{"input": "question: Hücre bölünmesi, canlılarda hangi amaçla gerçekleştirilir?", "target": "Hücre bölünmeleri, çok hücreli canlılarda yıpranan doku ve organların onarımını sağlar, büyümeyi gerçekleştirir ve üreme hücrelerinin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: İnsandaki deri epitel hücrelerinin yenilenme süreci nasıl gerçekleşir?", "target": "Kaybedilen deri epitel hücreleri, hücre bölünmeleri ile yeniden oluşur."} {"input": "question: Hücre bölünmesi, hücrelerin hangi özelliğini sağlar?", "target": "Hücre bölünmeleri, hücrelerin hacim/yüzey oranı dengede tutulur."} {"input": "question: Özelleşmiş, farklılaşmasını tamamlamış olan hücrelerin bölünme özelliği nedir?", "target": "Özelleşmiş, farklılaşmasını tamamlamış olan sinir, retina ve kas hücreleri ile üremede görev alan sperm ve yumurta hücreleri bölünemez."} {"input": "question: Karaciğer hücrelerinin bölünme özelliği nedir?", "target": "Karaciğer hücreleri, yalnızca hücre kayıpları olduğunda yenilerini oluşturulabilmek için bölünür."} {"input": "question: Bitkilerde hangi hücreler bölünme yeteneğini kaybetmiştir?", "target": "Bitkilerde büyümeyi sağlayan doku hücreleri dışındaki birçok hücre, bölünme yeteneğini kaybetmiştir."} {"input": "question: Prokaryot hücreler ve ökaryot hücreler nasıl çoğalır?", "target": "Prokaryot hücreler, basitçe ikiye bölünerek çoğalırken ökaryot hücreler ise mitoz ile çoğalır."} {"input": "question: Tek hücreli canlılarda hücre bölünmesinin amacı nedir?", "target": "Tek hücreli canlılarda hücre bölünmesi ile çoğalma sağlanır."} {"input": "question: Canlıların temel yapıtaşları nelerdir?", "target": "Hücreler"} {"input": "question: Yeni hücrelerin oluşumu nasıl gerçekleşir?", "target": "Daha önce var olan hücrelerin bölünmesi sonucu"} {"input": "question: Hücre bölünmesinin hızı canlılarda nasıl değişir?", "target": "Her canlıda farklılık gösterir"} {"input": "question: İnsandaki hangi hücreler hızlı bölünür?", "target": "Ağız içi epitel hücreleri, bağırsağın iç yüzeyini döşeyen epitel hücreleri, kemik iliğini oluşturan hücreler"} {"input": "question: Hangi hücreler bölünemez?", "target": "Özelleşmiş, farklılaşmasını tamamlamış olan sinir, retina ve kas hücreleri ile üremede görev alan sperm ve yumurta hücreleri"} {"input": "question: Karaciğer hücreleri ne zaman bölünür?", "target": "Hücre kayıpları olduğunda yenilerini oluşturulabilmek için"} {"input": "question: Bitkilerde hangi hücreler bölünme yeteneğini kaybetmiştir?", "target": "Büyümeyi sağlayan doku hücreleri dışındaki birçok hücre"} {"input": "question: Hücre bölünmeleri canlılarda hangi işlevleri gerçekleştirir?", "target": "Hücrelerin hacim/yüzey oranı dengede tutulur, yıpranan doku ve organların onarımını sağlar, büyümeyi gerçekleştirir ve üreme hücrelerinin üretilmesini sağlar"} {"input": "question: Tek hücreli canlılarda hücre bölünmesi ne sağlar?", "target": "Çoğalma"} {"input": "question: Prokaryot hücreler nasıl çoğalır?", "target": "Basitçe ikiye bölünerek"} {"input": "question: Ökaryot hücreler nasıl çoğalır?", "target": "Mitoz ile"} {"input": "question: İnsandaki deri epitel hücreleri ne yapar?", "target": "Sürekli dökülüp yenilenmektedir"} {"input": "question: Kaybedilen deri epitel hücreleri nasıl yeniden oluşur?", "target": "Hücre bölünmeleri ile"} {"input": "question: Hücre bölünmesi olayında, hücrelerin hacim/yüzey oranı nasıl tutulur?", "target": "Hücre bölünmeleri sayesinde hücrelerin hacim/yüzey oranı dengede tutulur."} {"input": "question: Çok hücreli canlılarda hücre bölünmesinin önemi nedir?", "target": "Hücre bölünmeleri; çok hücreli canlılarda yıpranan doku ve organların onarımını sağlar, büyümeyi gerçekleştirir ve üreme hücrelerinin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: İnsandaki deri epitel hücreleri nasıl yenilenir?", "target": "Kaybedilen deri epitel hücreleri, hücre bölünmeleri ile yeniden oluşur."} {"input": "question: Bitkilerde hangi hücreler bölünme yeteneğini kaybetmiştir?", "target": "Büyümeyi sağlayan doku hücreleri dışındaki birçok hücre, bölünme yeteneğini kaybetmiştir."} {"input": "question: Özelleşmiş, farklılaşmasını tamamlamış olan hücrelerin bölünme yeteneği var mı?", "target": "Hayır, özelleşmiş, farklılaşmasını tamamlamış olan sinir, retina ve kas hücreleri ile üremede görev alan sperm ve yumurta hücreleri bölünemez."} {"input": "question: Tek hücreli canlılarda hücre bölünmesi neyi sağlar?", "target": "Tek hücreli canlılarda hücre bölünmesi ile çoğalma sağlanır."} {"input": "question: Prokaryot hücreler nasıl çoğalır?", "target": "Prokaryot hücreler, basitçe ikiye bölünerek çoğalır."} {"input": "question: Ökaryot hücreler nasıl çoğalır?", "target": "Ökaryot hücreler ise mitoz ile çoğalır."} {"input": "question: Hücre bölünmesinin hızı, her canlıda nasıl fark gösterir?", "target": "Hücre bölünmesinin hızı, her canlıda farklılık gösterebilir."} {"input": "question: Aynı canlının farklı dokularında bulunan hücrelerin bölünme hızı nasıl fark gösterir?", "target": "Aynı canlının farklı dokularında bulunan hücreler bile görevlerine ve yaşamsal özelliklerine göre farklı bölünme hızına sahiptir."} {"input": "question: Hücre büyüdükçe yüzey/hacim oranı neden bozulur?", "target": "Hücre büyüdükçe sitoplazma miktarı artar, ancak hücre zarı (yüzey) artışından daha fazla olduğu için yüzey/hacim oranı bozulur."} {"input": "question: Hücre zarındaki madde alışveriş hızı neden sitoplazmanın gerekli besin ve oksijen ihtiyacını karşılayamaz hale gelir?", "target": "Hücre büyüdükçe yüzey/hacim oranı bozulur ve hücre zarı (yüzey) artışı, sitoplazma miktarı artışı kadar olamaz, bunun sonucu olarak hücre zarındaki madde alışveriş hızı, sitoplazmanın gerekli besin ve oksijen ihtiyacını karşılayamaz hale gelir."} {"input": "question: Hücre neden bölünür?", "target": "Hücre, hacmine oranla yüzeyini artırmak için bölünür, çünkü yüzey/hacim oranı bozulur ve hücre zarı (yüzey) artışı, sitoplazma miktarı artışı kadar olamaz."} {"input": "question: Çekirdek/sitoplazma oranı bozulduğunda neler olur?", "target": "Çekirdek/sitoplazma oranı bozulduğunda çekirdeğin metabolizma faaliyetlerini denetlemesi zorlaşır ve hücre bölünmesi gerçekleşir."} {"input": "question: Dna’nın kendini eşlemesi ne sağlar?", "target": "Dna’nın kendini eşlemesi, bölünme sonucu oluşacak hücrelere kalıtım materyalinin eşit şekilde aktarılmasını sağlar."} {"input": "question: Hücre bölünmesi hangi durumlarda gerçekleşir?", "target": "Hücre bölünmesi, hücre belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra çekirdeğin denetiminde gerçekleşir."} {"input": "question: Bölünme olgunluğuna gelmiş amip hücresinin sitoplazmasından bir miktar kesildiğinde neler olur?", "target": "Bölünme olgunluğuna gelmiş amip hücresinin sitoplazmasından bir miktar kesildiğinde çekirdeksiz kısım ölür, çekirdekli kısım ise bölünür."} {"input": "question: Hücreye bölünme emrini veren merkez nedir?", "target": "Hücreye bölünme emrini veren merkez, çekirdektir."} {"input": "question: Büyüme hormonu hangi dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar?", "target": "Büyüme hormonu, vücutta büyüme yeteneğine sahip hemen hemen tüm dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar."} {"input": "question: Çocukluk çağında büyüme hormonu fazla salgılanırsa ne olur?", "target": "Çocukluk çağında büyüme hormonu fazla salgılanırsa devlik görülür."} {"input": "question: Hücrenin yaşam döngüsü sırasında neler olur?", "target": "Hücreler büyür ve sitoplazma miktarı artar."} {"input": "question: Hücre büyüdükçe yüzey/hacim oranı nasıl değişir?", "target": "Hücrede hacim (sitoplazma) artışı, yüzey (hücre zarı) artışından daha fazla olduğu için yüzey/hacim oranı bozulur."} {"input": "question: Hücre zarındaki madde alışveriş hızı, sitoplazmanın gerekli besin ve oksijen ihtiyacını karşılayamaz hale gelir, çünkü?", "target": "Yüzey/hacim oranı bozulur."} {"input": "question: Hücre, hacmine oranla yüzeyini artırmak için neden bölünür?", "target": "Yüzey/hacim oranı bozulduğu için."} {"input": "question: Çekirdek/sitoplazma oranı bozulduğunda neler olur?", "target": "Çekirdeğin metabolizma faaliyetlerini denetlemesi zorlaşır."} {"input": "question: Hücre bölünmesi, çekirdeğin denetiminde gerçekleşen programlı bir olaydır, çünkü?", "target": "Çekirdeğin kontrolündedir."} {"input": "question: Dna’nın kendini eşlemesi, bölünme sonucu oluşacak hücrelere hangi materyalin eşit şekilde aktarılmasını sağlar?", "target": "Kalıtım materyalinin"} {"input": "question: Hücre bölünmesi, hücre belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra çekirdeğin denetiminde gerçekleşir, çünkü?", "target": "Çekirdeğin kontrolündedir."} {"input": "question: 1. Deneyde bölünme olgunluğuna gelmemiş amip hücresinin sitoplazmasından bir miktar kesildiğinde neler olur?", "target": "Çekirdeğin bulunduğu bölge, eksilen sitoplazma kısmını onarır."} {"input": "question: 2. Deneyde (Kontrol Grubu) bölünme olgunluğuna gelmiş amibe herhangi bir müdahale yapılmadığında neler olur?", "target": "Amibin normal sürede bölündüğü görülür."} {"input": "question: 3. Deneyde bölünme olgunluğuna gelmiş amip hücresinin sitoplazmasından bir miktar kesildiğinde neler olur?", "target": "Çekirdeksiz kısım ölür. Çekirdekli kısım ise bölünür."} {"input": "question: Sitoplazma ile çekirdek arasındaki oran belirli bir sınırı aştıktan sonra neler olur?", "target": "Çekirdekten bölünme emri verilir."} {"input": "question: Hücreye bölünme emrini veren merkez nedir?", "target": "Çekirdektir."} {"input": "question: Bazı hormonlar, hücreleri büyüme ve bölünme için neler yapar?", "target": "Uyarır."} {"input": "question: Örneğin insanda hangi hormon sayesinde uyarılan hücreler, büyür ve bölünür?", "target": "Hipofiz bezinden salgılanan büyüme hormonu"} {"input": "question: Büyüme hormonu, vücutta hangi yeteneğine sahip hemen hemen tüm dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar?", "target": "Büyüme yeteneğine"} {"input": "question: Hücre büyüdükçe yüzey/hacim oranı bozulur, bunun sebebi nedir?", "target": "Hücre büyüdükçe sitoplazma miktarı artar, hücrede hacim (sitoplazma) artışı, yüzey (hücre zarı) artışından daha fazla olduğu için yüzey/hacim oranı bozulur."} {"input": "question: Çekirdek/sitoplazma oranı bozulduğunda hücrenin ne yapması gerekir?", "target": "Çekirdeğin yeniden eski kontrol gücüne ulaşabilmesi için hücre bölünür."} {"input": "question: Dna’nın kendini eşlemesi hangi amaçla gerçekleşir?", "target": "Dna’nın kendini eşlemesi, bölünme sonucu oluşacak hücrelere kalıtım materyalinin eşit şekilde aktarılmasını sağlar."} {"input": "question: Hücre bölünmesi hangi durumda gerçekleşir?", "target": "Hücre belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra çekirdeğin denetiminde gerçekleşir."} {"input": "question: Bölünme olgunluğuna gelmiş (DNA’sını eşlemiş) amibe herhangi bir müdahale yapılmadığında ne olur?", "target": "Amibin normal sürede bölündüğü görülür."} {"input": "question: Sitoplazma ile çekirdek arasındaki oran belirli bir sınırı aştıktan sonra ne olur?", "target": "Çekirdekten bölünme emri verilir."} {"input": "question: Büyüme hormonu hangi dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar?", "target": "Vücutta büyüme yeteneğine sahip hemen hemen tüm dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar."} {"input": "question: Çocukluk çağında büyüme hormonu fazla salgılanırsa ne olur?", "target": "Devlik görülür."} {"input": "question: Çocukluk çağında büyüme hormonu az salgılanırsa ne olur?", "target": "Cücelik görülür."} {"input": "question: Hücrenin denetim ve yönetim merkezinde bulunan yapı nedir?", "target": "Çekirdek"} {"input": "question: Çekirdeği olmayan ya da çıkartılan ökaryot hücrenin özelliği nedir?", "target": "Bölünemez ve uzun süre yaşayamaz"} {"input": "question: Bölünme evresinde olmayan hücrelerde bulunan kalıtım materyaline verilen isim nedir?", "target": "Kromatin"} {"input": "question: Bir türe ait canlıların kromozom sayısı kural olarak nedir?", "target": "Aynıdır"} {"input": "question: İnsandaki vücut hücrelerinin kromozom sayısı nedir?", "target": "46"} {"input": "question: Kromozom sayısının az ya da çok olması ile canlının gelişmişliği arasında bir ilişki var mıdır?", "target": "Yoktur"} {"input": "question: Homolog kromozomların özellikleri nedir?", "target": "Şekil ve büyüklük bakımından birbirine eşit, aynı kalıtsal özellikleri kontrol eden genleri taşıyan"} {"input": "question: Kromozomu oluşturan ve genetik açıdan birbirinin kopyası olan kromatitlere verilen isim nedir?", "target": "Kardeş kromatitler"} {"input": "question: Kromozomlarda kardeş kromatitlerin birbirlerine en yakından tutunduğu bölgelere verilen isim nedir?", "target": "Sentromer"} {"input": "question: Her kromatit için iğ ipliklerinin bağlandığı sentromer bölgesindeki özel protein yapılara verilen isim nedir?", "target": "Kinetokor"} {"input": "question: Kromozomları homolog çiftler hâlinde bulunduran hücrelere verilen isim nedir?", "target": "Diploit hücre"} {"input": "question: İnsandaki yumurta ve sperm hücreleri hangi tür hücrelerdir?", "target": "Haploit hücre"} {"input": "question: İnsandaki vücut hücrelerinde bulunan kromozom sayısı nedir?", "target": "46 (2n = 46)"} {"input": "question: İnsandaki sperm ve yumurta hücrelerinde bulunan kromozom sayısı nedir?", "target": "23 (n = 23)"} {"input": "question: Hücre bölünmelerini daha iyi kavramanızı sağlayacak kavramlar nelerdir?", "target": "Çekirdek, kromatin, kromozom, homolog kromozom, kardeş kromatit, sentromer, kinetokor, diploit hücre ve haploit hücre"} {"input": "question: Çekirdek nedir?", "target": "Hücrenin denetim ve yönetim merkezidir"} {"input": "question: Çekirdeğin içindeki DNA’nın görevi nedir?", "target": "Genetik bilgileri bölünme sayesinde yeni oluşan hücrelere aktararak kalıtsal devamlılığı sağlar"} {"input": "question: Çekirdeği olmayan ya da çıkartılan ökaryot hücrenin durumu nedir?", "target": "Bölünemez ve uzun süre yaşayamaz"} {"input": "question: Kromatin nedir?", "target": "Bölünme evresinde olmayan hücrelerde çekirdek sıvısı içinde ağ şeklinde bulunan DNA ve proteinlerden oluşmuş kalıtım materyali"} {"input": "question: Kromozomların oluşumu nasıl gerçekleşir?", "target": "Bölünme sırasında kromatin iplikler kıvrılıp katlanır ve yoğunlaşarak kromozomları oluşturur"} {"input": "question: Bir türe ait canlıların kromozom sayısı nedir?", "target": "Kural olarak aynıdır"} {"input": "question: İnsan vücut hücrelerinin kromozom sayısı nedir?", "target": "46’dır"} {"input": "question: Homolog kromozom nedir?", "target": "Biri anneden diğeri babadan gelen, şekil ve büyüklük bakımından birbirine eşit olan, aynı kalıtsal özellikleri kontrol eden genleri taşıyan kromozomlar"} {"input": "question: Kardeş kromatit nedir?", "target": "Kromozomu oluşturan ve genetik açıdan birbirinin kopyası olan kromatitler"} {"input": "question: Sentromer nedir?", "target": "Kromozomlarda kardeş kromatitlerin birbirlerine en yakından tutunduğu bölgeler"} {"input": "question: Kinetokor nedir?", "target": "Her kromatit için iğ ipliklerinin bağlandığı sentromer bölgesindeki özel protein yapılar"} {"input": "question: Diploit hücre nedir?", "target": "Kromozomları homolog çiftler hâlinde bulunduran (iki takım kromozom taşıyan) hücreler"} {"input": "question: Haploit hücre nedir?", "target": "Kromozomları homolog çiftler hâlinde bulundurmayan (tek takım kromozom taşıyan) hücreler"} {"input": "question: İnsandaki yumurta ve sperm hücrelerinin kromozom sayısı nedir?", "target": "23’dür"} {"input": "question: Çekirdeğin hücre içindeki rolü nedir?", "target": "Çekirdek, hücrenin denetim ve yönetim merkezidir. Hücrede meydana gelen metabolik olayların tümü çekirdeğin denetiminde gerçekleşir."} {"input": "question: Kromatin nedir?", "target": "Bölünme evresinde olmayan hücrelerde çekirdek sıvısı içinde ağ şeklinde bulunan DNA ve proteinlerden oluşmuş kalıtım materyaline kromatin adı verilir."} {"input": "question: Kromozomların sayısı bir türe ait canlılarda neden aynıdır?", "target": "Bir türe ait canlıların kromozom sayısı, kural olarak aynıdır. Örneğin sağlıklı her insanın vücut hücrelerinin kromozom sayısı 46’dır."} {"input": "question: Homolog kromozom nedir?", "target": "Biri anneden diğeri babadan gelen, şekil ve büyüklük bakımından birbirine eşit olan, aynı kalıtsal özellikleri kontrol eden genleri taşıyan kromozomlara homolog kromozomlar denir."} {"input": "question: Kardeş kromatitler nedir?", "target": "Kopyalanmış ikiz kromatinlerden her biri kromatit olarak adlandırılır. Kromozumu oluşturan ve genetik açıdan birbirinin kopyası olan bu kromatitlere kardeş kromatitler denir."} {"input": "question: Sentromer ve kinetokor nedir?", "target": "Kromozomlarda kardeş kromatitlerin birbirlerine en yakından tutunduğu bölgelere sentromer denir. Her kromatit için iğ ipliklerinin bağlandığı sentromer bölgesindeki özel protein yapılara ise kinetokor adı verilir."} {"input": "question: Diploit hücre nedir?", "target": "Kromozomları homolog çiftler hâlinde bulunduran (iki takım kromozom taşıyan) hücrelere diploit hücre denir, 2n ile gösterilir."} {"input": "question: Haploit hücre nedir?", "target": "Kromozomları homolog çiftler hâlinde bulundurmayan (tek takım kromozom taşıyan) hücrelere ise haploit hücre adı verilir ve n ile gösterilir."} {"input": "question: İnsandaki vücut hücreleri ve eşey ana hücreleri hangi tipo hücrelerdir?", "target": "İnsanda deri, karaciğer ve pankreas gibi vücut hücreleri ile eşey ana hücreleri diploit hücrelerdir."} {"input": "question: İnsandaki sperm ve yumurta hücreleri hangi tipo hücrelerdir?", "target": "İnsandaki sperm ve yumurta hücreleri, haploit hücrelerdir."} {"input": "question: Hücre döngüsü kavramı, hangi olayların bütününü ifade eder?", "target": "Hücre döngüsü, iki yeni hücre oluşuncaya kadar geçen zaman aralığında gerçekleşen ve birbirini takip eden olaylar bütününü ifade eder."} {"input": "question: Hücre döngüsünün süresi hangi faktörlere göre değişebilir?", "target": "Hücre döngüsünün süresi, her canlıda ve canlının farklı doku hücrelerinde değişiklik gösterir."} {"input": "question: Hücre döngüsü hangi evrelerden oluşur?", "target": "Hücre döngüsü, birbirini takip eden iki evreden oluşur: oldukça uzun süren interfaz ve kısa bir bölünme süreci olan mitotik evre."} {"input": "question: Mitozun süresi hangi faktörlere göre değişebilir?", "target": "Mitozun süresi, dokudan dokuya ve yaşa bağlı olarak değişebilir."} {"input": "question: Embriyonik hücrelerde hücre döngüsü nasıl gerçekleşir?", "target": "Embriyonik hücrelerde DNA eşlenir ve hücre büyümeden hemen bölünür, böylece kısa sürede hücre sayısı hızla artar."} {"input": "question: Derinin epitel hücresinde hücre döngüsü hangi sürede gerçekleşir?", "target": "Derinin epitel hücresi, 24 saatte bir bölünür."} {"input": "question: Farklılaşmasını tamamlamış sinir hücreleri ve gözdeki retina hücrelerinde hücre döngüsü gerçekleşir mi?", "target": "Hayır, farklılaşmasını tamamlamış sinir hücreleri ve gözdeki retina hücreleri bölünmez."} {"input": "question: Hücre döngüsünü hangi faktörler kontrol eder?", "target": "Hücre döngüsünü özel proteinlerle kontrol edilir."} {"input": "question: Hücre döngüsü nedir?", "target": "Bölünme sonucu oluşmuş yeni bir hücreden iki yeni hücre oluşuncaya kadar geçen zaman aralığında gerçekleşen ve birbirini takip eden olaylar bütününe hücre döngüsü denir."} {"input": "question: Hücre döngüsü süresinin değişmesi hangi faktörlere bağlıdır?", "target": "Her canlıda ve canlının farklı doku hücrelerinde değişiklik gösterebilir."} {"input": "question: Hücre döngüsü kaç evreden oluşur?", "target": "İki evreden oluşur: interfaz ve mitotik evre."} {"input": "question: Hücre döngüsünü hangi proteinler kontrol eder?", "target": "Özel proteinlerle kontrol edilir."} {"input": "question: Mitozun süresi hangi faktörlere bağlı olarak değişebilir?", "target": "Dokudan dokuya ve yaşa bağlı olarak değişebilir."} {"input": "question: Embriyonik hücrelerde ne olur?", "target": "DNA eşlenir ve hücre büyümeden hemen bölünür."} {"input": "question: Derinin epitel hücresi ne sıklıkta bölünür?", "target": "24 saatte bir bölünür."} {"input": "question: Farklılaşmasını tamamlamış sinir hücreleri ve gözdeki retina hücreleri neler yapar?", "target": "Bölünmez."} {"input": "question: Hücre döngüsünün süresi, hangi faktörlere göre değişiklik gösterir?", "target": "Hücre döngüsünün süresi, her canlıda ve canlının farklı doku hücrelerinde değişiklik gösterir."} {"input": "question: Hücre döngüsü, hangi iki evreden oluşur?", "target": "Hücre döngüsü, birbirini takip eden iki evreden oluşur: oldukça uzun süren interfaz ve kısa bir bölünme süreci olan mitotik evre."} {"input": "question: Embriyonik hücrelerde hücre döngüsü nasıl gerçekleşir?", "target": "Embriyonik hücrelerde DNA eşlenir ve hücre büyümeden hemen bölünür. Böylece kısa sürede hücre sayısı hızla artar."} {"input": "question: Derinin epitel hücresi, ne sıklıkla bölünür?", "target": "Derinin epitel hücresi, 24 saatte bir bölünür."} {"input": "question: Farklılaşmasını tamamlamış hangi hücreler bölünmez?", "target": "Farklılaşmasını tamamlamış sinir hücreleri ve gözdeki retina hücreleri bölünmez."} {"input": "question: Hücre döngüsü, hangi mekanizma ile kontrol edilir?", "target": "Hücre döngüsü, özel proteinlerle kontrol edilir."} {"input": "question: Mitozun süresi, hangi faktörlere göre değişiklik gösterir?", "target": "Mitozun süresi, dokudan dokuya ve yaşa bağlı olarak değişebilir."} {"input": "question: Hücre döngüsü, hangi aşamaları kapsar?", "target": "Hücre döngüsü, birbirini takip eden olaylar bütününü kapsar."} {"input": "question: Hücrenin yaşamının hangi aşamasında %90'ı geçirilir?", "target": "İnterfaz aşamasında"} {"input": "question: İnterfaz evresi kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "Üç evrede (G1, S ve G2)"} {"input": "question: G1 evresinde hızlanan faaliyetler nelerdir?", "target": "Metabolik faaliyetler"} {"input": "question: S evresinde gerçekleşen olay nedir?", "target": "Genetik materyalin (DNA) kopyalanması"} {"input": "question: G2 evresinde hücre ne yapar?", "target": "Daha çok büyür"} {"input": "question: İnterfazda çekirdek hangi durumdadır?", "target": "Belirgindir"} {"input": "question: Tek bir sentrozomun kopyalanmasıyla kaç sentrozom oluşur?", "target": "İki sentrozom"} {"input": "question: Sentrozomların hayvan hücrelerinde hangi görevi vardır?", "target": "İğ ipliklerini organize eder"} {"input": "question: İnterfaz tamamlandıktan sonra hangi evre başlar?", "target": "Mitotik evre"} {"input": "question: Mitotik evre kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "İki aşamada (mitoz ve sitoplazma bölünmesi)"} {"input": "question: Hücrenin yaşamsal faaliyetlerini devam ettirdiği, büyüdüğü ve bölünme için gerekli hazırlıklarını yaptığı sürece nedir?", "target": "İnterfaz"} {"input": "question: Hücrenin yaşamsal faaliyetlerini devam ettirdiği, büyüdüğü ve bölünme için gerekli hazırlıklarını yaptığı sürece ne denir?", "target": "Interfaz"} {"input": "question: Hücre döngüsünün en uzun evresi nedir?", "target": "İnterfaz"} {"input": "question: Bir hücrenin yaşamının kaç yüzde interfaz aşamasında geçer?", "target": "%90"} {"input": "question: İnterfaz kaç evrede gerçekleşir?", "target": "Üç evrede (G1, S ve G2)"} {"input": "question: G1 evresinde hangi olaylar gerçekleşir?", "target": "Metabolik faaliyetler hızlanır, protein sentezi, farklılaşma, büyüme ve hücre organellerinin sayısının artması"} {"input": "question: S evresinde hangi olay görülür?", "target": "Genetik materyalin (DNA) kopyalanması"} {"input": "question: İnterfazda çekirdek durumu nedir?", "target": "Çekirdek belirgindir"} {"input": "question: Sentrozomlar hangi hücrelerde iğ ipliklerini organize eder?", "target": "Hayvan hücrelerinde"} {"input": "question: Bir hücrenin yaşamının hangi yüzdesi interfaz aşamasında geçer?", "target": "%90"} {"input": "question: İnterfaz evresi kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "Üç (G1, S ve G2)"} {"input": "question: İnterfazda çekirdek nasıl belirgindir?", "target": "Bir ya da daha fazla çekirdekçik ayırt edilebilir"} {"input": "question: Mitotik evre kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "İki (mitoz ve sitoplazma bölünmesi)"} {"input": "question: Büyüme ve gelişme sürecinde hangi hücresel olayın gerçekleştiği bilinmektedir?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Mitoz sonuçları hangi tür hücrelerde gerçekleşebilir?", "target": "Haploit (n), diploit (2n) ve triploit (3n) hücrelerde"} {"input": "question: Mitoz, çok hücreli canlılarda hangi süreçleri sağlar?", "target": "Üreme, büyüme, gelişme ve onarımı"} {"input": "question: Sağlıklı bireylerde vücut hücrelerinin çekirdeğindeki kromozom sayısı ve DNA miktarı hangi durumdadır?", "target": "Sabittir"} {"input": "question: Mitoz sırasında ana hücre, DNA’da bulunan genetik bilginin tam bir kopyasını oluşturarak bunu hangi hücrelere aktarır?", "target": "Yeni oluşacak yavru hücrelere"} {"input": "question: Mitoz sonucunda bir hücrenin bölünmesiyle kaç yeni hücre meydana gelir?", "target": "İki"} {"input": "question: Oluşan hücrelerin kromozom sayısı ve genetik yapısı ana hücre ile hangi durumdadır?", "target": "Aynıdır"} {"input": "question: Mitozun en önemli özelliği nedir?", "target": "Genetik yapının değişmemesidir"} {"input": "question: Mitoz sonucu oluşan hücre sayısı hangi formülle hesaplanır?", "target": "2n formülüyle"} {"input": "question: Bir hücrenin arka arkaya 3 kez mitoz geçirmesi sonucu kaç yeni hücre oluşur?", "target": "8"} {"input": "question: Oluşan yeni hücrelerin kromozom sayısı ve genetik yapısı ana hücreyle hangi durumdadır?", "target": "Aynı kalır"} {"input": "question: Büyüme ve gelişme dediğimiz değişiklikler hangi sonucu gerçekleşir?", "target": "Mitoz sonucu gerçekleşir."} {"input": "question: Mitoz hangi hücrelerde gerçekleşebilen bir bölünmedir?", "target": "Haploit (n), diploit (2n) ve triploit (3n) hücrelerde gerçekleşebilen bir bölünmedir."} {"input": "question: Mitoz, ökaryot tek hücreli canlılarda hangi işlevi sağlar?", "target": "Üremeyi sağlar."} {"input": "question: Mitoz, çok hücreli canlılarda hangi işlevleri sağlar?", "target": "Üreme, büyüme, gelişme ve onarımı sağlar."} {"input": "question: Mitoz, eşeyli üreyen çok hücreli canlılarda hangi süreç boyunca devam eder?", "target": "Zigot oluşumundan canlının ölümüne kadar devam eder."} {"input": "question: Sağlıklı bireylerde vücut hücrelerinin çekirdeğindeki kromozom sayısı ve DNA miktarı nedir?", "target": "Sabittir."} {"input": "question: Mitoz sırasında ana hücre, DNA’da bulunan genetik bilginin ne yapar?", "target": "Tam bir kopyasını oluşturarak bunu yeni oluşacak yavru hücrelere aktarır."} {"input": "question: Mitoz sonucunda bir hücrenin bölünmesiyle kaç yeni hücre meydana gelir?", "target": "İki yeni hücre meydana gelir."} {"input": "question: Mitozun en önemli özelliği nedir?", "target": "Genetik yapının değişmemesidir."} {"input": "question: Mitoz sonucu oluşan hücre sayısı nasıl hesaplanır?", "target": "2n formülüyle hesaplanır."} {"input": "question: Bir hücrenin arka arkaya 3 kez mitoz geçirmesi sonucu kaç yeni hücre oluşur?", "target": "8 yeni hücre oluşur."} {"input": "question: Mitoz,ana hücrenin DNA’daki genetik bilgiyi nasıl aktarır?", "target": "Mitoz sırasında ana hücre, DNA’da bulunan genetik bilginin tam bir kopyasını oluşturarak bunu yeni oluşacak yavru hücrelere aktarır."} {"input": "question: Mitozun en önemli özelliği nedir?", "target": "Mitozun en önemli özelliği, genetik yapının değişmemesidir."} {"input": "question: Mitoz sonucu oluşan hücre sayısı nasıl hesaplanır?", "target": "Mitoz sonucu oluşan hücre sayısı 2n formülüyle hesaplanır. Burada n bölünme sayısıdır."} {"input": "question: Mitoz, ökaryot tek hücreli canlılarda hangi süreci sağlar?", "target": "Mitoz, ökaryot tek hücreli canlılarda üremeyi sağlar."} {"input": "question: Çok hücreli canlılarda mitoz hangi süreçleri sağlar?", "target": "Çok hücreli canlılarda ise üreme, büyüme, gelişme ve onarımı sağlar."} {"input": "question: Sağlıklı bireylerde vücut hücrelerinin çekirdeğindeki kromozom sayısı ve DNA miktarı nasıl değişir?", "target": "Sabittir."} {"input": "question: Oluşan hücrelerin kromozom sayısı ve genetik yapısı ana hücre ile nasıl değişir?", "target": "Ana hücre ile aynıdır."} {"input": "question: Mitoz gerçekleşebilen hücre tipleri nelerdir?", "target": "Haploit (n), diploit (2n) ve triploit (3n) hücrelerde gerçekleşir."} {"input": "question: Mitozun ilk evresinde kromatin iplikler neler yapar?", "target": "Kıvrılır, katlanır ve yoğunlaşarak kromozomları oluşturur."} {"input": "question: Kromozomların her birinde kaç tane birbirinin kopyası olan kromatit bulunur?", "target": "İki tane"} {"input": "question: Çekirdekçik ve çekirdek zarı neler yapar?", "target": "Kaybolur ve parçalanır."} {"input": "question: Sentrozomlar ve bunların uzantısı mikrotübüller neler yapar?", "target": "İğ iplikleri oluşturur."} {"input": "question: Bitki hücrelerinde iğ iplikleri neler yapar?", "target": "Sitolazmadaki organize olmuş protein yapılı mikrotübüllerden oluşur."} {"input": "question: Kinetokorlara tutunan mikrotübüller neler yapar?", "target": "Kromozomları zıt kutuplara doğru birbirinden uzaklaştırmaya başlar."} {"input": "question: Profazda oluşan iğ ipliklerinin bir kısmı neler yapar?", "target": "Kinetokorlara bağlanır."} {"input": "question: Mitozun ilk evresinde sentrozomlar neler yapar?", "target": "Birbirinden uzaklaşır."} {"input": "question: Mitozun ilk evresi nedir?", "target": "Profaz"} {"input": "question: Mitoz sırasında kromatin iplikler ne yapar?", "target": "Kıvrılır, katlanır ve yoğunlaşarak kromozomları oluşturur."} {"input": "question: Kromozomların her birinde kaç tane kromatit bulunur?", "target": "İki tane birbirinin kopyası olan kromatit"} {"input": "question: Çekirdekçik ne yapar?", "target": "Kaybolur"} {"input": "question: Çekirdek zarı ne yapar?", "target": "Parçalanır"} {"input": "question: Sentrozomlar ne yapar?", "target": "Arasında bulunan mikrotübüllerin uzaması ile birbirinden uzaklaşır"} {"input": "question: Bitki hücrelerinde sentrozom bulunur mu?", "target": "Hayır, bulunmaz"} {"input": "question: Bitki hücrelerinde iğ iplikleri nasıl oluşur?", "target": "Sitolazmadaki organize olmuş protein yapılı mikrotübüllerden oluşur"} {"input": "question: Kinetokorlara tutunan mikrotübüller ne yapar?", "target": "Kromozomları zıt kutuplara doğru birbirinden uzaklaştırmaya başlar"} {"input": "question: Profazda oluşan iğ ipliklerinin bir kısmı ne yapar?", "target": "Kinetokorlara bağlanır"} {"input": "question: Mitozun ilk evresinde kromatin ipliklerinin durumu nedir?", "target": "Kıvrılıp katlanır ve yoğunlaşarak kromozomları oluşturur."} {"input": "question: Kromozomların her birinde kaç tane kromatit bulunur?", "target": "İki tane birbirinin kopyası olan kromatit bulunur."} {"input": "question: Çekirdekçik ve çekirdek zarı profaz sırasında ne olur?", "target": "Çekirdekçik kaybolur, çekirdek zarı parçalanır."} {"input": "question: Sentrozomların uzaması ile neler oluşur?", "target": "İğ iplikleri oluşur."} {"input": "question: Bitki hücrelerinde iğ iplikleri nasıl oluşur?", "target": "Sitolazmadaki organize olmuş protein yapılı mikrotübüllerden oluşur."} {"input": "question: Kinetokorlara tutunan mikrotübüllerin görevi nedir?", "target": "Kromozomları zıt kutuplara doğru birbirinden uzaklaştırmaya başlar."} {"input": "question: Profazda oluşan iğ ipliklerinin bir kısmı hangi yapılara bağlanır?", "target": "Kinetokorlara bağlanır."} {"input": "question: Mitozun ilk evresinde sentrozomların hareketi nedir?", "target": "Sentrozomlar, arasında bulunan mikrotübüllerin uzaması ile birbirinden uzaklaşır."} {"input": "question: Kinetokorlarından iğ ipliklerine bağlanmış kromozomların hücredeki konumu nedir?", "target": "Hücrenin ekvator düzleminde tek sıra hâlinde yan yana dizilir."} {"input": "question: Metafaz evresinde kromozomlar mikroskopta nasıl görünür?", "target": "En belirgin görüldüğü evre"} {"input": "question: Karyotip nedir?", "target": "Kromozomların uzunluk, bant ve sentromer konumu gibi özellikleri dikkate alınarak sınıflandırılıp dizilmesiyle elde edilen fotoğraf"} {"input": "question: Karyotip, hangi hastalıkların teşhisinde kullanılır?", "target": "Kromozom anormalliklerinin neden olduğu hastalıkların teşhisinde, örneğin Down sendromu"} {"input": "question: Metafaz evresinde ne yapılabilir?", "target": "Kromozomların fotoğrafı çekilerek karyotip oluşturulabilir ve kromozom sayısındaki ve yapısındaki anormallikler belirlenebilir."} {"input": "question: Kromozomların mikroskopta en belirgin görüldüğü evre hangisidir?", "target": "Metafaz"} {"input": "question: Karyotip, hangi özellikleri dikkate alır?", "target": "Kromozomların uzunluk, bant ve sentromer konumu gibi özellikleri"} {"input": "question: Kromozomlar hangi düzlemde tek sıra halinde yan yana dizilir?", "target": "Hücrenin ekvator düzleminde"} {"input": "question: Kromozomların mikroskopta en belirgin görüldüğü evre nedir?", "target": "Metafaz"} {"input": "question: Karyotip, hangi hastalıkların teşhisinde kullanılır?", "target": "Down sendromu gibi kromozom anormalliklerinin neden olduğu hastalıkların teşhisinde"} {"input": "question: Kromozomlar hangi evrede fotoğrafı çekilerek karyotip oluşturulabilir?", "target": "Metafaz"} {"input": "question: Kromozom sayısındaki ve yapısındaki anormallikler hangi evrede belirlenebilir?", "target": "Metafaz"} {"input": "question: Metafaz evresinde kromozomların mikroskopta nasıl göründüğünü açıklayınız.", "target": "Metafaz evresinde kromozomlar mikroskopta en belirgin görüldüğü evredir."} {"input": "question: Karyotip nedir ve nasıl elde edilir?", "target": "Karyotip, kromozomların uzunluk, bant ve sentromer konumu gibi özellikleri dikkate alınarak sınıflandırılıp dizilmesiyle elde edilen fotoğraftır."} {"input": "question: Down sendromu gibi kromozom anormalliklerinin neden olduğu hastalıkların teşhisinde karyotip nasıl kullanılır?", "target": "Karyotip, Down sendromu gibi kromozom anormalliklerinin neden olduğu hastalıkların teşhisinde kullanılır."} {"input": "question: Kromozomların mikroskopta en belirgin göründüğü evre hangi evredir?", "target": "Metafaz evresidir."} {"input": "question: Kinetokorlarından iğ ipliklerine bağlanmış kromozomlar hücrenin hangi düzleminde tek sıra halinde yan yana dizilir?", "target": "Hücrenin ekvator düzleminde tek sıra halinde yan yana dizilir."} {"input": "question: Kromozom sayısındaki ve yapısındaki anormallikler hangi evrede belirlenebilir?", "target": "Metafaz evresinde belirlenebilir."} {"input": "question: Günlük hayatta karyotipin kullanımına örnek veriniz.", "target": "Down sendromu gibi kromozom anormalliklerinin neden olduğu hastalıkların teşhisinde kullanılır."} {"input": "question: Anafazda kardeş kromatitler hangi yönde ayrılır?", "target": "Zıt kutuplara"} {"input": "question: Kromatitlerin ayrılmasıyla oluşan yapıya ne ad verilir?", "target": "Yavru kromozom"} {"input": "question: Hücrenin boyu uzamasına neden olan yapılar nelerdir?", "target": "Kinetokorlara bağlı olmayan mikrotübüller"} {"input": "question: Anafaz sonunda hücrenin her iki ucunda eşit sayıda bulunan yapı nedir?", "target": "Kromozom"} {"input": "question: Anafazda kardeş kromatitlerin ayrılmasının sonucu nedir?", "target": "Kromozom sayısı ve yapısı aynı olan hücrelerin meydana gelmesi"} {"input": "question: Kromozomların sentromer bölgesinde hangi yapı ikiye bölünür?", "target": "Kinetokorlar"} {"input": "question: Kromatitler hangi noktalarından başlayarak birbirinden ayrılır?", "target": "Sentromer noktalarından"} {"input": "question: Kinetokorlara bağlı iğ ipliklerinin hareketinin sonucu nedir?", "target": "Kardeş kromatitlerin zıt kutuplara hareket etmeye başlaması"} {"input": "question: Hücre boyunun uzamasına neden olan iğ ipliklerinin özelliği nedir?", "target": "Kinetokorlara bağlı olmayan"} {"input": "question: Anafazda kardeş kromatitler neler yapar?", "target": "Birbirinden ayrılır."} {"input": "question: Kutuplara çekilen her kromatit nedir?", "target": "Yavru kromozom adını alır."} {"input": "question: Hücrelerin boyu uzamasına neden olan nedir?", "target": "Kinetokorlara bağlı olmayan mikrotübüllerin uzaması."} {"input": "question: Anafaz sonunda hücrenin her iki ucu kaç kromozoma sahip olur?", "target": "Eşit sayıda kromozoma sahip olur."} {"input": "question: Anafazda kardeş kromatitlerin ayrılması neyi sağlar?", "target": "Kromozom sayısı ve yapısı aynı olan hücrelerin meydana gelmesini sağlar."} {"input": "question: Anafazda kromozomların sentromer bölgesindeki kinetokorlar neler yapar?", "target": "Aynı anda belirgin olarak ikiye bölünür."} {"input": "question: Kromatitler, sentromer noktalarından başlayarak neler yapar?", "target": "Birbirinden ayrılır."} {"input": "question: Kinetokorlara bağlı iğ iplikleri sayesinde kardeş kromatitler neler yapar?", "target": "Zıt kutuplara hareket etmeye başlar."} {"input": "question: Kinetokorlara bağlı olmayan iğ ipliklerinin hareketi neyi sağlar?", "target": "Hücre boyunun uzamasını sağlar."} {"input": "question: Anafazda kardeş kromatitlerin ayrılması, hangi tür hücrelerin meydana gelmesini sağlar?", "target": "Kromozom sayısı ve yapısı aynı olan hücrelerin meydana gelmesini sağlar."} {"input": "question: Kromatitler, hangi noktalarından başlayarak birbirinden ayrılır?", "target": "Sentromer noktalarından başlayarak birbirinden ayrılır."} {"input": "question: Kinetokorlara bağlı olmayan mikrotübüllerin uzaması nedeniyle, hücrelerde hangi değişiklik meydana gelir?", "target": "Hücrelerin boyu uzar."} {"input": "question: Anafaz sonunda, hücrenin her iki ucu kaç sayıda kromozoma sahip olur?", "target": "Eşit sayıda kromozoma sahip olur."} {"input": "question: Kinetokorlara bağlı iğ iplikleri, kardeş kromatitlerin hangi yönde hareket etmesini sağlar?", "target": "Zıt kutuplara hareket etmesini sağlar."} {"input": "question: Anafazda, kromozomların sentromer bölgesindeki kinetokorlar, hangi şekilde bölünür?", "target": "İkiye bölünür."} {"input": "question: Günlük hayatta, hücre bölünmesinin hangi aşamasında, kardeş kromatitlerin ayrılması meydana gelir?", "target": "Anafazda kardeş kromatitlerin ayrılması meydana gelir."} {"input": "question: Mitoz sürecinde kromozomların incelip uzayarak aldıkları şekil nedir?", "target": "Kromatin iplik hâli"} {"input": "question: Çekirdek bölünmesinin bitiminden sonra hücrenin bölünme aşaması nedir?", "target": "Sitoplazma bölünmesi (sitokinez)"} {"input": "question: Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Hücre zarının iki yanından ve dıştan içe doğru boğumlanarak"} {"input": "question: Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Bir hücre plağı sentezlenir ve bu plağın metafaz plağı bölgesi boyunca uzanması ile"} {"input": "question: Mitoz sonucu oluşan hücrelerin genetik yapısının farklı olmasının sebebi nedir?", "target": "Mutasyonlar"} {"input": "question: Çekirdek bölünmesi olur ancak sitoplazma bölünmesi olmaz ise hangi tür hücreler oluşur?", "target": "Çok çekirdekli hücreler"} {"input": "question: Eşeyli üreyen bitkilerde polen hücrelerinin iki çekirdekli olması hangi durumun bir örneğidir?", "target": "Çok çekirdekli hücreler"} {"input": "question: Mitoz sürecinde çekirdekçik tekrar belirgin hâle gelir, bu aşama hangi fazda gerçekleşir?", "target": "Telofaz"} {"input": "question: Mitoz sürecinde İğ mikrotübülleri ne olur?", "target": "Yıkılır"} {"input": "question: Bitki hücrelerinde hücre zarı neden boğumlanma yapamaz?", "target": "Selüloz çeper bulunduğundan"} {"input": "question: Mitoz nedir?", "target": "Bir çekirdeğin genetik olarak özdeş iki çekirdeğe bölünme işlemi"} {"input": "question: Kromozomlar mitoz sırasında ne olur?", "target": "İncelip uzayarak kromatin iplik hâlini alır"} {"input": "question: Çekirdekçik mitoz sırasında ne olur?", "target": "Tekrar belirgin hâle gelir"} {"input": "question: İğ mikrotübülleri mitoz sırasında ne olur?", "target": "Yıkılır"} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi ne zaman başlar?", "target": "Genellikle geç telofazda"} {"input": "question: Plak oluşumu nasıl gerçekleşir?", "target": "Hücrenin ortasından başlar, zara değinceye kadar devam eder ve iki çekirdeği birbirinden ayırır"} {"input": "question: Çok çekirdekli hücreler nasıl oluşur?", "target": "Çekirdek bölündükten sonra sitoplazma bölünmediği için"} {"input": "question: Eşeyli üreyen bitkilerde polen hücrelerinin iki çekirdekli olmasının sebebi nedir?", "target": "Çekirdek bölünmesi olur ancak sitoplazma bölünmesi olmaz"} {"input": "question: Mitoz sonucunda oluşan hücrelerin genetik yapısının farklı olmasının sebebi nedir?", "target": "Mutasyonlardır."} {"input": "question: Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Sitozplazmadaki protein yapılı mikrofilamentlerin kasılması sayesinde boğumlanma aracılığıyla gerçekleşir."} {"input": "question: Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Bir hücre plağı sentezlenir ve bu plağın metafaz plağı bölgesi boyunca uzanması ile sitoplazma bölünür."} {"input": "question: Çekirdek bölündükten sonra sitoplazma bölünmediğinde oluşan hücrelere ne ad verilir?", "target": "Çok çekirdekli hücreler"} {"input": "question: Eşeyli üreyen bitkilerde polen hücrelerinin iki çekirdekli olması hangi duruma örnek gösterilebilir?", "target": "Çekirdek bölünmesi olur ancak sitoplazma bölünmesi olmaz."} {"input": "question: Mitoz sonucunda iki yavru çekirdeğin oluşumu hangi aşamada gerçekleşir?", "target": "Telofazda"} {"input": "question: Kromozomların incelip uzayarak kromatin iplik hâlini alması hangi aşamada gerçekleşir?", "target": "Mitozun başında"} {"input": "question: İğ mikrotübülleri ne zaman yıkılır?", "target": "Mitozun başında"} {"input": "question: Sitoplazma bölünmesi hangi aşamada başlar?", "target": "Genellikle geç telofazda"} {"input": "question: Hücre bölünmesi sürecinde kontrol noktaları hangi amaçla kullanılır?", "target": "Kontrol noktaları, hücrenin bölünme sürecindeki bütün aşamaların sırayla gerçekleşmesini kontrol etmek için kullanılır."} {"input": "question: Hücrede kaç tane kontrol noktası bulunur?", "target": "Hücrede üç tane kontrol noktası bulunur: G1, G2 ve M."} {"input": "question: G1 kontrol noktasında hücre hangi koşulları sağlamalıdır?", "target": "G1 kontrol noktasında hücre, yeterli büyüklüğe ulaşmış olmalı, ortamda yeterli besin ve büyüme faktörleri olmalı ve DNA’da hasar olmamalıdır."} {"input": "question: Hücre döngüsünden çıkma durumu hangi isimle adlandırılır?", "target": "Hücre döngüsünden çıkma durumu G0 olarak adlandırılır."} {"input": "question: G2 kontrol noktasında hangi kontrol gerçekleştirilir?", "target": "G2 kontrol noktasında DNA eşlenmesinin doğru yapılıp yapılmadığı kontrol edilir."} {"input": "question: M kontrol noktasında hangi kontrol gerçekleştirilir?", "target": "M kontrol noktasında kromozomların iğ ipliklerine bağlanıp bağlanmadığı kontrol edilir."} {"input": "question: Büyüme faktörünün hücre bölünmesi üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Büyüme faktörü, vücut hücreleri tarafından salınır ve diğer hücrelerin bölünmesinde etkilidir."} {"input": "question: Hücre döngüsünü kontrol eden genlerdeki mutasyonların etkisi nedir?", "target": "Hücre döngüsünü kontrol eden genlerdeki mutasyonlar, hücre döngüsünün bozulmasına neden olur ve kanser ortaya çıkabilir."} {"input": "question: Hücre bölünmesi için hangi koşullar gerekli?", "target": "Hücre bölünmesi için ortamda yeteri kadar besin ve büyüme faktörü bulunmalıdır."} {"input": "question: Hücrenin bölünme sürecindeki bütün aşamalarının sırayla gerçekleşmesini hangi proteinler sağlar?", "target": "İşlevsel proteinler, hücrenin bölünme sürecindeki bütün aşamalarının sırayla gerçekleşmesini sağlar."} {"input": "question: Hücrelerin yaşam döngüsünde gerçekleşen tüm olaylar hangi faktörle kontrol edilir?", "target": "Genlerle"} {"input": "question: Hücre bölünmesinin doğru ilerleyebilmesi için hangi aşamalarında kontrol noktaları vardır?", "target": "Bölünmenin çeşitli aşamalarında"} {"input": "question: Hücrede kaç tane kontrol noktası vardır?", "target": "Üç tane (G1, G2 ve M)"} {"input": "question: G1 kontrol noktasında hücre hangi koşullarda 'Devam et.' sinyali alır?", "target": "Hücre yeterli büyüklüğe ulaşmışsa, ortamda yeterli besin ve büyüme faktörleri varsa, DNA’da hasar yoksa"} {"input": "question: G1 kontrol noktasında 'Devam et.' sinyali alınan hücre ne olur?", "target": "Döngünün diğer aşamasına geçme imkânı bulur"} {"input": "question: Hücrenin bölünememe durumu nedir?", "target": "G0 olarak adlandırılır"} {"input": "question: G2 kontrol noktasında ne kontrol edilir?", "target": "DNA eşlenmesinin doğru yapılıp yapılmadığı"} {"input": "question: M kontrol noktasında ne kontrol edilir?", "target": "Kromozomların iğ ipliklerine bağlanıp bağlanmadığı"} {"input": "question: Hücre bölünmesi için gerekli koşullar nelerdir?", "target": "Ortamda yeteri kadar besin ve büyüme faktörü bulunmalıdır"} {"input": "question: Büyüme faktörü nedir?", "target": "Vücut hücreleri tarafından salınır ve diğer hücrelerin bölünmesinde etkilidir"} {"input": "question: Hücre döngüsü bozulursa ne ortaya çıkabilir?", "target": "Kanser"} {"input": "question: Hücre bölünmesi için gerekli koşullar hazır değilse hangi aşamada döngü devam etmez?", "target": "Hücre bölünmesi için gerekli koşullar hazır değilse döngü G1 kontrol noktasında devam etmez."} {"input": "question: G1 kontrol noktasında “Devam et.” sinyali verilmesi için hangi koşulların yerine getirilmesi gerekir?", "target": "G1 kontrol noktasında “Devam et.” sinyali verilmesi için hücrenin yeterli büyüklüğe ulaşmış olması, ortamda yeterli besin ve büyüme faktörlerinin bulunması ve DNA’da hasar olmaması gerekir."} {"input": "question: Hücre döngüsü kontrolden çıkarsa hangi hastalık ortaya çıkabilir?", "target": "Hücre döngüsü kontrolden çıkarsa kanser ortaya çıkabilir."} {"input": "question: G2 kontrol noktasında hangi işlem kontrol edilir?", "target": "G2 kontrol noktasında DNA eşlenmesinin doğru yapılıp yapılmadığı kontrol edilir."} {"input": "question: M kontrol noktasında hangi işlem kontrol edilir?", "target": "M kontrol noktasında kromozomların iğ ipliklerine bağlanıp bağlanmadığı kontrol edilir."} {"input": "question: Büyüme faktörünün etkisi nedir?", "target": "Büyüme faktörü, vücut hücreleri tarafından salınır ve diğer hücrelerin bölünmesinde etkilidir."} {"input": "question: Hücrenin bölünememe durumu hangi isimle adlandırılır?", "target": "Hücrenin bölünememe durumu G0 olarak adlandırılır."} {"input": "question: Hücre döngüsünü kontrol eden genlerde meydana gelecek mutasyonların etkisi nedir?", "target": "Hücre döngüsünü kontrol eden genlerde meydana gelecek mutasyonlar hücre döngüsünün bozulmasına neden olur."} {"input": "question: Kontrol noktalarında hangi sinyaller verilir?", "target": "Kontrol noktalarında “Dur.” ve “Devam et.” sinyalleri verilir."} {"input": "question: Kanserli hücreler hangi nedenle oluşur?", "target": "DNA’daki hasardan dolayı"} {"input": "question: Hücrenin normal yaşam döngüsü sırasında DNA’da hasar oluşursa ne olur?", "target": "Hücre bunu ya onarır ya da ölür"} {"input": "question: Kanser hücrelerinde DNA’daki hasar nasıl onarılır?", "target": "Onarılamaz"} {"input": "question: Laboratuvar ortamına alınan bir memeli hücresinin kültüründe hücrelerin tümü kaç kez bölünebilir?", "target": "20-50 kez"} {"input": "question: Bağışıklık sistemi, hangi hücreleri yok eder?", "target": "Kontrol mekanizması bozulan hücreleri"} {"input": "question: Hücre kitlesi, hızlı büyüme ve yayılma özelliği göstermiyorsa buna ne denir?", "target": "İyi huylu tümör"} {"input": "question: Kanser hücrelerinin kan ya da lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer bölgelerine taşınmasına ne denir?", "target": "Metastaz"} {"input": "question: Kolon kanseri en sık hangi yaşta görülür?", "target": "50 yaşından sonra"} {"input": "question: Kolon kanseri, hangi organın iç yüzeyini örten hücrelerin kontrolsüz bölünüp çoğalmasıyla gelişir?", "target": "Kalın bağırsak"} {"input": "question: Kanser hastalarının sayısı dünyada nasıl bir trend göstermektedir?", "target": "sürekli artmakta"} {"input": "question: Kanser sebepleri arasında yer alan faktörlerden biri nedir?", "target": "Genetik yatkınlık"} {"input": "question: İyi huylu tümörler genellikle hangi sorunu yaratır?", "target": "Soruna neden olmaz"} {"input": "question: Kontrol mekanizması bozulan hücre kitlesi bir ya da birkaç organın işlevini bozacak şekilde vücuda yayılırsa buna ne denir?", "target": "Kötü huylu tümör veya kanser"} {"input": "question: Kanser nedir?", "target": "Kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin kontrolsüz olarak bölünüp çoğalmasıdır."} {"input": "question: Kanserli hücreler neden oluşur?", "target": "Kanserli hücreler, DNA’daki hasardan dolayı oluşur."} {"input": "question: Hücrenin normal yaşam döngüsü sırasında DNA’da hasar oluşursa ne olur?", "target": "Hücre bunu ya onarır ya da ölür."} {"input": "question: Kanser hücrelerinde DNA’daki hasar nasıl onarılır?", "target": "Hasarlı DNA onarılamaz."} {"input": "question: Laboratuvar ortamına alınan bir memeli hücresinin kültüründe hücrelerin tümü kaç kez bölünebilir?", "target": "20-50 kez bölünebilir."} {"input": "question: Bağışıklık sistemi, genellikle hangi hücreleri yok eder?", "target": "Kontrol mekanizması bozulan hücreleri yok eder."} {"input": "question: İyi huylu tümör nedir?", "target": "Hücre kitlesi, hızlı büyüme ve yayılma özelliği göstermiyorsa bu tip tümörlere iyi huylu tümör denir."} {"input": "question: Kötü huylu tümör nedir?", "target": "Tümör oluşturan hücre kitlesi bir ya da birkaç organın işlevini bozacak şekilde vücuda yayılırsa bu tümörlere kötü huylu tümör veya kanser denir."} {"input": "question: Metastaz nedir?", "target": "Kanser hücrelerinin kan ya da lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer bölgelerine taşınıp yayılmasına metastaz adı verilir."} {"input": "question: Kanser sebepleri nelerdir?", "target": "Genetik yatkınlık, tütün ürünleri, alkol kullanımı, yanlış beslenme, obezite, radyasyon, çevre kirliliği, yaşlanma, genlerde meydana gelen bozukluklar, virüsler veya aşırı güneş ışını gibi etkenler başlıca kanser sebepleridir."} {"input": "question: Kolon kanseri nedir?", "target": "Kolon kanseri, kalın bağırsak iç yüzeyini örten hücrelerin kontrolsüz bölünüp çoğalmasıyla gelişir."} {"input": "question: Kolon kanseri en sık hangi yaşta görülür?", "target": "En sık 50 yaşından sonra görülür."} {"input": "question: Kolon kanserinin ortalama görülme yaşı nedir?", "target": "63’tür."} {"input": "question: Kanserli hücrelerin DNS’daki hasar nedeniyle oluştuğunu söyleyen genetik mekanizma nedir?", "target": "DNA’daki hasardan dolayı oluşur."} {"input": "question: Normal hücrelerde DNS’daki hasar oluştuğunda ne olur?", "target": "Hücre bunu ya onarır ya da ölür."} {"input": "question: Kanserli hücrelerde DNS’daki hasar oluştuğunda ne olur?", "target": "Hasarlı DNA onarılamaz, hücre döngüsünün kontrolü bozulur ve hücreler sinyallere cevap veremez."} {"input": "question: Bağışıklık sisteminin kanserli hücrelere karşı verdiği tepki nedir?", "target": "Bağışıklık sistemi, genellikle kontrol mekanizması bozulan hücreleri yok eder."} {"input": "question: İyi huylu tümörlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Hücre kitlesi, hızlı büyüme ve yayılma özelliği göstermiyorsa bu tip tümörlere iyi huylu tümör denir."} {"input": "question: Kötü huylu tümörlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Tümör oluşturan hücre kitlesi bir ya da birkaç organın işlevini bozacak şekilde vücuda yayılırsa bu tümörlere kötü huylu tümör veya kanser denir."} {"input": "question: Kolon kanserinin görülme yaş aralığı nedir?", "target": "En sık 50 yaşından sonra gözlenmektedir. Ortalama görülme yaşı 63’tür."} {"input": "question: Kolon kanserinde kadın ve erkek arasındaki görülme sıklığı nedir?", "target": "Kadın ve erkek arasında görülme sıklığı yaklaşık aynıdır."} {"input": "question: Kanser hastalarının sayısı dünyada nasıl bir trend göstermektedir?", "target": "Dünyada kanser hastalarının sayısı hızla artmaktadır."} {"input": "question: Kanser sebepleri nelerdir?", "target": "Genetik yatkınlık, tütün ürünleri, alkol kullanımı, yanlış beslenme, obezite, radyasyon, çevre kirliliği, yaşlanma, genlerde meydana gelen bozukluklar, virüsler veya aşırı güneş ışını gibi etkenler."} {"input": "question: Kanser hastalığında hangi tedavi yöntemleri yaygın olarak kullanılır?", "target": "Cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi"} {"input": "question: Kanser hücrelerinin kontrolsüz bölünmesi hangi sonucu doğurur?", "target": "Dokuların istilası"} {"input": "question: Kanserde erken tanı neden hayat kurtarır?", "target": "Erken tanı kanser hücrelerinin kontrolsüz bölünmesini önleyerek dokuların istilasını önler"} {"input": "question: Ülkemizde hangi kanser tipleri için Ulusal Kanser Tarama Programı düzenlenmiştir?", "target": "Serviks, meme ve kolon kanseri"} {"input": "question: Kanser Erken Teşhiş Tarama ve Eğitim Merkezi’nin (KETEM) kurulma amacı nedir?", "target": "Erken tanı ve kanser taraması"} {"input": "question: Onkoloji uzmanı tarafından yönlendirilen ekibin rolü nedir?", "target": "Tedaviyi yönetmek"} {"input": "question: Son yıllarda kanser vakalarında hangi eğilim görülmektedir?", "target": "Artış"} {"input": "question: Aile hekimliklerinde hangi program organize edilmiştir?", "target": "Ulusal Kanser Tarama Programı"} {"input": "question: Kanser nedir?", "target": "Kanser, hayatı ciddi şekilde tehdit eden bir hastalıktır."} {"input": "question: Kanser tedavisinde kim tarafından yönlendirilir?", "target": "Onkoloji uzmanı tarafından yönlendirilen bir ekiple yürütülür."} {"input": "question: Kanserde yaygın olarak kullanılan tedavi yöntemleri nelerdir?", "target": "Cerrahi müdahale (ameliyat), radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi (ilaç tedavisi)"} {"input": "question: Ülkemizde son yıllarda kanser vakalarında ne görülüyor?", "target": "Artış görülüyor."} {"input": "question: Kanser hücrelerinin özellikleri nelerdir?", "target": "Kontrolsüz bölünerek dokuları istila eder."} {"input": "question: Kanserde erken tanı neden önemlidir?", "target": "Hayat kurtarır."} {"input": "question: KETEM nedir?", "target": "Kanser Erken Teşhiş Tarama ve Eğitim Merkezi"} {"input": "question: Ülkemizde hangi kanser türleri için Ulusal Kanser Tarama Programı yapılmaktadır?", "target": "Serviks (rahim ağzı), meme ve kolon kanseri olmak üzere üç kanser tipi için"} {"input": "question: Kanser hücrelerinin kontrolsüz bölünmesi hangi sonucu doğurmaktadır?", "target": "Dokuları istila etmesi"} {"input": "question: Kanserde tedavi yöntemlerinden biri olan radyoterapi nedir?", "target": "Işın tedavisi"} {"input": "question: Ülkemizde hangi kanser tipleri için Ulusal Kanser Tarama Programı yapılmaktadır?", "target": "Serviks (rahim ağzı), meme ve kolon kanseri"} {"input": "question: Kanserin erken tanısı neden hayat kurtarır?", "target": "Erken tanı, kanserin tedavi şansını artırmaktadır"} {"input": "question: Kanserde cerrahi müdahale nedir?", "target": "Ameliyat"} {"input": "question: Kanser vakalarında son yıllarda ülkemizde hangi trend görülmektedir?", "target": "Artış"} {"input": "question: KETEM ve Toplum Sağlığı Merkezleri kurulmuş olmasının amacı nedir?", "target": "Kanser erken teşhis tarama ve eğitim"} {"input": "question: Kemoterapi nedir?", "target": "İlaç tedavisi"} {"input": "question: Eşeysiz üremenin temelini hangi biyolojik olay oluşturur?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Eşeysiz üreme ile kısa zamanda ne meydana gelir?", "target": "Çok sayıda yeni bireyler"} {"input": "question: Eşeysiz üreyen canlılarda hangi olay sonucu tür içi kalıtsal çeşitlilik ortaya çıkabilir?", "target": "Mutasyon"} {"input": "question: Eşeysiz üreyen canlıların çevre koşullarında meydana gelen olumsuz değişiklikler nedeniyle ne yapmakta zorlandıklarını söyleyiniz?", "target": "Çevreye adapte olmak"} {"input": "question: Eşeysiz üreme çeşitlerinden biri olan 'tomurcuklanma' nedir?", "target": "Tomurcuklanma, eşeysiz üreme çeşitlerinden biridir."} {"input": "question: Mutasyon nedir?", "target": "Mutasyon, radyasyon, ultraviyole, X, beta ve gama ışınları gibi yüksek enerjili ışınlar ve bazı kimyasal maddelerin etkisiyle genlerde meydana gelen kalıcı değişimlerdir."} {"input": "question: Eşeysiz üreme ile yavruların ata bireyle ve birbiriyle hangi özelliğe sahip olduğunu söyleyiniz?", "target": "Kalıtsal olarak aynı özelliğe sahiptir"} {"input": "question: Eşeysiz üreme, bireylerin uyum sağladıkları çevresel koşullarda ne yapmaya olanak sağlar?", "target": "Hızlı çoğalmasına ve yayılmasına"} {"input": "question: Üreme nedir?", "target": "Canlıların neslini devam ettirmek için yeni bireyler meydana getirmesine üreme denir."} {"input": "question: Eşeysiz üreme nedir?", "target": "Döllenme olmadan tek bir atadan çeşitli yollarla kendisiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bireylerin meydana gelmesidir."} {"input": "question: Eşeysiz üremenin temelini oluşturan nedir?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Hangi canlılar eşeysiz olarak çoğalabilir?", "target": "Tek hücreli ve çok hücreli canlıların bazıları"} {"input": "question: Eşeysiz üreme ile ne meydana gelir?", "target": "Kısa zamanda çok sayıda yeni bireyler meydana gelir."} {"input": "question: Eşeysiz üreyen canlılarda yavruların ata bireyle ve birbiriyle kalıtsal olarak ne özelliğe sahiptir?", "target": "Aynı özelliğe sahiptir"} {"input": "question: Eşeysiz üreyen canlılar çevre koşullarında neler yaşar?", "target": "Olumsuz değişiklikler nedeniyle çevreye adapte olmakta zorlanır."} {"input": "question: Mutasyon nedir?", "target": "Radyasyon, ultraviyole, X, beta ve gama ışınları gibi yüksek enerjili ışınlar ve bazı kimyasal maddelerin etkisiyle genlerde meydana gelen kalıcı değişimlerdir."} {"input": "question: Eşeysiz üreme çeşitleri nelerdir?", "target": "Bölünerek üreme, tomurcuklanma, rejenerasyon, sporla üreme, partenogenez ve vejetatif üremedir."} {"input": "question: Eşeysiz üremenin temelini oluşturan biyolojik süreç nedir?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Eşeysiz üreyen canlıların çevre koşullarına adapte olmasında hangi zorlukla karşı karşıya kalır?", "target": "Olumsuz değişiklikler nedeniyle çevreye adapte olmakta zorlanır"} {"input": "question: Eşeysiz üreme ile kısa zamanda meydana gelen sonuç nedir?", "target": "Çok sayıda yeni bireyler meydana gelir"} {"input": "question: Mutasyon sonucunda eşeysiz üreyen canlılarda hangi çeşitlilik ortaya çıkar?", "target": "Tür içi kalıtsal çeşitlilik"} {"input": "question: Eşeysiz üreme çeşitlerinden biri olan 'tomurcuklanma' nedir?", "target": "Eşeysiz üreme çeşitlerinden biri"} {"input": "question: Eşeysiz üreyen canlıların yavruları ata bireyle ve birbiriyle hangi özelliğe sahiptir?", "target": "Kalıtsal olarak aynı özelliğe sahiptir"} {"input": "question: Eşeysiz üremenin avantajlarından biri nedir?", "target": "Bireylerin uyum sağladıkları çevresel koşullarda hızlı çoğalmasına ve yayılmasına olanak sağlar"} {"input": "question: Mutasyon nedir?", "target": "Genlerde meydana gelen kalıcı değişimlerdir"} {"input": "question: Eşeysiz üremenin dezavantajlarından biri nedir?", "target": "Çevre koşullarında bir olumsuzluk olursa yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalır"} {"input": "question: Üreme nedir?", "target": "Canlıların neslini devam ettirmek için yeni bireyler meydana getirmesidir"} {"input": "question: Tek hücreli bir canlının ikiye bölünmesiyle gerçekleşen eşeysiz üreme şekli nedir?", "target": "Bölünme"} {"input": "question: Prokaryot canlılarda üreme nasıl gerçekleşir?", "target": "Hücrenin uzayıp boğumlanmasıyla ikiye bölünme şeklinde"} {"input": "question: Ökaryot canlılarda bulunan protista üyelerinde hangi eşeysiz üreme şekli görülür?", "target": "Bölünme"} {"input": "question: Bölünme sonucu oluşan hücreler genetik açıdan ata hücreyle ve birbirleriyle nasıldır?", "target": "Aynıdır"} {"input": "question: Prokaryot canlıların üremesinde zarla çevrili çekirdek ve iğ ipliklerini oluşturacak proteinler bulunur mu?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Bakterilerde büyüyen hücre, DNA’sını nasıl yapar?", "target": "Eşler"} {"input": "question: Bakterilerde hücre zarı, bölünme sırasında nasıl hareket eder?", "target": "İçe doğru çökme yaparak büyür"} {"input": "question: Tek hücrelilerden amip, hangi yönden bölünebilir?", "target": "Her yönden"} {"input": "question: Paramesyum, hangi yönden bölünür?", "target": "Enine"} {"input": "question: Öglena, hangi yönden bölünür?", "target": "Boyuna"} {"input": "question: Bölünerek üreme sonucu oluşan yavru hücrelerde hangi özellikler farklılık gösterir?", "target": "Sitolazma miktarı, organel sayısı ve metabolizma hızı"} {"input": "question: Eşeysiz üremenin gerçekleştiği tek hücreli canlıların özellikleri nelerdir?", "target": "Prokaryot canlılardan bakteri ve arkelerde; ökaryot canlılardan amip, öglena, paramesyum gibi protista üyelerinde görülür."} {"input": "question: Bölünme sonucu oluşan hücrelerin ata hücreyle ve birbirleriyle arasındaki ilişki nedir?", "target": "Genetik açıdan ata hücreyle ve birbirleriyle aynıdır."} {"input": "question: Prokaryot canlıların üremesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Hücrenin uzayıp boğumlanmasıyla ikiye bölünme şeklinde gerçekleşir."} {"input": "question: Prokaryot canlılarda mitoz evrelerinin gerçekleşmemesinin nedeni nedir?", "target": "Zarla çevrili çekirdek taşımadıkları ve iğ ipliklerini oluşturacak proteinlere sahip olmadıkları için"} {"input": "question: Bakterilerde bölünme süreci nasıl gerçekleşir?", "target": "Büyüyen hücre, DNA’sını eşler. Bu sırada hücrenin boyu uzar ve DNA’lar birbirinden uzaklaşır. Daha sonra hücre zarı içe doğru çökme yaparak büyür, çökme bölgesinde yeni çeper oluşturulur."} {"input": "question: Bölünme, hücrenin şekline ve simetrisine göre hangi bölgelerden gerçekleşebilir?", "target": "Farklı bölgelerden, örneğin tek hücrelilerden amip, her yönden bölünebilirken; paramesyum enine, öglena boyuna bölünür."} {"input": "question: Bölünerek üreme sonucu oluşan yavru hücrelerde hangi özellikler farklılık gösterebilir?", "target": "Sitolazma miktarı, organel sayısı ve metebolizma hızı gibi bazı özellikler"} {"input": "question: Eşeysiz üreme hangi canlı gruplarında görülür?", "target": "Prokaryot canlılardan bakteri ve arkelerde; ökaryot canlılardan amip, öglena, paramesyum gibi protista üyelerinde görülür."} {"input": "question: Bölünme sonucu oluşan hücreler genetik açıdan nasıldır?", "target": "Genetik açıdan ata hücreyle ve birbirleriyle aynıdır."} {"input": "question: Prokaryot canlılarda ikiye bölünme sırasında mitoza ait evreler gerçekleşmez, neden?", "target": "Zarla çevrili çekirdek taşımadıkları ve iğ ipliklerini oluşturacak proteinlere sahip olmadıkları için."} {"input": "question: Bakterilerde büyüyen hücre, DNA’sını nasıl eşler?", "target": "Büyüyen hücre, DNA’sını eşler, bu sırada hücrenin boyu uzar ve DNA’lar birbirinden uzaklaşır."} {"input": "question: İkiye bölünme sonrası yeni çeper oluşturulur, nasıl gerçekleşir?", "target": "Hücre zarı içe doğru çökme yaparak büyür, çökme bölgesinde yeni çeper oluşturulur."} {"input": "question: Tek hücrelilerden amip, hangi yönden bölünebilir?", "target": "Her yönden bölünebilir."} {"input": "question: Paramesyum, hangi yönden bölünür?", "target": "Enine bölünür."} {"input": "question: Öglena, hangi yönden bölünür?", "target": "Boyuna bölünür."} {"input": "question: Bölünerek üreme sonucu oluşan yavru hücrelerde hangi özellikler farklılık gösterebilir?", "target": "Sitooplazma miktarı, organel sayısı ve metabolizma hızı gibi bazı özellikler farklılık gösterebilir."} {"input": "question: Tomurcuklanma yoluyla üreme hangi tür canlılarda görülür?", "target": "Tek hücrelilerden bir mantar çeşidi olan bira mayasında, çok hücrelilerden hidra ve mercan gibi omurgasız hayvanlarda"} {"input": "question: Tomurcuklanma sonucu oluşan yeni canlı, ana bireye ne olabilir?", "target": "Bağlı kalabilir veya ayrılıp bağımsız yaşayabilir"} {"input": "question: Hidranın tomurcuklanması ile oluşan yeni canlı, hangi isimle anılır?", "target": "Polip"} {"input": "question: Poliplerden eşeysiz olarak çoğalan, bağımsız yüzen bireylere ne denir?", "target": "Medüz (denizanası)"} {"input": "question: Tomurcuklanma sonucu oluşan yeni canlı, ana bireyin hangi özelliğini taşır?", "target": "Genetik kopyası"} {"input": "question: Tomurcuklanma hangi aşamalarda görülür?", "target": "Ana canlı üzerinde mitoz ile tomurcuk şeklinde bir çıkıntı oluşması, gelişen bu yapıların ana bireyin genetik kopyası olması"} {"input": "question: Tomurcuklanma sonucu oluşan yeni canlı, hangi tür yaşama biçimine sahip olabilir?", "target": "Bağımsız yaşayabilir veya koloni oluşturabilir"} {"input": "question: Tomurcuklanarak üremede ana canlı üzerinde hangi süreçle bir çıkıntı oluşur?", "target": "mitoz"} {"input": "question: Tomurcuklanarak üremede gelişen yapılar nedir?", "target": "ana bireyin genetik kopyası"} {"input": "question: Tomurcuklanma hangi canlılarda görülür?", "target": "tek hücrelilerden bir mantar çeşidi olan bira mayasında, çok hücrelilerden hidra ve mercan gibi omurgasız hayvanlarda"} {"input": "question: Hidranın tomurcuklanması ile oluşan yeni canlı nedir?", "target": "ana bireye bağlı kalabileceği gibi ayrılıp bir zemine tutunarak da yaşayabilir"} {"input": "question: Bir zemine tutunarak yaşayan canlıya ne denir?", "target": "polip"} {"input": "question: Poliplerden eşeysiz olarak çoğalan, bağımsız yüzen bireylere ne denir?", "target": "medüz (denizanası)"} {"input": "question: Medüzlerde hangi süreç görülmez?", "target": "tomurcuklanma"} {"input": "question: Tomurcuklanma üremesinde ana canlı üzerindeki çıkıntının gelişme süreci nedir?", "target": "Ana canlı üzerindeki çıkıntı, gelişerek yeni canlılar meydana getirir."} {"input": "question: Tomurcuklanma sonucu oluşan yeni canlılar, ana bireyin hangi özelliğini taşır?", "target": "Genetik kopyasıdır."} {"input": "question: Tomurcuklanma, hangi tür canlılarda görülür?", "target": "Tek hücrelilerden bir mantar çeşidi olan bira mayasında ve çok hücrelilerden hidra ve mercan gibi omurgasız hayvanlarda görülür."} {"input": "question: Hidranın tomurcuklanması ile oluşan yeni canlı, hangi iki durum arasında seçim yapabilir?", "target": "Ana bireye bağlı kalabileceği gibi ayrılıp bir zemine tutunarak da yaşayabilir."} {"input": "question: Bir zemine tutunarak yaşayan canlıya ne denir?", "target": "Polip denir."} {"input": "question: Poliplerden eşeysiz olarak çoğalan, bağımsız yüzen bireylere ne denir?", "target": "Medüz (denizanası) denir."} {"input": "question: Medüzlerde hangi üreme yöntemi görülmez?", "target": "Tomurcuklanma görülmez."} {"input": "question: Rejenerasyon nedir ve canlılarda hangi amaçla gerçekleştirilir?", "target": "Rejenerasyon, çok hücreli canlılarda doku ve organların onarımını sağlar ve bazı canlılarda kopan parçalardan yeni canlı oluşumu ile eşeysiz üremeyi sağlar."} {"input": "question: Rejenerasyon sırasında hangi olaylar görülür?", "target": "Mitoz, büyüme ve farklılaşma olayları görülür."} {"input": "question: Rejenerasyon ile üreme hangi canlılarda gözlenebilir?", "target": "Planarya ve denizyıldızı gibi canlılarda gözlenebilir."} {"input": "question: Planaryada kopan parçaların yenilenmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Kopan ya da kesilen parçalar eksilen kısımlarını tamamlar ve her parçadan yeni bir planarya oluşur."} {"input": "question: Denizyıldızlarında kollardan biri ya da birkaçı koparsa ne olur?", "target": "Kopan denizyıldızları kopan kollarını yenileme özelliğine sahiptir."} {"input": "question: Kopan tek bir kol, bağlı olduğu merkezî diskten pay almak koşuluyla ne yapar?", "target": "Yeni bir denizyıldızı oluşturabilmektedir."} {"input": "question: Kertenkelenin kopan kuyruğunu, semenderin kopan bacağını, yengecin zarar gören çenesini onarması hangi düzeyde rejenerasyondur?", "target": "Organ düzeyinde rejenerasyondur."} {"input": "question: Bu canlılarda gerçekleşen organ düzeyindeki rejenerasyon, bir eşeysiz üreme midir?", "target": "Hayır, bu canlılarda gerçekleşen organ düzeyindeki rejenerasyon, bir eşeysiz üreme değildir."} {"input": "question: Kuş ve memelilerde rejenerasyon genellikle hangi düzeydedir?", "target": "Doku düzeyindedir."} {"input": "question: İnsanda rejenerasyon yeteneği en yüksek olan organ nedir?", "target": "Karaciğerdir."} {"input": "question: Rejenerasyon, çok hücreli canlılarda neyi sağlar?", "target": "doku ve organların onarımını"} {"input": "question: Rejenerasyon sırasında hangi olaylar görülür?", "target": "mitoz, büyüme ve farklılaşma"} {"input": "question: Rejenerasyon ile üreme hangi canlıda gözlenebilir?", "target": "planarya"} {"input": "question: Planaryada kopan parçalardan ne oluşur?", "target": "yeni bir planarya"} {"input": "question: Denizyıldızlarında kollardan biri koparsa ne olur?", "target": "yenileme özelliğine sahiptir"} {"input": "question: Denizyıldızında kopan tek bir kol, bağlı olduğu merkezî diskten pay almak koşuluyla ne oluşturabilir?", "target": "yeni bir denizyıldızı"} {"input": "question: Planarya ve denizyıldızı gibi canlılarda rejenerasyon ne düzeyindedir?", "target": "vücut düzeyinde"} {"input": "question: Kertenkelenin kopan kuyruğunu, semenderin kopan bacağını, yengecin zarar gören çenesini hangi düzeyinde onarır?", "target": "organ düzeyinde"} {"input": "question: Kuş ve memelilerde rejenerasyon genellikle hangi düzeyindedir?", "target": "doku düzeyinde"} {"input": "question: İnsanda rejenerasyon yeteneği en yüksek olan organ nedir?", "target": "karaciğer"} {"input": "question: Rejenerasyon, hangi canlılarda doku ve organların onarımını sağlar?", "target": "Çok hücreli canlılarda"} {"input": "question: Rejenerasyon sırasında hangi olaylar görülür?", "target": "Mitoz, büyüme ve farklılaşma olayları"} {"input": "question: Rejenerasyon yeteneği canlıların gelişmişlik düzeyi arttıkça nasıl değişir?", "target": "Azalmaktadır"} {"input": "question: Planarya canlısında kopan parçalar ne oluşturur?", "target": "Yeni bir planarya"} {"input": "question: Denizyıldızlarında kopan kollar ne oluşturur?", "target": "Yenilenme özelliğine sahiptir ve yeni bir denizyıldızı oluşturabilir"} {"input": "question: Kertenkelenin kopan kuyruğunu onarması hangi düzeyde rejenerasyondur?", "target": "Organ düzeyinde"} {"input": "question: İnsanda rejenerasyon yeteneği en yüksek olan organ nedir?", "target": "Karaciğer"} {"input": "question: Rejenerasyon, hangi canlılarda tüm vücut yenilenebilir?", "target": "Planarya ve denizyıldızı gibi canlılarda"} {"input": "question: Rejenerasyon, hangi canlılarda eşeysiz üreme kabul edilir?", "target": "Planarya ve denizyıldızı gibi canlılarda"} {"input": "question: Kuştan memelilere kadar rejenerasyon genellikle hangi düzeydedir?", "target": "Doku düzeyindedir"} {"input": "question: Sporla üremenin gerçekleştiği canlı gruplarına örnekler veriniz.", "target": "Bir hücreli canlılar, plazmodium, su yosunu, mantarlar, tohumsuz bitkilerden eğrelti otu ve karayosunları"} {"input": "question: Sporların etrafını çevreleyen yapı nedir?", "target": "Sert bir çeper"} {"input": "question: Sporların üreme hücrelerinde kaç tane kromozom bulunur?", "target": "n tane kromozom"} {"input": "question: Sporla üreme olayında döllenme olayı gerçekleşmez, bunun yerine hangi olay gerçekleşir?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Sporların olumsuz çevre koşullarına dayanıklı olmasının sebebi nedir?", "target": "Etrafını çevreleyen sert çeper"} {"input": "question: Sporla üreme, hangi canlı gruplarında gerçekleşmez?", "target": "Çiçekli bitkiler, hayvanlar"} {"input": "question: Sporların gelişme sürecinde hangi şartın uygun olması gerekir?", "target": "Ortam şartlarının uygun olması"} {"input": "question: Sporla üreme, hangi hastalık etmeni canlısında gerçekleşir?", "target": "Plazmodium (sıtma hastalığı)"} {"input": "question: Sporlar hangi yöntemlerle oluşturulur?", "target": "Sporlar, ana canlıdan mitoz veya mayoz ile oluşturulur."} {"input": "question: Sporların etrafı hangi yapı ile kaplanmıştır?", "target": "Sporların etrafı sert bir çeperle kaplanmıştır."} {"input": "question: Sporlar hangi tür çevre koşullarına dayanıklıdır?", "target": "Sporlar olumsuz çevre koşullarına dayanıklıdır."} {"input": "question: Sporlar hangi sayıda kromozoma sahiptir?", "target": "Sporlar n kromozomlu özelleşmiş üreme hücrelerdir."} {"input": "question: Sporlar hangi şartlarda döllenme olayı olmadan gelişir?", "target": "Sporlar, ortam şartları uygun olduğunda döllenme olayı gözlenmeden mitoz ile gelişerek yeni bireyler oluşturur."} {"input": "question: Sporla üreme hangi canlılarda gerçekleşir?", "target": "Sporla üreme, bir hücreli canlılardan sıtma hastalığına neden olan plazmodiumda (plazmodyum), su yosunu gibi alglerde, mantarlarda, tohumsuz bitkilerden eğrelti otu ve karayosunlarında gerçekleşir."} {"input": "question: Sporla üreme, hangi canlı gruplarında gerçekleşir?", "target": "Bir hücreli canlılardan sıtma hastalığına neden olan plazmodiumda, su yosunu gibi alglerde, mantarlarda, tohumsuz bitkilerden eğrelti otu ve karayosunlarında."} {"input": "question: Sporların etrafı hangi yapı ile kaplanmıştır?", "target": "Sert bir çeperle"} {"input": "question: Sporlar hangi çevre koşullarına dayanıklıdır?", "target": "Olumsuz çevre koşullarına"} {"input": "question: Sporlar hangi özelliğe sahiptir?", "target": "n kromozomlu özelleşmiş üreme hücreleridir"} {"input": "question: Sporların gelişme süreci hangi olay olmadan gerçekleşir?", "target": "Döllenme olayı olmadan"} {"input": "question: Sporla üreme, hangi canlılarda gözlenir?", "target": "Bir hücreli canlılardan sıtma hastalığına neden olan plazmodiumda, su yosunu gibi alglerde, mantarlarda, tohumsuz bitkilerden eğrelti otu ve karayosunlarında"} {"input": "question: Sporların hangi özelliği, yeni bireylerin oluşmasına yardımcı olur?", "target": "Mitoz ile gelişme özelliği"} {"input": "question: Sporla üreme, hangi şartlarda gerçekleşir?", "target": "Ortam şartları uygun olduğunda"} {"input": "question: Partenogenez olayında, mayoz ile oluşan yumurta hücresinin döllenmeden mitozla gelişerek yeni bir birey oluşturması hangi canlı gruplarında görülebilir?", "target": "Omurgasızlarda (arılar, karıncalar, yaprak bitleri, su pireleri, bazı çekirge ve kelebek türlerinde) ve omurgalılarda (balık, kurbağa, sürüngen ve kuşların bazı türlerinde)"} {"input": "question: Partenogenezle çoğalan türlerin çoğunda hangi üreme şekli de gerçekleşmektedir?", "target": "Eşeyli üreme"} {"input": "question: Partenogenezin, bazı türlerde cinsiyetin belirlenmesini nasıl denetlemede kullanılır?", "target": "Cinsiyetin belirlenmesini denetlemede kullanılır"} {"input": "question: Bal arılarında erkek bireylerin özellikleri nelerdir?", "target": "Haploit kromozomludur ve partenogenezle oluşmuştur"} {"input": "question: Dişi olan kraliçe arı ve işçi arıların özellikleri nelerdir?", "target": "Döllenmiş yumurtalardan gelişmiştir ve diploit kromozomludur"} {"input": "question: Kraliçe arının üreme sorumluluğu nedir?", "target": "Üremeden sorumlu"} {"input": "question: İşçi arıların özellikleri nelerdir?", "target": "Kısırdır"} {"input": "question: Kraliçe arı, mayoz ile hangi işlemi gerçekleştirir?", "target": "Çok sayıda yumurta üretir"} {"input": "question: Erkek arı, mitozla hangi işlemi gerçekleştirir?", "target": "Spermler üretir"} {"input": "question: Kraliçe arı yılda kaç kez çiftleşme uçuşu gerçekleştirir?", "target": "Bir kez"} {"input": "question: Kraliçe arıdan alınan spermler vücudunda hangi kesede depolanır?", "target": "Başka bir kesede"} {"input": "question: Kraliçe arının yumurtaları spermle döllenirse hangi arı türü meydana gelir?", "target": "Kraliçe ya da işçi arı"} {"input": "question: Yumurta döllenmeden gelişirse hangi arı türü meydana gelir?", "target": "Erkek arı"} {"input": "question: Döllenmeyle meydana gelen embriyoların polenle beslenmeleri sonucu hangi arı türü oluşur?", "target": "İşçi arılar"} {"input": "question: Arı sütü ile beslenmeleri sonucu hangi arı türü oluşur?", "target": "Kraliçe arılar"} {"input": "question: İşçi arılar ve kraliçe arılar arasındaki farkın nedeni nedir?", "target": "Beslenme farklılığına bağlı olarak ortaya çıkan ve kalıtsal olmayan değişikliklerdir"} {"input": "question: Partenogenez nedir?", "target": "Mayoz ile oluşan yumurta hücresinin döllenmeden mitozla gelişerek yeni bir birey oluşturması olayına partenogenez denir."} {"input": "question: Hangi canlı gruplarında partenogenez görülür?", "target": "Omurgasızlardan arılar, karıncalar, yaprak bitleri, su pireleri, bazı çekirge ve kelebek türlerinde ve omurgalılardan balık, kurbağa, sürüngen ve kuşların bazı türlerinde görülür."} {"input": "question: Partenogenezle çoğalan türlerin çoğunda hangi üreme yöntemi de gerçekleşmektedir?", "target": "Eşeyli üreme"} {"input": "question: Partenogenez bazı türlerde hangi amaçla kullanılır?", "target": "Cinsiyetin belirlenmesini denetlemede kullanılır."} {"input": "question: Bal arılarında erkek bireyler nasıl oluşmuştur?", "target": "Partenogenezle oluşmuştur ve haploit kromozomludur."} {"input": "question: Kraliçe arı ve işçi arılar hangi yöntemle oluşmuştur?", "target": "Döllenmiş yumurtalardan gelişmiştir ve diploit kromozomludur."} {"input": "question: Kraliçe arı üreme sorumlusu iken işçi arılar hangi durumdadır?", "target": "Kısırdır."} {"input": "question: Erkek arıdan alınan spermler nerede depolanır?", "target": "Kraliçe arının vücudunda başka bir kesede depolanır."} {"input": "question: Kraliçe arısının yumurtaları spermle döllenirse hangi durum ortaya çıkar?", "target": "Kraliçe ya da işçi arı meydana gelir."} {"input": "question: Döllenmeyle meydana gelen embriyoların beslenmesi sonucu hangi arılar oluşur?", "target": "Polenle beslenmeleri sonucu işçi arılar, arı sütü ile beslenmeleri sonucu kraliçe arılar oluşur."} {"input": "question: Partenogenez olayında hangi türlerde gözlemlenmektedir?", "target": "Omurgasızlardan arılar, karıncalar, yaprak bitleri, su pireleri, bazı çekirge ve kelebek türlerinde, omurgalılardan balık, kurbağa, sürüngen ve kuşların bazı türlerinde."} {"input": "question: Partenogenezle çoğalan türlerde hangi üreme türü de gerçekleşmektedir?", "target": "Eşeyli üreme"} {"input": "question: Partenogenez, hangi amaçla kullanılır?", "target": "Cinsiyetin belirlenmesini denetlemede"} {"input": "question: Bal arılarında erkek bireyler nasıl oluşmuştur?", "target": "Partenogenezle oluşmuş ve haploit kromozomludur."} {"input": "question: Dişi olan kraliçe arı ve işçi arılar nasıl gelişmiştir?", "target": "Döllenmiş yumurtalardan gelişmiştir ve diploit kromozomludur."} {"input": "question: Kraliçe arı üremeden sorumlu iken işçi arılar nasıl?", "target": "Kısırdır."} {"input": "question: Erkek arıdan alınan spermler, kraliçe arının vücudunda hangi kesede depolanır?", "target": "Başka bir kesede"} {"input": "question: Kraliçe arısının yumurtaları spermle döllenirse hangi sonuç meydana gelir?", "target": "Kraliçe ya da işçi arı"} {"input": "question: Döllenmeyle meydana gelen embriyoların polenle beslenmeleri sonucu hangi sonuç meydana gelir?", "target": "İşçi arılar"} {"input": "question: Döllenmeyle meydana gelen embriyoların arı sütü ile beslenmeleri sonucu hangi sonuç meydana gelir?", "target": "Kraliçe arılar"} {"input": "question: Bunun nedeni nedir?", "target": "Beslenme farklılığına bağlı olarak ortaya çıkan ve kalıtsal olmayan değişikliklerdir."} {"input": "question: Vejetatif üreme nedir?", "target": "Vejetatif üreme, yüksek yapılı bitkilerin kök, gövde, dal ve yaprak gibi kısımlarından kopan bir parçanın ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturmasına denir."} {"input": "question: Vejetatif üremenin temelini oluşturan biyolojik süreçler nelerdir?", "target": "Vejetatif üremenin temelini mitoz ve yenilenme oluşturur."} {"input": "question: Bir parçanın ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturması hangi üreme yöntemine karşılık gelir?", "target": "Vejetatif üreme yöntemine karşılık gelir."} {"input": "question: Aşağıdaki ifadelerden hangisi vejetatif üremenin tanımına uygun değildir?", "target": "Üreme, ana bitkiden ayrı bir birey oluşturmak için kullanılan bir yöntemdir. (Bu ifade, vejetatif üremenin tanımına uygun değildir çünkü vejetatif üreme, ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturur)"} {"input": "question: Yüksek yapılı bitkilerin hangi kısımlarından kopan parçanın ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturmasına vejetatif üreme denir?", "target": "Kök, gövde, dal ve yaprak gibi kısımlarından"} {"input": "question: Vejetatif üremenin temeli nedir?", "target": "Mitoz ve yenilenmeye dayanır"} {"input": "question: Ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturmasına ne denir?", "target": "Vejetatif üreme"} {"input": "question: Vejetatif üremenin temelinde hangi biyolojik süreç yatmaktadır?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Bir bitkinin kökünün, gövdesinin, dalının veya yaprağının ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturmasına ne ad verilir?", "target": "Vejetatif üreme"} {"input": "question: Günlük hayatta hangi durumlarda vejetatif üreme görülür? (örneğin, bahçe yetiştiriciliği, ağaçlandırma)", "target": "Bahçe yetiştiriciliği ve ağaçlandırma gibi durumlarda vejetatif üreme görülür."} {"input": "question: Vejetatif üremenin ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahip yeni bir bitki oluşturma süreci nasıl gerçekleşir?", "target": "Ana bitkinin bir parçası kopar ve bu parçanın yenilenmesi sonucu yeni bir bitki oluşturulur."} {"input": "question: Vejetatif üremenin avantajları nelerdir? (örneğin, hızlı çoğalma, çevre koşullarına uyum)", "target": "Hızlı çoğalma, çevre koşullarına uyum, vb."} {"input": "question: Sürünücü gövde ile üreme hangi bitkilerin geniş bir alana yayılmasını sağlar?", "target": "Çilek ve kuş otu gibi bitkilerin"} {"input": "question: Yumru gövde ile üreme hangi bitkilerin yumru gövdelerinde bulunur?", "target": "Patates, yer elması gibi bitkilerin"} {"input": "question: Rizom gövde ile üreme hangi bitkilerin üzerinde bulunur?", "target": "Ayrık otu, zencefil, süsen gibi bitkilerin"} {"input": "question: Çelik ile üreme hangi bitkilerin üretiminde kullanılır?", "target": "Begonya, sardunya ve menekşe gibi saksı bitkilerinde ve meyve ağaçlarında"} {"input": "question: Çelikle üremenin bir başka şekli nedir?", "target": "Daldırma yöntemi"} {"input": "question: Doku kültürü ile üretim hangi bitkilerin üretiminde kullanılır?", "target": "Ekonomik değeri yüksek, üretimi zor bitkilerin ve soyu tükenmekte olan türlerin korunmasına yönelik çalışmalar için"} {"input": "question: Soğanla üreme hangi bitkilerin üretiminde kullanılır?", "target": "Lale, zambak, nergis ve süsen gibi bitkilerin"} {"input": "question: Vejetatif üremenin avantajları nelerdir?", "target": "Tarımda verimliliği artıran bir yöntemdir. Kısa sürede fazla ve kaliteli üretim yapılmasını sağlar. Tohumla üremeye göre daha kısa sürede gerçekleşir."} {"input": "question: Vejetatif üreme hangi bitkilerin iyi özelliklerini korur?", "target": "Tohum yapma yeteneğini kaybetmiş olan muz, çekirdeksiz üzüm gibi bitkiler"} {"input": "question: Rizomlu bitkiler hangi özellik gösterir?", "target": "Çok yıllık bitki özelliği"} {"input": "question: Çelikle üremenin başarılı olabilmesi için alınan parçaların hangi organlardan seçilmesi gerekir?", "target": "Genç organlardan"} {"input": "question: Aşılama yönteminde başarılı olmak için hangi parçaların birleştirilmesi gerekir?", "target": "Meyve verimi ve kalitesi düşük ancak kök yapısı kuvvetli anaç bitki ile kök yapısı zayıf, meyve verimi ve kalitesi yüksek bitkiden elde edilen aşılar"} {"input": "question: Doku kültürü tekniği hangi amaçla kullanılır?", "target": "Bitkilerin ıslah çalışmalarında ve değerli süs bitkilerinin hızlı çoğaltılmasında"} {"input": "question: Soğanlı bitkilerin olgunlaşma dönemleri sonunda hangi yapılar oluşturulur?", "target": "Yavru soğanlar"} {"input": "question: Vejetatif üretim yöntemleri nelerdir?", "target": "Sürünücü gövde, yumru gövde, rizom gövde, doku kültürü tekniği ve çelik ile eşeysiz olarak üretim"} {"input": "question: Sürünücü Gövde (Stolon) ile Üreme nasıldır?", "target": "Toprak yüzeyinde uzanan gövde uzantıları, toprağa kök salar ve bu bölgelerden yeni bitkiler gelişir"} {"input": "question: Yumru Gövde ile Üreme nasıldır?", "target": "Bazı bitkilerin toprak altında bulunan ve besin depolayan toprak altı gövdelerine yumru denir"} {"input": "question: Rizom Gövde ile Üreme nasıldır?", "target": "Rizomlar yedek besin maddesi depo eden, toprak altında yatay olarak uzanan, silindir şeklindeki toprak altı gövdeleridir"} {"input": "question: Çelik ile Üreme nasıldır?", "target": "Begonya, sardunya ve menekşe gibi saksı bitkilerinde ve meyve ağaçlarında ana bitkinin kök, gövde, dal ya da yapraklarından alınan parçaların kullanılmasıyla yeni bitkilerin elde edilmesidir"} {"input": "question: Aşılamayla üretim nasıldır?", "target": "İki bitki parçasının kaynaştırılıp tek bir bitkiymiş gibi büyüyecek şekilde birleştirilmesidir"} {"input": "question: Doku Kültürü nedir?", "target": "Laboratuvar ortamında steril şartlarda, bitkilerin kök ve gövde uçlarında meristem özellik gösteren hücre grupları alınarak yapay besi ortamına konulur"} {"input": "question: Soğanla Üreme nasıldır?", "target": "Bahçecilik ve tarım sektöründe lale, zambak, nergis ve süsen gibi bitkiler; soğan adı verilen toprak altı yapıların dikimi ile üretilir"} {"input": "question: Vejetatif üremenin avantajları nelerdir?", "target": "Tarımda verimliliği artıran bir yöntemdir. Kısa sürede fazla ve kaliteli üretim yapılmasını sağlar. Tohumla üremeye göre daha kısa sürede gerçekleşir"} {"input": "question: Çilek bitkisinde toprak yüzeyinde büyüyen sürünücü gövde üzerindeki göz adı verilen yapılar neler yapar?", "target": "Köklenerek yeni çilek bitkilerini meydana getirir."} {"input": "question: Yumru gövde ile üreme hangi bitkilerde görülür?", "target": "Patates, yer elması gibi bitkilerde"} {"input": "question: Rizom gövde ile üreme hangi bitkilerde görülür?", "target": "Ayrık otu, zencefil, süsen gibi bitkilerde"} {"input": "question: Çelik ile üreme hangi bitkilerde kullanılır?", "target": "Begonya, sardunya ve menekşe gibi saksı bitkilerinde ve meyve ağaçlarında"} {"input": "question: Çelikle üremenin başarılı olması için alınan parçaların hangi organlardan seçilmesi gerekir?", "target": "Genç organlardan"} {"input": "question: Aşılamada eklenen parçaya ne ad verilir?", "target": "Aşı"} {"input": "question: Aşılamada bitkinin alt kısmını ve kökünü meydana getiren bölüme ne ad verilir?", "target": "Anaç"} {"input": "question: Göz aşısı ve kalem aşısı arasındaki fark nedir?", "target": "Göz aşısında anaç bitkiye aşılanacak parça, tek bir gözden oluşur. Kalem aşısında ise çoğaltılmak istenen ağaçtan aşılanacak her ağaç için iki adet kalem (dal) kesilir."} {"input": "question: Daldırma yönteminin hangi bitkilerde kullanıldığı?", "target": "Çelikle zor köklenen ve tohumla üretimi zor olan bitkilerin yetiştirilmesinde"} {"input": "question: Doku kültürü tekniğinde kullanılan hücre gruplarına ne ad verilir?", "target": "Meristem"} {"input": "question: Doku kültürü tekniğinde hücre topluluğu hangi adı alır?", "target": "Kallus"} {"input": "question: Doku kültürü tekniğinin hangi amaçla kullanıldığı?", "target": "Ekonomik değeri yüksek, üretimi zor bitkilerin ve soyu tükenmekte olan türlerin korunmasına yönelik çalışmalar için"} {"input": "question: Soğanla üreme hangi bitkilerde kullanılır?", "target": "Lale, zambak, nergis ve süsen gibi bitkilerde"} {"input": "question: Vejetatif üremenin avantajları nelerdir?", "target": "Tarımda verimliliği artıran bir yöntemdir. Kısa sürede fazla ve kaliteli üretim yapılmasını sağlar. Tohumla üremeye göre daha kısa sürede gerçekleşir. Tohumla üreyen bitkilerin genetik yapılarında farklılıklar oluşur. Vejetatif üremeyle oluşan bitkiler ise genetik açıdan birbirinin kopyasıdır."} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda genetik çeşitliliğin temel nedenleri nelerdir?", "target": "Mayoz ve döllenme"} {"input": "question: Mayoz, eşeyli üreyen canlılarda hangi hücrelerde gerçekleşir?", "target": "Üreme organlarında bulunan, 2n kromozoma (diploit) sahip olan üreme ana hücrelerinde"} {"input": "question: Mayoz sonucu kaç tane n kromozomlu (haploit) hücre oluşur?", "target": "4 tane"} {"input": "question: İnsanların vücut hücrelerinde ve üreme ana hücrelerinde kaç kromozom bulunur?", "target": "46 kromozom"} {"input": "question: İnsanlarda mayoz ile meydana gelen dişi üreme hücresine ne adı verilir?", "target": "Yumurta"} {"input": "question: İnsanlarda mayoz ile meydana gelen erkek üreme hücresine ne adı verilir?", "target": "Sperm"} {"input": "question: Üreme hücrelerinin birleşmesine ne adı verilir?", "target": "Döllenme"} {"input": "question: Döllenme sonucu oluşan 2n kromozomlu hücreye ne adı verilir?", "target": "Zigot"} {"input": "question: İnsan zigotunda kaç kromozom bulunur?", "target": "46 kromozom"} {"input": "question: Mayozla yarıya inen kromozom sayısı, döllenme ile tekrar kaç katına çıkar?", "target": "İki katına"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda mayoz ve döllenme ile tür içi krosmozom sayısı nasıl tutulur?", "target": "Sabit tutulur"} {"input": "question: Yeni oluşan gen kombinasyonları sayesinde neler sağlanılır?", "target": "Tür içi çeşitlilik"} {"input": "question: Mitozda olduğu gibi mayoz öncesi üreme ana hücresinde bölünme hazırlıklarının tamamlandığı sürece ne adı verilir?", "target": "Interfaz"} {"input": "question: Çevrenizi gözlemlediğinizde iki kardeşin farklı özellikler taşımasının nedeni nedir?", "target": "Genetik çeşitlilik"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda genetik çeşitliliğin temel nedeni nedir?", "target": "Mayoz ve döllenme"} {"input": "question: Oluşan hücreler, genelde hangi isimle adlandırılır?", "target": "Gamet olarak adlandırılan üreme hücrelerine"} {"input": "question: Bölünme sonucu oluşan hücreler, ana canlının kromozom sayısının kaç katı kadar kromozoma sahiptir?", "target": "Yarısı kadar"} {"input": "question: İnsanlarda mayoz ile meydana gelen dişi üreme hücresine ne isim verilir?", "target": "Yumurta"} {"input": "question: İnsanlarda mayoz ile meydana gelen erkek üreme hücresine ne isim verilir?", "target": "Sperm"} {"input": "question: Üreme hücrelerinin birleşmesine ne isim verilir?", "target": "Döllenme"} {"input": "question: Döllenme sonucu oluşan 2n kromozomlu hücreye ne isim verilir?", "target": "Zigot"} {"input": "question: Yeni oluşan gen kombinasyonları sayesinde ne sağlanır?", "target": "Tür içi çeşitlilik"} {"input": "question: Mayoz öncesi üreme ana hücresinde bölünme hazırlıklarının tamamlandığı sürece ne isim verilir?", "target": "Interfaz"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda genetik çeşitliliğin temel nedeni nedir?", "target": "Mayoz ve döllenmedir."} {"input": "question: Mayoz bölünmesi hangi canlılarda görülür?", "target": "Eşeyli üreyen canlılarda görülür."} {"input": "question: Mayoz sonucu oluşan hücrelerin kromozom sayısı kaçtır?", "target": "n kromozomlu (haploit) hücreler oluşur."} {"input": "question: İnsanlarda üreme ana hücrelerinde kaç kromozom bulunur?", "target": "46 kromozom bulunur."} {"input": "question: Dişi üreme hücresine ne isim verilir?", "target": "Yumurta"} {"input": "question: Erkek üreme hücresine ne isim verilir?", "target": "Sperm"} {"input": "question: Mayozla yarıya inen kromozom sayısı, döllenme ile tekrar kaç katına çıkar?", "target": "İki katına çıkar."} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda mayoz ve döllenme ile tür içi kromozom sayısı nasıl tutulur?", "target": "Sabit tutulur."} {"input": "question: Yeni oluşan gen kombinasyonları sayesinde nedir?", "target": "Tür içi çeşitlilik sağlanır."} {"input": "question: İnsan zigotunda kaç kromozom bulunur?", "target": "46 kromozom bulunur."} {"input": "question: Mitozun interfaz evresinde genetik materyal neler yapar?", "target": "Genetik materyal (DNA) eşlenir ve miktarını iki katına çıkarır."} {"input": "question: Sentrozom eşlenmesi hangi evrede gerçekleşir?", "target": "Hayvan hücrelerinde sentrozom eşlenmesi, interfaz evresinde gerçekleşir."} {"input": "question: İnterfaz evresinde hangi biyolojik süreçler artar?", "target": "İnterfazda büyüme, solunum, ATP sentezi, protein sentezi ve metabolizma hızı artar."} {"input": "question: Mitozun interfaz evresinde hangi biyolojik süreçlerin hızlandığını söyleyebilir misiniz?", "target": "Büyüme, solunum, ATP sentezi, protein sentezi ve metabolizma hızı artar."} {"input": "question: Mitozda hangi evreyle aynıdır?", "target": "Interfazla aynıdır."} {"input": "question: Üreme ana hücrelerinde genetik materyal ne olur?", "target": "Eşlenir ve miktarını iki katına çıkarır."} {"input": "question: Hayvan hücrelerinde sentrozom eşlenmesi hangi evrede gerçekleşir?", "target": "Bu evrede gerçekleşir."} {"input": "question: İnterfazda hangi biyolojik süreçler artar?", "target": "Büyüme, solunum, ATP sentezi, protein sentezi ve metabolizma hızı artar."} {"input": "question: Mitoz sürecinde hangi aşamada genetik materyal (DNA) eşlenir ve miktarını iki katına çıkarır?", "target": "Interfaz aşamasında"} {"input": "question: Sentrozom eşlenmesi hangi tür hücrelerde gerçekleşir?", "target": "Hayvan hücrelerinde"} {"input": "question: Interfaz aşamasında hangi biyolojik süreçler artar?", "target": "Büyüme, solunum, ATP sentezi, protein sentezi ve metabolizma hızı"} {"input": "question: Mitoz sürecinde hangi aşamanın sentrozom eşlenmesi ile karakterize edildiğini söyleyebilir misiniz?", "target": "Interfaz aşaması"} {"input": "question: Interfaz aşamasında hücrenin enerji üretiminde hangi biyolojik süreç önemli bir rol oynar?", "target": "ATP sentezi"} {"input": "question: Genetik materyal (DNA) eşlenmesi hangi biyolojik sürecin bir parçasıdır?", "target": "Mitoz"} {"input": "question: Mayoz sürecinde kromozom sayısı nasıl değişir?", "target": "Mayoz ile kromozom sayısı yarıya iner."} {"input": "question: Mayoz I ve mayoz II aşamaları arasındaki fark nedir?", "target": "Herhangi bir fark belirtilmemiştir, mayoz I ve mayoz II birbirini takip eden aşamalardır."} {"input": "question: Mayoz sürecinde Dna’nın eşlenmesi kaç kez gerçekleşir?", "target": "Dna’nın eşlenmesi bir kez gerçekleşir."} {"input": "question: Mayoz sonucu oluşan üreme hücrelerinin kalıtsal özellikleri nelerdir?", "target": "Kalıtsal özellikleri birbirinden farklıdır."} {"input": "question: Mayoz sürecinde hangi tür bölünme gerçekleşir?", "target": "Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi gerçekleşir."} {"input": "question: Mayoz sürecinin sonunda oluşan üreme hücreleri sayısı kaçtır?", "target": "Dört üreme hücresi oluşur."} {"input": "question: Mayoz hangi aşamalarından oluşur?", "target": "Mayoz I ve mayoz II aşamalarından oluşur."} {"input": "question: DNA'nın ne yapması ardından mayoz gerçekleşir?", "target": "Bir kez eşlenmesi ardından mayoz gerçekleşir."} {"input": "question: Mayozda kaç kez çekirdek ve sitoplazma bölünmesi gerçekleşir?", "target": "Arka arkaya iki kez çekirdek ve iki sitoplazma bölünmesi gerçekleşir."} {"input": "question: Mayozun sonucunda kromozom sayısı ne olur?", "target": "Kromozom sayısı yarıya iner."} {"input": "question: Mayoz sonucu oluşan üreme hücrelerinin özellikleri nelerdir?", "target": "Kalıtsal özellikleri birbirinden farklı olur."} {"input": "question: Mayoz DNA kaç kere 2 ye katlanıyor ?", "target": "bir kere"} {"input": "question: Mayoz sürecinde kromozom sayısını yarıya indiren aşama hangisidir?", "target": "Mayoz I aşaması"} {"input": "question: Mayoz I aşamasında kaç tane yeni hücre oluşur?", "target": "2"} {"input": "question: Mayoz II sonucunda oluşan hücrelerin kromozom sayısı nedir?", "target": "Haploit (n kromozomlu)"} {"input": "question: Mayozla oluşan haploit hücrelerin olgunlaşma sürecinde farklılaşabildiği hücreler hangileridir?", "target": "Sperm, yumurta veya spor hücreleri"} {"input": "question: Mayozla oluşan haploit hücreler, ana hücreden hangi yönde farklıdır?", "target": "Kromozom sayısı yönüyle ve genetik açıdan"} {"input": "question: Mayoz I aşamasında hangi evrelerden oluşur?", "target": "Profaz I, metafaz I, anafaz I, telofaz I evrelerinden"} {"input": "question: Mayoz sürecinin sonunda oluşan hücreler ana hücreden hangi yönde farklıdır?", "target": "Kromozom sayısı yönüyle ve genetik açıdan"} {"input": "question: Mayoz süreci hangi aşama ile başlar?", "target": "Mayoz I aşaması ile başlar."} {"input": "question: Mayoz I aşamasının evreleri nelerdir?", "target": "Profaz I, metafaz I, anafaz I, telofaz I evrelerinden oluşur."} {"input": "question: Mayoz I sonucunda kaç yeni hücre oluşur?", "target": "İki yeni hücre oluşur."} {"input": "question: Mayoz II sonucunda kaç tane hücre oluşur?", "target": "Dört tane hücre oluşur."} {"input": "question: Mayozla oluşan haploit hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Ana hücreden kromozom sayısı yönüyle farklı oldukları gibi genetik açıdan da hem ana hücreden hem de birbirlerinden farklıdır."} {"input": "question: Mayozla oluşan haploit hücreler hangi hücrelere farklılaşabilir?", "target": "Sperm, yumurta veya spor hücrelerine farklılaşabilir."} {"input": "question: Mayoz sürecinin ana amacı nedir?", "target": "Kalıtsal çeşitlilik oluşturmak."} {"input": "question: Mayoz I aşamasında kromozom sayısı ana hücrenin kaç katı olur?", "target": "Yarısı"} {"input": "question: Mayoz I evreleri nelerdir?", "target": "Profaz I, metafaz I, anafaz I, telofaz I"} {"input": "question: Mayoz I sonucu kaç yeni hücre oluşur?", "target": "2"} {"input": "question: Mayoz II sonucunda kaç tane hücre oluşur?", "target": "4"} {"input": "question: Haploit hücreler olgunlaşma sürecinde hangi hücrelere farklılaşabilir?", "target": "Sperm, yumurta veya spor hücrelerine"} {"input": "question: Haploit hücreler ana hücreden hangi yönden farklıdır?", "target": "Kromozom sayısı ve genetik açıdan"} {"input": "question: Mayoz sürecinin önemi nedir?", "target": "Kalıtsal çeşitlilik oluşturması"} {"input": "question: Mayoz I ve Mayoz II arasındaki fark nedir?", "target": "Mayoz I'de kromozom sayısı yarıya inerken, Mayoz II'de haploit hücreler oluşur"} {"input": "question: Günlük hayatta mayoz sürecine benzer hangi biyolojik olaylar vardır?", "target": "Üreme hücrelerinin oluşumu"} {"input": "question: Mayozun en uzun ve en karmaşık evresi nedir?", "target": "Mayozun en uzun ve en karmaşık evresi, kromatin ipliklerinin kıvrılıp katlanarak kromozomları oluşturduğu evredir."} {"input": "question: Hayvan hücrelerinde mayozda hangi yapılar oluşur?", "target": "Hayvan hücrelerinde eşlenen sentrozomlar ve bunların uzantısı mikrotübüllerden iğ iplikleri oluşur."} {"input": "question: Tetrat sayısı, kromozom sayısıyla ilişkili midir?", "target": "Evet, tetrat sayısı, n sayıda kromozoma eşittir."} {"input": "question: Sinapsis nedir?", "target": "Sinapsis, homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitlerinin aynı hizada çiftler oluşturarak sarmal yapması olayıdır."} {"input": "question: Krossing over, genetik çeşitlilik için neden önemlidir?", "target": "Krossing over, genetik çeşitlilik için çok önemli bir kaynaktır çünkü yeni gen kombinasyonları oluşturur ve birbirinden farklı gametlerin oluşmasını sağlar."} {"input": "question: Krossing over, bir mutasyon çeşidi midir?", "target": "Hayır, krossing over, bir mutasyon çeşidi değildir. Genlerin yapısını değiştirmez, kromozomların gen dizilimlerini değiştirir."} {"input": "question: Krossing over olasılığı, kromozom üzerinde bulunan genler arasındaki uzaklığa göre nasıl değişir?", "target": "Kromozom üzerinde bulunan genler arasındaki uzaklık arttıkça krossing over olma olasılığı da artar."} {"input": "question: Türe ait bireylerde krossing overın etkisi nedir?", "target": "Krossing over, türe ait bireylerde yeni kombinasyonların ortaya çıkma ihtimalini artırır."} {"input": "question: Mayozda hangi olaylar her zaman gerçekleşmez?", "target": "Krossing over her zaman gerçekleşmeyebilir."} {"input": "question: Mayozun en uzun ve en karmaşık evresi nedir?", "target": "Mayozun en uzun ve en karmaşık evresi, kromatin iplikler, kıvrılıp katlanarak kromozomları oluşturur."} {"input": "question: Çekirdekçik ve çekirdek zarı mayozda ne olur?", "target": "Çekirdekçik kaybolur, çekirdek zarı parçalanır."} {"input": "question: Hayvan hücrelerinde sentrozomlar ve mikrotübüllerin uzantısı nelerdir?", "target": "İğ iplikleri oluşur."} {"input": "question: Tetrat nedir?", "target": "Homolog kromozomların yan yana gelerek dört kromatitli yapıyı oluşturmasıdır."} {"input": "question: Tetrat sayısı nedir?", "target": "Tetrat sayısı, n sayıda kromozoma eşittir."} {"input": "question: Sinapsis nedir?", "target": "Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitlerinin aynı hizada çiftler oluşturarak sarmal yapmasıdır."} {"input": "question: Kiyazma nedir?", "target": "Krossing overin gerçekleştiği temas bölgeleridir."} {"input": "question: Krossing over nedir?", "target": "Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitlerinin kiyazma noktalarından karşılıklı gen değişimidir."} {"input": "question: Krossing overın genetik çeşitlilik için önemi nedir?", "target": "Krossing over, genetik çeşitlilik için çok önemli bir kaynaktır."} {"input": "question: Her mayozda krossing over gerçekleşir mi?", "target": "Hayır, her mayozda tetrat ve sinapsis oluşumu gözlenir ancak krossing over her zaman gerçekleşmeyebilir."} {"input": "question: Krossing over olayı nedir?", "target": "Bir mutasyon çeşidi değildir. Genlerin yapısını değiştirmez, kromozomların gen dizilimlerini değiştirir."} {"input": "question: Krossing overın türe ait bireylerdeki etkisi nedir?", "target": "Türe ait bireylerde yeni kombinasyonların ortaya çıkma ihtimalini artırır."} {"input": "question: Mayozun en uzun ve en karmaşık evresi hangi evredir?", "target": "Mayozun en uzun ve en karmaşık evresi mayoz evresidir."} {"input": "question: Kromatin iplikler mayoz evresinde ne olur?", "target": "Kromatin iplikler kıvrılıp katlanır ve yoğunlaşarak kromozomları oluşturur."} {"input": "question: Çekirdekçik ve çekirdek zarı mayoz evresinde ne olur?", "target": "Çekirdekçik kaybolur, çekirdek zarı parçalanır."} {"input": "question: Sentrozomlar ve mikrotübüllerin uzantısı hangi yapıyı oluşturur?", "target": "İğ iplikleri oluşturur."} {"input": "question: Tetrat sayısı, kaç adet kromozoma eşittir?", "target": "n adet kromozoma eşittir."} {"input": "question: Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri hangi yapıyı oluşturur?", "target": "Sarmal yapar."} {"input": "question: Krossing over hangi olayda gerçekleşir?", "target": "Sinapsis olayında gerçekleşir."} {"input": "question: Krossing over, genetik çeşitlilik için neden önemli bir kaynaktır?", "target": "Yeni gen kombinasyonlarının oluşmasını sağlar."} {"input": "question: Krossing over, hangi tür bir mutasyon çeşididir?", "target": "Krossing over, bir mutasyon çeşidi değildir."} {"input": "question: Krossing over olayı, kromozomların hangi özelliğini değiştirir?", "target": "Gen dizilimlerini değiştirir."} {"input": "question: Türe ait bireylerde yeni kombinasyonların ortaya çıkma ihtimalini hangi olay artırır?", "target": "Krossing over olayı artırır."} {"input": "question: Mayoz evresinde krossing over olma olasılığı hangi faktöre göre artar?", "target": "Kromozom üzerindeki genler arasındaki uzaklık arttıkça krossing over olma olasılığı artar."} {"input": "question: Tetrat hâlindeki homolog kromozomlar hangi yapıya tutunur?", "target": "Kinetokor mikrotübüllerine"} {"input": "question: Hücrenin hangi bölgesinde homolog kromozomlar rastgele karşılıklı konumlanır?", "target": "Ekvatoral bölgesinde"} {"input": "question: Homolog kromozomların rastgele karşılıklı konumlanmasının sonucu nedir?", "target": "Kalıtsal çeşitliliğe neden olur"} {"input": "question: Kinetokor mikrotübülleri hangi yapıyla ilişkilidir?", "target": "Kinetokor"} {"input": "question: Homolog kromozomların konumlanmasına hangi faktör neden olur?", "target": "Rastgele karşılıklı konumlanma"} {"input": "question: Homolog kromozomlar hangi bölgelerinden kinetokor mikrotübüllerine tutunur?", "target": "Kinetokorlarından"} {"input": "question: Homolog kromozomların rastgele karşılıklı konumlanmasına ne neden olur?", "target": "Kalıtsal çeşitliliğe"} {"input": "question: Homolog kromozomların kinetokor mikrotübüllerine tutunma nedeninin kalıtsal çeşitliliğe etkisi nedir?", "target": "Homolog kromozomların kinetokor mikrotübüllerine tutunma nedeni, kalıtsal çeşitliliğe neden olur."} {"input": "question: Hücrenin ekvatoral bölgesinde gerçekleşen olay nedir?", "target": "Hücrenin ekvatoral bölgesinde, birisi bir kutba, diğeri diğer kutba dönerek rastgele karşılıklı konumlanma gerçekleşir."} {"input": "question: Kinetokor mikrotübüllerine tutunma olayında, kromozomların nasıl konumlandığını açıklar mısınız?", "target": "Kromozomlar, birisi bir kutba, diğeri diğer kutba dönerek rastgele karşılıklı konumlanır."} {"input": "question: Kalıtsal çeşitliliğin oluşumunda, homolog kromozomların konumu nedir?", "target": "Homolog kromozomların konumu, rastgele karşılıklı konumlanmadır."} {"input": "question: Günlük hayatta, kalıtsal çeşitliliğin örneği nedir?", "target": "İnsanlarda, göz rengi, saç rengi ve boy uzunluğundaki varyasyonlar, kalıtsal çeşitliliğin örnekleridir."} {"input": "question: Hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilen hangi yapılar, iğ iplikleri sayesinde birbirinden ayrılır?", "target": "Homolog kromozomlar"} {"input": "question: Mitozdaki kromatit çekilmesine karşılık, hangi yapı tamamen çekilir?", "target": "Kromozomun tamamı"} {"input": "question: Hücrenin her iki kutbunda kaç kromatitli kromozom bulunur?", "target": "n sayıda kromozom"} {"input": "question: Homolog kromozomların ayrılması, hücrelerin kromozom sayısını ana hücreninkinin kaç katı kadar yapar?", "target": "Yarısı kadar"} {"input": "question: Anafaz I’de kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi, hangi çeşitliliğin temel nedenlerindendir?", "target": "Kalıtsal çeşitliliğin"} {"input": "question: Profaz I’de krossing over olmasa da, hangi çeşitlilik sağlanır?", "target": "Genetik çeşitlilik"} {"input": "question: İğ iplikleri sayesinde homolog kromozomların ayrılması, hücrenin hangi aşamalarında gerçekleşir?", "target": "Anafaz I"} {"input": "question: Kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi, hangi olayın gerçekleşmesi sonucu olur?", "target": "Bağımsız açılımın"} {"input": "question: Homolog kromozomların ayrılması sonucu hücrenin kromozom sayısı ne olur?", "target": "Ana hücreninkinin yarısı kadar olur."} {"input": "question: Homolog kromozomların ayrılması hangi evrede gerçekleşir?", "target": "Anafaz I’de gerçekleşir."} {"input": "question: Kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi nedir?", "target": "Bağımsız açılımdır."} {"input": "question: Kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi kalıtsal çeşitliliğin hangi temel nedenlerindendir?", "target": "Kalıtsal çeşitliliğin temel nedenlerindendir."} {"input": "question: Profaz I’de hangi olay gerçekleşir?", "target": "Krossing over gerçekleşmez."} {"input": "question: Anafaz I’de kromozomların kutuplara çekilmesi hangi çeşitliliği sağlar?", "target": "Genetik çeşitliliğini sağlar."} {"input": "question: Hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilen yapılar nelerdir?", "target": "İğ iplikleri sayesinde birbirinden ayrılarak hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilen yapılar homolog kromozomlardır."} {"input": "question: Anafaz I’de kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi neden önemlidir?", "target": "Anafaz I’de kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi, kalıtsal çeşitliliğin temel nedenlerindendir."} {"input": "question: Kromozom sayısının ana hücreninkinin yarısı kadar olmasına neden olan olay nedir?", "target": "Homolog kromozomların ayrılması, oluşan hücrelerin kromozom sayısının ana hücreninkinin yarısı kadar olmasına neden olur."} {"input": "question: Genetik çeşitliliğin sağlanmasına yardımcı olan olay nedir?", "target": "Profaz I’de krossing over olmasa da anafaz I’de kromozomların kutuplara rastgele çekilmesi sayesinde genetik çeşitlilik sağlanır."} {"input": "question: Mitozdaki kromatitlerin aksine, hangi birim tamamen çekilir?", "target": "Bu işlemde, mitozdaki gibi kromatitler değil kromozomun tamamı çekilir."} {"input": "question: Hücrenin her iki kutbunda kaç kromatitli kromozom bulunur?", "target": "Hücrenin her iki kutbunda iki kromatitli n sayıda kromozom bulunur."} {"input": "question: Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlandığında ne olur?", "target": "Kromozomlar belirgin şekillerini kaybetmeye başlar."} {"input": "question: Telofaz ile başlayan sitoplazma bölünmesi hangi hücrelerde başlayabilir?", "target": "Hayvan hücrelerinde"} {"input": "question: Sitokinez olayı sonucunda kaç tane hücre meydana gelir?", "target": "2"} {"input": "question: Sitoplazma bölünmesi hangi olayla gerçekleşir?", "target": "Boğumlanma (hayvan hücrelerinde), ara lamel oluşumu (bitki hücrelerinde)"} {"input": "question: Her bir kutupta hangi tür kromozom takımı bulunur?", "target": "Haploit kromozom takımı"} {"input": "question: Sitokinez olayı sonucunda oluşan hücrelerin genetik yapısı nedir?", "target": "Birbirinden farklı"} {"input": "question: Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlandığında iğ iplikleri ne olur?", "target": "Kaybolur"} {"input": "question: Çekirdek zarı ve çekirdekçik hangi evrede yeniden oluşabilir?", "target": "Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlandığında"} {"input": "question: Kromozomların kutuplara çekilmesi sonucunda ne olur?", "target": "Kromozomlar belirgin şekillerini kaybetmeye başlar."} {"input": "question: İğ iplikleri hangi evrede kaybolur?", "target": "Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlandığı evrede."} {"input": "question: Çekirdek zarı ve çekirdekçik hangi evrede yeniden oluşabilir?", "target": "Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlandığı evrede."} {"input": "question: Her bir kutupta hangi kromozom takımı bulunur?", "target": "Haploit kromozom takımı."} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi hayvan hücrelerinde ne zaman başlayabilir?", "target": "Anafazda."} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi hayvan hücrelerinde nasıl gerçekleşir?", "target": "Boğumlanma ile."} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi bitki hücrelerinde nasıl gerçekleşir?", "target": "Ara lamel oluşumu ile."} {"input": "question: Sitokinez olayı sonucunda ne meydana gelir?", "target": "Genetik yapısı birbirinden farklı, haploit (n) kromozomlu 2 tane hücre."