date
stringdate 2015-03-26 00:49:58
2025-04-03 17:58:57
| link
stringlengths 33
35
| title
stringlengths 7
2.75k
| content
stringlengths 10
27.3k
| categories
stringlengths 9
93
|
|---|---|---|---|---|
2025-04-03T17:58:57 | https://shannews.org/archives/65032 | သိုၵ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၾူၼ်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် | ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းဢၼ်မႃးဢုပ်ႇၾူၼ်းၼႆၸိုင် တေပၼ်တၢမ်ႇငိုၼ်း 10 သႅၼ်ပျႃးလႄႈ တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 2 ပီၼႆသေ မႃးတႅမ်ႈလိၵ်ႈတိတ်ႉဝႆႉ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ သဝ်ၾႆးၾႃႉ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၸွမ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇႁႃၵၼ်၊ လႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈဝဵင်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢၼ်း ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းသီႇလၵ်းပၢႆလႄႈ တီႈဢၼ်မီးလႅင်းၾူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်။ သိုၵ်းတဢၢင်းသမ်ႉ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉ မႃးပႃႉၽႃ တိတ်းၸွမ်းသဝ်ၾႆး၊ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းဢၼ်မႃးဢုပ်ႇၾူၼ်းၼႆ တေပၼ်တၢမ်ႇငိုၼ်း 10 သႅၼ်ပျႃး၊ တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 2 ပီ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်တီႈၵႆၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၼႆႉလႄႈ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၽွင်းၵႂႃႇမႃးၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇႁတ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၾူၼ်း။ တႃႇႁႃၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်လႆႈၵေႃႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်း တီႈဢၼ်မီး Star Link မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈဢိၼ်းဝၢႆး ဢၼ်မီးႁိမ်းၸမ် ႁူင်းၸၢၵ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈလွၵ်းၽၢၼ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းၸမ် ႁူင်းၸၢၵ်ႈလိၼ်ပုၼ် ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းမွၵ်ႈ 6 လၵ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တႃႇလႆႈလႅင်းၾူၼ်းသေ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႅင်းၾူၼ်း ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၼွင်ပိင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း ၵူတ်ႇထတ်း လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၾူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉပရိယတ်ႉတိ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/03/2025 ၼၼ်ႉမႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၶၢဝ်းတၢင်း 6 ဝၼ်းၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈ၊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/04/2025 ၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တင်းဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ်၊ ဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတီးလႄႈ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉလႄႈ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ 2 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-04-03T17:29:32 | https://shannews.org/archives/65016 | ၾၢင်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ တႃႇလႆႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ်လွတ်ႈႁၢမ်းၶဵၼ် | ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၾိင်ႈၾႃႉမႆႈႁွၼ်ႉလိူဝ်ႁႅင်းသေ ၵိၼ်သင်ၵေႃႈဢမ်ႇဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇပၢၵ်ႇ။ လိူၵ်ႈႁႃတၢင်းၵိၼ်ယၢပ်ႇ။ ၵိၼ်သင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ဢမ်ႇဝၢၼ်ၸႂ်။ သင်ဝႃႈ လႃႈလီႈၵိၼ်သေ ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸွမ်းၾိင်ႈၾႃႉ (ၵိၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇ/ ၵိၼ်ၽိတ်း) ၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်သေ တေလိူဝ်ၸႂ်ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈထႅင်ႈ။ ထုၵ်ႇလီလိူၵ်ႈၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်သႅၼ်းဢၼ်မီးၶႆမၼ်းဢေႇ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ လိူတ်ႈလူမ်းၵူၼ်း ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ။ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းၼႃႇဢႃးလႃးလႄႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈ တေႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈၼူၼ်းငၢႆႈ။ ႁိူဝ်ႇတေဢွၵ်ႇၼမ်သေ ထၢတ်ႈၼမ်ႉထၢတ်ႈၵိူဝ်ၼႂ်းတူဝ်တေႁႅင်ႈ။ ထုၵ်ႇလီလိူၵ်ႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ပႃး ဝိတ်ႊတမိၼ်ႊ A B2 B5 B8 selenium, zinc ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူၵ်ႈၵိၼ်ဢၼ်ပႃးထၢတ်ႈၼမ်ႉၼမ်။ သင်ဝႃႈ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၵိၼ်ၼိူဝ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇပႃးၶႆမၼ်းၼမ်။ ႁႂ်ႈဝႄႈၵိၼ် ၼိူဝ်ႉယဵတ်ႈသႆႈ။ သင်ဝႃႈ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၵႆႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈဝႄႈၵိၼ်ၼင်ၵႆႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၸုပ်ႇၶႆမၼ်းဝႆႉၼမ်။ ႁႂ်ႈဝႄႈတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၶူဝ်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉမၼ်းသင်ၶူဝ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶႆၼိူၺ်း ၼမ်ႉမၼ်းၽၵ်းၶဵဝ် ၼမ်ႉမၼ်းထူဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းဝႃႈ ၵိၼ်ၼမ်ဢမ်ႇလီမိူၼ်ၵၼ်။ တႃႇဝႄႈလႆႈၼမ်ႉ မၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈတူမ်ႈႁုင်ၼိုင်ႈ ၸီႇ ယၢင်ႈၵိၼ် ဢဝ်ယိင်ႈၶႅၼ်းတေထုၵ်ႇ။ ပၢၼ်မႂ်ႇၼႆႉ ယင်းလႆႈႁၼ် မေႃႈၶူဝ်ႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈၸႂ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈမီး။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ သင်ပွင်ပဵၼ်လႆႈ သင်ႇသိုဝ်ႉမေႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵေႃႈ တေတိူဝ်းလီ။ သင်ဝႃႈ ၵိၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၼမ်ၸိုင် တေထႅင်ႈႁႅင်းလိူတ်ႈသုင်သေ တေပဵၼ်ႁူဝ်ပၼ်ႇႁူဝ်မဝ်းငၢႆႈ။ လိူဝ်သေ ယွမ်းၵိၼ်ၶႆမၼ်းၼမ်ႉမၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉၼူမ်းသူမ်ႈလႄႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ပႃး သၢၼ်ၵႄႊလူဝ်ႊရီႊၼမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီယွမ်းၵိၼ်။ မိူဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈသဵၼ်ႈၶဝ်ႈသွႆးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယႃႇပေႃးၵိၼ်ၸဵမ်းၼႃႇဢႃးလႃး ယႃႇသႂ်ႇၼမ်ႉပႃၼမ်။ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၽၵ်းမီႁေႃ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉၵေႃႈ မႅၼ်ႈၸွမ်းပၢႆးယူႇလီယူႇ။ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ ႁူႉဝႃႈ တေလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်း 3 တႃႇ ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း ဢမ်ႇတွၼ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်းဝႃႈ ၼႂ်းတႃႇၶဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မီးပႃးၵႄႊလူဝ်ႊရီႊၵႃႈႁိုဝ်။ ပေႃးတူၺ်း ၵူၼ်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်ၸိုင် မိူဝ်ႈတေၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်တေလူတ်းယွမ်းၵိၼ် ၶဝ်ႈမုၼ်းၵျုင်ႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်သၢၼ်ၵလူႊၵုတ်ႉသ်ၼမ်။ သင်ဝႃႈ ၼႂ်းၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးထၢတ်ႈၵ လူႊၵုတ်ႉသ်ၼမ်လိူဝ်ၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလီ ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ၵွင်ႉပဵၼ်ငူၼ်ႉ ၼႂ်းလမ်းသႆႈၼၼ်ႉ ထႆႇဢွၵ်ႇယၢပ်ႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ မိုဝ်ႉတႃႇၶဝ်ႈၶမ်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈယွမ်းၵိၼ် ဢႃလူးလႄႈ ၶဝ်ႈ။ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၵိၼ် ၽၵ်းၶဵဝ် ဢၼ်ၵူဝ်ႈ ဢၼ်သႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယိင်ႈၶႅၼ်းတေလီ။ ဢၼ်ၵူဝ်ႈ ဢၼ်သႃႈ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဢၼ် ႁဵတ်းၵိၼ်ႁင်းၵူၺ်း။ ႁဵတ်းၵမ်းလဵဝ် ၵိၼ်ၵမ်းလဵဝ်။ တေဢမ်ႇလႆႈဝႆႉၶၢမ်ႈဝၼ်းၶၢမ်ႈၶိုၼ်း။ ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉ ၼမ်ၼမ်။ ႁႂ်ႈၵႅမ်ၼမ်ႉတဝ်ႈဝႆႉ ႁိမ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႃႇသေႇ။ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ယႃႇပၼ်ယွမ်း 1.5 လီႊတိူဝ်ႊ (ၼိုင်ႈၶူတ်ႇၶိုင်ႈ)။ လိူၵ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉ သႅၼ်ႈသႂ် ၼမ်ႉဢၼ်လႆႈမႃး ၼႂ်းၼမ်ႉမေႃႇလိုၵ်ႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းတေတိူဝ်းလီ။ တူၺ်းယႃႇႁႂ်ႈပႃးထၢတ်ႈၵႃႊပုၼ်ႊၼဵၵ်ႉ။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၶိုဝ်ႇၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈၶူမ်ၵေႃႈလီ။ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၵိၼ်ၼဵင်ႈသူၺ်ႇၽီႇ ၼဵင်ႈၶဵဝ် ၼဵင်ႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်လူၼ်ႉလိူဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵိၼ်ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈ ပၢႆးယူႇလီၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ၵိုင်ႇလီၵိၼ်ပၼ် ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် မွၵ်ႈ 2 ၵွၵ်းၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းၶႅမ်ႉ။ – တၢင်းၵိၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ ဢၼ်လူဝ်ႇငိူင်ႉဝႄႈ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေၶႂ်ႈလိူၵ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇၸိုၼ်ႈပၢင်ႇလီ။ သင်ၵႂႃႇလိူၵ်ႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ် ဢၼ်မီးထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ။ ၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ် ဢၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းသႂ်ႈတဝ်ႈ မႃးဝၢင်းၶၢႆၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵႆႉပႃးထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊၼမ်လႄႈ မီးၽေးယူႇ။ လီလႆႈၵိၼ်ပၼ် ၼမ်ႉမၢၵ်ႇၽႃႈ၊ မၢၵ်ႇၸွၵ်း ဢၼ်မိပ်ႇ ဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ တေတိူဝ်းလီ။ တေမီးထၢတ်ႈ ဝိတ်ႊတမိၼ်ႊၼမ်လူးၵွၼ်ႇ။ ၵၢင်ဝၼ်းၵေႃႈ လီလိူၵ်ႈၵိၼ်ပၼ် မၢၵ်ႇမႆႉဢၼ်မီးထၢတ်ႈသူမ်ႈ – မိူၼ်ၼင်ႇ ၵီႇဝီႇ၊ ၵူၺ်ႈ၊ မၢၵ်ႇႁူႈ၊ မၢၵ်ႇမူၼ်ႇ red berry ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ တွင်ႉလူမ်လီသေ လိူတ်ႈလူမ်းၼႂ်းတူဝ်တေၽဵင်ႇၵၼ်။ ၵၢင်ၶမ်ႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၶိင်းၶိုၼ်ႈၼၼ်ႉ လိူၵ်ႈၵိၼ်ပၼ် ပႃ တေလီလိူဝ်ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉမူ ၼိူဝ်ႉၵႆႇယူႇ။ ပႃၼႆႉ ၵိၼ်ပၼ်ၵူႈဝၼ်းၵေႃႈလီ။ ယႃႇပေၶူဝ်ႈ။ ႁႂ်ႈၸီႇၵိၼ် ၼိုင်ႈၵိၼ်ၵေႃႈ တိူဝ်းလီ။ သင်ၵိၼ်ပႃၼႆ ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇၶိုၼ်ႈ တေလႆႈပႃးထၢတ်ႈဢူဝ်ႊမီႊၵႃႊ 3 ၊ ဝိတ်ႊတမိၼ်ႊ A D E ၊ ထၢတ်ႈၶႄႊလ်သီႊယမ်ႊ ထၢတ်ႈလဵၵ်းလႄႈ ထၢတ်ႈမႅၵ်ႊၼီႊသီႊယမ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းၵႅၼ်ႇၶႅင် တၢင်းပဵၼ်တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၸူးငၢႆႈ။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်ၶၢင်းဝႃႈ ၶေႃးႁႅင်ႈ တွင်ႉမႆႈၼမ်ႉၼႆသေ တေဢွၼ်ၵၼ် လိူၵ်ႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ်ၵတ်းၵတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ Ice Cream ၊ ၼမ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉၵူႈသႅၼ်း ၊ တၢင်းၵိၼ်သႅၼ်းဢၼ်ၸႄႈယဵၼ်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်ၼႃႇလႄႈ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် ၵိုင်ႇလီဝႄႈ။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်သိုဝ်ႉၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉမႃးၵွင်ဝႆႉတီႈႁိူၼ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶၢၼ်ႉဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ၽွင်းလႅတ်ႇမႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဢမ်ႇမေႃလုမ်းလႃးၸတ်းၵၢၼ် လီလီၸိုင် တၢင်းၵိၼ်တေ ၸဵဝ်းၼဝ်ႈ၊ ပေႃးသေလၢႆ/ ဢမ်ႇဝႄႈသေ ၵိၼ်မႅၼ်ႈတၢင်းၵိၼ်ၼဝ်ႈ ၼၼ်ႉသမ်ႉ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီထႅင်ႈ။ သင်ဝႃႈ ၵိၼ်မႅၼ်ႈတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်တူႇဢၼ်ၼဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁႄႈ။ တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပဵၼ်တွင်ႉငၢႆႈၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ တေပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဢဝ် ၼူမ်းမၢၵ်ႇပၢဝ်ႉ/ ၵထိ (အုန်းနို့) ႁဵတ်းဝႆႉ ယွၼ်ႉမဵၼ်လူမ်းငၢႆႈ။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ မႅင်းမူၼ်းၵေႃႈလိူင်ႇလႄႈ တၢင်းၵိၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသွႆးၶဝ်ႈသဵၼ်ႈၵူဝ်ႈ၊ တၢင်းၵိၼ်ပၢင်ႇလၢႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ မႅင်းမူၼ်း တေတွမ်ၼမ် တေၼဝ်ႈငၢႆႈ တေမဵၼ်ငၢႆႈ မူင်ႈမႅင်းတၢင်ႇသႅၼ်း ၵေႃႈတေၼမ်။ သင်ဢမ်ႇၾၢင်ႉသေ ၵိၼ်မႅၼ်ႈၵေႃႈ မူင်ႈမႅင်း ၸၢင်ႈၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇသၢင်းၽေႃးၵူဝ်ႈ၊ ၽၵ်းၶဵဝ်ၵူဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၵိၼ်ၵမ်းလဵဝ် ယႃႇပေဝႆႉ ၵိၼ်ပွၵ်ႈၼႃႈပွၵ်ႈလိုၼ်း မၼ်းၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်လမ်းသႆႈထႅင်ႈ။ လီသုတ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ဢုၼ်ႇဢၼ်မႆႈ၊ ၼမ်ႉၵိၼ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈသႅၼ်ႈသႂ်။ ၸင်ႇတေ ပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈတၢင်းပဵၼ်ၵူႈသမ်ႇသႅၼ်ပိူင်။ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ သင်ၵိၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸိုင် ဝၢၼ်တီႈသူပ်းၵေႃႈ ၶူပ်းတီႈတွင်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈမေႃၾၢင်ႉတၢင်းၵိၼ်သေ ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေး ရေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ်သေၵမ်း။ ဢၢင်ႈဢိင် – 1xmatch.com / bangkokhospital.com | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ပၢႆးယူႇလီ'] |
2025-04-03T16:53:32 | https://shannews.org/archives/64995 | ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတၢႆႁၢႆ ၼႂ်းၽေးဢိင်ႇသၼ်ႇ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ 10 ၵေႃႉ | ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa Condo ၼၼ်ႉ ထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) သေ လႆႈလူႉတၢႆႁၢႆၵႂႃႇတင်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼၼ်ႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa Condo ဢၼ်မီး 11 ၸၼ်ႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၼၼ်ႉ ၵူၼ်ႇပင်းလၼ်ႇလူင်းၸူမ်ၵႂႃႇၼႂ်းလိၼ်တႃႇ 5 ၸၼ်ႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵႂႃႇမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လူႉတၢႆႁၢႆၵႂႃႇၽွမ်ႉၵၼ် 10 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ 10 ၵေႃႉ ဢၼ်လူႉတၢႆႁၢႆၵႂႃႇ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa Condo ၵူၼ်ႇပင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၸဝ်ႈလွႆမၢဝ်း ၽူႈၼမ်းၼႃႈ 2 ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ၸိုင်ႈတႆး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇသမ်ႉ ပဵၼ်ၼၢႆးလွင် ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ပႃႈၼၢင်းသူၺ်ႇသႃႇ၊ ၼၢင်းမဵဝ်းမႅတ်ႉတူႇ လၢၼ်ပႂ်ႉ၊ ၼၢင်းသႅင်မူဝ်ႁိူင်း (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းထူၺ်းလိုၼ်း လၢၼ်ယိင်း။ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၸဝ်ႈလွႆမၢဝ်း ဢၼ်ႁၢႆတူဝ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ မိူဝ်ႈၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢႆးလႃႉ လၢၼ်ၶူၺ်၊ ၼၢင်းၶမ်းႁွမ်လႅင်း ပဵၼ်လိၼ်၊ ၸၢႆးပိူင်ၾႃႉ ပဵၼ်လိၼ်၊ ၼၢင်းမွၵ်ႇၵွၼ်ၶမ်း ပဵၼ်လၢၼ်၊ ၸၢႆးၼေႃႇသႅင်လၢဝ် ပဵၼ်လိၼ်၊ ၼၢင်းၸၢမ် ၵူၼ်းလုမ်းလႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ႁၢႆဝႆႉလႄႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ် ယင်းပႆႇထူပ်းႁၼ်တူဝ်ၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၸဝ်ႈလွႆမၢဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်လွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးလႆႈၼႆႉ မီးလၢၼ်ပႂ်ႉမၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈၵူၺ်း။ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းသေ ၵႂႃႇတၢႆတီႈႁူင်းယႃ။ ဢၼ်တၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢႆးလွင်။ ယၢမ်းလဵဝ် လုၵ်ႈလၢၼ်ၼၢႆးလွင်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ႁႃတူဝ်ယင်းပႆႇႁၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၸဝ်ႈလွႆမၢဝ်း ၽူႈၼမ်းၼႃႈ 2 ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ဢၼ်လႆႈ လူႉတၢႆႁၢႆၵႂႃႇ ၸွမ်းႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa Condo ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းၵိုတ်းတင်းလင် လႆႈႁႅၼ်းသွမ်း ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူလ်ပၼ် ၸိူဝ်းလူႉတၢႆႁၢႆဝႆႉၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/2025 ၼႆယဝ်ႉ။ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa Condo ၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးသၢမ်တိူၵ်ႈ။ တိူၵ်ႈလူင်ၼိုင်ႈတိူၵ်ႈၼႆႉ မီးယူႇ 11 ၸၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်းယွၵ်းယွႆၵႂႃႇ တႃႇ 2 တိူၵ်ႈ၊ တႃႇတိူၵ်ႈၼိုင်ႈတႄႉ လၼ်ႇလူင်းၸူမ်ၵႂႃႇတႂ်ႈလိၼ်တႃႇ 5 ၸၼ်ႉသေ ပွတ်းၼိူဝ်တႃႇ 6 ၸၼ်ႉတႄႉ ၸတ်ႉငၢၵ်ႈမီးႁွႆးတႅၵ်ႇၵႂႃႇသဵင်ႈသေ ၵိူင်းဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တီႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈလူင် Sky Villa Condo ၼႆႉ မီးၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉယူႇဝႆႉ။ ပဵၼ်ၽူႈမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 03/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းတၢႆၵႂႃႇယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ မီး 3,085 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4,715 ၵေႃႉ၊ ႁၢႆဝႆႉ 341 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-04-03T14:36:56 | https://shannews.org/archives/64974 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆသေ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းမႂ်ႇ | ဝၼ်းတီႈ 02/04/2025 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIO ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ႁင်းၽႂ်မၼ်း တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 02-22 ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 20 ဝၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈ ၵၢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 03/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈလမျၢၼ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမႂ်ႇ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Kachin News Group/ လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIA ၵိုတ်းတိုၵ်း ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶၢင် Kachin News Group ဝႃႈ -“သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းၼႆသေတႃႉ ပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းဝဵင်းမႂ်ႇတႄႉ သဵင်ၵွင်ႈလူင် သဵင်မၢၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉပၼ်းဝႆႉယူႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉသေ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ဝႆႉယူႇ။ ၾၢႆႇႁွင်ႇဝၢၼ်ႈလမျၢၼ်ႇၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းၶၢင်ၶဝ် တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းပွၵ်ႈၼႆႉ ၽွင်းၵိုတ်းတိုၵ်းယူႇၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် တေဢမ်ႇလႆႈမႃးတိုၵ်းတေႃးယႃႉၵဝ်း ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈတီႈလႄႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉပႃးထႅင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႃႈ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် တေတုမ်ႉတွပ်ႇဢဝ်လိူင်ႈႁႂ်ႈထိုင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင်ယဝ်ႉ တႃႇလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးတေမီးလွင်ႈငၢႆႈလူမ်ၸႂ် မႃးၼႆၼၼ်ႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ သၢမ်ၸုမ်း ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 1 လိူၼ် တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 01-30/04/2025 ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-04-03T13:58:42 | https://shannews.org/archives/64961 | ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် လွင်ႈၸူၼ်လိူင်ႇၼမ်မႃးၶိုၼ်း | မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းၶိုင်ႈ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈသၢမ်သီႇၵေႃႉ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃ ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉသေ ၸူၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းၶမ်း တီႈၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတၢင်း ၶၢႆၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ တီႈပွၵ်ႉ 10 ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ် တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ ၵေႃႉၺႃးၸူၼ်ၼၼ်ႉလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ၶဝ်ၵူၼ်းၸၢႆးသီႇႁႃႈၵေႃႉ ၶီႇၵႃးမႃး ပႃးၵွင်ႈႁႄ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶႄႇ တေႃႇၵၼ်သျီးသျီးသေႃးသေႃးယူႇ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းၶဝ်ဝႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈၼမ်ႉၵိၼ်ၼႆလႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇဢဝ်ပၼ်၊ ၽိူဝ်ႇၵမ်ႉၼိုင်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈဢဝ်ၵွင်ႈႁႄ မႃးၸီႉသႂ်ႇယဝ်ႉၼႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ ယႃႇပေႁွင်ႉၼႆဝႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃးၸူၼ်ၼၼ်ႉ သႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၼႃႈ ႁူႉၵေႃႉမၼ်း။ ပႃးၵႂႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈၼိုင်ႈသႅၼ်ပၢႆလႄႈ ၾူၼ်းသွင်လုၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈမႃးသိုဝ်ႉၶူဝ်းၶွင် ၼႂ်းႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆထႅင်ႈလႄႈ ၸင်ႇဢမ်ႇပႃးငိုၼ်းၶမ်းၵႂႃႇၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Freedom Youth Volunteers-FYV/ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၸူၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းတင်း ၾူၼ်းၵႂႃႇၼႆႉ လႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယဝ်ႉသေတႃႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယင်းပႆႇႁၼ် တုမ်ႉတွပ်ႇမႃးသင်ၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ၼႂ်းလိူၼ်ႁၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆးသၢမ်သီႇၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ပႃးၵွင်ႈသေ တတ်းႁႄႉၼႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းယေႇၵၢၼ်ႇတွင်ႇ ပွၵ်ႉ 5 ၼၼ်ႉသေ ၸူၼ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈမၼ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တင်ႈတႄႇ ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမႃး ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶတ်းၸႂ်ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းမႃး ၵူႈပွၵ်ႉၵူႈယွမ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်လၢႆလိူၼ်သေ တိုၵ်ႉတႄႇဢိုတ်းပၢင်တေႃႇလွင်းၵႂႃႇ ဝၢႆးၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၵိၼ်း ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉၵူၺ်း။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-04-03T12:34:46 | https://shannews.org/archives/64948 | ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တႅပ်းတတ်းၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ ပၢင်ၵုမ်လူင် BIMSTEC တီႈမိူင်းထႆး | မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 03/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လႆႈၶီႇၶိူင်ႈမိၼ် ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉတီႈ မိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) ၸိုင်ႈထႆးယဝ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၢဝ်ႇၿင်းၵလႃး ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ႁပ်ႉႁဵတ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈႁိူၼ်းဝႆႉသေ ၸွမ်ၽွင်းလူင် ၼၢင်းသၢဝ် ၽႄးထွင်းထၢၼ်း သျိၼ်ႊၼဝတ်း ၵေႃႉတေၼမ်းၼႃႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 2 ဝၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 03-04/04/2025 ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆး ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ တီႈၸိုင်ႈမိူင်းဢူၺ်းလီမိူင်းမၢၼ်ႈ လၢႆလၢႆမိူင်း တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၼင်ႇႁိုဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင် မိပ်ႇငႅၼ်း ပေႉၵိၼ်လူလၢႆတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၢဝ်ႇၿင်းၵလႃး (ၵူတ်ႉၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၿင်းၵလႃး) BIMSTEC ပွၵ်ႈၵမ်း 6 ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်း တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆးၼၼ်ႉ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇၵၢၼ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ 300 ပၢႆ လႆႈသူင်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ယိုၼ်ႈၸူးဝႆႉတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/04/2025 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းတႅၼ်းၽွင်းဢႃႇသီႊယႅၼ်ႊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း (APHR) ၶဝ် ထတ်းသၢင်လွင်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼၼ်ႉဝႃႈ –“တႅၼ်းတီႈထုၵ်ႇလီၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်း ပဵၼ်ၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်း ဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ သမ်ႉပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ႁႂ်ႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈသိုၵ်း မီးဢွင်ႈတီႈယူႇ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းတႅၼ်းၽွင်း ဢႃႇသီႊယႅၼ်ႊ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼၼ်ႉ ယင်းပိူင်းၼႄလၢတ်ႈပႃးဝႆႉ လွင်ႈၵၢၼ်ပၼ်ဢွင်ႈတီႈၼင်ႈ တီႈယူႇႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မီးတိုဝ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈဢၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ BIMSTEC ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၼိူဝ် BIMSTEC ထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၢဝ်ႇၿင်းၵလႃး BIMSTEC ၼႆႉ မီးမိူင်းၿင်းၵလႃးတဵတ်ႉၶျ်၊ ပူႊတၢၼ်ႊ၊ ဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ ၼီႊပေႃႊ၊ သီႇရိလင်းၵႃ တင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မိူင်း'] |
2025-04-03T12:02:16 | https://shannews.org/archives/64935 | တႃႇတီႈလိၼ်တပ်ႉၼႆသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ယိုတ်းတီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တွင်း ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၶၢႆႉပၢႆႈ တႃႇလင်ႁိူၼ်းပၢၵ်ႇပၢႆ ဝႃႈပဵၼ်တီႈလိၼ်တပ်ႉ တႃႇ 560 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/03/2025 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၽွင်းငမ်း ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တွင်း ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၶၢႆႉပၼ်ႁိူၼ်းယေး ႁႂ်ႈယဝ်ႉၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 15 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼင်လိၼ်ႁိမ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ်ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶၢႆႉပၢႆႈပၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ်ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တႃႇ 100 လင်ၶႃးႁိူၼ်း။ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယူႇသဝ်းမႃးတီႈဝၢၼ်ႈၼႆႉ လၢႆသိပ်းပီယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၵႆဝဵင်းၵႃႈႁိုဝ်။ ယူႇၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ထုင်ႉပဵင်းဢွၼ်ႇလႄႈ ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈတီႈလိၼ် ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း တီႈၼိုင်ႈ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီပၢႆၼႆႉ တီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢဝ်လၢႆၼႆႉ မီးမႃးလၢႆတီႈယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉၵေႃႈ တီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁူၵ်းလၵ်းလႄႈ ႁိမ်းၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇယိုတ်းၵႂႃႇၽွင်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယင်းၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇမႂ်ငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ တႃႇတေဢမ်ႇလႆႈသုမ်းငိုၼ်း၊ သုမ်းတီႈလိၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၽွင်းတေသိုဝ်ႉတီႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၸွပ်ႇထၢမ်ထတ်းသၢင်တူၺ်း လွင်ႈပိုၼ်းပဵၼ်မႃး တီႈလိၼ်ၼၼ်ႉလီလီၵွၼ်ႇ – ၵူၼ်းၶၢႆလွၵ်းလိၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းၶမ်းၵူႇ ပိၼ်ႇၽႃသႃ ၸၢႆးၶႂၢၼ်ၸဵင် | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-04-02T16:02:31 | https://shannews.org/archives/64930 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵႃးတၢင်ႇၶူဝ်း တႃႇၵႂႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးဢိင်ႇသၼ်ႇ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ | မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈၸၢၵ်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇ ၵႃးလူင် 9 လမ်း ဢၼ်တေႃႉၶူဝ်းၵမ်ႉၸွႆႈ ၶွင်ၸုမ်းၶႂၢႆၶႃပေလႅင် မိူင်းၶႄႇ တႃႇၵူၼ်းထူပ်း ၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) တီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉဝႃႈ – “ၽွင်းၵႃးလူင် 9 လမ်း ဢၼ်တေႃႉၶူဝ်း ၸုမ်းၶႂၢႆၶႃပေလႅင် မိူင်းၶႄႇ တေလတ်းၽၢၼ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵႂႃႇၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ၼၼ်ႉ လႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸႅင်ႈဝႆႉထိုင်တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉဢဝ်ၵွင်ႈၸၢၵ်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ ၵႃးလူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈပွၵ်ႈဝၢႆႇႁူၼ်လင်ၵႂႃႇလိုဝ်ႈဝႆႉၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – TNLA/ ၵႃးတၢင်ႇၶူဝ်း တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈ ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၵႃးလူင် ဢၼ်တေႃႉၶူဝ်းၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်လိၼ်ဝႆမႃးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း ၵုမ်းၵမ် ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်သေ တေသိုပ်ႇ ၸွႆႈထႅမ်သူင်ႇၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းၶဝ်မီးဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ တင်ႈတႄႇလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဝၼ်းတီႈ 28 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 1 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ မီး 2,719 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း မီး 4,521 ၵေႃႉသေ ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉႁၢႆဝႆႉ ႁႃတူဝ်ပႆႇႁၼ်ၼႆႉ မီးယူႇ 441 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-04-02T14:52:46 | https://shannews.org/archives/64927 | မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵိုတ်းလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈငိုၼ်းတွင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းလႄႈ AIDS တေတၢႆထႅင်ႈၼမ် | ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လႄႈ ဢေႊၵျႅၼ်ႊသီႊ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UNAIDS ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ယွၼ်ႉမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တတ်းလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈငိုၼ်းတွင်း ၸူးတၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉသေ ၵူၼ်းၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ် HIV ၼိုင်ႈဝၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 2000 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝိၼ်ႊၼီႊ ဝီႊယႃႊယီႊမႃႊ တိူဝ်ႊရႅၵ်ႊထိူဝ်ႊ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် UNAIDS လၢတ်ႈဝႃႈ -“ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉၶဝ်ဝႃႈတေၵိုတ်းဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၼႆၵူၺ်း။သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၶိုၼ်းၼႆၸိုင် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီၼႆႉ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် AIDS တေၸၢင်ႈမီးထိုင် 6.3 လၢၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထရမ်ႉမႃးႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/01/2025 မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ် 3 လိူၼ်ၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတတ်းလွင်ႈၸွႆႈထႅမ်လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ တႃႇငိုၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလၢၼ်ႉ ၻေႃႊလႃႊယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၼႂ်းၵႃႈဢၼ်ဢမေႊရိၵၼ်ႊတတ်းလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တႃႇယူတ်းယႃ AIDS တႄႉဢမ်ႇပႃး ။ တေသိုပ်ႇယူတ်းယႃပၼ်ၵႂႃႇယူႇ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ UNAIDS ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပူတ်းၸိုဝ်ႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ AIDS ယူႇဝႃႈၼႆသေတႃႉ တႃႇယူတ်းယႃပၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းတႄႉ လီမႆႈၸႂ်- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဢေႊၵျႅၼ်ႊသီႊလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေယိပ်းၵမ်ပေႃႊလသီႊဢၼ်ၼႆႉၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ဢၼ်တၢႆယွၼ်ႉ HIV တေသုင်ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ် 10 ပုၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝိၼ်ႊၼီႊ ဝီႊယႃႊယီႊမႃႊ တိူဝ်ႊရႅၵ်ႊထိူဝ်ႊ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် UNAIDS လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် HIV မီး 1.3 လၢၼ်ႉ ၊ တၢႆယွၼ်ႉ HIV မီး 6 သႅၼ်ပၢႆ၊ လႄႈၽတ်ႉၽဵင်ႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၸပ်း HIV ဢၼ်မႂ်ႇ မီး 3500 ၵေႃႉ ။ ဢၼ်တေၸၢင်ႈၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းHIV ၼမ် လႄႈတၢႆၼမ်ၼႆႉ တေပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း ယူႊရူပ်ႊ၊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႄႈ လႅတ်ႊထိၼ်ႊဢမေႊရိၵ – မိူင်းၸိူဝ်းမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼမ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမီးၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉငၢႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီၵၢႆၼႆႉ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် HIV မႂ်ႇၼႂ်းယူႊရူပ်ႊလႄႈ ဢမေႊရိၵ မီႊ 56000 ၊ တီႈလႅတ်ႊထိၼ်ႊဢမေႊရိၵၵူၺ်းမီး 120000 ၵေႃႉ ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ Source: Reuters | ['ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-04-02T12:05:58 | https://shannews.org/archives/64912 | ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းၽေးဢိင်ႇသၼ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸွမ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း | ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းယိုတ်း ပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၸတ်းပၢင်သိုၵ်းယူႇၶိူဝ်းယႂ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၶဝ် ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆႁၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉမၼ်းလႄႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/2025 ယၢမ်းတၢမ်းၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ သၢမ်ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇၾၢႆႇလဵဝ် ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ႁိုဝ် ၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းသေ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈလွတ်ႈၽေး ၽွင်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ၊ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၸဵဝ်းလႆႈႁပ်ႉတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ တီႈၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းဝႆးဝႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ သၢမ်ၸုမ်း ယင်းလၢတ်ႈဝႆႉပႃးဝႃႈ – “တင်ႈတႄႇ လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 1 ၼႆႉမႃး တေဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢွၼ်တၢင်း။ သင်ၸုမ်းလႂ်ၸုမ်းၼိုင်ႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းမႃးဢွၼ်တၢင်းတႄႉ တေယိုဝ်းၶိုၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG ၵေႃႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဝၼ်းတီႈ 31 ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ တေၵိုတ်းၵၢၼ် ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼၼ် ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းလူင် ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၾၢႆႇလုမ်းၽွင်းတၢင် မိူင်းမၢၼ်ႈ တင်းၽွင်းလူင်ၾၢႆႇမိူင်းၼွၵ်ႈ မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တုၵ်းယွၼ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း တင်းမူတ်း ႁူမ်ႈတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းႁူပ်ႉၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုတ်း ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇႁၼ်တုမ်ႉတွပ်ႇသင်ၶိုၼ်း ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်တင်း ၻရူၼ်ႊ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ လၢႆလၢႆတီႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်းႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼင်ႇၵၼ်ၶတ်းၸႂ် ႁူမ်ႈၵမ်ႉၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ယူႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း၊ မိူင်းရၶႅင်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်းတင်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-04-02T11:09:24 | https://shannews.org/archives/64894 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၸတ်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ | ၽွင်းၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်း လႆႈႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) လူႉတၢႆၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉယူႇၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၸုမ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵိုတ်းယင်ႉ ယႃႉပႅတ်ႈၽႅၼ် ၵၢၼ် တႃႇၸတ်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ တေသိုပ်ႇၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇဝႃႈ “ယွၼ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်း လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ႁူပ်ႉၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တူၵ်းၵိၼ်းယူႇလႄႈ သွၼ်းၼမ်ႉပီၼႆႉ တေသိုပ်ႇၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇသေတႃႉ လွင်ႈၵႃႈဝႅၼ် ပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်းႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႄႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇပႃးယဝ်ႉ တေသိုပ်ႇၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉၵႂႃႇ ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈထုင်း ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ဝၼ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁဵတ်းသၢင်ႈ ၸတ်းၶဵင်ႇႁွင်ႉၵႂၢမ်း တၢင်းၵႃႈဝႅၼ် တႃႇပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ (ယၼ်ႇၵုင်ႇ) တင်း ၼေႇပျီႇတေႃႇယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တွပ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Myanmar Now ဝႃႈ -“သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ယင်းတိုၵ်ႉတႆႈၾႆးႁႄ ႁဵတ်းတေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈဝႃးၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 7 မူင်းၼႆႉယူႇ။ ၵၢၼ်သွၵ်ႈႁႃ ၵူၼ်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႄ ၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ်သိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝဵင်းၼိုင်ႈသေ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်မီးငဝ်ႈတိူင်းသိုၵ်းလူင် ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးၵူၼ်းမိူင်းလူႉႁၢႆတၢႆဝႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉမၼ်းယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇသၢင်ႈ ၶဵင်ႇပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်း တွၼ်ႈတႃႇပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ တင်းမူတ်း 4 ဢွင်ႈတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-04-01T17:26:49 | https://shannews.org/archives/64888 | ဝၢႆးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈၵျွင်းၽွင်ႇတေႃႇဢူးၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ႁွႆးၸတ်ႉတႅၵ်ႇယႂ်ႇမႃးၵူႈဝၼ်း | ဝတ်ႉၵျွင်းၽွင်ႇတေႃႇဢူး ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ ႁွႆးၸတ်ႉတီႈဝတ်ႉၵျွင်းယႂ်ႇမႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ထိုင်တီႈလႆႈပိၵ်ႉႁၢမ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။ ၼၢင်းယိင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉပဵၼ်ႁႅင်းဝႆႉ ၊ တီႈၼိူဝ်ၵျွင်းၼႆႉ ႁွႆးၸတ်ႉ ၶႅၼ်းယႂ်ႇမႃးထႅင်ႈ ၊ လီၵူဝ်မၼ်းၵူၼ်ႇပင်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ၊ ႁိူၼ်းယေးသုမ်ႉသွင်း တီႈႁိမ်း ဝတ်ႉၵျွင်းတႄႉ ပင်းလူႉၵွႆႇမူတ်းယဝ်ႉ ၊ ဢမ်ႇပၼ်ၽႂ်ၶဝ်ႈၼႂ်းဝတ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈ – ႁွႆးၸတ်ႉယႂ်ႇတီႈဝတ်ႉၽွင်ႇတေႃႇဢူး ၼႂ်းၼွင် ( Crd to owner ) ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇပင်းမီးမွၵ်ႈႁဵင်လင်။ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၵေႃႈမီး။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇပင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ်။ ယၢမ်ႇၽိုတ်ႇလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း- ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တလဵဝ်ၼႆႉ ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင် ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ ၶုၼ်ႇ ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈသႂ် ၊ ၼမ်ႉၵေႃႈယွမ်းၵႂႃႇႁႅင်ႈၵႂႃႇၼမ်။ ႁိူဝ်းမႃးၸွတ်ႇၾင်ႇတႃႇ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၼႆ ၶိုၼ်ႈၾင်ႇပေႃးယၢပ်ႇပေႃးၽိုတ်ႇ။ မၢင်တီႈၼမ်ႉႁႅင်ႈ ထိုင်တီႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၶီႇႁိူဝ်း လႆႈပႆတၢင်းဢဝ်။ ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင် ထူပ်းၽေးၼမ်ႉ ယင်းပႆႇတၼ်းပူၵ်းပွင်ႁိူၼ်းယေးၶိုၼ်း။ ၵမ်းၼႆႉထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းသေဢိတ်းယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – ႁွႆးၸတ်ႉယႂ်ႇတီႈဝတ်ႉၽွင်ႇတေႃႇဢူး ၼႂ်းၼွင် ( Crd to owner ) ယၢမ်းလဵဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းၶိုၼ်ႈၼွၼ်းၼိူဝ်ႁိူၼ်း။ ထိုင်တီႈလူင်းၼွၼ်းၼႂ်းႁိူဝ်းဢဝ်ၵေႃႈမီး – ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈၵႆၵႆ မႃးၼိုင်ႈၸုမ်းၵူၺ်း ၊ လူဝ်ႇတႄႉလူဝ်ႇတင်းၼမ်ယဝ်ႉ ၊ တလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၼွၼ်းၼိူဝ်ႁိူဝ်း ၊ဢမ်ႇမီးဢၼ်မုင်းဢၼ်ၵင်ႈသင် ၊ တႃႇၵိၼ်ၵေႃႈ ၵွၵ်းဝၢၼ်ႇဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီး ၊ ၼမ်ႉၵိၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီး ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉလႄႈၵူၼ်းထဝ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်ၵၼ်ၼမ် ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လူႉတၢႆ 100 ပၢႆ ၊ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ 2 ႁဵင်ပၢႆ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လူဝ်တင်းၸွႆႈထႅမ် ဝႆႉ ၊ ပႆႇတဵမ်ထူၼ်ႈ ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်း ဢၼ်သုၼ်ၵၢင် ပဵၼ်တီႈ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆ 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ၼၼ်ႉ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းသုတ်းပဵၼ် ဝဵင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈထုင်ႉပဵင်းၵွႆးဢမ်ႇ ၵႃး ယွၼ်ႈထိုင်ပႃး မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း၊ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တႃႈၵုင်ႈ၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ် (ပဲခူးတိုင်း)၊ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း၊ ဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁၢင်ႈ – ႁွႆးၸတ်ႉယႂ်ႇတီႈဝတ်ႉၽွင်ႇတေႃႇဢူး ၼႂ်းၼွင် ( Crd to owner ) ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းတီႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်းမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းယေးလူမ်ႉတဵင်ၵူၼ်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ 29/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမီးသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ 3000 ပၢႆယဝ်ႉ ။ | ['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-04-01T18:00:00 | https://shannews.org/archives/64867 | ၽွၼ်းယွၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးတူဝ်လႄႈ ပၢႆးၸႂ် ၶၢဝ်းယၢဝ်း | ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ ပေႃးဝႆလွႆး ဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းသေတႃႉ ပေႃးဝႆႁႅင်းတႄႉ ႁိူၼ်းယေးၸၢင်ႈၵူၼ်ႇ လိၼ်ၸၢင်ႈလူမ်ႇ ၸၢင်ႈမီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ။ ယိင်ႈသၼ်ႇဝႆႁႅင်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ တူဝ်မီးၸႂ်တၢင်းလၢႆ ၸၢင်ႈလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၼမ်ၶႃႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးၽႅၼ်ႇလိၼ်သၼ်ႇဝႆႁႅင်းပူၼ်ႉ 7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉၼၼ်ႉ ပႆႇဝႃႈၸတ်းၵုမ်းၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးလႃႈ တႃႇဢဝ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပၢႆႈဢွၵ်ႇပူၼ်ႉႁိူၼ်းတိူၵ်ႈသုင် ယင်းဢမ်ႇငၢႆႈ။ ဝၢႆးလိၼ်မိူင်းၼိမ်ၶိုၼ်းၵေႃႈ ၸႂ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ပႆႇၼိမ်ပႆႇသဝ်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ၸၢင်ႈႁိုင် 3-4 ဝၼ်းထိုင် 10 ဝၼ်းပၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉလူးၵွၼ်ႇ။ ၸိူဝ်းမီးတၢင်းပဵၼ် လူမ်းႁူဝ်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈၸပ်းပၢႆးၸႂ် ယူႇသဝ်းမိူၼ်မဝ်း၊ ၵူဝ်ႁႄယူႇၵူႈၶၢဝ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ၶွၼ်းသၼ်ႇႁိူင်ႈၵိူင်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ပႆႇၵူၼ်ႇပင်းၵေႃႈ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး ၸၢင်ႈတူၵ်းၽတ်ႉသႂ်ႇသေ မၢတ်ႇၸဵပ်း။ ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ သဝ်ႁိူၼ်းလၼ်ႇ ၽႃႁိူၼ်းလူမ်ႉတဵင် ၶိူင်ႈၶူဝ်းဢၼ်မီးပၢႆလႅမ်ၸၢင်ႈၸူၵ်ႉတႅင်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ လုပ်ႇၸၢင်ႈႁၵ်း ၼိူဝ်ႉၼင်ၸၢင်ႈလွၵ်ႈလၢၼ်ႉ တေပဵၼ်လိူတ်ႈတူၵ်းယၢင်ဢွၵ်ႇၼမ်သေ လိုၼ်းသုတ်း ၸၢင်ႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်။ ၽွင်းမိူဝ်ႈတီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်ႇပင်းၼၼ်ႉ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈသျွတ်ႉ၊ ဢုမ်ၵႅတ်ႉသ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈတႅၵ်ႇႁူဝ်ႈလႄႈ ၾႆးတေလုၵ်ႉမႆႈငၢႆႈ၊ ၵူၼ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈၺႃးၾႆးႁုပ်ႇႁုမ်း ဢမ်ႇတၢႆၵေႃႈ တေလိူဝ်ၸႂ်ႁႅင်း ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉ ၼမ်ႉၸၢင်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇ ၸၢင်ႈထူမ်ႈထိုင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်လႄႈ ၸၢင်ႈလႆႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉထႅင်ႈ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၵႃႈပဵၼ်ယုၵ်းယၢၵ်း တူဝ်မီးၵွင်ႉမီးႁႅၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈမႃးထိုင်တူဝ်ႁဝ်းလႆႈ။ ဝၢႆးသေ ထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇယူတ်းယႃ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၶိုတ်းတၼ်းၸိုင် တၢင်းပဵၼ်မူင်ႈမႅင်းၸၢင်ႈၶဝ်ႈထႅင်ႈ။ တေၸဵပ်းတေယဵၼ်းထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇသေ ထိုင်တီႈလႆႈတႅပ်းပႅတ်ႈၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ လူမ်ႉၵူၼ်ႇပင်းမူတ်းယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေလႆႈၵိၼ်လႆႈယႅမ်ႉ ဢၼ်သႅၼ်ႈသႂ် ဢၼ်မူတ်းသႂ်ၵေႃႈ တေယၢပ်ႇ။ မီးသင်ၵေႃႈ ၵိၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ တေၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ် ထႅင်ႈလၢႆသႅၼ်း။ သင်ၵိၼ်မႅၼ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်ၸိုင် ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁႄႈတွင်ႉ ၵႂႃႇထႅင်ႈ။ တၢင်းပဵၼ်တပ်းၵႂ်ႈ ၼိူဝ်လိူင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈမႃးၸွမ်း။ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈသဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈလႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၵၼ်ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၵေႃႈ တေၼမ်လႄႈ တေၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၵၼ်လႆႈငၢႆႈ။ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၸၢင်ႈၽႄႈၼမ်ၵေႃႈ ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ၊ တွင်ႉႁႄႈတွင်ႉၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းဝႆးဝႆး ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၸွႆႈဢဝ်သၢႆၸႂ်ၵၼ်လႆႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် မီးဝႆႉတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈၶိုၼ်ႈ ယဵဝ်ႈဝၢၼ် တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ် ၸၢင်ႈယူပ်ႇယွမ်းၼမ်။ ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းလူႉၵွႆ ၵူၼ်ႇပင်းယဝ်ႉၸိုင် တႃႇတေလႆႈလွင်ႈ ၵမ်ႉၸွႆႈဢီႈယူတ်းဢီႈယႃႈၵေႃႈ တေယၢပ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မႄႈမၢၼ်း ၸိူဝ်းၺႃးၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ယဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ပၢႆးယူႇလီ ၶိုတ်းတၼ်းၸိုင် လုၵ်ႈဢၼ်မီးၼႂ်းတွင်ႉ တေဢမ်ႇၶႅင်ႁႅင်း။ ၸၢင်ႈလႆႈမႆႈၸႂ်။ ၵိူတ်ႇမႃးၵေႃႈ ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇၽဵင်ႇၵၼ်လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ငၢႆႈ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ပႆႇထူပ်းၽေးသၽႃႇဝၵေႃႈ ပိူင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းပေႃးလူႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းသိူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ဝၢႆးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉသမ်ႉ ၶႅၼ်းႁၢင်ႈႁၢႆႉလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၸဵမ်ဢဝ်သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ပႃးၸဵမ်ႁူင်းယႃၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ် ထိုင်တီႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း။ ၵူၼ်းဢႃယုသုင်တင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇ ၸၢင်ႈလုမ်းလႃးတူၺ်းထိုင်လႆႈလီ။ ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ ဝၢႆးမႃး ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ် – မဝ်းလႄႈယၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဢၼ်ၾၢႆႇထႆးႁွင်ႉဝႃႈ โรคสมองเมาแผ่นดินไหว (Earthquake Drunk) လႄႈ โรคสมองหลอนแผ่นดินไหว (Earth quake illusion) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်သေၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈ (ပၢႆးတူဝ်) ယဝ်ႉ ပၢႆးၸႂ်ၵေႃႈ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး မိူၼ်ၼင်ႇ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈ၊ တူၵ်းၸႂ်ငၢႆႈ၊ ၼွၼ်းလပ်းယၢပ်ႇ ႁႅင်းၸႂ်တူၵ်း ထိုင်တီႈဢမ်ႇဝူၼ်ႉလီလႆႈ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်ႉၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁွတ်ႈဝႆႉဝဵင်းလိူဝ်ႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉလွင်ႈတူဝ်ထူပ်း မိူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇၼႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်တေဝႆလူးၼေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၾၢင်ႉသင်ဝႆႉ။ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉသၼ်ႇမႃး ႁႅင်းဝႃႈႁႅင်း ႁိူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းယူႇပေႃးတေလၼ်ႇ။ တေဝႃႈ လုၵ်ႉပၢႆႈၵမ်းလဵဝ်ၼႆၵေႃႈ ၵူဝ်သင်သိင်တူၵ်းသႂ်ႇႁဝ်း။ တေဝႃႈဢမ်ႇလုၵ်ႉပႅတ်ႈၼႆၵေႃႈ သမ်ႉၵူဝ်ႁိူၼ်းလၼ်ႇတဵင်။ ပေႃးၵႂင်လူင်ၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ။ သဵင်ႁိမ်းႁွမ်းၵေႃႈ သၼ်ႇၵႂႃႇတင်းမူတ်း သဵင်မၼ်းလင်ဝႃႈလင်၊ ၶႃႈထၢင်ႇဝႃႈ တူဝ်ၶႃႈတေတၢႆၵႂႃႇၸွမ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တိုၵ်ႉၵိၼ်းၸွမ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈမေႃလၢတ်ႈ ပၼ်ႁႅင်းၸႂ်ၵၼ်။ ယႃႇဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်တေၵႂႃႇၸူၵ်ႉတႅင်းၸႂ်ၶဝ်ထႅင်ႈ။ ဢမ်ႇၾၢင်ႉသင်သေ ၸၢင်ႈၵႂႃႇထၢမ် တႂ်ႈထၢမ်ၼိူဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးၸႂ်ဢမ်ႇလီထႅင်ႈ။ ႁႂ်ႈဝႄႈၶေႃႈထၢမ်ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ – 1) ၽွင်းၼၼ်ႉ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸိူင်ႁိုဝ်? (ၶေႃႈထၢမ်ၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵေႃႉထူပ်းၽေးၼၼ်ႉ ဝူၼ်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈၶိုၼ်း ဢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉမိူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ) 2) လႆႈႁၼ်တူဝ်ၵူၼ်းတၢႆ ယွၼ်ႉၽႅၼ်လိၼ်ဝႆၼႆႉၵႃႈႁိုဝ်? (ၶေႃႈထၢမ်ၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်တၢင်းၵႂႃႇသေႃႇ သူၼ်းႁႂ်ႈၸႂ်ၶဝ်မွင်သဝ်ႈ) 3) မိူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ယူႇဝႆႉတီႈၼၼ်ႈ? (ၶေႃႈထၢမ်ၼႆႉသမ်ႉ တေမိူၼ်ၵႂႃႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းလွတ်ႈတၢင်းတၢႆမႃးၼၼ်ႉ မီးတၢင်းၽိတ်း) 4) ပိူၼ်ႈသမ်ႉလူႉတၢႆသေ ႁဵတ်းသင်သမ်ႉ လွတ်ႈမႃး? (ၶေႃႈထၢမ်ၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ဝႃႈ ဢၼ်လွတ်ႈမႃးၼႆႉ မီးတၢင်းၽိတ်းဝႆႉ) 5) မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းၸႂ်ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ဝႆႉ? (ၶေႃႈထၢမ်ၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်တင်း ၵႂႃႇၶူၼ်ႉၶိုၼ်းႁႂ်ႈၸႂ် ဢမ်ႇလီ မၼ်းႁႅင်းမႃးထႅင်ႈ) ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈထၢမ်ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ပၢႆးၸႂ်ၶဝ်တေလီ – 1) ႁဝ်းတေလႆႈၸွႆႈႁဵတ်းသင်ပၼ် (တင်ႈၶေႃႈထၢမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႁတ်းလၢတ်ႈတၢင်းလူဝ်ႇၶဝ်) 2) ႁၼ်သူယူႇဝႆႉတီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉလႄႈ ယိၼ်းၸူမ်းၸွမ်းၵျႃႉ (ၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ထႅမ်လွင်ႈဢုၼ်ႇၸႂ်ပၼ်ၵူၼ်းတိုၵ်ႉလွတ်ႈၽေးတၢႆမႃး) 3) ၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈလႆႈၼႃႈ တေထွမ်ႇပၼ် (ၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁိပ်ႇၵူၼ်းထူပ်းၽေးသေ မိူၼ်ပၼ်ၶဝ်လႆႈပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ်) ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးၸႂ်ၶဝ် တိုၼ်းသင်ႇဝႆႉ ႁၢမ်ႈထၢမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ မီးႁွႆးလိူၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်လၢႆတီႈလႄႈ တႃႇတေဝႄႈၽေးၽႅၼ်ႇ လိၼ်ဝႆလႆႈၼႆႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ ဢမ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈ တၵ်းၺႃး ၽေးဢၼ်ၼႆႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ၵႂႃႇ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉႁွႆးလိူၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸႄႈၵႅင်း။ လိူဝ်သေ မီးႁွႆးလိူၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸႄႈၵႅင်းယဝ်ႉ မီးထႅင်ႈ ႁွႆးလိူၼ်ႈၵပေႃႇ (ကဘော်ပြတ်ရွေ့) မီးတီႈ လႅၼ်လိၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ ႁွႆးလိူၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢၼ်း (ကျောက်ကြမ်းပြတ်ရွေ့) ၼႆႉ သမ်ႉလုၵ်ႉမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လူင်းမႃးတၢင်းၸၢၼ်း တေႃႇထိုင်လႅၼ်လိၼ်ထႆး၊ ႁွႆးလိူၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် မိူင်းမိတ်ႈ၊ ႁွႆးလိူၼ်ႈႁူၺ်ႈလီ၊ ႁွႆးလိူၼ်ႈၽႃပုၼ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးထႅင်ႈတီႈဢိတ်းတီႈဢွတ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်ၼႆ ၾၢႆႇလၢမ်းၶၢတ်ႈၾိင်ႈၾႃႉၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉ။ ႁွႆးလိူၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈဝႆႁႅင်းထိုင် 6 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ မီး 5 တီႈ။ ဢၼ်ၸၢင်ႈၶွၼ်းဝႆႁႅင်း 2 ထိုင် 5 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ မီးမွၵ်ႈ 40 တီႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸၢင်ႈဝႆၶွၼ်းလႆႈတႃႇသေႇ။ တၵ်းလူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇႁႄႉၵင်ႈၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႉၼႆႉ ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃယူႇယဝ်ႉ။ ႁွႆးလိူၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ၸႄႈၵႅင်းၼႆႉ လီလႆႈမႆႈၸႂ်ႁႅင်း၊ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးႁႅင်းႁႅင်းထႅင်ႈ ႁွပ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ပေႃးမႃးႁုပ်ႈသေၼပ်ႉတူၺ်းၸိုင် ၽႅၼ်လိၼ်ၶႅပ်းလိၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇယႂ်ႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ fault လႄႈ plates ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၶွၼ်းဝႆႁႅင်းထႅင်ႈၼႆ ဢူးထုၼ်းထုၼ်းၶၢႆႇ VHD ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၸႄႈၵႅင်း လၢတ်ႈဝႆႉ။ ၼႂ်းၸႄႈတိူင်းလႄႈ ၸႄႈမိူင်း 14 ဢၼ် (ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ) ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ဢၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၶွၼ်းဝႆသေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းပီ 2024 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်၊ တိူင်းဢေႇရႃႇဝတီႇလႄႈ ၸႄႈမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီ 2024 ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးဢၼ်ႁႅင်းထိုင် 6 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉသေပွၵ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆမႃးၼႆၸိုင် ဢၼ်လီလႆႈၾၢင်ႉသေပိူၼ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်တိူင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ ပႃႇၵိူဝ်။ ဢေႇရႃႇဝတီႇလႄႈ မၵူၺ်းတႄႉၵေႃႈ ပဵၼ်ထီႉသွင် ဢၼ်တေလႆႈၾၢင်ႉ။ ထီႉသၢမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်မိူင်းတႆးလႄႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆ ဢူးထုၼ်းထုၼ်းၶၢႆႇ VHD လၢတ်ႈ။ ပေႃးႁုပ်ႈတူၺ်း တင်းလုမ်ႈၾႃႉသေ လၢတ်ႈၸိုင် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်တေလႆႈ ထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈၼိုင်ႈၵူၺ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်မိူင်း ႁိမ်းႁွမ်း 4 ၼႃႈ 8 ၾၢႆႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈလႂ်တီႈၼိုင်ႈ ယၢမ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉၸိုင် မၼ်းတိုၼ်းၸၢင်ႈ ပဵၼ်လႆႈထႅင်ႈၵူႈၶၢဝ်းလႄႈ မိူဝ်ႈၽွင်း တေသၢင်ႈႁိူၼ်းယေး၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ၊ ႁူင်း ႁဵၼ်းႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ တႄႇၵႂႃႇ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် လၢမ်းႁူႉလဵပ်ႈႁဵၼ်းၸွမ်းပိုၼ်းမိူင်းလႂ်မိူင်းၼၼ်ႉ တီႈလႂ်တီႈၼၼ်ႈ။ ႁႂ်ႈၸွပ်ႇတူၺ်းဝႃႈ ၸွင်ႇယၢမ်ႈမီးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ၸၢင်ႈၺႃးၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႉၼႆႉသေ လူႉသုမ်ႉသၢႆၸႂ်ထႅင်ႈၼမ်လၢႆ။ သင်ဝႃႈ ယႃႇဢမ်ႇလွတ်ႈလႄႈ တေလႆႈသၢင်ႈယူႇၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈၼပ်ႉသွၼ်ပႃး လွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလူင်ႈၼႃႈ။ ႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ တႃႇတေႃႇသူႈၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ။ သင်ပဵၼ်လႆႈ ႁႂ်ႈၸုမ်းလူလွမ်ၾိင်ႈၾႃႉ သေၸုမ်းၸုမ်း မႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇပၼ်လွင်ႈႁႅင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ၸင်ႇတေၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉလီငၢမ်း။ ဢၢင်ႈဢိင် – Hellosayarwon / moh.nugmyanmar | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ'] |
