id
int64
1
105k
text
stringlengths
4
22.7k
source
stringlengths
25
164
language
stringclasses
1 value
201
– Гӏяхӏси жинсла саби, нуни абикьурси, халакабаахъибси. Хъяшали изулихьар, къуйрукъра вяшхӏебиру. Вай, сунела гӏямал мабуъ, бахъ балбикибсигу! – вачар–чакарла гапдариб илала хьунуйра.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
202
– Насрединна хабарлизибсигъуна хӏебиалли? Илгъуна кьял бицес сен кьасбарилрая?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
203
– Вай, гӏямал–дарман, нуша шагьарлизи гечдиэс чевкъули саби, чичиб батиша кьял? Царил сабаб агара, гӏяхӏли. Муруйс шагьарлизиб хӏянчи бедили саби, илра вархьили, дурхӏнира нура хъули пяхъриркуси хӏериасли?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
204
– Чинабад кибсив? Гьарахълибад хӏебиэс?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
205
– Гьарахълибад бирару гъари,  нуша дибгашанти сарра.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
206
– Дибгашанти? Гьа–а, С.Рабадановла улгу–минала дуилрая, ил гьатӏира гӏяхӏси саби, – викӏулра ну.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
207
Мурул–хьунул, цаличи ца хӏербилзули, бара–бара гъинчӏбизур. Кӏинайс муруй иб:
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
208
– Хӏунира валусив Сулайбан?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
209
– Валуси–декӏар ахӏен, иличила аргъира. Поэт сай, бикӏар. Илала назмуртира дакьира. Лергӏер гӏяхӏдизур.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
210
Илхӏели илала хьунуй иб:
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
211
– Гьанна хӏечил гъайикӏуси чи сай или гьанбиркулив, гӏяхӏял?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
212
– Марли, хӏу сайрив? Хӏерагу ца, – цагӏяхӏил тамашаиубра ну. – Чис хабарри… Хӏуни делкӏунти хӏясибли нуни гьести гӏямрула сай или пикрибарира.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
213
Нуша гъайкадухъунра. Дурести камдирару кӏел унрашан цугбикалли? Гӏ. Абу–Бакар гьаникахъира, гӏур баркь–бацличила, санигӏятуначила, кам–камливан назмурти–далуйтачилара. Ахирра гъай вачарличи даиб. Илаб нушала хьунул адамти имцӏаливан мягӏна балутили урббухъун. Кьяйс бурибси багьа халаси ахӏенригу, нушаб халасили уббухъун: арц сеннира хӏедаиб. Аммаки базарличир дузахъути «багьа гӏяшбара», «бурибси хӏекь хӏебирар», «хӏу камсиван удиики», «нура пикриухъишану» ибти ва цархӏилти гъай хӏедиуб. Гьатӏира гӏячихъбарасли, хӏябал тумен хӏедаиб. Итхӏели илди дахъал арц сарри, чисалра сунела лебдеш  тӏутӏубарес хӏейгахъу.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
214
Селрацад белгихӏебарили лебай, Сулайбан нушачивяхӏ шуряхъиб ва, сунеласун хӏулбира цӏиваили, викӏар:
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
215
– Гӏярбукӏла шилизивадси хъубзара адамла мурад хӏебарес асубирару? Башахъен, рузи, иш кьял гьанна хӏела саби, – вачар таманбиъни иргъахъули, илини наб някъ гьабуциб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
216
Сейкӏусири ну? Уркӏаира, илкьяйда бирниличи нуша хӏерли ахӏенри. Нушала хъулир арц лерри ва, илди дурхьис или бурибхӏели, Сулейманнис хӏейгибизур.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
217
– Базарличиб барибси вачар таманси вачар саби. Абикиб къуллукъ! Хӏушаб, узи–урши, нушала кьял баракатла биаб!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
218
Илгъуна адамличила чини хъумурту, ил чис гьанхӏеркура? Дирхаирая, бурибхӏеливан, мицӏираг нушачи балкабикиб. Гьаннара ил кьялла наслу нушачиб кали саби. Сепайда, викӏулра, ну белчӏуди–багьудила адам ахӏенрагу, илхӏели Сулайбанна лерилра жузи дучӏира, гӏур, дурхӏнала дурхӏнира мякьла кабатурли, тӏашхӏейзурли хабурта угьира. Илгъуна урхӏлис гӏяхӏбарес хьуликӏуси, сахаватси поэтла лукӏутира вайти диэс хӏедирар.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
219
