sentences
string | labels
int64 |
|---|---|
Potencjał kartograficzny lotniczych obrazów video W pracy przedstawiono możliwość wykorzystania zobrazowań video terenu wykonanych podczas lotu śmigłowcem w procesie tworzenia map. W części praktycznej najpierw stworzono kartometryczne obrazy video poprzez transformację rzutową, a następnie zdigitalizowano kilka przykładowych szczegółów terenowych zarówno na mapie topograficznej, jak i na przetransformowanych obrazach video oraz porównano różnice odległości pomiędzy tak powstałymi obiektami. Na tej podstawie oceniono dokładność kartometryczną obrazów video i ich przydatność przy tworzeniu map. | 41 |
Kształtowanie się cech jakościowych ziarna i mąki pszenicy ozimej w zależności od dawki i terminu nawożenia azotem Materiał do badań stanowiły próby ziarna odmiany pszenicy ozimej Korweta z doświadczeń polowych przeprowadzonych w latach 2000/2001-2002/2003. Badanymi czynnikami było: 5 poziomów nawożenia azotem – od 0 do 160 kg N·ha-1, stosowanego w fazach rozwoju wegetatywnego (0; 40 = 40 – 0 – 0 – 0; 80 = 40 – 40 – 0 – 0; 120 = 40 – 40 – 40 – 0; 160 = 40 – 40 – 40 – 40; pierwszą dawkę wysiewano w czasie ruszenia wegetacji, a następne po 14, 28 i 42 dniach) i 4 warianty późnego nawożenia (0; 40 = 40 – 0; 40 = 0 – 40; 80 = 40 – 40), stosowanego odpowiednio w fazie kłoszenia i końca kwitnienia. Nawożenie azotem – zarówno wczesne, jak i późne – miało niewielki wpływ na cechy fizyczne ziarna i liczbę opadania. Znacznie większe zróżnicowanie stwierdzono pod wpływem warunków pogodowych. Wczesne nawożenie azotem wpływało dodatnio na cechy jakościowe ziarna i mąki. Zawartość białka ogółem, glutenu i wskaźnika sedymentacji wzrastała po zastosowaniu dawki azotu od 80 do 160 kg·ha-1, a poprawę cech farinograficznych (rezystencji, rozmiękczenia i wartości walorymetrycznej ciasta) stwierdzono po zastosowaniu 120 i 160 kg N·ha-1. Późne nawożenie azotem w dużym stopniu poprawiało jakość ziarna pszenicy, nawet jeśli we wczesnych fazach rozwoju roślin stosowano niskie nawożenie tym składnikiem. Wpływ wczesnego nawożenia na cechy jakościowe ziarna pszenicy był podobny niezależnie od przebiegu pogody w okresie wegetacji. Dodatnia reakcja pszenicy na późne nawożenie azotem była silniejsza w latach, w których przebieg pogody był niesprzyjający do uzyskania ziarna o wysokiej jakości. Wysoki plon białka uzyskano, gdy nawożenie azotem wynosiło minimum 160 kg·ha-1, z czego połowę stosowano we wczesnej dawce. | 37 |
Wpływ częściowej substytucji mleka merynosa mlekiem krowim na jakość półtwardego sera dojrzewającego i efektywność jego produkcji Celem badań było określenie wpływu częściowej substytucji mleka owczego (MO) mlekiem krowim (MK) na jakość półtwardych serów dojrzewających i efektywność ich produkcji. Badania zrealizowano w Instytucie Zootechniki – PIB Zakład Doświadczalny Kołuda Wielka w roku 2009 i 2010. Półtwardy ser dojrzewający wyrabiano z mleka merynosa barwnego i mieszanin tego mleka z normalizowanym (NMK) – doświadczenie I, lub surowym mlekiem krowim (SMK) – doświadczenie II. W obu doświadczeniach MO substytuowano MK w ilości 40% (6/4) i 60% (4/6). Przydatność technologiczną surowca serowarskiego określano w zakresie: czas koagulacji mleka, jakość skrzepu serowego oraz wydajność masy serowej. W surowcach i serach oznaczono zawartość podstawowych składników chemicznych. Dokonano również oceny organoleptycznej serów oraz uproszczonej kalkulacji kosztów surowców zużytych na wyprodukowanie 1 kg sera półtwardego. Stwierdzono, że substytuowanie mleka owczego mlekiem krowim w ilości 40 i 60% spowodowało istotny wzrost koncentracji laktozy, a obniżenie zawartości suchej masy, białka i tłuszczu w surowcach serowarskich. Mieszanie MO z MK w proporcji 6:4 i 4:6 wpłynęło na obniżenie wydatku sera: w przypadku NMK odpowiednio o 4,90 i 6,94 punkty procentowe (p.p.), a SMK odpowiednio o 5,10 i 8,35 p.p. (P≤0,01). Substytucja mleka owczego SMK w ilości 60% w porównaniu do 40%, obniżyła wydatek sera o 3,25 p.p. (P≤0,01). Nie stwierdzono natomiast wpływu zastępowania mleka owczego mlekiem krowim na skład chemiczny półtwardych serów dojrzewających. MK pochodzące bezpośrednio z gospodarstwa utrzymującego bydło mleczne wykazało lepszą przydatność technologiczną jako substytut MO, w porównaniu z MK pochodzącym z zakładu mleczarskiego. Stwierdzono tendencję do przyznawania korzystniejszych ocen organoleptycznych dla sera wyprodukowano z surowca owczego substytuowanego SMK w ilości 60%, a niekorzystnych dla substytuowanego NMK, w porównaniu do wyprodukowanego z MO. Nie stwierdzono wpływu zastępowania mleka owczego mlekiem krowim na koszt surowca zużytego na wyprodukowanie 1 kg sera. | 52 |
Charlesa Taylora rozumienie sekularyzacji Artykuł prezentuje ideę sekularyzacji (nie sekularyzmu) w filozofii Charlesa Taylora. Sekularyzacja ma dwie zasadnicze formy: religijną i społeczno-polityczną. Pierwszą charakteryzuje brak związku między religią a instytucjami, brak praktyk religijnych, a także traktowanie religii jako jednej z wielu opcji życiowych. Druga forma sekularyzacji ma następujące cechy: separacja państwa od religii oraz równe traktowanie różnych grup społecznych. Jej korzeniem jest rewolucja francuska z hasłami wolności, równości i braterstwa. Owa forma sekularyzacji stanowi również rezultat nowej koncepcji porządku moralnego, w którym społeczność postrzega się jako zbiór wolnych jednostek dążących do bezpieczeństwa i korzyści. Negatywnym jej aspektem jest odrzucenie języka religijnego w dyskursie publicznym oraz pojawienie się tzw. humanizmu ekskluzywnego. Sekularyzacja w trzecim sensie jest powiązana z procesem „odczarowania świata”. Taylor podkreśla pozytywne wymiary sekularyzacji (oczyszczenie religijności, powstanie nowych form religii, wyeliminowanie jej nieistotnych funkcji, potrzeba osobistego zaangażowania w życie duchowe, pojawienie się głodu Boga i duchowości). | 40 |
Od budownictwa górniczego do budownictwa podziemnego w stulecie AGH W artykule przedstawiono historię Katedry Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki (KGBiG) na Wydziale Górnictwa
i Geoinżynierii Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Omówiono zmiany organizacyjne w ramach
Katedry w odniesieniu do rozwoju budownictwa podziemnego i tunelowego. Zaprezentowano dotychczasowe najważniejsze
kierunki badawcze realizowane przez pracowników KGBiG. | 23 |
Rzetelność i liczba powtórzeń testu Y u dzieci trenujących piłkę nożną Wstęp. Y – balance test Kit jest powszechnie stosowanym narzędziem do oceny równowagi dynamicznej. Jednakże dotychczasowy protokół przeprowadzenia badania został opracowany wyłącznie dla osób dorosłych i młodzieży w wieku 14-17 lat trenującej piłkę nożną. Głównym celem badania było oszacowanie rzetelności i niezbędnej ilości prób potrzebnej do uzyskania stabilności wyników na Y-BT w grupie dzieci trenującej piłkę nożną. Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 60 dzieci w wieku 10-11 lat trenujących piłkę nożną. Do przeprowadzenia badania wykorzystano Y – BT Kit. Badanie polegało na przeprowadzeniu czterech prób szkoleniowych w każdym z trzech kierunków, zarówno prawą, jak i lewą kończyną dolną. Następnie badani wykonywali pięć prób pomiarowych w każdym z trzech kierunków. Po badaniu dokonywano pomiaru długości względnej kończyn dolnych, w celu obliczenia wartości odległości według wzoru: (odległość uzyskana w próbie/długość względna kończyny dolnej) *100. Wyniki. Stabilność wyników dla większości kierunków uzyskano po 6 próbach, dla kierunku tylno-bocznego (kończyna dolna prawa) i dla kierunku przedniego (kończyna dolna lewa) wskazano brak różnic pomiędzy próbą 4 i 5, dla tych dwóch kierunków uzyskano stabilizację wyników po 7 próbie. Z analizy wyników dla 3,4 i 5 próby wartość ICC3.1 wahała się od 0.85 do 0.89, a wartość SEM od 2,02 do 4,14. Wnioski. Podczas badania dzieci trenujących piłkę nożną za pomocą testu Y rekomenduje się wykonanie siedmiu prób pomiarowych ze względu na występowanie stabilizacji wyników we wszystkich kierunkach po czwartej próbie testowej. | 29 |
Jak do wód wozem III klasy z przesiadkami podróżowano… Z dziejów ruchu pasażerskiego na linii kolejowej Tarnów – Nowy Sącz – Muszyna do 1914 roku Uruchomienie linii kolejowej z Tarnowa przez Nowy Sącz i Muszynę do Leluchowa i dalej na Węgry było niezwykle ważnym wydarzeniem w historii miejscowości, które połączyła. Nowy szlak transportowy umożliwił nie tylko kontakt mieszkańców Nowego Sącza, Grybowa czy Piwnicznej „ze światem”, ale również w znaczącym stopniu ułatwił kuracjuszom dostęp do podsądeckich uzdrowisk, przyczyniając się do ich dynamicznego rozwoju. Prezentowany tekst opisuje funkcjonowanie połączeń pasażerskich na popularnej „kryniczance”, począwszy od dnia ich uruchomienia do lata 1914 roku, kładąc nacisk przede wszystkim na takie aspekty, jak liczba i rodzaj połączeń, warunki podróżowania oraz rozbudowa niezbędnej infrastruktury. Najistotniejszym źródłem informacji w artykule jest dawna galicyjska prasa, drobiazgowo opisująca wszelkie zdarzenia zachodzące na wspomnianej linii. Tekst stanowi jednocześnie próbę uzupełnienia dotychczasowej wiedzy na temat funkcjonowania linii kolejowej Tarnów – Leluchów w okresie galicyjskim. | 12 |
Wypalenie zawodowe jako wyzwanie dla polskiego prawa pracy W artykule zaprezentowany został problem wypalenia zawodowego. Autorka przedstawia pojęcie wypalenia zawodowego, jego genezę, objawy i ich konsekwencje dla pracowników, pracodawców i całego społeczeństwa. Prezentuje rozwiązania przyjęte w niektórych krajach europejskich, których celem jest przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu. Podejmuje również próbę analizy, jakie rozwiązania mogą zostać przyjęte w prawie polskim w celu przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu oraz czy wypalenie zawodowe może zostać uznane za chorobę zawodową. Przedstawia także propozycje rozwiązań, których wdrożenie pomogłyby pracodawcom w walce z syndromem wypalenia zawodowego. | 36 |
Po co nam dziś baśnie? Elementy baśniowej tradycji w polskiej dramaturgii dla dzieci i młodzieży W swojej pracy autorka prezentuje oraz poddaje analizie sposoby reprezentacji tradycji baśni we współczesnej polskiej dramaturgii dla dzieci i młodzieży. Zaczyna od przywołania dwóch utworów Marty Guśniowskiej, których daty publikacji (2004 i 2013) wyznaczają czas, gdy tradycja baśni szczególnie inspirowała współczesnych dramatopisarzy. W sztukach Baśń o Rycerzu bez Konia i Ony… Guśniowska bawi się motywami znanymi z tradycyjnych opowieści – w pierwszym przypadku robi tak, by uzyskać efekt komiczny, w drugim zaś stosuje filtr baśniowości po to, by mówić o poważnych problemach egzystencjalnych w sposób zrozumiały dla dziecka. Kolejna część zatytułowana Jarosława Jakubowskiego gry z rosyjską bajką magiczną jest poświęcona sztuce Wielka podróż Malinowego Królika. Autorka szkicu analizuje utwór pod kątem jego zakorzenienia w tradycji baśni rosyjskich odwołując się do dzieł Wladimira Proppa. W ostatniej części artykułu przedstawiono trzy dramaty Roberta Jarosza, wykazując fascynację tego autora zarówno konkretnymi opowieściami, jak i kulturą oralną, z której wywodzą się baśnie. Fakt, że wszystkie wymienione utwory w pewien sposób reinterpretują znane opowieści, prowadzi autorkę do wniosku, że każdy twórca odwołujący się do tradycji baśni, w sposób zamierzony lub nieświadomy kontynuuje ją tak, jak kiedyś robili to wędrowni pieśniarze opisani przez Alberta Batesa Lorda. | 22 |
Wpływ ilości podejmowanych działań ofensywnych i defensywnych na rezultat walki sportowej w taekwon-do Celem tej pracy jest próba poznania, jaki wpływ na wynik walki ma rodzaj aktywności zawodnika. Badania przeprowadzone zostały dla kategorii wagowej do 63 kg kobiet oraz kategorii wagowej do 71 kg mężczyzn. Walki zostały zarejestrowane podczas Mistrzostw Polski w taekwondo ITF w 2007 r. Analiza została przeprowadzona w oparciu na wtórnej obserwacji materiału zarejestrowanego kamerą. Z wykonanych obserwacji wynika, że najczęściej stosowaną przez kobiety metodą jest atak lub jego zamierzenie. Zdecydowanie rzadziej kobiety decydują się na kontratak, a zamierzenie kontrataku jest praktycznie niestosowane. U mężczyzn nie było różnic w liczbie ataków i kontrataków. Zawodnicy skuteczniejsi częściej podejmują ataki. | 29 |
Wprowadzenie do analizy termicznej polimerów W artykule przedstawiono wprowadzenie do procesów spalania polimerów i materiałów polimerowych wraz z krótką charakterystyką pod względem termochemicznym. Opisano również najczęściej stosowane metody analizy termicznej polimerów, wykorzystywane przez laboratoria na całym świecie. Celem artykułu jest zatem przybliżenie czytelnikowi wiedzy technicznej w zakresie możliwości badawczych analizy termicznej polimerów. | 39 |
Muzyka w kontekście myśli teologicznej św. Tomasza z Akwinu W szerokiej problematyce, którą podejmował w swych dziełach św. Tomasz z Akwinu odnaleźć można także odniesienia do muzyki, chociaż zagadnienie to nie zostało przez niego opracowane w sposób całościowy. Tomaszową koncepcję muzyki należy rozpatrywać w kontekście jego myśli teologicznej i estetycznej. Dlatego konieczne jest ukazanie najpierw koncepcji piękna, które Akwinata pojmuje jako drogę do spotkania z Bogiem. Na tle jego teorii estetyki, muzyka jawi się jako element cnoty religijności, który realizuje się w liturgii. Wyrazem tego są skomponowane przez św. Tomasza hymny ku czci Najświętszego Sakramentu, które do dnia dzisiejszego obecne są w praktyce liturgicznej Kościoła. | 40 |