2025-04-01T17:00:00 | https://shannews.org/archives/64849 | သိုၵ်း MNDAA တင်း TNLA ပေႃႉထုပ်ႉၵၼ် ၽွင်းႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ | မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 01/04/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်း တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ၽိတ်းမေႃးၵၼ် လွင်ႈဢွင်ႈတီႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းႁူပ်ႉၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ(ဢိင်ႇသၼ်ႇ) သေ ဢဝ်ၵွင်ႈပေႃႉထုပ်ႉၵၼ် ၾၢႆႇၼႃႈၵၢတ်ႇလူင် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းလွႆ မႃးလၢတ်ႈႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်တင်ႈသုမ်ႉလူႇၶၢမ်ႇဝႆႉ တီႈႁိမ်းၵၢတ်ႇၼၼ်ႉပၢႆႈပၼ်ၼႆဝႃႇ။ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ ၶဝ်ထဵင်ၵၼ် ၽိတ်းၵၼ်မႃး။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸူးလၢၵ်ႈဢဝ်ၵွင်ႈ ဝူတ်ႇပၼ်ဢၢႆႈသိုၵ်းလွႆၼၼ်ႉ ႁူဝ်မၼ်းပေႃးတႅၵ်ႇလိူတ်ႈၵႂႃႇဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တႃႇတေႁဵတ်းသၢင်ႈ တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးႁိုဝ် တႃႇတေတင်ႈသုမ်ႉလူႇၶၢမ်ႇ ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇၵူၼ်းႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၵူၺ်းၵေႃႈ တေလႆႈယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈသိုၵ်းတဢၢင်းလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း ၸင်ႇလႆႈမႃးလိုပ်ႈလမ်း ႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶၢႆႉ ပူတ်းယႃႉသုမ်ႉၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ – ႁၢင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်း တဢၢင်း ၽိတ်းမေႃးၵၼ် တီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မိူဝ်ႈၼႆႉ 01/04/2025 ယွၼ်ႉလွင်ႈၽိတ်းမေႃး ပေႃႉထုပ်ႉၵၼ်ၼႆႉသေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း ႁူဝ်တႅၵ်ႇၵႂႃႇသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေယိုၼ်ယၼ်လႆႈဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈတႄႉယူႇႁိုဝ် လွင်ႈတၢင်းမၼ်း ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်လီလီ တႄႉတႄႉၼႆၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ယူႇ။ မိူၼ်ၼၼ် ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဝၼ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း လိုပ်ႈလမ်းပေႃႉထုပ်ႉ သိုၵ်းၶၢင် KIA ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတီႈလုမ်းၵပ်းသၢၼ် ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉတီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ၵႃးလူင် မႃးတေႃႉတၢင်ႇဢဝ်သိုၵ်းၶၢင်မွၵ်ႈ 40 ၵေႃႉ ၵႂႃႇသူင်ႇဝႆႉတၢင်းၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ၾၢႆႇၼွၵ်ႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-04-01T16:02:51 | https://shannews.org/archives/64844 | သင်ႇၶၸဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ႁဵင်ပၢႆ ဝတ်ႉၽွင်ႇတေႃႇဢူးဝဵင်းလိူဝ်ႇ လူဝ်ႇတင်းၸွႆႈထႅမ် | ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ(ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ႁႅင်း ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းလေး ) ၊ ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆဝဵင်း မီးလွင်ႈတုမ်ႉ တိူဝ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တင်းၼမ် ။ သင်ႇၶၸဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ႁဵင်ပၢႆ ဢၼ်မီးတီႈဝတ်ႉၵျွင်းၽွင်ႇတေႃႇဢူး ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ် ။ ႁၢင်ႈ- လွင်ႈလူႉသုမ်း ဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၽွင်ႇတေႃႇဢူးလႄႈ ၊ ႁၢင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ( Crd to owner ) ၸဝ်ႈၶူးဝိသုတ်ႉတ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၵုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းတီႈဝတ်ႉၵျွင်း ၽွင်ႇတေႃႇဢူး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈဝႃး ၽႅၼ်ႇလိ ၼ်တိုၵ်ႉသၼ်ႇယူႇ ၊ ၵူၺ်းႁႅင်းမၼ်းတေမီးမွၵ်ႈ 4.3 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း ၊ ဢမ်ႇပေႃးသၼ်ႇႁႅင်း သေတႃႉ ပႆႇႁတ်းပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းၵျွင်းၶိုၼ်း ၵူဝ်ႇဢမ်ႇမီးလွင်ႈလွတ်ႈၽေး ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵျွင်း သွၼ်လိၵ်ႈ ၊ဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း ပဵၼ်ႁွႆးၸတ်ႉဝႆႉ ၊ ၾႆးၵေႃႈမွတ်ႇ ၊ ၼမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး တလဵဝ်ၼႆႉ ၶၢၼ်ၸႂ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ”- ဝႃႈၼႆ ။ တီႈၵျွင်းၽွင်ႇတေႃႇဢူး သင်ၶၸဝ်ႈ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ မေႃသွၼ် တင်းသဵင်ႈႁူမ်ႈၵၼ် မီး 1280 ၵေႃႉ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းတႆးမွၵ်ႈ 400 ၵေႃႉ။ မီးတင်းယိင်းလႄႈၸၢႆး ပႃးတင်းသင်ၶၸဝ်ႈ။ ႁူင်းသွၼ်လိၵ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ် မီး 3 လင် ၼၼ်ႉ တႃႇလင်ၼိုင်ႈ လူႉသုမ်းၼမ် ၊ ၵျွင်းသွမ်း ၊ သိမ်ႇ လႄႈ ၵျွင်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၊ လုမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မီးႁွႆးၸတ်ႉၼမ်လႄႈ လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ ။ ၸဝ်ႈၶူးဝိသုတ်ႉတ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ တလဵဝ်တႃႇတေလဵင်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်လႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ၊ မီးငိုၼ်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁႃသိုဝ်ႉတီႈလႂ် ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵဝ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမီးၼမ်လႄႈ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈ- လွင်ႈလူႉသုမ်း ဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၽွင်ႇတေႃႇဢူးလႄႈ ၊ ႁၢင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ( Crd to owner ) ဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၽွင်ႇတေႃႇဢူးၼႆႉ သွၼ်ပၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵူႈသႅၼ်း ။ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ KG ထိုင် ၸၼ်ႉ တီႊပလူဝ်ႊမႃႊ ( Diploma ) ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ပႆႇမၵ်းမၼ်ႈ လႄႈ ၸင်ႇၵွင်ႉၵၼ်ဝႆႉတင်း ၸၼ်ႉၸွမ် မိူင်းထႆး -ဝႃႈၼႆ ။ “ဝတ်ႉၽွင်ႇတေႃႇဢူးၼႆႉ တႄႇမႃး မိူဝ်ႈပီႈ 1993 ၊ တႃႇၵမ်ႉထႅမ်ပၢႆးပၺ်ၺႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၸိူဝ်း ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းလဵင်ႉလူ လႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ။ ၵူႈပီယၢမ်းၼႆႉပဵၼ်ၽွင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းတႄႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေဢမ်ႇ ပေႃးမီးၼမ် ၊ ၵူၺ်း တလဵဝ် ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်သမ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈ ပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵိုတ်းဝႆႉတီႈၵျွင်းၼႆႉၼမ်”- ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူႈၾၢႆႇၵူႈတၢင်းပဵၼ်ဢၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ၊ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႃႈလီႈၵိၼ်ၼမ်ႉ ။ ပေႃးၵိၼ်ၼမ်ႉဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်ၼႆ ၵူဝ်မီးပႃးထၢတ်ႈၵွင်ႉငူၼ်ႉၸွမ်းလႄႈၵူဝ်ပဵၼ်ၽေးတေႃႇပၢႆးယူႇလီ – ၸဝ်ႈၶူးဝိသုတ်ႉတ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁၢင်ႈ- လွင်ႈလူႉသုမ်း ဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၽွင်ႇတေႃႇဢူးလႄႈ ၊ ႁၢင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ( Crd to owner ) လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မႃးသွၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈဝတ်ႉၵျွင်း ၽွင်ႇတေႃႇဢူး ၸိူဝ်းပဵၼ်တႆး မွၵ်ႈ 400 ၵေႃႉၼႆႉ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်း ဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈ ၊ ၼွင်ၶဵဝ် ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၊သီႇပေႃႉ ၊ ၵေးသီး ၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၊ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၊ ဝၢၼ်ႈႁႆး ၊ မိူင်းၵိုင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်လုတ်ႈႁၢမ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးႁဵၼ်းလိၵ်ႈဝႆႉ- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဝတ်ႉၵျွင်း ၸဝ်ႈၶၢဝ် ( ဓမ္မဝါဒီကမ္ဘောဇသီလရှင်ကျောင်း ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉပင်းယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ။ ၸဝ်ႈၶၢဝ် ပႃးၼိုင်ႈ လူႉလွၼ်ႇ ။ ၸဝ်ႈၶၢဝ်ထႅင်ႈပႃးၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းတီႈတိၼ် ၊ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း လႄႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-04-01T15:28:33 | https://shannews.org/archives/64832 | ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း | ၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ယူႇၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ/ ယႃႉပႅတ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ဢၼ်တေၸတ်းယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁူပ်ႉၺႃးၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တင်းႁႅင်း 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူင်းၵေႃႇၵၢႆႇယႂ်ႇလူင်၊ သဵၼ်ႈတၢင်းလၢႆလၢႆတီႈ လူႉၵွႆၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉလႄႈ ၾၢႆႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၸုမ်း ၸင်ႇတႅပ်းတတ်း ယႃႉပႅတ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ပွႆးလၢမ်းယႂ်ႇလူင် ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 31/03/2025 တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA/ ESS ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ ပၢင်ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း မၢႆ 4 ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼၼ်ႉ တေယုၵ်ႉလိူၵ်ႈပႅတ်ႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်တင်းသဵင်ႈ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 11/04/2025 တေႃႇထိုင် 17/04/2025 ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Mongla SR4 News Agency/ လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းလႃး ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ တႅမ်ႈပႃးဝႆႉဝႃႈ -“ႁဝ်းၶႃႈႁူႉဝႃႈ ပၢင်ပွႆးႁူတ်းၼမ်ႉၼႆႉ မၼ်းမီးတီႈပွင်ႇ ဢၼ်ယႂ်ႇလူင် ၶွင်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆသေ မၼ်းပဵၼ်ဝတ်ႉထၼထမ်းလႄႈ တၢင်းႁၢင်ႈလီ ပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း ၵိုၵ်းပိုၼ်းမႃးသေတႃႉၵေႃႈ ၽွင်းထူပ်းၽေးယူႇတေႃႇၼႃႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ထုၵ်ႇလီဢဝ်ၼမ်ႉၸႂ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်၊ ႁူမ်ႈပွင်းပႃးၵၼ် ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵႂႃႇသေ ဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလႄႈ ပွၵ်ႈဝၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်း ဝၢႆးၽေးၼႆႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉၶိုၵ်ႉယႂ်ႇလူင်ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇယုၵ်ႉလိူၵ်ႈသေ ယၢမ်းလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢိၵ်ႇ ၵူၼ်းသိုၵ်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းႁူပ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-04-01T10:10:00 | https://shannews.org/archives/64824 | ဢိင်ႇသၼ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇတင်း ၵုင်းထဵပ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး | ဝၼ်းတီႈ 31/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 3 မူင်းၼႆႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ထႅင်ႈတီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈႁပ်ႉႁူႉၸွမ်းလီငၢမ်းသေ လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) မိူင်းထႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 11 မူင်းၶိုင်ႈၼႆႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈ။ ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆဢမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းပဵင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28 ပူၼ်ႉမႃးသေတႃႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁွင်ႈၶွၼ်ႊတူဝ်ႊၶဝ် ပၼ်ၾၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်း ၼႂ်းႁွင်ႈလူင်းဢွၵ်ႇယူႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင် ၼႂ်းထုင်ႉၸႄႈၵႅင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼႆႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၶိုၼ်း ယွၼ်ႉလင်ထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၶိုၼ်းယွၼ်ႉလင်ထႅင်ႈ 30 ၵမ်းပၢႆ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈမိူင်းထႆးတႄႉ ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်း ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈမီး 169 ၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဢၼ်မီးႁႅင်း 1 ထိုင် 5 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ မီး 162 ၵမ်း၊ ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆ 5 ထိုင် 6 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ မီး 6 ၵမ်းလႄႈ ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆ 7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉၶိုၼ်ႈၼိူဝ် 1 ၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ သုၼ်ၵၢင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ မီးႁိမ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၸႄႈၵႅင်းသေ ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆမီးထိုင် 8.2 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉၼႆ – ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉ ၾူၼ်လူမ်းမိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ'] |
2025-04-01T14:29:38 | https://shannews.org/archives/64821 | ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇတီႇမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ 300 ပၢႆ သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် BIMSTEC | ဝၼ်းတီႈ 29/3/2025 ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇတီႊမူဝ်ႊၶရေႇသီႊ (Defend Myanmar Democracy) ၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈ မိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် 319 ၸုမ်း ယိုၼ်ႈလိၵ်ႈ ထိုင်ၸူး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး “ယႃႇႁပ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈ ႁူမ်ႈမိုဝ်း ပၢႆးပၺ်ႇ ၺႃႇ လႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၢဝ်ႇၿင်းၵလႃး (ၵူတ်ႉၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၿင်း ၵလႃး) BIMSTEC ပွၵ်ႈၵမ်း 6 ဢၼ်တေၸတ်းတီႈဝဵင်း လူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) ၸိုင်ႈထႆး” ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ယႃႇႁႂ်ႈၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းတူင်ႉ ၼိုင်ၾၢႆႇတီႇမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၶဝ် သူင်ႇယိုၼ်ႈၸူးထိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆးၵွႆးဢမ်ႇၵႃး သူင်ႇယိုၼ်ႈၸူးထိုင်ပႃး ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိုင်ႈမိူင်း ပင်ႊၵလႃႊတဵတ်ႉသျ်၊ ၽူႊထၢၼ်ႊ၊ ဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ၊ ၼီႊပေႃႊ ၊ သီႊရိလင်ႊၵႃႊ ၸိူဝ်းပဵၼ် လုၵ်ႈၸုမ်း BIMSTEC ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး ။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ်သူင်ႇယိုၼ်ႈထိုင်ၸူး ၽွင်းလူင်မိူင်းၼွၵ်ႈ လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇတီႇမူဝ်ႊၶ ရေႊသီႊ တုၵ်းယွၼ်းဝႆႉဝႃႈ – သၢၼ်ၶတ်း ယႃႇႁႂ်ႈၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် BIMSTEC ယႃႇႁႂ်ႈတူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းလႆႈ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင် BIMSTEC ၼႆယဝ်ႉ။ တင်ႈတႄႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းတၢႆ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်၊ ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇ ၽႄ ၼႃႈ လိၼ်သိုၵ်း တင်း ပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းသင်သေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် လၢမ်းလိမ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ သႂ်ႇ၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၊ လူလၢႆ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်းသေ ၸုတ်ႇၽဝ်မူႇဝၢၼ်ႈလင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်း တႃႇ 28,900 ၵေႃႉသေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇၼမ်/ယႂ်း မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆၸွမ်း ၼမ်ၶိုၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်း ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းႁွင်ႈယႃ၊ ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တင်း ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၵႂႃႇ 4630 ပွၵ်ႈသေ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2603 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇ 4184 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ယၢၼ်ဢွၵ်ႇ မိူင်းၵႂႃႇ မီး 3 လၢၼ်ႉပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၾၢႆႇတူင်ႉၼိုင်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈၸူးထိုင် ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းထႆး ၼၢင်းသၢဝ် ၽႄးထွင်းထၢၼ်း သျိၼ်ႊၼဝတ်းၼၼ်ႉဝႃႈ “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ ယွၼ်ႉ ၼၼ် တႃႇတေတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် BIMSTEC ၼႆႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸွမ်းၶွပ်ႇပိူင်” ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းသပ်းၸႅင်ႈၼႄဝႆႉပႃးဝႃႈႈ သင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼွၵ်ႈ တင်း မုၵ်ႉၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ထၢင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႆသေ ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းသုၼ်ႇလႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ႁဵတ်းဢူၺ်းလီၸွမ်းၶဝ် ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁတ်းႁဵတ်းလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼမ် တိူဝ်းမႃးထႅင်ႈၵွႆး။ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၸွႆႈထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈမီးၽေးၶဵၼ် တူၵ်းပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ်း ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၢဝ်ႇၿင်းၵလႃး BIMSTEC ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ၶပ်ႉၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တေၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3-4/04/2025 သေ မီးမိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ၊ ပူႇတၢၼ်ႇ၊ ဢိၼ်းတီးယႃး၊ ၼီႇပေႃး၊ သီႇရိလင်ႇၵႃႇ တင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပဵၼ်ဝႆႉလုၵ်ႈၸုမ်း BIMSTEC ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း'] |
2025-04-01T11:00:00 | https://shannews.org/archives/64812 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၶဝ်ႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈဢိင်ႇသၼ်ႇ | ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼွင်ႁၢႆယႃႈ၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆဝဵင်း မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ် ၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉ တႂ်ႈႁိူၼ်းတိုၵ်းၵူၼ်ႇပင်းသေ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈ မီးၼမ်။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉသေ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ယွၼ်းၶႂၢင်ႉၶဝ်ႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေတႃႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိၵ်ႉဢိုတ်းႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ႁၢၼ် ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် ယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တႃႇၶဝ်ႈမႃးဢဝ်ၶၢဝ်ႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉႁူင်းႁႅမ်း ၵမ်ႈၼမ် လူႉၵွႆဝႆႉ၊ ဢွင်ႈတီႈ လိုဝ်ႈသဝ်းဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ၊ ၾႆးၾႃႉၶၢတ်ႇ၊ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼမ်ႉၸႂ်ႉ ၼမ်ႉၵိၼ်၊ မႅၼ်ႈၽွင်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် တိုၵ်ႉသုၵ်ႉယုင်ႈၸွမ်း ၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉယူႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတွပ်ႇထဵင် ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉၶဝ်ႈမႃး – ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆ 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးလွင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ။ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼမ်ၶိုၼ်ႈဝႆႉ၊ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်'] |
2025-04-01T13:00:00 | https://shannews.org/archives/64791 | ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်သေ ၵွပ်ႇၵူႈၵူၼ်းမိူင်းၵႅပ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈလႄႈ | တႄႇတီႈဢိင်ႇသၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ႁိူၼ်းယေးႁူင်းတိုၵ်း ၵူၼ်ႇၵၢၼ်ႉယူတ်ႇတဵင်ဢမ်ႇၵႃး ၾႆးမႆႈ လူမ်းပဝ်ႇပတ်ႉပႃးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ တုၵ်ႉယဝ်ႉတုၵ်ႉထႅင်ႈ ႁႃတီႈၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ယဵၼ် ဢမ်ႇၵိုတ်းလိူဝ်သင်၊ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼိူဝ်လိၼ်ဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းဢိင်ႇသၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉၼႆႉ မိူၼ်တင်းတူၵ်းငရၢႆးလိပ်းလူင်ပဵၼ်ပိုၵ်းယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇတေၵွပ်ႇၵူႈၵူၼ်းမိူင်း သမ်ႉၵုမ်ႇလႆႈ ၼပ်ႉတႃႇပေႉပုၼ်ႈပၢင်တိုၵ်းယူႇ ပေႃးဝႃႈၼႆပႄႇ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ တိုၵ်းတႃႇၵူၼ်းမိူင်းလႆႈလီ၊ ၽိုၼ်ႉတႃႇမၢၼ်ႈမိူင်းလႆႈယဵၼ်ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမီးတီႈပွင်ႇလီယုမ်ႇ ယဝ်ႉႁိုဝ်။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းယိုတ်းမိူင်းတူၺ်းၵေႃႈယဝ်ႉ၊ ယူႇၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼပ်ႉၵေႃႈယႃႇ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇၵွပ်ႇၵူႈ ၵဵဝ်ႇၾူတ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းတူၵ်းၵိၼ်းယူႇ ၼႂ်းၵႄႈၽေးသၽႃႇဝ ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ယႃႇဝႃႈ တေၵွပ်ႇၵူႈၵဵဝ်ႇၾူတ်ႇဢွၵ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈၽေးသၽႃႇဝ ပၢႆသေလိူဝ် ဢဝ်ၽေးၵူၼ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပူဝ်ႉသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈယူႇတႄႉ တေလႆႈဝႃႈမိူၵ်ႈလိူင်းလိူဝ်သတ်းသိူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ငႃတေလႆႈထူၺ်ႈၸႂ်လူမ်မႃးသမ်ႉ ၺႃးၽေးတၢင်းပဵၼ်ၶူတ်ႊဝိတ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇ၊ တၢႆႁၢႆတႂ်ႈၼႃႈတႂ်ႈတႃ ၽႂ်ဢမ်ႇဢဝ်ၽႂ်လႆႈလႄႈ ၸဵပ်းၵႅၼ်းၸူၵ်ႉၸႂ်ယင်းပႆႇယဵၼ် ၽေး ၶဵၼ်ၶုၼ်မိူၵ်ႈယိုတ်းမိူင်း လုၵ်ႉၵိူတ်ႇထႅင်ႈ။ လူႉလူႉတၢႆတၢႆ ၽၢတ်ႇၽၢတ်ႇၽႄၽႄ ယၢၵ်ႈၵိၼ်ယၢၵ်ႈၵႂႃႇ ယၢၵ်ႈယူႇယၢၵ်ႈသဝ်း ထိုင်တီႈပေႃးဢမ်ႇလီ ၶႂ်ႈသိုပ်ႇၶီးပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ငိၼ်းလၢတ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ သူပ်းတႄႉဝႃႈ ၵုမ်းၵွၼ်းဢႃႇၼႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈၵတ်းယဵၼ်ပုၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ ထူပ်းမိုဝ်းတႄႉသမ်ႉ ၵူၺ်းပဵၼ်ၶဵၼ်ယူးပၢၵ်ႈလူင် တႃႇၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆ၊ ႁႃတီႈလီ ဢမ်ႇမီးသေၽဝ်ႇသေၶႅၵ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇသူႈ ပိူဝ်ႈတႃႇလွတ်ႈလႅဝ်းပူတ်းပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႈဢေႇၸိုင် ႁဵတ်းတႄႉၼင်ႇဝႃႈယူႇ၊ ၵမ်ႈၼမ်သမ်ႉ ၵုမ်ႇဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈယူႇ လူမ်ယၢၼ်ၽေးၵူၺ်း။ ဢၼ်ႁဵတ်းၵိၼ်ႁႃၵိၼ် ၼိူဝ်ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသေ ဢၢၼ်းမၢၵ်ႈမီးၶဵင်ႇလူၵ်ႈၵေႃႈ ယင်းမီးမႃးယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ပွင်ႉၵၢမ်ႇၼႄးဝူတ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၸႃႉတေႃႇ ၽႂ်။ တူဝ်ၵဝ်ႇတူၵ်းၵိၼ်းဝႆႉသေၵွၼ်ႇ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေပဵၼ်ၵူၼ်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်တီႈ တေမုင်ႈမွင်းလႆႈသေၶႆး၊ ၼင်ႇၼႆ တေဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေႁႂ်ႈပဵၼ်မႃး ၽူႈ ဢွၼ်ႁူဝ်မိူဝ်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ မိူၼ်ၵိူဝ်ႉလဵၼ်ႈၵၼ်ၵူၺ်းလေႃႇ။ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်းၶႃႈၸႂ်ၵၼ်ယူႇၼႆႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၶဝ်ႁၵ်ႉသႃၵူၼ်းမိူင်းတႄႉယူႇႁိုဝ်၊ ဝႃႈလႃး ၶဝ်ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းတမ်ႇတိူင်းၽႃသင်ႉ ထင်ႉတၢႆတၢင်ဢႃႇၼႃႇၶဝ်ၵူၺ်းႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ဢွၵ်ႇသဵင်မႃးယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸဵတ်းပႅတ်ႇသိပ်းပီ တိုၵ်းၵၼ်တေႃးၵၼ်မႃး ဢမ်ႇယဝ်ႉသေပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၽိတ်းၽႅၵ်ႇတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၶႃႈလူး။ ဢွၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်း ဢွၼ်ႁူဝ်မၢၼ်ႈမိူင်း၊ ဢွၼ်ၽိတ်းႁႆႇၵၼ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းဢွၼ်ႁူဝ်မၢၼ်ႈမိူင်း။ ၵွမ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်၊ ၵွမ်ႉၶဝ်လမ်ႇမၢၵ်ႈဢႃႇၼႃႇႁႅင်းပွင်ၵၼ်လႄႈ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လေႃႇႁူဝ်ၵၼ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵွႆႈယူႇၵွႆႈလင်သဵင်မႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၺ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၺႃးႁၵ်းလင်ၼိူဝ်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၢၼ်မိူင်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်သေ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ယင်းတူၺ်းတေႃႇၼႃႈတႃၵူၼ်းမိူင်း။ ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတေႃႇတၢင်းယၢပ်ႇၵူၼ်းမိူင်းသေ ယွမ်းတိုၵ်းယိူၼ်ႉတိုၵ်းမႃးၵွၼ်ႇ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇၵၼ် ႁိမ်ဢႃႇၼႃႇ၊ ႁိမ်ႁဵတ်းၶုၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ ႁဵတ်းတီႈၵၼ်ၼႃႇလိူဝ်ၶဵၼ် ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းယဝ်ႉယိုင်၊ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႃႈဢူၵ်းသၼ်လင် ၶႂ်ႈမင်ၶႂ်ႈပေႃႉၸိူင်ႉႁိုဝ် မီးတီႈတၢင်းလူဝ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၵူၺ်း။ ၸင်ႇၼၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းလွတ်ႈလႅဝ်းပႅတ်ႇသိပ်းပီ ပၢၼ်မိူင်းလီ ပႆႇတွၼ်ႉထူပ်းၺႃးၼႆၵေႃႈ မီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်လႆႈထူပ်းၺႃးလႄႈ ဢၼ်ၸၢင်ႈထူပ်းထႅင်ႈၼႆႉ ၽူႈႁူႉမေႃၶဝ်ပၢမ်ႉၵၼ် ပူၵ်းၵၼ်မႃးယူႇ။ ၼႂ်းပၢၼ်မိူင်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼႆႉ ၽေးသၽႃႇဝဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းပဵၼ်လွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈလူင် ဢၼ်ၼိုင်ႈ တႃႇလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉယဝ်ႉ။ ယႃႇၽူမ်ႈဝႃႈ မိူင်းဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မိူင်းတူၵ်းလုၵ်းလဝ်ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈလႃႈ၊ တေႃႈၼင်ႇ ၸိူဝ်းၸိုင်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ၊ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမၢၵ်ႈမုၼ်းယဝ်ႉ၊ ပၢႆးၸၢင်ႈၽႅဝ်သုင်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈယင်းၶတ်းၸႂ်ဝၢင်းတမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ႁႄႉၵင်ႈလူင်ႈၼႃႈ 50 ပီဝႃႇ၊ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ႁႄႉၵင်ႈတႃႇ 20-30 ပီဝႃႇ ၸိူင်ႉၼႆၵလီးၵထီးယဝ်ႉ။ မိူင်းႁဝ်းပႄႇ ဢမ်ႇတၼ်းၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ တႃႇပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၾင်ၸႂ်ၶတ်းႁႅင်း ၶိုင်သၢင်ႈလွင်ႈတေႁႄႉၵင်ႈၽေးၼင်ႇၼႆ။ မႃႇႁႅင်းငိူၼ်ႈတိုၼ်း ဢၼ်ၶုတ်းၶႃႁႃလႆႈမႃးၵေႃႈ ၵုမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းတႃႇၵၢၼ်တိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵူၺ်းလႄႈ ၵႃႈၸူဝ်ႈတိုၵ်ႉတိုၵ်းၵၼ်ယူႇတႄႉ တႃႇၶိုင်သၢင်ႈၵႅတ်ႇၶႄၽေးၶဵၼ်သၽႃႇဝၼၼ်ႉ မႃႇႁႅင်းငိုၼ်းတွင်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈမႅင်ႇ၊ ၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ သုၼ်ႇႁဵတ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်ၵွၼ်ႇ။ ၵမ်းလိုၼ်းလႆႈပိုင်ႈဢိင် တၢင်းၸွႆႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းသေ လုၵ်ႉတီႈမိူင်းၸုတ်ႈၸွပ်ႈ ယဵၼ်းၶွပ်ႈထိုင်ပဵၼ်မိူင်းၶီႈၶႃႈ လူၺ်ႈသေလၢႆးလၢႆးၵူၺ်းယူဝ်ႉၼႆ လီလႆႈယုပ်းၽၢၼ်ႈဝူၼ်ႉထိုင်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ 2008 ၼႂ်းပၢၼ်သိုၵ်း နအဖ ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁူဝ်ၼႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇၵၼ် ၶတ်းၶႂၢင်ၶႃၽီတေႃႇၵၼ် ၽႂ်တူၺ်းၽႂ်ပဵၼ်ၶဵၼ်လုမ်းလုမ်း ယွၼ်ႉလမ်ႇမၢၵ်ႈဢႃႇၼႃႇႁႅင်းပွင်သေ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉ ဢၢၼ်ႇသႅၼ် တၢႆႁၢႆတုၵ်ႉယၢၵ်ႈမႃး ၼႂ်းလူမ်းလႅင်ႉၼႃႊၵိသ်ႉမႃးယဝ်ႉ။ ထိုင်ၼႂ်းပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD လႄႈ ၸၵၸ စကစသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတၢႆႁၢႆတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ထိုင်တီႈပေႃးဢမ်ႇၼပ်ႉလႆႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈတႅတ်ႈတေႃး ယွၼ်ႉႁႃႊၶူတ်ႊဝိတ်ႉမႃးယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပၢၼ် ၸၵၸ စကစလႄႈ NUG ၶႃၽီႁိမ်ၵၼ်ႁဵတ်းၶုၼ်ၼႆႉသမ်ႉ ပီၵၢႆၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ဢိင်ႇသၼ်ႇလိၼ်ၵူၼ်ႇႁိူၼ်းၵၢၼ်ႉ လူႉသုမ်းတၢႆႁၢႆယႂ်ႇယႂ်ႇလူင်လူင်ယူႇ။ ဢမ်ႇၵႃးၼႂ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉသေ ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၼွၵ်ႈ ယင်းလႆႈတၢႆႁၢႆ လူႉသုမ်းပႃးထႅင်ႈ။ ႁိမ်းႁွမ်း ငိၼ်းတိူဝ်ႉၸႂ်တၢင်သေ တေသူင်ႇမႃးတၢင်းၸွႆႈ လူၺ်ႈၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၵၼ်တႄႉ မီးမႃးယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေလူင်းၸွႆႈလူင်းၸႅၵ်ႇလူင်းၸတ်း ႁႂ်ႈၽႅဝ်ထိုင်လႆႈပိုၼ်ႉတီႈၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေငၢႆႈလူမ်သၢင်ႇထုၵ်ႇၶိုတ်းယၢမ်းၼႄႇ။ ပေႃးတေၵုမ်ႇဢဝ်ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈသေ ထဵတ်ႈထၢမ်ၵူတ်ႇၸႅတ်ႈၸွမ်း သၢမ်ဝႃးၼိုင်ႈလၢၼ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ တေမိူၼ်တင်း တင်ႈၸႂ်ငႅၼ်းၶေႃးၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၸင်ႇၼၼ် ၽွင်းယၢမ်းလူဝ်ႇလႆႈၵွပ်ႇၵူႈ တူၺ်းထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ လီလႆႈၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်သေ ႁူမ်ႈၸွႆႈၵဵဝ်ႇၾူတ်ႇယူႇ ၶႂ်ႈဝႃႈၼႆဢေႃႈ။ | ['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်'] |
2025-04-01T13:52:49 | https://shannews.org/archives/64790 | ပူႇဢွၵ်ႇၵူၼ်းမူႇၸေႊမႃးႁွင်ႉႁႆႈၶူၼ်ႉႁႃတူဝ်လုၵ်ႈယိင်း တီႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ Sky Villa Condo ၵူၼ်ႇတဵင် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ | ဝၼ်းတီႈ 31/03/2025 မီးၶလိပ်ႉ လုင်းပႃႈၵူႈၼိုင်ႈ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ မႃးႁွင်ႉႁႆႈသႅၼ်ႇပၢဝ်ႇႁႃလုၵ်ႈယိင်း ၼႃႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ Sky Villa Condo ၵူၼ်ႇယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ။ ပဵၼ် လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈလူႇ လႄႈ ပႃႈၼၢင်းမေႇ ယူႇဝဵင်းမူႇၸေႊ။ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ Sky Villa Condo တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇၵူၼ်ႇလူင်းလူႉၵွႆ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃး ဢေယိင်းဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းၶမ်းလႄႉ(ၼၢင်းဢေထေး) ဢႃယု 24 ပီ။ ၽွင်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း မႃးၸွႆႈႁႃၵူၼ်းတႂ်ႈတိုၵ်းၵူၼ်ႇ ဝၼ်းထူၼ်ႈ 4 ၼၼ်ႉ ၼၢင်းဢေထေး ပႆႇပႃးဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ် ဢူႈတၢင်းမႄႈ လုၵ်ႉဝဵင်းမူႇၸေႊ မႃးထိုင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇ မႃးႁႃလုၵ်ႈယိင်းပႆႇႁၼ်။ ၸင်ႇမႃးယူႇၼႃႈတိုၵ်းၵူၼ်ႇၼၼ်ႉသေႁွင်ႉသႅၼ်ႇႁႆႈႁႃ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈ – ယႃႇႁႂ်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ ၊ မီးၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တိုၵ်ႉၸွႆႈထႅမ်ယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းဢွမ်ၶမ်းႁွမ် ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်တင်းၼၢင်းဢေထေး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ပႃႈႁဝ်းတင်းလုင်းႁဝ်း လုၵ်ႉမူႇၸေႊမႃး။ မိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ မႃးၸွႆႈႁႃယူႇတၢင်းဝၼ်းယဝ်ႉ။ မႃးယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ပႃးႁႂ်ႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၶဝ် ၸွႆႈႁႃပၼ်ထႅင်ႈ။ ၶဝ်ၵေႃႈသႅၼ်ႇႁွင်ႉႁႃဢေထေးဝႃႈ – ယႃႇၽူမ်ႈၼွၼ်းလပ်းပႅတ်ႈ ၊ ယႃႇၸႂ်လဵၵ်ႉ ပိူၼ်ႈတိုၵ်ႉၸွႆႈယူႇ – ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢေထေးၼႆႉ မၼ်းယူႇတီႈၸၼ်ႉ 10 တီႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈၼၼ်ႉ။ ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ မၼ်းတင်းဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း ၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈလူင်းႁိူၼ်း ဢမ်ႇတၼ်းပူၼ်ႉ။ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈၵူၼ်ႇလႄႈ ၶႃၶမ်ႈပႅတ်ႈတင်းသွင်ၵေႃႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ ၼၢင်းဢေထေး (ၵူၼ်းမူႇၸေႊ) ဢၼ်တိတ်းၶမ်ၼႂ်းႁိူၼ်းၵူၼ်ႇတီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) ၼၢင်းၶမ်းလႄႈ(ၼၢင်းဢေထေး) ၼႆႉ မႃးသိုဝ်ႉႁွင်ႈသေယူႇတီႈ Sky Villa Condo ၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇပေႃးႁိုင်။ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းၼၢင်းတႄႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ႁႃႁၼ်တူဝ်မိူဝ်ႈဝၼ်းသိုၼ်းသေ ဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးလႆႈယဝ်ႉသေတႃႉ ၽိူဝ်ႇထိုင်ႁူင်းယႃၵေႃႈ လူႉတၢႆပႅတ်ႈ- ဝႃႈၼႆ။ တီႈႁိူၼ်းတိူၵ်ႈ Sky Villa Condo ၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း ၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈမႃးသိုဝ်ႉယူႇ/ၶၢတ်ႈယူႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၸိူဝ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၽွင်းပီၵၢႆၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈလူင်းမႃးယူႇဝဵင်းလိူဝ်ႇ မႃးၶၢတ်ႈႁွင်ႈ/သိုဝ်ႉႁွင်ႈယူႇသဝ်းတီႈ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃးတႄႉပႆႇႁူႉ။ Sky Villa Condo ၼႆႉ မီး 3 လင် တိတ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆႉ။ၼိုင်ႈလင်ၼႆႉမီး 11 ၸၼ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်ႇပင်းလူႉလႅဝ် ပႅတ်ႈ 2 လင်။ ဢၼ်ၵိုတ်းလင်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵူၼ်ႇလူင်း ၵိုတ်းယူႇ 5 ၸၼ်ႉတၢင်းၼိူဝ် သုတ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇလႅဝ်။ တီႈ Sky Villa Condo ၼႆႉမီးၵူၼ်းယူႇဝႆႉတင်းမူတ်းလၢႆၵေႃႉတႄႉဢမ်ႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃးသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 31 /03/2025 ၼႆႉ ၸွႆႈထႅမ်ဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးလႆႈၵူၼ်းမွၵ်ႈ 50 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉမီးသၢႆၸႂ်ယူႇ 29 ၵေႃႉလႄႈ ဢၼ်တၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ 8 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 5 ၵေႃႉလႄႈၵူၼ်းၸၢႆး 3 ၵေႃႉ။ ၵၢၼ်ၶူၼ်ႉႁႃၵူၼ်းၵိုတ်းၶမ်တႂ်ႈတိုၵ်း တီႈ Sky Villa Condo ၵေႃႈတေၵိုတ်းယင်ႉယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လၢတ်ႈၵၼ်ၼင်ႇၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈၼႆႉၵေႃႈပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ တႅမ်ႈ- ၸၢႆးဢၢႆႈလႅင်း | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-04-01T12:17:46 | https://shannews.org/archives/64786 | ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်လူင် ၵူၼ်းႁိူၼ်းတၢႆ 4 ၵေႃႉ | ၶမ်ႈဝႃးယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉသေ တူၵ်းမႅၼ်ႈၼႂ်ၼႆႉ 1/4/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 1 မူင်းပၢႆၼႆႉ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၶၢႆၶူဝ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းတီႈ ပွၵ်ႉ 1 ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၵၢတ်ႇ ဝဵင်းပၢင်လူင် ၾႆးလုၵ်ႉမႆႈလၢမ်းဝႆးလႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းဢမ်ႇတၼ်းပူၼ်ႉလွတ်ႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 3 ၵေႃႉ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၶႄၾႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် ဢူးယႄးဢွင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ − “ ၾႆးၼႆႉ တႄႉမႆႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 1 မူင်းပၢႆ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းမႆႈလႄႈ လူမ်းၵေႃႈပတ်ႉႁႅင်း ႁိူၼ်းၼႆႉသမ်ႉပိုတ်ႇဝႆႉႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ သၢင်ႇၵၢၼ်း၊ ၶိူင်ႈလူႇၶူဝ်းတၢၼ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းပပ်ႉလိၵ်ႈပပ်ႉလၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပဵၼ်ၶိူင်ႈၶူဝ်းဢၼ်ၾႆးမႆႈငၢႆႈ။ ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈၼႆႉသေ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၶဝ် ဢၼ်မီး 5 ၵေႃႉၼႆႉ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ လွတ်ႈ ၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း ” -ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈႁိူၼ်းဢၼ်တၢႆၸွမ်းၼႂ်းၾႆးၼႆႉပဵၼ် ပႃႈၼၢင်းၶိၼ်ႇတၢၼ်း ဢႃယု 68 ပီ၊ ပႃႈၼၢင်းၶိၼ်ႇမျႃႉ ဢႃယု 66 ပီ၊ လုင်ူၺူဝ်ႇမျိၼ်ႉ 58 ပီ၊ ပႃႈၶိၼ်ႇၼိၼ်းဝေႇ 54 ပီ ။ ပဵၼ်ယွၼ်ႉတႆႈၾႆးတဵၼ်းဝႆႉ ႁိမ်းတီႈၼွၼ်း သေၼွၼ်းလပ်းၵႂႃႇလႄႈ ၾႆးၸင်ႇမႆႈ ၼႆ ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု မွၵ်ႈ 50 ပၢႆ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၵေႃႉဢၼ်လွတ်ႈသၢႆၸႂ်မႃးၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၶၢႆသၢင်ႇၵၢၼ်းတီႈဝဵင်းပၢင်လူင် 1/4/2025 ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတတ်းၾႆးၾႃႉဝႆႉၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ၼႂ်းၵၢၼ်ယူႇၵၢၼ်ၵိၼ်။ လႆႈၸႂ်ႉၾႆးၽိုၼ်းၾႆးထၢၼ်ႇႁုင် ၊ ၸႂ်ႉၾႆးတဵၼ်းတႃႇႁၼ်လႅင်းယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း။ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းပွၵ်ႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်လူႉသုမ်းႁိူၼ်းယေးတင်းလင်ယဝ်ႉ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်း လူႉသုမ်းဢမ်ႇယွမ်း 92 သႅၼ်။ ၾႆးၼႆႉလၢမ်းမႆႈပႃး ႁိူၼ်းႁိမ်းၶၢင်ႈလႄႈ လူႉသုမ်းတင်းလင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းတႄႉလွတ်ႈၽေး။ ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ရူတ်ႉၶႄၾႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်၊ ဝဵင်းလွႆလႅမ် ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ႁူမ်ႈၵၼ်မွၵ်ႈ 5-6 လမ်းၸွႆႈၶႄလႄႈ ၾႆးၸင်ႇမွတ်ႇၵႂႃႇယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 5 မူင်းပၢႆၼႆႉ။ ႁိူၼ်းတႄႉ ယဵၼ်းပဵၼ်တဝ်ႈၽဝ်ႇၵႂႃႇတင်းမူတ်း။ ယၢမ်းလဵဝ်တူဝ်တၢႆၸဝ်ႈႁိူၼ်းတင်း 4 ၵေႃႉၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢဝ်တူဝ်သူင်ႇဝႆႉတီႈ ႁွင်ႈၵူတ်ႇထတ်း တီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းပၢင်လူင်ဝႆႉယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ၾိင်ႈၾႃႉမႆႈႁႅင်းမႃး၊ လူမ်းၵေႃႈသမ်ႉၽတ်ႉပဝ်ႇႁႅင်း လႄႈ လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၽိုၼ်းၾႆးလႄႈ ၾႆးတဵၼ်းႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ၵူဝ်ထူပ်းၽေးၾႆး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈဢမ်ႇမႃးမၢၼ်ႇ။ မႃးမႃးၶၢတ်ႇၶၢတ်ႇလႄႈ ၸိူဝ်းၸႂ်ႉသၢႆၾႆးဢၼ်လဵၵ်ႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၼၵ်းၼႃ ။ ၵူဝ်ၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉသေ လၢမ်းမႆႈပႃးႁိူၼ်းယေး ။ ႁႂ်ႈမီးသတိ ဝိရိယသေ ၵႆႉၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၵၢၼ်ၸႂ်ႉၽိုၼ်းၸႂ်ႉၾႆးၸွမ်းတႃႇသေႇ တႃႇႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေးၾႆးမႆႈ – ၸုမ်းၶႄၾႆး မွၵ်ႇလၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ'] |
2025-03-31T22:20:44 | https://shannews.org/archives/64780 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇမိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ ၶဝ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း | ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ယူႇပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်း ထၢႆႊဝၼ်ႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း လႄႈ ၵူၼ်းၵတ်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသူင်ႇၸူးမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်၊ ၾၢႆႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈႁၢမ်ႈတၢပ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လႆႈထွႆပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 31/3/2025 ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၾၢႆႇမိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ Central News Agency ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇ ၼႂ်းမိူင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ ၶိုၼ်းႁုပ်ႈယိုတ်းလွင်ႈတေၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းႁူပ်ႉၺႃးၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ယွၼ်ႉၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းသေ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း- ဝႃႈၼႆ။ to Owner= ၸုမ်းလူင်ႉလႅၼ်ႇတႃႇၸွႆႈထႅမ် ဢၼ်မိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ သူင်ႇၸူးမိူင်းမၢၼ်ႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊလၢတ်ႈဝႃႈ “ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း လွင်ႈႁူမ်ႇ လူမ်ႈတႃႇ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇႁဝ်း ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ၼၼ်ႉလႆႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၵိုတ်းၵၢၼ်သူင်ႇၵူၼ်းသူင်ႇၶိူင်ႈၶူဝ်းၸွႆႈထႅမ် ” ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸင်ႇလႆႈယႃႉပႅတ်ႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းတႃႇၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ႁႂ်ႈၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ မိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ ၸိူဝ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်တူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၼႃႈၵၢၼ်ၽႂ်မၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇႁဵတ်းဝႆႉယူႇ ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ to Owner= ၸုမ်းလူင်ႉလႅၼ်ႇတႃႇၸွႆႈထႅမ် ဢၼ်မိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ သူင်ႇၸူးမိူင်းမၢၼ်ႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းထၢႆႊဝၼ်ႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ၵူၼ်းတႃႇမႃးၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တႃႇ 126 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးမေႃယႃလူင် 6 ၵေႃႉ၊ မေႃယႃဢွၼ်ႇ 7 ၵေႃႉ၊ မေႃယႃတူဝ်သတ်း 2 ၵေႃႉ၊ မႃဢၼ်မေႃသုတ်ႇၼူမ်တွင်းဢၢႆသေ သွၵ်ႈႁႃၵူၼ်းတၢႆ ဢိၵ်ႇၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလႆႈၼၼ်ႉ 6 တူဝ်၊ ဢိၼ်ႊၵျိၼ်ႊၼီႊယႃႊ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇႁူင်းၵေႃႇၵၢႆႇ 2 ၵေႃႉ ဢိၵ်ႇပႃး ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ် ၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) 15 တၢၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၽေးၶဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းၼွၵ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ တင်းသဵင်ႈ မီးၵႂႃႇ 13 ၸုမ်းယဝ်ႉ ၼႆသေတႃႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈလူမ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵမ်ႈၼမ် ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-31T21:50:00 | https://shannews.org/archives/64777 | ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၵႂႃႇပွႆးသၢင်ႇလွင်းပွၵ်ႈမႃး ၺႃးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ရူတ်ႉၵႃးၽႃႇၺႃးၵၼ် | တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလႅင်း ၵႂႃႇပွႆးသၢင်ႇလွင်းသေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၊ မႃးၺႃးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၽွင်းႁွတ်ႈၵၢင်တၢင်း၊ တူၵ်းၸႂ်သေ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ရူတ်ႉၵႃးၽႃႇၺႃးၵၼ် ၵူၼ်းတၢႆ 4 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢၼ် ၽူႈတၢႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ၼၼ်ႉၶဝ်ၵႂႃႇပွႆးသၢင်ႇ လွင်း သေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းႁိူၼ်း ။ ၽိူဝ်ႇထိုင်ၵၢင်တၢင်း ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းၼၼ်ႉၶဝ်တူၵ်းၸႂ်သေ ၼႅတ်ႈၵိုတ်းရူတ်ႉ။ ဢဝ်ရူတ်ႉယႂ်ႇမႃးၽႃႇၺႃးရူတ်ႉၶဝ်သေ တၢႆၵႂႃႇတင်း 4 ၵေႃႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼၢၼ်းထိုင်မႃးတီႈၶဝ်ၽႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉ။ ထႅင်ႈၼႂ်မႃးၸင်ႇ သိုပ်ႇမႃးၸူး ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ လုင်းႁဝ်းၶဝ်တၢႆယဝ်ႉၼႆ” – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလႅင်း ဢၼ်ၶီႇမႃးၸွမ်းရူတ်ႉဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ တၢႆတင်း 4 ၵေႃႉ ။ တႃႇ 3 ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈၵၼ်။ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ်။ ပဵၼ် ၼၢင်းဢူင်ႇမႃႇဢူး ဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ၊ ၶုၼ်ႇပၢၼ်းဢွင်ႇ ဢႃယု 52 ပီ၊ ပႃႈၸေႃးထူၺ်း ဢႃယု 48 ပီလႄႈ ၶုၼ်ႇထုၼ်းၵျီႇ ဢႃယု 48 ပီ။ တူဝ်တၢႆၶဝ်တႄႉ လုမ်းလႃးသၢင်းၵဵဝ်ႇပၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 ဝၼ်းသဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ- ၸၢႆးႁၢၼ်လႅင်း | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-31T21:04:10 | https://shannews.org/archives/64768 | ၼမ်ႉၼွင်သွမ်ႇတီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ယဵၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉၼွင်ၶုၼ်ႇ ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ | ၼမ်ႉၼွင်သွမ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ဢဝ်ၼမ်ႉၶုၼ်ႇပႅတ်ႈတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇသႂ်ၶိုၼ်း။ တင်ႈတႄႇၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 မႃး ၼမ်ႉၼွင် ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼမ်ႉပုင်ႇ ပႃးၸဵမ်ၼမ်ႉၼွင်သွမ်ႇ ၸိူဝ်းမီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼၼ်ႉၶုၼ်ႇဢူၼ်ပႅတ်ႈမူတ်း ၊ လႆႈ 3-4 ဝၼ်းယဝ်ႉယင်းပႆႇသႂ်ၶိုၼ်းလႄႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၼွင်သွမ်ႇ (ယေႇပျႃႇဢၢႆႇ) ဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ဢၼ်ၶုၼ်ႇဢူၼ်ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“မိူဝ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈပီၵၢႆၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်သွမ်ႇၼႆႉ မၼ်းၶုၼ်ႇယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈမၼ်းၶိုၼ်းသႂ်ယူႇၼႃ။ ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းၶုၼ်ႇယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ ၸွင်ႇမၼ်းတေၶိုၼ်းသႂ်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ။ တူၺ်းငဝ်းလၢႆးမၼ်းတႄႉၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇၶိုၼ်းသႂ်ၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼမ်ႉမုတ်းႁူဝ်ပူင်း(ႁူဝ်ပူင်းယေႇထွႆႉ)ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉ ၼမ်ႉသႂ်ၼၼ်ႉယဵၼ်းပဵၼ်သီလႅင်ၼမ်ႉတွင်းၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼႆသေပွၵ်ႈၼႆ ၵူၼ်းၸၢႆးယူႇဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “တီႈၼမ်ႉမုတ်းဢွၵ်ႇမႃးတီႈႁူဝ်ပူင်းၼႆႉ ၼမ်ႉဢမ်ႇတွၼ်ႉၶုၼ်ႇသေပွၵ်ႈ။ ၶၢဝ်းၾူၼ် ၼမ်ႉၶႂ်ႈၼွင်းၼွင်း တိုၼ်းဢမ်ႇၶုၼ်ႇ။ ပီၵၢႆ မိူဝ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈတၢင်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၼမ်ႉယင်းဢမ်ႇၶုၼ်ႇ။ တလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ ၼမ်ႉမုတ်းၵေႃႈၶုၼ်ႇဢူၼ်ယဝ်ႉ ။ ႁဝ်းၶႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉဢၼ်ၼႆႉၵိၼ်ၸႂ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ပေႃးမၼ်းၶုၼ်ႇၸိူင်ႉၼႆ ၸွင်ႇတေမီးၽေးတေႃႇႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၼွင်သွမ်ႇ (ယေႇပျႃႇဢၢႆႇ) ဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၵမ်းၼႆႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉၼမ်သုတ်းပဵၼ်ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း။ ၵူၼ်းတၢႆ 9 ၵေႃႉ ပဵၼ် ၼၢင်းယိင်း 5 ၵေႃႉ ၵူၼ်းၸၢႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းသမ်ႉ 25 ၵေႃႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ တၢႆ 3034 ၵေႃႉ။ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3517 ၵေႃႉ၊ ႁၢႆဝႆႉ 498 ၵေႃႉ ၶၢဝ်ႇ DVB ဢၢင်ႈဢိင်ၶၢဝ်ႇတီႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်း) တႅမ်ႈ- ၼၢင်းၶမ်းၵူႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-31T18:48:28 | https://shannews.org/archives/64762 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸွႆႈ ၵူၼ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ဢႅဝ်ႇႁႃဢဝ်ၻရူၼ်ႊပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် | မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 31/3/2025 ၶၢဝ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈတရူၼ်း ဢၼ်တေႃႉလႆႈ မၢၵ်ႇ 120 မမ ၼၼ်ႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်းတီႈ ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢမ်း (ကျောက်ကြမ်းရွာ) ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တီႈဢၼ်မီး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တူင်ႉၼိုင်ယူႇသဝ်း။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတရူၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆၵႂႃႇတင်းၼမ် လွင်ႈလူႉမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉ ႁူဝ်ယွႆႈ ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢမ်း လူႉၵွႆယွၼ်ႉမၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၻရူၼ်ႊမႃးယိုဝ်း ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 28 /3/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈႁူပ်ႉၽေးသၽႃႇဝ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းယူႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၵျႅတ်ႊၾၢႆႊတိူဝ်ႊသေ ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင် သႅၼ်း 250 ပွင်ႇ ပွႆႇလူင်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼွင်လႅင် 2 လုၵ်ႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းလူႉၵွႆ 2 လင်၊ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆ 3 လင် ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ႁႅင်းဝႆ 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ၼၼ်ႉယွၼ်ႈထိုင်မိူင်းတႆးပတ်းပိုတ်ႉလႄႈမိူင်းထႆးပႃး။ ၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉ ႁိူၼ်းတိုၵ်းၵူၼ်ႇတဵင် မီး 1000 ပၢႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း မီး 2000 ပၢႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမၵ်းမၼ်ႈဝၼ်းမွင်ၸႂ် လူတ်းတုင်း 7 ဝၼ်းယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸွမ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ်ၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းလွင်ႈၼႆႉ တဵမ်တီႈသေ သမ်ႉၶိုၼ်းၵူၺ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – တႄႇဝၼ်းတီႈ 31/3/2025 တေႃႇထိုင် 6/4/2025 ၶၢဝ်းတၢင်း 7 ဝၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေပူတ်းတုင်း (ၸွမ်ပိဝ်) ၸိုင်ႈမိူင်းလူင်းဝႆႉၼိုင်ႈၶိုင်ႈ။ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းမွင်ၸႂ်ၸွမ်း ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းႁူပ်ႉၺႃး ၽေးၶဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) သေ တူၵ်းၵိၼ်းဝႆႉယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယင်းတိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သေ မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တင်း ၼႃႈတီႈၽွင်းငမ်း ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈသုမ်းသိုၵ်းသေ ထွႆပၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ ။ တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-31T16:36:48 | https://shannews.org/archives/64758 | ၻီႊထႅၵ်ႊလႄႈ ထရူႊမုပ်ႉ ၶိုင်ပၼ်တႃႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၵပ်းၾူၼ်း ၸူးႁိူၼ်း ဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်း | လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးလႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ ၻီႊထႅၵ်ႊလႄႈ ထရူႊမုပ်ႉ ၶိုင်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းထႆး ႁႂ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၾူၼ်းၸူးတေႃႇၵူၼ်းႁိူၼ်းလႆႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်း။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းၵမ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမီးလွင်ႈလူႉသုမ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼမ်ႁႅင်း ၊ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ ယွၼ်ႉႁိူၼ်းတိုၵ်းသုင်ဢၼ်တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်ႇလူင်းတဵင်သႂ်ႇလႄႈ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ်။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/03/2025 ဝႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ ၵပ်းၾူၼ်းၸူး ၵူၼ်းတၢင်းႁိူၼ်းလႆႈၾရီႊ တေႃႇထိုင်လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၼႆႉသဵင်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဝၼ်းတီႈ 31/03/2025 ၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်တၢင်းမိူင်းထႆး ၶိုၼ်းသိုပ်ႇသုၼ်ႇတိုဝ်ႉ တၢင်းထႅင်ႈသိုပ်ႇလႆႈ ထိုင် ဝၼ်းတီႈ 05/04/2025 ဝႃႈၼႆ။ သင်ပဵၼ် True တဵၵ်းၸွမ်းမၢႆ 00600 95 ယဝ်ႉသိုပ်ႇတဵၵ်း မၢႆၾူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ထူဝ်းႁႃၵၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်တႅၵ်ႇဢႃႈယၢၼ်ၵၼ်သေ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈလၢႆလၢႆတီႈ ၾႆးၾႃႉၶၢတ်ႇ၊ သၢႆၾူၼ်ႊ ဢိၼ်ႊတႃႊၼႅတ်ႉ ၶၢတ်ႇ။ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉၼႆႉမိူင်းထႆး မီး 4 လၢၼ်ႉပၢႆ၊ လွင်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၸတ်းၵၢၼ်ပၼ် ႁႂ်ႈထူဝ်းၾူၼ်းလၢႆလႆႈၼႆႉ မီးၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးတႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ သေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ သိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-31T20:00:00 | https://shannews.org/archives/64755 | တိုၵ်းတေႃးၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသေ ယဵၼ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၶိုၼ်းယဝ်ႉႁိုဝ် | ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶၢဝ်းႁႅင်ႈၶၢဝ်းႁွင်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ တိုၵ်းတေႃး တေႃႇသူႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႆၵေႃႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉႁႅင်းဢီးၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉသေ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈၵႂၢင်ႈ ၶႂၢင်မႃး ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တေႉတေႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၼိူဝ် ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ မၵ်ႉမိုတ်ႈ ၸႂ်ႉဢႃႇ ၼႃႇတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ပေႃးသုမ်းၵၢၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း၊ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈထွႆပၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၼပ်ႉပဵၼ်လၢႆ သိပ်းတီႈ။ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ လွင်ႈတိုဝ်းၵမ် ယုမ်ႇယမ် ႁဵတ်းၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ၼႆႉ လူတ်းယွမ်းဢေႇလူင်းမႃးၵူႈတီႈ ၵူႈ ဝၢၼ်ႈ ၵူႈဝဵင်း။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ယူႇယၢပ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ လႆႈၵူဝ်ၵူႈတၢင်း ၵူႈၸုမ်းလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼမ်လိူဝ်ႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်း ယူႇ ယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ၶိုၼ်ႈမႃးၵူႈမိုဝ်ႉဝၼ်း။ တႄႇႁၢင်ပီ 2023 မႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ PDF ၊ သိုၵ်းလွႆ TNLA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AAႁူမ်ႈၵၼ်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီသေ လိုပ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇတပ်ႉ ယိုတ်းဢဝ်လႆႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီမႃး ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024။ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း မွၵ်ႈ 1 လိူၼ်ၵွႆး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈၸႂ် ၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇဢၢမ်းၼၢတ်ႈ တဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ်လူလၢႆၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်မီးလွင်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်း သဝ်းၶေႃယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈ လွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇတဵၵ်းတဵင်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းတေလႆႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်း လႄႈ ၵႂႃႇမႃးလွတ်ႈလႅဝ်း ၼႆသေ ႁူၺ်းဢဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ် မၼ်းယူႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ယွၼ်ႉလႆႈငိူင်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇယၢၼ်ႁိူၼ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ႁိုင်ယူႇလၢႆလိူၼ်လႄႈ တႃႇတေယူႇလွတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝဵင်းပိူၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၵိၼ်းလိူဝ်ႁႅင်းတေႉတေႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႈ မုင်ႈမွင်းဝႃႈ ပေႃးပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉ တေတိူဝ်းယူႇသႃႇလူမ်ၸႂ်မႃးလိူဝ် ယူႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇ ဝဵင်း ၼၼ်ႉယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႅပ်းတတ်းၸႂ် တႃႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းၼႆ့ ယွၼ်ႉမီးၶၢဝ်ႇ ႁူင်လိုဝ်း ဝႃႈ ပေႃးႁိူၼ်းလႂ်ဢမ်ႇပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်း ၶၢဝ်းတၢင်း သၢမ်လိူၼ် ႁူၵ်းလိူၼ်ၸိုင် တေၺႃးယႃႉလႅဝ် ဢမ်ႇ ၼၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေသိမ်းဢဝ်ပၼ်တႃႇ ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ယူႇၼႆၵေႃႈပႃးယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း၊ သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း (ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢၼ်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ) PDF