} {"input": "question: Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlanır ve kromozomlar belirgin şekillerini kaybetmeye başlar. Bu evrede her bir kutupta hangi tür kromozom takımı bulunur?", "target": "Haploit kromozom takımı"} {"input": "question: Çekirdek zarı ve çekirdekçik hangi evrede yeniden oluşabilir?", "target": "Telofaz evresinde"} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi hayvan hücrelerinde nasıl gerçekleşir?", "target": "Boğumlanma ile"} {"input": "question: Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi hangi olayla gerçekleşir?", "target": "Ara lamel oluşumu ile"} {"input": "question: Sitokinez olayı sonucunda oluşan hücrelerin genetik yapısı birbirinden nasıl farklıdır?", "target": "Genetik yapısı birbirinden farklı, haploit (n) kromozomlu"} {"input": "question: Kromozomların kutuplara çekilmesi tamamlanır ve kromozomlar belirgin şekillerini kaybetmeye başlar. Bu evrede iğ iplikleri neler olur?", "target": "Kaybolur"} {"input": "question: Telofaz evresinde hangi yapılar yeniden oluşabilir?", "target": "Çekirdek zarı ve çekirdekçik"} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi hangi evrede başlar?", "target": "Genellikle telofaz ile, ancak hayvan hücrelerinde anafazda başlayabilir"} {"input": "question: Mayoz II sürecinde hangi evrelerden oluşur?", "target": "Profaz II, metafaz II, anafaz II, telofaz II evrelerinden oluşur."} {"input": "question: Mayoz II’nin mitoz ile benzerliği nedir?", "target": "Kardeş kromatitlerin ayrılması nedeniyle benzerdir."} {"input": "question: Mayoz II’de DNA eşlenme süreci yaşanır mı?", "target": "Hayır, Mayoz II’de DNA eşlenme süreci yaşanmaz."} {"input": "question: Mayoz II sonucunda oluşan hücrelerin kromozom sayısı ve DNA miktarı nasıl değişir?", "target": "Kromozom sayısı değişmez, DNA miktarı yarıya iner."} {"input": "question: Mayoz I ile Mayoz II arasında süre bakımından fark nedir?", "target": "Mayoz II, Mayoz I’den daha kısadır."} {"input": "question: Mayoz II’de kardeş kromatitlerin ayrılması hangi sonuca yol açar?", "target": "DNA miktarının yarıya inmesine yol açar."} {"input": "question: Mayoz II’de sentriol eşlenme süreci yaşanır mı?", "target": "Evet, varsa sentriol eşlenme süreci yaşanır."} {"input": "question: Mayoz I sonucunda oluşan hücrelerin sayısı nedir?", "target": "n sayıda kromozoma sahip iki hücre"} {"input": "question: Mayoz II adı verilen bölünme sürecinde hangi evreler bulunur?", "target": "profaz II, metafaz II, anafaz II, telofaz II evrelerinden oluşur"} {"input": "question: Mayoz II’nin Mitosa benzerliği nedir?", "target": "kardeş kromatitlerin ayrılmasından dolayı"} {"input": "question: Mayoz II’den önce hangi işlem gerçekleştirilir?", "target": "DNA eşlenmez, varsa sentriol eşlenir"} {"input": "question: Mayoz II sonucunda oluşan hücrelerin kromozom sayıları ve DNA miktarları nedir?", "target": "ana hücrenin yarısı kadardır"} {"input": "question: Mayoz II’de kardeş kromatitlerin ayrılması hangi sonucu doğurur?", "target": "DNA miktarı yarıya iner. Kromozom sayısı değişmez"} {"input": "question: Mayoz II'de kardeş kromatitlerin ayrılması sonucu hücrelerde kromozom sayısı nedir?", "target": "Kromozom sayısı değişmez."} {"input": "question: Mayoz II'de hücrelerde DNA miktarı nasıl değişir?", "target": "DNA miktarı yarıya iner."} {"input": "question: Mayoz I ve Mayoz II arasındaki temel fark nedir?", "target": "Mayoz I'de kromozom sayısı yarıya inerken, Mayoz II'de kardeş kromatitlerin ayrılması nedeniyle DNA miktarı yarıya iner."} {"input": "question: Mayoz II'de hangi evrelerde kardeş kromatitlerin ayrılması gerçekleşir?", "target": "Anafaz II evresinde kardeş kromatitlerin ayrılması gerçekleşir."} {"input": "question: Mayoz II'den önce hangi işlem gerçekleşir?", "target": "DNA eşlenmez, varsa sentriol eşlenir."} {"input": "question: Mayoz II'de oluşan hücrelerin özellikleri nedir?", "target": "Hem kromozom sayıları hem de DNA miktarları ana hücrenin yarısı kadardır."} {"input": "question: Mayoz II, hangi bölünme sürecine benzer?", "target": "Mitoza benzer."} {"input": "question: Mayoz I sonunda çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşmuşsa, bunların profaz II’de ne olduğu söylenebilir?", "target": "Parçalanarak kaybolur."} {"input": "question: Profaz II’de kromozomlar hangi durumdadır?", "target": "Belirginleşir."} {"input": "question: Profaz I’e göre profaz II’nin süresi nasıl olur?", "target": "Kısa sürer."} {"input": "question: Mayoz I sonunda çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşmuşsa, profaz II’de hangi yapılar oluşur?", "target": "İğ iplikleri oluşur."} {"input": "question: Mayoz I sonunda çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşmuşsa, profaz II’de kromozomların durumu nasıl değişir?", "target": "Kromozomlar belirginleşir."} {"input": "question: Mayoz I sonunda neler oluşur?", "target": "Çekirdek zarı ve çekirdekçik"} {"input": "question: Profaz II’de çekirdek zarı ve çekirdekçik neler yapar?", "target": "Parçalanarak kaybolur"} {"input": "question: Profaz II’de hangi yapılar oluşur?", "target": "İğ iplikleri"} {"input": "question: Kromozomların durumu nedir?", "target": "Belirginleşir"} {"input": "question: Profaz II’nin süresi nedir?", "target": "Profaz I’e göre kısa sürer"} {"input": "question: Mayoz I sonunda çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşmuşsa, bunlar hangi evrede parçalanarak kaybolur?", "target": "Profaz II’de"} {"input": "question: Profaz II’de kromozomların durumu nedir?", "target": "Belirginleşir"} {"input": "question: Profaz I’e göre Profaz II’nin süresinin özelliği nedir?", "target": "Kısa sürer"} {"input": "question: Mayoz I sonunda çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşmuşsa, bunların yerine hangi yapılar oluşur?", "target": "İğ iplikleri"} {"input": "question: Profaz II’de kromozomların belirginleşmesinin biyolojik önemi nedir?", "target": "Kromozomların ayrılması için hazırlık"} {"input": "question: Mayoz I aşamasında kromozomların diziliş şekli nedir?", "target": "Kromozomlar, kardeş kromatitli hâlde hücrenin ekvator düzlemine tek sıra hâlinde dizilir."} {"input": "question: Krossing over olayı Mayoz I aşamasında görülür mü?", "target": "Evet, Mayoz I de krossing over olayı görülür."} {"input": "question: Her kromozomun kardeş iki kromatiti genetik olarak birbirinin aynı mıdır?", "target": "Hayır, her kromozomun kardeş iki kromatiti genetik olarak birbirinin aynı değildir."} {"input": "question: Kromozomların mikrotübüllere bağlanması hangi yapılar aracılığıyla olur?", "target": "Kinetokorları aracılığıyla olur."} {"input": "question: Kromozomların diziliş şekli Mayoz I aşamasında nasıl etkilenir?", "target": "Krossing over olayı nedeniyle, her kromozomun kardeş iki kromatiti genetik olarak birbirinin aynı değildir ve bu durum kromozomların diziliş şeklini etkiler."} {"input": "question: Kromozomlar hangi hâlde hücrenin ekvator düzlemine dizilir?", "target": "Tek sıra hâlinde"} {"input": "question: Mayoz I'de hangi olay meydana gelir?", "target": "Krossing over"} {"input": "question: Her kromozomun kardeş iki kromatiti genetik olarak nedir?", "target": "Birbirinin aynı değildir"} {"input": "question: Kinetokorları hangi yapıya bağlanmıştır?", "target": "Mikrotübüllere"} {"input": "question: Kinetokorlarından mikrotübüllere bağlanmış kromozomlar hangi düzlemde dizilir?", "target": "Hücrenin ekvator düzlemine"} {"input": "question: Krossing over olayı hangi fazda meydana gelir?", "target": "Mayoz I"} {"input": "question: Kardeş kromatitler genetik olarak nasıl birbirine benzer?", "target": "Aynı değildir"} {"input": "question: Kromozomların kardeş kromatitli hâlde dizilmesi hangi düzende gerçekleşir?", "target": "Tek sıra hâlde"} {"input": "question: Mikrotübüller hangi yapıya bağlanmıştır?", "target": "Kinetokorlarından"} {"input": "question: Hücrenin ekvator düzleminde kromozomların dizilmesi hangi fazda gerçekleşir?", "target": "Mayoz I"} {"input": "question: Kardeş kromatitleri bir arada tutan proteinlerin yıkılması sonucunda ne olur?", "target": "Kromatitler birbirinden ayrılır."} {"input": "question: Kromatitlerin birbirinden ayrılmasından sonra hangi adı alır?", "target": "Kromozom"} {"input": "question: Hücre bölünüceye kadar kromozom sayısı ne kadar görünür?", "target": "İki kat"} {"input": "question: Kromatitlerin sentromerde bir arada tutulmasına yardımcı olan yapılar nelerdir?", "target": "Proteinler"} {"input": "question: Kromozom sayısı neden iki kat görünür?", "target": "Kromatitlerin birbirinden ayrılması nedeniyle"} {"input": "question: Kardeş kromatitleri sentromerde bir arada tutan proteinlerin yıkılması sonucu ne olur?", "target": "Kromatitler birbirinden ayrılır."} {"input": "question: Kromatitler hangi aşamadan sonra kromozom adını alır?", "target": "Proteinlerin yıkılması sonucu kromatitler birbirinden ayrıldıktan sonra"} {"input": "question: Hücre bölünüceye kadar kromozom sayısı kaç kat görünür?", "target": "İki kat"} {"input": "question: Kardeş kromatitlerinin sentromerde bir arada tutulmasına hangi proteinler yardımcı olur?", "target": "Proteinlerin yıkılması"} {"input": "question: Kromatitler hangi aşamadan sonra kromozom adını alır?", "target": "Proteinlerin yıkılmasından sonra"} {"input": "question: Hücre bölününceye kadar kromozom sayısı kaç kat görünür?", "target": "İki kat"} {"input": "question: Günlük hayatta, bir şeyin parçalara ayrılması ile kromatitlerin birbirinden ayrılması arasındaki benzerlik nedir?", "target": "Her ikisinde de bir araya getirilmiş parçaların ayrılması söz konusudur."} {"input": "question: Kardeş kromatitlerinin sentromerde bir arada tutulmasına yardımcı olan proteinlerin yıkılmasının sonuçları nelerdir?", "target": "Kromatitlerin birbirinden ayrılması ve kromozom sayısının iki kat görünmesi"} {"input": "question: Çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulum yeniden oluşurken hangi süreç başlar?", "target": "Sitolazma bölünmesi"} {"input": "question: Sitoplazma bölünmesi hangi faz ile başlar?", "target": "Telofaz"} {"input": "question: Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi hangi şekilde gerçekleşir?", "target": "Boğumlanma"} {"input": "question: Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi hangi şekilde gerçekleşir?", "target": "Ara lamel oluşumu"} {"input": "question: Sitokinez II sonucunda oluşan hücrelerin kromozom takımına sahip olduğu durum nedir?", "target": "Haploit"} {"input": "question: Sitokinez II sonucunda oluşan dört kardeş hücrenin atasal hücreden hangi anlamda farklı olduklarını söyleyiniz?", "target": "Genetik olarak farklı"} {"input": "question: Sitokinez II sonucunda kaç kardeş hücre oluşur?", "target": "Dört"} {"input": "question: Çekirdek oluşumundan sonra hangi yapı yeniden oluşur?", "target": "Çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulum"} {"input": "question: Çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulum ne zaman yeniden oluşur?", "target": "Çekirdek oluşurken"} {"input": "question: Sitoplazma bölünmesi hangi fazla başlar?", "target": "Telofaz"} {"input": "question: Sitoplazma nasıl bölünür?", "target": "Hayvan hücrelerinde boğumlanma, bitki hücrelerinde ise ara lamel oluşumu"} {"input": "question: Sitokinez II sonucu hangi tür kromozom takımına sahip hücreler oluşur?", "target": "Haploit kromozom takımına sahip"} {"input": "question: Sitokinez II sonucu kaç kardeş hücre oluşur?", "target": "Dört"} {"input": "question: Çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulumun yeniden oluşumu hangi dönemde başlar?", "target": "Telofaz"} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi hayvan hücrelerinde hangi şekilde gerçekleşir?", "target": "Boğumlanma"} {"input": "question: Sitokinez II sonucu oluşan dört kardeş hücresinin kromozom takımına sahip olduğu durum nedir?", "target": "Haploit"} {"input": "question: Sitokinez II sonucu oluşan dört kardeş hücresinin atasal hücreden genetik olarak farklı bir durumu nedir?", "target": "Genetik olarak farklı"} {"input": "question: Çekirdeklerin oluşumu hangi dönemde başlar?", "target": "Çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulum yeniden oluşur"} {"input": "question: Sitolazma bölünmesi hangi dönemde başlar?", "target": "Telofaz ile sitoplazma bölünmeye başlar"} {"input": "question: Sitokinez II sonucu oluşan dört kardeş hücrenin sayısı nedir?", "target": "Dört"} {"input": "question: Eşeyli üremenin temelini oluşturan iki olay nedir?", "target": "Mayoz ve döllenme"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlıların üreme organlarında bulunan üreme ana hücrelerinde gerçekleşen olay nedir?", "target": "Mayoz"} {"input": "question: Gametlerin birleşip çekirdeklerinin kaynaşması hangi olaya karşılık gelir?", "target": "Döllenme"} {"input": "question: Eşeyli üreme, genetik açıdan birbirinden farklı gametlerin birleşmesi ile gerçekleşir. Bu nedenle, hangi sonuç meydana gelir?", "target": "Yeni gen kombinasyonlarına sahip bireyler meydana gelir"} {"input": "question: Eşeyli üremede mayoz bölünme ve döllenme olaylarının gerçekleşmesi sayesinde hangi çeşitlilik sağlanır?", "target": "Kalıtsal çeşitlilik"} {"input": "question: Oluşan kalıtsal çeşitlilik, çoğu zaman yavruların hangi ortam koşullarına uyum yeteneğini artırır?", "target": "Değişen"} {"input": "question: Hangi canlılarda eşeyli üreme ile çoğalma gerçekleşir?", "target": "Bitki, hayvan, mantarların çoğunda ve bazı protistlerde"} {"input": "question: Hermafrodit canlılarda hangi üreme organları bulunur?", "target": "Hem erkek hem dişi üreme organları"} {"input": "question: Hermafrodit canlıların kendi ürettiği gametlerin birleşmesine hangi isim verilir?", "target": "Kendi dölleme"} {"input": "question: Toprak solucanı, kendini döllemeyi engellemek için hangi adaptasyonu geliştirmiştir?", "target": "Yumurta ve spermi farklı zamanlarda üreterek"} {"input": "question: Eşeyli üreme, hangi iki aşamada gerçekleşir?", "target": "Gametlerin oluşturulması (mayoz) ve gametlerin birleşmesi (döllenme)"} {"input": "question: Eşeyli üreme, hangi canlılarda görülür?", "target": "Bitki, hayvan, mantarların çoğunda ve bazı protistlerde"} {"input": "question: Eşeyli üreme, hangi iki aşamada gerçekleşir?", "target": "Mayoz ve döllenme"} {"input": "question: Gametlerin birleşmesi ile ne oluşur?", "target": "2n kromozomlu zigot"} {"input": "question: Eşeyli üreme, genetik açıdan hangi nedenle gerçekleşir?", "target": "Farklı gametlerin birleşmesi"} {"input": "question: Eşeyli üremede, mayoz bölünme ve döllenme olaylarının gerçekleşmesi sayesinde ne sağlanır?", "target": "Kalıtsal çeşitlilik"} {"input": "question: Hermafrodit canlılarda, hem erkek hem dişi üreme organları bir arada bulunur mu?", "target": "Evet"} {"input": "question: Hermafrodit canlıların kendi ürettiği gametlerin birleşmesine ne denir?", "target": "Kendini dölleme"} {"input": "question: Eşeyli üreme, hangi nedenle yeni gen kombinasyonlarına sahip bireyler meydana getirir?", "target": "Gametlerin oluşturulması ve birleşmesi"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda, genellikle hangi cinsiyetler bulunur?", "target": "Erkek ve dişi"} {"input": "question: Eşeyli üreme sürecinde, mayoz ve döllenme hangi iki aşamada gerçekleşir?", "target": "Gametlerin oluşturulması (mayoz) ve gametlerin birleşmesi (döllenme)"} {"input": "question: Eşeyli üreme, kalıtsal çeşitlilik sağlamanın hangi mekanizmalarında gerçekleşir?", "target": "Mayoz bölünme ve döllenme olaylarının gerçekleşmesi"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda, her yavruda hangi genlerin bulunduğu söylenir?", "target": "Anne ve babadan gelen genler"} {"input": "question: Hermafrodit canlılarda, hangi üreme organları bir arada bulunur?", "target": "Hem erkek hem dişi üreme organları"} {"input": "question: Toprak solucanı gibi hermafrodit canlılar, kendini döllemeyi engellemek için hangi adapte oluşturur?", "target": "Yumurta ve spermi farklı zamanlarda üreterek"} {"input": "question: Eşeyli üreme, hangi sonuçla yeni bireyler meydana getirir?", "target": "Genetik açıdan birbirinden farklı gametlerin birleşmesi"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda, hangi çeşitlilik sağlanır?", "target": "Kalıtsal çeşitlilik"} {"input": "question: Bitki, hayvan, mantarların çoğunda ve bazı protistlerde çoğalma hangi üreme yöntemi ile gerçekleşir?", "target": "Eşeyli üreme"} {"input": "question: Eşeyli üreme, hangi sonucu doğurur?", "target": "Yeni gen kombinasyonlarına sahip bireyler meydana gelir"} {"input": "question: Kromozomlar, hangi yapıların birlikte oluşturduğu nükleoprotein yapılardır?", "target": "DNA ve proteinlerin"} {"input": "question: DNA molekülünü destekleyen ve olası mutasyonlara karşı korunmasına yardımcı olan yapı nedir?", "target": "Proteinler"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda mayoz sırasında hangi olaylar gamet çeşitliliğini artırır?", "target": "Krossing over ve homolog kromozomların rastgele ayrılması"} {"input": "question: Değişik kalıtsal özellikleri taşıyan gametlerin birleşmesiyle oluşan yavrular, hangi özelliklere sahip olur?", "target": "Hem birbirlerinden hem de ebeveynlerinden farklı özelliklere"} {"input": "question: Canlıya ait kalıtsal bilgiyi içeren genleri taşıyan yapı nedir?", "target": "DNA"} {"input": "question: Mayozun hangi aşamasında krossing over olayı gerçekleşir?", "target": "Profaz I"} {"input": "question: Mayozun hangi aşamasında homolog kromozomların rastgele ayrılması olayı gerçekleşir?", "target": "Anafaz I"} {"input": "question: Kromozomlar, hangi tür yapılar oluşturur?", "target": "Nükleoprotein"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda mayoz sonucunda hangi yapılar oluşur?", "target": "Gametler"} {"input": "question: Kromozomların bileşiminde hangi iki bileşen bulunur?", "target": "DNA ve proteinler"} {"input": "question: DNA molekülünde hangi bilgi bulunur?", "target": "Canlıya ait kalıtsal bilgi"} {"input": "question: Proteinlerin iki ana görevi nelerdir?", "target": "DNA molekülünü desteklemek ve olası mutasyonlara karşı korumak"} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda mayoz sırasında hangi olay gerçekleşir?", "target": "Krossing over ve homolog kromozomların rastgele ayrılması"} {"input": "question: Gamet çeşitliliğini artıran faktörler nelerdir?", "target": "Krossing over ve homolog kromozomların rastgele ayrılması"} {"input": "question: Yavruların özellikleri nelerdir?", "target": "Hem birbirlerinden hem de ebeveynlerinden farklı özelliklere sahip olur"} {"input": "question: Kromozomların oluşumunda hangi bileşenler birlikte rol alır?", "target": "DNA ve proteinler"} {"input": "question: Canlıya ait kalıtsal bilgi nedir ve nerede bulunur?", "target": "Kalıtsal bilgi, genlerde bulunur ve DNA tarafından taşınır."} {"input": "question: Proteinlerin DNA molekülüne karşı iki ana fonksiyonu nedir?", "target": "Proteinler, DNA molekülünü destekler ve olası mutasyonlara karşı korur."} {"input": "question: Eşeyli üreyen canlılarda mayoz sırasında hangi iki olay meydana gelir?", "target": "Krossing over (profaz I) ve homolog kromozomların rastgele ayrılması (anafaz I)"} {"input": "question: Gamet çeşitliliğinin artmasına hangi olaylar katkı sağlar?", "target": "Krossing over ve homolog kromozomların rastgele ayrılması"} {"input": "question: Değişik kalıtsal özellikleri taşıyan gametlerin birleşmesiyle oluşan yavrular, hangi özellikleri gösterir?", "target": "Hem birbirlerinden hem de ebeveynlerinden farklı özelliklere sahip olur."} {"input": "question: Günlük hayatta, kalıtsal özellik çeşitliliğinin önemi nedir?", "target": "Kalıtsal özellik çeşitliliğinin önemi, farklı özellik ve çeşitliliklere sahip bireylerin oluşmasına yardımcı olur."} {"input": "question: İnsanların çevrelerinde bulunan canlıların ebeveynlerine benzemesinin tesadüf olmadığını fark ettikleri çağlar hangileridir?", "target": "Eski çağlar"} {"input": "question: İstenen özelliklere sahip ebeveynlerden oluşan yavruların da hangi özellikleri taşıdıklarını gözlemlemişlerdir?", "target": "Bu özellikleri"} {"input": "question: Tarımda kullanılan tohumların hangi bitkilerden olmasına dikkat etmişlerdir?", "target": "Çevre koşullarına dayanıklı bitkilerden"} {"input": "question: Canlıların sahip olduğu özelliklerin kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığı konusu hangi yıllar boyunca merak konusu olmuştu?", "target": "Uzun yıllar"} {"input": "question: Genetik biliminin temelini hangi yılda atmıştır?", "target": "1860’lı yıllarda"} {"input": "question: Canlılara ait genetik özelliklerin nesiller boyu aktarımına ne denir?", "target": "Kalıtım"} {"input": "question: Kalıtımı inceleyen bilim dalına ne denir?", "target": "Genetik"} {"input": "question: Canlıların kendilerine benzer yavrular oluşturma özelliğine ne denir?", "target": "Kalıtım"} {"input": "question: İnsanların hayvanları nasıl seçmiş ve eşleştirmişlerdir?", "target": "Üstün özelliklerine göre"} {"input": "question: Canlılar kendilerine benzer yavrular oluşturur mu?", "target": "Evet, canlılar kendilerine benzer yavrular oluşturur."} {"input": "question: İnsanlar çevrelerinde bulunan canlıların ebeveynlerine benzemesinin tesadüf olmadığını hangi çağlarda fark etmişlerdir?", "target": "Eski çağlarda"} {"input": "question: Tarımda kullanılan tohumların çevre koşullarına dayanıklı bitkilerden olmasına dikkat edilmiş midir?", "target": "Evet, dikkat edilmiş"} {"input": "question: Canlıların sahip olduğu özelliklerin kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığı hangi yıllarda merak konusu olmuştur?", "target": "Uzun yıllar"} {"input": "question: Genetik biliminin temelini kim atmıştır?", "target": "Gregor Mendel"} {"input": "question: Canlıların kendilerine benzer yavrular oluşturmasının nedeni nedir?", "target": "Canlıların kendilerine benzer yavrular oluşturması, kalıtım yoluyla özelliklerin kuşaktan kuşağa aktarılmasıdır."} {"input": "question: İnsanların çevrelerinde bulunan canlıların ebeveynlerine benzemesinin nedenini eski çağlarda fark ettikleri nedir?", "target": "İnsanların çevrelerinde bulunan canlıların ebeveynlerine benzemesinin nedeni, istenilen özelliklere sahip ebeveynlerden oluşan yavruların da bu özellikleri taşımasıdır."} {"input": "question: Tarımda kullanılan tohumların çevre koşullarına dayanıklı bitkilerden olmasına neden dikkat edilmiştir?", "target": "Tarımda kullanılan tohumların çevre koşullarına dayanıklı bitkilerden olmasına dikkat edilmiş, çünkü bu tohumlar çevre koşullarına dayanıklı bitkilerden elde edilir ve bu özellikleri kuşaktan kuşağa aktarılır."} {"input": "question: Kalıtımın incelendiği bilim dalına ne isim verilir?", "target": "Kalıtımın incelendiği bilim dalına genetik denir."} {"input": "question: Gregor Mendel'in 1860'lı yıllarda yaptığı çalışmaların sonucu nedir?", "target": "Gregor Mendel'in 1860'lı yıllarda yaptığı çalışmaların sonucu, günümüzdeki genetik biliminin temelini atmıştır."} {"input": "question: Canlılara ait genetik özelliklerin nesiller boyu aktarımına ne isim verilir?", "target": "Canlılara ait genetik özelliklerin nesiller boyu aktarımına kalıtım denir."} {"input": "question: Canlıların sahip olduğu özelliklerin kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığını eski insanlar nasıl fark etmişlerdir?", "target": "Canlıların sahip olduğu özelliklerin kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığını eski insanlar, istenilen özelliklere sahip ebeveynlerden oluşan yavruların da bu özellikleri taşıması gözlemleyerek fark etmişlerdir."} {"input": "question: Mendel, bezelye bitkisini seçmesinin nedenleri nelerdir?", "target": "Bezelye bitkisi, düşük maliyetle kolay yetiştirilebilen ve kısa sürede döl verebilen bir bitkidir."} {"input": "question: Bezelye çiçeklerinin kendi kendine tozlaşıp döllenmesini sağlamak için hangi yapılar sorumludur?", "target": "Bezelye çiçeklerinin uzun ve geniş taç yaprakları, üreme organlarını kapatır ve bu durum bezelye çiçeklerinin kendi kendine tozlaşıp döllenmesini sağlar."} {"input": "question: Mendel, bezelye bitkisinde kaç farklı karakter bulmuştur?", "target": "Yedi farklı karakter"} {"input": "question: Mendel, çaprazlamalarında oluşan yeni bezelye bitkilerinin tamamı aynı oluncaya kadar kaç nesil boyunca çaprazlama işlemine devam etmiştir?", "target": "Birkaç nesil boyunca"} {"input": "question: Canlılarda bulunan karakterlerin yavrulara geçmesini sağlayan birimlere ne adı verilir?", "target": "Gen"} {"input": "question: Genlerin kromozomlar üzerinde yerleştiği özgün bölgelere ne adı verilir?", "target": "Lokus"} {"input": "question: Diploit hücreli canlılarda homolog kromozomlar üzerinde karşılıklı olarak bulunan ve aynı karakter üzerinde etkili olan genin farklı formlarından her birine ne adı verilir?", "target": "Alel"} {"input": "question: Biri anneden biri babadan gelen ve aynı karakter üzerinde etkili olan genin farklı formlarına ne adı verilir?", "target": "Alel"} {"input": "question: Mendel’in yaşadığı yıllarda gen ve kromozomlar bilinmemektedir. Onun yerine hangi terimleri kullanmıştır?", "target": "Kalıtım etkeni ya da kalıtım faktörü"} {"input": "question: Alellerin Özellikleri nelerdir?", "target": "1. Aynı genin farklı biçimleridir. 2. Diploit bir canlı (2n) bir karakter için iki alel taşır. 3. Biri anneden biri babadan gelir. 4. Homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında bulunur. 5. Biri baskın biri çekinik, ikisi de çekinik, ikisi de baskın olabilir."} {"input": "question: Diploit canlılarda bir karaktere etki eden alellerin aynı olmasına ne adı verilir?", "target": "Homozigot (saf ya da arı)"} {"input": "question: Diploit canlılarda bir karaktere etki eden alellerin farklı olmasına ne adı verilir?", "target": "Heterozigot (melez ya da hibrit)"} {"input": "question: Baskın alel nasıl gösterilir?", "target": "Büyük harfle gösterilir. Örneğin sarı tohum rengi aleli “S’’ ile gösterilir."} {"input": "question: Çekinik alel nasıl gösterilir?", "target": "Küçük harfle gösterilir. Örneğin yeşil tohum rengi aleli “s’’ ile gösterilir."} {"input": "question: Canlının sahip olduğu genlerin tümüne ne adı verilir?", "target": "Genotip"} {"input": "question: Genotipte bir karakteri belirleyen alellerin homozigot ya da heterozigot olma durumu neyi belirtilir?", "target": "Genotip"} {"input": "question: Sadece genotip etkisiyle veya genotip ve çevrenin etkisiyle ortaya çıkan gözlenebilir ve ölçülebilir karakter ya da ayırıcı özelliklere ne adı verilir?", "target": "Fenotip"} {"input": "question: Çevreyle etkileşerek ortaya çıkan gen ürünleri neyi ifade eder?", "target": "Fenotip"} {"input": "question: İki farklı birey aynı fenotipte oldukları hâlde farklı genotiplere sahip olabilir. Buna örnek nedir?", "target": "Homozigot (saf) sarı tohumlu bezelye ile heterozigot (melez) sarı tohumlu bezelye aynı fenotipe sahiptir."} {"input": "question: Bir karakterle ilgili iki baskın alel varsa ne olur?", "target": "Homozigot baskın"} {"input": "question: Bir karakterle ilgili tek bir baskın alel varsa ne olur?", "target": "Heterozigot baskın"} {"input": "question: Mendel’in genetik çalışmalara getirdiği yaklaşım nedir?", "target": "Deneysel ve nicel bir yaklaşım"} {"input": "question: Mendel kalıtımı hangi kurallarına uymaktadır?", "target": "Temel olasılık kurallarına"} {"input": "question: Tarih boyunca bilim insanlarının yavruların ebeveynlerinden farklı olmasının sebeplerini araştırmıştır.", "target": "Genetik biliminin temellerini atan Mendel"} {"input": "question: Mendel hangi bitkiyi seçmiştir?", "target": "Bezelye bitkisi"} {"input": "question: Bezelye çiçeklerinin uzun ve geniş taç yaprakları neyi kapatır?", "target": "Üreme organlarını"} {"input": "question: Mendel'in bulduğu karakter sayısı kaçtır?", "target": "Yedi"} {"input": "question: Genlerin kromozomlar üzerinde yerleştiği özgün bölgelere ne denir?", "target": "Lokus"} {"input": "question: Alellerin biri nereden gelir?", "target": "Annedan"} {"input": "question: Alellerin biri nereden gelir?", "target": "Babadan"} {"input": "question: Homozigot ve heterozigotken etkisini fenotipte gösteren alellere ne denir?", "target": "Baskın (dominant) alel"} {"input": "question: Etkisini sadece homozigotken gösteren alellere ne denir?", "target": "Çekinik (resesif) alel"} {"input": "question: Canlının sahip olduğu genlerin tümüne ne denir?", "target": "Genotip"} {"input": "question: Sadece genotip etkisiyle veya genotip ve çevrenin etkisiyle ortaya çıkan gözlenebilir ve ölçülebilir karakter ya da ayırıcı özelliklere ne denir?", "target": "Fenotip"} {"input": "question: Mendel'in çalışmalara getirdiği yaklaşım nedir?", "target": "Deneysel ve nicel yaklaşım"} {"input": "question: Bezelye çiçeklerinin uzun ve geniş taç yaprakları ne işe yarar?", "target": "Üreme organlarını kapatır ve bu durum bezelye çiçeklerinin kendi kendine tozlaşıp döllenmesini sağlar."} {"input": "question: Mendel, bezelye bitkisinde kaç farklı karakter bulmuştur?", "target": "Yedi farklı karakter bulmuştur."} {"input": "question: Arı (saf) döl nedir?", "target": "Tümü aynı özelliğe sahip olan bezelye bitkilerine denir."} {"input": "question: Gen nedir?", "target": "Canlılarda bulunan karakterlerin yavrulara geçmesini sağlayan birimlere denir."} {"input": "question: Alellerin özellikleri nelerdir?", "target": "Aynı genin farklı biçimleridir, diploit bir canlı bir karakter için iki alel taşır, biri anneden biri babadan gelir, homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında bulunur."} {"input": "question: Homozigot ve heterozigot nedir?", "target": "Homozigot, bir karaktere etki eden alellerin aynı olmasına denir, heterozigot, alellerin farklı olmasına denir."} {"input": "question: Baskın ve çekinik aleller nedir?", "target": "Baskın alel, büyük harfle gösterilir ve etkisini fenotipte gösterir, çekinik alel, küçük harfle gösterilir ve etkisini sadece homozigotken gösterir."} {"input": "question: Genotip ve fenotip nedir?", "target": "Genotip, canlının sahip olduğu genlerin tümüne denir, fenotip, gözlenebilir ve ölçülebilir karakter ya da ayırıcı özelliklerdir."} {"input": "question: Mendel’in çalışmalarda kullandığı yaklaşımlar nelerdir?", "target": "Deneysel ve nicel bir yaklaşım getirmiştir, temel olasılık kurallarına uymaktadır."} {"input": "question: Bir olayın olasılığı nedir?", "target": "Bir olayın olasılığı, her zaman gerçekleşmeyen ancak gerçekleşmesi beklenen olaylardır."} {"input": "question: Bağımsız olayların sonuçları nedir?", "target": "Bağımsız olayların sonuçları da bağımsızdır."} {"input": "question: Havaya atılan metal bir paranın yazı gelme olasılığı nedir?", "target": "1/2"} {"input": "question: Sekiz kez havaya atılan metal paranın her seferinde yazı gelmesi, dokuzuncu atışın sonucunu etkiler mi?", "target": "Hayır, etkilemez."} {"input": "question: Dokuzuncu atışta tura gelme olasılığı nedir?", "target": "1/2"} {"input": "question: Olasılık kavramı hangi durumda geçerli değildir?", "target": "Her zaman gerçekleşen olaylarda."} {"input": "question: Bir olayın olasılığı bir defa denenmesinden elde edilen sonuçları, aynı olayın daha sonraki deneme sonuçlarını nasıl etkiler?", "target": "Etkilemez."} {"input": "question: Olasılık nedir?", "target": "Olasılık, her zaman gerçekleşmeyen ancak gerçekleşmesi beklenen olaylardır."} {"input": "question: Bağımsız olayların sonuçları nasıl birbirini etkiler?", "target": "Bağımsız olayların sonuçları da bağımsızdır, birbirini etkilemez."} {"input": "question: Havaya atılan metal bir paranın tura gelme olasılığı nedir?", "target": "1/2"} {"input": "question: Sekiz kez havaya atılan metal paranın her seferinde yazı gelmesi, dokuzuncu atışın sonucunu nasıl etkiler?", "target": "Etkilemez"} {"input": "question: Dokuzuncu atışta yazı gelme olasılığı nedir?", "target": "1/2"} {"input": "question: Olasılığın tanımını yapın ve günlük hayattan bir örnek verin.", "target": "Olasılık, her zaman gerçekleşmeyen ancak gerçekleşmesi beklenen olaylardır. Örneğin, bir metal paranın yazı gelme olasılığı 1/2, tura gelme olasılığı da 1/2'dir."} {"input": "question: Bağımsız olayların sonuçlarının birbirini etkileyip etkilemediğini açıklayın.", "target": "Bağımsız olayların sonuçları birbirini etkilemez. Örneğin, sekiz kez havaya atılan metal paranın her seferinde yazı gelmesi, dokuzuncu atışın sonucunu etkilemez."} {"input": "question: Bir olayın olasılığını belirlemek için hangi faktörlerin dikkate alınacağını tartışın.", "target": "Bir olayın olasılığını belirlemek için, olayın bağımsız ve şansa bağlı olması gerekir. Ayrıca, olayın önceki sonuçları, sonraki sonuçlarını etkilemez."} {"input": "question: Olasılığın günlük hayattaki uygulamalarını tartışın.", "target": "Olasılığın günlük hayattaki uygulamaları, sigorta hesaplamaları, finansal risk analizleri, hava durumu tahminleri, tıp bilimi ve daha fazlasıdır."} {"input": "question: Metal paranın yazı gelme olasılığı ve tura gelme olasılığı arasındaki ilişki nedir?", "target": "Metal paranın yazı gelme olasılığı ve tura gelme olasılığı, birbirine eşit ve bağımsız olasılıklardır, her ikisi de 1/2'dir."} {"input": "question: Bağımsız genlerde, aleller hangi yapılar üzerinde bulunur?", "target": "Farklı kromozomlar üzerinde"} {"input": "question: Diploit canlılarda, çiftler halinde bulunan aleller hangi süreçte ayrılır?", "target": "Gamet oluşumu sırasında"} {"input": "question: Homozigot bireyler, mayoz sonucu kaç çeşit gamet oluşturur?", "target": "Tek çeşit gamet"} {"input": "question: Heterozigot bireyler, mayoz sonucu kaç çeşit gamet oluşturur?", "target": "İki çeşit gamet"} {"input": "question: Bir canlının genotipindeki heterozigot karakter sayısı arttıkça, mayoz sonucu oluşturacağı gamet çeşidi sayısı nasıl değişir?", "target": "Artar"} {"input": "question: Canlının oluşturabileceği gamet çeşidi sayısı hangi formülle hesaplanır?", "target": "2^n, n heterozigot karakter sayısını ifade eder"} {"input": "question: Bir canlının genotipinde 3 heterozigot karakter varsa, mayoz sonucu oluşturacağı gamet çeşidi sayısı kaçtır?", "target": "2^3 = 8"} {"input": "question: Bir karakter bakımından bağımsız genlere sahip bireylerin, mayoz sonucu oluşturacağı gamet çeşidi sayısı hangi duruma göre değişir?", "target": "Heterozigot karakter sayısına göre"} {"input": "question: Bağlı genlerin kalıtımı ile ortaya çıkan fenotip ve genotip oranları hangi oranlara uygunluk göstermez?", "target": "Mendel'in bulduğu oranlara"} {"input": "question: Homolog kromozomların ayrılması sırasında bağlı genler hangi eğilimde bulunur?", "target": "Birlikte kalıtılma eğilimindedir"} {"input": "question: Bağlı genler gamet oluşumu sırasında krossing over gerçekleşmediğinde ne olur?", "target": "Gametlere birlikte gider"} {"input": "question: Krossing overin gerçekleşmesi durumunda bağlı genler ne olur?", "target": "Birbirinden ayrılmaktadır"} {"input": "question: Üreme ana hücrelerinde mayoz sırasında krossing overin genler arasındaki bağlantıyı bozması sonucu ne oluşur?", "target": "Rekombinant gametler"} {"input": "question: Rekombinant gametlerin döllenmesiyle ne dünyaya gelir?", "target": "Rekombinant bireyler"} {"input": "question: Bağlı genler hangi şartta bağımsız genlere göre daha az çeşit gamet oluşur?", "target": "Homolog kromozomların ayrılması sırasında"} {"input": "question: Bağlı genler hangi kromozom üzerinde bulunur?", "target": "Aynı kromozom üzerinde"} {"input": "question: Farklı karakterlere ait genler hangi isimle adlandırılır?", "target": "Bağlı genler"} {"input": "question: Farklı karakterlere ait genler aynı kromozom üzerinde bulunuyorsa hangi isim verilir?", "target": "Bağlı genler"} {"input": "question: Bağlı genler neden birlikte kalıtılma eğilimindedir?", "target": "Aynı kromozom üzerinde bulundukları için"} {"input": "question: Bağlı genlerin kalıtımı ile ortaya çıkan fenotip ve genotip oranları hangi oranlara uygunluk gösterir?", "target": "Mendel’in bulduğu oranlara"} {"input": "question: Krossing over gerçekleşmediğinde bağlı genler ne yapar?", "target": "Gametlere birlikte gider"} {"input": "question: Krossing overin gerçekleşmesi durumunda bağlı genler ne yapar?", "target": "Birbirinden ayrılmaktadır"} {"input": "question: Üreme ana hücrelerinde mayoz sırasında krossing over hangi sonucu yaratır?", "target": "Genler arasındaki bağlantıyı bozarak rekombinant gametler oluşur"} {"input": "question: Rekombinant gametlerin döllenmesiyle ne oluşur?", "target": "Rekombinant bireyler"} {"input": "question: Bağlı genler, neden birlikte kalıtılma eğilimindedir?", "target": "Bağlı genler, aynı kromozom üzerinde bulundukları için birlikte kalıtılma eğilimindedir."} {"input": "question: Bağlı genlerin kalıtımı ile ortaya çıkan fenotip ve genotip oranları hangi oranlara uygunluk gösterir?", "target": "Mendel’in bulduğu oranlara uygunluk göstermez."} {"input": "question: Krossing over gerçekleşmediğinde bağlı genler nasıl davranır?", "target": "Bağlı genler gamet oluşumu sırasında krossing over gerçekleşmediğinde gametlere birlikte gider."} {"input": "question: Krossing overin gerçekleşmesi durumunda bağlı genler nasıl davranır?", "target": "Bağlı genler birbirinden ayrılmaktadır."} {"input": "question: Üreme ana hücrelerinde mayoz sırasında krossing overin sonucu nedir?", "target": "Genler arasındaki bağlantıyı bozması sonucu rekombinant gametler oluşur."} {"input": "question: Rekombinant gametlerin döllenmesi ile oluşan bireyler nedir?", "target": "Rekombinant bireyler dünyaya gelir."} {"input": "question: Bağlı genlerin varlık sebebi nedir?", "target": "Farklı karakterlere ait genler aynı kromozom üzerinde bulunuyorsa bu genlere bağlı genler adı verilir."} {"input": "question: Bağlı genlerin kalıtımı ile bağımsız genlerin kalıtımı arasındaki fark nedir?", "target": "Bağlı genlerin kalıtımı ile ortaya çıkan fenotip ve genotip oranları Mendel’in bulduğu oranlara uygunluk göstermez."} {"input": "question: Günlük hayatta bağlı genlerin önemini açıklayınız.", "target": "Bağlı genler, genetik çeşitliliğin oluşumunda önemli bir role sahiptir."} {"input": "question: Krossing over olayının genetik çeşitliliğe etkisi nedir?", "target": "Krossing over, genetik çeşitliliğin oluşumunda yardımcı olur."} {"input": "question: Mendel, bir karakter bakımından heterozigot iki bireyin çaprazlanmasına ne isim vermiştir?", "target": "Monohibrit çaprazlama"} {"input": "question: Mendel'in ilk çalışmalarında homozigot sarı ve yeşil tohumlu ata bezelyeleri çaprazlaması sonucu birinci nesildeki tüm bezelyelerin rengi ne olmuştur?", "target": "Sarı tohumlu"} {"input": "question: Sarı tohum renk faktörünün yeşil tohum renk faktörünü gizlediği sonucuna varan ilke nedir?", "target": "Baskınlık ilkesi"} {"input": "question: Mendel, F1 kuşağında oluşan bezelyeleri birbirleriyle çaprazlamıştır. Bu olaya ne isim vermiştir?", "target": "Kendileştirme"} {"input": "question: F2 kuşağında sarı tohumlu bezelyelerin yanı sıra yeşil tohumlu bezelyeler de elde edilmesi durumu, hangi ilkeyi gösterir?", "target": "Ayrılma ilkesi"} {"input": "question: Monohibrit çaprazlamayı göstermek için hangi yöntemini kullanılır?", "target": "Punnett karesi yöntemi"} {"input": "question: Mendel, bezelyelere ait kaç farklı karakter belirlemiştir?", "target": "İki"} {"input": "question: Mendel'in dihibrit çaprazlamalar yapmaya başlamasının nedeni nedir?", "target": "Bezelyelere ait iki farklı karakter belirlemesidir"} {"input": "question: Birinci nesildeki tüm bezelyelerin sarı tohumlu olmasını hangi ilke açıklayabilir?", "target": "Baskınlık ilkesi"} {"input": "question: Mendel'in çalışmasında, yeşil tohum renk faktörünün sarı tohum renk faktörüne göre hangi özellik gösterir?", "target": "Çekinik"} {"input": "question: Mendel hangi karakter bakımından heterozigot özellik gösteren birinci nesil bireylerini gözlemlemiştir?", "target": "Belirlediği bir karakter bakımından heterozigot özellik gösteren birinci nesil bireylerini gözlemlemiştir."} {"input": "question: Mendel'in yaptığı çaprazlamaya ne denir?", "target": "Monohibrit çaprazlama denir."} {"input": "question: Mendel ilk çalışmalarında hangi renkli tohumlu ata bezelyeleri çaprazlamış?", "target": "Homozigot sarı ve yeşil tohumlu ata bezelyeleri çaprazlamış."} {"input": "question: Mendel birinci nesildeki tüm bezelyelerin sarı tohum oluşturduğunu tespit etmiştir. Bunu nasıl açıklamıştır?", "target": "Sarı tohum renk faktörünün bezelyede mevcut olduğu sürece yeşil tohum renk faktörünü gizlediği sonucuna varmıştır."} {"input": "question: Mendel hangi özelliği baskın, hangi özelliği çekinik olarak tanımlamıştır?", "target": "Baskın olarak sarı tohum renk faktörünü, çekinik olarak yeşil tohum renk faktörünü tanımlamıştır."} {"input": "question: Mendel hangi ilkeye adını vermiştir?", "target": "Baskınlık ilkesi adını vermiştir."} {"input": "question: Mendel, bir karakter için zıt özelliğe sahip homozigot iki bireyin çaprazlanması sonucu hangi ilkeye adını vermiştir?", "target": "Benzerlik ilkesi adını vermiştir."} {"input": "question: Mendel, F1 kuşağında oluşan bezelyeleri birbirleriyle çaprazlamıştır. Buna ne adını vermiştir?", "target": "Kendileştirme adını vermiştir."} {"input": "question: Mendel, F2 kuşağındaki bireylerde hangi durumla karşılaşmıştır?", "target": "Sarı tohumlu bezelyelerin yanı sıra yeşil tohumlu bezelyeler de elde etmiştir."} {"input": "question: Mendel bu durumu hangi ilke olarak adlandırmıştır?", "target": "Ayrılma ilkesi olarak adlandırmıştır."} {"input": "question: Monohibrit çaprazlamayı hangi yöntem ile göstermek mümkündür?", "target": "Punnett karesi ile göstermek mümkündür."} {"input": "question: Punnett karesi yöntemi hangi amaçla kullanılır?", "target": "Ebeveynlerin oluşturabileceği gametler ile döllenme sonucu oluşabilecek fenotip ve genotip çeşitlerinin daha iyi anlaşılması için kullanılır."} {"input": "question: Mendel daha sonra bezelyelere ait hangi karakter belirlemiştir?", "target": "İki farklı karakter belirlemiştir."} {"input": "question: Mendel'in belirlediği bir karakterin farklı iki homozigot ata bireyini çaprazlamasının adı nedir?", "target": "Monohibrit çaprazlama"} {"input": "question: Mendel'in birinci nesilde gözlemlediği özellik nedir?", "target": "Heterozigot özellik"} {"input": "question: Sarı tohum renk faktörünün yeşil tohum renk faktörünü gizlediği sonucu hangi ilke adını almıştır?", "target": "Baskınlık ilkesi"} {"input": "question: Bir karakter için zıt özelliğe sahip homozigot iki bireyin çaprazlanması sonucu birinci nesildeki tüm bireylerin aynı olmasına benzerlik ilkesi adını veren bilim insanı kimdir?", "target": "Mendel"} {"input": "question: F1 kuşağında oluşan bezelyelerin birbirleriyle çaprazlanmasına verilen isim nedir?", "target": "Kendileştirme"} {"input": "question: Mendel'in F2 kuşağında elde ettiği sonuç nedir?", "target": "Sarı tohumlu bezelyelerin yanı sıra yeşil tohumlu bezelyeler de elde etmiştir"} {"input": "question: Mendel'in F1 kuşağındaki sarı tohumlu bezelyelerin genotipinde bulunan baskın sarı tohum rengi aleli ile çekinik yeşil tohum rengi alelinin birbirinden ayrılarak gametlere eşit olasılıkla aktarıldığını gösteren ilke nedir?", "target": "Ayrılma ilkesi"} {"input": "question: Monohibrit çaprazlamayı hangi yöntem ile göstermek mümkündür?", "target": "Punnett karesi yöntemi"} {"input": "question: Punnett karesi yönteminin amacı nedir?", "target": "Ebeveynlerin oluşturabileceği gametler ile döllenme sonucu oluşabilecek fenotip ve genotip çeşitlerinin daha iyi anlaşılması için kullanılır"} {"input": "question: Mendel'in daha sonra bezelyelere ait iki farklı karakter belirlediği ve yapmaya başladığı çaprazlama türü nedir?", "target": "Dihibrit çaprazlama"} {"input": "question: Mendel'in deneylerinde, F1 kuşağında elde ettiği bireylerin özellikleri nelerdir?", "target": "Heterozigot bireyler"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesine göre, karakteri oluşturan alel çiftleri nasıl dağılır?", "target": "Gametlere birbirinden bağımsız olarak dağılır"} {"input": "question: Mendel'in deneylerinde, F2 kuşağında oluşan bazı yavruların dişi ata bireye, bazılarının da erkek ata bireye benzemesinin nedeni nedir?", "target": "Dişi ve erkek atada bulunan iki farklı karakterin birbirinden bağımsız olarak aktarılmasıyla yeni gen kombinasyonuna sahip bireyler oluşmuştur"} {"input": "question: Punnett karesinin kullanım amacı nedir?", "target": "Gamet oluşumu sırasında oluşabilecek karışıklıkları önlemek amacıyla kullanılır"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesinin sonuçları nelerdir?", "target": "Bir birey tarafından genetik olarak farklı gametlerin üretilmesini sağlar ve farklı gametlerin döllenmeye katılmasıyla değişen çevre koşullarına dayanıklı zengin bir biyolijik çeşitliliğin ortaya çıkmasını sağlar"} {"input": "question: Mendel'in deneylerinde, yeşil tohum rengi aleli ve sarı tohum rengi aleli arasındaki ilişki nedir?", "target": "Sarı tohum rengi aleli, yeşil tohum rengi aleline baskındır"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesine göre, gametlerin tüm olası kombinasyonları nasıl oluşur?", "target": "Eşit sıklıkta oluşur"} {"input": "question: Mendel'in deneylerinde, dihibrit çaprazlama nedir?", "target": "İki karakter bakımından heterozigot bireylerin çaprazlanması"} {"input": "question: Mendel'in deneylerinde, F1 kuşağında elde ettiği bireylerin çaprazlanmasıyla oluşan kuşağa ne ad verilir?", "target": "F2 kuşağı"} {"input": "question: Mendel, hangi karakter bakımından farklı özelliklere sahip iki homozigot bireyi çaprazlamıştır?", "target": "İki karakter bakımından farklı özelliklere sahip iki homozigot bireyi."} {"input": "question: Mendel, F1 kuşağında hangi karakter bakımından bireyleri elde etmiştir?", "target": "Heterozigot bireyleri."} {"input": "question: Dihybrid çaprazlama nedir?", "target": "İki karakter bakımından heterozigot bireylerin çaprazlanmasına dihibrit çaprazlama denir."} {"input": "question: Mendel, önce hangi bezelyeleri çaprazlamıştır?", "target": "Sarı ve düzgün tohumlu bezelyelerle yeşil ve buruşuk tohumlu bezelyeleri."} {"input": "question: F2 kuşağındaki bazı yavruların atasına benzemesinin nedeni nedir?", "target": "Dişi ve erkek atada bulunan iki farklı karakterin birbirinden bağımsız olarak aktarılmasıyla yeni gen kombinasyonuna sahip bireyler oluşmuştur."} {"input": "question: Mendel’e göre her karakteri kontrol eden gen nasıl aktarılır?", "target": "Gametlere bağımsız olarak aktarılır."} {"input": "question: Çaprazlama sonucunda hangi sonuç elde edilir?", "target": "Hem sarı ve düzgün tohumlu hem de sarı ve buruşuk tohumlu bezelyelerin görülmesi."} {"input": "question: Mendel’in bağımsız açılım ilkesine göre gamet oluşumu sırasında karakteri oluşturan alel çiftleri nasıl dağılır?", "target": "Gametlere birbirinden bağımsız olarak dağılır."} {"input": "question: Gametlerin tüm olası kombinasyonları hangi sıklıkta oluşur?", "target": "Eşit sıklıkta oluşur."} {"input": "question: Mendel’in Bağımsız Açılım İlkesinin hangi sonucu sağlar?", "target": "Bir birey tarafından genetik olarak farklı gametlerin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: Farklı gametlerin döllenmeye katılmasıyla hangi sonuç elde edilir?", "target": "Değişen çevre koşullarına dayanıklı zengin bir biyolijik çeşitliliğin ortaya çıkmasını sağlar."} {"input": "question: Mendel'in dihibrit çaprazlama deneyinde, F1 kuşağında hangi karakter bakımından bireyler elde edilmiştir?", "target": "heterozigot bireyler"} {"input": "question: Mendel'in deneyinde, tohum rengi ve şekli açısından hangi karakter bakımından heterozigot baskın bireyler elde edilmiştir?", "target": "dihibrit bireyler"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesine göre, gamet oluşumu sırasında karakteri oluşturan alel çiftleri nasıl dağılır?", "target": "gametlere birbirinden bağımsız olarak dağılır"} {"input": "question: Mendel'in deneyinde, F2 kuşağında hangi karakter bakımından bireyler meydana gelmiştir?", "target": "yeşil, düzgün; sarı, buruşuk bezelyeler"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesinin sonucu olarak, hangi biyolojik çeşitliliğin ortaya çıkmasını sağlar?", "target": "değişen çevre koşullarına dayanıklı zengin bir biyolojik çeşitliliğin"} {"input": "question: Mendel'in deneyinde, hangi karakter bakımından sarı tohum rengi aleli, yeşil tohum rengi aleline baskındır?", "target": "tohum rengi karakteri"} {"input": "question: Mendel'in deneyinde, hangi karakter bakımından düzgün tohum aleli, buruşuk tohum aleline baskındır?", "target": "tohum şekli karakteri"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesine göre, gametlerin tüm olası kombinasyonları nasıl oluşur?", "target": "eşit sıklıkta oluşur"} {"input": "question: Mendel'in deneyinde, hangi sebeple gametlerin tüm olası kombinasyonları eşit sıklıkta oluşur?", "target": "homolog kromozom çiftlerinin mayoz sırasında bağımsız bir şekilde ayrılması"} {"input": "question: Mendel'in bağımsız açılım ilkesinin sonucu olarak, hangi durumu sağlar?", "target": "bir birey tarafından genetik olarak farklı gametlerin üretilmesini"} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması, hangi amaçla yapılır?", "target": "Gen çiftinin homozigot mu yoksa heterozigot mu olduğunu belirlemek için."} {"input": "question: Genotipi bilinmeyen bir bezelye bitkisi, hangi fenotipli bezelyeyle çaprazlanır?", "target": "Yeşil tohumlu bezelye (çekinik fenotipli) ile çaprazlanır."} {"input": "question: Oluşan yavrular hep baskın fenotipliysa, genotipi belirlenmek istenen bezelye bitkisi nedir?", "target": "Muhtemelen homozigot genotiplidir (DD)."} {"input": "question: Oluşan yavrular arasında çekinik fenotipli bireyler varsa, birey nedir?", "target": "Kesinlikle heterozigottur (Dd)."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması, hangi alanlarda kullanılır?", "target": "Bitki ve hayvanlarda uygulanan ıslah (iyileştirme ve verimi artırma çalışmaları) yöntemlerinde ve canlıların genotiplerinin tespit edilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması, hangi amaçla bir bezelye bitkisi ile yeşil tohumlu bezelye çaprazlanır?", "target": "Genotipi bulunmaya çalışılan birey, homozigot çekinik bireyle çaprazlanır ve oluşan yavrulara bakılır."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması nedir?", "target": "Fenotipinde baskın bir özelliği taşıyan bireyde bu özelliği kontrol eden gen çiftinin homozigot mu yoksa heterozigot mu olduğunu belirlemek için yapılan çaprazlamalara kontrol çaprazlaması denir."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması hangi amaçla kullanılır?", "target": "Bitki ve hayvanlarda uygulanan ıslah yöntemlerinde ve canlıların genotiplerinin tespit edilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması hangi birey ile yapılır?", "target": "Genotipi bilinmeyen düzgün tohumlu bezelye (baskın fenotipli), yeşil tohumlu bezelye (çekinik fenotipli) ile çaprazlanır."} {"input": "question: Oluşan yavrular hep baskın fenotipli ise ne anlama gelir?", "target": "Genotipi belirlenmek istenen bezelye bitkisi muhtemelen homozigot genotiplidir (DD)."} {"input": "question: Oluşan yavrular arasında çekinik fenotipli bireyler varsa ne anlama gelir?", "target": "Birey kesinlikle heterozigottur (Dd)."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması nedir ve hangi amaçla kullanılır?", "target": "Kontrol çaprazlaması, bir bireyin genotipini belirlemek için yapılan çaprazlamadır ve bitki ve hayvanlarda uygulanan ıslah yöntemlerinde ve canlıların genotiplerinin tespit edilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması hangi durumda homozigot genotipini gösterir?", "target": "Kontrol çaprazlaması, oluşan yavrular hep baskın fenotipli oluyorsa, genotipi belirlenmek istenen birey muhtemelen homozigot genotiplidir."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması hangi durumda heterozigot genotipini gösterir?", "target": "Kontrol çaprazlaması, oluşan yavrular arasında çekinik fenotipli bireyler varsa, birey kesinlikle heterozigottur."} {"input": "question: Bir bezelye bitkisinin genotipini belirlemek için hangi çaprazlamalar yapılır?", "target": "Genotipi bilinmeyen düzgün tohumlu bezelye (baskın fenotipli), yeşil tohumlu bezelye (çekinik fenotipli) ile çaprazlanır."} {"input": "question: Kontrol çaprazlaması günlük hayatta hangi alanlarda kullanılır?", "target": "Kontrol çaprazlaması, bitki ve hayvanlarda uygulanan ıslah yöntemlerinde ve canlıların genotiplerinin tespit edilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Homozigot ve heterozigot arasındaki fark nedir?", "target": "Homozigot, aynı allelin iki kopyasına sahip olan birey iken, heterozigot, farklı allellerin bir kopyasına sahip olan birey olarak tanımlanır."} {"input": "question: Mendel ilkelerine göre bir karakterin oluşumunda kaç tane alel sorumludur?", "target": "2"} {"input": "question: Mendel ilkelerine göre bir karakterin oluşumunda baskın ve çekinik alellerin rolünü açıklayınız.", "target": "Baskın alel, karakterin oluşumunda daha etkili olurken, çekinik alel daha az etkili olur."} {"input": "question: Mendel ilkelerinin açıklamadığı bir durum nedir?", "target": "Eş baskınlık ve çok alellik"} {"input": "question: Mendel ilkelerinin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetiğin basit temellerini açıklayıcı özelliklere sahiptir."} {"input": "question: Mendel ilkelerine göre bir karakterin oluşumunda hangi durum meydana gelir?", "target": "Tam baskınlık"} {"input": "question: Mendel ilkelerinin sınırlılıklarını açıklayınız.", "target": "Mendel ilkeleri, sadece genetiğin basit temellerini açıklayıcı özelliklere sahiptir ve eş baskınlık ve çok alellik gibi durumları açıklayamaz."} {"input": "question: Bir karakterin oluşumunda kaç alel sorumludur?", "target": "İki"} {"input": "question: Alellerden biri nedir?", "target": "Baskın"} {"input": "question: Diğer alel nedir?", "target": "Çekinik"} {"input": "question: Bu durum nedir?", "target": "Tam baskınlık"} {"input": "question: Mendel ilkelerinin özellikleri nedir?", "target": "Genetiğin basit temellerini açıklayıcı"} {"input": "question: Mendel ilkelerine uymayan durumlar nelerdir?", "target": "Eş baskınlık ve çok alellik"} {"input": "question: Mendel ilkelerine göre, bir karakterin oluşumunda sorumlu olan alel sayısı kaçtır?", "target": "2"} {"input": "question: Baskın ve çekinik aleller arasındaki ilişki nedir?", "target": "Baskın alel, çekinik aleli maskeler."} {"input": "question: Mendel ilkelerinin açıkladığı genetik olgular hangileridir?", "target": "Genetiğin basit temelleri"} {"input": "question: Eş baskınlık ve çok alellik durumları, Mendel ilkelerine göre nasıl değerlendirilir?", "target": "Mendel ilkelerine uymayan durumlar"} {"input": "question: Bir karakterin oluşumunda baskın ve çekinik alellerin birlikte etkisi nedir?", "target": "Tam baskınlık"} {"input": "question: Günlük hayatta, Mendel ilkelerinin uygulandığı bir alan nedir?", "target": "Tarım, özellikle bitkisel üretimde, istenilen karakterlerin elde edilmesi için"} {"input": "question: Eş baskınlık durumunda, alellerin fenotipteki etkileri nedir?", "target": "Alellerin fenotipteki etkileri eşit olur."} {"input": "question: MN kan grubu sisteminde, MM genotipli bireylerin kan grubu nedir?", "target": "M kan grubu"} {"input": "question: Mn kan grubu sisteminde, hangi genotiplerin MN kan grubuna sahip olduğunu söyler?", "target": "MN genotipli bireyler"} {"input": "question: Aleller arasında baskınlık ve çekiniklik görülmez hangi durumdadır?", "target": "Eş baskınlık durumunda"} {"input": "question: Kan gruplarından biri olan AB grubu, hangi durumuna örnektir?", "target": "Eş baskınlık durumuna"} {"input": "question: Mn kan grubu sisteminde, kaç farklı fenotip ortaya çıkar?", "target": "Üç farklı fenotip (M, N ve MN)"} {"input": "question: Heterozigot durumda, her alel nedir?", "target": "Etkisini fenotipte gösterir"} {"input": "question: Eş baskınlık nedir?", "target": "Farklı alellerin fenotipteki etkilerinin eşit olmasıdır."} {"input": "question: Aleller arasında hangi durum görülmez?", "target": "Baskınlık, çekiniklik"} {"input": "question: Heterozigot durumunda her alel ne yapar?", "target": "Etkisini fenotipte gösterir."} {"input": "question: Kan gruplarından biri olan AB hangi durumuna örnektir?", "target": "Eş baskınlık durumuna"} {"input": "question: İnsanlarda hangi kan grubunda eş baskınlık görülür?", "target": "MN kan grubunda"} {"input": "question: MM genotipli bireyler hangi kan grubuna sahiptir?", "target": "M kan grubuna"} {"input": "question: NN genotipli bireyler hangi kan grubuna sahiptir?", "target": "N kan grubuna"} {"input": "question: MN genotipli bireyler hangi kan grubuna sahiptir?", "target": "MN kan grubuna"} {"input": "question: Mn kan grubu sisteminde kaç farklı fenotip ortaya çıkar?", "target": "Üç"} {"input": "question: Mn kan grubu sisteminde hangi fenotipler ortaya çıkar?", "target": "M, N ve MN"} {"input": "question: Eş baskınlık kavramı, hangi durumlarda meydana gelir?", "target": "Farklı alellerin fenotipteki etkilerinin eşit olması durumunda eş baskınlık meydana gelir."} {"input": "question: Kan gruplarından biri olan AB, hangi kavramı örnekler?", "target": "Eş baskınlık kavramını örnekler."} {"input": "question: İnsanlarda MN kan grubundan sorumlu genin alelleri arasında hangi kavram görülür?", "target": "Eş baskınlık görülür."} {"input": "question: MN kan grubu sisteminde MM genotipli bireyler hangi kan grubuna sahiptir?", "target": "M kan grubuna sahiptir."} {"input": "question: MN kan grubu sisteminde, heterozigot durumda her alel, hangi etkisini gösterir?", "target": "Fenotipte etkisini gösterir."} {"input": "question: MN kan grubu sisteminde kaç farklı fenotip ortaya çıkar?", "target": "Üç farklı fenotip ortaya çıkar: M, N ve MN."} {"input": "question: Eş baskınlık kavramı, günlük hayatta hangi örneklerle açıklanabilir?", "target": "Kan gruplarından biri olan AB ve MN kan grubu sisteminde görülen eş baskınlık kavramı, günlük hayatta kan transfüzyonlarında önemli bir role sahiptir."} {"input": "question: MN kan grubu sisteminde, NN genotipli bireyler hangi kan grubuna sahiptir?", "target": "N kan grubuna sahiptir."} {"input": "question: Bir karakteri belirleyen alel sayısının ikiden fazla olması durumuna ne ad verilir?", "target": "Çok alellilik"} {"input": "question: Çok alellilikte popülasyon içinde kaç çeşit genotip gözlenebileceğini bulmak için hangi formül kullanılır?", "target": "n.(n+1)/2 formülü"} {"input": "question: Çok alellilikte bir karakteri belirleyen alel sayısı kaç olursa olsun diploit hücrelerde bir karakterin oluşumu ile ilgili en fazla kaç çeşit alel bulunabilir?", "target": "İki çeşit alel"} {"input": "question: İnsanlarda hangi kan grubu sistemi çok alelliliğe ve eş baskınlık durumlarına örnektir?", "target": "ABO kan grubu sistemi"} {"input": "question: ABO kan grubu sistemini belirleyen kaç çeşit alel vardır?", "target": "3 çeşit alel (A, B ve O)"} {"input": "question: Çok alellilikte popülasyon içinde gözlenebilecek genotip çeşitlerinin sayısı, kaç çeşit alel olduğu ile nasıl ilişkilidir?", "target": "n.(n+1)/2 formülü ile bulunur ve n yerine kaç çeşit alel olduğu yazılır."} {"input": "question: Diploit hücrelerde bir karakterin oluşumu ile ilgili alel sayısı sınırlı mıdır? Neden?", "target": "Evet, sınırlıdır. Çünkü diploit hücrelerde bir karakterin oluşumu ile ilgili en fazla iki çeşit alel bulunabilir."} {"input": "question: Bir karakteri belirleyen alel sayısının ikiden fazla olması durumuna ne denir?", "target": "Çok alellilik"} {"input": "question: Çok alellilikte bir karakteri belirleyen alel sayısı kaç olursa olsun diploit hücrelerde bir karakterin oluşumu ile ilgili en fazla kaç çeşit alel bulunur?", "target": "İki çeşit alel"} {"input": "question: Kan gruplarını belirleyen kaç farklı alel vardır?", "target": "3 farklı alel (A, B ve O)"} {"input": "question: Bir karakteri belirleyen alellerin sayısı ikiden fazla olduğunda hangi durum görülür?", "target": "Çok alellilik durumu görülür."} {"input": "question: Çok alellilikte popülasyon içinde kaç çeşit genotip gözlenebileceğini bulmak için hangi formül kullanılır?", "target": "n.(n+1)/2 formülü kullanılır."} {"input": "question: Çok alellilikte bir karakteri belirleyen alel sayısı kaç olursa olsun, diploit hücrelerde bir karakterin oluşumu ile ilgili en fazla kaç çeşit alel bulunur?", "target": "En fazla iki çeşit alel bulunur."} {"input": "question: İnsanlarda hangi kan grubu sistemi çok alelliliğe ve eş baskınlık durumlarına örnektir?", "target": "ABO kan grubu sistemi çok alelliliğe ve eş baskınlık durumlarına örnektir."} {"input": "question: ABO kan grubu sisteminde kan gruplarını belirleyen kaç çeşit alel bulunur?", "target": "3 çeşit alel bulunur (A, B ve O)."} {"input": "question: Çok alellilik durumunda, karakterin oluşumu ile ilgili alellerin sayısı ikiden fazla olduğunda ne olur?", "target": "Popülasyon içinde daha fazla çeşit genotip gözlenebilir."} {"input": "question: Günlük hayatta çok alelliliğin bir örneği nedir?", "target": "İnsanlarda ABO kan grubu sistemi çok alelliliğe bir örnektir."} {"input": "question: Çok alellilik durumunda, karakterin oluşumu ile ilgili hangi formül kullanılır?", "target": "n.(n+1)/2 formülü kullanılır."} {"input": "question: Kan gruplarını belirleyen özel maddelere ne denir?", "target": "Antijen"} {"input": "question: A, B ve O alellerinin kan grubunu belirleme şekli nedir?", "target": "A ve B alellerinin birbirine eş baskın, O aleline ise baskın olması nedeniyle kan grubunu belirler."} {"input": "question: Kan grupları ile ilgili kaç çeşit genotip ve fenotip vardır?", "target": "Altı çeşit genotip ve dört çeşit fenotip vardır."} {"input": "question: O kan grubuna sahip bireylerin alyuvar zarında hangi antijenler bulunur?", "target": "A ve B antijeni bulunmaz."} {"input": "question: Genotip çeşitlerini bulmak için hangi formül kullanılır?", "target": "n.(n+1)/2 formülü kullanılır."} {"input": "question: A kan grubuna sahip bireylerde hangi antijen bulunur?", "target": "A antijeni bulunur."} {"input": "question: AB kan grubuna sahip bireylerde hangi antijenler bulunur?", "target": "Hem A hem de B antijenleri bulunur."} {"input": "question: Kan grubunu ortaya çıkaran aleller vücut kromozomlarında hangi yerde taşınır?", "target": "Otozom kromozomları üzerinde taşınır."} {"input": "question: O aleli nedir?", "target": "Çekindir."} {"input": "question: Bir insanın genotipinde kaç tane alel bulunur?", "target": "Üç alelden ikisi bulunur."} {"input": "question: Kan gruplarında oluşabilecek genotip çeşitini bulmak için hangi formül kullanılır?", "target": "n.(n+1)/2 formülü kullanılır."} {"input": "question: 3 alel bulunduğu için formülde n yerine kaç yazılır?", "target": "3 yazılır."} {"input": "question: Genotip çeşitleri nelerdir?", "target": "AA, AO, BB, BO, AB ve OO’dır."} {"input": "question: Fenotip çeşitleri nelerdir?", "target": "A, B, AB ve O’dır."} {"input": "question: Karakterin ortaya çıkmasını sağlayan aleller nelerdir?", "target": "A, B ve O alelleridir."} {"input": "question: Kan grubunu ortaya çıkaran aleller nerede taşınır?", "target": "Vücut kromozomları (otozom kromozomları) üzerinde taşınır."} {"input": "question: A ve B alellerinin birbirine göre durumu nedir?", "target": "Birbirine eş baskın;"} {"input": "question: O alelinin durumu nedir?", "target": "Baskındır ve çekiniktir."} {"input": "question: Bir insanın genotipinde kaç aleli bulunur?", "target": "Üç alelden ikisi bulunur."} {"input": "question: Alyuvar zarında bulunan ve kan gruplarını belirleyen özel maddelere ne denir?", "target": "Antijen denir."} {"input": "question: Kan grubunda gruplandırmalar hangi antijenlere göre yapılır?", "target": "A ve B olarak adlandırılan antijenlere göre yapılır."} {"input": "question: B kan grubuna sahip bireylerde hangi antijen bulunur?", "target": "B antijeni bulunur."} {"input": "question: AB kan grubuna sahip bireylerde hangi antijenleri bulunur?", "target": "Hem A hem de B antijenleri bulunur."} {"input": "question: O kan grubuna sahip bireylerin alyuvar zarında hangi antijenleri bulunur?", "target": "A ve B antijeni bulunmaz."} {"input": "question: Kan gruplarında oluşabilecek genotip çeşidini bulmak için hangi formül kullanılır?", "target": "n.(n+1)/2 formülü"} {"input": "question: 3 alel bulunduğu için formülde n yerine hangi sayı yazılır?", "target": "3"} {"input": "question: Genotip çeşidi AA, AO, BB, BO, AB ve OO’dır. Bu genotiplerin hangi karakterin ortaya çıkmasını sağlar?", "target": "A, B ve O alellerinin ortaya çıkmasını sağlar"} {"input": "question: Kan grubunu ortaya çıkaran aleller hangi kromozom üzerinde taşınır?", "target": "Vücut kromozomları (otozom kromozomları) üzerinde taşınır"} {"input": "question: A ve B alellerinin birbirine göre özelliği nedir?", "target": "Birbirine eş baskın"} {"input": "question: O alelinin diğer alellere göre özelliği nedir?", "target": "Baskındır ve çekiniktir"} {"input": "question: Bir insanın genotipinde kaç tane alel bulunur ve bunlar hangi özelliği belirler?", "target": "İki tane alel bulunur ve bunlar kan grubunu belirler"} {"input": "question: Kan grupları ile ilgili kaç çeşit genotip ve fenotip vardır?", "target": "Altı çeşit genotip ve dört çeşit fenotip vardır"} {"input": "question: Alyuvar zarında bulunan ve kan gruplarını belirleyen özel maddelere nedir?", "target": "Antijen denir"} {"input": "question: Kan grubunda gruplandırmalar hangi antijenlere göre yapılır?", "target": "A ve B olarak adlandırılan antijenlere göre yapılır"} {"input": "question: A kan grubuna sahip bireylerde hangi antijen bulunur?", "target": "A antijeni bulunur"} {"input": "question: AB kan grubuna sahip bireylerde hangi antijen bulunur?", "target": "Hem A hem de B antijenleri bulunur"} {"input": "question: O kan grubuna sahip bireylerin alyuvar zarında hangi antijen bulunmaz?", "target": "A ve B antijeni bulunmaz"} {"input": "question: Kan alışverişlerinde hangi faktörün önemi vardır?", "target": "Rh faktörü"} {"input": "question: Rh faktörünü belirleyen alel hangi simgeyle ifade edilir?", "target": "R"} {"input": "question: Rh antijeni olan insanların kan grubu nedir?", "target": "Rh+ (pozitif)"} {"input": "question: Rh- kan grubuna sahip bireylerin genotipi nedir?", "target": "rr"} {"input": "question: Bir bireyin kan grubu Rh+ ise, genotipi hangi olasılıklardan biri olabilir?", "target": "RR ya da Rr"} {"input": "question: Kan gruplarının kalıtımında hangi sistemler bulunmaktadır?", "target": "A, B, O ve Rh faktörü"} {"input": "question: Rh faktörünü belirleyen alel hangi simgeyle ifade edilir ve insanların kan grubunu nasıl etkiler?", "target": "R simgesiyle ifade edilir ve insanların Rh+ ya da Rh- kan grubuna sahip olmasını etkiler"} {"input": "question: Kan alışverişlerinde hangi faktörün önemli olduğu söylenir?", "target": "Rh faktörü"} {"input": "question: Kan gruplarının kalıtımında hangi sistemler bulunur?", "target": "A, B, O ve Rh faktörü"} {"input": "question: Rh faktörünü belirleyen alelin simgesi nedir?", "target": "R"} {"input": "question: Rh+ kan grubuna sahip bireylerin genotipi nedir?", "target": "RR ya da Rr"} {"input": "question: Rh faktörü, kan gruplarının kalıtımında hangi sistemle birlikte bulunur?", "target": "A, B ve O sisteminin yanı sıra"} {"input": "question: Rh faktörünü belirleyen alel, hangi simgeyle ifade edilir?", "target": "R"} {"input": "question: Rh+ kan grubuna sahip bireylerin genotipi neler olabilir?", "target": "RR ya da Rr"} {"input": "question: Günlük hayatta, Rh faktörünün önemini hangi durumda görürüz?", "target": "Kan alışverişlerinde"} {"input": "question: Rh+ kan grubuna sahip bireylerin kanında hangi antijen bulunur?", "target": "Rh antijeni"} {"input": "question: Rh- kan grubuna sahip bireylerin kanında hangi antijen bulunmaz?", "target": "Rh antijeni"} {"input": "question: Rh- annenin Rh+ bebek ile kan uyuşmazlığı yaşamasının nedeni nedir?", "target": "Anne kanına karışan Rh+ bebeğin kanı nedeniyle annenin bağışıklık sistemi anti Rh antikoru üretir."} {"input": "question: İlk gebelikte Rh uyuşmazlığı neden sorun oluşturmaz?", "target": "İlk gebelikte annenin kanında bebeğe zarar verecek ölçüde anti Rh antikoru üretilemediğinden bir problem oluşturmaz."} {"input": "question: Sonraki gebeliklerde annenin kanında oluşan anti Rh antikorlarının etkisi nedir?", "target": "Plasentadan bebeğe geçerek Rh(+) alyuvarların parçalanmasına neden olur ve bebekte kansızlık ve buna bağlı sağlık sorunları ortaya çıkar."} {"input": "question: Rh antikorlarının doğal olarak kanda bulunup bulunmadığı nedir?", "target": "Rh antikorları doğal olarak kanda bulunmaz, Rh antijeni ile karşılaştığı zaman oluşur."} {"input": "question: Eritroblastosis fetalis (eritroblastozis fetalis) nedir?", "target": "Anne tarafından ilk gebelikte üretilen ve kanda bulunan Rh antikorlarının ikinci fetüse geçmesi ve alyuvarların parçalanmasına yol açmasıdır."} {"input": "question: Rh uyuşmazlığının önlenmesi için yapılan uygulama nedir?", "target": "Anne ve fetüs arasında Rh uyuşmazlığı varsa her doğumda doğumu izleyen ilk 72 saat içinde anneye Rh antikoru içeren aşı uygulaması yapılır."} {"input": "question: Gebeliğin 28. haftasında yapılan koruyucu iğnelerin etkisi nedir?", "target": "Kan uyuşmazlığını önlemede etkilidir."} {"input": "question: Rh uyuşmazlığının bebekte neden olduğu sağlık sorunları nelerdir?", "target": "Kansızlık, kalp yetmezliği, beyin hasarı, vücut boşluklarında sıvı birikmesi hatta ölüm gerçekleşebilir."} {"input": "question: Rh- anne ve Rh+ baba olduğunda ne olur?", "target": "Fetüsün kan grubunun Rh+ olması durumunda kan uyuşmazlığından söz edilir."} {"input": "question: Fetüs Rh- olduğunda ne olur?", "target": "Sorun yaşanmaz."} {"input": "question: Rh+ kan anne kanına karıştığında ne olur?", "target": "Anne kanında anti Rh antikoru üretir."} {"input": "question: İlk gebelikte, anne kanında bebeğe zarar verecek ölçüde anti Rh antikoru üretildi mi?", "target": "Hayır, üretilemediğinden bir problem oluşturmaz."} {"input": "question: Sonraki gebeliklerde annenin kanında oluşan anti Rh antikorları ne yapar?", "target": "Plasentadan bebeğe geçerek Rh(+) alyuvarların parçalanmasına neden olur."} {"input": "question: Rh antikorları doğal olarak kanda bulunur mu?", "target": "Hayır, Rh antijeni ile karşılaştığı zaman oluşur."} {"input": "question: Gebelik ya da doğum esnasında bebeğe ait kan hücreleri anneye nasıl geçer?", "target": "Plasenta yoluyla geçer."} {"input": "question: İlk gebelikte genellikle bebek zarar görür mü?", "target": "Hayır, genellikle bebek zarar görmez."} {"input": "question: İkinci ve daha sonraki gebeliklerde fetüs Rh+ olursa ne olur?", "target": "Sorun yaşanabilir."} {"input": "question: Bu duruma tıp dilinde ne adı verilir?", "target": "Eritroblastosis fetalis (eritroblastozis fetalis)"} {"input": "question: Anne tarafından ilk gebelikte üretilen ve kanda bulunan Rh antikorları ne yapar?", "target": "İkinci fetüse geçer ve alyuvarların parçalanmasına yol açar."} {"input": "question: Bu durum, neye neden olur?", "target": "Kansızlığa neden olur."} {"input": "question: Kansızlığın şiddetine göre bebekte ne gibi sorunlar ortaya çıkar?", "target": "Kalp yetmezliği, beyin hasarı, vücut boşluklarında sıvı birikmesi hatta ölüm gerçekleşebilir."} {"input": "question: Anne ve fetüs arasında Rh uyuşmazlığı varsa ne yapılır?", "target": "Her doğumda doğumu izleyen ilk 72 saat içinde anneye Rh antikoru içeren aşı uygulaması yapılır."} {"input": "question: Gebeliğin 28. Haftasında yapılan koruyucu iğneler ne yapar?", "target": "Kan uyuşmazlığını önlemede etkilidir."} {"input": "question: Rh- anne ve Rh+ baba olduğunda, fetüsün kan grubunun Rh+ olması durumunda ne olur?", "target": "Rh uyuşmazlığı görülür."} {"input": "question: Hamilelik süresince normalde Rh (-) bir annenin kanı ile Rh (+) bebeğin kanı birbirine karışır mı?", "target": "Hayır, karışmaz."} {"input": "question: Gebelik sırasında oluşan kanamalarda ve doğum sırasında ne olur?", "target": "Bebeğin bir miktar Rh (+) kanı anne kanına karışabilir."} {"input": "question: İlk gebelikte, anne kanında bebeğe zarar verecek ölçüde anti Rh antikoru üretir mi?", "target": "Hayır, üretilemediğinden bir problem oluşturmaz."} {"input": "question: Gebelik ya da doğum esnasında bebeğe ait kan hücreleri anneye ne yolu ile geçebilir?", "target": "Plasenta yoluyla geçebilir."} {"input": "question: Sonraki gebeliklerde fetüs Rh+ olursa ne olur?", "target": "Sorun yaşanabilir, çünkü ikinci ve daha sonraki gebeliklerde annenin kanında belli miktarda Rh antikoru bulunduğundan."} {"input": "question: Bu duruma tıp dilinde ne adı verilmektedir?", "target": "Eritroblastosis fetalis (eritroblastozis fetalis)"} {"input": "question: Anne tarafından ilk gebelikte üretilen ve kanda bulunan Rh antikorları ikinci fetüse ne yapar?", "target": "Geçer ve alyuvarların parçalanmasına yol açar."} {"input": "question: Kansızlığın şiddetine göre bebekte ne gibi sorunlar yaşanabilir?", "target": "Kalp yetmezliği, beyin hasarı, vücut boşluklarında sıvı birikmesi hatta ölüm gerçekleşebilir."} {"input": "question: Gebeliğin 28. Haftasında yapılan koruyucu iğneler, kan uyuşmazlığını önlemede ne etkisi vardır?", "target": "Etkilidir."} {"input": "question: İnsanlarda eşey kromozomları hangi harflerle belirlenmiştir?", "target": "X ve Y"} {"input": "question: XX kromozomlarına sahip bireyler hangi cinsiyet olarak gelişir?", "target": "Dişi"} {"input": "question: XY kromozomlarına sahip bireyler hangi cinsiyet olarak gelişir?", "target": "Erkek"} {"input": "question: Eşey kromozomları dışında kalan kromozomlara ne adı verilir?", "target": "Vücut kromozomları (otozom)"} {"input": "question: Mayoz ile oluşan gametler kaç adet kromozoma sahiptir?", "target": "n adet"} {"input": "question: Dişilerde yumurtaların kromozom formülü nedir?", "target": "22+X"} {"input": "question: Erkeklerde mayoz ile oluşan spermlerin kromozom formülleri nelerdir?", "target": "22+X veya 22+Y"} {"input": "question: Babadan gelen eşey kromozomu hangi cinsiyeti belirler?", "target": "Erkek veya kız"} {"input": "question: X ve Y kromozomlarının şekil ve büyüklükleri birbirine göre nedir?", "target": "Farklıdır"} {"input": "question: Homolog olan bölgede hangi karakterlerin alellerini bulur?", "target": "Aynı karakterlerle etki eden aleller"} {"input": "question: X kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına ne adı verilir?", "target": "X kromozomuna bağlı kalıtım"} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına ne adı verilir?", "target": "Y kromozomuna bağlı kalıtım"} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı özellikler hangi cinsiyette ortaya çıkabilir?", "target": "Sadece erkek çocuklarına aktarılır"} {"input": "question: Tam renk körlüğünün kalıtımına hangi tür kalıtım adı verilir?", "target": "X kromozomuna bağlı kalıtım"} {"input": "question: Canlıların çoğunda eşey kromozomları hangi isimle adlandırılır?", "target": "Eşey kromozomları (gonozom)"} {"input": "question: XX kromozomlarına sahip bireyler hangi cinsiyette gelişir?", "target": "Dişi"} {"input": "question: XY kromozomlarına sahip bireyler hangi cinsiyette gelişir?", "target": "Erkek"} {"input": "question: Eşey kromozomları dışında kalan kromozomlara hangi isim verilir?", "target": "Vücut kromozomları (otozom)"} {"input": "question: Erkeklerde mayoz ile oluşan spermlerin kromozom formülü nedir?", "target": "22+X veya 22+Y"} {"input": "question: Cinsiyeti hangi eşey kromozomu belirler?", "target": "Babadan gelen eşey kromozomu"} {"input": "question: Babadan Y kromozomu alan bireylerin cinsiyeti nedir?", "target": "Erkek"} {"input": "question: Babadan X kromozomu alan bireylerin cinsiyeti nedir?", "target": "Kız"} {"input": "question: X ve Y kromozomlarının şekil ve büyüklükleri nedir?", "target": "Farklıdır"} {"input": "question: X kromozomu hem hangi cinsiyette bulunur?", "target": "Dişi ve erkek"} {"input": "question: X kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına hangi isim verilir?", "target": "X kromozomuna bağlı kalıtım"} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına hangi isim verilir?", "target": "Y kromozomuna bağlı kalıtım"} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı özellikler hangi cinsiyette aktarılır?", "target": "Sadece erkek çocuklarına"} {"input": "question: Eşey kromozomlarının şekil ve büyüklükleri arasındaki fark nedir?", "target": "X ve Y kromozomlarının şekil ve büyüklükleri birbirinden farklıdır."} {"input": "question: İnsanlarda XX kromozomlarına sahip bireylerin cinsiyeti nedir?", "target": "İnsanlarda XX kromozomlarına sahip bireyler dişi olarak gelişir."} {"input": "question: Mayoz ile oluşan spermlerin kromozom formülü nedir?", "target": "Erkeklerde mayoz ile oluşan spermler, '22+X' veya '22+Y' kromozom formülüne sahiptir."} {"input": "question: Cinsiyetini belirleyen faktör nedir?", "target": "Cinsiyeti, babadan gelen eşey kromozomu belirler."} {"input": "question: X kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına ne ad verilir?", "target": "X kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına X kromozomuna bağlı kalıtım denir."} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına ne ad verilir?", "target": "Y kromozomu üzerinde bulunan genlerin kalıtımına Y kromozomuna bağlı kalıtım adı verilir."} {"input": "question: Dişilerde X kromozomu bulunduğundan hangi şekilde özellikler belirlenir?", "target": "Dişilerde iki X kromozomu bulunduğundan iki alelle belirlenir."} {"input": "question: Erkeklerde X kromozomu bulunduğundan hangi şekilde özellikler belirlenir?", "target": "Erkeklerde bir X kromozomu bulunduğundan bir alelle belirlenir."} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı özellikler hangi cinsiyette ortaya çıkar?", "target": "Y kromozomuna bağlı özellikler dişilerde ortaya çıkmaz, sadece erkek çocuklarına aktarılır."} {"input": "question: Tam renk körlüğünün kalıtımını hangi kromozom belirler?", "target": "Tam renk körlüğünün kalıtımını X kromozomu belirler."} {"input": "question: X kromozomuna bağlı kalıtımda hangi hastalık türü sık görülür?", "target": "Renk körlüğü, kas distrofisi ve hemofili"} {"input": "question: Aşağıdakilerden hangisi X kromozomuna bağlı kalıtımda görülmez?", "target": "Diğer seçenekleri belirtilmediğinden cevaplanamaz"} {"input": "question: X kromozomuna bağlı kalıtım hangi tür hastalıklara neden olur?", "target": "Kalıtımsal hastalıklar"} {"input": "question: Kas distrofisi hangi kromozomuna bağlı kalıtımda görülür?", "target": "X kromozomuna"} {"input": "question: Hemofili hangi kromozomuna bağlı kalıtımda görülür?", "target": "X kromozomuna"} {"input": "question: Renk körlüğü hangi kromozomuna bağlı kalıtımda görülür?", "target": "X kromozomuna"} {"input": "question: X kromozomuna bağlı kalıtımda en çok bilinen hastalıklar nelerdir?", "target": "kısmi renk körlüğü, kas distrofisi ve hemofili"} {"input": "question: Hangi kromozomuna bağlı kalıtımda kısmi renk körlüğü görülür?", "target": "X kromozomuna"} {"input": "question: X kromozomuna bağlı kalıtımda kas distrofisi görülür mü?", "target": "Evet"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğü hastalığının görme merkezinde hangi molekül bulunmaz veya az bulunur?", "target": "Özel bir pigment molekülü"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğü hangi kromozom üzerinde taşınır?", "target": "X kromozomu"} {"input": "question: Kadınlarda kısmi renk körlüğünün ortaya çıkabilmesi için hangi şart gerekir?", "target": "Çekinik genin her iki X kromozomu üzerinde de bulunması"} {"input": "question: Erkeklerde kısmi renk körlüğünün görülme ihtimali neden kadınlardan daha fazladır?", "target": "Tek başına çekinik alel, hastalığın ortaya çıkması için yeterlidir"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğü hangi yolla aktarılır?", "target": "X kromozomu üzerinde taşındığından erkek çocuk çekinik geni sadece anneden alır"} {"input": "question: Anne kısmi renk körü ise erkek çocuklarının hepsi hangi özellik gösterir?", "target": "Kısmi renk körü"} {"input": "question: Kısmi renk körü bir baba ile taşıyıcı annenin evliliğinden doğacak çocuklarda hastalık oluşma olasılıkları nedir?", "target": "1/4 taşıyıcı, 1/4 sağlıklı, 2/4 kısmi renk körü"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün belirlenmesinde hangi test kullanılır?", "target": "Özel bir tarama testi"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün teşhisinde hangi yöntem kullanılır?", "target": "Çeşitli renkler içeren kartların gösterilmesiyle yapılan test ve detaylı göz muayenesi"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün asıl teşhisi ne zaman konulur?", "target": "Detaylı göz muayenesi yapıldıktan sonra"} {"input": "question: Kırmızı ve yeşil renkleri ayırt edememe hastalığı nedir?", "target": "Kısmi renk körlüğü"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünü taşıyan kişilerin görme merkezinde hangi molekül bulunmaz veya az bulunur?", "target": "Özel bir pigment molekülü"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünü hangi kromozom üzerinde taşınır?", "target": "X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan kısmında"} {"input": "question: Kadınların kısmi renk körlüğünü ortaya çıkabilmesi için hangi şart gerekir?", "target": "Çekinik genin her iki kromozom üzerinde de bulunması"} {"input": "question: Erkek çocuk kısmi renk körlüğünü kimden alır?", "target": "Annenin çekinik genini alır"} {"input": "question: Kız çocuk kısmi renk körlüğünü kimden alır?", "target": "Hem anneden hem babadan alır"} {"input": "question: Anne kısmi renk körü ise erkek çocuklarının hepsi nedir?", "target": "Kısmi renk körüdür"} {"input": "question: Kız çocuk kısmi renk körü ise baba nedir?", "target": "Kısmi renk körüdür"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün teşhisinde kullanılan test nedir?", "target": "Özel bir tarama testi"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün teşhisinde kullanılan test nasıl yapılır?", "target": "Çeşitli renkler içeren kartların gösterilmesiyle"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün asıl teşhisi nasıl konulur?", "target": "Detaylı göz muayenesi yapıldıktan sonra"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün belirlenmesinde kullanılan test ne kadar yararlıdır?", "target": "Çok yararlıdır"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün temel nedeni nedir?", "target": "Görme merkezinde özel bir pigment molekülünün bulunmaması veya gerektiğinden az bulunmasıdır."} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün hangi kromozomda taşınır?", "target": "X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan kısmında taşınır."} {"input": "question: Kadınlar ve erkekler arasındaki kısmi renk körlüğü görülme ihtimali farkı nedir?", "target": "Erkeklerde görülme ihtimali kadınlardan daha fazladır çünkü erkeklerde tek başına çekinik alel hastalığın ortaya çıkması için yeterlidir."} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünü hanya anneden alan çocuk nedir?", "target": "Erkek çocuk"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünü hem anneden hem babadan alan çocuk nedir?", "target": "Kız çocuk"} {"input": "question: Bir baba ile taşıyıcı annenin evliliğinden doğacak çocuklarda hastalık oluşma olasılıkları nelerdir?", "target": "1/4 taşıyıcı, 1/4 sağlıklı, 2/4 kısmi renk körü"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün teşhisinde kullanılan özel bir tarama testi nedir?", "target": "Çeşitli renkler içeren kartların gösterilmesiyle yapılan test"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünün asıl teşhisinin nasıl konulur?", "target": "Detaylı göz muayenesi yapıldıktan sonra konur"} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünü hangi özellik nedeniyle erkek çocuklarda daha fazla görülür?", "target": "Erkeklerde bir tane X kromozomu bulunduğundan tek başına çekinik alel hastalığın ortaya çıkması için yeterlidir."} {"input": "question: Kısmi renk körlüğünü hangi özellik nedeniyle kız çocuklarda daha az görülür?", "target": "Kız çocuk kısmi renk körü ise baba da kısmi renk körüdür."} {"input": "question: Hemofili hastalarında kanın pıhtılaşması için hangi proteinin eksikliği görülür?", "target": "Bir ya da daha fazla proteinin eksikliği"} {"input": "question: Hemofili hastalığında kanama durumunda hangi risk yüksek olur?", "target": "Ölüm riski"} {"input": "question: Hemofili hastaları hangi bölgelerde kanama meydana gelir?", "target": "Diz, ayak bileği ya da eklemlerde"} {"input": "question: Hemofili hastalarında kanama durumunda hangi organ ya da dokulara zarar verebilir?", "target": "Organ ya da dokulara"} {"input": "question: Hemofili ve kısmi renk körlüğünün kalıtımı nasıl gerçekleşir?", "target": "Aynı şekilde"} {"input": "question: Günümüzde hemofili hastaları hangi tedavi yöntemi ile tedavi edilmektedir?", "target": "Kanama durumunda kendisinde eksik olan proteinler enjekte edilerek"} {"input": "question: Hemofili hastalığında uygun tedavi uygulanmazsa hangi sonuç görülür?", "target": "Ölüm riski yüksek olur"} {"input": "question: Hemofili hastalığında kanama durumunda hangi belirtiler görülür?", "target": "Ağrı, şişlik, morluk"} {"input": "question: Hemofili hastalığı hangi kromozom üzerinde taşınır?", "target": "X kromozomu"} {"input": "question: Hemofili hastalarında kanama hangi bölgelerde meydana gelir?", "target": "Diz, ayak bileği ya da eklemlerde"} {"input": "question: Hemofili hastalığında kanama durumunda uygun tedavi uygulanmazsa ne olur?", "target": "Ölüm riski yüksek olur"} {"input": "question: Hemofili hastalarının tedavisi nasıl yapılır?", "target": "Kanama durumunda kendisinde eksik olan proteinler enjekte edilerek"} {"input": "question: Hemofili hastalığında kan pıhtılaşması için hangi proteinler gerekli?", "target": "Bir ya da daha fazla protein"} {"input": "question: Hemofili hastalarında kanama ne gibi sorunlar oluşturur?", "target": "Ağrı, şişlik, morluk"} {"input": "question: Hemofili hastalığı ve kısmi renk körlüğünün kalıtımı nasıl gerçekleşir?", "target": "Aynı şekilde"} {"input": "question: Hemofili hastalığında kanın pıhtılaşması için hangi proteinlerin eksikliği görülür?", "target": "Bir ya da daha fazla protein"} {"input": "question: Hemofili hastaları yaralandığında kanı hangi durumlar nedeniyle pıhtılaşmaz?", "target": "Kanın pıhtılaşması için gerekli proteinlerin eksikliği nedeniyle"} {"input": "question: Hemofili hastalarında hangi bölgelerde kanamalar meydana gelir?", "target": "Diz, ayak bileği ya da eklemlerde"} {"input": "question: Hemofili hastalarında kanamaların neden olduğu sonuçlar nelerdir?", "target": "Ağrı, şişlik, morluk oluşturur ve organ ya da dokulara zarar verebilir"} {"input": "question: Hemofili ve kısmi renk körlüğünün kalıtımı nasıl gerçekleşir?", "target": "Aynı şekilde gerçekleşir"} {"input": "question: Hemofili hastalarının tedavisi nasıl gerçekleştirilir?", "target": "Kanama durumunda kendisinde eksik olan proteinler (kanamayı yavaşlatıcı ya da durdurucu) enjekte edilerek tedavi edilir"} {"input": "question: Uygulanan tedavi yöntemi ile hemofili hastalarının yaşam süresini nasıl etkiler?", "target": "Daha uzun yaşamasını sağlar"} {"input": "question: Hemofili hastalığında kanama durumunda uygun tedavi uygulanmazsa ne gibi bir risk oluşur?", "target": "Ölüm riski yüksek olur"} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde bulunan hangi gen, erkek cinsiyet gelişiminde rol oynar?", "target": "SRY geni"} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı karakterlerin kalıtımı nedir?", "target": "Y kromozomuna bağlı kalıtım"} {"input": "question: Erkek çocuklarına aktarılacak bir özellik, hangi ebeveynden gelir?", "target": "Babadan"} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde taşınan bir genin X kromozomu üzerinde aleli olmadığını hangi durumda gözlemleriz?", "target": "Y kromozomunun homolog olmayan bölgesinde"} {"input": "question: SRY geni, erkek embriyonik dönemdeki hangi sürecinde etkilidir?", "target": "Cinsiyete bağlı özelliklerin gelişiminde ve testis oluşumunda"} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı karakterlerin fenotipte gösterdiği özellik nedir?", "target": "Daima etkisini gösterir"} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde bulunan özellikler, hangi sayıda allele sahiptir?", "target": "Tek bir allele"} {"input": "question: Y kromozomunun X kromozomu ile homolog olmayan kısmında bulunan özellikler nasıl belirlenir?", "target": "Tek bir alelle belirlenir ve sadece erkeklerde görülür."} {"input": "question: Babada var olan bir özellik erkek çocuklarına nasıl aktarılır?", "target": "Tüm erkek çocuklarına aktarılır."} {"input": "question: Y kromozomu üzerinde bulunan hangi gen erkek cinsiyet gelişiminde rol oynar?", "target": "SRY geni"} {"input": "question: SRY geni hangi gelişimde etkilidir?", "target": "Erkeklerin embriyonik dönemdeki cinsiyete bağlı özelliklerin gelişiminde ve testis oluşumunda"} {"input": "question: Y kromozomunun homolog olmayan bölgesinde taşınan bir genin X kromozomu üzerinde aleli olmadığı için neler olur?", "target": "Aleller baskın veya çekinik olsa da fenotipte daima etkisini gösterir."} {"input": "question: Y kromozomunun X kromozomu ile homolog olmayan kısmında bulunan özellikler hangi sayıda alel tarafından belirlenir?", "target": "Tek bir alel tarafından belirlenir."} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı karakterlerin kalıtımı hangi nedenle bu isimle adlandırılır?", "target": "Sadece erkeklerde bulunduğu için."} {"input": "question: SRY geni hangi dönemde erkek cinsiyetine bağlı özelliklerin gelişiminde rol oynar?", "target": "Embriyonik dönem"} {"input": "question: Y kromozomunun homolog olmayan bölgesinde taşınan bir genin X kromozomu üzerinde aleli yoksa neler olur?", "target": "Aleller baskın veya çekinik olsa da fenotipte daima etkisini gösterir."} {"input": "question: Babada var olan bir özellik hangi çocuklarına aktarılır?", "target": "Tüm erkek çocuklarına"} {"input": "question: SRY geni hangi organda oluşumunda etkilidir?", "target": "Testis oluşumunda"} {"input": "question: Y kromozomuna bağlı kalıtımı hangi kromozom tarafından gerçekleştirilir?", "target": "Y kromozomu tarafından"} {"input": "question: Erkek cinsiyet gelişiminde hangi gen en önemli rol oynar?", "target": "SRY geni"} {"input": "question: Soyağacı üzerinde hangi şekillerle erkek ve kadın bireyler temsil edilir?", "target": "Kare şeklinde erkekler, daire şeklinde kadınlar temsil edilir."} {"input": "question: Soyağacı üzerinde yatay çizgi hangi ilişkiyi gösterir?", "target": "Evlilik bağını gösterir."} {"input": "question: İnsanların eşeysel olgunluğa erişmesinin uzun zaman alması, genetik çalışma ve araştırma uygulamalarında hangi sorunu yaratır?", "target": "İnsan kullanımını zorlaştırır."} {"input": "question: Etik ilkeler gereği genetik çalışma ve araştırmaya katılacak katılımcı hangi haklara sahiptir?", "target": "Yeterli düzeyde bilgilendirilmeli, onay alınmalı, kimlik ve genetik bilgileri gizli tutulmalıdır."} {"input": "question: Genetikçiler hangi amac için bir özellik bakımından seçilen ailenin tüm bilgilerini toplar?", "target": "Kuştan kuşağa nasıl aktarıldığını göstermek için."} {"input": "question: Soyağacı sorularında verilen özellikler nasıl denenir?", "target": "Tek tek denenir."} {"input": "question: Otozomal baskın alelin gösterimi nedir?", "target": "A"} {"input": "question: X kromozomu üzerinde taşınan çekinik alelin gösterimi nedir?", "target": "X^a"} {"input": "question: Soyağacında olmaması gereken bir özellik ortaya çıkmışsa hangi kavramdan söz edilir?", "target": "Mutasyondan"} {"input": "question: Genetikçilerin araştırma uygulamalarında hangi sorunu aşmak için insan yerine başka canlılar kullanılır?", "target": "İnsanların eşeysel olgunluğa erişmesinin uzun zaman alması"} {"input": "question: Soyağacı hangi bilimde kullanılır?", "target": "Genetik biliminde"} {"input": "question: Genetik çalışmada hangi ilkeler gereklidir?", "target": "Etik ilkeler"} {"input": "question: Soyağacı nedir?", "target": "Genetik bilimciler tarafından geliştirilmiş anne, baba, çocuk ve aralarında kan bağı bulunan akrabalar arasında belirli bir karakterin kuşaktan kuşağa geçişini açıklayan şemadır."} {"input": "question: Soyağacı üzerinde erkekler nasıl gösterilir?", "target": "Kare şeklinde gösterilir."} {"input": "question: Soyağacı üzerinde dişiler nasıl gösterilir?", "target": "Daire şeklinde gösterilir."} {"input": "question: Yatay çizgi soyağacı üzerinde neyi temsil eder?", "target": "Evlilik bağını temsil eder."} {"input": "question: İnsanların eşeysel olgunluğa erişmesinin uzun zaman alması ne gibi zorluklar getirir?", "target": "Genetik çalışma ve araştırma uygulamalarında insan kullanımını zorlaştırır."} {"input": "question: Etik ilkeler gereği genetik çalışma ve araştırmaya katılacak katılımcı ne yapmalıdır?", "target": "Yeterli düzeyde bilgilendirilmeli, katılımcının onayı alınmalı, kimlik ve genetik bilgileri gizli tutulmalıdır."} {"input": "question: Genetikçiler hangi sonuçları analiz eder?", "target": "Daha önce gerçekleşmiş olan evliliklerin sonuçlarını analiz eder."} {"input": "question: Soyağacı üzerinde hangi özellikler gösterilir?", "target": "Bir özellik bakımından seçilen ailenin tüm bilgilerinin toplanıp kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığı gösterilir."} {"input": "question: Otozomal baskın alelin gösterimi nedir?", "target": "A ile gösterilir."} {"input": "question: Otozomal çekinik alelin gösterimi nedir?", "target": "a ile gösterilir."} {"input": "question: Mutasyon nedir?", "target": "Soyağacında olmaması gereken bir özellik ortaya çıkmışsa mutasyondan söz edilebilir."} {"input": "question: Soyağacı şemasında erkek bireyler hangi şekil ile temsil edilir?", "target": "Kare şeklinde"} {"input": "question: İnsanların eşeysel olgunluğa erişmesinin uzun zaman alması, genetik çalışma ve araştırma uygulamalarında hangi sorunu yaratır?", "target": "İnsan kullanımını zorlaştırır"} {"input": "question: Genetik çalışma ve araştırmaya katılacak katılımcı hangi ilkeler gerektirir?", "target": "Etik ilkeler gerektirir"} {"input": "question: Genetikçiler, soyağacı üzerinde hangi amaçla bir özelliği analiz ederler?", "target": "Bir özellik bakımından seçilen ailenin tüm bilgilerinin toplanıp kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığını göstermek için"} {"input": "question: Soyağacı şemasında bir özelliği taşıyan birey nasıl temsil edilir?", "target": "Koyu renkli ya da içi taralı olarak"} {"input": "question: Soyağacı şemasında olmaması gereken bir özellik ortaya çıkmışsa hangi kavramdan söz edilebilir?", "target": "Mutasyondan"} {"input": "question: Genetikçiler, hangi amaçla soyağacı şemasını kullanırlar?", "target": "Bir özellik bakımından seçilen ailenin tüm bilgilerinin toplanıp kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığını göstermek için"} {"input": "question: Akraba evliliği nedir?", "target": "Akraba evliliği, kan bağı olan kişiler arasında yapılan evliliklerdir."} {"input": "question: Akraba evliliklerinde hangi hastalıkların ortaya çıkma olasılığı artar?", "target": "Kalıtsal hastalıkların ortaya çıkma olasılığı artar."} {"input": "question: Çekinik alellerle taşınan kalıtsal hastalıkların ortaya çıkması için hangi şart gerekir?", "target": "Çekinik alelin hem anneden hem de babadan bireye aktarılması gerekir."} {"input": "question: Taşıyıcı olan anne babanın çocuklarına aktardıkları çekinik alleller sonucu hangi çocuklar olabilir?", "target": "Hem sağlıklı hem de taşıyıcı ve hasta çocukları olabilir."} {"input": "question: Akraba olmayan anne babaya göre, akraba anne ve babanın hastalık genini çocuklarına aktarma olasılığı nedir?", "target": "Daha fazladır."} {"input": "question: Akraba evlilikleri sonucu dünyaya gelen çocuklarda hangi bozukluklar daha çok görülür?", "target": "Zihinsel, işlevsel ve bedensel bozukluklar; göz, kulak, kalp, şeker ve kan hastalıkları daha çok görülür."} {"input": "question: Akraba evliliğine bağlı kalıtsal hastalıklarla ilgili bilinçlendirme neden önemlidir?", "target": "Toplumdaki bireylerin akraba evliliğine bağlı kalıtsal hastalıklarla ilgili bilinçlendirilmesi, hasta bebeklerin dünyaya gelmesinin önlenmesi bakımından önemlidir."} {"input": "question: Akraba evliliği yapacak kişilerin hangi önlem almaları gerekir?", "target": "Genetik testler yaptırıp önlem almaları gerekir."} {"input": "question: Akraba evliliklerinde hastalık geninin bulunma ihtimali nedir?", "target": "Düşüktür."} {"input": "question: Akraba evliliklerinde hastalık alellerinin bir araya gelme olasılığı nasıl etkilenir?", "target": "Akraba evliliklerinde hastalık alellerinin bir araya gelme olasılığı artar."} {"input": "question: Kalıtsal hastalıkların çoğu hangi tür alellerle taşınır?", "target": "Kalıtsal hastalıkların çoğu çekinik alellerle taşınır."} {"input": "question: Çekinik gen hangi halde etkisini gösterir?", "target": "Çekinik gen sadece homozigot hâlde etkisini gösterir."} {"input": "question: Çekinik alellerle kalıtılan bir özellik bakımından taşıyıcı olan anne babanın çocuklarına aktardıklarında hangi çeşit çocukları olabilir?", "target": "Hem sağlıklı hem de taşıyıcı ve hasta çocukları olabilir."} {"input": "question: Akraba olmayan anne babaya göre akraba anne ve babanın hastalık genini çocuklarına aktarma olasılığı nasıl etkilenir?", "target": "Akraba olmayan anne babaya göre akraba anne ve babanın hastalık genini çocuklarına aktarma olasılığı daha fazladır."} {"input": "question: Akraba evlilikleri sonucu dünyaya gelen çocuklarda hangi tür bozukluklar daha çok görülmektedir?", "target": "Zihinsel, işlevsel ve bedensel bozukluklar; göz, kulak, kalp, şeker ve kan hastalıkları daha çok görülmektedir."} {"input": "question: Akraba evlilikleri sonucu dünyaya gelen çocukların bakımları nasıl etkilenir?", "target": "Akraba evlilikleri sonucu dünyaya gelen çocukların bakımları, maddi ve manevi açıdan oldukça güçtür."} {"input": "question: Toplumdaki bireylerin akraba evliliğine bağlı kalıtsal hastalıklarla ilgili bilinçlendirilmesi neden önemlidir?", "target": "Akraba evliliğine bağlı kalıtsal hastalıklarla ilgili bilinçlendirilmesi, akraba evliliği yapacak kişilerin genetik testler yaptırıp önlem almaları, hasta bebeklerin dünyaya gelmesinin önlenmesi bakımından önemlidir."} {"input": "question: Akraba evliliği sonucu dünyaya gelen çocuklarda hangi tür bozukluklar daha fazla görülür?", "target": "Zihinsel, işlevsel ve bedensel bozukluklar; göz, kulak, kalp, şeker ve kan hastalıkları"} {"input": "question: Çekinik alellerle kalıtılan bir özellik bakımından taşıyıcı olan anne babanın çocuklarına aktardıkları hastalık geninin sonucu nedir?", "target": "Hem sağlıklı hem de taşıyıcı ve hasta çocukları olabilir"} {"input": "question: Akraba evliliğinde hastalık alellerinin bir araya gelme olasılığı neden artar?", "target": "Kalıtsal hastalıklar varsa, bu hastalıkların ortaya çıkma olasılığı da artar"} {"input": "question: Çekinik gen hangi hâlde etkisini gösterir?", "target": "Homozigot hâlde"} {"input": "question: Akraba olmayan kişiler arasında aynı hastalık geninin bulunma ihtimali neden düşüktür?", "target": "Akraba olmayan kişiler arasında hastalık alellerinin bir araya gelme olasılığı düşük olduğu için"} {"input": "question: Toplumdaki bireylerin akraba evliliğine bağlı kalıtsal hastalıklarla ilgili bilinçlendirilmesi neden önemlidir?", "target": "Akraba evliliği yapacak kişilerin genetik testler yaptırıp önlem almaları, hasta bebeklerin dünyaya gelmesinin önlenmesi bakımından"} {"input": "question: Akraba evliliğinde hastalık genini çocuklarına aktarma olasılığı neden daha fazladır?", "target": "Çünkü akraba olmayan kişiler arasında aynı hastalık geninin bulunma ihtimali düşüktür"} {"input": "question: Akraba evliliğinde kalıtsal hastalıkların ortaya çıkması için hangi koşul gerekir?", "target": "Çekinik alelin hem anneden hem de babadan bireye aktarılması gerekir"} {"input": "question: Tür içindeki genetik varyasyonların neden olduğu sonuç nedir?", "target": "Tür içindeki genetik varyasyonlar, türe ait bireylerin değişen ortam koşullarına uyum yapma yeteneğini artırır."} {"input": "question: Mutasyonların çoğu hangi sonucu doğurur?", "target": "Mutasyonların çoğu zararlıdır."} {"input": "question: Mutasyona sebep olan faktörlere ne ad verilir?", "target": "Mutajen adı verilir."} {"input": "question: Soy içi üreme, genellikle neyi azaltır?", "target": "Genetik varyasyonları ve bireylerin değişen çevresel koşullara uyum yeteneklerini azaltır."} {"input": "question: Bir ekosistemde yaşayan canlı çeşitliliği ve sayısı ne olarak adlandırılır?", "target": "Biyolojik çeşitlilik olarak adlandırılır."} {"input": "question: Genetik olarak tür içinde ya da türler arasında ortaya çıkan farklılıklar neyi doğurur?", "target": "Genetik çeşitliliğe yol açar."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki hayvan, bitki ve mikroorganizmaların ortaya çıkardığı biyolojik çeşitliliğin önemi nedir?", "target": "Yaşamın sürdürülebilmesi için büyük bir öneme sahiptir."} {"input": "question: Artan insan nüfusunun ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için ne gerekir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması zorunludur."} {"input": "question: Mayoz sırasında gerçekleşen hangi olaylar, tür içindeki yeni gen kombinasyonlarının ortaya çıkmasına neden olur?", "target": "Krossing over ve homolog kromozomların bağımsız dağılımı"} {"input": "question: Eşeyli üreme sırasında yumurtayı hangi spermin dölleyeceğinin rastgele gerçekleşmesi ne sonucu doğurur?", "target": "Genetik varyasyonlara neden olur."} {"input": "question: Vücut hücrelerinde meydana gelen mutasyonların özelliği nedir?", "target": "Mutasyonlar sadece mutasyonun gerçekleştiği canlıyı etkiler, kalıtsal değildir, yavrularına aktarılmaz."} {"input": "question: Tür içindeki gen dizilimlerinin çeşitliliği nedir?", "target": "Genetik varyasyon olarak adlandırılır."} {"input": "question: İnsanda kahverengi, mavi, ela ve yeşil göz renklerinin bulunması bir örneğidir?", "target": "Genetik varyasyon örneğidir."} {"input": "question: Tür içindeki genetik varyasyon hangi olaylar sonucu oluşur?", "target": "Mayoz, döllenme ve mutasyon gibi olaylar sonucu oluşur."} {"input": "question: Mayoz sırasında gerçekleşen krossing over ve homolog kromozomların bağımsız dağılımı ne yapar?", "target": "Tür içinde yeni gen kombinasyonlarının ortaya çıkmasına ve tür içi kalıtsal çeşitliliğe neden olur."} {"input": "question: Eşeyli üreme sırasında yumurtayı hangi spermin dölleyeceğinin rastgele gerçekleşmesi ne yapar?", "target": "Genetik varyasyonlara neden olmaktadır."} {"input": "question: Bir ya da birden fazla genin nükleotit diziliminde meydana gelen kalıcı değişimler nedir?", "target": "Mutasyon olarak adlandırılır."} {"input": "question: Mutasyonlar sonucunda ne ortaya çıkar?", "target": "Genetik varyasyonlar ortaya çıkar."} {"input": "question: Mutasyonların çoğu nedir?", "target": "Zararlıdır."} {"input": "question: Vücut hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar ne yapar?", "target": "Sadece mutasyonun gerçekleştiği canlıyı etkiler, kalıtsal değildir, yavrularına aktarılmaz."} {"input": "question: Üreme ve üreme ana hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar ne yapar?", "target": "Gelecek kuşaklara aktarılabilir."} {"input": "question: Mutasyona sebep olan faktörlere ne adı verilir?", "target": "Mutajen adı verilir."} {"input": "question: Radyasyon, ultraviyole ışınları, X ışınları, radyoaktif maddeler, nitrik asit, hardal gazı, formaldehit, uyuşturucu maddeler ve bazı ilaçlar ne yapar?", "target": "Mutasyona sebep olmaktadır."} {"input": "question: Tür içinde gözlenen genetik varyasyonlar ne yapar?", "target": "Türe ait bireylerin değişen ortam koşullarına uyum yapma yeteneğini artırır."} {"input": "question: Aynı genetik yapıya sahip bireylerin fazla olduğu popülasyonlarda çevre koşulları değiştiğinde ne olur?", "target": "Bireylerin yeni koşullara uyum olasılığı düşüktür."} {"input": "question: Bu durum popülasyonun ne yapabilir?", "target": "Yok olmasına neden olabilir."} {"input": "question: Doğada dar bir alana sıkışmış ve kendi türünden başka popülasyondaki bireylerle çiftleşmesi engellenmiş popülasyonlarda ne olur?", "target": "Soy içi üreme olasılığı fazladır."} {"input": "question: Soy içi üreme ne yapar?", "target": "Genetik varyasyonları ve bireylerin değişen çevresel koşullara uyum yeteneklerini azaltır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Bir ekosistemde yaşayan canlı çeşitliliği ve sayısı olarak adlandırılır."} {"input": "question: Genetik olarak tür içinde ya da türler arasında ortaya çıkan farklılıklar ne yapar?", "target": "Genetik çeşitliliğe yol açar."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki hayvan, bitki ve mikroorganizmaların ortaya çıkardığı biyolojik çeşitlilik ne yapar?", "target": "Yaşamın sürdürülebilmesi için büyük bir öneme sahiptir."} {"input": "question: Tür içindeki genetik varyasyonun nedenleri nelerdir?", "target": "Tür içindeki genetik varyasyon, mayoz, döllenme ve mutasyon gibi olaylar sonucu oluşur."} {"input": "question: Mutasyon nedir?", "target": "Bir ya da birden fazla genin nükleotit diziliminde meydana gelen kalıcı değişimler mutasyon olarak adlandırılır."} {"input": "question: Mutasyonların çoğu hangi niteliktedir?", "target": "Mutasyonların çoğu zararlıdır."} {"input": "question: Vücut hücrelerinde meydana gelen mutasyonların etkisi nedir?", "target": "Vücut hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar sadece mutasyonun gerçekleştiği canlıyı etkiler, kalıtsal değildir, yavrularına aktarılmaz."} {"input": "question: Mutasyona sebep olan faktörler nelerdir?", "target": "Radyasyon, ultraviyole ışınları, X ışınları, radyoaktif maddeler, nitrik asit, hardal gazı, formaldehit, uyuşturucu maddeler ve bazı ilaçlar mutasyona sebep olmaktadır."} {"input": "question: Tür içindeki genetik varyasyonun sonuçları nelerdir?", "target": "Tür içindeki genetik varyasyon, türe ait bireylerin değişen ortam koşullarına uyum yapma yeteneğini artırır."} {"input": "question: Soy içi üremenin sonuçları nelerdir?", "target": "Soy içi üreme, genellikle genetik varyasyonları ve bireylerin değişen çevresel koşullara uyum yeteneklerini azaltır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin önemi nedir?", "target": "Ekosistemlerdeki hayvan, bitki ve mikroorganizmaların ortaya çıkardığı biyolojik çeşitlilik yaşamın sürdürülebilmesi için büyük bir öneme sahiptir."} {"input": "question: İnsan nüfusunun ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için ne gerekir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması zorunludur."} {"input": "question: Genetik olarak tür içinde ya da türler arasında ortaya çıkan farklılıkların sonucu nedir?", "target": "Genetik olarak tür içinde ya da türler arasında ortaya çıkan farklılıklar, genetik çeşitliliğe yol açar."} {"input": "question: Çevre, bir canlı topluluğunun yaşamsal faaliyetlerini doğrudan etkileyen hangi bileşenlerin tümüdür?", "target": "Fiziksel, kimyasal ve biyolojik bileşenlerin tümü."} {"input": "question: Ekoloji bilimi, hangi bilim dallarıyla etkileşim hâlindedir?", "target": "Genetik, biyokimya, davranış bilimleri, fizyoloji, biyocoğrafya, meteoroloji, jeoloji gibi bilim dallarıyla."} {"input": "question: Canlı gruplarının üzerinde ya da içinde yaşadıkları kara, su ve hava gibi ortamlar hangi çevreyi oluşturur?", "target": "Cansız çevreyi."} {"input": "question: Ekoloji terimi ilk kez hangi yılda ve kim tarafından kullanılmıştır?", "target": "1886 yılında Ernst Haeckel tarafından."} {"input": "question: İnsan nüfusu ve sanayileşme beraberinde hangi sorunları getiriyor?", "target": "Çevre sorunlarını."} {"input": "question: Canlıların organizasyon derecesine göre sıralanması sonucunda hangi spektrum ortaya çıkar?", "target": "Biyolojik spektrum."} {"input": "question: Ekoloji, canlıların birbirileri ve çevreleriyle olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekoloji hangi alt disiplinlere genişlemektedir?", "target": "Organizma ekolojisi, popülasyon ekolojisi, komünite ekolojisi, ekosistem ekolojisi ve dünya ekolojisi."} {"input": "question: Bir canlı grubunun aynı alanı paylaştığı farklı canlılar olabilir. Bu canlıların yaşama koşulları üzerinde etkili olan diğer canlılar hangi çevreyi meydana getirir?", "target": "Canlı çevreyi."} {"input": "question: Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürdükleri ve üreyebildikleri yerler hangi yaşam alanıdır?", "target": "Okyanuslar, akarsular, göller, tropikal ormanlar ve çöller."} {"input": "question: Dünyamız nedir?", "target": "Tüm canlıları barındıran bir yaşam alanıdır."} {"input": "question: Canlılar ile yaşadıkları çevre arasında ne vardır?", "target": "Karşılıklı bir etkileşim ve denge vardır."} {"input": "question: İnsan nüfusu ve sanayileşme çevre sorunlarını getirir mi?", "target": "Evet, beraberinde çevre sorunlarını getirir."} {"input": "question: Ekoloji terimi ilk kez kim tarafından kullanılmıştır?", "target": "Ernst Haeckel tarafından 1886 yılında."} {"input": "question: Ekolojinin iyi anlaşılabilmesi için ne gerekir?", "target": "Canlıların meydana getirdiği organizasyon derecesinin gözden geçirilmesi gerekir."} {"input": "question: Biyolojik spektrum nedir?", "target": "Hücreler, dokular, organlar, organ sistemleri, organizmalar, popülasyonlar, komüniteler, ekosistemler, biyosfer şeklinde sıralanan bir spektrumdur."} {"input": "question: Ekoloji bilim dalı nedir?", "target": "Canlıların birbirleri ve çevreleriyle olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır."} {"input": "question: Ekolojide hangi bilim dallarıyla etkileşim hâlindedir?", "target": "Genetik, biyokimya, davranış bilimleri, fizyoloji, biyocoğrafya, meteoroloji, jeoloji gibi bilim dallarıyla etkileşim hâlindedir."} {"input": "question: Çevre nedir?", "target": "Canlıların yaşam süreleri içinde etkinliklerini sürdürdükleri canlı (biyotik) ve cansız (abiyotik) bileşenlerden oluşan faktörlerin tümüne çevre denir."} {"input": "question: Cansız çevre nedir?", "target": "Kara, su ve hava gibi ortamlar cansız çevreyi oluşturur."} {"input": "question: Canlı çevre nedir?", "target": "Bir canlı grubunun aynı alanı paylaştığı farklı canlılar olabilir. Bu canlıların yaşama koşulları üzerinde etkili olan diğer canlılar ise canlı çevreyi meydana getirir."} {"input": "question: Çevre, bir canlı topluluğunun yaşamsal faaliyetlerini doğrudan etkileyen hangi bileşenlerin tümüdür?", "target": "Fiziksel, kimyasal ve biyolojik bileşenlerin tümüdür."} {"input": "question: Ekolojinin iyi anlaşılabilmesi için gerekli olan nedir?", "target": "Canlıların meydana getirdiği organizasyon derecesinin gözden geçirilmesi ile mümkün olur."} {"input": "question: Ekoloji bilimi hangi bilim dallarıyla etkileşim hâlindedir?", "target": "Genetik, biyokimya, davranış bilimleri, fizyoloji, biyocoğrafya, meteoroloji, jeoloji gibi bilim dallarıyla etkileşim hâlindedir."} {"input": "question: İnsan nüfusu ve sanayileşme beraberinde hangi sorunları getiriyor?", "target": "Çevre sorunlarını getiriyor."} {"input": "question: Canlıların yaşama koşulları üzerinde etkili olan diğer canlılar hangi çevreyi meydana getirir?", "target": "Canlı çevreyi meydana getirir."} {"input": "question: Ekoloji terimi ilk kez hangi yıl ve kim tarafından kullanılmıştır?", "target": "1886 yılında Ernst Haeckel tarafından kullanılmıştır."} {"input": "question: Canlıların organizasyon derecesine göre sıralanması sonucunda hangi spektrum ortaya çıkar?", "target": "Biyolojik spektrum ortaya çıkar."} {"input": "question: Ekoloji, canlıların birbirleri ve çevreleriyle olan ilişkisini hangi bilim dalıdır?", "target": "İnceleyen bilim dalıdır."} {"input": "question: Çevre, hangi faktörlerin tümüne denir?", "target": "Canlı (biyotik) ve cansız (abiyotik) bileşenlerden oluşan faktörlerin tümüne çevre denir."} {"input": "question: Bir canlı grubunun aynı alanı paylaştığı farklı canlılar hangi çevreyi oluşturur?", "target": "Cansız çevreyi oluşturur."} {"input": "question: Ekosistemlerin sağlıklı enerji akışı için hangi faktörlerin birlikte çalışması gerekir?", "target": "Besin zincirlerindeki canlı çeşitliliğinin sürekliliğine, madde döngülerinin yenilenmesine, canlı ve cansız bileşenlerin birbiriyle uyum içinde olmasına"} {"input": "question: Ekosistemde enerji akışının bozulması hangi sonuçlara yol açar?", "target": "Canlı çeşitliliğinin azalmasına"} {"input": "question: Ekosistemde doğal kaynakların yenilenmesi hangi şartlara bağlıdır?", "target": "Ekosistemde canlı ve cansız bileşenlerin birbiriyle uyum içinde olmasına"} {"input": "question: Ekosistemlerin oluşumunda hangi bileşenler bulunur?", "target": "Canlı ve cansız bileşenler"} {"input": "question: Ekosistemde bozulmalar hangi yollarla meydana gelir?", "target": "Doğal ya da yapay yollarla"} {"input": "question: Ekosistemde canlı çeşitliliğinin azalması hangi sebeplerden kaynaklanır?", "target": "Ekosistemde enerji akışının bozulması"} {"input": "question: Ekosistemlerin temel bileşenleri nelerdir?", "target": "Canlı ve cansız etmenler"} {"input": "question: Ekosistem nedir?", "target": "Birbirleriyle etkileşim halinde bulunan belirli bir bölgedeki canlı ve cansız etmenlerin tümüdür."} {"input": "question: Ekosistem hangi bileşenlerden meydana gelir?", "target": "Canlı ve cansız bileşenlerden meydana gelir."} {"input": "question: Ekosistemde enerji akışının sağlıklı olması hangi koşullara bağlıdır?", "target": "Besin zincirlerindeki canlı çeşitliliğinin sürekliliğine, madde döngülerinin yenilenmesine, canlı ve cansız bileşenlerin birbiriyle uyum içinde olmasına bağlıdır."} {"input": "question: Ekosistemde uyumun sürekli olması hangi sonuca yol açar?", "target": "Doğal kaynakların yenilenmesine olanak sağlar."} {"input": "question: Ekosistemde uyumun bozulması hangi sonuçlara yol açar?", "target": "Ekosistemde olumsuzluklara yol açar ve canlı çeşitliliğinin azalmasına sebep olur."} {"input": "question: Ekosistemlerin temel bileşenleri nelerdir ve bunlar arasındaki etkileşim neye bağlıdır?", "target": "Ekosistemlerin temel bileşenleri canlı ve cansız bileşenlerdir. Bunlar arasındaki etkileşim enerji akışının sağlıklı olmasına bağlıdır."} {"input": "question: Besin zincirlerindeki canlı çeşitliliğinin sürekliliğinin önemi nedir?", "target": "Besin zincirlerindeki canlı çeşitliliğinin sürekliliğinin önemi, ekosistemde enerji akışının sağlıklı olmasını sağlar."} {"input": "question: Ekosistemde madde döngülerinin yenilenmesi neden önemlidir?", "target": "Ekosistemde madde döngülerinin yenilenmesi, doğal kaynakların yenilenmesine olanak sağlar."} {"input": "question: Ekosistemde uyumun bozulması hangi sonuçlara yol açar?", "target": "Ekosistemde uyumun bozulması, canlı çeşitliliğinin azalmasına sebep olur."} {"input": "question: Günlük hayatta ekosistemlerin önemini gösteren bir örnek nedir?", "target": "Orman ekosisteminin bozulması, ormanda yaşayan canlıların azalmasına ve doğal kaynakların yenilenmesini engellemesine yol açar."} {"input": "question: Ekosistemlerde enerji akışının sağlıklı olmasının önemi nedir?", "target": "Ekosistemlerde enerji akışının sağlıklı olmasının önemi, besin zincirlerindeki canlı çeşitliliğinin sürekliliğine, madde döngülerinin yenilenmesine ve canlı ve cansız bileşenlerin birbiriyle uyum içinde olmasına bağlıdır."} {"input": "question: İklim nedir?", "target": "Herhangi bir bölgede uzun yıllar gözlenen hava olaylarının ortalamasına iklim denir."} {"input": "question: İklimin oluşmasında hangi faktörler etkilidir?", "target": "Enlem, denizden uzaklık, deniz seviyesinden yükseklik, yer şekilleri iklimin oluşmasında etkilidir."} {"input": "question: Makroklima ve mikroklima nedir?", "target": "Ekosistemde geniş alanlarda görülen iklime makroklima, küçük alanlarda görülen farklı iklim türlerine ise mikroklima denir."} {"input": "question: İklim şartları canlıların hangi faaliyetlerini belirler?", "target": "İklim şartları; canlıların yeryüzüne yayılışını, üreme hızlarını, büyüme ve gelişmelerini, aktivitelerini belirler."} {"input": "question: Ülkemiz hangi iklim kuşaklarının etkisi altındadır?", "target": "Ülkemiz, bulunduğu coğrafik konuma bağlı olarak farklı iklim kuşaklarının etkisi altındadır. Karasal iklim, Karadeniz ve Akdeniz iklimi gibi üç farklı iklim çeşidi canlıların dağılışında etkilidir."} {"input": "question: Işık hangi canlılar için enerji kaynağı?", "target": "Güneş, ototrof canlılar için enerji kaynağıdır. Ototrof canlılar fotosentezle Güneş enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştürür."} {"input": "question: Güneş ışığının şiddeti hangi canlıların faaliyetlerini etkiler?", "target": "Güneş ışığının şiddeti, miktarı ve süresi bitkilerin uygun coğrafik alanlara yayılmasında, hayvanların davranışı ve hareketi üzerinde de etkilidir."} {"input": "question: Sıcaklık hangi canlıların faaliyetlerini etkiler?", "target": "Sıcaklık, canlıların büyüme, gelişme, üreme ve metabolik faaliyetlerini etkiler."} {"input": "question: Sıcaklığın çok yüksek ya da çok düşük olması hangi sonucu doğurur?", "target": "Sıcaklığın çok yüksek ya da çok düşük olması, enzimlerin çalışmasını olumsuz etkiler. Bu durum canlı türlerinin çeşitliliğini azaltır."} {"input": "question: Su hangi canlıların yaşamı için gerekli?", "target": "Canlı yaşamının devamlılığı için suya gereksinim vardır. Bir bölgedeki suyun miktarı, o bölgedeki bitki örtüsünü ve canlıların yayılışlarını etkiler."} {"input": "question: Toprak hangi canlılar için yaşam alanıdır?", "target": "Toprak, bazı hayvan ve mikroorganizmalar için yaşam alanıdır. Toprak, bitkilerin kökleriyle tutundukları su ve mineral ihtiyaçlarını karşıladıkları yaşam ortamıdır."} {"input": "question: Toprağın içerdiği mineral miktarı hangi canlıların dağılımını etkiler?", "target": "Toprağın içerdiği mineral miktarı, hava ve su tutma kapasitesi gibi fiziksel özellikler bitki türlerinin dağılımını etkiler."} {"input": "question: pH hangi canlıların faaliyetlerini etkiler?", "target": "pH, enzimlerin çalışabildiği uygun pH değerleri vardır. Canlıların enzim aktiviteleri belli bir pH aralığında gerçekleşir. Dolayısıyla canlıların bulundukları ortamın pH değeri, yaşamsal faaliyetlerin sürmesi açısından önemlidir."} {"input": "question: İklim, canlıların yaşam ortamındaki dağılımını nasıl etkiler?", "target": "İklim, canlıların yaşam ortamındaki dağılımını etkiler; çünkü iklim, canlıların yeryüzüne yayılışını, üreme hızlarını, büyüme ve gelişmelerini, aktivitelerini belirler."} {"input": "question: İklimin oluşmasında hangi faktörler etkilidir?", "target": "İklimin oluşmasında enlem, denizden uzaklık, deniz seviyesinden yükseklik, yer şekilleri, ekosistemlerdeki ışık ve nem miktarına, mevsimlere, sıcaklığa, rüzgâra, basınca, volkanik aktivitelere bağlıdır."} {"input": "question: Ülkemizde hangi iklim kuşaklarının etkisi altındadır?", "target": "Ülkemiz, bulunduğu coğrafik konuma bağlı olarak karasal iklim, Karadeniz ve Akdeniz iklimi gibi üç farklı iklim çeşidi canlıların dağılışında etkilidir."} {"input": "question: Işık, canlıların yaşamında hangi roller oynar?", "target": "Işık, canlıların yaşamında enerji kaynağı olarak rol oynar, fotosentezi hızlandırır, bitkilerin çiçeklenme dönemlerini etkiler, hayvanların davranış ve hareketlerini etkiler."} {"input": "question: Sıcaklık, canlıların yaşamında hangi roller oynar?", "target": "Sıcaklık, canlıların yaşamında enzimlerin çalışmasını etkiler, bitki ve hayvanların büyüme, gelişme, üreme ve metabolik faaliyetlerini etkiler, hayvanların yayılışlarını sınırlandırır."} {"input": "question: Su, canlıların yaşamında hangi roller oynar?", "target": "Su, canlıların yaşamında devamlılığın sağlanmasına yardımcı olur, bitki ve hayvanların yayılışlarını etkiler, sulak alan çeşitliliğini zenginleştirir."} {"input": "question: Toprak ve mineraller, canlıların yaşamında hangi roller oynar?", "target": "Toprak ve mineraller, canlıların yaşamında bitkilerin kökleriyle tutundukları su ve mineral ihtiyaçlarını karşılar, mikroorganizmalar için yaşam alanı oluşturur, toprak çeşitliliği biyolojik çeşitliliği artırır."} {"input": "question: pH, canlıların yaşamında hangi roller oynar?", "target": "pH, canlıların yaşamında enzim aktiviteleri için uygun pH değerlerini sağlar, canlıların metabolik faaliyetlerini etkiler, toprak ve suda yaşayan canlılarla bu canlıların beslenme şekillerini etkiler."} {"input": "question: İklim, hangi faktörlerin etkisi altında oluşur?", "target": "İklimin oluşması; ekosistemlerdeki ışık ve nem miktarına, mevsimlere, sıcaklığa, rüzgâra, basınca, volkanik aktivitelere de bağlıdır."} {"input": "question: Canlıların yeryüzüne yayılışını ne belirler?", "target": "İklim şartları; canlıların yeryüzüne yayılışını, üreme hızlarını, büyüme ve gelişmelerini, aktivitelerini belirler."} {"input": "question: Güneş ışığının dalga boyu ve şiddeti hangi süreci etkiler?", "target": "Güneş ışığının dalga boyu ve şiddeti fotosentezin hızını etkiler."} {"input": "question: Sıcaklık değişimlerine bağlı olarak hayvanlar hangi adaptasyonları sergiler?", "target": "Sıcaklık değişimlerine bağlı olarak hayvanlar, değişik adaptasyonlar sergiler. Örneğin çöl ile kutup tilkisi farklı vücut yapısına sahiptir."} {"input": "question: Canlıların yapısında bulunan enzimler hangi şartlarda çalışır?", "target": "Canlıların yapısında bulunan ve kimyasal tepkimeleri hızlandıran enzimler, sıcaklık değişimlerinden etkilenir. Bu nedenle enzimlerin çalışması için sıcaklığın belirli değerlerde olması gerekir."} {"input": "question: Bitkiler yaşadıkları ortam şartlarına göre hangi adaptasyonları geliştirir?", "target": "Bitkiler yaşadıkları ortam şartlarına göre değişik adaptasyonlar geliştirir. Çölde yaşayan kaktüs gibi bitkilerin su depolamaları, iğne şeklinde olan yapraklara ve gelişmiş kök yapısına sahip olmaları bu duruma örnek verilebilir."} {"input": "question: Su hangi canlılar için yaşam alanıdır?", "target": "Su, bazı hayvan ve mikroorganizmalar için yaşam alanıdır."} {"input": "question: Enzim aktiviteleri hangi pH aralığında gerçekleşir?", "target": "Enzim aktiviteleri belli bir pH aralığında gerçekleşir. Dolayısıyla canlıların bulundukları ortamın pH değeri, yaşamsal faaliyetlerin sürmesi açısından önemlidir."} {"input": "question: Ortamın pH’ı hangi canlıları etkiler?", "target": "Ortamın pH’ı canlıların metabolik faaliyetlerini etkiler. Ph, toprak ve suda yaşayan canlılarla bu canlıların beslenme şekillerini de etkiler."} {"input": "question: Ekosistemlerde hangi canlı grupları birbirleriyle doğrudan ya da dolaylı etkileşim içinde bulunur?", "target": "Üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar"} {"input": "question: Ekosistemdeki biyotik bileşenlerin önemli bir kısmını oluşturan canlı grubu hangisidir?", "target": "Üretici canlılar"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlılar hangi grubunda incelenir?", "target": "Üreticiler"} {"input": "question: Klorofil taşıyan yeşil bitkiler, öglena, alg gibi protistler ve siyanobakteriler hangi süreci gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez"} {"input": "question: Kemoototrof adı verilen bazı bakteri ve arkelerin birçoğu hangi işlevi gerçekleştirir?", "target": "Inorganik maddeleri oksitleyerek ürettikleri kimyasal enerji ile ATP sentezler"} {"input": "question: Organik besin ihtiyacını diğer canlıları tüketerek sağlayan canlı türleri hangi gruba girer?", "target": "Tüketiciler"} {"input": "question: Ayrıştırıcılar hangi maddeleri besin olarak tüketirler?", "target": "Ölü bitki ve hayvan atıklarını"} {"input": "question: Ekosistemin devamlılığı hangi ilişkinin devamlılığına bağlıdır?", "target": "Canlılar arasındaki ilişkinin devamlılığına"} {"input": "question: Hem üretici hem tüketici canlılar hangi özelliklere sahiptir?", "target": "Fotosentez yaparak organik madde sentezi gerçekleştirmenin yanı sıra dışarıdan organik madde alır"} {"input": "question: C02'nin formlarını kullanan canlılar hangi adı verilen canlılardır?", "target": "Ototroflar"} {"input": "question: Ekosistemde canlı bileşenler nelerdir?", "target": "Ekosistemde canlı bileşenler, birbirlerini doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen organizmaların tamamına verilen addır."} {"input": "question: Ekosistemlerde bulunan canlılar kaç grupta incelenir?", "target": "Üç grupta: üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar."} {"input": "question: Ekosistemin devamlılığı nedir?", "target": "Ekosistemin devamlılığı, canlılar arasındaki ilişkinin devamlılığına bağlıdır."} {"input": "question: Üreticilerin çoğunu hangi canlılar oluşturur?", "target": "Fotosentez yapan canlılar (fotoototrof)."} {"input": "question: Klorofil taşıyan yeşil bitkiler, öglena, alg gibi protistler ve siyanobakteriler hangi süreci gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez ile ihtiyaç duydukları organik besin sentezini gerçekleştirir."} {"input": "question: Kemoototrof adı verilen bazı bakteri ve arkelerin birçoğu hangi işlemi gerçekleştirir?", "target": "İnorganik maddeleri oksitleyerek ürettikleri kimyasal enerji ile ATP sentezler."} {"input": "question: Karbon kaynağı olarak sadece CO2'nin formlarını kullanan canlılar hangi adı verilen?", "target": "Ototroflar olarak adlandırılırlar."} {"input": "question: Organik besin ihtiyacını diğer canlıları tüketerek sağlayan canlı türleri hangi gruba girer?", "target": "Tüketiciler grubuna girer."} {"input": "question: Tüketici canlılar, ihtiyaç duydukları organik besinleri kendileri nasıl gerçekleştirir?", "target": "Üretemez."} {"input": "question: Bazı canlılar, fotosentez yaparak organik madde sentezi gerçekleştirmenin yanı sıra dışarıdan organik madde alır. Bu canlı türleri hangi adı verilen?", "target": "Hem üretici hem tüketici canlılar olarak adlandırılır."} {"input": "question: Ayrıştırıcılar (saprotrof, çürükçül) hangi işlemi gerçekleştirir?", "target": "Ölü bitki ve hayvan atıklarını besin olarak tüketen canlılardır."} {"input": "question: Bitki ve hayvan atıklarını inorganik bileşenlere ayırarak madde döngülerinin devamını sağlayan ayrıştırıcılar hangi gruba girer?", "target": "Tüketici canlılardır."} {"input": "question: Ekosistemlerde canlı bileşenler nedir ve neden önemlidir?", "target": "Ekosistemlerde canlı bileşenler, birbirlerini doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen organizmaların tamamına verilen addır. Ekosistemin devamlılığı, bu canlılar arasındaki ilişkinin devamlılığına bağlıdır."} {"input": "question: Üreticilerin çoğunu hangi canlılar oluşturur?", "target": "Fotosentez yapan canlılar (fotoototrof) üreticilerin çoğunu oluşturur."} {"input": "question: Klorofil taşıyan yeşil bitkilerin fotosentez sonucu elde ettikleri ürün nedir?", "target": "Organik besin sentezi"} {"input": "question: Kemoototrof adı verilen bakteri ve arkelerin enerji kaynağı nedir?", "target": "İnorganik maddelerin oksitleyerek ürettikleri kimyasal enerji"} {"input": "question: Ototroflar hangi kaynağı kullanarak organik madde sentezi gerçekleştirirler?", "target": "Sadece C02'nin formlarını kullanan canlılar ototroflar olarak adlandırılırlar."} {"input": "question: Tüketici canlılar neden organik besin ihtiyacını karşılayamaz?", "target": "Tüketici canlılar, ihtiyaç duydukları organik besinleri kendileri üretemez."} {"input": "question: Hem üretici hem tüketici canlılar hangi özelliği taşır?", "target": "Fotosentez yaparak organik madde sentezi gerçekleştirmenin yanı sıra dışarıdan organik madde alır."} {"input": "question: Ayrıştırıcıların (saprotrof, çürükçül) rolü nedir?", "target": "Ölü bitki ve hayvan atıklarını besin olarak tüketen canlılardır. Bitki ve hayvan atıklarını inorganik bileşenlere ayırarak madde döngülerinin devamını sağlar."} {"input": "question: Ayrıştırıcılar hangi gruba girer?", "target": "Tüketici canlılardır."} {"input": "question: Ekosistemdeki biyotik bileşenlerin önemli bir kısmını hangi canlılar oluşturur?", "target": "Üretici canlılar"} {"input": "question: Ekoloji biliminde biyolojik spektrumun en alt biriminde hangi kavram bulunur?", "target": "Tür"} {"input": "question: Türün tanımında hangi özellikler birlikte bulunur?", "target": "Ortak atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özellikler gösteren, çiftleştiklerinde verimli döller oluşturan"} {"input": "question: Aynı türe ait bireyler neden tamamen birbirlerine benzemeyebilir?", "target": "Kalıtsal varyasyonlardan dolayı"} {"input": "question: Çevrenin fiziksel ve kimyasal yapısından etkilenen canlı grubuna ne ad verilir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Kapadokya Yılkı atları hangi kavramın örneğidir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Belirli bir alanda yaşayan ve birbirleriyle etkileşim içinde olan popülasyonların oluşturduğu topluluklara ne ad verilir?", "target": "Komünite"} {"input": "question: Ekosistemde hangi faktörler birlikte bulunur?", "target": "Canlı komüniteleri ve bu canlılarla etkileşim halinde olan fiziksel faktörler"} {"input": "question: Biyosfer nedir?", "target": "Dünya üzerinde canlıların yaşamlarını sürdürdüğü tüm ekosistemlerin toplamı"} {"input": "question: Ekosistemler hangi kavramın parçalarıdır?", "target": "Biyosfer"} {"input": "question: Deniz, dağ ve çöl hangi kavramın örnekleridir?", "target": "Ekosistem"} {"input": "question: Komüniteler hangi faktörlerden oluşur?", "target": "Sadece canlı etmenlerden"} {"input": "question: Ekosistemlerde hangi ilişkiler görülür?", "target": "Besin rekabeti ve av avcı ilişkisi"} {"input": "question: Tür, popülasyon, komünite ve ekosistem arasındaki ilişki nedir?", "target": "Aynı türe ait canlılar popülasyonu, popülasyonlar komüniteyi, komüniteler ise cansız çevre ile birlikte ekosistemi meydana getirir."} {"input": "question: Ekoloji biliminde biyolojik spektrumun en alt biriminde hangi kavram yer alır?", "target": "Tür"} {"input": "question: Tür nedir?", "target": "Ortak atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özellikler gösteren, çiftleştiklerinde verimli döller oluşturan canlı grubuna verilen isimdir."} {"input": "question: Aynı türe ait bireyler neden tamamen birbirlerine benzemeyebilir?", "target": "Kalıtsal varyasyonlardan dolayı ve çevrenin fiziksel ve kimyasal yapısından etkilenmesi nedeniyle"} {"input": "question: Ekosistemde aynı tür canlılardan oluşan, belirli bir zaman diliminde aynı yaşam alanını paylaşan canlı grubuna ne denir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Popülasyonlar hangi koşullar altında oluşur?", "target": "Benzer çevre koşullarından etkilenen bireylerden oluşur ve aralarında gen alışverişi yapılır."} {"input": "question: Belirli bir alanda yaşayan ve birbirleriyle etkileşim içinde olan popülasyonların oluşturduğu topluluklara ne denir?", "target": "Komünite"} {"input": "question: Komüniteler hangi etmenlerden oluşur?", "target": "Canlı etmenlerden oluşur."} {"input": "question: Ekosistem hangi bileşenlerden oluşur?", "target": "Belirli bir bölgedeki canlı komüniteleri ve bu canlılarla etkileşim halinde olan fiziksel faktörlerden oluşur."} {"input": "question: Biyosfer nedir?", "target": "Dünya üzerinde canlıların yaşamlarını sürdürdüğü tüm ekosistemlerin toplamıdır."} {"input": "question: Biyosfer kısaca nedir?", "target": "Dünya üzerinde canlıların yaşadığı alanların tümüdür."} {"input": "question: Tür kavramı, hangi özellikleri gösteren canlı grubunu tanımlar?", "target": "Ortak atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özellikler gösteren, çiftleştiklerinde verimli döller oluşturan canlı grubuna tür denir."} {"input": "question: Aynı türe ait bireyler neden tamamen birbirlerine benzemeyebilir?", "target": "Kalıtsal varyasyonlardan dolayı ve çevrenin fiziksel ve kimyasal yapısından etkilenmesi nedeniyle."} {"input": "question: Popülasyon nedir ve hangi özellikleri gösterir?", "target": "Ekosistemde aynı tür canlılardan oluşan, belirli bir zaman diliminde aynı yaşam alanını paylaşan canlı grubuna popülasyon denir. Popülasyonlar, benzer çevre koşullarından etkilenen bireylerden oluşur, aralarında gen alışverişi yapar ve beslenme şekilleri aynıdır."} {"input": "question: Komünite nedir ve hangi özellikleri gösterir?", "target": "Belirli bir alanda yaşayan ve birbirleriyle etkileşim içinde olan popülasyonların oluşturduğu topluluklara komünite denir. Komüniteler sadece canlı etmenlerden oluşur ve bu canlılar ortak bir çevrede yaşadıkları için aralarında besin rekabeti ve av avcı ilişkisi görülür."} {"input": "question: Ekosistem nedir ve hangi bileşenlerden oluşur?", "target": "Ekosistem, belirli bir bölgedeki canlı komüniteleri ve bu canlılarla etkileşim halinde olan fiziksel faktörlerden oluşur."} {"input": "question: Biyosfer nedir ve hangi özellikleri gösterir?", "target": "Biyosfer (ekosfer, küresel ekosistem), dünya üzerinde canlıların yaşamlarını sürdürdüğü tüm ekosistemlerin toplamıdır. Kısaca biyosfer dünya üzerinde canlıların yaşadığı alanların tümüdür."} {"input": "question: Günlük hayatta türü örnek olarak verebilir miyiz?", "target": "Evet, evcil köpekler (Canis familiaris) aynı türdendir. Fakat evcil köpekler, farklı renk ve büyüklükte olabilmektedir."} {"input": "question: Komünitelerin oluşumunda hangi faktörler etkili olur?", "target": "Belirli bir alanda yaşayan ve birbirleriyle etkileşim içinde olan popülasyonların oluşturduğu topluluklara komünite denir."} {"input": "question: Ekosistemlerde hangi tür ilişkiler görülür?", "target": "Besin rekabeti ve av avcı ilişkisi görülür."} {"input": "question: Tür, popülasyon, komünite ve ekosistem kavramları arasındaki ilişki nedir?", "target": "Aynı türe ait canlılar popülasyonu, popülasyonlar komüniteyi, komüniteler ise cansız çevre ile birlikte ekosistemi meydana getirir."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki bozulmaların sonuçları nelerdir?", "target": "Dünya coğrafyasının ve iklimlerin değişmesine, erozyona, su ve enerji kaynaklarının azalmasına, enerji kıtlığının başlamasına, canlı çeşitliliğinin azalmasına yol açar."} {"input": "question: Canlı ve cansız varlıklar arasında hangi tür bir ilişki vardır?", "target": "Etkileşim ve denge vardır."} {"input": "question: Türlerin herhangi bir sebeple yok olması neye yol açar?", "target": "Cansız çevreyi de etkiler."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki ortam koşulları nasıl değişebilir?", "target": "Doğa olayları ile değişebileceği gibi insanlar tarafından da değiştirilebilir."} {"input": "question: İnsanların doğaya müdahalesinin örnekleri nelerdir?", "target": "Bataklıkların kurutulması, ormanların tahrip edilmesi ve yakılması, su kaynaklarının azalması ve kirletilmesi gibi."} {"input": "question: Orman yangınlarının sonuçları nelerdir?", "target": "Ormandaki ağaçların çeşitli amaçlarla tahrip edilmesi bu alanı kullanan canlıların yok olmasına ve atmosferdeki oksijen-karbondioksit dengesinin bozulmasına neden olur."} {"input": "question: Sanayileşme ve kentleşme neye yol açar?", "target": "Canlı habitatlarının bozulmasına yol açar."} {"input": "question: Hava limanlarının etkisi nedir?", "target": "Özellikle kuşların göç yollarını değiştirmelerine neden olur."} {"input": "question: Deodorantlar, spreyler, buzdolabı ve klima gibi soğutucularda kullanılan gazların etkisi nedir?", "target": "Ozon tabakasının incelmesine yol açar."} {"input": "question: Elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metallerin doğaya bırakılmasının etkisi nedir?", "target": "Ekosistemlere zarar verir."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki canlılar arasında hangi tür bir ilişki vardır?", "target": "Bir denge bulunmak zorundadır."} {"input": "question: Habitat denilen yaşam alanlarında meydana gelebilecek değişimler ne açısından önemlidir?", "target": "Türlerin devamlılığı açısından önemlidir."} {"input": "question: Ekosistemde meydana gelen değişimler çevre yapısını ve işleyişini nasıl etkiler?", "target": "Ekosistemde meydana gelen değişimler, çevrenin yapısını ve işleyişini kimi zaman olumlu kimi zaman olumsuz etkiler."} {"input": "question: Canlıların azalması ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Bazı canlıların azalması, başka canlıların azalmasına ya da artmasına neden olabilir."} {"input": "question: Ekosistemdeki bozulmalar neler gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Ekosistemdeki bozulmalar; dünya coğrafyasının ve iklimlerin değişmesine, erozyona, su ve enerji kaynaklarının azalmasına, enerji kıtlığının başlamasına, canlı çeşitliliğinin azalmasına yol açar."} {"input": "question: Ekosistemlerde bulunan tüm canlılar arasında ne gibi bir ilişki vardır?", "target": "Ekosistemlerde bulunan tüm canlılar arasında bir denge bulunmak zorundadır."} {"input": "question: Habitat denilen yaşam alanlarında meydana gelebilecek değişimler neler gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Habitat denilen yaşam alanlarında meydana gelebilecek değişimler, türlerin devamlılığı açısından önemlidir."} {"input": "question: Canlı ve cansız varlıklar arasında ne gibi bir ilişki vardır?", "target": "Canlı ve cansız varlıklar arasında etkileşim ve denge vardır."} {"input": "question: Türlerin herhangi bir sebeple yok olması ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Türlerin herhangi bir sebeple yok olması, cansız çevreyi de etkiler."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki ortam koşulları nasıl değişebilir?", "target": "Ekosistemlerdeki ortam koşulları doğa olayları ile değişebileceği gibi insanlar tarafından da değiştirilebilir."} {"input": "question: İnsanların doğaya müdahalesi ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Günümüzde insanların doğaya müdahalesi oldukça fazladır. Bataklıkların kurutulması, ormanların tahrip edilmesi ve yakılması, su kaynaklarının azalması ve kirletilmesi örnek verilebilir."} {"input": "question: Orman yangınları ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Orman yangınları, ormandaki ağaçların çeşitli amaçlarla tahrip edilmesi bu alanı kullanan canlıların yok olmasına ve atmosferdeki oksijen- karbondioksit dengesinin bozulmasına neden olur."} {"input": "question: Sanayileşme ve kentleşme ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Sanayileşme ve kentleşme, canlı habitatlarının bozulmasına; hava limanları ise özellikle kuşların göç yollarını değiştirmelerine neden olur."} {"input": "question: Deodorantlar, spreyler, buzdolabı ve klima gibi soğutucularda kullanılan gazlar ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Deodorantlar, spreyler, buzdolabı ve klima gibi soğutucularda kullanılan gazlar ozon tabakasının incelmesine yol açar."} {"input": "question: Elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metallerin doğaya bırakılması ne gibi sonuçlar doğurur?", "target": "Elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metallerin doğaya bırakılması da ekosistemlere zarar verir."} {"input": "question: Ekosistemde meydana gelen değişimler, çevrenin yapısını ve işleyişini nasıl etkiler?", "target": "Ekosistemde meydana gelen değişimler, çevrenin yapısını ve işleyişini olumlu ya da olumsuz etkiler."} {"input": "question: Doğada madde döngüsü ve enerji akışının dengesi bozulmasının sonuçları nelerdir?", "target": "Doğada madde döngüsü ve enerji akışının dengesi bozulmasının sonuçları, dünya coğrafyasının ve iklimlerin değişmesine, erozyona, su ve enerji kaynaklarının azalmasına, enerji kıtlığının başlamasına, canlı çeşitliliğinin azalmasına yol açar."} {"input": "question: Ekosistemlerdeki habitat değişimleri, türlerin devamlılığı açısından neden önemlidir?", "target": "Habitat değişimleri, türlerin devamlılığı açısından önemlidir çünkü canlı ve cansız varlıklar arasında etkileşim ve denge vardır."} {"input": "question: Türlerin yok olmasının, cansız çevreye olan etkisi nedir?", "target": "Türlerin yok olmasının, cansız çevreye olan etkisi, doğal dengenin bozulması anlamına gelir."} {"input": "question: İnsanların doğaya müdahalesinin ekosistemlere olan etkisi nedir?", "target": "İnsanların doğaya müdahalesinin ekosistemlere olan etkisi, bataklıkların kurutulması, ormanların tahrip edilmesi ve yakılması, su kaynaklarının azalması ve kirletilmesi örnek verilebilir."} {"input": "question: Orman yangınlarının, ormandaki ağaçların tahrip edilmesinin ekosistemlere olan etkisi nedir?", "target": "Orman yangınlarının, ormandaki ağaçların tahrip edilmesinin ekosistemlere olan etkisi, ormandaki canlıların yok olmasına ve atmosferdeki oksijen-karbon dioksit dengesinin bozulmasına neden olur."} {"input": "question: Sanayileşme ve kentleşmenin, canlı habitatlarına olan etkisi nedir?", "target": "Sanayileşme ve kentleşmenin, canlı habitatlarına olan etkisi, habitatlarının bozulmasına neden olur."} {"input": "question: Hava limanlarının, özellikle kuşların göç yollarına olan etkisi nedir?", "target": "Hava limanlarının, özellikle kuşların göç yollarına olan etkisi, göç yollarını değiştirmelerine neden olur."} {"input": "question: Deodorantlar, spreyler, buzdolabı ve klima gibi soğutucularda kullanılan gazların, ozon tabakasına olan etkisi nedir?", "target": "Deodorantlar, spreyler, buzdolabı ve klima gibi soğutucularda kullanılan gazların, ozon tabakasına olan etkisi, ozon tabakasının incelmesine yol açar."} {"input": "question: Elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metallerin, doğaya bırakılmasının ekosistemlere olan etkisi nedir?", "target": "Elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metallerin, doğaya bırakılmasının ekosistemlere olan etkisi, ekosistemlere zarar verir."} {"input": "question: Ekosistemde canlılar hangi beslenme şekillerine göre gruplandırılır?", "target": "Ototrof, heterotrof ve hem ototrof hem heterotrof canlılar"} {"input": "question: Hangi canlı grubu hem kendi besinini üretir hem de dışarıdan besin alır?", "target": "Hem ototrof hem heterotrof canlılar"} {"input": "question: Beslenme şekillerine göre canlıların gruplandırılmasında kaç grup bulunur?", "target": "Üç grup"} {"input": "question: Ototrof canlıların beslenme özelliği nedir?", "target": "Kendi besinini üretir"} {"input": "question: Heterotrof canlıların beslenme özelliği nedir?", "target": "Dışarıdan besin alır"} {"input": "question: Ekosistemdeki canlıların beslenme şekillerine göre gruplandırılmasının önemi nedir?", "target": "Çeşitli canlıların beslenme şekillerini anlamaya yardımcı olur"} {"input": "question: Ekosistemde canlılar kaç grupta incelenir?", "target": "Üç grupta"} {"input": "question: Canlıların beslenme şekillerine göre grupları nelerdir?", "target": "Ototrof canlılar, heterotrof canlılar ve hem ototrof hem heterotrof canlılar"} {"input": "question: Ototrof canlılar hangi beslenme şekline sahiptir?", "target": "Otomatik beslenme"} {"input": "question: Heterotrof canlılar hangi beslenme şekline sahiptir?", "target": "Diğer canlıları beslenme"} {"input": "question: Ekosistemde beslenme şekillerine göre canlıları hangi üç grupta inceleyebiliriz?", "target": "Ototrof canlılar, heterotrof canlılar ve hem ototrof hem heterotrof canlılar"} {"input": "question: Hangi canlı grubu, kendi besinlerini üretir?", "target": "Ototrof canlılar"} {"input": "question: Bir örnek vermek gerekirse, hangi canlı grubuna insanlar dahildir?", "target": "Heterotrof canlılar"} {"input": "question: Beslenme şekillerine göre canlıları gruplandırmada, hangi canlı grubu, iki özellik birden taşır?", "target": "Hem ototrof hem heterotrof canlılar"} {"input": "question: Ekosistemde, hangi canlı grubunun sayısı en fazladır?", "target": "Heterotrof canlılar"} {"input": "question: Üreticilerin en önemli özelliği nedir?", "target": "İnorganik maddeleri kullanarak kendi besinlerini kendileri üretmeleri"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlıların kullandığı enerji kaynağı nedir?", "target": "Işık enerjisi"} {"input": "question: Kemosentez yapan canlıların enerji kaynağı nedir?", "target": "Kimyasal enerji"} {"input": "question: Üretici canlıların ekosistemdeki rolü nedir?", "target": "Tüketici durumda bulunan canlılara besin ve oksijen sağlamaları"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlıların ortak özelliği nedir?", "target": "Klorofil pigmentine sahip olmaları"} {"input": "question: Kemosentez yapan canlıların ortak özelliği nedir?", "target": "Kimyasal bağ enerjisine dönüştürmeleri"} {"input": "question: Fitoplankton nedir?", "target": "Suda yaşayan ve fotosentez yapabilen mikroskobik canlılar"} {"input": "question: Zooplankton nedir?", "target": "Fitoplanktonla beslenen mikroskobik canlılar"} {"input": "question: Üretici canlıların atmosferdeki etkisi nedir?", "target": "Atmosferdeki oksijen ve karbondioksit dengesini sağlamaları"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlıların yaşayabileceği ortamlar nelerdir?", "target": "Karasal ve sucul ortamlar"} {"input": "question: Fotosentez ve kemosentez yapabilen canlı türlerine ne denir?", "target": "Üreticiler"} {"input": "question: Üreticilerin temel görevi nedir?", "target": "İnorganik maddeleri kullanarak kendi besinlerini kendileri üretmek"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlılar hangi pigmenti taşırlar?", "target": "Klorofil pigmenti"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlılar hangi enerjiyi kullanırlar?", "target": "Işık enerjisi"} {"input": "question: Kemosentez yapan canlılar hangi enerjiyi kullanırlar?", "target": "Kimyasal enerji"} {"input": "question: Kemosentetik canlılar hangi maddeleri oksitleyerek kimyasal bağ enerjisine dönüştürür?", "target": "Azot, hidrojen, demir, hidrojen sülfür, nitrit gibi maddeleri"} {"input": "question: Üretici canlılar, tüketici canlıların ihtiyacı olan hangi maddeleri üretir?", "target": "Besin maddelerini"} {"input": "question: Suda yaşayan ve fotosentez yapabilen mikroskobik canlılara ne denir?", "target": "Fitoplankton"} {"input": "question: Fitoplanktonla beslenen mikroskobik canlılara ne denir?", "target": "Zooplankton"} {"input": "question: Üreticilerin çoğu hangi canlılardan oluşur?", "target": "Fotosentetik canlılardan"} {"input": "question: Üreticilerin temel görevi nedir?", "target": "İnorganik maddeleri kullanarak kendi besinlerini kendileri üretmek ve atmosferdeki oksijen ve karbondioksit dengesini sağlamak"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlıların taşıdıkları pigment nedir?", "target": "Klorofil pigmenti"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlıların yaşamını sürdürdüğü ortamlar nelerdir?", "target": "Karasal ve sucul ortamlar"} {"input": "question: Üretici canlıların ekosistemdeki rolü nedir?", "target": "Tüketici canlılara besin ve oksijen sağlamak"} {"input": "question: Kemosentez yapan canlıların ışık enerjisine ihtiyacı var mı?", "target": "Hayır, ışık enerjisi kullanılmaz"} {"input": "question: Üreticilerin çoğu hangi tür canlılardan oluşur?", "target": "Fotosentetik canlılardan"} {"input": "question: Tüketici canlıların beslenme şekillerine göre adlandırıldığı iki grup nedir?", "target": "Holozoik beslenenler ve ayrıştırıcılar"} {"input": "question: Ağız ve çene yapıları hangi canlılarda beslenme şekillerine göre adaptasyon sağlamıştır?", "target": "Holozoik beslenen canlılar"} {"input": "question: Otçulların yaşamsal faaliyetlerinde hangi enerjiyi kullanırlar?", "target": "Bitkilerdeki kimyasal bağ enerjisini ATP’ye dönüştürerek"} {"input": "question: Sucul ortamlardaki otçulların beslendiği canlılar nelerdir?", "target": "Fitoplanktonlarla beslenen zooplanktonlar, alglerle beslenen balıklar ve diğer canlılardır."} {"input": "question: Etçillerin beslendiği canlılar nelerdir?", "target": "Tüketici olan diğer canlılar"} {"input": "question: Hem etçil hem otçul canlıların beslenme özelliğini nedir?", "target": "Hem etle hem de otla beslenir"} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların enzim sistemlerinin özelliği nedir?", "target": "Gelişmiştir"} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların ekosistemdeki rolü nedir?", "target": "Organik maddeleri, inorganik maddelere dönüştürür"} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların sayıca azalmasının sonuçları nelerdir?", "target": "Organik atıkların toprakta birikmesine, madde döngüsünün gerçekleşmemesine sebep olur"} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların olmadığı bir ekosistemde yaşam ne kadar devam edebilir?", "target": "Uzun süre devam edemez"} {"input": "question: Tüketici canlıların yaşadıkları ortam ve kullandıkları besin çeşidine göre hangi iki grupta incelenir?", "target": "Holozoik beslenenler ve ayrıştırıcılar"} {"input": "question: Otçulların örnekleri nelerdir?", "target": "Deve, zürafa, tavşan, koyun, çekirge"} {"input": "question: Etçillerin örnekleri nelerdir?", "target": "Leopar, timsah, bazı böcek ve balık türleri, aslan, piton, kartal, kurt, baykuş, martı, köpek balığı"} {"input": "question: Hem etçil hem otçul canlıların örnekleri nelerdir?", "target": "İnsan, ayı, leylek, hindi, fare ve bazı balık türleri"} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların örnekleri nelerdir?", "target": "Bazı bakteri ve arkeler, cıvık mantarlar ve bazı mantar türleri"} {"input": "question: Tüketici canlılar hangi ortamdan besinlerini alır?", "target": "Yaşadıkları ortamdan hazır olarak"} {"input": "question: Tüketici canlılar nelerdir?", "target": "Hayvanlar, mantarlar, bazı bakteri ve arkeler, amip ve paramesyum gibi protistler ve bazı bitkiler"} {"input": "question: Holozoik beslenen canlılar besinlerini nasıl alır?", "target": "Katı parçalar hâlinde alır"} {"input": "question: Otçullar hangi canlılardır?", "target": "Bitkilerle beslenen canlılar"} {"input": "question: Otçulların çoğunu kim oluşturur?", "target": "Böcekler, kemirici memeliler ve geviş getiren hayvanlar"} {"input": "question: Etçiller hangi canlılardır?", "target": "Tüketici olan diğer canlılarla beslenen canlılar"} {"input": "question: Hem etçil hem otçul canlılar nelerdir?", "target": "Hem etle hem de otla beslenen canlılardır"} {"input": "question: Ayrıştırıcıların enzim sistemleri nasıl?", "target": "Gelişmiştir"} {"input": "question: Ayrıştırıcılar ne yapar?", "target": "Hücre dışına salgıladıkları enzimlerle ekosistemde bitki, hayvan ve diğer canlı atıklarını parçalar"} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların sayıca azalması ne sonuç doğurur?", "target": "Organik atıkların toprakta birikmesine, madde döngüsünün gerçekleşmemesine sebep olur"} {"input": "question: Tüketici canlılar hangi gruplara ayrılır?", "target": "Holozoik beslenenler ve ayrıştırıcılar olarak adlandırılır."} {"input": "question: Holozoik beslenen canlıların sindirim sistemleri nasıl gelişmiştir?", "target": "Gelişmiştir."} {"input": "question: Otçulların yaşamsal faaliyetlerinde hangi enerjiyi kullanırlar?", "target": "Bitkilerdeki kimyasal bağ enerjisini ATP’ye dönüştürerek yaşamsal faaliyetlerinde kullanır."} {"input": "question: Sucul ortamlardaki otçullar hangi canlılardır?", "target": "Fitoplanktonlarla beslenen zooplanktonlar, alglerle beslenen balıklar ve diğer canlılardır."} {"input": "question: Etçiller hangi canlılarla beslenir?", "target": "Tüketici olan diğer canlılarla beslenir."} {"input": "question: Hem etçil hem otçul canlıların beslenme şekli nedir?", "target": "Hem etle hem de otla beslenir."} {"input": "question: Ayrıştırıcıların enzim sistemleri nasıl gelişmiştir?", "target": "Gelişmiştir."} {"input": "question: Ayrıştırıcıların görevi nedir?", "target": "Hücre dışına salgıladıkları enzimlerle ekosistemde bitki, hayvan ve diğer canlı atıklarını parçalar."} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların sayıca azalması hangi sonuçları doğurur?", "target": "Organik atıkların toprakta birikmesine, madde döngüsünün gerçekleşmemesine sebep olur."} {"input": "question: Ayrıştırıcı canlıların olmadığı bir ekosistemde yaşam ne kadar devam edebilir?", "target": "Uzun süre devam edemez."} {"input": "question: Fotosentez yaparak organik besin ihtiyacını karşılayan canlı türlerine hangi isim verilir?", "target": "Ototrof"} {"input": "question: Öglena, ışık varlığında hangi süreci gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez"} {"input": "question: Öglena, kloroplast organeli taşır ve ışık varlığında hangi süreci gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez"} {"input": "question: Işıksız ortamda öglena, dış ortamdaki bir hücreli organizmaları hangi yolla alır?", "target": "Endositozla"} {"input": "question: Öglena, hücre içi sindirim yaparak hangi ihtiyacını karşılar?", "target": "Besin ihtiyacını"} {"input": "question: Öglena, hangi özellikleri bakımından hem üretici hem tüketici olarak adlandırılır?", "target": "Fotosentez yaparak üretici, dış ortamdan besin alarak tüketici olması"} {"input": "question: Öglena, hangi organeli taşır?", "target": "Kloroplast"} {"input": "question: Hem üretici hem tüketici olan canlılara hangi isim verilir?", "target": "Hem ototrof hem heterotrof"} {"input": "question: Öglena, hangi yolla dış ortamdan hazır olarak besin alır?", "target": "Kamçı kesesi sayesinde"} {"input": "question: Fotosentez yaparak organik besin ihtiyacını hangi canlılar karşılar?", "target": "Ototrof canlılar"} {"input": "question: Hem üretici hem tüketici olan canlılara hangi örnek verilebilir?", "target": "Öglena"} {"input": "question: Öglena hangi organeli taşır?", "target": "Kloroplast organeli"} {"input": "question: Işık varlığında öglena hangi süreci gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez"} {"input": "question: Işıksız ortamda öglena hangi yapı sayesinde dış ortamdaki bir hücreli organizmaları alır?", "target": "Kamçı kesesi"} {"input": "question: Öglena hangi süreci kullanarak hücre içine aldığı besin ihtiyacını karşılar?", "target": "Endositozla hücre içi sindirim"} {"input": "question: Öglena hangi özellikleri bakımından hem üretici hem tüketici olarak adlandırılır?", "target": "Fotosentez yapma ve dış ortamdan besin alma özellikleri"} {"input": "question: Fotosentez yapan canlılar hangi besin ihtiyacını karşılar?", "target": "Organik besin ihtiyacını"} {"input": "question: Hem ototrof hem heterotrof canlıların ortak adı nedir?", "target": "Hem üretici hem tüketici"} {"input": "question: Öglena, kloroplast organeli sayesinde hangi süreci gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez"} {"input": "question: Işıksız ortamda öglena, besin ihtiyacını hangi yöntemle karşılar?", "target": "Endositozla hücre içine aldığı organizmaları sindirerek"} {"input": "question: Öglena, hangi özellikleri bakımından hem üretici hem tüketici olarak adlandırılır?", "target": "Fotosentez yapma ve dış ortamdan besin alma özelliklerine sahip olması"} {"input": "question: Günlük hayatımızda, öglena benzeri canlıların bulunduğunu göz önünde bulundurarak, hangi çevre koşullarında bu canlıların daha aktif olacağını tahmin edebiliriz?", "target": "Işık varlığında ve besin zenginliği olan çevre koşullarında"} {"input": "question: Hem üretici hem tüketici canlılar, ekosistemde hangi rolleri oynar?", "target": "Üretici olarak besin zincirine katkı sağlar, tüketici olarak da besin zincirinde yer alır"} {"input": "question: Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için hangi iki temel ihtiyacı vardır?", "target": "enerji ve karbon, azot gibi elementler"} {"input": "question: Bitkiler, ışık enerjisi ile hangi enerji biçimine dönüştürür?", "target": "kimyasal bağ enerjisi"} {"input": "question: Canlıların atıkları ve kalıntıları hangi canlılar tarafından ayrıştırılır?", "target": "ayrıştırıcılar"} {"input": "question: Ekosistemdeki madde ve enerji akışı, hangi canlılar aracılığı ile dengede kalır?", "target": "üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılar"} {"input": "question: Besin zincirleri ve madde döngüleri, ekosistemdeki dengenin sağlanmasında hangi rol oynar?", "target": "önemli rol"} {"input": "question: Canlılarda gerçekleşen üreme, büyüme, gelişme, boşaltım gibi olaylar için hangi enerji kaynağı kullanılır?", "target": "enerji"} {"input": "question: Bitkilerdeki enerji, hangi canlılara geçer?", "target": "ot yiyen hayvanlara ve oradan da etçil hayvanlara"} {"input": "question: İnorganik maddelerin üretici organizmalar tarafından hangi moleküllerin yapısına katılması gerekir?", "target": "organik moleküllerin yapısına"} {"input": "question: Enerjinin bir biçimden başka biçime dönüşmesi, hangi süreçlerin devamlılığı için gerekir?", "target": "üretim, büyüme, gelişme, boşaltım gibi olaylar"} {"input": "question: Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için hangi iki şeye ihtiyaçları vardır?", "target": "Enerjiye ve karbon, azot gibi elementlere"} {"input": "question: Canlıda gerçekleşen üreme, büyüme, gelişme, boşaltım gibi olaylar için ne harcanır?", "target": "Enerji"} {"input": "question: İnorganik maddelerin de üretici organizmalar tarafından hangi yapısına katılması gerekir?", "target": "Organik moleküllerin yapısına"} {"input": "question: Bitkiler tarafından ışık enerjisi hangi enerjiye dönüştürülür?", "target": "Kimyasal bağ enerjisine"} {"input": "question: Bitkilerdeki enerji hangi yoluyla ot yiyen hayvanlara geçer?", "target": "Organik besin yoluyla"} {"input": "question: Canlıların atıkları ve kalıntıları hangi canlılar tarafından ayrıştırılır?", "target": "Ayrıştırıcılar tarafından"} {"input": "question: Ekosistemdeki madde ve enerji akışı hangi canlılar aracılığı ile dengede kalır?", "target": "Üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılar aracılığı ile"} {"input": "question: Bu dengenin sağlanmasında hangi iki faktör önemli rol oynar?", "target": "Besin zincirleri ve madde döngüleri"} {"input": "question: Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için hangi iki temel unsura ihtiyaçları vardır?", "target": "Enerji ve karbon, azot gibi elementler"} {"input": "question: İnorganik maddelerin organik moleküllerin yapısına katılabilmesi için hangi enerji formuna dönüştürülmesi gerekir?", "target": "Işık enerjisinin kimyasal bağ enerjisine dönüştürülmesi"} {"input": "question: Bitkilerdeki enerji, hangi canlılara aktarılır?", "target": "Organik besin yoluyla ot yiyen hayvanlara, oradan da etçil hayvanlara"} {"input": "question: Canlıların atıkları ve kalıntıları kimler tarafından ayrıştırılır?", "target": "Ayrıştırıcılar tarafından"} {"input": "question: Ekosistemdeki madde ve enerji akışının dengede kalmasında hangi iki faktör önemli rol oynar?", "target": "Besin zincirleri ve madde döngüleri"} {"input": "question: Üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılar hangi süreci sağlar?", "target": "Ekosistemdeki madde ve enerji akışının dengede kalmasını"} {"input": "question: İnorganik maddelerin hangi canlılar tarafından üretilen organik besinlerin yapısına katılması gerekir?", "target": "Üretici organizmalar tarafından"} {"input": "question: Enerjinin bir biçimden başka biçime dönüşmesi hangi süreç için gerekir?", "target": "Canlıda gerçekleşen üreme, büyüme, gelişme, boşaltım gibi olaylar için"} {"input": "question: Besin zincirinde enerji aktarım süreci nasıl başlar?", "target": "Besin zincirinde enerji aktarım süreci, üreticilerin Güneş'ten gelen ışık enerjisini fotosentezde kullanmasıyla başlar."} {"input": "question: Üreticilerden tüketicilere enerji aktarım süreci nasıl gerçekleşir?", "target": "Besin zinciri sayesinde gerçekleşir."} {"input": "question: Besin zincirinde hangi canlılar birincil tüketicidir?", "target": "Otçul adı verilen canlılar birincil tüketicidir."} {"input": "question: Etçil canlılar hangi enerji kaynağı olarak beslenir?", "target": "Otçul canlıları enerji kaynağı olarak beslenir."} {"input": "question: Besin zincirinde ayrıştırıcıların rolü nedir?", "target": "Ayrıştırıcılar, bitkisel ve hayvansal kalıntıları topraktaki humus ve minerallere dönüştürür."} {"input": "question: Besin zincirinde yer alan herhangi bir canlıdaki sayısal değişim hangi sonucu doğurur?", "target": "Diğer basamaklardaki canlıların tamamını etkiler."} {"input": "question: Kuzey Pasifik kıyılarında avlanmaya başlayan katil balinaların neden olduğu sonuç nedir?", "target": "Su samuru sayısının %25 oranında azalmasına neden olmuştur."} {"input": "question: Su samuru sayısının azalması hangi sonucu doğurur?", "target": "Denizkestanelerinin aşırı çoğalmasını beraberinde getirir."} {"input": "question: Denizkestanelerinin sayıca artması sonucu ne olur?", "target": "Deniz yosunu fazla miktarda tüketilmiş ve deniz yosunları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır."} {"input": "question: Besin zincirinde enerji aktarım sürecinin önemi nedir?", "target": "Canlılar tarafından iş yapmak, büyümek, ısı üretmek ve atık oluşturmak gibi durumlarda kullanılır."} {"input": "question: Besin zincirinde hangi canlılar hem etçil hem otçul olabilir?", "target": "Bazı hayvanlar, hem diğer hayvanlarla hem de bitkilerle beslenir."} {"input": "question: Besin zincirinde yer alan ayrıştırıcılar hangi gereksinimlerini karşılar?", "target": "Kendi besin gereksinimlerini de karşılamış olur."} {"input": "question: Besin zincirinde enerji akışı hangi yöndedir?", "target": "Tek yönlü, üreticilerden tüketicilere doğru"} {"input": "question: Besin zincirinde enerji hangi amaçlarla kullanılır?", "target": "Canlılar tarafından iş yapmak, büyümek, ısı üretmek ve atık oluşturmak gibi durumlarda"} {"input": "question: Besin zinciri hangi canlılarda başlar?", "target": "Üreticilerde, Güneş'ten gelen ışık enerjisinin fotosentezde kullanılmasıyla"} {"input": "question: Üreticiler hangi canlılar tarafından tüketilir?", "target": "Otçul adı verilen birincil tüketiciler tarafından"} {"input": "question: Etçil hayvanlara hangi isim verilir?", "target": "İkincil tüketici"} {"input": "question: Hem etçil hem otçul olan hayvanların özellikleri nelerdir?", "target": "Besin zincirinde değişik basamaklarda bulunabilir"} {"input": "question: Ayrıştırıcıların görevi nedir?", "target": "Bitkisel ve hayvansal kalıntıları topraktaki humus ve minerallere dönüştürür"} {"input": "question: Besin zincirinde yer alan herhangi bir canlıdaki sayısal değişim ne etkiler?", "target": "Diğer basamaklardaki canlıların tamamını etkiler"} {"input": "question: Katil balinalar neden kıyılara doğru göç etmek zorunda kalmıştır?", "target": "Okyanuslardaki ekosistem yapısının bozulmasıyla yeterince avlanamayan"} {"input": "question: Su samuru sayısının azalması ne sonucunu doğurmuştur?", "target": "Denizkestanelerinin aşırı çoğalmasını beraberinde getirmiştir"} {"input": "question: Besin zincirinde enerji akışının yönünü ve neden tek yönlü olduğunu açıklayınız.", "target": "Besin zincirinde enerji akışı, üreticilerden tüketicilere doğru tek yönlü olur çünkü enerji, üreticiler tarafından fotosentezde kullanılan güneş enerjisiyle başlar ve besin zinciri yoluyla ekosistemin bütün üyelerine dağılır."} {"input": "question: Üreticilerin besin zincirindeki rolünü ve fotosentezdeki önemini açıklayınız.", "target": "Üreticiler, besin zincirinin ilk halkasını oluşturur ve güneş enerjisiyle fotosentezde enerji üretirler. Bu enerji, besin zinciri yoluyla ekosistemin bütün üyelerine dağılır."} {"input": "question: Otçul, etçil ve üçüncül tüketicilerin besin zincirindeki rollerini karşılaştırınız.", "target": "Otçul, üreticileri tüketen birincil tüketicidir. Etçil, otçulları tüketen ikincil tüketicidir. Üçüncül tüketici, etçilleri tüketen canlılardır. Her biri, besin zincirinde enerji akışını devam ettirir."} {"input": "question: Ayrıştırıcıların besin zincirindeki rolünü ve önemini açıklayınız.", "target": "Ayrıştırıcılar, bitkisel ve hayvansal kalıntıları topraktaki humus ve minerallere dönüştürür. Bu dönüşüm sırasında, kendi besin gereksinimlerini de karşılamış olur."} {"input": "question: Besin zincirinde sayısal değişimin diğer basamaklardaki canlılara olan etkisini açıklayınız.", "target": "Besin zincirinde herhangi bir canlıdaki sayısal değişim, diğer basamaklardaki canlıların tamamını etkiler. Örneğin, katil balinaların sayısının azalması, su samuru sayısının azalmasına ve denizkestanelerinin aşırı çoğalmasına neden olmuştur."} {"input": "question: Katil balinaların kıyılara doğru göç etmesinin nedenini ve sonuçlarını açıklayınız.", "target": "Katil balinaların kıyılara doğru göç etmesi, okyanuslardaki ekosistem yapısının bozulması nedeniyle yeterince avlanamamasından kaynaklanır. Bu göç, su samuru sayısının azalmasına ve denizkestanelerinin aşırı çoğalmasına neden olmuştur."} {"input": "question: Su samuru sayısının azalmasının deniz yosunu üzerindeki etkisini açıklayınız.", "target": "Su samuru sayısının azalması, denizkestanelerinin aşırı çoğalmasına neden olmuştur. Bu aşırı çoğalma, deniz yosunu fazla miktarda tüketilmiş ve deniz yosunları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır."} {"input": "question: Ekosistemlerde neden birden fazla besin zinciri bulunur?", "target": "Çünkü canlıların birden fazla besin zincirinde yer alması nedeniyle ekosistemler, çok sayıda farklı besin zinciri içerir."} {"input": "question: Besin ağı nedir?", "target": "Farklı besin zincirlerinin bir araya gelmesiyle zaman zaman kesişen karmaşık yapıdaki beslenme ilişkisine besin ağı denir."} {"input": "question: Niçin hayvan türlerinin çoğu tek çeşit besin yerine çok çeşitli besin kaynaklarını tüketir?", "target": "Çünkü canlıların birden fazla besin zincirinde yer alması nedeniyle ekosistemler, çok sayıda farklı besin zinciri içerir."} {"input": "question: Besin zincirleri ne zaman kesişir?", "target": "Besin zincirleri, besin ağı oluşturulurken zaman zaman kesişir."} {"input": "question: Ekosistemlerin karmaşık yapısını oluşturan nedir?", "target": "Farklı besin zincirlerinin bir araya gelmesiyle zaman zaman kesişen karmaşık yapıdaki beslenme ilişkisi"} {"input": "question: Canlıların birden fazla besin zincirinde yer almasının neden olduğu sonuç nedir?", "target": "Ekosistemler, çok sayıda farklı besin zinciri içerir."} {"input": "question: Doğadaki hayvan türlerinin çoğu hangi çeşit besin kaynaklarını tüketir?", "target": "Çok çeşitli besin kaynaklarını tüketir."} {"input": "question: Canlıların birden fazla besin zincirinde yer almasının nedenleri nelerdir?", "target": "Çünkü çoğu hayvan türü tek çeşit besin yerine çok çeşitli besin kaynaklarını tüketir."} {"input": "question: Günlük hayatta besin ağına bir örnek verilebilir mi?", "target": "Örneğin, bir ormanda, ağaçların yapraklarını yiyen bir geyik, sonra o geyiği yiyen bir aslan, sonra da aslanın leşini yiyen bir akbabayı düşünün. Bu durumda, ağaç, geyik, aslan ve akbaba arasında bir besin ağı oluşur."} {"input": "question: Besin zincirlerinin çeşitliliğinin ekosistemlere olan etkisi nedir?", "target": "Çeşitli besin zincirlerinin bir araya gelmesi, ekosistemlerin karmaşık yapısını oluşturur ve bu da ekosistemlerin dengesini sağlar."} {"input": "question: Besin piramidinde canlıların biyokütleleri ve enerjinin nasıl aktarıldığı göz önüne alınır. Biyokütle nüfusta ne anlama gelir?", "target": "Bir popülasyondaki tüm bireylerin toplam kütlesi."} {"input": "question: Besin piramidinde canlıların biyokütleleri ve enerjinin nasıl aktarıldığı göz önüne alınır?", "target": "Biyokütle, popülasyonu oluşturan tüm bireylerin toplam kütlesini ifade eder."} {"input": "question: İlk trofik düzeyde hangi canlılar yer alır?", "target": "Üreticiler"} {"input": "question: İkinci trofik düzeyde hangi canlılar yer alır?", "target": "Otçullar"} {"input": "question: Üçüncü trofik düzeyde hangi canlılar yer alır?", "target": "Etçiller"} {"input": "question: Dördüncü trofik düzeyde hangi canlılar yer alır?", "target": "Hem et hem otla beslenen canlılar"} {"input": "question: Ayrıştırıcılar hangi trofik düzeylerde bulunur?", "target": "Tüm trofik düzeylerde"} {"input": "question: Besin piramidinin tabanında bulunan üreticilerden üst basamaklara doğru gidildikçe birey sayısı, aktarılan enerji miktarı, biyokütle, üreme hızı ne olur?", "target": "Azalır"} {"input": "question: Canlıların vücut büyüklüğü ile birey sayısı arasındaki ilişki nedir?", "target": "Ters orantılıdır"} {"input": "question: Besin zincirlerinde enerjinin aktarımı hangi yönde olur?", "target": "Üreticilerden tüketicilere ve ayrıştırıcılara doğru tek yönlüdür"} {"input": "question: Bir trofik düzeyi olan kullanılabilir enerjinin yaklaşık ne kadarı bir üst basamağa aktarılabilir?", "target": "%10"} {"input": "question: Enerji kaybı basamak sayısı uzadıkça ne olur?", "target": "Artar"} {"input": "question: Aktarılmayan enerjinin bir kısmı hangi amaçlarda kullanılır?", "target": "Büyüme ve gelişmede, hücre solunumunda ısı olarak kaybolur"} {"input": "question: Vücuttan atılan atıklar hangi canlılar tarafından tüketilir?", "target": "Ayrıştırıcılar"} {"input": "question: Besin piramidinde bir trofik düzeyi oluşturan canlıların toplam kütlesi olan biyokütle, enerji kaybına bağlı olarak piramitte yukarıya doğru çıktıkça ne olur?", "target": "Azalır"} {"input": "question: Besin piramidinde enerji akışını gösteren bir unsur nedir?", "target": "Biyokütle"} {"input": "question: Birinci trofik düzeyde hangi canlılar bulunur?", "target": "Üreticiler"} {"input": "question: Besin piramidinde birey sayısı ve vücut büyüklüğü arasında nasıl bir ilişki vardır?", "target": "Canlıların vücut büyüklüğü ile birey sayısı ters orantılıdır."} {"input": "question: Enerjinin aktarımı besin zincirlerinde hangi yönde gerçekleşir?", "target": "Üreticilerden tüketicilere ve ayrıştırıcılara doğru tek yönlüdür."} {"input": "question: Bir trofik düzeydeki kullanılabilir enerjinin ne kadarı bir üst basamağa aktarılabilir?", "target": "Yaklaşık %10'u"} {"input": "question: Enerji kaybının ana nedenleri nelerdir?", "target": "Büyüme ve gelişmede, hücre solunumunda ısı olarak kaybolması ve besinlerle sindirilmeden dışkı ile atılması."} {"input": "question: Besin piramidinde tabandan tepeye gidildikçe canlı sayısı neden azalmaktadır?", "target": "Kullanılabilir enerjinin azalmasından dolayı"} {"input": "question: Enerji piramidinde enerji kaybı nasıl gösterilir?", "target": "Besin piramidinde enerji kaybı basamak sayısı uzadıkça artar."} {"input": "question: Besin zincirlerinde enerji aktarımında hangi yasa geçerlidir?", "target": "%10 yasası"} {"input": "question: Çevrede yıllarca kalan kirleticilerin canlıların dokularında birikmesine ne ad verilir?", "target": "Biyolojik birikim"} {"input": "question: Tarımda zararlı canlılarla mücadelede kullanılan hangi ilaç, biyolojik birikim yapar?", "target": "DDT adlı böcek ilacı"} {"input": "question: Kimyasal maddelerin yer altı sularıyla insanların içme sularına ulaşmasını nasıl açıklayabiliriz?", "target": "Kimyasal maddeler, yer altı sularıyla insanların içme sularına ulaşabilir."} {"input": "question: Besin piramidinde üreticilerden üst basamaklara doğru çıkıldıkça canlıların vücudunda biriken zehirli madde miktarı ne yapar?", "target": "Artar"} {"input": "question: İnsanlar tarafından doğaya yapılan müdahalelerin canlılara zarar vermesinin nedenlerinden biri nedir?", "target": "Biyolojik birikim yapan maddelerin artarak birikmesi"} {"input": "question: Çevrede kalan kirleticilerin canlılara zarar verme riski nedir?", "target": "Çevrede kalan kirleticiler, besin piramidini oluşturan farklı trofik düzeylerdeki canlıların dokularında birikmeye başlar."} {"input": "question: Fabrika atıkları ve ağır metallerin doğaya etkisi nedir?", "target": "Doğayı çeşitli şekillerde kirletmektedir."} {"input": "question: Biyolojik birikim yapan maddelerin besin zincirinde nasıl aktarıldığını açıklayınız?", "target": "Topraktan da üreticilere, oradan da besin zinciriyle tüketicilere aktarılabilir."} {"input": "question: Çevrede kalan kirleticilerin insan sağlığına etkisi nedir?", "target": "İnsanlar tarafından doğaya yapılan müdahaleler bazen insanın kendisine zarar verebilmektedir."} {"input": "question: İnsanlar tarafından doğaya yapılan müdahaleler ne sonuçlar doğurabilir?", "target": "İnsanlar tarafından doğaya yapılan müdahaleler bazen insanın kendisine ve diğer canlı türlerine zarar verebilmektedir."} {"input": "question: Biyolojik birikim nedir?", "target": "Biyolojik birikim, besin piramidini oluşturan farklı trofik düzeylerdeki canlıların dokularında birikmeye başlayan kirleticilerin oluşturduğu olaydır."} {"input": "question: DDT adlı böcek ilacı nedir?", "target": "DDT, biyolojik birikim yapan, günümüzde kullanılması yasak olan bir böcek ilacıdır."} {"input": "question: Kimyasal maddelerin son ulaştığı yer neresidir?", "target": "Kimyasal maddelerin son ulaştığı yer, toprak ve su ortamıdır."} {"input": "question: Besin zincirinde üreticiden tüketicilere doğru gidildikçe ne olur?", "target": "Besin zincirinde üreticiden tüketicilere doğru gidildikçe biyolojik birikim yapan maddeler artarak birikir."} {"input": "question: Mikroorganizmalar kirleticileri nasıl etkiler?", "target": "Mikroorganizmalar kirleticileri çoğu kez ayrıştırır veya havaya ve suya karışarak seyrelir, canlılara zarar veremeyecek düzeye getirir."} {"input": "question: Tarımda zararlı canlılarla mücadelede kullanılan bazı ilaçlar nelerdir?", "target": "Tarımda zararlı canlılarla mücadelede kullanılan bazı ilaçlar, biyolojik birikim yapan, DDT adlı böcek ilacıdır."} {"input": "question: Ağır metaller nelerdir?", "target": "Ağır metaller, kadmiyum, bakır, cıva, arsenik gibi maddelerdir."} {"input": "question: Kimyasal maddeler yer altı sularıyla nasıl ulaşır?", "target": "Kimyasal maddeler, yer altı sularıyla insanların içme sularına ulaşabilir."} {"input": "question: Topraktan üreticilere, oradan da besin zinciriyle tüketicilere aktarılabilir mi?", "target": "Evet, topraktan üreticilere, oradan da besin zinciriyle tüketicilere aktarılabilir."} {"input": "question: Biyolojik birikim nedir ve hangi kirleticiler tarafından meydana gelir?", "target": "Biyolojik birikim, besin piramidindeki farklı trofik düzeylerdeki canlıların dokularında kirleticilerin birikmesi olayıdır. Bu kirleticiler, mikroorganizmalar tarafından parçalanamaz ve çevrede yıllarca kalır."} {"input": "question: DDT adlı böcek ilacı nedir ve neden kullanımına yasaklanmıştır?", "target": "DDT, tarım alanında zararlı canlılarla mücadele etmek için kullanılan bir böcek ilacıdır. Günümüzde kullanımına yasaklanmıştır çünkü biyolojik birikim yapmaya neden olur ve canlılara zarar verir."} {"input": "question: Kimyasal maddelerin yer altı sularına ulaşması nasıl olur?", "target": "Kimyasal maddeler, yer altı sularına ulaşabilir. Yer altı sularıyla insanların içme sularına ulaşabilir, topraktan üreticilere, oradan da besin zinciriyle tüketicilere aktarılabilir."} {"input": "question: Besin zincirinde biyolojik birikim yapan maddelerin miktarı nasıl değişir?", "target": "Besin zincirinde üreticilerden tüketicilere doğru gidildikçe biyolojik birikim yapan maddelerin miktarı artar."} {"input": "question: İnsanların doğaya yaptığı müdahalelerin sonuçları nelerdir?", "target": "İnsanların doğaya yaptığı müdahalelerin sonuçları, insanın kendisine ve diğer canlı türlerine zarar verebilmektedir."} {"input": "question: Ağır metallerin doğaya nasıl zarar verdiğini açıklayınız.", "target": "Ağır metaller (kadmiyum, bakır, cıva, arsenik gibi) doğayı çeşitli şekillerde kirletmektedir. Örneğin, fabrika atıkları ve maden çalışmaları gibi alanlarda kullanılan kimyasal maddeler doğayı kirletmektedir."} {"input": "question: Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için hangi maddeleri aldıkları ortamdan?", "target": "Organik ve inorganik maddeleri"} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddelerin tekrar dış ortama verilmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Canlının ölümü ve metabolik atıkları ile"} {"input": "question: Yeryüzündeki yaşamın sürekliliği için hangi maddelerin devirli kullanılması gerekir?", "target": "Karbon, su, oksijen, azot, kükürt ve fosfor gibi maddeler"} {"input": "question: Maddelerin alınması, kullanılması ve atık olarak ortama verilmesi hangi ortamda düzenli bir biçimde gerçekleşir?", "target": "Canlı ve cansız ortamda"} {"input": "question: Yaşamsal önem taşıyan maddelerin ekosistem içindeki dolaşımına ne denir?", "target": "Madde döngüleri"} {"input": "question: Madde döngülerinin gerçekleşmesi hangi nedenle olur?", "target": "Canlı ve cansız ortamda düzenli bir biçimde maddelerin alınması, kullanılması ve atık olarak ortama verilmesi"} {"input": "question: Eğer bir ekosistemde madde döngüleri olmasaydı, ne olurdu?", "target": "Yeryüzündeki yaşamın sürekliliği tehlikeye girerdi"} {"input": "question: Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için hangi maddeleri alır?", "target": "Organik ve inorganik maddeleri"} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddeler, canlının ölümü ve hangi atıkları ile tekrar dış ortama verilir?", "target": "Metabolik atıkları"} {"input": "question: Maddelerin alınması, kullanılması ve atık olarak ortama verilmesi hangi ortamda düzenli bir biçimde gerçekleşir?", "target": "Canlı ve cansız ortam"} {"input": "question: Yaşamsal önem taşıyan bu maddelerin ekosistem içindeki dolaşımına ne denir?", "target": "Madde döngüleri"} {"input": "question: Madde döngüleri, hangi olayın gerçekleşmesi için gerekir?", "target": "Yeryüzündeki yaşamın sürekliliği"} {"input": "question: Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için hangi maddeleri aldıklarını açıklayınız.", "target": "Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için bulundukları ortamdan organik ve inorganik maddeleri alır."} {"input": "question: Karbon, su, oksijen, azot, kükürt ve fosfor gibi maddelerin devirli kullanılması neden gerekir?", "target": "Yeryüzündeki yaşamın sürekliliği için"} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddeler, canlının ölümü ve metabolik atıkları ile tekrar hangi ortama verilir?", "target": "Dış ortama"} {"input": "question: Günlük hayatta madde döngülerine bir örnek veriniz.", "target": "Bitkilerin fotosentez sırasında karbondioksiti alıp, oksijen üretmesi ve sonra bu oksijenin insan ve hayvanlar tarafından solunması"} {"input": "question: Madde döngülerinin gerçekleşmesi hangi süreçle sağlanır?", "target": "Madde döngüleri ile"} {"input": "question: Su, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmesi için hangi oranda bulunur?", "target": "%70-%90"} {"input": "question: Su döngüsü, hangi iki fiziksel olaya dayanır?", "target": "Buharlaşma ve yoğuşma"} {"input": "question: Yeryüzündeki suların büyük kısmı hangi yerde bulunur?", "target": "Okyanuslarda"} {"input": "question: Su, hangi hallerde bulunur?", "target": "Buhar, sıvı ve buz hallerinde"} {"input": "question: Su döngüsü, hangi enerji ve kuvvetin etkisi ile gerçekleşir?", "target": "Güneş enerjisi ve yer çekiminin etkisi"} {"input": "question: Su, okyanus, deniz, göl ve akarsulardan hangi yolla atmosfere geçer?", "target": "Buharlaşarak"} {"input": "question: Bitki ve diğer canlılardan su, hangi yollarla buharlaşır?", "target": "Terleme ve solunum yoluyla"} {"input": "question: Yeryüzüne inen suyun bir kısmı, hangi yolla atmosfere geri döner?", "target": "Tekrar buharlaşarak"} {"input": "question: Yer altı suları, hangi yolla yeniden yer üstündeki su birikintilerine dâhil olur?", "target": "Farklı yollarla"} {"input": "question: Bitkiler, hangi yolla suyu toprakta tutmada en büyük etki sağlar?", "target": "Kökleri ile"} {"input": "question: Hayvanlar, hangi yolla suyu alır?", "target": "İçtikleri su ve yedikleri besinlerle"} {"input": "question: Bitki ve hayvanlar, hangi sonucu oluşan suyu hangi yolla atmosfere verir?", "target": "Terleme ve solunum sonucu oluşan suyu buhar şeklinde"} {"input": "question: Hayatın temeli olan su, hücrelerin ne kadarlık bölümünü oluşturur?", "target": "%70-%90"} {"input": "question: Su döngüsü hangi iki fiziksel olaya dayanır?", "target": "Buharlaşma ve yoğuşma"} {"input": "question: Yeryüzündeki suların büyük kısmı nerede bulunur?", "target": "Okyanuslarda"} {"input": "question: Su, atmosferde hangi hâlde bulunur?", "target": "Buhar hâlinde"} {"input": "question: Su döngüsü, hangi enerjilerin etkisi ile gerçekleşir?", "target": "Güneş enerjisi ve yer çekiminin etkisi"} {"input": "question: Su, okyanus, deniz, göl ve akarsulardan nasıl atmosfere geçer?", "target": "Buharlaşarak"} {"input": "question: Bitki ve diğer canlılardan su, hangi yollarla atmosfere karıştır?", "target": "Terleme ve solunum yoluyla"} {"input": "question: Yeryüzüne inen suyun bir kısmı, hangi yollarla yeniden atmosfere geri döner?", "target": "Tekrar buharlaşarak"} {"input": "question: Bitkiler, ihtiyaç duydukları suyu nasıl alır?", "target": "Kökleri ile"} {"input": "question: Bitkiler, suyun toprakta tutulmasında hangi etkiyi sağlar?", "target": "En büyük etkiyi"} {"input": "question: Yeryüzünde suyun büyük kısmı hangi yerde bulunur?", "target": "Okyanuslarda"} {"input": "question: Su, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmesi için hangi bileşiktir?", "target": "Zorunlu bir bileşiktir"} {"input": "question: Su, bitkilerde hangi yolla alınır?", "target": "Kökleri ile"} {"input": "question: Su, hayvanlarda hangi yolla alınır?", "target": "İçtikleri su ve yedikleri besinlerle"} {"input": "question: Bitkiler, suyun toprakta tutulmasında hangi etkendir?", "target": "En büyük etkendir"} {"input": "question: Su döngüsü, hangi faktörlerin etkisi ile gerçekleşir?", "target": "Güneş enerjisi ve yer çekiminin etkisi"} {"input": "question: Atmosferde su hangi halde bulunur?", "target": "Buhar hâlinde"} {"input": "question: Yeryüzüne inen suyun bir kısmı hangi yolla tekrar atmosfere geri döner?", "target": "Tekrar buharlaşarak"} {"input": "question: Su, günlük hayatta hangi amaçla kullanılır?", "target": "Yaşamsal faaliyetlerini sürdürmesi için"} {"input": "question: Su döngüsü, hangi yolla gerçekleşir?", "target": "Atmosfer ve yeryüzü arasında düzenli olarak"} {"input": "question: Bitki ve hayvanlar, suyu hangi yolla tekrar atmosfere verir?", "target": "Terleme ve solunum sonucu oluşan suyu buhar şeklinde"} {"input": "question: Karbonlu bileşiklerin bulundukları yerler nelerdir?", "target": "Fosil yakıtlar, toprak ve sucul ekosistemlerde bulunan kayaçlar"} {"input": "question: Karbon döngüsü nedir?", "target": "Karbonun atmosfer, okyanus, deniz ve tatlısu, toprak ve canlıların yapısında dönüşümlü olarak bulunması"} {"input": "question: Atmosferdeki karbondioksit miktarını azaltan faktörler nelerdir?", "target": "Bitkilerin atmosferdeki karbondioksidi kullanması, fitoplanktonların suda çözünmüş karbondioksidi fotosentezde kullanması ve kemosentez yapan bazı bakteri ve arke türlerinin besin sentezi sırasında atmosferdeki karbondioksidi kullanması"} {"input": "question: Canlıların solunumu sonucunda ne olur?", "target": "Organik besinlerin yapısına katılan karbon, canlıların solunumu sonucunda tekrar atmosfere verilir"} {"input": "question: Ölü bitki ve hayvan kalıntılarının toprağa karışması sonucunda ne olur?", "target": "Kalıntılar, topraktaki ayrıştırıcılar tarafından parçalandığında karbondioksit açığa çıkar"} {"input": "question: Fosil yakıtların yanması sonucunda ne olur?", "target": "Atmosfere karbondioksit verilir"} {"input": "question: Karbonun canlıların yapısında bulunmasına ne denir?", "target": "Karbonlu bileşiklerdir"} {"input": "question: Sucul ortamlarda karbondioksidi hangi canlılar kullanır?", "target": "Fitoplanktonlar"} {"input": "question: Karbon döngüsünün gerçekleşmesini sağlayan kilit molekül nedir?", "target": "Karbonlu bileşiklerdir"} {"input": "question: Canlıların yapısını oluşturan organik moleküllerin temel elementi nedir?", "target": "Karbon"} {"input": "question: Karbonlu bileşiklerin bulunduğu yerler nelerdir?", "target": "Atmosfer, su, toprak, fosil yakıtlar, kayaçlar ve canlıların yapısında"} {"input": "question: Karasal ortamlarda karbondioksidi kimler kullanır?", "target": "Bitkiler"} {"input": "question: Sucul ortamlarda karbondioksidi kimler kullanır?", "target": "Fitoplanktonlar"} {"input": "question: Karbonun atmosferdeki miktarını azaltan faktörler nelerdir?", "target": "Fotosentez yapan fitoplanktonlar, kemosentez yapan bakteri ve arke türleri"} {"input": "question: Canlıların yapısında biriken karbonun akıbeti nedir?", "target": "Ölü bitki ve hayvan kalıntıları ile toprağa karışır"} {"input": "question: Karbonun topraktaki akıbeti nedir?", "target": "Ayrıştırıcılar tarafından parçalanır ve karbondioksit açığa çıkar"} {"input": "question: Fosil yakıtların yanması sonucunda atmosfere ne verilir?", "target": "Karbondioksit"} {"input": "question: Karbonun atmosfer, okyanus, deniz ve tatlısu, toprak ve canlıların yapısında dönüşümlü olarak bulunmasına ne denir?", "target": "Karbon döngüsü"} {"input": "question: Karasal ortamlarda hangi canlılar atmosferdeki karbondioksidi en çok kullanır?", "target": "Bitkiler"} {"input": "question: Sucul ortamlarda hangi canlılar suda çözünmüş karbondioksidi en çok kullanır?", "target": "Fitoplanktonlar"} {"input": "question: Karbonun canlıların yapısında biriken kısmı, ne zaman tekrar atmosfere verilir?", "target": "Canlıların solunumu sonucunda"} {"input": "question: Ölü bitki ve hayvan kalıntıları ile toprağa karışan karbon, ne zaman karbondioksit açığa çıkar?", "target": "Topraktaki ayrıştırıcılar tarafından parçalandığında"} {"input": "question: Karbonlu bileşiklerden CO2, hangi halde bulunur?", "target": "Atmosferde gaz halinde ve suda çözünmüş halde"} {"input": "question: Doğada hangi yerlerde karbonlu bileşikler bulunur?", "target": "Fosil yakıtlar, toprak ve sucul ekosistemlerde bulunan kayaçlar"} {"input": "question: Karbon döngüsünde hangi canlılar atmosferdeki karbondioksidi kullanır?", "target": "Bitkiler, fitoplanktonlar, bazı bakteri ve arke türleri"} {"input": "question: Karbonun atmosferdeki miktarı nasıl azalmış olur?", "target": "Canlıların solunumu sonucunda ve kemosentez yapan bazı bakteri ve arke türleri tarafından"} {"input": "question: Azotun canlı yaşamı için ne kadar önemli olduğunu açıklayınız.", "target": "Azot, canlı yaşamı için gerekli temel elementlerden biridir ve canlılar için hayati önem taşıyan amino asit, nükleik asit, hormon ve vitamin gibi moleküllerin yapısına katılır."} {"input": "question: Azot döngüsünü kısaca açıklayınız.", "target": "Azotun havadan toprağa, topraktan üreticilere, üreticilerden tüketicilere, üretici ve tüketici atıklarından tekrar toprağa, suya ve havaya geçmesine azot döngüsü denir."} {"input": "question: Bitkilerin atmosfer azotunu doğrudan kullanımını engelleyen nedir?", "target": "Bitkiler atmosfer azotunu doğrudan kullanamaz, ihtiyaç duydukları azotu çözünmüş azot tuzları ve amonyum iyonları şeklinde topraktan alır."} {"input": "question: Biyotik fiksasyonu gerçekleştiren canlıları örnekleyiniz.", "target": "Baklagil köklerinde yaşayan azot bağlayıcı bakteriler, özellikle de Rhizobium (Rizobium) cinsi bakteriler, biyotik fiksasyonu gerçekleştirirler."} {"input": "question: Abiyotik fiksasyon nedir?", "target": "Atmosferde serbest hâlde bulunan azot, yıldırım gibi yüksek enerjili olayların etkisi ve yağmurlar ile toprağa bağlanır, buna abiyotik fiksasyon denir."} {"input": "question: Bitkilerin azot ihtiyaçlarını nasıl karşıladıklarını açıklayınız.", "target": "Bitkiler, topraktan amonyum ve nitrat olarak aldıkları azotu, organik besinlerin üretiminde kullanır."} {"input": "question: Hayvanların azot ihtiyaçlarını nasıl karşıladıklarını açıklayınız.", "target": "Hayvanlar, azot ihtiyaçlarını bitki ya da diğer hayvanlarla beslenme yoluyla elde eder."} {"input": "question: Nitrifikasyon nedir?", "target": "Bitki ya da hayvan atıklarında bulunan azotlu organik bileşikler, bakteri ve mantarlar gibi ayrıştırıcı canlılar tarafından parçalanarak amonyağa ve amonyuma çevrilir, ardından nitrit bakterileri tarafından nitrite ve nitrat bakterileri tarafından nitrata dönüştürülür."} {"input": "question: Denitrifikasyon nedir?", "target": "Topraktaki nitrat tuzlarında bulunan azot, azot ayrıştırıcı bakterilerle yeniden atmosfere karışır, buna denitrifikasyon denir."} {"input": "question: Azot, canlı yaşamı için hangi temel elementlerden biridir?", "target": "temel elementlerden biridir"} {"input": "question: Azot, hangi moleküllerin yapısına katılır?", "target": "amino asit, nükleik asit, hormon ve vitamin gibi moleküllerin yapısına katılır"} {"input": "question: Havanın yaklaşık kaç yüzde azot gazından oluşmuştur?", "target": "%78'i"} {"input": "question: Azotun hangi yola geçmesine azot döngüsü denir?", "target": "havadan toprağa, topraktan üreticilere, üreticilerden tüketicilere, üretici ve tüketici atıklarından tekrar toprağa, suya ve havaya geçmesine"} {"input": "question: Bitkiler atmosfer azotunu nasıl alır?", "target": "çözünmüş azot tuzları ve amonyum iyonları şeklinde topraktan alır"} {"input": "question: Azot bağlayıcı bakteriler hangi durumda toprağa bağlanır?", "target": "baklagil köklerinde yaşayan azot bağlayıcı bakteriler tarafından toprağa bağlanır"} {"input": "question: Rhizobium (Rizobium) cinsi bakteriler hangi durumu oluşturur?", "target": "baklagillerin (bezelye, fasulye, bakla gibi) köklerinde yaşayan Rhizobium (Rizobium) cinsi bakteriler tipik bir örnek oluşturur"} {"input": "question: Atmosferde serbest hâlde bulunan azot, hangi olayların etkisi ile toprağa bağlanır?", "target": "yıldırım gibi yüksek enerjili olayların etkisi ve yağmurlar ile toprağa bağlanır"} {"input": "question: Bitkiler, topraktan aldıkları azotu hangi amaçla kullanır?", "target": "organik besinlerin üretiminde kullanır"} {"input": "question: Hayvanlar azot ihtiyaçlarını hangi yolla elde eder?", "target": "bitki ya da diğer hayvanlarla beslenme yoluyla elde eder"} {"input": "question: Bitki ya da hayvan atıklarında bulunan azotlu organik bileşikler, hangi canlılar tarafından parçalanarak amonyağa ve amonyuma çevrilir?", "target": "bakteri ve mantarlar gibi ayrıştırıcı canlılar tarafından parçalanarak amonyağa ve amonyuma çevrilir"} {"input": "question: Amonyak, hangi bakterileri tarafından nitrite dönüştürülür?", "target": "nitrit bakterileri tarafından nitrite dönüştürülür"} {"input": "question: Nitrit de hangi bakterileri tarafından nitrata dönüştürülür?", "target": "nitrat bakterileri tarafından nitrata dönüştürülür"} {"input": "question: Bu olaya hangi isim verilir?", "target": "nitrifikasyon denir"} {"input": "question: Topraktaki nitrat tuzlarında bulunan azot, hangi bakterilerle yeniden atmosfere karışır?", "target": "azot ayrıştırıcı bakterilerle yeniden atmosfere karışır"} {"input": "question: Topraktaki azotun tekrar atmosfere geçmesini sağlayan bu olaya hangi isim verilir?", "target": "denitrifikasyon denir"} {"input": "question: Azotun canlı yaşamı için neden gerekli olduğunu açıklayınız.", "target": "Azot, canlılar için hayati önem taşıyan amino asit, nükleik asit, hormon ve vitamin gibi moleküllerin yapısına katılır."} {"input": "question: Atmosferdeki azotun bitkiler tarafından doğrudan kullanılamamasının nedenini açıklayınız.", "target": "Bitkiler atmosfer azotunu doğrudan kullanamaz, ihtiyaç duydukları azotu çözünmüş azot tuzları ve amonyum iyonları şeklinde topraktan alır."} {"input": "question: Biyotik fiksasyon nedir ve hangi canlılarda görülür?", "target": "Biyotik fiksasyon, atmosferdeki azotun baklagil köklerinde yaşayan azot bağlayıcı bakteriler tarafından toprağa bağlanmasıdır. Örneğin, Rhizobium (Rizobium) cinsi bakteriler."} {"input": "question: Abiyotik fiksasyon nedir?", "target": "Abiyotik fiksasyon, atmosferde serbest hâlde bulunan azotun yıldırım gibi yüksek enerjili olayların etkisi ve yağmurlar ile toprağa bağlanmasıdır."} {"input": "question: Bitkilerin topraktan aldıkları azotu nasıl kullanırlar?", "target": "Bitkiler, topraktan amonyum ve nitrat olarak aldıkları azotu, organik besinlerin üretiminde kullanır."} {"input": "question: Hayvanların azot ihtiyaçlarını nasıl elde ettikleri?", "target": "Hayvanlarsa azot ihtiyaçlarını bitki ya da diğer hayvanlarla beslenme yoluyla elde eder."} {"input": "question: Bitki ya da hayvan atıklarında bulunan azotlu organik bileşiklerin parçalanma süreci nedir?", "target": "Bitki ya da hayvan atıklarında bulunan azotlu organik bileşikler, bakteri ve mantarlar gibi ayrıştırıcı canlılar tarafından parçalanarak amonyağa ve amonyuma çevrilir."} {"input": "question: Nitrifikasyon nedir?", "target": "Nitrifikasyon, amonyağın nitrit bakterileri tarafından nitrite; nitrit de nitrat bakterileri tarafından nitrata dönüştürülmesi olayıdır."} {"input": "question: Denitrifikasyon nedir?", "target": "Denitrifikasyon, topraktaki nitrat tuzlarında bulunan azotun azot ayrıştırıcı bakterilerle yeniden atmosfere karışması olayıdır."} {"input": "question: Azot döngüsü nedir?", "target": "Azot döngüsü, azotun havadan toprağa, topraktan üreticilere, üreticilerden tüketicilere, üretici ve tüketici atıklarından tekrar toprağa, suya ve havaya geçmesi sürecidir."} {"input": "question: Çevre sorunlarının büyük çoğunluğunu hangi etmenler oluşturur?", "target": "İnsan faaliyetleri"} {"input": "question: Teknolojik gelişmelerin çevre üzerinde hangi etkili vardır?", "target": "Olumsuz etki"} {"input": "question: Çevre sorunlarının neden olduğu sonuçlar nelerdir?", "target": "Ekosistemlerin bozulması, tür çeşitliliğinin azalması veya bazı türlerin yok olması"} {"input": "question: Çevre sorunları nedeniyle her yıl dünyadaki milyonlarca insan hangi sonuçla karşılaşır?", "target": "Çeşitli hastalıklara yakalanıp yaşamını yitirme"} {"input": "question: Çevre sorunlarının en fazla görüldüğü ülkeler hangileridir?", "target": "Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler"} {"input": "question: Çevre sorunları hangi canlıları olumsuz yönde etkiler?", "target": "İnsanları, hayvanları, bitkileri ve cansız çevreyi"} {"input": "question: Çevre sorunlarına hangi örnekler verilebilir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin azalması, hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği, radyoaktif kirlilik, ses kirliliği, asit yağmurları, küresel iklim değişikliği, erozyon, doğal hayat alanlarının tahribi ve orman yangınları"} {"input": "question: Çevre sorunlarının en önemli nedenlerinden biri nedir?", "target": "İnsan faaliyetleri"} {"input": "question: Çevre sorunlarının sonucunda hangi sonuçla karşılaşılır?", "target": "Ekosistemlerin bozulması ve tür çeşitliliğinin azalması"} {"input": "question: Çevre sorunlarının önlenmesi için hangi tedbirlerin alınması gerekir?", "target": "İnsan faaliyetlerinin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması"} {"input": "question: Çevre sorunlarına neden olan etmenler hangi gruplara ayrılabilir?", "target": "Fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak gruplandırılabilir."} {"input": "question: Çevre sorunlarının büyük çoğunluğu hangi nedenle ortaya çıkmaktadır?", "target": "İnsan faaliyetleri sonucu ortaya çıkmaktadır."} {"input": "question: Teknolojik gelişmeler insan faaliyetlerinin hangi alanlarını olumsuz etkiler?", "target": "Beslenme, barınma, ulaşım gibi faaliyetlerini olumsuz etkiler."} {"input": "question: Çevre kirliliği hangi sonuçları doğurmaktadır?", "target": "Ekosistemlerin bozulmasına, tür çeşitliliğinin azalmasına veya bazı türlerin yok olmasına neden olur."} {"input": "question: Çevre sorunları nedeniyle her yıl dünyadaki insan sayısı hangi sonucu yaşar?", "target": "Milyonlarca insan çeşitli hastalıklara yakalanıp yaşamını yitirmektedir."} {"input": "question: Çevre sorunlarının büyük bir kısmı hangi ülkelerde görülür?", "target": "Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde görülür."} {"input": "question: Çevre sorunları hangi alanları olumsuz yönde etkiler?", "target": "İnsanları, hayvanları, bitkileri ve cansız çevreyi de olumsuz yönde etkiler."} {"input": "question: Güncel çevre sorunlarına hangi örnekler verilebilir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin azalması, hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği, radyoaktif kirlilik, ses kirliliği, asit yağmurları, küresel iklim değişikliği, erozyon, doğal hayat alanlarının tahribi ve orman yangınları."} {"input": "question: Çevre sorunlarının büyük çoğunluğu hangi faaliyetler sonucu ortaya çıkmaktadır?", "target": "İnsan faaliyetleri"} {"input": "question: Canlıların yaşam alanlarında meydana gelen kirlilik ne gibi sonuçlara neden olur?", "target": "Ekosistemlerin bozulmasına, tür çeşitliliğinin azalmasına veya bazı türlerin yok olmasına"} {"input": "question: Çevre sorunları nedeniyle her yıl dünyadaki milyonlarca insan hangi sonuçlarla karşılaşır?", "target": "Çeşitli hastalıklara yakalanıp yaşamını yitirmektedir"} {"input": "question: Çevre sorunlarının büyük bir kısmı hangi ülkelerde görülür?", "target": "Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde"} {"input": "question: Çevre sorunları hangi canlıları ve çevreyi olumsuz yönde etkiler?", "target": "İnsanları, hayvanları, bitkileri ve cansız çevreyi"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması hangi çevre sorunu kategorisine girer?", "target": "Güncel çevre sorunları"} {"input": "question: Hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği gibi örnekler hangi çevre sorunları kategorisine girer?", "target": "Fiziksel çevre sorunları"} {"input": "question: Radyoaktif kirlilik hangi çevre sorunları kategorisine girer?", "target": "Kimyasal çevre sorunları"} {"input": "question: Çevre sorunlarının azaltılmasına yardımcı olacak teknolojik gelişmeler hangi alanlarda olmalıdır?", "target": "Beslenme, barınma, ulaşım gibi alanlarda"} {"input": "question: Çevre sorunlarının olumsuz etkilerinin azaltılmasına yardımcı olacak hangi gelişmeler olmalıdır?", "target": "Teknolojik gelişmeler"} {"input": "question: Ekosistemlerin yapısında kısa süre içerisinde gerçekleşen değişimler ne gibi sonuçlara neden olmaktadır?", "target": "Hızlı yıkımlara ve yok oluşlara neden olmaktadır."} {"input": "question: İnsan kaynaklı olarak gelişen bir süreç tersine çevrilmeyecek olursa ne gibi sonuçlar ortaya çıkacaktır?", "target": "Çok sayıda canlı türü yok olacaktır."} {"input": "question: Biyoçeşitliliğin bozulması insanlara hangi yönde etki edecektir?", "target": "İnsanların temiz suya, havaya ve sağlıklı gıdaya erişimini olumsuz yönde etkileyecektir."} {"input": "question: Türkiye, biyoçeşitlilik açısından komşularına göre nasıl bir özelliğe sahiptir?", "target": "Çok zengin biyoçeşitliliğe sahiptir."} {"input": "question: İnsanların ve tüm canlıların neslinin devamı için ne çok önemli ve gereklidir?", "target": "Doğayı korumak çok önemli ve gereklidir."} {"input": "question: Ekosistemlerde denge hali nasıl bozulur?", "target": "Doğal alanlar üzerindeki madencilik faaliyetleri, erozyon, anız yakma, tarımsal faaliyetler, sulak alanların kurutulması, barajlar, hızlı nüfus artışı ve buna bağlı olarak tüketimin artması, şehirleşme, endüstrileşme, ev ve sanayi atıkları, küresel ısınma gibi faktörler biyolojik çeşitliliği tehdit eden unsurlardır."} {"input": "question: Canlı türleri oluşan yeni koşullara uyum sağlayamazsa ne gibi sonuçlar ortaya çıkacaktır?", "target": "Ya göç edecek veya nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır."} {"input": "question: Biyoçeşitlilik, yeryüzündeki bütün canlıların hangi yönlerini ele alır?", "target": "Hem genetik çeşitliliklerini hem de yaşadıkları ortamları (yaşam birliği - ekosistem çeşitliliği)"} {"input": "question: Topraklarımızda hangi türdeki bitki türleri yetişir?", "target": "Endemik bitki türleri"} {"input": "question: Sahip olunan biyoçeşitliliğin korunması hangi grubun sorumluluğundadır?", "target": "Her bireyin sorumluluğundadır."} {"input": "question: Yeryüzündeki canlılar hangi unsurlar ile dünya ekosistemini oluşturur?", "target": "Toprak, hava, su ve diğer canlı toplulukları ile"} {"input": "question: Biyoçeşitlilik nedir?", "target": "Tek hücreli canlılardan büyük organizmalara kadar yeryüzündeki bütün canlıların hem genetik çeşitliliklerini hem de yaşadıkları ortamları ele alarak tanımlar."} {"input": "question: Ekosistemler hangi durumda bulunur?", "target": "Kendi içinde denge hâlindedir."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliği tehdit eden faktörler nelerdir?", "target": "Doğal alanlar üzerindeki madencilik faaliyetleri, erozyon, anız yakma, tarımsal faaliyetler, sulak alanların kurutulması, barajlar, günümüzdeki hızlı nüfus artışı ve buna bağlı olarak tüketimin artması, şehirleşme, endüstrileşme, ev ve sanayi atıkları, küresel ısınma gibi faktörler"} {"input": "question: Canlı türleri yeni koşullara uyum sağlayamazsa ne olur?", "target": "Ya göç edecek veya nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır."} {"input": "question: İnsanoğlu biyoçeşitliliğin hangi parçasıdır?", "target": "Bir parçasıdır."} {"input": "question: Türkiye'nin biyoçeşitliliği nasıldır?", "target": "Komşularına göre oldukça zengin biyoçeşitliliğe sahiptir."} {"input": "question: Doğayı korumak neden önemlidir?", "target": "İnsanların ve tüm canlıların neslinin devamı için çok önemlidir."} {"input": "question: Biyoçeşitlilik nedir ve neyi ele alır?", "target": "Biyoçeşitlilik, tek hücreli canlılardan büyük organizmalara kadar yeryüzündeki bütün canlıların hem genetik çeşitliliklerini hem de yaşadıkları ortamları (yaşam birliği - ekosistem çeşitliliği) ele alarak tanımlar."} {"input": "question: Ekosistemlerin yapısında hangi değişimler hızla yıkımlara ve yok oluşlara neden olmaktadır?", "target": "Çok kısa süre içerisinde gerçekleşen değişimler hızlı yıkımlara ve yok oluşlara neden olmaktadır."} {"input": "question: Canlı türleri oluşan yeni koşullara uyum sağlayamazsa ne olur?", "target": "Ya göç edecek veya nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır."} {"input": "question: İnsan kaynaklı bu sürecin tersine çevrilmediği durumda ne olur?", "target": "Çok sayıda canlı türü yok olacaktır."} {"input": "question: Türlerin yok olması ve bozulan ekosistemler insanların hangi ihtiyaçlarını olumsuz yönde etkileyecektir?", "target": "İnsanların temiz suya, havaya ve sağlıklı gıdaya erişimini olumsuz yönde etkileyecektir."} {"input": "question: Sahip olunan biyoçeşitliliğin korunması kime aittir?", "target": "Her bireyin sorumluluğudur."} {"input": "question: Biyoçeşitliliğin korunması neden önemlidir?", "target": "İnsanların ve tüm canlıların neslinin devamı için doğayı korumak çok önemli ve gereklidir."} {"input": "question: Ekosistemler kendi içinde hangi durumdadır?", "target": "Denge hâlindedir."} {"input": "question: Biyoçeşitliliğe tehdit eden unsurlardan bazıları nelerdir?", "target": "Doğal alanlar üzerindeki madencilik faaliyetleri, erozyon, anız yakma, tarımsal faaliyetler, sulak alanların kurutulması, barajlar, hızlı nüfus artışı ve buna bağlı olarak tüketimin artması, şehirleşme, endüstrileşme, ev ve sanayi atıkları, küresel ısınma gibi faktörler."} {"input": "question: Hava kirliliği nedir?", "target": "Canlıların sağlığını olumsuz etkileyecek ve cansız çevreyi bozabilecek maddelerin katı, sıvı ve gaz hâlindeki kükürtdioksit, karbondioksit, ozon, azotdioksit gibi gazların ve kimyasalların havada normal sınırların üzerinde bulunması"} {"input": "question: Hava kirliliğinin nedenleri nelerdir?", "target": "Doğal olaylar ve insanların sebep olduğu yapay kirlilikler"} {"input": "question: Doğal kirleticiler nelerdir?", "target": "Orman yangınları, volkan patlamaları, kum fırtınaları, okyanus ve denizlerden atmosfere katılan gaz, toz ve su buharı"} {"input": "question: Yapay kirleticiler nelerdir?", "target": "Fosil yakıtların çok fazla yakılması, kalitesiz kömür kullanılması sonucu ortaya çıkan gazlar ve motorlu taşıtlardan salınan egzoz gazları"} {"input": "question: Hava kirliliğinin insan sağlığına etkileri nelerdir?", "target": "Kronik bronşit, nefes darlığı, üst solunum yolu enfeksiyonları gibi rahatsızlıklara neden olur"} {"input": "question: Hava kirliliğinin çözelim yolları nelerdir?", "target": "Sanayi tesislerinde bacalara filtre takılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması, yeşil alanların artırılması, ormanlık alanların korunması ve çoğaltılması"} {"input": "question: Ozon tabakasının incelmesinin nedenleri nelerdir?", "target": "Hava kirliliği ve kloroflorokarbon (CFC) gazları"} {"input": "question: Ozon tabakasının incelmesinin sonuçları nelerdir?", "target": "Cilt kanseri, katarakt gibi hastalıklara neden olur"} {"input": "question: Asidik gazlar nelerdir?", "target": "Egzozlardan, fabrika bacalarından, fosil yakıtlardan çıkan karbonmonoksit (CO), karbondioksit (CO2), kükürt dioksit (SO2) ve azot dioksit (NO2) gibi gazlar"} {"input": "question: Asit yağmurlarının etkisi nelerdir?", "target": "Toprağın yapısını bozar, akarsular, doğal içme suyu kaynakları ve yeşil alanlar tahrip olur"} {"input": "question: Asit yağmurlarına karşı alınacak tedbirler nelerdir?", "target": "Fosil yakıtlar yerine Güneş enerjisi, jeotermal enerji ve doğal gaz kullanımı tercih edilmelidir"} {"input": "question: Hava kirliliğinin sebepleri nelerdir?", "target": "Doğal olaylar ve insanların sebep olduğu yapay kirlilikler"} {"input": "question: Yapay kirleticilerin kaynakları nelerdir?", "target": "Fosil yakıtların çok fazla yakılması, kalitesiz kömür kullanılması, motorlu taşıtlardan salınan egzoz gazları"} {"input": "question: Hava kirliliğinin insan sağlığına etkisi nedir?", "target": "Kronik bronşit, nefes darlığı, üst solunum yolu enfeksiyonları gibi rahatsızlıklara neden olur"} {"input": "question: Hava kirliliğinin çevre üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Toprak, su ve yer altı sularının kirlenmesinde etkilidir"} {"input": "question: Ozon tabakasının incelmesinin sebepleri nelerdir?", "target": "Kloroflorokarbon (CFC) gazları, ozon tabakasının incelmesine neden olur"} {"input": "question: Asit yağmurlarının oluşum süreci nedir?", "target": "Asidik gazlar, su buharı ile tepkimeye girerek kuvvetli asitler olan nitrik asit (HNO3) ve sülfürik aside (H2SO4) dönüşür"} {"input": "question: Asit yağmurlarının çevre üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Toprağın yapısı bozulur, akarsular, doğal içme suyu kaynakları ve yeşil alanlar tahrip olur"} {"input": "question: Asit yağmurlarının insan sağlığına etkisi nedir?", "target": "Solunum organları ile cilt ve gözde sağlık sorunlarına yol açabilir"} {"input": "question: Asit yağmurlarından korunmak için neler yapılmalıdır?", "target": "Fosil yakıtlar yerine Güneş enerjisi, jeotermal enerji ve doğal gaz kullanımı tercih edilmelidir"} {"input": "question: Hava kirliliği nedir ve hangi maddelerin havada bulunması sonucu oluşur?", "target": "Hava kirliliği, insanların üretim ve tüketim faaliyetleri sonucu ortaya çıkan kirleticilerin, havanın doğal bileşimini bozmaları sonucu oluşur. Böyle maddelerin katı, sıvı ve gaz hâlindeki kükürtdioksit, karbondioksit, ozon, azotdioksit gibi gazların ve kimyasalların havada normal sınırların üzerinde bulunması hava kirliliği olarak adlandırılır."} {"input": "question: Doğal kirleticiler nelerdir?", "target": "Doğal kirleticiler; orman yangınları, volkan patlamaları, kum fırtınaları, okyanus ve denizlerden atmosfere katılan gaz, toz ve su buharıdır."} {"input": "question: Yapay kirleticiler nelerdir?", "target": "Yapay kirleticiler, tümüyle insan etkisiyle ortaya çıkar. Fosil yakıtların çok fazla yakılması, kalitesiz kömür kullanılması sonucu ortaya çıkan gazlar ve motorlu taşıtlardan salınan egzoz gazları yapay kirleticilerdir."} {"input": "question: Hava kirliliği insan sağlığına nasıl etki eder?", "target": "Kirli havada bulunan yüksek miktardaki zararlı maddelerin solunması; kronik bronşit, nefes darlığı, üst solunum yolu enfeksiyonları gibi rahatsızlıklara neden olur."} {"input": "question: Hava kirliliğini önlemek için neler yapılmalıdır?", "target": "Sanayi tesislerinde bacalara filtre takılmalı, yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalı, yeşil alanlar artırılmalı, ormanlık alanlar korunmalı ve çoğaltılmalıdır. Ulaşımda toplu taşıma araçları tercih edilmeli, biyoyakıt kullanımı teşvik edilmeli, çevre kirliliği konusunda bireyler bilinçlendirilmelidir."} {"input": "question: Ozon tabakasının incelmesi dünyamızdaki çevre sorunlarından biridir. Bu durum nasıl oluşur?", "target": "Ozon tabakasının incelmesi, soğutucularda kullanılan gazlar, deodorant ve spreylerdeki itici gazlar, plastik köpükler (strafor); aerosoller ve yangın söndürücüler kloroflorokarbon içerir. Hava kirliliği ve kloroflorokarbon (CFC) gazları, ozon tabakasının incelmesine neden olur."} {"input": "question: Asidik gazlar nelerdir ve hangi sonuçlara yol açarlar?", "target": "Asidik gazlar, egzozlardan, fabrika bacalarından, fosil yakıtlardan çıkan karbonmonoksit (CO), karbondioksit (CO2), kükürt dioksit (SO2) ve azot dioksit (NO2) gibi gazlardır. Bunlar, su buharı ile tepkimeye girerek kuvvetli asitler olan nitrik asit (HNO3) ve sülfürik aside (H2SO4) dönüşür. Atmosferde oluşan bu asitler, tüm canlılar için tehlikeli olabilir."} {"input": "question: Asit yağmurları nelerdir ve hangi sonuçlara yol açarlar?", "target": "Asit yağmurları, atmosferde oluşan asitler, su buharı ile tepkimeye girerek kuvvetli asitler olan nitrik asit (HNO3) ve sülfürik aside (H2SO4) dönüşür. Asit yağmurları; toprağa, topraktan akarsulara, yer altı sularına ve göllere karışır. Asit yağmurları sonucu toprağın yapısı bozulur. Akarsular, doğal içme suyu kaynakları ve yeşil alanlar tahrip olur."} {"input": "question: Asit yağmurlarından korunmak için neler yapılmalıdır?", "target": "Fosil yakıtlar yerine Güneş enerjisi, jeotermal enerji ve doğal gaz kullanımı tercih edilmelidir. Bütün dünya ülkelerinin duyarlı olması ve bu konuda tedbir alması gerekir."} {"input": "question: Dünyamızın uygun sıcaklık değerlerinde farklı ekosistemlere sahip olmasının nedeni nedir?", "target": "Atmosferin ısı yalıtımını sağlamasından dolayı"} {"input": "question: Sera etkisi nedir?", "target": "Güneş'ten gelen ve tekrar yeryüzünden atmosfere yansıyan ısıyı tutarak uygun sıcaklık değerlerinin ortaya çıkmasını sağlayan doğal durum"} {"input": "question: Fosil yakıtların fazla kullanımı ve sanayi kuruluşlarından havaya salınan gazlar, atmosferde hangi etkiyi artırır?", "target": "Sera etkisini"} {"input": "question: Küresel ısınma nedir?", "target": "Atmosfer ve okyanuslarda ölçülen sıcaklık değerlerinin artışı"} {"input": "question: Küresel ısınmanın devam etmesi hangi sonuçlara yol açabilir?", "target": "Bitki örtüsünün bozulmasına, buzulların erimesine, kıyı ekosistemlerinin bozulmasına ve bazı canlı türlerinin yaşam alanlarının yok olmasına"} {"input": "question: Kıyıların su altında kalması hangi sonucu doğurur?", "target": "Karasal alanların azalmasına"} {"input": "question: Kuraklık, hangi sonucu beraberinde getirir?", "target": "Çölleşmeyi"} {"input": "question: Sera etkisiyle ortaya çıkan küresel ısınma, hangi sonucu doğurur?", "target": "Küresel iklim değişikliklerine"} {"input": "question: İklim değişiklikleri nedeniyledir nedir?", "target": "Dünya üzerinde ortalama sıcaklıkların artması"} {"input": "question: Küresel ısınma, hangi sonuçlara yol açabilir?", "target": "Göller ve akarsularda aşırı buharlaşma, şiddetli kuraklık, aşırı yağış, sel ve toprak kaymasına"} {"input": "question: Atmosferde sera etkisi yaratan gazların birikmesi, hangi sonucu doğurur?", "target": "Atmosferin sera etkisini artırır"} {"input": "question: Dünyamız hangi sıcaklık değerlerinde canlıların yaşaması için uygun ekosistemlere sahiptir?", "target": "Uygun sıcaklık değerlerinde"} {"input": "question: Atmosferin ısı yalıtımını hangi gazlar sağlar?", "target": "Karbondioksit, su buharı, ozon, azot oksitler, metan gibi gazlar"} {"input": "question: Sera etkisi nedir?", "target": "Güneş’ten gelen ve tekrar yeryüzünden atmosfere yansıyan ısıyı tutarak uygun sıcaklık değerlerinin ortaya çıkmasını sağlar"} {"input": "question: Fosil yakıtların fazla kullanımı ve sanayi kuruluşlarından havaya salınan gazlar ne sonuç doğurur?", "target": "Atmosferde sera etkisi yaratan gazların birikmesine neden olur"} {"input": "question: Küresel iklim değişikliklerine ne neden olur?", "target": "Sera etkisiyle ortaya çıkan küresel ısınma"} {"input": "question: Küresel ısınmanın devam etmesi ne sonuç doğurur?", "target": "Bitki örtüsünün bozulmasına, buzulların erimesine, kıyı ekosistemlerinin bozulmasına ve bazı canlı türlerinin yaşam alanlarının yok olmasına neden olabilir"} {"input": "question: Kıyıların su altında kalması ne sonuç doğurur?", "target": "Karasal alanların azalmasına"} {"input": "question: Yüksek sıcaklık artışları nedeniyle göller ve akarsularda ne görülür?", "target": "Aşırı buharlaşma"} {"input": "question: Buharlaşmanın artmasıyla su miktarının azalması ne sonuç doğurur?", "target": "Bazı bölgelerde şiddetli kuraklığa, aşırı yağış, sel ve toprak kaymasına yol açabilir"} {"input": "question: Kuraklık ne sonuç doğurur?", "target": "Çölleşmeyi de beraberinde getirir"} {"input": "question: Atmosferde bulunan hangi gazlar, sera etkisi yaratarak dünya sıcaklığının uygun değerlerde olmasını sağlar?", "target": "Karbondioksit, su buharı, ozon, azot oksitler, metan gibi gazlar"} {"input": "question: Fosil yakıtların fazla kullanımı ve sanayi kuruluşlarından havaya salınan gazlar, atmosferde hangi sonucu doğurmaktadır?", "target": "Sera etkisi yaratan gazların birikmesine neden olur"} {"input": "question: Küresel ısınma, hangi sonuçlara neden olur?", "target": "Küresel iklim değişikliklerine, denizlerde su seviyesinin artmasına, bitki örtüsünün bozulmasına, buzulların erimesine, kıyı ekosistemlerinin bozulmasına ve bazı canlı türlerinin yaşam alanlarının yok olmasına neden olabilir"} {"input": "question: Kıyıların su altında kalması, hangi sonuca neden olur?", "target": "Karasal alanların azalmasına neden olur"} {"input": "question: Yüksek sıcaklık artışları, hangi sonuçlara neden olur?", "target": "Göller ve akarsularda aşırı buharlaşma görülür, su miktarının azalması, şiddetli kuraklığa, aşırı yağış, sel ve toprak kaymasına yol açabilir"} {"input": "question: Kuraklık, hangi sonuca neden olur?", "target": "Çölleşmeyi beraberinde getirir, canlı türlerinin azalmasına neden olur"} {"input": "question: Sera etkisi, hangi doğal durumun oluşmasını sağlar?", "target": "Uygun sıcaklık değerlerinin ortaya çıkmasını sağlar"} {"input": "question: Atmosferde sera etkisi yaratan gazlar olmasaydı, dünya sıcaklığı hangi değerde olurdu?", "target": "Çok düşük değerlerde olurdu"} {"input": "question: Küresel iklim değişiklikleri, hangi sonuca neden olur?", "target": "Dünya üzerinde ortalama sıcaklıklar artar"} {"input": "question: Bitki örtüsünün bozulması, hangi sonuca neden olur?", "target": "Çeşitli canlı türlerinin azalmasına neden olur"} {"input": "question: Canlılığın devamı için ne gerekir?", "target": "Su kaynaklarının korunması ve temiz tutulması"} {"input": "question: Su kaynaklarının azalmasına neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Küresel ısınma, çevre kirliliği, toprakta meydana gelen kirlilik"} {"input": "question: Su kirliliğine neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Kanalizasyon suları, fabrika ve petrol atıkları, evsel atıklar, tarımsal ilaçlar ve gübreleme, madencilik ve nükleer atıklar, elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metaller"} {"input": "question: Tarımda kullanılan gübrelerin su kaynaklarına karışması ne sonuç doğurur?", "target": "Sudaki azot ve fosforun miktarını artırır ve su bitkileri ve alg türlerinin ortamda kontrolsüz bir şekilde çoğalmalarına neden olur"} {"input": "question: Ötrofikasyon nedir?", "target": "Su kirliliğine neden olan olay, özellikle sudaki organik madde miktarında artış gerçekleşmesi ve ayrıştırıcı bakterilerin artmasına neden olur"} {"input": "question: Kirli sularla bulaşan hastalıklar nelerdir?", "target": "Kolera, sarılık, tifo, ishal ve amipli dizanteri"} {"input": "question: İçme ve kullanma sularının kirlenmesinin sonuçları nelerdir?", "target": "İnsanlarda çeşitli hastalıklara sebep olur, özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha çok görülür"} {"input": "question: Su kaynaklarının korunması için neden önemlidir?", "target": "Canlılığın devamı için var olan su kaynaklarının korunması ve temiz tutulması gerekmektedir"} {"input": "question: Su kirliliğinin çevre üzerine etkisi nedir?", "target": "Biyolojik çeşitlilik azalır, besin zincirleri olumsuz etkilenir"} {"input": "question: Su kirliliği insan sağlığına nasıl etki eder?", "target": "İnsanlarda çeşitli hastalıklara sebep olur, özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha çok görülür"} {"input": "question: Su neden canlı yaşamı için vazgeçilmez bir gereksinimdir?", "target": "Su, canlı yaşamı için vazgeçilmez bir gereksinimdir."} {"input": "question: Yeryüzündeki suyun miktarı nedir?", "target": "Sınırlıdır."} {"input": "question: Su kaynaklarının azalmasına neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Küresel ısınma ve çevre kirliliği gibi sebepler."} {"input": "question: Toprakta meydana gelen kirlilik su kirliliğine neden olur mu?", "target": "Evet, olur."} {"input": "question: Su kaynaklarına yakın olan kanalizasyon suları, fabrika ve petrol atıkları, evsel atıklar neler yapar?", "target": "Suları kirletmektedir."} {"input": "question: Tarımda kullanılan gübrelerin, evsel ve endüstriyel atıkların su kaynaklarına karışması ne yapar?", "target": "Sudaki azot ve fosforun miktarını artırır."} {"input": "question: Su yüzeyi alglerle kaplandığından ne olur?", "target": "Suyu, yeşil renge döner."} {"input": "question: Alttaki bitkiler, fotosentez yapamaz hâle gelir, neden?", "target": "Işığın suyun alt kısımlarına ulaşmasını engeller."} {"input": "question: Mevsim süresince alg ve bitki ölümleriyle beraber sudaki organik madde miktarında artış ne yapar?", "target": "Ayrıştırıcı bakterilerin artmasına neden olur."} {"input": "question: Bakterilerin faaliyetleri sırasında sudaki oksijen miktarı ne yapar?", "target": "Rapidly azalır."} {"input": "question: Su kirliliğine neden olan bu olaya ne denir?", "target": "Ötrofikasyon."} {"input": "question: İçme ve kullanma sularının çeşitli etkenlerle kirlenmesi insanlarda ne yapar?", "target": "Çeşitli hastalıklara sebep olur."} {"input": "question: Özellikle hangi ülkelerde su kirliliği sorunu daha çok görülür?", "target": "Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde."} {"input": "question: Kirli sularla bulaşan hastalıklar nelerdir?", "target": "Kolera, sarılık, tifo, ishal ve amipli dizanteri gibi hastalıklar."} {"input": "question: Yeryüzündeki su kaynaklarının azalmasına hangi faktörler neden olmaktadır?", "target": "Küresel ısınma, çevre kirliliği, toprakta meydana gelen kirlilik, kanalizasyon suları, fabrika ve petrol atıkları, evsel atıklar, tarımsal ilaçlar, gübreleme, madencilik, nükleer atıklar, elektronik cihazlar ve pillerde bulunan ağır metallerin su ve toprağa bırakılması."} {"input": "question: Su kirliliğine neden olan faktörlerden biri olan ötrofikasyon nedir?", "target": "Ötrofikasyon, su yüzeyinin alglerle kaplanmasına, ışığın suyun alt kısımlarına ulaşmasını engellemesine, alttaki bitkilerin fotosentez yapamaz hale gelmesine, suyun kokuşmasına ve canlılar tarafından kullanılamaz hale gelmesine neden olan bir süreçtir."} {"input": "question: Su kirliliğinin insan sağlığına etkisi nedir?", "target": "Su kirliliğine neden olan faktörler insanlarda çeşitli hastalıklara sebep olur. Özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde bu sorunlar daha çok görülmektedir. Kolera, sarılık, tifo, ishal ve amipli dizanteri gibi hastalıklar atık ve kirli sulardan kaynaklanır."} {"input": "question: Tarımda kullanılan gübrelerin su kaynaklarına karışmasının sonuçları nelerdir?", "target": "Tarımda kullanılan gübrelerin su kaynaklarına karışması sudaki azot ve fosforun miktarını artırır. Bu durum su bitkileri ve alg türlerinin ortamda kontrolsüz bir şekilde çoğalmalarına neden olur."} {"input": "question: Su kirliliğinin çevre üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Su kirliliğinin çevre üzerindeki etkisi, besin zincirlerinin olumsuz etkilenmesi, biyolojik çeşitliliğin azalması ve birçok canlı türünün yok olmasına yol açar."} {"input": "question: Su kaynaklarının korunması ve temiz tutulmasının önemi nedir?", "target": "Su kaynaklarının korunması ve temiz tutulması, canlılığın devamı için vazgeçilmez bir gereksinimdir. Su kaynaklarının korunması ve temiz tutulması, canlı nüfusun artması ve temiz su kaynaklarının azalmaması için önemlidir."} {"input": "question: Su kirliliğine neden olan faktörlerden biri olan kanalizasyon suları nedir?", "target": "Kanalizasyon suları, su kaynaklarına yakın olan ve su kirliliğine neden olan bir faktördür."} {"input": "question: Toprak kirliliğinin neden olduğu canlıların ölümüne hangi faktörler neden olur?", "target": "Kirlenmiş topraklarda bitkiler yetişmez, toprağın içerisinde yaşayan milyonlarca canlı yaşamını yitirir."} {"input": "question: Toprağın temiz kalması neden önemlidir?", "target": "Toprağa bağımlı yaşayan canlılar için oldukça önemlidir."} {"input": "question: Toprak kirliliğine neden olan etkenler nelerdir?", "target": "Evsel, endüstriyel ve radyoaktif atıklar; iş yeri, hastane ve şehir kanalizasyon atıkları; araçların egzoz gazları ve fabrika bacalarından çıkan gazlar."} {"input": "question: Toprak kirliliğinin önlenmesinde hangi uygulama önemlidir?", "target": "Geri dönüştürülebilir atık maddeleri geri dönüşüme kazandırmaktır."} {"input": "question: Toprak kirliliği sebebiyle insanlara hangi hastalıklar bulaşır?", "target": "Kolera, tifo, amipli dizanteri gibi hastalıklar."} {"input": "question: Toprak kirliliği sonucu insanlara hangi zararlı maddeler geçebilir?", "target": "Ağır metaller, radyoaktif maddeler ve zehirli atıklar."} {"input": "question: Toprak kirliliği sonucu insanlarda hangi hastalıklar ortaya çıkar?", "target": "Zehirlenmeye ve alerji, kanser gibi hastalıklara neden olur."} {"input": "question: Ekosistemin devamlılığı için toprağın temiz kalması neden önemlidir?", "target": "Toprakta yaşayan canlıların her biri ayrı öneme sahiptir."} {"input": "question: Tarım ilaçlarının yanlış kullanımı toprak kirliliğine nasıl engel olur?", "target": "Tarım ilaçlarının yanlış kullanımı önlenmeli."} {"input": "question: Sanayi atıklarının toprağa verilmemesi neden önemlidir?", "target": "Sanayi atıkları arıtılmadan toprağa verilmemelidir."} {"input": "question: Toprak kirliliği nedir?", "target": "Toprağa karışan zararlı ve atık maddelerin toprağın yapısının bozulmasına neden olmasıdır."} {"input": "question: Toprak kirliliği canlılar için neden önemlidir?", "target": "Toprağın temiz kalması, toprağa bağımlı yaşayan canlılar için oldukça önemlidir."} {"input": "question: Kirlenmiş topraklarda neler olur?", "target": "Bitkiler yetişmez, toprağın içerisinde yaşayan milyonlarca canlı yaşamını yitirir."} {"input": "question: Toprak kirliliğine neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Evsel, endüstriyel ve radyoaktif atıklar; iş yeri, hastane ve şehir kanalizasyon atıkları; araçların egzoz gazları ve fabrika bacalarından çıkan gazlar."} {"input": "question: Asit yağmurları ve su kirliliği toprak kirliliğine nasıl etki eder?", "target": "Toprak kirliliğine neden olurken toprak kirliliği de yer altı sularının kirlenmesine neden olur."} {"input": "question: Toprak kirliliğini önlemede kullanılan en önemli uygulamalardan biri nedir?", "target": "Geri dönüştürülebilir atık maddeleri geri dönüşüme kazandırmaktır."} {"input": "question: Tarım ilaçlarının yanlış kullanımı nasıl önlenmelidir?", "target": "Tarım ilaçlarının yanlış kullanımı önlenmeli, sanayi atıkları arıtılmadan toprağa verilmemelidir."} {"input": "question: Lağım suları ile kirlenmiş topraktan insanlara hangi hastalıklar bulaşır?", "target": "Kolera, tifo, amipli dizanteri gibi hastalıklar bulaşır."} {"input": "question: Kimyasal ve radyoaktif kirlilik sonucu topraktan neler insanlara geçebilir?", "target": "Ağır metaller, radyoaktif maddeler ve zehirli atıklar insanlara toprakla veya besin yoluyla geçebilir."