POŻĄDANE CECHY NAUCZYCIELA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W OCZACH UCZNIÓW I ICH RODZICÓW W przedstawionej pracy autorzy podejmują się próby wskazania na cechy nauczyciela wychowania fizycznego, które są najbardziej pożądane z punktu widzenia uczniów i ich rodziców. W tym celu pracownicy Zakładu Psychologii Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu skonstruowali kwestionariusz ankiety zawierającą 15 takich cech. W badaniach wzięli udział uczniowie szkoły ponadgimnazjalnej z 4 klas pierwszych (84 uczniów wraz z równoliczną grupą swych rodziców). Dzięki jej analizie można wskazać na te z nich, które pojawiają się najczęściej. Autorzy poszukują też odpowiedzi na pytanie, które z zaproponowanych cech uznane zostaną za najważniejsze z punktu widzenia ucznia oraz rodzica. Poddano również analizie dokonywanie wyboru ze względu na płeć badanych osób. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na różnice pomiędzy wyborem uczniów, rodziców oraz ze względu na płeć dziecka oraz rodzica. Dla uczniów najważniejszą cechą nauczyciela jest sprawiedliwość – szczególnie dla chłopców, natomiast dla dziewcząt – tolerancyjność. Rodzice największą wagę przywiązują do odpowiedzialności, tolerancyjności oraz sprawiedliwości. W wyborach ojców przeważa dyscyplina a matek tolerancyjność. | 29 |
Wstępna ocena zagrożenia powodziowego w zlewni rzeki Dłubni Celem pracy było opracowanie wstępnej oceny zagrożenia powodziowego zlewni rzeki Dłubni na odcinku od jej źródeł do zbiorników w Zesławicach. Założony cel zrealizowano w oparciu o obliczenia przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia w ośmiu przekrojach poprzecznych rzeki Dłubni i jej dopływów. W przekrojach tych zespół autorów planuje instalację automatycznych stacji wodowskazowych. W dwóch z nich jesienią 2014 roku już zainstalowano urządzenia do automatycznego pomiaru stanu wód. We wszystkich przekrojach, na podstawie wykonanych pomiarów geodezyjnych, określono maksymalną przepustowość, którą porównano z wartościami przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia. Uzyskane wyniki stanowiły podstawę do opracowania wstępnej oceny zagrożenia powodziowego w zlewni rzeki Dłubni. Wykazano, że przepływy o prawdopodobieństwie przewyższenia wynoszącym 20% nie mieszczą się w korycie rzeki i jej dopływów, wskazując na zagrożenie powodziowe. | 41 |
Wycena projektu górniczego z opcjami równoległymi W ostatnich dekadach coraz większą popularność wśród metod oceny ekonomicznej i analizy ryzyka projektów inwestycyjnych zdobywa analiza opcji rzeczowych. Metoda ta umożliwia wycenę tzw. elastyczności decyzyjnej mieszczącej w sobie możliwości odkładania inwestycji w czasie oraz modyfikację przyjętych pierwotnie strategii operacyjnych, dzięki czemu w wyniku analizy otrzymuje się wartości przedsięwzięć wyższe niż uzyskiwane w klasycznych metodach dyskontowych - bardziej zbliżone do wartości rynkowych. W zależności od typów, układu opcji, kolejności ich występowania wartość elastyczności może mieć bardziej lub mniej istotne znaczenie. Popularne metody wyceny opcji rzeczowych wykorzystują stanowiące aproksymację ciągłego procesu stochastycznego schematy kratownicowe, w tym najbardziej znane - podejście dwumianowe. Na podejściu tym bazuje metodyka wyceny stosująca tzw. założenie MAD. Artykuł przedstawia sposób wyceny górniczego przedsięwzięcia inwestycyjnego obejmującego trzy, występujące równolegle, opcje rzeczowe: opcję rozszerzenia skali projektu, zmniejszenia zakresu prowadzonych operacji i likwidacji przedsięwzięcia. | 23 |
Rozwód jako forma przemocy wobec dziecka Miłość jest naturalnym środowiskiem zrodzenia nowego życia, ale także warunkiem jego wzrostu i rozwoju. Wspólnota rodzinna, dla której fundamentem jest wspólnota małżeńska, może powstać i wzrastać właśnie dzięki miłości, której początek i trwanie zapewnia miłość obojga małżonków. Kryzys małżeństwa i duża liczba rozwodów, a tym samym rozbitych rodzin, odsłania dramat wielu dzieci, których rodzice, własnymi decyzjami rezygnacji z wierności przyrzeczeniu małżeńskiemu, pozbawili bezpiecznego środowiska wzrostu. Dzieci są dla rodziców darem, powierzonym im przez Boga, ale jednocześnie zadaniem – wychowywania i formowania do życia w pełni i realizowania powołania do miłości. Miłość małżonków, która czerpie z Miłości Boga, stwarza odpowiednie warunki do tego, aby to zadanie wypełnić. Jeśli zatem w postawie małżonków brakuje wierności miłości zadeklarowanej w przysiędze małżeńskiej, to konsekwencje takich postaw i działań dosięgają nie tylko ich samych, ale także ich dzieci, krzywdząc je i stając się formą przemocy. | 40 |
Masa jaja a wskaźniki wylęgowości strusi afrykańskich Ocenę wylęgowości przeprowadzono na 133 jajach strusich, które w zależności
od masy podzielono na 3 grupy: I – jaja o masie od 1300 do 1450 g, II – jaja o masie od 1451 do
1600 g, III – jaja o masie od 1601 do 1750 g. Największy odsetek zarodków zamarłych (30%)
stwierdzono w grupie I, natomiast w pozostałych dwóch wskaźnik ten był mniejszy, odpowiednio
o 22,6 i 12,4%. Najwyższe wskaźniki wylęgowości zarówno z jaj nałożonych, jak i zapłodnionych
stwierdzono w grupie II, odpowiednio 66,6 i 88,8%. Optimum masy strusich jaj
wylęgowych winno mieścić się w przedziale 1451–1600 g. | 52 |
Motywowanie poprzez przywództwo Przywództwo i jego rozwój nabiera coraz to większego znaczenia, ponieważ organizacje potrzebują liderów, którzy inspirują ludzi do działania jednocześnie tworząc przyjazne środowisko pracy. Przywódcy przywiązują dużą wagę do wizji, wartości i motywacji. Dlatego poprzez takie działanie potrafią zdobywać sobie coraz to więcej zwolenników. Organizacje odczuwają ogromne zapotrzebowanie na przywódców, którzy będą posiadali umiejętności tworzenia pożądanego stanu oraz skupią wokół ich realizacji duże grupy pracowników. Takim przesłaniem jest niniejszy artykuł, w którym przedstawiono istotę i rolę przywództwa w kierowaniu ludźmi. Szczególną uwagę zwrócono na rolę i cechy przywódcze w ujęciu klasycznym i nowoczesnym oraz praktyczne zachowania lidera w środowisku pracy. | 23 |
Inwentaryzacja przyrodnicza w Lasach Państwowych - kolejny krok na drodze ekologizacji gospodarki leśnej Podjęta w 2006 i 2007 r. akcja inwentaryzacji przyrodniczej w Lasach Państwowych objęła gatunki roślin i zwierząt oraz siedliska przyrodnicze wymienione w dyrektywach Unii Europejskiej – ptasiej i siedliskowej. Skierowała ona uwagę pracowników nadleśnictw na sprawy dotychczas leżące na marginesie ich pracy zawodowej: ekologiczną typologię ekosystemów leśnych, różnorodność biologiczną wychodzącą poza rośliny drzewiaste i zwierzęta łowne oraz wywołujące szkody w lesie, wreszcie międzynarodowe znaczenie przyrodniczych składników w gospodarce leśnej. Oceniając pozytywnie tę akcję autor wnosi kilka uwag do metodyki i zakresu inwentaryzacji, podejmuje problem naturalności i antropogenicznych zniekształceń ekosystemów leśnych, zwraca uwagę na rolę rezerwatów leśnych jako wzorców typów tych ekosystemów, a także na potrzebę ściślejszej współpracy leśnictwa z przyrodnikami – naukowcami. | 24 |
Wpływ konkurencji między Cr3+ i Cu2+ a Cd2+, Co2+, Ni2+, Pb2+ lub Zn2+ na wielkość ich sorpcji oraz desorpcji w glebie płowej wytworzonej z pyłu (Haplic Luvisols) W badaniach modelowych określano (w układach trójskładnikowych) wpływ Cd2+, Co2+, Ni3+, Pb2+ i Zn2+ na sorpcję i desorpcję Cr3+ i Cu2+ w powierzchniowej warstwie gleby płowej wytworzonej z pyłu (Haplic Luvisols). Wyniki porównano z doświadczeniami przeprowadzonymi w układach jedno- i dwuskładnikowych. Kationy Cr3+ miały wpływ na wielkość niespecyficznej i specyficznej sorpcji Cu2+, i odwrotnie. W układach trójskładnikowych oba rodzaje sorpcji tych kationów były ograniczane najbardziej efektywnie przez Pb2+ i w małym stopniu przez kationy Cd2+, Co2+, Ni2+ i Zn2+. Kationy Cr3+ i Cu2+ ograniczały najbardziej sorpcję specyficzną Cd2+, Co2+, Ni3+ i Zn2+, i w mniejszym stopniu ich sorpcję niespecyficzną. | 18 |
Palenie tytoniu jako czynnik ryzyka udaru mózgu Udar mózgu jest jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie i główną przyczyną niesprawności wśród osób dorosłych.
Palenie papierosów jest istotnym, niezależnym i modyfikowalnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Na całym świecie żyje
około 50 mln osób, które przeżyły udar, a rocznie z jego powodu umiera ponad 5 mln chorych. Ustalono, że ponad jedna
czwarta udarów mózgu może być związana z paleniem papierosów. W odniesieniu do osób niepalących największą grupę
ryzyka stanowią palacze w średnim wieku. Ryzyko względne udaru zwiększa się wraz z liczbą wypalanych papierosów,
zależy od rodzaju udaru i nie zależy wyraźnie od płci. Coraz więcej jest dowodów na to, że palenie bierne jest również
czynnikiem ryzyka udaru. Po zaprzestaniu palenia, w ciągu dwóch lat ryzyko względne udaru znacząco zmniejsza się, by
po pięciu latach osiągnąć wartość ryzyka u osób niepalących. Potwierdza to związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy
paleniem papierosów i zachorowaniem na udar. Uzależnienie od nikotyny jest groźną dla życia chorobą, której leczenie
powinni podejmować lekarze wszystkich specjalności. Neurolodzy również powinni mieć swój wkład w rozpowszechnianiu
interwencji antynikotynowych u chorych po udarze mózgu. W przypadku pacjentów po przebytym udarze mózgu konieczne
jest włączenie interwencji antynikotynowych do programów profilaktyki wtórnej i postępowania rehabilitacyjnego.
Potrzebna jest intensyfikacja działań i przyśpieszenie pożądanych zmian również w tym zakresie. | 34 |
Naturalne eksplozje w atmosferze ziemskiej i ich rejestracje w stacjach sejsmologicznych W pracy przedstawione zostały wybrane cztery zjawiska naturalnych eksplozji w atmosferze Ziemi. Są to w porządku chronologicznym: katastrofa tunguska (1908), zjawisko w Jerzmanowicach (1993), superbolid czelabiński (2013) i bolid pomorski (2015). W przypadku zjawiska w Jerzmanowicach obserwacje wskazują na jedną lub dwie eksplozje pioruna kulistego. Pozostałe przypadki mają cechy bolidów, które wybuchły w atmosferze ziemskiej na wysokości 5-30 km, a efekty akustyczne zostały zarejestrowane przez stacje sejsmologiczne. Obiekt tunguski i bolid pomorski pochodziły prawdopodobnie z roju meteorów Taurydów, są więc pochodzenia kometarnego. Natomiast superbolid czelabiński został zakwalifikowany do chondrytów zwyczajnych (meteorytów kamiennych) o bardzo niskiej zawartości żelaza i niklu, i mógł być fragmentem planetoidy 2011 EO40. | 35 |
Zastosowanie biofeedbacku w rehabilitacji neurologicznej Artykuł zawiera przegląd badań i wybranych rozwiązań
zastosowania biofeedbacku we współczesnej neurorehabilitacji.
Ich problematyka dotyczy osób dotkniętych
chorobami neurologicznymi. Badania te wykonywane są
coraz częściej, a zatem doniesienia naukowe, które są coraz
liczniejsze wskazują na fakt, iż w dziedzinie neurorehabilitacji,
w tym również poznawczej, odpowiednio skonstruowane
programy terapeutyczne mogą poprawiać wyniki leczenia
w przypadku wielu chorób neurologicznych. Dlatego coraz
częściej dochodzi do „wzbogacania” tzw. tradycyjnego
modelu postępowania o nowe metody terapeutyczne,
czy udoskonalony sprzęt rehabilitacyjny. Wszystkie te
modyfikacje mają na celu jak najszybszy powrót pacjenta
do pełnej sprawności lub pełne wykorzystanie jego szeroko
rozumianego potencjału funkcjonalnego. A zatem metoda
biofeedbacku z powodzeniem powinna być stosowano nie
tylko jako rozszerzenie standardowego postępowania terapeutycznego,
ale również w wielu wypadkach powinna stać
się jego integralną częścią. Dlatego też można stwierdzić,
iż wiele z zaprezentowanych rozwiązań należy wprowadzić
do nowoczesnego modelu postępowania z pacjentem
neurologicznym. | 26 |
Zastosowanie masażu leczeniczego w zespole cieśni kanału nadgarstka Wstęp: Zespół cieśni kanału nadgarstka dotyczy długotrwałego
ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka, wywołując zaburzenia ruchowe i czuciowe w obszarze zaopatrywanym przez ten nerw. Głównymi objawami są dolegliwości bólowe dłoni i nadgarstka, uczucie mrowienia, drętwienia palców, zaburzenie czucia, ograniczenie ruchomości i zdolności manualnych dłoni. Odczuwany dyskomfort doprowadza do obniżenia jakości życia. W postępowaniu leczniczym stosuje się leczenie zachowawcze z wybranymi elementami fizjoterapii oraz leczenie operacyjne.
Cel pracy: Celem pracy była prezentacja możliwości zastosowania drenażu limfatycznego i masażu leczniczego w przypadku objawów występujących po operacji zespołu cieśni kanału nadgarstka.
Materiał i metody: U młodej kobiety po zabiegu operacyjnym odbarczenia nerwu pośrodkowego z zespołem cieśni kanału nadgarstka wykonano trzy zabiegi drenażu limfatycznego i cztery masażu leczniczego. Zabiegi wykonywano co drugi dzień, drenaż trwał jednorazowo 50 minut, masaż leczniczy trwał 30 minut każdy.
Wyniki: Po zastosowaniu dwóch rodzajów masażu, w odpowiedniej kolejności, uzyskano likwidację obrzęku chłonnego i zmniejszenie dolegliwości bólowej.
Wnioski: Masaż może stanowić jeden z elementów kompleksowej fizjoterapii stosowanej po zabiegach operacyjnych
w przypadku zespołu cieśni kanału nadgarstka. Często stosowany jest także jako skuteczna forma leczenia zachowawczego w połączeniu z innymi zabiegami fizjoterapeutycznymi. | 26 |
Aspekty bezpieczeństwa w protokole IPv6 Bezpieczeństwo przesyłanych danych w sieciach komputerowych jest współcześnie sprawą priorytetową.
W pracy poddano analizie kwestie bezpieczeństwa protokołu IPv6. W tym celu przygotowano sieć i przeprowadzono
szereg testów, które wykazały, że przejście z protokołu IPv4 do IPv6 nie wyeliminowało wszystkich niedociągnięć i
błędów tkwiących w oprogramowaniu urządzeń. | 8 |
Generacja Baby Boomers na rynku bankowości internetowej w Europie Generacja Baby Boomers (BB), czyli osób urodzonych pomiędzy 1944
a 1963 r., obejmuje ponad 1/5 ogółu mieszkańców Europy, co czyni ją znaczącym segmentem konsumentów. Ważną cechą tej generacji jest wysokie zaufanie do systemu
bankowego, które stanowi jeden z warunków adaptacji zmian technologicznych zachodzących w obszarze dystrybucji usług bankowych, w tym akceptacji bankowości internetowej (BI). W 2018 r. w Europie z BI korzystało średnio 37,1% osób z generacji BB, co
pokazuje, że ten kanał dystrybucji ma nadal duże możliwości rozwoju. Poszczególne
kraje europejskie wyraźnie różnią się zakresem wykorzystania internetu w realizacji usług
bankowych przez osoby w wieku od 55 do 74 lat. Celem badania jest określenie struktury
rynku BI w generacji BB pod względem cech społeczno-demograficznych (wykształcenia
i płci). Wykorzystano dane Eurostatu za 2018 r.
