id
stringlengths 25
34
| title
stringlengths 2
61
| context
stringlengths 53
1.26k
| question
stringlengths 20
113
| answers
dict |
|---|---|---|---|---|
-4724906925344676483#533604_1_1 | Олимп | Олимп (Όλυμπος) – Грекиядағы ең биік тау (2914 m²). Ұлттық қорық. Тау Фессалидың солтүстік-шығысында орналасқан. Ежелде Фессалия мен Македонияның шекарасы болған. Митикас (2917 м), Сколио (2912 м), Стефани (2905 м) Олимптың ең биік үш шыңы. | Грециядағы Олимп тауы картада қай жерде орналасқан? | {
"text": [
"Фессалидың"
],
"answer_start": [
70
]
} |
-4718511266860993040#194767_1_1 | Миссури (штат) | Миссури (Missouri ) — АҚШ-тың ортаңғы батысында орналасқан штат. Тұрғыны 5 595 211 адамды құрайды (бұл көрсеткіш бойынша штат 17 орында, 2010). Астанасы — Джефферсон Сити, ірі қалалары — Сент Луис және Канзас Сити. Штаттың ресми лақапаты: «„Көрсет-маған“ штаты». Ұлттық құрамы:* немістер — 23,5 %,* ирландықтар — 12,7 %,* «америкалықтар» — 10,5 %,* ағылшындар — 9,5 %,* француздар — 3,5 %. | Миссури 'маған көрсет' штаты ретінде белгілі? | {
"text": [
"«„Көрсет-маған“ штаты»."
],
"answer_start": [
239
]
} |
-4706153482983680931#546454_3_1 | Әдебиет саласында Нобель сыйлығының лауреаттарының тізімі | Әдебиет саласы бойынша Нобель сыйлығы 1901 жылдан бастап беріледі. Осы күнге дейін жалпы 106 сыйлық берілген. Нобель сыйлығы тарихында бұл сала бойынша тек 7 рет қана берілмеген (олар 1914, 1918, 1935, 1940-1943 жылдары). Ең алғаш 1901-ші жылғы Нобель сыйлығының иегері француз поэты, әрі эссе жазушысы Сюлли-Прюдом болған. 2014 жылы Нобель сыйлығының иегері атағын француз жазушысы Патрик Модиано ұтып алды. Нобель сыйлығының берілу тарихында 4 рет сыйлық 2 иегерге ғана берілген, олар сыйлықты 1904, 1917, 1966 және 1974 жылдары жеңіп алған. Тұрақты Швед академиясының хатшысы Петер Энглундтың пікірі бойынша "сыйлықты жеңіп алу жазушының талантына тікелей байланысты". | Әдебиет бойынша Нобель сыйлығының бірінші лауреаты кім? | {
"text": [
"Сюлли-Прюдом"
],
"answer_start": [
303
]
} |
-4692808638186785002#48969_2_1 | Корей жазуы | Қазіргі Корей жазуында 24 графема бар, оның 10-і дауысты, 14-і дауыссыз дыбыстарды таңбалауға арналған. Әрбір графема дыбыс жазуындағыдай тұтас сөзді емес, дербес буындарды жазуға қолданылады. Әр буынның өз лигатурасы бар. Бұл жазуды кейде «лигатуралы буын жазуы» деп те атайды. Мұнда бір сөзді жазу үшін оның құрамындағы буындарды таңбалайтын лигатуралардың басын біріктіру керек. | Корей алфавитінде қанша таңба бар? | {
"text": [
"24"
],
"answer_start": [
23
]
} |
-4685158653352950360#52269_1_1 | Планк тұрақтысы | Планк тұрақтысы — әсерлерінің сипаты үздікті болатын көптеген физикалық құбылыстарды анықтайтын түбегейлі физикалық тұрақты. Планк тұрақтысы і таңбасымен белгіленеді. Бұл әмбебап тұрақтыны (і-ты) 1900 ж абсолюттық қара дененің сәуле шығару спектріндегі энергияның таралу заңдылықтарын зерттеу кезінде неміс физигі М.Планк енгізген. Оның ең дәлірек мәні Джозефсон эффектісі арқылы анықталған: і=(6,6261960,000050)10^34 Джс. Сонымен қатар ћ=і/2==(1,0545920,000008)10^34 Джс тұрақтысы (ол да Планк тұрақтысы деп аталады) да жиі пайдаланылады. | E = hf теңдеуіндегі h өлшем бірліктері қандай? | {
"text": [
"Планк тұрақтысы"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4674050110530826034#85683_2_1 | Адам қаңқасы | Бірімен-бірі дәнекер ұлпалар (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан сүйектерден қаңқа түзіледі. Қаңқа ағзаның тірегі, ал бұлшықеттер қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді. Тірек-қимыл мүшелер жүйесі адамның тік жүру қалпын (пішінін) сақтайды (омыртқа жотасы мен жамбас белдеулері). Қаңқа мидан бастап, барлық ішкі мүшелерге корғаныш қызметін атқарады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланысқан ми сауытын құрайтын сүйектердің ішінде жатады. Жүрек пен өкпені кеуде қуысы сүйектері қорғаса, құрсақ қуысындағы мүшелерді - жамбас белдеулері сүйектері корғайды. Қаңқаға бұлшықеттер бекінеді. Ағзаның қоршаған орта жағдайларына бейімделуінің бір белгісі - қимыл (қозғалу). Денені қозғалысқа келтіретін сүйектер мен бұлшықеттер. Кез келген қозғалыста (жүгіру, секіру) ағзаның барлық мүшелері сүйекті таяныш (тірек) етеді. Сүйек кемігінде қан жасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды тұздар мен микроэлементтер болатындықтан, минералды алмасуға қатысады. | Сүйек кемігі жүйесінің қызметі қандай? | {
"text": [
"қан жасушалары түзіледі."
],
"answer_start": [
828
]
} |
-4671776633168829761#66148_1_1 | Геотермалдық энергетика | Геотермалдық энергетика — энергияны Жердің ішкі жылуынан алу. Геотермалды энергетика табиғи және жасанды болып бөлінеді. Алғашқысы табиғи жылы көздерден алынса, екіншісі жер қабатына суды және басқа сұйықтарды және газ тәрізді заттарды айдап сіңіруден алынады. Геотермалды энергетика тұрмыстық қажетте жөне жылыту қондырғыларында кең қолданылады. Кем тұсы — жылы сулардың жоғарғы улылығы және сұйықтар мен газдардың химиялық зиянды реакциялары. | Геотермалдық энергетикалық ресурстар үшін жылу энергиясы қайдан алынады? | {
"text": [
"Жердің ішкі жылуынан"
],
"answer_start": [
36
]
} |
-4668941431164039839#22076_2_1 | Құс жолы | |Типі = SBbc (спиральді галактика) |Сәулелік жылдамдығы = |Сәулелік жылдамдығы қате = |Қызыл ауытқуы = |Қызыл ауытқуы қате = |Айналу жылдамдығы = |Айналу жылдамдығы қате = |Қашықтығы = |Бұрыштық орналасуы = |Жарықтығы = |Абсолюттік жұлдыздық шамасы = |Салмағы = 3,0x10<sup>12</sup> |Радиусы = |Қасиеттері = Құс жолы (немесе бас әріппен Галактика) — құрамына Күн жүйесі және көптеген жұлдыздар енетін алып аумақты спиральді галактика. Ол шамамен екі жүз миллиард жұлдыздан, сондай-ақ жұлдыз шоғыры мен тобынан, газ бен тозаң тұмандықтарынан және жұлдызаралық кеңістікке таралған жеке атомдар мен түйіршіктерден құралған. Бұлардың үлкен бөлігінің пішіні линза тәріздес, оның көлденеңі шамамен 30 кпк, ал қалыңдығы 4 кпк. Кіші бөлігінің пішіні сфера тәріздес, оның радиусы шамамен 15000 пк. Құс жолы галактикасының барлық құраушылары кіші симметрия осінен айналатын, бірыңғай динамикалық жүйе болып байланысқан. | Құс жолы галактикасында не бар? | {
"text": [
"жұлдыздан",
"жұлдыз шоғыры",
"газ",
"тозаң тұмандықтарынан",
"атомдар",
"түйіршіктерден"
],
"answer_start": [
483,
504,
531,
539,
604,
616
]
} |
-4666970655206154974#23098_1_1 | Гидропоника | Гидропоника (һуdor — су, ponos — жұмыс) — 1) өсімдіктерді (көкөніс, мал азығындық шөптер, т.б.) топырақсыз физиологиялық ерітінділерде — малтатас, кұм немесе жабық ауа кеңістігінде — әлсін-әлсін қоректік ерітінділерді бүрку арқылы өсіру;<br>2) өсімдіктерді топырақсыз, жасанды ортада — қоректік заттардың судағы ерітіндісінде өсіру. Өсімдікті топырақсыз өсірудің бірнеше тәсілі бар. Бұлар ашық және жабық грунттарда гүл, қияр, бұрыш, қызанақ, жүзім, жидек және т.б. өсіруде қолданылады. Гидропоникада қолданылатын ерітінділердің құрамы өсімдіктердің биологиялық қасиетіне қарай әр түрлі болады, көп тарағаны — кноп және гельригель ерітінділері. Өсімдік тамыры ерітіндіде ауытқымай тұру үшін әр түрлі қиыршықтас, құм, қож және т.б. пайдаланылады. Өсімдікке қажетті ауа желдеткіш арқылы беріліп тұрады. | Гидропоника-бұл өсімдіктер өсірілетін технология? | {
"text": [
"Гидропоника (һуdor — су, ponos — жұмыс) — 1) өсімдіктерді (көкөніс, мал азығындық шөптер, т.б.) топырақсыз физиологиялық ерітінділерде — малтатас, кұм немесе жабық ауа кеңістігінде — әлсін-әлсін қоректік ерітінділерді бүрку арқылы өсіру"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4666970655206154974#23098_2_1_1 | Гидропоника | Гидропоника – "өсімдіктерді топырақсыз, жасанды ортада – қоректік заттардың судағы ерітіндісінде өсіру әдісі." Онда өсімдік тамыры арнайы дайындалған субстратта (топырақ орнына қолданылатын заттар) орналасады. Гидропониканың бірнеше түрі бар: су дақылды Гидропоника – тамыр жүйесінің тіршілік ортасы – минералдық тұз]дардың судағы ерітіндісі; агрегатопоника – қатты агрегатты субстратта (қиыршықтас, керамзит, құм, вермикулит, перлит, шлак, полимер материалдар) дақыл өсіру; хемопоника – минералдық тыңайтқыштардың ерітіндісімен ылғалдандырылатын органик. субстратта дақыл өсіру, тамыр жүйесінің тіршілік ортасы – борпылдақ органик. материалдар (таза шым, сабан, ағаш үгіндісі және басқа да органик. материалдар); ионитопоника – екі түрлі шайыр қоспасы – катионит пен анионитте дақыл өсіру; аэропоника – тамыр жүйесінің тіршілік ортасы – ауа. Өндірістік жылыжайларда, көбінесе, агрегатопоника мен хемопоника қолданылады. Гидропониканың артықшылығы: бір қалыпты минералдық қоректендіру мүмкіндігі, автоматиканы кеңінен пайдалануға болады, бұл әдіспен өндірілетін көкөніс дақылдары топырақта өсірілетін дақылдарға қарағанда өнімді ертерек (қияр 3 – 4 күн, қызанақ 15 – 18 күн бұрын) береді, жалпы өнімділігі де жоғары болады. | Гидропоника-бұл өсімдіктер өсірілетін технология? | {
"text": [
"Гидропоника – \"өсімдіктерді топырақсыз, жасанды ортада – қоректік заттардың судағы ерітіндісінде өсіру әдісі."
