sentences
string | labels
int64 |
|---|---|
O rzekomej bitwie Kazimierza Wielkiego z Litwinami pod Sochaczewem w maju 1350 r. Wśród wydarzeń wojennych z czasów Kazimierza Wielkiego historycy zazwyczaj podają bitwę stoczoną przez niego z Litwinami w dniu 20 maja 1350 r. pod Żukowem koło Sochaczewa, w której król pokonał nieprzyjacielskie wojska. Podstawą dla ich ustaleń stały się informacje zawarte w jednym tylko źródle, znanym jako Spominki sochaczewskie. Mają one bardzo niską wiarygodność, a zawarte w nim szczegóły dotyczące bitwy zostały prawdopodobnie przejęte z opisu wcześniejszego najazdu Litwinów na ziemię łęczycką (1294), w którym doszło do pokonania przez nich polskich wojsk w okolicach Sochaczewa. Wiadomości z innych źródeł, opisujące walki polsko-litewskie w 1350 r. nie potwierdzają danych zawartych w Spominkach sochaczewskich, a niekiedy są z nimi sprzeczne. Z ich analizy wynika, że dotychczas obowiązujący w historiografii obraz tych walk musi ulec zmianie i trzeba odrzucić tezę mówiącą o zaistnieniu bitwy pod Sochaczewem (Żukowem), jak też o samej obecności Litwinów na Mazowszu i w ziemi łęczyckiej w maju 1350 r. Należy więc zanegować również formułowane przez historyków przekonanie, że zacieśnienie stosunków Kazimierza Wielkiego z książętami mazowieckimi, jakie wówczas nastąpiło, było efektem tej bitwy. | 6 |
Kontrakt małżeński w prawie islamu W artykule wskazano, że islamski kontrakt małżeński jest znakomitym przykładem zastosowania
norm szariatu w praktyce życia codziennego. Korzenie tej instytucji są bardzo starej proweniencji,
sięgają bowiem narodzin islamu. Dla muzułmańskich prawników jest to argument przemawiający za
niezmiennością prawa islamu, w rozumieniu muzułmanów jego doskonałością, będącą konsekwencją
pochodzenia wprost od Allaha. Istotne elementy kontraktu małżeńskiego wynikają z zapisów
Koranu i sunny (tradycji) Proroka Mahometa. Chociaż wydaje się dość sztywny i anachroniczny, to
strona dysponująca odpowiednią wiedzą na temat szariatu może go kształtować w miarę elastyczny
sposób. Pomimo że sankcjonuje nierówność prawną pomiędzy mężczyzną a kobietą, faworyzując
tego pierwszego, to należy mocno zaakcentować, że jest on, o ile nie jedynym, to na pewno najlepszym
instrumentem prawnym zabezpieczającym interesy kobiety zarówno w trakcie trwania
związku małżeńskiego, jak i na wypadek jego ustania. Szczególna rola przypada tutaj instytucji
mahru – daru małżeńskiego męża dla żony. | 39 |
Nieprawidłowa synchronizacja turbogeneratora Prezentowany artykuł zawiera wyniki obliczeń przebiegu błędnej synchronizacji turbogeneratora podczas załączenia na sieć przy różnych kątach fazowych napięć zmienianych w pełnym zakresie kątowym (–180 deg, 180 deg). Przedstawiono wpływ błędnej synchronizacji na pracę systemu elektroenergetycznego. Zbadano zjawiska zachodzące w trudno dostępnych pomiarowo miejscach wirnika. Określono najbardziej narażone węzły konstrukcyjne turbogeneratora w rozpatrywanym anormalnym stanie pracy. W obliczeniach wykorzystano polowo-obwodowy model turbogeneratora. | 23 |
Spowiedź sakramentalna warunkiem uzyskania odpustu zupełnego. Analiza kanonicznoprawna Ustanowiony przez Ojca Św. Franciszka nadzwyczajny Jubileuszowy Rok Miłosierdzia przyniesie dla całej wspólnoty Kościoła oraz dla jej poszczególnych członków bogate owoce duchowe. Aby jednak móc z nich w pełni korzystać i przekazywać innym wiedzę na temat sposobów czerpania z obfitości skarbca Kościoła, należy posiadać usystematyzowaną wiedzę praktycznoteologiczną, również z zakresu prawa kanonicznego. Celem niniejszego opracowania jest analiza zagadnienia spowiedzi sakramentalnej jako koniecznego warunku zyskania odpustu zupełnego. Zauważa się bowiem pewną niekonsekwencję ze strony duszpasterzy, redukujących powszechnie wspomniany wymóg do stanu łaski uświęcającej. Tymczasem, sakrament pokuty i pojednania pozostaje niezmiennie, również w Jubileuszowym Roku Miłosierdzia, nieodzownym elementem praktyki zyskiwania odpustów zupełnych. | 40 |
Wpływ zawilgocenia na relaksację dielektryczną impregnowanego olejem mineralnym Nomexu na podstawie pomiarów PDC W artykule zaprezentowano pomiary PDC (Polarization Depolarization Current). impregnowanego olejem transformatorowym Nomexu o różnym zawilgoceniu. Analizę jakościową procesów relaksacyjnych przeprowadzono za pomocą aproksymacji pradów polaryzacji funkcją Jonschera LFD. Badania wykazały, że szacowanie zawilgocenia Nomexu za pomocą metody PDC może być utrudnione dla zawartości wody 1 3,5%. Następnie wyniki badań zweryfikowano z wynikami pomiaru metodą FDS (Frequency Domain Spectroscopy). | 23 |
Pomiędzy konformizmem a wycofaniem –analiza strategii wchodzenia w dorosłość młodzieży polskiej i ukraińskiej W artykule zostaną zaprezentowane wyniki badań zrealizowane na przełomie roku 2012/13 wśród maturzystów w Przemyślu i Drohobyczu. Celem tych badań jest określenie planów życiowych i dążeń oraz wskazanie podobieństw i różnic, jakie występują między młodzieżą z obu państw. Z jednej strony peryferyjne ulokowanie tej kategorii społecznej w strukturze społecznej może sprawiać, że skutki kryzysu odcisną swoje piętno na strategiach wchodzenia w dorosłość. Z drugiej strony peryferyjność terenów, na których mieszka badana młodzież może te negatywne procesy społecznoekonomiczne kumulować. W związku z tym pojawiające się trudności wchodzenia w dorosłość można potraktować jako czuły wskaźnik napięć generowanych przez makrostruktury. Głównym celem referatu będzie uchwycenie owych strategii i zasobów warunkujących owe strategie. Pogranicze wschodnie można potraktować jako laboratorium społeczne, w którym to zachodzą zmiany społeczne, a młodzież jest czułym instrumentem pomiarowym, który pozwala zaobserwować skutki tych zmian w tkance społecznej. | 39 |
Społeczno-wychowawcza rola seniorów (dziadków) w rodzinie Artykuł podejmuje tematykę wychowawczej roli seniorów(dziadków) w rodzinie. Celem jest ukazanie konkretnie wychowawczej i socjalizacyjnej roli w obszarach: wychowanie w rodzinie, wychowanie kulturowe, wychowanie społeczne, wychowanie religijno-moralne oraz analiza ich kapitału intelektualnego racjonalizowanego, jako mądrość starca. Z analizy wynika, że role seniorów nadal mają ważny wpływ wychowawczy na dorastających wnuków. Dobre kontakty z dziadkami uczą nastolatków miłości i troski o drugiego człowieka, poznania historii rodziny, tradycji i wiary w domu. Wciąż są jeszcze strażnikami: pamięci zbiorowej, więzi rodzinnych, kronikarzami historii, mądrością wiary, moralności i dziedzictwa kulturowego. Zauważa się jednak, iż rady udzielane młodemu pokoleniu nie dla wszystkich stanowią uniwersalną receptę na szczęśliwe życie. | 40 |
Czynniki wpływające na potencjał rozwojowy przedsiębiorstwa wykorzystującego nowoczesne wsparcie informatyczne Wielu organizacji identyfikuje i zwiększa swój potencjał, przygotowujący się na nowe wyzwania, poprzez wprowadzenie nowych strategii, procesów i zadań. Innowacja taka może być kluczem do przewagi konkurencyjnej. Wykorzystanie wybranych technologii i strategii rozwoju może zmniejszyć koszty, przygotować do nowych wyzwań, poprawić jakość usług i udostępnić nowe możliwości. Przedstawiona analiza pozwoliła wyciągnąć wiele ogólnych i szczegółowych wniosków. | 11 |
Systemy informatyczne i narzędzia inżynierskie wspomagające procesy produkcyjne surowców mineralnych W artykule przedstawiono wybrane rozwiązania informatyczne opracowane w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG. Zaprezentowano systemy wspomagające zarządzanie przedsiębiorstwem tj. system zarządzania siecią elektroenergetyczną kopalni oraz system identyfikacji elementów maszyn górniczych. Omówiono rozwiązania dedykowane do obliczeń inżynierskich obejmujące oprogramowanie do prognozowania wyników rozdziału nadaw węglowych oraz oprogramowanie wspomagające proces zarządzania bezpieczeństwem funkcjonalnym. Przedstawiono także przykład zrealizowanego w Instytucie systemu wizualizacji procesu technologicznego. Wskazano możliwe obszary zastosowań opracowanych rozwiązań. | 14 |
Duchowy wymiar dorosłości antidotum na lęki egzystencjalne Analizując pojęcie dorosłości, autor zwraca uwagę na jego wie- loznaczność i przez to nieokreśloność w świecie naznaczonym ogromnym tempem zmian i przeobrażeń. Wizerunek współczesnego dorosłego postrzega- nego przez najmłodsze pokolenie uległ daleko idącej dekompozycji, by nie po- wiedzieć dekonstrukcji, do czego w znacznej mierze przyczyniły się obie wojny światowe. Mimo to dorosłość w swej dojrzałej postaci jest stanem wymaganym i pożądanym społecznie; warunkiem uzyskania statusu osoby niezależnej (autono- micznej) jest nieustanne uczenie się. Systematyczny kontakt z różnymi formami edukacji jest również skutecznym środkiem na przeżywane przez ludzi lęki egzy- stencjalne. Dobrym sposobem neutralizacji owych lęków jest koncentracja na tym, co robimy w danej chwili („tu i teraz”), czemu służy filozofia „uszanowania Te- raźniejszości”. Najbardziej jednak efektywnym lekiem na lęk egzystencjalny jest budowanie w człowieku duchowego wymiaru jego osobowości, który niesie ze sobą wolność wewnętrzną, poczucie autonomii i niezależności od świata rzeczy i zjawisk będących źródłem niepewności i lęku. | 39 |
Motywy społecznego uczestnictwa seniorów w świetle wybranych teorii motywacji Celem artykułu jest określenie motywacji starszych osób do efektywnej pracy i podejmowania aktywności zawodowej po uzyskaniu uprawnień emerytalnych, w świetle analizy klasycznych teorii motywacji i badań empirycznych. Opracowanie ma charakter przeglądowy. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w wieku senioralnym dla działalności zawodowej podstawowe znaczenie ma potrzeba wartościowego spędzania czasu, kontakt z innymi ludźmi, uczenie się i aktywność umysłowa, radość z wykonywania pracy mającej znaczenie, satysfakcja z wykorzystywania własnych umiejętności i kreatywności, poczucie zawodowych osiągnięć. W zaawansowanym wieku źródłem satysfakcji z pracy w większej mierze stają się czynniki wewnętrzne aniżeli zewnętrzne nagrody. Dla wzbudzenia wśród pracowników w wieku późnej dorosłości motywacji do pracy należy dać im możliwość wykonywania zadań w kontakcie z innymi ludźmi, w przyjemnej, pozbawionej stresu i presji atmosferze, prowadzących do rozwoju i samorealizacji. | 42 |
Chrześcijanie syryjscy w systemie kastowym indyjskiej Kerali Celem niniejszej prezentacji jest wprowadzenie w świat chrześcijan Kerali za pomocą szkicu etnograficznego z akcentem interkulturowym ilustrującym interesujący przypadek konceptualizacji hierarchicznej organizacji społecznej oraz praktyki koegzystencji radykalnie odmiennych religijnie społeczności w południowo‑zachodniej części Półwyspu Indyjskiego – arenie spotkania tradycji wczesnych gmin chrześcijańskich ze wzmożoną działalnością misyjną Kościołów europejskich, poczynając od czasów Vasco da Gamy. | 22 |
Wpływ czynników naturalnych masywu skalnego na jego wytrzymałość określoną metodami penetrometryczną i laboratoryjną W latach siedemdziesiątych w Głównym Instytucie Górnictwa opracowano penetrometryczną metodę badania wytrzymałości skał w otworach wiertniczych wykonywanych na ogół w stropie wyrobisk górniczych. Wyniki badań wytrzymałościowych skał tworzących strop wyrobisk, uzyskiwane tą metodą, stanowią podstawę do oceny jego stateczności i doboru optymalnej obudowy podporowej lub kotwiowej. Ze względu na to, że do obliczania stateczności górotworu używa się standardowych wyników badań laboratoryjnych, takich jak: wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie (Rc, MPa), wytrzymałość na rozciąganie (Rr, MPa), moduł odkształcenia (Eo, MPa) itp., konieczne było znalezienie korelacji między wynikami tych badań a oporem (krytycznym ciśnieniem) penetracji, będącym wynikiem badań penetrometrycznych. Dokonano tego sposobem przybliżonym, bez szczegółowej analizy wilgotności i szczelinowatości skał i otrzymano współczynnik przeliczeniowy krytycznego ciśnienia penetracji na wytrzymałość na ściskanie wynoszący 1,2 i współczynnik przeliczeniowy krytycznego ciśnienia penetracji na wytrzymałość na rozciąganie równy 0,077. Stosowanie tych współczynników przez wiele lat wykazało, że w szeregu przypadkach zachodzą znaczne odchylenia uzyskanych w ten sposób wyników od wyników badań laboratoryjnych. Wobec powyższego przeprowadzono powtórne próby korelacji, w których uwzględniono zmienność litologiczną skał, ich wilgotność oraz stan spękania. Dla skał płonnych oraz dla węgli pokładów GZW obliczono liczbę a = Rc ps/pm,, wyrażającą stosunek wytrzymałości na ściskanie do maksymalnego ciśnienia penetrometrycznego oraz liczbę b = Rr ps/pm będącą stosunkiem wytrzymałości na rozciąganie do niszczącego ciśnienia penetrometrycznego. Rozrzut wartości liczby a dla wszystkich przebadanych skał wraz z wartościami średnimi przedstawiono na rysunku 1. Wartości liczby a zależą od rodzaju skały i wynoszą 0,7-1,9, średnio dla całej populacji przebadanych próbek skalnych a = 1,3. Zmienność wartości liczby a dla poszczególnych odmian litologicznych z tych rejonów badań, gdzie pomiary ciśnień niszczących nie były obniżone oddziaływaniem różnych czynników naturalnych, w tym spękań i powierzchni osłabienia, przedstawiono na rysunku 2. Mieszczą się one w przedziale wartości 0,72-1,18. Zróżnicowanie wartości liczby b wyrażającej stosunek laboratoryjnej wytrzymałości na rozciąganie do niszczącego ciśnienia penetrometrycznego in situ zilustrowano na rysunku 5. Wartości liczby b zależą od rodzaju skały i zawierają się w przedziale wartości 0,037-0,073. Badania laboratoryjne wytrzymałości skał na ściskanie wykonano na próbach w stanie powietrzno--suchym (ps) oraz, po raz pierwszy w badaniach geomechanicznych, w stanie nasycenia kapilarnego (nk). Spośród badanych typów skał najwyższy współczynnik korelacji pomiędzy wytrzymałością na ściskanie określoną w stanie powietrzno-suchym i w stanie nasycenia kapilarnego wykazały piaskowce (rys. 4). Spadek wytrzymałości na ściskanie w stanie nasycenia kapilarnego w stosunku do wytrzymałości w stanie powietrzno-suchym wyniósł od 20 do 40%. Z uwagi na różnice w wilgotności naturalnej górotworu i próbek laboratoryjnych, zalecono przeprowadzanie badań laboratoryjnych piaskowców w stanie nasycenia kapilarnego nawiązującego do wilgotności naturalnej skał i do nasycenia skał wodą w strefie przyotworowej, do którego dochodzi w strefie oddziaływania płuczki wiertniczej, a badania mułowców, iłowców i węgli w stanie powietrzno-suchym, który w przybliżeniu odpowiada wilgotności naturalnej po odsączeniu z górotworu wody wolnej. Różnice w wytrzymałości próbek laboratoryjnych oraz ciśnień krytycznych iglicy penetrometru otworowego mogą również wynikać z oddziaływania tzw. czynnika skali, czyli różnicy wielkości (objętości) obciążanego w badaniach obszaru skały. Autorzy przeprowadzili obliczenia wpływu defektów strukturalnych na różnice wytrzymałości według teorii Weibulla i Hoeka/Browna, na podstawie których stwierdzili, że wzrost wymiaru próbki z 5 mm (średnica iglicy) do 50 mm (wymiar próbki laboratoryjnej) powoduje spadek wytrzymałości skal średnio od 33,7% (wg Hoeka/Browna) do 57,7% (wg Weibulla) i tylko w nieznacznym stopniu jest uzależniony od rodzaju skały. Wyższe wartości pro w stosunku do Rc tych samych skał mogą być interpretowane jako skutek odmiennego stanu naprężeń w badaniach laboratoryjnych (jednoosiowe ściskanie) oraz próbie penetrometrycznej (wciskanie tłocznika w półprzestrzeń materialną), jakkolwiek przy małej grubości warstwy obciążanej tłoczkiem penetrometru wpływ tego czynnika jest zapewne niewielki. Wpływ spękań i powierzchni osłabienia obserwowany był w przypadku piaskowców i iłowców. Badaniami stwierdzono spadek niszczącego ciśnienia penetrometrycznego w stosunku do wytrzymałości na ściskanie o 23-66%. Mając na uwadze fakt, że w czasie badań wykonywanych penetrometrem otworowym szczegółowe zidentyfikowanie odmiany litologicznej w otworze na określonej głębokości jest często bardzo trudne, można zalecić stosowanie ogólnego współczynnika przeliczeniowego a o wartości 1,0, a współczynnika b o wartości 0,055. | 23 |
Zróżnicowanie wilgotności względnej i opadów atmosferycznych w rejonie Forlandsundet (NW Spitsbergen) w sezonie letnim 2010 W artykule przedstawiono zróżnicowanie wilgotności względnej powietrza oraz opadów atmosferycznych w rejonie Forlandsundet (NW Spitsbergen) w sezonie letnim (21 VII - 31 VIII) 2010 roku. Do analizy wzięto cogodzinne dane wilgotności względnej (z 18 stanowisk) oraz sumy opadów atmosferycznych z okresów 1-3 dniowych (z 11 stanowisk). Dla obydwu badanych elementów meteorologicznych stwierdzono znaczne przestrzenne zróżnicowanie ich wartości uwarunkowane rodzajem podłoża, wysokością nad poziom morza, odległością od morza, ekspozycją oraz lokalną cyrkulacją atmosferyczną. Zbadano wpływ cyrkulacji atmosferycznej na wartości wilgotności względnej i opadów atmosferycznych korzystając z kalendarza typów cyrkulacji dla Spitsbergenu. | 41 |
Opieka nad dzieckiem ze schizofrenią paranoidalną oraz padaczką w szkole – studium przypadku Wstęp. Schizofrenia jest chorobą, która stanowi duże wyzwanie dla psychiatrii. Do dnia dzisiejszego trudno określić jednoznacznie etiopatogenezę tej choroby u osób dorosłych, jak i również u dzieci. Padaczka jest chorobą neurologiczną, najczęstszą wieku dziecięcego, bo aż w 75 % początek tej choroby przypada na okres do 19 roku życia. Bardzo często występuje już w pierwszym okresie życia.
