Datasets:

NorHsangPha
/

shan-news-shannews_org

date stringdate 2015-03-26 00:49:58 2025-06-03 16:17:37	link stringlengths 33 35	title stringlengths 7 2.75k	content stringlengths 10 27.3k	categories stringlengths 9 93
2025-06-03T16:17:37	https://shannews.org/archives/68058	လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၶၢင် တင်း သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ၵိုတ်းၵၢၼ်လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ	မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉ တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA လႄႈ တူဝ်တႅၼ်း သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA လႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉၵၼ်တင်း တိူင်ႉသျီႊ ၵျုၼ်ႊ (Deng Xijun) ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း တူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇသေ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ လၢတ်ႈပၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇ လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉၽိဝ်ႇ ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တိူင်ႉသျီႊၵျုၼ်ႊ (Deng Xijun) လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ် ၵၼ်ၶိုၼ်ႈသင်ႉသုင်ထႅင်ႈၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်လေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉၽိဝ်ႇ ဢွင်ႈတီႈမီးႁူင်းၸၢၵ်ႈတေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်မိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “ တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းမိူင်းၶႄႇတႄႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းၵၢၼ် ၵိုတ်းတိုၵ်းၵူႈၸုမ်းၼၼ်ႉၵွႆး။ ပေႃးယဝ်ႉ မၼ်းတေႁႂ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ပေႃးထိုင်မႃး ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉသ် ၼႆႉ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉဢဝ်ၸုမ်းသိုၵ်းတဢၢင်းဝႆႉ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ။ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်ၼႆၸိုင် တူၺ်းၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း မိူၼ်ႁၢင်ႈမၼ်းၵူဝ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၸုမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေဢမ်ႇတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇၶတ်းၸႂ်သၢင်ႈႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းပၢင်လုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉၼႆႉသမ်ႉ ပႃးဝႆႉၸုမ်း PDF ။ ၸုမ်းၼႆႉသမ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇဝူၼ်ႉသွၼ်ႇပႃးၼႆတႄႉ တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းတႄႇၼိမ်တႄႉ တေပႆႇၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ” ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၶၢင်လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ဢိင်ၼိူဝ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈမေႃႇၼၼ်ႉသေ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၼေႃႇပူႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်းၶၢင် KIO ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးႁိုင်မွၵ်ႈ 6 လိူၼ်ယဝ်ႉသေ ယိုတ်းလႆႈ ငဝ်ႈတပ်ႉၵွင် လၢႆလၢႆတီႈလႄႈ ၵုမ်းၵမ်လႆႈ လၢႆ လၢႆပွၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်းဝၢၼ်ႈမေႃႈ(ဗန်းမော်)သေတႃႉ ယင်းတိုၵ်ႉၵိုတ်း တပ်ႉၵွင် ၶလရ 47 လႄႈ တပ်ႉငဝ်ႈငုၼ်းၵမ်းၵုမ်ၵၢၼ်သိုၵ်း မၢႆ 21 ထႅင်ႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်မေႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၶၢင် KIA ယိုဝ်းတူၵ်းလႆႈ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 2 လမ်း ဢၼ်တေႃႉၶိူင်ႈ ၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးၽိူမ်ႉႁႅင်း တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈတရူၼ်း လႄႈ ၶိူင်ႈ မိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တိုၵ်းၶိုၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ။ ဝၢႆးလင်ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ၽွင်းၶၢဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်းယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ႁဵတ်းၶဵဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းပၼ်တီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း MNDAA၊ TNLA၊ AA၊ KIA ၸိူဝ်းၼႆႉ သေ ပၼ်ႁႅင်းဢီးလၢတ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်လေႃႇတိုၵ်းသႂ်ႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃးယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ မိူဝ်ႈတႄႇႁွင်ႉၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉဢဝ် ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA၊ သိုၵ်းလွႆ TNLA သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်းၵၼ်သေတႃႉ ယွၼ်ႉႁဵတ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ယၢပ်ႇၵိၼ်းလႄႈ ဝၢႆးလင်မႃး ၸင်ႇတႅပ်းတတ်း ႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇ ၵမ်းၸုမ်းၸုမ်းသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းမိပ်ႇငႅၼ်းပၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းၸွမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ပၼ်ႁႅင်းဢီး မိပ်ႇငႅၼ်းလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပေႃးလႆႈထွႆဢွၵ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း တီႈၼႂ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇဝႆႉၾၢႆႇၼွၵ်ႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရႄႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇလူင် ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉဢဝ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းတီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄးၸိူဝ်းၼႆႉ သေ ႁႂ်ႈထွႆဢွၵ်ႇပၼ် ၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ လႄႈ မိူင်းမိတ်ႈ။ ပေႃးထိုင်မႃးႁၢင်လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉသ်ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉဢဝ် ၸုမ်းသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၼ်ထႅင်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-06-03T11:59:42	https://shannews.org/archives/68053	တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ၼိုင်ႈလိူၼ်	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆသေ သိုပ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ထႅင်ႈတႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် တႄႇဝၼ်းတီႈ 1 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊသဵင်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်တႃႇပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ဝၢႆးလင်ဢိင်ႇသၼ်ႇ(ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ) ၊ တႃႇၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ၼႂ်းပတ်း ပိုၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးလင် ဢိင်ႇသၼ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ယဝ်ႉ တႄႇဝၼ်းတီႈ 2 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 22 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ၵမ်းႁႅၵ်ႈ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တႄႇဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊသမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈသွင်၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31 လိူၼ်မေႊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈသၢမ်၊ ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်ၼႆႉ ဝၢႆလင် ဢိင်ႇသၼ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းယဝ်ႉ ပဵၼ်ၵမ်းထူၼ်ႈသီႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယူႇသေတႃႉ ၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းၸၢဝ်း ၶိူဝ်းလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၶိူင်ႈ ၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း 3 ၵမ်းၼႆႉ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းယိုဝ်းၸွႆႈ 440 ၵမ်းပၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 400 ပၢႆ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 18 ပီလူင်းတႂ်ႈ 60 ၵေႃႉၼႆ – NUG ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-03T11:36:38	https://shannews.org/archives/68047	ႁွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း	တႄႇဝၼ်းတီႈ 02/06/2025 (ဝၼ်းၸၼ်) ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တႄႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ တႃႇပီၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2025 – 2026။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊပူၼ်ႉမႃးသေ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22 လိူၼ်မေႊ တႄႇႁပ်ႉသဵၼ်ႈမၢႆလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်ၼႆႉ လုၵ်ႈ ႁဵၼ်းဢၼ်မႃးသႂ်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆ တႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း မီးဝႆႉၼိုင်ႈသႅၼ်ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပီၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2022-2023 ၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 5 လၢၼ်ႉပၢႆ၊ ပီ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2023-2024 သမ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 6 လၢၼ်ႉပၢႆ၊ ပီၵၢႆ ပီၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2024-2025 သမ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼမ်မႃးထႅင်ႈ 5 မိုၼ်ပၢႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2021 ယွၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢိၵ်ႇ ပႃး မေႃသွၼ် ႁူဝ်လၢၼ်ႉၵေႃႉ သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ႁဵတ်း CDM ဢွၼ် ၵၼ်ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉ ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်းသေ လႆႈပွႆႇၽႃႈ ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း မီးဝႆႉလၢႆလၢႆတီႈ။ တီႈဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်းၶိုၼ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းယူႇသေတႃႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇ ပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း မီးၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။	['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-02T22:22:49	https://shannews.org/archives/68042	ပႃၼႂ်းၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းပၢင်လူင်တၢႆ ၾၢႆႇမေႃယႃသတ်းဝႃႈ ပႃၺႃးၵွင်ႉငူၼ်ႉ	ပႃၼႂ်းၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းပၢင်လူင်တၢႆၽူးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်တူဝ်သမ်ႉပေႃးတူႇၼဝ်ႈမဵၼ်ၵႂႃႇတင်းဝဵင်း ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီတူဝ်သတ်းၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းသေလၢတ်ႈဝႃႈ ပႃၼႂ်းၼွင်ၺႃးသၢၼ်ၵွင်ႉငူၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 2/6/2025 မိူဝ်ႈၼႆႉယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ပႃတၢႆၼႂ်းၼွင်ၼၼ်ႉသမ်ႉပေႃးပွင်းၵႂ်ႈသေ ၽူးတဵမ်ဝႆႉလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတူၵ်းၸႂ် – ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆသေပွၵ်ႈ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇဝဵင်းပၢင်လူင် လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ မေႃယႃသတ်း မႃးဢဝ်ႈၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းတႄႉ ဝႃႈပႃၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသၢၼ်ၵွင်ႉငူၼ်ႉၼႆဝႃႇ။ ပေႃးၽူးၶိုၼ်ႈမႃးၵေႃႈ သမ်ႉပေႃးပွင်းလူင်ဝႆႉၵမ်းလဵဝ်။ မေႃယႃၶဝ်ဝႃႈ ၺႃးၵွင်ႉငူၼ်ႉလႄႈ မၼ်းၸဵဝ်းတူႇၸဵဝ်းမဵၼ် ၼႆဝႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – ပႃတၢႆ ၼႂ်းၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းပၢင်လူင် ပႃတၢႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထိုင်ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမႃး ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ၽဵဝ်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- “ တူဝ်တၢႆပႃၼႆႉ မီးမွၵ်ႈႁဵင်ပၢႆ။ မၢင်တူဝ် တူဝ်ယႂ်ႇၼႃႇ ၼမ်ႉၼၵ်းၶႂ်ႈမီးမွၵ်ႈ 5 ၸွႆႉၼႆႉယူဝ်ႉ။လီသေးလၢႆၼႃႇ။ ပိူၼ်ႈမႃးၽဵဝ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၾင်ပႅတ်ႈၼွၵ်ႈဝဵင်းပုၼ်ႉယဝ်ႉဝႃႈ။ ပေႃးၵႂႃႇပႅတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းၵူဝ်မီးတူဝ်သတ်းၼူၵ်ႉၼူမႃးၵိၼ်သေတၢႆၸွမ်းၼႆ” – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝဵင်းပၢင်လူင်လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လီတူၵ်းၸႂ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ပႃတၢႆၼမ်ထၢၼ်ႇၼႆႉ ပႆႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်သေပွၵ်ႈလႄႈ ။ တီႈပၢင်လူင်ၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈ 10 ပီ ပႃတၢႆၸိူင်ႉၼႆယူႇပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတၢႆၼမ်ပဵင်းထၢၼ်ႇၼႆႉ -ဝႃႈၼႆ ။ ၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းပၢင်လူင်ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးပႆလဵၼ်ႈ မႃးဢွႆႇတၢင်းၵိၼ်ပႃယၢမ်ႁူဝ်ၶမ်ႈႁူဝ်ၼႂ်။ ပဵၼ်တီႈမုင်ႈယဵမ်ႈသိူဝ်းၸႂ် ၼႃႈဝဵင်းတႃဝဵင်းဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ်ၼိူဝ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ လီလီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်လူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၼႂ်းၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းၼႆႉ မီးပၢႆလၢႆလၢႆသႅၼ်းဢေႃႈ။ တေမီး ပႃလုၵ်း ၊ ပႃၶမ်း ၊ တဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးတင်းမီး ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇပႂ်ႉပႃးလွင်ႈမူတ်းသႂ်။ ပိူၼ်ႈပႅတ်ႈယုၵ်းယၢၵ်းလူင်းၼႃႇ ၼမ်ႉၼွင်ပေႃးၶုၼ်ႇဢူၼ်လူင်ဝႆႉဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ပႃၼႂ်းၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းပၢင်လူင်ၼႆႉတၢႆယွၼ်ႉသင်တႄႉတႄႉဢမ်ႇႁူႉသေတႃႉ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းပၢင်လူင်ၼႆႉမီးသူၼ်ယႃႈ၊ သူၼ်ၼဵင်ႈလႄႈသူၼ်ႁႆႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈတင်းၼမ်၊ ၼမ်ႉထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းသူၼ်ၼမ်သေ လႆလူင်းသူႇၸူးၼမ်ႉၼွင် ၼမ်ႉၵေးၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းပၢင်လူင်ၼႆႉမီးပိုၼ်ႉတီႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်။ ၼမ်ႉထၢတ်ႈၵွင်ႉငူၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸိုမ်းလႆလူင်းမႃးၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ- ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်လူင်ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽွင်းပီ 2015 မွၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ပႃတၢႆၶႂ်ႈဝႃႈတဵမ်ၼွင် မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ ၼမ်ႉဢမ်ႇမီးထၢတ်ႈဢွၵ်ႊသီႊၵျိၼ်ႊလီလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပႃတၢႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။	['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-02T17:33:48	https://shannews.org/archives/68038	ယုၵ်ႉမုၼ်းၵၢၼ်ၵၢဝ်ႉၼႃႈ	ၵၢၼ်ၵၢဝ်ႉၼႃႈတၢင်းၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈလူင်ၶွင်ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉတၵ်းယုၵ်ႉမုၼ်း တူဝ်ၵဝ်ႇယူႇၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈယၢမ်း မၢင်ၵေႃႉ မိူဝ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလီငၢမ်းယဝ်ႉ တေၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယူႇၼႂ်းၸုတ်းတီႈသုင်သုတ်းယဝ်ႉၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ လူၺ်ႈၵႂၢမ်းၶဝ်ႈၸႂ် ၸုတ်းသုင်သုတ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈလႂ်။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉပိၼ်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈႁမ်ႉဝႆးၽႅဝ်လႄႈသိင်ႇပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇၵိူတ်ႇမႂ်ႇၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ပၢႆးသၢႆႊၵူၼ်းႁဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၶႅင်ႇၶၼ်လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်။ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၵူၼ်း သၢႆႇသၢင်ႁဵတ်းတႃႇႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇယူႇတႃႇသေႇ ။ ပုၼ်ႈတႃႇၽူႈမီးပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢဝ်ႉၼႃႈၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈဝူၼ်ႉလွင်ႈ လီလီယူႇၵူႈမိူဝ်ႈလႄႈသိင်ႇဢၼ်လႆႈမႃးၵေႃႈပဵၼ်လွင်ႈလီငၢမ်းၵူႈယၢင်ႇ ၼွၵ်ႈၼိူဝ်သေႁတ်းဝူၼ်ႉ ႁတ်းႁဵတ်း ႁတ်းသၢင်ႈ ႁတ်းတေႃႇၼႃႈ ပၺ်ႁႃပိူဝ်ႈၵၢၼ်တဵင်ႈထမ်းယဝ်ႉ ယင်းသိုဝ်ႈသႂ်ၸႂ်ၵႂၢင်ႈ မီးႁဵတ်ႇလႄႈၽူလ်။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းတၼ်းႁဵင်းၵွႆး၊ လွင်ႈယွမ်းႁပ်ႉၵၢၼ်ၽိတ်းထုၵ်ႇၼၼ်ႉ ယိင်ႈယႂ်ႇလိူဝ် လၢႆလွင်ႈလၢႆသိင်ႇတင်းလၢႆ ၊ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ သင်တူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၸိုင် ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်မၼ်ႈၵိုမ်းယူႇၵေႃႈ တေယဵၼ်းၵၢႆပဵၼ်ၵၢၼ်ဢမ်ႇမၼ်ႈ ၵိုမ်းၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ၊ လူၺ်ႈၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်းမႂ်ႇမႂ်ႇ ႁူမ်ႈတင်းသိင်ႇပႅၵ်ႇမႂ်ႇမႂ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈထူပ်းယၢမ်ႈႁၼ်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ် လႆႈႁဵၼ်းႁူႉယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း ၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉၼၼ်ႉဢမ်ႇမီးဝၼ်းသုတ်းသဵင်ႈ။ လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈႁဵၼ်းႁူႉမႂ်ႇမႂ်ႇၼၼ်ႉ ယင်းၸၢင်ႈဢဝ်မႃးတေႃႇယွတ်ႈ ၵၢၼ်ၶူင်သၢင်ႈ ၼႂ်းၵၢၼ်မႄႇၽႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းႁႂ်ႈတိူဝ်းၵႂၢင်ႈယႂ်ႇၶိုၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈသင် ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းလႄႈသင်၊ ၼွၵ်ႇသေၼၼ်ႉယင်းပဵၼ်ၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းသတိပၺ်ႇၺႃႇ ၼမ်ႉၵတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇၼမ်းၸူးသူႇ ၵၢၼ်မီးတိုဝ်ႉတၢင်းလိူဝ်ၼမ်တိူဝ်းၶိုၼ်ႈ။ ၸိူဝ်းၼႆႉလိူဝ်သေပဵၼ်ၽွၼ်းလီတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ယင်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇတူင်ႇဝူင်းထႅင်ႈ။ ယွၼ်ႉၵွပ်ႈၵၢၼ်သၢင်ႈ ငၢၼ်းလီမီးလွၼ်ႉၵႅၼ်လၵ်းၼမ်း ပၵ်းမၢႆ မၼ်ႈၵိုမ်းလႄႈ ၵၢၼ်တႃငၢၼ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးၵေႃႈ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉလီ ငၢမ်းတင်းတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈတူင်ႇဝူင်း ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇတႃႇၵူၼ်း ႁုၼ်ႈ သႅၼ်းလင် ဢၼ်မီးတၢင်းႁတ်းတၢင်းႁၢၼ် ႁတ်းဝူၼ်ႉႁတ်းသၢင်ႈ ႁတ်းပိၼ်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈႁတ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈပဵၼ်ပဝ်ႈမၢႆ။ ပေႃးယင်းဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇႁတ်းပိၼ်ႇပႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလၢႆးၵဝ်ႇ ၵၢၼ်ဝူၼ်ႉၵၢၼ်ယၢမ်ႈယူႇၵိၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸိုင် မိူဝ်ႈလဵဝ်လူၵ်ႈၸိူမ်ႈၵၢမ်း တိတ်းၵွင်ႉၵၢႆႇၸပ်းၵၼ်ၵူႈၾၢႆႇၵူႈတၢင်းမူတ်းသဵင်ႈယဝ်ႉ ၵၢၼ်တႃႇတေသိုဝ်ႇသၢရ် ၽႃးသႃတၢင်ႇၽႃးသႃ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၸၢင်ႈမီး ၵႂၢမ်း ႁပ်ႉႁူႉႁၼ်ယိၼ်းတူဝ်ႈၸွၵ်ႉၸဵင်ႇမုမ်းလူၵ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပူၼ်ႉလွတ်ႈသၢႆႁူသၢႆတႃ ပေႃးတင်ႈၸႂ်တိတ်းတၢမ်။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉယင်းပဵၼ်ၵၢၼ်ပိုတ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်းၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွင်ႁဝ်းႁႂ်ႈၵၢဝ်ႉၼႃႈယၢင်ႈၵႆလႆႈၼႅတ်ႈဝႆး ၼႆႉၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၵၢၼ် လႅတ်းလႅၼ်ႇတၢင်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢရ် ပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းလီသေပိူၼ်ႈ။ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉလူင်ႉလႅၼ်ႇဝႆးၽၢႆ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းၽွၼ်းလီ တေႃႇ ၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢမ်ႇဝႃႈ Engineer , Marketing , Sale ႁိုဝ် တေႃႈၼင်ႇ Content Writer ၵေႃႈ ပဵၼ်သိင်ႇဢၼ် တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးတိုဝ်ႉတၢင်းႁဵၼ်းႁူႉလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈ။ ပိုတ်ႇၸႂ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း တႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ယွၼ်ႉၼၼ်တၵ်းထုၵ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလႄႈႁဵၼ်းႁူႉယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း ၵွပ်ႈဝႃႈၼင်ႇႁိုဝ်တူဝ်ႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇတူၵ်းလႃႈလိုၼ်းလင်ယဝ်ႉ ယင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၶိုၼ်ႈ။ တင်းသဵင်ႈတင်းလၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ တူဝ်ႁဝ်းၸၢင်ႈႁႃတၢင်းႁဵၼ်းႁူႉလႆႈလၢႆလၢႆတၢင်း ဢမ်ႇဝႃႈ တၢင်းယူႊထုပ်ႊ (YouTube) ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၶွရ်ၻ်ႉဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဢမ်ႇၼၼ် ဢုပ်ႇတင်း Community ၶွင်ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူၼ်ၵၼ်တင်းႁဝ်း။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၵၢၼ်ႁႃၵႂၢမ်းႁူႉပိူဝ်ႈတႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်ၼႂ်းၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းသၢႆငၢၼ်း ၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉႁဝ်း ႁိုဝ် Career Development လူၺ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၵိုင်ႇလႆႈယင်ႇၶၢတ်ႈလၢမ်းထတ်းထွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ တၵ်းထုၵ်ႇ လႆႈထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶတ်းၸႂ်လွင်ႈလႂ် ဢမ်ႇဝႃႈၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵၼ်ပဵၼ်ထိမ်ႊ ႁိုဝ် ပဵၼ်ၵုမ်ႇပဵၼ်ၵွၼ်ႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်းႁူႉ ၵႂၢမ်းၶဝ်ႈၸႂ်ၶွင်ၼႂ်းသၢႆငၢၼ်းဢၼ်ႁဵတ်းယူႇၼၼ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ်ၽွင်ႈ။ မိူဝ်ႈထတ်းထွင်လႆႈၽူလ်ၽွၼ်းၼမ်ႉတိၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းႁဝ်းယဝ်ႉၵေႃႈၼမ်းမႃးဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၽႅၼ်ၶၢဝ်းပွတ်း ၶၢဝ်းၵၢင်လႄႈ ၶၢဝ်းယၢဝ်း ၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈလူင်မၼ်း မိူဝ်ႈႁဝ်းမီးၽႅၼ်ယဝ်ႉ တၵ်းမႃးႁဵတ်းသၢင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၽဵၼ်ႈၸွမ်းပိူင်ၽႅၼ်တမ်းဝၢင်း မႃးၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈတင်း ယင်ႇၶၢတ်ႈလၢမ်းၸွမ်းၵူႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼႂ်းၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းလႆႈႁဵၼ်းႁူႉသင်ၽွင်ႈ ၼိူဝ်ၽူလ်ငၢၼ်း ၽွၼ်းၵၢၼ်ႁဝ်း။ ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈတူၺ်းၼႂ်းလိူင်ႈၶွင် Succession ႁိုဝ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုပ်ႇတၼ်းႁဵင်း ၵွပ်ႈဝႃႈၵူႈတူင်ႇဝူင်းတၵ်းတေလႆႈႁႃလၢႆး ပုၼ်ႈတႃႇသိုပ်ႇပုတ်ႈတၼ်းႁဵင်းၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းၶွင်တူင်ႇဝူင်းယူႇယဝ်ႉလႄႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်လူတ်းပၺ်ႁႃ ၼႂ်းၵၢၼ်ႁႃၵူၼ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်တၵ်းတေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉလႄႈယုၵ်ႉမုၼ်းၽီမိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈ လီသုတ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၽွမ်ႉတူဝ်ႈတၼ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ပုတ်ႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းဢၼ်သုင်လိူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇဝႃႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ၵႂၢမ်းႁူႉ ၵၢၼ်ဝၢင်းတူဝ် မီးၵၢၼ်ႁပ်ႉၽိတ်းထုၵ်ႇသုင်လႄႈ မိူဝ်ႈတိုဝ်ႉတၢင်းမႃးၵႂ်ႈထိုင် တၵ်းဝၵ်ႉဢဝ်ႁႂ်ႈလႆႈ။ ၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၵႂၢမ်းၵၢဝ်ႉၼႃႈတၢင်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ထိုဝ်ဝႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈယႂ်ႇလူင်တေႃႇၸီးဝိတ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးၵၢၼ်ၶိုပ်ႈၼႃႈယႂ်ႇတိူဝ်းၶိုၼ်ႈၸွမ်းၼႅဝ်းတၢင်းၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇၼႂ်းၶၢဝ်းယၢဝ်း လူၺ်ႈတႄႇတီႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တေႃႇၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ႁဝ်းတိုၵ်ႉႁဵတ်းယူႇၼႂ်းတၼ်းႁဵင်းယၢမ်းလဵဝ် သိုပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉသွၵ်ႈႁႃသတိပၺ်ႇၺႃႇ ယုၵ်ႉမုၼ်းၵႂၢမ်းႁူႉၼမ်ႉ ၵတ်ႉ ဢၼ်တေပဵၼ် ၶိူင်ႈမိုဝ်းၵမ်ႉၵႅမ်ထႅမ်ၸွႆႈၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁဝ်းမိုၼ်ႈငၢႆႈၽၢႆၶွင်ႈ တင်းၼႂ်းၶၢဝ်းပွတ်း ၶၢဝ်းၵၢင်လႄႈၶၢဝ်းယၢဝ်း ႁူမ်ႈတင်းထတ်းထွင်ႁိဝ်ႈၸင်ႈယင်ႇႁွႆးၼမ်ႉတိၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းၽူလ်ငၢၼ်းႁဝ်းယူႉၶိူဝ်းၶိူဝ်း။ မိူဝ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းလၵ်းပိူင်ၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်မႃးၽဵၼ်ႈ ၵူႈလွင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ်ၵၢၼ်ၵၢဝ်ႉၼႃႈၶွင်ၼႃႈၵၢၼ်ႁဝ်းလႄႈတၵ်းဢမ်ႇႁၢင်ႇၵႆသဵၼ်ႈၸႆး။ (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈ ဢေႃႈ။)	['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured']
2025-06-02T15:00:00	https://shannews.org/archives/68022	SSPP တင်း MNDAA ယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတၢႆ 8 ၵေႃႉ	ဝၼ်းတီႈ 01/06/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းတေႃႇ 2 မူင်းၶိုင်ႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP လႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းၵၼ် ၾၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼႃးလႆ ဝၢၼ်ႈၼိူဝ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလုၵ်း ႁိမ်းၸဝ်ႈမိူင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလုၵ်း ဢိူင်ႇႁၢင်ၼႃး ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၢႆးလင် ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉမ ယဵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ သိုၵ်းတင်းသွင်ၸုမ်း ထိုင်တီႈဝၢၼ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵိုတ်းဝႆႉ တီႈၼၼ်ႉသေ သိုပ်ႇၽိူမ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် ၽွင်းသိုၵ်းတႆး SSPP တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း လုၵ်ႉတၢင်းဝၢၼ်ႈႁိူၼ်းလွၼ်ႉ တေၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈပုင်းထုၼ် – ဝၢၼ်ႈၼွင်မွၼ်ၼၼ်ႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ၸင်ႇလႆႈပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်းၵၼ်မႃးၼႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇႁၢင်ၼႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၽွင်းသိုၵ်းတႆး ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈႁိူၼ်းလွၼ်ႉ လတ်းဝၢၼ်ႈႁၢင်ၼႃး တေၵႂႃႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈပုင်းထုၼ် – ဝၢၼ်ႈၼွင် မွၼ် ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ – သီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတႆႇ သဵၼ်ႈ တၢင်းလူင်ၼႆလႄႈ သိုၵ်းတႆးၵေႃႈ လုၵ်ႉဝၢၼ်ႈႁၢင်ၼႃး ၵႄႈၵၢင်ဝၢၼ်ႈႁိူၼ်းလွၼ်ႉ (မွၵ်ႇလွၼ်ႉ)ၼႆႉ ၸင်ႇလတ်း ၵႂႃႇ သဵၼ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇဢဝ်။ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းၽၢၵ်ႈၼိူဝ်ၸဝ်ႈမိူင်းႁၢင်ၼႃး ၵႂႃႇပွင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း ၼႃးလႆလႄႈ ၼမ်ႉလုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလိၼ်သဵၼ်ႈၼိုင်ႈ။ သဵၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈၵႂႃႇပွင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် သီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ႁဵတ်းၼႆႁႄ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ လမ်းၸွမ်းတၢင်းလင် သိုၵ်းတႆးလႄႈ သိုၵ်းတႆးၵေႃႈ ၸင်ႇၵႂႃႇဢဝ်တီႈယူႇလီလီႁႄ ယိုဝ်းပၼ် ၶိုၼ်းၼၼ်ႉၼႃႇ”။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 02/06/2025 တႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ၊ တင်းသွင်ၾၢႆႇယဵၼ်ဝႆႉယူႇသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢင်ၼႃး – ႁိူၼ်းလွၼ်ႉ ၵႂႃႇမႃးႁႃၵၼ်ၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းၼႃႈတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ် ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢႆၵႂႃႇ 8 ၵေႃႉၼႆႉ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းတႆးတႄႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇ ၸဵပ်းလူႉ တၢႆသင်။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း လုၵ်ႉတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈမႃး ၵႃးဢွၼ်ႇ 4 လမ်း ၶဝ်ႈမႃးတၢင်းႁၢင်ၼႃးၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းဢွၵ်ႇမိူဝ်းၵႂႃႇတၢင်းၼွင်မွၼ်ၶိုၼ်း ၶမ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 01/06/2025 ႁႄ ဢဝ်ယဵၼ်ၵႂႃႇဢေႃႈ”။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလုၵ်းလႄႈ ၼႃးလႆ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈသေ ၵႂႃႇသေႃႉယူႇဝႆႉၸွမ်းဝၢၼ်ႈပီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ႉ ဢွင်ႈတီႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တွၼ်ႈတႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၵႄႈၵၢင်သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉတင်း ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ၵႂႃႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း ဢွင်ႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) ၵုမ်းၵမ်သေတႃႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်မႃး ႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-06-02T14:05:41	https://shannews.org/archives/68013	ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ယႃႈမႃႉ ဢၼ်တေတေႃႉၶၢမ်ႈၵႂႃႇတၢင်း ၾင်ႇမိူင်းတႆး	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 31/05/2025 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆး ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ် ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ 25 လဝ်း ဢဝ်ၽိူင်းႁေႃႇဝႆႉ ၼိူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ လုၵ်ႉတၢင်းၾင်ႇမႄႈသၢႆ မိူင်းထႆး တေၶၢမ်ႈၵႂႃႇတၢင်း ၾင်ႇမိူင်းတႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ၵူၼ်းၵေႃႉႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး ယူႇတီႈဝဵင်းမႄႈသၢႆ မိူင်းထႆး ႁပ်ႉၸၢင်ႈတေႃႉ ၶူဝ်းသူင်ႇၶၢမ်ႈ လႅၼ်လိၼ် တီႈၽၵ်းတူၶၢမ်ႈမိူင်းတႆး – ထႆး တီႈမႄႈသၢႆ။ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင် ဢွင်ႈတီႈၵူတ်ႇထတ်း ႁိမ်း ၽၵ်းတူၶၢမ်ႈမိူင်းမွၵ်ႈ 500 မီႊတိူဝ်ႊၼၼ်ႉ မီးရူတ်ႉတူႈလမ်းၼိုင်ႈမႃးၵိုတ်းသေ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁႄႉရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ ၸၢင်ႈႁႂ်ႈတေႃႉ ၶူဝ်းၶၢမ်ႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်မႄႈသၢႆ ၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၸၢင်ႈႁႂ်ႈၸဝ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆး၊ ပၼ်ၵႃႈၸၢင်ႈ 400 ဝၢတ်ႇငိုၼ်းထႆး။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸမ်ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢိုတ်းၽၵ်းတူၶၢမ်ႈမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းႁပ်ႉ ၸၢင်ႈ သူင်ႇၶူဝ်း ၸဝ်ႈသၢမ်လေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတၼ်းၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းဝႃႈ ပဵၼ်ၶူဝ်းသင် ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆးၶဝ် တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆးတႆး ၼိုင်ႈၵေႃႉ ဢႃယု 35 ပီ လႄႈ 34 ပီ ဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 31 ၼႆႉၵူၺ်း ယၢမ်းၵၢင်းဝၼ်းမွၵ်ႈ 11:50 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆး ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ယႃႈမဝ်းၵမ် ႁူင်းပလိၵ်ႈမႄႈၾႃႉလူင်လႄႈ ပၢၼ်ႉတူႇ လႆႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ တေမီးရူတ်ႉသႅၼ်း SUV လမ်းၼိုင်ႈ တေႃႉယႃႈမဝ်းၵမ် မႃးၼိူဝ်သဵၼ်ႈ တၢင်းလူင်ႁၢႆးဝေး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး။ ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး ယွၼ်ႉၼၼ် ၸင်ႇတင်ႈလၢၼ်ႇပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇၶူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ် မႄႈၾႃႉလူင်သေ တီႉ ၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမႃႉတႃႇ 19 ထူင် မွၵ်ႈ 4 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ။ တီႉၺွပ်းလႆႈပႃး ၵူၼ်း ၸၢႆးသွင်ၵေႃႉ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ် ၵူၼ်းထႆး ဢႃယု 26 ပီ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႄႈသလွင်း ၸႄႈဝဵင်းမႄႈၾႃႉလူင်လႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆးၸၢဝ်း ၶိူဝ်း မၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈဢႃးတိူဝ်း (อาตือ) ဝႃႈ ၼႆ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆးၶဝ် တေသိုပ်ႇၸွပ်ႇထၢမ်ၵူတ်ႇထတ်း ဢဝ်လိူင်ႈႁႂ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ ၸွမ်း ၼင်ႇမၢႆမီႈ ၸိုင်ႈထႆးမီးဝႆႉၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ MAESAIPRESS ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']