ၵုမ်းၵမ် ဝၢႆးလင်ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၺႃး ၵဵပ်းၵူၼ်း၊ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၺႃးတဵၵ်းတဵင်ႁႂ်ႈၶၢတ်ႈပၼ်ဢွင်ႈတီႈလိၼ်၊ တီႈၽုၵ်ႇတီႈသွမ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပႃး ပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ႁူင်းမိပ်ႇၼူတ်ႈ၊ ႁၢၼ်ႉပျေႃႇမူၼ်ႈ လႄႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်မႃးသေ ႁႃသိုဝ်ႉငၢႆႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၵွႆးဢမ်ႇၵႃး လၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ်လႆႈ လွတ်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ။ ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ “ထၢင်ႇတေသႃႇလႄႈ ပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ သမ်ႉပၢႆယူႇယၢပ်ႇႁႄၵဝ်ႇယဝ်ႉၼေႃႈ။ ၵမ်းၼႆႉတႄႉ တေပိုင်ႈဢိင်တၢင်း လႂ် တေၸႂ်ယႂ်ႇၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈယဝ်ႉ။ လႆႈၵူဝ်လူင်ၵႂႃႇၵူႈၸုမ်း ၵူႈၾၢႆႇယဝ်ႉ” ၼႆ ပႃႈၸၢမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ သႂ်ႇၾႆးတႃႇႁုင် ၶဝ်ႈၽၵ်းသေပွင်ႉယူႇႁိမ်းၽီးၾႆး တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်း။ ပႃႈၸၢမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇဝဵင်း သႅၼ်ဝီ။ မၼ်းၼၢင်း ၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ၸင်ႇႁႃၶိုၼ်းပွၵ်ႈယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်း ၊ ႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၵွင်ႈ သမ်ႉပေႃးပဵၼ်ႁူးပဵၼ်ႁွႆး ။ ၽွင်းပႃႈၸၢမ် ပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉမီးၼမ်ႉၼၢႆးတူၵ်းယွႆႉယူႇ။ ပႃႈၸၢမ် ႁုင်ၶဝ်ႈ ႁဵတ်းၽၵ်းမၼ်းယဝ်ႉ မႃးၼင်ႈၼႂ်းၵၢင်ပၢင်ႇ ဝၢင်းႁိူၼ်း သူတ်ႉၼမ်ႉယိုဝ်ႉ ပႂ်ႉဢွမ်ႇလႅတ်ႇယူႇၼၼ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈငိၼ်းသဵင် ပူႇၵေႇ သေႃႇၸွမ်းၼႂ်းၵိဝ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်၊ ၼိုင်ႈႁိူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ တိုၼ်းတေလႆႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ- ၼႆယူႇ။ ပႃႈၸၢမ်လၢတ်ႈဝႃႈ – “ငိၼ်းဝႃႈ တေလႆႈႁႃပၼ်ၵူၼ်း တႃႇၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမႂ်ႇဝႃႇၼႆ။ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၶဝ်ၵွႆးဝႃႈ တေဢမ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်း။ ၵမ်းၼႆႉတႄႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ ။ ပေႃးၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းၼႆၼႆႉ ၶိူဝ်းႁင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇလီသေဢိတ်းၼေႃ။ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်လႃႇၼေႃႈ” ၼႆ တင်းပွင်ႉတင်းၶၢင်း ပႆဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇ တႃႇၶဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ယူႇ။ မိူဝ်ႈၼႃႈတေပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မွၵ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ပီ 2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁွင်ႉဢဝ် ၵၢင်ႉ ၵႄႇ ၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီသေ ႁႂ်ႈႁႃပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် တီႈဢေႇသုတ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ။ ပေႃးဝၢၼ်ႈယႂ်ႇ မီးႁိူၼ်းၵူၼ်း 50 လင်ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၸိုင် တိုၼ်းတေလႆႈ ႁႃပၼ်ၶဝ် ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ်သွင်ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ( ႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ဝူင်ႈထီႉသွင် ပီ 2025 ၼႆႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁွင်ႉဢဝ်ၵၢင်ႉၵႄႇသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်း ယွၼ်းႁႂ်ႈ ၵဵပ်း ပၼ်ၵူၼ်း တႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမႂ်ႇထႅင်ႈ။ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် တေလႆႈႁႃပၼ် တႃႇ 3 ၵေႃႉၼႆထႅင်ႈ။ “ပွၵ်ႈပူၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၵူၼ်းၼႆသေ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းလႆႈႁႃပၼ် ဢေႇသုတ်း ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈသွင်ၵေႃႉ။ ဝၢႆး ၼၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်တေဢမ်ႇၵဵပ်း ဢမ်ႇယွၼ်းထႅင်ႈယဝ်ႉၼႆ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ၶိုၼ်းႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်သေ ၸႂ်ႉ ႁႃပၼ်ၵူၼ်းၶဝ် ထႅင်ႈ။ ပေႃးႁဝ်း ဢမ်ႇႁႃပၼ်ၶဝ်သမ်ႉ ၶဝ်တေမႃးႁႃၺွပ်းဢဝ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁင်းၵူၺ်းၼႃႇ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ် ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈႁဝ်းယိင်ႈၶႅၼ်း ၵိၼ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵႃႈလႆႈႁႃပၼ်ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈဢိူဝ်ႈ” – ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵဵပ်းသိုၵ်း ယွၼ်းႁႂ်ႈႁႃပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်း ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇတီႈလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵိုတ်းၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ တႃႇယူႇပႂ်ႉႁိူၼ်းၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶၢၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း ပွၵ်ႈၵမ်းဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈငိုၼ်း လိူၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “မိူဝ်ႈတႄႇတႄႉဝႃႈ တေပၼ်ငိုၼ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် 500 ငိုၼ်းၶႄႇဝႃႇ။ ၽိူဝ်ႇႁႃၵူၼ်းသူင်ႇပၼ် ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ်ယွၼ်း ၼၼ်ႉ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇပၼ်ငိုၼ်းလိူၼ်တဵမ်လႄႇ။ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ မီးၼႃႈ ႁိူၼ်းတႃႇလဵင်ႉလူး။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ လူတ်းငိုၼ်း လိူၼ်လူင်း တိၵ်းတိၵ်း။ တႃႇလဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်းပေႃးဢမ်ႇၵုမ်ႇ။ မၢင်ပွၵ်ႈ ၵူၼ်းတၢင်းႁိူၼ်း ယင်းလႆႈသူင်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်း ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ တဵၵ်းတဵင်မိပ်ႇဢီး ၸႂ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်သုၼ်ႇတူဝ် ႁူဝ်ၼႃႈၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ႁႅင်းၼႃႇသေ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၸင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇတပ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈဢွၵ်ႇတပ်ႉမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸွမ်းႁႃၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၶိုၼ်းသေ ၵႂႃႇပၼ်တၢမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ထိုင်ၸမ်တၢႆယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်မႃးသူင်ႇပၼ်တီႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း ။ “ၵူၼ်းဢၼ်ၶဝ်ၺွပ်းၵႂႃႇ ႁဵတ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ လၵ်ႉပၢႆႈမႃးႁိူၼ်းသေ ၶဝ်ၶိုၼ်းမႃးၺွပ်းၵႂႃႇ ထိုင်တီႈၼၢဝ် ပဵၼ်ၵိၼ် ႁႅင်း။ ၶဝ်ဢဝ်မႃးသူင်ႇတီႈႁိူၼ်း။ ၵူၼ်းတီႈႁိူၼ်း ဢဝ်ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁူင်းယႃ တမ်ႉဢမ်ႇတၼ်းထိုင်ဝူင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉပေႃး တၢႆယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈၶဝ် တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ (ရဲစခန်း) ၶဝ်တွပ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ၼႆဝႃႇ။ ပွႆႇမၼ်းပႅတ်ႈ ယဝ်ႉ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ၵႅၵ်းတႄႉဢိူဝ်ႈ” ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းဢမ်ႇတိုဝ်းၵမ်ၸွမ်း ပၵ်းပိူင်သိုၵ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတိုၵ်းတေႃး ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပႅတ်ႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၼႆသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢူၺ်းလီၶဝ် ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်း ယိုဝ်းလိုပ်ႈပႅတ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး မီးၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်ပီပၢႆယဝ်ႉ။ ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်းလၢႆလိူၼ်ၵွႆး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ဢိၵ်ႇပႃးသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ PDF ႁူမ်ႈၵၼ်ယိုတ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢႆလၢႆတီႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၵုမ်းၵမ်မႃး ဝဵင်းၸိူဝ်းဢၼ်သိမ်းလႆႈဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၵုၼ်လူင်၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁိုင်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆ သိုၵ်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတင်ႈၸႂ်ပၵ်းၶေႃး တူၺ်းလူ လုမ်းလႃး ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ မူႇဝၢၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်ဝဵင်း။ ဝၢႆးလင်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢႆလၢႆပွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃး ပဵၼ်ၶေႃႈ ပဵၼ်ၵမ်းၼၼ်ႉ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပီ 2025 မႃး မီးၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းၵၼ်ဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတေလႆႈထွႆ ဢွၵ်ႇပၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်းၸုပ်ႈၸုပ်ႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ – သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႃးၵွင်ႈၸေးမိုဝ်း ၶီႇၵႃးတဵမ်လမ်း လုၵ်ႉလႃႈႈသဵဝ်ႈ မုင်ႈၸူးသႅၼ်ဝီ ယွၼ်ႉၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ၶဝ်တေထွႆပၼ် တေႉယူႇႁိုဝ်၊ ဢမ်ႇၼၼ် တေႁဵတ်းၵႅင်ႈ ၼေၾၢင်ႁၢင်ႈ ထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼႂ်းဝဵင်းၵွႆးႁိုဝ်ၼႆ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၵၼ် ငမ်းငဝ်း ဝႆႉလၢႆလၢႆမဵဝ်းယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈသမ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸႂ်ႉၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တေႁဵတ်းသူၼ်ၵူၺ်ႈ သူၼ်ဢွႆႈၼႆသေ တဵၵ်းတဵင်ႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶၢတ်ႈပၼ်ဢွင်ႈတီႈလိၼ် သူၼ်ႁႆႈၼႃးတင်းၼမ်။ သင်ဢမ်ႇၶၢတ်ႈပၼ်ၼႆၸိုင် တေသိမ်းဢဝ် လၢႆၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈထဵင်ၶိုၼ်း။ ၵွၼ်ႇၼႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ တေႁွင်ႉဢဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၶုၼ်ႊ မိင်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းၼႄမိူင်းၶႄႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁၼ်လီပဵင်းပေႃးၸႂ်ၽွမ်ႉၶႂ်ႈယူႇၸွမ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉတေႉယူႇၼႆၼၼ်ႉ လၵ်ႉႁဵတ်းလိၵ်ႈပႃႉၸွမ်းႁူဝ်ႉ ၸွမ်းၽႃ ႁဵတ်းမိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်း ယႃႇ ႁႂ်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ၊ ယႃႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈထွႆဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတေႉယူႇႁိုဝ်ၼႆ လိူဝ်သေၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတေႉတေႉ တေဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁူႉလိူဝ်ၼႆ ၽူႈထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽွမ်ႉၸႂ်ႁဵတ်းတေႉယူႇႁႃႉ၊ ပဵၼ်ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတေႉယူႇႁႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈငမ်းငဝ်းဝႆႉယူႇ။ သုတ်းတီႈပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၵွႆးလူး ၵွမ်ႉတႃႇတေသၢၼ်ၶတ်းမိူင်းၶႄႇ သေၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉႁႂ်ႈသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇၵွႆးတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလႆႈထိုင်တီႈ ပေႃးလႆႈလၵ်ႉႁဵတ်း လူၺ်ႈဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈသဵင်ၼင်ႇၵဝ်ႇယူဝ်ႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ဝၢႆးလင်ၶဝ်ႈယိုတ်းလႆႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (ရမၶ) ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇဢီးသေ လႆႈယွမ်းယိုၼ်ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၵိုတ်းတိုၵ်း ၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တေဢမ်ႇၵွင်ႉၵၢႆႇၸွမ်း NUG ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇယင်ႉၵိုတ်းဝႆႉ လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း။ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တင်းသွင်ၾၢႆႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈပၢႆႈ ဢမ်ႇလႆႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈသဵင်ၵွင်ႈ သဵင်မၢၵ်ႇတႄႉ မႅၼ်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သမ်ႉၸတ်းၵၢၼ်ပၼ်လႆႈ လွင်ႈပၵ်းပိူင် ၾိင်ႈမိူင်းတႃႇၵုမ်းထိင်း ဝၢၼ်ႈဝဵင်းၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈမၼ်ႈၵႅၼ်ႇၵႃႈႁိုဝ်။ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတေႇယူႇၼႄႇ ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈဝူၼ်ႉတေႉတေႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လႄႈ သႅၼ်ဝီၵေႃႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇ ပၢင် တေႃႇလွင်း၊ ႁူင်းမႄႈမွၵ်ႇယႃႈ၊ ႁူင်းမူၼ်ႈသိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃးတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၾိင်ႈယၢမ်ႈလူႉၵႂႃႇ တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈသေ ႁူပ်ႉပၼ်ႁႃၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းဢဝ်ငိုၼ်းတွင်းယဵတ်ႈပၼ် ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉသေ တဵၵ်းတဵင် သင်ႇႁႂ်ႈ ၶိုင်ပွင် ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလၢမ်းယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းၵႄႈငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း။ ပိူဝ်ႈတႃႇပိူင်းၼႄ ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇၾၢင် ႁၢင်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းယူႇ သဝ်းဝႆႉၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတၢင်း ၶီမႆႈသင်၊ ယူႇ သဝ်းၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇလီယူႇၼႆ ၾၢႆႇၸုမ်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၶႂ်ႈပၢႆးၼႄႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉတင်းသဵင်ႈၼႆႉ မီးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈလိူင်ႇမႃးၶိုၼ်း၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၵေႃႈ ႁႃသိုဝ်ႉလႆႈငၢႆႈ၊ ဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇၸၢႆး ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇၵေႃႈ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလူႉ ႁၢမ်းဢၢႆ ႁၢမ်းၵူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉငဝ်းလၢႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတေႉတေႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်သုမ်ႇငုမ်းၵုမ်းၵမ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်၊ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈလွတ်ႈလွင်ႈ တၢင်းတုၵ်ႉၶ၊ လွင်ႈၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်၊ ၶႂ်ႈပူၼ်ႉၾၢႆႇတႂ်ႈၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၶေႃႈပူင်သိုၵ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၽူႈလႂ် ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ တိုၼ်းသူင်မၵ်ႉ လၢႆးဢဝ်ပၵ်းပိူင်ၾိင်ႈမိူင်း ဢၼ်မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်းၼၼ်ႉသေ ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ယူႇသဝ်းၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလၢႆးတၢင်းၵတ်းယဵၼ်ၵွႆး။ The Kokang/ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ မိူဝ်ႈပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ႁုပ်ႈသိမ်းဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ႁိုၼ်ႇ ႁွင်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်းမႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသေ သိုပ်ႇယၢင်ႈပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇတႄႉၸိုင် ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵမ်းတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း တေၸၢင်ႈယိူၼ်ႉသေ ယွမ်းႁပ်ႉလႆႈယူႇ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸင်ႇ ပႅင်းၸင်းၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး။ ၵူၼ်းမိူင်းထၢင်ႇ တေၸႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင်လႆႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆသေ ပၼ်ႁႅင်းမႃးတႃႇသေႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် လႆႈၵုမ်းၵမ်ဝၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ဝဵင်းမႃးလႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈ လိင်ႉလွၵ်း မၢပ်ႇမႂ် ပူၼ်ႉပႅၼ် မိပ်ႇငႅၼ်း ဢထမ်ႇမ လူလၢႆ ပေႉၵိၼ်တေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်မႃးတိၵ်းတိၵ်း။ ၸိူဝ်းၼႆႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်မႃး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ သင်ပဵၼ်သိုၵ်းဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတေႉၸိုင် တေၶတ်းၸႂ်ဢဝ်ပၵ်းပိူင်ၾိင်ႈမိူင်း ဢၼ် ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ပိူင်လုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မေႃယူႇၵိၼ်ၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလၢႆးၵတ်းယဵၼ်။ ၾၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆးၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈၶတ်းၸႂ် ယုၵ်ႉယွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ် ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းမီး ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃးၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃး။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ဝဵင်းလႂ်လၢႆလၢႆ တင်ႈတႄႇပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ 27/10/2023 မႃး ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA သိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ PDF ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယိုဝ်းတိုၵ်း ၵုမ်းၵမ်လႆႈဝႆႉ ၸေႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၵုၼ်လူင်၊ ၶျိၼ်ႊသူၺ်ႊႁေႃႊ (ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ) ၊ ၵုင်းၸၢင်ႉ (ကုန်းကြမ်း)၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး (လောက်ကိုင်) ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထိုင်မႃးလိူၼ်ၵျုၼ်ႇ 3 ဝၼ်း ပီ 2024 သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢၼ်ႈ PDF ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈ လေႃႇတိုၵ်း တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ၵုမ်းၵမ်လႆႈၵႂႃႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႇလၢႆႇ။ တႄႇၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉမႃး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ပၼ်ၸိုဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းဝႃႈ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ၵေႃႈ တႄႇပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်း ယိုဝ်းတိုၵ်း သိုၵ်း မၢၼ်ႈၶိုၼ်း ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵႂႃႇ တေႃႇပေႃးထိုင် လႅၼ်ၶႅၼ်ႈဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တင်း တိူင်းမၢၼ်းတလေး။ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း သိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ PDF သေ ယိုဝ်း တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်လႆႈထႅင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸေႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ် ႁူမ်ႈပႃးတင်း မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ ဝဵင်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ၼႂ်းတိူင်းမၢၼ်းတလေး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ဝဵင်းလူင် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်း ၵူၼ်း ၼုမ်ႇမၢၼ်ႈ PDF ႁူမ်ႈၵၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။ ၸေႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆၸမ်ႉ မီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA၊ သိုၵ်းတ ဢၢင်း TNLA၊ သိုၵ်းၶၢင်KIA ႁူမ်ႈၵၼ် ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႃႈတီႈၽႂ်မၼ်းယူႇ။ ၸေႈဝဵင်းၵုၼ်လူင်၊ ၶျိၼ်ႊသူၺ်ႊႁေႃႊ၊ ၵုင်းၸၢင်ႉ ဢိၵ်ႇပႃး လၢဝ်ႇၵၢႆးသမ်ႉ ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸေႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၸေႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းတင်းၼမ် တေႁပ်ႉႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယင်းမီးပႃး ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA တင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉပႃးယူႇ ။ တႅမ်ႈ- မူၺ်ၶမ်း | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured'] |
2025-03-30T19:24:45 | https://shannews.org/archives/64750 | ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC တေၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တႃႇ 1800 သႅၼ် | ဝၼ်းတီႈ 30/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းထူပ်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ သေလူႉသုမ်းၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ၵူၼ်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – တႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 1800 သႅၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်ၵွပ်ႇၵူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ၼႂ်းမိူင်းဢိၵ်ႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း ႁႂ်ႈၶတ်းၸႂ်ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ လွင်ႈၶၢတ်ႈၶွပ်ႇ ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ် သိုၵ်း၊ ၼႃႈလိၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼင်ႇႁိူဝ် ငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ တေထိုင်ၼႂ်းမိုဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢႆးလဵၵ်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်းလူင် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC လၢတ်ႈၼႄတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူင်ယႂ်ႇ တေၸွႆႈတႃႇၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လႄႈ ၸိူဝ်းယၢပ်ႇၵိၼ်း တႃႇ ယူႇတႃႇယႃ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၼႃႈတီႈ၊ ၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ တေလူင်းထတ်းလူင်းၸွႆႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ပေႃးမီးမူႇၸုမ်းပရႁိတ ၵပ်းထၢမ် မႃးၵေႃႈ တေၼပ်ႉၸင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇယူႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလိၵ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ SSJAC ၼၼ်ႉ မွၵ်ႇလၢတ်ႈပႃးဝႆႉဝႃႈ ယူႇတီႈၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆးသေ ယိၼ်းမွင်ၸႂ်ၸွမ်း ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလႆႈ ထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၊ ယွၼ်းသူးၵၢဝ်ႇထိုင်ပႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တင်းသဵင်ႈ လွတ်ႈ ၽေးသၽႃႇဝ၊ ၽေးၵူၼ်းႁဵတ်း၊ ၽေးၶုၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈသေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင်ပႃး မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ဢိၵ်ႇပႃး တူင်ႇဝူင်းၵူႈ မိူင်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းၸွႆႈထႅမ် တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေႉတေႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၺႃးၽေးတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်းဝိတ်ႈ၊ ၽေးၼမ်ႉ၊ ၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းသေ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢၼ်ယိုၼ်ႈမိုဝ်းတၢႆးၶိုတ်းထိုင်လႆႈၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC ၼႆႉ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA၊ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ၸိုင်ႈတႆး သႅင်ၵႅဝ်ႉ လႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး SNLD ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း။ ယိူင်း ဢၢၼ်းတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး လႄႈ တၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးသေ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈ မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2013 ။ ယၢမ်းလဵဝ် မီးၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢိၵ်ႇ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈ တႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပွင်ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉပႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ SSJAC တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-30T19:00:09 | https://shannews.org/archives/64746 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉၶၢႆႉၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၶၢႆဢမ်ႇၶၢတ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၶၢႆၶူဝ်း ၵိၼ်းၸႂ် | ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ၶၢႆတီႈႁိမ်းပၢင်ႇသျၢၼ်းယူဝ်းမ မႃးတင်းႁိုင်ၼၼ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉၶၢႆႉတီႈ ၵႂႃႇၶၢႆတၢင်းၸွၵ်ႉႁႅင်းလႄႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉၵိၼ်၊ ပေႃႈၵႃႉမႄႈၵႃႉသုမ်းတိုၼ်းလၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇငိုၼ်းၶဝ်ႈတီႈၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈၼႆႉၵူၺ်းလႄႈ ၵၢတ်ႇလူႉၵၢတ်ႇဝၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႄႉတႄႉၼႆ – ၸဝ်ႉႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ ဢလူဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁၢႆႉၸႃႉ ယၢပ်ႇႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉဝႃႈ။ ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၼိုင်ႈဝၼ်း ႁဝ်းၵႃႉၶၢႆလႆႈ 4000−5000 ထိုင် ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉဢိူဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးၶၢႆလႆႈ ဝၼ်း ႁဵင် သွင်ႁဵင် ၵေႃႈ ၵၢမ်ႇလီၼႃႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၶၢႆႉၵၢတ်ႇမႃးဝႆႉတၢင်းပၢင်ႇပေႃႉၵွပ်ႉၾ် ၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇတေႃႇတၢင်းပိူၼ်ႈ ပေႃးဢမ်ႇတင်ႈၸႂ်မႃးတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈတီႈႁိမ်းပၢင်ႇ သျၢၼ်းယူဝ်းမၼႆႉ မီးမႃးၸဵမ်လႂ်။ မၼ်းပဵၼ် တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်း ၵႂႃႇမႃးငၢႆႈ၊ မီးတၢင်းၶၢႆ ၶူဝ်းၵိၼ်ယမ်ႉဢၼ်ဢိမ်ႇတွင်ႉလႄႈ ဢၼ်ၵိၼ်လဵၼ်ႈ။ မီးသုမ်ႉတၢင်းၵိၼ် 400 ပၢႆ။ မီးတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဝၢၼ်ဢၼ်ၶႅဝ်း ၶဝ်ႈသဵၼ်ႈၶဝ်ႈသွႆး ပိင်ႈယၢင်ႈမႃႇလႃႇၽဵတ်းႁိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ သိုဝ်ႉငၢႆႈၶၢႆလီလႄႈ ၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈယူႇတႃႇသေႇ။ ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ်ႁဵတ်းပၼ်မႂ်ႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်မႃးႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းလႄႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးသေႃႇၼႂ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇဝႃႈ – ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 12/02/2025 ၼႆႉ ၵူၼ်းၶၢႆၶူဝ်းၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈတင်းသဵင်ႈ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈပၢင်ႇပေႃႉၵွပ်ႉၾ် -ဝႃႈၼႆ ။ ဝၢႆးလင်ၶၢႆႉတီႈၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈယဝ်ႉ ဢၼ်လႆႈၶၢႆလီၵေႃႈမီးမွၵ်ႈ 2 ဝၼ်းၵူၺ်း။ တင်ႈတႄႇၵၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် ။ ယွၼ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢမ်ႇလီ၊ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇလိူဝ်သေ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယမ်ႉ ယင်းဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉၵိၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈပိၵ်ႉႁၢၼ်ႉၵႂႃႇၵေႃႈမီးတၢင်းၼမ်။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၶၢႆတၢင်းၵိၼ်ဢမ်ႇၶၢတ်ႇယဝ်ႉ ၵၢၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇပေႃးလိူင်ႇ ၊ ၵၢၼ်သူၼ်ၵၢၼ်ႁိူၵ်ႈၵေႃႈ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉဢမ်ႇလိူင်ႇလိူဝ်လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် ၸိူဝ်းမႃးယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉၵႂႃႇႁႃၵိၼ်တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅၼ်ၵေႃႈမီး ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၽႂ်မိူင်းမၼ်းၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ- “ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆတၢင်ႇမဵဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ ။ တေဝႃႈၶၢႆမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းမႃးပဵၼ်တိူၵ်ႇပဵၼ်သူၼ်။ ပေႃးလႆႈမၢၵ်ႇမၼ်းမႃးၵေႃႈ လႆႈၶၢႆ ၼိုင်ႈ ၵီႊလူဝ်ႊ 14−15 ဝၢတ်ႇငိုၼ်းထႆးၵူၺ်းၼႃႇ။ ၵႃႈၾုၼ်ႇၵႃႈၼမ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်း လူးၵွၼ်ႇ။ ၽၵ်းၶဵဝ် ၼႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈတိုၼ်းလၢင်းၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၶၢႆယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ၼႆ ၵမ်းလဵဝ်ဢိူဝ်ႈ တီႈၼႆႈၼႆႉ ။ သုၼ်ႇၼမ်မၼ်းတႄႉ ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းဢၼ်မႃးႁႃၵိၼ်ၶဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်လႄႈ ပိူၼ်ႈၵေႃႈမိူဝ်းၶိုၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ။”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆဢမ်ႇပဵၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ၊ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈလိူင်ႇၼမ်မႃး ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းလႂ်။ ၽူႈလၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇဝဵၼ်ႉဝၼ်းဝဵၼ်ႉၶိုၼ်း၊ ႁၼ်သင်ၶဝ်ႈလၵ်ႉမူတ်း။ ပေႃးၵႂႃႇၵၢင်တႃႈၵၢင်တၢင်းၵေႃႈဢမ်ႇဝႃႈယိင်း ဢမ်ႇဝႃႈၸၢႆး တိုၼ်းဢမ်ႇမီး လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢိတ်းယဝ်ႉ – ၽူႈယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး'] |
2025-03-30T14:06:58 | https://shannews.org/archives/64739 | လင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼမ်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁႅင်ႈ ပူႁွႆတၢႆတဵမ်ၼွင် | လင်ၽႅၼ်လိၼ်ဝႆႁႅင်းယဝ်ႉဝၼ်းၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/03/2025 ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ (ဢိၼ်းလေး) ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ႁိမ်းႁွမ်းဝတ်ႉၵျွင်းၽြႃးၽွင်ႇတေႃႇဢူး (ၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ) လႄႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼွင်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁႅင်ႈ ယွမ်းၵႂႃႇတင်း ၼမ်သေ ႁွႆလႄႈပႃတၢႆ ၽူးၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်ၼႃႈၼမ်ႉ သမ်ႉပေႃးၶႅပ်းၵႂႃႇမူတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ တလဵဝ်ၸွမ်းၸိူဝ်းၼႃႈၵျွင်းၽြႃးၽွင်ႇ တေႃႇဢူး ၼၼ်ႉလႄႈသင် ၸွမ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းၽင်ႇၼွင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁိူဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ ၊ ၵႃးလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ။ တေပႆတေယၢင်ႈၵေႃႈပဵၼ်ၵူမ်ႇပဵၼ်ဢုင်။ ပူႁွႆပႃတၢႆသေၽူးၶိုၼ်ႈၼႃႈ ၼမ်ႉသမ်ႉပေႃး ၶႅပ်းတၢပ်ႇၵၢပ်ႇ။ တူႇတူႇမဵၼ်မဵၼ်။ ၸူဝ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်သေပွၵ်ႈၶႃႈ ၸိူင်ႉၼႆ ” ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈႁွႆတၢႆ ပႃတၢႆ ၽူးၶိုၼ်ႈၼႃႈၼမ်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆယဝ်ႉဝၼ်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၽႅၼ်လိၼ်ဝႆႁႅင်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လူႉၵွႆ 1972 လင်သေ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 50 ပၢႆ လႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ် သွၵ်ႈႁႃ ၸွႆႈ ယူႇ၊ ၼႂ်ၼႆႉၵူၺ်း ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆၵူၼ်းထႅင်ႈၵေႃႉ႞ ၊ ၵူၼ်းတၢႆ ယွၼ်ႉၽႅၼ်လိၼ်ဝႆၼႆႉ ႁၼ်တူဝ်တၢႆမီး 50 ပၢႆယဝ်ႉ ၊ ႁိူၼ်းယေးၸိူဝ်းၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈပီၵၢႆၼႆႉ ယင်းပႆႇလႆႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း။ ၵမ်းၼႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ ၵူၼ်ႇပင်းလူႉၵွႆမူတ်းယဝ်ႉ ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတၢႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၺႃးႁိူၼ်းၵူၼ်ႇတဵင်သေတၢႆ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ၸူမ်ၼမ်ႉသေတၢႆဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼမ်သုတ်းၵေႃႈပဵၼ် ဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းမီးၸဵင်ႇ ႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၼႂ်းၼွင် ႁၢႆးယႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇဝၢၼ်ႈ ၼမ်ႉပၼ်ႇ၊ ၵေႇလႃႇ၊ လႄႈသယတ်ႉၵျီး(ဝၢၼ်ႈသႃလႃး) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီႈဝၢၼ်ႈၵေႇလႃႇၼၼ်ႉမီးလင်ႁိူၼ်း 1000 ပၢႆ ၵူၼ်ႇပင်းပႅတ်ႈ 800 ပၢႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉတၢႆ 41 ၵေႃႉ။ တီႈဝၢၼ်ႈသႃလႃးသမ်ႉ မီးလင်ႁိူၼ်း 150 ၊ ၼၼ်ႉသမ်ႉပင်းၵွႆ 5 လင် ၵူၼ်းတၢႆ 5 ၵေႃႉ။ ႁၢင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ တၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဢမ်ႇၵႃးႁိူၼ်းတႅမ်ႇႁိူၼ်းမႆႉႁိူၼ်းၽၢၵ်ႈၵူၺ်း ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈယႂ်ႇသုင် လႄႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်းၼမ် ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းလူင်၊ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈတင်းၼမ် မၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆႁၢႆလၢႆ တင်းၼမ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလူဝ်ႇ တၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၼမ်ႉၵိၼ် ၊ တင်းၵိၼ်ႁႅင်ႈလႄႈ ၾႆးသူဝ်ႇလႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ် ။ ၼၢင်းယိင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ ၼႂ်းၵူၼ်းဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 5 ၶူပ်ႇလူင်းတႂ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၵူၼ်းၵႄႇ ။ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၶဝ်တႄႉ သူင်ႇဝႆႉပၼ်တီႈႁူင်းယႃ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉပၼ်ႇယဝ်ႉ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈ- ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵူၼ်ႇပင်းယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်း ဢၼ်သုၼ်ၵၢင်ပဵၼ်တီႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ႁႅင်းသၼ်ႇဝႆ 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ၼၼ်ႉ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းသုတ်းပဵၼ် ဝဵင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈထုင်ႉပဵင်းၵွႆးဢမ်ႇ ၵႃး ယွၼ်ႈထိုင်ပႃး မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း၊ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တႃႈၵုင်ႈ၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ် (ပဲခူးတိုင်း)၊ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း၊ ဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းတီႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်းမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းယေးလူမ်ႉတဵင်ၵူၼ်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ 29/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမီးသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ 1000 ပၢႆယဝ်ႉ ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-30T11:51:00 | https://shannews.org/archives/64733 | လွၵ်းလၢႆးသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း Community Building | တႃႇတေတူင်ႉၼိုင် သၢင်ႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်လီတႃႇၵူၼ်းၼမ်ၼႆႉ ႁဵတ်းဢဝ်ၵေႃႉလဵဝ်ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၸင်ႇမီးမႃး ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းလၢႆလၢႆသႅၼ်း ။ ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်သင် မီးၽွၼ်းလီ ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်သင် ? တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ် တေလႆႈႁၼ်မီးဝႆႉ 2 သႅၼ်း ။ ၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်တူင်ႇၵူၼ်းဢၼ်မီးၼႂ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ (Virtual) လႄႈ သွင်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၾၢႆႇတၢင်းၼွၵ်ႈ (Physical) ။ တူင်ႇဝူင်း တၢင်းသွင်သႅၼ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေလုၵ်ႉတီႈပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်မႃး ၊ တူဝ်ထူပ်းမိူၼ်ၵၼ် လႄႈ တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ် တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ပိူင်လူင်မၼ်း တႃႇပိုၼ်ၽႄ ၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇသၢၼ် တႃႇၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်ငၢႆႈ ၼႆသေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃးၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ ။ လွင်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း Community Building ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉသမ်ႉ ပွင်ႇသင် ? ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၽႂ်မၼ်း တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းၽႂ်မၼ်းသေ လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းတႄႉ တေဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်သဵင်ႈ ။ တႃႇသၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈၼိုင်ႈဢၼ်ၼၼ်ႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း။ ၶၢဝ်းယၢမ်းပွတ်းပွၼ်းၵူၺ်းတႄႉ တေဢမ်ႇၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ်သင်လႆႈ ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈတၢင်းမၼ်းသေ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႆႉ တီႈၼိုင်ႈလႄႈတီႈၼိုင်ႈ တေပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇမၼ်းတေပိူင်ႈၵၼ် ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းတွၼ်ႈၼႆႉတႄႉ တေဢဝ်ဢၼ်တင်းလုမ်ႈၾႃႉ IGI global မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉသေ တေသပ်းၸႅင်ႈၼႄပၼ်ၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ ။ လၢႆးသၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်မႃးတႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်ပုၼ်ႈပၢင်ႈၵူၼ်းၼမ် ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈလႂ်တီႈၼၼ်ႈ ( မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉလႂ်ပွၵ်ႉၼၼ်ႉ ဝၢၼ်ႈလႂ်ဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ) ။တႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်ပုၼ်ႈၵူၼ်းၼမ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဢဝ်ၵေႃႉလဵဝ်ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸင်ႇၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်မႃး ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵေႃ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉသၢင်ႈ လွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼႂ်းဢွင်ႈတီႈၽႂ်မၼ်းမႃး။ Photo by – Google/ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လွင်ႈသၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းၼႆႉလမ်ႇလွင်ႈၵွပ်ႈသင် Why Building Community Is So Important ? -ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်း မီးလွင်ႈၵွင်ႉၼွင်ႇမၼ်ႈၵိုမ်းၼႅၼ်ႈၼႃ COMMUNITY-BUILDING (CB) FOSTERS CONNECTION ။ ၼႃႈၵၢၼ် ဢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ် ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်ၼႆႉ တေလႆႈႁၼ်ၼႂ်းတွၼ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၢႆးတွင်ႇၵူၼ်း ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၽႃႇသႃႇသႃႇသၼႃႇ ၊ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းႁူင်းၵၢၼ် ၼႂ်းဝတ်ႉၼႂ်းဝႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၵၢၼ်ၵွင်ႉသၢၼ်ႈၵၼ်လႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းယူႇမိူၼ်ၵၼ်။ -ၵၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးဢွင်ႈတီႈပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်း COMMUNITY-BUILDING (CB) CREATES SPACE FOR SHARING ။ သင်ဝႃႈ သၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉၼႆ တေၸၢင်ႈႁႃႁဵတ်းလႆႈ တေၶွၼ်ႈတုမ် ဢၼ်မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ။ တေပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈဢၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ပူင်ႇသႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်လႄႈ ႁိုင်မႃး တေပဵၼ်တီႈပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်း တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႄႈ လွင်ႈတူဝ်ထူပ်းၽႂ်မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ။ – လွင်ႈသၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းပႃး COMMUNITY-BUILDING (CB) IS ABOUT COLLECTIVE LEARNING ။ ၼႂ်းၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းၼိုင်ႈၸုမ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၵၼ်သေ တေၸမ်ၸႂ်ၵၼ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ။ တၢင်းႁူႉတေၼမ်တေၵႂၢင်ႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်မႃးၵေႃႈ တေၶုၺ်ႉႁၼ်ဝႃႈ မၼ်းမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမႃး ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ မေႃၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်မႃး ။ မီးလွင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်သေ တူင်ႉၼိုင်ၸွမ်းၵၼ် လႄႈ တေတိူဝ်းမီး တၢင်းသိူဝ်းၸႂ်မႃး ။ – ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၸွမ်းၵၼ်လႆႈ COMMUNITY-BUILDING (CB) ENGAGES WITH COLLECTIVE GROWTH ။ ၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း Collective Learning ၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်တင်း ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၸွမ်းၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၊ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵေႃ ၊ ၵၢၼ်ပိုၼ်ၽႄႈတၢင်းႁူႉ လႄႈ ၵၢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ တၢင်းႁူႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်တင်း ပဵၼ်ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁႂ်ႈမူႇၸုမ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ – ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးတူဝ်ထူပ်းၼမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ COMMUNITY-BUILDING (CB) IS ABOUT EXPERIENCE ။ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႈၸွမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးတူဝ်ထူပ်းမႃးၼမ် ။ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူႉဝႃႈ တေ လႆႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ် မိူဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵူၼ်းၼမ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ဢိင်ၼိူဝ်တူဝ်ထူပ်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၸၢင်ႈပူၵ်းပွင်လႆႈႁိမ်းႁွမ်း တူဝ်ႇၵဝ်ႇလႆႈထႅင်ႈ ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမီးတၢင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈသေဢမ်ႇၵႃး တူဝ်ထူပ်းၵေႃႈ ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်လႆႈထႅင်ႈ။ -တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ၵၼ်မႃး COMMUNITY-BUILDING (CB) ALLOWS TRUST-BUILDIN ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၊ ၼႂ်းမူႇၸုမ်းသေဢၼ်ဢၼ် ၊ ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်လႆႈဢဝ်ၵူၼ်းၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်( ဝန်ဆောင်မူ- ၵၢၼ်ၸွင်းၸေး ) ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်တေႃႇၵူၼ်းဢၼ်မႃးၶဝ်ႈဢွၵ်ႇႁဝ်း။ သင်သၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ယဝ်ႉၸိုင် ၸင်ႇၸၢင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်းလႄႈ ၸင်ႇတေမီးၸႂ်သႅတ်ႉၸႃႇ တေႃႇၵၼ်။ -တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ BUILDING (CB) IS MOVEMENT FORMATION ။ ၵၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ သင်ဝႃႈ မီးလွင်ႈပူင်ႇသႂ်ၼႆၸိုင် မုၵ်ႉၸုမ်းယဵင်ႈၶႅၼ်းတေၵႅၼ်ႇၶႅင်မၼ်ႈၵိုမ်းလီ။ ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းၵူႈၸုမ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တိုၼ်းမီးလၵ်းၼမ်းတႃႇပူၵ်းပွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇယဝ်ႉလႄႈ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တၵ်းတေမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈမႃးယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ -တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၶူင်သၢင်ႈဢၼ်မႂ်ႇ COMMUNITY-BUILDING (CB) FOSTERS INNOVATION ။ ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၸွမ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႆႉ တိုၼ်းမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၽႂ်မၼ်း ။ ၼမ်ႉၵတ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ တေဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ။ လွၵ်းလၢႆးပၢႆးဝူၼ်ႉၽႂ်မၼ်းၵေႃႈ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်လႄႈ လွင်ႈၶူင်သၢင်ႈသေဢၼ်ဢၼ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေပဵၼ်ဢၼ်မႂ်ႇမႂ်ႇဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ။ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈပၢႆးဝူၼ်ႉဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ၸဵင်ႇႁပ်ႉႁူႉၽႂ်မၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်သေ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶူင်ဢွၵ်ႇသေဢၼ်ဢၼ်ၸိုင် တေၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇလႆႈယူႇ။ မိူဝ်ႈတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈသၢင်ႈၸွမ်း သေၸုမ်းၸုမ်းၼၼ်ႉ တၵ်းလူဝ်ႇႁူႉဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ 3 ၶေႃႈပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ- Know that each of us makes a positive difference in the lives we touch. မိူဝ်ႈမီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်တင်း ၽူႈႁူမ်ႈသၢင်ႈၼႂ်းသေၸုမ်းၸုမ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉလွင်ႈလီ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ။ Time, talent, or treasure—measure out what works. ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၼပ်ႉသွၼ်ႇသေ ၵုမ်းဝႆႉလွင်ႈလီမၼ်း ။ ( မိူၼ်ၼင်ႇ ၶၢဝ်းယၢမ်း ၊ လွင်ႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉမၼ်း ) earn how to give as well as to receive. တၢင်းႁူႉဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမေႃၶိုၼ်းပိုၼ်ၽႄႈၶိုၼ်းလႄႈ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်ႁပ်ႉႁူႉႁဵၼ်းဢဝ်။ လၢႆးသၢင်ႈတူင်ႇၵူၼ်း 10 ပိူင် 10 Ways to Build Community ႁႂ်ႈမေႃၶဝ်ႈႁူမ်ႈသၢင်ႈၸွမ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း Build a Community Garden ႁႂ်ႈမေႃၵပ်းသိုပ်ႇ လၢတ်ႈၸႃ တေႃႇၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်း Start an Ongoing Conversation ႁႂ်ႈမေႃလူင်းတိုၼ်းၶၢဝ်းယၢမ်း Time Banks ႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ပရႁိတ Volunteering ပေႃႈမႄႈလႄႈလုၵ်ႈလၢင်း ႁႂ်ႈသၢင်ႈလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ် Mommy and Me/Daddy and Me ဢွင်ႈတီႈလဵင်ႉလူလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈမေႃၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ် Babysitting Co-op ႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼွၵ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း(ၼွၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵၼ်း) After-school and Extra-curricular Events ႁႂ်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ ၸုမ်းမေႃသွၼ် ၊ ၸုမ်းပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း Parent Teacher Association(PTA)/ Parent Teachers Student Association (PTSA ႁႂ်ႈၸတ်းပၢင်တူင်ႉၼိုင်တႃႇၼိုင်ႈဝၼ်း One-day Events ။ ၸတ်းပဵၼ်ပၢင်ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼမ်ႁူႉလွင်ႈၸုမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ႁႂ်ႈၸတ်းပၢင်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ပရႁိတ Charity Events ။မိူၼ်ၼင်ႇ တႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼမ်ႁူႉၸၵ်းၸုမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၸတ်းလဵင်ႉတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉသေ တီႈတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – IGI Global | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'Featured'] |
2025-03-30T10:00:00 | https://shannews.org/archives/64726 | တႅင်တဝ်ႈ(ႁိုဝ်) တႅင်ၸမ်ႇပူႇၼႆႉ လီတႃႇသင်ၽွင်ႈ | ပေႃးႁွတ်ႈထိုင်မႃး ၶၢဝ်းလိူၼ်သီႇ၊ လိူၼ်ႁႃႈၼႆ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတႅင်တဝ်ႈ(ႁိုဝ်)တႅမ်ၸမ်ႇပူႇလိူင်ႇၼမ်။ တႅင်တဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ မဵဝ်းဢၼ်မီးၼမ်ႉလႅမ်ႉၸဵမ်းဝၢၼ်လႄႈ ပဵၼ်ထၢတ်ႈၵတ်း ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီးၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း တင်းၼမ် ။ တႅင်တဝ်ႈၼႆႉၼွၵ်ႈလိူဝ်မီးၼမ်ႉလႅမ်ႉဝၢၼ် ၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ ယင်းမီးထၢတ်ႈ Vitamin လၢႆမဵဝ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရ၊ ထၢတ်ႈၵႄႊသီႊယမ်ႊ၊ မၵ်ႊၵၼီႊသီႊယမ်ႊ၊ ထၢတ်ႈပရူဝ်ႊတိၼ်ႊ၊ ထၢတ်ႈ Vitamin C၊ Vitamin A၊ Vitamin B6 လႄႈ ထၢတ်ႈၼီႊၵႃႊသိၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးၼမ်ႉလႅမ်ႉၸဵမ်းဝၢၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ယင်းမီးၽွၼ်းလီတႃႇတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းတင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ − 1− ၸွႆႈယႃပၼ် တၢင်းပဵၼ်တႂ် ၼႂ်းတႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးပႃးထၢတ်ႈပူဝ်ႊတတ်ႊသီႊယမ်ႊၼမ်လႄႈ ၸွႆႈလၢင်ႉပၼ် သၢၼ်ၽိတ်းၵွင်ႉငူၼ်ႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်း။ ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပၼ်ပႃး ယူႊရိတ်ႊဢႅတ်ႊသိတ်ႊ ၼႂ်းလိူတ်ႈလႄႈ ၸွႆႈလၢင်ႉပၼ်ပႃး ႁူင်းယဵဝ်ႈ လွတ်ႇယဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ 2− ၸွႆႈထိင်းပၼ် တၢင်ႉႁႅင်းလိူတ်ႈ ၼႂ်းတႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးပႃးထၢတ်ႈပူဝ်ႊတႅတ်ႊသီႊယမ်ႊ၊ ထၢတ်ႈမႅၵ်ႊၼီႊသီႊယမ်ႊလႄႈ ၸွႆႈထိင်းပၼ်တၢင်ႉႁႅင်းလိူတ်ႈ၊ ၽွင်းႁႅင်းလိူတ်ႈယွမ်းၼၼ်ႉသင်ၵိၼ်တႅင်တဝ်ႈၸိုင် ႁႅင်းလိူတ်ႈတေသုင်မႃး၊ လိူတ်ႈၵၢမ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၸွႆႈယူတ်းယႃပၼ်ႁႂ်ႈၸႅဝ်ႈလီၶိုၼ်း။ 3− ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ် တၢင်းပဵၼ်ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ တႅင်ႈတဝ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉထၢတ်ႈ lycopene၊ carotenoid၊ phytonutrients လႄႈ ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ် တၢင်းပဵၼ် ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ(မၢၵ်ႇႁဵင်း) ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊႁူင်းယဵဝ်ႈ၊ ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊတဝ်ႈၼူမ်း၊ ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊပွတ်ႇလႄႈ ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊႁူင်းလုၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ 4− ၸွႆႈထိင်းပၼ် တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် တႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးၼမ်ႉလႅမ်ႉဝၢၼ်ၸဵမ်းၼႆသေတႃႉ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတင်းၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ်ယူႇ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းတႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉၵႄႊလူဝ်ႊရီႊတႅမ်ႇ။ တႅင်တဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပႃးဝႆႉထၢတ်ႈၼမ်ႉၼမ်လႄႈ ၸွႆႈႁႂ်ႈဢိၼ်ႊသူႊလိၼ်ႊၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈလီလီ။ 5− ၸွႆႈႁႂ်ႈ ႁူဝ်ၸႂ်ၶႅင်ႁႅင်း ၼႂ်းတႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉထၢတ်ႈ lycopene လႄႈ ၸွႆႈႁႂ်ႈ ႁူဝ်ၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈလီ။ ၸွႆႈၵုမ်းပၼ်ပႃး ၾၢင်ႁၢင်ႈ ၼုမ်ႇၸိုၼ်ႇလီ၊ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၽိဝ်ၼင်ႁဵဝ်ႇႁႅင်ႈ။ ယင်းၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ် တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းႁူဝ်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅင်ၸမ်ႇပူႇ/တႅင်တမ်ႇပူႇ 6− ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပၼ် ႁွႆးၸဵပ်းႁွႆးမၢၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ၸဵပ်းပဵၼ်ယဵၼ်းၼႆႉ ၵႆႉပဵၼ်ႁိုင်လႄႈ ၵိုတ်းဝႆႉႁွႆးၸဵပ်းႁွႆးမၢၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တႅင်တဝ်ႈၼႆႉ ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပၼ်ပႃး ႁွႆးၸဵပ်းႁွႆးမၢၼ်ႉလႄႈ ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပၼ် လွင်ႈလူႉသုမ်း oxidative ၸိူဝ်းၼႆႉ။ 7− ၸွႆႈႁႂ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်လႄႈ ၼိူဝ်ႉၼင်ႁၢင်ႈလီ ၼႂ်းတႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးပႃးထၢတ်ႈ Vitamin A၊ Vitamin C လႄႈ ၸွႆႈႁႂ်ႈသဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်ၶႅင်ႁႅင်းလီသေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆႈပၼ်ပႃး ႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၵူၼ်းႁဝ်း ယမ်းဝႆႉလႄႈဢူၼ်ႈၼူၼ်းႁၢင်ႈလီ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼိူဝ်ႉၼင် ႁႅင်ႈႁိူတ်ႇ ၵေႃႈ ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပၼ်ပႃး။ 8− ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပၼ် ၶႆမၼ်းၼႂ်းတူဝ်ၶိင်း ၼႂ်းတႅင်တဝ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉ citrulline လႄႈ ၸွႆႈပၼ်သႅဝ်းလ်(cell)ၶႆမၼ်း ဢၼ်ၶွၼ်ႈၵၼ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လူတ်းယွမ်းပႃး။ ၸွႆႈလၢင်ႉပၼ်ၶႆမၼ်းဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူတ်းယွမ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းႁၢင်ႈလီ။ ၵိၼ်တႅင်တဝ်ႈၼႆႉမီးၽွၼ်းလီတေႃႇပၢႆးယူႇလီလႄႈတူဝ်ၶိင်းဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးၵိၼ်ၼမ်ႁႅင်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈမီးၽွၼ်းႁၢႆႉယူႇ။ ယွၼ်ႉမီးထၢတ်ႈ Vitamin C ၼမ်ႁႅင်းလႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇ၊ တွင်ႈႁေႈ၊ ယိူဝ်ႇယွႆႈယၢပ်ႇ ၊ ၸၢင်ႈပဵၼ်တွင်ႉသတ်ႉတွင်ႉယိုင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ယူႇယၢပ်ႇ။ ၵိၼ်လႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်လၢႆလၢႆ တႅင်တဝ်ႈၼႆႉ ပွၵ်ႇပိူၵ်ႇၶဵဝ် ၼွၵ်ႈမၼ်းပႅတ်ႈ သေၵိၼ်ၼိူဝ်ႉလႅင်မၼ်း။ ႁဵတ်းပဵၼ်သိၵ်ႈ ပဵၼ်ပွတ်းသေၵိၼ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢဝ်မဵတ်ႉမၼ်းဢွၵ်ႇသေ ဢဝ်ၼိူဝ်ႉလႅင်မၼ်း ပၼ်ႇလေႃးၼမ်ႉၼူမ်းဝူဝ်း သေ ၵိၼ်ၼမ်ႉတႅင်တဝ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈဢိတ်ႇဢဝ်ၼမ်ႉမၼ်းသေ မႃးဢွင်ႇႁဵတ်းမၢၵ်ႇဢူမ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၼိူဝ်ႉၶၢဝ်ၼႂ်းၵႄႈပိူၵ်ႇၶဵဝ်လႄႈၼိူဝ်ႉလႅင် ၼၼ်ႉ ယင်းဢဝ်ႁုင်ၵိၼ် ၵႅင်ၵိၼ်လူးၵွၼ်ႇ။ မဵတ်ႉတႅင်တဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ၶိုၼ်းဢဝ်မႃးတၢၵ်ႇႁႅင်ႈသေ ၶူဝ်ႈႁႅင်ႈၵိၼ်လဵၼ်ႈ။ ၼႂ်းမဵတ်ႉမၼ်းၼၼ်ႉ မီးၽွၼ်းလီၸိူင်ႉႁိုဝ်လႃႇၼႆၸိုင်- ၸွႆႈႁႂ်ႈၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ႁၢင်ႈလီ၊ ၸွႆႈလူတ်းယွမ်း သိဝ်၊ ၸွႆႈႁႂ်ႈလူတ်း ယွမ်းၼမ်ႉၼၵ်း တူဝ်ၶိင်းလႄႈ ၸွႆႈႁႂ်ႈတွင်ႉဢိမ်ႇဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ်ၸိၵ်းၵိၼ်ၸွၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇသိုဝ်ႉတႅင်တဝ်ႈၼႆ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်လိူၵ်ႈသိုဝ်ႉ ဢၼ်ႁူၺ်ႇယႂ်ႇလႄႈ ၶဵဝ်ၸမ်ႉလီ၊ ဢဵၼ်ၽူတ်ႉလီ ။ တႅင်တဝ်ႈမဵဝ်းလႂ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်သမ်ႉတေသုၵ်း၊ မဵဝ်းလႂ်သမ်ႉတေၸဵမ်းလီ ။ တႅင်ၸမ်ႇပူႇ/တႅင်တမ်ႇပူႇ 1− တူၺ်းတီႈၵူၼ်ႈမၼ်း ဢၼ်ၸပ်းလိၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈသီမၼ်းၶႂ်ႈၽိူၵ်ႇဝႆႉၼႆၸိုင် တေလႆႈဝႃႈမၼ်းၶႅမ်ႉလီ၊ သင်ဝႃႈ မၼ်းလိူင်ဝႆႉၼႆၸိုင် ယိင်ႈၶႅၼ်းၶႅမ်ႉ။ 2− ပေႃးပဵၼ်ႁူၺ်ႇမၼ်းၵေႃႈ သင်ဝႃႈႁူၺ်ႇမၼ်းယၢဝ်းဝႆႉၼႆၸိုင် ပွင်ႇဝႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းတေၵိုၼ်းလီ၊ သင်ဝႃႈ ႁူၺ်ႇမၼ်းမူၼ်းမူၼ်းပွၵ်းပွၵ်းၼႆၸိုင် ပွင်ႇဝႃႈၼိူဝ်ႉၼႂ်းမၼ်းသီလႅင်ၼၼ်ႉတေၸဵမ်းလီ။ 3− လၢႆးလိူၵ်ႈမၼ်းထႅင်ႈမဵဝ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈတူၺ်းတီႈၵၢၼ်ႈမၼ်း/ ၵႅၼ်ႈမၼ်း၊ သင်ဝႃႈ ၵၢၼ်ႈမၼ်း ဢမ်ႇႁႅင်ႈ၊ ၵႅၼ်ႈမၼ်း ၶဵဝ်ဝႆႉၼႆၸိုင် ပွင်ႇဝႃႈမၼ်းပႆႇၵႄႇ၊ တႅင်တိုၵ်ႉၼုမ်ႇ ပႆႇလီၵိၼ်။ တႅင်ၸမ်ႇပူႇ/တႅင်တမ်ႇပူႇ 4- ပေႃးလဵတ်းတူၺ်း သဵင်မၼ်းၶဵင်ႈလီ လင်လီၸိုင် တၢင်းၼႂ်းမၼ်းသုၵ်းလီ ၸဵမ်းလီယဝ်ႉ – တူၺ်းလႆႈၼင်ႇၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်မႃးတီႈ website Health Care လႄႈ website Hello Sayarwon ၶႃႈဢေႃႈ။ | ['ပၢႆးယူႇလီ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured'] |
