File size: 4,872 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
Book,Page,LineNumber,Text
35,0027,001,ศัพท์ว่า <B>อิติ</B> ในบทว่า <B>อิติภวาภวเหตุ</B> นี้เป็นนิบาตลงในอรรถว่าตัวอย่าง
35,0027,002,อธิบายว่า ตัณหาย่อมเกิดขึ้นเพราะความมีน้อยมีมากเป็นเหตุ เหมือนที่เกิดขึ้น
35,0027,003,เพราะมีจีวรเป็นต้น เป็นเหตุ ส่วนในบทว่า <B>ภวาภโว</B> นี้ประสงค์เอาเนยใส
35,0027,004,และเนยข้นเป็นต้นที่ประณีตและประณีตกว่ากัน. อาจารย์บางพวกกล่าวว่าภพ
35,0027,005,ที่ประณีตกว่าและประณีตที่สุดในสัมปัตติภพดังนี้ก็มี.
35,0027,006,บทว่า <B>ตณฺหาทุติโย</B> ความว่า ก็สัตว์นี้ท่องเที่ยวไปในสังสารวัฏ
35,0027,007,ที่ตัวสัตว์เองไม่รู้จุดจบ มิใช่ท่องเที่ยวไปแต่ลำพังเท่านั้น ยิ่งได้ตัณหาเป็น
35,0027,008,เพื่อนท่องเที่ยวไปด้วย ด้วยเหตุนั้น จึงตรัสว่า <B>ตณฺหาทุติโย</B> ดังนี้ . ในบทว่า
35,0027,009,<B>อิตฺถภาวญฺถาภาวํ</B> นี้ได้แก่อัตภาพนี้ ชื่อว่า อิตถภาวะเป็นอย่างนี้ อัตภาพ
35,0027,010,ในอนาคต ชื่อว่าอัญญถาภาวะเป็นอย่างอื่น อีกอย่างหนึ่ง อัตภาพแม้อื่นที่
35,0027,011,เป็นอย่างนี้ ชื่อว่า อิตถภาวะเป็นอย่างนี้ ที่มิใช่เป็นอย่างนี้ ชื่อว่าอัญญถาภาวะ
35,0027,012,เป็นอย่างอื่น. ซึ่งเป็นอย่างนี้และอย่างอื่น. บทว่า <B>สํสารํ</B> ได้แก่ลำดับขันธ์
35,0027,013,ธาตุ อายตนะ. บทว่า <B>นาติวตฺตติ</B> แปลว่า ไม่ล่วงพ้นไป. บทว่า <B>เอตมาทีนวํ
35,0027,014,ตฺวา</B> ความว่า ภิกษุรู้ถึงโทษในขันธ์ที่เป็นอดีต อนาคต ปัจจุบันอย่างนี้
35,0027,015,แล้ว. บทว่า <B>ตณฺหํ ทุกฺขสฺส สมฺภวํ</B> ความว่า รู้ถึงตัณหาอย่างนี้ว่า
35,0027,016,ตัณหานี้ เป็นเหตุเกิด เป็นแดงเกิด เป็นเหตุแห่งวัฏทุกข์. ความที่ภิกษุนี้
35,0027,017,เจริญวิปัสสนาแล้วบรรลุพระอรหัต ทรงแสดงด้วยเหตุประมาณเท่านี้ . บัดนี้
35,0027,018,เมื่อทรงยกย่องภิกษุขีณาสพนั้น จึงตรัสว่า <B>วิตฺตณฺโห</B> เป็นอาทิ. บรรดาบท
35,0027,019,เหล่านั้น บทว่า <B>อนาทาโน</B> ได้แก่ ไม่ถือมั่น. บทว่า <B>สโต ภิกฺขุ
35,0027,020,ปริพฺพเช</B> ความว่า ภิกษุผู้ขีณาสพถึงความไพบูลย์ด้วยสติสัมปชัญญะ พึงมี
35,0027,021,สติสัมปชัญญะเที่ยวไปอยู่. ดังนั้น ในสูตรตรัสถึงวัฏฏะ ในคาถา ตรัสทั้งวัฏฏะ
35,0027,022,ทั้งวิวัฏฏะ (โลกิยะและโลกุตระ) ด้วยประการฉะนี้.
35,0027,023,<I>จบอรรถกถาตัณหาสูตรที่ ๙</I>
|