} {"input": "question: Toprak kirliliğinin neden olduğu bir hastalık hangisidir?", "target": "Kolera, tifo, amipli dizanteri gibi hastalıklar"} {"input": "question: Toprağın yapısının bozulmasına neden olan faktör nedir?", "target": "Zararlı ve atık maddelerin toprağa karışması"} {"input": "question: Toprak kirliliğinin önlenmesinde kullanılan bir yöntem nedir?", "target": "Geri dönüştürülebilir atık maddelerinin geri dönüşüme kazandırılması"} {"input": "question: Toprak kirliliği sonucu topraktan insanlara hangi yollarla ağır metaller ve radyoaktif maddeler geçebilir?", "target": "Toprakla veya besin yoluyla"} {"input": "question: Toprak kirliliğinin neden olduğu bir sonuç nedir?", "target": "Milyonlarca canlı yaşamını yitirir"} {"input": "question: Toprak kirliliğine neden olan faktörlerden biri nedir?", "target": "Evsel, endüstriyel ve radyoaktif atıklar"} {"input": "question: Toprak kirliliğinin önlenmesinde hangi uygulamalar yapılmalıdır?", "target": "Verimli topraklar korunmalı, yeşil alanlar artırılmalıdır"} {"input": "question: Toprak kirliliği sonucu hangi hastalıklara neden olur?", "target": "Alerji, kanser gibi hastalıklar"} {"input": "question: Toprak kirliliğinin önlenmesinde hangi yöntemler kullanılmalıdır?", "target": "Tarım ilaçlarının yanlış kullanımı önlenmeli, sanayi atıkları arıtılmadan toprağa verilmemeli ve nükleer enerji santrallerinin kurulumu toprağa zarar vermeyecek şekilde planlanmalıdır"} {"input": "question: Radyasyon, canlılarda hangi olumsuz etkilere yol açabilir?", "target": "Gen mutasyonlarına, kansere, sakat doğumlara ve doku hasarlarına yol açabilir."} {"input": "question: Radyasyonun canlılar üzerindeki etkisi hangi faktörlere göre değişmektedir?", "target": "Cins, yaş, organlara göre, radyasyonun şiddetine, maruz kalınan süreye ve ışınların türüne göre değişmektedir."} {"input": "question: Radyasyonun en fazla etkilediği organ hangisidir?", "target": "Göz"} {"input": "question: Radyasyon, göz üzerinde hangi etkilere yol açmaktadır?", "target": "Görme zayıflığına, katarakta ve göz uyumunun yavaşlamasına sebep olmaktadır."} {"input": "question: Radyasyon, hangi hücrelere karşı daha da hassastır?", "target": "Hızlı bölünen hücreler, özellikle cilt, kemik iliği, bağırsak hücreleri gibi hücreler"} {"input": "question: Radyasyonun zararları genellikle hangi şekilde kendini göstermektedir?", "target": "Zamanla ortaya çıkan bir etki"} {"input": "question: İnsanlar, günlük hayatta radyasyonla hangi şekilde iç içe yaşamaktadır?", "target": "Telefonlar, çalar saatler, elektrikli ev aletleri, elektromanyetik radyasyon yaymaktadır."} {"input": "question: Radyasyondan daha fazla etkilenmemek için hangi önlemler alınmalıdır?", "target": "Telefonla uzun süreli konuşma yapmamak, telefonları başucundan uzak yerde bulundurmak, yatak odalarında bilgisayar ve televizyon bulundurmamak, kullanılmadığı zamanlarda elektrikli aletlerin fişini çekmek"} {"input": "question: Radyoaktif maddelerin parçalanması sonucunda çevreye hangi ışınlara yayılır?", "target": "Alfa, beta ve gama ışınlarına"} {"input": "question: Radyasyon nedir?", "target": "Duyu organları ile algılanamayan zararlı ışınlara radyasyon denir."} {"input": "question: Radyasyon kaynakları nelerdir?", "target": "Uzay ve Güneş’ten gelen kozmik ışınlar, yer kabuğunda bulunan uranyum, toryum gibi radyoizotoplar, tıbbi amaçla kullanılan X ışını cihazları, nükleer santraller, televizyon, bilgisayar, mikrodalga fırın, cep telefonu vb."} {"input": "question: Radyasyon canlılarda hangi etkilere sebep olur?", "target": "Gen mutasyonlarına, kansere, sakat doğumlara ve doku hasarlarına yol açabilir."} {"input": "question: Radyasyonun canlılar üzerindeki etkisi hangi faktörlere göre değişir?", "target": "Cins, yaş, organlara göre, radyasyonun şiddetine, maruz kalınan süreye ve ışınların türüne göre değişir."} {"input": "question: Radyasyon hangi organda en fazla etkisini gösterir?", "target": "Göz"} {"input": "question: Radyasyon gözlerde hangi etkilere sebep olur?", "target": "Görme zayıflığına, katarakta ve göz uyumunun yavaşlamasına sebep olmaktadır."} {"input": "question: Radyasyon DNA moleküllerinde hangi hasara yol açar?", "target": "Kalıcı hasara yol açarak hayati tehlike oluşturabilir."} {"input": "question: Hangi hücreler radyoaktif ışımaya karşı daha da hassastır?", "target": "Cilt, kemik iliği, bağırsak hücreleri gibi hızlı bölünen hücreler"} {"input": "question: Radyasyon hangi kanserlerin görülme riskini artırır?", "target": "Cilt, akciğer ve tiroit kanseri"} {"input": "question: Kimler radyasyondan korunmalıdır?", "target": "Hamileler ve bebekler"} {"input": "question: Radyasyonun zararları ne zaman ortaya çıkar?", "target": "Zamanla ortaya çıkan bir etki"} {"input": "question: İnsanlar günlük hayatta radyasyonla nasıl iç içe yaşamaktadır?", "target": "Telefonlar, çalar saatler, elektrikli ev aletleri, elektromanyetik radyasyon yaymaktadır."} {"input": "question: Radyoaktif maddelerin parçalandığı zaman çevreye hangi ışınları yayar?", "target": "Alfa, beta ve gama ışınlarını"} {"input": "question: Radyasyonun canlılarda hangi etkilere yol açabileceğini açıklayınız.", "target": "Gen mutasyonlarına, kansere, sakat doğumlara ve doku hasarlarına yol açabilir."} {"input": "question: Radyasyonun göz üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Görme zayıflığına, katarakta ve göz uyumunun yavaşlamasına sebep olmaktadır."} {"input": "question: Radyasyonun zararları hangi durumlarda daha fazla ortaya çıkar?", "target": "Hamilelerin ve bebeklerin radyasyondan olabildiğince korunması gereklidir."} {"input": "question: Günlük hayatta radyasyona maruz kalınan durumlar nelerdir?", "target": "Telefonlar, çalar saatler, elektrikli ev aletleri, elektromanyetik radyasyon yaymaktadır."} {"input": "question: Ses kirliliğinin insanlar üzerindeki fizyolojik etkileri nelerdir?", "target": "Kalıcı işitme kayıpları, yüksek tansiyon, solunum rahatsızlıkları"} {"input": "question: Ses kirliliğinin neden olduğu psikolojik etkilerden bazıları nelerdir?", "target": "Sinirlilik, stres, uyku düzensizliği, yorgunluk ve zihinsel performansta yavaşlama"} {"input": "question: Ses kirliliğini önleyici tedbirlerden biri nedir?", "target": "Sanayi bölgeleri ve hava alanları gibi yerleri şehirden uzakta kurmak"} {"input": "question: Ses kirliliği, hangi tür sesler nedeniyle oluşur?", "target": "Belirli bir ses şiddetinin üzerinde olan, istenmeyen sesler"} {"input": "question: Ses kirliliğinin nedenleri nelerdir?", "target": "Trafik gürültüsü, sanayi tesisleri, inşaat faaliyetleri, yüksek sesli müzik aletleri ile kara, hava, deniz ve demiryolu araçları gibi ulaşım araçları"} {"input": "question: Ses yalıtımlarının yapılması hangi amaçla gerçekleştirilir?", "target": "Ses kirliliğini önlemek"} {"input": "question: İnsanları toplu taşıma araçlarını kullanmaya teşvik etmek neden önemli?", "target": "Ses kirliliğini önlemek"} {"input": "question: Akustik teknolojiye göre şehir planlaması yapmanın amacı nedir?", "target": "Ses kirliliğini önlemek"} {"input": "question: İş yerlerinde ses seviyesini düşürecek önlemlerin alınması neden önemlidir?", "target": "Ses kirliliğini önlemek"} {"input": "question: Kamuoyuna açık yerlerde yüksek sesle müzik çalınmasını önlemek neden önemlidir?", "target": "Ses kirliliğini önlemek"} {"input": "question: Ses kirliliğini hangi tür sesler oluşturabilir?", "target": "İnsan sesi, ev eşyası, otomobilden gelen rahatsız edici sesler"} {"input": "question: Ses kirliliğinin ana nedenleri nelerdir?", "target": "Trafik gürültüsü, sanayi tesisleri, inşaat faaliyetleri, yüksek sesli müzik aletleri ve ulaşım araçları"} {"input": "question: Ses kirliliğinin insanlar üzerindeki psikolojik etkileri nelerdir?", "target": "Sinirlilik, stres, uyku düzensizliği, yorgunluk ve zihinsel performansta yavaşlama"} {"input": "question: Ses kirliliğini önlemek için hangi tedbirler alınabilir?", "target": "Sanayi bölgeleri ve hava alanları gibi yerleri şehirden uzakta kurmak, kamuoyuna açık yerlerde yüksek sesle müzik çalınmasını önlemek, akustik teknolojiye göre şehir planlaması yapmak, iş yerlerinde ses seviyesini düşürecek önlemler almak, binalarda ses yalıtımları yapmak, insanları toplu taşıma araçlarını kullanmaya teşvik etmek"} {"input": "question: Ses kirliliğine neden olan ulaşım araçları nelerdir?", "target": "Kara, hava, deniz ve demiryolu araçları"} {"input": "question: Ses kirliliğini önlemek için şehir planlamasında hangi teknolojiye göre yapılmalıdır?", "target": "Akustik teknolojiye göre"} {"input": "question: Ses kirliliğini önlemek için insanları hangi araçları kullanmaya teşvik edilmelidir?", "target": "Toplu taşıma araçlarını"} {"input": "question: Ses kirliliğine neden olan günlük hayata örnekler nelerdir?", "target": "Trafik gürültüsü, yüksek sesli müzik aletleri, inşaat faaliyetleri"} {"input": "question: Ses kirliliğinin önlenmesinde hangi tedbirler alınmalıdır?", "target": "Sanayi bölgeleri ve hava alanları gibi yerleri şehirden uzakta kurmak, kamuoyuna açık yerlerde yüksek sesle müzik çalınmasını önlemek, iş yerlerinde ses seviyesini düşürecek önlemler almak, binalarda ses yalıtımları yapmak"} {"input": "question: Ses kirliliği hangi düzeydeki ses şiddetinde oluşur?", "target": "Belirli bir ses şiddetinin üzerinde"} {"input": "question: Ses kirliliği hangi türden sesler oluşturabilir?", "target": "Bir insan sesi, bir ev eşyası, otomobilden gelen rahatsız edici bir ses"} {"input": "question: Erozyon sonucunda meydana gelen çevre sorunlarından biri nedir?", "target": "Çölleşme"} {"input": "question: Erozyonun neden olduğu toprak kaybının sonuçlarından biri nedir?", "target": "Su kaybı"} {"input": "question: Erozyonu önlemek için arazinin engebeli ve eğimli olması durumunda yapılması gereken nedir?", "target": "Teraslama"} {"input": "question: Tarım alanlarının veriminin azalmasına neden olan çevre sorunu nedir?", "target": "Erozyon"} {"input": "question: Ormanların bilinçsizce tahrip edilmesi sonucunda meydana gelen çevre sorunu nedir?", "target": "Erozyon"} {"input": "question: Erozyonun neden olduğu toplumsal sorunlardan biri nedir?", "target": "Toplumsal sorunların artması"} {"input": "question: Erozyonu önlemek için yanlış sulama, yanlış ekim ve toprak işleme yöntemleri nasılmalıdır?", "target": "Önlenmelidir"} {"input": "question: Erozyonun meydana gelmesine neden olan faktörlerden biri nedir?", "target": "Arazinin eğimli olması"} {"input": "question: Erozyonun sonuçlarından biri nedir?", "target": "Toprağın verimli kısmının kaybı"} {"input": "question: Orman yangınları ve başka nedenlerle zarar görmüş çıplak arazilerde yapılması gereken nedir?", "target": "Ağaçlandırma"} {"input": "question: Erozyon nedir?", "target": "Toprağın verimli üst tabakasının akarsular, rüzgâr, deniz, buzul gibi çeşitli dış kuvvetlerin etkisiyle aşındırılıp zamanla bulunduğu yerden taşınması ve sürüklenmesi olayına erozyon denir."} {"input": "question: Erozyon riskini artıran faktörler nelerdir?", "target": "Arazinin eğimli olması, bitki örtüsünün tahrip edilmiş olması ve tarım alanlarının yanlış kullanılması erozyon riskini artırır."} {"input": "question: Her yıl ne kadar toprak erozyona uğrar?", "target": "Her yıl milyonlarca ton toprak, yeryüzünden kopup deniz ve göllere sürüklenmektedir."} {"input": "question: Erozyon sonucunda ne olur?", "target": "Toprağın verimli kısmı kaybolur. Toprak kaybının fazla olması, su kaybını da beraberinde getirir."} {"input": "question: Çölleşme nedir?", "target": "Verimli toprak katmanlarını kaybeden arazilerde çölleşme başlar. Çölleşen topraklarda yağmur suları tutulup depolanamaz."} {"input": "question: Erozyonu önlemek için neler yapılmalıdır?", "target": "Arazinin engebeli ve eğimli olması durumunda suyun yüzeysel akışını denetlemek için teraslama yapılmalı, tarımda kullanılan eğimli arazilerde toprak eğime dik sürülmelidir. Yanlış sulama, yanlış ekim ve toprak işleme yöntemleri önlenmelidir."} {"input": "question: Ormanların korunması için neler yapılmalıdır?", "target": "Mevcut bitki örtüsü korunmalı ve ağaçlandırma kampanyalarına daha fazla önem verilmelidir. Ormanların bilinçsizce tahrip edilmesi önlenmelidir. Orman yangınları ve başka nedenlerle zarar görmüş çıplak arazilerde ağaçlandırma yapılmalıdır."} {"input": "question: Erozyonun meydana gelmesine neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Arazinin eğimli olması, bitki örtüsünün tahrip edilmiş olması ve tarım alanlarının yanlış kullanılması"} {"input": "question: Erozyon sonucunda hangi çevre sorunları meydana gelir?", "target": "Toprağın verimli kısmı kaybolur, su kaybı, çölleşme, tarım alanlarının veriminin azalması ve toplumsal sorunların artması"} {"input": "question: Erozyonu önlemek için hangi yöntemler uygulanmalıdır?", "target": "Teraslama, toprak eğime dik sürülmesi, yanlış sulama, yanlış ekim ve toprak işleme yöntemlerinin önlenmesi, mevcut bitki örtüsünün korunması ve ağaçlandırma kampanyalarına önem verilmelidir"} {"input": "question: Ormanların bilinçsizce tahrip edilmesi hangi çevre sorunlarına neden olur?", "target": "Erozyon, çölleşme, su kaybı ve toplumsal sorunların artması"} {"input": "question: Erozyonun günlük hayatta hangi örneklerinde görülebilir?", "target": "Çayırların, dağların ve kıyıların erozyona uğraması, kumulların oluşması ve denizlerdeki kumlu alanların genişlemesi"} {"input": "question: Tarım alanlarının yanlış kullanılması hangi çevre sorunlarına neden olur?", "target": "Erozyon, su kaybı, çölleşme ve tarım alanlarının veriminin azalması"} {"input": "question: Erozyonun önlenmesi için ağaçlandırma kampanyalarının önemi nedir?", "target": "Ağaçlandırma, toprağın erozyonunu önleyerek, su kaybını azaltır ve çölleşme riskini düşürür"} {"input": "question: Toprağın verimli kısmı kaybolması hangi çevre sorunlarına neden olur?", "target": "Su kaybı, çölleşme, tarım alanlarının veriminin azalması ve toplumsal sorunların artması"} {"input": "question: Doğal yaşam alanlarında canlı yaşamı oluştururken, hangi birlikler kurulur?", "target": "İç içe geçmiş birlikler kurulur."} {"input": "question: İnsanoğlu, doğal yaşam alanlarına hangi tür müdahalelerde bulunur?", "target": "İnsanoğlu, doğal yaşam alanlarına her türlü müdahalede bulunur."} {"input": "question: Ekosistemler, yaban hayatına hangi doğal yaşam alanı sağlar?", "target": "Ekosistemler, yaban hayatına doğal yaşam alanı sağlar."} {"input": "question: Yeryüzündeki ekosistemlerin neredeyse tamamı hangi nedenlerle tehdit altındadır?", "target": "Artan insan nüfusu, sanayileşme ve gelişen teknoloji sonucu yeryüzündeki ekosistemlerin neredeyse tamamı tehdit altındadır."} {"input": "question: Tarım ilaçlarının yanlış kullanımı, sulak alanların kurutulması, aşırı avlanma ve plansız yapılaşma hangi sonuca yol açar?", "target": "Verimli tarım arazilerinin, ormanlık alanların, sulak alanların geri dönüşsüz yok olmasına neden olur."} {"input": "question: Yaban hayvanlarının doğal yaşam ortamını olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Yol yapım çalışmaları, baraj yapımı, orman yangınları vb. Olaylar yaban hayvanlarının doğal yaşam ortamını olumsuz etkilemektedir."} {"input": "question: Bitki ve hayvanların yaşamlarını sürdürmek için hangi doğal kaynaklara gereksinim duyulur?", "target": "Hava, su ve toprak."} {"input": "question: Doğa, hangi doğal dengesizlikleri zaman içinde dengeler?", "target": "İnsan kaynaklı faktörlerin dışında doğal afetler, canlılar arasındaki av avcı ilişkileri, iklim değişiklikleri gibi etkilerden kaynaklanan doğal dengesizlikleri."} {"input": "question: İnsanın uzun yıllar doğadaki tüm maddeleri nasıl görmesi, doğaya hangi etkisi olmuştur?", "target": "İnsanın uzun yıllar doğadaki tüm maddeleri tükenmez bir kaynak olarak görmesi, doğayı bilinçsizce kullanmasına neden olmuştur."} {"input": "question: Doğanın kendini yenileme özelliğini hangi faktörler azaltmıştır?", "target": "İnsan kaynaklı faktörler."} {"input": "question: Yaban hayatını hangi faktörler olumsuz etkilemiştir?", "target": "İnsan kaynaklı faktörler, doğal afetler, canlılar arasındaki av avcı ilişkileri, iklim değişiklikleri gibi etkiler."} {"input": "question: Doğal yaşam alanlarında canlı yaşamı nedir?", "target": "İç içe geçmiş birliktelikler oluşturur ve yaban hayatı olarak adlandırılır."} {"input": "question: Ekosistemler nedir?", "target": "Yaban hayatı için doğal yaşam alanıdır."} {"input": "question: Artan insan nüfusu, sanayileşme ve gelişen teknoloji sonucu ne olmaktadır?", "target": "Yeryüzündeki ekosistemlerin neredeyse tamamı tehdit altındadır."} {"input": "question: Tarım ilaçlarının yaygın ve yanlış kullanımı, sulak alanların kurutulması, aşırı avlanma, plansız yapılaşma neye neden olmaktadır?", "target": "Verimli tarım arazilerinin, ormanlık alanların, sulak alanların geri dönüşsüz yok olmasına neden olmaktadır."} {"input": "question: Yol yapım çalışmaları, baraj yapımı, orman yangınları vb. Olaylar neyi olumsuz etkilemektedir?", "target": "Yaban hayvanlarının doğal yaşam ortamını olumsuz etkilemektedir."} {"input": "question: Bitki ve hayvanların yaşamlarını sürdürmek için neler gereklidir?", "target": "Havanın, suyun ve toprağın tahrip edilmemesi ve kirlenmemesi gereklidir."} {"input": "question: Doğa kendini nasıl yeniler?", "target": "Kendi kendini yenileyebilir."} {"input": "question: İnsanın uzun yıllar doğadaki tüm maddeleri nasıl görmesi doğayı nasıl etkilemiştir?", "target": "Tükenmez bir kaynak olarak görmesi, doğayı bilinçsizce kullanmasına neden olmuştur."} {"input": "question: Bu bilinçsiz kullanım neyi azaltmıştır?", "target": "Doğanın kendini yenileme özelliğini azaltmıştır."} {"input": "question: İnsanoğlunun doğal yaşam alanlarına müdahaleleri, yaban hayvanlarının doğal yaşam ortamını nasıl etkilemektedir?", "target": "İnsanoğlunun doğal yaşam alanlarına müdahaleleri, tarım ilaçlarının yaygın ve yanlış kullanımı, sulak alanların kurutulması, aşırı avlanma, plansız yapılaşma, yol yapım çalışmaları, baraj yapımı, orman yangınları gibi olaylar yaban hayvanlarının doğal yaşam ortamını olumsuz etkilemektedir."} {"input": "question: Ekosistemlerin doğal dengesini bozacak faktörler nelerdir?", "target": "İnsan kaynaklı faktörlerin dışında doğal afetler, canlılar arasındaki av avcı ilişkileri, iklim değişiklikleri gibi etkiler ekosistemlerin doğal dengesini bozacak faktörlerdir."} {"input": "question: İnsanoğlunun doğaya bilinçsizce kullanımı, doğanın kendini yenileme özelliğini nasıl etkilemektedir?", "target": "İnsanoğlunun doğaya bilinçsizce kullanımı, doğanın kendini yenileme özelliğini azaltmıştır."} {"input": "question: Yaban hayatı için doğal yaşam alanı nedir?", "target": "Ekosistemler, yaban hayatı için doğal yaşam alanıdır."} {"input": "question: Artan insan nüfusu, sanayileşme ve gelişen teknoloji sonucu yeryüzündeki ekosistemlerin durumu nedir?", "target": "Artan insan nüfusu, sanayileşme ve gelişen teknoloji sonucu yeryüzündeki ekosistemlerin neredeyse tamamı tehdit altındadır."} {"input": "question: Bitki ve hayvanların yaşamlarını sürdürmek için gereksinim duydukları şey nedir?", "target": "Bitki ve hayvanların yaşamlarını sürdürmek için gereksinim duydukları şey, havanın, suyun ve toprağın tahrip edilmemesidir."} {"input": "question: Orman yangınlarının meydana gelmesine neden olan doğal sebepler nelerdir?", "target": "Yıldırım düşmesi, yanardağ patlaması ve yüksek sıcaklık"} {"input": "question: İnsan kaynaklı olarak orman yangınlarının meydana gelmesine neden olan sebepler nelerdir?", "target": "İhmal, dikkatsizlik ve kaza sonucu çıkan yangınlar"} {"input": "question: Ormana atılan cam kırıkları orman yangınlarının meydana gelmesine nasıl katkı sağlar?", "target": "Güneş ışınlarını çekerek kuru yaprakların, otların tutuşmasına sebep olur"} {"input": "question: Orman yangınlarının canlılar üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Yaşam ortamının bozulmasına veya canlıların yok olmasına neden olur"} {"input": "question: Bitkilerin atmosferdeki karbondioksit birikmesini önleme rolü nedir?", "target": "Fotosentezle havada karbondioksit birikmesini önler"} {"input": "question: Ormanların iklim üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Önemli etkisi vardır"} {"input": "question: Yangın sonucu bitkilerin yok olması, hangi dengenin bozulmasına sebep olur?", "target": "Oksijen-karbondioksit dengesinin bozulmasına sebep olur"} {"input": "question: Ağaçların toprağa olan etkisi nedir?", "target": "Kökleriyle toprağı korur ve erozyonu önler"} {"input": "question: Orman yangınlarının çevre üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Hava kirliliğine, toprağın ve suların kirlenmesine, ekolojik dengenin bozulmasına neden olur"} {"input": "question: Orman yangınlarının önlenmesi için yapılması gerekenler nelerdir?", "target": "İnsanlar bilinçlendirilmeli, doğa sevgisi aşılanmalıdır. Ormanlık alanlarda ateş, ormana yakın tarlalarda anız ve kuru otlar yakılmamalıdır. Yangına müdahale etmek için orman içi yollar ve söndürme hatları yapılmalıdır"} {"input": "question: Ülkemizde orman yangınlarının hangi aylarında daha sık çıktığı bilinmektedir?", "target": "Yaz aylarında"} {"input": "question: Ormanların biyolojik çeşitliliğinin fazla olduğu alanlardır?", "target": "Evet"} {"input": "question: Ormanların yok olmasına neden olan doğal sebepler nelerdir?", "target": "Yıldırım düşmesi, yanardağ patlaması ve yüksek sıcaklık"} {"input": "question: Ormanlara atılan cam kırıkları ne yapmaktadır?", "target": "Güneş ışınlarını çekerek kuru yaprakların, otların tutuşmasına sebep olur"} {"input": "question: Orman yangınları canlıların yaşam ortamını nasıl etkiler?", "target": "Bozulmasına veya canlıların yok olmasına neden olur"} {"input": "question: Bitkilerin fotosentezle yaptığı iş nedir?", "target": "Havada karbondioksit birikmesini önler"} {"input": "question: Ormanların iklim üzerinde etkisi nedir?", "target": "Önemli etkisi vardır"} {"input": "question: Yangın sonucu bitkilerin yok olması ne yapar?", "target": "Oksijen-karbondioksit dengesinin bozulmasına sebep olur"} {"input": "question: Ağaçlar toprağı nasıl korur?", "target": "Kökleriyle toprağı korur ve erozyonu önler"} {"input": "question: Orman yangınlarının önlenmesi için insanlar ne yapmalıdır?", "target": "Bilinçlendirilmeli, doğa sevgisi aşılanmalıdır"} {"input": "question: Ormanlık alanlarda ateş yakılmalı mıdır?", "target": "Hayır, ormana yakın tarlalarda anız ve kuru otlar yakılmamalıdır"} {"input": "question: Ülkemizde orman yangınlarının yaklaşık kaç yüzde çıktığı söylenir?", "target": "%97’si yaz aylarında çıkmaktadır"} {"input": "question: Orman yangınlarının neden olduğu çevre kirliliğinin sonuçları nelerdir?", "target": "Hava kirliliğine, toprağın ve suların kirlenmesine, ekolojik dengenin bozulmasına neden olur."} {"input": "question: Ormanların yok olmasının canlılar üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Yaşam ortamının bozulmasına veya canlıların yok olmasına neden olur."} {"input": "question: Orman yangınlarının önlenmesi için hangi önlemler alınmalıdır?", "target": "İnsanlar bilinçlendirilmeli, doğa sevgisi aşılanmalıdır. Ormanlık alanlarda ateş, ormana yakın tarlalarda anız ve kuru otlar yakılmamalıdır. Yangına müdahale etmek için orman içi yollar ve söndürme hatları yapılmalıdır."} {"input": "question: Ormanların iklim üzerindeki etkisi nedir?", "target": "Ormanların iklim üzerinde önemli etkisi vardır. Yangın sonucu bitkilerin yok olması, oksijen-karbondioksit dengesinin bozulmasına sebep olur."} {"input": "question: Ülkemizde orman yangınlarının hangi dönemde daha fazla çıktığı bilinmektedir?", "target": "Yaz aylarında, yaklaşık %97'si çıkmaktadır."} {"input": "question: Ağaçların toprağa olan etkisi nedir?", "target": "Ağaçlar, kökleriyle toprağı korur ve erozyonu önler."} {"input": "question: Cam kırıklarının ormanda yangına neden olmasının sebebi nedir?", "target": "Cam kırıkları bir mercek gibi Güneş ışınlarını çekerek kuru yaprakların, otların tutuşmasına sebep olur."} {"input": "question: Ormanların biyolojik çeşitliliğinin önemi nedir?", "target": "Ormanlar, biyolojik çeşitliliğin fazla olduğu alanlardır."} {"input": "question: Bitkilerin fotosentezle yaptığı iş nedir?", "target": "Bitkiler; fotosentezle havada karbondioksit birikmesini önler, canlıların ihtiyaç duyduğu oksijenin önemli bir kısmını oluşturur."} {"input": "question: Ekolojik ayak izi nedir?", "target": "Ekolojik ayak izi, doğal kaynaklar ve ekosistem üzerinde belirli bir nüfusun doğaya yükünü hesaplamak amacıyla oluşmuş bir yöntemdir."} {"input": "question: İnsanların günlük yaşantıları sırasında doğal kaynakların yeniden üretimi ve oluşan atıkların geri kazanımı için neye ihtiyaç vardır?", "target": "Bellibir miktar verimli toprak ve suya ihtiyaç vardır."} {"input": "question: Ekolojik ayak izini küçültmek için neler yapılmalıdır?", "target": "Fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır. Enerji ve gıda israfını önlemek gerekir. Daha az elektrik, kâğıt, su kullanmaya özen gösterilmelidir."} {"input": "question: Ekolojik ayak izi hesaplanabildiği birimler nelerdir?", "target": "Bir bireyin, ülkeler, kentler, aileler için ve bir ürün için ekolojik ayak izi hesaplanabilir."} {"input": "question: 1 ekmek üretmek için ekolojik ayak izinde hangi alanlar dikkate alınır?", "target": "Buğdayın ekileceği alan, buğdayın ekimi, hasadı ve tarladan değirmene taşınması için enerji harcanır. Harcanan enerjiye bağlı olarak ortama karbondioksit salınımı gerçekleşir. Karbondioksidin bitkiler tarafından absorbe edilmesi için belirli bir alan gerekir."} {"input": "question: Ekolojik ayak izinin küçültülmesi için bireylerin yapması gereken nedir?", "target": "Bireylerin ekolojik ayak izlerinin bilincinde olması gerekir."} {"input": "question: Ekolojik ayak izi hesaplanırken hangi faktörler dikkate alınır?", "target": "Doğal kaynaklar, enerji tüketimi, su tüketimi, kâğıt tüketimi, elektrik tüketimi gibi faktörler dikkate alınır."} {"input": "question: Ekolojik ayak izinin önemi nedir?", "target": "Doğal kaynakların tükenmemesi ve sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanabilmesi için ekolojik ayak izinin önemi vardır."} {"input": "question: İnsanların günlük yaşantıları sırasında tüketilen doğal kaynakların yeniden üretimi ve oluşan atıkların geri kazanımı için neye ihtiyaç vardır?", "target": "Verimli toprak ve suya"} {"input": "question: Ekolojik ayak izi nedir?", "target": "İnsanların üretim ve tüketim faaliyetleri sonucu kullandığı enerjinin, kaynakların ve ham maddenin yeniden üretilmesi ve oluşturulan atıkların etkisiz hâle getirilmesi için gerekli olan toprak ve su alanı miktarının ölçümüne denir."} {"input": "question: Ekolojik ayak izinin amacı nedir?", "target": "Doğal kaynaklar ve ekosistem üzerinde belirli bir nüfusun doğaya yükünü hesaplamak"} {"input": "question: Doğal kaynakların tükenmemesi ve sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanabilmesi için ne gerekir?", "target": "Bireylerin ekolojik ayak izlerinin bilincinde olması"} {"input": "question: Ekolojik ayak izini küçültmek için ne yapılmalıdır?", "target": "Fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır, enerji ve gıda israfını önlemek gerekir, daha az elektrik, kâğıt, su kullanmaya özen gösterilmelidir."} {"input": "question: Ekolojik ayak izi hesaplanabilir mi?", "target": "Evet, bir bireyin, ülkelerin, kentlerin, ailelerin ve bir ürün için de hesaplanabilir"} {"input": "question: Ekolojik ayak izi hesaplanırken hangi faktörler göz önünde bulundurulur?", "target": "Enerji tüketimi, karbondioksit salınımı, bitkilerin karbondioksit absorbe etmesi için gerekli alan"} {"input": "question: 1 ekmek üretmek için hangi adımlar ekolojik ayak izine dahil edilir?", "target": "Buğdayın ekimi, hasadı ve tarladan değirmene taşınması, değirmende öğütülüp un hâline getirilmesi, unun fırına taşınması, ekmek yapılması ve tüketiciye ulaşıncaya kadar"} {"input": "question: Ekolojik ayak izinin hesaplanması için gerekli olan temel unsur nedir?", "target": "Doğal kaynaklar ve ekosistem üzerinde belirli bir nüfusun doğaya yükünü hesaplamak"} {"input": "question: İnsanların üretim ve tüketim faaliyetleri sonucu oluşan atıkların etkisiz hâle getirilmesi için gerekli olan kaynak nedir?", "target": "Toprak ve su"} {"input": "question: Ekolojik ayak izini küçültmek için hangi enerji kaynağı kullanılmalıdır?", "target": "Yenilenebilir enerji kaynakları"} {"input": "question: Bir ürünün ekolojik ayak izinin hesaplanması için dikkate alınması gereken faktör nedir?", "target": "Üretim, hasat, taşınma, öğütme, fırına taşınma ve tüketiciye ulaşma aşamalarında harcanan enerji"} {"input": "question: Ekolojik ayak izinin küçültülmesi için hangi alışkanlıklar edinilmelidir?", "target": "Enerji ve gıda israfını önlemek, daha az elektrik, kâğıt, su kullanmaya özen göstermek"} {"input": "question: Ekolojik ayak izi hesaplaması hangi birimlerinde yapılabilir?", "target": "Bireyler, ülkeler, kentler, aileler ve bir ürün için"} {"input": "question: 1 ekmek üretmek için gerekli olan ekolojik ayak izinin parçaları nelerdir?", "target": "Buğday ekimi yapılan alan, enerji harcanması, karbondioksit salınımı, karbondioksit absorbe edilmesi için gerekli olan alan"} {"input": "question: Sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanabilmesi için bireylerin hangi bilincinde olması gerekir?", "target": "Ekolojik ayak izlerinin bilincinde olması"} {"input": "question: Doğal kaynakların tükenmemesi için hangi yöntem kullanılır?", "target": "Ekolojik ayak izinin hesaplanması ve küçültülmesi"} {"input": "question: Atmosferde karbondioksit salınımına neden olan faaliyetler nelerdir?", "target": "Ulaşım, barınma, beslenme, elektrik tüketimi gibi faaliyetler"} {"input": "question: Karbon ayak izi genellikle hangi birimlerle ifade edilir?", "target": "Ton, kg ya da g"} {"input": "question: Karbon ayak izi ölçülürken dikkate alınan diğer sera gazlarının miktarı nedir?", "target": "Diğer sera gazlarının miktarı"} {"input": "question: Birincil ayak izi nedir?", "target": "Evsel enerji tüketimi, ulaşım ve fosil yakıtların yanmasıyla ortaya çıkan karbondioksit oranının ölçüsü"} {"input": "question: İkincil ayak izi nedir?", "target": "Kişilerin günlük yaşantısında kullandığı ürünlerin imalatından bozulmasına kadar olan süreçteki dolaylı karbondioksit oranının ölçüsü"} {"input": "question: Atmosfere salınan karbondioksit miktarını azaltmak için hangi yöntemler uygulanabilir?", "target": "Plastik poşet ve şişe kullanımını azaltmak, ambalajlanmış veya uzak mesafelerden gelen yiyecek ve içeceklerin israfını önlemek, mümkün olduğunca ulaşımda toplu taşıma araçlarını tercih etmek ve fabrika bacalarına filtre takmak"} {"input": "question: Güneş ve rüzgâr enerjisi gibi yenilenebilir enerji kullanmanın etkisi nedir?", "target": "Enerji tüketimini azaltacaktır"} {"input": "question: Evsel atıkların ve fabrika atıklarının geri dönüşüme kazandırılmasının faydası nedir?", "target": "Ham madde elde etmek için harcanan enerjiden tasarruf sağlayacaktır"} {"input": "question: Ağaçların fotosentez yaparken atmosferdeki karbondioksidi kullanması ve yeşil alanların korunması ve ağaçlandırma çalışmalarının artırılmasının etkisi nedir?", "target": "Karbon ayak izinin küçülmesini sağlayacaktır"} {"input": "question: Karbon ayak izini küçültmek için hangi yöntemler uygulanabilir?", "target": "Güneş ve rüzgâr enerjisi gibi yenilenebilir enerji kullanmak, aydınlatmada tasarruflu ampulleri tercih etmek, binalara yalıtım yapmak, enerji tüketimini azaltmak, ağaçların fotosentez yaparken atmosferdeki karbondioksidi kullanması ve yeşil alanların korunması ve ağaçlandırma çalışmalarının artırılması"} {"input": "question: İnsanların günlük yaşantısında yaptığı faaliyetler nelerdir?", "target": "ulaşım, barınma, beslenme, elektrik tüketimi gibi faaliyetler"} {"input": "question: Karbon ayak izi nedir?", "target": "atmosferde karbondioksit salınımına neden olan faaliyetlerin sonucu"} {"input": "question: Karbon ayak izi nasıl ifade edilir?", "target": "ton, kg ya da g olarak ifade edilir ve bir yıllık zaman dilimi için hesaplanır"} {"input": "question: Karbon ayak izi ölçülürken hangi faktörler dikkate alınır?", "target": "diğer sera gazlarının miktarı da dikkate alınır"} {"input": "question: Karbon ayak izi kaç ana parçadan oluşur?", "target": "birincil ayak izi ve ikincil ayak izi olarak iki ana parçadan oluşur"} {"input": "question: Birincil ayak izi nedir?", "target": "evsel enerji tüketimi, ulaşım ve fosil yakıtların yanmasıyla ortaya çıkan karbondioksit oranının ölçüsüdür"} {"input": "question: İkincil ayak izi nedir?", "target": "kişilerin günlük yaşantısında kullandığı ürünlerin imalatından bozulmasına kadar olan süreçteki dolaylı karbondioksit oranının ölçüsüdür"} {"input": "question: Atmosferdeki karbondioksit salınımına neden olan faaliyetler nelerdir?", "target": "Ulaşım, barınma, beslenme, elektrik tüketimi gibi faaliyetler"} {"input": "question: Karbon ayak izinin ölçü birimleri nelerdir?", "target": "Ton, kg ya da g olarak ifade edilir"} {"input": "question: Birincil ayak izi nedir?", "target": "Evsel enerji tüketimi, ulaşım ve fosil yakıtların yanmasıyla ortaya çıkan karbondioksit oranının ölçüsüdür"} {"input": "question: İkincil ayak izi nedir?", "target": "Kişilerin günlük yaşantısında kullandığı ürünlerin imalatından bozulmasına kadar olan süreçteki dolaylı karbondioksit oranının ölçüsüdür"} {"input": "question: Atmosfere salınan karbondioksit miktarını azaltmak için hangi yöntemler kullanılabilir?", "target": "Plastik poşet ve şişe kullanımını azaltmak, ambalajlanmış veya uzak mesafelerden gelen yiyecek ve içeceklerin israfını önlemek, mümkün olduğunca ulaşımda toplu taşıma araçlarını tercih etmek ve fabrika bacalarına filtre takmak"} {"input": "question: Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı nasıl bir etkisi olacaktır?", "target": "Enerji tüketimini azaltacaktır"} {"input": "question: Evsel atıkların ve fabrika atıklarının geri dönüşümü nasıl bir etkisi olacaktır?", "target": "Ham madde elde etmek için harcanan enerjiden tasarruf sağlayacaktır"} {"input": "question: Ağaçların fotosentez yaparken atmosferdeki karbondioksidi kullanımı nasıl bir etkisi olacaktır?", "target": "Karbon ayak izinin küçülmesini sağlayacaktır"} {"input": "question: Karbon ayak izinin hesaplanması için hangi zaman dilimi kullanılır?", "target": "Bir yıllık zaman dilimi için hesaplanır"} {"input": "question: Su ayak izi neyi ölçer?", "target": "Su ayak izi birim zamanda kullanılan ya da kirletilen su miktarını ölçer."} {"input": "question: Su ayak izinin bileşenleri nelerdir?", "target": "Su ayak izinin yeşil, mavi ve gri olmak üzere üç bileşeni vardır."} {"input": "question: Türkiye'de günlük kişi başına düşen ortalama su miktarı nedir?", "target": "216 litre"} {"input": "question: Mal ve hizmetler aracılığıyla tüketilen su miktarı nedir?", "target": "Kişi başı günlük 5.416 litre"} {"input": "question: Bir fincan sade kahvenin son kullanıcıya kadar geçirdiği süreçlerde kullanılan su miktarı yaklaşık kaç litredir?", "target": "140 litre"} {"input": "question: Su ayak izinin azaltılması için bireylerin yapması gerekenler nelerdir?", "target": "Bireyler, sürdürülebilir üretim süreçleriyle üretilen sertifikalı ürünleri tercih ederek ve evsel su kullanımında su tasarrufunu bir alışkanlık hâline getirerek su ayak izini azaltmada önemli adımlar atılabilir."} {"input": "question: Su ayak izinin yeşil bileşeni neyi anlatır?", "target": "Su tüketimini"} {"input": "question: Su ayak izinin gri bileşeni neyi anlatır?", "target": "Su üzerindeki kirliliği"} {"input": "question: Bir malın tüketiciye varana kadar geçirdiği tüm süreçlerde kullanılan su miktarını ifade eder?", "target": "Mal ve hizmetler aracılığıyla tüketilen su miktarı"} {"input": "question: Su ayak izinin anlamı nedir?", "target": "Bir bireyin, toplumun ya da kurumun su ayak izi; bireyin veya toplumun tükettiği malların ve hizmetlerin üretimi için kullanılan veya üreticinin mal ve hizmet üretimi için kullandığı toplam temiz su kaynaklarının miktarıdır."} {"input": "question: Su ayak izi nedir?", "target": "Su ayak izi birim zamanda kullanılan (buharlaşma dâhil) ya da kirletilen su miktarı ile ölçülmektedir."} {"input": "question: Su ayak izinin bileşenleri nelerdir?", "target": "Yeşil, mavi ve gri olmak üzere üç bileşeni vardır."} {"input": "question: Türkiye’de günlük kişi başına düşen ortalama su miktarı nedir?", "target": "216 litredir."} {"input": "question: Mal ve hizmetler aracılığıyla tüketilen su miktarı nedir?", "target": "Kişi başı günlük 5.416 litredir."} {"input": "question: Bir fincan kahvenin üretimi için gereken su miktarı nedir?", "target": "Yaklaşık 140 litredir."} {"input": "question: Kâğıt bardakta süt ve şeker eklenerek tüketilen kahve için gereken su miktarı nedir?", "target": "208 litreye çıkmaktadır."} {"input": "question: Su ayak izinin azaltılması için neler yapılabilir?", "target": "Sürdürülebilir üretim süreçleriyle üretilen sertifikalı ürünleri tercih ederek ve evsel su kullanımında su tasarrufunu bir alışkanlık hâline getirerek."} {"input": "question: Su ayak izi nedir ve nasıl ölçülmektedir?", "target": "Su ayak izi, birim zamanda kullanılan (buharlaşma dâhil) ya da kirletilen su miktarı ile ölçülmektedir. Bir bireyin, toplumun ya da kurumun su ayak izi; bireyin veya toplumun tükettiği malların ve hizmetlerin üretimi için kullanılan veya üreticinin mal ve hizmet üretimi için kullandığı toplam temiz su kaynaklarının miktarıdır."} {"input": "question: Su ayak izinin üç bileşeni nelerdir?", "target": "Yeşil, mavi ve gri olmak üzere üç bileşeni vardır. Yeşil ve mavi renkler su tüketimini, gri su ise su üzerindeki kirliliği anlatır."} {"input": "question: Türkiye'de günlük kişi başına düşen ortalama su miktarı nedir?", "target": "216 litredir."} {"input": "question: Mal ve hizmetler aracılığıyla tüketilen su miktarı nedir?", "target": "Kişi başı günlük 5.416 litredir. 'Mal ve hizmetler aracılığıyla tüketilen su miktarı' bir malın tüketiciye varana kadar geçirdiği tüm süreçlerde kullanılan su miktarını ifade eder."} {"input": "question: Bir fincan sade kahvenin son kullanıcıya kadar geçirdiği süreçlerde kullanılan su miktarı nedir?", "target": "Yaklaşık 140 litredir."} {"input": "question: Kâğıt bardakta süt ve şeker eklenerek tüketildiğinde harcanan su miktarı nedir?", "target": "208 litreye çıkmaktadır."} {"input": "question: Su ayak izinin azaltılması için bireyler hangi alışkanlıkları benimsemelidir?", "target": "Sürdürülebilir üretim süreçleriyle üretilen sertifikalı ürünleri tercih ederek ve evsel su kullanımında su tasarrufunu bir alışkanlık hâline getirerek su ayak izini azaltmada önemli adımlar atılabilir."} {"input": "question: Su ayak izinin önemi nedir?", "target": "Tüketilen her mal ve hizmetin imalatından tüketimine kadar harcanan suyun miktarını saptama bakımından önemlidir."} {"input": "question: Çevre kirliliği sorunlarının ortaya çıkmasında insan faktörünün rolü nedir?", "target": "İnsanların bilinçsiz bir şekilde doğal çevreyi kullanması"} {"input": "question: Son 50 yılda çevre sorunları ve çevre tahribatının boyutları nelerdir?", "target": "Ciddi boyutlardadır"} {"input": "question: Her canlı için geçerli olan bir hak nedir?", "target": "Temiz bir çevrede yaşama hakkı"} {"input": "question: Paris İklim Anlaşması'nın amacı nedir?", "target": "Sera gazları salınımını azaltmaya yönelik önlemleri içeren bir anlaşmadır"} {"input": "question: Şehir Ağacı Projesi'nin amacı nedir?", "target": "Hava kirliliğini önlemek amacıyla betonlaşmış bölgelere yeni bir soluk getirebilecek ve hava kirliliğinin etkisini azaltabilecek"} {"input": "question: Ülkemizde çevre kirliliğinin sebepleri nelerdir?", "target": "Dünyadaki çevre kirliliğinin sebepleriyle aynıdır"} {"input": "question: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın çevre kirliliği ile ilgili konularda yaptığı çalışmalar nelerdir?", "target": "Uluslararası projelerde yer alarak dünya çevre kirliliği ile ilgili konularda ülkemizin üzerine düşen görevleri yerine getirmek için çalışmaktadır"} {"input": "question: ", "target": "Bireylerin çevre konusunda bilinçlendirilmesi, çevrenin tarihî ve doğal güzelliklerinin korunmasına yönelik çalışmalar yapmaktadır"} {"input": "question: Temiz Okul ve Temiz Enerji, Çevre Dostu 1000 Okul projesi kapsamında yapılan çalışmalardan biri nedir?", "target": "Seçilen pilot okulların çatısına güneş enerjisi panelleri kurulmuştur"} {"input": "question: ", "target": "Çatıya düşen yağmur sularını depolama sistemi kurularak toplanan yağmur suları okulların su ihtiyacında ve bahçe sulamasında kullanılmaktadır"} {"input": "question: ", "target": "Enerji tasarrufu ve yağmur suyunun geri dönüşümü sağlanırken öğrencilerde çevre bilinci oluşturma amaçlanmaktadır"} {"input": "question: İnsanoğlu neden çevre koruma bilinci geliştirmektedir?", "target": "İnsanoğlu yaşanacak başka bir dünya olmadığının farkına varmakta, bu nedenle insanlarda çevre koruma bilinci gelişmekte."} {"input": "question: Paris İklim Anlaşması nedir?", "target": "Paris İklim Anlaşması, Ülkemiz tarafından da imzalanan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi çerçevesinde sera gazları salınımını azaltmaya yönelik önlemleri içeren bir anlaşmadır."} {"input": "question: Şehir Ağacı Projesi nedir?", "target": "Şehir Ağacı Projesi, yosun kültürü ve uygun bitkilerle kaplı bu dikey ünite, şehrin görüntüsü içinde kaybolan ama toz, azot oksit ve karbondioksit temizleyebilen faydalı bir uygulamadır."} {"input": "question: Dünyada çevre kirliliğinin sebepleri nelerdir?", "target": "Dünyada çevre kirliliğinin sebepleri, ülkelerde kendi çevre kirlilikleri için çözümler üretirken diğer taraftan da başka ülkelerle iş birliği yaparak çevre kirliliğinin çözümü için ortak projeler geliştirmektedir."} {"input": "question: Ülkemizde çevre kirliliğinin önlenmesi için neler yapılmaktadır?", "target": "Ülkemizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yaşanabilir bir çevre için tüm kirletici faktörlerin önlenmesi ve kontrolü için uluslararası projelerde yer alarak dünya çevre kirliliği ile ilgili konularda ülkemizin üzerine düşen görevleri yerine getirmek için çalışmaktadır."} {"input": "question: “Temiz Okul ve Temiz Enerji, Çevre Dostu 1000 Okul” projesinin amacı nedir?", "target": "“Temiz Okul ve Temiz Enerji, Çevre Dostu 1000 Okul” projesinin amacı, enerji tasarrufu ve yağmur suyunun geri dönüşümü sağlanırken öğrencilerde çevre bilinci oluşturma amaçlanmaktadır."} {"input": "question: Çevre kirliliği nedenleri nelerdir?", "target": "Çevre kirliliği nedenleri, insanların bilinçsiz bir şekilde doğal çevreyi kullanması, sera gazları salınımına yol açan insan faaliyetleri ve diğer insan kaynaklı faaliyetlerdir."} {"input": "question: Paris İklim Anlaşması nedir?", "target": "Paris İklim Anlaşması, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi çerçevesinde sera gazları salınımını azaltmaya yönelik önlemleri içeren bir anlaşmadır."} {"input": "question: Şehir Ağacı Projesi nedir?", "target": "Şehir Ağacı Projesi, yosun kültürü ve uygun bitkilerle kaplı dikey ünite, şehrin görüntüsü içinde kaybolan ama toz, azot oksit ve karbondioksit temizleyebilen faydalı bir uygulamadır."} {"input": "question: Ülkemizde çevre kirliliği ile mücadele için hangi kurumlar çalışmaktadır?", "target": "Ülkemizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yaşanabilir bir çevre için tüm kirletici faktörlerin önlenmesi ve kontrolü için uluslararası projelerde yer alarak dünya çevre kirliliği ile ilgili konularda ülkemizin üzerine düşen görevleri yerine getirmek için çalışmaktadır."} {"input": "question: Temiz Okul ve Temiz Enerji, Çevre Dostu 1000 Okul projesinin amacı nedir?", "target": "Bu projeyle enerji tasarrufu ve yağmur suyunun geri dönüşümü sağlanırken öğrencilerde çevre bilinci oluşturma amaçlanmaktadır."} {"input": "question: Çevre kirliliğinin önüne geçmek için hangi yöntemler uygulanmaktadır?", "target": "Çevre kirliliğinin önüne geçmek için Paris İklim Anlaşması, Şehir Ağacı Projesi, Temiz Okul ve Temiz Enerji, Çevre Dostu 1000 Okul projesi gibi yerel ve küresel çapta önlemler uygulanmaktadır."} {"input": "question: İnsanların çevre konusunda bilinçlendirilmesi neden önemlidir?", "target": "İnsanların çevre konusunda bilinçlendirilmesi, çevre kirliliğinin önüne geçmek için gerekli olan farkındalık ve davranış değişikliğini sağlamaya yardımcı olmaktadır."} {"input": "question: Çevre kirliliği hangi sonuçlara yol açmaktadır?", "target": "Çevre kirliliği, hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği gibi çevresel sorunlara yol açmaktadır."} {"input": "question: Çevre kirliliğinin önlenmesi için hangi disiplinlerin iş birliği içinde çalışması gerekmektedir?", "target": "Biyoloji ve diğer disiplinlerin iş birliği içinde çalışması gerekmektedir."} {"input": "question: Biyoloji, çevre kirliliğinin önlenmesi için hangi alt disiplinleri ile birlikte çalışmaktadır?", "target": "Genetik mühendisliği, biyoteknoloji, mikrobiyoloji, biyoinformatik, biyoistatistik, biyokimya, biyofizik gibi alt disiplinleri ile birlikte çalışmaktadır."} {"input": "question: Çevre kirliliğinin önlenmesi için biyoloji hangi diğer disiplinlerle birlikte çalışmaktadır?", "target": "Fizik, kimya, peyzaj mimarlığı, çevre mühendisliği, orman mühendisliği, peyzaj ile birlikte çalışmaktadır."} {"input": "question: Biyoteknolojik yöntemlerin çevre kirliliğini azaltmaya yönelik en önemli kazanımlarından biri nedir?", "target": "Doğaya salınan kirleticileri toprak ve sudan uzaklaştırmak ya da bu kirleticileri daha zararsız forma dönüştürmek için alternatif olarak organizmaları kullanmaktır."} {"input": "question: Toprak ve sularda bulunan zararlı kirleticilerin etkisini ortadan kaldırmak veya uzaklaştırmak için hangi yönteme biyoremediasyon adı verilir?", "target": "Canlı organizmaların kullanıldığı yönteme biyoremediasyon adı verilir."} {"input": "question: Biyoremediasyonda hangi organizmalar kullanılmaktadır?", "target": "Bakteri, maya, bitki, toprak solucanı gibi farklı organizmalar kullanılmaktadır."} {"input": "question: Biyoremediasyon yöntemi hangi alanlarda kullanılmaktadır?", "target": "Nükleer atıkların, yer altı sularının, plastik atıkların temizlenmesinde biyoremediasyon yöntemi kullanılmaktadır."} {"input": "question: Son yıllarda, tehlikeli atık yönetiminde hangi yöntem oldukça önem kazanmıştır?", "target": "Biyoremediasyon metodu oldukça önem kazanmıştır."} {"input": "question: Dünyadaki birçok kent, tehlikeli atık yönetimi kapsamıyla hangi yöntem ile mikroorganizmaları kullanmaktadır?", "target": "Biyoremediasyon metodu ile mikroorganizmaları kullanmakta ve bu kentlerin sayısının gün geçtikçe artması da beklenmektedir."} {"input": "question: Çevre kirliliğinin önlenmesi için hangi tedbirlerin alınması gerekmektedir?", "target": "Üretim teknolojilerinin geliştirilmesi, planlı şehirleşmesi, nükleer enerji ve ağır metal kirliliği ile ilgili güvenlik tedbirlerinin alınması, küresel ısınmanın yıkıcı sonuçlarını durdurmak için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir."} {"input": "question: Çevre kirliliğinin önlenmesinde hangi disiplinler birlikte çalışmaktadır?", "target": "Biyoloji, fizik, kimya, peyzaj mimarlığı, çevre mühendisliği, orman mühendisliği, peyzaj"} {"input": "question: Biyolojinin çevre kirliliğinin önlenmesinde hangi alt disiplinleri ile birlikte çalışmaktadır?", "target": "Genetik mühendisliği, biyoteknoloji, mikrobiyoloji, biyoinformatik, biyoistatistik, biyokimya, biyofizik"} {"input": "question: Toprak ve sularda bulunan zararlı kirleticilerin etkisini ortadan kaldırmak veya uzaklaştırmak için hangi yönteme başvurulur?", "target": "Biyoremediasyon"} {"input": "question: Biyoremediasyonda hangi organizmalar kullanılmaktadır?", "target": "Bakteri, maya, bitki, toprak solucanı gibi farklı organizmalar"} {"input": "question: Biyoremediasyon yöntemi hangi amaçla kullanılır?", "target": "Nükleer atıkların, yer altı sularının, plastik atıkların temizlenmesinde"} {"input": "question: Son yıllarda tehlikeli atık yönetiminde hangi yöntem oldukça önem kazanmıştır?", "target": "Biyoremediasyon metodu"} {"input": "question: Dünyadaki birçok kent, hangi yöntem ile mikroorganizmaları kullanmaktadır?", "target": "Biyoremediasyon metodu"} {"input": "question: Çevre kirliliğinin önlenmesi için hangi disiplinlerin iş birliği içinde çalışması gerekir?", "target": "Biyoloji ve diğer disiplinlerin (fizik, kimya, peyzaj mimarlığı, çevre mühendisliği, orman mühendisliği, peyzaj) iş birliği içinde çalışması gerekir."} {"input": "question: Biyolojinin çevre kirliliğinin önlenmesi için hangi alt disiplinleri ile birlikte çalışmaktadır?", "target": "Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji, mikrobiyoloji, biyoinformatik, biyoistatistik, biyokimya, biyofizik gibi alt disiplinleri ile birlikte çalışmaktadır."} {"input": "question: Toprak ve sularda bulunan zararlı kirleticilerin etkisini ortadan kaldırmak veya uzaklaştırmak için hangi yönteme başvurulur?", "target": "Biyoremediasyon yöntemi kullanılmaktadır."} {"input": "question: Biyoremediasyon yönteminde hangi organizmalar kullanılmaktadır?", "target": "Bakteri, maya, bitki, toprak solucanı gibi farklı organizmalar kullanılmaktadır."} {"input": "question: Biyoremediasyon yöntemi hangi alanlarda kullanılmaktadır?", "target": "Nükleer atıkların, yer altı sularının, plastik atıkların temizlenmesinde kullanılmaktadır."} {"input": "question: Tehlikeli atık yönetiminde biyoremediasyon metodu ne kadar önemlidir?", "target": "Son yıllarda, tehlikeli atık yönetiminde biyoremediasyon metodu oldukça önem kazanmıştır."} {"input": "question: Dünyadaki birçok kent, tehlikeli atık yönetimi kapsamıyla hangi yöntemi kullanmaktadır?", "target": "Biyoremediasyon metodu ile mikroorganizmaları kullanmaktadır."} {"input": "question: Biyoloji, çevre kirliliğinin önlenmesi için hangi hedefleri doğrultusunda çalışmaktadır?", "target": "Biyoçeşitliliği korumak ve sürdürülebilirliği devam ettirmek için çevreye zarar vermeyen üretim teknolojilerini geliştirmeyi, planlı şehirleşmeyi, nükleer enerji ve ağır metal kirliliği ile ilgili güvenlik tedbirlerinin alınmasını, küresel ısınmanın yıkıcı sonuçlarını durdurmayı hedeflemektedir."} {"input": "question: Canlı bileşenler, doğal kaynakların hangi kısmını oluşturur?", "target": "Bitki örtüsü, hayvanlar, mantarlar, protistler ve mikroorganizmalardan oluşan canlı bileşenler, doğal kaynakların canlı bileşenlerini oluşturur."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması, canlı türlerine ve cansız çevreye nasıl bir etkisi olur?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin azalması, canlı türlerine ve cansız çevreye olumsuz bir etki oluşturur ve diğer canlıları ve cansız çevreyi de etkileyecektir."} {"input": "question: İnsanlar için biyolojik çeşitliliğin önemi nedir?", "target": "İnsanlar için biyolojik çeşitlilik, temel ihtiyaçların karşılandığı doğal kaynaklardır ve insanlar için temiz havaya, içme suyuna, doğal besin kaynaklarına, ilaçlara, barınma yerlerine ihtiyaçları olacaktır."} {"input": "question: Biyolojik Çeşitliliğinin Korunması Ulusal Raporu'nda biyolojik çeşitlilik nasıl tanımlanmıştır?", "target": "Biyolojik Çeşitliliğinin Korunması Ulusal Raporu'nda biyolojik çeşitlilik, ekosistemlerde insanların refahı için gerekli olan yaşam destek sürecini sürdürebilme yeteneği ve sağlıklı bir çevrenin göstergesi olarak tanımlanmıştır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik hangi kavramı ifade eder?", "target": "Biyolojik çeşitlilik, ekosistemlerde var olan canlı türlerinin çeşitliliğini ve toplam sayısını ifade eder."} {"input": "question: Doğal kaynaklar nelerden oluşur?", "target": "Canlı ve cansız bileşenlerden oluşan bir bütündür."} {"input": "question: Canlı bileşenler nelerdir?", "target": "Bitki örtüsü, hayvanlar, mantarlar, protistler ve mikroorganizmalardan oluşur."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Ekosistemlerde var olan canlı türlerinin çeşitliliğini ve toplam sayısını ifade eder."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğinin değişmesi ne gibi etkiler yaratır?", "target": "Diğer canlıları ve cansız çevreyi de etkileyecektir."} {"input": "question: Biyolojik Çeşitliliğinin Korunması Ulusal Raporuna göre biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Ekosistemlerde insanların refahı için gerekli olan yaşam destek sürecini sürdürebilme yeteneği ve sağlıklı bir çevrenin göstergesi olarak tanımlanmıştır."} {"input": "question: İnsanların temel ihtiyaçları nelerdir?", "target": "Temiz havaya, içme suyuna, doğal besin kaynaklarına, ilaçlara, barınma yerlerine ihtiyaçları olacaktır."} {"input": "question: Canlılar için biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Temel ihtiyaçların karşılandığı doğal kaynaklardır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik, ekosistemlerde var olan canlı türlerinin çeşitliliğini ve toplam sayısını ifade eder. Buna göre, biyolojik çeşitliliğin azalması durumunda ne gibi sonuçlar meydana gelebilir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin azalması durumunda, ekosistemlerin sağlıklı bir çevrenin göstergesi olma yeteneği azalacak ve insanların refahı için gerekli olan yaşam destek sürecini sürdürebilme yeteneği olumsuz etkilenecektir."} {"input": "question: İnsanların temel ihtiyaçlarının karşılandığı doğal kaynaklar nelerdir?", "target": "Temiz hava, içme suyu, doğal besin kaynakları, ilaçlar, barınma yerleri gibi doğal kaynaklardır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğinin Korunması Ulusal Raporuna göre, biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Ekosistemlerde insanların refahı için gerekli olan yaşam destek sürecini sürdürebilme yeteneği ve sağlıklı bir çevrenin göstergesi olarak tanımlanmıştır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması durumunda, diğer canlıları ve cansız çevreyi nasıl etkileyecektir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin azalması durumunda, diğer canlıları ve cansız çevreyi olumsuz etkileyecektir."} {"input": "question: Doğal kaynaklar nedir?", "target": "Canlı ve cansız bileşenlerden oluşan bir bütündür."} {"input": "question: Sürdürülebilirlik kavramı hangi durumu ifade eder?", "target": "Canlıların ve doğal kaynakların dünyada devamlılığının sağlanmasına"} {"input": "question: Cansız doğal kaynakların aşırı tüketimi ve bozulması hangi mekanizmayı engellemektedir?", "target": "Ekosistemde yenilenme mekanizmasını"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunması için hangi uygulamalar yapılmaktadır?", "target": "Gen bankaları kurulması, botanik bahçeleri, arboretumlar ve herbaryumlar oluşturulması"} {"input": "question: Rüzgâr enerjisi hangi anlamda elverişli bir enerji türüdür?", "target": "Ticari anlamda"} {"input": "question: Güneş enerjisi hangi amaçlarda yararlanılabilmektedir?", "target": "Isıtma ve elektrik elde etme gibi amaçlarda"} {"input": "question: İsraf durumunun önüne geçilmesi için hangi tedbirlerin alınması gerekir?", "target": "Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları"} {"input": "question: Türkiye'nin iklim koşulları ve konumu gereği hangi enerji kaynağı potansiyeli yüksektir?", "target": "Güneş enerjisi potansiyeli"} {"input": "question: Doğal kaynakların sürdürülebilirliği için hangi uygulamalar yapılmaktadır?", "target": "Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretiminde kullanılması"} {"input": "question: Doğal kaynakların israf edilmemesi için hangi tedbirlerin alınması gerekir?", "target": "Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları"} {"input": "question: Bilinçsiz tüketim hangi sonucu doğurmaktadır?", "target": "İsrafı"} {"input": "question: Doğal kaynakların verimli kullanımının sağlanması için hangi tedbirlerin alınması gerekir?", "target": "Bilinç oluşturulmalıdır"} {"input": "question: Su hangi doğal kaynaklar gibi sınırlıdır?", "target": "Diğer doğal kaynaklar gibi"} {"input": "question: Sürdürülebilirlik nedir?", "target": "Canlıların ve doğal kaynakların dünyada devamlılığının sağlanmasına sürdürülebilirlik denir."} {"input": "question: İnsanlar için biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilir kullanımı nedir?", "target": "Bugünkü nesillerin ihtiyaçlarını eşit olarak karşılayabilmeyi bir yandan da gelecek nesillerin haklarını koruma altına almayı kapsamalıdır."} {"input": "question: Cansız doğal kaynaklar ne için gerekli?", "target": "Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmelerinde mutlaka gerekli olan çevresel etmenlerdir."} {"input": "question: İnsanların doğal kaynaklara müdahaleleri ne sonuçlar doğurur?", "target": "Habitatları yok edebilmekte ve bunun sonucu olarak da türler yok olabilmektedir."} {"input": "question: Doğal kaynakların aşırı tüketimi ve bozulması ne sonuçlar doğurur?", "target": "Ekosistemde yenilenme mekanizmasını da engellemektedir."} {"input": "question: İnsanların doğadaki canlı kaynaklar üzerinde müdahaleleri nelerdir?", "target": "Orman ekosistemleri; kereste ve kâğıt ham maddesi elde etmek, yerleşim yerleri olarak kullanmak, hayvanların otlayacağı yerler hâline getirmek gibi sebeplerle yok edilmektedir."} {"input": "question: Tarım arazileri insanlar için neden önemlidir?", "target": "Çok önemlidir. Ancak yeni tarım arazileri açmak için canlıların habitatları tahrip edilmektedir."} {"input": "question: Sanayinin gelişmesiyle oluşan endüstriyel atıkların artması ne sonuçlar doğurur?", "target": "Doğal canlı kaynakları olumsuz etkilemektedir."} {"input": "question: Doğal kaynakların sürekliliği için ne gerekir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması, üretkenliğin artması gerekmektedir."} {"input": "question: İnsanların doğal kaynaklar üzerindeki bilinçli olmaları neden önemlidir?", "target": "Doğal kaynakların gelecek nesillere ihtiyaçları karşılayabilecek şekilde ve kalitesi bozulmadan bırakılabilmesi önemlidir."} {"input": "question: Günümüzde ekoloji biliminin daha çok önem kazanmasıyla ne olmuştur?", "target": "Sürdürülebilirliği engelleyen uygulamalar terk edilmeye başlanmıştır."} {"input": "question: Arboretum nedir?", "target": "Çeşitli bitkilerin bulunduğu botanik parkıdır."} {"input": "question: Herbaryum nedir?", "target": "Kurutulmuş bitki örneklerinin belirli yöntemlerle düzenlenip saklandığı yerdir."} {"input": "question: Doğal kaynakların sürdürülebilirliği için Türkiye genelinde başarılı uygulamalar nelerdir?", "target": "Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretiminde kullanılması verilebilir."} {"input": "question: Rüzgâr enerjisi nedir?", "target": "Ticari anlamda elverişli bir enerji türüdür."} {"input": "question: Güneş enerjisi nedir?", "target": "Dünyada ve Türkiye’de daha çok önem kazanmış ve tercih edilmiştir. Temiz, çevreci bir enerji kaynağıdır."} {"input": "question: Son yıllarda ülkemizde dikkat çekici boyutlara ulaşan nedir?", "target": "İsraf, çoğu ülkede olduğu gibi ülkemizde de dikkat çekici boyutlara ulaşmaktadır."} {"input": "question: İsraf nedir?", "target": "Doğal kaynakların hiç bitmeyecek gibi ya da ihtiyaçtan daha fazla tüketilmesi durumuna israf denir."} {"input": "question: İsrafın önlenmesi için ne gerekir?", "target": "Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları gelmektedir."} {"input": "question: İnsanların doğadaki canlı kaynaklar üzerinde müdahaleleri hangi sebeplerle olmaktadır?", "target": "Örneğin orman ekosistemleri; kereste ve kâğıt ham maddesi elde etmek, yerleşim yerleri olarak kullanmak, hayvanların otlayacağı yerler hâline getirmek gibi sebeplerle yok edilmektedir."} {"input": "question: Doğal kaynakların sürekliliği için neler yapılması gerekir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması, üretkenliğin artması gerekmektedir."} {"input": "question: İnsan faaliyetleri doğal canlı kaynakları nasıl etkilemektedir?", "target": "Sanayinin gelişmesiyle oluşan endüstriyel atıkların artması ve bunların doğaya bırakılması, orman yangınları, fosil yakıtların aşırı kullanımı, suyun aşırı tüketimi ve kirletilmesi gibi insan faaliyetleri doğal canlı kaynakları olumsuz etkilemektedir."} {"input": "question: İsraf nedir ve nasıl önlenir?", "target": "İsraf, çoğu ülkede olduğu gibi ülkemizde de dikkat çekici boyutlara ulaşmaktadır. İsraf, direkt doğal kaynaklarda olabildiği gibi bu kaynaklardan elde edilen ürünlerde de olmaktadır. Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları israfı önlemek için alınacak tedbirlerin başında gelmektedir."} {"input": "question: Su, doğal kaynaklar arasında neden önemlidir?", "target": "Su, cansız doğal kaynaklardan en önemlisidir. Dünyamızda su diğer doğal kaynaklar gibi sınırlıdır."} {"input": "question: Türkiye'de doğal kaynakların sürdürülebilirliği için neler yapılmaktadır?", "target": "Türkiye genelinde başarılı uygulamalar yapılmaktadır. Örneğin yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretiminde kullanılması verilebilir."} {"input": "question: Rüzgâr enerjisi nedir ve neden önemlidir?", "target": "Rüzgâr enerjisi, ticari anlamda elverişli bir enerji türüdür. Ülkemiz sahip olduğu iklim özellikleri nedeniyle önemli bir rüzgâr potansiyeline sahiptir."} {"input": "question: Güneş enerjisi nedir ve neden önemlidir?", "target": "Güneş enerjisi; fosil yakıtlara alternatif olabilecek, temiz, çevreci bir enerji kaynağıdır. Türkiye'nin iklim koşulları ve konumu gereği Güneş enerjisi potansiyeli yüksektir."} {"input": "question: Geri dönüşüm projeleri nedir ve neden önemlidir?", "target": "Doğada ayrıştırıcılar tarafından parçalanması zor veya imkânsız olan ambalaj, plastik, metal vb. Ürünlerin toplanması sağlanmaktadır. Böylece ekonomik açıdan da kazanç sağlanabilmektedir."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin belirlenebilmesi için hangi çeşitliliklerin bilinmesi gerekir?", "target": "Genetik, tür ve ekosistem çeşitliliğinin bilinmesi gerekir."} {"input": "question: Bir türün bireyleri arasındaki farklılığa ne adı verilir?", "target": "Genetik çeşitlilik adı verilir."} {"input": "question: Belirli bir bölgede yaşayan farklı türler neyi oluşturur?", "target": "Tür çeşitliliğini oluşturur."} {"input": "question: Canlıların cansız etmenlerle olan etkileşimlerindeki farklılıklar hangi çeşitlilikten kaynaklanır?", "target": "Ekosistem çeşitliliğinden kaynaklanır."} {"input": "question: Dünya üzerinde biyolojik çeşitlilik hangi yönde azalır?", "target": "Ekwatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır."} {"input": "question: Ekvator bölgelerinde bulunan biyolojik çeşitliliği çok yüksek olan bölgelere ne ad verilir?", "target": "Dünya mirası olarak korunan tropikal yağmur ormanları gibi biyolojik çeşitliliği çok yüksek olan bölgeler"} {"input": "question: İnsan nüfus dağılımında biyolojik çeşitliliğin etkisi nedir?", "target": "Büyük etkisi vardır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunmasının neden önemli olduğunu açıklayınız.", "target": "Giderek artan insan nüfusunun besin, giyecek, ilaç gibi ihtiyaçlarının karşılanması için biyolojik çeşitliliğin korunması son derece önemlidir."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması hangi gereksinimlerin teminini zorlaştıracaktır?", "target": "Besin, giyecek, ilaç gibi ihtiyaçlarının teminini zorlaştıracaktır."} {"input": "question: Doğal zenginliklerin fazla olmasının insanların kullanabileceği kaynakların fazla olmasına katkı nedir?", "target": "Büyük katkıdır."} {"input": "question: İnsanlar tarafından tahrip edilmemiş doğal alanların turizmde önemi nedir?", "target": "Önemli yer tutmaktadır."} {"input": "question: Bu tür alanların ziyaret edilmesi insanların hangi yönden rahatlamalarını sağlamaktadır?", "target": "Psikolojik yönden rahatlamalarını sağlamaktadır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Belirli bir bölgede yaşayan birbirinden farklı canlıları ifade eder."} {"input": "question: Genetik çeşitlilik nedir?", "target": "Bir türün bireyleri arasındaki farklılığa verilen isimdir."} {"input": "question: Tür çeşitliliğini oluşturan nedir?", "target": "Belirli bir bölgede yaşayan farklı türlerdir."} {"input": "question: Ekosistem çeşitliliğinin kaynağı nedir?", "target": "Canlıların cansız etmenlerle olan etkileşimlerindeki farklılıklardır."} {"input": "question: Dünya üzerinde biyolojik çeşitlilik hangi yönde azalır?", "target": "Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır."} {"input": "question: Ekvator bölgelerinde biyolojik çeşitliliği yüksek olan bölgeler nelerdir?", "target": "Dünya mirası olarak korunan tropikal yağmur ormanları gibi bölgelerdir."} {"input": "question: İnsan nüfus dağılımında biyolojik çeşitliliğin etkisi nedir?", "target": "Büyüktür."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunmasının önemi nedir?", "target": "Besin, giyecek, ilaç gibi ihtiyaçlarının karşılanması için son derece önemlidir."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Doğal bir zenginliktir."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması neye yol açar?", "target": "Bu gereksinimlerin teminini zorlaştıracaktır."} {"input": "question: Dünyada ve ülkemizde canlı çeşitliliğinin durumu nedir?", "target": "Çok olduğu bilinmektedir."} {"input": "question: İnsanlar tarafından tahrip edilmemiş doğal alanların turizmde önemi nedir?", "target": "Önemli yer tutar."} {"input": "question: Bu tür alanların ziyaret edilmesinin insanların psikolojik yönden rahatlamalarına etkisi nedir?", "target": "Sağlamaktadır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin belirlenebilmesi için hangi çeşitliliklerin bilinmesi gerekir?", "target": "Genetik, tür ve ekosistem çeşitliliği"} {"input": "question: Bir türün bireyleri arasındaki farklılığa ne adı verilir?", "target": "Genetik çeşitlilik"} {"input": "question: Belirli bir bölgede yaşayan farklı türler hangi çeşitliliği oluşturur?", "target": "Tür çeşitliliği"} {"input": "question: Canlıların cansız etmenlerle olan etkileşimlerindeki farklılıklar hangi çeşitliliği oluşturur?", "target": "Ekosistem çeşitliliği"} {"input": "question: Dünya üzerinde biyolojik çeşitlilik hangi yönde azalır?", "target": "Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe"} {"input": "question: Ekvator bölgelerinde hangi bölgeler biyolojik çeşitliliği çok yüksek olan bölgeler olarak bilinir?", "target": "Tropikal yağmur ormanları"} {"input": "question: İnsan nüfus dağılımında biyolojik çeşitliliğin etkisi nedir?", "target": "Büyüktür"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunması neden son derece önemlidir?", "target": "Giderek artan insan nüfusunun besin, giyecek, ilaç gibi ihtiyaçlarının karşılanması için"} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Doğal bir zenginliktir"} {"input": "question: Doğal zenginliklerin fazla olmasının etkisi nedir?", "target": "İnsanların kullanabileceği kaynakların fazla olmasına ve sürdürülebilirliğe katkısı büyük olacaktır"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması hangi gereksinimlerin teminini zorlaştıracaktır?", "target": "İnsanların besin, giyecek, ilaç gibi ihtiyaçlarının karşılanması"} {"input": "question: İnsanlar tarafından tahrip edilmemiş doğal alanlar hangi alanda önemli yer tutmaktadır?", "target": "Turizm"} {"input": "question: Bu tür alanların ziyaret edilmesi insanların hangi yönden rahatlamasını sağlamaktadır?", "target": "Psikolojik yönden"} {"input": "question: Endemik türler, hangi özellikleri nedeniyle yalnızca belirli bir bölgede yaşayabilir?", "target": "Bulunduğu bölgedeki ekolojik şartlar"} {"input": "question: Türkiye'nin coğrafik konumu ve iklimsel özellikleri, biyolojik çeşitliliğini nasıl etkiler?", "target": "Çok çeşitli orman, dağ, step, sulak alan, kıyı ve deniz ekosistemleri kazandırmıştır"} {"input": "question: Akdeniz ve Ege kıyılarındaki bazı habitatlar, hangi türlerin barınma ortamı sağlar?", "target": "Akdeniz foku, deniz kaplumbağası ve yeşil deniz kaplumbağası gibi nesli tehlikede olan türler"} {"input": "question: Türkiye'de kaçtan fazla bitki türü sadece ülkemizde yetişmektedir?", "target": "3000'den fazla"} {"input": "question: Endemik türlerin yok edilmesi, ekosistemin işleyişine nasıl etki eder?", "target": "Tehdit edebilir"} {"input": "question: Endemik bitki türlerinden bazıları hangi amaçla kullanılır?", "target": "Tıbbi ve aromatik (hoş kokulu) bitki, besin maddesi olarak tüketilmektedir"} {"input": "question: Kuzu göbeği mantarı hangi amaçla kullanılır?", "target": "Gıda olarak maddi değeri yüksek mantarlardır ve ilaç sanayinde de kullanılmaktadır"} {"input": "question: Endemik türlerin korunması için hangi kurum ve kuruluşlardan destek alınmalıdır?", "target": "Medya kuruluşları, basın yayın organları, üniversiteler ve gönüllü kuruluşlardan"} {"input": "question: İnsanların doğal kaynakları nasıl kullandığı, biyolojik çeşitliliğe nasıl etki eder?", "target": "Yanlış uygulamalar biyolojik çeşitliliğe zarar verir"} {"input": "question: Ülkemizde şimdiye kadar tanımlanmış kaç tane bitki türü vardır?", "target": "11.707"} {"input": "question: Biyosferde yalnızca belirli bir bölgede yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilen canlı türlerine ne ad verilir?", "target": "Endemik tür"} {"input": "question: Türkiye’nin biyolojik çeşitlilik açısından özelliği nedir?", "target": "Küçük bir kıta özelliği göstermektedir"} {"input": "question: Ülkemizdeki endemik bitki türü sayısı nedir?", "target": "3000’den fazla"} {"input": "question: Endemik türlerin yok edilmesi neyi tehdit edebilir?", "target": "Ekosistemin işleyişini"} {"input": "question: Kuzu göbeği mantarı hangi amaçla kullanılır?", "target": "Gıda ve ilaç sanayinde"} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik ve endemik türler nedir?", "target": "Küresel ve millî bir miras"} {"input": "question: İnsanlar yaşamlarını sürdürebilmek için hangi ihtiyaçlarını doğal kaynaklardan sağlamıştır?", "target": "Beslenme, barınma gibi ihtiyaçlarını"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğe zarar veren yanlış uygulamalar nelerdir?", "target": "Tarım, hayvancılık, kentleşme ve artan endüstriyel çalışmalar"} {"input": "question: Ülkemizde şimdiye kadar tanımlanmış bitki türü sayısı nedir?", "target": "11.707 tane"} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik açısından küçük bir kıta özelliği gösteren ülkenin hangi özellikleri biyolojik çeşitliliğin fazla olmasını sağlamıştır?", "target": "Coğrafik konumu, iklimsel ve coğrafik özellikleri"} {"input": "question: Türkiye’nin Akdeniz ve Ege kıyılarındaki bazı habitatlar hangi türlere barınma ortamı sağlamaktadır?", "target": "Akdeniz foku, deniz kaplumbağası, yeşil deniz kaplumbağası gibi nesli tehlikede olan türlere"} {"input": "question: Ülkemizdeki endemik hayvan türleri sayısı nedir?", "target": "Çok fazladır"} {"input": "question: Endemik türler ve ırklar genellikle hangi isimle isimlendirilir?", "target": "Yaşadıkları yerin adını alarak"} {"input": "question: Sivas kangal köpeği hangi türdür?", "target": "Canis lupus familiaris"} {"input": "question: Kuzu göbeği mantarı hangi alanda kullanılmaktadır?", "target": "İlaç sanayinde"} {"input": "question: Kahramanmaraş ilinde hangi ürünlerde orkideleri kullanılmaktadır?", "target": "Salep ve dondurma yapımında"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğe zarar veren uygulamaların sonucunda ne gibi sonuçlar ortaya çıkabilir?", "target": "Açlık, küresel iklim değişiklikleri, su ve diğer doğal kaynaklar için rekabet"} {"input": "question: Ülkemizde şimdiye kadar tanımlanmış kaç tane bitki türü vardır?", "target": "11.707 tane"} {"input": "question: Bunlardan kaç tanesi sadece ülkemizde yetişmektedir?", "target": "3.649 tanesi"} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik neden önemlidir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması insan hayatının devamı için gereklidir."} {"input": "question: İnsan faaliyetleri biyolojik çeşitliliğe nasıl etkide bulunur?", "target": "İnsan faaliyetleri biyolojik çeşitliliğin azalmasına neden olmaktadır."} {"input": "question: Soyu tükenen canlı türlerinin yerini dolduracak başka canlı türlerinin olmaması durumunda ne olur?", "target": "Ekolojik denge bozulur ve insanlar ve diğer canlılar için büyük kayıp meydana gelir."} {"input": "question: Türkiye'de soyu tükenen memeli örnekleri nelerdir?", "target": "Anadolu parsı, Asya fili, yabani sığır, yaban eşeği, aslan, çita, kunduz, kaplan gibi memeliler."} {"input": "question: Amik Gölü ve çevresinde soyu tükenen bir kuş türü nedir?", "target": "Yılanboyun kuşu."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunması neden insan hayatının devamı için gereklidir?", "target": "Çünkü biyolojik çeşitlilik tüm dünyanın ortak zenginliğidir ve gelecekteki kuşaklara aktarılması gerekir."} {"input": "question: Soyu tükenen canlı türlerinin sonucu nedir?", "target": "Ekolojik denge bozulur ve insanların ve diğer canlıların büyük kaybına neden olur."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması neden gerçekleşmektedir?", "target": "İnsan faaliyetleri sonucu gerçekleşmektedir."} {"input": "question: Biyolojik çeşitlilik nedir?", "target": "Tüm dünyanın ortak zenginliği"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunması neden önemlidir?", "target": "İnsan hayatının devamı için gereklidir."} {"input": "question: Soyu tükenen canlı türlerinin yerini dolduracak başka canlı türlerinin olmaması durumunda ne olur?", "target": "Ekolojik denge bozulur."} {"input": "question: Soyu tükenen bir canlı türü örnek verilebilir mi?", "target": "Yılanboyun kuşu"} {"input": "question: Türkiye'de soyu tamamen tükenmiş memeli türlerinden biri nedir?", "target": "Anadolu parsı"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması insanların ve diğer canlıların için ne anlama gelir?", "target": "Büyük kayıptır ve bunun telafisi yoktur."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması neden insan faaliyetleri sonucu gerçekleşmektedir?", "target": "İnsan faaliyetleri biyolojik çeşitliliğin azalmasına neden olmaktadır çünkü insan faaliyetleri doğal habitatların yok olmasına, çevre kirliliğine ve iklim değişikliğine neden olmaktadır."} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunması neden insan hayatının devamı için gerekli?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması insan hayatının devamı için gerekli çünkü biyolojik çeşitlilik ekolojik dengeyi sağlar ve insan ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olur."} {"input": "question: Soyu tükenen canlı türlerinin yerine başka canlı türlerinin olmayışı ne sonuç doğurur?", "target": "Soyu tükenen canlı türlerinin yerine başka canlı türlerinin olmayışı ekolojik dengeyi bozar ve bu durum insanlar ve diğer canlılar için büyük kayıptır."} {"input": "question: Amik Gölü'nde soyu tükenen kuş türü hangisidir?", "target": "Yılanboyun kuşu"} {"input": "question: Türkiye'de soyu tükenen memeli türlerinden bazıları nelerdir?", "target": "Anadolu parsı, Anadolu topraklarında görülen Asya fili, yabani sığır, yaban eşeği, aslan, çita, kunduz, kaplan"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin azalması hangi sonucu doğurur?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin azalması ekolojik dengeyi bozar ve bu durum insanlar ve diğer canlılar için büyük kayıptır."} {"input": "question: İnsanlar biyolojik çeşitliliğin azalmasına karşı neler yapmalıdır?", "target": "İnsanlar biyolojik çeşitliliğin azalmasına karşı çevre kirliliğini azaltmak, doğal habitatları korumak ve iklim değişikliğini önlemek gibi tedbirler almalıdır."} {"input": "question: İnsanların yaşamını sürdürmek için hangi canlılara ihtiyacı vardır?", "target": "Bitki ve hayvanlara"} {"input": "question: İnsanoğlunun yaşadığı ortama zarar verdiği sürece hangi sonuçlar meydana gelecektir?", "target": "Hem kendisi hem de bütün canlılar bu durumdan zarar görecektir"} {"input": "question: Canlı varlıkların korunması açısından hangi yöntemler uygulanır?", "target": "Habitatları ile birlikte koruma, gen bankaları ile türlerin koruma altına alma, ulusal ve uluslararası düzenlemeler yapma ve uygulama, türlerin korunması için toplumsal önlemler alma"} {"input": "question: Türkiye’de biyoçeşitliliğin korunması neden önemlidir?", "target": "Ülkemizde bulunan endemik türlerin bazıları insan müdahalelerini engellemek amacıyla koruma altına alınmak zorundadır"} {"input": "question: Nesli tehlikede olan memeli hayvanlar, su kuşları ve Akdeniz sahillerini yumurtlama alanı olarak kullanan deniz kaplumbağaları hangi sözleşmeler ve mevzuat kapsamında koruma altına alınmıştır?", "target": "Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve mevzuatımız kapsamında"} {"input": "question: Biyolojik çeşitliliğin korunması için 1979’da kabul edilen hangi sözleşmesi ile yok olma tehlikesi altındaki bitkiler de koruma altına alınmıştır?", "target": "Bern Sözleşmesi"} {"input": "question: Endemik bitki ve hayvanların sayıca az olması, endemik olması ya da nesillerinin tükenme tehlikesi altında bulunması hangi değeri artırmaktadır?", "target": "Biyolojik ve ekonomik değerlerini"} {"input": "question: Biyokaçakçılık nedir?", "target": "Belli bir bölgedeki ve o bölgeye has endemik bitki ve hayvanların yetkili makamların izni olmadan toplanıp yurt dışına çıkarılmasına"} {"input": "question: Ülkemizde bulunan biyolojik çeşitliliğe sahip çıkma hangi görevdir?", "target": "Vatandaşlık görevidir"} {"input": "question: İç Anadolu Bölgesindeki Bazı Yerel Çeşitlerin Toplanması, Muhafazası ve Biyokaçakçılıkla Mücadele Projesi hangi birlik tarafından desteklenmiştir?", "target": "Türkiye Tohumcular Birliği’nin desteği ile"} {"input": "question: İnsanların yaşamını sürdürmek için neler gereklidir?", "target": "Bitki ve hayvanlara ihtiyacı vardır."} {"input": "question: İnsanoğlu yaşadığı ortama zarar verdiği sürece ne olur?", "target": "Hem kendisi hem de bütün canlılar bu durumdan zarar görecektir."} {"input": "question: Canlı varlıkların korunması neden önemlidir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması açısından oldukça önemlidir."} {"input": "question: Endemik bitki ve hayvan türlerinin korunması nasıl yapılır?", "target": "Habitatları ile birlikte koruma, gen bankaları ile türlerin koruma altına alma, ulusal ve uluslararası düzenlemeler yapma ve uygulama, türlerin korunması için toplumsal önlemler alma şeklinde sıralanabilir."} {"input": "question: Türkiye’de biyoçeşitliliği korumanın önemi nedir?", "target": "Büyüktür."} {"input": "question: Endemik türlerin korunması için hangi tedbirler alınır?", "target": "Millî parklar, tabiat parkları, tabiat koruma alanları, tabiat anıtları canlıları ve onların yaşam alanlarının sürdürülebilirliğini sağlamayı amaçlamıştır."} {"input": "question: Yabani hayatı korumak için hangi tedbirler alınır?", "target": "Canlıların üreme mevsimlerinde av yasakları yasalarla denetlenmektedir."} {"input": "question: Bern Sözleşmesi ne zaman kabul edilmiştir?", "target": "1979’da"} {"input": "question: Biyokaçakçılık nedir?", "target": "Belli bir bölgedeki ve o bölgeye has endemik bitki ve hayvanların yetkili makamların izni olmadan toplanıp yurt dışına çıkarılmasına denir."} {"input": "question: Ülkemizde bulunan biyolojik çeşitliliğe sahip çıkmak nedir?", "target": "Vatandaşlık görevidir."} {"input": "question: İç Anadolu Bölgesindeki Bazı Yerel Çeşitlerin Toplanması, Muhafazası ve Biyokaçakçılıkla Mücadele Projesi’nin amacı nedir?", "target": "Farklı yaş gruplarındaki insanlarda sahiplenme duygusunun geliştirilmesi ile biyokaçakçılık konusunda hassasiyet oluşturulması sağlanacaktır."} {"input": "question: İnsanların yaşamını sürdürmek için hangi varlıklara ihtiyacı vardır?", "target": "Bitki ve hayvanlara"} {"input": "question: İnsanoğlu yaşadığı ortama zarar verdiği sürece kimler zarar görecektir?", "target": "Hem kendisi hem de bütün canlılar"} {"input": "question: Canlı varlıkların korunması açısından hangi eylem kaçınılmaz hâle gelmiştir?", "target": "Onları koruma altına almak"} {"input": "question: Endemik bitki ve hayvan türlerinin korunması neden önemlidir?", "target": "Biyolojik çeşitliliğin korunması açısından"} {"input": "question: Türkiye’de biyoçeşitliliği korumanın önemi nedir?", "target": "Büyüktür"} {"input": "question: Endemik türlerin korunması için hangi tedbirler alınmaktadır?", "target": "Millî parklar, tabiat parkları, tabiat koruma alanları, tabiat anıtları"} {"input": "question: Yabani hayatı korumak için hangi yasaklar yasalarla denetlenmektedir?", "target": "Av yasakları"} {"input": "question: Nesli tehlikede olan canlı türleri hangi sözleşmeler ve mevzuat kapsamında koruma altına alınmıştır?", "target": "Uluslararası sözleşmeler ve mevzuatımız kapsamında"} {"input": "question: Bitki ve hayvan türlerinin korunması için hangi sözleşmeyi imzalamıştır?", "target": "Bern Sözleşmesi"} {"input": "question: Biyokaçakçılık nedir?", "target": "Belli bir bölgedeki ve o bölgeye has endemik bitki ve hayvanların yetkili makamların izni olmadan toplanıp yurt dışına çıkarılması"} {"input": "question: Ülkemizde bulunan biyolojik çeşitliliğe sahip çıkmak nedir?", "target": "Vatandaşlık görevidir"} {"input": "question: İç Anadolu Bölgesindeki Bazı Yerel Çeşitlerin Toplanması, Muhafazası ve Biyokaçakçılıkla Mücadele Projesi’nin amacı nedir?", "target": "Biyokaçakçılık konusunda hassasiyet oluşturulması"} {"input": "question: Gen bankaları, hangi amaçla korunmak istenilen türlerin tekrar yetiştirilmesi için kurulur?", "target": "Gen bankaları, nadir bulunan veya korunmak istenilen türlerin tekrar yetiştirilmek, saklanmak veya çeşitliliğini artırmak amaçlı kurulur."} {"input": "question: Gen bankalarında hangi tür örnekler saklanabilir?", "target": "Gen bankalarında bitki tohumları, sperm ve yumurta olabileceği gibi hayvan embriyosu da saklanabilmektedir."} {"input": "question: Türkiye'de kurulan gen bankasının adı nedir?", "target": "T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Türkiye Tohum Gen Bankası"} {"input": "question: Gen bankalarında saklanan örnekler hangi amaçla kullanılır?", "target": "Araştırmacılar gen bankalarındaki örnekleri, tekrar yetiştirmek ya da genetik çeşitliliğini artırmak için kullanabilmektedir."} {"input": "question: Tohum ve gen bankalarında saklanan bitki tohumlarının ülkeye sağladığı faydalar nelerdir?", "target": "Tohum ve gen bankalarında saklanan bitki tohumları, başka ülkelerden tohum alımının önüne geçecek ve ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda ithal edilen tohumların ülkemizin endemik türlerine zarar vermesinin önüne de geçilecektir."} {"input": "question: Gen bankalarında hangi tür gen kaynakları koruma altına alınmaktadır?", "target": "Gen Bankasında bitki, bakteri ve mantar gen kaynakları koruma altına alınmaktadır."} {"input": "question: Gen bankalarının kurulması, hangi tür olumsuz durumların önüne geçecektir?", "target": "Gen bankalarının kurulması, ithal edilen tohumların ülkemizin endemik türlerine zarar vermesinin önüne geçecektir."} {"input": "question: Gen bankaları nedir?", "target": "Gen bankaları, doğada nadir bulunan veya korunmak istenilen türlerin tekrar yetiştirilmek, saklanmak veya çeşitliliğini artırmak amaçlı koruma altına alındığı özel yerlerdir."} {"input": "question: Gen bankalarında hangi örnekler saklanmaktadır?", "target": "Canlılara ait örnekler, özel yöntemler kullanılarak saklanmaktadır. Bunlar bitki tohumları, sperm ve yumurta olabileceği gibi hayvan embriyosu da olabilmektedir."} {"input": "question: Türkiye'de bulunan gen bankasından biri hangi kurum tarafından kurulmuştur?", "target": "T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından kurulmuştur."} {"input": "question: Türkiye Tohum Gen Bankası'nda kaç tohum saklama kapasitesi bulunmaktadır?", "target": "250 bin tohum saklama kapasitesi bulunmaktadır."} {"input": "question: Gen bankalarında hangi amaçla örnekler saklanmaktadır?", "target": "Tekrar yetiştirilmek, saklanmak veya çeşitliliğini artırmak amaçlı koruma altına alındığı için örnekler saklanmaktadır."} {"input": "question: Gen bankalarında saklanan bitki tohumları hangi amaçla kullanılır?", "target": "Başka ülkelerden tohum alımının önüne geçecek ve ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda ithal edilen tohumların ülkemizin endemik türlerine zarar vermesinin önüne de geçilecektir."} {"input": "question: Gen bankalarında saklanan canlı örnekleri neler olabilir?", "target": "Bitki tohumları, sperm, yumurta, hayvan embriyosu ve kök hücreler"} {"input": "question: Türkiye Tohum Gen Bankası'nın saklama kapasitesi nedir?", "target": "250 bin tohum"} {"input": "question: Gen bankalarında saklanan bitki tohumlarının ülke ekonomisine nasıl katkı sağlayacağıdır?", "target": "Başka ülkelerden tohum alımının önüne geçecek ve ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır."} {"input": "question: Gen bankalarında saklanan örneklerin tekrar yetiştirilme amacı nedir?", "target": "Genetik çeşitliliğini artırmak"} {"input": "question: Gen bankalarında korunmak istenilen türlerin saklanması neden önemlidir?", "target": "Çeşitliliğini artırmak ve tekrar yetiştirilmek"} {"input": "question: İthal edilen tohumların ülkemizin endemik türlerine zarar vermesinin önüne nasıl geçilecektir?", "target": "Tohum ve gen bankalarında saklanan bitki tohumları ile"} {"input": "question: Arke canlılarının hangi özellikleri ile ökaryot canlılara benzerler?", "target": "Arke canlıları, prokaryot hücre yapısına sahip olmalarına rağmen, hücre duvarı ve histon proteinleri bakımından ökaryot canlılara benzerler."} {"input": "question: Arke canlıları nasıl sınıflandırılır?", "target": "Arke canlıları, yaşam yerlerine göre sınıflandırılmıştır. Metanojenik, termofilik, halofilik ve psikrofilik olmak üzere farklı türleri vardır."} {"input": "question: Metanojenik Arke canlıları hangi ortamlarda yaşarlar?", "target": "Metanojenik Arke canlıları, çöp, bataklık, lağım suları ve ototrof canlıların sindirim sistemlerinde yaşarlar."} {"input": "question: Termofilik Arke canlıları hangi ortamlarda yaşarlar?", "target": "Termofilik Arke canlıları, yanardağ ağızları ve jeotermal kaynaklar gibi sıcak yerlerde yaşarlar."} {"input": "question: Halofilik Arke canlıları hangi ortamlarda yaşarlar?", "target": "Halofilik Arke canlıları, tuz gölleri gibi tuzlu ortamlarda yaşarlar."} {"input": "question: Psikrofilik Arke canlıları hangi ortamlarda yaşarlar?", "target": "Psikrofilik Arke canlıları, soğuk ortamlarda yaşarlar."} {"input": "question: Arke canlılarının biyolojik ve ekonomik önemleri nelerdir?", "target": "Arke canlıları, güçlü enzimlere sahiptirler ve bu enzimler endüstride, atık maddelerin arıtılmasında, metal cevherlerinin işlenmesinde ve biyogaz üretiminde kullanılır."} {"input": "question: Protista alemindeki canlılar nasıl beslenirler?", "target": "Protista alemindeki canlılar, ototrof (fotosentez), parazit ya da saprofit olarak beslenebilirler."} {"input": "question: Yalancı ayaklarla hareket eden Protista canlıları hangisidir?", "target": "Yalancı ayaklarla hareket eden Protista canlıları, amiplerdir."} {"input": "question: Silleri ile hareket eden Protista canlıları hangisidir?", "target": "Silleri ile hareket eden Protista canlıları, parameciumlardır."} {"input": "question: Kamçıları ile hareket eden Protista canlıları hangisidir?", "target": "Kamçıları ile hareket eden Protista canlıları, euglena ve tripanosomlardır."} {"input": "question: İnsana çeçe sineği ile bulaşan hastalığın adı nedir?", "target": "İnsana çeçe sineği ile bulaşan hastalığın adı uyku hastalığıdır."} {"input": "question: İnsana anofel dişi sinek ile bulaşan hastalığın adı nedir?", "target": "İnsana anofel dişi sinek ile bulaşan hastalığın adı sıtmadır."} {"input": "question: Mavi-yeşil alglerin sınıflandırılması nasıldır?", "target": "Mavi-yeşil algler, siyanobakteriler olarak adlandırılır ve prokaryotik canlılardır. Sınıflandırmada algler içerisinde yer almazlar."} {"input": "question: Mantarların hücre çeperlerinin yapısı nasıldır?", "target": "Mantarların hücre çeperlerinin yapısı kitindir."} {"input": "question: Mantarların depo polisakkaritlerinin adı nedir?", "target": "Mantarların depo polisakkaritlerinin adı glikojendir."} {"input": "question: Mantarların beslenme şekli nasıldır?", "target": "Mantarlar heterotroftur ve Saprotrof veya parazit olarak beslenebilirler."} {"input": "question: Mantarların ekonomideki önemi nedir?", "target": "Mantarlar, gıda ve ilaç sanayiinde, fermantasyon endüstrisinde ve çeşitli ürünlerin elde edilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Bitkilerin depo polisakkaritlerinin adı nedir?", "target": "Bitkilerin depo polisakkaritlerinin adı nişastadır."} {"input": "question: Bitkilerin hücre çeperlerinin yapısı nasıldır?", "target": "Bitkilerin hücre çeperlerinin yapısı selülozdan oluşur."} {"input": "question: Bitkilerin nasıl üredikleri?", "target": "Bitkiler, eşeyli ve eşeysiz üreme ile üreyebilirler. Tohumlu bitkiler tohum oluşturarak, tohumsuz bitkiler ise spor oluşturarak ürerler."} {"input": "question: Metabolizmanın genel tanımı nedir?", "target": "Canlı vücudunda gerçekleşen hayatsal faaliyetlere metabolizma denir."} {"input": "question: Anabolizma ve katabolizma arasındaki temel fark nedir?", "target": "Anabolizma, hücrede gerçekleşen yapım (sentez) reaksiyonlarıdır ve enerji harcar. Katabolizma ise hücrede gerçekleşen yıkım reaksiyonlarıdır ve genellikle enerji üretir."} {"input": "question: Yaşlanan canlılarda anabolizma ve katabolizma arasındaki ilişki nasıl değişir?", "target": "Canlılar yaşlandıkça anabolizma olayları azalır, katabolizma olayları artar."} {"input": "question: ATP'nin temel işlevi nedir?", "target": "ATP, kimyasal energiyi kullanılabilir formda depolayan bir moleküldür."} {"input": "question: ATP molekülünün yapısı nasıldır?", "target": "ATP, adenin, riboz ve üç fosforik asit içerir. Yüksek enerjili fosfat bağları, serbest enerjiyi depolar."} {"input": "question: Fosforilasyon ve defosforilasyon nedir?", "target": "Fosforilasyon, ATP'nin sentezini sağlarken, defosforilasyon ise ATP'nin hidroliz edilmesini ifade eder."} {"input": "question: Endergonik ve ekzergonik tepkimeler arasında ne gibi benzerlikler ve farklılıklar vardır?", "target": "Endergonik tepkimeler enerji gerektirirken, ekzergonik tepkimeler enerji verir. Her ikisi de ATP ile ilişkilidir."} {"input": "question: Fotosentez ve kemosentez процесса nào características sahiptir?", "target": "Her iki süreç de hem endergonik hem de ekzergonik tepkimeler içerebilir."} {"input": "question: Hücre solunumu sürecinde fosforilasyon nasıl gerçekleşir?", "target": "Hücre solunumunda substrat düzeyinde fosforilasyon ve oksidatif fosforilasyon occurs."} {"input": "question: Fotofosforilasyon hangi canlılarda görülür ve nedir?", "target": "Fotofosforilasyon, fotosentetik canlılarda, ışık enerjisinin ATP üretiminde kullanıldığı süreçtir."} {"input": "question: Bakterilerin hücre duvarının temel bileşeni nedir ve bu duvarın kalınlığı veya inceliği neden önemlidir?", "target": "Bakterilerin hücre duvarının temel bileşeni peptidoglikandır. Duvarın kalınlığı veya inceliği, bakterilerin gram pozitif veya gram negatif olarak sınıflandırılmasında kullanılır."} {"input": "question: Kapsül nedir ve bu yapı bakterilerde ne amaçla bulunur?", "target": "Kapsül, bazı bakterilerde hücre duvarının üzerinde bulunan bir yapıdır. Bu yapı bakteriyi fagositozdan korur ve genellikle kapsüllü bakteriler patojendir."} {"input": "question: Bakterilerin sitoplazmasında hangi önemli yapılar bulunur ve bu yapılar ne işe yarar?", "target": "Bakterilerin sitoplazmasında DNA, RNA ve ribozom bulunur. Ayrıca, metabolizması ile ilgili diğer organik ve inorganik maddeler de vardır."} {"input": "question: Bakterilerin genetik maddesi nasıl düzenlenmiştir ve bu düzenleme ne anlama gelir?", "target": "Bakterilerin genetik maddesi (DNA) sitoplazma içine dağılmış durumdadır. DNSı halkasal ve n kromozomludur."} {"input": "question: Bakterilerde oksijenli solunum nasıl gerçekleşir ve bu süreçte hangi yapılar görev alır?", "target": "Oksijenli solunum yapan bakterilerde hücre zarı sitoplazmaya doğru kıvrımlar oluşturarak kendini mitokondri iç zarına benzetir. Bu yapıya mezozom denir."} {"input": "question: Fotosentez yapan bakterilerde hücre zarının rolü nedir ve bu bakterilerde hangi pigment bulunur?", "target": "Fotosentez yapan bakterilerde hücre zarı fotosenteze yardımcı olur ve bu bakterilerde klorofil pigmenti bulunur."} {"input": "question: Bakterilerde plazmitler nedir ve bu yapılar ne işe yarar?", "target": "Plazmitler, bakterilerde gerçek DNA'dan ayrı olarak bulunan halkasal küçük DNA parçacıklarıdır. Genellikle çevre şartlarına direnç genleri taşırlar ve plazmitler sayesinde bakteriler çevre şartlarına daha dayanıklı hale gelir."} {"input": "question: Konjugasyon nedir ve bu süreçte neler olur?", "target": "Konjugasyon, canlı iki bakteri arasında tek yönlü gen alışverişidir. İki bakteri yan yana gelir ve aralarında sitoplasmik köprü oluşturulur. Bakterilerden biri sahip olduğu plazmidi kopyalar ve kopyalanmış plazmidi köprü aracılığıyla diğer bakteriye gönderir. Bu süreç genetik çeşitliliği artırır."} {"input": "question: Endospor nedir ve bu yapı ne işe yarar?", "target": "Endospor, bazı bakterilerde çevre şartları olumsuz hale geldiğinde oluşabilen, koruyucu ve sert bir yapıdır. Bu yapı, yüksek sıcaklık, basınç, tuz veya pH değişimlerine dayanabilir ve bakteriyi koruyar."} {"input": "question: Bakterilerde üreme nasıl gerçekleşir ve bu süreçte neler olur?", "target": "Bakterilerde üreme, eşeysiz üreme ile gerçekleşir. Genetik çeşitlilik yaratmaz. Bakteri kromozomu eşlendikten sonra sitokinez ile bakteri ikiye bölünür. Bu süreç, mitoz bölünme değildir."} {"input": "question: Aerob, anarerob, geçici aerob ve geçici anarerob terimleri neler anlamına gelir?", "target": "Aerob: Oksijenli solunum yapar. Anarerob: Oksijensiz solunum yapar. Geçici aerob: Normalde oksijensiz, zorunlu durumlarda oksijenli solunum yapar. Geçici anarerob: Normalde oksijenli, zorunlu durumlarda oksijensiz solunum yapar."} {"input": "question: Ototrof ve heterotrof bakteriler arasındaki fark nedir?", "target": "Ototrof bakteriler kendi besinlerini üretebilen bakterilerdir. Heterotrof bakteriler ise besinlerini dışarıdan alırlar."} {"input": "question: Parazit ve saprofit bakteriler arasındaki fark nedir?", "target": "Parazit bakteriler, sindirilmiş besinlerin bulunduğu yerlerde yaşar ve patojendir. Saprofit bakteriler ise organik maddeleri sindiren enzimlerini salgılayarak besinlerini sağlar ve çürükçüldür."} {"input": "question: Bağışıklık sisteminin temel işlevini açıklayın.", "target": "Bağışıklık sisteminin temel işlevi, hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği direnci sağlamaktır."} {"input": "question: Bağışıklık sisteminin üç temel savunma hattını açıklayın.", "target": "Bağışıklık sisteminin savunma hatları: 1. Enfeksiyon nedeni olan canlının vücuda girmesini engellemek, 2. Vücut içine girmiş olan canlıyı yok etmek için özel olmayan bir savaş yapmak, 3. Enfeksiyon nedeni olan canlıya özel yöntemler ile savaşmak."} {"input": "question: Fagositik hücreler ve bağısıklık sistemindeki rolleri ?", "target": "Fagositik hücreler, mikroorganizmaları fagositoz ederek etkisiz hale getiren hücrelerdir ve bağışıklık sisteminin ikinci savunma hattında önemli rol oynarlar."} {"input": "question: Yangısal tepki nedir ve nasıl çalışır?", "target": "Yangısal tepki, kesik gibi bir neden ile mikroorganizmaların vücuda girdiği bölgede kılcal kan damarlarının genişlemesi, kan miktarının artması, kızarıklık ve şişme ile karakterizedir. Bu tepki, mikropların etkisiz hale getirilmesine yardımcı olur."} {"input": "question: Doğal katil hücreler nedir ve ne işe yarar?", "target": "Doğal katil hücreler, virüslerle enfekte olmuş ya da kanserleşmiş hücreleri fark ederek, diğer hücrelerin bu hücreleri yok etmesi için reseptörler salgılayan hücrelerdir."} {"input": "question: İnterferon nedir ve hangi işlevi vardır?", "target": "İnterferonlar, virüslerle enfekte olmuş hücreler tarafından salgılanan proteinlerdir. Diğer hücrelerin virüslerin vücudu enfekte ettiğini algılamalarını sağlar ve antiviral proteinler sentezlenmesini sağlar."} {"input": "question: Özgül olmayan bağışıklık ve özgül bağışıklık arasında ne gibi farklar vardır?", "target": "Özgül olmayan bağışıklık, mikrop ayırt etmez ve savunmanın 1. ve 2. hattını oluştururken; özgül bağışıklık, mikropların türüne göre mekanizma seçer ve savunmanın 3. hattını oluşturur."} {"input": "question: Lenfositler ve antikorlar bağışıklık sisteminde nasıl çalışır?", "target": "Lenfositler (B ve T lenfositleri) antijenlere karşı antikor üretilmesini sağlar. B lenfositleri antikorları üreten plazma hücrelerine dönüşürken, T lenfositleri doğrudan müdahale eder."} {"input": "question: Aktif ve pasif bağışıklık arasındaki fark nedir?", "target": "Aktif bağışıklık, lenfositlerin antikor üretimini gerçekleştirmesiyle gerçekleşir ve uzun sürelidir. Pasif bağışıklık, antikorların vücuda hazır verilmesi yoluyla sağlanır ve kısa sürelidir."} {"input": "question: Aşı ve serum nedir ve nasıl çalışır?", "target": "Aşı, hastalık yapma yeteneği azaltılmış ya da yok edilmiş mikroorganizmalar veya antijenlerinden yapılan maddedir. Serum ise, belirli bir enfeksiyon karşı antikorları bulunduran sıvıdır ve hastalara verilir."} {"input": "question: Alerji nedir ve nasıl oluşur?", "target": "Alerji, normal olarak zararsız maddelere karşı anormal vücut tepkisidir. Alerjen maddeye karşı salgılanan antikorlar, bağ dokudaki mast hücrelerine bağlanarak histamin salgısını artırır."} {"input": "question: Otoimmün hastalıklar nedir ve örnekler veriniz.", "target": "Otoimmün hastalıklar, lenfositlerin bazı vücut hücrelerine karşı antikor üretmesi sonucunda oluşan hastalıklardır. Örnekler: MS, Çölyak hastalığı ve romatoid artrit."} {"input": "question: Kalp krizi nedir ve neden olur?", "target": "Kalp krizi, koroner damarların daralması, sertleşmesi ya da tıkanması sonucu kalp kasının beslenememesi ve zayıflamasıdır."} {"input": "question: Damar sertliği (Arterioskleroz) nedir ve sonuçları nelerdir?", "target": "Damar sertliği, damar duvarlarının esnekliğini kaybedip sertleşmesi ve damar içinde plak oluşmasıdır. Sonuçları arasında kalp krizi, beyin kanaması ve felç bulunur."} {"input": "question: Yüksek tansiyon ve düşük tansiyon nedir?", "target": "Yüksek tansiyon, atardamarların sertleşmesi ya da daralması sonucu damar duvarına yapılan basıncın artmasıdır. Düşük tansiyon ise damarların esnekliğini kaybetmesi ve basıncın azalmasıdır."} {"input": "question: Kangren ve nedenleri nelerdir?", "target": "Kangren, damar tıkanması sonucu organın beslenememesi ve dokunun ölmesidir. Sigara ve damar hastalıkları kangren nedenlerindendir."} {"input": "question: Varis nedir ve neden oluşur?", "target": "Varis, toplardamarların elastikliğini kaybetmesi ve kapakçıkların bozulması sonucu kanın geri kaçması ve damarların şişmesiyle oluşan mavi renkli genişlemiş damarlardır."} {"input": "question: Meristem doku nedir ve temel özellikleri nelerdir?", "target": "Meristem doku, mitoz bölünme yeteneğinde olan hücrelerin oluşturduğu dokudur. Özellikleri arasında hücreler arası boşluk olmaması, farklılaşarak diğer dokuları oluşturması, hormon salgılaması ve hızlı metabolizma.rate."} {"input": "question: Yandal meristem doku hangi hücreler tarafından oluşur ve işlevi nedir?", "target": "Yan dal meristem doku, parankima hücrelerinin oksin ve sitokinin hormonlarının etkisiyle yeniden bölünme özelliği kazanmasıyla oluşur. Bitkinin kalınlaşmasını sağlar."} {"input": "question: Damar kambiyumunun işlevi nedir ve hangi bitkilerde bulunur?", "target": "Damar kambiyumu, yeni iletim dokusunu oluşturarak bitkinin enine kalınlaşmasını sağlar. Odunsu ve bazı otsu bitkilerde bulunur, ancak monokotil bitkilerde bulunmaz."} {"input": "question: Mantar kambiyumunun işlevi nedir ve neye yol açar?", "target": "Mantar kambiyumu, peridermis dokusunun oluşmasını sağlar. Bu, gövdenin dış kısmındaki parçalanan epidermisin yerine yeni bir koruyucu tabaka oluşturur."} {"input": "question: Yara kambiyumunun işlevi nedir?", "target": "Yara kambiyumu, bitkinin yara alan kısmının onarılmasını sağlar."} {"input": "question: Sekonder büyüme nedir ve hangi dokular sorumludur?", "target": "Sekonder büyüme, bitkinin kalınlaşmasıdır ve damar kambiyum ve mantar kambiyumu tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Damar kambiyumunun aktivitesi nasıl gerçekleşir ve hangi факторlere bağlıdır?", "target": "Damar kambiyumunun aktivitesi, çevre şartlarına bağlıdır. Elverişli şartlarda oluşturulan hücreler bol sitoplazmalı ve ince çeperlidir, elverişsiz şartlarda ise az sitoplazmalı ve kalın çeperlidir."} {"input": "question: Mantar kambiyumunun aktivitesi sonucunda ne olur?", "target": "Mantar kambiyumunun aktivitesi sonucunda peridermis dokusu oluşur ve parçalanan epidermisin yerini alır."} {"input": "question: Kollekima ve sklerankima dokularının temel özellikleri nelerdir?", "target": "Kollekima hücrelerinde selüloz ve pektin birikimi vardır, bitkiye destek sağlar. Sklerankima hücreleri ise lignin içerir ve genellikle ölü hücrelerdir, bitkiye dayanıklılık sağlar."} {"input": "question: Parankima dokusunun işlevleri ve tipleri nelerdir?", "target": "Parankima dokusu, bitkinin metabolik faaliyetlerinden sorumludur. Özümleme, depolama, havalandırma ve iletim gibi işlevleri vardır. Tipleri arasında asimilasyon, depolama, havalandırma ve iletim parankiması bulunur."} {"input": "question: Ksilem ve floem arasındaki temel farklar nelerdir?", "target": "Ksilem, su ve mineral Maddelerin taşınmasını sağlar ve ölü hücrelerden oluşurken, floem organik maddelerin taşınmasını sağlar ve canlı hücrelerden oluşur."} {"input": "question: Epidermis ve peridermis dokularının işlevleri nedir?", "target": "Epidermis, bitkinin dışını örter ve su kaybını engeller. Peridermis, odunlaşmış gövdelerin koruyucu dokusudur ve süberin ile doludur, hücreler arası madde alışverişini durdurur."} {"input": "question: Bitkilerde metabolizma için gerekli olan inorganik maddeleri nereden alırlar?", "target": "Bitkiler su ve mineralleri kökler aracılığıyla alırlar."} {"input": "question: Bitkilerde yaşam için en fazla ihtiyaç duyulan mineraller nelerdir?", "target": "C, H, O, N, K, Ca, Mg, S, P gibi makro elementler."} {"input": "question: Mikro elementler nelerdir ve bunların eksikliği nasıl etkiler?", "target": "Mikro elementler Cl, Fe, B, Mn, Zn, Cu, Ni, Mo’dur. Eksiklikleri gelişim bozukluklarına neden olur ve bir mineralin eksikliği diğer bir mineral ile giderilemez."} {"input": "question: Gübrelerin bitki beslenmesindeki rolü nedir?", "target": "Bitkinin beslenmesi için gerekli mineralleri sağlayan maddelerdir. Kimyasal veya doğal yollardan üretilirler."} {"input": "question: Parazit bitkiler nasıl beslenirler?", "target": "Parazit bitkiler diğer bir bitkinin üzerinde yaşayarak onun besinlerini kullanır."} {"input": "question: Yarı parazit ve tam parazit bitkiler arasında ne gibi farklar vardır?", "target": "Yarı parazit bitkiler ksilemden inorganik maddelerini alır ve fotosentez ile organik maddelerini üretirler. Tam parazit bitkiler ise hem inorganik hem de organik maddelerini diğer bitkinden alırlar ve fotosentez yetenekleri yoktur."} {"input": "question: Böcekçil bitkilerin beslenme şekli nasıldır?", "target": "Böcekçil bitkiler, azotca fakir topraklarda yaşadıklarından azot ihtiyacını böcekleri sindirerek karşılarlar."} {"input": "question: Nodül ve mikoriza nedir?", "target": "Nodül, baklagil bitkilerinin köklerinde azot bağlayıcı bakterilerin oluşturduğu yapıdır. Mikoriza, bitki köklerine giren mantarlarla oluşan yapılardır ve su ile mineral emilimini artırır."} {"input": "question: Bitkilerde su ve minerallerin taşınması nasıl gerçekleşir?", "target": "Su ve mineraller ksilem ile taşınır. Organik maddeler ise floem ile taşınır."} {"input": "question: Kök basıncı nedir ve ne işe yarar?", "target": "Kök basıncı, kökten ksileme doğru suyu iten bir basınçtır. Bu basınç sayesinde su bitkinin diğer bölgelerine taşınır."} {"input": "question: Kılcallık ve kohezyon suyun taşınmasındaki rolleri nedir?", "target": "Kılcallık, suyun boru içinde yükselmesini sağlar. Kohezyon ise su moleküllerinin bir arada hareket etmesini sağlar."} {"input": "question: Terlemenin (transpirasyonun) bitki üzerindeki etkileri nelerdir?", "target": "Terleme, suyun buhar halinde atılmasını sağlar. Bu, yaprak hücrelerinin ozmotik basıncını artırır ve suyun ksilemden çekilmesini sağlar."} {"input": "question: Floemde organik maddelerin taşınma mekanizması nasıldır?", "target": "Floemde taşıma, basınç ve akış teorisi ile gerçekleşir. Organik maddeler kaynak hücreden havuz hücreye taşınır."} {"input": "question: Stomaların açılıp kapanma mekanizması nedir?", "target": "Stomaların açılıp kapanması, bekçi hücrelerin turgor basıncı ile kontrol edilir. Potasyum iyonları, CO2 ve sirkadiyen ritim gibi faktörler bunu etkiler."} {"input": "question: Kapalı tohumlu bitkilerin üreme organı nedir?", "target": "Çiçek"} {"input": "question: Çiçeğin temel bölgeleri nelerdir?", "target": "Çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ (stamen) ve dişi organ (pistil)"} {"input": "question: Taç yaprakların işlevi nedir?", "target": "Üremeye yardımcı olur, bol miktarda kromoplast ve golgi organeli içerir."} {"input": "question: Erkek organın (stamen) kısımları nelerdir?", "target": "Başçık (anter) ve sapçık (filament)"} {"input": "question: Dişi organın (pistil) kısımları nelerdir?", "target": "Tepecik (stigma), dişicik borusu (stilus) ve yumurtalık (ovaryum)"} {"input": "question: Tam çiçek nedir?", "target": "Çiçek yapılarının tamamına sahip olan çiçeklere tam çiçek denir."} {"input": "question: Eksik çiçek nedir?", "target": "Erkek veya dişi organdan sadece birini taşıyan çiçeklere eksik çiçek denir."} {"input": "question: Tek evcikli ve iki evcikli bitkiler arasında ne fark vardır?", "target": "Tek evcikli bitkilerde erkek ve dişi çiçek aynı bitki üzerinde bulunurken, iki evcikli bitkilerde farklı bitki üzerinde bulunur."} {"input": "question: Polen nasıl üretilir?", "target": "Erkek organının başçık kısmında, polen keseleri içindeki polen ana hücrelerinden üretilir."} {"input": "question: Megaspor ana hücresi nasıl gelişir?", "target": "Megaspor ana hücresi, megaspor oluşturur ve bu megasporlardan embriyo kesesi meydana gelir."} {"input": "question: Tohum taslağı içindeki yapılar nelerdir?", "target": "Polar çekirdek, antipod çekirdek, yumurta ve sinerjit çekirdek."} {"input": "question: Tozlaşma nedir ve nasıl gerçekleşir?", "target": "Tozlaşma, polenin dişi organın tepeciğine ulaşmasıdır ve hayvanlarla, rüzgarla veya suyla gerçekleşebilir."} {"input": "question: Kendine tozlaşma ve çapraz tozlaşma nedir?", "target": "Kendi kendine tozlaşma, dişi organın kendi erkek organının polenleriyle tozlaşmasıdır. Çapraz tozlaşma, farklı bir çiçekle tozlaşmadır."} {"input": "question: Hermafrodit çiçeklerde为什么 Çapraz tozlaşma tercih edilir?", "target": "Genetik çeşitliliği artırmak ve farklı mekanizmalar geliştirmek için çapraz tozlaşma tercih edilir."} {"input": "question: Döllenme olaylar nelerdir?", "target": "Zigot, triploid çekirdek, tohum taslağı ve yumurtalıkta değişiklikler."} {"input": "question: Tohumun yapısı nedir?", "target": "Embriyo, endosperm ve tohum kabuğu."} {"input": "question: Meyvelerin sınıflandırılması nasıl yapılır?", "target": "Meyveler, basit meyve ve bileşik meyve olarak sınıflandırılır."} {"input": "question: Dormansi nedir ve ne ise yarar?", "target": "Dormansi, bitkinin su kaybetmesi ve metabolizmasının durmasıdır. Tohumun koruma механизmasıdır."} {"input": "question: Çimlenme için gerekli koşullar nelerdir?", "target": "Uygun sıcaklık, su ve oksijen."} {"input": "question: Çimlenme sırasında besin kaynağı nedir?", "target": "Endosperm."} {"input": "question: Giberellin hormonu çimlenmede hangi rol oynar?", "target": "Absisik asitın etkisini kaldırır ve amilaz enziminin faaliyete geçmesini sağlar."} {"input": "question: Embriyonik kök ve gövde ne oluşturur?", "target": "Gerçek kök ve gövdeyi oluşturur."} {"input": "question: Tek çenekli ve çift çenekli bitkilerde çimlenme farkı nedir?", "target": "Tek çenekli bitkilerde çenekler toprak altında kalırken, çift çenekli bitkilerde toprak üzerinde kalır."} {"input": "question: Bitkisel hormonların genel tanımı nedir?", "target": "Bitkisel hormonlar, bitkinin belirli bir kısmında üretilip farklı bölgelere taşınan ve hedef hücrelerde tepki oluşturan faktörlerdir."} {"input": "question: Bitki hormonları nerelerde üretilir?", "target": "Bitki hormonları genellikle kök ve gövde uçlarındaki meristematik dokularda, tohumda, meyvede ve genç yapraklarda üretilir."} {"input": "question: Büyümeyi artırıcı ve azaltıcı hormonlar hangileridir?", "target": "Büyümeyi artırıcı hormonlar oksin, sitokinin ve giberellin; büyümeyi azaltıcı hormonlar ise absisik asit ve etilendir."} {"input": "question: Oksin hormonunun etkileri nelerdir?", "target": "Oksin, embryoda, apikal meristem ve genç yapraklarda üretilir. Asimetrik büyümeye neden olarak yönelme hareketlerini oluşturur, apikal dormansini sağlar ve kökte hücre bölünmesini uyarır."} {"input": "question: Absisik asidin (ABA) işlevleri nelerdir?", "target": "ABA, tohumun çimlenmesini engeller, dormansi sağlar, stoma kapanmasını sağlar ve yaprak dökülmesini zorunlu kılar."} {"input": "question: Etinlin işlevleri nelerdir?", "target": "Etilen, olgunlaşan meyve, yaşlanan yaprak ve çiçeklerde üretilir. Yaprak sararması ve meyve olgunlaşmasında etkili, gas halindeki bir hormondur."} {"input": "question: Bitkilerde görülen hareket türleri nelerdir?", "target": "Bitkilerde yer değiştirme hareketi yoktur, ancak durum değiştirme hareketleri (irkilme) ve yönelme hareketleri (tropizma ve nasti) vardır."} {"input": "question: Tropizmanın tanımı nedir?", "target": "Tropizma, bir uyaranın yönüne bağlı olarak gerçekleşen irkilme hareketidir. Işığa doğru yönelim fototropizma, yerçekiminin etkisine yöneldom gravitropizmadır."} {"input": "question: Fototropizmanın oluşma sebebi nedir?", "target": "Fototropizma, oksin sentezindeki dengesizlikten kaynaklanır. Işık almayan tarafta daha fazla oksin üretilir ve bu taraf daha fazla büyür."} {"input": "question: Geotropizmanın tanımı ve bitkilerdeki dağılımı nedir?", "target": "Geotropizma, yerçekimi yönüne bağlı olarak gerçekleşen yönelme hareketidir. Köklerde pozitif, gövdelerde ise negatif geotropizma görülür."} {"input": "question: Nasti hareketlerinin özellikleri nelerdir?", "target": "Nasti, uyaranın yönüne bağlı olmayan irkilme hareketidir. Turgor basıncı değişimleri ile gerçekleşir ve uyaran çeşidine göre çeşitlenir."} {"input": "question: Fotoperiyodizmin tanımı nedir?", "target": "Fotoperiyodizm, bitkilerin gün ve gece uzunluğuna karşı verdiği fizyolojik yanıttır. Özellikle çiçeklenme üzerinde etkilidir."} {"input": "question: Fotoperiyodizmde üç tip bitki bulunabilir mi? Bu tipler nelerdir?", "target": "Evet, fotoperiyodizmde üç tip bitki bulunur: 1) Kısa gün bitkileri, 2) Uzun gün bitkileri, 3) Nötr gün bitkileri."} {"input": "question: Çiçeklenmede en önemli uyarıcı nedir?", "target": "Çiçeklenmede en önemli uyarıcı, gün uzunluğudur."} {"input": "question: Bitkilerin yönlerini belirlemede hormonlar nasıl rol oynar?", "target": "Hormonlar, özellikle oksin, bitkinin farklı bölgelerinde dengesiz şekilde sentezlenerek hücre büyümesini düzenler ve bu durum bitkinin belirli bir yöne doğru büyümesini sağlar."} {"input": "question: Koleoptilde fototropizmanın gerçekleşmesi için hangi şartlar gereklidir?", "target": "Koleoptilde fototropizmanın gerçekleşmesi için oksin hormonunun üretilmesi ve ışığın tek bir yönden gelmesi gerekir."} {"input": "question: Etilenin farkı nedir?", "target": "Etilen, gaz halindeki tek bitki hormonudur ve hem kendi bitkinsini hem de etrafındaki diğer bitkileri etkiler."} {"input": "question: Absisik asidin su baskını ve kuraklık gibi streslerdeki rolü nedir?", "target": "Absisik asit, su kaybının önlenmesi için stomaların kapanmasını sağlar ve stres şartlarına karşı bitkinin tepkisini düzenler."