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4663542200451578435#602732_2_1_1 | Фило Тэйлор Фарнсуорт | Ең алдымен электронды теледидар жүйелерінің бірі - «диссектор» өнертабысы белгілі. 1927 жылдың 7 қаңтарында Фарнсуорт жасаған электрондық теледидар жүйесіне өтінім АҚШ патенттік қызметіне берілді. Өнертабыс субъектісі электр сигналдарына, суретті беретін, таратқыштың және қабылдағыштың жұмысын синхрондау принципі мен жарықтылықты реттеу тізбегіне айналдырылған таратқыш болды. Бұл күндері ондаған өтінімнің негізі болады. Осы уақытқа дейін Патенттік қызмет В. Зворыкин шығарған таратушы телевизиялық құрылғыға авторлық құқықты негіздейтін материалдарды берді. Бұл 1923 жылы көрсетілді, бірақ содан кейін бұл дұрыс әсер қалдырды. 1927 жылы Зворыкин бүкіл телевизиялық жүйенің жобасын әзірледі. Дегенмен, оның құрылғысы суреттерді алудың күрделі механикалық әдісі болмаса да, Фарнсуорт үлкен күресті күтіп, бәсекелес ретінде жұмыс істеген RCA сияқты осындай алыпты жеңудің аз мүмкіндігі болған. | Теледидарды кім ойлап тапты және ол қашан ойлап табылды? | {
"text": [
"1927 жылдың",
"Фарнсуорт"
],
"answer_start": [
83,
108
]
} |
-4662142216294603224#69881_1_1 | Қойнау-жүрекше түйіні | Қойнау-жүрекше түйіні (синусно-предсердный узел);(nodus sinoatrialis, nodus — түйін, sinus — қойнау,atrium — жүрекше) — жүректің өткізгіш жүйесін құрауғақатысады. Ол жүректің оң құлақшасы мен алдыңғы(адамда жоғарғы) қуыс вена аралығындағы шекаралықсай тұсында орналасады. Қойнау-жүрекше түйіні жүректің өткізгіш кардиомиоциттерінен тұрады. Олардыңцитоплазмасында миожіпшелер тым аз болады, ал диаметрі жиырылғыш кардиомиоциттердің диаметріне қарағанда 2-3 есе жуандау келеді. Қойнау-жүрекше түйінінің орталығында жүректің ырғақты (ритм) жиырылуына түрткі болып, оны іс жүзіне асыратын майдадөңгелекше келген түрткі жасушалар (пейсмекер жасушалар) орналасады. | Жүректегі sa түйіні қайда? | {
"text": [
"Ол жүректің оң құлақшасы мен алдыңғы(адамда жоғарғы) қуыс вена аралығындағы шекаралықсай тұсында орналасады"
],
"answer_start": [
163
]
} |
-4655828508008121779#103629_1_1 | Гренландия | Гренландия (Kalaallit Nunaat, Grønland, сөзбе-сөз — «Жасыл ел») — автономиялық аумақ, Дания Корольдігіне бағынышты, Солтүстік Мұзды мұхиты мен Атлант мұхитттар аралығанда, шығысында Арктикалық архипелаг. Физиологиялық жағынан Гренландия Солтүстік Америка құрлығының бөлігі болып табылады, Гренландия соңғы мыңжылдық ішінде саясаты және мәдениетімен Еуропаға байланысты (әсіресе Норвегия мен Данияның бұрынғы отаршылдық күштері әсерінен, сондай-ақ көрші - Исландия аралымен). Аралдағы халықтың көпшілігі Инуиттер, ата-бабалары XIII ғасырда Канада аумағынан қоныс аудара бастап біртіндеп аралға орнықты. | Гренландия қай Еуропа еліне байланысты? | {
"text": [
"Дания"
],
"answer_start": [
86
]
} |
-4655828508008121779#103629_3_1 | Гренландия | Гренландия Викингтермен қоныстанды (Норвегиялық шыққан) мыңжылдық бұрынғыдан да көп, бірдей, бұрын қоныстанған Исландияға, Норвегия монархиясының және оның орталық үкіметінің қудалауынан құтылуға тырысады. Колумбтың Кариб аралдарына дейін 500 жыл бұрын да, Викингтер Солтүстік Америкаға Гренландиядан келген Лейф Эриксонның экспедициясы кезінде жетіп, тіпті жаңа жерді отарлауға тырысты. Норвегия мен Норвегияның ықпалына қарамастан, Норвегия мен Норвегияның ықпалына қарамастан, ресми Гренланд 1262 жылға дейін норвегиялық тәждің астында болмады. Норвегия Корольдігі 14 ғасырдың ортасына дейін кең және күшті әскери әсерге ие болды. Бұдан кейін Норвегия әлдеқайда көп халықты жоғалтты, Қара өлім эпидемиясы барысында көрші Данияға қарағанда, Норвегияны Даниямен бірлестікті қабылдауға мәжбүрледі, соның нәтижесінде үкімет, Университет пен базалық институттар Копенгагенге көшті. Норвегия соқыр болып кетті және 1814 жылы Гренландқа қатысты егемендікті жоғалтты, кәсіподақ жойылған кезде. Гренландия 1814 жылы Дания колониясына айналды және Дания конституциясының жаңа редакциясымен 1953 жылдан бастап Данияның патшалығының бір бөлігі ретінде танылды. | Гренландия қай Еуропа еліне байланысты? | {
"text": [
"Дания"
],
"answer_start": [
724
]
} |
-4651211185371052389#19269_1_1_1 | Маршалл жоспары | Маршалл жоспары (Marshall Plan, ресми атауы European Recovery Program – «Еуропаны қайта құру бағдарламасы») — Батыс Еуропа мемлекеттеріне Екінші дүниежүзілік соғысынан кейін АҚШ тарапынан экономикалық жәрдем жүргізу бағдарламасы.Еуропада экономикалық тұрақтылық орнатып, батыс Еуропа мемлекеттеріне АҚШ экономикалық ықпалын жаю үшін жүргізілген. Жоспар АҚШ мемлекеттікхатшысы Джордж Маршаллдың атымен аталған, ресми атауы "European Recovery Program" (Еуропаны қалпына келтіру бағдарламасы). Жоспарды жүзеге асыруға Еуропаның 17 елі, соның ішінде Батыс Германия да қатысты. | Маршалл жоспарының мақсаттарының бірі қандай болды? | {
"text": [
"қалпына келтіру"
],
"answer_start": [
460
]
} |
-4649677129009082332#17685_4_1 | Адам даму индексі | АДИ адамның өмір ұзақтығын, білімін, әріп тану және адам басына шаққандағы ЖІӨ өлшемдерін біріктіреді. Индекс адамның жалпы даму деңгейін көрсетеді. Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы АДИ-дың даму деңгейін адамдардың таңдау қыбілеті, білім алу мүмкіншіліктері, денсаулық сақтауға арналған, табыс табу мен жұмыс жағдайлары сияқты факторларды есепке алатын үрдіс деп атайды. | Ади есебіне қандай параметрлер енгізіледі? | {
"text": [
"адамның өмір ұзақтығын",
"білімін, әріп тану",
"адам басына шаққандағы ЖІӨ өлшемдерін"
],
"answer_start": [
4,
28,
52
]
} |
-4649677129009082332#17685_5_1 | Адам даму индексі | АДИ үш басты қағидалардан тұрады:* Өмір Ұзақтығы - Халық денсаулығы мен ұзқтығын өлшейді* Білім деңгейі мен білім бері жүйесі* Өмір сүру стандарты, адам басына шаққандағы жалпы ішкі өніммен өлшенеді. | Ади есебіне қандай параметрлер енгізіледі? | {
"text": [
"Өмір Ұзақтығы",
"Білім деңгейі мен білім бері жүйесі",
"Өмір сүру стандарты"
],
"answer_start": [
35,
90,
127
]
} |
-4645750915816468668#27385_1_1 | Ең кіші ортақ еселік | Ең Кіші Ортақ Еселік, екі не бірнеше натурал санның әрқайсысына бөлінетін ең кіші оң сан. Мысалы 30,18,15 сандарының Ең кіші ортақ еселігі 90 болады. Ең кіші ортақ еселігі бөлшектерді қосу және алу кездерінде пайдаланылады. Бұл ретте екі не бірнеше бөлшектің ең кіші ортақ бөлімі ең кіші ортақ еселігі болып саналады. Егер берілген сандардың жай көбейткіштерге жіктелуі белгілі болса, онда ол сандардың ең кіші ортақ еселігін табу үшін, барлық жіктелуде кездесетін әрбір көбейткішті ең көп рет алып көбейту керек. Мыс., 15, 20, 25 сандарының Ең кіші ортақ еселігі былай анықталады: 3*5*2*2*5 = 300. Ең кіші ортақ еселігі ұғымы сандарға ғана емес, екі не бірнеше көпмүшелікке де қолданылады. Бұл жағдайда екі не бірнеше көпмүшеліктің Ең кіші ортақ еселігі олардың әрқайсысына бөлінетін, дәрежесі ең кіші көпмүшелік болады. | Ең кіші ортақ еселік нені білдіреді? | {
"text": [
"ең кіші оң сан"
],
"answer_start": [
74
]
} |
-4643685629539690585#91443_1_1 | Табиғи сұрыптау | Табиғи сұрыпталу (Natural selection) - тіршілік үшін күресте күштілердің жеңуін қамтитын эволюцияның жүзеге асырылуы үрдісі. Эволюция теориясы 1858 жылы Чарльз Дарвин және Альфред Рассел Уоллеспен ұсынылды. | Табиғи сұрыпталу деп аталатын эволюция механизмін кім ашты? | {
"text": [
"Чарльз Дарвин және Альфред Рассел Уоллеспен"
],
"answer_start": [
153
]
} |
-4636474892023007430#551828_1_1 | Шыбыншы Венерина | Шыбыншы Венерина (Dionaea muscipula) — жыртқыш өсімдіктердің Droseraceae тұқымдасының Дионея монотипті тегінің биологиялық түрі.Бұл өсімдіктің атауы - өсімдіктер мен махаббаттың патшайымы Венераның құрметіне берілген. Табиғатта өрмекші, құрт-құмырсқа және ұлулармен қоректенеді. Негізінде бұл өсімдіктер АҚШ-тың Атлантикалық жағалауындағы (Флорида штаты, Оңтүстік және Солтүстік Каролина, Нью-Джерси) ылғалды климатта өседі. Сондай-ақ, бөлме өсімдігі ретінде де өсіруге әбден болады. | Венера шыбынының тұзағы қандай өсімдік түріне жатады? | {
"text": [
"жыртқыш өсімдіктердің"
],
"answer_start": [
39
]
} |
-4635876576257121900#549469_3_1 | Отты шеңбер | Тынық мұхитының айналасындағы жанартаулық белсенділік белдеуінің бар екені алғаш ХІХғ ортасында байқалды. "Олар (Жапон аралдары) Терра-дель-Фуегодан (Tierra del Fuego) Молуккаға (Moluccas) дейінгі Тынық мұхиты жағалауларын қоршап жатқан белсенді жанартаулар аймағына тән." | Жер сілкінісі мен жанартаулары көп өте геологиялық белсенді аймақ? | {
"text": [
"(Жапон аралдары) Терра-дель-Фуегодан (Tierra del Fuego) Молуккаға (Moluccas)",
"Тынық мұхиты жағалауларын"
],
"answer_start": [
112,
197
]
} |
-4618241861223781605#19269_1_1_1 | Маршалл жоспары | Маршалл жоспары (Marshall Plan, ресми атауы European Recovery Program – «Еуропаны қайта құру бағдарламасы») — Батыс Еуропа мемлекеттеріне Екінші дүниежүзілік соғысынан кейін АҚШ тарапынан экономикалық жәрдем жүргізу бағдарламасы.Еуропада экономикалық тұрақтылық орнатып, батыс Еуропа мемлекеттеріне АҚШ экономикалық ықпалын жаю үшін жүргізілген. Жоспар АҚШ мемлекеттікхатшысы Джордж Маршаллдың атымен аталған, ресми атауы "European Recovery Program" (Еуропаны қалпына келтіру бағдарламасы). Жоспарды жүзеге асыруға Еуропаның 17 елі, соның ішінде Батыс Германия да қатысты. | Неліктен АҚШ Маршалл жоспарын жүзеге асырды? | {
"text": [
"қалпына келтіру"
],
"answer_start": [
460
]
} |
-4617561691365750511#6776_1_1 | The Beatles | The Beatles — жеке қатысушылары "битл", сонымен қатар топ "керемет төрттік" және "ливерпульдік төрттік" деп аталады) Ливерпуль (Англия) қаласында 1960 жылы құрылған британ-ағылшын рок тобы болған. Музыка тарихында ең сәтті әрі сыншылардың тарапынан ең қадірленген топтардың бірі. | Битлз өз мансабын топ ретінде қайдан бастады? | {
"text": [
"Ливерпуль"
],
"answer_start": [
117
]
} |
-4606141145981308285#26731_2_1 | Юрий Алексеевич Гагарин | Гагарин Юрий Алексеевич (9 наурыз 1934 жыл, Смоленск облысы, Гжат ауданы (қазіргі Гагарин), Клушино ауылы — 27 наурыз 1968 жыл, Владимир облысы) – КСРО ұшқыш-ғарышкері, Кеңес Одағы батыры, ғарыш кеңістігіне сапар жасаған ең бірінші адам, полковник (1963), Кеңес Одағының Батыры (1961). | Ғарышқа алғашқы адам кім болды? | {
"text": [
"Гагарин Юрий Алексеевич"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4604119348972243199#479508_2_1 | Проктер мен Гэмбл | The Procter & Gamble Company (), қықсаша P&G, американдық мульти-ұлттық тұтынушы тауарларын шығаратын компания. Штаб-пәтері Цинцинатида (Огайо, АҚШ) орналасқан. Компания үй жануарлары қорегі, тазалаушы жуғыш заттар жеке гигиена тауарларын өндірумен айналысады. | Proctor and Gamble қандай компания түріне жатады? | {
"text": [
"американдық мульти-ұлттық тұтынушы тауарларын шығаратын компания."