2025-03-30T09:00:00 | https://shannews.org/archives/64723 | လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၾၢင်ႉယူႇသဝ်း ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈႁႅင်း | ၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ႁႅင်းလူမ်းမႆႈၵေႃႈသုင်ၶိုၼ်ႈမႃးၵူႈပီပီ ၊ ပီၼႆႉၵေႃႈ လူမ်းမႆႈတေသုင်ႁႅင်း ၵွပ်ႈၼႆ ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈမႃးႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵႂႃႇ ၊ တႃႇႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းလွင်ႈၸဵပ်းမႆႈၶႆႈတၢႆ ယွၼ်ႉလူမ်းမႆႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉမႆႈႁႅင်းသေ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ တီႈမိူင်းထႆး မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆထိုင် 63 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းႁႅင်းလူမ်းမႆႈၶိုၼ်ႈသုင်လႄႈ မီးၽေးၼမ်။ ၸၢင်ႈပဵၼ် ႁႅင်းမႆႈၼႂ်းတူဝ်ၶိုၼ်ႈသုင် ၊ မဝ်း ၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ဝႆး ၊ ႁူဝ်ၸႂ်တွတ်ႇဢမ်ႇမၢၼ်ႇ လႄႈ ပဵၼ်သျွတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပိူင်လူင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢွၵ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ တေလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၾၢင်ႉႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈမုၼ်းၾၢႆႇၵုမ်းထိင်းတၢင်းပဵၼ် မိူင်းထႆး ပီ 2024 ၼၼ်ႉၸိုင် ၵူၼ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းၼႆႉ မီး 63 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၵႄႈဢႃႇယု 30 – 95 ပီ။ ၽတ်ႉၽဵင်ႇတႄႉ ပဵၼ်ဢႃယု 62 ပီ။ ၵူၼ်းလူႉတၢႆၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင် ၊ ယဵဝ်ႈဝၢၼ် လႄႈ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၵိၼ်လဝ်ႈ ၊ ဢွၵ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ တႃႇ 70% ပဵၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းလိူၼ် April ၽွင်းႁႅင်းလူမ်းမႆႈ မီးထိုင် 44 တီႊၵရီႊ ၸိၼ်ႊတီႊၵရိတ်ႉ။ တႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄႁေႉၵင်ႈၽေးလူမ်းမႆႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၵိၼ်ၼမ်ႉၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ၊ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း ဢၼ် မၢင် ၊ ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈၵိၼ်လဝ်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈမဝ်း ၊ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉယူႇသဝ်းပၼ်ၼႂ်းႁူမ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉၾူၼ်လူမ်း မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ် February တေႃႇထိုင် ၵၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈမိူင်းထႆး။ ၼႂ်းပီၼႆႉ တီႈၵဵင်းမႆႇ ၊ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၊ တၢၵ်ႇ ၊ မိူင်းထႆးတွၼ်ႈႁွင်ႇ လႄႈတင်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႅင်းလူမ်းမႆႈ ၼႂ်းလိူၼ် April တေသုင် လိူဝ် သေ 42 တီႊၵရီႊၸိၼ်ႊတီႊၵရိတ်ႉ ၼႆ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ | ['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-30T08:00:00 | https://shannews.org/archives/64716 | တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ တေၵမ်ႉၸွႆႈငိုၼ်း တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းထူပ်းၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ 2 မိုၼ်ႇသႅၼ် | မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ UWSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ တေပၼ်ငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းထူပ်းၺႃးၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ၵႂႃႇငိုၼ်း မၢၼ်ႈ သွင်မိုၼ်ႇသႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ မွင်ၸႂ်ၸွမ်း ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းႁူပ်ႉ ၺႃး ၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၵွႆးဢမ်ႇၵႃး တိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉပႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၽႃႇသႃႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸွႆႈထႅမ် ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၺႃးၽေး သၽႃႇဝ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇ သၼ်ႇ) သေ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉသေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇတဵင်ၵူၼ်းမိူင်းယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ – တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉပႃးဝႃႈ ၽွင်းၶၢဝ်းႁူပ်ႉၽေးသၽႃႇဝယူႇၼႆႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ် ပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ပၢၵ်ႈပၢႆႇဝႆႉၵွၼ်ႇသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸွႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်းၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉဝႃႈ မွင်ၸႂ်ၸွမ်း ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းၺႃးၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆပွၵ်ႈၼႆႉသေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶူဝ်းၶွင် လႄႈ ငိုၼ်း တွင်း တႃႇၸွႆႈထႅမ် ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်ၼႂ်းမိုဝ်း ပီႈၼွင်ႉၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸွမ်း ၽေးၶဵၼ်သၽႃႇဝၼႆႉ ၵႂႃႇယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းႁူပ်ႉၺႃးၽေး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ သေ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ မီးသုၼ်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်လႆႈ လၢႆလၢႆ တီႈႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈယူႇ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-29T23:39:10 | https://shannews.org/archives/64712 | ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ 900 ပၢႆ | ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းတီႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်းမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းယေးလူမ်ႉတဵင်ၵူၼ်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ 29/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမီးသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ 900 ပၢႆယဝ်ႉ ။ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 မိူဝ်ႈဝႃးယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်းၼႆႉလုၵ်ႉတီႈသုၼ်ၵၢင် တိူင်း ၸႄႈၵႅင်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းထိုင် 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျႃတ်ႉ၊ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းပဵၼ်ဝဵင်းၸႄႈၵႅင်း ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ။ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈယႂ်ႇသုင် လႄႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၵူၼ်ႇပင်းလူႉၵွႆၼမ်။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းလူင်၊ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈတင်းၼမ် မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆႁၢႆလၢႆ တင်းၼမ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလူဝ်ႇ တၢင်းၸွႆႈ ထႅမ်ထႅင်ႈ တင်းၼမ် ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ ၵၢင်ၶမ်ႈဝၼ်းသုၵ်း (28/03/2025) ၼၼ်ႉဝႃႈ ယွၼ်ႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) သေ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 8 ၸူဝ်ႈမူင်းၵူၺ်းၼႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းတိူင်းသိုၵ်း ၼေႇပျီႇတေႃႇ တၢႆၵႂႃႇ 96 ၵေႃႉ၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း 18 ၵေႃႉ၊ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉသႄႇ (ကျောက်ဆည်မြို့) 30 ၵေႃႉ ၊ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ပၼ်းပိုၼ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ မီး 732 ၵေႃႉယဝ်ႉ ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ လႄႈႁိူၼ်းၵူၼ်ႇ တဵင်ၵူၼ်းလူႉတၢႆ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸွမ်းႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း တင်း ဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼမ်ႁႅင်းလႄႈ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈ ထႅမ် လိူတ်ႈတင်းၼမ်ယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ႁူင်းယႃလူင် ၼေႇပျီႇတေႃႇ ဢၼ်ႁပ်ႉၵူၼ်းပဵၼ်လႆႈ 1000 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 3 မူင်းပၢႆၼႆႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်တိုၵ်ႉယူႇယူႇ သၼ်ႇဝႆး ႁႅင်းယူႇ။ ႁႅင်းထိုင် 3 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ။ ႁူင်းယႃလူင် တၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ တႃႈၵုင်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) မႃးယူတ်းယႃတူဝ်သမ်ႉပေႃး တဵမ်လူင်ၵႂႃႇသဵင်ႈ ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဢၼ်သုၼ်ၵၢင်လုၵ်ႉတီႈ တိူင်းၸေႈၵႅင်း မိူင်းမၢၼ်ႈမႃးၼႆႉ ႁႅင်းထိုင် 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျႃတ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶူဝ်၊ သဵၼ်ႈတၢင်း၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဢိၵ်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းသုင်၊ ႁေႃၵဝ်ႇလူင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ သဵၼ်ႈတၢင်းလူတ်ႉၾႆး၊ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တင်း ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ၊ ၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ လူႉၵွႆၵႂႃႇ တင်း ၼမ် ။ ၸုမ်းလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၼႃႈလိၼ်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ USGS တႄႉလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆပွၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လႅပ်ႈတေလူႉတၢႆၼမ်လိူဝ်ဢၼ်ထၢင်ႇဝႆႉတႄႉတႄႉ။ ၵူၼ်းတၢႆလႅပ်ႈဢမ်ႇယွမ်းမိုၼ်ႇၵေႃႉ -ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လႄႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ (ၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း) တႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ဝၼ်းတီႈ 29/03/2025 ၼႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတၢႆယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ မီး 1000 ပၢႆၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ဢၼ်ၸွႆႈလႆႈ မီး 2000 ပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ပွၵ်ႉၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵႂႃႇၸွမ်း ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈထုင်ႉပဵင်းၵွႆးဢမ်ႇ ၵႃး ယွၼ်ႈထိုင်ပႃး မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း၊ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မိူင်းရၶႅင်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တႃႈၵုင်ႈ၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ် (ပဲခူးတိုင်း)၊ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း၊ ဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) သေ ၼႂ်းဝဵင်းလူင် ၼေႇပျီႇတေႃႇ ဢိၵ်ႇပႃး ၼႂ်းတိူင်းမၢၼ်းတ လေး (ဝဵင်းလိူဝ်ႇ) ၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်းၸိူဝ်းၼႆႉ သၢႆၾူၼ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၶၢတ်ႇ။ ၵၢၼ်သပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ တုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ပႃး ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ- မိူင်းထႆးၵွႆးဢမ်ႇၵႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၵဵင်းမႂ်ႇ၊ မိူင်းၵွၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈသၼ်ႇဝႆႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိုၵ်းသုင် 30 ၸၼ်ႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈ ပႆႇယဝ်ႉ တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးတီႈၼိုင်ႈ ၵူၼ်ႇပင်းလူႉၵွႆၵႂႃႇသေ မီးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် (ႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႈ) ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ။ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 29 /03/2025 ၼႆႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၶူၼ်ႉႁႃတူဝ်ၵူၼ်းတိတ်းၶမ်ႈတႂ်ႈတိုၵ်းၵူၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၸွႆႈဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၵေႃႈ ၼႅတ်ႈႁွင်ႉပၢင်ၵုမ် ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶွမ်ႊမတီႊသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႇႁပ်ႉၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ဝႆႉၵူႈၸႄႈတွၼ်ႈ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ'] |
2025-03-29T17:13:22 | https://shannews.org/archives/64701 | ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် | ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းပၢႆ ၽွင်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းတႆး လႄႈ မိူင်းထႆး ပတ်းပိုၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈတၢႆယူႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းသေ မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈ ၼွင်လႅင် ဢိူင်ႇၵၢၼ်ႇၵျီး (ကံကြီးကျေးရွာအုပ်စု) ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၵျႅတ်ႉၾၢႆႊတိူဝ်ႊ မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၵေႃႈမီးပႃးၼႆ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “လိင်ႇပႅၼ်ႇ (ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း) ပွႆႇမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၺႃးမိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉဢိင်ႇသၼ်ႇ(ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼၼ်ႉ) လီလီယဝ်ႉဝႃႈ။ မၼ်းမႃးပၼ်ႇႁေ ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တၢင်း ၵၢၼ်ႇၵျီး တင်း ဝၢၼ်ႈၼွင်လႅင်ၼၼ်ႉၼေႈ။ ငိၼ်းဝႃႈ ႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵွႆၵႂႃႇၼမ်ၼႆဢေႃႈ။ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းသိုၵ်း DPLA တၢႆၵႂႃႇလၢႆလၢႆၵေႃႉယူႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၽွင်းၽႅၼ်ႇ လိၼ်ဝႆယူႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵျႅတ်ႉၾၢႆႇတႃႇ 3 လမ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼွင်လႅင်လႄႈ ၼၢင်းႁၢၼ်သိုၵ်း ထၼု DPLA တၢႆ 6 ၵေႃႉ၊ ၸၢႆးႁၢၼ်သိုၵ်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တင်းမူတ်း တၢႆၵႂႃႇ 7 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇၶႃး 2 လုၵ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ် 2 လုၵ်ႈ လႄႈ ဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇၺွင်ႇပိၼ်ႇ 1 လုၵ်ႈ တင်းမူတ်း ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ ။ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းမိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၶိူဝ်းယႂ်း လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇ ႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ ၸွမ်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်း လႄႈ ဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတီးယူႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-29T15:35:21 | https://shannews.org/archives/64698 | မိူင်းၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင် ၶိူင်ႈၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ၸႂ်ႉဢေႊဢၢႆႊ AI ၵုမ်း | တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင် ဢၼ်ဢဝ် ၻရူၼ်ႊယႂ်ႇ သႂ်ႇလွၵ်းလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ (Technology) ပၢၼ်မႂ်ႇ ၸႂ်ႉၺၢၼ်ႇပွမ် ဢေႊဢၢႆႊ AI ၵုမ်း။ ၼႂ်းဝူင်ႈလိုၼ်းသုတ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇ ယိုဝ်းတူၺ်းၶိူင်ႈမၢၵ်ႇလူင်ဢၼ်ၸႂ်ႉ AI ၵုမ်းၼၼ်ႉ၊ တူဝ် ၶိမ်ႊၵျွင်းဢိုၼ်ႊ ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်း မႃးၵုမ်း – ၼႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်း တႅမ်ႈတၢင်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇ KCNA တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/03/2025 ဝႃႈ – ၶိူင်ႈမၢၵ်ႇလူင် AI ၵုမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၽူႈၼမ်း ၶိမ်ႊ သႂ်ႇၸႂ်တူင်ႉတိုၼ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ မၼ်းၸၢႆးဝႃႈ ပဵၼ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢၼ်တေယုၵ်ႉမုၼ်းၸၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်း ႁႂ်ႈမီးၼႃႈမီးတႃၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ တၵ်းလႆႈယုၵ်ႉမုၼ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ AI ၸႂ်ႉၸွမ်းၼႂ်းၶိူင်ႈ ၻရူၼ်ႊ – ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈၻရူၼ်ႊ(ၶိူင်ႈမိၼ်ဢမ်ႇပႃးၵူၼ်းႁေႃႈ) ဢၼ်မိူင်းၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇၸႂ်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶိူင်ႈသႅၼ်းယႂ်ႇ၊ ယႂ်ႇလိူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ၵျႅတ်ႉ ယိုဝ်းသိုၵ်း။ ၾၢႆႇပၵ်းတႃၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉလႄႈ ၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇဢွၼ်ၵၼ်လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းပီၼႆႉ ၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈပဵၼ်ယွၼ်ႉ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်တင်း မိူင်းရတ်ႉသျႃႊ တႃႇႁူမ်ႇၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ဢၼ်ၵဝ်ႊရီႊႁွင်ႇ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းတႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်ယိုဝ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈမၢၵ်ႇလူင်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်လူၺ်ႈၶိူင်ႈၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈလႆႈ- ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင်- ၶၢဝ်ႇ CAN | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-28T21:11:49 | https://shannews.org/archives/64692 | သိုၵ်းတဢၢင်း ႁဵတ်းႁိုဝ် ၸတ်းၵၢၼ် လွင်ႈၶုတ်းဢွၵ်ႇၶူဝ်းႁႄႈတိုၼ်းလၢင်း ၼႂ်းမိူင်းၵုတ်ႈ | တင်ႈတႄႇၵၢင်ပီ 2024 မႃးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းၵုမ်း လႆႈ ၸေႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ။ မိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ဢွၵ်ႇ သႅင်လီသီလႅင် သႅင်ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ဢွၵ်ႇၼမ်။ ဝၢႆးလင် ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်မႃးၵေႃႈ ၶုၼ်ဢၼ်ၽွင်းငမ်း မိူင်းၵုတ်ႈၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃး။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ၽူႈမီးပိုၼ်ႉႁူႉ လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းဢွၵ်ႇ သႅင်လီသီလႅင်ၵိုၵ်းပိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် မၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းမေႃႇငိုၼ်း မေႃႇတွင်း တွၼ်ႈတႃႇ ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ(ၶရူဝ်ႇၼီႇ) ၸိူဝ်း မီးလွင်ႈၵပ်းသၢၼ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼၼ်ႉၼႆႉ ဝၢႆးပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီသေ တိုၵ်းသိမ်း ၵုမ်းၵမ်လႆႈၵႂႃႇ။ သိုၵ်း TNLA တီႈ မိူင်းၵုတ်ႈ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းတဢၢင်း တိုၵ်းလႆႈဝဵင်းသေ ၵုမ်းၵမ်လႆႈ ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း သၢမ်လိူၼ်ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ် ၽွတ်ႈႁႅၼ်းၵေႃႇမတီႇ ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် ၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင် ၼႂ်းၸေႊဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈမႃး။ တႄႇပိုတ်ႇပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၶုတ်းသႅင်ၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၶုၼ်မိူင်းဢၼ်ၵုမ်းၵမ် ၸေႈဝဵင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇသေတႃႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ယင်းတိုၵ်ႉဢမ်ႇမီး သုၼ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင် တဵမ်ထူၼ်ႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်မႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊလူင်ၸိူဝ်း ၵွင်ႉၵၢႆႇၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ မီးသုၼ်ႇလႆႈ ၶုတ်းသႅင်လႅင် ဢွၵ်ႇတီႈမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ မီးယူႇ 10 ဢွင်ႈတီႈ။ ဝၢႆးသိုၵ်းတဢၢင်း မႃးၵုမ်းထိင်း ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင်လႅင် ပတမျႃးၼၵႃး (ပတ္တမြားနဂါး) ဢၼ် ဢူးၼေႇဝိၼ်းထုၼ်း ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸုမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း (PNO) လႄႈ ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်၊ ၶွမ်ႊပၼီႊ ယတၼႃႇသျိၼ်ႇ၊ ၶွမ်ႊပၼီႊ လီႇမီႇတႅတ်ႉ သပူႇၵျေႃႇဢွင်ႇ ဢိၵ်ႇပႃး ၶွမ်ႊပၼီႊ တႅတ်ႉၼၢႆႇဢွင်ႇ လႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊလၢႆလၢႆဢၼ်ၼႆႉ ၺႃးသင်ႇဢိုတ်းပႅတ်ႈ။ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈသိုပ်ႇၶုတ်းဢဝ် သႅင်လႅင်ထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းဢၼ် သိုၵ်းတဢၢင်း ႁၢမ်ႈဢမ်ႇပၼ် ၶုတ်းသႅင်ဢွၵ်ႇထႅင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈလွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သေ တႄႇၶၵ်ႉၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင်လႅင် မႃးၶိုၼ်းၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း သိုၵ်းဝ UWSA ၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်ၶုတ်းဢဝ် သႅင်လႅင် ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႆႉပဵၼ်တီႈဢွင်ႈႁၵ်ႉသႃ သၽႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “ၶဝ်ၵႂႃႇၶုတ်းဢဝ်သႅင် ဢွင်ႈတီႈၵွၵ်ႉၵုၼ်း (ပတ္တမြားမြေဂေါက်ကလပ်နေရာ) ၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၵျိုၵ်ႈ။ ၶဝ်ၵႂႃႇၶုတ်းဢဝ်သႅင်တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပေႃးယွၵ်းယွႆလူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵွႆးဢွၵ်ႇပိူင်ဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၶုတ်းဢဝ်ၼမ်လူၼ်ႉၼမ်လိူဝ် (အကြီးစားတူးဖော်ခွင့်) ၼႆႁႄ ၶဝ်ႁမ်ႉႁဵတ်းၶိုၼ်း” ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶုတ်းဢဝ်သႅင်လႅင်ယူႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းတဢၢင်းၵမ်ႈၼမ်သေ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸမ်ႉ ၵူၺ်းလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်း ၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းလိူၼ်သေ ၶုတ်းသႅင်ပၼ်ၵွႆး ၼႆယဝ်ႉ။ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တေႁဵတ်းၵၢၼ် ၶုတ်းသႅင်လႆႈ ဢိတ်းဢွတ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈယွၼ်းၶႂၢင်ႉတီႈ ၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဢိူင်ႇဢွၼ်တၢင်းသေ တေလႆႈမီးပႃး ဝႂ်သႂၢင်းၶွၼ်ႇ။ ဝႂ်သႂၢင်းၶွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီသေ မီးသုၼ်ႇလႆႈၶုတ်းဢဝ်သႅင် တႃႇၼိုင်ႈလွၵ်းၵွႆးၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်း TNLA တီႈမေႃႇသႅင်မိူင်းၵုတ်ႈ “ပေႃးၵႂႃႇတၢင်ႇဝႂ် ယွၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၶုတ်းသႅင်ၼႆ ၶဝ်ဢမ်ႇလႃႈလီပၼ်။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပၼ်ႁဝ်းၶုတ်း ၵႃႈၼင်ႇပွင် ပဵၼ်လႆႈၼႆၵွႆး။ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်သႅင်လႅင်ဢွၵ်ႇၶႅမ်ႉၼႆႉ ၶဝ်ပေႃးသိမ်းဢဝ်ဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ လွၵ်းၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင် ၼႂ်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈၶုတ်းၼႆႉ ဢေႇႁႅင်းတေႉတေႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵတ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈၶုတ်းသႅင် ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း လူၺ်းယေႇဢူး တွပ်ႇဝႆႉပၼ်ၼႂ်း သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဝႆႉဝႃႈ “ၸိူဝ်းၶႂ်ႈၶုတ်းဢဝ်သႅင် ၸွမ်းၼင်ႇႁႅင်းပွင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတၢင်ႇမၢႆ ၽၢင်တီႈ ၵေႃႇမတီႇၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင်ၼၼ်ႉလႆႈယူႇ။ ပေႃးသႂၢင်းပၼ်ၶွၼ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇမုၵ်ႉၸုမ်း မၵ်းတတ်း ဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေပၼ်ၶုတ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်” ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမႄႈၶူင် (မဲခေါင်သတင်း) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃႇမတီႇၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းသႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်တႃးဢူၵ်ႉတမွင်း (တားအုပ်တမောင်း) ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၵေႃႇမတီႇငဝ်ႈငုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်း ပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တဢၢင်း TNLA ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 11/11/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သေ မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်း ၶုတ်းသႅင်လႅင်ဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸွမ်း ဢေႇသုတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵမ်းၵႂႃႇ တင်းၼမ် လႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆၵႂႃႇၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းလင်မၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ-မူၺ်ၶမ်း | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'Featured'] |
2025-03-28T20:28:18 | https://shannews.org/archives/64685 | UWSA ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၾၢႆႇၼႃႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ် | မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/03/2025 ႁွင်ႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် မိူင်းဝႃႉ WSTV ႁၢႆးငၢၼ်းၵႂႃႇ လွင်ႈလုမ်းတႅပ်းတတ်း တြႃး တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉ UWSA ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆ ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းၸပ်းယိၼ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၾၢႆႇၼႃႈၵူၼ်းတင်းၼမ် တီႈၼႂ်းမိူင်းပွၵ်ႉ ၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ် တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၺႃးပၼ်တူတ်ႈတၢမ်တၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ပလိၵ်ႈ မိူင်းဝႃႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၶျဵၼ်ႇသၢႆႇတၢဝ်ႉ ဢႃႇယု 24 ပီ ယူႇသဝ်းၼႂ်းၸေႈဝဵင်းမိူင်းမႂ်ႇ ၸေႈတွၼ်ႈ မိူင်းမႂ်ႇ ၼႃႈတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA တူင်ႉၼိုင်ၵုမ်းၵမ် ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9/9/2024 ၼၼ်ႉမၼ်းၸၢႆး ၽိတ်းမေႃးထဵင်ၵၼ်တင်း ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းသေ ဢဝ်လႅမ်ႈလဵၵ်းပေႃႉ ႁႅမ်တႅင်းသႂ်ႇ ထိုင်တၢႆ။ ႁၢင်ႈ ၽူႈၸၢႆးၵူၼ်းတိတ်းယႃႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆ တီႈမိူင်းပွၵ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတေတႅပ်းတတ်း ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼႆႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလုမ်းတႅပ်းတတ်းတြႃး လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်း ယၢမ်းၵူတ်ႇထတ်းႁိုင် မွၵ်ႈ 6 လိူၼ်- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼႆႉ ၵွၼ်ႇပႆႇၺႃးတၢင်းၽိတ်း ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းတၢႆ မၼ်းၸၢႆး ၺႃး ဢဝ်လိူင်ႈ ဝႆႉ လူၺ်ႈတၢင်းၽိတ်း ယႃႈမဝ်းၵမ်၊ လၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ လႄႈ ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈယူႇၼႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၽွင်းဢဝ်မၼ်းၸၢႆးလဵပ်ႈပၼ်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ ၼင်ႇၼႆ ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ပီ 2024 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉ UWSA ယၢမ်ႈ ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၽိတ်း ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းတၢႆ – တေႃႇၼႃႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ် ၼႂ်းၸေႈဝဵင်း ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ၸေႈတွၼ်ႈႁူဝ်ပၢင်ႇ ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-28T17:43:22 | https://shannews.org/archives/64671 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ | တႄႇႁၢင်လိူၼ် မတ်ႉၶျ် ၼႆႉမႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်း ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလွႆၶေႃ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း၊ တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတဝ်ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေတီႉၺွပ်းၵႂႃႇပႃးထႅင်ႈ ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်း မၢႆၾၢင်သေ ထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ပေႃးပဵၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ဝႆႉၼႆတီႉၺွပ်းၵႂႃႇပႃးမီးမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလွႆၶေႃ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈ ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼမ်၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးၵူတ်ႇထတ်းယွၼ်းတူၺ်း မၢႆၾၢင် Kpay ၸိူဝ်းၼႆႉ ၊ ပေႃးၶဝ်ထၢင်ႇထိူမ်သေ လွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၶဝ် တီႉၺွပ်း ၊ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ၶွင်ႈၵၼ်တင်း ၸုမ်း PDF ၼႆသေ တီႉၵႂႃႇတႆးၵေႃႉၶႃႈ 2 ၵေႃႉယဝ်ႉ လႆႈငိၼ်းၶဝ်ဝႃႈ ၸၢင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈထိုင် 12 ပီၼႆဝႃႇ။ တလဵဝ်ဢၼ်ၶႃႈ ႁူႉတႄႉၶဝ်တီႉၺွပ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵေႃႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ တင်းမူတ်း မီး 13 ပွၵ်ႉ ၵူၼ်းမႃးယူႇၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 5 ပွၵ်ႉယဝ်ႉ ၊ ပေႃးတေပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းၼႆႉ လႆႈဢဝ် မၢႆၾၢင် ၊ ႁၢင်ႈၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်း လႄႈ ပုင်ႇၸၢမ်ႇ 10 ၸိူဝ်းၼႆႉ ပၼ်ဝႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ၸုမ်ႇ ၊ ဢဝ်ဝႆႉတီႈႁိူၼ်း 1 ၸုမ်ႇ ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈ ၵဵတ်ႉ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉ မီး 3-4 ဢၼ် ၊ပေႃးဢမ်ႇပႃးမၢႆၾၢင် ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉ- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ပေႃးတေၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ လႆႈပႃးမၢႆၾၢင်ၵႂႃႇ ၊ ပေႃးဢမ်ႇပႃးၵေႃႈ တီႈၵဵတ်ႉဢမ်ႇပၼ်ၵႂႃႇ ၊ ပေႃးၶဝ်ထဵတ်ႈထၢမ် လႆႈလၢတ်ႈ ပႃးဝႃႈ တေၵႂႃႇလႂ် ၵႂႃႇႁဵတ်းသင် တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းၶၢဝ်းလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈလၢတ်ႈပႃးႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၼၢင်းယိင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ လႆႈပွၵ်ႈမႃးၵူၺ်း ၊ လႆႈမႆႈၸႂ်ၵူႈလွင်ႈ ၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၊ ၵူၼ်းလူင်လႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ လွင်ႈၵဵပ်းၵူၼ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမႆႈၸႂ်။ လွင်ႈမၢၵ်ႇမႅင်း ၼႂ်းႁႆႈၼႂ်းသူၼ်ၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်။ မၢင်ဝၢၼ်ႈမၢင်ပွၵ်ႉၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈသေဢိတ်း။ၽႂ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ တိၵ်းတိၵ်း ”- ဝႃႈၼႆ ။ မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 27/3 /2025 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူဝ်ႇၵျေႃႇတူႇ ဢႃယု 27 ပီ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉယူႇတီႈႁိမ်း ၼွင်ၼမ်ႉ တီႈၵၢင်ဝဵင်းလွႆၶေႃၼၼ်ႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇသေ တိၼ်ပုတ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်းယႃ ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 20/3/2025 မႃး သိုၵ်း KNDF ပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်တေမိူဝ်းၶိုၼ်း တီႈသဵၼ်ႈတၢင်း လွႆၶေႃ လႄႈသီႇသႅင်ႇဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၼမ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလႆႈၵူႈၶၢဝ်းလႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ယႃႇၵႂႃႇမႃး ၊ လုၵ်ႉတင်းဝဵင်းသီသႅင် – မႃးဝဵင်းလွႆႇၶေႃ ၼႂ်းၵႄႈတၢင်းၵဵတ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵဵတ်ႉ ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 သေ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ထိုင်တီႈလူႉလႅဝ်ႁၢမ်းၵႂႃႇသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉၼႂ်းဝဵင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၼႃႈတီႈသေ ႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-28T16:56:01 | https://shannews.org/archives/64669 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ တီႉၺွပ်းမၢပ်ႇငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း | သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တီႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်းသေ မၢပ်ႇမႂ်ယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ ။ ဝၼ်းတီႈ 26/3/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 200 ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၵူႇတီႉ ( ကျောက်ကူတိ ) သေတီႉၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မျႃႉၵုင်း ( မြကုန်း ) ၵႂႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇတီႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မျႃႉၵုင်း ( မြကုန်း ) ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၵူဝ်ႇတႃးၵျီး ဢႃယု 25 ပီ ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်း ၽွင်းမၼ်းၸၢႆးတိုၵ်ႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵႂႃႇဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၵူႇတီႉ( ကျောက်ကူတိ) ။ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵမ်းၵမ်းထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ၊ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵူဝ်ႇတႃးၵျီး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မျႃႉၵုင်း ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈဢၢၼ်း ၵႂႃႇပၼ်ငိုၼ်း ၵႃႈၼဵင်ႈဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵူႇတိ ။ သမ်ႉၵႂႃႇႁူပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵၢင်တၢင်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁႄႉထဵတ်ႈထၢမ်မၼ်းတႂ်ႈတႂ်ႈၼိူဝ်ၼိူဝ်။ မၢပ်ႇဝႃႈပဵၼ် သိုၵ်း PDF ၼႆသေ တီႉဢဝ်မၼ်းၵႂႃႇ။ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉမၼ်းၸၢႆး ႁွင်ႉဢဝ်ၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ၵႂႃႇယွၼ်းႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယွၼ်းငိုၼ်း 10 သႅၼ်ပျႃး ယဝ်ႉၸင်ႇပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 27/3/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၵွင်ႈ ပေႃႉထုပ်ႉၵွၵ်းႁူဝ် ၊ တိၼ် ၊ မိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉမၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၶိူဝ်းယႂ်းလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႆႈၸႂ် ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသူၼ်ႁဵတ်းႁႆႈ ဝႃႈၼႆ ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၼႆႉ ၶဝ်ၵႆႉတီႉၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၵႂႃႇၼႃႇ ၊ တလဵဝ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇသူၼ် ၊ သူၼ်ၼဵင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇ ၊ ပွႆႇမၼ်းၵႄႇပႅတ်ႈလၢႆ ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၊ ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီယူႇသေဢိတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁိမ်းဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ မီးလုၵ်ႈၸုမ်း PDF လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႆႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃး ၼိုင်ႈလိူၼ် 2 – 3 ပွၵ်ႈ သေ ၵႆႉပၵ်းတပ်ႉ တီႈၼႂ်းၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈသေ ယူႇသဝ်း။ သဵင်ၵွင်ႈၸၢင်ႈတႅၵ်ႇလႆႈၵူႈၶၢဝ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵၢင်ႉၵႄႇၵွၼ်းဢိူင်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ လိူၵ်ႈၼႃႈသေၸင်ႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ တႃႇၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႉၸူၵ်းမႄး၊ ၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉၵဵပ်းၵႂႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်တင်းၵၢင်ႉၵႄႇမႃးၸဵမ်ပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇပေႃႈမႄႈ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးငိုၼ်းတွင်းလႄႈဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆ ၼႆၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇယူႇသဝ်းသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းမိူင်း။ မၢင်ဝၢၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇပႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈလူးၵွၼ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-28T16:34:35 | https://shannews.org/archives/64663 | ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ ယွၼ်ႈမိူင်းတႆးလႄႈမိူင်းထႆးပတ်းပိုၼ်ႉ | ဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၶၢဝ်းယၢမ်းမိူင်းတႆး ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း သုၼ်ၵၢင်လုၵ်ႉတီႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်း တွၼ်ႈၵၢင်မိူင်းမၢၼ်ႈ သၼ်ႇႁႅင်းထိုင် 7.7 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၵမ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်ၵဝ်ႇ ၸႄႈၵႅင်း-ဢၢင်ႇဝ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၵဵဝ် ႁၢၵ်းၵွႆ။ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ဢၼ်ၶႅၼ်ႈၵၼ် မႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းတႄႉ ႁေႃၵဝ်ႇဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၶူဝ်ၼႂ်းဝၢင်းရူတ်ႉၾႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၼ်ႇ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဢိၵ်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းသုင်ၸိူဝ်းၼႆႉလူႉၵွႆၼမ်။ သၼ်ႇယွၼ်ႈထိုင် မိူင်းၶႄႇတွၼ်ႈတႂ်ႈ။ ႁိူၼ်းယေး တိုၵ်းသုင် ၵူၼ်ႇပင်း။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလႄႈ ႁေႃၵဝ်ႇဝဵင်းလိူဝ်ႇၵူၼ်ႇပင်း ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင်လၢႆမိၼိတ်ႉ မွၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းမိူင်းတႆး 1 မူင်းပၢႆသမ်ႉ လုၵ်ႉတီႈသုၼ်ၵၢင်မီးတီႈ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ။ တေႃႇၼႃႈပၢင်မၢၵ်ႇၽႃႈ ၸႄႈဝဵင်းပၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ်။ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး 30 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ။ သၼ်ႇႁႅင်းထိုင် 4.9 မႅၵ်ႊၼီႊၵျုတ်ႉ။ ႁႅင်းသၼ်ႇယွၼ်ႈထိုင်ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းထႆး။ တီႈဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈၼၼ်ႉ တိုၵ်းလူင်တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်ႇလူင်းလူႉပင်းမူတ်း။ ၶၢဝ်ႇထႆး ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ မွၵ်ႈ 300 ပၢႆ ၶၢင်ႉၶမ်တႂ်ႈတိုၵ်းၵူၼ်ႇတဵင်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈလွတ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတေမီးၵႃႈႁိုဝ်ပႆႇတႅတ်ႈတေႃး။ သၢႆၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ ယွၼ်ႈထိုင် ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဢွင်ႇပၢၼ်း လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ။ ဝတ်ႉၵျွင်းၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈၼႂ်းၼွင်ႈႁၢႆးယႃႈၵေႃႈၵူၼ်ႇပင်း။ ၼႂ်းထုင်ႈပူင်း သီႇသႅင်ႇ ၼွင်မွၼ်ၵေႃႈမီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလႄႈ ၶူဝ်ၵဝ်ႇ ၸႄႈၵႅင်းႁၢၵ်းၵွႆ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉပႆႇႁူႉၶၢဝ်ႇႁူဝ်ယွႆႈ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်တႄႉတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ – သုၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တင်းမူတ်းမီး 4 တီႈ။ တီႈၸႄႈၵႅင်း၊ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး)၊ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ လႄႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆး တီႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၊ ၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ မိူင်းထႆးတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ၼႂ်းၾင်ႇလိၼ်မိူင်းတႆး – ဢၼ်တေႃႇၼႃႈပၢင်မၢၵ်ႇၽႃႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်ၵေႃႈမီးသုၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆလႄႈ တိုၵ်းမႂ်ႇဢၼ်တိုၵ်ႉၵေႃႈသၢင်ႈယူႇတီႈဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈၵူၼ်ႇပင်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈတိုၵ်ႉၶၢင်ႉၶမ်ဝႆႉၼႂ်းမႂ်းဢမ်ႇယွမ်း 300 ဝႃႈၼႆ | ['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-29T18:28:36 | https://shannews.org/archives/64661 | သၢင်ႇလွင်း | ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ သႃသၼႃပုတ်ႉထ ၼိၵၢႆး/ၼိၵႃယ (ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ) မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်သႃသၼႃၵိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တင်ႈတႄႇ 1961 ၊ လူၺ်ႈမီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃသၼႃပုတ်ႉထ 90 % ၼမ်သုတ်း ၼႂ်းပုၼ်ႈသူၼ်ႇၼမ်။ မၢၼ်ႈ၊ တႆး၊ ရၶႅင်ႇ၊ မွၼ်း၊ ယၢင်း လႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇ ဢၼ်ထင်သဝ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈ ပဵၼ်တီႈယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ။ ပုတ်ႉထသႃသၼႃၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမိူဝ်ႈၶၢဝ်းၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢႃသူဝ်းၵ ယူၵ်ႉမုၼ်းတူင်ႇဝူင်း ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၽွင်းပီ ပုတ်ႉထသႃသၼႃ 236 ။ လႆႈသူင်ႇၽွင်းၶဵဝ်ၵႂႃႇ ၽႄႈသႃသၼႃၶဝ်ႈမႃးသူႇၼႂ်းၵုၼ်သုဝၼ်းၼၽုမ်းလႄႈလၢႆလၢႆမိူင်း ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း 9 သၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၢၼ်ႈၵေႃႈပႃးၼႂ်းၵုၼ် သုဝၼ်းၼၽုမ်း ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈယင်းယုမ်ႇဝႃႈ သုဝၼ်းၼၽုမ်း မီးသုၼ်ၵၢင်ယူႇတီႈ သထူင်ႇ (သထိူမ်ႊ) မိူင်းမွၼ်း ပွတ်းတႂ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ။ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႉသေ ၼပ်ႉသွၼ်ႇ ပိုၼ်းပဵၼ်မႃး။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၽွင်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 6 ။ ၵွပ်ႈဝႃႈလႆႈႁၼ်လၵ်းထၢၼ် ပဵၼ်မၢႆတွင်း တွၵ်ႇၸမ်ႈဝႆႉၼႂ်းၽႃးသႃ ပႃလိလႄႈ ၵၢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်း သႃသၼႃပုတ်ႉထ။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဝဵင်းပၢင်လူင် to PL Youth ၵဵဝ်ႇလွင်ႈသႃသၼႃပုတ်ႉထၼႆႉသေလႄႈ တႆးႁဝ်းၵေႃႈမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ် မီးၸႂ်သတ်ႉထႃး၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်တိုၼ်ႇတူဝ် သိုပ်ႇသၢၼ်သႃသၼႃ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ၸွမ်းၵၢၼ်ပဵၼ်မႃး ၊ ဝၢႆးပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဢဝ်ၼိပ်ႉပၢၼ်ႇ ၵႂႃႇလႆႈမွၵ်ႈ 200 ပီ ပၢႆပၢႆယဝ်ႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽွင်းၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢႃသူဝ်းၵ ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း။ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈပဵၼ် ၽူႈၼပ်ႉထိုဝ် ၵိူဝ်းလီ ဢိၵ်ႇတင်းမီးၸႂ်မႅတ်ႇပႅင်းႁၵ်ႉသႃယုၵ်ႉယွင်ႈ သႃသၼႃ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈယႂ်ႇလူင်တႄႉတႄႉ လႄႈသၢင်ႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ၼႃးမုၼ်၊ ၶုတ်းၼမ်ႉဝေႃႇ လူႇတၢၼ်း 84,000 (ပႅတ်ႇမိုၼ်ႇ သီႇႁဵင်) ဝေႃႇ။ ၵေႃႇသၢင်ႈၽရႃႉထၢတ်ႈၸေးၻီး (ၵွင်းမူး) 84,000 ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ပေႃးထိုင်လိူၼ် 12 မူၼ်းၵေႃႈ လူႇတၢၼ်းၽႃႈၸီးဝွၼ်း (ၸီဝရ – ၽႃႈသၢင်ႇၵၢၼ်း) ၵူႈပီ၊ ဢိၵ်ႇတင်း လူႇတၢၼ်းပဵၼ်း (သွမ်း) သင်ၶၸဝ်ႈ လႄႈ ရႁၢၼ်းတႃႇ ၶဝ်ၸဝ်ႈ ၼပ်ႉမိုၼ်ႇတူၼ်ၵူႈပီ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႆႈႁဵတ်းၵုသူလ်တၢင်းလီတင်းၼမ်ၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈပႆႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသၢႆမၢႆ (သႃသၼႃ တႃယၸ်ႉၸ) မိူၼ်ၼၢင်းဝိသႃၶႃ၊ ၽူႈမၢၵ်ႈၵူၼ်းမီးလူင် ဢၼႃထပိၼ်။ မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇဢဝ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈမႁိၼ်တ ၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၵၢၼ်သႃသၼႃပုတ်ႉထၶမ်းၽြႃး ပဵၼ်ၸဝ်ႈသေ – ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈၶုၼ်မီးၼၼ်ႉ လႆႈၼုင်ႈၶူဝ်းၸဝ်ႈၸၢႆးၵႅမ်မိူင်း ၶိုၼ်ႈၶီႇၸၢင်ႉ မႃႉ ၵႄႇမၢတ်ႈၽွင်းမိူင်း၊ ၸိူင်ႉၼၢင်းၶဝ် ၵင်ႈၸွင်ႈၽိူၵ်ႇ ၸွင်ႈၶမ်းပၼ် ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁႄႇလွမ်ႉႁွပ်ႈၸွမ်းၶၢင်ႈ ၼႃႈ လင် လဵပ်ႈႁေႃၸဵတ်းႁွပ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇမုင်ႈသူႇၸူး ဝတ်ႉလူင် ဢသူဝ်းၵႃႇရႃႇမ ယဝ်ႉႁပ်ႉသိလ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ (သႃမၼေႇ) ၊ ယေႃးယူၵ်ႉၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၽရႃႉၽိၵ်ႉၶု (ၸဝ်ႈၸၢင်း) ။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး သႃသၼႃပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၽႄႈတိူၼ်းၶိုၼ်ႈမၢၵ်ႈလၢႆမႃးလႄႈၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးၵေႃႈ သူင်မိုတ်ႈၵိူဝ်းလီ ပုတ်ႉထၶမ်း ၽြႃးၸဝ်ႈသေဢဝ်ပဵၼ်ယိူင်ႈယၢင်ႇႁဵတ်းမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ထိုင်တီႈ ယဵၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ်တၢင်းယုမ်ႇယမ်ဢဝ်ပဵၼ် ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး သိုပ်ႇမႃးတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၸၢႆး သိတ်ႉထတ်ႉထ ဢွၵ်ႇႁၢင်ႈႁေႃသေ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ၼၼ်ႉ ဢမၢတ်ႈ သၼ်ၼ ၸွမ်းသူင်ႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈၵႅဝ်ႈ(သၢင်ႇလွင်း) ၼႆႉ ယိူင်ႈဢဝ်ၸွမ်းၾၢင်ႁၢင်ႈ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၸၢႆး သိတ်ႉထတ်ႉထ ဢွၵ်ႇႁၢင်ႈႁေႃသေ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။ ဢၼ်တႆးဝႃႈပေႃႈသၢၼ်ႈ/မႄႈသၢၼ်ႈ “ၵူၼ်းလူလွမ် လုမ်းလႃးလုၵ်ႈၵႅဝ်ႈ (သၢင်ႇလွင်း)ၼၼ်ႉၵေႃႈ” ဝႃႈပဵၼ် ဢမၢတ်ႈသၼ်ၼ (ဢၼ်ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ် ၵၼ်တင်း ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၵေႃးတမ ) ၊ ၽူႈၵေႃႉဢၼ် ၸွမ်းသူင်ႇၸဝ်ႈသိတ်ႉတထ ၵႂႃႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ တႃႇပၢတ်ႇမူၺ်းထႃႁူဝ်ၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း။ ၵွပ်ႈၸိုဝ်ႈဢမၢတ်ႈၼၼ်ႉဝႃႈ “သၼ်ၼ” ၼႆလႄႈ ဝၢႆးမႃးတႆးၸင်ႇယိူင်ႈႁွင်ႉဝႃႈ “ဢၢႆႈသၢၼ်ႈ” ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈ တႆးၼႆႉသူင်ပွႆး ပူၼ်ႉတီႈ။ ႁဵတ်းပွႆးသၢင်ႇလွင်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈ သဵင်ႈငိုၼ်းပဵၼ်ႁူဝ်မိုၼ်ႇႁူဝ်သႅၼ် ။ ဝၢႆးပွႆးသၢင်ႇလွင်း ယဝ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈႁႃသၢႆႈတႅၼ်းၼီႈသိၼ် တင်းပီၵေႃႈဢမ်ႇမူတ်းသဵင်ႈလႆႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ၽိူဝ်ႇတေဢဝ်ငိုၼ်းပဵၼ်မိုၼ်ႇပဵၼ်သႅၼ်ၵႂႃႇ ႁဵတ်းပွႆးသၢင်ႇလွင်း တႃႉဢဝ်ၵႂႃႇၸွႆႈ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁိုဝ် ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇလီႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈမီး။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉလၢတ်ႈၼင်ႇၼၼ် သေတႃႉၵူၼ်းၵေႃႉလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇဢဝ်လုၵ်ႈတဝ်ႈလဝ်ႇလၢၼ် ႁဵတ်းသၢင်ႇလွင်းၼႆၵေႃႈ တူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇဢဝ်ငိုၼ်းၵႂႃႇၸွႆႈ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁိုဝ် ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈတဝ်ႈလၢၼ်လိၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႇလွင်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉ မိူဝ်ႈမီးလုၵ်ႈတဝ်ႈလဝ်ႇ လၢၼ်မႃးၵေႃႈႁႂ်ႈပေႃးလႆႈႁဵၼ်းႁူႉထမ်းမၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ။ ဢၼ်လႆႈဢဝ်လုၵ်ႈဢဝ်လၢၼ်ၵႂႃႇၼုင်ႈသၢင်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈမီးၵုသူလ်ယႂ်ႇလူင်ယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈမၢင်ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးၵေႃႈ ၵႂႃႇယွၼ်းဢဝ်လုၵ်ႈၸၢႆးၸိူဝ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်းမႃးႁဵတ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵႂႃႇယွၼ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပေႃႈဢွၵ်ႇမႄႈယေႃးလူင် ၸွမ်းမိၵ်ႉသူၺ်ႇဢူၺ်းလီ ၸိူဝ်းပိူၼ်ႈမီးလုၵ်ႈၸၢႆး- ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ်ၽူႈမီးၵုသူလ်ယႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဝဵင်းပၢင်လူင် to PL Youth ၵွႆးၵႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ လိုၼ်းလင်မႃးၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ဢၼ် ႁဵတ်းလွင်း ၼုင်ႈသၢင်ႇ ၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈယူႇဝတ်ႉဝႃး ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ႁဵၼ်းထမ်းသင်။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် မီးႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ယူႇဢမ်ႇႁိုင်ၵေႃႈလႆႈၶိုၼ်းထွတ်ႇထၢၵ်ႈၽႃႈလိူင်သေ သိုပ်ႇ ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်သွၼ်ပၼ်ပၢႆးႁူႉတၢင်းလူၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ တၢင်း ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၼုင်ႈသၢင်ႇ ယူႇဝတ်ႉယူႇၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ ၵေႃႈဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းတႃႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈႁဵၼ်းထမ်း- ပိူင်ႈၵၼ်တင်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်။ ႁူမ်ႈဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းလေႃးၵီႇလေႃးၵုၵ်ႉၵေႃႈယင်းပဵၼ်ၵၢၼ်သူင်မိုတ်ႈႁဵၼ်းႁူႉ ၵၢၼ်ယူႇၼႂ်း မူႇၸၢဝ်း ပုတ်ႉထ၊ ႁူမ်ႈတင်း ၵၢၼ် ႁဵၼ်းပႃးတၢင်းလူၵ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်။ လိူဝ်သေႁဵၼ်းယဝ်ႉၸၼ်ႉမႁႃပယူၵ်ႇ 9 (ထမ်းမၸႃရိယ) သုင်သုတ်းပႃလိထမ်း ၸဝ်ႈယဝ်ႉ ယင်းႁဵၼ်းဢဝ်ၾၢႆႇတၢင်းလူၵ်ႈသေ လႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူးထိုင်ၸၼ်ႉၻွၵ်ႉတိူဝ်ႊရ် Ph.D ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၾၢႆႇတၢင်းထမ်းၵေႃႈ လႆႈၸုမ်ႈၶူးသုင်သုတ်းထိုင် မႁႃပယူၵ်ႇ 9 (ထမ်းမၸႃရိယ) ၾၢႆႇတၢင်းလူၵ်ႈၵေႃႈ ၸုမ်ႈၶူးၸၼ်ႉၻွၵ်ႉတိူဝ်ႊရ် Ph.D။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၵၢပ်ႈပၢၼ်လႄႈငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆသေတႃႉ ၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ်ၵၢၼ်ၿူၶျ်ႇပဵၼ်သမ်ၼဵရ်း (ႁဵတ်းလွင်းၼုင်ႈသၢင်ႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉ ယင်းပဵၼ်ၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ်ႁိတ်ႉမိုတ်ႈသူင်ၵၼ်ယူႇတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ႁူမ်ႈဝႃႈယၢမ်းၼႆႉတႆးလႆႈပၢႆႈ ၼီဢွၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်း သေမႃးပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယူႇ ၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ႁေႃႁိူၼ်းၸိူၼ်းတၢင်ႇ တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ၽႅၼ်ႇလိၼ်တီႈၵိူတ်ႇမိူင်းႁဝ်းမႃး ၸွမ်းလႆႈၵေႃႈ တႆးႁဝ်းယင်းဢဝ်ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ၊ လိၵ်ႈလၢႆးၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆႁဝ်း မႃးယိုၼ်ယၼ်ၵၢၼ်ပဵၼ်တႆး ပဵၼ်ဢူငဝ်းၵိုၵ်းတူဝ်ၵိုၵ်းၸၢတ်ႈႁဝ်းယူႇ ဢမ်ႇပိုၼ်ႉဢမ်ႇပႅတ်ႈ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈႁၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးႁဵတ်ႇၽူလ်(လွင်ႈတၢင်း) ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ် ပဵၼ်ၵၢၼ်သဵင်ႈငိုၼ်းပိူင်တွင်း ဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်းၼႆၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇပီႈၼွင်ႉထႆး လႄႈသင် ၵူၼ်းတၢင်ႇၸၢတ်ႈၶဝ်ၸိူဝ်းလႆႈႁၼ် ပွႆးသၢင်ႇလွင်း တီႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ႁိုဝ် တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇယူၵ်ႉယွင်ႈဢၢမ်းၼႂ်းမူႇၵူၼ်းတၢင်ႇၸၢတ်ႈ ႁူမ်ႈတင်းပီႈၼွင်ႉထႆးတင်းၼမ်ယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပွႆးသၢင်ႈလွင်းၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်ဢၼ်ႁဵၼ်းဢဝ်ၻီႊၵရီႊ MA ၶဝ် ယင်းဢဝ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပဵၼ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ဝိထယႃးၼိၽူလ်း thesis လွင်ႈပွႆးသၢင်ႇလွင်းၼႆႉသေ လႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူးၵႂႃႇၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈ ဢေႃႈ။) | ['Featured', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း'] |
2025-03-28T13:51:57 | https://shannews.org/archives/64658 | ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်လဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 100 ပၢႆ | တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸေႈမိူင်း တင်း ၸေႈတိူင်း လၢႆလၢႆတီႈ။ တိူဝ်ႉၺႃးၸွမ်းဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းလိူၼ်လဵဝ် တၢႆ 100 ၵေႃႉဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၺႃး မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းတိူင်းမၢၼ်းတလေး မိူၼ်ၼင်ႇ ၸေႈဝဵင်း ၸျိၼ်ႉၵူး (စဉ့်ကူးမြို့နယ်) တီႈဝၢၼ်ႈလႅတ်ႉပၢၼ်ႇလႃႉ (လက်ပံလှ ) ၼၼ်ႉ တၢႆ 40 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်းသမ်ႉ 8 ၵေႃႉ ၊ တိူင်းမၵူၺ်း 55 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ 50 ပၢႆ ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ သုမ်းသိုၵ်းၼႂ်း ၼႃႈ လိၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၼမ်မႃးတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းၸွႆႈၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇၶဝ် တေႃႉသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်း ၽိူမ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈလူး။ ၼႃႈတီႈ ၸိူဝ်းၶဝ် လႆႈသုမ်းၵၢၼ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ဝူၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်သိုၵ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႁႄ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းပေႃးတေဢမ်ႇ ႁတ်းၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ် မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတိၵ်းတိၵ်း။ လမ်ႇလွင်ႈတႄႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမီးၸႂ်ၵူဝ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် ဝၢႆးလင်မႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇဝႆႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႃႈလိၼ်ၶဝ်သုမ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လူႉၵွႆ ( Crd to PSLF/ TNLA ) လိူၼ်ၼႆႉဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း သွင်လမ်းသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းတၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း သွင်ၵေႃႉ လႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ယိုၼ်းထိုင်လႆႈသေ ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းဝႆႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၸွမ်းသူၼ် ဝတ်ႉဝႃးၽႃ သိူဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆတင်းၼမ်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢိၵ်ႇပႃး သင်ႇၶၸဝ်ႈ လႆႈ လူႉလွၼ်ႇတၢႆၵႂႃႇ တင်းမူတ်ႈမီးမွၵ်ႈ 44 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ၼၼ်ႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းမိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းတိူင်းမၵူၺ်း တီႈႁွင်ႈယႃ ၼႂ်းဝဵင်း ၵၢၼ်ႉၵေႃး တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 11 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 6 ၵေႃႉ ပႃးမေႃယႃလူင် လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 14/03/2025 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈ လႅတ်ႉပၢၼ်ႇလႃႉ ဢၼ်မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် လူတ်ႉၵႃး ဝဵင်းလိူဝ်ႇ- မိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆၵႂႃႇ 40 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇ 50 ၵေႃႉပၢႆ။ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတင်းမူတ်း 7 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ဢၼ်တိုၵ်ႉလႆႈ 4 လိူၼ်ပၢႆ ပႃးၵေႃႉၼိုင်ႈ ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း (NUG) ႁၢႆးငၢၼ်း ဝႆႉဝႃႈ တႄႇပီ 2023 တေႃႇထိုင် ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢၼ်ၶဝ် သုမ်းသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ မီးၵႂႃႇ 2190 ပွၵ်ႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢႆၵႂႃႇ 372 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ- ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-28T11:56:50 | https://shannews.org/archives/64651 | ၶၼ်ၶမ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝူင်ႈလဵဝ် ၶိုၼ်ႈ 1 သႅၼ်ပျႃး မိူဝ်ႈၼႆႉ 1 ၵျၢပ်ႈ 69 သႅၼ်ပျႃး | ၶၼ်ၶမ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ႁႅင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28/03/2025 ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈ 69 သႅၼ်ပျႃး။ ဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၶၼ်ၶမ်းတိုၵ်ႉမီး ၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈ 68 သႅၼ်။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဝူင်ႈလဵဝ်ပုင်ႈၶိုၼ်ႈ 1 သႅၼ်ပျႃး ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉပဵၼ် 69 သႅၼ်ပျႃး။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်းယူႇဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ မိူၼ်တေၶိုၼ်ႈထႅင်ႈလႄႈ ၶၼ်ၶမ်းၵေႃႈၸၢင်ႈတေၶိုၼ်ႈၸွမ်းထႅင်ႈဝႃႈၼႆယူႇ။ ဝၼ်းတီႈ 27/03/2025 ၼႆႉ ၶၼ်ငိုၼ်း US 1 တေႃႊလႃႊ မီး 4450 ပျႃး၊ ငိုၼ်းထႆး 1 ဝၢတ်ႇၼႆႉ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 129 ပျႃး။ ၵွပ်ႈၼႆ ၶၼ်ၶမ်းၵေႃႈ ၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈ 6,970,000 ပျႃး။ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) ထၢတ်ႈသီႇ- 92 ၼိုင်ႈလိတ်ႉ – 2990 ပျႃး။ 95 ၼိုင်ႈလိတ်ႉ -3045 ပျႃး။ ၻီႊသႄလ်ႊ ၼိုင်ႈလိတ်ႉ 2600 ပျႃး။ | ['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-28T11:28:22 | https://shannews.org/archives/64645 | ဝၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 80 ပီ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ၵၼ်ႇတေႃး ၽူႈၼမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဝ်ႇထဝ်ႈတင်းၼမ် | ဝၼ်းတီ 27/03/2025 ၼႆႉပဵၼ်ဝၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈယႂ်ႇ တီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဝ်ႇၵႄႇ ပႃးၸဵမ် တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းငမ်းယဵၼ် NCA ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ဝၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶွပ်ႈတဵမ် 80 ပီ ပီၼႆႉ လၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ BBC တႄႉတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၢၼ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ မၼ်းၸၢႆးယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ လႅပ်ႈမၼ်းၸၢႆးတေယိူင်းဢၢၼ်း ၶိုၼ်ႈၶဵင်ႇႁပ်ႉသိုၵ်းတၵ်ႉယမ် ပဵၼ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ- ဝႃႈၼႆ။ ပီၼႆႉ လၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆး သမ်ႉႁဵတ်းပႃးပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇ လူင်ႈၼႃႈ မိူဝ်ႈၶမ်ႈသိုၼ်း ဝၼ်းတီႈ 26/03/2025 ။ ၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ မျၢၼ်ႇမႃႉဢလိၼ်း တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – တီႈပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီးတူဝ်ထူပ်းမႃးၸွမ်းပိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ။ လႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၶဵၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း၊ လႆႈၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ပႃးၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းလႄႈ ၽႃသႃ သႃသၼႃၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၊ ပီၼႆႉသဵင်ႈၵေႃႈဢၢၼ်းတေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈႁႂ်ႈလႆႈသေ တေဢဝ်ဢႃႇၼႃႇမွပ်ႈပၼ်ၼႂ်းမိုဝ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈပႃးဝႃႈ – ၶႂ်ႈၵၼ်ႇတေႃး ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းဢွၼ်ၼမ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၼႆသေ ၵၼ်ႇတေႃးၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ (ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇၽွင်းပီ 2010 ထိုင် 2015 ) ၊ ၸွမ်သိုၵ်းဢွင်ႇထူၺ်း -ဢိၵ်ႇပႃးထႅင်ႈၸွမ်ၸိၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႄႇထဝ်ႈ လႄႈမေးၼၢင်းၶဝ်ၸိူဝ်းမႃၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင် ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ – ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉၵေႃႈယင်းတိုၵ်ႉၸွႆႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ၵၢၼ်မိူင်းယူႇတေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယင်းပိုတ်ႇပၢၵ်ႇလၢတ်ႈ တၢင်ႇတၢင်းၽိတ်းၼိူဝ် ၵေႃပွင် ၵၢၼ်တႅၼ်း တၢင် သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် CRPH ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း NUG လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ PDF ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼင်ႇၼႆ။ “မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈမၢပ်ႇမႂ်ဢဝ်ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်သေ ၾၢႆႇပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၶိုင်ၸတ်း တဵၵ်းႁိမ်ဢဝ်ဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၸုမ်း CRPH ၊ NUG ၊ PDF ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ပႂ်ႉတဵၵ်းႁိမ် ဢႃႇၼႃႇယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉပိူင်ႁေႃၶမ်းသိုၵ်း ၼိုင်ႈပိုၼ်ႉတီႈ လႅဝ်းၼိုင်ႈမၢၵ်ႈ နယ်တနယ် ဓါးတစင်း စစ်ဘုရင်ဝါဒ (ၵႆႇၼိုင်ႈတူဝ် ၶၼ်ၼိုင်ႈၵုင်း- တၢင်းႁဵတ်းၵဝ်ႉၼႄးၵႃ ၵႃၼႄးၵဝ်ႉ)” ၼႆယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယင်းတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ PDF ႁႂ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ လိူၵ်ႈပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းလႆႈၼႆႉ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵွႆး တေ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸတ်းလႆႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိၼ်းလီႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပိုတ်ႇသဵၼ်ႈ တၢင်းပၼ်ဝႆႉယူႇ ၵူႈယၢမ်း ၼႆ တၢမ်တူဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်း ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 80 ပီတဵမ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင်- မျၢၼ်ႇမႃႉဢလိၼ်း- BBC တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်'] |
