Search is not available for this dataset
id
stringlengths
0
8
title
stringlengths
1
247
text
stringlengths
1
566k
url
stringlengths
0
44
Senegal
Senegal nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Barat.
Sierra Leone
Sierra Leone nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Barat.
Burundi
Burundi nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Teungoh.
Republik Afrika Teungoh
Republik Afrika Teungoh nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Teungoh.
Chad
Chad nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Teungoh.
Republik Demokratik Kongo
Republik Demokratik Kongo nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Teungoh.
Rwanda
Rwanda nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Teungoh.
Botswana
Botswana nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Blah Seulatan.
Lesotho
Lesotho nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Blah Seulatan.
Namibia
Namibia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Blah Seulatan. Geological expedition to Namibia in March 2012, more than 300 photographs. Climate, ice, water and landscapes. In search of traces of megatsunami.
Afrika Tunong
Afrika Seulatan nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Afrika Blah Seulatan.
Eswatini
Eswatini nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Afrika Blah Seulatan
Austria
Austria nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barat.
Bèlgia
Bèlgia (Bahsa Beulanda: Koninkrijk België, Bahsa Peurancih: Royaume de Belgique, Bahsa Jeureuman: Königreich Belgien) nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barat. Brussèl keuh nang nanggroë di Bèlgia.
Liechtenstein
Liechtenstein nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barat. Nang nanggroëjih nakeuh Vaduz.
Luksèmburg
Luksèmburg nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barat.
Monakô
Monakô nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barat.
Blanda
Beulanda atawa Blanda (Bahsa Beulanda: Nederland) nakeuh saboh nanggroë nyang na di kawasan Iërupa Barat. Blanda na 12 banda administrasi yang dikheun provinsi ("provincies"). Nakeuh daerah jih teubagi nibak kuta-kuta ("gemeenten"). Na pulau di Karibia yang roh lam po Belanda: Antillen Belanda, dengon Aruba.
Swiss
Swiss nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Iërupa Barat. Basa raseumi nanggroe nyoe nakeuh bahsa Jeureuman.
Bèlarusia
Bèlarusia nakeuh saboh neugara nyang hana wilayah la’ôt di kawasan Iërupa Timu. Bèlarusia meuceuë ngon nanggroë Rusia, Ukraina, Polandia, Lithuania, ngön Latvia. Bèlarusia geubagi lam 6 boh propinsi ("voblast") ngon saboh banda kusuih. Minsk nakeuh nang nanggroëjih. Banda-banda rayek la’én nakeuh Brest, Grodno (Hrodna), Gomel (Homiel), Mogilev (Mahilyow), ngön Vitebsk (Vitsebsk). Tarèh. Sukèë bansa Slavia Timu ka geuduek di tanoh Bèlarusia yoh abad keu-6 M kon. Sukèë bansa nyan meurumpok ngon bansa Varangia, ureuëng meukat ngon aseuka nyang asaijih nibak sukèë kawôm Skandinavia. Sukèë bansa Slavia jipeusaboh droe ngon bansa Varangia, lheueh nyan jipeudong banda-banda di Kiev ngon Novgorod. Lheueh Raja Yaroslav I nyang aréh wafeuet bak thon 1054, nanggroë nyan gawoi wilayahjih. Keurajeun Kiev Rus meuakhe ngon jiprang le sukèë Mongol bak abad keu-13 M. Bak thon 1486, wilayah-wilayah nyang ka cré-bré nyan geupeusaboh keulayi lé Ivan III asai Moskow, roh cit lam nyan Bèlarusia ngon Ukraina.
Bulgaria
Bulgaria nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Timu.
Ukraina
Ukraina nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Iërupa Timu.
Slowakia
Slowakia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Timu.