],
"answer_start": [
54
]
} |
-4603628706560091687#17215_2_1 | Үнді мұхиты | Үнді мұхиты — Жер шарындағы аумағы жөнінен Тынық және Атлант мұхиттарынан кейінгі үшінші мұхит. Көпшілік бөлігі оңтүстік жарты шарда, Азия, Африка, Австралия және Антарктида құрлықтарының аралығында. Үнді мұхиты планетада ерекше орын алады: оның көп бөлігі оңтүстік жарты шарда орналасқан.Жердің су бөлігінің 20% алып жатыр. Мұхит солтүстігінде Еуразиямен шектеседі.Мұхиттың жағасы аз тілімденген.Солтүстігінде Бенгал және Парсы шығанақтары,Арабия теңізі құрлыққа бойлай еніп жатады.Аралдары біршама аз.Мұхиттың шекарасында ғана ірі аралдар бар. Еуропалықтар Үнді мұхиты арқылы XV ғасырда ғана тұрақты жүзе бастады.Мұхитта жүзу маршруттарының сипаттамасын тұңғыш рет арабтар жасаған.География ғылымы үшін Үнді мұхиты жөніндегі мәліметтер Васко да Гаманың жүзген уақытынан (1497-1499 жж)бері жинала бастады. XVIII ғасырдың соңында ағылшынның теңізінде жүзушісі Джеймс Кук бұл мұхиттың тереңдігін алғаш рет өлшеген.XIX ғасырдың соңында мұххитты комплексті зерттеу жұмысы басталады.Әрине мұның бәрі дұрыс болып табылады! | Үнді мұхиты әлем картасында қайда орналасқан? | {
"text": [
"оңтүстік жарты шарда"
],
"answer_start": [
112
]
} |
-4598475921357824892#52796_1_1_2 | Орталық Америка | Орталық Америка – Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары аралығындағы қиыр оңтүстік бөлігі. Тынық мұхит пен Мексика шығанағы және Кариб теңізі аралығында тропиктік ендікте орналасқан. Ені Юкатан түбегі аумағында 960 км, Панама мойнағында 48 км, ең биік жері "Тахумулько тауы (4217 м). Орталық Америкада Мексиканың оңтүстік-шығыс бөлігі, Гватемала, Сальвадор, Гондурас, Никарагуа, Коста-Рика, Панама, Белиз мемлекеттері" орналасқан. Басым бөлігін Кордильера жүйесіне кіретін орта биіктікті тау белдеуі алып жатыр. Ірі жазық өңірлер "Юкатан түбегі мен Москития" жағалауында. Кен байлықтарынан "алтын және күміс (Гондурас, Никарагуа), қорғасын (Гватемала, Гондурас), сүрме (Гватемала), мұнай (Теуантепек), күкірт (Гватемала)" өндіріледі. Орталық Америка климаты ылғалды; жылдық жауын-шашын мөлшері солтүстігінде 1500 – 2000 мм, оңтүстігінде 3000 – 4000 мм (тау беткейлерінде 7000 мм). Өзендері қысқа, бірақ суы мол; әсіресе Атлант мұхиты алабына жататын өзендердің суы жыл бойына мол болады. "Тектоникалық қазаншұңқырларға" толған көптеген көлдер кездеседі; ірілері – Никарагуа және Манагуа. Топырақ және өсімдік жамылғысы алуан түрлі. | Орталық Америка әлем картасында қайда орналасқан? | {
"text": [
"Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары аралығындағы қиыр оңтүстік бөлігі"
],
"answer_start": [
18
]
} |
-4596529198703149909#16071_1_1 | Бүйрек | Бүйрек — Зәр түзе отырып, қаннан шығатын бөлінділерді сүзетін, арқа жотадан төмен орналасқан, асбұршаққа ұқсас үлкен мүше. Оның жоғары полюсінде эндокрин бездері -қыртысты және ми қабатынан тұратын бүйрек асты бездері орналасқан.Адам бүйрегінің салмағы - 150 г. Бүйрек ұлпасы сыртқы қоңырқай түсті қыртысты қабаттан және ішкі бозғылт түсті ми затынан тұрады.Ми затында ұштары бүйрек астауына бағытталған пирамидалар орналасқан.Бүйректің ішіндегі қуыс бүйрек астауы деп аталады.Бүйректе түзілген несеп жинағыш түтікшелер арқылы астауға келіп, одан зәрағар бойымен қуыққа жиналып,зәр шығару өзегі арқылы сыртқа шығады.Бүйректің ерекшелігі қанмен жақсы қамтамасыз етілуі: бүйрек арқылы тәулігіне 1500-1700 л қан ағады.Бұл дегеніміз - әрбір 5 минут сайын қан тамырлары арқылы айналатын барлық қан бүйрек арқылы өтеді деген сөз.Осы кезде организм ұлпаларында үнемі түзілетін, тіршілік әрекетінің зиянды заттары қаннан бөлінеді. | Адам ағзасындағы бүйректің қызметі қандай? | {
"text": [
"зәр шығару "
],
"answer_start": [
578
]
} |
-4596529198703149909#16071_3_1_1 | Бүйрек | Бүйрек — адам мен омыртқалы жануарлар организмінде несеп түзетін және оны шығаратын жұп орган. Ересек адамда әрбір бүйректің салмағы 120—200 г-дай, ұзындығы 10—12 см, ені 5—6 см, қалыңд. 3—4 см-дей болады. Бүйрек іш қуысында, омыртқа бағанасының екі жағында — соңғы кеуде омыртқасы және жоғ. бел омыртқа тұсында орналасады. Бүйректің ішкі жиегінде бүйрек қақпасы бар, сол арқылы бүйрекке артерия мен жүйке талшықтары өтеді. Қақпа бүйректің ішіне тереңдеп еніп, көлемді қуыс — бүйрек қойнауына айналады. Онда кіші, үлкен бүйрек тостағаншалары және бүйрек түбегі, қан тамырлары, жүйке талшықтары орналасады. Бүйректі майлы шандыр қабаты жауып жатады. Бүйрек беткейі қыртыс заттан, терең қабаттары — милы заттан тұрады. Қыртыс зат тұтас болып келеді, ал милы зат пирамида тәрізді 10 — 15 үшбұрышты денелерден құралған. Бүйректің анатомиялық құрылым бірлігі нефрон деп аталады. Олардың саны 1 млн-дай. Нефрон әр түрлі бүйрек өзекшелерінен түзіледі. Нефрон өзекшелерінің екі бүйректегі жалпы ұзындығы 100 км шамасында болады. Нефрон арқылы зат алмасу процесінде пайда болатын организмге қажетсіз және зиянды заттар сыртқа шығарылады. Пирамиданың бүйрек қойнауына ашылатын ұшы бүйрек бүртігін құрайды. | Адам ағзасындағы бүйректің қызметі қандай? | {
"text": [
"несеп түзетін және оны шығаратын жұп орган"
],
"answer_start": [
51
]
} |
-4591525241120066266#123312_1_1 | Рональд Рейган | Рональд Уилсон Рейган (Ronald Wilson Reagan; , Тампико ауылы, Иллинойс, АҚШ — , Лос-Анджелес, Калифорния, АҚШ) — Америка Құрама Штатының Республикалық Партиясының 40-Президенті (1981–1985 және1985—1989 жылдар) | Америка Құрама Штаттарының 40-шы президенті? | {
"text": [
"Рональд Уилсон Рейган"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4586199072822126437#3446_1_1 | UNIX | UNIX (Юникс) — көп амалды, бірнеше қолданушыларға арналған операциялық жүйе. Оны 1970 жылы алғашқы телефонды ойлап тапқан Bell Labs компаниясында Кен Томсон мен Денис Риччи бірлесе жазып шыққан. Ең басында компанияның ішкі қызметтерін қанағаттандыру мақсатында шығарылған. Кейін кең танымалдыққа ие болып Solaris, SunOS, GNU/Linux сияқты операциялық жүйлерге негіз болып, операциялық жүйе тарихына орасан зор үлес қосты. Оның басты ерекшелігі – бір уақытта еш қиындықсыз бірнеше қолданушылар жұмыс жасай алатын. | Unix операциялық жүйесін әзірлеу бірінші кезекте кімге тиесілі? | {
"text": [
"Кен Томсон"
],
"answer_start": [
146
]
} |
-4582274964701934126#6127_3_1 | Қытай қорғаны | Қытай Қорғанының шығысы Ляудұңның Жолбарыс тауынан басталып, батысы Гансудағы Жяйүйгуанға дейін барады, жалпы ұзындығы 6700 км артық. VII ғ-дан ХVII ғ-ға дейінгі 1000 жылда, шамамен 10 патшалық әулеті құрылыс салып, осы қорғанды жасаған.Қытай қорғаны Қытайдағы ежелгі қорғаныс құрылысы. Қытай қорғанының құрылысы Қытай тарихындағы Чуньцю («Көктем және күз» б.з.б. 770 – 476 жылы) және Чжаньго («Жауласқан патшалықтар» б.з.б. 475 – 221 жылы) заманында салына бастаған. Ол кезде Хуанхэ алқабында жеті шағын патшалық жеке-дара өмір сүрді. Олар өздерінің солтүстігіндегі ғұн және дунху сияқты көшпелі тайпалардан қорғану үшін өз шекараларына қорғаныс қамалдарын тұрғыза бастады. | Ұлы Қытай қорғанының мәні неде? | {
"text": [
"қорғаныс құрылысы"
],
"answer_start": [
268
]
} |
-4575765711135126364#57399_1_1_1 | Магнит өрісі | Магнит өрісі — қозғалыстағы электр зарядтары мен магниттік моменті бар денелерге (олардың қозғалыстағы күйіне тәуелсіз) әсер ететін күштік өріс. Магнит өрісі магниттік индукция векторымен (В) сипатталады. В-ның мәні магнит моменті бар қозғалыстағы электр зарядына және денелерге өрістің берілген нүктесінде әсер етуші күшті анықтайды. Магнит өрiстерiн бейне түрiнде кескiндеу үшiн магнит индукциясы сызықтарын пайдаланады. "Магнит өрісі” терминін 1845 ж. ағылшын физигі М. Фарадей енгізген. Ол электр өзара әсер сияқты магнит өзара әсер де бірыңғай материялық өріс арқылы беріледі деп санаған. Электр-магниттік өрістің классикалық теориясын Дж. Максвелл жасаған (1873), ал кванттық теориясы 20 ғасырдың 20-жылдары жасалды (Өрістің кванттық теориясы). Макроскоп. Магнит өрісінің көздері — магниттелген денелер, тогы бар өткізгіштер және қозғалыстағы зарядталған денелер. Бұл көздердің табиғаты бір: Магнит өрісі зарядталған микробөлшектердің (электрон, протон, ион), сондай-ақ, микробөлшектердің меншікті (спиндік) магнит моменті болуының нәтижесінде пайда болады (Магнетизм). Айнымалы магнит өрісі электр өрісінің, ал электр өрісі магнит өрісінің уақыт бойынша өзгерісі нәтижесінде пайда болады. | Магнит өрісі сызықтарының бағытын кім ашты? | {
"text": [
"М. Фарадей"
],
"answer_start": [
470
]
} |
-4572710521640462773#483593_1_1 | Ораза айт | Ораза айт (عيد الفطر — "ид әл-фитр) — ораза ұсталатын Рамазан айынан кейінгі Шәууәл айының бірінші күні, мұсылмандардың маңызды діни мейрамы. Исламдағы екі айт мейрамының бірі. Бұл күні мұсылмандар мешітте жиналып жамағатпен айт намазын оқиды. Ораза ұстауға тыйым салынған күн. | Рамазан айының соңындағы мереке қалай аталады? | {
"text": [
"Ораза айт"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4571859209841375237#658471_2_1 | Ханзада Эдуард Аралы | Ханзада Эдуард Аралы (Prince Edward Island) — Канаданың шығысында орналасқан арал және провинция. Бұл Канаданың жер аумағы бойынша ең кішкентай, бірақ халық тығыздығы бойынша ең үлкен провинция. Бұл арал 1604 жылы француздармен отарланып, 1763 жылы Жетіжылдық соғыстан кейін британдықтарға берілді. Канаданың құрамына 1873 жылы қосылды. Астанасы және ең ірі қаласы — Шарлоттаун. | Канададағы Ханзада Эдвард аралы қайда? | {