2025-06-02T11:05:10	https://shannews.org/archives/68007	ယွၼ်ႉသင် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်	ၵူၵူၼ်းဢၼ်ဝူၼ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်လႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝၼ်းၸၼ် ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မီးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႉလဵဝ် ၵူၺ်း။ ပေႃးမႃး ဝူၼ်ႉတူၺ်းၸိုင် ဝၼ်းၸၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်တေလႆႈ ၶိုၼ်ႈလုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်၊ တေလႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်း။ တႃႇတေႁွတ်ႈထိုင်ၶိုၼ်း ဝၼ်းလိုဝ်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ တေလႆႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ထႅင်ႈ/ပႂ်ႉထႅင်ႈပဵၼ် 5 ဝၼ်းၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ ဝၼ်းသဝ်/ဝၼ်းတိတ်ႉၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢမ်ႇ တၼ်းလႆႈ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသင်လီလီသေ သုတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇ။ ပေႃးၼၼ် ထုၵ်ႇလီၵႄႈလိတ်ႈ လွင်ႈ ၸႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ ၶိုၼ်ႈလုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်ၼၼ်ႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်? ပေႃးၸမ်တေထိုင် ဝၼ်းၸၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၼႆၽွင်ႈႁိုဝ် ပေႃးမီးၸႂ်ၵူဝ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ဝၼ်းၸၼ်ၼႆ တေႁွင်ႉဝႃႈ Monday blues ။ ပွင်ႇဝႃႈ ပၼ်ႁႃ ၼႆႉ ၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းၶႂ်ႈငၢႆးၵၼ်တင်း တၢင်းပဵၼ်ထၢတ်ႈၸႂ်တူၵ်း ၊ တၢင်းပဵၼ် မေႃမႆႈၸႂ်ၼမ်လူၼ်ႉ ပူၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပေႃးႁွတ်ႈထိုင်မႃး ၼႂ်းၶမ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉၼႆ – တေၶီငဝ် ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ဢမ်ႇမီးႁႅင်း ၸႂ်လမ်/ၸႂ်ပွတ်းငၢႆႈ မႆႈၸႂ်ဝႆႉထႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉႁႂ်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇၼိုင်ႈဝူင်ႈ ဢမ်ႇလီယူႇလီသဝ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ်ၶႂ်ႈယႅမ်ႉ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း တူဝ်ၶိင်းၸဵပ်းမူၺ်ႈ ႁူဝ်ၶႆႈ ၊ ႁူဝ်တႃၶိုၼ်ႈ သေလၢႆၶိုၼ်း ဝၼ်းသဝ်ဝၼ်းတိတ်ႉ ဢၼ်သဵင်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉႁွင်ႉဝႃႈ Monday blues။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ၵူၼ်းႁဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈလုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ် ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁၵ်ႉ/ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၸႂ်ၼႆ မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်ၼႆယူႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်း သိူဝ်းၸႂ် ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်း။ သင်တီႈႁဵတ်းၵၢၼ် မီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ၼမ် ၊ မီးႁႅင်းဢီး ၼမ်ၸိုင် ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇသေတႃႉ ၸႂ်တေဢမ်ႇၸိုၼ်ႈပၢင်ႇလႆႈ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် 5 ဝၼ်းသေ လႆႈလိုဝ်ႈဝၼ်းသဝ် ဝၼ်းတိတ်ႉၼၼ်ႉ ယိုင်ႈ ၶႅၼ်းၵႆႉပဵၼ် Monday blues။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ Monday blues ၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉၵၢၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵၢၼ်တုမ်ႉတွပ်ႇ ၼိူဝ် လွင်ႈၼၵ်းၸႂ်/ၶမ်ၸႂ် ၵူၼ်းႁဝ်း ၵေႃႉ ၼိုင်ႈ လႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၵေႃႈ သင်ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်း သိူဝ်းၸႂ် ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်တႄႉတႄႉၸိုင် ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃး ဝၼ်းၸၼ် ဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ၊ ဝၼ်းၶိုၼ်ႈလုမ်း ၵူႈဝၼ်းၼႆႉ တိုၼ်းတေပဵၼ် Monday blues ယူႇ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပဵၼ် Monday blues ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းၸၼ်ၼႆ ၸႂ်ၶဝ်တေတိူဝ်းသုၵ်ႉသၢၵ်ႉႁႅင်း ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၸႂ်တေၸိုၼ်ႈပၢင်ႇမႃးၶိုၼ်းၵမ်းလွႆးလွႆး ။ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းသုၵ်းတႄႉ ပဵၼ်ဝၼ်း ဢၼ်ၶဝ် မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉၶဝ်ဝူၼ်ႉဝႃႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းၼႂ်းဝၼ်းလိုဝ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈ ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ဢဝ်ၸႂ်ၶဝ်ဝႃႈၵူၺ်း ဢမ်ႇဝႃႈ တေၼွၼ်းလိုၵ်းလုၵ်ႉလႃႈ ၊ ဢွၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တၢင်း ၼွၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းတေမႃးပႂ်ႉဝႃႈသင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မႃး Monday blues ၼႆႉၵေႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တေမီးလွင်ႈပိူင်ႈၵၼ်ဢိတ်းဢွတ်း။ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈ လွင်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈလုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ် ဝၼ်းၸၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းႁွတ်ႈမႃးထိုင်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇဝႄႈလွတ်ႈလႆႈ ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵုမ်ႇၼင်ႈငဝ် ဝူၼ်ႉၼမ်ၶမ်ၸႂ်ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်ဝၼ်းၸၼ် ဢၼ်မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ? တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ ၶၢၼ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ဝၼ်ႊၸၼ် ၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်တေလႆႈႁဵတ်းၵူႈဝၼ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉၵႂႃႇဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၼႆႉ တေဢမ်ႇမီးဝႆႉၶပ်းမၢႆ တႅတ်ႈတေႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်။ ပေႃးပဵၼ် ဝၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တႄႉ ၶၢဝ်းလႂ်တေႁဵတ်းသင်ၼႆ တိုၼ်းမီးဝႆႉ ၵမ်း လဵဝ် ယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သမ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေလုၵ်ႉလႃႈ ၊ တေဢွၵ်ႇၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇတၢင်း ၼွၵ်ႈ ၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉ ၊ မၢင်ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ တေသိုပ်ႇၼွၼ်းၶူတ်းၼႂ်း ၽႃႈသေ တူၺ်းၾူၼ်း(မိုဝ်းထိုဝ်) ၊ တူၺ်းၸိူင်း။ ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းသင်တႄႉတႄႉလႄႈ မိူၼ်ၶႂ်ႈၸပ်းၶၢၼ်ႉသေ ဢဝ်တၢင်းယၢမ်ႈၵူၼ်းလူႉ ။ ႁဵတ်းၼႆသေ ပေႃးႁွတ်ႈထိုင်ၶိုၼ်းဝၼ်းၸၼ်သမ်ႉ တေလႆႈယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်းၶွပ်ႇၼႂ်းပိူင်လႄႈ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်သုၵ်ႉၸႂ်။ ၵွပ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်ၼၼ် ပဵၼ် ဝၼ်းလိုဝ်ႈသေတႃႉ လီမီးဝႆႉၶပ်းမၢႆသေဢၼ်ဢၼ်ယူႇ။ တီႈဢေႇသုတ်း ၶၢဝ်းလုၵ်ႉၶၢဝ်း ၼွၼ်းႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်း။ ၼႂ်းဝၼ်းလိုဝ်ႈၼၼ်ႉလိုဝ်ႈပၼ်ႁႂ်ႈဢိမ်ႇတဵမ် ၼႂ်းဝၼ်းလိုဝ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလီလီသေ ၵုမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇၸိုင် မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉသင်သေ ၵမ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း ႁွတ်ႈၵႂႃႇထိုင်ၶိုၼ်းဝၼ်းၸၼ်ထႅင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶၢဝ်းလိုဝ်ႈၵေႃႈလိုဝ်ႈ ၊ ၶၢဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်တဵမ်တီႈ ။ ၶၢဝ်းလုၵ်ႉၶၢဝ်းၼွၼ်း ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ လၢတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၼႆ ၶၢဝ်းၼွၼ်း ၊ ၶၢဝ်းလုၵ်ႉ တေတူၵ်းလိုၼ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ႁႂ်ႈလုၵ်ႉ/ၼွၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇဝၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ။ သင်ၶႂ်ႈတူၵ်းလိုၼ်းၼႆၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတူၵ်းလိုၼ်းလိူဝ် 1 – 2 ၸူဝ်ႈမူင်း ။ သင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼွၼ်းလုၵ်ႉ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈလႄႈ ပဵၼ်ၾိင်ႈယၢမ်ႈၵႂႃႇၸိုင် တေဢမ်ႇလႆႈၵူဝ် ဝႃႈ တေထိုင်ဝၼ်းၸၼ်လႄႈ တေလႆႈလုၵ်ႉၸဝ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းဝႆႉတူဝ်ႈတၼ်း သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ဝၼ်းလိုဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉတဵမ်တီႈၼႆႉ လီလိူဝ် သေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵၢၼ်ၵႂႃႇၵွင်သႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်တႄႉ ၵၢၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၼၼ်ႉ လီလႆႈႁဵတ်းဝႆႉထႃႈ ၼႂ်းၶမ်ႈဝၼ်း ဢႃးတိတ်ႉၼၼ်ႉယူႇ။ ပေႃးၼၼ်ၸိုင် သင်ထိုင်မႃးဝၼ်းၸၼ် ၵၢၼ်တေဢမ်ႇၼမ်သေ တေဢမ်ႇပေႃးလႆႈသုၵ်ႉ ၸႂ်ႁႅင်း။ ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်း ယႃႇၸႂ်ႉၼမ်ပဵင်းၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၼိုင်ႈဝူင်ႈၼႆႉ ဝၼ်းၸၼ်ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၶၢၼ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈသုတ်း။ ပေႃး တေလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၵၢၼ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းၼႆၵေႃႈ တေဢမ်ႇၽိတ်း။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ၶင်ႉၶမ်ဝႆႉသေ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉၼႂ်းဝၼ်းလိုဝ်ႈၼၼ်ႉ တေမႃးၶွၼ်ႈတုမ် သႂ်ႇတီႈၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈသုၵ်ႉၸႂ်ၵေႃႈတေတိူဝ်းၼမ်လိူဝ်တၢင်ႇဝၼ်း။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈသုတ်ႉၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်း တၢင်ႇဝၼ်း ၊ ၼႂ်းဝၼ်းၸၼ်တႄႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်မဝ်မဝ်ၵူၺ်းၵွၼ်ႇ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းၸၼ် ဢၼ်မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ် ပေႃးဝူၼ်ႉဝႃႈ ဝၼ်းၸၼ် တေလႆႈၶိုၼ်ႈလုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၊ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် ၼႆတေႉ ၸႂ်တိုၼ်းတေသုၵ်ႉသၵ်ႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဝူၼ်ႉတူၺ်းဝႃႈ ဝၼ်းၸၼ်ၼႆႉ တေႁဵတ်းသေလွင်ႈလွင်ႈ ဢၼ်မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပေႃးလူင်းလုမ်း ၶမ်ႈဝၼ်းၸၼ်ၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇၵိၼ်သေ ဢၼ်ဢၼ် ဝၢၼ်ဝၢၼ်၊ ၵႂႃႇမိမ်ႇၼူတ်ႈ Spa ၊ ၼိုင်ႈဝူင်ႈႁဵတ်းတူၺ်းသေမဵဝ်းမဵဝ်း ဢၼ် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ တီႈဢေႇသုတ်းတႄႉ တေလႆႈႁႅင်းၸႂ် motivation ယူႇ။ တီႈတႄႉမၼ်းတႄႉ Monday blues ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်သင်။ မၼ်း တေၵႆႉပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈၽွင်းလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်သေႁိူဝ်ႉႁႅင်း ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇသေ ဢမ်ႇၵျေႃႇၸႂ် သိူဝ်းၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း။ တေႃႈၼင်ႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢမ်ႇမီး လွင်ႈၶွင်ႈ ၶမ်သင် ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းၸၢင်ႈပဵၼ် Monday blues ယူႇ။ သင်ထိုင် ဝၼ်းၸၼ်သေ လႆႈၼၵ်း ၸႂ်/ႁိူဝ်ႉၸႂ်ႁႅင်းၸိုင် ႁႂ်ႈႁဵတ်းတူၺ်းၼင်ႇ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လၢတ်ႈ ၼႄမႃးၾၢႆႇ ၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ။ သင်ငဝ်းလၢႆးႁၢင်ႈႁၢႆႉႁႅင်းတႄႉ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇတိူင်ႇပၢင်ႇဢုပ်ႇ ဢူဝ်းတီႈမေႃယႃ ယူႇ။ Ref; Hellosayarwon	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured']
