Dataset Viewer
Auto-converted to Parquet
title
stringlengths
1
125
text
stringlengths
3
691k
shri lankawa
shri lankawa brithanya palana samaye di silon lesa handinwu athara warthamanaye nila washayen shri lanka prajathanthrika samajawadi janarajaya lesa hadunwayi. shri lankawa serandib, silon, dipthimath diwayina,dharma diwayina, indiyan sagaraye muthu ataya naminda hadunwayi. wiwidha nam gananawakin puranaye handinwu mema dupatha "nam dahasak athi dupatha" lesa prachalitha da wiya. meya dakunu aasiyanu dupathaki. eya indiyanu sagaraye, bengala bokkehi niritha desin saha arabi muhude ginikona desin pihita atha; eya indiyanu upa mahadwipaya mannaram bokka saha pok samudra sandhiya magin wen karanu labe. shri lankawe pihitima pradhana muhudu margawala pihitima hethuwen batahira aasiyawa saha agnidiga aasiyawa athara upayamargika nawika sambandhakayak lesa eya purana kalaye sitama bhawithaya ganuni. indiyanu janarajaya saha shri lanka janarajaya 1976 marthu 23 wana dina manar bokka saha bengala bokkehi samudra mayim sthapitha karamin giwisumak athsan karana ladi. shri lankawata aasanna ma ratawal lesa indiyawa saha maladiwayina hadinwiya hakiya. shri lankawe wishalathwaya warga ki.mi 65,610 (warga sathapum 25,330) we. eya lowa 123 wani wishalathama rata wana athara wishalathama dupath atharin 25 wana sthanaye sitiyi. ehi bhumi pradeshaya palath nawayakata saha disthrikka wisihatharakata wen kara atha. rata palath 9 kin, disthrikka 25 ha pradeshiya lekam kottashaya 331 ha grama niladhari kottasha 14,022 kin samanwitha we. aganuwara shri jayawardhanapura kotte wana athara wishalathama nagaraya kolambaa we. kolambaa jathiye aarthika, deshapalana kendrasthanayayi. shri lankawa loka uruma sthana atak, sathapum gananak pura wihidunu ranwan wali sahitha weralawal, wasi wananthara saha kandukara the wathu sahitha itha sundara dupathaki. niwarthana wananthara, werala saha bhu darshanawala swabhawika sundarathwaya, jaiwa wiwidhathwaya menma pohosath sanskruthika urumayan sandaha prasiddhaya, eya loka prasiddha sancharaka gamananthayak bawata path kaleya. shri lankawe janagahanaya miliyana 22 kata aasanna we. eya dupathaka jiwath wana 11 wana wishalathama janagahanayayi. shri lankawe janagahanayen 70%  therawada bauddhayan we. enam miliyana 15 k pamana we. eya lowa 6 ho 5  wana wishalathama bauddha janagahayak wesena rata we. shri lankawe jathika aagama therawada bauddha  wana athara 12% hindu bhakthikayan, 9% islam bhakthikayan, 7% kristhiyani bhakthikayan, 1% niragamikayan saha wenath aagamikayo wethi. bahuwidha ha bahusanskruthika rajyayak wana shri lankawa, boho aagam, jana warga saha bhasha rasakata niwahana we. diwayinehi bahutharaya wu sinhala janathawata amatharawa, ehi anekuth sulu wargika kandayam lesa shri lankika demala, indiyanu demala, marakkala, bargar, male, kapiri saha swadeshiya wadi janathawa wasaya karanu labayi. nila bhashawa sinhala bhashawa saha demala bhashawa we. shri lankawa yanu pohosath sanskruthika urumayak athi rataki shri lankawe likhitha ithihasaya wasara 3000k pamana athithayata wihidena athara saha sakshya sahitha prag aithihasika manawa janawasayange ithihasaya awama washayen wasara 125,000 k dakwa wihide. itha pohosath bauddha urumayak sathu shri lankawe prathama ithihasamaya bauddha lekhanagatha kirima wana pali thripitakaya, kri.pu. 29 siwwana dharma sangayana samaya thek diwayayi. kotte rajadhaniye wishala deshapalana arbudakari kala parichchedayak thula pruthugisin shri lankawata pamina diwayine samudra welandama palanaya kirimata uthsaha kala athara shri lankawe kotasak pasuwa pruthugisi santhakayak bawata pathwiya. sinhala pruthugisi yuddhayen pasu landesin saha mahanuwara rajadhaniya ema pradesha palanaya kara gathha. pasuwa landesi depala brithanyayan wisin athpath kara gath athara, pasuwa owun mulu diwayinama thama palanaya wyaptha kara, 1815 sita 1948 dakwa eya yatath wijithayak bawata path kalaha. shri lankawe wadath matha ithihasaya wasara 26 ka siwil yuddhayakin winasha wu athara eya 1983 di aarambha wi 2009 di thiranathmaka lesa awasan wuye shri lanka sannaddha hamudawa demala eelam wimukthi koti sanwidhanaya parajaya kirimath samanga ya. shri lankawa ardha-janadhipathimaya kramaya yatathe palanaya wana eekiya janarajayak we. shri lankawa sathu widesha sabandatha digu ithihasayakin samanwithaya. shri lankawa dakunu aasiyanu kalapiya sahayogitha sanwidhanaye (sark sanwidhanaya) aarambhaka samajikayeku wana athara, eksath jathin, podu rajya mandalaya, ji77, saha nobandi jathin yana sanwidhanawalada wathman samajikayeku we. kurundu, the, kopi, rabar saha pol nishpadanaya saha apanayanaya sandaha prasiddha shri lankawa pragathishili nawina karmika aarthikayak darayi. shri lankawa sanwardhanaya wemin pawathina ratak wana athara manawa sanwardhana darshakaye 72 wani sthanayata pathwa atha. eya sanwardhanaya athin ihalama shrenigatha dakunu aasiyanu jathiya wana athara dakunu aasiyawe dewani ihalama eeka pudgala aadayama da owunata himiya; kese wethath, pawathina aarthika arbudaya hethuwen mudal eekakaya kada watima, uddhamanaya ihala yama saha athyawashya drawyawala dadi hingayak hethuwen deshapalana saha manushiya arbudayak athi wi thibe. eya widi wirodhatha pupura yamata da hethu wi athi athara, janadhipathiwarayata saha rajayata iwath wiya yuthu bawata purawasiyan balakirima hethuwen hitapu janapathi gotabhaya rajapaksha janadhipathi durayen da iwath wiya. wenath nam wiwidha nam gananawakin puranaye handinwu mema dupatha "nam dahasak athi dupatha" lesa prachalitha da wiya. shri lankawa serandib, silon, dipthimath diwayina,dharma diwayina, indiyan sagaraye muthu ataya, indiyawe kandulu binduwa yana naminda, athithaye di aparadiga wideshikayan wisin nila washayen helanka, lanka, sinhale yanuwenda, arabiwarun silan, silon, serandib saha thaproben yana namwalin da, siw helaya,helaya, thambapanni, siladipa, rathnadipa, ha peradiga dhanyagaraya aadi anwartha namawalin da saha wirudawaliwalin da hadunwayi. dath ekkota aayubowan/aayibon kima shri lankika sinhalayan an aya pili ganimata bhawitha karana sampradayika kramayayi. ehi yatath wijitha kalaya thula, diwayinata silon yana nama labuni, eya pasuwa yatath wijitha kalaya awasan wana thuruma digatama bhawitha wiya. silon namin warthamanaye handinwuye nathath warthamanaye wiwidha deshiya wyapara sandaha silon yana namaya bhawitha kirima sulabha deyaki. "indiyawe kandulu binduwa" lesa shri lankawa handinwimata shri lankawe wishesha hadaya saha indiyawata samipa wima hethu wiya. ithihasaya prag aithihasika yugaya shri lankawe homo irektas minisun BP 300,000 - 500,000 tharam aathaka sita athi bawata sakshi atha. gal yugaya gal yugaya aasanna washayen wasara 125,000 kata pera sita kri.pu. 1800 dakwa pawathini. paliyolithik yugaya iranamadu hi soyaganimwalin peni yanne shri lankawe BP 300,000 tharam aatha athithaye paliyolithik minisun siti bawayi. shri lanka bhumiye paliyolithik yugayata ayath pradhana pradesha 8 ka padinchikaruwan soya gatha haki wiya. pahatharata wiyali kalapaya pahatharata ardha shushka kalapaya pahatharata wiyali kalapaya pahatharata atharamadi wiyali kalapaya kandukara wiyali atharamadi kalapaya pahatharata atharamadi theth kalapaya theth kandu kalapaya theth usbim kalapaya purana shri lankawa aanduwa shri lankawa eekiya rajyayak wana athara ehi aanduwa shri lanka prajathanthrika samajawadi janarajaya nam we. ethek silon hewath lanka nam wu rajadhaniya ahosi kota 1972 mayi 22 dina "shri lanka" samajawadi janarajaya pihituwana ladi. 1978 di "shri lanka prajathanthrika samajawadi janarajaya" pihituwana ladi. aganuwara aga nagaraya "shri jayawardhanapura kotte" we. ehi wanija aga nagaraya wanne kolambaa nagarayayi. warga pramanaya pradhana (lanka)dupatha 65 525 sq km abhyanthara samudra jala pradeshaya 1 570 sq km aithihasika muhuda 12 060 sq km rashtriya muhuda 18 060sq km yabada muhuda 17 000 sq km parama aarthika kalapaya 437 400 sq km samastha wargapalaya 554 200 sq km shri lankawe jathika sanketha (mehi wadidura adhyayanayak sadaha shri lankawe jathika sanketha wetha piwisenna.) shri lankawe athithaya prag aithihasika yugaya lankawe prag aithihasika yugaya adhyayanaya kirime pahasu wa sandaha pahatha paridi yuga walata beda adhyayanaya karanu labe. purashila yugaya 2. madhyashila yugaya 3. nawashila yugaya sidukara athi purawidya paryeshana anuwa lankawe manawa yatagiyawa pilibanda sadhaka adin wasara 125,000 dakwa aathata diwayayi. lankawe wayambaadiga ha ginikonadiga pradeshayange weralashritha pradeshawala wyapthawa athi iranamadu panshu sankirnayata ayath bundala wallegangoda ha pathirajawela yana sthanayange sidukarana lada purawidya paryeshana anuwa mema karunu thahawuru wi atha. aithihasika yugaya prathama nawina aganuwara lesa anuradhapuraya salakena athara, rajya parapure awasanaya senkadagala nagaraya wiya. yatath wijitha yugaya warsha 1505 di pruthugisin (Portuguese) lankawa aakramanaya karana ladi. paranginge mulika awashyathawa wuye owunge aagama ha welandama pathirawimayi. pasuwa oolanda landesin (Dutch) ha ingrisi (British) adhirajyawadinge da thadana pidanawalata lakwiya. mema aakarayen wu thadana pidanayangen midima sadaha udarata giwisuma namin 1815 di ingrisin samanga athsan karana lada giwisuma owun wisin ma ullanghanaya ehi janathawa pita yatath wijitha manasikathwayak mawamin 1948 dakwa darunu palanayak gena giyaha. me atharathura kalayedi lankika janathawa 1818 di saha 1848 di karali diyath kaleya. nawina yugaya lanka rajadhaniya shri lanka samajawadi janarajaya koti thrasthawadaya awurudu 30 kata aasanna kalayak thula rate bedimak athi kirimata thrasthawadi kandayamak wana demala eelam koti (eltitiee)sanwidhanaya thath kalada, 2009 wasaredi ema sanwidhanaya ratin mulinuputa dama ratata samaya athiwi atha. shri lankawe purawasthu bhugolaya swabhawika wyasana shri lankawa swabhawika wyasana awama rataki. namuth warshawa nisa athiwana wyasana nithara dakiya haka. kri.wa. 2004 wasare desambar 26 wanada balapa sunamiya wyasanaya shri lankawe warthagatha darunuthama swabhawika wyasanaya we. shaka saha saththwa sanhathiya wiwidhathwaya saha aawenikathya athin shri lankawe shaka sanhathiya ihala agayak gani. shri lankawe gana 1,502kata ayath sapushpaka shaka 3,210k aththeya. wishesha 916 saha gana 18 k diwayinata aawenika we. mita amatharawa diwayinehi athi hora kulaye shaka wishesha 55 n ekak hara anekwa siyallama shri lankawata sima we. mathakadi agaya no karana lada muth shri lankawe miwana pramanaya 350 k pamana we. siyalu jiwi kandawala wiwidhathwaya, sarawathbhawaya, saha aawenikathya athin theth kalapaya wiyali kalapayata wada itha idiriyen sitiyi. theth kalapaya, bhumi pramanayen diwayinen hatharen ekak wana namuth sapushpaka shaka wisheshawalin siyayata 88kata saha aawenika sapushpaka shaka wisheshawalin siyayata 95 kata rakawaranaya salasayi. shri lankawe swabhawika wananthara kotas atakata kanda karayi. shri lankawe upa bedim palath shri lankawa palath 9kata beda deshapalana balaya wimadhyagathakara atha. eewa nam: uthuru palatha uthuru mada palatha madhyama palatha wayambaa palatha basnahira palatha sabaragamuwa palatha uuwa palatha dakunu palatha nagenahira palatha paripalana disthrikka shri lankawa paripalanaya disthrik 25k washayeni. janathawa janagahanaya 2012 jana sangananaya anuwa 20,359,439 samajaya bahu sanskruthikamaya rataki. shri lankawe bahutharaya sinhala jathikayo we. rajya aagama buddhagamaya. peradiga sanskruthiyata anugatha samajayaki. jathin sinhala, demala, marakkala, bargar, male, wadi aadi wiwidha jathin jiwathwe. shri lankawehi pradhana ha paramparika karmanthaya gowithanaya. bhasha sinhala saha demala rajya bhashawe. ingrisi piligath samibandhikarana bhashawayi. nila thaththwayak nomathi wuwada malayalam, wadi basa, male aadi bhasha adala jathin bhawitha karayi. aagam pradhana aagama budu dahama we. buddhagama saha purana hela adahili hindu romanu katholika kristhiyani islam bojun jathika aaharaya bath we. - (bath saha wyanjana deka ma mema wachanayen adahas kere.) deshapalanaya pradhana deshapalana paksha thani paksha shri lanka nidahas pakshaya eksath jathika pakshaya janatha wimukithi peramuna hawul sandhana eksath janatha nidahas sandhanaya eksath jathika peramuna prajathanthrawadi jathika sandhanaya adhyapanaya aarthikaya samajawadi saha dhanawadi lakshana mishra aarthika kramayak pawathi. mulikawama krushikarmika rataki. maha banku warthawa anuwa 2015 wasaredi shri lankawa siyayata 4.8 ka aarthika wardhanayak wartha kara atha. krushikarmaya deshiya paribhojanaya sandaha wi gowithana pol wagawa apanayana boga shri lankawe the rabar kulu badu karmantha sampradayika karmantha shri lankawe dhiwara karmanthaya hastha karmantha nawa karmantha swabhawika parisaraya shri lankawe loka urumayan shri lankawata aawenika kurullo shri lankawata aawenika kshirapayin layisthuwa diyaali - shri lanka krida nila washayen shri lankawe jathika kridawa wolibol wuwada, janapriyathama kridawa krikatya. jala krida, papandu saha tenis men ma ragbi da boho janapriya kridawan weyi. shri lankawe pasal, usas adhyapana aayathana yanadiya krida saha malala krida kandayam sanwidhanaya karamin, palath ha jathika mattamin krida tharanga walata sahabhagi wethi. ithama durwala thathwayaka siti shri lanka krikat kandayama 1990 ganan wala sita salakiya yuthu jayagrahana athpath karaganimin idiriyata pamina 1996 loka kusalanayada 1996 saha 2004 warsha wala aasiyanu kusalanaya da dina gaththeya. lokaye krikat krida karana pradhana ratawal walin ekak lesa idiriyata pamini shri lankawa, 2007 loka kusalana tharangawaliye awasana maha tharangaya dakwa paminiyeya. ehidi owhu oostreliyawata parada wuha. 1948 landan olimpik ulele mitar 400 pirimi kadulu mathin diwime tharagayedi dankan wayit mahatha wisin ridi padakkamak jaya gena mulma olimpik padakkama shri lankawata gena enu labuwa. thawada 2000 wasare sidni olimpik kantha mitar 200 tharagayedi susanthika jayasinha wisin ek ridi padakkamak jaya gena thibe. sinhala spots klab, aar. premadasa kridanganaya saha rangiri dambaulu kridanganaya menma galla jathyanthara kridanganaya wani kridangana rashiyak shri lankawe thibe. 1996 loka kusalana tharangawaliyedi shri lankawa indiyawa saha pakisthanaya samaga tharanga wadunu athara aasiyanu kusalana tharangawali kipayakatada sahabhagi wuha. emenma eya 2011 di pawathwena loka kusalana tharangawaliyatada sahabhagi weyi. werala asabada da, nisala jala thatakawala da pawathwena bottu tharanga, diya matha lissa yama, pihinima, diyata panime saha kimidime (Scuba diving) krida aadi jala krida shri lankikayange men ma widesha sancharakayange da sith pahara gani. aashritha lipi jathika giya shri lankawe upa bedim shri lankikayo mulashra bahira yomu shri lanka rajaya rajya thorathuru kendraya janalekhana ha sankhyalekhana departhamenthuwa shri lanka rajaye nila puwath web adawiya gri lankiya ithihasaye pinthura Historic Photographs of Sri Lanka sark ratawal podu rajya mandalaye ratawal aasiyathika ratawal
sinhala (bahuruthharanaya)
sinhala yannen adahas kerenuye, sinhala bhashawa sinhala akshara sinhala (janawargaya) sinhala jathiya sinhala janaya wiya haka. sinhala lankika sinhalayo
mul pituwa
wikipidiyawehi wenath sthana wikipidiya sahodara wyapruthi wikipidiya bhashawan
ganithaya
ganithaya boho wita artha dakwenuye pramanaya,wyuhaya,awakashaya saha wiparinamaya yanadi da adhyayanaya kerenna wu wishaya kshenraya lesa ya. ganithagnyayan boho deneku wisin darana thawath mathayak nam, prathyaksha saha arthadakwimwalin arambai nigami tharkanaya mangin sanatha kala danum sambharaya wanahi ganithaya yannayi. oonama samajayaka pahe, ginum thabima, bimmanuma saha tharaka shasthra aashritha siddhi purwa nishchaya kirima yanadi katayuthu sandaha prayogika ganithaya yoda gena atha. ganithamaya soya ganim saha paryeshanawala di boho durata ,yedim gana salakimakin thorawa,rata soya ganima saha eewa anupiliwelakata sakas kirima siduwe."suwishuddha" ganithayehi athi suwishesha karunak nam eya nitharama prayogika yedimwalata thudu dimayi.me karuna iyujin wignar "ganithayehi athakkawachara paladayithawa" lesa handunwa atha. wathmanehi,swabhawika widya, injineru widyawa, aarthika widyawa saha waidya widyawa yanadi wishaya keshethra nawa ganithamaya soya ganim matha behewinma yape. nirukthiya mathamatiks yana ingrisi wadana "widyawa,gnyanaya ho igenima"yana aruth dena grika μάθημα (mathma)saha "igenimata athi lolaya" yana aruth dena grika μαθηματικός (mathamatikos) aadiyen bindi aaweki. eya podu rajya mandaliya ingrisi wyawaharaye maths lesa da uthuru amarika ingrisi wyawaharaye math lesa da ketiyen bhawitha weyi. ithihasaya ganithayehi wikasanaya nimak nomathi wiyukthikarana malawak lesa ho wishaya karunuwala siduwana pulul wimak lesa ho dakiya haki ya. mul wiyukthikaranaya lesa sankhya handinwiya haki ya.apal gedi dekak ha dodam gedi dekak athara yam podu lakshanayak athi bawa, enam ee dekama ek minisakuge dathata gatha haki bawa, wataha ganimata hakiwima minis chinthanaye wadagath sandhisthanayak sanituhan karayi. sanyuktha wasthu gananayata amatharawa,prag aithihasika minisa kalaya,dina,ruthu,warsha wani wiyuktha rashi gananayata samath wiya. anka ganithaya(uda:ekathu kirima,adu kirima, wadi kirima saha bedima )swabhawikawama gamya weyi.monolithika smaraka ekala pawathi jyamithika gnyanaya gana sakshi darayi. aithihasikawa,ganithaya thula dawantha shikshana mathuwa aawe,wartha wi athi ithihasaye aarambhaye sita,badu ha wanija kshethraye gananaya kirim kirima,sankhya athara athi sabandatha handuna ganima,bim manuma,tharaka shasthra aashritha siddhi purwa nishchaya kirima wani awashyatha nisa ya. meki awashyatha dala washayen ganithayehi pulul anukshethra lesa nam kala haki pramanaya,wyuhaya,awakashaya saha wiparinamaya yana kshethra yatathata anurupanaya kala haki ya. ganithaya ada boho wardhanaya wi athi athara eya saha widyawa athara itha paladayi antharkriyakarithwayak pawathi. eya eki kshethra dekehima abhiwruddhiyata hethu padaka wi atha. ithihasaya purama ganithamaya soya ganim sidu wu athara danatath sidu weyi. rashin, wyuha , awakashaya ha wichalana wani sankalpa kendra karagath danum kshethraya ganithaya lesa handinwena athara eya ema sankalpa pilibanda adhyayanaya kerena wishaya pathaya da we. (ingrisi basin ganithaya Mathematics lesa handinwena namuth bhawithaye di boho wita maths ho math yanuwen yede). awashya nigamanawalata elambaenna wu widyawa lesa benjamin piyars ganithaya handinwu athara ganithaya ratawan pilibanda widyawa bawa anek ganithaya bhawitha karannange mathaya we. sankhya athara, awakashaye, widyawe, pariganakawala , upakalpitha amurthanawala saha anekuth da wala ratawan sewima ganithagnyayin wisin sidu karana bawa owunge mathayayi. nawa uuhana nirmanaya kirimatath, adala lesa thoragath prathyaksha saha artha dakwim osse dadi apohanayanta yatath kota eewaye sathya asathya bawa sewimatath ganithagnyayan ihatha aakara sankalpa pariksha karathi. ganan kirima, gananaya kirima, manima saha bhauthika wasthunge hada saha chalana pilibanda widhimath adhyayanaye sita amurthanaya saha tharkanukula hethu dakwima osse ganithaya parinamayata lak wiya. thani thaniwa ho samuha washayen gaththa da mulika ganitha danuma bhawithaya samawita pudgala jiwitha ha baddha wi pawathuni. purana eejipthu, mesapothemiyanu, indiyanu, china, grika ha islam shishtacharawalata ayath granthawala mulika ganithamaya sankalpa wadath pahadili aakarayata satahan kara thibenu dakiya haka. ashithila tharkanaya, mulwarata dakiya haki wanne grika shishtacharaya aashrithawa wana athara me atharin yuklidge “Elements” granthaya pramukha we. warthamanaya dakwa pawatha ena paridi paryeshana sighrathawa ihala nanwamin 16 wani siyawasata ayath punaruda samaye di ganithamaya nawa soya ganim saha widyathmaka soya ganim anthar kriya karana thuruma ganithaye pragamanaya kadin kada wu thathwayen sidu wiya. warthamana lokaye swabhawa widyawa, injaිneru widyawa, waidya widyawa saha aarthika widyawa wani samaja widyawan aadi boho kshethrawala ganithaya bhawitha we. mese kshethraye bhawitha wana ganitha kotas wyawaharika ganithayata ayath wana athara ehi di ganithamaya nawa soya ganim prayogikawa bhawitha wana atharama prayogika bhawithayan hethuwen ganithamaya nawa soya ganim athiwa awastha da thibe. atham wita wyawaharika ganithaya osse mulumaninma aluth wishaya pathayan athi wima da sidu we. me harunu wita kisidu prayogika bhawithayak ilakka kara nogena ganithamaya hethu nisama ganithamaya paryeshana sidu karana ganitha kshethrayak da pawathina athara eya shuddha ganithaya nam we. namuth boho wita kisidu prayogika bhawithayak ilakka kara nogena sidu karana shuddha ganithamaya adhyayanayanta adala prayogika yedum kal gathawethma bhawithayata paminenu dakagatha haka. ganithaya widyawak lesin lathin “Regina Scientiarum” saha jarman Konigin der Wissenchaften yana granthawala mul pitapathwala widyawa yana aruth dena wadanehi wachanarthaya danum kshethraya yannayi. ingrisi basin “Science” yannehi mul arutha da meyama we. me anuwa balana kalhi sakayakin thorawama ganithaya da widya kshethrayaki. widyawa swabhawa widyawanta sima karana lada wargikaranaya pasu kalina we. yam heyakin widyawa bhauthika lokayata simawu kshethrayak se salakayi nam, ewita ganithaya - nathahoth awama washayen shuddha ganithaya widyawak nowe. albat ayinstayin me pilibada pahatha adahas prakasha karana ladi. thathwikathwaya adala ganithamaya niyamayan anishchitha we. eewa nishchitha wana kalhi eewa thathwika lokayata adala nowe. boho darshanikayanta anuwa ganithaya parikshanathmaka sathya asathya lesa owuhu kala nohaki kshethrayak bawin kal poparge artha dakwimata anuwa widyawak nowe. kese nam 1930 di pamana ganithamaya tharkanaya aashritha kriyakarakam magin ganithaya tharkanayata pamanak uunanaya kala nohaki bawa penwa dena lada athara me anuwa bhauthika widyathmaka ha jiwa widyathmaka menma ganithamaya siddhantha da kalpitha uunana kramayata laba ganna eewa bawa kal popar nigamanaya kaleya. me anuwa kalpitha uunanayan wana shuddha ganithaya swabhawika widya kshethrayanta boho se aasanna bawa pene. thawada imre laktos wani samahara chinthakayin parikshanathmakawa sathyasathya bawa nigamanaya karana kramayak ganithayata da yodana ladi. wikalpa mathakayata anuwa samahara widya kshethra (saiddhanthika bhauthika widyawa wani) thathwika siddhinta anurupa wana aakarayata sakasu swasiddhingen samanwitha ganitha kramayan bawa prakasha we. warak saiddhanthika bhauthika widyagnya je.em siman pawasuwe widyawa yanu podu awabodhaya bawin ganithaya da widyawak bawayi. upakalpana matha padanam wu tharkanukula palayange wishleshanaya wani lakshana ganithaෙy menma boho swabhawa widya kshethrawalata da poduya. thawada upakalpana nirmanaye di upahayanaya ha parikshana sidu kirima widyawe di menma ganithayedi da siduwe. parikshanathmaka ganithaya ganitha wishaya pathayehi wadagath kotasak bawata pathwa thibena athara aasannaya ha anupurukaranaya widyawe di ha ganithaye di kramayen wardhanaya wana wadagathkamak darayi. me nisa ganithaya widyathmaka kramaya bhawitha nokaranne yayi kiyamana kramayen yalpanimin pawathi. 2002 wasare pala kala “A New Kind of Science” (nawa widya kshethrayan) nam granthaya osse stiwan wulfram aaghanaka ganithaya prathyaksha mula lesa adhyayanaya kala yuthu widya kshethrayak wimata sudusu bawa tharka karayi. namuth mema tharkaya pilibada ganithagnyayin dakwana adahasa wiwidhakara we. boho ganithagnyayin ganithaya widyawak bawata pathkirimen ehi saundaryathmaka bawath aadi sampradayen eeta labi athi nidahas shilpa hathen ekak yana sthanayan nathiwi yathayi wishwasa karathi. anek ayage tharkaya wanne widyawa injineru shilpaya saha ganithaya athara athiwa thibena athuru muhunatha osse ganithaye pragamanayata lada thalluwa hallu kirimath ganithaya widyawen wen kirimen siduwana bawayi. darshanika wiwadayan thula mema prathiwiruddha adahas nirupanaya wanne ganithaya nirmanaya kere da soya gane da yana prathiwiruddha tharkayangeni. boho wita wishwa widyala thuladi widyawa ha ganithaya lesa thani kandayak wen kirima sidu we. min peni yanne ganithaya ha widyawa ekineka sabadi namuth eewa ekineka samapatha nowana bawayi. prayogikawa ganithagnyayin ha widyagnyayan dala washayen ekama wargikaranaya kerena athara siyum wargikaranaye di nawatha ekinekagen wen kere. mema gataluwa ganithamaya darshanaye di salaka balennaki. ganithaye kshethra ganithaya pulul lesa kathanaya kala wita apata itha kuda kotas walata wen kala haka. eewa nam pramanaya, wyuhaya, awakashaya ha wiparinamaya lesini. (keseda yath anka ganithaya, wija ganithaya, jyamithiya ha wishleshanaya) thawada ganithaya yedena kshethra rashiyak atha. eewa athara tharka shasthraya, kulaka siddhantha, wyawaharika ganithaya, mathakadi dadi adhyayanayata lak wu awinishwithathawa da we. aashritha lipi List of mathematical jargon Lists of mathematicians Lists of mathematics topics Mathematical constant Mathematical sciences Mathematics and art Mathematics education Outline of mathematics Philosophy of mathematics Relationship between mathematics and physics Science, technology, engineering, and mathematics mulashra satahan upaharana bahira sabandi sankhya ha pada http://s.dasun.googlepages.com/assembly.html Formal sciences pradhana mathruka lipi