Rusia
Rusia (Fèderasi Rusia) nakeuh saboh nanggroe nyang teuleuëng luwah di timu Iërupa trôk u ateueh Asia (ateueh Eurasia). Nanggroë Rusia nakeuh nanggroë republik fèderal semi-prèsidènsil nyang subjèk-subjèk fèderaljih na 83 boh. Rusia meuceuë ngon nanggroë Norwègia, Finlandia, Èstonia, Latvia, Lithuania, Polandia (deungon Oblast Kaliningrad), Bèlarusia, Ukraina, Georgia, Azèrbaijan, Kazakhstan, China, Mongolia ngon Korèa Barôh. Rusia meuceuë wilayah la’ôt ngon Jeupun (La’ôt Okhotsk) ngön Amirika Carékat (Seulat Bering). Ngon luwah wilayah 17.075.400 km², Rusia nakeuh nanggroë nyang paléng rayek di donya. Wilayahjih leubèh kureuëng bubé duwa go Rèpublik Rakyat Cina, Kanada, atawa Amirika Carékat. Rakyatjih nyang meubileuëng 142 juta droe nakeuh nyang keu sikureuëng rame di donya. Wilayah watèëjih na 11 boh. Rusia nakeuh nanggroe ngon wilayah uteuën paléng rayék, ngon tasék-tasékjih meu’asoë ¼ ië jeureunèh donya. Dilèë nanggroë nyoë nakeuh nanggroë dalam Uni Soviet nyang paléng luwah. Rusia nakeuh ahli waréh tiji Uni Soviet ngon geuwaréh 50% beunileueng ureuëng duëk, 2/3 luwah wilayah, ngon leubèh kureuëng 50% pangkai èkonomi ngon seunyatajih. Jinoë Rusia teungoh jioseuha mangat jipeujeuet droëjih keu nanggroë meukuwasa lom. Beuthat Rusia nakeuh nanggroë peunténg, sipheuetjih mantong meuji’ôh bida ngon Uni Soviet dilèë. Taréh. Taréh Rusia meuphon that ngon sukèë kawôm Skandinavia nyang nanjih bansa Varangia nyang geura’i lé sidroë ureuëng meusemi-lègènda nan Rurik nyang geujeumeurang La’ôt Baltik nyang dudoë jitamong lam banda Novgorod bak thon 862 M ngon geumat kuwasa nanggroë nyan. Bak thon 882 jih jikuwasa Kiev, banda Slavia nyang timoh jeuet keu punca niyaga antara Skandinavia ngon Konstantinopel. Bak thon 989, Vladimir I geupeuluwah wilayah trôk u Kaukasus ngon La’ôt Itam ngon geutamong lam ugama Geurija Ortodoks Yunani. Keurajeuen Kiev Rus meu’akhèë ngon srang brang Mongol bak thon 1237 lé Batu Khan, cucoë di Genghis Khan. Sukèë Mongol (Kawan Meuih) geupeutalô le Dimitri Donskoy bak thôn 1380 ngon paréh meunang bak Kulikovo. Wilayah-wilayah nyang ka cré-bré geupeusaboh lom lé Ivan IV; jih cit geurawoh Kazan (1552), Astrakhan (1556), ngon Siberia. Kuwasa geuwaréh lé aneuk cucoë jih trôk keuh waréh raja Romanov ék kuwasa nyang geupeuphôn lé Michael Romanov seubagoë Tsar (raja) bak 1613. Masa Romanov geumat kuwasa 304 thon trok thôn 1917 deungon Tsar Nikolai II seubagoë tsar keuneulheuëh. Bak Februari 1917 geupeugèt keuh Kuwasa Simeutaran diyub Banta Lyvov ngon Alexander Kerensky trok Oktober 1917, watèë kuwasa nyan geupeugantoë ngon Kuwasa Revolusi Bolshevik lé Vladimir Ilyich Lenin. Bak masa lheueh nyan, kuwasa geusambat lé diktator Josef Stalin (1922) nyang geupeugèt Uni Soviet (Soviet nakeuh Diwan) ngon geurawoh nanggroë-nanggroë lingka Rusia. Kuwasa Uni Sovyet meu’akhé deungon Prèsidèn Mikhail Gorbachev geutrôn nibak kuwasa bak 25 Desember 1991 ngon geupeu’ék alam lhèë wareuna Rusia di Kremlin. Geografi. Wilayah Rusia na di Ierupa, teukeuséh Ierupa Timu ngon Asia nyang meuceuë bak gunong-gunong Ural. Wilayah paléng luwah nakeuh Siberia nyang meu’akeulem tundra. Sabab nanggroëjih na di bumoë paléng barôh, wilayah la’ôt Rusia lawétjih geutôp lé èh (ie batèë), ngon padum boh mantong nyang han meu’èh, La’ôt Barens, La’ôt Puteh, La’ôt Kara, La’ôt Laptev, ngon La’ôt Siberia Timu]] nyang nakeuh saboh badan ngon Arktik atawa Kutôb Barôh, na cit La’ôt Bering, La’ôt Okhotsk, ngon La’ôt Jeupun nyang nakeuh saboh badan ngon Samudra Pasifik. Di Rusia na padum boh pulo, miseu Novaya Zemlya, Tanoh Franz-Josef, Pulo-pulo Siberia Barôh, Pulo Wrangel di Samudra Arktik, Pulo-pulo Kuril ngon Sakhalin (nyang mantong geupeudakwa ngon Jeupun). Rusia na cit padum boh kruëng, miseu Kruëng Dnephr (Ceuë Ukraina) ngon Kruëng Volga. Nibak nyan na cit La’ôt Kaspia ngon La’ôt Itam nyang meuceuë ngon Tureuki. Rod Seulat Bosphorus ngon Seulat Dardanela, kapai-kapai Rusia nibak La’ôt Itam jeuët meulayeuë u La’ôt Teungoh ngon Terusan Suez. Topografi. Nanggroë Rusia leupah luwah nyang tanoh nyang meupadang rata nyang di tunongjih nakeuh stepa (padang meunaleuëng) ngon di barôhjih meu’uteuën raya ngon tundra di panté barôh. 