2025-06-01T12:00:00	https://shannews.org/archives/68001	ၶိူင်ႈမိၼ် တပ်ႉလူမ်း မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ယၢတ်ႇတူၵ်း လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ	ၶိူင်ႈမိၼ်လဵပ်ႈယၢမ်း တပ်ႉလူမ်း မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း လမ်းၼိုင်ႈ ယၢတ်ႇတူၵ်း တီႈထုင်ႉပွတ်း ၸၢၼ်း မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/05/2025 ၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ်လဵပ်ႈယၢမ်း သႅၼ်း P-3 လမ်းၼိုင်ႈ တီႈပၢင်သဝ်း တပ်ႉလူမ်းဝဵင်းပူဝ်ႇႁၢၼ်ႇ (Pohang) မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ၾိုၵ်းမိၼ်။ ဝၢႆးမိၼ်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ် ႁိုင်မွၵ်ႈ 7 မိၼိတ်ႉ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၶၢတ်ႇၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ တပ်ႉၼမ်ႉ မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ၼႅတ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၸွမ်းႁႃသေ ထူပ်းႁၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈၶိူင်ႈမိၼ် ဢၼ်လူႉၵွႆ ယၢတ်ႇတူၵ်းဝႆႉၼိူဝ်လွႆလုၵ်ႈၼိုင်ႈ ႁိမ်းဝဵင်းပူဝ်ႇႁၢၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်လႆႈ ယၢတ်ႇတူၵ်း ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်း တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယူႇၼႆ – တပ်ႉလူမ်း မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်တႅၵ်ႇပဵၼ်ၾႆးသေ ယၢတ်ႇတူၵ်းၵႂႃႇလႄႈ ၾႆးမႆႈပႃးတူၼ်ႈမႆႉ ၸိူဝ်းမီးဝႆႉႁိမ်း ႁွမ်းၼၼ်ႉ။ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾၢႆႇၶႄၾႆး ဝဵင်းပူဝ်ႇႁၢၼ်ႇ ဢဵၼ်ႁႅင်း 40 ၵေႃႉ လႆႈၸွႆႈ ၵၼ် ၵႂႃႇၶႄၾႆး။ တီႈၼိူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းၶီႇၵႂႃႇၸွမ်း 4 ၵေႃႉ၊ ၸိူဝ်းၶဝ်လူႉတၢႆၵႂႃႇတင်းမူတ်း။ ယွၼ်ႉၶိူင်ႈ မိၼ်ယၢတ်ႇတူၵ်းသေ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉႁိုဝ် ၼႆတႄႉ ပႆႇယိုၼ် ယၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ပဵၼ်လွင်ႈၶိူင်ႈမိၼ်ယၢတ်ႇတူၵ်းယဝ်ႉ လွင်ႈပၼ်ၶႂၢင်ႉမိၼ် ၶိူင်ႈမိၼ်သႅၼ်း P-3 တင်းသဵင်ႈ ၾၢႆႇတပ်ႉလူမ်း လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း၊ ပိူဝ်ႈတႃႇမႄးၵူတ်ႇထတ်းၶိုၼ်း လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶိူင်ႈမိၼ် တေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်း ၶွင်သၢႆၵၢၼ်မိၼ် Jeju ၽႃႇသႂ်ႇၽႃဢုတ်ႇ ဝၢင်းႁူဝ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မူႇ ဢၢၼ်း (Muan)၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 179 ၵေႃႉ၊ လွတ်ႈသၢႆၸႂ် 2 ၵေႃႉၵူၺ်း။ ၶိူင်ႈမိၼ် ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ People’s Spring ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-06-01T11:00:00	https://shannews.org/archives/67994	ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈတီႈမိူင်းၼၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 100 ပၢႆ	ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်း တီႈပွတ်းၵၢင်မိူင်းၼၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ်လႄႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 110 ပၢႆ ။ တီႈဝဵင်းမူဝ်ႊဝႅပ်ႉ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်း ယွၼ်ႉၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ လင်ႁိူၼ်း 50 ပၢႆ လႆလွင်ႈၸွမ်း ၼမ်ႉ လူႉၵွႆၵႂႃႇ။ ဢၼ်ၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်သုတ်း ၼႂ်းမိူင်းၼၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ 3 ဢၼ်။ ၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၵမ်းၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 60 ပီ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းသုတ်းယဝ်ႉၼႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈၸတ်းၵၢၼ်ၵွပ်ႇၵူႈၸွႆႈထႅမ်ယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ် တိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉယူႇ။ တီႈမိူင်းၼၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊၼႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ၵူႈပီသေ ၵႆႉၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း။ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်း 36 မိူင်းၼၼ်ႉ တႃႇ 15 ၸႄႈမိူင်း ၾူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းၼမ်ႁႅင်းထႅင်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၼ်ယူႇသဝ်းၼႆ – ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူင်းၼၢႆႇၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2025-06-01T14:10:14	https://shannews.org/archives/67990	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် တီႈမိူင်းပၢႆး တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူၼ်းၸၢႆးလူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ	ဝၼ်းတီႈ 30/05/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 3 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လၢမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းပၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တၢႆထင်တီႈ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသင်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်လၢမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းပၢႆး။ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇ ႁိမ်းၶူဝ်လူင်မိူင်းပၢႆးသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉမဵတ်းပႃယူႇႁိမ်းၼၼ်ႉ တၢႆထင်တီႈ၊ ၵူၼ်းၸၢႆးၼၼ်ႉ မီးဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပီ၊ ၶၢပ်ႈတူဝ် မၼ်းၸၢႆးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းပရႁိတၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈၵႂႃႇၸွႆႈဢဝ်သေ ၽဝ်ပၼ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵႆႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်သေတႃႉ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၼႆ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 29 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း လႆႈယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် တီႈၾၢႆႇတူၵ်းၾၢႆၶုၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း၊ ဝၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ဢမ်ႇယွမ်း 5 ၵမ်း။ လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇမီးသေတႃႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The People’s Voice ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-31T14:21:13	https://shannews.org/archives/67980	တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်း ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင် တေယူတ်းယႃ ႁႄႉၵင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸင်ႇတေလွတ်ႈ	ၵၢပ်ႇပၢၼ်မႂ်ႇၼႆႉ ပၼ်ႁႃၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၵေႃႈတိူဝ်းၼမ်မႃး တူဝ်ထူပ်းၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢၵ်ႇလၢႆမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉတူဝ်ထူပ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆး တူဝ်ပၢႆးၸႂ်။ တၢင်းပဵၼ်ပၢႆးတူဝ်တႄႉ ႁၼ်သိုဝ်ႈၼႃႈတၼ်းတႃလႄႈ ၸၢင်ႈယူတ်းယႃၶိုတ်းတၼ်းယူႇ သေတႃႉ တၢင်းပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်လႆႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မိူဝ်ႈလႂ် ယွၼ်ႉသင်ၼႆ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၾၢင်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်း ဢၼ်ထႆးႁွင်ႉဝႃႈ ရူၵ်ႉသိုမ်ႊသဝ်ႈ (စိတ်ကျရောဂါ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ငၢႆႈ ႁၢႆယၢပ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ။ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းသေ ၸၢင်ႈၶႃႈတူဝ်ၶႃႈၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်းလူးၵွၼ်ႇ။ တၢင်းပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်ၼႆႉ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်လႆႈၵူႈၵေႃႉၼႆ မေႃယႃပၢႆးၸႂ်ၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉ။ ၼႂ်းတၢင်း ပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်ၼႆႉ မီးလၢႆသႅၼ်းလၢႆပိူင် ၼႂ်းၼၼ်ႉ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လီၵူဝ်လီႁႄ မိူၼ်ၵၼ်။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုဝ်ႈယႂ်ႇ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉလၢႆဢၼ်ၵေႃႈ ၵႆႉဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇလွင်ႈၵူၼ်းၶႃႈတူဝ်တၢႆ ႁဵတ်းႁၢႆႉတူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တႄႇမႃးတီႈ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇလၢမ်းပဵၼ်ၽေးထႅင်ႈလၢႆလွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်း ဢၼ်ၾၢႆႇထႆးႁွင်ႉဝႃႈ ရူၵ်ႉသိုမ်ႊသဝ်ႉၼႆႉ ယူႇၼႂ်းတၢင်းပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်သႅၼ်းၼိုင်ႈ ။ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢွၵ်းဢေႃၵူၼ်းပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵႂႃႇသေ ထိုင်တီႈၵုမ်းတူဝ် ၵုမ်း ၸႂ်ဢမ်ႇလႆႈ။ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ပၢႆးဝူၼ်ႉ၊ လွင်ႈၶႆႈၸႂ်၊ လွင်ႈၶုၺ်ႉႁၼ် ၊ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ထၢင်ႇဝႃႈ ပေႃးမၼ်းပဵၼ်ယဝ်ႉ တေႁၢႆၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းမၼ်းၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပိူင်ပဵၼ်တႄႉမၼ်းတႄႉ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ႁပ်ႉလွင်ႈ ယူတ်းယႃလီလီယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼႆႉ မီးလၢႆသႅၼ်း ၼႂ်းၼၼ်ႉ – 1 – Major Depression တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်း ယွၼ်ႉၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ – တၢင်းပဵၼ်သႅၼ်းၼႆႉ ၼႄပိူင်ၾၢင်မၼ်းႁိုင် ထိုင် 2 ဝူင်ႈ။ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸႂ်ႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝႃႈ သုမ်းၵူၼ်း သုမ်းၶူဝ်းၶွင် သေလွင်ႈလွင်ႈၵႂႃႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်းသေပွၵ်ႈ။ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယွၼ်ႉ လွင်ႈၸဵပ်းၸႂ် လွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ဢၼ်ၵဵပ်းမႃး ဝႆႉၶၢဝ်းတၢင်း ႁိုင်လၢႆပီၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းဢဝ်မႃးဝူၼ်ႉၶိုၼ်း ၸဵပ်းၶိုၼ်း ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယိင်ႈဢႃယု ယႂ်ႇမႃး ယိင်ႈၸၢင်ႈပဵၼ်ၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ 2 – Dysthymia Depression တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၶၢဝ်းယၢဝ်း – တၢင်းပဵၼ်သႅၼ်းၼႆႉသမ်ႉ တေဢမ်ႇ ပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းပဵင်းမၢႆၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ တေၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းႁိုင်ထိုင် 2 ပီ ။ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်း ပဵၼ်ၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈသၢင်ႈသင်။ မၢင်ၵေႃႉ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ်သင်သေဢိတ်း ၊ မၢင်ၵေႃႉ သမ်ႉ ၵိၼ်ၼမ်ပူၼ်ႉလူၼ်ႉလိူဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၼွၼ်းၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ။ တေႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႉၼူၼ်းၸႂ် ယူႇတႃႇသေႇလႄႈ တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼႂ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးသမႃႇထိ ၸႂ်ဢမ်ႇၼိမ်။ လွင်ႈ တႅပ်းတတ်းသဵၼ်ႈၸႂ်ၵေႃႈ တေႁုၵ်ႉႁၢႆႉ မိူၼ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်းသင်ၼၼ်ႉ။ 3 – Premenstrual depressive disorder တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼႃႈႁူဝ်လိူၼ် – တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်တီႈၼၢင်းယိင်း ၊ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ၼႄပိူင်ၾၢင်မၼ်းမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ပႆႇမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉၶိုၼ်းလီၶိုၼ်း ၼႂ်း 2-3 ဝၼ်း ဝၢႆးႁူဝ်လိူၼ်မႃးယဝ်ႉၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် တေမွင်သဝ်ႈ ၊ တေဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ၊ တေမီးလွင်ႈပႅင်းၸင်းၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉငၢႆႈငၢႆႈ ။ တေၶုၺ်ႉ ႁၼ်ဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်း ၊ ႁၼ်ၽိတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၊ တေဝူၼ်ႉၵႂင် ၊ သုၵ်ႉၸႂ် ၊ ဢမ်ႇၼိမ် တူဝ်ၼိမ်ၸႂ်လႆႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈသင် ၊ လွင်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆး။ Photo by – th.pngtree.com/ ႁၢင်ႈ – ၵူၼ်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်း တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼႆႉ ၸွင်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပဵၼ်လႆႈႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေၶႂ်ႈႁူႉယူႇ။ လွင်ႈၸႂ် တူၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်လႆႈၵူႈမိူဝ်ႈလႄႈၵူႈၵေႃႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈဢႃယု ။ ၼႂ်းသႅၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ တေမီးတၢင်း ပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ထႅင်ႈတင်းၼမ်။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ တေၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ယႃႉၵဝ်းဢူၼ်ဢၢၼ်ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းၼမ် ႁွင်ႉႁႆႈငၢႆႈ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၶုၺ်ႉႁၼ်ဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇမူတ်းတၢင်းမုင်ႈမွင်း ၊ မိူဝ်ႈၶဝ်ၺႃးၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ဢမ်ႇၸွမ်းၸႂ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸႂ်ဢမ်ႇလီ တေၸႂ်လမ်ငၢႆႈ တေႃးသတေယႂ်ႇ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၶုၺ်ႉႁၼ်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်း ၊ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် ၼႂ်းမူႇ ၾုင်တႆးၵေႃႉ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပေႃႈမႄႈလႄႈ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းထုၵ်ႇလီသႂ်ႇ ၸႂ် ပၵ်းတႃတူၺ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝႆႉ။ သင်ၾၢင်ႉမႅၼ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ပဵၼ်ဝႆႉတၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၸိုင် ထုၵ်ႇလီပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ၶဝ်ႈႁႃမၼ်းၵမ်းလွႆးလွႆး ၊ ၵႆႉတွင်ႈၵႆႉထၢမ် လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်မၼ်း ၊ ထၢမ်ပႃးလွင်ႈၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လီသုတ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈပိုင်ႈမေႃယႃလႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးၸႂ်ၶဝ် ၶဝ်ႈႁႃၸွပ်ႇထၢမ် ႁႂ်ႈႁူႉလွင်ႈတၢင်းမၼ်းလီလီ။ ပေႃး ၸိူင်ႉၼၼ် ၸင်ႇတေႁူႉလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ႁႅင်းႁႃႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ႁႅင်းၼႆသေ တေလႆႈယူတ်းယႃလၢႆးလႂ်ၼႆၵေႃႈ တေႁူႉမႃးၸွမ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈၵိၼ်ယႃၵေႃႈမီး ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တေယူတ်းယႃလႆႈ တီႈႁူင်း ယႃပၢႆးၸႂ်။ မိူဝ်ႈႁဝ်းႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းယူႇႁိမ်းႁဝ်း မီးႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်းယူႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီႁႃလၢႆး တၢင်းတႃႇၸွႆႈထႅမ်ယူႇ။ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႂ်ႈၶဝ်မီးႁႅင်းၸႂ်မႃး တေလႆႈပၼ်ႁႅင်းၶဝ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႃႇတေႁႂ်ႈၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် တေဢမ်ႇၼႃႇလိူဝ်ႁႅင်းထႅင်ႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃလၢတ်ႈတေႃႇၶဝ် – တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း – ႁႂ်ႈလၢတ်ႈပၼ်ႁႅင်းၶဝ်ဝႃႈ “ သူဢမ်ႇလႆႈမီးၵေႃႉလဵဝ်ၼႃႈ မီးႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉယူႇႁိမ်းၸမ်ယူႇ” “ႁဝ်းတေဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်သူတင်းသဵင်ႈတင်းမူတ်း ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ႁဝ်းမႆႈၸႂ်လႄႈ ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်သူ” “ၸွင်ႇႁိူဝ်ႉႁႅင်းႁႃႉ ၸွင်ႇတေပဵၼ်လႆႈႁိုဝ်” “ၸၢတ်ႈပၢၼ်သူလမ်ႇလွင်ႈတႃႇႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႃႇ” “လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်သင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႃႈ တေၸွႆႈပၼ်ၵူၺ်း ”။ ၶေႃႈထၢမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼၼ်ႉ မီးႁႅင်းတူဝ်ႁႅင်းၸႂ်မႃးၶိုၼ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် မီးသုၼ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈၼႂ်းၸႂ်ၶဝ်။ ၶတ်းၸႂ်ဝႄႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်တေၵႂႃႇၸူၵ်ႉၸႂ်ၶဝ်ထႅင်ႈ ဢၼ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉယႂ်ႇၼမ်။ တႃႇႁႄႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ်ၸႂ်တူၵ်းၼႆႉ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၼၢင်းၵဵင်ၼုမ်ႇၽွင် မေႃယႃပၢႆးၸႂ် လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ – “ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁူႉၶိုၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီ၊ self awareness ,self care ၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ။ ပေႃးဝႃႈ ႁဝ်းႁူႉဝႃႈ ႁဝ်းမီးငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၼႆ လူဝ်ႇလႆႈႁႃလွၵ်းလၢႆးႁႂ်ႈၸႂ်ၼိမ် ၊ မၼ်းၵေႃႈ တေမီးလွၵ်းလၢႆးလၢႆဢၼ်။ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ႁႃႁဵတ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပႃးဝႃႇသၼႃႇ ၊ ဢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမီးတၢင်းသိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢမ်ႇၼၼ် တေၵႂႃႇသေတီႈတီႈ ဢၼ်တေယူတ်းယႃၸႂ် ႁဝ်းလႆႈႁႃႉ ၼႆၸိူဝ်ၼႆႉ။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတေတူင်ႉၼိုင်တူဝ်ႁဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ လဵၼ်ႈႁႅင်း