2025-03-28T10:58:31 | https://shannews.org/archives/64642 | ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉ ၶၢၼ်းႁေႃႇၶဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသေ ၶိုၼ်းၶၢႆပၼ် ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် | ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၶၢၼ်းႁေႃႇၶဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈတႃႇလဵင်ႉၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၸိူဝ်းၺႃးတီႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႆသေ ၽိူဝ်ႇလႆႈႁေႃႇၶဝ်မႃး သမ်ႉၶိုၼ်းၶၢႆၵိၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 22/3/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၵူၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းဢိူင်ႇလၢႆးၶႃႈ ၊ ၵေးသီး ၊ ၼမ်ႉၸၢင် ၊ ၶူဝ်လမ် လၢႆလၢႆဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းသေ ဢဝ်မႃးဝႆႉတီႈ ႁူင်းလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း ပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 723 ၵေႃႉ ၊ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း သင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇႁႂ်ႈ ၶၢၼ်းၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် ႁႂ်ႈသူင်ႇပၼ်ႁေႃႇၶဝ်ႈ 150 ႁေႃႇ ဝႃႈၼႆဝႆႉ ။ ႁေႃႇၶဝ်ႈဢၼ်လႆႈမႃးတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၶိုၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆပၼ် ၸုမ်း ၵျႃးၽႅၼ်ႉၺႃးတီႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈႁေႃႇလႂ် 2 ထိုင် 3 မိုၼ်ႇပျႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ပီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၽွင်းငမ်း ၵူႈလွင်ႈ လွင်ႈ ယွၼ်းႁေႃႇၶဝ်ႈတီႈႁဝ်းၶႃႈ ဝႃႈတူၺ်းလူၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်းၼႆ။ ၽိူဝ်ႇသူင်ႇပၼ်ၶဝ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆပၼ်ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ႁေႃႇၶဝ်ႈ ၼိုင်ႈႁေႃႇ 2-3 မိုၼ်ႇ။ ၼမ်ႉၵိၼ်ၵေႃႈၼိုင်ႈၽႅၵ်ႉ 2 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၶဝ်လႆႈငိုၼ်းၵႂႃႇၼမ်တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇမၼ်းယူႇဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈႁပ်ႉသိုဝ်ႉၾူၼ်းၶဝ် ၵေႃႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၾူၼ်းလႄႈ ၶွမ်ႊ တီႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆၵိၼ် ၵေႃႈမီးၼႆလူးၵွၼ်ႇ ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉမႃးဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ပေႃးတေမီးဝူင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ပႆႇသူင်ႇၶိုၼ်းၼႆႉပဵၼ်ယွၼ်ႉသင် ၶဝ်ပႂ်ႉသင်ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈၼႆႉ ၶႆႈဝႃႈ ပဵၼ် ၵျႃးၽႅၼ်ႉ ထီႉသွင်ယဝ်ႉ ၊ လႅၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်းသိုဝ်ႈ ၊ ယွၼ်ႉသင်လႄႈၶဝ်ပႆႇသူင်ႇၵူၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ဝႃႈတေသူင်ႇၶိုၼ်း ဝၢၼ်ႈၽႂ် ဝဵင်းမၼ်းၼႆ ၊ ၶႆႈႁႂ်ႈ ၶဝ်မိူဝ်းၽႂ်းၽႂ်းယဝ်ႉ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း ပၢႆးမၢၵ်ႇမီးလူမ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးၵၢၼ်၊ ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၵျႃးၽႅၼ်ႉ (လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၵၼ်) ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လီသေးလၢႆလူင်လၢင် ၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးဝႆႉ ၼင်ၼႆ ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ မိပ်ႇဢီးသေ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 မႃး သိုၵ်းဝႃႉ ၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်းၸိူဝ်းမီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဢၼ်သိုၵ်းဝႃႉတူင်ႉၼိုင်ၵုမ်းတူၺ်းၼၼ်ႉၶိူဝ်းယႂ်းသေ သူင်ႇၸူးတၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ။ ၸုမ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ၸင်ႇလုၵ်ႉတၢင်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပၢႆႈလူင်းမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တၢင်းမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈပျီႇတူႉၸိတ်ႉၵုမ်းၵမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢႆႉပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ။ | ['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-27T17:00:00 | https://shannews.org/archives/64630 | ပၢင်တိုၵ်း တီႈမိူင်းပၢႆး သိုပ်ႇပဵၼ်ႁႅင်းထႅင်ႈ | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၻရူၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယိုဝ်းၸွႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၢၼ်းႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ဝဵင်းမိူင်းပၢႆးၼႆသေ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႈၽိုၼ်ႉ ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း မီးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈဝူင်ႈယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းပၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပၢင်တိုၵ်းတႄႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 24 ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်း ယိင်ႈၶႅၼ်းပဵၼ်ႁႅင်း။ ၶဝ်ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇၸွႆႈ။ မိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈၵူၺ်း သင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၼႆ ၶဝ်တိုၼ်းႁဵတ်းၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 ၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇၾႆး ယိုဝ်းၸွႆႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းမိူင်းပၢႆး ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉၵွင် 805 ၊ တပ်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တပ်ႉၽႄ မၢႆ (1) ထၼွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ၼၼ်ႉ ၽူႈမီးၸၼ်ႉၶဝ် လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ – ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး ပၢင်တိုၵ်း တီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ၼႆႉ တႄႇမႃး မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီၼႆႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ်။ ၵူၼ်းသိုၵ်း တင်းသွင်ၾၢႆႇ မီးလွင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၾႆးမႆႈ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း၊ ၻရူၼ်း၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်လႄႈ မၢၵ်ႇၾႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ယိုဝ်းၸွႆႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ – ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းပၢႆး လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၸၢႆးသႅင်ဢၢႆႈ ပိၼ်ႇၽႃသႃ ၸၢႆးယွတ်ႈၶမ်း | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-27T16:21:01 | https://shannews.org/archives/64626 | ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတီႈတႃႈႁိူဝ်း ၼႂ်းထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ သူင်ႇႁေႃႇၶဝ်ႈ | တႄႇႁူဝ်လိူၼ် မတ်ႉၶျ်ၼႆႉမႃး ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO / PNA ၵဵပ်းငိုၼ်း တီႈတႃႈႁိူဝ်း ၼႂ်းထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ် ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တင်ႈၵဵတ်ႉ တီႈႁူင်းယႃတႃႈႁိူဝ်း ( ဆေးရုံလှေဆိပ် ) သေ ၊ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၸဝ်ႈႁိူဝ်းတီႈ တႃႈၵၢတ်ႇ ( စျေးလှေဆိပ် ) လႄႈ တႃႈႁူင်းယႃ (ဆေးရုံလှေဆိပ် ) ။ ပေႃးပဵၼ်ႁိူဝ်းယႂ် 1 လမ်း လႆႈပၼ် 5000 ထိုင် 10000 ပျႃး ၊ ပေႃးတၢင်ႇၶူဝ်းတၢင်ႇၵုၼ်ႇမႃး လႆႈပၼ် 6 မိုၼ်ႇထိုင် 1 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးယူႇထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ၵဵပ်း ၊ ပေႃးပဵၼ်ႁိူဝ်းဢၼ် ႁေႃႈယူႇၵူႈဝၼ်း ၼိုင်ႈလမ်းလႆႈပၼ် 3000 ပျႃး ၊ ပေႃးပဵၼ်ႁိူဝ်းယႂ်ႇ ၶႅၼ်းၵႃႈ ၊ ပေႃးတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇမႃး လႆႈပၼ်ၸမ်သႅၼ် ၊ တီႈတႃႈႁိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ယိပ်းၵွင်ႈသေ ပႂ်ႉဝႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးၸမ်သိပ်း ၊ ပေႃးဢမ်ႇပၼ်ၼင်ႇၶဝ်ယွၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ ”– ဝႃႈၼႆ ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ဢၼ်ယူႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၵႃး ဢဵၼ်ႁႅင်းမီး 20 ပၢႆ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶၢၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်းသူင်ႇပၼ် ၵူႈဝၼ်း ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႆႈပၼ်ၶဝ်ႈၼိုင်ႈႁေႃႇ ၊ ပေႃးယူႇၵေႃႉလဵဝ်ယင်းလႆႈႁုင်ၶဝ်ႈၵမ်းၵွၵ်းၶိုင်ႈယဝ်ႉဢေႃႈ ၊ ပေႃးႁုင်ယဝ်ႉ လႆႈႁေႃႇသေ သူင်ႇပၼ် ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉ ၊ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ။ လႆႈသူင်ႇပၼ် ပျီႇတူႉၸိတ်ႉၶဝ်။ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈၶဝ်မႃးဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း ပေႃးၶဝ် ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၊ ဢဵၼ်ႁႅင်းၶဝ် ဢၼ်မီး တီႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ မီး 20 ပၢႆ ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈသူင်ႇပၼ်ႁေႃႇၶဝ်ႈ မွၵ်ႈ 30 ပၢႆ ၵူႈဝၼ်း ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ယၢပ်ႇၸႂ်ႁႅင်း ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – ႁိူဝ်းၸၢၵ်ႈၼႂ်းထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ( crd to owner ) လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၵႆႉလၼ်ႇၵွင်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈၵူဝ် ၊ ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႆႈႁဵတ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပေႃးလႆႈၵဵပ်းငိုၼ်းၵၼ်သေၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢင်ႉၵႄႇဝႆႉ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႆႈပၼ် 3 သႅၼ်ပျႃး- ၵူၼ်းထုင်ႉၸၢမ်ၵႃးလၢတ်ႈၼေၼင်ႇၼႆ။ “တလဵဝ်သမ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇႁႃပူႁႃပႃမႃးၶၢႆ။ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼႂ်းသူၼ် ၵေႃႈၸိူဝ်းဢဝ်လႆႈၵေႃႈဢဝ်ယဝ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇဢဝ်ၵေႃႈ လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈဝႆႉၼႂ်းသူၼ် ၸိူင်ႉၼၼ် ၵေႃႈမီး။ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်လႆႈလဵင်ႉၶဝ်ႈလဵင်ႉၼမ်ႉယဝ်ႉ သမ်ႉဝႃႈ တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈလွင်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆ သမ်ႉလႆႈသႂ်ႇထႅင်ႈ။ ”- ဝႃႈၼႆ ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/3/2025 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ လုၵ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၵိၼ်လဝ်ႈမဝ်း လၼ်ႇၵွင်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတၢၼ်း ထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ၊ မၢၵ်ႇၵွင်ႈတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတၢၼ်း ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၼၼ်ႉပဵၼ် လုင်းထုၼ်းၶိၼ်ႇ ဢႃယု 50 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ ။ “ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ယွင်ႇယႃႈ မဝ်းလဝ်ႈ လၼ်ႇၵွင်ႈယိုဝ်းၺႃး ၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၊ တိုဝ်ႉၺႃး ၼႃႈ ၊မိုဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ တလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၊ ပေႃးၶဝ်မဝ်းလဝ်ႈ ၵႆႉလၼ်ႇၵွင်ႈ ၼႃႇ ၊ ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၵေႃႈ လႆႈသူင်ႇပၼ် ႁေႃႇၶဝ်ႈတႃႇၶဝ်ၵိၼ်လူးၵွၼ်ႇဢေႃႈ။ ၼိုင်ႈဝၼ်း 20-30 ႁေႃႇဢေႃႈၼၼ်ႉ ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵေႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 18/07/2024 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း 2,000 ပၢႆ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇႁိူၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉလွင်ႈၼိုင်ႈသေ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၼႂ်းထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-27T15:29:30 | https://shannews.org/archives/64609 | မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းၼွင်ၶဵဝ် တၢႆ 4 မၢတ်ႇ 4 | ဝၼ်းတီႈ 26/03/2025 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း Jet fighter သွင်လမ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တင်းမူတ်း 5 လုၵ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇသႂ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မိူဝ်ႈ 26/03/2025 ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်းမၶႃး 2 လုၵ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ် 2 လုၵ်ႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇၺွင်ႇပိၼ်ႇ 1 လုၵ်ႈ တင်းမူတ်း 5 လုၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆႉသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢုမ်းမၶႃး လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းယိင်းသွင် ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် လူႉတၢႆ မိူဝ်ႈ 26/03/2025 ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵျွင်းၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈယႃႇပိၼ်ႇ ဢိူင်ႇၼွင်ႇတေႃႇ၊ ဝတ်ႉတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ သဵင်ႇရတၼႃႇ ဢၼ်မီးတၢင်းၾၢႆႇဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ပႃးၸဵမ်ဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၵျၢၼ်း၊ တီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်းမၶႃး၊ ဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇလေးပိၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇသႂ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မိူဝ်ႈ 26/03/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈလူႉၵွႆတင်းၼမ် ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း သင်ၶၸဝ်ႈ လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ 18 တူၼ်/ ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 26 တူၼ်/ ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ် တင်းမူတ်း 44 တူၼ်/ ၵေႃႉ – ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ယိုၼ်းထိုင်သေ လႆႈၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းဝႆႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-27T14:30:32 | https://shannews.org/archives/64602 | ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇ ႁိုင် 2 ဝူင်ႈပၢႆယဝ်ႉ ပႆႇႁၼ်တူဝ် | ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇမူႇၸေႊၼႆသေ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈပၢႆယဝ်ႉ ပႆႇႁၼ်တူဝ် ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်ႁႅင်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 07/03/2025 ၼၼ်ႉ ၸၢႆးၶမ်း (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးၶမ်းၵေႃႇ ဢႃယု 38 ပီ ယူႇဝၢၼ်ႈလွႆ မိူင်းပၢတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇတီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆသေ လႆႈႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇ ၸွမ်းတၢင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁိူၼ်း ၸၢႆးၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်မၼ်း ၸၢႆးၵႆႉၵႂႃႇမႃးၼၼ်ႉ လႆႈၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ်ယူႇသေတႃႉ ၸိူဝ်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်မႃးထိုင် ဝဵင်းမူႇၸေႊ။ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉ ၵပ်းသိုပ်ႇပႆႇလႆႈလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်ႁႅင်းဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ ၸဵမ်ယိင်းၸၢႆး မိူဝ်ႈၽွင်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆ တၢင်းလႂ် ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၶၢတ်ႇလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵႂႃႇ မီးၼမ်။ မၢင်ၸိူဝ်း ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တီႉၺွပ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈမီးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-27T13:51:19 | https://shannews.org/archives/64582 | Dr ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈ လႆႈႁပ်ႉသူး “ၾၼ်းသိုပ်ႇၶိူဝ်း” ၼႂ်းပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီတဵမ် ၸုမ်းၵေႃတႆး | ဝၼ်းတီႈ 26/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵေႃတႆး ၸတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီတဵမ် တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉသုင် ဝဵင်းၵႃလီႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵေႃတႆး လႆႈလိူၵ်ႈဢဝ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇပၢႆးပိုၼ်း Dr ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈသေ ယိုၼ်ႈတွၼ်ႈပၼ် သူးရၢင်းဝလ်း ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၾၼ်းသိုပ်ႇၶိူဝ်း” ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီ ၵေႃတႆး မိူဝ်ႈ 26/03/2025 သူးရၢင်းဝလ်းၾၼ်းသိုပ်ႇၶိူဝ်းၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇယုၵ်ႉယွင်ႈမၵ်းမၼ်ႈ ၽူႈသၢင်ႈပိုၼ်းလီ တေႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ယုၵ်ႉပိူင်ၾၢင်ၵႃႈၶၼ်တႆးသုင် ဢူမုၼ်တႆးႁိူင်း ၼႂ်းၵႄႈတႆးလႄႈ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီ ၵေႃတႆး မိူဝ်ႈ 26/03/2025 ပေႃးထိုင်မႃး ၼႂ်းဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ ဝၼ်းၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းၵေႃတႆး ၵူႈပီပီၼႆႉ တေၶတ်းလိူၵ်ႈ ၽူႈၸိူဝ်းသၢင်ႈပိုၼ်းလီ တေႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ယုၵ်ႉယွင်ႈမၵ်းမၼ်ႈၵႂႃႇ ၼိုင်ႈပီလႂ် ၼိုင်ႈၵေႃႉ။ ပီၼႆႉ ၸုမ်းၵေႃတႆး ၸင်ႇလႆႈလိူၵ်ႈမၵ်းမၼ်ႈ Dr ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈသေ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈသူးၾၼ်းသိုပ်ႇၶိူဝ်းၼႆႉမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင် ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵေႃတႆး ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်လႆႈလိူၵ်ႈ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈသွၵ်ႈႁႃငိူၼ်ႈငဝ်ႈပိုၼ်းတႆး တႅမ်ႈပိုၼ်းတႆး ၼင်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈၾၢႆႇတႆး၊ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ၊ ၾၢႆႇဢိင်းၵလဵတ်ႈ တင်းၼမ်၊ ပဵၼ်ၵေႃႉၶတ်းၸႂ် ၼွင်ႇသၢၼ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ဢၼ်လႆႈႁၢင်ႇယၢၼ်ၵႆတင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း မိူၼ် ၼင်ႇ – ပီႈၼွင်ႉတႆးဢႃႇႁူမ်ႇ (ဢႃႇသမ်ႇ)၊ ပီႈၼွင်ႉတႆး တၢင်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇလႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး ၸိူဝ်းမီးၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီ ၵေႃတႆး မိူဝ်ႈ 26/03/2025 သိုပ်ႇသေၼၼ်ႉ – ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၵေႃႉယုၵ်ႉယွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ယၢမ်ႈလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ပဵၼ်ၵေႃႉၶတ်းၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ် ၼႂ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆးမႃး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႉထႅမ်ၵႃႈႁဵၼ်း တႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း တၢင်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇသေ ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးမႃးၼႆ – ၸုမ်းၵေႃတႆး ၸင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီ ၵေႃတႆး မိူဝ်ႈ 26/03/2025 ၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ယိုၼ်ႈမွပ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈ Dr ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈယဝ်ႉ မီးပႃးပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇ တင်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၸုမ်းၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသေ ၵမ်ႉၸွႆႈငိုၼ်း တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ႁူင်းႁဵၼ်းပရႁိတ လွႆလွမ်ႉဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းမွၵ်ႇၵွၼ်တႆး မိူင်းယႆ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းတႆး လၢႆးၶႃႈလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ထုင်ႉယိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးသေ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် မီးတၢင်းၵႃႈၾိင်ႈထုင်းလႄႈ ဝွၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇ ၼႂ်းဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 26 ပီ ၵေႃတႆး ၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ မီးမေႃသွၼ်၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ပႃးၸဵမ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢမ်ႇယွမ်း 1,500 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ သူးရၢင်းဝလ်း ၾၼ်းသိုပ်ႇၶိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းၵေႃတႆး လႆႈတႄႇတင်ႈမႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26/03/2024 လႆႈ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ် ၶူင်းပူင်သွၼ်လူင် လုင်းၸၢႆးၾႃႈ ပဵၼ်ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ ပီၼႆႉ ပဵၼ်တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-27T11:47:57 | https://shannews.org/archives/64569 | UN ပၼ်ၾၢင်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ၸၢင်ႈလူႉတၢႆၼမ် လူၺ်ႈၵၢၼ်တတ်းၶၢတ်ႇ လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ | ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢၼ်တတ်းၶၢတ်ႇ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ၵူႈမိူင်းမိူင်းသေ ႁူဝ်ၼပ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် လူႉတၢႆ ၸၢင်ႈၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼႆ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ၼႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈမီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်လူႉတၢႆၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ – ပိုၼ်ႉတီႈ ဢႃႇၾရိၵ သႃႊႁႃႊရ (ပိုၼ်ႉတီႈႁၢတ်ႇသၢႆး) လႄႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢေးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ၾၢႆႇတႂ်ႈ 5 ၶူပ်ႇ လူႉတၢႆမီး 4.8 လၢၼ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ဢႃယုၾၢႆႇတႂ်ႈ 1 လိူၼ် မီး 2.3 လၢၼ်ႉ။ ဝၢႆးလင်ပီ 2000 မႃးၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူႉတၢႆ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ 50% ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉၺႃးတတ်းၶၢတ်ႇ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်လႄႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ယွမ်းလူင်း၊ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁွင်ႈယႃ၊ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ လွင်ႈသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈ (ကာကွယ်ဆေး)၊ လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈလမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၼူၵ်ႉ/ ၼၢဝ်ၶူတ်း (ငှက်ဖျား) လူတ်းယွမ်းလူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵူႈဝၼ်းၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ မွၵ်ႈ 5,000 ၵေႃႉ လႆႈႁူပ်ႉလွင်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇမီးသၢႆၸႂ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-27T10:49:30 | https://shannews.org/archives/64534 | မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ တီႈလုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်မၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ | ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ တီႈႁိမ်းႁူင်းႁေႃး ပၢင်လူင် (ပင်လုံခန်းမ) ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇမိၼ်းယွင်ႇတင်း မိၼ်းယေးၵျေႃႇၸႂႃႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမျွၵ်ႉတၵူင်ႇ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်တီႈႁွင်းၵၢၼ် ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်။ ပဵၼ်တီႈႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် တွပ်ႇလိၵ်ႈလႄႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၼႆႉသေ ၸင်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ ႁူင်းႁေႃးပၢင်လူင် (ပင်လုံခန်းမ) ဢၼ်မီးတီႈ ၸႄႈဝဵင်းမျွၵ်ႉတၵူင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းတေႃႇမိူင်းၵွင်ႉၵၼ်သေ သူင်ႇၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း လူၺ်ႈလႆႈတွပ်ႇ လိၵ်ႈလႄႈ ပဵၼ်တီႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ်ဝႂ် OWIC ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ၼႂ်းဝူင်ႈထီႉသၢမ် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၵ်းတတ်း လိၵ်ႈႁွင်ႉၵၢၼ် (Demand Latter) လႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းတေပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ပႃး မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ဝီႊသႃႊ (Visa)။ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 17 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵႂႃႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းယိပ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း PJ သေ တေဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢမ်ႇလႆႈ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းႁႄႉႁၢမ်ႈပႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢႃယုမီးၼႂ်းၵႄႈ 18 – 35 ပီ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း၊ ပၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းမီးဝႆႉၼွၵ်ႈမိူင်း ၶိုၼ်ႈပွၵ်ႈမႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ဢဝ်ငိုၼ်း လိူၼ် 4 ပုၼ်ႈ 1 ပုၼ်ႈ သူင်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – ယူႇတီႈ People’s Spring ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း'] |
2025-03-26T21:23:20 | https://shannews.org/archives/64530 | ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် | ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် (ငြိမ်းချမ်းစွာအတူတကွယှဉ်တွဲနေထိုင်ခြင်း- Peace and Harmony) ဢၼ်ဝႃႈ ၼႆႉ – ပဵၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်ဝႆႉၵႃႈၶၼ် လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း၊ ႁူမ်ႈသၢင်ႈၵွၼ်းၵိူင်ႈ ၵၼ်ၵႂႃႇ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ မီးပၼ်ႁႃသင်မႃးၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸွႆႈၵၼ်ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ။ တႃႇယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆႉ ၵူႈယိင်းၸၢႆးၶိင်းၼၢႆး၊ ၵူႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၽႃႇသႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၵူႈလဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ တၵ်းလႆႈႁူမ်မိုဝ်းၵၼ်။ ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆႉ ႁဵတ်း ၼိုင်ႈဝၼ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် ၼိုင်ႈပီၵူၺ်းသေ ဢွင်ႇမၢၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ တိုၼ်းလႆႈဝႆႉၸႂ်ယႂ်ႇ ၸႂ်ယၢဝ်းသေ ႁဵတ်းၵႂႃႇပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုဝ် ႁဵတ်းၵႂႃႇမၼ်ႈမၼ်ႈၵိုမ်းၵိုမ်း ၸင်ႇတေဢွင်ႇမၢၼ်။ ယူႇတီႈငဝ်းလၢႆးမီးပၼ်ႁႃသေ တႃႇတေပဵၼ်မႃးလႆႈငဝ်းလၢႆးယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် တၵ်းလႆႈပူၵ်းပွင်တၢင်းႁူႉၼမ်ႉၵတ်ႉၾၢႆႇလွၵ်းလၢႆးပၢႆးပၵ်းပိူင်ႁႂ်ႈလူင်ႈလႅၼ်ႇလႅတ်းၽၢႆ။ တၵ်းလႆႈယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉ ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ႁႂ်ႈလူင်ႉလႅၼ်ႇမီးႁႅင်း။ ၽွင်းမိူဝ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်တႃႇယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တၵ်းလႆႈဝူၼ်ႉပႃးဝႃႈ – လႆႈ ဢုပ်ႇၵုမ် ၵၼ်လွင်ႈပၼ်ႁႃၵမ်းသိုဝ်ႈ။ လႆႈႁပ်ႉထွမ်ႇတၢင်းႁၼ်ထိုင်ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် တင်းႁဝ်း။ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၵၢင်ၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇႁႂ်ႈၾၢႆႇပုၼ်ႉႁပ်ႉႁူႉ။ ၵွပ်ႈၼႆၽွင်းဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆး ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉငၢႆႈ တိူဝ်ႉၸႂ်ငၢႆႈ ၸၢင်ႈတႅၵ်ႇငၢႆႈ ။ ၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆႉ – ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းမီးတူဝ်ထူပ်း တင်းၼမ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းမီးၼမ်ႉၸႂ်ၶႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈငဝ်းလၢႆး၊ ထႅမ်ပၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ႁႂ်ႈႁဝ်းႁူႉလႄႈ သိုပ်ႇၸႅၵ်ႇပၼ် ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁူႉ လွင်ႈဢမ်ႇၽဵင်ႇပဵင်း ဢမ်ႇၸွမ်းထမ်းတြႃး သေ လဵင်ႉၸႂ်ႁႂ်ႈသၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈ ဢမ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆး ဢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်မႃးတႄႉတႄႉၸိုင် – တူင်ႇဝူင်းႁဝ်း ႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်းတေမီးလွင်ႈပဵၼ်ထမ်းမႃး၊ တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ဢမ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉၸႃႉ တေႃႇၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၵ်ႇတၵ်ႉလွင်ႈယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆၸိုင် ၵူႈၵေႃႉတေႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်း ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႆၵူၺ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း လွင်ႈယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၶဝ်ႈတၢင်းတိုဝ်းလႆႈၵူႈတီႈ လုၵ်ႉတီႈ ၼႂ်းမိူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇ တေႃႇထိုင်ၼႂ်းမုၵ်ႉမူႇတူင်ႇဝူင်း လႄႈၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး။ ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ- – ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် -ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် -ၸိုင်ႈမိူင်းတင်းၼမ် ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် တႃႇသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်မီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ တႄႇၸဵမ်တီႈ -လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈၸွမ်းၵၼ်ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း၊ ပူႇဢွၵ်ႇၽူဝ်မေးၵၼ်၊ ပီႈၼွင်ႉၵၼ်၊ ဢူၺ်းၵေႃႉၵၼ်၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼင်ႇၵၼ်၊ ၶူးသွၼ်ၼင်ႇၵၼ်၊ ၽူႈႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၵၼ် ၊ ၵူၼ်းယူႇႁိမ်းၵိၼ်ၸမ်ၵၼ် – ႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၸင်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး တူင်ႇဝူင်း ဢၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ယဝ်ႉ။ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈ လွင်ႈ ၵတ်းယဵၼ်ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ။ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၢင်တူင်ႇဝူင်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈယႂ်ႇ၊ မၢင်တူင်ႇဝူင်းၵေႃႈ တေလဵၵ်ႉ။ တူင်ႇဝူင်းလဵၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တႄႇတီႈ ဢူၺ်းၵေႃႉ ၽူဝ်မေး ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်း ၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ။ ပေႃးပဵၼ်ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းဢၼ်ယႂ်ႇတႄႉ တေမီးလုၵ်ႈၸုမ်းတင်းၼမ်။ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးတေသၢင်ႈ လွင်ႈယူႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႂ်း ၸုမ်းယႂ်ႇၸိူင်ႉၼႆၸိုင် လွင်ႈၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ပုၵ်ႉၵူဝ်ႇၼိုင်ႈၵေႃႉၵူၺ်းတႄႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႆႉပဵၼ်ယႂ်ႇလႆႈ။ ၸၢင်ႈဝႆႉၼၵ်းပဵၼ်ယႂ်ႇၼိူဝ်ပဵၼ်မူႇ ပဵၼ်ၸုမ်း ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ -ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း -ၸုမ်းၽႃႇသႃႇသႃႇသၼႃႇ -ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်း -ၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း -ၸုမ်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ပေႃးၸုမ်းယႂ်ႇၸုမ်းလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈၵၼ်လႆႈလီ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽိတ်းၽႅၵ်ႇတႅၵ်ႇၸႂ်ၵၼ်သင်ၼႆတႄႉ တႃႇတေသၢင်ႈလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၸွမ်းၵူၼ်းတင်းၸိုင်ႈမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉမၼ်းတေဢမ်ႇယၢပ်ႇၸႂ်ယဝ်ႉ။ တေမီး ၽွၼ်းလီ တွၼ်ႈတႃႇလုမ်ႈၾႃႉ တေလႆႈၵတ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်းတင်းၼမ် ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းတင်းၼမ် ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၼႆႉ ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈ။ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼၼ် ၼမ်လိူဝ်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းယူႇၸွမ်းၵၼ် ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၊ ၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢၼ်ၼႂ်းၵၢၼ်ၽွင်းတၢင် ႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈ ငၢႆႈငႅမ်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ- -ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈယူႊရူပ်ႊ -ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ – BIMSTEC ဢၢင်ႈဢိင်- mymyeo | ['Featured', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း'] |
2025-03-26T16:41:48 | https://shannews.org/archives/64522 | TNLA တႅမ်ႈလိၵ်ႈၸူး SSPP ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ လွင်ႈလၼ်ႇၵွင်ႈတေႃႇၵၼ် | မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေ တဵၵ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းတႆး SSPP ၶၢႆႉတပ်ႉဢွၵ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈလႄႈ ထိုင်တီႈ SSPP လႆႈလၼ်ႇၵွင်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၶဝ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈပွင်ႇၸူး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP သေ ႁႂ်ႈမႃးၵႄႇလိတ်ႈပၼ်ႁႃ လွင်ႈလၼ်ႇၵွင်ႈ တေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ် တီႈဝၢၼ်ႈၽၢႆၵဝ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈ TNLA ပွင်ႇၸူး SSPP ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ လၼ်ႇၵွင်ႈၸူးၵၼ်ၼႆႉ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီၵၼ် မီးၵုင်ႇသိၵ်ႉၶႃႇ တႄႉယူႇၸိုင် ႁႂ်ႈမႃးၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈၼႆႉသေၵမ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇသေ ၾၢႆႇၶဝ် ၶိုၼ်းသုတ်ႉထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ၸၼ်ႉပႃႈတႂ်ႈၶဝ် ယွၼ်းဢုပ်ႇႁဝ်း တီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈတၢင်းပုၼ်ႉယူႇ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇပၼ် သုၼ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႈဢုပ်ႇသင်။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈ ဢဝ်တီႈယူႇပေႉပုၼ်ႉဝႆႉယူႇ တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈ ပုၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တႄႉ လႆႈထွႆဢွၵ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၸမ်သိုၵ်းတႆး SSPP ၼၼ်ႉဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP တင်း TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈ TNLA ပွင်ႇၸူး SSPP ၼၼ်ႉ ပၼ်ၾၢင်ႉထိုင်ဝႃႈ – ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ လၼ်ႇၵွင်ႈၸူးၵၼ်ၼႆႉသေ သင်ဝႃႈ SSPP ဢမ်ႇမႃးၵႄႇလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႆၸိုင် သင်ပဵၼ်မႃးပၼ်ႁႃထႅင်ႈ ယူႇတီႈ SSPP တေလႆႈႁပ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၼႆႉ ၵႆႉပဵၼ်ပၼ်ႁႃ လွင်ႈႁိမ်ၼႃႈတီႈၵၼ်တင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သေ ထိုင်တီႈတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊမတီႊၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် FPNCC ပေႃးလႆႈယူႇၵႄႈၵၢင် ၸတ်းပၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ငူပ်ႉငီႉၵၼ်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊၵၢၼ်ဢုပ်ဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FPNCC ၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၊ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတ ဢၢင်း TNLA ၊ တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၶၢင် KIA ၊ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA/ ESS ၊ တပ်ႉသိုၵ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၸၢႆးသႅင်ဢၢႆႈ ပိၼ်ႇၽႃသႃ ၸၢႆးယွတ်ႈၶမ်း | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-26T16:45:02 | https://shannews.org/archives/64521 | ပၢႆးယူႇလီ ၶၢဝ်းမႆႈ | ၶၢဝ်းၵတ်းပူၼ်ႉၵႂႃႇ ၶၢဝ်းမႆႈထိုင်မႃး ။ ပီၼိုင်ႈယဝ်ႉပီၼိုင်ႈ မႆႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၼႆ ၽႂ်ၵေႃႈတေၾၢင်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈယူႇ။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈမႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈၵူၼ်းထဝ်ႈ ၸိူဝ်းမီးႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်ဢေႇၼၼ်ႉ ၵႆႉမေႃပဵၼ်ဢမ်ႇယူႇလီ။ ပေႃးပဵၼ်ဢမ်ႇယူႇလီၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၵႆႉမေႃပဵၼ်ႁႅင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်သျွၵ်ႉၶ် ပဵၼ်လူမ်း ၊ ပဵၼ်လူမ်းမႆႈႁုပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၽေးထိုင် သၢႆၸႂ်။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ပၢႆးယူႇလီၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇယူပ်ႇယွမ်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၶႆႈဢမ်ႇၼၢဝ်ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ လူဝ်ႇၾၢင်ႉလွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ။ တႃႇၾၢင်ႉပၢႆးယူႇလီၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈႁူႉပႃးလွင်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်းလႄႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇလီဝႄႈ ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇၵွမ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၵူၺ်း ႁႅင်းလူမ်းမႆႈၼႆႉ ၶိုၼ်ႈသုင်ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တင်းလုမ်ႈၾႃႉ။ သၢႆလႅတ်ႇ UV ၵေႃႈ ႁႅင်း။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၼႂ်းတူဝ်လႄႈၼွၵ်ႈတူဝ်။ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ပၢႆလိူဝ်ၾိင်ႈၾႃႉလိူတ်ႇမႆႈ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ သမ်ႉၵႆႉၶၢတ်ႇ ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ၊ ဢမ်ႇမီးၾႆးၾႃႉၸႂ်ႉတႃႇၽတ်ႉလူမ်းလႄႈ ဢႄႊၵွၼ်ႊ။ ၶၢဝ်းပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉသမ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းလပ်းၶၢဝ်းၼွၼ်း၊ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၶိင်ႇၸွမ်းၶၢဝ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈသုၵ်ႉၸႂ်ပႃးထႅင်ႈ။ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းဢၼ် ၵူၼ်းႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈၼူၼ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၵႆႉပဵၼ်ၼႂ်းၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈသမ်ႉ ပဵၼ်သင်လၢႆလၢႆ Heatstroke လူမ်းမႆႈထိပ်ႇ – သင်ဝႃႈ လူမ်းမႆႈၼႂ်းတူဝ်ထိပ်ႇၼႆၸိုင် တေပဵၼ်ႁူဝ်ၶႆႈ ႁူဝ်ပၼ်ႇ ႁူဝ်မဝ်း ၊ ၼိူဝ်ႉၼင် ႁႅင်ႈႁိူတ်ႇလိူတ်ႇမႆႈ ။ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်ပူၼ်ႉ ၊ တေလိုမ်းတူဝ်ငၢႆႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်ႁႅင်းၸၢင်ႈသုမ်းသၢႆၸႂ်ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ။ Heat Exhaustion ႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်း – ယွၼ်ႉႁႅင်းမႆႈသုင်ၼႃႇလႄႈ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်သေ ထၢတ်ႈၼမ်ႉထၢတ်ႈၵိူဝ်ၼႂ်းတူဝ် မူတ်းသဵင်ႈ ။ တေႁိူဝ်ႉတေဢူၼ်ႈငၢႆႈ ပၼ်ႇမဝ်း တေၶႂ်ႈတူၼ်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ။ Heat Syncope – ပဵၼ်ငၢၼ်းယွၼ်ႉလူမ်းမႆႈ- ၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉ တေၸဵပ်း ၊ ၸၢင်ႈပေႃႇပိုၼ်ႉၶၼ် ။ Heat rash – ဢွၵ်ႇႁေႃႁိူဝ်ႇၼႃ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်း။ ဢွၵ်ႇႁေႃႁိူဝ်ႇပဵၼ်ၶႅပ်းပဵၼ်ၶႅပ်း ၊ ပဵၼ်ၶူမ်းပဵၼ်ၵၢႆး ပေႃးယၢႆးသမ်ႉလွၵ်ႈၸဵပ်း။ Dehydration ထၢတ်ႈၼမ်ႉၼႂ်းတူဝ်ႁႅင်ႈ – ယွၼ်ႉႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်ႁႅင်းသေ ထၢတ်ႈၼမ်ႉတေႁႅင်ႈ ။ ဝၢႆးထၢတ်ႈၼမ်ႉႁႅင်ႈယဝ်ႉ ႁူဝ်တေၶႆႈ ၊ ပၼ်ႇမဝ်း ၊ ဢမ်ႇပေႃးမီး ၽၢႆႈဢွၼ်ႇၽၢႆႈလူင် ၊ ပၢၵ်ႇႁႅင်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼင် – ယွၼ်ႉသၢႆလႅတ်ႇ UV သုင်ႁႅင်းသေ ၼိူဝ်ႉၼင်ႁႅင်ႈ ၊ ၽိဝ်ၼင်လွၵ်ႈ။ လႅတ်ႇႁုမ်း ၽိဝ်မၢၼ်ႉ ။ တၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ – ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ် ပဵၼ်လူမ်း ထၢတ်ႈၼမ်ႉႁႅင်း Food poisoning တၢင်းၵိၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ၵွင်ႉ – ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းသေ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉၸၢင်ႈမဵၼ်သူမ်ႈမဵၼ်ၼဝ်ႈငၢႆႈ ။ ပေႃးဢမ်ႇၾၢင်ႉၵိၼ် တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵွင်ႉ ။ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ႁူင်းၶဝ်ႈၸဵပ်း ၊ တေၶႂ်ႈဢေႃႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ လႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တွင်ႉႁႄႈတွင်ႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ Diarrhea တွင်ႉႁႄႈတွင်ႉၵႂႃႇ – ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ယွၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵႆႉၼဝ်ႈငၢႆႈ ၸၢင်ႈမီးမႅင်းဝႆႊရတ်ႉ ၊ ပႅတ်ႉထီႊရီႊယိူဝ်ႊ လႄႈ တၢင်းၵိၼ်တေဢမ်ႇမူတ်းသႂ်သေ ၸၢင်ႈပဵၼ်တွင်ႉႁႄႈတွင်ႉၵႂႃႇ။ တၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇတႃ – ယွၼ်ႉသၢႆလႅတ်ႇႁႅင်းသေ သၢႆတႃႇၸၢင်ႈလူႉ ၸၢင်ႈၸဵပ်း ၸၢင်ႈၶူမ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁူဝ်ၸဵပ်း – ယွၼ်ႉလႅတ်ႇႁႅင်းသေ ႁူဝ်တေၸဵပ်းတေၶႆႈ ။ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းလႄႈ တေသုၵ်ႉၸႂ် ဝၢႆးၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၵေႃႈ ၶႆႈၸွမ်း။ မွင်ၶေႃႈၸႂ်ၵပ်ႉ – ၶၢဝ်းမႆႈၶၢဝ်းႁႅင်ႈၼႆႉ ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉတေၼမ် ၊ လူမ်းဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ် ယွၼ်ႉၼၼ် ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မွင်ၶေႃႈၸႂ်ၵပ်ႉ ။ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းသေ ၸၢင်ႈသုၵ်ႉၸႂ်ႁႅင်း ထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ႁႅင်းၸႂ်တူၵ်း ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၶူတ်းလိူတ်ႈလိူဝ် ၊ မၢၵ်ႇလၼ် ၊ ပဵၼ်မၢၵ်ႇပဵၼ်တုမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၽႂ်သမ်ႉၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ငၢႆႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ၊ ၵူၼ်းဢႃယုသုင် ၊ ၵူၼ်းမၢၼ်း လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ယဵဝ်ႈဝၢၼ်ႈ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ် ၊ တၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇၵႅဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢိၵ်ႇပႃးတင်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းလႅတ်ႇမႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေလႆႈဝႄႈသင် ႁဵတ်းသၢင်ႈသင်ၼႂ်းၶၢဝ်းမႆႈ ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်လႄႈ ထၢတ်ႈၼမ်ႉၼႂ်းတူဝ်တေႁႅင်ႈ ။တႃႇႁႄႉၵင်ႈလႆႈ ထၢတ်ႈၼမ်ႉၼႂ်းတူဝ်ႁႅင်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၵိူဝ်လႄႈၼမ်ႉၼမ်ၼမ် ။ သင်ပဵၼ်လႆႈ ႁႂ်ႈဝႄႈသၢႆလႅတ်ႇ ၶၢဝ်းယၢမ်း 11 မူင်းထိုင် 4 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း။သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းလႅတ်ႇၸိုင် ႁႂ်ႈၼုင်ႈမႆ ၶူဝ်းဢၼ်ႁႄႉၵင်ႈလႅတ်ႇ ယႃႇႁႂ်ႈလႅတ်ႇတိူဝ်ႉၼိူဝ်ႉၼင်ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ တႃႇႁႂ်ႈယူႇလီ ဢမ်ႇမဝ်းလႅတ်ႇၼႆႉ တေလႆႈလိူၵ်ႈၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းမၢင် ၵိၼ်ၼမ်ႉၼမ်ၼမ် တႃးၶရိမ်ႊႁႄႉလႅတ်ႇ တိုဝ်းမၢၼ်ႇတႃႁႄႉလႅတ်ႇ ႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၼုင်ႈၶူဝ်းဢၼ်မၢင်လႄႈ လူမ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇငၢႆႈ ၊ လႄႈ ၶူဝ်းဢၼ်သီဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ၊ လိူၵ်ႈၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းသႅၼ်းဢၼ် မဝ်တူဝ်မဝ်ၶိင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ႁႂ်ႈတႃးပၼ် ၶရိမ်ႊႁႄႉလႅတ်ႇ(Sunscreen) ဢၼ်ပႃး SPF 30 ။ သင်ဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ တၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ႁႂ်ႈပႃးၸွင်ႈပႃးၵုပ်း မၢၵ်ႇႁူဝ်။ ႁႂ်ႈၵိၼ်ပၼ် တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ပဵၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ၽၵ်းၶဵဝ် သႅၼ်းဢၼ်ထၢတ်ႈပီႊတမိၼ်ႊတဵမ်ထူၼ်ႈ ။ ၵိၼ်ပၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်ပႃးထၢတ်ႈၼမ်ႉၼမ်ၼမ်။ ႁႂ်ႈမေႃလိူၵ်ႈယူႇတီႈ ႁူမ်ႈတီႈလႆႈလူမ်းၵတ်းယဵၼ်လီ။ ႁႂ်ႈဝႄႈ ၼမ်ႉယႃႈၼမ်ႉလဝ်း မဝ်းမိင်း ဢၼ်ပႃးထၢတ်ႈဢႅဝ်ႊၵူဝ်ႊႁေႃႊ။ ယႃႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ဢၢပ်ႇၼမ်ႉ သင်ၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈသေတၢၵ်ႇလႅတ်ႇမႃး။ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလီႁူႉ ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈ တႃႇႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ် ဢမ်ႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ်သင်ၼၼ်ႉ ၶႃႈဢေႃႈ။ ယွၼ်းသူးႁႂ်ႈ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈၵူႈၵေႃႉ ယူႇလီၸႂ်သိူဝ်းၵၼ်ၵူႈၵေႃႉသေၵမ်းၶႃႈ။ Source – DVB | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured', 'ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-26T14:00:00 | https://shannews.org/archives/64507 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း TNLA ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် | ဝၼ်းတီႈ 25/03/2025 ယၢမ်းတၢမ်းၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA တီႈဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ (မဲပုတ်) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်း မွၵ်ႈ 17 လၵ်းၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Khaing Zaw/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းတဢၢင်းယူႇဝႆႉ တီႈသူၺ်ႇဢေႇယႃႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ မုင်ႈယဵမ်ႈတူၺ်း တၢင်းႁၢင်ႈလီမွၵ်ႇၵုမ်ႈ (ရွှေဧရာ တိမ်ပင်လယ်) ဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉၵွင်ၶမယ 505 ၼမ်ႉလၼ်ႈတင်း ၶမယ 17 ၼွင်ၶဵဝ် ၼႆယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်း ၵုမ်းၵမ် လႆႈၵႂႃႇၽွင်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁႅင်းသိုၵ်း ႁႅင်းၻရူၼ်ႊ ႁႅင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်သေ ၶဝ်ႈလူမ်ႇတိုၵ်း သိုၵ်းတဢၢင်းမႃးၶိုၼ်း လၢႆလၢႆပွၵ်ႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Khaing Zaw/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၻရူၼ်ႊ ဢိၵ်ႇပႃး ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ လေႃႇတိုၵ်းလႄႈ ထိုင်တီႈသိုၵ်း တဢၢင်းပေႃးလႆႈ ထွႆပၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉသေ ၽူႈၸမ်ၸႂ်ၼႂ်းတပ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼိူဝ် သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းမၼ်းဝႃႈ – “ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းၵႂႃႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်းၼႆႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမုင်ႈၼႃႈတိုၵ်းဢဝ်ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်းၵမ်းသိုဝ်ႈသေ လၢႆႈၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၶဝ်ႈလူမ်ႇတိုၵ်းဢဝ်တၢင်း ဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း ၸင်ႇလႆႈထွႆပၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Khaing Zaw/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈဝႆႉ တပ်ႉပၢင်သဝ်း တၢင်းဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ် (ဆမ္မဆယ်) ၊ ဝၢၼ်ႈ ၵမ်ႉၵေႃႇ (ဂန့်ဂေါ) ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မွၵ်ႈ 11 ပၢႆလၵ်း၊ ထႅင်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25/03/2025 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇယိုတ်းလႆႈထႅင်ႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ဢၼ်မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းမွၵ်ႈ 17 လၵ်းၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Khaing Zaw/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းတဢၢင်းတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈၺွင်ႇၼီႇ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်တင်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်း။ ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇၼီႇၼႆႉ မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်း ဢၼ်မီးတပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သေ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်ဝႆႉ မွၵ်ႈ 1 လၵ်းပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25/03/2025 ၼႆႉၵူၺ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၻရူၼ်ႊသေ ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တပ်ႉပၢင်သဝ်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်း (ထၼု) DPLA ဢၼ်ပၵ်းသဝ်းဝႆႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢမ်း (ကျောက်ကြမ်းရွာ) ၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA တင်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၵူၼ်းမိူင်း (ထၼု) DPLA ႁူမ်ႈၵၼ် တိုၵ်းတေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-26T13:00:00 | https://shannews.org/archives/64492 | မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၽိူမ်ႉၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇသိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း | ဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ၼႆႉ ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၸတ်းၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လွင်ႈ ဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငိုၼ်း တႃႇပီ 2025 – 2026 ၼႆလႄႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၽိူမ်ႉဝႆႉငိုၼ်း ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇသိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ငိုၼ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ၽိူမ်ႉဝႆႉထႅင်ႈ လိူဝ်မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵႃႈႁိုဝ်ၼႆတႄႉၵေႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢမ်ႇပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ႁႂ်ႈတႅတ်ႈတေႃးၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ မျၢၼ်ႇမႃႉဢႃႈလိၼ်း (မြန်မာ့အလင်း) ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လႆႈၽိူမ်ႉဝႆႉ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တိူဝ်းၼမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉဝႃႈ –“ပဵၼ်တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၶိုတ်းၸၼ်ႉလႄႈ ႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း မီးလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈၵတ်းယဵၼ်မႃးၶိုၼ်း။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပူၵ်းပွင်ယုၵ်ႉမုၼ်း ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၾၢႆႇတပ်ႉၸုမ်း ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ လိူဝ်သေၽိူမ်ႉၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈယဝ်ႉ ၽိူမ်ႉဝႆႉပႃး ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇတႃႇႁွင်ႈ ၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီ၊ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉထႅင်ႈ။ ပေႃးထိုင်မႃး ႁၢင်ပီ 2025 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်ႉပိုၼ်ႉၼႆလႄႈ တေလႆႈၸတ်းၵၢၼ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း ႁႂ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃလိူဝ်ၵဝ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၽိူမ်ႉဝႆႉၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉသေ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ပေႃးမီးၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼမ်မႃးထႅင်ႈၸိုင် ပွင်ႇဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ပၢင်သိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၸွမ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈၼမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီၵၢၼ်ငိုၼ်း 2023-2024 ၼၼ်ႉ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇႁွင်ႈၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ပီၵၢၼ်ငိုၼ်း 2024-2025 တႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ ပဵၼ် တၢင်းၵၢၼ်။ ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇႁွင်ႈၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆသေ မိူဝ်ႈပီၵၢၼ်ငိုၼ်း 2023-2024 ၼၼ်ႉ မၵ်း တတ်းဝႆႉဝႃႈ ၸႂ်ႉၸၢႆႇလႆႈ တႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 5,600 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ ဢၼ်ၾၢႆႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တမ်းဝၢင်းဝႆႉၼႆႉ လႆႈဝႃႈၼမ်လိူဝ် မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပႆႇၺႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ တႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 2,000 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ပႆႇၺႃးယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း မၵ်းတတ်းဝႆႉပၼ် ၼႂ်းပီၵၢၼ်ငိုၼ်း 2020-2021 ၼၼ်ႉ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇတႃႇႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေ တမ်းဝၢင်းဝႆႉဝႃႈ တေ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇလိူဝ် ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 3,400 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၽိူမ်ႉငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ တႃႇသိုဝ်ႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမႃး ၵူႈပီ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်'] |
2025-03-26T12:00:00 | https://shannews.org/archives/64474 | လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပၼ်ၾၢင်ႉထိုင်ၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈၾၢင်ႉယူႇ ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ | ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၾိင်ႈၾႃႉမႆႈႁႅင်းသေ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ တီႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆထိုင် 63 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းႁႅင်းလူမ်းမႆႈၶိုၼ်ႈသုင်လႄႈ မီးၽေးၼမ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ႁႅင်းမႆႈ ၼႂ်းတူဝ်ၶိုၼ်ႈသုင် မိူၼ်ၼင်ႇ – မဝ်း၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ဝႆး၊ ႁူဝ်ၸႂ်တွတ်ႇဢမ်ႇမၢၼ်ႇလႄႈ ပဵၼ်သျွတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိူင်လူင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢွၵ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ တေလႆႈတိူဝ်းၾၢင်ႉသတိၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈမုလ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵုမ်းထိင်း တၢင်းပဵၼ် မိူင်းထႆး ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ပီ 2024 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းလူႉ တၢႆယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းၼႆႉ မီး 63 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၵႄႈဢႃယု 30 – 95 ပီ။ ၽတ်ႉၽဵင်ႇတႄႉ ပဵၼ်ဢႃယု 62 ပီ။ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်၊ ယဵဝ်ႈဝၢၼ်လႄႈ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၵိၼ်လဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ တႃႇ 70% ပဵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၽွင်းႁႅင်းလူမ်းမႆႈ မီးထိုင် 44 တီႊၵရီႊ ၸိၼ်ႊတီႊၵရိတ်ႊ။ တႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၽေးလူမ်းမႆႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၵိၼ်ၼမ်ႉၵုမ်ႇထူၼ်ႈ၊ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း ဢၼ်မၢင်၊ ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈၵိၼ်လဝ်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈမဝ်း၊ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉယူႇသဝ်းပၼ် ၼႂ်းႁူမ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉၾူၼ်လူမ်း မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ တေႃႇထိုင်ၵၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈမိူင်းထႆး။ ၼႂ်းပီၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵင်းမႆႇ၊ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်၊ တၢၵ်ႇ၊ မိူင်းထႆး တွၼ်ႈႁွင်ႇလႄႈ တၢင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႅင်းလူမ်းမႆႈ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေသုင်လိူဝ် 42 တီႊၵရီႊၸိၼ်ႊတီႊၵရိတ်ႊၼႆ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB | ['ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ'] |
