Virusi vya UKIMWI na UKIMWI
Utangulizi
Ulipokuwa darasa la tatu, ulijifunza kuhusu maambukizi ya Virusi vya UKIMWI (VVU) na njia za kujikinga dhidi ya maambukizi hayo. Katika sura hii, utajifunza athari za maambukizi ya VVU na umuhimu wa kuwajali na kuwathamini watu wanaoishi na Virusi vya UKIMWI.
________________________________________
Athari za Maambukizi ya Virusi vya UKIMWI
Soma habari ifuatayo kwa makini, kisha fanya zoezi la 1.
Baadhi ya watu wanaoishi na VVU hawajui kama wameathirika kwa sababu huwa wanajisikia na kuonekana wana afya njema. Mtu anaweza kujua kuwa ameathirika kwa kupima hospitalini. VVU hushambulia chembe hai nyeupe za damu ambazo hujenga kinga ya mwili. Chembe hizi zinaposhambuliwa, mwili hupoteza uwezo wa kujikinga dhidi ya vimelea vya magonjwa.
VVU vinapozidi kuongezeka hudhoofisha mwili na kusababisha kushambuliwa na magonjwa nyemelezi kama vile kifua kikuu, kuhara, malaria, na kikohozi. Mtu anayeishi na VVU anapaswa kupata matibabu sahihi kwa magonjwa nyemelezi.
Dalili za VVU na UKIMWI
•	Homa za mara kwa mara
•	Kupungua uzito
•	Utando mweupe mdomoni na kooni
•	Ngozi kuwa na vipele
•	Nywele kuwa dhaifu
Hata hivyo, mgonjwa akiwahi kupima na kutumia dawa, dalili hizi hazionekani.
Zoezi la 1
1.	Mtu anawezaje kujitambua kuwa ameathirika na VVU?
2.	VVU vinaathiri vipi kinga ya mwili?
3.	Taja magonjwa matatu nyemelezi yanayoweza kumpata mtu anayeishi na VVU.
________________________________________
Zoezi la 3
1.	Eleza ulichojifunza katika hili somo
2.	Ni michezo gani mingine ambayo watu wanaoishi na VVU na wasio na VVU wanaweza kucheza pamoja?
3.	Je, unaweza kumtambua mtu aliyeathirika na asiyeathirika na VVU?
________________________________________
Zoezi la 4
1.	Orodhesha vyakula anavyopaswa kula mwathirika wa VVU.
2.	Taja dalili angalau tatu za maambukizi ya VVU.
3.	Taja huduma muhimu wanazotakiwa kupewa watu wanaoishi na VVU.
4.	Ni mambo gani yanapaswa kufanyika ili kupunguza vitendo vya unyanyapaa kwa waathirika wa VVU?
5.	Eleza namna gani elimu kuhusu VVU na UKIMWI inaweza kukusaidia?
6.	Andika insha yenye maneno 80-90 kuhusu jinsi utakavyowajali na kuwatunza waathirika wa VVU.
________________________________________
Msamiati Muhimu
•	Magonjwa nyemelezi: Magonjwa yanayompata mtu mwenye upungufu wa kinga mwilini.
•	Unyanyapaa: Hali ya kumbagua na kumtenga mtu kutokana na hali yake ya maambukizi ya VVU.
________________________________________
Hii ni muundo mzuri wa somo kuhusu VVU na UKIMWI kwa wanafunzi wa darasa la nne. Inahakikisha kuwa elimu inatolewa kwa uelewa rahisi na inahimiza majadiliano na mazoezi kwa wanafunzi.