,000 ။ Photo by – ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ/ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ မိူဝ်ႈ 16/05/2025 ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ယိူင်သဢၢ၌်သတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈလၢ၌်တႆသႁဝ်သ မေႃလိၵ်ႈတႆသႁဝ်သ၌မ်၌မ် ႁူႉၟိင်ႈထုင်သတႆသႁဝ်သ၌မ်၌မ် ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သပႃသထႅင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်သၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၜူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇပလၵ်ႉ ပူႇသႅ၌်ဝၢ၌်ႈ ​​ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ႁႂ်ႈဢဝ်ၞႂ်သႂ်ႇတိုၵ်သသူ၌်သပ၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သလ၌်ပ၌်လိၵ်ႈတႆသႁဝ်သ၌မ်၌မ်ၶႃႈ”- ဝႃႈ ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ/ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ မိူဝ်ႈ 16/05/2025 ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ပီ၌ႆႉ လႆႈပိုတ်ႇပူင်သလ၌်မႃသ မိူ၌်၌င်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်သၵူဝ်သ၊ ဢိူင်သမိူင်သၜူင်သ ပလၵ်ႈသိူဝ်ၶမ်သလႄႈ ဢိူင်ႇႁလင်ႈလိုၵ်ႉ တင်သမူတ်သ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမေႃသလ၌်မီသမလၵ်ႈ 800 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ/ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌် တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ မိူဝ်ႈ 16/05/2025
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-19T11:00:00
https://shannews.org/archives/67226
ႁူပ်ႉထူပ်သတလင်ႈထၢမ် ယိင်သသၢဝ်တႆသ ၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် တီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways
ၵၢ၌်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ တႃႇတေလႆႈမႃသ၌ိုင်ႈဢ၌်၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇငၢႆႈ။ တၵ်သလႆႈၶတ်သၞႂ်ဢဝ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈလႄႈ ၞင်ႇဢလင်ႇမၢ၌်ႈႁလတ်ႈထိုင်ယိူင်သမၢႆ။ ၌ႂ်သၵၢ၌်ဢလင်ႇမၢ၌်လူင် တင်သလၢႆ၌ႆႉ တႃႇလႆႈပဵ၌် ၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် (Flight attendants/ Cabin Crew) ၌ႆႉ ယိင်ႈၶႅ၌်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ ၌ႂ်သလလင်ႈ၌ႃႈၵၢ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလူင်၌ႆႉ မီသယိင်သသၢဝ်တႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လႆႈၶတ်သၞႂ်သေ လႆႈတီႈယူႇမႃသ တီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways မိူင်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင်။ မ၌်သ၌ၢင်သပဵ၌်ၜႂ် လုၵ်ႉလႂ်မႃသ။ သဵ၌်ႈတၢင်သဢ၌်မီသလလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉလူင်၌ႆႉ မ၌်သ၌ၢင်သ လႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ၶတ်သၞႂ်မႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉ ၌ၢင်သငို၌်သႁလမ် ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ လႆႈတလင်ႈထၢမ်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ထၢမ် – ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ ၵပ်သသိုပ်ႇ၌ႄႉ၌မ်သပ၌် ၞိုဝ်ႈသဵင် ၊ တီႈယူႇ ၊ ၌ႃႈၵၢ၌် ဢိတ်ႉ၌ိုင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ၶႃႈၞိုဝ်ႈ ၌လင်ႉဢလႆႉ ယူႇတႃႈတလ၌်သ ဝဵင်သမႄႈဢၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ မိူင်သထႆသၶႃႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၶႃႈႁဵတ်သၵၢ၌်ဝႆႉတီႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways တီႈဝဵင်သ Doha မိူင်သ Qatar (မိူင်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ ၵၢင် – Middle East) ၶႃႈ။ ထၢမ် – ပေႃႈမႄႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သထႆသၶႃႈႁႃႉ ၊ မီသပီႈ၌လင်ႉ လၢႆၵေႃႉၶႃႈ? တလပ်ႇ – ပေႃႈမႄႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သတႆသၶႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မႃသယူႇတီႈမိူင်သထႆသ ႁိုင်ယဝ်ႉဢေႃႈ။ မီသပီႈ၌လင်ႉ 2 ၵေႃႉ ၊ ၶႃႈပဵ၌်၌လင်ႉလို၌်သ ၊ မီသဝႆႉပီႈဢၢႆႈၶႃႈ။ ထၢမ် – ၵၢ၌်ႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉလူသ မႃသႁဵ၌်သတီႈမိူင်သထႆသၶႃႈႁႃႉ? တလပ်ႇ – ဢေႃႈ ယလ၌်ႉဝႃႈၶႃႈမႃသၵိူတ်ႇတီႈမိူင်သထႆသလႄႈ ႁဵ၌်သတီႈမိူင်သထႆသၶႃႈ။ မိူဝ်ႈတႄႇဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ႁဵ၌်သတီႈမႄႈဢၢႆသ ၊ ၞ၌်ႉၞလမ်သမ်ႉ မႃသႁဵ၌်သတီႈၞ၌်ႉၞလမ် ရၢတ်ႉၶျၜတ်သ Rajabhat ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇၶႃႈ။ ထၢမ် – သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways ပဵ၌်သၢႆၵၢ၌်မိ၌်သႅ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ? တလပ်ႇ – သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways ၌ႆႉ တေမိ၌်ၵႂႃႇတီႈ 150 မိူင်သၶႃႈ။ သင်တေႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈ သၢႆၵၢ၌် မိ၌်၌ႆႉၞိုင် တေလႆႈၵႂႃႇယူႇတီႈမိူင်သ Qatar ၶႃႈ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် တေလုၵ်ႉတီႈမိူင်သ Qatar သေ ၞင်ႇတေမိ၌်ၵႂႃႇတီႈ၌လၵ်ႈမိူင်သ။ ထၢမ် – ယလ၌်ႉသင်လႄႈ လႆႈလိူၵ်ႈ၌ႃႈၵၢ၌်ပဵ၌် ၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌်၊ လႆႈႁဵတ်သၵၢ၌် ဢ၌်၌ႆႉမႃသ ႁိုင်လၢႆပီ ယဝ်ႉၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၵၢ၌်ပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌်၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ပဵ၌်လလင်ႈ၌လ၌်သၟ၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇယိင်သ/ ၌ၢင်သယိင်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်လလင်ႈ၌လ၌်သၟ၌်ၶႃႈပႃသ။ မိူ၌်ဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ၶႃႈဝူ၌်ႉဝႃႈ လႅပ်ႈဢမ်ႁဵတ်သလႆႈ ယလ၌်ႉၶႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သတႆသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၶႃႈလႆႈႁဵ၌်သ၊ လႆႈၞၢမ်သတူၺ်သလႄႈ ၶႂ်ႈႁဵ၌်သႁူႉ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် ၊ ၶႂ်ႈ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇလၢႆလၢႆမိူင်သ ပိူဝ်ႈတႃႇပိုတ်ႇႁူပိုတ်ႇတႃၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၞင်ႇပဵ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ဢ၌်၌ႆႉမႃသ ၶႃႈ ဢေႃႈ။ လႆႈႁဵတ်ၵၢ၌်ဢ၌်၌ႆႉမႃသ ပေႃသထိုင်လိူ၌်ၵျု၌်ႊပီ 2025 ၌ႆႉ တေတဵမ် 2 ပီယဝ်ႉၶႃႈ။ ထၢမ် – တႃႇတေလႆႈၶဝ်ႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ပဵ၌် ၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် တီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways ၌ႆႉ မီသလလင်ႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ၊ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉတႄႉ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထၢမ်/ တလပ်ႇ (interview) တႃႇတေလႆႈၵၢ၌်၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သၶဝ်ႈတလပ်ႇ ၌မ် ႁႅင်သ၌ႃႇၶႃႈ။ မိူဝ်ႈပီဢ၌်ၶႃႈၶဝ်ႈတလပ်ႇ၌၌်ႉ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ မီသၵူ၌်သမလၵ်ႈ 500 ၵေႃႉ၌ႆႉ ၊ တီႈဢူၺ်သ ၵေႃႉ ၶႃႈၶဝ်ႈတလပ်ႇ တီႈဝဵင်သၵုင်သထဵပ်ႈသမ်ႉ ငိ၌်သဝႃႈမီသ 3,000 ၵေႃႉ၌ႆဢေႃႈ။ ၵူ၌်သတေထၢမ် (interview) ႁဝ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သတၢင်ႇမိူင်သလႄႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်သ၌ႄႁႂ်ႈပိူ၌်ႈႁ၌်ဝႃႈ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ပိူ၌်ႈ တေလႆႈလိူၵ်ႈႁဝ်သ၌ႆၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်သတေဢမ်ႇလႆႈၞႂ်တို၌်ႇတဵ၌်ႈႁႅင်သပူ၌်ႉ ၊ မ၌်သယူႇတီႈ ႁဝ်သၟိုၵ်သ ဝႆႉပႃှ ၊ ပေႃသႁဝ်သလႆႈၟိုၵ်သဝႆႉလီလီၞိုင် ၶႃႈဝူ၌်ႉဝႃႈ မ၌်သၵေႃႈတေႁဵတ်သလႆႈလီဢေႃႈ။ ၌လင်ႉဢလႆႉ ယိင်သသၢဝ်တႆသ ၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် Qatar Airways ထၢမ် – ၶၵ်ႉတလ၌်ႈထၢမ်တလပ်ႇ တႃႇတေလႆႈၵၢ၌်၌၌်ႉ မီသၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – တီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways ၌ႆႉတႄႉ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈ ထၢမ်တလပ်ႇတင်သမူတ်သတေႁိုင် (3) ဝ၌်သၶႃႈ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ၌ိုင်ႈ – တေလႆႈႁူပ်ႉၞလမ်သၵမ်မၵၢ၌်ၶဝ် ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 မိ၌ိတ်ႉ။ ပိူ၌်ႈတေထၢမ် ၞိုဝ်ႈႁဝ်သ။ ပေႃသႁဝ်သ တို၌်ႇတဵ၌်ႈႁႅင်သ ပိူ၌်ႈၵေႃႈတေလၢတ်ႈဝႃႈ ၺႃသၵ၌်ပလၵ်ႈ၌ႃႈ၌ႆၵူၺ်သ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ ႁဝ်သတေ လႆႈဢုပ်ႇ/ လၢတ်ႈ တေႃႇပိူ၌်ႈ ႁႂ်ႈပိူ၌်ႈပေႃသၶႂ်ႈဢုပ်ႇၞလမ်သႁဝ်သ။ ပေႃသႁဝ်သတလပ်ႇပူ၌်ႉ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ၌ိုင်ႈ ပိူ၌်ႈတေပ၌် ဝႂ်ႁဝ်သဢ၌်၌ိုင်ႈသေ မိူဝ်ႈၜုၵ်ႈႁႂ်ႈႁဝ်သၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ပေႃသဢမ်ႇလႆႈဝႂ်တႄႉ ပလင်ႇဝႃႈဢမ်ႇလူဝ်ႇ ၵႂႃႇၶို၌်သထႅင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ဝ၌်သတီႈ 2 သမ်ႉ တေလႆႈတလပ်ႇ ၶေႃႈတလပ်ႇ ဢ၌်သၢႆၵၢ၌်မိ၌်ၶဝ်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉပ၌် လူၺ်ႈၜႃသႃဢင်သ ၵိတ်သ တေပဵ၌်ၵၢင်၌ႂ်တင်သ ၵၢင်ဝ၌်သ။ ပေႃသၜႂ်တလပ်ႇပူ၌်ႉ တလ၌်ႈၵၢင်ဝ၌်သၞိုင် တေမီသၶၵ်ႉတလ၌်ႈ ဢုပ်ႇ ဢူဝ်သၞလမ်သၵမ်မၵၢ၌် ၶဝ်ထႅင်ႈ။ ၶဝ်တေထၢမ် ၵႂၢမ်သထၢမ်မလၵ်ႈ 2-3 ၶေႃႈ။ တလ၌်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈတလပ်ႇ လူၺ်ႈမ၌်ႈၞႂ်လႄႈ ၵႂၢမ်သဢင်သၵိတ်သ ႁႂ်ႈလီတီႈသုတ်သ။ ၌ႂ်သၶမ်ႈ၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈတေလိူၵ်ႈၵူ၌်သ ဢ၌်တေလႆႈၵႂႃႇတလပ်ႇထႅင်ႈ မိူဝ်ႈၜုၵ်ႈ ၊ ပိူ၌်ႈတေမီသမၢႆတူဝ် သႂ်ႇဝႆႉပ၌်တီႈ၌ႃႈသိူဝ်ႈ။ ပေႃသႁဝ်သထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပႃသ တႃႇ တေၵႂႃႇထႅင်ႈဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ ပိူ၌်ႈတေႁႂ်ႈယူႇဝႆႉၵလ၌်ႇ ၊ ပေႃသဢမ်ႇထုၵ်ႇလိူၵ်ႈၵေႃႈ တေလႆႈမိူဝ်သႁိူ၌်သ။ ဝ၌်သတီႈ 3 ဝ၌်သၵမ်သလို၌်သသုတ်သသမ်ႉပဵ၌် Final Interview ။ ႁဝ်သတေလႆႈဢုပ်ႇၞလမ်သ ၵမ်မၵၢ၌်မလၵ်ႈ 15 မိ၌ိတ်ႉ၌ႆႉ။တလ၌်ႈ၌ႆႉ ၵမ်မၵၢ၌်ၶဝ် တေထၢမ်ၶေႃႈထၢမ်၌မ်၌ႃႇၶႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ႁဝ်သယၢမ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌် သင်မႃသ၊ တေႃႈလဵဝ်ႁဵတ်သၵၢ၌်သင်ဝႆႉ၊ ပေႃသၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ၞလမ်သပိူ၌်ႈ ၞလင်ႇတေႁဵတ်သလႆႈ၊ ပေႃသၺႃသပ၌် ႁႃသေလလင်ႈလလင်ႈ တေႁဵတ်သႁိုဝ်ၵႄႈ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပေႃသႁဝ်သတလပ်ႇပူ၌်ႉတၢင်သ 3 ဝ၌်သသေ ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈၵေႃႈ ၟၢႆႇသၢႆၵၢ၌်မိ၌်ၶဝ်တေသူင်ႇလိၵ်ႈမႃသတၢင်သ Email ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သၵေႃႈတေမီသၶၵ်ႉတလ၌်ႈထႅင်ႈတင်သ၌မ်ယူႇၶႃႈ သင်ဝႃႈပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႂ်ႈ သူ၌်ၞႂ်၌ႆၞိုင် တၵ်ႉထၢမ်မႃသတီႈၶႃႈၵေႃႈ လႆႈယူႇဢေႃႈ။ ထၢမ် – ၶေႃႈလီလႄႈ ၶေႃႈယူပ်ႈယလမ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌်၌ႆႉ မီသၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၶေႃႈလီမ၌်သတႄႉ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ ႁဝ်သတေလႆႈၵႂႃႇလႄႇ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇမိူင်သ ၊ ႁဝ်သတေလႆႈႁ၌် မိူင်သတီႈဢ၌် ႁဝ်သဝူ၌်ႉဝႃႈတေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇ ။ ထီႉသလင်သမ်ႉ လႆႈငို၌်သလိူ၌်လီ ။ တီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌် ၶႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇ တီႈဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင်၌ႆႉ ပိူ၌်ႈတေပ၌်ပႃသ ဢလင်ႈတီႈယူႇသဝ်သ ၊ မီသရူတ်ႉ ႁပ်ႉသူင်ႇပ၌် ထိုင်တီႈဝၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈသဵင်ႈငို၌်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌်၌ိုင်ႈလႄႈ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ၶေႃႈလီမ၌်သတေဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်ၶႃႈ။ ၶေႃႈယူပ်ႈယလမ်သတႄႉ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ ပေႃသႁဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် တၢင်ႇဝၢ၌်ႈတၢင်ႇမိူင်သ ႁဝ်သတေဢမ်ႇလႆႈ ယူႇမိူင်သႁဝ်သ၊ တေလႆႈၜၢတ်ႇယၢ၌်ပေႃႈမႄႈ ၊ လူဝ်ႇလႆႈမေႃၞႂ်ႉၞၢတ်ႈပၢ၌်ၵေႃႉလဵဝ် တီႈဝၢ၌်ႈမိူင်သပိူ၌်ႈ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈၜႃသႃ၊ ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ မိူ၌်၌င်ႇၵူႈၵေႃႉႁူႉ မိူင်သတႃဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင် ၌ႆႉ ပဵ၌်မိူင်သမူႇသလိမ်ႇ ႁဝ်သၵေႃႈလူဝ်ႇမေႃယူႇသဝ်သ ႁႂ်ႈမႅ၌်ႈၞလမ်သပိူ၌်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢ၌်ပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သ မိ၌်၌ႆႉ ၵၢ၌်ၵိ၌်ၵၢ၌်၌လ၌်သ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသယူႇလီႁဝ်သ ၊ ပေႃသ ၵႂႃႇယူႇႁိုင်သမ်ႉ ၞႂ်ထိုင်မိူင်သႁဝ်သလႄႈ ၶဝ်ႈၜၵ်သတႆသႁဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉဢေႃႈ။ ထၢမ် – သင်ၶႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ပဵ၌် ၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌်ၞိုင် တေလႆႈမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉၞိူင်ႉႁိုဝ် ၊ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သ တူဝ်ၞိူင်ႉႁိုင်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – တႃႇတေပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌်၌ႆႉ မီသၵၢ၌်လႆႈၶေႉၶဵင်ႇသုင်ဢေႃႈ ။ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ်ႁႂ်ႈ ၜလမ်ႉ မိူဝ်ႈၜလင်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌်ပိူ၌်ႈ ပိုတ်ႇႁပ်ႉၵူ၌်သ။ မိူ၌်၌င်ႇတူဝ်ၶႃႈၵေႃႈ လႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ် ၊ ႁဵ၌်သ ၞလမ်သပိူ၌်ႈ ၞိူဝ်သမီသတူဝ်ထူပ်သယၢမ်ႈပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌်ၵဝ်ႇ၊ ပိူ၌်ႈတေသလ၌်ပ၌်ႁဝ်သ လၢႆသတလပ်ႇၵႂၢမ်သ ထၢမ်၊ လၢႆသႁၢင်ႈၶိူင်ႈတႅင်ႇတူဝ် ၌ႃႈတႃသိူဝ်ႈၶူဝ်သ။ ၶႃႈလႆႈႁဵ၌်သမလၵ်ႈ 10 လိူ၌်၌ႆႉသေ ၞင်ႇၵလႆႈယို၌်ႈ တၢင်ႇ ၵၢ၌်ဢေႃႈ။ ၵၢ၌်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈလိူဝ်သေပိူ၌်ႈသမ်ႉ တေပဵ၌်ၜႃသႃၵႂၢမ်သဢင်သၵိတ်သ (English) ဢေႃႈ။ ပေႃသပဵ၌်သၢႆၵၢ၌်မိ၌်ဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင်၌ႆႉတႄႉ ပိူ၌်ႈတေႁပ်ႉၵူ၌်သၞိူဝ်သပူ၌်ႉ မေႃသ (6) ၊ႁႂ်ႈႁဵ၌်သယဝ်ႉ High School ၊ ဢမ်ႇယဝ်ႉၞ၌်ႉၞလမ်ၵေႃႈလႆႈယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသပဵ၌်သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ၌ႂ်သဢေသသျႃသတႄႉ ပိူ၌်ႈတေႁပ်ႉၵူ၌်သၞိူဝ်သ ႁဵ၌်သယဝ်ႉၞ၌်ႉၞလမ်။ ပေႃသႁဵ၌်သသုတ်သ တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈမႃသၵေႃႈ တေလႆႈၞႂ်ႉ Passport မိူင်သမၢ၌်ႈသေတၢင်ႇယို၌်ႈၵၢ၌်၊ ပေႃသပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သထႆသၵေႃႈ တေလႆႈၞႂ်ႉ Passport ထႆသၶႃႈ။ ပေႃသၟိုၵ်သၵႂၢမ်သ ဢင်သၵိတ်သလႆႈယဝ်ႉသမ်ႉ လူဝ်ႇၶို၌်သထၢမ်တူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇဝႃႈ ၞလင်ႇႁဝ်သၶႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ဢ၌် ၌ႆႉတႄႉတႄႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵၢ၌်ဢ၌်၌ႆႉမ၌်သဢမ်ႇငၢႆႈမိူ၌်၌င်ႇတီႈတႃ ႁဝ်သႁ၌် ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈႁဵတ်သ ႁၢင်ႈသေ ၵႂႃႇႁပ်ႉတလ၌်ႈၶႅၵ်ႇဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ။ ႁဝ်သတေလႆႈႁဵ၌်သပႃသ ၵၢ၌်တူၺ်သထိုင် လလင်ႈလလတ်ႈၜေသ တႃႇၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈမီသလလင်ႈယိူ၌်ႉၵ၌်ႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သလႄႈ ၵူ၌်သဢ၌်ႁဝ်သလႆႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၞလမ်သၵ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သတၢင်ႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ မ၌်သ တေဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌် သေဝ၌်သ၊ ႁဝ်သတေလႆႈမေႃႁဵတ်သၵၢ၌် ၞလမ်သၵူ၌်သတင်သ၌မ် ၞိူင်ႉ၌၌်ၶႃႈ။ ၶိူင်ႈမိ၌် Atar Airways ထၢမ် – ၶႂ်ႈ၌ႄပ၌် လလင်ႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ် ၵလ၌်ႇၶိူင်ႈမိ၌်တေမိ၌် ဢမ်ႇ၌၌်ႉ ၌ႂ်သ၌ိုင်ႈဝ၌်သ၌ႆႉ လႆႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ပေႃသတေၵႂႃႇမိ၌် ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆ တေလႆႈႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈ 2 ၞူဝ်ႈမူင်သ ၊ တေလႆႈၵႂႃႇတီႈလုမ်သ (office) ၶလင်သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ တေပဵ၌်တီႈဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်ၵမ်သလဵဝ် ၊ တေလႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉၞုမ်သ (Team) ဢ၌်ႁဝ်သတေလႆႈႁဵတ်သၵၢ၌်ၞလမ်သၵ၌် ၊ ပိူ၌်ႈတေဢုပ်ႇၵ၌်ဝႃႈ ႁဝ်သတေမိ၌်ၵႂႃႇတီႈလႂ် ၊ တေလႆႈၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ၶႅၵ်ႇ/ ၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵေႃႉလႂ် ၞိူင်ႉႁိုဝ်၊ ပေႃသဢုပ်ႇၵ၌်ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၵႂႃႇ၌ိူဝ် ႁိူဝ်သမိ၌် ။ ပေႃသထိုင်၌ိူဝ်ႁိူဝ်သမိ၌်ယဝ်ႉ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ တေလႆႈၵူတ်ႇထတ်သ(check) လလင်ႈလလတ်ႈၜေသ ၌ိူဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ၊ ယဝ်ႉတေၞႅၵ်ႇ၌ႃႈတီႈပ၌်ၵ၌်ဝႃႈၜႂ်တေလႆႈႁဵတ်သသင်။ တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ – မိူ၌်၌င်ႇ လႆႈႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ယူႇ၌ႂ်သသိုင်ႇၟႆသ၌ႆၞိုင် ႁဝ်သတေလႆႈၵူတ်ႇထတ်သဝႃႈ တၢင်သၵိ၌်ဢ၌်ပႃသၵႂႃႇ၌၌်ႉ ၞလင်ႇမႅ၌်ႈၵ၌်တင်သ ၶႅၵ်ႇဢ၌်တေဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ။ ပေႃသ၌၌်ႉယဝ်ႉ ပိူ၌်ႈတေႁႂ်ႈၵူ၌်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သ တၢင်သ ၶို၌်ႈမႃသ၌ိူဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ႁဝ်သၶႃႈၵေႃႈတေလႆႈပႂ်ႉႁပ်ႉတလ၌်ႈသေ ဢဝ်ထူင်ၶူဝ်သဢ၌်ၶႅၵ်ႇ ပႃသမႃသၞလမ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝၢင်သဝႆႉႁႂ်ႈမႅ၌်ႈ တီႈၵဵပ်သမ၌်သၶႃႈ။ ပေႃသ၌၌်ႉယဝ်ႉတႄႉ ၶိူင်ႈမိ၌်တေတႄႇမိ၌် (take off) ၶႃႈ။ ၶၢဝ်သတၢင်သၵၢ၌်မိ၌်တႄႉ ၶၢဝ်သယၢမ်သမ၌်သတေပိူင်ႈၵ၌်ၶႃႈ။ ပေႃသလႆႈမိ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင် တေမီသပႃသ ၵၢ၌်လဵင်ႉလူၶဝ်ႈၜၵ်သ ၊ ပေႃသမိ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သပလတ်သတႄႉ တေလဵင်ႉ၌မ်ႉလႄႈ ၶဝ်သမု၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ ၶႃႈ။ ယူႇတီႈၶႃႈသေ ဢ၌်လႆႈမိ၌်၌ႆႉ ပလတ်သသုတ်သပဵ၌် 45 မိ၌ိတ်ႉ ႁိုင်သုတ်သသမ်ႉတေပဵ၌် 16 ၞူဝ်ႈမူင်သ ၌ႆႉၶႃႈ။ ထၢမ် – တီႈသၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways ၌ႆႉၞလင်ႇမီသမၢဝ်ႇ/ သၢဝ်တႆသ ဢမ်ႇ၌၌် ပီႈ၌လင်ႉတႆသႁဝ်သႁဵတ်သ ၵၢ၌်ဝႆႉ၌မ်ယူႇၶႃႈႁႃႉ? တလပ်ႇ – ယူႇတီႈတူဝ်ၶႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်မႃသတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇတလ၌်ႉလႆႈထူပ်သၺႃသ မၢဝ်ႇသၢဝ်တႆသၶႃႈ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်ႈႁ၌်မီသ ပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သမၢ၌်ႈၶဝ်မလၵ်ႈ 4-5 ၵေႃႉ၌ႆႉ ယူႇၶႃႈ။ ထၢမ် – ဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ဝႆႉတီႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Qatar Airways ၌ႆႉ တေမီသၵူ၌်သမိူင်သလႂ် ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ ၶႃႈ၌ေႃ? တလပ်ႇ – ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ (India) လႄႈ ၵူ၌်သထႆသဢေႃႈ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီသၵူ၌်သ မိူင်သၟလိပ်ႊပိ၌်ႊ၊ ၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶႃႈ။ ထၢမ် – သၢႆၵၢ၌်မိ၌်၌ိုင်ႈဢ၌်၌ႆႉ ၞလင်ႇမီသဝႆႉမိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ 1 ပီ တေႁပ်ႉၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် လၢႆပလၵ်ႈၞိူင်ႉ ၌၌်ၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၞိူင်ႉ၌၌်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇမီသၶႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁဝ်သတေလႆႈတိတ်သတၢမ်သ ၶၢဝ်ႇသၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌် ႁဝ်သ တေၶႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်၌၌်ႉဢေႃႈ။ သၢႆၵၢ၌်မိ၌်ၞိူဝ်သပိုတ်ႇႁပ်ႉၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႆႉ မီသလၢႆဢ၌်ယူႇ ။ ႁဝ်သၵေႃႈ ၵႂႃႇၞၢမ်သတူၺ်သလႆႈယူႇၶႃႈ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင်၌ႆႉ မီသသၢႆၵၢ၌်မိ၌်၌မ်၌ႃႇၶႃႈ။ ထၢမ် – ၌လင်ႉဢလႆႉ မႃသၵိူတ်ႇတီႈမိူင်သထႆသ/ ယႂ်ႇမိူင်သထႆသသေတႃႉ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလိုမ်သၵႂၢမ်သတႆသႁဝ်သ၌၌်ႉ ပေႃႈမႄႈႁဵတ်သႁိုဝ်သင်ႇသလ၌် ၞုင်ၞ၌်ပ၌်ၶႃႈ? တလပ်ႇ – ပေႃႈမႄႈၶႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သတႆသလႄႈ ၞႂ်ႉၵႂၢမ်သတႆသလၢတ်ႈတေႃႇၵ၌်ဢေႃႈ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃႈမႄႈၶႃႈ ၵဵပ်သလဵင်ႉလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႆသ ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသပေႃႈမႄႈ၌၌်ႉၶႃႈ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သတႆသ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်ႇတီႈၶႃႈယူႇမီသတႆသ၌မ် ၊ ၶႃႈၵေႃႈလႆႈၵေႃႉယႂ်ႇမႃသ၌ႂ်သၵႄႈၵူ၌်သတႆသ။ ထၢမ် – ယလ၌်ႉမႃသၵိူတ်ႇတီႈမိူင်သထႆသလႄႈ မိူင်သတႆသႁဝ်သၶႃႈလူသ ၞလင်ႇယၢမ်ႈမိူဝ်သထိုင် ၊ မိူဝ်သဢႅဝ်ႇလႄႇၶႃႈ ။ ဝၢ၌်ႈမိူင်သတႆသႁဝ်သလူသ ႁူႉၞၵ်သဝဵင်သလႂ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၶႃႈဢမ်ႇယၢမ်ႈမိူဝ်သထိုင်မိူင်သတႆသၶႃႈ။ ပေႃသမီသတိုဝ်ႉတၢင်သတႄႉ ၶႂ်ႈမိူဝ်သလႄႇတူၺ်သယူႇၶႃႈ။ မႄႈၶႃႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈ၌ႄတႄႉ မႄသၶႃႈပဵ၌်ၵူ၌်သၞႃတိ ဝဵင်သၵဵင်သတလင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၊ တီႈဝဵင်သၵဵင်သတလင်သ ၌ႆႉ မီသ၌မ်ႉတူၵ်သတၢတ်ႇ ၌ႆဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈဝဵင်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ ယၢမ်ႈငိ၌်သ မိူင်သသူႈ ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉၶႃႈ။ ထၢမ် – ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ၶႂ်ႈမိူဝ်သလႄႇ မိူင်သတႆသၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၶႃႈၶႂ်ႈမိူဝ်သဢႅဝ်ႇလႄႇတူၺ်သ မိူင်သႁဝ်သဝႃႈမ၌်သပဵ၌် ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆဢေႃႈ။ ထၢမ် – ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသႁဝ်သလူသ ၞလင်ႇတေမီသၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၵၢ၌်ပဵ၌်၌ၢင်သႁိူဝ်သမိ၌် ဢ၌်ၶႃႈႁဵတ်သ၌ႆႉ ၶႃႈၵေႃႈပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢ၌်ၶႂ်ႈႁဵတ်သ ၌ႂ်သလလင်ႈဢ၌်ႁဝ်သဝူ၌်ႉဝႃႈ ႁဝ်သတေဢမ်ႇႁဵတ်သလႆႈ။ ၶႃႈၶႂ်ႈပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသႁဝ်သဝႃႈ ပေႃသႁဝ်သမီသ လလင်ႈ၌လ၌်သၟ၌်ဝႆႉၞိုင် ယႃႇပလႆႇလလင်ႈ၌လ၌်သၟ၌်ႁဝ်သပႅတ်ႈ။ မ၌်သမီသတိုဝ်ႉတၢင်သ တႃႇတေႁဵတ်သႁႂ်ႈလလင်ႈ ၌လ၌်သၟ၌်ႁဝ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်မႃသတႄႉယူႇ ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သမ၌်သမီသ၌မ်၌ႃႇ။ ဢမ်ႇလူဝ်ႇဝူ၌်ႉဝႃႈ ႁဝ်သပဵ၌် ၵူ၌်သတႆသ ႁဝ်သဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ် ၊ ႁဝ်သႁဵတ်သဢမ်ႇလႆႈ၌ႆ။ ပေႃသႁဝ်သၶႂ်ႈႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁဝ်သမီသဝႆႉ လလင်ႈ၌လ၌်သ ၟ၌်သုင်သုင်ၶႃႈ။ ထၢမ် – ဢ၌်ဢမ်ႇလႆႈထၢမ်မႅ၌်ႈသေ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၞလင်ႇမီသသင်ထႅင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – ၞလမ်သ၌င်ႇပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈႁူႉ ၶႃႈၵေႃႈမီသဝႆႉ ဢၵလင်ႉ (TikTok) သု၌်ႇတူဝ် သႂ်ႇၞိုဝ်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈထႆသ ဝႆႉဝႃႈ àž­à¹‰àž­àž¢àžªàž²àž§à¹„àž—àž¢à¹ƒàž«àžà¹ˆàž—àžµà¹ˆà¹€àž›à¹‡àž™à¹àž­àž£à¹Œ ၌ႆၶႃႈ။ ၶႃႈတၢင်ႇဝႆႉ ၶလိပ်ႉ (Video) တီႈလၢတ်ႈဝႆႉပႃသၵႂၢမ်သတႆသ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ၶႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈ၌လင်ႉတႆသ လႆႈႁူႉလႆႈႁ၌်ၞလမ်သ။ ပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈၞိူဝ်သတိတ်သတၢမ်သ (follow) ၶႃႈဝႆႉ၌၌်ႉ၌ႆၵေႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်ယိ၌်သၞူမ်သတႄႉၶႃႈ။ သင်ဝႃႈပႆႇလႆႈတိတ်သတၢမ်သ၌ႆၵေႃႈ ပိုင်ႈတိတ်သတၢမ်သပ၌်ႁႅင်သၞႂ်ၶႃႈ လႆႈ ဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶႂ်ႈၟၢၵ်ႇထိုင် ၵူ၌်သၞိူဝ်သၶႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ဢ၌်၌ႆႉႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ်ႈတ၌်သဝႆႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ပိူ၌်ႈမႃသပိုတ်ႇႁပ်ႉၵၢ၌်၌၌်ႉ ၌မ်၌ႃႇၶႃႈ။ ပေႃသသၢႆၵၢ၌်မိ၌်မႃသပိုတ်ႇႁပ်ႉၵူ၌်သသေ ႁဝ်သလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ်ဝႆႉ ႁဝ်သၵေႃႈတေၜလမ်ႉလိူဝ်သေ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢမ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ် ၊ ႁဝ်သတေ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၵူ၌်သ ပႃသၵႂႃႇ၌ႂ်သဢ၌်ပိူ၌်ႈလိူၵ်ႈ၌၌်ႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၶႃႈဢမ်ႇပႆႇယၢမ်ႈႁ၌် ၵူ၌်သတႆသ၌ႂ်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌်ၶႃႈႁဵတ်သၵၢ၌်ဝႆႉ၌ႆႉလႄႈ ၶႃႈ ၵေႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈ၌လင်ႉတႆသ ႁဝ်သမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ဢ၌်၌ႆႉဢေႃႈ။ ပေႃသၜႂ်ၶႂ်ႈႁူႉဝႃႈ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ် ၊ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေလႆႈတႄႇတီႈလႂ်၌ႆၵေႃႈ တၵ်ႉထၢမ်မႃသ ၌ႂ်သ TikTok ဢမ်ႇ၌၌် Facebook ၶႃႈၵေႃႈ လႆႈယူႇၶႃႈ။ ယိ၌်သၞူမ်သထိုင် ပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈ ၵူႈၵေႃႉ ဢ၌်ပ၌်ႁႅင်သၶႃႈဢေႃႈ။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။
['တလင်ႈထၢမ်', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']