ၾိုၵ်း သၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူဝ်ႊပႃႊမိၼ်ႊ ႁေႃႊမူင်ႊၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းဢွၵ်ႇမႃးသေ တေယႃ ၸႂ်လႆႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႈသမႃႇထိ(ၼင်ႈတြႃးပၼ်) လႄႈ ၾုၵ်းလဵၼ်ႈယူဝ်ႊၵႃႉ Yoga ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူတ်းယွမ်းလႆႈတၢင်းပဵၼ်ၸႂ်မိူၼ်ၵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ထၢတ်ႈၸႂ်တူၵ်းလႄႈ တေလႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃၵူႈၵေႃႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃတူၺ်းတၢင်းႁဵတ်း တၢင်းသၢင်ႈမၼ်းသေ ႁူႉၸွမ်းငဝ်းလၢႆးမၼ်းၵွၼ်ႇ ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၼင်ႇဢၼ်လၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ် ၼၼ်ႉၸိုင် ၸင်ႇႁွင်ႉၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်ၼႆ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၼၢင်းၵဵင်ၼုမ်ႇၽွင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၢင်ၸိူဝ်း ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉႁႃလၢႆးၵႄႈပၼ်ႁႃၽိတ်း ၊ ၵႆႉလႄႇႁႃၵိၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် မႃးၵႄႈလိတ်ႈ ၊ လွင်ႈၼႆႉ ၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢႆႉၸႃႉမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၼႆ ၶဝ်တေဢမ်ႇၾၢင်ႉမႅၼ်ႈ။ ၵမ်းလိုၼ်း ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉတူဝ်ၵဝ်ႇသေဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁၢႆႉပႃး ၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ။ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၼၢင်းၵဵင်ၼုမ်ႇၽွင် မေႃယႃပၢႆးၸႂ် လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ပေႃးၶဝ် ၸႂ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႃႇလႃး သေ ယူတ်းယႃလွင်ႈၵိၼ်းၸႂ်ၶဝ် လွင်ႈတုၵ်ႉၸႂ်ၶဝ်ၼႆၸိုင် ၸႂ်ၶဝ်တေပိူင်ႈမႃး။ ပေႃးၸိူင်ႉၼႆ လူဝ်ႇလႆႈ ၵႂႃႇႁႃမေႃယႃ။ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းႁင်းပိူၼ်ႈ ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၶႂ်ႈႁဵတ်းႁၢႆတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢွၵ်ႇလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ ယၢင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇၸဵပ်းသႅပ်ႇၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ WHO ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉတႄႉ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၼိုင်ႈပီလႂ် ၵူၼ်း မွၵ်ႈ 8 သႅၼ်ၵေႃႉၼႆႉ ႁဵတ်းႁၢႆႉတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶႃႈၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ လွင်ႈၶႃႈတူဝ်တၢႆ မီးၼမ်မႃး ၊ တႃႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူႉႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃး။ မိူဝ်ႈ 2019 ၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းၶႃႈတူဝ်တၢႆ မီးထိုင် 4,000 ပၢႆ လူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ မွၵ်ႈ 22% ပဵၼ်သႅၼ်းယႃယု 18 – 25 ၊ 36% ၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်သႅၼ်း ဢႃယု 25 – 40 လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။	['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2025-05-31T14:00:00	https://shannews.org/archives/67970	ၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ပိုၼ်ၽႄႈမၢင်ငိုၼ်း ဢၼ်မီးလိၵ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး	ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းရူတ်ႉၵႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉသင် ထိုင်တီႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇတိုၵ်းသူၼ်းၵၼ် တႅမ်ႈလိၵ်ႈသႂ်ႇၼိူဝ် ငိုၼ်းၸေႈၸႅၵ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း ႁႂ်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်း လူၺ်ႈမိပ်ႇႁွၼ်းရူတ်ႉပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 31/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၼ်းမိူင်းလၵ်ႉလွမ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈၼိူဝ်ငိုၼ်းၸေႈသေ ပိုၼ်ၼႂ်း ဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း ၸွမ်းၵၢတ်ႇလူင်မဵဝ်ႉမ ၊ ၵၢတ်ႇမၢႆ 5 ၊ City Square ၸိူဝ်း ၼႆႉ ၼိူဝ်ငိုၼ်းၸေႈၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ01/06/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း ႁႂ်ႈတဵၵ်းႁွၼ်းရူတ်ႉၵႃး ၼႄၵၢင်ၸႂ်တင်းဝဵင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယွၼ်ႉဝႃႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵႃး ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်ၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႃႇ၊ လိၵ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ပိုၼ်ဝႆႉၸွမ်းတၢင်းတင်းၼမ်၊ ႁႂ်ႈတဵၵ်းႁွၼ်း ရူတ်ႉၵႃးၼႄၵၢင်ၸႂ် မိူဝ်ႈၽုၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ၊ ပေႃးပဵၼ်တီႈမီး CCTV တႄႉ ဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်းႁဵတ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်တၢင်း CCTV ၼႆ ၵူဝ်ၶဝ်ႁၼ်ၼႃႈ ႁၼ်ရူတ်ႉႁဝ်း။ မၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈမၼ်းမီးၽေး”- ဝႃႈၼႆ။ Photo Cerdit – ႁၢင်ႈ မၢင်ငိုၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ပိုၼ်ႇၽေႈဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 30/5/2025 ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ လူင်းၵူတ်ႇထတ်း ဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊၵႃး တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵူႈတီႈတီႈ တီႉၺွပ်းဢဝ်လိူင်ႈၼႆလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵႂႃႇမႃး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူၼ်ႈတေပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉလူး။ ၾူၼ်သမ်ႉလိူင်ႇပီ ၼႆႉ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်း တေဢွၼ် ၵၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မူတ်းသေယဝ်ႉဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇၵႃး ဢၼ်တေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ တေယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမူတ်းဢေႃႈ။ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်လၢႆႊသိၼ်ႊၵူၼ်းမိူင်းသေ ၶဝ်သမ်ႉတီႉယူႇၸိူင်ႉၼႆတိၵ်းတိၵ်း”- ဝႃႈၼႆ။ Photo Cerdit – ႁၢင်ႈ မၢင်ငိုၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ပိုၼ်ႇၽေႈဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵူတ်ႇထတ်း ရူတ်ႉဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ် ၊ ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉ ၊ ဢမ်ႇမီးၶႅပ်းမၢႆရူတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၸမ်လိူၼ် ယဝ်ႉသေတႃႉ တႄႇတီႉၺွပ်း ၵႃးဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်တႄႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 30/05/2025 ၼႆႉမႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-31T13:00:00	https://shannews.org/archives/67962	သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႇတီႉၺွပ်း ၵႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊလႄႈ တီႉၵူၼ်းႁဵတ်းမၢႆရူတ်ႉၵႃးဢၼ်ပွမ် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး	ဝၼ်းတီႈ 30/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ဢမ်ႇမီး ဝတ်းဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃး တႄႇတီႉတီႈတၢင်းလဵပ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလႄႈ တၢင်းဢထၵ 4 ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵႃး ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးလၢႆႊသိၼ်ႊ၊ ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵူၺ်း၊ တႄႇမိူဝ်ႈဝႃးတႄႉ တီႉၺွပ်းပႃး ၵႃးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၼႆႉ မၼ်းၸီႉသင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – တေၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းဢမ်ႇတၢင်ႇဝႆႉမၢႆၾၢင် (လၢႆႊသိၼ်ႊ) ၼၼ်ႉသေ တီႉၺွပ်းဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇသေဢမ်ႇၵႃး ၸီႉသင်ႇလၢတ်ႈပႃး တေတီႉၺွပ်းပႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁပ်ႉႁဵတ်း ဝႂ်ရူတ်ႉၵႃး (လၢႆႊသိၼ်ႊ) ဢၼ်ပွမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27/05/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းမၢႆရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ပွမ်ၶၢႆ တီႈဝဵင်းဢေး သႃႇယႃႇလႄႈ သူၺ်ႇၺွင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo Cerdit – တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၶႅပ်းမၢႆၵႃးပွမ် တီႈႁၢၼ်ႉလၢင်ႉၵႃး GTR ဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉသိၼ်ႉႁႄႇ( စဉ့်ဟယ်) ဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈ ႁဵတ်းၶႅပ်းမၢႆ (နံပတ်ပြား) ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ပွမ်ၶၢႆၼႆသေ ၸူဝ်းဢဝ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၶဝ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်းဢဝ်ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ မူဝ်းမိၼ်းဝေႇယၢၼ်ႇ ၼၼ်ႉၵႂႃႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တီႉလႆႈပႃးမၢႆၵႃးဢၼ်ပွမ် 189 ၶႅပ်းသေ ယိုတ်းဢဝ်ၵႂႃႇပႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ငိၼ်းတႄႉ လႆႈငိၼ်းဝႆႉ 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၸင်ႇႁႃ မႃးၵူတ်ႇထတ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 ၼႆႉ။ ဢၼ်ယၢပ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းပႃး ႁၢၼ်ႉႁဵတ်းၶႅပ်းမၢႆရူတ်ႉ ဢၼ်ပွမ်ၼၼ်ႉၼေႈ။ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ႁၢၼ်ႉႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်မီးၼမ်ၼႃႇလူး။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆသင်ၵၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းသေမဵဝ်းယဝ်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းထႅင်ႈ တီႈႁၢၼ်ႉမႄးၵႃး BFBM ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်း ဢေးသႃႇယႃႇ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႉလႆႈၶႅပ်းမၢႆရူတ်ႉၵႃးဢၼ်ပွမ် 600 ၶႅပ်းလႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇပႃး ၸဝ်ႈ ႁၢၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸေႃႇမဵဝ်း။ Photo Cerdit – တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၶႅပ်းမၢႆၵႃးပွမ် ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇတၢင်းပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈ မူဝ်းမိၼ်းဝေႇယၢၼ်ႇလႄႈ ၸေႃႇမဵဝ်း လူၺ်ႈမၢႆမီႈ မတ်ႉတႃ 420/ 468 ဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈဝႃႈ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ်သိုဝ်ႉၶီႇရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇမီးဝႂ်။ ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်ၶႅပ်းမၢႆႇဢၼ်ပွမ်သေ မႃးသႂ်ႇသေၸႂ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈတီႈလုမ်း ဢမ်ႇပိုတ်ႇႁပ်ႉႁဵတ်းပၼ်ဝႂ် လၢႆႊသိၼ်ႊရူတ်ႉၵႃး။ ပေႃးႁႃလၢႆးတၢင်းသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊမႂ်ႇမႂ်ႇ သမ်ႉလႆႈပၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ ပေႃးၶႂ်ႈပဵင်းၵႃႈရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈလမ်း။ ရူတ်ႉ ဢၼ်မီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵေႃႈ သမ်ႉၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇသုင်လိူဝ်ႁႅင်း – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးသိုဝ်ႉရူတ်ႉ 50 သႅၼ်ၼႆႉ ပေႃးပႃးလၢႆႊ သိၼ်ႊ 100 ၊ ၶႂ်ႈၵႂႃႇၶိုင်ႈၶိုင်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၵႃး Without ဢၼ်ၸႃႉလႆႈသိုဝ်ႉ 2,000 သႅၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈသိုဝ်ႉ 6,000 သႅၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ ပေႃးၵႂႃႇႁႃတၢင်ႇလၢႆႊသိၼ်ႊတီႈလုမ်း ဢၼ်ႁဵတ်းပၼ်လၢႆႊသိၼ်ႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ပႃးဝတ်းဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းသိုဝ်ႉၶီႇ၊ တႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးၵိၼ်းၸႂ်ၼႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶီႇရူတ်ႉၵႃးဢၼ်မီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊၵေႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ထုၵ်ႇလီ ႁဵတ်း ပၼ်ဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊ လူၺ်ႈၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပွင်ပဵၼ်လႆႈ – ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႄႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸီႉသင် ႁႂ်ႈၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇဝႆႉမၢႆၾၢင် (လၢႆႊ သိၼ်ႊ) ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ လိုပ်ႈလၢမ်းတီႉၺွပ်းရူတ်ႉၵႃးသေ ၸႂ်ႉဢဝ် ငိုၼ်း ထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်း 1 လမ်း 8 မိုၼ်ႇထိုင် 1 သႅၼ်ပျႃး။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22/05/2025 ဝၼ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး တီႉၺွပ်းလႆႈရူတ်ႉၵႃး 100 လမ်း ဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-31T12:00:00	https://shannews.org/archives/67957	ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းႁွင်ႈသဝ်းႁႅင်းၵၢၼ် တီႈၽူးၵဵတ်ႉ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၵိၼ်ယႃႈ 6 ၵေႃႉ	ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတီႈယူႇႁွင်ႈသဝ်းႁႅင်းၵၢၼ် 4 ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းဝဵင်းၽူးၵဵတ်ႇ မိူင်း ထႆးသေ တီႉၺွပ်းလႆႈႁႅင်းၵၢၼ်သူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ဝႆႉ 6 ၵေႃႉၼႆ – ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်း တီႈ 28/05/2025 ၼႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႃႇတေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆသေ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးလၢႆ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတီႈ ဝဵင်းၽူးၵဵတ်ႇ၊ ၵူတ်ႇထတ်းပႃး ဢွင်ႈတီႈႁႅင်းၵၢၼ်ယူႇသဝ်း၊ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းႁႅင်းၵၢၼ် မွၵ်ႈ 130 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းယဵဝ်ႈ မီး 40 ၵေႃႉသေ တီႉၺွပ်းလႆႈႁႅင်းၵၢၼ် 6 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ဝႆႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉသေ တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်းဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ၵူၼ်းၵႃႉယႃႈၼႆ – တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတူင်ႇဝူင်း Migrant Times ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-31T11:00:00	https://shannews.org/archives/67951	Elon Musk တေၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊယဝ်ႉ	ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် ၽူႈမၢၵ်ႈမီးသုင်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ် (DOGE) လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼၼ်ႉ ယိုၼ်ယၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းဢမ်ႇႁိုင်သင်ၼႆႉ တေၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းသေ ဢွၵ်ႇယၢၼ်ႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈၼိူဝ် သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်း X သုၼ်ႇတူဝ်မၼ်းဝႃႈ – ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်လႆႈ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေသုတ်းသဵင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၶွပ်ႈၸႂ် ထိုင်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉ ဢၼ်ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလႆႈလူတ်းယွမ်း ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီ။ သင်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် DOGE ၶဝ်ႈပႃးၵႂႃႇၼႂ်း ပိူင်ၵၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉၸိုင် ဢဵၼ်ႁႅင်းတေတိူဝ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်မႃးလိူဝ်ၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းယၢမ်း ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပဵၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ (Special Government Employee) ၼႆႉ ၼိုင်ႈပီ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉတႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 130 ဝၼ်း။ သင်ဝႃႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သုတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇၸိုင် သိုပ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇလႆႈထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် ဢမ်ႇသိုပ်ႇတေႃႇၶၢဝ်းယၢမ်းထႅင်ႈသေ တေၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇ။ သင်ၼပ်ႉ တႄႇဢဝ်ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊမႃးၸိုင် ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၶိုၵ်ႉတွၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ တေသုတ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊၼႆႉ။ ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် တွပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ၽွင်းငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် CBS တွင်ႈထၢမ်ၼၼ်ႉဝႃႈ – မၼ်းၸၢႆး သဵင်ႈၸႂ်ၼိူဝ် လွင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉ လူတ်းယွမ်းလွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇလႄႈ တိူဝ်းၽိူမ်ႉထႅမ်ၵႃႈ ၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း။ လွင်ႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ် DOGE လႆႈႁဵတ်း သၢင်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉသ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင် ပႃႊတီႊ ရီႊပၢတ်ႉပရီႊၵၼ်ႊ (Republican Party) ၵေႃႉၼိုင်ႈ သေဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ပႃးၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈထရမ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းမၼ်း ၸၢႆးဢွၼ်ႁူဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ် DOGE လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၼမ်ႉမႅတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းၼႂ်းၶွမ်ႊပၼီႊ ရူတ်ႉၵႃး(Tesla) မၼ်းၸၢႆး ပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းလူင်းၵႂႃႇႁႅင်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် တီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် သျႄႊယႃႊ ၼႂ်းလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆး ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေလူတ်းယွမ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈႁွင်ႈၵၢၼ် DOGE သေ ၶိုၼ်းပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ (Tesla) – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2025-05-30T20:00:00	https://shannews.org/archives/67942	သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၽဝ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း	သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PNO ၽဝ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းလင်။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 17/05/2025 ၼႆႉမႃးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 29/05/2025 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ႁူမ်ႈၵၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄႇၵူၼ်းမိူင်း PDF ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၽွင်းၸုမ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉထွႆဢွၵ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူမ်ႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ၽဝ်ပႃး ႁိူၼ်းၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈလူႉ သုမ်းပႃး။ ၵူၼ်းၸၢႆး ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၽႂ်ၵုမ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်း ဝဵင်းႁဝ်းတႄႉတႄႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးသွင်ဝၼ်းၼႆႉ PDF ထွႆၶိုၼ်း ၊ ထွႆတၢင်း ၾၢႆႇၼိူဝ် သွင်းပျွင်း တီႈတၢင်းဝၢၼ်ႈတွင်ပႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်လင်ပဵၼ်လင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇၸၢင်ႈသဝ်း ၊ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတင်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈၵမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇၽဝ် လူႉလႅဝ်ပႅတ်ႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉလႄႈ လူႉၵွႆၵႃႈႁိုဝ် ပဵၼ်ႁိူၼ်းၽႂ်လၢႆလၢႆယင်းပႆႇၸၢင်ႈႁူႉလႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးၸမ် 2,000 ပၢႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပေႃးၶဝ်ႁဵတ်း ၶဝ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉ ယွမ်းႁပ်ႉသေပွၵ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉၼႆႉ။ ၶဝ်ၵူၺ်းၼႄး PDF တိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်းၼႆႉ ၶဝ်ၸဵပ်းၸႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆလႄႈ ၶဝ်ႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းၼႂ်း PDF ပဵၼ်သိပ်းပဵၼ်သၢဝ်း ၊ ၾၢႆႇတင်း PNO ၶဝ်ၵႆႉၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵိၼ်တီႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသျွင်းပွင်း ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းႁွမ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇၸၢင်ႈသဝ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆၵဵင်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ဝူဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း၊ ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႇဝူဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈသေႃလမ်၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၽႃမူလႄႈ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တၢင်းၵိၼ် တၢင်းယႅမ်ႉတီႈယူႇတၼ်းသဝ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢေႃႈလႆႈယၢပ်ႇ ပၢႆႈ ယဝ်ႉပၢႆႈထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်း၊ တေႃႈလဵဝ် တီႈဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁတ်းယူႇယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈသေ မၢင်ၸိူဝ်းႁႃၵိၼ်ၸၢင်ႈဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ၊ မၢင်ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးၵၢၼ်မီးငၢၼ်း ပေႃးႁိုင်ၶၢဝ်းယၢဝ်းတႄႉ တေ ႁႃၵိၼ်သင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လႆႈၶၢႆႉယူႇသဝ်းၸွမ်း ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉ ပၢႆႈၵႂႃႇ ယူႇတၢင်းဝဵင်းၸၢမ်ၵႃး၊ ဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇပီ (မေႃႇပီႇ)၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ၶုၼ် (ပင်ခွန်)၊ ၼမ်ႉထႃး(နန်းထာ) လႄႈ ဝၢၼ်ႈဝႃးလီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ်ၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2024 ပူၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်း ၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်၊ ၽွင်းႁွတ်ႈ ထိုင် တီႈဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် မွၵ်ႈ 11 လၵ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းသေ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ ထိုင်မႃးၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶိုၼ်း ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉပွၵ်ႈၵမ်းသွင် ဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-30T19:15:32	https://shannews.org/archives/67936	ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ်တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸမ် 3,000 သႅၼ်	ဝၼ်းတီႈ 27/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းပၢႆ ၸုမ်းပလိၵ်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမႃႉ ၵိုင်ႇငိုၼ်း မွၵ်ႈ 3,000 သႅၼ်ပျႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ၾၢႆႇပလိၵ်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိုင်ႈ မႃးၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈလူင်၊ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈလွႆသထူင်ႇၼၼ်ႉသေ ၵူတ်ႇထတ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် တႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 5 ပၢၵ်ႇသႅၼ်ပျႃး၊ ၾူၼ်း 1 လုၵ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းဢႃယု 19 ပီ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ccdac myanmar/ တီႉလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူဝ်ႈယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၸၢႆးထႅင်ႈသၢမ်ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃး 3 လမ်း ၼႂ်း ပွၵ်ႉဝဵင်းၵႅဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈတူၼ်ႈၵေႃႉၼွၵ်ႈ (တေႃႇၵေႃႉၼွၵ်ႈ) တေႃႉဢဝ်ယႃႈဢႆႊသ်မႃး တႃႇ 5 ၵီႊလူဝ်ႊ ၵိုင်ႇ ငိုၼ်းမွၵ်ႈ 500 သႅၼ်ပျႃးလႄႈ ၾူၼ်း 3 လုၵ်ႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတေႃႉယႃႈမဝ်းၵမ်မႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းဢႃယု 20 ပီၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ပလိၵ်ႈၶဝ် တီႉၺွပ်းဢဝ်လိူင်ႈ လူၺ်ႈတၢင်းၽိတ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်ႈ။ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ၶဝ် တေသိုပ်ႇသွၵ်ႈတၢမ်းႁႃ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း လိူင်ႈၼႆႉသေ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-30T18:01:44	https://shannews.org/archives/67928	မၢၵ်ႇၸိူဝ်းၵိုတ်းၶင်ႉၶမ်ဝႆႉယင်းပႆႇသဵင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ တိုၵ်ႉလႆႈႁူပ်ႉၽေးမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇယူႇ	မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 29/05/2025 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းပၢႆ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ၽွင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်းတိုၵ်ႉၵႂႃႇ ၽဵဝ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် တီႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်တႃႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈႁိူၼ်းလႆႈပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်း 1027 လွပ်ႈၼိုင်ႈသေ တိုၵ်ႉလႆႈပွၵ်ႈမႃးယူႇ ၶိုၼ်းႁိူၼ်းၵူၺ်း သမ်ႉၺႃးမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၽွင်းတိုၵ်ႉၵႂႃႇၽဵဝ်ႈၼႂ်းသိုင်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ် ၵႂႃႇႁႅင်းတႄႉတႄႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၶဝ်ၵူဝ်ႁႄ ပၢႆႈၵႂႃႇႁိုင်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်မၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယု 60 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းဢေႃႈ။ တိုၵ်ႉႁႃပွၵ်ႈမႃးလႆႈ 3- 4 ဝၼ်းၵူၺ်း။ ၶဝ်ၸူး မႃးၽဵဝ်ႈႁိူၼ်းၶဝ်။ ၽဵဝ်ႈႁႄၵေႃႈ မၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်မႅၼ်ႈမၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ၸူးၵႂႃႇ ၸၼ်ပႅတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးႁႄ တူၵ်းသွင်ႉသႂ်ႇ တိၼ်မၼ်း သမ်ႉၵႂႃႇတိူဝ်ႉၺႃး မၢၵ်ႇႁူဝ်လိူင် ဢၼ်ၶဝ်သႂ်ႇပၢႆ ၵွင်ႈၶဝ်ႁႄယိုဝ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ပဵၼ်မၢၵ်ႇဢၼ်ၶဝ် ယိုဝ်းၵႂႃႇ တူၵ်းဝႆႉႁႄ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ တႅၵ်ႇၵႂႃႇၼႂ်းသိုင်ႇၶဝ်ဢေႃႈ။ ႁိူၼ်းၶဝ်ၵေႃႈ ၺႃးမၢၵ်ႇႁႄ ၾႆးမႆႈၵွႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ဢေႃႈ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇဢၼ်ၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 လွပ်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (MNDAA) ၶဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း သွၵ်ႈႁႃၽဵဝ်ႈပၼ်ၶိုၼ်း မၢၵ်ႇမႅင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းထုင်ႉဢွင်ႈတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးလွင်ႈမႆႈၸႂ်လၢႆလၢႆလွင်ႈ ၼႆ ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႉယူႇၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈၵႂႃႇတုၵ်းယွၼ်းတီႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁႂ်ႈၶဝ်မႃးၵူတ်ႇထတ်း ၽဵဝ်ႈပၼ်ၵဵပ်း ဢဝ်မၢၵ်ႇဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပႅတ်ႈပၼ်ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇမႃးၵူတ်ႇထတ်းပၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၸူးၸႂ်တႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾၢႆႇၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် မႃးၵူတ်ႇထတ်းၽဵဝ်ႈ ပၼ်မၢၵ်ႇယူႇဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးၼၼ်ၸင်ႇ ႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်း တေမီးလွင်ႈလွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ယဝ်ႉ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉသေ ၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်း ပီပၢႆၼႆႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃ လၢႆလၢႆလွင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉၶၢႆႉၵၢတ်ႇ၊ လွင်ႈတဵၵ်းတဵင် ၶၢတ်ႈဢွင်ႈတီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလိၵ်ႈတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢၵ်ႇမႅင်း ဢၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း၊ ၸွမ်းၵိဝ်ႇဝၢၼ်ႈ၊ ၸွမ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵႆႉယဵပ်ႇၺႃးသေ ထိုင်တီႈလႆႈတႅပ်းၶႃ၊ တႅပ်းမိုဝ်းပႅတ်ႈ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-30T12:00:00	https://shannews.org/archives/67906	ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင် ၵူၼ်းမိူင်းမီးသုၼ်ႇဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းပွင်	ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တၵ်းလႆႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းပွင် (Myanmar – Owned and Myanmar – Led) ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တႄႇမီးမႃး ၼႂ်းပၢၼ်ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃး ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်း ASEAN ၼႂ်းပီ 2023 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸိူဝ်းၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ဢမ်ႇႁူႉၶိုတ်းၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း၊ တၢမ်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း တၵ်းလႆႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ၸင်ႇတေႁၼ်လႆႈၽွၼ်းၵၢၼ်လီငၢမ်း ၶႂ်ႈဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လၢႆးၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေ ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃး ၽိတ်ႈမွၵ်ႇၸုမ်းၸၢဝ်းၸိူဝ်း ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈလိူင်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၸဵမ်ၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇၸွမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊလႂ်၊ ဢုပ်ႇၸွမ်းတူဝ်တႅၼ်း ASEAN လႂ်၊ ပွႆႇႁႂ်ႈၸုမ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉ ၼင်ႇၵၼ်ဢုပ်ႇၵၼ်သေ ၵမ်းလိုၼ်းဢၢင်ႈၶိုင် ႁႂ်ႈတူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉ တင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈဢုပ်ႇ ၵၼ်ပႃးထႅင်ႈ။ ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်ပၢင် ၶၢဝ်းယၢမ်းသၢၵ်ႈတမ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းမၼ်းသုတ်းသဵင်ႈပႅတ်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ ဢူၼ်းမွပ်ႈပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ် တီႈမိူင်းလၢဝ်းယဝ်ႉ။ ၸူဝ်ႈၸႃႈ ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊ ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်း ASEAN ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းလႆႈပၢင်ၵုမ်ပဵၼ် တၢင်းၵၢၼ် ၸဵမ်ဢၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ပၢၵ်ႇပွၵ်ႈလိူဝ်ၵွၼ်ႇ၊ ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၾၢႆႇၶတ်း ၶၢၼ်ႉ ဢၼ်ယူႇႁၢင်ႇၵႆယၢၼ်ၵၼ်သေ ဢမ်ႇႁၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇႁူပ်ႉတူဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်မႃး ပဵၼ်လၢႆလၢႆပွၵ်ႈ၊ ဢမ်ႇၵူၺ်း ဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊ တီႈတၢင်ႇမိူင်းၵေႃႈ ၶိုင်ပွင်ပၼ်ႁႂ်ႈလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်ပႃးလႄႈ လႆႈဝႃႈၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ ပဵၼ်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢွၼ်ႁူဝ်တႄႉယူႇ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈပၵ်းပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈလႄႈ လၢႆးၵၢၼ် ASEAN တမ်းမီးသေ ၼႂ်းပီ 2024 ၽဝ်ႇဝႃႈ မိူင်းလၢဝ်းၶိုၼ်ႈပုတ်ႈ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူဝ်ၼႃႈၸိုင် လွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉမႃႇႁႅင်းမၼ်းဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ၊ ထႅင်ႈတၢင်ႇလွင်ႈသမ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇပူၼ်ႇလိူဝ်လႆႈ ဢေႃး ၸႃႇ မိူင်းၶႄႇၵေႃႈပႃးသေ တႃႇတေဝၵ်ႉငမ်ၵမ်ၵႄႈ လိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပဵၼ်ၾႆးမႃးသေၽဝ်ႇ။ မုင်ႈႁၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေ ၸင်ႇဢွၼ်တမ်းဝၢင်းလၢႆးၵၢၼ် troika သၢမ်ၶႃၵဵင်း ႁူမ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉမႃးသေတႃႉ တေႃႈသမ်ႉဢမ်ႇပေႃးပၼ်ႇႁွၼ်ႈ ၶဝ်ႈၶိုင်ၵၼ်လႆႈလီ။ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊ၊ လၢဝ်း၊ မလေး ဢၼ်ဢၢၼ်းႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈၵူမ်ၵဵဝ်ၵၼ်မႃးသႄႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ထိုင်မႃးပၢၼ်မလေး ပဵၼ်ႁူဝ် ၼႃႈၼႆၵေႃႈ လၢႆးၵၢၼ်သၢမ်ၶႃၵဵင်း ဢၼ်ယူႇတီႈ လၢဝ်း၊ မလေး၊ ၾိလိပ်ႉပိၼ်း တေလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ၵၼ်ၵႂႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်တၢင်းတေပၼ်ႇ ႁွၼ်ႈၵူမ်ၵဵဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပီ 2025 ၸမ်တူၵ်းၶိုင်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈႁွင်ႉႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်း ၸိူဝ်းၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉၼၼ်ႉပွၵ်ႈ ႞။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉ ၸင်ႇတေလႆႈတႄႇပၢင်ၵုမ် ၸိၵ်းၸွမ် ASEAN ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ ၼႂ်းပၢၼ်မၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်။ ပေႃးထတ်းထွင်တူၺ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႂ်းၵႄႈမလေး ဢၼ်ပဵၼ်မိူင်းတူဝ်တႅၼ်း ASEAN လႄႈ ၸိူဝ်းၾၢႆႇ ၶတ်းၶၢၼ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 13 တေႃႇ15 ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းမီးႁူဝ်ၶေႃႈလူင် သွင်ဢၼ်၊ ၼိုင်ႈ – Humanitarian Assistance လွင်ႈၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်းတူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်၊ သွင်- De-escalation of Violance လွင်ႈလူတ်းယွမ်းလိူင်ႈၵၢၼ်ႁဵတ်းႁၢႆႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇတေသႂ်ႇပႃး Inclusive Dialogue ၵၢၼ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းလၢႆပႃႈၾၢႆႇၶဝ်ႈပႃးၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်မိူင်းမလေးၵေႃႈ လႅပ်ႈတေပႆႇယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေပဵၼ်လႆႈ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းၸိူဝ်းၵႂႃႇထိုင်တီႈမလေးၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈလႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇတင်း တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ASEAN ၸုမ်းတေႃႇၸုမ်းယူႇၽွင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈမိူင်းမလေးသေ တႃႇတေႁွင်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ဢၼ်ပႃးၵူႈပႃႈၾၢႆႇၼၼ်ႉ သမ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်းဝၢင်းပွႆႇ တီႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၶဝ်ၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇၼၼ် ၸူဝ်ႈၸႃႈမလေး ဢွၼ်ႁူဝ်ယူႇၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၵႄႈၶႆလႆႈၼႆ တေဢမ်ႇပေႃးၸၢင်ႈ မုင်ႈမွင်းတႄႉတႄႉသေတႃႉ ၵႂၢမ်းမၢႆ ဢၼ်ဝႃႈ Myanmar – Owned and Myanmar – Led ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယူဝ်တေယဵၼ်းပဵၼ် Myanmar – Owned and Malaysia – Led ပႅတ်ႈႁိုဝ်ၼႆ မီးၵူၼ်းတၵ်ႉမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝၢႆႇတူၺ်းတၢင်းၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉၼႆ ၸိူဝ်းယၢမ်ႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၸွမ်းၵၼ် တီႈၵျႃႇၵႃႇတႃႇ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊ ၼၼ်ႉတႄႉ လႅပ်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၵွၼ်ႈပဵၼ်မမ်ႈၵၼ်မႃးၽွင်ႈယူႇ။ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ် တႃႇဢဝ်ဢုပ်ႇၸွမ်း တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ASEAN လႄႈ ႁူဝ်ၼႃႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယူႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၼႄလႆႈ လွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ၵၼ်ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ၽွတ်ႈဝႆႉၸုမ်းႁူမ်ႈမိုဝ်း Joint Coordination Body -JCB ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢမ်တူဝ်မိူင်းမလေးသမ်ႉ ပႆႇႁူႉၸၵ်းၸုမ်း JCB ၼႆႉလႄႈ ပၢင်ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 တေႃႇ 15 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈတႅင်ႇၸိုဝ်ႈ JCB သေ မွၵ်ႇႁွင်ႉ၊ ပွင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းမၵ်းမၼ်ႈ ၸုမ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉၶဝ် ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၼႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉဢၼ်ဢမ်ႇပႃးၼႂ်း JCB ၵူၺ်းသမ်ႉၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸွမ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်တီႈမလေးၼႆႉ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ်ၵွၼ်ႇ ၊ KPICT ၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်းၸၢဝ်းၶၢင်၊ IEC ၸုမ်းယၢင်းလႅင်၊ PNFC ၸုမ်းပ ဢူဝ်း၊ ၶွင်ႇသီႇၵိူဝ်းၵုမ် ရူဝ်ႁိင်ၵီယႃႇ၊ ၶွင်ႇသီႇၵိူဝ်းၵုမ် မၼ်းတလေး၊ ၸႄႈၵႅင်း၊ မၵူၺ်း ၸဵမ်တင်း CRPH ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၽႂ်ၵႂႃႇမၼ်းယူႇလႄႈ ၵိုင်ႇတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမလေး ပႆႇႁတ်းႁပ်ႉယုမ်ႇဝႃႈ ၸိူဝ်းၸုမ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉ ပဵၼ်ၵွၼ်ႈလဵဝ်မမ်ႈလဵဝ်ၼႆသေ ယႅၵ်ႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇၽႄၸုမ်း ၸႅၵ်ႇဝၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ လူင် ပွင်ၸိုင်ႈမလေး ယႅၵ်ႈမွၵ်ႇမႃးၵေႃႈ ယူႇၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉၼင်ႇၵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတၼ်းၶိုင် တႃႇႁူမ်ႈသဵင်လဵဝ်သေ တုၵ်းယွၼ်း ၶတ်းၶႅင်ဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၵၼ်မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ဢမ်ႇၽွမ်ႉ ၼႆသႄႈ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၵႂႃႇ သီႇပီပၢႆၶိုင်ႈၸမ်ၸမ်ၼႆႉ ၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၵ်ႉ ပဵၼ် ၵဝ်ပဵၼ်မႂ်းယူႇႁႃႉၼႆ ယူႇတၢင်းၼွၵ်ႈ တေထတ်းထွင်ၼပ်ႉသၢင်ႈယူႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉ ပဵၼ်မီးယူႇၼင်ႇဝႃႈမႃးသေ ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းလႄႈ လုၵ်ႈၸုမ်း AEEAN ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၵေႃႈ ႁူႉတေၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ “မိူဝ်ႈလႂ်ၸင်ႇမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ” ၼႆသေ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ လၢႆးသိုဝ်ႈၵေႃႈ တေၸႂ်ႉ လၢႆးဢွမ်ႈသေ ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၸူးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းယူႇၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်းလုၵ်ႈၸုမ်း ASEAN ၵမ်ႈ ၼမ်ၼမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်လႆႈဢေႃးၸႃႇ ၶွင်မိူင်းၶႄႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လူင်လိုမ်းဝႆႉဢမ်ႇလႆႈလႃးလႃး။ ၸင်ႇ ၼၼ် ထႃႈဝႃႈၸိူဝ်းၸုမ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉၼႆႉ ပႆႇပဵၼ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ် ႁူမ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလႆႈမိူင်းၶႄႇလူင်တႄႉ တႃႇတေ ဢိင်ပိုင်ႈႁႅင်းတၢင်းၼွၵ်ႈသေ ဢီးယဝ်ႈၵုၺ်ႉပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ပႆႇငၢႆႈငၢႆႈသႄႈ။ ယႃႇဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶတ်းၶၢၼ်ႉတင်းလုမ်ႈၵွၼ်ႇ တေႃႈၼင်ႇၸုမ်းတႆး ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵေႃႉၸွမ်း ၼႂ်း JCB ၼင်ႇၵၼ် ယင်းတိုၵ်ႉလူဝ်ႇလႆႈ ႁႃလၢႆးၶဝ်ႈၶိုင်ထုၵ်ႇမေႃၵၼ်ယူႇႁဵတ်းတႄႉလႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႂ်ႇမႂ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူၼ်ၽႃလၢၼ်းၸၢၼ်းႁိၼ်လူင်ႁႄႉၵင်ႈဝႆႉၵေႃႈမီးမီးယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵွမ်ႉလဵင်ႉၸႂ်လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁဵတ်းၵႅင်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇၵိၼ်လႆႈၸုမ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ဢၼ်ၾိုၵ်း ၵိၼ်မိူင်းမႃး ၸဵတ်းပႅတ်ႇသိပ်းပီၼၼ်ႉၼႆ ၶႂ်ႈယွၼ်းပၢမ်ႉထိုင်ၵၼ်ယူႇဢေႃႈ။	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2025-05-30T11:00:00	https://shannews.org/archives/67901	လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းတၢင်ႇယိုၼ်ႈ ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ယင်ႉၵိုတ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း	ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း လွင်ႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈ ယွၼ်းဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵၼ်း တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႆႈၸီႉသင်ႇလူင်းတီႈ လုမ်းၽွင်တၢင်ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ႁႂ်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉ လွင်ႈတေတွင်ႈထၢမ် (interview) လုၵ်ႈႁဵၼ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းတၢင်ႇယိုၼ်ႈဝႆႉ ဝီႊသႃႊ လုၵ်ႈႁဵၼ်း။ တေလႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉ တေႃႇထိုင်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဝူၼ်ႉဝႃႈတေၵူတ်ႇထတ်းပႃး လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ ၶွင်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းတၢင်ႇယိုၼ်ႈဝႆႉ တႃႇၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်တေၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၸိုင် တႃႇတေတႅပ်းတတ်း ပၼ်ၶႂၢင်ႉၼၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေသိုပ်ႇၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးလၢႆဢၼ်သေ ၵူတ်ႇထတ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵိုတ်ႈလိုဝ်ႈဝႆႉ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼိူဝ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵူႈမိူင်းမိူင်း ၸိူဝ်းယိူင်းဢၢၼ်းၶႂ်ႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တင်းၼမ်။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၶႂ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼၼ်ႉ ၵွၼ်ႇပႆႇလႆႈၶႂၢင်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇ ထၢမ်တွပ်ႇ(Interview) တီႈလုမ်းၽွင်းတၢင် ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းဢွၼ်တၢင်း။ ဝၢႆးလင် ၸွမ်ၸိုင်ႈၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉတင်း ၸၼ်ႉၸွမ် Harvard လႄႈ Collage ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ၵမ်ႈၽွင်ႈ မီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ် လွင်ႈငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ယဝ်ႉ ၸင်ႇမီးလွင်ႈၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း လွင်ႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်း ဝီႊသႃႊလုၵ်ႈႁဵၼ်း ဝႃႈၼႆ။	['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-30T10:05:34	https://shannews.org/archives/67894	ယူႊၶရဵၼ်ႊတင်း ၵျႃႊမၼီႊ တူၵ်းလူင်း တေႁဵတ်းဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇၼူၾႆး ဢၼ်ယိုဝ်းၵႆလႆႈ	ၵျႃႊမၼီႊတင်း ယူႊၶရဵၼ်ႊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ် တႃႇႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ မၢၵ်ႇၼူၾႆး ဢၼ်ယိုဝ်းၵႆလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇမႃး ဝၢႆးလင် ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ သလႅၼ်ႊသၵီႊတင်း ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းၵျႃႊမၼီႊ မၢၵ်ႉသ် ( Merz) ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တီႈဝဵင်းပႃႊလိၼ်ႊ(Berlin) မိူင်းၵျႃႊ မၼီႊ။ တီႈၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ပႃး လွၵ်းလၢႆးတႃႇတေတုမ်ႉတွပ်ႇ ရတ်ႉသျႃးၶိုၼ်း၊ ယွၼ်ႉရတ်ႉသျႃး ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းသေ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတိုၵ်း ယူႊၶရဵၼ်ႊ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းၵျႃႊမၼီႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – ရတ်ႉသျႃး ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းသေ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ၶေႃႈၵႂၢမ်းငမ်းယဵၼ်သင် – ဝႃႈၼႆ။ တႃႇတေၽိူမ်ႉထႅမ် ၼမ်ႉၵတ်ႉၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄ မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈတူၵ်းလူင်း တႃႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇ မၢၵ်ႇၼူၾႆးယိုဝ်းၵႆ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၵျႃႊမၼီႊ တေၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးၵူႈ ဢၼ်သေ ပၼ်ႁႅင်း ဢီးၼိူဝ်ရတ်ႉသျႃးၵႂႃႇ – ၸွမ်ၸိုင်ႈယူႊၶရဵၼ်ႊ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵျႃႊမၼီႊ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် ယူႊၶရဵၼ်ႊ ၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ယိုဝ်းလႆႈၵႆသေ ပၼ်ၶႂၢင်ႉဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းၶဝ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းရတ်ႉသျႃး။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵျႃႊမၼီႊ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် ယူႊၶရဵၼ်ႊ ပိူင်မၢၵ်ႇၼူၾႆး (Taurus) ဢၼ်ယိုဝ်းလႆႈတၢင်းၵႆ 500 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊၼၼ်ႉသေ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းၵျႃႊမၼီႊ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉသင်။ လွင်ႈသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ မၢၵ်ႇၼူၾႆးယိုဝ်းၵႆၼႆႉ ရတ်ႉသျႃး လၢတ်ႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈငမ်းယဵၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈၵိတ်ႇၶႂၢင် ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ရတ်ႉသျႃးတင်း ယူႊၶရဵၼ်ႊ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ပၢင်တိုၵ်း ရတ်ႉသျႃး – ယူႊၶရဵၼ်ႊၼႆႉ ၽူႈတၢင်တူဝ်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်မေႊၼႆႉ တီႈမိူင်းတူႊရၵီႊ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOM ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2025-05-29T18:44:56	https://shannews.org/archives/67884	ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇတီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၵဵပ်းၶွၼ်ႇယွၼ်းငိုၼ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ်ႁႂ်ႈထိုင်တီႈ	ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၸွမ်းၵၢတ်ႇၵူႈလိူၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇမႃးၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးၵႆႉမီး လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ တႃႇၵႂႃႇမႃးၵႃႉၶၢႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးၵဵပ်းငိုၼ်း ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵူႈလိူၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းယုၵ်းယၢၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးၵႆႉမီး ယွၼ်ႉၼၼ် ၸွမ်းၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၢင်တီႈၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ဝူၺ်ႇႁၢင်ႈဝႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တူႇၼဝ်ႈ မီးသႅဝ် မဵၼ်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ဢမ်ႇဢဝ်ရူတ်ႉၵႃးမႃး ၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ် ယုၵ်းယၢၵ်းႁိုင်ယဝ်ႉ မိူၼ်ၵၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ ငိုၼ်းၵႃႈၶွၼ်ႇယုၵ်းယၢၵ်းတႄႉ ၶဝ်မႃးၵဵပ်းၵူႈလိူၼ် ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းၵမ်ႈၼမ် လႆႈပၼ်ၶွၼ်ႇတီႈၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၼိုင်ႈလိူၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 2 မိုၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမႃးတမ်းၶၢႆၽၵ်းၶဵဝ်သမ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ လႆႈပၼ်ၶွၼ်ႇ 2 ႁဵင် ၼႆယဝ်ႉ။ – ၵွင်ယုၵ်းယၢၵ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ယွၼ်ႉယုၵ်းယၢၵ်းလိူင်ႇၼမ် တူႇၼဝ်ႈဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈယုင်း၊ မူင်ႈမႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉလိူင်ႇၼမ်မႃး ယၢမ်းလဵဝ် သမ်ႉ ၶဝ်ႈၶၢဝ်းၾူၼ်မႃးယဝ်ႉလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၵေႃႈလိူင်ႇၼမ် သင်ဢမ်ႇၵဵပ်းၽဵဝ်ႈၶိုတ်းတၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ဢၼ်မီးဝႆႉၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၵိၼ်ၸမ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈထူပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ လႄႈ ၸဵပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပႅတ်ႈယုၵ်းယၢၵ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပၵ်းပိူင် ၵမ်ႈ ၽွင်ႈ တင်ႈၸႂ်မႃးပႅတ်ႈၸွမ်းႁိမ်းၵၢတ်ႇ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်ယူႇဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇသမ်ႉ မႃးပႅတ်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇ မႅၼ်ႈၸွမ်းပၵ်းၸွမ်းပိူင်ၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။ – ၵွင်ယုၵ်းယၢၵ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းပေႃးတေလွတ်ႈၽေး မီးပၢႆးယူႇလီတဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ထုၵ်ႇလီမႃးၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ် ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်လႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇၸႂ် လွင်ႈမူတ်းသႂ် ႁိမ်းႁွမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပႅတ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးပၵ်းပိူင် ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – သႅင်ဢၢႆႈ ပိၼ်ႇၽႃသႃ ၸၢႆးၶႂၢၼ်ၸဵင်	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2025-05-29T18:10:38	https://shannews.org/archives/67875	ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တေၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်းပိူင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၽႂ်ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ တၵ်းၺႃးတၢမ်ႇငိုၼ်း	ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 01/06/2025 ၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၵုမ်းရူတ်ႉၵႃး မိူင်းထႆး တေၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်းပိူင် ၵူၼ်းၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်းထႆး၊ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း တၵ်းၺႃးတၢမ်ႇငိုၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ဝၢတ်ႇ ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၼမ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵုမ်းရူတ်ႉၵႃးမိူင်းထႆး ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်သေ ဢုပ်ႇတႃႇသၢင်ႈလွင်ႈလွတ်ႈၽေးရူတ်ႉၵႃး လႄႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/05/2025 ၼႆႉ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၽူႈၵုမ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇရူတ်ႉၵႃးသုင်သုတ်း မိူင်းထႆး พล.ต.อ.ไกรบุญ သင်ႇလၢတ်ႈႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် ထႅမ်ႁႅင်းပႂ်ႉတူၺ်း သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၼမ် ၊ ဢွင်ႈ တီႈ ဢၼ်ၵႆႉမီးၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႄႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၸွမ် တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ မိူဝ်ႈၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈၼၼ်ႉ တၵ်းတေလႆႈတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵၼ်ႊၼွၵ်ႊ(မၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ) ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵၼ်ႊၼွၵ်ႊၸိုင် ၵူၼ်းၶီႇၸွမ်းလင်လႄႈ ၵူၼ်းႁေႃႈ မီးတၢင်းၽိတ်းမိူၼ်ၵၼ်။ – ပၵ်းပိူင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၼႂ်းပၵ်းပိူင်ႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး/ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆး မတ်ႉတႃ 122 ၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းႁေႃႈလႄႈ ၵူၼ်းသွၼ်ႉ တၵ်းတေလႆႈသႂ်ႇမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵၼ်ႊၼွၵ်ႊ တႃႇႁႄႉၵင်ႈလႆႈၽေး သၢႆၸႂ်။ သင်ၵူၼ်းႁေႃႈမၼ်း ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း တၵ်းၺႃးတၢမ်ႇငိုၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ဝၢတ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းၶီႇၸွမ်းတၢင်းလင် ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸိုင် ၵူၼ်းႁေႃႈမၼ်း တေၺႃးတၢမ်ႇငိုၼ်း 2 ပုၼ်ႈ လူးၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ – ၽူႈၵုမ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇရူတ်ႉၵႃးသုင်သုတ်း မိူင်းထႆး พล.ต.อ.ไกรบุญ ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းဝႆႉတႄႉ ၼႂ်းပီ 2021 ၼၼ်ႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ/ ရူတ်ႉၵႃးသေ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း မီးႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း 17,000 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ 70% ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၵၼ်ႊၼွၵ်ႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း MAP Foundation လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပေႃးမႃးတူၺ်း လွင်ႈပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵေႃႈ သမ်ႉၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉၼႃႇ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသႅၼ်း ႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ဝႆႊရုၼ်ႉၵေႃႈ မီးမႃးၼမ်။ ဢႃယု 15 – 16 ၵေႃႈ ၶပ်းရူတ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးထူပ်းၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃး သမ်ႉဝႃႈဢမ်ႇမီးပီႈမီးၼွင်ႉ၊ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းယူတ်းယႃ ၊ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးပၼ်ႁႃမၼ်းၼမ်ၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ပေႃးၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၼႆ တၢမ်ႇငိုၼ်း 400 ဝၢတ်ႇၵူၺ်း၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မီး ပိူင်ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ ၵူၼ်းသွၼ်ႉမၼ်း ပေႃးဢမ်ႇတိုဝ်း တၢမ်ႇငိုၼ်း 800 ဝၢတ်ႇ ၊ ၵူၼ်းႁေႃႇမၼ်း 400 ဝၢတ်ႇ။ ၵမ်းၼႆႉ ၸင်ႇမႃးၶိုၼ်ႈပဵၼ် 2,000 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၾၢႆႇၵုမ်းရူတ်ႉၵႃး တေၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်းပိူင်ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်းၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ လိုဝ်းၵၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးသိုဝ်ႉႁေႃႈရူတ်ႉႁေႃႈၵႃးၼမ်ၼႃႇၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ ၊ လွင်ႈၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵေႃႈ ၼမ်မႃးႁႅင်းလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၸင်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ်လွင်ႈၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵင်းမႂ်ႇ ၵုင်းထဵပ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ဝႆႊရုၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ တင်ႈပဵၼ်ၸုမ်းသေ ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ လႄႇႁႃၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈ မီးမႃးၼမ်။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလူတ်းယွမ်း လႆႈပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပႃးၼႆ – ၽူႈၵမ်ႉၸွႆႈႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ – တီႈမိူင်းထႆး သင်ပဵၼ်လႆႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသိုဝ်ႉၶီႇဝႆႉၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈၶွင်မၼ်း ပဵၼ်ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇ ၵေႃႉဝႆႉ ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်ဝႆႉၸိုဝ်ႈပီႈၼွင်ႉသေၵေႃႉၵေႃႉၸိုင် ယႃႇလိုမ်းဢဝ်ပပ်ႉဝႂ် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၼႆႉ ၸပ်းပႃးဝႆႉသေႇသေႇ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈၺႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵူတ်ႇထတ်းမႃးၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်သင်ၼႄ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလွတ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၵမ်ႉၸွႆႈႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ဝႂ်ၶွၼ်ႇရူတ်ႉ(ၽႃးသီ) မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပႃးၸွမ်းတႃႇသေႇ။ တီႈ တႄႉမၼ်း ပိူင်ၶဝ်တိုၼ်းဝႃႈဝႆႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉဝႃႈ ၽႃးသီရူတ်ႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပႃႉဝႆႉ ႁႂ်ႈႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းဝႆႉၼႆ။ ဝႂ်ၶပ်းၶီႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈၽွမ်ႉဝႆႉတႃႇသေႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵၢၼ်ၶဵင်ႈၶႅင်ပၵ်းပိူင်ရူတ်ႉၵႃးပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ႁဵတ်းတႃႇၶၢဝ်းပွတ်း ၊ တိုၼ်းတေ သိုပ်ႇပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်းတႃႇသေႇ။ ပၵ်းပိူင်ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း မီးၾိင်ႈယၢမ်ႈလီသေ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းလႆႈ ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼႂ်မိူင်းထႆးၼႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Thai PBS ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']
2025-05-29T17:01:50	https://shannews.org/archives/67866	ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း	မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်လဵၵ်ႉ တေႃႇထိုင်ဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သွင်ၾၢႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသူၺ်ႇၽီႇမျေႇဝႃႈ – “ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ တႄႇပဵၼ်ၸဵမ် မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28 တေႃႇထိုင်ၼႂ်ၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29 ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းယင်းပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈ လေႃႇတိုၵ်း တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်လဵၵ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ ၸင်ႇသိုပ်ႇတိုၵ်းတီႈဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃးဝႆႉယူႇ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ဢဝ်တရူၼ်ႊ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇပႃးထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယိုတ်းလႆႈ တီႈဝၢၼ်ႈတယႅတ်ႉၶျဵူဝ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃးၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တၢင်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်း ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင်ႈလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 10 လၵ်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈသၢႆၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ႇၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇၼႂ်း Telegram ၼၼ်ႉဝႃႈ တိုၵ်းယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇမူႉတေႃးၼႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်း တႃႇတေလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉၵွင်ႈလူင် ဢၼ်မီးတီႈဝၢၼ်ႈတွင်း ၶမ်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇဢဝ်သိုၵ်း လုၵ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတီး ၶဝ်ႈမႃးတိုၵ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယင်းလႆႈထွႆပၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်းလၢႆတီႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးတပ်ႉပၢင်သဝ်း ဢၼ်မီးတီႈဝၢၼ်ႈယႃႇပျိၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈတယႅတ်ႉၶျဵူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-29T17:30:00	https://shannews.org/archives/67862	ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၵူၼ်းသူႇသမ်းၵႃႉၶၢႆ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼမ်လိူင်ႇႁႅင်း ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ	တႄႇၵၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵႃႉၶၢႆ သူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၺႃးပလိၵ်ႈၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵေႃႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး)။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 15-26/05/2025 ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဝူင်ႈပၢႆၼႆႉ တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမ 56 ထူင်လႄႈ 561 မဵတ်ႉ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ တႃႇ 5 ၵွၵ်းသပ်ႉပျႃႇ၊ ယႃႈလမ် 3 ၸွႆႉလႄႈ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တႃႇ 40 သႅၼ်ပျႃးၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇပလိၵ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႉယူႇ ၼႂ်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်သိုၵ်းၶဝ်လႄႇႁႃၺွပ်းယူႇ ၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းဢဝ်ႁၢင်ႈမၼ်းၵူၺ်း။ ႁူႉၵၼ်ယူႇလူးဝႃႈ ၽႂ်ၵိၼ်ၽႂ်ၶၢႆ ႁူဝ်မၼ်းပဵၼ်ၽႂ်ၼႆၵေႃႈ ႁူႉယူႇၼႃႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းလွႆ (တဢၢင်း) ၶဝ် ဢမ်ႇၸတ်းၵၢၼ်ပၼ်သင်တႄႉတႄႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ယူႇၵေႃႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇ လူမ်ႈတႄႉတႄႉ။ ၽူႈလၵ်ႉၵေႃႈၼမ်မႃးၶိုၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵႃႉၶၢႆ သူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်း ၺွပ်းယဵတ်ႈသႂ်ႇၶွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး၊ မၢၼ်ႈ၊ ၶၢင်၊ တဢၢင်း(ပလွင်ႈ) ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇသဝ်းဝႆႉသေ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယူႇ သဝ်းဝႆႉလၢႆလၢႆၸုမ်းသေ ပႂ်ႉၵဵပ်းၶွၼ်ႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇမႃး ဝဵင်းလိူဝ်ႇ – မိူင်းၵုတ်ႈ – မူႇၸေႊ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']

End of preview. Expand in Data Studio

README.md exists but content is empty.

Downloads last month: 99

Size of downloaded dataset files:

30 MB

Size of the auto-converted Parquet files:

30 MB

Number of rows:

13,281