"text": [
" Канаданың шығысында орналасқан"
],
"answer_start": [
45
]
} |
-4570720361038445077#126028_2_1 | Микки Маус | Миккидің ресми «туған күні» – 1928 жыл 18 қараша. Осы күні Микки «Пароходик Вилли» атты мультфильмде көрінеді, алайда бұдан алдын «Безумный самолёт» атты қысқаметражды мультфильмде де бейнеленген болатын. Тышқан жіңішке дауыспен сөйлейді. * 1946 жылға дейін Миккиді Уолт Диснейдің өзі дыбыстайды, кейін шылым шегуден туындаған созылмалы жөтелден кейін дыбыстауды тоқтатады. Дисней компаниясы бұл жұмысты Джим МакДональдқа береді. * 1983 жылдан 2009 жылға дейін Микки Маусты Уэйн Оллвайн дыбыстайды. | Алғашқы 20 жыл ішінде Микки Маустың дауысы кім болды? | {
"text": [
"Уолт Диснейдің"
],
"answer_start": [
266
]
} |
-4562776853170616635#634780_3_1 | Мадагаскар (мультфильм) | ==== Түпнұсқада ====* Бен Стиллер — Алекс, арыстан* Крис Рок — Марти, зебра* Джада Пинкетт Смит — Глория, сусиыр* Дэвид Швиммер — Мелман, керік* Саша Барон Коэн — Джулиан, мысық лемур, лемур патша* Седрик «Көңіл көтеруші» — Морис, ай-ай, Джулиан көмекшісі* Энди Рихтер — Морт, тышқан лемур* Том МакГрат — Шкипер, пингвин басшы* Крис Миллер — Ковальски, «ми» пингвин* Джеффри Катценберг — Рико, пингвин * Кристофер Найтс — Прапор, күрескер пингвин* Конрад Вернон — Мейсон, маймыл* Габриэлли, Элиза — кемпір Нана | Мадагаскарда Лев Алекстің дауысын кім айтады? | {
"text": [
"Бен Стиллер"
],
"answer_start": [
22
]
} |
-4561858277496803352#31430_1_1 | Сіріңке | Сіріңке – бір жақ ұшына оңай жанатын қоспа жағылған жіңішке ағаш таяқша (шырпы). Сіріңке қорабына жағылатын қоспа құрамында қызыл фосфор, күкіртті сүрме, темір жосасы, пиролюзит, тері желімі, бор, декстрин және гуммитрагант болады. | Сіріңкенің ұшы неден жасалған? | {
"text": [
"қызыл фосфор, күкіртті сүрме, темір жосасы, пиролюзит, тері желімі, бор, декстрин және гуммитрагант"
],
"answer_start": [
124
]
} |
-4554120769352533999#11577_2_1 | Мау Зыдоң | "Мао Цзэдун"" ("қытайша:" 毛泽东; "дәстүрлі қытайша:" 毛澤東; "Пінйін:" "Máo Zédōng"); 1893 жылғы желтоқсанның 26-сы — 1976 жылғы қыркүйектің 9-ы — Қытайдың әскери және саяси жетекшісі. Оның бастауымен Қытай Коммунистік партиясы (ҚКП) басшысы Қытай Азамат соғысының кезінде Гоминдаң (国民党) партиясының үстінен жеңіске жетіп, 1949 жылы Қытай Халық Республикасы жариланғаннан 1976 жылы қайтыс болғанға дейін оның жоғарғы жетекшісі болды. | Қытайдың ең танымал коммунистік көшбасшысының аты кім? | {
"text": [
"Мао Цзэдун"
],
"answer_start": [
1
]
} |
-4539944351990520761#105645_2_1 | Изотоптар | Бір ғана элементтің әртүрлі изотоптарына тән атомдар өздерінің ядросына кіретін нейтрондар саны жағынан, ядролық қасиеттері тұрғысынан бір-бірінен анық өзгешеленеді, алайда олар, электронды қабаттары құрылысының бірдей болуына байланысты, бір-біріне өте ұқсас химиялық қасиеттерді иемденеді. Химиялық элементтердің көпшілігі атомдық салмақтары әр түрлі изотоп қоспасынан тұрады. Изотоптардың өмір сүру кезеңі секундтың мыңнан бір бөлігінен бірнеше миллион жылдарға дейін созылады. Бүгінгі танда 264 тұрақты изотоптар, 50 шамалы табиғи радиоактивті изотоптар және 1000-нан астам жасанды радиоактивті изотоптар белгілі. | Бір элементтің изотоптары арасындағы негізгі айырмашылық? | {
"text": [
"нейтрондар саны "
],
"answer_start": [
80
]
} |
-4535251697857964829#39717_2_1 | Үлкен тосқауыл рифі | Ұзындығы шамамен 2300 км. Рифтің ені солтүстік бөлігінде 2 км, оңтүстігінде 150 км. Көпшілігі су астында орналасқан, теңіз деңгейі қайтқан кезде ғана көрінеді. Үлкен тосқауыл рифі мен құрлық жағалауы аралығында тереңдігі 50 м-ден аспайтын, теңіз толқындарынан тосқауыл рифпен бөлінген, кеме жүзуге пайдаланатын “Ішкі канал” бар. | Үлкен тосқауыл рифінің ұзындығы қандай? | {
"text": [
"2300 км."
],
"answer_start": [
17
]
} |
-4530219878867079579#93950_2_1 | Халықаралық қайта құру және даму банкі | Халықаралық қайта құру және даму банкі (ағылш. "International Bank for Reconstruction and Development"; (IBRD)) — 1944 жылы құрылған. Қатысушылары – 189 мемлекет. Мақсаттары – мүше мемлекеттерге басымдылықтарды белгілеуде, қоршаған ортаны қорғаудың ұйымдық құрылымын жасау және бағдарламаларын орындауда көмек көрсету; қоршаған ортаға жағымсыз әсерді болғызбау жөніндегі жобаларды қаржыландыру; кедейшілікті жоюда, экономиканың пәрменділігін арттыруда және қоршаған ортаны қорғауда көмек көрсету; Ғаламдық қоршаған орта қорына қатысу. | Халықаралық Қайта Құру және даму банкі бастапқыда мақсатпен құрылды? | {
"text": [
"мемлекеттерге басымдылықтарды белгілеуде",
"қоршаған ортаны қорғаудың ұйымдық құрылымын жасау",
"бағдарламаларын орындауда көмек көрсету",
"жобаларды қаржыландыру",
"кедейшілікті жоюда",
"экономиканың пәрменділігін арттыруда",
"қоршаған ортаны қорғауда",
"қоршаған орта қорына қатысу"
],
"answer_start": [
181,
223,
278,
371,
395,
415,
457,
506
]
} |
-4524133898432295603#96950_1_1 | Джастин Бибер | Джастин Дрю Бибер (Justin Drew Bieber; туылды: 1 наурыз 1994, Лондон, Онтарио, Канада) — канадалық поп-R&B-әнші және актер, композитор. 2008 жылы атақты менеджер Скутер Браун оның YouTube-тағы бейнероликтерімен танысып, артынан оның менеджері ретінде жұмыс істей бастады. Браун Джастинге Атлантада (Джорджия, АҚШ) Ашермен кездесу ұйымдастырды. Көп ұзамай Бибер Raymond Braun Media Group (RBMG) медиа және жазба компаниясының әртісіне айналды. Оның 2009 жылы шығарылған алғашқы дебютты синглы «One Time» Канадалық ондықтан және өзге мемлекеттердегі ең танымал 30 әндер арасынан орын алды. 2009 жылдың 27 жұлдызында жарық көрген ең алғашқы "My World" мини-альбомы АҚШ-та платинге айналды. Джастин дебютті альбомындағы жеті синглы Billboard Hot 100 -ге түскен ең бірінші әнші атанды. | Джастин Бибер музыкалық мансабын қашан бастады? | {
"text": [
"2008 жылы"
],
"answer_start": [
140
]
} |
-4521268525206853529#39978_2_1 | Британ империясы | Отар елдерді тонау есебінен Англияда үлкен ақша қоры пайда болып, өнеркәсіп төңкерісі жасалынды. Бірақ 18 ғасырдың аяғында Британ империясы дағдарысқа ұшырап, Солтүстік Америкада 13 отарынан айрылды. Соған қарамастан 19 ғасырдың 1-жартысында Үндістанды толығымен, Австралияны, Жаңа Зеландияны, Оңтүстік Африканы жаулап алды, апиын соғыстарынан кейін Қытайды Гонконг аралын жалға беруге көндірді. Ал 19 ғасырдың 80 — 90-жылдары Африканың батыс және шығыс жағалауларын басып алып, Кипр аралына, Мысырға, Бирма мен Ауғанстанға бақылау орнатты. 20 ғасырдың бас кезінде Иранға, Иракқа, Осман империясынан бөлініп шыққан араб мемлекеттеріне үстемдік етті. 19 ғасырдың аяқ кезінен бастап Ұлыбритания дүние жүзінде өз позициясын жоғалта бастады да кейбір отарларына (Канада, Австралия, Жаңа Зеландия) өзін-өзі басқару құқығын беріп, Британия доминионына айналдырды. 1-дүниежүзілік соғыстан кейінгі Британ империясының экономикалық дағдарысқа ұшырауын пайдаланып, доминиондар сыртқы саясатта да тәуелсіздікке қол жеткізді. Отарларда ұлт-азаттық қозғалыс күшейіп, Ауғанстан, кейіннен Ирак пен Египет тәуелсіздік алды. | Колониялар Англиядан қашан бөлінді? | {
"text": [
"19 ғасырдың аяқ кезінен"
],
"answer_start": [
650
]
} |
-4521268525206853529#39978_4_1 | Британ империясы | 2-дүниежүзілік соғыс Британ империясына күйрете соққы берді. Жапониямен соғыс нәтижесінде Англияның Оңтүстік-Шығыс Азиядағы отарларында ұлт-азаттық соғыс қатты күшейіп, соғыстан кейін іле-шала Үндістан мен Пәкстан, Бирма мен Цейлон тәуелсіздікке қол жеткізді. 50 — 60-жылдары күрт күшейген ұлт-азаттық қозғалыстар нәтижесінде Британ империясына кіретін Азия мен Африка елдері түгелге жуық тәуелсіздік алды. Бірақ, бұрыннан қалыптасқан саяси-экономикалық байланыстардың үзілуі, жаңадан тәуелсіздік алған елдерді өз ішінде дағдарысқа ұшыратты. Діни қақтығыстар, тайпалар арасында қақтығыстар күшейді. Бөлініп шыққан елдермен өзара байланысты үзіп алмас үшін әрі саяси-экономикалық үстемдікті сақтау мақсатында Британ Достастығы құрылды. Өз ішіндегі қақтығыстарды өршітпеу үшін және экономикалық байланыстарды үзіп алып, елді дағдарысқа ұшыратпас үшін бұрынғы отарлардың көпшілігі өз еріктерімен досдастыққа мүше болды. Бұл достастыққа кіретін елдер сөз жүзінде болса да Ұлыбритания королевасын ел басшысы ретінде мойындайды және өзара тығыз экономикалық байланыстар орнатқан. | Колониялар Англиядан қашан бөлінді? | {
"text": [
"50 — 60-жылдары"
],
"answer_start": [
260
]
} |
-4513278847892582525#574324_1_1 | Аустралия доллары | Аустралия доллары (таңбасы: $; коды: AUD) — Аустралия Одағының валютасы, сонымен қатар Кристмас, Кокос және Норфолк аралдарында және Кирибати, Науру және Тувалу тәуелсіз тынық мұхит мемлекттерінде қолданылады. 100 центке бөлінеді. Әдетте доллар таңбасымен ($) қысқартылады, бірақ басқа да белгілеу нұсқалары бар: A$, $A, AU$ и $AU. | Австралияда қандай валюта қолданылады? | {
"text": [
"Аустралия доллары"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4513278847892582525#574324_3_1 | Аустралия доллары | Аустралия доллары, ондық валюта болғаннан кейін, Аустралия фунтын алмастыра отырып, анайналымға 1966 жылдың 14 ақпанында енгізілді. | Австралияда қандай валюта қолданылады? | {