10% tanôh bumoë nyang jeut geupula na di Rusia. Gunong meubanja na di ceuë siblah tunong, miseuë Kaukasus (Gunong Elbrus nyang nakeuh gunong paléng manyang di Èropa ngon Rusia nyang manyangjih 5642 m na disinan) ngon Altai, ngon di siblah timu na Tanoh Verkhoyansk atawa gunong-gunong meu’apui di Kamchatka. Ceuë la’én di Èropa-Asia na Gunong-gunong Ural nyang le deungon hasé mineral, nyang teuleuëng panyang nibak barôh u tunong. Rusia na gareh panté nyang that panyang, leubèh di 37000 km di Arktik ngon Samudra Pasifik, ngon La’ôt-la’ôt Baltik, Azov, Itam, ngon Kaspia (Khazar). Pulo Kunashir nyang tamong lam wilayah Rusia meukleh ngon Hokkaido (Jeupun) ubé 20 km mantong. Rusia na meuribèë kruëng ngon badan-badan ië, nyang geujôk sedia ië ngon saboh nibak nè ië ateuh tanoh paléng rayek di bumoë. Badan ië jeureunèh paléng rayek ngon paléng peunténg di Rusia nakeuh Tasék Baikal, tasék bumoë nyang paléng lhôk, jeureunèh, ngon tuha. Tasék Baikal nyoë meu’asoë 1/5 ië jeureunèh ateuh tanoh dônya. Tasék-tasék rayek la’én nakeuh Tasék Ladoga ngon Tasék Onega, dua tasék nibak tasék-tasék paléng rayek Èropa. Rusia nakeuh nanggroë nyang keuduwa diyub Brasil lam volume mandum ië nyang geupeubarô teuma. Nibak 100.000 kruëng di Rusia, Kruëng Volga nakeuh nyang paléng geuturi, kon sabab jih paléng panyang di Eropa mantong, jih cit na ruweuëng droë nyang rayek di taréh Rusia. Peunula ngon Meunatang. Nibak barôh u tunong tanoh padang Iërupa Timu macam rupa uteuën bak kayèë meuhad meugantoë, paléng barôh nakeuh padang tundra arktik, uteuën bak jarôm (taiga), uteuën meucawoë ngon luwah rupa ôn kayèëjih, padang naleuëng (stepa), ngon semi-gurôn (meupadang anoë nyang meulingka di La’ôt Khazar) nyang geupeudeuh geunantoë nibak akeulém bak wilayah barôh u tunong. Uteuën bak Siberia lawétjih nakeuh taiga. Uteuën keuneubah nyang paléng rayek di donya na bak nanggroë Rusia, nyang geukheun cit suëb Iërupa, nyang na bak neumbôi duwa lam hai bileuëng karbon dioksida nyang geuseurap lé jih. Na 266 rupa mamalia ngon 780 rupa cicém di Rusia. Ka leuh geupeutamong cit 415 macam rupa meunatang bak Buku Data Mirah Fèderasi Rusia bak 1997 nyang jinoë geujaga. Beunagi Nanggroe. Nanggroë Fèderasi Rusia na 83 subjèk fèderal. Subjèk-subjèk nyoë na hak nyang rata-dua droë wali bak Diwan Fèderasi. Subjèk nyoë meula’én bak tingkat otonomi nyang geubië. Ureueng Duek. Rusia nakeuh neugara deungon le sukèë bansa nyang meubileuëng trok 160 sukèë bansa ngon asoë lhôk. Bahpih le bileuëng ureuëng duëk. Padatjih ubit sabab luwah nanggroë nyang that raya. Wilayah le ureuëng duëk nakeuh Rusia Èropa, lingka Gunong-gunong Ural, ngon barat tunong Siberia. Bileuëng ureuëng duëk di Rusia nakeuh 141.927.297 droë nibak 1 Januari 2010. Bak peubileuëng ureuëng duëk 2002, 79,8% jih nakeuh sukèë Rusia, 3,8% Tatar, 2% Ukraina, 1,2% Bashkir, 1,1% Chuvash, 0,9% Chechen, 0,8% Armenia, 10,3% sisajih nakeuh sukèë ngon bileuëng niet lagèë Avar, Azeri, Belarusia, Buryat, Han, Evenk (Ewenki), Georgia, Jeureuman, Yunani, Ingush, Inuit, Yahudi, Kalmyk, Karelia, Kazakh, Korea, Mari, Mordvin, Nenets, Ossetia, Polandia, Tuva, Udmurt, Uzbek, Yakut, ngon la’én lom. Bahsa. 