sinhala bhashawa
shri lankawe pradhana jathiya wana sinhala janayage maw basa sinhala weyi. ada wana wita miliyana 20 kata adhika sinhala saha miliyana 3kata adhika sinhala nowana janagahanayak sinhala bhashawa bhawitha karathi. sinhala indu-yuropiya bhashawala upa ganayak wana indu-aarya bhasha ganayata ayithi wana athara mala diwayina bhawitha karana diwehi bhashawa sinhala basata boho durata samana bhashawaki. sinhala shri lankawe nila bhashawayi. prag aithihasika yugaye patan pawathi helabasa aatha athithaye indiyanu bhasha ha yatath wijitha samaye batahira bhasha samaga sammishranayen wathman sinhala bhashawa bihiwi atha.sinhala bhashawe swara 18 ki. nirukthiya sinhala yanu madhyama indu-aarya (elu ) "sihala" yana wachanayata anurupa sanskrutha padaya we. meya "sinha" yana sanskrutha wachanaye wyuthpannayak we. "bhagawatha puranaye"hi sinhalaya, diwayine sanskrutha namaya lesa sandahan kara atha. mema nama samahara awasthawaladi "sinhayange wasasthanaya" lesada huwa dakwa atha. meya athithaye sinhayan bahula washayen sitinnata athayi yana wishwasaya matha yedunak yayi kiwa haka. upabhasha sinhala basehi upa bhasha lesa thadin bedimak daknata nohaka. namuth pradeshika washayen katha karana wilashaya ha aawenika wu wachana ha yedum bhawithaye wenaskam dakiya haka. rajarata (uthuru mada palatha), ruhuna (dakunu palatha), uuwa (uwa palatha) mese wenaskam dakiya haki palath kihipayaki. namuth mema wisheshitha yedum ha katha wilasha anekuth sinhalayanta boho wita pahasuwen therumgatha haka. kathakarana saha liyana sinhala dakunu aasiyawe boho bhashawala daknata labena dediw wahara (kathakarana basa (kathika basa) saha liyana basa (likhitha basa) athara athi pahadili wenasa) sinhala bhashawehida wisheshayen dakiya haka. swarashasthraya sinhala swara shabda nagime ratawa boho durata anekuth indiyanu bhasha walata samagami we . namuth ema bhasha ha sasandana wita sinhalayatama aawenika wu lakshana kipayak daka gatha haka. eewayin samaharak nam sanynyaka akuru pela ek wima, a, aa swara ek wima, maha prana akuru (sanskruthayen aa wachana sandaha) athi muth nomusu sinhala basa sandaha eewa awasi nowima aadiyayi. sinhala swara shabda nagima sinhala wyanjana shabda nagima lekhana kramaya boho indiyanu akuru mala men sinhala hodiya da parani brahmi akshara malawa matha padanamwi atha. kri.pu. 500di pamana shri lankawata mema parani brahmiya akuru handinwi athi bawa purawidyagnyayan pawasana namuth hela hawula pradhana pirisak ema mathaya bahakarayi. sinhala akuru pela, dakunu indiyanu grantha akshara malawata samipa sambandhayak athi athara, kadamba akshara malawenda aabhashaya laba athi bawa pene. sinhala hodiye akuru 60k athi athara in 4k matha kalaye di athulath wu eewa weyi. sinhala bhashawehi swara wishala pramanayak atha. sinhala hodi sinhala hodi kipayak atha. 1. amishra sinhala hodiya (akshara 30 ki). wenath bhashawaka akshara ha mishra nowi pawathina shuddha sinhala akshara meyata ayath we. 2. mishra sinhala hodiya (akshara 54 ki). mishra sinhala hodiya wenath bhashawala akshara samaga ek wimen pawatha eyi.(pali ha sanskrutha bhasha walin aandunu akshara). 3. nuthana sinhala hodiya (sinhala warna malawa) (akshara 60 ki). ihatha sandahan hodi dekatama ayath nowu mathakadi sinhala bhashawata ek wu akuru alala jathika adhyapana aayathanaya madihathwa 1989di mema hodiya sakas kara atha. meya hodiyakata wada warna malawak lesa watahaganima yogya we. nuthana sinhala hodiya (sinhala warna malawa) pahatha dakwe. sinhala akshara winyasaya sinhala bhashawe akshara winyasaya indiyanu bhashawala athi abugida akshara wilasaya anugamanaya kere. enam shuddha swara sandaha wenama akuru pelakda, wyanjana sandaha wenama akuru pelakda , wyanjana swara aakarayen wenas kara ganima sandaha wyanjana walata pili yoda ganima aadi washayen we. sinhala ilakkam nawathama adhyayanayan thulin sinhalayata aawenika wu ilakkam soyagena atha. aatha athithaye sita ma mema ilakkam bhawitha kota atha. mahanuwara yugaya thekma mema ilakkam bhawitha kota athi bawata sakshi labe. pasukalinawa pruthugisi, landesi, ingrisi balapamen hindu-arabi ilakkam hadunwa dimath samaga sinhala ilakkam abhawayata gos atha. sinhala yunikod thulata sinhala ilakkam athulu kirime yojanawak atha. sinhala yuniketha yuniketha (Unicode) sammathaye 4.0 sanskaranayehi sita sinhala basa (sinhala yuniketha) da athulathwa atha . ehi prathipalayak lesa, oona ma ayekuta kiyawiya haki paridi sinhalayen web pituwak pawathwa ganima ho yamak pala kirima thawaduratath sihinayak nowe. mrudukanga sinhala nisi lesa hasirawimata samath wimata kalak gathawanu atha. udaharanayak lesa yanshaya, repaya, rakaranshaya yanadi ardha swara rupa nirupanayata athyawashya ZWJ (zero width joiner) kethaya atham mrudukanga mangin nothaka harima dakwiya haka.mema zwj kethaya mrudukanga thulata athulath kala yuthu kalaya elambaa atha. wyakarana sinhala bhashawe ukthakhyatha pada sambandhaya pahatha sandahan ayuru bede. wachana bhedaya (eeka wachana, bahu wachana) purusha bhedaya (uththama purusha, madhyama purusha, prathama purusha) kala bhedaya (athitha, anathitha) linga bhedaya (sthri, purusha, napunsaka) karaka bhedaya (karthrukaraka, karmakaraka waki) wibhakthi prathama wibhakthiya karma wibhakthiya karthru wibhakthiya karana wibhakthiya sampradana wibhakthiya awadhi wibhakthiya sambandha wibhakthiya aadhara wibhakthiya aalapana wibhakthiya wakya sadimedi ihatha sandahan wibhakthi rithi yoda ganu labe. anekuth indiyanu bhasha (uda . sanskrutha, demala, thelingu aadi) samanga sasandana wita karthru wibhakthiya sinhala basata pamanak sima wuwak lesa dakwiya haka. wagmalawa sinhala pada sinhala pada warga pahatha penwa athi ayuru bede. nama pada - kisiyam 'keneku, deyak, thanak, satheku ho yam swabhawayak / wilasayak' handunwa dimata bhawitha karana pada nama pada se salake. kriya pada - kisiyam sajiwi pudgalayaku ho satheku karana deyak, nirayasayen siduwana deyak, no ese nam jiwiyekuta danena ho windina deyak hangawima pinisa yodana pada kriya pada se salake. nipatha pada wisheshana pada nama wisheshana (guna pada) kriya wisheshana (wilasa pada) wisthara pada athithaye upasarga pada mulika pada wargayak lesa salakuwada warthamanaye ese nosalake. wisthara pada mulika pada wargayak lesa salakiya yuthu bawa aacharya je. bi. disanayakage warthamana yojanawaki. pahatha sandahan wanne sinhalaye nawa pada nirmanaya ho arutha wenas kirima sandaha yedena widhi ya. upasarga nama pada mulin pamanaka di ehi arutha wenas (adu, wadi, wiruddha ) kirimak upasarga pada walin kere. upasarga pada thada akurin dakwa atha pa - pabala, pasindu upa - upaguru, upawara ni - niduk , nihanda samasa yeduma pada kipayak wiwidhakarayata eka wi dena arutha diyahaki lesa thani wachanayak galapima hewath sadhanaya samasa nam we. samasa warga 5ki. samasa wu pada thada akurin dakwa atha. dakarartha samasaya (uda. poth da path da - pothpath) wisheshana samasaya (uda. sudu pata mal - sudumal ) wibhakthi samasaya (uda. gath karanuye - gathkaru) anyartha samasaya (uda. neth thunak aththe - thineth (eeshwara dewi )) awyaya samasaya (uda. itha mihiri wanne - imihiri) pada sandhi wima wachana dekak ekata baddha wima hewath sandhi wima magin, uchcharanaye pahasuwa pinisa melesa aluth pada sadima sandhi kirima nam we. sinhala base pada sandhiya behewin bhawitha we. sinhalaye pada athara sandhi wima siduwana krama dahayaki. pada sandhi udaharana; wam + athin = wamathin guru + uthuma = guruthuma grama + udaya = gramodaya sinhala yedum prasthawa pirulu sinhala bhashawe wishesha prayogayak washayen prastha pirulu salakiya hakiyi. prasthawa pirula washayen da meya wyawahara wana athara samajaye yam karunak wadath sarthakawa sanniwedanaya kirimata haki bhasha kramayak washayen da prastha pirulu salakiya hakiya. sinhala bhashawe prastha pirulu rasak wyawahara wana athara atham pirulu ha badunu janapriya, rasawath jana prawada da pawathi. namuth, warthamanaye prasthawa pirulu wani yedum bhawithaya boho durata pahatha wati atha. ingrisi bhashawa men yedum bhawithaya pululwa pathira natha. udaharana; balala lawwa kos ata banawa - anith aya lawa thamage wada karawa ganima. muhuda hath gawwak thiyala amuda gahanawa wage - yam wadakadi anawashya lesa purwa sudanama wakkade hakuru hanguwa wage - nishpala deyak kirima (awasanaye di prathipalayak nolabena) ingi waki hewath ruti anu namayen beruna - yanthamin beruna pothe gura - mulikaya, "pandithaya" sayama giya - gaurawaya nathiwima upama me yedum wala "muthu, ha pataweku, nariyeku" yana pada "upama" we . age dath muthu waniya ohu nariyeku men kapatiya kuda daruwa ha pataweku men ahinsakaya. rupaka me yedum wala "sandaki, kithul rana" yana pada "rupaka" we. * age muhuna sandaki. * age kes kalambaa kithul ranaki. ෴ sahithyaya sinhala sahithyaya salakime di parani sinhala sahithyaya bauddha sahithyayayen wishala aabhasayak laba atha. mewa indiyanu kruthiwalata samanathawak dakwayi (indiyanu sandesha kawya). kalidasa saha ewani indiyanu kiwiyange aabhashaya sinhala sahithyaye athi bawata kukawi wada wiwadayan sakshi darayi. dakunu indiya demala jathikayinge aakramana nisa boho demala wachana sinhala bhashawata athulu wu athara pruthugisi, landesi saha ingrisi aakramana nisa sinhala bhashawata ema bhashawange wachana da athulu wi atha. sinhala bhashawa liwimata sinhala akuru yodagani. sinhala bhashawata durasma anu-bhashawa katha karanne rodi kulayehi pudgalayin ya. waddan katha karana bhashawa sinhalata samanathawak dakwuwath, ehi wenath bhashawala nathi wachana wishala pramanayak atha. kri.wa. 20 wana shatha warshaye mul wakawanuwe kumarathunga munidasa pandindu arambai hela basa wyapruthiya nisa da, dinamina wani puwath path nisa da sinhala bhashawata nawa jiwayak labuni. (martin wikramasinha dinamina puwath pathehi siti prasiddha kathuwarayeki) aashritha lipi sinhala hodi sinhala akshara winyasaya sinhala wyakarana sinhala ilakkam yomuwa satahan thawa dura kiyawimata bahara pitu siyabas web adawiya shri lanka rajya bhasha departhamenthuwa sinhala hodiya sinhala shabdakoshaya pariganakaye bhawitha karana sinhala wachana sel lipiye sita widyuth gnyanayata aa sinhala akuru indu-aarya bhasha bhasha- shri lanka sinhala bhashawa abugida lekhana bhasha
samaya
samaya yanu sahajiwanaya pawathina enam ediriwadakam rahithawu awasthawaki. prachanda jathyanthara kalahayaka wiramaya sanituhan kirimatada mema pada wachanaya bhawitha we; mema jathyanthara sandarbhaya thula artha wiga්rahaya kalahoth padaye arthaya wanuye yuddhaya yanne wiruddharthayayi. kisiyam oonama parshawayan kihipayak athara gaurawanwitha salakilla, yukthi sadharanathwaya, ha hondahitha yana gunanga widahapana sambandhathawayak pawathi nam eyada samaya lesa handinwiya haka. samanya washayen salaku kala yam ayeku wenath parisara walata sapekshawa samakami lesa handunwana nisala, shantha, ha sansun parisarayak asurehi pawathinne nam ohuta ho ayata samaya langa wiya hakiya. ihatha aakaraye samayak yam ayekuta langa kara gatha hakke swothsahayen thama athulantha charithaya "samaladi" bawata pathkota gena swakiya abhyantharayehi sansun bawa, shantha bawa ha samathulithathawaya pawathwagena yameni. samaye wiwidha pathikada therum ganima hinsawa wirahitha wima (awihinsawa) samaya lesa samaya yana sankalpaya warthamanaye ithamath mathabhedayata thududun mathrukawaki. nisakayenma samaya yanu dhanathmaka sankalpayaki; aththawashayenma melowa kisiweku samayata kelinma wiruddha nowe; loka samaya yanu manushyayin washayen athkaragatha yuthu uthum thathwayaki. kesenamuth samaya yanu kumakda? samaya athkara gatha hakke keseda? samaya aththawashayenma laga karagatha hakida? yana eewa pilibadawa wiwadhakara pudgala kottasha atharahi thiyunu wenaskam atha. samaya yanu kumakda? samaya yannata wiwidha artha atha: wachanaya yodana aakaraya ha thana anuwada arthaya wenaswe.samaya yuddhaya nathi bawama nowe. yuddhayen thora wima ithama sarala ha dala adahasa nam yuddhayen thora wimayi. (purana roma warunge adahasata anuwa, Pax, yanna Absentia Belli lesa, enam yuddhayen thora wima.) International relations samaya Personal life
wikipidiya
wikipidiya ( or ) yanu wiwidha bhasha walin liyawunu, antharjalaya padaka karagath nidahas wishwakoshayaki. swechcha rachakayinge saha-sahayogayen yuthuwa, wenath oonama ayekuta web brawsarayak haraha sanskaranaya kala haki paridi wikipidiya lipi liyawe. 2001 chanachari 15 dina mema wishwakoshaya aaramha kale wisheshagnyayan wisin sakasana Nupediawa uuna purnaya kirimatayi. meya pawathwagena yanne laha-nopathana aayathanayak wana wikimidiya padanama magini. antharjathika bhashawak wana ingrisi bhashawen sakasunu lipi 3,800,000 pamana athuluwa, sinhala menma thawath wiwidha bhasha gananakin sadumlath lipi 5,000,000 th wada wikipidiyawehi anthargathaya. aarambhayehi patanma ehi janapriyathawayehi, sthawara wardhanayak randawagath wikipidiyawa ema sarthakathwaya thawath sahodara wyapruthi gananawak diyath kirima dakwa wyaptha kaleya wikipidiyawa wiwechanathmakawath, nidahas anthargathaya ha nidahas swabhawaya nisa thawath witaka prashansathmakawath, janamadhya ha widwath prajawa wisin nithara ma pahe sandahan karanu labe. wikipidiyawa sanskarakawarunta madhyastha prathipaththiyak anugamanaya kirimata anubala denu labe. ehi di kisiwak paramartha sathyaya washayen huwa no dakwa, yatha darshanayan washayen piliganu labana siyalla saransha gatha kerenu labe. namuth wikipidiyawa mulasha sandahanak washayen bhawitha kirima wiwadasampanna ya. kawara heyin da yath, eya oona ma ayekuta sanskaranaya kala haki nisa, kadakappalkari kriya, sawadya thorathuru, asangatha bawa, niwaradyathawaya oppu no kala matha wada yanadiya athulath wiya haki wana bawini. bhasha 200 kata adhika pramanayakin wikipidiya sanskarana pawathi. eyin sanskarana 100 k pamana kriyakari eewa ya. lipi 50,000 kata wada pawathina sanskaranayan ganana ekolasaki. (ema sanskaranayan: ingrisi, jarman, pransha, japan, polantha, ithali, swidan, landesi, pruthugisi, spanynya ha china ya.) suwishesha lakshana "samata dayaka wiya haki nidahas wishwakoshaya" yanna wikipidiyawe udana wakiya yi. "pruthiwiya matha jiwath wana sama ayekuta ma swa bhashawen, laba gatha hakith, dayaka wiya hakith, haki uparimayen usas bawin yuthu wuth nidahas wishwakoshayak nirmanaya kirima ha beda harima" yanu washayen, mema wishwakosha wyapruthiye aarambhakaya wana jimi wels (Jimmy Wales) wyapruthiye aramunu pahadili karayi. wikipidiyawa britanikawa tharamata ho eetth wada gunathmaka bawin diyunu kota mudranayen eli dakwima jimi wels ge abhipraya yi. wikipidiyawa wikipedia.org yana web adawiya thula " wiki" (wiki) nam mrudukanga wargayak upayogi kara ganimin wardhanaya karanu labe. mema wiki yana yeduma bhawitha wuye wikiwikiweb (WikiWikiWeb) yanna sandaha ya. wiki wiki yanu "ikman" yana arutha dena hawayi wadanaki. wenath antharjala wishwakosha wyapruthi kihipayak da pawathi. atham eewa me wana wita akriyawa pawathi. mema atham wyapruthi, sanskarana ha himikam pilibanda sampradayika prathipaththi anugamanaya karanu labayi. wisheshagnyayan wisin liyanu labana darshanaya gana stanfard wishwakoshaya (Stanford Encyclopedia of Philosophy) ha danata akriyawa pawathina nyupidiyawa (Nupedia) ewannan ya. thani pudgalayan wisin pawathwagena yana lipi walin samanwitha h2g2, Everything2 wani web adawi awadhimath lesa, thorathuru soyannanta maga penwayi. wikipidiyawa, Susning.nu, ensiklopidiya libre (Enciclopedia Libre) wiki wishwakosha wyapruthi wana athara kathuwaru wishala gananak ehi anthargathayan sampadanaya karathi; sanwardhanaya karathi. eewa sanshodhanaya kirime di piligath kramawedayak natha. lipi ganana athinuth, anthargatha wachana sankhyawa athinuth, wiki wishwakosha athara peramuna ganimata wikipidiyawa samathwa atha. anek boho wishwakosha men nowa, wikipidiyawa ehi anthargathaya GNU nidahas lekhana balapathraya yatathe balapathra gatha kota atha. anthargatha kala yuthu thorathuru sambandhayen wikipidiyawa sathuwa prathipaththi paddhathiyak atha. anthargathayan ekathu kala yuthu da; prathishodhanaya kala yuthu da; sahodara wyapruthiyakata bara kala yuthu da; nathinam iwath kala yuthu da, yanuwen anthargathayan sambandhayen gataluwak pana nagunu wita mema prathipaththi uputa dakwanu daka gatha haki ya. nidahas anthargathaya himikam pawaru himikam balapathrayak wana GFDL nidahas lekhana balapathraya yatathe (GNU Free Documentation License), wikipidiya lipi prakashayata path kerenu labe. mema balapathraya magin yam nirmanayak nawatha beda harimata, eyata wenas kam kirimata, ha wanija aramunu sandaha bhawitha kirimata awasara dena athara, ehi di mul kathuwaraya sandahan kala yuthu we. ema nawatha bhawithawan da GFDL nidahas lekhana balapathraya yatathe nikuth kala yuthu ya. wikipidiya wyapruthiyata bara karana anthargathayan GFDL nidahas lekhana balapathraya yatathe nidahas wana athara himikam mul kathuwaraya sathuwa ma pawathi. wikipidiyawe sama lipiyaka ma pela GFDL nidahas lekhana balapathraya yatathe nawatha bhawithawanta nidahas ya. namuth salakiya yuthu tharame chayarupa ha handa pata pramanayak nidahas eewa nowe. aayathanika lanchana, githa sampala, himikam sahitha prawruththi chayarupa wani da yaha bhawithawan udesa bhawitha kirime himikama sahithawa wikipidiyawa thula nawatha bhawitha karanu labe. atham madhya, wikipidiyawa thula pamani ha anthargathaya wenas no kota yuthu ya yana kon desi yatathe wikipidiyawata laba di atha. kese namuth atham wikipidiya sanskaranayan sandaha walangu wanne nidahas madhya pamani. madhya, widwathhu, ha sesu aya wikipidiyawa mulashayak washayen ha athireka kiyawimak washayen bhawitha karathi. prawruththi aayathana atham witaka thaman ge mulashrayak washayen wikipidiya lipi sandahan karathi. wikipidiyawe sanskarakawarun pawathwagena yana layisthu walata anuwa, prawruththi madhya nithara ma pahe wikipidiya lipi uputa dakwa atha. itha kalathurakin wikipidiya lipi shasthriya katayuthu, grantha katayuthu, sammanthrana, ha adhikarana katayuthu sandaha bhawitha kota thibe. kanada parlimenthuwe web adawiya C-38 panathehi wadidura kiyawim layisthuwata sama lingika wiwaha sambandhayen wana wikipidiya lipiya anthargatha kota thibima nidasunak washayen dakwiya haki ya. wikipidiyawa ha sambandha mewani bhawithawan gana asampurna layisthu wikipidiyanuwo pawathwa gena yathi. wiwidha hashamaya sanskarana 2005 marthu wana wita wikipidiyawa "kriyakari" bhasha sanskaranayan 119 kin samanwitha kawayak sadayi. ehi wishalatha ma sanskaranayan paha awarohanaya wana piliwelin, ingrisi, jarman, pransha, japan, ha polantha we. samasthayak washayen gath kala, miliyana 2.6 k pamana wana samastha lipi sankhyawakin yuth, wenas thaththwa yatathe athi bhasha sanskaranayan 205 kin wikipidiyawa samanwitha we. bhasha sanskaranayan ekinekagen swayaktha ya. ek sanskaranayaka anthargathaya anek sanskaranayan ha bandi no pawathina athara, siyallo ma "madhyastha darshanaya" anugamanaya karathi. namuth lipi, pariwarthanaya karanna illim maginuth, chayarupa, wikimidiya nidahas madhya gabadawa maginuth, bhasha sanskaranayan athare beda hada ganu labe. eheth oona ma bhasha sanskaranayaka pawathina pariwarthitha lipi sankhyawa ehi pawathina sampurna lipi sankhyawen alpa pramanayak bawa sandahan kirima wati. sanskaranaya siyalu gamikayanhata pahe wikipidiya lipi sanskaranaya kirime hakiyawa athi athara, lekhanagatha parishilakayan hata nawa lipi thanima ha eewaye wenastham kshanayakin pradarshanaya karawima sidu kala haka. wiwrutha-mulashra mrudukanga prawardhanaya wana aakarayatama, parishilakayan athara sahayogithwaya anusarayen lipi wala thaththwaya dinen dina diyunuwa siduwe yayi yana apekshawen wikipidiyawa padanamwa atha. labagathahaki madhya sanyuktha saha ankitha widiyo thati maginda wikipidiya thorathuru labagatha haka. ithihasaya wikipidiyawa aarambha karana ladde nupidiya wehi anupurakayak washayeni, eya nidahas margagatha  wishwakosha wyapruthiyak  wana athara widimath krama magin ehi lipi liyana ladde prawinayan wisini. mrudukanga saha drudanga soyuru wyapruthi wikalpa akshara kramayan mewath sudusudayi balanna aashritha wadidura adhayayanaya bahira parishilaka satahan mulashra wikipidiya wishwakosha antharjalagatha wishwakosha
samma sambuduwaru
samma sambuduwaru namin handinwenne thama wisinma lokoththara sathya soya gos niwana awabodha karagath saha lowata ema danuma manawin beda dun shreshta uthumanya. wathman kalayata perath boho buduwarun pahala wu athara anagathayeth budu uthuman lowa pahala wethi.. wenath nam apa thilokagra, sugatha thathagatha, maha karunika, samma sambudurajano, therawada bauddhayange ekama adhyathmika pathuma haki ikmanin sasara dukin midi niwan dakimaya. samma sambudu warun lowa pahala wanne ithama dirgha kalayakin bawath eya athishaya durlabha bhagyayak bawath therawada bauddha iganwimayi. gauthama budu rajanan wahansege shrawakayan wana therawada bauddhayan unwahansege sambudu sasunehi uthsahawath wimen budu sasuna lowin athurudan wimata pera dharmaya awabodha kara niwan magata yomu wima therawada sampradaya wadath pradhanathama aramuna lesa salakayi. yam heyakin mema budu sasunehi pihita laba niwan awabodha kirimata nohaki wuwahoth sasarehi nawathath dukata pathwimatath sathara apayehi watimata sidu wimatath siduwana bawin pramada nowi dharmayata yomu wiya yuthu bawath pin ras kala yuthu bawath therawada budu samaya shrawakayanta kiya deyi. kese wethath gauthama budu sasuna pirihimen pasuwa dharmaya athurudan wimath in pasuwa lokaya dushcharithayen saha pawin pirunu minisun aayushayen pirihena kalayakata gamana karana bawath manushya aayusha awurudu dahayakata aduwana bawath anathuruwa minisun dweshayen ekineka hinsawata pathkara mara ganimin mahath winashayak sidu karaganna bawath gauthama budu piyanan wahanse wisin deshana kara athi therawada dharmayehi sandahan weyi. eyin anathuruwa minisun nawatha sucharithayehi hasirimen nawatha aayusha wadi diyunu wi minis aayusha awurudu asudahasak dakwa wadi wu pasuwa nawathath "maithri" budupiyanan wahanse lowa pahalawana bawath therawada dharmayehi dakweyi. thawada mema budu sasunehi dharmaya awabodha nokalahoth mathu budu wana maithri budun daka niwan dakimada samahara bauddhayange prarthanawak weyi. therawada budu dahama anuwa wimasa balimedi peni yanne ese nawatha pahala wana budu sasunakin ho pihitak laba ganimata wuwada pawin duru wi mema gauthama budu sasunehi uthsahawath wi sathara apayen midi therawada dharmayehi iganwena guna dharma thaman thula diyunu kara gatha yuthu bawayi. buddhathwaya labima budu dahame iganwim walata anuwa buddhathwaya yanu sarwagnyathagnyanaya hewath awabodhatha gnyanaya laba ganimayi. (sanskrutha bhashawen buddhathwa - pali buddhaththa nathahoth bhasha dekenma buddhabhawa yanuyi.) awabodhatha gnyanaya yanu sanskrutha bhashawen samyaksambodhi, pali samma sambodhi yanuyi. dharmaya kumakdayi pahada dimata guruwarayekuda nomathiwa, chathurarya sathya saha aaryashtangika margayada lokaye nopawathina awasthawaka swothsahayen buddhathwaya laba gena ee dahama kiya dima pinisa pahala wana thanaththa handunwadima sandaha pali grantha wala saha therawadi sampradayayehi 'buddha' yana yeduma samanyayen bhawitha we. itha pulul washayen 'nirwana'ya laba gath siyalu thanaththan sandahada eya yodanu labe. budu warayekuge iganwim anuwa awabodhatha gnyanaya laba gath aya 'arhath' lesa handinwena athara budun sandahada eya yede. nirwanaya yannehi mulika paramarthaya anuwa arhath saha buddha samana wuwada (rahathun wahansela saha buduwaru) ee thathwayan dekehi wenaskam pennum karanne paramitha pirima paththeni. mahayana sampradayata anuwa awabodhatha gnyanaya laba gath siyalu thanaththan handinwima thek 'buddha' yana wachanayehi arthaya pulul weyi. 'therawada arahath' yanuda ekthara budu keneku lesa mema mahayana sampradayayehi iganwena atharama mema bhawithawa therawadi atuwa walada samahara wita hamuwe. siddhartha gauthamayan ekama budun lesa bauddhayo nosalakathi. pali grantha wala eeta pera siti buduwarun boho gananak gana sandahan kara atha. (budun 28 namakage lekhanaya balanna.) me athara mahayana buddhagamehi eeta amatharawa aithihasika sadhaka walin hamu wana buduwarunta wada dewathwaya aaropanaya kala buduwaru wethi. (amithabha nathahoth wayirochana aadi udaharana balanna.) buddhagame siyalu parshawa wala podu piliganimak wanne eelanga budun wahanse maithriya nam buduwarayeku bawayi. atawisi buduwaru samanyayen bauddhayo siddhartha gauthama budun wahanse — jiwitha kalaya . kri.pu 623 sita kri.pu. 543 wu athara bodhi maya palaya kri.pu. 588 di sakshath kara gena atha — palamu ho awasana budun wahanse wana bawak pili noganithi. paramparika bauddhaya yana sankalpaye sita balana kala budun wahanse keneku yanu dharmaya nawatha soya gath saha nirwanaya sakshath kara gath saha, ewani palayak laba ganimata tharam yahapath karma pramanayak ras kara gath uththameyaki. anantha apramana wu wishwiya kalaya thula ewani pudgalayo sahena pramanayak sita atha. ebawin, apa dakina me lowa bodunuwan adahana "gauthama budurajanan wahanse " (bauddha handinwimata anuwa "shakyamuni") yanu ema uththarithara budu parapurehi thawath ek shreshta janitha wimaki. gauthama budurajanan wahanse ge pahalawimata pera " kassapa budurajanan wahanse " melowata pahala wu athara anagathaye di pahalawana budun "maithri budurajanan wahanse" ya. atawisi budun wahanselage nam pahatha dakwe. thanhankara budurajanan wahanse medhankara budurajanan wahanse saranankara budurajanan wahanse dipankara budurajanan wahanse kondanynya budurajanan wahanse mangala budurajanan wahanse sumana budurajanan wahanse rewatha budurajanan wahanse sobhitha budurajanan wahanse anomadassi budurajanan wahanse paduma budurajanan wahanse narada budurajanan wahanse padumuththara budurajanan wahanse sumedha budurajanan wahanse sujatha budurajanan wahanse piyadassi budurajanan wahanse aththadassi budurajanan wahanse dhammadassi budurajanan wahanse siddhaththa budurajanan wahanse thissa budurajanan wahanse pussa budurajanan wahanse wipassi budurajanan wahanse sikhi budurajanan wahanse wessabhu budurajanan wahanse kakusandha budurajanan wahanse konagamana budurajanan wahanse kassapa budurajanan wahanse gauthama budurajanan wahanse mulashra The Threefold Lotus Sutra (Kosei Publishing, Tokyo 1975), tr. by B. Kato, Y. Tamura, and K. Miyasaka, revised by W. Soothill, W. Schiffer, and P. Del Campana The Mahayana Mahaparinirvana Sutra (Nirvana Publications, London, 1999-2000), tr. by K. Yamamoto, ed. and revised by Dr. Tony Page The Sovereign All-Creating Mind: The Motherly Buddha (Sri Satguru Publications, Delhi 1992), tr. by E.K. Neumaier-Dargyay Buddha - The Compassionate Teacher (2002), by K.M.M.Swe aashritha lipi pase buduwaru gauthama budun wahanse Buddha Statues of Bamiyan List of Buddha claimants Buddha-nature Tathagatagarbha bahira sabandin Collection of most famous Buddha pictures and Buddhism texts. Hundreds of free buddhist talks and huge forum. The Buddha and His Dhamma About Buddha - the Founder of Buddhism Buddhist Studies E-Sangha Buddhism Portal Songs and Meditations of the Tibetan Dhyani Buddhas http://www.nirvanasutra.org.uk Forms of Vishnu budu dahama samma sambuduwaru
sinhala janaya
sinhala jathiya yanu shri lankawa nijabima wana wargayaki. shri lankawe bahuthara jana wargaya sinhala we. mema janathawata aawenika basa sinhala basawe. purana sinhalayange menma bahuthara sinhalayange pradhana dharmaya indiyanu ardhadwipayen meratata aa buddhadarmayayi. warthamanaye shri lankawe amatharawa oostreliyawa, eksath rajadhaniya wani ingrisi basa katha karana ratawala sthirawada, mada peradiga ratawala thawakalikawada salakiya yuthu sinhala janathawak jiwath we. ithihasaya prag ithihasa yugaya helaye (sinhalaye) aarambhaya lesa mita wasara dasa dahas gananak aatha athithaya dakwiya haki ya. helaye palanaya dhurandhara wa sitiye surya wanshikayan ya. arisen ahubudu shuringe "bali tharu rawana gamunu wijayaba..." yana padi pelehi mul rajawaru thidena mema wanshawaliye prauda rajawaru ya. helaya karmantha/karyabharaya anuwa kula gothra satharakata bedunaha. enam yakkha, naga, dewa, raksha yi. raksha yana padayehi rakus yanuwen ya. enam kusa rakinno ya. kusa rakenne gowithan nisaweni. owun gowiyo wuha. naga gothrikayo daksha nawikayo pirisak wuha. emen ma wari karmanthaye da welandamehi da dakshayo wuha. yaksha gothrikayan kammal wadata upan hapannu wiya. owuhu loha karmanthaye niratha wuha. dewa gothrikayo tharamak aadhyathmika jiwithayak gewu rushiwarun pirisak wiya. emen ma lama parapurata shipla dun guru dewayanla da mowun ma wiya. wijayagamanaya indiyawe sinhapura deshayen pituwahal kerunu wijaya kumaru lakdiwata gamankota lakdiwa siti yaksha naga dewa yana anarya gothrayan yatapath karamin apa danna sinhala samajaya saha sinhala sanskruthiya godanaga atha. wijaya saha ohuge kandayama diwayine pera wasiyan owunge sirisawaththu nagarayen awathan kalaha. yaksha nayakayakuge diyaniyaka wu kuweniya samanga wijayage wiwahaya thambapanni rajadhaniya palanaya kirimata ohuta athi hakiyawa thahawuru karannata atha. ekala samajaya mana wa sanwidhanaya wu bawak peni yana ek pradhana sandhisthanayak nam wijayage lankagamanayath samanga kuweniya wisu rajadhaniya dakwalana kotasayi. mehidi ema pradeshaya(thammannawa) palanaya karana ladde kuweniyage wadumahal sohoyuru kalasena rajathuma wisini. methuma ema wanshage awasana purushaya wiya. emen ma ekala pawathi thakshana bhawithayata ek sarala udaharanayak nam kuwenika kapu katimin siti kapu rodayayi. kapu rodaya yanu kapu nul wiwima pahasu karalimata yodaganna upakaranayaki. me sandaha yoda gena aththe da sarala wuth thakshanayaki. thawa da ekala patan gowithan kirimata yodagath krushi aampanna kattalayak helaya sathu ya. emen ma ee ha sabandi wyawahara athulath kamath basa wani anu bhasha da helayatama aawenika wu dewal ya. helaye wismitha shasthra wala prayogika bhawithaya da me anusarayen ma mese dakwaliya haka. memangin wijayagamanayata pera patan merata diyunu shishtacharayak pawathi bawata sadhaka mema katha puwatha thulin ma ukaha gatha haka. mahindagamanaya mahindagamanayath ha samakalina wa sidu wu dumindagamanaya samanga da meratata itha anargha wu dayada kihipayak labunu bawa norahasaki. mahindagamanayen nirmala budu dahamath, dumindagamanayen jaya shri maha bo samindunwa da, atalos kulayaka shilpin da meratata pamina me deshaya thawath sashrika kalaha. pandukabhaya raja dawasa helayange ekthara swarnamaya yugayaki. mandayath, siyalu kula gothra ekawan wa bharathiyayan gen galawimata satan kala kala parasayaki. pandukabhaya kumarayage mamawarun samanga satan karanu was sena sanwidhanaya karana ladde ritigala kanda abhiyasa ya. meya yakshayinge adawiyayi. ema yaksha kula paramparawa dutugamunu rajasamaya thek ema pradeshaya bharawa siti bawata ithihasaya sakshi darayi (ritigala parapure kapi penena purukak nam ritigala jayasena senewithuma ya). mamawarun samanga karana satan jayagrahanaya karana pandukabhaya kumaru me lankadwipaya saubhagya kara yanna wu mawathakata gena giya palaka rathnayaki. pasukalina wa rajyathwaya labagath gamunu raja dawasa da hela ithihasaye swarnamaya yugayak wiya. helaya nawatha warak eksesath kota dakunu indiya aakramana walata erehi wa satan kota ratath dayath buddha shasanayath aaraksha kirimata dutugamunu maharajathuma mulikathwaya gena katayuthu kale ya. sathura paradawu namuth ohuta nisi gaurawaya laba di ohuge awasan katayuthukota, sathurage sohona abhiyasa di pawa janathawata garu buhuman karana men aagnya kala udarathara gathigunen anuna palakayeku lesa dutugamunu maharajathuma ithihasagatha wiya. bhugoliya pathiruma sinhalayan bahutharaya shri lankawe wasaya karayi. thawada salakiya yuthu janagahanayak eksath rajadhaniye, eksath janapadaye, mada peradiga saha ostreliyawe wasaya karayi. indiyan sagaraya madhyayehi loka welanda margawala sandhisthanayak lesa pawathima nisa, shri lankawa awikalpayenma sinhala saha damila jathinta amatharawa kuda pramanaye arabiyanu, china saha bargar (landesi mishra) prajawanta sewana sapayayi. warthamanaya wana wita shri lankawe rajya bhasha thrithwaya atharen mul thanak himi wanne sinhala bhashawatayi. ada bhawitha wana sinhala bhashawehi pali, sanskrutha, landesi, pruthugisi yanadi bhasha walin sulu sulu wadan sambandha wi athi bawata peni yayi. aagama wijayagamanayata pera yugaya athithaye sinhalaya athara gas, gal, ira handa tharaka wani da saha mala giya pudgalayinta dewathwayen pawathini. wiwidha wandanamana kala pradhana gothra kipayaki. wijayagamanayata pasu yugaya lankawe prachalitha wu mulma pitasthara aagama ho dahama wanne budu dahamayi. eya indiyanu ardhadwipaye wiwidha pudgalayin saha bhikshu bhikshuniyan wisin meratata genaena ladi. batahira aakramanayanta pasu yugaya pasukalinawa kri.wa. 16 saha 20 siyawas athara batahira pujakawarun wisin sinhalayan athara anglikan, romanu katholika wani kristhiyani aagam da pracharaya keruni. wathmana warthamanaye sinhala janayagen wadi kotasak therawadi buddhayin wana athara eeta samagimiwa boho janaya thawamath thisthunkotiyak dewi dewathawiyo adahimada daknata labe, hindu, islam saha kristhiyani aagam wala sinhalayanda atha. bhashawa sinhala janayage maw basa sinhala weyi. ada wana wita miliyana 20 kata adhika sinhala saha miliyana 3kata adhika sinhala nowana janagahanayak sinhala bhashawa bhawitha karathi. sinhala pradhana washayen merata wisu janathawa bhawitha kala bhashawaki. ee samaye di kiyawimata men ma liwimata da akshara kalawk pawathi bawata purana sellipi adhyanaya kirimen wataha gatha haka. mema bhashawata dumindagamanayath samanga pamini ugath wiyathun atham kotas ek kota thawath wadidiyunu kala ha. me sandaha pradhana washayen ma bhawitha wuye pali ha sanskrutha yana bhasha dwithwayayi. me samanga ma sinhala bhashawe sighra unnathiyak dakiya haka. wiwidha pothapatha rachana kirimatada meya mahangu pitiwahalak wu bawa pene. sanskanaya karana lada sinhala bhashawe mul ma wyakarana granthaya nam sidath sangarawayi. pasukalina wa wiwidha gathkathuwaru wisin grantha bohomayak rachana kara athi bawa sandahan ya. emen ma boho bhashawala dakagatha nohaki "a"karaya da sinhala bhashawehi anthargatha ya. warthamanaye shri lankawen pitatha jiwathnawa sinhala janaya saha shri lankawe nagara aashritha dhanawathunge daruwan ingrisi basa mulikawa bhawitha karanu daknata labe. sinhala ilakkam sinhalayata aawenika wu ketha ilakkam aatha athithaye sita ma mema ilakkam bhawitha kota atha. mahanuwara yugaya thekma mema ilakkam bhawitha kota athi bawata sakshi labe. pasukalinawa pruthugisi, landesi, ingrisi balapamen hindu-arabi ilakkam hadunwa dimath samaga sinhala ilakkam abhawayata gos atha. sinhala yunikod thulata sinhala ilakkam athulu kirime yojanawak atha sinhala ilakkam pilibadawa sinhalis gramar nam kruthiyehi sandahankara atha. sinhala akshara bhawitha karamin ilakkam liwime kramayak parani sinhalayan wisin bhawitha kara atha.mewa lith lakunu yanuwen hadunwayi.eyata hethuwa mema ilakkam pradhana washayen jothishya katayuthu sahada yodagath bawini. mema akshara kramaye di oonama sankhyawak hal kirime di eya dahayen wadiwe.udaharana lesa n=20 na=30 j=40 d=50 washayeni. thawada katapaya sankhya namwu ketha kramayakda aka. kadi tadi yakaradi nawasankhya prakirtha padayan panwa sakhyo shunyashcharanyana ithi yana ihatha shlokayen eebawa dakwe. 1=ka.ta.pa.ya 2=kha.ta.pa.ra 3=ga.da.ba.la 4=gha.da.bha.wa 5=nga.na.ma.sha 6=cha.tha.sa 7=cha.tha.sha 8=ja.da.ha 9=jha.dha.la 0=nya.na akshara malawa wyarakarana yana padaya sanskrutha padayaki. mehi sarala adahasa wanne nirakaranaya kirima, pahadili kirima ho wisthara kirima yannayi. ee anuwa sinhala bhashawe wyamakaranaya yanu sinhala basehi swarupaya nirakaranaya kirima, pahadili kirima yannayi. sinhala bhashawe wyayakarana pilibada adata garu karana granthaya wanne sidath sa`garawayi. 13 wana siyawase dewana parakum raja kalaye dewapathiraja pariwenadhipathi himiyan wisin meya rachana karana ladayi salake. eeta anuwa wiyarana widhi 20 k sa`dahan we. “ebawin san sada ligu wibath samas piyawi pasa kiriya lop des agam peraru deru perali wadi adu nipa niyam aniyaman awiduman widi wi wisi wadarum wiyarana widhi sapaya” mehi dakwena paridi palamuwana wiyarana widhiya “san” hewath akshara we. “aksha” yanu salakunuyi. “ra” yanu hadawimayi. jiwayak sahitha akurak wimata nam shabda sankethaya hadawiya yuthuya. aksharaya bhashawe kudama eekakaya yi. aksharayak sammatha piliwelata pela gaswimen akshara malawa nirmanaya we. palamu warata likhithawa hamuwana nishchitha sinhala akshara malawa wanne “sidath sagara hodiya” yi. “panakuru pasek eda - luhu guru beyin dasawe gathakuru da we wissek - waharaya yuhu siya basa“ ihatha patayata anuwa luhuguru (keti dirgha) pra.nakshara 10 k da gathraikshara 20 k da sahitha wu sidath hodiyehi akshara malawa 30 ki. a. aa. i. ee. u. uu. e. ee. o. oo. ka kha ja ta da na tha da na pa ba ma ya ra la wa sa ha la an mema hodiye ‘a, aa saha ah’ natha. mehi ihatha akshara anthargatha nowuwa da samanyada wya waharaye pawathi bawin wiwidha tharka witharka pana naguni. ee matha ‘a, aa’ akshara deka sahithawa shuddha sinhala akshara malawa nirmanaya we. min anathuruwa sanskrutha bhashawe balapama matha prakathamika wisthrutha sinhala hodiya nirmanaya we. wadan kawi pothehi anthargatha mehi sampurna akshara 50 ki. swara 14 k ha wyanොjan 36 k ehi atha. in ananathuruwa nirmanaya wu wisthrutha sinhala hodiya (mishra4 sinhala hodiya) akshara 54 n yuktha we. mehi anthargatha “a, aa, ee, oo” akshara 04 mishra6 sinhala hodiye anthar gatha nowe. lekhana wiyawul ha wiwidha gatalu pananagima hethuwen 80 dashakaye agabhagaye jathika adhyaapana aayathanaya magin sinhala lekhana rithiya namin pothak eli dakwamin nuthana sinhala akshara malawa hadunwa duni. mehi sampurna akshara 60 ki. mishrasa sinhala hodiye sanynyaka akshara 05 saha fa aksharaya ekathu wimen nuthana sinhala akshara malawa nirmanaya wi atha. mehi swara 18 k ha wyonynyana 42 k anthargatha we. sinhala sanskruthiya sinhala aluth awurudda sinhala aluth awurudda lankawa thula pawathwanna wu maha sanskruthika mangalyayaki. meya aprel masaye enam bak masa, surya mina rashiyen mesha rashiyata sankramanaya wimath samanga uda wima sidu we. ek wasaraka awasanayath samangama nawa wasara uda wima siduwana namuth eya madhyama rathriya mul karagena nowa nakshyasthrakaruwan wisin laba dena sankramana welawa anuwa sidu we. mema kala simawa nonagathaya namin handinwena athara ema kalaya thuladi siyalu wada athhara aagamika ha sampradayika kriyakarakam sandaha multhana dima sidu we.aluth awurudu uthsawa samaya thula lamun menma wadihitiyanda sampradayika andumin sarasi nada hithamithuran samanga prithimath wanu dakiya hakiya. aluth awurudu krida ee athara multhanak gani. nakathata sidukarana aluth awurudu sirith aluth awurudu udawa nawa sanda balima parana awurudde awasan snanaya kama pisima wada allima, ganudenu kirima, aahara ganima hisehi thel gama rakiyawata pitathwima awurudu uthsawaya pawathwima gammaduwa shanthikarmaya shri lankawe pahatharata pradeshawala pawathwena yathukarma athara pradhana yathukarmayak wana gammaduwa shanthikarmaya sinhalayange roga niwarana ha sashrikathwaya aramunu karagath pradhana shanthikarmaya weyi. gammaduwa shanthikarmaya, roga niwarana yathu karmayak lesa 'dewol maduwa' namin ruwanwalla pradeshaye di aarambha wi mathara, benthara saha rayigama yana pradhana narthana sampradayayan thunen samanwitha pahatharata narthana sampradaye pradhana shanthikarmaya bawata pathwa atha. shri lankawe udarata, pahatharata saha sabaragamu washayen pradhana narthana sampradayayan thunak pawathina athara, pahatharata pradesha aashrithawa wyaptha wi aththe pahatharata narthana sampradayayi. pahatharata narthana sampradayata ayath shanthikarma sandaha pahatharata beraya (dewol beraya / ruhunu beraya) namin handinwena wadya bhandaya bhawitha karana athara, harakage aamashayehi siwiyen ehi bera asa nimawa atha. sashrikathwaya saha roga niwaranaya aramunu karagath mema shanthikarmaya, sulu sulu wenaskam magin gammaduwa, dewol maduwa, puna maduwa, mal maduwa, gini maduwa, gara maduwa aadi washayen handunwanu labe. ’gammaduwa yana nama gamak ho gam kihipayak mul karagena sidukarana mandapaya yana aruthin sadi atha. gamak ho gam kihipayak eekarashi wi pawathwanu labana mema yathukarma wisheshaya, paramparikawa mukha paramparagathawa pawatha ena wishwasa, aakalpa saha adahili matha sambandha, krushikarmika arthakramayakin janma laba atha. gowithanehi mulika awasthawantath, gowithana kerehi wadagathwanna wu parisarika balapam kerehi awadhanaya yomu karamin, pudgalayange wasangatha roga aadiya niwaranaya kerehi aramunu karagath pahatharata pradeshawala pawathwana ekama shanthikarmayayi. gammaduwa shanthikarmaya krushikarmika aarthikaya matha yapuna gramiya samajayak thula aarambha wu athara aarthika, samajayiya ha deshapalanamaya washayen wiparyasa siduwimen pasuwa da shri lankawe sinhala janathawa wasana sama disthrikkayakama yathukarmaye muhunuwara wenas karamin pawathwanu labayi. sinhala samajaye kula sinhala kula kramaya sthapitha karanu sandaha rajya madihathwima sidu wu bawa aithihasika mulashra desa balimedi peni yana karanayaki. yam yam kula walata daduwam washayen owun kula thathwayen pahala damima da rajawarunge waraprasadayak wiya. wijayage awamen merata mul basagath kula padanama mahindagamanayath samaga meratata paminiya wu wiwidha karmantha padanam karagath shreni walata ayath janaya wisin da wadath wisthiranawa wyaptha kala bawa pene. lankawata eemata prathama yam kisi shilpiya karmanthayakata huruwa siti gothrika piris lankawata paminimen pasuwa merata samaja sanwidhanayata anukulawa gothrika jiwithaya hara dama thamanta aawenikawa wruththiyamaya ansha kendra karagena wena wenama sanwidhanaya wimata patan gathha. me aakarayata kula padanama sinhala samajaya thula godanagunada, wadath widhimath ayurin kulaya padanam wu wadawasam samaja kramayak bihi wuye mahanuwara awadhiyedi