2025-03-26T11:07:43 | https://shannews.org/archives/64468 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈမူႇၸေႊ တေၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈပၼ်ၼင်ႇတတ်းမၵ်းဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉၼၼ်ႉၵူၺ်း | သိုၵ်းမၢၼ်ႈမူႇၸေႊ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇပပ်ႉပၼ်ရူတ်ႉၵႃးလႄႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇရူတ်ႉၶဝ်သေ တႅမ်ႈဝႆႉပႃးၼႂ်းပပ်ႉၼၼ်ႉဝႃႈ တေၶၢႆပၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၼင်ႇတတ်းမၵ်းသေတႅမ်ႈဝႆႉပၼ် ၼႂ်းပပ်ႉၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆ လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 24/3/2025 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇပၢမ်ႉ(ႁၢၼ်ႉၶၢႆ)ၼမ်ႉမၼ်ႉရူတ်ႉၵႃးဢၼ်မီးဝဵင်းမူႊၸေႊ ႁႂ်ႈၶၢႆပၼ်ၼင်ႇတႅမ်ႈဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆလႄႈ ရူတ်ႉၸႂ်ႉၼႂ်းႁိူၼ်းၼိုင်ႈလမ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈဝူင်ႈ သိုဝ်ႉလႆႈၼမ်ႉမၼ်း 4 ထိုင် 5 လိတ်ႉ( 1 ၵႃႊလၼ်ႊ) ၵူၺ်း။ ၼိုင်ႈလိူၼ်မီးၶႂၢင်ႉသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းလႆႈ 18 လိတ်ႉ ( 4 ၵႃႊလၼ်ႊ) ၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇပေႃးၸႂ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၶဝ်ႁဵတ်းပၼ်ပပ်ႉတႃႇရူတ်ႉဢၼ်မီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊသေ ၸႅၵ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/ 03/ 2025 ၊ မိူဝ်ႈၶဝ်ႁူၺ်းသူၼ်းလၢတ်ႈတႄႉဝႃႈ ၽႂ်မီးပပ်ႉၵေႃႈတေသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းလႆႈၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇထုၵ်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်တီႈတႄႉမႃး ၶဝ်ၶၢႆပၼ်ၼိုင်ႈလိူၼ် 4 ၵႃႊလၼ်ႊၵူၺ်း တေႁဵတ်းႁိုဝ်ပေႃးၸႂ်ႉ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈ – ႁၢင်ႈ ပပ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၼ်ႈထုၵ်ႇပၼ် တႃႇသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ( ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ) တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼႆႉယၢမ်းလဵဝ် ပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းဢၼ်သိုဝ်ႉလႆႈ (ဢၼ်ၶၢႆပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇၼႆႉ) ပဵၼ် သူၺ်ႇရႃႇၸႃႇ (ရွှေရာဇာ) ၊တၢၼ်ႇလုၼ်ႇ ( သံလွင် )၊ ၸူဝ်းတိတ်ႉၸႃႇ (စိုးသစ္စာ) ၊ပၢၼ်းသေး( ပန်းဆေး )၊ ရွႆႊယႄႊလ် မူႇၸေႊ Royal Muse ၊ မိူင်းပေႃႈ (မုံးပေါ်) လႄႈ ၼမ်ႉၶုၼ်ႇပျေႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶၢႆပၼ် 1 လိတ်ႉလႂ် 5200 ပျႃး ။ ပေႃးပဵၼ် ပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ(ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ်)သမ်ႉ ၶၢႆ 1 လိတ်ႉ 6500 ပျႃး ထိုင် 7000 ပျႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းဢၼ်ၶၢႆယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉမၼ်းလုၵ်ႉတၢင်း မိူင်းၶႄႇမႃး ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ၶၢမ်ႈၵႂႃႇတင်း လႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇသေ ၵႂႃႇထႅမ်ၼမ်ႉမၼ်းတၢင်းပုၼ်ႉမႃး ၊ယဝ်ႉ ၸင်ႇမႃးၸုပ်ႇဢွၵ်ႇၶၢႆၶိုၼ်း ၵေႃႈမီး ၊ ၼမ်ႉမၼ်းဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇမႃးသမ်ႉမႃးထိုင် 105 လၵ်း ၵူၺ်း။ ၼၼ်ႉတႄႉၶဝ်ၶၢႆ 1 လိတ်ႉ 6500 ထိုင် 8000 ပျႃး ”- ဝႃႈၼႆ ။ တႄႇႁူဝ်ပီ ရူတ်ႉၵႃးဢၼ်မီးလၢႆႊသိၼ်ႊၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈၸၢၵ်ႈၾႆး ဢၼ်တေၸႂ်ႉၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတၢင်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈတီႈၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇ (ကညန) သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇပၼ် ပပ်ႉ တႃႇသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ။ ပပ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်ဝႂ် လၢႆႊသိၼ်ႊၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းလႄႈ မၢႆၾၢင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သူင်ႇၸူးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သေ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈပၼ်ၶႂၢင်ႉၸင်ႇလႆႈသိုဝ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းၸႂ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-26T11:00:00 | https://shannews.org/archives/64460 | ႁႅင်းၵၢၼ်မၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ ၺႃးၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ လူႉတၢႆ တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ | ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ၼႆႉ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ လူင်းႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် ၼႂ်းလုၵ်းထၢင် ဢၼ်မီးသၢႆၾႆးၾႃႉတႂ်ႈလိၼ် တီႈပွၵ်ႉဝူင်းသဝၢၼ် ၶဵတ်ႇပၢင်သိုဝ်ႉ ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) ၸိုင်ႈထႆး ၺႃးၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇ – ၶၢဝ်ႇထႆး ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ၶဝ် တွပ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ – မိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 12 မူင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉလွင်ႈတိူင်ႇၸႅင်ႇမႃး မီးၵူၼ်းၺႃးၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ တီႈႁူဝ်တၢင်း ပရႃႊၶျႃႊၶျိၼ်ႉ ၼႂ်းၶဵတ်ႇပၢင်သိုဝ်ႉၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် – ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၺႃးၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းလုၵ်းထၢင် ဢၼ်မီးဝႆႉသၢႆၾႆးၾႃႉတႂ်ႈလိၼ် တၢင်းလိုၵ်ႉမီး 15 မီႊတိူဝ်ႊ တၢင်းၵႂၢင်ႈ 3 မီႊတိူဝ်ႊ။ ၽွင်းႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ လူင်းၵႂႃႇႁဵတ်း လွင်ႈမူတ်းသႂ် ႁိုင်မွၵ်ႈ 5 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတိူဝ်ႉၺႃး သၢႆၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ပွင်ႇသေ ၺႃးၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် လူင်းၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလႆႈပႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း တတ်းၶၢတ်ႇသၢႆၾႆးၾႃႉ တၢင်ႇဢၼ်လႄႈ ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 2 ၸူဝ်ႈမူင်း ၸင်ႇၸွႆႈဢဝ်တူဝ်ၶဝ်သွင် ၵေႃႉ ဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ဢဝ်တူဝ်ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ ဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသၢႆၸႂ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇမိၼ်းလုၼ်ႇဝိၼ်း (ကိုမင်းလွင်ဝင်း) ဢႃယု 30 လႄႈ ၵူဝ်ႇလိၼ်းၼၢႆႇ (ကိုလင်းနိုင်) ဢႃယု 35 ပီ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ထိုင်တၢႆၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်း ဢၼ်ၵိုင်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်း AAC ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ တေၸွႆႈတုၵ်းယွၼ်းၵႂႃႇၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-26T10:37:43 | https://shannews.org/archives/64456 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇမိူင်းထႆး ၵျပၢၼ်ႊ ၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊ | ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၸီႉသင်ႇႁႅင်းၵၢၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ မီးလွင်ႈမၵ်းတတ်းဝႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းတေလႆႈၶႂၢင်ႉ သူင်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း ဝႃႈ ၼႆ။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းႁႃပၼ်ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်သေ သင်တေသူင်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ၵႂႃႇၼွၵ်ႈမိူင်းၸိုင် ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ် တႃႇမိူင်းထႆး ယိုၼ်ႈတၢင်ႇလႆႈ 50 ၵေႃႉ၊ မိူင်းၵျပၼ်ႊ 15 ၵေႃႉလႄႈ မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း 10 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၸုမ်း ႁႃပၼ်ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆဝႆႉ ၵွၼ်ႇၼႃႈ ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ သင်ပဵၼ် ၸုမ်းႁႃပၼ်ၵၢၼ်မိူင်းထႆးၸိုင် တေလႆႈယိုၼ်ႈတၢင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆႁႅင်းၵၢၼ်မႂ်ႇ ၼႂ်း ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တေဢမ်ႇလႆႈၼမ်လိူဝ် 50 ၵေႃႉ။ သင်ပဵၼ် ၸုမ်းႁႃပၼ်ၵၢၼ်မိူင်းၵျပၼ်ႊသမ်ႉ ႁႅင်းၵၢၼ်မႂ်ႇ တေဢမ်ႇလႆႈၼမ်လိူဝ် 15 ၵေႃႉၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Star News ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းႁႃပၼ်ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် တေလႆႈယိုၼ်ႈတၢင်ႇၼႄ လိၵ်ႈႁွင်ႉၵၢၼ် (Demand Letter) ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ သင်လႆႈၶႂၢင်ႉယဝ်ႉၸိုင် တေလႆႈသူင်ႇႁႅင်း ၵၢၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈဝူင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ် လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – လိၵ်ႈႁွင်ႉၵၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်ယူႇတီႈမိူင်းထႆး၊ မိူင်းၵျပၼ်ႊ၊ မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ႁွင်ႉမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တႄႇယိုၼ်ႈတၢင်ႇၵႂႃႇလႆႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်မေႊ ပီ 2025 ၼႆႉယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-25T17:43:37 | https://shannews.org/archives/64453 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၵူၼ်း ၵျႃးၽႅၼ်ႉ မႃးဝႆႉၼမ်ႉၸၢင် 700 ပၢႆ ၶၢၼ်းၵူၼ်းမိူင်းသူင်ႇပၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်း | သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၵူၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းဢိူင်ႇလၢႆးၶႃႈ ၊ ၵေးသီး ၊ ၼမ်ႉၸၢင် ၊ ၶူဝ်လမ် လၢႆလၢႆဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်သေ ဢဝ်မႃးဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 723 ၵေႃႉ ၶၢၼ်းၵူၼ်းမိူင်းသူင်ႇ လဵင်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 22/3/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵူၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉဢၼ်ၺႃးတီႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉမႃးဝႆႉတီႈ ႁူင်းလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း ပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးမႄႈမၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၼမ်ႉၸၢင် ၊ မၼ်းၼၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းယူႇပွၵ်ႉၵုင်းၽဝ်ထၢၼ်ႇ(မီးတူၺ်းၵူင်း) ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ မႄႈမၢၼ်းၼမ်ႉၸၢင်ၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ပွႆႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၊ယၢမ်းလဵဝ် ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 700 ပၢႆ။ လႆႈယိၼ်းဝႃႈ ၶဝ်တေဢဝ်မႃးထႅင်ႈၼႆ ၊ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ၶဝ်တေသူင်ႇၶိုၼ်း မိူင်းၶႄႇၼႆဝႃႇ ။ ပေႃးတူၺ်း ဢၼ်ၶဝ်တီႉလႆႈၼႆႉၼမ်ထၢၼ်ႇၼႆႉ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆၶဝ်ယိင်ႈၶႅၼ်းတေၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉၼႃ။ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်ၺႃးတီႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် (ႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ 700 ပၢႆဢၼ်မႃးမီးတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼၼ်ႉၼႆသေ ယူႇတီႈၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉ ၶၢၼ်းႁေႃႇၶဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၊ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် 150 ႁေႃႇ ႁႂ်ႈသူင်ႇလဵင်ႉလူၸွႆႈ ဝႃႈၼႆထႅင်ႈ။ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉမီးယူႇ 5 ပွၵ်ႉ ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ပဵၼ်ၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်တီႈၵူၼ်းမိူင်း ၊ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉမႃးၸႂ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း လဵင်ႉၶဝ်ႈၶဝ်ထႅင်ႈ ၊ ၽႂ်တေမီးၼမ်ႉၸႂ်ၶႂ်ႈလဵင်ႉ။ မၢင်ႁိူၼ်းၵေႃႈပၼ်ယူႇ မၢင်ႁိူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇပၼ်။ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈလႄႈပၼ်ၵေႃႈ ၽႂ်ႁိုဝ်တေမီးၼမ်ႉၸႂ် – ၼေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆ ဝၼ်းတီႈ 22/3/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်တီႉၺွပ်း ၵျႃးၽႅၼ်ႉ ႁိမ်းၸမ် ၼမ်ႉႁူး ၽြႃးထမ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႃးပွႆး ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် တီႉၺွပ်းလႆႈၵျႃႊၽႅၼ်ႉ 20 ၵေႃႉ ။ “တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉၵေႃႈ ၵႆႉလႆႈယိၼ်းလွင်ႈၵျႃးၽႅၼ်ႉမႃးယဝ်ႉၵမ်းၼႆႉ ၊လိူင်ႇမႃးၼႃႇယဝ်ႉ။ တီႈၼႃးပွႆးၵေႃႈ ၺႃးတီႉ 20 ၵေႃႉ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသဵင်ႈ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈၼႆ ” – ဝႃႈၼႆ ။ SSPP တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/03/2025 ဝၼ်းတီႈ 23/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/ SSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ လႄႈ ၾၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းမိူင်းသူႈ။ လႄႈ တၢင်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝဵင်းမိူင်းၼွင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းထႅင်ႈ ၼၼ်ႉ တီႉလႆႈထႅင်ႈ လႄႈ ၶွမ်ႊလႄႈၾူၼ်း ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းတီႈၼႂ်းၵျႃႊၽႅၼ်ႊ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ မိပ်ႇဢီးသေ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 မႃး သိုၵ်းဝႃႉ ၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်းၸိူဝ်းမီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဢၼ်သိုၵ်းဝႃႉတူင်ႉၼိုင်ၵုမ်းတူၺ်းၼၼ်ႉၶိူဝ်းယႂ်းသေ သူင်ႇၸူးတၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ'] |
2025-03-25T17:30:04 | https://shannews.org/archives/64443 | ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တႄႇယဝ်ႉ | ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းၵုမ်းဝႆႉၼႆႉ တႄႇပိုတ်ႇပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈမႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ၵၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉမႃး တီႈပွၵ်ႉဝဵင်းသႃႇ၊ ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ မၢၼ်ႈႁွင်းလူင် ၼႂ်းဝဵင်း ၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တႄႇပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈမႃးယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵုၼ်ၵႅင်း၊ ဝၢၼ်ႈ ၵွင်းၼွင်လႄႈ ဝၢၼ်ႈသွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေပိုတ်ႇသွၼ်ယဝ်ႉ ပေႃးႁုပ်ႈၵၼ် တင်းမူတ်းၸိုင် ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ပီၼႆႉ တေမီးမွၵ်ႈ 10 ပၢင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇၵၢင်လိူၼ်ၼႆႉမႃး တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးမႃးယဝ်ႉ။ မၢင်ပွၵ်ႉမၢင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေပိုတ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ဢၼ်လႆႈႁူႉသဵၼ်ႈမၢႆဝႆႉတႄႉ ပီၼႆႉ တင်းမူတ်းတေမီးမွၵ်ႈ 10 ပၢင်ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း / ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပီ 2025 ၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ လႆႈပိုတ်ႇမႃး ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ မီးမွၵ်ႈ 2 ပၢင်ၼႆႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁၢမ်းသုၼ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၼမ်။ ၵူႈပီပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈၽွင်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇသုၵ်ႉၼၼ်ႉတႄႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးမီး ဢမ်ႇယွမ်း 20 ပၢင် ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပီၼႆႉသမ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်း သွၼ်ႁဵၼ်း တီႈၼိုင်ႈလႄႈတီႈၼိုင်ႈ တေဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဢဝ်ၸွမ်းငဝ်းလၢႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈၵူၺ်း မၢင်တီႈ တႄႇပူင်သွၼ်ဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်းထိုင် 3 မူင်း – 4 မူင်း။ မၢင်တီႈသမ်ႉ ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းထိုင် 7 မူင်းၶိုင်ႈ၊ မၢင်တီႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းထိုင် 8 မူင်း ၶိုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်းသမ်ႉ တႄႇ ဢႃယု 5 ၶူပ်ႇ ထိုင် 13 ပီ ဢမ်ႇၼၼ် 14 ပီ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း / ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပီ 2025 ၼႆႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပီၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈမီးမွၵ်ႈ 10 ပၢင် ပေႃးႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉၸိုင် တင်းမူတ်း တေမီးမွၵ်ႈ 20 ပၢင် ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ယူႇတီႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁၢမ်းသုၼ်ႇၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်း ၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ'] |
2025-03-25T15:56:44 | https://shannews.org/archives/64434 | ၾႆးမႆႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး 13 လင် | ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူးသူၼ် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တင်းမူတ်း 13 လင် ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင် မီးလွင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် လွင်ႈၵူၼ်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 19/03/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၶိုင်ႈ ၾႆးမႆႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူးသူၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉၾႆးၽိုၼ်းဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ တီႈမုၵ်ႉ ၾႆးပႆႇမွတ်ႇလႄႈ လၢမ်းမႆႈႁိူၼ်းယေး လူႉသုမ်း 13 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသမ်ႉ သႂ်ႇၾႆးၽိုၼ်း တုမ်ႈႁုင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်းသေ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၾႆးၽိုၼ်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉတီႈ မုၵ်ႉၾႆး ၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇမွတ်ႇလီ လူမ်းထွင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾႆးၼၼ်ႉ လၢမ်းမႆႈႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တင်းမူတ်း 13 လင်။ ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင် မႆႈၸွမ်းၾႆးမူတ်း ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ယၢၼ်ဝဵင်းမွၵ်ႈ 12 လၵ်း ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉၾႆးၽိုၼ်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ တီႈမူၵ်းၾႆးၼၼ်ႉ ပႆႇမွတ်ႇလႄႈ လၢမ်းမႆႈ ႁိူၼ်းယေး လူႉသုမ်း 13 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၾႆးမႆႈသေ လွင်ႈလူႉသုမ်း တင်းမူတ်း မီးၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း တႅတ်ႈတေႃး။ ဝၢၼ်ႈႁူးသူၼ်ၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆဝဵင်း 13 လၵ်း မီးၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ SSPP ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ Shan State Channel တႄႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – လွင်ႈၾႆးလၢမ်းမႆႈၼႆႉ တႄႇမႃးတီႈ ႁိူၼ်းလုင်းၵျွင်းၶမ်း ယွၼ်ႉၾႆးၽိုၼ်း ဢၼ်တူမ်ႈႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမွတ်ႈလီလႄႈ ၺႃးလူမ်းထွင်းႁႅင်းသေ တႄႇမႆႈမႃးတီႈႁိူၼ်းလင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၸင်ႇလၢမ်းမႆႈႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉမႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ၊ ဢွင်ႈတီႈၵဵပ်းၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ – ပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 20 လင်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၶိုင်ႈ ၾႆးမႆႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ 2 လင်၊ ဢွင်ႈတီႈၵဵပ်းၶူဝ်းၵုၼ်ႇ 4 လင်၊ ႁိူၼ်းယေး 2 လင် တီႈပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉၾႆးတဵၼ်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 11 မူင်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15 ၼၼ်ႉၵူၺ်း ယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉရတၼႃႇ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ႁၢင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်တေဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း မုၵ်ႉၽိုၼ်းမုၵ်ႉၾႆး ၾႆးတဵၼ်းၼိူဝ်ၶဵင်ႇၽြႃးၸိူဝ်းၼႆႉ လီလီ။ ပေႃးပဵၼ်ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ မဵင်းၾႆးၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၸင်ႇဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၸိုင် တေၸၢင်ႈလွတ်ႈၽေး လွင်ႈၾႆးမႆႈႁိူၼ်းမႆႈယေး ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-25T14:00:00 | https://shannews.org/archives/64428 | ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးတီႉၺွပ်း ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ | မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၸုမ်းၼိုင်ႈ တီႉၺွပ်းဢဝ် ၽူႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶိုၼ်ႈၵႃးၵႂႃႇ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၸုမ်းၼိုင်ႈ ၶီႇၵႃးသႅၼ်း Crown လမ်းၼိုင်ႈ မႃးၵိုတ်းႁႄႉ လၢၵ်ႈဢဝ်တူဝ်ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶိုၼ်ႈၵႃးၵႂႃႇ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃး တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉၵွင်းမူးလွႆ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် တီႉၺွပ်းၵႂႃႇတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း လုၵ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉၼမေႃးပေႃးတီႉ ၼႆၶႃႈဝႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ။ ယူႇတီႈ ၵွင်းမူးလွႆၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ လၢၵ်ႈမၼ်းၼၢင်း ၶိုၼ်ႈၵႃးၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢၼ်တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇ တူဝ်ၼၢင်းယိင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၶီႇၵႃးသႅၼ်း Crown သီၶၢဝ်မႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး 3 ၵေႃႉ ပူၵ်ႉၼႃႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/02/2025 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်မူႇၸေႊ ၼႂ်းပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ၾၢႆႇၼႃႈႁူင်းႁႅမ်း သူၺ်ႇယႃႇၸု (ရွှေရာစု) ၵၢင်ဝဵင်းမူႇၸေႊ မိူဝ်ႈ ၽွင်းၼၼ်ႉ မီးၼၢင်းယိင်း 2 ၵေႃႉ သွၼ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးၸွမ်းၵၼ်သေ ၺႃးၵူၼ်းၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၸွမ်းလင်မႃး ၸၵ်ႉႁိမ်ဢဝ်ထူင်ငိုၼ်းၵႂႃႇ ထိုင်တီႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃ ပိၼ်ႈၵႂႃႇၵၢင်တၢင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ ပဵၼ်ဝဵင်းဢွင်ႈတီႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သင် ယၢမ်းလဵဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ပၼ်ႇၵၢၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းလႅၼ်လိၼ် တိတ်းၸပ်းၶႄႇ ဝဵင်းၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းၵႃႉၶၢႆၵေႃႈၸႂ်ႈလႄႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတူင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးၼမ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ပၢင်တေႃႇလွင်းလိူင်ႇၼမ်၊ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽဵဝ်ႈပႅတ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈမႆႈၸႂ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ | ['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-25T12:39:47 | https://shannews.org/archives/64411 | မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇလၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈတိူဝ်းၽိူမ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈထႅင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း | ပေႃးထိုင်မႃး ႁၢင်ပီ 2025 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၶိုင်ပွင်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်ႉပိုၼ်ႉၼႆလႄႈ ထုၵ်ႇလီၽိူမ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸွမ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်းထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းႁွင်ႈပၢင်ၵုမ် လူင် ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼၼ်ႉၵႂႃႇဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ၊ လွင်ႈၽိူမ်ႉထႅမ် ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး လွင်ႈၾင်တိုၼ်းလၢင်း ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼၼ်ႉ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ – “ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်မႃး ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ပႃႇတီႇ ၵူႈၸုမ်းၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈလႆႈသေ မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၽိူမ်ႉထႅင်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈတိူင်း ႁႂ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃ လိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈ။ ပေႃးၼႂ်းမိူင်းမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမၼ်ႈၵိုမ်းလီၵွၼ်ႇ ပိူၼ်ႈတေႁတ်း မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်းၼမ်သေ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးႁဝ်း တေၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉမႃးလႆႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ပေႃးတေဢွင်ႇမၢၼ်ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူႇမူႇၵူႈၸုမ်း ၸိူဝ်းမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ ၸွႆႈထႅမ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းမိူင်းၼွၵ်ႈ တေမီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇသေ လွင်ႈလၵ်ႉၶုတ်း ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ ၼႂ်းမိူင်းသေ ၵႃႉၶၢႆဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလူတ်းယွမ်းၵႂႃႇၼႆ ထုၵ်ႇလီ သႂ်ႇၸႂ်ၽိူမ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်း ဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း ႁႂ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃလိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-25T19:30:00 | https://shannews.org/archives/64410 | ပူၵ်းပွင်ဝဵင်းၶိုၼ်း ၵႄႈၵၢင်ငဝ်းလၢႆးဢမ်ႇတၢႆတူဝ် | ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၶိုၼ်း ၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းတႆး ပွတ်း ႁွင်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်မိူၼ်ၵဝ်ႇ ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼႆယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်း ဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေလႆႈထွႆဢွၵ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵွၼ်ႇပႆထိုင် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2025 ၼႆႉၼႆလႄႈ ၸွင်ႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ မီးၽႅၼ်ၵၢၼ်တႃႇထွႆၶိုၼ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇထွႆ ၼႆတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢိၵ်ႇ ၵူၼ်းတင်း ၼမ် လၢႆလၢႆၾၢႆႇၵေႃႈ မီးၶေႃႈထၢမ်ဝႆႉယူႇ။ သိုၵ်းတဢၢင်း ၊ သိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢၼ်ႈ PDF ၊ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ပိုတ်ႇ ပၢင် ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သေ ယိုတ်းဢဝ် ဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ငဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇမႃး မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ်ထိုင်ပီယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2024 ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈ သေ ထိုင်မႃးဝူင်ႈတီႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶဝ်ႈယိုတ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ပၵ်း သဝ်းဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ လိုပ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇလႆႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉသေ ႁိူၼ်းယေး၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ၊ သဵၼ်ႈတၢင်း၊ ၵၢတ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉၵွႆၵႂႃႇ တင်းၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸမ်ႉ သိုပ်ႇဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလူင် လႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆးလႄႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလူႉၵွႆထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်ၵၢၼ်သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ် ယိုတ်းဢဝ် ဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈၼၼ်ႉသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ လႆႈတတ်းပႅတ်ႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ဢိုတ်းပႅတ်ႈလၢၼ်ႇ ၸွမ်း လႅၼ်လိၼ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတေႉတေႉ။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းသိုၵ်း MNDAA ၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႃႈဝၼ်းဢွၵ်ႇ မိူင်းယုၼ်ႊၼၢၼ်ႊ မိူင်းၶႄႇ။ ၵၢၼ်တီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈယိုတ်းဢဝ် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်မီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၶိူဝ်း ယူႇႁူမ်ႈသဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈတီႈၼႆယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ၵၢၼ် လွၵ်ႇငိူတ်ႈပႃး လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵၢၼ်ၾင်တိုၼ်းလၢင်း ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ မႃးလူင်းတိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉ တိူဝ်ႉပႃး ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ့်။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈၶိုၼ်း လွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တူၵ်းလိုၼ်းမႃး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလႆႈ ပၢႆႈယၢၼ်ဢွၵ်ႇဝဵင်းၵႂႃႇမိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁတ်းတႅပ်းတတ်းၸႂ် ပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းတေႉတေႉ။ “ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပွၵ်ႈမႃးပႂ်ႉႁိူၼ်းၶိုၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉသွင်ၵေႃႉၵွႆး။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁႃႉၼႆ မီးယူႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵိုၼ်းထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းပေႃးထၢမ်ႁႃၵၼ် တူင်ႉတၵ်ႉၵၼ်ၼႆ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ။ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵတ်းၼႆၵွႆးၵွႆး” ၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတိုၵ်ႉလႆႈၵူဝ်ႁႄ လွင်ႈၶၢဝ်ႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေထွႆႁႃႉဢမ်ႇထွႆၼႆၼၼ်ႉယူႇ။ ၵမ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းလိူၼ် 3 ဝႃႇ၊ ၵမ်ႉဝႃႈ ဝၢႆးလိူၼ်ႁႃႈဝႃႇၼႆ။ ပေႃးၵူဝ်းၵၢင်ႉတင်းမၢၼ်ႈဢုပ်ႇၵၼ် ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ၼႆ ၵူဝ်းၵၢင်ႉတေလႆႈထွႆဝႃႇၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈငိၼ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဝူၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးၵူဝ်းၵၢင်ႉဢမ်ႇမီး ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ လၵ်ႉထွႆၼႆၼၼ်ႉၼႃႇ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈ ၵူဝ်းၵၢင်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇထွႆႁႄ တေပႂ်ႉၶိုၼ်းၶဵင်ႇယိုဝ်းမၢၼ်ႈႁႃႉ ၼႆၵေႃႈငိၼ်း။ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးလၢတ်ႈတႄႉ သူပ်းၵိၼ်မၢၵ်ႇ ႁူထွမ်ႇၵၢင်ႇႁႄ ယူႇဝႆႉၵွႆး” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပႃႇ ပီ 2024 သေ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းၶဵဝ်ပၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းပၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈဝဵင်းၶုၺ်းမိင် ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ။ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸင်ႇၵိုတ်း ၵၢၼ် ဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းမႃးပွႆႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ၸင်ႇလူတ်းယွမ်း ပိုတ်ႇ ပၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ- မိူင်းမၢၼ်ႈ တိတ်းၸပ်းၵၼ်ၼၼ်ႉၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး ပိူဝ်ႈတႃႇၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈလႆႈဝႃႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီးၵူၼ်းယူႇၼမ်သေ ၵိုၼ်းမႃးယဝ်ႉၼႆၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ တႄႇႁဵတ်းၵၢၼ်လွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမႃးၶိုၼ်း။ မိူဝ်ႈပီ 2024 ယွၼ်ႉပၢင် တိုၵ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝဵင်းၼႆႉ မိူၼ်ဝဵင်းႁၢမ်းၵႂႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးၸမ်မွၵ်ႈ သွင်သႅၼ်ၵေႃႉသေ တႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၸိူဝ်းပွၵ်ႈယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ သၢမ်ပုၼ်ႈ သွင်ပုၼ်ႈၵွႆးယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼႆၸိုင် ယွၼ်ႉဝႃႈ လႆႈသဵင်ႈၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼမ်ႁႅင်းလႄႈ တႃႇတေသိုပ်ႇ ယူႇတီႈဝဵင်းပိူၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်း ၸွမ်းၼႂ်းဝဵင်းတၢင်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပၢင် တွပ်ႇလိၵ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပွၵ်ႈမႃးပႂ်ႉႁိူၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ သွင်ၵေႃႉၵွႆး။ တီႈဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁႃႉၼႆ မီးယူႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵိုၼ်းထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵတ်း” ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းၶဵဝ်ပၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵႂႃႇသေ ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းဢမ်ႇမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇယဝ်ႉၼႆသေတႃႉ ၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တေယူႇလႆႈၵတ်းယဵၼ်ၵႂႃႇ ႁိုင်ၼၢၼ်းမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁူႉႁၼ်ၸွမ်းလႆႈ ၼၼ်ႉၵွႆး။ Photo- CJ- ႁၢင်ႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ထူပ်းၽေးပၢင်တိုၵ်း လွင်ႈဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထွႆဢွၵ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈႁႃႉ ဢမ်ႇထွႆၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်း ဢွၵ်ႇမႃး ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းယူႇ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်း/ၶၢဝ်ႇၵၢင်လၢႆဢွၵ်ႇမႃး ၼိူဝ်သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဝႃႈ တေႃႇထိုင်ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2025 ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတေလႆႈထွႆပၼ်ၶိုၼ်း ၵမ်းၸုပ်ႈၸုပ်ႈႁႂ်ႈယဝ်ႉတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈတေႉမၼ်းၼႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တွပ်ႇဝႆႉၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သူၺ်ႇၾီႇမေႇ ၼင်ႇၼႆ။ သင်ဝႃႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တေတူၵ်းၵႂႃႇၶိုၼ်း တႂ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေႉၸိုင် တေပဵၼ်လွင်ႈသုမ်းၵၢၼ်ႉလူင် တွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၵ်းတေႃး တေႃႇသူႈၶိုၼ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တေႉတေႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈၵပ်းသိုပ်ႇ တွင်ႈထၢမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉလၢႆလၢႆၵေႃႉသေ လႆႈႁူႉငိၼ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင်မႃးလၢႆလၢႆလွင်ႈယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်း ၼိုင်ႈ သင်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူဝ်ၶႅင် ဢမ်ႇယွမ်းထွႆပၼ်လီလီၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ၵူဝ်လႆႈၵိူတ်ႇပဵၼ် ပၢင် တိုၵ်းၵၼ် ၶိုၼ်းၼႆယူႇ။ ဝၢႆးလင်ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶတ်းၸႂ်သၢင်ႈ ပၼ်တႃႇလႆႈၾႆးၾႃႉၶိုၼ်းသေတႃႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆးလႄႈ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈသၢႆၾႆးၾႃႉ လႄႈ လၵ်းသဝ်းၾႆးၾႃႉၼႂ်းဝဵင်းလူႉၵွႆၶိုၼ်း တင်းၼမ်ႁႅင်းထႅင်ႈလႄႈ ၵၢၼ်ၼႆႉဢမ်ႇဢွင်ႇမၢၼ်မႃးတေႉ တေႉ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵိုတ်းလွင်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မိူဝ်းပွႆႇသႂ်ႇ ႁၢင်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပႃႇ ပီ 2024 ၼႆႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇ ၸၢင်ႈၶပ်းၶိုင်ပၼ် ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸႂ်ႉလႆႈၾႆးၾႃႉၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပွၵ်ႉ 12 ဢၼ်ပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်းဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၾႆးၾႃႉ ပႆႇလႆႈမူတ်း။ မၢင်တီႈသၢမ်ဝၼ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈ သီႇဝၼ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၾႆး 24 ၸူဝ်ႈမူင်း ၽဵင်ႉၽိၵ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇမွတ်ႇႁႄ ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ပႆႇမီးႁႄပွၵ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ၸႂ်ႉၾႆးမၢၼ်ႈသၢင်းယေႇၵျႃႉႁႄ ပိုၼ်ၽႄႈပၼ်ၾႆးၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၾႆး တၢင်းသူၺ်ႇလီႇ၊ မိူင်းမၢဝ်းၼႆႉ ပႆႇမႃးၽႅဝ်လႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တင်ႈတႄႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႄႇပၼ်ၾႆးမႃး ယင်းပႆႇလႆႈၵဵပ်းၵႃႈၾႆး။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊဝႃႊရီႊ 17 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသေ ႁွင်ႉဢဝ်ထဝ်ႈဝၢၼ်ႈ၊ ၵၢင်ႉ၊ ၵေႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈတႃႇတေတႅပ်းတတ်း ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၾႆးၾႃႉ ၼိုင်ႈယူႇၼိတ်ႉလႂ် တေႁူမ်ႈၵၼ် တႅပ်းတတ်း ၵဵပ်းၵႃႈႁိုဝ်ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယင်းပႆႇလႆႈႁၼ် ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တေပိုတ်ႇလႆႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁွင်ႉႁူၺ်းဢဝ် ၶိုၼ်း မေႃယႃၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ၼၼ်ႉသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၽူႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇယူႇလီ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 500 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၵဝ်ႇ ၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်း ဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈႁဵတ်း CDM ၼႆယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇၵၢတ်ႇဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်တႄႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းသိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဝႃႈ တီႈႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႆႉ မီးဝႆႉယႃႈယႃၵုမ်ႇထူၼ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းၸိုင် ယင်းတိုၵ်ႉ လႆႈၵႂႃႇယူတ်းယႃထိုင်တီႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “တီႈႁူင်းယႃၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇယႃပၼ်လၢႆလၢႆ ၸွမ်းၼင်ႇၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်း။ ၵူၺ်းပေႃး ဢမ်ႇမီးသင်တေႉတေႉ/ၵွတ်းၽၢၼ်တေႉတေႉတႄႉၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ်လိၵ်ႈၵမ်ႉယၼ်တီႈ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ၵႂႃႇၼႄၶဝ်။ ပေႃးၼၼ်ၸင်ႇ ၶဝ်တေယႃပၼ်လၢႆလၢႆ” ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆၵေႃႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ၵုမ်းၵမ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉမီးလွင်ႈယူပ်ႈယွမ်း တင်းၼမ်ယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈဢိုတ်းဝႆႉယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တေဢမ်ႇၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၼႆသေ မေႃသွၼ်ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ဝႆႉၼၼ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်သွၼ်လိၵ်ႈပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လႄႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇဝႆႉၵွႆး ၼႆယဝ်ႉ။ “ယၢမ်းလဵဝ် တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပိုတ်ႇဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇၵွႆး။ ႁူင်းႁဵၼ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇပိုတ်ႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းၶဝ် တိုၵ်ႉ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆလုၵ်ႈႁဵၼ်း။ တေတႄႇပိုတ်ႇမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉ” ၼႆ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီးၵူၼ်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ်မႃးတေႉတေႉသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းယင်းတိုၵ်ႉလႆႈ ယၢပ်ႇၵိၼ်း ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယူႇ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ယွၼ်ႉမီးၸဝ်ႈတိုၼ်းလၢင်းၶဝ် မႃးလူင်းတိုၼ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈမႆႈၸႂ်ၵၢၼ်။ ႁဵတ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇ ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉၵုမ်ႇ ထူၼ်ႈယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵတ်းလႄႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၵူႈဝၼ်း မိူၼ်မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႉ 5 ဢၼ်လႆႈႁႃၵိၼ်ၸၢင်ႈပိူၼ်ႈ ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉသေ လဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄ ဝႃႈ “ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈဢွမ်ဢီႈၵိၼ်ၵွႆး။ မၢင်ပွၵ်ႈမႃး ယင်းဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈ တဵမ်သၢမ်တႃႇၵွၼ်ႇ။ ႁႃၵၢၼ်ႁဵတ်းၼႆႉ ယၢပ်ႇလိူဝ်ၵဝ်ႇၼႃႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉမႃးၵုမ်းၵမ်သေ ၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းၼႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ႁူင်းမိပ်ႇၼူတ်ႈ၊ ပၢင်ၵျေႃႇမူၼ်ႈ KTV၊ ႁူင်းမႄႈမွၵ်ႇယႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်လိူင်ႇမႃးသေ ပိုတ်ႇလႆႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၼမ်ႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇထႅင်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇပၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ႁဝ်းတေႃႉၼမ်ႉမၼ်း မႃးၶၢႆၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ၵႃႈလတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႁႄႁဝ်းလႆႈပၼ်ၶဝ် ၼိုင်ႈပုင်းပေႇပႃႇၼႆႉ 2 မိုၼ်ႇ တေႃႇ သၢမ်မိုၼ်ႇ။ မၢင်ပွၵ်ႈလႆႈပၼ်ၶဝ် ၵိၵ်ႉၼိုင်ႈတီႈၼႆႉ 2 ပုင်းလိူင်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၼၼ်ႉၵွႆးပေႃးၵႂႃႇငိုၼ်းပဵၼ် ဢေႇသုတ်း 3 သႅၼ်ယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၵွႆး ၼိုင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၼမ်ႉတွၼ်းယူႇ 5 သႅၼ်ၵွႆး။ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈႁဝ်းသမ်ႉလႆႈသဵင်ႈၶၢဝ်း ယၢမ်းႁိုင်ပဵၼ် ၼိုင်ႈဝူင်ႈ၊ ဝူင်ႈပၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူတ်ႉၶၢႆ ဢိင်လူၺ်ႈၶၢဝ်ႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁိုဝ် ၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႉပႆႇမီးၽႂ် ယိုၼ်ယၼ်ပၼ်လႆႈတေႉတေႉဝႃႈ “ၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ” ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃး ပၢင်တိုၵ်းသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်းတေႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ-မူၺ်ၶမ်း | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-25T13:00:00 | https://shannews.org/archives/64399 | SSPP တင်း TNLA ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ | ဝၼ်းတီႈ 23/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း မွၵ်ႈ 12 မူင်းလႄႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 7 မူင်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေ ႁႃလၢႆးတၢင်း ႁႂ်ႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈတႆး ၶၢႆႉတပ်ႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁႂ်ႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP ၶၢႆႉပၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတၢင်း ဝၢၼ်ႈၽၢႆၵဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉသေ ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်သၢမ်ဝၼ်း ၼႆႉမႃး တင်းသွင်ၾၢႆႇ ၸင်ႇလႆႈ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တေႃႇၵၼ်ဝႆႉၼႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵေႃႉဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်း မိတ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ “သိုၵ်းလွႆၶဝ် ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ PDF ၶဝ်ယဝ်ႉႁႄ မႃးလၢတ်ႈႁႂ်ႈၾၢႆႇႁဝ်းၶၢႆႉပၼ်တပ်ႉၼႆဝႃႇ။ ႁဝ်းဝႃႈ ယႃႇသုတ်ႉၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ႁဝ်း ပေႃးသုတ်ႉၶဝ်ႈမႃးတိၵ်းတိၵ်း ႁဝ်းတေယိုဝ်းၼႆ လၢတ်ႈၶဝ်ယူႇ။ ၶဝ်ဢမ်ႇထွမ်ႇလႄႈ ၾၢႆႇႁဝ်းၵေႃႈ လႆႈလၼ်ႇၵွင်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉၶဝ်ၵႂႃႇယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းလႆႈဝႆႉ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းၵုတ်ႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉမီး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇလၢႆလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႃႈတီႈၽႂ်မၼ်းယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၼႆႉ ၵႆႉပဵၼ်ပၼ်ႁႃ လွင်ႈႁိမ်ၼႃႈတီႈၵၼ်တင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ထိုင်တီႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊမတီႊၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FPNCC ပေႃးလႆႈယူႇၵႄႈၵၢင် ၸတ်းပၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ငူပ်ႉငီႉၵၼ်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊၵၢၼ်ဢုပ်ဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FPNCC ၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၊ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ၊ တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၶၢင် KIA ၊ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA/ ESS ၊ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-25T11:53:08 | https://shannews.org/archives/64388 | ပလိၵ်ႈ/သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈတေႁဵတ်းတႃႈရူတ်ႉၵႃးၼႆသေ ယႃႉႁူဝ်ႉ တီႈလိၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး | ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈတေႁဵတ်းတႃႈရူတ်ႉၵႃးဢၼ်မႂ်ႇၼႆသေ ယႃႉႁူဝ်ႉ ၊ ယႃႉလၵ်းသဝ် တီႈလိၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တၢင်းပွၵ်ႉၽြႃးၽိူၵ်ႇ (ဘုရားဖြူရပ်ကွက်) ပွၵ်ႉၵၢၼ်ႇၵျီး (ကံကြီး) ၸိူဝ်းမီးႁိမ်းၸၼ်ႉၸွမ် ပုတ်ႉထ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 20-21/3/2025 မႃး ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးယႃႉႁူဝ် လွၵ်းလိၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီး ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလဵပ်ႈဝဵင်း တင်းၵႂႃႇႁူဝ်ပူင်း ။ ၵူၼ်းၸၢႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၶဝ်လၢတ်ႈတႄႉ ဝႃႈတေႁဵတ်း တႃႈရူတ်ႉၵႃး ( ကားကြီးကွင်း ) ၼႆ ၊ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်မီးတီႈတၢင်းလူင်ဢၼ်ၶဝ်ယႃႉၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေၶႂၢၵ်ႈတၢင်းၼႆသေ မႃးယႃႉပႅတ်ႈ ၊ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ် မီးႁိမ်း ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ယႃႉမူတ်း ၊ ႁိူၼ်းဢၼ် ႁဵတ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဝႃႈ ၶၢမ်းတီႈလိၼ်သေသၢင်ႈဝႆႉၼႆသေၶဝ်မႂ်ငိုၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇမၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယႃႉႁူဝ်ႉ လွၵ်းလိၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈ ၺဵဝ်ႇမီး ၊ ဝၢၼ်ႈၻူင်ႇၶယႃး ၼႂ်းဢိူင်ႇၽႃမူၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးယႃႉႁူဝ်ႉ ၊ ယႃႉလၵ်းသဝ် တီႈလိၼ်ပဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်လွၵ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မွၵ်ႈ 140 ပၢႆ ဢေႊၶိူဝ်ႊဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ တင်းသဵင်ႈ မီးမွၵ်ႈ ဢေႊၶိူဝ်ႊ 140 ၊ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉ မႃးယႃႉႁူဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉပႅတ်ႈမူတ်း ၊ တေဢၢင်ႈမႃးႁဵတ်း ၶူင်းၵၢၼ် တႃႈၵႃးဝႃႈၼႆသေတႃႉ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး ၊ တင်းၼၼ်ႉပေႃးႁဵတ်းႁိူၼ်းယဝ်ႉယဝ်ႉၼႆ ငိၼ်းဝႃႈလႆႈပၼ်တၢမ်ႇငိုၼ်းဝႃႈၼႆလူးၵွၼ်ႇ ”- ဝႃႈၼႆ ။ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီမႃးၼႆႉ မီးၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး သိုဝ်ႉလိၼ်သူၼ်လိၼ်လွႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း တူၼ်ႈတီးသေ ႁဵတ်းလွၵ်းၶၢႆၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းၵႃႉတီႈလိၼ်(ၼၢႆးၼႃႈ) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶၢႆ လွၵ်းလိၼ် တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယၢမ်ႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႃႈ တေလမ်းႁႃၵူၼ်းၶၢႆလွၵ်းလိၼ် တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ သေ တေဢဝ်လိူင်ႈ ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ် – ဝႃႈၼႆ။ “ပေႃးတေသိုဝ်ႉတီႈလိၼ်ၼႆႉ လူဝ်ႇတူၺ်း ၶေႃႈမုၼ်းမၼ်းလီလီ ၸင်ႇသိုဝ်ႉ ၊ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ပွႆးၸႃးၼၢႆးၼႃႈမၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၶဝ်လႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းယဝ်ႉ ၶဝ်ႈဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်သင်ၶိုၼ်း ၊ ပေႃး ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢဝ်တီႈလိၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းသုမ်းလၢႆ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးယူႇသဝ်းၼမ် ။ ၵၢၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆတီႈလိၼ်ၵေႃႈၼမ်။ ၵူၼ်းႁဵတ်းပွႆးၸႃး ၼၢႆးၼႃႈၶၢႆတီႈလိၼ် မီးပႃးၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈပႃးၸဵမ်ၵူၼ်း တၢင်ႇတီႈၸိူဝ်းမႃးပိုင်ႈမႃးသဝ်း။ ႁၢင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယႃႉႁူဝ်ႉ လွၵ်းလိၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးပဵၼ်လွၵ်ႈလိၼ် တင်းတူၵ်းဝၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ႇၵျီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇယိုတ်းၵေႃႈ ၊ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉတေယိုတ်း ၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းၸိူဝ်းသိုဝ်ႉဝႆႉတီႈလိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉယူႇ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်သိုဝ်ႉလွၵ်းလိၼ်ဝႆႉတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈဝႃႈ – ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီ ၵူၼ်းလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ်လိူင်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းဝႆႉငိုၼ်းဝႆႉၼႂ်းမိုဝ်း သေသိုဝ်ႉတီႈလိၼ်ဝႆႉ၊ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ တေၺႃးယိုတ်းတီႈလိၼ်ထႅင်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၸႂ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုင်ႈၽႂ် ဝႃႈၼႆ ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယၢမ်ႈယိုတ်း လွၵ်းလိၼ် တၢင်းဝၢၼ်ႈၺဵဝ်ႇမီးမိူၼ်ၵၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသိုဝ်ႉလွၵ်းလိၼ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သုမ်းငိုၼ်းၵႂႃႇ 500 သႅၼ်ပျႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-25T10:30:00 | https://shannews.org/archives/64382 | ၾႆးမႆႈပႃႇ တီႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ၵူၼ်းၶႄၾႆး တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 2 | ဝၼ်းတီႈ 22/03/2025 ၼႆႉ ၾႆးမႆႈပႃႇထိူၼ်ႇ 20 တီႈပၢႆ ၼႂ်းမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾၢႆႇၶႄၾႆး လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾႆးတႄႇမႆႈမႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ၸွမ်းသၼ်လွႆ ဢၼ်မီးၼႂ်းသၢၼ်းၶျူင်းၵွင်ႇတီႇ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွင်ႇသၢၼ်းတူဝ်ႊ မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း။ ယွၼ်ႉလူမ်းထွင်းႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾႆးမႆႈပႃႇ ၽႄႈလၢမ်းမႆႈဝႆး။ တေႃႇထိုင်ၼႂ်းဝၼ်းသဝ် ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၾႆးမႆႈပႃႇထိူၼ်ႇ လူႉသုမ်းၵႂႃႇ 680 ဢေႊၶိူဝ်ႊ၊ လႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ 200 ပၢႆ ၶၢႆႉပၢႆႈ ၵႂႃႇယူႇသဝ်းဝႆႉ တီႈလွတ်ႈၽေး ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 3 မူင်းၼႆႉ ၾႆးမႆႈပႃႇ တီႈၼိူဝ်သၼ်လွႆၸွႆး ၵပိၼ်ႇ (ဇွဲကပင်တောင်) ဝဵင်းၽႃဢၢင်ႇ၊ ပဵၼ်လွႆၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၾႆးမႆႈပႃႇ တီႈၼိူဝ်သၼ်လွႆၸွႆး ၵပိၼ်ႇ (ဇွဲကပင်တောင်) ဝဵင်းၽႃဢၢင်ႇ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ လွႆၸွႆးၵပိၼ်ႇၼႆႉ တၢင်းသုင်မီး 2,372 ထတ်း၊ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ မီးၵူၼ်းၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်းၼမ်။ တီႈၼၼ်ႈ ၵႆႉပဵၼ် လွင်ႈၾႆးမႆႈပႃႇယူႇၵူႈပီသေတႃႉ ပီၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈၼိူဝ်လွႆၵေႃႈ မီးၵူၼ်းၶိုၼ်ႈလွႆဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၸုမ်းၶႄၾႆးၶဝ် ၵုမ်းလႆႈ လွင်ႈၾႆးမႆႈပႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢၢင် – People’s Spring / DVB | ['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-25T11:25:18 | https://shannews.org/archives/64377 | ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈႁွင်ႈယႃ ဝဵင်းၵၢၼ်ႉၵေႃး တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 11 ၵေႃႉ | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သႂ်ႇတီႈႁွင်ႈယႃ (ဆေးခန်း) ၼႂ်းဝဵင်းၵၢၼ်ႉၵေႃး (ဂန့်ဂေါမြို့နယ်) တိူင်းမၵူၺ်း တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 11 ၵေႃႉ ပႃးမေႃယႃလူင်လႄႈ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 22/03/2025 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈႁွင်ႈယႃ ဝၢၼ်ႈၼၢၼ်းၶႃး (နှမ်းခါးရွာ) ၸႄႈဝဵင်းၵၢၼ်ႉၵေႃး တိူင်းမၵူၺ်း တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 11 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 6 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပႃးမေႃယႃ မျႃႉၸူဝ်းဢွင်ႇလႄႈ မေးၼၢင်းမၼ်း မေႃယႃ တေႃႇၶၢႆႇၼိၼ်းဝေႇ၊ လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ ဢႃယု 5 ၶူပ်ႇ။ မိူဝ်ႈၽွင်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ၼၢင်းမေႃယႃ တိုၵ်ႉပႃးတွင်ႉဝႆႉထႅင်ႈ 4 လိူၼ် ဝႃႈၼႆ။ မေႃယႃၶဝ် သွင်ၵေႃႉၽူဝ်မေးၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တီႈႁူင်းယႃတတႃး ၸႄႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်းသေ သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်း CDM ဝႆႉၼႆ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23 ၼႆႉဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ယွၼ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ။ သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆႉသေ တေၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်းလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃး 4 ပီၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃး ႁူင်းယႃလႄႈ ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ 1,600 ၵမ်းပၢႆ။ ႁူင်းယႃလႄႈ ႁွင်ႈပၼ်ယႃႈယႃ လူႉၵွႆ 365 တီႈ၊ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ လူႉတၢႆ 137 ၵေႃႉၼႆ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-24T19:40:10 | https://shannews.org/archives/64363 | SSPP တီႉလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ | SSPP ၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈလႄႈ ၵေးသီး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ယူႇတီႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/ SSA တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တၢင်းၾၢႆႇႁွင်ႇ – ၾၢႆႇၸၢၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈလႄႈ တၢင်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝဵင်းမိူင်းၼွင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ SSPP ႁဝ်းၶႃႈ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉ ၼမ်ဝႃႈၼမ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇၸၢၼ်းလႄႈ ၾၢႆႇႁွင်ႇမိူင်းသူႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းမိူင်းၼွင် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ဢၼ်တီႉလႆႈ ၼႂ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP Info) ဢွၵ်ႇဝႆႉတႄႉ – တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၾူၼ်း၊ I Pad လႄႈ ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈတင်းၼမ်။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇၼၼ်ႉ တေသူင်ႇမွပ်ႈပၼ်တၢင်း ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ I Pad ဢၼ်တီႉလႆႈ ၼႂ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/03/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉသေ တီႉလႆႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ 20 ၵေႃႉ တီႈႁိမ်းၼမ်ႉႁူးၽြႃးထမ်ႈ ဢိူင်ႇၼႃးပွႆး ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈဢေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၼႃးယၢႆး၊ ပၢင်ႇလႅင်းသေ တီႉၺွပ်းလႆႈ 20 ၵေႃႉ တီႈႁိမ်းၼမ်ႉႁူးၽြႃးထမ်ႈ ဢိူင်ႇၼႃးပွႆး။ ၼႂ်း 20 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶႄႇ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆးလႄႈ ၵဝ်းၵၢင်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ၶဝ် တီႉၺွပ်းလႆႈတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ႇမၼ်းၵူၺ်း။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပေႃႈလဵင်ႉလူင်မၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉတီႉၺွပ်းလႆႈသေပွၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉ ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ဝႆႉလႄႈ သင်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေမႃးၽဵဝ်ႈၶဝ်ၼႆ ပေႃႈလဵင်ႉလူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ပေႃးၶၢႆႉတီႈၵႂႃႇပိုတ်ႇတီႈမႂ်ႇထႅင်ႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ႁႂ်ႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉႁၢႆၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ သင်ဢမ်ႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 ၼၼ်ႉမႃး ယွၼ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်ၶဝ်မႃး ၶိူဝ်းယႂ်းသေ သူင်ႇၸူးတၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ မိပ်ႇဢီး။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸုမ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ၸင်ႇလုၵ်ႉတၢင်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပၢႆႈလူင်းမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တၢင်းမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈပျီႇတူႉၸိတ်ႉၵုမ်းၵမ် ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢႆႉပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ'] |
2025-03-24T17:28:50 | https://shannews.org/archives/64353 | ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ | မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉဢဝ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈႁူင်း ႁေႃး MICC2 ဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ၾၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ်သေ တေၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ဝၼ်းတီႈ 24-26/03/2025 ႁိုင်သၢမ်ဝၼ်း၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊမတီႊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ NSPNC သမ်ႉ ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယႃႇပျေႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇလူတ်းယွမ်း ပၼ်ႁႃပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းမိူင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၼႂ်းမိူင်း ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉမႃးၼႆ ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယႃႇပျေႉ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ “တွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း တေမီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ် ၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးတၢင်း လွင်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉသေ ႁဵတ်းၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယူႇၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်လႄႈ တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇၼႆ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း/ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇမီးၼမ်ႉတွၼ်းသင် တႃႇၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႄႉတႄႉ။ ပဵၼ်ပၢင် ဢုပ်ႇဢူဝ်းဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမႃး တႃႇလွၵ်ႇလႅၼ်ၼႄလုမ်ႈၾႃႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း လၢႆလၢႆတီႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈ ၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း'] |