Хӏяжигӏяхӏмадлис серил гӏурра гьанбикахъес дигулригу, бетхӏеур: тяп ил манзил, гӏелабад гъамбиубли, урчили илала къакълизи мухӏли къужбариб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
220
– Аргъира, аргъира, дила тази, ну хӏядурлира, – илини урчила мухӏли  малхӏямли хӏяршбариб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
221
– Гьу, нахӏа ну хӏушаб анцӏукьи ургус, итира замана саби Дибгашабяхӏ гьуни даимбарес.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
222
Хӏяжигӏяхӏмад жагьилван кункли урчиличи мурдайиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
223
– Хӏушаб гьунби гӏяхӏдираб. Иншааллагь, гӏяхӏяйчиб дугира беркӏили, гӏянручӏла вахтлис кьулгьуличи аркьяс. Алхӏямра белчӏиша…
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
224
Хӏера, нушала «Уазикра» бевбухъун, ва хъулибяхӏ гьуни даимбарира. Берхӏи гӏелабикилри. Хъярбукла дубурличи чекадаибти гъагулти шала–хӏунтӏеннири. Хӏебла аргъ бархӏехъличил барсбирни якьиннири.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
225
Ну мякьла кайибси Рабаданхӏяжичи хӏерилзулра. Ил пикрумази мурхьикили сай, бекӏлил хабар–вягӏда дигусигъуна ахӏен.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
226
Юх, ну хатӏаикира.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
227
– Гӏяхӏси адамла у бубкӏуси ахӏен. Ил чи виалра, чинав виалра, мурт хӏериуб виалра… С.Рабадановличила дахъал гьандикахъести лер. Дурибтира,  хӏедурибтира. Сенрил шагьарлизивси иличи набра гьаввакӏес кьадарбиуб. Эллелей, тамашала анцӏбукь кабикиб…
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
228
Ва Рабаданхӏяжини сунела гьанбикунала хабар бехӏбихьиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/alhiyam_k_anbirusi_ahien/
dar
229
Давлачеввиэс дигулра
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
230
– Хашкелди, уртахъ, сена положение? Хӏела семейство?  Хӏу? – пишяхъили гьуниваиб наб Магьди. Бархьли буралли, илис Хӏяким Магьди бикӏар. Ил дила валликьяна вирусири. Ну багьуди хӏебаили ахъиэс хӏейубра, ил бажардиикиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
231
– Хӏела причина? Кайи гьари? – маслигӏятбариб, ута чебаахъили.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
232
Шаласи кабинет. Кьасубачир жагати жузи. Цӏябли–хӏунтӏена кӏантӏити утни. Чинабалра умудеш. Хӏукуматла бегӏла чеббикӏибси мер ил бургар или гьанбикеслири. Гӏур сен бирара гьатӏи хӏякни дируси фабрикала директор Хӏяким Магьди узуси тавхана?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
233
Ну дила мурад гьанбушес къалабаикӏули ахӏенри. Сен дикӏадалли, наб цӏахбилзулри. Эгер хабчабла гъайли дила бекӏ абдалхӏебарибси биалри, гьеч ила лявхӏякьира.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
234
– Ягъари, хъалибаргла яшавли хӏечи ваахъибсира, – викӏулра ну ахирра. – Къиянси замана бакӏили саби. Хъалибарг халакабаили саби, харжани дахъдаили сари. Алапа берк–бержлисра биули ахӏен.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
235
– Сен? Алапаличицуи хъарлирив? Левый доход агарав?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
236
– Ил се бируси?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
237
– Мехӏурла гӏермадирид! Итад–ишад биркуси пай, понима­ешь, цархӏил средство?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
238
– Юх, илгъуна лебси ахӏен. Бархьил, ириъ Къазакъистайзив калунрагу, хӏянчи гӏяхӏси хӏебикиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
239
– Н–да, – хӏум–къумдяхъиб уртахъли. – Так нельзя, пикриу–хъес гӏягӏнибиркур. Заманаличи хӏеръили вяшикӏес, урус мезли буралли, крутиться… Нуни сегъуна помощь бариша? Сен биалра, хӏу школьный друг вирусири. Вецӏал дус дарх дучӏира, бикӏуливан, из одной миски хлебатьдикӏира.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
240
– Гьанна ялчила бузери ее саби? Хӏялалли касибсира бар–катла уббулхъули ахӏен. Хӏяким ветаурла хӏела яшав дебали гӏяхӏбухъи саби: юрт, машина, мас–хазна...