bawa pene. raja maligawe ha rajyaye wiwidha awashyathawayan sandaha sewawan laba ganima pinisa kula yoda ganu labima mahanuwara yugayedi wadath daknata labe. sewa laba ganima sandaha ee ee kula "kula badda" nam sanwidhanayakata anuyuktha kara thibuni. udaharanayak lesa kottal badda, badahala badda dakwiya hakiya. mahanuwara yugayedi kula kramaya ha idam bhukthiya athara kittu sambandhathawayak pawathuni. wi kumbauru wala bhukthiya rajakari kramaya yatathe wiya. kulahinayan thama kula karyaya ishta kale ema karyaya idam bhukthiya wenuwata kala yuththak ma washayen salakagenaya. nila washayen anu dakna lada wiwidha warshika charithra widhi waladi anugamanaya kala yuthu wu pramukhatha patipatiya thulin ek ek kulaye sapeksha samaja thathwaya pahadiliwa dakwini. sampurna prajawakage thathwaya rajathuma wisin pissu pahathata heliya hakiwa thibunu bawa nur yalman dakwayi athithayesin halayan ge adum bhawithayada kula kramaya matha goda nagi thibina 17 wana siyawasaye di lankawata pamina dewana rajasinha rajuge sirakaruwaku lesa sita wasara 19 ka awamen nidahasa labu robat noks nam ingrisi jathikaya wisin rachitha shri lankawe eෙthihasika wistharaya hewath eda heladiwa granthaye sadahan wana aakarayata kulinayan ha kulahinayan bhawitha kala adum aayiththam wala pahadili wenasak daknata labini wanshawathun danin madak pahath wanase kendaya adak wasena se wasthra ada athi athara sthrin da danin madak pahath wanase kendaya adak wasena se hada eyama karakawa lapaththa wasena se patak se karela gathha hina kulika sthrin danahisa dakwa redi kadak ada udukaya nagnawa thabagathha(noks robat 1997eda heladiwa) mahanuwara yugaye kula kramaya gana adahas dakwu ralfa piris wisin rachitha sinhala samaja sanwidhanaya kruthiya thulada kula kramaya padakam karagena adum aayiththam nirmanaya wu ayuru pahadayi me anuwa ralf pirisda meyama sanatha karamin pawasanuye kumbaallu danahisin pahalata redi andimata da, paharum putuwaka wadi wimatada awasara nolath bawayi. ingatiyen pahalata redi andimata rodinta thahanam wiya. nawandanna kulaye pirimi danahisin pahalata redi andimatada, gahanu osariya andimata da sudusso wuha. eheth osariye ina wata adina redda muttu nokarana laddak wiya yuthuya. kinnara kulaye gahanu ha piriminta hisehi monayam deyakwath palandima ho danahisin pahalata redi andima thahanam wiya. (piris ralfa, 1964:189/193/197.sinhala samaja sanwidhanaya) sinhala wiwahaya manawa shishtacharaya sambandha adhyanayayanhi athishaya wadagath themawak wu 'wiwahaya' nam sansthawa minisa pilibanda wruththanthayehi, ek wadagath sandhisthanayak sanituhan karayi . wisheshayen,manawa sanhathiya udesa awashya prajawa bihi karana naithika padanama himiwanuye da,sthriyak ha purushayek wiwaha sansthawata athulu wimeni. ee anuwa wiwahaya,sabhya samajaye nithyanukula kriyakari sansthawak wi atha. wiwaha jiwthaya nam swamiya ha bharyawa anyonya gaurawaya ha premaya padanam karagena gatha karanna wu charya margayak weyi. eki charya paddhathiya wishwasaya ho aawenika sampradayan mangin anadimath kalayaka sita pawathuni. wargayage wyapthiya pamanak nowa aadaraya, aarakshawa, shikshanaya aadi chaithasika guna wagawe artha siddhin rasak itu karana 'wiwahaya' nam sabawin ma sankirna sansthawaki.bonislo malinowuski warak pawasa aththe; "wiwahaya wu kali daruwan bihi kirima ha wadi ma pilibanda giwisumak" lesa yi. elesa wiwahaya sambandhayen nirwachana pala weddi, nuthana samaja lokaya desa balu kala eya swajathika da nathinam wijathika da yanna pawa nirnaya kala nohaki tharamata sankirnathwayata path wa thibe. nithi rithi aadiya kalanurupawa wenasakata bhajanaya wuwath wichara buddhiyakin kriya kirima wadagath sabhyathwa lakshanayaki. me athara,sampradayanukulawa hela kula sirithata anuwa yamin pawada la, jayasakhanda madhyaye, pathikulayata sapaminena sinhala wiwaha mangalothsawa ada wuwa manawin drushyamana we. ewannakin heli wanne amuthuma aakaraye hela ananyathawaki. eya sabawin ma 'sinhala wiwahayak' bawata dutu dutu danange neth sith sapatha karawannaki. purana sinhala samajaye wiwaha krama pradhana washayen dewadarum we. diga wiwaha binna wiwaha diga wiwaha sthriyak sarana pawa dima hewath swami purushayage niwasata aya kanda gena yama diga wiwahaya yi. 1938 anka 39 darana udarata nithi prakashana anuwa diga wiwahayakin piya sathu wasthuwa duwata ahimi we. eheth purana nithiyata anuwa diga giya duwaniyakata piya sathu depala(siya ayithiwasikam) laba ganime krama pawathi. namudu, meya sadacharathmaka gataluwaki. kri.wa. 1660 di, lankawata goda basa wisi wasarak wasaya kala robat noks sinhalayange sirith wirith ha gathiguna aashrayen liyu aithihasika wistharaye 16 wani siyawase, sinhalayinge awaha-wiwaha sambandhawa liyu kotasak pahatha dakwena paridi 'eda hela diwa' kruthiyen uputa ganna ladi. "manaliya siya gedarata kanda gena eemen pasu swashakthi pramanayen manalaya siya niwasehi mangala sadayak piliyela karanneya.dina kihipayakata pasu manaliyage bandhuhu aahara adukku kanda banda gena nathahoth galwala patawagena manaliya balannata manalayage niwasata paminethi. medina da sulu uthsawayak weyi. enam, manalaya sthriya andi wasthrayen konak gena, sthriya anek kona andagena sitiyadi dedenama themi yana paridden wathura wath kirimayi. mema abhishekayen pasu owuhu jiwithanthaya dakwa, nathahoth hakithak kal, ekwa wasaya kirimata thadinma bandunahu wethi." binna wiwaha purushaya swakiya niwasin wen wa gos bharyawage niwasehi padinchiyata yamen sidu karana wiwahaya yi. yuropiyan paminimata pera sita ma binna wiwaha merata samastha samajaya pura ma wyaptha wa pawathi bawata sakshi hamu we. ese ma,binna wiwahayata path wana swami purushayin gini hulak, thal aththak,sarayatiyak, sudanam karagena sitiya yuthu yayi gramiya wyawaharaye pawathi.me binna purushayata birida ge ana labuna onama mohothaka wiwahaya athahara yamata sudanamin sitiya yuthuwiya rathriyaka nam gini hulath warshawa athi awasthawaka nam thal aththath asanipawa sitina awasthawaka nam sarayatiyath pamanak ohuge sahayata thibuni warthamana thathwaya thula mema thathwayan natha ada pawathinuye charithranukula agayata wada nethika anshayata mulikathwaya dena wiwahayanya sampradayika sarala samajaya ha nuthana sankirna samajayanhi wehasa pahadiliwana nidasunaki wiwahaya ekageyi kama purana sinhala wiwaha krama athara sahodarayan kihipa deneku sitina pawulaka ek birindak kanda gena eeme wiwaha kramayak da daknata labuni. ehi aramuna wuye eki pawule depala bedi yama walakwima yi.mema wiwaha kramayadei pawule wadi mahal sahodaraya wisin wiwaha karaganna lada birida ema pawule bala sahodarayantada thama birida lesa pili ganimata siduwe mehi di athi charithraya wanne wadimahal sahodarayage sita sahodarayan hath denakeu dakwa pamanak thama wadimal sahodaraya sathu birida thamagaෙ da birida lesa salakimata haki wiha ha pawula thula thawath samajikayan sitinam ema atawana samajikayata wenath biridak aawaha karaganimata siduwe esema ata wana pirimi daruwata bala sohoyuran siti nam owuntada pera lesama wadimal soyurage(pawule atawana daruwage) birida thamageda birida lesa asuru kirimata siduwe athithayedi mewan wiwahayakata athulath wimata sudusukam labana sthriya wasanawanthiyak lesa salakiya ayata samajayen nomada gaurawayata pathrawiya mehidi ekageyi kame charithraya thula thibu ek charithrayak lesa ek sahodarayeku misin birida ha lingika sabadatha pawathwana wita amuda lensuwa anek ayata penena se uluwasse thaba yama sidu kerini samawitama lingika asura warekata ek purushayekuta pamanak simawiya mema wiwahayedi purushayan siyalla ekama pawule wimada aniwaryawiya atham awasthawala sthrin kihipa denaku siti pawulakata ek purushayeku awaha kara ganimakda siduwi atha mehidida ekama pawule soyuriyan wima aniwarya wiya eheth mema kramaya bahu purusha wiwaha kramaya men sulaba nowiya angampora satan kramaya angampora sinhalayange sampradayika satan kramayaki. mehi salakiya yuthu wisheshitha lakshana athara siyum bawa, prawegawath pa harambaa ha pinum krama yanadiya mulikathwaya gani. purusha menma sthri parshwayantada podu wu mema paramparika satan kalawa aayudha sahitha (ilangam) ha aayudha rahitha (angam) lesa ansha dekakin yukthaya. mema satan kalawehi yedena rana shurayo, udukaya niruwathwada (kanthawan pamanak sampradayika hattaya), yatikaya sandaha paramparika diyakachchiya ho kota sudu saramak handithi. mema satan kalawa hadarimata paminena aadhunikayange welapathkadaya (handahana) bala ehi athi graha pihitim walata anuwa ohu/aya satan puhunuwata sudusu dayi pariksha kota thora ganu labana athara owun pirisidu sinhala (janawargaya) bauddha wima aniwaryaya we. anathuruwa purana dewathawanta ha yakshayinta puda puja kota igenuma araona sisuhu bhawana krama magin sitha damanaya kirimata puhunu wethi. aarambhayedima dadi prarambhaka abhyasa wala niratha wana owuhu anathuruwa angampora kalawa ha baddha wu, dadi wuth, ralu wuth puhunu abhyasa walata awathirna wethi. puhunuwimwalata hela wedakama, ithihasaya, deha dharma widyawa, manthra shasthraya wani shasthriya kotas da ekathu we. mularambhaya anuradhapura rajadhaniya dakunata sankramanaya wethma mema satan kalawada sankramanaya wannata wiya. 1818 di engalantha yatath wijitha aanduwa gasat niwedanayak magin mema kalawa thahanamanata lak karana wita mema satan kalawa mahanuwara yugaye pawathi bawa pawase. senkadagala rajadhaniya ingrisin athata yatath karagath pasu angam kalawa saparadhi, rasthiyadukara, pahath kridawak lesa handinwini. eya puhunu wuwahoth danahisen pahalata wedi thabimata ana kerini. enamuth hela sinhalayo mema paramparika satan kalawa kipa thanakama rahasin puhunu wuha. ingrisin mema shilpaya thahanam kirimen pasuwa paramparika shilpayak lesa ithamath rahasigathawa pawathwagena yamata satan shilpinta sidu wiya. emanisa meya aprakata rahas shilpayak bawata path wiya. epamanak nowa, mema shilpiya kusalatha thawaduratath aaraksha kirima udesa narthanaya thulata mema satan shilpiya kramawedayan baddha kota narthananga lesa pawathwagena enu labiya. ewata udaharana adatath narthanaya thula daknata labe. wadi natuma, sinha natuma, walas natuma, koti natuma wani narthana angawala angampora satan shilpiya kramawedayak daknata atha. parani sinhala rajya yugaye yodhaya yanuwen hadinwu ranashura wirawarayan mema angam kalawe kela paminiyan lesa handinwe. pasuwa mema ranashurayan panikkirala lesa handinwuni. mema namaya agraganya wikramanwitha ranashurayeku handinwimata bhawitha karayi. ema namaya angampora satan kalawehi lada haki usas thanathurak weyi. mulika anga angampora yanna danata bhawithaye thibunada eya saba lesama nam angamharambaa lesa wenas wiya yuthuya. eya parani samajaye wiwidha yugawaladi angagatha herala, rakkha rakkhana herala aadi wiwidha nam walin handinwiya. purusha menma sthri parshawayantada podu wu mema paramparika satan kalawa ayudha sahitha (ilangam) ha rahitha (angam) lesa ansha dekakin yuktha wana athara mema satan kramayatama aawenika wu (maya angam) namathi manthra shasthraya wani adhi manasika shakthin athulath kotasakinda yuktha we. kese wethath pahatha paridi meyata amatharawa karunu rashiyak angan harambaayata athulath we. angam ilangam maya angam manthra shasthraya rana bera wadanaya nila wedakama deha dharma widyawa hewa angam ilangakkaram aayudha angampora kalawe wiwidhakara aayudha rashiyak athi athara ethunu kaduwa nam wu aayudhaya wishesha thanak gani. kasayaka hadaya gath mema aayudhaya thiyunu muwahath athi namyashili loha palu 32 k dakwa yuktha weyi. angampora satan kalawa ha bandunu aayudha athara samulaghathana aayudhayak wana meya wada diyunu ha sankirna satan harao sadaha dathata dekak bhawitha karayi. mema aayudhaya bhawithayata ithama ihala puhunuwak awasiya. manda prathiwadiya hata ella karana paharak niyamakarayen sidunowunahoth eya thaman hatada maranthika paharak wiyahaki bawini. ebawin mema aayudhaya athdakim athi prawina satan shilpihu bhawitha karayi. angam kalawa ha bandunu aayudha athara sinhala kaduwatada wishesha thanak himiwe. meya angampora shilpiyata ananyaya lesa nirmanaya karanu labayi. samanyayen kaduwaka diga shilpiyage athehi digata samana weyi. paliha yanu sinhala kaduwa ha ekwa bhawitha karana thawath aayudhayaki. meyata amatharawa hella, mugura, yashtiya, kinissa, rita athulu mulika awi aayudha 21k bhawitha we. warthamana thaththwaya kri.wa. 20wana siyawase aga bhagayedi dandubasnamanaya wani teli nirmana haraha samajaya mema aprakata shilpaya pilibandawa pibidimakata path wiya. me nisama wathman samajaye tharuna tharuniyo mema shilpaya hadarimata dadi unanduwak dakwimata patan gathha. mehi athi wanijamaya wasi dayaka thathwaya therum gath atham wenath satan shilpayan hadaru guruwarun thama satan shilpaya (kalari, malayalam satan, chinadi, karathe wani) angampora lesa lokayata penwamin thanin thatha angampora pasal bihiwu athara athamhu krida amathyanshaya, sanskruthika amathyanshaya aadiye thaman paramparika angampora shilpin lesa liyapadinchi wima da sidu kala ha. mewani boho wyaja angampora shilpihu bohomayak, china welendan haraha labuna chinadi satan kalawa puhunu wuwo wethi. me nisama ada wana wita niwaradi angam shasthraya kumakdayi hadunaganima ithamath apahasu wi thibe. niwaradi satan shilpinhata thama paramparawata labuna gamwara, garu nambunama, paramparika ithihasaya, rajawaliya wani ithihasa pothpathwala sakshi aadiya thulin thama satan pelapathe sathyathawa penwimata sidu wi thibe. sinhalayan ge jathika urumayak badu mema angampora satan kalawa nawatha merata janapriya karawimata, mul guru paramparawala warthamana samajikayin dadi wehesak gani sinhala adum 17 wana siyawasaye rachitha eda heladiwa granthayata anuwa sinhalayan adum bhawithaya kulaya padanam karagena sidukala bawa sadahan weyi ee anuwa wanshawath radalayan ran ridi muthu manik mbaabbawu aabharana sahitha gambhira lilawak penena se itha alankarawa wasthra adiya samanya minisun danin madak pahath wana se kendaya adak wasena se wasthra andaha sthrinda danin madak pahath wana se kendaya adak wasena se wasthra hada eyama karakawa lapaththa wasena se patak se karela gathha hina kulika sthrin danahisa dakwa redi kadak hada udukaya nagnawa thaba gathha. dakunu indiya nayakkar wanshikayan paminimath samaha merata wanshawath sthrin sariya ha mbaasariya hadimata huruwiya yatath wijitha palanayath samaga sinhalaya sanskruthiyata batahira adum aayiththam wisaranaya wiya ee anuwa gawuma saya hattaya kalisama kamisaya baniyama aadiya batahirin wisaranaya wuha warthamanaye sinhalayan ge piligath jathika aැduma lesa sthrinta mbaasariyath purushayanta sudu sarama ha ath diga kamisayath piligath jathika adumya. sinhala aahara warga mulika lipiya sinhala bojun kulubadu sinhalayo aahara piliyela kirimedi nomasuruwa kulubadu yoda ganna athara aahara piliyela kirimata niwaradi yayi sammathawa piligath aahara wattoru yoda no ganithi. me nisa aahara wargawala rasaya eya piliyela karana pudgalaya anuwa yamtham wenas we. epamanakda nowa diwayine wiwidha pradeshawala jiwathwana janathawa, wiwidha jana warga ha wiwidha aagamika kotas owunge charithra widhiwalata anukulawana aakarayata aahara warga sakas karana bawin eewaye rasayan da ekineka wen wenwa gath kala wenas we. aaharawalata eewata ma aawenika wu wishesha rasayak atha. dakunu indiyanu aaharawalata wada sinhala aaharawala kulu badu rasaya ihala agayak gani. elesa ma wadi pramanayak miris bhawitha karamin aahara pisima athin da shri lankawa lokaye pramukhasthanayak himi karagena atha. meyata pradhana hethuwak wanne aahara piliyela kirimedi sinhalayan amu miris,kochchi miris ha malu miris lesa wiwidha prabhedawala miris warga no masuruwa bhawitha kirima nisaya. upathinma kulu badu yedu sara aahara pana ganimata sinhalayanta hakiyawa thibuna da sancharakayinta ema hakiyawa natha. owun nithara ma pawasanne shri lankawe aahara piliyela kirime di yoda ganna kulu badu pramanaya ithamath ma wadi bawaya.mehi prathipalayak lesa boho deshiya awanhalwala kulu badu swalpa washayen yoda piliyela karaganna aahara sancharakayinta piliganwana athara aparadiga aahara warga da owunge ruchikathwaya paridi laba gatha haka. thawada shri lankikayin samanyayen niwase di aahara pisimata yoda ganna miris pramanayata wada adu pramanayak podu uthsawa awasthawala aahara pisime di yoda ganithi. rasakawili "kawum" sinhalayan boho se priya karana rasakawili wargayaki. mema rasakawili wargaya sada ganime di hal piti ha pani pradhana amudrawya lesa yoda ganna athara pasuwa eya gambauru thele ranwan pata wana thek bada gani. kawumwala thawath prabhedayak wana "mun kawum" sada ganne mun ata namathi dhanya wargaya yoda ganimeni. mun ata piti ha pani mishra kara thalapayak lesa sada gena eyin ruwitha hadaye kabali kapa, gambauru thele badimen mun kawum piliyela kara gani. thawa da sinhala ha demala aluth awurudu samaye di kiribath samanga wiwidha madiliye rasakawili warga walin sangraha kirima sulabha dasunaki. sinhala waidyawedaya mulika lipiya shri lankawe sampradayika waidyakrama sinhala adhyapanaya sinhala adhyapanaya pansale hamuduruwan mul karagena piriwen adhyapanaya sidu wunada ingisi palanayen pasu pasal adhyapana kramaya athi wiya. namuth thawamath daham pasal adhyapanaya pawathiyi. sinhala kalawa sinhala janathawa lassanata gewal hadano. sinhala sahithya sinhala sahithyaya pradhana washayen yuga kihipayakata wen karana athara, sahithyaye mulika sakshya hamuwanne anuradhapura yugayehi ha in anathuruwa ya. sinhala sahithyayaye swarnamaya yugaya lesa kotte yugaya salakayi . sinhala pudgalayo kapi penena sinhalayo kihipadenek nuthana sinhalayo wathman sinhala samajaya ithamath ugath saha shikshitha thaththwayaka pawathina athara an sanwardhanaya wemin pawathina ratawal ha sasandu wita jana saksharathawaya itha ihala 95% ka agayak gani. thawada, jagath saukhya prawardhana prathipaththiyata anuwa, aayukala apekshawada awurudu 72 k wani sathutudayaka mattamaka thibe. pawathnawu kantha wimukthiya saha sthri-purusha samanathawa hethukotagena lowa prathama agamathiniya sirimawo bandaranayaka saha hitapu janadhipathiniya chandrika kumarathunga wannange deshapalanika nayakathwaya da kapipene. indiyawa saha an aasiyanu ratawal ha gathkala sinhalayo sthawara upath anupathikayak saha adu janagahana wardhana prathishathayak penwathi. aashritha lipi sinhale rajawaliya mulashra De Silva, K.M. History of Sri Lanka (Univ. of Calif. Press, 1981) Gunasekera, Tamara. Hierarchy and Egalitarianism: Caste, Class, and Power in Sinhalese Peasant Society (Athlone 1994). Roberts, Michael. Sri Lanka: Collective Identities Revisited (Colombo-Marga Institute, 1997). Wickremeratne, Ananda. Buddhism and Ethnicity in Sri Lanka: A Historical Analysis (New Dehli-Vikas Publishing House, 1995). antharjala mulashra - Sri Lanka The Genetic Heritage of the Earliest Settlers Persists Both in Indian Tribal and Caste Populations, Am. J. Hum. Genet. 72:313–332, 2003. Most of the extant mtDNA boundaries in South and Southwest Asia were likely shaped during the initial settlement of Eurasia by anatomically modern humans, Biomedical Central, BMC Genetics 2004, 5:26 Department of Census and Statistics-Sri Lanka Ethnologue-Sinhala, a language of Sri Lanka CIA Factbook-Sri Lanka Genetic Clues to Dispersal in Human Populations: Retracing the Past from the Present'' (2 MARCH 2001 VOL 291 SCIENCE). sinhala jathiya jathin - shri lankawa shri lankawe jana samajaya
thorathuru thakshanaya
thorathuru thakshana wikipidiya, nidahas wishwakoshaya wethin sanchalanayata yanna sewima sandaha paninna thorathuru ho dijital thakshanaya samanga patalawa nogatha yuthuya. "thorathuru thakshanaya" mehi nawatha harawa yawayi. wenath bhawitha sandaha, thorathuru thakshanaya (wakroththiharanaya) balanna. "infotek" mehi nawatha harawa yawayi. indiyanu samagama sandaha, infotek entarprayisas balanna. thorathuru widyawa podu ansha thorathuru praweshaya thorathuru gruha nirmana shilpaya thorathuru kalamanakaranaya thorathuru laba ganima thorathuru sewima thorathuru samajaya danuma sanwidhanaya ontoloji thorathuru darshanaya widya ha thakshana adhyayana wargikaranaya adala kshethra saha upa kshethra grantha namawaliya wargikaranaya waranaya wargikaranaya pariganaka daththa gabada kirima sanskruthika adhyayana daththa aakruthi nirmanaya thorathuru thorathuru thakshana buddhimaya nidahasa buddhimaya depala pusthakala ha thorathuru widyawa mathakaya sanrakshanaya paudgalikathwaya kwontam thorathuru widyawa pusthakalaya- logo.svg pusthakalaya saha thorathuru widya dwaraya vte thorathuru thakshanaya (thorathuru thakshanaya) yanu boho wita wyaparayaka ho wenath wyaparayaka sandarbhaya thula daththa gabada kirima, laba ganima, sampreshanaya kirima saha hasirawima sandaha pariganaka bhawitha kirimayi. [1] ho thorathuru. thorathuru ha sanniwedana thakshanaye (ICT) upa kulakayak lesa thorathuru thakshanaya salake. thorathuru thakshana paddhathiyak (thorathuru thakshana paddhathiya) yanu samanyayen thorathuru paddhathiyak, sanniwedana paddhathiyak ho wadath nishchithawama kiwahoth pariganaka paddhathiyak - siyalu drudanga, mrudukanga saha paryantha upakarana athuluwa - simitha parishilakayin pirisak wisin meheyawanu labe. kri.pu 3000 di pamana mesapothemiyawe sumeriyanuwan liwima diyunu kala da sita minisun thorathuru gabada kirima, laba ganima, hasirawima saha sanniwedanaya karamin sitiyi. [3] namuth thorathuru thakshanaya ehi nawina arthayen palamuwenma pala wuye 1958 di hawad wyapara samalochanaye pala wu lipiyaka ya; kathuwarun wana harald je. lewit saha thomas el. wislar adahas dakwamin "nawa thakshanayata thawamath sthapitha namak nomatha. api eya thorathuru thakshanaya (thorathuru thakshana) lesa handunwamu." eewaye artha dakwima kanda thunakin samanwitha we: sakasime kramawedayan, thirana ganimedi sankhyanamaya ha ganithamaya krama bhawitha kirima saha pariganaka wadasatahan haraha ihala pele chinthanaya anukaranaya kirima. [4] mema padaya pariganaka saha pariganaka jala sandaha samana padayak lesa bahulawa bhawitha wana namuth rupawahiniya saha durakathana wani wenath thorathuru beda harime thakshanayan da eyata athulath we. pariganaka drudanga, mrudukanga, ilektronika, ardha sannayaka, antharjala, telikom upakarana saha ee-wanijyaya athulu aarthikayak thula nishpadana ho sewa kihipayak thorathuru thakshanaya samanga sambandha we. [5] [a] sewaye yodawa athi gabada ha sakasum thakshanayan matha padanamwa, thorathuru thakshana sanwardhanaye wiwidha awastha hatharak wenkara handunagatha hakiya: purwa yanthrika (kri.pu. 3000 - kri.wa. 1450), yanthrika (1450–1840), widyuth yanthrika (1840-1940) saha ilektronika (1940) - niyojanaya). [3] mema lipiya wadath matha kala parichchedaya (ilektronika) kerehi awadhanaya yomu karayi. anthargathaya 1 pariganaka thakshanaye ithihasaya 2 ilektronika daththa sakasima 2.1 daththa gabada kirima 2.1.1 daththa samudayan 2.2 daththa laba ganima 2.3 daththa sampreshanaya 2.4 daththa hasirawima 3 idiridarshana 3.1 adhyayana idiridarshanaya 3.2 wanija ha rakiya idiridarshanaya 3.3 sadacharathmaka idiridarshana 4 da balanna 5 yomuwa 5.1 satahan 5.2 uputa dakwim 5.3 grantha namawaliya wadidura kiyawima 7 bahira sabandi pariganaka thakshanaye ithihasaya miyunich hi doyish kauthukagaraye sus Z3 anuruwa pradarshanaya kere. Zuse Z3 yanu palamu wadasatahangatha kala haki pariganakayayi. pradhana lipiya: pariganaka drudanga ithihasaya wasara dahas gananak thisse gananaya kirima sandaha upanga bhawitha kara atha, boho wita muladi eya alawu dandaka swarupayen wiya hakiya. kri.pu. palamu shathawarshaye aarambhaye sita pawatha ena antikithera yanthranaya samanyayen paranithama yanthrika analog pariganakaya saha paranithama sannaddha yanthranaya lesa salake. [8] 16 wana shathawarshaya wana thuruma yuropaye sasandiya haki upakarana bihi nowu athara mulika ganithamaya meheyum hathara sidu kala haki palamu yanthrika kalkiyuletaraya 1645 wana thekma wardhanaya nowiya. widyuth pariganaka, rile ho walwa bhawitha karamin 1940 dashakaye mul bhagaye di darshanaya wimata patan gaththeya. 1941 di nima karana lada widyuth yanthrika sus Z3 lowa prathama wadasatahangatha kala haki pariganakaya wana athara nawina pramithinta anuwa sampurna pariganaka yanthrayak lesa salakiya haki palamu yanthrawalin ekaki. dewana loka sangramayedi jarmanu paniwida wikethanaya kirima sandaha sanwardhanaya karana lada kolosas palamu widyuth dijital pariganakaya wiya. eya kramalekhagatha kala haki wuwada eya podu karyayak nowu athara eya nirmanaya kara aththe ek karyayak pamanak itu kirima sandaha ya. ehi wadasatahana mathakaye gabada kirime hakiyawa da eyata nothibuni; abhyanthara rahan wenas kirima sandaha plag saha swicha bhawitha karamin wadasatahankaranaya sidu karana ladi. handunagatha haki nawina ilektronika dijital gabada kala pariganaka pariganakaya manchestar bebi ya. ehi palamu wadasatahana 1948 juni 21 dina kriyathmaka wiya. 1940 dashakaye agabhagayedi bel rasayanagaraye transistara sanwardhanaya kirima mangin widuli paribhojanaya behewin adu karamin nawa parapure pariganaka nirmanaya kirimata ida laba dena ladi. palamu wanijamaya washayen gabada kala wadasatahan pariganakaya wana feranti mark I hi walwa 4050 k adangu wiya thorathuru thakshanaya pariganaka widyawa
