Datasets:

NorHsangPha
/

shan-news-shannews_org

Dataset card Data Studio Files Files and versions Community

Split (1)

train · 13.3k rows

date stringdate 2015-03-26 00:49:58 2025-06-03 16:17:37	link stringlengths 33 35	title stringlengths 7 2.75k	content stringlengths 10 27.3k	categories stringlengths 9 93
2025-05-15T18:20:00	https://shannews.org/archives/67200	Space X တေသူင်ႇ ႁုၼ်ႇၵူၼ်းၸၢၵ်ႈ Humanoid Optimus ၵႂႃႇလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း Mars Planet	ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် (Elon Musk) ၽူႈၵေႃႇတင်ႈလႄႈ ၽူႈၵုမ်းၵၢၼ် Space X ၊ ၽူႈၶူင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇရူတ်ႉၵႃး Tesla လႄႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း AI လၢႆလၢႆဢၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းပီ 2026 ၼႆႉ တေသူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ်လၢဝ်ပွမ် Starship ၶိုၼ်ႈလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း (Mars Planet) ဝႃႈၼႆ။ ၶူင်းၵၢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇသူင်ႇၵူၼ်းၸၢၵ်ႈ (ႁုၼ်ႇၶိူင်ႈယူၼ်း/စက်ရုပ်) Optimus လႄႈ Grok ဢၼ်ဢဝ်လွၵ်း ပိူင်ၺၢၼ်ႇ Grok ၶူင်သၢင်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇလူင်းဝႆႉၼိူဝ်လၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း။ သင်ဝႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇတေသူင်ႇ starship rocket ၵႂႃႇၸူးလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းပီ 2026 ၼႆႉ တေပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းဢၼ် Space X သူင်ႇၶိူင်ႈ rocket ႁၢမ်းၵူၼ်းႁေႃႈၼၼ်ႉၶိုၼ်ႈၸူးလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်လႆႈသူင်ႇ ႁုၼ်ႇယူၼ်း Optimus ၵႂႃႇၼိူဝ်လၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်းၵမ်းၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၽိဝ်ပိုၼ်ႉလိၼ်တီႈလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်းဝႃႈၼႆဝႆႉပႃး။ – ႁုၼ်ႇၵူၼ်းၸၢၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလူင်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ – ၷဝိၼ်ႊၼ် သျွတ်ႊဝဵလ်ႊလ် (Gwynne Shotwell) ဢၼ်ပဵၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်လႄႈ COO ( president and chief operating officer of SpaceX) လၢတ်ႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင် Baron Investment Conference တီႈဝဵင်းလူင်ၼိဝ်ႊယွၵ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် 2024 ၼၼ်ႉဝႃႈ- “သင်ဝႃႈႁဝ်းပွႆႇသတႃႊရ်သျိပ်ႊ (Starship) လႆႈထိုင် 400 လမ်း ၼႂ်း 4 ပီမိူဝ်းၼႃႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ယိူင်း ဢၢၼ်းလူင်ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁဝ်းတဵမ်ထူၼ်ႈလီငၢမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ်လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – သင်ဝႃႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၼႂ်းပီ 2026 ၼႆႉ ဢွင်ႇမၢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ၸိုင် ၼႂ်းပီ 2028 ၼႆႉ တေဢၢၼ်းသူင်ႇပႃးၵူၼ်းၵႂႃႇလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်းတူၺ်း ဝႃႈၼႆပႃး။ သင်ၸိူဝ်ႉယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉဢွင်ႇမၢၼ်ၸိုင် တေပဵၼ်ၵၢၼ်ဢွင်ႇမၢၼ်ၼႂ်းလွၵ်းလၢႆးပၢႆး ထဵၵ်ႊၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ ဢၼ်ဢဝ်ၵူၼ်းၵႂႃႇယူႇၼိူဝ်လိူၼ်ၼိူဝ်လၢဝ်။ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၶွင် SpaceX ဢၼ်တေသူင်ႇ ႁုၼ်ႇယူၼ်း Optimus ၵႂႃႇၼႂ်းၵၢင်ႁၢဝ် ၸူးလိူၼ်လၢဝ် ၵမ်းၼႆႉတႄႉ တေပဵၼ်မၢႆတွင်း SpaceX ၶူပ်းႁွပ်ႈ 23 ပီ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီၼႆႉၵေႃႈ SpaceX တေတေႃႉၶူဝ်းၶွင်ဢွၵ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ ၵႂႃႇၼႂ်းၵၢင်ႁၢဝ်ၼမ်သုတ်း ထိုင် 90% ၽွင်းမိူဝ်ႈ မိူင်းၶႄႇလႄႈလၢႆၸိုင်ႈမိူင်း တိုၵ်ႉတေႃႉသူင်ႇလႆႈမွၵ်ႈ 10% ။ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းမိူဝ်းၼႃႈၼႆႉ တေပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း SpaceX တေဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ဢွၵ်ႇလုမ်ႈၾႃႉလႆႈၼမ်သုတ်းထိုင် 99% ။ ဝၼ်းတီႈ 14/04/2025 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ် ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် ၵေႃႇတင်ႈ SpaceX ၶူပ်းႁွပ်ႈ 23 ပီ (တႄႇ ၵေႃႇ တင်ႈမိူဝ်ႈပီ 2002) ။ ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ်လႆႈပၢႆးဝူၼ်ႉတႃႇႁဵတ်းၶိူင်ႈမိၼ် သူႇၸူးၵၢင်ႁၢဝ်လႄႈ လိူၼ် လၢဝ် ၼႂ်းဝၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူဝ်ႈပီ 2002 (ပီလဵဝ်ၵၼ်တင်းဢၼ်မၼ်းၸၢႆး မႃးႁပ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ)။ မၼ်းၸၢႆးယိူင်းဢၢၼ်းသုင် ဢၢၼ်းတေသၢင်ႈၶူင်းၵၢၼ် Mars Oasis တင်ႈပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်တေႃႉတၢင်ႇၵႂႃႇမႃးလၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵွပ်ႈဝႃႈၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ၵႂႃႇၸူးလိူၼ် လၢဝ်ၼၼ်ႉ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇသုင်ၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇၵေႃႇတင်ႈ SpaceX သၢင်ႈၶိူင်ႈတိုင်ႈ Booster မႂ်ႇမႂ်ႇ တႃႇၸႂ်ႉ ၵၢၼ်တေႃႇသူင်ႇတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် လူၺ်ႈဢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်းတွင်းၼမ်။ ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် ယုၵ်ႉမုၼ်းလွၵ်းပိူင်တေႃႉသူင်ႇတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်သႅၼ်းယႂ်ႇ ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ Starship ၊ တႃႇတေႃႉသူင်ႇၶိူင်ႈၸႂ်ႉသွႆ တႃႇၵႂႃႇတင်ႈထၢၼ် ပၢင်သဝ်းၼိူဝ်လိူၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢၢၼ်းတေလၢမ်းၵႂႃႇၸူး လၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း။ ၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပႃးထႅင်ႈ လၢဝ်ထဵမ်း Starlink ႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇယႂ်ႇလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၶူင်းၵၢၼ် Artemis ၶွင် ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် လႄႈ NASA ဢၼ်မီးယိူင်းဢၢၼ်း ၵႂႃႇၼိူဝ်လိူၼ်ထႅင်ႈၵမ်း ၼိုင်ႈ ၽွင်းၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈယူႇၼႆႉ။ တေပဵၼ်ၶူင်းၵၢၼ် ဢၼ်ၶေႉၶဵင်ႇၵၼ်တင်း ၶႄႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉတင်း ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် တေၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိၼ် Starship ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈ 6 ။ လိူဝ်သေၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် ထရမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေယိုၼ်ႈလဝ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸႃႊရဵၻ်ႊ ဢႆႊသျႅၵ်ႊမႅၼ်ႊ (Jared Isaacman) ၵူၼ်းၶပ်းၶိူင်ႈမိၼ် ဢႃႇၵႃႇသ ၵၢင်ႁၢဝ်ၼၼ်ႉႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ် ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ် NASA ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တႃႇႁႂ်ႈ SpaceX တေလႆႈႁပ်ႉ ၵၢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်လိူဝ်တိူဝ်းၶိုၼ်ႈ။ – ဢႃႇၵႃႇသ ၵၢင်ႁၢဝ် မိူဝ်ႈ 06/03/2025 SpaceX လႆႈၸတ်းၵၢၼ် ၵူတ်ႇသွပ်ႇၵၢၼ်မိၼ် Starship ၵမ်းတီႈ 8 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ Starship ၵႂႃႇတႅၵ်ႇပႅတ်ႈၼႂ်းၵၢင်ႁၢဝ်ထႅင်ႈ။ ၸရူၻ်ႇ Super Heavy ၵေႃႈ လႆႈပွၵ်ႈမႃးလူင်းၸွတ်ႇၶိုၼ်း။ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်တေၵႂႃႇတင်ႈထၢၼ် ပၢင်သဝ်း ၼိူဝ်လိူၼ်လၢဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈၸိူင်ႉထိူင်းၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႉ 2021 ၼႂ်းပွႆးဝၼ်း AI Day ၶွင် Tesla ၼၼ်ႉၵေႃႈ Elon Musk လႆႈပိုတ်ႇတူဝ် ႁုၼ်ႇၶိူင်ႈ Humanoid Optimus (Tesla Bot)။ ထိုင်မႃးလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် ပီ 2023 ၵေႃႈလႆႈပိုတ်ႇတူဝ် Optimus Gen 2 ဢၼ်မၢင် ၊ လဵၵ်ႉလူင်း ။ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ဝႆးၶိုၼ်ႈ 30% ။ တေႃႇမႃးၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် 2024 ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈလူင်းတိုၼ်းဝႃႈ ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2024 ၼႆႉ Optimus တေႁဵတ်း ၵၢၼ်လႆႈၼႂ်းႁူင်းငၢၼ်းၶွင် Tesla ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈမႃး reuters.com ရၶျ်ႊၼီႊ သင်ၶ်ၵႅဝ်ႈ – မွၼ်းၶိူဝ်း ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ)	['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း']
2025-05-16T07:00:00	https://shannews.org/archives/67192	ဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေၶၢႆပၼ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တီႈမိူင်း Saudi Arabia တႃႇငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ 142 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ	ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇ မိူင်းသေႃႇတီႇဢႃႇ ရေးပီႊယႃး (Saudi Arabia) ပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တႃႇတေၶၢႆၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇပၼ် မိူင်းသေႃႇတီႇ ၵိုင်ႇငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 142 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸွမ်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉ ပွၵ်ႈၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇတေလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း လွင်ႈယုၵ်ႉမုၼ်း ၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်း ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈတင်း ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းမၢၵ်ႈမီး။ ႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉ လႆႈလူင်းမိုဝ်း တႃႇၶၢႆၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵၼ်တင်း ၸဝ်ႈၸၢႆး မူဝ်ႇႁႃႇမႅတ်ႉ ပိၼ်ႇသႄႇလ်မႅၼ်ႇ (Mohammed bin Salman) မိူင်းသေႃႇတီႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မုင်ႈမွင်းဝႆႉ တႃႇတေလူင်းတိုၼ်းလၢင်းထႅင်ႈ တႃႇငိုၼ်း 1 ထရီႊလီႊယႅၼ်ႊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၵႂႃႇတီႈမိူင်းသေႃႇတီႇ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉ လႆႈၶၢႆၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇပၼ် မိူင်းသေႃႇတီႇ ၵိုင်ႇငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 110 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊလႄႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းတႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵိုင်ႇငိုၼ်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 450 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉ ၵႂႃႇမိူင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင် ပွၵ်ႈၼႆႉ မီးပႃးၸဝ်ႈၵၢၼ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လူင် ၼႂ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈမၢၵ်ႈမီးလူင် ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉ ၊ သႅမ်ႇဢႄးမၢၼ်း Sam Altman ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်လူင် OpenAI ၊ လႄႇလီႇၾိင်ႉ Larry Fink ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်လူင် BlackRock လႄႈ Jensen Huang ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်လူင် Nvidia ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ ၸွမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-18T08:30:00	https://shannews.org/archives/67191	လွင်ႈထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉ တၢင်းပဵၼ်ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈ	ယၢမ်းလဵဝ် ႁွတ်ႈထိုင်ၶၢဝ်းႁႅင်ႈ ၶၢဝ်းမႆႈမႃးယဝ်ႉလႄႈ လိူဝ်သေဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈၾၢင်ႉ လွင်ႈၽိုၼ်း၊ လွင်ႈၾႆးယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယင်းထုၵ်ႇလီဝႆႉၾၢင်ႉပႃး လွင်ႈပၢႆးယူႇလီၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ လႅတ်ႇမႆႈႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ပေႃးဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ဢမ်ႇတိုဝ်းၵုပ်း ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ် ဢမ်ႇၵင်ႈၸွင်ႈႁႄႉလႅတ်ႇၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ် ၼႃႈၽႃႈ၊ ၼိူဝ်ႉလမ်၊ ၼိူဝ်ႉမၢၼ်ႉလႅတ်ႇယဝ်ႉ ယင်းၸၢင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးပၢႆးယူႇလီ ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်မႃးၸွမ်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ် ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ႁႅင်ႈ၊ ပဵၼ်လူမ်း၊ ၵိၼ်ၽိတ်း၊ တွင်ႉၵႂႃႇ တွင်ႉႁေႈ၊ တၢင်းပဵၼ်ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ၊ တၢင်းပဵၼ်မႃမႃႈ မႃယွင်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ 1. တၢင်းပဵၼ်မၢၼ်ႉလႅတ်ႇၼႆႉ ပေႃးတၢၵ်ႇလႅတ်ႇမႆႈလိူဝ်ႁႅင်းၸိုင် ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉတေၶူမ်း၊ ၸဵပ်းၸဵပ်း သႅပ်ႇသႅပ်ႇ ၊ ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉလႅင်၊ ပေႃးပဵၼ်ႁႅင်းၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁႃမေႃယႃ။ 2. ဢၼ်ၵႆႉပဵၼ်ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်လူမ်း။ ပဵၼ်လူမ်းၼႆႉ လႅပ်ႈတေ ဢမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေတႃႉ မီးၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉမၼ်းၵူႈပီ။ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉလႆႈႁပ်ႉဢၢႆလႅတ်ႇမႆႈပူၼ်ႉတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်တၢၵ်ႇလႅတ်ႇႁိုင်ပူၼ်ႉတီႈ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉသမ်ႉ တူဝ်ႁွၼ်ႉတူဝ်မႆႈ၊ ႁိူဝ်ႇဢမ်ႇဢွၵ်ႇ၊ တွင်ႉမႆႈၼမ်ႉယူႇတႃႇသေႇ၊ ႁူဝ်ၸဵပ်း၊ ႁူဝ်မဝ်း၊ တွင်ႉၶူၼ်ႉ၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ဝႆး၊ တႃမူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆၶႃႈ။ 3. ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၸိူင်ႉၼႆ ၶဝ်ႈၽၵ်းတၢင်းၵိၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇဝႆႉလႆႈႁိုင် ၸၢင်ႈမဵၼ်သူမ်ႈ၊ မဵၼ်လူမ်းငၢႆႈလႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵိၼ်ၽိတ်း။ ပေႃးၵိၼ်ၽိတ်းၼႆၸိုင် ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တေမီးလူမ်းၼၢဝ်၊ တွင်ႉၸဵပ်း၊ တွင်ႉၶူၼ်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ၊ တွင်ႉၵႂႃႇ။ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ပႃး ႁူဝ်မဝ်း၊ ႁူဝ်ၸဵပ်း၊ ၸဵပ်းၸွမ်းၼိူဝ်ႉၸွမ်းတူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ 4. တၢင်းပဵၼ်ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈၼႆႉ တိတ်းၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ၊ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ မႃးၸွမ်းၼမ်ႉၵိၼ်၊ ၼမ်ႉႁိူဝ်ႇ၊ ၼမ်ႉလၢႆး။ ၵိၼ်ၶဝ်ႈ ၵိၼ်ၼမ်ႉၸွမ်းၵၼ်ၵေႃႈယင်းၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းၵၼ်လႆႈ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵေႃႈ တေမီးလူမ်းၼၢဝ်၊ ၸဵပ်းၸွမ်းၼိူဝ်ႉၸွမ်းတူဝ်၊ တွင်ႉၶူၼ်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ တူဝ်လိူင်၊ တႃလိူင် မၢင်ၵေႃႉတေၶူမ်းၸွမ်းၽိဝ်ၼင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆၶႃႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းထဝ်ႈ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းၶၢၼ်တႃၼွၼ်း၊ ၵူၼ်းမဝ်းၼမ်ႉသူႇရႃႇ၊ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းလႅတ်ႇ မီးႁိူဝ်ႇတႃႇသေႇ၊ ၵူၼ်းလဵၼ်ႈႁႅင်း၊ ၵူၼ်းပီးႁႅင်း၊ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်လႄႈ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးတိုဝ်ႉတၢင်းၸၢင်ႈပဵၼ်လိူဝ် ၵူၼ်းၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်း ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းၶႃႈ တေၵၢင်းယၢၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးလၢႆးႁႄႉၵင်ႈယူႇလၢႆလၢႆး။ မိူၼ်ၼင်ႇ− ထွမ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾိင်ႈၾႃႉၾူၼ်လူမ်းယူႇတႃႇသေႇ။ပႂ်ႉတူၺ်းႁႅင်းလူမ်းမႆႈ။ ယႃႇဢွၵ်ႇယူႇၵၢင်ပၢင်ႇၽွင်းလႅတ်ႇမႆႈလိူဝ်ႁႅင်း ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ၽွင်းလႅတ်ႇမႆႈႁႅင်း ၶၢဝ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းထိုင် ဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း သင်ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶႅၼ်ယၢဝ်း၊ တိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်၊ တိုဝ်းၵုပ်း၊ ၵင်ႈၸွင်ႈတႃႇသေႇ ႁၢမ်ႈၼုင်ႈသိူဝ်ႈသီလမ် ဢၼ်မေႃလုတ်ႇဢဝ်ႁႅင်းမႆႈလႅတ်ႇ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းၼိူဝ်ႉမၢင် ဢၼ်မီးလူမ်းၶဝ်ႈလူမ်းဢွၵ်ႇၶႅမ်ႉ/လီ။ ၵိၼ်ၼမ်ႉပၼ်ၼမ်ၼမ်၊ ပေႃးဢမ်ႇၵိၼ်ၼမ်ႉၼမ် ၾၢႆႇဢွၼ်ႇ(ယဵဝ်ႈ) တေၶုၼ်ႇဢူၼ်။ ငိူင်ႉဝႄႈလဝ်ႈယႃႈ၊ ထၢတ်ႈဢႄႊလ်ၵူဝ်ႊႁေႃႊ လႄႈၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ် ။ ႁၢမ်ႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမူတ်းသႂ် ပေႃးတေၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်၊ တေယိပ်းတၢဝ်းသင်ၵေႃႈ လၢင်ႉမိုဝ်းတႃႇသေႇ ၼႂ်းႁွင်ႈၼႂ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈမူတ်းသႂ် ယႃႈယႃ ၵုမ်းႁႅင်းလိူတ်ႈ(ယႃႈယႃလိူတ်ႈလိူဝ်) ၊ ယႃႈၵႄႈဝတ်းဢၢၼ်၊ ယႃႈယႃႁၵ်ႉသႃပၢႆးၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလူမ်းမႆႈၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းပုင်ႈသုင်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးၸွမ်းတူဝ်ၸွမ်းၶိင်းမီးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈသေဢၼ်ဢၼ် တၵ်းလႆႈၵႂႃႇႁႃမေႃယႃၵမ်းလဵဝ်။ ၵိၼ်ပၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်မီးထၢတ်ႈၵတ်းၼမ်ၼမ် ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် တေၸၢင်ႈၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈ တၢင်းပဵၼ်ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ တၢင်ႉမႆႈဢၼ်ၼပ်ႉသွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈဢဝ်မႃးၸႂ်ႉ တႃႇတၢင်းသဵင်ႇတီႈတူဝ်ၶိင်း တေလႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈတီႈ တၢင်းမႆႈလႆႈဢၼ်လူဝ်ႇလႆႈၾၢင်ႉ မီးၼင်ႇၼႆ။ ႁႅင်းလူမ်းမႆႈတၢင်းၼွၵ်ႈမွၵ်ႈႁိုဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်သင်- ႁႅင်းလူမ်းမႆႈတၢင်းၼွၵ်ႈ 27-32 ၻီႊၵရီႊ ၸၢင်ႈမီးၽွၼ်းယွၼ်ႈ တေႃႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းလႅတ်ႇမႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ- ႁိူဝ်ႉမွႆႈ ႁူဝ်မဝ်း ၶႂ်ႈတူၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ ႁူဝ်ၶႆႈ ၶူပ်းၶိုၼ်ႈၸွမ်းတူဝ်ၶိင်း ႁႅင်းလူမ်းမႆႈ တၢင်းၼွၵ်ႈ 32-41 ၻီႊၵရီႊ – ၸၢင်ႈပဵၼ်ၼူၶိုၼ်ႈယွၼ်ႉမႆႈလႄႈ ႁိူဝ်ႉမွႆႈလႅတ်ႇ။ ႁႅင်းလူမ်းမႆႈတၢင်းၼွၵ်ႈ 41-54 တီႇၵရီႇ – ပဵၼ်ႁႅင်းလူမ်းမႆႈဢၼ်မီးၽေးႁၢႆႉႁႅင်း တေပဵၼ်ၵူၼ်ႉၶိုၼ်ႈ ဢဵၼ်ၶႅင်၊ မဝ်း ၊ ပဵၼ်လူမ်း Heat stroke ယွၼ်ႉလူမ်းမႆႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ပေႃးတၢင်းမႆႈမီး 54 တီႇၵရီႇၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းမီးၽေးတေႃႇၵူၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းတၵ်းလႆႈသႂ်ႇမၢၵ်ႇႁူဝ်၊ ၵႅဝ်ႈတႃႁႄႉလႅတ်ႇ ၊ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းမၢင် ဢၼ်လႆႈလူမ်း။ ပေႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းၵၢင်ပၢင်ႇ ထုၵ်ႇလီပႂ်ႉတူၺ်းၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်။ မၢၵ်ႇမႆႉဢၼ်ထုၵ်ႇၵိၼ်ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈ တၢင်းၵိၼ်လႄႈ မၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ် ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ− တႅင်ၸိင် တႅင်ၸိင်ၼႆႉ မီးထၢတ်ႈၼမ်ႉၼမ်ႁႅင်းလႄႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ ၵိၼ်ပၼ်တႅင်ၸိင်ၼႆ တေၽိူမ်ႉပၼ်ထၢတ်ႈၵတ်း ၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ။ တႅင်တဝ်ႈ တႅင်တဝ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇမႆႉမဵဝ်းဢၼ်မီးထၢတ်ႈၼမ်ႉၼမ်၊ ၽိူမ်ႉပၼ်ထၢတ်ႈၵတ်း ၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆႈပၼ်ပႃး cell ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ဢၼ်ၺႃးလႅတ်ႇၽတ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ၼူမ်းသူမ်ႈ (ဒိန်ချဉ်) ၼူမ်းသူမ်ႈၼႆႉ သင်ႁဝ်းၶႃႈၵိၼ်ပၼ်ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉၼႆၸိုင် တေၸွႆႈပၼ်ႁႂ်ႈႁဝ်းႁၢႆႁိူဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼူမ်းသူမ်ႈၼႆႉ မီးပႃးထၢတ်ႈပရူဝ်ႊတိၼ်ႊလႄႈ တေၸွႆႈႁႂ်ႈႁဝ်းမီးလူမ်းတွင်ႉမႆႈၶဝ်ႈ၊ ယွၼ်ႉထၢတ်ႈပရူဝ်ႊတိၼ်ႊၼမ်လိူဝ် ထၢတ်ႈၶႆမၼ်းလႄႈ တေၸွႆႈပႃး ၼႂ်းတွၼ်ႈၵၢၼ်ယွႆႈတၢင်းၵိၼ်ၼႂ်းတူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆၶႃႈ။ မၢၵ်ႇၸွၵ်း မၢၵ်ႇၸွၵ်းၼႆႉ မီးပႃးထၢတ်ႈပူဝ်ႊတႅတ်ႊသီႊယမ်ႊၼမ်လႄႈ တေၸွႆႈပၼ် လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၵ်ႇႁိူဝ်ႇၼမ်ႁႅင်း။ မၢၵ်ႇၸွၵ်းၼႆႉ မီးထၢတ်ႈၼမ်ႉမွၵ်ႈ 80 % လႄႈ တေၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈၵႆႉပဵၼ်ၶႆႈပဵၼ်ၼၢဝ် ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ။ ႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉယူႇလီၵတ်းယဵၼ်လွတ်ႈႁၢမ်းၶဵၼ် ၽေးသၽႃႇဝ သေၵမ်း။ ဢၢင်ႈဢိင် – တီႈမႃး – https://www.thaipbs.or.th/news/content/326863 – https://multimedia.anamai.moph.go.th/news/180368/	['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2025-05-16T09:00:00	https://shannews.org/archives/67183	ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် 6,000 ပၢႆ တီႈႁူင်းၸၢၵ်ႈၶႅပ်းတိၼ် တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈပၼ်ၵႃႈႁႅင်း လၢႆးဝၼ်း	ဝၼ်းတီႈ 14/05/2025 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတေႃႇထိုင် ဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူင်း ၸၢၵ်ႈၶႅပ်းတိၼ် ၶျၢၼ်းယီႇ 6,000 ပၢႆ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ် တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈ ပၼ် ၵႃႈႁႅင်းလၢႆးဝၼ်းလႄႈ ငိုၼ်းလိူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၶႅပ်းတိၼ် ၶျၢၼ်းယီႇၼႆႉ မီးတီႈ ပွၵ်ႉႁူင်းၸၢၵ်ႈ ဢၼေႃႇရထႃႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၸိတ်ႉၵၢၼ်းတႃႇ (ဆိပ်ကမ်းသာလမ်း) ၸႄႈဝဵင်းလၢႆႇတႃႇယႃႇပွတ်းတူၵ်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႄၵၢင်ၸႂ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – လႆႈတုၵ်းယွၼ်း 4 ၶေႃႈ။ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈပၼ် ၵႃႈႁႅင်းလၢႆးဝၼ်း လုၵ်ႉတီႈ 7,200 ပျႃး ပဵၼ် 12,000 ပျႃး၊ ၵႃႈႁႅင်းႁဵတ်း ၵၢၼ် ၼိုင်ႈ ၸူဝ်ႈမူင်း လုၵ်ႉတီႈ 1,650 ၶိုၼ်ႈပဵၼ် 2,000 ပျႃး၊ ၵႃႈႁဵတ်းၵၢၼ်တဵမ်ဝၼ်း (ရက်မှန်ကြေး) လုၵ်ႉတီႈ 20,000 ပဵၼ် 40,000 လႄႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈပၼ်ငိုၼ်းလိူၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် 5 ပီၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ Photo by – DVB/ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၶႅပ်းတိၼ် တီႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဝၢႆးၼႄၵၢင်ၸႂ် ထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈယဝ်ႉ ၸဝ်ႈႁူင်းၵၢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်း တၢင်း 5 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ လႆႈမႆႈၸႂ် ၵူဝ်တီႉၺွပ်းၵူတ်ႇထတ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႄၵၢင်ၸႂ်။ သင် ပဵၼ်မႃးလိူင်ႈၸိူင်ႉၼႆ တႃႇတေႁွင်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၸဝ်ႈၵၢၼ် တင်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် မႃးၵႄႈလိတ်ႈတေႃႇၼႃႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႆႉမီး ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၶႅပ်းတိၼ် ၶျၢၼ်းယီႇ (Tsang Yih) ၼႆႉ ၸဝ်ႈၶွင်ပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းထၢႆႇဝၼ်ႊ။ မီးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၵူၼ်းၸၢႆး၊ ၼၢင်းယိင်းႁူမ်ႈၵၼ် တင်းမူတ်း 6,000 ပၢႆ။ မိူၼ်ၼႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မေႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် တီႈႁူင်းယဵပ်ႉၶူဝ်း Myanmar Jial Fashion – 2 တီႈပွၵ်ႉႁူင်းၸၢၵ်ႈ ငူၺ်ႇပိၼ်ႇလႄႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆႇတႃႇယႃႇပွတ်းတူၵ်း တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ် ယွၼ်ႉႁူင်းၵၢၼ် ဢမ်ႇပၼ်ငိုၼ်းလိူၼ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-16T08:00:00	https://shannews.org/archives/67178	ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးဢမ်ႇမႅၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ၺႃးတီႉၺွပ်းထႅင်ႈ	ရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ တၢင်ႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉသေ ၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းထႆးဢမ်ႇမႅၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ၺႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 13/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၸိူဝ်းပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ၵၼ်ၶျၼပူႊရီႊ ဢၢၼ်းတေၵူတ်ႇထတ်း ရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်တၢင်ႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈဝႆႉ။ ၸဝ်ႈၵႃး ဢမ်ႇယွမ်းၵိုတ်းသေ ႁေႃႈပၢႆႈ။ ဝၢႆးပလိၵ်ႈ လမ်းၸွမ်းတၢင်းလင် ရူတ်ႉၵႃးၼၼ်ႉ တမ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းသူၼ်ဢွႆႈသေ ၺႃးတီႉၺွပ်း တင်းသဵင်ႈ၊ ပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်လႄႈ ၵူၼ်းၶပ်းၵႃး ပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး ဢႃယု 31 ပီ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး သိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းၶပ်းၵႃး ၵူၼ်းထႆးၼၼ်ႉ ၵိၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ်ဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-15T17:30:00	https://shannews.org/archives/67174	ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်း တီႈတူၼ်ႈတီး ၺႃးလၵ်ႉတႂ်ႈၼႃႈတႂ်ႈတႃ	ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၺႃးၽူႈလၵ်ႉ ၸႂ်ႉသေႃးပွမ်သေ လၵ်ႉဢဝ်တႂ်ႈၼႃႈတႂ်ႈတႃ ၼမ်လိူင်ႇမႃးႁႅင်း။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 10/05/2025 ၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၼႄႁွင်ႈယႃၶဵဝ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵိုတ်းဝႆႉၼႃႈႁွင်ႈယႃ ၽွင်းၼၼ်ႉ မီၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉ ဢဝ်သေႃးပွမ် မႃးပိုတ်ႇယႃႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ မၼ်းၼၢင်း တၼ်းႁၼ်သေတူၵ်ႇတၵ်ႉ၊ ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ငၢႆးမိူၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်ႁၢႆၵႂႃႇၼႆသေ ဢၢၼ်းတေဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၼၼ်ႉၵႂႃႇ ထိုင်တီႈလႆႈၽိတ်းမေႃးၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶွင် ရူတ်ႉၶိူင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၽွင်း ၶႃႈၵႂႃႇၼႄႁွင်ႈယႃၶဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃႈ လႆႈၶတ်းသေႃးရူတ်ႉဝႆႉယူႇ။ ၵူၼ်းလၵ်ႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၶဝ်ပႃးသေႃးပွမ်သေ မႃးပိုတ်ႇယႃႉရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်သေ ၼႅတ်ႈၵႂႃႇတူၵ်ႇတၵ်ႉ၊ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်ၼႆသေ ၶိုင်ဢဝ်ၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ၼႄဝႂ်လၢႆႇသိၼ်ႇရူတ်ႉ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်၊ ၽူႈလၵ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၼႄလႆႈလႄႈ ၸင်ႇဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇၶိုၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႈႁိမ်းဝဵင်းႁၢႆးဝူဝ်း ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉၼုင်ႈၶူဝ်း ပလိၵ်ႈၾၢႆႇၵုမ်း ရူတ်ႉၵႃးသေ ႁႄႉၵူတ်ႇထတ်းၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ၊ ၵူတ်ႇထတ်းပႃးၾူၼ်းၸဝ်ႈၵႃး၊ ဝၢႆး ၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ တီႉၺွပ်းဝႆႉ၊ ၵွႆႈမႃးထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်းတီႈဢေးတႃႇယႃႇ၊ ပၼ်မၢႆၾူၼ်းဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ တဵၵ်းႁေႃႈ ဢဝ်ၵႃးပၢႆႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၸဝ်ႈၵႃး ၵႂႃႇၸွပ်ႇထၢမ်တူၺ်း တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ပလိၵ်ႈ ၾၢႆႇၵုမ်းရူတ်ႉၵႃးၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁူႉဝႃႈ ၺႃးလႅၼ်ဢဝ်ၵႃးၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈၾၢႆႇၵုမ်းရူတ်ႉၵႃးၶဝ် ဢမ်ႇမႅၼ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် ႁႃၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢိၵ်ႇပႃးလၢႆလၢႆတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးလၵ်ႉ ၺႃးၸူၼ်သေတႃႉ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်သင်လႆႈ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2025-05-15T16:30:00	https://shannews.org/archives/67167	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႅၼ်းႁႅင်းယႂ်ႇ တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်	မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 14/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jet Fighter သႅၼ်း 500 ပွၼ်ႊ မႃးပွႆႇလႄႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈလဢိ ၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 2 ၵမ်း ပွႆႇတူၵ်းသႂ်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈလဢိ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆးၽေးသိုၵ်း “ပၢင်ၵွၵ်ႇ” ၊ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉ၊ ဢွင်ႈတီႈပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 2-3 ၵမ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆးၽေးသိုၵ်းပၢင်ၵွၵ်ႇၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်လႄႈ မိူင်းပၢႆး ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၾၢႆႇတၢင်းဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် မိူင်းပၢႆးဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းဝႆႉႁိမ်းၸမ်ဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် မိူင်းပၢႆးၼႆႉ လႆႈၾၢင်ႉသေယူႇသဝ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းပၢင်ၵွၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၊ ပီၵၢႆ 2024 ၽွင်း လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 18 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပၢင်ၵွၵ်ႇ ၼၢင်းယိင်းဢႃယု 40 ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ ။ ၼႂ်းလိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 5 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းပၢင်ၵွၵ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်းလူႉတၢႆမွၵ်ႈ 10 ။ Photo by – Karenni People’s Voice/ ႁၢင်ႈ မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းသႂ်ႇ ႁႅင်းတီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပၢင်ၵွၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆး၊ ၾၢႆၶုၼ်လႄႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းထုင်ႉသၼ်လွႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးလႄႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸုမ်း SSNDF/ KNDF လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ပေႃးဢဝ်ပိဝ်ႇႁႃႇ ၶဝ်တူၺ်းတႄႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈသိမ်းဢဝ်ၶိုၼ်း တၢင်းဝဵင်းပၢင်လွင်း ၊ ၾၢႆၶုၼ် ၊ မိူင်းပၢႆး ၊ လွႆၶေႃ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၼၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယၢင်းလႅင်လွႆၶေႃၼႆႉ လွင်ႈယႂ်ႇတွၼ်ႈတႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ် ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO သေ ဢဝ်ငႃးသိုၵ်း 6 သၢႆ ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈၼႂ်းတၢင်းဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၊ ဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ မၼ်းၸၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် KNDF ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ် တီႈဝဵင်း မိူင်းပၢႆးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႄႇၸဵမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၽွင်း ပီ 2021 မႃး ။ ပီ 2023 သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ပိုတ်းယိုဝ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ယိုတ်းလႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈဝႃႇရီႇသူးၽလၢႆႇ၊ ၻူင်းတူးထၢၼ်ႇ၊ ပွႆးၵူင်း 3 ၊ ပွႆးၵူင်း 1 ၊ ၺွင်ႇဝႅင်း၊ ပီႇၵိၼ်းၵေႃးၶူႇ၊ သွင်ႇ ၵၢၼ်း၊ သီႇၵႃး၊ ၵုင်းပိဝ်ႇႁႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေတႃႉ ဢမ်ႇယိုတ်းလႆႈပႃး တပ်ႉၶမယ 422 ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တႃႇတေယိုတ်း ဢဝ်လႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး ပၢင်တိုၵ်းသိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-15T15:22:41	https://shannews.org/archives/67158	သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ	တင်ႈတႄႇ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ႈမႃးၵုမ်းၵမ်ယူႇၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်ပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းၶဝ်ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈလၢႆတီႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလူႉ ၵၢမ်ႉၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တေႃႇ လွင်းသုမ်းမွၵ်ႈ 4-5 သႅၼ်ၼႆႉဢိူဝ်ႈ။ မွၵ်ႈ 10 သႅၼ်ၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၶဝ်ပိုတ်ႇၸွမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ၼိဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၵႂႃႇလွင်ႈသုမ်း ထိုင်တီႈလႆႈၵၢမ်ႉရူတ်ႉ ပွင်ႇၶူဝ်း ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး။ ပေႃးမီးပၢင်တေႃႇလွင်းၵေႃႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းၼမ်မႃးၶႃႈယဝ်ႉ။ မၼ်းတေပဵၼ်ၽွၼ်းႁၢႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းလၵ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးလွင်းသုမ်းယဝ်ႉ ၵႂႃႇႁႃလၵ်ႉႁႃၸူၼ်ပိူၼ်ႈ တေမီးမႃးၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်သေ ပိုတ်ႇမႃးပၢင်တေႃႇလွင်းမႃးၼႆႉ တင်ႈတႄႇၶူဝ်လူင်ဝဵင်းသီႇပေႃႉ တေႃႇထိုင် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တင်ႈတႄႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ – သႅင်ၵႅဝ်ႉ – မိူင်းယႆၼႆႉထႅင်ႈ သဵၼ်ႈၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ပၢင်တေႃႇလွင်း မၢင်တီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိၵ်ႉၶိုၼ်းသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ – ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ “တၢင်းၵႂႃႇၶူဝ်လဵၵ်း တီႈႁိမ်းၼွင်ဢိူင်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးပၢင်တေႃႇလွင်းထႅင်ႈ။ တီႈၶူဝ်လဵၵ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉပိုတ်ႇမႃးမွၵ်ႈ 2 ဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း။ တီႈသွင်ၵႄးၵေႃႈ ပိုတ်ႇယူႇ 2-3 ယူင်ႇ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးလဵၼ်ႈ ၶဝ်ၶိုၼ်းပိၵ်ႉၵႂႃႇ ၸင်ႇႁႃမႃးပိုတ်ႇၶိုၼ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 10 ဝၼ်းပၢႆၼႆႉၵူၺ်း။ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းသီႇပေႃႉတႄႉ ငိၼ်းဝႃႈ တၢင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ၸဝ်ႈမိူင်း၊ ဝဵင်းၵဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ မီးပၢင်တေႃႇလွင်းၼမ်။ တီႈၼွင်ဢိူင်ႇၵေႃႈမီး တီႈႁိမ်းႁူင်းယႃမူႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈမီးၼႆၶႃႈဢေႃႈ ပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၽွင်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပၢင်တေႃႇ လွင်းလိူင်ႇၼမ်သေ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၵွတ်းၽၢၼ်လႄႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈ တေၸၢင်ႈလိူင်ႇၼမ်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။ “ၸူဝ်ႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ႈမႃးၼႆႉ တႃႇတေႁႃၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶဝ်တႄႉ ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ်ႁဵတ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၶဝ်တိုၼ်းႁဵတ်းၵႂႃႇမူတ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းတႆးမီးတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇ။ ပေႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇတႄႉ ပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ တိုၼ်းတေမီးၼမ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉလၢတ်ႈ။ – ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် သင်ဝႃႈ မီးပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆ တေၸၢင်ႈမီးပၼ်ႁႃ ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၽူဝ်မေးၽိတ်းမေႃးၵၼ် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႃႈႁိူၼ်းတႅၵ်ႇယၢႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ တေလိူင်ႇၼမ် သင်ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းမႃး ၵူဝ်လႃႈလီႈႁဵတ်းႁွတ်းတေႃႇၵၼ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးပၢင်တေႃႇလွင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ၊ သွင်ၵႄးလႄႈ သီႇထွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢႆးၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ႁွပ်ႈသွင်ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ်ႈၵုမ်းၵမ်ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉသေတႃႉ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈသၢပ်ႇဝဵင်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈလၢႆတီႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ် မီးႁိမ်းၾင်ႇတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလႄႈ မိူင်းယႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။	['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-15T09:00:00	https://shannews.org/archives/67154	တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ လၢမ်းၽႄႈၶိုၼ်းတီႈမိူင်းထႆး ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း မီးထိုင် 7,000 ပၢႆ	တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ (Covid 19) လၢမ်းၽႄႈၶိုၼ်းၼႂ်းမိူင်းထႆး ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းမီး 7,000 ပၢႆ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵုမ်းတၢင်းပဵၼ်မိူင်းထႆး DDC ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ မီးဝႆႉ 7, 013 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပဵၼ်ၵေႃႉ ၼိုင်ႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ၊ သဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းပဵၼ်ၼႆႉ တႄႇၵဵပ်းမႃးဝၼ်းတီႈ 04-08/05/2025 ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၶၢဝ်းပိုတ်ႇႁူၼ်းႁဵၼ်း ၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၸၢင်ႈတိူဝ်းလၢမ်းၽႄႈ၊ ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉဝႆႉၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵုမ်းတၢင်းပဵၼ် မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ။ ၼႂ်းၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 4 ပီလူင်းတႂ်ႈ၊ ဢၼ် တိတ်းၸပ်းၼမ်သုတ်းထီသွင်သမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 30 လႄႈ 39 ပီ၊ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်သေ လူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ မီးဢႃယု 60 ပီ။ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉၼႆႉ မီး 4 မိုၼ်ႇပၢႆ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ႁႂ်ႈငိူင်ႉဝႄႈဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ၊ ၵႆႉသုၵ်ႈလၢင်ႉမိုဝ်း၊ သႂ်ႇၽႅၼ်ႇတူမ်းသူပ်း Mask ၊ ၵိၼ်ပၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်တေမီးႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်လီၼႆ တိုၵ်းသူၼ်းပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – The Nation Thailand	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2025-05-17T08:30:00	https://shannews.org/archives/67152	ယွၼ်ႉသင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းတဵၵ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉထွႆႇဢွၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ	တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 မႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ယူႇၵႄႈၵၢင် ႁဵတ်းၶဵဝ်ပၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၼ် ၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၼႆယူႇ။ ထိုင်မႃးၵၢင်လိူၼ် April ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇသေ မီး ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေလႆႈထွႆဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ တေႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶိုၼ်း တႃႇ 12 ပွၵ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢိၵ်ႇ ၽူႈထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်း လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆလၢႆတီႈလၢႆလၢႆတၢင်း ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဢွၵ်ႇမႃး လၢႆလၢႆမဵဝ်းယူႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈၸဵပ်းၸႂ်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈပွင်ႉထႃႉထိုင်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ယိၼ်းမႆႈ ၸႂ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးပေႉၵိၼ်လူလၢႆတီႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶိုၼ်း ၼႃႇလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တင်ႈတႄႇႁူဝ်ပီ 2025 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႆႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉဢမ်ႇမီးငဝ်းလၢႆးတႃႇႁုပ်ႈယိုတ်းၶိုၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေမႃးတဵၵ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်း ပၼ်ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢႆးပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉယဝ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 17-18/04/2025 လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း တူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ၶႄႇ လႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၸၢင်ႉသွင်တူဝ် (ဆင်နှစ်ကောင်) တီႈပွၵ်ႉ 2 ၵၢင် ဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉယူႇ။ ပၢင်ၵုမ်ယင်းပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း တူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ယင်းပႆႇပွၵ်ႈထိုင်ၶိုၼ်း ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ဝၼ်းတီႈ 22/04/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈပေႃးတေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းတင်းၼမ် လုၵ်ႉတၢင်း မိူင်းယႆ-တၢင်ႉယၢၼ်း-ႁူဝ်ယ-ၼမ်ႉပွင်ႈ သေၶဝ်ႈမႃးဢဝ်ၼႃႈတီႈၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႃးလူင်ၵႃးဢွၼ်ႇ 200 လမ်းပၢႆ ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼၼ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈ မီး 1000 ပၢႆ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈ မီး 3000 ပၢႆ ၼႆယူႇ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇတႄႉ တင်ႈယိူင်းမၢႆဝႃႈ တေတိုၵ်းတေႃး ၽဵဝ်ႈ မူၺ်ႉပႅတ်ႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်း တေလႆႈယူႇသဝ်းၵႂႃႇၵတ်းယဵၼ်ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းဝၢႆလင်မႃး ယွၼ်ႉႁႅင်း မိပ်ႇဢီး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်မႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပိူင်ႈႁိူင်ႈၵိူင်းသဵၼ်ႈ တၢင်းၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼၢင်းၶႂၢၼ်လဵၵ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်ၼႄ လွင်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈထွႆဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း ၼင်ႇၼႆ။ “ပဵၼ်တႃႇ ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းၶႄႇ။ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ တိတ်းၸပ်းၵၼ်တင်း မိူင်းတႆး ဝႆႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶိုၼ်းၼႆ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ႁူမ်ႇငမ်းလႆႈ ဢမ်ႇၼၼ် တၢဝ်းႁႃလႆႈယူႇ တႃႇသေႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵွႆး၊ မီးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ဢွၼ်တၢင်းပုၼ်ႉယဝ်ႉ။” မိူင်းတႆး လႄႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ် ၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆႉလႄႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်မႃးၵေႃႈတိုၼ်းဢမ်ႇ ၵၢင်းယၢၼ်ၵၼ်လႆႈတေႉတေႉ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်မႃးၵပ်းၵၢႆႇၸွမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် သေ မိပ်ႇငႅၼ်းတဵၵ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉထွႆဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈပၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း။ ယွၼ်ႉသင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶႂ်ႈႁူမ်ႇငမ်းၼိူဝ် မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆၼၼ်ႉ ၼၢင်းၶႂၢၼ်လဵၵ်း သိုပ်ႇထတ်းသၢင် ဢုပ်ႇၶႆႈလၢတ်ႈၼႄ ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်း မိူင်းၶႄႇတႄႉၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းမီးဝႆႉ လွင်ႈၵပ်းၵၢႆႇၵၼ် လွင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၵၼ် လွင်ႈၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ် ၸဵမ်ပိုင်းၼႆ တိုၼ်းၸႅင်ႈလႅင်းလီယူႇ။ ၾၢႆႇလင်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ၶႄႇတိုၼ်းလႆႈမီးဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း လၢတ်ႈ၊ လိၵ်ႈလၢႆး၊ ၶိူဝ်းၵူၼ်းၵေႃႈယဝ်ႉ ၶဝ်တိုၼ်းမီးလွင်ႈမိူၼ်ၵၼ်။ မိူင်းၶႄႇ တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ၶဝ်မီးလွင်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်လူး။ မၢင်ၸိူဝ်းတၢင်းလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၵွႆး။ ပေႃးလၢတ်ႈတႄႉၵေႃႈငၢႆႈၼႃႇ။ ၵူၺ်း မၼ်းဢမ်ႇယူဝ်းမွၵ်ႈၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ မိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်း ထိင်းလႃႈသဵဝ်ႈပေႃးၼႆၸိုင် ပေႃးယူႇတီႈၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၺ်း ၶဝ်တိုၼ်းၶႂ်ႈလႆႈလႃႈသဵဝ်ႈ။ ယူႇတီႈၸဵင်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း တူၺ်းၵေႃႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈလီ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။” ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ မိူင်းမၢၼ်ႈ- မိူင်းၶႄႇၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ လႆႈၸႂ်ႉ လၢႆးတၢင်းဢၼ်လႂ်ၵေႃႈလီ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းတေၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်းၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ထွႆ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပၼ်ၶိုၼ်းႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးပိူၼ်ႈလႆႈသေ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈၼႆ ၶဝ်တိုၼ်းမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်တႃႇတေယႃႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်တေမီး တၢင်းပဵၼ်ၾၢႆႇပၢႆးၸႂ်ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး တိုၼ်းဢမ်ႇဝူၼ်ႉထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၼႆ ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈလႆႈႁၼ်သိုဝ်ႈၼႃႈတၼ်းတႃယူႇ။ တင်ႈတႄႇ ပဵၼ်ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈသုမ်းၵၢၼ်ႉၼႃႈတီႈလၢႆလၢႆၾၢႆႇ လႆႈၸုၼ်ႉပွႆႇပၼ် ၸုမ်း သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းၵမ် ၼႃႈလိၼ် လႄႈ ၸေႈဝဵင်းၸိူဝ်းယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆးၼႆ ၼၢင်းၶႂၢၼ်လဵၵ်း ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၸွမ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ၊ ၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇတူၺ်း။ ယႃႇဝႃႈၸွမ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃႈ တေႃႈၼင်ႇၸွမ်းၼႃႈလိၼ်ပဵင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ယင်းဢဝ်ၾႆးၽဝ်တင်းဝၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တင်းႁဵတ်း။ ပေႃးၼၼ် တွၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵွႆးတႄႉ ၶဝ်ႁမ်ႉတေဝူၼ်ႉသွၼ်ႇႁဵတ်းႁင်ယဝ်ႉလႃႇၼေႃႈ။ ဢၼ်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼႆႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်းတေဢမ်ႇႁႂ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းထိင်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃ။ ၶဝ်တိုၼ်းတေလမ်းယႃႉတိၵ်းတိၵ်း ယဝ်ႉ။ ၼႆႉတိုၼ်းပဵၼ်ၽႅၼ်ၶဝ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇ ႁွပ်ႈႁွပ်ႈၼွၵ်ႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈႁႄ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေမႃးၵုမ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈတႃႇ 12 ပွၵ်ႉၵွႆး။ ပေႃးၼၼ်ၼႆ ၶႄႇ တင်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းတေ လႆႈငူပ်ႉငီႉၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။” ဝၢႆးလင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၶႄႇ ယူႇၵႄႈၵၢင်ႁဵတ်းၶဵဝ်ပၼ်သေ ၶိုင်ပွင်ပၼ် ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈမိူင်းၶႄႇ ဝဵင်းၶုၺ်းမိင်ႊထႅင်ႈ။ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ထွႆပၼ်ၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁူၼ်လင်ၵႂႃႇတင်ႈတပ်ႉၵုမ်းၵမ်ၶိုၼ်း ဝဵင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ တင်း မၢၼ်ႈတူင်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇမီးဝႆႉ ၼႂ်းလၵ်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉၵွႆးၼႆယူႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း သွင်ဝၼ်း လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 28 တင်း 29 ၼႆႉ သိုၵ်းတင်းသွင်ၸုမ်း ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်ၸွမ်း လႆႈ ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ် တင်းသွင်ၾၢႆႇၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်း လူင်းသင်ၵၼ်မႃးတေႉတေႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢွၵ်ႇၼႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေၶေႃႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ၸတ်းပၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႂ်းၵႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၶဝ်ႈပွႆးတိုၵ်း ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သေ ၵုမ်းၵမ်လႆႈ ဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ပၼ်တိုဝ်ႉ တၢင်း ႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႃႇလွင်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ သင်တေႃႇလွင်းဢမ်ႇလႆႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်း ပၼ်ႁႅင်း ဢီးတဵၵ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ထွႆဢွၵ်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းလီငၢမ်း။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ တႄႉ ထတ်းသၢင် ႁၼ်ထိုင်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ – ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် တေႃႉသူင်ႇမိူင်းၶႄႇ “ယွၼ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶႄႇ ၶႂ်ႈသၢင်ႈၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး BRI ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉၸဵမ်လႂ်ၼၼ်ႉၼႆႉၵေႃႈပႃး၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႈ ၸွႆႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်တေၸမ်ၵူၼ်ႇပင်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈတင်ႈတူဝ်လႆႈၶိုၼ်း။ လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ငဝ်ႈဝဵင်းလူင်မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမိူင်းၶႄႇ လတ်းၽၢၼ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ တေႃႇသၢပ်ႇၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ။ ၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉဢဝ်လႃႈသဵဝ်ႈဢၢပ်ႈပၼ်ၼႂ်းမိုဝ်းၶႄႇ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉထွႆဢွၵ်ႇပၼ်မၢၼ်ႈ။ ၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး BRI ၼႆႉ ပဵၼ် ၶူင်းၵၢၼ်လူင်မိူင်းၶႄႇ တႃႇၵႃႉၶၢႆၸွမ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉ။ တေမီးပႃးတႃႇသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢီႈသင်ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႅင်ႈလႅင်းဝႆႉသင်။” ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မီးၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၸုမ်းလဵဝ်ၵွႆး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၸွမ်းသေ လႆႈလူႉသၢႆၸႂ်ၵႂႃႇၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၺႃးၶမ်ၵႄႈၵၢင် ထုၵ်ႇဢဝ်သၢႆၸႂ် တူၵ်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇ တႃႇၸုမ်းသိုၵ်းဢဝ်တေႃႇလွင်းၵၼ်လဵၼ်ႈ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လူင်ၼၼ်ႉယူႇ။ ၼၢင်းၶႂၢၼ်လဵၵ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “ပေႃးမႃး တူၺ်း ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၼႆၸိုင် ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်ၸုၵ်းၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ လႄႈ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း သေလႄႈ တိုၵ်းတေႃး။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇၶိုၼ်း ၼႂ်းမိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆၸိုင် ၶႄႇႁမ်ႉ တေႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶႄႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႊ သီႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ Ideology ပၢႆးဝူၼ်ႉဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ပေႃးမႃးၼိူင်းၵၼ်တင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ တင်း Pro Democracy movement ႁႄလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ဢၢပ်ႈတေၶႂ်ႈပႃးၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်ၼႆၸိုင် ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သီႇပီ ႁႃႈပီၼႆႉ ၾၢႆႇ pro democracy movement ၵေႃႈ မၼ်းတိုၼ်းၵုမ်းထိင်းလႆႈ ၼႃႈလိၼ်ၼႆႉၼမ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈငဝ်းလၢႆးမၼ်းၼႆႉ မၼ်းၶႂ်ႈ မိူၼ်ၵႂႃႇ Fail State ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇပေႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇသုမ်းၸိူင်ႉၼၼ်။ တႃႇတေၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းဢၢပ်ႈတေယၢပ်ႇဝႆႉယူႇ။ ၶႄႇ တႄႉၵေႃႈ မၼ်းဢဝ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမၼ်း၊ လွင်ႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇ ၼမ်ႉတွၼ်းမၼ်းဝႆႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇထီႉၼိုင်ႈၼႆလႄႈ တီႈဢေႇသုတ်း မၼ်းတိုၼ်းတေၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၼႃႈလိၼ် မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်း ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ။ လွင်ႈၼႆႉ ၼၢင်းၶႂၢၼ်လဵၵ်း သိုပ်ႇထတ်းသၢင် လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ -“ပေႃးယူႇတၢင်းၼိူဝ်တူၺ်းတႄႉၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈ ၼိမ် ယူႇသဝ်းယူႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇပႃႇႁဵဝ်ႈၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ။ ပေႃးႁဝ်းၵႂႃႇတူၺ်း တၢင်းတႂ်ႈမၼ်းၼႆၵေႃႈ လွင်ႈၶူမ်ႇၶီႇၵၼ်၊ လွင်ႈတဵၵ်းတဵင်ၵၼ်၊ လွင်ႈဢမ်ႇတြႃးၸိူဝ်းၼႆႉ၊ လွင်ႈပေႉၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈတိုၵ်ႉတေမီးယူႇ။ ပေႃးယဝ်ႉ လွင်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမၼ်းတေဢမ်ႇမီး။ မိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပဵၼ်ၵႂႃႇ Fail State။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႄႇၼႆႉ တေႁႃလွၵ်းလၢႆး ႁူမ်ႇငမ်းႁႂ်ႈပေႃးလႆႈယူႇ” ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉ Key Actor ၸုမ်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉ ၸုမ်းလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႉဢမ်ႇသုမ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႄႇၼႆႉ တိုၵ်ႉႁၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီးပုၼ်ႈပၢင်ႈယူႇ။ ပေႃးႁုပ်ႈ တႄႉၵေႃႈ ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈယုင်ႈၸွမ်း ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၽွၼ်းလီတႃႇမိူင်းၶႄႇၵွႆး။ ၼႆႉ ပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးယူႇၼႂ်း ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းတူၺ်းၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပေႃးၶဝ်ႈပႃးၾၢႆႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈၸိုင် မၼ်းတေတိူဝ်းၶႅမ်ႉ တေလီတႃႇၽွၼ်းပၢင်ႈၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးတေႉတေႉ။ ၼၢင်းၶႂၢၼ်လဵၵ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “သင်ဝႃႈ ၸုမ်း pro-democracy movement ၶဝ်ပေႉၵႂႃႇႁႃႉ ဢမ်ႇ ၼၼ်ၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA ၼႆႉပႃးၵႂႃႇၾၢႆႇ pro-democracy movement ၼႆ မၼ်းၵေႃႈ တေလဵၼ်ႈယၢပ်ႇ တႃႇမၼ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူင်းၶႄႇ ၸင်ႇငူပ်ႉငီႉ တဵၵ်းႁႂ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထွႆဢွၵ်ႇၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ” ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉထွႆဢွၵ်ႇဝဵင်းသေ ပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးၵုမ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်း လူင်လႃႈသဵဝ်ႈတႃႇ 12 ပွၵ်ႉၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈထတ်းသၢင်ဝႃႈ တေမီးၽွၼ်းယွၼ်ႈထိုင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇၼၼ် ႁူဝ်ပီ 2026 ၼၼ်ႉယူႇ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ထတ်းသၢင်ၼႄဝႆႉဝႃႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးၵုမ်းၵမ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ “ၶေႃႈထီႉ 1 ပဵၼ်တႃႇသၢႆသဵၼ်ႈတၢင်း ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶႄႇ 2.