Datasets:
averoo
/
sakha-russian-parallel-corpora-all

Dataset card Data Studio Files Community
1
sah
stringlengths
4
2.48k
ru
stringlengths
4
2.96k
Аанай-туонай Абалаах сатакайбыан, Бу муҥнаах-таҥнаах буоммун Туохпунан толунан Тоҕу дайбаан, Туоруур сорбунуй?!
Имеешь ли ты, бедняга, Верного друга, Кто мог бы тебе Подать руку в беде, Поднять с земли, Лежащего, подыхая?
Ыый-ыый эбитиэн!
О стрела моя, Слава моя!
Били хайата Үрүҥ хааллааны кытта Үтүрүһэн үүммүт Хайа быһыылаах.
И на пядь сдвинуться С места падения Не может, Ладонью одной не в силах Отодвинуться в сторону.
Онон Биһиги уолбут Төптөрү сууллан Түһэн иһэн Нэһиилэ өрүһүнэн, Хайатыттан хатана түстэ Хатана түһээт, Атаҕын араарыгар Тумсунан хатанан, Тумсун араарарыгар Атаҕынан хатанан тахсан испит.
Настал день Разлучиться с миром, Не знает, за что Схватиться, спастись, Дыханье вольное И жизнь сохранить — Без сознания, Без мысли какой В растряске жестокой Вращается, Летит вниз.
Онон киниэхэ Бу сыттаҕына, Толкуй көтөн түспүт. «Бэл тахсыытын таҕыстым Ама мин буолтум иһин Түһэр баҕас дөбөҥ ини», - Инньэ диэт, һөх бэргэһэлээх лүү киргилин тириитэ таҥаһын Тэлэ тыыллан кээһэн баран, Бэйэтэ бэйэтинэн Буола охсон баран, Аллараа дойдутун Көрөн кээспитэ - Аан дойду Айаан арҕаһа Омук гиэнин Күөх кытаайка табаарын Тиирэн кээспит курдук, Көнньүөһүрэн көҕөрөн көстөр эбит.
Что же, все-таки Сумел забраться, Спускаться вниз Проще, вероятно, — Шкуру птицы смерти Вместе с шапкой Из сгустков крови Скинул быстро, Стал самим собой, Смотрит вниз: Словно синюю китайку Из дальней страны Растянули широко, Светится призывно Земной простор, Возбуждая желание Нашего парня Спуститься туда. Бесценного Девственно белого коня, Подобного горе Движущейся, Отнял у меня, Погубил злодей.
Онуоха Били уолбут Умсугуйан олорон, Икки атаҕын Тыылыы тэбэн, Икки илиитин Ойоҕоһугар уурунан, Оҥостон баран Дьэ били хайатын эмэһэтинэн Таҥнары түһэн испитэ үһү.
Сел, перевернулся, Обернулся, как говорил, Дятлом волшебным, Птицей смерти С тройным оперением, С тройными крыльями Железными, С восемью когтями — Как пешки железные, С клювом восьмигранным, С головой, покрытой Сгустками крови черной.
Бу түһэн истэҕинэ Били түһэн иһэр Хайатыттан туура туттан, Халты харбаан Сыыллар эрэ майыыр эрэ Баһа түспүт үн Атаҕа өрүһүйбэтэ, Атаҕа түспүтүн Баһа өрүһүйбэтэ.
Три всадника Подлетели к нашему, По верхушкам Высокого леса, Над низким лесом — Между небом-землей, Как коршуны, парили Над нашим богатырем.
Үс өргөстөөх үрүаҥ күнэ Үөл-дьүөл көһүннэ Аҕыс сардаҥалаах Айыытын күнүн Ала-тала харахтаата. Ала чахчы Аан дойдуттан Арахсар күнэ Аттыы айан кэлбит эбит.
Ыый-ыый-ыый!»… С четырех горизонтов Великой матери-неба Четыре буйных бури Согнали четыре Черных облака.
Туохтан да тутаах ылан, Туттан өрүһүнэн, Туҥуй тыынын Толунуоҕун булбакка, йдүүн-санаалыын һүллэ сайханан, Айаннаан испит эбит.
Настал день Разлучиться с миром, Не знает, за что Схватиться, спастись, Дыханье вольное И жизнь сохранить — Без сознания, Без мысли какой В растряске жестокой Вращается, Летит вниз.
Ол гынан баран Биир сиргэ кытаанаҕы Билэр билбэт курдук Тохтообут эбит.
И тут, Достигает, наконец, Гребня горы, Едва живой, Лежит, отдыхает.