160 boh sukèë bansa di Rusia jimarit lam 100 bahsa. Bak peubileuëng thôn 2002, 142,6 juta droë geumarit bahsa Rusia, 5,3 juta droë geumarit bahsa Tatar, ngon 1,8 juta droë geumarit bahsa Ukraina. Bahsa Rusia nakeuh bahsa raseumi nanggroë, nibak nyan bahsa asoë lhôk jeut keu bahsa raseumi di rèpublik-rèpublik santeut ngon bahsa Rusia. Bahsa Rusia nakeuh bahsa raseumi nibak 6 bahsa raseumi UN. Agama. Kristèn, Islam, Budha, ngon Yahudi nakeuh agama-agama reusam di Rusia, nyang geupeutamong seubagoë “hareuta nibak taréh” bak hukôm thôn 1997. Bak padum boh haba, ureuëng kapéta di Rusia nakeuh 16-48% nibak bileuëng mandum. Agama Kristen Ortodox nakeuh nyang meupeungarôh rayek di Rusia. 95% nibak Orthodox nakeuh geurija Orthodox Rusia, nibak nyan na cit geurija-geurija orthodox nyang leubèh ubeut. Agama Kristèn nyang la’én nakeuh Katholik Roma, Gregoria Armenia, ngon padum boh jeuma’ah Protestan. Endatu di sukèë Rusia tamong lam Kristen Orthodox bak abad 10 M. Na meu 15-20 juta Muslim di Rusia. Na cit 3-4 juta droem Muslim nyang jijak u Rusia nibak nanggroë-nanggroë dalam Uni Soviet jameun. Ureuëng Islam le tinggai di wilayah Volga-Ural, Kaukasus Barôh, Moskow, Saint Petersburg, ngon Siberia barat. Budha nakeuh agama reusam bak lhèë boh wilayah di Rusia: Buryatia, Tuva, ngon Kalmykia. Padum keulompok asoë lhôk di wilayah-wilayah timu lagèë Yakutia, Chukotka, ngon la’én lom meu’agama Shamaniah, ngon animisme nyang geungui lam agama rayek. Sukèë-sukèë Slav lawétjih meu’agama Kristèn, Sukèë-sukèë Tureuki lawétjih meu’agama Islam bah pih padum boh keulompok sukèë Tureuki kon Islam.
Denmark
Denmark nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Swèdia
Swèdia (bahsa Swèdia: "Sverige") nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh ngoen luah lam 450,295 kilometer persegi. Swedia termasuk salah saboh nanggroe anggota Uni Iërupa ngoen populasi 9.5 juta penduduk. Sekitar 85% penduduk tinggai di daerah kuta, paleng le nakeuh di ibukota Swedia, Stockholm. Jinoe, Swedia nakeuh salah saboh nanggroe ngoen pendapatan per kapita dan tingkat keseujahteraan udep paling manyang di donya dari hasil riset yang jipeugot le UNDP.
Jan Mayen
Jan Mayen nakeuh saboh nanggroe nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Svalbard
Svalbard nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Irlandia
Irlandia atawa Éire (lam bahsa Irlandia), (lam Bahsa Inggréh Ireland), nyang geumeukusud ngon neugara Republik Irlandia nakeuh saboh neugara nyang na lam limong weuëk nam Pulo Irlandia nyang neuduek da'irah nyan na di barat laut Eropa. Ureuëng duëk di Irlandia na leubèh nibak 4 juta droë, neugara nyan tamöng lam anggèta Uni Eropa. Wilayah Pulo Irlandia nyang hana geutamöng lam republik nyoë nakeuh wilayah nyang geu mat po lé Irlandia Barôh, beunagi nibak Britania Raya. Blah rot timu meuceuë ngon La'ôt Irlandia, blah rot barôh Irlandia Barôh, blah rot barat ngon tunong La'ôt Atlantik. Tarèh. Bak 29 uroë buleuën 12 thôn 1937, saboh naseukah janji nyang geuakô meurdeka neugara Irlandia geu bôh tanda jaroë lé peumimpén Irlandia Tunöng ngon peumerèntah Britania Raya. Ngon na dalèh mantong meukeubôk Prang Dônya II, Inggrèh hana geupeubuët asoë nibak naseukah janji nyan. Ban ka prang nyan reuda, nibak thôn 1949, ra'yat Irlandia Tunöng nyang "mayoritas" Katolik, geu umum keu raseumi meurdèka neugara Irlandia nibak jaroë Britania Raya. Meurdèka nyoë meu hasé neucok lé ra'yat Irlandia lheueh neu meujuwang na trép lapan abad geulawan Britania Raya. Bumoë. Luwah neugara Irlandia na 70.273 km² atawa 83% nibak luwah Pulo Irlandia blah rot tunöng, ngon la'én nibak nyan nakeuh wilayah Irlandia Barôh. Ceuë barat nakeuh La'ôt Atlantik, salang blah rot timu na La'ôt Irlandia