"text": [
"Аустралия доллары"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4510993470549227624#53789_1_1 | Мариана шұңғымасы | Мариана шұңғымасы — Тынық мұхиттың батысында Мариана аралдарын бойлай "1340 км-ге" созылып жатқан тар депрессия. Көлденең қимасы V тәрізді, беткейі тік (7 — 9Ә). Табаны тегіс, ені "1 — 5 км". Орташа тереңд. "8 — 11 км". Ең терең жері — оңт. бөлігінде "11022 м." Бұл дүниежүз. мұхит бойынша ең терең жер. Оны 1958 ж. кеңес ғалымдары «Витязь» кемесінде ғыл.-зерт. жұмыстарын жүргізгенде анықтаған. | Мұхиттардағы ең үлкен тереңдік қандай? | {
"text": [
"11022 м"
],
"answer_start": [
252
]
} |
-4507822196937849941#191974_3_1_1 | Чарльз Диккенс | Чарльз Джон Хаффам Диккенс 1812 жылдың 7 ақпанында Портсмутқа жақын жердегі Лендпортта дүниеге келді. 1832 жылы ол «Парламент айнасы» және «Тру сан» газеттерінде репортер қызметін атқарады. Жиырма жастағы бозбала қауым палатасындағы репортерлар галереясындағы жүздеген репортерлардан өзіндігімен ерекшеленетін. Оның романдарында күлкі – буржуазиялық құрылыстың кемшілігін сынау мен әшкерелеудің ұлы қаруы болды. Диккенс шығармашылығын төрт кезеңге бөліп қарастыруға болады. Бірінші кезең 1833-1841 жылдардың аралығын қамтиды. Бұл кезеңге жазушының «Боздың очерктері», «Пикквик клубының хаттары», «Оливер Твистің басынан кешкендері», «Николас Никкльбидің өмірі мен басынан кешкендері» атты шығармалары жатады. Екінші кезең 1842-1848 жылдар аралығын қамтиды. Бұл Англияда жұмысшылар қозғалысының қарқынды дамыған кезеңімен тұспа-тұс келеді. Бұл жылдарда жазушының дүниеге келген тамаша туындылары: «Америка хаттары», «Мартин Чезлвит», «Домби мен ұлы» т.б. Үшінші кезең 1848-1859 жылдар. Бұл жылдары Диккенс әлеуметтік мәні жоғары «Суық үй», «Қилы кезең», «Кішкентай Доррит» романдарын жазды. Төртінші кезеңге 60-жылдары жазған шығармалары жатады. Бұл кезеңде Диккенс «Үлкен үміттер», «Біздің ортақ досымыз» романдарын жазды. | Чарльз Диккенс қашан кітап жаза бастады? | {
"text": [
"1833-1841"
],
"answer_start": [
488
]
} |
-4504639624348654958#521580_1_1 | Apple Watch | Apple Watch — Apple компаниясымен шығарылған, қосымша функциялармен қамтамасыз етілген "ақылды сағат". Бұл сағат ең алғаш 2014 жыл 9-шы қыркүйек күні Купертино қаласында таныстырылған болатын. Apple Watch-та қырлары дөңгеленіп келген төртбұрышты дисплей пайдаланылды. Дисплейді басқару сенсор және сағат шетіндегі кіші бұрағыш арқылы іске асады. Басымдық сенсордан механикалық басқару бағытына берілген. Ол құрылғының оң жағында орналасқан. Сағаттың экраны сапфирден істелінген. | 1-ші буын Apple watch қашан шықты? | {
"text": [
"2014 жыл"
],
"answer_start": [
122
]
} |
-4497310827322709848#41321_1_1 | Үштік одақ | thumb|325px|Үштік одақ — 1882 ж. құрылған Герман империясы, Аустрия-Мажарстан және Италия патшалығы арсындағы әскери-саяси одағы. 1879 ж. Германия Аустрия-Мажарстан өзара одақтасу туралы шарт жасасты. 1882 ж. бұл одаққа Италия қосылды. Герман империясы дүниежүзілік үстемдікке ұмтылса, Италия жаңа жерлерді отарлау жолындағы күресте Франциямен бақталас болды. Үштік одақ шарты төрт рет жаңартылды: 1887, 1891, 1902 және 1912. Үштік одақ елдерінің саясаты герман империализмінің өсіп келе жатқан басқыншылығын, оның отар жерлерін кеңейтуге, тауар өткізетін жаңа рыноктар мен шикізат көздерін басып алуға ұмтылатындығын көрсетті. Осы саясатты жүзеге асыруда Германияның Ұлыбританиямен бетпе-бет келуіне тура келді, өйткені оның қолында орасан зор отар жерлер бар еді. 1904 — 1907 ж. Үштік одаққа қарсы Ұлыбритания, Франция, Ресей одағы құрылды. Сонымен Еуропа қарулы күштері екі лагерьге бөлінді, мұның өзі 1-дүниежүзілік соғыстың ашылуына себепкер болды. 1-дүниежүзілік соғыс басталғанда, Италия өзінің бейтараптығын жариялады. 1915 ж. мамырда Италия Антанта мемлекеттерімен шарт жасасып, өзінің одақтастары Аустрия-Мажарстан мен Германияға қарамақарсы соғысты. Сөйтіп, Үштік одақ. жойылды. | Германия мен Австрия-Венгриямен үштік одаққа қай ел қосылды? | {
"text": [
"Италия патшалығы"
],
"answer_start": [
83
]
} |
-4490731303392114875#38506_2_1 | Лионель Месси | === Клубтық ===Месси 1987 жылы 24 маусымда Росариода дүниеге келді. Сегіз жасында "Ньюэлз олд Бойз" клубының академиясына қабылданды. 1998 жылы "Барселона" скауттарының көзі түсті де, әкесімен сөйлескен акционерлердің бірі оны клубқа қабылдауға көндіреді, нәтижесінде Месси отбасымен Барселонаға көшіп келеді. Осылайша 13 жасынан бастап "Барселона" футболшысы атанды. | Лионель Месси Барселонада қашан ойнай бастады? | {
"text": [
"13 жасынан бастап"
],
"answer_start": [
319
]
} |
-4485044231718938732#38743_1_1 | Тур де Франс | Тур де Франс немесе Франция Туры - әлемдегі ең белгiлi және мәртебелi велосипед жарысы, Францияда жыл сайын өткiзiлетiн көпкіндік сайыс. Бейресми атауы - үлкен топса.«Тур де Франс» веложарысы о баста L’Auto (осы күнгі L"Équipe) үнжарисының жарнамалық жобасы ретінде ұйымдастырылған, оның негізін қалаушы әрі редакторы - Анри Дегранжем, және Париж-Брест (демеушісі Le Petit Journal) мен Бордо-Париж веложарыстарымен бәсекелес болады деп жоспарланған. | Тур де Франс-бұл жарыстың қандай түрін қамтитын көп сатылы іс-шара? | {
"text": [
"велосипед жарысы"
],
"answer_start": [
70
]
} |
-4479700326734435251#599266_1_1 | Миссури, Эббинг шекарасындағы үш билборд | «Миссури, Эббинг шекарасындағы үш билборд» (Three Billboards Outside Ebbing, Missouri) – режиссер Мартин Макдонахтың британдық-американдық драмалық фильмі. АҚШ-та фильм 2017 жылы 10 қарашада, ал Ұлыбританияда 2018 жылы 12 қаңтарда экрандарға шықты. Ресейде фильм 2018 жылы 1 ақпанда көрсетілді. | Үш билборд фильмі қашан шығады? | {
"text": [
"2017 жылы 10 қарашада"
],
"answer_start": [
169
]
} |
-4478026234116177395#492353_1_1 | Корея - Жапония отары | Корея 1910 жылдан 1945 жылға дейін Жапония империясының отары болған. Бұл кезеңде оның егемендігі болмады, түбектегі басшылық жапондық генерал-губернатордың қолында болды. | Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Кореяны қай ел басып алды? | {
"text": [
"Жапония"
],
"answer_start": [
35
]
} |
-4475247350888687705#531326_1_1 | Періште емені | Періште емені (Angel Oak) – АҚШ-тың Оңтүстік Каролина штатында 1500 жылдық тарихы бар емен ("Quercus virginiana") ағашы. Ағашты жергілікті тұрғындар «Періште емені» деп атайды. Оның биіктігі – 20 метр, диаметрі – 2,7 метр. Ал ұзындығы – 27 метр. Ол Джон аралында орманды алқапта орналасқан.Еменге «Періште» атауы соңғы егесінің тегіне байланысты берілген. 1717 жылы емен өсіп тұрған аймақты Авраам Уэйт есімді азамат меншік етеді. Сөйтіп Уэйт әулетінің меншік етуі 4 ұрпаққа жалғасады. Кейіннен Авраамның шөбересі Мартой Уэйт Такер мен Юстус Энджелдың (Angel) некелесуінен «Періште» аталады. Қазіргі таңда «Періште емені» саябаққа айналған. Саябақ 1991 жылы Чарлстон қаласының үлесіне кіреді. Еменнің бұтақтары өте ауыр. Тіпті кейбіреулері жерге жанаса өскен. Ол су тасқыны, дауыл, жер сілкінісі секілді ауыр апаттарды бастан өткерген. 1989 жылы Періште емені Хуго дауылынан зардап шегіп, уақыт өте қайта қалпына келген. Көктем мен жаз айларында саябақта сан алуан мерекелік іс-шаралар ұйымдастырылады. | Оңтүстік Каролинада 1500 жылдық емен қайда? | {
"text": [
" Джон аралында орманды алқапта орналасқан"
],
"answer_start": [
248
]
} |
-4475245671781649533#484585_2_1_3 | Антигитлерлік коалиция | Текетірестің қорытынды кезеңінде бұрын Берлин-Рим-Токио Осінің құрамына кірген Болгария, Венгрия, Италия, Румыния, Финляндия Ось елдеріне соғыс жариялады. Антигитлерлік коалицияның әскери одақтасы басып алынған территориялардағы неміс, жапон, италиялық басқыншыларға және олармен қызметтескен реакциялық күштерге қарсы Қарсыласу қозғалысы болды. | Екінші дүниежүзілік соғыста Одақтастар кімге қарсы соғысқан? | {
"text": [
"Текетірестің қорытынды кезеңінде бұрын Берлин-Рим-Токио Осінің құрамына кірген Болгария, Венгрия, Италия, Румыния, Финляндия Ось елдеріне соғыс жариялады. "
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4469503464110108318#570353_1_1 | Симпсондар | «Симпсондар» (The Simpsons) — америкалық телевизия тарихындағы ең ұзақ мультсериал, 28 маусымдық мультсериал 32 маусымға создырылды. Алғашқы мини-серия "Good night" «Трейси Ульман Шоуы»-нда 1987 жылы 19 сәуірде көрсетілді. Мультсериалдың толық бөлімдері 1989 жылы 17 желтоқсанда FOX телеарнасында көрсетіле бастады. «Gracie Films» «20th Century Fox» компаниясы үшін шығарады. М-сериал қазіргі уақытта 100-ден астам мемлекетте көрермендерге танымал. | Симпсондар алғаш рет теледидардан қашан шықты? | {
"text": [
"1987 жылы"
],
"answer_start": [
190
]
} |
-4467892963907079530#540800_1_1 | Психология тарихы | Психология тарихы — психика туралы алғашқы ғылыми түсініктер Ежелгі дүниеде "(Үндістан, Египет, Қытай)", философия қойнауында пайда бола бастады. | Психология саладан ғылым ретінде пайда болды ма? | {
"text": [
"ғылыми түсініктер"
],
"answer_start": [
43
]
} |