2025-03-24T16:43:33 | https://shannews.org/archives/64341 | ၵူၼ်းဝဵင်းၵုၼ်လူင် သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶုတ်းၶမ်းၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉၶူင်း | သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶိုင်ၵႂႃႇၶုတ်းၶမ်း ၸွမ်းသၢပ်ႇၵႄးၼမ်ႉၶူင်း ႁိမ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်လီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်လူင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်လီႈ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်းသေ ႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉ။ ဢွင်ႈတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေၶုတ်းၶမ်းႁိမ်းသၢပ်ႇၵႄးၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၵႄႈၼမ်ႉလၢႆၵႄး မႃးၶွႆႈၵၼ်သေ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းလၢႆလၢႆတီႈ သူင်ၵၼ်ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူဝ်တၢင်းႁၢင်ႈလီသၽႃႇဝ လူႉၵွႆ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵႄးၼမ်ႉၶူင်းသၢႆၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းၼႆ – ၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ၶဝ်ဝႃႈ တေမႃးသေးဢဝ်ၶမ်းၼႂ်းၼမ်ႉၶူင်းၼႆႁႄ လၢၵ်ႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈလူင် ၶဝ်မႃးတမ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၵွၼ်းဢိူင်ႇၶဝ် ၸင်ႇႁူမ်ႈၵၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈႁႄ သၢၼ်ၶတ်းၼၼ်ႉၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် လႆႈၵိုတ်းယင်ႉ ၶူင်းၵၢၼ် ၶုတ်းၶမ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၶူင်း တီႈၵႄးၼမ်ႉၶွႆႈ (မြစ်ဆုံ) ၼၼ်ႉ မီးဝၢၼ်ႈၵူၼ်းဝႆႉလၢႆလၢႆဝၢၼ်ႈ။ သင်ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းတီႈၼၼ်ႉတႄႉၸိုင် ၼမ်ႉၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇမီး လွင်ႈသႅၼ်ႈသႂ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၼၼ်ႉ တေယၢပ်ႇၵိၼ်း လွင်ႈၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵႆႉမီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းမူႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵႂႃႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉလႄႈ ၸၢင်ႈမီးၽေးၶဵၼ် တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်း ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်လူင်ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းဢဝ်လႆႈ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉသေ တႄႇၵုမ်းၵမ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်ပီပၢႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-24T15:34:03 | https://shannews.org/archives/64322 | ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူမ်ႈၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း လွင်ႈၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း | ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး 17 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈ ၽူႈမီးတၢင်းၽိတ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ၶႃႈ ႁႅမ်တၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ထမ်ႇမသႃႇရလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇ ၸၢႆးပီးၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/03/2025 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး 17 ၸုမ်းသေ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈ တၢင်းၽိတ်းပၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းပျႃး ဢၼ်ပဵၼ်တပ်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၶဝ်ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ လႆႈၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ထမ်ႇမသႃႇရ (ႁွင်ႉ) ဢူးၸိၼ်ႇပဵင်းလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇၸၢႆးပီး တီႈဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတိုင်း ၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး 17 ၸုမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾၢႆႇသိုၵ်းပျႃးၼႆႉ ၶဝ်ပႆႇပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် လွင်ႈၶဝ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၸဝ်ႈၶူးလႄႈ ၸၢႆးပီး ၼၼ်ႉ။ ၶဝ်ဝႃႈ တေပိုတ်ႇၽၢဝ်ႇ ႁူဝ်လိူၼ်ၼႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 4 ၼႆလႄႈ လွင်ႈၶဝ်တေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်တေမီးလွင်ႈ သၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ်သင်ၼႄၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်တေပၼ်တၢင်းၽိတ်းၵူၼ်းၶဝ် ၸိူင်ႉႁိုဝ် မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းပႂ်ႉမုင်ႈမွင်း ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶဝ်ယူႇ။ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႄႉ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ – လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး 17 ၸုမ်း ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး 17 ၸုမ်းၼၼ်ႉ တုၵ်းယွၼ်းထိုင်ဝႃႈ – တႃႇပိုတ်ႇၼႄလွင်ႈတၢင်းတႄႉ၊ တႃႇတေပေႃႇဢွၵ်ႇမႃးလွင်ႈတႄႉၼၼ်ႉ တေလႆႈပၼ်လွင်ႈၵႅတ်ႇ ၶႄႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ဢမ်ႇဝႃႈ လွင်ႈတၢင်းသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ လွင်ႈၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးၵွင်ႈၵၢင်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ တေလႆႈဢဝ်လိူင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၽိတ်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈယွမ်းႁပ်ႉသင် ယွၼ်ႉဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လိူင်ႈသိုၵ်းလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇတႂ်ႈပၵ်းပိူင်သိုၵ်း တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇပိုတ်ႇၼႄ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ လွင်ႈတႄႉမၼ်းၸိုင် ႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ် တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (NUG) ထုၵ်ႇလီၵုမ်းၵမ် လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ တပ်ႉၸုမ်းပႃႈတႂ်ႈမၼ်း ႁႂ်ႈပေႃးဢမ်ႇပဵၼ်မႃး ပၼ်ႁႃလွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈသႃၼႃ ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ် ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပိူင်ပဵၼ် လွင်ႈၵၢၼ်တၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ဢူးထမ်ႇမသႃႇရ ဢႃယု 47 ပီ ဝႃႇသႃ 27 ဝႃႇ တင်း တၵ်ႉၵႃႇ ၸၢႆးပီး ဢႃယု 40 ပၢႆၼႆႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတိုင်း ၸႄႈဝဵင်း ၾၢႆၶုၼ်။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ဢူးထမ်ႇမ သႃႇရၼႆႉ ၺႃးယိုဝ်းတီႈတူဝ် 8 ၵမ်း။ ၸၢႆးပီးသမ်ႉ ၺႃးယိုဝ်း တီႈတူဝ် 2 ၵမ်းသေ လႆႈလွၼ်ႇတၢႆထင်တီႈ တင်းသွင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈထမ်ႇမသႃႇရ (ႁိုဝ်) ၸဝ်ႈယွမ် ၸဝ်ႈၼင်ႈၵျွင်းဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ဢၼ်ႇၺႃးယိုဝ်းတၢႆတီႈ ၵျွင်းဝၢၼ်ႈဢုမ်ႇတိုင်း ၸဝ်ႈသြႃႇဢူးပဵင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ် ပူၵ်းပွင်သႃသၼႃ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ၊ ၸုင်ၸၼ်ပႃး မေႃသွၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ ၵမ်ႉၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ တၵ်ႉၵႃႇ ၸၢႆးပီးသမ်ႉ ပဵၼ်ပေႃႈဢွၵ်ႇ လူႇ တၢၼ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇတႃႇမၼ်းၸဝ်ႈ။ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင် လူလွမ်တူၺ်း ထိုင်ၵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်ပူၵ်းပွင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ သႃသၼႃၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-24T14:49:24 | https://shannews.org/archives/64312 | ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႈမိူင်းၶႄႇ လူႉၵွႆထႅင်ႈ | မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/03/2025 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ယူႇၵၢင်ႁဵတ်းၶဵဝ်ပၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူပ်ႉၵၼ်တီႈၶုၼ်ႊမိင်ႊ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇထႅင်ႈ ဢၢၼ်းၶိုင်ၸတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်ဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းႁူဝ်ၶေႃႈ လွင်ႈတႃႇၸႅၵ်ႇၽႄၵုမ်းၵမ်ၼႃႈလိၼ်ၵၼ်သေ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ၵၢင်ၸႂ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ယၢႆႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထွႆပၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႃႈ လိၼ်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉတင်းမူတ်းၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၸႂ်၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈဢဝ်ပၼ်ၶိုၼ်း ပွၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵူၺ်းၼႆလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၵၼ်သင်သေ ဢဝ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းယၢႆႈၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၶေႃႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထွႆပၼ်တႄႉယူႇႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် တေယုၵ်ႉဢဝ် ပွၵ်ႉယွမ်ႇၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယုၵ်ႉပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ၵႂႃႇတႄႉယူႇ ႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ ယင်းပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၽၵ်းတူ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တေပိုတ်ႇလႆႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေ ႁဵတ်းလႆႈလွင်ႈ ၵႃႉၶၢႆ တေႃႇၵၼ်လႆႈၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇဝႆးဝႆးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇငႅၼ်းဢီးသူၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်းသွင်ၸုမ်း တီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉ။ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ မီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်လီလီၵွၼ်ႇ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ တေတႄႇပၼ်ၶႂၢင်ႉတေႃႉယႃႈယႃ သူင်ႇၸူးၼႂ်းၼႃႈလိၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။ သင်ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၸိုင် ၽၵ်းတူၶၢမ်ႈမိူင်းတီႈလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တေသိုပ်ႇဢိုတ်းဝႆႉထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉဢဝ်ၽူႈၵွၼ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ 4 ၸႄႈတွၼ်ႈ ၵႂႃႇ ႁူပ်ႉထူပ်း ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ တီႈဝဵင်းၶုၼ်ႊမိင်ႊ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ ယွၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်မႃးတႄႉတႄႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၸွမ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ မႆႈၸႂ်ၵူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်လၢႆလၢႆၵမ်း ဢမ်ႇပႆႇမီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်း ပႆႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်လီလီၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁႃတဵၵ်းၶၢတ်ႈဢဝ် ဢွင်ႈတီႈ လိၼ် သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ဢေႊၶိူဝ်ႊ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆႉ ႁၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် လႄႇႁႃၶၢတ်ႈသူၼ်၊ တီႈလိၼ် ၸွမ်းဝၢၼ်ႈယူႇ။ ငိၼ်းဝႃႈ ၶဝ်တေ ၽုၵ်ႇၵူၺ်ႈၼႆ။ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ တေဢမ်ႇထွႆငၢႆႈငၢႆႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်း ယူဝ်ႉၼႆၵႃႈ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် တေမီးဢွင်ႈတီႈယူႇ၊ ဢွင်ႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ပေႃး ၼႅတ်ႈတဵၼ်ႈႁႃတဵၵ်းၶၢတ်ႈသူၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႆႉ ဢေႇသုတ်း မၼ်းၼိုင်ႈပီယဝ်ႉလူး။ ယူဝ်ၶႄးၶဝ်တေ လွၼ်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႁႄ သႂ်ႇၶူဝ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းယူႇဝႆႉႁိုဝ်ၼႆ။ ၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇ။ ယူဝ်ၶႄး ဢဝ်သူၼ် ၵူၺ်ႈႁဵတ်းၼႃႈတိူဝ်ႈႁႄ ပွႆႇၵူၼ်းၶဝ် ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉႁိုဝ် တမ်ႉဢမ်ႇႁူႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸွင်ႇမီးၽႅၼ်ၵၢၼ် တေထွႆဢွၵ်ႇၶိုၼ်း တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယူႇတႄႉႁိုဝ် ဢမ်ႇထွႆၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်း တွင်ႈထၢမ်တူၺ်း ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ သႅၼ်ဝီ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ သႅၼ်ဝီလၢႆလၢႆၵေႃႉၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈႁၼ်သိုၵ်းၶဝ် မီးဝႆႉမိူၼ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း ဢမ်ႇပႆႇႁၼ်ပိူင်ႈသင်”- ဝႃႈၼႆ။ ယႃႇဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထွႆဢွၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 16 -17/04/2025 ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸတ်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ၶိုၵ်ႉယႂ်ႇထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 24/03/2025 ၾၢႆႇၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပေႃးတႄႇႁဵတ်းၶဵင်ႇတၢင်းၵႃႈ တႃႇပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – ႁၢင်ႈၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉသၢင်းၵျၢၼ်ႇ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ႁူဝ်ယ၊ ၼမ်ႉပွင်ႈ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ တိုၵ်ႉတင်ႈလၢၼ်ႇ ပႂ်ႉၵဵပ်းငိုၼ်းလႄႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း မိူၼ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းမိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸေးမိုဝ်းသေ ၶီႇၵႃးမွၵ်ႈ 10 လမ်းပၢႆ ဢိၵ်ႇတင်း ရူတ်ႉၶိူင်ႈမွၵ်ႈ 6 လမ်း လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မုင်ႈၼႃႈၸူး တၢင်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၵႂႃႇ။ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/03/2025 ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း တိူင်ႉသျီႊ ၵျုၼ်ႊ (Deng Xijun) ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း တူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ တီႈဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်တေၸတ်းၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ လွင်ႈငဝ်းလၢႆးၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢွၼ်ၼမ်းၼႃႈ ၶိုင်ပွင်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်တင်း လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၼိူဝ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဢိၵ်ႇတင်း လွင်ႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ မိူင်းတေႃႇမိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶပ်းၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2025 ၼႆႉထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ယူႇၵၢင်ႁဵတ်းၶဵဝ်ပၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ MNDAA၊ TNLA၊ AA ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မီး ၵႂႃႇ 9 ပွၵ်ႈ။ တႃႇ 5 ပွၵ်ႈတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ သၢမ်ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇႁူပ်ႉ ဢုပ်ႇတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေတႃႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်မႃးတႄႉတႄႉ။ ယွၼ်ႉ ၼၼ် ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၸင်ႇၶိုင်လႅၵ်ႈလၢႆး ၸတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၶိုၼ်းသေ ႁွင်ႉဢဝ်ၵမ်းၸုမ်းၸုမ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးထႅင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵမ်းထီႉ 4 ယဝ်ႉ ဝႃႈ ၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-24T12:10:22 | https://shannews.org/archives/64309 | ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇၵဵပ်းလဵၼ်ႈၸွမ်းၵဵမ်းၵၢၼ်မိူင်း | ငိၼ်းဝႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ၼႆႉ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တင်းၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈၼႆလႄႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁဵတ်းလိၵ်ႈပႃႉၸွမ်းႁူဝ်ႉ ၸွမ်းၽႃ ၼႄၵၢင်ၸႂ် ၶွမ်ႈၶတ်းဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ၊ ပွင်ႇဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈထွႆဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႆဝႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉယူႇႁႃႉၼႆ ၵူၼ်းၼမ်ၵူၼ်းလၢႆ ဢွၼ်ငမ်းငဝ်းႁၼ်တိုၼ်ႈပႅတ်ႈတႄႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၸႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇတႄႉၼႆ သုတ်းတီႈပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ယႃႇယႃႇ ၵွမ်ႉတႃႇတေသၢၼ်ၶတ်းမိူင်းၶႄႇသေ ၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉသင် လႆႈႁဵတ်းလၵ်ႉမူၵ်းလၵ်ႉသိူင်ႇ လူၺ်ႈဢမ်ႇႁတ်းၼႄၼႃႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈဢွၵ်ႇသဵင်။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တေလႆႈယုမ်ႇယမ်တႄႉႁႃႉ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ် ဝႃႈၼႆႉလူး ၸွင်ႇတေလႆႈယုမ်ႇယမ်တႄႉႁိုဝ်ၼႆ ပဵၼ်မႃးၶေႃႈထၢမ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈမီးၵႃႈႁိုဝ်၊ ၸိူဝ်းမူၵ်းသေႃႉယူႇ တၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇဝဵင်း တိုၵ်ႉႁၼ်လူၼ်ႉႁူ လူၼ်ႉတႃယူႇ လႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ မီးလၢႆဝၢၵ်ႈလႂ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႄႈ တေၼပ်ႉဝႃႈ လႆႈတၢင်တူဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈၶႃႈလႃႇ။ ယဝ်ႉသမ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ပိုင်ႈ တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵတ်းယဵၼ်ပဵၼ်လီ လူမ်ၸႂ်ဝႆႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ထိုင်ထၢၼ်ႈလီလႆႈၵမ်ႉယၼ်တႄႉယဝ်ႉႁႃႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၽုတ်းၸွမ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ဝၢႆးလင်ၶဝ်ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ(ရမခ) ယဝ်ႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈမိူင်းၶႄႇ မိပ်ႇဢီးသေ လႆႈယွမ်းယိုၼ်ႈဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၵိုတ်းတိုၵ်းတေႃႇ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တေဢမ်ႇၵွင်ႉၵၢႆႇၸွမ်း NUG ၼႆမႃးလႄႈ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်ဝႃႈ လိူၼ်မေႊ 30 ဝၼ်း ဝႆႉပဵၼ်လိုၼ်းသုတ်းသေ တေလႆႈထွႆ ဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်းၸုပ်ႈၸုပ်ႈ၊ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇယင်ႉဝႆႉလွင်ႈပိုတ်းတိုၵ်းတၢင်းသၢႆမိၼ်ၶဝ်ၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆၵေႃႈ ႁူႉထိုင်ၵၼ်ယူႇ။ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၶိဝ်းၶဝ်သွင်ၾၢႆႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈၵၢင်ႇတႄႉ ၸႂ်ႈယူႇ။ လွင်ႈၾိင်ႈမိူင်းသုမ်ႇ ငမ်းသမ်ႉ မီးၵႃႈႁိုဝ်။ ၽဝၵၼ်ၵူၼ်း ႁူမ်ႇလူမ်ႈတႄႉယူႇႁႃႉ၊ လွင်ႈၶုတ်း ၶႃႁႃၵိၼ် ၸွင်ႇငၢႆႈလူမ်မႃး၊ ၵၢၼ် သွၼ်ႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸွင်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇလီပဵင်းပေႃးၸႂ်။ လွင်ႈၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈလိူင်ႇ၊ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်ၽႄႈ၊ လွင်ႈဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇၸၢႆး ၾိင်ႈယၢမ်ႈလူႉ ႁၢမ်းဢၢႆ ႁၢမ်းၵူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်မီးယူႇၼႆ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇပဵၼ်ငၢဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၸပ်းမႅၼ်ႈၸွမ်းၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈယူႇႁိုဝ်။ လိူင်ႈလွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ တေလႆႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ မိုတ်ႈသူင်မူၼ်ႈၼူဝ်ၸွမ်းယဝ်ႉႁိုဝ်ၼႆ တႃႉလီၶႆႈၸႂ်ၼပ်ႉသၢင်ႈယူႇတႄႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်သုမ်ႇငုမ်းၵုမ်းၵမ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်၊ ႁူႉသေဢမ်ႇႁူႉသေၵေႃႈ ၶႂ်ႈလွတ်ႈပၢၵ်ႇၵွင်ႈၸမ်ႈ၊ ၶႂ်ႈပူၼ်ႉပိူင်သိုၵ်းပူင် ၽႂ်ၵေႃႈတိုၼ်းမိုတ်ႈသူင် လၢႆးပၵ်းပိူင်ၾိင်ႈမိူင်း သုမ်ႇငမ်း လူၺ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းၽွင်းငမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းသႄႈ။ ၸင်ႇၼၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈ ယိုတ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ႁိုၼ်ႇႁွင်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းမႃးဢမ်ႇႁိုဝ်။ တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ ၵႃႈပေႉၶႂ်ႈလီလႃႈ၊ ထႃႈမၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄမၢၼ်ႈမိူင်းပိူင်လဵဝ်သေ ၶိၼ်ယုင်ႈၸွမ်း ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်းလႄႈ ၵၢၼ်ပၢၼ်ႇမၢၼ်ႈပွင်မိူင်းယူႇတႄႉ ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်း ၸၢင်ႈတေယိူၼ်ႉ ၵၼ်ႈယွမ်းႁပ်ႉယူႇ၊ ႁိုင်ၼၢၼ်းမႃးတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇၼႆႉ တိုၼ်းတွင်းတႃႉလၢႆး ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼၼ်ႉၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ်ပိူင်မိူင်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁူမ်ႈႁူႉႁၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်လႄႈ ႁဵတ်းပိၼ်ႈၽူၼ်ဢမ်ႇ လႆႈသႄႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၼင်ႇၾၢႆႇယိုတ်းမိူင်းဢမ်ႇသိုဝ်ႈသႂ်တေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈလိင်ႉလွၵ်းၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇမိူင်းတႂ်ႈပွတ်းၵၢင် မီးလွင်ႈမၢပ်ႇမႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ငႅၼ်းႁိပ်ႇတေႃႇၵူၼ်းမိူင်း တီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပႃးၸဵမ်မိူင်းၵုတ်ႈလႄႈ လၢႆလၢႆတီႈၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းၸွမ်းလိူင်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢထမ်ႇမ လူလၢႆပေႉၵိၼ် တေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်မႃးတိၵ်းတိၵ်း။ ၽိူဝ်ႇတေပူတ်းပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈ တၢင်းလူဝ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ယွၼ်းၶဝ်ႈယွၼ်းၶွၼ်ႇ၊ ၵဵပ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵတ်းသိုၵ်း။ ၽိူဝ်ႇတေပိုတ်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၵႃႉငၢႆႈၶၢႆလူမ် ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈၵၢၼ်တိုၵ်းသေ တၢမ်တူဝ်ၶဝ်ၶုတ်းႁႄႈၸူင်ၶမ်း၊ တႅပ်းမႆႉမူၺ်ႉထိူၼ်ႇသူင်ႇၶၢႆ။ လပ်းတႃၼူၵ်ႇႁူ ပွႆႇႁႂ်ႈၵၢၼ်လပ်းသိင်ႇ လိူင်ႇၽႄႈၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ၽိူဝ်ႇတေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ ထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်သမ်ႉ ယုၵ်ႉၾိင်ႈၶိူဝ်းလိၵ်ႈလၢႆး ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇသေ တဵၵ်းတဵင်ၾိင်ႈၶိူဝ်းလိၵ်ႈလၢႆးတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ယႃႇႁႂ်ႈၸၢင်ႈမုၼ်း ၸၢင်ႈၼေႃႇ။ ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းၸမ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼင်ႇၵၼ် ႁိမ်ၸိင်းၼႃႈတီႈလႄႈ သုၼ်ႇလႆႈၵၼ် ထၢၼ်ႈပေႃးငိၼ်းတူဝ်ႈလူၵ်ႈၸွတ်ႇမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵွႆႈယူႇၵွႆႈငၢႆးလၢႆးၵၢၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်းမႃးတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်း တေႁၼ်လီယွမ်းႁပ်ႉၵမ်ႉယၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမူၼ်ႉမႄးပိၼ်ႇလႅၵ်ႈ ၾိင်ႈၸႂ် ဢိၵ်ႇပႃးပၵ်းပိူင်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈသၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်း လွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ဝႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇၵဵပ်းလဵၼ်ႈၸွမ်း ၵဵမ်းၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမိူင်း ၸုမ်းသိုၵ်းဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸုၵ်းၸင်ႈမၼ်ႈတူဝ်လႆႈၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼႄမွၵ်ႈ ၼႆႉၵွၼ်ႇဢေႃႈ။ | ['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်'] |
2025-03-24T11:22:56 | https://shannews.org/archives/64297 | ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် BIMSTEC တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ | ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆႈမၢၵ်ႈမီး ဢၢဝ်ႇၿင်းၵလႃး (ၵူတ်ႉၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၿင်းၵလႃး) BIMSTEC ပွၵ်ႈၵမ်း 6 ၼႆႉ တေၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) ၸိုင်ႈထႆး ယူႇတီႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး Thai PBS ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 03-04/04/2025 ဝႃႈၼႆ။ တင်ႈတႄႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး မိူဝ်ႈပီ 2021 ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၵွၵ်ႇ ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်လူင် BIMSTEC ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းထႆး ၼၢင်းသၢဝ် ၽႄးထွင်းထၢၼ်း သျိၼ်ႊၼဝတ်း ပဵၼ်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈသေ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေမီးၽူႈဢွၼ် ႁူဝ် မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ သီႇရိလင်းၵႃ၊ ၿင်းၵလႃးတဵတ်ႉၶျ်၊ ပူႊတၢၼ်ႊ၊ မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ ၼီႊပေႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ပၢင်ၵုမ်လူင် ၽူႈၼမ်းသုင်သုတ်းၼႆႉ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႃး လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် တၢင်းၾၢႆႇၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ပေႃးတေယိုၼ်းယၢဝ်း မၼ်ႈၵိုမ်း ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဝႆႉလွင်ႈယႂ်ႇသေၶိုင်ပွင်ၵႂႃႇၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-23T12:28:31 | https://shannews.org/archives/64292 | ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပဵၼ်မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ | ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းမီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ မၢႆၼိုင်ႈ ပဵၼ်မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ မိူင်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ယူႇဝႆႉတီႈ ၸၼ်ႉ မၢႆ 126 ၼႂ်း 144 ၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ ဢၼ်မီးၼႂ်းၵုၼ်ယူးရူပ်ႊသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းမီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းသိုပ်ႇတၢမ်းမႃးၸွမ်းတၢင်းလင်သမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းတဵင်ႊမၢတ်ႊသ်၊ ဢၢႆႊသလႅၼ်ႊ ၊ သုၺ်ႊတိၼ်ႊ ၊ ၼႄႊထိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ ၊ ၼေႃႊဝုၺ်ႊလႄႈ လူႊၸၢၼ်ႊပၢၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းႁၢမ်းလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းဢႅပ်ႊၾ်ၵၢၼ်ႊၼိတ်ႉသတၢၼ်ႊ။ သိုပ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းသီႊရႃႊလီႊယုၼ်ႊ ၊ လႅပ်ႉပၼုၼ်ႊ ၊ မႃႊလႃႊဝီႊလႄႈ ၸိၼ်ႊပႃႊပူၺ်ႊ။ မိူင်းဢၼ်မီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေးသျႃးသမ်ႉပဵၼ် မိူင်းၾလိပ်ႉပိၼ်း။ ဢၼ်တၢမ်းမႃးၸွမ်းထႅင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ၊ မိူင်းထႆးလႄႈ မိူင်းဝႅတ်ႉ ၼၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊယူႇဝႆႉတီႈမၢႆ 24 ၊ မိူင်းၶႄႇ မၢႆ 68 ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ မၢႆ 114 ၊ မိူင်းၵမ်ႇပူးၶျႃး မၢႆ 124 လႄႈ မိူင်းၿင်းၵလႃးတဵတ်ႉၶျ် 134 ၼႆယဝ်ႉ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၼႆႉ လႆႈဢိင်ၼိူဝ်ငိုၼ်းၶဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႉ၊ ၽတ်ႉၽဵင်ႇၼိူဝ်ဢႃယုၵူၼ်း၊ လွင်ႈၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်၊ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ လွင်ႈၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ယွၼ်ႉဢိင်ၼိူဝ် ငိုၼ်းၶဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႉ တင်းလွင်ႈယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈတၢင်းသိူဝ်းၸႂ် ဢၼ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼ်ႉ လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပုင်ႈၶိုၼ်းသုင်သေ ၶိုၼ်းလူတ်းယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ တႄႇဢဝ်ၼႂ်းပီ 2017 ၼၼ်ႉမႃး။ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 13 မိၼိတ်ႉ မီးၵူၼ်းၶၢႆႉယၢႆႉၵႂႃႇယူႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း 1 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1 မိၼိတ်ႉသမ်ႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆယူႇ ၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆ – ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-22T18:10:46 | https://shannews.org/archives/64288 | ၶၢဝ်းတၢင်း 10 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈၼွင်ၶဵဝ် တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆမၢတ်ႇ 36 ၵေႃႉ | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းတိုၵ်းသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးသင်ၶၸဝ်ႈ လူႉလွၼ်ႇ 5 တူၼ် မၢတ်ႇၸဵပ်း 14 တူၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် – ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 21/03/2025 ၼႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 08-17/03/2025 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း၊ ဢဝ်ၻရူၼ်ႊ၊ ဢဝ်ၵွင်ႈ လူင် ယိုဝ်းတိုၵ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 14 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 22 ၵေႃႉ တင်းမူတ်း 36 တူၼ်/ ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်သင်ၶ ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်ၶိူင်ႈ မိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး SHRF လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈပိုတ်ႇၼႄဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉထသႃၽႃလႄႈ ၼပ်ႉယမ်ဝႆႉ ၼၵ်းၼႃႇ ၵႂၢမ်းသွၼ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ။ ၵူၺ်းဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ၶဝ်တင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းသင်ၶ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းသင်တၢႆၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းမိူၼ်မႃလိၼ်ၵမ်သိလ်ၵႅၵ်းၵူၺ်း။ ၼႂ်းၸႂ်ၶဝ်တႄႉ မိူၵ်ႈလိူင်းတႄႉတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၸွမ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ဢဝ်ၻရူၼ်ႊပွႆႇမၢၵ်ႇယူႇ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းၸမ်တေႃႈၵႅတ်ႊသ် ၼမ်ႉမၼ်းၶႄႇၼႃႇ ပေႃးတိူဝ်ႉၺႃးတေႃႈတႅၵ်ႇလုၵ်ႉပဵၼ်ၾႆးလၢမ်းၵႂၢင်ႈမႃး တေမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလူႉသုမ်းတေႃႇ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈ သၽႃႇဝတႄႉတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ဝၼ်းတီႈ 08/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵျွင်းၶမ်းသေ တိူဝ်ႉၺႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၼိုင်ႈလင်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တူၵ်းၸႂ် ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးၵႂႃႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 14 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၻရူၼ်ႊ ပွႆႇမၢၵ်ႇၸွမ်းသူၼ်ဢွႆႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈယႃႇပိၼ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်တေႃႇသေ တိူဝ်ႉၺႃးၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇသၢမ်ၵေႃႉတၢႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ ႁႃႈၵေႃႉ (ၸၢႆး 2 ယိင်း 3) ၽွင်းတိုၵ်ႉတႅပ်းဢွႆႈ။ ဝၢၼ်ႈယႃႇပိၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈထၼု ဢၼ်ပိုင်ႈဢိင်သူၼ်ဢွႆႈသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 16 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5:30 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် (Jet Fighter) မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼမ်ႉၼၵ်း 250 ပွင်ႊ သီႇလုၵ်ႈယဝ်ႉ ဢဝ်ၵွင်ႈၸၢၵ်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇဝတ်ႉတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ သဵင်ႇရတၼႃႇ ဢၼ်မီးတၢင်း ၸဵင်ႇဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်။ လွင်ႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း 11 ၵေႃႉ (ၸဝ်ႈၸၢင်း 2 တူၼ်၊ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 5 တူၼ်၊ ၵူၼ်းၸၢႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ ၼၢင်းယိင်း 2 ၵေႃႉ) လူႉလွၼ်ႇ/ တၢႆသေ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 18 ၵေႃႉ (ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 14 တူၼ်၊ ၼၢင်းယိင်း 3 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆး 1 ၵေႃႉ)။ မၢင်ၵေႃႉတၢႆထင်တီႈ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 4 တူၼ် ၺႃးမၢၵ်ႇၵွင်ႈၸၢၵ်ႈ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁႃတၢင်းပၢႆႈသေ လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ။ ၵွပ်ႈတိုၵ်ႉပဵၼ် ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း တိုၵ်ႉလႅင်းယူႇလႄႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇၶဝ်ၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်းလႅင်သီၵမ်ႇ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇၼိူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်လႅပ်ႈႁၼ်ၸႅင်ႈယူႇ လွင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၶဝ်တိုၼ်းတင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းသႂ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းတူၼ်ၼိုင်ႈ လႆႈလွၼ်ႇၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/03/2025 ။ မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃး တိူၵ်ႈဝတ်ႉသွၼ်လိၵ်ႈ သီႇလင်လူႉၵွႆပႃး တင်းႁူင်းထမ်ႇမရူင်ႇ၊ ႁူင်းၸဝ်ႈၸၢင်းၶဝ်ယူႇသဝ်းလႄႈ ႁူင်းၸဝ်ႈသၢင်ႇၶဝ် ယူႇသဝ်း။ ရူတ်ႉ/ ၵႃး သၢမ်လမ်းလႄႈ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇႁိမ်းၸမ်ၵေႃႈ လူႉၵွႆပႃးထႅင်ႈ။ တီႈတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈၼႆႉ မီးၸဝ်ႈၸၢင်း 5 တူၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 60 တူၼ် (ဢႃယု 5 – 16 ၶူပ်ႇ) သေ မီးပႃးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးမႃးမီးတီႈဝတ်ႉ 200 ပၢႆ ၸိူဝ်းၶဝ်မႃးၼွၼ်းတီႈဝတ်ႉ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ တီႈဝတ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸုမ်းလႂ်ယူႇ။ ဝၼ်းတီႈ 17/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11:45 မူင်း ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသွင်လုၵ်ႈလႄႈ ဢဝ်ၵွင်ႈၸၢၵ်ႈယိုဝ်း ၶဝ်ႈတီႈဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵျၢမ်း ဢၼ်ယူႇတၢင်းတူၵ်း ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် 5 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။ မၢၵ်ႇတူၵ်းၸမ်တေႃႈၵႅတ်ႊသ် ၼမ်ႉမၼ်းၶႄႇ ယၢၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈ 700 မႄႈတိူဝ်ႊၵူၺ်း။ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလၢႆလၢႆလင် လူႉၵွႆၸွမ်း – ယူႇတီႈ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး SHRF ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-22T17:00:00 | https://shannews.org/archives/64282 | ၾႆးမႆႈ Power Bank ၼိူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် လႆႈလူင်းၸွတ်ႇၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ တီႈမိူင်းၶႄႇ | ၾႆးမႆႈ ၶိူင်ႈသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်း Power Bank ၼႂ်းထူင်ၶူဝ်းၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၸွမ်းၶိူင်ႈမိၼ် သၢႆၵၢၼ်မိၼ်ႁွင်ႊၵွင်ႊ လႆႈလူင်းၸွတ်ႇၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း 168 ၵေႃႉတင်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၶိူင်ႈမိၼ် လွတ်ႈၽေးလီငၢမ်း ဝႃႈၼႆ။ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ် သႅၼ်း Airbus SE A320 လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းႁၢၼ်ႊၸူဝ်ႊ မိူင်းၶႄႇ ၽွင်းမိၼ်ၵႂႃႇတီႈ မိူင်းႁွင်ႊၵွင်ႊ ပဵၼ်လွင်ႈၾႆးမႆႈ ၶိူင်ႈသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်း Power Bank ၼႂ်းၶိူင်ႈမိၼ်သေ လႆႈလူင်းၸွတ်ႇၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ တီႈဝဵင်းၽူႊၵျူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း သၢႆၵၢၼ်မိၼ်တႄႉ ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် ၾႆးမႆႈ ၶိူင်ႈသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်း Power Bank ၼႂ်းၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ်ႉ ၽႄႈၸွတ်ႇဝႆႉ ၼိူဝ်သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾႆးမႆႈၶိူင်ႈမိၼ်လမ်းၼိုင်ႈ တီႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်းႁူဝ်ယွႆႈသေ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၶိူင်ႈသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်း Power Bank ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ပူႊသၢၼ်ႊ ၼႂ်းမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၸၢၼ်း ႁၢမ်ႈ လွင်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်း Power Bank ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်။ မိူၼ်ၼႆ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မိူင်းထႆးလႄႈတင်း ဢႄႊ ဢေးသျႃး (Air Asia) ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေႁၢမ်ႈ လွင်ႈဢဝ် Power Bank ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Voice of Myanmar ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-22T16:38:18 | https://shannews.org/archives/64275 | ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈဝူင်ႈ ၶၼ်ၶမ်းပုင်ႈၶိုၼ်ႈ 2 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ | ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပေႃႇလသီႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လၢႆဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၶၼ်ၶမ်းလုမ်ႈၾႃႉ 1 ဢွင်ႊသ (အောင်စ) ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 3,000 ဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေႃႊလႃႊပၢႆ ၶၼ်ၶမ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈထိုင် 1 ၵျၢပ်ႈလႂ် 6,850,000 ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၶၼ်ၶမ်းလုမ်ႈၾႃႉ 1 ဢွင်ႊသ မီး 2,986 ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ 1 ဢွင်ႊသ မီး 3,034 တေႃႊလႃႊ။ မိူၼ်ၼႆ ၶၼ်ၶမ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး ၼႆႉ ၶမ်း 1 ၵျၢပ်ႈမီး 66 သႅၼ်ပၢႆ ၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၶမ်း 1 ၵျၢပ်ႈမီး 68 သႅၼ်ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၶမ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈၶၼ်ၶမ်းပုင်ႈၶိုၼ်ႈၼႆႉ ပိူင် လူင်မၼ်း ပဵၼ်ယွၼ်ႉလွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ၊ ပေႃႇလသီႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလႅၵ်ႈလၢႆႈ။ ပေႃးၶၼ်ၶမ်း လုမ်ႈၾႃႉၶိုၼ်ႈၵေႃႈ ၶၼ်ၶမ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈၸွမ်း။ ၶၼ်ၶမ်းလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၼိမ်”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶမ်းပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်သေ လွင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇၼိမ်ယဵၼ်ဝႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈမီးလွင်ႈတီႉၺွပ်း မိူၼ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးလႄႈ မီးလွင်ႈမႆႈၸႂ်ဝႆႉ၊ လႆႈၾၢင်ႉသေသိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ ငိုၼ်းၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 1 တေႃႊလႃႊ တူၵ်းလူင်းထိုင် 4,300 ပျႃး။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉသမ်ႉ 1 တေႃႊလႃႊ ၶိုၼ်ႈမႃး ၶိုၼ်း 4,400 ပျႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်'] |
2025-03-21T21:57:13 | https://shannews.org/archives/64270 | သိုၵ်း KNDF ပၼ်ၾၢင်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးသဵၼ်ႈတၢင်း လွႆၶေႃ – သီႇသႅင်ႇ | သိုၵ်း KNDF ပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလွႆၶေႃ လႄႈသီႇသႅင်ႇဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၼမ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလႆႈၵူႈၶၢဝ်းလႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ယႃႇၵႂႃႇမႃး၊ ယႃႇၵွႆႈပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF ၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – တႄႇဝၼ်းတီႈ 20/3/2025 ၼႆႉၵႂႃႇႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ရူတ်ႉၵႃး ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵႂႃႇမႃး။ ပေႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းမႃး ၾၢႆႇတင်း KNDF တေဢမ်ႇ ႁၢပ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းသင်ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလွႆၶေႃလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၾၢႆႇတၢင်း PDF ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ် သေတႃႉ ၊ မိူဝ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၵႃးဢွၵ်ႇၵႂႃႇလမ်းၼိုင်ႈ ၊ မိူဝ်ႈဝႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းတိုၵ်ႉႁဵတ်းပွႆး ပိုတ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းယူႇ ၊ မႆႈ တႄႉ လႆႈမႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၶိုၼ်း”- ဝႃႈၼႆ ။ လိၵ်ႈဢၼ်သိုၵ်း KNDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယႃႇၽူမ်ႉၸႂ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းသီႇသႅင်ႇ-လွႆၶေႃ ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းဝဵင်းလွႆၶေႃ – သီႇသႅင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇလႄႈတၢင်းမႃး ႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵမ်ႈၼမ် ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ ၽူႈၸၢႆးၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈယူႇဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ပေႃးတေလုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလွႆၶေႃ တေၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၼႆ ၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမီးၸမ် 20 ၊ ပေႃးတေၵႂႃႇ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ လႆႈယွၼ်းဝႂ်ႁၢပ်ႉႁွင်းၼႂ်းဝဵင်းယဝ်ႉၸင်ႇၵႂႃႇ ၊ တီႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၵေႃႈ ထဵတ်ႈထၢမ် ႁႅင်း ၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပွၵ်ႈယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်း။ၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉပႆႇပွၵ်ႈ မွၵ်ႈ ၶိုင်ႈတေႃႇၶိုင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ”ဝႃႈၼႆ ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလွႆၶေႃ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇယူႇဝႆႉတီႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ တင်းမူတ်း ဢၼ်မီး 13 ပွၵ်ႉၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 5 ပွၵ်ႉယဝ်ႉ။ “ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉတႄႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼမ် တလဵဝ်ၵိုၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၊ ၸိူဝ်းပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း ၵေႃႈတေၵိုတ်းဢၼ်မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၸိူဝ်းပႆႇတွပ်ႇလိၵ်ႈယဝ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဢၼ်ပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတင်း (ကြက်ခြေနီ ) ပၼ် ၶဝ်ႈလႄႈ ၼမ်ႉမၼ်း ၊ ထူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းႁိူၼ်း 1 ထိုင် 3 ၵေႃႉပၼ် ၶဝ်ႈ 6 ပႄႇ ၊ ပေႃးမီးၵူၼ်းႁိူၼ်း 3-6 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈသၢၼ်ႈ 12 ပႄႇ ၊ ပေႃးမီးၵူၼ်းႁိူၼ်း6 ၵေႃႉၶိုၼ်ႈၼိူဝ် လႆႈၶဝ်ႈသၢၼ် 18 ပႄႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ ၽႅၼ်ႇတီႈ သီႇသႅင်ႇ-လွႆၶေႃ- ယွင်ႁူၺ်ႈ-လွႆၶေႃ ၼၢင်းယိင်းပၢႆးၽေးသိုၵ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝဵင်းလွႆႇၶေႃလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးတေပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ပုင်ႇၸၢမ်ႇ 10 လႄႈ ႁၢင်ႈၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်း လႆႈပၼ်ဝႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ၸုမ်ႇလႄႈ ၊ တေလႆႈဢဝ်ဝႆႉတီႈႁိူၼ်း 1 ၸုမ်ႇ ၊ တၢင်းၵႂႃႇမႃးၼႆႉၵေႃႈၾၢႆႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉပိုတ်ႇပၼ်တၢင်းၶိုၼ်းၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ ။ ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF- PDF ပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၽွင်းပီ 2023 ၼၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလွႆ ၶေႃ ၼႂ်းဝဵင်းလႄႈတၢင်းဝၢၼ်ႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇယူႇ သဝ်းဝႆႉ ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းလွႆၶေႃ လႆႈသွၼ်ႈယူႇဝၢၼ်ႈပီႈႁိူၼ်းၼွင်ႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း။ ၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းႁိူၵ်ႈၸွမ်းႁိမ်းဝဵင်းၵေႃႈမီး ။ ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 ၼႆႉ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ထိုင်တီႈလူႉလႅဝ်ႁၢမ်းၵႂႃႇသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉၼႂ်းဝဵင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂၢတ်လၢင်ႉၼႃႈတီႈသေ ႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-21T18:00:04 | https://shannews.org/archives/64262 | ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သၽႃးမိူင်းတႆး လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင် လူႉသဵင်ႈ | ဝၼ်းတီႈ 19/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သၽႃးမိူင်းတႆး လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင် လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်းတၢင်းပဵၼ်မလဵင်း (ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) ၽွင်းဢႃယု 78 ပီ တီႈႁူင်းယႃလူင် ၵဵင်းတုင်သေ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် မႃးၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼဝႆႉ တီႈႁိူၼ်းယေး ပွၵ်ႉ 4 ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊသေ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ တီႈႁူင်းယႃလူင် ၵဵင်းတုင်ၼႆႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢႆးယူႇလီ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉသေ လႆႈထွၼ် တူဝ်ဢွၵ်ႇမႃး တၼ်းႁဵင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉသေ လႆႈမႃးယင်ႉလိုဝ်ႈ တီႈႁိူၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ။ မၼ်း ၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉလဵဝ် ဢမ်ႇမီးၼႃႈႁိူၼ်း။ ပီႈၼွင်ႉတႄႉ မီးယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Sai Noot/ လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင် ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သၽႃးမိူင်းတႆး လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင်ၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် ၶွင်ႇသီႇၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉမႃး ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်သေ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈမႃး။ ၼႂ်းပီ 2010 တေႃႇထိုင် ပီ 2020 ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ သၽႃးမိူင်းတႆး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ 2 ပၢၼ်။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တႄႇဢဝ်ပီ 2021 တေႃႇထိုင် 2023 ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/02/2023 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႃးထႅင်ႈ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၼႂ်း ၸုမ်းၾၢႆႇၵိူဝ်းၵုမ် ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 08/01/2025 ၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢႆးယူႇလီသေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူတ်းတၼ်းႁဵင်းပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2015 ၼၼ်ႉ လုင်ႈၸၢႆးလူင်းသႅင် တၢင်တူဝ်ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈသေ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇတီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇယဝ်ႉ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေတႃႉ ထိုင်မႃး ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးဢမ်ႇၶဝ်ႈၶႅင်ႇသေတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင်ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၶူးသွၼ်မႃး တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 2 ဝဵင်းၵဵင်းတုင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၾၢႆႇၾိင်ႈငႄႈ 8 ၸုမ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင် မိူၼ်ၼင်ႇ – တႆးလူင်၊ တႆးၶိုၼ်၊ တႆးၼိူဝ်၊ တႆးလိုဝ်ႉ၊ လွႆ၊ ဝႃႉ၊ ဢႃးၶႃႇလႄႈ လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-21T16:00:00 | https://shannews.org/archives/64231 | လၢႆးၵႄႈလိတ်ႈ ၽွင်းထူပ်းလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်? | ၼႂ်းလေႃးၵၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ မီးတူဝ်ထူပ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ မၢင်ၸိူဝ်း လႆႈလတ်းငဝ်း လၢႆးႁုၵ်ႉႁၢႆႉလၢႆလွင်ႈသေ ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၵႂႃႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်း။ ယူႇၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ်ၼၼ်ႉသေ သမ်ႉၺႃးသႄႉၼႄးလႄႈ ၸိူဝ်းလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်ၵႂႃႇၵေႃႈ မီးၼမ်။ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၸႂ်တူၵ်း တၢင်းမုင်ႈမွင်းဢမ်ႇပဵၼ်မႃး၊ ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ တုၵ်ႉၸႂ် ၶီၸႂ်မႆႈၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းမၢၼ်ႈတႄႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ထူပ်းလွင်ႈလူလၢႆပၢႆးၸႂ်။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၾၢႆႇႁဝ်းၽိတ်းၵေႃႈလီ ဢမ်ႇၽိတ်းၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးယင်းတိုၵ်ႉယူႇၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းယူႇၸိုင် တိုၼ်းတေလႆႈထူပ်းဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉလႆႈထူပ်းမႃးၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵႄႈလိတ်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၺႃးလူလၢႆပၢႆးၸႂ်ဝႆႉၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်လွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ဝႆႉ ၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ်သေ ႁိုင်မႃးၸၢင်ႈပဵၼ်လွင်ႈဢၼ် ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေပဵၼ် ၵွၼ်ႈပဵၼ်ပူမ်ၶမ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ်။ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ သင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇထူပ်းမႃး တေႁပ်ႉတေႃႇသူႈၵႄႈလိတ်ႈမၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈပေႉၵိၼ်လူလၢႆပၢႆးၸႂ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်? ယႃႉၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉသေ သႅၼ်ႇႁွင်ႉၸိုဝ်ႈလဵၼ်ႈလဵၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ လႆႈတၢင်းဢၢႆ ၊ ၵိူဝ်ႉ ယွၵ်ႇ ထိုင်တီႈၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ယူႇယၢပ်ႇ ဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇၼႃႈၼႄၼႃႈ။ ၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ လၢတ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းယူႇၸမ် သုၵ်ႉၸႂ် ၼၵ်းၸႂ်။ လၢတ်ႈႁႂ်ႈ ၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ၊ ဝူၼ်ႉၼမ် ထိုင်တီႈၼႃႈဢမ်ႇၵီႈ ၸႂ်ဢမ်ႇသိူဝ်းလႆႈ။ ၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်း လွၵ်ႇငိုတ်ႈ။ ပူၼ်ႉပႅၼ် ထိုင်တီႈၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁတ်းငွၵ်ႈႁူဝ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ၸႂ်လဵၵ်ႉၸႂ်ၼွႆႉ၊ သႄႇသူၼ်းႁႂ်ႈသေၵေႃႉၵေႃႉ ဢမ်ႇမီးတီႈပိုင်ႈတီႈဢိင် ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသေၵေႃႉၵေႃႉ ၼႃႈလဵၵ်ႉတႅမ်ႇယေႃႈ။ ပဵၼ်မူႇလဵဝ် ၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ၸႅၵ်ႇယႅၵ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈၶွပ်ႇပႅတ်ႈ ၊ ဝႄႈပႅတ်ႈ ၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းႁဵတ်းသၢင်ႈသင်ၸွမ်းမၼ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၸႂ် ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တင်ႈပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵေႃသေ လူလၢႆသႄႉသွမ်း ၵူၼ်းၵေႃႉလဵဝ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ဢမ်ႇမီးတီႈပိုင်ႈ။ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်လႄႈ ႁိၵ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ လွင်ႈပေႉၵိၼ်လူလၢႆပၢႆးၸႂ်။ သင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထူပ်းမႃးၸိူင်ႉၼၼ် တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ႁပ်ႉတေႃႇသူႈ ၵႄႈလိတ်ႈ? ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တေလႆႈႁူႉဝႃႈ လွင်ႈၸိူဝ်းပဵၼ်မႃးပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၽိတ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ထၢင်ႇဝႃႈ ဢၼ်လႆႈပေႉၵိၼ်လူလၢႆမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈတၢင်းၽိတ်း ၵူၼ်း ၸိူဝ်းပေႉၵိၼ်လူလၢႆ ပဵၼ်တၢင်းၽိတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆယူႇ။ ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်းသေၵေႃႉၵေႃႉၵေႃႈ ယႃႇဝႃႈ တေလၢတ်ႈၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ႁဝ်း။ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၸၢင်ႈသေႃႇသူၼ်း ႁႂ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ လွင်ႈပဵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ။ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ တေႁၼ်တၢင်းၽိတ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼမ်မႃးထႅင်ႈသေ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်ႁႅင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပိူင်ပဵၼ်တႄႉမၼ်းတႄႉ တၢင်းၽိတ်းမီးတီႈ ၵူၼ်းဢၼ်မေႃပေႉၵိၼ် လူလၢႆပၢႆးၸႂ်ၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မီးတူဝ်ထူပ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ထူပ်းလွင်ႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉသေဢၼ်ဢၼ်မႃးၼႆ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ၵႂႃႇၶူၼ်ႉၶိုၼ်း ပိုၼ်းၵဝ်ႇ ဝၼ်းလင်ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ။ လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် ၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ။ လီမႃးႁၢႆႉမႃး ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်သုၼ်ႇတူဝ်ၶဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ၽႂ်ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈၺႃးလူလၢႆပၢႆးၸႂ်ၼၼ်ႉ တေႁႃတီႈပိုင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်? သင်ဝႃႈ ၺႃးပေႉၵိၼ်လူလၢႆပၢႆးၸႂ်မႃးၸိုင် ႁႂ်ႈႁႃတီႈပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ် လၢတ်ႈၼႄပၼ်သေၵေႃႉၵေႃႉ။ လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈတမ်းၸႂ်။ လၢတ်ႈဢွၵ်ႇယဝ်ႉသေ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ပၼ်ႁႃဢၼ် လႆႈထူပ်းတေယဝ်ႉၵႂႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းတမ်းၸႂ်လႄႈ လၢတ်ႈၼႄၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁိုဝ်မႃးၵေႃႈ ၶဝ်တေယူႇၾၢႆႇႁဝ်းယူႇ။ ၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းလၢတ်ႈၼႄ ပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ်ပၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်တေဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးၸဵပ်းတႅၼ်း တၢႆတႅၼ်း ႁဝ်းလႆႈသေတႃႉ ၶဝ်ၸၢင်ႈပၼ်လွၵ်းလၢႆးပၢႆးဝူၼ်ႉႁဝ်း ပၼ်လွင်ႈ ဢုၼ်ႇၸႂ်ႁဝ်းလႄႈ ၶဝ် ၸၢင်ႈၸီႉၼႄသဵၼ်ႈတၢင်း တႃႇယူႇလွတ်ႈၵႂႃႇလႆႈၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်။ တီႈဢေႇသုတ်း တေႁူႉတႃႇပိၼ်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉၸူး ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးလီ ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် တေႁူႉလွၵ်းလၢႆး တႃႇႁတ်းႁပ်ႉတေႃႇသူႈ လွင်ႈလူလၢႆမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးဢူၺ်းၵေႃႉ ဢမ်ႇမီးပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း တႃႇပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ်ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉမီး ၸုမ်းၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇၵူၼ်းယူႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၶဝ်ႈႁႃမေႃယႃမေႃသွၼ် ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈလႆႈ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းတေႃႇၼႃႈၽႂ်ၵေႃႉလႂ်ၼႆၵေႃႈ ၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊလႄႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူးၶူးသွၼ်မေႃသွၼ် (ႁိုဝ်) ၸိူဝ်းပူၵ်းပွင်ပၢႆးၸႂ်ၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈလႆႈ။ ယႃႇပေၵႂႃႇသႂ်ႇၸႂ်ဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈဝႃႈ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်ပွင်ႇၸႂ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈ ၵမ်ႉၶႂ်ႈၸွႆႈၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းတူင်ႇၵူၼ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆၼၼ်ႉ သေၵေႃႉၵေႃႉ တိုၼ်းတေယူႇၾၢႆႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ။ တူဝ်ၵဝ်ႇ လူဝ်ႇမေႃႁႃတိုဝ်ႉတၢင်းၵူၺ်း။ သင်ၺႃးပေႉၵိၼ်လူလၢႆပၢႆးၸႂ်ႁႅင်းၸိုင် သင်ပဵၼ်လႆႈ ၶတ်းၸႂ်ၽိုၼ်ႉဢွၵ်ႇဝႆးဝႆး လွင်ႈလူလၢႆပၢႆးၸႂ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလိူတ်ႈတူၵ်းယၢင်ဢွၵ်ႇသေတႃႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉ လႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈ။ မၢင်ၸိူဝ်းလႅၵ်ႈၶၢႆႉၸူးတီႈလီ။ မၢင်ၸိူဝ်း ထိုင်တီႈႁၢႆႉ ဢမ်ႇၵုမ်းၸႂ်ၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ႁႂ်ႈႁဵၼ်းႁူႉပၢႆးၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီသေ ႁႃလၢႆးဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈၶွပ်ႇ လွင်ႈလူလၢႆၼၼ်ႉ ဝႆးဝႆး။ ႁႂ်ႈမေႃၶဝ်ႈႁႃ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၶူးသွၼ်မေႃသွၼ် ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ႁိုဝ်ဢမ်ႇၼၼ် ၾၢႆႇပူၵ်းပွင်တူင်ႇၵူၼ်းသေတီႈတီႈ ဢၼ်ယိုၼ်းထိုင်လႆႈ။ သင်ဝႃႈ လွတ်ႈဢွၵ်ႇဢွင်တီႈဢၼ်ၺႃးလူလၢႆပၢႆးၸႂ်ၼၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၼႅတ်ႈႁႃလွၵ်းလၢႆးယူတ်းယႃ ပၢႆးၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ လွင်ႈလူလၢႆပၢႆးၸႂ်ၼႆႉ ၵႆႉၸၢင်ႈထူပ်းၸၢင်ႈၺႃးၵၼ်ၵူႈၵေႃႉသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်ႇ ဢမ်ႇ ၾၢင်ႉႁူႉၵၼ်လႄႈ ၵမ်းလိုၼ်းပဵၼ်ႁွႆးၸဵပ်းဢၼ်ၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းၸႂ်ထိုင်လူႉသဵင်ႈသၢႆၸႂ်ၵႂႃႇၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပၢႆးတူဝ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမေႃလုမ်းလႃး ပၢႆးၸႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမေႃဝႆႉၾၢင်ႉၼၵ်းၼႃသေ သႂ်ႇၸႂ်လုမ်းလႃး လီလီ။ သင်ဝႃႈ ၺႃးပေႉၵိၼ်လူလၢႆပၢႆးၸႂ်မႃးၼႆ ယႃႇၵူဝ်။ ႁတ်းတႃႉ ႁတ်းႁပ်ႉ ႁတ်းတေႃႇသူႈသေ ႁႃတီႈပိုင်ႈ ။ ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉသၢင်ႈ တႃႇတေလွတ်ႈဢွၵ်ႇဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈဝႆးဝႆး။ ပိူင်လူင်မၼ်း သင်ၸိူဝ်ႉမေႃဝူၼ်ႉႁၼ်ထိုင်ၵၢင်ၸႂ်ၵၼ်သေ ၶတ်းၸႂ်ပွႆႇဝၢင်းပၼ်ၵၼ်ၸိုင် ပဵၼ်လၢႆး ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃယႂ်ႇၼႆႉလႆႈယူႇၼႆ ၼႂ်းထမ်းတြႃးၸဝ်ႈ လၢႆၸဝ်လၢႆတူၼ်ၵေႃႈ သင်ႇသွၼ်ဝႆႉယူႇမိူၼ်ၵၼ်။ ဢၢင်ႈဢိင် – hellosayarwon.com | ['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ပၢႆးယူႇလီ'] |