Analizy struktury rynku BI dokonano pod względem płci i wykształcenia użytkowników,
stosując jedną z metod analizy skupień – metodę Warda. Przeprowadzona analiza wykazała, że w pokoleniu BB liderami w BI są kraje nordyckie i Holandia, natomiast najmniejszy odsetek jej użytkowników znajduje się w krajach bałkańskich i południowej Europy,
m.in. w Turcji i we Włoszech. Spośród analizowanych cech społeczno-demograficznych
wykształcenie różnicuje wyodrębnione grupy krajów silniej niż płeć. | 3 |
Opracowanie i redakcja średnioskalowej mapy topograficznej obszaru górskiego w środowisku ArcInfo W artykule przedstawiono przykład zastosowania oprogramowania ArcInfo do redagowania mapy. Przybliżono problematykę wyboru i sposobu wykorzystania danych źródłowych, prezentacji rzeźby terenu w trakcie opracowania średnioskalowej mapy topograficznej przeznaczonej do wydruku. | 41 |
Wczesne wyniki leczenia chorych po implantacji sztucznego stawu biodrowego Wstęp: W zaawansowanym okresie artrozy biodra jedynym i skutecznym sposobem leczenia jest zastąpienie zużytego biołożyska
sztucznym stawem. Celem pracy jest porównanie jakości życia pacjentów przed i po wszczepieniu sztucznego stawu
biodrowego.
Materiał i metody: Materiał badań stanowiło 15 mężczyzn i 15 kobiet zakwalifikowanych do endoprotezoplastyki biodra.
Badano wartości parametrów przed i po zabiegu operacyjnym: subiektywne odczucie bólu skalą VAS, zgięcia operowanego
biodra oraz z jakich pomocy ortopedycznych korzystali pacjenci podczas chodzenia. Badania wykonane były jeden dzień
przed zabiegiem operacyjnym, w dniu wypisu pacjentów ze szpitala oraz po dwóch i sześciu miesiącach po zabiegu.
Wyniki: Średni wiek grupy mężczyzn i kobiet był porównywalny. W grupie mężczyzn częściej endoprotezę implantowano
po stronie prawej, w grupie kobiet w podobnej ilości po stronie prawej i lewej. Największe wartość subiektywnego odczucia
bólu biodra mierzonego przy pomocy skali VAS stwierdzono jeden dzień przed planowaną endoprotezoplastyką stawu.
W pierwszych pięciu-sześciu dniach pobytu w szpitalu nastąpiło zmniejszenie odczucia bólu o około 50%, po dwóch i sześciu
miesiącach nastąpiło dalsze zmniejszenie dolegliwości bólowych ze strony biodra. Przed zabiegiem operacyjnym wszyscy
pacjenci chodzili z pomocą lasek łokciowych. W dniu wypisu ze szpitala oraz dwa miesiące po zabiegu wszyscy chorzy
poruszali się z pomocą dwóch lasek łokciowych. Po sześciu miesiącach dwóch pacjentów chodziło z pomocą lasek łokciowych,
pozostali bez pomocy lasek. Przed implantacją endoprotezy średni zakres zgięcia stawu biodrowego wynosił około
35<sup>o</sup>. Dwa miesiące po endoprotezoplastyce poprawa zgięcia w grupie mężczyzn i kobiet wynosiła średnio 5<sup>o</sup> i 7<sup>o</sup>, po sześciu
miesiącach 13<sup>o</sup> i 14<sup>o</sup>.
Wnioski: Wymiana zużytego stawu biodrowego na sztuczny staw ma korzystny wpływ na poprawę jakości życia pacjentów. | 12 |
Główne składowe rozwoju inteligentnego Polski W systemie STRATEG, utworzonym przez GUS na potrzeby monitorowania polityki spójności, zgromadzono ponad 300 wskaźników do pomiaru rozwoju inteligentnego. Z uwagi na dużą liczbę zmiennych zasadne wydaje się zbadanie możliwości konstrukcji wskaźników syntetycznych jak najlepiej reprezentujących zmienne pierwotne. Celem badania, które przeprowadzono na podstawie danych z baz STRATEG i BDL za 2015 r., jest wskazanie — dzięki zastosowaniu analizy czynnikowej — głównych składowych rozwoju inteligentnego w Polsce, informujących o najważniejszych obszarach charakteryzowanych przez wskaźniki rozwoju inteligentnego. W efekcie uzyskano siedem głównych składowych, łącznie wyjaśniających ponad 94% wariancji pierwotnego zbioru wskaźników, dla których zaproponowano merytoryczną interpretację. | 39 |
Spowiednik w konfrontacji z problemami etycznymi sfery seksualnej Jednym ze współczesnych wyzwań dla pełnienia posługi spowiedniczej są problemy związane ze sferą ludzkiej seksualności. Z tej racji, że w tej sferze istnieje wiele różnych opinii, nie zawsze zgodnych z nauczaniem i sprawdzoną praktyką pastoralną Kościoła, konieczna jest refleksja dotycząca rozumienia zadań spowiednika i sposobów podejścia do problemów etycznych związanych ze sferą seksualną życia człowieka. Właściwe podejście do tych kwestii jest kluczowe dla owocnego sprawowania i przeżywania sakramentu pokuty i pojednania, i stanowi ważny element formacji moralnej wierzących. Problematyka etyczna związana ze sferą ludzkiej seksualności jest złożona i obejmuje liczne zagadnienia szczegółowe. Niniejszy tekst omawia kwestie ogólne dotyczące seksualności, które są aktualne we współczesnej praktyce sakramentalnej w Kościele. Należy do nich pytanie o istotę związku seksualności i spowiedzi sakramentalnej. Kolejnym ważnym zagadnieniem jest rozumienie grzechu w sferze seksualnej człowieka. Bardziej praktyczny wymiar omawianej tematyki dotyczy zagadnienia stawiania przez spowiednika pytań oraz udzielania nauk i rad penitentom w obszarze etyki seksualnej. Kwestie te dotykają istoty rozumienia sakramentu pokuty i pojednania, natury i różnych wymiarów grzechu oraz misterium ludzkiej seksualności. Kluczem owocnego sprawowania posługi sakramentu pokuty i pojednania jest postawa polegająca na „towarzyszeniu procesom wzrostu”. | 6 |
Projekt koncepcyjny urządzenia parku botanicznego w śródmieściu Białegostoku W pracy przedstawiono projekt koncepcyjny urządzenia parku botanicznego w dolinie rzeki Białej na odcinku pomiędzy ulicami Miłosza, Branickiego i Pod Krzywą, w śródmieściu Białegostoku. W metodach wykorzystano analizę materiałów źródłowych, badania terenowe, w tym kartograficzne i fitosocjologiczne zbiorowisk roślinnych prowadzone w latach 2010-2012 oraz identyfikację siedliskową badanych płatów roślinnych. Metody komputerowe wykorzystano do wykonania mapy z zaznaczonymi zasięgami występowania zbiorowisk roślinnych i stanowiskami chronionych gatunków roślin oraz do sporządzenia planu roboczego koncepcji urządzenia parku botanicznego, jego wizualizację i prezentację. Projekt koncepcyjny parku botanicznego przy korycie rzeki Białej w śródmieściu Białegostoku wykonano w stylu naturalistycznym, jako park krajobrazowy. Koncepcja opiera się na podziale terenu na działy systematyki taksonomicznej ze szczególnymi kolekcjami roślin. Do obsługi parku botanicznego zaplanowano centrum naukowo-badawcze, budynek administracyjnogospodarczy i restaurację z tarasem widokowym oraz dwie trasy wycieczkowe. Pierwsza z nich to ścieżka przyrodniczo-edukacyjna, druga to trasa spacerowo-biegowa. | 41 |
Zmienność form cyrkulacji środkowotroposferycznej według klasyfikacji Wangenheima-Girsa i ich relacje z polem ciśnienia na poziomie morza Opracowanie przedstawia wyniki statystycznej analizy zmienności form cyrkulacji atmosferycznej na podstawie klasyfikacji Wangenheima-Girsa. W analizie wykorzystano dwie miary frekwencji form cyrkulacji: 1. roczne liczby dni z formami cyrkulacji W, E i C (częstość nd), 2. roczne liczby epizodów poszczególnych form (Ne), tj. liczby okresów, w których przez kolejne dni w roku utrzymuje się dana forma. Wykonano ocenę wieloletnich zmian frekwencji form cyrkulacji na podstawie kumulowanych odchyleń częstości nd i Ne od średnich z okresu 1949-2015 oraz porównano frekwencję form cyrkulacji w trzech tzw. epokach cyrkulacyjnych: E+C (1950-1969), E (1970-1991) i W (1992-2015). Ponadto, analizowano zmiany frekwencji nd i Ne z roku na rok oraz następstwo występowania epizodów form W, E i C. W okresie 1949-2015 wydzielono 3 476 epizodów cyrkulacyjnych o średnim czasie trwania około siedmiu dni. W analizowanym okresie wzrastała znacząco częstość nd formy W, głównie wskutek wzrostu liczby epizodów (Ne). Skróceniu uległy natomiast epizody form E i C. Stwierdzono istotną, rosnącą tendencję rocznej liczby epizodów trzech form cyrkulacji Ne (W+E+C). Częstotliwość zmian form cyrkulacyjnych wzrosła szczególnie po roku 2003 (rys. 3). Istotne statystycznie różnice wystąpiły między frekwencją form cyrkulacji w trzech wyróżnionych podokresach – tzw. epokach cyrkulacyjnych. Największą zmienność można przypisać formom W i C. Największą inercją zmian czasowych wyróżnia się częstość formy W (tab. 3, 4, 5). Zmiany z roku na rok frekwencji form cyrkulacyjnych, jak i związki między zmianami rocznych częstości poszczególnych form wykazują stochastyczny charakter krótkookresowej zmienności form cyrkulacji atmosferycznej. Niemniej, w analizowanej próbie sześćdziesięciu sześciu zmian z roku na rok frekwencji nd i Ne znaleziono słabą zbieżność zmian częstości form W i C oraz E i C. Znaleziono także śladowo zaznaczoną tendencję, zgodnie z którą po epizodach formy E następują ze względnym nadmiarem epizody formy W, po epizodach W – epizody C, a po epizodach C – epizody E (rys. 4). W przeważającej liczbie przypadków (około 2/3 lat analizowanej serii) stwierdzono zbieżność względnej dominacji form W i C lub zbieżność dominacji form E i C (lata te oznaczono indeksami WWC, ECC i ECE, zob. tab. 10). Przedstawiono hipotezę, według której losowe zmiany form cyrkulacji mogą powodować powstawanie znaczących fluktuacji, obserwowanych w przebiegu częstości poszczególnych form (forma W nieznacznie sprzyja powstawaniu formy C, forma C sprzyja formie E itd., zob. rys. 8). Pole średniego ciśnienia, odpowiadające formom cyrkulacji W, E i C (rys. 6-11) wskazuje, że formie W odpowiada silnie pogłębiona depresja w strefie wysokich szerokości geograficznych nad Europą. Formom cyrkulacji południkowej E i C odpowiadają dodatnie anomalie ciśnienia, położone w pobliżu osi klinów na powierzchni 500 hPa (odpowiednio w pobliżu południków 40-50°E i 0-10°E). Podczas panowania formy E nad północno-wschodnią Europą kształtują się układy wyżowe; w zimie przybierające postać rozległego klina Wyżu Azjatyckiego. Podczas epizodów formy C wyż kształtuje się nad Europą Zachodnią; w sezonie letnim ma on postać klina Wyżu Azorskiego. | 41 |
Idea rozwoju zrownoważonego w perspektywie filozofii Henryka Skolimowskiego Przedmiotem podjętych w pracy rozważań jest możliwość rozumienia oraz realizacji pojęcia rozwoju zrównoważonego w horyzoncie propozycji ekofilozoficznych Henryka Skolimowskiego. Tworzenie własnej ekofilozofii polski filozof rozpoczął od radykalnej krytyki cywilizacji Zachodu, tzn. dominujących w niej form racjonalności oraz wynikających z nich praktyk, którym towarzyszy określony system aksjologiczny o charakterze utylitarnym. W działaniach ludzi kładą one szczególny nacisk na wydajność oraz zysk, a więc typowe wartości utylitarne. Ten system aksjologiczny jest - w opinii myśliciela - źródłem nierównowagi w przyrodzie i życiu społeczno-duchowym ludzi w skali globalnej. Owocuje to rożnego rodzaju kryzysami pojawiającymi się w tym modelu cywilizacji. Zagrażają one unicestwieniem nie tylko gatunku ludzkiego, ale i całej przestrzeni przyrodniczej na Ziemi. Mogą mieć również w przyszłości wpływ na niewłaściwy charakter zmian ewolucyjnych w skali kosmicznej. Szczególną uwagę zwrócimy na propozycje teoretyczne, które filozof sformułował w pracy pt. "Geniusz Światła a Świętość życia". W niej wyraźnie nawiązuje on do wizji filozofii ewolucyjnej Piotra Teilharda de Chardina, wzbogaconej własnymi i oryginalnymi pomysłami filozoficznym, mającymi uzasadnienie w wielu dziedzinach współczesnej nauki, ale i ewolucjonistycznej tradycji badawczej. De Chardin wyróżnia trzy takie kluczowe przełomy w procesie ewolucji na planecie i w kosmosie, czyli punkt witalizacji i psychizacji materii oraz powstanie tworu duchowo-racjonalnego, czyli noosfery. Natomiast Skolimowski szczególny nacisk kładzie na pojawienie się w tym procesie zjawiska fotosyntezy, następnie logo- i teosyntezy. Przekonuje, że są to formy kondensacji światła, którego prawami rozwoju rządzi się nasza planeta, ale i cały kosmos. W tym procesie uczestniczy w sposób szczególny gatunek ludzki, partycypujący w ewolucyjnie rozwijanych tam możliwościach transcendencji i samorealizacji. Zaś względna równowaga we wszystkich tego typu przemianach ma swoje źródło w owej metaforycznej "fizyce i metafizyce" kondensującego się światła, które jakby kieruje teleologicznym procesem zmian ewolucyjnych w wymiarze kosmicznego uniwersum. Do tego celu wykorzystuje owo "Wielkie Światło" rozum ludzi, który genetycznie wywodzi się z przyrody i ze swej natury powinien być jej przyjazny, postrzegając ją w sposób religijny jako świątynię. Proces samorealizacji połączony z transcendowaniem - sugeruje Skolimowski - powinien mieć charakter świadomego samoograniczenia się człowieka w relacjach i interakcjach z przyrodą oraz społeczeństwem. Temu ma służyć rozwijana przez filozofa idea etyki kosmicznej. Ma ona charakter imperatywny: z jednej strony inspirująca człowieka do kreatywnej transcendencji w imię świętych wartości tkwiących w jego środowisku (siedlisku) życia, z drugiej nakładająca na niego powinność samoograniczenia się i rewerentnego stosunku do drugiego człowieka, innych istot żywych oraz ich wspólnego świata życia postrzeganego jako byt sakralny. | 41 |
Spożycie podstawowych produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego w Polsce w latach 2000-2012 Produkty żywnościowe są najważniejszą grupą towarów konsumpcyjnych. Głównym celem niniejszej pracy jest analiza zmian w popycie na żywność w Polsce w latach 2000-2012. W pracy wykorzystano statystyczne i fizjologiczne mierniki konsumpcji, m.in. przeciętne miesięczne spożycie żywności wyrażone w jednostkach
naturalnych oraz przeciętne dzienne spożycie w przeliczeniu na wartość energetyczną i składniki odżywcze. Jak wynika z analiz, w badanym okresie w Polsce zaszły znaczne zmiany w ilościowej strukturze spożycia większości podstawowych produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Zasadniczym kierunkiem zmian jest zmniejszenie spożycia, w tym zwłaszcza pieczywa, mleka oraz owoców i warzyw. Wartość energetyczna przeciętnego dziennego spożycia żywności w Polsce w latach 2000-2012 zmniejszyła się o 187 kcal. Zmiany w badanym okresie dotyczyły również dziennego spożycia w przeliczeniu na składniki odżywcze. Nastąpiła zmiana struktury na korzyść białka zwierzęcego oraz zmniejszenie ilości tłuszczów
i węglowodanów w przeciętnej diecie Polaków. | 39 |
Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy – 40 lat badań dla zrównoważonego rozwoju W roku 2016 mija 40 rocznica założenia Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w Warszawie. Został on
utworzony w dniu 1 stycznia 1976 r. celem badania różnych metod i urządzeń do wytwarzania gorącej plazmy, w których mogą
zachodzić reakcje syntezy termojądrowej (fuzji) jąder izotopów wodoru (reakcje DD - deuter-deuter albo DT - deuter-tryt). Badania
plazmy laserowej realizowano także we współpracy z Instytutem Fizyki Rosyjskiej Akademii Nauk - RAN Moskwie (FIAN)
kierowanym przez prof. N. Basowa laureata nagrody Nobla.