nyang meuhbông ngon la'ôt meurandéh Seulat St. George ngon La'ôt Keltik. Pasi barat Irlandia nakeuh teubéng, bukét, ngon gunong ubeut. Blah rot dalam neugara na geulingkeue lé padum-padum boh kruëng, salah saboh nakeuh Kruëng Shannon. Banda nyang na di Irlandia na Dublin, Cork, Galway, ngon Limerick. Iklim di Irlandia nakeuh bak teuneungöh ngon geuseutot ban lagèe arôih Atlantik Barôh. Musém seu'uëm ëda'irah nyan hana that seu'uëm ngon musim leupië pih hana that leupië. Padum-padum boh beunagi Irlandia geuteumèe 275 uroë nyang ujeuën lam si thôn. Siyasat. Irlandia nakeuh saboh neugara republik ngon sistem parlementer seubagoë peumerèntah neugara nyan. Presiden geupiléh dari Irlandia, nyang geumat kuwasa seubagoë ulèe neugara, keu masa watèe 7 thôn. Bak neuduëk Presiden na hak geumat kuwasa nyang that rayeuk, meunan pih presidèn wajéb geumumat nibak atôran seureuta geupeubuët ban nyang na lam konstitusi. Beunagi wilayah. Irlandia nibak adat geubagi lam 26 "county" ("contae" atwa "condae" lam bahsa Irlandia) nyang mantong geunguy sampoë 'an jinoë lam bideuëng reusam ngon grak tubôh. 26 "county" nyan nakeuh beunagi nibak 4 provinsi: Connacht, Ulster, Leinster, ngon Munster.
Islandia
Islandia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh. President : Guðni Th. Jóhannesson
Latvia
Latvia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Lithuania
Lithuania nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Pulo Man
Pulo Man nakeuh saboh nanggroe nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Finlandia
Finlandia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Pulo-pulo Faroe
Pulo-pulo Faroe nakeuh saboh nanggroe otonom lam wilayah Dènmark.
Èstonia
Èstonia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Jersey
Jersey nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Barôh.
Guernsey
Guernsey nakeuh pulo nyang paléng rayek keudua di Kepulauan Channel, nyang na 27 mil (43 km) blah barat Semenanjung Cotentin, Normandia. Pulo nyoë nakeuh pulo paléng rayek di Bailiwick Guernsey, nyang jitamong lam limong boh pulo la'én nyang na ureuëng duëk – Alderney, Herm, Jethou, Lihou ngon Sark – ngon le that pulo-pulo ubeut ngon batèë-batèë. Bailiwick na ureuëng duëk 63.950 droë, nyang leubèh le ureuëng duëk di Guernsey, ngon pulo nyoë na luwah tanoh 24 mil peuet sagoë (62 km2).
Pulo-pulo Channel
Pulo-pulo Channel nakeuh saboh pulo-pulo nyang na di Selat Inggréh, di siblah panté Normandia Peurancih. Awak nyan geubagi jeuët keu dua boh Dependensi Mahkota: Bailiwick of Jersey, nyang paléng rayek nibak pulo-pulo nyan; ngon Bailiwick Guernsey, nyang meuasoë nibak Guernsey, Alderney, Sark, Herm ngon padum-padum boh pulo nyang leubeh ubeut. Seucara seujarah, awak nyan nakeuh sisa-sisa Kadipaten Normandia. Bah pih awak nyan nakeuh bagian nibak Inggréh, Inggréh meutanggông jaweuëb ateuëh peutheun ngon hubôngan internasional pulo-pulo nyan lagèe keu Dependensi Mahkota nyang la'én, Pulo Man, ngon Wilayah Luwa Nanggroë Inggréh. Dependensi Mahkota nyan kon anggota persemakmuran bangsa-bangsa, atawa bagian dari uni eropa. awaknyan na jumlah penduduk seukitar 171.916, dan ibu kota bailiwicks, saint helier dan saint peter port, na jumlah penduduk maseng-maseng 33.500 dan 18.207.
Aland
Aland saboh wilayah otonomi nyang na lam nanggroe Finlandia.
Albania
Albania (nan raseumi Rèpublik Albania) nakeuh saboh nanggroë di Iërupa Seulatan. Albania meuceuë ngön Monténègrô di barat la'ôt, Kosovo di timu la'ôt, Macedonia di timu, ngön Yunani di tunong ngön tunggara. Albania meuceuë ngön La'ôt Adriatik di barat, ngön La'ôt Ionia di barat daya. Nanggroë nyoë meujarak kureuëng nibak 72 km di Italia, meulingkeuë Seulat Otranto.