Cel. Celem pracy jest przedstawienie opieki nad dzieckiem ze schizofrenią paranoidalną oraz padaczką w szkole oraz ukazanie sposobów umiejętnego radzenia sobie z trudnościami napotykanymi u dzieci z zaburzeniami psychicznymi.
Prezentacja przypadku. Chłopiec, lat 12, data urodzenia 28 kwietnia 2004 roku. Rozpoznanie schizofrenia paranoidalna oraz padaczka. Leczony od 2013 roku. Pierwsze objawy niepokojące występujące u chłopca, pod względem zachowania zaobserwowano w 2013 roku. Stan zdrowia chłopca znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, uczeń może brać udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych organizowanych z oddziałem w szkole lub indywidualne w odrębnym pomieszczeniu w szkole.
Dyskusja. Przyczyny schizofrenii u dzieci są złożone. Do zachorowania może dojść w wyniku wspólnego działania biologicznych czynników jak: zmian zachodzących w budowie anatomicznej mózgu czy nieprawidłowego działania neuroprzekaźników, genetycznych czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania w momencie gdy na schizofrenię choruje członek rodziny bądź bliski krewny, a także czynniki psychogenne oraz środowiskowe. Podstawową metodą leczenia schizofrenii występującej u dzieci jest zastosowanie leków, a także oddziaływań terapeutycznych.
Wnioski. Dzieci chore na schizofrenię i padaczkę w okresie szkolnym są narażone na wykluczenie społeczne, ze względu na odmienność w swoim zachowaniu. Dzieci z zaburzeniami psychicznymi niejednokrotnie są izolowane przez rodziców, co potęguję ich stany napięcia, lęki. Rodzice przezywają silny stres z chorobą dziecka. Dużą rolę w rozumieniu problemu i uświadomieniu rodziców o problemach ich dzieci stanowią poradnie psychologiczno-pedagogiczne oraz psycholog lub pedagog szkolny, a także nauczyciele współpracujący bezpośrednio z chorymi dziećmi. | 26 |
Czy e-demokracja i rozwiązania znane ze świata biznesu są właściwymi kierunkami zmian politycznych w Polsce? CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie wybranych problemów systemu demokratycznego w Polsce oraz zaproponowanie kierunków rozwoju, poprawiających jego działanie.
PROBLEM i METODY BADAWCZE: Problem badawczy dotyczył sprawdzenia czy wdrożenie założeń nowoczesnych koncepcji organizacyjnych i rozwiązań teleinformatycznych może przyczynić się do sprawniejszego sprawowania demokratycznej władzy, a także podwyższenia jej jakości? Podstawową metodą była zarówno analiza badań opinii publicznej o różnych aspektach polskiego systemu demokracji, jak i przegląd literatury przedmiotu dotyczącej koncepcji i teorii naukowych, związanych z badaniem systemów demokratycznych.
PROCES WYWODU: W pierwszej części przedstawiono wyniki badań opinii publicznej o demokracji i jej poszczególnych obszarach działania. W drugiej części zaprezentowano koncepcje i teorie naukowe, związane z badaniem systemów demokratycznych i jego mechanizmów. Trzecia część przedstawia wybrane problemy demokracji w Polsce i propozycje ich zmian, opierających się na założeniach koncepcji i teorii omówionych w drugiej części artykułu.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Kryzys zaufania do obecnego modelu demokracji wynika z niedopasowania jej formy do wyzwań rozwojowych. Wdrożenie zarówno koncepcji e-demokracji proponowanej przez Parlament Europejski, jak i rozwiązań organizacyjnych opierających się na założeniach koncepcji i teorii naukowych, związanych z badaniem systemów demokratycznych, powinno przyczynić się do zwiększenia sprawności działania demokracji.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Pomimo ogromnej liczby publikacji w literaturze przedmiotu oraz prasie poświęconej demokracji, to przeważnie skupiano się albo na ocenie obecnego stanu systemu lub jego elementów, albo teoriach naukowych związanych z danym obszarem demokracji. Sporadycznie wskazywano ad hoc propozycje zmian, jednak i w tym przypadku miały one przeważnie charakter bieżącego reagowania na negatywne zjawiska, bez głębszego spojrzenia na cały system demokracji. W niniejszym artykule przezwyciężono powyższe ograniczenia poprzez połączenie oceny obecnego postrzegania demokracji z teorią naukową, które jednocześnie stanowią podstawy propozycji rozwiązań systemowych mających poprawić sprawność działania demokracji. | 31 |
Najstarsze dzieje budowlane Wieży Kleszej na Zamku Wysokim w Malborku oraz prowadzone tam prace konserwatorskie w XIX w. w świetle wyników badań architektonicznych (cz. 1) Tekst jest podsumowaniem badań architektonicznych Wieży Kleszej znajdującej się na Zamku Wysokim w Malborku. Podzielony został on na dwie uzupełniające się części. Pierwsza zawiera prezentację zabytku, stan badań oraz analizę przekształceń budowlanych. W części drugiej przedstawiono rozwarstwienie chronologiczne zespołu oraz podjęto próbę hipotetycznej rekonstrukcji wybranych faz jej funkcjonowania.
Dotychczas uważano, że Wieża powstała w 2. ćwierci XIV w., kiedy to rozbudowano kościół zamkowy. Najnowsze badania autorów pozwalają domniemać, że już w XIII w. funkcjonowała w tym miejscu duża wieża zabudowana arkadowo ponad fosą, zaś podczas prac restauracyjnych w XIX wieku C. Steinbrecht rozebrał jej oryginalne fragmenty i postawił nową w innym miejscu. | 22 |
Dialektologiczne badania terenowe na podstawie kolekcji muzealnej jako metoda budowania nowych kontekstów kulturowych Dialektologiczne badania terenowe w areałach charakteryzujących się skomplikowaną sytuacją socjolingwistyczną wymagają od eksploratora wiedzy także historycznej i etnograficznej. W artykule została przedstawiona metoda badań kontaktów językowych na pograniczu w oparciu o materiały archiwalne i obiekty muzealne. Korzystając z tej metody, badacz otrzymuje możliwość odczytania nowych kontekstów kulturowych, pozyskania nowego materiału gwarowego, a nawet łatwiejszego nawiązania kontaktu z informatorami. Metoda ta pozwala także spojrzeć na muzealia jako pomocne instrumentarium w dialektologicznych badaniach terenowych, a nie wyłącznie „martwą” materię. | 15 |
Model perspektywicznego systemu e-VAT jako usługi społeczeństwa informacyjnego W artykule został przedstawiony istotny problem społeczeństwa informacyjnego, jakim jest nieefektywny obieg informacji pomiędzy instytucjami państwa oraz ich relacji z obywatelami, skutkiem czego są m.in. straty w egzekwowaniu zobowiązań podatkowych. Problem ten można rozwiązać przez wdrożenie w obszarze finansów publicznych zaawansowanych usług świadczonych w państwowej Fiskalnej Chmurze Obliczeniowej wraz z systemem e-VAT, który radykalnie uprości rozliczenie przedsiębiorców z fiskusem, a zarazem uszczelni system podatkowy. Implementacja elektronicznego systemu ewidencji i rozliczania podatku VAT umożliwi realizację jednolitego, spójnego i transparentnego modelu rozliczania podatku, dzięki któremu zostaną zablokowane, a przynajmniej zredukowane do minimum, możliwości jego wyłudzania. Idea usług księgowo-podatkowych w chmurze państwowej wraz z systemem e-VAT została zaprezentowana w kontekście Programu Zintegrowanej Informatyzacji Państwa (PZIP) (Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, 2013; 2013a) obejmującego koncepcję Państwowej Chmury Obliczeniowej (Ministerstwo Cyfryzacji, 2016). Te wizjonerskie zamierzenia można – zdaniem autora – zrealizować drogą wytypowania i wdrożenia autorskiego projektu pilotażowego, wokół którego powinny być integrowane poszczególne systemy teleinformatyczne administracji centralnej. | 7 |
„Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, czyli prawda jako problem polityczny Wychodząc od treści homilii Jana Pawła II wygłoszonej 1 czerwca 1991 roku w Koszalinie, autor stara się odpowiedzieć na pytanie: czy wspólnota polityczna może funkcjonować wyłącznie na podstawie formalnych procedur, czy też musi uznać wartości, które ją poprzedzają i które nie są jej wytworem? Nowożytna koncepcja państwa została oparta na idei kontraktu społecznego, którego strony rezygnują z części własnej wolności na rzecz wspólnoty politycznej. Kontrakt społeczny polega na wymianie rezygnacji z potencjału zagrożenia dla innych. Wadą takiej koncepcji umownej jest to, że poza sferą sprawiedliwości pozostawia ona tych, którzy są na tyle słabi, że nie mają niczego do zaoferowania w kontrakcie pojętym jako wymiana. W swoim artykule autor broni koncepcji sprawiedliwości naturalnej, która nie jest ustanawiana przez żadną wspólnotę, lecz jest następstwem obiektywnej prawdy o człowieku. Sprawiedliwe państwo to państwo praworządne, oparte na wartościach nierozporządzalnych, które są wyrazem prawdy o osobie ludzkiej. | 40 |
Sprawne zarządzanie dziedzictwem kulturowym przez organy samorządu terytorialnego Samorząd terytorialny w ramach przyznanej prawem samodzielności realizuje zadania publiczne także w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, które wynikają ze źródeł obowiązującego powszechnie w Polsce prawa. Konieczne jest, aby ochrona dziedzictwa kulturowego była efektywna. Dziedzictwo kultury musi być sprawnie zarządzane przez organy administracji publicznej, w tym organy jednostek samorządu terytorialnego. Na płaszczyźnie normatywnej sprawność działania administracji samorządowej powinna być poddana ocenie poprzez analizę treści przepisów, z których dekodowane są normy prawne wyznaczające cele i zadania poszczególnych organów jednostek samorządu terytorialnego w obszarze dziedzictwa kultury. Celem artykułu jest analiza norm prawnych wynikających ze źródeł prawa pod kątem sprawnego zarządzania dziedzictwem kultury przez jednostki samorządu terytorialnego, a także sformułowanie uwag de lege lata oraz de lege ferenda w tym zakresie. | 46 |
Stopień odżywienia a aktywność fizyczna mieszkańców Pomorza Aktywność fizyczna stanowi kluczowy element prozdrowotnego stylu życia. Wskazuje się na rolę aktywności fizycznej
w prewencji szeregu chorób niezakaźnych, w tym otyłości i cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego, chorób układu
ruchu oraz chorób nowotworowych. Rekomenduje się minimum 150 minut tygodniowo (5 dni po 30 minut) poświęcać na
umiarkowaną aktywność fizyczną lub 90 minut (3 dni po 30 minut) na aktywność fizyczną o wysokiej intensywności. Celem
badania była analiza poziomu aktywności fizycznej mieszkańców Pomorza i wykazanie wpływu wysiłku fizycznego na
stopień odżywienia młodych Pomorzan. Badanie przeprowadzono na 115 młodych mieszkańcach Pomorza (57 kobietach
i 58 mężczyznach) w wieku 18 – 35 lat z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Wykazano, iż 36,5% Pomorzan (40,4%
kobiet „K” oraz 28% mężczyzn „M”) nie uprawiało żadnego sportu, a 36,5% (36,8% K i 32% M) była aktywna 1 do 2 razy
w tygodniu, a średni czas jednorazowego wysiłku 73,9% respondentów (77,2% K i 64,0% M) wynosił minimum 30 minut.