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
241
– Да, да, – пишяхъили ургаухъун ил. Ашкарли, гап–чяхӏ гӏяхӏдизурли дурги, – вайтӏа ахӏен, хӏезибад дигӏянхӏебирис. Хӏу свой человек. Амма хӏякимдешра гьамадти ахӏен, уртахъ. Тут тоже понимать надо. Илгъуна мерличи лишанасили хӏейиши?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
242
– Пикрибарибси агара. Белики, хӏуни икьалабаришигу или гьанбиркусира. Яра хӏела фабрикализиб хӏянчи биэсгу?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
243
– Дилакӏун чебяхӏси даражала багьуди леб?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
244
– Бати хӏела багьуди, ил школализиб саби гӏягӏниси. Нушаб, понимаешь, технический работникуни саби хӏяжатти. Слушай, хӏу школализив сен хӏевзусири? Гьанна, видишь ли, илаб гӏяхӏси   зарплата леб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
245
– Хьунул кьабулхӏерикиб. Цархӏилтанн кооперативти, арен–даби, фермертала хозяйствоби алкӏахъухӏели, бизнесунази ахъибхӏели, селис гӏягӏнили рикӏар. Къуллукъла хӏяким ветаахъес дигули сари.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
246
– Баллура, уртахъ, балулра. Хьуна гъай вайси ахӏен. Жаль только, хӏякимдешра гьамадти ахӏен. Ишабра образование хӏяжатли саби, – пикриличил илини тӏул ахъбуциб. – Понимаешь, гӏямрула образование! Хӏед гьанбиркули бургар, Магьди, хӏуни заводла директорла мер заниматьбаркьа или, ну катурсира или. Нет уж. Дусмадли, значит, ахъси тахличибтачил связь биахъубли, илдас гӏяхӏси дев бурули, дигуси подаритьбирули, пиянкӏабачив цугиркули, тилади–проситьикӏули… Гӏе, гӏе, уртахъ, илкьяйда добыватьсяикӏусири...
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
247
Ил набчил уркӏи бирхуси адамличилван ихтилатухъун. Ила–ла гъай хӏяеибли, хӏякимдеш карцӏиэсти ахӏенри. Дяшбяшунира халаси урехиличил сайсули уилри. Гӏярзбикӏути камхӏебирулри. Гьимуркӏахъулри. Гъайла къантӏа, ихтилатлис гӏергъи гӏямру керхайчи гӏур хӏякимдешличи хьулхӏевхъеси хӏяйчи викахъира.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
248
Аркьули унабурхӏличи ваибхӏели, ил викӏар:
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
249
– Вообще–то, хӏу Батирбегличи гьаввакӏи. Гьаниркули ахӏену? Ил цагӏяхӏил велкъи сай...