W 2005 r. nastąpiło podpisanie z Komisją Europejską Kontraktu Asocjacyjnego. Na jego podstawie rozpoczęła się w Polsce
działalność koordynowana przez IFPiLM Asocjacja EURATOM-IFPiLM grupująca kilkanaście polskich ośrodków zajmujących się
badaniami i technologiami fuzyjnymi w układach z magnetycznym utrzymaniem plazmy (MCF) tzn. w tokamakach i w stellaratorach.
Rozpoczęto od podstaw opracowywanie metod diagnostycznych dla układów MCF, stosowanie technik laserowych
w technologiach fuzyjnych i badania efektów oddziaływania plazma – ściana także z użyciem układu PF-1000. Dla stellaratora
W7-X (w Greifswald, Niemcy) przygotowano układy do diagnostyki rentgenowskiej, a dla układu JET oryginalny detektor promieniowania
X (detektor GEM). IFPiLM uczestniczy w dużym projekcie dotyczącym opracowywania koncepcji radialnej kamery
neutronowej dla budowanego tokamaka ITER (w Cadarache, Francja).
W IFPiLM realizowane są modelowania numeryczne plazmy w układach MCF. Sukcesywnie zwiększa się udział naukowców
z IFPiLM w badaniach na dużych tokamakach w Europie (głównie na układzie JET w Culham, Wielka Brytania). W programie
EURATOM jest też projekt dotyczący fuzji laserowej (IFE) realizowany w IFPiLM. Od 2014 r. europejski program fuzyjny jest koordynowany
przez konsorcjum EUROfusion. Program krajowy koordynuje IFPiLM w ramach Centrum – Nowe Technologie Energetyczne
(CeNTE).
Obok prac dotyczących fuzji laserowej w IFPiLM prowadzone są badania oddziaływań laserów dużej mocy z materią. Większość
tych prac jest wykonywana w ramach konsorcjum LaserLab-Europe realizowanych głównie w Ośrodku Badawczym PALS w Pradze
(Republika Czeska).
Od 2007 r. w Instytucie rozpoczęto badania i budowę plazmowych napędów satelitarnych w ramach projektów międzynarodowych.
W 2013 r. zbudowany w IFPiLM prototyp (silnik typu Halla) przeszedł pomyślnie testy w laboratoriach ESA w Holandii
i w IFPiLM. Instytut podlega Ministerstwu Energii. Pierwszym dyrektorem Instytutu był prof. Sylwester Kaliski. Od października
2010 r. dyrektorem Instytutu jest dr hab. prof. Andrzej Gałkowski. W IFPiLM jest zatrudnionych 85 pracowników (w tym 10 profesorów
i 25 doktorów). | 21 |
Obraz Innego w perspektywie studentów Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Przestrzeń spotkania z Innym, przestrzeń interakcji jest jednocześnie przestrzenią budowania tożsamości. To dzięki obecności Innego tworzy się tożsamość, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i grupowym (J. Tischner, 1978, 2012). Inny jest więc ważną postacią w rozwoju drugiego człowieka. Co zatem o Innym myślą inni ludzie? Jak go określają? Jakie są tendencje w myśleniu o Innym? Jak Innego postrzegają przyszli pedagodzy? To ważne pytania. Dlatego postanowiłam o powyższe kwestie zapytać moich studentów, przyszłych pedagogów. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie sposobów myślenia o Innym, zaprezentowanie różnych perspektyw widzenia Innego przez studentów Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Cel ten implikuje kolejne cele (dydaktyczne): wzbudzenie zainteresowania problematyką Innego, zorientowanie w tendencjach myślenia o Innym, wzbudzenie refl eksji na temat znaczenia Innego dla rozwoju konkretnej osoby, ale i dla rozwoju społeczeństwa, uświadomienie własnego postrzegania Innego. | 39 |
Przez Lubelszczyznę do Nobla. Refleksje na marginesie lektury opowiadań Isaaka Bashevisa Singera Celem publikacji jest wyłonienie, wpisanego w twórczość Isaaka Bashevisa Singera, obrazu świata sprzed II wojny światowej. Szczególną uwagę skupiono na literackiej wizji Lubelszczyzny, rozważanej nie tylko według kryteriów geograficznych, ale i autobiograficznych. Podążając tropem autobiografii, trafiamy nie tylko do dawnych lubelskich miast i miasteczek, będących miejscem akcji wielu jego dzieł, ale i na rozdroża refleksji historycznej, do której inspiruje singerowska spuścizna. Dzięki uważnej lekturze dzieł polsko-żydowskiego Noblisty pytania o sens i kształt wielokulturowości, narodowej tożsamości, patriotyzmu mogą zyskać ponadczasowe, zaktualizowane sensy. | 28 |
Nowy genotyp grochu pastewnego Cecha wielostrąkowości u grochu (3 lub 4 strąki na szypułce) jest determinowana przez dwa geny recesywne. W wyniku krzyżowania i selekcji otrzymano nowy genotyp trój strąkowego grochu pastewnego w typie zielonkowo-nasiennym. Niniejszą pracę poświęcono pamięci Profesora Zygmunta Tomaszewskiego - autora odmiany Karo. | 37 |
Realizm - liberalizm - konserwatyzm. Tygodnik "Wprost" w latach 1982 - 2000 Przedmiotem artykułu jest tygodnik „Wprost” z lat 1982-2000. Autor uważa, że interesujące go pismo, w epoce PRL zajmując się gospodarką i propagując przedsiębiorczość, przyjmowało postawę zdrowego realizmu. Dzięki temu było jednym z popularniejszych regionalnych tygodników epoki PRL. W latach 90. XX w. „Wprost” odniósł zdecydowany sukces komercyjny i wydawniczy dzięki krzewieniu liberalizmu i pozyskaniu młodych i przedsiębiorczych czytelników. U schyłku dekady ostra polemika z lewicowo-centrowym rządem przybrała formę personalnych ataków i dziennikarstwa śledczego. Pod względem politycznym niemal otwarcie zaczęto opowiadać się za prawą częścią sceny politycznej, co upoważniło redakcję do definiowania swej linii programowej jako konserwatywnej. | 28 |
Wpływ interakcji sezonu produkcji z rasą i systemem żywienia krów na wydajność i właściwości fizykochemiczne mleka Celem badań było określenie wpływu interakcji między sezonem produkcji a rasą i systemem żywienia krów na wydajność i właściwości fizykochemiczne mleka. W 2278 próbkach mleka, pobranego od krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno- i czerwono-białej, jersey oraz simentalskiej, oznaczono: wartość pH, zawartość kazeiny, podstawowy skład chemiczny, tj. zawartość białka ogólnego, tłuszczu, laktozy i suchej masy oraz liczbę komórek somatycznych. Oceniając równoczesny wpływ rasy i sezonu produkcji na skład chemiczny mleka wykazano istotne interakcje dla wszystkich analizowanych składników, z wyjątkiem tłuszczu. Dla większości analizowanych parametrów, z wyjątkiem zawartości laktozy oraz stosunku białkowo-tłuszczowego, stwierdzono jednoczesny wpływ systemu żywienia i sezonu produkcji. Krowy rasy simentalskiej żywione systemem TMR produkowały w obydwu sezonach mleko o wyższej zawartości podstawowych składników. | 52 |
W poszukiwaniu oceny wartości usługi w miejskim transporcie zbiorowym Zmiany w otoczeniu i strukturach transportu zbiorowego w miastach. Wartość pasażera (klienta) a wartość dla pasażera. Projektowanie i operacyjne nadzorowanie wartości usługi przewozowej świadczonej dla pasażera. Mierzenie wartości dla pasażera. | 23 |
Stan wyjątkowy w perspektywie filozofii prawa. Próba definicji Celem pracy jest próba definicji stanu wyjątkowego na gruncie filozofii prawa. Natura tego terminu jest zarówno prawna, jak i polityczna, przez co stanowi on przedmiot zainteresowania różnych nauk społecznych. Hybrydalny charakter stanu wyjątkowego pociąga za sobą trudności definicyjne, prowadząc do sceptycyzmu definicyjnego. Tezą pracy jest, że wobec niemożności sformułowania kryterialnej definicji stanu wyjątkowego, należy zastąpić ją definicją paradygmatyczną która, korzystając z dorobku m.in. filozofii, historii czy nauk politycznych, może znaleźć zastosowanie na gruncie różnych ujęć metodologicznych. W tym celu przedstawiono przegląd różnych rodzin definicyjnych (stan wyjątkowy jako fakt normatywnie uregulowany, jako dyktatura konstytucyjna, jako fakt polityczny i jako pusta prawna). Następnie na podstawie elementów wspólnych w przeanalizowanych definicjach wyodrębniono elementy konstytuujące stan wyjątkowy: wystąpienie sytuacji kryzysowej, zawieszenie norm powszechnie obowiązujących i czasowość owego zawieszenia, które to elementy zostały w dalszej części pracy omówione. Przedstawiona definicja ma służyć pomocą w kwalifikacji określonych fenomenów jako stanu wyjątkowego w obliczu wzrostu zainteresowania ustawodawstwem wyjątkowym w kontekście zagrożenia terrorystycznego. | 39 |
Plejstocen w profilu Kończyce (Kotlina Oświęcimska) - analiza genezy i wieku na tle schematów podziału stratygraficznego czwartorzędu W południowej części Kotliny Oświęcimskiej, na terenie żwirowni w Kończycach odsłaniają się utwory czwartorzędowe o różnej genezie. Wykonane badania pozwoliły na ich rozpoziomowanie. Stwierdzono sześć serii osadowych leżących na osadach mioceńskich. Wyróżniono dolną serię rzeczną przykrytą przez serię osadów glacigenicznych, powyżej których lokalnie stwierdzono serię dolnych mułków organicznych z florą interglacjalną, charakteryzujących się odwrotną polarnością magnetyczną. Opisana seria mułków reprezentuje fragment sukcesji ciepłego interglacjału, którą powiązano z I interglacjałem kompleksu kromerskiego. Na ściętych osadach glacigenicznych i mułkach organicznych leży górna seria rzeczna przykryta górnymi mułkami organicznymi, w obrębie których zarejestrowano granicę Brunhes-Matuyama (B/M). Bezpośrednio powyżej tej granicy, w obrębie mułków, na podstawie badań palinologicznych stwierdzono występowanie fragmentów dwóch interglacjałów rozdzielonych piętrem zimnym. Utwory reprezentujące te ciepłe odcinki plejstocenu leżą bezpośrednio powyżej granicy B/M, co pozwala je łączyć z II i III interglacjałem kromerskim. Całość przykryta jest kilkumetrową serią utworów lessopodobnych ze śladami gleb kopalnych. Osady glacigeniczne, leżące poniżej granicy B/M i utworów interglacjalnych, są starsze od kompleksu kromerskiego i nie mogą być korelowane ze zlodowaceniem Elstery lub Mindel, jak dotychczas uważano. Reprezentowane przez nie nasunięcie lądolodu należy raczej korelować z Günzem i z najstarszymi przedkromerskimi śladami zlodowaceń w Europie Zachodniej. W Polsce być może odpowiada ono zlodowaceniu podlaskiemu. W omawianym profilu mamy zatem fragmenty sukcesji trzech interglacjałów, przy czym najniższy jest starszy od granicy Brunhes-Matuyama. Sukcesja pyłkowa jest inna niż w dotychczas znanych stanowiskach interglacjalnych w Polsce. Otrzymane wyniki sugerują konieczność nieco innego niż dotychczas spojrzenia na zasięg i wiek maksymalnego nasunięcia lądolodu. | 41 |
Wartości stosunku C:N dla osadów dennych jeziora Barlineckiego (wiosna, lato i jesień 2008 r.) W pracy przedstawiono wyniki badan osadów dennych z pobranych do badań z jeziora Barlineckiego. Wartości stosunku C:N, obliczone dla badanych osadów, mieszczą sie w większości przypadków zakresie 13-19, co wskazuje na względnie jednakowy udział szczątków roślin naczyniowych i nienaczyniowych w osadach. | 41 |
Selekcja rodów hodowlanych jęczmienia jarego na podstawie analizy statystycznej trzyletniej serii doświadczeń W pracy przedstawiono wyniki analizy trzyletniego cyklu doświadczeń hodowlanych z rodami jęczmienia jarego. Były to: doświadczenie jednopowtórzeniowe, przedwstępne i wstępne wykonane odpowiednio w 2008, 2009 i 2010 roku przeprowadzone w stacji Hodowli Roślin w Polanowicach (Małopolska Hodowla Roślin). Przedstawiona w pracy koncepcja opracowania wyników serii doświadczeń z nowymi rodami oparta jest na szerokim wykorzystaniu metod statystycznych. Takie podejście umożliwia całościowe spojrzenie na wyniki doświadczeń przeprowadzonych dla rodów jęczmienia jarego z jednej stacji hodowli jak również rodów pochodzących z różnych stacji doświadczalnych. Przeprowadzona analiza wykazała małe zróżnicowanie pomiędzy plonami rodów badanych w doświadczeniu jednopowtórzeniowym. Uwypuklenie zróżnicowania pomiędzy rodami można uzyskać poprzez zastosowanie bardziej zaawansowanych metod statystycznych takich jak analiza wariancji doświadczeń ze wzorcami, analiza wariancji układów hierarchicznych (z powtórzeniami), analiza doświadczeń wieloletnich. Trzyletnia syntetyczna ocena genotypów pochodzących z hodowli Polanowice wykazała występowanie interakcji genotyp × lata objawiającą się niestabilnością w plonowaniu. Oddzielne analizowanie każdego roku badań może spowodować utratę cennych genotypów. | 37 |
Język Hajnówki jako element stylizacji w powieści kryminalnej Okularnik Katarzyny Bondy Katarzyna Bonda jest jedną z bardziej poczytnych autorek kryminałów. Urodziła się w Hajnówce na Podlasiu, w miasteczku o skomplikowanym wizerunku językowym (obecność polszczyzny, języków białoruskiego i ukraińskiego oraz ich odmian gwarowych), tu też umiejscowiła akcję swojej nagradzanej powieści. W Okularniku pojawiają się elementy języka Hajnówki – charakterystyczne antroponimy, zapożyczenia białoruskie i rosyjskie, gwaryzmy; wyrazy związane z tradycjami Cerkwi prawosławnej, ze wschodnią obrzędowością, tradycyjną kuchnią. Jest ich w powieści niewiele i są niekonsekwentnie stosowane, jednak trzeba przyznać, że w tego typu twórczości literackiej ich obecność jest zaskakująca, jako że determinantem tworzywa językowego uprawianej przez Bondę literatury popularnej jest funkcja komunikatywna. | 15 |
Droga do świętości w rozumieniu Orygenesa Artykuł ukazuje na podstawie zachowanych dzieł wybitnego teologa wczesnochrześcijańskiego Orygenesa z Aleksandrii (185-253/254) jego koncepcję drogi prowadzącej do świętości. Aleksandryjczyk twórczo interpretuje myśl św. Pawła, odwołując się także do egzegezy alegorycznej starotestamentalnych tekstów biblijnych. Według Orygenesa życie chrześcijanina jest dynamicznym procesem rozciągającym się między dwoma istotnymi momentami: 1. nawrócenie i przyjęcie chrztu jako odzyskanie obrazu Bożego zatartego przez grzech i uzyskanie wstępnej świętości; 2. osiągnięcie pełni świętości w czasach ostatecznych, do którego chrześcijanin zmierza w ziemskim życiu, rozwijając w sobie podobieństwo do Boga przez zdobywanie cnót. W koncepcji Orygenesa świętość nie jest stanem trudnym do zdobycia i zastrzeżonym dla wybranych, ale darem udzielonym przez Boga podczas chrztu, a równocześnie zadanym każdemu wierzącemu człowiekowi na całe życie. | 40 |