ၸၢင်ႈတေပဵၼ်တႃႇလူင်းၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ် ၼပ်ႉၵူၼ်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ် ၸၵၸ (သိုၵ်းမၢၼ်ႈ) တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်ထူၼ်ႈ 12 ပီ 2025 ၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈပၢႆႈလႆႈၼီ လႆႈပႅတ်ႈၼႃႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႆႈလူႉသုမ်း ႁိူၼ်းယေးၶူဝ်းၶွင် ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မၢင်ၸိူဝ်း သုမ်းပႃးသၢႆၸႂ်ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉလူးၵွၼ်ႇ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ႁွင်ႉပၢဝ်ႇသႅၼ်ႇႁႂ်ႈ ၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉႁူႉဝႃႈ ႁဵတ်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆၼၼ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈသဵၼ်ႈတၢင်းယိူင်းမၢႆမုၵ်ႉၸုမ်းသေ တူၺ်းႁၼ်လီၼိူဝ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးမိူင်းၶႄႇ ၼမ်လိူဝ် ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၼမ်လိူဝ် တၢင်းလူႉယႂ်ႇသုမ်းလူင် ၵူၼ်းမိူင်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵေႃႉတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း 1027 ၵေႃႈလီ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵေႃႈလီ ၸဵမ်ပိုင်းၶႄႇၶဝ် တိုၼ်းမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႃႈမိူင်းပွတ်းႁွင်ႇယူႇယဝ်ႉ။ မႃးပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်း 1027 ယဝ်ႉသေ လႆႈသုမ်းၼႃႈလိၼ် ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တိုၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈ ၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်း ၵၢၼ်ၼႃႈလိၼ်လႂ် ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇလႂ် ၵၢၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢဝ် ၵၢၼ်သိုၵ်းလွင်ႈလဵဝ်သေ တႅပ်းတတ်းတႄႉ တေဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်း” ဝႃႈၼႆ။ ႁဵတ်းၵႂႃႇႁဵတ်းမႃး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ် ၸိူဝ်းၼႃႈလိၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် ယၢမ်ႈယူႇမိူၼ် ပီႈၼွင်ႉ ၵၼ်မႃးၵေႃႈ ၽိတ်းၽႅၵ်ႇထဵင်မေႃး ႁိမ်ဢွင်ႈတီႈၼႃႈလိၼ်ၵၼ်မႃးတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸၢင်ၸႂ်ၼိူဝ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃးၶိုၼ်း။ ၼင်ႇႁိုဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းတေမီးလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတေလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ် ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ်ႉ ပၼ်ႁႃ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ဢဝ်လၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်းၵႄႈလိတ်ႈၵွႆးဢမ်ႇလႆႈ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေလႆႈဢဝ်လၢႆးတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ။ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ဢဝ်လၢႆးတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းယင်းတိုၵ်ႉတေလႆႈ ၾၢင်ႉယူႇ ၾၢင်ႉၵိၼ် ၾၢင်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလွတ်ႈၽေး လွင်ႈၵႂႃႇမႃးၵႃႉၶၢႆသေ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇယူႇ။ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းတိူၵ်ႈသေတႃႉၵေႃႈယႃႇ လွင်ႈၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင် ပူၼ်ႉပႅၼ် လူလၢႆ လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း တႄႉ တေၸၢင်ႈမီးယူႇ။ ပၢၼ်ႁႃလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵပ်းၸုမ်းၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ်ၵွႆး၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်သိုၵ်း ငဝ်ႈငႃႇမၼ်း တိုၼ်း ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၵႃႈတေလႆႈဢဝ် ၵၢၼ်မိူင်းၵႄႈလိတ်ႈၸင်ႇ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈၶေႃႈတွပ်ႇမၼ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင် လႄႈ တူင်ႉတိုၼ်ႇၸွႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်း ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ပၼ်ႁႃ လႄႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မီးတီႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆး တပ်ႉလႂ်တပ်ႉၼိုင်ႈသေ တေၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ။ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵူၼ်းသိုၵ်း လႄႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း တင်းသဵင်ႈ မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ တေလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွႆႈထႅမ် ယွၼ်ႈၽဵင်ႇၵၼ်ၸင်ႇ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၶေႃႈတွပ်ႇ ပၼ်ႁႃပျသၼႃႇလူင်ၼႆႉယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵူၼ်းသိုၵ်း ၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇၵွႆး ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်း၊ ၵူၼ်းသိုၵ်း လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၽႂ်ၵေႃႈ ယႃႇႁၼ်ၽိတ်းၼိူဝ်ၽႂ်။ မီးလွင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶႆႈၸႂ်လီလီသေ ႁူမ်ႈၸွႆႈၵၼ်ၵႂႃႇလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁူမ်ႈၸွႆႈတပ်ႉလႂ်လႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ဝႆႉၸႂ်ယိုၼ်း ယၢဝ်း ပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၵႂႃႇသေၵမ်း” တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်း	['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'Featured', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-15T08:00:00	https://shannews.org/archives/67144	ၶွမ်ႊပၼီႊၵႃး NISSAN ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေလူတ်းယွမ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် 2 မိုၼ်ႇၵေႃႉ	ၶွမ်ႊပၼီႊၵႃး NISSAN မိူင်းၵျပၼ်ႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေလူတ်းယွမ်း ႁႅင်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇ 20,000 ၵေႃႉ တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လွင်ႈၼႆႉၼမ်လိူဝ်သေ ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ 2 ပုၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉတင်းၼမ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်တေလူတ်းယွမ်းၼႆႉ မီးတႃႇ 15 % ၼႂ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊ NISSAN တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်း ဢွၵ်ႇ ၵႃး 17 ဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢိုတ်းပႅတ်ႈ တႃႇ 7 ဢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ 2024 ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ NISSAN လႆႈသုမ်းငိုၼ်းၵႂႃႇ တႃႇ 4.5 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေလူတ်းယွမ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်။ ပိူင်လူင်မၼ်း ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊ ဢမ်ႇၶဵင်ႇတႃႉၵၼ် လႆႈတင်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ ရူတ်ႉၵႃးၾႆးၾႃႉမိူင်းၶႄႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တီႈၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼၼ်ႉ ပိူင်ၵၢၼ်ၵဵပ်းၶွၼ်ႇမႂ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လွတ်ႇငိုတ်ႈဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၶွမ်ႊပၼီႊ NISSAN ၶတ်းၸႂ်ဢုပ်ႇၵုမ် တႃႇတေႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်တင်း ၶွမ်ႊပၼီႊၵႃးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် မိူင်းၵျပၼ်ႊ ႁွၼ်ႇတႃႇ (Honda) ယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်သေ လႆႈၵိုတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-15T10:35:58	https://shannews.org/archives/67139	ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းႁဵင်ပၢႆ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉသွႆ တီႈမိူင်းပၢႆး	သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် KNDF ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ် တီႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵွင်ႈလူင်ပိုတ်းယိုဝ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူႈဝၼ်း ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးဢၼ်ယူႇသဝ်းဝႆႉႁိမ်းႁွမ်း ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၽႃႈယင်(မူဝ်းၵႃႇ) ဝႃႈၼႆ ။ တွၼ်ႈတႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၵုမ်းၵမ်လႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်၊ ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး၊ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇ တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေဢမ်ႇၵႃး ဢဝ်ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆသေ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပႆႇၸၢင်ႈ ပွၵ်ႈၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေး ႁိုင်မႃး ၸမ် 2 ပီ ဝႃႈၼႆ ။ ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈမိူင်းပၢႆး လုၵ်ႈၸုမ်းၵႅတ်ၶႄႇၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး PDF လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တလဵဝ် တၢင်းမိူင်းပၢႆးၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈဢဝ်မၢၵ်ႇ ၊ တရူၼ်ႊ ယိုဝ်းၸွႆႈ ၊ တၢင်းႁိမ်းႁွမ်းပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၶဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၽႃႈယင်(မူဝ်းၵႃႇ)ဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၵေႃႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ လႆႈပၢႆႈယူႇၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆး ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းယၢင်းလႅင်တႄႉ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်းဢမ်ႇလီသေ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉၵႂႃႇမႃး – ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမိူင်းပၢႆးယူႇသဝ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆး 1 မူင်းပၢႆ ၊ ယွၼ်ႉလႆႈယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်း လႄႈဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈတႃႇၼ မႃးၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်း ၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈမိူင်းပၢႆး “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈယွၼ်ႉၶဝ်လႆႈပၢႆႈႁိုင်ယဝ်ႉ ၊ ဢၼ်ၶဝ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၼႆႉမီးတင်းၼမ် ၊ တလဵဝ်တေၶဝ်ႈၶၢဝ်းၾူၼ်ယဝ်ႉလႄႈတႃႇတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း လူဝ်ႇၽႃႈယၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ ဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ၼေႇပျီႇတေႃႇ 100 လၵ်း ၊ ၾၢႆႇႁွင်ႇ မီး ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၊ ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ လႄႈ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၾၢႆႇၸဵင်ႇၸၢၼ်းသမ်ႉ မီးဝၢၼ်ႈ ၽရူႊသူဝ်ႊ၊ တၢၼ်ႇတွင်ႇၵျီး လႄႈ ၾၢႆႇၼႃႈသမ်ႉ မီးတီႈမူၵ်းသိူဝ် ( တီးမေႃးသူဝ်ႇ ) ၊ ၾၢႆႇတူၵ်းသမ်ႉ မီးဝဵင်းပၢင်မၢၵ်ႇၼႃႉ (ပျဉ်းမနားမြို့) လႄႈ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းတႃႇတင်း သွင်ၾၢႆႇသွင်တၢင်း ဝႃႈၼႆ ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆး၊ၾၢႆၶုၼ်လႄႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ယၢင်းလႅင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းPDF ပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းထုင်ႉသၼ်လွႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းၽေးပၢႆႈၽေးပဵၼ်ႁူဝ်သႅၼ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-15T09:37:03	https://shannews.org/archives/67130	UWSA ပၼ်တၢမ်ႇတၢႆၵူၼ်းသိုၵ်း ၵေႃႉလၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵႂႃႇၶၢႆ	ဝၼ်းတီႈ 14/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်း တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ပၼ်တၢမ်ႇတၢႆ ၵူၼ်းသိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ၵေႃႉလၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵႂႃႇၶၢႆၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၼႂ်းထုင်ႉတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉၵုမ်းၵမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇပွင်ၵၢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ – တီႈပၢင်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ တၢႆၵူၼ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းပၢင်သၢင်းတင်းသဵင်ႈလႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တူၺ်းၸွမ်းၵႂႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်မိူဝ်းၼႃႈ – ဝႃႈၼႆ။ – သိုၵ်းဝႃႉ ပၼ်တၢမ်ႇတၢႆ ၵူၼ်းသိုၵ်း တီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ႁူင်လိုဝ်းၵၼ်ဝႃႈ – ၵူၼ်းသိုၵ်းသွင်ၵေႃႉၼႆႉ လၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈ ၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ဢၼ်ပႃးမၢၵ်ႇၵွင်ႈ ၼိုင်ႈတိူၵ်ႈလႂ် 800 လုၵ်ႈ တႃႇ 40 တိူၵ်ႈသေ ၵႂႃႇၶၢႆပၼ်တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တႃႇငိုၼ်းၶႄႇ 400,000 ယႂၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ -“ၶဝ်ၺွပ်းလႆႈ 2 ၵေႃႉ၊ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ ၶဝ်ပၼ် တၢမ်ႇတၢႆၵမ်းလဵဝ်။ တႃႇထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ ၶဝ်ပၼ်တၢမ်ႇတူၵ်းထွင်ႇပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပႆႇ ၺွပ်းလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီး။ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ၶဝ်ၵႂႃႇၺွပ်းၺႃးမိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉ သိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ်တင်း သိုၵ်းလွႆ”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းလၵ်ႉတေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵႂႃႇၶၢႆၼႆႉ ယႃႉပႅတ်ႈ CCTV ဢွင်ႈတီႈဝႆႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉ ၸိုၼ်းယၢမ်းသေ ယႃႉသေႃးၵႃးယဝ်ႉ တေႃႉတၢင်ႇဢဝ်ၶူဝ်းၵႂႃႇဝႆႉၼႂ်းထိူၼ်ႇတီႈၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလၵ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းယူႇ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်တပ်ႉတေႃႉသူင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-14T16:00:00	https://shannews.org/archives/67127	ဝတ်းဝႂ်ၵူၼ်းထဝ်ႈမီးတႄႉႁႃႉ ၸွင်ႇၶဝ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ႁိုဝ်	ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းပေႃးႁိုင် ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇၵတ်းယဵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ ၽၢတ်ႇဝၢၼ်ႈယၢၼ်မိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉ။ ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇၵေႃႉတီႈၵေႃႉတၢင်း၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး မီးၼမ်လၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်း ႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် ထုၵ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်သေ ယူႇထင်မိူင်းထႆးၵေႃႈမီး။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉ ဢမ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ပၵ်းပိူင်ယူႇ သဝ်းၼႂ်း ၸိုင်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ။ ပေႃးၵဵဝ်ႇၵပ်းဝတ်းဝႂ်ယူႇသဝ်း/ ႁဵတ်းၵၢၼ်မႃး ႁူႉၵႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈမီးၵူၺ်း။ လႃႈလီႈယုမ်ႇပိူၼ်ႈ၊ ၵမ်ႈၼမ် ၺႃးလွၵ်ႇလႅၼ်ၵဝ်းၵိၼ်ငိုၼ်းသေ ႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ဢၼ်ဢမ်ႇ ၸႂ်ႉလႆႈၵေႃႈမီး။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ ဢွၼ်ၵၼ်ယုမ်ႇသေ ႁဵတ်းဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ- သဵင်ႈငိုၼ်း တွင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ဝၢတ်ႇ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉမႃး လွင်ႈႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ၵူၼ်းထဝ်ႈၼႆႉ လိုဝ်းႁူင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းထႆးဝႆႉ။ လႆႈႁၼ်မီးၵူၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတၢင်း သိုဝ်ႇၼႅင်ႈသၢၼ်ဝႃႈ တေႁဵတ်းပၼ်ဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈႁူႉတၢင်း မၢင်ႇဢၢၼ်းၶႂ်ႈဢဝ်ပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်ၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းပၼ်ဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ သဵင်ႈငိုၼ်းတွင်းၼမ်။ တီႈတႄႉမၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁဵတ်းပၼ်တႃႇႁႅင်းၵၢၼ်။ ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း MAP Foundation လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၵေႃႈ ၵႆႉပၼ်ၾၢင်ႉသတိယူႇ ယႃႇပေၵႂႃႇယုမ်ႇသေႁဵတ်းတိၵ်းတိၵ်း။ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵမ်ႉတေၺႃးယွၵ်ႇလႅၼ်ၼႆ။ ႁဝ်းၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁၼ်တူၺ်းၵျႃႉ ဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ်။ ၵူၺ်းၼႃႇ ဢမ်ႇမီးတူဝ်ယၢင်ႇတႃႇတေမႃးၼႄ။ ယႃႇပေၵႂႃႇ လႃႈလီႈယုမ်ႇ မၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈတႄႉ ဢၼ်ႁဵတ်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီဢွၼ်ပီဢႅၼ်ပုၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးလႅၼ်ၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသူင်ႁဵတ်းဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈပၼ်ၵၼ်ၼႆႉသေ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉႁႃငဝ်ႈႁႃငိူၼ်ႈ မၼ်းယူႇဝႃႈ ပဵၼ်ၽႂ် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးတီႈလႂ် ႁဵတ်းတႃႇသင်ၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွတ်းတၢင်း မိူင်းၾၢင်၊ ဝဵင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆးၼႆႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းဢွၼ်ႁဵတ်း။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ငၢႆးမိူၼ်ဝတ်းဝႂ်သီၶွင်ႇၵေႃႈမီး ဢၼ်ပဵၼ်ၸေႈၶၢဝ်မၢင်မၢင်သေႁဵတ်းပၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈမီး။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွတ်းတၢင်းၸႄႈတွၼ်ႈလမ်းပုၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းႁဵတ်းဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁဵတ်း။ ပေႃးဢၢၼ်ႇတူၺ်းတႄႉ ပဵၼ်ဝႂ်ၶဝ်ႈၸုမ်း (Member Card – အဖွဲ့ဝင်) ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵူၼ်းထဝ်ႈၼႂ်းၶူင်ႇၼႂ်း ဝၢၼ်ႈ ၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇဢဝ်ၸႂ်ႉၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်၊ ၸႂ်ႉႁဵတ်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇပိူင်ဢမ်ႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈဝတ်းၽူႈသုင် ဢႃယုၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးမၢႆတူဝ် 13 တူဝ်။ လွင်ႈၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်။ ထၢင်ႇဝႃႈ ပေႃးမီးဝႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၵူဝ်သင်ၼႆသေ ၸူဝ်းၵၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်း။ ၵမ်းလိုၼ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းယူႇၵႄႈၵိၼ်ၵၢင်မၼ်းၵူၺ်း လႆႈငိုၼ်းလႆႈတွင်းၵႂႃႇတင်းၼမ်ၼႆ – ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ မီးႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ တီႈဝတ်ႉၵူႇမၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ႁဵတ်းပၼ်ဝႂ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၵဵဝ်ႇ ၶွင်ႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်းဝတ်ႉတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ဝတ်းသမႃႇသျိၵ်ႉၵူၼ်းထဝ်ႈ ပဵၼ်ဝႂ်ၶဝ်ႈၸုမ်းၵူၺ်း။ ပိူင်လူင် မၼ်း ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶႂ်ႈႁူႉဝႃႈ မီးႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းထဝ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉလၢႆၵေႃႉ ၼႆသေ ၸင်ႇႁဵတ်းပၼ်ဝႂ်ၶဝ်ႈၸုမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉဢွၵ်ႇတႃႈဢွၵ်ႇတၢင်း။ ဢမ်ႇလႆႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ဝတ်းၽူႈသုင်ဢႃယု/ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈႁဵတ်းပၼ်ဝတ်းဝႂ်ၵူၼ်းထဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းလိုဝ်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 10 ပီယၢဝ်း 20 ပီႁိုင်။ ၽွင်းၼၼ်ႉ သူဝ်ႊ သျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊပႆႇႁိူင်းလႄႈ ဢမ်ႇလိုဝ်းမိူၼ်ယၢမ်းလဵဝ်။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉ ၼႆၼင်ႇ ၵဝ်ႇ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ဢၢင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉလႆႈပၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 500 ဝၢတ်ႇ။ သင်ၸႂ်ႉၼႂ်း မူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈတီႈလႂ်တီႈၼၼ်ႈၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသေတႃႉ- ပေႃးၸႂ်ႉဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်တႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈၼႆ ထဝ်ႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ယၢမ်ႈႁဵတ်းဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇၼႆ ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ၵေႃႈ လႆႈၼႆလႄႈႁဵတ်းၵူၺ်း။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈ။ သႂ်ႇသႂ်ႇမႃး ၵႂႃႇမိူင်းၼႃႉ ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ တေႃႈၼင်ႇႁဵတ်းတၢင်းမိူင်းၼႃႉၵူၺ်းၵေႃႈ ၸႂ်ႉဝႂ်ၼႆႉဢွၵ်ႇမိူင်းၼႃႉၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵၢၼ်ၼႂ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈ ႁိူင်းလႄႈ ၸိူဝ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁဵတ်းဝတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ ၼႂ်းတိၵ်းတွၵ်ႇ TikTok ၼႂ်း ၾဵတ်ႉသ်ပုၶ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၼမ်မႃး။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် တေတူၵ်းယူႇငိုၼ်းထႆး 3,000 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ မၢင်ႇၵိူဝ်းတေဢဝ်ၵူၼ်းထဝ်ႈၵႂႃႇယႃတူဝ်လႄႈသင် တႃႇလႄႇ ဝၢၼ်ႈလၢဝ်းမိူင်းလႄႈသင်ၼႆသေ ၼႅတ်ႈဢူၼ်းငိုၼ်းသိုဝ်ႉႁဵတ်းၵေႃႈမီးမႃး။ လွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁူႉႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းႁဵတ်းတႅတ်ႈတေႃးသေတႃႉ ၼႂ်းတူင်ႇတႆးပွတ်းတွၼ်ႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၵႆႉမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်း ၵၼ်ဝႆႉ။ တႃႇႁူႉႁူဝ်ယွႆႈၼၼ်ႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸုမ်း MIC – သုၼ်ၶေႃႈမုၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းဝႆႉယူႇ။ႇ။ႉယူႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးသမ်ႉ တူၵ်းယူႇၼႂ်းၵႄႈလွင်ႈယၢပ်ႇလၢႆၾၢႆႇလႄႈ တႃႇယူႇလွတ်ႈလႆႈ ၽွင်းယူႇမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ႁႃလၢႆးတၢင်း ၽႂ်မၼ်းသေယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းလွၵ်းၸွမ်းလၢႆး။ ၸဝ်ႈၶွင်ဢေႊၵျႅၼ်ႊသီႊ ဢၼ်ႁပ်ႉႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လၢတ်ႈငၢႆႈငၢႆႈၵေႃႈ ဝတ်း ၵူၼ်းထဝ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ဝႂ်ဢၼ်တႃႇၵႂႃႇၼင်ႈတြႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇလႆႈတီႈလႂ်ၶႃႈ။ ပေႃး မိူၼ်မိူင်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈ ၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ်ဝႂ်တႃႇၵႂႃႇၼွၼ်းၵျွင်း ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇလွတ်ႈႁေႃးထမ်ႇမ ၸၵ်ႉၵျႃႇၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း ၸႂ်ႉတီႈလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈဢမ်ႇမီးမၢႆၼပ်ႉ 13 တူဝ်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးဢွၵ်ႇပၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ တေႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးသေဢၼ်ဢၼ် တၵ်းလူဝ်ႇထၢမ်မူႇၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ဢၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်၊ လူဝ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းတွင်ႈထၢမ်တီႈ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇလွင်ႈဝတ်းဝႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၸင်ႇတေႁူႉဝႃႈထုၵ်ႇ ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇ။ သင်ယုမ်ႇငၢႆႈသေ ႁဵတ်းဝႂ်ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်းၸိုင် ၸၢင်ႈၺႃးလွၵ်ႇဢဝ်ငိုၼ်းသုမ်းလၢႆ။ ၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼႂ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈ လူဝ်ႇၾၢင်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပႅတ်ႉၵိၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ လူဝ်ႇၾၢင်ႉယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။	['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2025-05-14T11:30:00	https://shannews.org/archives/67120	ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 40 ပၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း 100 ပၢႆ	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၼႄ ၾၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်း တီႈဝဵင်းမေႃႇသၵူဝ်ႇ မိူင်းရတ်ႉသျႃးသေ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ သျီၵျိၼ်ႉၽိင် ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈႁူပ်ႉတင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 10 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွၵ်ႈၽႅဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်း ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတီပႄးယိၼ်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး မေႃသွၼ် 2 ၵေႃႉလႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း 21 ၵေႃႉ လူႉတၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼႆ တီႈဝဵင်းမိူင်းငေႃႉ၊ မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼွင်ၶဵဝ် ၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းတဢၢင်းၵုမ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းယတေႉတွင်ႇ မိူင်းရၶႅင်ႇ၊ ဝဵင်းသူၺ်ႇၵျိၼ်ႇ၊ ၵျၢႆႉထူဝ်ႇ၊ ဝဵင်းၶျွင်းဢူး၊ ဝႅတ်ႉလႅၵ်ႉ၊ မေႃႇလူးလႄႈ ဝဵင်းၸၢင်ႉၵိုဝ် (ၸိၼ်ႉၵူး) ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢမ်ႇယွမ်း 11 ၵမ်း၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ မေႃသွၼ် ဢိၵ်ႇပႃးၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လူႉတၢႆ 43 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 140 ပၢႆ၊ သဵၼ်ႈမၢႆၼႆႉ ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ People’s Spring ၵဵပ်းမၢႆသေ တႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇယိုၼ်ႈထိုင်လႆႈ။ လွင်ႈၵူၼ်းလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ၸၢင်ႈတိူဝ်းၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-14T13:56:23	https://shannews.org/archives/67111	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၶၢႆႉႁိူၼ်းယေး 200 လင် ဝႃႈပဵၼ်တီႈလိၼ်တပ်ႉ	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တွင်း ဢိူင်ႇလူင်ၶူၵ်ႉ(လုံခုတ်) ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၶၢႆႉပၢႆႈတႃႇလင်ႁိူၼ်း 200 ပၢႆ ၼႄးဝႃႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းတီႈလိၼ်တပ်ႉ 560 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26/04/2025 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တွင်း ၶၢႆႉတီႈယူႇ ႁႂ်ႈယဝ်ႉၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 15 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“လိၵ်ႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၊ လင်ႁိူၼ်းဢၼ်တေလႆႈၶၢႆႉပႃး 200 လင်၊ တလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်တႅမ်ႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈ ယွၼ်းတီႈၽွင်းလူင်၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ တေပႂ်ႉတူၺ်းၵွၼ်ႇၼႆ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ၸႂ်ႉၶၢႆႉယူႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်မီးႁိမ်းၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၼွင်တွင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်လွၵ်းလိၼ်ပဝ်ႇ၊ လိၼ်ၸိူဝ်းလွမ်ႉႁူဝ်ႉဝႆႉ၊ လိၼ်ၸိူဝ်းႁဵတ်းႁိူၼ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်ၼႂ်းလိၼ်တပ်ႉသိုၵ်း 561.75 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈၶၢႆႉပၼ်ႁႂ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 15 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈပႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်သၢင်ႈသေယူႇသဝ်းမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃးၸႂ်ႉၶၢႆႉၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၼင်လိၼ်ႁိမ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ်ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶၢႆႉပၢႆႈပၼ်ၼႆႉ ပႃးတင်းၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယူႇသဝ်းမႃးတီႈဝၢၼ်ႈၼႆႉ လၢႆသိပ်းပီယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၵႆဝဵင်းၵႃႈႁိုဝ်။ ယူႇၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ထုင်ႉပဵင်းဢွၼ်ႇလႄႈ ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း”– ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိပ်းၵွင်ႈ ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းဝႆႉလႄႈ ဢဝ်ၸႂ်ၶဝ်ပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင် ပုၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်းၵႃႈဝႃႈၵႃႈပဵၼ်။ တီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်း ၶူင်ႇမႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်၊ လွင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းၵၢၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၽႂ်ၸုမ်းလႂ်။ ၵွပ်ႈၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇလႆႈသုမ်းငိုၼ်း၊ သုမ်းတီႈလိၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၽွင်းတေသိုဝ်ႉတီႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၸွပ်ႇထၢမ်ထတ်းသၢင်တူၺ်း လွင်ႈပိုၼ်းပဵၼ်မႃး တီႈလိၼ်ၼၼ်ႉ လီလီၵွၼ်ႇၼႆ – ၽူႈတၢင်ႇၼႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၽူႈတၢင်ႇၼႃႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ႁိူၼ်းဢၼ် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၸႂ်ႉယႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈယႂ်ႇတိူၵ်ႈလူင်လၢႆလၢႆ ၊ မၢင်ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ 3 ၸၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ၊ လီသေးလၢႆၼႃႇ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးတေႁဵတ်းႁိူၼ်းၼႆ လူဝ်တိူင်ႇပၢင်ၵၼ်တၢင်းၽူႈတၢင်ႇၼႃႈ ၵိုင်ႇလီႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီပၢႆၼႆႉ တီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢဝ်လၢႆၼႆႉ မီးမႃးလၢႆတီႈယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉၵေႃႈ တီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁူၵ်းလၵ်းလႄႈ ႁိမ်းၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇယိုတ်းၵႂႃႇၽွင်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယင်းၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇမႂ်ငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-14T13:00:00	https://shannews.org/archives/67100	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈ	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13/05/2025 ယၢမ်းတၢမ်းၶမ်ႈ 9 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင် ႁႅင်း 500 ပွၼ်ႊ ပွႆႇသႂ်ႇတီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၵၢတ်ႇလူင် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၵႂႃႇသေ ႁိူၼ်းၵူၼ်းလူႉၵွႆၵႂႃႇ 7 လင် – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းသိုၵ်းလွႆၶဝ်ယူႇသဝ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉ၊ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးလုမ်း ၵဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း တီႈၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈ ၼႂ်းၶိုၼ်းလဵဝ်ၵၼ်ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 12 မူင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈႁိမ်းသူၺ်ႇလဵၵ်ႉပျႃႇ ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈထႅင်ႈ။ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ လႄႈ ႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ယင်းပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး သင်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇထတ်းၵၼ် ယူႇၵူႈဝၼ်းသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း တင်းသွင်ၸုမ်းၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈယင်းပႆႇႁုပ်ႈယိုတ်း ဢဝ်လႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်းမႂ်ႇထႅင်ႈ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်၊ ၶိူင်ႈတရူၼ်ႊ၊ ၶိူင်ႈမိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ လႅင်းၾူၼ်း လႄႈ လႆႈပိုင်ႈဢိင် ၸႂ်ႉတိုဝ်း StarLink ၵူၺ်း ယင်းတိုၵ်ႉမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ တိတ်းတေႃႇၵၼ်ယူႇ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈလႄႈ ဝဵင်းမိူင်းငေႃႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ 27 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-14T12:00:00	https://shannews.org/archives/67091	ၶႄႇတင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ တူၵ်းလူင်းၵၼ် တေယွမ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်	ပိူဝ်ႈတႃႇလူတ်းယွမ်း လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် ပၢင်တိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၼႂ်းၵႄႈသွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆသေ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတင်း မိူင်းၶႄႇ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ် တေလူတ်းယွမ်း လွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 90 ဝၼ်း (3 လိူၼ်) ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈတူၵ်းလူင်း သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉသေ တႄႇဝၼ်းတီႈ 14/05/2025 ၼႆႉၵႂႃႇ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေလႆႈလူတ်းယွမ်း လွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇမိူင်းၶႄႇ တႃႇ 30% ၊ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ တေလႆႈလူတ်းယွမ်း လွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တႃႇ10% ၼႆယဝ်ႉ။ တႃႇတေလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ တင်းၵႅမ်ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းၶႄႇ လႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တီႈ ဝဵင်းၵျိၼ်ႊၼီႊပႃႊ၊ မိူင်းသုၺ်ႊၸႃႊ လႅၼ်ႊ။ လိူဝ်သေ လွင်ႈလူတ်းယွမ်းတႃႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇယဝ်ႉ လႆႈတူၵ်းလူင်းပႃး ၶၵ်ႉတွၼ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉပဵၼ် တႃႇတေသိုပ်ႇဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆၵႂႃႇထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်မိူဝ်းၼႃႈ တေၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢမ်ႇၼၼ် မိူင်းၶႄႇ။ တေသိုပ်ႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလွင်ႈၼပ်ႉယမ်ၵၼ်၊ လွင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် တီႈသွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဝႆႉဝႃႈ ႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းလွင်ႈၶဵင်ႈ ၶႅင်ၵၼ်သေ ဢဝ်လၢႆးတၢင်းလီ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊယဝ်ႉ လႆႈတိူဝ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇမိူင်းၶႄႇတႃႇ 145%။ မိူၼ်ၼႆ မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ တုမ်ႉတွပ်ႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၶိုၼ်း တႃႇ 125% လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွၵ်းၵၢတ်ႇ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလုမ်ႈၾႃႉ ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းမႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-05-16T10:00:00	https://shannews.org/archives/67085	တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်	တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၸၢင်ႈၵူတ်ႇထတ်းႁူႉလႆႈငၢႆႈ – ”ၽွင်းႁႅင်းလိူတ်ႇႁဝ်းသုင်လိူဝ် ၵဝ်ႇသေ ပဵၼ်ထပ်းတၢမ်းၵၼ် ႁိုင်ၼၢၼ်း” ။ ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ WHO လႆႈမၵ်းမၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ 1999 ဝႆႉဝႃႈ ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ တီႈမီးႁႅင်းလိူတ်ႈသုင်လိူဝ် 140/90 မီႊလီႊမီႊတႃႊပရွတ်ႇ (ဢမ်ႇၼၼ် မီႊလီႊမီႊတႃႊ မႃႊၵိဝ်ႊရီႊ mm Hg ) သွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်။ ႁႅင်းလိူတ်ႈဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ႁူဝ်ၸႂ် မိပ်ႇၵႂႃႇ လဵင်ႉၼႂ်းတူဝ်ၼႂ်းၶိင်းႁဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈထတ်းတူၺ်းသေႁူႉလႆႈ 2 ယၢင်ႇ။ 1- တၢင်းသုင်လိူတ်ႈတၢင်းၼိူဝ် ပဵၼ် ႁႅင်းလိူတ်ႈ မိူဝ်ႈၽွင်းႁူဝ်ၸႂ်မိပ်ႇတဵမ်တီႈ။ 2 – တၢင်းသုင်လိူတ်ႈတၢင်းတႂ်ႈ ပဵၼ်ႁႅင်းလိူတ်ႈ မိူဝ်ႈၽွင်းႁူဝ်ၸႂ်ပွႆႇ တဵမ်တီႈ။ ၵူၼ်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်သေ ဢမ်ႇလႆႈယူတ်းယႃတူဝ် ဢမ်ႇလႆၵိၼ်ယႃႈယႃၸိုင် တေလႆႈမႆႈၸႂ် ၸၢင်ႈလၢမ်း ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ – တၢႆၽၢၵ်ႇ ယွၼ်ႉလွတ်ႇလိူတ်ႈၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃတိပ်ႇ၊ တၢင်းပဵၼ်လွတ်ႇလိူတ်ႈ ၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃတႅၵ်ႇ၊ တၢင်းပဵၼ် လိူတ်ႈဢမ်ႇထိုင်ႁူဝ်ၸႂ် ၊ တၢင်းပဵၼ် ႁူဝ်ၸႂ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵိုတ်း တွၵ်ႇတဵၼ်ႈ (ႁူဝ်ၸႂ်ဝၢႆး) ၊ တၢင်းပဵၼ်တႂ် ၊ မဵတ်ႉလိူတ်ႈလႅင်ယႂ်ႇ တိုင်ႇပွင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းထႆး ပဵၼ်ၼမ်။ ပၢႆးယူႇလီမိူင်းထႆးၵဵပ်း ၶေႃႈမုလ်းထူပ်းႁၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းပဵၼ် လိူတ်ႈ သုင်ၼႆႉ မီးႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 20 ၵေႃႉဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၼႆႉ ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႄလူင်ႈၼႃႈဢမ်ႇမီးလႄႈ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁူႉ ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢမ်ႇၵႆႉလႆႈလုမ်းလႃးယူတ်းယႃ။ ပေႃးမီးတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးၸိမ်သႂ်ႇ ၸင်ႇၶုၵ်းၸႂ်လႆႈယူတ်းယႃ။ မၢင်ပွၵ်ႈ မၢင်တီႈ လွင်ႈယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ် ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉလီ ပဵင်းပေႃး တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵုမ်းႁႅင်းလိူတ်ႈ လႆႈလီလီၵေႃႈၸၢင်ႈမီး။ ငဝ်ႈငႃႇဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် လႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈၸွမ်း ၶေႃႈၼွင်ႇႁိမ်းႁွမ်းၵူႈလွင်ႈ ၼင်ႇၼႆ 1 ဢႃယု ၵမ်ႈၼမ်ပေႃးဢႃယုၼမ်ၶိုၼ်ႈ ႁႅင်းလိူတ်ႈၵေႃႈတေသုင်ၶိုၼ်ႈ။ တူဝ်ႇယၢင်ႇမိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈ ဢႃ ယု 18 ပီ ႁႅင်းလိူတ်ႈသုင် 120/70 mm Hg ။ ၵူၺ်းပေႃးဢႃယု 60 ပီ လိူတ်ႈတေသုင်ၶိုၼ်ႈပဵၼ် 140/90 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၼပ်ႉသွၼ်ႇတၢႆတူဝ် ၵူႈၵေႃႉၵူႈတီႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ဢႃယု ၼမ်ၶိုၼ်ႈ ယူႇသေတႃႉ ႁႅင်းလိူတ်ႈမီးမိူၼ်ၵဝ်ႇ 120/70 mm Hg ၵူၺ်း ၵေႃႈမီး ။ 2 ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၼႆႉ လိူတ်ႈၶဝ်တေၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်းလူင်းတင်းဝၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွတ်းၼႂ် ႁႅင်းလိူတ်ႈတၢင်းသုင် ၸၢင်ႈမီး 130 mm Hg သေ ပေႃးထိုင် ဝၢႆးဝၼ်းမႃးသမ်ႉ ၸၢင်ႈမီးထိုင် 140 mm Hg ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်းၼွၼ်းလပ်းသမ်ႉ ႁႅင်းလိူတ်ႈၸၢင်ႈမီးထိုင် 100 mm Hg ၵူၺ်း။ 3 ပၢႆးဝူၼ်ႉလႄႈပၢႆးၸႂ် မီးၽွၼ်းယွၼ်ႈတေႃႇတၢင်းသုင်လိူတ်ႈႁႅင်း။ မိူဝ်ႈၽွင်း ဝူၼ်ႉၼမ် လိူတ်ႈတေသုင်ၶိုၼ်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ တီႇဢေႇသုတ်း 30 mm Hg ။ မိူဝ်ႈၽွင်း လိုဝ်ႈတူဝ်လိုဝ်ႈၸႂ် ၼၼ်ႉ ႁႅင်းလိူတ်ႈတေယွမ်းလူင်းၶိုၼ်း။ ပေႃးၸႂ်ၵတ်းယဵၼ်ၵေႃႈ လိူတ်ႈတေဢမ်ႇၶိုၼ်ႈဢမ်ႇလူင်း။ ပေႃးမီးလွင်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၸဵပ်းၶူမ်းၵၢႆးၸွမ်းတူဝ် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၼိုင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလိူတ်ႈသုင်။ 4 လွင်ႈပဵၼ်ယိင်းၸၢႆး ၵူၼ်းၸၢႆးတေပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်လႆႈၼမ်လိူဝ်ၼၢင်းယိင်း။ 5 ၵျိၼ်ႊသ် လႄႈၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်ႁိမ်းႁွမ်း ပေႃးဝႃႈ ပေႃႈမႄႈ မီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၵေႃႈ လုၵ်ႈလၢင်းၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်မိူၼ်ၵၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈၼႂ်းႁိူၼ်းယေးႁဝ်း ဢမ်ႇၼၼ်ႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်း မီးငဝ်းလၢႆးသုၵ်ႉသၵ်ႉမေႃးမႄး ႁႅင်းလိူတ်ႈႁဝ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈသုင်ၶိုၼ်ႈမႃး ယွၼ်ႉဝႃႈၸႂ်သုၵ်ႉသၵ်ႉ။ 6 သၢပ်ႇၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၶူးၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် ၼမ်လိူဝ်ၵူၼ်းယူႇဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ။ 7 ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢႅပ်ႉၾရိၵ မီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၼမ်လိူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ သီၽိဝ်ၶၢဝ်။ 8 ၵိူဝ် ၵူၼ်းၵိၼ်ၵိူဝ်ၼမ် (ၸဵမ်းႁႅင်း) တေမီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် ၼမ်လိူဝ်ၵူၼ်းၵိၼ်ၵိူဝ်ဢေႇ (ၸၢင်) ။ လၢႆးလုမ်းလႃးတူဝ် တႃႇၵူၼ်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် 1 – လူတ်းၼမ်ႉၼၵ်း (ၵူၼ်းပီး/တဵမ်)။ 2 – ငိူင်ႉဝႄႈတၢင်းၵိၼ် ၵိူဝ်ၸဵမ်း။ 3 – ငိူင်ႈဝႄႈလဝ်ႈ၊ ပီႇယႃႇ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်။ 4 – ငိူင်ႉဝႄႈလႅၼ်းယႃႈ ။ 5 – လဵၼ်ႈႁႅင်းတႃႇသေႇ။ 6 – ငိူင်ႉဝႄႈၼမ်ႉၸဵမ်းၼမ်ႉဝၢၼ် ဢၼ်မီးထၢတ်ႈ ၵႃႊၾႄႊဢိၼ်ႊ ။ တၢင်းပဵၼ်သွၼ်ႉ ယွၼ်ႉလိူတ်ႈသုင် – ၸႅၵ်ႇလႆႈ 2 လွင်ႈၼင်ႇၼႆ- 1 – တၢင်းပဵၼ်ၸိမ်သွၼ်ႉ ယွၼ်ႉလိူတ်ႈသုင်ၵမ်းသိုဝ်ႈ မိူၼ်ၸင်ႇ ႁူဝ်ၸႂ်ၵိုင်ႉၵင်ႉၵိုတ်းတွတ်ႇတဵၼ်ႈ [ႁူဝ်ၸႂ် ဝၢႆး]။ 2 – တၢင်းပဵၼ်ၸိမ်သွၼ်ႉ ယွၼ်ႉလွတ်ႇလိူတ်ႈတိပ်ႇႁိုဝ်တၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ၸွမ်းၸိူဝ်းလွတ်ႇလိူတ်ႈႁူဝ်ၸႂ် – တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉႁူဝ်ၸႂ်ဢမ်ႇလႆႈလိူတ်ႈ၊ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ထိုင်တၢႆ။ ပေႃးပဵၼ်ၸွမ်းၸိူဝ်းလွတ်ႇလိူတ်ႈၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလွတ်ႈလိူတ်ႈၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃတိပ်ႇ ႁိုဝ် တၼ်လႄႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တၢႆၽၢၵ်ႇ။ ပေႃးပဵၼ်ၸွမ်းၸိူဝ်းတႂ် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတႂ်ၵွႆ ။ တၢင်းၵိၼ်တႃႇၵူၼ်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ယဝ်ႉ ၵိၼ်ယႃႈယႃၵေႃႈၵုမ်းလႆႈယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းၶိုၼ်ႈ/လူင်း ႁႅင်းဝႆးၵူၺ်း။ တႃႇတေႁႂ်ႈမၼ်းႁၢႆၵႂႃႇ ဢမ်ႇပဵၼ်ၶိုၼ်းသေပွၵ်ႈၼႆတႄႉဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ် ယႃႈယႃ တႃႇၵုမ်းလိူတ်ႈသုင်တႅမ်ႇၸိုင် တၵ်းလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလၢႆးယူႇလၢႆးၵိၼ် ၼႂ်းၽဝႃႉ ၸၢတ်ႈပၢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ။ တေလႆႈမေႃၵုမ်းတၢင်းၵိၼ် ယႃႇၵိၼ်ဢၼ်ၽိတ်း၊ တေလႆႈၵႆႉဢွၵ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း ၸွမ်းၶၢဝ်းၸွမ်းယၢမ်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ လႄႈၵိၼ်လိဝ်ႈမဝ်းၵမ်။ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် 1 ၵုမ်းၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၶိင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇယႃႇႁႂ်ႈၼၵ်းႁႅင်းဢမ်ႇၼၼ် မဝ်ႁႅင်း လူတ်းၼမ်ႉၼၵ်းလႆႈ 5% ၶွင် ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၶိင်း (တူဝ်ယၢင်ႇ- ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ် 65 ၵီႊလူဝ်ႊၵရမ်ႊ လူတ်းလႆႈ 5% ( 5% of 65 Kilogram= 3.25 Kilogram) ။ ပေႃးလူတ်းလႆႈ 3.25 ၵီႊလူဝ်ႊၼႆႉ မိူၼ်တင်းလူတ်းလႆႈယႃႈယႃလူတ်းလိူတ်ႈလိူဝ် 1 မဵဝ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ 2 ၵုမ်းတၢင်းၵိၼ်တႃႇပၢႆးယူႇလီ (Healthy diet) ထုၵ်ႇလီၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ႁႂ်ႈၸေးမဵဝ်းတင်း 5 မူႇ လူၺ်ႈၸႂ်ႉလၵ်းၸဵင် တၢင်းၵိၼ်တႃႇပၢႆးယူႇလီၼိုင်ႈဝၢၼ်ႇ – ၽၵ်း 2 ပုၼ်ႈ၊ ၶဝ်ႈ 1 ပုၼ်ႈ၊ ၼိူဝ်ႉ 1 ပုၼ်ႈ။ လွင်ႈၵိၼ်ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်တီႈတၢင်းၼမ်ၵိုင်ႇငၢမ်ႇ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈႁပ်ႉ ပူဝ်ႊတႅတ်ႊသီႊယမ်ႊ (Potassium)၊ မႅၵ်ႊၼီႊသီႊယမ်ႊ (Magnesium)၊ ၶႄႊလ်သီႊယမ်ႊ (Calcium) လႄႈ ထၢတ်ႈယႂ်း Fiber။ ၵိၼ်ၽၵ်း 2 ပုၼ်ႈ ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼိုင်ႈပုၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵိၼ်ႁူဝ်ၽိူၵ်ႇႁူဝ်မၼ်းတႅၼ်းတၢင်ၶဝ်ႈၵေႃႈလႆႈ။ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၼိူဝ်ႉပႃပႃ 1 ပုၼ်ႈ လႄႈ မၢၵ်ႇမႆႉ 4 တႃႇ တေႃႇဝၼ်း။ တေလႆႈၵိၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ၊ ၼူမ်း လႄႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဢဝ်ၼူမ်းၶႆမၼ်းတႅမ်ႇ ႁိုဝ်ဢမ်ႇမီးၶႆမၼ်းႁဵတ်း 1-2 ၵွၵ်းတေႃႇဝၼ်း ႁိုဝ် ၼူမ်းသူမ်ႈသၽႃႇဝ ၶႆမၼ်းတႅမ်ႇ ႁိုဝ် ဢမ်ႇမီးၶႆမၼ်း ။ လူတ်းယွမ်းၵိၼ် ၵိူဝ် ၵိူဝ်ဝၢၼ် လႄႈ ၼမ်ႉမၼ်း လႄႈထၢတ်ႈသူဝ်ႊတီႊယမ်ႊသုင်။ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပၢႆးယူႇလီ တူဝ်ယၢင်ႇတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီး သူဝ်ႊတီႊယမ်ႊ သုင် ၼမ်ႉမီႇၼမ်ႉမၼ်း – မိူၼ်ၼင်ႇ ၵိူဝ် ၼမ်ႉပႃ ၼမ်ႉသွတ်ႉထူဝ်ႇၼဝ်ႈ ၼမ်ႉၸၢင်ႇ ၼမ်ႉမၼ်းႁွႆ ၼမ်ႉပႃၽွင် ၼမ်ႉမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼမ်ႉမၢၵ်ႇၽိတ်ႉသူမ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွင်သႂ်ႇတၢင်းၵိၼ်တီႈဢမ်ႇၸဵမ်းၵိူဝ် – မိူၼ်ၼင်ႇ ၽွင်သူဝ်ႊတႃႊ၊ ၽွင်ၼမ်ႉလႅမ်ႉ၊ ယႃႈယႃႁႄႉမဵၼ်သူမ်ႈ မဵၼ်လူမ်း၊ ႁႄႉသႃး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶဝ်ႈမုၼ်းၵျုင်ႇ – ဢၼ်သႂ်ႇၼမ်ႉမၼ်းဝၢၼ် ၼမ်ႉမၼ်းထေႃးပၢတ်ႈ ၶဝ်ႈမုၼ်းႁႅင်ႈ ၶရႅၵ်ႊၵိူဝ်ႊ ၵုၵ်ႊၵီႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽၵ်းမွင်ၽၵ်းယႅၼ်ႈ – ၽၵ်းဢၼ်တႆးႁဝ်းၵျိူၵ်ႈၵိၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၵ်းသူမ်ႈႁႅင်ႈ ယႅၼ်ႈၵိူဝ်ၸဵမ်း ယႅၼ်ႈ ၼမ်ႉမၼ်း၊ ၼိူဝ်ႈဝူဝ်းႁႅင်ႈ ၼိူဝ်ႉမူယႅၼ်ႈ ပႃႁႅင်းၵိူဝ်ၸဵမ်း ထူဝ်ႇၼဝ်ႈယႅၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢၼ်တေ လႆႈဝႄႈ။ ၼမ်ႉၽိတ်ႉ ၶိူင်ႈၸမ်ႈၵူႈမဵဝ်း – ၼမ်ႉၽိတ်ႉၵူႈမဵဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉၸမ်ႈၽၵ်းတူမ်ႈ(ၼမ်ႉၸိမ်ႉသူႉ ၵိ)၊ ၼမ်ႉၸမ်ႈၵႆႇ၊ ၼမ်ႉပႃဝၢၼ်၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉၵိူဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶဝ်ႈမုၼ်းၶွပ်ႈၶႅပ်ႈ – မိူၼ်ၼင်ႇ ဢႃႇလူးၶူဝ်ႈ၊ တဝ်းၶႅပ်း၊ ပႃသဵၼ်ႈ၊ ၶဝ်ႈပွင်းၶူဝ်ႈ၊ ၶဝ်ႈတေႃႇ ၶဝ်ႈတႅၼ်၊ ၶဝ်ႈမုၼ်းသႂ်ႇၼမ်ႉမၢၵ်ႇပၢဝ်ႉ ပႃးတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်ထူင်ၶႅပ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တၢင်းၵိၼ်ႁႅင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသွႆးႁႅင်ႈ(ၶဝ်ႈသွႆးဢေႃႇတေႃႇ)၊ ၽွင်ၶဝ်ႈႁုင်လႅဝ် ၊ တၢင်းၵိၼ်ဢႅပ်ႇ၊ ၸႄႈၶႅင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွၵ်းလၢႆးလူတ်း(ၸတ်းၵတ်ႇ)သူဝ်ႊတီႊယမ်ႊ 1 – လူတ်းယွၼ်းၵိူဝ်ၸဵမ်း 2 – ၵိၼ်ၶိူင်ႈႁွမ်ႁူၺ်းသႂ်ႇၼႂ်းတၢင်းၵိၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇၽႃႈ၊ ႁူဝ်မီႇၽိူၵ်ႇ၊ ဢိမ်ၶိမ်းလမ် (ၵၽဝ်း)၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ မဵတ်ႉၸမုင်ႇ၊ ၶိင်၊ ႁူဝ်ၶႃႇ၊ ဝႂ်မၢၵ်ႇၵုတ်ႇ ယွၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်တီႈၸဵမ်းႁိုဝ်ၸၢင်ၵေႃႈ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈဝၢၼ်လႆႈလူၺ်ႈၸႂ်ႉၼမ်ႉလဵမ်ႉသူမ်ႈႁိုဝ်ၽဵတ်း။ 3 – ပေႃးၶႂ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈမုၼ်းၶွပ်ႈၶႅပ်ႉၸိုင် ထုၵ်ႇလီလိူၵ်ႈဢၼ်မီးသူဝ်းတဵမ်ႉဢေႇတီႈသုတ်း ဢၢၼ်ႇတီႈ ထူင်တၢင်းၵိၼ်ၵွၼ်ႇသိုဝ်ႉ။ 4 – ပေႃးၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်တီႈၼမ်ႉသူတ်ႉၸဵမ်းႁႅင်း ထုၵ်ႇလီထွၵ်ႇၼမ်ႉသူတ်ႉဢွၵ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈ ယဝ်ႉ သႂ်ႇၼမ်ႉလိပ်းတႅၼ်း တေၸွႆႈလူတ်းတၢင်းၼမ်သူဝ်းတဵမ်ႉ ႁိုဝ် ၵိၼ်တူဝ်သေဝႆႉၼမ်ႉၵေႃႈလႆႈ။ လၢႆးဢွၵ်ႇႁႅင်းတႃႇၵူၼ်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် လွင်ႈဢွၵ်ႇႁႅင်းပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးလူတ်းၼမ်ႉၼၵ်း ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းတီႈဢွၵ်ႇသုတ်းၼိုင်ႈဝၼ်း 30 မိၼိတ်ႉ ။ ပေႃးမေႃႁိူဝ်ႉ ႁႂ်ႈလုၺ်းၼမ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပႆတၢင်းၵေႃႈပဵင်းပေႃး။ ၶေႃႈၾၢင်ႉမိူဝ်ႈၽွင်းလဵၼ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈၽွင်းလဵၼ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈပဵၼ်မႃးၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းၵမ်းလဵဝ်။ – ႁိူဝ်ႉႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ ထိုင်တီႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်းပေႃးဢမ်ႇလႆႈ။ – ႁူဝ်ၶႆႈႁူဝ်မဝ်း တႃမူဝ်း။ – ဢူၵ်းၸဵပ်း ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ။ – ႁူဝ်ၸႂ်တဵၼ်ႈဢမ်ႇၽဵင်ႇ။ – တွင်ႉၶူၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ လိုမ်းတူဝ်။ – လၢတ်ႈၵႂၢမ်းဢမ်ႇပီႇ လိၼ်ႉၶႅင်။ – ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇ ၼိူဝ်ႉၵတ်းလၢင်ႈ။ – ၶႅၼ် ၶႃ ဢူၼ်ႈဢမ်ႇမီးႁႅင်း။ – လိူတ်ႈသုင်ႁႅင်းထိုင် 160/110 မီႊလီႊမီႊတႃႊ မႃႊၵိဝ်ႊရီႊ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ယႃလူတ်းလိူတ်ႈၵွၼ်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း မၢႆတွင်း – ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလဵၼ်ႈႁႅင်း သင်ဝႃႈလိူတ်ႈသုင် တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁႃမေႃယႃ ဢူၵ်းၸဵပ်း၊ ၶေႃႈတိၼ်ၶေႃႈမိုဝ်း ၶေႃႈသွၵ်ႇၸဵပ်း။ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်၊ ၶႂ်ႈတူၼ်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ တႃလပ်းသိင်ႇမိူၼ်တေပဵၼ်လူမ်း။ ဢူၵ်းၸဵပ်း တွင်ႉၸဵပ်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပဵၼ်မႃး ယွၼ်ႈထိုင်တၢင်းလင်။ ႁိူဝ်ႉငၢႆႈ (လိူဝ်ၵဝ်ႇ) ၸႂ်သၼ်ႇ ၸႂ်တွတ်ႇႁႅင်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပဵၼ်ႁူဝ်ၶႆႈႁူဝ်မဝ်း ၵွင်ႇၵေႃႈၶႅင် ၶေႃးၶႅင် ၶႂ်ႈတူၼ်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ။ပေႃးပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼႆတႄႉ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇယႃတူဝ်ဝႆးဝႆးယူႇယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းမူၺ် တီႈမႃး – https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/hypertension – https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=52	['Featured', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2025-05-14T11:01:09	https://shannews.org/archives/67083	ဝၢႆးလင် ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ႁပ်ႉၶိုၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵမ်းႁႅၵ်ႈ	ဝၼ်းတီႈ 12/05/2025 ၼႆႉ ၵူၼ်းၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၶၢဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဢႅပ်ႊၾရိၵၸၢၼ်း (White South African) တင်းမူတ်း 50 ၵေႃႉ ႁွတ်ႈထိုင်တီႈဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် Dulles ဝဵင်းဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊ တီႊသီႊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸုပ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဢၼ်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ႁပ်ႉဢဝ် ဝၢႆးလင် ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရၵၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ဝၢႆးထရမ်ႉၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ တႄႇဢဝ်ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20/01/2025 မႃး မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉပႅတ်ႈၶပ်းမၢႆ တႃႇတေႁပ်ႉဢဝ် ၵူၼ်းၶၢႆႉလၢႆႈပၢႆးၽေး ၵႂႃႇယူႇ သဝ်းတီႈၼႂ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ထရမ်ႉ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင် ၵိုတ်းလွင်ႈႁပ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႆႉသေ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵမ်ႈၽွင်ႈ လႆႈဢဝ်လိူင်ႈလုမ်းတြႃး ဢၼ်မီးၽူးတတ်းသိၼ် 9 ၵေႃႉ တီႈ ဝဵင်းဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊ တီႊသီႊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ လုမ်းတြႃးၸင်ႇတႅပ်းတတ်း တႃႇတေႁပ်ႉၶိုၼ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႄႈ ပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၸုမ်း ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်း RSC လႄႈ IOM ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ၵႂႃႇၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉၶေႃႈတႅပ်းတတ်းလုမ်းတြႃးသေ ယူႇ တီႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထရမ်ႉ လႅပ်ႈတေၶိုၼ်းႁပ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၶဝ်ႈၵႂႃႇယူႇၼႂ်း မိူင်းဢမေႊရိ ၵၼ်ႊ ၶိုၼ်းယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-05-13T18:53:42	https://shannews.org/archives/67077	ထိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီပၢႆၵေႃႈ CDM ၶဝ် ပႆႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ	တႄႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်ႈၶဝ်ႈႁဵတ်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႆႉ ဢွၼ်ၽွမ်ႉၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း၊ ဢမ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ဢၼ်တင်းဢိင်း ၵလဵတ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ CDM (Civil Disobedience Movement)။ ၼႂ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်းၼႂ်း CDM ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ ပႃးဝႆႉတင်းၼမ်။ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းတၢင်းႁဵတ်း သၢင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၶွမ်ႈၶတ်းတေႃႇၸဝ်ႈဢႃႇ ၼႃႇၶဝ်လႆႈယၢၼ်ဢွၵ်ႇ ၼႂ်းထုင်ႉ လိၼ်ဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်း ၼွၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM သေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈလူၺ်ႈ မတ်ႉတႃ 505 (က) တၢင်းၽိတ်း ယႃႉၼႃႈတႃၸိုဝ်ႈသဵင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်မေႃယႃ၊ မေႃသွၼ်၊ ပလိၵ်ႈၸိူဝ်း ၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်း ၼႂ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းဢမ်ႇႁပ်ႉလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢႆးလင်မႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၶွမ်ႈၶတ်းတေႃႇၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းမႃးသေ လမ်းတီႉၺွပ်းဢဝ်ထိုင်ႁိူၼ်းယေးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးမႃးတင်းၼမ်။ ၸွမ်းသဵၼ်ႈ တႃႈသၢႆတၢင်း၊ ၸွမ်းၵဵတ်ႉၸွမ်းလၢၼ်ႇၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၸိူဝ်းယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈ မၼ်း ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းသေ တီႉၺွပ်းဢဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶွမ်ႈၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇမႃး ၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်းၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ်လႆႈႁၼ်မႃး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး သင်ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၸွႆႈထႅမ် လႄႈ ပၼ်တၢင်းၵမ်ႉထႅမ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်းတေႃႇ သိုၵ်း မၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတီႉၺွပ်းပႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵႂႃႇမႃးၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ယိုတ်းဢဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၵူႈႁွင်ႈ ၵၢၼ် ၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းၶိုၼ်း ရူတ်ႉၵႃးၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူတ်ႇထတ်းပႃး ၵူၼ်း မိူင်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း – ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တီႉၺွပ်းဢဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃး ဝႆႉၼႂ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႉၺႃး ဢဝ်လိူင်ႈ မတ်ႉတႃ 505 (က) သေ ပၢႆႈယၢၼ် ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇ ဝႆႉၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်သေ ႁဵတ်း CDM ဝႆႉၼႆႉ တင်းမူတ်း ပေႃးႁုပ်ႈတူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်းမွၵ်ႈ 150 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢွၵ်ႇတႃႈဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇၼႆ ၸၢင်ႈ ၺႃးတီႉၺွပ်း။ ပေႃးလုၵ်ႉတူၼ်ႈတီးဢွၵ်ႇမႃးၼႆ ဢၼ်ၵႆႉဢဝ်မိုဝ်းထိုဝ် (ထႅပ်ႊပလႅတ်ႊ) သေၵူတ်ႇထတ်း ၼႆႉ တေမီးတီႈၶူဝ်တႃႈၵေႃႈ တီႈၼိုင်ႈ၊ တၢင်းဢွၵ်ႇၵဵင်းတုင် တီႈၼိုင်ႈ၊ တၢင်းၶဝ်ႈတီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တီႈ ၼိုင်ႈ၊ ပေႃးလုၵ်ႉၵဵင်းတုင်သေ တေၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယွင်း ၵွၼ်ႇတေၵႂႃႇထိုင်တီႈမိူင်းယုၼႆႉ တီႈမိူင်းယွင်း ၶဝ် ထတ်းတီႈၼိုင်ႈ၊ တီႈၶူဝ်တႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်တေၶၢမ်ႈၵႂႃႇ တၢင်းၾင်ႇမႄႈသၢႆ (မိူင်းထႆး) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ် ထတ်းယူႇထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈ။ တင်းမူတ်းၶဝ်တေထတ်းယူႇမွၵ်ႈ 5 တီႈၼႆႉ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းပႂ်ႉတီႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း မၢႆ ၾၢင် ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၵႂႃႇမႃးလတ်းၽၢၼ်ႇၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၼၼ်ႉသေ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ သင်ၵူတ်ႇထတ်းၺႃးၸိုင် ဢဝ်ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ်ပၼ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ်လႆႈသေတႃႉ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ဢဝ်ငိုၼ်းၸွမ်းဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇယဵတ်ႈသႂ်ႇၶွၵ်ႈၶင်ပႅတ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM တင်းမူတ်း မီးယူႇ 15,000 ၵေႃႉ ၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလၢႆလၢႆႁွင်ႈၵၢၼ် တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ၼႆႉ မီးယူႇမွၵ်ႈ 2 သႅၼ်ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပဵၼ် သိုၵ်းသေ သၢၼ်ၶတ်းဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈႁၢၼ်၊ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင်၊ ၶုၼ်သိုၵ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်းတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵူႈပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႄႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သၢမ်ပီပၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူႉသုမ်းႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းၵႂႃႇ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇၵေႃႉမၼ်း သေ တႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉဢဝ်ၶိုၼ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႈၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၼႆ ယူႇ။ ထိုင်မႃးလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ဝၼ်းတီႈ 12 ပီ 2024 ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်း ႁဵတ်း CDM ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းသေ တေပူတ်းပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ဢၼ်ၺႃးမၢႆႁူဝ် (Blacklist) ၼၼ်ႉၶိုၼ်းၵမ်းလဵဝ်ၼႆယူႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးပရိယႄႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူၺ်းႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၶိုၼ်းၵူၺ်း လႄႈ ဢမ်ႇလီယုမ်ႇယမ်တမ်းၸႂ်သေ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းၼႆသေတႃႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႃႈႁိူၼ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၽႂ်မၼ်းသေ ၸိူဝ်းလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းၸွမ်း သိုၵ်း မၢၼ်ႈၵေႃႈ မီးယူႇၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႉၺႃး မတ်ႉတႃ 505 (က) သေ ပၢႆႈယၢၼ်ဢွၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇဝႆႉၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ဢၼ်လႆႈႁူႉဝႆႉဝႃႈ ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉမီးယူႇ။ ၶဝ်ပဵၼ် ၼၢင်းမေႃယႃလုမ်းလႃး Nurse ၶႃႈ။ ၶဝ် ႁဵတ်း CDM လႆႈမွၵ်ႈ 2 ပီ ၊ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၶဝ်လႄႈ လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်း”။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလူဝ်ႇႁႅင်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တွၼ်ႈတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈ ထၢမ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉ မေႃယႃယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်း CDM ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇမိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၵႂႃႇၺႃးၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းဢဝ်တီႈ ၶူဝ် လတ်းၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်း (ၶူဝ်တႃႈၵေႃႈ) ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းႁိုဝ်တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇလႆႈမေႃယႃယိင်း ၵေႃႉႁဵတ်း CDM ၼၼ်ႉ ၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵေႃႉႁဵတ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၾၢႆႇမေႃယႃယိင်းၵေႃႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ “ၸွမ်းၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၼႆႉ ၶဝ်တေၸႅတ်ႈမၢႆၾၢင် – Smart Card ။ ၼႂ်းပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၼႆႉ မၢင်ၵေႃႉမီးသဵၼ်ႈ မၢႆ ႁူဝ်ႁိူၼ်း ၼႂ်းမိူင်းယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီး Smart Card ၵေႃႈ ယွၼ်ႉမီးၸိုဝ်ႈၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ၾၢႆႇလဝၵၶဝ်ၼႆႉ ၵဵပ်းဝႆႉ သဵၼ်ႈမၢႆမၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးၵႂႃႇၺႃး ၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းလၢၼ်ႇၸိုင် မီးမၢႆၾၢင် မဵဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉမီးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်း CDM ယဝ်ႉ လႄႈ ပေႃးၺႃးၵူတ်ႇထတ်းတႄႉ ၶဝ်တိုၼ်းႁူႉလႆႈၵမ်းလဵဝ် တီႉလႆႈၵမ်းလဵဝ်”။ လၢႆးတၢင်းဢၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၶဝ် ဢဝ်ၶိူင်ႈထႅပ်ႊပလႅတ်ႊၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းၵဵတ်ႉၸွမ်းလၢၼ်ႇၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူႉလႆႈဝႃႈ ၽႂ်ၵေႃႉလႂ် ၸွင်ႇပႃႈႁဵတ်းဝႆႉ သမၢတ်ႉသ်ၵၢတ်ႉသ် (Smart Card) ၼႆၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈတီႉၺွပ်းလႆႈပႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးတၢင်းၽိတ်း မတ်ႉတႃ 505 (က) လိူင်ႈ ယႃႉၼႃႈတႃၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉငၢႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢႆႁူဝ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၸိုင် ထုၵ်ႇလီ ၾၢင်ႉလႄႈ ႁူႉငဝ်းလၢႆးသဵၼ်ႈတၢင်း ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းႁဝ်းတေၵႂႃႇၼၼ်ႉယူႇၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်း ႁွင်ႇ ၵေႃႉႁဵတ်း CDM ဝႆႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁဝ်းလူဝ်ႇႁူႉဝႆႉ သၢႆတၢင်းဢၼ်တေၵႂႃႇ။ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁူႉဝႆႉဝႃႈ ၸွမ်းတၢင်းၼႆႉ မီးၵဵတ်ႉ လႂ်လၢၼ်ႇလႂ်ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းယူႇ။ သင်ဝႃႈ ႁဝ်းႁူႉငဝ်းလၢႆးသဵၼ်ႈတၢင်းယဝ်ႉၸိုင် ႁဝ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇၵႂႃႇသဵၼ်ႈ တၢင်း တီႈဢၼ်မီးၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၵေႃႈလႆႈ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဝႃႈၼၼ်လႃႇၼႆ သဵၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းမီးတၢင်းဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇလတ်း ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇဢွင်ႈတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပႂ်ႉဝႆႉၼၼ်ႉယူႇ။ ၵူၺ်း ပေႃးပဵၼ်တီႈၶူဝ်တႃႈၵေႃႈၼၼ်ႉတႄႉၵေႃႈ မၼ်းတေယၢပ်ႇ ယူႇဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၶူဝ် ယၢဝ်းႁႅင်းဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်တၢင်ႇတီႈတႄႉ ပေႃးၸမ်ထိုင် ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈဢၼ်ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်း ၼၼ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီလူင်းသေ ၶၢတ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ၶၢမ်ႈလတ်းၵဵတ်ႉ။ ယႃႇလတ်း ၵႂႃႇၾၢႆႇၼႃႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၼၼ်ႉ။ ႁဵတ်းမိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတီႈၼၼ်ႈ ၵႂႃႇမႃးသေ ၶၢမ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ လီတီသုတ်းယဝ်ႉ”။ ပေႃးထိုင်မႃး ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇၼၼ် ႁူဝ်ပီ 2026 ၸိုင် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၼႆလႄႈ လူဝ်ႇႁႅင်းၵူၼ်းၼမ်ႁႅင်းလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈမီးလွင်ႈၵူတ်ႇထတ်း ႁႅင်းသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းဝႆႉ မတ်ႉတႃ 505 (က) လိူင်ႈယႃႉၼႃႈတႃၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ် ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉ ၽွင်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်မေႃသွၼ်၊ ပလိၵ်ႈ (ယေး) ဢိၵ်ႇတင်း မေႃယႃၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၵၢၼ်ၼႂ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ မၢင်ၵေႃႉ ပေႃးၺႃးၶဝ်ၺွပ်း ၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆ ၺႃးၶဝ်ထၢမ်ဝႃႈ ၸွင်ႇတေလူတ်းၶိုၼ်း CDM ၼႆၼၼ်ႉၼႃႇ။ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ၶဝ်တေဢမ်ႇဢဝ်ဢယေးသေ တေပၼ်ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်း။ ၶဝ်တေၶိုၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉတီႈ ၼႂ်းၵၢၼ်ပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်း။ ၵွပ်ႈဝႃႈၶဝ်လူဝ်ႇၵူၼ်းၼမ်။ သင်ဝႄႈဢမ်ႇလႆႈသေ ၵႂႃႇၺႃးတီႉၺွပ်းယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ တူၺ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢွၼ်တၢင်း။ ယႃႇပေၵႂႃႇတိုဝ်သႂ်ႇၶဝ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးႁႅင်းၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃ။ တွၼ်ႈတႃႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸုၵ်းမၼ်ႈလႆႈႁင်းၶေႃၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ပုၼ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ ဢွၼ်တၢင်းယူႇ။ ယႃႇပေႁႂ်ႈပိူၼ်ႈလႆႈထုပ်ႉပေႃႉႁဝ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸွႆႈလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ”။ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၸိူဝ်းသူင်မိုတ်ႈၼမ်ႉလႅမ်ႉ တီႊမူဝ်ႊၶ ရေႊသီႊ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – ‘ရုံးမတက်နဲ့ ရုန်းထွက်’ (ယႃႇၶိုၼ်ႈလုမ်း ၽၢင်ႈဢွၵ်ႇလႄႈ) ၼႆသေ ၸူဝ်းၵၼ်ႁဵတ်း CDM ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ဢၼ်ႁဵတ်း CDM မီးထိုင် 4 သႅၼ်ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးယူႇလီၼမ်သုတ်း။ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ 2 သႅၼ်ပၢႆလႄႈ ပၢႆးယူႇလီ 5 မိုၼ်ႇပၢႆ။ ၼႂ်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် CDM ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ 2 သႅၼ်ပၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်မေႃသွၼ်ယိင်း ၵမ်ႈၼမ်။ ၸွမ်းၼင်ႇၸုမ်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ CDM ၵဵပ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်း	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2025-05-20T08:00:00	https://shannews.org/archives/67069	KTV ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တီႈယႃၸႂ်ႁိုဝ် ပဵၼ်တီႈယႃႉၸႂ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ	ၶမ်ႈၶိုၼ်းလိုၵ်းယဵၼ် ၽွင်းၵူၼ်းလပ်းမွႆႈၼွၼ်းဝၢၼ် ပႃႈၼၢင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလပ်း ၸၢင်ႈၼွၼ်း ။ တေဝႃႈ ယွၼ်ႉပၢႆးယူႇလီၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႆၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ထိုင်တီႈလႆႈၵူဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ။ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ပႃႈၼၢင်း ၵပ်းသိုပ်ႇၽူၼ်ႊတေႃႇၸူးလုၵ်ႈယိင်း ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၼႂ်းၸႂ်ၼႆႉမႆႈမိူၼ်ၼင်ႇၾႆး။ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း တေလုၵ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈ တေယၢင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇ။ ၶွင်ပိူဝ်ႈလုၵ်ႈယိင်းပႃႈၼၢင်း ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းဢေးၼွင်ႉ ဢႃယု တိုၵ်ႉလႆႈ 18 ပီ ပီၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူႈၵေႃႉထၢင်ႇဝႃႈ ၼၢင်းဢေးၼွင်ႉ ၺႃးတီႉႁႃႉၼႆယူႇပဵၼ်ၵမ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း ၼၢင်းဢေးၼွင်ႉ ဢမ်ႇၺႃးတီႉ။ ဝၼ်းတီႈ 1/4/2025 ၼႆႉပဵၼ်ဝၼ်းၵိူတ်ႇမၼ်းၼၢင်းလႄႈ မၼ်းၼၢင်း ၵႂႃႇၵိၼ်ၵျေႃႇမူၼ်ႈ သိူဝ်း ၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း တီႈႁၢၼ်ႉ KTV ထႅဝ်ၼွၵ်ႈဝဵင်း။ မၼ်းၼၢင်း ဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ၵႂႃႇၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်ၶမ်ႈ။ တေႃႇထိုင် တဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉသေ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်းၵေႃႈယင်းပႆႇ ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း။ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ သိုပ်ႇၾူၼ်ႊၸူးၵေႃႈဢမ်ႇႁပ်ႉလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပႃႈၼၢင်းမႆႈၸႂ် မႃးၼင်ႈပႂ်ႉယူႇတီႈၽၵ်းတူႁိူၼ်းၶဝ်။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းႁၢၼ်ႉ ၵိၼ် ၵျေႃႇ KTV လိူင်ႇၼမ်မႃးႁႅင်။ ဢွၼ်ၵၼ်ပိုတ်ႇ တင်းဝၼ်းတင်းၶိုၼ်း ၊ မၢင်ႁၢၼ်ႉပိုတ်ႇ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ပေႃးမီးငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ်တီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တင်းၾၢႆႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ပိုၼ်ႇလႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း။ ဢမ်ႇဝူၼ်ႉထိုင်ၵၢင်ၸႂ်ၽႂ်ၽူႈလႂ်၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီမႃးၼႆႉၵူၺ်း တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ႁၢၼ်ႉ KTV မီးမွၵ်ႈ 30 ႁၢၼ်ႉယဝ်ႉ – ပႃႈၼၢင်း လၢတ်ႈၼႄလူၺ်ႈတၢင်းမႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်။ “ၼႂ်းပီ သွင်ပီၼႆႉ ပေႃးႁူဝ်ၶမ်ႈမႃး ၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး သမ်ႉပေႃးယဵၼ်သႅပ်ႉယဵၼ်သွႆလူင်ဝႆႉ။ ပေႃးဢမ်ႇႁူႉတႄႉတေထၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီလႄႈ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ဢွၵ်ႇယေးယူဝ်ႉၼႆ။ တီႈတႄႉမၼ်း ႁၢၼ်ႉၶေႇထီႇဝီႇ ၵႂႃႇမီးတၢင်းၼွၵ်ႈဝဵင်း။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸဵမ်ယိင်းၸဵမ်ၸၢႆး ၵႂႃႇမီးၼၼ်ႉမူတ်း။ ၵူၼ်းသႅၼ်းပၢၼ်ၵၢင် သမ်ႉၵႂႃႇၶၢႆတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယမ်ႉ ။ ၵႂႃႇၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈလူင်ယူႇတီႈပုၼ်ႉမူတ်းယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁၢၼ်ႉမူၼ်ႈသိူဝ်း KTV ၼွၵ်ႈဝဵင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးၵႂႃႇၵိၼ်ၵႂႃႇၵျေႃႇၼိုင်ႈၶမ်ႈၼႆႉ သဵင်ႈငိုၼ်းၼမ်။ဢိင်ၼိူဝ်ႁွင်ႈယႂ်ႇႁွင်ႈလဵၵ်ႉ သႅၼ်းၶႅမ်ႉ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉသေ ၵႃႈၶၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇပဵင်းၵၼ်။ ယိင်ႈၵိၼ်ၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ သဵင်ႈၵႃႈယႂ်ႇၶႃႈၼၼ်ႉ- ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ပီလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပေႃးၵႂႃႇႁၢၼ်ႉ KTV ၼႆႉ ၼိုင်ႈၶိုၼ်းသဵင်ႈ 40-50 သႅၼ် ၊မီးႁွင်ႈ 3D – 5D ၊ႁွင်ႈလဵၵ်ႉ ႁွင်ႈယႂ်ႇ ၼႆၸႅၵ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။ ၵႃႈႁွင်ႈလၢႆလၢႆၵူၺ်းပႆႇပႃးတၢင်းၵိၼ်ၼႆႉ တေတူၵ်း 8 သႅၼ်ထိုင် 16 သႅၼ်ပျႃးၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁွင်ႈၶႅမ်ႉႁွင်ႈယႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉမီး 4-5 ႁွင်ႈဢေႃႈ။ ႁွင်ႈလဵၵ်ႉတႄႉ မီးယူႇ 30 ပၢႆဢေႃႈတင်းဝဵင်း။ ႁွင်ႈလဵၼ်ႈၵဵမ်း တေႃႇလွင်းၸိူဝ်းၼႆႉ မီး 2 ဢၼ်ဢေႃႈ” ၵၢင်ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းပၢႆမႂ်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် ၸၼ်ႉသုင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေၵႂႃႇၵိၼ်ၵႂႃႇမူၼ်ႈ ၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်း ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်။ ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသႅၼ်းၵေႃႉလဵၵ်ႉတႄႉ ၵႂႃႇတီႈႁွင်ႈလဵၼ်ႈၵဵမ်းၵမ်ႈၼမ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်းယၢမ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူႉ။ ပေႃးလဵၼ်ႈသုမ်းမႃး ပႃးမႃးၶူဝ်းၶွင်မီးၵႃႈၶၼ်သင်ၵေႃႈၵဵပ်းၶၢႆမူတ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼေၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ ႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ပူၼ်ႉမႃး မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁၢႆၵႂႃႇ 3 ဝၼ်း ။ ၽိူဝ်ႇပေႃႈမႄႈၵႂႃႇလမ်းႁႃမၼ်း ၵႂႃႇႁၼ်တီႈ သႅင်ႇလဵၼ်ႈၵဵမ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉ 4 ၼၼ်ႉ။ မၼ်းလဵၼ်ႈၵဵမ်းသုမ်းလႄႈ ရူတ်ႉမၼ်း ၾူၼ်ႊမၼ်း ၵဵပ်းၶၢႆမူတ်း။ တူဝ်မၼ်းၵေႃႈ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈလဵၼ်ႈၵဵမ်း တင်းၶိုၼ်းတင်းဝၼ်း ဢမ်ႇလပ်းဢမ်ႇၼွၼ်း ။ မုင်ႈမွင်းတေပေႉၶိုၼ်းၼၼ်ႉၼႃႇ” ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးသမ်ႉၵႂႃႇတီႈႁူင်းလဵၼ်ႈၵဵမ်း၊ ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း 13-14 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်သမ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈႁၢၼ်ႉ KTV ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလႆႈငိုၼ်းငၢႆႈလႄႈလႆႈငိုၼ်းၼမ်။ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီ ၊ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းသႅၼ်းပၢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဢမ်ႇၵႃးၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၵူၺ်း ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းတီႈဝၢၼ်ႈႁၢႆးၽၵ်း ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးၵေႃႈ မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈႁၢၼ်ႉ KTV တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၵေႃႈမီး ။ ၼၢင်းသႅင် ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈ KTV ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႉလဵၵ်ႉၵေႃႉလွၵ်ႉ ႁၢင်ႈလီႁၢင်ႈငၢမ်းလၢႆလၢႆ ၊ ဢႃယုၵေႃႈ 16-17 ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း ၊ ဢႃယု ပႆႇတဵမ် 18 တင်းၼမ် ၊ လီသေးလၢႆၼႃႇ” ။ ပီႈၸၢႆးၸၢႆး ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ –“ ယွၼ်ႉသင်ၼႆ ၶဝ်တေလႆႈငိုၼ်းလိူင်ႇ ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉမိူဝ်းၼႃႈၶၢဝ်းယၢဝ်း။ ၶဝ်ဝူၼ်ႉတႃႇလႆႈငိုၼ်း ဢၼ်လူဝ်ႇၵိၼ်လူဝ်ႇၸၢႆႇယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉၵူၺ်း။ တႃႇႁႂ်ႈလႆႈၸၢႆႇလိူင်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ၊ ပေႃးဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၊ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢမ်ႇလီၼႆႉ ငၢႆႈလၢႆးလႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်သူင်ႇႁဵတ်းဢၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၊ ယွၼ်ႉသင်ၼႆ ၼိုင်ႈလိူၼ် ငိုၼ်းလိူၼ်ၶဝ် မီးၸမ် 10 သႅၼ် ယဝ်ႉ”– ဝႃႈၼႆ ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈ ႁၢၼ်ႉKTV ၼႆႉ လႆႈငိုၼ်းလိူၼ် ၼိုင်ႈလိူၼ် 5 – 6 သႅၼ်ပျႃး။ ပေႃးႁဵတ်းၵေႃႉၶႅၵ်ႇၼႆ တီႈၵႄႇသုတ်း 1 ၸူဝ်ႈမူင်း လႆႈငိုၼ်းထႅင်ႈ 5- 6 မိုၼ်ႇပျႃး။ ပေႃးႁွင်ႉႁူၺ်းလႆႈဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ ဢၼ်မီးႁၢင်ႈမီးၾၢင်၊ မေႃလၢတ်ႈမေႃဢုပ်ႇ ၸိုင် လႆႈငိုၼ်းသူးထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ – ၼႆ ၼၢင်းသႅင် လၢတ်ႈၼေထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းတႆး ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- ႁူႉယူႇဝႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈတီႈဢၼ်မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၊ ႁူႉယူႇဝႃႈပဵၼ်တီႈဢမ်ႇလွတ်ႈၽေးၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ၊ၼၢင်းယိင်း ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈ ၊ ၵႃႈလႆႈၶဵင်ႇတႃႉၵူႈလွင်ႈသေလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇသဝ်းတီႈႁၢၼ်ႉ KTV ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။ “ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼၢင်းယိင်းၼႆ ဢမ်ႇမီးႁႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝၢႆးလင် ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉသၵ်ႉမႃးၼႆႉ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၵ်းလၵ်းမၼ်းၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈလွတ်ႈၽေး ၊ ၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလႄႈလႆႈပၢႆႈၼႆႉ လွင်ႈယၢပ်ႇတေမီးတင်းၼမ်၊ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီၸိူဝ်းၼႆႉ ၊ တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၸူဝ်ႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းႁဵတ်းၼႆႉ တီႈလႂ်ၵၢၼ်လီ တီႈလႂ်ႁႃငိုၼ်းငၢႆၵေႃႈတိုၼ်းတေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉထႃႈၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈ ဢၼ်ႁႃငိုၼ်းငၢႆႈသုတ်းပဵၼ်တီႈ KTV ၵျႃႊၽႅၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉတင်းၼမ်၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၶွပ်ႇမီးပိူင်လႄႈ မီးလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ လွင်ႈလွတ်ႈၽေး၊ တီႈၼၼ်ႉသမ်ႉမီးယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၼမ်လႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၵူႈလွင်ႈ။ ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉႁႅင်းၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈၼၼ်ႉၼႆ လႆႈၶၢႆတူဝ်ပႃး။ ”– ဝႃႈၼႆ ။ တီႈပွၵ်ႉ KTV ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ယႃႈမႃႉ ၊ ယႃႈၽိူၵ်ႇ၊ Happy Water ၊ ယႃႈ K ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုဝ်ႉငၢႆႈၶၢႆလီ ၊ လုၵ်ႈယိင်းၼၢင်းသၢဝ်ဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈႁၢၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၽေးၼမ်။ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇ ၸၵ်ႉလၢၵ်ႈၶိုၼ်ႈရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇၵေႃႈမီး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆႈၵေႃႈမီး။ ဢၼ်ၵႂႃႇၵိၼ်ၵႂႃႇမူၼ်ႈတီႈ KTV ၼႆႉပဵၼ်လုၵ်ႈၽူႈမၢၵ်ႈၵူၼ်းမီးလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၸၢႆႇငိုၼ်းလႆႈလိူင်ႇလိူဝ်။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈႁၢၼ်ႉ KTV ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်လွင်ႈၵိၼ်ၵျေႃႇမိင်းမဝ်း တဵၼ်ႈဝႅၼ်ႁုၼ်ႉၶူဝ်ယူႇၵူႈဝၼ်းလႄႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းမူၼ်ႈတၢင်းၵျေႃႇၼႆလၢႆးလဵဝ်ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝူၼ်ႉထိုင်ၽွၼ်းယွၼ်ႈဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉ ဢၼ်တေမႃးၸွမ်းတၢင်းလင်။ ဢမ်ႇဝႃႈယိင်းဝႃႈၸၢႆး ပေႃးလႆႈသုတ်ႇယႃႈ K ၊ Happy ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉၸိုင် ဢမ်ႇၵုမ်းသတိ ဢမ်ႇၵုမ်းတူဝ်လႆႈ၊ ဢမ်ႇသၢင်ႇ ထုၵ်ႇသေလႆႈလူႉလႆႈတၢႆၵႂႃႇၵေႃႈမီး ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶူဝ်လမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၊ ၵူၼ်းၵုၼ်ႁိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်မႃးသႂ်ႇၸႂ်ဢဝ်လိူင်ႈဢဝ်လၢဝ်းပၼ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပေႃႈလဵင်ႉၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ KTV ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇသေၵေႃႉ – ၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ဢၼ်ႁူႉၸၵ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ပေႃႈလဵင်ႉၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶဝ် ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယႃႈမဝ်းၵမ် K ၼႆႉတီႈတႄႉမၼ်း ပဵၼ်ယႃႈယႃသမ်းပၼ်တူဝ်သတ်း ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမိင်း၊ မိုၼ် ၊ လိုမ်းတူဝ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းၽႃႇတတ်း။ ယႃႈယႃၼႆႉ ပေႃးၵိၼ်ႁူမ်ႈတင်းလဝ်ႈၸိုင် တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်၊ ဢွၵ်းဢေႃ၊ ႁူဝ်တေမဝ်းႁႅင်း၊ ႁၢၵ်ႈ၊ လိုမ်းတူဝ် ၊ ထိုင်လူႉသုမ်းသၢႆၸႂ် ။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၼမ် သိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ် ၶၼ်ထုၵ်ႇၶၼ်ပေႃး၊ ယႃႈမႃႉ ၵူႈပွၵ်ႈ သႅၼ်းသိုဝ်ႉၶၢႆ ၼိုင်ႈမဵတ့် 2000 ပျႃးၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်သိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ် 300 ပျႃး ၵူၺ်းယဝ့် ၊ ၵူၼ်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ သိုဝ်ႉၵိၼ်သူႇသမ်း ငၢႆႈ၊ သိုဝ်ႉလႆႈၵူႈတီႈ။ ၶဝ်ႈ KTV ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂႃႇၵိၼ်ၵျေႃႇမဝ်းသေႁွင်ႉၵႂၢမ်းယဝ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၶႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ၵႂႃႇၶဝ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 8 မူင်းၼႆႉသေယူႇၼႂ်းၼၼ်ႉတင်းၶိုၼ်း။ ၵၢင်ၼႂ်မိူင်းလႅင်း 5-6 မူင်း ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း။ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ် ၶဝ်တေဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈ KTV ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်း 10 မူင်း သေ ယူႇတေႃႇမိူင်းလႅင်း ထိုင်ၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း 10 မူင်း ၸင်ႇပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈမီး။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း KTV ( Karaoke ) ၼႆႉ ၵူၼ်းတင်းလၢႆ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပဵၼ်တီႈ ဢၼ်ယူတ်းယႃၸႂ် ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸူဝ်ႈၵမ်း၊ ပဵၼ်တီႈပၼ်ႁူးဢွၵ်ႇၸႂ်လႄႈပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်သုၵ်ႉသၵ်ႉယူႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ သေတႃႉ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ်ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်းဢမ်ႇသုမ်ႇငမ်းလႆႈတူဝ်ႈထိုင်ၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉ KTV ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတီႈယူတ်းယႃၸႂ် တႃႇသူႇၸူး လွင်ႈတၢင်းလီယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းယဵၼ်းပဵၼ် မိူင်းငရၢႆး – ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ယႃႉဢၼႃႇၵၢတ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ – ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼုမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်တႄႉထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆသေ ပဵၼ်ဢၼ်ၼၵ်းၸႂ်လူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။	['Featured', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း']
2025-05-13T20:55:00	https://shannews.org/archives/67067	လူင်ႇမွၵ်ႇႁၢင်ႈငၢမ်းဢၼ်လူႉသုမ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁိမ်ၸိင်း ဢႃႇၼႃႇၵၼ်	သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆလၢႆတီႈၽွမ်ႉ ၵၼ်သေ သႂ်ႇၸိုဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉဝႃႈ “ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ” ၼႆယူႇ။ ယိူင်းဢၢၼ်းလူင် ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵျႃႊၽႅၼ်ႉ လႄႈ တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸဝ်ႈ ဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၼႆလႄႈ ပၢင်တိုၵ်းလူင် ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁိုင်ၼၢၼ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းတိုၵ်းဢဝ်လႆႈ ဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ ၽွင်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ် ပီၵၢႆ 2024 သေယိုတ်းၵုမ်းဝႆႉတေႃႇထိုင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် 2025 ၶၢဝ်းတၢင်း 9 လိူၼ်ၼႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတၢႆႁၢႆ တုၵ်ႉယၢၵ်ႈယဝ်ႉသေ ယင်းပႆႇလႆႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သမ်ႉပေႃး ထွႆထွၼ် ပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း ။ ယွၼ်ႉမိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်ငူပ်ႉငီႉပၼ် ၼႂ်းၵႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵိုတ်းတိုၵ်း ၵၼ်သေ ၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ၽွင်းငမ်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 9 လိူၼ်ၼႆႉ ၼၼ်ႉ လႆႈထွႆဢွၵ်ႇ ပၼ်ၶိုၼ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမႃး ဢဝ်တီႈယူႇၶိုၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းၵမ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 9 လိူၼ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီး ပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ႁူင်းမိပ်ႇၼူတ်ႈ၊ ႁူင်းပျေႃႇမူၼ်ႈ ၼမ်မႃး။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢမ်ႇမီးမၢႆမီႈသုမ်းငမ်း သင်သေဢိတ်း။ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူၼ်းၸူၼ်ၵေႃႈလိူင်ႇၼမ်မႃး ထိုင်တီႈ ယိုဝ်းၵၼ်တၢႆ ပေႃႉၵၼ် ထုပ်ႉၵၼ် တၢႆ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးမႃး ။ ႁၢင်ႈၶူဝ်ႊသၼႃႊ လွင်ႈမႄႈမွၵ်ႇယႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်မႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပၼ်ၶႂၢင်ႉၵၢၼ်ၶၢႆတူဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 9 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ႁွင်ႈပေေႃႇမူၼ်ႈ မီးၼမ် တဵမ်ဝၢၼ်ႈတဵမ်မိူင်း- ၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ ။ “ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသိမ်းၼႆႉၼၼ်ႉ ပၢင်တေႃႇလွင်းၼမ်မႃး ၊ ႁူင်းမႄႈမွၵ်ႈယႃႈ ၼမ် ၊ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉပၼ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်း ၊ ၸွမ်းလၵ်းၾႆးၵၢင်ဝဵင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ပၢႆႉသိုဝ်ႉ/ၶၢႆတူဝ် ဢၼ်ပႃးႁၢင်ႈၼၢင်းသၢဝ်လဝ်းလဝ်း၊ တႅမ်ႈဝႆႉပႃးလိၵ်ႈၶႄႇသေတိတ်းပႃႉၽႅၼ်ဝႆႉ သမ်ႉပေႃးလၢႆးၵႂႃႇသဵင်ႈ ၊ ပေႃးၶဝ်ဢမ်ႇၶႂၢင်ႉပၼ် ၽႂ်တေႁတ်းႁဵတ်း” ။ ၸၢႆးၾႃႉ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း ဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ၼၼ်ႉလႆႈႁၼ် ပၢႆႉလႄႈ ႁူင်းမႄႈမွၵ်ႈယႃႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼမ်လႄႈ ယိၼ်းပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီတႄႉတႄႉ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ “မိူဝ်ႈၽွင်းၶႃႈၶဝ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ မိူၼ်ဝဵင်းႁၢမ်းလီလီ ၊ ယွၼ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးပွႆႇလႄႈ လႆႈႁၼ် ႁိူၼ်း ဝတ်ႉဝႃးၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆတင်းၼမ် ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပၢႆႉႁွင်ႉမႄႈမွၵ်ႈယႃႈလႄႈ ႁူင်းမႄႈမွၵ်ႈယႃႈ တင်းၼမ်လႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းၸႂ် ၊ ၸႂ်ဢမ်ႇလီတႄႉတႄႉ”– ဝႃႈၼႆ ။ တွၼ်ႈ တႃႇတေၶဝ်ႈႁဵတ်းတီႈႁၢၼ်ႉ KTV ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၸႅတ်ႈလိူတ်ႈ ပၢႆးယူႇလီ ၸွင်ႇမီး သိပ်ႉၾလိပ်ႉ (ၵႃႇလၢင်ႇ) ၊ ၸိူဝ်ႉမႅင်း ဢၼ်ၸပ်းငၢႆႈ (မိူၼ်ၼင်ႇ B ပိုး ၊ C ပိုး HIV ) ၸိူဝ်ႈၼႆႉ ပႃး။ တေလႆႈထတ်းလိူတ်ႈ 3 လိူၼ် 1 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇတေထုၵ်ႈပၼ်ဝႂ် ( Infection screening Card for Entertainment service) သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉလႆႈ ဝႃႈၼႆ ။ ႁွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢၼ်ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းပၼ်တင်းပဵၼ်လႄႈ ပၼ်ၶႂၢင်ႉၵၢၼ်ၶၢႆတူဝ် ႁႂ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီယူႇသေတႃႉ ၊ ပေႃးမီးၵၢၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၊ ၵၢၼ် ပူၼ်ႉ ပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ ၼမ်မႃးႁႅင်းလႄႈ ၵၢၼ်ပူၼ်ႉ ပႅၼ်ၼိူဝ် တၢင်းၵႃႇမ ၸၢင်ႈမီးမႃးတင်းၼမ် ၼႆ -ၼၢင်းယိင်းႁွမ် ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈလဵဝ်ႈ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ ။ “တွၼ်ႈတႃႇၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ဝႃႈ ပေႃးပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉမူၼ်ႈၵျေႃႇၵေႃႈ ႁၼ်ၵိုၵ်းပႃး ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၵႃႊသီႊၼူဝ်ႊၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ ၊ ပၼ်ၶႂၢင်ႉၵၢၼ်ၶၢႆတူဝ် လွတ်ႈလႅဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီ ယူႇသေတႃႉ ၊ ၸွင်ႇသမ်ႉမီးပၵ်းပိူင်တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႇ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ် လဵင်ႉတွင်ႉ ဢၼ်ၼႆႉ လီဝူၼ်ႉပႃး။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ၸၢင်ႈမီးလွင်ႈဢဝ် ၼမ်ႉတွၼ်းၼိူဝ် ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵၼ်။ ၼၢင်းယိင်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉသုမ်းယဝ်ႉသုမ်းထႅင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ ၊ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်”– ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉပၼ်ၶႂၢင်ႉၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 18 ၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁဵတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးတင်းၼမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇယွမ်း ႁပ်ႉလႆႈၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေဢိတ်း – ၼၢင်းယိင်းႁွမ် လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ “ပေႃးတေဝႃႈတႄႉမၼ်း ဢႃယု 16-17 ၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း ၊ပေႃးတေလၢတ်ႈၸွမ်း မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ၼႆ ၽိတ်းမၢႆမီႈလႄႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်ပႃးသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၊ တွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်တေဝူၼ်ႉသင်ၼမ်ၼႄႇ။ ၶဝ်ဝူၼ်ႉတႃႇတေလႆႈ ငိုၼ်း တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵူၺ်းၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ပဵၼ်ယွၼ်ႉလွင်ႈငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီ မီးၵူၼ်း ၶႂ်ႈၶိၼ်ႁဵတ်းၶုၼ်ၵူၺ်းလႄႈ ၸင်ႇမီးမႃးပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢိူဝ်ႈ ”– ဝႃႈၼႆ ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆ တီႈတင်းသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၵုမ်းၵမ် တၢင်းဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်လႄႈ တၢင်ႉယၢၼ်းၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း လႅၵ်ႈလၢႆႈၼႃႈၵၢၼ်ၵႂႃႇၶၢႆတူဝ် မီးတင်းၼမ်ၼႆ ၸဝ်ႈၵႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ ။ “မႄႈမွၵ်ႇယႃႈ တီႈႁူဝ်ပၢင်ၼႆႉ ၼမ်လိူဝ် တီႈလႃႈသဵဝ်ႈလူးၵွၼ်ႇ ၊ ပေႃးယဝ်ႉ တီႈတင်း တၢင်ႉယၢၼ်း ၵေႃႈ ႁူင်းပျေႃႇမူၼ်ႈ KTV ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်မႃးၼႃႇ ၊ Bar ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးတင်းၼမ် ၶႂ်ႈလႆႈသင်မီးမူတ်းယဝ်ႉ ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုဝ်ႉငၢႆႈၶၢႆလီ” ဝႃႈၼႆ ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉမႃးၽွင်းငမ်းၶၢဝ်းတၢင်း 8 လိူၼ်ၼႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢၼ်ႉမူၼ်ႈၵျေႃႇ KTV တင်းမူတ်း မီးၸမ် 150 ႁၢၼ်ႉ ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၸိူဝ်းမီးဢႃယု 16 ထိုင် 18 ၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်ႈၼမ် – ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၵႆႉႁဵတ်းတၢင်းၶၢႆၵႂႃႇၶၢႆႁိမ်းႁၢၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ ဢၼ်ၶႃႈႁူႉတႄႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢႃယု 16 ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပႃး ၊ ၵူၼ်းၸေးၼႃႇ ၊ တေမီး တႆး ၊ မၢၼ်ႈ ၊ ရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၵူၼ်းဢၼ်ၵႂႃႇၵိၼ်ၵႂႃႇၵျေႃႇတီႈႁၢၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေပဵၼ် ပေႃႈလဵင်ႉ ၶႄႇ ၵူဝ်းၵၢင်ႉႁႃႉ သိုၵ်းႁႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်သေပိူၼ်ႈ ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈၸုမ်း PDF ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈပႃး ၊ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလူႉသုမ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ၽႂ်ဢမ်ႇမီး ငိုၼ်း ၵႂႃႇၵိၼ်ၵျေႃႇတီႈၼၼ်ႉ ”– ဝႃႈၼႆ ။ တႃႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းတွၼ်ႈၵၢၼ်မူၼ်ႈၸႂ်တႄႉ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢႅဝ်ႇႁႃ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢႃယုၼႂ်းၵႄႈ 16 လႄႈ 18 ။ ၽႂ်ႁႃပၼ်လႆႈၵေႃႈ မီးငိုၼ်းသူး 3 သႅၼ်ပျႃး ၼႆလူးၵွၼ်ႇ ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၽွင်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ “တႃႇႁူင်းမႄႈမွၵ်ႇယႃႈၼၼ်ႉပေႃးႁွင်ႉပၼ်ၵူၼ်းလႆႈၼိုင်ႈၵေႃႉ တေလႆႈငိုၼ်း 3 သႅၼ်ပျႃး ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေလႆႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇ ၵူၼ်းဢၼ်ၶဝ်ႁႃမႃးၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႅၼ်ႈပၢႆႈၼႆ။ သင်ဝႃႈၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉလႅၼ်ႈပၢႆႈၸိုင် ၵူၼ်းႁႃပၼ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈပၼ်ၶိုၼ်း ငိုၼ်းယေႃႇမၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈၶူဝ်ႊသၼႃႊ လွင်ႈမႄႈမွၵ်ႇယႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မႄႈမွၵ်ႇယႃႈၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးသၢမ်သႅၼ်း။ သႅၼ်းယူဝ်းယူဝ်း ၊ သႅၼ်းၶိုၵ်ႉ လႄႈ သႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း – မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပေႃးႁွင်ႉၼၢင်းယိင်း ပေႃးပဵၼ်ယူဝ်းယူဝ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႆႈၸၢႆႇပၼ် 4 မိုၼ်ႇ ၊ ပေႃးပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၵ်ႉ 8 မိုၼ်ႇ ၊ ပေႃးပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၵ်ႉသုတ်း မီး 3 သႅၼ်ထိုင် 5 သႅၼ် ၊ လႆႈၵူႈမဵဝ်း ”– ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉထွႆထွၼ်ဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးဢဝ်တီႈယူႇၽွင်းငမ်းၶိုၼ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ – လွင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ပၼ်ႇယူႇၼၼ်ႉလႄႈသင် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် တိုၵ်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉယိပ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသင်မႃး- ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၽွင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆ ၊ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇႁူင်း မႄႈမွၵ်ႈယႃႈ ၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၵိုင်ႇလီပဵၼ် ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ လီမႆႈၸႂ်ၼပ်ႉသွၼ်ႇပႃးတႃႇလွင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယိင်း လႄႈ ၵၢၼ်ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼႆႉ ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်မႃးၼမ် ဝႃႈၼႆ ။ ၼၢင်းယိင်းတူင်ႉၼိုင်တႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ တႃႇႁႂ်ႈ ၵူၼ်း မိူင်း မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လႄႈ သိူဝ်းသႃႇၵတ်းယဵၼ်ၼႆႉ တေလႆႈၶတ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈၵႄႈပၼ်ႁႃ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် KTV ၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်း ပဵၼ်ပၼ်ႁႃယႂ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လႄႈၵူၼ်းလႄႈ သုၼ်ႇလႆႈ ၼၢင်းယိင်းပႃး ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽႂ်မႃးၽွင်းငမ်း တေလႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႆႉလီလီ ” – ဝႃႈၼႆ ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတုၵ်းယွၼ်းဝႆႉဝႃႈ – ၽႂ်ၶႂ်ႈမႃးၽွင်းငမ်းၵေႃႈ ယဝ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝႆႉၼၵ်း လွင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ။ ပေႃးပဵၼ်မႃးလိူင်ႈ ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ်လႄႈ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်း မိူင်းဢမ်ႇမီးတီႈပိုင်ႈဢိင် ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသႂ်ႇၸႂ် ဢဝ်လိူင်ႈပၼ် ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸတ်းပၼ် လွင်ႈယူႇလီသိူဝ်းသႃႇၵူၼ်းမိူင်းၽႂ်းၽႂ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၸႂ် ၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၶႆႈႁႂ်ႈတူၺ်းထိုင် ၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်းပႃးၼႆ တုၵ်းယွၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ တေႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈ တၵ်းလႆႈမေႃလိူၵ်ႈၵၢၼ်ဢၼ် တေမီး ၽွၼ်းလီတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ တႃႇၵူၼ်းႁိူၼ်း၊ တႃႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း။ ႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈလႂ် ၵေႃႈလွင်ႈလွတ်ႈၽေးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈဝႆႉပိူင်လူင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇလီႁူႉပႃး ဢၼ်လႂ်ပဵၼ်ၼႃႈၵၢၼ်လႄႈ ဢၼ်လႂ်ပဵၼ်လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ။ ပေႃးထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈမႃးၸိုင် တၵ်းတေလႆႈမေႃတွပ်ႇထဵင်လႄႈ ႁႄႉၵင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် – ဝႃႈၼႆ။	['Featured', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-13T17:28:30	https://shannews.org/archives/67058	သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢမ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီတႃႇၶုၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ	ဝၢႆးသေ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႉမႂ်ႇ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးဢမ်ႇႁိုင် ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ၼႆႉ မၼ်းသင်ႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇ ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းယူႇတႂ်ႈ USAGM ၵမ်ႉၸွႆႈၼၼ်ႉ – လူတ်းယွမ်း ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်၊ ႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းပႃးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်။ လူတ်းလႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလူတ်းၼႆလႄႈ လိုၼ်းသုတ်း ထိုင်တီႈလႆႈၵိုတ်းၵၢၼ်ပႅတ်ႈတင်းပိုၵ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA – RFA ဢၼ်ဢွၵ်ႇလၢႆးၵၢၼ် ဢိင်းၵလဵတ်ႈလႄႈ ၽႃသႃမၢၼ်ႈ၊ ၽႃသႃတႆး ဢိၵ်ႇလၢႆလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်။ ယွၼ်ႉသိုဝ်ႇ လွတ်ႈလႅဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႆႉၶိုတ်းတၼ်း။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႄႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇၵူၼ်းၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်ၼႂ်းတွၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၵၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA Radio Free Asia ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/03/2025 ၼၼ်ႉဝႃႈ -“ယွၼ်ႉလူင် ပွင်ၸိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ တတ်းၶၢတ်ႇငိုၼ်းၵမ်ႉထႅမ်လႄႈ ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇတေၵိုတ်းဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/03/2025 ၼႆႉၵေႃႈ VOA Voice of America ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ -“သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢၼ်ယၢမ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်းပၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉ တေၵိုတ်းၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဢမ်ႇႁိုင်တေၶိုၼ်း မႃးႁၢႆးငၢၼ်း ၶၢဝ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းယူႇ”- ၼႆသေ ၼၼ်ႉၵေႃႈယဵၼ်ၵႂႃႇ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇဝႆႉလူင်ႈၼႃႈလႄႈ ဢဝ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇႁၢမ်း ၵၢၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉသုတ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းပၼ်ႁႅင်းႁပ်ႉထွမ်ႇ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၺႃးသင်ႇၵိုတ်းဝႆႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၽူႈပၼ်ႁႅင်းၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ဢွၼ် ၵၼ်မုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေၵိုတ်းၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵူၺ်းၼႆသေ မုင်ႈမွင်းယူႇၽႂ်မၼ်း။ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ၼႆႉသမ်ႉ ၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထႅင်ႈဝႃႈ ၵိုတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇတႄႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ VOA တေလႆႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵၢမ်ႇႁၢႆႉသုတ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ ပၢႆသေလိူဝ် ၺႃးသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈ မိူင်းသေ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း၊ သမ်ႉမႃးထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈ – ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်း မိူင်း ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇၶိုတ်းတၼ်း မိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ။ VOA, RFA လႄႈ ဢိၵ်ႇပႃးသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလၢႆဢၼ် ၸိူဝ်းယူႇတႂ်ႈ U.S. Agency for Global Media: USAGM ၼႆႉ ပဵၼ်သိုဝ်ႇဢၼ်ပၼ်ႁႅင်း ၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးသဵင်တႆး RFA ဢၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း ၶၢဝ်ႇတွၼ်ႈတႃႇသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းၸမ် 19 ပီ။ တင်ႈတႄႇၸွမ်ၸိုင်ႈ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃး ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၸီႉသင်ႇတတ်းငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈ RFA ၼႂ်းမိူင်းထိပႅတ်ႉ၊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ၊ မိူင်းဝီႊၵႃႊလႄႈ မိူင်းလၢဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇတေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း Tachileik News Agency ၵေႃႈ ဝၼ်းတီႈ 03/05/2025 ၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ ယဵၼ်ဝႆႉယူႇႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၼင်ႇႁိုဝ် သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈတႃႇၼ တၢင်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼၼ်ႉ ပေႃးတေပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းၶိုၼ်း။ တႃႇတေလႆႈငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်တီႈ ဢေႊၵျႅၼ်ႊသီႊ မီႊတီႊယႃႊၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ USAGM ၼႆႉသမ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းယဝ်ႉလႄႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ၼႆႉၵႂႃႇ ၸင်ႇလႆႈၵိုတ်းလၢႆး ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇတင်းမူတ်း ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းထတ်းၶၢဝ်ႇပွမ် Asia Fact Check Lab ၼႆ ပေႊၾၼ်ႊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် RFA လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ RFA ဝႆႉသေ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းႁိမ်းၸမ် 300 လႄႈ ၽူႈသိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းယူႇၼွၵ်ႈမိူင်း 20 ပၢႆ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်မီးငၢၼ်း ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် RFA ယူႇသေ တွပ်ႇပၼ်ဝႃႈ – လွင်ႈၵိုတ်းၶၢဝ်ႇၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ပႆႇမီးတႃႇတေလၢတ်ႈသင် ထႅင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ်ႁၼ်ဝႃႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၽူႈမၢၵ်ႈမီးလူင် ဢီႊလွၼ်ႊမၢၵ်ႉ (Elon Musk) တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်မၼ်ႈၵိုမ်းၼႅၼ်ႈၼႃ ဢၼ်မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇ ပေႃးမီးၼမ်။ ၶၢဝ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တိုၵ်ႉတူၵ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တိုၵ်ႉတူၵ်းၼႂ်းၵႄႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ၽေးသၽႃႇဝ ယူႇၼႆႉ သမ်ႉမႃးသင်ႇၵိုတ်းၸိူင်ႉၼႆ မိူၼ်တင်ႈၸႂ်ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၶုၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ဢဝ်ၸႂ် ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းသူင်ထွမ်ႇၶၢဝ်ႇတၢင်းရေႊတီႊဢူဝ်ႊ ၶဝ်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၸၢႆးသီး ၽူႈၼမ်းၼႂ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈမိူင်းၶၢင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ၼေႇ ဝိၼ်းပုၼ်ႉယဝ်ႉ လႆႈပိုင်ႈ BBC ၊ VOA ၊ RFA ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၵူၺ်း။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃး ပၢင်ႇ ၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းႁူၺ်ႈၼိူဝ်လွႆၸိူဝ်းၼႆႉ လိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁွတ်ႈလႆႈလႅင်း TV ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၼၼ်ႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇမႃးႁိုင်။ ၽွင်းၼႆႉၵေႃႈ VOA ၊ RFA ၵေႃႈ သမ်ႉဝႃႈၵိုတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆလႄႈ တိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈတႄႉမၼ်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်ပၼ်ႁႅင်း ပိူင်တီႊမူဝ်ႊ ၶရေႊသီႊမိူင်းၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉၵူၺ်း ၶိုၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢမ်ႇ လွတ်ႇလႅဝ်းလႄႈ မိူၼ်တင်းပိုတ်ႇတၢင်းပၼ် ၶုၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈၶဝ် ပေႉၵိၼ်လူလၢႆၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇတႃဢၼ်ပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈၽိတ်းလွင်ႈထုၵ်ႇ၊ တြႃးႁိုဝ်ဢမ်ႇတြႃးတႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း တႃႇပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ။ RFA ၊ VOA ၵေႃႈ ပဵၼ်သဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ပဵၼ် တီႈၵူၼ်းမိူင်းပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ် ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ပိူင်းၼႄလုမ်ႈၾႃႉဝႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းထုၵ်ႇၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင် ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် သမ်ႉ လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပဵၼ်လွင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်းလူင်တႃႇၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်ဢၼ်ပိၵ်ႉႁူပိၵ်ႉတႃ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႄႉတႄႉ။ ၸၢႆးလွႆၶမ်းပၢင်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပေႃးဝႃႈ သႅၼ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၼႆ မၼ်းပိူင်းၼႄငဝ်းလၢႆးၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉဝႃႈ လွင်ႈပၼ်ႁႅင်း ဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼိူဝ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ မၼ်းယူပ်ႈယွမ်းၼႆ တေလႆႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ တႃႇၵၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်းလႄႈသင် တႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈသင် တေဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉသိုဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းၼမ် လၢႆးၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်းမၼ်းၼမ်သေ ဢမ်ႇ လႆႈၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းမိူၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတၢင်ႇသႅၼ်းသေတႃႉ မၼ်းသမ်ႉမီးၽွၼ်းလီ ဢၼ်ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုတ်ႇႁူပိုတ်ႇတႃလႆႈလႄႈ ၵႅတ်ႇၵင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။ မိူဝ်ႈပၢၼ် သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊပႆႇႁိူင်းတႄႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇႁပ်ႉထွမ်ႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၸိူဝ်းဢၼ် ပွႆႇသဵင်မႃး ၼႂ်းဢွမ်လူမ်းရေႊတီႊယူဝ်ႊၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈထိုင်ပၢၼ်ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ တူဝ်ႈထိုင်ၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈမိူင်းယူႇ ၼႆႉသမ်ႉ ၺႃးၽူႈပွင်မိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ မိူၼ်တၢင်း ပိၵ်ႉႁူပိၵ်ႉတႃၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈၵူၺ်း။ ၵၢပ်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵိုတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတိုၵ်ႉမီးတိုဝ်ႉတၢင်း လိူၵ်ႈထွမ်ႇငိၼ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈထႅင်ႈယူႇ။ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် မိူင်းတႆးၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Irrawaddy ၊ Mizzima ၊ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉလိူၵ်ႈထွမ်ႇလႆႈယူႇ ၵူၼ်းမိူင်းယင်းလူဝ်ႇႁႃလၢႆးတၢင်းၵမ်ႉထႅမ်ၼမ်ၼမ်ၼႆ ၵူၼ်း တူၼ်ႈတီးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ သင်ဝႃႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇ ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇၼမ်သေ သမ်ႉၵႂႃႇထွမ်ႇၶၢဝ်းငၢဝ်း ဢၼ်လႆႈ မႃး တီႈၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၶၢဝ်ႇသုၼ်ႇတူဝ်တၢင်းသူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယႃႊ ဢၼ်လၢတ်ႈ ၸွမ်းလူမ်း၊ ၸုမ်းဢၼ်ၶႂ်ႈသေႃႇသူၼ်းႁႂ်ႈထၢင်ႇၽိတ်းထၢင်ႇထိူမ်ၼိူဝ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တေယၢပ်ႇ။ ၸၢင်ႈမီးလွင်ႈတႅၵ်ႇယႅၵ်ႇၵၼ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမုင်ႈႁၼ် သဵၼ်ႈတၢင်း၊ ဢၼ်မုင်ႈမွင်းဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ် လွတ်ႈၶဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေ ႁၢင်ႇယၢၼ်ၵႆၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉၼႆ ၽူႈထတ်းၶၢဝ်ႇမိူင်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2025-05-13T16:31:03	https://shannews.org/archives/67046	ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း တိုၵ်ႉထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆလွင်ႈ	တႄႇဢဝ်ႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလွႆလူင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ႁူမ်ႈၵၼ်သေ သိုပ်ႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉတူၵ်းၼႃႇၶႃႈ။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း တူၵ်း 2 လုၵ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၶဝ်တႄႉ ဢမ်ႇယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ ၶဝ်ပၢႆႈႁိုင်ယဝ်ႉ။ ပီႈၼွင်ႉဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမႆႈ(ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ) ၶဝ်ၼႆႉ ပေႃးလင်ႁိူၼ်း 100 ၼႆ တႃႇ 50 ၼႆႉ ၵွႆယဝ်ႉၶႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၶဝ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ မုင်ႈမွင်းၶႂ်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းယေးၵၼ် ယွၼ်ႉမႆႈၸႂ်ၶူဝ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ဢၼ် ၵိုတ်းဝႆႉတင်းလင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – သုမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းၶဝ်ၼႆႉ ယူႇတီႈၵႆသေ ၵႆႉပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်းမႃးတိၵ်းတိၵ်းဢေႃႈ။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈသွင်လမ်း။ ဢၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်တႄႉ မီးဢေႃႈ။ တႃႇတေမိူဝ်းၼႆႉ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း မၼ်းယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်သေ ယူႇဝႆႉတီႈဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇပီၼႆႉ ႁဵတ်းသုမ်ႉလဵၵ်ႉ လဵၵ်ႉလွၵ်ႉလွၵ်ႉၸိူင်ႉၼႆဝႆႉဢေႃႈ။ ပေႃးလႆႈပၢႆႈၸိူင်ႉၼႆ ၶူဝ်းၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ဢၼ်ႁဝ်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈသင်သေမဵဝ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈမိူဝ်းတူၺ်းၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈမိူဝ်းလူးၵွၼ်ႇ။ တေၵႂႃႇတင်းၼႃႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ တေပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ပဵၼ်ၼႆဝႆႉ ၶႃႈၼေႈ”– ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၶဝ် မႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၸၢမ်ၵႃးလႄႈ ဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇပီ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ တႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “တီႈၸၢမ်ၵႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်။ တီႈၼၼ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ။ ၶွင်ၵိၼ်ၶွင်ယႅမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးတေဢဝ်ၵႂႃႇၼႆ သိုၵ်းၶဝ် ၸႅတ်ႈထၢမ်ႁႅင်းၼႃႇ။ ၸဝ်ႈတႃႇ ၼၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇၸွႆႈယဝ်ႉ။ သိုၵ်းပႂ်ႉၸႅတ်ႈထၢမ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းပဢူဝ်းဢေႃႈ ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ – သုမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ယွၼ်ႉၸဝ်ႈတႃႇၼၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ တေယူႇလွတ်ႈၵႂႃႇ လႆႈၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈသေ လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇၵူၺ်း – ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈလၢတ်ႈ။ “လွင်ႈၵိၼ်လွင်ႈယႅမ်ႉတႄႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢေႃႈ။ ပီႈၼွင်ႉဢၼ်မႃးၸွႆႈၵေႃႈ တေႃႉတႄႉမီးယူႇ ၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁဝ်းသမ်ႉ ၼမ်ၼႃႇလႄႈ လႆႈၸႅၵ်ႇၵၼ် ၵေႃႉဢိတ်းၵေႃႉဢွတ်းၵူၺ်း။ တႃႇယူႇ လွတ်ႈလႆႈၼႆႉသမ်ႉ တီႈၶႃႈၶဝ်ပၢႆႈၽေးၼႆႉ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈလႄႈ ၶႃႈၶဝ်လႆႈၵႂႃႇႁႃ ၵိၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူႈဝၼ်းသေ လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇဢေႃႈ။ ၵႃႈၸၢင်ႈတႄႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် လႆႈၼိုင်ႈမိုၼ်ႇ ၵူၺ်း လႆႈၽိမ်းၸႂ်ႉၽိမ်းၵိၼ်ဢေႃႈ”။ – သုမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ပွႆႇ မၢၵ်ႇသႂ်ႇၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵႆႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်လႄႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလွႆလူင်၊ ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇလေးပိၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတူၵ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ၊ ဝၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇမူလႄႈ ဝၢၼ်ႈလိၼ်ပူၵ်ႇတႅၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးဝႆႉ မီးဢမ်ႇယွမ်း 3 ႁဵင်။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈပၢႆႈမႃးမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2024။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈမႃးၽွင်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉ – ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ်လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-13T15:00:00	https://shannews.org/archives/67039	မေႃႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းၸင်ႇ တေၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း	တိုၵ်းပေႉပၢင်တိုၵ်း ဢွင်ႇမၢၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၵၢၼ်မိူင်းၸပ်းၸွမ်းသေ လိုၼ်းလၢႆးဝၢႆးလင်မႃး ၵႃႈလႆႈယိုၼ်တူဝ်ယွမ်းႁပ်ႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လႄႈ ၵၢင်ၸႂ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ်ပဵၼ်ပိူင်လူင်သေ ၸုၵ်းမၼ်ႈတေႃႇသူႈၵႂႃႇၼႆ လႆႈငိၼ်းႁၼ်ၼႂ်း ပၢင်ၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ ၶွင်ၸုမ်းပလွင်ႈ TNLA ႁဵတ်းၵႂႃႇၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉယူႇ။ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇၵူၼ်ႇမူၺ်ႉပႅတ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၸဝ်ႈဢႃႇ ၼႃႇလႄႈ ဝႃႇတၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမၢၼ်ႈပဵၼ်ယႂ်ႇၼႆ ပေႃးလိုမ်းပႅတ်ႈမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ တူၵ်းသုမ်းၶိုၼ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶၢမ်ႈၼႃႈၶၢမ်ႈတႃ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၵၼ်၊ ဢမ်ႇၼပ်ႉသွၼ်ႇတေႃႇၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢမ်ႇဢိူဝ်လိူဝ်တေႃႇ ဢႃႇၼႃႇႁႅင်းပွင် ၶွင်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်ၸုတ်ႈယွမ်းၾၢႆႇပၢႆးမိူင်းၼၼ်ႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ဢွင်ႇပေႉၵၢၼ်တိုၵ်းသေတႃႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇႁွမ်းၸွမ်းလင်လႄႈ ထိုင်တီႈလူမဝ်ႁၼ်တိုၼ်ႈ တီႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉၵေႃႈ ယၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈမိင်းမဝ်းၸွမ်းတၢင်းဢွင်ႇပေႉၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉသေ သၢင်းၽႅပ်ႉတေႃႇသၢႆပိုၼ်းပဵၼ်တႄႉမီးတႄႉၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ၵိုင်ႇဝႃႈယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼႃႈတီႈ ၸိူဝ်းဢၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းပလွင်ႈတိုၵ်းပေႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၼႆ ယွၼ်ႉမိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းၽီသွင်ၼႃႈၽႃႉသွင်ၶူမ်းသေ လပ်းတႃပၼ်၊ ၸွႆႈလင်ပၼ်လႄႈ ၸင်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈတိုၵ်း ၸင်ႇပေႉပၢင် တိုၵ်း၊ ယွၼ်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီ PDFs၊ သိုၵ်းထၼု ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈဢဝ်တူဝ်ဢဝ်ၸႂ်ၸုၼ်ႉပွႆႇသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတိုၵ်းတေႃးမႃးလႄႈ။ ၸင်ႇပေႉပၢင်တိုၵ်း ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်းလူၺ်ႈ ဢိင်ဢၢင်ႈၵူၼ်းမိူင်းသေတိုၵ်းလႄႈ ၸင်ႇပေႉပၢင်တိုၵ်းၼႆ ႁူႉႁၼ်ငိၼ်းၸႅင်ႈယူႇသေတႃႉ ဝၢႆးယဝ်ႉပၢင်တိုၵ်းၸိုင် လွင်ႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁၼ်မီးၽုတ်းၸႅင်ႈ၊ လွင်ႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸွမ်းၵူၼ်းမီး ဢမ်ႇၼပ်ႉတေႃႈမီး၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၸုမ်းဢူၺ်း လီၼႆၵေႃႈ ၸုတ်ႈယွမ်းပိူဝ်ႈတႃႇၽေႃႇသၢင်ႈၸွမ်း ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈ။ တႃႇတေၶဝ်ႈဢွၵ်ႇငူပ်ႉငီႉၸွမ်း ၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းၸုၵ်းၸင်ႈၼိူဝ် လၢႆးၵၢၼ်သၢၼ်ၶတ်းတေႃႇ ၸုမ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇယိုတ်းမိူင်း လူၺ်ႈႁပ်ႉဝႆႉပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼၼ်ႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းဢမ်ႇမီးမႃးလႃးလႃး။ ယွၼ်ႉၶၢတ်ႇႁၢင်ႇလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇတၵ်းထိုင်မႃး ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၺႃးႁိပ်ႇႁွမ်ႈ ၼင်ႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼႆႉ ၸင်ႇၶုၵ်းၸႂ်လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေဢဝ်ၵႂၢမ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၸုမ်း ဢူၺ်းလီၶဝ် ၼႄႉၼမ်းသိုပ်ႇၼႃႈၵႂႃႇၼႆၼၼ်ႉ ယူဝ်တေဢမ်ႇတၼ်ႈၶိုတ်းတၼ်းယဝ်ႉႁိုဝ်တႃႉလီဝႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၼႆႈ ပေႃးမႃးထတ်းတူၺ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး မီးယူႇ 75.5 %၊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတႆး မီးယူႇ 56.2%၊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတႆး မီးယူႇ 41%၊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတႆး မီးယူႇ 51.8% ဝႃႈၼႆသေတႃႉ လွင်ႈၼပ်ႉထိုဝ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇတေႃႇ ၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၽူႈတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၼႆ ဢမ်ႇမီးလႃးလႃး။ တမ်ႈတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းဢမ်ႇႁၼ်သီႁၼ်ငဝ်း တႃႇၼပ်ႉထိုဝ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇၼၼ် မီးမႃးၶေႃႈထၢမ်ထိုင်ဝႃႈ တိုၵ်းတႃႇသင် တိုၵ်းတႃႇၽႂ် တိုၵ်းဝႃႇတဢၼ်လႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးမႃးလမ်းလူၺ်းၸွမ်း ငဝ်ႈငႃႇတူၼ်ႈတေႃၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆ ပိူင်လူင်သုတ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ civilian supremacy၊ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူတ်ႇပဵၼ်မႃး တပ်ႉသိုၵ်း ယူႇတႂ်ႈၵုမ်းၵမ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူၺ်ႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းတေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း military accountability ၼႆ ႁူႉႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈလႅင်းလီၼႃႇ။ တႃႇတေပဵၼ်မီးမႃးၸိူင်ႉၼႆ ပေႉပၢႆးမိူင်းပိူင်လဵဝ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇတိုၵ်းပေႉပႃးသိုၵ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ တိုၵ်းပေႉသေတႃႉ ၶၢတ်ႇသၢႆတႃပၢႆးမိူင်းၸိုင် တၵ်းၺႃးႁိပ်ႇႁွမ်ႈၶိုၼ်း ဢမ်ႇႁၢင်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈၾၢင်ႉတိူၼ်ႁပ်ႉႁဵတ်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉဢေႃႈ။	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2025-05-13T13:50:59	https://shannews.org/archives/67033	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေပိုတ်ႇၶိုၼ်း ဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ	တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလႅၼ်ႈၶိူင်ႈမိၼ် တီႈဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်မႄးၸၼ် သဵၼ်ႈတၢင်းမၼ်း တႄႉယဝ်ႉယဝ်ႉ။ ယူႇတၢင်းၼွၵ်ႈမၼ်းတူၺ်းၵႂႃႇ ႁၼ်ၽိူၵ်ႇဝႆႉယူႇ။ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူင်းႁေႃး ၼႂ်းဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇႁၼ်ၶဝ်မႄး”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – ဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် တေပိုတ်ႇလႆႈႁိုဝ် ဢမ်ႇပိုတ်ႇလႆႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “တႃႇၶဝ်တေပိုတ်ႇၶိုၼ်းလႆႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼႆႉ တေႁိုင်ယူႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းၶဝ်တိုၵ်ႉမႄးၶိုၼ်းၵူၺ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း သမ်ႉပေႃးတၢင်ႇၶၢႆလၢၵ်ႈမၢတ်ႈမၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉပဵၼ်ဢၼ် လႅၼ်ၵၼ်ၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းပွတ်းႁွင်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၵႆႉၺႃးလႅၼ် ၸိူင်ႉၼၼ်ယူႇ။ ပေႃးသိုဝ်ႉလၢၵ်ႈမၢတ်ႈ ၸၢႆႇငိုၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆမၼ်းဢိုတ်းၾူၼ်းပႅတ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယႃႇလႃႈလီယုမ်ႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ပေႃးဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် တေပိုတ်ႇတႄႉၼႆ ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် တေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယူႇ”။ ဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ လႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉသေ လႆႈဢိုတ်း ယင်ႉၵႂႃႇ ၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းၵမ်ယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးသင်။ ဝၢႆးလင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈၵုမ်းၵမ် ၶိုၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇတႄႇမူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်း ဝၢင်းၶိူင်ႈမိၼ်ၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-13T13:00:00	https://shannews.org/archives/67025	ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တင်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ	တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းႁူမ်ႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း လၢမ်းဢဝ်ၶိူင်ႈ မိၼ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ပိုတ်းယိုဝ်းၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇလႄႈ ၺွင်ႇလေးပိၼ်ႇ(ညောင်လေးပင်) ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ပၢင်တိုၵ်းသိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယၢမ်းလဵဝ် တီႈတၢင်းၸၢမ်ၵႃး ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ၊ ၾၢႆႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇလႄႈ ၺွင်ႇလေးပိၼ်ႇ (ညောင်လေးပင်) PDF တင်း PNO ပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်းဝႆႉထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ဝူင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇထႅင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၸၢႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပၢင်တိုၵ်းတႄႉ တေႃႈလဵဝ်ပဵၼ်ဝႆႉၵူႈဝၼ်း၊ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇ တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ထႅမ်ဢဵၼ်ႁႅင်းဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ် လႆႈပၢႆႈ ဢမ်ႇပေႃးၶႆႈမီးယဝ်ႉ၊ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉလႆႈၵူဝ်ၵူႈၾၢႆႇဢေႃႈ ၊ PNO ၵေႃႈလႆႈၵူဝ် ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈလႆႈၵူဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတီႈတၢင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ၊ ၽြႃးလွႆ၊ ၺွင်ႇလေးပိင်ႇ လႆႈပၢႆႈမီးၸမ် 4 လိူၼ်ပၢႆ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယူႇသဝ်းၼႂ်း ႁူၺ်ႈၼႂ်းလွႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ၾၢႆႇတင်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ဢဝ်တၢင်းဢဵၼ်ႁႅင်း 200 ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ ၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ 20 လင်ၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄႇၵူၼ်း မိူင်းၾၢႆၶုၼ် (၁၀၀၆) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ – ႁၢင်ႈပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ ၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုဝ်းတူၵ်းလႆႈ တရူၼ်ႊသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 2 လမ်း။ ၾၢႆႇတၢင်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ၊ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းသိုပ်ႇၶဵင်ႇၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇသႅၼ်းၼမ်ႉၼၵ်း 500 ပွၼ်ႊ ပွႆႇသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ 4 လုၵ်ႈ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမၢတ်ႇ ၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီးဝႃႈၼႆ သေတႃႉ ယွၼ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတႄႉလူႉၵွႆ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PNO ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် သႂ်ႇဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း၊ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း ၸွမ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵိုတ်းမွၵ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ 1 ပုၼ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-13T11:48:19	https://shannews.org/archives/67013	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇပွႆႇသႂ်ႇတီႈမိူင်းငေႃႉ – မၢၼ်ႈတူင်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈ	ဝၼ်းတီႈ 13/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉတႃႈလူင် ဝဵင်းမိူင်းငေႃႉ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ထိုင်မႃးယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 10 မူင်းၶိုင်ႈၵေႃႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ 2 ပွၵ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉဝႃႈ – ၶမ်ႈၶိုၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ 3 လုၵ်ႈ ၵႂႃႇတူၵ်းၺႃးႁိမ်းႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈ တီႈပွၵ်ႉတႃႈလူင် – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၺႃးတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းလွႆ ၶဝ်ၵႂႃႇၼွၼ်းတီႈ ၼၼ်ႉသေ သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း။ တီႈဝၢၼ်ႈတႄႉ လႅင်းၾူၼ်းဢမ်ႇလႆႈ၊ ၵူၺ်းမီးၵူၼ်းပၼ်ၶၢဝ်ႇလႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇပွႆႇၵႂႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ပၼ်ၵူၼ်းၶၢႆယူး၊ ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼမ်ၼႃႇ” – ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Northern Public Updates/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/05/2025 ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တႄႉ ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃး လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေတႃႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇၸမ်ႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးမၢၵ်ႇလူင်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ လူႉၵွႆၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈမိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇဢွင်ႇမၢၼ်မႃး။ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် တင်းသွင်ၾၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုပ်ႇယိုတ်ႈ ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယင်းတိုၵ်ႉဢဝ်တရူၼ်ႊ၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်ဢိၵ်ႇ ၶိူင်ႈမိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းတဢၢင်း ၵုမ်းၵမ်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းၵႂႃႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ် သိုၵ်းတဢၢင်းၵုမ်းၵမ် တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈယႃႇပျိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ထႅင်ႈ 4 ၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Northern Public Updates/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/05/2025 လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇ ၼႂ်းၸႄႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မုင်ႈၼႃႈလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈ တွင်းၶမ်း ၼႆသေတႃႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယင်းပႆႇၽိုတ်ႉၶဝ်ႈတိုၵ်းႁိမ်ဢဝ်လႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼမ်ႉတူႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ လႅင်းၾူၼ်း၊ သင်ၶႂ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၸိုင် လႆႈၵႂႃႇသိုဝ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်း StarLink ဢၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ပိုတ်ႇဝႆႉ ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-13T11:12:16	https://shannews.org/archives/67002	ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇ PPP လၢတ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူႈၸုမ်း ႁႂ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈ ဝႆႉၵိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လဵဝ်	ယူႇတီႈ ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်သေ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ထုၵ်ႇလီဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁႂ်ႈဝႆႉၵိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်လဵဝ်ၼႆ – တေႃႇတႅတ်ႉတႅတ်ႉၶၢႆႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵူၼ်းမိူင်း PPP လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၼၢင်း လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈ ပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈဝႃႈ – တႃႇတေထိုင် တီႈငမ်းယဵၼ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢိၵ်ႇပႃးၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ႁႂ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ မႃးပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၵၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈသေႃႇသူၼ်း ႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း၊ ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵႄႈၵၢင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၵူႈမိူင်းမိူင်းထႅင်ႈ၊ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ထုၵ်ႇ လီမေႃဝူၼ်ႉႁၼ်ၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးသေ ၸတ်းႁဵတ်းၶိုၼ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈတိူဝ်းမီးလွင်ႈဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်း၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸတ်းႁဵတ်းၼႆႉၵူၺ်း ၸၢင်ႈမီးလွင်ႈ သိုဝ်ႈယူဝ်းလိူဝ်ၼႆ – တေႃႇတႅတ်ႉတႅတ်ႉၶၢႆႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵူၼ်းမိူင်း PPP လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ပႃႇတီႇ PPP ၼႆႉ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေၶဝ်ႈတီႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းၼႂ်းႁၢင်ပီၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-13T10:48:40	https://shannews.org/archives/66993	ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း တိူဝ်ႉၺႃးလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ မေႃသွၼ် လူႉတၢႆၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း	ဝၼ်းတီႈ 12/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်းၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းၸႄႈ ဝဵင်းတီႇပႄးယိၼ်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ မေႃသွၼ် မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း ႁူင်းႁဵၼ်း ၵေႃႈ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၼိူဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈဝၢၼ်ႈဢူဝ်းထဵင်းၵုၼ်း (အိုးထိမ်းကွင်း) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတီႇပႄးယိၼ်း ၶၢပ်ႈတူဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းမၢင်ၵေႃႉ ပုတ်းၶၢတ်ႇမၢၵ်ႇမိူဝ်ဝႆႉ ထိုင်တီႈ ဢမ်ႇႁူႉလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၽႂ်ၵေႃႉလႂ် ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Khit Thit Media/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢူဝ်းထဵင်းၵုၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတီႇပႄးယိၼ်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ယူႇတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ – လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ မေႃသွၼ် လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၵႂႃႇမွၵ်ႈ 50 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်ပူင်သွၼ်ပၼ် ၸွမ်းၼင်ႇၶၵ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းတီႇပႄးယိၼ်းၼႆႉ PDF ၶဝ် လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ် ထူၼ်ႈပႅတ်ႇ ပီၵၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းသေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း ၼႃႈတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈ၊ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉ။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31 လိူၼ်ၼႆႉသဵင်ႈသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်၊ ၶိူင်ႈတရူၼ်ႊ၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ပွႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်းတိုၵ်းယူႇၵူႈဝၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-12T21:41:11	https://shannews.org/archives/66989	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင် ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉသေတႃႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶိုၼ်ႈမႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈဝၢၼ် လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶိုၼ်ႈမႃး တၢင်းဝၢၼ်ႈၼွင်လူင်၊ ၼွင်လႅင် ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇတွင်းၶမ်း၊ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇၵူႈဝၼ်း၊ သမ်ႉဢမ်ႇမီးလႅင်းၾူၼ်းလႄႈ လွင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇလႆႈႁူႉငိၼ်းၶိုတ်းတၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၶဝ်ႈၸွႆႈထႅမ်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8/5/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 12 မူင်း ၾၢႆႇတင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ မၢၵ်ႇမူင်ႈဝၢၼ် ဢၼ်တီႈတပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်းယူႇသဝ်းလႄႈ သွင်ၾၢႆႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလုၵ်ႉတင်းတပ်ႉ ဢမျွၵ်ႈ 902 ပွႆႇမၢၵ်ႇတရူၼ်ႊ 2 လုၵ်ႈ ၊ မၢၵ်ႇလူင် 16 လုၵ်ႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 7 ၵေႃႉ ။ ၼႂ်းၵူၼ်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ် 5 ၶူပ်ႇလူင်းတႂ်ႈပႃးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9/5/2025 ၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတီးလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ပၢႆလိူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း လႅင်းၾူၼ်း ဢမ်ႇလႆႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ယၢပ်ႇ ၊ ၵွၼ်ႇၼႃႈ သွင်ဝူင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈဝၢၼ် တင်းလူင်းမႃး ဢုမ်ႇတီးၼႆႉယူႇ ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပၢႆႈၽေး ၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈဝၢၼ် (သရက်ချို) ၼႆႉ မီးၼႂ်းၵႄႈ ၵၢၼ်ႇၵျီးလႄႈ တွင်းၶမ်း ၊ ၼႂ်းၵႄႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇတလဵဝ်ၼႆႉ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉလႅင်းၾူင်း လႅင်းဢိၼ်ႊတႃႊၼႅတ်ႊဢမ်ႇလီလႄႈ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ်ႁူဝ်ယွႆႈတႅတ်ႈတေႃး ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8/9/2025 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တီႈတၢင်းဝၢၼ်ႈ ၼွင်လႅင် ၊ ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်တရူၼ်ႊပွႆႇမၢၵ်ႇ 8 လုၵ်ႈ ၊ မၢၵ်ႇၵွင်ႉငူၼ်ႉ 5 လုၵ်ႈ လႄႈ တင်းမၢၵ်ႇလူင် 31 လုၵ်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼွင်လႅင် ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႈၸုမ်း DPLA လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တလဵဝ် ၾၢႆႇတင်းတွင်းၶမ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၶိူဝ်းယႂ်းလႄႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈတရူၼ်ႊ ၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ၊ မၢၵ်ႇၵွင်ႉငူၼ်ႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇၵူႈဝၼ်း ၊ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၵူႈဝၼ်းသေတႃႉ ၾၢႆႇတင်းၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉသင်”- ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းတဢၢင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း တၢင်းဝၢၼ်ႈ ၼွင်လူင်(ၵၢၼ်ႇၵျီး) ၊ ၼွင်လႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉတၢင်း ဝၢၼ်ႈယႃႇပျိၼ်ႇ (ယာပြင်) ၊ ၼွင်တဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵုမ်းထိင်းလႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်း ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇသေ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း သိုၵ်းထၼု DPLA ၶိုၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-12T20:53:27	https://shannews.org/archives/66985	ပႃၼႂ်းၾၢႆမိူင်းပၢႆးတၢႆၼမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉတူႇၼဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ	ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး ၸိူဝ်းပိုင်ႈဢိင်ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉတီႈၾၢႆမိူင်းပၢႆး ဢွၼ်ၵၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပႃၼႂ်းၼွင်တၢႆၼမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉတူႇၼဝ်ႈ။ ၾၢႆၼမ်ႉတီႈမိူင်းပၢႆးၼႆႉတၢင်းယၢဝ်း မီးၸမ် 4 လၵ်း ။ ႁိမ်းၶႅပ်ႇၾၢႆၼမ်ႉၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လင်ႁိူၼ်း 20 ပၢႆ ပိုင်ႈဢိင်ၼမ်ႉၼႂ်းၾၢႆၼၼ်ႉ၊ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ပႃၼႂ်းၾၢႆၼၼ်ႉ တၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် သမ်ႉပေႃးၽူးၵႂႃႇမူတ်း ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈယိၼ်းသႅဝ်ဢၢႆ မဵၼ်ဢၢႆပႃတူႇပႃၼဝ်ႈလိူဝ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈၵေႃးၶူႇ ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင်ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈၼႃ။ လႆႈငိၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈတႄႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၵွင်ႉငူၼ်ႉလႄႈပႃတၢႆၼႆ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၵွင်ႉငူၼ်ႉတႄႉတႄႉၸိုင် ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉႁဝ်းၶႃႈတေယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယဝ်ႉ။ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၼွင်ၼႆႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်ႉၼွင်ၾၢႆၼႆႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ပႃတၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် ဢၼ်လွင်ႈမႃးၸွမ်းၾၢႆၼမ်ႉ မိူင်းပၢႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢဝ်ၵိၼ် ၊ ဢဝ်ၶၢႆ ။ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၶေႃးၶူမ်း ၊ ႁူဝ်ၶႆႈ ၊ တွင်ႉၶူၼ်ႉ ။ ၵွပ်ႈၼႆယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပၼ်ၾၢင်ႉၵၼ် ႁၢမ်ႈဢဝ်ၵိၼ် ဢဝ်ၶၢႆ ယွၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ၽေးတႃႇပၢႆးယူႇလီ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ႁၢင်ႈ – ပႃတၢႆၼႂ်းၾၢႆၼမ်ႉမိူင်းပၢႆး ( crd to owner ) ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၼႆသေ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးၶိူဝ်းယႂ်းလႄႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇတူဝ်ႈထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ တီႈဢၼ်ပႃတၢႆၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇတႂ်ႈၾၢႆၼမ်ႉမိူင်းပၢႆး။ တွၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈၶႃႈလူင်။ ၵႃႈလႆႈၵိၼ် ၵႃႈလႆႈၸႂ်ႉၼမ်ႉၼွင်ၾၢႆၼႆႉၵူၺ်း။ ပိူင်လူင် ၸိူဝ်းၶဝ်ၸႂ်ႉၼမ်ႉၼွင်ၼႆႉ တႃႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ။ တီႈၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆးတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇသေဢိတ်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈတိုၵ်ႉပဵၼ်ဝႆႉယူႇလႄႈ ” – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ၵပ်းလွင်ႈတၢင်းပႃတၢႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လၢမ်းၶၢတ်ႈမီးသွင်လွင်ႈ – ယွၼ်ႉၽေးသၽႃႇဝလႄႈ ပႃတၢႆ ၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ၼမ်ႉမႄႈၽီလူး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၾၢႆသေသိုပ်ႇၼွင်းလူင်းမႃးၼၼ်ႉ ပႃးၵွင်ႉလႄႈ ပႃတၢႆၼႆသေတႃႉ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမီးၽႂ် ယိုၼ်ယၼ် ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၼႆသေ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးၶိူဝ်းယႂ်းလႄႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇတူဝ်ႈထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2025-05-12T17:40:13	https://shannews.org/archives/66975	ပီၼႆႉ ၼဵင်ႈမႂ်ႇတီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ဢမ်ႇပူင်းလီ ၸဝ်ႈသူၼ်ဢမ်ႇပေႃးလႆႈၼမ်ႉတွၼ်း	ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၼဵင်ႈဢွၵ်ႇပူင်းႁၢင်ႈလီသေတႃႉ ပီၼႆႉၼဵင်ႈမႂ်ႇ ဢမ်ႇ ပေႃးဢွၵ်ႇၼမ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶၼ်ၼဵင်ႈႁႅင်ႈၵေႃႈ လူတ်းယွမ်းလူင်းၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ် ဢမ်ႇ လႆႈၼမ်ႉမႅတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းသင်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၼဵင်ႈႁႅင်ႈၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ၼိုင်ႈၸွႆႉ 2 မိုၼ်ႇပၢႆ ယွမ်းလူင်းထိုင် မိုၼ်ႇပၢႆၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူႈပွၵ်ႈၶၼ်ၼဵင်ႈၼႆႉ လႆႈၶၢႆ 2,1000 မိူဝ်ႈလဵဝ် 15,000 -16,000 ပျႃးၵူၺ်း။ ပီၼႆႉ ၼဵင်ႈဢမ်ႇပေႃးဢွၵ်ႇပူင်းလီလႄႈ တေၸၢင်ႈသုမ်း ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၸၢင်ႈၵူၼ်းပိတ်းၼဵင်ႈသေတႃႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ လႆႈပိတ်းဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၵူၼ်းလႆႈယဝ်ႉ။ ၾူၼ်လူမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ်။ သင်ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ်ႉတွၼ်း မၼ်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၼဵင်ႈၼႆႉဢမ်ႇဢွၵ်ႇပူင်းလီယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉဝဵင်းပၢင်လွင်း ပီၼႆႉ ၼဵင်ႈဢမ်ႇပေႃးဢွၵ်ႇၼမ်ၼႆသေတႃႉ ၼဵင်ႈတႄႉလႆႈဝႃႈၶႅမ်ႉယူႇ။ ပေႃးဝႃႈသူၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ လႆႈၼမ်ႉၼၵ်း 200 ၸွႆႉၼႆ ပီၼႆႉ လႆႈမွၵ်ႈ 70 ၸွႆႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၼဵင်ႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၼဵင်ႈဝၢႆးလိူၼ်ႁႃႈၼႆ မၼ်းဢမ်ႇၶႅမ်ႉပဵင်းတၢၼ်ႇ ၼဵင်ႈသူၺ်ႇၽီႇ ၼဵင်ႈမႂ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼဵင်ႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၼဵင်ႈဢမ်ႇယမ်းၾူၼ် မိူဝ်ႈၼႃႈလိူၼ်ႁႃႈၼႆႉ ၶႅမ်ႉယူႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၼဵင်ႈဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉၵႃႈႁိုဝ်ယဝ်ႉ ၼိုင်ႈၸွႆႉလႆႈ 1,3000 မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း – ၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈလၢတ်ႈ။ – သူၼ်ႁဵင်ႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၼဵင်ႈတေဢွၵ်ႇယွတ်ႈၼုမ်ႇမႃးၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ် လူဝ်ႇတိုၼ်းလၢင်းတႃႇလုမ်းလႃး လၢႆၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ပီၼႆႉ ၼဵင်ႈမႂ်ႇဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်လႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ “ပေႃးတေမႃးလၢတ်ႈၼႆ ဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းၽုၵ်ႇၼဵင်ႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ပီၼႆႉ ၼဵင်ႈဢမ်ႇ ဢွၵ်ႇၼမ်လႄႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼႆႉ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉတႄႉဢိူဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ငိုၼ်းၶဝ်ႈဢၼ်လႆႈသေ ငိုၼ်းဢွၵ်ႇလႄႈ ၶၼ်ဢၼ်လူင်းထုၼ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ၵႃႈယႂ်ႇမူတ်းၼႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်း လိူၼ်ႁူၵ်း – လိူၼ်ၸဵတ်းၼႆႉ သမ်ႉပေႃးလူဝ်ႇၸွၼ်ႉယိူဝ်ႈသေ လုမ်းလႃးထႅင်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် သူၼ်တိုၵ်ႉမီးၼမ်ယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းၵဵပ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမီး”။ ၼွၵ်ႈလိူဝ် တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်းယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၼ်ၼဵင်ႈဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် ၼဵင်ႈ ဝႂ်ၶဵဝ်ၼိုင်ႈၸွႆႉ ယင်းလႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 3 ႁဵင်မွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၵူၼ်းႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼဵင်ႈ တဵၵ်းၵႃႈတဵၵ်း ၶၼ်ႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ဢၼ်ၽုၵ်ႇၼဵင်ႈၶဝ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။	['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-12T16:59:37	https://shannews.org/archives/66965	သင်ၶတႆးတူၼ်ၼိုင်ႈ ပူၼ်ႉၸၼ်ႉပႃလိသုင်သုတ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး	မိူင်းတႆးဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းမႃး ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီ လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈသုမ်းသုၼ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈၼမ် ယူႇၼႂ်းၵႄႈငဝ်းလၢႆးႁုၵ်ႉႁၢႆႉသေ လႆႈၶတ်းသၢင်ႈတေႃႇသူႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၽႂ်မၼ်းမႃး။ ၸိူဝ်းပွႆႇၽဝၸူဝ်ႈပၢၼ်တူၵ်းသုမ်းသေ ၵူမ်ႈႁူဝ်လတ်းၶဝ်ႈသဵၼ်ႈလပ်းသိင်ႇၵေႃႈမီးၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၸိုၼ်ႇႁႃတီႈလႅင်းသေ လႆႈတၢင်းဢွင်ႇမၢၼ်ၵေႃႈမီးယူႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သင်ၶတႆး (ဢၼ်တိုၵ်ႉၶဝ်ႈသႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ) တူၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈ မိူင်းသေ လႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းထႆး။ ယွၼ်ႉတၢင်းၶတ်းၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈသေ ယၢမ်းလဵဝ် ပူၼ်ႉၸၼ်ႉပႃလိ သုင်သုတ်းၼႂ်းမိူင်းထႆးဝႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 11/05/2025 ၼႆႉ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးၸိူဝ်းႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ပေႃႈဢွၵ်ႇမႄႈယေႃး တီႈၸမ်ၵႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းပၢင်ယွင်ႈၵုင်ႇ သင်ၶတႆးဢၼ်ယဝ်ႉပူၼ်ႉၸၼ်ႉပႃလိသုင်သုတ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ဢၼ်မၵ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ပရဵၼ်းထမ်းၵဝ်ႈပယူၵ်ႇ ”။ ပၢင်ႁူမ်ၸူမ်းဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇသၢႆၵွၼ်း ဢေႃးၸိင်ႇၼ ပၢင်မွပ်ႈယိုၼ်ႈၸုမ်ႈၶူး “ပရဵၼ်းထမ်းၵဝ်ႈပယူၵ်ႇတႄႉ ၸတ်းၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၽရႃႉၵႅဝ်ႈ၊ မိူင်းၵွၵ်ႇ၊ ၸိုင်ႈထႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/05/2025 ၼႆႉ။ မီးသင်ႇၶတႆး လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်မိူင်းၵွၵ်ႇလႄႈ ဢိၵ်ႇပႃး ပေႃႈ ဢွၵ်ႇမႄႈယေႃး တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၸမ်ၵႆၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇဝၢႆႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵဵင်းမႂ်ႇ။ သင်ၶတႆး ဢၼ်ယဝ်ႉပူၼ်ႉၸၼ်ႉ “ပရဵၼ်းထမ်းၵဝ်ႈပယူၵ်ႇ” ၼႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸဝ်ႈၶူး မႁႃႇပိယၽူင်း ( ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇ သၢႆၵွၼ်း ဢေႃးၸိင်ႇၼ) ဢႃယု 26 ပီ ၸိုဝ်ႈပေႃႈ ၸၢႆးတၢၼ်းလူႇ မႄႈၼၢင်းမျႃႉဢုင်ႇ ယူႇ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၵွၼ်ႉ ဢိူင်ႇမိူင်းဢွတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈ မႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/04/1999 ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၸၢႆးဢွင်ႇသႃႇ ၶိုၼ်ႈပဵၼ် သၢင်ႇမိူဝ်ႈ 31/05/2009 တီႈဝတ်ႉလူင် မိူင်းဢွတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ။ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်းမိူဝ်ႈ 21/06/2020 တီႈဝတ်ႉလွႆသပ်ႉၽၼ်ႊၺူႊ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ်ႉ ယူႇၼႂ်းသႃသၼႃသေ ၶတ်းၸႂ်မႃးလႄႈ ၸၼ်ႉလိၵ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ မီးလွင်ႈ ဢွင်ႇမၢၼ်မႃး ၵူႈပီပီ ဢမ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈ မိူင်းထႆး။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇသၢႆၵွၼ်းသေ ၸဝ်ႈၵၼ်ႇတဝရ သင်ၶတႆး လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ ၸွမ် မႁႃႇၸူးလႃး လူင်းၵွၼ်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ႁူမ်ၸူမ်းဢဝ်ၵုင်ႇဢဝ်မုၼ်ၸွမ်း တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႃႇတေပူၼ်ႉၸၼ်ႉပႃလိ ၵဝ်ႈပယူၵ်ႇၼႆႉဢမ်ႇငၢႆႈ ဢမ်ႇသူႈမီး။ ၼႂ်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉမီး 3-4 ပႃးၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇဢဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇသေ ႁဵတ်းၵႂႃႇၸွမ်း။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵူၺ်းသင်ၶၵူၺ်း သင်ဝႃႈ ၼုမ်ႇၸၢႆး ၼုမ်ႇယိင်းၶႂ်ႈမႃးႁဵၼ်းၵေႃႈ ႁဵၼ်းဢဝ်လႆႈယူႇၸၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၼ်ႉလိၵ်ႈၾၢႆႇတႆးၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈ တႄႇၶဝ်ႈႁဵၼ်းမိူဝ်ႈပီ 2010 တေႃႇထိုင် 2012 ။ လႆႈၶဝ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈ ၼႂ်းပၢင်ၶူၼ်ႉၶႆႈ တွပ်ႇလိၵ်ႈပရိယတ်ႉတိသတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ တူင်ႇဝဵင်းမိူင်းသူႈ။ ဢွင်ႇပူၼ်ႉ ၸၼ်ႉမူႇလ ပထမ တုတိယ။ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈဝၵ်ႉငမ်ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီလႄႈ သိုပ်ႇႁဵၼ်း ၸၼ်ႉလိၵ်ႈထႆး ၾၢႆႇၼၵ်ႉထမ်း တႄႇဢဝ် ပီ 2015 ထိုင် 2017 ၼၼ်ႉ ဢွင်ႇပူၼ်ႉၸၼ်ႉၼၵ်ႉထမ်း တရီႊ ထူဝ်ႊ ဢဵၵ်ႇ တီႈဝတ်ႉ လွႆသူးထဵပ်ႈထႅင်ႈ။ တႄႇဢဝ် 2016 မႃး တေႃႇထိုင် ပီ 2025 ၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈဢွင်ႇပူၼ်ႉၸၼ်ႉလိၵ်ႈထႆး ၾၢႆႇပႃလိ ပယူၵ်ႇ 1-2 တေႃႇပေႃးထိုင် ၸၼ်ႉပႃလိ ဢၼ်သုင်သုတ်းၼႂ်းမိူင်းထႆး ပရဵၼ်ႊထမ်း 9 ပယူၵ်ႇ တီႈဝတ်ႉလွႆသူး ထဵပ်ႈ။ တႃႇႁဵၼ်းသုတ်းလႆႈ ပရဵၼ်ႊထမ်း ပယူၵ်ႇၵဝ်ႈ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 8 ပီ ပယူၵ်ႇ 1-2 ၼႆႉ လႆႈႁဵၼ်း 1 ပီ ၊ တႄႇဢဝ် ပယူၵ်ႇ 3 ၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် ပယူၵ်ႇ 9 လႆႈၵႂႃႇၼိုင်ႈၸၼ်ႉလႂ်ၼိုင်ႈပီ။ သင်ဝႃႈ ပူၼ်ႉၸၼ်ႉ ပယူၵ်ႇ 3 ၸိုင် တေလႆႈယိပ်းတႅပ်းဝီးသီလႅင် ဢၼ်သင်ၶရၢတ်ႉ ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၸဝ်ႈၼႃႇယၵလူင် ၼႂ်းမိူင်းထႆးမႃးမွပ်ႈပၼ်။ ၵေႃႉပူၼ်ႉၸၼ်ႉ 3 ပယူၵ်ႇၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ မၵ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ သႃမၼဵၼ်ႊပရဵၼ်ႊ၊ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်ၸၢင်းႁွင်ႉ ၸဝ်ႈမႁႃႇ။ သင်ဝႃႈ ပူၼ်ႉၸၼ်ႉပယူၵ်ႇ 6 တႄႉ တေလႆႈယိပ်းတႅပ်းဝီးသီလိူင် ၵၼ်းယိပ်းမၼ်း တေပဵၼ်ဝႆႉသီလမ်။ ၼႆႉသမ်ႉ တေမီးၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမိူင်းထႆး မႃးမွပ်ႈပၼ်။ သင်ပူၼ်ႉၸၼ်ႉပယူၵ်ႇ 9 တႄႉ တေလႆႈယိပ်းတႅပ်းဝီးသီလိူင် ၵူၺ်းၵႃႈ ၵၼ်းဝီးၼၼ်ႉ တေပဵၼ်သီ ၶၢဝ်ဝႆႉ။ ၼႆႉၵေႃႈ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမႃးမွပ်ႈပၼ် လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ႁူမ်ၸူမ်းဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇသၢႆၵွၼ်း ဢေႃးၸိင်ႇၼ တႃႇၶၢမ်ႈပူၼ်ႉမႃးလႆႈ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈငၢႆႈၼႆ ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇသၢႆၵွၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈ တူဝ်ထူပ်းၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်း မႃးမိူင်းထႆးမႂ်ႇမႂ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းၸိူင်ႉပိူၼ်ႈ ၊ မႃးယူႇပီၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၼႅင်တႄႉတႄႉ။ ယူႇပဵၼ်ပီၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်း။ မုၼ်ၸၢင်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈဝူၼ်ႉဝႆႉဝႃႈ ပေႃးဝႃႈလႆႈႁဵၼ်းမႃး တေဢၢၼ်း ႁဵၼ်းႁႂ်ႈထိုင်တီႈ။ ၵၢမ်ႇလီ မီးတိုဝ်ႉတၢင်းလႆႈမိူဝ်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉပႃလိတီႈဝတ်ႉလွႆသူးထဵပ်ႈ။ ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ပီသိုပ်ႇပီမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇယဝ်ႉ ထိုင်ႁၢၼ်ႉ ၼႆႉ။ တႆးၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇထၢၵ်ႈၵႂႃႇၼႆၵေႃႈ မၢင်ပွၵ်ႈ ယိၼ်းၸႂ်လဵၵ်ႉ ယိၼ်းငဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈတင်ႈၸႂ်ၼႆႉသေလႄႈ ၶတ်းၸႂ်ဝႆႉၸႂ်ၵႅၼ်ႇၵႅၼ်ႇမၼ်ႈမၼ်ႈသေ ၸင်ႇလႆႈလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ၼႆႉမႃးၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းတူင်ႇတႆးၼႆၸိုင် ဢၼ်ယဝ်ႉပူၼ်ႉၸၼ်ႉပႃလိသုင်သုတ်းမိူင်းထႆးၸိူင်ႉၼႆ လႆႈဝႃႈမီး ဢေႇ တႄႉတႄႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်လႆႈႁူႉၸွမ်းတႄႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇလူင်းတိပ်ႉ ၵဵင်းတုင် ၊ ၸဝ်ႈၶူး မႁႃႇယႃႇၸိင်ႇ ၵုင်းထဵပ်ႈ (ဝတ်ႉမႂ်ႇတႆး) ၊ ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇဝိသျိၼ်း တၢင်ႉယၢၼ်း ဢၼ်လႆႈငိၼ်းမႅၼ်ႈမီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း မၢင်ၽဝ်ႇ တေမီးထႅင်ႈယူႇႁိုဝ်ၼႆ – ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇသၢႆၵွၼ်းလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈယင်းလႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ် ၸၼ်ႉလိၵ်ႈထႆး ၾၢႆႇလေႃးၵီႇ မိူၼ်ၼင်ႇ BA. Buddhis philosophy ထႅင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႇပူၼ်ႉၵႂႃႇမိူဝ်ႈ 2024 တီႈၸၼ်ႉၸွမ်မႁႃႇၸူးလႃးလူင်းၵွၼ်း ၵဵင်း မႂ်ႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁဵၼ်းဢဝ်ထႅင်ႈ ၸၼ်ႉ MA. Buddhis philosophy တီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်မႁႃႇ ၸူးလႃးလူင်းၵွၼ်း ရၢတ်ႉၶျဝိထယႃႊလႆႊ ၵိင်ႇၽႄၵဵင်းမႆႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ လိူဝ်သေ သႂ်ႇႁႅင်းၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းယဝ်ႉ တႃႇပူၵ်းပွင်ၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢတ်ႇ မႃးသေပီ။ ၼႂ်းၵႄႈ ပီ 2019 ထိုင် 2025 ၼႆႉ ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇသေ ၶတ်းသၢင်ႈတႃႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၵၢၼ်သွၼ်လႄႈ ယုၵ်ႉမုၼ်း ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးမႃးတႃႇသေႇ။ ႁပ်ႉႁဵတ်းပဵၼ်ၶူးၸွႆႈသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၾိုၵ်းထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉပႃလိ တီႈဝတ်ႉလွႆ သပ်ႈၽၼ်ႊၺူႊ မႄႈဝၢင်း ၵဵင်းမႂ်ႇ။ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးသေ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ ယင်းမိူဝ်းၸွႆႈ ၼႂ်းပၢင် သွၼ်လိၵ်ႈတႆး လိၵ်ႈထႆး ၶၢဝ်းမႆႈ လူးၵွၼ်ႇ။ ပၢင်ႁူမ်ၸူမ်းဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇသၢႆၵွၼ်း ဢေႃးၸိင်ႇၼ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ပႃးၶူးသွၼ် လိၵ်ႈထႆး ၊ လိၵ်ႈတႆး တီႈပၢင်သွၼ် ဢၼ်ၸုမ်းႁူမ်ႈတုမ် ပီႈၼွင်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တႆး (ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းသင်ၶတႆး ၸၼ်ႉၸွမ်မႁႃႇၸူးလူင်းၵွၼ်း ၵဵင်းမႂ်ႇ) ဢၼ်ၸတ်းၼႂ်းဝၼ်းတိတ်ႉ မႃးယူႇၵူႈပီပီ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းႁူမ်ႈတုမ်ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးသေ ထိုင်မႃးၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၼႂ်းၸုမ်းသေ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ်ဝႆႉႁူဝ်ပဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸုမ်းႁူမ်ႈတုမ်ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပိုတ်ႇဝႆႉပႃး ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈထႆး လိၵ်ႈတႆး လိၵ်ႈဢိင်းၵၵိတ်ႉ လိၵ်ႈၶႄႇ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ လိၵ်ႈတႆးၶိုၼ် (လိၵ်ႈထမ်း) ပၼ်ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းဝႆႉ ယူႇတီႈ ဝတ်ႉသူၼ်တွၵ်ႇ။	['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-05-12T12:30:00	https://shannews.org/archives/66958	ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈသွင်ၵေႃႉ လူမ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈၽွင်းၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၺႃးၵႃးလူင်ၽႃႇသႂ်ႇ တၢႆထင်တီႈ	ဝၼ်းတီႈ 10/05/2025 ၶၢဝ်းယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်း ၽွင်းၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း တီႈဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ (မိူင်းၵွၵ်ႇ) မိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ လူမ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇၼႆ ၶၢဝ်ႇထႆးႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢႃယု မီး 38 ပီ တင်း 35 ပီ လႆႈလူမ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၼုၼ်ႊ ထပူႊရီႊ မိူင်းထႆး။ ၽွင်းပလိၵ်ႈထႆး ၵႂႃႇထိုင်တီႈပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၼၼ်ႉ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ ပေႃးလႆႈသဵင်ႈသၢႆ ၸႂ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ႁိမ်းၶၢပ်ႈတူဝ်သွင်ၶႃၼၼ်ႉ လိူဝ်သေရူတ်ႉၶိူင်ႈ ႁွၼ်ႇတႃႇ(Honda) လမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်မႅၼ်ႈ ရူတ်ႉၵႃးသင် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈၵွင်ႈထၢႆႇၾၢႆႇၼႃႈ ၼႂ်းရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်တၼ်းထၢႆႇဝႆႉပိူင်ပဵၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈႁၼ်ဝႃႈ မိူဝ်ႈၽွင်းရူတ်ႉၶိူင်ႈ ႁႅင်းၵၢၼ်သွင်ၵေႃႉ ပလၢတ်ႈလူမ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ မီးၵႃးထရႅတ်ႉ (Truck) လမ်းၼိုင်ႈ မႃးၽႃႇၺႃးသေ ႁေႃႈပၢႆႈပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈပလိၵ်ႈထႆး လႆႈသူင်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉတီႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်သွင်ၵေႃႉ ဢၼ်လူႉတၢႆၵႂႃႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV သေ တေလမ်းတီႉၺွပ်း ၵူတ်ႇထတ်းၸဝ်ႈၵႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢႃယု 18 ပီၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ၊ ၶၢပ်ႈတူဝ်မၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇၶၢင်ႉၶမ်ဝႆႉ တီႈၵေႃမႆႉ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၼၶွၼ်းရၢတ်ႉၸသီမႃး မိူင်းထႆး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-05-12T12:00:00	https://shannews.org/archives/66953	ၶွမ်ႊပၼီႊ Panasonic တေလူတ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇၵေႃႉ	ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢီႊလႅတ်ႊထရေႃးၼိတ်ႉ (Electronic) မိူင်းၵျပၼ်ႊ Panasonic Holdings ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေလူတ်းယွမ်းပႅတ်ႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တႃႇ 10,000 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ၽူႁၢပ်ႇၵၢၼ် ဢၼ်မီးဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းၵျပၼ်ႊ 5,000 ၵေႃႉလႄႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၸိူဝ်းမီးဝႆႉတီႈၼွၵ်ႈမိူင်း 5,000 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ယိူင်းဢၢၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇ ပဵၼ်ၵၢၼ်တုမ်ႉတွပ်ႇလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလုမ်ႈၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ တေလူတ်းယွမ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ယဝ်ႉ ၵၢၼ်ငၢၼ်းမၢင်ဢၼ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇပေႃးပဵၼ်ၵၢၼ်လႄႈ မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေႁုပ်ႈယိုတ်းၶိုၼ်းလႄႈ ပိၵ်ႉဢိုတ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Panasonic သေ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ 54 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ တေႃႊလႃႊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ငိုၼ်းၶဝ်ႈယွမ်းလိူဝ်သေ မိူဝ်ႈပီ 2023 တႃႇ 0.5%။ ၼိုင်ႈပီၼႆႉ ငိုၼ်းၶဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ယွမ်းလူင်းယူႇ 17.5% (ၵိုင်ႇငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေႃႊလႃႊ 3.3 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ) ဝႃႈၼႆ။ ၶွမ်ႊပၼီႊ Panasonic ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ တီႈၼႂ်းၼႃႈလိၵ်ႈဝႅပ်ႊသၢႆႊၶဝ်ဝႃႈ တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ မီးၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် 228,000 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-05-12T14:30:14	https://shannews.org/archives/66945	ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ	ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 3 မီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်လႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 11/05/2025 (ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း) ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဝၼ်း ဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ Photo by – ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းၸီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈပိုတ်ႇပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆသေ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၵႂႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဝၼ်း။ တီႈပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 40 ပၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၶေႉၼမ်ႉၵႂၢမ်းၵၼ်ထႅင်ႈ တႃႇၼေႃႇတႅၼ်း ၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈၼႆသေ ႁႂ်ႈၶဝ်ႁတ်းလၢတ်ႈၸႃ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၶဝ်ႈၶဵင်ႇၵၼ်ၼႆႉ တေပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းသႅၼ်းဢႃယု 6-7 ၶူပ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ပီၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 6 ပၢင် မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဝၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈပုင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈတူၼ်ႈလူမ်း၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၶင်း၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းၵဝ်ႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၽိင်း။ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် လုၵ်ႈ ႁဵၼ်းတေမီး 40-50 ၵေႃႉ တင်းမူတ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး 100 ပၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢၼ်လႆႈသွၼ်လေႃး ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းမၢၼ်ႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီးၼႆႉသမ်ႉ တေမီးထႅင်ႈ 100 ပၢႆ ။ Photo by – ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ပပ်ႉႁဵၼ်း ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသမ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၸိုင်ႈတႆး ၶွင်ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈတႆး ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် ၸၼ်ႉငဝ်ႈ – ၸၼ်ႉသီႇ တႃႇပပ်ႉႁဵၼ်း 200 ပၢႆ။ ပီၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၸီး လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉ 3 ဝၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိူင်ႇမိူင်းၸီးၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 21 ဝၢၼ်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇဝၢၼ်ႈတႆးမီး 8 ဝၢၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇတၢင်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၼႂ်းၵႄႈၵူတ်ႉၶၢႆ – လဝ်ႇၵၢႆး။	['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-12T13:00:00	https://shannews.org/archives/66925	သဵၼ်ႈတၢင်း ပၢႆးမွၼ်းတႆးသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ “ၼွင်ႉႁူၵ်း”	သင်ဝႃႈ ၽူႈလႂ်လႆႈထွမ်ႇငိၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “ၶႂၼ်ႁၵ်ႉ” ၼႆ ၵူႈၵေႃႉတႄႉ တေႁူႉလႆႈၵမ်းလဵဝ်ဝႃႈပဵၼ် “ၼွင်ႉႁူၵ်း” ၵေႃႉႁွင်ႉဝႆႉ ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ Social Media ၸိုင် မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်မႃး ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈမၼ်းၸၢႆး လႆႈပႆၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းပၢႆးမွၼ်းတႆးၼႆႉသေ လႆႈမီးလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇတေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉမႃးလႆႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၼၢင်းငိုၼ်းႁွမ် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ် – ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၵပ်းသိုပ်ႇၼႄႉၼမ်းပၼ် ၸိုဝ်ႈသဵင် ၸႃတိတီႈၵိူတ်ႇ ၽွင်ႈၶႃႈ? တွပ်ႇ – မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ။ ၸိုဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၶႃႈတႄႉ ပဵၼ်ၼွင်ႉႁူၵ်းဢေႃႈ။ ၸႃတိတီႈယူႇပဵၼ် ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၶႃႈ။ ထၢမ် – ၼွင်းႁူၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸိုဝ်ႈတႄႉၶႃႈႁႃႉ? ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လႆႈလိူၵ်ႈၸိုဝ်ႈ ဢၼ်ၼႆႉၶႃႈ? တွပ်ႇ – ၼွင်ႉႁူၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸိုဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၸိုဝ်ႈတႄႉႁွင်ႉဝႃႈ ၸၢႆးၼုမ်ႇလႅင်းၼႆၶႃႈ။ ယွၼ်ႉသင် လႄႈ လႆႈလိူၵ်ႈသႂ်ႇၸိုဝ်ႈ ၼွင်ႉႁူၵ်းၼႆႉၶႃႈ ၶဝ်မီးဝႆႉပီႈၼွင်ႉ 6 ၵေႃႉ၊ ၶႃႈသမ်ႉပဵၼ် ၵေႃႉထီႉ 6 ၊ ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ် ၸိုဝ်ႈဢၼ်ၵိုၵ်းၼႃႈႁိူၼ်း ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈသႂ်ႇဝႆႉၼွင်ႉႁူၵ်း ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ၼွင်ႉႁူၵ်း ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ထၢမ် – လႆႈတႄႇယၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း မိူဝ်ႈလႂ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်ၶႃႈတႄႇယၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ တေပဵၼ်ၼႂ်းပီ 2015 ၼႆႉၶႃႈ။ ထၢမ် – ႁဵတ်းႁိုဝ်သေ ပဵၼ်ယၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း? ပဵၼ်ၽႂ်ၵေႃႉၸုင်ၸၼ်? တွပ်ႇ – ၵၢၼ်ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၼႆႉ တိုၼ်းသူၼ်ၸႂ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ်ႉဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈပဵၼ် ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇ ၵႂႃႇယူႇတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ပဵၼ်တႅမ်ႈၵႂၢမ်း၊ ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈတႄႇႁွင်ႉၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးတူဝ်ထူပ်းၼမ်လႄႈ သဵင်ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉၶႃႈ။ ဢၼ်တႄႇၸုင်ၸၼ် ယၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ပီႈၸၢႆးမၢႆ 3 ၶႃႈႁဝ်းဢေႃႈ။ ပီႈၸၢႆး ၶႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵႃႈဢတ်းသဵင်၊ ၵႃႈထၢႆႇဝီႊတီႊယူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူႈဢၼ်ၶႃႈ။ ယွၼ်ႉမီး ပီႈၸၢႆးၵမ်ႉၸွႆႈထႅမ် ပၼ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈပဵၼ်မႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ထၢမ် – မိူဝ်ႈတႄႇၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ? တွပ်ႇ – လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉ မီးဢေႃႈ။ ယၢပ်ႇတီႈလႂ်လႃႇၼႆ မိူဝ်ႈၶႃႈၶဝ်ႈၵႂႃႇဢတ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းသေပွၵ်ႈ ၊ တီႈၼိူဝ်ၶဵင်ႇ State Show ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းမႃး ႁဵတ်းၼၼ်သေ မိူဝ်ႈၵႂႃႇႁွင်ႉတီႈၼႂ်းႁွင်ႈဢတ်းသဵင် (Studio) ၼၼ်ႉ မီးပၼ် ႁႃၼမ်ဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဝ်းသၼ်ႇ မိူဝ်ႈၵႂႃႇယူႇၾၢႆႇၼႃႈမႅၵ်ႉ(Microphone) ၊ သဵင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၾိုၵ်း၊ ဢမ်ႇမီးတူဝ်ထူပ်းၼႂ်းၵၢၼ်ႁွင်ႉလႄႈ ယၢပ်ႇႁႅင်းဝႆႉဢေႃႈ။ တၢင်းယၢပ်ႇတႄႉ ၸဵမ်ဢဝ်ၵၢၼ်ႁွင်ႉ၊ ၼႂ်းၵၢၼ် ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၾၢႆႇ Music ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။ ထၢမ် – မိူဝ်ႈတႄႇႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽႂ်တႅမ်ႈပၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် တႅမ်ႈႁင်းၵူၺ်းၶႃႈႁႃႉ? တွပ်ႇ – ၽဵင်းၵႂၢမ်းၼႆႉ တႅမ်ႈႁင်းၵူၺ်းတၢင်းၶႅပ်းဢေႃႈ။ မီးမွၵ်ႈ 10 ႁူဝ်/ပုၵ်ႈၼႆႉၶႃႈ။ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ ႁွင်ႉ ၽဵင်းၵႂၢမ်းမႃးၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႅမ်ႈႁင်းၵူၺ်း၊ ႁွင်ႉႁင်းၵူၺ်း ၵမ်ႈၼမ်ဢေႃႈ။ ဢၼ်ၽူႈတႅမ်ႈၽဵင်း ၵႂၢမ်း တၢင်ႇၵေႃႉတႅမ်ႈပၼ်တႄႉ တေလႆႈဝႃႈဢမ်ႇမီးၶႃႈ။ ထၢမ် – ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်လႆႈႁွင်ႉသေ ပိုၼ်ၽႄႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးလၢႆႁူဝ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ပေႃးမႃးႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇႁွင်ႉမႃးတႄႉၵေႃႈ တေမီးယူႇမွၵ်ႈ 40 ပၢႆၼႆႉၶႃႈ။ မၢင် ဢၼ်ၵေႃႈ ၽူႈပၼ်ႁႅင်းၶဝ် တေဢမ်ႇလႆႈထွမ်ႇၺႃးၵေႃႈတေမီးၶႃႈ။ ထၢမ် – ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်လႆႈပိုၼ်ၽႄႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇသေ ဝူၼ်ႉဝႃႈ မီးလွင်ႈႁၢၼ်ႉၸႂ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ၊ လႆႈၸႂ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ တေပဵၼ်ဢၼ်လႂ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်လႆႈၸႂ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ မိူဝ်ႈတႄႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၼုမ်ႇလၢဝ်” ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ် ႁူႉၸၵ်းၼၼ်ႉၶႃႈ။ ၽဵင်းၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ မၼ်းၵိုင်ႇတၢင်းဢၼ် ႁဝ်းပဵၼ်ၽူႈတႅမ်ႈ/ ၽူႈ ႁွင်ႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၶတ်းၸႂ်မႃးသေ မၼ်းၵႂႃႇထိုင် တီႈၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းယူႇၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ် ႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉၶႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း “ၶႂၼ်ႁၵ်ႉ”ဢေႃႈ။ ႁၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ်လႆႈၸႂ် ဢွၼ်ၵၼ် ထွမ်ႇၼမ်လႄႈ ႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉၶႃႈ။ ထၢမ် – ထုၵ်ႇၸႂ်ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၼႅဝ်းလႂ်ၽွင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ Rock , Pop , Alternative ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႁွင်ႉ သႅၼ်းလႂ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်လႆႈၸႂ်ႁွင်ႉတႄႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ Rock ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ယူႇၶႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သဵင်ႁဝ်းဢမ်ႇ ပဵၼ်လႆႈလႄႈ လႆႈလိူၵ်ႈႁွင်ႉဢၼ်ႁဝ်းလႆႈၸႂ်(ၵျိူၵ်ႈ) တင်း ဢၼ်သဵင်ႁဝ်းၸွမ်းလႆႈဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ တေပဵၼ် Pop ၶႃႈ။ ထၢမ် – ဝၢႆးလင်မႃးၼႆႉ လွင်ႈဝႆႉဝၢင်းသဵင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၶႃႈ? တွပ်ႇ – လၢႆးၾိုၵ်းသဵင်ၼႆႉတႄႉ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၾိုၵ်းထွမ်ႇ သဵင်ဢၼ်ပိူၼ်ႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၊ ၵႆႉတွင်ႈထၢမ်တီႈ ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးသၢႆၾူၼ် ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၼမ် ၼမ် ပေႃးႁၼ် ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ၶႃႈလႆႈၸႂ် ဢမ်ႇဝႃႈၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၶႃႈထွမ်ႇသဵင်ၶဝ်သေ ယိူင်ႈ ၸွမ်းဢေႃႈ။ ထၢမ် – ၽဵင်းၵႂၢမ်းၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၵႂၢမ်းႁၵ်ႉၵႂၢမ်းပႅင်းၼႆႉ ဢၼ်လႂ်ႁွင်ႉငၢႆႈၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်ႁွင်ႉငၢႆႈတႄႉ တေပဵၼ်ၽဵင်း တၢင်းႁၵ်ႉၶႃႈ ယွၼ်ႉႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဝ်းတေႁွင်ႉဝၢၵ်ႇလွင်ႈဢူၵ်းႁၵ်းႁႃႉ၊ တေႁွင်ႉလွင်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉ တီႈလီႁႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းႁၵ်ႉၼႆႉ တိူဝ်း ငၢႆႈဢေႃႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းသမ်ႉ ႁဝ်းလႆႈဝူၼ်ႉၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈပႃးဝႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းတႅမ်ႈ ႁဝ်းႁွင်ႉၵႂႃႇၼႆႉ မၼ်း တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉၾၢႆႇလႂ်၊ လႆႈဝူၼ်ႉပႃး ယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉပိူၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိုၼ်းၶႂ်ႈႁွင်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈသူၼ်း တုမ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁွင်ႉၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်။ ၵမ်းၽွင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈ ဝႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ၸၢႆးမူးၶဝ် ႁွင်ႉသေလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇလၢႆလၢႆ ဢမ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆး သင်မႃးၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးႁဝ်းတေၵႂႃႇဝူၼ်ႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၵိူတ်ႇပဵၼ်တႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ႁဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်သူၼ်းတုမ် ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်းၼႆၶႃႈ။ တေလႅၵ်ႈ လၢႆႈႁႃႉ ဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းထွမ်ႇမၼ်း။ တၢင်းမေႃႁဝ်းတႄႉ ႁဝ်းတိုၼ်းလူဝ်ႇၸွႆႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ၼွင်ႉႁူၵ်း ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ထၢမ် – ၼႂ်းၽဵင်းၵႂၢမ်း ၼွင့်ႁူၵ်း ဢၼ်လႆႈပိုၼ်ၽႄႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၽဵင်းၵႂၢမ်းၵၢၼ်မိူင်းၼမ်ၶႃႈႁႃ့ ဢမ်ႇၼၼ် ၽဵင်းၵႂၢမ်းတၢင်းႁၵ်ႉ တၢင်းပႅင်းၼမ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်ၼမ်ႁႅင်းတႄႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း တၢင်းႁၵ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ မၢႆၼိုင်ႈၼႆႉ ၽဵင်းၵႂၢမ်းတၢင်းႁၵ်ႉ၊ မၢႆသွင် သမ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ်၊ မၢႆသၢမ်တႄႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းၵၢၼ်မိူင်း။ ၵၢၼ်မိူင်းတႄႉ ၶႃႈၶဝ် ဢမ်ႇ ပေႃးလႆႈႁွင်ႉဝႆႉၼမ်ၶႃႈ။ ထၢမ် – လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၊ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ တႃႇၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈလဵဝ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်ၼႆႉတႄႉၵေႃႈ မၼ်းမိူၼ်ၵၢၼ်ၵူႈဢၼ်ၵူၺ်းၶႃႈ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယူႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ လူဝ်ႇဝႆႉၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ယၢဝ်းသေႁဵတ်းဢေႃႈ။ ၵႆႉႁၼ်ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းမႂ်ႇၶဝ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၶိုၼ်ႈမႃးသေ မေႃၸႂ်တူၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ သဵင် ႁဝ်းဢမ်ႇၶႅမ်ႉ၊ ၵႂၢမ်းႁဝ်းဢမ်ႇၶႅမ်ႉ၊ ႁဝ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႉၼႆႉ ဢၼ်လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ မီးၼမ်ၼႃႇ ၶႃႈ။ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇပႆႇလႆႈဝႃႈသင်သေ ထၢတ်ႈၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတူၵ်းႁင်းၵူၺ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ယႃႇပေယွမ်းၵၢၼ်ႉငၢႆႈငၢႆႈ ၊ မိူၼ်ၼွင်ႉႁူၵ်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈၸႂ်တူၵ်းမႃးယူႇ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ တိုၼ်းမီးလွင်ႈ ၶဵင်ႇတႃႉ ၵူႈဢၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၺႃးမိူဝ်ႈၶိုၼ်းလိုၵ်းႁႅင်းသေ ဢမ်ႇမီးၽူႈပၼ်ႁႅင်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ မၢင်ၵေႃႉၸႂ်တူၵ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈတႄႉဢမ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် တေလႆႈဝႃႈႁႅင်းၸႂ် ဢၼ်ယွင်ႇလွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးမွၼ်းႁႅင်းလႄႈ ထိုင်မႃးလႆႈမွၵ်ႈၼႆႉၶႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇယွင်ႇႁႅင်းတႄႉ ၶႃႈၵေႃႈလႅပ်ႈႁၢႆၵႂႃႇႁိုင်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ၶၢဝ်း တၢင်း 10 ပီပၢႆယဝ်ႉၶႃႈလူးၼေႃႈ။ ထၢမ် – မိူဝ်ႈၽွင်းထၢတ်ႈၸႂ်တူၵ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၶိုၼ်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇတူၺ်းၵူၼ်းလၢႆသႅၼ်းဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းဢၼ်ယၢပ်ႇလိူဝ် ႁဝ်းၵေႃႈ တေမီး၊ ႁဝ်းပဵၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေ တေၸႂ်တူၵ်း တေယွမ်းၵၢၼ်ႉပႅတ်ႈႁႃႉၼႆသေ ၶိုၼ်းပၼ်ႁႅင်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢေႃႈ။ ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၶိုၼ်းဝူၼ်ႉတူၺ်း မိူဝ်ႈတႄႇႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ပီႈၸၢႆးၵေႃႉထီႉ 3 ၸွႆႈထႅမ်မႃး ၼၼ်ႉ တေႃႇၼင်ႇပီႈႁဝ်းၵေႃႈ ယင်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၊ မႄႈလႄႈတင်း ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇ ႁၢမ်ႈသင်လႄႈ ၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇႁၢမ်ႈသေ ပၼ်ႁဵတ်းယူႇသေ ဢဝ်လွင်ႈၼၼ်ႉပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ်သေ သိုပ်ႇ ႁဵတ်းမႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ထၢမ် – ၼႂ်းၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းမီးဝႆႉ လၢႆၵေႃႉၼႆႉ ယူႇတီႈၼွင်ႉႁူၵ်းသေ လႆႈၸႂ်ၽႂ်/ ၵေႃႉလႂ် လိူဝ်သေ ပိူၼ်ႈလႄႈ ယွၼ်ႉသင်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်လႆႈၸႂ် လိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼႆတႄႉ လိူၵ်ႈယၢပ်ႇဢေႃႈ ။ ဢၼ်လႆႈၸႂ်တႄႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၢႆးၸိူင်း ႁၢၼ် ၊ ၸၢႆးသႅင်ၸွမ်ၾႃႉ ၊ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၊ ၸၢႆးႁၢၼ်လႅင်းၶႃႈ။ ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၼၢင်းယိင်းသမ်ႉ လႆႈၸႂ် ၼၢင်းၶမ်းၼွင်ႉဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လႆႈၸႂ်ႁႅင်းႁႅင်းၶႃႈ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လႆႈၸႂ်ၼႆတႄႉ ယွၼ်ႉ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈႁွင်ႉၼႆႉ မၼ်းႁွင်ႉဝၢၵ်ႇၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃမိူင်းတႆးႁဝ်း။ ပေႃးလႆႈထွမ်ႇ ၽဵင်း ၵႂၢမ်းၶဝ်ၼႆ မိူၼ်ၼင်ႇ ထွမ်ႇမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵတ်းယဵၼ်ၸႂ်ယူႇတႃႇသေႇ။ မိူဝ်ႈႁဝ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢမ်ႇဝႃႈ ယူႇဝႆႉတီႈလႂ် ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးလႆႈထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၶဝ်ၸိုင် မိူၼ်ႁဝ်းလႆႈၽႅဝ်ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ မၼ်းၵေႃႈ ပႃးၵူႈဢၼ်ၵူႈလွင်ႈယူႇၶႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ်၊ ၽဵင်းၵႂၢမ်းဢူၵ်းႁၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။ ထၢမ် – ပေႃးပဵၼ်ၾၢႆႇ ၽူႈတႅမ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်းၶႃႈလူး လႆႈၸႂ်ၽႂ်/ ၵေႃႉလႂ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ၾၢႆႇၽူႈတႅမ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်းတႄႉ လႆႈၸႂ်ၸၢႆးလၢဝ်သႂ် ၊ ဢၼ်လႆႈၸႂ်ဝႆႉ တေႃႈလဵဝ်သမ့် ပဵၼ်ၽူႈတႅမ်ႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉၶိုၼ်ႈမႃးမႂ်ႇ လိူၼ်ၽူး ၊ လႅင်းၶိူဝ်း ၊ ၾူၼ်လႅင်းႁိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။ ၾၢႆႇတႅမ်ႈၼႆႉတႄႉ လႆႈၸႂ်ၼမ်ဢေႃႈ။ ထၢမ် – ယူႇတီႈ ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇတႆးႁဝ်း ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ? တွပ်ႇ – ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပၢႆးမွၼ်း ဢၼ်မီးယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်လႄႈ ဢၼ်ႁူၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်း ထႅမ်ပၼ်ႁႂ်ႈပႃး လွင်ႈၵၢၼ်တၢင်း ႁူႉၼမ်ၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽဵင်းၵႂၢမ်းၶၢင်၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်းၶဝ်ႁွင်ႉၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၼ် တၢင်း ႁူႉတၢင်းႁၼ် ၊ လၢႆးဝႆႉဝၢင်းၸႂ် ၊ ယႃႇႁႂ်ႈၸႂ်တူၵ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၸေးလီၼႃႇၶႃႈ။ ၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ သမ်ႉ ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းဢူၵ်းႁၵ်း။ ပေႃးမႃးထွမ်ႇၵေႃႈ ၼမ်ႉတႃပေႃးယိုင်ႈႁုၺ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈထႅမ်ႁွင်ႉပၼ် လၢႆမဵဝ်းလၢႆဢၼ် ၊ လဵပ်ႈႁဵၼ်းၸွမ်း ၊ ယႃႇပေထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ် လဵဝ်ၵူၺ်း ႁႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပႃး ၽဵင်းၵႂၢမ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ထွမ်ႇတူၺ်းၽဵင်ႈၵႂၢမ်းလၢႆၾၢႆႇလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပဵၼ်ႁိုဝ်မီး ႁိုဝ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽဵင်းၵႂၢမ်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ်၊ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်ၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၶႂ်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ၼွင်ႉႁူၵ်း ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ထၢမ် – ပေႃးတူၺ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း၊ တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ်၊ ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုတ်းပိူၼ်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ – ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ ၼင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်တူဝ် ယၢင်ႇလီတႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႆလႄႈ ၼွင်ႉႁူၵ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပၢႆးမွၼ်းတႆးၼႆႉထုၵ်ႇလီ ႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ် လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈတႆး? တွပ်ႇ – ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းတႄႉ ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ၸွႆႈႁႅင်းတႄႉတႄႉ တီႈတႄႉဢမ်ႇပဵၼ်ၶႃႈ။ မၼ်းတေပဵၼ် လႆႈမွၵ်ႈ ပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ယၢင် ၼိုင်ႈဢၼ်သေသႂ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈမၼ်း ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈတိူဝ်းၸမ်ၵၼ်။ လွင်ႈ ဢၼ် တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမႄးလီၵၼ်၊ တိူဝ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်၊ မၼ်းပဵၼ်လႆႈမွၵ်ႈပၼ်တၢင်း ႁၼ်ထိုင် ၸိူင်ႉၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁႂ်ႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းသေ တေၸၼ်ၸႂ်ႁဝ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်တႄႉတႄႉ ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလၢတ်ႈလႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်။ ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ႁဝ်းၶုၺ်ႉႁၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆသေႁဝ်းတႅမ်ႈႁွင်ႉၵႂႃႇ ပဵၼ်မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ မၼ်းၵႂႃႇထိုင်ၸႂ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆး ႁဝ်းၶဝ်လႆႈလီလီ ယိင်ႈၶႅၼ်းၶႅမ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈထၢင်ႇတႄႉ ၵမ်ႈ ၼမ်ၵေႃႈ ၶဝ် ၸဝ်ႈလႅပ်ႈ တေဢမ်ႇပေႃးပဵၼ်ထွမ်ႇ ပၢႆးမွၼ်းႁဝ်းၶႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵၢၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ တေသုၵ်ႉၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇတွၼ်ႈပၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းတႄႉၵေႃႈ ပေႃးႁဝ်းတူၺ်းၸွမ်းလွင်ႈၽိတ်းၵၼ်တႄႉ မၼ်းဢမ်ႇယဝ်ႉလႆႈသေပွၵ်ႈ ၊ ၼင်ႇၵႃႈႁဝ်းၸွႆႈထႅမ်လႆႈ သူၼ်းတုမ်လႆႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈ သူၼ်းတုမ်ဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းႁႅင်းသေ ၵႂႃႇၸူမ်ၼႂ်းမၼ်းၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်။ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇ ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼမ်ၼမ်ဢေႃႈ။ လွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈမၢင်ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းယူႇတီႈ တၢင်းဝူၼ်ႉ၊ တၢင်းဝူၼ်ႉၵေႃႈ လွင်ႈယႂ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းတေဢမ်ႇတႅၵ်ႇၵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ႁဝ်း ၶဝ် ပဵၼ်ယူႇတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ယူႇတီႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ယႃႇပေတႅၵ်ႇပိူၼ်ႈ ၊ မၼ်းလူဝ်ႇလႆႈတႄႇတီႈတူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇလႆႈလီဢွၼ်တၢင်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ဝႆႉဝၢင်းၸႂ်လီလီ ၊ ၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီ လီ ယႃႇပေဢဝ်ၸႂ်ၸူမ်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉ၊ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတၢင်းႁူႉၼမ်ၼမ်ၼႆ မၼ်းတေၸွႆႈႁႂ်ႈၵူႈ လွႆႈလီ မႃးလႆႈယူႇၶႃႈ။ ထၢမ် – ၽဵင်းၵႂၢမ်းမႂ်ႇ ဢၼ်လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇတေပိုၼ်ၽႄႈဢွၵ်ႇထႅင်ႈ ၸွင်ႇမီးၶႃႈ? ပဵၼ်ၵႂၢမ်းၼႅဝ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ? တွပ်ႇ – မီးၶႃႈဢေႃႈ။ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေပိုၼ်ၽႄႈဢွၵ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပီၼႆႉၶႃႈ။ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း လွင်ႈတၢင်းႁၵ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ပႃးတီႈၼႂ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႄႉ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢွၼ်တၢင်းယၢမ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းႁၢႆႉ၊ ၵူၼ်းတိုဝ်ၵူၼ်းဝႃႈယၢပ်ႇ ၽႂ်လၢတ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇထွမ်ႇ၊ ၵႆႉၺႃး ပိူၼ်ႈသႄႉ ၼႄး၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈတူၵ်းသုမ်းၼမ် ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇမႃးၺႃးၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢဝ်မၼ်းၸၢႆး လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇ ယွၼ်ႉၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၢင်းယိင်း ဢၼ်မၼ်းႁၵ်ႉမႅၼ်ႈသေ လွင်ႈႁၢႆႉတိုဝ် မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽႃႈဝၢင်းပႅတ်ႈလႆႈတင်းသဵင်ႈ၊ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈ တေႃႇသူႈ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ၼွင်ႉႁူၵ်း ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ထၢမ် – ၶႂ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း တူင်ႉတၵ်ႉသူင်ႇသင်ထိုင် ပီႈၼွင်ႉၽူႈပၼ်ႁႅင်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ? တွပ်ႇ – ၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် ၽူႈပၼ်ႁႅင်းၶဝ်ၼမ်ၼမ် သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉလႆႈပိုင်ႈဢိင် ၽူႈပၼ်ႁႅင်းလႄႈ သင်ဢမ်ႇမီးၽူႈပၼ်ႁႅင်း၊ ၽူႈထွမ်ႇငိၼ်းၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆး မွၼ်း ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်းၶႃႈ။ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတႄႉ ယူႇတီႈၽူႈပၼ်ႁႅင်း ဢေႃႈ။ ပၼ်ႁႅင်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈမီးႁႅင်းၸႂ် ၵႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ။ ယူႇတီႈၼွင်ႉႁူၵ်းသေ ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈ ၸႂ်ထိုင် ၵူႈၵေႃႉ တီႈပၼ်ႁႅင်းမႃး ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆ၊ ၸဵမ်ဢဝ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။ မၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ၽူႈပၼ် ႁႅင်းတင်း ၶႃႈႁဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ယူႇသုင် ယူႇတႅမ်ႇၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇ ၸႅၵ်ႇ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈဝႃႈ ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း၊ ၽူႈပၼ်ႁႅင်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼႆႉၵေႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းၶႃႈ။ ထၢမ် – သင်ဝႃႈၶႂ်ႈပၼ်ႁႅင်းၼွင်ႉႁူၵ်းၼႆၸိုင် တေပၼ်ႁႅင်းလႆႈတီႈလႂ်ၽွင်ႈၶႃႈ? တွပ်ႇ – ပၼ်ႁႅင်းလႆႈတီႈ Facebook ၸိုဝ်ႈ N-Six Zaai ၊ YouTube – Nong Hook ၊ တီႈ Tik Tok ၵေႃႈသႂ်ႇ ဝႆႉ Nong Hook ၼႆၵူၺ်းၶႃႈ။ ထၢမ် – ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈထၢမ်မႅၼ်ႈလႄႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈ ၸွင်ႇမီးၶႃႈ? တွပ်ႇ – မီးၶႃႈဢေႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵႆႉထၢမ်မႃးတီႈ ၼွင်ႉႁူၵ်းဝႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵႂၢမ်းတေၶႅမ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်၊ ၸဵမ် ၵၢၼ်ႁွင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင် ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်းၶဝ် ဢၼ်တေၶိုၼ်ႈမႃး တၢင်း လင်လႄႈ ဢၼ်ႁဵတ်းဝႆႉယူႇတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉဝႃႈ ယႃႇပေယိူင်ႈပိူၼ်ႈ၊ ပေႃးႁဝ်းယိူင်ႈပိူၼ်ႈၼႆ ႁဝ်းပဵၼ်လႆႈမၢႆ (2) ၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈၶတ်း ၸႂ် ႁႂ်ႈပဵၼ်မၢႆ (1)။ ၸဵမ်ဢဝ်ၵၢၼ်တႅမ်ႈ၊ ၵၢၼ်ႁွင်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႃႈတႄႉ တိူဝ်းပၼ်ႁႅင်း ၾၢႆႇဢၼ်ၶူင်သၢင်ႈဢၼ်မႂ်ႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ ႁဝ်းတေလႆႈႁူႉဝႃႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉႁဝ်းမီး ၵႃႈ ႁိုဝ်၊ ႁဵတ်းလႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သဵင်ႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆးၼႆႉ လီၸႂ်ႁႂ်ႈမၼ်းမီးၸေးၵူႈမဵဝ်း ဢၼ်ဢမ်ႇယိူင်ႈ ၵၼ်၊ မိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ဢၼ်ႁဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်း သဵင်ပိူၼ်ႈ၊ လၢႆးႁွင်ႉ ပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈယိူင်ႈႁႂ်ႈမိူၼ်ပိူၼ်ႈ။ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈ ႁွင်ႉဢွၵ်ႇမႃးႁတ်းႁတ်း၊ ၽူႈပၼ်ႁႅင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီးမႃးၵူၺ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈတိုၵ်ႉတႄႇ ႁွင်ႉ သမ်ႉဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူၵူၼ်းပၼ်ႁႅင်းသေ ဢဝ်ၸႂ်တူၵ်းၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈမီး။ တီႈတႄႉမၼ်း ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်တူၵ်း ၼႅဝ်းလႂ်တေလႅပ်ႈၵၼ်တင်းသဵင်ႁဝ်းၵေႃႈ ႁွင်ႉဢွၵ်ႇမႃး ၼမ်ၼမ် ႁႂ်ႈမီးဝႆႉသဵင်ၶွင်တူဝ်ႁင်းၵူၺ်း ၶႂ်ႈပၼ်ႁႅင်းၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။	['တွင်ႈထၢမ်', 'ပၢႆးမွၼ်း']