} {"input": "question: Kemotropizmanın tanımı ve işlevi nedir?", "target": "Kemotropizma, bitki köklerinin kimyasal maddelere göre yönelme hareketidir. Yararlı maddelere doğru (+) kemotropizma, zararlı maddelerden uzaklaşma (-) kemotropizma gösterir."} {"input": "question: Bitki köklerinin yerçekimi ve suya yönelik yönelimleri nasıldır?", "target": "Bitki kökleri genelde yerçekimiye göre pozitif yönelim gösterir, ancak suya doğru da yönelim gösterebilirler."} {"input": "question: Sarılıcı bitkilerin hareketleri hangi tropizma ile açıklanır?", "target": "Sarılıcı bitkilerin hareketleri tigmotropizma (haptotropizma) ile açıklanır. Bu, dokunma veya temas yoluyla gerçekleşen yönelme hareketidir."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin asıl organları nelerdir?", "target": "Boşaltım sisteminin asıl organları böbreklerdir."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin işlevleri nelerdir?", "target": "Boşaltım sisteminin işlevleri arasında kanın pH'ını düzenlemek, kan bileşimini sabit tutmak, hormon salgılamak ve boşaltım atıklarını uzaklaştırmak yer alır."} {"input": "question: Nefron nedir ve ne işlev görer?", "target": "Nefron, böbreklerde kandan üre ve atık maddelerin süzülmesini sağlayan birimdir."} {"input": "question: İdrar oluşumunda hangi mekanizmalar vardır?", "target": "İdrar oluşumunda süzülme, geri emilim ve salgılama olmak üzere üç mekanizma وجود eder."} {"input": "question: Süzülme basıncı nasıl hesaplanır?", "target": "Süzülme basıncı, glomerüler kan basıncından (KB) diğer basıncuların (OB ve HB) çıkarılmasıyla hesaplanır: KB - (OB + HB)."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin hormonal kontrolü hangi hormonlarla sağlanır?", "target": "Boşaltım sisteminin hormonal kontrolü ADH, aldosteron, parathormon ve kalsitonin hormonlarıyla sağlanır."} {"input": "question: Böbrek taşlarının oluşumu ve tedavisi nedir?", "target": "Böbrek taşları, kalsiyum oksalat ve kalsiyum fosfat gibi minerallerin birikmesi sonucu oluşur. Tedavisi, küçük taşlarda bol sıvı alımı, büyük taşlarda ise taş kırma yöntemleri kullanılır."} {"input": "question: Böbrek yetmezliği nedir ve nasıl tedavi edilir?", "target": "Böbrek yetmezliği, böbreklerin yeterli çalışmadığı durumdur. Tedavisi diyaliz ve böbrek nakli ile sağlanır."} {"input": "question: Üremi nedir?", "target": "Üremi, böbreklerin yeterince çalışamaması sonucu kanda üre miktarının artmasıdır."} {"input": "question: İdrarda bulunabilecek organik maddeler nelerdir?", "target": "İdrarda üre, ürik asit, amonyak, kreatin ve vitamin gibi organik maddeler bulunur."} {"input": "question: İdrar toplama kanallarıyla ilgili bilgi veriniz.", "target": "İdrar toplama kanalları, nefronun Bowman kapsülünden sonra gelen kısmıdır ve proksimal tüp, henle kulbu, distal tüp ve idrar toplama kanalı olmak üzere dört bölümden oluşur."} {"input": "question: Geri emilim ve salgılama arasındaki fark nedir?", "target": "Geri emilim, Bowman kapsülünden bazı maddelerin geri kan damarlarına alınmasına denirken, salgılama, kan damarlarından bazı maddelerin nefron kanallarına aktarılmasına denir."} {"input": "question: Böbreklerin yapısı hakkında bilgi veriniz.", "target": "Böbrekler korteks, medulla ve havuzcuk kısımlarından oluşur. Kortekste süzme birimleri (nefron) bulunurken, medullada nefronların uzantıları ve idrar toplama kanalları yer alır."} {"input": "question: Boşaltım atıkları nelerdir?", "target": "Boşaltım atıkları, metabolizma olayları sonucu meydana gelen, canlı için zararlı ve ihtiyaç duyulmayan maddelerdir."} {"input": "question: ADH hormonu ne işlev görer?", "target": "ADH hormonu, idrarın son halini almasını sağlayarak suyun geri emilimini artırır."} {"input": "question: Parathormon ve kalsitonin hormonlarının işlevi nedir?", "target": "Parathormon, kalsiyumun geri emilimini artırırken, kalsitonin kalsiyumun geri emilimini azaltır."} {"input": "question: İdrarın pH aralığı nedir?", "target": "İdrarın pH aralığı 4,5 ile 8 arasında değişir."} {"input": "question: Böbrek iltihaplanmasının sebepleri ve tedavisi nedir?", "target": "Böbrek iltihaplanmasının sebepleri arasında mikroorganizmalar ve bazı zehirler yer alır. Tedavisi antibiyotik ile sağlanır."} {"input": "question: İdrar yolu enfeksiyonunun belirtileri nelerdir?", "target": "İdrar yolu enfeksiyonunun belirtileri arasında ağrılı ve sık idrara çıkma yer alır."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin çalışmasında kan basıncının rolü nedir?", "target": "Boşaltım sisteminin çalışmasında kan basıncı, süzülme basıncını sağlayarak maddelerin bowman kapsülüne geçmesini sağlar."} {"input": "question: Nefronun yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Nefron, böbrekteki temel işlev birimidir ve glomerulus, bowman kapsülü, proksimal tüp, henle kulbu, distal tüp ve idrar toplama kanalı olmak üzere altı kısımdan oluşur."} {"input": "question: Boşaltım atıklarının vücuttan atılması nasıl gerçekleşir?", "target": "Boşaltım atıkları, su, CO2 ve azotlu atıkların deri, akciğer, böbrekler ve anüs yoluyla vücuttan atılmasıyla gerçekleşir."} {"input": "question: Varyasyon nedir ve neden ortaya çıkar?", "target": "Varyasyon, aynı tür bireyler arasında çevresel ve genetik faktörler nedeniyle oluşan farklılıklardır. Varyasyonlar, özellikle eşeyli üreme ve mutasyon nedeni ile ortaya çıkar."} {"input": "question: Adaptasyon nedir ve nasıl ortaya çıkar?", "target": "Adaptasyon, bir canlının yaşama ve üreme şansını artıran genetik özelliklere denir. Adaptasyon, tek başına ortaya çıkmaz, uzun yıllar boyunca bir popülasyonda ortaya çıkan özelliklerdir ve canlının neslini devam ettirebilmesini sağlar."} {"input": "question: Verilen örneklerdeki adaptasyonların gelişimini açıklayınız.", "target": "Kaktüs ve aloe vera bitkisinin su depolaması, deve kirpiklerinin uzun olması, kutup ayılarının kürklerinin kalın olması ve sıcak iklimlerde yaşayan sıcakkanlı canlıların vücut çıkıntılarının daha büyük olması gibi özellikler, bu canlıların yaşadıkları ortama uyum sağlamalarını ve nesillerini devam ettirebilmelerini sağlar."} {"input": "question: Doğal seçilim nedir ve nasıl çalışır?", "target": "Doğal seçilim, varyasyonlar arasındaki bazı farklılıkların, bireylerin yaşadıkları ortamda daha rahat yaşamalarını sağlamasıdır. Avantajlı özelliklere sahip olanlar hayatlarına devam ederken, sahip olmayanlar elenir. Bu süreç, doğaltaşlama olarak adlandırılır."} {"input": "question: Bakteriyel enfeksiyon ve antibiyotik kullanımı bağlamında doğal seçilimi açıklayınız.", "target": "Antibiyotik kullanımı, hastalığa yol açan bakterilerin bir kısmını öldürürken, bazı bakterilerin hayatta kalmasını sağlar. Hayatta kalan bakteriler, antibiyotiğe direnç gösterirler ve bu özelliği sonraki nesle iletir. Bu süreçte, seçilim hayatta kalan bireyler lehine oluşur."} {"input": "question: Mutasyon nedir ve neden önemlidir?", "target": "Mutasyon, DNA üzerinde meydana gelen değişikliklerdir. Mutasyonlar, bazı canlılara yeni özellikler kazandırarak yaşama ve üreme şansını artırabilirken, çoğu时候 metabolizmayı bozucu ya da öldürücü niteliktedir. Mutasyonlar, genetik hastalıklara da neden olabilir."} {"input": "question: Mutasyonun kalıtsal olabilmesi için hangi şartlar gerekir?", "target": "Mutasyonun kalıtsal olabilmesi için, üreme hücrelerinde meydana gelmesi gerekir. Vücut hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar kalıcı olabilir ancak kalıtsal değildir."} {"input": "question: Yapay seçilim nedir ve nasıl uygulanır?", "target": "Yapay seçilim, insanlar tarafından istenilen özelliklere sahip bireylerin seçilmesi ve bu özelliklerin çoğaltılmasıdır. Özellikle besin ve ticari değeri yüksek bitki ve hayvanlar üzerinde uygulanır. Brassica oleracea bitkisinden lahana, brokoli, karnabahar gibi bitkiler elde edilmiştir."} {"input": "question: Yapay seçimin amaç ve sonuçlarını açıklayınız.", "target": "Yapay seçilimin amacı, istenilen özelliklere sahip bireyleri seçerek bu özelliklerin çoğaltılmasıdır. Bu süreç, insan ihtiyaçlarına göre yeni bitki ve hayvan türlerinin oluşturulmasını sağlar."} {"input": "question: Verilen örneklerdeki kelebek varyasyonunun farklı yaşam koşullarında nasıl seçilime uğradığını açıklayınız.", "target": "Koyu renkli ağaç üzerinde koyu renkli kelebekler avcılar tarafından fark edilmediğinden yaşamlarına devam ederken, açık renkli kelebekler fark edileceklerinden ölür. Açık renkli ağaç üzerinde ise situación tersidir. Bu, aynı varyasyondaki bireylerin farklı yaşam koşullarında farklı seçilime uğradığını gösterir."} {"input": "question: Tüm canlıların ortak özelliği nedir?", "target": "Tüm canlıların ortak özelliği hücrelerden oluşmalarıdır."} {"input": "question: Prokaryot ve ökaryot hücreler arasında temel fark nedir?", "target": "Prokaryot hücrelerde ve organel bulunmazken, ökaryot hücrelerde cellular nucleus ve çeşitli organel bulunur."} {"input": "question: Ototrof ve heterotrof beslenme arasındaki fark nedir?", "target": "Ototrof canlılar kendileri besin üretirken, heterotrof canlılar hazır besinleri tüketir."} {"input": "question: Fotosentez ve kemosentez arasındaki temel fark nedir?", "target": "Fotosentez ışık enerjisini kullanırken, kemosentez inorganik maddelerin oksidasyonunu kullanır."} {"input": "question: ATP üretilmesi için hangi süreçler gerçekleşir?", "target": "ATP, hücresel solunum ve fermantasyon ile üretilir."} {"input": "question: Oksijenli ve oksijensiz solunum arasındaki temel fark nedir?", "target": "Oksijenli solunum daha fazla enerji üretirken, oksijensiz solunum daha az enerji üretir."} {"input": "question: Büyüme ve gelişme birbirinden nasıl ayrılır?", "target": "Büyüme, canlıların kütle ve hacim artışıdır; gelişme ise canlıların olgunlaşması ve organizasyonun artmasıdır."} {"input": "question: Canlılarda hareketin temel mekanizmaları nelerdir?", "target": "Canlılarda hareket, kamçı, sil, yalancı ayak gibi yapılar veya tropizma ve nasti hareketleri ile gerçekleşir."} {"input": "question: Metabolizma ne anlama gelir?", "target": "Metabolizma, canlılarda meydana gelen tüm hayatsal faaliyetleri kapsar ve anabolizma ve katabolizma olarak ikiye ayrılır."} {"input": "question: Boşaltım nasıl gerçekleşir?", "target": "Boşaltım, canlılarda metabolizma sonucu oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır."} {"input": "question: Eşeyli ve eşeysiz üreme arasındaki fark nedir?", "target": "Eşeyli üreme genetik çeşitlenmeye neden olurken, eşeysiz üreme genetik olarak aynı bireyler üretir."} {"input": "question: Canlılar çevreye nasıl tepki verir?", "target": "Canlılar, fiziksel ve kimyasal uyarılara tepki vererekhayatta kalma şansını artırır."} {"input": "question: Adaptasyon ve homeostasi ne anlama gelir?", "target": "Adaptasyon, canlıların çevreye uyum sağlama sürecidir; homeostasi ise vücutta dengeyi koruma yeteneğidir."} {"input": "question: Damarlar ve dolaşım sistemi nedir? Damarların temel işlevi nedir?", "target": "Damarlar, kanın kalpten vücudun diğer bölümlerine taşınması ve geri dönmesi için kullanılan yapılardır. Temel işlevleri, kanın temizlenmesini ve vücuda dağıtılmasını sağlamaktır."} {"input": "question: Atardamarların yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Atardamarlar, kalpten temiz kan taşıyan damarlardır. Yapılarında dıştan içe doğru tek katlı yassı epitel, bağ doku ve elastik lifler bulunur. Bu lifler, damarın basınca dayanıklı olmasını sağlar. Atardamarlarda kapakçık bulunmaz ve kan basıncı en yüksektir."} {"input": "question: Toplardamarların yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Toplardamarlar, kirli kan taşıyan damarlardır. Yapılarında bağ doku ve düz kas tabakası bulunur, ancak elastik lifler bulunmaz. Toplardamarlarda kapakçıklar vardır ve kan basıncı en düşük seviyededir."} {"input": "question: Kılcal damarların işlevi nedir?", "target": "Kılcal damarlar, kan ile doku sıvısı arasında madde alışverişini sağlarlar. Bu işlem, Starling hipoteziyle açıklanır ve kan basıncı ile ozmotik basınç arasındaki farkla sağlanır."} {"input": "question: Nabız nedir ve nasıl ölçülür?", "target": "Nabız, atardamarlarda meydana gelen ritmik kasılma ve gevşemelerdir. Nabız sayısı, kalp atış sayısına eşittir ve genellikle bilek veya boyun gibi bölgelerde ölçülür."} {"input": "question: Tansiyon (kan basıncı) nedir ve nasıl ölçülür?", "target": "Tansiyon, kalpten atardamarlara pompalanan kanın damarlara yaptığı basınçtır. Sistol basıncı (büyük tansiyon) karıncıkların kasılması sırasında, diastol basıncı (küçük tansiyon) ise gevşemesi sırasında ölçülür."} {"input": "question: Kan dolaşımı nedir ve hangi amaçla yapılır?", "target": "Kan dolaşımı, kalpten çıkan kanın vücuda dağıtılması ve geri dönmesini sağlayan süreçtir. Büyük kan dolaşım, besin maddelerini ve oksijeni hücrelere, atık maddeleri boşaltım organlarına taşır. Küçük kan dolaşım, kanın temizlenmesini sağlar."} {"input": "question: Kılcal damarların yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Kılcal damarlar, tek katlı epitel tabakasından oluşur ve kan ile doku sıvısı arasında madde alışverişini sağlar. Bu işlev, Starling hipotezi ile açıklanır ve kan basıncı ile ozmotik basınç arasındaki farkla sağlanır."} {"input": "question: Damarlarda kanın hareketini sağlayan faktörler nelerdir?", "target": "Damarlarda kanın hareketini sağlayan faktörler, karıncıkların kasılması, atardamarlardaki düz kaslar, arkadan gelen kanın itmesi, kulakçıkların gevşemesi, iskelet kaslarının kasılması ve soluk alma ile oluşan basıncın düşmesidir."} {"input": "question: Kan basıncının artmasının etkileri nelerdir?", "target": "Kan basıncının artması, kılcal damarlardan doku sıvısına madde geçişini artırabilir ve bu durum ödemeye neden olabilir. Ayrıca, kanın ozmotik basıncının düşmesi ve doku sıvısının mineral miktarının artması da bu durumda etkili olabilir."} {"input": "question: Küçük ve büyük kan dolaşımı arasındaki temel fark nedir?", "target": "Küçük kan dolaşımı, kalbin sağ kulakçığından akciğerlere ve geri dönüşünü sağlar. Büyük kan dolaşım ise, kalbin sol kulakçığından vücuda ve geri dönüşünü sağlar."} {"input": "question: Toplardamarlardaki kapakçıkların işlevi nedir?", "target": "Toplardamarlardaki kapakçıklar, kanın geriye doğru akmasını engellemek için çalışır."} {"input": "question: Starling hipotezinin temel fikri nedir?", "target": "Starling hipotezinin temel fikri, kan ile doku sıvısı arasında madde alışverişinin kan basıncı ve ozmotik basınç arasındaki farkla sağlandığıdır."} {"input": "question: Kan dolaşım sisteminin ana bileşenleri nelerdir?", "target": "Kan dolaşım sisteminin ana bileşenleri, kalp, atardamarlar, toplardamarlar ve kılcal damarlardır."} {"input": "question: Kan basıncı ve nabız arasındaki ilişki nedir?", "target": "Kan basıncı, kalpten atardamarlara pompalanan kanın damarlara yaptığı basınçtır. Nabız ise, atardamarlardaki ritmik kasılma ve gevşemelerine paralel olarak ölçülen bir değerdir ve kalp atış sayısına eşittir."} {"input": "question: Kılcal damarlarda madde alışverişini etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Kılcal damarlarda madde alışverişini etkileyen faktörler, kan basıncı, ozmotik basınç, doku sıvısının mineral miktarı ve lenf kılcallarının tıkanmasıdır."} {"input": "question: Kan dolaşımı ve solunum sistemi arasında nasıl bir ilişki vardır?", "target": "Kan dolaşımı ve solunum sistemi, oksijen ve besin maddelerinin hücrelere taşınması ile atık maddelerin entferilmesi için çalışırlar. Akciğerlerde kan oksijenlenir ve bu süreç, kan dolaşımı ile sağlanır."} {"input": "question: Damarların yapısı ve işlevi之间有什么联系?", "target": "Damarların yapısı, işlevine göre özelleşmiştir. Atardamarlar, yüksek basınca dayanıklı olacak şekilde elastik lifler içerirken, toplardamarlar, kanın geri akmasını önlemek için kapakçıklara sahiptir. Kılcal damarlar ise, madde alışverişini sağlamak için ince ve tek katlı bir yapıya sahiptir."} {"input": "question: Kemik doku hücrelerine ne ad verilir ve bu hücreler哪里 bulunurlar?", "target": "Kemik doku hücrelerine \"osteositler\" denir ve Bunlar lakün adlı boşluklarda bulunurlar."} {"input": "question: Kemiklerin dışında yer alan ve kemik zarına ne isim verilir ve bu zarın işlevi nedir?", "target": "Kemiklerin dışında yer alan \"periost\" denilen kemik zarı, kemiklerin enine büyümesini ve onarılmasını sağlar."} {"input": "question: Sıkı kemik dokunun özellikleri nelerdir ve hangi kemiklerde bulunur?", "target": "Sıkı kemik dokunun özellikleri: Osteositler halkasal görünüm oluşturmuş ve sıkı sıkıya bağlıdır. Osteositlerin ortasından havers kanalları geçer. Bu kanallar da volkmann kanalları ile birbirine bağlanır. Bu kanallardan kan damarları ve sinirler geçer. Sıkı kemik doku, uzun kemiklerin gövdesinde ve kısa, yassı ve düzensiz şekilli kemiklerin dışında bulunur."} {"input": "question: Süngerimsi kemik dokunun özellikleri nelerdir ve hangi kemiklerde bulunur?", "target": "Süngerimsi kemik dokunun özellikleri: Boşluklu yapıdadır. Bu boşluklar kırmızı kemik iliği ile doludur. Süngerimsi kemik doku, uzun kemiklerin uç kısmında; kısa, yassı ve düzensiz şekilli kemiklerin iç kısmında bulunur."} {"input": "question: Yassı kemiklerin özellikleri nelerdir ve hangi kemiklerde bulunur?", "target": "Yassı kemikler kalınlığı az olan yassılaşmış kemiklerdir. Kafatası, kaburga, kürek ve kalça kemiği yassı kemiktir."} {"input": "question: Kısa kemiklerin özellikleri nelerdir ve hangi kemiklerde bulunur?", "target": "Kısa kemikler boy ve genişliği birbirine yakın olan kemiklerdir. El ve ayak bilek kemikleri kısa kemiktir."} {"input": "question: Düzensiz şekilli kemiklerin özellikleri nelerdir ve hangi kemiklerde bulunur?", "target": "Düzensiz şekilli kemikler, yapı olarak kısa ve yassı kemiklere benzerler. Omurlar ve bazı yüz kemikleri düzensiz şekilli kemiktir."} {"input": "question: Kemiklerde ortak olarak bulunan yapılar nelerdir?", "target": "Kemiklerde ortak olarak bulunan yapılar: Kırmızı kemik iliği, sıkı kemik doku, süngerimsi kemik doku, periost."} {"input": "question: Kıkırdak doku hakkında bilgi veriniz.", "target": "Kıkırdak doku, kondrosit denilen hücrelerden ve kondrin denilen ara maddeden oluşur. Yapısında kan damarı bulunmadığından, bağ doku gibi difüzyon ile beslenir ve atık maddelerini de aynı şekilde uzaklaştırır."} {"input": "question: Hyalin kıkırtak, elastik kıkırtak ve fibröz kıkırtak arasındaki farklar nelerdir?", "target": "Hyalin kıkırtak: Basınca dayanıklı, kollejen lifli kıkırtaktır. Embriyo iskeleti, soluk borusu, burun, kemiklerin eklem başları, kaburga uçlarında bulunur. Elastik kıkırtak: Esnek, elastik lifli kıkırtaktır. Kulak kepçesi, kulak yolu, östaki borusu, epiglotis bulunur. Fibröz kıkırtak: Basınç ve çekmeye dayanıklı, kollejen lifli kıkırtaktır. Omurlar arası disklerde, kemiklerin eklem bölgelerinde bulunur."} {"input": "question: Eklem türleri nelerdir ve özellikleri nedir?", "target": "Eklem türleri ve özellikleri: Oynar eklemler: Kol ve bacaklarda bulunur, hareket yetenekleri en fazla olan eklemlerdir. Sınırlı eklemler: Omurga ve omurlar arasında bulunur, hareket yetenekleri sınırlıdır. Hareketsiz eklemler: Kafatası, yüz kemikleri (alt çene hariç), kalça kemiği arasında bulunur, hareket yetenekleri yoktur."} {"input": "question: İskeletin duasında 206 kemik bulunur, bu kemiklerin sınıflandırılması nasıldır?", "target": "Yapı olarak dört grupta sınıflandırılır: Uzun kemikler, kısa kemikler, yassı kemikler, düzensiz kemikler."} {"input": "question: Kasların vücuttaki işlevleri nelerdir?", "target": "Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında ve desteklenmesinde görev yapar, eklemlerin birbirine bağlanmasını ve hareketini sağlar, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürür."} {"input": "question: Kas hücrelerinin hücre zarına, sitoplazmasına, endoplazmik retikulumuna ve mitokondrisine verilen isimler nelerdir?", "target": "Kas hücrelerinin hücre zarına \"sarkolemma\", sitoplazmasına \"sarkoplazma\", endoplazmik retikulumuna \"sarkoplazmik retikulum (DER)\", mitokondrisine ise \"sarkozom\" denir."} {"input": "question: Çizgili kas, düz kas ve kalp kası arasındaki temel farklar nelerdir?", "target": "Çizgili kas: Vücudun iskelet sistemini hareket ettirir, kontrolü beyin tarafından sağlanır, hızla kasılır ve çabuk yorulur. Düz kas: Organların etrafında bulunur, kontrolü otonom sinir sistemi tarafından sağlanır, yavaş kasılır ancak geç yorulur. Kalp kası: Yalnızca kalpde bulunur, hızla kasılır ve ritmik bir şekilde çalışır."} {"input": "question: Kas sarsıntısı (kasılma ve gevşeme) sürecinde gerçekleşen evreler nelerdir?", "target": "Kas sarsıntısı üç evreden oluşur: 1) Bekleme (gizil) evresi, 2) Kasılma evresi, 3) Gevşeme evresi."} {"input": "question: Kas tonusu nedir ve ne işe yarar?", "target": "Kas tonusu, kasların dinlenme durumunda bile belirli bir kasılılık seizuresini sürdürmesi durumudur. Bu durum, vücut duruşunu düzenlemek ve gelen uyarılara hemen cevap verebilmek amacı ile gereklidir ve orta beyin tarafından kontrol edilir."} {"input": "question: Huxley’in kayan iplikler modeline göre kasılma nasıl gerçekleşir?", "target": "Huxley’in kayan iplikler modeline göre kasılma, aktin ipliklerinin miyozin iplikleri üzerinde kaymasıyla gerçekleşir. Bu süreçte Z çizgileri birbirine yaklaşır ve kasın boyu kısalır."} {"input": "question: Kasların çalışması sırasında yaşanan olaylar nelerdir?", "target": "Kasların çalışması sırasında yaşanan olaylar: Kaslar beyinden gelen sinirlerle uyarılır, sarkolemmaya gelen sinir uçlarından nörotransmitter maddeler salgılanır, bu maddeler sarkolemmanın iyon geçirgenliğini değiştirir, sarkoplazmik retikulumdan Ca+2 iyonları salınır, kasın kasılması ve gevşemesi için gerekli enerji üretilir."} {"input": "question: Ölüm katılığı (Rigor Mortis) nedir ve nedeni nedir?", "target": "Ölüm katılığı, ölüm sonrası kasların kasılı kalıp sertleşmesidir. Sebebi, sarkoplazmik retikulumdan Ca+2 iyonlarının dışarı sızması ve kasın gevşemesi için gerekli enerjinin olmamasıdır."} {"input": "question: Kemik erimesi (osteoporoz) nedir ve nedenleri nelerdir?", "target": "Kemik erimesi, kemiklerin zayıflayıp kolay kırılabilir hale gelmesidir. Nedenleri arasında genetik faktörler, yaşlılık, D vitamini eksikliği, mineral eksikliği ve östrojen hormonunun azalması sayılabilir."} {"input": "question: Eklem iltihabı (artrit) nedir ve belirtileri nelerdir?", "target": "Eklem iltihabı, eklemlerde iltihaplanma sonucu oluşan iltihaplı bir hastalıktır. Belirtileri arasında eklem ağrısı, şişlik ve hareket kısıtlılığı bulunur."} {"input": "question: Dişi ve erkek üreme sistemlerinin temel işlevleri nelerdir?", "target": "Dişi üreme sistemi, yumurta hücresi üretimi, gebelik ve doğum süreçlerini yönetirken; erkek üreme sistemi ise sperm üretimi ve bu spermlerin dişi üreme sistemine aktarılmasını sağlar."} {"input": "question: Kadın üreme sisteminin βασlichen yapıları nelerdir ve işlevleri nedir?", "target": "Kadın üreme sisteminin başlıca yapıları over (yumurtalık), fallop tüpleri (yumurta kanalları), uterus (rahim), vagina ve servikstir. Bunlar respectively yumurta üretimini, döllenmeyi, gebelik developmentsını ve doğumu sağlar."} {"input": "question: Erkek üreme sisteminin başlıca yapıları nelerdir ve işlevleri nedir?", "target": "Erkek üreme sisteminin başlıca yapıları testisler, epididimis, seminal vesicles, prostat bezi ve üretradır. Bunlar respectively sperm production, sperm storage, seminal fluid production, ve ejaculation işlevlerini görür."} {"input": "question: Oogenez ve spermatogenez arasında temel fark nedir?", "target": "Oogenez, dişi üreme hücrelerinin (yumurta) oluşumu için mayoz bölünme ile gerçekleşir ve tipik olarak gebelik döneminde tamamlanmazken; spermatogenez, erkek üreme hücrelerinin (sperm) sürekli olarak üretilmesini sağlar."} {"input": "question: Menses döngüsünün evreleri nelerdir ve bu evrelerde neler olur?", "target": "Menses döngüsü dört evreden oluşur: Foliküler evre, ovulasyon, lüteal evre ve menses. Foliküler evrede foliküller gelişir; ovulasyonda yumurta salınır; lüteal evrede progesteron seviyeleri artar ve menses evresinde endometrium atılır."} {"input": "question: Döllenme sürecinde zona pellucida'nın rolü nedir?", "target": "Zona pellucida, yumurta hücresi etrafındaki bir bariyerdir. Spermlerin yumurta hücresine girmesini kontrol eder ve birden fazla spermin girmesini önler."} {"input": "question: Kadın üreme sistemi ve erkek üreme sistemi arasındaki temel farklılıklar nelerdir?", "target": "Kadın üreme sistemi, yumurta üretimini, gebelik ve doğumu desteklemek için estructures içerirken, erkek üreme sistemi sperm üretimini ve transportunu desteklemek için yapılar içerir. Ayrıca, hormon fonksiyonları ve döngüsel faaliyetlerde farklılıklar vardır."} {"input": "question: LH ve FSH hormonlarının rolleri nelerdir?", "target": "LH, ovulasyonu ve korpus luteumun oluşmasını sağlar; FSH ise folikül gelişimini ve yumurta üretiminin başlangıcını düzenler."} {"input": "question: Spermin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Spermin baş kısmı DNA ile doludur; boyun ve kuyruk kısmı hareketi sağlar. Akrozom, yumurta hücresinin bariyerlerini delebilmesini sağlayan enzimler içerir."} {"input": "question: Döllenme sonrası zigotun gelişimi nasıl gerçekleşir?", "target": "Döllenme sonrası, zigot mitoz bölünmelerle gelişerek embriyoya dönüşür ve rahime implante olur."} {"input": "question: Duyu organları nedir ve उनके principales funciones sont?", "target": "Duyu organları, canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamdaki uyarıları alan organlardır. MSS’ye uyarıları gönderir ve bu uyarıları değerlendirir."} {"input": "question: Duyu reseptörleri nasıl sınıflandırılır ve her sınıfın işlevi nedir?", "target": "Duyu reseptörleri, aldıkları uyarının cinsine göre sınıflandırılır: Kemoreseptör (kimyasal uyarı), Fotoreseptör (ışık), Termoreseptör (sıcak ve soğuk), Mekanoreseptör (basınç, ses, dokunma)."} {"input": "question: Gözün yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Gözün üç tabakası vardır: Sert Tabaka (Sklera), Damar Tabaka (Koroid) ve Ağ Tabaka (Retina). Görme işlevi retinada gerçekleşir ve ışıkların kırılması ile görüntüler oluşturulur."} {"input": "question: Kulakın yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Kulak dış, orta ve iç kulak olarak üç kısımdan oluşur. İşitme ve denge fonksiyonlarını yürütür. Dış kulak sesi toplar, orta kulak sesi kuvvetlendirir ve iç kulakta ses dalgaları perilenf sıvısı ile titreşir."} {"input": "question: Burun ve koku alma fonksiyonu hakkında bilgi veriniz.", "target": "Burun, koku alma ve solunum organıdır. Koku reseptörleri burun boşluğunun üstünde bulunur ve koku moleküllerinin mukusta çözünmesini sağlar."} {"input": "question: Tat alma duyusu nasıl çalışır?", "target": "Tat alma, dilin üstünde bulunan tat tomurcukları ile gerçekleşir. Tat tomurcukları, besinlerin tadını algılar ve bu bilgiyi beyine iletir."} {"input": "question: Dokunma duyusu nasıl çalışır?", "target": "Dokunma duyusu deri tarafından algılanır. Derideki reseptörler (Merkel diskleri, Meissner cisimcikleri, vb.) dokunma, basınç, ağrı vs. hisleri algılar."} {"input": "question: Görme kusurları ve göz hastalıkları nelerdir?", "target": "Miyop (göz merceğinin şişkinleşmesi), hipermetrop (göz merceğinin incelmesi), astigmatizm (kornea veya mercekteki kavislenme) ve katarakt (merceğin saydamlığını kaybetmesi) gibi."} {"input": "question: Göz merceğinin kırıcılığını ayarlama işlemi nedir?", "target": "Göz merceğinin kırıcılığını ayarlama işlemi, göz uyumudur. Bu işlem kirpiksi kaslar tarafından kontrol edilir."} {"input": "question: Kulakta ses dalgalarının nasıl işitilir?", "target": "Ses dalgaları dış kulaktan girer, orta kulaktaki kemiklerle kuvvetlenir ve iç kulaktaki perilenf sıvısıyla titreşir. Bu titreşimler korti organına ulaşarak ses olarak algılanır."} {"input": "question: Denge duyusu nasıl sağlanır?", "target": "Denge duyusu, iç kulaktaki yarım daire kanalları ve keseciklerdeki otolit taşları ve tüylü hücreler aracılığıyla sağlanır. Bu yapılar vücut dengesini ayarlar."} {"input": "question: Tat tomurcukları nasıl çalışır?", "target": "Tat tomurcukları, dilin epitel dokusunda bulunur ve besinlerin tadını algılar. Her bir tat tomurcuğu farklı tatları algılamak için özelleşmiştir."} {"input": "question: Derinin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Deri, epitel ve bağ doku olmak üzere iki tabakadan oluşur. Deri, vücutyu korur, ısıyı düzenler ve dokunma duyusunu sağlar."} {"input": "question: Ekoloji nedir?", "target": "Ekoloji, canlıların birbirleri ile ve cansız çevre ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır."} {"input": "question: Popülasyonun tanımı nedir?", "target": "Popülasyon, belirli bir bölgede yaşayan aynı tür canlıların oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: Komünitenin tanımı nedir?", "target": "Komünite, birden fazla popülasyonun oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: Ekosistemin tanımı nedir?", "target": "Ekosistem, birden fazla komünitenin bir araya gelerek oluşturduğu cansız çevreyi de içine alan bölgedir."} {"input": "question: Biyosferin tanımı nedir?", "target": "Biyosfer, Dünya üzerinde canlıların yaşayabildiği en büyük ekosistemdir."} {"input": "question: Habitatın tanımı nedir?", "target": "Habitat, canlıların hayatsal faaliyetlerini doğal olarak sürdürebildiği yaşam alanıdır."} {"input": "question: Ekolojik nişin tanımı nedir?", "target": "Ekolojik niş, bir canlı türünün ekosistemdeki görevidir."} {"input": "question: Ekosistemin temel bileşenleri nelerdir?", "target": "Ekosistem, canlılar ve çevrelerindeki cansız ortamdan oluşur."} {"input": "question: Biyotik ve abiyotik faktörlerin tanımı nedir?", "target": "Ekosistemdeki canlılara biyotik faktör, cansızlara ise abiyotik faktör denir."} {"input": "question: Ototroflar, heterotroflar ve saprofitlerin temel özellikleri nelerdir?", "target": "Ototroflar inorganik maddeyi organik maddeye çevirirler. Heterotroflar kendi besinlerini üretemeyip dışarıdan alırlar. Saprofitler ise organik maddeleri hücre dışında parçalar."} {"input": "question: Fotoototrof ve kemoototrof canlıların besin üretim mekanları nedir?", "target": "Fotoototroflar ışık enerjisi ve klorofil kullanarak fotosentez yaparlar. Kemoototroflar ise inorganik maddeleri oksitleyerek kemosentez yaparlar."} {"input": "question: Heterotrofların besin kaynağı nedir?", "target": "Heterotroflar kendi besinlerini üretemeyip dışarıdan hazır alırlar."} {"input": "question: Saprofitlerin ekosistumdaki rolü nedir?", "target": "Saprofitler ölmüş canlı kalıntılarını ve atıkları parçalayarak doğaya yeniden kazandırırlar."} {"input": "question: Fotoototrof canlıların besin üretimindeki önemi nedir?", "target": "Fotoototroflar ışık enerjisi kullanarak inorganik maddeleri organik maddeye çevirerek temel besinlerin üretimini sağlarlar."} {"input": "question: Işık, canlıların hayatındaki önemini anlatır mısınız?", "target": "Işık, fotosentez aracılığıyla bitki büyümesi ve gıda zinciri için temel enerji kaynağıdır. Ayrıca, ışık alma süresi ve şiddeti hayvanların активite döngülerini ve bitki çiçek açma zamanlarını etkiler."} {"input": "question: Sıcaklığın canlılar üzerindeki etkileri nelerdir?", "target": "Sıcaklık, enzimlerin aktivitesini etkiler. Her canlı, kendi metabolizmasına uygun sıcaklıktaki ekosistemlerde yaşar. Sıcak bölgelerde yaşayan hayvanlar daha büyük olur ve daha koyu renklidir."} {"input": "question: Soğukkanlı ve sıcakkanlı canlılar arasındaki temel fark nedir?", "target": "Soğukkanlı canlıların vücut sıcaklığı çevre sıcaklığı ile değişirken, sıcakkanlı canlıların vücut sıcaklığı sabittir."} {"input": "question: İklimin oluşmasında etkili olan faktörler nelerdir?", "target": "İklimin oluşmasında atmosfer koşulları, yükselti, denize göre konumu ve abiyotik faktörler etkilidir."} {"input": "question: Toprağın canlılar üzerindeki etkileri nelerdir?", "target": "Toprak, canlıların yaşamlarını destekleyen temel bir abiyotik faktördür. Farklı toprak tipleri farklı canlı dağılımını destekler."} {"input": "question: İçme suyuyunun canlılar için önemi nedir?", "target": "Su, canlıların metabolik faaliyetlerinin temel bileşenidir. Su miktarı, ekosistemdeki canlı çeşitliliğini etkiler."} {"input": "question: pHın canlılar üzerindeki etkileri nelerdir?", "target": "pH, enzimlerin aktivitesini etkiler. Canlılar, metabolizmalarına uygun pH aralıklarında yaşamlarını sürdürür."} {"input": "question: Hücresel solunumun temel amacı nedir?", "target": "Hücresel solunumun temel amacı, besinlerin parçalanarak ATP üretimi sağlamaktır."} {"input": "question: Glikoliz reaksiyonunun özellikleri nelerdir?", "target": "Glikoliz reaksiyonu tüm canlılarda sitoplazmada gerçekleşir ve tüm hücresel solunum mekanizmalarının başlangıcıdır."} {"input": "question: Oksijenli ve oksijensiz solunum arasındaki temel fark nedir?", "target": "Oksijenli solunumda oksijen kullanılırken, oksijensiz solunumda oksijen kullanılmaz."} {"input": "question: Fermantasyon ne tür bir solunum sürecidir ve özellikleri nelerdir?", "target": "Fermantasyon, oksijen olmadan besin monomerlerinin kısmen parçalanması ile enerji üretilen solunum reaksiyonudur. Bu süreçte ATP üretimi sınırlıdır ve результатlar olarak organik maddeler gibi laktik asit veya etil alkol oluşur."} {"input": "question: Etil alkol fermantasyonunun özellikleri nelerdir?", "target": "Etil alkol fermantasyonunda son ürün olarak etil alkol ve karbondioksit üretulur. Bu süreçte, glikozdan 2 molekül etil alkol ve 2 molekül karbondioksit ile birlikte 2 ATP üretilir."} {"input": "question: Laktik asit fermantasyonunun özellikleri nelerdir?", "target": "Laktik asit fermantasyonunda son ürün olarak laktik asit üretilir. Bu süreçte, glikozdan 2 molekül laktik asit ve 2 ATP üretilir ve karbondioksit oluşmaz."} {"input": "question: Etil alkol ve laktik asit fermantasyonunun temel farkları nelerdir?", "target": "Etil alkol fermantasyonunda karbondioksit üretilir ve ürünler geri döndürülemezken, laktik asit fermantasyonunda karbondioksit üretilmez ve ürünler geri döndürülebilir."} {"input": "question: Laktik asit fermantasyonunun biyolojik önemi nedir?", "target": "Laktik asit fermantasyonu, kas hücrelerinde oksijen yetersizğinde energy üretilmesini sağlar, ancak laktik asit birikimi yorgunluğa neden olabilir."} {"input": "question: Fermantasyonun endüstriyel uygulamaları nelerdir?", "target": "Fermantasyon, yoğurt, peynir, alkollü içecek, boza, sucuk, sosis ve ekmek gibi gıda ürünlerinin üretiminde kullanılır."} {"input": "question: Maya hücreleri hangi solunum süreçlerini gerçekleştirir?", "target": "Maya hücreleri oksijen varlığında oksijenli solunum, oksijen yokluğunda ise etil alkol fermantasyonu gerçekleştirir."} {"input": "question: Glikozun parçalanmasıyla üretilen ürünler nelerdir?", "target": "Glikozun parçalanmasıyla 2 molekül pirüvat, 2 molekül NADH2 ve net 2 molekül ATP üretilir."} {"input": "question: Pirüvatin hücresel solunumdaki rolü nedir?", "target": "Pirüvat, hücresel solunum mekanizmasına göre farklı yollara girerek enerji üretiminde kullanılır."} {"input": "question: Denitrifikasyon olayı hangi solunum mekanizması ile gerçekleşir?", "target": "Denitrifikasyon olayı, oksijensiz solunum mekanizmaları ile gerçekleşir."} {"input": "question: Laktik asit fermantasyonunda kas hücrelerinde ne olur?", "target": "Kas hücrelerinde laktik asit fermantasyonu, oksijen yetersizğinde enerji üretimini sağlar, ancak laktik asit birikimi yorgunluğa neden olabilir."} {"input": "question: Fotosentezin genel tanımı nedir?", "target": "Fotosentez, inorganik maddelerden ışık enerjisi ve klorofil pigmenti yardımı ile organik madde üretimine denir."} {"input": "question: Fotosentez yapan canlılar hangi isimle adlandırılır?", "target": "Fotosentez yaparak beslenen canlılara fotoototrof denir."} {"input": "question: Fotosentezde hidrojen kaynağı olarak su kullanan canlılar hangileridir?", "target": "Bitkiler, algler ve siyanobakteriler (mavi-yeşil alg) tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Hidrojen kaynağı olarak H2S kullanan canlılar hangi ürünler oluşturur?", "target": "Organik maddenin yanında yan ürün olarak kükürt oluşturur ve oksijen üretmezler."} {"input": "question: Fotosentezde hidrojen kaynağı olarak H2 kullanan canlılar hangi özelliktedir?", "target": "Organik maddenin yanında yan ürün oluşturmazlar ve oksijen üretmezler."} {"input": "question: Hill Reaksiyonu nedir?", "target": "Fotosentezin ışık reaksiyonları sonucunda açığa çıkan oksijen gazının kaynağının CO2 değil, H2O olduğunu ortaya çıkaran deneydir."} {"input": "question: Tüm fotoototroflarda ortak nhìn características nelerdir?", "target": "Karbon kaynağı olarak CO2 kullanırlar, klorofil ve ışık kullanırlar, organik madde ve su oluştururlar ve hidrojen kaynağı kullanırlar."} {"input": "question: Ökaryot hücrelerde klorofil pigmenti nerede bulunur?", "target": "Kloroplast organeli içinde yer alır."} {"input": "question: Prokaryot hücrelerde klorofil pigmenti nasıl nachází?", "target": "Hücre zarına bağlı olacak şekilde sitoplazmada bulunur."} {"input": "question: Kloroplastın yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Kloroplast, fotosentezde görev alan klorofil pigmenti taşıyan yeşil plastiddir. Dış ve iç olmak üzere iki katlıdır, tilakoit zar sistemi içerir ve fotosentezi sağlar."} {"input": "question: Engelmann deneyi nedir ve ne sonucunda keşfedilmiştir?", "target": "Engelmann, beyaz ışığı prizmadan geçirerek renklere ayırmış ve yeşil alglere düşen ışıkları incelemiştir. Bakterilerin kırmızı, mavi ve mor ışık etrafında daha çok ürediğini gözlemlemiştir."} {"input": "question: Fotosentez reaksiyonları ne şekilde gerçekleşir?", "target": "Fotosentez, ışığa bağlı ve ışıktan bağımsız olmak üzere iki reaksiyondan oluşur."} {"input": "question: Işığa bağlı reaksiyonların özellikleri nelerdir?", "target": "Klorofil görev alır, kloroplastın tilakoit zarında gerçekleşir, su kullanılır ve oksijen, ATP ve NADPH2 üretilir."} {"input": "question: Işıktan bağımsız reaksiyonların özellikleri nelerdir?", "target": "Işık gerektirmez, kloroplastın stromasında gerçekleşir, CO2, NADPH2 ve ATP kullanılır, organik madde ve su üretilir."} {"input": "question: Fotosentez hızını etkileyen genetik faktörler nelerdir?", "target": "Kloroplast ve klorofil sayısı, yaprak sayısı ve genişliği, stoma sayısı, enzim miktarı, kütikula kalınlığı gibi faktörlerdir."} {"input": "question: Fotosentezde minimum yasası nedir?", "target": "Fotosentez hızını minimum olan faktör belirler. Diğer faktörler ne kadar uygun olursa olsun, minimum olan faktör hızını limitler."} {"input": "question: Klorofil pigmenti hangi ışık dalgalarını soğurur?", "target": "Klorofil pigmenti, kırmızı ve mor ışık dalgalarını soğururken, yeşil ışığı yansıtır."} {"input": "question: Fotosentezde Suyun Rolü nedir?", "target": "Su, ışığa bağlı reaksiyonlarda hidrojen kaynağıdır ve oksijen, hidrojen ve elektronlara parçalanır."} {"input": "question: Fotosentezde Sıcaklığın Etkisi nedir?", "target": "Sıcaklık, enzimleri etkiler ve optimum sıcaklık değerinin altında veya üstünde Fotosentez hızını azaltır."} {"input": "question: Fotosentezde Minerallerin Rolü nedir?", "target": "Fe, Mg, N, P, S, K, Ca gibi mineraller Fotosentezde önemli rol oynar ve Fotosentez hızını etkiler."} {"input": "question: Geleneksel ve modern biyoteknolojik yöntemler nelerdir ve bunlar nasıl farklılık gösterir?", "target": "Geleneksel biyoteknolojik yöntemler arasında sütten yoğurt yapımı, sirke üretimi ve hamur mayalanması gibi yöntemler bulunur. Modern biyoteknolojik yöntemler ise aşı, ilaç, hormon üretimi, gen aktarımı ve atık temizleme için canlıların kullanımı gibi daha gelişmiş uygulamaları içerir."} {"input": "question: Melezleme nedir ve bu süreç nasılmış?", "target": "Melezleme, farklı karakterler bakımından homozigot olan bireylerin çaprazlanması ile heterozigot bireyler elde edilme sürecidir."} {"input": "question: Yapay dölleme nedir ve nasıl gerçekleştirilir?", "target": "Yapay dölleme, üstün özellikli spermler ile üstün özellikli yumurtaların laboratuvar ortamında döllendirilme processidir."} {"input": "question: Poliploidi nedir ve canlılar için ne gibi avantajlar sağlar?", "target": "Poliploidi, kromozom çift sayısının fazla olması durumudur. Poliploidi canlılar daha verimli ve daha dayanıklı ürünler oluştururlar."} {"input": "question: GDO (Transgenik Organizma) nedir ve neden bazı bilim insanları tarafından karşı çıkılır?", "target": "GDO, istenilen özellikte bitki ve hayvan üretmek için organizmaların genetik yapılarının değiştirilmesidir. Bu canlıların besin olarak kullanılmasına karşı çıkan bilim insanları, insanlarda alerjik reaksiyonlara sebep olabileceğinden endişe ederler."} {"input": "question: İnsan Genom Projesi nedir ve ne gibi bilgiler elde edilmiştir?", "target": "İnsan Genom Projesi, insanların genetik maddesinin nükleotit dizilimini belirlemek için başlatılmış bir projedir. Bu projede, genetik maddenin 3 milyardan fazla nükleotid ve yaklaşık 20.000 ila 25.000 gen içerdiği saptanmıştır. Ayrıca, genomun yaklaşık olarak %97sinin tüm insanlarda aynı olduğu belirlenmiştir."} {"input": "question: Virüsler insanlardaki bozuk genleri nasıl değiştirebilir ve bu processin amacı nedir?", "target": "Virüsler, insanlardaki bozuk genlerin sağlam genler ile değiştirilmesi için kullanılabilir. Bu processin amacı, genetik bozuklukları tedavi etmek veya önlemekektir."} {"input": "question: İnsandan alınan DNA parçacıklarının bantlaşma yapması ve bu bantlaşmaların kullanıldığı alanlar nelerdir?", "target": "İnsandan alınan DNA molekülünün enzimler ile parçalanarak bazı uygulamalar sonucu bantlaşma yapması ve bu bantlaşmaların banyak alanda kullanılmasıdır."} {"input": "question: Tek yumurta ikizleri hariç her insanın DNA parmak izi neden farklıdır ve bu durum ne anlama geliyor?", "target": "Tek yumurta ikizleri hariç her insanın DNA parmak izi farklıdır çünkü her bireyin genetik yapısı özgün ve farklıdır. Bu durum, bireylerin benzersiz olduğunu ve genetik olarak farklılaşmış olduklarını göstermektedir."} {"input": "question: Kök hücreler nelerdir ve bu hücreler hangi kaynaklardan elde edilir?", "target": "Kök hücreler, bölünme yeteneği fazla ve farklılaşmamış hücrelere denir. Embriyo, kordon kanı ve yetişkin bireylerin bazı dokuları temel kök hücre kaynağıdır."} {"input": "question: Yetişkin kök hücreler ve embriyonik kök hücreler arasındaki fark nedir?", "target": "Yetişkin kök hücreler, vücutta birçok doku ve organ yapısında bulunur ve hasar görmesi durumunda hasarlı bölgeyi onarırlar. Embriyonik kök hücreler ise embriyo yapısında bulunur ve gebelik süresince farklılaşarak canlının fetüs halini almasını sağlar."} {"input": "question: İnsandan alınan kök hücreler nasıl geliştirilir ve bunlar ne amaçla kullanılır?", "target": "İnsandan alınan kök hücreler laboratuvar ortamında geliştirilerek organ ve doku üretiminde kullanılabilir."} {"input": "question: Hipotalamus ve hipofiz bezi arasındaki ilişkiyi açıklayın.", "target": "Hipotalamus, hipofiz bezinin çalışmasını düzenler. Hipotalamus, hipofiz bezinin ön lobunu özel hormonlar (RF) ile düzenler. Ayrıca, ADH ve oksitosin hormonlarını üretir ve bunları hipofiz bezinin arka lobuna gönderir."} {"input": "question: Hipofiz bezi nedir ve nerede bulunur?", "target": "Hipofiz bezi, araba beyin bölgesinde hipotalamusa bağlı olarak çalışan bir endokrin bezidir. Çalışması hipotalamus tarafından kontrol edilir."} {"input": "question: Hipofiz bezinin ön lobu hangi hormonları salgılar?", "target": "Hipofiz bezinin ön lobu, STH (Büyüme Hormonu), TSH (Tiroit uyarıcı hormon), ACTH (Adenokortikotropik hormon), FSH (Folikül uyarıcı hormon), LH (Lüteinleştirici hormon), LTH (Prolaktin, Lüteotropik hormon) ve MSH (Melanosit uyarıcı hormon) salgılar."} {"input": "question: Büyüme hormonu (STH) nào.targetsine etki eder ve ne yapar?", "target": "Büyüme hormonu (STH) tüm vücut hücrelerine etki eder. Özellikle kemiklerin ve genel olarak vücudun büyümesini sağlar. Gelişme döneminde az salgılanması nanizm (cücelik), fazla salgılanması ise gigantizm (devlik) veya akromegali (el, ayak, burun gibi bölgelerde orantısız büyüme) gibi durumlarできます."} {"input": "question: TSH (Tiroit uyarıcı hormon) nedir ve ne işe yarar?", "target": "TSH, hipofiz bezinin ön lobu tarafından salgılanır. Tiroit bezinin çalışmasını ve hormon salgılamasını düzenler. Gerektiğinden fazla salgılanması, tiroit bezini fazla uyarır ve hormon salgılanmasını artırır."} {"input": "question: ACTH (Adenokortikotropik hormon) hangi organı hedefler ve ne yapar?", "target": "ACTH, böbrek üstü bezinin korteks bölgesini hedefler. Böbrek üstü bezinin kabuk kısmını uyarır ve kabuk kısmından hormon salgılanmasını sağlar."} {"input": "question: FSH (Folikül uyarıcı hormon) ne işe yarar?", "target": "FSH, dişilerde yumurtalıkta yumurta oluşumunu (oogenez) ve östrojen hormonunun salgılanmasını başlatır. Erkeklerde ise testislerde sperm üretimini (spermatogenez) başlatır."} {"input": "question: LH (Lüteinleştirici hormon) ne yapar?", "target": "LH, dişilerde ovulasyonu ve korpus luteumun oluşmasını sağlar. Korpus luteumun oluşumuyla birlikte östrojen ve progesteron hormonlarının salgılanmasını sağlar. Erkeklerde ise testislerdeki leydig hücrelerini uyararak testosteron hormonu salgılanmasını sağlar."} {"input": "question: LTH (Prolaktin, Lüteotropik hormon) ne işe yarar?", "target": "LTH, süt bezlerinin gelişmesini ve süt salgılanmasını sağlar. Annelik içgüdüsü kazandırır."} {"input": "question: MSH (Melanosit uyarıcı hormon) ne yapar?", "target": "MSH, derideki melanosit hücrelerini uyarır. Melanin pigmentlerinin üretilmesini sağlar ve deri rengini oluşturur. Leke, çil ve ben gibi yapıların oluşturulmasından sorumludur."} {"input": "question: Hipofiz bezinin arka lobu hangi hormonları salgılar?", "target": "Hipofiz bezinin arka lobu, hipotalamus tarafından üretilen ADH (Antidiüretik hormon) ve oksitosin hormonlarını salgılar. Bu hormonlar, hipofizin arka lobuna gönderilir ve oradan vücuda dağıtılır."} {"input": "question: ADH (Antidiüretik hormon) ne işe yarar?", "target": "ADH, böbreklerde suyun geri emilimini sağlayarak vücudun su dengesini düzenler. Az salgılanması, suyun geri emiliminin azalması ve diyabet insipidus (şekersiz şeker hastalığı) gibi durumlar yaratabilir."} {"input": "question: Oksitosin hormonu ne işe yarar?", "target": "Oksitosin, doğumda rahim kaslarının kasılmasını ve doğum sancısının başlamasını sağlar. Ayrıca, üretilen sütün süt kanallarına aktarımını sağlar."} {"input": "question: Hipotalamustaki osmoreseptörler ne yapar?", "target": "Hipotalamustaki osmoreseptörler, kanın ozmotik basıncını algılayarak ADH miktarını ayarlar."} {"input": "question: Hormonların etkileri nasıl ortaya çıkar?", "target": "Hormonların etkileri, kanda belirli bir düzeyde bulunmaları ile ortaya çıkar. Belirli bir düzeye ulaştıktan sonra metabolizma yavaşlatır."} {"input": "question: Hormon salgılanmasını sağlayan durumlar nelerdir?", "target": "Hormon salgılanmasını sağlayan durumlar; çevre değişikliklerinin organizmayı etkilemesi, kandaki hormon miktarına göre endokrin bezlerin birbirini etkilemesi, kandaki çeşitli maddelerin miktarlarının artıp azalması ve sinir sisteminin endokrin bezleri etkilemesidir."} {"input": "question: Hücre zarının seçici geçirgenlik özelliği nedir?", "target": "Hücre zarı, bazı maddelerin geçmesine izin verirken bazılarını engeller."} {"input": "question: Küçük moleküller büyük moleküllere göre hücre zarından neden daha kolay geçer?", "target": "Küçük moleküllerin hareket edebilme ve zar aracılığıyla geçme ihtimali daha yüksektir."} {"input": "question: Nötr maddeler iyonlara göre neden daha kolay hücre zarından geçer?", "target": "Nötr maddeler iyonlara kıyasla daha küçük ve daha az yük taşıdıkları için daha kolay geçer."} {"input": "question: Yağda çözünen maddeler neden daha kolay hücre zarından geçer?", "target": "Yağda çözünen maddeler, hücre zarının lipid tabakasından daha kolay geçebildikleri için daha hızlı geçiş yaparlar."} {"input": "question: Pasif taşıma nedir?", "target": "Pasif taşıma, moleküllerin yoğunluk gradyanını takip ederek hücre zarından kendi enerjileri ile geçişini ifade eder."} {"input": "question: Difüzyon nedir?", "target": "Difüzyon, moleküllerin yüksek yoğunluklu ortamdan düşük yoğunluklu ortama kendiliğinden yayılmasıdır."} {"input": "question: Kolaylaştırılmış difüzyon nasıl gerçekleşir?", "target": "Kolaylaştırılmış difüzyon, taşıma proteinlerinin yardımıyla gerçekleşir."} {"input": "question: Diyaliz nedir?", "target": "Diyaliz, suda çözünmüş maddelerin yarı geçirgen bir zar aracılığıyla taşınmasıdır."} {"input": "question: Osmoz nedir?", "target": "Osmoz, su moleküllerinin yüksek yoğunluktaki çözeltiden düşük yoğunluktaki çözeltiye doğru geçişidir."} {"input": "question: Hipertonik, hipotonik ve izotonik çözelti nedir?", "target": "Hipertonik çözelti daha yüksek yoğunlukta, hipotonik çözelti daha düşük yoğunlukta, izotonik çözelti ise eşit yoğunluktadır."} {"input": "question: Plazmoliz ve deplazmoliz nedir?", "target": "Plazmoliz, hücrenin su kaybettiği ve büzüldüğü durumdur. Deplazmoliz ise hücrenin su alarak eski haline döndüğü durumdur."} {"input": "question: Turgor ve hemoliz nedir?", "target": "Turgor, hücrenin su alarak şiştiği durumdur. Hemoliz ise hücrenin patlayarak içeriğinin sızadığı durumdur."} {"input": "question: Turgor basıncı ve ozmotik basınç nedir?", "target": "Turgor basıncı, hücre içindeki suyun hücre çeperine yaptığı basıncı ifade ederken, ozmotik basınç ise hücrenin su alma basıncını ifade eder."} {"input": "question: Aktif taşıma nedir?", "target": "Aktif taşıma, moleküllerin yoğunluk gradyanına karşı, energie harcayarak taşınmasıdır."} {"input": "question: Endositoz ve ekzositoz nedir?", "target": "Endositoz, büyük maddelerin hücre içine alınmasını ifade ederken, ekzositoz ise büyük maddelerin hücre dışına atılmasını ifade eder."} {"input": "question: Fagositoz ve pinositik ne demektir?", "target": "Fagositoz, büyük katı maddelerin hücre içine alınmasını ifade ederken, pinositik ise büyük sıvı maddelerin hücre içine alınmasını ifade eder."} {"input": "question: Hücre, canlıların en küçük yapı birimi olarak tanımlanır. Hücrelerin keşfi nasıl gerçekleşmiştir?", "target": "Hücrelerin keşfi, Robert Hooke'un basit bir mikroskopla mantar tıpasını incelemesi ve 'cellula' adını verdiği hücreleri görmesiyle gerçekleşmiştir."} {"input": "question: Anton Van Leeuwenhoek'in mikroskobu neyin keşfine yardımcı olmuştur?", "target": "Anton Van Leeuwenhoek'in daha gelişmiş mikroskobu, tek hücreli canlıların keşfine yardımcı olmuştur."} {"input": "question: Matthias Schleiden ve Theodore Schwann'ın keşifleri nelerdir?", "target": "Matthias Schleiden, bitkilerin hücrelerden oluştuğunu keşfetmiştir. Theodore Schwann ise hayvanların hücrelerden oluştuğunu keşfetmiştir."} {"input": "question: Rudolf Virchow'un keşfi nedir?", "target": "Rudolf Virchow, hücrelerin bölünerek oluştuğunu keşfetmiştir. Bu keşif, hücre teorisinin gelişimine önemli bir katkı sağlamıştır."} {"input": "question: Hücre teorisine göre, canlılar nasıl oluşur?", "target": "Hücre teorisine göre, bütün canlılar bir ya da birden fazla hücreden meydana gelmiştir."} {"input": "question: Hücre teorisinin temel prensipleri nelerdir?", "target": "Hücre teorisine göre; 1. Bütün canlılar bir ya da birden fazla hücreden meydana gelmiştir. 2. Hücreler canlıların yapısal ve işlevsel birimleridir. 3. Canlılar kendilerine özgü metabolizma faaliyetlerini hücrelerinde gerçekleştirir. 4. Canlılar genetik maddelerini hücrelerinde taşırlar. 5. Her hücre kendinden önceki hücrenin bölünmesi ile oluşur."} {"input": "question: Hücreler neden mikroskopik boyutta?", "target": "Hücreler, hayati fonksiyonlarını daha rahat yapabilmek amacıyla mikroskobik boyuttadır."} {"input": "question: Hücrelerin incelenmesinde ilk olarak hangi mikroskop kullanılmıştır?", "target": "Hücrelerin incelenmesinde ilk olarak ışık mikroskobu kullanılmıştır."} {"input": "question: Elektron mikroskobu, ışık mikroskobuna göre ne gibi avantajlar sağlar?", "target": "Elektron mikroskobu, ışık mikroskobuna göre çok daha fazla büyütme yapabilmesi nedeniyle hücrenin yapısını ve içeriğini daha detaylı incelemeye imkan sağlar."} {"input": "question: Elektron mikroskobu türleri nelerdir?", "target": "Elektron mikroskobunun iki türü vardır: taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve transmisyonlu elektron mikroskobu (TEM)."} {"input": "question: Prokaryot hücreler ve ökaryot hücreler arasında temel fark nedir?", "target": "Prokaryot hücrelerde genetik madde sitoplazmaya dağılmış olup, çekirdek zarı ve organeller bulunmazken, ökaryot hücrelerde genetik madde çekirdek zarı ile sitoplazmadan ayrılmıştır ve organeller bulunur."} {"input": "question: Prokaryot canlılar hangi grupta yer alır?", "target": "Prokaryot canlılar, bakteri ve arkeler grubunda yer alır."} {"input": "question: Ökaryot hücreli canlılar hangileridir?", "target": "Ökaryot hücreli canlılar, protista, mantar, bitki ve hayvanlar olarak sıralanabilir."} {"input": "question: Protista ve mantarların bazı türleri neden hem tek hem de çok hücreli olabilir?", "target": "Protista ve mantarların bazı türleri, yaşam şartlarına ve yapılarına bağlı olarak hem tek hücreli hem de çok hücreli olabilmektedir."} {"input": "question: Bitki ve hayvanlar neden çok hücrelidir?", "target": "Bitki ve hayvanlar, complexity ve işlevsellik gerektiren yapıları nedeniyle çok hücrelidir."} {"input": "question: Hücre teorisinin gelişimi nasıl gerçekleşmiştir?", "target": "Hücre teorisinin gelişimi, Schleiden, Schwann ve Virchow'un keşifleriyle gerçekleşmiştir."} {"input": "question: Hücrelerin şekil ve büyüklük bakımından neden farklılık gösterdiği açıklanır mı?", "target": "Hücrelerin şekil ve büyüklük bakımından farklılık göstermesi, canlı türleri arasında ve bir bireyin farklı dokuları arasında işlevsel gereksinimler nedeniyle meydana gelir."} {"input": "question: Hücrelerin gözle görülebilen bir örneği var mıdır?", "target": "Evet, deve kuşu yumurta hücresi gibi bazı hücreler gözle görülebilirdir."} {"input": "question: Kalp, dolaşım sisteminin temel organı olarak hangi işlevi yerine getirir?", "target": "Kalp, kanın damarlarda akması için gerekli olan basıncı sağlar."} {"input": "question: Temiz kan ve kirli kan arasındaki ayrım nedir?", "target": "Oksijen bakımından zengin kana temiz kan, oksijence fakir kana ise kirli kan denir."} {"input": "question: Kalp içinde temiz kan ve kirli kan为什么不 karışır?", "target": "Kalp inside, temiz kan ve kirli kanın karışmasını önleyen özel bir yapıya sahiptir."} {"input": "question: Kalp tabakası nelerdir ve ihre işlevleri nelerdir?", "target": "Kalp layer tabakası siguientes:\n- Perikard: Kalbi dıştan saran bağ dokusundan oluşmuş iki katlı bir zardır. Zarlar arasında sıvı bulunur. Bu sıvı kalbin rahat çalışmasını sağlar.\n- Miyokard: Kalp kasıdır. Kalbin kasılıp gevşeyerek çalışmasını sağlar.\n- Endokard: Kalbin en iç tabakasıdır. Tek katlı endotel ile bunu miyokarta bağlayan bağ dokusundan oluşmuştur. Kalbin çalışması sırasında aşınmayı önleyen kaygan bir yapı oluşturur."} {"input": "question: Kalp,koroner damarlar nedir ve hangi işlevi görür?", "target": "Koroner damarlar, miyokard tabakasında kılcallara ayrılan damarlardır. Kalp kasını besler."} {"input": "question: Kalp inside kanın bileşeninde değişiklik olive neden?", "target": "Kalp inside kanın bileşeninde değişiklik olive omdat kalp içindeki kanın her iki odacıkta da aynı bileşime sahip olması."} {"input": "question: Kalp odacıkları ve fonksiyonları nelerdir?", "target": "Kalp odacıkları ve fonksiyonları siguientes:\n- Üstte iki kulakçık (atrium), altta iki karıncık (ventrikulus) olmak üzere dört odacıklıdır.\n- Sağ karıncık ve sağ kulakçıkta daima kirli kan, sol karıncık ve sol kulakçıkta daima temiz kan bulunur."} {"input": "question: Kalp kapakçıklar hangi işlevi görür?", "target": "Kapakçıklar, kulakçıklardan karıncıklara geçen kanın geri dönmesini engeller."} {"input": "question: Kalp atardamarlar ve toplardamarlar hangi işlevi görür?", "target": "Atardamarlar, kalpten çıkan kanın vücuda veya akciğere gitmesini sağlar. Toplardamarlar, kanı kalbe geri getirir."} {"input": "question: Kalp yarım ay kapakçıkları hangi işlevi görür?", "target": "Yarım ay kapakçıkları, kalpten çıkan kanın geri gelmesini engeller."} {"input": "question: Kalp çalışması sırasında sistol ve diastol ne anlama gelir?", "target": "Sistol, kalbin kasılması; diastol, kalbin gevşemesi anlamına gelir."} {"input": "question: Kalp çalışmasının ritmini düzenleyen yapılar nelerdir?", "target": "Kalp ritmini düzenleyen yapılar siguientes:\n- Sinoatrial düğüm (S.A): İlk kasılma buradan başlar.\n- Atrio-ventriküler düğüm (A.V): Uyarıları kulakçıklardan karıncıklara iletir.\n- His demetleri: Uyarıları karıncıklara taşır.\n- Purkinje lifleri: Karıncıklarda kasılmanın gerçekleşmesini sağlar."} {"input": "question: Kalp çalışmasını etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Kalp çalışmasını etkileyen faktörler siguientes:\n- Sinirler\n- Hormonlar\n- Kandaki CO2 derişimi\n- Sıcaklık ve çalışma temposu\n- Kimyasal maddeler"} {"input": "question: Kanın yapısı ve işlevi hakkında genel bilgi veriniz.", "target": "Kan, plazma ve hücreler olmak üzere iki kısımda incelenir. Plazma, su, iyonlar ve plazma proteinlerinden oluşur. Kan hücreleri (eritrositler, lökositler ve trombositler) ise çeşitli görevleri yerine getiren özel hücrelerdir. Kanın ana işlevleri arasında oksijen ve karbondioksit taşıma, besin maddelerinin dolaşımı ve hastalık yapıcı Maddelerin nötrleştirilmesi yer alır."} {"input": "question: Alyuvarlar (eritrositler) ve उनके विशेषताओं के बारे में बताएं।", "target": "एरिथ्रोसाइट्स (लाल रक्त कोशिकाएं) हेमोग्लोबिन के कारण लाल रंग के होते हैं और ऑक्सीजन और कार्बन डाइऑक्साइड को परिवहन करते हैं। वे परिपक्व होने पर अपने केंद्रक और कोशिकांगों को खो देते हैं, जिससे वे अधिक लचीला होते हैं और अधिक ऑक्सीजन ले जा सकते हैं। उनका जीवनकाल लगभग 120 दिन होता है।"} {"input": "question: Lökozitler (akyuvarlar) ve उनके कार्यों के बारे में बताएं।", "target": "ल्यूकोसाइट्स (श्वेत रक्त कोशिकाएं) प्रतिरक्षा प्रणाली का हिस्सा हैं और रोगाणुओं से लड़ने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाते हैं। वे फैगोसाइटोसिस करके रोगाणुओं को नष्ट करते हैं और एंटीबॉडी का उत्पादन करते हैं। वे केंद्रक वाली होती हैं और अपने कार्यों के आधार पर विभिन्न प्रकार की होती हैं।"} {"input": "question: Trombositler (kan pulcukları) ve onların işlevleri nelerdir?", "target": "Trombositler kanın pıhtılaşmasını sağlamaktadır. Vücuttaki bir yaralanma durumunda, trombositler hasarlı bölgeye topllanırlar ve tıkaç oluşturarak kan kaybını durdurmaya yardımcı olurlar. Ayrıca, pıhtılaşma faktörlerini salgılarlar, bu faktörler trombin ve fibrin oluşturarak kan damarının onarılmasını sağlarlar."} {"input": "question: Kanın pıhtılaşma sürecini açıklar mısınız?", "target": "Kanın pıhtılaşma süreci dördümş AMD adımları içerir: 1) Dokuda ve kan damarlarında zedelenme meydana gelir. 2) Trombositler zedelenme bölgesine gelir ve tıkanıklık oluşturur. 3) Pıhtılaşma faktörleri salgılanır ve trombin ile fibrin oluşturulur. 4) Trombin, fibrinojeni fibrin haline dönüştürerek pıhtı oluşturur."} {"input": "question: Lenf sistemi ve işlevi nedir?", "target": "Lenf sistemi, dokulararası sıvının (doku sıvısı) kan dolaşımına dönmesini sağlar ve vücut savunmasında önemli rol oynar. Lenf damarları, dokulardan gelen sıvıyı toplar ve lenf düğümlerinden geçirerek arındırır. Lenf sistemi ayrıca akyuvarların üretiminde görevlidir ve bağırsaktan emilen yağ asitleri ve vitaminlerin kan dolaşımına katılmasını sağlar."} {"input": "question: Kan ve lenf dolaşımı arasındaki fark nedir?", "target": "Kan dolaşımı, kalbin pompalaması ile hızlı bir şekilde gerçekleşirken, lenf dolaşımı daha yavaştır ve kalp gibi bir pompalama organı yoktur. Lenf akışı, genellikle iskelet kaslarının hareketleri ve lenf damarlarındaki kapakçıkların yardımı ile sağlanır."} {"input": "question: Antijen ve antikor arasındaki fark nedir?", "target": "Antijen, vücut için yabancı maddelerin tanımlanmasını sağlayan moleküllerdir. Antikor ise, antijenlere karşı savunma mekanizması olarak akyuvarlar tarafından üretilen proteinlerdir. Antikorlar, antijenleri nötralize ederek vücut için tehlikeli olmasını engelleyerek işlev görür."} {"input": "question: Kan grupları ve onların tayini nasıl yapılır?", "target": "Kan grupları, alyuvar zarında bulunan antijenler (A ve B) temel alınarak belirlenir. ABO kan grubu sisteminde dört tip kan grubu bulunmaktadır: A, B, AB ve O. Rh faktörü ise, alyuvarlarda Rh antijeninin varlığına göre pozitif veya negatif olarak belirlenir. Kan nakillerinde, alıcının antikorları ile vericinin antijenleri aynı olmamalıdır, aksi takdirde aglütinasyon (çökelme) meydana gelebilir."} {"input": "question: Eritrositlerin ömrü ne kadardır ve nehirlerinde parçalanma süreci nasıl işler?", "target": "Eritrositlerin ömrü yaklaşık 120 gündür. Parçalanma süreci genellikle dalak ve karaciğerde gerçekleşir. Demir kısmı, yeni alyuvar üretiminde kullanılırken, geri kalan kısmı makrofajlar tarafından parçalanır ve bilirübinin üretiminde kullanılır."} {"input": "question: Kemosentez nedir?", "target": "Kemosentez, inorganik maddeleri oksitleyerek organik madde üreten bir süreçtir."} {"input": "question: Kemosentez yapabilen canlılara ne denir?", "target": "Kemosentez yapabilen canlılara kemootrof denir."} {"input": "question: Kemoototrofların özellikleri nelerdir?", "target": "Kemoototrofların tamamı prokaryot canlıdır ve bu nedenle tek hücrelidir."} {"input": "question: Kemosentezde enerji kaynağı olarak hangi maddeler kullanılır?", "target": "Kemosentezde enerji kaynağı olarak inorganik maddeler kullanılır ve bu maddeler canlı türüne göre farklılık gösterir."} {"input": "question: Kemosentezde karbon kaynağı nedir?", "target": "Kemosentezde karbon kaynağı olarak karbondioksit kullanılır."} {"input": "question: Kemosentezde oksidasyon için hangi gaz kullanılır?", "target": "Kemosentezde oksidasyon için oksijen gazı kullanılır."} {"input": "question: Kemosentezde atmosfere oksijen verilir mi?", "target": "Kemosentezde atmosfere oksijen verilmez. Ancak bazı arkeler kemosentezi oksijen kullanmadan gerçekleştirir."} {"input": "question: Kemosentezde ışık enerjisine ihtiyaç var mı?", "target": "Kemosentezde ışık enerjisine ihtiyaç yoktur."} {"input": "question: Kemosentez aydınlık ya da karanlık ortamda gerçekleştirilebilir mi?", "target": "Evet, kemosentez aydınlık ya da karanlık ortamda gerçekleştirilebilir."} {"input": "question: Kemosentezde klorofil kullanılır mı?", "target": "Kemosentezde klorofil kullanılmaz."} {"input": "question: Kemosentezde ETS görev yapar mı?", "target": "Evet, kemosentezde ETS görev yapar."} {"input": "question: Kemosentezde indirgenme ve yükseltgenme reaksiyonları gerçekleştirilir mi?", "target": "Evet, kemosentezde indirgenme ve yükseltgenme reaksiyonları gerçekleştirilir."} {"input": "question: Kemosentezde kullanılan inorganik maddeler ve ürünler nelerdir?", "target": "İnorganik madde + O2 --> inorganik yan ürün + enerji; H2O + CO2 + enerji --> organik madde."} {"input": "question: Metanojenik arkelerin enerji kaynağı nedir?", "target": "Metanojenik arkelerin enerji kaynağı olarak karbondioksit kullanılır."} {"input": "question: Metanojenik arkelerde kemosentez nasıl gerçekleşir?", "target": "Metanojenik arkelerde kemosentez hidrojen ile gerçekleştirilir ve bunun sonucunda metan gazı üretirler."} {"input": "question: Nitrit bakterilerinin enerji kaynağı nedir?", "target": "Nitrit bakterilerinin enerji kaynağı olarak amonyak kullanılır."} {"input": "question: Nitrit bakterilerinin oksidasyon sonucunda ne oluşturulur?", "target": "Nitrit bakterilerinin oksidasyon sonucunda nitrit oluşturulur."} {"input": "question: Nitrat bakterilerinin enerji kaynağı nedir?", "target": "Nitrat bakterilerinin enerji kaynağı olarak nitrit kullanılır."} {"input": "question: Nitrat bakterilerinin oksidasyon sonucunda ne oluşturulur?", "target": "Nitrat bakterilerinin oksidasyon sonucunda nitrat oluşturulur."} {"input": "question: Nitrit ve nitrat bakterileri ne işe yarar?", "target": "Nitrit ve nitrat bakterileri kemosentezle kendi besinlerini üretirken azot döngüsünün gerçekleşmesini sağlarlar."} {"input": "question: Ototrofların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Ototroflar inorganik maddelerden organik madde üretir, karbondioksit tüketir, ATP sentezler ve tüketir ve enzimatik reaksiyonlar gerçekleştirir."} {"input": "question: Komünite nedir?", "target": "Komünite, bir alan ya da habitat içerisinde bulunan tüm popülasyonların oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: İndikatör tür nedir ve örnek veriniz?", "target": "İndikatör tür, bir komünitedeki çevre değişikliklerinden çok çabuk etkilenen türdür. Örneğin, alabalıklar temiz ve oksijeni bol sularda yaşar, bu nedenle suyun kalitesi hakkında bir gösterge oluştururlar."} {"input": "question: Baskın tür ve kilit taşı tür arasındaki fark nedir?", "target": "Baskın tür, bir komünitede sayıca diğer canlılardan daha fazla olan türdür. Kilit taşı tür ise komüniteyi kontrol eden türdür; bu türün kaldırılması komünitedeki diğer canlıları büyük ölçüde etkiler."} {"input": "question: Ekoton nedir ve özellikleri nelerdir?", "target": "Ekoton, komşu komüniteler arasındaki geçiş bölgesidir. Bu bölgelerde canlı çeşidi fazla olmasına rağmen, rekabet nedeniyle canlı sayısı azdır."} {"input": "question: Mutualizm nedir ve bir örnek veriniz?", "target": "Mutualizm, bir arada yaşayan türlerin her ikisinin de bu ilişkiden yarar gördüğü durumdur. Örneğin, baklagiller ile köklerinde yaşayan azot bağlayıcı bakteriler arasında mutualizm bulunmaktadır."} {"input": "question: Parazitizm nedir ve bir örnek veriniz?", "target": "Parazitizm, bir türün diğerine zarar verdiği, diğerinin ise zarar gördüğü durumdur. Örnek olarak, bitki ve hayvan parazitleri verilebilir."} {"input": "question: Süksesyon nedir ve iki tipi nedir?", "target": "Süksesyon, bir komünitede çeşitli faktörlerle baskın türün zamanla değişmesidir. Primer süksesyon, toprak ve canlı yaşamının bulunmadığı alanlarda gerçekleşirken, sekonder süksesyon, toprak yapısı bozulmadan komünitenin bozulduğu durumlarda görülmektedir."} {"input": "question: Köklerin temel işlevleri nelerdir?", "target": "Kökler bitkiyi toprağa bağlar, topraktan su ve mineralleri alır ve bazı hormonlar salgılar."} {"input": "question: Embriyonik kök ve primer kök arasındaki fark nedir?", "target": "Embriyonik kök, tohumun çimlenmesi sırasında oluşan ilk köktür ve bu köke primer kök denir. Primer kökten ise sekonder kökler çıkar."} {"input": "question: Kazık kök ve saçak kök arasındaki temel fark nedir?", "target": "Kazık kök, primer kök ve sekonder köklerin baskınlığını sürdürdüğü bir sistemdir ve genellikle odunsu ve bazı otsu bitkilerde görülür. Saçak kök ise dallanma sonucu tek bir kökün baskınlığı olmadan toprak yüzeyinin altında yayılan çok ince ve uzun köklerden oluşur ve genellikle otsu bitkilerde görülür."} {"input": "question: Kökün en uç kısmında hangi yapı bulunur ve ne işlevi vardır?", "target": "Kökün en uç kısmında kaliptra bulunur. Kaliptra, apikal meristem tarafından üretilir ve kökün toprak içerisinde ilerlerken zarar görmesini engeller."} {"input": "question: Kökün boyuna kesitinde hangi dört bölge bulunur?", "target": "Kökün boyuna kesitinde hücre bölünme bölgesi, uzama bölgesi, farklılaşma bölgesi ve kaliptra bölgesi bulunur."} {"input": "question: Endodermisin özellikleri nelerdir?", "target": "Endodermis, kökün enine kesitinde korteksin en iç kısmında bulunur ve kaspari şeridi su geçirmeyen bir tabaka oluşturur."} {"input": "question: Perisklın işlevi nedir?", "target": "Periskl, merkezinde lateral meristemin ve yan köklerin oluşmasını sağlar."} {"input": "question: Monokotil ve dikotil bitkilerin kök yapısı arasındaki temel fark nedir?", "target": "Monokotil bitkilerin kökünde öz bulunmazken, dikotil bitkilerin kökünde öz bulunur."} {"input": "question: Gövdenin temel işlevleri nelerdir?", "target": "Gövde, topraktan alınan su ve minerallerin diğer organlara taşınmasını sağlar ve yapraklarda üretilen organik maddelerin köklere taşınmasını sağlar."} {"input": "question: Stolon ve rizom arasındaki temel fark nedir?", "target": "Stolon, toprak üstü yatay ince gövde iken rizom, toprak altı yatay ve daha kalın bir gövde tipidir."} {"input": "question: Yaprakların anatomik yapısı nasıldır?", "target": "Yapraklar epidermis, mezofil tabakası ve iletim demetlerinden oluşur. Epidermis hücrelerinde stomalar bulunur ve mezofil tabakasında fotosentez gerçekleşir."} {"input": "question: Ksilem ve floem在 yaprak kesitinde hangi bölgelerde bulunur?", "target": "Yaprak kesitinde, ksilem daha iç kısımda bulunurken floem daha dış kısımda bulunur."} {"input": "question: Dikotil ve monokotil bitkilerin yaprak damarlanma desenleri nasıl farklılık gösterir?", "target": "Dikotil bitkilerin yaprak damarlanma deseni ağsı شکل olurken, monokotil bitkilerin yaprak damarlanma deseni paralel shapedir."} {"input": "question: Yaprak ayasının işlevi nedir?", "target": "Yaprak ayası, yaprağın gövdeye bağlanmasını sağlar ve yaprağın gövdedeki konumunu belirlerken yaprağın ışıktan verimli bir şekilde yararlanmasını sağlar."} {"input": "question: Tepe tomurcuğunun işlevi nedir?", "target": "Tepe tomurcuğu, gövdenin uzamasını sağlar."} {"input": "question: Yanal tomurcukların uzaması ne zaman gerçekleşir?", "target": "Yanal tomurcuklar, tepe tomurcuğu aktif haldeyken genellikle uzama yapmazlar. Ancak hormonların etkisi ile aktifleşebilirler."} {"input": "question: Apikal dormansi nedir?", "target": "Apikal dormansi, tepe tomurcuğunun aktif haldeyken yanal tomurcukların uzama yapmadığı durumudur."} {"input": "question: Nöronlarda impulsun oluşumu ve iletimi nedir?", "target": "Nöronlarda impulsun oluşumu ve iletimi, elektrokimyasal değişikliklerle gerçekleşir. Eşik değer üzerindeki uyarılar, sodyum ve potasyum iyonlarının hareketi ile impuls oluşturur. İmpuls, nöron boyunca ve sinapslarda kimyasal iletim ile aktarılır."} {"input": "question: Ya hep ya hiç prensibi nedir?", "target": "Ya hep ya hiç prensibi, bir nöronun either tüm gücüyle cevap vereceğini veya hiç cevap vermeyeceğini ifade eder. Bu prensip, nöronların eşik değerine göre 움직lendiğini açıklar."} {"input": "question: Miyelin kılıflı nöronlarda impuls iletimi nasıl gerçekleşir?", "target": "Miyelin kılıflı nöronlarda, impuls Ranvier boğumlarında atlamalı iletim yaparak daha hızlı iletılır."} {"input": "question: Aksiyon potansiyelinde three main stages?", "target": "Aksiyon potansiyeli, polarizasyon (dinlenme hali), depolarizasyon (uyartı ile olumlu yükleme) ve repolarizasyon (normal duruma dönüş) aşamalarından oluşur."} {"input": "question: Sinir impulslu iletimi kaslara nasıl ulaşır?", "target": "Sinir impulslu, kas hücrelerine sinaps.addData iletilir ve kas kasılmasına neden olur."} {"input": "question: Nörotransmitterlerin rolü nedir?", "target": "Nörotransmitterler, sinaptik keseciklerden salınarak komşu hücrenin reseptörlerine bağlanarak sinyal iletimini sağlarlar."} {"input": "question: Sinapslarda impuls iletimi neden daha yavaştır?", "target": "Sinapslarda impuls iletimi, kimyasal iletim gerektirdiği için nöronların kendi içindekinden daha yavaştır."} {"input": "question: Dinlenme potansiyeli (polarizasyon) ne demektir?", "target": "Dinlenme potansiyeli, nöronun dinlenme halindeki elektriksel durumudur; hücre içi negatif, hücre dışı pozitiftir."} {"input": "question: Neden bazı sinapslar impulslu geçişine izin verirken bazıları engeller?", "target": "Bu, sinapsların seçici dirence sahip olmasıdır. Kolaylaştırıcı sinapslar iletimi kolaylaştırırken, durdurucu sinapslar iletimi engeller."} {"input": "question: Nükleik asitlerin keşfi kim tarafından ve ne zaman yapılmıştır?", "target": "Nükleik asitlerin keşfi 1869 yılında Friedrich Miescher tarafından balık spermi ve akyuvar hücrelerinde yaptığı çalışmalar sonucunda gerçekleşmiştir."} {"input": "question: Nükleik asitlerin keşfinde Miescher'in yaptığı çalışmalarda ne gibi önemli gözlemler vardır?", "target": "Miescher, hücre çekirdeklerinde daha önce rastlanılmamış C, H, O, N ve P içeren asit özelliğinde moleküller keşfetmiş ve bunlara 'nükleik asit' adını vermiştir."} {"input": "question: Frederick Griffith'in deneyi neyi kanıtlamıştır?", "target": "Frederick Griffith'in deneyi, DNA'nın genetik madde olduğunu ve transformasyon (canlı bakterilerin cansız bakteriden genetik madde alması) olduğunu kanıtlamıştır."} {"input": "question: Griffith'in deneyinde neden farklı suşlar kullanılmıştır?", "target": "Griffith, farklı suşları kullanarak (kapsüllü ve kapsülsüz formları) DNA'nın genetik madde olduğunu ve transformasyon olduğunu kanıtlamak için bu suşları kullanmıştır."} {"input": "question: Oswald Avery, Colin MacLeod ve Maclyn McCarty'nin deneyleri neyi göstermiştir?", "target": "Avery, MacLeod ve McCarty'nin deneyleri, transformasyona neden olan maddenin DNA olduğunu göstermiştir."} {"input": "question: Avery ve ekibinin deneylerinde hangi enzimler kullanılmıştır?", "target": "Avery ve ekibi, RNA, protein, DNA, yağ ve karbonhidratları parçalayan enzimlerle deney yapmıştır."} {"input": "question: Hershey ve Chase'in deneyinde hangi radyoaktif izotoplar kullanılmıştır?", "target": "Hershey ve Chase'in deneyinde, DNA'da fosforun radyoaktif izotopu (32P) ve proteinde kükürtün radyoaktif izotopu (35S) kullanılmıştır."} {"input": "question: Hershey ve Chase'in deneyinin 결과 ne olmuştur?", "target": "Hershey ve Chase'in deneyinde, DNA'nın fosfor izotopu bakteri içinde bulunurken, proteinin kükürt izotopu bakteri dışında kalmıştır. Bu, DNA'nın genetik materyal olduğunu kanıtlamıştır."} {"input": "question: Erwin Chargaff hangi keşfi yapmıştır?", "target": "Erwin Chargaff, farklı organizmalardan izole ettiği DNA'ların baz dizimlerinin değiştiğini keşfetmiştir."} {"input": "question: Rosalind Franklin ve Maurice Wilkins'in katkısı nedir?", "target": "Franklin ve Wilkins, X ışınları ile DNA'nın kristal fotoğrafını elde etmişlerdir."} {"input": "question: Watson ve Crick'in Nobel Ödülü'nü ne zaman ve kime karşı kazandılar?", "target": "Watson ve Crick, 1962 yılında Maurice Wilkins ile birlikte Nobel Ödülü'nü kazanmışlardır."} {"input": "question: Nükleik asitlerin temel yapı birimleri nedir?", "target": "Nükleik asitlerin temel yapı birimleri nükleotittir."} {"input": "question: Bir nükleotidin oluşumu nasıldır?", "target": "Bir nükleotid, organik baz, pentoz ve fosfatın birleşmesinden oluşur."} {"input": "question: Organik bazlar nelerdir ve neden önemli?", "target": "Organik bazlar adenin, guanin, sitozin, timin ve urasildir. Nükleotitleri ve nükleik asitleri birbirinden ayıran önemli unsurlardır."} {"input": "question: Pürin ve pirimidin bazları arasındaki fark nedir?", "target": "Pürin bazları çift halkalıdır ve adenin ve guanin olmak üzere iki çeşittir. Pirimidin bazları ise tek halkalıdır ve timin, sitozin ve urasil olmak üzere üç çeşittir."} {"input": "question: Nükleik asitlerdeki pentozlar nelerdir?", "target": "Nükleik asitlerdeki pentozlar DNA'da deoksiriboz, RNA'da ise riboz şekeri olarak bulunur."} {"input": "question: Fosfat ve nükleotitlerin birbirine nasıl bağlanır?", "target": "Fosfat, nükleotitleri birbirine fosfodiester bağı ile bağlar."} {"input": "question: Nükleotidler ve organik bazlar arasında nasıl bir ilişki vardır?", "target": "Nükleotitler, içerdiği organik bazlara göre isimlendirilir."} {"input": "question: DNA ve RNA'nin temel işlevleri nelerdir?", "target": "DNA, genetik bilgilerin saklanması ve iletimi için sorumludur. RNA ise protein sentezinde şifrelerin taşınması ve translationde görev alır."} {"input": "question: DNA'nın yapısı nasıl açıklanabilir?", "target": "DNA, iki antiparalel polinükleotit zincirinden oluşur ve bu zincirler birbirine hidrojen bağlarıyla bağlanarak ikili sarmal bir yapı oluşturur."} {"input": "question: RNA'nın yapısı ve işlevi nasıldır?", "target": "RNA tek zincirli bir yapıya sahiptir ve protein sentezinde DNA'dan alınan genetik şifreyi taşır. Ayrıca, bazı RNA'lar (örneğin rRNA) ribozomun yapısına katılır."} {"input": "question: mRNA, tRNA ve rRNA'nin işlevleri nelerdir?", "target": "mRNA, DNA genetik şifreyi taşır. tRNA, amino asitleri taşıyan ve amino asitleri doğru pozisyonda Tutulan RNA'dır. rRNA, ribozomun yapısına katılan ve protein sentezinde önemli rol oynayan RNA'dır."} {"input": "question: Nükleik asitlerin canlılarda ne işe yarar?", "target": "Nükleik asitler, genetik bilgilerin saklanmasını, iletilmesini ve protein sentezinin düzenlenmesini sağlar."} {"input": "question: DNA ve RNA'nin biyokimyasal ve işlevsel différences nelerdir?", "target": "DNA, genetik bilgilerin uzun süreli depolanmasını sağlar ve genellikle çift zincirli bir yapıya sahiptir. RNA ise tek zincirli, daha geçici ve active olarak protein sentezinde görev alır."} {"input": "question: Nükleotitlerdeki fosfodiester bağı nedir ve ne işe yarar?", "target": "Fosfodiester bağı, bir nükleotidin pentozunun diğer nükleotidin fosfatına bağlanmasını sağlar ve bu şekilde polinükleotit zincirleri oluşur."} {"input": "question: DNA'nın 5' ve 3' uçları arasındaki fark nedir?", "target": "DNA ipliklerinden birinin 5' ucunda şekerin beşinci karbonuna fosfat bağlanırken, 3' ucunda hidroksil grubu bağlanır. Karşı iplikte bu durum terstir."} {"input": "question: Hidrojen bağları DNA'da nasıl oluşur?", "target": "Hidrojen bağları, karşılıklı gelen nükleotitlerin organik bazları arasında oluşur. Adenin-Timin arasında iki hidrojen bağı, Guanin-Sitozin arasında üç hidrojen bağı bulunur."} {"input": "question: Nükleik asitlerin keşfedilmesi ve biyolojik önemi nedir?", "target": "Nükleik asitlerin keşfedilmesi, genetik bilginin nasıl saklandığını ve iletildiğini anlamamızı sağlamıştır. Bu keşif, moleküler biyoloji ve genetik alanında büyük ilerlemeler sağladı."} {"input": "question: Oksijenli solunum nedir ve hangi canlılarda görülür?", "target": "Oksijenli solunum, besin moleküllerinin oksijen varlığında su ve karbondioksite kadar parçalandığı hücresel solunum reaksiyonlarıdır. Enerji ihtiyacı fazla olan canlılarda görülür."} {"input": "question: Oksijenli solunum other processes?", "target": "Oksijenli solunum, oksijensiz solunuma ve fermantasyona göre daha fazla ATP üretilir."} {"input": "question: Oksijenli solunumda elektronların son alıcısı nedir?", "target": "Oksijenli solunumda elektronların son alıcısı oksijenidir."} {"input": "question: Mitokondride oksijenli solunumun gerçekleşmesini sağlayan organeldir?", "target": "Mitokondride oksijenli solunumun gerçekleşmesini sağlayan organeldir."} {"input": "question: Mitokondrinin iç zarı nasıl bir yapıya sahiptir?", "target": "Mitokondrinin iç zarı kıvrımlıdır ve bu kıvrımlara krista adı verilir."} {"input": "question: Kristilerin mitokondri için önemi nedir?", "target": "Kristalar, mitokondrinin solunum verimini artırır."} {"input": "question: Mitokondrinin matriksi nedir ve içerikler nelerdir?", "target": "Mitokondrinin matriksi, mitokondriyi dolduran sitoplazma benzeri sıvıdır. İçinde DNA, RNA, ribozom ve enzim başta olmak üzere çok sayıda organik ve inorganik madde bulunur."} {"input": "question: Mitokondrinin DNA'sı nasıl bir yapıya sahiptir?", "target": "Mitokondrinin DNA'sı halkasal yapıya sahiptir."} {"input": "question: Mitokondride protein sentezi yapılır mı?", "target": "Mitokondride protein sentezi yapılabilir."} {"input": "question: Oksijenli solunum yapan prokaryot canlılarda bu süreç nasıl gerçekleşir?", "target": "Oksijenli solunum yapan prokaryot canlılarda hücre zarının sitoplazmaya doğru kıvrılmalar ile oluşturulmuş bir yapıda gerçekleşir."} {"input": "question: Oksijenli solunum kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "Oksijenli solunum dört aşamada gerçekleşir: 1) Glikoliz, 2) Pirüvat oksidasyonu (Krebs hazırlık evresi), 3) Krebs (Sitrik asit döngüsü), 4) ETS (Elektron taşıma sistemi)."} {"input": "question: Glikoliz hangi evrelerde gerçekleşir?", "target": "Glikoliz tüm canlılarda sitoplazmada gerçekleşir."} {"input": "question: Pirüvat oksidasyonu ve Krebs döngüsü nerede gerçekleşir?", "target": "Ökaryotlarda pirüvat oksidasyonu ve Krebs döngüsü mitokondrinin matriksinde gerçekleşirken, prokaryotlarda sitoplazmada gerçekleşir."} {"input": "question: Glikoliz evresinin ürünleri nelerdir?", "target": "Glikoliz evresinin sonunda NADH2 ve pirüvatlar üretilir."} {"input": "question: Krebs hazırlık evresinde neler olur?", "target": "Krebs hazırlık evresinde, pirüvat molekülleri asetil-CoA haline getirilir ve bu süreçte CO2 açığa çıkar ve NAD indirgenir."} {"input": "question: Krebs döngüsü sırasında neler Happens?", "target": "Krebs döngüsü sırasında CO2 açığa çıkar, NAD ve FAD indirgenmeleri gerçekleşir ve NADH2 ile FADH2 üretilir."} {"input": "question: Krebs döngüsü ne kadar ATP üretilir?", "target": "Krebs döngüsü sırasında 2 ATP üretilir."} {"input": "question: ETS sırasında ne olur?", "target": "ETS sırasında, NADH2 ve FADH2'deki elektronlar iç zar üzerindeki proteinler aracılığıyla oksijene aktarılır ve bu süreçte ATP üretilir."} {"input": "question: Oksijenli solunumda toplamda ne kadar su üretilir?", "target": "Oksijenli solunumda toplamda 12 H2O üretilir."} {"input": "question: Karbonhidratlar oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Karbonhidratlar, glikoza kadar parçalanarak oksijenli solunuma katılır."} {"input": "question: Yağlar oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Yağlar, Beta Oksidasyon adı verilen reaksiyonlar ile 2 karbonlu moleküller halinde parçalanarak asetil-CoA dönüştürülür ve hücresel solunuma katılırlar."} {"input": "question: Proteinler oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Proteinler, aminoasitlere parçalanır ve aminoasitler deaminasyon işleminden geçtikten sonra solunuma katılır."} {"input": "question: Oksijenli solunumda bir glikoz için ne kadar ATP üretilir?", "target": "Oksijenli solunumda bir glikoz için 30-32 ATP üretilir."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların embriyonik döneminde hangi yapı bulunmaktadır?", "target": "Notokord."} {"input": "question: Sinir şeridi omurgalı hayvanlarda hangi bölgeden geçer?", "target": "Sırt bölgesinden."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların vücutlarını kaplayan yapılar nelerdir?", "target": "Kemik ya da kıkırdaktan oluşmuş iç iskelet."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların embriyonik gelişmelerinin ilk evrelerinde hangi yapı bulunur?", "target": "Solungaç yarıkları."} {"input": "question: Solungaç yarığının işlevi nedir?", "target": "Gaz alışverişi ve beslenmede rol oynar."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların kuyrukları hangi dönemde görülür?", "target": "Bazı omurgalıların kuyrukları sadece embriyonik dönemde görülür."} {"input": "question: Omurgalı hayvanlarda kan dolaşımı nasıl çalışır?", "target": "Kapalı kan dolaşımı görülür."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların kanları neden kırmızıdır?", "target": "Alyuvarlar içinde hemoglobin taşıdıklarından kanları kırmızıdır."} {"input": "question: Omurgalı hayvanlarda üreme sistemi nasıldır?", "target": "Ayrı eşeylidirler."} {"input": "question: Omurgalı hayvanlar kaç sınıfta incelenir?", "target": "Beş sınıfta: balıklar, amfibiler, sürüngenler, kuşlar ve memeliler."} {"input": "question: Balıkların vücutları hangi yapıyla kaplıdır?", "target": "Pullarla."} {"input": "question: Kıkırdaklı balıklarda hangi yapı bulunmaz?", "target": "Yüzme kesesi."} {"input": "question: Kemikli balıklarda hangi yapı bulunur?", "target": "Yüzme kesesi."} {"input": "question: Amfibilerin yaşamları nasıl geçer?", "target": "Yaşamlarının bir kısmını suda bir kısmını karada geçirirler."} {"input": "question: Amfibilerin derileri nasıl?", "target": "Çıplak ve nemlidir."} {"input": "question: Amfibilerde kalpler nasıl?", "target": "Kalpleri 3 odacıklıdır."} {"input": "question: Sürüngenlerin vücutları hangi yapıyla kaplıdır?", "target": "Keratin içeren ya da kemikleşmiş pullarla."} {"input": "question: Kuşların vücutlarını kaplayan yapı nedir?", "target": "Tüyler."} {"input": "question: Kuşlarda dişlerin yerine ne bulunur?", "target": "Gaga."} {"input": "question: Kuşlarda azotlu boşaltım atığı nedir?", "target": "Ürik asit."} {"input": "question: Memelilerin vücutlarını kaplayan yapı nedir?", "target": "Kendilerine özgü kıllar."} {"input": "question: Memelilerde azotlu boşaltım atığı nedir?", "target": "Üre."} {"input": "question: Memelilerin kalpleri nasıl?", "target": "4 odacıklıdır."} {"input": "question: Omurgasız hayvanların temel özellikleri nelerdir?", "target": "Omurgasız hayvanlarda genellikle sinir şeridi karın bölgesinden geçer, notokord bulunmaz, dış iskelet görülür ve açık kan dolaşımı vardır."} {"input": "question: Omurgasız hayvanlar hangi sınıflara ayrılır?", "target": "Omurgasız hayvanlar süngerler, sölenterler, solucanlar, yumuşakçalar, eklem bacaklılar ve derisi dikenliler olmak üzere altı sınıftan oluşur."} {"input": "question: Süngerlerin vücut yapıları ve beslenme şekilleri nasıldır?", "target": "Süngerlerin vücutlarında çok sayıda por bulunur. Porlardan geçen su içerisinde bulunan besinleri özelleşmiş hücreleri (amoeboidler) ile alıp sindirirler."} {"input": "question: Süngerlerin üreme şekilleri nelerdir?", "target": "Süngerler tomurcuklanma ile ürerler."} {"input": "question: Euspongia officinalis nedir ve ne için kullanılır?", "target": "Euspongia officinalis, Doğu Akdeniz kıyılarında yaşayan en tanınmış sünger türüdür ve banyo süngeri olarak kullanılır."} {"input": "question: Sölenterlerin temel özellikleri ve yaşam ortamları nelerdir?", "target": "Sölenterlerin vücut merkezinde bir vücut boşluğu bulunur. Ağızları ile aldıkları besinleri burada sindirir. Atık maddelerini de bu boşluğa bırakırlar. Denizlerde yaşarlar."} {"input": "question: Sölenterlerin beslenme ve savunma mekanizmaları nelerdir?", "target": "Sölenterlerin ağızlarının etrafında tentekül adı verilen uzantılar vardır. Bu yapılar ile avlarını yakalayabilirler. Vücutlarının dışında yakıcı kapsüller vardır. Bu yakıcı kapsüller düşmanlara karşı korunmalarında görev yapar."} {"input": "question: Sölenterlerin üreme şekilleri nelerdir?", "target": "Sölenterler tomurcuklanma ve metagenez ile üreme yaparlar."} {"input": "question: Solucanların vücut özellikleri ve yaşam ortamları nelerdir?", "target": "Solucanların ince, yassı vücutları vardır. Durgun sularda ve gölcüklerde serbest olarak ya da bir canlı vücudunda parazit olarak yaşayabilirler."} {"input": "question: Solucanların sindirim ve boşaltım sistemleri nasıldır?", "target": "Solucanların tek açıklıklı sindirim sistemleri vardır. Ağız aynı zamanda anüs olarak görev yapar. Merkezi sinir sisteminin ve özelleşmiş boşaltım organının ilk kez görüldüğü canlıdır."} {"input": "question: Yumuşakçaların vücut özellikleri ve yaşam ortamları nelerdir?", "target": "Yumuşakçaların vücutları yumuşaktır. Bazı çeşitlerinde dış iskelet bulunur. Genellikle sularda yaşarlar. Nemli topraklarda yaşayanları da vardır."} {"input": "question: Eklem bacaklıların temel özellikleri nelerdir?", "target": "Eklem bacaklıların dış iskeletleri vardır. Suda yaşar ve solungaç solunumu yaparlar. Baş ve göğüs bölgesi kaynaşmış ve karın bölgesi olmak üzere vücutları iki segmentten oluşmuştur."} {"input": "question: Böceklerin vücut özellikleri ve yaşam ortamları nelerdir?", "target": "Böceklerin vücutları baş, göğüs ve karın olmak üzere üç segmentten oluşmuştur. Üç çift eklemli bacakları vardır. İki çift kanatları vardır. Bir çift antenleri vardır. Açık kan dolaşımı görülür."} {"input": "question: Çok ayaklıların temel özellikleri nelerdir?", "target": "Çok ayaklıların vücutları uzun ve segmentlidir. Her segmentten bir ya da iki çift eklemli üye çıkar. Trake solunumu yaparlar."} {"input": "question: Derisi dikenlilerin vücut özellikleri ve yaşam ortamları nelerdir?", "target": "Derisi dikenlilerin kalker yapılı iç iskeletleri vardır. Vücutlarının alt kısmında bulunan ayakları ile aktif olarak yer değiştirebilirler. Denizlerde yaşarlar."} {"input": "question: Omuriliğin yapısında hangi maddeler bulunur ve bu maddelerin işlevleri nedir?", "target": "Omuriliğin dış kısmı ak, iç kısmı boz maddeden oluşmuştur. Ak madde genel olarak iletimi sağlarken, boz madde sinir hücreleri ve bağlayıcı doku içerir."} {"input": "question: Omuriliğin refleksleri yönetmek ve alışkanlık davranışları kontrol etmek arasında ne gibi bir ilişki vardır?", "target": "Alışkanlık haline gelmiş davranışları omurilik tarafından kontrol edilir. Ancak bir hata olursa beyin devreye girer ve hata düzeltilir. Bununla birlikte, refleksler doğrudan omurilik tarafından yönetilir."} {"input": "question: Refleks yayı nedir ve nasıl işler?", "target": "Refleks yayı, bir refleksin oluşumunda impulsun izlediği yoldur. Bu süreçte impuls, reseptörden duyu nöronu, omurilikteki ara nöron ve motor nöron üzerinden tepki organına iletilir."} {"input": "question: İkili ve üçlü refleks yayı arasındaki temel fark nedir?", "target": "İkili refleks yayında ara nöron yoktur, sadece motor ve duyu nöronu bulunur. Bu tip refleksler genellikle daha hızlı ve hayati olaylarda görülür. Üçlü refleks yayında ise duyu, motor ve ara nöron bulunur."} {"input": "question: Çevresel sinir sistemi (ÇSS) nedir ve ne işe yarar?", "target": "ÇSS, merkezi sinir sistemine (MSS) bilgi ileten ve MSS'den aldığı bilgiyi efektör organlara ileten sinir sistemidir. Duyu ve motor nöronların tamamı ÇSS'yi oluşturur."} {"input": "question: Sempatik ve parasempatik sinir sistemleri nasıl çalışır ve birbirlerinden nasıl farklılar?", "target": "Sempatik ve parasempatik sinir sistemleri, otonom sinir sistemini oluşturur. Bu sistemler genellikle organların çalışmasını düzenlemek için zıtsı (antagonist) etkiler sağlar. Salgıladıkları nörotransmitter maddeler de farklıdır."} {"input": "question: Multiple skleroz (MS) hastalığının sebebi ve tedavisi nedir?", "target": "MS, MSS nöronlarının miyelin kılıflarına bağışıklık hücrelerinin saldırması sonucu uyarı iletiminin bozulmasıdır. Tedavide kortizonlu ilaçlar ve hastağa göre tedavi uygulanır."} {"input": "question: Alzheimer hastalığının temel sebebini ve belirtilerini açıklayın.", "target": "Alzheimer hastalığının sebebini tam olarak bilinemese de beyin hücrelerinin aktivitesini yerine getirememesi ve protein birikimi gibi faktörler düşünülüyor. Belirtileri arasında zihinsel ve sosyal yetenek kaybı, hafıza kaybı gibi."} {"input": "question: Parkinson hastalığının belirtileri ve tedavisi nedir?", "target": "Parkinson hastalığında, kontrol edilemeyen titremeler ve hareket difficulties görülür. Tedavi обычно başlar ilaç ile ve bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir."} {"input": "question: Nöbetlerin sebebini ve nasıl tedavi edildiğini anlatın.", "target": "Nöbetler, beyinde anormal elektrik yayılımından kaynaklanır. Tedavide genellikle ilaçlar kullanılır ve bazı durumlarda beyin cerrahisi gerekebilir."} {"input": "question: Otonom sinir sisteminin işlevi nedir ve beyin zarar görse bile insan yaşamı nasıl devam eder?", "target": "Otonom sinir sistemi, istemsiz olayları kontrol eder. Beyin zarar görse bile, otonom sinir sistemi çalışıyorsa, insan yaşamı 'bitkisel hayat' olarak devam eder."} {"input": "question: Siyatik sinir ve vagus sinirinin işlevleri nelerdir?", "target": "Siyatik sinir bacaklara giden en uzun sinirdir, motor ve duyu işlevlerini taşır. Vagus siniri, göğüs ve karın organlarının çalışmasını düzenler."} {"input": "question: Polio hastalığının bulaşma yolu ve tedavisi nedir?", "target": "Polio, poliovirüs enfeksiyonu sonucu omurilikteki kas nöronlarını etkiler. Hastaların dışkısıyla bulaşır. Tedavisi yoktur, ancak aşılama ile korunulabilir."} {"input": "question: Sedef hastalığının belirtileri ve tedavisi nelerdir?", "target": "Sedef hastalığının belirtileri arasında ciltte pullanma, kaşıntı ve iltihaplar bulunur. Tedavide kremler, losyonlar ve ışık tedavisi uygulanır."} {"input": "question: Sinir hücrelerinin miyelin kılıflarının önemi nedir?", "target": "Miyelin kılıfları, sinir hücreleri arasında impuls iletimini hızlandırır ve korur. Miyelin hasarı, çeşitli nörolojik hastalıklara neden olabilir."} {"input": "question: Duyu ve motor nöronların işlevleri nedir?", "target": "Duyu nöronları, dış ortamdan gelen uyaları algılar ve bu sinyalleri MSS'ye taşır. Motor nöronlar ise MSS'den gelen sinyalleri kas veya bezlere iletir."} {"input": "question: Sabit refleksler ve kazan msmş refleksler arasındaki farklar nedir?", "target": "Kazanılmış refleksler, öğrenme ile kazanılırken kalıtsal refleksler doğustan gelir. Kalıtsal reflekslere örnek parmak emmek, kazanılmış reflekslere ise müzik aleti çalmak verilebilir."} {"input": "question: Organik maddeler ve inorganik maddeler arasında temel farklar nelerdir?", "target": "Organik maddeler canlılar tarafından sentezlenmez, dışarıdan alınır ve sindirime uğramaz. Inorganik maddeler ise su, mineral, asit, baz ve tuz gibi maddelerden oluşur ve sindirime uğrayabilir."} {"input": "question: Su moleküllerinin bir arada tutulmasını sağlayan kuvvet nedir?", "target": "Kohezyon kuvveti, su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunması sonucu oluşan kuvvettir."} {"input": "question: Yüzey gerilimi nedir ve bu özelliği olan canlılar hangi amaçla kullanır?", "target": "Yüzey gerilimi, suyun yüzeyindeki su molekülleri arasında oluşan kuvvettir. Bu özellik, bazı böceklerin su üzerinde yürüyebilmesini sağlar."} {"input": "question: Adhezyon nedir ve bu özellik suyun taşınmasında nasıl rol oynar?", "target": "Adhezyon, su moleküllerinin başka moleküllere tutunmasıdır. Bu sayede su, ksilem vasıtasıyla gövdede yukarı doğru taşınır ve aşağıya inmesi önlenir."} {"input": "question: Suyun özgül ısı yüksekliği nedir ve bu özelliğin canlılar için önemi nedir?", "target": "Suyun birim miktarının ısınması için gerekli olan ısı miktarına özgül ısı denir. Suyun ısınması için gereken ısı miktarı çok fazladır, bu nedenle su geç ısınır ve geç soğur. Bu özellik, vücudumuzun sıcaklığının düzenlenmesini sağlar."} {"input": "question: Buharlaşma ve donma süreçleri nasıldır ve bu süreçler canlılar için nasıl bir rol oynar?", "target": "Buharlaşma, suyun gaz haline geçişidir ve sıcaklık arttıkça hızlanır. Donma ise suyun katılaşmasıdır. Buzun yoğunluğunun suyun yoğunluğundan düşük olması, soğuk havalarda canlıların zarar görmeden hayatını sürdürmesini sağlar."} {"input": "question: Mineraller canlılar için neden önemlidir ve hangi mineraller başlıca görevler görür?", "target": "Mineraller, metabolizmanın normal çalışması için gereklidir. Kalsiyum, kemik ve dişlerin yapısına katılırken, potasyum sinir hücrelerinin çalışmasında ve kalp ritminde rol oynar. Demir ise hemoglobin ve miyoglobin yapısına katılır."} {"input": "question: Asit ve bazların temel özellikleri nelerdir ve bu maddeler nasıl sınıflandırılır?", "target": "Asitler suya H+ iyonu verir ve pH’ı 7’den düşüktür. Bazlar ise OH- iyonu verir ve pH’ı 7’den yüksektir. Asit ve bazlar nötralleşme tepkimesinde tuz ve su oluşturur."} {"input": "question: Tuzlar nedir ve bu maddeler vücutta hangi işlevleri görür?", "target": "Tuzlar, asit ve bazların nötralleşme tepkimesiyle oluşan inorganik maddelerdir. Vücutta kanın osmotik basıncını düzenler ve enzimlerin çalışmasında rol alırlar."} {"input": "question: Vitamin, hormon ve enzim gibi moleküllerin yapısında hangi mineraller bulunabilir?", "target": "Vitamin, hormon ve enzimlerin yapısında kalsiyum, fosfor, potasyum ve demir gibi mineraller bulunabilir."} {"input": "question: Su, fotosentez ve sindirim süreçlerinde nasıl bir rol oynar?", "target": "Su, fotosentezin gerçekleşmesi için gereklidir ve sindirimde Besinlerin eritilmesini ve sindirim enzimlerinin çalışmasını sağlar."} {"input": "question: Kanın osmotik basıncını düzenlemek için hangi mineraller sorumludur?", "target": "Kanın osmotik basıncını düzenlemek için主要 olarak sodyum ve potasyum iyonları sorumludur."} {"input": "question: Klorofilin üretiminde hangi mineral görev alır ve bu mineralin diğer işlevleri nelerdir?", "target": "Klorofilin üretiminde demir görev alır. Demir ayrıca hemoglobin ve miyoglobin yapısında da bulunur ve bazı enzimlerin çalışmasında rol oynar."} {"input": "question: Soğuk havalarda neden buz suyun üzerinde kalır ve bu durum canlılar için neden önemlidir?", "target": "Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan düşük olduğunda, buz su üzerinde kalır ve alt tabakanın donmasını önler. Bu durum, soğuk havalarda canlıların zarar görmeden hayatını sürdürmesini sağlar."} {"input": "question: Sodyum ve potasyum iyonlarının vücuttaki rolleri nelerdir?", "target": "Sodyum, sinir hücrelerinin çalışmasında görev alırken potasyum, vücut sıvılarının asit-baz dengesinin sağlanmasında ve kalp ritminin düzenlenmesinde rol oynar."} {"input": "question: İyot ve kükürt gibi mineraller vücutta hangi işlevlere sahiptir?", "target": "İyot, tiroksin hormonunun yapısına katılırken kükürt, bazı aminoasitlerin yapısında bulunur ve protein sentezinde görev alır."} {"input": "question: Minerallerin eksikliği canlılarda hangi rahatsızlıklara neden olabilir?", "target": "Minerallerin eksikliği, çeşitli metabolik rahatsızlıklara neden olabilir ve vücut fonksiyonlarının bozulmasına yol açabilir."} {"input": "question: Pankreasın temel olarak hangi iki kısımdan oluşur ve bu kısımların işlevleri nelerdir?", "target": "Pankreas, asinier hücreler ve Langerhans adacıklarından oluşur. Asinier hücreler, pankreas öz suyu ve enzimleri üreten ekzokrin kısımdır. Langerhans adacıkları ise hormon üreten endokrin kısımdır."} {"input": "question: İnsülin hormonu hangi hücreler tarafından üretilir ve vücüttaki görevleri nelerdir ?", "target": "İnsülin hormonu, pankreasın beta hücreleri tarafından üretilir. Kandaki glikoz seviyesini düzenlemeye yardımcı olur, glikozun hücrelere alınmasını sağlar ve glikozun depolanmasını düzenler."} {"input": "question: Tip 1 ve Tip 2 diyabet between有什么区别?", "target": "Tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminin beta hücrelerini tahrip etmesi sonucu insülin üretilememesi sonucu ortaya çıkar ve genellikle genç yaşlarda görülür. Tip 2 diyabet ise hücrelerdeki insüline tepki bozukluğu nedeniyle görülür ve genellikle pozděyaşlılarda daha sık gözlenir."} {"input": "question: Glukagon hormonu hangi durumlarda salgılanır ve ne işlevi vardır?", "target": "Glukagon hormonu, kandaki glikoz seviyesi düştüğünde salgılanır. Karaciğerdeki glikojenin glikoza dönüşmesini sağlar ve kandaki glikoz seviyesini artırır."} {"input": "question: Östrojen ve progesteron hormonlarının temel işlevleri nelerdir?", "target": "Östrojen, rahim iç duvarının kalınlaşmasını ve ikincil cinsel özelliklerin gelişmesini sağlar. Progesteron ise rahimin gebelik için hazırlanmasını ve gebeliğin devamını sağlar."} {"input": "question: Testosteron hormonunun işlevi nedir?", "target": "Testosteron, sperm olgunlaşmasını, erkek cinsel özelliklerinin gelişmesini ve üreme yardımcı bezlerinin gelişmesini sağlar."} {"input": "question: Timus bezi ve ürettiği timik hormonun işlevi nedir?", "target": "Timus bezi, T lenfositlerinin işlevsel özellikler kazanmasını ve bu hücrelerin korunmasını sağlayan timik hormon üretir."} {"input": "question: Melatonin hormonunun işlevi nedir?", "target": "Melatonin hormonu, biyolojik saatin düzenlenmesini sağlar ve özellikle karanlıkta salgılanır."} {"input": "question: FSH ve LH hormonları hangi bez tarafından salgılanır ve ne işlevi vardır?", "target": "FSH ve LH hormonları, hipofiz bezi tarafından salgılanır. FSH, folikül oluşumunu ve LH, korpus luteum aktivitesini düzenler."} {"input": "question: Steroid hormonların özellikleri nelerdir?", "target": "Steroid hormonlar, lipid tabanlı moleküllerdir ve hücre membranından kolayca geçebilir. Östrojen, progesteron ve testosteron gibi hormonlar steroid yapılıdır."} {"input": "question: Düşük insülin seviyelerinin vücutta nasıl etkileri olabilir?", "target": "Düşük insülin seviyeleri, kandaki glikozun hücrelere alınmasını engelleyerek yüksek kan şekeri seviyelerine neden olabilir ve diyabetik komplikasyonlara yol açabilir."} {"input": "question: Eşeysel bez hormonlarının gelişimi ve işlevi nasıldır?", "target": "Eşeysel bez hormonları, ergenlik dönemine kadar aktif olmayarak, üreme sistemi ve ikincil cinsel özelliklerin gelişiminde önemli rol oynar."} {"input": "question: Belirli bir alanda yaşayan aynı tür canlılar topluluğuna ne denir?", "target": "Belirli bir alanda yaşayan aynı tür canlılar topluluğuna 'popülasyon' denir."} {"input": "question: Ekosistemin en küçük birimi nedir?", "target": "Ekosistemin en küçük birimi 'popülasyon'dur."} {"input": "question: Popülasyon yoğunluğu nedir ve hangi faktörlerden etkilenir?", "target": "Popülasyon yoğunluğu, birim alan ya da birim hacimdeki birey sayisidir. Popülasyon yoğunluğu göçler, doğum ve ölümden etkilenir."} {"input": "question: Popülasyon büyüklüğü hangi temel etkenler tarafından kontrol edilir?", "target": "Popülasyon büyüklüğü doğum oranı, ölüm oranı ve göçler olmak üzere üç temel etkenin kontrolündedir."} {"input": "question: Doğum oranı nedir?", "target": "Doğum oranı, birim zamanda üreme yoluyla popülasyona katılan birey sayisidir."} {"input": "question: Ölüm oranı nedir?", "target": "Ölüm oranı, birim zamanda ölüm yoluyla popülasyondan ayrılan birey sayisidir."} {"input": "question: Göçler nasıl gerçekleşir?", "target": "Göçler, popülasyonun içine ve dışına olmak üzere iki şekilde gerçekleşir."} {"input": "question: Popülasyon büyüklüğündeki değişme nasıl hesaplanır?", "target": "Popülasyon büyüklüğündeki değişme, (Doğum + İçe Göç) – (Ölüm + Dışa Göç) formülü ile hesaplanır."} {"input": "question: A > B ne anlama gelir ve popülasyon üzerinde nasıl bir etkiye sahiptir?", "target": "A > B, popülasyonun büyüyeceğini gösterir."} {"input": "question: A < B ne anlama gelir ve popülasyon üzerinde nasıl bir etkiye sahiptir?", "target": "A < B, popülasyonun küçüleceğini gösterir ve bu durum uzun süre devam ederse popülasyon yok olabilir."} {"input": "question: S Tipi Gelişme Grafiği nedir ve hangi evreleri içerir?", "target": "S Tipi Gelişme Grafiği, çevresel sınırlamalar nedeniyle ölüm oranı artan, doğum oranı azalan popülasyonlarda görülen bir grafiktir. Bu grafikte dört evre gözlenir: Kuruluş Evresi, Logaritmik Artış Evresi, Negatif Artış Evresi ve Denge Evresi."} {"input": "question: J Tipi Gelişme Grafiği nedir ve hangi özelliklere sahiptir?", "target": "J Tipi Gelişme Grafiği, böceklerde ve bazı omurgasızlarda görülen, çevresel sınırlamalar olmadığında birey sayısının geometrik olarak arttığı bir grafiktir. Bu grafide denge evresi yoktur."} {"input": "question: Taşıma kapasitesi nedir?", "target": "Taşıma kapasitesi, çevre şartlarında ve habitatta değişiklik olmadığı varsayılarak bir bölgede yaşayabilecek maksimum birey sayisidir."} {"input": "question: Bir popülasyondaki birey sayısının taşıma kapasitesine yaklaştıkça ne happens?", "target": "Popülasyon büyüklüğünün belli sınırlar arasında kalmasına neden olur."} {"input": "question: Popülasyondaki bireylerin hayatta kalma eğrisi nedir?", "target": "Hayatta kalma eğrisi, her popülasyon için farklıdır ve canlının dayanıklılığı ve yaşam yerindeki faktörler ile alakalıdır."} {"input": "question: Tip I Hayatta Kalma Eğrisi hangi tür popülasyonlarda gözlenir?", "target": "Tip I Hayatta Kalma Eğrisi, yavru ve erginlik döneminde hayatta kalma oranı yüksek olan popülasyonlarda gözlenir. Örnek: Memeliler."} {"input": "question: Tip II Hayatta Kalma Eğrisi hangi tür popülasyonlarda gözlenir?", "target": "Tip II Hayatta Kalma Eğrisi, ölüm oranı her yaşta aynı olan popülasyonlarda gözlenir. Örnek: Çok yıllık bitkiler, bazı kemirgenler, bazı omurgasızlar, bazı kuşlar ve sürüngenler."} {"input": "question: Tip III Hayatta Kalma Eğrisi hangi tür popülasyonlarda gözlenir?", "target": "Tip III Hayatta Kalma Eğrisi, yavru döneminde hayatta kalma ihtimali düşük olan popülasyonlarda gözlenir. Örnek: Böcekler, pek çok deniz omurgası ve balıklar."} {"input": "question: Popülasyon dalgalanmaları nedir?", "target": "Popülasyon dalgalanmaları, bir bölgeye popülasyon yerleştikten ve dengeye ulaştıktan sonra birey sayısındaki değişmelerdir."} {"input": "question: Popülasyon dağılımı nedir?", "target": "Popülasyon dağılımı, bir popülasyonu oluşturan bireylerin belirli bir oranda gösterdikleri yerleşme biçimidir."} {"input": "question: Kümeli dağılım nedir ve örnek veriniz?", "target": "Kümeli dağılım, çevre ihtiyaçlarına göre kümelenme gözlenen bir dağılım şeklidir. Örnek: Bitkiler gelişmenin daha iyi olacağı yerlerde kümelenirler."} {"input": "question: Düzenli dağılım nedir ve örnek veriniz?", "target": "Düzenli dağılım, yaygın olmayan bir dağılım şeklidir. Örnek: Hayvanlar alan savunma davranışları nedeniyle düzenli dağılım gösterir."} {"input": "question: Rastgele dağılım nedir?", "target": "Rastgele dağılım, popülasyondaki bireyler arasında etkileşim bulunmaz ve her birey kendine en uygun ortamı seçer."} {"input": "question: Yaş dağılımı nedir?", "target": "Yaş dağılımı, bireylerin üreme özelliklerine göre yapılır ve genç, ergin ve yaşlı bireylerden oluşur."} {"input": "question: Yaş piramitleri nedir ve nasıl oluşturulur?", "target": "Yaş piramitleri, popülasyondaki yaş gruplarının birey sayılarının yüzde olan değerleriyle oluşturulur. Büyüyen popülasyon geniş tabanlı, dengede olan eşit tabanlı ve gerileyen dar tabanlı piramitlere sahiptir."} {"input": "question: Replikasyon nedir?", "target": "Replikasyon, DNA molekülünün kendini eşlemesi ve kopyalama sürecidir. Bu süreç, genetik maddenin nesilden nesile aktarımını sağlar."} {"input": "question: Yarı korunumlu eşlenme nedir?", "target": "Yarı korunumlu eşlenme, DNA'nın replikasyonu sırasında orijinal DNA zincirlerinden birinin korunarak, diğer zincirin yeni sentezlenen bir zincir ile eşlendiği süreçtir."} {"input": "question: Meselson ve Stahl'in deneyi nedir?", "target": "Meselson ve Stahl'in deneyi, DNA'nın nasıl kopyalandığını belirlemek için 14N ve 15N izotoplarını kullanarak yaptıkları deneydir. Bu deney, DNA'nın yarı korunumlu olarak eşlendiğini kanıtlamıştır."} {"input": "question: Prokaryotlarda replikasyon nasıl gerçekleşir?", "target": "Prokaryotlarda DNA halkasal olduğu için tek bir replikasyon orijini oluşturulur ve açılan zincirlerin karşısına yeni zincirler sentezlenir."} {"input": "question: Ökaryotlarda replikasyon nasıl gerçekleşir?", "target": "Ökaryotlarda DNA lineer olduğu için birden fazla replikasyon orijini oluşturulur ve her orijin üzerinde replikasyon同時 gerçekleşir."} {"input": "question: Replikasyon sırasında kullanılan enzimler nelerdir?", "target": "Helikaz, Ligaz ve DNA Polimeraz enzimleri kullanılır. Helikaz DNA zincirlerini ayırır, DNA Polimeraz yeni zincirler oluşturur ve Ligaz DNA parçalarını birleştirir."} {"input": "question: Antiparalel yapı nedir ve neden önemlidir?", "target": "DNA zincirleri antiparalel yönde (5'→3' ve 3'→5') yönlere sahiptir. Bu, replikasyon sırasında zincirlerin doğru şekilde eşlenmesini sağlar."} {"input": "question: Okazaki parçaları nedir?", "target": "Okazaki parçaları, 5'→3' yönünde kısa DNA parçacıklarıdır. Bunlar daha sonra Ligaz enzimi ile birleştirilerek kesintisiz bir zincir oluşturur."} {"input": "question: Aziz Sancar'ın keşifleri nelerdir?", "target": "Aziz Sancar, DNA'nın onarım mekanizmasını keşfetmiş ve bu mekanizmanın 16 gen ve 16 protein ile gerçekleştiğini bulmuştur. Ayrıca insan genomundaki DNA onarım genlerinin haritasını yayımlamıştır."} {"input": "question: DNA replikasyon orijini nedir?", "target": "DNA replikasyon orijini, DNA molekülünde replikasyonun başladığı ve pokrač ettiği özel bir bölgedir."} {"input": "question: Replikasyon ne zaman ve nerede gerçekleşir?", "target": "Replikasyon, hücre bölünmesi öncesinde gerçekleşir ve tüm canlılar tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Yarı korunumlu replikasyonun kanıtları nelerdir?", "target": "Meselson ve Stahl'in deneyi, santrifüj ile DNA bantlarının analizi, bu kanıtları sağlamıştır."} {"input": "question: Prokaryot ve ökaryotlarda replikasyonun temel farkları nelerdir?", "target": "Prokaryotlarda tek bir replikasyon orijini ve halkasal DNA vardır, ökaryotlarda ise birden fazla replikasyon orijini ve lineer DNA vardır."} {"input": "question: DNA onarımı为什么 önemli ve nasıl gerçekleşir?", "target": "DNA onarımı, DNA'daki hasarlı nükleotidleri çıkarmak ve جای他们sie nuova nükleotidlerle değiştirmek için önemli bir mekanizmadır. Aziz Sancar, bu onarım mekanizmasının 16 gen ve protein ile gerçekleştiğini keşfetmiştir."} {"input": "question: Replikasyon ve transkripsiyon arasındaki fark nedir?", "target": "Replikasyon, DNA'nın kopyalanmasını ifade ederken, transkripsiyon, DNA'dan RNA'nın sentezlenmesini ifade eder."} {"input": "question: DNA paketlenmesi replikasyona nasıl etkiler?", "target": "DNA paketlenmesi, DNA'yı korunmaya yardımcı olur ve replikasyon sırasında erişilebilirliği sağlar. Ökaryotlarda kromatin yapısı, replikasyonun düzenlenmesini etkiler."} {"input": "question: Replikasyon sürecinde Helikaz ve DNA Polimeraz'ın rolü nedir?", "target": "Helikaz, DNA zincirlerini ayırır; DNA Polimeraz ise yeni DNA zincirlerinin sentezlenmesini sağlar."} {"input": "question: DNA'nın antiparalel yapısı replikasyonda nasıl önemli rol oynar?", "target": "Antiparalel yapı, replikasyon sırasında zincirlerin doğru şekilde eşlenmesini ve sentezlenmesini sağlar."} {"input": "question: Replikasyon orijinlerinin sayısı neden önemli?", "target": "Birden fazla replikasyon orijini, uzun DNA moleküllerinin daha hızlı ve etkin bir şekilde kopyalanmasını sağlar."} {"input": "question: Okazaki parçalarının replikasyon’daki rolü nedir?", "target": "Okazaki parçaları, 5'→3' yönünde sentezlenen kısa DNA parçalarıdır ve daha sonra birleştirilir."} {"input": "question: Aziz Sancar'ın Nobel ödülü neden önemli?", "target": "Aziz Sancar, DNA onarım mekanizmasını keşfetmesi nedeniyle Nobel Kimya ödülüne layık görülmüştür."} {"input": "question: DNA onarımının Evrim üzerindeki etkileri nelerdir?", "target": "DNA onarımı, genetik bilgilerin korunmasını sağlar ve Evrim sürecinde önemli rol oynar."} {"input": "question: Replikasyon orijinlerinin konumu ve sayısı nasıl belirlenir?", "target": "Replikasyon orijinlerinin konumu ve sayısı, organizmanın DNA yapısına ve ihtiyacı quyếtir."} {"input": "question: Replikasyon sırasında enzimler nasıl etkileşir?", "target": "Helikaz, DNA zincirlerini ayırır; DNA Polimeraz, yeni zincirleri sentezler; Ligaz, parçaları birleştirir."} {"input": "question: Prokaryot ve ökaryotlarda DNA onarımı nasıl gerçekleşir?", "target": "Prokaryot ve ökaryotlarda DNA onarımı, Aziz Sancar'ın keşfettiği gibi, benzer mekanizmalarla gerçekleşir."} {"input": "question: DNA'nın Yarı Korunumlu Eşlenmesi ne anlama geliyor?", "target": "Bu, DNA'nın replikasyonu sırasında orijinal zincirlerin korunarak yeni zincirlerin sentezlendiği anlamına gelir."} {"input": "question: Replikasyon sırasında DNA Polimeraz'ın rolü nedir?", "target": "DNA Polimeraz, yeni DNA zincirlerini 5'→3' yönünde sentezler."} {"input": "question: Replikasyon'un biyolojik önemi nedir?", "target": "Replikasyon, genetik materyalin next generations'a aktarımını sağlar ve hayatın devamını sağlar."} {"input": "question: DNA replikasyonunun evrimsel önemi nedir?", "target": "Replikasyon, genetik çeşitliliğin ve Evrimin temelini oluşturur."} {"input": "question: Sindirim sisteminin temel işlevi nedir?", "target": "Besinlerin vücut tarafından emilebilecek şekilde parçalanarakenergye dönüştürülmesi."