Prawno-historyczne aspekty przeciwdziałania ryzykom korupcyjnym Aby skutecznie zwalczać przestępstwa związane z korupcją, ważne jest, by wyjaśnić historyczne aspekty i warunki wstępne wystąpienia tego zjawiska, a w szczególności niektórych ich typów, które stały się dziś powszechne. W tym kontekście szczególne znaczenie ma analiza prac badawczych naukowców krajowych i zagranicznych. Pozwoli to, we współczesnych realiach, na uzasadnienie zaleceń zmierzających do udoskonalenia ustawodawstwa. | 36 |
Zbrodnicze eksperymenty medyczne dotyczące układu kostno-szkieletowego kończyn dolnych, wykonywane na Polkach - więźniarkach w KL Ravensbrück oraz ich następstwa dla stanu życia, zdrowia i późniejszego funkcjonowania operowanych Artykuł interdycyplinarnie przedstawia eksperymenty prowadzone przez niemieckich lekarzy w KL Ravensbrück na Polkach i ich wpływ na losy operowanych. Omówiono eksperymenty na kończynach dolnych: czyste kostne i septyczno-kostne. W oparciu o materiał dowodowy, ekspertyzy lekarskie i wspomnienia operowanych przedstawiono przebieg operacji i ich następstwa. Po wojnie eksperymenty te uznano za zbrodnie wojenne i przeciwko ludzkości. W zależności od stopnia okaleczenia podczas operacji oraz braku opieki pooperacyjnej i rehabilitacji, stresu wojennego, złych warunków obozowych u operowanych wystąpiło pogorszenie stanu zdrowia. Autorzy uznali doświadczenia za zbrodnicze eksperymenty medyczne. Dokonywali ich lekarze, ale z pogwałceniem etyki lekarskiej. Przeprowadzano je na zdrowych kobietach. Na skutek doświadczeń dochodziło do upośledzenia sprawności fizycznej, co prowadziło nawet do kalectwa. Ponadto wystąpił silny zespół stresu pourazowego, na który nałożyła się trauma poboozowa i krzywda związana z eksperymentami. Z racji dolegliwości chorobowych część kobiet została wyłączona z ról społecznych. | 6 |
Problemy technologiczno-materiałowe w realizacjach systemów ociepleń z okładziną nieciągłą W artykule przeanalizowano mechanizm utraty właściwości funkcjonalnych systemów ETICS z okładziną nieciągłą, ze szczególnym uwzględnieniem zachowania obciążenia swobodnego. Przedmiotem dyskusji jest zewnętrzny system izolacji termicznej z płytką ceramiczną wyciętą z cegły, ułożoną na dwóch różnych podłożach, tj. wełnie mineralnej i styropianie. Podstawą oceny są zastosowane maksymalne obciążenie własne, maksymalna różnica przemieszczeń uzyskana dla omawianego rozwiązania podczas badań wykonanych w warunkach laboratoryjnych. | 1 |
USTAWOWE ZADANIA GMINY W POLSKIM MODELU SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Tekst wprowadza do tematyki samorządu terytorialnego w Polsce. Na wstępie przedstawia rys historyczny i aktualny model samorządu terytorialnego. W trzeciej części definiuje gminę, wskazuje jej umocowanie prawne i przedstawia jej ogólną charakterystykę. Cześć czwarta tekstu skupia się na zadaniach gminy, tak zleconych jaki i własnych, zarówno obligatoryjnych jak i fakultatywnych. Pracę uzupełniają liczne przykłady funkcjonowania samorządów, głównie z województwa pomorskiego, które to autor umieścił w przypisach. Całość bazuje na literaturze prawa administracyjnego i samorządowego oraz aktach prawnych aktualnych na dzień 31 września 2013 roku. | 39 |
Stężenia fosforu w wodzie zrenaturyzowanych zbiorników należących do systemu rzeczno-jeziornego W przypadku wód dopływających do jezior zaobserwowano poprawę w zakresie obniżenia stężeń fosforu ogólnego po ich przepłynięciu przez akweny, a utrzymywanie się wysokich koncentracji Pog w wodach badanych jezior należy wiązać także z ich polimiktycznym charakterem. Z dostawy zanieczyszczeń (Pog) do zbiorników układu paciorkowego wynika, iż wody dopływów wnoszą do jezior znaczne jego ilości, powodując ponadnormatywne stężenia Pog w wodzie akwenów i przyspieszając w ten sposób procesy, które pogarszają jej jakość oraz funkcjonowanie jezior. Średnie z trzech lat stężenia fosforu - pierwiastka limitującego produkcję pierwotną - mieściły się więc w zbiornikach systemu rzeczno-jeziornego w zakresie od 0,22 do 0,34 mg P·dm–3. Sporządzone obliczenia akumulacji Pog w wodzie badanych zbiorników oraz analiza statystyczna wyników wykazały, że większy wpływ na nagromadzenie biogenu miała objętość wody niż stężenie substancji, wskazując zatem na duże możliwości rozcieńczania substancji przedostających się ze zlewni. | 41 |
Badania aerobowej biodegradacji fenolu w kolumnowym bioreaktorze barbotażowym W pracy porównano wyniki doświadczeń i symulacji komputerowej procesu biodegradacji fenolu przebiegającego w kolumnowym reaktorze barbotażowym. W tym celu przygotowano stanowisko badawcze i opracowano metodykę badań. Wykonano także obliczenia numeryczne. Wyniki przedstawiono w postaci wykresów stanów stacjonarnych z naniesionymi wynikami doświadczalnymi. Analiza ukazała około 30% różnicę wyników. Różnica spowodowana jest przyjęciem niewłaściwych wartości stałych kinetycznych do obliczeń symulacyjnych. | 23 |
Istota I fundament profilaktyki zdrowia w ujęciu społecznym Referat dotyczy różnorodnych podejść człowieka do profilaktyki zdrowia. Poruszony jest wątek medycyny konwencjonalnej i niekonwencjonalnej oraz kształtowania świadomości ekologicznej rozumianej jako relacja żywego organizmu ze środowiskiem,w którym człowiek przebywa i na który ma zasadniczy wpływ. | 39 |
Konceptualne zasady (principles) geosozologii - nauki o ochronie biosfery Artykuł zawiera analizę historyczną antropogennego wpływu na różne elementy
biosfery w poszczególnych okresach rozwoju społeczeństwa oraz ukazuje
jego ekologiczne następstwa. Uzasadniono konieczność utworzenia specjalnej
dziedziny nauk – „Geosozologii” (od greckiego słowa „sodzo” – chronić), której
celem jest ochrona elementów biosfery. Ustalono zasady, na których powinna bazować
ta dziedzina naukowa: panbiocentryczną, pansocjocentryczną, panekocentryczną
i panetykoncentryczną. Geosozologia uważana jest za naukę interdyscyplinarną.
W zależności od obiektu ochrony i przedmiotu badań wyróżnia się
następujące gałęzie nauki: sozologia socjalna, fitosozologia, zoosozologia, pedosozologia,
hydrosozologia, sozologia atmosfery, sozologia krajobrazu, kosmosozologia,
sozologia etyczna, sozologia filozoficzna. Główne kierunki badań sozologicznych
mają swe podstawy w poszczególnych elementach biosfery. | 39 |
Struktura rynku detalicznych usług bankowych i cechy klientów jako przesłanki strategii banków spółdzielczych w Polsce Celem pracy jest ocena pozycji konkurencyjnej banków spółdzielczych na rynku detalicznym w Polsce. Analizą objęto udziały rynkowe, potencjał klientów oraz skuteczność sprzedaży w placówkach bankowych. Banki spółdzielcze nie wykorzystują w pełni posiadanych atutów w budowaniu przewagi konkurencyjnej. Pozycja konkurencyjna banków spółdzielczych wynika przede wszystkim z niszowych obszarów, w których działają, kosztów obsługi oraz uwarunkowań działania na lokalnym runku. Wysokie udziały na tych rynkach zawdzięczają stabilnej bazie „starych” klientów, natomiast nie są preferowane przez potencjalnych klientów. Uwarunkowania rynkowe zarówno obecne, jak i prognozowane nie są korzystne dla banków spółdzielczych i stanowią zagrożenie dla ich pozycji. | 3 |
Naturalne i antropogeniczne przyczyny powstawania i reaktywacji ruchów masowych na obszarze miejskim Gdyni oraz związane z nimi zagrożenia W artykule przedstawiono na wybranych przykładach analizę naturalnych i antropogenicznych uwarunkowań rozwoju ruchów masowych na obszarze miejskim Gdyni. Przedmiotem badań były rozległe zespoły osuwisk klifowych w Babich Dołach oraz na Cyplu Oksywskim i Cyplu Redłowskim o powierzchniach przekraczających 4 ha. Obszarowo są to formy dominujące, ponieważ zajmują ponad 60% powierzchni wszystkich gdyńskich osuwisk. Analizą objęto również niewielkie osuwiska (o powierzchni mniejszej niż 0,1 ha) o genezie antropogenicznej położone na obszarze miejskim. Ilościowo jest ich najwięcej. Współcześnie najbardziej aktywnym pod względem ruchów masowych brzegiem klifowym Zatoki Gdańskiej jest Cypel Redłowski. Tempo cofania wybrzeża klifowego, obliczone za pomocą naziemnego skaningu laserowego (TLS) na podstawie serii danych z lat 2010–2015, wynosi od 0 do blisko 5 m, czyli maksymalnie dochodzi do 1 m na rok. Natomiast średnie tempo erozji w latach 2010–2015 wyznaczone w odniesieniu do przebiegu górnej krawędzi Cypla Redłowskiego na odcinku pomiędzy 81,45 a 81,55 km linii brzegowej było równe 0,23 m na rok. Dla porównania, w przeszłości tempo cofania Cypla Oksywskiego charakteryzowało się większą intensywnością. Na początku XIX w. osuwisko na Cyplu Oksywskim miało katastrofalny przebieg i spowodowało całkowite zniszczenie posadowionych tam fortyfikacji. Od ponad stu lat jest ono chronione przed abrazją morską za pomocą opaski brzegowej. Osuwiska klifowe są inicjowane przez procesy abrazji morskiej, na które największy wpływ mają sztormy. Ważnym impulsem sprawczym dla ruchów masowych występujących w Gdyni są również nawalne opady deszczu o sumie dobowej przekraczającej 100 mm. Do opadów takich doszło w Gdyni w 2016 r., obserwowano wówczas wzmożone ruchy osuwiskowe, które spowodowały znaczne straty materialne. | 41 |
Rozwój organizacyjny lwowskiego narciarstwa w latach 1919–1939 Celem artykułu jest przybliżenie wkładu lwowskiego środowiska narciarskiego w rozwój polskiego narciarstwa. W pracy omówiono uwarunkowania działalności narciarskiej we Lwo-wie, w tym: strukturę ludności, warunki terenowe i klimatyczne oraz organizację narciarstwa w latach 1919–1939. Warunki terenowe we Lwowie i najbliższych okolicach były korzystne, natomiast warunki klimatyczne często utrudniały uprawianie narciarstwa. Lwowskie narciarstwo zmieniało się dynamicznie i było popularne w różnych środowiskach społecznych, także wśród mniejszości narodowych zamieszkujące Lwów. Sekcje narciarskie żydowskich stowarzyszeń sportowych i turystycznych działały wspólnie z polskimi w strukturach Polskiego Związku Narciarskiego, podczas gdy ukraińskie organizacje pozostawały poza związkiem. W artykule omówiono także ilościowe wskaźniki rozwoju narciarstwa we Lwowie na tle danych zbiorczych Polskiego Związku Narciarskiego. Lwowscy narciarze stanowili znaczący odsetek członków Polskiego Związku Narciarskiego, a ich udział w latach 1932–1939 wykazywał tendencję wzrostową. W końcu lat 30. XX w. liczba czynnych zawodników-narciarzy zmniejszała się w stosunku do ogólnej liczby członków lwowskich stowarzyszeń narciarskich. Ten trend wskazywał na szybsze zwiększanie się liczby osób uprawiających narciarstwo rekreacyjne i turystyczne niż nar-ciarstwo sportowe. | 29 |
Modelowanie wód podziemnych dla ustalenia zasobów eksploatacyjnych ujęć na przykładzie Trójmiasta Aglomeracja Trójmiejska obejmuje zróżnicowany geomorfologicznie obszar. Wody podziemne ujmowane są na obszarze wysoczyzny, w strefie zasilania i przepływu wód podziemnych, a także na obszarze nizin nadmorskich, w strefie ich drenażu. W artykule przestawiono wyniki badań modelowych prowadzonych w celu ustalenia zasobów eksploatacyjnych wód z utworów plejstocenu na dwóch ujęciach zlokalizowanych w części wysoczyznowej: Gdynia Wiczlino oraz Gdynia Wielki Kack. Obliczenia przeprowadzono niezależnie dla obu ujęć, uwzględniając pracę innych dużych ujęć wód podziemnych znajdujących się na obszarze badań (Gdynia Sieradzka oraz Gdańsk Osowa). Symulacje modelowe wykazały, że istnieje ich silne współdziałanie. Zaznacza się ono szczególnie w warunkach jednoczesnego poboru wód na wszystkich ujęciach w ilości ich maksymalnych zatwierdzonych zasobów. Eksploatacja prowadzi wówczas do powstania głębokiego na 15 m, regionalnego leja depresji, przy czym w obu skonstruowanych niezależnie modelach uzyskano niemal identyczny wynik. Tak intensywny pobór wód podziemnych jest niekorzystny ze względu na zmianę reżimu przepływu wody w ciekach powierzchniowych. W wyniku eksploatacji zwiększa się infiltracja rzek, a zmniejsza się ich drenaż, lokalnie zanika górna warstwa wodonośna, a cieki płynące na tym terenie mogą okresowo wysychać. W efekcie obliczeń optymalizacyjnych ustalono, że maksymalny pobór wód nie powinien przekraczać na ujęciu Wiczlino 650 m(3)h, a na ujęciu Wielki Kack 410 m(3)/h. | 35 |
Strategiczne zagadnienia tworzenia i funkcjonowania sieci tymczasowych W artykule przedstawiano wyniki badań zagadnień charakteryzujących tworzenie i funkcjonowanie sieci tymczasowych, tj. sieci, które są organizowane w celu realizacji dużych, złożonych przedsięwzięć gospodarczych, najczęściej kosztownych i przekraczających możliwości realizacyjne jednego przedsiębiorstwa i które są powołane na określony okres czasu. Skupiono się nad strategicznymi zagadnieniami tworzenia i funkcjonowania tych sieci, które mają wpływ na wyniki funkcjonowania sieci, a w konsekwencji na sukces lub porażkę przedsięwzięcia. W opracowaniu przedstawiono charakterystykę sieci tymczasowej jako pewnej kategorii organizacji sieciowych. Celem artykułu jest dokonanie diagnozy w oparciu o analizę literatury i wywiady strategicznych zagadnień tworzenia sieci tymczasowej od strony organizacyjnej i formalnej oraz zasad współpracy w ramach sieci. | 39 |