-4467892963907079530#540800_2_1_1 | Психология тарихы | Бұл түсініктердің дамуына қоғамдық практиканың; емдеу мен тәрбие салаларының сұраныстары себепші болды. Ежелгі заман дәрігерлері психиканың ағзасы ми екенін анықтап, темпераменттер туралы ілімді дамытты. Антика дәуіріндегі психологияның ұшар шыңы Аристотельдің ілімі болған еді: ол тіршілік ете алатын материалдық дененің ұйымдастырылу нысаны деп ұғындырды. Ол объективтік және генетикалық әдістер негізінде тұжырымдалған психологиялық ұғымдардың алғашқы жүйесін баяндады. Эллиндік кезеңде тіршілік принципі оның белгілі бір көріністеріне айналды. Феодалдық дәуірде психика туралы ілім-білімдердің ілгерілеуі біраз бәсеңдеді. Тек орта ғасырда араб тілді елдердің озық пікірдегі ойшылдары мен дәрігерлері "(Ибн Сина, Ибн әл-Хайсам, Ибн Рашид және т.б.)" өздерінің жан туралы идеялары арқылы Батыс Еуропадағы жаратылыстық — ғылыми психологияның өркендеуіне жағдай жасады; осының нәтижесінде олар адамды жаратылыстың заңдарына бағынатын табиғи тіршілік иесі ретінде тәжірибелік жолмен зерттеуге мұрындық болады. Буржуазиялық революциялар мен материалистік дүниетанымның өркендеу дәуірінде психологиялық әрекетке принципті тұрғыдан жаңа көзқарас қалыптасты, енді ол детерменизм ұстанымымен ұғыңдырылып, түсіндірілетін болды. | Психология саладан ғылым ретінде пайда болды ма? | {
"text": [
"ғылыми психологияның "
],
"answer_start": [
822
]
} |
-4464459184372631364#157046_2_1 | Мартин Ван Бюрен | Мартин Ван Бюрен (ван — тегінің бөлігі; ағылш. Martin Van Buren, 5 желтоқсан 1782, Киндерхук, Нью-Йорк штаты — 24 шілде 1862, Киндерхук, Нью-Йорк штаты) — АҚШ-тың сегізінші президенті | Америка Құрама Штаттарының 8-ші президенті? | {
"text": [
"Мартин Ван Бюрен"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4444311780416311677#533515_1_1 | Сұрдың елу реңкі | Сұрдың елу реңкі (ағыл. Fifty Shades of Grey) — америкалық режиссер Сэм Тейлор-Вудтың жазушы Э. Л. Джеймстің романы бойынша түсірілген фильмі. Әлемдік премьерасы 2015 жылы 11 ақпанда шықты. | Сұрдың елу реңктері қашан шығады? | {
"text": [
"2015 жылы 11 ақпанда"
],
"answer_start": [
162
]
} |
-4439885871256939841#49025_2_1_1 | Шумер | Шумер () – Месопотамия ойпатының оңтүстігінде орналасқан ежелгі тарихи аймақ. Ол Тигр мен Евфрат өзендерінің аралығында, қазіргі Ирак аум-ның оңтүстік бөлігінде болған. Қазіргі күнге жеткен жазба деректер бойынша Шумерді — біздің заманымыздан бұрын 3-мыңжылдықтың соңында негізінен шумерлер және аздаған мөлшерде шығыс семиттер – аккадтар мекендеген. Аккадтар шамамен — біздің заманымыздан бұрын 2400 жылы Аккаде қ-ның негізін қалады. Осы уақыттан бастап Шумердің солтүстік облысы Аккад деп атала бастады. Джемдет-Наср және одан да ертеректегі Урук пен эль-Обейд археол. мәдениеттеріне тән ескерткіштер шумерлердің бұл аймақты біздің заманымыздан бұрын 5 – 4-мыңжылдықта мекендей бастағанын дәлелдейді. Шамамен біздің заманымыздан бұрын 3-мыңжылдықта Шумерде алғашқы мемлекеттік құрылым қалыптаса бастады. Зерттеушілер сына жазуы пайда болып, орныққан б.з.б. 2700 – 2300 жылы аралығын ерте әулеттік кезеңге жатқызады. Ол кезде бұл аймақта сыртында үлкен отбасылық қауымдар өмір сүрген көптеген қала-мемлекеттер құрылды. Ондағы негізгі халық толық құқық-ты қауым мүшелері мен оларға тәуелді қалалық ғибадатхана тұрғындары еді. Қалаларда дәулетті қауымдық ақсүйектер пайда болды. | Біздің дәуірімізге дейінгі 3000 жылдан кейін шумерлердің көпшілігі қайда өмір сүрді? | {
"text": [
"Шумерді"
],
"answer_start": [
213
]
} |
-4438916434242616877#11272_1_1 | Айя София | Айя София (Ayasofya; Ἁγία Σοφία) немесе ресми түрде Айя-София Үлкен мешіті (Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi) — Ыстанбұлдағы мұражай ғимараты. Көне сәулет өнерінің үлгісі. Іргетасы император Ұлы Константиннің бұйрығы бойынша 325 жылы қаланған. Оны 10 мың жұмыскер 5 жылда салып бітірген. Содан бері түрлі жағдайларда талай рет қирап, талай рет қалпына келтірілген. Ғимарат 2020 жылы мешіт мәртебесіне қайтарылды. | Әулие София шіркеуі қайда? | {
"text": [
"Ыстанбұлдағы"
],
"answer_start": [
110
]
} |
-4420809664813209275#605038_1_1 | Англия Премьер-лигасы | Премьер-лига (Premier League) — ағылшын футбол клубтарына арналған кәсіпқой футбол лигасы (сонымен қатар бұл лигада Уэльстың кейбір клубтары қатыса алады). Англия футбол лигары жүйесіндегі ең жоғарғы дивизион болып табылады. Лигада 20 клуб өнер көрсетеді. Чемпионат тамыз айынан мамыр айына дейін өтеді, әрбір команда 38 ойын өткізеді. 2016 жылға дейін "Barclays Премьер-лигасы" (Barclays Premier League) деп аталып келді, 2016 жылдан бері турнирдің бас демеушісі жоқ. Англиядан тысқары аймақтарда «Ағылшын Премьер-лигасы» (English Premier League) деген атау жиі қолданылады. | Премьер-Лига маусымында қанша ойын бар? | {
"text": [
"38"
],
"answer_start": [
318
]
} |
-4419730446073028586#53229_1_1 | Багам аралдары | Багам аралдары (Bahamas), толық ресми атауы — Багам аралдары достастығы (Commonwealth of the Bahamas) — Атлант мұхитындағы Флорида түбегінің Оңтүстік-шығыс жағалауынан Кубаның шығыс жағалауына дейінгі аумақта жатқан 700-ден астам аралдарды қамтитын мемлекет. | Картада Багам аралдары қайда орналасқан? | {
"text": [
"Атлант мұхитындағы Флорида түбегінің Оңтүстік-шығыс жағалауынан Кубаның шығыс жағалауына дейінгі аумақта"
],
"answer_start": [
104
]
} |
-4418105383462953727#54153_1_1 | Титан (серік) | Титан – Сатурнның ең ірі серіктерінің бірі. Диаметр 5150 км. Планетадан қашықтығы 1221860 км. Айналу периоды 15 күн 22 сағ 41 мин 25 сек. Массасы Сатурнның 2,4·10–4 массасындай. Массасы үлкен болғандықтан, ол Сатурнның басқа серіктерінің қозғалысында ұйытқу туғызады. Титанды 1655 ж. голланд ғалымы Х.Гюйгенс (1629 – 95) ашқан. Атмосферасы құрамында метан, т.б. көміртектердің қоспасы бар азоттан тұрады. | Сатурнның серігі Титан неден жасалған? | {
"text": [
"құрамында метан, т.б. көміртектердің қоспасы бар азоттан"
],
"answer_start": [
340
]
} |
-4417814936869043196#39222_2_1 | Тәурат | Тәурат (תּוֹרָה — тора́, әріптік. «заң, оқыту») Аллаһ Тағала тарапынан Мұса пайғамбарға жіберілген кітап, Исламдағы қасиетті төрт кітаптың бірі, қазіргі уақытта Еврейлік Інжіл - Танахтың алғашқы бес кітабы. | Тауратта 5 кітап қалай аталады? | {
"text": [
"Танахтың алғашқы бес кітабы"
],
"answer_start": [
178
]
} |
-4417814936869043196#39222_4_1 | Тәурат | *Тәуратты, мәтіннің өзін де, баспа немесе қолжазба көшірмелерін де (бұрама қағаз) Мұсаның Бес кітабы (πεντάτευχος) немесе Мұса кітабы деп атайды.*Бес кітаптың өзінде «Тәурат» көбінесе Құдайдың жеке өсиеті, бөлек уағыздары немесе белгілі бір тақырыпқа қатысты заңдар жиынтығы деп аталады, мысалы, «өртелетін құрбандық туралы заң (Тәурат)» (Левит. 6: 9), «құрбанның борышы туралы заң (Тәурат)». (Левит. 7: 1) және т.б.*«Тора» сөзі оқыту немесе ата-ана тәрбиесі мағынасында да кездеседі (Нақ. 1: 8 және т.б.).*Мағынаның одан әрі кеңеюі Жазбаша Заңның (Тора ше-би-хтав) және Ауызша Заңның (Тора ше-бе-‘ал пе) арасындағы айырмашылықпен байланысты болды: Бес кітапта кездесетін тороттың көпшілігі дәстүрлі түрде Синай тауында Мұсаға берілген деп саналатын осы екеуі аясына жататын Құдайдың уаһилері деп түсіндірілді.*Кең мағынада, Тәурат - бұл еврейлердің дәстүрлі заңдарының бүкіл жиынтығы және Жазбаша Тәурат (Мұсаның Бес кітабы, Хумаш) және Ауызша Тәурат (қазіргі уақытта Мишна мен Талмудта жазылған) деп бөлінеді. | Тауратта 5 кітап қалай аталады? | {
"text": [
"Мұсаның Бес кітабы",
"Мұса кітабы"
],
"answer_start": [
82,
122
]
} |
-4406069185795502472#559958_2_1 | Волан-де-Морт | Лорд Волан-де-Морт жайлы әр кітапта айтылады, ал фильмдерде бұл рөльді ойнағандар Ричард Бреммер (еске түсіру көрінісі), Ян Харт (профессор Квиррелдің дүмбісіндегі бетті ойнаған), Кристиан Коулсон (екінші фильмдегі 16 жасар Том Реддл), Рэйф Файнс (қайта оралған Волан-де-Морт), Хиро Файнс Тиффин (11 жасар Том), Фрэнк Диллэйн. | Лорд Волдеморттың рөлін сомдайтын актер кім? | {
"text": [
"Ричард Бреммер"
],
"answer_start": [
82
]
} |
-4399002680242028415#17191_1_1 | Франц Шуберт | Франц Петер Шуберт (Franz Peter Schubert; 31 қаңтар 1797 жыл, Вена қаласының маңындағы Лихтенталь — 19 қараша 1828 жыл, Вена) — австрия композиторы, музыкадағы романтизм бағытының негіздеушілерінің бірі. Фридрих Шиллердің, Иоганн Вольфганг фон Гётенің, Генрих Гейненің және т.б. сөздеріне жазылған 600-ден астам вокалдық композицияның авторы; 9 симфония, көптеген камералық музыка және фортепьянолық музыка шығармаларының авторы. | Шуберт қандай ән түріне маманданған? | {
"text": [
"романтизм"
],
"answer_start": [
160
]
} |
-4393306344497846455#31087_1_1 | Рим сандары | Рим Цифрлары– сандарды белгілеу үшін қолданылатын таңбалау жүйесінің дәстүрлі аты. Рим сандары жүйесі ондық разрядтар мен олардың жартысы үшін айрықша таңбалар енгізуге негізделген: Б.з.б. 500-жылдар шамасында этрускілерде пайда болып, Ежелгі Римде қолданылған.Кез келген натурал сан осы цифрларды қайталау арқылы жазылады. Егер бұл жағдайда үлкен цифр кіші цифрдың алдында тұрса, онда олар өзара кемиді (азайту принципі), ал егер кіші цифр үлкен цифрдың алдында тұрса, онда кіші цифр үлкен цифрдан қосылады (қосу принципі). Соңғы ереже бір цифрды төрт рет қайталап жазбау үшін қолданылады. Мысалы: VІІ=5+2=7, ІX=10–1=9, XІV=10+(5—1)=14, XXL= =50—10—10=30, XXXІІІ=10 +10+10+1+1+1=33, т.б. Рим цифрлары арқылы жазылған көптаңбалы цифрларға арифметикалық амалдар қолдану өте қолайсыз. Қазір Рим цифрлары көп қолданылмайды. | Lx рим цифрларымен нені білдіреді? | {