2025-05-11T19:04:45	https://shannews.org/archives/66913	သုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ	မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 11/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းထိုင် 11 မူင်းပၢႆ တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ဝဵင်းႁႅင် လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၾိင်ႈ ငႄႈပုတ်ႉထလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ မီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်လႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ။ ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ ၶူးပီး ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းသဝ်း တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယွၼ်ႉဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းႁႅင် – မိူင်းၾၢင် – မႄႈသၢႆ – တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေဢမ်ႇမႃးလိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆးယဝ်ႉ။ ဢၼ်မေႃၵေႃႈ တေမီးၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တႆးႁဝ်းၼႆႉ သုမ်းယဝ်ႉသုမ်းထႅင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇလႆႈ သုမ်းထႅင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဝၢၵ်ႉလႆႈတဝ်းလႆႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ပူင်သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်းၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “လမ်ႇလွင်ႈတႄႉ တႃႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း တီႈၵုင်းၵျေႃႇလႄႈသင် ၵူႈတီႈတီႈၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်ၼႆႉလႄႈသင် ႁႂ်ႈၶဝ်မေႃလိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆးသေဢမ်ႇၵႃး ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈႁဵၼ်းႁူႉပႃးၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းႁဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးမႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ ၼႂ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ မီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တႆး၊ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ၶူးသွၼ်မေႃသွၼ်လႄႈ မီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တၢင်းၾင်ႇမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၼ်ႁႅင်း ထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇ ပီၼႆႉ လႆႈပိုတ်ႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/04/2025 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 1 လိူၼ် ၽွင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းထႆး။ တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေးၵုင်းၵျေႃႇၼႆႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈ ၽွင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းၼႆ တေပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးမႃးၵူႈပီ တင်ႈတႄႇ ပီ 2003 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၶၢတ်ႇသေပီ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 လၢမ်းၽႄး ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။	['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-11T13:00:00	https://shannews.org/archives/66908	လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၶူင်သၢင်ႈသၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်တေပၼ်ၾၢင်ႉတၢင်းၾူၼ်း	ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၽေးသၽႃႇဝ ၼႆသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇသၢၼ်မိူင်းထႆး ႁဵတ်းဢွၵ်ႇသၼ်ယၢၼ်း ၾၢင်ႉၽေးတၢင်းမိုဝ်းထိုဝ် (ၾူၼ်း)။ လွင်ႈၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ႁဵတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 07/05/2025 ဝႃႈ – သၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေး ဢၼ်ၶူင်သၢင်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တေပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းထႆး။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၽေးသၽႃႇဝ (ၾူၼ်လူမ်း၊ ၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ) တေၶဝ်ႈမႃးၼႆ သဵင်ႁိင်ႇၾၢင်ႉၽေး တေလင်တီႈမိုဝ်းထိုဝ်(ၾူၼ်း)ဝႆႉ ၵွၼ်ႇလူင်ႈၼႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေလႆႈပဵၼ် မိုဝ်းထိုဝ် Android Version 11 လႄႈ ios Version 18 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် သၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေးၸင်ႇတေလင်။ ပေႃးပဵၼ်မိုဝ်းထိုဝ်ဢၼ်ဢမ်ႇ ယုၵ်ႉမုၼ်း Version ဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ သဵင်ႁိင်ႇတေဢမ်ႇလင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေမီးၶေႃႈၵႂၢမ်း SMS ၶဝ်ႈမႃးယူႇ။ တႃႇႁႂ်ႈၵူႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းထႆး တေႁပ်ႉႁူႉပွင်ႇၸႂ်လႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်း SMS ၼၼ်ႉ တေမီးတင်းၽႃသႃလိၵ်ႈထႆး၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ၶႄႇလႄႈ လိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးပႃး – ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢၼ်ၶူင်သၢင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ႁိုဝ် ၸွင်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ဢွင်ႇမၢၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တေၸၢမ်းတူၺ်း 3 ၵမ်း။ ဝၼ်းတီႈ 02/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်း လႄႈ ဝၼ်းတီႈ 07/05/2025 ၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၼၼ်ႉ ၸၢမ်းတူၺ်းတီႈ သႃလႃးၵၢင် (လုမ်းၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸႄႈတွၼ်ႈ)လႄႈ ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်း လၢႆလၢႆၸႄႈတွၼ်ႈယဝ်ႉလီငၢမ်း။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13/05/2025 ၼႆႉ သၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေး တေလင်တီႈ မိုဝ်းထိုဝ်(ၾူၼ်း) ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ၵဵင်းမႂ်ႇ၊ ဢယုတ်ႉထယႃး၊ ဢုၻွၼ်ႊထႃႊၼီႊ၊ ၼၶွၼ်းသီထမ်ႊမရၢတ်ႉလႄႈ ၵုင်းထဵပ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မိုဝ်းထိုဝ်ၽႂ်သဵင်လင် ယႃႇတူၵ်းၸႂ်သေၵမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Chiang Mai News	['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-05-11T17:34:40	https://shannews.org/archives/66906	ၵူၼ်းမိူင်းပၢင်လွင်း မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ယဵပ်ႇၺႃး မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်လႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇႁႆႈသူၼ်	ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း ၾင်လိၼ်လႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူၼ် ၵွပ်ႈၼႆ လႆႈမႆႈၸႂ်ပႃး တႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉမိူဝ်းၼႃႈ ဝႃႈၼႆ။ တီႈထုင်ႉသွင်းပျွင်ႉ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ပဵၼ်တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယၢမ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ် ၵၼ်ပွၵ်ႈမိူဝ်း ယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸၢင်ႈၶဝ်ႈ မႃးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆသေ ႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇဝႆႉၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇ သူၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်း ၵၢၼ် ႁႆႈၵၢၼ်သူၼ်လီငၢမ်း။ ၽွင်းမိူဝ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်း ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်ၵမ်ႈၽွင်ႈ တိုၵ်ႉၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽဵဝ်ႈပၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈမၢၵ်ႇမႅင်းဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၶမ်းသႃးငဝ်း ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-10T10:00:00	https://shannews.org/archives/66901	ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်မုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ ၵေႃႉၵမ်းႁႅၵ်ႈ	မုၼ်ၸဝ်ႈၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵႃႊတီႊၼႄႇလ် ရေႃႊပၢတ်ႊ ၾရႅၼ်ႊဝိတ်ႉသ် ပရီႊဝေႃႉသ် (Cardinal Robert Franvis Prevost) ဢႃယု 69 ပီ ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ် မုၼ်ၸဝ်ႈ ပူပ်ႉ ၵေႃႉမႂ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 08/05/2025 ၼႆႉ ႁေႃဝႃႊတီႊၵၢၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်မႃး မုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ ၵေႃႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈၼႂ်းၵုၼ်ဢမေႊရိၵ၊ ၼႂ်းၵူၼ်း မိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ၊ တေႁပ်ႉၸိုဝ်ႈပဵၼ် မုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ လီႊယူဝ်ႊ – 14 ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီ1955 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 14 တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ဢီႇလီႇ ၼွႆႉ ဝဵင်းၶျီႇၵႃႇၵူဝ်ႊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ မိူဝ်ႈပီ 1985 – 86 ၊ ပီ 1988 – 98 ၼၼ်ႉ လႆႈႁၢပ်ႇထၢမ်း ၼႃႈၵၢၼ်သႃသၼႃ ၶရိတ်ႉယၼ်ႇ တီႈမိူင်းပီႇရူးမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၼႂ်းပီ 2023 လႆႈ ၶၢမ်ႇယုၵ်ႉယွင်ႈ ပၼ်ၸုမ်ႈၶူး ၵႃႊတီႊၼႄႇလ်။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ၊ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ၵျဵဝ်း ပၢႆႊတၼ်ႊ၊ ပႃႊရႅတ်ႉ ဢူဝ်ႇပႃးမႃး၊ ဢိၵ်ႇပႃး ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉ လၢႆလၢႆၵေႃႉ ၼႂ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းႁူမ်ၸူမ်းၸွမ်း မၼ်းၸဝ်ႈ ယွၼ်ႉထုၵ်ႉယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ ပဵၼ်မုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးထုၵ်ႇလိူၵ်ႈ ပဵၼ်မုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ လီႊယူဝ်ႊ – 14 ယဝ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ တိုၵ်းသူၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ယူႇ တီႈ လွင်ႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ သၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ၵႂႃႇ တႃႇၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဝႃႈၼႆ။ မုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ ၾရင်ႇသဵတ်ႈ ဢႃယု 88 ပီ ၵူၼ်းမိူင်းဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊၼိူဝ်ႊၼၼ်ႉ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21/04/2025 ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇမႃးလိူၵ်ႈၶိုၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းၽတ်းဝူင်ႈၼႆႉသေ ၵႃႊတီႊ ၼႄႇလ် ရေႃႊပၢတ်ႊ ၾရႅၼ်ႊဝိတ်ႉသ် ပရီႊဝေႃႉသ် ပဵၼ်မႃးမုၼ်ၸဝ်ႈပူပ်ႉ ၵေႃႉထူၼ်ႈ 227 ၶွင် Roman Catholic Church ၼႆယဝ်ႉ။	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-10T15:00:00	https://shannews.org/archives/66898	ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် ၼၢင်းယိင်း 70 ပၢႆ လူႉတၢႆယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉယိုဝ်းတိုၵ်း	ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇတိုၵ်းတေႃးလႄႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 01-30/04/2025 ၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းလူႉတၢႆ 71 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 50 ၵေႃႉ – ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ BWU ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သေ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပဵၼ် ပဝ်ႉမၢႆတိုၵ်းတေႃးလႄႈ ၼၢင်းယိင်း လႆႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်ယူႇၵူႈဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၼၢင်းယိင်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ 59 ၵေႃႉ၊ လူႉတၢႆ ယွၼ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလူင်ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 7 ၵေႃႉ၊ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ 5 ၵေႃႉ။ ၸိူဝ်းလူႉတၢႆ 71 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 18 ပီလူင်းတႂ်ႈ 13 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ် ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တႃႇ 40 ၵေႃႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇ၊ ဢၼ်လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်သမ်ႉ 5 ၵေႃႉ ၊ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း ၾင်လိၼ် 4 ၵေႃႉလႄႈ ၺႃးသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼိုင်ႈၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ၸုမ်း BWU ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်း AA တႄႉ ပႆႇႁၼ်တုမ်ႉတွမ်ႇသင်ၶိုၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-10T16:13:10	https://shannews.org/archives/66895	ႁွင်ႈၵၢၼ် ပႂ်ႉတူၺ်းၾိင်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၾူၼ်လူမ်း ၸၢင်ႈတူၵ်းႁႅင်း	တီႈမိူင်းထႆး ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ဝၼ်းဝိသႃၶ ပူးၶျႃး ပီၼႆႉ မႅၼ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/05/2025 ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်းၵုသူဝ်ႇ ပႆၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈထုင်းၵူၼ်းမိူင်းလၢၼ်ႉၼႃး (မိူင်းထႆး တွၼ်ႈၼိူဝ်)။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ တွၼ်ႈၼိူဝ် မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉဝႃႈ – ဝၼ်းတီႈ 10 – 12/05/2025 တေမီးလူမ်းလႅင်ႉၶၢဝ်းမႆႈ ၽတ်ႉပဝ်ႇၶဝ်ႈ ၽၢၵ်ႈၼိူဝ်မိူင်းထႆး။ တေမီးၾူၼ်လူင် မၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်း လူမ်းႁႅင်း ၾႃႉၽႃႇ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10 လႄႈ 11 /05/2025 ။ ၵူၼ်းယူႇၸွမ်းတၢပ်ႈလွႆ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၼမ်ႉပႃႇ လႆလၢၵ်ႈ၊ ၵူၼ်းယူႇၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၾင်ႇၼွင် ႁႂ်ႈၾၢင်ႉ ၵူဝ်ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းထူမ်ႈ။ ၵူၼ်းတေၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉတူၺ်းၶၢဝ်ႇ ထွမ်ႇၶၢဝ်ႇ၊ ၵူၼ်းတေၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉတူၺ်း ၵူဝ်တူၼ်ႈမႆႉယႂ်ႇ လူမ်ႉ ယွၼ်ႉလူမ်းႁႅင်း – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်း ပီပူၼ်ႉမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ဝၼ်းၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းတႃႇသေႇ။ ၵႂၢမ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈသွၼ်ဝႆႉဝႃႈ ဝိရိယ ပေႉၵၢမ်ႇၼႆလႄႈ ပီၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း တေႁဵတ်းၵၢၼ်ၵုသူဝ်ႇ တေပႆၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈၵေႃႈ ယႃႇလိုမ်းဢဝ်သိူဝ်ႈၽႃႈယၢင် ၵုပ်း ၸွင်ႈ ၵႂႃႇၸွမ်း။	['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2025-05-10T12:38:00	https://shannews.org/archives/66888	ၶမ်ႈၽိတ်ႈလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးၸၢဝ်းလၢၼ်ႉၼႃး(မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ) ပႆၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ	ပေႃးထိုင်မႃးၶမ်ႈၶိုၼ်းဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်မေႊ (ဝၼ်းတုမ်းၽိတ်ႈ 14 ၶမ်ႈလိူၼ် 6) ၸိုင် ၼုမ်ႇသၢဝ်လႄႈၸၢဝ်းလၢၼ်ႉၼႃးမိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းပႆ(တဵဝ်း)ၶိုၼ်ႈၽရႃႉထၢတ်ႈၸေးၻီးလွႆသူးထဵပ်ႈ ။ ပိူဝ်ႈၵႂႃႇလူႇတၢၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉဢႃးႁၢရ်(သွမ်းတေႃႇ) ၽရႃႉပုတ်ႉထၸဝ်ႈ လႄႈသွမ်းသၢၼ် သင်ၶၸဝ်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းမၢဝ်ႇသၢဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၵႅၼ်ႇၶႅင် ႁႅင်းတူဝ်ႁႅင်းၸႂ်ၸိုၼ်ႈသႂ် ။ ပဵၼ်ၵၢၼ်တိုၼ်ႇတူဝ်တိုၼ်ႇၸႂ် ဝူင်းၵႂၢင်ႈၼႂ်းမူႇမၢၵ်ႈၵူၼ်းလၢႆ ၸၢဝ်းလၢၼ်ႉၼႃး မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ။ ဝၼ်းပႆၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ၼိုင်ႈပီၼိုင်ႈပွၵ်ႈပဵၼ်ႁိတ်ႈႁွႆးၾိင်ႈၵိူဝ်းလီႁၢင်ႈငၢမ်း ၵၢၼ်ပႆတဵဝ်းၶိုၼ်ႈမိူဝ်း ဝႆႈသႃလူႇတၢၼ်း မွၵ်ႇၼမ်ႉၾႆးတဵၼ်း ဢႃႁႃရ မၢၵ်ႇဝၢၵ်ႈ တၢင်းၵိၼ် ၽရႃႉထၢတ်ႈၸေးၻီး ႁူမ်ႈတင်းပုတ်ႉထၽြႃးၸဝ်ႈလႄႈသင်ၶၸဝ်ႈ ပိူဝ်ႈပဵၼ်မင်းၵလ(မူင်းၶူလ်း) တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ၼႃႈႁိူၼ်း မူႇၸုမ်း ၸၢဝ်းပုတ်ႉထလၢၼ်ႉၼႃး ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးသိုပ်ႇတၢမ်လၢမ်းမႃးပီ ယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ၸဵမ်မိူဝ်ႈယင်းပႆႇမီးတၢင်းရူတ်ႉၵႃး ၶိုၼ်ႈထိုင်ၼိူဝ်လွႆ ။ ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ လႆႈမွပ်ႈမၢႆႁႂ်ႈၵႅမ်ႈၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၸတ်းၵၢၼ် ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၶပ်းၶိုင် တႃႇပႆၶိုၼ်ႈလွႆ ၊ မၵ်းမၢႆဝၼ်းၶိုၼ်ႈလွႆပဵၼ် ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်မေႊ(ဝၼ်းတုမ်းၽိတ်ႈ 14 ၶမ်ႈ လိူၼ် 6) ။ မီးၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၊ ႁူဝ်ၼႃႈ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၸတ်းၵၢၼ် ။ သၢင်ႇၵၢၼ်းလႄႈၼမ်ႉသွၼ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူႇတၢၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢင်းၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ တီႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵႂႃႇဝႃႈ – တေမီးပၢင်ၵႅဝ်ႈႁပ်ႉတွၼ်ႈၽႃႈသၢင်ႇၵၢၼ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး လူႇတၢၼ်းမႃး၊ တႃႇလူႇတၢၼ်းၼႂ်း ဝၼ်းလိူၼ် 6 မူၼ်း ပီ 2025 ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 – 11 လိူၼ်မေႊ သေဝၼ်းဝၼ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၶပ်းၶိုင်တႃႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ လၢႆၾၢႆႇလၢႆၸုမ်းလႆႈႁူမ်ႈၵၼ် တင်ႈသုမ်ႉ ပႂ်ႉၸွႆႈ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပႆၶိုၼ်ႈလွႆ။ ပႂ်ႉၸႅၵ်ႇၼမ်ႉ ၸႅၵ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယမ်ႉလႄႈ သုမ်ႉၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီတႃႇပႂ်ႉလုမ်းလႃးယူတ်းယႃ ၊ တင်းမူတ်းတေမီး 14 တီႈဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၶပ်းၶိုင်ပႃးတႃႇ တင်ႈသဝ်ၾႆးပိူင်းပၼ်ႁႂ်ႈႁၼ်လႅင်း၊ တႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၽွမ်ႉတၼ်းမွၵ်ႇမႆႉၾႆးတဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး။ တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်းပီၼႆႉၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ လႆႈပႂ်ႉႁပ်ႉသၢင်ႇၵၢၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉသွၼ်းထၢတ်ႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူႇတၢၼ်းမႃး ၊ ၶူဝ်းၶွင်ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းတီႈ 1 – 4 လိူၼ်မေႊ 2025 ။ သၢင်ႇၵၢၼ်းလႄႈၼမ်ႉသွၼ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူႇတၢၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢင်းၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်မေႊ 2025 ၶၢဝ်းယၢမ်း 17.00 မူင်း တေတင်ႇတင်ႈထႅဝ်ၶူဝ်းလူႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼၼ်ႉသေ တႄႇဢဝ်ၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ။ ပီၼႆႉ ၶၿူၼ်ႊ(ထႅဝ်ၶူဝ်းလူႇ) သိုပ်ႇသၢၼ် ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးၵၢၼ်ပႆ ၶိုၼ်ႈလွႆ (ထၢတ်ႈၸေးၻီႊလွႆသူးထဵပ်ႈ) တေပဵၼ်ပီဢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းလိူဝ်သေ ၵူႈပီပီ ၼႆ- ႁူဝ်ပဝ်ႈၾၢႆႇပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပႆၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ၼၢႆႊၼိရတ်းၼ် ၽူင်ႊသိထ်ႇထိထႃဝွၼ်း ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၶူဝ်းလူႇ ဢၼ်ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းတၢၼ်းမွပ်ႈမႃးၼၼ်ႉ တေဢဝ်ၶိုၼ်ႈတၢင်ႇၼိူဝ်လင်ၸၢင်ႉ “ၽလၢႆးသၼ်တိသုၶ်း ဢထိၵၢၼ်ၿၻီႊ မႁႃဝိထယႃလႆႊၵဵင်းမႂ်” သေ တေလုၵ်ႉဢဝ်တီႈၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းမႂ်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၸူးတီႈပၢင်ႇႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၶူးၿႃးၸဝ်ႈသရီဝိၶျႆႊ ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈတေၶိုၼ်းၶၢႆႉဢဝ်ၶူဝ်းလူႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢၼ်မီးၼိူဝ်လင်ၸၢင်ႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမႃးတၢင်ႇသႂ်ႇရူတ်ႉ (ဝေႃး) ဢၼ်ႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉသေ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ။ ပေႃးထိုင်မႃးယၢမ်းၵၢင်ၸႂ်ၸဝ်ႉဝၼ်းလိူၼ် 6 မူၼ်းၵေႃႈ တေမီးၵၢၼ်လူႇတၢၼ်းမွၵ်ႇမႆႉၾႆးတဵၼ်း၊ လွင်းသွမ်း သင်ၶၸဝ်ႈ ၼိူဝ်လွႆသူးထဵပ်ႈ ။ ဝၼ်းပႆၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ဢၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇၸတ်းပၢင်ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ပႆတဵဝ်းၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းပီၼႆႉ ပဵၼ် ၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်း တႃႇႁႂ်ႈ မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ (City of festival) ဝဵင်းလူင်မီးပွႆးၾိင်ႈငႄႈၶႅမ်ႉ ၼႂ်းလုမ်ႉၾႃႉ။ တႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈသၢင်ႈ မိၵ်ႈမၢႆမိူင်း City Branding ႁႂ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ “မိူင်းထဵသ်ႉသၵၢလ်လူၵ်ႈ”။ မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇၼႆႉၶဝ်ႈပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးလီငၢမ်းမႃးၸဵမ်မိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇလႄႈ မိူဝ်ႈယူၵ်ႉမုၼ်းသၢင်ႈၶူင် ၸွမ်းငဝ်းလၢႆး ဢၼ်လိုဝ်းႁူင်မႃးႁိုင်ၼၢၼ်း။ ၵူႈပီပီၵေႃႈမီးပီႈၼွင်ႉတႆးၸိူဝ်းမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပႆၶိုၼ်ႈလွႆဢမ်ႇဢေႇ။ ႁူမ်ႈတင်းၶိုၼ်ႈၵႂႃႇဝႆႈသႃလူႇတၢၼ်းမွၵ်ႇမႆႉၾႆးတဵၼ်းႁူမ်ႈပႃးၸႃႇၵ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၼမ်ႉၵတ်း ၼမ်ႉယဵၼ် ၸွမ်းတၢင်းၶိုၼ်ႈလွႆလႄႈ လွင်းသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ တွၼ်ႈၸဝ်ႉၵၢင်ၼႂ်ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းတီႈဝတ်ႉၽရႃႉထၢတ်ႈ ၸေးၻီး ၼိူဝ်လွႆသူးထဵပ်ႈ ပိူဝ်ႈပဵၼ်(မင်းၵလ) မိင်ႈၶႂၼ်ၵူႈပီ။	['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-09T17:00:00	https://shannews.org/archives/66876	ၵူၼ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတီႈယူႇတီႈၵိၼ်လႄႈ လွင်ႈလုမ်းလႃး ပၢႆးယူႇလီ	ပီၵၢႆ 2024 ၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ထူပ်းၽေး ၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢႆႉႁႅင်း။ ပီ 2025 ၼႆႉသမ်ႉ ယင်းပႆႇၸၢင်ႈပူၵ်းပွင်ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈ။ သမ်ႉ မႃးထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇပင်းလူႉလႅဝ်ပႅတ်ႈတင်းလင် တင်းဝၢၼ်ႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းႁၢမ်းတီႈယူႇ၊ ဢမ်ႇမီးဢၼ်ၵိၼ်။ ၸဝ်ႈတႃႇၼ ဢမ်ႇထိုင်လႆႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ် ၶႂၢင်ႉဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၶဝ်ႈၸွႆႈထိုင် တူဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး၊ ၵႃႈလႆႈဢဝ်ၼမ်ႉၼႂ်း ၼွင်ၼၼ်ႉ ၵိၼ်/ ၸႂ်ႉၶိုၼ်း။ ၼမ်ႉဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ် လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ၊ ၽိဝ် ၼင်ၶူမ်းၵၢႆး။ ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင် ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈလုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီ။ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်မီးပၵ်းပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယွမ်းႁပ်ႉၼၼ်ႉ တိုၼ်းမီးလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ ၵတ်း ယဵၼ်။ မီးၶဵၼ်သင်ၵေႃႈယဝ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းယူႇၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း သေၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်။ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။ Photo by – ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး/ ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေး တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႄႉ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းဝႆႉၼႆႉတႄႉ တေဢမ်ႇမီးၽႂ်ယူႇလင်ၵမ်ႉယၼ်ႁႄႉၵင်ႈပၼ်၊ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁႃတုၵ်း ယွၼ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ပဵၼ်သင်တီႈလႂ်။ တၼ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇတၼ်းၵႂႃႇယွၼ်း။ ၶတ်းၸႂ်တႃႇယူႇလွတ်ႈလိပ်းၶီးၵႂႃႇ ဝၼ်းယဝ်ႉ ဝၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇငၢႆႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ တီႈဢၼ်ႁႃငိုၼ်းၶဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼမ်သုတ်းၼၼ်ႉ ပီၵၢႆ 2024 ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ။ ပီၼႆႉ 2025 ထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢိုပ်းႁၢမ်းတီႈယူႇ။ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ၵူႈၸိူဝ်ႉ ၵူႈလွင်ႈ။ ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵူၺ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူၺ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ မႃးၶွၼ်ႈယူႇ ဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း မိူင်းပၢႆး၊ ၾၢႆၶုၼ် တႄႇပဵၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2022 – 2023 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၼမ်။ ပၢႆႈၽေးၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈမႃးထူပ်းၽေးထႅင်ႈ။ မိူဝ်လဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႇလႃႇ(ကေလာ) ၊ ၼမ်ႉပၼ်ႇ(နန်းပန်) ၊ မျွင်းဝႃႉၵျီး (မြောင်းဝကြီး) ၊ သျေႉ ဝႃႉၵျီး (ရှေ့ဝကြီး) ၊ ဝၢၼ်သႃလႃးလူင် (ဇရပ်ကြီး) ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇႁိူၼ်းယေး ယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇ လိၼ်ဝႆလႄႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႆႈၵႂႃႇသိူဝ်ႇ၊ ၵင်ႈၽႃႈယၢင်မူဝ်းၵႃႇသေ ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၸွမ်းၾင်ႇၼွင် ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးၸမ် 800 ပၢႆ။ Photo by – ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး/ ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေး တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈလႄႈ တီႈၽၢႆႈၼွႆႉ ၽၢႆႈလူင် (ထၢင်ၶီႈ/ ႁွင်ႈၼမ်ႉ) ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ။ မီးၸုမ်းၸွႆႈတူင်ႇၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈ လၢႆၸုမ်း မႃးၸွႆႈထႅမ်ယူႇသေတႃႉ ဢၼ်ၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ပႆႇမီး။ ဢၼ်တိုၵ်ႉလူဝ်ႇၸွႆႈထႅမ် မီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ယွၼ်ႉတႃႇၽၢႆႈၼွႆႉၽၢႆႈလူင် ဢမ်ႇမီးတီႈမီးတၢင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈ။ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်မူတ်းလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီမႃး။ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင် မွၵ်ႈ 3 ဝၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း 60 ပၢႆၼႆႉ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉ ၵႂႃႇတွင်ႉႁႄႈဝႆႉ။ မၢင်ႁိူၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၼ်တင်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း။ တႃႇယူတ်းယႃၵေႃႈ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈ ထႅမ်ဝႆႉ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၸုမ်းၸွႆႈတူင်ႇၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼႂ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇမီးတီႈၽၢႆႈၼွႆႉ ၽၢႆႈလူင်။ ဢွၼ်ၵၼ် ၽၢႆႈလူင်ၵႂႃႇၵမ်ႈမၼ်းသၢင်ႈထုၵ်ႇ။ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးလႄႈ သမ်ႉလႆႈတၵ်းဢဝ်ၼမ်ႉ ၼႂ်းၼွင်ၼၼ်ႉမႃးၵိၼ်မႃးၸႂ်ႉၶိုၼ်း။ ၸိူဝ်းၶဝ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈ တႃႇႁဵတ်းႁွင်ႉၼမ်ႉၽၢႆႈၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ယႃႇဝႃႈ တေႁဵတ်းႁွင်ႈၽၢႆႈၼွႆႉၽၢႆႈလူင် တႃႇပူၵ်းတင်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၵိူင်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈပႆႇငၢႆႈ။ တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈႁိူၼ်းမႂ်ႇၶႅၼ်းယၢပ်ႇ။ ၵႃႈမႆႉသၢင်းၼိုင်ႈလႅမ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် တူၵ်းယူႇ 15,000 ပျႃး၊ ပေႃးၼပ်ႉပႃးၵႃႈတေႃႉသူင်ႇမၼ်းၵေႃႈ တေပဵၼ်ၵႂႃႇ 17,000 ပျႃး မၢင်တီႈထိုင် 20,000 ပျႃး။ ယွၼ်းႁႃၵိၼ်ယၢပ်ႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းၸွႆႈၵူၼ်းထႅမ်ၵေႃႈ ဢေႇၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း။ ဢၼ်ၵူၼ်း ၸွႆႈပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵိုတ်းၼမ်။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ႈၼႂ်းၸုမ်းၸွႆႈတူင်ႇၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶဝ်တႄႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇ။ မၢင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႈ လႆႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ် မၢင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ပႆႇလႆႈ။ ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ မႃးၸွႆႈၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ႁိူၼ်းဢၼ်ၵိူင်းဝႆႉၸိူဝ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်မႃးၸွႆႈတႄႉတႄႉ။ တႃႇတိုတ်ႉတႃႇၸၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈလူးၼေႃႈ ။ တႃႇတေႁဵတ်းႁိူၼ်းထႅင်ႈၼိုင်ႈလင်ၵေႃႈ တေလႆႈၸႂ်ႉငိုၼ်း သႅၼ်ႁွမ်း 200 – 300 ၼႆႉလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢမ်ႇၸွႆႈလႆႈ တႃႇႁဵတ်းႁိူၼ်းပၼ်သေတႃႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင်မုင်ႈမွင်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶိုၼ်းတိုတ်ႉၸၼ်ပၼ်ႁိူၼ်းၶဝ် ဢၼ်ၵိူင်းၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းသိုဝ်ႈ။ ပေႃးၸၢင်ႈယူႇၶိုၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ၶႅၼ်းၸႂ်ဢိတ်းၼိုင်ႈ။ တႃႇတေ ၵႂႃႇၸၢင်ႈပိူၼ်ႈမႃးတိုတ်ႉပၼ်ၵေႃႈ တေလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 40 – 50 သႅၼ်ပျႃး။ ၶၢဝ်းထူပ်းၽေး ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇမီးလၢႆးလႆႈသင်။ သမ်ႉတေဢဝ်ငိုၼ်းတီႈလႂ်မႃးၸႂ်ႉမႃးၸၢႆႇၼႆ ၵူၼ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၢင်ႁိူၼ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ် ပိုင်ႈၵၼ် ၸွႆႈၵၼ်ဢဝ်ၸိူၵ်ႈလဵၵ်းၵွင်ႉသႂ်ႇႁိူဝ်းၸၢၵ်ႈသေ တိုတ်ႉ ၸၼ် ၊ မၢင်ႁိူၼ်းၵေႃႈ ပႄႉႁႅင်းမၼ်းလႆႈ မၢင်ႁိူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပႄႉ။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾၢႆႇၵဵဝ်ႇ ၶွင်ႈတူၺ်းလူလွမ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း သႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃး တူၺ်းထိုင်ပၼ်လွင်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး/ ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေး တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင် မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈယေႇမႄးပိၼ်ႇ (ရေမဲပင်) ၊ ၵုၼ်လူင် (ကျွန်းကြီး) ၊ ဝၢၼ်ႈမိၼ်းၶျွင်း (မင်းချောင်း) ၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶွႆႈ (ချောင်းဆုံ)၊ ဝၢၼ်ႈသႃႇလေးဢူဝ်းၵူင်း(သာလေးအိုးကုန်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ မၢင် တီႈလူဝ်ႇငိုၼ်းတွင်း မၢင်တီႈလူဝ်မႆႉသၢင်း မၢင်တီႈလူဝ်ႇၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆ တၢင်းလူဝ်ႇဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေးထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈဝႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပူၵ်းပွင်ဢွင်ႈတီႈယူႇတီႈသဝ်း ႁႂ်ႈယဝ်ႉ တူဝ်ႈၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ၶၢဝ်းၾူၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ် ယႃႇဝႃႈတေယဝ်ႉဝႆးဝႆး တေႁိုင် ၵႂႃႇထႅင်ႈလၢႆပီၽႂ်ဢမ်ႇႁူႉၼႆ – ၵူၼ်းၼွင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈလွင်ႈၶမ်ၸႂ်ၼႄၼင်ႇၼႆ။ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ ဝၢၼ်ႈမီး 400 ပၢႆ။ ယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၵႂႃႇၼႆႉမွၵ်ႈ 20 ဝၢၼ်ႈ။	['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-09T13:30:00	https://shannews.org/archives/66870	Bill Gate ၽူႈမၢၵ်ႈမီးသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ မၢႆ 5 တေလူႉတၢၼ်းၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းမၼ်း တႃႇ 99%	ပေႊလ်ၵိတ်ႊ (Bill Gate) ၽူႈႁူမ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Microsoft ပိုၼ်ႇၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 20 ပီ တေထိုင်ၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ တေဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းဢၼ်မီးဝႆႉၼၼ်ႉ လူႇတၢၼ်းၵႂႃႇ တႃႇ 99% ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢဝ်လူႇတၢၼ်းပၼ် တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်၊ တႃႇတိုၵ်း တေႃး လွင်ႈၵွတ်းၽၢၼ်၊ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈမႄႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈလူႉတၢႆ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 25 ပီပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵိတ်ႊၾွင်ႊတေႊသျိၼ်ႊသေ လႆႈလူႇတၢၼ်းငိုၼ်းၵႂႃႇ 100 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 20 ပီတေထိုင်ၼႆႉသမ်ႉ တေတိူဝ်းလူႇတၢၼ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ 2 ပုၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ၊ ပရိတ်ႊထဵင်ႊ၊ ၾရင်ႇသဵတ်ႈလႄႈ လၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢွၼ်ၵၼ် တတ်းၶၢတ်ႇ ငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈၼွၵ်ႈမိူင်းယူႇၼႆႉ ပေႊလ်ၵိတ်ႊ ဢွၵ်ႇမႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈလူႇ တၢၼ်းငိုၼ်းတွင်း ၼင်ႇၼႆ။ ယူႇတီႈ Bill & Melinda Gates Foundation သေ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင် ပီ 2045 တေၵမ်ႉၸွႆႈၵႂႃႇ ငိုၼ်းဢမေႊ ရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 200 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊၼႆ ယိုၼ်ယၼ်လၢတ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်မေႊဝူင်ႈၼႆႉ။ ၾွင်ႊတေႊသျိၼ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ တေပိၵ်ႉဢိုတ်း ၽွင်းပီၼၼ်ႉသဵင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈဝႃႈ -“လွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်သေ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေႁဵတ်းသၢင်ႈၼႄၵႂႃႇႁႂ်ႈလီတီႈသုတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးထတ်းသၢင်ၼိူဝ် လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢီႊလုၼ်ႊမၢၵ်ႉသ် ဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ဝႆႉႁွင်ႈၵၢၼ် DOGE တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊသေ တတ်းၶၢတ်ႇငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈၼွၵ်ႈမိူင်း၊ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လူႉတၢႆၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပေႊလ်ၵိတ်ႊ (Bill Gate) ၽူႈႁူမ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Microsoft ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈမၢၵ်ႈမီးလူင် ၵေႃႉထူၼ်ႈ 5 တီႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ NHK ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-05-09T16:00:00	https://shannews.org/archives/66862	ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တေၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးယူႇ 76 ၸုမ်း ဢမ်ႇပႃး ပႃႇတီႇတႆး SNLD	ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈမုလ်းၼႂ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းတၢင်ႇသဵၼ်ႈသၢႆမၢႆ တႃႇၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၸွမ်း ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ၼႆႉ မီးယူႇ 76 ၸုမ်း။ ပႃႇတီႇၸိူဝ်းတၢင်ႇမၢႆၾၢင်မႂ်ႇမႂ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်း (ၾိင်ႈမိူင်း) ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶူင်သၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ မီးယူႇ 26 ၸုမ်းလႄႈ ပႃႇတီႇၵဝ်ႇၸိူဝ်းဢမ်ႇၺႃးယုၵ်ႉလိူၵ်ႈပႅတ်ႈသေ သိုပ်ႇၶဝ်ႈၸွမ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ မီးယူႇ 50 ၸုမ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ (ပျီႇၶၢႆႇၽျူဝ်း) ၊ ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (တစည) ၸိူဝ်းပဵၼ်ပႃႇတီႇလူင်သေ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်းလႄႈ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ၾၢႆႇတႂ်ႈၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယၢၼ်ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ႁိုဝ် ႁူဝ်ပီ 2026 ၼႆႉ ၾၢႆႇငဝ်ႈငုၼ်းတီႇ မူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး (SNLD) တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႅပ်းတတ်းသဵၼ်ႈ ၸႂ်ဢမ်ႇတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ပႃႇတီႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ပူင်ႇသႂ်ၼႆသေ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်း။ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းမီးႁႅင်းယႂ်ႇသေ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လႆႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် လွင်ႈၵမ်ႉယၼ်တီႈၵူၼ်း မိူင်းၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း (NLD) လႄႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ဢိၵ်ႇတင်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႃႇ 40 ၸုမ်းၵေႃႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယႃႉသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ မၢႆၾၢင်ပႃႇတီႇပႅတ်ႈ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေဢွၼ်ႁူဝ် ၼမ်းၼႃႈၸတ်းႁဵတ်း ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇၼၼ် ႁူဝ်ပီ 2026 ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၶေႃႈမုလ်း ၶၢဝ်ႇသၢၼ် ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ႁႂ်ႈတႅတ်ႈတေႃးသေတႃႉ ၾၢႆႇၸတ်းပွင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ UEC တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ သင်ၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၼႂ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉၸိုင် ႁႂ်ႈတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ပႃႇတီႇ ၶိုတ်းတၼ်းၸွမ်းၼင်ႇ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ ၼႆယူႇ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-09T15:00:00	https://shannews.org/archives/66853	ပႃၼႂ်းၼမ်ႉၵူၵ်း ပဵၼ်ၸဵပ်းယဵၼ်း ၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်း	ၾၢႆႇတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယွၼ်ႉၶုတ်းၶမ်း တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉၵူၵ်းပဵၼ်ၵွင်ႉငူၼ်ႉသေ ပႃပဵၼ်ၸဵပ်းယဵၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၵူၵ်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇၼိူဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၼၼ်ႉ လတ်းလူင်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး လႆၶဝ်ႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး ဢၼ်မီးၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး။ ၼႂ်းလိူၼ်သွင်လိူၼ်ၼႆႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁႃ ၵိၼ်ပႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉထူပ်းႁၼ်ပႃ ပဵၼ်ၸဵပ်းယဵၼ်းၸွမ်းတူဝ်။ မီးတုမ်ႇၼမ်ႉသႂ်မိူၼ်ပွင်းၶိုၼ်ႈမႃးသေ တႅၵ်ႇပဵၼ်ၸဵပ်းလွၵ်ႈလၢၼ်ႉၵႂႃႇ။ ၾၢႆႇႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၶဝ်ဢဝ်ပႃၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၽႄထၢတ်ႈတူၺ်း တီႈႁူင်းယႃသတ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး။ တႃႇတေလႆႈႁူႉဝႃႈ ၸွင်ႇမီးထၢတ်ႈ ဢႃႊသႅၼ်ႊၼိၵ်ႉ (အာဆင်းနစ်) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈပႂ်ႉထႅင်ႈ 3 ဝူင်ႈ ၶၢဝ်ႇထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးလင် ႁၼ်ပႃပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၸိူင်ႉၼႆမႃးသေ ၵူၼ်းမိူင်းၾင်ႇမိူင်းထႆး ဢမ်ႇႁတ်းသိုဝ်ႉၵၼ်ပႃၼမ်ႉၵူၵ်း။ တမ်ႇငႃႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇႁႃလဵင်ႉမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉမိူင်းထႆး ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉတႄႉ ၼႂ်းၼမ်ႉၵူၵ်း ဢၼ်လႆ လတ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ မီးပႃ 86 သႅၼ်း ၊ ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၶွင် မီးပႃ 200 သႅၼ်း – ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် ပေႃးထတ်းတူၺ်းၶိုၼ်းတႄႉ ၵိုတ်းယူႇမွၵ်ႈ 100 သႅၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢႃႊဝီႊရ ပၵႃႊမၢတ်ႉ တိူဝ်ႊရႅၵ်ႊထိူဝ်ႊ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇထတ်းၵုမ်းလွင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈ မိူင်း ထႆး လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၼမ်ႉၵူၵ်း၊ လႆႈႁၼ်ထၢတ်ႈ ဢႃႊသႅၼ်ႊၼိၵ်ႉ 0.076 မီႊလီႊၵရမ်ႊ ၼႂ်း ၼမ်ႉၵူၵ်း 1 လီႊတႃႊ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉၵူၵ်းဢူၼ်၊ သီမၼ်းၶုၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်ႉၵူၵ်း တႃႇၵိၼ်တႃႇလၢင်ႉ တႃႇၸႂ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၶူမ်းပဵၼ်ၸဵပ်းၸွမ်းၽိဝ်ၼင်။ ၵွပ်ႈၼႆၵူၼ်းမိူင်းထႆး တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းပၼ် တၢင်းမိူင်းသၢတ်ႇၼၼ်ႉသေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/03/2025 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၸွမ်းသၢႆၼမ်ႉၵူၵ်း ဢွၵ်ႇမႃးၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်း တႃႇမွၵ်ႈ 700 ၵေႃႉ။ ၼမ်ႉၵူၵ်းၼႆႉ တႄႇႁူဝ်တီႈဝဵင်းမိူင်းၵူၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇသေ လႆလတ်းမိူင်းၵူၵ်း၊ မိူင်းသၢတ်ႇ၊ မိူင်း ယွၼ်း၊ လႆၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး လတ်းၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ၊ လတ်းၸႄႈဝဵင်း မႄႈၾႃႉလူင် ၸႄႈဝဵင်းမႄႈၸၼ်း၊ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆးသေ လတ်းပႃးဝဵင်းၵဵင်းသႅၼ် ၶဝ်ႈၸူးၼမ်ႉၶွင် (ၼမ်ႉၶူင်)။ တႅမ်ႈ – ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ ပိၼ်ႇ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ်	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-09T14:06:55	https://shannews.org/archives/66844	ၶၼ်ၼဵင်ႈတီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇပီၼႆႉ တူၵ်းႁႅင်း ယွၼ်ႉၼၢႆးၼႃႈပွႆးၸႃးတဵၵ်း	ၼၢႆးၼႃႈမႃးႁႃသိုဝ်ႉၼဵင်ႈ တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းပီၼႆႉ တဵၵ်းၵႃႈၶၼ်ၼဵင်ႈလိူဝ်ႁႅင်း၊ ၸဝ်ႈသူၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တေဢမ်ႇၶၢႆၵေႃႈသမ်ႉ လူဝ်ႇငိုၼ်း တေၶၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ ၼမ်ႉတွၼ်းသင်။ ၵႃႈၶၼ်ၼဵင်ႈယမ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇလိၼ်းဝေး (လင်းဝေး) ၊ တပိၼ်ႇပျေႃႇ (တပင်ပျော်) ၊ ၵျွၵ်ႉၵူႇပျိၼ်ႇ (ကျောက် ကူပြင်) ၊ ၵုင်းသိမ်ႇ (သိမ်ကုန်း) ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈလႆႈၼိုင်ႈၸွႆႉ 4,000 ပျႃးၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ယွမ်းလူင်းထိုင် 3,000 – 2,300 ပျႃးၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသိမ်ႇၼႆႉ မီးၵူၼ်းႁပ်ႉ သိုဝ်ႉၼဵင်ႈယမ်း 4 ၸဝ်ႈ၊ ၶဝ်ပႂ်ႉသိုဝ်ႉၼဵင်ႈတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးၶၢႆပၼ်။ ၵူၼ်းႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼဵင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်းၼဵင်ႈၼုမ်ႇဢွၵ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၶဝ်တဵၵ်းၵႃႈ မၼ်းလိူဝ်ႁႅင်းၼႃႇ။ ပေႃးႁၢင်ပီ ၵူၺ်းဢေႃႈ ၶၼ်ၼဵင်ႈလႆႈသုင်”- ဝႃႈၼႆ။ – ၼဵင်ႈ တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၶၼ်ၼဵင်ႈဢမ်ႇလီ၊ ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉသမ်ႉ ၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်သုင်၊ ငိုၼ်းၶဝ်ႈလႄႈ ငိုၼ်းဢွၵ်ႇဢမ်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇၵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉ ၵုမ်ႇလႆႈထွမ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၵၢၼ်သိုၵ်းသိူဝ်ယူႇၵူၺ်း ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ။ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃး ၵႃႈၶၼ်ၼဵင်ႈလႆႈထိုင် ၼိုင်ႈၸွႆႉ 4,500 ပျႃး ၊ ထိုင်မႃးၼႂ်းလိူၼ်မေႊၼႆႉ ၵႃႈၶၼ်ၼဵင်ႈယမ်း လူင်းထိုင် 2,300 ပျႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၼၢင်းယိင်း ပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းမႃးႁႃသိုဝ်ႉၼဵင်ႈႁႅင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးၶႆႈမီးယဝ်ႉ ၊ ပေႃး ထိုင်မႃးၶၢဝ်းၾူၼ် ဢမ်ႇမီးတီႈတၢၵ်ႇမၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ လႆႈၶၢႆဢၼ်ယမ်းဢဝ် ၊ ၼဵင်ႈႁႅင်ႈတႄႉ လႆႈၼိုင်ႈၸွႆႉ 15,000 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းမၼ်းတႄႉ မီးယူႇ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းသိုဝ်ႉမၼ်း ၊ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆတီႈတင်း ၵျွၵ်ႉသႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉသၵ်ႉမႃးၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၵႂႃႇၶၢႆယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ – သူၼ်ၼဵင်ႈ တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼိုင်ႈထူင်လႆႈသိုဝ်ႉ 8 မိုၼ်ႇထိုင် 1သႅၼ်ပျႃး ၊ ၼမ်ႉမၼ်းပုင်း လဵၵ်ႉ 6 မိုၼ်ႇပျႃး၊ ၶႆႇၵႆႇၼိုင်ႈလုၵ်ႈ 500 ပျႃး၊ ၼိူဝ်ႉမူႇၼိုင်ႈၸွႆႉ 40,000 ပျႃး။ ဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ ၵူႈပွၵ်ႈပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ၊ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်မီးတၢင်းႁၢင်ႈလီလႄႈ ၵတ်းယဵၼ်ဝဵင်းၼိုင်ႈသေ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼဵင်ႈ ၊ မၢၵ်ႇၸွၵ်း ၊ ၵေႃႇၾီႇသေ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၵူၺ်း။	['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-09T13:18:23	https://shannews.org/archives/66839	NUG ၸႂ်ႉငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ 24 လၢၼ်ႉပၢႆ တႃႇတပ်ႉၸုမ်း PDF 300 ပၢႆ	ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ – ဝၢႆးတႄႇၶွတ်ႇၽွတ်ႈ တပ်ႉၸုမ်း/ တပ်ႉၵွင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်း ဢ မေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ မွၵ်ႈ 24.9 လၢၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉၸုမ်း/ တပ်ႉၵွင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တႂ်ႈ NUG ၼႆႉ မီးဝႆႉ 300 ပၢႆ၊ လႆႈၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် 27 ၵမ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶၼ်ငိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၸိုင် တေမီးမွၵ်ႈ 100 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆ။ ငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 22 လၢၼ်ႉပၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ငိုၼ်းဢၼ်တပ်ႉၸုမ်းၾၢႆႇၵဵပ်းႁႃငိုၼ်း PRF ၵဵပ်းလႆႈမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၸမ် 3 ပီသေ ဢဝ်ၸႂ်ႉၸၢႆႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉၸုမ်း/ တပ်ႉၵွင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တႂ်ႈ NUG ၼႆႉ တႄႇၶွတ်ႇၽွတ်ႈတင်ႈၸုမ်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2021 ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းႁိုင် 3 လိူၼ်ပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တပ်ႉၸုမ်းၼႆႉ ၶွပ်ႈတဵမ် 4 ပီယဝ်ႉ။ တပ်ႉၸုမ်း/ တပ်ႉၵွင် မၢင်ၸုမ်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈတီႈ NUG လႄႈ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈ မီးဝႆႉလၢႆလၢႆၸုမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-09T12:00:00	https://shannews.org/archives/66835	တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းပႃႊၵိတ်ႊသတၢၼ်ႊ ယိုဝ်းၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ တူၵ်း 5 လမ်း	ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းပႃႊၵိတ်ႊသတၢၼ်ႊ ယိုၼ်ယၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ လႆႈယိုဝ်းၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ တူၵ်း 5 လမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်သႅၼ်း Rafale 3 လမ်း ၊ SU-30 ၼိုင်ႈလမ်းလႄႈ MiG – 29 ၼိုင်ႈလမ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈယိုဝ်းတူၵ်းပႃးၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်ႊ Heron ၼိုင်ႈလမ်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇမိူင်း ဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊတႄႉ ပႆႇတုမ်ႉတွပ်ႇသင်။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊတႄႉ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ၶဝ်ႈတိုၵ်းၼႂ်း မိူင်းပႃႊ ၵိတ်ႊသတၢၼ်ႊလႄႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႅတ်ႉသ်မီးယိူဝ်း 9 တီႈ ဢၼ်ယူႇဝႆႉၾၢႆႇတႂ်ႈ မိူင်းပႃႊၵိတ်ႊသ တၢၼ်ႊ ၵုမ်းၵမ် ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းပႃႊၵိတ်ႊသတၢၼ်ႊၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၺႃးတပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၶဝ်ႈ တိုၵ်း 3 တီႈ ၊ ၵျွင်းပလီႇလူႉၵွႆ 3 လင် ၊ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 7 ၵေႃႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉ။ တီႈ Muzaffarabad ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈ မိူင်းပႃႊၵိတ်ႊသတၢၼ်ႊ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈတႅၵ်ႇၽူင်ႉၵႂႃႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ဢွင်ႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၶဝ်ႈတိုၵ်းတေႃးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ တီႈတပ်ႉပၢင်သဝ်း ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၶဝ် ယူႇသဝ်း၊ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပဝ်ႉမၢႆသေ တိုၵ်းတေႃးၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်း 26 ၵေႃႉ ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၶႃႈ တၢႆ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႅတ်ႉသ်မီးယိူဝ်း ၾင်ႇမိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊၵုမ်းၵမ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင် မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊတင်း မိူင်းပႃႊၵိတ်ႊသတၢၼ်ႊၵေႃႈ မီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် ၶိုၼ်ႈမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-09T10:16:49	https://shannews.org/archives/66830	ဢမေႊရိၵၼ်ႊတင်း မိူင်းၶႄႇ တေတႄႇပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ	တႃႇတေလူတ်းယွၼ်ႇ လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ပၢင်တိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆသေ ၽူႈမီး ပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတင်း မိူင်းၶႄႇ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵုမ် ၵၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၼႆႉ တေတႄႇႁဵတ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 09-12/05/202 တီႈမိူင်းသုၺ်ႊၸႃႊလႅၼ်ႊ။ ၾၢႆႇမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေမီးၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်းလႄႈ တူဝ်တႅၼ်း ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵပ်း သိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်။ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇသမ်ႉ တေပဵၼ် ၵႅမ်ၸွမ်ၽွင်းလူင် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၼႂ်းၵႄႈၵၢင် သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝၢႆးသေ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵၢဝ်ႇၵိၼ်ႇ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊယဝ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ တိူဝ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇၼိူဝ် ၶူဝ်းၵုၼ်ႇမိူင်းၶႄႇ 145 % လႄႈ မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ တုမ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်း လူၺ်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၼိူဝ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ 125% ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်တႄႉ ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ငူပ်ႉငီႉ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၶႄႇႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ – မိူင်းၶႄႇ လႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတေႃႇ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸိုင်ႈမိူင်း ၊ လႆႈထွမ်ႇၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႄႈ လွင်ႈဢၼ် ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉမုင်ႈမွင်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတႅပ်းတတ်း တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၶဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ – ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ ပိုတ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းပၼ် တႃႇတေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်သေတႃႉ သင်ပၢင်တိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ တိုၵ်းသိုပ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇၸိုင် မိူင်းၶႄႇ တိုၼ်းတေတေႃႇသူႈ တိုၵ်းတေႃးၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်တီႈ – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတင်း မိူင်းၶႄႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈၼိူဝ် လွၵ်းၵၢတ်ႇၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']