} {"input": "question: Mekanik sindirim ve kimyasal sindirim arasındaki fark nedir?", "target": "Mekanik sindirim, besinlerin fiziksel olarak küçültülmesidir. Kimyasal sindirim ise besinlerin enzimler aracılığıyla moleküler düzeyde parçalanmasıdır."} {"input": "question: Sindirim sisteminin organları nelerdir?", "target": "Ağız, yutak, yemek borusu, mide, bağırsaklar ve anüs."} {"input": "question: Midenin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Mide, J şeklinde bir organdır. Fiziksel ve kimyasal sindirimi gerçekleştirir. Mide özsuyu, HCl ve enzimler içerir."} {"input": "question: Sindirim sistemini yardımcı organlar hangileridir?", "target": "Karaciğer, pankreas ve tükürük bezi."} {"input": "question: Sindirim sisteminin yapısı nasıldır?", "target": "Sindirim sistemi, içten dışa doğru üç tabakadan oluşur: İç tabaka (mukus salgılar), orta tabaka (kaslardan oluşur) ve dış tabaka (bağ dokusundan oluşur)."} {"input": "question: Tükürük bezlerinin rolü nedir?", "target": "Tükürük, karbonhidratların kimyasal sindirimini başlatır ve ağız içindeki mikroorganizmaları kontrol eder."} {"input": "question: Safra nedir ve ne işlevi vardır?", "target": "Safra, karaciğer tarafından üretilir. Yağların sindiriminde görev alır ve bağırsak pH'ını düzenler."} {"input": "question: Pankreasın sindirime katkısı nedir?", "target": "Pankreas, sindirim enzimleri ve hormonları (insülin ve glukagon) üretir."} {"input": "question: İnce bağırsak ve kalın bağırsak arasındaki temel fark nedir?", "target": "İnce bağırsakta sindirim ve emilim gerçekleşirken, kalın bağırsakta su ve mineral emilimi ile gereçlerin depolanması Occurs."} {"input": "question: Sinir doku nedir ve ne işlevi vardır?", "target": "Sinir doku, sinir sistemini oluşturan ve canlıların çevresel uyarılara cevap vermesini sağlayan dokudur. Uyarıları alır, değerlendirir ve uygun cevabı oluşturup efektör organlara iletir."} {"input": "question: Sinir doku hangi hücrelerden oluşur?", "target": "Sinir doku nöron (sinir hücreleri) ve glia hücrelerinden oluşur."} {"input": "question: Nöronun temel bileşenleri nelerdir?", "target": "Nöronun temel bileşenleri hücre gövdesi (nörosoma), dendritler ve aksondur."} {"input": "question: Nöronun hücre gövdesinin özellikleri nelerdir?", "target": "Hücre gövdesi, hücre organellerinin ve çekirdeğin bulunduğu kısımdır. Hücre zarına nörolemma, sitoplazmasına ise nöroplazma denir. Sentrozom organeli yoktur ve bu nedenle hücre bölünmesi yapamazlar."} {"input": "question: Dendritler ve aksonun işlevleri nelerdir?", "target": "Dendritler, diğer nöronun aksonu ile yakınlaşarak uyarıların alınmasını sağlar. Akson ise, uyarıyı diğer nöronun dendritlerine yakınlaşarak iletir."} {"input": "question: Miyelin kılıf nedir ve ne işe yarar?", "target": "Miyelin kılıf, bazı sinir hücrelerinin aksonları üzerinde lipitçe zengin bir yapıdır. İzolasyon sağlayarak uyartı iletiminin daha hızlı olmasını sağlar."} {"input": "question: Miyelin kılıfın kesintiye uğradığı yerlere ne denir?", "target": "Miyelin kılıfın kesintiye uğradığı yerlere Ranvier boğumu denir."} {"input": "question: Glia hücrelerinin işlevi nedir?", "target": "Glia hücreleri, sinir hücrelerini sararak korurlar, beslerler, onarımlarını sağlarlar ve oksijen sağlayarak solunumlarına yardımcı olurlar."} {"input": "question: Schwann hücreleri ve oligodendrositlerin işlevleri nelerdir?", "target": "Schwann hücreleri, çevresel sinir sisteminin miyelin kılıflarını oluştururken, oligodendrosit hücreleri merkezi sinir sisteminin miyelin kılıflarını oluşturur."} {"input": "question: Duyu nöronu (afferent) nedir?", "target": "Duyu nöronları, vücudun farklı bölgelerinde bulunan reseptörlerden uyarıları alan ve merkezi sinir sistemine götüren nöronlardır."} {"input": "question: Ara nöronlar (internöron) nedir?", "target": "Ara nöronlar, duyu ve motor nöronlar arasında bağlantı kuran nöronlardır. Merkezi sinir sistemindedirler ve uyarıya uygun değerlendirme yaparak cevap oluştururlar."} {"input": "question: Motor nöron (efferent) nedir?", "target": "Motor nöronlar, merkezi sinir sisteminden cevabı alarak efektör organa götüren nöronlardır."} {"input": "question: Nöronların uyarı iletiminde nörofibrillerin rolü nedir?", "target": "Nörofibriller, hücre iskeleti oluşturan yapılardır ve uyarı iletiminde görev alırlar."} {"input": "question: Nöronların endoplazmik retikulumunun özel ismi nedir?", "target": "Nöronların endoplazmik retikulumunun bulunduğu bölgelere Nissl cisimcikleri adı verilir."} {"input": "question: Nöronların bölünme yetenekleri var mıdır?", "target": "Nöronlar, sentrozom organelerine sahip olmadıklarından hücre bölünmesi yapma yetenekleri yoktur."} {"input": "question: Nöronların miyelin kılıfı hangi hücreler tarafından oluşturulur?", "target": "Nöronların miyelin kılıfları, Schwann hücreleri ve oligodendrosit hücreleri tarafından oluşturulur."} {"input": "question: Duyu nöronlarının zarar görmesinin bir sonucu nedir?", "target": "Duyu nöronlarının zarar görmesi lokal anestejiye neden olabilir."} {"input": "question: Ara nöronların zarar görmesinin bir sonucu nedir?", "target": "Ara nöronların zarar görmesi felce neden olabilir."} {"input": "question: Motor nöronların zarar görmesinin bir sonucu nedir?", "target": "Motor nöronların zarar görmesi botoks uygulamasına benzersiz bir etki tạoabilir."} {"input": "question: İnsanda sinir sistemi hangi iki bölümenden oluşur?", "target": "İnsanda sinir sistemi merkezi sinir sistemi (MSS) ve çevresel sinir sistemi (ÇSS) olmak üzere iki bölümde oluşur."} {"input": "question: MSS'nin temel bileşenleri nelerdir?", "target": "MSS, beyin ve omurilikten oluşur."} {"input": "question: Beyin ve omuriliği hangi three meninks katmanları korur?", "target": "Beyin ve omuriliği sert zar, örümceksi zar ve ince zar korur."} {"input": "question: Beyin ve omuriliği saran sıvı nedir ve ne işe yarar?", "target": "BOS (Beyin-Omurilik Sıvısı), beyin ve omuriliği darbe ve sarsıntılardan korur, atık maddelerin kana geçmesini sağlar ve iyon dengesini düzenler."} {"input": "question: Beyin kabuğunun yapısı nasıldır?", "target": "Beyin kabuğu (korteks) çok sayıda kıvrımla boz madde yapısına sahiptir ve bu kıvrımlar yüzey alanını artırır."} {"input": "question: Beyincik ne işe yarar?", "target": "Beyincik, hareket ve denge merkezidir ve iskelet sistemi, kulak ve görme bilgilerini koordine eder."} {"input": "question: Hipotalamusun görevleri nelerdir?", "target": "Hipotalamus, homeostasinin sağlanmasında görevlidir, vücut sıcaklığını düzenler, su dengesini ve açlık/tokluk hislerini kontrol eder."} {"input": "question: Talamusun işlevi nedir?", "target": "Talamus, duyu bilgilerini toplar ve dağıtır, ancak koku duyusu bu merkezden geçmez."} {"input": "question: Pons'un ana işlevleri nelerdir?", "target": "Pons, solunum, sindirim ve dolaşımı düzenler; yutma, kusma, hapşırma ve öksürme reflekslerini kontrol eder."} {"input": "question: Beyincik hasarı olan bir kişi ne gibi belirtiler gösterebilir?", "target": "Beyincik hasarı olan bir kişide denge kaybı, el hareketlerinde dengesizlik ve görme izleme zorluğu gibi belirtiler olabilir."} {"input": "question: Besinlerin sindirimi ve emilimi sürecinde sinirsel ve hormonal kontrolün importance nedir?", "target": "Sinirsel ve hormonal kontrol, sindirim sistemini düzenleyerek besinlerin efektif bir şekilde sindirilmesini ve emilmesini sağlar. Bu kontrol, mide öz suyu ve hormonların salgılanmasını düzenleyerek sindirimin her aşamasını optimize eder."} {"input": "question: Gastrin hormonu hangi hücreler tarafından salgılanır ve ne işlevi vardır?", "target": "Gastrin hormonu, mide epitel hücreleri tarafından salgılanır ve mide öz suyu üretimini uyarır."} {"input": "question: Enterogastrin hormonunun işlevi nedir?", "target": "Enterogastrin, midede gastrin hormonunun salgısını durdurarak gereksiz mide öz suyu üretimini engeller."} {"input": "question: Sekretin hormonunun sindirim süreçteki rolü nedir?", "target": "Sekretin, pankreası uyararak bikarbonat iyonlarının bağırsağa salınmasını sağlar ve safra salgılanmasını düzenler."} {"input": "question: Kolesistokinin hormonunun işlevi nedir?", "target": "Kolesistokinin, safra kesesi ve pankreasın sindirim enzimleri ve safra salgılanmasını uyarır."} {"input": "question: Karbonhidratların sindirimi hangi bölgelerde gerçekleşir?", "target": "Karbonhidratların sindirimi ağızda başlar ve ince bağırsakta sonlanır."} {"input": "question: Yağların sindirimi nerede gerçekleşir ve bu süreçte safra ve lipazın rolü nedir?", "target": "Yağların sindirimi ince bağırsakta gerçekleşir. Safra, yağların fiziki sindirimini sağlarken lipaz enzimi ise kimyasal sindirimini gerçekleştirir."} {"input": "question: Proteinlerin sindirimi hangi bölgelerde gerçekleşir?", "target": "Proteinlerin sindirimi midede başlar ve ince bağırsakta sonlanır."} {"input": "question: Nükleik asitlerin sindirimi nerede gerçekleşir ve bu süreçte hangi enzimler rol oynar?", "target": "Nükleik asitlerin sindirimi ince bağırsakta gerçekleşir. Bu süreçte deoksiribonükleaz ve ribonükleaz enzimleri rol oynar."} {"input": "question: Emilimin asıl gerçekleştiği yer neresidir ve diğer emilim bölgeleri nelerdir?", "target": "Emilimin asıl gerçekleştiği yer ince bağırsaktır. Ancak ağız, mide, ve kalın bağırsakta da belirli maddelerin emilimi gerçekleşir."} {"input": "question: Villusların emilim sürecindeki işlevi nedir?", "target": "Villuslar, ince bağırsak iç yüzeyinde bulunarak emilim yüzeyini artırır ve kılcal kan damarları ve lenf damarları içerir."} {"input": "question: Gastrit ve ülser nedir ve bunlar nasıl oluşur?", "target": "Gastrit, mide mukozasının iltihaplanmasıdır. Ülser ise gastritin ilerleyerek mide veya bağırsakta yaralara dönüşmesidir."} {"input": "question: Reflü nedir ve neden 발생 eder?", "target": "Reflü, mide içeriğinin kardia kapakçıklarının bozulması nedeniyle yemek borusuna kaçmasıdır."} {"input": "question: Sarılık ve siroz nedir ve bunların nedenleri nelerdir?", "target": "Sarılık, safra taşlarının oluşması veya safra akışının kesintisindendir. Siroz ise karaciğerin yağlanarak sertleşmesi ve bu durumun çeşitli nedenlerle (alkol, hepatit virüsü, ilaç kullanımı) oluşmasıdır."} {"input": "question: Sitoplazmanın temel işlevi nedir?", "target": "Sitoplazma, hücrenin içini dolduran ve hayatsal faaliyetlerin gerçekleştiği plazmadır. İçinde inorganik ve organik maddeler bulunur ve çeşitli organelleri barındırır."} {"input": "question: Sitozol nedir ve ne gibi işlevleri vardır?", "target": "Sitozol, sitoplazmanın organeller hariç yarı akışkan kısmına verilen addır. Su, enzimler, RNA, organik ve inorganik maddeler içerir ve hücrenin temel yaşam faaliyetlerinde önemli rol oynar."} {"input": "question: Prokaryot hücrelerde sitoplazmanın yapısı nasıldır?", "target": "Prokaryot hücrelerde sitoplazma, sitozol ve DNA içerir. Ancak, ökaryot hücreler gibi karmaşık organelleri bulunmaz."} {"input": "question: Memelilerin olgun alyuvar hücrelerinde neden ribozom bulunmaz?", "target": "Olgun alyuvar hücreleri, ribozom ve diğer organellerini kaybetmesiyle birlikte, bu hücrelerde protein sentezi meydana gelmez."} {"input": "question: Sitoplazma ve sitozol arasındaki fark nedir?", "target": "Sitoplazma, tüm hücre içi sıvıyı ifade ederken, sitozol ise organeller hariç kalan yarı akışkan kısmıdır."} {"input": "question: Ribozomun yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Ribozom, protein sentezi yapan en küçük organeldir. Yapısında protein ve rRNA bulunur. Prokaryot ve ökaryotlarda yapı ve işlev bakımından bazı farklılıklar gösterir."} {"input": "question: Endoplazmik retikulumun işlevleri nelerdir?", "target": "Endoplazmik retikulum, hücre içinde madde taşınmasını sağlar, karbonhidrat, yağ ve protein sentezinde görev alır, Golgi cisimciği ve lizozomların üretimini sağlar."} {"input": "question: Golgi cisimciğinin temel işlevi nedir?", "target": "Golgi cisimciği, endoplazmik retikulumdan gelen maddeleri işler ve hücre zarına veya diğer organellere gönderir. Ayrıca, lizozom ve koful gibi organellerin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: Lizozomun işlevleri nelerdir?", "target": "Lizozom, hücre içi sindirim yapar, fagositoz ve pinositoz ile alınan besinleri sindirir, yaşlı veya hasarlı organelleri parçalar ve otoliz proseslerinde görev alır."} {"input": "question: Kofulun işlevleri nelerdir?", "target": "Koful, depolama, besin taşınması, boşaltım, salgı ve sindirim işlevleri görerek hücre için önemli görevler üstlenir."} {"input": "question: Mitokondrinin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Mitokondri, çift zarlı organeldir. İç zarı kıvrımlıdır ve krista adı verilen yapılar mitokondriye daha fazla yüzey alanı sağlar. Matriks, organik ve inorganik maddeler, enzim, ribozom, DNA ve RNA içerir. Oksijenli solunum ile enerji üretiminde görevlidir."} {"input": "question: Kloroplastın yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Kloroplast, çift zarlı organeldir. İçinde tilakoit zarlar ve klorofil pigmentleri bulunur. Fotosentez sürecinde görevlidir ve bitkilere yeşil rengini verir."} {"input": "question: Hücre iskeletinin işlevleri nelerdir?", "target": "Hücre iskeleti, hücrenin şeklini korur, organellerin hareketini ve hücre bölünmesini sağlar, kasılma ve hareketlerde görev alır."} {"input": "question: Sentriyollerin işlevi nedir?", "target": "Sentriyoller, hücre bölünmesi sırasında iğ iplikleri oluşturarak hücrenin bölünmesine yardımcı olur."} {"input": "question: Protein sentezi proceso rhibozomda nasıl gerçekleşir?", "target": "Ribozom, mRNA'yı译释 و protein sentezini gerçekleştirir. Büyük ve küçük alt birimlerden oluşur ve protein sentezi sırasında birleşirler."} {"input": "question: Lizozomun aktif hale gelme süreci nedir?", "target": "Lizozomun içindeki enzimler, lizozom içinde pasif halde bulunur ve görevini yaptığı sırada pH değişimi ile aktif hale geçer."} {"input": "question: Golgi cisimciği ve endoplazmik retikulum arasındaki ilişki nedir?", "target": "Endoplazmik retikulumdan gelen maddeler Golgi cisimciğine aktarılır ve burada işlenerek hücreye veya diğer organellere gönderilir."} {"input": "question: Kofulun tipleri ve işlevleri nelerdir?", "target": "Koful, depo kofulu, besin kofulu, boşaltım kofulu, salgı kofulu ve sindirim kofulu olarak sınıflandırılır ve her biri farklı işlevler görerek hücre için önemli görevler üstlenir."} {"input": "question: Mitokondrideki krista ne işlev görer?", "target": "Krista, mitokondriye daha fazla yüzey alanı sağlayarak enerji üretimini artırır."} {"input": "question: Kloroplastın yapısında yer alan tilakoit zarlar ne işe yarar?", "target": "Tilakoit zarları, fotosentez sürecinde ışığı yakalar ve fotosentezin gerçekleştiği yerdir."} {"input": "question: Hücre iskeletinin çeşitleri nelerdir?", "target": "Hücre iskeleti, aktin filamentleri, ara filamentler ve mikrotübüller olmak üzere üç çeşittir."} {"input": "question: Sentriyollerin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Sentriyoller, iki sentriyolden oluşur ve her sentriyol mikrotübüllerden madeledir. Hücre bölünmesi sırasında iğ iplikleri oluşturarak hücrenin bölünmesine yardımcı olur."} {"input": "question: Lizozomun patlaması ne demektir ve ne sonuçlar doğurur?", "target": "Lizozomun patlaması, içeriğindeki enzimlerin sitoplazmaya yayılmasıyla hücrenin kendini sindirmesine neden olarak otoliz denilen süreci başlatır."} {"input": "question: Golgi cisimciğinin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Golgi cisimciği, yassı keseciklerden oluşur ve maddeleri işleyerek hücre zarına veya diğer organellere gönderir. Ayrıca, lizozom ve koful gibi organellerin üretiminde görevlidir."} {"input": "question: Kloroplastın yapısındaki stroma nedir ve ne işlev görür?", "target": "Stroma, kloroplastın içi sıvıdır ve fotosentezin ışık bağımsız चरणının gerçekleştiği yerdir."} {"input": "question: Hücre iskeletinin hücre рухuna nasıl etkisi vardır?", "target": "Hücre iskeleti, hücrenin hareket etmesini ve shapesını korur, Ayrıca, organellerin hareketini de sağlar."} {"input": "question: Sentriyollerin hücre bölünmesi sırasındaki rolü nedir?", "target": "Sentriyoller, hücre bölünmesi sırasında iğ iplikleri oluşturarak kromozomların eşit dağılmasını sağlar."} {"input": "question: Lizozomunaktivitesi azalmasının etkileri nelerdir?", "target": "Lizozom aktivitesinin azalması, bazı hastalıklara ve deri hücrelerinde lekelenmelere neden olabilir."} {"input": "question: Golgi cisimciği ve endoplazmik retikulumun iş birliği nasıl gerçekleşir?", "target": "Endoplazmik retikulumdan gelen maddeler Golgi cisimciğine aktarılır ve burada işlenerek hücreye veya diğer organellere gönderilir."} {"input": "question: Kofulun merkezinde yer alan en büyük koful ne işe yarar?", "target": "Bitki hücrelerinde, merkezdeki en büyük koful, hücrenin yaşlandığında diğer organelleri ve çekirdeği sıkıştırarak hücrenin ölümüne neden olabilir."} {"input": "question: Mitokondrideki matriks ne işlev görür?", "target": "Matriks, organik ve inorganik maddeler, enzim, ribozom, DNA ve RNA içerir ve enerji üretiminde görevlidir."} {"input": "question: Kloroplastın yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Kloroplast, çift zarlı organeldir. İçinde tilakoit zarlar ve klorofil pigmentleri bulunur. Fotosentez sürecinde görevlidir ve bitkilere yeşil rengini verir."} {"input": "question: Hücre iskeletinin işlevleri nelerdir?", "target": "Hücre iskeleti, hücrenin şeklini korur, organellerin hareketini ve hücre bölünmesini sağlar, kasılma ve hareketlerde görev alır."} {"input": "question: Sentriyollerin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Sentriyoller, iki sentriyolden oluşur ve her sentriyol mikrotübüllerden madeledir. Hücre bölünmesi sırasında iğ iplikleri oluşturarak hücrenin bölünmesine yardımcı olur."} {"input": "question: Lizozomun patlaması ne demektir ve ne sonuçlar doğurur?", "target": "Lizozomun patlaması, içeriğindeki enzimlerin sitoplazmaya yayılmasıyla hücrenin kendini sindirmesine neden olarak otoliz denilen süreci başlatır."} {"input": "question: Golgi cisimciğinin yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Golgi cisimciği, yassı keseciklerden oluşur ve maddeleri işleyerek hücre zarına veya diğer organellere gönderir. Ayrıca, lizozom ve koful gibi organellerin üretiminde görevlidir."} {"input": "question: Kloroplastın yapısındaki stroma nedir ve ne işlev görür?", "target": "Stroma, kloroplastın içi sıvıdır ve fotosentezin ışık bağımsız चरणının gerçekleştiği yerdir."} {"input": "question: Hücre iskeletinin hücre рухuna nasıl etkisi vardır?", "target": "Hücre iskeleti, hücrenin hareket etmesini ve şeklini korur, Ayrıca, organellerin hareketini de sağlar."} {"input": "question: Sentriyollerin hücre bölünmesi sırasındaki rolü nedir?", "target": "Sentriyoller, hücre bölünmesi sırasında iğ iplikleri oluşturarak kromozomların eşit dağılmasını sağlar."} {"input": "question: Lizozomunaktivitesi azalmasının etkileri nelerdir?", "target": "Lizozom aktivitesinin azalması, bazı hastalıklara ve deri hücrelerinde lekelenmelere neden olabilir."} {"input": "question: Solunum sisteminin görevi nedir?", "target": "Solunum sisteminin görevi, oksijenin hücrelere ulaştırılması ve karbondioksitin vücuttan uzaklaştırılmasıdır."} {"input": "question: Burun mukozasının özellikleri nelerdir?", "target": "Burun mukozası kıllı, bol damarlı ve mukus salgılar; havayı nemlendirir ve filtre eder."} {"input": "question: Yutak ve gırtlak arasındaki fark nedir?", "target": "Yutak (farinks) besin ve havanın yönlendirilmesinde rol oynarken, gırtlak (larinks) ses tellerinin bulunduğu organdır."} {"input": "question: Soluk borusunun özellikleri nelerdir?", "target": "Soluk borusu, 'C' şeklinde kıkırdak halkalardan oluşur ve内侧 silli epitel ile mukus salgılayan goblet hücreleri içerir."} {"input": "question: Bronş ve bronşçuklar nasıl ayrılır?", "target": "Soluk borusu akciğerlere girdikten sonra bronş olarak adlandırılır ve daha sonra bronşçuklara ayrılır."} {"input": "question: Akciğerlerin yapısı hakkında bilgi veriniz.", "target": "Akciğerler pleura zarıyla örtülmüş, alveollere sahip organdırlar ve gaz alışverişi burada gerçekleşir."} {"input": "question: Soluk alma ve verme sırasında neler olur?", "target": "Soluk alırken diyafram kası kasılır, göğüs kafesi genişler ve hava akciğerlere dolar. Soluk verirken diyafram kası gevşer, göğüs kafesi daralır ve hava dışarı atılır."} {"input": "question: Oksijen nasıl taşınır?", "target": "Oksijen, alyuvarlardaki hemoglobine bağlanarak HbO2 oluşur ve hücrelere taşınır."} {"input": "question: Karbondioksit nasıl taşınır?", "target": "CO2, doku sıvısı ve kan plazmasında taşınır ve bazıları alyuvarlarda bikarbonat formunda taşınır."} {"input": "question: Bohr kayması nedir?", "target": "Doku kılcallarında CO2 yoğunluğunun artması, hemoglobin ile oksijenin ayrılmasına neden olur."} {"input": "question: Karbonmonoksit zehirlenmesinin etkisi nedir?", "target": "Karbonmonoksit, hemoglobine bağlanır ve oksijen taşıma yeteneğini bozar, bu da solunum güçlüğüne neden olabilir."} {"input": "question: Astım hastalığı nasıl gelişir?", "target": "Astım, solunum yollarının enfeksiyonları ve alerjiler nedeniyle daralması ve duyarlılığının artmasıyla ortaya çıkar."} {"input": "question: Kronik bronşit ve amfizemin nedenleri nelerdir?", "target": "Kronik bronşit, bronşların uzun süreli iltihaplanması; amfizem ise alveollerin esnekliğini kaybetmesiyle oluşur."} {"input": "question: KOAH hastalığı nedir?", "target": "KOAH, kronik bronşit ve amfizemin ilerlemesiyle akciğer yapısının bozulmasıdır ve nefes alma zorluğuna neden olur."} {"input": "question: Solunum sisteminin denetlenmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Solunum, omurilik soğanı ve beyindeki solunum merkezi tarafından denetlenir ve hormonlar ile metabolik faktörler etkiler."} {"input": "question: Deniz seviyesinden yüksek yerlerde solunum nasıl etkilenir?", "target": "Yüksek yerlerde O2 miktarı azalır, bu da hemoglobin miktarı, solunum hızı ve nabız sayısını artırır."} {"input": "question: Denizlerde derinlerde solunum nasıl etkilenir?", "target": "Basınç artarken, kanda N2 kabarcık oluşur ve bu 'deniz vurgunu' denir."} {"input": "question: Canlıları sınıflandırmak için hangi bilim dalı yöntem ve ilkeler geliştirir?", "target": "Taksonomi"} {"input": "question: Sistematik ve taksonomi arasındaki ilişki nedir?", "target": "Taksonomi, sistematik için bir araçtır. Sistematik, sınıflandırma sırasında taksonomiden yararlanır."} {"input": "question: Yapay (Ampirik) Sınıflandırmada canlıları sınıflandırmak için hangi kriterler kullanılır?", "target": "Yaşadıkları yer, dış görünüşleri ve analog organlarına göre sınıflandırılır."} {"input": "question: Analog organ nedir?", "target": "Embriyonik köken benzerliği önemli olmadan görevleri aynı olan organlardır. Örnek: Sinek kanadı - Güvercin kanadı."} {"input": "question: Doğal (Filogenetik) Sınıflandırma neye dayanır?", "target": "Canlıların evrimsel geçmişi (filogenisi) ve birbirleriyle olan akrabalık ilişkilerine dayanır."} {"input": "question: Filogenetik sınıflandırmada hangi verilere dikkat edilir?", "target": "Hücre çeşidi, anatomik ve fizyolojik benzerlikler, genetik madde ve protein benzerliği, beslenme ve üreme şekli, embriyonik köken benzerliği, homolog organ."} {"input": "question: Homolog organ nedir?", "target": "Görevleri aynı veya farklı ancak yapıları (embriyonik kökenleri) aynı organlardır. Örnek: İnsan kolu - Yarasa kanadı - Balina ön yüzgeci - Kedi ön bacağı."} {"input": "question: Tür tanımı nedir?", "target": "Ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve verimli yavrular oluşturan bireyler."} {"input": "question: İkili Adlandırma sistemi nedir?", "target": "Carolous Linneous tarafından geliştirilmiştir. Her türün adı iki kelime ile gösterilir: cins adı ve tamamlayıcı ad."} {"input": "question: Sistematik birimler nelerdir ve en büyük ile en küçük birimi nedir?", "target": "Sistematik birimleri: ALEM, ŞUBE, SINIF, Sippen, CİNS, TÜR. En büyük birim ALEM, en küçük birim TÜR'dir."} {"input": "question: Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak hangi özellikler ortaya çıkar?", "target": "ŞUBE özellikleri"} {"input": "question: Alemden Türe doğru gidildikçe ne olur?", "target": "Genetik madde benzerliği artar, protein benzerliği artar, embriyonik köken benzerliği artar, canlı çeşitliliği azalır, birey sayısı azalır, homolog organ artar."} {"input": "question: Türden Aleme doğru gidildikçe ne olur?", "target": "Genetik madde benzerliği azalır, protein benzerliği azalır, embriyonik köken benzerliği azalır, canlı çeşitliliği artar, birey sayısı artar, homolog organ azalır."} {"input": "question: Sistematik ve taksonomi arasında ne gibi farklar vardır?", "target": "Sistematik, canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandıran bilim dalıdır. Taksonomi ise, canlıları sınıflandırmak için yöntem ve ilkeler geliştiren ve isimlendiren bilim dalıdır. Taksonomi, sistematik için bir araçtır ve sistematiğin sınıflandırmasında kullanılır."} {"input": "question: Yapay sınıflandırma ve doğal sınıflandırma arasındaki temel fark nedir?", "target": "Yapay sınıflandırma, Aristo tarafından geliştirilmiş ve analog organlara göre yapılmış bir sınıflandırmadır. Doğal sınıflandırma ise, Carolous Linneous tarafından geliştirilmiş ve canlıların evrimsel geçmişine dayanan filogenetik bir sınıflandırmadır."} {"input": "question: Homolog ve analog organlar arasındaki fark nedir?", "target": "Homolog organlar, görevleri farklı olsa da embriyonik kökenleri aynı olan organlardır. Analog organlar ise, görevleri benzer olsa da embriyonik kökenleri farklı olan organlardır."} {"input": "question: Filogenetik sınıflandırmada hangi verilere dayanılır?", "target": "Filogenetik sınıflandırmada, hücre çeşidi, anatomik ve fizyolojik benzerlikler, genetik madde ve protein benzerliği, beslenme ve üreme şekli, embriyonik köken benzerliği ve homolog organlar gibi veriler dikkate alınır."} {"input": "question: İkili adlandırmada nameispediaerlerin adı nasıl verilir?", "target": "İkili adlandırmada, her türün adı iki kelime ile gösterilir. Birinci kelime cinsti adı, ikinci kelime ise tamamlayıcı addır."} {"input": "question: Sistematik birimler nelerdir ve en büyük ile en küçük birimi nedir?", "target": "Sistematik birimler, alemden türe kadar drilledir. En büyük birim alem, en küçük birim ise türdür."} {"input": "question: Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak hangi özellikler ortaya çıkar?", "target": "Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak şube özellikleri ortaya çıkar."} {"input": "question: Alem ve tür arasında nasıl bir ilişki vardır?", "target": "Alem, en büyük sistematik birimdir ve tüm canlıları kapsar. Tür ise en küçük birim olup, ortak bir atadan gelen bireyleri içerir."} {"input": "question: Türün tanımı nedir?", "target": "Tür, ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve verimli yavrular oluşturan bireylerdir."} {"input": "question: Filogenetik sınıflandırmada homolog organların önemi nedir?", "target": "Homolog organlar, canlıların evrimsel akrabalık ilişkilerini belirlemede önemli bir rol oynar."} {"input": "question: Sınıflandırmada kromozom sayısı neden önemli değildir?", "target": "Sınıflandırmada kromozom sayısı önemli değildir çünkü kromozom sayıları farklı da olsa, aynı tür içinde olabilir."} {"input": "question: Genetik madde ve protein benzerliği sınıflandırmada nasıl kullanılır?", "target": "Genetik madde ve protein benzerliği, canlıların evrimsel akrabalık ilişkilerini belirlemek için kullanılır."} {"input": "question: Sınıflandırmada embriyonik köken benzerliği neden önemlidir?", "target": "Embriyonik köken benzerliği, canlıların evrimsel geçmişini ve akrabalık ilişkilerini belirlemede önemli bir rol oynar."} {"input": "question: Sistematik birimler arasında nasıl bir ilişki vardır?", "target": "Büyük sistematik birimleri küçük sistematik birimleri kapsar. Alem, şube, sınıf, takım, familya, cins ve tür gibi."} {"input": "question: Canlı çeşitliliği ve birey sayısı türden aleme doğru gitildikçe nasıl değişir?", "target": "Türden aleme doğru gitildikçe canlı çeşitliliği artar ve birey sayısı da artar."} {"input": "question: Homolog organların sayısı türden aleme doğru gitildikçe nasıl değişir?", "target": "Türden aleme doğru gitildikçe homolog organların sayısı azalır."} {"input": "question: Tiroit bezi nerede bulunur ve hangi hormonları salgılar?", "target": "Tiroit bezi gırtlağın hemen altında, soluk borusunun sağında ve solunda bulunur. Tiroksin ve kalsitonin hormonlarını salgılar."} {"input": "question: Tiroksin hormonunun_vücuttaki işlevleri nelerdir?", "target": "Tiroksin hormonu, vücudun enerji üretimi ve metabolizmasının düzenlenmesini sağlar. Ayrıca bireyin büyümesinde ve organların farklılaşmasında görev alır."} {"input": "question: Tiroksin hormonunun az salgılanmasının sonuçları nelerdir?", "target": "Tiroksin hormonunun az salgılanması, guatr hastalığı (basit), yorgunluk, halsizlik, uyuşukluk ve kas güçsüzlüğü gibi belirtilere neden olabilir."} {"input": "question: Tiroksin hormonunun fazla salgılanmasının etkileri nelerdir?", "target": "Tiroksin hormonunun fazla salgılanması, İç guatr (Zehirli guatr Graves Hipertiroidizm) hastalığına neden olur ve metabolizma hızlanması, kilo kaybı, terleme artması gibi belirtilere neden olur."} {"input": "question: Kalsitonin hormonunun işlevi nedir?", "target": "Kalsitonin hormonu, kandaki kalsiyum miktarını düzenleyerek kemiklere kalsiyum depolanmasını sağlar ve böbreklere kalsiyum geri emilimini azaltır."} {"input": "question: Paratiroit bezi nerede bulunur ve hangi hormonları salgılar?", "target": "Paratiroit bezi tiroit bezinin arkasında, mercimek büyüklüğünde dört bez olarak bulunur. Parathormon hormonunu salgılar."} {"input": "question: Parathormon hormonunun işlevi nedir?", "target": "Parathormon hormonu, kanda kalsiyum-fosfor dengesini düzenleyerek kemikten kana kalsiyum geçişini sağlar, bağırsak ve böbreklerden kalsiyum emilimini artırır ve böbreklerden fosforun atılmasını hızlandırır."} {"input": "question: Parathormon hormonunun az salgılanmasının etkileri nelerdir?", "target": "Parathormon hormonunun az salgılanması, kandaki kalsiyum seviyesinin düşmesine, kaslarda ağrılı titremelere (tetani) ve kemiklerde kalsiyum birikimine neden olur."} {"input": "question: Parathormon hormonunun fazla salgılanmasının etkileri nelerdir?", "target": "Parathormon hormonunun fazla salgılanması, kandaki kalsiyum miktarının artması, kemiklerde kalsiyum birikiminin azalması ve böbrek taşı oluşumuna neden olabilir."} {"input": "question: Böbreküstü bezi nerede bulunur ve hangi bölümlerden oluşur?", "target": "Böbreküstü bezi her bir böbreğin üst kısmında bulunur ve öz (medulla) ve kabuk (korteks) bölgelerinden oluşur."} {"input": "question: Kortizol hormonunun işlevi nedir?", "target": "Kortizol hormonu, kan şekerini artırarak glikozun oksidasyonunu önler ve protein ile yağların oksidasyonunu sağlar. Ayrıca bağışıklık sistemini de etkiler."} {"input": "question: Aldosteron hormonunun işlevi nedir?", "target": "Aldosteron hormonu, böbreklerden sodyum ve klorun emilimini artırır ve potasyumun emilimini azaltır, böylece kan basıncını düzenler."} {"input": "question: Aldosteron hormonunun az salgılanmasının etkileri nelerdir?", "target": "Aldosteron hormonunun az salgılanması, sodyum ve klor emiliminde azalma, potasyum emiliminde artma, kan basıncında düşme ve Addison hastalığına yol açabilir."} {"input": "question: Adrenal bezlerin salgıladığı hormonlar ve işlevleri nelerdir?", "target": "Adrenal bezler kortizol, aldosteron ve eşey hormonları (östrojen, testosteron, progesteron) salgılar. Bu hormonlar, metabolizma, kan basıncı, bağışıklık ve üreme süreçlerinde önemli rol oynar."} {"input": "question: Adrenalin hormonunun işlevi nedir?", "target": "Adrenalin hormonu, heyecan, korku ve stres durumlarında salgılanır. Sindirimi azaltır, kan şekerini artırır, kanın beyin, kalp ve kaslara yönlendirilmesini sağlar ve derideki kan damarlarını daraltır."} {"input": "question: Noradrenalin hormonunun işlevi nedir?", "target": "Noradrenalin hormonu, adrenale benzer işlevlere sahiptir. Kan basıncını düzenler, sindirimi azaltır ve kanın önemli organlara yönlendirilmesini sağlar."} {"input": "question: Çekirdek nedir ve ökaryot hücrelerdeki işlevi nedir?", "target": "Çekirdek, ökaryot hücrelerde genetik maddeyi taşıyan hücre kısmıdır. Genetik bilginin depolandığı, transkript ve translasyon süreçlerinin başlangıcıdır."} {"input": "question: Çekirdek zarı ve hücre zarı arasında ne gibi benzerlikler ve farklar vardır?", "target": "Çekirdek zarı ve hücre zarı her ikisi de çift katlı lipit katlantılardır, ancak çekirdek porlarının genişliği hücre zarınınkünden daha büyüktür."} {"input": "question: Endoplazmik retikulum ile çekirdek zarı arasındaki ilişki nedir?", "target": "Endoplazmik retikulum doğrudan çekirdek zarına bağlıdır ve bu zarın dış yüzeyinde ribozomlar bulunur."} {"input": "question: Çekirdek sıvısı ve sitoplazma arasındaki temel fark nedir?", "target": "Çekirdek sıvısı, sitoplazmaya benzer ancak daha yoğundur ve inside contains DNA, RNA ve diğer inorganik/organik maddeler."} {"input": "question: Nükleozomun yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Nükleozom, DNA'nın histon proteinleriyle sarılmasıyla oluşan yapıdır. Bu yapı, kromatin ipliklerini oluşturarak DNA'yı düzenler."} {"input": "question: Kromatin ve kromozom arasındaki fark nedir?", "target": "Kromatin, hücre bölünmesi dışında gevşek iplikçikler halindedir. Kromozom ise hücre bölünmesi sırasında kısalıp kalınlaşarak oluşan yapıdır."} {"input": "question: Kromozom sayısının türler arasında aynı olması ne anlama gelir?", "target": "Farklı türlerdeki kromozom sayılarının aynı olması, bu canlıların genetik olarak benzer olduğunu göstermez."} {"input": "question: Bir kromozomun yapısı nedir?", "target": "Bir kromozom, iki kardeş kromatitten oluşur ve bunlar sentromer ile birbirlerine bağlanır."} {"input": "question: Kromozomların hücre bölünmesi sırasındaki rolü nedir?", "target": "Kromozomlar, hücre bölünmesi sırasında genetik maddeyi taşıyan yapılar olarak görev yaparlar."} {"input": "question: İnsanda ve moli balığında kromozom sayısı neden aynıdır?", "target": "İnsanda ve moli balığında kromozom sayısı 46'dır, bu Ancak bu, onların genetik olarak benzer olduğu anlamına gelmez."} {"input": "question: Çekirdek porları hangi molekülleri geçirir ve hangi molekülleri geçmez?", "target": "RNA molekülü ve ATP çekirdek porundan geçebilirken DNA molekülü geçemez."} {"input": "question: Çekirdekçiklerin ana işlevi nedir?", "target": "Çekirdekçiklerde rRNA ve ribozom yapısında yer alan proteinlerin sentezi gerçekleşir ve bu süreçte ribozomal alt birimler oluşturulur."} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddeler hangi iki grupta incelenir?", "target": "İnorganik Maddeler ve Organik Maddeler."} {"input": "question: İnorganik maddelerin canlılardaki işlevlerinden bazıları nelerdir?", "target": "Yapı taşlarıdır, sindirime uğramazlar, hücresel solunum tepkimelerinde enerji verici olarak kullanılmazlar ve düzenleyici görev alırlar."} {"input": "question: Kohezyon kuvvetti nedir ve ne işe yarar?", "target": "Su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunması sonucu oluşan kuvvettir. Bu kuvvet, bitkilerin topraktan aldıkları suyu belirli bir yüksekliğe kadar taşıyabilmesini sağlar."} {"input": "question: Yüzey gerilimi nedir ve sonuçları nelerdir?", "target": "Yüzey gerilimi, suyun yüzeyindeki su molekülleri arasında oluşan kuvvettir. Bu gerilim, bazı böceklerin su üzerinde yürüyebilmesini sağlar."} {"input": "question: Adhezyon nedir ve canlılarda nasıl bir rol oynar?", "target": "Adhezyon, su moleküllerinin başka moleküllere tutunmasıdır. Bu, topraktan çekilen suyun gövde içinde yukarı doğru taşınmasını sağlar."} {"input": "question: Özgül ısı yüksekliği nedir ve suyun ısınmasıyla ilgili nasıl bir özellik sağlar?", "target": "Özgül ısı yüksekliği, suyun birim miktarının ısınması için gereken ısı miktarını ifade eder. Bu, suyun geç ısınması ve geç soğumasına neden olur."} {"input": "question: Buharlaşma ve donma nedir ve bu süreçler canlılar için nasıl işlev görür?", "target": "Buharlaşma, suyun gaz haline geçmesidir ve terleme ile vücut sıcaklığını düşürmede kullanılır. Donma ise suyun katılaşmasıdır ve soğuk havalarda canlıların zarar görmemesini sağlar."} {"input": "question: Mineraller canlılar için neden önemlidir?", "target": "Mineraller, metabolizmanın normal çalışması için gereklidir. Kansızlık, kemik gelişimi ve sinir fonksiyonları gibi konularda kritik rol oynar."} {"input": "question: Asit ve bazların tanımları nelerdir?", "target": "Asit, suya H+ iyonu veren maddelerdir ve pH'ı 7'den düşüktür. Baz ise suya OH- iyonu veren maddelerdir ve pH'ı 7'den yüksektir."} {"input": "question: Tuzlar nedir ve nasıl oluşurlar?", "target": "Tuzlar, asit ve bazların nötralleşme tepkimesi sonucunda oluşan inorganik maddelerdir ve pH'ı 7 civarındadır."} {"input": "question: Neden suyun donma noktası canlılar için önemlidir?", "target": "Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan düşük olduğundan, buz su üzerinde kalır ve alt tabakanın donmasını önler, bu da soğuk havalarda canlıların zarar görmemesini sağlar."} {"input": "question: İnsanda embriyonik gelişimin temel evreleri nelerdir?", "target": "Segmentasyon, gastrulasyon ve organogenez."} {"input": "question: Segmentasyon süresince toplam hacim nasıl değişir?", "target": "Segmentasyon sırasında büyüme (kütle artışı) olmaz ve toplam hacim değişmez."} {"input": "question: Blastomer nedir?", "target": "Zigotun bölünmesiyle oluşan her bir hücreye blastomer denir."} {"input": "question: Morula nedir?", "target": "3-4 gün içerisinde zigot çok sayıda küçük hücreden oluşmuş dut şeklindeki morula halini alır."} {"input": "question: Blastula ne demektir?", "target": "Döllenmeden 6-7 gün sonra embriyoda yaklaşık 100 hücre vardır. Bu hücreler ortası sıvı ile dolu bir yapı oluşturur ve bu duruma blastula (balastosist) denir."} {"input": "question: Blastula içindeki sıvıya ne denir?", "target": "Blastula içindeki sıvıya blastosöl denir."} {"input": "question: Segmentasyon sırasında hücre farklılaşması gerçekleşir mi?", "target": "Hayır, segmentasyon sırasında hücre farklılaşması gerçekleşmez."} {"input": "question: Çoklu gebelik nasıl oluşur?", "target": "Zigotun ilk bölünmelerinde oluşan blastomerler birbirinden ayrılarak segmentasyonlarına ayrı ayrı devam ederse çoğul gebelik oluşur."} {"input": "question: Tek yumurta ikizleri nasıl oluşur?", "target": "Zigotun bölünmesinden sonra oluşan blastomerlerin ayrılarak gelişmesiyle tek yumurta ikizleri oluşur."} {"input": "question: Gastrula evresi nedir?", "target": "Blastulanın alt yüzeyinde yer alan hücreler blastula boşluğuna doğru göç ederek gastrula evresini başlatır."} {"input": "question: Gastrula ile birlikte ne oluşur?", "target": "Gastrula ile birlikte üç tabakalı embriyo oluşur."} {"input": "question: Farklılaşma ne zaman başlar?", "target": "Farklılaşma gastrula evresinde başlar."} {"input": "question: Gastrula öncesi ve sonrası hücreler arasındaki fark nedir?", "target": "Gastrula öncesi embriyoların yapısındaki blastomerlerin her biri yeni bir insana dönüşebilme yeteneğine sahiptir, ancak gastrula sonrası hücrelerin bu yetenekleri yoktur."} {"input": "question: Organogenez nedir?", "target": "Embriyonik tabakaların farklılaşarak doku ve organları oluşturmasıdır."} {"input": "question: İlk oluşan organ nedir?", "target": "Omurgalı embriyolarında ilk oluşan organ notokorddur."} {"input": "question: HCG hormonu ne işlev görür?", "target": "HCG hormonu korpus luteumun bozulmasını engelleyerek gebeliğin devam etmesini sağlar."} {"input": "question: Plasenta ne zaman gelişir?", "target": "Gebeliğin yaklaşık 1 ay sonra rahim içerisinde koryon sayesinde plasenta gelişir."} {"input": "question: Allantois ne işlev görür?", "target": "Allantois embriyo ile plasenta arasında göbek bağını oluşturur."} {"input": "question: Göbek bağı içerisinde neler bulunur?", "target": "Göbek bağı içerisinde iki atardamar ve bir toplar damar bulunur."} {"input": "question: Atardamar ve toplardamar ne taşır?", "target": "Atardamarlar kirli kanı, toplardamar temiz kanı taşır."} {"input": "question: Embriyo ne zaman fetüs adını alır?", "target": "8. haftadan sonra embriyo fetüs adını alır."} {"input": "question: Ultrason nedir?", "target": "Ultrason, gebelik boyunca fetüsün gelişimini inceleyen bir cihazdır."} {"input": "question: Tüp bebek nedir?", "target": "Tüp bebek, gametlerin laboratuvar ortamında döllenerek oluşturulan embriyoların kadın vücuduna yerleştirilmesiyle gebelik oluşturma yöntemidir."} {"input": "question: Mikroenjeksiyon yöntemi nedir?", "target": "Mikroenjeksiyon yöntemi, spermin yumurta içerisine aşılanmasıyla döllenme sağlama yöntemidir."} {"input": "question: Amniyosentez nedir?", "target": "Amniyosentez, fetüsün gelişimi sırasında amniyon sıvısı örneği alarak genetik hastalık saptama yöntemidir."} {"input": "question: Karyotip analizi nedir?", "target": "Karyotip analizi, amniyon sıvısı hücrelerin kromozomlarının incelenmesidir."} {"input": "question: İnsanda sinir sisteminin temel bileşenleri nelerdir?", "target": "İnsanda sinir sistemi, merkezi sinir sistemi (MSS) ve çevresel sinir sistemi (ÇSS) olmak üzere ikiye ayrılır. Merkezi sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşurken, çevresel sinir sistemi duyular ve reflekslerle ilişkilidir."} {"input": "question: Beyin zarları nedir ve bu zarlar beyni nasıl korur?", "target": "Beyin üç zarla korunur: sert zar, örümceksi zar ve ince zar. Sert zar en dışta mekanik etkilerden korur, örümceksi zar bu iki zarı birbirine bağlar, ince zar ise beyin girinti ve çıkıntılarına girerek kan damarlarını içerir."} {"input": "question: BOS (Beyin-Omurilik Sıvısı) nedir ve işlevleri nelerdir?", "target": "BOS, kan basıncının etkisi ile kılcal damarlardan çıkan bir sıvıdır. Beyin ve omuriliği darbe ve sarsıntılara karşı korur, atık maddelerin kana geçmesini sağlar, beslenme maddelerini kandan süzer ve iyon dengesini düzenler."} {"input": "question: Büyük beyin nedir ve fonksiyonları?", "target": "Büyük beyin, beynin en büyük kısmıdır ve diğer bölümleri üsten örter. Uç beyin ve ara beyin olmak üzere iki kısımda incelenir. Duyu organlarından gelen bilgilerin değerlendirilmesi, istemli hareket, duyusal farkındalık ve vücudun zıt tarafını kontrol etme gibi görevleri vardır."} {"input": "question: Talamus ve hipotalamusun işlevleri nelerdir?", "target": "Talamus, duyu organlarından gelen bilgilerin toplanma ve dağılım merkezidir. Hipotalamus ise homeostasinin sağlanmasında görevli, vücut sıcaklığını düzenler, açlık ve tokluğu ayarlar ve hormonal dengeyi kontrol eder."} {"input": "question: Beyincik nedir ve ne işe yarar?", "target": "Beyincik, hareket ve denge merkezidir. İskelet sistemi, kulak ve görme merkezlerinden bilgileri alarak koordinasyonlu hareket etmemizi sağlar. Hasar görmesi durumunda denge ve hareket bozuklukları ortaya çıkar."} {"input": "question: Arke, Protista, Mantar ve Bitkiler Alemi'nin ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Arke, Protista, Mantar ve Bitkiler Alemi'nin ortak özellikleri, prokaryot veya ökaryot hücre yapısına sahip olmaları, farklı yaşam ortamlarında bulunmaları ve çeşitli beslenme şekillerine sahip olmalarıdır."} {"input": "question: Metanojenik Arke'nin yaşam ortamı nedir?", "target": "Metanojenik Arke, oksijensiz ortamda yaşayan canlılardır ve çöp, bataklık, lağım suları, ototrof canlıların sindirim sistemi gibi yerlerde yaşarlar."} {"input": "question: Termofilik Arke'nin yaşam ortamı nedir?", "target": "Termofilik Arke, yanardağ ağızları, jeotermal kaynaklar gibi sıcak yerlerde yaşayan arkelerdir."} {"input": "question: Halofilik Arke'nin yaşam ortamı nedir?", "target": "Halofilik Arke, tuz gölü gibi tuzlu ortamlarda yaşayan arkelerdir."} {"input": "question: Psikrofilik Arke'nin yaşam ortamı nedir?", "target": "Psikrofilik Arke, soğuk ortamlarda yaşayan arkelerdir."} {"input": "question: Arkelerin biyolojik ve ekonomik önemleri nelerdir?", "target": "Arkeler, bakterilerin ve diğer canlıların yaşayamadığı koşullarda yaşadıklarından güçlü enzimlere sahiplerdir ve bu enzimler pek çok alanda kullanılır."} {"input": "question: Protista alemindeki canlıların özellikleri nelerdir?", "target": "Protista alemindeki canlılar ototrof, parazit ya da saprofit olabilir, yalancı ayaklarla beslenir ve hareket ederler, tatlı sularda yaşarlar ve bazı türleri patojendir."} {"input": "question: Mantarların özellikleri nelerdir?", "target": "Mantarlar, tek hücreli ya da çok hücreli ökaryotik canlılardır, aktif hareket etmezler, depo polisakkaritleri glikojendir, heterotrof beslenirler, sentrozom taşımazlar ve hücre çeperlerinin yapısı kitindir."} {"input": "question: Mantarların kullanıldığı alanlar nelerdir?", "target": "Mantarlar, gıda ve ilaç sektöründe kullanılırlar, fermantasyon endüstrisinde, ilaç sanayisinde ve çeşitli ürünlerin elde edilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Bitkilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Bitkiler, çok hücreli ökaryot canlılardır, fotoototrofturlar, karasal yaşamın oksijen ve besin kaynağıdırlar, bazı çeşitleri parazittir, selüloz içeren hücre çeperleri vardır, depo polisakkaritleri nişastadır ve toprağa bağlı olduklarından aktif olarak hareket etmezler."} {"input": "question: Tohumlu bitkilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Tohumlu bitkiler, otsu ya da odunsu olabilirler, tohum oluşturarak eşeyli ürerler."} {"input": "question: Metabolizma nedir?", "target": "Canlı vücudunda gerçekleşen hayatsal faaliyetlere metabolizma denir."} {"input": "question: Anabolizma ve katabolizma arasındaki fark nedir?", "target": "Anabolizma, hücrede gerçekleşen yapım reaksiyonlarıdır,.energy harcanır. Katabolizma, hücrede gerçekleşen yıkım reaksiyonlarıdır, genellikle enerji harcanmaz."} {"input": "question: ATP nedir?", "target": "ATP, enerjiyi kullanılabilir hale getiren organik moleküldür. Enerjinin hem organik madde haline getirilmesi hem de hücresel solunum ile parçalanması sırasında enerjinin bir kısmı ısı olarak kaybedilir, ancak küçük bir kısmı ATP içine yerleştirilerek kullanılabilir."} {"input": "question: Fosforilasyon nedir?", "target": "Fosforilasyon, ATP molekülünün dehidrasyon sentezi ile üretilmesidir. ADP + P + Serbest Enerji --> ATP + H2O"} {"input": "question: Defosforilasyon nedir?", "target": "Defosforilasyon, ATP molekülünün hidroliz ile parçalanmasıdır. ATP + H2O --> ADP + P + Serbest Enerji"} {"input": "question: Endergonik tepkime nedir?", "target": "Endergonik tepkime, gerçekleşmesi için serbest enerji gereken tepkimelerdir. Örnek: ATP üretimi, biyosentez reaksiyonları."} {"input": "question: Ekzergonik tepkime nedir?", "target": "Ekzergonik tepkime, gerçekleşmesi sonrasında ortama serbest enerji veren tepkimelerdir. Örnek: ATP'nin hidrolizi, hücresel solunum reaksiyonları."} {"input": "question: Substrat düzeyinde fosforilasyon (SDF) nedir?", "target": "Substrat düzeyinde fosforilasyon, enzimler aracılığı ile substratın yapısında bulunan fosfatın kopartılarak ADP'ye aktarılması ile ATP üretilmesidir."} {"input": "question: Oksidatif fosforilasyon nedir?", "target": "Oksidatif fosforilasyon, organik monomerlerin hücresel solunum ile parçalanması ve inorganik maddelerin oksitlenmesi sırasında ETS'de aktarılan elektronların taşınması sırasında açığa çıkan enerji ile ATP üretilmesidir."} {"input": "question: Fotofosforilasyon nedir?", "target": "Fotofosforilasyon, klorofil molekülünün etkisi ile ışık enerjisi kullanılarak ATP üretilmesidir."} {"input": "question: Bakterilerin hücre duvarının üzerinde bulunan yapı nedir?", "target": "Kapsül"} {"input": "question: Kapsülün bakteriler için ne gibi bir işlevi vardır?", "target": "Kapsül bakteriyi fagositozdan korur."} {"input": "question: Bakterilerin hareket etmesini sağlayan yapı nedir?", "target": "Kamçı"} {"input": "question: Bazı bakterilerde hareket etme ve bir yere tutunmasını sağlayan yapı nedir?", "target": "Pilus"} {"input": "question: Bakterilerin genetik maddesi nasıl dağılmıştır?", "target": "Sitoplazma içine dağılmış durumdadır."} {"input": "question: Bakterilerde oksijenli solunum yapanların hücre zarının özelliği nedir?", "target": "Hücre zarı sitoplazmaya doğru kıvrımlar oluşturarak kendini mitokondri iç zarına benzetmiştir. Bu yapıya mezozom denir."} {"input": "question: Fotosentez yapan bakterilerde hücre zarının özelliği nedir?", "target": "Hücre zarı fotosenteze yardım eder ve klorofil pigmenti taşır."} {"input": "question: Bakterilerde plazmitlerin işlevi nedir?", "target": "Plazmitler genellikle çevre şartlarına direnç genleri taşır ve bakterilere çevre şartlarına daha dayanıklı hale gelme özelliği kazandırır."} {"input": "question: Konjugasyon nedir?", "target": "Canlı iki bakteri arasında tek yönlü gen alışverişidir."} {"input": "question: Bakterilerin eşeysiz üreme şekli nedir?", "target": "Bölünme"} {"input": "question: Aerob, anerob, geçici (fakültatif) aerob ve geçici (fakültatif) anaerob bakterilerin solunum özellikleri nelerdir?", "target": "Aerob: Oksijenli solunum yapar. Anarerob: Oksijensiz solunum yapar. Geçici (Fakültatif) Aerob: Normalde oksijensiz solunum, zorunlu durumlarda oksijenli solunum yapar. Geçici (Fakültatif) Anaerob: Normalde oksijenli solunum, zorunlu durumlarda oksijensiz solunum yapar."} {"input": "question: Ototrof bakteri nedir?", "target": "İnorganik maddeleri organik madde haline getirerek kendi besinini üretebilen bakterilerdir."} {"input": "question: Heterotrof bakteri nedir?", "target": "Besinini üretemeyip organik maddeleri dışarıdan hazır alan bakterilerdir."} {"input": "question: Bağışıklık sisteminin temel amacı nedir?", "target": "Vücutta hastalık yapıcı organizmalara karşı gösterdiği direnci sağlamaktır."} {"input": "question: Bağışıklık sisteminin savunma hatları nelerdir?", "target": "Savunmanın birinci hattı, ikinci hattı ve üçüncü hattı olmak üzere üç hat vardır."} {"input": "question: Savunmanın birinci hattı nedir?", "target": "Enfeksiyona neden olacak canlının vücut içine girmesine engel olunur. Ağız, burun, göz, deri ve bu yapıların salgılarıyla oluşur."} {"input": "question: Savunmanın ikinci hattı nedir?", "target": "Vücut içine girmiş olan canlıyı yok etmek için özel olmayan bir savaş yapılır. Fagositik hücreler, antimikrobiyal proteinler, ateşin yükselmesi, iltihaplanma yangısal tepki ile gerçekleştirilir."} {"input": "question: Savunmanın üçüncü hattı nedir?", "target": "Enfeksiyona neden olacak canlının türüne göre özel yöntemler ile savaşılır. Lenfosit ve antikorlar görev yapar."} {"input": "question: Özgül olmayan bağışıklık nedir?", "target": "Mikroorganizmanın çeşidine bakılmaksızın gerçekleştirilir. Savunmanın 1. ve 2. hattını oluşturur."} {"input": "question: Fagositik hücreler nelerdir?", "target": "Mikroorganizmaları fagositoz yaparak etkisiz hale getiren hücrelerdir."} {"input": "question: Yangısal tepki nedir?", "target": "Kesik gibi bir neden ile mikroorganizmaların vücuda girdiği bölgede kılcal kan damarlarının genişlemesi ve kan miktarının artması sonucu oluşan tepkidir."} {"input": "question: Doğal katil hücreler nelerdir?", "target": "Virüslerle enfekte olmuş ya da kanserleşmiş hücreleri fark ederek, diğer hücrelerin bu hücreleri yok etmesi için reseptörler salgılayan hücrelerdir."} {"input": "question: İnterferon nedir?", "target": "Virüsle enfekte olmuş hücreler tarafından salgılanan proteinlerdir. İnterferonlar sayesinde diğer hücreler virüslerin vücudu enfekte ettiğini algılar ve antiviral proteinler sentezler."} {"input": "question: Özgül bağışıklık nedir?", "target": "Enfeksiyon etkenlerinin türüne göre ayrım yapılarak tepki verir. Savunmanın üçüncü hattını oluşturur. Lenfosit (B ve T lenfositleri) ve antikorlar görev alır."} {"input": "question: Lenfositler nelerdir?", "target": "Vücuda girdiğinde lenfositler tarafından yabancı kabul edilen moleküllere antijen denir. Lenfositlerin antijenlere karşı ürettiği proteinlere antikor denir."} {"input": "question: Antikorlar nelerdir?", "target": "Lenfositlerin ürettikleri proteinlerdir. T ve B lenfositlerinin ürettikleri antikorlar kendilerine özgü antijenleri tanımalarını sağlar."} {"input": "question: Birincil tepki (bağışıklık) nedir?", "target": "Vücut bir antijenle ilk kez karşılaştığında B ve T lenfositlerinin sayısı artmaya başlar. Antikorlar sentezlenerek bağışıklık sağlanır."} {"input": "question: İkincil tepki (bağışıklık) nedir?", "target": "Aynı antijenle ikinci defa karşılaşılırsa antijen tanındığından daha hızlı ve güçlü şekilde antikor oluşturulur."} {"input": "question: Hücresel bağışıklık nedir?", "target": "T lenfositleri antijenle karşılaştığında doğrudan müdahale ederek bağışıklığın gerçekleşmesini sağlar."} {"input": "question: Humoral (sıvısal) bağışıklık nedir?", "target": "Antijen ile karşılaşan B lenfositleri, plazma hücrelerine dönüşerek antikor üretir ve bu antikorları dolaşım yolu ile diğer hücrelere yayar."} {"input": "question: Bağışıklığın kazanılması nasıl gerçekleşir?", "target": "Bağışıklık, aktif ya da pasif yol ile gerçekleştirilir. Aktif bağışıklık lenfositlerin antikor üretimini gerçekleştirmesi ile gerçekleşir. Pasif bağışıklık ise antikorlar vücuda hazır verilmesi yoluyla sağlanan bağışıklıktır."} {"input": "question: Aşı nedir?", "target": "Hastalık yapma yeteneği azaltılmış ya da yok edilmiş mikroorganizmalar veya onların antijenlerini içeren maddedir."} {"input": "question: Serum nedir?", "target": "Belirli bir enfeksiyona karşı üretilmiş antikorları bulunduran sıvıdır. Genellikle at, koyun, sığır gibi hayvanların kanından elde edilir."} {"input": "question: Alerji nedir?", "target": "Normal karşılanan çok sayıda maddeye karşı verilen anormal vücut tepkileridir. Alerjen maddeye karşı salgılanan antikorlar, bağ dokudaki mast hücrelerine bağlanarak histamin salgısını artırır."} {"input": "question: Otoimmün hastalıklar nedir?", "target": "Lenfositlerin, bazı vücut hücrelerine karşı antikor üretmesi sonucunda oluşan hastalıklardır. Bağışıklık hücreleri, kişinin sağlıklı ve kendi hücresini yabancı antijen gibi algılar."} {"input": "question: Kalp krizi (enfarktüs) nedir?", "target": "Koroner damarların daralması, sertleşmesi ya da tıkanması sonucu kalp kasının beslenememesi sonucu oluşur."} {"input": "question: Damar sertliği (arterioskleroz) nedir?", "target": "Dengesiz beslenme sonucunda damar duvarlarının esnekliğini kaybedip sertleşmesidir. Damar içinde yağlı ve kalsiyumlu plaklar oluşur."} {"input": "question: Hipertansiyon (yüksek tansiyon) nedir?", "target": "Atardamarların sertleşmesi ya da daralması sonucunda damar duvarına yapılan basıncın artmasıdır."} {"input": "question: Hipotansiyon (düşük tansiyon) nedir?", "target": "Atardamarların esnekliğini yitirmesi ve genişlemesi sonucunda damar duvarına yapılan basıncın azalmasıdır."} {"input": "question: Bölünme yeteneğinde olan hücrelerin oluşturduğu dokunun adı nedir?", "target": "Meristem doku"} {"input": "question: Meristem dokuları hangi tür büyümeyi sağlar?", "target": "Primer büyüme"} {"input": "question: Yanál meristem hangi tür bitkilerde bulunmaz?", "target": "Monokotil bitkilerde"} {"input": "question: Damar kambiyumunun görevi nedir?", "target": "Yeni iletim dokuyu oluşturarak enine kalınlaşmayı sağlar"} {"input": "question: Mantar kambiyumunun görevi nedir?", "target": "Damar kambiyumunun gövde içerisinde yaptığı kalınlaşma sonucunda gövdenin dış kısmındaki parçalanan epidermis yerine peridermis dokusunun oluşmasını sağlar"} {"input": "question: Sekonder büyüme hangi tür dokular tarafından gerçekleştirilir?", "target": "Damar kambiyumu ve mantar kambiyumu"} {"input": "question: Parankima dokusu hangi görevleri gerçekleştirir?", "target": "Depolama, fotosentez yapma ve destek olma gibi görevleri"} {"input": "question: Kollenkima dokusu hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Hücrelere desteklik sağlar"} {"input": "question: Sklerankima dokusu hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Bitkiye desteklik sağlar"} {"input": "question: Epidermis dokusu hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Bitki organlarının dış yüzeyini örter"} {"input": "question: Peridermis dokusu hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Bitkinin odunlaşmış gövdelerinin dışını saran koruyucu dokudur"} {"input": "question: Ksilem dokusu hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Bitkilerin emici tüylerle topraktan aldığı su ve minerali yapraklara ve diğer organlara taşınmasını sağlar"} {"input": "question: Floem dokusu hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Fotosentez sonucunda üretilmiş olan organik maddelerin gerekli dokulara iletilmesini sağlar"} {"input": "question: Bitkilerde metabolizmaları için gerekli olan inorganik maddeleri nereden alırlar?", "target": "Kökler aracılığı ile alır"} {"input": "question: Bitkiler karbondioksiti nereden alırlar?", "target": "Yaprakları ile alırlar"} {"input": "question: Bitkilerin yaşamına devam edebilmek için çok fazla ihtiyaç duydukları minerallere ne denir?", "target": "Makro elementler"} {"input": "question: Bitkilerin yaşamına devam edebilmek için çok az ihtiyaç duydukları minerallere ne denir?", "target": "Mikro elementler"} {"input": "question: Minerallerin eksikliğinde bitkide neler görülür?", "target": "Gelişim bozuklukları"} {"input": "question: Bitkilerde ağırlık artışının en önemli sebebi nedir?", "target": "Havadan alınan karbondioksit (CO2)"} {"input": "question: Gübre nedir?", "target": "Bitkinin beslenmesi için gerekli olan mineraller içeren maddeler"} {"input": "question: Parazit beslenme nedir?", "target": "Bazı bitkiler köklere sahip olmadığından başka bir bitkinin üzerine yerleşerek o bitkinin besinlerini kullanarak yaşar"} {"input": "question: Yarı parazit bitkiler nelerdir?", "target": "Üzerinde yaşadığı bitkinin ksilemine emeç yollar ve bitkinin inorganik maddelerini alır, fotosentez ile organik maddelerini üretir"} {"input": "question: Tam parazit bitkiler nelerdir?", "target": "Fotosentez yeteneğine sahip olmadıklarından üzerinde yaşadıkları bitkinin hem ksilem hem de floemine emeç yollayarak bitkinin hem inorganik hem de organik maddelerini alır"} {"input": "question: Karnivor beslenme nedir?", "target": "Böcekçil bitkiler, azotça fakir topraklarda yaşadıklarından metabolizmaları için gerekli olan azot mineralini topraktan alamazlar, özelleşmiş böcek kapan yaprakları ile yakaladıkları böcekleri sindirir azot ihtiyacını karşılarlar"} {"input": "question: Nodül nedir?", "target": "Baklagil bitkilerinin köklerinde yaşayan azot bağlayıcı bakterilerin oluşturduğu yapı"} {"input": "question: Mikoriza nedir?", "target": "Bitki köklerine mantarların girmesiyle oluşan yapılardır, mantar bitkinin su ve mineral emilimini artırmak için yüzey alanını artırır"} {"input": "question: Bitkilerde taşıma nasıl olur?", "target": "Ksilem ve floem ile olur"} {"input": "question: Suyun kökten alınması ve taşınması nasıl olur?", "target": "Kara bitkileri gerekli su ve minerali emici tüyleri ile topraktan alırlar, su topraktan ozmos ile alınır, iki farklı yol ile ksileme taşınır"} {"input": "question: Apoplast taşınma nedir?", "target": "Emici tüyler tarafından emilen su hücreler arası boşluklar ile ksileme ulaşır"} {"input": "question: Simplast taşınma nedir?", "target": "Emici tüyler tarafından emilen su hücreler içerisinden geçirilerek ksileme ulaşır"} {"input": "question: Kurak ortam bitkilerinin kök hücrelerinin ozmotik basıncı nasıl etkilenir?", "target": "Daha yüksektir"} {"input": "question: Emici tüylerin zarları neye karşı geçirgendir?", "target": "Suya geçirgendir, ancak glikoz ve diğer organik maddelere karşı geçirgen değildir"} {"input": "question: Suyun gövdede taşınması nasıl olur?", "target": "Ksileme ulaşan su çeşitli etkenlerle bitkinin yapraklarına ve diğer bölgelerine taşınır"} {"input": "question: Kök basıncı nedir?", "target": "Kökten ksileme doğru suyu itici bir basınçtır"} {"input": "question: Kılcallık nedir?", "target": "Bir borunun çapı ne kadar küçükse sıvı boruda o kadar çok yükselir"} {"input": "question: Adhezyon nedir?", "target": "Su moleküllerinin ksilem hücrelerinin çeperlerine kuvvetle tutunması"} {"input": "question: Kohezyon nedir?", "target": "İki su molekülü arasında hidrojen bağı oluşturulması"} {"input": "question: Terleme (Transpirasyon) nedir?", "target": "Toprak üstü organlarından suyun buhar halinde atılması"} {"input": "question: Stoma ve lentiseller aracılığı ile gerçekleşen olay nedir?", "target": "Terleme"} {"input": "question: Fotosentez ve terlemeyle azalan su nasıl etkilenir?", "target": "Yaprak hücrelerinin ozmotik basıncını artırır"} {"input": "question: Kohezyon gerilim teorisi nedir?", "target": "Su kohezyon etkisi ile yapraklara doğru hareket eder, suyun çekilmesi kökteki ozmotik basıncı artırır, kök topraktan su çeker"} {"input": "question: Suyun ksilemde taşınması sırasında enerji harcanır mı?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Organik maddelerin taşınması nasıl olur?", "target": "Fotosentez ürünleri bitkinin her bölgesine floem boruları ile taşınır"} {"input": "question: Floemde taşıma nasıl olur?", "target": "Çift yönlüdür, kalburlu hücreler kaynak hücreden havuz hücreye organik madde taşır"} {"input": "question: Kaynak hücre nedir?", "target": "Organik maddeyi üreterek floeme veren hücre"} {"input": "question: Havuz hücre nedir?", "target": "Organik besini floemden alarak tüketen ya da depolayan hücre"} {"input": "question: Basınç - akış teorisi nedir?", "target": "Kaynaktan floeme besin gelmesi kalburlu boru içindeki ozmotik basıncı artırır, bu da çevre dokulardan su gelmesine neden olur"} {"input": "question: Stomaların açılıp kapanma mekanizması nasıl çalışır?", "target": "Bekçi hücrelerin turgor basıncı ile kontrol edilir"} {"input": "question: Stomaların açılmasına neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Potasyum (K+) iyonları, fotosentez, sirkadiyen ritim"} {"input": "question: Stomaların kapanma mekanizması nasıl çalışır?", "target": "Açılma mekanizmasının tam tersi olarak devam eder"} {"input": "question: Çiçeğin en dış kısmında bulunan ve çiçeği koruyan yapı nedir?", "target": "Çanak Yaprak"} {"input": "question: Taç yaprakların özellikleri nelerdir?", "target": "Taç yapraklar renkli, kokulu ve gösterişli yapraklardır. Üremeye yardım eder ve bol miktarda kromoplast ve golgi organeli bulundurur."} {"input": "question: Erkek organın (Stamen) kısımları nelerdir?", "target": "Erkek organı (Stamen) başçık (anter) ve sapçık (filament) olmak üzere iki kısımdan oluşur."} {"input": "question: Dişi organın (Pistil) kısımları nelerdir?", "target": "Dişi organı (Pistil) tepecik (Stigma), dişicik borusu (stilus) ve yumurtalık (ovaryum) olmak üzere üç kısımdan oluşur."} {"input": "question: Tam, hermafrodit ya da erselik çiçek nedir?", "target": "Çiçek yapılarının tamamına sahip olan çiçeklere tam, hermafrodit ya da erselik çiçek denir."} {"input": "question: Eksik çiçek nedir?", "target": "Erkek ya da dişi organdan sadece birini taşıyan çiçeklere eksik çiçek denir."} {"input": "question: Tek evcikli bitki (monoik) nedir?", "target": "Erkek ve dişi çiçek aynı bitki üzerinde bulunuyorsa tek evcikli bitki (monoik) denir."} {"input": "question: İki evcikli bitki (dioik) nedir?", "target": "Erkek ve dişi çiçek farklı bitki üzerinde bulunuyorsa iki evcikli bitki (dioik) denir."} {"input": "question: Polen oluşumu nasıl gerçekleşir?", "target": "Polen ana hücresi (2n) --> mikrospor (n) --> iki çekirdekli (Mikrospor ana hücresi) polen oluşur."} {"input": "question: Tohum taslağı içinde megaspor ana hücresi (2n) nasıl oluşur?", "target": "Megaspor ana hücresi --> Megaspor (n) Oluşan 4 megasporun 3’ü erir. Kalan megaspor büyüyerek art arda 3 mitoz geçirir. Sonuçta 8 çekirdek oluşur."} {"input": "question: Tohum taslağı içinde oluşan 8 çekirdeğin isimleri nelerdir?", "target": "Ortadaki iki çekirdeğe polar çekirdek, üstteki üç çekirdeğe antipod çekirdek, girişte ortada bulunan çekirdeğe yumurta, yumurtanın iki yanında bulunan çekirdeğe sinerjit çekirdek denir."} {"input": "question: Tozlaşma nedir?", "target": "Erkek organ başçığında oluşan polenin dişi organ tepeciğine ulaşmasına tozlaşma denir."} {"input": "question: Tozlaşma tipleri nelerdir?", "target": "Kendi kendine tozlaşma ve çapraz tozlaşma olmak üzere iki tip tozlaşma vardır."} {"input": "question: Kendi kendine tozlaşma nedir?", "target": "Kendi kendine tozlaşma, dişi organının kendi erkek organının polenleri ile tozlaşmasıdır."} {"input": "question: Çapraz tozlaşma nedir?", "target": "Çapraz tozlaşma, bir çiçeğin aynı türden başka bir çiçekle tozlaşmasıdır."} {"input": "question: Döllenme nedir?", "target": "Dişi organın tepeciğine ulaşan polen, tozlaşır. Polenin yapısında bulunan vejetatif çekirdek polen tüpünü oluşturur. Generatif çekirdek mitozla 2 tane sperm çekirdeğini meydana getirir. Polen tüpü, tohum taslağının mikropil açıklığına gelince patlar ve sperm çekirdekleri embriyo kesesine geçer. Burada çift döllenme meydana gelir."} {"input": "question: Çift döllenme nedir?", "target": "1) Sperm (n) + Yumurta (n) Zigot (2n) 2) Sperm (n) + Polar Çekirdek (2n) Triploit Çekirdek (3n)"} {"input": "question: Döllenmeden sonra gerçekleşen olaylar nelerdir?", "target": "1)Zigot (2n) --> Embriyo (2n) 2)Triploit Çekirdek (3n) --> Endosperm (3n) 3)Tohum taslağının dış dokuları --> Tohum kabuğu 4)Tohum taslağı --> Tohum 5)Yumurtalık --> Meyve"} {"input": "question: Tohumun kısımları nelerdir?", "target": "Tohumun yapısında embriyo, endosperm ve tohum kabuğu olmak üzere üç tane yapı bulunur."} {"input": "question: Embriyonun kısımları nelerdir?", "target": "Embriyo; Zigotun gelişmesiyle oluşur. Yapısında embriyonik kök, embriyonik gövde ve çenek vardır."} {"input": "question: Tohum kabuğunun görevi nedir?", "target": "Tohum kabuğu tohumu dış etkilerden korur."} {"input": "question: Endospermin görevi nedir?", "target": "Endosperm; Döllenmenin ardından oluşan triploit hücre besin maddelerini depolamaya başlar ve endosperm haline gelir. Endosperm, çimlenme süresince embriyonun beslenmesini sağlar."} {"input": "question: Meyvenin oluşumu nedir?", "target": "Döllenmeden sonra yumurtalığın gelişmesi sonucu oluşur. Tohumu korur ve yayılmasına yardım eder."} {"input": "question: Meyve tipleri nelerdir?", "target": "Basit Meyve: Tek bir yumurtalıktan oluşan meyvedir. Bileşik Meyve: Bir veya birden fazla çiçeğin yumurtalıklarının gelişmesiyle oluşan meyvedir."} {"input": "question: Dormansi nedir?", "target": "Embriyonun su kaybetmesi ile embriyo metabolizması durur. Embriyo dormansi haline geçer."} {"input": "question: Çimlenme nedir?", "target": "Tohum içindeki embriyonun uygun koşullarda dormansinin bozularak genç bitkiyi oluşturmak için geçirdiği değişimlere çimlenme denir."} {"input": "question: Çimlenme için gereken şartlar nelerdir?", "target": "Çimlenmenin yapılabilmesi için uygun sıcaklık, su ve oksijen şarttır."} {"input": "question: Bitkilerde büyümeyi ve gelişmeyi uyaran en önemli hormon hangisidir?", "target": "Oksin"} {"input": "question: Bitkilerde büyümeyi artırıcı etki gösteren hormonlar hangileridir?", "target": "Oksin, sitokinin ve giberellin"} {"input": "question: Bitkilerde büyümeyi azaltıcı etki gösteren hormonlar hangileridir?", "target": "Absisik asit ve etilen"} {"input": "question: Işık almayan bitki bölgelerinde oksin sentezi nasıl etkilenir?", "target": "Daha fazla sentezlenir"} {"input": "question: Pozitif fototropizma olayında bitkinin gövdesi ve kökü nasıl bir davranış gösterir?", "target": "Gövde pozitif, kök negatif fototropizma gösterir"} {"input": "question: Fototropizmanın meydana gelmesinin sebebi nedir?", "target": "Oksin sentezinden kaynaklanmaktadır"} {"input": "question: Tropizma hareketleri nelerdir?", "target": "Fototropizma, geotropizma, haptotropizma, kemotropizma"} {"input": "question: Bitkilerde yer değiştirme hareketi görülür mü?", "target": "Hayır, görülmez"} {"input": "question: İrkilme hareketi nedir?", "target": "Bir uyarı geldiğinde durum değiştirme hareketi"} {"input": "question: Nasti hareketi nedir?", "target": "Uyaranın yönüne bağlı olmayan irkilme hareketidir"} {"input": "question: Bitkilerde çiçeklenmede en önemli uyarıcı nedir?", "target": "Gün uzunluğu"} {"input": "question: Fotoperiyodizm nedir?", "target": "Bitkilerde gün ve gece uzunluğuna karşı verilen çiçeklenme gibi fizyolojik yanıta fotoperiyodizm denir"} {"input": "question: Kısa gün bitkileri hangi zamanlarda çiçeklenir?", "target": "Gece süresinin gündüz süresinden uzun olduğu zamanlarda"} {"input": "question: Uzun gün bitkileri hangi zamanlarda çiçeklenir?", "target": "Gündüz süresinin gece süresinden uzun olduğu zamanlarda"} {"input": "question: Nötr gün bitkileri hangi zamanlarda çiçeklenir?", "target": "Gün uzunluğundan etkilenmeyen bitkilerdir"} {"input": "question: Boşaltım sisteminin asıl organları hangisidir?", "target": "Böbreklerdir."} {"input": "question: Azotlu boşaltım atıkları nasıl oluşur?", "target": "Aminoasitlerin solunumla yıkılması sonucu ya da diğer monomerlere dönüşmesi sonucunda amonyak oluşur."} {"input": "question: İnsanda boşaltım sistemi hangi organlardan oluşur?", "target": "Böbrek, üreter, idrar kesesi (mesane) ve üretradan oluşur."} {"input": "question: Böbreklerin çukur bölgesinden böbreğe hangi yapılar girer?", "target": "Kan, lenf damarları, sinirler ve idrar kanalları girer."} {"input": "question: Böbreklerin temel görevleri nelerdir?", "target": "Kanın pH’ını düzenler, kan bileşimini sabit tutar, hormon salgılar, uzun süreli açlık durumunda protein ve yağlardan karbonhidrat üretimini sağlar, homeostasiyi sağlar ve boşaltım atıklarını uzaklaştırır."} {"input": "question: Nefronların yapısı ve işlevi nedir?", "target": "Nefronlar, böbreklerdeki süzme birimleridir ve her biri glomerulus, Bowman kapsülü, proksimal tüp, henle kulbu, distal tüp ve idrar toplama kanalından oluşur."} {"input": "question: İdrar oluşumunun üç aşaması nelerdir?", "target": "İdrar oluşumunun üç aşaması süzülme (filtrasyon), geri emilim (reabsorpsiyon) ve salgılama (aktif boşaltım)dır."} {"input": "question: Süzülme basıncı nasıl hesaplanır?", "target": "Süzülme basıncı, kan basıncı (KB), Bowman kapsülündeki su basıncı (HB) ve Bowman kapsülündeki protein basıncı (OB) arasındaki farka eşittir (KB - (OB + HB))."} {"input": "question: Geri emilimin amacı nedir?", "target": "Geri emilimin amacı, süzülme sırasında Bowman kapsülüne geçmiş olan yararlı maddelerin geri alınarak kanın kimyasal yapısının korunmasıdır."} {"input": "question: Salgılama nedir ve nasıl gerçekleşir?", "target": "Salgılama, süzülme ile Bowman kapsülüne geçemeyen bazı maddelerin aktif taşıma ile nefron kanallarına geçirilmesidir."} {"input": "question: İdrarın pH’ı ve bileşimi nasıl değişir?", "target": "İdrarın pH’ı, yenilen besinlere bağlı olarak 4,5 – 8 arasında değişir. İdrarda organik madde olarak üre, ürik asit, amonyak, kreatin, vitamin bulunur. İnorganik madde olarak sodyum, potasyum, kalsiyum, klor, fosfat ve su bulunur."} {"input": "question: Böbrek hastalıkları nelerdir ve nasıl oluşurlar?", "target": "Böbrek hastalıkları arasında böbrek iltihabı, böbrek taşı, böbrek yetmezliği, üremi, albümin ve idrar yolu enfeksiyonu bulunur. Bu hastalıklar, iltihaplanma, zehirlenme, genetik faktörler ve gereksiz ilaç kullanımı gibi çeşitli nedenlerle oluşabilir."} {"input": "question: Aynı tür bireyler arasında çevresel ve genetik faktörler etkisi ile oluşan farklılıklara ne ad verilir?", "target": "Varyasyon"} {"input": "question: Adaptasyonun canlılar için ne gibi bir faydası vardır?", "target": "Canlının yaşama ve üreme şansını artırır."} {"input": "question: Doğal seçilim ne demektir ve nasıl oluşur?", "target": "Doğal seçilim, varyasyonlar arasındaki bazı farklılıkların bazı bireylerin yaşadıkları ortamda daha rahat yaşamalarını sağlamasıdır. Avantajlı özelliklere sahip olanlar hayatına devam ederken, sahip olmayanlar elenir."} {"input": "question: Kaktüs ve aloe vera bitkilerinde su depolama özelliği bir adaptasyon örneğidir. Bu adaptasyonun amacı nedir?", "target": "Canlının yaşama şansını artırmak ve neslini devam ettirebilmek."} {"input": "question: Antibiyotik kullanımı sonucu hayatta kalan bakterilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Antibiyotiğe direnç göstermeleri."} {"input": "question: Mutasyonun canlılar için ne gibi sonuçları olabilir?", "target": "Mutasyon, canlıya yeni bir özellik kazandırarak yaşama ve üreme şansını artırabilir veya öldürücü ya da metabolizmayı bozucu nitelikte olabilir."} {"input": "question: Yapay seçilim ne demektir ve neden uygulanır?", "target": "Yapay seçilim, istenen özelliklere sahip bireylerin insanlar tarafından seçilmesi ve bu özelliklerin çoğaltılması amacı ile kendi aralarında çiftleştirilmesidir. Özellikle besin ve ticari değeri yüksek bitki ve hayvanlar üzerinde uygulanır."} {"input": "question: Brassica oleracea bitkisi üzerinden elde edilen ürünlerin ortak özelliği nedir?", "target": "Tüm bu bitkiler (lahana, brüksel lahanası, brokoli, karnabahar) yapay seçilim ile elde edilmiştir."} {"input": "question: Canlıların ortak özelliklerinden biri olan hücrelerin temel yapısı ve görev birimi nedir?", "target": "Hücre"} {"input": "question: Ototrof beslenme nedir?", "target": "Besinini kendi üreten canlıların yapmış olduğu beslenmedir."} {"input": "question: Heterotrof beslenme nedir?", "target": "Besinini dışarıdan hazır alan canlıların yaptığı beslenmedir."} {"input": "question: Canlılarda metabolik faaliyetlerde kullanılan enerji nasıl elde edilir?", "target": "Besin molekülünün parçalanması ile açığa çıkarılır ve ATP molekülü üretilerek içine yerleştirilir."} {"input": "question: Oksijenli solunum ve oksijensiz solunum arasındaki temel fark nedir?", "target": "Oksijenli solunumda oksijen gazı kullanılırken, oksijensiz solunumda oksijen gazı kullanılmaz."} {"input": "question: Fermantasyon nedir?", "target": "Besinlerin enzimler yardımı ile kısmen parçalanmasıdır."} {"input": "question: Büyüme ve gelişme arasındaki ilişki nedir?", "target": "Büyüme ve gelişme birbirini takip eden bir süreçtir."} {"input": "question: Hareketin canlılardaki önemi nedir?", "target": "Tüm canlılar hareket edebilir ve bu hareket mekanizması bütün canlılarda aynı şekilde olmaz."} {"input": "question: Metabolizma nedir?", "target": "Canlılarda meydana gelen hayatsal faaliyetlerin tamamıdır."} {"input": "question: Anabolizma ve katabolizma arasındaki fark nedir?", "target": "Anabolizma canlıda meydana gelen yapım (özümleme, asimilasyon) olaylarıdır, katabolizma ise canlıda meydana gelen yıkım (yadımlama, disimilasyon) olaylarıdır."} {"input": "question: Boşaltım nedir?", "target": "Canlıların metabolizma sonucu oluşan atık maddeleri vücuttan uzaklaştırılmasıdır."} {"input": "question: Üreme nedir?", "target": "Canlılar nesillerini devam ettirebilmek için kendilerine benzer yavrular meydana getirirler."} {"input": "question: Eşeysiz ve eşeyli üreme arasındaki temel fark nedir?", "target": "Eşeysiz üreme canlının üreme için başka bir canlıya ihtiyacı olmadan yaptığı üremedir, eşeyli üreme ise iki canlının beraberce yavru meydana getirdiği üremedir."} {"input": "question: Tepki verme nedir?", "target": "Tüm canlılar dış çevreden gelen fiziksel ve kimyasal uyarılara karşı cevap verirler."} {"input": "question: Adaptasyon nedir?", "target": "Canlılar bulundukları ortamdaki yaşam şanslarını artırabilmek ve nesillerini devam ettirebilmek için kalıtsal özelliklere sahiptirler."} {"input": "question: Homeostasi (iç dengenin) önemi nedir?", "target": "Canlılar hayatta kalabilmek için yaşadıkları çevre ile vücutlarını denge halinde tutmak zorundadır."} {"input": "question: Organizasyonun canlılardaki önemi nedir?", "target": "Tek hücreli canlılarda en yüksek organizasyon birimi hücre iken, çok hücrelilerde canlının gelişmişliğine göre en yüksek organizasyon birimi değişir."} {"input": "question: Damarların yapılarını ve görevlerini tanımlayan bir açıklama yapın.", "target": "Damarlar, dolaşım sisteminde görev alan yapılar olup, kanı kalpten alarak vücuda dağıtırlar. Yapılarında dıştan içe doğru tek katlı yassı epitel, bağ doku ve düz kas tabakası bulunur."} {"input": "question: Atardamarların temel özelliklerini sıralayın.", "target": "Atardamarlar, kanı kalpten alarak vücuda dağıtan damarlardır. Temiz kan taşırlar, iç yüzeyleri pürüzsüzdür, kapakçık bulunmaz ve kan basıncı ile kan akış hızı en fazla olan damarlardır."} {"input": "question: Kılcal damarların özelliklerini ve görevlerini açıklayın.", "target": "Kılcal damarlar, atardamarlar ve toplardamarlar arasında yer alırlar. Tek katlı epitel tabakasından oluşmuşlardır, çapları en küçüktür ve kan akış hızının en düşük olduğu damarlardır. Doku hücreleri ile kan arasında madde alışverişini sağlarlar."} {"input": "question: Toplardamarların temel özelliklerini sıralayın.", "target": "Toplardamarlar, vücuttan toplanan kanı kalbin sağ kulakçığına getiren damarlardır. Kirli kan taşırlar, çapları en büyüktür ve kan akış hızının en düşük olduğu damarlardır. Vücudun alt tarafında bulunan toplardamarlarda kanın geriye doğru akmasını engelleyen kapakçıklar vardır."} {"input": "question: Kan basıncının ölçümlerini ve nabız sayısını açıklayın.", "target": "Kan basıncı, kalpten atardamarlara pompalanan kanın damarlara yaptığı basınçtır. Nabız sayısı, kalp atış sayısına eşittir ve kalbin kulakçık ve karıncıktaki kasılma ve gevşemelerine paralel olarak atardamarlarda meydana gelen ritmik kasılma ve gevşemelerdir."} {"input": "question: Starling hipotezini kısaca açıklayın.", "target": "Starling hipotezi, kılcal kan damarlarındaki madde alışverişini açıklar. Kılcal damarlardaki ozmotik basınç ile kan basıncı arasındaki fark, kan ile doku sıvısı arasındaki madde alışverişini sağlar."} {"input": "question: Küçük ve büyük kan dolaşımını karşılaştırın.", "target": "Küçük kan dolaşımı, kalp ve akciğerler arasında yapılır ve kanın temizlenmesini sağlar. Büyük kan dolaşımı, kalp ile vücut arasında olur ve besin maddelerini ve oksijeni hücrelere, atık maddeleri boşaltım organlarına taşır."} {"input": "question: Kemik doku hücrelerine ne ad verilir?", "target": "Osteositler"} {"input": "question: Kemiklerin dışında bulunan ve kemiğin enine büyümesini ve onarılmasını sağlayan yapı nedir?", "target": "Periost"} {"input": "question: Süngerimsi kemik doku hangi kemiklerde bulunur?", "target": "Uzun kemiklerin uç kısmında; kısa, yassı ve düzensiz şekilli kemiklerin iç kısmında"} {"input": "question: Kıkırdak doku hücrelerine ne ad verilir?", "target": "Kondrosit"} {"input": "question: Hareket yetenekleri en fazla olan eklemler hangileridir?", "target": "Oynar eklemler"} {"input": "question: Kas hücrelerinin hücre zarına ne ad verilir?", "target": "Sarkolemma"} {"input": "question: Çizgili kasların çalışması nasıl düzenlenir?", "target": "Beyin kontrolünde, isteğimize bağlı somatik sinirlerin denetimiyle çalışır."} {"input": "question: Fizyolojik tetanoz ne demektir?", "target": "Kasa kısa aralıklar ile çok fazla uyarı verilirse kas gevşeme evresini gerçekleştiremeden kasılı kalır."} {"input": "question: Kas tonusu nedir?", "target": "Kaslar, vücut duruşunu düzenlemek ve gelen uyarılara hemen cevap verebilmek amacı ile dinlenme durumunda bile bir miktar kasılı kalır."} {"input": "question: Huxley’in Kayan İplikler Modeline Göre Çizgili Kasın Kasılması nasıl gerçekleşir?", "target": "Aktin ipliklerinin miyozin iplikleri üzerinde kaymasıyla gerçekleşir."} {"input": "question: Kasların çalışması sırasında görülen olaylar nelerdir?", "target": "Kaslar beyinden gelen sinirlerle uyarılır, sarkolemmaya gelen sinir uçlarından asetilkolin ve nöradrenalin gibi nörotransmitter maddeler salgılanır."} {"input": "question: Kemik erimesi (Osteoporoz) nasıl oluşur?", "target": "Genetik nedenler, yaşlılık sonucu kemik hücresi kaybı, D vitamini eksikliği, mineral eksikliği ile kemik ara maddesinin azalması kemik erimesinin nedenleri arasındadır."} {"input": "question: Kırık nasıl oluşur?", "target": "Kemik bütünlüğünün, vurma, çarpma, düşme sonucu bozulmasıdır."} {"input": "question: Çıkık nasıl oluşur?", "target": "Kemiklerin eklem yerlerinden ayrılmasıdır."} {"input": "question: Menisküs yırtılması nasıl oluşur?", "target": "Diz eklemlerinde kıkırdak yapılı olan yük ve eklem dengesi sağlayan iki adet menisküs bulunur. Bu yapıların yırtılmasıdır."} {"input": "question: İnsanların eşeyli üreme yaptığı organların temel amacı nedir?", "target": "İnsanların eşeyli üreme yaptığı organların temel amacı, yeni bir canlıyı oluşturmak için gerekli olan üreme hücrelerinin üretimini ve döllenmesini sağlamaktır."} {"input": "question: Dişi ve erkek üreme sistemlerinin temel farklılıkları nelerdir?", "target": "Dişi üreme sisteminin temel farklılıkları arasında yumurtalık, fallopi tüpü, rahim ve vajina bulunurken, erkek üreme sisteminin temel farklılıkları arasında testisler, epididimis, seminal keseler, prostat bezi ve peniste bulunan üretra bulunur."} {"input": "question: Yumurtalıkların temel fonksiyonları nelerdir?", "target": "Yumurtalıkların temel fonksiyonları, yumurta hücrelerinin üretimini, hormon salgılanmasını ve gebeliğe hazırlanmayı sağlamaktır."} {"input": "question: Oogenezin temel aşamaları nelerdir?", "target": "Oogenezin temel aşamaları arasında oogonyumların mayoz bölünme ile yumurta hücresi üretmesi, primer oositlerin mayoz I ile sekonder oosit ve kutup hücresi haline gelmesi ve sekonder oositlerin mayoz II ile yumurta hücresi haline gelmesi bulunur."} {"input": "question: Dişi üreme sisteminin kontrolünü sağlayan hormonlar nelerdir?", "target": "Dişi üreme sisteminin kontrolünü sağlayan hormonlar arasında GnRH, FSH, LH, LTH, oksitosin, östrojen ve progesteron bulunur."} {"input": "question: Yumurta hücresinin yapısı hakkında bilgi veriniz.", "target": "Yumurta hücresi, sentrozom organeline sahip olmayan, sitoplazması normal hücrelerden daha fazla olan ve n kromozomlu bir hücredir. Etrafı zona pellusida tabakası ile kaplıdır."} {"input": "question: Sperm hücresinin yapısı hakkında bilgi veriniz.", "target": "Sperm hücresi, baş, boyun ve kuyruk kısmında oluşur. Baş kısmında n kromozomlu çekirdek ve akrozom bulunur. Akrozom, bol miktarda sindirim enzimi içerir ve yumurta hücresinin zarının erimesini sağlar."} {"input": "question: Erkek üreme sisteminin kontrolünü sağlayan hormonlar nelerdir?", "target": "Erkek üreme sisteminin kontrolünü sağlayan hormonlar arasında GnRH, FSH, LH, testosteron ve inhibin bulunur."} {"input": "question: Döllenme hakkında bilgi veriniz.", "target": "Döllenme, yumurta ve sperm hücresinin bir araya gelerek kaynaşmasıdır. Döllenme sonucunda oluşan 2n kromozomlu hücreye zigot denir."} {"input": "question: Zigotun oluşumu hakkında bilgi veriniz.", "target": "Zigot, döllenme sonucunda oluşan 2n kromozomlu hücredir. Zigotun sentrozomu spermden, mitokondrisi yumurtadan gelir."} {"input": "question: Duyu organları nelerdir?", "target": "Göz, kulak, burun, dil, deri"} {"input": "question: Duyu reseptörleri hangi yapılardan oluşur?", "target": "Duyu nöronu ya da duyu epitel hücrelerinden"} {"input": "question: Kemoreseptörler hangi duyu organlarında bulunur?", "target": "Burun ve dilde"} {"input": "question: Fotoreseptörler hangi duyu organında bulunur?", "target": "Gözde"} {"input": "question: Termoreseptörler hangi duyu organında bulunur?", "target": "Deride"} {"input": "question: Mekanoreseptörler hangi duyu organlarında bulunur?", "target": "Deri ve kulakta"} {"input": "question: Gözün hareketi hangi kaslar sayesinde gerçekleşir?", "target": "Göz kasları"} {"input": "question: Gözün en dıştaki tabakasına ne ad verilir?", "target": "Sert Tabaka (Sklera)"} {"input": "question: Gözün damar tabakasının yapısında hangi kaslar bulunur?", "target": "İris kasları"} {"input": "question: Göz bebeğinin genişlemesi ve daralması nasıl sağlanır?", "target": "İris kaslarının kasılması ve gevşemesi ile"} {"input": "question: Gözün en iç tabakasına ne ad verilir?", "target": "Ağ Tabaka (Retina)"} {"input": "question: Görme sinirlerinin gözü terk ettiği noktaya ne ad verilir?", "target": "Kör nokta"} {"input": "question: Burun koku alma ve hangi diğer işlem için görev yapar?", "target": "Solunum"} {"input": "question: Koku reseptörleri nerede bulunur?", "target": "Her iki burun boşluğunun üst bölgesinde"} {"input": "question: Koku reseptörlerinin uçlarında neler bulunur?", "target": "Siller"} {"input": "question: Kulak dıştan içe doğru kaç kısımdan oluşur?", "target": "Üç kısımdan: Dış Kulak, Orta Kulak ve İç Kulak"} {"input": "question: Dil hangi duyuyu algılar?", "target": "Tat duyusunu"} {"input": "question: Tat tomurcukları nerede bulunur?", "target": "Dilin üst yüzeyinde"} {"input": "question: Dil epitel dokuya sahip olduğundan hangi reseptörlere de sahiptir?", "target": "Mekanoreseptör ve termoreseptörler"} {"input": "question: Dokunma duyusu hangi organ tarafından algılanır?", "target": "Deri"} {"input": "question: Deri hangi iki dokudan oluşur?", "target": "Epitel doku ve bağ doku"} {"input": "question: Üst derinin üst kısmına ne ad verilir?", "target": "Korun Tabakası"} {"input": "question: Üst derinin alt kısmında hangi tabaka bulunur?", "target": "Malpigi Tabakası"} {"input": "question: Alt deri hangi doku liflerinden oluşur?", "target": "Elastik ve kollajen bağ doku lifleri"} {"input": "question: Deride bulunan serbest sinir uçlarının görevi nedir?", "target": "Değme ve ağrı duyusunu algılamak"} {"input": "question: Ekoloji nedir?", "target": "Ekoloji, canlıların birbirleriyle ve cansız çevre ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır."} {"input": "question: Popülasyonun tanımı nedir?", "target": "Popülasyon, belirli bir bölgede yaşayan aynı tür canlıların oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: Komünitenin tanımı nedir?", "target": "Komünite, birden fazla popülasyonun oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: Ekosistem nedir?", "target": "Ekosistem, birden fazla komünitenin bir araya gelerek oluşturduğu cansız çevreyi de içine alan bölgedir."} {"input": "question: Biyosfer nedir?", "target": "Biyosfer, Dünya üzerinde canlıların yaşayabildiği en büyük ekosistemdir."} {"input": "question: Habitat nedir?", "target": "Habitat, canlıların hayatsal faaliyetlerini doğal olarak sürdürebildiği yaşam alanıdır."} {"input": "question: Ekolojik Niş nedir?", "target": "Ekolojik Niş, bir canlı türünün ekosistemdeki görevidir."} {"input": "question: Ekosistem bileşenlerini açıklayınız.", "target": "Ekosistem canlılar ve çevrelerindeki cansız ortamdan oluşur. Ekosistemdeki canlılara biyotik faktör, cansızlara ise abiyotik faktör denir."} {"input": "question: Ototroflar, heterotroflar ve saprofitler nelerdir?", "target": "Ototroflar, kendileri besinlerini üreten canlılardır. Heterotroflar, besinlerini dışarıdan alan canlılardır. Saprofitler, ölü canlıları parçalayarak besinlerini üreten canlılardır."} {"input": "question: Fotoototrof ve kemoototrof canlılar nelerdir?", "target": "Fotoototrof canlılar, ışık enerjisi kullanarak inorganik maddeleri organik madde haline getiren canlılardır. Kemoototrof canlılar, inorganik maddeleri oksitleyerek açığa çıkardıkları enerji ile organik madde üreten canlılardır."} {"input": "question: Işık canlılar için neden önemlidir?", "target": "Işık, fotosentez yaparak besinlerini üreten canlılar için temel enerji kaynağıdır. Ayrıca, canlıların hayatsal faaliyetlerine devam edebilmesi için gerekli olan bir faktördür."} {"input": "question: Işık alma süresi canlı çeşitliliği üzerine nasıl etkiler?", "target": "Işık alma süresi fazla olan ekosistemlerdeki canlı çeşitliliği, ışık alma süresi az olanlara oranla daha fazladır."} {"input": "question: Sıcaklık canlılar için neden önemlidir?", "target": "Sıcaklık, canlıların metabolik faaliyetlerinin gerçekleşebilmesi için gerekli olan bir faktördür. Canlının yaşam yerindeki sıcaklığın değişmesi canlı yaşamını olumsuz etkiler."} {"input": "question: Soğukkanlı ve sıcakkanlı canlılar nelerdir?", "target": "Soğukkanlı canlılar, vücut sıcaklığı çevre sıcaklığı ile paralel olarak değişen canlılardır. Sıcakkanlı canlılar, vücut sıcaklığı değişmeyen canlılardır."} {"input": "question: İklimin canlılar üzerindeki etkisi nedir?", "target": "İklim, belirli bir bölgede uzun zaman aralığında etkili olan atmosfer koşullarına iklim denir. İklim, canlıların dağılımı ve hayatsal faaliyetleri üzerine etkilidir."} {"input": "question: Toprak çeşitleri nelerdir?", "target": "Toprak çeşitleri arasında humuslu toprak, kumlu toprak, kireçli toprak ve killi toprak bulunur."} {"input": "question: İnorganik maddeler nelerdir?", "target": "İnorganik maddeler, canlılar tarafından üretilemeyen ve doğada hazır olarak bulunan maddelerdir. Canlı vücudunda yapıcı, onarıcı ve düzenleyici olarak görev yaparlar."} {"input": "question: Su canlılar için neden önemlidir?", "target": "Su, canlıların metabolik faaliyetlerinin gerçekleşebilmesi için gerekli olan bir faktördür. Canlı vücudunda en fazla bulunan temel bileşendir."} {"input": "question: pH canlılar için neden önemlidir?", "target": "pH, canlıların metabolik faaliyetlerinin gerçekleşebilmesi için gerekli olan bir faktördür. Canlılar, belirli bir pH aralığında yaşayabilirler."} {"input": "question: Hücresel solunumun temel amacı nedir?", "target": "Hücresel solunumun temel amacı, besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlamaktır."} {"input": "question: Glikoliz reaksiyonunun özellikleri nelerdir?", "target": "Glikoliz reaksiyonu tüm canlılarda sitoplazmada gerçekleşir, tüm hücresel solunum mekanizmaları glikoliz reaksiyonu ile başlar ve glikozu aktifleştirmek için 2 tane ATP harcanır."} {"input": "question: Oksijenli ve oksijensiz solunum arasındaki fark nedir?", "target": "Oksijenli solunum, oksijen yardımı ile besin monomerlerinin parçalanarak enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur. Oksijensiz solunum ise oksijen olmadan besin monomerlerinin parçalanarak enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur."} {"input": "question: Fermantasyon nedir?", "target": "Fermantasyon, enzimler yardımı ile besin monomerlerinin kısmen parçalanması ile enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur."} {"input": "question: Etil alkol fermantasyonunun özellikleri nelerdir?", "target": "Etil alkol fermantasyonunda son ürün olarak etil alkol üretimi gerçekleşir, maya hücreleri ve bazı bakteriler tarafından gerçekleştirilir ve endüstride bira, şarap, boza, ekmek ve saf alkol üretiminde kullanılır."} {"input": "question: Laktik asit fermantasyonunun özellikleri nelerdir?", "target": "Laktik asit fermantasyonunda son ürün olarak laktik asit üretimi gerçekleşir, bazı bakteriler ve omurgalıların çizgili kas hücreleri tarafından gerçekleştirilir ve endüstride peynir, kefir, yoğurt, turşu üretiminde kullanılır."} {"input": "question: Etil alkol ve laktik asit fermantasyonunun karşılaştırılması nasıl yapılır?", "target": "Etil alkol fermantasyonunda oluşan son organik ürün 2 karbonludur, karbondioksit oluşur ve geri dönüşümü yoktur. Laktik asit fermantasyonunda oluşan son organik ürün 3 karbonludur, karbondioksit oluşmaz ve geri dönüşümü vardır."} {"input": "question: Omurgalıların çizgili kas hücrelerinin laktik asit fermantasyonu yapmasının nedenleri nelerdir?", "target": "Omurgalıların çizgili kas hücreleri oksijen yetersiz olduğunda laktik asit fermantasyonu yapar, üretilen laktik asit kasta birikir ve yorgunluğa neden olur."} {"input": "question: Laktik asitlerin geri dönüşümünün nasıl gerçekleştiği açıklanır?", "target": "Laktik asitler kana geçer, kanda belirli bir düzeye gelince beyindeki yorgunluk ve uyku merkezini uyarır, dinlenme durumunda laktik asitlerin bir kısmı karaciğere gider ve burada pirüvata dönüştürülür, pirüvatın bir kısmı oksijenli solunumda kullanılırken, bir kısmı glikoz haline getirilir ve glikojen halinde depolanır."} {"input": "question: Fotosentez nedir?", "target": "İncek maddelerden ışık enerjisi ve klorofil pigmenti yardımı ile organik madde üretimine fotosentez denir."} {"input": "question: Fotosentezde kullanılan hidrojen kaynakları nelerdir?", "target": "Fotosentezde kullanılan hidrojen kaynakları H2O, H2S ve H2 dir."} {"input": "question: Hidrojen kaynağı olarak H2O kullanan canlılar hangileridir?", "target": "Hidrojen kaynağı olarak H2O kullanan canlılar, bitkiler, algler ve siyanobakterilerdir."} {"input": "question: Fotosentezde klorofillerin rolü nedir?", "target": "Klorofiller fotosentezde görev alan pigmentlerdir ve en temel fotosentez pigmenti klorofildir."} {"input": "question: Fotosentezde ışık bağımlı reaksiyonlar nelerdir?", "target": "Işık bağımlı reaksiyonlar, klorofil görev alan, kloroplastın granunda gerçekleşen, enzimler görev alan ve su kullanılan reaksiyonlardır."} {"input": "question: Işık bağımlı reaksiyonlarınผลleri nelerdir?", "target": "Işık bağımlı reaksiyonların sonuçları O2, ATP, NADPH2 dir."} {"input": "question: Fotosentezde ışıktan bağımsız reaksiyonlar nelerdir?", "target": "Işıktan bağımsız reaksiyonlar, ışığa ihtiyaç duyulmayan, kloroplastın stromasında gerçekleşen, enzimler görev alan ve CO2, NADPH2 ve ATP kullanılan reaksiyonlardır."} {"input": "question: Işıktan bağımsız reaksiyonların sonuçları nelerdir?", "target": "Işıktan bağımsız reaksiyonların sonuçları organik madde ve H2O dur."} {"input": "question: Fotosentez hızını etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Fotosentez hızını etkileyen faktörler arasında, kloroplast ve klorofil sayısı, yaprak sayısı ve genişliği, stoma sayısı, enzim miktarı, kütikula kalınlığı, ışık şiddeti, sıcaklık, karbondioksit miktarı, su miktarı ve mineraller bulunur."} {"input": "question: Fotosentez hızını etkileyen en önemli faktör nedir?", "target": "Fotosentez hızını etkileyen en önemli faktör minimum yasasıdır."} {"input": "question: Minimum yasası nedir?", "target": "Minimum yasası, fotosentez hızının, minimum olan faktör tarafından sınırlandırıldığını belirtir."} {"input": "question: DNA üzerinde 4 çeşit nükleotid bulunur. Bu nükleotidlerin 3’erli şekilde farklı dizilmesi sonucunda kaç farklı DNA kodonu elde edilir?", "target": "64"} {"input": "question: mRNA üzerindeki kodonların tRNA üzerindeki karşılıklarına ne ad verilir?", "target": "antikodon"} {"input": "question: Protein sentezi kaç farklı amino asit kullanılarak gerçekleştirilir?", "target": "20"} {"input": "question: DNA gen parçası bir proteinin sentezlenmesini sağlayan en küçük parçaya ne ad verilir?", "target": "gen"} {"input": "question: Transkripsiyon işleminin gerçekleştiği yerler nelerdir?", "target": "Ökaryot hücrelerde; çekirdek, kloroplast ve mitokondride, Prokaryot hücrelerde sitoplazmada"} {"input": "question: Transkripsiyon işleminde anlamlı iplik ve tamamlayıcı ipliğin yönleri nelerdir?", "target": "Anlamlı iplik 3’ --> 5’ yönündedir. Transkripsiyon yapılacak bölge RNA polimeraz tarafından açılarak anlamlı ipliğin karşısına 5’ --> 3’ yönünde sentez yapacak şekilde mRNA sentezini gerçekleştirir."} {"input": "question: Transkripsiyon işleminin başlangıç kodonu nedir?", "target": "TAS (DNA), AUG (mRNA)"} {"input": "question: Transkripsiyon işleminin durdurulmasına neden olan kodonlar nelerdir?", "target": "UAA, UAG, UGA"} {"input": "question: Translasyon işleminin gerçekleştiği yer neresidir?", "target": "Ribozom organelinde"} {"input": "question: Translasyon işleminin başlangıç ve bitiş kodonları nelerdir?", "target": "AUG (başlangıç), UAA, UAG, UGA (bitiş)"} {"input": "question: Polizom (Poliribozom) nedir?", "target": "Aynı mRNAnın birden fazla ribozom tarafından okunması ile oluşan yapı"} {"input": "question: Santral Dogma nedir?", "target": "Hücredeki genetik bilgi aktarımının tamamıdır. Tek yönlü bir bilgi aktarımıdır. Geri dönüşümü yoktur. Replikasyon, transkripsiyon ve translasyon olmak üzere üç aşamada meydana gelir."} {"input": "question: Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji nedir?", "target": "Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji, bitki, hayvan ve mikroorganizma yapılarını laboratuvar ortamında geliştirmek ve bunlardan yeni ürünler üretmek amacıyla çeşitli mühendislik alanlarını kullanan bilim dallarıdır."} {"input": "question: Geleneksel biyoteknolojik yöntemlere örnekler veriniz.", "target": "Sütten yoğurt yapımı, sirke üretimi ve hamur mayalanması gibi olaylar geleneksel biyoteknolojik yöntemlere örnek olarak verilebilir."} {"input": "question: Modern biyoteknolojik yöntemlerin örnekleri nelerdir?", "target": "Aşı, ilaç, hormon üretimi, atık maddelerin temizlenmesi için canlıların kullanımı ve gen aktarımı gibi çalışmalar modern biyoteknolojik yöntemlerdir."} {"input": "question: Genetik mühendisliğinin amacı nedir?", "target": "Genetik mühendisliğinin amacı, genlerin izole edilmesini, çoğaltılmasını, farklı canlı genleri ile birleştirilmesini ya da genlerin canlılar arasında nakledilmesi için çalışmalar yapmaktır."} {"input": "question: Melezleme nedir?", "target": "Melezleme, farklı karakterler bakımından homozigot olan bireylerin çaprazlanması ile heterozigot bireyler elde etme işlemidir."} {"input": "question: Yapay dölleme nedir?", "target": "Yapay dölleme, üstün özellikli spermler ile üstün özellikli yumurtaların laboratuvar ortamında döllendirilme işlemidir."} {"input": "question: Poliploidi nedir?", "target": "Poliploidi, kromozom çift sayısının fazla olması durumudur. Poliploidi canlılar daha verimli ve daha dayanıklı ürün oluştururlar."} {"input": "question: GDO (Transgenik Organizma) nedir?", "target": "GDO (Transgenik Organizma), istenilen özellikte bitki ve hayvan üretilebilmek için, insana yarar sağlayacak şekilde organizmaların genetik yapıları değiştirilmesidir."} {"input": "question: Gen klonlanması nedir?", "target": "Gen klonlanması, bir canlıya ait olan genin başka bir canlıya aktarılmasıdır. Seçilmiş bir genin plazmit ya da bir virüs içerisine yerleştirilerek bir bakteriye aktarılması ve bakteri aracılığı ile birçok kopyasının üretilmesidir."} {"input": "question: Hayvan klonlanması nedir?", "target": "Hayvan klonlanması, bir hayvanın genetik olarak kopyasının üretilmesidir. İlk klon canlı DOLLY ismi verilen bir koyundur."} {"input": "question: Kök hücreler nelerdir?", "target": "Kök hücreler, bölünme yeteneği fazla ve farklılaşmamış hücrelerdir. Embriyo, kordon kanı ve yetişkin bireylerin bazı dokuları temel kök hücre kaynağıdır."} {"input": "question: Embriyonik kök hücreler ve yetişkin kök hücreler arasındaki fark nedir?", "target": "Embriyonik kök hücreler, embriyo yapısında bulunur ve gebelik süresince farklılaşarak canlının fetüs halini almasını sağlar. Yetişkin kök hücreler ise vücutta birçok doku ve organ yapısında bulunur ve hasarlı bölgeyi onarırlar."} {"input": "question: Hipotalamus ve hipofiz bezi arasındaki ilişkiyi açıklayan bir Diyagram çizerek açıklamak istiyorum. Hipotalamus ve hipofiz bezi endokrin sisteminin iki önemli bileşenini temsil eder. Hipotalamus, hipofiz bezini kontrol eder ve hipofiz bezi de diğer endokrin bezlerini düzenler. Bu Diyagramda hipotalamus ve hipofiz bezinin rollerini ve aralarındaki ilişkiyi gösterir.", "target": "Hipotalamus, hipofiz bezini kontrol eden bir yapıdır. Hipofiz bezi, diğer endokrin bezlerini düzenler. Bu Diyagram, hipotalamus ve hipofiz bezinin rollerini ve aralarındaki ilişkiyi gösterir."} {"input": "question: Hipofiz bezi, endokrin sisteminin önemli bir bileşeni midir?", "target": "Evet, hipofiz bezi endokrin sisteminin önemli bir bileşenidir ve diğer endokrin bezlerini düzenler."} {"input": "question: Hipofiz bezinin ön lobu hangi hormonları salgılar?", "target": "Hipofiz bezinin ön lobu, STH (Büyüme Hormonu), TSH (Tiroit uyarıcı hormon), ACTH (Adenokortikotropik hormon), FSH (Folikül uyarıcı hormon), LH (Lüteinleştirici hormon), LTH (Prolaktin, Lüteotropik hormon) ve MSH (Melanosit uyarıcı hormon) gibi hormonları salgılar."} {"input": "question: STH (Büyüme Hormonu) hangi organları hedef alır?", "target": "STH (Büyüme Hormonu), tüm vücut hücrelerini hedef alır ve özellikle kemiklerin ve genel olarak vücudun büyümesini sağlar."} {"input": "question: TSH (Tiroit uyarıcı hormon) hangi organı hedef alır?", "target": "TSH (Tiroit uyarıcı hormon), tiroit bezini hedef alır ve tiroit bezinin çalışmasını ve hormon salgılamasını düzenler."} {"input": "question: ACTH (Adenokortikotropik hormon) hangi organı hedef alır?", "target": "ACTH (Adenokortikotropik hormon), böbrek üstü bezinin (adrenal bez) korteks bölgesini hedef alır ve böbrek üstü bezinin kabuk kısmını uyarır."} {"input": "question: FSH (Folikül uyarıcı hormon) hangi organları hedef alır?", "target": "FSH (Folikül uyarıcı hormon), dişilerde yumurtalık, erkeklerde testisleri hedef alır ve dişilerde yumurtalıkta yumurta oluşumunu başlatır, erkeklerde testislerde sperm üretimini başlatır."} {"input": "question: LH (Lüteinleştirici hormon) hangi organları hedef alır?", "target": "LH (Lüteinleştirici hormon), dişilerde yumurtalık, erkeklerde testisleri hedef alır ve dişilerde ovulasyonu ve korpus luteumun oluşmasını sağlar, erkeklerde testislerde testosteron hormonu salgılanmasını sağlar."} {"input": "question: LTH (Prolaktin, Lüteotropik hormon) hangi organı hedef alır?", "target": "LTH (Prolaktin, Lüteotropik hormon), süt bezlerini hedef alır ve süt bezlerinin gelişmesini ve süt salgılanmasını sağlar."} {"input": "question: MSH (Melanosit uyarıcı hormon) hangi organı hedef alır?", "target": "MSH (Melanosit uyarıcı hormon), deriyi hedef alır ve derideki melanosit hücrelerini uyarır, melanin pigmentlerinin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: Hipofiz bezinin arka lobu hangi hormonları salgılar?", "target": "Hipofiz bezinin arka lobu, ADH (Antidiüretik hormon) ve Oksitosin hormonlarını salgılar."} {"input": "question: ADH (Antidiüretik hormon) hangi organı hedef alır?", "target": "ADH (Antidiüretik hormon), böbreği hedef alır ve böbreklerde suyun geri emilimini sağlar, vücudun su dengesini sağlar."} {"input": "question: Canlıların en küçük yapı birimi nedir?", "target": "Hücre"} {"input": "question: Robert Hooke'un mikroskobu ile yaptığı keşif nedir?", "target": "Hooke, mikroskobu ile mantar tıpasını incelemiş ve hücreleri keşfetmiştir."} {"input": "question: Hücre teorisinin temel ilkeleri nelerdir?", "target": "Hücre teorisine göre; bütün canlılar bir ya da birden fazla hücreden meydana gelmiştir, hücreler canlıların yapısal ve işlevsel birimleridir, canlılar kendilerine özgü metabolizma faaliyetlerini hücrelerinde gerçekleştirir, canlılar genetik maddelerini hücrelerinde taşırlar ve her hücre kendinden önceki hücrenin bölünmesi ile oluşur."} {"input": "question: Hücreler neden mikroskobik boyuttadır?", "target": "Hücreler hayati fonksiyonlarını daha rahat yapabilmek amacıyla mikroskobik boyuttadır."} {"input": "question: Işık mikroskobu ve elektron mikroskobu arasındaki fark nedir?", "target": "Işık mikroskobu hücreleri gözlemleyebilir ancak hücrenin yapısı ile ilgili çok fazla bilgi veremez. Elektron mikroskobu ise ışık mikroskobuna göre çok fazla büyütme yaptığından hücrenin içeriğinin de incelenmesine imkan sağlar."} {"input": "question: Hücreler çekirdeklerinin olup olmamasına göre nasıl sınıflandırılır?", "target": "Hücreler çekirdeklerinin olup olmamasına bakılarak ikiye ayrılır; prokaryot hücre ve ökaryot hücre."} {"input": "question: Prokaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Prokaryot hücrelerin genetik maddesi sitoplazmaya dağılmışdır ve ribozom hariç organelleri yoktur. Bütün prokaryotlar tek hücrelidir."} {"input": "question: Ökaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Ökaryot hücrelerin genetik maddesi çekirdek zarı ile sitoplazmadan ayrılır ve ribozom dahil olmak üzere organelleri bulunur. Ökaryot hücreli canlıların bazıları tek bazıları çok hücrelidir."} {"input": "question: Hangi canlılar ökaryottur?", "target": "Protista, mantar, bitki ve hayvanlar ökaryottur."} {"input": "question: Hücre zarının temel görevleri nelerdir?", "target": "Hücreyi dış etkenlerden korur, hücreye şekil verir, hücre içeriğinin bir arada kalmasını sağlar, hücrenin madde alışverişi yapmasını sağlar, prokaryot hücrelerde fotosentez ve solunuma yardım eder, bitki hücrelerinde selüloz sentezini sağlar."} {"input": "question: Akıcı - Mozaik Zar Modeli nedir?", "target": "Bilim adamları tarafından 20. yy başlarından itibaren hücre zarının yapısını anlamaya çalışmışlardır. Singer ve Nicholson tarafından 1972 yılında oluşturulan model, yapısına katılan moleküllerin yerlerinin sabit olmaması nedeniyle akıcı, yapısını oluşturan moleküllerin dağılımının düzensiz olması nedeniyle de mozaik yapıda olmasıdır."} {"input": "question: Fosfolipit nedir ve hücre zarında nasıl dizilir?", "target": "Fosfolipit, hücre zarının çift katlı fosfolipit tabakasından oluşmuştur. Fosfolipitler kuyruk kısımları birbirine bakacak şekilde dizilmişlerdir. Bu diziliş, hücre zarının iç tarafının hidrofobik, dış tarafının hidrofilik olmasını sağlar."} {"input": "question: Hücre zarında bulunan proteinler nelerdir ve görevleri nelerdir?", "target": "Proteinler fosfolipit tabakası içine tamamen gömülü olarak ya da yarı gömülü olarak yerleşmişlerdir. Tamamen gömülü olanlar madde alışverişinde görev alacak olan taşıyıcı protein (por) yapısını oluşturur. Karbonhidratlar fosfolipit ya da proteinlere bağlanarak hücre zarının yapısına katılırlar."} {"input": "question: Glikoprotein ve glikolipitlerin hücre zarındaki rolleri nelerdir?", "target": "Glikoproteinlerin ve glikolipitlerin hücre zarındaki yerleri ve sayıları önemlidir. Bu durum hücrenin özgüllüğünü sağlar, hücrelerin birbirini tanımasını sağlar, hücre zarının seçici – geçirgen olmasını sağlar, hücreye gelen hormon gibi sinyal moleküllerinin tanınmasını sağlar."} {"input": "question: Hücre zarının farklılaşması ile oluşan yapılar nelerdir?", "target": "Kamçı, sil, yalancı ayak (pseudopod), pinositik cep, mikrovillus, mezozom gibi yapılar hücre zarının farklılaşması ile oluşur."} {"input": "question: Hücre çeperinin özellikleri ve görevleri nelerdir?", "target": "Hücre çeperi cansız, sert, tam geçirgendir. Hücreyi korur, hücreye şekil verir, hücrenin aşırı su almasını engeller (hemolize engel olur)."} {"input": "question: Bitki, mantar, bakteri ve arke hücrelerinde hücre çeperi hangi maddelerden oluşur?", "target": "Bitki hücrelerinde selüloz, mantar hücrelerinde kitin, bakteri hücrelerinde peptidoglikan, arke hücrelerinde yalancı peptidoglikan bulunur."} {"input": "question: Hücre zarının seçici geçirgenlik özelliğinin temel nedeni nedir?", "target": "Hücre zarının seçici geçirgenlik özelliği, yapısındaki fosfolipit ve proteinlerin düzenlenmesinden kaynaklanır."} {"input": "question: Pasif taşıma nedir? Örnek verin.", "target": "Pasif taşıma, bir molekülün yüksek yoğunlukta bulunduğu ortamdan düşük yoğunlukta bulunduğu ortama enerji harcamadan taşınmasıdır. Gazların hücre zarından geçişi pasif taşıma ile gerçekleşir."} {"input": "question: Difüzyonun tanımı nedir?", "target": "Difüzyon, hücre zarından geçebilecek büyüklükteki moleküllerin veya iyonların yüksek yoğunlukta oldukları ortamdan düşük yoğunlukta oldukları ortama kendiliğinden taşınmasıdır."} {"input": "question: Kolaylaştırılmış difüzyonun özellikleri nelerdir?", "target": "Kolaylaştırılmış difüzyon, taşıyıcı proteinlerin yardımıyla gerçekleşir ve çift taraflı olabilir. Glikoz, aminoasit gibi monomerlerin taşınmasında bu mekanizma kullanılır."} {"input": "question: Difüzyon hızını etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Difüzyon hızını etkileyen faktörler; molekül büyüklüğü, ortam arasındaki yoğunluk farkı, sıcaklık, difüzyon yüzeyi ve basınç farkıdır."} {"input": "question: Diyaliz nedir? Hangi durumlarda kullanılır?", "target": "Diyaliz, suda çözünmüş maddelerin yarı geçirgen bir zar aracılığıyla difüzyonudur. Böbrekleri çalışmayan hastalarda kandaki atık maddelerin uzaklaştırılması için diyaliz kullanılır."} {"input": "question: Ozmozun tanımı nedir?", "target": "Ozmoz, suyun yarı geçirgen bir zar aracılığıyla yüksek yoğunlukta bulunduğu ortamdan düşük yoğunlukta bulunduğu ortama taşınmasıdır."} {"input": "question: Hipertonik, hipotonik ve izotonik çözelti tanımları nedir?", "target": "Hipertonik çözelti, çözünmüş madde yoğunluğu yüksek olan çözeltidir. Hipotonik çözelti, çözünmüş madde yoğunluğu düşük olan çözeltidir. İzotonik çözelti, çözünmüş madde yoğunluğu eşit olan çözeltidir."} {"input": "question: Plazmoliz ve deplazmoliz arasındaki fark nedir?", "target": "Plazmoliz, hücrenin hipertonik bir çözeltiye konularak su kaybetmesidir. Deplazmoliz, plazmolize uğramış bir hücrenin hipotonik bir çözeltiye konularak su alması ve eski haline dönmesidir."} {"input": "question: Turgor basıncı nedir?", "target": "Turgor basıncı, hücre içindeki suyun hücre çeperine yaptığı basıncı ifade eder ve hücrenin su almasıyla artar."} {"input": "question: Aktif taşımanın özellikleri nelerdir?", "target": "Aktif taşıma, hücrenin kontrolünde gerçekleşen, enerji harcayan ve taşıyıcı proteinlerin görev aldığı bir mekanizmadır. Her iki ortamın yoğunluğu eşit olduğunda da aktif taşıma yapılabilir."} {"input": "question: Endositoz ve ekzositoz arasındaki fark nedir?", "target": "Endositoz, hücre zarından geçemeyecek büyüklükte olan maddelerin hücre içine alınmasını ifade eder. Ekzositoz, hücre zarından geçemeyecek büyüklükte olan maddelerin hücre dışına atılmasını ifade eder."} {"input": "question: Canlıların en küçük yapı birimi nedir?", "target": "Hücre"} {"input": "question: Hücrenin keşfini kim yapmıştır?", "target": "Robert Hooke"} {"input": "question: Tek hücreli canlıları kim incelemiştir?", "target": "Anton Van Leeuwenhoek"} {"input": "question: Bitkilerin hücrelerden oluştuğunu kim keşfetmiştir?", "target": "Matthias Schleiden"} {"input": "question: Hayvanların hücrelerden oluştuğunu kim keşfetmiştir?", "target": "Theodore Schwann"} {"input": "question: Hücrelerin bölündüğünü ve bir hücrenin kendinden önceki hücreden oluştuğunu kim keşfetmiştir?", "target": "Rudolf Virchow"} {"input": "question: Hücre teorisinin temel ilkeleri nelerdir?", "target": "Bütün canlılar bir ya da birden fazla hücreden meydana gelmiştir, hücreler canlıların yapısal ve işlevsel birimleridir, canlılar kendilerine özgü metabolizma faaliyetlerini hücrelerinde gerçekleştirir, canlılar genetik maddelerini hücrelerinde taşırlar, her hücre kendinden önceki hücrenin bölünmesi ile oluşur."} {"input": "question: Hücrelerin incelenmesinde ilk olarak hangi mikroskop kullanılmıştır?", "target": "Işık mikroskobu"} {"input": "question: Işık mikroskobunun hücrelerin yapısı ile ilgili bilgi verme açısından bir sınırlılığı var mıdır?", "target": "Evet, ışık mikroskobu hücreleri gözlemleyebilir ancak hücrenin yapısı ile ilgili çok fazla bilgi veremez."} {"input": "question: Hücrenin içeriğinin incelenmesine imkan sağlayan mikroskop nedir?", "target": "Elektron mikroskobu"} {"input": "question: Elektron mikroskobunun çeşitleri nelerdir?", "target": "Taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve transmisyonlu elektron mikroskobu (TEM)"} {"input": "question: Hücreler çekirdeklerinin olup olmamasına bakılarak nasıl ayrılır?", "target": "İki gruba: prokaryot hücre ve ökaryot hücre"} {"input": "question: Prokaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetik maddesi sitoplazmaya dağılmış, ribozom hariç organelleri yoktur, bütün prokaryotlar tek hücrelidir."} {"input": "question: Ökaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetik maddesi çekirdek zarı ile sitoplazmadan ayrılır, ribozom dahil olmak üzere organelleri bulunur, ökaryot hücreli canlıların bazıları tek bazıları çok hücrelidir."