Wykazano również, iż młodzi Pomorzanie o prawidłowym BMI byli 2-krotnie bardziej aktywni niż Pomorzanie o zbyt niskim
lub zbyt wysokim poziomie BMI. | 26 |
Nowoczesne systemy zasilania awaryjnego z zespołami prądotwórczymi dużej mocy w zastosowaniach przemysłowych W artykule przedstawiono unikalny system zasilania awaryjnego opartego na sześciu zespołach prądotwórczych dużej mocy stanowiących element zasilania gwarantowanego dla potrzeb procesu technologicznego w jednej z największych polskich firm produkcyjnych przemysłu ciężkiego. Zaprezentowany układ automatyki i sterowania pracą zespołów jest uznawany za jedno z najbardziej zaawansowanych technicznie rozwiązań w Europie. Stopień trudności związany z realizacją tego zadania i koordynacją kilkudziesięciu firm pracujących przy tym projekcie należał do najwyższych w Polsce. | 2 |
Praktyczne zastosowanie RailML Niniejszy artykuł opisuje strukturę i możliwości zastosowania języka RailML do tworzenia cyfrowych modeli sieci kolejowych. Przedstawiono również analizę i porównanie wybranych przypadków użycia, ułatwiających praktyczne wykorzystanie RailML i pozwalających na wybór aspektów sieci uwzględnianych w modelu. Modelowanie w RailML to skomplikowany złożony proces, dlatego poszukiwane są rozwiązania umożliwiające skrócenie czasu tworzenia modeli. Jednym z nich jest program RaIL-AiD – narzędzie do tworzenia i edycji planów schematycznych. W artykule opisano funkcje programu oraz możliwości praktycznego wykorzystansia, ze szczególnym uwzględnieniem kompatybilności ze standardem RailML. | 12 |
Porównanie składu chemicznego świeżych i zamrażalniczo przechowywanych mięśni kurcząt brojlerów żywionych mieszankami paszowymi z różną ilością oleju sojowego, lnianego i witaminy E Materiał badawczy stanowiło 100 rozdrobnionych próbek mięśni (po 50 próbek mięśni piersiowych
i mięśni nóg) pochodzących z kurcząt brojlerów żywionych mieszankami paszowymi z różną ilością oleju sojowego, lnianego i witaminy E. W mięśniach oznaczano zawartość składników podstawowych i profil kwasów tłuszczowych frakcji lipidowej. Oznaczenia wykonano w materiale świeżym oraz w próbkach przechowywanych zamrażalniczo przez 10 miesięcy.
Wykazano istotny wpływ czasu przechowywania i stosowanych mieszanek na poziom tłuszczu surowego w analizowanych mięśniach. Dziesięciomiesięczny okres przechowywania wpłynął istotnie (p ≤ 0,01) na profil kwasów tłuszczowych, zarówno lipidów mięśni piersiowych, jak i mięśni nóg. W porównaniu z próbkami świeżymi, w mięśniach zamrażalniczo składowanych (obu grup) zmniejszył się udział nasyconych kwasów tłuszczowych i równocześnie wzrósł udział kwasów nienasyconych, co wskazuje, że czas przechowywania mięśni nie spowodował zmniejszenia ich wartości odżywczej. W mięśniach kurcząt doświadczalnych stwierdzono więcej pożądanego kwasu linolenowego (C18:3), a jego ilość była tym większa, im więcej było w mieszankach paszowych oleju lnianego i witaminy E. Najkorzystniejszy stosunek PUFA n-6 do PUFA n-3 stwierdzono w mięśniach (świeżych i mrożonych) kurcząt brojlerów otrzymujących mieszanki natłuszczone mieszaniną oleju sojowego i lnianego w równym udziale po 3 % oraz zawierających 150 mg·kg⁻¹ witaminy E. | 37 |
Mikrosystem z układem Zynq do dystrybucji strumienia danychz chaotycznych generatorów PRBG w sieci LAN W artykule przedstawiono projekt i wyniki badań eksperymentalnych mikrosystemu w układzie SoC Zynq (Xilinx) przeznaczonego do dystrybucji strumienia danych z chaotycznych generatorów pseudolosowych (PRBG) w sieci LAN. Opisano implementację kilku wariantów architektur chaotycznych generatorów binarnych sekwencji pseudolosowych. Kompletny system zajmuje 2% przerzutników i 7% bloków LUT dostępnych w układzie XC7Z020. Szybkość transmisji danych w sieci LAN, w zależności od konfiguracji systemu, wynosi od 8,8 Mb/s do 53,4 Mb/s. Opracowano aplikację do badań i wspomagania prac projektowych z wykorzystaniem proponowanego mikrosystemu. | 2 |
Ocena właściwości biomasy wykorzystywanej do celów energetycznych Właściwości fizykochemiczne biomasy powodują, że jest ona paliwem trudnym technologicznie, znacznie różniącym się od węgla spalanego w kotłach energetycznych. W Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu od wielu lat prowadzone są badania dotyczące oceny właściwości różnego rodzaju biomasy stosowanej w krajowej energetyce. W artykule omówione zostaną parametry fizykochemiczne biomasy drzewnej, biomasy z upraw energetycznych oraz odpadów i pozostałości z produkcji rolnej (tzw. biomasy "agro" ). | 23 |
Wykorzystanie metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana w terapii dzieci z jąkaniem w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym Celem autorki artykułu jest przedstawienie propozycji wykorzystania metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana (2010) w terapii dzieci z jąkaniem się w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Metoda ta opiera się na terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniach – TSR (ang. SFBT) oraz terapii ericksonowskiej, systemowej i narracyjnej (Furman, 2010). Współcześnie logopedzi coraz częściej czerpią z terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniu, pracując z osobami z różnymi zaburzeniami komunikacyjnymi, w tym z jąkaniem się (Fourlas, Ntourou, 2021; Kelman, Nicholas, 2020; Nicholas, 2015).W artykule przedstawiono 15 kroków metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana oraz omówiono pytania zadawane przez terapeutę i stosowane techniki, wskazując na to, w jaki sposób podejście może być dostosowane do dzieci, które się jąkają. Kluczową ideą programu Kids’ Skills – Dam Radę! jest przekonanie, że problemy można interpretować jako brak umiejętności, które dziecko będzie w stanie nabyć. Celem metody jest zachęcenie dziecka i pomoc w zdobyciu nowej umiejętności, czy też pogłębienie, wykorzystanie umiejętności już posiadanych, by mogło ono przezwyciężyć swoje trudności.Program jest oparty na współpracy z najbliższym środowiskiem dziecka – rodzicami, rodzeństwem, szkołą. Terapia dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, które się jąkają, powinna być zintegrowana, obejmować poznawcze, behawioralne i afektywne komponenty. Przedstawiono więc, jak można wykorzystać metodę Kids’ Skills – Dam Radę! w czterech kluczowych obszarach pracy z dzieckiem jąkającym się. Są to obszary: 1. Otwartość na temat jąkania. 2. Stosowanie technik/strategii pomocnych w kontrolowaniu jąkania. 3. Umiejętności najefektywniejszego komunikowania się. 4. Rozumienie uczuć, reakcji i przekonań związanych z jąkaniem i radzenie sobie z nimi. Metoda ta pozwala na dużą elastyczność i dopasowanie się do potrzeb dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym z jąkaniem oraz jego rodziców/opiekunów. Wymaga ona jednak od terapeuty dobrej znajomości metody Kids’ Skills – Dam Radę!, rozumienia trudności, przeżywanych emocji osób z jąkaniem i ich rodzin oraz doświadczenia w pracy różnymi metodami terapeutycznymi z dziećmi jąkajacymi się. | 44 |
Ysegups – „maior rex Galindiae” W niniejszym artykule analizie zostało poddane zdanie z kroniki Jana Plastwicha, kanonika
kapituły warmińskiej: et isti dixerunt, se audivisse a progenitoribus suis et etiam ab illis, quorum
progenitores habitaverunt in terra Galindiae, quod maior rex Galindiae habitaverit circa magnum
lacum nomine Nabentine, qui est ad medium miliare ab illa parte Leiczen versus Litwanos, et vocabatur
rex ille Ysegups. Analiza potwierdziła, że rzeczywiście istniał wódz Galindów o imieniu
Ysegups. Informację tę kronikarz warmiński zaczerpnął z krótkiej wzmianki o postępowaniu
sądowym pomiędzy Zakonem Krzyżackim a biskupstwem warmińskim. Przypadek dotyczył
przynależności dawnych ziem galindzkich, a miał miejsce za czasów biskupa Jana z Miśni,
prawdopodobnie około 1353–1354 roku. Staropruscy świadkowie podczas zeznań o przebiegu
granic Galindii opowiedzieli o Ysegupsie. Miał swoją siedzibę nad jeziorem Niegocin, pół mili
od miejsca zwanego Leiczen, w kierunku Litwy. Prawdopodobnie Leiczen pokrywa się z dzisiejszą
Piękną Górą. Tutaj powstał pierwszy zamek krzyżacki, a po przeniesieniu warowni na
teren dzisiejszego Giżycka, dawną lokalizację nazwano Alt Lötzen, Stary Lec lub Stari Zamek.
Tak więc siedziba Ysegupsa znajdowała się w granicach dzisiejszego miasta Giżycko, być może
w okolicach zamku, gdzie już w trakcie wykopalisk archeologicznych znaleziono pozostałości
drewna. Imię Ysegups jest prawdopodobnie staropruskie i oznacza „emigranta”. Wszystkie informacje
o Ysegupsie dowodzą, pozwalają stwierdzić, że nie ma powodu, by wątpić w słuszność
twierdzenia, iż był on rzeczywiście najwyższym królem Galindii (maior rex Galindiae). Jedynym okresem, w którym istnieli wysocy królowie starych plemiona pruskich to czas Wielkiego
Powstania 1260–1274, więc jest prawdopodobne, że Ysegups mógł być najwyższym królem
Galindii od czasów podboju krzyżackiego, aż do wyludnienia tych terenów w latach 1268–1272. | 22 |
Rozum na barykadzie. Michel Foucault i intelektualizacja społecznego protestu Celem artykułu jest przeglądowa analiza procesów tematyzowania i problematyzacji buntu, sprzeciwu i wybuchów społecznego niezadowolenia w dyskursie europejskich elit symbolicznych. Analiza trzech wymiarów intelektualizacji protestu służy odpowiedzi na pytanie, jak jest on kształtowany jako przedmiot intelektualnej dyskusji, w jaki sposób zyskuje uwagę intelektualistów, jak wspierają oni społeczny protest i czynią go przedmiotem publicznej uwagi. Drugim celem jest wskazanie paradoksów i dylematów intelektualizacji protestu na przykładzie publicznego zaangażowania Michela Foucaulta i współtworzonej przez niego inicjatywy Groupe d’Information sur les Prisons. Śledząc przypadek Foucaulta, autor przekonuje, że protest nie może uniknąć symbolicznego zawłaszczania przez tych, którzy mienią się jego największymi rzecznikami, a deklarujące krytycyzm elity pozostają często bezkrytyczne wobec samych siebie i własnych ideowych stanowisk. | 39 |
Udział prawników poznańskich w pracach Komisji Kodyfikacyjnej RP nad ujednoliceniem prawa prywatnego w latach 1919-1939 W 2013 r. upłynęła 80. rocznica powstania Kodeksu zobowiązań – aktu prawnego, który do dzisiaj uchodzi za jeden z najdoskonalszych owoców polskiego prawoznawstwa. W związku z tą rocznicą autor podjął badania nad procesem kodyfikacji prawa prywatnego w okresie II RP. Celem opracowania jest podsumowanie i usystematyzowanie ustaleń polskiego prawoznawstwa w zakresie udziału prawników poznańskich w procesie ujednolicania prawa zobowiązań. W opracowaniu czytelnik odnajdzie obszerny przegląd bibliograficzny dotyczący zagadnienia, informacje na temat poznańskich prawników uczestniczących w pracach Komisji Kodyfikacyjej RP oraz funkcjach jakie w niej pełnili. | 39 |
Obraz ojca i syna w „Leśniku” Marii Kuncewiczowej Artykuł poświęcony jest wizerunkom dwóch postaci ojca i syna w powieści Marii Kuncewiczowej „Leśnik”. W wyekscerpowanych z tekstu źródłowego kontekstach uwzględniono znaczenie różnorodnych środków językowych tworzących obrazy prezentowanych bohaterów.
Zwrócono także uwagę na wykorzystany przez pisarkę relatywny sposób postrzegania zarówno ojca i syna, zgłębione psychologicznie opisy ich przeżyć, stylizację ich wypowiedzi, co uczyniło omawiane postaci wielowymiarowymi, przemawiającymi do czytelnika swoją autentycznością. | 22 |
Dlaczego (auto)biografie? Literatura dokumentu osobistego kiedyś i dziś Niniejszy tekst jest przeglądem sposobów definiowania autobiografii i biografii oraz ukazywania specyfiki każdego z gatunków pisarstwa osobistego. Owe przypomnienia służą wskazaniu punktów stycznych, a także eksponowaniu wzajemnych zależności pomiędzy pokrewnymi tekstami. Teorie (auto)biograficzne, np. Małgorzaty Czermińskiej, Phillipe’a Lejeune’a, Georga Mischa, połączone z teoretycznymi ujęciami biografii Jerzego Jarniewicza, Lucyny Marzec, Michała Pawła Markowskiego, uzupełnione o komponent genderowy, niepomijające również specyfiki listów jako gatunku mocniej związanego z autobiograficznością niż biograficznością, posłużyły do wskazania powodów stałej atrakcyjności literatury dokumentu osobistego. Ponadto, dzięki uwzględnieniu narracyjnych teorii tożsamości, spróbowano scharakteryzować możliwe konstrukcje podmiotu (auto)biograficznego. Tekst jest fragmentem wykładu inauguracyjnego wygłoszonego podczas otwarcia Pracowni Badań Biografii i Autobiografii na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. | 16 |
O potrzebie i możliwościach zintegrowanego nauczania geometrii wykreślnej, grafiki komputerowej i rysunku technicznego W referacie autor proponuje zintegrowanie treści nauczania trzech przedmiotów: geometrii wykreślnej, grafiki komputerowej (CAD) oraz rysunku technicznego w obrębie jednego przedmiotu, któremu stawia się za cel nauczenie zasad definiowania oraz przedstawiania w zapisie graficznym postaci geometrycznej obiektów przestrzennych. Podano przesłanki, które przemawiają za integracją oraz scharakteryzowano jej prognozowane efekty. W programie zintegrowanego przedmiotu należy: − od początku odwoływać się do realiów działalności inżynierskiej, − w chronologii nauczanych treści uwzględnić gradację stopnia ich trudności oraz przydatności w działalności inżynierskiej. − w podbudowie teoretycznej przedmiotu uwzględnić specyfikę metod grafiki komputerowej, − respektować komputer jako dominujące współcześnie narzędzie pracy, − osadzić problematykę projektowania struktury przestrzennej w zagadnieniach modelowania geometrycznego jako nadrzędnych w stosunku do zagadnień zapisu graficznego, | 17 |
Ontologia cyberprzestrzeni W artykule przedstawiono podstawy ontologii cyberprzestrzeni oraz
propozycje ujęcia jej istoty jako megasieci i systemu złożonego oraz
koncepcję ewolucji cyberprzestrzeni. | 7 |
Ocena plastycznego płynięcia oraz mikrostruktury stali Orvar Supreme w podwyższonej temperaturze Wyznaczone właściwości reologiczne badanego materiału w postaci krzywych zależności naprężenia od odkształcenia są bogatym źródłem informacji na temat procesów wynikających z mechanizmu odkształcenia plastycznego, procesów umocnienia, a także zjawisk aktywowanych cieplnie takich, jak zdrowienie i rekrystalizacja dynamiczna. Wiedza płynąca z prawidłowej interpretacji krzywych umocnienia jest podstawą do optymalnego projektowania procesów kształtowania metali na ciepło i gorąco. Celem pracy była ocena plastyczności stali Orvar Supreme w podwyższonej temperaturze pod kątem możliwości wykonania wykroju w matrycy z tej stali metodą wgłębiania na gorąco. Na wytoczonych próbkach typu Rastigajewa zrealizowano próby ściskania przy temperaturach od 800°C do 1040°C. W celu zminimalizowania wpływu tarcia pomiędzy próbką a kowadłami zastosowano specjalną mieszaninę proszków PbO + 5% B2O3. Badania przeprowadzono ze stałą prędkością ruchu trawersy maszyny wytrzymałościowej (30 mm/min) do wartości odkształcenia logarytmicznego ok. ε = 0,6. W efekcie wykazano istnienie minimum oporu plastycznego przy temperaturze 840°C. Badania za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego pozwoliły określić mikrostrukturę stali, którą tworzył ferryt przy temperaturze 840°C oraz martenzyt w przypadku próbek ściskanych przy temperaturze 1040°C. Wykonano pomiary twardości na przekrojach próbek po ściskaniu oraz próbek poddanych wgłębianiu na gorąco. Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono, że możliwe jest wykonanie matryc kuźniczych o wymaganej twardości metodą wgłębiania na gorąco, także z bezpośrednim hartowaniem w oleju po wgłębianiu. | 23 |
Analiza stanu obecnego i kierunków rozwoju rolniczych spółdzielni produkcyjnych w Polsce po przystąpieniu do Unii Europejskiej W artykule przedstawiono ideę i istotę rolniczych spółdzielni produkcyjnych (RSP) oraz dokonano charakterystyki tych podmiotów ze względu na przedmiot działalności, stan ilościowy i przestrzenne rozmieszczenie w Polsce. Dokonano również przeglądu modeli spółdzielczości rolniczej w wybranych krajach Unii Europejskiej oraz wskazano możliwości ich adaptacji do polskich warunków. W opracowaniu opisano również szanse rozwoju działalności rolniczych spółdzielni produkcyjnych wynikające z przynależności do grup producentów rolnych. | 3 |
Wybitni trenerzy medalistów olimpijskich - absolwenci Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu W artykule przedstawiono sylwetki 11 wybitnych trenerów absolwentów poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego: Michała Brzuchalskiego, Janusza Czerwińskiego, Mariana Drażdżewskiego, Krzysztofa Kisiela, Pawła Kowalskiego, Tomasza Andrzeja Kryka, Sławomira Nowaka, Czesława Szulca, Wernera Urbańskiego, Marcina Witkowskiego i Aleksandra Wojciechowskiego. Wiedza uzyskana w trakcie studiów z zakresu teorii treningu sportowego i przygotowania do uczestnictwa w zawodach sportowych pozwoliła im szkolić z sukcesami wielu reprezentantów Polski i innych krajów, tak w startach olimpijskich, jak i na mistrzostwach świata i Europy oraz w innych imprezach sportowych wysokiej rangi. Są wśród tych sportowców przedstawiciele lekkiej atletyki, pływania, żeglarstwa, kajakarstwa, wioślarstwa i piłki ręcznej. | 29 |
Dysponowanie zespołami ratownictwa medycznego wezwanymi do chorych z problemami kardiologicznymi Wprowadzenie i cel pracy. Akty prawne dedykowane dyspozytorom medycznym nie precyzują rodzaju wezwań, do których powinni zadysponować określony typ zespołów ratownictwa medycznego (podstawowy zespół ratownictwa medycznego – ZRM P; specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego – ZRM S) lub odmówić wyjazdu. Ze względu na inny zakres medycznych czynności ratunkowych dysponowanie przekłada się na czas i rodzaj udzielonej pomocy.