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
250
– Батирбег? Тукенчи?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
251
– Да, да, нушала школьный друг. Хъумартурлирив?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
252
Ну тукейзи ацӏибхӏели, чармаван журугкайубси Батирбег вачар–чакарлизи вархилри. Цӏерхьти дяхӏра хӏунтӏендиахъубли къасапчилаван гӏегӏдергурти къантӏа някъбачил, тӏубира тӏирхаили, калькуляторлизи вархилри.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
253
– Кӏел кило чакарлис, рузи, 56 къуруш, кӏидарш грамм гӏявадешлис – 2I къуруш, хябал сапунра, II къурушлис цали. Хӏезирад, рузи, I00 къуруш.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
254
– Секьяйда?  88 къуруш ахӏену?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
255
– Эллелей, хӏушала къурушмира хӏушара!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
256
– Къурушми сен хӏейрутив? I2 къуруш   имцӏякь
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
257
сайсулригу?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
258
– Се сари хӏуни дурути? Гьари ритӏакӏи ца шайчиряхӏ!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
259
Гъайлизиахъес замана агара, чехӏебиулрив набчи хӏерли?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
260
Ил мякьлар тӏашси гьести гӏямрула хьунул адамличи шуря–хъиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
261
– Се адамти гъари ишди? Дугӏла жалтази ихъути, халасила хӏурмат хӏебирути. Хӏела мурад, неш?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
262
Батирбег, вяв–чӏяррикӏахъули жалряхъибси хьунул адамра, цархӏилтачил вачуртази ахъиб...
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
263
– Гьу, хӏу селичи вакӏибсири, узи? – хӏеризур ил набчи ва илхӏяйзив дяхӏлизив варсиуб. – Эй, хӏела хъали мадуъ! Хӏурив гъари? Хӏу чинад вакӏири, юлдаш?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
264
«Хӏерагу, секьяйда инсан варсирулил? – пикриухъунра ну. – Муртрил назикси, бурдибси хяхул чакмализибад гумул гьаббакӏибси, даим хӏунтӏена къянкъла вегӏ никӏа урши ил ахӏенрив? Агь, Батирбег, Батирбег! Тукенна хужаим!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
265
– Хӏезирагу? – хъуцӏарличи хъат пяхъбарили, илини дила пикруми къябаиб. – Чинаври? Сери? Рахъхӏи хӏела хабчабра дила тукейзи ракӏили ахӏенгу? Берк–бержлизир вайтӏа хӏедургудая?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
266
– Ца мискин яшав бирулра, – викӏулра ну.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
267
– Сен или викӏуда? Чакар–мага каберхурлив?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
268
– Чакар ахӏенну, узи, чяйла кьарра кадерхурли сари.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
269
– Кьакьамайкӏуд, гъари, се–биалра пикрибирехӏе. Нушакӏун юлдашуни сарра. Къияндешунас мукӏурхӏейкӏехӏе.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
270
Дахъал хӏисаб–суал хӏедарили, нуни уркӏи гьаргбарра. Батирбег сабурличил лехӏизур, майъалибатурси анда хӏяршбариб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
271
– Гӏе, гьанна гьамадли ахӏен. Амма, узи, нехӏакь дила хӏянчи гӏяхӏбизурли саби хӏед. Хӏуни хӏебалухӏели саби илкьяида кабилзусира. Итира бикӏаргу, вегӏла някъбазибси урдурличиб, урхӏла някъбазибси бурукӏ халали чебиу. Ца кьудратла вегӏлира нунира ахӏи хӏебала ишабси кьияма!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
272