2025-05-08T17:10:04	https://shannews.org/archives/66822	ပီ 2025 ၼႆႉ လွင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆမီႇႁေႃယဵၼ်ဝႆႉ မီးၵူၼ်းၶႂ်ႈၶၢႆၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းသိုဝ်ႉ	ၶၢဝ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းၼႆႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၶၢႆသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇ ၵႃႉသင်ၵေႃႈဢမ်ႇမၢၼ်မိူၼ်မိူဝ်ႈမိူင်းၼိမ်။ ၸဵမ်ဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵေႃႈ သုမ်းတိုၼ်းလၢင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸဝ်ႈၼႃး ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇၽၵ်းမီႇႁေႃၵေႃႈ ပီ 2025 ၼႆႉ ထူပ်းပၼ်ႁႃ ၽၵ်းမီႇႁေႃ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ်၊ ၵူၼ်းႁႃသိုဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇမီး။ ပီၼႆႉ ယွၼ်းသူးႁႂ်ႈၶၼ်ၽၵ်းမီႇႁေႃ ၶၢႆလီ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈပၼ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ လႆႈ ထႅင်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇႁေႃ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၽၵ်းမီႇၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်တီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၽႂ်မၼ်းသေ ၵမ်ႈၽွင်ႈၽုၵ်ႇၸဝ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၽုၵ်ႇလႃႈ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်း တႆးပွတ်းဢွၵ်ႇတႄႉ ဝၢႆးပၢတ်ႇၶဝ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုင်သၢင်ႈတႃႇၽုၵ်ႇၽၵ်းမီႇႁေႃ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႄႇဢဝ်ၼႂ်းပီ 2024 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းတႆးထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈသူၼ် ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၼႂ်းႁႆႈၼႂ်းၼႃး။ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လူႉသုမ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ဢေႊၶိူဝ်ႊ ၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈဝဵင်း။ ဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ တေႃႈၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၺႃးၼမ်ႉၼွင်းလူၵ်ႈထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ တႄးၼႃး ယၢတ်ႇပင်း တီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵေႃႈ ယဵၼ်းပဵၼ်ႁၢတ်ႇသၢႆး ၊ တုမ်မႆႉတုမ်တွၵ်ႇ ယုမ်းႁူၵ်ႉ မႃးၶင်ႉမႃးပၢၼ်ႈဝႆႉ ပေႃး ၶပ်ႉပေႃးၶိုဝ်း။ သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇလုမ်းလႃးဢဝ်လႆႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပွႆႇႁူၵ်ႉႁၢမ်းပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ။ ၵမ်ႈၼမ် ဝႆႉၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈပဵၼ်ယႂ်ႇလႄႈ ပေႃးဝႃႈသူၼ်ႁႆႈၼႃးႁူၵ်ႉႁၢမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ သူၼ်ၽၵ်းမီႇ ပီႈၼွင်ႉထုင်ႉပူင်း ယွၼ်ႉလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈလူႉလႄႈ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇၽၵ်းမီႇႁေႃၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်။ တေဢမ်ႇၽုၵ်ႇၵေႃႈ ဢၼ်မီးလၢႆးလႆႈ ၼမ် သမ်ႉပဵၼ်ၽၵ်းမီႇ။ တေၽုၵ်ႇၵေႃႈ လႆႈလူင်းတိုၼ်းၼမ်သေ တူၼ်ႈသမ်ႉဢမ်ႇလီ ပဵင်းမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼႆ ၼၢင်း ယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇ မိူင်းတူၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၽၵ်းမီႇၼႆႉ ၽုၵ်ႇယူႇၵေႃႈ တူၼ်ႈမၼ်းဢွၵ်ႇမႃးႁဵဝ်ႇႁဵဝ်ႇႁႅင်ႈႁႅင်ႈ ၊ မိူဝ်ႈတႄႇဢွၵ်ႇမႃးၵေႃႈလိူင် ပႅတ်ႈႁေ။ ၸိူဝ်းဢၼ် ၵႂႃႇထုၺ်လိၼ်သေ ၽုၵ်ႇၵေႃႈ တူၼ်ႈမၼ်းလီယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁူဝ်မၼ်းသမ်ႉဢမ်ႇလီ။ ၽုၵ်ႇသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶွၼ်ႇ လႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈၶၢင်းဢေႃႈ”။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၽုၵ်ႇမွၵ်ႇမၢၵ်ႇၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၢင်ႇၵိူဝ်းလႆႈၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ် လုမ်းလႃးငဝ်ႈတေႃႇပၢႆ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇႁတ်းလိုဝ်ႈႁတ်းယင်ႉ။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၶၼ်လီၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တႃႇသိုဝ်ႉ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈသမ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ပုင်ႈသုင် မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ လိၼ်ပုၺ် ၼမ်ႉယႃၶႃႈမူင်ႈမႅင်း ယႃႁႅင်းတူၼ်ႈ ယႃႁႅင်းႁူဝ် ၼမ်ႉယႃဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လႆႈသိုဝ်ႉၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်ပျႃး။ တေသိုဝ်ႉၵႃႈၶၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇဢၼ်ပေႃးမၼ်းမႃးၸႂ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇ တိူဝ်ႉယမ်သင်လႄႈ ၵႃႈလႆႈသိုဝ်ႉလိၼ်ပုၺ် ၼမ်ႉယႃ သႅၼ်းဢၼ်ၵႃႈယႂ်ႇမၼ်းမႃးၸႂ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီ 2025 ၼႆႉတႄႉ ယႃႇဝႃႈ တေၶၢႆၽၵ်းမီႇႁေႃသေ လႆႈၶိုၼ်းတိုၼ်းလၢင်း ယင်းဢမ်ႇမီးၽႂ်တူၵ်ႇထိုင် တႃႇ ၵႃႉတႃႇၶၢႆသင်။ တီႈတႄႉမၼ်း ၽၵ်းမီႇႁေႃၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ထူၺ်ႈသေ မတ်ႉၸွၵ်း ႁွႆႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႃႈ ပီမႂ်ႇသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ယဝ်ႉၼႆ ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်သဝ်းတႄႉ ဝၢႆးထူၺ်ႈၽၵ်းမီႇၵူၺ်း ဢမ်ႇႁိုင်သင်ၵေႃႈ သဵင်ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၵူၼ်းၶၢႆပေႃး ဢူၼ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ ၊ တႄႇဢဝ် ၵီႊလူဝ်ႊ 20 ဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းထႆးၶိုၼ်ႈၼိူဝ် တေႃႇထိုင် 40 – 50 ဝၢတ်ႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်း လၢတ်ႈလႆႈၶၼ်မၼ်းၵမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမိူၼ်ပီ 2025 ၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ”။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵူႈယိမ်ငိုၼ်းလူင်ႈၼႃႈ ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၸိုၵ်းလိၼ်ပုၺ် ၸိုၵ်းၼမ်ႉယႃ တႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းသူၼ်ၽၵ်းမီႇ ၸိူဝ်း ၼႆႉဝႆႉတႄႉၵေႃႈ ပေႃးထိုင်မႃးလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈၼီႈ တေႁႂ်ႈဢဝ်ၽၵ်းမီႇတႅၼ်း ၊ တေၼပ်ႉၼိုင်ႈလူဝ်းလႂ် 25 ဝၢတ်ႇသေ ၼပ်ႉသၢႆႈၼီႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်လၢတ်ႈ။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉတီႈမိူင်းတူၼ်ၵူၺ်း တီႈမိူင်းပၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇႁေႃ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ် မႆႈၸႂ် ယွၼ်ႉၶၼ်ၽၵ်းမီႇဢမ်ႇမီး။ တီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၵေႃႈ မိူၼ်ၼၼ်။ ၼႂ်းပီ 2023 ၼၼ်ႉတႄႉ ၶၼ်ၽၵ်းမီႇႁေႃ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ 1 ၸွႆႉလႂ် ၶၢႆလႆႈ 10,000 ပျႃး ထိုင် 11,000 ပျႃး၊ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၵေႃႈ 1 ၸွႆႉလႂ် ၶၢႆလႆႈ 60 ဝၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽၵ်းမီႇႁေႃၼႆႉ ပေႃးလႆႈဝႆႉႁိုင်သေ ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆဢွၵ်ႇၸိုင် မၼ်းတေႁႅင်ႈ ၼမ်ႉၼၵ်းတေယွမ်းၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်ၵေႃႈ မၼ်းၸၢင်ႈၼဝ်ႈၸၢင်ႈၽၢင်းပႅတ်ႈ ။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ၸၢင်ႈလႆႈၵႂႃႇထွၵ်ႇပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2018 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး(လဝ်းပၢၼ်း) မႃးႁပ်ႉသိုဝ်ႉလႄႈ ၶၼ်ၽၵ်းမီႇၽိူၵ်ႇတီႈမိူင်းပၼ်ႇ 1 ၸွႆႉလႂ် 150 – 200 ပျႃး မွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁူႉဝႃႈပဵၼ်ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၽၵ်းမီႇၼမ် 1 ၵီႊလူဝ်ႊလႂ်ထိုင် 22 ဝၢတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၽၵ်းမီႇႁေႃဢမ်ႇမီးၶၼ်ၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ်ပၼ်ႁႃလၢႆလွင်ႈယူႇ – ၼၢႆးၼႃႈ ၵူၼ်းၵႃႉ မၢင်ၸိူဝ်း တင်ႈၸႂ်ပႂ်ႉ ႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းၽၵ်းမီႇယွမ်းသေ ၸင်ႇလႄႇႁႃသိုဝ်ႉႁႃၶၢႆၵေႃႈမီး။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် တႃႇၸဝ်ႈၽၵ်းမီႇ တေလႆႈၼမ်ႉ မျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းတႄႉဢမ်ႇငၢႆႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၽၵ်းမီႇႁေႃ တီႈမိူင်းပၼ်ႇ ပႂ်ႉတေႃႇ ၼၢႆးၼႃႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ် မႃးသိုဝ်ႉထိုင်ႁိူၼ်းၵေႃႈ ၽၵ်းမီႇဢၼ်မီးဝႆႉၵေႃႈ ႁဵဝ်ႇႁႅင်ႈ မွတ်ႈသႃး မူတ်းယဝ်ႉၼႆ ၸဝ်ႈၽၵ်းမီႇၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၽၵ်းမီႇႁေႃဢမ်ႇမီးၵႃႈမီးၶၼ် ၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်သိုဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵႃႈမီးၶၼ်သင်လႄႈ ၸဝ်ႈၽၵ်းမီႇတီႈဝဵင်း ပၢင်မၢၵ်ႇၽႃႈ ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၸိုင်ႈထႆး သမ်ႉပေႃးလႆႈၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈၵေႃႈမီးၼႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Chiang Mai News ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ။ ဝဵင်းပၢင်မၢၵ်ႇၽႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈတႆးယူႇၼမ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ် ဢဝ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇၽၵ်းမီႇႁေႃ ပဵၼ်ၵၢၼ်လဵင်ႉ တွင်ႉပိူင်ယႂ်ႇ။ ၽုၵ်ႇၽၵ်းၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်းယူႇသေတႃႉ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၶၼ်လီပဵင်းၽၵ်းမီႇတႄႉဢမ်ႇမီး။ ၽၵ်းမီႇႁေႃၼႆႉ သမ်ႉ သင်လႆႈၶၢႆၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ်လႆႈငိုၼ်းပဵၼ်ၵွၼ်ႈလႄႈ ၸၢင်ႈမီးငိုၼ်း ၵဵပ်းငိုၼ်းႁွမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီ 2025 ၼႆႉတႄႉ ၽၵ်းမီႇႁေႃဢမ်ႇမီးၶၼ်သင် ၵူၼ်းႁပ်ႉသိုဝ်ႉသေ ၶိုၼ်းၵႃႉၶၢႆၵေႃႈ ပႆႇမီး။ လိူၼ်ၼႃႈ လိူၼ်ၼႂ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸမ်ပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးယဝ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸိူဝ်းပဵၼ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း မႆႈၸႂ် တႃႇၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလုၵ်ႈလၢင်း။ ၸဝ်ႈသူၼ်မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ မႆႈၸႂ် တႃႇသၢႆႈတႅၼ်းၼီႈ ဢၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းၵူႈလူင်ႈၼႃႈ မႃးၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႆ ၸဝ်ႈသူၼ်ဝဵင်းပၢင်မၢၵ်ႇၽႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ်ဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ၼင်ႇၼႆ။ ၽၵ်းမီႇႁေႃၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ တႄႇၽုၵ်ႇၶၢဝ်းႁၢင်ပီ မၢင်တီႈၽုၵ်ႇၽွင်းလိူၼ် 11 လိူၼ် 12 ၊ ဝၢႆးလင်ၽုၵ်ႇလႆႈမွၵ်ႈ 3 လိူၼ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ထူၺ်ႈၽွင်းၶၢဝ်းလိူၼ် 3 လိူၼ် 4 ။ ၽွင်းၶၢဝ်းၽၵ်းမီႇၶၢႆလီတႄႉ ပဵၼ်ၽွင်းလိူၼ် 4 လိူၼ် 5 ၶၢႆယဝ်ႉမူတ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ပီၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်သိုဝ်ႉၶၢႆလႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။	['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2025-05-08T16:33:31	https://shannews.org/archives/66814	ၸုမ်းၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉတႆး မိူင်းမၢဝ်း ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ	မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 07/05/2025 ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ၸုမ်းၵုၼ်ႁဵင်ၽွင်ႇတေးသျိၼ်း လႆႈဢွၼ်ၸုမ်းၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉတႆး မိူင်းမၢဝ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ မႃးၼၼ်ႉ ၵႂႃႇ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇပီ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ပႃး တႃႇပူၵ်းသုမ်ႉယူႇသဝ်း ၽွင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း – ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ/ ၸုမ်းၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉတႆး မိူင်းမၢဝ်း မႃးၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၶဝ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လွင်ႈတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း လွင်ႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ်လႄႈ ၸုမ်းၶႅၵ်ႇလီ ပၢင်ၸႃႉတႆး မိူင်းမၢဝ်း ဢၼ်မီးတၢင်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းတႆး – မိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ မႃးၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်းတွင်း တႃႇပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး သုမ်ႉသွင်းတီႈယူႇ ၽွင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 150 သႅၼ်ပျႃး”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇပီၼႆႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် မႃးယူႇသဝ်းဝႆႉ မီးတႃႇလင် ႁိူၼ်း 107 လင်၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး 445 ၵေႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၼွၵ်ႈလိူဝ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈ တီႈယူႇတၼ်း သဝ်းယဝ်ႉ တႃႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ တႃႇပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉယူႇ ယွၼ်ႉၼၼ် တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉ တေလႆႈသိုပ်ႇၶတ်းၸႂ်ထႅင်ႈတင်း ၼမ်။ တင်ႈတႄႇ ႁူဝ်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2025 မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်ယွင်ႁူၺ်ႈ လႆႈပၢႆႈၽေး ပၢင် တိုၵ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ဝၢၼ်ႈလွႆလူင်ယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလိၼ်ပူၵ်ႇတႅၵ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇလေးပိၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇမူ ၊ ဝၢၼ်ႈၽြႃးလွႆလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတူၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ လၢႆတီႈ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ပွႆႇ မၢၵ်ႇသႂ်ႇၸွမ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ဝႃႈၼႆ။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-08T16:00:00	https://shannews.org/archives/66812	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇတူဝ်ၶိုၼ်း 300 သႅၼ်ပျႃး	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းႁိူၼ်း လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်း 300 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသိမ်ႇ (သိမ်ကုန်း) ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸၢႆးမွင်ႇ ဢႃယု 30 ပၢႆ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/04/2025 ၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 08/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်း ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းႁိူၼ်းၸၢႆးမွင်ႇ ၵႂႃႇယွၼ်းထုတ်ႇဢဝ် တူဝ်မႃးၶိုၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယွၼ်းငိုၼ်း 300 သႅၼ်ပျႃးၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်ၸၢႆးမွင်ႇ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ တီႉၺွပ်းဢဝ်မၼ်းၵႂႃႇ၊ ၶဝ်ၼႄးဝႃႈ မၼ်းၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်တင်း PDF ၼႆ ၊ မိူဝ်ႈဝႃး လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်းတင်းငိုၼ်း 300 သႅၼ် ၊ ၽွင်းၵႂႃႇထုတ်ႇတူဝ်မႃးၶိုၼ်းၼႆႉ ၸွမ်းတူဝ်ၶိင်းၼႆႉ မီးႁွႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပေႃႉဝႆႉ သမ်ႉပေႃးမၢၼ်ႉၸဵပ်းၵႂႃႇမူတ်း။ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈလီသေဢၼ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း 200 ပၢႆ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼပၢၼ်းၵျီး (နွားဘန်းကြီး)။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႂ်ႉၾူၼ်းမိုဝ်းထိုဝ်ပႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသိမ်ႇ (သိမ်ကုန်း) လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ထႅမ်ႁႅင်း သိုၵ်းၵႂႃႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈၼပၢၼ်းၵျီး ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၾူင်းၸႂ်ႉမိုဝ်းထိုဝ် ၊ ပေႃးၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်း ဝၢၼ်ႈမိူဝ်ႈ လႂ်ၵေႃႈလႆႈၵူဝ်ၼႃႇ ၊ ၶဝ်ၵႆႉၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၼ်ၶၢဝ်ႇသိုၵ်း PDF ၼႆသေ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇၼႃႇ။ လိူၼ် ထူၼ်ႈ 4 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵူၺ်းၶဝ် ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၵုင်းသိမ်ႇသေ တီႉဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇ 7 ၵေႃႉလူးၵွၼ်ႇ။ ပေႃႉထုပ်ႉသေႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇတၢင်းပၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ15/04/2025 မႃး ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း 100 ပၢႆ ထူဝ်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈလိၼ်းဝေး (လင်းဝေး) ၊ ၵျွၵ်ႉတေႃး (ကျောက်တော) ၊ တၽၢၼ်းပိၼ်ႇ (သဖန်းပင်) ၊ ပႄႇၵိၼ်း (ပါယ်ကင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 12/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်း ၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈႁႅမ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈတၽၢၼ်းပိၼ်ႇ တၢႆ 4 ၵေႃႉ ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈၸၼ်ႉ 8 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၊ ဝၢႆးလင်ၼႆႉ ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယူႇယၢပ်ႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယိပ်းၵွင်ႈ ယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၵ်းတပ်ႉသေတႃႉ မိူဝ်းတင်ႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၵႆႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶိူဝ်းယႂ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ ၵွၼ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်လိၼ်ၸမ်ႉ ၼမ်ႉလိူင်ႇ။ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးၽေးသိုၵ်းသိူဝ်။ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇၵျေႃႇမူၼ်ႈသႃႇ ဢမ်ႇလႆႈၶီလႆႈမႆႈသင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉတႄႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်း ယႂႃႇငၢၼ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈသိုၵ်း PDF သေ ၶိုၼ်းတေႃႇသူႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေ ၶဝ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းမႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-08T15:30:00	https://shannews.org/archives/66806	ပႅတ်ႇထရီႇတႅၵ်ႇသေ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ	မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 07/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉ ပႅတ်ႇထရီႇတႅၵ်ႇၼႂ်းႁိူၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈၼႂ်းႁိူၼ်းလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်မီးၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉမႆႈၵႂႃႇသဵင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း လူႉသုမ်း ၵႂႃႇငိုၼ်းတႃႇ 24 သႅၼ်ပျႃး။ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈၾႆးသူဝ်ႊလႃႊ (Sola) လူႉၵွႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾႆးမႆႈႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈပိင်ႁွႆ ၼႂ်းဢိူင်ႇၽႃႉယိူင်း ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ။ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၾႆးလၢမ်းမႆႈႁႅင်းလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶူဝ်းႁိူၼ်းၶူဝ်းယေးသင် လူႉသုမ်းၵႂႃႇ တႃႇၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်း 15 သႅၼ်ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ – ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ၾႆးၾႃႉသေ တႃႇသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်းလႄႈ တႆႈၾႆးလႅင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပိုင်ႈဢိင် ၾႆးသူဝ်ႊလႃႊ လႄႈ ပႅတ်ႇထရီႇဝႆႉၵူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၵိၼ်းၸွမ်းတင်းၼမ်သေတႃႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵေႃႈ ယင်းပႆႇလႆႈႁၼ် သိုၵ်းၸုမ်းလႂ် ၶတ်းၸႂ်ၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-08T15:00:00	https://shannews.org/archives/66802	ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇၾင်လိၼ် မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းၸူင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇၾင်လိၼ် ၽွင်းၵႂႃႇႁႃၽိုၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႉယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇၾင်လိၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢႆးဢၢႆႈလၢဝ် ဢႃယု 32 ပီ မၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇႁႃၽိုၼ်းႁိမ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်းၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ခလယ 23 ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းလႄႈ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉ မွၵ်ႈ 5 လၵ်းၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ ႁိမ်းႁူဝ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝၢၼ်ႈတူင်ႈၸၢင်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယၢမ်ႈၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇၾင်လိၼ် ႁိမ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်းၵဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ခလယ 23 ၼၼ်ႉသေ လႆႈတႅပ်းပႅတ်ႈၶႃမၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ ၶွၼ်ၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်း တေယူႇသဝ်းၵႂႃႇမႃးႁဵတ်းႁႃ ၵိၼ်လႆႈငၢႆႈလူမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁႃၵဵပ်းပႅတ်ႈပၼ် မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်ၶိုၼ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ယင်းတိုၵ်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လွင်ႈၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ လွင်ႈလႅင်းၾူၼ်း၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉသေ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း တႃႇၵႃႉၶၢႆႁဵတ်းၵၢၼ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇငၢႆႈလူမ်မိူၼ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်း။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-08T14:30:00	https://shannews.org/archives/66793	ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ်လိူင်ႇၼမ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ	ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမႃးၼႆႉ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႇၶုတ်ႈ ယိင်ႈၶႅၼ်း လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ – ၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/05/2025 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း AGM ဢၼ်မီးႁိမ်း ႁူင်းပလိၵ်ႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈ မၢႆ(1) ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ထုၵ်ႇၵူၼ်းႁၢႆႉၵေႃႉၼိုင်ႈ သႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်း ပႃး ၵွင်ႈသေ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ပႂ်ႉ တီႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉဢဝ်ပၼ် i Phone 5 လုၵ်ႈသေ လႅၼ်ႈ ပၢႆႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ – ႁူင်းယႃလူင် ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဝႃႈ -“ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈသမ်ႉ ၸမ်ႁူင်းပလိၵ်ႈလူးၵွၼ်ႇ ၵူၼ်းႁၢႆႉယင်းႁတ်းမႃးၸူၼ်ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၸိူင်ႉၼႆ တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်ႁႅင်း တႄႉတႄႉ။ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇၸူၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပႂ်ႉႁၢၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇလႄႈ လွင်ႈၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းလႆႈမႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပႃးထႅင်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၸွႆႈယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ငူပ်ႉငီႉပၼ်တင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶိုၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းဝဵင်း ၵႆႉမီးလွင်ႈၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉ ၶုတ်ႈလိူင်ႇၼမ်မႃး ၵူႈဝၼ်း။ – ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 02/05/2025 ၼႆႉမႃး ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်း ဝဵင်းၶိုၼ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ တႄႇပိုတ်ႇၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ယဝ်ႉ ၼႆသေ တႃႉ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ပလိၵ်ႈတႄႉ ယင်းပႆႇႁၼ်တႄႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈမႆႈၸႂ်ဝႆႉယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်မႃးဝႆႉတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယူႇသဝ်းဝႆႉၸွမ်းတပ်ႉတေႃႉသူင်ႇ 626 ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ မၢႆ(8) ၊ တပ်ႉၶလယ 68 ၊ တပ်ႉၶလယ 41 ၊ တပ်ႉၶမယ 507 ၸိူဝ်းၼႆႉ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2025-05-08T13:44:24	https://shannews.org/archives/66784	ၸုမ်းသွၵ်ႈႁႃ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉ ၼႂ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa ၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ – တႅင်ႈၶမ်း တင်းၼမ်	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/05/2025 ၸုမ်းၶႄၾႆး ၸိူဝ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈသွၵ်ႈႁႃ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ဢၼ်ၵူၼ်ႇပၼ်းၵႂႃႇ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ႁႅင်း 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်ငိုၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅၼ်တင်း တႅင်ႈၶမ်းလႄႈ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇမၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၶႄၾႆးၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ – ထူပ်းႁၼ် တူဝ်ငိုၼ်း 830 သႅၼ်ပျႃး၊ ငိုၼ်းတေႃႊ လႃႊ မၢင် 100 မီးတႃႇ 3 မိုၼ်ႇတေႃႊလႃႊ၊ ငိုၼ်းထႆး မၢင် 20 တႃႇ 7 ဝႂ်၊ တႅင်ႈၶမ်း ဢၼ်မီးၼမ်ႉၼၵ်း ၼိုင်ႈ တႅင်ႈလႂ် 1 ၶၼ်ၼၼ်ႉ 10 တႅင်ႈ၊ ၼမ်ႉၼၵ်း 1 ၵျၢပ်ႈ 4 ပႄးၼၼ်ႉ 2 တႅင်ႈ၊ ဢၼ်မီး 1 ၵျၢပ်ႈ 3 ပႄးၼၼ်ႉ 1 တႅင်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈႁွႆႈ ၶိူင်ႈတိုဝ်း သၢႆသွႆးၶမ်း 30 သဵၼ်ႈ၊ ပီႇႁူၶမ်း 13 ၵူႈ၊ ဝႅၼ်ၶမ်းလႄႈ သၢႆၶေႃႈမိုဝ်းၶမ်း 26 သဵၼ်ႈ၊ ၵႂၢင်းသႅင်ၶမ်း 35 ဢၼ်၊ တိင်ႇတွႆႈသၢႆၶေႃး 5 ဢၼ်၊ ၶူဝ်းသႅင်ၶဵဝ် 2 ဢၼ်၊ သွႆႈသၢႆၶႆႇမုၵ်း 2 သဵၼ်ႈ၊ ၵႂၢင်းသႅင်ဢၼ်မဵတ်ႉသႅင်ၼၼ်ႉ 1 ဢၼ်လႄႈ ဢၢႆႊၾူၼ်း (Iphone) 1 လုၵ်ႈ၊ Ipad 1 လုၵ်ႈ၊ ပပ်ႉယေးငိုၼ်း (ပၢၼ်ႇ) 9 ပပ်ႉ၊ မၢႆၾၢင် 3 ဢၼ် ဢိၵ်ႇပႃး ၽိုၼ်လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆးဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၸုမ်းၶႄၾႆးၶဝ် ထူပ်းႁၼ်မိူဝ်ႈၽွင်း တိုၵ်ႉယႃႉၽဵဝ်ႈ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa တိူၵ်ႈထႅဝ် B,C,D ၼၼ်ႉသေ ၶိူင်ႈၶူဝ်းငိုၼ်းၶမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၼ်တီႈၼႂ်းတိူၵ်ႈထႅဝ် B မၢႆႁွင်ႈ (19) ။ ၾၢႆႇၸုမ်းဢၼ်ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း မွပ်ႈဢၢပ်ႈပၼ် ၶိုၼ်းၶူဝ်းၶွင်ၼၼ်ႉ လႆႈဢၢပ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းတီႈ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းၶိူဝ်း ၸဝ်ႈၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းၼႆႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – တိူၵ်ႈ Sky Villa တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၼႂ်းႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ Sky Villa ဢၼ်လူႉၵွႆ ၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၶႄၾႆးၶဝ် ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆဝႆႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 03/05/2025 ၼႆႉ ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆတႃႇ 139 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး 44 ၵေႃႉ၊ ၼၢင်းယိင်း 73 ၵေႃႉ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 13 ၵေႃႉ၊ တူဝ်တၢႆ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇလႆႈ ယိင်းၸၢႆးၼၼ်ႉ မီး 9 ၵေႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းၶႄၾႆးၶဝ် ၸွႆႈထႅမ်ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa ၵႄႈၵၢင်လွင်ႈလူႉၵွႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလွတ်ႈသၢႆၸႂ်မႃး မီး 52 ၵေႃႉ။ ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်လွင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တေႃႇထိုင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 27 ဝၼ်းၼႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa မီးၵူၼ်းယူႇသဝ်း ဝႆႉ 348 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2025-05-08T12:02:04	https://shannews.org/archives/66777	လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၶူင်သၢင်ႈသၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်တေပၼ်ၾၢင်ႉတၢင်းမိုဝ်းထိုဝ်	ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၽေးသၽႃႇဝ ၼႆသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇသၢၼ်မိူင်းထႆး ႁဵတ်းဢွၵ်ႇသၼ်ယၢၼ်း ၾၢင်ႉၽေး တၢင်းမိုဝ်းထိုဝ်။ လွင်ႈၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ႁဵတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 7/5/2025 ဝႃႈ – သၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေး ဢၼ်ၶူင်သၢင်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တေပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းထႆး။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၽေးသၽႃႇဝ (ၾူၼ်လူမ်း၊ၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ) တေၶဝ်ႈမႃးၼႆ သဵင်ႁိင်ႇၾၢင်ႉၽေး တေလင်တီႈမိုဝ်းထိုဝ်ဝႆႉၵွၼ်ႇလူင်ႈၼႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈတေလႆႈပဵၼ် မိုဝ်းထိုဝ် Android Version 11 လႄႈ ios Version 18 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် သၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉ ၽေးၸင်ႇတေလင်။ ပေႃးပဵၼ်မိုဝ်းထိုဝ်ဢၼ်ဢမ်ႇ ယုၵ်ႉမုၼ်း Version ဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ သဵင်ႁိင်ႇတေဢမ်ႇလင်။ ၵူၺ်းၵႃႈတေမီးၶေႃႈၵႂၢမ်း SMS ၶဝ်ႈမႃးယူႇ။ တႃႇႁႂ်ႈၵူႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းထႆးတေႁပ်ႉႁူႉပွင်ႇၸႂ်လႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်း SMS ၼၼ်ႉ တေမီးတင်းၽႃသႃလိၵ်ႈထႆး၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ၶႄႇလႄႈ လိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးပႃး – ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢင်ႉၽေးသၽႃႇဝ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢၼ်ၶူင်သၢင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉတေပဵၼ်ႁိုဝ် ၸွင်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ဢွင်ႇမၢၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တေၸၢမ်းတူၺ်း 3 ၵမ်း။ ဝၼ်းတီႈ 2/5/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်း လႄႈ ဝၼ်းတီႈ 7 ၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈ သႃလႃးၵၢင်(လုမ်းၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ) ၵဵင်းႁၢႆး၊ သူႇၽၼ်ႊပူႊရီႊ၊ ဢူႇပူၼ်ႊရတ်ႉၶျထႃႊၼီႊ၊ သူင်ၶလႃႊလႄႈ ၸႅင်ႉဝတ်ႉထၼ ၵုင်းထဵပ်ႈ။ ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ လမ်းပၢင်း၊ ၼၶွၼ်း ရၢတ်ႉၶျသီမႃး၊ ၼၶွၼ်းသဝၼ်၊ သူႇရတ်ႉထႃႊၼီႊ၊ ၶဵတ်ႇၻိၼ်ႊတႅၼ်ႊ ၵုင်းထဵပ်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13/05/2025 ၼႆႉ သၼ်ယၢၼ်းၾၢင်ႉၽေး တေလင်တီႈမိုဝ်းထိုဝ်ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ၵဵင်းမႂ်ႇ၊ ဢယုတ်ႉထယႃး၊ ဢုၻွၼ်ႊထႃႊၼီႊ၊ ၼၶွၼ်းသီထမ်ႊမရၢတ်ႉ လႄႈၵုင်းထဵပ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းထိ 13 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈမိုဝ်းထိုဝ်ၽႂ်သဵင်လင် ယႃႇတူၵ်းၸႂ်သေၵမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ- chiangmai news	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2025-05-08T10:16:39	https://shannews.org/archives/66771	ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၵဵင်းမႂ်ႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 25 ပီ တေၸတ်းပၢင်ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ	ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၵဵင်းမႂ်ႇၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶွပ်ႈတဵမ် 25 ပီ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် လႄႈ ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇၵၼ် တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 25/5/2025 ဝၼ်းတိတ်ႉယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း မိူင်းထႆး တေပိုတ်ႇပၢင်ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်တီႈပၢင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ႇ Rocket Arena สนามฟุตบอลหญ้าเทียม သေယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 7 မူင်း ထိုင် 10 မူင်း တေၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်သူး မီးၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸိူင်းလႅဝ်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတေမႃးမူၼ်ႈၸႂ်ပၼ် ႁၢင်ႈႁႅင်းဝႆႉတႃႇၵူၼ်း 300 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၵဵင်းမႂ်ႇၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2001။ ပီၼႆႉၶွပ်ႈတဵမ် 25 ပီ။ ပဵၼ်ပီၵွၼ်းငိုၼ်းႁဝ်းၶႃႈၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်မၢႆတွင်းတီႈလီ ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၶႄႉၶႅင်ႇမၢၵ်ႇၼင်ၵၼ်။ ႁဝ်းၶႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇ 32 ထိမ်း။ ၽႂ်သူၼ်ၸႂ်ၶႂ်ႈမႃးၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇပိတ်ႉၸွမ်းၵေႃႈ မႃးပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ လႆႈ။ ပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇၵၼ်ၵေႃႈတေမီးဝူင်းၸိူင်းလႅဝ်း လႄႈတၢင်းၵႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေမႃးမူၼ်ႈၸႂ်ပၼ် ။ တိတ်းတေႃႇသိုဝ်ႉဝႂ်လႆႈ ၼိုင်ႈၽိူၼ် 8 ၵေႃႉၼၼ်ႉ 2500 ဝၢတ်ႇ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ပၢင်ၶႄႉၶႅင်ႇမၢၵ်ႇၼင် ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၵဵင်းမႂ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းသူၼ်ၸႂ်တႃႇၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမၵ်းတတ်းဢႃယု လႄႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးမီးတိုဝ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ ႁႂ်ႈမေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵၼ်တႃႇပူၵ်းပွင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း။ ပိူင်လူင် ယိူင်းဢၢၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵၢင်းယၢၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈၶေႃႈတတ်းမၵ်းဢမ်ႇမီးသင် – ပေႃးမီးပဵၼ်ထိမ်းၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ- ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ။ ၼႂ်းပွႆးပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ႇၼၼ်ႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ် ၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၵေႃႈ 1 ထိမ်းတေလႆႈမီး 7 ၵေႃႉ ။ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇ 32 ထိမ်း။ ၽႂ်သူၼ်ၸႂ် တိတ်းတေႃႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈလႆႈတီႈ 082 891 0091 ၊ 093 272 8699 ၊ 093 223 5289 ။ ၾၢႆႇတၢင်းၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် တေၵဵပ်းငိုၼ်း1 ထိမ်း 3000 ဝၢတ်ႇ ။ ၸုမ်းဢွင်ႇပေႉၼၼ်ႉ တေမီးၶူဝ်းတွၼ်ႈပၼ်သူး ၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်း 2000 ဝၢတ်ႇ တေထိုင် 1 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇဝႃႈၼႆ ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇၼႆႉ တႄႇၽွတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈပီ 2001 ၸွႆႈထႅမ် ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉပီႈၼွင်ႉတႆးလႄႈ တူင်ႇဝူင်း ၊ ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ဢၼ်မီးတီႈၵဵင်းမႂ်ႇမႃး လႆႁူႉၼင်ႇၼႆ ။	['ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-08T09:59:38	https://shannews.org/archives/66765	မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇမိူင်းရတ်ႉသျႃးထႅင်ႈယဝ်ႉ	ဝၼ်းတီႈ 07/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇလႄႈ မေးၼၢင်းမၼ်း တေႃႇၵျူႇၵျူႇလႃႉ ၼမ်းၼႃႈသေ ဢွၼ်ႁူဝ်ဢဝ် ၽွင်းလူင် ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈတင်း ၽူႈ မီးၸၼ်ႉၾၢႆႇၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ဢွင်ႇပေႉပွႆးတိုၵ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလူင် 80 ပီတဵမ် တီႈဝဵင်းမေႃႇသၵူဝ်ႇ မိူင်းရတ်ႉသျႃး။ ပၢင်ပွႆးဢွင်ႇပေႉပွႆးတိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလူင် တီႈဝဵင်းမေႃႇသၵူဝ်ႇ မိူင်းရတ်ႉသျႃးၼႆႉ တေၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်း ဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 သေ ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃးၸတ်းႁဵတ်း ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်မၢႆတွင်း ၸုမ်းသူဝ်ႇပီႇယႅၵ်ႉ (ဆိုဗီယက်) တိုၵ်းဢွင်ႇပေႉ ၸုမ်းၼႃႇၸီႇၵျႃႇမၼီႇ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်လႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းၸွမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ သျီႊၵျိၼ်ႉၽိင်ႊ (ရှီကျင့်ဖျင်) ၵေႃႈ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းလၢႆလၢႆၵေႃႉ ဢိၵ်ႇၽူႈၼမ်းသိုၵ်းလႄႈ ၽူႈၼမ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် တေမီးပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ႁင်းၶေႃၼႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ လွင်ႈမႅတ်ႇပႅင်းႁၵ်ႉသႃၵၼ် ၵႄႈၵၢင်လူင် ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းသွင်မိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပႃးၸဵမ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇ မိူင်းရတ်ႉသျႃးမႃးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃးမႃး ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈ ၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇ 10 မဵဝ်းပၢႆ။ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းလူင်းၽွမ်ႉၸႂ်တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်း ရတ်ႉသျႃး ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်သုၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုၵ်ႉတွၼ်းတႃႈဝၢႆ (ထားဝယ်)၊ ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈလူင် ၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ၊ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးၸၢၵ်ႈ (နည်းပညာ)၊ ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ တႄႇလီႊၵုၼ်ႇလႄႈ ၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇသၢၼ်၊ ၶူင်းၵၢၼ်ၶုတ်းႁိၼ်ႁႄႈ၊ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ ၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ၊ ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ၊ လွင်ႈတႃႇတေသူင်ႇႁႅင်းၵၢၼ်၊ လွင်ႈၵႃႉၶၢႆ၊ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ယေးငိုၼ်း (ပၢၼ်ႇ)၊ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်တွင်ႈထဵဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2022 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မိူင်းရတ်ႉသျႃး ပွၵ်ႈၵမ်း 7 သေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃးလႄႈ မိူင်းပူႊတိၼ်ႊ။ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼႆႉ ၵႂႃႇႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃးၼၼ်ႉ ပွၵ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ယဝ်ႉ။ တင်ႈတႄႇၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီပၢႆၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃး မီး 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇလႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမႃးၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ် 12 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-07T18:00:00	https://shannews.org/archives/66752	လိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼၢႆး တေႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ်	ပေႃးထိုင်ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းမႃးၵူႈပီပီၼႆ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လီ ပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း မႃးတႃႇသေႇ။ လိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းဢၼ်တေထိုင်ၼႆႉၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တေဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းပႃးပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ် တႃႇႁၵ်ႉသႃၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် သိင်ႇဝႅၼ်ႉလွမ်ႉ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ ပူႇဢွၼ်ႁဵတ်းမႃး ၼၢႆးဢွၼ်ႁဵတ်းဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ – ပေႃးဢွၵ်ႇၸွမ်းသဵင်ပႃႇလိ တေလႆႈဝႃႈ ဝိသႃၶ/ ဝေသႃၶ (Visakha/ Vesakha) ။ မိူင်းသီလင်းၵႃ ၶဝ်တႄႉ ႁွင်ႉဝႃႈဝူၺ်ႇသၵ်ႉ ၊ တင်းလူၵ်ႈၵေႃႈ ဢွၵ်ႇသဵင် ႁွင်ႉၸွမ်းဝႃႈ “ဝူၺ်ႇသၵ်ႉ” (Vesak) ၼႆၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူင်းထႆးတႄႉႁွင်ႉဝႃႈ “ဝိသႃၶပူႊၶျႃႊ”။ Photo by – ၸၢႆးလူင်/ ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း မိူဝ်ႈပီ 2024 တီႈမိူင်းၼၢႆး လိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵိုၵ်းပိုၼ်းၼႂ်းသႃသၼႃပုတ်ႉထတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ – ဝၼ်းဢၼ်ၼေႃႇလွင်းၽြႃး ႁပ်ႉၶၢမ်ႇ ၼိယတပျႃႇတိၵ်ႈ၊ ဝၼ်းဢၼ်ၼေႃႇလွင်းၸဝ်ႈ ၵိူတ်ႇႁၼ် ၼႃႈမႃး ၊ ဝၼ်းဢၼ် ႁူႉႁၼ်ထမ်းတင်းသဵင်ႈသေ ပဵၼ်ၽြႃးမႃးလႄႈ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ဢဝ်ပရိၼိပ်ႉပၢၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ မႅၼ်ႈဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်တင်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း။ ၸင်ႇႁိၵ်ႈႁွင်ႉဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ဝိသႃၶ/ ဝေသႃၶ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၾိင်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၽႂ်မၼ်းသေ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ မိူင်းၼိုင်ႈလႄႈမိူင်းၼိုင်ႈ ၸတ်းဝၼ်းပုတ်ႉထ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဢိတ်းဢီႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈမိူင်းၼၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ပိုၼ်းၵဝ်ႇဝၼ်းလင်မိူင်းၼၢႆးၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ဢိင် ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးၾိင်ႈၾႃႉၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈသေ ၸင်ႇၸတ်းဝၼ်းပုတ်ႉထႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ တေႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းမႃး။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼၢႆးၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ် တႃႇ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃတေလီတေၶႅမ်ႉ။ ပီၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 14 ၶမ်ႈ (10/05/2025) တေႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းလူႇတၢင်းတၢၼ်းသေ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း (11/05/2025) ၸင်ႇတေၸတ်းပၢင်ယွၼ်း ၼမ်ႉယွၼ်း ၾူၼ်။ ၼႂ်းပၢင်ၼၼ်ႉ တေမီးသွင်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၊ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈ- တေလွတ်ႈႁေႃးပထၢၼ်းလႄႈ တေႁႅၼ်းလူႇ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ တမ်ႈတီႈပုတ်ႉထၽြႃး သေဢမ်ႇၵႃး တေထွမ်ႇပႃးတြႃးထမ်းၸဝ်ႈ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈသွင်ၵေႃႈ တေၸတ်းပႃးပၢင် ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ် ပွႆႇၼူၾႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈထုင်းႁိတ်ႈႁွႆးမီးမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ ပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ်ၼႆႉ ၵူႈပီၵေႃႈ လိူဝ်သေပီႈၼွင်ႉမိူင်းၼၢႆးယဝ်ႉ မီးပီႈၼွင်ႉပွတ်းတၢင်းၼမ်ႉၸၢင် လၢင်းၶိူဝ်းလႄႈ ဢိၵ်ႇပႃး ပီႈၼွင်ႉယၢင်းလမ်၊ ယၢင်းလၢႆးလႄႈ လၢႆၸၢဝ်း ၶိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၵူႈပွၵ်ႉၵူႈဢိူင်ႇၼႂ်းမိူင်းၼၢႆး တေႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁေႃႇၶဝ်ႈၸွၵ်းၽၵ်းမႃးၸႃႇၵ မႅင်ႇပၼ် ၵူၼ်းတီႈၸမ် တီႈၵႆၸိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ Photo by – ၸၢႆးလူင်/ ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း မိူဝ်ႈပီ 2024 တီႈၼမ်ႉႁူးၸၢၵ်ႈတေႃႇ ၽွင်းမိူဝ်ႈ တေၽွမ်ႉၵၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၼမ်လၢႆ တေဢွၼ်ၵၼ်ႁႆႇၵွင်မွင်းသေ ႁၢမ်ပႃးၼူၾႆးလႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းတၢင်းလူႇၵူႇသမ်ႇသႅၼ်ပိူင် ၶဝ်ႈပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵေႃ။ ပွတ်းၼႂ်ၼၼ်ႉ တေဢွၼ်ၵၼ်သွၼ်းၼမ်ႉၽြႃးလႄႈ ပွတ်းဝၼ်းမႃး ၸင်ႇတေႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸုတ်ႇၼူၾႆး။ လွင်ႈႁဵတ်း သၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶိုၼ်းလီမႃး။ မိူဝ်ႈၵူႈပီပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ဝၢႆးၸုတ်ႇၼူၾႆးယဝ်ႉ ယူႇဢမ်ႇႁိုင်ၵေႃႈ ၾႃႉၵုမ်ႈမႃး မွၵ်ႇၵုမ်ႈသုမ်ႇတၼ်ၾႃႉၵၢမ်ႈမႃးသေ ၾူၼ်တူၵ်းၾူၼ်ယွႆးမႃးၵမ်းလဵဝ်ၼႆ ၽူႈမီးတူဝ်ထူပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တိုၵ်ႉမီးမႃးၵူၺ်း မၼ်းတိုၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈဢၼ် ၵိုၵ်းမိူင်းၼၢႆးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် ၸဝ်ႈၾႃႉတႆးႁိူဝ်ႈႁိူင်းပိူင်းသႂ်။ ပေႃးတူၺ်းၼႂ်းရႃႇၸဝၢင်ႇ ပိုၼ်းလင်လွႆၸၢၵ်ႈတေႃႇၼႆႉၼႆၸိုင် မၼ်းပဵၼ်ႁွႆးတိၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇ ၸဝ်ႈမႁိင်တ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢႃႇသေႃးၵ။ တႃႇၸတ်းပၢင်ဢၼ်ၼႆႉ ၵူႈပီပီၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႉၼႆႉ၊ တိုၼ်းဝႃႈ ႁူမ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေၸတ်းမႃးၵူၺ်းၼႆ ၸၢႆးလူင် မိူင်းၼၢႆး ၽူႈႁၵ်ႉသၽႃႇဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ မႃးၵူႈပီပီတႄႉၵေႃႈ ပွႆးၽီပၢင်းၼႆၵူၺ်းဢေႃႈ။ မၼ်းတေဢမ်ႇမီးၵေႃႇမတီႇငဝ်ႈပွႆးၶႃႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2011 2012 ၽွင်းၼၼ်ႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတိုၵ်ႉၼိမ်သဝ်းယူႇလႄႈ ႁဝ်း ၶႃႈ ႁဵတ်းပႃးပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ၵဵဝ်ႇလွင်ႈသၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်ၶဝ်။ သႂ်ႇပႃးႁွင်ႈၼႄပိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼမ်ႉႁူးၸၢၵ်ႈတေႃႇၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈ တီႈသုတ်း တႃႇၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ၵူဝ်သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်လူႉလႅဝ် ၵူဝ်ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃႁႅင်ႈႁိူတ်ႇ ၊ ၵူဝ်တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း မႃး ၶုတ်းႁႄႈၶုတ်းၽွႆႈလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸင်ႇႁႃလၢႆးတၢင်း ႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉဝႆႉ၊ ၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၵေႃႇမတီႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်၊ ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၺ်းလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ၾိင်ႈလီႁၵ်ႉပိူင်ၼိုင်ႈၼႆ ပီႈၸၢႆးလူင် မိူင်းၼၢႆးလၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ်ၼႆႉ ၸတ်းတီႈၼမ်ႉႁူးၸၢၵ်ႈတေႃႇ၊ ဢိူင်ႇၼႃးၶၢၼ်၊ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းမွၵ်ႈ 10 လၵ်း။ ယိူင်းဢၢၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ ၸင်ႇၸတ်းပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ်ၼႆၼၼ်ႉ ၸၢႆးလူင်မိူင်းၼၢႆး ၽူႈႁၵ်ႉသၽႃႇဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။ “မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းၼၢႆးႁဝ်း တေယၢမ်ႈမီးဝႃႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉ။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၾႃႉလႅင်ႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇမႃးၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး။ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ၾူၼ်မႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမိုၼ်းႁူမိုၼ်းတႃ။ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁၼ်ၼႂ်းပိုၼ်းၵဝ်ႇ ၼႂ်းလိၵ်ႈလူင်မိူင်းၼၢႆး။ ယွၼ်ႉၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ရႃႇသီႇဢုတုတေမၢၼ်ႇ ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် သူၼ်ၼႃး မၢၵ်ႇပူင်းႁူင်းၵွၼ်ႈ ၶွၼ်ႇၼမ်ႉမၼ်းလိၼ်ၶႅမ်ႉလီ ႁႂ်ႈမၼ်းယႃႇပေမီးၽေးသၽႃႇဝ ၼႆသေ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸဝ်ႈၼႃး ၸင်ႇတိူင်ႇၵၢဝ်ႇယွၼ်းသူးၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၸုတ်ႇၼူၾႆးၼႆႉ တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိူင်းၵၼ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတေႃႇလွင်းၵၼ်ဝႃႈ ၽႂ်ၶႅမ်ႉၽႂ်ၶိုၵ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေမီးသင်ၶၸဝ်ႈ မွပ်ႈပၼ်သူးၼမ်ႉၸႂ် တႃႇၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တေမီးၸႂ်သိုပ်ႇႁဵတ်း ၾိင်ႈႁၵ်ႉသႃ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၼႆႉ ၵႂႃႇထႅင်ႈ။ Photo by – ၸၢႆးလူင်/ ၼမ်ႉႁူးၸၢၵ်ႈတေႃႇ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉ ၸုမ်းႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းၼၢႆး တေဝၢင်းၶၢႆပႃးၸိူဝ်ႉၽၼ်းတူၼ်ႈမႆႉ လႄႈတူၼ်ႈမႆႉ တႃႇလႆႈငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်သေဢမ်ႇၵႃး ႁႂ်ႈၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မီးၾိင်ႈယၢမ်ႈ မေႃၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉမႃး။ လွင်ႈလႆႈၵႂႃႇၸတ်းပၢင်ယွၼ်းၼမ်ႉယွၼ်းၾူၼ် တီႈၼမ်ႉႁူးၸၢၵ်ႈတေႃႇၼႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈၼမ်ႉႁူးၼႆႉ ပဵၼ်သၢႆလိူတ်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸဝ်ႈၼႃးမိူင်းၼၢႆး။ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႆႉ တေႃႇထိုင်လုမ်ႈၾႃႉဢမ်ႇလူႉဢမ်ႇလႅဝ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉတေပဵၼ်ၵၢၼ် လမ်ႇလွင်ႈတႃႇၶိူဝ်းၵူၼ်းယူႇလႄႈ တၵ်းလူဝ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၶဝ် တေႁၵ်ႉသႃၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ သ ၽႃႇဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇယူႇ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ ၸၢႆးလူင်မိူင်းၼၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ လွင်ႈႁၵ်ႉသႃ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵူၺ်း မိူင်းၼၢႆးၵူၺ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉၵေႃႈ တၵ်းလူဝ်ႇႁႃ လၢႆးတၢင်းႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈယႃႉပႃႇထိူၼ်ႇ လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉၸႃႉတေႃႇသတ်းၼႂ်းၼမ်ႉၼိူဝ်လွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႄႇလွင်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်လူႉသေ ၸၢင်ႈလႆႈထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၶၢတ်ႈလၢမ်းလႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃၽႂ်မၼ်း ႁၵ်ႉသႃပႂ်ႉပႃး သၽႃႇဝ ႁိမ်းႁွမ်းၽႂ်မၼ်းသေၵမ်း။	['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']
2025-05-07T17:00:00	https://shannews.org/archives/66748	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉသေတႃႉ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇယူႇ	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ သိုပ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းထႅင်ႈ ဝၼ်းၵိုတ်းတိုၵ်း တႄႇဝၼ်းတီႈ 6 တေႃႇ 31 ဝၼ်း လိူၼ်ၼႆႉသဵင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်၊ ၶိူင်ႈတရူၼ်ႊၸိူဝ်းၼႆႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တင်းသွင်ၾၢႆႇ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉယူႇၼႆ ၽူႈၸမ်ၸႂ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ယင်းတိုၵ်ႉပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ တီႈၼွင်ၶဵဝ် တၢင်းႁိမ်းႁွမ်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်း”။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းဢူၺ်းလီၸၢဝ်းၶိူဝ်း သၢမ်ၸုမ်း (MNDAA / TNLA / AA) ၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တင်းသွင်ၾၢႆႇသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ PDF ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼၼ်ႉယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ၸုမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသိုပ်ႇယိုတ်ႈဝၼ်းၵိုတ်းတိုၵ်း တႄႇဝၼ်းတီႈ 01-31/05/2025 တႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်လႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တႄႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်ၾၢႆႇ ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းသေ တေပဵၼ်ၾၢႆႇႁပ်ႉတိုၵ်းၵူၺ်းၼႆ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်း ဝၼ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်မေႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-07T16:00:00	https://shannews.org/archives/66739	သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈ/ ဢွၵ်ႇဝဵင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝၢႆး PNO ယိုဝ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ	တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၾၢႆႇတၢင်းပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 06/05/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇထူင်းၽူဝ်ႇ (ထုံးဖို) တၢင်းၶဝ်ႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃး ၽွင်းႁဝ်းၶႃႈလုၵ်ႉဝဵင်းလိူဝ်ႇ ပွၵ်ႈမႃး ၶိုၼ်းတူၼ်ႈတီး သိုၵ်းမၢၼ်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈပႂ်ႉထတ်းတီႈ ထူင်းၽူဝ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဢဵၵ်းသႂ်ႇသဵင်ယႂ်ႇသဵင်လူင် – ဝႃႈၵႂႃႇလႂ်မႃး ၵႂႃႇႁဵတ်းသင်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ထတ်းမၢႆၾၢင် ၊ သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉသ် ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈၶဝ်ၵူဝ်သိုၵ်း PDF ၶဝ်ႈဝဵင်းလႄႈထတ်း ဝႃႈၼႆၶႃႈၼေႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈ/ ဢွၵ်ႇဝဵင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ ထတ်းပႃး ဝႂ်ၶပ်းရူတ်ႉၵႃး လၢႆႊသိၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးထႅင်ႈ။ သင်ဝႃႈ ၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉၶပ်းရူတ်ႉသေ ၶပ်းရူတ်ႉၵႂႃႇမႃး၊ ဢမ်ႇၼၼ် ယိုတ်းလႆႈ ရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇ လၢႆႊသိၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆၸိုင် ၶဝ်ယိုတ်းဢဝ်ရူတ်ႉၵႃးလၢႆလၢႆ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇထုတ်ႇ ဢဝ်လႆႈၶိုၼ်းမိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ၊ ပလိၵ်ႈၶဝ် တေဢဝ်ႁဵတ်းသင်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ တေသူင်ႇၵႂႃႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဢွင်ႈတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ – တၢင်းလူင်တူၼ်ႈတီးဝဵင်းတူၼ်ႈတီး “ၵူႈပွၵ်ႈ ရူတ်ႉၵႃးဢၼ်ၺႃးပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ငိုၼ်း ၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်းတီႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈ ၼိုင်ႈလမ်း 30 သႅၼ်ထိုင် 50 သႅၼ်ပျႃး။ ၵမ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈ ၊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးမီး ဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊၶပ်းရူတ်ႉၼႆ ၵႂႃႇထုၵ်ႇၶိုၼ်းတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈလႆႈ ၊ ၵႃးတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ၊ ငိၼ်းၵူၼ်း ၼႂ်း ပွၵ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ဢဝ်ၸႂ်ႉၽွင်းၶဝ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၵႂႃႇမိူင်းပၢႆး ၊ ယႂႃႇငၢၼ်ႇတင်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃးၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လုၵ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ၵေႃႉၼိုင်ႈ မဝ်းလဝ်ႈသေယိုဝ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၽွင်းႁႄႉၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 11 မူင်း တီႈႁိမ်းၵၢတ်ႇဢူဝ်ႊသျိၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၽွင်းပလိၵ်ႈ ႁႄႉၵႃးဢၢင်ႈၵူတ်ႇထတ်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉၵဝ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈမဝ်းလဝ်ႈသေ ၶိုၼ်းတွပ်ႇထဵင်ၽိတ်းမေႃးၵၼ်။ ပျီႇတူႉ ၸိတ်ႉၵဝ်ႇၼၼ်ႉလၢၵ်ႈၵွင်ႈ ယိုဝ်းသႂ်ႇပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထိုင်တီႈလႆႈသူင်ႇႁူင်းယႃ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးၶင်ဝႆႉတီႈႁူင်း ပလိၵ်ႈမဵဝ်ႉမ ၵၢင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးယဝ်ႉ”- ဝႃႈ ၼႆ။ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးတီႈၵဵတ်ႉထူင်းၽူဝ်ႇၵူၺ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈ 4 လၵ်း သဵၼ်ႈတၢင်း လုၵ်ႉဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၶဝ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ တၢင်းလူင်း ၽြႃးသူႇလႃႇမုၼိ၊ သဵၼ်ႈတၢင်းလဵပ်ႈဝဵင်း ၾၢႆႇဢွၵ်ႇ၊ တၢင်းငွၵ်း ႁိမ်းလုမ်းသၽႃး၊ ႁိမ်းလုမ်း ၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် (ၵျႅတ်ႉၶျေႇၼီႇ)၊ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵၢင်ဝဵင်း ႁိမ်းၵၢတ်ႇ Ocean ၊ ႁိမ်းႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်၊ ႁိမ်းပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း BOC လႄႈ ႁိမ်းပၢင်ႇပွႆႇႁူင်းၾႆးမိၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ တၢင်းၶဝ်ႈ/ ဢွၵ်ႇဝဵင်းမိူင်းပွၼ်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။	['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-07T15:00:00	https://shannews.org/archives/66728	ၵႃးၵုၼ်ႇတႃႇလတ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တီႈမူႇၸေႊ လႆႈၸၢႆႇငိုၼ်းၶွၼ်ႇ တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ	တႄႇဝၼ်းတီႈ 01-05-05/2025 မႃးၼႆႉ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ၸိူဝ်းပႂ်ႉတီႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ၽၵ်းတူၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းတႆး ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၵ်းပိူင်သေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢမ်ႇပၼ်ၵႃးလတ်းၽၢၼ်ႇၶၢမ်ႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် ၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 06/05/2025 ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃးဢွၼ်ႇတၢင်ႇၵူၼ်းတႄႉ ပၼ်ၶၢမ်ႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် ၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ယူႇသေတႃႉ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃးတၢင်ႇၵုၼ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇပၼ်လတ်းငၢႆႈငၢႆႈ။ ၸႂ်ႉၵႂႃႇသိုဝ်ႉမၢႆၶိဝ်း (ဝႂ်ၶဝ်ႈထႅဝ်) တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇလႄႈ ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း (ကညန) ဢွၼ်တၢင်းၵွၼ်ႇ ၸင်ႇပၼ်လတ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵႃးလႆႈပႂ်ႉႁိုင်၊ ရူတ်ႉၵႃးတၢင်ႇၵုၼ်ႇသမ်ႉ တၢင်ႇမႃးၼိူဝ်ႉ၊ ပႃလႄႈ ၽၵ်းၶဵဝ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵုၼ်ႇလူႉသုမ်းၼႆ – ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၶဝ်ၶိုၼ်းပၼ်ၵႃးဢွၼ်ႇလတ်းၶၢမ်ႈၽၵ်းတူယဝ်ႉ။ ၵႃးတၢင်ႇၵုၼ်ႇတႄႉ ပေႃးပဵၼ်ၵႃးဢၼ်ၵႂႃႇပၼ်ငိုၼ်း တီႈၶဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉၼႆ ပၼ်လတ်းၽၵ်းတူၵႂႃႇယူႇ။ ဝႂ်ၶိဝ်း (တူင်ႇၵိၼ်ႇ) တႃႇၶၢမ်ႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ် (ကညန) ႁႄ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇတင်း ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း ၼၼ်ႉၼႃႇ ပၼ်ႇလႄႉၵၼ်ႁႄၶၢႆ။ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ပၼ်ၶႂၢင်ႉတႃႇၵႃးလူင် လတ်းၶၢမ်ႈလႆႈ 20 လမ်းၼႆ တႃႇ 10 လမ်းၼႆႉ ၶဝ်ပေႃးၶၢႆပၼ် ဝႂ်ၶိဝ်းၼၼ်ႉလူင်ႈၼႃႈယဝ်ႉ။ လႆႈပၼ်တီႈ ၸီႇပိၼ်ႇ တႃႇ 200 ယႂၼ်ႊ၊ ပူဝ်ႉသတ်ႉ (ပို့ဆက်) 200 ယႂၼ်ႊဢိူဝ်ႈ”။ – ၽၵ်းတူ ၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ၵႃးတေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၾင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၽၵ်းတူၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် တႃႇ 50 လမ်းသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၽၵ်းတူၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇၼႆႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၾၢႆႇမိူင်းတႆး – မိူင်းၶႄႇ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ပၼ်ၶႂၢင်ႉလတ်းၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၼိုင်ႈၾၢႆႇ 20 လမ်း ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ် ယွၼ်းငိုၼ်း