indiyawa
indiyawa dakunu aasiyanu rataki. bhumi pramanaya athin lowa sathwana thana indiyawata himiweyi. biliyana 1.18ka janagahanayak sahitha mema rata lowa chinayata pasuwa wadima janathawak wesena rata wana athara prajathanthrawadi ratawal athurin wadima janagahanaya sahitha rata weyi. dakunen indiyan sagarayen da, batahirin arabi muhudin da, nagenahirin bengala bokken da watawi athi indiyawa batahirin pakisthanayen da, uthurin chinaya, nepalaya saha bhuthanaya yana ratawalin da, nagenahirin bangaladeshayen saha burumayen da mayim wi atha. indiyan sagaraye pihiti shri lankawa saha maladiwayina da indiyawata aasanna wa pihitayi. indiyawata ayath andaman saha nikobar dupath indunisiyawe sumathra dupathata aasannawa pihita atha. indiyawa sathuwa kilomitar 7,517ka muhudu thirayak pawathiyi. athithaye sitama welenda saha sanskruthika athin diyunu pradeshayak wu indiyanu upa mahadwipaya indu nimna shishtacharaya, adhirajya saha welenda marga gananawakata nijabhumiya wiya. hindu aagama, buddhagama, jainagama saha sikadahama yana pradhana aagam hatharak indiyawe bihiwuna athara sharathusthrawadaya (Zoroastrianism), yudew, kristhiyani saha islam wani aagam da boho kalaka sita pawathima mehi sanskruthika wiwidhathwaya athi kirimata hethuwiya. dahaata wani siyawasa mul bhagaye di brithanya nagenahira indiya samagama magin eksath rajadhaniyata ayath kolaniyak lesa aanda ganna lada indiyawa awihinsawadi aragalayakin pasu 1947 di nidahas rajyayak bawata pathwiya. indiyawa parlimenthu prajathanthrawadayak sahitha fedaral wyawasthamaya samuhanduwaki. eya prantha 28kin saha madhya palana pradesha 7kin samanwithaya. indiyanu aarthikaya dala deshiya nishpadithaya anuwa lowa 11 wani thana da, kraya shakthi samyaya anuwa lowa 4 wani thana da ganiyi. 1991 di indiya aarthikaya lihil kirimen anathuruwa eya shighrayen sanwardhanaya wana aarthikayak bawata path wiya. kese wethath eya thawamath dugi bawa, niraksharathawa, dushanaya, roga saha mandaposhanaya wani karunuwalin pida windiyi. indiyawa mathaka di karmikaranaya wu ratak saha BRIC ratawal hathara athuren ekak da weyi. prantha (States): aandra pradesh arunachal pradesh asam bihar chaththisgad gowa gujarathaya haryana himachal pradesh jammu ha kashmiraya jharkhand karnataka keralaya madhya pradesh maharashtra manipura meghalaya misoram nagalanthaya orissa panjabaya rajasthan sikim thamilnaduwa thripura uththar pradesh uththarakhand batahira bengalaya thelagana madhya palana praෙdsha (Union Territories): andaman ha nikobar dupath chandigad dadra saha nagar haweli daman ha diw lakshadwip dilliya - jathika aganuwara pradeshaya pondicheri aashritha indiyawa
budu dahama
gauthama budun wahanse wisin iganwim bududahama lesa handinwe. pudgalaya muhunadena duka, ha eyata pudgalayage athi wagakimath(bandimath), ema duken midimata pudgalayage athi shakyathawa hewath niwana prayogikawa labiyahaki prathyakshayak bawath, ee sandaha anugamanaya kalayuthu kriyamargayath penwadima bududahame paniwudayayi. gauthama budun wahansege deshana thula kiyawenne digin digatama ipademin maremin yana sansaraya ithama duk sahitha bawath apramadiwa me pawathma nawathwana prathipadawakata awathirna wana lesathya. ese anathuru hangawimen nonawathina budu himiyan me (ipademin maremin yana) sasara pawathmata hethuwath, ema hethuwa nathi kara damimen bhawa gamana nathara kala haki bawath penwa deyi. ese nathara kirima pinisa athi wada piliwelada paripurna aakarayata idiripath karayi. mulika uganwim “sabba papassa akaranan - kusalassa upasampada, sachiththa pariyo dapanan - eethan buddhanusasanan.“siyalu pawin walakumath - kusalayehi yedimath, sitha damanaya kirimath - buddha anusasanayayi.me jiwitha pawathma thula pawathina, eheth apata piyawi asata nopenena anathurak budu himiyange nuwanasata hasu wiya. enam sasara gamana thula apata noyek lokawala ipadennata sidu wana bawayi. minis lowa haruna wita, thirisan lokaya wani apata gocharawana thanwalath; pretha lokaya, niraya, diwya loka aadi apata hasu nowana thanwala da ipadimata sidu weyi. sasara pawathme athi awadanama ehi athi anathma (thamage wasangaye pawathwiya no haki) swabhawayath; enisa ma niraya wani eekanthayenma duk sahagatha loka manga hara sitime nohakiyawath ya. kumana lokayaka ipadunath, ipadima thulin bahula washayen labenne wayasata yama(jara rogo dukkho), kamathi de nolabima wani duk godak bawa budu himiyan penwa deyi. manushya lokaye sapa duk mishra thaththwayak mathuwi penunath, apa jiwitha nirantharayenma wenaswana swabhawayata (anithya), ee nisama duk sahitha (dukkha) elesama thamata awashya aakarayata pawathwiya nohaki (anathma) swabhawayen yuktha bawa, yana yatharthaya gambauren sithana oonama kenekuta daka gatha hakiya. ema dakma ashtaloka dharmaya hamuwe nosali sitimata awashya jiwana darshanayayi (niwimayi). chathurrarya sathyaya baranas nuwara asala pihiti mekala saranatha namin handunwanu labana isipathanayedi thathagathayan wahanse wisin paswaga mahanun udesa pawathwana lada palamu wani dharma deshanawatama athulath wu chathuraryya sathyaya budu dahame hadawathaya. ese wanne budu dahame mulika aramuna wana nirwanaya awabodha kara ganima yanu, chathuraryya sathyaya awabodha kara ganimama wana bawini. "mahaneni , mema chathuraryya sathyaya dharmaya awabodha nokirime hethuwen matath obatath boho kalak sasara sarisarannata sidu wiya." bauddha darshanayata anuwa mema sathyaya melowadima prathyaksha kala hakiya. duka pilibanda uthum sathyayaya (dukkharya sachcha) dukata hethuwa pilibanda uthum sathyayaya (dukkha samudayarya sachcha) duka nathi kirima pilibanda uthum sathyayaya (dukkha nirodharya sachcha) duka nathi kirime margaya pilibanda uthum sathyayaya (dukkha nirodha gamini patipadarya sachcha) patichcha samuppadaya sansaraya hewath yamek ho yamak pawathinne wenath deyak, sankirnawa wihidunu athitha, warthamana ha anagathaya ha badunu hethupala jalayaka pawathmeni. siyalu dema anonyawa hethu pala anuwa pawathna bawin (shunyaya). eya anithya wima hethuwen thaman yayi hadunwana wisheshitha wu pudgalayek natha (anathma)ya. hethungen hatagath(sankhatha) siyalla thrilakshanaya ta yatathya. - “sabbe sankhara anichcha thi“. anithya - siyalu de nasena suluyi. dukkha - siyalu sathwayo damanaya nokala sith athi nisa duk widithi. anathma - sadakalika pudgala aathmayak nopawathi. sath this bodhi parshwika dharma sath this bodhi parshwika dharma yanu suthra deshanawala dakwa athi niwana (bodhiya) labaganimata sampurna kalayuthu sathara sathipattanaya, sathara ruddhipada, sathara sammapmadana wiryaya, pancha ina්driya, pancha bala, saptha bojjhanga, aarya ashtangika margaya yana dharma karunu ya. mema dahama ilakka wi aththe niwana wethama ya; ehi gab wi aththe wimukthi (dukin paripurna lesa ma midima) rasaya yi. thisarana buddha dharmayata anuwa bauddhayaku saranayayuththe thisarana pamanaki. buddha dhamma sangha budu rajanan wahanse shrawakayan ta anudana wadale thama ma sarana karagena; dharmaya ma sarana karana gena wasaya karana lesa yi. buddha dharmaye pradhana sampradayan bauddha sampradayan warga kirime pradhana kramaya wanne danata pawathina dharma grantha liya athi bhashawan anuwa warga kirimayi. eewa nam pali, sanskrutha, tibet (mongaliyanu pariwarthana) ha china wana athara samaharak koriyan bhashawen da thibe. meya prayogikawa prayojanawath wargikaranayak wuwada bhasha wenaskama harunu wita siyalu sampradayan bandi athi podu karunu da athi bawin darshanawadi ha aagamika matha wargikaranaya sandaha meya sudusu nowe. sama sampradayak ma budurajanan wahanse thama guruwaraya lesa piliganithi. sama sampradayak ma madhyama prathipadawa, patichcha pamuppadaya, chathurarya sathyaya ha aarya ashtangika margaya piliganna namuth samahara sampradayan wala mewata etharam loku wadagathkamak nolabe. gihi pawidi oonama kenekuta nirwanaya awabodha kara gatha haka (bodhi) buddhathwaya ihalama margapalayayi. therawadi budusamaye di rahathanwahansela labagath nirwanaya da budun wahanse kenek labaganna nirwanaya ha sama bawa salakayi. (siyallantama pawathinne ekama nirwanayaki) budun wahansenamak yanu thaniwama niwan maga soyagena eya anyayanta awabodha karadena thanaththeki. thripitakaya budu dahama pilibandawa suwisheshi karanaya wanne bhikshun wahansela wanapoth aakarayata (mul deshanawa ee aakarayenma katapadamin thaba ganima) rakagath buddha deshana 18,000ta adhika sankhyawak adatath thripitakaya namin surakshithawa grantharudacha thibimayi. mema grantha thripitakaya nam weyi. adatath ema deshana hadarannekuta budu samindunge wismitha awabodhaya daka gatha hakiya. elesama un wahanse wadala margaya osse sasara duka nima kara ganimatada adatath kisindu badhawak natha. budu dahama adangu wanne thripitakaya nam grantha ekathuwehi ya. dala washayen gath kala: suthra pitakaya yanu noyekuth awasthawala budurajanan wahanse wisin shrawakayange awabodhaya ta galapena lesa deshana karannata yedunu, niwan maga heli karana, nawanga shasthru shasanayata ayath mulika buddha deshana aadiya yi; winaya pitakayehi athulath wanne wiwidha awasthawala budurajanan wahanse wisin shrawakayan niwan manga thula hikmawimata deshana karana winaya karunu ya; abhidharma pitakaya yanu ema dharma karunuwala ma sawistharathmakawa beda dakwimaki. boho padiwaran wishwasa karanne pali dharma grantha wala budurajananwahanse ge niyama iganwim saba lesama adangu wana bawayi. namuth mahayana wala mularambhaya mul bududahame adangu wuwada mahayana suthra buddha deshana nowe. namuth kisiwek budurajanan wahansege saba lesa deshana kale me karanu yayi nisakayen ma kimata nohaki heyin mahayana liyawili wala thama shrawakayata me budurajananwahansege mul deshana lesa dakwa atha. namuth batahira wiyathun boho denek piliganne gauthama budurajanan wahansege iganwim sathya washayenma adangu wanne palidharma grantha wala bawayi. buddhagama buddhagama hewath budusamaya yanu budun wahanse deshanakala budu dahama padakakota godanagi athi aagamayi. budu dahama sthira saha akalika namudu buddhagama pradeshayen pradeshayata saha kalayen kalayata wenaswe. budurajanan wahanse yanu kawuda ? unwahansege iganwim monawada? yanna wiwidha wu artha wiwarana walin danagatha hakiya. unwahanse uththama sthanayakata pathwu manushyayek da, noese nam mahayana bauddhayan wishwasa karana andamata wishwaye pathira sitina uthum jiwiyek da yana mathayan thahawura kirimata awashya sakshi ithihasaye adangu nowe. mahayana bududahame di mema karanu etharam salakillakata nogani. wiwidha buddha sampradayan walata ayath aya athara budurajanan wahansege iganwim ha bhikshu winaya nithi pilibadawa wiwidha mathabheda pawathi. mul budusamaya sampradayikawa budurajanan wahanse sadacharaya ha niwaradi awabodhaya sadaha anubala dun seka. dewiyan da thama thamage karmayata yatath wana bawa deshana kala budurajanan wahanse yamekuta sathya niwaradi wa awabodha kara ganimata awashya nam thama wisin ma niwanata yana margaye gaman kala yuthu bawath thama ema margaya penwa dimata sitina guruwarayeku pamanak wana bawath deshana kala seka. bududahame ena bhawanawa sruddhi bala labaganimata nowa manase yatha swarapaya awabodha karagena budurajanan wahansege iganwim thulin nirwanaya laga karaganimata yoda gani. wajrayanaya wajrayanaya ha ehi thanthrika prathipaththi hatagath kalaya pilibandawa wiwidha matha thibe. tibet janaprawadawalata anuwa shakyamuni budurajanan wahanse thanthra deshana kalada eewa rahasya iganwim nisa eewa liyathabuwe unwahansege anek deshanawalata boho kalata pasuwayi. nalanda wishwa widyalaya wajrayana mathawadaye kendrasthanaya wu athara 11 wana shathawarshaya thekma wajrayana kramawedaya purogamithwaya isiliya. mema karunu, dharma grantha ha mathawada chinaya, tibetaya, induchinaya ha ginikona chinayata pathira giyeya. mema wishaya sambandhayen liyawunu palamuwana nuthana nibandhanaye ayithikaruwana feyar fild wishwa widyalaye mahacharya ronalad ech. dewidsan wigraha karanne wajrayanaye nagma ekala indiyawe deshapalanika wenaswim walata prathicharayak lesa athiwu bawayi. guptha adhirajyaye basmath samangama athi wu kalahakari deshapalanika wathawaranaya nisa sampradayika buddha aashramawalata anugrahakayin soya ganima dushkara wu athara siddhun wisin meheya wu jana wyapara wada prachalitha wiya. shathawarsha dekakata pamana pasu meya aashrama thulata sambandha wimata patan ganini. wajrayanaye mulikanga boho pramanayak sanwardhanaya ha sanyuktha kirimen siduwini. meyin boho kotas shathawarsha gananawak pawathuni. warthamanaye buddhagama bududahama indiyawen sampurnayenma parihaniyata path wu athara ehi awata ratawalwala bududahama pawathunada, bududahame wyapthiyak sidu nowiya. namuth warthamanaye eya nawatha shakthimath wemin pawathi. bududahama adahannan miliyana 230 sita 500 dakwa pramanayak lowa pura pathira sitina athara samaharak asthamenthuwalata anuwa eya miliyana 310 k pamana we. namuth mema pramanaya niyatha nowe. eyata hethu, bauddhayan yana ganayata ayathwannan nirwachanaya apahasu wima chinaya, wiyatnamaya ha uthuru koriyawa yana ratawala thathwaya eki wimarshanayakin heliwuye bududahama lokaye 4 weniyata wadima pirisak adahana aagama wana athara idiriyenma aththe kristhiyani, islam ha hindu aagam yana bawaya. budurajanan wahansege jiwana kalayedi aarambha wu sangha shasanaya lokaye paranithama sanwidhana walin ekaki. pali dharma grantha asuru karana therawadi bududahama kambojaya, laoos, thayilanthaya, shri lankawa ha burumaye pradhanama bududahamayi. indiyawe dalith bauddha sangamayada, anugamanaya karanne therawadi bududahamaya. chinaya, japanaya, koriyawa, thayilanthaya, singappuruwa ha wiyatnamaye pawathinne china basin dharma grantha liyawunu mahayana bududahamayi. tibet bhashawen liyawunu tibet bududahama tibetaye, indiyawa, bhuthanaya, mongoliyawa, nepalaya ha rusiyanu samuhanduwe daknata labe. aagamika sankhyana sambandha web adawiyakin pawathwana lada sangananayakin heli wuye ihatha sandahan pradhana sampradayan thunata piliwelin miliyana 124, 185 ha 20? pamana bathimathun sitina bawayi. warthamanaye buddha dharmaya lowapura wyapthawa athi athara bauddha grantha wiwidha bhashawalata pariwarthanaya wi atha. batahira ratawalwaladi bududahama wideshiya ha pragathishili lesa salakana athara nagenahira di eya sanskruthiyema kotasaki. aasiyawe bududahama mana sanwidhanayakin yukthawana athara rajya anugrahayak labeyi. samahara ratawala eya nilawashayen piligath aagamak we. batahirata eya wardhanaya wana adhyathmika darshanayaki. dharma sangayana dharma granthawalata anuwa buddha parinirwanayen pasuwa palamuwana dharma sanghayanawa pawathwiya. indiyanu sampradayata anuwa iganwim parapuren parapurata pawathune mukha wahareni. mema samuluwe mulika aramuna wuye mese mukha paramparawen pawathena dharma karunu samuhikawa kiyawimen pasuwa ema karunuwala waradi thibedayi pariksha kirimayi. palamuwana dharma sanghayanawedi budurajanan wahansege upasthayaka wana aananda therun wisin pali suthra ha abhidharmaya kiyawu athara upali maharahathan wahanse winaya nithi deshana kala seka. dewana dharma sanghayanawen yam kalayakata pasuwa sangha samajaya wiwidha nikaya bedim walata lakwiya. mema nikaya bhedaya athiwuye kinam kalayakadi dayi nishchithawa kiwa nohaki namuth dipawanshayata anuwa eya dewana dharma sanghayanawa awasan wu wahama sidu wiya. nikaya bhedaya hatagaththe sthiwara ha mahasanghika yana kotas deka atharaya. mema deparshawayema janashrathi ekinekata wenas adahas dakwayi. therawadi granthayan wana dipa wanshayata anuwa dewana dharma sanghayanawe athi wu mathabhedaye di parajayata path wu pila wirodhaya dakwimak washayen wenwa gos maha sanghika lesa nikayan pihituwa gath bawayi. uthuru paramparawak wana saraswathiwada ha puggalawada (athitha sthiwira kotasin bedunu kotas) nikayata anuwa mema bhedaya rahathan wahanselage thathwaya pahala basimata hethu wu karunu 5 n ekaki. sthiwira kotas thulin sampradayan kihipayak hatagath athara therawadi sampradaya in ekaki. mul yugayedi mema mathawada winaya nisa hatagath athara wiwidha sampradayan anugamanaya karana bhikshun wahansela ekama aaramaye samagiwa wisuha. namuth kri.wa. 100 di pamana aagamika karunu mul karagena mathabheda hataganima aarambha wiya. tibet dulwa granthayanhi sangayanawa sandaha padaka wu wenasma hethuwak dakwe. “sariyuth himiyange parinirwanayen sanwegayata path maharahathan wahansela asudahak piriniwan paha. mugalan himiyange parinirwanayen sanwegayata path maharahathan wahansela saththadahasak piriniwan paha. budurajanan wahansege parinirwanayen pasuwa sanwegayata path maharahathan wahansela eklakshi asudahasak piriniwan paha. eheyin mahajanayagen ellawana chodanawangen midima pinisa dharmaya saha winaya sangayana kalaha.” yanuwen ehi sandahan we. me ha samana pra kashayak maha wasthuweda hamu we. ehi sandahan wanne budurajanan wahansege parinirwanayen pasuwa maharahathan wahansela pansiyak piriniwan pa bawath ee nisa sangayanawa sidu kala bawathya. mema siyalu karana piriksa balimedi pahadili wana karuna nam budu dahame surakshithabhawaya udesa dharma sangayanawaka awashyathawa buddha kalaye sitama pawathi bawayi. eya buddha parinirwanayen pasuwa athyawashya karunak wiya. me sandaha subhadra nam mahalu bhikshuwage wachanaya prabalama hethuwak wu athara wisiri thibu dharmaya ekras kirimatath, dharmaya ha winaya sambandhawa pawathi gatalu nirakaranaya kirimatath athi wu uwamanawa dharma sangayanawak kirima sandaha hethu wiya. emenma budun wahansege awamen dharmaya saha winaya guru thanathurehi thaba ganna lesa kala awawadayath, dharmaya sangayana kirime wadagathkama sandahan wana deshanath prathama sangayanawa sandaha padaka wiya. eheyin pawachanaya athithasaththuka nowana paridi dewminisunge hitha suwa pinisa, shasana chirasthithiya sandaha mahatherun wahansela wisin prathama dharma sangayanawa sidu karana ladi. ee anuwa yamin sthawirayan wahansela wisin sangayanathrayak sidu kala baw shasana ithihasaya thulin prakata we. dahame wargikaranayan dhammawinaya - suthra pitakaya, winaya pitakaya, abhidharma pitakaya yayi kanda thunakata ekraskota atha. eewa thripitaka poth wahansela lesa gaurawarthayen handunwanulabe. nawanga sathrru sasanaya- suththa, gaෙyya, weyyakarana, gatha, udana, ithiwuththaka, jathaka, abbuthadhamma, wedalla yanuwen shasanaya sangraha we. dahame (aාryyawinaye) sankalpa nawa lokoththara dharma - sathara marga (4), sathara pala (4), niwana (1) sathara maha apadesha yomuwa aashritha lipi buddhagama gauthama budurajanan wahanse chathurarya sathyaya bauddha dharma sangayana bahira sabandum https://www.bl.uk/projects/sinhalese-manuscripts-digitisation-project thripitaka nam grantha ekathuwa 2021 http://english.mahamevnawa.lk/ ( It is the wise gentlemen (Kalyānamitta) who show the good that should be associated with. Their wisdom is profound. Those wise people are the ones who practice the Dhamma without any delay. They have realized the extremely deep and difficult to comprehend trenchant meaning of the Four Noble Truths. -This is the stanza delivered by Arahant Punhnha Thero.) Pure Theravada Buddhism Exposed according to The Original Pali Canon Collection of the Therawada buddhist Books of Most Venerable Rerukane Chandawimala Maha Nayaka Thero & Other Buddhist books Arya Sangha damruwana.org- Dhamma Desana in Sinhala, Guide to attain Nibbanic bliss Buddhist Society of Western Australia Tipitaka and Articles (SL) Complete Tipitaka in Pali International home page of the organizations which offer courses in Vipassana Meditation in the tradition of Sayagyi U Ba Khin as taught by S.N. Goenka About Buddhism - the Teachings of Buddha Buddhism Portal for the Milton Keynes area (UK) E-Sangha Buddhism Portal His Holiness The Dalai Lama teachings on Buddhism Hongaku Jodo, a major American movement of Pure Land Buddhism Access to Insight Readings in Theravada Buddhism. BuddhaNet Buddhism.about.com Buddhist Studies WWW Virtual Library: the Internet guide. DharmaNet Essentials of Buddhism ReligionFacts.com on Buddhism facts, glossary, timeline and articles. Tathagatagarbha Buddhism five of the main "tathagatagarbha" sutras in full (or in part) "Nirvana Sutra Buddhism": full text and discussion of the Mahayana Mahaparinirvana Sutra Journal of Global Buddhism by Charles S. Prebish, Pennsylvania State University (USA) and Martin Baumann, University of Lucerne (Switzerland) http://sinhala.mahamevnawa.lk/ ( Me jeewithaya Ithama sundarawa gatha kirimatath,Maranin mathu jeewithayada sundarawa gatha kirima pinisath emenma Maranaye miyana thana wana A ama niwanata path wimatath kamathi nam Mahamevnawa wata rok wanna.) http://mahamegha.lk/ ( Raga, Dwsa saha Mohayen Ginigena dawena sitha thema surakinu pinisai ) budu dahama sansandanathmaka buddhagama