– Се кьияма? Тукенчилара илдицад къияндешуни леру?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
273
– Агьагьай, узи, хӏуни чебаиригу ишабси аги. Ит биха, иш биха, лебсив яра агарсив или хьархӏебиу. Рахли кепек камбиалли, берцуди биаб! Бемгурси гӏяргӏяван чӏярбикӏесбирхӏур. Цалинра пикрихӏебиру, базализибад товар тукейзи секьяйда биахъусил?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
274
– Илабра дяшбяш сайсулив?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
275
– Гьанна, узи, дяшбяш ибси девра агара. Расходуни, гьунчир, машинтачир… Сунес селра агарли тӏуйзи тӏул бирхъуси ургхӏергид. Гьар   масличи аркьухӏели, нуни я цӏерхьси кигьа, я мазала нуси, я картошкала гавлаг ардихути сари. Баладу сейкӏибал гьачам базала директор? Документуни къулбасдарахъес илала кабинетлизи ацӏирану, ил пишяхъиб: «Илкьяйда набчи башути ахӏен кьалли?» «Секьяйда?» «Дила кабинетла унза някъбачил ибхьули хӏебирар, кьяшмачил ибхьули бирар» «Сен? Дилакӏун някъби лер?» «Някъби, юлдаш, дацӏли дирути ахӏенну, укьен...», – иб илини, урузалра хӏейубли.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
276
– Ягьари, илдицад савгъатуни чинар дургулри?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
277
Батирбегли тӏама  гӏяшбариб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
278
– Хӏу дила аргъи, узи, хӏейгулихьар кам–гьамси бунагь чейсулра: масани ита–иша дирхъес чевкъули саби. Чевверхаб набчивад уркӏецӏила вегӏ!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
279
– Хӏедра хайри бургар? Ахӏену?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
280
– Се биэса гъари? 40–50 азир къуруш арцла. Илдала дурабад, гӏяй берк–берж, гӏяй палтар–тунаб, гӏяй се–биалра... Гьанна къурушра, бикӏуливан, кагьарла бутӏаличи шуркабухъи
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
281
саби. Иншааллагь, къияйчи мешули камсигъуна хекь леб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
282
– Камтив гьатӏи 40–50 азир? Нуни абзур дусли кайсути ахӏен.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
283
– Хӏуни, узи, кайсули хӏергуд, аммаки базриган Кьадили илди арц жумягӏла духӏнар дургути сари. Чебииду, секьяйда вяшбикӏути лебал?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
284
– Ит хӏяким Магьдила унра саю, гьари?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
285
– Тяп ит сай, дунъя илбисливан чедибирхъуси базриган Кьади. Эгер иш тукен хӏебиалри, валлагьил гӏязимрагу, итала санигӏят бурцира. Сен викӏадли, кункси, анцӏхӏебукьеси, бекӏлибиубси хайрила! Тяп усилаб вацаван хӏеркайрули сай...
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
286
Юх ну базриган Кьадичи гьавхӏекӏира. Бетхӏехъибси баргес къяйцӏикӏуси мехӏурличи мешуиркулрагу или, хъули чарухъунра. Нуни итира балулри шилизив базриган Кьади левли виъни, или­ни вачар–чакарла архӏяби гьанна Турциялизи ва Гӏярабистайзи дурадуркӏули виъни, илала мас–хазнала хабар жявлил унра шимазибра тӏинтӏбиъни...
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
287
Чарухъунра дила хабчабличи ва хӏябал бархӏи–дуги пикрии–кӏира: «Се бируси? Чина аркьуси? Ишцад гӏялам давла бучес бархибхӏели, нуни се бируси? Гашазиб хъалибаргра лайкабакӏи–ли уусирав? Юх, биэс гӏягӏнили кьалли иш тӏутӏули буъла дунъ–яличиб дила пайра, дила гӏямалра. Я хӏяким Магьдини, я тукенчи Батирбегли, я базриган Кьадили ну багьандан тӏул вяшхӏебиру. Умцӏес, ласикӏес, пикриикӏес...»