Andorra
Andorra nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Bosnia Hèrzègovina
Bosnia Hèrzègovina (Bahsa Bosnia/Bahsa Croatia: "Bosna i Hercegovina", Bahsa Serbia: "Босна и Херцеговина") nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan. Neuduëk adat neugara Bosni Hèrzègovina kayém geukheun ngon wilayah Semenanjung Balkan, nibak seubeutôi droë jih wilayah nyan na di blah rot teunggara banuwa Eropa.
Gibraltar
Gibraltar nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Kroasia
Kroasia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Malta
Malta nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan. <br>
Yunani
Yunani (Ελλάδα "Ellada" / Ελλάς "Ellas", Ελληνική Δημοκρατία "Elliniki Dimokratia") nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Seupanyo
Seupanyo (España) nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan. Nang nanggroë nyan nakeuh Madrid. Keurajeuën Seupanyo nakeuh meuceuë ngon Peurancih dibarôh, Blah rot barat meuceuë ngon Portugéh ngön La'ôt Atlantik. Blah rot tunong meuceuë ngön Keurajeuën Maghribi atawa Maroko ngön Laôt Mediterania . <br>
Makèdonia Utara
Makèdonia Utara nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Sèrbia
Sèrbia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
San Marino
San Marino nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Portugéh
Portugéh (Bahsa Portugéh: Portugal) nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan. Nang nanggroë nyan nakeuh banda Lisbon. Republik Portugéh nakeuh meuceuë ngon Spanyol dibarôh ngon ditimu. Blah rot barat meuceuë ngon La'ôt Atlantik. La'én nibak nyan neugara Portugéh na cit wilayah jih di da'irah Madeira, Azores ngon Pulo-pulo Selvagens.
Monténègrô
Monténègrô nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Seulatan.
Slovenia
Slovenia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Iërupa Teungoh.
Wilayah Inggréh di Samudra Hindia
Wilayah Inggréh di Samudra Hindia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Asia Seulatan.
Taywan
Taywan (Bahsa Cina: Traditional: 臺灣, Simplified: 台灣, Pinyin: Táiwān) nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Asia Timu.
Hong Kong
Hong Kong (Bahsa Cina: 中華人民共和國香港特別行政區/香港) nakeuh saboh Wilayah Otonomi Teukeuséh (SAR) China nyang na di kawasan Asia Timu.
Argentina
Argentina nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan.
Bolivia
Bolivia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan Nu boga populasi 11,83 juta jiwa jeung teu boga basisir sarta mangrupa nagara nu boga basa paling resmi, jumlahna aya 36 basa.
Brasil
Brasil nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan. Nanggroë nyoe nakeuh saboh nanggroë nyang gasien, umomjih masyarakat di nanggroe Brazil ureueng pula kupi, la'én nibak nyan di nanggroë Brasil nyan le that lahé ureueng-ureueng nyang caröng meu'en bhan sampoë le ureueng kaya lam nanggroe nyan rata-rata awak meu'en bhan.
Uruguay
Uruguay nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan.
Suriname
Suriname nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan. Paramaribô nakeuh nang nanggroe di Suriname.
Paraguay
Paraguay nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan.
Kolombia
Kolombia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan.
Guyana Peurancih
Guyana Peurancih nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan.
Guyana
Guyana nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Seulatan.
Amirika Syarikat
Amirika Syarikat (AS) (bahsa Inggréh: United States of America) nakeuh saboh neugara republik federal nyang na di wilayah Amirika Utara nyang teudong nibak 50 boh nanggroe beunagi ngon saboh distrik federal distrik nang nanggroë Washington DC. Amirika Syarikat meuceue ngon Meksiko ngon Lhôk Meksiko blah tunong, ngon Kanada blah utara, blah barat meuceue ngon La'ôt Pasifik ngon blah timu ngon La'ôt Atlantik. Duwa neugara beunagi Amirika Carékat nakeuh meuklèh ngon tanoh darat Amirika, Alaska ngon Hawaii. Alaska na di ujông baratla'ôt Amirika Barôh, meuceuë ngon Kanada blah rot timu ngon Rusia blah rot barat nyang geupisah ngon Seulat Bering. Salang Hawaii nakeuh pulo-pulo lam La'ôt Pasifik. Amirika Syarikat na cit meupadum boh wilayah teritori di Pasifik ngon Karibia. Luwah wilayah 