Celem pracy było określenie, czy rodzaj wezwania ma wpływ na decyzję dyspozytora o rodzaju ZRM realizującego dane zlecenie.
Materiał i metody. Przeanalizowano 1560 kart medycznych czynności ratunkowych (KMCR) z 2012 r. z grupy „Problemy kardiologiczne” wg Systemu Wspomagającego Dowodzenie (SWD), ZRM S i P stacjonujących w 2 lokalizacjach, w każdej 1 ZRM S i P, w jednej 2 miesiące był dodatkowy ZRM P. Zgłaszane dolegliwości, objawy, schorzenia pogrupowano na kategorie objawowe: ból w klatce piersiowej, zaburzenia rytmu, zmiany ciśnienia tętniczego, zaburzenia świadomości, duszność, inne. Określono, ilu chorych podało 1, 2 lub 3 i więcej powodów wezwania ZRM, przeanalizowano częstość poszczególnych objawów.
Wyniki. Wybrane ZRM zrealizowały ogółem 13 715 wyjazdów, podstawowe – 7254, specjalistyczne – 6461. 1560 dotyczyło grupy „Problemy kardiologiczne” (11,4%). 556 wyjazdów (8%) – ZRM P, 1004 (16%) – ZRM S. 784 osoby (50%) zgłosiły 1 dolegliwość, 644 pacjenci (41%) – 2, a 132 chorych (9%) – 3 i więcej powodów wezwania. Zgłoszono 2468 dolegliwości. Do 83% zleceń z 3 dolegliwościami, 67% z dwoma i 59% z jednym zadysponowano ZRM S. Ból w klatce piersiowej zgłosiło 56% chorych ZRM P i 69% – S. W pozostałych kategoriach dysponowanie obu typami ZRM było podobne.
Wnioski. Rodzaj wezwania miał wpływ na wybór zadysponowanego ZRM. W schorzeniach o podłożu kardiologicznym, o potencjalnie wieńcowym charakterze oraz do prawdopodobnie cięższego stanu pacjenta – więcej niż 2 objawy – częściej dysponowano ZRM S. | 26 |
Komiks w perspektywie edukacyjnej, czyli o formalnej budowie komiksu Komiks nie zawsze kojarzy się jako gatunek artystyczny popularny w przekazywaniu wiedzy młodym odbiorcom. Jest często traktowany jako lektura przede wszystkim o walorach estetyczno-ludycznych. Zainteresowanie badaczy, zajmujących się książkami posługującymi się ikonotekstem (składającymi się z obrazu i tekstu), kieruje się raczej ku książkom obrazkowym, które uważane są za artefakty posiadające zarówno walory artystyczne, jak i pedagogiczno-edukacyjne (zob. m.in. Cackowska 2017). Uwaga niniejszego artykułu skupia się na komiksie i jego budowie formalnej oraz elementach poetyki. Analizie poddane zostały cechy takie jak: sekwencyjność, ikonotekstowość, narracyjność i dialogowość. Dzięki zastosowaniu metody polegającej na analizie zarówno warstwy werbalnej, jak i wizualnej udało się zauważyć potencjał komiksu jako medium edukacyjnego dla młodych odbiorców, które w atrakcyjny sposób może przekazywać wiedzę niedorosłym czytelnikom. Komiks bowiem wpisuje się w trendy współczesnej kultury opartej w dużej mierze na wizualności. Opisywany gatunek artystyczny jest także wartościowy jako medium ułatwiające alfabetyzację wizualną i pomagające rozwijać krytyczną lekturę, a także szczegółową obserwację obrazów o różnym stopniu skomplikowania. | 42 |
Przestrzeganie zasad moralnych w działalności politycznej powinnością sumienia Życie obywatela to - przynajmniej z chrześcijańskiego punktu widzenia - droga, która prowadzi do Boga. Można na niej spotkać co najmniej dwie niewykluczające się rzeczywistości: polityczną i religijną. Chrześcijanin winien angażować się w życie polityczne, a jednocześnie postępować zgodnie z właściwym systemem moralnym. Całą działalność polityczną trzeba pojmować w kategoriach moralnych, ponieważ w jej centrum znajduje się zawsze człowiek i jego działanie, które może być tak dobre, jak i złe. Nie wolno uprawiać polityki według zasad ideologii skuteczności i sukcesu bez liczenia się z wartościami ogólnoludzkimi i prawami moralnymi. Przestrzeganie zasad etycznych w obrębie polityki jest gwarancją właściwego funkcjonowania państwa oraz zabezpieczenia praw jednostki. Zdając sobie sprawę z możliwych zagrożeń w dziedzinie polityki, należy mówić o potrzebie formacji moralnej wszystkich pełniej uczestniczących w życiu politycznym. Formacja ta jest konieczna, aby przenikać świat polityki duchem służby na rzecz dobra wspólnego. | 40 |
Mieszaniny neonowe w nurkowaniu saturowanym. Cz.II Mieszaniny tlen-neon-75. Neox-75 Praca dotyczy mieszanin tlenowo-neonowo-helowych, NEOX-75. W pracy obliczono własnosci fizyczne mieszanin NEOX-75, opracowano równania regresji, opisujace własnosci fizyczne mieszanin w funkcji cisnienia, temperatury oraz molowego udziału neonu. Równania regresji wykorzystano do rozwiazania równania komfortu cieplnego, w efekcie czego obliczono temperature komfortu cieplnego wewnatrz obiektu hiperbarycznego. W pracy przedstawiono równie wykresy i-t, sporzadzone w układzie entalpia własciwa mieszaniny NEOX-75 - temperatura bezwzgledna mieszaniny oraz wykresy i-X , sporzadzone w układzie entalpia własciwa mieszaniny - stopien zawilenia mieszaniny. Przestawione wykresy maja istotne znaczenie przy analizie warunków mikroklimatu w srodowisku hiperbarycznym. | 2 |
Charakterystyka odpadu po pirolizie opon oraz analiza jego potencjalnego wykorzystania Szacuje się, że ilość zużytych opon samochodowych na terenie Unii Europejskiej w roku 2016 wynosiła 3 515 000 Mg, co niewątpliwie stanowi problem z punktu widzenia inżynierii i ochrony środowiska. Alternatywą do składowania tego odpadu na wysypiskach jest poddanie go procesowi pirolizy. W wyniku rozkładu termicznego uzyskuje się wartościowe pod względem kaloryczności produkty (frakcja olejowa oraz gazowa), a także stałą pozostałość, która ze względu na skład i właściwości może zostać przetworzona na wysokiej jakości sorbent węglowy. W tym celu stosowane są różne metody modyfikacji pirolizatu, zarówno polegające na aktywacji fizycznej, jak i chemicznej. W niniejszym artykule przedstawiono charakterystykę stałej pozostałości po pirolizie opon gumowych przebiegającej w temperaturze około 400°C, która obejmowała analizę składu chemicznego (XRF oraz IR), charakterystykę mineralogiczną (XRD, SEM-EDS) oraz teksturalną. Dodatkowo w celu aktywacji próbkę poddano działaniu azotu w temperaturze 550°C. Analiza mineralogiczna wykazała, że dominującym składnikiem mineralnym jest węgiel. Ponadto zaobserwowano obecność kwarcu, kalcytu i sfalerytu. Analiza składu chemicznego sugeruje, że ze względu na wysoką zawartość węgla (ok. 80% mas.) istnieje możliwość otrzymania sorbentu węglowego z analizowanego odpadu. Jednak dotychczasowe badania, które miały charakter wstępny, nie pozwoliły na otrzymanie materiału stanowiącego substytut węgla aktywnego, ponieważ zastosowana modyfikacja w niewielkim stopniu zwiększyła powierzchnię właściwą BET, która osiągnęła wartość około 85 m2/g. Na podstawie analizy rozkładu i wielkość porów badanych 2 próbek stwierdzono, że jest on homogeniczny/modalny o charakterze mikro-/mezoporowatym, zaś kształt pętli histerezy sugeruje na obecność porów typu „butelkowego”. Ze względu na stosunkowo wysoką zawartość cynku w składzie odpadu (ok. 4% mas.) należałoby również rozważyć możliwość odzysku tego pierwiastka. | 23 |
Wybrane typy gier słowotwórczych w tekstach Kabaretu Moralnego Niepokoju Artykuł stanowi próbę ukazania słowotwórczych gier językowych w tekście kabaretowym. Analizie został poddany materiał wyekscerpowany ze skeczy Kabaretu Moralnego Niepokoju. Przedstawiono klasyfikację mechanizmów słowotwórczych, które mogą przyczyniać się do powstania efektu komicznego, przy czym skupiono się na omówieniu rzadziej podejmowanych w literaturze przedmiotu zjawisk, tzn.: grupowaniu i nagromadzeniu struktur reprezentujących ten sam model słowotwórczy lub leksemów tworzących rodzinę słowotwórczą, uwypukleniu struktury słowotwórczej, reinterpretacji etymologicznej, grach z wykorzystaniem skrótowców, metasłowotwórstwie. Pominięto opis neologizmów i kontaminacji. Przeprowadzona analiza pokazała, jak wieloma środkami słowotwórczymi dysponują twórcy kabaretu oraz jak różne funkcje mogą one pełnić. Służą one przede wszystkim osiągnięciu komizmu, ale także uzyskaniu efektów stylizacyjnych czy nadaniu tekstowi ekspresji | 16 |
Montaż rzeczywistości – o Pasażach Waltera Benjamina Recenzja ksiązki W. Benjamina, Pasaże, red. R. Tiedemann, przeł. I. Kania, posłowiem opatrzył Z. Bauman, Kraków 2005. | 22 |
Znajomość wymogów wzajemnej zgodności (cross-compliance) wśród rolników z województwa świętokrzyskiego W niniejszej publikacji została dokonana ocena wdrażania, a także przestrzegania wymogów wzajemnej zgodności (cross-compliance) w grupie 260 rolników, prowadzących gospodarstwa na terenie województwa świętokrzyskiego. Badania zrealizowano w pierwszym kwartale 2012 roku przy użyciu metody wywiadu kierowanego za pomocą kwestionariusza wywiadu. Badania wykazały, że poziom wiedzy, jaką reprezentują świętokrzyscy producenci rolni jest niewystarczający i wymaga natychmiastowego uzupełnienia w wielu obszarach tematycznych. | 11 |
Krakowska wersja Janowskiego "Miraculum" - orginał czy kopia? W dotychczasowych badaniach nad historią religijną ośrodku kultowego w Janowie Lubelskim przyjmowano, że rękopis obecnie znajdujący się w Archiwum Prowincjalnym Ojców Dominikanów w Krakowie stanowi oryginalne Miraculum spisywane od 1670 r. Tezę tę oparto na podobieństwie (choć twierdzono, że identyczności) treści rękopisu krakowskiego i janowskich. Nie uwzględniono w badaniach, czasu wywiezienia rękopisu znajdującego się obecnie w Krakowskie, które nastąpiło około 1840 r. W 1845 r. wykonano kopię z rękopisu znajdującego się ówcześnie w janowskim konwencie dominikanów, a z niej kolejne (zachowane) kopie. Znajdowanie się rękopisu krakowskiego już na początku latach czterdziestych XIX w. poza konwentem janowskim wyklucza możliwość wykonania zeń kopii w 1845 r. Rękopis krakowski nie jest w świetle ustaleń chronologicznych oryginałem janowskiego Miraculum, tylko kopią wykonaną po 1802 r. | 22 |
Wybrane zagadnienia nowoczesnej architektury górskiej Lata 1960-1970 w okresie coraz większego kryzysu "pudełkowej", górskiej architektury modernistycznej w architekturze światowej i polskiej były możliwością rozwoju dla ambitnych młodych projektantów, podejmujących wyzwania w dobie ówczesnego socjalizmu. Pojawiła się i rozwinęła tzw. architektura późnego modernizmu. Zapowiadała ona przyszłą przemianę, która doprowadziła do postmodernizmu. | 5 |
Zabezpieczenie głębokich wykopów w sąsiedztwie obiektów zabytkowych na budowie Muzeum Śląskiego w Katowicach Artykuł przedstawia zagadnienia związane z projektowaniem i wykonawstwem robót geotechnicznych służących zabezpieczeniu głębokiego wykopu wraz z przylegającymi do niego modernizowanymi obiektami zabytkowymi. W tekście starano się w możliwie kompleksowy sposób przekazać złożoność i wielowątkowość procesu aktywnego projektowania oraz obserwacji stopnia współgrania projektu i wykonawstwa przez rozbudowany, wieloaspektowy system monitoringu. | 23 |
Satysfakcja pacjentów z pielęgniarskiej opieki przedoperacyjnej Wstęp. Istotnym elementem zarządzania jakością w zakładach opieki zdrowotnej stał się pomiar satysfakcji pacjenta z otrzymanych świadczeń medycznych. Badanie satysfakcji pacjenta jest badaniem subiektywnych ocen pacjenta opartych na indywidualnym doświadczeniu, wymaganiach i oczekiwaniach. Dla pacjenta jakość usług medycznych zależy od kwalifikacji lekarzy i pielęgniarek, od przebiegu procesu terapeutycznego oraz od poprawy stanu zdrowia. Pacjent ocenia respektowanie praw pacjenta, postawę personelu, proces pielęgnowania, dostępność i warunki udzielania świadczeń, wygodę korzystania ze świadczeń, sprawność organizacyjną w udzielaniu świadczeń oraz uzyskane efekty zdrowotne. Cel. Celem badań jest poznanie i analiza poziomu satysfakcji pacjenta z przedoperacyjnej opieki pielęgniarskiej. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w Specjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim w Ciechanowie. Grupę badaną stanowiło 60 pacjentów będących w okresie przedoperacyjnym przebywających w 4 oddziałach zabiegowych. Dla wykonania badań wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z użyciem kwestionariusza ankiety własnej konstrukcji. Wyniki. Na podstawie wykonanych badań stwierdzono, że pacjenci będący w okresie przedoperacyjnym prezentują wysoką satysfakcję z opieki pielęgniarskiej świadczonej w oddziale szpitalnym. Na poziom satysfakcji pacjentów wpływają określone czynniki socjodemograficzne. Wnioski. 1. Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej przedoperacyjnej jest wyższa w grupie mężczyzn niż w grupie kobiet. 2. Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej przedoperacyjnej jest wyższa w grupie osób będących w związku małżeńskim jak i będących w stanie wolnym w porównaniu z grupą osób owdowiałych. 3. Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej przedoperacyjnej jest wyższa wśród osób mieszkających na wsi w porównaniu z grupą osób mieszkających w mieście. 4. Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej przedoperacyjnej jest jednakowo wysoka wśród osób mających jako źródło dochodu stałą pracę jak i wśród osób mających okresową pracę lub osób, których źródłem utrzymania jest emerytura. | 26 |
Wykorzystanie wskaźnika stabilności obszarowej zlewni do analizy wybranych cech odpływu i transportu fluwialnego na przykładzie Sufragańca i Silnicy (Kielce) W pracy wykazano przydatność wskaźnika stabilności obszarowej zlewni (us ), jako wieloelementowego miernika określającego złożoność systemu zlewni (m.in. użytkowanie ziemi, stopieńantropopresji i system drenażu), do analizy wybranych cech odpływu i transportu fluwialnego w warunkach zróżnicowanego zagospodarowania małych zlewni na przykładzie zlewni Sufragańca i Silnicy położonych w dużej części na obszarze miasta Kielce. Wskaźnik ten w zlewniach cząstkowych Sufragańca i Silnicy, o stosunkowo małej antropopresji, kształtował się w granicach od 1669 do 931, a w zurbanizowanych od 68 do 80. Analiza statystyczna wykazała, że wskaźnik us osiągnął wysokie, istotne statystycznie związki między charakterystycznymi odpływami jednostkowymi w zakresie wartości wysokich (NWq, SWq i WWq), średnimi wartościami koncentracji materiału rozpuszczonego (Cd) i zawiesiny (Cs) oraz wskaźnikiem chemicznej (ld) i mechanicznej (ls) denudacji jednostkowej. Jego wartość w granicach 400-500, określona na podstawie przegięcia linii wykresów, wskazuje na znaczącą wówczas utratę stabilności obszarowej badanych zlewni. Omawiany wskaźnik może być wykorzystywany w modelach hydrologicznych, a także podczas analiz wybranych cech odpływu i transportu fluwialnego w małych zlewniach o zróżnicowanym zagospodarowaniu. | 41 |