shri lanka jathika giya
warsha 1940 di aananda samarakon mahatha wisin rachitha mema giya 1951 nowambar masa 22 dina sita shri lankawe jathika giya lesa nam karanu labiya.me githaya wishesha awasthawaladi gayana karayi ithihasaya lowa mul kalaye jathikathwa hangimak mathuwi noaawada madhyakalina yugayata piwisimath samanga prathamayenma yuropiya ratawala jathikathwa hangim ismathu wiya. ee anuwa sama jana wargayakatama aawenika wu jana gayana bihiwu athara noyek wruththinhi yedena wiwidha jana kotas walin samanwitha jathiyaka, sanskruthiya pilibimbau karana githayak thama jathika giya lesa piliganu labuni. me anuwa lowa paranithama jathika giya lesa nedarlantha jathika giya kri.wa.1626 di bhawithawata pathwiya. brithanya jathika giya kri.wa.1745 di aarambha wuwada ehi nedarlantha jathika giyata wada wadi pethihasika agayak pilimbaibu wana bawa piligani. ee anuwa jathika giya sama ratakama rate janathawage praudathwaya ha ananyathawaya thahawuru karana sankethayak bawata nithathinma pathwi atha. shri lankawata jathika giyaka awashyathawaya mathuwuye 1815 di samastha lankawama brithanya palanayata nathu wimen pasuwaya. brithanyayange aabhashayata anuwa ekala shri lankawe jathika giya wuye brithanya jathika giyayi. namuth adhirajyawadi grahanayen midunu pasu shri lankawe ananyathawa surakina shri lankawatama aawenika wu jathika giyak nirmanaya kirime awashyathawaya dadiwa pana nanguni. meya mathuwuye wisiwana siyawase hatharawana dashakaye di ya. menisa 1948 janawari 31 wani dina jathika giyak thora ganime tharangayak pawathwana ladi. ee sandaha ekala adhyapana amathiwa siti aacharya si. dabliw. dabliw. kannangara mahatha, tibet jathika as mahinda himi, am. je. perera yana mahathwaruda githa idiripath kalaha. aananda samarakon mahatha wenuwen ema mahathage mathiniya karalayin da silwa mahathmiya da, " namo namo matha " githaya idiripath kalaya. si. dabliw. dabliw. kannangara mahatha idiripath kara thibune " sirilaka matha namadimu samada " githayayi. awasanayedi ema winisuru mandullema siti pi. bi. ingasinha notharis ralahami rachana kala ehima winisuruwarayekuwa kriya kala layanal edirisinha mahatha sangithawath kala " shri lanka matha pala yasa mahima jaya jaya " githaya tharangayen pramukhasthanaya gaththe wiwechana rasakata bhajanaya wemini. 1948 pebarawari 4 wani dina pawathi palamu nidahas uthsawaye di gayana karanu labuye mema githayayi.namuth dewana nidahas dinayedi gayana karanu labuye " namo namo matha" yana aananda samarakon shuringe githayayi. 1950 aprel masa mudal amathi je. aar. jayawardhana mathithuma wisin amathi mandalayata sandeshayak idiripath kirimen 1951 nowambar 22 wani dina nila jathika giya lesa " namo namo matha " giya prakashayata path keruni. mehidi aananda samarakon mahatha pilibanda tharamak datha yuthu manaya. 1911 janawari 13 wani dina upatha lada mohu mul kalaye handinwuye jorj samarakon lesaya. sangithayata upan hapanek wiya. adhyapanaya nimawa kotte kristhiyani widuhale chithra kala guruwaraya lesa 23 wiya thek sewaya kota 1936 di indiyawa bala giye chithra karmaya ha sangithaya iganimataya. wasara 05 ka danuma masa 06 kin nimawa ena wita ohu aananda samarakon lesa nama wenas kaleya. 1939 di githa gayanayata yomu wu mema shurin wadimanak gayu githawala padamalawa , thanuwa, swathanthra nirmana wiya. ekala upadeshathmaka githa, aagamika githa aakruthingen midi prema githa gayanayata mohu purogamithwaya sapayiya. ee anuwa mema 1948 di pawathi tharangayedi idiripath kala " namo namo matha " giya prathamayen gayana kota aththe ech. em. wi. thatiyakataya. " namo namo matha" giya jathika giya lesa piliganima etharam sumata karyayak nowini. eeta erehiwa wada wiwada chodana pamanak nowa eewata rukul sapayana chodana sanatha karana sakshinda mawennata wiya. * ehi "na" aksharaya apaya aksharayak wima. * aarambhaka ganaya anitu ganayak wima. * bhakthi rasaya jananaya wima. shri lankawe jathika giya shri lanka matha apa shri....... lanka namo namo namo namo matha sundara siribarini surandi athi sobamana lanka dhanya dhanaya neka mal palathuru piri jaya bhumiya ramya apa hata sapa siri setha sadana jiwanaye matha piliganu mana apa bhakthi puja namo namo matha apa shri ...... lanka namo namo namo namo matha oba we apa widya oba maya apa sathya oba we apa shakthi apa hada thula bhakthi oba apa aaloke apage anuprane oba apa jiwana we apa mukthiya oba we nawa jiwana demine nithina apa pubudu karan matha gnyana wirya wadawamina ragena yanu mana jaya bhumi kara eka mawakage daru kala bawina yamu yamu wi nopama prema wada sama bheda durara da namo namo matha apa shri........ lanka namo namo namo namo matha shri lankawa shri lankawe jathika wasthun
niwana
niwana (nirwanaya) yanu bauddhayan wisin balaporoththuwana usasma dharmathawayi. pudgalayeku ragaya, dweshaya saha mohaya kshaya kirima nirwanaya we. niwana pilibandawa kiyawena oonama thripitaka deshanawakin me bawa thahawurukara gatha haka. paskam sapayata athi alma aashawa ha bandima ragaya lesa handinwiya haka. asa, kana, nasaya , diwa , shariraya saha manasa yana me indriyayan thula nirantharayenma athiwannawu ha pawathinnawu rupa, shabda, ganda, rasa, sparsha, saha aramunu pilibanda dadiwa alwaganime kamaththa eewa nawatha nawatha laba ganimata dakwana balawath unanduwa kama ragaya hewath kamachchandaya lesa handinwiya haka. lobhaya lesa handunwanne da meyama ya. thama nokamathi deyata noesenam wirudda deyata ho kenata dakwana nokamaththa hewath tharahawa dweshaya lesa dakwiya haka.atham witeka meya thama thama kerehima wuwada athikaraganna awastha atha. mohaya hewath mulawa nam dahamata patahani marga thulin mokshaya ho sanasima apeksha kirima we. sunakha, gawa , wani wrutha samadanaya thulin ho dewa wishwasa thulin sadakalikawu sanasima prarthana kirima mohaya hewath mulawa we. meya saba thathwaya wasana patalayak wani ya. me klesha dharma sithhi thadin pawathina thak kal sathwaya sasara ipademin maremin bhawa gamana digu kara gani. idin yamek me klesha dharma prahanaya karayida hethema uthumwu niwana awabodhakara gani. niwan awabodhakara ganimata kamathi thanaththe thama prathamayen me sansaraya dukak ya yana niwaradi awabodhayata paminiya yuthuya. noesenam niwanaka awashya thawaya hethema awabodha kara ganimata samath wanne natha . budurajanan wahanse sumedha thapasawa sitiyadi niwan awabodha karalimata samath pragnyawa athiwa siti namuth siyalu loka sathwaya kerehi pathalawu apramana daya karunawa hethuwen buddhathwaya labimata aditan kota niyatha wiwarana ilwiya. ethan patan siddhartha kumarothpaththiya dakwa ethumo as is mas le pamanak nowa shariraya pawa dan demin, apramana duk windimin budubawa patha paminiyahuya. ethumano siddhartha kumarawa siti awadiye asimitha sapa sampath windaha. namuth kam sapa windime asthira bawa nohoth aniyatha bawa ethumo nuwanin (pragnyawa) dutuha. ebawin sapa sampath aluyama lu kelapidak se salaka ethumo bhawa nirodhaya patha wana wadunaha. ethumo niwana patha kenekuta windimata thaba sithimatawath nohaki tharam apramana duk windaha. apamanawu sapa windima ho duk windima anarthawath bawa nuwanin awabodha kala ethumo madum piliwetha anugamanaya kota siyalu dukin midunawu niwan awabodha kalaha. ese asimitha sapa sampath ha asimitha duk windime athdakima thamama athwindi ethumo nirwanaye suwaya thama awabodha kotagena an ayatada ehi agaya deshana kalaha. ee maga kiya dunha. unwahanse deshana kala ee sadaham maga ada da sandittikawa ha akalikawa pawathina bawin oonama ayekuta nuwanin wimasa bala awabodha kara ganime awasthawa atha. ee sandaha thama thula wishwasaya ha awashyathawaya thibiya yuthuya. sasara duka bawa niwaradiwa awabodha kara ganima . me duka nathikara gatha yuthuya yana dadi uwamanawa athikara gatha yuthuya. me duka nathikara gatha hakke sadaham magata paminimenma pamanakya yana thada bala wishwasayata paminiya yuthuya me sambuddha sasanaya thuladima niwan awabodha kala yuthuya yana wishwasaya athikaragatha yuthuya. budupiyanan wahanse wisin itha pahath yayi salaku sapayehi alimath , duk dimen mokshayata paminiya hakiya yana mithya wishwasayan gen wenwiya yuthuya . siyalu de kerehi upadanaya hewath alima durukaraganima thulin me bhawagamanin nidahas wima nam wu niwana sakshath karagatha yuthuya. siyalu dukkhayangen nidahaswu, ekama sadakalika sapayawu dharmathawayayi. dukama swabhawa kota aththawu sansarayen nidahaswimata athi ekama margaya nirwanayayi. niwana wachanayen prakasha kala nohaki dharmathawak wana athara dakimenma (labaganimenma) pamanak sampurnayen awabodha karagatha hakiya. niwanehi swabhawayan washayen pahatha karunu dakwiya hakiya. anantha sukha suba gunayen yukthawa paramartha washayen athi dharmathawayaki (kisiwak nomathi his bawa nowe). sadakalika wana bawin hataganimak ho abhawayak ho nomathi dharmathawayaki. satahanak (rupayak) nomathi dharmathawayaki. chathukotika shunyathawayaki. enam aakara hatharakin (aththe natha, naththe natha, aththe nowanne nowe, naththe nowanne nowe) shunya thathwayaki. awedayitha sukha lesa dakwe. enam nowindimen labana sapaya yannayi. mema lokayehi ho wenath lokayaka ho dishawakaho nopihitana dharmathawayaki. boho sathwayan niliyana sthanaya uwath thamakerehi ekama sathwayeku wath nathi dharmathawaki. boho sathwayan paminena namuth paminimen purnathwayak ho nopaminimen uunathwayak ho naththawu dharmathawayaki. thamakerehi kisi windiyayuthu suwayak nomathiwa parama sukhayakwu dharmayaki. margapala nyanayenma pamanak prathyakshawa dakiya haki dharmathawayaki. nirwanaye aluth parana aadi washayen bedayak nomatha. (warsha asankhyaya kata pera daknalada nirwanayath me shasanayedi daknalada nirwanyath athara bhedayak nomatha) wadana nirwanaya (Nirvāṇa) yanu niwana yannata sanskrutha basin yedena padayayi. pali basin nibbana yanuwen handunwayi. sathwaya bhawayen bhawayata wiyana thanhawa namathi gethumen ikmima nibbana we. ni = nathi kirima wana = thrushnawa handinwima nirwanaya pilibanda wishaya bauddha darshanaye itha wadagath thanak gani. nirwanaya pilibanda hinayanikayin saha mahayanikayin athara wenaskam pawathi. nirwanaya pilibanda saha nirwanaya yanu bhawa rupayak da nathahoth abhawa rupayak da yanna pilibanda budu dahame sama sampradayakma sahena tharam wimasimak kara thibe. niwan maga niwanata sapaminime palamu piyawara wanuye sowan palaya labimaya. ee sandaha sakkaya ditti , wichikichcha , silabbatha paramasa, yana me sanyojana awabodayen duru kala yuthuwe. yamek thula thama pilibandawa ho an wasthun pilibandawa aasawa bandima thadin pawathinam ohuta me dukin pirunawu sansarayen galawimak aththe natha. nawatha nawatha sasara ipademin anantha dukatama pathwe. esenam sasarin ethara wimata hewath dukin midimata kamaththa athi aya wisin aniwaryayenma thama pilibandawa ho wenath wasthun pilibandawa athi aasawa tikin tika duru karagatha yuthuwe. ewita sakkaya dittiya nam wu sanyojanaya durukara gatha haka. eya sowan magata thabana palamu piyawara wanneya. yamek thula budun daham sangun yana thisaranaya pilibandawath, pera bhawaya mathu bawaya pilibandawath , dewiyan bambaun pilibandawa ho mapiya guna pilibandawa ho sakayak pawathi nam eya wichikichchawa lesa handunwanu labe. sowan magata paminennahu wisin meki sakaya nathikaragatha yuthuya. wiswasaya dadikaragatha yuthuya. esema mandabuddhika nowana oonama ayekuta sowan magata paminiya hakiya yanna dadiwa wiswasa kalayuthuya. ewita wichikichchawa nathiwe sowan magata paminimata eya imahath rukulak wanneya. noyek aakaraye shila samadanayan kerehi ho wrutha samadanayan pilibandawa wiswasaya thulin dukin midiyahakiyayi wiswasakirima thunwana sanyojanayayi. niwanata maga wanne chathurarya sathyaya pilibanda niwaradi awabodaya pamanakma bawath ee sandaha wenath sila wrutha samadan wima niwaradi maga nowana bawath wiswasa kala yuthuwe. gauthama buddhasasanaya thula dima niwan magata paminimata balaporoththuwana buddhashrawakaya mese thama awabodaya niwaradi karagathayuthu wanneya. esema sowan magata pamina misa me bawayen ikma noyana bawata dadiwa thiranaya karagatha yuthuya . sakkaya dittiya , wichikichcha , silabbatha paramasa, yana me sanyojana durukota me bawayedima sowan magata paminiya yuthumaya. niwane mulika awastha deka sopadisesa nibbanaya nirupadisesa nibbanaya sopadisesa nibbanaya raga, dwesha, moha yana akusal mul kshayakirima niwanayi. jiwathwa sitiyadi nirwanawabodaya kirima, meyin adahas kere. nirupadisesa nibbanaya nirupadishesha nirwanaya yanu me bhawayedi niwan awabhodha kala uththamayin me jiwithayen samu ganimayi. hewath piriniwimayi (piriniwanpama) therawada buddha dharmaya anuwa nirwanaya hinayana sampradayata anuwa saththwaya thun aakara dukwalin pidawindiyi. duhkha duhkhatha - bhauthika saha manasika hethu nisa upan kleshayan, (priyayangen wenwima apriyayanha eka wima, kamathide nolabima galaka mulaka paya patalima wani edineda jiwithaye apa labana katuka athdakim menayin dakwiya hakiya) sansara duhkhatha - upatha saha winasha swabhawaya athi lokaye wasthun nisa upan kleshayan, (nawatha nawatha upadimin maremin yana sasara gamana we.) wiparinama duhkhatha - sapaya dukata peralima nisa upan kleshayan, (mohothak pasa kshanayak pasa siduwana wenas wima wayasata yama menayin adahas we.) chathurarya sathyaya pilibanda gnyanayen da,aarya ashtangika margaya anugamanaya kirimen da hinayana sampradayata anuwa mema kleshayangen sadakalikawama wimukthiya labagatha haka. meya nirwanaya wana athara nirwanaya kleshabhawa rupayak saha sukha rupayak lesa hinayanaya dakwa thibe. boho hinayana nikayan nirwanaya abhawathmaka bawa piliganiyi. milinda prashnaye di nagasena himiyan pahadiliwama prakasha kara aththe nirodhayata pathwima nirwanaya bawayi. saththwaya indriyan pinawime saha wishayan upabhoga kirimehi ali sitima nisa nirantharayen dukata pathweyi. eheth gnyanawantha aarya shrawakaya mewa samanga kisiwitekath noaleyi. esema eya sathutak lesada nogani. ehi prathipalaya nam ohuge thanhawa nathiwimayi. thrushna nirodhaya (thanhawa nathiwima) samaga upadana saha bhawa nirodhaya weyi. ewita punarbhawayen bandunu siyalu duk nawathi. mese thanhadhika kleshayangen nirodhayata pathwima nirwanayi. nirwanayen pasuwa pudgalathwaya sampurnayenma nathiwi yayi. eyata hethuwa pudgalathwaya thana rakimata kisiwak ithiri nowimayi. sansaraye hataganna siyaluma wasthun karmaya nisa ho hethuwak nisa ho sruthu anuwa ho hatagani. eheth nirwanaya me kisiwak nisa upadinnak nowe. eya hethu rahitha thrikalathitha, indrayathitha, wachanayen wisthara kala nohaki padarthayaki. nirwanaya prathyaksha karaganimata kramayak athath eya ipadawimata kramayak nomatha. ehi uthpadaka hethuwa dakwiya nohaki athara uthpada rahitha we. eyata hethuwa nirwanaya nirguna wimayi. eya athitha, warthamana, anagatha kalayanta ayath nowana athara indriya gochara da nowe. nirwanaya - therawadayata anuwa therawadi drushtiya anuwa, budun wisin yamak pilibandawa dharmaya deshana karana lada nam ehi parama ilakkaya nirwanayayi. yam witaka awidyawa sampurnayen nathikara damana ladada ewita rahathun labana thaththwaya nirwanayayi. nirwanaya me lokayedima labagatha yuththaki. nirwanaya wanahi manasika saha bhauthika jiwithaye parama nirodhaya wana athara eya labimen pasu pudgalathwaya (mamathwaya) siyalu ayurinma nathiwi yayi. nirwanaya nam niwiyamayi. pahanaka aalokaya pawathinne pahan watiyath theluth pawathna thekya. mewa winasha wi yamen pahane aalokaya nathiwi yayi. melesa thrushna aadi kleshayan winasha wimen yam witaka me bhauthika jiwithaye parama ilakkayata pathweyida ewita eya nirwanaya yayi kiyanu labe. therawadayata anuwada nirwanaya abhawathmakayi. yamek me sansaraya hewath nawatha nawatha ipadima dukak bawa itha pahadiliwa ha awabodayen yuthuwa piligath kalhi nawatha ipademata ho paskam sapa windimata athi alma durukara gani. siyalu aakaraye windim itha sulu mohothakata pamanak simawana bawath siyalla anithya bawath prathyaksha karagani. melesa siyalu aakaraye alim saha gatim walin niruddha wimen labannawu nirodhaya nirwanaya hewath niwana nam we. niwana thama thama nana pamanin awabodha katayuthuwe. thamama nuwanin wimasa bala awabodha kalayuthu thathwayaki niwana. udaharanayak lesa rogayaka suwawima salakamu. rogayaka suwawima (niwima) sapayaki. suwaye hataganima yanu rogaye winashayayi. duk wu sansaraya rogaya wana athara ehi nawathma niwim sapaya labimaki. roga suwaya, rogaya anuwama labennak wana athara wenkara dakwiya haki yamak nowe. mahayanayata anuwa nirwanaya hinayanikayin wisin dakwana nirwanaya wasthawika washayen nirwanaya lesa mahayanikayan pilinoganna athara eya hudek kleshawaranayen pamanak kshayawima lesa salakayi.gnyeyawaranaye pawathma ithiriwa thibenneya. mahayanikayanta sarwagnyathawaya (nirwanaya) yanu mema deyawaranayama duru kirima we. nirwanaya pilibanda therawada saha mahayana samanatha meya wachanawalin prakasha kala nohaka. meya asankrutha dharmayaki. enisa uthpaththiyak, winasha wimak, pariwarthanaya wimak nomatha. mehi anubhuthiya thama wisinma laba gatha yuthuya. meya athitha, warthamana, anagatha yana thun kalayatama ayath buduwarun sandaha ekak we. esema sama we. margaya thulin nirwanaya labiya haka. nirwanayen pasuwa pudgalathwaya sampurnayenma nathiwi yayi. budunge gnyanaya saha lokoththara thaththwaya rahathunge gnyanayata saha thaththwayata wada ithamath usas we. nirwanaya pilibanda therawada saha mahayana asamanatha sathwaya sasara digindigata gamankaranne awidyawa hewath anawabodaya nisaweni. niwaradi awabodayata pathwu kalhi siyalla anithya bawa wataha gani. ee awabodhaya labima niwanata paminimayi.niwana ewan awabodhayak nisa labennawu itha usas thathwayaki. labana sthanayak ho deyak nomatha. wenath karunu niwanehi swabhayan washayen pahatha karunu dakwiya hakiya.'ni' yannen nathiwima, abhawayata yama yana artha labeyi.'rodha' yannen sirageya yana arthaya labeyi . ee anuwa nirodha yanu sirageyin nikmima, nidahas wima, wen wima yana arthaya labeyi. enam thrushnawa namathi sirageyin nidahas wimayi. thrushnawen nidahas wima yanu niwan dakimayi. wimukthi sadhanayayi." thaththa kathaman dukkha nirodhan ariya sachchan? yo thassayewa thanhaya asesa wiraga nirodho chago patinissaggo muththi analayo idan wuchchathi bhikkhawe dukkhan nirodhan ariya sachchan........." (dukkha nirodha sathyaya yanu kawareda yath duk ipadime hethuwa wu thrushnawa ithiri nowana se mulumaninma nathi kereda (asesa wiraga nirodho ) thrushnawa duru kereda(chago) thrushnawa bahara kereda (patinissaggo) thrushnawen midimak weyida (muththi) thrushnawa pilibanda almak noweda (analayo) eya nirodha aaryya sathyaya nam we.) thewadarum wana thanhawa mulumaninma prahanaya kirimen wimukthiya salaseyi. ema niwane swabhawaya pruthagjana sathwayanta therum gatha nohaka. pahadili kala nohaka. sowan aadi marga pala sith walatama aramunu wanu atha. niwana yanu parama suwayayi. kawara kalekawath wenas nowana lokoththara suwayayi. awedayitha hewath nowindina suwayak wima mehi uththarithara bawa pinisa mulika hethuwayi. wedayitha hewath windina sapa wenas we. dukata peraleyi. nowindina suwayak bawin eya sthiraya. nithyaya. sadakalikaya. sapa pilibanda prabheda 02 ki. kama sukha(kam sapa) wimukthi sukha(lokoththara sapa) kama sukha -pasinduran pinawima thulin labana sapaya wimukthi sukha-sadakalika sapa dena niwana thulin labana sapaya niwan labime awastha 02 ki. sopadisesa nirwanaya -mehidi niwan awabodhaya karaganne panychaskandhaya sahithawayi. anupadisesa nirwanaya- panychaskandhaya rahithawa niwan awabodha wima (rahath wimen pasu piriniwan pama) thanha nirodhaya hewath thanhawa duralima nirwanaya bawa budun wahanse wadalaha."thanhakkhayo wirago nirodho nibbanan"yanuwen thanhawa kshaya kirima ragaya nathi kirima nirwanaya bawa deshana kalaha."nirodhassa nissaranatto wiwekatto asankhathatto amathatto" yanuwen patisambhidha maggapaliyehi ena wigrahayata anuwa nirodha sathyaye wishesha lakshana 04 ki. nissaranatta wiwekatta asankhathatta amathatta nissaranatta sakalakleshayangen ha sansara gatha siyalu dukwalin pahawima nidahas wima pruthagjana sathwayo lobha, dosa, moha, issariya, maya, sateyya, thambha, mada, mana, abhimana, makkha, palasa aadi 1500 pamana wana keles walin yuktha wethi. niwan awabodha kirima thulin ema siyaluma keles walin prahina weyi. jathi duka, jara duka, wyadhi duka, marana duka aadi apramana dukwalinnidahas wimakda siduwana bawin nissaranatta namin handinwe. kisindu biyak wedanawak ohuta natha. wiwekatta santhanagatha siyalu kelesungen ha sansarika siyalu dukwalin his wu arthayen wiwekatta yayi pawasayi. niwan labana thek keles walin ha dukwalin nidahas wimak natha. keles nisama duk sahagathawa pidawindinnaku weyi. nirwana dhathuwa keles walin ha dukwalin his wuwaki. kisindu kleshayak natha. kisindu dukak natha. ee nisama biyak da natha. asankhathatta hethungen hata nogath bawin asankhathatta we. kama loka, rupa loka ,arupa loka yana loka wala siyalu dharmayan karmadi hethungen hatagath dharma wanu atha. ee nisama eewa sankhatha dharma ganayata ayath weyi. sankhatha dharma wala swabhawaya anithyaya, duka, anathma yana thrilakshanayangen yuktha wimayi. eheth niwana asankhathaya. ee nisama anithyaya nowe. nithya we. duk sahagatha nowe. anathma nowe. sthiraya. sadakalikaya. sankhara dharmayangen thora wu bawin asankathatta yayi nam kere. amathatta meyin nomarena bawa adahas kere. nomarena bawa , winasha nowana bawa, kadi bindi wenas nowana bawa niwanehi lakshanayaki. lowa pawathna jiwi, ajiwi siyalu wasthunge swabhawaya athi wu nisa nathi wimayi. upatha lada nisama miya yayi. uppada ,tithi ,bhanga yana lakshanayanta yatath weyi. eheth niwana yanu ebandu lakshanawalin thora wu dharmayak wana bawin amathatta yayi nam kere. niwana asurin mebandu lakshana dakiya hakiya. nirwanaya yanu thaman wisinma awabodha karagatha yuththaki. adhibhauthika santhawak ho dewadharmawadayak nowe. dukkha nirodhayaki. udanapaliye da nirwanaya pilibandawa arthakathanayak dakwe."aththi bhikkhawe ajathan abhuthan akathan asankhathan........." yanuwen ajatha, abhutha, akatha, asankhatha yana lakshanayangen yuktha wu dharmathawayak lesa niwana handunwa di atha. niwana yanu athi wuwak nowe(ajathan) pahala wuwak nowe(abhuthan) karana laddak nowe(akathan) hethungen hata gath thathwayakda nowe(asankhathan) " eethan santhan eethan panithan yadidan sabba sankhara samatho sabbupadhipatinissaggo thanhakkhayo wirago nibbananthi....."chathubhanawara paliye girimananda suthraye sandahan wana mema patayenda niwanehi swabhawaya pennum kere. siyalu sankharayange sindimak weyi. siyalu upadhinge duralimak weyi. thrushnawa kshaya wimak weyi. noalimak weyi. ebandu suwisheshi lakshana niwana keren prakata weyi. adhyathmika shikshanaya thulinma sakshath kara gatha yuthu niwana sadachara dharma paddhathiyaka uparima awasthawayi. thanhakkhaya-dosakkhaya-mohakkhaya yanuwen niwana handunwanne thrushnawa kshaya kirimayi."bhawa nirodho nibbanan "-bhawayehi nirodhaya hewath nawathwima nirwanayayi.