(Nie)zbędne odpominanie przeszłości – uwagi na marginesie lektury Wiatru od Odry Hansa Niekrawietza W artykule podjęto próbę przybliżenia czytelnikowi sylwetki Hansa Niekrawietza, niemieckiego pisarza pochodzącego z Górnego Śląska, publikującego w okresie III Rzeszy. Przedstawiając szerszą problematykę literatury polsko-niemieckiego pogranicza, autorka zastanawia się nad potrzebą i zasadnością tłumaczenia tekstów literackich uwikłanych, choćby potencjalnie, w trudne konteksty polityczne. | 22 |
Społeczny aspekt przedsiębiorczości rolników W artykule zaprezentowano istotę i znaczenie przedsiębiorczości rolników dla rozwoju społecznego regionu. Podkreślono egzogeniczny charakter przedsiębiorczość, która stymuluje rozwój lokalnych organizacji, a przez to w sposób pośredni i bezpośredni wpływa na poprawę sytuacji społeczno-ekonomicznej regionu. | 37 |
„Letnio i kulturalnie” 60. Kaliskie Spotkania Teatralne – Festiwal Sztuki Aktorskiej, 19-26 września 2020 | 47 |
Apostolstwo dobrej śmierci – historia i misja 22 lipca 1908 roku papież Pius X ustanowił Stowarzyszenie Matki Bożej Patronki Dobrej Śmierci stowarzyszeniem uniwersalnym dla całego Kościoła. 30 maja 1987 roku Prymas Polski kard. Józef Glemp zatwierdził Polską Filię Stowarzyszenia z centralą w Sanktuarium Maryjnym w Górce Klasztornej, a tym samym zezwolił Misjonarzom Świętej Rodziny na prowadzenie tego dzieła. Celem Stowarzyszenia jest propagowanie modlitwy o dobrą śmierć i przygotowywanie do niej. Artykuł jest szczegółową prezentacją historii i misji Stowarzyszenia, które znane jest także jako Apostolstwo Dobrej Śmierci. | 40 |
Zastosowanie nanomateriałów w naukach medycznych Przedstawiono przebieg realizacji projektu "Bezpieczne chemikalia - projekt dla województwa śląskiego", współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, ze szczególnym uwzględnieniem form wsparcia udzielanego przedsiębiorcom regionu. | 23 |
Charakterystyka wybranych parametrów wełny współczesnej świniarki Celem pracy było określenie wybranych cech okrywy włosowej współczesnych świniarek, utrzymywanych w stadzie realizującym program ochrony zasobów genetycznych tej rasy. Oceniano wydajność, wysadność i grubość wełny. Średnia wydajność wełny świniarek w odroście półrocznym wynosiła 0,8 kg, a wysadność 10,4 cm. W próbkach wełny stwierdzono występowanie czterech typów okrywy włosowej: zespoły włosowe wełny mieszanej dwufrakcyjne, trójfrakcyjne oraz zespoły włosowe wełny typowo jednolitej i jednolitej z pojedynczymi grubszymi włosami. U ponad 60% badanych owiec występowały dwufrakcyjne zespoły włosowe, które składały się z frakcji wewnętrznej, zwanej puchową i zewnętrznej – rdzeniowej. Frakcja puchowa złożona była z krótkich i cienkich włosów o średniej grubości 22,6 mm, zaś średnia grubość włosów frakcji rdzeniowej wynosiła 45,3 mm. Frakcja włosów puchowych stanowiła średnio 78%, zaś frakcja zewnętrzna – 22%. We frakcji tej oprócz włosów rdzeniowych występowały włosy bezrdzeniowe i kempowe. Zespół włosowy składający się z trzech frakcji stwierdzono u 13,3% badanej populacji. Średnia grubość włosów frakcji puchowej kształtowała się na poziomie 20,8 mm, frakcji przejściowej – 34,2 mm, zaś frakcji zewnętrznej – 47,9 mm. Średni udział w kosmku frakcji puchowej stanowił 66%, przejściowej – 9,5%, zaś rdzeniowej – 24,4%. We wszystkich próbkach wełny we frakcji zewnętrznej wystąpiły włosy rdzeniowe i w 75% z nich – włosy kempowe. Typowa wełna jednolita wystąpiła u 6,67% badanych owiec, a jej średnia grubość wynosiła 23,27 mm, zaś średnia grubość wełny jednolitej z pojedynczymi grubszymi włosami, która wystąpiła u 16,67% badanych maciorek, wynosiła 22,42 mm, a średnia grubość pojedynczych grubszych włosów – 41,82 mm. Podsumowując można stwierdzić, że w badanej grupie owiec rasy świniarka przeważały zwierzęta o dwufrakcyjnej okrywie włosowej, o wyrównanych pod względem grubości zespołach włosowych i wysokiej zawartości puchu, co wskazywać może na typ wełny uszlachetnionej. | 52 |
Ewaluacja polityki fiskalnej w krajach PIGS w warunkach wzmocnionego nadzoru fiskalnego Unii Europejskiej Celem artykułu jest dokonanie ewaluacji ex post polityki fiskalnej w krajach
PIGS prowadzonej w latach 2003-2016, ze szczególnym uwzględnieniem strategii realizowanych
w reakcji na światowy kryzys finansowy. Cechą charakterystyczną krajów
PIGS, należących do strefy euro, były wysokie deficyty budżetowe, wysoki poziom długu
publicznego i trudności z regulowaniem zobowiązań wobec wierzycieli. Istotny wzrost
zadłużenia krajów strefy euro w warunkach kryzysu finansowego, którego apogeum przypadło
na lata 2008-2009, wymusił reformę nadzoru fiskalnego UE nad krajami członkowskimi.
Uwzględniając unijne rozwiązania instytucjonalne wprowadzane od 2011 r.,
w artykule dokonano identyfikacji epizodów konsolidacji fiskalnych, na podstawie zmian
salda pierwotnego dostosowanego cyklicznie, a następnie rozpoznano zmiany w nastawieniu
w polityce fiskalnej pod wpływem reguł unijnych, badając reakcję luki produkcyjnej
na zmiany impulsu fiskalnego. | 39 |
Wybrane problemy związane z eksploatacją, naprawą prefabrykowanych silosów na materiały sypkie W referacie przedstawiono niektóre problemy związane z wieloletnią eksploatacją prefabrykowanych żelbetowych silosów na materiały sypkie. Przedstawiono metody bieżącej konserwacji, naprawy i modernizacji. Przy okazji przedyskutowano sprawę związaną z bezpiecznym użytkowaniem silosów prefabrykowanych. | 23 |
Krytyka romansu tradycyjnego w publicystyce oświeceniowej Zasadniczym tematem artykułu jest stosunek osiemnastowiecznych publicystów do romansu tradycyjnego. W pracy zaprezentowano wybrane sądy na temat tego gatunku literackiego, obecne w tekstach encyklopedycznych i publicystycznych oświecenia. Wskazane zostały podobieństwa w spojrzeniu na romans, a także pewne rozbieżności w rozumieniu tego terminu przez intelektualistów epoki. Przedstawiane przez autorów opinie zazwyczaj mają charakter krytyczny i prześmiewczy, co wynika z faktu, iż romans tradycyjny przez ówczesną elitę literacką postrzegany był jako gatunek anachroniczny i bezideowy, pozbawiony walorów artystycznych i dobrego smaku. Chociaż najważniejsi przedstawiciele oświecenia konsekwentnie krytykowali romanse, to przez cały wiek zachowywały one zadziwiającą popularność. Chętnie były czytane i w związku z tym często wydawane. | 22 |
Malarz jako podróżnik i pisarz. Europa oczami Charisa Jakupowa w utworze Путешествие художника вокруг Европы Artykuł omawia poetykę i tematykę utworu Charisa Jakupowa pt. Путешествие художника вокруг Европы (Podróż artysty wokół Europy), jego przynależność gatunkową, osobliwości konstrukcji czasoprzestrzeni, typy obrazowania. Analizowana jest ponadto warstwa językowa tekstu z położeniem nacisku na te fragmenty utworu, w których ujawniają się przekonania i mentalność autora. Jakupow w opisach krajów europejskich posługuje się niekiedy językiem propagandy sowieckiej i obrazowania charakterystycznego dla oficjalnej w ZSRR wizji Zachodu. Z kolei przyjęcie w narracji perspektywy artysty - podróżnika prowadzi do rozwinięcia tematyki historii sztuki przy zredukowaniu tematyki społecznej i obyczajowej. | 40 |
Inwestycyjne aspekty regulacji konkurencji na rynku komunikacji elektronicznej w Unii Europejskiej Przedstawiono związek polityki inwestycyjnej operatorów telekomunikacyjnych z polityką regulacyjną na rynku komunikacji elektronicznej na podstawie analizy materiałów UE, ze szczególnym uwzględnieniem dyrektyw nowego pakietu regulacyjnego z 2002 r. W tym kontekście scharakteryzowano zakres odpowiedzialności państwa za realizację celów strategicznych, związanych z rozwojem komunikacji elektronicznej na potrzeby społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy. Poruszono sprawę różnych postaci konkurencji na badanym rynku i ich wpływu na bodźce proinwestycyjne u operatorów, zwracając w tym kontekście uwagę na istnienie konkurencji regulacyjnej. Zwrócono uwagę na brak stabilnego fundamentu prawnego, gwarantującego bezpieczeństwo wieloletnich inwestycji infrastrukturalnych, niezbędnych do rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. | 8 |
Laserscanning for heritage documentation W ciągu ostatnich kilku lat wielu naukowców próbowało wykorzystać skanowanie laserowe, używając tej techniki w szerokim zakresie zastosowań i stale rzucając wyzwanie jej możliwościom. Zwłaszcza w dziedzinie dziedzictwa kulturowego skanowanie laserowe stało się ważnym narzędziem dla tworzenia rzeczywistych, wynikających z budowli, danych dla cyfrowego archiwizowania, monitoringu lub restaurowania ważnych elementów naszego ojczystego dziedzictwa kulturowego. Jednym z wyzwań, nadal stojącym przed nami, jest użycie skanowania laserowego dla monitoringu odkształceń. Ten artykuł stawia pytanie, czy skanowanie laserowe może zapewnić wystarczająco dokładne pomiary, żeby mogło zostać użyte dla monitoringu odkształceń historycznych konstrukcji. | 32 |
Kariera w chirurgii naczyniowej – spojrzenie studenta Cel: Na Oddziale Chirurgii Ogólnej i Naczyń Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu wśród studentów rozdystrybuowano medycyny kwestionariusze w wersji papierowej i online. Celem pozyskanych w ten sposób odpowiedzi było lepsze zrozumienie nastawienia studentów do chirurgii jako specjalizacji oraz określenie przyczyn, dla których chcą, lub nie chcą, dokonywać wyboru chirurgii naczyniowej jako ścieżki dalszej kariery. Materiały i metody: Kwestionariusz rozdystrybuowano w wersji papierowej i online studentom III, V i VI roku 6-letnich studiów medycznych na UMP. Zebrano dane dotyczące: roku studiów, średniej ocen, płci, wieku, wyboru specjalizacji, odpowiedzi na 33 pytania oceniane w skali Likerta 1–5 (1 –najmniej istotna przyczyna, 5 – najbardziej istotna), a także dwa pytania oceniane w skali 0–4. Ankietę wypełniło łącznie 136 polskich studentów medycyny na UMP. Wyniki: Wśród studentów, którzy zadeklarowaliwybór chirurgii naczyniowej, najistotniejszymi powodami decyzji były „endowaskularne możliwości leczenia w chirurgii naczyniowej” oraz „dochód wyższy niż chirurga ogólnego”. Najważniejszy powód niewybierania tej specjalizacji stanowił „brak możliwości zatrudnienia w innych placówkach niż oddziały chirurgii naczyniowej, niewielka ilość tego typu oddziałów w regionie”. Odnotowano również wpływ płci – aż 60% kobiet i tylko 13% mężczyzn uznało w ankiecie płeć za „istotny czynnik wyboru specjalizacji z zakresu chirurgii naczyniowej” Wnioski: Wyniki naszego badania mogą pomóc w opracowaniu lepszych strategii zachęcania przyszłych lekarzy do wyboru specjalizacji zabiegowych, szczególnie chirurgii naczyniowej oraz w poprawie warunków pracy | 26 |
Badania mikroprzecieku wybranych kompozytów stomatologicznych po procesie zmęczenia cieplnego W pracy badano wpływ cyklicznych obciążeń cieplnych na rozwój szczeliny brzeżnej dla 2 nanohybrydowych i 2 mikrohybrydowych materiałów kompozytowych w wypełnieniach klasy I w ludzkich zębach trzonowych. Próbki były oceniane na mikroskopie stereoskopowym stosując metodę penetrantu. Pomiarów długości szczeliny brzeżnej dokonano z wykorzystaniem systemu analizy obrazu. Mikroprzeciek oceniano na przekrojach wykonanych w kierunku policzkowo–językowym a następnie mezjo-dystalnym poprzez środek wypełnienia, wykorzystując 4-punktowy system oceny. Przedstawiono wyniki szczelności brzeżnej oraz ocenę punktową mikroprzecieku. Zmęczenie cieplne istotnie zwiększa mikroprzeciek w wypełnieniach klasy I, niezależnie od rodzaju kompozytu. Rodzaj kompozytu nie miał również wpływu na szczelność brzeżną. | 12 |
Rozwiązywanie problemów natury tożsamościowej przez studentów polskich uczelni a zjawisko problemowego picia alkoholu W niejednorodnym systemie znaczeń kulturowych krystalizowanie tożsamości staje się praktyką poznawczą opartą na permanentnym indywidualnym eksperymentowaniu. Problematyka artykułu skoncentrowana jest na zagadnieniu krystalizowania (formowania) tożsamości, które jest procesem zależnym od społecznych warunków w jakich zachodzi oraz cech procesów poznawczych jednostek w nim uczestniczących. Oba czynniki mogą wspomagać jak i zakłócać proces osiągnięcia dojrzałej tożsamości (uzyskania efektu tożsamości osiągniętej). W kontekście tożsamości oznacza to, że jest ona: wynikiem własnej eksploracji podmiotu i podejmowanych na jej podstawie zobowiązań a wraz z nimi ważnych życiowych decyzji. Orientacje poznawcze zaangażowane w proces krystalizowania tożsamości mogą świadczyć o odmiennych stylach tożsamości, które należy rozumieć jako odmienne sposoby radzenia sobie z problemami natury tożsamościowej. Style tożsamości odnoszą się do przekonań, postaw, sposobów radzenia sobie z różnymi sytuacjami oraz podejmowania ważnych życiowo decyzji dla rozstrzygania konfliktów tożsamościowych. W artykule odwołuję się do stylów tożsamości studentów polskich uczelni publicznych i niepublicznych, które ukazały odmienności w przetwarzaniu informacji, negocjowaniu kwestii tożsamościowych oraz osobliwości problemów wynikających z picia alkoholu co czynni je, z kognitywnego punktu widzenia, ważkimi i aktualnymi analitycznie. | 38 |
Przestrzenno-ekonomiczne uwarunkowania aktywności turystycznej mieszkańców aglomeracji poznańskiej W relacjach czasu i przestrzeni turystyka stanowi specyficzną formę rekreacji. Turystyczne formy rekreacji zawierają się częściowo w aktywności i rozwoju fizycznym, jak również w aktywności i rozwoju umysłowym, obejmując turystykę jako wędrowanie, rekreację ruchową i krajoznawstwo w czasie wędrowania oraz leczenie. Pod pojęciem aktywności turystycznej rozumie się ogół czynności i działań ludzi związanych z ich uczestnictwem w migracjach turystycznych. Celem badań było określenie specyficznych własności migracji turystyczno-wypoczynkowych realizowanych w turystycznych formach rekreacji przez mieszkańców aglomeracji poznańskiej. Do badania tego typu migracji w pracy zaproponowano zastosowanie metod modelowych ponieważ najefektywniejszą strategią rozwoju badań teoretyczno-empirycznych w dziedzinie migracji turystycznych jest metoda budowy modeli rekonstrukcyjnych. Natomiast do badania aktywności turystycznej wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. | 5 |