Między twarzą a japońską maską Między twarzą a japońską maską | 15 |
Idea humanizacji gospodarki według Gaudium et spes w wybranych rozwiązaniach organizacji przedsiębiorstw W artykule postawiono sobie za cel ukazanie na przykładzie wybranych rozwiązań organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstw związków z ideą humanizacji gospodarki postulowaną w konstytucji soborowej Gaudium et spes. Po zarysowaniu ujęcia zagadnień gospodarczych w tym dokumencie autor wykazuje na przykładzie koncepcji Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw oraz Planu Pracowniczej Własności Akcji zastosowanie rozwiązań korespondujących z ideami zawartymi w Gaudium et spes. | 33 |
Komplementarność źródeł informacji o produktach trwałego użytku Współcześni konsumenci są coraz lepiej poinformowani o interesującej ich ofercie, a przed podjęciem decyzji o zakupie gromadzą informacje z różnych źródeł. Celem artykułu jest identyfikacja zjawiska komplementarności pomiędzy źródłami informacji o ofercie dostępnymi dla nabywcy dóbr trwałych. Specyfika tej kategorii produktów powoduje, że proces poszukiwania informa-cji o dostępnej na rynku ofercie nabiera szczególnego znaczenia dla przebiegu całego procesu zaku-powego, jak również dla zachowania pozakupowego konsumenta. Autorka wykorzystała wyniki bada-nia ilościowego zrealizowanego w 2014 roku na próbie 418 respondentów; zastosowano analizę czynnikową dla zidentyfikowania związków komplementarnych pomiędzy źródłami oraz podkreślenia silnej niezależności, jaką cechuje się nieformalne źródło w postaci opinii znajomych o ofercie. | 31 |
Przepławki ryglowe jako element przywrócenia ciągłości korytarza ekologicznego rzek silnie zmienionych W ostatnich dziesięcioleciach w wyniku regulacji rzek i przegradzania dolin
rzecznych nastąpiły niekorzystne zmiany w hydromorfologii koryt rzecznych
[Bartnik, 2006]. Zwiększenie retencji wodnej i wykorzystanie hydroenergetyczne
rzek, które pociąga za sobą budowę nowych obiektów hydrotechnicznych wymaga
nowego spojrzenia na ciągłość korytarza rzecznego.
Zgodnie z RDW „silnie zmieniona część wód oznacza część wód powierzchniowych,
których charakter został znacznie zmieniony na skutek fizycznego
oddziaływania człowieka […]” [Dyrektywa 2000/60/WE]. W silnie zmienionych
częściach wód należy dążyć do osiągnięcia dobrego potencjału
ekologicznego wód. Nastąpić to może poprzez budowę lub przebudowę budowli
wodnych w sposób umożliwiający odpowiednie warunki migracji i życia dla ryb
i innych organizmów wodnych.
Celem pracy jest wyznaczenie dopuszczalnych wymiarów konstrukcji
przepławki ryglowej spełniające kryteria biologiczne ryb w zlewni rzeki Skawy.
W tym celu zostały przeprowadzone pomiary laboratoryjne na fizycznym modelu
przepławki ryglowej. Na podstawie badań modelowych przepławki ryglowej określono
warunki stabilności biologicznej: przepływu, prędkości wody, napełnienia
i dyssypacji objętościowej. | 5 |
Mieszaniny neonowe w nurkowaniu saturowanym. Cz. I Neon, mieszaniny tlenowo-neonowe Neox Przedstawiona praca jest fragmentem większego opracowania, dotyczącego neonowych mieszanin oddechowych NEOX, NEOX-75 oraz NEOQUAD zaliczanych do mieszanin eksperymentalnych, stosowanych w nurkowaniu saturowanym. Pierwsza część pracy dotyczy mieszanin tlenowo-neonowych NEOX. W tej części pracy podanie zostanie charakterystyka neonu wraz z równaniami regresji, opisującymi własności fizyczne neonu. Następnie zostaną obliczone własności fizyczne mieszaniny, a uzyskane wyniki zostaną wykorzystane do opracowania równań regresji, opisujących własności fizyczne mieszanin NEOX w zależności od ciśnienia, temperatury oraz molowego udziału neonu. Przedstawione zostanie również graficzne odwzorowanie równań regresji. Równania regresji, opisujące własności fizyczne mieszanin NEOX wykorzystane zostaną do rozwiązania równania komfortu cieplnego za pomocą, którego określa się temperaturę komfortu cieplnego wewnątrz komory hiperbarycznej. Rozwiązanie równania komfortu cieplnego dla środowiska hiperbarycznego, którym wykorzystywane są mieszaniny NEOX przedstawione zostanie w formie graficznej. W pracy przedstawione zostaną również wykresy i -T, sporządzone w układzie entalpia właściwa mieszaniny NEOX -temperatura bezwzględna oraz wykresy i-X, sporządzone w układzie entalpia właściwa mieszaniny NEOX - stopień zawilżenia mieszaniny NEOX. Przestawiane wykresy mają istotne znaczenie przy analizie warunków mikroklimatu w środowisku hiperbarycznym. | 23 |
Badanie zarządzania zasobami ludzkimi w aspekcie bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia w przedsiębiorstwie cz.2 W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w 73 przedsiębiorstwach, a dotyczących zarządzania zasobami ludzkimi w aspekcie bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia. Dla celów analizy dokonano podziału przedsiębiorstw na przedsiębiorstwa o dobrym, średnim i słabym poziomie ZZL. W badaniach uwzględniono stosowanie w przedsiębiorstwach rekompensat z tytułu pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych, bodźców materialnych i niematerialnych zachęcających pracowników do pracy bez wypadków oraz środków motywujących w celu zapewnienia czystości, porządku lub odpowiedniej organizacji pracy na stanowisku pracy, a ponadto podstawy stosowania bodźców, sankcji lub środków przymuszających. | 27 |
Problematyka lokalizacji parkingów wielopoziomowych na osiedlach mieszkaniowych z wielkiej płyty Rozwój transportu spowodował wzrost liczby samochodów osobowych. Zjawisko to przyczyniło się do pogłębienia problemów z parkowaniem w miastach oraz na osiedlach mieszkaniowych z wielkiej płyty. Coraz więcej osiedli boryka się z problemami związanymi z nadmierną liczbą pojazdów parkujących przy blokach. Fakt ten przyczynia się do: pogorszenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, zastawiania dróg pożarowych, chodników i terenów zielonych, zmniejszając tym samym jakość życia mieszkańców. Artykuł ma na celu omówienie wybranych dróg postępowania przez podmioty odpowiedzialne za politykę parkingową w miastach. Rozwiązania są różne i zależne od kryterium, jakim jest czas. W perspektywie krótkookresowej działania polegają na przejmowaniu otwartych przestrzeni, często terenów zielonych, placów zabaw, na tereny pod budowę parkingów jednopoziomowych oraz parkingów przyblokowych. Wśród inicjatyw długookresowych wymienia się budowę parkingów wielopoziomowych, przy równoczesnym ograniczaniu liczby miejsc parkingowych na osiedlach. Do korzyści z uwalniania osiedli mieszkaniowych z pojazdów, należą: poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym, zmniejszenie zanieczyszczeń oraz odzyskiwanie terenów rekreacyjnych na potrzeby dzieci, młodych i starszych osób. | 23 |
Zmienność termicznej zimy w Polsce w latach 1960-2015 Przedstawiono terminy i czas trwania termicznej zimy, opracowanych dwiema
metodami, na podstawie średnich miesięcznych oraz średnich dobowych wartości temperatury powietrza.
Dane pochodziły z 36 stacji IMGW-PIB i obejmowały miesiące od października do kwietnia z lat
1960/61 do 2014/15. Wykazano, że terminy początku termicznej zimy, wyznaczone na podstawie średniej
miesięcznej temperatury powietrza, są o około 3 tygodnie późniejsze, a terminy końca o około 3
tygodnie wcześniejsze niż pierwszego i ostatniego okresu zimowego. W efekcie czas trwania termicznej
zimy w ujęciu klasycznym jest nawet o ponad miesiąc krótszy niż potencjalny okres występowania
dni zimowych. Oba zastosowane kryteria, średnie miesięczne i średnie dobowe, ujawniły bardzo dużą
zmienność warunków termicznych w chłodnej porze roku. W charakteryzowanym 55-leciu tylko
w dwóch stacjach, w Suwałkach i Białymstoku, termiczną zimę rejestrowano każdego roku. Niemal
w całym kraju zdarzały się natomiast zimy termiczne przerywane okresami ociepleń. Jednak na przeważającym
obszarze Polski ich częstość nie przekraczała 10%, nieco częściej występowały w części
środkowej i południowo-zachodniej. Zmienność dat początku i końca zimy termicznej oraz okresu
zimowego w analizowanym okresie nie wykazuje statystycznie istotnych zmian. Stwierdzono natomiast
niewielką tendencję do skracania termicznej zimy (19 stacji) oraz liczby dni zimowych (11 stacji). | 45 |
Koncepcja foresight w kontekście zrównoważonego rozwoju Celem artykułu było wykazanie zgodności podstawowych założeń koncepcji foresight z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz przedstawienie statystyki projektów foresight realizowanych w Polsce w odniesieniu do zgodności z założeniami zrównoważonego rozwoju. W artykule przeprowadzona została analiza 23 projektów foresight zrealizowanych w Polsce. | 39 |
Organizacyjno-finansowe mechanizmy rozwoju gospodarki innowacyjnej W artykule przedstawiono współczesne aspekty rozwoju gospodarki innowacyjnej, pokazano strukturę handlu zagranicznego w zakresie usług związanych z działalnością naukową i źródeł finansowania działalności innowacyjnej na Ukrainie. Wskazano główne kierunki bodźców fiskalnych dla rozwoju innowacji oraz zalety klastra, jako formy innowacyjnego rozwoju gospodarki narodowej. | 39 |
Opinie polskich rolników i mieszkańców wsi dotyczące Wspólnej Polityki Rolnej przed i po 2004 roku Opracowanie stanowi próbę prezentacji i oceny zmian opinii rolników i mieszkańców wsi na temat: wejścia Polski w struktury UE, oddziaływania Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na obszary wiejskie, stanowiska polskiego rządu w odniesieniu do negocjacji warunków i implementacji zasad WPR, a także obaw związanych z akcesją i funkcjonowaniem rolnictwa w strukturach zjednoczonej Europy. Na potrzeby opracowania wykorzystano wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych (ISP) z 1999 roku oraz wyniki badań własnych z okresu od czerwca do sierpnia 2012 roku. Zebrane informacje świadczą o tym, iż w ciągu ostatniej dekady postawa rolników i mieszkańców wsi względem Unii Europejskiej (UE) i jej finansowych instrumentów wsparcia uległa ewolucji, z pozycji skrajnego sceptycyzmu do umiarkowanego euroentuzjazmu. | 37 |
Wybrane metody profilaktyki stresu wśród personelu medycznego psychiatrycznej opieki zdrowotnej Nawiązując do wcześniejszej publikacji („BP” nr 2/2018), poświęconej przyczynom stresu w pracy personelu medycznego psychiatrycznej opieki zdrowotnej, w tym artykule przedstawiono wybrane metody profilaktyki stresu w pracy, odnoszące się do podstawowych źródeł stresu w tej grupie zawodowej: wymagań emocjonalnych i agresji ze strony pacjentów. Zaproponowano również przykłady metod ukierunkowanych na promocję zdrowia. | 27 |
Równowaga sił jako kategoria analityczna sytuacji geopolitycznej wybranych państw nowej Europy Wschodniej Celem artykułu był opis i ocena sytuacji geopolitycznej wybranych państw nowej Europy Wschodniej z punktu widzenia równowagi sił jako kategorii analitycznej. Do tych państw należą Białoruś, Mołdawia i Ukraina. Struktura wewnętrzna artykułu składa się z następujących punktów: omówienie pojęcia równowagi sił i pozycji wybranych państw nowej Europy Wschodniej, następnie zostały zaprezentowane strategie polityczne najważniejszych geostrategicznych, czyli Federacji Rosyjskiej, UE, USA i ChRL wobec państw tego subregionu i ocena w jakim zakresie polityka tych mocarstw odwołuje się do kategorii równowagi sił. Z przeprowadzonej analizy wynika, że teoria równowagi sił wciąż może być użytecznym narzędziem badawczym do oceny polityki wielkich mocarstw. Potwierdzona została również teza, że terytoria zajmowane przez Białoruś, Mołdawię i Ukrainę są ważnym obszarem z punktu widzenia geopolitycznego. Dla większości graczy strategicznych kluczowym państwem tego subregionu jest Ukraina. Spośród analizowanych mocarstw tylko Rosja chce dokonać zmiany układu sił i przejąć kontrolę na całym obszarem subregionu. Pozostali gracze geostrategiczni chcieliby zachować dotychczasowy układ sił. | 31 |
Spojrzenie na andragogikę i filozofię andragogiki: zarys międzynarodowy – cz. II Niniejsza praca o historii i filozofii andragogiki ograniczona jest w dużej mierze [aczkolwiek z paroma wyjątkami] do chronologicznego przedstawienia historii i towarzyszącej andragogice filozofii, zgodnie z czasem publikacji dokumentów i opisów wydarzeń w angielskiej wersji językowej. Jednak niektóre z prac przedstawiają aspekty wydarzeń i idei, które dotyczą lat i konkretnych kontekstów, wcześniejszych niż te, w których się ukazały. Nie będzie to w związku z tym dokładna historia wydarzeń i filozofii w formie chronologicznej. Pokazany zostanie ogólny zarys zgodnie z latami ukazania się artykułów, książek, komentarzy i wszelkich innych dostępnych publikacji. | 39 |
Zastosowanie skanera laserowego LIDAR w technice ochrony roślin Celem pracy było zweryfikowanie możliwości wykorzystania dwuwymiarowego skanera laserowego LIDAR SICK LMS200 do zbierania trójwymiarowych współrzędnych liczbowych, umożliwiających opisanie przestrzennych cech drzew w sadzie jabłoniowym. Intencją zastosowania takiego skanera w technice ochrony sadów jest zebranie danych liczbowych, umożliwiających sterowanie układem wykonawczym opryskiwacza i lokalne różnicowanie dawki środka ochrony roślin w koronie drzewa. W badaniach laboratoryjnych wykazano, że zalecany w instrukcji obsługi szeregowy port komunikacyjny RS232 ogranicza przepływ danych od LIDAR'u do komputera. Podczas skanowania z prędkością 1 m*s-1 przy zakresie skanowania 100° i rozdzielczości kątowej 1° do komputera przekazywane było 20% danych. Taka ilość danych była wystarczająca do wizualizacji przestrzennej skanowanych drzew w programie STATISTICA 7.0. Prezentowane wyniki stanowią wstępny etap szerszych badań. | 37 |