2025-03-21T15:06:11 | https://shannews.org/archives/64213 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း | ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇပိူင်ႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ႁွင်ႉဢဝ်ပႃးၼၢင်းယိင်းသေ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈတႃႇႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း မႃးၵူႈဝၼ်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းၶဝ်မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇသင် မီးတၢင်းႁၢၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇဝူင်းႁႅင်းၵၢၼ် တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႃႇတေၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ လူဝ်ႇထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၵွၼ်ႇ ၼၢင်းၸေႃးယဵၼ်ႇ ၸုမ်းႁူမ်ႈတုမ်ႁႅင်းၵၢၼ် “ၶၢဝ်းယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႉတႄႉၼႆႉ ပေႃးပိူၼ်ႈယွၼ်းသိုၵ်းမႃး ႁဝ်း ၶႃႈ လႆႈသူင်ႇပၼ်တႃႇတေၵႂႃႇတႅၼ်းၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၢင်ၸုမ်းၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယုလဵၵ်ႉ ဢႃ ယုတိုၵ်ႉမီးၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ လႆႈသူင်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇၼႆ သမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ တွၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၽူႈလႂ် ဢမ်ႇမီးပၢင် ဢၼ်ထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ယင်းဢမ်ႇႁတ်းလၢတ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းႁူမ်ႈတူဝ်ၵၼ်ၼႆ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်းၵေႃႈ တိုၼ်း တေဢမ်ႇမီး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇတဵၵ်းၸႂ်ႉ ႁႂ်ႈၼၢင်းယိင်းၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်း ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း MAP Foundation ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၶႃႈႁဝ်းတႄႉ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ သင်ပဵၼ်လႆႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ႁဵတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းမီးဝႆႉလွင်ႈဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ၵႅၼ်ႇၶႅင် ၼင်ႇၵူၼ်းၸၢႆး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼၢင်းယိင်းၼႆႉ သမ်ႉမေႃမီးလုၵ်ႈမီးလၢင်း လူဝ်ႇလုမ်းလႃးလုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇ တေႁဵတ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်သိူဝ်ၼႆႉ မၼ်းတေယၢပ်ႇတွၼ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈ ၼၢင်းယိင်း၊ တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်း ၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢၼ်ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်လႆႈတႄႉ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ လႄႈသင် ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈတဵၵ်းၸႂ်ႉ (ဝၢင်းၶပ်း) ၼၢင်းယိင်း ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။ မွင်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၽွမ်ႉသဵင်ၵၼ် ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုင်ပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်း ၼၢင်းၼွင်ႉဢွၼ်း ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယိင်း တႃႇလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႃႇ ႁဝ်းတေယူႇၵိၼ် ၵေႃႈယၢပ်ႇ တေႁဵတ်း သင်ၵေႃႈယၢပ်ႇ တႃႇဝႃႈတေပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်း ႁႂ်ႈမၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉဢမ်ႇငၢႆႈလူး။ ဢၼ်ႁဝ်းမုင်ႈမွင်းတႄႉ ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉႁဝ်း ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ် ပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸႂ်လဵဝ်ၵၼ်သေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းပွင်ႈသၢင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးလီၶိုၼ်ႈ ၼင်ႇဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈသေၵမ်း။ | ['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-21T13:00:00 | https://shannews.org/archives/64202 | သိုၵ်းတဢၢင်း ၶဝ်ႈယိုတ်းလုမ်းၵပ်းသၢၼ် သိုၵ်းၶၢင် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မီးၵႂႃႇ 10 တီႈယဝ်ႉ | မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 20/03/2025 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 12 မူင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉ တင်းၼိူဝ်ဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင်မႃးၼႆသေ ၸင်ႇၶဝ်ႈလူမ်ႇယိုတ်းဢဝ်လုမ်းၵပ်သၢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIA ၾၢႆႇတႂ်ႈတပ်ႉၵွင် 34 တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈလွၵ်းလူင် (လှည်ကြီးကျေးရွာ) ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ လိုပ်ႈလမ်း ၵူၼ်းသိုၵ်းၶၢင်ဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းၶၢင် ဢၼ်မီးယူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်း ႁွင်ႉၶိုၼ်ႈၵႃးသေ ၵႂႃႇသူင်ႇဝႆႉ တၢင်းဝၢၼ်ႈ မၢၼ်ႈၽွႆႇၼၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။ “ငိၼ်းသိုၵ်းလွႆၶဝ် လၢတ်ႈႁင်းသိုၵ်းၶၢင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ သူၶဝ်ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈယူႇတီႈၼႆႈၼႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢီးယွၵ်ႈဢီးတမ် တဵၵ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၶၢင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၵႃးယူႇတိၵ်းတိၵ်းၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/03/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ်ႈလုမ်းၵပ်းသၢၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ လိုပ်ႈသိုၵ်းၶၢင်ဢွၵ်ႇလုမ်း၊ တီႉသိုၵ်းၶၢင်ၵႂႃႇၽွင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ – သိုၵ်းတဢၢင်း မႃးယိုတ်းဢဝ် လုမ်းၵပ်းသၢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် တီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ တင်ႈတႄႇၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2025 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊဝူင်ႈထီႉၼိုင်ႈမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် 21/03/2025 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း ၶဝ်ႈလုမ်းၵပ်းသၢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ လိုပ်ႈလမ်းၵူၼ်းသိုၵ်းၶၢင်၊ ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ် လုမ်းၵပ်းသၢၼ်သိုၵ်းၶၢင်ၼႆႉ တင်းမူတ်း မီးၵႂႃႇ 10 ဢွင်ႈတီႈယဝ်ႉၼႆ – ၾၢႆႇၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶၢင် မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ KRDT ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-21T00:00:00 | https://shannews.org/archives/64195 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၵ်ႉလွမ်ၸီႉသင်ႇၵၼ် ႁႂ်ႈတီႉရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇမီးဝႂ် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး | သိုၵ်းမၢၼ်ႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈလပ်ႉ ၸီႉသင်ႇၵၼ်ဝႃႈႁႂ်ႈတီႉၺွပ်း ရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇ လၢႆႊသိၼ်ႊ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈတီႉထိုင်ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ TGI Support Revolution လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ PDF တေႃႉသူင်ႇၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸွမ်းရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇမီးဝႂ် လၢႆႊသိၼ်ႊ ၼႆလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ တူၼ်ႈတီး ဝိၼ်းၵူဝ်ႇၵူဝ်ႇ ( ဝင်းကိုကို ) လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈလပ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ10/3/2025 ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈတီႉၺွပ်းရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇမီးဝႂ်- ဝႃႈၼႆ ။ ဢၼ်လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်း ရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇမီးဝႂ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢွၼ်ႁူဝ် ၊ တေမီး ၸုမ်းယွႆႈ 10 ၸုမ်းသေ တေၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းထိုင် ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၊ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸွမ်းၵိဝ်ႇ ၸွမ်း တၢင်း ၊ ၸၢင်ႈထိုင်ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ / ႁၢၼ်ႉလၢင်ႉ ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ၵၼ်တင်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁၢင်ႈ – လိၵ်ႈလပ်ႉၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ်ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈတီႉရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇ ( Crd to TGI Support Revolution ) ၼၢင်းယိင်းဢႃယု 27 ပီ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 ၵၢင်ဝၼ်း 3 မူင်း တီႈပွၵ်ႉ ၽြႃးၽိူၵ်ႇ ၶဵတ်ႇ 1 ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်မႃးၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းႁိူၼ်း ၊ ၼႂ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းယွမ်ႇၵေႃႈ ထတ်းပဵၼ်တီႈပဵၼ်တီႈ ။ ရူတ်ႉၵႃးဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုတ်ႇလႆႈၶိုၼ်း ၊ ၶဝ်ဢဝ်ပႅတ်ႈ သိမ်း ပႅတ်ႈ ၵူႈပိူင်ပိူင် ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၶဝ်တေပၼ်ၵူၼ်းလူင်ၶဝ်ၼႂ်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉၶိုၼ်းၼႆၶႃႈၼေႈ။ ပေႃးမီး လၢႆႊသိၼ်ႊၵေႃႈၶဝ်တီႉၵႂႃႇဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈၶဝ်တေမၢပ်ႇမႂ်သေလွင်ႈလွင်ႈသေ တေၸႂ်ႉ ထုတ်ႇ ဢဝ်ၶိုၼ်း။ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၼိုင်ႈလမ်း 5 မိုၼ်ႇပျႃး ၊ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃး 30 သႅၼ်ထိုင် 40 သႅၼ်ပျႃး ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်တႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ ။ ဢၼ်ပလိၵ်ႈတီႉၺွပ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၶပ်းရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ႁႄႉၽေး ၊ မၢၵ်ႇႁူဝ်ႁႄႉၽေး ဢမ်ႇမီးမၢၼ်ႇႁႄႉတၢင်းၼႃႈ ၊ ၵူၼ်းၶပ်းရူတ်ႉဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶပ်းရူတ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇမီး ဝတ်းဝႂ် လၢႆႊသိၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃး NON CDM (ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇႁဵတ်း CDM သေ သိုပ်ႇယွမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၶဝ်ယူႇ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၺွပ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ “ ရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်လၢႆသိၼ်ႊ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီးၼႆႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်တီႉဝႆႉမီး 500 ပၢႆယဝ်ႉ ၊ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃး ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် NON CDM ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇတီႉဝႃႇ ၊ ၶဝ်ပဵၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈၸႂ်ႉရူတ်ႉၵႃးလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶၢႆ ရူတ်ႉၵႃး Without (ဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇ) တီႈႁၢၼ်ႉလႄႈသင် တၢင်း Facebook ၊ Tiktok ဢွၼ်ႊလၢႆႊၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉ ” – ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းႁွမ်းလႄႈၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢမ်ႇႁတ်းၸႂ်ႉရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇမႃး။ ပႆႇဝႃႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ၊ သင်ဝႃႈယူႇဢမ်ႇလီၵိၼ်ဢမ်ႇဝၢၼ်မႃးၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁူင်းယႃ။ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႄႉတႄႉ- ၼႆၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉတီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ယွၼ်ႉၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းတင်းဝၢၼ်ႈ တေမႃးယႃတူဝ်ၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇဢေႃႈ ၊ ပေႃးၵႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇမီးလၢႆႊသိၼ်ႊၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈ ၸၢင်ႈ ၵႃးပိူၼ်ႈ ၊ ငိုၼ်းၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈထႅင်ႈၼမ် တႃႇမႃးယႃတူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ”-ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႅၵ်ႇလၢႆလၢႆၸုမ်းသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈ 4 လၵ်း သဵၼ်ႈတၢင်း လုၵ်ႉဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၶဝ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ တၢင်းလူင်း ၽြႃးသူႇလႃႇမုၼိ၊ သဵၼ်ႈတၢင်းလဵပ်ႈဝဵင်း ၾၢႆႇဢွၵ်ႇ၊ တၢင်းငွၵ်း ႁိမ်းလုမ်းသၽႃး၊ ႁိမ်းလုမ်း ၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် (ၵျႅတ်ႉၶျေႇၼီႇ)၊ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵၢင်ဝဵင်း ႁိမ်းၵၢတ်ႇ Ocean ၊ ႁိမ်းႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်၊ ႁိမ်းပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းBOC လႄႈ ႁိမ်းပၢင်ႇပွႆႇႁူင်းၾႆးမိၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၼႃႈတီႈ 6 ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းၵုမ်းၵမ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ႁူဝ်ပူင်း၊ ပၢင်လွင်း၊ သီႇသႅင်ႇ၊ တူၼ်ႈတီး လႄႈ ၵျွၵ်ႉတလူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉ ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ဢမ်ႇမီးဝႂ်လၢႆႊသိၼ်ႊ၊ သင်ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်ၸိုင် တေတီႉၺွပ်း ဝႃႈၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-21T12:00:00 | https://shannews.org/archives/64187 | သိုၵ်းတဢၢင်း တီႉၺွပ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ငိုၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ် တီႈ PDF ၼႂ်းဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ | ၵူၼ်းသိုၵ်း PDF လုၵ်ႉထုင်ႉပဵင်း မႃးသိုဝ်ႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်း တီႉၺွပ်းလႆႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ငိုၼ်းၼိုင်ႈႁဵင်သႅၼ်ပျႃးပၢႆ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 16/03/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႉၺွပ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း တီႈၵူၼ်းသိုၵ်း PDF ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းထုင်ႉပဵင်း ၼႂ်းမိူင်းၸႄႈၵႅင်းမႃးသိုဝ်ႉ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းလႆႈႁိမ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ဢၼ်မီးတၢင်းၼွၵ်ႈဝဵင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ တင်းၼမ်ငိုၼ်း ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်း တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းသိုၵ်း PDF တႃႇ 10 ၵေႃႉ၊ ငိုၼ်းၼိုင်ႈႁဵင်ပၢႆ ပႅတ်ႇသိပ်းသႅၼ်၊ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ StarLink ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ၊ ၾူၼ်း Mipad ၼိုင်ႈလုၵ်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်းၼမ်ၼႆ – ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ႁၼ်သိုၵ်းလွႆၶဝ် လုမ်ႈလုမ်ႈလၢႆးလၢႆးၵၼ်သေ ၶႃႈၸူးၵႂႃႇယူႇဢမ်ႇၸမ်ဢမ်ႇၵႆ တူၺ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ငိၼ်းဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်း PDF ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈမႃးသိုဝ်ႉ ၵွင်ႈဝႃႇ မၢၵ်ႇဝႃႇ ၼႆ။ လၢတ်ႈႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဝႃႈဢမ်ႇပၼ်ၵႃႉၶၢႆ လၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၼႆဝႃႇ။ ပဵၼ်သိုၵ်းလွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶိုၼ်းသိုဝ်ႉသိုဝ်ႉၶၢႆၶၢႆတေႃႇၵၼ်ယူႇ။ သိုၵ်းလွႆၼႆႉ ယင်းယူႇဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈသေ ႁပ်ႉသိုဝ်ႉဢဝ်ၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉ သိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းလႆႈတီႈ သိုၵ်းၶၢင်၊ သိုၵ်းလွႆ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းသိုၵ်းဢၼ်တီႉၺွပ်းဝႆႉ 10 ၵေႃႉၼၼ်ႉသေတႃႉ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇတင်း ငိုၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်တႄႉ ယိုတ်းဢဝ်ဝႆႉမူတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈ ၵူတ်ႉၶၢႆ – မၢၼ်ႈတူင်ႈ ဝၢႆးသိုၵ်းတဢၢင်း ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်း PDF တႃႇ 10 ၵေႃႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉယဝ်ႉ ၽွင်းပွၵ်ႈမိူဝ်း ၶိုၼ်းတၢင်းထုင်ႉပဵင်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်း PDF 10 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်း ၸိူဝ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/03/2025 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 3 မူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2025-03-21T09:00:00 | https://shannews.org/archives/64180 | မိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၵႃးၾႆးၾႃႉ ဢၼ်သႂၢင်းႁႅင်းၾႆး ၶဝ်ႈဝႆးသုတ်း | ရူတ်ႉၵႃးၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ၵႃးၾႆးၾႃႉမိူင်းၶႄႇ BYD ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းထႅမ်ႁႅင်းၾႆး 5 မိၼိတ်ႉၵူၺ်းသေ ၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းတၢင်းၵႆ 400 ၵီႊလူဝ်ႊ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈငိုၼ်းႁုၼ်ႈသတွၵ်ႉ (stock shares) ၶွမ်ႊပၼီႊ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်မႃးၸွမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ရူတ်ႉၵႃးၾႆးၾႃႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ Tesla မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်ၵူႈၶႅင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ တႃႇၵႂႃႇလႆႈ ၶၢဝ်းတၢင်းၵႆ 175 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊၼၼ်ႉ လႆႈထႅမ်ႁႅင်းႁိုင် 15 မိၼိတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းႁုၼ်ႈသတွၵ်ႉ (stock shares) ၶွမ်ႊပၼီႊ BYD တီႈႁွင်ႊၵွင်ႊ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး 6% ။ ၵႃႈၶၼ်လွၵ်းၵၢတ်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊသမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးထိုင် 154 ပီႊလီႊယၼ်ႊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈ ၼိူဝ်ၶွမ်ႊပၼီႊရူတ်ႉၵႃးၾႆးၾႃႉ (Tesla) မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တင်းၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁႅင်းသိုဝ်ႉၶၢႆ ရူတ်ႉၵႃးၾႆးၾႃႉ (Tesla) တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ။ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉ ၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းႁုၼ်ႈသတွၵ်ႉ (stock shares) ယွမ်းလူင်းထိုင် 40 %။ ဝၢႆးၶွမ်ႊပၼီႊၵႃးၾႆးၾႃႉ မိူင်းၶႄႇ BYD ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းထႅမ်ႁႅင်း 5 မိၼိတ်ႉၵူၺ်းၼႆယဝ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ႁုၼ်ႈ (shares) ၶွမ်ႊပၼီႊ Tesla ၶိုၼ်းယွမ်းလူင်းၵႂႃႇထႅင်ႈ 5.3% ၼႆယဝ်ႉ။ ရူတ်ႉၵႃးၾႆးၾႃႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ BYD ဢၼ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်မေႃႊတႅၼ်ႊ Han L တင်း Tang L ။ တေတႄႇၶၢႆၵႂႃႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႃႈၼႆႉ။ ၵႃႈၶၼ်မီး 37,300 တင်း 50,000 ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ မိူင်းၶႄႇၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႆႈ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ/ ၶိူင်ႈၶူဝ်းလွၵ်းလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢၼ်ၵႃႈ ၶၼ်ထုၵ်ႇၵူၺ်း။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီပူၼ်ႉမႃးၼႆႉတႄႉ လွၵ်းလၢႆးပၢႆးပၺ်ႇ ၺႃႇ ၶိုတ်းၸၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈသုင်ပဵင်း လုမ်ႈၾႃႉမႃး ထိုင်တီႈမိူင်းၶႄႇ ၶႅင်ႇၵၼ်လႆႈတင်း ၶွမ်ႊပၼီႊရူတ်ႉၵႃးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် မႃႊသီႊတီႊတင်း ၶွမ်ႊပၼီႊ VW မိူင်းၵျႃႊမၼီႊ ဢၼ်ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉၼိူဝ် လွၵ်းၵၢတ်ႇၵႃႉၶၢႆရူတ်ႉၵႃးမႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်။ ယၢမ်းလဵဝ် လွၵ်းၵၢတ်ႇၵႃႉၶၢႆၵႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႅပ်ႈမႃးသေ ထိုင်တီႈလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈ ႁူင်းၵၢၼ်ၵေႃႈမီး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Myanmar Now ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း'] |
2025-03-21T12:23:23 | https://shannews.org/archives/64178 | ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႁွင်ႉ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇပွၵ်ႈမႃးပိုတ်ႇၶၢႆၶူဝ်း | ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇဝဵင်းသီႇသႅင်ႇႁွင်ႉဢဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇ ႁႂ်ႈမႃးမႄးႁွင်ႈၶၢႆၶူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်းဝႆးဝႆးသေ ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶိုၼ်းဝႆးဝႆးဝႃႈၼႆ ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉဝၼ်းတီႈ 17/3/2025 ဝႃႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်ၾႆးမႆႈ လူႉၵွႆၵႂႃႇယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၸဵဝ်းမႄးၶိုၼ်း ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈဝႆးဝႆးသေ ဝၼ်းတီႈ 21/3/2025 ၼႆႉ ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၶွင် ႁၢၼ်ႉဢဝ်ငိုၼ်း 1 သႅၼ်ပျႃးမႃးပၼ်တီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵုမ်းၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵႃႈၶႆႈဝႃႈ မီးႁွင်ႈၶၢႆလၢႆဢၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၊ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၶဝ်တေပၼ်ၶိုၼ်းၵေႃႉႁွင်ႈႁွင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၵေႃႈၶဝ်တေၶိုၼ်းပၼ်ၶိုၼ်း ဢၼ်မီး တၢင်းၵႂၢင်ႈ 8 ပေႇၵူၺ်း။ လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉသဵင်ႈ ၶဝ်တေႁဵတ်းပွႆးပိုတ်ႇၵၢတ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ ”- ဝႃႈၼႆ ။ တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၼႆ့ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပ ဢူဝ်း PNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တင်ႈတႄႇ ဝၼ်းတီႈ 06/08/2024 မႃး ။ ဝၼ်းတီႈ 11/1/2025 ယွၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ၵၢတ်ႇတင်း ႁွင်ႈၵၢၼ်လၢႆလၢႆဢၼ် လူႉၵွႆ ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ လႄႈႁိမ်းႁွမ်းမွၵ်ႈ 10 ဝၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းတင်းမူတ်းမွၵ်ႈ 3,000 ၵေႃႉ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝႆႉ ။ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ႁူၺ်းႁွင်ႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၊ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၊ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၊ ၾၢႆႇပႃႇမႆႉ(သစ်တော ) ၊ ၾၢႆႇပၢႆးမၢၵ်ႇမီး ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း ႁႂ်ႈပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းဝႃႈၼႆ ။ လွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၶႂ်ႈၼႄဝႃႈ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၼႆႉ တိူဝ်ႉၽေးသိုၵ်းဢိတ်းဢီႈၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းၵႂႃႇ ဝဵင်းသီႇသႅင် တူၼ်ႈတီး ၼၼ်ႉပေႃးယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းပၢႆၼႆႉ ပျီတူႉၸိတ်ႉ ဢမ်ႇပၼ်လတ်းၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း သၢႆးၶၢဝ်-သီႇသႅင်ႇ၊ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးတေလုၵ်ႉသီႇသႅင်ႇၵႂႃႇ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵဵတ်ႉ/လၢၼ်ႇ မီးတီႈသၢႆးၶၢဝ် ၊ ပေႃးၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်း ဢမ်ႇပၼ်လတ်း ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၊ ထၢမ်တႂ်ႈထၢမ်ၼိူဝ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ ပၢင်တိုၵ်းတီႈၼႂ်းဝဵင်းသီႇသႅင်ၼႆႉတႄႉ တလဵဝ် ယဵၼ်ဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈဝဵင်းသီႇသႅင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းပျီတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၼႃႈတီႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးသေတႃႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းဝႃႈၼႆ ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2025-03-21T10:34:59 | https://shannews.org/archives/64169 | WHO ပၼ်ၾၢင်ႉ ယႃႈယႃ တႃႇယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ် HIV တႃႇ 8 ၸိုင်ႈမိူင်း တေၸၢင်ႈၶၢတ်ႇ | လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵိုတ်းယင်ႉပႅတ်ႈ လွင်ႈပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၼွၵ်ႈမိူင်းဝႆႉလႄႈ ယႃႈယႃ တႃႇတေယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ် HIV တႃႇ 8 ၸိုင်ႈမိူင်း ပႃးၸဵမ်မိူင်းၼၢႆႊၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ၊ ၵိၼ်ႊၺႃႊ၊ လီႊသူဝ်ႊတူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈၵိုတ်းၶၢတ်ႇၵႂႃႇၼႆ – ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီ လုမ်ႈၾႃႉ WHO လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉ လွင်ႈပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈၼွၵ်ႈမိူင်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ပိူဝ်ႈတႃႇတေထတ်းသၢင်ၶိုၼ်း ငိုၼ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ တၢင်းပဵၼ် HIV ၸၢင်ႈမိူၼ်ၵႂႃႇၶိုၼ်းငဝ်းလၢႆး မိူဝ်ႈ 20 ပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင် ၼႂ်းၸုမ်းပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ WHO လၢတ်ႈဝႃႈ – ယွၼ်ႉယႃႈယႃၶၢတ်ႇၵႂႃႇလႄႈ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် HIV တေၸၢင်ႈမီးမႃး 10 လၢၼ်ႉပၢႆ ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း HIV ၼႆႉသမ်ႉ တေၸၢင်ႈမီးမွၵ်ႈ 3 လၢၼ်ႉ။ ၵူၼ်းတေၸၢင်ႈလူႉတၢႆၼမ်လိူဝ်သေ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ မွၵ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၼၢႆႊၵျီႊရီႊယိူဝ်ႊ ၊ ၵိၼ်ႊၺႃႊ ၊ လီႊသူဝ်ႊတူဝ်ႊ ၊ သူႊတၼ်ႊၸၢၼ်း ၊ ပႃႊၵီႊၼႃႊ ၽႃႊ သူဝ်ႊ ၊ မႃႊလီႊ ၊ ႁေႊတီႊလႄႈ ယူႊၶရဵၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယႃႈယႃ HIV တေၸၢင်ႈၶၢတ်ႈၵႂႃႇ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈပူင် ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉသေ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵိုတ်းယင်ႉလွင်ႈ ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈၼွၵ်ႈမိူင်းဝႆႉ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 90 ဝၼ်းယဝ်ႉ ၶိုၼ်းမႄးထတ်းသၢင် ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ႁႂ်ႈ မႅၼ်ႈၸွမ်းၼင်ႇ မူႇပိူင်ၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊမီးဝႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈပၢႆးယူႇလီ ပိူင်လူင် ၾၢႆႇၵၢၼ်ၸႅၵ်ႇယႃႈယႃ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Voice Of Myanmar ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ'] |
2025-03-21T11:00:00 | https://shannews.org/archives/64161 | သဵင်တႆး RFA ဢၼ်ပွႆႇမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 19 ပီၼၼ်ႉ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇၸွမ်း ပေႃႇလသီႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ | မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႂ်း 2024 ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇၻူဝ်ႊၼေႃႊ ထရမ်ႉ Donald Trump ဢွင်ႇပေႉသေ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2025 ၼႆႉ ၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊထႅင်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈ 2 ပဵၼ်ၵေႃႉထူၼ်ႈ 47 ။ ယူႇဢမ်ႇႁိုင် ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တႃႇလူတ်းယွၼ်ႇၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၸိုင်ႈမိူင်း တႃႇပူၵ်းပွင်ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼႆသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းၵၢၼ်ၵမ်ႉထႅမ် ပတ်းပိုၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင် ၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်း တူင်ႇၵူၼ်းၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ။ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉလိူဝ်ႁႅင်း ပဵၼ်ၼႂ်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေးသျႃး။ ၼႂ်းၵၢၼ် လုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီလႄႈ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ပႃးၸဵမ် ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၸိူဝ်းဢဝ်လွင်ႈ ၵမ်ႉထႅမ် ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၵေႃႈ ၺႃးတတ်းငူပ်ႉၵမ်ႉၸွႆႈငိုၼ်းတွင်း။ ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းလႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး RFA ၶၢဝ်ႇ တႆး ဢၼ်လႅၼ်ႈၸၼ်ႉလဵဝ်ၵၼ်တင်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 20 ပီၸမ်ၸမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ဝႆႉယဝ်ႉ။ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ “သဵင်တႆး RFA ” ၼႆႉ ယူႇတီႈ RFA Radio Free Asia ပၵ်းလုမ်း တီႈမိူင်းလူင် ဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊသေ တႄႇပွႆႇမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/08/2006 ။ ပွႆႇသဵင်ၵူႈဝၼ်းသုၵ်း ၵူႈဝူင်ႈ။ ထိုင်မႃးပီ 2025 ၼႆႉ ယဵပ်ႇၶဝ်ႈ 19 ပီယဝ်ႉ၊ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႈ တေမႅၼ်ႈၽွင်းသႅၼ်းပၢၼ် တိုၵ်ႉၼုမ်ႇပဵၼ်မၢဝ်ႇပဵၼ်သၢဝ် တိုၵ်ႉလီယၵ်ႉလီလွမ်လီတူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၶိုၼ်ႈမႃးၼႆႉ သင်ႇတတ်းလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၸူး တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းလၢႆပိူင်လႄႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၵေႃႈ ၺႃးတတ်းငူပ်ႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းလၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်တႆးပႃး ၼႆယဝ်ႉ။ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်တႆး RFA ၼႆႉ လုင်းသႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ) လႄႈ ဢႃးၸၢၼ် ၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် (ၽူႈၵေႃႇ တင်ႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ) ပဵၼ်ဢၼ်သႂ်ႇၸႂ် – ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းတႄႉတႄႉ။ ၶဝ်ၸဝ်ႈယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇႁႂ်ႈ ၶၢဝ်ႇမိူင်းတႆး တေလႆႈဢွၵ်ႇၼႂ်းဢွမ်လူမ်းရေႇတီႇယူဝ်ႇ ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ၊ ဢၼ်မီးလၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၼင်ႇႁိုဝ် ၶၢဝ်ႇမိူင်းတႆး တေၸွတ်ႈတူဝ်ႈထိုင် တင်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉၼႆသေ ၽွင်းပီ 2006 ၼၼ်ႉ ပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸၢႆးမိူင်း ႁႂ်ႈႁပ်ႉပဵၼ် Producer ၽူႈၶပ်းၶိုင် တႄႇဢွၵ်ႇလၢႆးၵၢၼ် ပွႆႇ သဵင်ၾၢႆႇတႆး RFA မႃး။ ၽူႈႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇပဵၼ် ၸၢႆးယီႈၽူင်းလႄႈတင်း ၼၢင်းယေႈႁွမ်။ သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ သၶႁ တိုၵ်ႉမီးသၢႆၸႂ်ယူႇၸိုင် မၼ်းၸဝ်ႈ ယင်းတေပဵၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇလီၸွမ်း လွင်ႈလၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်တႆး RFA ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇၼႆႉတႄႉတႄႉ။ ၸၢႆးမိူင်း ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၶပ်းၶိုင်လၢႆးၵၢၼ်ႇ တႃႇပွႆႇသဵင်တႆး RFA လၢတ်ႈၼႄၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ –“ဢၼ်ၶပ်းမၢႆသဵင်တႆး လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးတေလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼႆ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပွႆႇသဵင်မႃး 18 ပီပၢႆၼႆႉ လႆႈဝႃႈ မီးလွင်ႈၵမ်ႉယမ် ပၼ်ၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃး လွင်ႈဢမ်ႇတြႃး ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းတင်းၼမ်ယူႇ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵိုတ်းသိုၵ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ လႆႈၺႃးသိုၵ်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း ဢၼ်ၵႂႃႇတူင်ႉၼိုင်ႈၼႃႈသိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇႁူပ်ႉၵၼ် တီႈပၢင်ၵုမ်သေ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ထွမ်ႇသဵင်တႆးမႃးၸဵမ်လႂ် ၊ မီးၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၵျႃႉ ၼႆၶဝ်လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၼင်ႇမဵတ်ႉႁိၼ်မဵတ်ႉသၢႆးဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ မၼ်းၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ၵၢၼ်ၵွပ်ႇၵူႈဢဝ် သုၼ်ႇလႆႈႁဝ်းလႄႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းတင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊယူႇ ၶၢဝ်းတၢင်းပွႆႇသဵင်မႃးၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမီးသုၼ်ႇလႆႈပွႆႇသဵင်ၼႂ်း RFA ၼႆႉ မီး 7 ၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ ပဵၼ်သဵင်တႆး၊ ၶၢင်၊ ယၢင်းလႅင်၊ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ ၶျၢင်း၊ ရၶႅင်ႇလႄႈ မွၼ်း။ မိူဝ်ႈတႄႇမီးသုၼ်ႇလႆႈပွႆႇသဵင် တီႈ RFA ၼႆႉ လႆႈၶၢဝ်းယၢမ်း 5 မိၼိတ်ႉၵူၺ်း။ ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉ ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပွႆႇသဵင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢွၼ်ႁူမ်ႈ ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းလႄႈ လႆႈၶၢဝ်းယၢမ်းပွႆႇသဵင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁိုင်ထိုင်ၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီးမႃး။ ၽိူဝ်ႇထိုင်ၶၢဝ်းၸတ်းပၢင်ယင်ႇၵၢင်ၸႂ် ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 လႂ်၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2010 လႂ် 2025 လႂ်မႃးၼႆႉ လၢႆးၵၢၼ်ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ ၶႂၢၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ လၢႆးၵၢၼ်ၼမ်မႃးသေ သဵင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလူတ်းယွၼ်ႇယွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇၶိုၼ်း ၵမ်းဢိတ်းဢိတ်း။ လိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႆႈၼိုင်ႈၶိူဝ်း 4 မိၼိတ်ႉၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢႆး ၼမ်ႉၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ယၢမ်ႈထွမ်ႇသဵင်ၶၢဝ်ႇတႆး RFA မႃးၸဵမ်လဵၵ်ႉၼၼ်ႉလၢတ်ႈ ဝႃႈ – ဢၼ်သဵင်တႆး RFA လႆႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵိုတ်းၵႂႃႇၸွမ်း လၢႆးၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉ – လႆႈဝႃႈပဵၼ် ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းႁၢင်ႇယၢၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မီးလႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉတႄႉ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးသဵင်ၶၢဝ်ႇတႆးတၢင်း ရေႇတီႇယူဝ်ႇၸိုင် တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်း တၢင်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ တေလႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ။ ယွၼ်ႉၵၢၼ် သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇလီသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁူၼူၵ်ႇတႃတၼ် ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢင်းဢွင်ႈတီႈဢမ်ႇပႆႇ ႁုၼ်ႈမုၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်တၼ်တိၵ်း လပ်းသိင်ႇၽိတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး မွၵ်ႈ 10 ပီၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶႃႈၼေႃႈ။ ၵေႃႈလႆႈထွမ်ႇၶၢဝ်ႇထွမ်ႇငၢဝ်း ၸွမ်းၵူၼ်းလူင်တီႈႁိူၼ်း။ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈဢမ်ႇလႄႇ လႆႈထွမ်ႇပႃးၶၢဝ်ႇတႆး ဢၼ်မႃးၼႂ်း RFA ။ ၶဝ်တေပွႆႇၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းသုၵ်း။ ၵွၼ်ႇၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႆႇမႃးမွၵ်ႈ 15 မိၼိတ်ႉၼႆႉ လႆႈၵႂႃႇပၼ်ႇလၵ်းရေႇတီႇယူဝ်ႇပႂ်ႉ ၶႃႈဢေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈထွမ်ႇၶိုတ်းတၼ်း။ ပေႃးဝႃႈၶၢဝ်ႇတႆးမႃးၼႆ တေငိၼ်း သဵင်ၵွင်မွင်းမႃးဢွၼ် တၢင်းၶႃႈၼႃႇ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၸူမ်းပေႇၸႂ်ယဝ်ႉ။ ၸဵမ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၼ်းလူင် ပေႃးဝႃႈငိၼ်းသဵင်တႆး ယဝ်ႉၼႆႉ မႃးထွမ်ႇၸွမ်းၵၼ်မူတ်းဢေႃႈ။ ပေႃးသဵင်တႆးယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ယၢႆႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၽႂ်ႁိူၼ်း မၼ်းၶိုၼ်းသေၼႆ ပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်းယူႇဢၼ်ၼိုင်ႈၶႃႈ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈ RFA ၼႆႉ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵိုတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉသေတႃႉ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်မၢၼ်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉပွႆႇယူႇ ၼိုင်ႈဝၼ်း 3 ၶၢဝ်း။ ၵၢင်ၼႂ် ၵၢင်ဝၼ်း ၵၢင်ၶမ်ႈ ၼိုင်ႈၵမ်းလႂ် 15 မိၼိတ်ႉ။လွင်ႈဢၼ်ၵိုတ်း သဵင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵႂႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၶဝ်လိူၵ်ႈၼႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ တတ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇ ၵဝ်ႇ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၢၼ်မိူင်း ဢမေႊရိ ၵၼ်ႊၵူၺ်းၼႆ ၸၢႆးမိူင်း ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၶပ်းမၢႆပွႆႇသဵင်တႆး RFA လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ- “ဢၼ်သဵင်တႆး RFA လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မီးပၼ်ႁႃၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်သင်၊ မၼ်းပဵၼ်ၵွပ်ႈ ပၼ်ႁႃလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵူၺ်း။ သဵင်တႆးႁဝ်းၶႃႈ လႆႈပွႆႇတီႈ RFA ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈပွႆႇၵေႃႈယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇယွၼ်ႇဢမ်ႇထွႆၶႃႈ။ ၼိုင်ႈဝူင်ႈ လႆႈၶၢဝ်းယၢမ်း 4 မိၼိတ်ႉၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းလႆႈဝႆႉပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်းၵေႃႈ သိုပ်ႇဢဝ်ဝႆႉ။ သိုပ်ႇ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်း ဢၼ်လႆႈပွႆႇသဵင်တႆး တီႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းသေ ပွႆႇမႃးပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းထွမ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်း။ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈဝူင်ႈၼႆႉသမ်ႉ လႆႈပွႆႇ 4 မိၼိတ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၵုမ်ႇတႄႉဢမ်ႇၵုမ်ႇ။ ဢၼ်ပဵၼ်မႃးဢွၼ်ႊလၢႆႊရေႇတီႇယူဝ်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလွင်ႈၼႆႉၵေႃႈပႃးၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တီႈ RFA ၵူၺ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်မၢၼ်ႈတီႈ VOA Voice of American ဢၼ်ယၢမ်ႈပွႆႇသဵင်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 83 ပီၼၼ်ႉၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ ဢမေႊရိ ၵၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ လူဝ်ႇထတ်းထွင်ၼႃႈၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆသေ သင်ၵိုတ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/03/2025 မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယင်းပႆႇလႆႈဢွၵ်ႇလၢႆးၵၢၼ်ၶိုၼ်း။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပွႆႇသဵင်တႆး RFA မႃး ၸမ် 20 ပီၼႆႉ လႆႈပွႆႇသဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းပွတ်းႁႅင်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၶႂ်ႈသိုပ်ႇပူၵ်းပွင်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတႆးၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၸင်ႇၶူင် ဢွၵ်ႇလၢႆးၵၢၼ်မႂ်ႇမႂ်ႇ ဢွၼ်ႊလၢႆႊရေႇတီႇယူဝ်ႇ မိူဝ်ႈ 2013 ဝၢႆးၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ သၶႁ လူႉသဵင်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇလႆႈပွႆႇတီႈ RFA ယဝ်ႉသေတႃႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တႃႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတႆး ပေႃးတေဢမ်ႇၶၢတ်ႇႁၢႆဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢၼ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႆႈၵေႃႈ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊလၢႆလၢႆ Platform မိူၼ် ၼင်ႇ တီႈ website – shannews.org , Youtube SHAN News, Facebook SHAN News, twitter SHAN News – လၢႆးၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ပွင်ႈၵႂၢမ်းလႄႈ Podcast – ဢွၵ်ႇပႃး တီႈဢွမ်လူမ်း FM 108 – FM 96 SW 16 မီႊတိူဝ်ႊ 17.72 မီႊၵႃႊႁၢတ်ႉသ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-20T20:16:00 | https://shannews.org/archives/64159 | ၵၢၼ်ပဵၼ်တႄႉလႄႈၸႂ်ယွမ်းႁပ်ႉၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ | လၢၵ်ႇလၢႆငဝ်းလၢႆးလႄႈလၢၵ်ႇလၢႆလွင်ႈပဵၼ်ယူႇဢၼ်ပၢႆႈပိူင်ႈ ႁိုဝ် ၽိတ်းၽႅၵ်ႇၵၼ်တင်းသၽႃႇဝ (ထမ်းမၸၢတ်ႈ) ႁူမ်ႈတင်း ၵၢၼ်သၢင်ႈလူၺ်ႈ ၼမ်ႉမိုဝ်းၵူၼ်း ဢၼ်ၶႂၢင်ၶတ်းၵၼ်တင်းသၽႃႇဝ ယူႇယၢမ်းလဵဝ် မီးလၢႆသဵင်ႇလၢႆယၢင်ႇ၊ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၶႂၢင်ၸႂ် တင်းသၽႃဝ ၵၢၼ် ၵိူတ်ႇပဵၼ်မီးတႄႉ၊ ဢိၵ်ႇတင်းလွင်ႈတေယွမ်းႁပ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၸုပ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ တၵ်းဢမ်ႇငၢႆႈ၊ ႁူမ်ႈတင်းႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇပေႃးလီတင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ၵၢၼ်ပဵၼ်ယူႇၵူၼ်းႁဝ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ ၸႂ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ် ၸႂ်လမ်ႇမၢၵ်ႈလေႃးၽ သေ ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်ၶိတ်ႉၶူၼ်ႉ သၢင်ႈၶူင် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇတင်းၵၢၼ် ဢၼ် ထုၵ်ႇ သၽႃႇဝ (ထမ်းမၸၢတ်ႈ)လႄႈၽိတ်းပိူင်ႈသၽႃႇဝ (ထမ်းမၸၢတ်ႈ)ၼၼ်ႉ ၸင်ႇပဵၼ်ႁဵတ်ႇလွင်ႈတၢင်း ႁႂ်ႈလိၼ်ၾႃႉ ဢႃးၵၢသ်ႇ(လူမ်း) ပိၼ်ႇလၢႆႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွႆၼမ်ႉၶႅင်လူင် ပႅၼ်ပႄႈလုမ်ႈၾႃႉတၢင်းႁွင်ႇ (ၶူဝ်ႈလူၵ်ႈၼိူဝ်/Northpole) ၸိူမ်ႈၼႆႈ ၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၶိုၼ်ႈသုင် ဢုတုႁၢႆႉၸႃႉ ၾူၼ်ၾႃႉ ၽိတ်းမိုဝ်ႉၽိတ်းယၢမ်း ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်း လွႆၵူၼ်ႇပိၼ်ႈပင်းလူမ်ႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ၽေး(ၽယ)တူဝ်ႈလူၵ်ႈ။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၼႆႉၵွႆး ၽေး(ၽယ) ၶဵၼ်လူင်ဢၼ်သၢင်ႈလူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းၵူၼ်းႁဝ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ၸႂ်ၶႂ်ႈမႄႇၶႂၢၵ်ႈၽိူမ်ႉတိူဝ်း သပ်းသိၼ်ၶူဝ်းၶွင်တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ ႁိုဝ် တႃႇၸိူတ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ တၢင်းၼိုင်ႈ လိူဝ်သေၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယင်းၶွၼ်ႈႁႅင်း ၶူင်သၢင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉလပ်ႉၶူမ်းၼဵပ်ႉငႃးၵွင်ႉႁႅၼ်ႇ ၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်း မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်းၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈတၼ်းပၢၼ် လူၺ်ႈႁႂ်ႈၽွမ်ႉ တူဝ်ႈတၼ်းၵၢၼ်လေႃႇတိုၵ်း လႄႈၵၢၼ်တုမ်ႉတွပ်ႇ ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်လႅၼ်ႇၶိုၵ်ႉဝႆးၽၢႆၵတ်ႉတွၼ်းမႅၼ်ႈယမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁင်း မၼ်းပိူင်ၼိုင်ႈ။ ၸင်ႇဝႃႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလၵ်းလႅမ်ၶဝ် ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်ႁႃၶေႃႈမုလ်း ၼႂ်းၸိူဝ်း ပဵၼ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ပၢႆးသၢႆႊ လႄႈ ထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႂ်ႇၵၢဝ်ႉၶၢမ်ႈၼမ်းၼႃႈၸုပ်ႈပၢၼ် ဢိၵ်ႇတင်း ၽူႈမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉၺၢၼ်ႇပၺ်ႇၺႃႇ ၵူၼ်းႁုၼ်ႈ သႅၼ်းမႂ်ႇဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိုဝ်ႈ။ ပႅၵ်ႇၵၼ်တင်းႁဝ်း ၵုမ်ႇၽိတ်းမေႃး ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၵၼ် ဢမ်ႇထၢင်ႇယႂ်ႇ ဢမ်ႇၼပ်ႉၼႃႈထိုဝ်တႃ ဢမ်ႇယွင်ႈယေႃး ဢူငဝ်းၵၼ် ဢမ်ႇသွၵ်ႈ ႁႃႁဵၼ်းႁူႉၶေႃႈမုလ်းလီငၢမ်း ဢၼ်တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉတႃႇ ၸၢတ်ႈမႃး ၶွၼ်ႈမႃး ၵွင်မႃးႁွမ်သၢင်ႈႁႅင်း။ ပိူၼ်ႈတႄႉ ယိင်ႈၼမ်ယိင်ႈလီ ပိူၼ်ႈၼမ်ႁူမ်ႈၵၼ်ပဵၼ်ႁႅင်းဢွၵ်းဢေႃၶွၼ်ႈယႂ်ႇ ႁွမ်ႁႃၶေႃႈ မုလ်း သႂ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၸၢတ်ႈ ။ ႁဝ်းသမ်ႉယိင်ႈၼမ် ယိင်ႈထဵင်ၵၼ်ဢမ်ႇမီး ႁဵတ်ႇမီးၽူလ် ၊ ႁဝ်းၼမ်ႁဝ်းၽိတ်း မေႃးၵၼ် ၵဝ်ဢမ်ႇယွမ်းမႂ်း မႂ်းဢမ်ႇယွမ်းၵဝ် ဢမ်ႇဢဝ်ၶေႃႈမုလ်းလွၼ်ႉၵႅၼ်တႄႉ ပဵၼ်လၵ်း ပဵၼ်ယႂ်ႇ။ ပေႃးလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈဢမ်ႇမႅၼ်ႈတင်းၵႂၢမ်းၶၢၼ်ဢၢင်ႈၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိုင် လိူဝ်သေၼွင်ႇၼၢဝ်ႉ တိုတ်ႉၸၼ်ၵၼ် ႁဵတ်း ႁႂ်ႈထိူင်းထိုင်ႉယဝ်ႉယင်းဢမ်ႇမုင်ႈႁၼ်ငဝ်းႁၢင်ႈယိူင်းမၢႆလူးၵွၼ်ႇ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၽွၼ်းၵၢၼ်ဢၼ်တိူဝ်းလိူဝ်မႃးၸုပ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႈမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉလီ တိူဝ်းလိူဝ်ၵဝ်ႇမႃးၽွင်ႈၼႆၵေႃႈ ၼမ်ႉၸႂ်လႄႈႁႅင်းၸႂ် ဢၼ်ၵိုမ်း မၼ်ႈၵႅၼ်ႇႁတ်းႁၢၼ်ၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇၶိုတ်းပၢၼ် တႄႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် ႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းပၢၼ်ၼၼ်ႉ ယင်းႁၢဝ်ႈ ႁၢၼ်လႄႈ ပိုၼ်ႉပွႆႇ ၽႃႈလႆႈ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ၵၢၼ်လႆႈလီလႆႈပဵၼ်သူၼ်ႇတူဝ်ၼမ်လိူဝ်ၼႆႉတႄႉတႄႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၵိၼ်ပိူဝ်ႈယူႇ တႃႇၵွပ်ႇၵူႈၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈလႄႈဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ယူႇပိူဝ်ႈၵိၼ် ဢမ်ႇမီးတၢင်းလႂ် ဢၼ်လီလိူဝ်ၵၢၼ်ပဵၼ်ယူႇ။ လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း လိူဝ်သေယၢင်းၽိူၵ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမၢၼ်ႈ ဢွၼ်တၢင်းတႆး ထတ်းမႃးၵေႃႈပဵၼ်တႆး ဢၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမၢၼ်ႈ။ ဝၢႆးၼႆႉၵေႃႈမီးမႃးလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်တိုၼ်ႇတူဝ်တိုၼ်ႇၸႂ် ၵေႃႇတင်ႈလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇမၢၼ်ႈ။ ၵွႆးၵႃႈ ၶႂ်ႈၵူႈၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၵႂႃႇလႆႈလီ လိူဝ်တႆးၵူၺ်းပႆႇပေႃး ယင်းလူမဝ်ထၢင်ႇလဵၵ်ႉလႄႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၼႃႈလိၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆး လူၺ်ႈဢမ်ႇမီး ၵၢၼ်ၵဵင်ၵူဝ် သင်ၼိူဝ်တႆးၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈလႅင်း တင်းဢဵၼ်ႁႅင်းလႄႈဢွၵ်းဢေႃ ပၢႆးဝူၼ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်တႄႉပဵၼ်ၶေႃႈတွပ်ႇထဵင်ၵၼ် ယွၼ်ႉၼႃႈတီႈၼႃႈလိၼ်သွၼ်ႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈမႃးႁိမ်ၵဵပ်းၵူၼ်း ၵဵပ်းသိုၵ်း ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၼႆ သေ ဢဝ်ပဵၼ်ဢဝ်တၢႆ သၢႆၸႂ်လုၵ်ႈမႄႈတႆး ၸိူဝ်ႉလိူတ်ႈၶိူဝ်းလဵဝ်ၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉၵိုတ်းလိူဝ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈယုမ်ႇၵႂၢမ်းသူၼ်းထႅၵ်ႇ ၸႅၵ်ႇႁႂ်ႈႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၽိတ်းမေႃးၵၼ် ၶဝ်ႈႁႃၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ယူႇၸွမ်းၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ။ ၵွပ်ႈဝႃႈပေႃးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် ပဵၼ်ဢၼ် ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၸိုင် တေႁႅင်းယႂ်ႇတေၵႅၼ်ႇၶႅင် ပိူၼ်ႈၵေႃႈတေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃးၸိမ် မႃးပေႉၵိၼ် မႃးႁိမ်လိၼ်တီႈယူႇဢူႇတီႈၼွၼ်း တႆးလႆႈငၢႆႈ။ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈႁၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီၵၢၼ်ဝၢင်းမၢၵ်ႇဝၢင်းၽႅၼ် ယႃႇဝႃႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵွင်ႉ မီးႁႅၼ်ႇ လႃႈ၊ တေႃႈတူဝ်ထိူၼ်ႇ ၵွႆးၵေႃႈပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးတီႈယူႇ ပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈဢႃႈပၢၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းသင်လႆႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႃႈတီႈသွၼ်ႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈယိၼ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်လၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈ ပိူၼ်ႈမႃးပုတ်ႈတႅၼ်းပုတ်ႈယိပ်း ဢဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈၼႃႈလိၼ် ၼႃႈတီႈၵေႃႈဢမ်ႇသွၼ်ႉယဝ်ႉ ။ ဢၼ်ပဵၼ်တႄႉလႄႈၸႂ်ယွမ်းႁပ်ႉၼၼ်ႉ တၵ်းဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၶေႃႈယုမ်ႇယမ်လႄႈၵၢၼ်ႁပ်ႉၽိတ်းထုၵ်ႇ လူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်တူဝ်သၢင်ႈ။ လၢႆသိင်ႇလၢႆယၢင်ႇ ပၺ်ႁႃလႄႈၵၢၼ်ၽိတ်းၽၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ပႆႇတွၼ်ႉမီးၽႂ်ဢွၵ်ႇမႃးႁပ်ႉၽိတ်း ၊ ဢမ်ႇဝႃႈလီႁိုဝ်ၸႃႉ မၼ်းၵေႃႈတဵတ်ႇသီႇယဵၼ်ၵႂႃႇၵွႆး။ လူၺ်ႈပိူင်ၵၢၼ် တၢင်းၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈၼင်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈပၢၼ်တႄႇႁႅၵ်ႈဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃၼၼ်ႉ ႁဝ်းယင်းလႆႈႁၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉ လႄႈၵူၼ်းမိူင်းၽူႈ ႁၵ်ႉၸၢတ်ႈ ႁူမ်ႈမႆႉႁူမ်ႈမိုဝ်းႁူမ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၶူၼ်းၶဝ်းၶဝ်ႈၵၼ် ပဵၵ်ႉသမ်ႉမီးၶေႃႈ ထဵင်ၵၼ်တႄႉတႄႉ ဝႃႈဝႃႈၵေႃႈ ယင်းယူႇၾၢႆႇလဵဝ်ၵၼ် ယွမ်းႁပ်ႉမၵ်းမၼ်ႈၵၼ် ဢမ်ႇပႅင်းၸင်းဝႆႉၼမ်ႉၵႃႈၼႂ်းၸႂ်ၵႃႈၼွၵ်ႈတေႃႇၵၼ် မိူၼ်ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် လႅပ်ႈပေႃးတေဢမ်ႇၽဝ်ၽီၵၼ်။ ပေႃးတူၺ်းၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ႁဝ်းႁဵတ်းယူႇၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မိူၼ်တင်းႁဝ်းတေႃႇႁဝ်းၶႄႉၶႅင်ႇတၢင်းလီၵၼ်ၵွႆး ဢမ်ႇၵႂႃႇ တုမ်ႉယွၼ်ႉတေႃႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၼွၵ်ႈမိူင်းတေႃႉတႄႉႁူႉၽိဝ်ၽိူၼ်မၼ်းၵွႆး ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၢၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ တေႃႇမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလူၵ်ႈပေႃးႁၼ် ၾၢႆႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း(တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ) လႄႈၾၢႆႇၸဝ်ႈဢမ်း ၼၢၸ်ႈ။ ၾၢႆႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း(တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ) ၶွင်မၢၼ်ႈ ၶဝ်ၶွၼ်ႈတုမ်ဢဝ်ပႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃးပဵၼ် ပႃႊတီႊ ၶဝ် မႃးပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းသၽႃးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸၢဝ်း ၶိူဝ်းၵေႃႈမီတၢင်းလိူၵ်ႈဢဝ် ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ဢၼ်ယူႇၼႂ်းပႃႊတီႊမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁၼ်ဝႃႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းတေၸၢင်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၸင်ႇလိူၵ်ႈဢဝ်လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင်ပႃႊတီႊဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉၶဝ်ႈသၽႃး။ ၼၼ်ႉၵေႃႈမီးလၵ်းထၢၼ် ႁၢၼ်မႃးယဝ်ႉ 2 ၸုပ်ႈမိူဝ်ႈပီ 2015 -2020။ ႁဝ်းသမ်ႉ မိူဝ်ႈၵူၼ်းမီးဢေႇ သမ်ႉပၢႆၽႄပဵၼ် 2 ပႃႊတီႊ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၶဝ်ႈသၽႃးလႆႈၼမ်လႄႈပဵၼ်လူင် ပွင်ၸိုင်ႈလႆႈ ပေႃးဢမ်ႇပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ႁဵတ်းသင်ဢမ်ႇလႆႈ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ၽိတ်းၽၢတ်ႈလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ လိုၼ်းသုတ်းၽွၼ်းၸႃႉလူင်မၼ်းမႃးတူၵ်းယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းတုမ်ႉ ယွၼ်ႈယူႇတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လိူဝ်သေၵႂႃႇၼႄးဝဵရ်းၵမ်(ဝူတ်ႈၵၢမ်ႇ) ၵမ်ၸႃးတႃ( ၵၢမ်ႇၸတႃႇ) တေၸၢင်ႈၵႂႃႇၼႄးၽႂ်။ | ['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း'] |
2025-03-20T17:30:00 | https://shannews.org/archives/64147 | ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၸႂ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ | ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼႆႉ သင်ဝႃႈ တေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တၵ်းတေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇတေပၼ်ၶဝ်ႈယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼုမ်ႇၸၢႆး ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼႆႉ သင်ဢႃယုၼႂ်းၵႄႈ 18 ပီ ထိုင် 35 ပီၸိုင် ပေႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ယိုၼ်တူဝ်ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယဝ်ႉ ၸင်ႇတေပၼ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၼိုင်ႈႁိူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ၽူႈလႂ်ႁိူၼ်းၽႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးမီးၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႆ တိုၼ်းတေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၶႂ်ႈပွၵ်ႈ ၶိုၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶၢမ်ႇယွမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းသေ ပွၵ်ႈယူႇ ၶိုၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈမီး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၶမ်းသႃးငဝ်း တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ – ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ဢၼ်ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၸႂ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ယွၼ်ႉၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ပၼ်ႁႅင်းဢီး တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းၼမ်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈမီးၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇပျီႇၸူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ဢွၵ်ႇပၼ်ၶူဝ်းသိုၵ်း၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၸႂ်ႉပႂ်ႉဝၢၼ်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇၶဝ်တႄႉ တိုၵ်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်လႆႈဢွၵ်ႇၼႃႈသိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပီ 2025 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2025-03-20T16:48:49 | https://shannews.org/archives/64133 | ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် | မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 19/03/2025 ၼႆႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်းလႄႈ ၸွမ်ႁၢၼ် ၶိူဝ်းငိုၼ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ(2) ႁူမ်ႈပႃး လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ဢိၵ်ႇတင်းသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ တီႈႁူင်းထမ်းမႂ်ႇ ၵွင်းမူးမူၺ်ႇတေႃႇတိုဝ်ႉလူင် ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၼွင် ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်ႁၢၼ် ၶိူဝ်းငိုၼ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ (2) လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ထိုင်မႃး ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းပၢႆ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူပ်ႉထူပ်းသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ၸတ်းပႃးပၢင် ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသြႃႇဢႃႇလေႃးၵ လႆႈပၼ်ၶေႃႈဢေႃးဝႃႇတၵႂႃႇသေ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ထွတ်ႈမျၢတ်ႈသီႇယိူင်ႈလႄႈ ၸွမ်ႁၢၼ် ၶိူဝ်းငိုၼ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ လႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းႁူႉၵႂႃႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပေႃႇလသီႇ 6 ၶေႃႈ၊ ဢိၵ်ႇတင်း ပၵ်းပိူင်လၵ်းမၢႆတပ်ႉသိုၵ်း၊ ၶူးၸၢႆးၸၢႆးငိုၼ်းသမ်ႉ လႆႈပၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လုင်းၺူဝ်ႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉ ပရႁိတၼမ်ႉၶူင်း/ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ/ ၽွင်းၶဵဝ်ၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ် 2 တပ်ႉသိုၵ်း လႆႈသပ်းလႅင်းၼႄ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၸုမ်းၶႅၵ်ႇလီပၢင် ၸႃႉ ပရႁိတၼမ်ႉၶူင်း လွင်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇလိူၵ်ႈတင်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း (RCSS/SSA) တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၼႆႉမႃး ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁပ်ႉႁဵတ်းပဵၼ် ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင် ပွႆးယၢတ်ႇၼမ်ႉၵျွင်းသွမ်းလႄႈ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဢၼ်မီးၸၢဝ်းတႆး၊ ၸၢဝ်းပဢူဝ်း ယူႇသဝ်းၸွမ်းၵၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢင်တဝိ သၼ်လွႆၵုင်းမၢဝ်း ဢိူင်ႇလွႆလူင် ၸႄႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း။ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈတီႈပွႆးတၢင်ႇ ထီးၵွင်းမူး တီႈဝၢၼ်ႈတႃႈသၢႆး ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၽၢႆႇ ဝဵင်းၵႃလီႉ၊ ၵႂႃႇႁူမ်ႈလူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးၵေႃႇမိူင်း တီႈဝတ်ႉႁူမ်ႈယဵၼ် လွႆၸၢၵ်ႈတေႃႇ ၼွင်ၽႃ ဝဵင်းၶူဝ်လမ် ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2025-03-20T15:51:08 | https://shannews.org/archives/64104 | သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉထၢၼ်ႇႁိၼ်မိူင်းတႆး သူင်ႇၸူးမိူင်းၶႄႇ ၵူႈဝၼ်း | သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေႃႉဢဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉသေ သူင်ႇၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၵႃးလူင် ဢမ်ႇယွမ်း 20 လမ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၵုၼ်လူင်၊ လဝ်ႉၵႆႇ (လၢဝ်ႇၵၢႆး) ၼႆႉမႃး ၶဝ်ဢဝ်ရူတ်ႉၵႃးလူင် ဢၼ်မီးပႃးပၢႆႉရူတ်ႉမိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉ လူင်းမႃးတေႃႉဢဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၶုတ်းဢွၵ်ႇတၢင်း ဢိူင်ႇၼမ်ႉမ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် တေႃႉသူင်ႇမိူင်းၶႄႇ ၸဝ်ႈၵႃး ဢၼ်လႅၼ်ႈတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ – တူၼ်ႈတီး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်ၵႃးလူင် မဵဝ်းပိူၼ်ႈတေႃႉသၢႆးၼၼ်ႉၼေႈ။ တၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းၼမ်ႉမ ဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းၼမ်ႉပွင်ႈ ၶဝ်ႈ မႃးၶိုၼ်းတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တၢင်ႇမႃးထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ သမ်ႉပေႃးသူတ်ႇလူင်ဝႆႉ။ ၵႃးၼႆႉ ၶဝ်ႁေႃႈဝႆးထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႄႈၽႂ် မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁေႃႈၵႃး ၵိၼ်ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ လီၵူဝ်ၼႃႇ။ မီးၽေးၼမ်ၼႃႇ။ မွၵ်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၵူၺ်း ၵႃးထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ လတ်းၵႂႃႇၾၢႆႇၼႃႈၵႃးၶႃႈ မီးမွၵ်ႈ 20 လမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၼေႈ”- ဝႃႈၼႆ။ – ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် တေႃႉသူင်ႇမိူင်းၶႄႇ တႃႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇတူၼ်ႈတီးၼႆႉ တေလႆႈလတ်းၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉပွင်ႈ – မိူင်းယႆ – ဝၢၼ်ႈ ႁႆး – မိူင်းၼွင် – လၢႆးၶႃႈ – ပၢင်လူင် – ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း – တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵႃးလူင် ဢၼ်တေႃႉတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ လုၵ်ႉဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ မုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇ တၢင်းၼမ်ႉၸလၢပ်ႈ – ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁၼ်ၵႃးထၢၼ်ႇႁိၼ် လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ – ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် တေႃႉသူင်ႇမိူင်းၶႄႇ “ၸူဝ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတႄႇ မႃးဢုပ်ႉၼႆႉယဝ်ႉ ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ တေႃႉလေႃႈတင်းၶိုၼ်းတင်းဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၵဵတ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇၵိုတ်းပၼ်ၶၢဝ်ႇ ၸိူင်ႉႁဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းသင်။ ၶွင်မၢႆၵႃးၶဝ်ၼႆႉ တႅမ်ႈဝႆႉလိၵ်ႈၶႄႇမူတ်းမူတ်းလႄႇ။ တႃႇဝၼ်းၼိုင်ႈၼႆႉ ၶႃႈတင်ႈၸႂ်ၼင်ႈသေ ပႂ်ႉၼပ်ႉတူၺ်းၼႆ ၵမ်ႉၼိုင်ႈၵူၺ်း လတ်းၵႂႃႇၾၢႆႇၼႃႈၶႃႈ 10 လမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၼေႈ။ ၶဝ်ႁေႃႈဝႆးၼႃႇ လၢႆးႁေႃႈၵႃးၶဝ်ၼႆႉ လီၵူဝ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ မႃႇတူၺ်းသၢႆႉတူၺ်းၶႂႃသင်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် ၽႃႇၺႃးသင်ႇၵႄႇ ႁိမ်းၼွင်ၼၼ်ႉ ၵတ်ႉ ၵႃႈ ၵူၼ်းၶီႇသင်ႇၵႄႇဢမ်ႇတၢႆလႃႈ။ ၽိူဝ်ႇၵူၼ်း ႁေႃႈမၼ်းလူင်းမႃးၼႆ ႁဝ်းဢမ်ႇပွင်ႇၵႂၢမ်းၵၼ်လူင်။ ၵႂၢမ်းတႆး၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ မႃႇႁူႉသေၶေႃႈ။ တေႃႈၼင်ႇ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉမႃးလၢတ်ႈတေႃႇၵေႃႈ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇပွင်ႇၵႂၢမ်းၵၼ်။ ပဵၼ်ၶႄႇလူင်ၶႄႇလၢင်တႄႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႆႈဝႆႉၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉမႃး ၵႃးလူင် မႃးတေႃႉထၢၼ်ႇႁိၼ် သူင်ႇၸူးၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ၼမ်တီႈသုတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.