Ocena hałasu na stanowiskach pracy i jego minimalizacja W pracy przedstawiono ocenę i analizę hałasu na najgłośniejszych stanowiskach pracy w Elektrowni PAK SA w Koninie. Zaproponowano koncepcje zmniejszenia tego hałasu przez adaptację akustyczną hal, zainstalowanie ekranów stałych w pomieszczeniu obrabiarek do metali, zainstalowanie przeźroczystych i dźwiękoizolacyjnych ekranów przenośnych, dźwiękoizolacyjnych przegród stacjonarnych, zainstalowanie gumowych (samoprzylepnych) kożuchów na dużych obiektach naprawianych. Oszacowano przewidywane efekty ekologiczne i ekonomiczne po ich realizacji. | 10 |
„Dziecięcy wektor” w komiksach Guy Delisle’a Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób obecność dziecięcych bohaterów w twórczości Guy Delisle’a każdorazowo przesuwa wektor historii, decydując o jej kształcie. Wpływ ten może być bezpośredni – komentarze, działania dzieci, albo pośredni – ten wymiar ogarnia niejako cały kształt opowieści, ponieważ dzieci decydują o kształcie gospodarowania zarówno czasem, jak i przestrzenią głównego bohatera opowieści – ojca. Zaprezentowane również zostaje, w jaki sposób dzieci w twórczości kanadyjskiego rysownika stają się pretekstem do autotematycznego spojrzenia, zabaw komiksową konwencją, czy też zostają pierwszoplanowymi bohaterami, z perspektywy których budowany jest świat przedstawiony. | 16 |
Funkcjonowanie kolei aglomeracyjnej w przestrzeni Łodzi Artykuł prezentuje wyniki badania poświęconego funkcjonowaniu Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej w ujęciu przestrzennym. Badanie odnosi się do obszaru Łodzi i koncentruje na określeniu, w jakim stopniu kolej aglomeracyjna stanowi element komplementarny lub substytucyjny miejskiego systemu transportu zbiorowego. Tak przyjęte założenie badawcze zrealizowano, biorąc kolejno pod uwagę dostępność czasowąpunktowej infrastruktury kolejowej w ujęciu indywidualnego transportu samochodowego, lokalnego transportu zbiorowego (autobusowego i tramwajowego) oraz transportu pieszego. Przeprowadzona analiza pozwoliła na wskazanie, w jakim zakresie rozmieszczenie przystanków Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej jest dopasowane do rozmieszczenia przystanków lokalnego transportu zbiorowego, zabudowy miasta i jakie jego części objęte są poszczególnymi izochronami dojścia i dojazdu do transportu kolejowego. Biorąc pod uwagę powyższe zmienne, w artykule wskazano potencjalne lokalizacje przystanków kolei aglomeracyjnej, które charakteryzująsię optymalną dostępnością względem poszczególnych zmiennych. Należy rozpatrywać je jako próbę weryfikacji obecnie funkcjonującego rozmieszczenia i jednocześnie wskazówkę dla ewentualnego rozwoju systemu. | 39 |
Konkurencja i kooperacja na lokalnym rynku surowcowym w dwuosobowych modelach teorii gier - zarys zagadnienia Rynki surowcowe, pomimo wielu wspólnych cech z rynkami innych dóbr, są rynkami specyficznymi. Ich funkcjonowanie odbiega zazwyczaj od prawideł wolnego rynku. Jest to spowodowane zarówno czynnikami geologiczno-złożowymi, jak i koniunkturą. Zmiany podaży surowca są na ogół znacznie wcześniej sygnalizowane (wieloletni cykl inwestycyjny od rozpoznania złoża do udostępnienia górniczego), rozwijają się one powolnie i nieelastycznie. Największy wpływ na wahania rynku mają czynniki niemierzalne matematycznie (wojny, kryzysy gospodarcze - zwłaszcza u dużych producentów, strajki). O obrazie rynku surowcowego decydują ponadto działania spekulacyjne, polityka rynkowa poszczególnych państw w skali globalnej, samorządowa w skali lokalnej, jak i sam charakter rynku funkcjonującego w ramach monopolu lub oligopolu. Uczestnicy rynku surowcowego mogą działać jako pojedyncze, niezależne podmioty, bądź wchodzić w skład większych, wzajemnie powiązanych zależnościami układów. W artykule przedstawiono uproszczony modelu rynku surowcowego obejmujący tylko dwa podmioty - duopol. Na hipotetycznym przykładzie lokalnego rynku piasków budowlanych, obsługiwanego przez dwa zakłady górnicze - piaskownie, podjęto próbę modelowania zachowań obu przedsiębiorców. Ukazano możliwe strategie działania, wynikające zarówno z możliwości współpracy zakładów, jak i jej zaniechania. Scharakteryzowano zachowania użytkowników złóż w sytuacji przepływu informacji dotyczącej kosztów produkcji oraz jej braku. Zilustrowano możliwe postępowanie podmiotów górniczych w sytuacji wielokrotnego powtarzania gry. Rozwiązania oparto na klasycznych modelach Cournota oraz Stackelberga w przypadku konkurencji oraz koncepcji arbitrażu Nasha w kontekście współpracy zakładów. | 23 |
KATOLICKIE SEMINARIA DUCHOWNE W CHINACH Artykuł stanowi wprowadzenie do tematyki seminariów duchownych w Chinach. W pierwszej części zaprezentowano polityczne i społeczne zmiany ze współczesnej historii Chin, by potem móc przejść do głównego tematu. Przedmiotem analizy jest odnowienie, rozwój i zanik katolickich seminariów w Chinach od 1982 roku po dzień dzisiejszy. Szanghajskie Seminarium Sheshan służy jako przykład. | 42 |
Odpowiedzi prądowe w układzie dwóch anten liniowych ze szczególnym uwzględnieniem redukcji późnoczasowych niestabilności W artykule przedstawiono wyniki modelowania w dziedzinie czasu układu dwóch anten liniowych za pomocą układu całkowych równań Hallena. Do wyznaczenia odpowiedzi prądowych anten wykorzystano powszechnie stosowaną metodę postępu w czasie (metoda MOT) oraz schemat Galerkina-Bubnova. Wyniki modelowania potwierdzają słuszność przyjętych założeń o bezpośrednim wpływie długości kroków czasowych przyjętych w obliczeniach i położenia anten względem siebie na wielkość niestabilności pojawiających się w późnoczasowych odpowiedziach prądowych badanych obiektów. | 7 |
Zapinki bałtyjskie z Janowca nad Wisłą Zaprezentowane materiały zostały znalezione na stanowisku nr 3 (AZP 76-74/47) w miejscowości Janowiec (dawniej Janowiec nad Wisłą), gm. loco, pow. puławski. Stanowisko jest położone na piaszczystej terasie zamykającej od zachodu dolinę Wisły. W pobliżu stanowiska przepływa niewielki ciek wodny nazywany lokalnie „Nieciecz” oraz rzeka Plewka znajdującą swe ujście do Wisły powyżej Janowca. Obecne koryto Wisły jest oddalone o ok. 2 km od stanowiska (ryc. 1).
Stanowisko zostało odkryte w roku 1981 podczas badań powierzchniowych, prowadzonych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski. Od roku 2016 prowadzone są tu regularne badania powierzchniowe i wykopaliskowe, którymi kieruje Grzegorz Kuś. Pracami wykopaliskowymi objęto dotychczas obszar o powierzchni zaledwie 1,8 ara, a szczegółową prospekcją powierzchniową objęto obszar ok. 3 ha. Pozyskano przy tym materiały, które można datować na okres wpływów rzymskich, wczesne średniowiecze oraz liczne znaleziska nowożytne. Podczas prospekcji powierzchniowej pozyskano również dwa omawiane przedmioty, które można datować na okres wędrówek ludów.
Pierwszym znaleziskiem jest wykonany ze stopu miedzi fragment fibuli z pełną pochewką, o kuszowatej konstrukcji (ryc. 2: a, b). Fibulę można zaliczyć do wydzielonego przez A. Bitner-Wróblewską typu Dollkeim/Kovrovo. Zapinki tego typu wiązane są głównie z kręgiem zachodniobałtyjskim, gdzie występują najliczniej. Znane są również z Pomorza, Bornholmu, Olandii, Gotlandii oraz obszarów fińskich. Jeden egzemplarz został również znaleziony w miejscowości Tomasze pow. ostrołęcki oraz w bliżej nieokreślonej miejscowości w dorzeczu Dniepru. W kręgu zachodniobałtyjskim zapinki typu Dollkeim/Kovrovo datowane są na młodsze odcinki fazy D i początki fazy E okresu wędrówek ludów.
Drugim znaleziskiem z Janowca jest wykonany ze stopu miedzi fragment sprężyny zapinki szczeblowej o konstrukcji „pseudokuszowatej” (ryc.2: c, d). Zapinki tego typu znane są niemal wyłącznie z obszarów bałtyjskich, gdzie są datowane na rozwinięte odcinki fazy E okresu wędrówek ludów.
Znalezisk z Janowca, można chyba traktować jako ślady krótkotrwałego pobytu, czy raczej postoju, w trakcie wyprawy niewielkich grup Estiów szlakiem wzdłuż Wisły. Nie można jednak wykluczyć, że wzdłuż takiego szklaku funkcjonowała sieć bardzo rozproszonego osadnictwa, a miejscowa ludność była zaangażowana w organizację dalekosiężnej wymiany. W wyjaśnieniu tej kwestii mogą jednak pomóc tylko kolejne odkrycia. | 0 |
Eksperyment powściągliwości w brytyjskiej i polskiej architekturze najnowszej Amanda Levete, uznana brytyjska architekt, stwierdziła w trakcie swego ubiegłorocznego wykładu w Warszawie na zaproszenie Fundacji im. Stefana Kuryłowicza, że „epoka budynków-ikon już się skończyła. Teraz bardziej sensownie jest mówić o ikonografii terenu – czy o architekturze topografii”1. Ta uwaga konweniuje z przekonaniem autorki eseju o potrzebie większej subtelności interwencji, zwłaszcza w środowisku stricte historycznym, a z takim mamy do czynienia w przypadku realizacji w miastach polskich. Esej ma na celu refleksję nad tym, czy w najnowszej architekturze polskiej można też mówić o pewnym eksperymencie samoograniczenia ekspresji przez architektów? Innymi słowy, czy można mówić o przykładach eksperymentu powściągliwości, rozumianego jako daleko posunięty respekt wobec genius loci? Pytanie to wydaje się sensowne z uwagi na liczne spektakularne realizacje, np. obiektów kulturalnych po roku 2004. Czy są jednak obiekty, których architekci, nie rezygnując ze spełnienia wszystkich wymogów programowych, a nawet potrzeby reprezentacji, podążają za przekonaniem A. Levete? | 39 |
Wplyw stezen i terminow stosowania paklobutrazolu na plon cebul tulipana Doświadczenie prowadzono w latach 1993/94 - 1995/96. Badano wpływ 4 stężeń paklobutrazolu (0, 25, 50 i 100 mg/l) i dwóch terminów stosowania oprysku paklobutrazolem: I-na zielony pąk, II-bezpośrednio po ogłowieniu na plonowanie cebul tulipana odmiany ‘Lustige Witwe’. Wyniki trzyletnich badań wskazują na celowość stosowania paklobutrazolu na rośliny tulipana w okresie ich wegetacji. Optymalnym terminem oprysku okazał się I termin - na zielony pąk zapewniający wysokie plonowanie. Nie stwierdzono istotnego wpływu stężeń na wysokość plonowania cebul. Oprysk tulipanów na zielony pąk powodował zwyżkę plonu liczbowego cebul handlowych średnio o 26,6% w porównaniu z kontrolą. Paklobutrazol zwiększał odporność roślin na niekorzystne działanie wiosennych przymrozków. | 37 |
Sokal nad Bugiem w świetle mapy Miega Niniejszy artykuł porusza problematykę rozwoju przestrzennego Sokala w okresie staropolskim i dąży do zarysowania hipotezy badawczej o jego najstarszym uformowaniu, które zostało zatarte w związku przebudową i modernizacją miasta w wieku XIX przeprowadzoną przez władze austriackie. Szczególnie istotna okazała się tutaj wiedza pozyskana podczas dogłębnej analizy, najstarszego, ujawnionego źródła kartograficznego dotyczącego miasta – mapy Miega z lat 1779-1783. Analiza tego dokumentu przynosi szereg ustaleń, które zostają przedstawione po raz pierwszy w literaturze przedmiotu. | 32 |
ŚMIERĆ I UMIERANIE W OPINII PERSONELU PIELĘGNIARSKIEGO StreszczenieWstępŚmierć jest naturalnym etapem w życiu każdego człowieka. W ciągu setek lat jej postrzeganie przez ogół społeczeństwa było różne.W opiece nad pacjentem będącym w terminalnej fazie choroby istotne znaczenie ma personel pielęgniarski.CelPoznanie opinii personelu pielęgniarskiego na temat śmierci i umierania oraz określenie wpływu czynników kształtujących poziomprezentowanych opinii w tym zakresie.Materiał i metodyBadania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego w grupie 100 pielęgniarek i pielęgniarzy pracujących w oddziałachszpitalnych.WynikiAnaliza wyników badań polegała na sklasyfikowaniu uzyskanych danych oraz zbadaniu korelacji między zmiennymi.WnioskiPoziom wiedzy na temat śmierci i umierania wśród personelu pielęgniarskiego jest zróżnicowany ze względu na czynniki socjodemograficznei zawodowe.Słowa kluczowe: śmierć, umieranie, opinie, pielęgniarka | 26 |
„Wskazania czytelników – wybory bibliotekarzy” Zakup nowości dla dzieci i młodzieży do bibliotek publicznych i szkolnych – analiza jakościowa W artykule omówiono zasady gromadzenia zbiorów do bibliotek publicznych dla dzieci i młodzieży oraz bibliotek szkolnych. Do analizy jakościowej wykorzystano listy tytułów książek, jakie planowały kupić 44 biblioteki szkolne w 2014 r. w ramach dotacji rządowej. Zgromadzony materiał podzielono na następujące kategorie: lektury szkolne, klasyka literatury dla dzieci, poezja, baśnie, książki dla najmłodszych, książki Grzegorza Kasdepke, literatura dla najmłodszych, literatura obyczajowa, fantasy, książki edukacyjne, historia i biografie, i inne. Najczęściej biblioteki planowały kupić lektury szkolne, książki edukacyjne (słowniki, encyklopedie). Z literatury pięknej najczęściej planowano kupić książki z gatunku fantasy, powieści dla dziewcząt oraz utwory takich autorów jak m. in. Paweł Beręsewicz, Barbara Gawryluk, Marcin Pałasz, Renata Piątkowska, Małgorzata Strzałkowska. Chętnie kupowano książki ekranizowane i reklamowane w czasopismach młodzieżowych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że księgozbiory bibliotek szkolnych i bibliotek publicznych dla dzieci i młodzieży odpowiadają na potrzeby czytelnicze tej grupy odbiorców. | 28 |