Potrzeba regulacji zawartości izomerów trans kwasów tłuszczowych w żywności Duże spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych sprzyja rozwojowi chorób serca, miażdżycy czy też cukrzycy. Dotyczy to izomerów trans powstających w trakcie przetwarzania żywności, natomiast izomery występujące naturalnie w żywności nie wykazują tak niekorzystnego działania. W badaniach przeprowadzonych w latach 2004-2006 stwierdzono, że produkty spożywcze znajdujące się na polskim rynku zawierają stosunkowo dużo wytworzonych przemysłowo izomerów trans. Przykłady innych państw wskazują, że zmniejszenie zawartości tych składników w żywności (i tym samym w diecie) można osiągnąć przez odpowiednie regulacje prawne i/lub edukację konsumentów, co prowadzi do presji wywieranej na przemysł spożywczy, której skutkiem jest wprowadzenie na rynek produktów o obniżonej zawartości izomerów trans kwasów tłuszczowych. | 37 |
Wpływ przedłużenia laktacji na poziom i przyczyny brakowania krów Celem badań była analiza wpływu przedłużenia laktacji krów na poziom brakowania, z
uwzględnieniem przyczyn według SYMLEK. Analizowano użytkowość mleczną i przyczyny
brakowania 22 906 krów czarno-białych doskonalonych rasą holsztyńsko-fryzyjską, należących
do populacji aktywnej na Pomorzu i Kujawach, które wycieliły się po raz pierwszy w
2000 i 2001 roku i były użytkowane lub wybrakowane do 2008 roku. Przedłużenie laktacji
ponad 305-dniowy standard skutkowało: 2-krotnym wzrostem udziału krów wybrakowanych
z powodu jałowości i chorób układu rozrodczego, 3-krotnym spadkiem udziału krów
wybrakowanych z powodu chorób wymienia, tendencją do spadku udziału krów sprzedanych
do dalszego chowu, wybrakowanych z powodu niskiej mleczności, chorób i starości. | 52 |
Transseksualizm jako problem diagnostyczny Transseksualizm jest zaburzeniem identyfikacji płciowej. Osoba transseksualna wyraża pragnienie życia i społecznej akceptacji w roli płci przeciwnej niż posiadana płeć biologiczna. Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu klinicznej niezgodności między psychicznym poczuciem płci a budową morfologiczno- -biologiczną (ustaloną badaniami klinicznymi i laboratoryjnymi). Transseksualizm jest najprawdopodobniej spowodowany organicznymi i czynnościowymi zmianami w morfologii jąder podwzgórzowych, które powstały już po chromosomalnej determinacji kierunku rozwoju narządów płciowych. Niestety nie dysponujemy markerami biochemicznymi czy morfologicznymi, które pozwalałyby przyżyciowo potwierdzić charakter tych zmian. Diagnoza wymaga współpracy lekarza dysponującego doświadczeniem ginekologicznym, andrologicznym i endokrynologicznym z psychologiem i psychiatrą. Podstawowym pragnieniem osoby transseksualnej jest uzyskanie przez nią warunków do swobodnej społecznej egzystencji w płci odczuwanej. Konsekwentne uzgodnienie płci somatycznej (cielesnej) z odczuwaną wymaga sądowej korekty zapisów dotyczących płci w akcie urodzenia. Istnieje więc potrzeba ujednolicenia standardów diagnostycznych usprawniających rozpoznanie transseksualizmu dla specjalistów zajmujących się diagnostyką i leczeniem tych osób. Miałoby to również wpływ na przyspieszenie postępowania sądowego w celu uzyskania płci metrykalnej bez powoływania dodatkowych biegłych. Autorzy artykułu proponują zmianę nazewnictwa w odniesieniu do osób transseksualnych. Termin „transseksualistka” oznaczałby zespół wrodzonej dezaprobaty płci fenotypowej u kobiety (ZWDPF-K), zaś termin „transseksualista” zespół dezaprobaty płci fenotypowej u mężczyzny (ZWDPF-M). Terminy te obowiązywałyby w dokumentacji lekarskiej i wyznaczałyby kierunek odpowiedniej terapii hormonalnej (dla ZWDPF-M antyandrogeny i estrogeny, a dla ZWDPF-K androgeny). Powszechnie używany termin „transseksualizm” dla tego zaburzenia rozwojowego nic nie mówi o jego charakterze. | 34 |
Uzdatnianie wody kotłowej z zastosowaniem fosforanów oraz Kotaminy C Rozwój nowoczesnej energetyki jest nierozłącznie związany z technologią przygotowania wody dodatkowej do kotłów oraz korygowaniem wody w obiegu cieplnym i chłodzącym. Jakość wody decyduje nie tylko o wskaźnikach ekonomicznych produkcji energii, lecz również wpływa w istotnym stopniu na pewność ruchową i trwałość urządzeń cieplnych. Chociaż przez stosowanie jonitowego demineralizowania wody uzyskuje się obecnie bardzo wysoką jakość wody dodatkowej, to jednak nie udało się dotychczas w pełni zapobiec niszczeniu metalowych elementów kotłów i obiegu zasilającego. Ponieważ dotychczas stosowane środki korekcyjne wykazywały również działanie negatywne, dlatego Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej opracował nowy środek korygujący na bazie amin pod nazwą Kotamina C. W pracy uzasadniono celowość stosowania korekcji wody i pary w obiegu wodno-parowym kotłów parowych walczakowych wysokoprężnych w Elektrociepłowni Białystok. Porównano wskaźniki jakości wody i pary uzyskane przy korekcji fosforanowo-hydrazynowej w latach 1996-1997 oraz przy korekcji kotaminowej w latach 2002-2003. Przedstawiono także porównanie składu jakościowego i ilościowego osadów przed i po wprowadzeniu Kotaminy C. | 14 |
Analiza metod ograniczania błędów określenia położenia powodowanych deformacjami rozkładu pola magnetycznego w systemach nawigacji elektromagnetycznej Systemy nawigacji medycznej umożliwiają dokładne określanie położenia narzędzi medycznych względem ciała pacjenta. Wśród rozwiązań oferowanych na rynku wyróżniają się systemy elektromagnetyczne (EMS – Electromagnetic Systems), które nie wymagają zachowania linii bezpośredniego widzenia (LOS – Line of Sight) między umieszczonym na narzędziu czujnikiem a emiterem (źródłem) pola magnetycznego. Mają one jednak tę wadę, że są wrażliwe na deformacje rozkładu pola magnetycznego powodowane obecnością przedmiotów wykonanych z dobrych przewodników elektrycznych oraz ferromagnetyków. W artykule przedstawiono wyniki analizy wpływów różnych obiektów, mogących zaburzać rozkład pola magnetycznego, na dokładność określania położenia w systemach nawigacji EM z polem wzbudzającym sinusoidalnym i stałym komutowanym. Wskazano również, jak te wpływy ograniczyć. Przedstawione informacje są przeznaczone przede wszystkim dla konstruktorów, lecz mogą być pomocne również dla użytkowników tych systemów. Prezentowane wyniki uzyskano na drodze modelowania i symulacji metodą elementów skończonych (FEM – Finite Element Method). | 9 |
Metamorfozy wyglądu celebrytów jako przedmiot wartościowania w dyskursie polskich portali rozrywkowych Celem badania była próba udzielenia odpowiedzi na pytania: czy i jak często metamorfozy wyglądu celebrytów stają się przedmiotem zainteresowania polskich portali rozrywkowych; z jakich językowych sposobów wartościowania korzystają autorzy omawianych publikacji; jakie zmiany wyglądu znanych osób są uznawane za pozytywne, a jakie za negatywne; czy wizja atrakcyjnego wyglądu wyłaniająca się z omawianych publikacji wpisuje się w założenia ruchu body positivity obecnego w mediach społecznościowych? Metody badań: uznaje się, że nośnikiem wartości i narzędziem służącym ich wyrażaniu jest język. Analizując określone elementy systemu językowego w przekazie, można wnioskować o tym, co jest wartością lub antywartością dla nadawcy komunikatu. Korzystając z tych założeń, przeprowadzono analizę językowej warstwy dyskursu dotyczącego metamorfoz ciała znanych ludzi, widocznego w polskich portalach rozrywkowych. Wyniki i wnioski: poczynione obserwacje pokazały, że pozornie informacyjne przekazy to w rzeczywistości nośniki jednoznacznych ocen. Wskazują i definiują to, co w wyglądzie dobre, i to, co złe. Dość precyzyjnie nakreślona w nich wizja idealnego wyglądu i ciała nie wpisuje się w założenia nurtu promującego akceptację cielesnej różnorodności. Wartość poznawcza: przedstawione wyniki dostarczają wiedzy o obrazie idealnego ciała upowszechnianym aktualnie w portalach rozrywkowych. Wydaje się to istotne, jeśli wziąć pod uwagę dużą liczbę odbiorców omawianych przekazów i przyjąć, że mają one wpływ na kształtowanie obowiązujących kanonów piękna. | 28 |
Stopień zatrzymania gazu w reaktorze pulsacyjnym z przegrodami i bez W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu częstości i ampłitudy drgań ciekłej fazy ciągłej o złożonych własnościach reołogicznych na stopień zatrzymania gazu w modełowym reaktorze pułsacyjnym z przegrodami i bez przegród. | 10 |
Georóżnorodność i walory geoturystyczne Drawieńskiego Parku Narodowego, NW Polska Praca powstała w celu rozpoznania oraz oceny georóżnorodności i geoturystycznej atrakcyjności Drawieńskiego Parku Narodowego (DPN) i jego pojedynczych geostanowisk. Przeprowadzono analizę bonitacyjną obszaru podzielonego na pola podstawowe oraz geostanowisk. Kategorie waloryzacji obszaru obejmowały: rzeźbę terenu, występowanie obiektów kamiennych, wody powierzchniowe i źródła, szczególne walory biologiczne chronione prawem, dostępność dla turysty, wartości kulturowe i dodane. Geostanowiska poddano ocenie pod względem wartości geologicznych i geomorfologicznych (liczba podobnych obiektów, stopień przekształcenia, reprezentatywność, wartość edukacyjna), wartości dodanych (wartości kulturowe i estetyczne) oraz wartości użytkowych (dostępność, widoczność, stopień ochrony, baza turystyczna). Na tle 125 pól podstawowych o niskiej georóżnorodności (cenne walory dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego występują pojedynczo, teren jest trudno dostępny i nie występują wartości dodane) wyróżniono 50 pól o umiarkowanej georóżnorodności. Pola te są położone w sposób nieciągły wzdłuż rzeki Drawy i Płocicznej. Największe ich zgrupowanie występuje w północno-zachodniej, północno-wschodniej i południowej części parku. Najczęściej oceniano je jako średnio atrakcyjne geoturystycznie, gdyż na takich polach interesującym obiektom hydrologicznym z reguły nie towarzyszą najbardziej atrakcyjne walory geomorfologiczne. Elementami zwiększającymi do pewnego stopnia różnorodność obszaru są tu geostanowiska, których głównymi walorami są obiekty dziedzictwa kulturowego i historycznego. Pozostałości dawnego przemysłu świadczą często, choć nie zawsze, o wykorzystywaniu naturalnego zróżnicowania obszaru DPN. Wykorzystywanie rzek, spadków terenu czy materiału skalnego pochodzącego z okolicznych pól sprawia, że stanowiska na pozór antropogeniczne stają się obiektami podkreślającymi i wydobywającymi dziedzictwo geologiczne i geomorfologiczne oraz ukazują zróżnicowanie przyrody nieożywionej. W parku tym szlaki turystyczne poprowadzono wyłącznie wzdłuż najciekawszych miejsc, co powoduje, że turyści nie mają możliwości dotarcia do innych obszarów. Dwa pola – R13 i R14 – odznaczają się dużą georóżnorodnością. Na ich terenie występują nie tylko najcenniejsze walory przyrodnicze, lecz także kulturowe. Zaliczają się do nich: duże, przekraczające 10 m, deniwelacje terenu, więcej niż trzy formy ukształtowania powierzchni terenu, odznaczająca się specjalnymi walorami sieć hydrologiczna oraz prawnie chronione walory biologiczne. Turysta zwiedzający wspomniane pola ma do dyspozycji szlak pieszy, kajakowy oraz konny, może też przemieszczać się szosą. Na obu polach podstawowych jest po kilka, cenionych przez turystów, obiektów paraturystycznych, które podnoszą atrakcyjność regionu, jak np. parkingi, punkty widokowe, pomniki przyrody, rezerwaty, stanowiska wędkarskie itp. Ten niewielki obszar 2 km2 jest bardzo atrakcyjny geoturystycznie, a przewidywany tu wzrost antropopresji wymaga opracowania odpowiednich działań w celu zachowania i ochrony dziedzictwa przyrody nieożywionej. | 35 |
Studenci zagraniczni Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego o jego roli i znaczeniu Autor przybył na KUL z Kanady w 1983 r. na roczny kurs języka i kultury polskiej, a następnie został, aby ukończyć studia historyczne na tej uczelni. Z pozycji świadka stara się przedstawić znaczenie, jakie uczelnia mogła mieć dla różnych studentów zagranicznych w latach 80. ubiegłego stulecia. Studentów tych można podzielić na dwie zasadnicze grupy: uczestników kursów letnich (organizowanych od 1974 r.) oraz – kursów rocznych języka i kultury polskiej (od 1976/77 r.). Byli także regularni studenci studiów dziennych, których stopień doświadczenia tego miejsca – ze względu na dłuższy okres pobytu – był znacznie głębszy od tych tymczasowych, a także KUL miał dla nich większe znaczenie. Doceniali antykomunistyczne oblicze uczelni, jej związki z Janem Pawłem II oraz fakt, że dyplomy KUL-u uznawano za granicą. | 30 |
Przestrzeń Wspólna praktykuje autowywiad Przestrzeń Wspólna jest non-profitową inicjatywą o charakterze seminaryjno-warsztatowym. Zapoczątkowana w maju 2020 roku rozwija się w niehierarchicznie współdzielonej przestrzeni online podczas spotkań raz na dwa tygodnie. Metoda naszej pracy opiera się na lekturze i moderowanej dyskusji wokół tekstów praktyczek i praktyków i badaczek i badaczy ruchu. Towarzyszą jej zaproponowane przez uczestniczki i uczestników autorskie praktyki choreograficzne, praca z wyobraźnią, rysunkiem, uważnością i słowem. Aktywność grupy jest dokumentowana w formie zbiorowych notatek.
Kluczowe cele PW:
budowanie pozainstytucjonalnej wspólnoty twórczyń i twórców opartej na trosce i zaufaniu;
możliwość eksploracji indywidualnych i kolektywnych praktyk artystycznych;
wytwarzanie języka teorii na styku z praktyką.