} {"input": "question: Kalp, dolaşım sisteminin hangi temel fonksiyonunu yerine getirir?", "target": "Kalp, kanın damarlarda akması için gerekli olan basıncı sağlar."} {"input": "question: Temiz kan ve kirli kan arasındaki fark nedir?", "target": "Temiz kan oksijen bakımından zengin, kirli kan ise oksijen bakımından fakirdir."} {"input": "question: Kalp içerisinde temiz kan ve kirli kan birbirine karışır mı?", "target": "Hayır, kalp içerisinde temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz."} {"input": "question: Kalp dıştan içe doğru kaç ana tabakadan oluşur?", "target": "Kalp dıştan içe doğru üç ana tabakadan oluşur: Perikard, Miyokard, Endokard."} {"input": "question: Perikard nedir ve ne işe yarar?", "target": "Perikard, kalbi dıştan saran bağ dokusundan oluşmuş iki katlı bir zardır. Zarlar arasında bulunan sıvı, kalbin rahat çalışmasını sağlar."} {"input": "question: Miyokard nedir ve ne işe yarar?", "target": "Miyokard, kalp kasıdır. Kalp kasılıp gevşeyerek çalışmasını sağlar."} {"input": "question: Endokard nedir ve ne işe yarar?", "target": "Endokard, kalbin en iç tabakasıdır. Kalbin çalışması sırasında aşınmayı önleyen kaygan bir yapı oluşturur."} {"input": "question: Kalp kaç odacıklıdır ve bu odacıklar nelerdir?", "target": "Kalp dört odacıklıdır. Üstte iki kulakçık (atrium), altta iki karıncık (ventrikulus) bulunur."} {"input": "question: Sağ karıncık ve sağ kulakçıkta hangi tür kan bulunur?", "target": "Sağ karıncık ve sağ kulakçıkta kirli kan bulunur."} {"input": "question: Sol karıncık ve sol kulakçıkta hangi tür kan bulunur?", "target": "Sol karıncık ve sol kulakçıkta temiz kan bulunur."} {"input": "question: Kalp kapakçıkları ne işe yarar?", "target": "Kalp kapakçıkları, kulakçıklardan karıncıklara geçen kanın kulakçıklara geri dönmesine engel olur."} {"input": "question: Sağ kulakçık-sağ karıncık arasındaki kapakçık nedir?", "target": "Sağ kulakçık-sağ karıncık arasındaki kapakçık triküspit (üçlü) kapakçığdır."} {"input": "question: Sol kulakçık-sol karıncık arasındaki kapakçık nedir?", "target": "Sol kulakçık-sol karıncık arasındaki kapakçık biküspit (mitral kapakçık) veya ikili kapakçığdır."} {"input": "question: Kalbin karıncıklarına hangi tür damarlar bağlıdır?", "target": "Kalbin karıncıklarına atardamarlar bağlıdır."} {"input": "question: Kalbin kulakçıklarına hangi tür damarlar bağlıdır?", "target": "Kalbin kulakçıklarına toplardamarlar bağlıdır."} {"input": "question: Yarım ay kapakçıkları ne işe yarar?", "target": "Yarım ay kapakçıkları, kalpten çıkan kanın geri gelmesini engeller."} {"input": "question: Kalp nasıl çalışır?", "target": "Kalp, miyokard tabakasının kasılıp gevşemesi ile çalışır."} {"input": "question: Kulakçıklar ve karıncıklar nasıl çalışır?", "target": "Kulakçıklar ve karıncıklar birbirine zıt çalışır. Biri kasılıyken diğeri gevşeme durumundadır."} {"input": "question: Kalbin kasılmasına ne denir?", "target": "Kalbin kasılmasına sistol denir."} {"input": "question: Kalbin gevşemesine ne denir?", "target": "Kalbin gevşemesine diastol denir."} {"input": "question: Kalp atışının kontrolü nasıl sağlanır?", "target": "Kalp atışının kontrolü, sinoatrial düğüm (S.A) ve atrio-ventriküler düğüme (A.V) bağlı olarak sağlanır."} {"input": "question: Sinoatrial düğüm (S.A) nedir ve ne işe yarar?", "target": "Sinoatrial düğüm (S.A), kalp atışının başlangıç noktasıdır ve kulakçıkların kasılmasını sağlar."} {"input": "question: Atrio-ventriküler düğüme (A.V) nedir ve ne işe yarar?", "target": "Atrio-ventriküler düğüme (A.V), kulakçıklarla karıncıklar arasında bulunan özelleşmiş fibrillerden oluşur ve karıncıkların kasılmasını sağlar."} {"input": "question: Kalp atışını etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Kalp atışını etkileyen faktörler arasında sinirler, hormonlar, kandaki CO2 derişimi, sıcaklık, çalışma temposu ve kimyasal maddeler bulunur."} {"input": "question: Sempatik sinirler kalp atışını nasıl etkiler?", "target": "Sempatik sinirler kalp atışını hızlandırır."} {"input": "question: Parasempatik sinirler kalp atışını nasıl etkiler?", "target": "Parasempatik sinirler kalp atışını yavaşlatır."} {"input": "question: Adrenalin hormonu kalp atışını nasıl etkiler?", "target": "Adrenalin hormonu kalp atışını hızlandırır."} {"input": "question: Asetilkolin kalp atışını nasıl etkiler?", "target": "Asetilkolin kalp atışını yavaşlatır."} {"input": "question: Tiroksin hormonu kalp atışını nasıl etkiler?", "target": "Tiroksin hormonu kalp atışını hızlandırır."} {"input": "question: Kan hücreleri ve plazma arasındaki ilişkiyi açıklayınız.", "target": "Kan, plazma ve hücreler olmak üzere iki kısımda incelenir. Kanı santrifüjden geçirdiğimizde hücreler dibe çökerken, plazma kısmı üstte kalır."} {"input": "question: Eritrositlerin (alyuvarların) temel fonksiyonları nelerdir?", "target": "Eritrositler, kana kırmızı renk veren hemoglobin bulunur. Bu sayede O2 ve CO2 taşıyabilirler."} {"input": "question: Eritrositlerin ömrü kaç gündür ve parçalanma süreci nasıl gerçekleşir?", "target": "Eritrositlerin ömrü yaklaşık 120 gündür. Parçalanacakları zaman dalak ve karaciğerde (kupfer hücreleri) demir kısmını ayırır. Geri kalan kısmı ise makrofajlar tarafından parçalanarak bilirübine oluşturur."} {"input": "question: Lökositlerin (akyuvarların) rolleri nelerdir?", "target": "Lökositler, renksiz ve çekirdekli olan aktif hareket edebilen hücrelerdir ve bazı çeşitleri damar dışına çıkarak da görev yapabilir. Fagositoz yaparak ve antikor üreterek vücudun savunmasında rol oynarlar."} {"input": "question: Kan pulcuklarının (trombositlerin) işlevi nedir?", "target": "Kan pulcukları, kemik iliğindeki iri yapılı hücrelerin (megakaryosit) parçalanması ile oluşan kandaki en küçük parçacıklardır. Kanın pıhtılaşmasını sağlarlar."} {"input": "question: Lenf sisteminin ana fonksiyonları nelerdir?", "target": "Lenf sistemi, akyuvar üreterek vücudun savunmasında rol alır, kılcal kan damarlarından sızan doku sıvısının kan dolaşımına katılmasını sağlar ve bağırsaktan emilen ADEK vitaminleri, yağ asitleri ve gliserolün kan dolaşımına katılmasını sağlar."} {"input": "question: Lenf dolaşımı nasıl gerçekleşir?", "target": "Lenf dolaşımı, iki yolla olur: Sol Lenf Dolaşımı (başın ve göğüs sol kısmı ile sol koldan gelen / bacak ve bağırsaklardan gelen) ve Sağ Lenf Dolaşımı (Başın ve göğsün sağ kısmı ile sağ koldan gelen). Her iki lenf dolaşımı da üst ana toplardamara giriş yaparak kan ile karışır."} {"input": "question: Antijen ve antikor arasındaki ilişkiyi açıklar mısınız?", "target": "Antijen, hücre üzerinde bulunan proteinlerdir. Antikor, vücudumuza yabancı olan antijenlere karşı akyuvarlar tarafından üretilen savunma proteinleridir."} {"input": "question: Kan gruplarının temel tipleri nelerdir ve neden önemlidir?", "target": "İnsanda alyuvar zarı üzerinde bulunan antijenlere göre; M-N, A-B-O ve Rh olmak üzere üç tip kan grubu vardır. MN kan grubunun antikor oluşturma özelliği olmadığından kan nakilleri için önemli değildir. Kanımızda bulunan antijen ile o antijene karşı üretilmiş olan antikorun tepkimeye girmesine aglütinasyon (çökelme) denir."} {"input": "question: Kan nakillerinde dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?", "target": "Kan nakillerinde kan alan kişinin antikorları ile kan veren kişinin antijenleri aynı olmamalıdır. Aynı olması durumunda kanda çökelme meydana gelir ve kan alan kişi ölebilir."} {"input": "question: Kemosentez nedir ve hangi canlılar tarafından gerçekleştirilir?", "target": "Kemosentez, inorganik maddeleri oksitleyerek organik madde üretme sürecidir ve bu işlem kemoototrof olarak adlandırılan canlılar tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Kemoototrofların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Kemoototrofların tamamı prokaryot canlıdır, bu nedenle tek hücrelidir ve inorganik maddeleri oksitleyerek enerji elde ederler."} {"input": "question: Kemosentezde enerji kaynağı olarak hangi maddeler kullanılır?", "target": "Kemosentezde enerji kaynağı olarak inorganik maddeler kullanılır ve bu maddeler canlı türüne göre farklılık gösterir."} {"input": "question: Kemosentezde karbon kaynağı olarak ne kullanılır?", "target": "Kemosentezde karbon kaynağı olarak karbondioksit kullanılır."} {"input": "question: Kemosentez işleminin gerçekleşmesi için oksijen gazı gerekli midir?", "target": "Hayır, bazı arkeler kemosentezi oksijen kullanmadan gerçekleştirebilir."} {"input": "question: Kemosentez işleminde ışık enerjisine ihtiyaç var mıdır?", "target": "Hayır, kemosentez işleminde ışık enerjisine ihtiyaç yoktur ve aydınlık ya da karanlık ortamda gerçekleştirilebilir."} {"input": "question: Kemosentezde klorofil kullanılmaz mı?", "target": "Evet, kemosentezde klorofil kullanılmaz."} {"input": "question: Nitrifikasyon bakterileri nelerdir ve ne rol üstlenirler?", "target": "Nitrifikasyon bakterileri, nitrit ve nitrat bakterileridir ve kemosentezle kendi besinlerini üretirken azot döngüsünün gerçekleşmesini sağlarlar."} {"input": "question: Metanojenik arkelerin enerji kaynağı nedir?", "target": "Metanojenik arkelerin enerji kaynağı olarak karbondioksit kullanırlar."} {"input": "question: Nitrit bakterilerinin enerji kaynağı nedir?", "target": "Nitrit bakterilerinin enerji kaynağı olarak amonyak kullanırlar."} {"input": "question: Ototrofların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Ototroflar inorganik maddelerden organik madde üretirler, karbondioksit tüketirler, ATP sentezlenir ve tüketilir, ve enzimatik reaksiyonlar gerçekleşir."} {"input": "question: Komünite ekolojisi nedir?", "target": "Bir alan ya da habitat içerisinde bulunan tüm popülasyonların oluşturduğu topluluk"} {"input": "question: İndikatör türlerin özellikleri nelerdir?", "target": "İndikatör türler, komünitedeki çevre değişikliklerinden çok çabuk etkilenen türlerdir."} {"input": "question: Baskın türün tanımı nedir?", "target": "Bir komünitede sayıca diğer canlılardan daha fazla olan tür"} {"input": "question: Kilit taşı türün rolü nedir?", "target": "Kilit taşı tür, komüniteyi kontrol eden türdür ve ortamdan uzaklaştırılması komünitedeki diğer canlıları büyük ölçüde etkiler."} {"input": "question: İstilacı türlerin etkileri nelerdir?", "target": "İstilacı türler, doğal yaşam alanları olmayan bir komüniteye girerek burada çoğalır ve komünitenin yapısını bozarlar."} {"input": "question: Ekotonun tanımı nedir?", "target": "Ekoton, komşu komüniteler arasındaki geçiş bölgeleridir ve bu bölgelerde canlı çeşidi fazla olmasına rağmen rekabet nedeniyle canlı sayısı azdır."} {"input": "question: Tür içi rekabet ve türler arası rekabet arasındaki farklar nelerdir?", "target": "Tür içi rekabet, besin, yaşam alanı ve üreme için görülürken; türler arası rekabet, besin ve yaşam alanı için görülür ve türler arası rekabet üreme amacıyla gerçekleşemez."} {"input": "question: Mutualizm (+/+), Kommensalizm (+/0) ve Parazitizm (+/-) arasındaki farklar nelerdir?", "target": "Mutualizm (+/+), bir arada yaşayan türlerin her ikisinin de ilişkiyi yarar görmesi durumudur. Kommensalizm (+/0), bir türün yarar gördüğü ve diğerinin etkilenmediği durumdur. Parazitizm (+/-), bir türün yarar gördüğü ve diğerinin zarar gördüğü durumdur."} {"input": "question: Likenler ve oluşumları hakkında bilgi veriniz.", "target": "Likenler, algler ile mantarların bir araya gelerek oluşturduğu topluluktur ve algler mantarlardan aldığı inorganik madde ile organik madde sentezlerken, mantarlar ise alglerden aldığı organik maddeyi kullanır."} {"input": "question: Bir komünitede süksesyon nasıl gerçekleşir?", "target": "Süksesyon, bir komünitede çeşitli faktörlerle baskın türün zamanla değişmesidir ve primer süksesyon ile sekonder süksesyon olarak iki şekilde gerçekleşir."} {"input": "question: Primer süksesyon ve sekonder süksesyon arasındaki farklar nelerdir?", "target": "Primer süksesyon, toprağın hiç oluşmadığı, canlı yaşamının bulunmadığı alanlarda görülen süksesyondur. Sekonder süksesyon, insan müdahalesi, aşırı otlatma ve yangın gibi nedenlerle toprak yapısı bozulmadan komünitenin bozulması ile görülen süksesyondur."} {"input": "question: Kara hayatına uyum sağlamış bitkilerde genellikle toprak altına doğru gelişen yapı nedir?", "target": "Kök"} {"input": "question: Tohumun çimlenmesi sırasında oluşan ilk köke ne ad verilir?", "target": "Embriyonik kök ya da primer kök"} {"input": "question: Bitkilerde kök sistemi nasıl oluşur?", "target": "Primer kökten sekonder kök çıkar ve böylece bitkide kök sistemi oluşur."} {"input": "question: Kazık kök hangi tür bitkilerde görülür?", "target": "Odunsu ve bazı otsu bitkilerde"} {"input": "question: Saçak kök hangi tür bitkilerde görülür?", "target": "Otsu bitkilerde"} {"input": "question: Kökün boyuna kesitinin yapısında hangi bölümler bulunur?", "target": "Hücre bölünme bölgesi, farklılaşma (olgunlaşma) bölgesi, uzama bölgesi ve kaliptra"} {"input": "question: Kaliptra nedir ve ne işe yarar?", "target": "Kökün en ucunda bulunur ve apikal meristem tarafından üretilir. Kökün toprak içerisinde ilerlerken zarar görmesini engeller."} {"input": "question: Hücre bölünme bölgesi hangi hücrelerden oluşur?", "target": "Apikal meristem hücrelerinden"} {"input": "question: Uzama bölgesi nasıl oluşur?", "target": "Apikal meristemin faaliyeti sonucu oluşur."} {"input": "question: Farklılaşma (olgunlaşma) bölgesi hangi hücrelerin farklılaşması ile oluşur?", "target": "Uzama bölgesi hücrelerinin"} {"input": "question: Kökün enine kesitinin yapısında hangi katmanlar bulunur?", "target": "Epidermis, korteks, endodermis, periskl ve merkezi silindir"} {"input": "question: Gövdenin temel işlevi nedir?", "target": "Topraktan alınan su ve minerallerin diğer organlara, yapraklarda üretilen organik maddelerinin köklere taşınmasını sağlar."} {"input": "question: Bitkilerde çeşitli işlevleri üstlenmiş farklılaşmış gövdeler nelerdir?", "target": "Stolon, rizom, yumru gövde, soğan ve sarılıcı gövde"} {"input": "question: Otsu gövde ve odunsu gövde arasındaki temel fark nedir?", "target": "Otsu gövde yeşil renkli ve iç taraftaki hücreler klorofil taşıyorken, odunsu gövde kahverengi renkli ve iç taraftaki hücreler klorofil taşımaz."} {"input": "question: Gövdenin boyuna kesitinin yapısında hangi bölümler bulunur?", "target": "Apikal meristem, tepe tomurcuğu, yanal tomurcuklar ve nodyum"} {"input": "question: Otsu gövdenin enine kesitinin yapısında hangi katmanlar bulunur?", "target": "Epidermis, parankima dokusu, iletim demetleri ve öz"} {"input": "question: Yaprağın temel işlevi nedir?", "target": "Fotosentez ve gaz alışverişinin yoğun olarak yapıldığı yerdir."} {"input": "question: Yaprağın morfolojik yapısında hangi kısımlar bulunur?", "target": "Yaprak ayası, yaprak sapı ve iletim demetleri"} {"input": "question: Yaprak ayası nedir ve ne işe yarar?", "target": "Yassılaşmış ve genişlemiş kısım, fotosentez ve gaz alışverişinin yoğun olarak yapıldığı yerdir."} {"input": "question: Yaprak sapı nedir ve ne işe yarar?", "target": "Yaprağın gövdeye bağlanmasını sağlar ve yaprak ayasının ışıktan verimli bir şekilde yararlanmasını sağlar."} {"input": "question: Yaprakların enine kesitinin yapısında hangi katmanlar bulunur?", "target": "Epidermis, mezofil tabakası, palizat parankiması ve sünger parankiması"} {"input": "question: Nöron içerisinde impuls oluşumunu sağlayan en küçük uyarı şiddetine ne denir?", "target": "Eşik değeri (eşik şiddeti)"} {"input": "question: Bir nöronda impuls oluşumunu sağlayan eşik değerinin altındaki uyarılar nöronda ne oluşturamaz?", "target": "İmpuls"} {"input": "question: İki nöron arasındaki impuls iletim hızının farklı olabileceği durumlar nelerdir?", "target": "Miyelin kılıfın varlığı, Ranvier boğum sayısı, Akson çapı"} {"input": "question: Uyarı şiddetinin artması nöronda neye neden olur?", "target": "Daha fazla sayıda ve sık aralıklarla impuls oluşmasına"} {"input": "question: Sinir sistemine gelen uyarının çeşidi nasıl belirlenir?", "target": "Uyarıyı alan duyu reseptörüne ve buna bağlı olarak da impulsun taşınacağı yolla belirlenir"} {"input": "question: İmpulsun bir hücreden diğerine aktarılması nasıl olur?", "target": "Sinapslar aracılığı ile"} {"input": "question: Sinaptik yumru nedir?", "target": "Aksonun dallarından her birinin küçük şişkinliklerle sona ermesi"} {"input": "question: Sinaptik boşluk nedir?", "target": "Sinaptik yumru ile diğer hücre arasındaki boşluk"} {"input": "question: Nörotransmitter maddelerin görevi nedir?", "target": "Sinapslarda kimyasal iletimi sağlamak"} {"input": "question: Seçici direnç nedir?", "target": "Nöronda oluşan impulsların her sinapstan geçememesi"} {"input": "question: Kolaylaştırıcı sinaps nedir?", "target": "İmpulsun geçişine izin veren sinaps"} {"input": "question: Durdurucu sinaps nedir?", "target": "İmpulsun geçişini engelleyen sinaps"} {"input": "question: Nükleik asitleri keşfeden bilim insanı kimdir?", "target": "Friedrich Miescher"} {"input": "question: Nükleik asitlerin keşfi hangi yıl gerçekleşmiştir?", "target": "1869"} {"input": "question: DNA'nın yönetici molekül olduğunu kanıtlayan deneyin sahibi kimdir?", "target": "Frederick Griffith"} {"input": "question: Frederick Griffith'in deneyinde kullanılan bakteri türleri nelerdir?", "target": "Streptococcus pneumoniae'nin kapsüllü ve kapsülsüz formları"} {"input": "question: Transformasyon nedir?", "target": "Canlı bakterilerin cansız bakteriden genetik madde alması"} {"input": "question: Oswald Avery, Colin MacLeod ve Maclyn McCarty'nin keşfinin özeti nedir?", "target": "DNA'yı keşfetmişlerdir"} {"input": "question: Alfred Hershey ve Martha Chase'in deneyinde kullanılan konak ve virüs nelerdir?", "target": "Escherichia coli bakterisi ve T2 bakteriyofajı"} {"input": "question: Erwin Chargaff'ın keşfinin özeti nedir?", "target": "Farklı organizmalardan izole edilen DNA'ların baz dizilimlerinin türden türe değiştiğini keşfetmiştir"} {"input": "question: Rosalind Franklin ve Maurice Wilkins'in keşfinin özeti nedir?", "target": "X ışınları ile DNA'nın kristal fotoğrafını elde etmişlerdir"} {"input": "question: James Watson ve Francis Crick'in keşfinin özeti nedir?", "target": "DNA'nın yapısını açıklamışlar ve Watson-Crick modelini oluşturmuşlardır"} {"input": "question: Watson, Crick ve Wilkins Nobel Ödülü'nü hangi yıl almışlardır?", "target": "1962"} {"input": "question: Nükleik asitlerin temel yapı birimleri nelerdir?", "target": "Nükleotit"} {"input": "question: Nükleotitlerin oluşumunda yer alan bileşenler nelerdir?", "target": "Organik baz, Pentoz ve Fosfat"} {"input": "question: Pürin ve pirimidin organik bazlarının isimleri nelerdir?", "target": "Pürin: Adenin (A) ve guanin (G), Pirimidin: Timin (T), sitozin (S,C) ve urasil (U)"} {"input": "question: Nükleik asitlerin isimlendirilmesinde hangi bileşen esas alınır?", "target": "Pentoz"} {"input": "question: DNA'nın yapısında hangi organik bazları bulunur?", "target": "Adenin, guanin, sitozin ve timin"} {"input": "question: DNA'nın oluşumunda hangi bağlar oluşur?", "target": "Fosfodiester bağı ve hidrojen bağı"} {"input": "question: DNA ipliklerinin özellikleri nelerdir?", "target": "Antiparalel ve ikili sarmal"} {"input": "question: RNA'nın yapısında hangi organik bazları bulunur?", "target": "Adenin, guanin, sitozin ve urasil"} {"input": "question: RNA'nın görevi nedir?", "target": "Protein sentezi sırasında DNA üzerindeki şifrelerden üretilerek proteinin üretilmesini sağlar"} {"input": "question: mRNA, tRNA ve rRNA'nın özellikleri nelerdir?", "target": "mRNA: DNA üzerindeki şifrenin gerekli kısmını alarak ribozoma taşır, tRNA: mRNA üzerindeki genetik şifreye göre aminoasitleri ribozoma taşır, rRNA: Ribozomun yapısına katılır"} {"input": "question: Oksijenli solunumun gerçekleştiği organeldir?", "target": "Mitokondri"} {"input": "question: Oksijenli solunumun aşamaları nelerdir?", "target": "Glikoliz, Pirüvat oksidasyonu (Krebs hazırlık evresi), Krebs (Sitrik asit döngüsü) ve ETS (Elektron taşıma sistemi)"} {"input": "question: Glikoliz evresinin gerçekleştiği yer nerelerdir?", "target": "Her canlıda sitoplazmada gerçekleşir."} {"input": "question: Krebs hazırlık evresinin gerçekleştiği yer nerelerdir?", "target": "Mitokondrinin matriksinde gerçekleşir."} {"input": "question: ETS (Elektron taşıma sistemi) nin gerçekleştiği yer nerelerdir?", "target": "Mitokondrinin iç zarında gerçekleşir."} {"input": "question: Oksijenli solunumda bir tane glikoz için net kaç ATP üretilir?", "target": "30-32 ATP"} {"input": "question: Oksijenli solunumda toplamda kaç H2O üretilir?", "target": "12H2O"} {"input": "question: Karbonhidratlar oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Glikoza kadar parçalanır."} {"input": "question: Proteinler oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Aminoasitlere parçalanırlar ve Deaminasyona uğrayarak NH3 (amonyak) olarak ayrılır."} {"input": "question: Lipitler oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Hidroliz sonucunda gliserol ve yağ asidi haline dönüştürülürler."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Notokord, kemik ya da kıkırdaktan iç iskelet, solungaç yarıkları, kuyruk, kapalı kan dolaşımı, alyuvarlarda hemoglobin ve böbreklere sahip olmaları."} {"input": "question: Balıkların vücut yapıları hakkında bilgi veriniz.", "target": "Vücutları pullarla kaplıdır, solungaç solunumu yaparlar, kalpleri iki odacıklıdır ve soğukkanlı canlılardır."} {"input": "question: Kıkırdaklı balıkların özellikleri nelerdir?", "target": "Kıkırdaktan yapılmış iç iskelete sahiptirler, genellikle tuzlu sularda yaşarlar, yüzme keseleri yoktur ve iç döllenme görülür."} {"input": "question: Kemikli balıkların özellikleri nelerdir?", "target": "Kemikten oluşmuş iç iskelete sahiptirler, yüzme keseleri bulunur, dış döllenme dış gelişme görülür ve solungaç solunumu yaparlar."} {"input": "question: Amfibilerin yaşam döngüsü hakkında bilgi veriniz.", "target": "Yaşamlarının bir kısmını suda bir kısmını karada geçirirler, gelişimlerinde başkalaşım görülür, larva ve ergin formları farklıdır."} {"input": "question: Sürüngenlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genellikle karada yaşarlar, akciğer solunumu yaparlar, vücutları keratin içeren pullarla kaplıdır, kalpleri 3 odacıklıdır ve soğukkanlı canlılardır."} {"input": "question: Kuşların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Vücutları tüylerle kaplıdır, ön üyeleri kanat haline dönüşmüştür, dişleri yoktur, ağızları gaga halini almıştır ve akciğer solunumu yaparlar."} {"input": "question: Memelilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Vücutları kıllarla kaplıdır, akciğer solunumu yaparlar, azotlu boşaltım atıkları üredir, kastan yapılı diyaframa sahiptirler ve yavrularını sütle beslerler."} {"input": "question: Gagalı memelilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Gagaları vardır, iç döllenme dış gelişme yaparlar, yumurtlayarak ürerler ve yavrularını sütle beslerler."} {"input": "question: Keseli memelilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Plasenta taşımadıklarından yavru gelişimini tamamlayamadan doğar, anne kesesinde sütle beslenerek gelişimini tamamlar."} {"input": "question: Plasentalı memelilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Anne karnında gelişmekte olan yavru ile anne arasında plasenta oluşur, bu yapı doğuma kadar yavrunun beslenmesini sağlar."} {"input": "question: Omurgasız hayvanların ortak özelliklerinden biri nedir?", "target": "Dış iskelet görülür ve genellikle açık kan dolaşımı bulunur."} {"input": "question: Süngerlerin vücutlarında bulunan porların (deliklerin) işlevi nedir?", "target": "Besinlerin alınması ve atık maddelerin atılması için kullanılır."} {"input": "question: Sölenterlerin beslenme ve sindirim sistemi nasıldır?", "target": "Ağızları ile aldıkları besinleri vücutlarının merkezinde sindirir ve atık maddelerini de bu boşluğa bırakır."} {"input": "question: Solucanların temel özellikleri nelerdir?", "target": "İki açıklıklı (tam) sindirim sistemine sahip olup, sindirim kanalında özelleşmelere sahiptir ve vücutları halkasal ve segmentlidir."} {"input": "question: Yumuşakçaların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "Vücutları yumuşaktır, bazı çeşitlerinde dış iskelet bulunur ve genellikle holozoik beslenirler."} {"input": "question: Eklem bacaklıların temel özellikleri nelerdir?", "target": "Dış iskeletleri vardır, suda yaşar ve solungaç solunumu yaparlar, ayrıca dört gruptan oluşurlar: kabuklular, örümcekler, böcekler ve çok ayaklılar."} {"input": "question: Böceklerin özellikleri nelerdir?", "target": "Kitinden oluşmuş dış iskeletleri vardır, vücutları baş, göğüs ve karın olmak üzere üç segmentten oluşur, üç çift eklemli bacakları ve iki çift kanatları vardır."} {"input": "question: Derisi dikenlilerin temel özellikleri nelerdir?", "target": "Denizlerde yaşarlar, kalker yapılı iç iskeletleri vardır, vücutlarının alt kısmında bulunan ayakları ile aktif olarak yer değiştirebilirler ve solungaç solunumu yaparlar."} {"input": "question: Omurgasız hayvanlar kaç sınıftan oluşur?", "target": "Omurgasızlar; süngerler, sölenterler, solucanlar, yumuşakçalar, eklembacaklılar ve derisi dikenliler olmak üzere altı sınıftan oluşur."} {"input": "question: Sölenterlerin sinir sistemi nasıldır?", "target": "Sinir sisteminin görüldüğü ilk canlı grubudur ve bu sinir sistemi oldukça basittir."} {"input": "question: Omurilikte bulunan beyaz ve boz maddelerin işlevi nedir?", "target": "Dış kısmı ak, iç kısmı boz maddeden oluşmuştur. Boz maddeden iki çift sinir çıkar. Bu sinirlerden dorsalde (sırt) olanlar duyu nöronu, ventralde (ön) olanlar motor nöronudur."} {"input": "question: Omuriliğin yapısında bulunan bileşenler nelerdir?", "target": "Omuriliğin yapısında beyinde olduğu gibi beyin zarları ve BOS bulunur."} {"input": "question: Refleks yayının oluşumunda impulsun izlediği yol kaç aşamalıdır?", "target": "5"} {"input": "question: İkili refleks yayında hangi nöronlar bulunur?", "target": "Motor ve duyu nöronu"} {"input": "question: Çevresel sinir sisteminin (ÇSS) temel işlevi nedir?", "target": "MSS'ye bilgi ileten ve MSS'den aldığı bilgiyi efektör organlara ileten sinir sistemi bölümüdür."} {"input": "question: Otonom sinir sisteminin iki bölümü nelerdir?", "target": "Sempatik ve parasempatik sinir sistemidir."} {"input": "question: MS (Multiple Skleroz) hastalığının sebebi nedir?", "target": "MSS nöronlarının miyelin kılıflarına bağışıklık hücrelerinin saldırması sonucunda uyarı iletiminin bozulmasıdır."} {"input": "question: Parkinson hastalığının temel nedeni nedir?", "target": "Beyinde dopamin eksikliği"} {"input": "question: Omurilikteki kasların çalışmasını sağlayan nöronun Polio virüs tarafından enfekte olmasıyla oluşan hastalık nedir?", "target": "Polio"} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddeler hangi iki grupta incelenir?", "target": "İnorganik Maddeler ve Organik Maddeler"} {"input": "question: Organik maddelerin ortak özelliklerini açıklayınız.", "target": "Canlılar tarafından sentezlenmezler, dışarıdan hazır olarak alınırlar, organik maddelerin ham maddesidirler, sindirime uğramazlar, yapı taşları (monomer) yoktur, küçük yapılı olduklarından hücre zarından direkt geçebilirler."} {"input": "question: Kohezyon Kuvveti nedir ve bitkilerde nasıl bir rol oynar?", "target": "Kohezyon Kuvveti, su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunması sonucu oluşan kuvvettir. Bitkiler kohezyon kuvvetini kullanarak topraktan aldıkları suyu belirli bir yüksekliğe kadar gövde içerisinde taşıyabilir."} {"input": "question: Yüzey Gerilimi nedir ve bazı böceklerin su üzerinde yürüyebilmesine nasıl katkıda bulunur?", "target": "Yüzey Gerilimi, suyun yüzeyindeki su molekülleri arasında oluşan kuvvettir. Bazı böcekler yüzey gerilimini kullanarak su üzerinde yürüyebilirler."} {"input": "question: Adhezyon nedir ve bitkilerde nasıl bir rol oynar?", "target": "Adhezyon, su moleküllerinin başka moleküllere tutunmasıdır. Adhezyon sayesinde topraktan çekilen su gövdede yukarı doğru taşınırken ksileme tutunur ve aşağıya inmesi önlenmiş olur."} {"input": "question: Suyun özgül ısı yüksekliği nedir ve vücut sıcaklığının düzenlenmesinde nasıl bir rol oynar?", "target": "Su, birim miktarının ısınması için gerekli olan ısı miktarı çok fazladır. Bu nedenle, su geç ısınır ve geç soğur. Su, havanın ısısını hapseder ve depoladığı ısıyı soğuk olan havaya verir. Bu sayede vücudumuzun sıcaklığının düzenlenmesini sağlar."} {"input": "question: Buharlaşma nedir ve terleme sırasında vücut sıcaklığının düzenlenmesinde nasıl bir rol oynar?", "target": "Buharlaşma, suyun gaz hale geçişidir. Sıcaklık yükseldikçe buharlaşma hızı artar. Terleme sırasında vücuttan su atılırken bir yandan da ısı atımı gerçekleştirilir. Bu sayede vücut sıcaklığı düşürülmüş olur."} {"input": "question: Donma nedir ve soğuk havalarda canlıların hayatta kalmasına nasıl katkıda bulunur?", "target": "Donma, suyun, soğuyunca katılaşmasıdır. Soğuk havalarda göl gibi durgun su kütlelerinin yüzeyleri donar. Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan düşük olduğunda buz su üzerinde kalır ve buz tabakasının altının donması önlenmiş olur. Bu sayede soğuk havalarda buzun alt tabakası 4 derece olur ve canlılar soğuk zamanı zarar görmeden geçirebilirler."} {"input": "question: Minerallerin canlılardaki rollerini açıklayınız.", "target": "Mineraller, çeşitli organik maddelere bağlı olarak bulunabilecekleri gibi tuzlar halinde de bulunabilirler. Vücuttaki metabolizma faaliyetlerinin normal bir şekilde devam edebilmesi için belirli oranda mineralin alınması gerekir. Bu şekilde düzenleyici olarak görev yapar."} {"input": "question: Kalsiyum (Ca) minerallerinin canlılardaki rollerini açıklayınız.", "target": "Kalsiyum (Ca), kemik ve dişlerin yapısına katılır. Ayrıca kas kasılması, kanın pıhtılaşması, sinir hücrelerinin çalışması ve enzimlerin çalışmasında etkilidir."} {"input": "question: Fosfor (P) minerallerinin canlılardaki rollerini açıklayınız.", "target": "Fosfor (P), kemik ve dişlerin yapısına katılır. Nükleik asit, ATP, protein gibi moleküllerin yapısında bulunur."} {"input": "question: Pankreasın iki temel kısmından bahsedin. Nasıl görev yaparlar?", "target": "Pankreasın iki temel kısmı vardır: Acini hücreleri ve Langerhans adacıkları. Acini hücreleri, pankreas öz suyu üreterek enzim (ekzokrin) üretirken, Langerhans adacıkları hormon üreten hücreler içerir (endokrin)."} {"input": "question: İnsülin hormonunun temel görevi nedir?", "target": "İnsülin hormonu, kandaki glikoz miktarını düzenler, glikozun hücrelere alınmasını sağlar, glikozun fazlasının karaciğer ve kaslarda glikojen olarak depo edilmesini sağlar ve protein ile yağ sentezini uyarır."} {"input": "question: Diyabet hastalığının iki tipi nelerdir?", "target": "Diyabet hastalığının iki tipi vardır: Tip 1 şeker hastalığı (bağışıklık hücrelerinin beta hücrelerine saldırması sonucu insülin üretilememesi) ve Tip 2 şeker hastalığı (hedef hücrelerdeki reseptör bozukluğu nedeniyle hücrelerin insüline tepki vermemesi)."} {"input": "question: Glukagon hormonunun görevi nedir?", "target": "Glukagon hormonu, insülin hormonunun antagonistidir. Karaciğerdeki glikojenin yıkımını sağlar, glikoz salınımını artırır ve yağ dokularından yağların yıkımını sağlar."} {"input": "question: Timus bezi nedir ve ne işe yarar?", "target": "Timus bezi, göğüs boşluğunda akciğerler arasında ve kalbin üst kısmında bulunan lenf sistemi ile bağlantılı bir bezdir. Yeni doğan bebeklerde çok büyüktür ve yaş ilerledikçe küçülür. Çocuklarda maksimum aktivite ile çalışır ve T lenfositlerinin işlevsel özellik kazandırılmasında görev alır."} {"input": "question: Epitalamusun Melatonin Hormonu salgılama görevi nedir?", "target": "Epitalamus, karanlıkta Melatonin Hormonu salgılar ve bu hormon biyolojik saati düzenler."} {"input": "question: Belirli bir alanda yaşayan aynı tür canlılar topluluğuna ne ad verilir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Ekosistemin en küçük birimi nedir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Popülasyon yoğunluğunu etkileyen faktörler nelerdir?", "target": "Göçler, doğum ve ölüm"} {"input": "question: Popülasyon büyüklüğünü hangi faktörler etkiler?", "target": "Doğum oranı, ölüm oranı ve göçler"} {"input": "question: Doğum oranı nasıl hesaplanır?", "target": "Birim zamanda üreme yoluyla popülasyona katılan birey sayısı"} {"input": "question: Ölüm oranı nasıl hesaplanır?", "target": "Birim zamanda ölüm yoluyla popülasyondan ayrılan birey sayısı"} {"input": "question: Göçler nasıl gerçekleşir?", "target": "İçine ve dışına olmak üzere iki şekilde gerçekleşir"} {"input": "question: Popülasyon büyüklüğündeki değişme nasıl hesaplanır?", "target": "(Doğum + İçe Göç) – (Ölüm + Dışa Göç)"} {"input": "question: S Tipi Gelişme Grafiği hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Çevresel sınırlamalar nedeniyle ölüm oranı artan, doğum oranı azalan popülasyonlarda"} {"input": "question: J Tipi Gelişme Grafiği hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Böceklerde ve bazı omurgasızlarda"} {"input": "question: Taşıma kapasitesi nedir?", "target": "Çevre şartlarında ve habitatta değişiklik olmadığı varsayılarak bir bölgede yaşayabilecek maksimum birey sayısı"} {"input": "question: Popülasyondaki birey sayısı taşıma kapasitesine yaklaştıkça ne olur?", "target": "Çevre direnci artış gösterir"} {"input": "question: Hayatta kalma eğrisi nedir?", "target": "Her popülasyon için hayatta kalma eğrisi farklıdır ve canlının dayanıklılığı ve yaşam yerindeki diğer faktörler ile alakalıdır"} {"input": "question: Tip I Hayatta Kalma Eğrisi hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Yavru ve erginlik döneminde hayatta kalma oranı yüksek canlıların oluşturduğu popülasyon"} {"input": "question: Tip II Hayatta Kalma Eğrisi hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Ölüm oranı her yaşta aynı olan popülasyon"} {"input": "question: Tip III Hayatta Kalma Eğrisi hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Yavru dönemde hayatta kalma ihtimali düşük olan popülasyon"} {"input": "question: Popülasyon dalgalanmaları nelerdir?", "target": "Bir bölgeye popülasyon yerleştikten ve dengeye ulaştıktan sonra birey sayısındaki değişmeler"} {"input": "question: Popülasyon dağılımı nedir?", "target": "Bir popülasyonu oluşturan bireylerin belirli bir oranda gösterdikleri yerleşme biçimi"} {"input": "question: Kümeli dağılım hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "En yaygın olan dağılım şekli, çevre ihtiyaçlarına göre kümelenme gözlenir"} {"input": "question: Düzenli dağılım hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Yaygın değildir, Örneğin; hayvanlar alan savunma davranışları nedeniyle düzenli dağılım gösterir"} {"input": "question: Rastgele dağılım hangi popülasyonlarda görülür?", "target": "Popülasyondaki bireyler arasında etkileşim bulunmaz, her birey kendine en uygun ortamı seçer"} {"input": "question: Genç bireyler nedir?", "target": "Üreme olgunluğuna erişmemiş bireyler"} {"input": "question: Ergin bireyler nedir?", "target": "Üreme yeteneğindeki bireyler"} {"input": "question: Yaşlı bireyler nedir?", "target": "Üreme yeteneğini kaybetmiş bireyler"} {"input": "question: Yaş piramidi nedir?", "target": "Popülasyondaki yaş dağılımlarının birey sayılarının yüzde olan değerleriyle oluşturulur"} {"input": "question: Büyüyen popülasyonun yaş piramidi nasıl görünür?", "target": "Genç birey sayısı daha fazladır, geniş tabanlı yaş piramidi görülür"} {"input": "question: Dengede olan popülasyonun yaş piramidi nasıl görünür?", "target": "Farklı yaş gruplarının birey sayıları eşittir"} {"input": "question: Gerileyen popülasyonun yaş piramidi nasıl görünür?", "target": "Yaşlı bireylerin sayısı genç bireylerin sayısından fazladır, dar tabanlı yaş piramidi görülür"} {"input": "question: Replikasyon nedir ve genetik maddenin nesilden nesile aktarımını nasıl sağlar?", "target": "Replikasyon, hücre bölünmesi öncesinde DNA molekülünün kendini eşlemesine verilen addır. Bu işlem sayesinde genetik madde nesilden nesile aktarılır."} {"input": "question: Matthew Meselson ve Franklin Stahl'ın 1958 yılında yaptığı deneyin amacı ve sonucu nedir?", "target": "Matthew Meselson ve Franklin Stahl, DNA eşlenmesi üzerine deneyler yapmış ve DNA'nın kendini yarı korunumlu (semikonservatif) eşlediğini ispat etmişlerdir."} {"input": "question: Replikasyon orijini nedir ve prokaryotlarda ve ökaryotlarda nasıl oluşur?", "target": "Replikasyon orijini, DNA üzerinde replikasyonun başladığı noktadır. Prokaryotlarda DNA halkasal olduğundan tek bir replikasyon orijini oluşturulur, ökaryotlarda ise DNA lineer olduğundan birden fazla replikasyon orijini oluşturulur."} {"input": "question: Helikaz, Ligaz ve DNA Polimeraz enzimlerinin rolleri nelerdir?", "target": "Helikaz, replikasyon orijinlerinde hidrojen bağlarının koparılmasını sağlar. DNA Polimeraz, polinükleotit zincirlerinin karşısına yeni nükleotidler ekleyerek yeni polinükleotit zincirlerinin üretilmesini sağlar. Ligaz, DNA parçalarının birleştirilmesini sağlar."} {"input": "question: Okazaki parçaları nedir ve nasıl oluşurlar?", "target": "Okazaki parçaları, 5' --> 3' yönündeki ipliğin karşısına kesintisiz bir şekilde sentez yapamayan DNA parçalarıdır. Bu parçalar, 100-200 nükleotid uzunluğunda ve 5' --> 3' yönünde ilerleyen kısa DNA parçalarıdır."} {"input": "question: Aziz Sancar'ın DNA onarım mekanizması keşfi neler içerir?", "target": "Aziz Sancar, DNA'ların kendini onarım mekanizmasını keşfederek 2015 yılında Nobel Kimya ödülünü almıştır. Çalışmasına göre, bir enzim bakteri DNA'sındaki hasarlı nükleotidleri çıkarırken çevresindeki nükleotidleri de kesip atar. İnsanlarda ise DNA'daki hasarlı nükleotitlerin çevresindeki 27 nükleotidin nasıl kesilip atıldığını ve doğru nükleotidlerin bu boşluğa yerleştirildiğini bulmuştur."} {"input": "question: Aziz Sancar'ın insan genomundaki DNA onarım genleri haritası nedir?", "target": "Aziz Sancar, 2015 mayıs ayında ekibiyle birlikte insan genomundaki DNA onarım genlerinin bütün bir haritasını yayımlamıştır. Bu mekanizmanın 16 gen tarafından sentezlenen 16 protein ile işlediği keşfedilmiştir."} {"input": "question: Sindirim sisteminin başladığı organdır.", "target": "Ağız"} {"input": "question: Tükürük bezleri nerede bulunur?", "target": "Kulak altı, dil altı ve çene altı"} {"input": "question: Ağızda hangi enzim bulunur?", "target": "Amilaz"} {"input": "question: Yemek borusu hangi kası içerir?", "target": "Çizgili kas"} {"input": "question: Sindirim sisteminin yapısında içten dışa doğru hangi tabakalar bulunur?", "target": "İç Tabaka (Mukoza), Orta Tabaka (Düz kas) ve Dış Tabaka (Bağ doku)"} {"input": "question: Midenin yemek borusu ile bağlandığı yere ne denir?", "target": "Kardia (Mide ağzı)"} {"input": "question: Mide öz suyu içerisinde hangi enzimler bulunur?", "target": "Pepsinojen, renin (sadece çocuklarda), mukus ve HCl"} {"input": "question: İnce bağırsakta hangi enzimler bulunur?", "target": "Enterokinaz, peptidaz, sükraz, maltaz, laktaz, dekstrinaz ve nükleaz"} {"input": "question: Kalın bağırsağın birleştiği yere ne denir?", "target": "Kör bağırsak (çekum)"} {"input": "question: Tükürük salgısını kanallar ile ağız içine boşaltan yapılar nelerdir?", "target": "Tükürük bezleri"} {"input": "question: Karaciğerin görevleri nelerdir?", "target": "Safra salgılamak, kanın pıhtılaşmasını düzenlemek, protein ve karbonhidratları yağa dönüştürmek, zehirli maddeleri yok etmek, kan şekerini düzenlemek"} {"input": "question: Pankreasın görevleri nelerdir?", "target": "İnsülin ve glukagon hormonları üreterek kan şekerini düzenlemek, pankreas öz suyu üreterek sindirime yardımcı olmak"} {"input": "question: Sindirim sisteminin temel amacı nedir?", "target": "Canlıların hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için organik maddelerin kimyasal bağlarındaki enerjiye ihtiyaç duymaları ve bu enerjiyi elde edebilmek için beslenmek zorunda olmalarıdır."} {"input": "question: Mekanik sindirim nedir?", "target": "Besinlerin fiziksel olarak küçük parçalara ayrılmasıdır."} {"input": "question: Kimyasal sindirim nedir?", "target": "Besinlerin su ve enzimler yardımıyla monomerlerine kadar ayrışmasıdır."} {"input": "question: Sindirimin gerçekleştiği yere göre sindirim tipleri nelerdir?", "target": "Hücre içi sindirim ve hücre dışı sindirim"} {"input": "question: İnsanda sindirim sisteminin başladığı organ nedir?", "target": "Ağız"} {"input": "question: Ağızda sindirime yardımcı olan yapılar nelerdir?", "target": "Dil, diş ve tükürük bezleri"} {"input": "question: Tükürük bezleri hangi enzimi salgılar?", "target": "Amilaz enzimi"} {"input": "question: Yemek borusunun görevi nedir?", "target": "Yutaktan gelen besinleri ardışık kasılıp gevşeme hareketleri ile mideye ileten borudur."} {"input": "question: Midenin görevi nedir?", "target": "Fiziksel ve kimyasal sindirim yapılmasıdır."} {"input": "question: Mide öz suyu içerisinde hangi maddeler bulunur?", "target": "Mukus, HCl, pepsinojen ve renin"} {"input": "question: Renin nedir?", "target": "Sütteki kazein proteinini çöktürmeye (peynirleştirmeye) yardımcı olan enzimdir."} {"input": "question: İnce bağırsakta hangi enzimler bulunur?", "target": "Enterokinaz, peptidaz, sükraz, maltaz, laktaz, dekstrinaz ve nükleaz"} {"input": "question: Kalın bağırsakta hangi vitaminler sentezlenir?", "target": "B ve K vitaminleri"} {"input": "question: Karaciğerin görevleri nelerdir?", "target": "Safra salgılamak, kanın pıhtılaşmasını düzenlemek, protein ve karbonhidratları yağa dönüştürmek, zehirli maddeleri zehirsiz hale getirmek, kan şekerini düzenlemek, A vitamini sentezlemek, ADEK vitaminlerini depolamak, yaşlanmış alyuvarları parçalamak ve eritropoietin hormonu salgılamak"} {"input": "question: Pankreasın görevleri nelerdir?", "target": "İnsülin ve glukagon hormonları üreterek kan şekerini düzenlemek ve pankreas öz suyu üreterek sindirime yardımcı olmak"} {"input": "question: Pankreas öz suyu içerisinde hangi enzimler bulunur?", "target": "Tripsinojen, kimotripsinojen, amilaz ve nükleaz"} {"input": "question: Sinir dokunun temel bileşenleri nelerdir?", "target": "Nöron ve glia hücreleri"} {"input": "question: Nöronların temel özellikleri nelerdir?", "target": "Vücuttaki en fazla özelleşme gösteren hücrelerden biridir, sentrozoma sahip olmadıklarından hücre bölünmesi yapma yetenekleri yoktur."} {"input": "question: Sinaps nedir?", "target": "İki nöron arasındaki boşluğa verilen isimdir."} {"input": "question: Nöronun kısımları nelerdir?", "target": "Hücre gövdesi, dendritler ve akson"} {"input": "question: Miyelin kılıfın işlevi nedir?", "target": "Uyartı iletiminin daha hızlı yapılmasını sağlar."} {"input": "question: Ranvier boğumu nedir?", "target": "Miyelin kılıfın kesintiye uğradığı yerlere verilen isimdir."} {"input": "question: Glia hücrelerinin işlevi nedir?", "target": "Sinir hücrelerini sararak korurlar, beslerler, onarımlarını sağlarlar ve oksijen sağlayarak solunumlarına yardımcı olurlar."} {"input": "question: Schwann hücreleri ve oligodendrositlerin işlevi nedir?", "target": "Schwann hücreleri çevresel sinir sisteminin miyelin kılıflarını, oligodendrosit ise merkezi sinir sisteminin miyelin kılıflarını oluştururlar."} {"input": "question: Duyu nöronu, ara nöron ve motor nöronun işlevi nedir?", "target": "Duyu nöronu vücudun farklı bölgelerinde bulunan reseptörlerden uyarıları alan ve merkezi sinir sistemine götüren nöronlardır. Ara nöronlar duyu ve motor nöronlar arasında bağlantı kuran nöronlardır. Motor nöron merkezi sinir sisteminden cevabı alarak efektör organa götüren nöronlardır."} {"input": "question: Nöron hasarının sonuçları nelerdir?", "target": "Duyu nöronu hasarı lokal anestezinin nedenidir, ara nöron hasarı felce neden olabilir, motor nöron hasarı botoks uygulamasına neden olabilir."} {"input": "question: Merkezi sinir sistemi hangi iki ana yapıdan oluşur?", "target": "Beyin ve omurilik"} {"input": "question: Duyu nöronları ile gelen uyarıları değerlendirerek uyarılara uygun cevap oluşturan yapı nedir?", "target": "Merkezi sinir sistemi"} {"input": "question: Beyin ve omuriliği mekanik etkilerden, yaralanma ve zedelenmelerden koruma görevini hangi yapı üstlenir?", "target": "Sert zar"} {"input": "question: Beyin ve omuriliği darbe ve sarsıntılara karşı koruma görevini hangi sıvı üstlenir?", "target": "Beyin - Omurilik sıvısı (BOS)"} {"input": "question: Beyin ve omuriliğin beslenmesi için gerekli maddeleri kandan alarak süzen yapı nedir?", "target": "Beyin - Omurilik sıvısı (BOS)"} {"input": "question: Merkezi sinir sisteminin iyon dengesinin sağlanmasında rol oynayan yapı nedir?", "target": "Beyin - Omurilik sıvısı (BOS)"} {"input": "question: Beynin en büyük kısmı hangisidir?", "target": "Uç beyin"} {"input": "question: Uç beyin hangi iki kısımda incelenir?", "target": "Uç beyin ve ara beyin"} {"input": "question: Beyin yarım kürelerinin enine kesitinin yapısı nasıldır?", "target": "Dış kısmı boz, iç kısmı ak maddeden oluşmuştur"} {"input": "question: Beynin kabuk kısmının çok sayıda kıvrıma sahip olmasının amacı nedir?", "target": "Boz maddenin yüzey alanını artırmak"} {"input": "question: Beyin yarım küreleri vücudun hangi tarafını kontrol eder?", "target": "Vücudun zıt tarafını"} {"input": "question: Epitalamusun salgıladığı hormon nedir?", "target": "Melatonin hormonu"} {"input": "question: Talamusun görevi nedir?", "target": "Duyu organlarından gelen bilgilerin toplanma ve dağılım merkezi"} {"input": "question: Hipotalamusun görevi nedir?", "target": "Homeostasinin sağlanmasında görevlidir"} {"input": "question: Hipotalamusun diğer görevleri nelerdir?", "target": "Vücut sıcaklığını düzenler, susama merkezi içerir, uykunun devam etmesini sağlar, açlık, tokluk ve iştahın düzenlenmesinde rol oynar, korku, hiddet ve heyecanın düzenlenmesini sağlar, üreme ve cinsel davranışları düzenler, kan basıncını ve kalbin ritim atışını düzenler"} {"input": "question: Beyincik hangi görevleri üstlenir?", "target": "Hareket ve denge merkezi, iskelet sistemi, kulak ve görme merkezinden bilgileri alarak koordinasyonlu bir şekilde hareket etmemizi sağlar"} {"input": "question: Ponsun görevi nedir?", "target": "Beyinciğin yarım kürelerini birbirine bağlar, omurilik soğanındaki solunum merkezi ile birlikte çalışır"} {"input": "question: Omurilik soğanının görevi nedir?", "target": "Solunum, sindirim, dolaşım gibi yaşamsal olayların düzenlenmesini sağlar, yutma, kusma, hapşırma, öksürme gibi refleksleri kontrol eder"} {"input": "question: Beyin sapının görevi nedir?", "target": "Beyin kabuğuna doğru uzanan ve beyin kabuğundan omuriliğe doğru giden tüm sinirler beyin sapından geçmek zorundadır"} {"input": "question: Besinlerin sindirimi ve emilimi sırasında hangi hormonlar salgılanır?", "target": "Gastrin, enterogastrin, sekretin, kolesistokinin"} {"input": "question: Midede başlayan ve ince bağırsakta sonlanan sindirim süreci hangisidir?", "target": "Proteinlerin kimyasal sindirimi"} {"input": "question: Safra kesesinin safra salgılamasını ve pankreasın pankreas öz suyu salgılamasını sağlayan hormon hangisidir?", "target": "Kolesistokinin"} {"input": "question: İnsanların üretemediği ancak sindirim sisteminin sağlığı için önemli olan enzimler hangileridir?", "target": "Selüloz ve kitin sindirimini sağlayan enzimler"} {"input": "question: Yağların fiziksel ve kimyasal sindirimi hangi bölgede gerçekleşir?", "target": "İnce bağırsak"} {"input": "question: Nükleik asitlerin kimyasal sindirimi hangi bölgede gerçekleşir?", "target": "İnce bağırsak"} {"input": "question: Emilimin asıl gerçekleştiği yer neresidir?", "target": "İnce bağırsak"} {"input": "question: Villuslar emilim yüzeyini nasıl artırır?", "target": "İç yüzeyinde bulunan villuslar, emilim yüzeyini artırırlar ve içerisinde kılcal kan damarları ve lenf damarları bulunur."} {"input": "question: Gastrit nedir?", "target": "Bakteriler ile mide mukozasının iltihaplanması"} {"input": "question: Ülser nedir?", "target": "Gastritin ilerleyerek yaraya dönüşmesidir"} {"input": "question: Reflü nedir?", "target": "Mide içeriğinin kardia kapakçıklarının bozulması nedeniyle yemek borusuna kaçması"} {"input": "question: Sarılık nedir?", "target": "Safra yapısındaki kolesterolün çökelmesi sonucu oluşan safra taşlarının safra kanallarını tıkanması ya da herhangi bir nedenle safranın ince bağırsağa dökülemeyip karaciğer tarafından emilerek kana geçmesi sonucunda derinin sarı bir renk alması"} {"input": "question: Siroz nedir?", "target": "Alkol, Hepatit virüsü, gereksiz ilaç kullanımı gibi nedenlerle karaciğerin yağlanarak sertleşmesidir"} {"input": "question: Sitoplazmanın organeller hariç yarı akışkan kısmına ne ad verilir?", "target": "Sitozol"} {"input": "question: Sitozolün büyük bir kısmını hangi madde oluşturur?", "target": "Su (%90)"} {"input": "question: Ribozomun görevi nedir?", "target": "Protein sentezi yapar"} {"input": "question: Ribozomun yapısında hangi maddeler bulunur?", "target": "Protein ve rRNA"} {"input": "question: Endoplazmik retikulumun görevi nedir?", "target": "Hücre içinde madde taşınmasını sağlar"} {"input": "question: Golgi cisimciğinin görevi nedir?", "target": "Kompleks organik maddelerin üretilmesini sağlar ve hücreye özgü salgıların üretilmesini sağlar"} {"input": "question: Lizozomun görevi nedir?", "target": "Hücre içi sindirim yapar ve fagositozla alınan besinlerin sindirilmesini sağlar"} {"input": "question: Kofulun görevi nedir?", "target": "Depo, besin, boşaltım, salgı ve sindirim gibi görevleri bulunur"} {"input": "question: Mitokondrinin görevi nedir?", "target": "Oksijenli solunum ile enerji üretiminin yapılır"} {"input": "question: Kloroplastın görevi nedir?", "target": "Fotosentez yapabilen tüm ökaryotik hücrelerde bulunur ve içerdiği pigmentler ile hücreye renk verir"} {"input": "question: Hücre iskelet elemanlarının görevi nedir?", "target": "Hücrenin şeklinin sabit kalmasını sağlar, hücre organellerinin hareket etmesini sağlar ve hücre bölünmesi sırasında kromozomların hareketini sağlar"} {"input": "question: Aktinin görevi nedir?", "target": "Gerilmelere karşı koyarak hücrenin biçimini korur, kas hücrelerinin kasılmasını sağlar ve yalancı ayak ve mikrovillus oluşumunu sağlar"} {"input": "question: Ara filamentlerin görevi nedir?", "target": "Hücrenin şeklinin sabit kalmasını sağlar ve çekirdek ve organellerin yerinin sabit kalmasını sağlar"} {"input": "question: Mikrotübüllerin görevi nedir?", "target": "Hücrenin şeklinin sabit kalmasını sağlar, hücre organellerinin gerektiğinde hareket etmesini sağlar ve hücre bölünmesi sırasında kromozomların hareketini sağlar"} {"input": "question: Solunum sisteminin temel fonksiyonu nedir?", "target": "Solunum sisteminin temel fonksiyonu, vücuda oksijen almak ve karbondioksiti vücuttan uzaklaştırmaktır."} {"input": "question: Burnun iç yüzeyinde bulunan kılların ve mukus salgısının amacı nedir?", "target": "Burnun iç yüzeyinde bulunan kıllar ve mukus salgısı, havayı nemlendirmek ve yabancı maddeleri filtrelemek nhằmaktadır."} {"input": "question: Yutak ve gırtlak arasındaki ilişki nedir?", "target": "Yutak ve gırtlak, besin ve havanın doğru yere iletilmesini sağlayan epiglottis tarafından ayrılmaktadır."} {"input": "question: Soluk borusunun yapısı nasıldır?", "target": "Soluk borusu, 'C' şeklinde kıkırdak halkalardan oluşmuş bir borudur ve yemek borusuyla komşu olan yüzeyinde kıkırdak halka bulunmaz."} {"input": "question: Akciğerlerin yapısı nasıldır?", "target": "Akciğerler, sağ ve sol olmak üzere iki ayrı loblu organlardır ve her biri pleura denilen çift katlı bir zarla örtülüdür."} {"input": "question: Soluk alırken gerçekleşen olaylar nelerdir?", "target": "Soluk alırken, diyafram kası kasılır, göğüs kafesi genişler, akciğerler genişler, iç basınç düşer ve hava akciğerlere dolar."} {"input": "question: Soluk verirken gerçekleşen olaylar nelerdir?", "target": "Soluk verirken, diyafram kası gevşer, göğüs kafesi daralır, akciğerler daralır, iç basınç yükselir ve hava akciğerlerden çıkar."} {"input": "question: Oksijen ve karbondioksitin taşınması nasıl gerçekleşir?", "target": "Oksijen, alyuvarlardaki hemoglobinle taşınır, karbondioksit ise plazmada çözünebilir ya da alyuvar içine girerek hemoglobinle birleşip karbohemoglobin oluşturabilir."} {"input": "question: Solunum sisteminin denetlenmesi nasıl gerçekleşir?", "target": "Solunum sisteminin denetlenmesi, omurilik soğanı ve beyindeki solunum merkezi tarafından gerçekleştirilir ve metabolik faaliyetler, solunum hızını belirler."} {"input": "question: Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldığında nasıl bir değişiklik olur?", "target": "Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldığında, basınç azalır, havadaki O2 miktarı düşer ve bu durum, hemoglobin miktarının, soluk alıp verme hızının ve nabız sayısının artmasına neden olur."} {"input": "question: Karbonmonoksit zehirlenmesinin etkisi nedir?", "target": "Karbonmonoksit, oksijen ve karbondioksit gibi hemoglobine bağlanabilen bir gazdır, ancak CO hemoglobine bağlandığında tekrar ayrılma yapmaz ve bu durum, oksijen ve karbondioksit hemoglobine bağlanamamasına neden olur."} {"input": "question: Sistematik ve taksonomi arasındaki ilişkiyi açıklayınız.", "target": "Sistematik, canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandıran bilim dalıdır. Taksonomi ise canlıları sınıflandırmak için yöntem ve ilkeler geliştiren ve canlıları isimlendiren bilim dalıdır. Taksonomi, sistematik için bir araçtır."} {"input": "question: Ampirik (yapay) sınıflandırma ve doğal (filogenetik) sınıflandırma arasındaki farklar nelerdir?", "target": "Ampirik sınıflandırma, Aristo tarafından yapılan ve canlıları analog organlarına göre sınıflandıran bir yöntemdir. Doğal sınıflandırma ise Carolous Linneous tarafından yapılmıştır ve canlıların evrimsel geçmişine ve birbirleri ile olan akrabalık ilişkilerine bakılarak oluşturulmuştur."} {"input": "question: Homolog ve analog organlar arasındaki fark nedir?", "target": "Homolog organlar, görevleri aynı ya da farklı ancak yapıları (embriyonik kökenleri) aynı olan organlardır. Analog organlar ise embriyonik köken benzerliği önemli olmadan görevli aynı olan organlardır."} {"input": "question: Tür kavramını tanımlayınız.", "target": "Tür, ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve çiftleşmeleri sonucunda verimli (kısır olmayan) yavrular oluşturan bireylere denir."} {"input": "question: İkili adlandırma sistemini açıklayınız.", "target": "İkili adlandırma, her türün adı iki kelime ile gösterilir. Birinci isme cins adı, ikinci isme tamamlayıcı ad denir. Cins adı sınıflandırmada önemlidir ve canlının hangi cinse ait olduğunu gösterir."} {"input": "question: Sistematik birimler ve özellikleri nelerdir?", "target": "En büyük sistematik birim ALEM, en küçük sistematik birim ise TÜR'dür. Büyük sistematik birimleri küçük sistematik birimlerini kapsar. Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak ŞUBE özellikleri son olarak TÜR özellikleri ortaya çıkar."} {"input": "question: Alemden türe doğru gidildikçe görülen özellikler nelerdir?", "target": "Genetik madde benzerliği artar, protein benzerliği artar, embriyonik köken benzerliği artar, canlı çeşitliliği azalır, birey sayısı azalır, homolog organ artar."} {"input": "question: Türden aleme doğru gidildikçe görülen özellikler nelerdir?", "target": "Genetik madde benzerliği azalır, protein benzerliği azalır, embriyonik köken benzerliği azalır, canlı çeşitliliği artar, birey sayısı artar, homolog organ azalır."} {"input": "question: Canlıları sınıflandırmak için kullanılan bilim dallarından biri olan sistematik, canlıları hangi özelliklerine göre sınıflandırır?", "target": "Sistematik, canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandıran bilim dalıdır."} {"input": "question: Taksonomi nedir ve sistematikle ilişkisi nasıldır?", "target": "Taksonomi, canlıları sınıflandırmak için yöntem ve ilkeler geliştiren ve canlıları isimlendiren bilim dalıdır. Taksonomi, sistematik için bir araçtır."} {"input": "question: Ampirik (yapay) sınıflandırma nedir ve kim tarafından yapılmıştır?", "target": "Ampirik sınıflandırma, Aristo tarafından yapılan ve canlıları analog organlarına göre sınıflandıran bir yöntemdir."} {"input": "question: Doğal (filogenetik) sınıflandırma nedir ve kim tarafından yapılmıştır?", "target": "Doğal sınıflandırma, Carolous Linneous tarafından yapılan ve canlıların evrimsel geçmişine ve birbirleri ile olan akrabalık ilişkilerine bakılarak oluşturulan bir yöntemdir."} {"input": "question: Filogenetik sınıflandırma yapılırken dikkate alınan bazı veriler nelerdir?", "target": "Hücre çeşidi, anatomik ve fizyolojik benzerlikler, genetik madde ve protein benzerliği, beslenme ve üreme şekli, embriyonik köken benzerliği gibi veriler dikkate alınır."} {"input": "question: Homolog organ nedir ve örnekleri nelerdir?", "target": "Homolog organ, görevleri aynı ya da farklı ancak yapıları (embriyonik kökenleri) aynı olan organlardır. Örnekler: İnsan kolu, yarasa kanadı, balina ön yüzgeci, kedi ön bacağı."} {"input": "question: Tür kavramı nedir?", "target": "Tür, ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve çiftleşmeleri sonucunda verimli yavrular oluşturan bireylerdir."} {"input": "question: İkili adlandırma nedir ve kim tarafından oluşturulmuştur?", "target": "İkili adlandırma, Carolous Linneous tarafından oluşturulan ve her türün adı iki kelime ile gösterilen bir isimlendirmesidir."} {"input": "question: Sistematik birimler nelerdir ve en büyük birim hangisidir?", "target": "Sistematik birimler: Alem, şube, sınıf, takım, familya, cins, tür. En büyük sistematik birim ALEM'dir."} {"input": "question: Alemden türe doğru gidildikçe görülen özellikler nelerdir?", "target": "Genetik madde benzerliği artar, protein benzerliği artar, embriyonik köken benzerliği artar, canlı çeşitliliği azalır, birey sayısı azalır, homolog organ artar."} {"input": "question: Tiroit bezinin salgıladığı hormonlardan birinin ismi nedir?", "target": "Tiroksin"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun az salgılanması hangi hastalığa neden olur?", "target": "Basit guatr hastalığı"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun fazla salgılanması hangi hastalığa neden olur?", "target": "İç guatr (Zehirli guatr Graves Hipertiroidizm) hastalığı"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun az salgılanmasının çocukluk döneminde sonucu nedir?", "target": "Kretenizm, büyüme yetersizliği, zeka geriliği"} {"input": "question: Kalsitonin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Kemik ve böbrek"} {"input": "question: Kalsitonin hormonunun salgılanma nedeni nedir?", "target": "Kandaki kalsiyum miktarı arttığında"} {"input": "question: Paratiroit bezinin salgıladığı hormonun ismi nedir?", "target": "Parathormon"} {"input": "question: Parathormon hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Kemik, böbrek ve bağırsak"} {"input": "question: Parathormon hormonunun az salgılanmasının sonucu nedir?", "target": "Kandaki kalsiyum seviyesi normal değerinin altına düşer, tetani hastalığı oluşur"} {"input": "question: Parathormon hormonunun fazla salgılanmasının sonucu nedir?", "target": "Kandaki kalsiyum miktarı artar, kemik ve kaslarda kalsiyum birikimi azalır, böbrek taşı oluşur"} {"input": "question: Böbrek üstü bezi (adrenal bez) nerede bulunur?", "target": "Her bir böbreğin üst kısmında"} {"input": "question: Adrenal bezin kısımları nelerdir?", "target": "Öz (medulla) ve kabuk (korteks) bölgesi"} {"input": "question: Kortizol hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Kortizol hormonunun az salgılanmasının sonucu nedir?", "target": "Kan şekeri düşer, glikojen üretimi azalır"} {"input": "question: Aldosteron hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Böbrek"} {"input": "question: Aldosteron hormonunun az salgılanmasının sonucu nedir?", "target": "Böbreklerden sodyum ve klorun emilimi azalır, potasyum emilimi artar, Addison hastalığı ortaya çıkar"} {"input": "question: Eşey hormonlarının hedef organı nedir?", "target": "Dişi --> Yumurtalık, Erkek --> Testis"} {"input": "question: Adrenalin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Adrenalin hormonunun salgılanma nedeni nedir?", "target": "Heyecan, korku ve sinirlenme gibi durumlar"} {"input": "question: Noradrenalin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Noradrenalin hormonunun görevi nedir?", "target": "Adrenaline benzer, akson uçlarından salgılanan nörotransmitter madde olarak görev alır"} {"input": "question: Tütün mozaik hastalığının etkeni olan patojen türü nedir?", "target": "Virüs"} {"input": "question: Virüslerin hücresel yapısı nasıldır?", "target": "Hücresel yapı göstermezler"} {"input": "question: Virüslerin metabolizmaları nasıldır?", "target": "Metabolizmaları yoktur"} {"input": "question: Virüslerin genetik maddeleri nelerdir?", "target": "DNA ya da RNA"} {"input": "question: Virüslerin genomuna ne ad verilir?", "target": "Genom"} {"input": "question: Virüslerin genomunu koruyan yapıya ne ad verilir?", "target": "Kapsit"} {"input": "question: Virüslerin konak hücreye girmesi nasıldır?", "target": "Konak hücrenin zarını eriterek genomlarını yollar"} {"input": "question: Virüslerin üremesi nasıldır?", "target": "Konak hücrenin enzim, nükleotid, ATP, ribozom, tRNA ve amino asitlerini kullanarak kendilerinden üretirler"} {"input": "question: Virüslerin hayat döngüsü nasıldır?", "target": "Litik ya da lizogenik olarak gerçekleştirilir"} {"input": "question: Lizogenik döngü nedir?", "target": "Virüs genomunu konakçı hücreye girdikten sonra genomu ile hücrenin genetik maddesinin birleştirerek hücreye zarar vermeden birlikte yaşar"} {"input": "question: Litik döngü nedir?", "target": "Virüs genomunu konakçı hücreye girdikten sonra hücrenin metabolizmasını ele geçirerek kendi protein ve genomunu üretir"} {"input": "question: Virüslerin mutasyon özellikleri nasıldır?", "target": "Çok kolaylıkla mutasyona uğrayan canlılardır"} {"input": "question: Hayvanlardan insanlara bulaşan viral bir hastalıktır, bu hastalığın adı nedir?", "target": "Kuduz"} {"input": "question: Karaciğer hastalığına yol açan virüslerin türleri nelerdir?", "target": "A, B, C, D, E, F, G tipi hepatitler"} {"input": "question: Grip virüsünün bulaşma yolu nedir?", "target": "Hava yoluyla bulaşır"} {"input": "question: HIV virüsünün bulaşma yolu nedir?", "target": "Kan, cinsel yolla ve diğer vücut sıvıları ile bulaşır"} {"input": "question: HIV virüsünün etkisi nedir?", "target": "Kişinin bağışıklık hücrelerini konakçı olarak kullanır ve hastanın bağışıklığını düşürür"} {"input": "question: Ciltte bulaşıcı yaralar oluşturan viral hastalığın adı nedir?", "target": "Herpes"} {"input": "question: Ökaryot hücrelerde genetik maddeyi taşıyan hücre kısmı nedir?", "target": "Çekirdek"} {"input": "question: Prokaryot hücreli canlılarda ve olgun alyuvar hücrelerinde hangi yapı bulunmaz?", "target": "Çekirdek"} {"input": "question: Çekirdek zarı hangi yapı tarafından oluşturulur?", "target": "Endoplazmik retikulum"} {"input": "question: Çekirdek zarında bulunan porların genişliği nasıl bir yapıdan daha büyüktür?", "target": "Hücre zarının porlarından"} {"input": "question: Hangi moleküller çekirdek porundan geçebilir?", "target": "RNA molekülü ve ATP"} {"input": "question: Hangi molekül çekirdek porundan geçemez?", "target": "DNA"} {"input": "question: Çekirdeğin içini dolduran sıvıya ne ad verilir?", "target": "Çekirdek sıvısı (Çekirdek Plazması)"} {"input": "question: Çekirdek sıvısının yapısı nasıl bir yapıya benzer?", "target": "Sitoplazmaya benzer"} {"input": "question: Çekirdek sıvısı içinde bulunan genetik maddenin adı nedir?", "target": "DNA"} {"input": "question: Çekirdeğin içinde bulunan belirgin koyu bölgeye ne ad verilir?", "target": "Çekirdekçik"} {"input": "question: Çekirdekçiklerin yapısında bulunan DNA molekülleri hangi üretimden sorumludur?", "target": "rRNA ve ribozom yapısına katılan proteinlerin üretiminden"} {"input": "question: DNA molekülleri çekirdek içinde nasıl paketlenir?", "target": "Histon adı verilen özel proteinlerle sarılır ve nükleozom yapısını oluşturur"} {"input": "question: Nükleozomlar bir araya gelerek hangi yapıyı oluşturur?", "target": "Kromatin iplik"} {"input": "question: Kromatin ipliklerin hücre bölünmesi sırasında aldığı hal nedir?", "target": "Kısalıp kalınlaşarak kromozom halini alır"} {"input": "question: Kromozomun varlığı neyin kanıtıdır?", "target": "Hücrenin bölünmekte olduğunun"} {"input": "question: Hücre bölünmesi sırasında genetik maddeyi taşıyan yapı nedir?", "target": "Kromozom"} {"input": "question: Bir kromozom kaç kromatitten oluşur?", "target": "İki kromatit"} {"input": "question: İnsanda kromozom sayısı kaçtır?", "target": "46"} {"input": "question: Soğanda kromozom sayısı kaçtır?", "target": "16"} {"input": "question: Eğrelti Otunda kromozom sayısı kaçtır?", "target": "500"} {"input": "question: Moli Balığında kromozom sayısı kaçtır?", "target": "46"} {"input": "question: Aynı tür olan canlıların kromozom sayıları nasıl bir ilişkiye sahiptir?", "target": "Aynıdır"} {"input": "question: Farklı türde canlıların kromozom sayıları aynı olabilir mi?", "target": "Evet"} {"input": "question: Kromozom sayılarına bakılarak canlılar arasında ilişki kurulabilir mi?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Canlının temel yapısını oluşturan ve özelleşerek belirli görevleri daha kolay gerçekleştiren yapıya ne ad verilir?", "target": "Hücre"} {"input": "question: Çok hücreli canlılarda hücreler arasındaki özelleşmenin sonucu olarak ortaya çıkan yapılar nelerdir?", "target": "Doku, organ ve sistem"} {"input": "question: Özelleşmenin faydaları nelerdir?", "target": "Metabolizma olaylarının daha verimli ve hızlı olmasını sağlar, harcanan enerji miktarı azalır, çok hücreli canlıların hayatta kalma şansı artar ve ortamdaki kaynaklardan daha iyi faydalanırlar"} {"input": "question: Özelleşmenin getirdiği sorunlar nelerdir?", "target": "Tek hücreliler temel faaliyetlerini kendileri düzenler, çok hücreliler ise bu temel faaliyetlerin sadece bir tanesini gerçekleştirebilmek için özelleşmiştir, özelleşmiş yapılar dayanıksızdır ve hayati öneme sahip bir dokunun zarar görmesi canlının ölümüne yol açabilir"} {"input": "question: Bilim insanlarının bir araştırma yaptığı sırada ilk olarak neler yapmaları gerekir?", "target": "Gözlemler yapma, problemi tespit etme, hipotez kurma, tahminde bulunma, kontrollü deney yapma"} {"input": "question: Hipotez nedir ve nasıl oluşur?", "target": "Hipotez, gözlemlerden yola çıkarak problemine bulduğu geçici çözümdür, probleme doğru cevap vermek zorunda değildir ve eleştiri ile deneylerle test edilmeye açık olmalıdır"} {"input": "question: Tahminde bulunmanın Hipotez ile alakalı kurulmuş bir cümle tipi nedir?", "target": "«Eğer…..ise…..dir.» tipik bir tahmin cümlesidir"} {"input": "question: Kontrollü deneyin amacı ve aşamaları nelerdir?", "target": "Kontrollü deneyin amacı hipotezin test edilmesi, kontrollü deneyin aşamaları ise kontrol ve deney grubu olmak üzere iki ana gruptan oluşur"} {"input": "question: Bağımsız değişken ve bağımlı değişken nedir?", "target": "Bağımsız değişken, problemi konu olan araştırılmak istenen değişkendir, bağımlı değişken ise bağımsız değişkene bağlıdır"} {"input": "question: Hipotez desteklenmezse ne olur?", "target": "Hipotez çürür ve hipotez kurulmasından itibaren basamaklar tekrarlanır"} {"input": "question: Hipotez ile kontrollü deney sonuçları birbirine uyumlu olursa ne olur?", "target": "Hipotez diğer bilim insanları ile paylaşılır, destek bulursa gerçeğe dönüşür, teori ya da kanun haline dönüşebilir"} {"input": "question: Teori ve kanun arasındaki ilişki nedir?", "target": "Teori ve kanun arasında hiyerarşik bir ilişki yoktur, teoriler kanunlara dönüşemezler, hipotezler konu kapsamına göre teori ya da kanun halini alabilirler"} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddeleri temel olarak hangi iki grupta inceleyebiliriz?", "target": "İnorganik Maddeler ve Organik Maddeler"} {"input": "question: İnorganik maddelerin temel özellikleri nelerdir?", "target": "Dışarıdan hazır olarak alınmaları, organik maddelerin ham maddesi olmaları, sindirime uğramamaları, yapı taşlarının (monomer)不存在 olması, küçük yapılı olmaları ve hücresel solunum tepkimelerinde enerji verici olarak kullanılmamaları"} {"input": "question: Kohezyon kuvveti nedir?", "target": "Su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunması sonucu oluşan kuvvettir."} {"input": "question: Yüzey gerilimi nedir?", "target": "Suyun yüzeyindeki su molekülleri arasında oluşan kuvvettir."} {"input": "question: Adhezyon nedir?", "target": "Su moleküllerinin başka moleküllere tutunmasıdır."} {"input": "question: Özgül ısı yüksekliği nedir?", "target": "Suyun birim miktarının ısınması için gerekli olan ısı miktarına özgül ısı denir."} {"input": "question: Buharlaşma nedir?", "target": "Suyun gaz hale geçişidir."} {"input": "question: Donma nedir?", "target": "Suyun, soğuyunca katılaşmasıdır."} {"input": "question: Suyun canlılar için önemini açıklayınız.", "target": "Su, canlılığın temeli olup vücut ısısının düzenlenmesini sağlar, enzimlerin çalışmasını sağlar, fotosentez için gereklidir, sindirimde görev alır, zararlı maddelerin seyreltilmesini ve atılmasını sağlar."} {"input": "question: Minerallerin canlılar için önemini açıklayınız.", "target": "Mineraller, düzenleyici olarak görev yapar, kanın ozmotik basıncını düzenler, vitamin, hormon ve enzim gibi moleküllerin yapısına katılır."} {"input": "question: Kalsiyumun (Ca) canlılar için önemi nedir?", "target": "Kemik ve dişlerin yapısına katılır, kas kasılması, kanın pıhtılaşması, sinir hücrelerinin çalışması ve enzimlerin çalışmasında etkilidir."} {"input": "question: Asit ve bazların özellikleri nelerdir?", "target": "Asitler, su içerisinde çözündüklerinde suya H+ iyonu veren maddelerdir ve mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya dönüştürürler. Bazlar, su içerisinde çözündüklerinde suya OH- iyonu veren maddelerdir ve kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye dönüştürürler."} {"input": "question: İnsanda embriyonik gelişimin ilk aşaması hangisidir?", "target": "Segmentasyon"} {"input": "question: Segmentasyon sırasında hücre farklılaşması gerçekleşir mi?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Blastula içindeki sıvıya ne denir?", "target": "Blastosöl"} {"input": "question: Gastrulasyon aşamasında embriyoda kaç tabakalı yapı oluşur?", "target": "Üç tabakalı"} {"input": "question: Omurgalı embriyolarında ilk oluşan organ nedir?", "target": "Notokord"} {"input": "question: Embriyonun beslenmesi için gerekli besinleri içeren kese hangisidir?", "target": "Yumurta sarısı kesesi"} {"input": "question: 8. haftadan sonra embriyo ne adını alır?", "target": "Fetus"} {"input": "question: Gebelik boyunca fetüsün gelişiminin incelenmesini sağlayan cihaz nedir?", "target": "Ultrason"} {"input": "question: Tüp bebek yönteminde embriyoların oluşturulması nasıl sağlanır?", "target": "Laboratuvar ortamında döllenme"} {"input": "question: Mikroenjeksiyon yönteminin amacı nedir?", "target": "Spermin yumurta içerisine aşıllanması"} {"input": "question: Amniyosentez nedir?", "target": "Fetüse ait hücrelerin incelenmesi için amniyon sıvısı örneği alınması"} {"input": "question: Karyotip analizi nedir?", "target": "Kromozomların incelenmesi"} {"input": "question: İnsanda sinir sistemi hangi iki ana sistemden oluşur?", "target": "Merkezi sinir sistemi (MSS) ve çevresel sinir sistemi (ÇSS)"} {"input": "question: Merkezi sinir sistemi hangi organlardan oluşur?", "target": "Beyin ve omurilik"} {"input": "question: Beyin zarları hangi üç katmandan oluşur?", "target": "Sert zar, örümceksi zar ve ince zar"} {"input": "question: Beyin omurilik sıvısı (BOS) hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Beyni ve omuriliği darbe ve sarsıntılara karşı korur, atık maddelerin kana geçmesini sağlar ve beslenmesi için gerekli maddeleri kandan alır"} {"input": "question: Beyincik hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Hareket ve denge merkezi, iskelet sistemi, kulak ve görme merkezinden bilgileri alarak koordinasyonlu bir şekilde hareket etmemizi sağlar"} {"input": "question: Pons (Varoli Köprüsü) hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Omurilik soğanındaki solunum merkezi ile birlikte çalışır, yutma, kusma, hapşırma, öksürme gibi refleksleri kontrol eder"} {"input": "question: Hipotalamus hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Homeostasinin sağlanmasında görevlidir, termostat görevi yaparak vücut sıcaklığını düzenler, susama merkezi içerir, vücudun su dengesinin düzenlenmesinde görev yapar"} {"input": "question: Talamus hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Duyu organlarından gelen bilgilerin toplanma ve dağılım merkezidir, koku duyusu dışındaki tüm duyular burada sınıflandırılır"} {"input": "question: Epitalamus hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Talamusun arka kısmında bulunur, epifiz bezi (pineal bez)’dir, melatonin hormonu salgılar"} {"input": "question: Beyin sapı hangi görevleri yerine getirir?", "target": "Beyinden çıkan sinirler burada çapraz yapar, bu durum beynin sağ tarafının vücudun sol tarafını; sol tarafının da vücudun sağ tarafını kontrol etmesini sağlar"} {"input": "question: Arke protista mantar ve bitkiler alemi hangi hücre yapısına sahiptir?", "target": "Prokaryot hücre yapısına sahiptir."} {"input": "question: Arkelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Hücre duvarı ve histon proteinleri vardır. Kemoototrof ve heterotrof olarak beslenirler."} {"input": "question: Metanojenik Arke nedir?", "target": "Metan gazı üreterek oksijensiz ortamda yaşayan canlılardır."} {"input": "question: Termofilik Arke nedir?", "target": "Yanardağ ağızları, jeotermal kaynaklar gibi sıcak yerlerde yaşayan arkelerdir."} {"input": "question: Halofilik Arke nedir?", "target": "Tuz gölü gibi tuzlu ortamlarda yaşayan arkelerdir."} {"input": "question: Psikrofilik Arke nedir?", "target": "Soğuk ortamlarda yaşayan arkelerdir."} {"input": "question: Arkelerin biyolojik ve ekonomik önemleri nelerdir?", "target": "Güçlü enzimlere sahiplerdir. Bu enzimler pek çok alanda kullanılır."} {"input": "question: Protista alemindeki canlılar hangi beslenme şekillerine sahiptir?", "target": "Ototrof, parazit ya da saprofit olabilir."} {"input": "question: Protista alemindeki canlılar nasıl hareket ederler?", "target": "Yalancı ayaklarla beslenir ve hareket ederler."} {"input": "question: Mantarlar (Fungi) Alemi hangi hücre yapısına sahiptir?", "target": "Ökaryotik canlılardır."} {"input": "question: Mantarların beslenme şekli nedir?", "target": "Heterotrof beslenirler."} {"input": "question: Mantarların hücre çeperinin yapısı nedir?", "target": "Kitindir."} {"input": "question: Bitkilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Fotoototrofturlar. Karasal yaşamın oksijen ve besin kaynağıdırlar."} {"input": "question: Bitkilerin hücre çeperinin yapısı nedir?", "target": "Selüloz içeren hücre çeperleri vardır."} {"input": "question: Metabolizma nedir?", "target": "Canlı vücudunda gerçekleşen hayatsal faaliyetlere metabolizma denir."} {"input": "question: Anabolizma nedir?", "target": "Hücrede gerçekleşen yapım reaksiyonlarıdır. Özümleme ya da asimilasyon reaksiyonları da denir."} {"input": "question: Katabolizma nedir?", "target": "Hücrede gerçekleşen yıkım reaksiyonlarıdır. Yadımlama ya da disimilasyon reaksiyonları da denir."} {"input": "question: Canlılar yaşlandıkça anabolizma ve katabolizma olayları nasıl değişir?", "target": "Anabolizma olayları azalır, katabolizma olayları artar."} {"input": "question: ATP nedir?", "target": "Enerjiyi kullanılabilir hale getiren organik moleküldür."} {"input": "question: ATP molekülünün yapısı nedir?", "target": "Adenin organik bazı, riboz pentoz şekeri ve 3 tane fosforik asitten oluşmuş nükleotit yapılı bir moleküldür."} {"input": "question: Serbest enerji nasıl depolanır?", "target": "Yüksek enerjili fosfat bağları içerisinde depolanır."} {"input": "question: Fosforilasyon nedir?", "target": "ATP molekülünün dehidrasyon sentezi ile üretilmesidir."} {"input": "question: Defosforilasyon nedir?", "target": "ATP molekülünün hidroliz ile parçalanmasıdır."} {"input": "question: Endergonik tepkime nedir?", "target": "Gerçekleşmesi için serbest enerji gereken tepkimelerdir."} {"input": "question: Ekzergonik tepkime nedir?", "target": "Gerçekleşmesi sonrasında ortama serbest enerji veren tepkimelerdir."} {"input": "question: Fosforilasyon çeşitleri nelerdir?", "target": "Substrat Düzeyinde Fosforilasyon (SDF), Oksidatif Fosforilasyon, Fotofosforilasyon"} {"input": "question: Substrat Düzeyinde Fosforilasyon (SDF) nedir?", "target": "Enzimler aracılığı ile substratın yapısında bulunan fosfatın kopartılarak ADP’ye aktarılması ile ATP üretilmesidir."} {"input": "question: Oksidatif Fosforilasyon nedir?", "target": "Organik monomerlerin hücresel solunum ile parçalanması ve inorganik maddelerin oksitlenmesi sırasında ETS’de aktarılan elektronların taşınması sırasında açığa çıkan enerji ile ATP üretilmesidir."} {"input": "question: Fotofosforilasyon nedir?", "target": "Klorofil molekülünün etkisi ile ışık enerjisi kullanılarak ATP üretilmesidir."} {"input": "question: Bakteriler alemi keşfedilmemiş bakteri türü sayısının keşfedilmişlerden fazla olduğu düşünülmektedir. Bu durum neyi gösterir?", "target": "Keşfedilmemiş bakteri türü sayısının keşfedilmişlerden fazla olduğu düşünülmektedir."} {"input": "question: Bakterilerin hücre duvarları hangi maddeden oluşur?", "target": "Peptidoglikandan"} {"input": "question: Hücre duvarının üzerinde hangi yapı bulunur?", "target": "Kapsül"} {"input": "question: Kapsülün görevi nedir?", "target": "Bakteriyi fagositozdan korur."} {"input": "question: Hücre duvarının altında hangi yapı bulunur?", "target": "Hücre zarı"} {"input": "question: Bazı bakterilerde hareket etmesini sağlayan hangi yapı bulunur?", "target": "Kamçı"} {"input": "question: Bazı bakterilerde hareket etme ve bir yere tutunmasını sağlayan hangi yapı bulunur?", "target": "Pilus"} {"input": "question: Sitoplazmada hangi maddeler bulunur?", "target": "DNA, RNA ve ribozom"} {"input": "question: Bakterilerin genetik maddesi hangi yapıdadır?", "target": "Halkasal ve n kromozomludur."} {"input": "question: Oksijenli solunum yapan bakterilerde hangi yapı bulunur?", "target": "Mezozom"} {"input": "question: Fotosentez yapan bakterilerde hangi yapı bulunur?", "target": "Klorofil pigmenti"} {"input": "question: Bazı bakterilerde gerçek DNA dan ayrı olarak hangi yapı bulunur?", "target": "Halkasal küçük DNA parçaları (Plazmit)"} {"input": "question: Plazmitlerin görevi nedir?", "target": "Çevre şartlarına direnç genleri taşır."} {"input": "question: Konjugasyon nedir?", "target": "Canlı iki bakteri arasında tek yönlü gen alışverişidir."} {"input": "question: Depo polisakkaritleri nedir?", "target": "Glikojendir"} {"input": "question: Bazı bakteriler çevre şartları olumsuz hale geldiğinde hangi yapı oluştururlar?", "target": "Endospor"} {"input": "question: Endosporun özelliği nedir?", "target": "Yüksek sıcaklık, basınç, tuz ya da pH değişimine dayanabilir."} {"input": "question: Bakterilerin eşeysiz üreme şekli nedir?", "target": "Genetik çeşitlilğe neden olmaz. Oluşan yeni bakteriler eski bakterinin genetik olarak kopyasıdır."} {"input": "question: Bakteriler her kaç dakikada bir ikiye bölünür?", "target": "20"} {"input": "question: Aerob nedir?", "target": "Oksijenli solunum yapar."} {"input": "question: Anarerob nedir?", "target": "Oksijensiz solunum yapar."} {"input": "question: Geçici (Fakültatif) Aerob nedir?", "target": "Normalde oksijensiz solunum, zorunlu durumlarda oksijenli solunum yapar."} {"input": "question: Geçici (Fakültatif) Anaerob nedir?", "target": "Normalde oksijenli solunum, zorunlu durumlarda oksijensiz solunum yapar."} {"input": "question: Ototrof bakteri nedir?", "target": "İnorganik maddeleri organik madde haline getirerek kendi besinini üretebilen bakterilerdir."} {"input": "question: Fotoototrof bakteri nedir?", "target": "Besinini üretirken ışık enerjisi kullanan bakterilerdir."} {"input": "question: Kemoototrof bakteri nedir?", "target": "Besinini üretirken inorganik maddeleri oksitleyen bakterilerdir."} {"input": "question: Heterotrof bakteri nedir?", "target": "Besinini üretemeyip organik maddeleri dışarıdan hazır alan bakterilerdir."} {"input": "question: Parazit bakteri nedir?", "target": "Organik maddeleri sindirecek enzimlere sahip olmadıklarından besinleri sadece hücre zarından geçebilecek büyüklükteyken (monomer) alabilen bakterilerdir."} {"input": "question: Saprofit bakteri nedir?", "target": "Organik maddeleri, güçlü sindirim enzimlerini dışarı salgılayıp parçalayarak hücre içine alan bakterilerdir."} {"input": "question: Bağışıklık nedir?", "target": "Vücut içindeki canlıların vücudu enfekte etmesine karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık denir."} {"input": "question: Bağışıklığın üç yolu nelerdir?", "target": "Savunmanın birinci hattı, savunmanın ikinci hattı ve savunmanın üçüncü hattı."} {"input": "question: Savunmanın birinci hattı nedir?", "target": "Enfeksiyona neden olacak canlının vücut içine girmesine engel olunur."} {"input": "question: Savunmanın ikinci hattı nedir?", "target": "Vücut içine girmiş olan canlıyı yok etmek için özel olmayan bir savaş yapılır."} {"input": "question: Savunmanın üçüncü hattı nedir?", "target": "Enfeksiyona neden olacak canlının türüne göre özel yöntemler ile savaşılır."} {"input": "question: Özgül olmayan bağışıklık nedir?", "target": "Mikroorganizmanın çeşidine bakılmaksızın gerçekleştirilir."} {"input": "question: Fagositik hücreler nedir?", "target": "Mikroorganizmaları fagositoz ederek etkisiz hale getiren hücrelerdir."} {"input": "question: Yangısal tepki nedir?", "target": "Kesik gibi bir neden ile mikroorganizmaların vücuda girdiği bölgede kılcal kan damarları genişler."} {"input": "question: Doğal katil hücreler nedir?", "target": "Virüslerle enfekte olmuş ya da kanserleşmiş hücreleri fark ederek, diğer hücrelerin bu hücreleri yok etmesi için reseptörler salgılayan hücrelerdir."} {"input": "question: İnterferon nedir?", "target": "Virüsle enfekte olmuş hücreler tarafından salgılanan proteinlerdir."} {"input": "question: Özgül bağışıklık nedir?", "target": "Enfeksiyon etkenlerinin türüne göre ayrım yapılarak tepki verir."} {"input": "question: Lenfosit nedir?", "target": "Vücuda girdiğinde lenfositler tarafından yabancı kabul edilen moleküllere antijen denir."} {"input": "question: Antikor nedir?", "target": "Lenfositlerin antijenlere karşı ürettiği proteinlere antikor denir."} {"input": "question: Birincil tepki nedir?", "target": "Vücut bir antijenle ilk kez karşılaştığında B ve T lenfositlerinin sayısı artmaya başlar."} {"input": "question: İkincil tepki nedir?", "target": "Aynı antijenle ikinci defa karşılaşılırsa antijen tanındığından daha hızlı ve güçlü şekilde antikor oluşturulur."} {"input": "question: Hücresel bağışıklık nedir?", "target": "T lenfositleri antijenle karşılaştığında doğrudan müdahale ederek bağışıklığın gerçekleşmesini sağlar."} {"input": "question: Humoral bağışıklık nedir?", "target": "Antijen ile karşılaşan B lenfositleri, plazma hücrelerine dönüşerek antikor üretir ve bu antikorları dolaşım yolu ile diğer hücrelere yayar."} {"input": "question: Bağışıklığın kazanılması nasıl olur?", "target": "Bağışıklık, aktif ya da pasif yol ile gerçekleştirilir."} {"input": "question: Aktif bağışıklık nedir?", "target": "Lenfositlerin antikor üretimini gerçekleştirmesi ile gerçekleşir."} {"input": "question: Pasif bağışıklık nedir?", "target": "Antikorlar vücuda hazır verilmesi yoluyla sağlanan bağışıklıktır."} {"input": "question: Aşı nedir?", "target": "Hastalık yapma yeteneği azaltılmış ya da yok edilmiş mikroorganizmalar veya onların antijenlerini içeren maddedir."} {"input": "question: Serum nedir?", "target": "Belirli bir enfeksiyona karşı üretilmiş antikorları bulunduran sıvıdır."} {"input": "question: Alerji nedir?", "target": "Günümüzde, normal karşılanan çok sayıda maddeye karşı verilen anormal vücut tepkileridir."} {"input": "question: Otoimmüm hastalıklar nedir?", "target": "Lenfositlerin, bazı vücut hücrelerine karşı antikor üretmesi sonucunda oluşan hastalıklardır."} {"input": "question: Kalp krizi nedir?", "target": "Koroner damarların daralması, sertleşmesi ya da tıkanması sonucu kalp kasının beslenememesi sonucu oluşur."} {"input": "question: Damar sertliği nedir?", "target": "Dengesiz beslenme sonucunda damar duvarlarının esnekliğini kaybedip sertleşmesidir."} {"input": "question: Hipertansiyon nedir?", "target": "Atardamarların sertleşmesi ya da daralması sonucunda damar duvarına yapılan basıncın artmasıdır."} {"input": "question: Hipotansiyon nedir?", "target": "Atardamarların esnekliğini yitirmesi ve genişlemesi sonucunda damar duvarına yapılan basıncın azalmasıdır."} {"input": "question: Varis nedir?", "target": "Yaşlılık, hareketsizlik ve uzun süre ayakta kalma gibi nedenlerle toplardamarlar elastikliğini kaybeder ve içinde bulunan kapakçıklar bozulur."} {"input": "question: Bölünür doku (meristem) nedir?", "target": "Mitoz bölünme yapabilme yeteneğinde olan hücrelerin oluşturduğu dokudur."} {"input": "question: Meristem doku hücrelerinin özellikleri nelerdir?", "target": "Hücreler arası boşluk yoktur. Farklılaşarak diğer dokuları oluştururlar. Büyümde etkili olan hormonları salgılar. Hücreleri küçük, ince çeperli, küçük kofullu, bol sitoplazmalı, ve büyük çekirdeklidir."} {"input": "question: Yanal (lateral) meristem nedir?", "target": "Parankima dokusu hücrelerinin oksin ve sitokinin hormonları etkisiyle yeniden bölünme özelliği kazanması sonucu oluşmuş hücrelerin oluşturduğu dokudur."} {"input": "question: Damar kambiyumu (İç Kambiyum) nedir?", "target": "Yeni iletim dokuyu oluşturarak enine kalınlaşmayı sağlar."} {"input": "question: Mantar kambiyumu (Fellogen Dış Kambiyum) nedir?", "target": "Damar kambiyumunun gövde içerisinde yaptığı kalınlaşma sonucunda gövdenin dış kısmındaki parçalanan epidermis yerine peridermis dokusunun oluşmasını sağlar."} {"input": "question: Yara kambiyumu nedir?", "target": "Bitkinin yara alan kısmının onarılmasını sağlar."} {"input": "question: Sekonder büyüme nedir?", "target": "Bitkinin lateral meristem aktivitesi sayesinde kalınlaşma yapmasına sekonder büyüme denir."} {"input": "question: Parankima nedir?", "target": "Meristem dokularının farklılaşarak bölünme özelliklerini kaybetmeleri sonucunda oluşmuş dokulardır."} {"input": "question: Parankima hücrelerinin görevleri nelerdir?", "target": "Depolama, fotosentez yapma ve destek olma gibi görevleri vardır."} {"input": "question: Kollenkima (pek doku) nedir?", "target": "Hücre çeperlerinde selüloz ve pektin birikimi olmuştur. Hücreye desteklik sağlarlar."} {"input": "question: Sklerankima (sert doku) nedir?", "target": "Ölü hücrelerdir. İlk oluştuklarında canlı hücrelerdir. Daha sonra çeperde başlayan lignin birikimi nedeni ile ölerek sklerankima haline gelirler."} {"input": "question: Epidermis nedir?", "target": "Bitki organlarının dış yüzeyini örten genellikle tek katlı olan dokudur."} {"input": "question: Kutikula nedir?", "target": "Epidermisin dış tarafa doğru kütin salgılarlar. Bu salgı kütikula tabakasını oluşturur."} {"input": "question: Stoma nedir?", "target": "Klorofil içeren iki bekçi (stoma kilit) hücrelerinden oluşmuş yapıdır."} {"input": "question: Hidatot (su savağı) nedir?", "target": "Sıvı halde su ve suda çözünmüş mineralleri atan yapıdır."} {"input": "question: Tüy nedir?", "target": "Epidermis hücrelerinin dışa doğru uzayarak oluşturduğu canlı ya da ölü olabilen yapıdır."} {"input": "question: Peridermis nedir?", "target": "Bitkinin odunlaşmış gövdelerinin dışını saran koruyucu dokudur."} {"input": "question: İletim dokusu nedir?", "target": "Bitkilerde organik ve inorganik maddelerin bitkinin farklı organ ve dokularına taşınmasını sağlayan dokudur."} {"input": "question: Ksilem (odun borusu) nedir?", "target": "Bitkilerin emici tüylerle topraktan aldığı su ve minerali yapraklara ve diğer organlara taşınmasını sağlayan ölü dokudur."} {"input": "question: Floem (soymuk borusu) nedir?", "target": "Fotosentez sonucunda üretilmiş olan organik maddelerin gerekli dokulara iletilmesini sağlayan canlı bir iletim dokusudur."} {"input": "question: Bitkiler metabolizmaları için gerekli olan inorganik maddeleri nasıl alır?", "target": "Kökler aracılığı ile su ve mineralleri alır; karbondioksiti ise yaprakları ile alırlar."} {"input": "question: Bitkilerin yaşamına devam edebilmek için çok fazla ihtiyaç duydukları minerallere ne denir?", "target": "Makro elementler"} {"input": "question: Bitkilerin yaşamına devam edebilmek için çok az ihtiyaç duydukları minerallere ne denir?", "target": "Mikro elementler"} {"input": "question: Minerallerin eksikliğinde bitkide neler görülür?", "target": "Gelişim bozuklukları görülür."} {"input": "question: Bir mineralin eksikliği nasıl giderilir?", "target": "Bir mineral ile giderilemez."} {"input": "question: Bitkilerde ağırlık artışının en önemli sebebi nedir?", "target": "Havadan alınan karbondioksit (CO2)'dir."} {"input": "question: Gübre nedir?", "target": "Bitkinin beslenmesi için gerekli olan mineraller içeren maddelerdir."} {"input": "question: Parazit beslenme nedir?", "target": "Bazı bitkiler köklere sahip olmadığından başka bir bitkinin üzerine yerleşerek o bitkinin besinlerini kullanarak yaşar."} {"input": "question: Yarı parazit bitkiler nasıl beslenir?", "target": "Üzerinde yaşadığı bitkinin ksilemine emeç yollar ve bitkinin inorganik maddelerini alır. Fotosentez ile organik maddelerini üretir."} {"input": "question: Tam parazit bitkiler nasıl beslenir?", "target": "Üzerinde yaşadıkları bitkinin hem ksilem hem de floemine emeç yollayarak bitkinin hem inorganik hem de organik maddelerini alarak beslenir."} {"input": "question: Karnivor beslenme nedir?", "target": "Böcekçil bitkiler, azotça fakir topraklarda yaşadıklarından metabolizmaları için gerekli olan azot mineralini topraktan alamazlar."} {"input": "question: Nodül nedir?", "target": "Baklagil bitkilerinin köklerinde yaşayan azot bağlayıcı bakterilerin oluşturduğu yapıdır."} {"input": "question: Mikoriza nedir?", "target": "Bitki köklerine mantarların girmesiyle oluşan yapılardır."} {"input": "question: Bitkilerde taşıma nasıl olur?", "target": "Ksilem ve floem ile olur."} {"input": "question: Suyun Kökten Alınması ve Taşınması nasıl olur?", "target": "Kara bitkileri gerekli su ve minerali emici tüyleri ile topraktan alırlar. Su topraktan ozmos ile alınır, iki farklı yol ile ksileme taşınır."} {"input": "question: Suyun Gövdede Taşınması nasıl olur?", "target": "Ksileme ulaşan su çeşitli etkenlerle bitkinin yapraklarına ve diğer bölgelerine taşınır."} {"input": "question: Kök Basıncı nedir?", "target": "Bu basınç kökten ksileme doğru suyu itici bir basınçtır."} {"input": "question: Kılcallık nedir?", "target": "Bir borunun çapı ne kadar küçükse sıvı boruda o kadar çok yükselir."} {"input": "question: Adhezyon nedir?", "target": "Su moleküllerinin ksilem hücrelerinin çeperlerine kuvvetle tutunmasına adhezyon denir."} {"input": "question: Kohezyon nedir?", "target": "İki su molekülü arasında hidrojen bağı oluşturulur. Bu bağ zayıf bir bağdır."} {"input": "question: Terleme (Transpirasyon) nedir?", "target": "Toprak üstü organlarından suyun buhar halinde atılmasıdır."} {"input": "question: Fotosentez ve terlemeyle azalan su yaprak hücrelerinin ozmotik basıncını nasıl artırır?", "target": "Su ksilemden çekilir. Su kohezyon etkisi ile yapraklara doğru hareket eder."} {"input": "question: Suyun ksilemde taşınması sırasında enerji harcanır mı?", "target": "Hayır, enerji harcanmaz."} {"input": "question: Organik Maddelerin Taşınması nasıl olur?", "target": "Fotosentez ürünleri bitkinin her bölgesine floem boruları ile taşınır."} {"input": "question: Floemde taşıma çift yönlüdür mü?", "target": "Evet, çift yönlüdür."} {"input": "question: Kalburlu hücre nedir?", "target": "Organik maddeyi üreterek floeme veren hücredir."} {"input": "question: Havuz hücre nedir?", "target": "Organik besini floemden alarak tüketen ya da depolayan hücredir."} {"input": "question: Floemde taşıma basınç – akış teorisiyle olur mu?", "target": "Evet, olur."} {"input": "question: Stomaların Açılıp Kapanma Mekanizması nedir?", "target": "Stomaların açılıp kapanmaları bekçi hücrelerin turgor basıncı ile kontrol edilir."} {"input": "question: Stomaların açılmasına neden olan faktörler nelerdir?", "target": "Potasyum (K+) iyonları, Fotosentez yapan mezofil dokusunda CO2 azalması, Sirkadiyen ritim"} {"input": "question: İklim koşulları stomaları nasıl etkiler?", "target": "Kurak ve sıcak koşullarda köklerle alınan su miktarı azalacağından stomalar turgor durumunu koruyamaz ve kapanır."} {"input": "question: Kapalı tohumlu bitkilerin üreme organı nedir?", "target": "Çiçektir."} {"input": "question: Çiçeğin en dışında bulunan yeşil renkli yaprakları nedir?", "target": "Çanak Yapraklardır."} {"input": "question: Taç Yaprakların özellikleri nelerdir?", "target": "Renkli (yeşil de olabilir), kokulu ve gösterişli yapraklardır. Üremeye yardım eder. Bol miktarda kromoplast ve golgi organeli bulundurur."} {"input": "question: Erkek Organ (Stamen) nedir?", "target": "Başçık (anter) ve sapçık (filament) olmak üzere iki kısımdan oluşur. Başçık polenlerin üretildiği yerdir."} {"input": "question: Dişi Organ (Pistil) nedir?", "target": "Tepecik (Stigma), dişicik borusu (stilus) ve yumurtalık (ovaryum) olmak üzere üç kısımdan oluşur. Tepecik üzerinde tüyler ve yapışkan madde vardır."} {"input": "question: Çiçek yapılarının tamamına sahip olan çiçeklere ne ad verilir?", "target": "Tam, hermafrodit ya da erselik çiçek denir."} {"input": "question: Erkek ya da dişi organdan sadece birini taşıyan çiçeklere ne ad verilir?", "target": "Eksik çiçek denir."} {"input": "question: Erkek ve dişi çiçek aynı bitki üzerinde bulunuyorsa ne ad verilir?", "target": "Tek evcikli bitki (monoik) denir."} {"input": "question: Erkek ve dişi çiçek farklı bitki üzerinde bulunuyorsa ne ad verilir?", "target": "İki evcikli bitki (dioik) denir."} {"input": "question: Polen ana hücresi hangi aşamaları geçirir?", "target": "Polen ana hücresi (2n) --> mikrospor (n) --> iki çekirdekli (Mikrospor ana hücresi) polen oluşur."} {"input": "question: Megaspor ana hücresi hangi aşamaları geçirir?", "target": "Megaspor ana hücresi --> Megaspor (n) Oluşan 4 megasporun 3’ü erir. Kalan megaspor büyüyerek art arda 3 mitoz geçirir. Sonuçta 8 çekirdek oluşur."} {"input": "question: Tohum taslağı içerisinde oluşan yapıya ne ad verilir?", "target": "Embriyo kesesi denir."} {"input": "question: Tozlaşma nedir?", "target": "Erkek organ başçığında oluşan polenin dişi organ tepeciğine ulaşmasına tozlaşma denir."} {"input": "question: Tozlaşma hangi yollarla olabilir?", "target": "Tozlaşma; hayvanlarla, rüzgarla ve suyla olabilir."} {"input": "question: Kendi kendine tozlaşma nedir?", "target": "Dişi organının kendi erkek organının polenleri ile tozlaşmasıdır. Sadece hermafrodit bitkilerde görülür."} {"input": "question: Çapraz tozlaşma nedir?", "target": "Bir çiçeğin aynı türden başka bir çiçekle tozlaşmasıdır. Hem hermafrodit hem de eksik çiçeklerde görülür."} {"input": "question: Döllenmeden sonra meydana gelen olaylar nelerdir?", "target": "1)Zigot (2n) --> Embriyo (2n), 2)Triploit Çekirdek (3n) --> Endosperm (3n), 3)Tohum taslağının dış dokuları --> Tohum kabuğu, 4)Tohum taslağı --> Tohum, 5)Yumurtalık --> Meyve"} {"input": "question: Tohumun yapısında hangi yapılar bulunur?", "target": "Embriyo, endosperm ve tohum kabuğu olmak üzere üç tane yapı bulunur."} {"input": "question: Embriyo nedir?", "target": "Zigotun gelişmesiyle oluşur. Yapısında embriyonik kök, embriyonik gövde ve çenek vardır."} {"input": "question: Tohum kabuğu nedir?", "target": "Tohum taslağının dış hücreleri tarafından oluşturulur. Tohumu dış etkilerden korur."} {"input": "question: Endosperm nedir?", "target": "Döllenmenin ardından oluşan triploit hücre besin maddelerini depolamaya başlar ve endosperm haline gelir."} {"input": "question: Meyveler nasıl sınıflandırılır?", "target": "Meyveler oluşumuna göre iki şekilde sınıflandırılır: Basit Meyve ve Bileşik Meyve"} {"input": "question: Çimlenme nedir?", "target": "Tohum içindeki embriyonun uygun koşullarda dormansinin bozularak genç bitkiyi oluşturmak için geçirdiği değişimlerdir."} {"input": "question: Canlılarda bulunan hormonların görevi nedir?", "target": "Vücudun belirli bir kısmında üretilip farklı bölgelere taşınan ve orada özgül reseptörlere bağlanarak hedef hücrelerin ve dokuların ilgili olaya tepki vermesin sağlar."} {"input": "question: Bitki hormonlarının üretilme yerleri nelerdir?", "target": "Kök ve gövde uçlarındaki meristematik dokularda, tohumda, meyvede ve genç yapraklarda üretilir."} {"input": "question: Büyümeyi artırıcı etki gösteren hormonlar nelerdir?", "target": "Oksin, sitokinin ve giberellin"} {"input": "question: Büyümeyi azaltıcı yönde etki gösteren hormonlar nelerdir?", "target": "Absisik asit ve etilen"} {"input": "question: Oksin hormonunun görevi nedir?", "target": "Bitki büyümesini ve gelişmesini uyaran en önemli hormondur."} {"input": "question: Oksin hormonunun sentezlendiği yerler nelerdir?", "target": "Embriyo, apikal meristem, genç yapraklarda üretilir."} {"input": "question: Absisik asit hormonunun görevi nedir?", "target": "Uygun olmayan koşullarda tohumun çimlenmesini engeller. Tohumda uyku halinin (dormansi) devamını sağlar."} {"input": "question: Bitkilerde yer değiştirme hareketi görülür mü?", "target": "Hayır, görülmez. Bir uyarı geldiğinde durum değiştirme hareketi görülür."} {"input": "question: Irkilme hareketinin tanımı nedir?", "target": "Durum değiştirme hareketine irkilme denir. Uyaranın yönüne bağlı olursa tropizma ya da yönelme, uyaranın yönüne bağlı değilse nasti ya da ırganım hareketi denir."} {"input": "question: Fototropizmanın meydana gelmesinin sebebi nedir?", "target": "Oksin sentezinden kaynaklanmaktadır. Oksin hormonu bitkinin ışık alan tarafında az, ışık almayan tarafında ise daha fazla üretilir."} {"input": "question: Geotropizmanın tanımı nedir?", "target": "Yönelim yerçekimine doğruysaà + geotropizma, yönelim yerçekiminin zıttına doğruysaà - geotropizma"} {"input": "question: Haptotropizmanın tanımı nedir?", "target": "Özellikle sarılıcı bitkiler özel yapılarıyla tutunarak duvara yapışırlar. Uyaran: Yaralanmaya neden olan madde ya da engel"} {"input": "question: Kemotropizmanın tanımı nedir?", "target": "Uyaran: Kimyasal madde. Yararlı maddeler (mineral…) à + kemotropizma, zararlı maddeler (kireç…) à – kemotropizma"} {"input": "question: Nasti hareketinin tanımı nedir?", "target": "Uyaranın yönüne bağlı olmayan irkilme hareketidir. Turgor basıncı değişimleri ile gerçekleşir."} {"input": "question: Fotoperiyodizmanın tanımı nedir?", "target": "Bitkilerde gün ve gece uzunluğuna karşı verilen çiçeklenme gibi fizyolojik yanıta fotoperiyodizm denir."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin asıl organları nelerdir?", "target": "Böbreklerdir."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin diğer organları nelerdir?", "target": "Deri, karaciğer, akciğer, anüs boşaltım organı olarak kabul edilmez."} {"input": "question: Su nasıl atılır?", "target": "Deri, akciğer, böbrekler ve anüs ile atılır."} {"input": "question: CO2 nasıl atılır?", "target": "Akciğerler ile atılır."} {"input": "question: Amonyak nasıl atılır?", "target": "İnsanlarda üreye dönüştürülerek (az miktarda ürik aside de) atılır."} {"input": "question: Boşaltım sisteminin görevleri nelerdir?", "target": "Kanın pH’ını düzenler, kan bileşimini sabit tutar, hormon salgılar, uzun süreli açlık durumunda protein ve yağlardan karbonhidrat üretimini sağlar, homeostasiyi sağlar, boşaltım atıklarını uzaklaştırır."} {"input": "question: Nefron nedir?", "target": "Böbreklerde, kandan üre ve atık maddelerin süzülmesini sağlayan birimlere nefron denir."} {"input": "question: Glomerulus nedir?", "target": "Böbrek atardamarının kabuk bölgesinde yaptığı kılcal damar yumağıdır."} {"input": "question: Bowman Kapsülü nedir?", "target": "Boşaltım kanalının başlangıç kısmı olup glomerulusu sarar."} {"input": "question: Boşaltım kanalının bölümleri nelerdir?", "target": "Proksimal tüp, henle kulbu, distal tüp ve idrar toplama kanalından oluşur."} {"input": "question: İdrar oluşumunun aşamaları nelerdir?", "target": "Süzülme, geri emilim ve salgılama"} {"input": "question: Süzülme basıncı nedir?", "target": "KB - (OB + HB) : 24mmHg"} {"input": "question: Geri emilim nedir?", "target": "Bowman kapsülü içindeki bazı maddelerin aktif ya da pasif taşıma ile kılcal damarlara geri verilmesidir."} {"input": "question: Salgılama nedir?", "target": "Süzülme ile Bowman kapsülüne geçemeyen bazı ilaçlar, H+, K+, NH3, NH4 gibi maddeler nefron kanallarını saran kılcal damarlar ile nefron kanallarına geçer."} {"input": "question: İdrarın pH’ı nedir?", "target": "4,5 – 8 arasında değişir."} {"input": "question: İdrarda bulunan maddeler nelerdir?", "target": "Üre, ürik asit, amonyak, kreatin, vitamin, sodyum, potasyum, kalsiyum, klor, fosfat ve su"} {"input": "question: Böbreğin çalışmasında hormonal kontrol nedir?", "target": "ADH, aldosteron, parathormon, kalsitonin"} {"input": "question: Böbrek yetmezliği nedir?", "target": "İltihaplanmalar, zehirlenmeler böbreklerin sağlıklı çalışmasına engel olur."} {"input": "question: Üremi nedir?", "target": "Böbreklerin herhangi bir nedenle görevini yeterince yapamaması sonucunda kanda üre miktarının artmasıdır."} {"input": "question: Albümin nedir?", "target": "Nefronların görevini tam olarak yapamaması sonucu idrarda proteinli maddelerin bulunmasıdır."} {"input": "question: İdrar yolu enfeksiyonu nedir?", "target": "Ağrılı ve sık idrara çıkma şeklinde ortaya çıkan idrar yolunun enfeksiyon kapması sonucu oluşmuş hastalıktır."} {"input": "question: Aynı tür bireyler arasında hangi faktörlerin etkisi ile bazı farklılıklar görülür?", "target": "Çevresel ve genetik faktörler"} {"input": "question: Varyasyonlar özellikle hangi nedenler ile ortaya çıkar?", "target": "Eşeyli üreme ve mutasyon"} {"input": "question: Bir canlının yaşama ve üreme şansını artıran genetik özelliklere ne denir?", "target": "Adaptasyon"} {"input": "question: Adaptasyon bir canlıda tek başına ortaya çıkar mı?", "target": "Hayır, uzun yıllar boyunca bir popülasyonda ortaya çıkan özelliklerdir."} {"input": "question: Varyasyonlar arasındaki bazı farklılıklar, bazı bireylerin yaşadıkları ortamda daha rahat yaşamalarını sağlar mı?", "target": "Evet"} {"input": "question: Avantajlı özelliklere sahip olanlar hayatına devam ederken, sahip olmayanlar ne olur?", "target": "Elenir"} {"input": "question: Buna doğal seçilim denir mi?", "target": "Evet"} {"input": "question: DNA üzerinde meydana gelen değişikliklere ne denir?", "target": "Mutasyon"} {"input": "question: Mutasyona neden olan çevresel faktörlere ne denir?", "target": "Mutajen"} {"input": "question: Bazı mutasyonlar canlıya yeni bir özellik kazandırarak yaşama ve üreme şansını artırabilir mi?", "target": "Evet"} {"input": "question: Mutasyonun kalıtsal olabilmesi için hangi şartlar gerekir?", "target": "Üreme ya da üreme ana hücrelerinde meydana gelmesi gerekir."} {"input": "question: İstenilen özelliklere sahip bireylerin insanlar tarafından seçilmesi ve bu özelliklerin çoğaltılması amacı ile ne denir?", "target": "Yapay seçilim"} {"input": "question: Yapay seçilim, özellikle hangi türler üzerinde uygulanır?", "target": "Besin ve ticari değeri yüksek bitki ve hayvanlar"} {"input": "question: Canlıların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "HÜCRESEL YAPI, BESLENME, ATP ÜRETME, BÜYÜME VE GELİŞME, HAREKET, METABOLİZMA, BOŞALTIM, ÜREME, TEPKİ VERME, ADAPTASYON, HOMEOSTASİ (İÇ DENGE) ve ORGANİZASYON"} {"input": "question: Tüm canlılarda temel yapı ve görev birimi nedir?", "target": "HÜCRE"} {"input": "question: Prokaryotlar ve ökaryotlar arasındaki fark nedir?", "target": "Prokaryotlar tek hücreliyken ökaryotlar tek ya da çok hücreli olabilir."} {"input": "question: Canlılar hayatsal faaliyetleri için gerekli olan enerjiyi nasıl elde eder?", "target": "Beslenme"} {"input": "question: Beslenme açısından canlılar kaç gruba ayrılır?", "target": "Üç gruba: Ototrof, Heterotrof ve Kemosentez"} {"input": "question: Ototrof beslenme nedir?", "target": "Besini kendi üreten canlıların yapmış olduğu beslenmedir."} {"input": "question: Fotosentez nedir?", "target": "Işık enerjisini kullanarak organik maddeleri üretebilen bir mekanizmadır."} {"input": "question: Kemosentez nedir?", "target": "İnorganik maddeyi okside ederek elde ettikleri enerji ile organik madde sentezleyen bir mekanizmadır."} {"input": "question: Heterotrof beslenme nedir?", "target": "Besinini dışarıdan hazır alan canlıların yaptığı beslenmedir."} {"input": "question: ATP üretimi nasıl gerçekleşir?", "target": "Besin molekülleri hücresel solunum ve fermantasyon ile parçalanır ve ATP üretimi sağlanır."} {"input": "question: Hücresel solunum nedir?", "target": "Besinin parçalanması sürecinde oksijen gazının kullanılmasıdır."} {"input": "question: Fermantasyon nedir?", "target": "Besinlerin enzimler yardımı ile kısmen parçalanmasıdır."} {"input": "question: Büyüme ve gelişme nedir?", "target": "Büyüme, canlıların kütle ve hacimlerinin artışıdır. Gelişme, çok hücrelilerde zigottan itibaren ergin birey oluşana kadar geçen süreçtir."} {"input": "question: Hareket nedir?", "target": "Tüm canlılar hareket edebilir."} {"input": "question: Metabolizma nedir?", "target": "Canlılarda meydana gelen hayatsal faaliyetlerin tamamıdır."} {"input": "question: Anabolizma nedir?", "target": "Canlıda meydana gelen yapım (özümleme, asimilasyon) olaylarıdır."} {"input": "question: Katabolizma nedir?", "target": "Canlıda meydana gelen yıkım (yadımlama, disimilasyon) olaylarıdır."} {"input": "question: Bazal metabolizma nedir?", "target": "Bir sıcakkanlı canlının sadece yaşamını devam ettirebilmek için gerekli olan metabolizmadır."} {"input": "question: Boşaltım nedir?", "target": "Canlıların metabolizma sonucu oluşan atık maddeleri vücuttan uzaklaştırılmasıdır."} {"input": "question: Üreme nedir?", "target": "Canlılar nesillerini devam ettirebilmek için kendilerine benzer yavrular meydana getirirler."} {"input": "question: Eşeysiz üreme nedir?", "target": "Canlının üreme için başka bir canlıya ihtiyacı olmadan yaptığı üremedir."} {"input": "question: Eşeyli üreme nedir?", "target": "İki canlının beraberce yavru meydana getirdiği üremedir."} {"input": "question: Tepki verme nedir?", "target": "Tüm canlılar dış çevreden gelen fiziksel ve kimyasal uyarılara karşı cevap verirler."} {"input": "question: Adaptasyon nedir?", "target": "Canlılar bulundukları ortamdaki yaşam şanslarını artırabilmek ve nesillerini devam ettirebilmek için kalıtsal özelliklere sahiptirler."} {"input": "question: Homeostasi (İç Denge) nedir?", "target": "Bir canlının anlık olarak değişen çevre şartlarına karşı vücudunda meydana gelen kısa süreli değişikliklerdir."} {"input": "question: Organizasyon nedir?", "target": "Tek hücreli canlılarda en yüksek organizasyon birimi hücre iken çok hücrelilerde canlının gelişmişliğine göre en yüksek organizasyon birimi değişir."} {"input": "question: Dolaşım sisteminde hangi damarlar kanı kalpten alarak vücuda dağıtır?", "target": "Atardamarlar"} {"input": "question: Atardamarların yapısında hangi katman bulunur?", "target": "Tek katlı yassı epitel, bağ doku, düz kas tabakası"} {"input": "question: Atardamarlarda hangi lifler bulunur?", "target": "Elastik lifler"} {"input": "question: Atardamarların hangi özelliği vardır?", "target": "Kan basıncı ve kan akış hızı en fazla olan damardır."} {"input": "question: Toplardamarların hangi özelliği vardır?", "target": "Kan akış hızının en düşük olduğu damardır."} {"input": "question: Toplardamarlarda hangi kapakçıklar bulunur?", "target": "Vücudun alt tarafında bulunan toplardamarlarda kanın geriye doğru akmasını engelleyen kapakçıklar"} {"input": "question: Atardamarlarda kanın hareketini sağlayan durumlar nelerdir?", "target": "Karınçıkların kasılmasıyla oluşan basınç, atardamardaki düz kaslar, arkadan gelen kanın öncekini itmesi"} {"input": "question: Toplardamarlarda kanın hareketini sağlayan durumlar nelerdir?", "target": "Kulakçıkların gevşemesiyle oluşan emme kuvveti, toplardamarların etrafını saran iskelet kaslarının kasılması, toplardamar içindeki kapakçıklar"} {"input": "question: Nabız nedir?", "target": "Kalbin kulakçık ve karıncıktaki kasılma ve gevşemelerine paralel olarak atardamarlarda meydana gelen ritmik kasılma ve gevşemelerdir."} {"input": "question: Tansiyon nedir?", "target": "Kalpten atardamarlara pompalanan kanın damarlara yaptığı basınçtır."} {"input": "question: Starling hipotezi nedir?", "target": "Kılcal kan damarlarındaki madde alışverişini açıklayan hipotezdir."} {"input": "question: Kılcal damarlarda madde alışverişinin nasıl sağlandığı?", "target": "Kılcal damarın ozmotik basıncı ile kan basıncı arasındaki farkla sağlanır."} {"input": "question: Kan dolaşımı hangi iki kısma ayrılır?", "target": "Küçük kan dolaşımı ve büyük kan dolaşımı"} {"input": "question: Küçük kan dolaşımı hangi amaçla yapılır?", "target": "Kalp ve akciğerler arasında yapılır, amacında kanın temizlenmesini sağlamaktır."} {"input": "question: Büyük kan dolaşımı hangi amaçla yapılır?", "target": "Kalp ile vücut arasında olur, amacında besin maddelerini ve oksijeni hücrelere, atık maddeleri boşaltım organlarına taşımaktır."} {"input": "question: Embriyonik dönemde iskelet hangi yapıdadır?", "target": "Kıkırdak yapılıdır."} {"input": "question: Kemik doku hücrelerine ne denir?", "target": "Osteositler"} {"input": "question: Kemiklerin dışında hangi yapı bulunur?", "target": "Periost denilen kemik zarı"} {"input": "question: Sıkı kemik dokunun ortasında hangi yapı bulunur?", "target": "Sarı kemik iliği"} {"input": "question: Kıkırdak dokunun çeşitleri nelerdir?", "target": "Hyalin kıkırdak, elastik kıkırdak ve fibröz kıkırdak"} {"input": "question: Eklem nedir?", "target": "İki ya da daha fazla kemiğin birbiriyle bağlantı kurduğu bölgeler"} {"input": "question: İskelet kaslarının özellikleri nelerdir?", "target": "Vücudun iskelet sistemiyle birlikte hareketini sağlar, hücreleri uzun, ince, silindir şeklinde olup çok çekirdeklidir."} {"input": "question: Düz kasların özellikleri nelerdir?", "target": "Hücreleri mekik şeklinde ve tek çekirdeklidir, Miyofibriller bantlaşma yapmamışlardır."} {"input": "question: Kalp kaslarının özellikleri nelerdir?", "target": "Yapı olarak çizgili kasa, çalışma olarak düz kasa benzer, tek ya da iki çekirdekli olabilirler."} {"input": "question: Kasların çalışması için gerekli enerji kaynağı nedir?", "target": "ATP"} {"input": "question: Kas tonusu nedir?", "target": "Kasların, vücut duruşunu düzenlemek ve gelen uyarılara hemen cevap verebilmek amacı ile dinlenme durumunda bile bir miktar kasılı kalması"} {"input": "question: Huxley'in Kayan İplikler Modeline göre kasılma nasıl gerçekleşir?", "target": "Aktin ipliklerinin miyozin iplikleri üzerinde kaymasıyla gerçekleşir."} {"input": "question: Kasların çalışması sırasındaki olaylar nelerdir?", "target": "Z çizgileri birbirine yaklaşır, H Bandı kısalır, kasın boyu kısalır, ATP harcanır, CO2 ve ısı üretilir."} {"input": "question: Kasların gevşemesi sırasındaki olaylar nelerdir?", "target": "Z çizgileri birbirinden uzaklaşır, kasın boyu uzar, ATP harcanır, CO2 ve ısı üretilir."