ၵႃႈတေႃႉၶူဝ်းၶွင် ၶၢမ်ႈၽၵ်းတူလႅၼ် လိၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵႃးၶဝ် ဢမ်ႇလိူဝ်ငိုၼ်းၼမ်ႉတွၼ်းသင်တႄႉတႄႉသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉ တွင်ႉယၢပ်ႇၵိၼ်းသေ မိူၼ်ၵၼ် တင်းၵုမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁႃပၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၶဝ်ၵူၺ်းၼႆ ၸဝ်ႈၵႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တီႈမိူင်းတႆး – မိူင်းၶႄႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၽၵ်းတူၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်မိူင်းတႆး – မိူင်းၶႄႇ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢၼ်ႇၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇတင်း လၢၼ်ႇၽၵ်းတူလူင် (နန်းတော်ဂိတ်) ၼႆႉ မီးသုၼ်ႇတေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵူၺ်းသေ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉတႄႉ တေႃႉတႄႉ ပၼ်တေႃႉၶၢမ်ႈဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-07T13:59:29	https://shannews.org/archives/66717	ၸၢဝ်းတဢၢင်းတင်း သိုၵ်း TNLA ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၼ် လွင်ႈၶုတ်းႁိၼ်ႁႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း	ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢၼ်ႈၸၢၵ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတဢၢင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ယူၵ်ႇ ႁူဝ်ၵူၼ်း 100 ပၢႆ ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၸိူဝ်းၵႂႃႇၶုတ်းဢဝ်ႁိၼ်ႁႄႈ (သီႇလီႇၵုၼ်ႇ) တီႈသၼ်လွႆမၢၼ်ႈၸၢၵ်ႉ ဢၼ်မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်းလႄႈ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မွၵ်ႈ 11 လၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸိူဝ်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈလွႆလၢႆလၢႆ။ သီႇလီႇၵုၼ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ၶုတ်းမႃးတႄႉႁိုင်တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းမီးၸၼ်ႉသမ်ႉ မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ်လူၼ်ႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်သမ်ႉတဵၵ်းၶၢၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တေလႆႈၵႂႃႇထၢမ်းၼႃႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉၼႃႇ ၸင်ႇဝႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ဢမ်ႇပေႃးႁၼ်လီၵၼ်ႁႄ ၵိူတ်ႇပၼ်ႁႃ ၸိူင်ႉၼႆဢွၵ်ႇမႃး”- ဝႃႈၼႆ။ – ၸၢဝ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ သိုၵ်း TNLA ယွၼ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်ၶုတ်းဢဝ်ႁိၼ်ႁႄႈ (သီႇလီႇၵုၼ်ႇ) ၼၼ်ႉလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇႁၢမ်ႈသေ မီးလွင်ႈထဵင်မေႃးၽိတ်း ၽႅၵ်ႇၵၼ်မႃး။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ် ပၼ်ၶႂၢင်ႉၶုတ်းဢဝ်ႁိၼ်ႁႄႈ (သီႇလီႇၵုၼ်ႇ) ၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၶွမ်ႊပၼီႊ မျၢၼ်ႇမႃႉသူၺ်ႇတီးၼၼ်ႇ (မြန်မာ့ရွှေသီးနှံ) ၸတ်းၵၢၼ်ဝႆႉ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းႁႄႈ မီးယူႇ မွၵ်ႈ 300 ၵေႃႉ။ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈၶုတ်းႁႄႈ မွၵ်ႈ 7 လမ်း၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႃးလူင် တေႃႉတၢင်ႇဢဝ်ႁိၼ်ႁႄႈ (သီႇလီႇၵုၼ်ႇ) ၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 10 လမ်းပၢႆ။ – ၸၢဝ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ သိုၵ်း TNLA ႁိၼ်ႁႄႈသီႇလီႇၵုၼ်ႇဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶုတ်းဢဝ်ယူႇၼႆႉ တေႃႉၵႂႃႇ ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆတၢင်း ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁိၼ်ႁႄႈၼႆႉ ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶဝ် တေႃႉသူင်ႇၵႂႃႇၶၢႆ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈ၊ ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ၊ ဝၢၼ်ႇႁိၼ်၊ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်း ဢွၵ်ႇလႆႈပႃး ၶိူင်ႈထွင်ၼမ်ႉ၊ ၶိူင်ႈဢိတ်ႇၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းတႃႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇလၢႆးမွၵ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ ၶိူင်ႈႁပ်ႉၾႆးလႅတ်ႇ၊ ၶိူင်ႈလဵၵ်း (အလူမီနီယံ) ဢိၵ်ႇတင်း ၶိူင်းႁဵတ်းႁၢင်ႈ တၢင်းႁၢင်ႈလီယိင်းၸၢႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-07T13:00:00	https://shannews.org/archives/66714	ဢမေႊရိၵၼ်ႊ လူတ်းယွမ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇတၢင်ႇပိူင်သေ ၽိူမ်ႉတၢင်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၸိုင်ႈမိူင်း	ႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး သဵၼ်ႈမၢႆငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ (budget) ဢၼ်တၢင်ႇယွၼ်းဝႆႉ တႃႇပီၵၢၼ်ငိုၼ်း 2026 ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၽိူမ်ႉထႅမ်ဝႆႉ ငိုၼ်းၵွင် ၵၢင်ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄ 13% သေ လူတ်းယွမ်းဝႆႉငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ 23 % ။ ငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ (budget) ဢၼ်တၢင်ႇယွၼ်းဝႆႉပီၼႆႉ တင်းသဵင်ႈမီး 1.7 ထရီႊလီႊယႅၼ်ႊ (လၢၼ်ႉပွင်း လၢၼ်ႉၸဵတ်း) ။ သင်တႅၵ်ႈၵၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးၸိုင် ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ 6% ၼႆ ၸုမ်းၾၢႆႇ ၸတ်းပွင်ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ (budget) လၢတ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈမီး 163 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ တေႃႊလႃႊ (လၢၼ်ႉပွင်း 1 သႅၼ် ႁူၵ်းမိုၼ်ႇ) ။ တင်ႈတႄႇပီ 2017 မႃး ပဵၼ်ဢၼ်တႅမ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၸိူဝ်းၺႃးလူတ်းယွမ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇဝႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၊ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၼႃႈၼမ်ႉသမုတ်ႉတရႃႇလႄႈ ၵုမ်းတူၺ်းလူမ်းသႅၼ်ႈသႂ် ၊ ၾၢႆႇပူၵ်းပွင် ႁိူၼ်းယေး ဝၢၼ်ႈ/ ဝဵင်း ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁုၼ်ႈမုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼၼ်ႉ ၽိူမ်ႉထႅမ်ဝႆႉ ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ 13% (ၵိုင်ႇငိုၼ်း 1 ထရီႊလီႊယႅၼ်ႊ တေႃႊလႃႊ (လၢၼ်ႉပွင်း လၢၼ်ႉပၢႆ) ) ပဵၼ်ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ ၽိူမ်ႉထႅမ်ဝႆႉထိုင် 69% – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Reuters ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-07T12:00:00	https://shannews.org/archives/66708	သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ မီးၸမ် 4,000 ယဝ်ႉ	သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 03/05/2025 ၼႆႉဝႃႈ ယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းလူႉတၢႆမီးၵႂႃႇ 3,839 ၵေႃႉယဝ်ႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းမီး 5,105 လႄႈ ႁၢႆလၢႆဝႆႉ 101 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်မေႊၼႆႉသမ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၼွၵ်ႈမိူင်း ၊ ၸုမ်းၶႄၾႆးလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လႆႈ ၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတိုၵ်ႉမီးသၢႆၸႂ် 653 ၵေႃႉ၊ ႁႃႁၼ်ၶၢပ်ႈတူဝ်ၵူၼ်းတၢႆ 786 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်မေႊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၶႄၾႆးမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁႃႁၼ်ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ တႂ်ႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ Sky Villa ဢၼ်ၵူၼ်ႇပင်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) ။ ၼႂ်း ဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်မေႊသမ်ႉ လႆႈၸွႆႈထႅမ် ဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၼၢင်းယိင်း 3 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼမ်ႉလၢတ်ႉ (နမ့်လတ်) ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းၸႄႈၵႅင်း လၢတ်ႈဝႃႈ – ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်သွၵ်ႈႁႃ ၊ ၸွႆႈထႅမ် ၊ ၵူၼ်ႇပင်းၽဵဝ်ႈယႃႉပႅတ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၸိူဝ်းမီးၽေး ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယူႇသဝ်း ၊ မႄးၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ပူၵ်းပွင်ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ပၢႆးၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2025-05-07T11:15:04	https://shannews.org/archives/66699	ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ RFA ၵိုတ်းၵၢၼ်တႄႉယဝ်ႉ	ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ တတ်းငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈၸူး လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉသေ ႁူင်းပွႆႇသဵင် (Radio Free Asia – RFA) ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇတႃႇလႆႈငိၼ်းထွမ်ႇၶၢဝ်ႇသၢၼ်ၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ၼႆႉၵႂႃႇ လႆႈၵိုတ်းတႄႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တင်ႈတႄႇၸွမ်ၸိုင်ႈ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃး ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၸီႉသင်ႇတတ်းငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ထိပႅတ်ႉ၊ မၢၼ်ႈ၊ ဝီႊၵႃႊလႄႈ လၢဝ်း တႂ်ႈ RFA လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇ လၢႆးၵၢၼ်ၶိုၼ်း။ ဢိင်ၼိူဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶိုၼ်းထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်း ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼႆသေ လႆႈဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈၼႆႉဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵၼ်ၼႂ်းၸၼ်ႉၸႄႈတွၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေလႆႈငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်တီႈ ဢေႊၵျႅၼ်ႊသီႊ မီႊတီႊယႃႊၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ USAGM ၼႆႉ မၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းၼႆသေ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 09/05/2025 ၼႆႉၵႂႃႇ ၸင်ႇလႆႈၵိုတ်းလၢႆးၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇတင်းမူတ်း ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းထတ်းၶၢဝ်ႇပွမ် Asia Fact Check Lab ၼႆ ပေႊၾၼ်ႊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် RFA လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ RFA ဝႆႉသေ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းႁိမ်းၸမ် 300 လႄႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းယူႇၼွၵ်ႈမိူင်း 20 ပၢႆ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်မီးငၢၼ်း ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ VOA ဢၼ်မီးႁွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လၢႆလၢႆမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႅပ်ႈတေလႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ RFA ယဝ်ႉၼႆ တူင်ႇဝူင်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လၢတ်ႈၵၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Myanmar Now	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-07T10:50:24	https://shannews.org/archives/66680	ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီၼႆႉ NUG လႆႈဝႆႉငိုၼ်းၵႃႈၶွၼ်ႇ တႃႇ 472 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆ	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်း တၢင်း ပီ 2024 ပီလဵဝ်ၵူၺ်း လုၵ်ႉတီႈၵဵပ်းဢဝ်ၶွၼ်ႇ မေႃႇႁိၼ်ႁႄႈ၊ ထၢင်သႅင်လႄႈ ၶွၼ်ႇပႃႇမႆႉ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်လႆႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ လႆႈဝႆႉငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တႃႇ 472 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆလႄႈ ၶမ်းမွၵ်ႈ 17 ၸွႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တင်းၼမ်ၶမ်း ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG လႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ပေႃးၼပ်ႉၶၼ်ၶမ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈမွၵ်ႈ 60 သႅၼ်ၸိုင် တင်းမူတ်းၵိုင်ႇၵၼ်တင်းငိုၼ်းမၢၼ်ႈတႃႇ 10 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ။ Photo by – NUG/ လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG ၽွင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တႄႇပၼ်ႇၵၢၼ်ဢုပ်ႇပိူင်ႇလႆႈ ၼႂ်းပီ 2023 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2024 ၼႆႉ ၶွၼ်ႇဢၼ်ၵဵပ်းတီႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆဝူဝ်း၊ ၵႂၢႆးၼႆႉ လႆႈယူႇတႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 33 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/05/2025 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ – ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ဢၼ်မီးဝႆႉၼႆႉ တႃႇ 94% ဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶဝ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်တႃႇ 94% ၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂႃႇၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်းတႄႉတႄႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ယင်းတိုၵ်ႉၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ လူဝ်ႇတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2025-05-06T18:00:00	https://shannews.org/archives/66670	ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ဝၢင်းၽႅၼ်တႃႇမႄး ၾင်ႇၼမ်ႉသၢႆ တႃႇႁႄႉၵင်ႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ	ပႆႇထိုင်ၶၢဝ်းၾူၼ်သေတႃႉ ႁၢင်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2025 ၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၵႄးၼမ်ႉသၢႆ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယိုင်ႈၼွင်း ထိုင်တီႈထူမ်ႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း (ၾင်ႇမိူင်းတႆး) လႄႈ ၵၢတ်ႇသၢႆ လူမ်ႊၸွႆႊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈသၢႆ (ၾင်ႇမိူင်းထႆး)။ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ မႆႈၸႂ်တႃႇယူႇလွတ်ႈၼႂ်းၶၢဝ်းၾူၼ်။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈမိူင်းထႆး ၸင်ႇလူင်းၵူတ်ႇထတ်းသေ တေႁဵတ်းသၢင်ႈတႃႇႁႄႉၵင်ႈၽေးၼမ်ႉ တေႃႇထိုင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2025 ၼႆႉ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵႄးၼမ်ႉသၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉဢၼ်ၶႅၼ်ႈၵၢင်လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မႄႈသၢႆလႄႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၶၢဝ်း 20 – 30 ပီၼၼ်ႉ ၵႄးၼမ်ႉၵႂၢင်ႈလီ ၼမ်ႉလေႃႈလႆလီ ဢမ်ႇသူႈမီးယုၵ်းယၢၵ်း ဢိုတ်း တၼ်။ ၼမ်ႉၼွင်းမႃးၵေႃႈ ယူပ်ႈၶိုၼ်းငၢႆႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဵမ်ပၢၼ်ၵွၼ်ႇဢွၼ်မႃးထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သင်ဝႃႈ ၼမ်ႉသၢႆယိုင်ႈၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ မႃးၼိုင်ႈ ၵမ်းၼႆ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၾင်ႇမိူင်းတႆး။ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းယူပ်ႈယွမ်း လိူဝ်သေၾင်ႇ မိူင်းထႆးၼႆ – ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ Photo by – สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดเชียงราย/ ၼမ်ႉသၢႆ ၾင်ႇမိူင်းထႆးတႄႉ ၼမ်ႉၼွင်းယႂ်ႇမႃးၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇ ၶွင်ႈၶဝ် တိုၼ်းၵေႃႇၵၢႆႇဝႆႉၼႅၼ်ႈၼႃ။ ဢမ်ႇထိုင်တီႈႁႄႉၵင်ႈလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ ၵေႃႈ ၶႅၼ်းလိူဝ်သေၾင်ႇ မိူင်းမၢၼ်ႈ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉယိုင်ႈၼွင်းလူၼ်ႉႁႅင်း ထိုင်တီႈၵုမ်းဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၾင်ႇတၢင်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလူႉသုမ်း။ တႄႇဢဝ်ၼၼ်ႉမႃး ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းမိူင်းထႆး ႁွင်ႉဢုပ်ႇၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လၢႆၵမ်းတႃႇႁႃ လၢႆးတၢင်းႁႄႉၵင်ႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ တေတႄႇမိူဝ်ႈလႂ် လႄႈ တေၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်းသင်။ တေႃႇထိုင် ပီ 2024 သဵင်ႈ ႁွတ်ႈထိုင် ၶိုင်ႈပီ 2025 ၵေႃႈ ပႆႇႁၼ်ၾၢႆႇလႂ် မႃးမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃး ၼမ်ႉသၢႆ ၼႆ ၵူၼ်းလတ်းၶၢမ်ႈၵႂႃႇမႃးၶူဝ်မႄႈသၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ Photo by – สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดเชียงราย/ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းၼမ်ႉသၢႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/04/2025 ၼႆႉသမ်ႉ ပႆႇထိုင်ၼႂ်းၶၢဝ်းၾူၼ်တႄႉတႄႉသေတႃႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၾင်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ ၵၢတ်ႇသၢႆလူမ်ႊၸွႆႊ ၾင်ႇ မႄႈသၢႆႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼမ်ႉၼွင်း ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၼႂ်းပီ 2025 ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇ Thai PBS ဝႃႈ – ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ဝႃႈ ဢမ်ႇႁႄႉၵင်ႈသင်ဝႆႉ။ တိုၵ်ႉမႅၼ်ႈၽွင်းၶုတ်ႇယုၵ်းယၢၵ်းၼႂ်းၼမ်ႉပႅတ်ႈ ပႆႇတၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼမ်ႉ သမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းမႃးလႄႈ ၸင်ႇမိူၼ်ဢမ်ႇတူဝ်ႈတၼ်းသင်ဝႆႉ။ ၼႆႉတေႃႇ လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ တေႁဵတ်း ႁူဝ်ႉ ႁႄႉၵင်ႈႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇထႆးတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႃႇၶိုင်သၢင်ႈမႄးၶႂၢၵ်ႈၼမ်ႉသၢႆယဝ်ႉသေတႃႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇႁၼ်ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇသင်ဢွၵ်ႇ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉသင်ၸွမ်း။ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတၢင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်။ ဢၼ်ႁၼ်တႄႉ ၶဝ်ႁႄႉ ၼမ်ႉ တီႈႁိမ်းႁၢၼ်ႉသူၺ်ႇၼၢၼ်းတေႃႇ တႃႈလေႃႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵမ်းပူၼ်ႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ႁၼ်ၶဝ်ၸတ်း ပၢင်ႁူပ်ႉၵၼ်တင်းမိူင်းထႆးယူႇ ဝႃႈၶဝ်တေၶုတ်းၼမ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းၵႂၢင်ႈလိူဝ် လိုၵ်ႉလိူဝ်ထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ်ၶုတ်းသင်ၶႃႈလူး။ ႁၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းဢၼ်ႁႄႉၼမ်ႉတီႈသူၺ်ႇၼၢၼ်းတေႃႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ဝႃႈတႄႉ ၾၢႆႇတၢင်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉၵေႃႈ လူဝ်ႇႁႄႉပၼ်ၶႃႈၼႃ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်ပၼ်ႁႃ ၵႄးၼမ်ႉသၢႆၼႆႉသေ မိူဝ်ႈလၢႆပီပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ၾၢႆႇထႆးၵူၺ်းဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ လူင်း မိုဝ်းႁဵတ်းၸွမ်းတႄႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇမိူင်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇလူင်းမိုဝ်းႁဵတ်းသင်။ ၾင်ႇထႆး မီးလွင်ႈၵေႃႇ သၢင်ႈႁူဝ်ႉႁႄႉသုင်လိူဝ်သေၾင်ႇမၢၼ်ႈ။ ၾင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉလႆႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼႅၼ်ႈၼႃလႄႈ ထိုင်တီႈၼမ်ႉၼွင်းယႂ်ႇမႃးၵေႃႈ ၼမ်ႉၸင်ႇ လႆၶဝ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵမ်ႈၼမ်။ မိူဝ်ႈတႄႇၵေႃႇသၢင်ႈႁိူၼ်းယေး ၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉသၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ် ဢမ်ႇဝူၼ်ႉႁၼ်ၵႆ။ ပေႃးယူႇၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၵူၺ်းတႄႉ ဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇၼႃႈၾူၼ်မႃးၵမ်းလႂ်ၵေႃႈ ၼမ်ႉတေၼွင်းၶဝ်ႈၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵူၺ်း – ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ ၾင်ႇမႄႈသၢႆ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈတႄႇသၢင်ႈၶူဝ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းမၢႆ 1 ထိုင်မႄႈသၢႆၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈၵႄးၼမ်ႉသၢႆ မီးထိုင်ထတ်း 300 ပၢႆ သေ တႃႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵိုတ်း 98 ထတ်းၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၾင်ႇထႆးတင်းၾင်ႇမၢၼ်ႈ ၶႂၢၵ်ႈတီႈယူႇသဝ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်း ၼမ်ႉသၢႆၼမ်လႄႈ ၸင်ႇႁၼ်ၼမ်ႉသၢႆၵႅပ်ႈ တိုၼ်ႈမႃးလွႆးလွႆး။ – ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/04/2025 ငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ထိုင်တီႈ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈမႃးလၢႆပီၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႆႉ လႆႈ။ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈမိူင်းထႆး ၸင်ႇႁႃလၢႆး ယွၼ်းတၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႈၶႂၢၵ်ႈၼမ်ႉ တႃႈၶုတ်းၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ဢၼ်ထႆးၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇတႄႉၵေႃႈ ၶဝ်တေတဵၵ်းယႃႉပႅတ်ႈတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လႅၼ်ႁိူၼ်း ဢၼ်ပူၼ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉသၢႆၼၼ်ႉ ၶဝ် တေယွၼ်းတၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်း ၵၼ်တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ တေယႃႉၵႂႃႇ။ ၶဝ်တေၵေႃႇတႄးႁွင်ႈၼမ်ႉ ႁႂ်ႈ မၼ်းသုင်။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢၼ်ၶဝ်ၵေႃႇတႄးၼမ်ႉၼႆႉ မၢင်တီႈၵူၺ်းဢၼ်ၸၢင်ႈၵေႃႇ မၢင်တီႈသမ်ႉ မီး ႁိူၼ်းတိတ်းၸပ်းဝႆႉၵမ်းလဵဝ်လႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵေႃႇ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ၶဝ်ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇၵေႃႇတႄးၼမ်ႉသုင်သုင်ၼၼ်ႉၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းၵမ်းလႂ် ၼမ်ႉထူမ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵမ်းၼၼ်ႉ။ ၾူၼ်ဢမ်ႇႁႃႇယႂ်ႇသေ တႃႉၵေႃႈ ၼမ်ႉတိုၼ်းထူမ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ။ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႄးၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းလူၵ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆလေႃႈလူင်းႁႅင်း။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၸႅဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ဢဝ်ထူင်သၢႆးထူင်ႁိၼ်မႃးႁႄႉတၢပ်ႈဝႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႉႁႅင်းၼမ်ႉလႆႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းၼႆႉသေ ၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး ၵမ်ႈပႃႈၼမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈ ပိူင်ပဵၼ်ၼမ်ႉ သၢႆထႅင်ႈလၢႆလွင်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးဝႃႈ – တၢင်းႁူဝ်ၼမ်ႉမႄႈသၢႆ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီး ၵၢၼ်ၶုတ်းႁႄႈၶုတ်းၶမ်းယႂ်ႇလူင်လႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉသၢႆၼႆႉ ၶုၼ်ႇဢူၼ် မီးၵူမ်ႇမီးဢုင် သမ်ႉပၢႆ ပဵၼ်ၵွင်ႉငူၼ်ႉထႅင်ႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၶုတ်းၶမ်း ၸႂ်ႉထၢတ်ႈၶမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊသေ လႆႈလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ ။ မိူဝ်ႈၼမ်ႉသၢႆၼွင်း ၼႂ်းပီ 2024 ၼၼ်ႉ ၾင်ႇမၢၼ်ႈၾင်ႇထႆး ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းယူႇ သဝ်းလႄႈ သူၼ်ၼႃးၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈမႄႈသၢႆ ၸင်ႇႁၢင်ႈဝႆႉၶိူင်ႈတႅၵ်ႈႁႅင်းၼမ်ႉ တႃႇႁူႉၽေးၼမ်ႉၼွင်းလူင်ႈၼႃႈ။ သင်ဝႃႈ ၼမ်ႉသၢႆယိုင်ႈၶိုၼ်ႈ ထိုင်တီႈၶိူင်ႈတႅၵ်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ၶိူင်ႈၼၼ်ႉ တေမီးသဵင်ပၼ်ၾၢင်ႉ လင်မေႃးမႃး။ ၵူၼ်းမိူင်း တေၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉ လူင်ႈၼႃႈ 8 -9 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈထိုင်ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/04/2025 ၼႆႉသမ်ႉ ၶိူင်ႈတႅၵ်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသဵင်သင်မေႃးမႃးလႄႈ ပဵၼ်တီႈဝႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆးတႄႉ လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈသိုဝ်ႇ Thai PBS ဝႃႈ – မီးၵူမ်ႇမီး ဢုင် မႃးၶင်ႉဝႆႉတီႈလၵ်းတႅၵ်ႈၼမ်ႉသၢႆၼၼ်ႉၼမ်ၼႃႇလႄႈ ၶိူင်ႈမၼ်းၸင်ႇဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် – ဝႃႈၼႆ။	['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2025-05-06T17:30:00	https://shannews.org/archives/66663	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေပိုတ်ႇၶိုၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ	ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ် ၶဝ်ႈလူမ်ႇတိုၵ်းဢဝ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 22/05/2025 ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 တေႃႇ 12 ၼႆႉ တေပိုတ်ႇၶိုၼ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းတူၵ်းၵႂႃႇ ၼွၵ်ႈဝဵင်းႁႄ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ငိၼ်းဝႃႈ ၾၢႆႇ NUG ၶဝ်တေပိုတ်ႇယူႇၼႆဢိူဝ်ႈ”။ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ မီး 9 လင်၊ ၸၼ်ႉၸွမ်လူင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ၊ ၸၼ်ႉၸွမ် ၾၢႆႇပၢႆးၸၢၵ်ႈ၊ ၵေႃးလဵၵ်ႉသ် ၾၢႆႇပၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မီးပႃးႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈၶႄႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းလွင်ႈလိူမ်ႈလႆႇမူတ်းသႂ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းသေ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇ ၸတ်းၵၢၼ်လွင်ႈတႃႇၸႅၵ်ႇၼမ်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းၼွင်လူင် (ရေကန်တောင်) မႃးထိုင်ၼႂ်းဝဵင်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယင်းပႆႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ၾႆးၾႃႉ၊ လႅင်းၾူၼ်း၊ လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇၸႂ်ႉလႆႈၶႅမ်ႉ မိူၼ်ဢွၼ်တၢင်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-06T17:00:00	https://shannews.org/archives/66652	ပႃၼႂ်းၾၢႆမိူင်းပၢႆး တၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် လူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈႁူႉတၢင်း	တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး တီႈဝၢၼ်ႈၵေႃးၶူႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၼၼ်ႉ ပႃၼႂ်းၾၢႆၼၼ်ႉ တၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် သမ်ႉပေႃးၽူးၵႂႃႇမူတ်း ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇဢဝ်မႃးၵိၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ၵိၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လႆႈယိၼ်းဝႃႈပဵၼ်ၸဵမ်ႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ။ ပဵၼ်တင်းၾၢႆယဝ်ႉ ပႃၸိူဝ်းၼႆႉ တၢႆၼမ်ၼႃႇ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ဢဝ်သေ ၵိၼ်ၺႃးၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၶေႃးၶူမ်းဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပႃပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် ဢၼ်လွင်ႈမႃးၸွမ်းၼမ်ႉၾၢႆ မိူင်းပၢႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢဝ်ၵိၼ် ၊ ဢဝ်ၶၢႆ ပဵၼ်ၶေႃးၶူမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပွင်ႇလႅင်းၵၼ် ႁၢမ်ႈဢဝ်ၵိၼ် ဢဝ်ၶၢႆ ယွၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ၽေးတႃႇပၢႆးယူႇလီ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ – ပႃၼႂ်းၾၢႆမိူင်းပၢႆး လူႉတၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် လွင်ႈတၢင်းပႃတၢႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လၢမ်းၶၢတ်ႈမီးသွင်လွင်ႈ ယွၼ်ႉၽေးသၽႃႇဝလႄႈ ပႃတၢႆ ၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ၼမ်ႉၽီလူး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၾၢႆသေသိုပ်ႇၼွင်းလူင်းမႃးၼၼ်ႉ ပႃးၵွင်ႉလႄႈ ပႃတၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမီးႁိမ်းၾၢႆလႄႈ ယူဝ်ၶႄးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇၵွင်ႉသႂ်ႇ ၼႂ်းၼမ်ႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႆႉႁဵတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆၼမ်ႉတီႈမိူင်းပၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉဢၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇ တႃႇၵိၼ်တႃႇၸႂ်ႉ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢႃယု 40 ပီ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉၽေးသိုၵ်းၽေးသိူဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ႁိမ်းႁွမ်းၶႅပ်ႇဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးယူႇသဝ်းဝႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၵိၼ်/ ၸႂ်ႉၼမ်ႉၾၢႆၼႆႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈၵေႃးၶူႇၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး 1 လၵ်း။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ သိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းယူႇသဝ်းၵိုတ်း 4 ပုၼ်ႈ 1 ပုၼ်ႈၵူၺ်း။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းသူၼ်ႁဵတ်းၼႃးသေ ယူႇပႂ်ႉဝၢၼ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2024 ၽွင်းၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း ၾၢႆမိူင်းပၢႆး ပွႆႇၼမ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉ ၼွင်းတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆႇတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၼႆသေ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးၶိူဝ်းယႂ်းလႄႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇတူဝ်ႈထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-06T16:30:00	https://shannews.org/archives/66649	ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ် လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ဢမ်ႇမီးၸုမ်းသိုၵ်းလႂ် ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပၼ်	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/04/2025 ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတၢင်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ ယၢမ်းပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း ၺႃးၵူၼ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသွင်ၵေႃႉ ၸူၼ်ၸွမ်းတၢင်း ႁိမ်းၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ 105 လၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵႄႈၵၢင်သဵၼ်ႈတၢင်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ – ၵူတ်ႉၶၢႆ – မူႇၸေႊၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလၢႆလၢႆၸုမ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈပေႃးလွတ်ႈၽေးတႄႉတႄႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “လုင်းႁိမ်းႁိူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းမီးတၢင်းလူဝ်ႇႁႄ တေလႆႈၵႂႃႇမူႇၸေႊၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆ ၸူးဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းမၼ်း။ မၼ်းၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵူၺ်း။ ၽိူဝ်ႇပူၼ်ႉဢေးသျႃးဝေႃး ႁိမ်း 105 လၵ်းၼၼ်ႉ မီး ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ ပႃးၵွင်ႈႁႄ ပႂ်ႉၸူၼ်ၸွမ်းတၢင်း။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈမၼ်းၵေႃႈ ပႃးၵႂႃႇၸွမ်း။ ငိုၼ်းမၼ်းၵေႃႈဢဝ်ၵႂႃႇ။ ၵတ်ႉၵႃႈ ဢမ်ႇယိုဝ်း၊ ဢမ်ႇပေႃႉထုပ်ႉ မၼ်းႁႄမႃးလႃႈ။ မၼ်းထိုင်ႁိူၼ်းၶိုၼ်းၸင်ႇလႆႈ ပၼ်ၵႃႈၶၢတ်ႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼမ်လၢႆလၢႆၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် တူၺ်းထိုင်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉတႄႉ”။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ တင်ႈတႄႇပဵၼ်ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼမ်လိူင်ႇမႃး သေ ပၢင်တေႃႇလွင်းၵေႃႈၼမ်လိူင်ႇ ပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼမ်ႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၽူႈလၵ်ႉ ၵူၼ်းၸူၼ် ၼမ်လိူင်ႇမႃး။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လွင်ႈၸူၼ်ၵၼ်၊ ၶႃႈႁႅမ်၊ ပေႃႉထုပ်ႉၵၼ်တၢႆၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃး။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-06T16:00:00	https://shannews.org/archives/66642	ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈၵၢင်ဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်	ဝၼ်းတီႈ 06/05/2025 မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 6 မူင်း မီးၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ မိူင်းထႆး၊ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်၊ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆး လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်းမၼ်းၸၢႆး။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး ၶျွင်ႉ 7 တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်မႄႈမၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈသေ လႆႈႁူႉဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉပဵၼ် ၵူၼ်းတၢင်းပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်။ မၼ်းၸၢႆး တႄႇဢွၵ်ႇလူမ်းယွင်ႇၸဵမ်မိူဝ်ႈတဵင်ႈၶိုၼ်းလိုၵ်းၸၢႆႉ မွၵ်ႈၸဝ်ႉ 1 မူင်း ၼႆႉ။ ထိုင်မႃးယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ႁွတ်ႈထိုင်မႃး ၼႃႈလုမ်းၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇသေ လၢမ်းလိမ်းပိုတ်းယိုဝ်းၵွင်ႈ။ ယိုဝ်းမွၵ်ႈ 10 ၵမ်းၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမႆႈၸႂ် – ဝႃႈၼႆ။ မႄႈမၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးဝႃႈ – မၼ်းၸၢႆးမီးဢႃယု 43 ပီ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ဢရုၽၼ်း။ ပေႃႈမၼ်း ၸၢႆးပဵၼ်ပလိၵ်ႈ။ မၼ်းၸၢႆး တႄႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၸႂ် ၽွင်းပေႃႈမၼ်းပဵၼ်ၽေးဢုပၢတ်ႈသေတၢႆ။ ၵွင်ႈဢၼ်မၼ်းၸၢႆးယိုဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆးဢဝ်ဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸႂ် – မႄႈမၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ – ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းယိုဝ်းၵွင်ႈ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ မိူင်းထႆး ၵွင်ႈဢၼ်မၼ်းၸၢႆး ဢဝ်မႃးယိုဝ်းၵၢင်ဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵွင်ႈသႅၼ်း CMMG BANSHEE MK4 ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇ 9 မမ။ ပဵၼ်ၵွင်ႈဢၼ်တၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၶေႃႈမုလ်း ဢၼ်မႄႈမၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈတီႈပလိၵ်ႈၼၼ်ႉသေ တေမီးၶေႃႈမုလ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးလိူဝ်ၼၼ်ႉၼႆတႄႉ ပလိၵ်ႈထႆး ပႆႇလႆႈၵူတ်ႇထတ်းလႄႈ ပႆႇၸၢင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးယိုဝ်းၵၢင်ဝဵင်းၼႆႉ ဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၽႂ်သေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတိတ်းၶမ်ဝႆႉ ၸွမ်းပၢမ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းလႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁတ်းတူင်ႉတူဝ်ၵႂႃႇမႃး။ ပလိၵ်ႈ လႆႈမႃးလိုပ်ႈလမ်းပိုတ်းယိုဝ်းတီႉၺွပ်းမၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းမၢၵ်ႇၵွင်ႈၵႂႃႇလႄႈ ၸင်ႇတီႉလႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈဢဝ်တၢင်ႇႁူင်းယႃဝႆႉသေ ပလိၵ်ႈပႂ်ႉၵုမ်းတႃႇၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မႃးမီးတီႈဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – တၵ်းလႆႈ ၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ် ၵူဝ်ပလိၵ်ႈလူင်းၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2025-05-06T15:06:25	https://shannews.org/archives/66636	သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ပိုတ်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၵႂႃႇ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉ	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ၼႆႉမႃး ၼင်ႇႁိုဝ် တေပိုတ်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် တင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ ႁိူၼ်းယေးဢၼ်ယႃႉလႆႈ သႂ်ႇလႆႈငၢႆႈ (Modular House) ၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၽိုၼ်လၢႆးလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢၼ်တေလူဝ်ႇၸႂ်ႉ ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်တေ ၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2026 ၼၼ်ႉ တေႁူမ်ႈဝႆႉၸွမ်း ၾၢႆႇတႂ်ႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇသိုပ်ႇႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်ၵႂႃႇယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်း (server room) တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ တၢမ်တူဝ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၸူဝ်းဝိၼ်း ၵေႃႉၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 04/05/2025 ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၼႂ်းႁွင်ႈၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တေလႆႈၸတ်းတမ်းဝႆႉ ၶိူင်ႈၶွမ်း (ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ) တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းသေ တေလႆႈၵမ်ၵိၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈတႄႉတႄႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈတႃႇ ႁွင်ႈလုမ်းၽွင်းလူင်တၢင်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃႈ တေသိုပ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ၵႂႃႇယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2025-05-06T14:41:38	https://shannews.org/archives/66632	သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူမ်ႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ	တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းႁူမ်ႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း လၢမ်းဢဝ်ၶိူင်ႈ မိၼ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ပိုတ်းယိုဝ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ၸိုင်ႈ တႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇသႅၼ်းၼမ်ႉၼၵ်း 500 ပွၼ်ႊ ပွႆႇသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ 4 လုၵ်ႈ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမၢတ်ႇ ၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီးဝႃႈၼႆ သေတႃႉ ယွၼ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတႄႉလူႉၵွႆ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သႅၼ်းပၢၼ်ဢႃယု 40 ပီ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃး ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇ 4 လုၵ်ႈ ၊ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဝၢႆးလင် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယဝ်ႉ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉလႄႈ ႁိူၼ်းဢၼ်လႆႈလူႉၵွႆႇၵႂႃႇၼၼ်ႉမီးလၢႆလင် မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ဝူင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇထႅင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၵႃး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“လႆႈယိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇမီး 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ ၊ ၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးထႅင်ႈ ၊ မိူဝ်ႈဝႃး ၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈယိၼ်းသဵင် မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇလင်ၼႃႇ ၊ ၼႂ်းဝၼ်ႈတီႈ 3 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 18 လမ်း ၵႂႃႇတင်းၾၢႆၶုၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/05/2025 ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼမ်ႉတူၵ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ မၢၵ်ႇသူမ်ႈၶွၼ် (နမ့်တုတ်ကျေးရွာ၊ ကုန်းသာ (ခ) မဆုန့်ခွမ်ကျေးရွာ) ဢၼ်မီး ၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလူႉၵွႆ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PNO ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် သႂ်ႇဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၊ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း ၸွမ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉ ဢုၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵိုတ်မွၵ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ 1 ပုၼ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼႆႉၵူၺ်း ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/01/2025 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇလႄႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လူႉၵွႆ 2 လင်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမႆႈတင်း ဝၢၼ်ႈၽြႃးလွႆ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 14 ၵေႃႉ – ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-05-06T11:56:07	https://shannews.org/archives/66625	သိုၵ်းၶၢင်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇ ၼႂ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ	သိုၵ်းၶၢင် KIA လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈမိူင်းၶၢင် KPDF တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်။ ၽွင်းသိုၵ်းၶၢင်သွင်ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉယူႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁႅင်း ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်တင်း ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇပိူဝ်ႈတႃႇၸွႆႈပၢၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းသေ ႁႅၼ်းဢဝ်သၢႆသိုၵ်းလူင် ႁႅင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းမွၵ်ႈ 600 ၵေႃႉ ငႃးၼိုင်ႈ မုင်ႈၶဝ်ႈၸူးၼႂ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23/04/2025 ငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ဝဵင်းၵႃႇမၢႆး (ကာမိုင်းမြို့) ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉမွၵ်ႈ 40 လၵ်းၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမႃးႁိုင်မွၵ်ႈၼိုင်ႈဝူင်ႈ ငႃးသိုၵ်းႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး ပွတ်း တၢင်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၽႃၵၢၼ်ႉ- ၵႃမၢႆး (ကာမိုင်း) သေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/05/2025 ငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၽႅဝ် မႃးႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵတ်ႉမေႃႇ (ကပ်မှော်ရွာ) ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉမွၵ်ႈ 22 လၵ်းၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ၽႃၵၢၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်လုၵ်ႉတၢင်းထိူၼ်ႇႁႄ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမုင်ႈၼႃႈမႃး တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ။ ၶဝ်ၽႄငႃး သိုၵ်း လၢႆလၢႆသဵၼ်ႈႁႄၶိုၼ်ႈမႃး။ ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ် မီးယူႇမွၵ်ႈ 600 ၸိူဝ်းၼႆႉ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁႅင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်၊ တရူၼ်ႊလႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႃႈလိၼ် ၸိူဝ်းမီးသိုၵ်းၶၢင်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၶၢင် လႆႈသုတ်ႈထွႆပၼ် ၵမ်း လွႆးလွႆး ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 04/05/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉယႃး (နန့် ယားကျေးရွာ) ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵတ်ႉမေႃႇ (ကပ်မှော်) ဝဵင်းၽႃ ၵၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉ။ ၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၺႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈထွႆပၼ် သိုၵ်း မၢၼ်ႈ တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇယူႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်။ တႄႇလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2024 မႃး သိုၵ်းၶၢင် KIA ယိုတ်းၵုမ်းၵမ်လႆႈ ဝဵင်းမၢၼ်ႈပဵင်း (မဘိမ်းမြို့) ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၶၢင် ဝဵင်းသွမ်ပရႃပွမ် (ဆွမ်ပရာဘွမ်)၊ ဢိၼ်ၵျိၼ်းယၼ် (အင် ဂျန်းယန်)၊ သတူင်း (ဆဒုံး)၊ ၶျီႇၽူၺ်ႇ (ချီဖွေ)၊ သေႃႉလေႃ (ဆော့လော်)၊ ၽီမေႃ (ဖီမော်)၊ ပၢင်ဝႃ (ပန်ဝါ)၊ ၵၢၼ်ႇပၢႆႉတီႇ (ကန်ပိုက်တီ)၊ တေႃႉၽူင်းယၼ် (ဒေါ့ဖုန်းယန်)၊ သိၼ်ပူဝ်ႇ (ဆင်ဘို)၊ မဵဝ်ႉလႃႉ (မြို့လှ)၊ မၢၼ်ႈၸေႊ (မံစီ)၊ မိူင်းမွၵ်ႇ (မိုးမောက်မြို့) ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လၢၼ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ- မိူင်း ၶၢင် တီႈဝဵင်းလွႆၸေႊ (လွယ်ဂျယ်) ၵေႃႈ ၵုမ်းၵမ်လႆႈဝႆႉပႃး။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-06T11:00:00	https://shannews.org/archives/66621	ၸွမ်ၸိုင်ႈထရမ်ႉ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ	ဝၼ်းတီႈ 04/05/2025 ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ NBC ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ – မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးသၢၵ်ႈတၢမ်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမူတ်းယဝ်ႉၵေႃႈ တေသိုပ်ႇယူႇတီႈႁိူၼ်းႁေႃ ၸွမ်ၸိုင်ႈယူႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ – ယိုၼ်ယၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မီးဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ တေမီးသုၼ်ႇ လႆႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ သၢၵ်ႈတၢမ်း 2 ၵမ်း (ႁူမ်ႈပဵၼ် 8 ပီ) ၵူၺ်း။ ယူႇတီႈ ထရမ်ႉၼႆႉသမ်ႉ ဝၢႆးလင် ပဵၼ်ၸွမ် ၸိုင်ႈၵမ်းထိ 1 ယဝ်ႉ မၼ်းၸၢႆးၶေႉၶဵင်ႇၵၼ်တင်း ၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊ (Joe Biden) ဢမ်ႇပေႉလႄႈ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇ 4 ပီသေ ၸင်ႇၶိုၼ်းၶေႉၶဵင်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈဢွင်ႇပေႉၵမ်းၼႆႉ။ မၼ်းၸၢႆး ၶိုၼ်ႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈပုၼ်ႈ ၽွၼ်းပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/01/2025 ၼႆႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈမၼ်းၸၢႆး တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇၸွမ်ၸိုင်ႈထႅင်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈသၢမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ NBC ဝႃႈ – ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းၸၢႆး ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႆႉ မီးတင်းၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈ 2 ၼႆႉ တႃႇမၼ်းၸၢႆးတေလႆႈႁဵတ်း ဢၼ်မၼ်းၸၢႆးၶႂ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းတိုၵ်ႉမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်ယူႇလႄႈ မၼ်းၸၢႆးယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေႁဵတ်းလႆႈလွင်ႈလႅၵ်ႈ လၢႆႈၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊသေဢၼ်ဢၼ်ယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-06T10:02:46	https://shannews.org/archives/66617	ပႃႇတီႇ PAP မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပဵၼ်ၵမ်းထိ 14	ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇလႄႈ လႆႈယိပ်းဢႃႇၼႃႇ ပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ဢၼ်ပဵၼ် ပႃႇတီႇ People Action Party (PAP) ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/05/2025 ၼၼ်ႉသေ ဢွင်ႇပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈ။ ပႃႇတီႇ PAP ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃးၵပ်းတၢမ်းၵၼ်ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၵမ်းထူၼ်ႈ 14 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇ ပဵၼ်ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ လေႃႊရႅၼ်ႉသ်ဝွင်ႊ ၊ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ၸင်ႇ ႁႃႁပ်ႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇ မိူဝ်ႈပီၵၢႆၼႆႉၵူၺ်းလႄႈ လႆႈဝႃႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တွၼ်ႈ တႃႇမၼ်းၸၢႆး ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်းၼႆႉ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း PAP ၶေႉၶဵင်ႇတႃႇတီႈၼင်ႈ ၽူႈတႅၼ်း 97 တီႈ ဢွင်ႇပေႉလႆႈ တီႈၼင်ႈ 87 တီႈ၊ လႆႈၶႅပ်းမႄးတီႈၵူၼ်းမိူင်း 65.6 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊတႄႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၵူၼ်းမိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊၼႆႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်တေႃႉ သူင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းၼမ်ႉမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ ပႃႇတီႇ PAP ဢၼ်လႆႈဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႉၼႂ်းၵၢၼ်ၸတ်းပွင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လၢႆးတၢင်းၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇၼႆႉ လီလီ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸင်ႇလိူၵ်ႈၶိုၼ်းပႃႇတီႇၶဝ် ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႅင်ႈ၊ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇႁႂ်ႈဢမ်ႇ လႆႈမႆႈၸႂ် ၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁူပ်ႉလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ ဢၼ်လီမႆႈၸႂ် – ၼႂ်းငဝ်း လၢႆးပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလုမ်ႈၾႃႉတူၵ်း ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း PAP မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊၼႆႉ လႆႈဝႃႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်လႆႈဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈ မိူင်းမႃးၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်သုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Reuters ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-05T20:34:33	https://shannews.org/archives/66611	ႁူင်းယႃလူင်ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တႄႇႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်ယဝ်ႉ	မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/05/2025 ၾၢႆႇၼႃႈ ႁူင်းယႃလူင်ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တႅမ်ႈလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်း တေႃႇ ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း တွၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်း တေႃႇ 5 မူင်း တွၼ်ႈၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၶိူင်ႈမိုဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶဝ် ယင်းပႆႇမီး ၸေးၵုမ်ႇလႄႈ တေပႆႇၸၢင်ႈယူတ်းယႃလႆႈ တၢင်းပဵၼ်ၵူႈမဵဝ်း။ တေႃႉတႄႉယႃလႆႈ ၶႆႈဝတ်းၼၢဝ်ဝႃႇ ၸၢမ်းလိူတ်ႈၶိုၼ်ႈ လိူတ်ႈသုင်တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးပၵ်းသဝ်းတပ်ႉၶိုၼ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် လၢႆလၢႆလုမ်းပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းယင်း ပႆႇၸႂ်ႉလႆႈ လႅင်းၾူၼ်း၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ၊ ၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တဵမ်ထူၼ်ႈလီငၢမ်းၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2025-05-05T18:30:00	https://shannews.org/archives/66604	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမွၵ်ႈ 3,500 ၵေႃႉ	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/05/2025 ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၾၢႆႇတႂ်ႈလူင် ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး တေႃႇထိုင် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်သဵင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်တၢႆ မီးမွၵ်ႈ 3,500 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2021 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇ 95 ၵေႃႉ၊ ထိုင်မႃး ပီ 2023-2024 ၼိုင်ႈပီလႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူႉတၢႆၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 360 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပီ 2025 ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်လိူၼ်ၵူၺ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ လူႉတၢႆၵႂႃႇ 80 ၵေႃႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်ၼၼ်ႉ တင်းၼမ်ၽိူမ်ႉၶိုၼ်ႈမႃးၵူႈပီၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်လူႉတၢႆၼမ် လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းတႄႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်တၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈယိုတ်းမိူင်း ပီ 2021 ၼၼ်ႉ မီး 683 ၵေႃႉ၊ ဝၢႆးလင် ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ 400 ၵေႃႉ ထိုင် 600 ၵေႃႉသေ ၼႂ်းပီ 2025 ၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်လိူၼ်ၼႆႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 90 ၵေႃႉ၊ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလူႉတၢႆၵႂႃႇ 2,352 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ 4 ပုၼ်ႈၼိုင်ႈပုၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၼႆႉၵေႃႈ ၼၢင်းယိင်း လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၸွမ်း 2,000 ၵေႃႉပၢႆ။ ဢၼ်ၺႃးၶႃႈတၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-05T17:30:00	https://shannews.org/archives/66595	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈ TNLA ၵုမ်းၵမ် ထပ်းၵၼ်သီႇဝၼ်း	ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထတ်းၵၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းသီႇဝၼ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်းၵုမ်းၵမ် မိူင်းၵုတ်ႈလႄႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ 05/05/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးထႅင်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ငိၼ်းဝႃႈတႄႉ ၶဝ်မႃးပွႆႇၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၸွႆးၵုင်းၼၼ်ႉၼႆ။ ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ လိင်ႇပျႅၼ်ႇ (ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း) တႄႉ မႃးပွႆႇၵႂႃႇယဝ်ႉ 2 လုၵ်ႈ”။ Photo by – TNLA/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၾူၼ်းလႅင်း၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၶၢတ်ႇဝႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ Starlink မဵဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 01 လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းမၢၵ်ႇႁႅင်ႈ (သစ်ဆိမ့်ကုန်း) ၾၢႆႇတူၵ်းၵျုပ်ႉပိၼ်ႇ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၊ ဝၼ်းတီႈ 2 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 10 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈ (ဗမွန်ရွာ) တီႈဝၢၼ်ႈလွႆ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ၊ ၾၢႆႇတူၵ်းဢူၵ်ႉဢိၼ်း (အုတ်အင်းဓမ္မာရုံ) လုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်းၵေႃႈ ပွႆႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၾၢႆႇတူၵ်းႁိမ်းၵၢတ်ႇလူးထ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 10 ပၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၾၢႆႇတူၵ်းဝၢၼ်ႈမေႃႈလူင်းၵျီး (ဘော်လုံးကြီးရွာ) လႄႈ ဝၢၼ်ႈသျိၼ်ၶႂႃ (ဆင်ခွာ) ထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တီႈတႄႉမၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈၶဝ် လႆႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းလွႆ TNLA လႄႈ ၸုမ်းသိုၵ်း PDF ၶဝ် ငူပ်ႉငီႉၵၼ်တႃႇတေၶုတ်းဢဝ်သႅင် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၼွင်လူင် ၼၼ်ႉၼႆလႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်မႃးပွႆႇၵႂႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၵုတ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်ဝၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆၵႂႃႇၸွမ်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၵႂႃႇပႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-05T17:07:08	https://shannews.org/archives/66588	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ လွတ်ႈႁေႃးပရိတ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ	တႄႇၵၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပွၵ်ႉသေ ႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းလုမ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ။ Photo by – Konay Konay/ သင်ၶၸဝ်ႈ လွတ်ႈႁေႃးပရိတ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၶဝ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင်ႁႂ်ႈပိုတ်ႇၶိုၼ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းသဵင်ႈယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ၽတ်ႉတၼ်ႇတ ပုင်ႇၺၼၼ်ႇတ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ဝၢၼ်ႈသူႈၵေႃႈ လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းပၢင်လူင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ယေႃးမုၼ်မႃးၶိုၼ်း တီႈဝတ်ႉလူင်ဝၢၼ်ႈသူႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ Photo by – Konay Konay/ သင်ၶၸဝ်ႈ လွတ်ႈႁေႃးပရိတ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 8 ၶမ်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင်ၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈတင်းသဵင်ႈ ၶီႇရူတ်ႉၵႃးသေ လွတ်ႈ ႁေႃးလိၵ်ႈ ၵမ်ႉၽဝႃႇလႄႈ ပရိတ်ႈ လွတ်ႈၽေးလွတ်ႈလၢၼ်ႇ ပၼ်ႇလဵပ်ႈၼႂ်းဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢၼ်သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ် ပၼ်ႇဝွၼ်းပရိတ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉလူင်ၵျွင်း ဝၢၼ်ႈသူႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီး ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သိုၵ်း မၢၼ်ႈ ပၵ်းသဝ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တႄႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ် ၼမ်မႃးလိူဝ် ၵဝ်ႇ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇတႄႉ ပၼ်ႇၵၢၼ်ယဝ်ႉၼႆသတေႃႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်တၢင်ႇၸိူဝ်းတႄႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယင်းပႆႇပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2025-05-05T16:40:22	https://shannews.org/archives/66583	ၶူဝ်ၽႅၼ်ၵဝ်ႇ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၵုၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ	တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉမႃး ၵၢၼ်မႄးၵုမ်းၶိုၼ်း ၶူဝ်ၽႅၼ်ၵဝ်ႇ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလီငၢမ်းသေ ရူတ်ၶိူင်ႈ၊ ၵႃး ဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ တႄႇလတ်းၽၢၼ်ႇတီႈၶူဝ်ၽႅၼ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈတၢင်းၶဝ်ႈ ဝဵင်းၵုၼ်လူင်ၼၼ်ႉလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27-28/04/2025 ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇတူၺ်းၶူဝ် ၽႅၼ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်း ၶူဝ်ၽႅၼ်ၵဝ်ႇမႃးၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵုၼ်လူင် လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ၶိုၼ်းဢဝ် ၽႅၼ်ႇလဵၵ်းဢၼ်သႅၼ်းၼႃၼၼ်ႉႁႄ ၵုမ်းဝႆႉၵူၺ်း။ ၵႃးဢွၼ်ႇလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၵႂႃႇမႃးလႆႈယူႇ။ ၵႃးလူင်တႄႉ ပႆႇလႆႈ။ ၶဝ်မႄးပၼ်ၶိုၼ်းၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ ၸိူဝ်းႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ မႃးငၢႆႈဢိတ်ႉၼိုင်ႈ။ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈပၼ်ႇၵႂႃႇတႆႇၶူဝ်ၵႆယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၵႃးလူင်တၢင်ႇၵုၼ်ႇတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈ လတ်းၶူဝ်မႂ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း”။ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉ ၶူဝ်ၽႅၼ်ၵဝ်ႇ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်း လူႉၵွႆၵႂႃႇလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢိုတ်းဝႆႉဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇမႃး ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ။ ၶူဝ်ၽႅၼ်ၵဝ်ႇ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉ ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵျႃႇပၢၼ်ႇပုၼ်ႉလႄႈ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ၶူဝ်ဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆၵေႃႈၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-05T13:14:36	https://shannews.org/archives/66569	ပၢင်တႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး တူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 29	ပၢင်တႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 29 ပီၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈတွပ်ႇ 3,000 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 04/05/2025 (လိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 8 ၶမ်ႈ) ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်တႅမ်ႈ တွပ်ႇလိၵ်ႈၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ပတ်းပိုၼ်ႉ ၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၸဝ်ႈၶူး ၵေႃးသၼ်ႇလ/ ပၢင်တႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး တူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸဝ်ႈၶူး ၵေႃးသၼ်ႇလ ၽူႈမၢႆၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ တီႈၼႂ်းဝဵင်းတႄႉ ႁူမ်ႈၵၼ် 