3,79  juta mil peuet sagoe (9,83 juta km2) ngon jumeulah ureuëng duëk na 315 juta droë. Amirika Syarikat nakeuh neugara nyang luwah keu lhèe atawa keu peuët di dônya. Bak jumeulah ureuëng duëk, Amirika Syarikat na lam dapeuta neugara ngon jumeulah ureuëng duëk keu lhèe paléng ramè di dônya. Amirika Syarikat nakeuh saboh bansa nyang jeuet nibak le-le bansa ngon meumacam reusam budaya. Karap man dum bansa na di Amirika Syarikat nyang phôn that teuka nibak ureuëng nyang migrasi nibak ban sigom dônya. Ikeulim ngon bumoë Amirika Carékat jeuet cit meumacam ragam, ngon neugara nyoe jeuet keu teumpat tinggai meumacam spesies. Tareh. Bansa Indian phôn trôh u Amirika nibak Asia lam keunira 15.000 thôn nyang ka leupah. Dudoë lam thôn 1500 M, trôh keunan bansa Iërupa ngon teuka peunyakét ta'eun sampoe meukureuëng jumeulah bansa Indian. Migrasi ngon penjajahan bansa Iërupa di Amirika phôn that geumula bak keunira thôn 1600, lé Imperium Britania nyang geukheun ngon Kolonisasi Amirika. Amirika Syarikat geubeuntôk nibak lhèe blaih boh Koloni Inggréh nyang meubeunteuëng panyang nibak pasi La'ôt Atlantik, nyang geupeukeumang sistem ekonomi siyasat, sistem siyasat demokrasi nyang teudong keudroë ngon meuklèh nibak Inggréh. Meuseuliséh antara Inggréh ngon koloni-koloni nyang na di Amirika meuseubab keu bicah Revolusi Amirika. Bak 4 uroë Buleuën Tujôh thôn 1776, ngon pakat bulat, utôsan nibak 13 koloni Inggréh geupeunyata meureudéhka, nyang jeuet keu punca teudong neugara Amirika Syarikat. Neugara barô nyoe meuhasé geupeutalô Inggréh lam Prang Revolusi. Prang nyoe nakeuh prang cok meureudéhka phôn nyang meuhasé geupeutalô keurajeuën raya Iërupa. Konstitusi nyang geunguy bak masa nyan phôn geupeugot bak 17 uroë Buleuën Sikureueng thôn 1787; padum-padum boh amandemen geupeugot dudoë lom nibak nyan. Siplôh amandemen phôn nyang bak kolektif geuturi ngon Bill of Rights, geupeusah bak thôn 1791 ngon geuatô jaminan hak-hak sipil dasar ngon hudép bibeuëh. Ureuëng duëk. Ureuëng duëk aseuli Amirika nakeuh ureuëng jameun nyang geumigrasi di Asia, phôn-phôn that geumula bak keunira 40.000 sampoë 12.000 thôn nyang ka leupah. Padum-padum boh reusam lagèe budaya Mississippi pra-Kolumbia, ka geupeukeumang buët meugoë nyang hayeuë bak watèe nyan, peuneudong nyang meugah, ngon masyarakat nyang saboh padan ngon neugara. Lheuëh peunjajah Iërupa ngon ureuëng meuniaga geumeuturi ngon ureuëng duëk aseuli, meujuta droë ureuëng duëk aseuli nyang maté meuseubab ngon peunyakét nyang dimè le awak teuka nyan.
Kanada
Kanada (Bahsa Inggréh/Bahsa Peurancih: Canada) nakeuh saboh nanggroe nyang na di kawasan Amirika Utara. Nanggroe Kanada nakeuh saboh federasi nibak 10 boh provinsi ngon 3 boh teritori. Peumeurintahan Kanada nakeuh saboh nanggroe monarki konstitusional nyang geupeurintah le Gubernur Jendral sibagoe ulee nanggroe ngon sidroe peudana meuntroe sibagoe ulee peumeurintahan. Ngon luwah wilayah 9.970.610 km² Kanada nakeuh nanggroe nyang paleng rayek di kawasan Amirika Utara. Beunagi nanggroe. Kanada geubagi lam 10 boh propinsi ngon 3 boh teritori. Propinsi Teritori
Mèksiko
Meksiko (México, Estados Unidos Mexicanos, Mexihco, Mexihcatl Tlacetililli Tlahtohcayotl) nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Amirika Utara.
Belize
Belize nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Amirika Teungoh.
Guatemala
Guatemala nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Amirika Teungoh. Meuceuë ngön Mèksikô röt barôh, Samudra Pasifik röt tunong. Belize, Karibia ngön Honduras röt blah timu, lom Mèksikô röt blah barat. Luwah nanggroë 108.890 km² ngön ureung duëk 15.438.384 droë. Tarèh. Guatemala nakeuh saboh pusat budaya ureuëng Indian (sukèë Maya). Bak thôn 1524 jeuet keu tanoh jajahan Seupanyo. Bak thôn 1527, Seupanyo jipeugöt kantô gubernur di Guatemala, ka meuhasé jimat kuwasa wilayah Amirika Teungoh seulaén nibak Panama. Bak 15 uroë Buleuën Sikureuëng thôn 1821, Guatemala jipeulheueh droë nibak jajahan Seupanyo, ngön jipubibeueh droë. Thôn 1822 trôk 'an 1823, Guatemala jeuet keu bagian Keurajeuën Mèksikô. Bak thôn 1823, Guatemala jitamöng lam Federasi Amirika Teungöh. Dudoë bak 21 uroë buleuën Lhèë thôn 1847 Guatemala jipeusah droë jeuet keu saboh nanggroe Republik.