„Milczące” oświadczenia woli – rozważania na tle normatywnej koncepcji zaniechania Z punktu widzenia problemów cywilistyki niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie określonej filozoficznej koncepcji zaniechania oraz próby jej zastosowania dla opracowania podstawowych aspektów problematyki składania oświadczeń woli przez zaniechanie. Z perspektywy ogólnej teorii prawa niniejsza praca jest częścią szerszego projektu mającego na celu teoretyczne opracowanie problematyki dokonywania czynności konwencjonalnych przez zaniechanie z wykorzystaniem dorobku filozofii działania. W niniejszym artykule proponuje się sposób konceptualizacji oświadczeń woli składanych przez zaniechanie. Dla realizacji tego zadania wybrano normatywną koncepcję zaniechań w wersji opracowanej przez Katarzynę Paprzycką-Hausman w ramach filozofii działania. Wykorzystanie powyższej koncepcji pozwala nieco uporządkować problematykę składania oświadczeń woli przez zaniechanie. Należy bowiem zauważyć, że pewne elementy uwzględnione w normatywnej koncepcji zaniechań są od dawna obecne w prawniczych rozważaniach na temat oświadczeń woli składanych przez zaniechanie. Chodzi tu przede wszystkim o rolę kontekstu zaniechania oraz o argument „powinien i mógł mówić” wykorzystywany w doktrynie i w orzecznictwie w kontekście identyfikacji oświadczeń woli składanych przez zaniechanie. | 36 |
Analiza wpływu ukształtowania wjazdów na posesje mieszkalne na skuteczność drogowych ekranów akustycznych Drogowe ekrany akustyczne są najczęściej stosowanymi zabezpieczeniami posesji mieszkalnych przed hałasem drogowym. W istniejących układach komunikacyjnych bardzo często zachodzi konieczność budowy ekranów w kolizji z licznymi wjazdami do posesji oraz drogami lokalnymi. Właściwe zaprojektowanie wjazdów na posesje mieszkalne determinuje uzyskanie wymaganej skuteczności całego ekranu i bardzo często jest kluczowe dla powodzenia całej inwestycji. Pozostawienie licznych otworów i nieciągłości w ekranach akustycznych prowadzi do zmniejszenia skuteczności ekranowania oraz występowania zjawiska migotania akustycznego. W artykule przedstawiono wpływ pozostawienia nieszczelności w ekranach akustycznych na zmniejszenie skuteczności ekranowania oraz wskazano właściwe rozwiązania zabezpieczeń akustycznych wjazdów na posesje mieszkalne. | 23 |
Iniekcja plemnika do cytoplazmy (ICSI) jako alternatywa dla standardowego zapłodnienia in vitro u świń Iniekcja plemnika do cytoplazmy oocytu (ICSI) jest jedną z metod wspomaganego rozrodu, która znalazła zastosowanie w pozaustrojowej produkcji zarodków u zwierząt oraz leczeniu niepłodności u ludzi. Metoda ICSI umożliwia eliminację zjawiska polispermii, wykorzystanie plemników jako wektorów egzogennego DNA w celu uzyskania zwierząt transgenicznych, wspomaga tworzenie programów zachowania bioróżnorodności oraz poznanie mechanizmów zachodzących w trakcie zapłodnienia i wczesnego rozwoju zarodkowego. Zapłodnieniu metodą ICSI poddaje się oocyty dojrzałe in vitro, in vivo i kriokonserwowane oraz nasienie ejakulowane bądź najądrzowe, świeże lub konserwowane. Iniekcję plemnika przeprowadza się w mikroskopie odwróconym z dołączonym mikromanipulatorem wyposażonym w pipetę podtrzymującą oraz iniekcyjną. Po wykonaniu iniekcji oocyty poddaje się sztucznej aktywacji i przeznacza do hodowli in vitro. Uzyskane zarodki poddaje się ocenie jakości. Pomimo potencjalnych możliwości związanych z ICSI wciąż istnieją problemy, które ograniczają wdrożenie tej metody zapłodnienia do pozaustrojowej produkcji zarodków na skalę komercyjną. Czynnikami mogącymi wpływać na efektywność ICSI są: jakość oocytów i plemników oraz ich przygotowanie do zapłodnienia, uszkodzenia oocytu powstałe w trakcie iniekcji, toksyczność związków wykorzystywanych do spowolnienia ruchu plemników i aktywacja oocytów po iniekcji. W wyniku zapłodnienia metodą ICSI liczba uzyskanych zarodków jest niska, a ich jakość często jest obniżona. Niezbędne są zatem dalsze badania optymalizujące nie tylko samą technikę zapłodnienia, ale również poszczególne jej etapy, tj. dojrzewanie in vitro oocytów oraz przygotowanie plemników. | 52 |
Jakość kształcenia i jej ocena w Szkole Głównej Handlowej Niniejszy artykuł mówi o tym, jak w Szkole Głównej Handlowej, w wyniku wprowadzonych reform, powstaje system kształtowania i oceny jakości dydaktyki, co się składa na ten system oraz jakie są perspektywy jego rozwoju. Zmiany społeczne i gospodarcze, które zaszły w Polsce, wyzwoliły bardzo silną motywację do podnoszenia jakości studiów ekonomicznych, jednakże nie doprowadziły, jak dotąd, do powstania systemu zewnętrznej oceny tej jakości. Sposoby oceny jakości dydaktyki stosowane w SGH mają wiele wad. Nie stanowią spójnego systemu i nie dają podstaw do oceny np. jednostek Uczelni w wypełnianiu przez nie uczelnianej misji. Są one rozproszonymi inicjatywami rozmaitych ciał, skutkiem czego np. ocenę tych samych nauczycieli akademickich przeprowadzono za pomocą czterech różnych narzędzi, a wyniki każdej z tych ocen były wykorzystywane w zupełnie inny sposób. Szkoła Główna Handlowa nie jest tu wyjątkiem. Sądzimy, że taka sytuacja występuje w większości polskich uczelni. W SGH przystąpiono do budowania systemu wewnętrznej oceny jakości i tworzenia zrębów oceny zewnętrznej. W artykule przedstawiamy zaplanowane kolejne etapy prac nad nimi. Pracom tym przyświeca przekonanie, że ocena jakości dydaktyki ma być pomocna w podnoszeniu kwalifikacji przez nauczycieli, a nie służyć jako narzędzie kontroli i represji, ma dać pozytywną, a nie negatywną motywację do pracy. System oceny powinien więc powstać w uczelni i być przetestowany na jednostkach, które dobrowolnie zgodzą się poddać ocenie, a wreszcie zostać wprowadzony na stałe do kalendarium wydarzeń roku akademickiego w SGH po ogólnouczelnianej dyskusji i jasnym określeniu, do czego będą mogły być wykorzystane wyniki ocen. | 33 |
„BO TAK NAPRAWDĘ, TO MYŚMY NIGDY NIE UWIERZYLI” – PROBLEM BRAKU WIARY PODJĘTY W TWÓRCZOŚCI BISKUPA JÓZEFA ZAWITKOWSKIEGO NA PRZYKŁADZIE ŚWIĘTOKRZYSKICH KAZAŃ RADIOWYCH WSTĘP. 1. CZYM JEST NIEWIARA? 2. JESTEŚMY LUDŹMI NIEWIERZĄCYMI. 3. ŚWIADECTWO NIEWIARY W LUDZKIM DZIAŁANIU. 4. UTRATA WIARY I ZWĄTPIENIE. ZAKOŃCZENIE. | 40 |
Zmiany stabilności oksydacyjnej i fizycznej emulsji niskotłuszczowych w czasie chłodniczego przechowywania Analizowano wpływ dodatku gumy guar w połączeniu z monoglicerydem Dimodan U/J oraz lecytyną sojową i wodnych ekstraktów roślinnych (s.m. 0,17%) z suszonych liści: rozmarynu, szałwii lekarskiej, szałwii muszkatołowej oraz korzeni chrzanu i owoców rokitnika na stabilność układów dyspersyjnych przechowywanych w opakowaniach szklanych w temperaturze chłodniczej (4 ± 1°C) przez 8 tygodni. Emulsje przygotowano w warunkach laboratoryjnych z fazy wodnej i oleju słonecznikowego o proporcji 60 : 40. Analiza zmian oksydacyjnych układów emulsyjnych wykazała, że Dimodan U/J z lecytyną inhibitowały utlenianie tłuszczu. Zastosowanie tych emulgatorów łącznie z gumą guar zwiększało o 63,33% stabilność oksydacyjną emulsji. Hamowały one efektywnie oksydację emulsji do pierwotnych i wtórnych produktów, a także skoniugowanych dienów i trienów, wykazując ogólną aktywność przeciwutleniającą rzędu 69,82%. Spośród ekstraktów roślinnych szałwia muszkatołowa, chrzan oraz rokitnik, zastosowane zarówno z gumą guar, jak i bez niej, najskuteczniej ograniczały oksydację osnowy tłuszczowej w czasie przechowywania. Takie ekstrakty roślinne mogą z powodzeniem stanowić fazę wodną w niskotłuszczowych układach dyspersyjnych. Niską aktywność przeciwutleniającą z komponentami emulsji wykazały, w badanych warunkach, wyciągi szałwii lekarskiej i rozmarynu. Zastosowany monogliceryd i lecytyna łącznie z gumą guar kształtowały wysoką trwałość fizyczną układów emulsyjnych podczas całego okresu przechowywania, a także stabilizowały pH. Natomiast bez zastosowania gumy guar emulsje były mało stabilne fizycznie. Wodne ekstrakty roślinne nie miały wpływu na zmiany współczynników aktywności emulgującej i stabilności badanych układów dyspersyjnych. | 37 |
O dwóch średniowiecznych koncepcjach celowości natury: Duns Szkot i Chatton Artykuł stanowi próbę zarysowania kilku istotnych wątków dwóch istotnych średniowiecznych koncepcji celowości. Twórcami owych koncepcji są Jan Duns Szkot i Walter Chatton. Autor skupia się na trzech zagadnieniach: (1) argumentach na rzecz przyjęcia teleologii naturalnej, (2) statusie ontologicznym celu, (3) statusie Boga jako przyczyny celowej. Dokonywane analizy mają pokazać, iż wiele poglądów wygłaszanych przez Dunsa Szkota i Chattona stanowiło podważenie wcześniejszej scholastycznej wizji całościowej teleologii, która swą najbardziej dojrzała postać otrzymała w myśli Tomasza z Akwinu, przygotowując nadejście nowożytnej krytyki celowości. | 22 |
Geneza koła krakowskiego Artykuł poświęcony jest charakterystyce kulturowego tła manifestu koła krakowskiego i jego zespołu, który stanowili: Józef Maria Bocheński OP, Jan Franciszek Drewnowski, ks. Jan Salamucha oraz Bolesław Sobociński, i który był wspierany przez Jana Łukasiewicza i ks. Konstantego Michalskiego. Manifestem koła była aplikacja programu szkoły lwowsko-warszawskiej do katolickiej teologii i filozofii. W tym przedsięwzięciu szczególną rolę odegrała Łukasiewicza wersja programu. Do zastosowanych środków należały: (a) odnowienie języka tak, aby spełniał on wszystkie warunki właściwego dyskursu naukowego, (b) recepcja logiki matematycznej, (c) uwspółcześnienie semiotyki i metodologii oraz (d) wykorzystanie metod formalnych. Analizowane są cztery grupy okoliczności będące środowiskiem koła krakowskiego: (a) esprit de l’époque, (b) sytuacja w filozofii, (c) sytuacja w logice i (d) sytuacja w teologii – na początku XX wieku – w bezpośrednim związku z decydującymi działaniami czterech założycieli koła. | 22 |
DZIAŁANIE CZŁOWIEKA JAKO KATEGORIA RÓŻNICUJĄCA I JEJ IMPLIKACJE DLA PEDAGOGII Celem artykułu jest wskazanie na podstawie tekstu Osoba i czyn Karola
Wojtyły na zasadność powrotu do personalistycznej koncepcji działania osoby jako tradycji
myślenia niezbędnej do przywrócenia znaczenia wychowaniu we współczesnym
kontekście kulturowym. Punktem wyjścia rozważań jest stwierdzenie, że wpisanie edukacji
w dominujący w przestrzeni publicznej neoliberalny, technologiczny oraz eugeniczny
kontekst redukuje pojęcie działania edukacyjnego. Przywołane konteksty łączy rozumienie
kształcenia jako działania nastawionego bardziej na wynik niż na sam proces, dążącego do
ulepszenia procesu edukacyjnego czy wręcz do przejęcia nad nim kontroli. Tylko wtedy,
gdy przyjmie się – wbrew postulatom transhumanizmu – że działanie człowieka jest kategorią
różnicującą, to znaczy, że rzeczywiście różni się ono od aktywności zwierząt czy
maszyn, możliwa jest obrona jego racjonalności w obszarze wychowania. | 42 |
Rozwój tramwajów oraz kolejek miejskich niskopodłogowych i o średniej wysokości podłogi. Cz. 1 W okresie od 15.10.2006 r. do 15.10.2007 r. z rozpatrywanego obszaru, tj. z "Zachodu", przyjęte zostały zamó.wienia na łącznie 328 tramwajów niskopodłogowych. Przegląd ten (tłumaczenie za Stadtverkehr 12/2007) ilustruje podział rynku w tym sektorze. | 11 |
Blask Taboru. Światło ikony. Od bizantyńskiej mozaiki do Andrieja Rublowa Ikona, czyli obraz, jest nie tylko dziełem sztuki, lecz przede wszystkim widomym znakiem Boga. Potwierdzają to nawiązujące do teorii estetycznych antycznej Grecji wczesnochrześcijańskie rozważania teologiczne, z objawiającym się człowiekowi bytem transcendentnym łączące kategorię piękna. Wnikliwy ogląd zachowanych zabytków sztuki sakralnej – bizantyńskiej mozaiki i staroruskiego malarstwa ikonowego – pozwala stwierdzić, że zarówno jedne, jak i drugie powstawały pod wpływem monastycznego hezychazmu: pierwsze kształtowane w duchu tradycji egipskich ojców pustyni, drugie zaś poprzez oddziaływanie doktryny św. Grzegorza Palamasa. Przekonanie o możliwości ujrzenia Bożej Światłości w wyniku kontemplacyjnych praktyk ascetycznych znajdowało nie tylko odbicie, lecz również uzasadnienie w przedstawieniu biblijnego Przemienienia. Motyw objawionego na górze Tabor światła symbolizował zewnętrzną względem człowieka światłość, będącą swoistym preludium do uczestnictwa w przebóstwieniu, czyli do wewnętrznej światłości duszy. Uwidoczniony na bizantyńskich mozaikach oraz na ikonach Teofanesa Greka i Andrieja Rublowa temat może być postrzegany nie tyle na poziomie dydaktycznym (jako przekazująca religijne treści ilustracja), ile jako sprzyjające wewnętrznej przemianie źródło modlitewnej zadumy. | 40 |
Figura Maryi w pastoralnym przepowiadaniu wybranych Ojców Kościoła W dotychczasowej literaturze dotyczącej mariologii patrystycznej, stosunkowo mało miejsca poświęcano badaniom nad przepowiadaniem pastoralnym Ojców Kościoła, co było skutkiem mniejszej liczby takich wypowiedzi Ojców Kościoła. Pisarze wczesnochrześcijańscy bowiem, w okresie formowania doktryny, także tej w zakresie mariologii, w obliczu walki z herezjami, więcej uwagi poświęcali rozstrzygnięciom dogmatycznym niż kwestiom pastoralnym. W niniejszym zatem artykule opierając się na wybranych, reprezentatywnych dziełach autorów wczesnochrześcijańskich, związanych z codziennym życiem i troską duszpasterską, został ukazany obraz Maryi, jaki autorzy ci prezentują do naśladowania swym wiernym. Teksty Orygenesa, Hieronima, Cyryla Jerozolimskiego, Jana Damasceńskiego, Zenona z Werony, Piotra Chryzologa, Chromacjusza z Akwilei pozwalają zobaczyć, że oprócz wymiaru dogmatycznego ich wypowiedzi, są w nich również obecne ekshortacje duszpasterskie, z których najważniejsza jest jedna – życie wiarą na wzór Maryi. | 40 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.