Онон кини Түспүт сириттэн Харыһы халбарыйар, Тутум туоруур Кыаҕа суох сытар эбит.
Ноги он вытянул, Руки прижал к бокам, На заднице своей Соскальзывает вниз.
Оруобуна аҥаар илиитэ Барбах хамныыр, Аҥаар хараҕынан кылатар, Аҥаар атаҕын хамсатар эбит.
Отдышавшись, Смотрит внимательно, Пытаясь разглядеть Купол неба.
Дьэ, доҕор, үрдүттэн Үс сүлгүөһүннээх Үрүҥ күнүн уота Дьөлө көрөн Үөһээ өттүн Үс тутум Үрүҥ түүнүгүнэн Үлүннэрэр күнэ Үтүрүөн тиийэн кэлбит.
А затем Гагарой смерти Трехголовой Взлети с кличем звонким В небо высокое, Затем Опускайся на землю, Окажись передо мной Умытой кровью, Изрыгая сгустки, Порадуй мое сердце!»
Алын өттүттэн Сир сибитиэй буорун Сиигэ охсон, Аҕыс илии Ардаҕы алыннарара Ала чахчы Ааҥнаан тиийэн кэлэн, Сытар эбит.
И на пядь сдвинуться С места падения Не может, Ладонью одной не в силах Отодвинуться в сторону.
Дьөссө даҕаны Кырыыс баһа хааннанныҥ, Биһиги дьон обургулары Төһө да өрүһүй абыраа диэн Сүүс сүһүөхпүтүгэр Сүгүрүйбүтүҥ иһин рүһүйэр-абырыыр Ааспыта буолуо.
Когда настанет День разлучаться мне С миром солнечным, Ты будешь другом Безотказным мне, Мог белое дыханье Мое спасти, Черное дыханье Мое сохранить.
Сытан баран Сыҕарыйбат сыаналан Охтон баран турбат оҥоһуулан, лөн баран өрүһүммэт төлкөлөн.
На этом не успокоился, Бороздя землю Каменными ступнями, Тяжелой поступью Кружит в ярости По краю родному.
Күтүр бөҕө туох бэйэлээх Атыыр ойунугар дуу, Аптаах нууччатыгар дуу Сыһыары алҕатан, Астарбыта буолуой?
Глядя все вперед Нетерпеливо Спешит в ожидании Встречи долгожданной.
Ол кэбиспит омунугар Тута сыппыт эрбэҕин тыаһа Үөһээ дойдуга Улуу кураан Этиҥин тыаһын курдук өрө таһыгыраан Тахсыбыта үһү.
Беда великая! Глядя все вперед Нетерпеливо Спешит в ожидании Встречи долгожданной.
Били икки уола Ситэ көтүтэн ылан, Оҕонньор киһини Көтөҕө охсон ылан, Аттарыгар миинньэрэн, Тахсалларын курдук Тахсан бара турбуттара үһү.
Недаром В сказках старых, В притчах молодых Говорится: Молодец бывает Один день на коне, Другой день под конем.
Онуоха биһиги уолбут Үөрүүтүгэр-көтүүтүгэр Үс тутуму гдөҥнөөн көрө Сыппыта үһү.
В ужасе страшном Бросился в дом, И все, что спас, Только вот это, - Говорит, перебирая Реберные кости Старухи.
Бу иһэн Иннин диэки Үтүөнү көрөөрү, ҥөйөн көрө-көрө Күүскэ күһэнэн, Айаннаан истэҕин аайы Улам-улам Атын дьайааннаах, Кэдирги киэптээх Дойду ньуура Көстөн испитэ эбитэ үһү.
Как поживаешь? С расстояния в день Пешего пути Светится забор, Будто приплыло Весеннее облако И опустилось кругом На землю вниз.
Иэрт-татай, ньии, оҕолоор! Иирэн кутуран сылдьаммын Хайа хайа дойдуга Тиксээри гыннамый, — диэн Хараҕын хаһына-хаһына соттон, Хаҥыл хардыытын Апчата маарыннаан Айаннаан испитэ эбитэ үһү.
Мог ли я явиться С лицом бесстыдным, С сердцем безжалостным, Чтоб только Обманом-придиркой Покормиться у тебя, Приодеться богаче?
Ол иһин Ыйырбахтаан туһанаары, Сөһүргэстии түһэн баран, Били уутугар чугаһаан туран, Күлүгүн көрүннэ.
А женщина уже Собрала посуду, Отнесла на левую Половину. Не осенял себя Крестом никогда.