(sanyuktha nikaya) ipadimehi ha maranayehi kelawara niwana bawa "jathi maranassa anthan" yana sanyuktha nikaye ena patayen pahadili we. niwanehi swabhawaya nam jarawata path nowimayi(ajaran). rogi nowimayi(abyadhin). nomarena sulu bawayi(amathan). shoka rahitha wimayi(asokan). kelesmalin thora wimayi(asankilittan). niwan labu pasu pruthagjana sathwayin sapa lesa salakana laukika sapa kerehi almak natha. ema sapa ha sambandha assada (aashwada) adinawa(aadinawa) ha nissarana yana awasthanurupiwa dakithi. anaryya sukhayen thorawa aaryya sukha windanaya karathi. pruthagjanayan manasika roga walin pida windina muth niwan pasak kara gath wita (chethasika rogan) manasika roga kisiwak nathi thathwayakata path we.kayika manasika siyalu duk walin thora wethi. niwan labima thulin siyalu shoka duru weyi. 'sabba sokan athikkantho asokan hothi nibbutho'yanuwen sanyuktha nikaye wisthara we. siyalu biya dura lu ayeku weyi. (akuthobhayan) loka dharmathawaladi kampawata path nowethi. "puttassa loka dhammehi chiththan yassa na kampathi"- mangala suthrayaniwan awabodhayen siyalla danagath ayeku bawata path we. yathabhutha nyanaya labima thulin eya sidu weyi. niwana yanu (pachchaththan wedithabbo) prathyaksha kala yuththak wana bawin pruthagjanayan washayen ehi yatha swabhawaya therum ganima apahasuya. siwsas daham awabodha kala pudgalayage wisheshathwaya "'''arahan khinasawo wusithawa katha karaniyo oohiratho anuppaththa sadaththo parikkhina bhawa sanyojano sammadanynyawimuththo......."''''' aadi washayen pahadili kere. ee anuwa aashrawayan prahina kala wasana lada bambaasara athi, kala yuthu de kota nima kala ,baha thabu bara athi, paramadarshi thathwayata path wu bhawa sanyojana binda damu manawin miduna thathwayak dakiya haki weyi. niwana keren kesewath dakwiya nohaki lakshana 04 ki. rupa(rupaya) santana(hadaya) waya(pawathna kalaya) pamana(pramanaya) sowan sakrudagami anagami arhath awastha marga ha pala thathwayanta path wimen niwan suwaya salase.dasa sanyojana dharma prahina wima da ee samangama sidu we. sowan wima - sakkaya ditti, wichikichcha, silabbatha paramasa prahina weyi. sakrudagami wima - kamaraga, wyapada thuni weyi. anagami wima- kamaraga, wyapada prahina weyi. arhath wima -rupa raga, arupa raga,mana ,uddhachcha, awijja prahina weyi. sanyojana dharma mese mulumaninma prahina wimath samanga pera wisu aathma dana ganime nuwana(pubbe niwasanussathi) diwas (dibba chakkhu) keles prahina wi athi bawa danna nuwana(aasawakkhaya) yanadi thriwidya pahala weyi. rahath bawa labayi. damsak pawathum suthrayedi chakkhun udapadi- nyanan udapadi-panynya udapadi- wijja udapadi-aaloko udapadi yanuwen deshana karana ladde nirwana awabodha wimath samanga ya. mewada balanna bodhi aashritha grantha mahacharya baladewa upadhyayage bauddha darshanaya - aacharya hiripitiye panynyakiththi himi dharma sangrahaya - narada himi bahira sabadi damruwana.org Dhamma Desana in Sinhala, Guide to attain Nibbanic bliss Nibbana - more excerpts from the Pali Tripitaka defining Nibbana "Nirvana Sutra": full English translation of the "Nirvana Sutra" and appreciation of its teachings. Buddha - A Hero's Journey to Nirvana Salvation Versus Liberation, A Buddhist View of Paradise Worlds In-depth explanation of Nibbana according to the Pali Canon Mind Like Fire Unbound - a discussion of fire imagery as used in the Buddha's time https://www.dharmayaiobai.org
kolambaa
kolambaa yanu shri lankawe wishalathama nagaraya menma wanija aganagarayayi. paripalana aganagaraya wana shri jayawardhanapura kotte kolambaata thadasannawa pihita atha. kolambaa disthrikkaye paripalana kendrasthanaya kolambaa we. kolambaa nagara simawa thula 752,993 janagahanayak wasaya karayi.kolambaa nagaraye waraya shrilankawe pradhana aanayana ha apanayanaya athin aarthika pragamanayata da hethu we. nirukthiya kolambaata ema nama labimata kalakata ihatha nagaraye thibu ambaa gas hethu wuwa yayi mathayak da pawathi. kola + ambaa yanna kolambaa lesa wikashaya wuwa wiya haka. pruthugrisin wisin 1505 wasaredi "kolambaa", yana namaya mulinma idiripath kala bawatada mathayak we. sampradayika sinhala wadanak wu, kalani gange thotupala" yanna aruth dakwana kolon thota yana wadanin, kolambaa yana wachanaya bindi aa bawa wishwasa kere. 13 wana siyawasata ayath parani sinhala wyakarana granthayak wu, sidath sangarawehi kathuwaraya wisin, mulkalina sinhalayanta ayath suwisheshi wadanhi ganayan sambandhawa rachana kota thibena athara, ehi narambaa saha kolambaa yana wadan swadeshiya mulashrayakata ayath yayi dakwa thibeyi. min kolambaa yana wadana aganagaraya sandaha yedennata athayi wishwasa kere. ithihasaya wasara 2000 kata pera kolambaa swabhawika warayak thibi athi heyin eya indiyanu , grika , parsiyanu , roma , arabi saha china welandun dana sitiyeya. 14 wana siyawasedi diwayinata pamini sancharaka ibnu bathutha eya kalanpu lesa handinwiya. welandama mulika karagath arabi jathikayin kri.wa. 8 wana siyawasedi pamana kolambaa padinchi wimata patan gaththe wadi washayen sinhala rajadhani saha bahira lokaya athara pawathi welendama palanaya kirime kramaya mangin waraya thama wyaparawalata udaw kala bawini . owunge paramparawa shri lankawe muwar prajawa  lesa hadunwayi. owun dan deshiya ayagen samanwitha we. pruthugisi yugaya landesi yugaya ingrisi yugaya nidahasen pasu kalagunaya sancharaka aakarshana galu muwadora pitiya - kolambaa nagaraye hadawatha bandu pradeshaya se salakena mudu werala samaga badunu bim thirayak wu galu muwadora pitiya saha ema aashritha kalapaya, nagarayata paminana sancharakayin ha nagarawasiyange pradhana saha janapriya aakarshaniya sthanayak weyi. galu muwadora hotalaya - galu muwadora pitiyehi dakunu kelawara aasannaye pihiti galu muwadora hotalaya kolambaa suwisheshi nagara salakunak lesa salake. gangarama wiharaya - shri lankika gruha nirmana shilpayata amatharawa, indiyanu, thayilantha ha china yana ratawala wasthu lakshanada daknata labena kolambaa pihiti gangarama wiharaya nagaraye wu wadagath bauddha pudabimak we. kolambaa jathika kauthukagaraya - parani namaya anuwa yamin thawamath kata wahare kolambaa kauthukagaraya lesa handinwena shri lankawe jathika kauthukagaraya, shri lankawe athi pradhanathama saha wishalathama kauthukagaraya weyi. wiharamahadewi udyanaya - kolambaa idikala paranima saha wishalathama udyanaya wana wiharamahadewi udyanaya (parani namaya, wiktoriya pak) nagaraye wu thawath ek janapriya aakarshaniya sthanayaki. jami ul-alfar palliya - yunesko loka urumayak wana meya rathu palliya lesada hadinwe. aaked nidahas chathurasraya - aaked nidahas chathurasraya, kolambaa nagara sanwardhana wadapiliwela yatathe sanwardhanaya lada supiri sappu sankirnayaki. pitakotuwa pawena welandapola - kolambaa nagara prathisanwardhana wadasatahane angayan yatathe, sanwardhanaya keru aakarshaniya sthanayaki. parani kolambaa landesi rohala - kolambaa kotuwe idikota thibena parani kolambaa landesi rohala (landesi rohala), merata landesi samaya dakwa diwena ithihasayak sahitha parani godanagili kihipayak athurin ekaki. warthamanaye eya nawina sappu sankirnayak lesa sanwardhanaya kota thibe. nawa nelum kuluna - kolambaa nagara madhyaye idikerunu nelum malak wan kulunaki. jana wiwidhathwaya kolambaa yanu bahu wargika, bahu sanskruthika nagarayak we. nagaraye janagahanaya wiwidha wu jana wargayangen samanwitha wana athara, pradhanathama jana kottashayasinhala we. muslim, saha damila jathinda nagarayehi pramukhawa wasaya karayi. mita amatharawa kuda jana kandayam lesa china, pruthugrisi, oolanda, male, saha indiyanu prabhawayak sahitha pirisda, yuropiyanu prawasikayoda nagaraye wasaya karathi. shri lankawe janakirnathama nagaraya kolambaa wana athara, ehi janagahanaya 642,163 pamana we. 1866 warshaya wana wita nagaraye janagahanaya 80,000 pamana wiya. 2012 sangananayata anuwa nagarika kolambaa aagamika saha jana wiwidhathwaya meseya. paripalanaya pradeshiya palanaya aganagaraya nagara sima aganagara pradeshaye upa nagara shri jayawardhanapura kotte pradeshaya pitakotte athulkotte nawala nugegoda rajagiriya bahira upa nagara athurugiriya baththaramulla batuwaththa boralasgamuwa dalugama dehiwala-galkissa eekala kadawatha kalaniya kaduwela kalubowila kandana kiribathgoda kolonnawa koswaththa kotikawaththa kottawa godagama homagama hokandara ja-ala maharagama malabe moratuwa pannipitiya paliyagoda piliyandala ragama rathmalana thalawathugoda waththala wikramasinhapura aarthikaya nithiye aadhipathyaya saha aparadha yatithala pahasukam nawika katayuthu gamanagamanaya bas marga dumriya marga pradhana dumriya margaya – kolambaa kotuwa sita weyangoda; ethan sita mahanuwara, badulla, mathale, kurunagala, anuradhapuraya, kankasanthure, thrikunamalaya saha madakalapuwa (2013 sita madu para dakwa). muhudubada dumriya margaya – kolambaa kotuwa sita panadura; ethan sita galla saha mathara dakwa. puththalama dumriya margaya – kolambaa kotuwa sita ja-ala; ethan sita migamuwa saha puththalama dakwa. kalani wali dumriya margaya – kolambaa kotuwa sita awissawella dakwa. maha marga saha adhiwegi marga ratehi yudha thathwaya nimawen anathuruwa kolambaa pradeshaya thula adhiwegi marga nirmanaya kirima arambauni. ee anuwa palamu adhiwegi margaya wu dakshina lanka adhiwegi margaya, kottawa sita diwayine dakunudiga pradhana nagarayak wu mathara, godagama thek idikeruni. mita amatharawa kolambaa sita katunayaka dakwa kolambaa - katunayaka adhiwegi margayada, kolambaa pitatha watarawuma adhiwegi margayada pasukalinawa idikeruni. A1 maha margaya kolambaa sita mahanuwara dakwa. A2 maha margaya kolambaa sita galla saha mathara dakwa. A3 maha margaya kolambaa sita migamuwa saha puththalama dakwa. A4 maha margaya kolambaa sita rathnapuraya saha madakalapuwa dakwa. paru sewa guwan sewa bandaranayaka jathyanthara guwanthotupala saha rathmalana guwanthotupala nagarayata ayath se salakena guwan thotupalawal we. bandaranayaka jathyanthara guwanthotupala pradhana washayen antharjathika guwan sewawan wenuwen pahasukam sapayana athara, rathmalana guwan thotupala mulika washayen deshiya guwan sewawan sandaha pahasukam sapayayi. adhyapanaya balaka pasal rajakiya widyalaya kolambaa 07 aananda widyalaya kolambaa 10 nalanda widyalaya kolambaa 10 tharstan widyalaya kolambaa 07 balika pasal anula widyalaya, nugegoda wishakha widyalaya, kolambaa 05 dewi balika widyalaya, kolambaa 08 sirimawo bandaranayaka widyalaya, kolambaa 07 miyusiyas widyalaya, kolambaa 07 gruha nirmana shilpaya kolambaa kotuwa landesi samaye godanagili brithanya samaye godanagili sanskruthiya warshika sanskruthika anga saha uthsawa prasangika kala krida madhya sahodara nagara galariya mewath balanna kolambaa kotuwa kolambaa jathyanthara mulya nagaraya kolambaa nagara shalawa kolambaa nagaradhipathi shri lankawe usama idikirim layisthuwa mulashra adawiyen bahara pitu kolambaa nagarayata maga penwimak kolambaa dijital sithiyama kolambaa aasiyawe aganagara shri lankawe nagara saha gammana
aasiyawa
aasiyawa yanu lowa wishalathama saha janakirnama mahadwipaya yi. eya pihita aththe pruthiwiye nagenahira saha uthuru ardhagolawalaya. pruthiwiye mulu mathupita wargapalayen 8.6%k hewath mulu bhumi pramanayen 29.9%k eyata ayath weyi. ehi biliyana 4ka jana pramanayak jiwath wena athara meya wathman loka janagahanayen 60%ki. 20 wani siyawasa thula aasiyawe janagahanaya siw gunayakin wadi wiya. aasiyawa artha dakwa aththe suwas alen, yural kanduwalin, kokesas kanduwalin, kaspiyan muhuden saha kalu muhuden nagenahirin pihiti yuresiyawe nagenahira bhumi kotasa lesayi. yuresiyawe batahira bhumi kotasa yuropaya yi. aasiyawa nagenahirin pasipik sagarayen da, dakunin indiyan sagarayen da, uthurin aaktik sagarayen da mayim wi atha. nirukthi wistharaya artha dakwima/pahadili kirima saha mayim madhya kalina yuropa jathikayan aasiyawa wenama bhumi bhagayak hewath mahadwipayak lesa salakuha. aashritha lipi sandaha yomu: Subregions of Asia wishesha mathruka: Asian Century Asian cuisine Asian furniture Asian Games Asia-Pacific Asian Para Games Asian Monetary Unit Asian people Eastern world Eurasia Far East East Asia Southeast Asia South Asia Central Asia Western Asia North Asia Fauna of Asia Flags of Asia Middle East Eastern Mediterranean Levant Near East Pan-Asianism layisthu: List of cities in Asia List of metropolitan areas in Asia by population List of sovereign states and dependent territories in Asia wyapruthi Asian Highway Network Trans-Asian Railway satahan mulashra bhahira sabandi mahadwipa
sinhala akuru
sinhala bhashawa liwimata yodaganna akuru sinhala akuru namwe. sinhala brahmiya akshara abugida walin pawatha ena namuth, wenath brahmiya akshara samaga sasandana wita wishala wenaskam dakwayi. mema hethuwa nisa sinhala yunikod pituwa anek akshara wala yunikod pitu walata wenas weyi. ithihasaya shabda kirima sinhala bhashanayehi swara shabda purwa madhya apara hraswa dirgha hraswa dirgha sanwrutha i ee u uu madhya e ee a o oo wiwrutha a aa a aa sinhala bhashanaye wyanjana shabda oshataja danthaja murdhanya thaluja kantaja aparakanataja nasikya m n n ny ng sparsha p b mba th d nd t d nd ch j gny k g ng ushma f s sh h repa r parshawiya w l y gata alapilla eya sidu pillam wyanjana swara ha musuwima penwimata yodaganna swara lakunu pillam hewath pili namwe.ch sinhala yunikod sinhala yunikod parasaya U+0D80 ... U+0DFF weyi. wenath bhasha liwimata yodaganima sinhala bhashawa pariharanaya karannan wisin pali saha sanskrutha bhashawa liwimatada sinhala akuru bhawitha karayi. 21 wana sinyawase sita shri lankawa thula ingrisi basa liwimatada indahita sinhala akuru yodagane. udaharana: Apple -apal pali saha sanskrutha bhasha sinhala bhashawata balapa prabala maw bhasha dekaki. mema mawu bhashawala wachana edineda sinhala bhashaka pirisa athara bhawitha wana athara ema wachana sinhala ayurin sinhala akshara bhawitha kota sanniwedanayedi bhawitha kereyi. esema sinhala widyarthayin pali bhashawatama wenama akshara kramayak nomathi nisa pali bhashawa iganimedi eewa pali wachana sinhala akurin liyana athara sanskrutha bhashawa igenime pahasuwa ho dewanagari akshara nodanuwathkama nisa nathahoth sanniwedana pahasuwa sandahada sinhala bhashaka piris sanskrutha bhashawe wachana sinhala akurin liyathi. uda :- sinhala akurin liyu pali pali wachana sajjhayana attakatha wipassana sinhala akurin liyu sanskrutha wachana naisargika duhkha nayathi sinhala ilakkam nawathama adhyayanayan thulina sinhalayata aawenika wu ilakkam soyagena atha. aatha athithaye sita ma mema ilakkam bhawitha kota atha.mahanuwara yugaya thekma mema ilakkam bhawitha kota athi bawata sakshi labe.pasukalinawa pruthugisi, landesi, ingrisi balapamen hindu-arabi ilakkam hadunwa dimath samaga sinhala ilakkam abhawayata gos atha. namuth sinhala yunikod magin nawatha sinhala ilakkam karaliyata pamina atha. aashritha lipi sinhala hodi sinhala bhashawa yomuwa satahan thawa dura kiyawimata bahara pitu sinhala yunikod sinhala yunikod samuhaya sinhala yunikod sangarawa Download sinhala yunikod sinhala yunikod sthapanaya karaganimata sinhala hodiya Omniglot sinhala pituwa abugida lekhana bhasha sinhala akuru abugida
mahawanshaya
mahawanshaya yanu lakdiwa maha wihara ithihasaya pradhanakota rajarata rajadhaniye ithihasaya pilibandawa maha wiharika mahanama himi wisin pali bhashawen liyanalada, aithihasika kawyayaki. chula wansha sankalpaya mahanama himiyan wisin liyana lada kotasa (jarman jathika gaigar pandithuma wisin pariwarthanaya karana lada) mahawanshaya lesath anith kathuwarun wisin liyana lada kotas chulawanshaya lesath handunwa di thibe.me sandaha padaka wi thibenuye sinhalaye rajawarun pilibanda wa pujawaliyehi ena yedumaki. kese wuwath boho ugathunge piliganima anuwa chulawanshaya lesa kruthiyak thibi natha. sinhala bauddha bhikshunwahansela wisin sampaditha, chula wanshaya (suluthara wansha kathawa) nam samayaka welumak athi bawata gayigar nam jarman jathika pandiwaraya mathayak idiripath kara atha.ya mahawansha I wana kandaye ena rajawaru mahawansha rajawaru lesath in pasu kanda wala ena rajawaru chulawansha rajawaru lesath pujawaliyehi sandahan wi thibe. gayigar pandiwaraya mahawanshaye II wana kandaye sita chula wanshaya yana namaya bhawitha kara aththe me nisayi. ee harennata chula wanshaya namin granthayak sampadanaya wu bawata wenath sakshiyak hamu wi pambaaya anthargathaya mahanama himiyan wisin karawana lada kotasa mahawanshaya aawaranaya karana kala parichchedaya wanuye, budun wahansege lanka gamanaya sita .pu. 543 di kalingaye (purathana orissawa) wijaya rajathuma ge aagamanayehi sita, mahasena rajathuma (kri.wa. 334–361) ge rajya kalaya dakwa kalayayi. mehi gatha 52k parichcheda 37kin dakwa atha. 13 wani siyawasaye wada siti dhammakiththi himiyan wisinkarawana lada kotasa mahasen rajuge sita maha parakramabahu raju ge awasan kalaya dakwa liyana lada kotasayi. parichcheda 37-79 dakawa rachithayi. parakramabahu raju pilibanda pamanak adhyaya 18k bhawitha kota wirathwayak aaropanaya kota thibe. hudek ithihasaya dakwima ma aramunu kota atha. buddharakkhitha therun wisin karawana lada kotasa maha parakramabahu raju sita hatharawana parakramabahu raju dakwa karawana lada kotasa 80-90 parichchedaya dakwa buddharakkhitha therun wisin rajawaru 23k pilibanda karunu athulathwa rachithayi. thibbotuwawe shri sumangala himiyan wisin karawana lada kotasa hatharawana parakramabahu raju ge kalaye sita shri wikrama rajasinha awasana raju dakwa wu kalaya 100 wani parichchedaya dakwa rajawaru 24kage thorathuru dakwayi. sanskruthika departhumenthuwa wisin karawana lada kotasa warthamanaya dakwa liyawe. mudrana ha pariwarthana sinhala basata pariwarthana == mahawanshayehi palamu mudritha sanskaranaya ha ingrisi pariwarthanaya, 1837 di, The Mahavamsa namin lanka siwil sewayehi niladhariyeku saha ithihasagnyayeku wu jorj tarnawar wisin prakashayata pathkerini . 1912 di wilhelm geyigar wisin, mahawanshayehi jarman pariwarthanayak sampurna karana ladi. mebal heyins bod wisin, meya ingrisiyata pariwarthanaya karana lada athara, geyigar wisin, ingrisi pariwarthanaya sanshodhanaya karana ladi. sinhala pariwarthana buddhagama aagamika pusthakayak lesin nosalakunath, mahawanshaya lakdiwa buddhagama pilibanda wadagath granthayeki. siddhartha gauthamayan wahansege kalayen aarambha karamin, shri lankawe aagamika ithihasaye aadi yugaya eya wisin aawaranaya kereyi. budunwahansege parinirwanaya siduwu dina sita, dharmaya wimarshanayata lakwunu wiwidha bauddha sangayanawan dakwa, indiyawe buddhagamehi ithihasayada sankshiptha lesin eya gena hara dakwayi. mahawanshayehi sama parichchedayakma kelawara wanuye, sadahathiyange pasan pramodaya sandaha yanna liya dakwimeni. ehi mathaya awadharanaya kirimen hangenne, anuradhapurayehi mahawihara siddhasthanayehi anugrahakayanwa siti rajunge yahapath kriyawan lekhanagatha kirimata meya sampadanaya kerunu bawaki. ithihasaya mahawiharayehi bauddha bhikshun wahansela, kri.pu. 3wana siyawasehi sitama, shri lankika ithihasa wansha katha (mukha paramparagathawa) pawathwagena aaha. mema purawruththa ek kirima ha thani granthayak lesin sampadanaya kirima, kri.wa. 5wana siyawasehidi, bauddha bhikshuwak wu mahathera mahanama wisin sidukerini. wilhelm geyigarta anuwa , mahawansha aththakatha namin purwa sampadanayak thubu bawatath, mahathera mahanama wisin mema pusthakaya aashraya kala bawatath, wansaththappakasiniye hi sihalattakatha saha rajawarunge lekhana(pinpoth) mulashra lesa gathbawa mahawasha kathuwarayama sadahan karayi. sihalattakatha hi mahawansaya mahawiharayedi liyana lada bawa wansaththappakasiniye sadahanya.abhayagiriwiharawasi himiwarun pawathwagena giya uththarawiharattakatha da mulashra karagath bawa pahadiliya. sakshi atha. dipawanshaya namin handinwena, danatada pawathina, thawath mul lekhanayak, mahawanshayata wada aduwen thorathuru daramin sarala bawak danawana athara, boho wita mahawansha aththakatha asurinma sampadanaya kala bawata salakiya haka. sahasrawarsha dekaka kala simawak awichchinna aithihasika warthawak sapayana ha, samaharawita samuhikawa mahawanshaya lesin handinwena sanyuktha kruthiya, lokaye dirghathama nobindunu ithihasa wisthara athurin ekak lesa salakeyi. ashoka adhirajayage maranayata pera wishaya kotasa wishwasa kala nohaki saha boho durata prabandhamaya wuwada, eya liyawunu kala simawa salakillata gath kala, kruthiyehi aithihasika nirawadyathawaya, wismayajanaka bawata salakeyi . enamudu, mahawanshayehi ema kotasa wijayage janaprawadagatha aagamanayata maththen lanka dwipayehi wasiyan wu nagayan saha yakkayan pilibanda karunu karana adangu lekhanayan kihipaya athurin ekeki. wadagath aithihasika mulashrayak wima harunu wita eya pali bhashawen liyawunu wira kawyayaki. kadima githawath bhashawakin liyawunu mathaka thaba gatha haki katha, enam yuddha, aakramana raja pawule kumanthrana, maha thupa saha jalasha godananwima pilibanda katha, kalina bauddha lokaye awadhanaya dina gaththeya. ekala ruwanwali saya mulu lokayema usama godanagilla wiya. parakramabahu rajathumage injineru krama ekala lokaye thibunu maha wari wyapara wiya. purana kalaye liyawunu anekuth lekhana men nowa eya samanya jana jiwithaye boho parshawayan gana sakachcha kara atha. rajuge hamudawata bandune keseda nathahoth gowithan kale keseda yanadi washayeni. (parichcheda xxii – xxviii balanna) mahawanshaya seda mawatha dige boho bauddha ratawalwalata gena yana ladi. ehi kotas wenath bhashawalata ekko pariwarthanaya kara nathahoth ehi adangu karana wenath bhashawalin nawatha kiya atha. burumaye ha thayilanthaye ehi agana pitapath thibe. wenath wansha katha wargaye pali kruthinwala diyunuwa kerehi mahawanshaya boho se balapaweya. ehi prathipalayak washayen ekala pali kawyaya pilibanda lokaye pradhana madhyasthanaya bawata samahara wita lankawa path wannata atha. deshapalanika wadagathkama deshapalanika paniwudayak ragath lekhanayak lesa nuthana shri lankawa thula mahawanshaya wadagath sthanayak himikaragena atha. 1930 gananwaladi wisheshayen demala jathikawadi wya paraya thula mahawanshaya parihasaya ta lakkirime kiroganayadamaya aarambha wu aakaraya birayathanya jathika ithihasagnyayaku wana jen rasal wisin wistharakota atha. demala jathikawadin menma sinhala jathikawadintada penigiye sinhala bauddhayange ithihasaya wana mahawanshaya sinhala janayage hejamonika wirakawyagayak lesini. 