"text": [
"ІX=10–1=9"
],
"answer_start": [
610
]
} |
-4385354455126031202#21441_3_1_1 | Фотосинтез | Жоғары сатыдағы жасыл өсімдіктер, балдырлар (көп жасушалы жасыл, қоңыр, қызыл, сондай-ақ бір жасушалы эвглена, динофлагеллят, диатом балдырлар) фотосинтезінде сутек доноры және шығарылатын оттек көзі су, ал сутек атомның негізгі акцепторы және көміртек көзі – көмірқышқыл газ. Фотосинтезге тек СО<sub>2</sub> мен Н<sub>2</sub>О пайдаланылса көмірсу түзіледі. Фотосинтез процесіне өсімдік көмірсу түзумен қатар құрамында азоты және күкірті бар аминқышқылдарын, белок, молекуласы құрамында азот болатын хлорофилл де түзеді. Бұл жағдайда көмірқышқыл газбен қатар сутек атомының акцепторы және азот, күкірт көзі нитрат және сульфат болады. Фотосинтездеуші бактериялар молекула оттекті пайдаланбайды, оны бөліп шығармайды (бұлардың көбі анаэробтар). Бұл бактериялар су орнына донор ретінде электрондарды не органикалық емес қосылыстарды (күкіртті сутек, тиосульфат, газ тәрізді сутекті) немесе органикалық заттарды (сүт қышқылы, изопропил спиртін) пайдаланады. | Фотосинтез кезінде өсімдік ішіндегі оттегінің көзі қандай? | {
"text": [
"өсімдік "
],
"answer_start": [
404
]
} |
-4374821084460764102#516943_1_1 | Өлі теңіз қолжазбалары | Кумран қолжазбалары немесе Өлі теңіз қолжазбалары — Өлі теңіздің батыс жағалауындfғы үңгірлерден 1947 ж. табылған ежелгі еврей, арамей, пабатей, грек, латын, сирия-палестина және араб тіліндегі қолжазбалар. Өлі теңіз қолжазбалары теріге, папирусқа, мысқа, ағашқа т. б. заттарға жазылған. | Олар өлі теңіз шиыршықтарын қашан тапты? | {
"text": [
"1947 ж. табылған "
],
"answer_start": [
97
]
} |
-4374821084460764102#516943_3_1 | Өлі теңіз қолжазбалары | Масада [Өлі теңіз жағалауының оңт. бат. жағындағы Масада қамалы. Оның ғажайып сарайлары Ирода I тұсында (б. з. б. 1 ғ.) салынған]. 1963—65 ж. қазба жұмыстарының нәтижесінде бұл жерден ежелгі еврей, арамей, грек және латын тіліндегі қолжазбалар табылды. Кумран қолжазбаларының уақытын анықтауда Масада қолжазбаларының маңызы зор. | Олар өлі теңіз шиыршықтарын қашан тапты? | {
"text": [
"1963—65 ж. "
],
"answer_start": [
131
]
} |
-4360112277136232567#15479_1_1_2 | Бұлақ | Бұлақ (көз, бастау, қайнар) - жер асты суларының жер бетіне (кейде су астына) өздігінен шоғырлана шығатын жері. Бұлақтар әр түрлі белгілері бойынша тұма, қайнар, термалды бұлақ, жалғасты бұлақ және т.б. делініп бірнеше топқа бөлінеді. Суы тұщы, әсіресе мол өнімді Бұлақтар елді мекендерді ауыз сумен, шаруа қожалықтарын керекті сумен камтамасыз етуге, жер суаруға кеңінен пайдаланылады. Минералдылығы 1 г/дм3-ден астам жылы және ыстық бұлақтың суы санаторийлер мен емдеу орындарында түрлі ауруларды емдеуге қолданылады. Мұндай бұлақтар республиканың шығыс және оңтүстік өңірлеріндегі таулы аймақтарда кездеседі.жер асты суларының жер бетіне табиғи шығуы. Бұлақ үнемі және үзіліспен ағып тұрады. Бұлақтардың көпшілігі жерге сіңген қар, жаңбыр суларымен (вадоздық бұлақтар) қоректенеді. Жайшылықта бұлақ суы суық болады және онда еріген тұздың мөлшері көп болмайды. Егерде су өте тереңде орналасқан жер қабатының жоғарғы температурасы бар зоналары арқылы өтсе, онда бұлақ сулары жылы (термалды) болуы да мүмкін. Жылы және суық бұлақтар ювенильдік сулар деп аталатын магмадан бөлініп шығатын сулармен де қоректенуі мүмкін. Ювениль сулар минералды болып келеді. Егер температура 100° артық болса, кейде фонтан сияқты атқылап жататын қайнаған бұлақтар (арасан) па | Таулардан табылған бұлақ суы қайдан келеді? | {
"text": [
"жерге сіңген қар",
"жаңбыр суларымен"
],
"answer_start": [
717,
735
]
} |
-4357808613500607083#14910_1_1 | Кальдера | Кальдера "(испанша: caldera— үлкен қазан)" — жанартау төбесіндегі беткейлері тік және сатылы сопақша немесе дөңгелек ойыс. Ені 20 км жоне одан да кең, тереңдігі жүздеген м-ге дейін болады. Кальдераны опы- рылмалы жөне жарылмалы деп бөледі. Ең үлкең кальдера Асо жанартауында (Жапония) - 375 км!. Кальдерада көлдер жиі пайда болады. | Кальдера геологиялық термині испан сөзінен шыққан? | {
"text": [
"үлкен қазан"
],
"answer_start": [
29
]
} |
-4335788466762701855#514929_3_1 | Инь-Ян | “Инь” сөзінің мағынасы таудың, жотаның, сайдың қараңғы, көлеңкелі жақтарын білдірсе, “ян” сөзінің мағынасы аталған объектілердің жарық жағын білдіреді. Жалпылама түрде айтқанда, ежелгі қытай философиясында инь мен ян ұғымдары әлемнің дуалистік сипатын бейнелейді. Яғни, әлемнің бүкіл заттары мен құбылыстарын екі қарама-қарсы топтарға жіктеуге болады: | Инь мен ян символы нені білдіреді? | {
"text": [
"әлемнің дуалистік сипатын"
],
"answer_start": [
226
]
} |
-4335788466762701855#514929_5_1 | Инь-Ян | “Инь” мен “Ян” екеуінің дуализмі мен өзара әсері бүкіл әлемдік құбылыстардың мәнін айқындайды. Мұндай қызметті олар адамның өмірі мен парасатты іс-әрәкетіне де, таным процесіне де байланысты атқарады. Инь және ян бүкіл әлемдік хаосты реттеуші бастау болып табылады. Инь, ян ілімін Ұлы жалпы заң деп атайды. Ауысу, өзгеру және толықтыру құбылыстары инь мен янның өзара қатынасқа түсуі нәтижесінде жүзеге асып жатады. Инь, ян ұғымдары жаhандағының бәрі екі қарама-қарсы жақтардан құралғанын бейнелейді, шексіз екі қарама-қарсы жақтар бар. Дүние шексіз, инь, ян бір-бірінсіз өмір сүрмейді. Инь мен янның өзара байланыстарын, қатынастарын, мызғылмас бірлігін тайцзы (ұлы шек) ұғымы көрсетеді. Ол графикалық түрде монема арқылы көрініс табады. Аталмыш монеманың мағынасын былай сипаттауға болады:# Шеңбер шексіз әлемнің символы болып табылады.# Қара (инь) мен ақ (ян) әлемнің екі қарама-қарсы жақтарын білдіреді.# Инь мен ян мызғымас бірлікті құрайды: әр янда аз мөлшерде инь болады, әр иньде аз мөлшерде ян болады.# Ян өз шегіне жетіп иньға өтеді, ал инь өз шегіне жетіп янға өтеді.Сонымен, ежелгі қытай философиясындағы инь мен ян туралы ілім әлемнің бірлігін, дуализмін және ұдайы өзгерістерде болатындығын бейнелейді. | Инь мен ян символы нені білдіреді? | {
"text": [
"жаhандағының бәрі екі қарама-қарсы жақтардан құралғанын"
],
"answer_start": [
433
]
} |
-4335685210786438030#202008_1_1 | Футболдан 2018 жылғы әлем біріншілігі | Футболдан 2018 жылғы әлем біріншілігі (Чемпионат мира по футболу 2018, 2018 FIFA World Cup) — ФИФА-ның 21-ші футболдан әлем чемпионаты, финалдық кезеңі 2018 жылы 14 маусым және 15 шілде аралығында Ресейде өтті. Финалы Мәскеудегі Лужники стадионында өткізілді. Франция 4:2 есебімен Хорватияны ұтып, екінші рет әлем чемпионы атанды. Чемпионат Ресейдің 11 қаладағы 12 стадионда ойналды. Осы чемпионатта бірінші рет арбитрге видеокөмек жүйесі қолданылды. | 2018 жылғы Әлем кубогы қашан басталып, аяқталады? | {
"text": [
"2018 жылы 14 маусым және 15 шілде аралығында"
],
"answer_start": [
152
]
} |
-4309384547461579639#661840_1_1 | Ми жұлын сұйығы | Ми жұлын сұйығы немесе ликвор (liquor cerebrospinalis, " цереброспинальды сұйықтық", "жұлын сұйығы") — ми қарыншаларында, жұлын-сұйықтық жолдарында, ми және жұлынның субарахноидты кеңістігінде айналатын сұйықтық. | Цереброспинальды сұйықтық ми мен жұлынның айналасында қайда айналады? | {
"text": [
"субарахноидты кеңістігінде"
],
"answer_start": [
166
]
} |
-4309384547461579639#661840_3_1 | Ми жұлын сұйығы | ==Айналым==Жұлын сұйығы мида қалыптасады: тамырлы плексустың эпендиальды жасушаларында (50-70 %), қан тамырларының айналасында және қарыншалық қабырға бойында. Содан кейін, цереброспинальды сұйықтық бүйір қарыншалардан Монро саңылауына (қарыншааралық тесік) айналады), содан кейін үшінші қарыншаның бойымен, Сильвиев су құбыры арқылы өтеді. Содан кейін ол төртінші қарыншаға өтеді, Мажанди мен Лушканың саңылаулары арқылы ми мен жұлынның субарахноидты кеңістігіне шығады. Жұлын сұйығы веноздық синустың қанына және өрмелі қабықтың түйіршіктері арқылы реабсорбцияланады. | Цереброспинальды сұйықтық ми мен жұлынның айналасында қайда айналады? | {
"text": [
"субарахноидты кеңістігіне"
],
"answer_start": [
438
]
} |
-4264805454864365541#137816_1_1 | Крис Эванс | Кристофер Роберт «Крис» Эванс ( Christopher Robert «Chris» Evans; , Бостон, Массачусетс, АҚШ) – америкалық актер. Көпшілікке «Фантастикалық төрттік» (2005) фильміндегі Алау адам және Marvel кинематографиялық әлеміндегі Капитан Америка кейіпкерлерімен әйгілі. | Fantastic 4-те адам алауын кім ойнайды? | {
"text": [
"Кристофер Роберт «Крис» Эванс"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4250654384273606938#71735_1_1 | Окситоцин | Окситоцин— жатырдың етті қабығының (миометрийдің) жиырылуына және желіннен сүттің бөлінуіне әсер ететін гипоталамустың нейрогормоны. Бұл гормон іштегі нәрестені, төлді туу кезінде толғақты, яғни жатыр қабырғасының ырғақты да қатты жиырылуын қамтамасыз етеді. | Окситоцин қай жерде өндіріледі және оның қызметі қандай? | {
"text": [
"жатырдың етті қабығының",
"іштегі нәрестені, төлді туу кезінде толғақты, яғни жатыр қабырғасының ырғақты да қатты жиырылуын қамтамасыз етеді."