8 ပၢင်သေ တွပ်ႇတီႈၵျွင်းႁူၺ်ႈယဵၼ်ႇ မီးလုၵ်ႈ ႁဵၼ်း 370 ၵေႃႉ။ တီႈၵျွင်းဝၢၼ်ႈ ၸႅၼ်ႇ ဢိူင်ႇပုင်ႇတႂ်ႈၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လႂ်ပၢင်သေ မႃးတွပ်ႇတီႈလဵဝ် မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 300 ပၢႆ။ မၢင်တီႈၵေႃႈ တွပ်ႇႁင်းၵူၺ်း ၸိူဝ်ႉၼႆႉၵေႃႈမီးထႅင်ႈ လၢႆလၢႆတီႈ။ ဝၼ်းတွပ်ႇလိၵ်ႈမၼ်းတႄႉ မႅၼ်ႈဝၼ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်းလဵဝ်ၵၼ် ၶေႃႈထၢမ်ၵေႃႈ ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်မူတ်းမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸဝ်ႈၶူး ၵေႃးသၼ်ႇလ/ ပၢင်တႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး တူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ပီၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈတူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 60 ပၢင်ပၢႆ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး 3,600 ပၢႆလႄႈ ၶူးသွၼ်သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ မေႃသွၼ်ၸၢႆးယိင်းမီး 200 ပၢႆ။ တႄႇပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/03/2025 (လိူၼ်သီႇမႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈ) တေႃႇထိုင် 04/05/2025 (လိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 8 ၶမ်ႈ) တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆ။ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ တူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၼႆႉသေ ဢွၼ်ႁူဝ် ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်မႃး ဢမ်ႇၵႃးၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၼႆႉၵူၺ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တဝ်း ၸႄႈဝဵင်းလွႆလႅမ်၊ ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇလိူဝ်ႇ၊ ႁၢႆးၼဵင်ႈ၊ ၼမ်ႉ ႁူးၼႃးပွႆး ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်လႄႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၶုၼ် ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမီးမွၵ်ႈ 3,800 ၵေႃႉ ပၢင်သွၼ်မီး 73 ပၢင် ၶူးသွၼ်/ မေႃသွၼ်မီး 220 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၼၼ်ႉသမ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး 3,719 ၵေႃႉ ပၢင်သွၼ်မီး 82 ပၢင်။ ၼႂ်းပီၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း RCSS တင်း SSPP သေ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ လႆႈလူႉၵႂႃႇ 17 ပၢင် တႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း 478 ၵေႃႉ လႆႈလုတ်ႈႁၢမ်း ၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-05-05T10:31:04	https://shannews.org/archives/66567	ၵၢၼ်မိူင်းႁၢမ်းသိၼ် ၵၢၼ်မိူင်းႁဵတ်းၵိၼ် ၵၢၼ်မိူင်းတူၺ်းတေႃႇႁူဝ်မႄႈတိၼ်	ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းယိပ်းၵမ်ၵေႃႈလီ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ ၵွၼ်ႇပႆႇလႆႈဢႃႇၼႃႇ ယိူင်းမုင်ႈတႃႇ မၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းၼမ်ၼႆလွၼ်ႉလွၼ်ႉ၊ ၽိူဝ်ႇမီးဢႃႇၼႃႇသုၼ်ႇပွင်မႃးတႄႉ လိုမ်းဝၢႆးလၢႆးၵၢၼ်ၸွမ်းထမ်း မိုင်ႉႁမ်းပုၼ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ သႂ်ႇသႂ်ႇတူၺ်းထိုင်လႆႈတေႃႇႁူဝ်မႄႈတိၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၾိင်ႈထုင်းၵႂႃႇၵေႃႈမီးမီးယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်လီၵၢၼ်မႅတ်ႈ ဢၼ်ဝၢင်းပွႆႇပုၼ်ႈလီတူဝ်ၵဝ်ႇသေ ယိုဝ်ႈၼႃႈၸူးတႃႇၵူၼ်းၼမ်တေလႆႈလီ မၢၼ်ႈမိူင်း တေလႆႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ ၸမ်တေၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈ တႂ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵိၼ် ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်လုမ်းလုမ်းယဝ်ႉ။ လၢႆးၼႆႈပေႃးပွႆႇပဵၼ်ၾိင်ႈၵႂႃႇတႄႉၸိုင် သဵၼ်ႈတၢင်းမိူဝ်းၼႃႈႁၢႆယဝ်ႉလေႃႇ။ ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇႁဵတ်းၵိၼ် ၵူၺ်းပေႃးဝႃႈၼႆပႄႇ ၽူႈၵူၼ်းလီဝႃႇ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်ဝႃႇ ၵေႃႉသိူဝ်ငၢၼ်ဝႃႇ ႁူဝ်ၼႃႈယိုင်ႈယႂ်ႇဝႃႇ ဢၼ်ၵိုၵ်း ပိုၼ်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈလူဝ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပူင်သွၼ်သိုပ်ႇယိုၼ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသင်ယဝ်ႉၶႃႈလႃႇၼႆ တႃႉလီတွၵ်ႈသၢတ်ႈလၢတ်ႈၶိတ်ႈၵၼ် ၶိုၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သၢႆပိုၼ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸႃႉဢၼ်ပႅတ်ႈလၢႆယွၵ်းၵႅၵ်းၶဝ် သုမ်ႇငုမ်းပေႉပုၼ်ႈလုမ်းလုမ်းသႄႈ၊ တူၺ်းၸွမ်းၵူၼ်းၶိူဝ်းတႃမွတ်ႇဢွၼ်ႇႁႃႈႁူၵ်းသိပ်းလၢၼ်ႉ ၵႂင်ပူၵႂင်ပႃယူႇ ၼႂ်းသမ်ႇသရႃႇၵၢၼ်မိူင်း ႁဵတ်းၵိၼ်ၼၼ်ႉသေ တေမၢပ်ႇဝႃႈ ၵၢၼ်မိူင်းလုမ်ႈၾႃႉၶွင်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း တိုၼ်းယွၵ်းၵႅၵ်းမိူၼ်ၵၼ်ၼႆပႄႇ မိူၼ်ယိုၼ်တူဝ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉႁူၼူၵ်ႇတႃမွတ်ႇႁၢမ်းဢွၵ်းၵူၺ်း။ တူၺ်းတေႃႇသၢႆမိူင်းႁဝ်းလုၵ်ႈလဵဝ် တူၺ်းတေႃႇသၢႆပိုၼ်းႁဝ်းၶိူဝ်းလဵဝ် ဢၼ်တူၵ်းမႂ်ႈတႂ်ႈၶဵၼ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈၵူၼ်းၼၼ်ႉသေ တေၼပ်ႉပိူင်တၢႆဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇၵၢတ်ႈ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းႁၢႆယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ပႆႇမႅၼ်ႈသႄႈ။ ၵွၼ်ႇပႆႇယွၼ်ႇပႅတ်ႈ လွင်ႈၽၢၼ်ႉႁႃႁူးဢွၵ်ႇတႄႉ တၢင်းမုင်ႈမွင်းပႆႇႁၢႆသႄႈ။ ၵူၼ်းလူင်ဢမ်ႇတၼ်းၶုၵ်းၸႂ် လႆႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၵေႃႈယႃႇ ပေႃးတင်းဝႃႈ တၢမ်တူဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ဢမ်ႇလပ်းတႃလိုမ်းပႅတ်ႈ တၢင်းမုင်ႈမွင်း လႄႈ ၽၼ်ႁၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇၽႂ်မၼ်းၼႆ ဢႃႇၼႃႇၵၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ပႆႇႁၢႆသႄႈ။ ငဝ်းလၢႆးမၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ႁႃဢၼ်လီပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈမီး၊ ပၢႆသေလိူဝ် ပဵၼ်သိုၵ်းတိုၵ်းၵၼ် ၽေးသၽႃႇဝသမ်ႉပူဝ်ႉသႂ်ႇထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈပႃႈၼမ်ၼႆႉ ယႃႇဝႃႈတေၶုၵ်းၸႂ်လႆႈၵၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ တႃႇၶီးၸႂ်ၵႂႃႇၵူႈဝၼ်းၵူၺ်း ယင်းယၢပ်ႇ၊ ယႃႇဝႃႈတေပူၵ်းပွင်လုၵ်ႈလၢင်း တႃႇလဵင်ႉတွင်ႉၵၼ် ဢိမ်ႇၵူၺ်း ယင်းၶၢၼ်ၸႂ်၊ ယႃႇဝႃႈ တေပွၼ်ႈဢွၼ်သွၼ်လီ တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈသၢႆၸႂ်ၶဝ်ၵူၺ်း ယင်းဢမ်ႇႁၼ်တၢင်းတေ ႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈ။ ဢၼိတ်ႉထႃႇရူင်ႇၼႆႉ တဵမ်မိူင်းလူင်ဝႆႉလႄႈ ၵိုင်ႇလီၸၢၼ်ႈၸႂ် မိူဝ်ႇၸႂ်ၸွမ်း ပၢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၸွမ်းမၢၼ်ႈၼႆႈတႄႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉပိူင်ပဵၼ်ႁုၵ်းႁၢႆႉဢၼ်ပဵၼ်မီးမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းၸဵတ်းပႅတ်ႇသိပ်းပီၼႆႉသေ ယိၼ်းဢိမ်ႇဢိူဝ်ႇ မိူဝ်ႇၸၢၼ်ႈၼႃႇလႄႈ တိူၵ်ႈတီႈဢွၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇပႅတ်ႈမိူင်းၼွၵ်ႈမူတ်းမူတ်း ၵေႃႈ ၸွင်ႇဝႃႈပၼ်ႁႃၼႆႉ တေယဝ်ႉ ယႃႇၵႂႃႇၼႄႇ၊ ၽႅဝ်ၵႂႃႇမိူင်းၼွၵ်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းတိုၼ်းတေပဵၼ်တႆးၼွၵ်ႈၵူၺ်း။ မိူင်းတႆးၼႆႉ ပေႃးတႆးဢမ်ႇယူႇၵေႃႈ ပိူၼ်ႈတေယူႇၼၼ်ႉယိုင်၊ လိူဝ်သေဝႃႈ သုမ်းမိူင်းၽၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ တေမီးသင်ထႅင်ႈ။ မိူင်းတႆးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဢၼ်ႁဝ်းယဵပ်ႇယၼ်ယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးထႅင်ႈတၢင်ႇတီႈသႄႈ။ ပေႃးၼႆ တေၵၼ်ႉၵူၵ်ႉတေႃႇသူႈႁႃႉ တေလႅၼ်ႈပၢႆႈ၊ တေပွႆႇၽႃႈႁႃႉ တေၵႅတ်ႇၶႄၼႆ ၶႆႈၸႂ်တူၺ်းၵၼ်ၶႃႈလႃႈ။ ဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈပၢႆးၼႄၵၼ်ဝႃႈ သုၼ်ၵၢင်ၵူၼ်ႇယဝ်ႉ၊ ပျီႇထွင်ႇၸုပွမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉၼႆ တေ တွင်းၵၼ်ယူႇ။ ပေႃးၼၼ် ပျီႇထွင်ႇၸုပွမ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်ႇပင်းယဝ်ႉလႄႈ ႁဝ်းႁႃးတေပွႆႇႁႂ်ႈမိူင်းတႆးၵူၼ်ႇပင်းၸွမ်းၼႄႇ။ မိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပျီႇထွင်ႇၸုပွမ်ၶႃႈလူး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶုၼ်မၢၼ်ႈၶဝ်ၵဝ်းလႄႈ မိူင်းတႆးၸင်ႇလူႉ လူင်၊ ၶဝ်လူဝ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵႅတ်ႇၶႄယႃတႅၼ်းလေႃႇ တေဝႃႈၼႆႁိုဝ်ႉပေႃး။ ပွႆႇႁႂ်ႈၶဝ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵေႃႈ ထိုင်ၵမ်းလႆႈလီလႆႈပဵၼ်မႃး ၶိုၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇမိူင်းၶဝ်ထႅင်ႈၵူၺ်းလေႃႇ။ ဢမ်ႇသင် ၵေႃႈ ၸုမ်းၶႄႇၵူဝ်းၵၢင်ႉၶိူဝ်းၽူင်ႇၶိူဝ်းၽိူင်ၶဝ် လႆႈထွႆဢွၵ်ႇၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ၶွၼ်ႈႁႅင်းလိုပ်ႈလမ်းသိုၵ်း တႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁႂ်ႈဝႄႈယၢင်ႇပၼ်ၶဝ် ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ် တႃႇသၢဝ်းသၢမ်သိပ်းတပ်ႉသဝ်းၼႆ တေငိၼ်းၵၼ်ယူႇ။ တေႃႈၼင်ႇတပ်ႉသဝ်းငဝ်ႈငုၼ်းသႅင်ၵႅဝ်ႉ ယင်းလႆႈထွႆပၼ်ၶဝ် တႃႇၶိုၼ်း ႞။ ပိၼ်ႇပႆႇလိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်းၵၼ် ၵႄႈလိတ်ႈပႆႇယဝ်ႉ။ လိူင်ႈၼႆႈ တီႈငဝ်ႈငုၼ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၸီႉသင်ႇ၊ သိုၵ်းၾၢႆႇတႂ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈ ၼႆမႃးၼၼ်ႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၶေႃႈၵႄႈပဵၼ်ၵႂၢမ်းႁိုဝ်၊ လုၵ်ႉဢဝ်ပၢင်ႇသၢႆႈ တေႃႇထိုင်သႅၼ်ဝီ၊ သီႇပေႃႉ ၊ ၼမ်ႉမ ၊ တႃႈလူင် ႁူမ်ႈမိူဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ် သၢဝ်းသၢမ်သိပ်းတီႈတပ်ႉသဝ်း လုၵ်ႉလူမ်ႇလိုပ်ႈလမ်းၵၼ်ၼႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်းဢမ်ႇ လႆႈႁူႉၸွမ်းၼႆ သူပ်းၵိၼ်ၵိူဝ်ႁတ်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၵေႃႈ ႁူႁူႉထွမ်ႇၵႂၢမ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈယွမ်းႁပ်ႉလႆႈၶႃႈလေႃႇ။ တႃႉဝႃႈ ႁဝ်းတိုၼ်းၶႂ်ႈလွမ်ႉၵႅတ်ႇဢဝ် ၼႃႈတီႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ ႞ ၼင်ႇ ႁဝ်းယွၼ်းဝႆႉ တီႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉသေ လိုပ်ႈသူဢွၵ်ႇပႅတ်ႈဢိူဝ်ႈၼႆ ယင်းတေမိူၼ်ၵႂၢမ်းလႃႈ။ တေႃႈၼႆႉၵေႃႈ မီးၶေႃႈထၢမ်ဝႃႈ တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇပေႉပုၼ်ႈတေႃႇသိုၵ်းတၢင်ႇၶိူဝ်းႁႃႉ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်တေႃႇ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈထုင်းတႆးႁႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးထႅင်ႈတၢင်ႇၸုမ်း ဢၼ်ဝႃႈဝဵင်းၼၼ်ႉဝဵင်းၼႆႉ ၽိတ်ႇမႅင်ႇပၼ်ႁဝ်းႁေလႃႈၼႆ ဢမ်ႇတၢပ်ႈထူဝ်း သိုၵ်းၶိုၼ်ႈတိုၵ်းသေ လပ်းတႃယွၼ်းလိပ်းဢဝ်ၵေႃႈ ယင်းလႆႈငိၼ်းယူႇဝွင်းဝွင်းဝႅင်းဝႅင်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃးငိၼ်းပႃး လွင်ႈသိုၵ်းပလွင်ႈလႄႈ ၸုမ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈ၊ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၸုမ်းပလွင်ႈ ထွႆထိုင်မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၾၢႆႇပလွင်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႄႈ ဢဝ်ပၢင်ယၢႆႈပႅတ်ႈ၊ သုတ်းတီႈပလွင်ႈ ဢၢၼ်းတင်ႈၸႄႈမိူင်းၵူၺ်းၶေႃ ဝႃႈၼႆၶႃႈလူးၼေႃႈ။ ႁိုၵ်ႉၵၼ်တင်းပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႈသေ ပလွင်ႈတင်းသိုၵ်းၶၢင် KIA လႆႈၶိုင်ဢုပ်ႇၵၼ် တႃႇမၵ်းတတ်းလႅၼ်တီႈ ဝႃႈၼႆၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းပႃး။ ၸဝ်ႉလိူဝ်ၼႆႉသမ်ႉ ၶၢင်တင်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထဵင်မေႃးလိူင်ႈၼႃႈတီႈၵၼ် တီႈတၢင်းပၢင်ႇသၢႆး မိူင်းၵူဝ်းၶႃႈၼေႃႈ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းတႆး ဢၼ်ၼႂ်းပိုၼ်းမီးဝႃႈ ပဵၼ်ၶွင်ႁဝ်း၊ ဢၼ်ၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၵူႈပၢၼ်ပၢၼ်တႅမ်ႈမီးဝႃႈ ပဵၼ်မိူင်းတႆးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ၸုမ်းၸၢဝ်းတႆး ဢမ်ႇတၢပ်ႈၶဝ်ႈၵႅဝ်ႁူႉပႃးၸွမ်းသေ တေလႆႈပွႆႇႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ ႁိမ် တိုတ်ႉၽိုတ်ႉထႅၵ်ႇဢဝ်လၢႆယဝ်ႉ ႁိုဝ်ႉၼႆ တေလႆႈထၢမ်ၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတိုၵ်းၶဵၼ်ၼႆႉ တႃႇၶႄမၢၼ်ႈမိူင်းႁႃႉ တႃႇၶႂၢၵ်ႈလိၼ်မိူင်းၼႄႇၼႆ တီႈပိူၼ်ႈၵေႃႈတၵ်းလႆႈထၢမ်ထိုင်ယဝ်ႉ။ ထၢမ်ယဝ်ႉ ႁူႉယဝ်ႉ ႁဝ်းတေဢဝ်လၢႆးလႂ်ၵႄႈလိတ်ႈ၊ ၸူဝ်ႈၸႃႈပႆႇႁၼ်ၶေႃႈၵႄႈ သမ်ႉတေလႆႈႁေႈႁူထွမ်ႇ လွင်ႈတၢင်ႇၸုမ်းၸၢဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ပၼ်ၵႃႈၸၢင်ႈသႅၼ်မၼ်းဢၢၼ်ႇမိုၼ်ႇ တီႈၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း တၢင်းမိူင်းၼွၵ်ႈၶဝ်သေ ၾိုၵ်းလႅၼ်ႇႁႅၼ်းသိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉပႃးယဝ်ႉ။ မိူင်းတႆးယင်းပႆႇလွတ်ႈလႅဝ်း ၵူၼ်းယူႇၸွမ်းတႆး ပေႃးထၢမ်ၽႄတင်ႈၸႄႈမိူင်းဝႃႇ၊ ထၢမ်ပူၵ်းၼႃႈတီႈပူတ်း ပွႆႇ ႁင်းၶေႃဝႃႇ ထၢၼ်ႈပေႃးမိူဝ်လူင်ၵႂႃႇသီႇၼႃႈပႅတ်ႇၸဵင်ႇၼႆႉ ၸၢမ်းႁႂ်ႈႁဝ်းႁႃးပၼ်လႆႈၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇဝႃႈ ပေႃးယူႇ ၸွမ်းႁဝ်းၸင်ႇ သူတေမီးလႆႈသုၼ်ႇတႅပ်းတတ်း ၸတ်းပွင်ႁင်းၶေႃသူတဵမ်ထူၼ်ႈဢိူဝ်ႈၼႆလေႃႇ ငဝ်းလၢႆးၼႆႉ ၸွင်ႇတေမိူၼ်ၼႆႁိုဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇပၼ်လႆႈၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ၶၵ်ႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁဝ်းလူဝ်ႇပဵၼ်ၼမ်ႉ႞ၸႂ်လဵဝ်ၵွၼ်ႇ ၶၵ်ႉသွင်ၸင်ႇၸၢင်ႈသၢင်ႈလႆႈ မိူင်း႞ ၸိုင်ႈလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းသွၼ်မီးဝႃႈ ၼၢမ်ၸူၵ်ႉဢဝ်ၼၢမ်မူင်ႇၼႆလႄႈ တေႁဵတ်းၼၢမ်မူင်ႇႁႃႉ၊ တေယွမ်းပဵၼ်တွင် တႂ်ႈၼၢမ်ၸူၵ်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တႃႇလိူၵ်ႈသၢင်ဢဝ် ဢမ်ႇပေႃးၵိုတ်းထႅင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼမ်လၢႆယဝ်ႉလႄႈ ႁဝ်းတေ ယိၼ်းဢိမ်ႇဢိူဝ်မိူဝ်ႇၸၢၼ်ႈ တေႃႇၵၢၼ်မိူင်းႁၢမ်းသိၼ်လႄႈ ၵၢၼ်မိူင်းႁဵတ်းၵိၼ်ၼၼ်ႉသေ တူၺ်းတေႃႇ တိူၵ်ႈႁူဝ်မႄႈတိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းသေ ၸူဝ်းၵၼ်သွင်ႉပၢႆႈပႅတ်ႈႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် တူၺ်းတေႃႇၶိူဝ်းမိူင်း တင်ႈသဝ်းယိုၼ်းယၢဝ်းသေ တေၽွမ်ႉၵၼ်ၽိုၼ်ႉပႅတ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်းႁၢမ်းသိၼ် ဢိၵ်ႇၵၢၼ်မိူင်း ႁဵတ်းၵိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႄႇ၊ လီလႆႈတႅပ်းတတ်းၶိုတ်းတၼ်းယူႇယဝ်ႉဢေႃႈ။	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2025-05-04T11:58:00	https://shannews.org/archives/66564	TNLA သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ ဝဵင်းၸိူဝ်းယိုတ်းလႆႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းလႃးလႃး	ဝၼ်းတီႈ 3/5/2025 မိူဝ်ႈဝႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁဵတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇတၢင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊသေ လၢတ်ႈဝႃႈ တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းဢူၺ်းလီလႄႈ NUG သေ တေတိုၵ်းၽဵဝ်ႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ၊ ဝဵင်းဢၼ်ယိုတ်းလႆႈဝႆႉတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈတေဢမ်ႇဢၢၼ်းပၼ်ၶိုၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႃးလႃး ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်း တႃႉပၢၼ်းလႃႉ ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 2 TNLA လႄႈ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ လူၺ်းယေႇဢူး မႃးသပ်းၸႅင်ႈ။ မီးၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလၢႆလၢႆ ၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ထွမ်ႇၸွမ်း။ ၸဝ်ႈသိုၵ်းတႃႉပၢၼ်းလႃႉသပ်းၸႅင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ယိပ်းမၼ်ႈတိုဝ်းၵမ်ဝႆႉဝႃႈ တေၽဵဝ်ႈ မူၺ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ တင်းငဝ်ႈတင်းႁၢၵ်ႈႁႂ်ႈမူတ်း၊ သင်ၸိူဝ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလႆႈႁႂ်ႈမူတ်းဝႆႉယၢမ်းလဵဝ်ၸိုင် တေႃႇထိုင်ၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်ၵေႃႈ တေတိုၵ်းၵၼ်ႁေ၊ တေဢုပ်ႇၵၼ်ႁေ၊ တေၵိုတ်းသိုၵ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းႁေ၊ ၶိုၼ်းတိုၵ်းယိုဝ်း ၵၼ်ၶိုၼ်းႁေ ၼႆပၼ်ႇတူင်ႇပၼ်ႇဢၢဝ်ႉၵူၺ်းတေဢမ်ႇထူးလွင်ႈသင် ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇသေ မီးလွင်ႈသူၼ်းဢီးႁႂ်ႈ TNLA ဢဝ်ဝဵင်းဢၼ်ယိုတ်းလႆႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပၼ်ၶိုၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယူႇတီႈ TNLA တႄႉတိုၼ်းတေဢမ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းလႃးလႃး။ တႃႇႁႂ်ႈတေဢမ်ႇပဵၼ်ၼင်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၼႆႉသေၵမ်း တႃႉပၢၼ်းလႃႉ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေလႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းမႃးတႄႉ တေၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်ၵဝ်ႇၵႂႃႇယူႇ – မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ်ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၽွင်းႁၢင်ပီ 2023 မႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်းယိုဝ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွင်ႇပေႉသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-05-04T20:22:08	https://shannews.org/archives/66562	ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ	ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၵရေႇသီႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ႁိုဝ် ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ တေတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ႁိုဝ်ဢမ်ႇတၢင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ တႃႇတၢင်ႇမၢႆၾၢင် တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆသေ ၸုမ်းပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆ ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမူႇၸုမ်းဝႆႉ။ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တၵ်းလႆႈတၢင်ႇမၢႆၾၢင် ဝၼ်းတီႈ 9/5/2025 ၼႆႉဝႆႉပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဢုပ်ႇၵၼ်ဢေႃႈ တႃႇတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ပႃႇတီႇၶိုၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈၶႆႈတၢင်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၶႆႈတၢင်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ဢၼ်တၢင်ႇဝႆႉသေလႆႈမၢႆၾၢင်ၵႂႃႇတႄႉမီး ပႃႇတီႇ မဵဝ်းသႅတ်ႉတိတ်ႉ ဝုၼ်ႇတႃႇၼု လႄႈပႃႇတီႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸူဝ်ႇမီး ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉၶိၼ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႂ်းလိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ႁၢင်ပီ ပီၼႆႉယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း။ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်မႃးတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉတႃႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မီးယူႇ 70 ဢၼ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပၼ်ဢၼုယၢတ်ႈလူင်းပၼ်မၢႆၾၢင်မီးယူႇ 50 ဢၼ်။ ဢၼ်မႃးယွၼ်းတၢင်ႇမၢႆၾင်မႂ်ႇမႂ်ႇဝႆႉမီးထႅင်ႈ 21 ပႃႇတီႇ၊ တိုၵ်ႉထတ်းထွင်ဝႆႉယူႇၸွင်ႇထုၵ်ႇလီပၼ်ဢမ်ႇပၼ်မၢႆၾၢင် – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်းၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်းယူႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈၽိူဝ်ႇၵႂႃႇ ယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇ – ႁူဝ်ပဝ်ႈဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်း -ဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2025-05-03T15:49:00	https://shannews.org/archives/66560	ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းတဢၢင်း ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းသင်	ၸွမ်းၼင်ႇမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်ၶပ်းၶိုင်ပၼ်သေ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28-29 /04/2025 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈၶုၼ်ႊမိင်ႊ မိူင်းၶႄႇ။ တီႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းသေ ႁႂ်ႈထွႆထွၼ်ပၼ် ၵႂႃႇယူႇသဝ်းဝႆႉတီႈ ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉသၼ်ႇ တင်း မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်းဢမ်ႇၽွမ်ႉလႄႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းသင်သေ လႆႈယင်ႉၵိုတ်းပႅတ်ႈ၊ ပေႃးထိုင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ် ၸင်ႇတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပိုတ်ႇၶိုၼ်းလႆႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႃႉၶၢႆ လႅၼ်လိၼ် တႆး – ၶႄႇ၊ တႃႇတေမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်လႆႈ မိူၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼၼ်ႉ မိူင်းၶႄႇႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၶပ်းၶိုင် ႁႂ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ- TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်သင်သေ ယင်ႉၵိုတ်းပႅတ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2/5/2025 ၵၢင်ၶမ်ႈလႄႈ ဝၼ်းတီႈ 3/5/2025 ၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 9 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၼႃႈတီႈသိုၵ်းတဢၢင်းၵုမ်းၵမ်။ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆထႅင်ႈ။ ၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ဢၼ်ပႃး သိုၵ်းတဢၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉထႅင်ႈ တေႃႇထိုင် လိူၼ်မေႇၼႆႉသဵင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်ၼွင်ၶဵဝ် ပွတ်းထုင်ႉတွင်းၶမ်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း။	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-03T11:39:00	https://shannews.org/archives/66557	သိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉလူၵ်ႈ ၶႄႇၽၢင်ႈႁႅင်းတုမ်ႉတွပ်ႇဢမေႊရိၵၼ်ႊ	တုမ်ႉတွပ်ႇဢမေႊရိၵၼ်ႊၶိုၼ်ႈၽႃးသီ(ၶွၼ်ႇ) ၶႄႇ ၵိုတ်းယုတ်းသိုဝ်ႉမူၶွင် ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵမ်းယႂ်ႇသုတ်းၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းႁွပ်ႈ 5 ပီ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၽၢမ်းမူ (ၵူၼ်းလဵင်ႉမူ) ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်ထၢၼ်သဵင်(ၵၼႅၼ်းသဵင်လိူၵ်ႈတင်ႈ) ထရမ်ႊပ် သေႁၢႆ(လူႉသုမ်း)။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ သျဝ်ႊထ်ၶျႆႊၼႃႊမေႃႊရ်ၼိင်ႊၽူသ်ႊတ် ႁၢႆးငၢၼ်း ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉဢၼ်ႁွၼ်ႉလိူတ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵၢၼ် “ၵိုတ်းယုတ်း ၵၢၼ်သင်ႇသိုဝ်ႉမူၶွင်ဢမေႊရိၵၼ်ႊ” တင်းမူတ်း 12,030 တၼ်ႊ ပိူဝ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်တုမ်ႉတွမ်ႇ ၻူဝ်ႊၼလ်ႊၻ် ထရမ်ႊပ် ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်း ယုတ်း “ၵမ်းယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းႁွပ်ႈ 5 ပီ” ၼပ်ႉတင်ႈတႄႇရူၶ်ႈၶူဝ်ႊဝိၻ်ႉ -19 ၽႄႈမၢၵ်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်တင်းလူၵ်ႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊ 2020 မႃး ႁွင်ႈၵၢၼ် လူင်ၾၢႆႇၾုၵ်ႇသွမ်ႈၶွင်ဢမေႊရိၵႃႊ။ ၼၵ်ႉထတ်းၼၢႆလၢမ်းၶၢတ်ႈၵၢၼ်ဝႃႈ ၸၢဝ်းႁႆႈၸၢဝ်းၼႃႈၽူႈလဵင်ႉႉမူၼႂ်းဢမေႊရိၵႃႊတေထူပ်းလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပဵၵ်ႉသမ်ႉသူၼ်ႇယႂ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈပိုင်ႈပႃးၵၢတ်ႇၶွင်ၶႄႇၵေႃႈလီ ၽူႈသၢင်ႈၶူင်ဢွၵ်ႇသိၼ်ၵႃႉၵၢၼ်ၾုၵ်ႇသွမ်ႈတၢလၢႆသႅၼ်းၵေႃႈ တၵ်းဝႅၵ်ႇႁၢမ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼၵ်းၼႃလိူဝ်တိူဝ်းၶိုၼ်ႈၵဵဝ်ႇလွင်ႈသိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉၵမ်းၼႆႉ။ ၼႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်တုမ်ႉတွပ်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈၶွင်ၶႄႇ ဢၼ်လႆႈမုင်ႈတႅၼ်ႇမင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ သီလႅင် ႁိုဝ် ထၢၼ်သဵင် (ၵၼႅၼ်းသဵင်ၵမ်ႉထႅမ်) ထရမ်ႊပ် ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လဵင်ႉသတ်းလႄႈၵၢၼ်ၾုၵ်ႇသွမ်ႈ” ၻဵၵ်သျ် တိူဝ်ႊရ် ရူဝ်ႊ ၿိူတ်ႊသ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇလူင်တီႈသုၼ်ၵၢင်ၶႄႇၸၼ်ႉလူၵ်ႈ (Global China Hub) ၸုမ်းသၽႃးဢႅတ်ႊလႅၼ်ႊတိၵ်ႇ (Atlantic Council) ဢၼ်မီးထၢၼ်မၼ်ႈယူႇၼႂ်းဢမေႊရိၵႃႊ။ ၵၢတ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉလႆႈတုမ်ႉတွပ်ႇတေႃႇၵၢၼ်ၵိုတ်းယုတ်းၵၢၼ်သင်ႇသိုဝ်ႉမူၶွင်ဢမေႊရိၵၼ်ႊယဝ်ႉ လူၺ်ႈၵႃႈၶၼ်ၾိဝ်ႊၸိူဝ်ႊရ်သ်ၶွင်မူၼိူဝ်ႉ ဢမ်ႇယူႇမၼ်ႈၵိုမ်း လူတ်းလူင်းၵူႈလိူၼ် တင်ႈတႄႇလိူၼ်ၵျုၼ်ႊပီၼႆႉၵႂႃႇတေႃႇပေႃးထိုင်လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႉ 2026။ “ၽူႈလဵင်ႉမူၼႂ်းဢမေႊရိ ၵႃႊ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၵုမ်ႇႁႅၵ်ႈဢၼ်လႆႈႁပ်ႉၽူလ်ၽွၼ်းၵၢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈ ယွၼ်ႉၽႃးသီ(ၶွၼ်ႇ) ၶွင်ၶႄႇ သၽႃးၽူႈလဵင်ႉမူႁႅင်ႇၸၢတ်ႈ ၸီႉၸမ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ႁူမ်ႈတင်းတၵ်ႉတိူၼ်ဝႃႈ ၶၼ်ၽႃးသီ 172%ၼႆႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူလဵင်ႉမူၼႂ်းဢမေႊရိၵႃႊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ တေၶႄႉၶႅင်ႇၼႂ်းၵၢတ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၶွင်ၶႄႇလႆႈ။ မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 2024 ၶႄႇ ၼမ်းမူၶဝ်ႈမိူင်းၶႄႇ မီးၵႃႈၶၼ်သုင်ထိုင် 2,150 လၢၼ်ႉၻွလ်ႊလႃႊရ် တၢမ်ၼင်ႇၶေႃႈမုလ်ႊ ၽလႅတ်ႊၾွရ်မ်ႊ ၶေႃႈမုလ်း Zhiyan Zixun ၶွင်ၶႄႇ သူၼ်ႇယႂ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ၼမ်းၶဝ်ႈမႃးတီႈၵၢတ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၼွၵ်ႈဢမေႊရိၵႃႊ ၸိူင်ႉၼင်ႇ သပဵၼ်ႊ ၿရႃႊသျိလ်ႊ သျီႊလီႊ ၼေႊထိူဝ်ႊလႅၼ်ႊၻ် လႄႈ ၶႄႊၼႃႊၻႃႊ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းငဝ်ႈၵဝ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းလၢႆႊလႆႈယႂ်ႇသုတ်းၶွင်မူ ဢၼ် ၶႄႇ ၼမ်းၶဝ်ႈ ၶႂ်ႈဝႃႈတင်းပီ 2024 ၸွမ်းၼင်ႇၼူၺ်ႇငၢၼ်းၵၢၼ်လဵင်ႉလူသတ်းၵႅၼ်ႇၸိုင်ႈၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ။ လူၺ်ႈၶေႃႈမုလ်း သုလ်ၵႃႊၵွရ်ႊ(ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽႃးသီ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶွၼ်ႇ) ၶွင်ၶႄႇၵၢဝ်ႇဝႃႈ မူဢၼ်သူင်ႇဢွၵ်ႇတီႈဢမေႊရိၵႃႊ ၶဝ်ႈမိူင်းၶႄႇ ပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မီးၵႃႈၶၼ်သုင်ထိုင် 125.52 လၢၼ်ႉၻွလ်ႊလႃႊရ်။ ပီၼႆႉထရမ်ႊပ်လႆႈႁဵၵ်ႈၵဵပ်းၽႃးသီၼမ်းၶဝ်ႈၶွင်ၶႄႇ 145% သူင်ႇ ၽူလ်ၽွၼ်းႁႂ်ႈၵႃႈၶၼ်ၽႃးသီ ဢၼ်မီးၽူလ်ၽွၼ်းတဵၵ်းႁိပ်ႇငႅၼ်ႉ ၸႂ်ႉတိူဝ်းလိူဝ်ၶိုၼ်ႈပဵၼ် မွၵ်ႈ 156% ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် ၵၢၼ်ၵဵပ်း ၽႃးသီမႂ်ႇၶွင်ၶႄႇတေႃႇသိၼ်ၵႃႉဢမေႊရိၵႃႊၵေႃႈၽိူမ်ႉၶိုၼ်ႈပဵၼ် 125% လႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵဵပ်းၽိူမ်ႉတိူဝ်းၽႃးသီလိူဝ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်မီးယူႇ ယဝ်ႉၼၼ်ႉမိူၼ်ၵၼ်။ ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ ၵၢၼ်ၼမ်းၶဝ်ႈၼိူဝ်ႉဝူဝ်းလႄႈထူဝ်ႇလိူင် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈဢမေႊရိၵႃႊမႃး လႆႈလူတ်းယွမ်းလူင်းယဝ်ႉမိူဝ်ႈ ၼႃႈၼႆႉ ဝၢႆးသေၶႄႇၸႂ်ႉသင်ႉလၵ်းတမ်ႇတိူင်းၽႃးသီတုမ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်း မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 2018 ဝူင်ႈၵၢင်ၸုပ်ႈပၢၼ်ထရမ်ႊပ် ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊပွၵ်ႈၵမ်း 1။ ၽွင်းယၢမ်းၼႆႉ ၿရႃႊသျိလ်ႊ လႆႈၶဝ်ႈမႃးတ်ၼ်းတီႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၼႂ်းထႃၼ သၾ်ႊၽလၢႆႊဢိူဝ်ႊရ် ထူဝ်ႇလိူင်လၢႆးယႂ်ႇတီႈသုတ်းၶွင်ၶႄႇ ၽွင်းၼၼ်ၵေႃႈၽူႈသိုဝ်ႉၼိူဝ်ႉဝူဝ်းၼႂ်းၶႄႇၵေႃႈဝၢႆႇၵႂႃႇသိုဝ်ႇၼိူဝ်ႉဝူဝ်းတီႈဢႃႊရ်ၸဵၼ်ႊတိၼႃႊ လႄႈ ဢေႃႊသ်တရေႊယ် မၢၵ်ႈတိူဝ်းၼမ် ၶိုၼ်ႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၵၢၼ်ၵႃႉ ဢၼ် ထရမ်ႊပ် ပိုတ်ႇသိုၵ်း ဢဝ်ၽႃးသီ(ၶွၼ်ႇ) ပဵၼ်ၽႃသင်ႉတမ်ႇတိူင်းတေႃႇလၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၸိုင်ႈ မိူင်းဢွၼ်ႇမိူင်းဢိတ်း ဢမ်ႇႁတ်ႈတႃႉၶႅင်ႇ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းတႃႉၶႅင်ႇသေတႃႉ ၸိုင်ႈမိူင်းမႁႃဢမ်းၼၢၸ်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇၶႄႇ ႁူႉတၵ်းႁတ်းၶႅင်ႇတႃႉ တုမ်ႉတွပ်ႇၶႅင်ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႉႁႅင်းဢမ်ႇၶွၼ်းသၼ်ဝႆ ။ လူၺ်ႈလၵ်းၼမ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈၽႃးသီၼမ်းၶဝ်ႈသိၼ်ၵႃႉၶွင်ၶႄႇၼၼ်ႉ ၻူဝ်ႊၼလ်ႊၻ် ထရမ်ႊပ် ၵေႃႇႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၺ်ႁႃယုင်ႈယၢင်ႈ သုၵ်ႉဢူၼ်ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၸွမ်းၵၢတ်ႇသိၼ်ၵႃႉလႄႈၵၢၼ်ငိုၼ်းသိုပ်ႇသိုပ်ႇၵၼ်မႃးတင်းလိူၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ လူၺ်ႈႁဵတ်ႈၵၢၼ်ၵမ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊၵၼ်ႊၵိူတ်ႇပၺ်ႁႃၵၢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈတင်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးလႄႈၸီးဝိတ်ႉလၢႆးဝၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်ယဵၼ် ၸင်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ် ၵၢၼ်ၶွၼ်ႈတုမ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၶႂမ်ႈၶတ်းပဵၼ်ဝူင်းၵႂၢင်ႈ။ လူၺ်ႈဢၼ်ထရမ်ႊပ်တင်ႈပၵ်းသင်ႉလၵ်းတမ်ႇတိူင်းၽႃးသီၼမ်းၶဝ်ႈသိၼ်ၵႃႉၶွင်ၶႄႇ 145% မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ်ၼႆႉ ၵၢၼ်သူင်ႇ သိၼ်ၵႃႉဝူင်ႈၵၢင်ၶႄႈလႄႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႆႈလူတ်းယွမ်းလူင်းတႄႉတႄႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ Flexport ဢၼ်ပဵၼ်ၶွမ်းပၼီႊတေႃႉသူင်ႇ ၶွင်ဢမေႊရိၵၼ်ႊ လၢမ်းၶၢတ်ႈၵၢဝ်ႇဝႃႈသိၼ်ၵႃႉၶႄႇ တေလူတ်းလူင်းထိုင် 60% ပဵၵ်ႉသမ်ႉၸၢဝ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ သူၼ်ႇယႂ်ႇယင်းပႆႇ တုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ၼိူဝ်ႉထိုင်တူဝ်ၸွတ်ႇၵႂၢင်ႈၵေႃႈလီ ၵေႃႈယင်းမုင်ႈႁၼ်မဵတ်ႇမၢႆလႆႈၸတ်ႉၸႅင်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ပိၼ်ႇပႅင်ၵမ်းယႂ်ႇ တၵ်းတေမႃးထိုင် ၼႂ်းဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်မေႊၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊယႂ်ႇလူင်လႄႈလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇၼႂ်းဢမေႊရိၵႃႊတင်းၼမ်တင်းလၢႆႁၢင်ႈႁႅၼ်းသတွၵ်ႊ(ၵဵပ်းၵၵ်း) သိၼ် ၵႃႉၶႄႇလႄႈသိၼ်ၵႃႉလၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ပိူဝ်ႈႁွင်းႁပ်ႉၵႂၢမ်းတွင်ႈၵၢၼ်(လူဝ်ႇ) ၶွင်ၵိၼ်ၶွင်ၸႂ်ႉ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်တေသုင်ၶိုၼ်ႈ ၼႂ်းၽွင်းပၢႆပီ ဢၼ် ပဵၼ်ထဵသ်ႉၵၢၼ်ႊ(ပၢင် ငၢၼ်း)။ လူၺ်ႈၽူႈၵႃႉပိၵ်ႇၸဝ်ႈယႂ်ႇ Walmart Inc. လႄႈ Target Corp. လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵိူဝ်းၵုမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၻူဝ်ႊၼလ်ႊၻ် ထရမ်ႊပ် ဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လႆႈတၵ်ႉတိူၼ်ႇၵၢၼ်သဵင်ႇ(မိၼ်ႇမႄႇ) တေႃႇၽူႈၵိၼ်ၸႂ်ႉ တၵ်းတေၸၢင်ႈထူပ်းပၺ်ႁႃ သိၼ်ၵႃႉ ၶၢတ်ႇၸုတ်ႈလႄႈၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈၵႃႈသိၼ်ၵႃႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းတေဝႄႈၽၢၼ်ႇပူၼ်ႉမိုဝ်းလႆႈ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် မိသ်ႉတိူဝ်ႊရ်ထွရ်သ်ႊတဵၼ်ႊ ႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶွင် Apollo Management လႆႈဢွၵ်ႇမႃးတၵ်ႉတိူၼ် ၵႂၢမ်းသဵင်ႇ (မိၼ်မႄႇ)ၶွင်ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ၶၢတ်ႇၸုတ်ႈသိၼ်ၵႃႉလၢႆးလဵဝ်ၵၼ်တင်းၽွင်းၵိူတ်ႇပၺ်ႁႃ ရူၶ်ႈၶူဝ်ႊဝိၻ်ႉ-19 လႄႈတေၸၢင်ႈၼမ်းၸူးသူႇ ၵၢၼ်ယုတ်းၵိုတ်းၸၢင်ႈၵူၼ်းငၢၼ်းၵမ်းယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းလၢႆႁူင်းၵၢၼ် ႁူမ်ႈပႃးထိုင်ၵိုတ်းယုတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးႁၢဝ်ႈႁႅင်းတၢင်းၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ လႄႈၵႃႉပိၵ်ႇ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၸွမ်ၸိုင်ႈၻူဝ်ႊၼလ်ႊၻ် ထရမ်ႊပ် ၼႄထိုင်ၾၢင်ႁၢင်ႈလိုၼ်းလင်ၼႆႉဝႃႈ တေယွၼ်ႇယၢၼ်းလၵ်းသင်ႉၽႃးသီ ၼမ်းၶဝ်ႈသိၼ်ၵႃႉၶွင်ၶႄႇလႄႈလၢႆမိူင်းၼႆသေတႃႉၵေႃႈ လၢႆၾၢႆႇႁၼ်ဝႃႈ ၶႄးတူၵ်းလိုၼ်းပူၼ်ႉတီႈၽႅဝ်လႄႈၵႄႈငဝ်းလၢႆးဢမ်ႇတၼ်းၵၢၼ် ယဝ်ႉၶႄးတေၸၢင်းသူင်ႇၽူလ်ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႉတေႃႇၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ တေၸၢင်ႈယိုတ်ႈယၢဝ်းထိုင်ၽွင်းထဵသ်ႉသၵၢၼ်ႊ (ပၢင် ငၢၼ်း)ၶရိသ်ႉတ်မၢသ်ႊ။ ၶွမ်ႊပၼီႊ The Gersons Companies ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၸတ်းႁႃၶွင်တူၵ်းတႅင်ႇ(ၶူင်သၢင်ႈႁၢင်ႈၾၢင်)ထဵသ်ႉၵၢၼ်ႊ(ပၢင် ငၢၼ်း) လႄႈ တဵၼ်း ပၼ်ႁၢၼ်ႉၵႃႉပိၵ်ႇ လဵၵ်ႉယႂ်ႇ ၼႂ်းဢမေႊရိၵႃႊမႃးၶၢဝ်းယၢမ်းယၢဝ်းႁိုင် 84 ပီပၢႆ မီးႁွင်ႈၵၢၼ်တင်ႈယူႇၼႂ်းမိူင်းဢူဝ်ႊလႃႊထႃႊ ရထ်ႊ ၶႅၼ်ႊသတ်ႊ ၶွမ်ႊပၼီႊၼမ်းၶဝ်ႈသိၼ်ၵႃႉၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈၶွင်ၶႄႇ။ ယၢမ်းၼႆႉၵေႃႈမီးတူဝ်ႈၶွၼ်ႊထဵၼ်ႊၼိူဝ်ႊရ် မွၵ်ႈ 250 တူႈ ၶွင်ၶႄႇ ဢၼ်ပႂ်ႉ တႃႇတေသူင်ႇၶဝ်ႈဢမေႊရိၵႃႊ ၶွမ်ႊပၼီႊၼႆႉသၢင်ႈလၢႆးလႆႈတေႃႇပီ 100 လၢၼ်ႉၻွလ်ႊလႃႊရ်လႄႈပဵၼ်ၽွင်းႁိုၵ်ႉထူပ်းပၺ်ႁႃယႂ်ႇလူင် လႄႈယူႇၼႂ်းၵၢၼ်ငမ်းငဝ်းၵႂင်ဝၢင်ႇဝိူဝ်ႈ။ (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ)	['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']
2025-05-02T15:59:43	https://shannews.org/archives/66555	ႁူင်းယႃလူင်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပႆႇၸၢင်ႈႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/05/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်တင်းသဵင်ႈ ပိုတ်ႇၶိုၼ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ တႄႇပၼ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇၼႆသေတႃႉ ႁူင်းယႃလူင်ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ယင်းပႆႇၸၢင်ႈႁပ်ႉၵူၼ်း ပဵၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ၊ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ မိူင်း (လဝက) တင်း ၾၢႆႇယူႇလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉသေ ၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇ ယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ “ မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁူင်းယႃလူင်ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉပိုတ်ႇယူႇ။ မိူဝ်ႈဝႃးၵႂႃႇထၢမ်တူၺ်းတႄႉ ၶဝ်ဝႃႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆႉ တေပႆႇၸၢင်ႈႁပ်ႉ ၵူၼ်းပဵၼ်ၶိုၼ်းၼႆဢိူဝ်ႈ။ ၸဵမ်ၵူႇၼွၼ်း၊ ယႃႈယႃၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇမီးသင်။ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇမူတ်း။ တဝ်ႈ ဢွၵ်ႊသီႊၵျိၼ်ႊၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း မီးယူႇ 1000 ပၢႆ ။ ၶဝ်တေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇမူတ်း – ဝႆႉပၼ် 100 လုၵ်ႈၵွၺ်း။ ၼၼ်ႉႁမ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ ဢမ်ႇလီလၢႆလၢႆ ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်တိုၵ်ႉႁဵတ်းလႆႈ လွင်ႈမူတ်းသႂ် ပတ်းပတ်းၽဵဝ်ႈၽဵဝ်ႈ ႁူင်းယႃၵွၺ်း။ ပႆႇၸၢင်ႈႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်တေႉတေႉ။ ၶဝ်တေၶိုင်ႁႂ်ႈၽုၺ်ႇလႆႈ OPT (ၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ) ဢွၼ်တၢင်း ၵွၺ်းၼႆ။” လႆႈႁူႉဝႃႈ လူတ်ႉၵႃးႁူင်းယႃ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း တေႃႉတၢင်ႇႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ် တီႈႁူင်းယႃလူင်ၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢဝ်ၵႂႃႇပႃးလႄႈ သင်မီးလွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇၵႂႃႇႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်ထိုင်တီႈၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် တေပႆႇၸၢင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ် လွင်ႈၵႂႃႇႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “ၵႃး ဢၼ်ႁူင်းယႃလူင်ပႅင်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈ ၵႃးတၢင်ႇၵူၼ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ တင်းမူတ်းမီးယူႇ 4 လမ်းၼႆႉ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ဢဝ်ၵႂႃႇ 3 လမ်း။ ပႃးၵႃးလမ်းဢၼ် လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်း ၻူႊပၢႆႊ မႃး။ ၼၼ်ႉၵေႃႈၶဝ်ဢဝ်ၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တီႈႁူင်းယႃလူင်ၼႆႉ ၵိုတ်းဝႆႉၵႃးယွၵ်း လမ်း ၼိုင်ႈၵွၺ်း” ဝႃႈၼႆ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ထွႆဢွၵ်ႇပၼ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပွၵ်ႉလႄႈ တႄႇၵၢင်လိူၼ်ဢေႇ ပရႄႇမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉဢဝ် ၶူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းႁူင်းယႃလူင် လႄႈ ၶိူင်ႈၾႆးၾႃႉ ဢိၵ်ႇတင်း ၶူဝ်းၶွင်ၸိူဝ်းမီးၵႃႈၶၼ် ယႂ်ႇ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉတင်းသဵင်ႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ- လၢဝ်ႇၵၢႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီးတူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈမႃးပၵ်းသဝ်းယူႇဝႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပၵ်းတႃႇပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ႁိုဝ် ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ လႅင်းၾူၼ်း၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ၊ ၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယင်းပႆႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈလီငၢမ်း မိူၼ်ၵဝ်ႇ။ သဵၼ်ႈတၢင်း ၵႃႉၶၢႆၵေႃႈ ပႆႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းတႄႉတႄႉလႄႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယင်းပႆႇလူတ်းယွမ်းၶိုၼ်းတေႉတေႉ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-02T15:02:13	https://shannews.org/archives/66545	ႁႅင်းၵၢၼ်ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ တုၵ်းယွၼ်းလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၼႂ်းဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉ	ဝၼ်းတီႈ 01/05/2025 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉလႄႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ဢွၼ်တူင်ႉၼိုင် ပႆတၢင်းၼႄၵၢင်ၸႂ်၊ တုၵ်းယွၼ်းသုၼ်ႇလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ ၸိူဝ်းၶဝ်မီးလွင်ႈ တုၵ်းယွၼ်းသင် မုင်ႈမွင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ႁႅင်းၵၢၼ်ၼႆႉ သုၼ်ႇလႆႈယူတ်းယႃတူဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ” ၼၢင်းႁွမ်ၶိူဝ်း ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ်လၢတ်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းလုၵ်ႈၸၢင်ႈပိူၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းသင် ၊ သုၼ်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းႁွမ်ၶိူဝ်း “ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၵုမ်ႇမူႇၸုမ်းမႄႈဝၢၼ်ႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ဢၼ်ၶၢတ်ႇၸိူင်ႉၵၢတ်ႈဝႆႉယူႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မီးၸိူင်ႉ ႁိုဝ်ၼႆ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၼႆႉ သမ်ႉဢမ်ႇပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈသုၼ်ႇ တိုဝ်ႉတၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်းလႆႈ ပၵၼ်သင်ၶူမ်းၼႆလႄႈ မိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၶႃႈၶဝ်မႃးယိုၼ်ႈလိၵ်ႈတုၵ်းယွၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ သုၼ်ႇ တိုဝ်ႉတၢင်းႁႂ်ႈပေႃးမီးလွင်ႈ ပၵၼ်သင်ၶူမ်း တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈထူပ်းၼႆႉၵေႃႈ လွင်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃႈႁႅင်း တီႈဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃးၼၼ်ႉလႄႈ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ဢၼ်ၽိူမ်ႉၶိုၼ်ႈယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၵႂႃႇၼမ် တႄႉ တႄႉဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပီသွင်ပီၼႆႉ ဢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈႁႅင်းၼႃႇၵေႃႈ တႃႇတေႁဵတ်း ဝတ်းဝႂ်ၼႆႉ မၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်းၼႃႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ မၼ်းသုင်မႃးႁႅင်းတႄႉတႄႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ”။ ”လွင်ႈႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈငၢႆႈလူမ်လႅတ်းဝႆးလိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈ” ၸၢႆးၸွမ်လႅင်း ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း (MAP Foundation) လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈတေႃႇဝတ်းဝႂ်ယူႇသဝ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၶပ်းၶိုင်ပၼ်ႁႂ်ႈငၢႆႈလူမ်လႅၼ်းဝႆးလီလိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၸွမ်လႅင်း “ဢၼ်ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းတႄႉၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်တီႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွႆႈတူၺ်းလူပၼ်ၽွင်ႈ ၼၼ်ႉ ၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဝတ်းဝႂ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈတေႃႇပၼ်သေ ႁႂ်ႈလႆႈတေႃႇငၢႆႈဢိတ်းၼိုင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈ လဵဝ်ၼႆႉ ဝတ်းဝႂ်ႁဝ်းၶႃႈ မၼ်းသမ်ႉပေႃးယၢင်ႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းလၢႆလိူၼ်ယဝ်ႉ တႃႇၼႂ်းၼိုင်ႈပီတဵမ်ၼႆႉ ၵူၺ်းလူဝ်ႇထႅင်ႈ လၢႆလိူၼ်ၵူၺ်း တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ဝတ်းဝႂ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယင်းပႆႇတေႃႇလႆႈၶႃႈၼႃႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တႃႇတေတေႃႇဝႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇတေသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇလႄႈ လွင်ႈဝီႊသႃႊၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပႆႇလႆႈႁဵတ်းသင်သေမဵဝ်း သမ်ႉမႃးၶမ်ဝႆႉယူႇၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်မႆႈၸႂ်လႄႈ ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၸွႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းႁဵတ်းၸွမ်းပၼ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈမၼ်း ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆးၶႃႈၼေႃႈ”။ “လိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉပဵၼ်သၽႃႇဝၵူၺ်း ယႃႇတတ်းငိုၼ်းၵႃႈႁႅင်းယွၼ်ႉလိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်” ၼၢင်းမႃး ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယိင်းတႃႇလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း လၢတ်ႈဝႃႈ – လိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်သၽႃႇဝ ပဵၼ်မႃးႁင်းမၼ်း။ ႁဵတ်းဢဝ်ဢမ်ႇလႆႈ ႁၢမ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈလႄႈ – ၽွင်းလိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်မႃးၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်ဢီးလူ တူၺ်းလူၵၼ် ပၼ်လိုဝ်ႈ လူၺ်ႈယႃႇတတ်းငိုၼ်းၵႃႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းမႃး “တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ႁူဝ်လိူၼ်မႃးၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼၢင်းယိင်းၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ မၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉတႄႉ ပေႃးပဵၼ်ၼႆမႃးသမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈၵႂႃႇႁႃမေႃ ၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။ ဢၼ်ၼႆႉပေႃႈလဵင်ႉမႄႈလဵင်ႉ သမ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ်လိုဝ်ႈၵၢၼ် ၸိူင်ႉၼႆၼေႈ ၵူၺ်းၵႃႈမၢင်ပွၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈယဝ်ႉၼႃႇ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈၼေႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸုမ်းပီႈၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈမႃးတုၵ်းယွၼ်း တွၼ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်း လွင်ႈဝႃႈ ပေႃးႁဝ်းပဵၼ်ႁူဝ်လိူၼ်မႃး ႁႂ်ႈႁဝ်း လႆႈလိုဝ်ႈၵၢၼ်လိုဝ်ႈငၢၼ်းႁဝ်းလႆႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈမႃးတုၵ်းယွၼ်းၼႆႉ ၵွပ်ႈသင်လႄႈၼၢင်းယိင်းၼႆႉ ၵိုင်ႇလီမီးသုၼ်ႇ ယွၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်လႆႈ ၽွင်းပဵၼ်ႁူဝ်လိူၼ်မႃးၼႆႉၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈ လႆႈလိုဝ်ႈၵၢၼ်လူၺ်ႈဢမ်ႇႁၵ်းငိုၼ်းလိူၼ်ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈၼႃ”။ ပီၼႆႉ ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ သႂ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉဝႃႈ – ႁဝ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇလႆႈတေႃႇသူႈယူႇႁင်းၵူၺ်း – ပွင်ႇဝႃႈ မီးမူႇမီးၸုမ်းယူႇ တႃႇတေလႆႈလွင်ႈပဵၼ်ထမ်း တြႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် တူဝ်ႈတၼ်းယူႇႁိမ်းၶၢင်ႈၵၼ် တႃႇတေၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။	['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2025-05-02T14:29:20	https://shannews.org/archives/66537	သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ယႃႉၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ	သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸႂ်ႉယႃႉသုမ်ႉၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီသေ ဢဝ်ၸၢၵ်ႈမႃးထုၺ်ထႆ ၊ ၸႂ်ႉၵူၼ်းၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇ ႁိမ်းၵၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆၼႂ်းၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တီႈဢၼ်မီးပႃးပၢင်တေႃႇလွင်း ၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇပေႃးၸႂ်။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၸႂ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၸင်ႇႁူမ်ႈၵၼ်လၢႆလၢႆၵေႃႉ ၵႂႃႇတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်း ၵႃႉၶၢႆလႆႈၼႂ်းၵၢတ်ႇ လူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ (ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ) ၶိုၼ်းၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႄႇယႃႉသုမ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃးလိုပ်ႈ မႃးလၢတ်ႈႁႂ်ႈႁဝ်းၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတၢင်းၵၢတ်ႇမႂ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ တိၵ်းတိၵ်း။ ၵႃႈဢမ်ႇၶၢႆႉၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈၸူး။ ႁဝ်းၵေႃႈႁမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈၶၢႆႉ။ ၵႃႈၶၢတ်ႈမၼ်းၵေႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇပေႉလႆႈ။ တၢင်းၶၢႆႁဝ်းႁမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈၶၢႆၵႃႈ။ ပေႃးႁဝ်းတၢင်ႇ ၵႃႈမၼ်းၵေႃႈ ႁမ်ႉဢမ်ႇမီးၵူၼ်းသိုဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၶၢႆလီ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၵွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇတီႈ လုမ်းလူင်ၶဝ် ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်လွင်ႈ ၼႆႉ။” သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႄႇယႃႉသုမ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တဵၵ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၶၢႆၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် တင်း ၵုၼ်ႇၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇ လူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ (ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ) ၼၼ်ႉ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတၢင်း ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉၼၼ်ႉတိၵ်းတိၵ်းသေ ဢမ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်း လၢတ်ႈတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းလီလီ လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးပၼ်ႁႃၵၼ် တင်း ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆလၢႆလွင်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/04/2025 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇတဵမ်တူဝ်သေ ၵႂႃႇလိုပ်ႈၵူၼ်းၶၢႆၽၵ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶၢႆၵၢတ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်သေ လိုမ်းတူဝ်ၵႂႃႇ ထိုင်တီႈလႆႈဢဝ်သူင်ႇ ၶိုၼ်ႈႁူင်းယႃလူင်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႄႇယႃႉသုမ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယွၼ်ႉၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မိပ်ႇငႅၼ်းႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆၵုၼ်ႇ ၼႂ်းၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တၢင်းဢိူင်ႇ ပၢင်ႇလေႃႉၼၼ်ႉဝႆႉသေ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ၵၢင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼၼ်ႉတႄႉ ၵိုတ်းၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇဢိတ်းဢီႈၵွႆး ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-02T13:34:56	https://shannews.org/archives/66525	ဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး	ဝၼ်းတီႈ 01/05/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်း ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းတႃႇႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တင်း မိူင်းထႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉ (May Day) တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ။ ၼႂ်းဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၼႆႉလုမ်ႈၾႃႉ ၼႆႉႁႅင်းၵၢၼ်လၢႆလၢႆၸုမ်းၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇၶွၼ်ႈၵၼ် တီႈဝတ်ႉ ပုတ်ႉထသထၢၼ် (တီႈႁူဝ်ၶူဝ် ၼဝရၢတ်ႉ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉပိင်း) ပႆတၢင်းမႃးၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႈပႄး ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထိုင် သၢမ်ၵသတ်ႇ (ႁၢင်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသၢမ်ၸဝ်ႈ ၵၢင်ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ)။ ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈလွင်ႈႁႅင်းၵၢၼ် လႄႈ ၼႄလၢႆးၵႃႈလၢႆးဝႅၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၊ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆး မီးၸမ် 300 ၵေႃႉ ။ ပၢင်ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်း ဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၼႆႉ မီး 17 ၸုမ်း ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ Chiang Mai Barista Union ၊ MAP foundation ၊ WJG ၊ Migrant Workers Federation (MWF) ၊ Shan Youth ၊ BEAM Young Pride ၊ SWAN ၊ Maekong Migration Network (MMN) ၊ Human Rights and Development Foundation (HRDF) ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ ပီႈထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵမ် ႁႅင်းၵၢၼ် လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “လွင်ႈယၢပ်ႇႁဝ်းၶႃႈ တလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈ ဝတ်းဝႂ် တႄႇလိူၼ်ထူၼ်ႈ 12 ပီ 2024 ၼႆႉဝႃႈႁဵတ်း visa လႆႈယဝ်ႉသေတႃႉ ၾၢႆႇတင်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ တေဢၢင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်ၼႂ်း passport မိူင်းမၢၼ်ႈယွၼ်ႉၼၼ် ၾၢႆႇထႆးလႄႈ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈဢူပ်ႇၵုမ် ၵၼ်တူၵ်းယွၼ်း ၊ ယႃႇႁႂ်ႈၵဵပ်းတလဵဝ်ၼႆ ၵူၺ်း တလဵဝ်ၶဝ်ဢမ်ႇၵဵပ်းသေတႃႉၵေႃႈ တေလႆႈမႃး ယိုၼ်ႈတီႈ ၶဝ်ၵွၼ်ႇၸွင်ႇလႆႈတေႃႇ visa ၼႆ ၊ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႂ်ႇမီးၶေႃႈမုလ်း ၶိုပ်ႈၼႃႇသင် ယွၼ်ႉၼၼ် ႁႅင်းၵၢၼ်ႁဝ်းမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵၢၼ်ၵႂႃႇၵၢၼ်မႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းငၢၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉလႄႈ မၢင်တီႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉ ၵႃႈႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶိုၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်းပီၼႆႉ မီးလၢႆလၢႆၶေႃႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉတေပႃး ၵႃႈႁႅင်းတႅမ်ႇသုတ်း 700 ဝၢတ်ႇ ၊ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ ၸဵမ်ယိင်းၸၢႆး ၊ တွၼ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်း ၵေႃႈပေႃးပဵၼ်ၽွင်းႁူဝ်လိူၼ်မႃး ႁႂ်ႈလိုဝ်ႈၵၢၼ်လႆႈ ၊ လွင်ႈၵၢၼ်ႁပ်ႉႁွင်းပၢႆးယူႇလီ (ပရၵၼ်သင်ၶူမ်း) ႁဵတ်းပၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းၵုမ်ထူၼ်ႈ ၵူႈၵေႃႉ ဢမ်ႇဝႃႈႁႅင်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈယဝ်ႉႁႂ်ႈပိုတ်ႇႁဵတ်းပၼ်လႄႈ ထႅင်ႈလၢႆလၢႆၶေႃႈ ဝႃႈၼႆ ။ ဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ် လုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်ၸတ်းတီႈဝဵင်းၵဵင်းမ်ႂႇၸိုင်ႈထႆး ၼၢင်းယိင်းၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်တႃႇလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း WJG လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ပေႃးပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပေႃးထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေၵႂႃႇတီႈလႂ် ၊ တေၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ၽႂ် ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ယွၼ်ႉၼၼ် ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၶႃႈ ပီၼႆႉဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ် တုၵ်းယွၼ်းဝႆႉ 5 ၶေႃႈၶႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ဢၼ်တုၵ်းယွၼ်းဝႆႉ 5 ၶေႃႈၼၼ်ႉပဵၼ်- 1 ။ မိူဝ်ႈၼၢင်းယိင်း ပဵၼ်သိၼ်ႈႁူဝ်လိူၼ်သေ ယွၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃႈလဵင်ႉမႄႈလဵင်ႉ ဢမ်ႇႁၢၵ်ငိုၼ်းလိူၼ်။ 2 ။ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸႅၵ်ႇပၼ် ၽႃႈဢွမ်ႈၼၢင်းယိင်း (ၾရီး) ဝႆႉ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး ၊ ႁူမ်ႈပႃး ဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 3 ။ မိူဝ်ႈၽွင်းႁႅင်းၵၢၼ် တူၵ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ (ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၊ ၽေးႁဵတ်းႁၢႆႉၸႃႉ ၊ ၽေးၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ) ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဵတ်းဝႆႉပၼ်တီႈယူႇတၢင်းသဝ်းတႃႇလိုဝ်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း 4 ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ဢမ်ႇဝႃႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ် ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးႁဵၼ်းၼႂ်းမိူင်းထႆး ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ၊ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၸႅၵ်ႇၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလႄႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 5 ။ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸွႆႈပၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႂ်ႈၼၢႆးၸၢင်ႈသၢင်ႈပၼ် ႁူင်းလဵင်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၊ ႁႂ်ႈပေႃႈလဵင်ႉမႄႈလဵင်ႉမီးပၼ်ၵူၼ်းလုမ်းလႃးတူၺ်းထိုင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း ပေႃႈမႄႈႁဵတ်းၵၢၼ် – ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပႅတ်ႉၵူၼ်းလႅၼ်ၼမ် ဢဝ်ႁႅင်းၵၢၼ် ႁဵတ်းၶိူင်ႈမိုဝ်း သေ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇငၢဝ်းၼႂ်း tiktok ၊ facebook ။ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ပဵၼ်ၽႂ် ၸုမ်းလႂ် ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼႅၼ်ႈၼႃၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉငဝ်ႈႁူႉႁၢၵ်ႈ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ႁူၺ်းသူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၊ ဝတ်းဝႂ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ။ၸိူဝ်းၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ယုမ်ႇငၢႆႈ။ ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းၵူႈၶၵ်ႉၵူႈတွၼ်ႈ၊ ႁႂ်ႈၸွမ်းမၢႆမီႈလီငၢမ်း ပႃးၸဵမ်လွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈလႄႈၵႂႃႇမႃးတင်းမူတ်း တေၸၢင်ႈလွတ်ႈၽေးလႄႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈၼင်ႇပိူၼ်ႈမႃး ၼႆ ပီႈထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵမ် ႁႅင်းၵၢၼ် ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ ။ ဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ် (May Day) ၼႆႉတႄႇပဵၼ်မႃးတီႈမိူင်းဢမေႊရိၶိူဝ်ႊ မိူဝ်ႈပီ 1886 ၼီႈလိူၼ်မေႊ 1 ဝၼ်း။ မိူဝ်ႈပီ 1857 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽွင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမိူင်း ဢမေႊရိၶိူဝ်ႊ လူႉပင်းသေထိုင် မႃးပီ 1861 သမ်ႉ ပဵၼ်သိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းထႅင်ႈလႄႈ ဢဝ် ၵူၼ်းႁၢမ်းၵၢၼ်ၼမ် တူဝ်ႈမိူင်း။ ပီ 1863 မီးႁူင်းငၢၼ်း 28 ႁူင်းပေႉၵိၼ် ႁႅင်းၵၢၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရီႊၶိူဝ်ႊ လႆႈ ၵေႃႇတင်ႈ ၸုမ်းႁႅင်း ၵၢၼ် 79 ၸုမ်းပိူဝ်ႈသၢၼ်ၶတ်း မႃး။ 1884/10/07 တေႃႇ 1885 ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်တင်းသဵင်ႈလႆႈႁူမ်ႈၵၼ် တုၵ်းယွၼ်း 1 ဝၼ်းလႂ် ႁဵတ်းၵၢၼ် 8 ၸူဝ်ႈမူင်းမႃး။ ထိုင်မႃးၼႂ်းပီ 1886 လိူၼ်မေႊ 1 ဝၼ်း ၵူၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၼိုင်ႈသႅၼ်ၵဝ်ႈမိုၼ်ႇၵေႃႉ ၽွမ်ႉၸႂ် ၵၼ်ၶႂမ်ႈ ၶတ်းဢမ်ႇယွမ်း မႃး ႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁူင်းၵၢၼ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသၢမ်ဝၼ်း ၸုမ်းပလိၵ်ႈၸႂ်ႉလၢႆးႁၢႆႉ တေႃႇၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁႅင်းၵၢၼ်လႆႈ တၢႆလႆႈၸဵပ်းၼမ် ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉထႅင်ႈ 3 ပီ (1889) ၸုမ်းႁႅင်း ၵၢၼ်မိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ ၸင်ႇႁွင်ႉ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းႁႅင်း ၵၢၼ်လႄႈ မၵ်းမၼ်ႈဢဝ်ဝၼ်း တီႈ 1 လိူၼ်မေႊ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်း ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တင်ႈဢဝ်ပီ 1890 ၼၼ်ႉမႃး ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းပွႆးဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ မေႊၻေႊ (May Day) မႃးၵူႈပီပီ ပိူဝ်ႈဢဝ်ၵုၼ်းမုၼ်ၼိူဝ်ၵူၼ်းႁႅင်း ၵၢၼ်မိူင်းဢမေႊရီႊၶိူဝ်ႊ ၶဝ်လႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁုၼ်ႈလင်ၸၢင်ႈလႆႈႁူႉၸၵ်း လႄႈ မၵ်းမၼ်ႈ ၵုၼ်းမုၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ – ၼႆယူႇ ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']
2025-05-02T13:00:00	https://shannews.org/archives/66520	ပီၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလမ်းပၢင်း မိူင်းထႆး ပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈၼမ်	ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၸႄႈတွၼ်ႈလမ်းပၢင်းမိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပီၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလမ်းပၢင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ် ႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလမ်းပၢင်း မီး 3,237 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီဝႃႈ – ဢမ်ႇၸႂ်ႈပဵၼ်တီႈလဵဝ် ၽွမ်ႉၵၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်လႄႈ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၽိတ်း မဵဝ်းလဵဝ်ၵၼ်။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉတီႈၵေႃႉတၢင်း။ မေႃယႃၶဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ မႆႈႁွၼ်ႉလိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ ၼမ်ႉလႄႈတၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇမူတ်းသႂ် ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူႈၵေႃႉ ထုၵ်ႇလီလႆႈၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မူတ်းသႂ်၊ ဢၼ်သုၵ်းလႄႈ ဢၼ်ဢုၼ်ႇဢုၼ်ႇမႆႈမႆႈသေၵမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-05-02T11:34:54	https://shannews.org/archives/66513	ၵူၼ်းမိူင်းထႆး ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉဝူဝ်းလိပ်းသေတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ၽေး ၽႄႈလၢမ်း	ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု 53 ပီ ယူႇဢိူင်ႇလဝ်ႇမီ ၸႄႈဝဵင်းၻွၼ်ႊတၢၼ်ႊ ၸႄႈတွၼ်ႈမုၵ်းတႃႊႁၢၼ်ႊ မိူင်းထႆး တၢႆယွၼ်ႉၵိၼ်ၼိူဝ်ႉလႅင် (ၼိူဝ်ႉဝူဝ်း) လိပ်း။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ၊ မၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇၸွႆႈပွႆးလူႇတၢၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆးပဵၼ်ၵူၼ်းထိူဝ်ၼိူဝ်ႉ၊ သႃႈၼိူဝ်ႉသေ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉလိပ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/04/2025။ – ၵူၼ်းမိူင်းထႆး ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉလိပ်း လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးပဵၼ်ၸဵပ်းတီႈမိုဝ်း၊ တီႈမိုဝ်းမၼ်းၸၢႆးမိူၼ်ၼိူဝ်ႉၼဝ်ႈသေ လမ်ၵႂႃႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးပဵၼ်ၼၢဝ် ၸဵပ်းမူၺ်ႈၸွမ်းတူဝ်ၶိင်းသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30/04/2025။ တၢင်းႁူင်းယႃ ယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈမၼ်းၸၢႆး ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း Anthrax ဢႅၼ်ႊထရႅၵ်ႊသ် လၢမ်းၽႄႈၼႂ်းလိူတ်ႈသေၸင်ႇလူႉတၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းပွႆးလူႇတၢၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းယိပ်းလႄႈ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉလိပ်း 247 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းထိူဝ် 28 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၵိၼ် 219 ၵေႃႉ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဢၼ်မီးၼႂ်းငဝ်းလၢႆးလႆႈမႆႈၸႂ်ႁႅင်း (ယွၼ်ႉၵိၼ်ၼိူဝ်ႉဝူဝ်းလိပ်းၼႂ်းပွႆးၼၼ်ႉ) မီး 129 ၵေႃႉ။ မေႃယႃၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်းလူလုမ်းလႃး လဵင်ႉယႃႈယႃဝႆႉယူႇ။ တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း Anthrax ဢႅၼ်ႊထရႅၵ်ႊသ်ၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်ႉမႅင်းပႅတ်ႊထီႊရီႊယႃႊႁၢႆႉႁႅင်း။ ဢၼ်ႇဢမ်ႇသူႈလႆႈႁၼ်ဝႃႈ လၢမ်းၽႄႈၼႂ်းၼိူဝ်ႉၼႂ်းလိူတ်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းထိုင်တၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမီးလွင်ႈလၢမ်းၽႄႈၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးၽႄႈလၢမ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်လီလႆႈမႆႈၸႂ်လႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ႁၢမ်ႈ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉလိပ်း – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.