1930 gananwaladi jathikawadi demala janayage nayakaya wu ji. ji. ponnambalam wisin meyata pahara denu labina. wijaya kashypa parakarathimabahu aadi bohomayak sinhala rajawaru drakawidayin wu bawa ohu wisin kiya sitina ladi. 1939 di nawalapitiyedi sinhalayin ha mahawanshayata paharademin ji. ji. ponnambalam wisin sidukala kupitha karawanusulu kathawa nawalalitiya passara maskeliya pamanak nowa yapanayatada pathirunu parathi thama sinhala- demala kolahalaya nirmanaya kirimata hethuwiya. biranayatathanyana yatathwijitha palakayan wisin itha ithmanin madapawathwu athara pashchath nidahas gatumwala khedaniya iramak kara adiyama walakanu labina. • elara raju ghathanaya kirima pilibandawa dutugamunu raju pasuthawillata pathwima pilibanda sadacharathmaka parakana shnayata mahawansha kathapuwatha thula dakwa athi pilithura pilibanda wiwidha rachakayo wiwidha adahas dakwa atha. mahawanshaya aakarikathamanikayan ghathanaya kirima ‘pawukarayan ha thirisan sathun ghathanaya kirima’ ha samana deyak bawa dakwa siti. samahara wicharakayin meya dakwa sitinne sadacharathmaka waradimak wana bawayi. kesewethath bududahama papakari kirawameyawange us pahath bawak daki. enam rahath bhawayata pathwu ayaku ghathanaya kirima samanyu kruthagjana manushyakayaku ghathanaya kirimata wada papakari kiri ේyawaki. aliyaku ghathanaya kirima kumbaiyaku ghathanaya kirimata wada pawak yayi bauddhayin kiyasitinu atha. hindu manu nithiyeda mewanima sithimak anthargathaya. ehidi barai hmana yaku ghathanaya kirima chandala yaku ghathanaya kirimata wada papakari kirimatayawak lesin dakwa athi athara hindu charitharase sandaha sathun bilidimata awasara di atha. ee anuwa balana kala mahawanshaya bauddha sadachara dharmayanta anukulaya. wadagath karanaya wanne dutugamunu siya kirawanshayawa sambandhayen pasuthawillata pathwimaya. meyada wishala le wagirim malawakin pasuwa lada hamuda jayagaraෞdahanayakin anathuruwa ashoka raju samakami ayaku bawata pathwime bauddha udaharanaya ha samapatha karawima sandaha sidu karana laddak wiyahaka. • mahawanshaya wenuwen penisitina kirthimath ithihasagnyayaku wana kathigesu indralapala tharka karanne mahawanshaye kathawa bauddha anthawadayak lesa dakime waradi bawath mahawansha rachakaya siya liwima thula behewin sadharanawi athi bawathya. kesewethath shirumaha lankawe deshapalagnyayo digin digatama mahawanshaya siya patu deshapalana wuwamanawan wenuwen bhawitha kirima akhandawa siduwanu atha. garari ntha namawaliya • mudrananayan ha pariwarthanayan • tarnar jorj " The Mahawanso in Roman Characters with the Translation Subjoined, and an Introductory Essay on Pali Buddhistical Literature" 1 wana kalapaya palamu parichechda 38 anthargatha we, 1837 • sumangala ech silwa batuwanthudawa, don andiris mahawanshaya 1 wana parchiechdaye sita 36 wana parichechdaya dakwa paraud thishodhanaya saha sanskaranaya lanka rajaye niyogaya paridi kolambaa1883 • gayigar wilhelm, bonde mebal hens (pariwarthanaya) fornde ech (sanskaraka) The Mahavamsa or, The great chronicle of Ceylon" lanka rajaye anugarah thayeni pali patitha sangamaya landan 1912 • guruge aananda dabliw pa mahawansa kalkata em pi birla padanama 1990 (peradiga sambhawya kruthi) • ruwan rajapaksh Concise Mahavamsa" kolambaa shirat n lankawa 2001 aashritha anekuth grantha dipawanshaya chulawanshaya samanthaprasadikawa sinhala bodhi wanshaya saddharmalankaraya saddharmarathanawaliya dalada wanshaya aashritha bahira sabandum mahawanshaya ingrisi basin pali grantha - shri lanka
chulawanshaya
chulawanshaya yanu sinhale rajawaliya gana pali bhashawen liyawuna mahawansaye mul welumata pasu anak kotas handinwimata gayigar nam ja'manu pandiwaraya yedu namayaki. meyin kri.wa. siwwana (4) shathawarshaye sita kri.wa. 1815 dakwa wu kalaya aawaranaya we. chulawanshaya, sinhala bauddha bhikshun wisin wasara gananawak mululle sanskaranaya karana laddaki wana athara meya hayawana (6) siyawase mahanama himiyan wisin rachitha mahawanshaye, dewana kotasa lesada salakanu labayi. esema samahara awastha waladi mahawanshaya saha chulawanshaya yanu shri lankawe ithihasaye wasara dedahasakata (2000) wada wadi kalayak gana wisthara kerena ekama (mahawanshaya yana naminma) granthayak lesada salakanu labayi. anthargathaya chulawanshaya pradhana kotas dekakin yuktha weyi. ehi mul kotasa siw wana (4) siyawase siddhartha gauthamayanan wahansege dantha dhathuwa lakdiwata wadamawimen aarambha wi maha parakramabahu rajuge (1153-1186) rajya kalayen awasan weyi. mewath balanna shri lankiya ithihasaya bauddha grantha shri lankawe ithihasaya shri lankiya sahithyaya shri lankawe aagam
lanka linaks bhawitha kandayama
lanka linaks bhawitha kandayama (keti nama:LK-LUG) nidahas ha wiwrutha mulashra mrudukanga (Free and Open Source Software) (FOSS) shri lankawe prachalitha karawime purogami sanwidhanayaki. 1998 di samajikayin 40 denekugen aarambha karana lada meyata ada lowa wata sitina GNU/linaks lolin dahas gananak ekwi atha. adawiyen bahara pitu LK-LUG web adawiya LK-LUG thapal layisthu Archive sinhala GNU/linaks thaproben GNU/linaks FOSS User Community linaks bhawitha kandayam
sathyaye jesu samidanange sabhawa
sathyaye jesu samindanange sabhawa yanu 1917 warshaye chinaye beyijin nuwara aarambha wu saiwari sabhawaki. warthamanaye lowa ratawal 45k pura wisira athi ehi samajikathwaya miliyana 1.5k weyi. mema sabhawa wisiwana shathawarshaye di kithunu shasanayehi mathu wu prothesathantha nikayanta ayath wu penthakostha sabha hewath shudathmadani sabhawan ghanaye la salake. indiyawehi 1932 warshaye di me sabhawa aarambha wina. naththala saha paskuwa meki sabhawanhi pawathwanu nolabe. sabhawa wisin piliganna wu mulika dharmaniyamaka dasaya 1.shuddhathmayanan wahanse: "wenath bhasha katha kirimen oppu wana se shuddhanmaya laba ganima, dewiyan wahansege rajadhaniyata thibena ape urumaya sahathika karayi." 2.bauthisma kirima: "jalaye bauthisma kirima yanu pawu sama kirime ha nawajiwaya laba dimata karana charithrayaki. bauthismaya sidukaranne swabhawika galayana jalayeya. gannga ala, dola ha muhuda mita udaharana we. jesus kristhus wahansege namayen bauthismaya sidukaranu labanne kalin bauthismaya laba athi ayeku wisini. bauthismaya labana thanaththa hisa nama sampurnayen jalaye giliya yuthuya." 3.pada dowanaya: "pa sedime charithraya pudgalayekuta jesus wahanse samaga ek wimata awasthawa labade. thawada eya pudgalayekuta aadaraya shuddhawubawa ha manushikathwaya thibiya yuthu bawa nithara mathak karayi. jala bauthismaya labu siyaludenama jesus kristhus wahansege namayen pa sedimada labiya yuthuya. ane්yanya pa sedimada sudusu awastha wala sidukaranu labayi." 4.shuddha wu sahabhagithwaya: "yesusthumage maranaya shuddhawu sahawa wsin samaranu labayi. emagin apata shakthiya labaedanawa apeg uthumananeg radhiraya ha mansha anuemadeyan karannawu ohu samaga ganuedanuew ෙyadima magin amaraniya jiwayak kara laga wmata hakiya. apega shuddhawu aagamika ekamuthuwa ikmanin pawathwya yuthuya. ෙmama shuddhawa sahawa sadaha ෙyada ganu labanen muhun ෙnaeyadu pan saha mdi yushaya.් " 5.sabath dinaya: "sabath dinaya wana sathiye sath wana dinaya (senasurada) dewiyan wahansege aashirwadayen shuddha wu dinayaki. dewiyan wahansege nirmanaye aarambhaye wishishtathwaye ha galawime ha nawatha upadina jiwithaye sadakalika sapatha patha mema dinaya samaranu labayi." 6.jesus kristhus wahanse: "manshagathawu wakyayano, jesus kristhun wahanse, pawkarayan mudawa ganima sandaha kurusiya matha diwi puda, thunwana dinayedi uththanaya wi, swargarohanaya wu seka. ethumano manushya wargayage ekama galawumkarayada, polowehith swargayehith mawumkaruda, saha ekama sathyawu dewiyanwahanseda weyi." 7.shuddha wu bayibalaya: "dewiyanwahansege muwin nikuth wu dewa wakyaya adangu shuddha bayibalaya, parani ha nawa thesthamenthu (subharanwi) walin samanwitha, ekama sathya liyawilla wana athara, kristhiyani diwi pawathmehi padanamada weyi." 8.galawima/midima: "dewiyanwahansege karunawa magin galawima laba denne adahima thulini. adahannan shuddhathwaya laba ganimatath, dewiyanwahanseta upahara kirimatath, manushyathwayata aadaraya kirimatath, shuddhathmaya matha wishwasa thabiya yuthuya." 9.palliya: "ෙdwasthanaya sthapanaya sidu wuey athiuthumi ෙyshus(ෙjsus) thumaeg shunddhawu adhyathmay thulin lakhagath "uththanaya saha jiwanaya" thulini. eya ෙganganaguen aෙpanthulu thumaeg kaleyya." 10.awasan winishchaya: "yesus wahansege dewani paminima siduwanne ohu awasana dina swargayen pahath wi lowa nishchaya karana awasthawediya: dharmishda pudgalayanta sadakalina aayusha labena athara dushdayan sadakalinawa nirayata path we." kithu dahama
tharaka widyawa
tharaka widyawa hewath tharakawedaya (ingrisi: Astronomy / astronomi) (grika: αστρονομία = άστρον + νόμος, astronomia / astronomiya = astron + nomos, saralawa gath kala, "tharaka nithiya") yanu tharaka, grahaloka, dhumakethu (comets), uushalokaya (aurora), chakrawata (galaxies) saha anthariksha pasubim wikiranaya (cosmic background radiation) yanadi pruthiwi wayugolayen paribhahira sansiddin saha abhyawakasha wasthun (celestial objects) pilibanda widyawayi. mehi pradhana karyayan wanne wishwaye sambhawaya saha wikashanaya, wishwa wasthunge bhauthika saha rasayanika gunayange parinamaya saha eewaye chalanayan yanadiya gana hadarimayi. mehi ena widyathmaka nirikshanayan wadagath wanne tharaka widyawata pamanak nowe, eewa samanya sapekshatha wadaya wani bhauthika widyathmaka mathawadayan sanatha karaganimata awashya wadagath thorathuru da sapayayi. tharaka widyawa yanu widyathmaka kramaya ragath lokaye paranima widyawangen ekaki. eya pauranika grika yugaya dakwa diwayana athara diyunu nirikshana krama eetath wada aatha athithaya kara diwayayi. aithihasika washayen gathkala tharaka widyawe wadagath soyaganim rasakata dayaka wi aththe aadhunika tharaka widyagnyayanya. esema adata da tharaka widyawa yanu aadhunikayange dayakathwaya nomasuruwa labiya haki "widyawan" athalossen ekaki. ee nawa soyaganim walin saha keti kala parasayan thula siduwana sansiddin nirikshanaya kirimenya. nuthana tharaka widyawa saha jyothishyaya yana dekehima padanama salakiya yuthu tharamakata samanaya. graha wasthunhi ahase pihitima matha yam pudgalayakuge ho poduwe manushya wargayage daiwaya prakasha kirimata jyothishyaya uthsaha karayi. eheth tharaka widyawe katayuthu waladi "widyathmaka kramaya" yanna bhawitha wana athara jyothishyayedi ese nowe. emanisa me deka sampurnayenma wenas kshethra dekak lesa salakiya yuthuya. ithihasaya durekshaya soyaganimata pera tharaka widyawata mahangu mehewarak itu kala upakaranaya wuye tharu malimawayi. madhyathana yugayedi madaperadiga siti widyagnyayan, kalaya nirnaya kirimatath aakasha wasthuwala pihitima soya balimatath ema upakaranaya yodagaththa. tharu malimawa sada thibune wane thatiyakayi. ema thatiye tharuwala pihitima lakunu kara thibuna. ema thatiya sawi kara thibu thatiye daraye anshaka ha samahara eewaye payada sandahan wuna. pinthuraye penena lesa ehi oralosuwaka men katuda thibuna. ema katuwa tharakawa desata sthanagatha karana wita tharu malimawa aadharayen tharuwe pihitima nishchithawama soyagatha haki wuna. wishishta lesa sada thibu tharu malimawak bhawitha kirimen tharu handunaganimatath, hiru nangina ha basina welawa soyaganimatath, makkama pihiti dishawa danaganimatath, idamwala pramanayan managanimatath, yam sthanawala usa manimatath muhudu marga soyaganimatath haki wuna. eya aththenma ewakata thibu supiri pariganakayak kiya pawasiya hakiyi. tharaka widyawe purogamin arabi widwathun hathwana saha atawana siyawaswaladi islam dharmaya uthuru aprikawa, spanynyaya saha nangenahiren pihiti afganisthanaya dakwa pathira giya. me nisa parsiyawa saha grisiya wisin soyagath widyathmaka thorathuruwalin prayojana ganimata arabi widwathunta haki wuna. tolami nawawana siyawasedi grika tharaka widyagnyayek wu tolami soyagath thorathuru saha thawath watina widyathmaka thorathuru rasak arabi jathikayan thama mawbasata pariwarthanaya kala. abbasidge palanaya athlanthik sagaraye simawe pihiti ratawala sita afganisthanaya dakwama wyaptha wuna. ee nisa ganithaya, tharaka widyawa ha anikuth wishayan pilibandawa indiyanuwan soyagena thibu danum sambharayen prayojana ganimata owunta hakiyawak labuna. muslim jathikayan muslim jathikayan tharaka widyawa pilibandawa danuma ras kirimata mahath unanduwak dakwuwa. eeta ek hethuwak wune owunge aagamayi. muslimwarunge wishwasaya wune thaman yachnya kala yuththe makkama desata muhuna la kiyayi. ee wagema owun sitina sthanaye sita makkama pihiti dishawa penwa dimata tharaka widyagnyayanta hakiyi kiyath owun wishwasa kala. dahathunwana siyawasedi islam bhakthikayanta yachnya kala yuthu welawa nishchithawa thiranaya kirima sandaha muslim palliwalin tharaka widyagnyayange sahaya labagaththa. owun laba dun manga penwimwalata anuwa muslimwarunge aagamika uthsawa ha wathpiliweth pawathwiya yuthu kala wakawanu thiranaya kala. udaharanayakata ramasan masayedi niraharawa sitiya yuthu dina penwa dunne owunuyi. eeta amatharawa makkamata yamata gatha wana kalaya saha hondama gaman margaya penwa dunneth owunuyi. nirikshanathmaka tharaka widyawa tharaka widyawa aashritha pradhana gaweshanayan widyuth chumbhaka warnawaliya matha padanam wi atha. rekhiya tharaka widyawa - mehi milimitar kihipayak tharamwana tharanga aayama sahitha wikirana pilibada adhyayanaya karayi. rediyo tharanga shithala wasthu mangin wimochanaya we. eewanam antharkariya wayun ha duwili walawanya. kosmik pasubim kshudra wikirana maha pipirumen pasu iwathwu wikiranayanya. palsara (pulsars) palamuwara anawaranaya karagaththe kshudra sankhyatha mangini. mema anawarana sandaha wishala rediyo dureksha awashya we. adhoraktha tharaka adhyayana padanam wanne tharanga aayamaya drushya wimata wada wishala namuth rediyo tharanga walata wada kudaya. adhoraktha adhyayanayanta prakasha dureksha walata samana dureksha yoda gani. grahaloka wani tharuwalata wada sisil wasthu gaweshanayata adhoraktha adhyayanayan yoda gani. prakasha tharaka widyawa paranima tharaka widyawayi. mehi bahulawama yoda ganna upanga lesa warnawali manaya ha CCD (Charge-Coupled Device) dakwiya hakiya. pruthuwi wayu golaya mema prakasha tharaka widya gaweshanayanta bhadha athi karayi. darshana thathwaya usas kirimata abhyawakashaye radawu dureksha ha anuwarthi dureksha yoda gani. mema parasayedi tharaka hodin drushya we. rasayanika warnawali mangin tharaka wala rasayanika sanyuthiya ha mandakini, niharika aadiyada nirikshanaya kala hakiya. parajambula, X kirana ha gama kirana mangin tharaka widya adhyayanaya kirimen widwa palsara, kalu kuhara ha chumbhaka tharaka aadiya gaweshanaya kala hakiya. mewani wikirana warga pruthiwi wayu golaya hodin winiwida noyayi. mewani kirana gaweshanayata krama dekak pawathi. abhyawakashaye radawu dureksha mangin ha polawe pihitawu (IACT) dureksha (Imaging air cherenkov telescopes). palamu aakaraye gaweshakayan RXTE lesa handunwayi. chandra X kirana durekshaya ha komptan (Compton) gama kirana durekshaya udaharana we. IACT warga walata udaharana lesa Magic dureksha ha (H.E.S.S) dureksha (High Energy Stereoscopic System) dakwiya hakiya. itha durin nipadawena widyuthchumbhaka tharanga walin itha kuda pramanayak polawa mathin anawaranaya karagatha hakiya. guruthwa tharanga (Gravitational Waves) anawaranayaka pihituwath eewa anawaranaya kara ganima itha apahasuya. surya adhyayanaya kirimata niyutrino anawaraka nipadawa atha. kosmik kirana sathuwa adhika shakthiyak athi anshu athara pruthiwi wayugolaye gatimedi handunagatha hakiya. gaweshanayan ehi kala parimanaya anaanuwa wichalanaya we. drushya gaweshanayan miniththu ganane sita paya ganan gathawe. yam yam sansiddhi wenaswimata itha wegawathya. sahashra ganan parana gaweshana warthada pawathi. rediyo gaweshanayan milithathpara parimanayen (milithathpara palsara) ye aadunu warsha (palsara pilibanda wisthara kirim walata) dakwa pathira pawathi. tharaka widyawe surya pilibada gaweshanaya wishesha thanak gani. anek siyalu tharu itha durin pawathina nisa langama athi tharuwa wana surya gaweshanaya pahasuya. apage surya anek tharaka pilibada wada awabodhaya athi karawayi. tharaka wenaswima pilibada mathruka karanne tharaka parimanaya (Steller evolution) asurini. tharaka warga anuwa H.R. satahane (Hertzprung - Russel Diagram) pihituwima mangin tharakawala thathwaya dakwiya hakiya. eya tharakawe upathe sita awasanaya dakwa dakwiya hakiya. bahira sabandi NASA kolambaa wishwa widyaliya ganitha ha tharaka widya sangamaya Astronomy2009 antharjathika tharaka widya warshaya wenuwen wu web adawiya AbsoluteAstronomy.com Southern Hemisphere Astronomy Astronomy Picture of the Day New Scientist Space Sky & Telescope American Astronomical Society Planet Surveyor Utah Skies Astronomy Information by and for Amateur Astronomers ebook History of Astronomy, George Forbes (1849-1936 The Amazing Sky Space and Astronautics News widyawa
jathyanthara abhyawakasha madhyasthanaya
jathyanthara abhyawakasha madhyasthanaya abhyawakasha aayathana pahaka (5) hawul wyapruthiyaki; ee nasa aayathanaya (amarika eksath janapadaya), rusiyanu abhyawakasha eejansiya (rusiyanu samuhanduwa), Japan Aerospace Exploration Agency (japanaya), kanediyanu abhyawakasha eejansiya (kanadawa) saha yuropiya abhyawakasha eejansiya (yuropaya) yana aayathana pahayi. jathyanthara abhyawakasha madhyasthanaya abhyawakasha madhyasthana minisun sahitha abhyawakasha yana
dipawanshaya
dipawanshaya yanu shri lankawe ithihasaya gana liyawi athi paranima granthayayi. dipawanshaya rachana wi aththe mahawanshaya rachana kirimata peraya. mema kruthiya liyawi athi kalaya pilibada wiwidha matha pawathiya da aithihasika gaweshakayaku wana ooldarn bargta anuwa kristhu warsha 4-5 siyawasa athara rachana karana lada bawata salakanu labana meya attakatha mulashra kotagena athayi salakanu labayi. mahawanshaya saha dipawanshaya yana dekehi ekathuwa shri lankawe saha indiyawe athithaye siduwim rasakata sakshi darayi. wenath kisima sahithya kruthiyaka nathi paridi dipawanshayehi 18 wani parichedaya sampurnayenma bhikshunin sasana ithihasaya pilibada dirga wistharayak karayi. dipawansha tikawa yanuwen wenama granthayakda pawathi. kathruthwaya dipawansha wansha kathawa atta katha saha thawath mulashra padanam karagena 3 – 4 siyawas waladi sangraha karana ladayi wishwasa kere. maha wanshaya samaga mema kruthiyada shri lankawe ha indiyawe ithihasaya pilibada boho karunu wala mulashrayayi. ehi athi wadagathkama rada pawathinne eya aithihasika mulashrayak saha prarawruthayak wu nisama pamanak nowa eya bauddha ha pali sahithya pilibada itha wadagath kruthiyak da wima nisaya. mema kruthiya B.C.lo (Low) wisin ingrisiyata pariwarthanaya kara atha. anuradhapura maha wiharawasi bauddha bhikshu n wahansela kipa namak wisin 3 – 4 siyawas waladi eya sampadanaya karannata atha. ehi purwikawen mese sadahan we. “asanu manawa” ema budunge lanka gamanaya ganada dantha dhathuwa saha shri maha bodhiya lankawata gena eema budu dahama diwayinehi wyaptha wima , guruwarunge pahala wima saha wijayage lanka gamanaya ganada ema wisthara karami. anuradhapurayedi warshikawa pawathwena mahinda uthsawayedi ‘dipawanshaya’ maha hadin sajjhayanaya karana lesa dhathusena raju (4 wana siyawasa) niyoga kota thibuni. mahawanshaya samaga dipa wanshaye budun wahanse diwayinata thun warak wadama kala bawa sadahan we. ema sthana nam kalaniya, dighawapiya, anuradhapura mahamewna uyane pasuwa bo ankuraya sitawu sthanayayi. wijayage kathandaraya kimedi, man paharana thawalam kolla ka sinha nam damarikayekuge birida wu kalinga wanga kumariya aadi washayen wijayage muthun miththan gana kimedi dipawanshaya eeta pasu liyana lada maha wanshaya tharam swabhawikathwayen obbata gos natha. me atharedi sinha bahu saha sinha siwali lala (lata) rajyayehi raju gena gana dewiya washayen niwun pirimi darawan dahaya wathawakadi bihikalaha. palamu wani ga wijaya wu athara sumiththa dewanna wiya. wijaya boho murandu saha kaෲra pudgalayek wiya. kopayata path wu mahajanathawa wijaya maradamana lesa rajuta kiha. eheth raju wijayata saha ohuge hathsiyayak wu pirisata ratin pitawana lesa karunu yeduweya. ema pirisa hariyatama budun piriniwan pa dinaye lankawe thambhapanni weralata goda bassaha. dipawanshaya sanghamiththawange paminima gana itha dirgha wistharayak sadahan karayi. eheth dutugamunu wira charithaya wisthara kara aththe ketiyeni. pali gatha 10 kin pamani. eheth maha wanshaya me sadaha parichjeda 11 k kapa kara atha. dipawansha kathawa maha wanshayata mulashra wu lesa salakanu labe. esema maha wanshaya dipawanshayata wada salakillen sakas kara athi pali bhashawe karana lada aagamika ha aithihasika thorathura adangu wishishta kruthiyak lesa salake. maha bharathaya ha ramayanaya men nowa maha wanshaye sadahan aithihasika katha puwathaki. (ihatha ki pramanayata dipawanshayeda) ashoka rajuge maranin pasu boho durata niwaradi bawa wishwasa kere. mulashra dipawanshaya shri lankawe ithihasaya
End of preview. Expand in Data Studio
README.md exists but content is empty.
Downloads last month
67