],
"answer_start": [
11,
144
]
} |
-4249530305866867032#164672_3_1 | Ұлттық стадион (Бейжің) | Бейжіңнің ұлттық стадионы "Құстың ұясы" деп те белгілі. Бейжің қаласында орналасқан. Стадион жазғы олимпиада ойындарына арнайы салынды. Мұнда тек олимпиада ойындарының жарыстары ғана емес, Бейжің 2008 жылғы Олимпиадасының ашылу мен жабылу салтанаты өтті. Құрылысын 2003 жылы желтоқсанда бастап, 2008 жылы наурызда бітті. Бұл проект Херцог и де Мерондікі. Олимпиада ойындарынан басқа бұл стадионда Италияның суперкубогі үшін футбол 2009, 2011, 2012 жылы өтті. | Бейжіңде құстардың ұясын кім жасады? | {
"text": [
"Херцог",
"де Мерондікі"
],
"answer_start": [
332,
341
]
} |
-4241366831968212355#578150_2_1 | Ару мен Құбыжық (фильм) | Ару мен Құбыжық - режиссер Билл Кондонның америкалық көркемдік музыкалық фильмі және Walt Disney Animation Studios кинокомпанияның толық метражды анимациялық фильмнің ремейкі. Жанна-Мари Лепренс де Бомонның аттас ертегісіне негізделген. Премьерасы 17 наурызда 2017 жылда болған. | Бьюти мен құбыжық қашан шықты? | {
"text": [
"2017 жылда"
],
"answer_start": [
260
]
} |
-4239414961784833233#71426_1_1 | Ащы ішек | Ащы ішек (intestinum tenue г. іп- testinum — ішек; tenue — жіңішке) — ас қорыту жүйесіндегі асқорыту процесі қарқынды, жүрек және корытылған қоректік заттардың ішек қабырғасындағы қан және лимфа тамырларына белсенді сорылып сіңірілетін асқорыту жүйесінің ортаңғы бөлігінің түтікше ағзасы. Аш (ащы) ішек құрсақ қуысында орналасады. Ол өз кезегінде құрылысы мен организмдегі орналасу орындарына байланысты үш бөліктен тұрады. Олар: он екі елі ішек (күйіс қайтаратын жануарларда — ұлтабар ұшы), аш ішек және мықын ішек. Ащы ішектің қабырғасы үш қабықтан: сыртқы — сірлі, ортаңғы — етті, ішкі — кілегейлі қабықтардан құралған. Кілегейлі қабығының ішкі бетінде сору қызметін атқаратын бүрлер және ішектің ішкі бетін астарлайтын бірқабатты призма тәрізді эпителий жасушаларының апикальды жиектерінде, ішектің сору ауданын 30 еседей ұлғайтатын микробүрлер болады. Он екі елі ішектің куысына бауырдың ет өзегімен — өт, ұйқы безі өзегімен ас қорыту ферменттеріне бай — ұйқы безінің сөлі келіп құйылады. Аш ішектің ұзындығы жануарлардың қоректену сипатына сәйкес әртүрлі болып келеді. Ең ұзын аш ішек шөп тектес азықпен қоректенетін жануарларда, ең қысқа — етпен қоректенетін жыртқыш аңдарда, ал оның орташа ұзындығы талғаусыз жануарларда (шошқа) болады. | Жіңішке ішекте сіңу қайда жүреді? | {
"text": [
"Ащы ішек"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4238015325011676064#530114_1_1 | Хәрри Поттер және Құпия бөлме (фильм) | Хәрри Поттер және Құпия бөлме (Harry Potter and the Chamber of Secrets) — Ж. К. Роулиңтің аттас фантастикалық романы бойынша режиссер Крис Коламбус түсірген сиқыршы бала Хәрри Поттер жайлы түсірілген фильмдер кинохиқаясының екінші бөлімі. Бұл фильм әртүрлі жастағы көрермендерге арналып жазылған. | Гарри Поттердің екінші фильмі қалай аталады? | {
"text": [
"Хәрри Поттер және Құпия бөлме"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4232596971040531541#649427_1_1 | Аполлон 11 | Аполлон 11 (Apollo 11) — 1969 жылы ұшырылған америкалық ғарыш кемесі, бұл миссияның нәтижесінде адамның баласы алғаш рет Айға қадам басты. | Айға алғашқы қону қашан болды және ғарыш кемесі қалай аталды? | {
"text": [
"Аполлон 11 (Apollo 11) — 1969 жылы "
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4226128520010915684#126122_1_1 | Элайджа Вуд | Элайджа Джордан Вуд (Elijah Jordan Wood; 28 қаңтар 1981 жыл, Сидар-Рапидс, Айова, АҚШ-та туды). 1989 жылдан бастап, қазір америка актері. «Сақиналар әміршісі» трилогиясындағы (2001-2003) Фродо Бэггинс рөлін сомдап, жұртқа кеңінен танылды. | Сақиналар әміршісі фильмінде Фродо Баггинсті кім ойнады? | {
"text": [
"Элайджа Джордан Вуд"
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4224394370408036490#21097_1_1 | Футболдан 1930 жылғы әлем біріншілігі | Футболдан тұңғыш әлем чемпионаты — 1930 жылы шілденің 13-і мен 30-ы аралығында Уругвай елінде өтті. Уругвай тұңғыш әлем чемпионатын өткізуші ел ғана емес, тұңғыш чемпионы да атанды. Финалдық ойында алаң иелері Аргентина құрамасын 4:2 есебін жеңді. | Әлем кубогының алғашқы футбол турнирі қашан өтті? | {
"text": [
"1930 жылы шілденің 13-і мен 30-ы аралығында"
],
"answer_start": [
35
]
} |
-4219938482902106208#499498_1_1 | IPad 4 | iPad 4 - (4th generation iPad, iPad with Retina Display деп сатылады) iPad - Apple компаниясы шығаратын интернет-планшет. iPad 4 - 2012 жылдың 23 қазанының Apple таныстырылымында Сан-хоседе таныстырылды. Планшет мықты процессорды - Apple A6X алды, Lightning кабель, FaceTime HD және алдыңғы камерасы 4G LTE 5 Мп. Сатулар 2012 жылдың 2 қарашасының басталды.Apple жоспарларының,iPad және iPad 3 өндірісі тоқтатылады және сатуда тек қана iPad 2 қалыптары және iPad with Retina Display мен iPad mini сатылымда қалады. | 4-ші буын ipad қашан шықты? | {
"text": [
" 2012 жылдың 23 қазанының"
],
"answer_start": [
130
]
} |
-4217372800375117893#613082_2_1 | Франк-прусс соғысы | 1869-70 жылдары Францияда бонопартистік режимнің дағдарысы бұрынғыдан да күшейді. Оның себебі император Наполеон III Францияны құдіретті мемлекетке айналдыруды, Еуропада Францияның ықпалын күшейтуді көздеді. Ол үшін елдің ішіндегі наразылықгы басу керек, ал ол үшін жеңімпаз соғыс жүргізу қажет. Наполеон III «Еуропаның басқа мемлекеттерін жеңу арқылы Еуропада Францияның ықпалы орнайды» — деп ойлады және Германияның бытыраңқылығын сақтап калуға тырысты. Германия бірігіп кетсе күшейеді. Сол үшін Пруссияға соққы беру керек болды. Осындай жолдармен бонопартистер өз әулиетін күшейтуді армандады, сондықтан бұл бонопартистердің жеке мүддесінен шыққан соғыс болды. Сол кезде Пруссияға да соғыс керек болды, себебі Пруссия елді біріктіруді аяқтағысы келді, Германияның төрт мемелекетін қалай болса да қосу қажет болды. Ал Франция болса бұған кедергі жасағысы келді. Пруссия бүл соғысқа дайындалып отыр еді. Сонау 1863 жылдан бері соғыс жоспарын дайындаған болатын, Аустрия-Мажарстанды да бейтараптылыққа көндірген. Пруссияның милитаристік топтарының агрессияшыл саясаты осындай болды. Бүл соғыс осы елдің тарапынан обьективті болды. 1870 жылы Пруссияда соғысқа қажетті дайындықтар аяқгалды. Енді әскери қақтығысқа бір сылтау керек болды. | Неліктен Франция 1870 жылы Пруссияға соғыс жариялады? | {
"text": [
"Германия бірігіп кетсе күшейеді."
],
"answer_start": [
456
]
} |
-4210507192111074957#45015_2_1_1 | Миссисипи (өзен) | Дүние жүзіндегі аса ірі өзендердің бірі. ұзындығы 3950 км, Миссуридің бастауынан есептегенде 6420 км. Алабы 3268 мың км<sup>2</sup>, орташа жылдық су ағымы сағасында 19000 м<sup>3</sup>/с. Ірі оң салалары – Миссури, Арканзас, Ред-Ривер, сол салалары – Висконсин, Иллинойс және Огайо. Миннесота штатындағы шағын көлден басталып, АҚШ-ты солтүстігінен оңтүстікке қарай өлы жазықтарды бойлап қиып өтеді де, Мексика шығанағына үлкен атырау жасап құяды. Миссисипи жыл сайын теңізге 360 миллион тұнба алып барады да атырауы Мексика шығанағының ішіне қарай жылына 100 метрдей жылжиды. Қар, жаңбыр суымен толығады. Оң салалары арқылы Сеңгір тауларынан, көбінесе, еріген қар суы, сол салаларымен жаңбыр суы келіп қосылады. Көктем мен жазда тасиды. Жоғарғы жағы қыста 3 – 4 ай қатады. Миссисипи өзен жүйесіндегі кеме жолының ұзындығы 25 мың км-ден асады. Каналдар арқылы өлы көлдер алабымен және Әулие Лаврентий өзені арқылы Атлант мұхитымен жалғасады. Өзен кемелері Сент-Пол қаласына дейін (3 мың км-ден артық қашықтыққа), теңіз кемелері Батон-Руж қаласына дейін қатынайды. Миссисипи және оның салалары өзен алабының оңтүстік қуаң аудандарында жер суаруға пайдаланылады. | Миннесотадағы Миссисипи өзені қайдан басталады? | {
"text": [
"Миннесота штатындағы"
],
"answer_start": [
308
]
} |
-4205829640790560576#40609_1_1 | Ажал аңғары | Ажал аңғары Өлім аңғары — АҚШ-тың оңтүстік-батысында, Мохаве шөліндегі (Калифорния штаты) сусыз аңғар. Ол Үлкен Алаптың оңтүстігіндегі Аларгос пен Панаминт жоталары аралығында орналасқан. Ұзындығы солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай 250 км-ге созылып жатыр және ол Солтүстік Америкадағы теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан жер — 85 м. Мұнда Батыс Жарты шардағы ең жоғарғы температура байқалған (56,7ӘС). Ажал аңғарының атауы осы жерде 1849 жылы бір топ алтын ізденушілердің су таппай ажалға ұшырауынан шыққан. Аңғарда ауданы 840 мың га болатын, негізі 1933 жылы құрылған ұлттық табиғи саябақ бар.“Қазақ Ұлттық Энциклопедиясы”, 1-томСанат:АҚШ географиясы | Калифорния картасында өлім алқабы қайда? | {
"text": [
"Аларгос пен Панаминт жоталары аралығында"
],
"answer_start": [
135
]
} |
-4198830677001863303#514265_3_1 | Глобус (театр) | «Глобус» театры, 1614 жылдың маусым айында қайта қалпына келтірілді (Шекспир Лондоннан Стратфордқа кетіп қалғанда). Ол 1642 жылға дейін тұрды. | Лондондағы Глобус театры қашан қалпына келтірілді? | {
"text": [
"1614 жылдың маусым айында"
],
"answer_start": [
17
]
} |
-4193725426905245168#157573_1_1 | Ақшақар және жеті ергежейлі (мультфильм, 1937) | «Ақшақар және жеті ергежейлі» (Snow Whiteand the Seven Dwarfs) — Уолт Дисней компаниясының шығарған алғашқы жартыметражды анимациялық фильм. Фильм ағайынды Гримдердің өңдеген жұмыстары бойынша түсірілген. Ол көптеген сыйлықтарға ие болды, соның ішінде «Оскар» жүлдесі. Жалпы фильмді АҚШ-та Walt Disney Pictures компаниясы түсірген. Ұзақтығы – 83 минут. Фильмнің тұсаукесері 1937 жылы 21 желтоқсанда болған. | Ақшақардың түпнұсқа фильмі қашан шықты? | {
"text": [
"1937 жылы 21 желтоқсанда"
],
"answer_start": [
374
]
} |
-4190924284737944612#496732_2_1_2 | Қаламсап | Бұрынғы кездe жазу құралдары қауырсыннан басталмаған еді. Ең басында адамзат жазу үшін 4000 жыл бұрын дымқыл саздан жасалған тақтайшаға ағаш таяқшамен қырып жазған. Одан соң Римде балаyызға жазуды ойлап тапқан. Осы әдіс англосакстардың пергамент ойлап тапқанынша 18-шы ғасырға дейін қолданылған еді. Біздің ғасырымыздың 600-1800 жылдары пергаменттың көбею және арзандауы барлығына қолжетімді жазу құралын ойлап табуға түрткі болды. Осылай адамзат сияға батырылатын кұc қауырсынымен жазуды ойлап тапты. Ағылшынның "pen" сөзі латынша "penna" құс қауырсыны деген сөзден шыққан. Құс қауырсындары 18-ғасырға дейін рекордтық yақыт қолданылды. 19-ғасыр соңында темір қаyырсынды қаламсаптар тез тозғыш, Жиі ауыстыруды қажет ететін құc қауырсындарын түгелдей қолданыстан шығарды. 1884 жылы қауіпсіздендіру агенті Левис Эдсон Ватерман сия арқылы толтырылатын қаламсаптың ойлап шығарушысы ретінде тарихқа енді. Ол жұмыста өте көп жазатын болғандықтан қаламсапты ойлап шығарды. Ватерман өз жұмысын қалдырып "Ideal Pen" компаниясын ашады. Осылай ол сияға толтырылатын қауырсынды қаламсаптарды сатуды бастады. Бұл 1943 жылы Ласло Биро iске кіріспесе мәңгілік жалғасар еді. | Алғашқы коммерциялық сәтті шарикті қаламды кім патенттеді? | {
"text": [
"Ласло Биро"
],
"answer_start": [
1110
]
} |
-4184686472537082299#192081_1_1 | Қатқыл диск | Қатқыл диск (немесе винчестер; Hard Disk Drive, HDD) — дерек жазуға және сақтауға арналған құрылғы. | Қатты дискінің негізгі мақсаты қандай? | {
"text": [
"Қатқыл диск (немесе винчестер; Hard Disk Drive, HDD) — дерек жазуға және сақтауға арналған құрылғы."
],
"answer_start": [
0
]
} |
-4184660788458937931#126028_2_1 | Микки Маус | Миккидің ресми «туған күні» – 1928 жыл 18 қараша. Осы күні Микки «Пароходик Вилли» атты мультфильмде көрінеді, алайда бұдан алдын «Безумный самолёт» атты қысқаметражды мультфильмде де бейнеленген болатын. Тышқан жіңішке дауыспен сөйлейді. * 1946 жылға дейін Миккиді Уолт Диснейдің өзі дыбыстайды, кейін шылым шегуден туындаған созылмалы жөтелден кейін дыбыстауды тоқтатады. Дисней компаниясы бұл жұмысты Джим МакДональдқа береді. * 1983 жылдан 2009 жылға дейін Микки Маусты Уэйн Оллвайн дыбыстайды. | Микки Маустың түпнұсқа дауысы кім болды? | {
"text": [
"Уолт Диснейдің"
],
"answer_start": [
266
]
} |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.