Do powstania Przestrzeni Wspólnej przyczyniła się potrzeba środowiskowej solidarności i przejścia od jednostkowego do zespołowego poszukiwania narzędzi współpracy twórczej, wytwarzania wiedzy i dyskursu wokół tańca, sztuki performance i oddolnego organizowania się, co jest jedną z dobrych praktyk choreografii. Twórcza wymiana doświadczeń nienastawiona na uzyskanie materialnego dzieła sytuuje nas w opozycji do zjawiska nadprodukcji w kulturze i ma potencjał artystyczno-badawczy funkcjonujący również poza kontekstem pandemii. Inicjatywa skupia się na rozmowie, krytyce, inspiracji i konfrontacji różnych opinii.
Towarzyszy nam przekonanie, że twórczość to również budowanie i podtrzymywanie więzi, które wymagają czasu, uwagi i energii. Sytuacja zamknięcia (lockdown) i narzuconego społecznego dystansu oraz przeniesienie aktywności do przestrzeni wirtualnej pozwoliła na spotkanie się poza dotychczasowymi strukturami. Konceptualna, kolektywna praca nad badaniem ruchu (movement research) w sytuacji pandemii umożliwia nam rozwój praktyk w okresie utrudnionego kontaktu i prekarnego funkcjonowania artystek i artystów. Różnorodność naszych wrażliwości, doświadczeń zdobywanych w wielu środowiskach twórczych i miejscach na świecie uważamy za atut wzbogacający dynamikę spotkań i samoorganizację grupy.
Pięć słów kluczowych: budowanie relacji; choreografia; kolektyw; wspólnota; Zoom. | 46 |
Ocena znaczenia polimorfizmu CAT -262C/T, SOD + 35A/C, GPx1 Pro197Leu u chorych z nieswoistym zapaleniem jelit w polskiej populacji Nieswoiste zapalenie jelit (NZJ) to grupa schorzeń o niejednorodnym przebiegu, w którym dominuje przewlekły, nawracający stan zapalny układu pokarmowego. Uznaje się, że NZJ mogą aktywować u chorych z predyspozycjami genetycznymi do ich rozwoju. Przewlekłe zapalenie rozwija się w wyniku nadmiernej reakcji układu odpornościowego, głównie pod wpływem środowiskowych czynników ryzyka. Wśród nich wykazano, że mechanizm stresu oksydacyjnego jest związany z patofizjologią NZJ i odpowiada on za rozpoczęcie i postęp tych schorzeń. Celem pracy była relacja pomiędzy polimorfizmem pojedynczego nukleotydu (SNP) poszczególnych enzymów antyoksydacyjnych oraz występowaniem, nieswoistego zapalenia jelit, które można powiązać z podwyższonym poziomem stresu oksydacyjnego. Materiał i metodyka. U łącznie 111 chorych z NZJ, w tym 65 pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (wzjg) i 46 z chorobą Crohna (ch. L-C) oraz u 125 zdrowych osób z grupy kontrolnej przeprowadzono genotypowanie pod kątem polimorfizmu CAT -262C / T (rs1001179), SOD + 35A / C (rs2234694), GPx Pro197Leu. Genotypowanie polimorfizmu genu CAT, SOD, GPx przeprowadzono metodą PCR-RFLP. Wyniki. Przeprowadzone analizy polimorfizmów genetycznych enzymów antyoksydacyjnych wykaza- ły, że wariant polimorficzny CAT -262 C / T może mieć działanie ochronne u chorych z wzjg w zakresie genotypu C / T; OR = 0,49 (0,25-0,99), p = 0,044. Trend ochronny, ale niepowiązany statystycznie, obserwowano także dla genotypu T / T oraz allelu T tegoż polimorfizmu oraz dla genotypów i alleli + 35A / C SOD1 w przypadku wzjg, jak również dla wariantów polimorficznych CAT -262 C / T, Pro197- Leu dla GPx1, + 35A / C SOD1 w przypadku ch. L-C. Uzyskane wyniki porównano z grupą kontrolną złożoną z potencjalnie zdrowych osób bez tych schorzeń. Wnioski. Wykazano, że w przypadku enzymów antyoksydacyjnych polimorfizm genu CAT -262 C / T może mieć działanie ochronne u chorych z wzjg będących nosicielami genotypu C / T. Potencjalnie ochronny niepowiązany statystycznie wpływ obserwowano również dla innych genotypów i alleli badanych polimorficznych wariantów enzymów antyoksydacyjnych w przypadku ch. L-C oraz CAT- 262C / T i + 35 A / C SOD1 w przypadku wzjg. Prowadzone przez nas badania należy rozszerzyć na większą grupę pacjentów w celu oceny czy potwierdzi się obserwowane w trakcie analiz działanie ochronne CAT-262 C / T we wzjg oraz pozostałe trendy obserwowane dla innych poliformicznych wariantów badanych genów. | 25 |
Pęknięcie struktury. Nauczanie architektury w czasach przesilenia Czy nauczanie architektury może dawać skuteczne zrozumienie natury architektonicznej wobec kryzysu podstawowych pojęć tej dziedziny? Wydaje się, że problemy dydaktyczne muszą iść w parze z podjęciem próby redefinicji podstawowych kwestii, z jakimi boryka się dyscyplina architektury. Diagnoza stanu obecnego pokazuje, jak głęboko naruszone zostały wewnętrzne relacje utrzymujące spoistość architektury. Świat zawodowy i akademicki, teoria i praktyka, forma architektoniczna i wielowarstwowa treść nie muszą być postrzegane jako spolaryzowane. Wnioski wiodą ku poszukiwaniu aktualizacji wartości architektonicznych i celowości działań organizujących przestrzeń, integracji teorii i praktyki oraz implementacji interdyscyplinarności skoncentrowanej na rozszerzaniu wiedzy o przestrzeni. Artykuł formułuje wybrane postulaty wyznaczające pożądane kierunki zmian w programach nauczania. | 5 |
Działalność polskiego komitetu optoelektroniki stowarzyszenia elektryków polskich Artykuł przedstawia w znacznym skrócie działalność Polskiego Komitetu Optoelektroniki Stowarzyszenia Elektryków Polskich (PKOpto SEP) od momentu jego powstania w roku 1985. Celem artykułu jest zebranie i przypomnienie wybranych danych historycznych dotyczących krajowej optoelektroniki przeżywającej burzliwy rozwój technologiczny w tym okresie. Autorzy artykułu byli obserwatorami, aktywnymi uczestnikami i inicjatorami wielu z tych procesów rozwojowych. PKOpto SEP, jako bardzo ważne i aktywne, opiniotwórcze i inicjatywne ciało społeczne, odegrał istotną rolę w życiu i rozwoju krajowego środowiska naukowo-technicznego optoelektroniki w Polsce, kształceniu ustawicznym kadr zawodowych, integracji lokalnej i otwarciu tego środowiska na współpracę międzynarodową. Wyraźne ślady tej wczesnej, niezwykle aktywnej
i pożytecznej działalności Polskiego Komitetu Optoelektroniki obserwowane są w polskim środowisku naukowo-technicznym do dzisiaj. Z ówczesnej działalności Komitetu narodziło się wiele inicjatyw, przedsięwzięć, projektów które trwają do dnia dzisiejszego w postaci ustabilizowanych serii konferencji, zrealizowanych projektów badawczych na rzecz nauki i przemysłu, a także aktywnych społecznych organizacji naukowotechnicznych. We wstępie artykułu zasygnalizowano obszar działalności Komitetu. W dalszej kolejności przedstawiono osoby zaangażowane w jego powstanie. Zespoły robocze Komitetu, w których działało łącznie ponad 200 osób, obejmowały cały obszar optoelektroniki. Komitet podejmował inicjatywy krajowe i międzynarodowe na rzecz środowiska naukowo – technicznego optoelektroniki, angażował się w organizację Krajowych Szkół Optoelektroniki, sympozjów i konferencji, wspierał wydawnictwa zawodowe w obszarze techniki laserowej, zastosowań optoelektroniki w medycynie, telekomunikacji, przemyśle i badaniach naukowych. Artykuł podsumowano krótką refleksją dotyczącą całości dorobku historycznego oraz działalności Komitetu
w dniu dzisiejszym i perspektywom w najbliższej przyszłości. | 23 |
Rola komunikacji społecznej w rozwoju demokracji. Cz. 1, Uwagi o demokracji (deliberatywnej/partycypacyjnej) Artykuł ten stanowi pierwszą cześć eseju poświęconego roli komunikacji społecznej w rozwoju demokracji. Poświęcony jest pojęciu demokracji oraz rozmaitym wartościom, które wiążą się z demokracją. Wartości te – zdaniem autorów – najpełniej realizują się w partycypacyjnej demokracji deliberatywnej. | 33 |
Zmiany w podejściu do prawnej kontroli metrologicznej Z artykułu dowiesz się, jak zmienia się krajowa i europejska prawna kontrola metrologiczna. | 41 |
Przechwytywanie wewnątrzgruntowego spływu wody przez wykop leśnej drogi stokowej W pracy przedstawiono pomiary natężenia spływu wody z nawierzchni leśnej drogi stokowej, której skarpa wykopu przecięła kanał spływu wewnątrzgruntowego. Pomiary wykonano w okresach o różnych wielkościach opadów atmosferycznych, w okresie bezdeszczowym oraz w czasie roztopów wiosennych. Uzyskane wyniki ułatwiają ocenę istotności badanego problemu dla obiegu wody w zlewni, a także dla utrzymania przejezdności drogi. Częstotliwość wykonanych pomiarów pozwala prześledzić dynamikę procesu i powiązać go z charakterystyką opadu. Największe natężenia spływu zaobserwowano w czasie roztopów wiosennych oraz w czasie pierwszej doby od obfitych opadów, lecz warunkiem jest wysycenie gruntu wodą przez wcześniejsze opady. Uzyskane dane pokazują 10-krotnie większe natężenie spływu w okresie tajania śniegu nad spływem zmierzonym podczas opadu 9,8mm, oraz 200-krotną przewagę tego natężenia nad spływem zmierzonym w okresie bezdeszczowym. Części stoków górskich z gęstą siecią potoków i miejsc źródliskowych powinny być omijane w procesie projektowania i budowy sieci dróg leśnych w górach. | 5 |
Rejonizacja Państw Unii Europejskiej ze względu na wykorzystanie Internetu w działalności przedsiębiorstw Celem artykułu było wyodrębnienie rejonów Unii Europejskiej o podobnych wzorcach wykorzystania Internetu w działalności przedsiębiorstw. W pracy pojęcie „region” zdefiniowano jako obszar sąsiadujących ze sobą państw, o zbliżonym poziomie rozwoju, opisanym wartościami zmiennych diagnostycznych. Wiedza na temat kształtowania się rejonów może mieć znaczenie nie tylko poznawcze, ale i praktyczne, przydatne w trakcie planowania oraz zarządzania przestrzennego. W głównej hipotezie pracy założono, iż Unia Europejska w badanym obszarze jest zróżnicowana przestrzennie. Badania przeprowadzone zostały z wykorzystaniem metod wielowymiarowej analizy porównawczej. Głównym źródłem wiedzy o przedmiocie badawczym były dane z Europejskiego Urzędu Statystycznego. Na podstawie uzyskanych wyników potwierdzono prawdziwość weryfikowanej w pracy hipotezy badawczej. Stwierdzono, iż w Europie widoczny jest podział na dobrze skomunikowane rejony północne i zachodnie oraz słabiej skomunikowane Południe. Internet najmniej wykorzystywany jest w działalności przedsiębiorstw z państw zlokalizowanych na wschodniej i południowowschodniej granicy Unii Europejskiej. | 39 |
Wpływ temperatury na przeżywalność, właściwości fenotypowe i antygenowe szczepów Escherichia coli O157 wyizolowanych z wody i materiału klinicznego W badaniach określono przeżywalność szczepów E. coli O157 (SF-fermentujących sorbitol i NSF – nie fermentujących
sorbitolu) w sterylnych próbkach wody powierzchniowej. Próbki wody były dodatkowo zakażone innymi bakteriami
stanowiącymi mikroflorę towarzyszącą. Próbki wody były badane w temperaturze 5ºC i 25ºC w stabilnych warunkach
laboratoryjnych i w warunkach środowiskowych. Wyniki badań wykazały zmiany właściwości fenotypowych i antygenowych
badanych szczepów. Zmiany te utrudniają identyfikację i izolację E. coli O157 z wód powierzchniowych zawierających
mieszaną mikroflorę towarzyszącą. Szczepy E. coli O157 obecne w wodzie stanowią zagrożenie dla człowieka kąpiącego
się w tych wodach. Ryzyko dla zdrowia wynika z obecności czynników wirulencji w komórkach tych bakterii, które po
pewnym czasie przebywania w wodzie są jednak częściowo tracone. | 26 |
Wpływ zmiennego stosunku popiołu lotnego krzemionkowego do granulowanego żużla wielkopiecowego na właściwości cementu Celem badań było ustalenie optymalnego stosunku krzemionkowego popiołu lotnego do granulowanego żużla wielkopiecowego w składzie cementu o niskiej zawartości klinkieru portlandzkiego. Niniejsza praca stanowi pierwszy etap badań określający możliwości zastosowania cementów wieloskładnikowych w zaprawach budowlanych w tym zapraw specjalnych. Zastosowane w badaniach dodatki główne w postaci mielonego granulowanego żużla wielkopiecowego oraz popiołu lotnego krzemionkowego charakteryzowały się zbliżonym składem ziarnowym wynoszącym poniżej 40 μm. Wprowadzono je do zapraw jako zamiennik cementu portlandzkiego w ilości 50 oraz 70% oraz ich mieszanin w ilościach nieprzekraczających 70%. W części eksperymentalnej scharakteryzowano główne składniki: cementu CEM I, krzemionkowego popiołu lotnego, mielonego granulowanego żużla wielkopiecowego pod względem fizyko-chemicznym. Wytworzono 7 cementów, które stanowiły podstawę do wykonania badań fizycznych cementów obejmujących właściwości wytrzymałościowe. Najbardziej optymalne wyniki uzyskano w przypadku mieszanek, gdzie cement CEM I zastąpiono granulowanym żużlem wielkopiecowym na poziomie 50 i 70 % oraz w przypadku cementów trójskładnikowych przy cemencie zawierającym mieszaninę 20% popiołu i 50% żużla. | 1 |
Procesy technologiczne, poprawna metoda analizy otoczeń pierścieniowych Prezentowanymi w rozdziale przedmiotami opracowania, są zjawiska procesów produkcyjnych występujące w świecie analiz, określane mianem: mapa stabilności i jakości w systemach Toyoty – analiza mapy ze względu na zasób punktów wynikowych przynależących do pierścieni otoczeń – tworzenie pierścieni za pomocą kolistych otoczeń wokół technicznie wybranego środka, poprzez użycie euklidesowej metryki topologicznej – analiza współczynnika zmienności ze względu na procentowy rozkład przynależności punktów wynikowych – próba interpretacji praktyczności wyniku. Zaprezentowane zjawisko techniczno – marketingowe, wraz z metodyką dojścia do wyniku (analiza całej mapy stabilności oraz poszczególnych stref) stanowi myśl przewodnią niniejszej pracy. Porównanie wyników dwóch osobnych map, w rozpatrywanym aspekcie, stanowi rozszerzenie przeprowadzanej analizy statystycznej i może być zaprezentowane w innym artykule. Tę samą analizę można przeprowadzić, używając różne typy metryk topologicznych. | 39 |