} {"input": "question: Fizyolojik tetanoz nedir?", "target": "Kasa kısa aralıklar ile çok fazla uyarı verilirse kas gevşeme evresini gerçekleştiremeden kasılı kalır."} {"input": "question: Kas erimesinin sebepleri nelerdir?", "target": "Genetik nedenler, yaşlılık sonucu kemik hücresi kaybı, D vitamini eksikliği, mineral eksikliği"} {"input": "question: Osteoporoz nedir?", "target": "Kemikler zayıflar ve kolay kırılır."} {"input": "question: Kemik kırıklarının tedavisi nasıl yapılır?", "target": "Platin çubuklar, alçıya alma ile kemiğin kaynaşmasını sağlama, doku mühendisliği ile kırık bölgenin kemik yamalarla onarma ve protez kullanımı"} {"input": "question: Çıkık nedir?", "target": "Kemiklerin eklem yerlerinden ayrılması"} {"input": "question: Burkulma nedir?", "target": "Eklemlerin çevresinde yer alan bağların ani bir hareket sonucu kısmen yırtılması olayı"} {"input": "question: Menisküs nedir?", "target": "Diz eklemlerinde kıkırdak yapılı olan yük ve eklem dengesi sağlayan iki adet menisküs"} {"input": "question: İnsanlar hangi üreme şekline sahiptir?", "target": "Eşeyli üreme"} {"input": "question: Dişi üreme sisteminin ana görevleri nelerdir?", "target": "Yumurta hücresini üretmek, doğuma kadar fetüsü taşımak, hormon salgılamak"} {"input": "question: Ovaryum nedir?", "target": "Sağlıklı bir kadında rahimin sağında ve solunda olmak üzere iki tane, her biri içerisinde yumurta hücresinin üretiminde görev alacak, çok sayıda folikül bulunan organ"} {"input": "question: Fallopi Tüpü nedir?", "target": "Yumurtalıkları rahime bağlayan içi silli kanaldır"} {"input": "question: Uterus nedir?", "target": "Embriyonun doğuma kadar gelişimini ve büyümesini tamamladığı yerdir"} {"input": "question: Gametogenez nedir?", "target": "Üreme ana hücrelerinin mayoz bölünme ile üreme hücreleri oluşturmasına denir"} {"input": "question: Kadınlarda oogenez nasıl olur?", "target": "Fetüsken başlar, menopozla sonlanır. Fetüs halindeyken oogonyumlar mitoz bölünmeler ile primer oosit oluşturur"} {"input": "question: Yumurta hücresinin yapısı nedir?", "target": "Sentrozom organeline sahip olmayan sitoplazması normal hücrelerden daha fazla olan n kromozomlu bir hücredir"} {"input": "question: Dişi üreme sisteminin kontrolünü sağlayan hormonlar nelerdir?", "target": "GnRH, FSH, LH, LTH, Oksitosin"} {"input": "question: Menstrüel döngü nedir?", "target": "Ergenlik ile menopoz arasında ortalama 28 gün süren, yumurta hücresinin üretimi ve üreme sisteminin gebeliğe hazırlanmasını sağlayan döngüdür"} {"input": "question: Sperm hücresinin üretilmesi nasıl olur?", "target": "Spermatogonyumların mayoz ile sperm üretmesidir"} {"input": "question: Erkek üreme sisteminin ana görevleri nelerdir?", "target": "Spermlerin dişi vücuduna aktarılmasında görevlidir"} {"input": "question: Testisler nedir?", "target": "Penisin sağ ve solunda olmak üzere iki tane, içerinde seminifer tüpçükleri bulunur"} {"input": "question: Sperm hücresinin yapısı nedir?", "target": "Baş, boyun ve kuyruk kısmında oluşur. Baş kısmında n kromozomlu çekirdek ve akrozom bulunur"} {"input": "question: Erkek üreme sistemi hormonları nelerdir?", "target": "GnRH, FSH, LH, Testosteron"} {"input": "question: Döllenme nedir?", "target": "Yumurta ve sperm hücresinin bir araya gelerek kaynaşmasına denir"} {"input": "question: Duyu organları nelerdir?", "target": "Göz, Kulak, Burun, Dil, Deri"} {"input": "question: Duyu organlarının görevi nedir?", "target": "Çevresindeki uyarıları tespit eder, sonra MSS’ye gönderir."} {"input": "question: Duyu reseptörleri nelerdir?", "target": "Kemoreseptör, Fotoreseptör, Termoreseptör, Mekanoreseptör"} {"input": "question: Gözün yapısı nedir?", "target": "Sert Tabaka (Sklera), Damar Tabaka (Koroid), Ağ Tabaka (Retina)"} {"input": "question: Gözün hareketi nasıl gerçekleşir?", "target": "Göz kasları sayesinde"} {"input": "question: Kör nokta nedir?", "target": "Görme sinirlerinin gözü terk ettiği noktaya kör nokta denir."} {"input": "question: Burun koku alma ve solunum organı olarak görev yapar mı?", "target": "Evet"} {"input": "question: Koku reseptörlerinin yerleştiği bölgeye ne denir?", "target": "Sarı bölge"} {"input": "question: Kulak, işitme ve dengede görev alan duyu organdır mı?", "target": "Evet"} {"input": "question: İç kulakta işitme ile ilgili kısım nedir?", "target": "Salyanoz (kohlea)"} {"input": "question: Dil, tat alan duyu organıdır mı?", "target": "Evet"} {"input": "question: Tat, tat alma reseptörleriyle algılanır mı?", "target": "Evet"} {"input": "question: Dokunma duyusu deri tarafından algılanır mı?", "target": "Evet"} {"input": "question: Deri, epitel ve temel bağ doku olmak üzere iki farklı dokudan meydana gelir mi?", "target": "Evet"} {"input": "question: Bağ doku hücreleri nelerdir?", "target": "Fibroblast, Mast hücreleri, Makrofaj hücreleri, Plazma hücreleri, Melanosit"} {"input": "question: Derinin üst kısmı nedir?", "target": "Üst deri"} {"input": "question: Üst derinin altında yer alır mı?", "target": "Derin deri"} {"input": "question: Deride yer alan reseptörler nelerdir?", "target": "Serbest sinir uçları, Merkel diskleri, Meissner cisimciği, Pacini Cisimciği, Ruffini Cisimciği, Krause cisimciği"} {"input": "question: Ekoloji nedir?", "target": "Canlıların birbirileri ve cansız çevre ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır."} {"input": "question: Popülasyon nedir?", "target": "Belirli bir bölgede yaşayan aynı tür canlıların oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: Komünite nedir?", "target": "Birden fazla popülasyonun oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: Ekosistem nedir?", "target": "Birden fazla komünitenin bir araya gelerek oluşturduğu cansız çevreyi de içine alan bölgedir."} {"input": "question: Biyosfer nedir?", "target": "Dünya üzerinde canlıların yaşayabildiği en büyük ekosistemdir."} {"input": "question: Habitat nedir?", "target": "Canlıların hayatsal faaliyetlerini doğal olarak sürdürebildikleri yaşam alanıdır."} {"input": "question: Ekolojik Niş nedir?", "target": "Bir canlı türünün ekosistemdeki görevidir."} {"input": "question: Ekosistem canlılar ve çevrelerindeki cansız ortamdan oluşur.", "target": "Ekosistem canlılar ve çevrelerindeki cansız ortamdan oluşur."} {"input": "question: İnorganik maddeyi organik madde haline getiren canlılardır.", "target": "Ototroflar"} {"input": "question: İnorganik maddeleri ışık enerjisi ve klorofil pigmenti kullanarak organik madde haline getiren canlılara ne ad verilir?", "target": "Fotoototrof"} {"input": "question: İnorganik maddeleri oksitleyerek açığa çıkardıkları enerji ile organik madde üreten canlılara ne ad verilir?", "target": "Kemoototrof"} {"input": "question: Heteretrof nedir?", "target": "Kendi besinini üretemeyip dışarıdan hazır alan canlılardır."} {"input": "question: Saprofit nedir?", "target": "Hücre dışına salgılayabildikleri güçlü sindirim enzimleri ile organik maddeleri hücre dışında parçalayıp hücre içine aldıktan sonra inorganik hale getirebilen canlılardır."} {"input": "question: Işık canlılar için ne sağlar?", "target": "Besin üretiminde görev alır."} {"input": "question: Sıcaklığın canlı vücudundaki metabolik faaliyetlerin gerçekleşebilmesi üzerine etkisi nedir?", "target": "Enzimlerin çalışması ile mümkündür."} {"input": "question: Soğukkanlı canlı nedir?", "target": "Vücut sıcaklığı çevre sıcaklığı ile paralel olarak değişen canlılardır."} {"input": "question: Sıcakkanlı canlı nedir?", "target": "Vücut sıcaklığı sabit kalan canlılardır."} {"input": "question: İklim nedir?", "target": "Belirli bir bölgede uzun zaman aralığında etkili olan atmosfer koşullarına iklim denir."} {"input": "question: Toprak çeşitleri nelerdir?", "target": "Humuslu Toprak, Kumlu Toprak, Kireçli Toprak, Killi Toprak"} {"input": "question: İnorganik maddelerin canlı vücudundaki görevi nedir?", "target": "Yapıcı onarıcı ve düzenleyici olarak görev yaparlar."} {"input": "question: İnorganik maddelerin canlı vücudundaki minimum yasası nedir?", "target": "Canlının vücudunda gereken miktarlara göre en az olan mineral sınırlayıcı etki gösterir."} {"input": "question: Su canlılar için ne sağlar?", "target": "Metabolizmaları için gerekli olan su miktarına göre dünyada dağılış göstermişlerdir."} {"input": "question: pH nedir?", "target": "Sulu çözeltilerdeki H konsantrasyonuna bağlı olarak hesaplanan değere pH denir."} {"input": "question: Hücresel solunum nedir?", "target": "Hücresel solunum, besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlayan mekanizmadır."} {"input": "question: Hücresel solunum sonucunda açığa çıkan enerji nasıl kullanılır?", "target": "Hücresel solunum sonucunda açığa çıkan enerji, ATP içine yerleştirilerek canlının hayatsal faaliyetlerinin yerine getirilmesinde kullanılır."} {"input": "question: Tüm hücresel solunum mekanizmaları hangi reaksiyonu ile başlar?", "target": "Tüm hücresel solunum mekanizmaları Glikoliz Reaksiyonu ile başlar."} {"input": "question: Oksijenli Solunum (Aerobik) nedir?", "target": "Oksijenli Solunum (Aerobik), oksijen yardımı ile besin monomerlerinin parçalanarak enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur."} {"input": "question: Oksijensiz Solunum (Anaerobik) nedir?", "target": "Oksijensiz Solunum (Anaerobik), oksijen olmadan besin monomerlerinin parçalanarak enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur."} {"input": "question: Fermantasyon nedir?", "target": "Fermantasyon, enzimler yardımı ile besin monomerlerinin kısmen parçalanması ile enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur."} {"input": "question: Glikoliz reaksiyonu hangi aşamada gerçekleşir?", "target": "Glikoliz reaksiyonu, tüm canlılarda sitoplazmada gerçekleşir."} {"input": "question: Glikozu aktifleştirmek için kaç tane ATP harcanır?", "target": "Glikozu aktifleştirmek için 2 tane ATP harcanır."} {"input": "question: Glikoliz reaksiyonunda kaç tane ATP üretilir?", "target": "Glikoliz reaksiyonunda net olarak 2 ATP üretilir."} {"input": "question: Fermantasyon yapabilen canlılar hangi alanda kullanılır?", "target": "Fermantasyon yapabilen canlılar, endüstriyel alanda kullanılır."} {"input": "question: Etil alkol fermantasyonu hangi canlılarda görülür?", "target": "Etil alkol fermantasyonu, bazı bakteriler, maya hücreleri ve bitki tohumlarında görülür."} {"input": "question: Etil alkol fermantasyonunda kaç tane etil alkol, kaç tane CO2 ve kaç tane ATP üretilir?", "target": "Etil alkol fermantasyonunda 2 tane etil alkol, 2 tane CO2 ve net 2 ATP üretilir."} {"input": "question: Laktik asit fermantasyonu hangi canlılarda görülür?", "target": "Laktik asit fermantasyonu, bazı bakteriler ve omurgalıların çizgili kas hücrelerinde görülür."} {"input": "question: Laktik asit fermantasyonunda kaç tane laktik asit ve kaç tane ATP üretilir?", "target": "Laktik asit fermantasyonunda 2 tane laktik asit ve net 2 ATP üretilir."} {"input": "question: Omurgalıların çizgili kas hücreleri hangi durumda laktik asit fermantasyonu yapar?", "target": "Omurgalıların çizgili kas hücreleri, oksijen yetersiz olduğunda laktik asit fermantasyonu yapar."} {"input": "question: Laktik asitlerin bir kısmı hangi organda dönüştürülür?", "target": "Laktik asitlerin bir kısmı, karaciğerde dönüştürülür."} {"input": "question: Etil alkol fermantasyonu ve laktik asit fermantasyonunun arasındaki fark nedir?", "target": "Etil alkol fermantasyonunda karbondioksit oluşur ve geri dönüşümü yoktur, laktik asit fermantasyonunda karbondioksit oluşmaz ve geri dönüşümü vardır."} {"input": "question: Fotosentez nedir?", "target": "İnorganik maddelerden ışık enerjisi ve klorofil pigmenti yardımı ile organik madde üretimine fotosentez denir."} {"input": "question: Fotosentez yapan canlılara ne denir?", "target": "Fotoototrof denir."} {"input": "question: Fotosentezde hidrojen kaynağı olarak H2O kullanan canlılar nelerdir?", "target": "Bitkiler, algler ve siyanobakteriler (mavi-yeşil alg) tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Fotosentezde hidrojen kaynağı olarak H2S kullanan canlılar nelerdir?", "target": "Sülfür bakterileri tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Fotosentezde hidrojen kaynağı olarak H2 kullanan canlılar nelerdir?", "target": "Hidrojen bakterileri tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Robert Hill'in keşfi nedir?", "target": "Fotosentezin ışık reaksiyonları sonucu açığa çıkan oksijen gazının kaynağının CO2 değil, H2O olduğunu ortaya çıkarmıştır."} {"input": "question: Tüm Fotoototroflarda görülen durumlar nelerdir?", "target": "Karbon kaynağı olarak CO2 kullanırlar. Klorofil ve ışık kullanırlar. Organik madde ve su oluştururlar. Hidrojen kaynağı kullanırlar."} {"input": "question: Klorofil pigmenti taşıyan yapı nedir?", "target": "Yeşil plastiddir."} {"input": "question: Fotosentez reaksiyonlarında iki ana reaksiyon nedir?", "target": "Işığa bağlı reaksiyonlar ve ışıktan bağımsız reaksiyonlardır."} {"input": "question: Işığa bağlı reaksiyonlarda neler kullanılır?", "target": "Su, klorofil, enzimler, fotosistemler ve ETS kullanılır."} {"input": "question: Işıktan bağımsız reaksiyonlarda neler kullanılır?", "target": "CO2, NADPH2 ve ATP kullanılır."} {"input": "question: Fotosentez hızına etki eden genetik etmenler nelerdir?", "target": "Kloroplast ve klorofil sayısı, yaprak sayısı ve genişliği, stoma sayısı, enzim miktarı, kütikula kalınlığı"} {"input": "question: Minimum yasası nedir?", "target": "Fotosentez hızının miktarı minimum olan faktör tarafından sınırlandırılır."} {"input": "question: DNA üzerinde kaç çeşit nükleotid bulunur?", "target": "4"} {"input": "question: DNA üzerindeki 4 çeşit nükleotidin 3’erli kombinasyonu sonucunda ne oluşur?", "target": "genetik şifre (kod)"} {"input": "question: DNA kodonunun mRNA üzerindeki karşılığına ne denir?", "target": "RNA kodonu"} {"input": "question: tRNA üzerindeki karşılığına ne denir?", "target": "antikodon"} {"input": "question: Kaç çeşit kodon ve antikodon bulunur?", "target": "64 çeşit kodon, 61 çeşit antikodon"} {"input": "question: Her RNA kodonunun kaç tane amino asit karşılığı vardır?", "target": "bir’den fazla"} {"input": "question: Protein sentezi için kaç farklı amino asit kullanılır?", "target": "20"} {"input": "question: DNA üzerinde bulunan gen parçası neyi sağlar?", "target": "bir proteinin sentezlenmesini"} {"input": "question: Protein sentezi kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "iki aşamada"} {"input": "question: Transkripsiyon aşamasında neler olur?", "target": "DNA üzerindeki genetik bilginin mRNA üzerine aktarılması"} {"input": "question: Transkripsiyon hangi hücrelerde gerçekleşir?", "target": "Ökaryot hücrelerde; çekirdek, kloroplast ve mitokondride, Prokaryot hücrelerde sitoplazmada"} {"input": "question: mRNA sentezinin yapılacağı ipliğe ne denir?", "target": "anlamlı iplik"} {"input": "question: Transkripsiyon hangi kodon ile başlar?", "target": "AUG kodonu"} {"input": "question: Transkripsiyon hangi kodon ile sonlanır?", "target": "durdurma (stop) kodonlarından (UAA, UAG, UGA) bir tanesi"} {"input": "question: Translasyon aşamasında neler olur?", "target": "mRNA üzerindeki kodonlara uygun amino asitler ile ribozom organelinde protein sentezlenmesine"} {"input": "question: Translasyon hangi yönde gerçekleştirilir?", "target": "mRNA’nın 5’ ucundan başlayarak 3’ ucuna doğru"} {"input": "question: Polizom nedir?", "target": "Aynı mRNAnın birden fazla ribozom tarafından okunması ile oluşan yapı"} {"input": "question: Santral Dogma nedir?", "target": "Hücredeki genetik bilgi aktarımının tamamı"} {"input": "question: Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji nedir?", "target": "Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji, bitki, hayvan ve mikroorganizma yapılarının laboratuvar ortamında geliştirip onlardan yeni ürünler üretmeyi amaçlayan bilim dalıdır."} {"input": "question: Biyoteknolojik yöntemler nelerdir?", "target": "Sütten yoğurt yapımı, sirke üretimi, hamur mayalanması gibi geleneksel biyoteknolojik yöntemler ve aşı, ilaç, hormon üretimi, atık maddelerin temizlenmesi için canlıların kullanımı, gen aktarımı gibi modern biyoteknolojik yöntemlerdir."} {"input": "question: Genetik Mühendisliği nedir?", "target": "Genetik Mühendisliği, genlerin izole edilmesini, çoğaltılmasını, farklı canlı genleri ile birleştirilmesini ya da genlerin canlılar arasında nakledilmesi için çalışan bilim dalıdır."} {"input": "question: Melezleme nedir?", "target": "Melezleme, farklı karakterler bakımından homozigot olan bireylerin çaprazlanması ile heterozigot bireyler elde edilmesidir."} {"input": "question: Yapay Dölleme nedir?", "target": "Yapay Dölleme, üstün özellikli spermler ile üstün özellikli yumurtaların laboratuvar ortamında döllendirilmesidir."} {"input": "question: Poliploidi nedir?", "target": "Poliploidi, kromozom çift sayısının fazla olması durumudur. Poliploidi canlılar daha verimli ve daha dayanıklı ürün oluştururlar."} {"input": "question: GDO (Transgenik Organizma) nedir?", "target": "GDO, istenilen özellikte bitki ve hayvan üretilebilmek için, insana yarar sağlayacak şekilde organizmaların genetik yapıları değiştirilmektedir."} {"input": "question: Gen Klonlanması nedir?", "target": "Gen Klonlanması, bir canlıya ait olan genin başka bir canlıya aktarılmasıdır."} {"input": "question: Hayvan Klonlanması nedir?", "target": "Hayvan Klonlanması, bir hayvanın genetik olarak kopyasının üretilmesidir."} {"input": "question: İlk klon canlı nedir?", "target": "İlk klon canlı, DOLLY ismi verilen bir koyundur."} {"input": "question: Virüsler kullanılarak insanlardaki bozuk genlerin sağlam genler ile değiştirilmesidir?", "target": "Virüsler kullanılarak insanlardaki bozuk genlerin sağlam genler ile değiştirilmesidir."} {"input": "question: İnsandan alınan DNA molekülünün enzimler ile parçalanarak bazı uygulamalar sonucu bantlaşma yapması nedir?", "target": "İnsandan alınan DNA molekülünün enzimler ile parçalanarak bazı uygulamalar sonucu bantlaşma yapması ve bu bantlaşmaların pek çok alanda kullanılmasıdır."} {"input": "question: Tek yumurta ikizleri hariç her insanın DNA parmak izi nedir?", "target": "Tek yumurta ikizleri hariç her insanın DNA parmak izi farklıdır."} {"input": "question: Bölünme yeteneği fazla ve farklılaşmamış hücrelere nedir?", "target": "Bölünme yeteneği fazla ve farklılaşmamış hücrelere kök hücre denir."} {"input": "question: Yetişkin kök hücreler nedir?", "target": "Yetişkin kök hücreler, vücutta birçok doku ve organ yapısında bulunur. Bulundukları organların hasar görmesi durumunda hasarlı bölgeyi onarırlar."} {"input": "question: Embriyonik kök hücreler nedir?", "target": "Embriyonik kök hücreler, embriyo yapısında bulunur; gebelik süresince farklılaşarak canlının fetüs halini almasını sağlar."} {"input": "question: İnsandan alınan kök hücreler laboratuvar ortamında geliştirilerek nedir?", "target": "İnsandan alınan kök hücreler laboratuvar ortamında geliştirilerek organ ve doku üretiminde kullanılabilir."} {"input": "question: Hipotalamus ve Hipofiz Bezi arasındaki ilişki nedir?", "target": "Hipotalamus, hipofiz bezinin ön lobunun çalışmasını düzenler ve özel hormonlar (RF) salgılar."} {"input": "question: Hipofiz Bezi hangi bölgelerden oluşur?", "target": "Ön ve arka olmak üzere iki lobdan oluşur."} {"input": "question: Hipofiz Bezi hangi hormonları salgılar?", "target": "STH, TSH, ACTH, FSH, LH, LTH, MSH hormonlarını salgılar."} {"input": "question: STH (Büyüme Hormonu) hangi etkileri gösterir?", "target": "Vücut hücrelerinin büyümesini sağlar, özellikle kemiklerin ve genel olarak vücudun büyümesini sağlar."} {"input": "question: TSH (Tiroit Uyarıcı Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Tiroit bezinin çalışmasını ve hormon salgılamasını düzenler."} {"input": "question: ACTH (Adenokortikotropik Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Böbrek üstü bezinin korteks bölgesini uyarır ve kabuk kısmından hormon salgılamasını sağlar."} {"input": "question: FSH (Folikül Uyarıcı Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Dişilerde yumurtalık, erkeklerde testislerin uyarılmasını sağlar."} {"input": "question: LH (Lüteinleştirici Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Dişilerde ovulasyon ve korpus luteumun oluşmasını sağlar, erkeklerde testis içinde bulunan leydig hücrelerini uyararak testosteron hormonu salgılanmasını sağlar."} {"input": "question: LTH (Prolaktin Lüteotropik Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Süt bezlerinin gelişmesini ve süt salgılamasını sağlar."} {"input": "question: MSH (Melanosit Uyarıcı Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Derideki melanosit hücrelerini uyarır ve melanin pigmentlerinin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: ADH (Antidiüretik Hormon) hangi etkisi gösterir?", "target": "Rahim ve süt bezlerinde doğumda rahim kaslarının kasılmasını ve doğum sancısının başlamasını sağlar, ayrıca böbreklerde suyun geri emilimini sağlar."} {"input": "question: Hipotalamus hangi hormonları salgılar?", "target": "ADH ve Oksitosin hormonlarını üretir."} {"input": "question: Hipofiz Bezi hangi bezlerden salgılar?", "target": "Karma bezlerden, iç salgı bezlerinden salgılanabilir."} {"input": "question: Hormonların kanda belirli bir düzeyde bulunmaları hangi etkisi gösterir?", "target": "Metabolizmayı hızlandırır."} {"input": "question: Hormon salgılanmasını sağlayan durumlar nelerdir?", "target": "Çevre değişikliklerinin organizmayı etkilemesi, kandaki hormon miktarına göre endokrin bezlerin birbirini etkilemesi, kandaki çeşitli maddelerin miktarlarının artıp azalması, sinir sisteminin endokrin bezleri etkilemesi."} {"input": "question: Canlıların en küçük yapı birimi nedir?", "target": "Hücre"} {"input": "question: Robert Hooke'un yapmış olduğu basit mikroskopla hangi maddeyi incelemiştir?", "target": "Mantar tıpasını"} {"input": "question: Anton Van Leeuwenhoek'un yapmış olduğu mikroskopla hangi canlıları incelemiştir?", "target": "Tek hücreli canlıları"} {"input": "question: Matthias Schleiden'in yaptığı çalışmalarda hangi canlıların hücrelerden oluştuğunu keşfetmiştir?", "target": "Bitkilerin"} {"input": "question: Theodore Schwann'ın yaptığı çalışmalarda hangi canlıların hücrelerden oluştuğunu keşfetmiştir?", "target": "Hayvanların"} {"input": "question: Rudolf Virchow'un yapmış olduğu çalışmalarda hangi keşfi yapmıştır?", "target": "Hücrelerin bölündüğünü"} {"input": "question: Hücre teorisi hangi bilim insanlarının katkılarıyla günümüzdeki halini almıştır?", "target": "Schleiden, Schwann ve Wirchow'un"} {"input": "question: Hücre teorisi göre canlılar hangi birimlerden meydana gelmiştir?", "target": "Bir ya da birden fazla hücreden"} {"input": "question: Hücreler canlıların hangi birimlerinde gerçekleştirir?", "target": "Yapısal ve işlevsel birimlerinde"} {"input": "question: Hücreler hangi boyutta hayati fonksiyonlarını gerçekleştirebilir?", "target": "Mikroskobik boyutta"} {"input": "question: Hücrelerin incelenmesinde ilk olarak hangi mikroskop kullanılmıştır?", "target": "Işık mikroskobu"} {"input": "question: Elektron mikroskobu hangi yılda icat edilmiştir?", "target": "20. YY (1900 - 1999)"} {"input": "question: Elektron mikroskobu hangi avantajı sağlar?", "target": "Hücrenin içeriğinin de incelenmesine imkan sağlar"} {"input": "question: Hücreler hangi özelliğine göre ikiye ayrılır?", "target": "Çekirdeklerinin olup olmamasına"} {"input": "question: Prokaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetik maddesi sitoplazmaya dağılmış, ribozom hariç organelleri olmayan"} {"input": "question: Ökaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetik maddesi çekirdek zarı ile sitoplazmadan ayrılan, ribozom dahil olmak üzere organelleri bulunan"} {"input": "question: Hücrenin temel kısımları nelerdir?", "target": "Hücre Zarı, Sitoplazma, Çekirdek"} {"input": "question: Hücre Zarının görevleri nelerdir?", "target": "Hücreyi dış etkenlerden korur, hücreye şekil verir, hücre içeriğinin bir arada kalmasını sağlar, hücrenin madde alışverişi yapmasını sağlar, prokaryot hücrelerde fotosentez ve solunuma yardım eder, bitki hücrelerinde selüloz sentezini sağlar"} {"input": "question: Hücre Zarının özellikleri nelerdir?", "target": "Canlıdır, esnektir, seçici-geçirgendir, akıcıdır, mozaiktir, porları vardır, karbonhidrat, yağ ve protein moleküllerinden oluşmuştur"} {"input": "question: Akıcı-Mozaik Zar Modelinin özellikleri nelerdir?", "target": "Yapısına katılan moleküllerin yerlerinin sabit olmaması nedeni ile akıcı, yapısını oluşturan moleküllerin dağılımının düzensiz olması nedeni ile de mozaik yapıda olmasıdır"} {"input": "question: Fosfolipitler nasıl dizilmişlerdir?", "target": "Kuyruk kısımları birbirine bakacak şekilde dizilmişlerdir"} {"input": "question: Proteinlerin hücre zarında nasıl yerleşmişlerdir?", "target": "Fosfolipit tabakası içine tamamen gömülü olarak ya da yarı gömülü olarak yerleşmişlerdir"} {"input": "question: Karbonhidratların hücre zarında nasıl yerleşmişlerdir?", "target": "Fosfolipit ya da proteinlere bağlanarak hücre zarının yapısına katılırlar"} {"input": "question: Glikoproteinlerin ve glikolipitlerin hücre zarındaki görevleri nelerdir?", "target": "Hücrelerin birbirini tanımalarını sağlar, hücre zarının seçici – geçirgen olmasını sağlar, hücreye gelen hormon gibi sinyal moleküllerinin tanınmasını sağlar"} {"input": "question: Hücre Çeperinin özellikleri nelerdir?", "target": "Cansızdır, serttir, tam geçirgendir, yapısı bulunduğu canlı türüne göre değişir"} {"input": "question: Hücre Çeperinin görevleri nelerdir?", "target": "Hücreyi korur, hücreye şekil verir, hücrenin aşırı su almasını engeller"} {"input": "question: Hücre zarı nedir?", "target": "Hücre zarı canlıdır ve seçici-geçirgendir."} {"input": "question: Nötr maddeler hangi maddelere göre hücre zarından daha kolay geçer?", "target": "Nötr maddeler iyonlara göre hücre zarından daha kolay geçer."} {"input": "question: Yağda çözünen maddeler hangi maddelere göre hücre zarından daha kolay geçer?", "target": "Yağda çözünen maddeler (ADEK vitaminleri) yağda çözünmeyen maddelere (B ve C vitaminleri) göre hücre zarından daha kolay geçer."} {"input": "question: Pasif taşıma nedir?", "target": "Pasif taşıma, hücre zarından geçebilecek büyüklükteki moleküllerin kendilerine ait kinetik enerjileri nedeniyle çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama doğru kendi enerjisiyle geçmesine denir."} {"input": "question: Difüzyon nedir?", "target": "Difüzyon, hücre zarından geçebilecek büyüklükteki moleküllerin çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama kendiliğinden geçmesine denir."} {"input": "question: Kolaylaştırılmış difüzyon nedir?", "target": "Kolaylaştırılmış difüzyon, hücre zarından geçebilecek büyüklükte olan ancak fosfolipit tabakasından geçemeyen moleküllerin çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama doğru taşıma proteinleri (permeaz) aracılığı ile geçmesine denir."} {"input": "question: Difüzyon hızına etki eden faktörler nelerdir?", "target": "Difüzyon hızına etki eden faktörler, molekül büyüklüğü, ortamlar arasındaki yoğunluk farkı, ortamın sıcaklığı, difüzyon yüzeyinin artması ve ortamlar arasındaki basınç farkının artmasıdır."} {"input": "question: DİYALİZ nedir?", "target": "DİYALİZ, suda çözünmüş maddelerin yarı geçirgen zar aracılığı ile difüzyonudur."} {"input": "question: Ozmoz nedir?", "target": "Ozmoz, suyun yarı geçirgen bir zar aracılığı ile çok olduğu ortamdan az olduğu ortama doğru geçmesine denir."} {"input": "question: Çözeltiler içindeki çözünmüş madde miktarına göre üç grupta incelenir?", "target": "Çözeltiler içindeki çözünmüş madde miktarına göre üç grupta incelenir: Hipertonik çözelti, Hipotonik çözelti ve İzotonik çözelti."} {"input": "question: Plazmoliz nedir?", "target": "Plazmoliz, hipertonik bir çözeltiye konulan bir hücrenin ozmos ile suyunu kaybederek büzülmesine denir."} {"input": "question: Deplazmoliz nedir?", "target": "Deplazmoliz, plazmolize uğramış bir hücrenin hipotonik çözeltiye konulması ile su alarak plazmoliz öncesi haline geri dönmesine denir."} {"input": "question: Turgor nedir?", "target": "Turgor, normal bir hücrenin hipotonik bir ortama konulması sonucunda hücrenin ozmos ile su alarak şişmesine denir."} {"input": "question: Turgor basıncı nedir?", "target": "Turgor basıncı, hücre içindeki suyun hücre çeperine yaptığı basınca denir."} {"input": "question: Ozmotik basınç nedir?", "target": "Ozmotik basınç, bir hücrenin bulunduğu ortamdan su alma basıncına denir."} {"input": "question: Emme kuvveti nedir?", "target": "Emme kuvveti, bir hücrede etkili olan ozmotik basınç ile turgor basıncı arasındaki farktır."} {"input": "question: Aktif taşıma nedir?", "target": "Aktif taşıma, hücre zarından geçebilecek büyüklükteki moleküllerin az yoğun oldukları ortamdan çok yoğun oldukları ortama doğru hücrenin kontrolünde taşınmasına denir."} {"input": "question: Endositoz nedir?", "target": "Endositoz, hücre zarından geçemeyecek büyüklükte olan maddelerin hücre içine alınmasına denir."} {"input": "question: Fagositoz nedir?", "target": "Fagositoz, hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki katı bir maddenin yalancı ayak oluşturularak hücre içine alınmasına denir."} {"input": "question: Pinositoz nedir?", "target": "Pinositoz, hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki sıvı maddelerin pinositik cep aracılığıyla hücre içine alınmasına denir."} {"input": "question: Ekzositoz nedir?", "target": "Ekzositoz, hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki maddelerin koful oluşturularak hücre dışına atılmasına denir."} {"input": "question: Canlıların en küçük yapı birimi nedir?", "target": "Hücre"} {"input": "question: Robert Hooke'un mikroskopla yaptığı keşif nedir?", "target": "Hücreyi keşfetmiştir."} {"input": "question: Anton Van Leeuwenhoek'un mikroskobuyla yaptığı keşif nedir?", "target": "Tek hücreli canlıları keşfetmiştir."} {"input": "question: Matthias Schleiden'in yaptığı keşif nedir?", "target": "Bitkilerin hücrelerden oluştuğunu keşfetmiştir."} {"input": "question: Theodore Schwann'ın yaptığı keşif nedir?", "target": "Hayvanların hücrelerden oluştuğunu keşfetmiştir."} {"input": "question: Rudolf Virchow'un keşfi nedir?", "target": "Hücrelerin bölündüğünü keşfetmiştir."} {"input": "question: Hücre Teorisi'nin ana ilkeleri nelerdir?", "target": "1. Bütün canlılar bir ya da birden fazla hücreden meydana gelmiştir. 2. Hücreler canlıların yapısal ve işlevsel birimleridir. 3. Canlılar kendilerine özgü metabolizma faaliyetlerini hücrelerinde gerçekleştirir. 4. Canlılar genetik maddelerini hücrelerinde taşırlar. 5. Her hücre kendinden önceki hücrenin bölünmesi ile oluşur."} {"input": "question: Hücrelerin şekil ve büyüklük olarak farklılık gösterdiği durumlar nelerdir?", "target": "Hücreler canlı türlerinde hatta bir bireyin farklı dokularında şekil ve büyüklük olarak farklılık gösterebilir."} {"input": "question: İlk olarak hücrelerin incelenmesinde hangi mikroskop türü kullanılmıştır?", "target": "Işık mikroskobu"} {"input": "question: Elektron mikroskobunun hücreyle ilgili bilinmeyenlere katkıları nelerdir?", "target": "Hücrenin içeriğinin de incelenmesine imkan sağlamıştır."} {"input": "question: Elektron mikroskobunun çeşitleri nelerdir?", "target": "Taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve transmisyonlu elektron mikroskobu (TEM)"} {"input": "question: Hücreler çekirdeklerinin olup olmamasına göre nasıl ayrılır?", "target": "Prokaryot hücre ve ökaryot hücre"} {"input": "question: Prokaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetik maddesi sitoplazmaya dağılmış olan ve ribozom hariç organelleri olmayan hücrelerdir."} {"input": "question: Ökaryot hücrelerin özellikleri nelerdir?", "target": "Genetik maddesi çekirdek zarı ile sitoplazmadan ayrılan (çekirdeği olan) ve ribozom dahil olmak üzere organelleri bulunan hücrelerdir."} {"input": "question: Kalp, dolaşım sisteminin hangi organıdır?", "target": "Kalp, dolaşım sisteminin en temel organıdır."} {"input": "question: Kalp içerisinde temiz kan ve kirli kan birbirine karışır mı?", "target": "Hayır, kalp içerisinde temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz."} {"input": "question: Kalp dıştan içe doğru kaç ana tabakadan oluşmuştur?", "target": "Kalp, dıştan içe doğru üç ana tabakadan oluşmuştur."} {"input": "question: Perikard nedir?", "target": "Perikard, kalbi dıştan saran bağ dokusundan oluşmuş iki katlı bir zardır."} {"input": "question: Miyokard nedir?", "target": "Miyokard, kalp kasıdır."} {"input": "question: Endokard nedir?", "target": "Endokard, kalp en iç tabakasıdır."} {"input": "question: Kalp kaç odacıklıdır?", "target": "Kalp dört odacıklıdır."} {"input": "question: Sağ kulakçık ve sağ karıncıkta bulunan kan nedir?", "target": "Sağ kulakçık ve sağ karıncıkta daima kirli kan bulunur."} {"input": "question: Sol kulakçık ve sol karıncıkta bulunan kan nedir?", "target": "Sol kulakçık ve sol karıncıkta daima temiz kan bulunur."} {"input": "question: Kalbin kulakçıklardan karıncıklara açılan kısmında ne bulunur?", "target": "Kalbin kulakçıklardan karıncıklara açılan kısmında kapakçıklar bulunur."} {"input": "question: Sağ kulakçık-sağ karıncık arasındaki kapakçık nedir?", "target": "Sağ kulakçık-sağ karıncık arasındaki kapakçık triküspit (üçlü) kapakçıktır."} {"input": "question: Sol kulakçık-sol karıncık arasındaki kapakçık nedir?", "target": "Sol kulakçık-sol karıncık arasındaki kapakçık biküspit (mitral kapakçık) kapakçıktır."} {"input": "question: Kalbin karıncıklarına hangi damarlar bağlıdır?", "target": "Kalbin karıncıklarına atardamarlar bağlıdır."} {"input": "question: Kalbin kulakçıklarına hangi damarlar bağlıdır?", "target": "Kalbin kulakçıklarına toplardamarlar bağlıdır."} {"input": "question: Kalbin çalışması hangi kasılmayla başlar?", "target": "Kalbin çalışması miyokard tabakasının kasılıp gevşemesi ile çalışır."} {"input": "question: Kalbin kasılmasına ne denir?", "target": "Kalbin kasılmasına sistol denir."} {"input": "question: Kalbin gevşemesine ne denir?", "target": "Kalbin gevşemesine diastol denir."} {"input": "question: Kalbin çalışması sadece hangi uyarılara bağlıdır?", "target": "Kalbin çalışması sadece beyinden gelen uyarılara bağlı değildir."} {"input": "question: Kalp atışını hangi faktörler etkiler?", "target": "Kalp atışını sinirler, hormonlar, kandaki CO2 derişimi, sıcaklık ve çalışma temposu, kimyasal maddeler gibi faktörler etkiler."} {"input": "question: Kanı santrifüjde geçirdiğimizde hangi kısımlar oluşur?", "target": "Hücreler dibe çökerken, plazma kısmı üstte kalır."} {"input": "question: Kan dokusunun ara maddesi nedir?", "target": "Su, iyonlar, plazma proteinlerinden (albümin, fibrinojen, globülin, antikorlar) oluşur."} {"input": "question: Eritrositlerin ilk oluştuklarında sahip oldukları nedir?", "target": "Organel ve çekirdeklere sahipken dolaşıma katıldıklarında organel ve çekirdeklerini kaybederler."} {"input": "question: Eritrositlerin yapılarında hangi madde bulunur?", "target": "Kana kırmızı renk veren hemoglobin bulunur."} {"input": "question: Eritrositlerin ömürleri yaklaşık kaç gündür?", "target": "120 gün"} {"input": "question: Lökositlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Renksiz ve çekirdekli olan aktif hareket edebilen hücrelerdir."} {"input": "question: Lökositlerin görevleri nelerdir?", "target": "Fagositoz yaparak ve antikor üreterek vücudun savunmasında rol oynarlar."} {"input": "question: Kan pulcuklarının özellikleri nelerdir?", "target": "Kemik iliğindeki iri yapılı hücrelerin (megakaryosit) parçalanması ile oluşan kandaki en küçük parçacıklardır."} {"input": "question: Kan pulcuklarının görevleri nelerdir?", "target": "Kanın pıhtılaşmasını sağlarlar."} {"input": "question: Lenf sisteminin görevleri nelerdir?", "target": "Akyuvar üreterek vücudun savunmasında rol alır. Kılcal kan damarlarından sızan doku sıvısının kan dolaşımına katılmasını sağlar."} {"input": "question: Lenf kılcallarının özellikleri nelerdir?", "target": "Kan kılcallarına göre daha geçirgendir."} {"input": "question: Lenf damarlarındaki sıvının hareketi nasıl sağlanır?", "target": "Kalbin negatif emme basıncı (kulakçığın gevşemesiyle oluşur) ve iskelet kasları ile sağlanır."} {"input": "question: Lenf düğümlerinde hangi hücreler üretilir?", "target": "Lenfositler üretilir."} {"input": "question: Lenf sıvısı nedir?", "target": "Kan damarlarına geçemeyen bir miktar doku sıvısı, lenf damarlarına geçerek lenf sıvısını oluşturur."} {"input": "question: Antijen nedir?", "target": "Hücre üzerinde bulunan proteinlerdir."} {"input": "question: Antikor nedir?", "target": "Vücudumuza yabancı olan antijenlere karşı akyuvarlar tarafından üretilen savunma proteinleridir."} {"input": "question: Kan nakillerinde hangi durum meydana gelir?", "target": "Kan alan kişinin antikorları ile kan veren kişinin antijenleri aynı olmamalıdır. Aynı olması durumunda kanda çökelme meydana gelir ve kan alan kişi ölebilir."} {"input": "question: Kemosentez nedir?", "target": "İnorganik maddeleri oksitleyerek organik madde üretilmesine kemosentez denir."} {"input": "question: Kemoototrof canlılar hangi tür canlılardır?", "target": "Prokaryot canlılardır ve tek hücrelidir."} {"input": "question: Kemosentezde enerji kaynağı olarak hangi maddeler kullanılır?", "target": "İnorganik maddeler kullanılır ve bunlar canlı türüne göre farklılık gösterir."} {"input": "question: Karbon kaynağı olarak hangi madde kullanılır?", "target": "Karbondioksit kullanılır."} {"input": "question: Oksidayon olayı için hangi gaz kullanılır?", "target": "Oksijen gazı kullanılır."} {"input": "question: Kemosentezde ışık enerjisine ihtiyaç var mı?", "target": "Hayır, ışık enerjisine ihtiyaç yoktur."} {"input": "question: Klorofil kemosentezde kullanılır mı?", "target": "Hayır, klorofil kullanılmaz."} {"input": "question: ETS kemosentezde hangi görevi yapar?", "target": "ETS görev yapar."} {"input": "question: Kemosentezde hangi reaksiyonlar gerçekleştirilir?", "target": "İndirgenme ve yükseltgenme reaksiyonları gerçekleştirilir."} {"input": "question: Bazı kemosentetik bakteriler enerji kaynağı olarak hangi maddeleri kullanabilir?", "target": "Demir, kükürtlü bileşikler (hidrojen sülfür) gibi maddeleri kullanabilir."} {"input": "question: Metanojenik Arkeler kemosentezde hangi enerji kaynağı kullanır?", "target": "Karbondioksit kullanırlar."} {"input": "question: Metanojenik Arkeler kemosentezde hangi gaz üretirler?", "target": "Metan gazı üretirler."} {"input": "question: Nitrit Bakterileri kemosentezde hangi enerji kaynağı kullanır?", "target": "Amonyak kullanırlar."} {"input": "question: Nitrit Bakterileri kemosentezde hangi reaksiyon gerçekleştirirler?", "target": "Nitrifikasyonda görev alırlar."} {"input": "question: Nitrat Bakterileri kemosentezde hangi enerji kaynağı kullanır?", "target": "Nitrit kullanırlar."} {"input": "question: Nitrat Bakterileri kemosentezde hangi reaksiyon gerçekleştirirler?", "target": "Nitrifikasyonda görev alırlar."} {"input": "question: Nitrifikasyon bakterileri kemosentezle hangi işlemi gerçekleştirirler?", "target": "Kendi besinlerini üretirler ve azot döngüsünün gerçekleşmesini sağlarlar."} {"input": "question: Ototrofların ortak özellikleri nelerdir?", "target": "İnorganik maddelerden organik madde üretirler, karbondioksit tüketirler, ATP sentezlenir ve tüketilir, enzimatik reaksiyonlar gerçekleşir."} {"input": "question: Komünite nedir?", "target": "Bir alan ya da habitat içerisinde bulunan tüm popülasyonların oluşturduğu topluluktur."} {"input": "question: İndikatör (gösterge) tür nedir?", "target": "Bir komünitedeki çevre değişikliklerinden çok çabuk etkilenen türdür."} {"input": "question: Baskın (dominant) tür nedir?", "target": "Bir komünitede sayıca diğer canlılardan daha fazla yani toplam biyokütlesi en fazla olan türdür."} {"input": "question: Kilit taşı tür nedir?", "target": "Komüniteyi kontrol eden türdür."} {"input": "question: İstilacı tür nedir?", "target": "Doğal yaşam alanları olmayan bir komüniteye girerek burada çoğalan türlerdir."} {"input": "question: Ekoton nedir?", "target": "Komşu komüniteler arasındaki geçiş bölgeleridir."} {"input": "question: Komünitelerde rekabet nedir?", "target": "Ortamın sınırlı kaynakları için canlılarda görülen yarıştır."} {"input": "question: Tür içi rekabet nedir?", "target": "Besin, yaşam alanı ve üreme için görülür."} {"input": "question: Türler arası rekabet nedir?", "target": "Besin ve yaşam alanı için görülür."} {"input": "question: Av nedir?", "target": "Bir canlının başka bir canlıyı beslenme amaçlı yakalamasına denir."} {"input": "question: Mutualizm (+/+) nedir?", "target": "Bir arada yaşayan türlerin her ikisinin de bu ilişkiden yarar görmesi durumudur."} {"input": "question: Kommensalizm (+/0) nedir?", "target": "Bir arada yaşayan türlerden biri bu ilişkiden yarar görmesi, diğerinin ise etkilenmediği durumdur."} {"input": "question: Parazitzm (+/-) nedir?", "target": "Bir arada yaşayan türlerden birinin bu ilişkiden yarar, diğerinin ise zarar görmesi durumudur."} {"input": "question: Bitki Parazitleri nedir?", "target": "Bitkiler üzerinde beslenen parazitlerdir."} {"input": "question: Yarı parazitler nedir?", "target": "Üzerinde yaşadıkları bitkinin ksilemlerine emeç yollayarak inorganik maddelerinden faydalanırlar."} {"input": "question: Tam parazitler nedir?", "target": "Üzerinde yaşadıkları bitkinin ksilem ve floemine emeç yollayarak hem inorganik hem de organik maddelerinden faydalanırlar."} {"input": "question: Hayvan Parazitleri nedir?", "target": "Sindirilmiş besinlerin hazır olarak bulunduğu vücut yapılarındaki besinlerle beslenirler."} {"input": "question: İç (Endo) parazit nedir?", "target": "Hayvanların içinde yaşarlar."} {"input": "question: Dış (Ekto) parazit nedir?", "target": "Vücudun dışına yerleşerek kan emerler."} {"input": "question: Amensalizm (-/0) nedir?", "target": "Canlılardan birinin etkilenmediği diğerinin ise zarar gördüğü birlikteliktir."} {"input": "question: Süksesyon nedir?", "target": "Bir komünitede çeşitli faktörlerle baskın türün zamanla değişmesidir."} {"input": "question: Birincil (Primer) Süksesyon nedir?", "target": "Toprağın hiç oluşmadığı, canlı yaşamının bulunmadığı alanlarda görülen süksesyondur."} {"input": "question: İkincil (Sekonder) Süksesyon nedir?", "target": "İnsan müdahalesi, aşırı otlatma ve yangın gibi nedenlerle toprak yapısı bozulmadan komünitenin bozulması ile görülen süksesyondur."} {"input": "question: Bitkilerde kök sistemi nasıl oluşur?", "target": "Primer kökten sekonder kök çıkar ve böylece bitkide kök sistemi oluşur."} {"input": "question: Kökün Boyuna Kesitinin Yapısı hangi bölümlerden oluşur?", "target": "Kök 4 bölümde incelenir: Hücre bölünme bölgesi, Farklılaşma (olgunlaşma) bölgesi, Uzama Bölgesi ve Kökün en uç kısmına büyüme konisi (bölgesi)."} {"input": "question: Kaliptra nedir?", "target": "Kökün en ucunda bulunur, Apikal meristem tarafından üretilir, Parankima dokusuna ait bir yapıdır, Hücre çeperleri içerisinde jelatinimsi bir madde olan müsilaj vardır."} {"input": "question: Kökün Enine Kesitinin Yapısı hangi bölümlerden oluşur?", "target": "Epidermis, Korteks, Endodermis, Periskl, Merkezi silindir"} {"input": "question: Gövde nedir?", "target": "Üzerinde tomurcukları, yaprakları, çiçekleri ve meyveleri taşıyan bitki kısmıdır."} {"input": "question: Bitkilerde Çeşitli İşlevleri Üstlenmiş Farklılaşmış Gövdeler nelerdir?", "target": "Stolon (sürünücü gövde), Rizom, Yumru gövde, Soğan (Yassı gövde), Sarılıcı gövde"} {"input": "question: Gövdenin Boyuna Kesitinin Yapısı nasıl oluşur?", "target": "Apikal meristem genç yapraklar tarafından korunur, Tohumlu bitkilerin gövdesi tohumsuz bitkilere oranla daha gelişmiştir."} {"input": "question: Yaprağın Morfolojik Yapısı nedir?", "target": "Yaprağın yassılaşmış ve genişlemiş kısmıdır, Fotosentez ve gaz alışverişinin yoğun olarak yapıldığı yerdir."} {"input": "question: Yaprak ayası nedir?", "target": "Yaprak ayasını gövdeye bağlar, Yaprağın gövdedeki konumunu belirlerken yaprak ayasının ışıktan verimli bir şekilde yararlanmasını sağlar."} {"input": "question: Yaprak Enine Kesitinin Yapısı hangi bölümlerden oluşur?", "target": "Epidermis, Mezofil tabakası, İletim demetleri"} {"input": "question: Nöron içerisinde elektrokimyasal değişiklikler meydana geldiğinde ne olur?", "target": "İmpuls (uyartı) oluşur."} {"input": "question: Nöronda impuls oluşumunu sağlayan en küçük uyarı şiddetine ne denir?", "target": "Eşik değeri (eşik şiddeti)"} {"input": "question: Eşik değeri üzerindeki uyarılar impulsun şiddetini, hızını ve taşınma şeklini değiştirir mi?", "target": "Hayır, değiştirmez."} {"input": "question: Nöronlarda impuls iletimi hangi yolla yapılır?", "target": "Elektrokimyasal (elektriksel ve kimyasal) yolla"} {"input": "question: İmpuls iletimi hangi yönde gerçekleşir?", "target": "Dendritten aksona doğrudur."} {"input": "question: Zar potansiyelinin ortaya çıkmasında hangi iyonlar etkilidir?", "target": "K+ (potasyum) ve Na+ (sodyum) iyonları"} {"input": "question: Aksiyon potansiyeli nedir?", "target": "İmpuls taşıyan bir nöronda kısa süreli elektrokimyasal değişiklikler"} {"input": "question: Miyelin kılıf taşıyan nöronlarda aksiyon potansiyeli hangi bölgede oluşur?", "target": "Ranvier boğumlarının olduğu bölgede"} {"input": "question: Aksiyon potansiyeli kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "Üç aşamada (polarizasyon, depolarizasyon, repolarizasyon)"} {"input": "question: Polarizasyon nedir?", "target": "Nöronun impuls taşımayan bölgesinde gerçekleşir, nöron impuls taşımaya hazırdır"} {"input": "question: Depolarizasyon nedir?", "target": "Nöron içerisinde impulsun bulunduğu bölgedir, uyarı geldiğinde sinir hücresinin zarında bulunan Na kapıları açılır"} {"input": "question: Repolarizasyon nedir?", "target": "İmpulsun geçip gittiği nöron bölgesidir, bu bölge yeni impuls almaya hazır değildir"} {"input": "question: İki nöron arasında impuls iletim hızının farklı olabileceği durumlar nelerdir?", "target": "Miyelin kılıfın varlığı, ranvier boğum sayısı, akson çapı"} {"input": "question: Uyarı şiddetinin ve uyarı çeşidinin ayırt edilmesi nasıl olur?", "target": "Beyindeki duyu merkezleri hem gelen impuls sayısı ve sıklığına hem de uyarılan nöron sayısına göre uyarının şiddetini anlar"} {"input": "question: Sinaps nedir?", "target": "İki nöron arasındaki bağlantı bölgesidir"} {"input": "question: Sinaptik yumru nedir?", "target": "Aksonun dallarından her biri, küçük şişkinliklerle sona erer"} {"input": "question: Sinaptik boşluk nedir?", "target": "Bir nöronun sinaptik yumrusu ile diğer hücre arasındaki boşluktur"} {"input": "question: Nörotransmitter maddeler nelerdir?", "target": "Sinapslarda kimyasal iletimi sağlayan moleküllerdir"} {"input": "question: Sinapslarda iletim hangi yolla gerçekleştirilir?", "target": "Kimyasal iletim yolla"} {"input": "question: Seçici direnç nedir?", "target": "Nöronda oluşan impulsların her sinapstan geçemeyişidir"} {"input": "question: Kolaylaştırıcı sinaps nedir?", "target": "İmpulsun geçişine izin veren sinapslardır"} {"input": "question: Durdurucu sinaps nedir?", "target": "İmpulsun geçişini engelleyen sinapslardır"} {"input": "question: Kim, 1869 yılında balık spermi ve akyuvar hücrelerinde yapmış olduğu çalışmalar sonucunda nükleik asitlerin keşfini yapmıştır?", "target": "Friedrich Miescher"} {"input": "question: Frederick Griffth, hangi deney ile DNA’nın genetik madde olduğunu kanıtlayan deney yapmıştır?", "target": "Streptococcus pneumoniae bakterisinin iki suşunu kullanarak"} {"input": "question: Oswald Avery, Colin MacLeod ve Maclyn McCarty, hangi maddeyi keşfetmişlerdir?", "target": "DNA’yı keşfetmişlerdir"} {"input": "question: Alfred Hershey ve Martha Chase, hangi deney ile genetik materyalin DNA olduğunu kanıtlayan deney yapmışlardır?", "target": "Escherichia coli bakterisi ve T2 bakteriyofajını kullanarak"} {"input": "question: Erwin Chargaff, hangi keşfi yapmıştır?", "target": "Farklı organizmalardan izole ettiği saf DNA’ların baz dizilimlerinin değiştiğini keşfetmiştir"} {"input": "question: Rosalind Franklin ve Maurice Wilkins, hangi fotoğraf elde ettiler?", "target": "DNAnın kristal fotoğrafını elde ettiler"} {"input": "question: James Watson ve Francis Crick, hangi modeli oluşturmuşlardır?", "target": "Watson-Crick modelini oluşturmuşlardır"} {"input": "question: Nükleik asitlerin yapısında hangi üç kısımdan oluşur?", "target": "Organik baz, pentoz ve fosfat"} {"input": "question: Organik bazın çeşitleri nelerdir?", "target": "Pürin ve pirimidin"} {"input": "question: Pürin bazlarının çeşitleri nelerdir?", "target": "Adenin (A) ve guanin (G)"} {"input": "question: Pirimidin bazlarının çeşitleri nelerdir?", "target": "Timin (T), sitozin (S,C) ve urasil (U)"} {"input": "question: Pentozların çeşitleri nelerdir?", "target": "Deoksiriboz ve riboz"} {"input": "question: DNA’da hangi organik bazları bulunur?", "target": "Adenin, guanin, sitozin ve timin"} {"input": "question: DNA’daki polinükleotit zincirlerinin oluşumu hangi bağ ile olur?", "target": "Fosfodiester bağı"} {"input": "question: DNA’daki bir ipliğin uçları hangi isimle adlandırılır?", "target": "5' ve 3'"} {"input": "question: DNA’daki iki iplik arasındaki bağ nedir?", "target": "Hidrojen bağı"} {"input": "question: RNA’daki organik bazlarının çeşitleri nelerdir?", "target": "Adenin, guanin, sitozin ve urasil"} {"input": "question: RNA’daki pentoz şekeri nedir?", "target": "Riboz"} {"input": "question: mRNA’nın görevi nedir?", "target": "DNA üzerindeki şifrenin gerekli kısmını alarak ribozoma taşıyan RNA"} {"input": "question: tRNA’nın görevi nedir?", "target": "mRNA üzerindeki genetik şifreye göre aminoasitleri ribozoma taşıyan RNA"} {"input": "question: rRNA’nın görevi nedir?", "target": "Ribozomun yapısına katılan RNA"} {"input": "question: Oksijenli solunum nedir?", "target": "Besin moleküllerinin oksijen varlığında su ve karbondioksite kadar parçalandığı hücresel solunum reaksiyonlarına oksijenli solunum denir."} {"input": "question: Oksijenli solunumda enerji ihtiyacı fazla olan canlılarda görülür?", "target": "Evet, enerji ihtiyacı fazla olan canlılarda görülür."} {"input": "question: Oksijenli solunumun gerçekleşmesini sağlayan organel nedir?", "target": "Mitokondri"} {"input": "question: Mitokondrinin solunum verimini artıran yapı nedir?", "target": "Kristalar"} {"input": "question: Oksijenli solunum kaç aşamada gerçekleşir?", "target": "4 aşamada"} {"input": "question: Glikoliz evresi sonunda oluşan NADH2 ve pirüvatlar nereye girer?", "target": "Mitokondri içine girer"} {"input": "question: Krebs hazırlık evresinde oluşan asetil Co-A nedir?", "target": "Pürivat molekülleri mitokondrinin matriksine geçerek enzimler aracılığı ile asetil-CoA haline getirilir."} {"input": "question: Krebs döngüsü sonunda oluşan ürün nedir?", "target": "Sitrik asiti"} {"input": "question: ETS boyunca elektronlar nereye aktarılır?", "target": "Mitokondrinin iç zarına"} {"input": "question: Oksijenli solunumda bir tane glikoz için net kaç ATP üretilir?", "target": "30-32 ATP"} {"input": "question: Oksijenli solunumda toplamda kaç H2O üretilir?", "target": "12H2O"} {"input": "question: Karbonhidratlar oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Glikoza kadar parçalanır"} {"input": "question: Proteinler oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Aminoasitlere parçalanırlar ve Deaminasyona uğrarlar"} {"input": "question: Lipitler oksijenli solunuma nasıl katılır?", "target": "Hidroliz sonucunda gliserol ve yağ asidi haline dönüştürülürler"} {"input": "question: Omurgalı hayvanların embriyonik döneminde hangi yapıları vardır?", "target": "Notokordları vardır."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların iç iskeletleri hangi maddelerden oluşur?", "target": "Kemik ya da kıkırdaktan oluşmuş iç iskelet bulunur."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların kan dolaşımı özellikleri nelerdir?", "target": "Kapalı kan dolaşımı görülür. Alyuvar içerisinde hemoglobin taşıdıklarından kanları kırmızıdır."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların solunum özellikleri nelerdir?", "target": "Solungaç solunumu yaparlar."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların vücut sıcaklıkları nasıl değişir?", "target": "Vücut sıcaklıkları değişkendir."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların azotlu boşaltım atıkları nelerdir?", "target": "Azotlu boşaltım atıkları amonyaktır."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların kuyrukları hangi dönemde görülür?", "target": "(Bazı omurgalıların kuyrukları sadece embriyonik dönemde görülür.)"} {"input": "question: Omurgalı hayvanların böbrek özellikleri nelerdir?", "target": "Böbreklere sahiplerdir."} {"input": "question: Omurgalı hayvanların eşeylilik özellikleri nelerdir?", "target": "Ayrı eşeylidirler. (Genellikle)"} {"input": "question: Omurgalı hayvanların sınıflandırılması nasıl yapılır?", "target": "Omurgalılar balıklar, amfibiler, sürüngenler, kuşlar ve memeliler olmak üzere beş sınıfta incelenir."} {"input": "question: Kıkırdaklı balıkların iç iskelet özellikleri nelerdir?", "target": "Kıkırdaktan yapılmış iç iskelete sahiplerdir."} {"input": "question: Kıkırdaklı balıkların yüzme keseleri özellikleri nelerdir?", "target": "Yüzme keseleri yoktur."} {"input": "question: Kıkırdaklı balıkların döllenme özellikleri nelerdir?", "target": "İç döllenme görülür."} {"input": "question: Kemikli balıkların iç iskelet özellikleri nelerdir?", "target": "Kemikten oluşmuş bir iç iskelete sahiptirler."} {"input": "question: Kemikli balıkların yüzme keseleri özellikleri nelerdir?", "target": "Yüzme keseleri bulunur."} {"input": "question: Amfibilerin yaşamları hangi ortamlarda geçer?", "target": "Yaşamlarının bir kısmını suda bir kısmını karada geçirdikleri için bu ismi almışlardır."} {"input": "question: Amfibilerin gelişmeleri hangi aşamalardan geçer?", "target": "Gelişmelerinde başkalaşım (metamorfoz) görülür."} {"input": "question: Amfibilerin larva özellikleri nelerdir?", "target": "Larva: Suda yaşar. Solungaç solunumu yapar. Azotlu boşaltım atığı amonyaktır."} {"input": "question: Amfibilerin ergin özellikleri nelerdir?", "target": "Ergin: Karada yaşar. Akciğer ve deri solunumu yapar. Azotlu boşaltım atığı üredir."} {"input": "question: Sürüngenlerin vücut özellikleri nelerdir?", "target": "Vücutları keratin içeren ya da kemikleşmiş pullarla kaplıdır."} {"input": "question: Sürüngenlerin solunum özellikleri nelerdir?", "target": "Akciğer solunumu yaparlar."} {"input": "question: Kuşların vücut özellikleri nelerdir?", "target": "Vücutları kuşlara özgü olan tüylerle kaplıdır."} {"input": "question: Kuşların kanat özellikleri nelerdir?", "target": "Kanatlarındaki tüyler ise uçmayı sağlar."} {"input": "question: Kuşların diş özellikleri nelerdir?", "target": "Dişleri yoktur. Ağız, gaga halini almıştır."} {"input": "question: Memelilerin vücut özellikleri nelerdir?", "target": "Vücutları kendilerine özgü kıllarla kaplıdır."} {"input": "question: Memelilerin azotlu boşaltım atıkları nelerdir?", "target": "Azotlu boşaltım atıkları üredir."} {"input": "question: Memelilerin diyafram özellikleri nelerdir?", "target": "Kastan yapılı diyaframa sahiplerdir."} {"input": "question: Memelilerin kalp özellikleri nelerdir?", "target": "Kalpleri 4 odacıklıdır. Temiz ve kirli kan hiçbir zaman birbirine karışmaz."} {"input": "question: Memelilerin yavru bakımı özellikleri nelerdir?", "target": "Yavru bakımı vardır. Dişilerde süt bezleri gelişmiştir. Yavrularını sütle beslerler."} {"input": "question: Omurgasız hayvanların karakteristik özellikleri nelerdir?", "target": "Omurgasız hayvanların karakteristik özellikleri; sinir şeridi karın bölgesinden geçer, notokord bulundurmazlar, dış iskelet görülür, açık kan dolaşımı görülür ve altı sınıftan oluşur."} {"input": "question: Omurgasız hayvanların sınıfları nelerdir?", "target": "Omurgasız hayvanların sınıfları; süngerler, sölenterler, solucanlar, yumuşakçalar, eklem bacaklılar ve derisi dikenlilerdir."} {"input": "question: Süngerlerin vücutlarında hangi yapı bulunur?", "target": "Süngerlerin vücutlarında çok sayıda por (delik) bulunur."} {"input": "question: Süngerlerin beslenme şekli nedir?", "target": "Süngerler, porlardan geçen su içerisinde bulunan besinleri özelleşmiş hücreleri (amoeboidler) ile alıp sindirirler."} {"input": "question: Euspongia officinalis nedir?", "target": "Euspongia officinalis, Doğu Akdeniz kıyılarında yaşayan en tanınmış sünger türüdür ve banyo süngeri olarak kullanılır."} {"input": "question: Sölenterlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Sölenterlerin özellikleri; vücutlarının merkezinde bir vücut boşluğu bulunur, ağızları ile aldıkları besinleri burada sindirir, atık maddelerini de bu boşluğa bırakır, ağızlarını aynı zamanda anüs olarak kullanarak atık maddelerini dışarı atarlar."} {"input": "question: Sölenterlerin üreme şekli nedir?", "target": "Sölenterlerin üreme şekli, tomurcuklanma ve metagenez ile üreme yapmaktır."} {"input": "question: Solucanlar hangi gruplara ayrılır?", "target": "Solucanlar, yassı, yuvarlak ve halkalı olmak üzere üç gruba ayrılır."} {"input": "question: Solucanların özellikleri nelerdir?", "target": "Solucanların özellikleri; ince, yassı vücutları vardır, durgun sularda ve gölcüklerde serbest olarak ya da bir canlı vücudunda parazit olarak yaşayabilirler, holozoik ya da parazit olarak beslenirler."} {"input": "question: Yumuşakçaların özellikleri nelerdir?", "target": "Yumuşakçaların özellikleri; vücutları yumuşaktır, bazı çeşitlerinde dış iskelet bulunur, generally sularda yaşarlar, nemli topraklarda yaşayanları da vardır, generally holozoik beslenirler."} {"input": "question: Eklem bacaklıların özellikleri nelerdir?", "target": "Eklem bacaklıların özellikleri; vücutları halkasal ve segmentlidir, iki açıklıklı sindirim sistemine sahip olup, sindirim kanalında özelleşmelere sahiptir, karada ya da suda yaşayan türleri vardır."} {"input": "question: Derisi dikenlilerin özellikleri nelerdir?", "target": "Derisi dikenlilerin özellikleri; denizlerde yaşarlar, kalker yapılı iç iskeletleri vardır, vücutlarının alt kısmında bulunan ayakları ile aktif olarak yer değiştirebilirler, solungaç solunumu yaparlar."} {"input": "question: Omurilik nedir?", "target": "Omurga içerisinde beyinden aşağı doğru uzanan merkezi sinir sistemi bölümüdür."} {"input": "question: Omurilik yapısında neler bulunur?", "target": "Beyin zarları ve BOS bulunur."} {"input": "question: Dış kısmı ak, iç kısmı boz maddeden oluşmuştur. Boz maddeden kaç çift sinir çıkar?", "target": "İki çift sinir çıkar."} {"input": "question: Omurilikteki sinirlerden dorsalde olanlar hangi nöronlardır?", "target": "Duyu nöronu"} {"input": "question: Omurilikteki sinirlerden ventralde olanlar hangi nöronlardır?", "target": "Motor nöronudur."} {"input": "question: Omurilik, dış ortamdan gelen uyarıların oluşturduğu impulsları nereye iletir?", "target": "Beyne iletir."} {"input": "question: Omurilik, beyinden gelen uyarıları nereye iletir?", "target": "Çevresel sinir sitemine (ÇSS) ileterek tepki organlarının cevap vermesini sağlar."} {"input": "question: Omurilik, hangi davranışları kontrol eder?", "target": "Alışkanlık haline gelmiş davranışları kontrol eder."} {"input": "question: Kalıtsal refleks nedir?", "target": "Doğuştan gelir. Öğrenilerek gerçekleştirilen olaylar değildir."} {"input": "question: Kazanılmış refleks nedir?", "target": "Öğrenilme sonucunda alışkanlık haline gelmiş olaylardır."} {"input": "question: Bir refleksin oluşumunda impulsun izlediği yola ne denir?", "target": "Refleks yayı denir."} {"input": "question: İkili refleks yayında hangi nöronlar bulunur?", "target": "Sadece motor ve duyu nöronu vardır."} {"input": "question: Üçlü refleks yayında hangi nöronlar bulunur?", "target": "Duyu, motor ve ara nöron bulunur."} {"input": "question: Çevresel sinir sistemi (ÇSS) nedir?", "target": "Merkezi sinir sistemine (MSS) bilgi ileten ve ÇSS den aldığı bilgiyi efektör organlara ileten sinir sistemi bölümüdür."} {"input": "question: Omurilikten çıkan sinirler kaç çifttir?", "target": "31 çifttir."} {"input": "question: Beyinden çıkan sinirler kaç çifttir?", "target": "12 çifttir."} {"input": "question: Vagus siniri nedir?", "target": "Kafa sinirlerinin 10.suna vagus siniri denir. Vagus, karın ve göğüs boşluğundaki organlara giderek bu organların çalışmasını düzenler."} {"input": "question: Somatik sinir sistemi nedir?", "target": "Bilinçli olarak yapılan hareketleri kontrol eden ÇSS’dir."} {"input": "question: Otonom sinir sistemi nedir?", "target": "İstemsiz olarak gerçekleştirilen olayları kontrol eden ÇSS’dir."} {"input": "question: MS (MULTİPLE SKLEROZ) nedir?", "target": "MSS nöronlarının miyelin kılıflarına bağışıklık hücrelerinin saldırması sonucunda uyarı iletiminin bozulmasıdır."} {"input": "question: MS (MULTİPLE SKLEROZ) belirtileri nelerdir?", "target": "Net bir belirtisi yoktur. Hastalık bozulan miyeline sahip olan nöronun görevine göre belirti verir."} {"input": "question: MS (MULTİPLE SKLEROZ) tedavisi nedir?", "target": "Kortizonlu ilaçlar ve hastanın geçirdiği atağa göre tedavi gerçekleştirilir."} {"input": "question: Beyin hücrelerinin aktivitesini yerine getirememesi hangi hastalık nedeniyledir?", "target": "Genetik, beyinde protein birikimi, beyin hücrelerinin ölmesi… gibi sebepler nedeni ile beyin hücrelerin aktivitesini yerine getirememesidir."} {"input": "question: Parkinson hastalığı nedir?", "target": "Beyin iltihabı, bazı ilaçlar ya da travma geçirmenin sebep olabileceği düşünülse de tam olarak sebebi bilinememektedir."} {"input": "question: Epilepsi nedir?", "target": "Çeşitli nedenlerle bir grup beyin hücresinde meydana gelen anormal elektrik yayılması sonucu bilinç kaybına neden olan beyin bozukluğudur."} {"input": "question: Depresyon nedir?", "target": "Beyin bozukluğudur. Duygu, düşünce ve vücudu etkileyebilir."} {"input": "question: Polio nedir?", "target": "Omurilikteki kasların çalışmasını sağlayan nöronun Polio virüs tarafından enfekte olmasıdır."} {"input": "question: Canlıların yapısına katılan maddeler hangi iki grupta incelenir?", "target": "İnorganik Maddeler ve Organik Maddeler"} {"input": "question: Organik maddelerin özellikleri nelerdir?", "target": "İnorganik maddelerin sentezlenmez, dışarıdan hazır olarak alınır, sindirime uğramaz, yapı taşları (monomer) yoktur, küçük yapılı olduklarından hücre zarından direkt geçebilir, Yapıcı-onarıcı ve düzenleyici olarak görev alır, hücresel solunum tepkimelerinde enerji verici olarak kullanılmaz"} {"input": "question: Su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunması sonucu oluşan kuvvet nedir?", "target": "Kohezyon Kuvveti"} {"input": "question: Suyun yüzeyindeki su molekülleri arasında oluşan kuvvet nedir?", "target": "Yüzey Gerilimi"} {"input": "question: Su moleküllerinin başka moleküllere tutunması nedir?", "target": "Adhezyon"} {"input": "question: Suyun birim miktarının ısınması için gerekli olan ısı miktarına ne denir?", "target": "Özgül Isı Yüksekliği"} {"input": "question: Suyun gaz hale geçişine ne denir?", "target": "Buharlaşma"} {"input": "question: Suyun soğuyunca katılaşmasına ne denir?", "target": "Donma"} {"input": "question: İnorganik maddelerin vücuttaki rolleri nelerdir?", "target": "Çeşitli maddelerin vücutta taşınmasını sağlar, zararlı maddelerin seyreltilmesini ve atılmasını sağlar, fotosentez için gereklidir, sindirimde görev alır, vücut ısısının düzenlenmesini sağlar, enzimlerin çalışmasını sağlar"} {"input": "question: Minerallerin vücuttaki rolleri nelerdir?", "target": "Vücuttaki metabolizma faaliyetlerinin normal bir şekilde devam edebilmesi için belirli oranda mineralin alınması gerekir, kanın ozmotik basıncını düzenler, vitamin, hormon ve enzim gibi moleküllerin yapısına katılır"} {"input": "question: Kalsiyumun (Ca) rolleri nelerdir?", "target": "Kemik ve dişlerin yapısına katılır, kas kasılması, kanın pıhtılaşması, sinir hücrelerinin çalışması ve enzimlerin çalışmasında etkilidir"} {"input": "question: Fosforun (P) rolleri nelerdir?", "target": "Kemik ve dişlerin yapısına katılır, nükleik asit, ATP, protein gibi moleküllerin yapısında bulunur"} {"input": "question: Potasyumun (K) rolleri nelerdir?", "target": "Sinir hücrelerinin çalışmasında, vücut sıvılarının asit-baz dengesinin sağlanmasında, kalp ritminin düzenlenmesinden ve protein sentezinde etkilidir"} {"input": "question: Demirin (Fe) rolleri nelerdir?", "target": "Hemoglobin ve miyoglobinin yapısına katılır, klorofilin üretiminde görev alan enzimin kofaktörü olarak görev alır, ETS elemanlarından bazılarının yapısına katılır"} {"input": "question: İyotun (I) rolleri nelerdir?", "target": "Tiroksin hormonunun yapısına katılır"} {"input": "question: Kükürtün (S) rolleri nelerdir?", "target": "Bazı aminoasitlerin yapısına katılır"} {"input": "question: Klorun (Cl) rolleri nelerdir?", "target": "Mide sıvısının oluşumunda görev alır"} {"input": "question: Sodyumun (Na) rolleri nelerdir?", "target": "Sinir hücrelerinin çalışmasında görev alır"} {"input": "question: Asitlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Su içerisinde çözündüklerinde suya H+ iyonu veren maddelerdir, mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya dönüştürürler, pH’ları 7 den düşüktür"} {"input": "question: Bazların özellikleri nelerdir?", "target": "Su içerisinde çözündüklerinde suya OH- iyonu veren maddelerdir, kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye pH’ları 7 den büyüktür"} {"input": "question: Pankreas hangi organın alt tarafında bulunur?", "target": "Midenin"} {"input": "question: Pankreas hangi iki kısımdan oluşur?", "target": "Acini hücreleri ve Langerhans adacıkları"} {"input": "question: Acini hücreleri hangi suyu üretir?", "target": "Pankreas öz suyu"} {"input": "question: Langerhans adacıkları hangi hormonları üretir?", "target": "Alfa ve beta bölgelerinden hormon üreten hücreler"} {"input": "question: İnsülin Hormonu hangi hedef organlara etki eder?", "target": "Karaciğer ve tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Sağlıklı bir insanda kandaki ortalama glikoz düzeyi nedir?", "target": "90mg/100ml"} {"input": "question: Glikoz miktarı bu değerin üzerine çıktığında neler olur?", "target": "Pankreastaki reseptörler bunu algılar ve beta hücrelerinden insülin hormonu salgılanır."} {"input": "question: Az salgılanması hangi hastalığa yol açar?", "target": "Şeker hastalığı (Diyabet)"} {"input": "question: Tip 1 şeker hastalığı nedir?", "target": "Bağışıklık hücrelerinin beta hücrelerine saldırması nedeni ile insülin üretilemediğinden hayatları boyunca insülin almak zorundadırlar."} {"input": "question: Tip 2 şeker hastalığı nedir?", "target": "Hedef hücrelerdeki reseptör bozukluğu nedeni ile hücrelerin insüline tepki vermemesinden kaynaklanır."} {"input": "question: Glukagon Hormonu hangi hedef organlara etki eder?", "target": "Karaciğer ve tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Glukagon Hormonu hangi işlem yapar?", "target": "Karaciğerdeki glikojenin yıkımını sağlar ve glikoz salınımını artırır."} {"input": "question: Eşeysel bez hormonları hangi yapıdadır?", "target": "Steroid yapılı hormonlardır"} {"input": "question: Östrojen Hormonu hangi hedef organlara etki eder?", "target": "Rahim ve bazı vücut hücreleri"} {"input": "question: Progesteron Hormonu hangi hedef organlara etki eder?", "target": "Rahim"} {"input": "question: Testosteron Hormonu hangi hedef organlara etki eder?", "target": "Testis ve bazı vücut hücreleri"} {"input": "question: Timik Hormon (timozin) hangi işlemi yapar?", "target": "T lenfositlerinin işlevsel özellik kazandırılmasında ve bu hücrelerin korunmasında görev alır."} {"input": "question: Epitalamusta hangi hormon salgılanır?", "target": "Melatonin Hormonu"} {"input": "question: Melatonin Hormonu hangi işlemi yapar?", "target": "Biyolojik saati düzenler."} {"input": "question: Bir alanda yaşayan aynı tür canlılar topluluğuna ne denir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Ekosistemin en küçük birimi nedir?", "target": "Popülasyon"} {"input": "question: Popülasyon yoğunluğunu hangi faktörler etkiler?", "target": "Göçler, doğum ve ölüm"} {"input": "question: Popülasyon büyüklüğünü hangi faktörler kontrol eder?", "target": "Doğum oranı, ölüm oranı ve göçler"} {"input": "question: Doğum oranı nedir?", "target": "Birim zamanda üreme yoluyla popülasyona katılan birey sayısıdır"} {"input": "question: Ölüm oranı nedir?", "target": "Birim zamanda ölüm yoluyla popülasyondan ayrılan birey sayısıdır"} {"input": "question: Göçler hangi iki şekilde gerçekleşir?", "target": "İçine ve dışına"} {"input": "question: Popülasyon büyüme grafiği çeşitleri nelerdir?", "target": "S Tipi Gelişme Grafiği ve J Tipi Gelişme Grafiği"} {"input": "question: S Tipi Gelişme Grafiğinde hangi dört evre gözlenir?", "target": "Kuruluş Evresi, Logaritmik Artış Evresi, Negatif Artış Evresi ve Denge Evresi"} {"input": "question: J Tipi Gelişme Grafiğinde hangi evre yoktur?", "target": "Denge Evresi"} {"input": "question: Taşıma kapasitesi nedir?", "target": "Çevre şartlarında ve habitatta değişiklik olmadığı varsayılarak bir bölgede yaşayabilecek maksimum birey sayısıdır"} {"input": "question: Popülasyondaki birey sayısı taşıma kapasitesine yaklaştıkça ne olur?", "target": "Çevre direnci artış gösterir"} {"input": "question: Popülasyondaki bireylerin hayatta kalma eğrisi nedir?", "target": "Her popülasyon için hayatta kalma eğrisi farklıdır"} {"input": "question: Hayatta kalma eğrisi çeşitleri nelerdir?", "target": "Tip I, Tip II ve Tip III"} {"input": "question: Popülasyon dalgalanmaları nedir?", "target": "Bir bölgeye popülasyon yerleştikten ve dengeye ulaştıktan sonra birey sayısındaki değişmelerdir"} {"input": "question: Popülasyon dağılımı nedir?", "target": "Bir popülasyonu oluşturan bireylerin belirli bir oranda gösterdikleri yerleşme biçimidir"} {"input": "question: Popülasyon dağılımı çeşitleri nelerdir?", "target": "Kümeli Dağılım, Düzenli Dağılım ve Rastgele Dağılım"} {"input": "question: Yaş dağılımı nedir?", "target": "Bireylerin üreme özelliklerine göre yapılır"} {"input": "question: Yaş dağılımı çeşitleri nelerdir?", "target": "Genç Bireyler, Ergin Bireyler ve Yaşlı Bireyler"} {"input": "question: Hücre bölünmesi öncesinde DNA molekülünün kendini eşlemesine ne denir?", "target": "Replikasyon"} {"input": "question: Replikasyon sırasında DNA’daki hidrojen bağlarının ne olduğu?", "target": "Açılır"} {"input": "question: DNA’nın kendini yarı korunumlu eşlediğini ispat eden bilim insanları kimlerdir?", "target": "Matthew Meselson ve Franklin Stahl"} {"input": "question: Replikasyon orijinine ne denir?", "target": "DNA üzerinde replikasyonun başladığı nokta"} {"input": "question: Prokaryotlarda DNA’nın özelliği nedir?", "target": "Halkasal"} {"input": "question: Ökaryotlarda DNA’nın özelliği nedir?", "target": "Lineer"} {"input": "question: Replikasyon sırasında kullanılan üç tane önemli enzim nedir?", "target": "Helikaz, Ligaz ve DNA Polimeraz"} {"input": "question: Helikaz enziminin görevi nedir?", "target": "Hidrojen bağlarının koparılmasını sağlar"} {"input": "question: DNA Polimeraz enziminin görevi nedir?", "target": "Polinükleotit zincirlerinin karşısına yeni nükleotidler ekleyerek yeni polinükleotit zincirlerinin üretilmesini sağlar"} {"input": "question: Ligaz enziminin görevi nedir?", "target": "DNA parçalarının birleştirilmesi"} {"input": "question: Okazaki parçaları nedir?", "target": "100 - 200 nükleotid uzunluğunda 5’ --> 3’ yönünde ilerleyen kısa DNA parçaları"} {"input": "question: Aziz Sancar hangi ödülü almıştır?", "target": "2015 yılında Nobel Kimya ödülünü"} {"input": "question: Aziz Sancar’ın çalışması hangi konuda olmuştur?", "target": "DNA’ların kendini onarım mekanizmasını keşfetmesi"} {"input": "question: Canlılar hangi enerjiye ihtiyaç duyar?", "target": "Enerjiyi elde edebilmek için organik maddelerin kimyasal bağlarındaki enerjiye ihtiyaç duyarlar."} {"input": "question: Sindirim nedir?", "target": "Karbonhidrat, yağ ve protein gibi kompleks organik moleküllerin enzim ve su aracılığı ile monomerlerine ayrışmasına sindirim denir."} {"input": "question: Mekanik sindirim nedir?", "target": "Besinlerin fiziksel olarak küçük parçalara ayrılmasıdır."} {"input": "question: Kimyasal sindirim nedir?", "target": "Besinlerin su ve enzimler yardımıyla monomerlerine kadar ayrışmasıdır."} {"input": "question: Hücre içi sindirim nedir?", "target": "Endositoz ile hücreye alınan besinlerin sitoplazmada besin kofulu içerisinde lizozom tarafından sindirilmesidir."} {"input": "question: Hücre dışı sindirim nedir?", "target": "Hücre dışına gönderilen enzimlerle besinin hücre dışında sindirilmesidir."} {"input": "question: Sindirim sistemi organları nelerdir?", "target": "Ağız, yutak, yemek borusu, mide, bağırsaklar ve anüs"} {"input": "question: Sindirime yardımcı organlar nelerdir?", "target": "Karaciğer, pankreas ve tükürük bezi"} {"input": "question: Ağızda sindirim nasıl gerçekleşir?", "target": "Dişler fiziksel sindirimi, tükürük bezleri karbonhidratın kimyasal sindirimi gerçekleştirir."} {"input": "question: Yemek borusu nedir?", "target": "Yutaktan gelen besinleri ardışık kasılıp gevşeme hareketleri ile mideye ileten borudur."} {"input": "question: Sindirim sisteminin yapısı nedir?", "target": "İçten dışa doğru üç ana tabakadan meydana gelmiştir. İç Tabaka, Orta Tabaka ve Dış Tabaka"} {"input": "question: Mide nedir?", "target": "Diyaframın hemen altında sol tarafta bulunan J şeklinde hem endokrin hem de ekzokrin bez özelliği olan organdır."} {"input": "question: Midede fiziksel ve kimyasal sindirim nasıl gerçekleşir?", "target": "Fiziksel sindirim orta tabakadaki kaslar sayesinde gerçekleşirken, kimyasal sindirim iç tabakadaki hücreler tarafından üretilen mide öz suyu sayesinde gerçekleşir."} {"input": "question: Mide öz suyu içerisinde neler bulunur?", "target": "Mukus, HCl, pepsinojen ve renin bulunur."} {"input": "question: İnçebağırsağın bölümleri nelerdir?", "target": "Duedonum (Onikiparmak bağırsağı), Jejenum (Boş bağırsak) ve İleum (Kıvrımlı bağırsak)"} {"input": "question: İnçebağırsağında sindirim nasıl gerçekleşir?", "target": "Kilusun bağırsak iç zarına temas etmesi duedonumdan kana enterogastrin, sekretin ve kolesistokinin hormonu salgılanmasını sağlar."} {"input": "question: Kalın bağırsağın bölümleri nelerdir?", "target": "İnçebağırsağından farklı olarak iç yüzeyini örten epitel dokuda villus yoktur. Ayrıca sindirim enzimi üretimi de bulunmaz."} {"input": "question: Kalın bağırsağında hangi olaylar gerçekleşir?", "target": "Vitamin, su ve mineral emilimi gerçekleşir."} {"input": "question: Tükürük bezi nedir?", "target": "Kulak altı, dil altı ve çene altı olmak üzere üç çift tükürük bezi bulunur."} {"input": "question: Tükürük salgısı içerisinde neler bulunur?", "target": "Amilaz enzimi bulunur. Bu enzim, karbonhidratların kimyasal sindirimini başlatır. Ayrıca lizozim enzimi de bulunur."} {"input": "question: Karaciğerin görevleri nelerdir?", "target": "Safra salgılamak ve safra kesesinde depolamak, kanın damar dışında pıhtılaşmasında rol alan fibrinojen ve trombojen proteinlerini sentezlemek, ... "} {"input": "question: Pankreas nedir?", "target": "Karın boşluğunda mide ve onikiparmak bağırsağı arasında yer alan yaprak şeklinde bir karma bezdir."} {"input": "question: Pankreas öz suyu içerisinde neler bulunur?", "target": "Tripsinojen, kimotripsinojen, amilaz, nükleaz enzimleri bulunur."} {"input": "question: Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için neye ihtiyaç duyarlar?", "target": "Organik maddelerin kimyasal bağlarındaki enerjiye"} {"input": "question: Sindirimin gerçekleştiği yere göre hangi iki tür sindirim vardır?", "target": "Hücre İçi Sindirim ve Hücre Dışı Sindirim"} {"input": "question: İnsanda sindirim sistemi hangi organlardan oluşur?", "target": "Ağız, yutak, yemek borusu, mide, bağırsaklar ve anüs"} {"input": "question: Tükürük bezlerinin yardımı ile hangi sindirim gerçekleştirilir?", "target": "Karbonhidratın kimyasal sindirimi"} {"input": "question: Yemek borusunda hangi hareketler gerçekleşir?", "target": "Peristaltik hareketler"} {"input": "question: Sindirimin en yoğun olduğu bölüm hangi kısmadır?", "target": "Duedonum (Onikiparmak bağırsağı)"} {"input": "question: İnce bağırsak içerisinde hangi enzimler bulunur?", "target": "Enterokinaz, peptidaz (erepsin), sükraz, maltaz, laktaz, dekstrinaz ve nükleaz"} {"input": "question: Kalın bağırsak hangi vitaminlerin sentezlendiği yerdir?", "target": "B ve K vitamini"} {"input": "question: Karaciğerin hangi görevi yoktur?", "target": "Kimyasal sindirimde görev almaz"} {"input": "question: Pankreas hangi hormonları üreterek kan şekerini düzenler?", "target": "İnsülin ve glukagon hormonları"} {"input": "question: Canlıların çevresel uyarılara cevap vermesini sağlayan sistem nedir?", "target": "Sinir sistemi"} {"input": "question: Sinir sistemi hangi dokudan oluşur?", "target": "Sinir dokusundan"} {"input": "question: Sinir dokusu hangi hücrelerden oluşmuştur?", "target": "Nöron ve glia hücrelerinden"} {"input": "question: Nöron hücreleri hangi özelliği göstermez?", "target": "Hücre bölünmesi yapma yetenekleri"} {"input": "question: İki nöron arasındaki boşluğa ne denir?", "target": "Sinaps"} {"input": "question: Nöronun hangi kısmında hücre organellerinin ve çekirdeğin bulunduğu?", "target": "Hücre gövdesinde"} {"input": "question: Nöronun hangi kısmına nörolemma denir?", "target": "Hücre zarına"} {"input": "question: Nöronun hangi kısmına nöroplazma denir?", "target": "Sitolazmasına"} {"input": "question: Nöronlarda hangi organel yoktur?", "target": "Sentrozom"} {"input": "question: Nissl cisimcikleri hangi bölgelerde bulunur?", "target": "Endoplazmik retikulumlarının bulunduğu bölgelerde"} {"input": "question: Nörofibril nedir?", "target": "Hücre iskelet elemanları"} {"input": "question: Dendrit nedir?", "target": "Hücre gövdesinden çıkan kısa uzantılar"} {"input": "question: Akson nedir?", "target": "Hücre gövdesinden çıkan uzun uzantılar"} {"input": "question: Miyelin kılıf nedir?", "target": "Lipitçe zengin bir izolasyon oluşturan yapı"} {"input": "question: Miyelin kılıfı hangi hücreler tarafından oluşturulur?", "target": "Schwann ya da oligodendrosit hücreleri"} {"input": "question: Ranvier boğumu nedir?", "target": "Miyelin kılıfın kesintiye uğradığı yerler"} {"input": "question: Glia hücreleri hangi görevleri gerçekleştirirler?", "target": "Sinir hücrelerini sararak korurlar, beslerler, onarımlarını sağlarlar ve oksijen sağlayarak solunumlarına yardımcı olurlar"} {"input": "question: Schwann hücreleri hangi görevleri gerçekleştirirler?", "target": "Çevresel sinir sisteminin miyelin kılıflarını oluştururlar"} {"input": "question: Oligodendrosit hücreleri hangi görevleri gerçekleştirirler?", "target": "Merkezi sinir sisteminin miyelin kılıflarını oluştururlar"} {"input": "question: Duyu nöronu nedir?", "target": "Vücudun farklı bölgelerinde bulunan reseptörlerden uyarıları alan ve merkezi sinir sistemine götüren nöronlardır"} {"input": "question: Ara nöronlar nedir?", "target": "Duyu ve motor nöronlar arasında bağlantı kuran nöronlardır"} {"input": "question: Motor nöron nedir?", "target": "Merkezi sinir sisteminden cevabı alarak efektör organa götüren nöronlardır"} {"input": "question: İnsanda sinir sistemi kaç kısımda incelenir?", "target": "İki kısımda incelenir: Merkezi Sinir Sistemi (MSS) ve Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS)"} {"input": "question: Merkezi sinir sisteminin hangi iki organından oluşur?", "target": "Beyin ve omurilik"} {"input": "question: Duyu nöronları ile gelen uyarıları değerlendirerek uyarılara uygun cevap oluşturan kısım nedir?", "target": "Ara nöronlardan oluşmuştur"} {"input": "question: Beyin zarları nelerdir?", "target": "Sert Zar, Örümceksi Zar ve İnce Zar"} {"input": "question: BOS (Beyin – Omurilik Sıvısı) nedir?", "target": "Örümceksi zar ile ince zar arasında bulunarak beyin ve omuriliği sarar"} {"input": "question: Beyin yarım kürelerinin enine kesitinin yapısı nedir?", "target": "Dış kısmı boz, iç kısmı ak maddeden oluşmuştur"} {"input": "question: Beyin yarım küreleri vücudun hangi tarafını kontrol eder?", "target": "Vücudun zıt tarafını kontrol eder"} {"input": "question: Epitalamus, talamus ve hipotalamus nedir?", "target": "Beyin yarım küreleri arasında kalır"} {"input": "question: Talamusun görevleri nelerdir?", "target": "Duyu organlarından gelen bilgilerin toplanma ve dağılım merkezidir"} {"input": "question: Hipotalamusun görevleri nelerdir?", "target": "Homeostasinin sağlanmasında görevlidir"} {"input": "question: Beyincik nedir?", "target": "Hareket ve denge merkezidir"} {"input": "question: Pons (Varoli Köprüsü) nedir?", "target": "Orta beyinle omurilik soğanı arasında bulunur"} {"input": "question: Omurilik soğanının başlangıç yeri nedir?", "target": "Pons"} {"input": "question: Beyin sapı nedir?", "target": "Orta beyin, pons ve omurilik soğanının tamamına denir"} {"input": "question: Besinlerin görülmesi, çiğnenmesi gibi durumlar hangi siniri uyarır?", "target": "Vagus siniri"} {"input": "question: Vagus sinirinin uyarılması hangi hücrelerin uyarılmasına ve hangi hormonun salgılanmasına neden olur?", "target": "Kardia bölgesindeki bazı hücrelerin uyarılmasına ve gastrin homonu salgılanmasına"} {"input": "question: Gastrin hormonu hangi hücreleri uyarır ve hangi sonucu sağlar?", "target": "Mide epitel hücrelerini uyarır ve mide öz suyu salgılanmasını sağlar"} {"input": "question: Kimusun bağırsağa geçmesi hangi hormonlarının salgılanmasını sağlar?", "target": "Enterogastrin, sekretin ve kolesistokinin hormonlarının salgılanmasını sağlar"} {"input": "question: Enterogastrin hangi hormonunun salgısını durdurur?", "target": "Gastrin hormonunun salgısını durdurur"} {"input": "question: Sekretin hangi organı uyarır ve hangi sonucu sağlar?", "target": "Pankreası uyarır ve bazik özellikteki bikarbonat iyonlarının bağırsağa dökülmesini sağlar"} {"input": "question: Kolesistokinin hangi organları uyarır ve hangi sonucu sağlar?", "target": "Safra kesesi ve pankreası uyarır; safra kesesinin safra salgılamasını ve pankreasın pankreas öz suyu salgılamasını sağlar"} {"input": "question: Karbohidratların kimyasal sindirimi hangi bölgelerde gerçekleşir?", "target": "Ağızda başlar; ince bağırsakta sonlanır"} {"input": "question: Yağların fiziksel ve kimyasal sindirimi hangi bölgelerde gerçekleşir?", "target": "Sadece ince bağırsak içerisinde gerçekleşir"} {"input": "question: Proteinlerin kimyasal sindirimi hangi bölgelerde gerçekleşir?", "target": "Midede başlar; ince bağırsakta sonlanır"} {"input": "question: Nükleik asitlerin kimyasal sindirimi hangi bölgelerde gerçekleşir?", "target": "İnce bağırsakta gerçekleşir"} {"input": "question: Emilimin asıl gerçekleştiği yer neresidir?", "target": "İnce bağırsaktır"} {"input": "question: Gastrit nedir?", "target": "Bakteriler ile mide mukozasının iltihaplanmasıdır"} {"input": "question: Ülser nedir?", "target": "Gastritin ilerleyerek yaraya dönüşmesidir"} {"input": "question: Reflü nedir?", "target": "Mide içeriğinin kardia kapakçıklarının bozulması nedeniyle yemek borusuna kaçmasıdır"} {"input": "question: Sarılık nedir?", "target": "Safra yapısındaki kolesterolün çökelmesi sonucu oluşan safra taşlarının safra kanallarını tıkaması ya da herhangi bir nedenle safranın ince bağırsağa dökülemeyip karaciğer tarafından emilerek kana geçmesi sonucunda derinin sarı bir renk almasıdır"} {"input": "question: Siroz nedir?", "target": "Alkol, Hepatit virüsü, gereksiz ilaç kullanımınin nedenleriyle karaciğerin yağlanarak sertleşmesidir"} {"input": "question: Sitozolün büyük bir kısmını hangi madde oluşturur?", "target": "Su (%90)"} {"input": "question: Prokaryot hücrelerde sitozol içinde hangi madde bulunur?", "target": "DNA"} {"input": "question: Ribozomun yapısında hangi maddeler bulunur?", "target": "Protein ve rRNA"} {"input": "question: Endoplazmik retikulumun görevleri nelerdir?", "target": "Hücre içinde madde taşınmasını sağlar, çekirdek zarını oluşturur, hücreye mekanik destek olur, asidik ve bazik tepkimelerin birbirine etki etmeden gerçekleşmesini sağlar, karbonhidrat, yağ ve protein sentezinde görev alır."} {"input": "question: Golgi cisimciğinin görevleri nelerdir?", "target": "Hücreye özgü salgıların üretilmesini sağlar, ekzositozla atılacak olan salgı keseciğinin oluşturulmasını sağlar, lizozom ve koful gibi organellerin üretilmesini sağlar, kompleks organik maddelerin üretilmesini sağlar."} {"input": "question: Lizozomun görevleri nelerdir?", "target": "Hücre içi sindirim yapar, fagositoz ve pinositozla içeri alınan besin kofunun etrafını sararak içeriğin sindirilmesini sağlar, yaşlanmış ya da fonksiyonu bozulmuş organelleri parçalar."} {"input": "question: Mitokondrinin görevleri nelerdir?", "target": "Yağ asitlerinin solunuma katılma sürecinde oksijen kullanarak parçalanmasını sağlar, enerji üretiminin yapıldığı organeldir."} {"input": "question: Kloroplastın görevleri nelerdir?", "target": "Fotosentez yapabilen tüm ökaryotik hücrelerde bulunur, kısa süreli nişasta depolayabilir, içerdiği pigmentler ile hücreye renk verebilen ve çeşitli görevleri olan organellerdir."} {"input": "question: Hücre iskelet elemanlarının görevleri nelerdir?", "target": "Gerilmelere karşı koyarak hücrenin biçimini korur, kas hücrelerinin kasılmasını sağlar, yalancı ayak ve mikrovillus oluşumu sağlar, hayvan hücrelerinde hücre bölünmesi sırasında boğumlanmayı sağlar, sitoplazmanın hareket etmesini sağlar."} {"input": "question: İnsanlar hangi tip solunum yapan canlılardır?", "target": "Oksijenli solunum yapan canlılardır."} {"input": "question: Solunum için gerekli olan oksijenin hücrelere ulaştırılması ve hücrelerin solunum atığı olan karbondioksitin vücuttan uzaklaştırılması hangi sistemlerin ortak çalışması ile gerçekleştirilir?", "target": "Solunum ve dolaşım sisteminin ortak çalışması ile gerçekleştirilir."} {"input": "question: Solunumda görev alan organlar nelerdir?", "target": "Burun, yutak, gırtlak, soluk borusu, akciğerler"} {"input": "question: Mukoza epiteli hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Mukoza epiteli burun içinin nemli kalmasını sağlar."} {"input": "question: Kıllar hangi görevi gerçekleştirir?", "target": "Kıllar mikropları tutarak akciğeri enfeksiyondan korur."} {"input": "question: Soluk borusu hangi yapıdan oluşmuştur?", "target": "Soluk borusu “C” şeklinde kıkırdak halkalarından oluşmuştur."} {"input": "question: Bronşlar hangi yapıya ayrılırlar?", "target": "Bronşlar akciğerlere girdikten sonra bronşçuk denilen küçük borulara ayrılırlar."} {"input": "question: Akciğerlerin içinde hangi olay gerçekleştirilir?", "target": "Akciğerlerin içinde gaz alışverişinin gerçekleştirildiği alveoller bulunur."} {"input": "question: Soluk alırken hangi olaylar gerçekleşir?", "target": "Diyafram kası kasılarak düzleşir, kaburgalar arası kaslar kasılır ve göğüs kafesi genişler, göğüs boşluğunun hacmi artar, akciğerler genişler, akciğerlerdeki iç basınç düşer, hava akciğerlere dolar."} {"input": "question: Soluk verirken hangi olaylar gerçekleşir?", "target": "Diyafram kası gevşeyerek kubbeleşir, kaburgalar arası kaslar gevşer ve göğüs kafesi daralır, göğüs boşluğunun hacmi daralır, akciğerler daralır, akciğerlerin iç basıncı yükselir, hava akciğerlerden çıkar."} {"input": "question: Oksijen hangi yapı ile taşınır?", "target": "Oksijen alyuvarlardaki hemoglobin ile taşınır."} {"input": "question: Bohr kayması nedir?", "target": "Bohr kayması: Doku kılcallarındaki CO2 yoğunluğu pH’ın düşmesine nedenolur. Bu durumda hemoglobin oksijenden ayrılır."} {"input": "question: Karbondioksitin taşınması hangi yolla gerçekleştirilir?", "target": "Karbondioksitin taşınması doku sıvısına, doku kılcal damarlarına, plazmaya ve alveol kılcal damarlarına kadar gerçekleştirilir."} {"input": "question: Solunum sisteminin denetlenmesi hangi yapı tarafından gerçekleştirilir?", "target": "Solunum sisteminin denetlenmesi omurilik soğanı ve beyindeki solunum merkezi tarafından gerçekleştirilir."} {"input": "question: Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldıkça hangi olay gerçekleşir?", "target": "Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldıkça basınç azalır ve havadaki O2 miktarı düşer."} {"input": "question: Deniz seviyesinden denizin derinliklerine inildikçe hangi olay gerçekleşir?", "target": "Deniz seviyesinden denizin derinliklerine inildikçe basınç artar. Kanda çözünmüş halde bulunan N2 (azot gazı) gaz hale geçer."} {"input": "question: Karbonmonoksit zehirlenmesi nedir?", "target": "Karbonmonoksit zehirlenmesi: Karbonmonoksit; oksijen ve karbondioksit gibi hemoglobine bağlanabilen bir gazdır. Ancak CO hemoglobine bağlandığında tekrar ayrılma yapmaz."} {"input": "question: Astım nedir?", "target": "Astım: Solunum yollarında meydana gelen enfeksiyonların ilerlemesi sonucu oluşan hastalıktır."} {"input": "question: Akciğer ve gırtlak kanseri nedir?", "target": "Akciğer ve gırtlak kanseri: Sigara içindeki katran soluk borusunun içindeki sillere yapışır. Bu durumda solunum sistemi mikroorganizmalara karşı açık hale gelir."} {"input": "question: Kronik bronşit nedir?", "target": "Kronik bronşit: Bronşların uzun süreli iltihaplanması sonucu oluşur."} {"input": "question: Amfizem nedir?", "target": "Amfizem: Kronik bronşite bağlı olarak alveollerin esnekliğini yitirmesi ve yırtılması sonucu oluşur."} {"input": "question: KOAH nedir?", "target": "KOAH: Kronik bronşit ve amfizem hastalığının ilerlemesiyle akciğerlerin yapısı bozulmasıdır."} {"input": "question: Canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandıran bilim dalı nedir?", "target": "Sistematik"} {"input": "question: Taksonomi, sistematik için hangi araçtır?", "target": "bir araçtır"} {"input": "question: Arasto ilk defa canlıları sınıflandırmaya çalışmıştır, hangi yöntemle?", "target": "Gözlemler yaparak canlıları analog organlarına göre sınıflandırmıştır"} {"input": "question: Analog organ nedir?", "target": "Embriyonik köken benzerliği önemli olmadan görevli aynı olan organlardır"} {"input": "question: Doğal (filogenetik) sınıflandırma kim tarafından yapılmıştır?", "target": "Carolous Linneous"} {"input": "question: Filogenetik sınıflandırma yapılırken hangi veriler dikkate alınmıştır?", "target": "Hücre çeşidi, Anatomik ve fizyolojik benzerlikler, Genetik madde ve protein benzerliği, Beslenme ve üreme şekli, Embriyonik köken benzerliği, Homolog organ, Kromozom sayısı benzerliği"} {"input": "question: Homolog organ nedir?", "target": "Görevleri aynı ya da farklı ancak yapıları (embriyonik kökenleri) aynı organlardır"} {"input": "question: John Ray, benzer anne ve babadan meydana gelen canlıları hangi olarak tanımlamıştır?", "target": "Aynı tür olarak"} {"input": "question: Tür nedir?", "target": "Ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve çiftleşmeleri sonucunda verimli (kısır olmayan) yavrular oluşturan bireylere tür denir"} {"input": "question: İkili adlandırma nedir?", "target": "Carolous Linneous tarafından, basit ve evrensel olabilecek bir tür isimlendirmesi oluşturulmuştur"} {"input": "question: İkili adlandırma hangi iki kelime ile gösterilir?", "target": "Birinci isme cins adı, ikinci isme tamamlayıcı ad"} {"input": "question: En büyük sistematik birim nedir?", "target": "ALEM"} {"input": "question: En küçük sistematik birim nedir?", "target": "TÜR"} {"input": "question: Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak hangi özellikleri ortaya çıkar?", "target": "ŞUBE özellikleri"} {"input": "question: Alemden Türe doğru gidildikçe hangi özellikler görülür?", "target": "Genetik madde benzerliği artar, Protein benzerliği artar, Embriyonik köken benzerliği artar, Canlı çeşitliliği azalır, Birey sayısı azalır, Homolog organ artar"} {"input": "question: Türden Aleme doğru gidildikçe hangi özellikler görülür?", "target": "Genetik madde benzerliği azalır, Protein benzerliği azalır, Embriyonik köken benzerliği azalır, Canlı çeşitliliği artar, Birey sayısı artar, Homolog organ azalır"} {"input": "question: Dünyada keşfedilmiş canlı çeşitleri nedir?", "target": "Çok fazla"} {"input": "question: Canlıları sınıflandırmak için kullanılan bilim dalı nedir?", "target": "Taksonomi"} {"input": "question: Sistematik nedir?", "target": "Canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandıran bilim dalıdır."} {"input": "question: Taksonomi, sistematik için nedir?", "target": "Araçtır"} {"input": "question: Yapay sınıflandırma nedir?", "target": "Arasto ilk defa canlıları sınıflandırmaya çalışmıştır. Gözlemler yaparak canlıları analog organlarına göre sınıflandırmıştır."} {"input": "question: Analog organ nedir?", "target": "Embriyonik köken benzerliği önemli olmadan görevli aynı olan organlardır."} {"input": "question: Doğal sınıflandırma nedir?", "target": "Carolous Linneous tarafından yapılmıştır. Günümüzde geliştirilerek kullanılmaya devam edilmektedir."} {"input": "question: Filogenetik sınıflandırma yapılırken dikkate alınan veriler nelerdir?", "target": "Hücre çeşidi, Anatomik ve fizyolojik benzerlikler, Genetik madde ve protein benzerliği, Beslenme ve üreme şekli, Embriyonik köken benzerliği, Homolog organ, Kromozom sayısı benzerliği"} {"input": "question: Homolog organ nedir?", "target": "Görevleri aynı ya da farklı ancak yapıları (embriyonik kökenleri) aynı organlardır."} {"input": "question: John Ray’ın tanımladığı canlılar nedir?", "target": "Benzer anne ve babadan meydana gelen canlıları aynı tür olarak tanımlamıştır."} {"input": "question: Tür nedir?", "target": "Ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve çiftleşmeleri sonucunda verimli (kısır olmayan) yavrular oluşturan bireylere tür denir."} {"input": "question: İkili adlandırmada her türün adı kaç kelime ile gösterilir?", "target": "İki kelime ile gösterilir."} {"input": "question: En büyük sistematik birim nedir?", "target": "ALEM"} {"input": "question: En küçük sistematik birim nedir?", "target": "TÜR"} {"input": "question: Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak hangi özellikleri ortaya çıkar?", "target": "ŞUBE özellikleri"} {"input": "question: Alemden Türe doğru gidildikçe hangi özellikler görülür?", "target": "Genetik madde benzerliği artar. Protein benzerliği artar. Embriyonik köken benzerliği artar. Canlı çeşitliliği azalır. Birey sayısı azalır. Homolog organ artar."} {"input": "question: Türden Aleme doğru gidildikçe hangi özellikler görülür?", "target": "Genetik madde benzerliği azalır. Protein benzerliği azalır. Embriyonik köken benzerliği azalır. Canlı çeşitliliği artar. Birey sayısı artar. Homolog organ azalır."} {"input": "question: Tiroit bezinin bulunduğu yer neresidir?", "target": "Gırtlağın hemen altında, soluk borusunun sağında ve solunda"} {"input": "question: Tiroit bezinin salgıladığı hormonlar nelerdir?", "target": "Tiroksin ve kalsitonin"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun salgılanması hangi mekanizma ile kontrol edilir?", "target": "TSH tarafından negatif feed-back mekanizması ile"} {"input": "question: Tiroksin hormonunun az salgılanması hangi hastalık sonucu görülür?", "target": "Guatr hastalığı (Basit)"} {"input": "question: Paratiroit bezinin bulunduğu yer neresidir?", "target": "Tiroit bezinin arkasında"} {"input": "question: Paratiroit bezinin salgıladığı hormon nedir?", "target": "Parathormon"} {"input": "question: Parathormon hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Kemik, böbrek ve bağırsak"} {"input": "question: Parathormon hormonunun az salgılanması hangi hastalık sonucu görülür?", "target": "Tetani"} {"input": "question: Böbrek üstü bezi (Adrenal bez) nedir?", "target": "Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bez"} {"input": "question: Böbrek üstü bezi (Adrenal bez) hangi hormonları salgılar?", "target": "Kortizol, Aldosteron, Adrenalin ve Noradrenalin"} {"input": "question: Kortizol hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Aldosteron hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Böbrek"} {"input": "question: Adrenalin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Noradrenalin hormonunun hedef organı nedir?", "target": "Tüm vücut hücreleri"} {"input": "question: Tütün mozaik hastalığının etkeni nedir?", "target": "Farklı bir patojen"} {"input": "question: Tütün mozaik hastalığının etkeni ışık mikroskobu ile bulunamaz neden?", "target": "Elektron mikroskobunun icadına kadar keşfedilememiş"} {"input": "question: Virüslerin hücresel yapısı nedir?", "target": "Hücresel yapı göstermezler"} {"input": "question: Virüslerin enzim sistemleri var mı?", "target": "Enzim sistemleri yoktur"} {"input": "question: Virüslerin metabolizmaları var mı?", "target": "Metabolizmaları yoktur"} {"input": "question: Virüslerin genomları nedir?", "target": "DNA ya da RNA taşırlar"} {"input": "question: Virüslerin kapsidi nedir?", "target": "Genomları proteinden oluşmuş bir kılıfla kapatılmıştır"} {"input": "question: Virüslerin canlı hücre içindeki aktivitesi nedir?", "target": "Aktivite gösterir"} {"input": "question: Virüslerin dış ortamdaki aktivitesi nedir?", "target": "Cansızdırlar"} {"input": "question: Virüslerin antibiyotiklere karşı dirençli mi?", "target": "Etkilenmezler"} {"input": "question: Virüslerin interferonlara karşı dirençli mi?", "target": "Etkilenirler"} {"input": "question: Virüslerin enzim üretimi yapabilir mi?", "target": "Yapamazlar ancak, içine girecekleri hücrenin zarını eritecekleri ve RNA virüslerinde RNA’yı DNA’ya dönüştürecek enzimleri vardır"} {"input": "question: Virüslerin konak hücre içindeki aktivitesi nedir?", "target": "Konak hücrenin hücre zarını eriterek genomlarını yollar, ve konak hücrenin enzim, nükleotid, ATP, ribozom, tRNA ve amino asitlerini kullanarak kendilerinden üretirler"} {"input": "question: Virüslerin konakçı hücre içindeki kullanım nedir?", "target": "Konak hücrenin mRNA, DNA ve glikozlarını kullanmazlar"} {"input": "question: Virüslerin hayat döngüsü nedir?", "target": "Litik ya da lizogenik olarak gerçekleştirilir"} {"input": "question: Lizogenik Döngü nedir?", "target": "Virüs genomunu konakçı hücreye girdikten sonra genomu ile hücrenin genetik maddesinin birleştirerek hücreye zarar vermeden birlikte yaşar"} {"input": "question: Litik Döngü nedir?", "target": "Virüs genomunu konakçı hücreye girdikten sonra hücrenin metabolizmasını ele geçirerek kendi protein ve genomunu üretir"} {"input": "question: Virüslerin mutasyona uğrama olasılığı nedir?", "target": "Çok kolaylıkla mutasyona uğrayan canlılardır"} {"input": "question: Virüslerin konakçılarını değiştirme olasılığı nedir?", "target": "Çok kısa bir süre içinde değiştirebilirler"} {"input": "question: Virüslerin hastalıklarının tedavisi için üretilen ilaç ve aşılarda bir süre sonra işe yaramaz neden?", "target": "Çok kolaylıkla mutasyona uğrayan canlılardır"} {"input": "question: Hayvanlardan insanlara bulaşan viral bir hastalığı nedir?", "target": "Virüs, beyin ve omuriliğe yerleşerek canlının ölümüne neden olur"} {"input": "question: Hepatitler hangi yolla bulaşır?", "target": "A, E ve F tipi hepatitler; virüs bulaşmış olan su ve besin maddelerinin vücuda alınması ile bulaşır. B, C, D ve G türü hepatitler ise kan, tükürük ve cinsel temas yoluyla bulaşır"} {"input": "question: Grip virüsünün belirtileri nelerdir?", "target": "Baş ağrısı, ateş, öksürük ve halsizlik gibi belirtiler gösteren çok yaygın bir viral hastalıktır"} {"input": "question: HIV virüsünün bulaşma yolları nelerdir?", "target": "En fazla bulaşma cinsel yol, kan, anne sütü ve organ nakilleri ile gerçekleşir"} {"input": "question: HIV virüsünün kişinin bağışıklık hücrelerine etkisi nedir?", "target": "Kişinin bağışıklık hücrelerini konakçı olarak kullanır ve hastanın bağışıklığını düşürdüğünden hasta, bağışıklıksız kalır ve farklı bir hastalık etkeni canlının ölmesine yol açar"} {"input": "question: Ciltte bulaşıcı yaralar oluşturan viral bir hastalığı nedir?", "target": "8 çeşidi vardır. Bunlardan en sık rastlanılanı ağız ve burun çevresinde yaralar halinde kendini gösterir"} {"input": "question: Çekirdek yapılı hücrelerde genetik maddeyi taşıyan hücre kısmı nedir?", "target": "Çekirdek"} {"input": "question: Prokaryot hücreli canlılarda ve olgun alyuvar hücrelerinde çekirdek bulunur mu?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Çekirdek dört temel kısımdan oluşur mu?", "target": "Evet"} {"input": "question: Çekirdek zarı ile aynı yapıya sahip olan nedir?", "target": "Çekirdek içeriğini sitoplazmadan ayıran çift katlı zar"} {"input": "question: Endoplazmik retikulum tarafından oluşturulan nedir?", "target": "Çekirdek zarı"} {"input": "question: Çekirdek porundan geçemeyen birçok molekül nedir?", "target": "Hücre zarından geçemeyen birçok molekül"} {"input": "question: RNA molekülü ve ATP geçişine izin veren nedir?", "target": "Çekirdek poru"} {"input": "question: DNA molekülleri geçişine izin veren nedir?", "target": "Çekirdek porundan geçemez"} {"input": "question: Çekirdek sıvısı nedir?", "target": "Çekirdeğin içini dolduran sıvı"} {"input": "question: Çekirdek sıvısı yapısı sitoplazmaya benzer mi?", "target": "Evet"} {"input": "question: Çekirdek sıvısı içindeki DNA moleküllerinin yoğunlaştığı bölgeler nedir?", "target": "Çekirdekçikler"} {"input": "question: Çekirdekçiklerin üretiminden sorumlu olan nedir?", "target": "Protein sentezini gerçekleştiren hücrelerde"} {"input": "question: DNA molekülleri çekirdek içinde paketlenirken hangi proteinlerle sarılır?", "target": "Histon"} {"input": "question: DNA + Histon nedir?", "target": "Nükleozom"} {"input": "question: Nükleozomlar bir araya gelerek hangi yapıyı oluşturur?", "target": "Kromatin iplik"} {"input": "question: Hücre bölünmesi sırasında DNA miktarı kaç katına çıkar?", "target": "İki katına"} {"input": "question: Kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak hangi yapıyı alır?", "target": "Kromozom"} {"input": "question: Kromozomun varlığı hücrenin hangi durumunu gösterir?", "target": "Bölünmekte olduğunun kanıtıdır"} {"input": "question: Bir kromozom kaç kromatitten oluşur?", "target": "İki kromatitten"} {"input": "question: Aynı tür olan canlıların kromozom sayıları aynı mıdır?", "target": "Evet"} {"input": "question: Farklı türde canlıların kromozom sayıları aynı olabilir mi?", "target": "Evet"} {"input": "question: Kromozom sayılarına bakılarak canlılar arasında ilişki kurulabilir mi?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Hücrelerin özelleşmesi neler sağlar?", "target": "Metabolizma olaylarının daha verimli ve hızlı olmasını sağlar. Harcanan enerji miktarı da azalır."} {"input": "question: Çok hücreli canlıların hayatta kalma şansı neden daha fazladır?", "target": "Çok hücreli canlıların hayatta kalma şansı tek hücrelilere göre daha fazladır çünkü çok hücrelilerde özelleşme daha fazla olduğundan ortamdaki kaynaklardan daha iyi faydalanırlar."} {"input": "question: Tek hücreli canlıların büyümesi neden sınırlıdır?", "target": "Tek hücreli canlıların büyümesi sınırlıdır çünkü özelleşme daha azdır."} {"input": "question: Çok hücreli bir canlıda hayati öneme sahip bir dokunun zarar görmesi ne sonuç verir?", "target": "Çok hücreli bir canlıda hayati öneme sahip bir dokunun zarar görmesi, diğer dokularda sorun olmasa bile canlının ölümüne yol açabilir."} {"input": "question: Nitel gözlem nedir?", "target": "Nitel gözlem, ölçüm araçlarının kullanılmadığı gözlemlerdir. Sonuçları subjektiftir."} {"input": "question: Nicel gözlem nedir?", "target": "Nicel gözlem, ölçüm araçlarının kullanıldığı gözlemlerdir. Sonuçları objektiftir."} {"input": "question: Problemin tespiti nedir?", "target": "Yapılan gözlemler sonucunda bilim insanının araştırdığı konu ile ilgili cevap aradığı sorudur."} {"input": "question: Hipotez nedir?", "target": "Gözlemlerden yola çıkarak problemine bulduğu geçici çözümdür. Hipotez, probleme doğru cevap vermek zorunda değildir."} {"input": "question: Tahminde bulunma nedir?", "target": "Hipotez ile alakalı kurulmuş bir tahmindir. «Eğer…..ise…..dir.» tipik bir tahmin cümlesidir."} {"input": "question: Kontrollü deney nedir?", "target": "Hipotezin test edilmesi amacı ile yapılmış deneydir. Kontrol ve deney grubu olmak üzere iki ana gruptan oluşur."} {"input": "question: Teori nedir?", "target": "Doğa olaylarının neden gerçekleştiğini açıklayan kuramlardır. Birçok hipotezi kapsayabilir."} {"input": "question: Kanun nedir?", "target": "Doğa olaylarının nasıl gerçekleştiğini açıklayan kuramlardır."} {"input": "question: İnorganik maddelerin özellikleri nelerdir?", "target": "İnorganik maddeler canlılar tarafından sentezlenmez, dışarıdan hazır olarak alınır, organik maddelerin ham maddesidir, sindirime uğramaz, yapı taşları (monomer) yoktur, küçük yapılı olduklarından hücre zarından direkt geçebilirler."} {"input": "question: Su moleküllerinin hidrojen bağları nedir?", "target": "Kohezyon Kuvveti: Su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunması sonucu oluşan kuvvettir."} {"input": "question: Yüzey gerilimi nedir?", "target": "Suyun yüzeyindeki su molekülleri arasında oluşan kuvvettir. En üstte bulunan su molekülleri birbirlerine sıkıca bağlanarak (kohezyon ile) delinmez bir yüzey oluştururlar."} {"input": "question: Adhezyon nedir?", "target": "Su moleküllerinin başka moleküllere tutunmasıdır."} {"input": "question: Özgül Isı Yüksekliği nedir?", "target": "Suyun birim miktarının ısınması için gerekli olan ısı miktarına özgül ısı denir."} {"input": "question: Buharlaşma nedir?", "target": "Suyun gaz hale geçişidir."} {"input": "question: Donma nedir?", "target": "Suyun, soğuyunca katılaşmasıdır."} {"input": "question: Mineralin vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Çeşitli maddelerin vücutta taşınmasını sağlar, zararlı maddelerin seyreltilmesini ve atılmasını sağlar, fotosentez için gereklidir, sindirimde görev alır, vücut ısısının düzenlenmesini sağlar, enzimlerin çalışmasını sağlar."} {"input": "question: Kalsiyumun vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Kemik ve dişlerin yapısına katılır, ayrıca kas kasılması, kanın pıhtılaşması, sinir hücrelerinin çalışması ve enzimlerin çalışmasında etkilidir."} {"input": "question: Fosforun vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Kemik ve dişlerin yapısına katılır, nükleik asit, ATP, protein gibi moleküllerin yapısında bulunur."} {"input": "question: Potasyumun vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Sinir hücrelerinin çalışmasında, vücut sıvılarının asit-baz dengesinin sağlanmasında, kalp ritminin düzenlenmesinden ve protein sentezinde etkilidir."} {"input": "question: Demirin vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Hemoglobin ve miyoglobinin yapısına katılır, klorofilin üretiminde görev alan enzimin kofaktörü olarak görev alır, ETS elemanlarından bazılarının yapısına katılır."} {"input": "question: İyotun vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Tiroksin hormonunun yapısına katılır."} {"input": "question: Kükürtün vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Bazı aminoasitlerin yapısına katılır."} {"input": "question: Klorun vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Mide sıvısının oluşumunda görev alır."} {"input": "question: Sodyumun vücudaki fonksiyonları nelerdir?", "target": "Sinir hücrelerinin çalışmasında görev alır."} {"input": "question: Asitlerin özellikleri nelerdir?", "target": "Su içerisinde çözündüklerinde suya H+ iyonu veren maddelerdir, mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya dönüştürürler, pH’ları 7 den düşüktür."} {"input": "question: Bazların özellikleri nelerdir?", "target": "Su içerisinde çözündüklerinde suya OH- iyonu veren maddelerdir, kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye pH’ları 7 den büyüktür."} {"input": "question: İnsanda embriyonik gelişimin ilk aşaması nedir?", "target": "Segmentasyon"} {"input": "question: Segmentasyon sırasında embriyoda ne olur?", "target": "Büyüme olmaz ve toplam hacim değişmez."} {"input": "question: Zigotun bölünmesi ile oluşan her bir hücreye ne denir?", "target": "Blastomer"} {"input": "question: Döllenmeden 6-7 gün sonra embriyoda yaklaşık kaç hücre vardır?", "target": "100"} {"input": "question: Blastula içindeki sıvıya ne denir?", "target": "Blastosöl"} {"input": "question: Segmentasyon sırasında hücre farklılaşması gerçekleşir mi?", "target": "Hayır"} {"input": "question: Gastrula evresinde ne olur?", "target": "Hücre göçüyle birlikte embriyo üç tabakalı olur."} {"input": "question: Omurgalı embriyolarında ilk oluşan organ nedir?", "target": "Notokord"} {"input": "question: HCG hormonu ne için sorumludur?", "target": "Korpus luteumun bozulmasını engelleyerek gebeliğin devam etmesini sağlar."} {"input": "question: Plasenta ne için sorumludur?", "target": "Embriyo plasenta aracılığı ile beslenir."} {"input": "question: Allantoyis gelişerek ne oluşturur?", "target": "Embriyo ile plasenta arasında göbek bağını"} {"input": "question: Ultrason nedir?", "target": "Gebelik boyunca fetüsün gelişiminin incelenmesini sağlayan cihazdır."} {"input": "question: Tüp bebek nedir?", "target": "Gamet sayısının yetersiz oluşu, dişi üreme sisteminin döllenmeye uygun olmaması gibi nedenler ile döllenme olayının doğal yollarla olmadığı durumlarda; kadın ve erkekten alınan gametlerin laboratuvar ortamında döllenmesi sağlanarak oluşturulan embriyoların, kadın vücuduna yerleştirilesi ile gebeliğin oluşturulmasıdır."} {"input": "question: Mikroenjeksiyon yöntemi nedir?", "target": "Tüp bebek yöntemi sırasında spermler yumurta içerisine aşılanır."} {"input": "question: Amniyosentez nedir?", "target": "Fetüsün gelişimi sırasında yapılan test ve gözlemler sonucunda fetüste genetik hastalık olma ihtimali farkedilirse enjeksiyon ile amniyon sıvısı örneği alınmasına amniyosentez denir."} {"input": "question: İnsanda sinir sistemi hangi iki kısma ayrılır?", "target": "Merkezi sinir sistemi (MSS) ve çevresel sinir sistemi (ÇSS)"} {"input": "question: Merkezi sinir sisteminin organları nelerdir?", "target": "Beyin ve omurilik"} {"input": "question: Beyin zarları nelerdir?", "target": "Sert zar, örümceksi zar ve ince zar"} {"input": "question: BOS (Beyin – Omurilik Sıvısı) nedir?", "target": "Kan basıncının etkisi ile kılcal damarlardan çıkmış bir sıvıdır. Beyin ve omuriliği darbe ve sarsıntılara karşı korur."} {"input": "question: Beyin yarım kürelerinin enine kesitinin yapısı nedir?", "target": "Dış kısmı boz, iç kısmı ak maddeden oluşmuştur."} {"input": "question: Beyin yarım küreleri vücudun hangi tarafını kontrol eder?", "target": "Zıt tarafını kontrol eder."} {"input": "question: Epitalamus, talamus ve hipotalamus nedir?", "target": "Beyin sapının üç kısmıdır."} {"input": "question: Hipotalamusun görevleri nelerdir?", "target": "Homeostasinin sağlanmasında görevlidir. Termostat görevi yaparak vücut sıcaklığını düzenler. Susama merkezi içerir. Vücudun su dengesinin düzenlenmesinde görev yapar."} {"input": "question: Pons (Varoli Köprüsü) nedir?", "target": "Orta beyinle omurilik soğanı arasında bulunur. Enine tabakalaşmış kalın sinir demetlerinden oluşur."} {"input": "question: Beyinciğin görevleri nelerdir?", "target": "Hareket ve denge merkezidir. İskelet sistemi, kulak ve görme merkezinden bilgileri alarak koordinasyonlu bir şekilde hareket etmemizi sağlar."} {"input": "question: Seni Kimler Üretti ?", "target": "Ahmet Akay , Ahmet Erdem , Emir , Eyüp."} {"input": "question: Seni Kimler tasarladı ?", "target": "Ahmet Akay , Ahmet Erdem , Emir , Eyüp."}