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
288
Мехӏе дамкьурси ил бархӏиличирад кӏел баз шалгӏердухъун.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
289
Ахирра баргира! Дила талихӏ баргира! Эгер ил талихӏ биал–ли? Яшав гӏяхӏбухъи саби. Дурхъати палтар, бизити берклуми, сагаси юрт... Гъамли кункси машинара исис. «Се бетаура? Хӏя  кимдеш? Вачар–чакар? Яра ванзализи дигӏянбарибси хала бегӏтала хазна?» – ашкарли, хьарбиидая хӏушани, хӏурматла узи–урши. Юх, нуни хӏянчи баргира. Гӏе, гӏе, дебали хайрила. Халаси давла бурчуси. Чевяхӏси Аллагьли гӏевуцасли, бахъхӏиагарли Магьдихъали, Батирбегхъали, Кьадихъали иикала бехӏлизи хӏебирис. Илди наб суждаба биркьахъис!
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
290
Сепайда, бахъ урехила хӏянчигу! Хӏяйна дяхъи–хъаслизи викилра. Кӏелра кьяшличив валкӏикӏулра. Къакъмушлира... Амма давлачеввирулра!..
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
291
– Се саби хӏела хӏянчи? – сабурлизирад духъира хӏуша.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
292
– Чердерхирая, узи–урши, бурес хӏейрус. Пикридухъеная, нуниван гьанкӏ бархьбатурли, ламус–хӏяя лайдакӏили, урези–урехиличи кьяш чекацӏили... Пикридухъеная! Белики, илхӏели хӏушара шакдикиша ва давлачердииша.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/davlachevvies_digulra/
dar
293
ЦА ПИВОЛА ХӏЕЙСИДУ, УЗИС ВАТ?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
294
Савли канила мискин–мискин яшавра барили, Хӏяжибег общежитиелизивад дуравхъунхӏели, илала кисалаб лебси даршал къурушла цацун кагъар сабри. Ишхӏелла гӏямрула тӏалабуни пикрилизи касибхӏели, ил кьалли халаси давла ахӏенригу,  гъамли стипендия луга или, сунени сай паргъатра варили, урши кьакьакад ватихьиб. Мурталраван киосклизибад нешла мезла газета асиб, се лебал пикри битӏакӏеси  или гьаргбариб. Юх, белчӏес валкьхӏеур.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
295
– Xly нушала валанри? Хашкелди? – зягӏипсилагъуна назикси тӏама чехиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
296
Гьести гӏямрула, хӏябялгӏунси муцӏурла вегӏ, ургабси ахъдешла, левилра дяхӏигъуна хӏяндешла сирисли кӏапӏварибси мурул адамли някъ гьабатур. Хӏяжибег, някъра цӏацӏабарили, пикриухъун, аммаки ил дарган адавзи чи саял гьаникахъес хӏейуб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
297
– Инжитмайруд, узис ват, хӏуни ну валуси ахӏенра:  наб Хӏясан бикӏар, Критик ибси чеура лебси саби, – тилхъавсиван гъайухъун ил, цулбазибад умубиубси кьакра гьаргбирули, гурдалагъунти хӏулбира ца гӏяжаибсун лявличил лямцӏдулхъахъули. – Агь, дила узи, бахъ дигахъис кьалли газетала гьалмагъуни, нугъунти кьаламла юлдашуни, хӏугъунти гӏядатла бучӏанти… Газетали багьахъур xly дила рухӏла адам виънира. Вегӏла миллатла адамливан гӏяхӏил гӏур чили вирара уркӏи аргъес?  Вашигу, циила цашалдиркехӏену…
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
298
Илди киоскла гӏела, бет–садбулхъути камихӏи, битӏакӏиб.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
299
– Хӏянчила кьанирули хӏейиши рахли?
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar
300
– Юх, ну узуси ахӏенра, адавзи, гьачамлис учӏули левалра, байхъала сягӏятла гӏергъи занятиеби дехӏдирхьути сари, – иб Хӏяжибегли, селра–декӏар хӏергъули.
http://daglit05.umi.ru/literatura_na_rodnyh_yazykah/ibrag_im_ibrag_imov/ca_pivola_hiejsidu_uzis_vat/
dar