Badania wysokowydajnych maszyn do pozyskiwania drewna prowadzone w Zakładzie Mechanizacji Leśnictwa SGGW W opracowaniu przedstawiono niektóre wyniki badań realizowanych przez pracowników naukowych Zakładu Mechanizacji Leśnictwa, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Działalność badawcza Zakładu Mechanizacji Leśnictwa skupia się na problemach mechanizacji prac leśnych. Głównie rozważane są problemy związane z procesami technologicznymi w leśnictwie w aspekcie ekologicznego modelu gospodarki leśnej. Na tym polu szczegółowo realizowane są projekty dotyczące: badania możliwości zastosowania forworderów i harwesterów w polskich lasach; technologicznych modeli procesów pozyskiwania drewna; badania uszkodzenia drzewostanu i gleby na skutek poślizgu kół ciągników leśnych; badania skutków ugniatania gleby i jej wpływu na jakość drzewostanów podczas pracy różnych ciągników i maszyn leśnych; badania nad zapotrzebowaniem energetycznym procesu pozyskiwania drewna. W Zakładzie znajdują się specjalistyczne laboratoria: obróbki nasion drzew i krzewów leśnych oraz oceny maszyn leśnych, wyposażonych w stanowiska pomiarowe do badania: parametrów skrawania drewna, właściwości fizycznych drewna i nasion leśnych, hałasu i drgań maszyn oraz charakterystyk eksploatacyjnych silników małej mocy. Wyposażenie to wykorzystywane jest zarówno do działalności naukowej i dydaktycznej Zakładu Mechanizacji Leśnictwa. | 37 |
Starzejące się społeczeństwo a aktywność zawodowa Według danych demograficznych w ostatnich latach obserwujemy w Polsce cechy starzenia się społeczeństwa, czyli wzrost liczby osób starszych w stosunku do osób młodszych. Równocześnie notujemy jeden z najniższych wskaźników zatrudnienia i najniższą średnią wieku przechodzenia na emeryturę wśród państw europejskich. Z tych powodów problemy aktywności ludzi starszych coraz częściej uwzględniane są w polityce państwa, a także w programach Unii Europejskiej, których celem jest tworzenie systemowych rozwiązań sprzyjających wzrostowi aktywności zawodowej ludzi starszych.Artykuł ten zapoczątkowuje serię artykułów poświęconych omówieniu najbardziej istotnych problemów związanych z wykonywaniem pracy w wieku starszym, na tle wyników badań przeprowadzonych w ramach projektu celowego zamawianego pn. Aktywność zawodowa pracowników w aspekcie starzejącego się społeczeństwa, koordynowanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB). | 27 |
Przywrócić obecność. Holokaust i Żydzi w wybranych artystycznych audycjach radiowych Marii Brzezińskiej W artykule omówiono pod względem treści i formy radiowe audycje artystyczne – reportaże radiowe i słuchowiska – lubelskiej dziennikarki Marii Brzezińskiej. Audycje Brzezińskiej wprowadzają temat Zagłady do obszaru tekstów kultury audialnej. Stosowane przez dziennikarkę techniki opowiadania oraz komponowania dźwiękowych utworów prezentują różne możliwości mówienia o Zagładzie, z jednej strony przez formy dokumentalne, z drugiej – przez gatunki fikcjonalne. Analiza audycji pozwoliła wskazać na indywidualne cechy stylu autorki, w tym na dominującą jednostkową perspektywę budowania narracji, kondensowanie treści czy ujawnianie obecności autora/autorki podczas nagrań. | 22 |
Zachowane msze Ottona Mieczysława Żukowskiego jako przejaw troski o polskość. Zagadnienia semantyczne i muzyczne Niniejszy artykuł omawia cztery zachowane msze wciąż mało znanego polskiego kompozytora Ottona Mieczysława Żukowskiego (1867–1942). Są to: Msza polska op. 38, Trzecia msza polska op. 50 do słów Henryka Odyńca, Czwarta msza polska op. 41 do słów Marii Konopnickiej oraz zachowany w Bibliotece Naukowej we Lwowie jedynie Introit z Piątej mszy polskiej op. 81. Te wykonywane jednogłosowo lub przez chóry utwory, faktycznie były pieśniami mszalnymi, odpowiadającymi poszczególnym częściom stałym (ordinarium missae) i zmiennym (proprium missae) liturgii. Ich śpiew w języku narodowym, polskim, wzmacniał poczucie tożsamości narodowej w czasie, gdy Polski nie było na mapach Europy, oraz w naturalny sposób stawał się nośnikiem treści religijnych, przyczyniając się do ugruntowania prawd katechizmowych. | 40 |
Teologia communio według kard. Josepha Ratzingera (Benedykta XVI) i pytanie o urzędy/posługi w polskim duszpasterstwie parafialnym Kardynał Joseph Ratzinger, rozwijając tzw. tzw. communio-eklezjologię (Communio-Ekklesiologie), wskazywał, że „Kościół nie powinien mówić głównie o sobie, lecz o Bogu”. Mając w perspektywie to założenie metodologiczne, będziemy chcieli w niniejszym artykule wydobyć z licznych pism kard. Josepha Ratzingera, obecnie papieża-seniora Benedykta XVI, istotę jego nauczania o Kościele jako communio oraz zobaczyć, jakie znaczenie ma ten obraz Kościoła dla duszpasterskiej praxis, szczególnie w kontekście posług i uczestnictwa świeckich w liturgii, zwłaszcza w polskiej rzeczywistości duszpasterskiej. Pierwsza część artykułu ukazuje fundamenty nauczania Ratzingera o Kościele rozumianym jako communio. W drugim punkcie możemy zobaczyć, poprzez jakie zadania/posługi świeccy uczestniczą w jednym kapłaństwie Chrystusa, aby w punkcie trzecim została ukazana Ratzingerowska krytyka praktycystycznego rozumienia aktywnego uczestnictwa (participatio actuosa) świeckich w liturgii. W ostatnim punkcie zostały wydobyte wnioski dla kształtowania i rozumienia posług w konkretnym duszpasterstwie parafialnym, gdzie istotne są słowa zapisane przez samego Ratzingera: „Należyte wychowanie do liturgii powinno polegać nie na uczeniu się czynności zewnętrznych i ćwiczeniu się do nich, lecz na włączaniu się w konstytutywną dla liturgii istotę actio, czyli w przemieniającą moc Boga, która przez pośrednictwo akcji liturgicznej pragnie przemieniać nas samych i świat”. Tam, gdzie praktycyzm staje się ważniejszy od teologii, tam Kościół rozumiany jako wspólnota zbawienia staje się co najwyżej instytucją z bogatą ofertą usług religijnych. | 40 |
Dialekt kreteński języka nowogreckiego – próba opisu na bazie materiału hydronimicznego, część 2: morfologia i leksyka Artykuł jest uzupełnieniem wcześniejszej publikacji [Kaczyńska, 2014a, s. 93–120], pokazującej
charakterystyczne cechy dialektu kreteńskiego języka nowogreckiego poprzez pryzmat nowożytnej
hydronimii wyspy Krety. W niniejszej pracy omówiono wybrane ogólnokreteńskie zjawiska
morfologiczne (słowotwórcze i fleksyjne). Część tych zjawisk ma archaiczny charakter, sięgający
zapewne epoki antycznej. Ślady starożytnego dialektu doryckiego obserwuje się także w leksyce
apelatywnej, stanowiącej podstawę kreteńskich jednostek hydronimicznych. W słownictwie
dialektu kreteńskiego zauważa się silny wpływ języka włoskiego, co tłumaczy się długoletnim
panowaniem Republiki Weneckiej na Krecie (1204–1669). Leksyka kreteńska obfituje w turcyzmy,
wchłonięte przez dialekt miejscowy w okresie osmańskiej okupacji wyspy (1669–1898).
Odnotowuje się arabskie pochodzenie ograniczonej liczby dialektyzmów. Zapożyczenia z języków
południowosłowiańskich, albańskiego lub rumuńskiego stanowią bardzo znikomą grupę. | 15 |
Punktowa zupełność i punktowa degeneracja układów dyskretnych niecałkowitego rzędu W pracy rozpatrzono liniowe stacjonarne układy dyskretne niecałkowitego niewspółmiernego rzędu. Sformułowano definicje oraz podano warunki konieczne i wystarczające punktowej zupełności oraz punktowej degeneracji układów dyskretnych standardowych oraz dodatnich. Rozważania zilustrowano przykładami. | 23 |
Wykorzystanie współczynników akustycznych do analizy krajobrazu dźwiękowego Praca ma na celu zbadanie, czy współcześnie wykorzystywane wskaźniki akustyczne mogą mieć zastosowanie w monitorowaniu krajobrazu dźwiękowego ze szczególnym zwróceniem uwagi na ochronę enklaw ciszy występujących w środowisku urbanistycznym. Badanymi współczynnikami były: ACI – wskaźnik złożoności akustycznej, NDSI – wskaźnik znormalizowanej różnicy w krajobrazie dźwiękowym, BI – wskaźnik bioakustyczny, ADI – wskaźnik różnorodności akustycznej, AEI – wskaźnik równomierności akustycznej. W ramach pracy została utworzona baza 90 nagrań dźwiękowych, która została subiektywnie podzielona na trzy grupy: miejsca spokojne, miejsca rozrywki oraz miejsca, w których panuje hałas. Na tym etapie wykazano, że najczęściej rozróżnione zostały nagrania z miejsc spokojnych i miejsc rozrywki. W przypadku współczynnika BI nie udało się rozróżnić żadnej grupy. | 49 |
Terapia osobistą pompą insulinową u kobiet w ciąży chorujących na cukrzycę typu 1 Dwie główne metody terapii są używane do osiągnięcia docelowego wyrównania metabolicznego u kobiet w ciąży z cukrzycą typu 1: leczenie za pomocą osobistej pompy insulinowej lub za pomocą wielokrotnych wstrzyknięć insuliny. Podawanie insuliny za pomocą pompy jest metodą bardziej fizjologiczną i precyzyjną niż podawanie jej za pomocą strzykawki czy penów insulinowych. Celem intensywnego leczenia insuliną podczas planowania ciąży jak i w jej trakcie jest osiągnięcie normoglikemii. Osiąganie optymalnych wartości glikemii redukuje ryzyko powikłań w czasie ciąży. Terapia osobistą pompą insulinową pomaga osiągać bardzo dobre wyniki leczenia. Studia kliniczne wykazały, że leczenie osobistą pompą insulinową jest szczególnie przydatne u osób z niestabilną cukrzycą, z nieuświadomionymi hipoglikemiami, u których występuje objaw brzasku, posiadających bardzo małą dobową dawkę insuliny lub prowadzących nieregularny tryb życia. Głównymi zaletami leczenia osobistą pompą insulinową są: możliwość indywidualizacji ustawień urządzenia oraz możliwość elastycznego modyfikowanie wlewu bazalnego i bolusów, co pozwala zredukować ryzyko ciężkich hipoglikemii. | 41 |
Energetyka jądrowa w Polsce po trzech kwartałach 2021 roku W artykule przedstawiono chronologicznie skrót podejmowanych działań związanych z energetyką jądrową w Polsce w pierwszym półroczu oraz dalsze działania do połowy września 2021 r. Najważniejsze w pierwszym półroczu to wejście w życie umowy międzyrządowej między Polską i Stanami Zjednoczonymi dotyczącej propozycji budowy u nas wielkoskalowych reaktorów jądrowych oraz omówienie konferencji i opublikowanych kilku raportów o energetyce jądrowej. Natomiast trzeci kwartał 2021 r. stał pod znakiem ofensywy firm chętnych do budowy małych reaktorów modułowych. | 21 |
Deformacje przed- i pokonsolidacyjne w skałach osadowych terygenicznej strefy przejściowej PZt (cechsztyn/pstry piaskowiec dolny) na obszarze synkliny grodzieckiej, Sudety: interpretacja procesowa oraz implikacje regionalne Na obszarze synkliny grodzieckiej, wschodniej części synklinorium północnosudeckiego osady najwyższego cechsztynu są reprezentowane przez mułowce i bardzo drobnoziarniste piaskowce, które płynnie i w sposób ciągły przechodzą w typowe osady pstrego piaskowca. Utwory te należą do terygenicznej strefy przejściowej PZt, której najwyższą część budują heterolity falowe.Wheterolitach wyróżniono strefę licznych deformacji przed- i pokonsolidacyjnych. Deformacje przedkonsolidacyjne posiadają liczne cechy charakterystyczne dla sejsmitów, natomiast geneza deformacji pokonsolidacyjnych nie jest jednoznaczna i wymaga dalszych badań. Strefa deformacji stanowi ważny poziom korelacyjny na obszarze synkliny grodzieckiej, który jest także obserwowany w analogicznych osadach monokliny przedsudeckiej w rejonie Głogowa i Rudnej. | 41 |
Ocena betonu jako otuliny stali zbrojeniowej W artykule opisano wyniki badań mające na celu porównanie przebiegu korozji w żelbetowych próbkach z betonu
napowietrzanego wykonanego na bazie dwóch rodzajów cementów: CEM I i CEM IIIA. Ocenę zagrożenia korozją stali
zbrojeniowej w betonie oparto na badaniach materiałowych i badaniach elektrochemicznych. Badania materiałowe dotyczyły
pomiaru pH i tym samym określenia stopnia karbonatyzacji betonu i składu mineralnego. Badania elektrochemiczne
pozwoliły w sposób nieniszczący określić obszary objęte korozją oraz ocenić intensywność procesów korozyjnych. | 23 |
Wypowiedzi Stolicy Apostolskiej na temat znaczenia praktyki spowiedzi w odnawianiu żywotności wiary Kościoła Sakrament pokuty i pojednania jest uprzywilejowanym narzędziem duszpasterskim Kościoła, przez które wierni, spotykając Chrystusa udzielającego łaski miłosierdzia, odnawiają swoje życie duchowe, zapalają się w miłości do Boga i uczą się ofiarnej służby wobec bliźnich. Przez odpuszczenie grzechów chrześcijanin zyskuje nadzieję nowego życia i staje się świadkiem zmartwychwstania, przez co wnosi w życie Kościoła dynamizm włączania się w odnowę świata zgodnie z planem Boga. Niniejszy artykuł przedstawia liczne zachęty Stolicy Apostolskiej wyrażane przez ojców Soboru Watykańskiego II oraz papieży Pawła VI, Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka, którzy niestrudzenie powracają do tego tematu i proponują świeckim i duchownym korzystanie z sakramentu pokuty jako drogi wzrastania w wierze i miłości. | 40 |
Jeziorna przeszłość torfowisk regionu łódzkiego Analiza wypełnień mis współczesnych torfowisk regionu łódzkiego wykazała pod torfami obecność osadów jeziornych. Zalegają one zwykle na mineralnym dnie mis, a ich akumulacja rozpoczęła się w późnym vistulianie i trwała jeszcze w holocenie. Spośród 17 obiektów poddanych szczegółowym badaniom geologicznym i paleoekologicznym taki układ osadów stwierdzono w ośmiu z nich. W misie torfowiska Żabieniec udokumentowano 16,4 m osadów biogenicznych, a zasadniczą część profilu stanowi gytia detrytusowa (w dolnej części detrytusowo-ilasta, a powyżej gytia drobnodetrytusowa i grubodetrytusowa). W obrębie torfowiska Ner-Zawada miąższość osadów biogenicznych wynosi 4,70 m, a osady jeziorne reprezentują: gytia ilasto-wapienna i gytia wapienna. Miąższość osadów biogenicznych w obrębie torfowiska Ługi sięga 2,90 m, na mineralnym podłożu zalega gytia detry- tusowo-wapienna i gytia detrytusowa. W torfowisku Rąbień miąższość torfu i podścielających go osadów jeziornych sięga 6,2 m, na piaszczystym podłożu zalegają: gytia detrytusowo-ilasta i gytia detrytusowa. Torfowisko Silne Błoto-Witów dokumentuje jedynie profil z tzw. wyspy zachodniej o miąższości 3,5 m prezentujący głównie osady jeziorne, przykryte przez torf zielny. W podłożu torfów kilku innych torfowisk regionu stwierdzono biogeniczne utwory jeziorne, ale ich miąższość jest niewielka (m.in.: Korzeń, Bęczkowice, Parchliny). Uznać więc należy, że część torfowisk regionu łódzkiego ma pochodzenie limnogeniczne. Zaprezentowane przykłady serii osadów jeziornych w misach współczesnych torfowisk regionu łódzkiego pozwalają stwierdzić, że w trakcie ostatnich 15 tysięcy lat jeziora występowały na tym obszarze nie tylko w licznych starorzeczach, ale także w obniżeniach wysoczyznowych i wśród form eolicznych. Zbiorniki jeziorne funkcjonowały liczniej w okresie późnego vistulianu, a w holocenie przetrwały aż do okresu subborealnego. Wszystkie zbiorniki wodne na obszarach mokradeł regionu łódzkiego, poza starorzeczami, obserwowane współcześnie, mają charakter antropogeniczny. | 35 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.