Honduras
Honduras nakeuh neugara nyang neuduëk ji röt barôh kawasan Amirika Teungoh. Honduras nakeuh saboh neugara nyang ceudah. Geupeunan "Banana Republic" lam bahsa Inggréh. Hoslm. Meunan chit lagèë nanggroë la'én lam Amirika Teungöh, Honduras nakeuh rumoh keu sukèë maya trôk bak away abad abad keu sikureuëng. Honduras dijajah lé bansa Seupanyo rap lhèë abad. Bak thôn 1821 Honduras ka meurdéhka, hana trép 'oh leuh nyan jitamöng lam Federasi Amirika Teungöh. Ureuëng Duëk. Ureuëng duëk lam nanggroë meubileuëng 8.14 juta droë bak away thôn 2011 lom meutamah rap 2 persen tiëp thôn jih. Harapan udép keu ureuëng inöng nakeuh sampoë umu 68 thôn dan 65 thôn keu ureuëng agam. Politék. Honduras na limöng boh peurté politék nyang teudapeuta nakeuh : Peurté Nasional Honduras, Peurté Liberal, Peurté Sosial Dèmokrat, Peurté Kristèn Sosial, lom Peurté Dèmokrat. Perté nasional Honduras ngön Peurté Liberal jimat kuwasa nanggroë nyan ka padum-padum trép. Honduras ka le that pemimpin 'oh leuh meurdéhka nibak Seupanyo ngön Mèksikô, meubileuëng sikureuëng blah droë nyang ka tom mat kuwasa jeut keu prèsidèn, watèë Honduras mantöng jeuët lam beunagi nibak Republik Federal Amirika Teungöh.
Kosta Rika
Kosta Rika nakeuh saboh nanggroe nyang na di wilayah Amirika Teungoh.
Nikaragua
Nikaragua nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Teungoh.
Panama
Panama nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Amirika Teungoh.
Australia
Australia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Australasia. Australia na 8 boh neugara bagian nyakni New South Wales, Queensland, South Australia, Tasmania, Victoria, Western Australia, Northern Territory ngon Australian Capital Territory.
Vanuatu
Vanuatu nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Melanesia.
Pulo-pulo Seulat Torres
Pulo-pulo Seulat Torres nakeuh saboh wilayah meupulo-pulo nyang na di wilayah Melanesia. Wilayah nyoë rôh lam wilayah nanggroë Australia.
Pulo-pulo Solomon
Pulo-pulo Solomon nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Melanesia.
Pulo Norfolk
Pulo Norfolk nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Melanesia.
Papua New Guinea
Papua New Guinea nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Melanesia. Neuduëk neugara nyan na di timu pulo Papua meuceuë darat ngon Provinsi Papua di Indônèsia. Blah rot tunong meuceuë ngon Australia salang blah rot timu ngon barôh ngon neugara-neugara Oseania. Nang nanggroë Papua New Guinea nakeuh banda Port Moresby. Na leubèh nibak 850 boh bahsa nyang na di Papua New Guinea ngon jumeulah ureuëng duëk na 6 juta droë.
Papua Barat
Papua Barat nakeuh saboh propinsi di Indonesia. Nang nanggroe jih nakeuh Manokwari.
Pulo Papua
Papua nakeuh saboh pulo nyang na di wilayah Melanesia.
Kaledonia Barô
Kaledonia Barô nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Melanesia.
Pulo-pulo Maluku
Pulo-pulo Maluku nakeuh pulo-pulo nyang na lam wilayah Melanesia Barat.
Pulo-pulo Bismarck
Pulo-pulo Bismarck nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Melanesia.
Federasi Mikronesia
Federasi Mikronesia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Pulo-pulo Marshall
Pulo-pulo Marshall nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Palau
Palau nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Nauru
Nauru nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Kiribati
Kiribati nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Pulo-pulo Mariana Utara
Pulo-pulo Mariana Utara nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Guam
Guam nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Pulo Wake
Pulo Wake nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Mikronesia.
Wallis ngon Futuna
Wallis ngon Futuna nakeuh saboh neugara nyang na di wilayah Polinesia, Oseania.
Tokelau
Tokelau nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Polinesia.
Tuvalu
Tuvalu nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Polinesia.
Tonga
Tonga nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Polinesia.
Tikopia
Tikopia nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Polinesia.
Takuu
Takuu nakeuh saboh neugara nyang na di kawasan Polinesia.